You are on page 1of 194

ABDLKERM CEYL

NSAN-I KAML
CLT -2
eviren
ABDLKADR AKEK

Bilgisayar ortamna aktaran


MURAT CAALOLU

Bu eserden beklenen odur ki:


Salik iin, en yce refikine ileten ola.. Ama, ince, dnceli, nazik, kibar
arkada gibi..
Abdlkerim CEYL

NDEKLER
(KNC CLT)
42.

Blm : Refref-i l

43.

Blm: Serir ve Tac

44.

Blm: Kademeyn Naleyn

45.

Blm: Ar

46.

Blm: Krsi

47.

Blm : Kalem-i Al

48.

Blm: Levh- Mahfuz

49.

Blm: Sidre-i Mnteha

50.

Blm: Ruhl Kuds

51.

Blm: Ruh Adl Melek

52.

Blm: Kalb

53.

Blm : Akl- Evvel

54.

Blm: Vehm

55.

Blm: Himmet

56.

Blm : Fikir

57.

Blm : Hayl

58.

Blm : Suret-i Muhammediye

59.

Blm : Nefs

60.

Blm : nsan- Kmil

61.

Blm : Kyamet Almetleri

62.

Blm : Semalar ve Yerler

63.

Blm : Sair Dinler ve badetler

Son

Blm : badetlerimiz

42. BLM - REF RE L


REFREF- L: lhi azamet makamndan ibarettir..Varlklara ve zat ilere
dairdir..
bu varlklara ve zat ilerle ilgiyi, bizzat ulhiyet vasf gerektirmitir..
zellikle zat iler, bir eit zerine dnmez; ok eitleri vardr.. Ancak, o zat
ilerden her eit:
REFREF- L..
Ad ile sylenir.
Bu manada sylenen her REFREF ise.. lh azamet makamndan ibarettir..
sterse, iktiza ettii durumlar ile ayrntl olsunlar..
Zira onlardan her biri, zata bal bir an al itibar ile, azamet makamnn
ayndr..
Sonra.. Onlarda, fazilet ynleri ile, bir dklk de yoktur.. Yani: Birinin,
dierinden daha deerli oluu..
Zira: Anlatld gibi bir fazilet stnl, ancak isimlere ve sfatlara dair
iktizalarda olur..
Burada anlatlan iler ise.. Hakkn zat makamlarna bal ilerdir..
Bir misal olarak: KBRYA ve ZZET i ele alabiliriz.. Fazilet itibari ile, birinin
dierinden stnl yoktur.. Kald ki: REFREF her ikisinin bir araya gelmiinden
ibarettir..
Durum anlatld gibi olunca:
KBRYA, izzetten daha faziletlidir..
Denemeyecei gibi:
ZZET, KBRYA dan daha faziletlidir..
eklinde bir sz de sylenemez..
Zata bal azamet durumu da ayn ekildedir..
Yani: ZZET ve KBRYA iin sylendii gibi..
Hasl: Gerek anlatlan bu iki zat vasf, gerek benzerleri; zat iktizalardan
ibarettir..
Ama: Zatn kendisi iin.. yce, ilhi azamet makam iin..
Yukarda geen:
Yce, ilh azamet makam iin..
eklindeki cmlemizde, zat iktiza iin bir takyid, yani:
Ballk kokusu vardr..
Bu, yerinde sarf edilen bir cmledir.. nk:
Zatn kendi nefsinde iki iktizas vardr. yle ki:
a) MUTLAK KTZA..
b) MUKAYYED KTZA..

imdi bunlar biraz aalm..


MUTLAK KTZA:
Bu, zatn kendi nefsine hak bildii durumudur..
Burada; ulhiyete, Rahmaniyete ve rububiyete itibar yoktur.. Hatta, bunlarn
benzeri vasflara da itibar yoktur..
Bunlar, yle mutlak iktizalardr ki: Kemalt eitlerinden herhangi birinin
iktizasndan yana mcerreddir..
Buna bir misal olmak zere:
Varlk, sadelik srflk, ahadiyet vb. eylerdir..
Diyebiliriz.. Ki bunlar, zat kendi nefsi iin gerekli klmtr..
MUKAYYED KTZA:
Bunu da, zat kendi nefsi iin iktiza etmitir.. Ama, Kemalt eitlerinin
herhangi bir eidi ile..
Mesel: lhiyat, Rahmaniyet, rububiyet gibi..
Mesel: lh azamet makamna gerekli olan ilim, vcud sirayeti ve ihata gibi..
Bunlarn benzerlerini de sayabiliriz.. Ki bunlar, zatn iktizasdr.. Burada, lh,
Rahman ve Rabban itibar nazara alnmtr.. Hatta, isimlerin ve sfatlarn bu snfa dahil
olanlarn da alabiliriz..
Anlamaya al..
Bilesin ki..
MUKAYYED KTZALAR..
Ad ile sylenenlerin hemen hepsi, sonunda mutlaka evrilebilirler..
nk, onlarn hemen hepsini, Yce Sbhan Hak zat iin gerekli klmtr..
Durum anlatld gibi olunca:
Uluhiyet zatnn iktizasdr..
Rahmaniyet zatnn iktizasdr..
Mertebelere bal olmak art ile, anlatlan iki vasfn dnda kalanlarn
durumu da ayndr..
Mertebeler cihetinden iktiza ettii her mertebe, zat iin olur; onda takyid yoktur..
nk mertebe, zat iktizalarndan saylr.. Keza onun iktiza ettii de, zat
iktizasdr..
Sebebine gelince, btn bu eya, yce ve sbhan olan Allahn hakkdr.. Bu
hakkn, ne bir keml iin, ne de bir noksan iin alr: Zat iin alr..
Onun btn keml durumlar ise.. Kendi namna zata bal ilerdir..
Btn iktizalar da, zata baldr; mutlaktr..
Ancak, burada baz iler vardr ki, onlar zat durumu mutlak bir ekilde gerekli
klmtr..
Sonra.. Zatn iktizas baz iler de vardr ki; mertebe icab onlara baz itibarlar
konmutur.. Ya da, bir azamet makamn anlatmak iin..
bu mana icabdr ki:
Zatn kendi nefsinde iki iktizas vardr:
a) MUTLAK KTZA ..
b) MUKAYYED KTZA ..
Diyoruz.. Bu manadaki incelii anla..

43. BLM - SERR VE TAC

SERR (TAHT), rtbesinedir gerek sultann;


Ar oldu, azametine Rahmann..
Zuhuru, SERR zerine oturuu;
an, yceliinde sultanlnn..
O, Ar- Mecid olarak sylenir;
Hem dahi, azim.. hkmdr KURANn..
Ar mutlak oldu mahlukat ile;
stivada makamdr Rabbnn..
Bil..
Bu yolda, Allah-u Tal bize ve sana baar ihsan eyleye..
Bir hadis-i erifte, Resulullah S.A. efendimiz:
Rabb bir taht stnde, taze bir delikanl suretinde yle yle..
Grdn ve:
Ayanda unlar, unlar olduunu..
Anlatr..
stte ksmen anlatlan hadis-i erif, kendi manas iinde; bize bir keif ihsan
eyledi..
.. Ve anlatlan halin; hem SURET, hem de MANA olarak vaki olduunu anlatmtr..
SURET olarak vaki oluunu anlatalm:
Bu, Yce sbhan olan Hakkn anlatlan muayyen suretteki tecellisidir..
Ve.. Bu, belli taht zerindeki snrl durumudur.. Ayaklarnda, altndan pabular,
banda zel tac vardr..
Anlatlan durum olmaz bir i deildir.. Zira sbhan olan Yce Hak, arzu ettii halle,
istedii gibi tecelli etmektedir..
Sonra o: Her menkul ve makulde, her mefhum ve mevhumda, her mesmu ve
mehudda tecelli edendir..
Gerekten o, bu duygularla grlen, bilinen surette tecelli eder; nk o, bunun
ayn ve batndr..
Durum anlatld gibi olunca, istedii gibi tecelli eder..
.. Ve suretlerin her birinde tecelli eder; nk onlarn ayn ve zhiridir..
Ayn ekilde: O hayale bal suretlerde de tecelli eder.. Zira, onlarn da ayn ve
zhiridir..
Hayalde olan zuhur, ancak udur: O, onlarn nefsi ve mahede yolundan ayndr..
Ancak, unu unutmamak icab eder ki: Sbhan olan Yce Hak, bu olanlarn ok
tesinde ve tam manas ile bir sonsuzlua sahiptir..
stte anlatlan hayal tecelli iki eittir:
a) tikad yolu ile bilinen suret eidi..
b) Bu d duygularla grlen, tutulan suret..
Bunlar bylece bilesin..
u da bir gerektir ki: Sur tecellilerinin menei ve snr misal lemidir..
Misal lemindeki bu tecelli iddet kesbettii takdirde, bu d gzle, elle tutulur
ekilde grlr..
Ancak, hakikatte, gren: Basiretin ayn olarak, o mahedenin kendisidir..
Bunun byle olmas da, o eyi gren kimsenin her yannn gz olmasna baldr..
Byle olunca, onun gz, bu mahede makamnda, basiretinin ayndr..
MANA olarak geliine gelince.. onu da, anlatalm..

Bu da, bize ihsan edilen keifler arasndadr.. Yani anlatlan hal, MANA olaraktan
da olur.
Ve.. Yukardaki hadis-i erifte geen eyann tm, ilh bir manadan ibarettir..
Bu manay, refref blmnde de anlattk.. Ki o: lh azamet makamndan
ibarettir..
Hlsa: SERRdeki durum: Rahmaniyet mertebesidir..
Ve.. lh azamet makam olan Rahmaniyet mertebesidir..
te.. SERRin ifade ettii mana budur..
Gelelim TACa..
TAC: Makamda ve snrl lemde sonsuzluun orada yeri olmayndan ibarettir..
Bir de, yce Hakkn zat iin iktiza eden hallerdir..
Burada, unu hemen anlatmamz gerekecek..
Yce Hakkn sfatlarndan her biri, kendi znde, sonsuzlua sahiptir.. Ama,
onlarn toplu ve snrl olarak mahedesi, sonsuzluk iinde bir sona sahiptir.. Bu manann
tabiri ise, hadis-i erifteki:
Taze bir delikanl suretinde..
Manas ile geen tabirdir..
nk sonu olmak , suretin bir andr..
Ama onun asl olan yce Hakkn zat sonsuzdur..
Bu blmn yukar ksmnda geen hadis-i erifin devam olan:
Banda TAC..
Cmlesindeki TAC, zatn sonsuz olan mahiyetine iarettir..
u da bir gerektir ki:
Cenab- Hak, herhangi bir tecelli ile tecelli ettii zaman, tecelli ettii eyle
mahede edilir..
Her mahede edilen ey ise.. bir sona varr; snrldr..
Ancak o: Bir snr, bir sonu iinde sonsuzlukla zuhur edip tecellisini gsterir..
Bu duruma gre: Bir bakma nihayet buluu iinde,
nihayetsizlie sahiptir..
Bu manay biraz aalm.. yle ki:
O, vahidiyeti cihetinden vahiddir.. Onda kesret, yani: okluk yoktur..
Byle olunca:
Onun nihayeti yoktur..
Denemez.. nk kesret yoktur..
Nihayeti olmamak ise.. kesretin artlar meyannda saylr..
Ve o, kesretten mnezzehtir.
Ve.. Zat ciheti ile, hadden, snrdan, idrk edilmekten yana da ycedir..
Onun nihayeti olamaz..
ki zddn birlemesi: inde ikilik olmayan tekliindedir; vahdetindedir..
u hayret ii hayrete dren ie bir bak..
Bu tatl haberi bir dn..
Ancak bu baka ve bu dnceye sahib olduun takdirdedir ki, doruyu
bulursun..
Dn onadr; iltica makam odur..

44. BLM - KADEMEYN NALEYN


(KADEMEYN: ki ayak.. HALEYN: ki papu.. Zhiri manalar budur.. Kasd
olunan esas mana, bu bmlmn iinde anlatyor..)

Bu blmde anlatlacaklar da renmeye gayret eyle..


Dilediimiz o ki: Allah-u Tal, bize de sana da hidayet nasip eyleye..
Ve.. Bize ihsan eyledii hikmet nasibinden sana da ihsan ede..
KADEMEYN: ki zat hkmden ibarettir. Hem de birbirine zd olan..
NETCE: Her ikiside, zat cmlesinden saylr. Her ikisi de zatn ayndr..
KADEMEYN: ki hkmdr ki, zatn dzeni o iki hkm zerine gelir..
sterse, birbirinin zdd gibi gzksn..
Mesel: Hdus, kdem..
Mesel: Hakkyet, halkyet..
Mesel: Vcud, adem..
Mesel: Nihayet, nihayetsizlik..
Mesel: Tebih, tenzih..
Bu misalleri, daha da artrmak kabildir.. Haliyle, bu misallerin, zata dair
olanlardan olmas art ile..
Ayn cihetinden de olsa; hkm cihetinden de olsa, o misallerin hepsi
zat iin olmaldr..
Anlatlan mana icabdr ki, bu iler iin:
KADEMEYN..
Tabiri kullanld.. KADEMEYiN ise, suret cmlesinden saylr..
NALEYN: ki zd vasftr..
Mesel: Rahmet, nikmet..
Mesel: Gazab, rza..
.. Ve bunlarn benzerleri..
KADEMEYN ile NALEYN arasnda baz farklar vardr..
yleki:
KADAMEYN: Zata mahsus olan zdlardan ibarettir..
NALEYN: Mahlukata kadar ap gelen zdlardan ibarettir..
Yani NALEYN: Mahlukatta grlmesi gereken eser ister..
Ve.. Bu NALEYN KADEMEYNin altndadr.. Bu, nasl byle ise.. akla bal sfatlar
da, zata bal sfatlarn altndadr..
NALEYNin altn madeninden oluuna gelince.. ki altn: ZEHEBdir. Zeheb ise:
Gitmek..
Manasnda sylenir.. Bylece o:
Gidici..
Demek olur.. Yani:
Varlklara sirayet edici..
Demektir..
Durum anlatld gibi olunca: Var olan her mevcudda, onun hkm geerlidir..
Mevcudlarn, hangi eidi olursa olsun; durum deimez..
imdi dinle..
NALEYNin ifade ettii manay, anlatld ekilde bilirsen..
KADEMEYNden murad edileni anlarsan..
te.. o zaman, u hadis-i erifin gizli kaps sana alr:
Cebbar, iki kademini atein zerine koyar ve o zaman ate:
Yetti.. Yetti..
Der.. te.. o zaman, ate fena bulur; yok olur.. Yerinde crcr otu biter..
Biz, bu hadis-i erifi, buraya byle aldk; daha baka trl sylenmi de olabilir..
Bu mana zerinde, kitabn sonuna doru cehennem bahsini ederken de

duracaz..
Haliyle, ne kadar mmkn olursa.. Aktan veya kinaye yollu..
Sen de, o manay anlamaya al..
Bilesin ki..
Her mevcudda, Rabbn keml zere bir yz vardr..
Bu yz ise.. o mevcudun ruh sureti zerine olur..
O mevcudun ruhu ise.. d duygularla grlen yap ve cesedinin sureti zerinedir..
Bu, Rabba ait bir emirdir.. Zata bal bir itir..
Bu durumu, zat iin gerekli kldndan, itibar onu atamaz..
nk bunun byle oluu, itibar yolundan gelirse.. O itibarn zdd bir itibarla o
nisbet gider..
u bir kaidedir:
Hakka nisbet edilen bir ey, itibar yolundan gelirse.. O itibarn zdd bir itibarla o
nisbet gider..
Ama, Hakka itibarsz yaplan bir nisbeti itibarlarn hi biri atamaz..
Bu manay anla..
Esas mana, yukarda anlatld gibi olunca, suret: Rabb iin, zata bal bir emir
olarak kalr..
u hadis-i erifler anlatlan manaya iarettir:
dem, Rahman sureti zerine yaratld..
Allah-u Tal, demi kendi sureti zerine yaratt..
bu iki hadis-i erif, bir ok manalar iktiza ettikleri iin ki:
ELKEHF VERAKM F ERH BSMLLAHRRAH-MANRRAHM..
Adl eserimizde onlara dair hayli kelm ettik..
Gerekten, keif yolu ile bize gelen mana odur ki; her ikisindeki mana: Zhir
lafzna gredir.. ki bu yolda, daha nce de bir iaretimiz oldu..
Ancak, bu manay alrken, ilh tenzihi elde bulundurmak icab eder..
zellikle, cisimlendirmek ve belli bir benzetme yoluna gitmekten yana..
Allah.. Hak syler..
Bu yola hidayeti nasib eden Allahtr.

45. BLM - A R
AR: Tahkik zere verilecek manaya gre, azametin zuhur yeridir..
lh tecellinin de naml yeridir..
Zatn ise Hususiyetini tar..
Sonra ona:
Hazretin cismi..
Ad da verilir.. Hem de, o hazretin mekndr..
Ancak bu mekn: Alt cihetin hepsinden de mnezzehtir..
Ve o: En yce nazarghtr.. En parlak mahaldir..Varlklarn btn eitlerini
kapsamna alandr..
Sonra ARn:Mutlak varlktaki durumu, insanlk vcudu iin olan cisim gibidir..
stte anlatlan, u manay nazara alarak kabul etmelidir.. yleki:
Cisman lem: ruhan, hayal, akl ve dier lemleri de kapsamna alr..

te anlatlan mana icabdr ki, sofiye zmresinden bazs:


AR, cism-i klldir..
Diye anlatmtr..
Ancak, bu deyimde baz grler ileri srlebilir..
stte anlatlan tabiri u grle rtebiliriz.. Her nekadar cism-i kll, ruhlar
lemini kapsamna alm ise de; ruh onun fevkindedir.. Nefs-i kll ise.. onun
fevkindedir..
u da bir gerektir ki: Arn stnde Rahmandan baka bir eyin olduunu
bilemiyoruz..
Nefs-i kll iin:
Levh..
Tabirini kullanmlardr..
Byle bir tabir ise:
Levh ARn fevkindedir..
Manasna gre, bir hkmdr..
bu durumda da, icma kavline aykrdr.. Bunu da, arkadalarmzn u grne
gre sylyoruz:
AR, cism-i klldir..
Durum byle olunca, ARn levh fevkinde olmas babnda grmze aykr bir
durum yoktur..
Kald ki, levh iin:
Nefs-i kll..
Tabirini kullananlar da vardr..
u da phesizdir ki: Nefis mertebesi cisim mertebesinden daha ycedir..
Her ey bir yana.. kefin mutlak yoldan bize verdii eyi, ibare hkmne indirdik
ve dedik:
O, btn eflki kuatan bir felektir.. Manevsini ve sursini..
bu felekin tavan, Rahmaniyet vasfnn yeridir..
Ve.. Bu felek kimliinin kendi z, mutlak vcuddur..
Bu mutlak olan vcuda, ayn olan da katlr; hkm olanda..
Sonra.. Bu felekin, bir zhiri vardr; bir de batn..
Batn: lem-i kudstr..
bu lem-i kuds: Yce Sbhan olan Hakkn, isim ve sfatlar lemidir..
Bu kuds lemi ve onun tecelligh:
Kesib..
Tabiri ile anlatlr..
bu kesib o yerdir ki: Cennet ehli cennete gnderildikleri gn, Hakk mahede
iin oraya karlrlar..
O felekin zhirine gelince: ns lemidir..
Bu ise.. Tebih, tecsim ve tasvir mahallidir.. Bundan tr de, cennetin tavan
olmutur..
Anlatlan mana nazara alnnca, durum yle olur:
Her ayn, hkm, mana, lafz, ruh ve cisimden gelen her tebih, tecsim ve tasvir..
Tmden bunlarn hepsi anlatlan felekin zhiridir..
Durum yukarda izah edildiine ve bu izah anlaldna gre; her ne zaman sana:
Mutlak AR..
Sylenirse.. bilesin ki, ondan murad edilen mana:
Sz geen felekin kendisidir..
Ve.. Her ne zaman sana:
Sfatlarla kaytl AR..
Sylenirse.. bilesin ki, ondan murad edilen mana:
O felekin, anlatlan bu yzdr..
Buna misal olarak, sfatla bal anlatlan, u yetteki manay syleyebiliriz:
AR-I MECD.. (85/15)

Bu manadan murad, kuds lemidir.. Ama, rahmaniyet mertebesi olan kuds.. Bu


Rahmaniyet mertebesi ise.. MECD isminin neet ettii yerdir..
Ayn ekilde, sfatla kaytl olarak, bir baka yet-i kerimede;
AR-I AZM.. (9/129)
Olarak anlatlr.. Bu manadan murad ise.. zata dayal hakikatler ile, nefsan
iktizalardr..
Bu nefsan hakikatlerin yeri ise.. azamettir.. bu da lem-i kudsten gelir..
lem-i kuds ise.. bu olulara bal noksanlardan ve.. Halka bal ahkmdan temiz
olarak; ilh manalardan ibarettir..
Yukarda anlatlanlar daha iyi anlamak iin, unu da bilmen gerekir..
yleki:
Bu insanlk kalbndaki cisim: nsan vcudunda ne varsa.. hepsini camidir.
Toplamna almtr.. Ruh, akl, kalb vb. eylerden ne varsa..
Bu durumda insandaki cisim: ARn bir benzeridir..
Yani bu lemde..
Mutlak AR ise.. lemin heykeli ve cesedidir.. Ama btn paralarn
cami olarak..
bu mana itibar iledir ki; arkadalarmz:
AR, cism-i klldir..
Demilerdir..
Byle olunca: barelerdeki mana birletii iin, aramzda bir ihtilaf kalmaz..
En iyisini Allah bilir..

46. BLM - KRS


Bilesin ki..
KRS: Cmle fiiliye sfatlarn tecellisinden ibarettir..
KRS: lh iktidarn zuhur yeridir..
KRS: Emrin ve nehyin geerli olduu mahaldir..
Halka ait hakikatlerin meydana kmas babnda; Hakka ait inceliklerin ilk
tevecch KRSde olur..
Hakkn iki kademi, onun zerine salnmcasnadr..
Bu mana dorudur; nk oras: cad ve idam mahallidir..
Tafsilin ve ibhamn meneidir..
Zararn ve faydann merkezidir.. Keza, farkn ve cemin de..
Birbirine zd gibi gelen sfatlarn zuhur eserleri KRSdedir..
Hem de tafsil zere..
Bu varla gelip kan ilh emir, ondan gelir..
.. Ve o, kazann fasl yeridir..
Kalem: Onun bakasdr ve takdir mahallidir..
Levh- mahfuz: Yine onun bakasdr; divan tutulmann, satra getirilip yazlmann
mahallidir..
bu ikisinin beyan, inaallah yeri geldiinde yaplacaktr..
KRS iin, bir yet-i kerimede yle buyuruldu:
Onun KRSsi, yeri ve semalar iine almtr.. (2/255)
Yukarda geen yet-i kerime zerinde biraz duralm..
Burada, bir vsat vardr..
bu vsat iki eittir:

a) Hkm vsat..
b) Vcuda bal ayn vsat..
imdi bu iki vsat biraz daha aalm..
Hkm vsat: Yer ve semalarn, fiiliye sfatlarndan bir sfatn eseridir..
Bu manada, KRSnin durumu ise.. btn fiiliye sfatlarn zuhur mahallidir..
Bylece, manev bir vsat hsl olmaktadr.. Haliyle, KRS yzlerinden gelen bir
yzde..
Zira, her grlen yz ondan gelir ve.. fiiliye sfatlarndan bir sfat olur..
Vcuda bal ayn vsat: Bunun oluu da, vcudun tamamiyle, yeri ve semalar,
bunlara benzer dier varlklar kapsamna alm olmas saylr.. Burada anlatlan vcud:
Halka ait mukayyed vcuddur..
Bundan anlatlrken:
KRS..
Tabiri kullanlr..
Kasdm: Mukayyed vcudu anlatmaktr..
stteki manay biraz daha aalm..
KRSyi bata anlatrken:
Emrin ve nehyin geerli mahalli olduunu.. fiiliye sfatlarn mahalli olduunu..
ilh iktidarn zuhur yeri olduunu..
Beyan edip syledik.. Btn bu beyan edilenlerden murad ise.. Ancak mukayyed
vcuddur..
nk emir alan odur.. Yani:
Emrin kendisinde geerli olduunu..
Demek istiyorum..
Sonra.. Tecelligh odur; zuhur yeri odur..
NETCE: KRS odur ki, yce Hak iki kademini ona atmtr..
cadn ve idamn onda yapar..
Helk etme ve selmete karma iini orada yapar..
Orada: Verir, alr, ykseltir, drr, aziz eder, zelil eder..
Aziz Celil olan Allah sbhandr..

47. BLM - KALEM L


Bilesin ki..
KALEM- L: Hakka ait zuhur yerlerinde, Hakkn tayynlerine bir evveldir..
Ama, temyiz zere..
Temyiz zere..
Demem odur ki: Halkn, ilh ilimde; evvel ekli bellisiz bir taayn vardr..
bu manada bir beyan, daha nce de geti..
Sonra, halkn bir varl da vardr; ama mcmel hkm yoldan.. Fakat arta..
Bunu da, ksmen daha nceki blmde:
Arn bir yz vardr; o da halka ait varlklardr..
Cmlesine yakn bir cmle ile anlattk..
Sonra, halkn tafsil yollu zuhuru, krsde olmaktadr..
Bunu da nce anlattk..
te.. bundan sonra: KALEM- Lda zuhuru olmaktadr..
Amma temyiz zere..
Yani: Hakkn halk vasfn alarak.. Temyizin manas budur..
Bu manada, biraz daha alalm..
yleki:
Anlatlan tecellighlarn, hemen hepsi gayb eklindedir..

Yani: Halk vasf ile..


Ancak, halkn vcudu KALEMde gze gelen bir varlk olur ve Hakla arasnda bir
temyiz kar..
KALEM..
Demekten kasdm, KALEM- Ldr..
Bu durumda: KALEM- L, bir modeldir..
Levh- mahfuzda onun iin ne gerekli ise.. onun nakn alr..
Mesel: Akl.. Bu da bir modeldir; nefiste ne gerekli ise.. onun nakn alr..
Akl, KALEM yerindedir..
Nefis, levh yerindedir..
Akl kanunu ile bulunan fikr hkmler ise..
Levh- mahfuza yazlan suret bulmu varlklar mesabesindedir..
Yukarda anlatlan mana icabdr ki, Resulllah S.A. efendimiz yle buyurdu:
Allah, nce akl yaratt..
Allah nce KALEMi yaratt..
Burada KALEM: Akl- evveldir..
Her ikisi de, RUH-U MUHAMMED iin iki yzdr..
Bu manann bir icab olarak, Resulllah S.A. efendimiz yle buyurdu:
Allah, nce peygamberinin ruhunu yaratt; ya Cabir..
Anlatlan mana dolays ile:
KALEM- L, akl- evvel, RUH-U MUHAMMED tek cevherden ibarettir..
Bu tek cevhere ise, halka nisbet edildii zaman:
KALEM- L..
smi verilir..
Mutlak halka nisbet edildii zaman ise:
Akl- evvel..
smi verilir..
nsan- kmile nisbet edildii zaman da:
RUH-U MUHAMMED (S.A.)..
smini alr..
naallah, ruhun ve akl- evvelin tafsili, bu kitaptaki kendi yerine gelecektir..

48. BLM - LEVH MAHFUZ


Bir nefs ki bizzat lemin ilmi ile doludur;
Ey demolu, o bizim LEVH- MAHFUZUMUZdur..
Varln suretleri dahi hep birden ilenmi;
Onun kabiliyetine.. gizli yan hi yoktur..
lhiyle temiz olur, safasn bulursa;
Kara buluttan gelen zulmet hzn onda yoktur..
Artk eya ona zhir olur, kendi zne;
lemin cmle gizli yanlar da ak durur..
r e n..

Bu uurda, Allah sana hidayet nasib eylesin..


LEVH- MAHFUZ: Hakka bal ilh nur olup halka nisbet edilen mahede
makamlarnda tecelli etmektedir..
Asl bir ekilde ona mevcudatn basks kmtr..
Heyulnn anas odur; heyul ise.. LEVH- MAHFUZ da basl olmayan hi bir
sureti gerektirmez..
Heyul bir suretin olmasn gerektirdii zaman; ki bu da heyulnn hkmne gre
olur.. Bu olu ise.. ster hemen olsun; isterse mehilli bir zamanda olsun.. Kalem o suretin
icadn LEVH- MAHFUZ a yazar..
Heyul da, o sureti gerektirmi olduundan; icad mutlak gerekli olur..
Bu manann bir icab olarak, ilhiyun yle demitir:
Heyul, bir suretin olmasn gerektirdii zaman; suretleri verene, o sureti
meydana karmak hak olur..
Onlarn:
Suretleri verene hak olur..
Demeleri, bir bakma sz gelii olur, tersi kabilinden saylr..
Bu gibi szler, geerlidir.. Nitekim, Resulllah S.A. efendimiz de, buna benzeri
buyurmutur:
Allaha haktr ki; dnyada ykselttiini, tekrar dre..
Bu manadan:
Allahn bunu yapmas mecburdir; yapmas vaciptir..
Gibi mana kmaz..
Allah-u Tel, bu gibi hallerden yana tam bir ycelie sahiptir..
Btn mevcudatn basksna sahip bulunan ilh nur iin:
Nefsi kll..
Tabiri kullanlr..
Bu ilh nur, yukarda da izah edildii gibi:
LEVH- MAHFUZ..
Olarak anlatlr.. Kalem-i lnn bu nura yazdn idrk: Ancak, bu nurun
yzlerinden bir yze olabilir..
Bu yz iin ise, bizde:
Akl- kll..
Tabiri kullanlr..
O ilhi nurdaki baskya:
Kaza..
Tabiri kullanld gibi..
Kaza ise.. lh vasf uyarnca, asl tafsilden ibarettir..
Nitekim biz, bu tafsilin tecelligh iin; yukarda:
Krs..
Tabirini kullandk..
Sonra.. LEVHde takdir vardr; ki bu: Kesilen bir vakitte, zel hal ile muayyen
surette halkn meydana gelmesi hkmdr..
Ve.. Bu tecelligh:
Kalem-i l..
Tabiri ile anlatlandr.
Bizim istilhmzda ise, kalem-i lya:
Akl- evvel..
Tabiri kullanlr..
Nitekim bu: Yeri geldiinde, daha geni anlatlacaktr..
stte kapal bir ifade ile anlatlan u misalle aabiliriz:
Hak bir hkm vermitir; Zeydin icab babnda.. u ekilde ve.. Falan yerde..
Falan zamanda.
LEVH de bu iin takdirini iktiza eden emir; ite.. kalem-i ldr.. Buna ise:

Akl- evvel..
smi verilmitir..
Onun bulunduu mahal ise.. Anlatlan iktizann beyandr ki, LEVH- MAHFUZ
odur.. Bu manada LEVH- MAHFUZ iin:
Nefs-i kll..
Tabiri kullanlmtr.
Bu gibi bir hkmn varlkta icadn iktiza eden emre gelince.. O da, ilh sfatn
iktizasdr.. Bunun iin de:
K a z a..
Tabiri kullanlr..
bu kazann tecelligh krsdir..
Yukarda anlatlanlar okuduktan sonra:
a) Kalemden murad nedir?.
b) LEVH ten murad nedir?..
c) Kazadan murad nedir?..
d) Kaderden murad nedir?..
Btn bunlar anlamaya al..
Bilesin ki..
LEVH- MAHFUZ ilmi: Allah ilminden bir nebzedir..
Allah- Tal o ilmi: Hikmet nizamna gre yrtmektedir..
Bu yrrlk ise.. Mevcudatn halkyet cephesindeki hakikatler iktizasna gredir..
Allahn bunun tesinde bir ilmi vardr ki:
Hakka bal cephenin hakikatleri iktizasna gredir..
Bu ilim eidi: Varlkta kudretin meydana kmas eklinde zuhur eder..
bu ilim eidi: LEVH- MAHFUZ da sabit deildir..
Ancak bu gzle grlen lemde zuhur edecei zaman, LEVH- MAHFUZ da
grlr.. Bu lemde zuhurundan sonra, orada yine grlmez olur..
LEVH- MAHFUZ da bulunanlarn tm: Bu hisse bal lem varlnn
balang ilminden; taa kyamete kadar olacaklarn hepsi vardr..
LEVH- MAHFUZ da cennet ve cehennem ehlinin ilmi: Tafsil zere deildir..
nk bu tr ilim: Kudretin meydana kmas saylr..
Kudret ii ise.. Mphemdir.. Muayyen deildir..
Ancak kudret ilmi LEVH- MAHFUZ da, mutlaka bir ekilde bulunur..
Mesel: Kalem, kendisi iin ebed saadet yazd kimseye mutlaka nimet
verileceinin bilinmesi gibi..
Eer verilecek bu nimet, ayrntl bir ekilde anlatlacak olsa.. Yine bunun tafsili
ayn olur.. Yani: cmal yolu ile anlatlr..
Bu manada ancak, yle diyebilirsin:
O meva cenneti ehlidir..
O, naim cenneti ehlidir..
O, huld cenneti ehlidir..
O, firdevs cenneti ehlidir..
Grlyor ki bu i: cmal zere oluyor.. Baka yolu da yoktur..
Cehennem ehlinin durumu da ayn ekildedir..
LEVH- MAHFUZda geerli olan mukadder ey iki eittir:
a) Bir mukadder ki, tayir ve tebdil edilmesi imknszdr..
b) Bir mukadder ki, tayir ve tebdil edilmesi mmkndr..
imdi bunlar biraz aalm..
Tayir ve tebdili mmkn olmayan mukadder iler: Bu lemde ilh sfatlarn

iktizalardr.. Bunlara ait varlklarn yok olmalar imknszdr..


Tayir ve tebdilleri mmkn olan mukadder ilere gelince; bunlar: O eylerdir ki,
onlar bu lemin kabiliyetleri iktiza etmitir.. Ama, mutad hikmet nizamna gre..Yce
Sbhan olan Hak: Onlar bu tertib zere yrtr..LEVH- MAHFUZ da yazlan kaza yerini
bulur.. Bazan da, o eyler, ilh kudret hkmnce icra edilir; o hkmedilen eyin icras
durur..
u da phesizdir ki: Bu lemin kabiliyetleri, ilh sfatlar iktizasnn kendisidir..
Ancak, anlatlan bu iki ey arasnda fark vardr..
Yani:
Bu lemin kabiliyet iktizas olan eyle; mutlak sfatlar iktizas olan eyler
arasnda..
Demek istiyorum..
Bu manay biraz aalm.. yle ki:
Bu lemin kabiliyetleri, bir iktiza sahibi olsalar dahi, kendi hkmlerinde
bir acizlik vardr.. Onlarn bu acizlii ise.. ilerini bir bakasna istinaden yapmalardr..
Yani: Kendi balarna buyruk olmamalardr..
Dolays ile, vaki olacak ey bazan olur; bazan da olmaz..
Haliyle bu durum: lh sfat iktizalarnn aksinedir.. Onlarda vaki olacak ey
ilh iktiza gereince, zarur olarak olur..
Burada, ikinci bir yz daha var ki, o da bu lem kabiliyetlerinin mmkn
olduudur..
Mmkn ise.. Bir eyi kabul ederken; o eyin zddn da kabul eder..
Durum byle olunca: Kabiliyet bir eyi iktiza ederse.. kader o eyi nakzedenin
vukuu ile yrr.. Bylece, o eyi nakzeden ey de, o kabiliyet iktizasnca olur..
Bu da, mmknn kabiliyetinde vardr..
Biz, buradaki konumamz:
Bu lem kabiliyetlerin iktiza ettii eyin oluunu, hikmet kanunu zerine
olaca..
Babnda yapyoruz..
O kabiliyet iktizas olan ey, ayn ile vukubulunca:
Hkm kanun zere oldu..
Deriz..
Bu ise.. Zevke dayal bir itir.. Akl bunu, fikri nazar yolundan idrk edemez..
nk bu, ilh bir keiftir.. Allah, kullarndan dilediine ihsan eyler..
Hasl: Muhkem kaza iinde tayir ve tebdil yoktur..
Ama mbrem olanda, tayir olmas mmkndr.. Bu sebebledir ki: Resulullah
S.A. efendimiz, ancak mbrem kazadan Allaha snd..
Zira, Resulullah S.A. efendimiz, bu eit kazada tayir ve tebdil olacan
biliyordu..
Nitekim bu manada gelen bir yet-i kerimede yle buyuruldu:
Allah, dilediini imha eder; dilediini sabit klar.. Ana kitap onun
katndadr.. (13/39)
Haliyle, bu muhkem kazann aksinedir.. Zira, muhkem kazaya u yet-i kerime ile
iaret edilmektedir..
Allahn emri, herhalde yerine gelen bir kaderdir.. (13/39)
Yukarda ayrntlar ile anlatlan bu ilmi, keif yolu ile elde etmeye alana
en zor taraf: Mbrem kaza ile, muhkem kazay birbirinden ayrd etmektir..
Bunu ayrd etmesi gerekir ki: Muhkem kaza karsnda edebini bile; mbrem
kazada ise.. efaat dileye..
Zaten Allah-u Talnn bir kimseye mbrem kazay bildirmesi, efaat babnda
onun lehine izindir..
Nitekim bu manada yle buyuruldu:

Onun izni olmadan katnda efaat olacak kimmi?.. (2/255)


Bilesin ki..
LEVH- MAHFUZ..
Tabiri ile anlatlan ilh nur, Allahn zat nurudur..
Zatnn nuru ise.. aynen zatdr.. Onda blnme ve paralanma muhaldir..
Zira o: Mutlak Haktr.. Bu anlatlrken:
Nefs-i kll..
Tabiri kullanlr.. Bu yz ise.. mutlak halktr.. Bu manaya ise.. u yet-i kerime
ile iaret edilir:
Elbet o, LEVH- MAHFUZda KURAN-I MECDdir. (85/21-22)
Burada:
KURAN.. (85/21)
Kelm ile nefis murad edilir..
Yani: Yce zatn nefsi.. zzetle li olan ahsn nefsi.. Bu nefs-i klliye ile,
LEVH- MAHFUZ dadr..
Bu mana ile: nsan- kmili kasdediyorum..
Ama, hi bir ekilde, hll ve ittihad akla gelmemeli..
Ne hll, ne de ittihad..
Allah.. Hak syler..
rad yoluna ileten odur..
49. BLM - SDRE MNTEHA
SDRE MNTEHA: O meknn nihayetidir ki, mahluk, Allaha vuslat
yolculuunda seyrini orada keser.. Orada kalr..
Ondan sonras, tek bana Hakka tahsis edilmitir..
Orada, mahlukun aya yoktur..
SDRE MNTEHAnn sonuna varmak mmkn deildir..
nk mahluk, orada bu geici varlndan soyunmutur.. Hak varlnda
yok olmutur.. rtlmtr; silinmitir..
Mahluk, srf bir yoklua katlmtr.. SDRE MNTEHAnn sonunda;
onun iin bir varlk, sz konusu deildir..
Anlatlan manaya iaret olarak: Mirac gecesi, Cebrail a.s. Resulullah S.A.
efendimize yle demitir:
Eer bir kar daha yaklarsam; muhakkak yanarm..
Burada:
Eer..
Manasnda sylediimiz, kelimenin Arapa asl:
L E V..
Edatdr.. Bu, imtina harfidir.. Yaklamann imknszln anlatr..
nk oraya yaklamak imknszdr..
Resulullah S.A. efendimizin verdii habere gre: Oraya vard zaman: bir
SDR AACI grmtr.. Bu aacn yapraklarn da, fil kula eklinde bulmutur..
Kaytsz artsz bu anlatlanlara iman etmek gerekir.. Sebebi: Kendi znden
haber vermesidir..
Bu hadis-i erifin tevilli olmas da muhtemeldir.. Ki bu tevilli ekli, miracmzda
bulduumuzdur..
Onun, zhir durumuna gre, sylenmi olmas da mmkndr..
Byle olunca, misal tecellighlarnda yle bulmu olur.. Keza, ilh menzil ve
manzaralarda da..

Evet.. O, bu halde bir SDR AACI bulmu olur.. Bu durumu ile, o SDR AACI,
hayalinde hisse bal bir ey olur; kemal gznde de mahede edilen..
Byle olur ki; kendisine, hakikata dayanan bir keif gele.. Hem suret, hem de
mana olarak..
Resulullah S.A. efendimizin verdii haberler, hemen hemen ayndr..
Yani: Manalar, yukarda anlatlan gibidir.. Ki, o miracnda SDR AACIn o
ekilde bulmutur..
Biz onun buyurduuna mutlak bir surette iman ederiz..
sterse, SDR AACIn: Bize ihsan edilen keif, baka yoldan kaytl olarak
buldursun..
nk, onun mirac bambakadr; bizimki onun gibi olamaz..
Kefin bize yapt ihsanla: Onun, hadisinin mafhumunu alrz..
una da iman ederiz ki: Anladmzn tesinde; o hadisin, ilmimizin yetimedii
nice manalar vardr..
Hsl: Bu hadis-i erifle bize ilh kefin gsterdii yol: SDR AACI ile murad,
imandr..
Ayn manaya iaret olmak zere, bir hadis-i erif vardr..
Resulullah S.A. efendimiz yle buyurmutur:
Her kim, iini NEBAK (1) yemii ile doldurursa.. Allah onun kalbini
imanla doldurur..
Sz edilen aa yapraklarnn, fil kula eklinde oluu: mann byklne ve
kuvvetine misaldir..
Onun yapraklarndan, birer tane cennet evlerinden her birine ulamas ise..
O ev sahibinin imanndan ibarettir..
Bilesin ki..
Biz, SDREyi bir YER olarak bulduk; orada sekiz mahede makam vard..
Her mahede makamnda, yle yce manzaralar vardr ki; o manzaralar, ok
deiik ve eitli olular icab kavramak mmkn deildir..
Bu deiik manzaralar ise.. o mahede makam sahiplerinin zevkleri nisbetinde
olmaktadr..
Yukarda:
YER..
Dediimiz zuhur yerlerinde Yce Hakkn zuhurudur.. Bu zuhur ise: Hakka has
hakikatlerde ve halka ait manalarda, kendisine tecellisinden ibarettir..
Yukarda anlatlan; SEKZ mahede makamlarn da yle sralayabiliriz:
1. Yce Hakkn zhir ismi ile tecellisidir.. Ama kulun batn cihetinden..
2. Yce Hakkn batn ismi ile tecellisidir.. Ama kulun zhir ynnden.
3. Yce hak, kulun ruh cihetinden, Allah ismi ile, tecelli eder.
4. Yce Hak burada; kulun nefsi cihetinden RAB sfat ile tecelli eder..
5. Buras mertebe tecellisidir.. Ki bu; kulun aklnca RAHMANn zuhurudur..
6. Kulun vehmi ciheti ile, Hakkn tecellisi..
7. Hviyet marifetidir.. Burada Yce Hak, kulun isim benliinde tecelli eder..
8. Zatn marifetidir.. Ama kulun mutlak ynnden..
Bu makamda yce Hakkn tecellisi, kulun zhir ve batn heykelinde kemli ile
olmaktadr..
Durum anlatld gibi olunca: Batnla batn, zhirle zhir, hviyetle hviyet,
benlikle benlik olur..
Anlatlan mahede makamlarnn en yksei burasdr.. Bundan sonras ise..
Ahadiyettir.. Orada mahlukun hi grnts yoktur.. Zira oras, srf Hakka hastr.. Bu
makam, Vacibl vcud olan zatn zellikleri arasndadr..
ayet, kmil kiiye bu tecelliden bir ey gelirse deriz ki:

Bu, ilh bir tecellidir.. kendisi iindir.. Hakkn orada bir grnts yoktur..
Hibir ekilde, o tecelli halka balanamaz; mutlaka Hakkndr..
te, anlatlan mana icabdr ki: Ehlullah, ahadiyet tecellisini halka balamay men
etmilerdir..
Nitekim ahadiyet bahsi daha nce geti..
Doruya baary Allah verir..

(1) NEBAK: SDR aacnn yemiidir.


KKNAR..
Diyenler olduu gibi:
Arabistan Kiraz.
Diyenler de vardr..

50. BLM - RUHL KUDS


Bilesin ki..
RUHL KUDS: Ruhlarn da ruhudur..
Ve.. O:
KN (OL).. (6/73)
Emri umulnn altna girmekten yana mnezzehtir..
Sonra onun iin:
Mahluktur..
Denemez.. nk o: Hakkn has yzlerinden bir yzdr..
Ve.. Varlk: O yzle kaimdir..
O, bir ruhtur; ama dier ruhlara benzemez..
Zira O: Allahn ruhudur..
Ve.. deme: Bu ruhtan flemitir..
u yet-i kerime ile, bu manaya iaret edilmitir:
Ona ruhumdan fledim.. (38/72)
Bu manadan da anlald gibi, demin a.s. ruhu yaratlmtr; ama Allahn ruhu,
yaratlm deildir..
nk o: RUHL KUDStr..
Yani o: Kevn noksanlardan yana mnezzehtir; temizdir..
Bu ruh, o ruhtur ki; ondan anlatlrken:
Mahlukattaki Allahn yz..
Tabiri kullanlr..
Ve.. yet-i kerime ile anlatlan manas udur:
Ne yana dnerseniz, Allahn yz oradadr.. (2/115)
Bunun daha ak manas udur:
Bu RUHL KUDUS, o ruhtur ki; bu Kevn varla, Allah bir varlk vererek onunla
kaim klmtr..
bu varlk sayesindedir ki: D duygularnzla, bu duygular leminde, ne yana
dnerseniz; fikirlerinizle, makulatta ne yana evrilirseniz: Bu mukaddes ruh, orada
kemli ile aynen vardr..
nk o: Veh-i ilhden ibarettir.. Varlk ise.. bir veh-i ilh ile kaimdir..

Bu veh-i ilh her eyde vardr; ve.. Allahn ruhudur.. Bir eyin ruhu ise.. O
eyin kendisidir; nefsidir..
Bu durumda: Varlk Allahn nefsi ile kaimdir..
Yani kendisi ile..
Onun nefsi ise.. Zatdr..
Bilesin ki..
Bu hisler eidinden her eyin bir ruhu vardr ki; sureti onunla kaimdir..
Bu suretin ruhu ise.. Lafz iin bir mana gibidir..
Ve.. Bu mahluk ruh iin; ilh bir ruh vardr ki: O mahluk ruh onunla kaimdir..
bu ilh ruh ise: RUHL KUDStr..
Bir kimse, bu RUHL KUDSe bakp insanca grd zaman, onu mahluk
olarak grr.. nk , iki kdemin bir araya gelmesi mmkn deildir..
Halbuki kdem, yalnz Allaha mahsustur.. Ama, tek bana..
Onun btn esma ve sfat da, zatna baldr..
nk onda blnme ve paralanma muhldir..
Bu ruhun dnda kalan mahluktur; sonradan yaratlmtr..
Burada, insan ele alarak; daha ak bir mana ile anlatalm..
Mesel:
nsann, bir cesedi vardr; bu onun suretidir..
nsann, bir ruhu vardr; bu onun manasdr..
nsann, bir srr vardr; bu onun ruhudur..
nsann, bir de vechi vardr; ite buna:
RUHL KUDS, srr- ilh, vcud- sari.. Tabir edilir..
Yine insan zerinde duralm; daha baka adan alarak devam edelim..
nsana, suretinin ki; bu surete:
Beeriyet ve ehvaniyet..
Tabiri kullanlr..
Evet.. nsana, bu suretinin iktizas olan eyler galip gelirse.. O zaman: Ruhu
maden kalntlar kazanmaya balar.. Ki onun suretini asl da budur.. Suretinin kaynak
mahalli de odur..
Byle olunca asl lemi karr.. nk, o suretine beeriyetinin iktizas eyler
yerlemitir.. Ruh serbestlii gitmi; suretle balant kurulmutur..
Bylece: Tabiat ve det zindanna girmi olur..
Onun dnya evindeki bu hali: hiretteki siccinin misalidir.. Belki de, ruhunun
karar kld hiret siccinin, yani; zindannn ayndr..
Ancak hiretteki zindannda, grlr; elle tutulur gibi, bir ate iindedir..
Daha ak manas ile bu siccin: Cehennemdir..
O cehennem ise.. dnyada, anlatlan manayadr.. hirette ise.. Mana olanlar
bariz bir ekilde grnr.. ekilleri, belli suretleri vardr..
Bu manay anla..
Yine insan zerinde duralm; stte anlatlann aksini anlatalm..
Bir insana, ruhan iler stn gelirse.. ki bu da: Salam dnce, az yemek, az
konumak az uyumakla olur.. Bir de, beeriyetinin gerektirdii ileri brakmakla..
te.. O zaman: nsann heykeli ruh bir letafet kazanr..
Bu kazanc ki elde etti: Su stnde yrr, havada uar..
Duvarlar onun grntsn perdelemez.. Uzaktaki beldeler ona uzak gelmez..
Bundan sonra onun ruhu: Engellerin olmad bir mahalde yerleir.. Ki bu
engeller; beeriyet iktizas olan eylerdir..
bu kimse; Mahlukatn en yksek mertebesine ular..
Anlatlan mertebe ise.. mutlak ruhlar lemidir.. Serbesttir.. Cisimlerle komuluu
sebebi ile hsl olan btn balardan azadedir..
bu manaya, u yet-i kerime ile iaret edilmektedir:

phesiz; iyiler Naim Cennetindedir.. (82/13)


Yukarda anlatlann, daha ilerisine geen insan da vardr..
Bu da, ilh ilerin kendisinde stnln gstermesi ile balar.. Ki bu da: Allah
iin olanlar mahededen ileri gelir..
Bu trden mahede edilenler ise.. Allahn gzel isimleri ve yce sfatlardr..
Anlatlan mahedeye nail olan kimse, beer ve ruh ynden iktiza eden eylerin
varl ile beraber kuds bir varlktr..
Beeriyetin iktiza ettii eyler odur ki: Bu cesedin kyam onlarladr..
Tabiatn ve ruhun mutad olan iler ise.. nsann namus kyamn salayan
ilerdir.. Bunlar da: Makam sahibi olmak, istil, ykseklik talebi gibi eylerdir.. nk
insan, ruh ynden ycedir; bu gibi eyleri, hatta daha bakalarn taleb eder..
Ancak, insan bu anlatlan ruh ve beeri ileri bir yana brakp asl olan srr
mahedeye devam ederse.. Ki bu, onun asldr..
te o zaman : lh srrn hkm zuhur etmeye balar..
Durum byle olunca: nsann heykeli ve ruhu: Beeriyet ukurundan kalkar;
tenzih kudsiyetinin evcine kar..
Ve o zaman, Yce Hak: Onun kula, gz, eli ve dili olur..
Byle bir elin sahibi: Gzsze elini srnce gz alr; abran illetini de giderir..
Byle bin dilin sahibi: Bir eyin olmas emrini verdii zaman, Allahn emri ile o
ey, olur..
bu kimse: RUHL KUDSle teyid edilmitir..
Nitekim sann A.S. vasf bu idi ve Allah- Tal onun iin yle buyurdu:
Biz onu: RUHL KUDSle teyid ettik.. (2/87)
Bu manay iyi anla..
Allah.. Hak syler..
Bu yolda hidayeti nasib eden Allahtr..
51. BLM - RUH ADLI MELEK
Bilesin..
Bu, o MELEKtir ki; sofiye dilinde ona:
Hakkn onunla mahluk grnd ve Hakikat- Muhammediye..
Ad verilmitir..
Allah- Talnn bu MELEKe olan nazar, kendi nefisine nazar gibidir..
Onu, kendi nurundan yaratt; lemi de ondan yaratt..
Ve onu.. lemde nazarna bir mahal kld..
Allahn emri..
eklinde gelen isim tamlamas, bu MELEKin isimleri meyannda saylr..
Mevcudatn en ereflisi odur..
Makam, mekn itibar ile; mevcudatn en ulusu, derece itibar ile de en ycesidir..
Bundan stn bir melek yoktur..
Ve o: Yaknlk ihsanna nail olan mukarrabin zmresinin efendisi; ikrama nail olan
mkerremin camiasnn en faziletlisidir..
Allah- Tal, mevcudat arkn, onun zerinde dndrr.. Mahlukat semasnn
kutup noktas odur..
Allah- Tal her eyle beraber, ona zel bir yz yaratmtr; o yzle kendi zatna
katlr.. Allah- Tal onu yaratt mertebede; sekiz suretle korur.. bu sekiz
suret: Arn hamilleridir..
Memleketin tmn, ondan yaratt.. Hem de, ona gre ve onun maddesinden..
Memleketin ona balants; denizden srayan damlalarn denize balants
gibidir..

Ar tayan sekiz melein ona balants: nsan ruhundan gelip insann varln
ayakta tutan u sekiz ey gibidir: Akl, vehim, fikir, hayal, musavvire, hafza, mdrike ve
nefis..
Sonra..
Bu MELEKin: Ufk lemde, ceberut lemde, ill lemde, melekt lemde, mlk
lemde ilh bir saltanat vardr ki;
Allah- Tal onu, srf bu melek iin yaratmtr..
bu MELEK: HAKKAT-I MUHAMMEDYEde tam kemli ile zuhur etmitir..
bu mana icabdr ki: Resulullah A.S. efendimiz, en faziletli beer olmutur..
Bu vesile ile, Allah-u Tal, ona ihsanlarn yadrmtr..
En gzel nimetlerini vererek ona yardm etmitir..
te anlatlan mana icabdr ki, Allah-u Tal, Resulullah S.A. efendimize yle
buyurdu:
Biz, sana emrimizden ruhu vahyettik.. Sen, kitap nedir, iman nedir
bilmezken; biz onu bir nur eyledik?. Kullarmzdan dilediimizi ona hidayet
eyleriz.. Sen dahi, istediini doru yola hidayet eylersin.. (42/52)
Bu yet-i kerime ile, yle bir mana anlatlmak istenir:
Biz senin ruhuna, bu MELEKin yzlerinden kmil bir yz atk.. O MELEK bizim
emrimizdir..
Kald ki, bu MELEKin ismi: Emrullahtr..
Yani: Allahn emri..
Yine bu MELEKe iaret olarak:
RUH Rabbmn emrindendir.. (17/85)
Yani: Onun yzlerinden bir yzdr..
Ancak, bu ikinci yet-i kerimede bir nkte vardr.. yle ki:
Sana RUHtan sorarlarsa.. de ki:
RUH Rabbmn emrindendir.. (17/85)
Buyrulduu ve soruya karlk; RUH, mutlak olarak bir kayda
balanmadan anlatld..
Yani: Emir yzlerinden bir yzdr..
bu mana, Muhammed S.A. RUHunun hilafnadr.. Zira ona:
Biz, sana emrimizden RUHu vahyettik.. (42/52)
Buyurdu..
Burada ak anlatmas, ona ihtimam gsterdiini belirtir.. br yerde, kapal
gemesi ise.. Resulullah S.A. efendimizin kadir kymet ynyle bykln anlatmak
iindir..
Nitekim byle bir byklk anlatlmas iin:
yle bir gn ki, insanlar onun iin toplanmtr.. (11/103)
Burada, gnn nekre yolu ile anlatlmas; o gnn byklne, azametine
iarettir..
te.. Btn bu manalar anlatr ki: bu makamda:
Emrimizden RUHu.. (42/52)
Buyurmas yakyordu; yle buyurdu.. Ve:
Emrimizden sana vahyettik..

Buyurmad.. nk: Varlktan kasd olunan yine RUHtur..


Sonra.. zafet nuru kullanlarak:
Emrimizden.. (42/52)
Buyuruldu.. Btn bu ifade ekilleri, Resulullah S.A. efendimizin
kadrinin yceliini anlatr..
Sonra.. unu bil ki..
Allah- Tal, bu MELEKi zatna bir ayna olarak yaratt iin; zatn, ancak bu
MELEKte zuhura getirmektedir..
Cenab- Hakkn zuhuru dier mahlukatn tmndeyse.. Ancak sfatlar iledir..
Durum anlatld gibi olunca; O MELEK:
Dnya ve ahirete bal lemin kutbudur..Cennet ve Cehennem ehlinin, ehl-i
kesibin, ehl-i arafn dahi kutbudur..
Allahn ilminde, ilh hakikat onu iktiza etmitir ki: Yaratt her eyde, bu
MELEKten bir yz buluna ve o yaratlan eyin kresi, bu yz zerine devresini dndre..
nk, o eyin kutbu odur..
Bu MELEK: nsan- kmilden baka; Allahn yarattklarndan hi birine tantlmaz..
Bu veli zat, onu tandktan sonra; baz eylerde bilir..
O bildii eylerle tahakkuk ettii takdirde, bir kutup olur; varlk ark, tmden
onun zerinde dnmeye balar ve o: MELEK iin bir vekil hkmndedir..
O, bir vekildir; nk, asaleten bu varlktaki kutupluk, bu MELEKe hastr.. Bu
trden dierlerine verilen, veklet ve niyabet zeredir..
Bu MELEKi tanmaya al..
Anlatlan bu: RUH ADLI MELEK, Allahn kitabnda yle anlatlr:
O gn RUH kaim olur..
Melekler, saf halindedir.. Rahmann izin verdii hari; konuamazlar.. O
da, isabetli konuur: Bu Hakkn gndr.. (78/38-39)
O gn, bu MELEK, ilh saltanatla kaimdir..
Melekler, onun nnde saf halinde durup, hizmetine bakarlar..
Bu MELEK ise.. Hakkn kulluunda bulunur..
Allahn kendisine emri zerine; ilh huzurunda tasarruf eder..
yet-i kerimede geen:
Konuamazlar.. (78/38)
Kelm, melekler iindir; RUH iin deil..
nk, ilh huzurda o: Mutlak bir ekilde konuma izni almtr..
Zira o: Orann ekmel zuhur yeri ve en faziletli tecellighdr..
Dier meleklere gelince: Her ne kadar ilh huzurda izin verilirse de; o izni alan
her melek, bir kelimeden fazla konuamaz.. Daha fazla konumaya gc yetmez.. Elbette
ve elbette.. geni konumak, onun iin mmkn deildir..
NETCE: Bir melek, ilh huzurda, ancak bir kelime konuabilir..
Yce Haktan emri ilk alan bu MELEKtir.. Sonra, bunun dnda kalan meleklere
tevcih edilir.. Onlar askerdir..
Bu lemde, bir iin yerine gelmesi emri knca; Allah- Tal o ie uygun bir
melek yaratr; RUHa gnderir..
O melek de RUHun emrettiini yapar..

Mukarrebin..
Ad ile anlatlan meleklerin hepsi, bu RUHtan yaratlmtr..
Bunlar, sras ile: srafil, Cebrail, Mikil ve Azraildir..
Bunlarn stnde bulunan:
Nun..
Adl melek.. ki bu: Levh- mahfuzun altndadr.. Ayrca:
Kalem..
Adl melek.. ki bu da, ileride anlatlacaktr..
Mdebbir..
Adl melek.. Bu da, krsnin altndadr..
Mufassil..
Adl melek .. Bu da mam- mbinin altndadr..
Btn bu meleklerin hepsi, RUHtan yaratlmtr.. Hepsi de:
Aln.. Yceler Tabir edilen meleklerdir; lh hikmet icab, deme secde emri almamlardr..
Eer onlar: deme a.s. secde iin emrolunmu olsayd; zrriyetinden her biri,
onlar bilirdi; tanrd..
Grmez misin: deme a.s. secde ile emrolunan melekler, demoullarndan
her birine nasl zhir olur?..
Uykuda ilh bir misalle onlara nasl suretlenir gelir?.. Hak onu, uyuyana karr..
Uykuda grnen o suretlerin tm: Allahn melekleridir..
Emrolunduu ii yapmak hkm ile, misal yollu tenezzl eder; gelir..
Uykudakilere, eitli suretlerde grnr..
Bu mana icabdr ki: Uykudaki, ta cinsi cemad eylerin konutuunu grr..
Eer, o cemad sureti ile, surete brnen bir ruh olmasayd; konumazd..
te.. Resulullah S.A. efendimizin u hadis-i erifi, bu manadadr:
Doru rya Allahtan bir vahiydir..
Bu, o demektir ki: Melek o ekilde nzul eder..
Bir baka hadis-i erifte ise, yle buyurdu:
Doru rya, peygamberliin krk alt parasndan bir paradr..
Lanetli iblis de, deme a.s. secde emrini alanlar arasndayd; ama secde etmedi..
eytanlara da emretti.. Ki bunlar da, onun neticesi ve zrriyetidir..
Verdii emir uydu: Melekler nasl surete brnyorsa.. onlar da uykudakilere
surete brnp giderler..
Bunlarn suretinden ise.. yalanc rya zhir olmaktadr..
Bu anlatlandan hsl olan odur ki:
Aln.. Yceler Ad ile anlan melekler, deme a.s. secde iin emir almadlar..
Dolays ile, onlar, ancak; demoullarndan:
lahiyun..
Vasfn alan zatlar tand..
Bu ise.. demiyet ahkmndan temize ktktan sonra, onlara ilh bir ihsandr..
demiyet ahkm..
Demek:
Beeriyet icab olan manalar..
Demektir..
Bu manada, u yet-i kerimeyi anlatmak icab eder:
Elimle yarattma secde etmeme ne engel oldu?.. Yoksa ALNdan
msn?.. (38/75)
Demek oluyor ki, ALN iin secde emri yoktur..

Nitekim, Muhiddin b. Arab r.a. Ftuhat- Mekkiye adl eserinde bu manay


anlatmtr..
Ancak:
ALN..
Adl meleklerin hangileri olduu zerinde ak bir ekilde durmamtr..
Sonra.. Anlattmz yet-i kerimeyi delil eylemitir..
stte geen yet-i kerime zerinde biraz duralm.. zellikle yette geen
istifham zerinde duracaz.
Bilesin ki..
Hak tarafndan gelen suali, bilinen manadaki istifham saymak doru olmaz..
Durum anlatld gibi olunca; Haktan vaki sual, geliine gre, u drt manadan
birine gelir: Menfi, msbet, nsiyet, tehdid, yani korkutmak..
Allah-u Talnn iblise:
Secde etmene ne engel oldu?.. (38/75)
eklindeki sorusu, balca tehdid ve korkutmak iindir..
Kibre mi dtn?.. (38/75)
Manasn olduran elif ise.. Yine soru deil, isbattr..
Yani:
Kibre dtn..
Demektir.. Ki bu durum:
Ben, ondan hayrlym.. (7/12)
Szyle bellidir..
Yoksa ALNdan msn?.. (38/75)
Kelmndaki:
Yoksa.. (38/75)
Manasn karan:
Em.. (38/75)
Edat da, burada menfi manadadr..Yani:
Sen, ALNdan deilsin..
Demee gelir..
nsiyet ve sz amak iin kullanlan istifhama gelince; onu da Musa a.s. ile
yaplan u konumada grebiliriz:
Sa elindeki nedir ya Musa?.. (20/17)
Byle bir soru, Musa a.s. iin nsiyet oldu; u cevab ile ald:
O asamdr.. Ona dayanrm. Onunla, koyunlarma yaprak rparm..
Onunla, bence grlen daha baka iler de vardr.. (20/18)
Musa a.s. kendisine, istifham yollu sorulan sualden byle geni bir cevab
beklediini biliyordu; onun iin byle konutu.. Bizim iin belli manda bir soru olsayd;
verilecek cevap:

O asamdr.. (20/18)
Cmlesi olurdu..
Ki, ilh hazretin huzurunda, ehlullaha den edeb de budur.. bu mnalar,
Allah-u Tal, bu NSAN-I KMLde aa kard..
Ta ki okuyasn; gerei ile amel edesin..
Saidler zmresinden yazlasn..
O halde, bu mnalar iinde edebini bulmaya bak..
Evet..
Beyan gemisi, bizi aklama denizinde dalgalandrmaya balad..
Nerede ise, bizi sahile vuracakt..
Hemen hakikatler denizine dnelim..
zellikle bahsimiz olan:
RUH ADLI MELEK..
Bahsini aalm..
Bilesin ki..
Bu melein isimleri oktur.. Bu ok isimler, eitli mnalarda onun grnd
yzler adedincedir..
Misal yollu, u isimleri sayabiliriz:
Kalem-i al..
Muhammed S.A. efendimizin ruhu..
Akl- evvel..
Ruh-u ilh
Bu isimler, asl isimden alnp, ayrld dallara gredir.. Yoksa, onun yce Hazret
katnda bir ismi vardr; o da: RUH..
bu man icabdr ki; zellikle bu blm, o isim zerine baladk..
Eer onun kapsamndaki manlar, isim isim anlatp erhine gitseydik; nice cilt
kitaplar dolard
Baz ilh makamlarda, bu melekle bulutum..
Bana selm verdi ve kendisini bana tantt..
Selmna karlk verdim; yle bir halet iinde idim ki: Onun heybetinden eriyecek
oldum.. Onun stn gzelliinden, az daha yok olacaktm..
Sayg sunuundan sonra; bana sz at.. Bu arada nsiyet arab kadehleri devre
balad.
Bundan sonra ona: Yce MEKNET ve MAHDTini sordum..
HAZRETini ve istinad noktasn, asln ve dallarn, heyetini eidini,
sfatn ve ismini, emailini ve resmini sordum..
Bana dedi ki:
Senin konutuun ey, taleb ettiin bu sr yle bir itir ki: Meram olarak azizdir;
makam itibar ile de azimdir.. Bunun, aktan ifas yaramaz; kinaye ve telvih yollu
anlamak zordur..
Bunun zerine dedim ki:
Kinaye ve telvih yollu olsun; anlat.. Eer, ezelde bana inayet yazs varsa, belki
anlarm
Bu szm zerine yle devam etti:
Ben, o ocuum ki, babas onun oludur..
Ben o arabm ki; zm ubuu onun kpdr..
Ben o dalm ki; onun asln sonu eyledim..
Ben o okum ki getii yer, yaydr..
Beni douran analarla bulutum.. Nikhlamam iin onlarla sz kestim; nikhma
girdiler.. Zhir uslde yrdm; mahsul sureti ile bal kaldm..
Bundan sonra, ileri birbirine kartrdm.. Hissimde devre tamamladm..
Heyula emanetlerini yklendim.. Ul vasfn alan yce hazret makamn

glendirdim.
Bundan sonra beni herkesin babas buldum.. St ocuunun da, yalnn da
anas..
te.. HAZRET ve emanetin mnas budur..
MEKNET ve MAHDTe gelince..
yle bilesin:
Ben, gzle mahede edilen olmamla beraber; gaybde benim iin bir hkm
mevcud oldu..
Ne var ki ben: O kesin hkm bilmeyi, o hkmolunan i canibini mahadeyi
isteyince; nice nice yl Allaha ibadet ettim.. Ama Allah ismi ile
Ve ben o halde: Uyku ile ayklk aras bir haldeydim..
Bu hal iinde yce hak, beni ayktrd.
Kendi adna yemin etti ve himayesine ald:
Onu tertemiz eden, gerekten iflh oldu; onu kirleten ise.. Ziyana
urad.. (91/9-10)
Bana verilen ksmete kavuunca ismin, yni: Allah isminin bana ihsann
kazannca, Hazret-i Resuln dili ile Hakikat- Muhammediye beni temize kard..
Ona salt ve selm olsun; yle buyurdu:
Allah- Tal, demi kendi sureti zerine yaratt..
Bunun byle oluunda, hi bir phe yoktur.. Bu, sz gtrmez..
Ve dem a.s. ancak, benim zuhur yerlerimden bir zuhur yeridir..
Zhir yanma, onu bir halife olarak kaim eyledim..
Bu arada, unu da anladm ki: Yce Hak beni kullardan murad ve maksud
eylemitir..
Bunu anlaynca, en keremli hitap en byk makamdan bana yle geldi:
Sen, o kutupsun ki; cemal kreleri onun mihveri zerinde dner..
Ve.. O gnesin ki; kemal mehtab onunla aydnln tamamlar.
Ve sen osun ki; bir model olarak kaim kldk onun namna..
Ve sen namna, mna kaplarn ardndan kapadmzsn..
Hind ve Selma knyeleri ile murad olunansn..
zzetle, ycelikle parlayan sensin..
Hsl: Hepsi ancak sensin.. Baka yok; en yce vasflarn sahibi.. Ey pk namlar
alan.. Cemal sfat seni dehete drmez..
Cell sfat dahi seni rpertmez.
Sonra..
Olmaya ki, ilh keml kapsamn uzak gresin..
Zira sen, bir mihversin; o dahi, evrende dnen daire..
Sensin giyen.. O ise.. giyilen detayl gzel elbise..
RUH anlatyor:
Yukardaki hitab dinledim; mnasn anladm..
Buna karlk sordum; ama nce, anna kar tzim duygularm ifade ettim..
Ey efendilii hak eden byklk sahibi; btn incelii ile her eyi bilen ve
bizzat her eyden haberdar olan yce zat..
Bundan sonra taleplerimi sraladm..
En bata, senden halimizin shhat babnda teyid ve korunma istiyoruz..
Sonra.. u hususlarda bana bir haber ilet: Dizi dizi hikmet incileri sun.. Rahmet
umann nme ser..
Nedir u srlar?.. Bildir:

Ben, o denizlerin incisi, sedef kaplar neden baka?


Halbuki, hepsi suyumdan: Suyumun gayr ile bir ilgim, bir bam yok..
Hepsi suyumdan: Denizi de, incisi de.. Ne bu grnen yabanclk..
Uan kular benim; ya isimleri neden baka..
Bu iin, batan saklanmas neden?
Ya, iindeki g kendisinden olduu halde; demirine niin bildirilmedi?..
RUHun sorularna geni, izahl ve ayrntl cevaplar geldi..
yle dendi:
Bilesin ki:
Yce Hak, isim ve sfatlarnn tecellisini murad etmitir..
Bu tecelliden gaye: Halka, zatn bildirmektir..
bu gayenin yerine gelmesi iin:
Aktan belli seimli zuhur yerlerinde; bir de gizli, batn mnalarda anlatlan isim
ve sfatlarn izhar eyledi..
Btn bunlar, zata bal varlklardr; lh mertebelerde tecelli yz gsterirler..
Anlatlan mnann aksine; bu tecelli ii: Tamamen aktan olsayd ve kul, her eyi
olduu gibi znde kavrayp salnm olsayd; i deiirdi..
.. Ve yle olurdu: Mertebeler bilinmezdi.. Nisbetler ve izafetler ortadan kalkard..
.. Ve insan: Kendinin gayrn grmezdi
u bir gerektir ki: nsan, bakasn grd zaman, hayr iinde ok eyler elde
eder.. Bir uyma mevzuu varsa.. Anlatlan durumda daha kolay uyulur.. Bylelikle
nekadarna gc yetiyorsa o kadarn alr..
bu mna icabdr ki: Allah- Tal, kerem sahibi peygamberler gndermitir..
Onlar gnderirken, her eyi aklayan kitabn vermi ve bozulmaz hitabn yapmtr..
Anlatlan kitap ve hitapla gelen peygamberler: Kendisine ait sfat ve gzel
isimlerin tercman olmaktadr..
Bununla bildirilmek istenen mna udur: Yce Allahn zat, idrk edilmekten yana
ok tededir..
O sfatlar, ancak o sfatlar bilirler, bunda bir ikilik bir karma yoktur..
te.. Anlatlan mna icabdr ki, bir ismi de SEYYD-L EVVAH olan Resulullah
S.A. efendimiz yle buyurdu:
Allahn ahlk ile ahlk sahibi olmaya baknz..
Bu emirde elbette nemli bir iaret vardr..
Bata: lh srlarn aa kp belli olmasdr..
bu srlarn,o yce zat: Bu insan kalplarna emanet olarak brakmtr..
Emri gelen ahlka sahib olduu zaman: Sz geen srlara, rabban izzet ycelii
ile zhir olur..
Bylelikle: Rahmaniyet mertebesinin de hakk bilinir..
Ve.. Bilgi yolu, orada kalr; daha teye varamaz..
Sebebi: Anlatlan mana tesi bilgiyi, yce Hak zatna saklamtr..
Nitekim o yce zat, kendi znden haber verirken yle buyurdu:
Allahn kadrini, anna lyk olan bir hakla takdir edemediler..
(6/91)
te sana: Dizi dizi hikmet incilerine ait mana..
te sana: Rahmet umanndaki derin mana..
Bu, ancak bu kadar alr..
ncinin kab sedefe.. Yani: O, senin bakan oluuna gelince..
yle grnsn; ne var?.. ncileri suyundan ya; ona bak.. Onlar, ancak suyun
sralad.
Sedef: O dize dizi incileri saklayan bir kap, bir kabuktur..
Ve.. zleri gizleyen bir nikap, bir perdedir..

Elbette bunun byle oluunun sebebi var: Ta ki, bahsi edilen hikmete vebu
ayrntl hitaba varamasn.. Ama kim? Haliyle:
mml kitapta ona ehil yazlmayan..
Yalnz ona ehil olan anlasn; bakas deil..
Senin kuun, senden baka ad almasna gelince.. Bu da:
Hayr, derleyip almana vesiledir.
Bu iin gizli tutulup saklanmas ise.. Bir baka durum icabdr..
bu durum ise.. O denize dalma gcnn olmaydr.. Herkese byle bir takat
verilmemitir..
Akllar, o umman mnaya dalp idrk etmekten yana kusurludur. Kald ki:
Akl iin, kendini balarndan syrp koparmak da imknszdr.. O balardan syrlp bir
snt yeri bulmak da yoktur..
Sonra.. hepsinden nemlisi: Bu ibarelerde kalmayp teye gemektir..
nk bunlar: bare kabuklardr.. Ve.. iaret edilen mnalarn kabirleridir..
Has mnalar, onlarn derinliinde yatarlar..
bu ibare kabuklarn ve iaret kabirlerini esas grlmeye deer yze pee
eyledik..
Ta ki, ona ehil olmayanlara tam mnas ile kapana..
Eer, szden anlar bir durumdaysan, anla..
Bu zhirde beliren yzlerin durumu, zde sakl yzlere hi benzemezler.. Bunlar,
batndakileri gizleyen zarlar gibidir.
Yce Hak Bunlarla, itekileri rtp gizledi..
bu durum, bazan iin da; bazan da dn ie geiine benzer..
Bazan ters.. Bazan yz.. Bazan alt; bazan st..
Hsl: Fikirler bunda aknla urar.. Dalar dalar gider..
ABDLKERM CEYL HZ. anlatyor..
Yni: Bu eserin mellifi.. RUHla buluup gren..
Diyor ki:
O yce RUHun, bana iirdii araptan imeye devam ettim. Hem suyundan;
hem arabndan itim.. Ama hi kanmadm.
tike itim, ama halimdeki susuzluum yine berdevam. Gemedi.. Gemedi..
Bu hal: Taa, iktidar gnei douncaya kadar devam etti..
sim afa gndz gibi aarncaya kadar srd..
te o zaman: Yuvamdaki kumru terennme balad..
Dile geldi; akd.. Syledi..
Halime tercman oldu..
Sonda da; RUH ismi ile msemma MELEK iin iirler syledi.. vd.. vd..
bitiremedi..
O, bir tazedir, gzellik boy gsterir endamnda;
O, zattr, vasfa mna saylr hepsi tamamnda..
O, cemal kalplarna yle bir ruh olmutur ki;
Yok gelir bakana.. lkin isbat gelir sonunda..
O, bir gzel surettir, ann ap akladm;
z adn da gizli tuttum:
Hindler,
Dedim namnda..
Ve o, hakikaten bir manalar dizisidir sakl;
Gzelliinizden, lkin zuhuru var bir yannda..
lemlerin hepsi onun kutup merkezine bal;
O, onlarn btn, onlar say paralarnda..

Hak olarak knyelendi o, bir hakikat iin ki;


lh halkdr, ama kelimeler mnasnda..
Kadimlii gidince getirdi onu yce zat ki;
Eskiten, yeni yapandr, hep sfat iktizasnda..
Ne zaman ki o, taayyn etti z zatna gre;
te o zaman leheler zhir oldu ahkmnda..
Aydnla ktnda giydi cemal libasn;
Bir gzel grnd, gzellikler hi oldu yannda..
Var syle:
Yoktur o gzelin yce varl iin;
Bir yokluk, bir sz de gemez ona katlma babnda..
Onun gelii bir baka, grr kemlle vasfn;
Hem de aynen, tek Hakkn zat var hakikatlarnda..

52. BLM - K A L B
Buras srafilin a.s. makamdr. Amma an, kerem sahibi Resulullah S.A.
efendimizden..
Bu KALB, ardr mekn sahibi Allahn;
Her mamur hviyetidir insanda ann..
Onda zuhuru Hakkn, onda z iin;
Gerekte orada istivas Rahmann..
Ve.. Allah KALBi srrn merkez yaratt;
Devrini kuatr kevnin, dahi ayann..
yle anlatlr o, hakikat ehlince:
En yce nazargh, ceveln yeri ann..
Tur ondadr, kitab ile denizi de;
Ve.. mnas rakkn, an yce tevann (1)
O odur ki: lh, nuru diye anlatt:
Byle geldi muhkem mnasnda Kurann..
Zeyt ya olarak takasnda kandili;
Zcace, misali yldz parlamasnn..
Hem mukallib hem mukalleb an odur ki;
kar der, aksi de ondadr kmann..
Ondan zulmen onadr, nuru dahi ondan;
Onun zerine gelir nuru ekvann..
Elisi ona geldi, ondan onun iin;
Yoludur Rabban makama varmasnn..

Taatta melektir, ycelikte Rabb olur;


Kabahat ilerse hakikat eytann..
Bir iarettir, aarlar orda insanlar;
Beyninde krl ile, sahib-i hsrann..
Srlar hazinesi zerreden baka ne ki?
Denizi o, misali u ak beyann..
Kapal bir ev olup kilidi kocaman;
ki kanad var ona giden kapnn..
Biri eker seni yceler ycesine;
Yolu cahime kar ikinci kapnn..
O kap ki, zersen ifresini bir gn:
Ama aarsan o kapy krmakszn..
Tebrik ederim eritin maksuda kemlle;
Kondun oraya ki, sahasdr Rahmann..
Aarken krarsan koruya girmi oldun;
Tutulursun, makam orada sultann..
KALBin misalidir ite ren srrn;
Anlataym, stne basarak srlarn..
Ev KALBin srrdr, kapsna gelince;
Biri lh, ismi, biri vasf Sbhann..
Onun kilidi zattr, mukaddestir zat;
zmek, Hakk bilmektir yolunca imann..
Amak dahi huddur ayn- yakinini;
Ve.. gz bebein kapsam ile ayann..
Sebeblere ermen dahi tahakkuk oldu;
O eyde ki ba ediidir SEKALNn..
Gelince ycelie varmay tebrike;
Sahasdr oras insanda Rahmann..
Hazineyi bil, bilmek idrkidir ancak;
Bulunca varln nkte-i deyyann..
Bilmezsen eer onun kadrini dn;
Aziz der, zillet hakk zelil olann..
O ki, tahkik yollarna riayet etmez;
kmaz tekvinden, iindedir tabiatn..
Gelince koruya varmaya o, zatdr;
Edilmez gayr sz, hsnn ve ihsann..
mittir anlatlan bulan kes iin;
Belki bir nefha gelir, canibinden BAnn.. (2)

Gelince iki kanada biri rzadr;


O yoldan zlr hep ifresi rdvann..
Kalan kanat gazaptr ki, onun vsat;
Ceveln ettii sahasdr tuyann..
Rzann almetidir Rabbn taat;
Gazaplanmsa nian, iinde isyann..
Tebrik alandr ki, istediini yapar;
Ksr irfandr almeti krkln..
Zifafn gelinin at gnlm sana;
KALB ire kurulmu stne yce tahtn..
Bak o gzel geline sendeki gzyle;
Gelir sana o zaman tm manalarn..
Allah sana baar ihsan eylesin.
KALB, ezeli nurdur; ycelii znde bir srdr; bu kinatn zne konmutur
ki; Allah- Tal onunla insana nazar eylesin..
Dersem bunun ne demee geldiini anlamaya al..
Kuranda: demin a.s. ruhuna flenen, Allahn ruhu olarak anlatlmakta ve yle
buyurulmaktadr:
Ona ruhumdan fledim.. (15/29)
Bu nura:
KALB..
Adnn verilmesi, iki manaya gredir ki; onlar aada anlatacaz.
yle ki:
1. O, yaratlmlarn zdr. Mevcudatn zbdesidir..
Ama tmnn.. llarnn ve ednalarnn..
Bu ismi almasnn bir sebebi de: Bir eyin KALBi o eyin hlsas ve zbdesi
olduu iindir..
2. Takallb halinin abuk oluudur..
O bir mihver noktasdr.
Esma ve sfat kuatan varlk onun zerinde devresini tamamlar..
Tam yzleme eklinde; hangi ismin ve hangi sfatn karsnda durursa.. O ismin
ve o sfatn hkm onda kar..
Yzleme..
Szm bir kayttr. Yani: KALB iin..
Aslnda KALB, Allah- Talnn esma ve sfatnn tm namna zata dnktr.
Amma sylediimiz yzleme ekli, ikinci bir ey onun karsna gelince olur.
Bu durum, KALB: O eyin eserini znde gstermeye yz vermi olmasdr..
O zaman, o eyin nak onda kar.
Bu halinde, KALBe verilen hkm, o isme gre olur.
ayet, isimler onu tmden hkm altna alrlarsa.. Ki bu da olur.
te.. O zaman kendisine hkim olan bir ismin veya tm isimlerin saltanat
altnda rtl kalr..
Ve.. Zaman, o ismin zaman olur..
O ismin, gerei ne ise.. KALBde ona gre tasarruf eyler..
Sonra..
Bilesin ki: KALBin yz fuaddaki bir nura dnktr..
Bu nurun adna:

HEMM (3)
Denir.. Ki oras KALBin nazar mahallidir, yneldii bir cihettir..
sim veya sfat, hemmin hizasnda, bir cihetteki hizaya geldii zaman,
KALB ona bakar.
te o zaman: Bakt ismin hkm KALBe ilenir.
Sonra o isim gider; baka bir isim gelir.. Ayn cinsten bir isim de olur.
Bu sefer, yeni gelen isimle macerasn srdrr; tpk birinci isimde olduu gibi..
Devaml, i byle srp gider.
Ancak, KALBin arka cihetinden gelen isme itibar yoktur. Onun nak KALBe
ilemez.
KALBin kesin bir ekilde anlatlacak arka ba yoktur.
KALBin hepsi yzdr.
Ancak, hemm cihetine gelen yana yz ismi verilir.
Bu hemmin hizasn aan yana da:
Kafa.. yni: Ban arka ksm..
Ad .. Verilir..
te.. Aada gsterilen dairede anlatmak istediimiz mnann eklini
gstermektedir.
Anlamaya al.

olur..

Bilesin ki..
Hemm, olarak anlattmz eyin; KALBe gre belli bir yn yoktur.. Bazan stte
Bazan altta olur..
Saa ve sola dt de grlr.
Bu deiik haller, KALB sahibinin derecesi icab olmaktadr..

nsanlarn bazlar vardr ki; onun hemmi: Devaml sttedir. rfan sahiplerini bu
meyanda sayabiliriz.
nsanlardan bazlar vardr ki; onun hemmi: Devaml alttadr. Bu durum, dnya
ehli kimselerde grlr.
nsanlardan bazlar vardr ki; onun hemmi: Devaml soldadr.. Bu sol, nefsin
yeridir. nsanlardan bazlar vardr ki; onun hemmi: Devaml sadadr. Baz bid kullarn
hali gibi..
Ve.. Nefsin yeri sol kaburgadadr.. Ekseri battal kimselerin hi hemmi yoktur..
Varsa nefislerinden baka deildir.
Tahkik ehli zatlara gelince.. Bunlarn hali bambakadr..
Bunlarn bir hemmi olmad gibi; KALBleri iin:
Kafa.. Yni: Arka ksm.
Ad verilen bir mevzi de yoktur.. Her halleriyle, btn isim ve sfatlara dnk
dururlar.. Bir isimden ayr baka bir isme mahsus zamanlar da yoktur..
nk onlar :
Zatiyyun..
Ad ile anlrlar.
Yani: Onlar, zat ile Hakla olmaktadrlar.. sim ve sfatlarla deil..
Bu mnay anlamaya al..
Yukarda aydnlatc izahtan sonra; KALB kelimesine dair mnay amaya
dnelim.
3. Dolays ile KALBe:
KALB:
smi verilmesini gerektiren mnalardan biri de udur:
KALBe, gre isim ve sfatlar kalplar hkmne girmitir.. Sebebi:
Nurunu o kalplara boaltmas ve istedii ekli onlara gre dkmesidir..
ou kez, bu boaltma ameliyesine:
KALB:
Tabiri kullanlr.. Denir ki:
KALB olmas iin, gm kalba koydum.
Burada masdar eklinde gelen KALB, mefule isim olarak kullanlmaktadr..
4. KALB, muhdes eylerin, yni: Sonradan yaratlmlarn tersine bir
mna tar..
Burada, anlatlmak istenen mna udur: brlerinin aksine; KALBin nuru ilhi bir
kdeme sahiptir..
5. KALB ismindeki mnadan biri de udur: O, asl olan ilh mahalle dnecektir.
Kald ki oras, onun dnp geldii yerdir..
Bu mna bir yet-i kerimede yle anlatld:
phesiz bunda KALBi olan kimseye tler vardr. (50/37)
Burada KALB: Hakka inklab mnasnadr..
Bu inklab: Himmet yzn, zhiri mnalar tayan dnya kylarndan alp, hakik
mnalar ve btn ilerle dolu yce tepelere evirmektir.
6. Bu mnda KALB: Halk iken, Hakka inklab eyledi..
Yukardaki cmlenin asl mnas udur:
KALB, kendi durumu ile halka ait bir mahede yeri iken; Hakka ait bir
mahede yeri oldu.
Bunun dnda bir mna verilemez. nk: Halk, Hak olamaz. Sebebine gelince:
Hak Haktr; halk da, halktr..

Hakikatler hibir ekilde deitirilemez..


Ancak: Bir eyin asl ne ise sonunda ona dner..
Bu mnada gelen bir yet-i kerime yledir:
Ona KALB olacaksnz.. (29/2)
7. KALBin bu mna ile anlmasnda u sebep vardr: leri istedii ekilde evirir..
KALB Allah- Talnn yaratt FITRAT zerine olduuna gre; elbette iler onun
istedii ekilde olur. Bu hali ile o: Vcutta istedii gibi tasarruf eder..
KALBin: Allah- Talnn yaratt FITRAT zere yaratlmas, isim ve sfatlarla
oluudur.
Bu mna Kuran- Kerimde yle anlatld:
Aslnda biz, insan en gzel kvamda yarattk.. (95/4)
Ancak o: Tabi durumu ile ad hkmlere ve ehvet nasibine dnce:
Bu beeri hkmler ona stn gelmeye balad..
O, beyaz bir elbise gibi idi; kendisine yapan her kirli eyin nakn ald..
Sonra, bir ocuk gibidir.. Onun akl edecei ilk ey: Dnya ehlinin d halleridir.
Bu durumda ona ilenecek haller: Dnya ehlinin dank ileri, tefrikalar, tabi ve adi
eylere dleridir. Bu hallerini grnce, onlar gibi olur..
Nitekim, Allah- Tal bu mnay yle anlatt:
Sonra onu aalarn aasna gnderdik.. (95/5)
Eer ilh saadete ehil bir kimse ise.. Yce mertebelere ermeyi, stn makama
kmay salayan ileri braktktan sonra birden akllanr..
Bu akllanma onun iin bir tezkiyedir.. Yni: Beeri abalarndan tr ald
kirlerden temizlenmi olur..
Hali anlatld gibi olan kimse: Elbisesine kan kiri ykayp temizleyen kimse
gibidir..
Bu babda yaplacak temizlik: KALBe yerleen tabi haller mikdarnca olur..
Bir kimseye: Beeri haller ve ad iler tam yerlememi ise.. Onun tezkiyesi kolay
olur. Hem de kolaydan kolay.. Bir kimsenin durumu ona benzer ki: Elbisesine bulaan kir,
bir iz brakmaz; ykaynca temizlenir.. Aslna dner..
Bunun dnda biri vardr ki; tabi haller ve ad eyler onda tam mnas ile yer
etmitir..
Bu, o kimseye benzer ki: Her yan ile elbisesini kir sarm ve lekeleri
yerlemitir.. Bunun temizlenmesi ancak atete yaklmaya veya kirelemeye baldr..
Hali anlatld gibi olan kimseye zorlu slk, kuvvetli mcahede ve nefse
muhalefet gerekir.
nsann, bu yoldaki slk ve nefsine muhalefeti kadar KALB temizlii ve safas
olur. Zaafna gelince: Bu ilere dair zaaf kadardr.
Bu yoldan KALB temizliine erenleri Allah- Tal dierlerinden yle ayrd:
man edip yararl i yapanlar mstesna.. (95/6)
Bunun daha ak mnas udur:
Onlarn zlerine yerletirdiimiz ilh srlar, peygamberlerimize inen
kitaplarmzda kendilerine anlattk..
bu sr, bize ve peygamberlere imnlarnn hakik yzdr..
Bu yz ise.. Tevhid nktesidir.. Bunun icabdr ki, onlar iman edip Allah ile huzura
vardran KALB amellerini ilediler..
Bu ameller:
tikadlarn en gzeli, devaml mrkabe ve benzeri iler oldu..
Bunun dnda kalbn iledii ameller de vardr.. Bu ameller ise..
Farz ibadetler, slk ve emirlere muhalefet etmemektedir..

Bu mnalarn deeri u yet-i kerimede anlatld:


yi amel ileyenler mstesna.. Bunlara ecir vardr.. (95/6)
Bunun daha ak mnas udur:
Onlarn nail olduu eyler, bir hibe deildir ki; dolays ile minnet edilsin..
Nail olduklar ey, hakikatleri icab kazandklar zaferdir.. O hakikatleri ki, kendilerine gre
yaratmtk.. Bu da: Asl ftrattan gelmektedir.
Onlarn nail olduu her ey; kendileri iin ayrdmz bir istihkaktr.. sterse tm
cmertlik hazinelerinden gelmi olsun..
Sebebine gelince, ilhi tecellilere:
Mevhibe..
Ad verilmez.. nk onlar ilh istihkaktr.
Bu mnaya iaret olarak; eyhimiz eyh Abdlkadir Geyln r.a. bir iirinde
yle anlatmtr:
Rza meydanlarnda hep salndm gezdim;
Ad: Hibe olmayan bir makama erdim.
8. Hakik varla gre KALBin misali: Yze tutulan bir aynadr. Bu mnaya
gre KALB: Varln grntsdr..
Bu manay biraz daha aalm..
Bu lem her nefeste, seri olarak deimektedir. Bu deimenin grnts
de KALBe ilemektedir. Dolays ile, KALB de onlarla beraber deiiyor..
KALBe ilenen bu deiik hale:
Aks ve KALB..
Denmesinin sebebi, ancak ayna misali ile anlatlr..
nk: Aynann karsna bir ey geldii zaman: O eyin, aynada aksi kar: ayn
deil.. Bir yazy dnelim: Sadan sola yazlmtr.. Aynadaki grnts soldan
saadr. Aynann karsna getirildii zaman sa olan suret, aynann solu olur..
Bu durum hibir ekilde deimez. Bu mna icabdr ki, KALBe:
KALB..
smi verilmitir.
Bana gre: Bu lem ancak KALBin aynasdr.
Asl ve sureti KALBdir. Para ve ayna da bu lemdir.
Bu takdirde, KALBe:
KALB..
sminin verilmesi yerindedir. Sebebine gelince: Suret ve aynadan her biri
dierinin KALBidir, yni aksi..
Bu manay anla..
KALBin asl olduuna, lemin dahi dal olduuna dair delilimiz, u kuds mnadr:
Beni ne yerim ald, ne de semam; mmin kulumun KALBi beni ald..
Bu mnann tersine eer lem asl olsayd; ilh snmann ona olmas gerekirdi..
Bundan bilindi ki: KALB asldr; lem de dal..
Bilesin ki:
Yukarda anlatlan al, ekildedir; hepsi de KALBde olup durmaktadr.
BRNCS: KALBin ilim aldr.
bu ilim, ilh marifettir.
Bu vcud ikliminde; Hakkn eserlerine akl erdirecek, lyk ile bilecek
KALBden bakas yoktur..
KALB dnda kalan her ey: Rabbn, bir yzden bilse dahi; dier yzden bilemez.
Allah- Taly KALBin dnda hibir ey her yn ile bilemez.. Ammai KALB
bilir..

Bu bir vsattr. Altr..


KNCS: KALBin mahede aldr.
Bu bir keiftir ki: KALB bu mahede ile ilh cemalin gzelliklerine muttali olur..
sim ve sfatlar mahede ettikten sonra onlarn lezzetine varr..
KALBin dnda kalan eyler, Allah iin olan eylerden hibirinin zevkine eremez..
Mesel: KALB, Allah- Talnn eyaya dair ilmine akl erdirir.
Bu ilh sfatn felekinde seyrine devam ettii zaman, lezzetini alr.
Sonra bu ismin azameti de, Allah tarafndan kendisine bildirilir..
Bundan sonra, kudret ismine geer; onun da dierleri gibi lezzetine erer.
Kalan dier ilh isim ve sfatlar iinde de ayn olur..
Hepsini zne sdrr ve zevkine varr.
Bu hali, yle bir tadla tadar ki: Kendi dnda birini tanm, kudretini anlam
ve o kudreti, eflkinde seyrini srdrdn grm olur..
Bu ikinci bir geniliktir ki: rfan sahiplerine vergidir..
NCS: KALBin hilfet manasn aldr..
Bu mana: Allahn isim ve sfatlar ile tahakkukudur.
O kadar ki:
Hakkn zatn, kendi zat olarak grr.
Hakkn hviyeti, kulun hviyeti gibi olur..
Hakkn benlii, kulun benlii olur.
Hakkn ismi , kulun ismi olur..
Hakkn sfat, kulun sfat olur..
Hakkn zat, kulun zat olur.
Bylece vcud ikliminde, tasarruf eder. Onun tasarrufu, yerine kaim olduu
halifenin tasarrufu gibidir..
bu al, tahkik ehli kimselerin alna benzer.
Bu tahakkuk eklinin keyfiyetinde ve her isimdeki irfan sahiplerine den
anlattmz mahalle dair baz nktecikler vardr.
Amma anlattmz kadar ile iktifa ettik..
Ta ki i: Rububiyet srrn ifaya varmasn..
Bu tr ala:
Vusat- istifa.. Yani: Tam al.
Ad verilir.. Ki olmaz..
Allahtan sana da, bize de baar dileriz..
Bilesin ki..
Yeterince; tam bir ekilde Hakk kavramak mmkn deildir..
Ama hi bir ekilde.. Kadim iin de byle.. Mahluk iin de byle..
nce kadimi anlatalm: Bunun zat sfatlarndan hibir sfatn kapsamna giremez..
Sfatlarndan biri ilimdir.. Bu ilim, zatn kapsamna alamaz..
Byle bir eyin olmas: Kl olann cz olanda bulunmas demektir ki: Allah- Tal
klden de, czden de mnezzehtir.
Hsl, Allah- Talnn zatn her yn ile ilim kavrayamaz..
Ancak, bir ey sylemek gerekirse.. yle denir:
Allah- Tal znn cahili deildir. Lyk zere zatn bilir..
Ama yle sylenmez:
Onun zat, ilim sfatnn kapsamna girdi..
Ayn ekilde, Allah- Talnn zat kudret sfatnn kapsamna da giremez..
Allah- Tal bu gibi mefhumlardan mnezzehtir..
Mahlukun durumuna gelince: Kadimden daha ileri deildir..
Kadimin durumu anlatld gibi olunca, mahlkun durumu yle olmaya daha
uygundur..
Ancak burada bir hususa iaret etmemiz gerekir.
Anlatlan ilhi varl al, keml babnda bir altr. Bunu biz:
Yeterli bir al.
Olarak anlattk.

Ancak bu yeterli durum; kulun zerinde bulunduu Haktan gelen bir kemldir.
Yoksa, Hakkn zerinde bulunduu keml durumu deildir. nk : Hakkn kemline bir
son yoktur..
bu durum:
Mmin kulumun KALBi beni ald.
Cmlesinin mnasdr.
Allah- Tal her eyi, Resulullah S.A. efendimizin nurundan yaratt..
srafilin yaratld yer de, Resulullah S.A. efendimizin KALBi oldu..
Nitekim bu mana, btn meleklerin ve bakalarnn yaratl anlatld zaman
gelecektir..
Onlarn her biri, Resulullah S.A. efendimizin bir yerinden yaratlmtr..
srafilin a.s. yaratl, anlatlan KALB nurundan olmas icab: Melekt leminde,
onun iin ilh varl al ve kuvvet vardr..
Bu sebeple bir nefeste btn lemi ldrdkten sonra, tekrar diriltir..
srafil a.s. bu ii, Allah- Tal tarafndan znde yaratlan kuvvet namna yapar.
nk: Onun makam KALBdir.
KALB ise.. Allah- Talnn sd yerdir.. Zira onda zata bal ilh kuvvet
vardr. Anlatlan mana icabdr ki, srafil a.s. meleklerin en gls ve Hakka en yakn
olandr.
Melekler..
Demekten kasdm maddeye bal meleklerdir..
Bu manay iyi anla.
En iyi bilen Allah- Taldr.
(1) SEKALAN: nsan ve cin topluluu manasna gelir..
(2) BAN: Karada yetien bir aatr.. Kokulu ve dzgn olur..
Dilimizde : Bel sd, sorgun sd olarak anlatlr..
(3) HEMM: Tavavvufi tabiri vardr.. u manaydr:
Hayr veya er.. Bir eyi yapmadan nce, kalbin ona balanmasdr..
53. BLM - AKL-I EVVEL
Buras Cebrailin a.s. makamdr. Resulullah S.A. efendimizden..
Allah- Tal, sana ve bize baar ihsan eylesin.
Allah- Tal, seni sana anlatsn.
Ve.. Onun zatnda tahkik ehli olmay sana nasib eylesin.
Bilesin ki..
AKL-I EVVEL, varlkta bulunan ilh ilimdir. nk o: Kalem-i ldr.
Sonra.. Ondan gelen ilim: Levh- Mahfuza iner.
AKL-I EVVEL, levh- mahfuzun toplu duruudur.
Levh- mahfuz ise..Onun tafsilidir.
Yani: Toplu ilh ilmin tafsili..
Levh, onun taayyn ve tenezzl yeridir.
Sonra.. AKL-I EVVEL yle ilh srlar tar ki:
Levh onlar alamaz
Tpk: lh ilimde, AKL-I EVVEL iin alnamayacak eylerin olaca gibi..
lh ilim ana kitaptr..
AKL-I EVVEL aklayan imamdr..
Levh ise.. Aklayan kitaptr..
Levh, kaleme uymutur; ona tabidir.

Kalem ise.. AKL-I EVVEL olup, levhe hkimdir.


Nun..
Ad ile anlan ilh ilmin divitindeki toplu hkmleri tafsil eder.. aar..
AKL-I EVVEL, akl- kll ve akl- maa arasnda fark vardr. Bunlar izah edelim.
AKL-I EVVEL: lh ilmin nurudur. Yaratla dair bir belirti tenezzlnde ilk zuhur
eden odur..
stersen buna:
lh icmalin tafsili..
Diyebilirsin..
Bu mna icabdr ki, Resulllah S.A. efendimiz yle buyurdu:
Allah- Tal, ilk bata akl yaratt..

yok..

Sonra o: Halka nisbet edilen hakikatlerin, ilh hakikatlere en yakn olandr.


Akl- kll: Bu, drst bir ldr.
Adalet terazisidir. Amma tafsil levhinin kubbesinde..
Hlsa: Akl- kll, akl edendir..
Yani; O bir idrktir ki, AKL-I EVVELe konan ilim suretleri zuhuru onunla olur..
Bu ii anlamadan, baka trl diyenlerin dedii gibi deildir.
Onlar der ki:
Akl- kll, her akl sahibinde olan akl cinsi eylerden ferdlerin birleimidir.
Bu ksr bir grtr.
nk akln, paralanr yan yoktur. O, bir cevherden ibarettir.
Bir misalle anlatmak gerekirse.. yle deriz:
O, insan, melek, cin ruhlar iin madde gibidir.. Behim ruhlar iin deil..
Akl- maa: Bu fikre nisbet edilen kanunla ll bir nurdur.
Bunun idrki ancak, fikir leti ile olur.
Sonra.. Akl- klle ait yzlerden biri ile de, idrk edebilir.. Ama bu kadar.. tesi

AKL-I EVVELe onun iin bir yol yoktur.


nk: AKL-I EVVEL kyasla bir kayda vurulmaktan yana mnezzehtir. Bir l
ile, kavranmas da mmkn deildir.
Elbet o: Kuds vahyin k mahalli olup nefse nisbet edilen ruhun merkezine
gelmektedir.
Sonra..
Akl- kll, yaylp dalmaya kalan emir iin bir adalet terazisidir. Kendi dnda
kalan bir kanunla kavranmaktan yana mnezzehtir.
Sonra o: Eyay her eit l ile tartar.
Amma akl- maan tek terazisi vardr; o da; Fikirdir.
Bunun bir gz vardr; o da dettir.
Bunun ancak, bir yan vardr, o da : Malum olan eydir..
Bunun bir gc vardr: O da Tabiattr..
Ama, akl- kll byle deildir..
Onun iki terazi gz vardr: Biri hikmettir; dieri de kudret..
Onun iki yan vardr: Biri, ilh iktizalardr; dieri de, tabi kabul yerleridir.
Onun iki gc vardr: Biri ilh irade, dieri halka ait iktiza..
Ve.. Bunlarn dnda daha nice l ekilleri vardr.. Hatta, hibir lye
vurulamamak da, onun iin bir ldr..
bu mna icabdr ki: Akl- kll drst bir l olmutur..
Sonra akl- kll, hi bir eyi boa gidermez.. Zulmetmez.. Akl- maan aksine
hibir eyi karmaz..
Akl- maan boa giderdii olur.. Bir ok eyi gzden kard olur..
nk: Onun terazi gz bir tanedir.. Bir yan vardr.
Sonra: Akl- maan kyas salamaszdr. Her yolu ile kyasn yapar.
Nitekim, bu manaya iaret eden yet-i kerime yledir:

lsn kt yalanclar.. (51/10)


Bu tr yalanclar, ilhi ileri akllar sra tartmaya kalkanlardr.
Bylece eksik tartarlar.
nk onlarn mizan yoktur. nk onlara verilen ad:
Harrasun.. (51/10)
Bunun mnas tahmin, lsz tartdr.
AKL-I EVVEL: Gnee benzer.
Akl- klln benzeri ise.. suyun iine den gnein nurudur.
Akl- maa ise.. Bu sudan akseden aydnlktr..
Bir duvara falan aksedince grlr.
Mesel: Suya bakan bir kimse, gnei olduu gibi grr. Nurunu aktan alr..
Nitekim, gnee bakt zaman da, suda grd ile arasnda bir ayrm yapamaz.
u var ki: Gnee bakan ban yksee kaldrm olur.
te, akl- kllnin durumu budur.
nk o: lmini AKL-I EVVELden almaktadr..
AKL-I EVVEL ise.. Kalbi nuru ile, ilm-i ilhye uzanr.
lminin akl- kllden alan, kalb nuru ile kitap mahalline ba eip bakar. Kevne
bal eylere akl erdiren ilmi ondan alr..
Bu tr al ilh bir snrdr.. Ki bunu: Allah- Tal levh- mahfuza komutur..
Hali ile AKL-I EVVEL byle deildir.. nk bu: lmini vastasz Haktan alr..
Sonra..
Akl- kll ilmini levhten; yani: Kitaptan.. ald zaman, baz vastalarla alr.
O ilmini, ya hikmet kanunu ile alr; ya da kudret miyar ile alr. Bu al bir
kanuna gre de olur; kanunsuz da..
Akl- klln bu tr al: Bir okuma yolu iledir.. lmini ald yere kar ba eik
durumdadr.
nk o: Halkn toplu yaratl lzimeleri meyannda saylr ki: Hatalardan salim
olamaz.. Meer ki: Allah- Tal, zat iin setii bir eyde ola..
Ancak, Allah- Tal, bir eyi bu vcuda indirecei zaman; onu AKL-I EVVELe
indirir. Allah- Talnn tercih ettii ilimlerine dair eylerdeki deti budur..
Ancak, byle tercihli bir eyin levh- mahfuzda olmamas da esastr..
Bilesin ki
Akl- kll ile, baz ekavet ehli kimseler istidraca kaplrlar..
Kendilerine heva arzularndan baka olmayan bir yol alr
Bu yoldan baz kader srlarna zafer bulurlar.
Kinatn derinliklerinde bulunan baz tabi eyler, felekler, nur, ziya ve emsali
eyleri bulurlar. Bulduktan sonra o eylere, ibadet yoluna girerler..
Bu durum, onlara Allahn bir mekridir..
Anlatlan mnada bir incelik var ki, onu anlatacaz..
Allah- Tal, ibadet ettikleri eya suretinde kendilerine tecelli eder..
Onlar eyay akl- kll ile idrk ettikleri iin:
leri yapan bu eyadr..
Derler.. nk akl- kll daha tesine geemez..
Bundandr ki, ekavet ehli Allah- Talya kar marifet sahibi olamazlar..
Kald ki; akl: Allah- ancak iman yolu ile bilir. Yoksa, akl: Nazar, kyas ile irfan
sahibi olamaz.
Bu anlatlan akl: ster akl- maa, isterse akl- kl olsun.
u var ki, imamlarmz akl: Marifet sebepleri arasnda saymlardr.
Ancak bu gr hccet ikamesi iin bir yol amadr. Bu da bizim mezhebimizdir..
Ancak ben derim ki:
Akl yolu ile salanan bu marifet, delillere ve eserlere inhisar eder, onlara bal
kalr.

Ancak, iman yolu ile elde edilen marifet byle deildir.. O mutlaktr.
man yolu ile elde edilen marifet: simlere ve sfatlara baldr.

Akl
Her ne kadar, bunun ad marifet ise de: bize gre: Allah ehli iin aranan marifet
yolu
ile
elde
edilen
marif
et ise
eserle
re
bald
r..
deildir..
Sonra..
Akl- maan akl- klle nisbeti: Bakann aydnla nisbeti gibidir..
Bu aydnlk, ancak bir cehaletten gelmektedir..
Bakan, aydnl veren gnein eklini gremez; suretini bilemez..
Sonra suda grnen aydnln eklini de bilemez; enini boyunu lemez.. Ancak
tahmini bir ey syler. Kendine gre bir takdir yapar..
Bazan onun uzunluunu, kendi grne gre syler. Bu, onun uzunluuna bir
delil olur.
Bazan onun enini kendi grne gre syler.
Btn bu grler, iin tahkik cihetinden gelmez..
Akl- maan durumu da ayndr.. Bu da yalnz bir ciheti aydnlatr..
bu cihet: Gr ve fikirde beliren kyasla gelen delildir..
Bu yolu tutan bir kimse.. lh marifete ererse, hatal saylmaz.
Ancak, Allah- Taly tam kavramak babndaki idrk durumu deiir..
Anlatlan mnaya gre:
Allah- Tal akl yolu ile idrk edilemez..
Dediimiz zaman; bu akldan kasdmz, akl- maatr.
Her ne zaman:
Allah- Tal akl yolu ile bilinir.
Der isek.. Bu akldan kasdmz, AKL-I EVVELdir..
Bu mnada gelen yet-i kerime udur:
lsn kt yalanclar.. Onlar, koyu bir cehalet iinde kalan
gafillerdir.. (51/10-11)
Bunun daha ak mnas udur:
Bu i byledir..
Diye hkm verdikleri, tahmin yolu ile kestirip attklar iin lsnler..
Bu tahmin yoluna girdikleri iin helk oldular..
nk kendilerini helke gtren eye kesin hkm verdiler; nurlarn kendileri
sndrdler..
Bunun iin lsnler.. nk onlar nefislerinin katilidirler..
Nefisleri zerine hkm verdiler; ldkten sonra hayat olmayacana kati karar
verdiler.
Sonra, kendilerini saadet yoluna eken doru haberciyi inatla karladlar. Ona
iman etmediler..
te bunun iin helk oldular ve ldler..
Onlar helk eden ancak nefisleridir. Onlar ldren ise ancak zerinde
bulunduklar haldir..
Bu mnay anla..
Sonra..
AKL-I EVVELin ilmi kalem-i l, bir nurdan ibarettir.
Kula nisbet edildii zaman:
AKL-I EVVEL..

Tabir edilir.. Hakka nisbet edilince de:


Kalem-i l..
Tabir edilir..
AKL-I EVVEL: Resulllah S.A. efendimize nisbet edilmitir.
Ve.. Allah- Tal, Cebraili ezelde ondan yaratt..
Byle olunca, Resulllah S.A. Cebrailin babas oldu. Btn lemin de asl..
Eer bilmek istidadna sahip olanlardan isen bunu bil..
Bunu bilene feda olaym. Bunu akl edene canm kurban.
Bu mana icabdr ki: Miracda Cebrail durdu; Resulllah S.A. tek bana gitti.
Sonra..
AKL-I EVVEL iin:
Ruh-u Emin..
Ad da verilmitir..
nk o: Allah ilminin hazinesi ve eminidir.
Cibrile bu ismin verilmesi: Aslna nisbetle ferine verilen isim gibidir.
Bu manay da anla..
En iyi bilen Allahtr..
54. BLM - VEHM
Buras, Azrailin a.s. makamdr. Amma, Resulllah S.A. efendimizden..
Melekt zere atlastan stn bir nur;
Enfs beyninde o: VEHM tabir olunur.
O: Rahmann yeti ki, kasdm surettir;
Cemalle ona ho tecellide bulunur..
Odur kahr, odur ilmi ve odur hkm;
Odur zat ki: Her eyin en ba bulunur..
Odur fiili, odur vasf, odur ismi;
Her enfes gzele tecelligh nur olur..
O, yanakta bir bendir ki, tabir ettiler;
Onun yemini ki, himmeti ak durur.
Kabuk ksm saylr onun yemini de;
Ve.. gzde huriler altnda setr olunur..
Se de al, ama arma dehet yan yok;
Lkin: Karanlk geceyle temsil olunur..
Allah- Tal, Resulllah S.A. efendimizin VEHMini Kmil ismi nurundan yaratt..
Azraili de a.s. Resulllahn S.A. VEHM nurundan yaratt.
Allah- Tal, Resulllahn S.A. VEHM ini Kmil ismi nurundan
yarattktan sonra, onu: Vcuda kahr libas ile kard.
Durum anlatld gibi olunca; insanda bulunan errin en gls VEHM
kuvvetidir..
VEHM, akl, fikri, musavvire ve idrk gcn malup eder. Hatta insanda
bulunan dier duygular dahi: VEHM gcnn kahr altndadr.
Yukarda anlatlan mna icab; meleklerin en gls Azraildir..
Nitekim Allah- Tal meleklere: Yerden bir avu toprak almalar emrini verdi..
Bu topraktan dem a.s. yaratacakt..

Bu topra almak iin, nce Cebrail indi. Yer, kendisinden bir ey almayp
brakmas iin; Allah adna yemin verdi..
Bu yemin zerine bir ey almayp brakt.. Gitti..
Bundan sonra Mikil geldi; sonra srafil geldi.. Bunlar takiben btn mukarreb
melekler geldiler; hi birinin ondan bir ey almaya gleri yetmedi..
Ama Azrail mstesna..
nk yer: Onlara da Allah adna yemin verdi..
Bundan sonra Azrail geldi.
Yer toprandan almamas iin ona da Allah adna yemin verdi.
Ancak, Azrail, bu yemini ile onu istidrata sayd.
Allahn emrettii kadar topra ondan kabzedip ald..
Onun ald bu bir avu toprak, yerin ruhuydu..
Allah- Tal, o yerin ruhundan demin a.s. cesedini yaratt.
te.. Anlatlan mna icabdr ki; Allah- Tal, ruhlar almaya Azraili memur
etti.
Bunun sebebi de: Allah- Tal tarafndan, ona yerletirilen Keml babndaki
kuvvetlerdir.
Bu Keml: Kahr ve galebe tecellighnda olmaktadr.
Ondaki kemldir ki: Yerden, bata topra alan o oldu.
Sonra
Bu yle bir melektir ki: Ruhunu ald tm kimselerin hallerini bilir
Btn bu bilgiler, onun zndedir..
O kadar bilir ki: erhi imknszdr..
Ve.. Her cins iin, ayr bir surete girme imknna sahiptir..
Bazlarna da, suretsiz, basit bir ekilde gelir..
Ald ruhun karsna bir nak gibi gelip durur. Ruh, onun suretini grr ak
olur cesedden kar..
Halbuki cesedle ruh arasnda gemi bir ak durumu vardr..
Bunun iin de, cesed onu brakmak istemez; tutar..
Bunun zerine bir ekime meydana gelir..
Azrailin cazibesi ile, cesedin ruha olan ak arasnda bir ekime balar.
Ancak, sonunda Azraillik cazibesi ar basar.
Ve ruh bylece kar..
Bu k.. Hayrete seza bir acaip itir..
Bilesin ki
Aslna bakarak ruh: Cesede girmesi, oraya hll ile, z meknndan ayrlmaz..
Asl meknndan kopmaz.
Asl yerinde durur; cesedi gz altna alr.
Ruhlarn deti: Nazarlar nereye iliirse Oraya hll ederler.
Hangi mahalle nazar iliirse.. Asl merkezinden ayrlmadan oraya hll eder..
Bu byle bir itir; olur.. Ama, akl onu: muhal kabul eder.. Bilemez.. Keif
yolundan baka yoldan da bilemez.
Yaplan izah vehi ile: Ruh bir eye birleme gz ile bakt zaman, oraya hll
eder.. Onun bir eye hll, herhangi bir eyin kendi kimliine hll gibidir.
Bu hll ile o: lk bata, cisman bir suret alr..
Bundan sonra orada: almaya balar..
lh rzaya ait ileri huy edinebilir. O zaman ykselir. O zaman, illiyine katlr.
Ve.. Arza bal hayvan huylar edinirse.. Bu huylar dolays ile; siccine der..
Ruhun ykselmesi: Melekt leminde yer tutmasdr.. Ama bu insanlk suretinde
ald suret durumuna gre..
Bu suret, ruha kendi arln ve hkmn icra ettirebilir.

Ruh, bu cesedin suretine girdii zaman, onun hkmn yrtr.. Arlk inhisar,
acizlik gibi..
Bu durumda ruh ondan ayrlr.. Kendisine has olan hafiflik ve szlme hali
cesede gemez.. Ancak bu ayrlk tam bir kopu eklinde ayrlk deildir..
nk o: Asl sfatlarnn tm ile muttasftr.. Ancak o: Anlatlan hal icab
bir fiil ilemeye yeri yoktur.. Byle olunca; kendine has sfatlar kuvvede kalr, fiile
kmaz.
Bu yzden onun ayrlna:
ttisal ayrl..
Diyoruz; ama:
nfisal ayrl..
Demiyoruz..
Durum anlatld gibi olunca; cisim sahibi, melek huylu iler yapmaya bakarsa..
i deiir..
Ruhu kuvvet bulur.. Kendisine cesedden tr sinen arl kalkar..
Ruh bu haline devam ettii sre; kendi znde ruh gibi olur.. Suda yrr;
havada uar.. Bu durum, bu kitapta geti.. Bu mana orada anlatld.
Amma bu cisim sahibi, beer huylar ilemeye bakar; bu yerin iktiza ettii ilere
derse.. Onlar ilerse.. O zaman ruha kar bir kuvvet bulur.. Rsup hkm ile yere,
yni: Tabi kuvvetlere has arln ona iirir.. Byle olunca da;zindanna kapanr.. Yarn
da zindanda dirilir..
Ancak, btn bu hallere ramen: Ruh cesede aktr.. Cesed de onun akna
dmtr..
Ruhun gz devaml cesettedir.. Amma, itidal zre salkl olduu sre.
Ancak, cisim hastalanrsa.. Bu yzden ruhta bir elem meydana gelir.. te o
zaman nazarn, cisimden kaldrr; ruh lemine dalmaya bakar.. nk, ruhun enlii bu
ruh lemdedir.
Her ne kadar, cesetten ayrlmay istemese dahi bakn cesede ait lemden alr;
ruh lemde olana verir..
Tpk: Skntdan, genilie kaan kimse gibi.. Bu kimse iin, skntl olmasna
ramen, skp kald zindanda bir ferah yolu olmu olsayd; hibir ekilde oradan ka
yolu aramazd..
te ruhun durumu yukarda anlatld gibidir.. Taa, kesin hkme bal ecel
gelinceye kadar.. Malum mr sresi bitinceye kadar..
Bundan sonradr ki: Azrail adl melek ona gelir.. Ama o ruhun Allah katnda
bulunan uygun haline gre..
Onun Allah katndaki gzel hali: Hayat boyunca, yapt tasarrufun
gzelliine baldr.. Bu gzel tasarruf: tikadda, amellerde, ahlkta ve dier ilerde olur..
Bu anlatlan hallerin kabahat eidinden olmas kadar da: Allah katnda kabahatl
saylr.. te.. Bu Azrail melek, ruhunu alaca kimseye, onun haline uyar biimde gelir..
Mesel: Zalim bir kimseye, devlet adamlarnn intikam memurlarndan biri
suretinde gelir.. Ya da, sultann bir elisi gibi.. Ama nefret uyandran korkun bir ekilde..
Ama, yararl hal, takva sahibi kimselere: nsanlarn ona en sevimli geleni gibi.. En
holand gibi..
Hatta, bu salh ve takva sahibi kimselere: Resulullah S.A. efendimizin suretinde
gelir.. Onun gzel suretini gren ruhlar, hemen karlar..

Azraile Resulullah S.A. efendimizin suretine girmek mubahtr..


Sonra..
Onun benzeri mukarrep melekler de Resulullah S.A. efendimizin suretine
girebilirler..
nk onlarn hepsi Resulullah S.A. efendimizin ruhan kuvvetinden yaratlmtr..

Mesel: Kalbinden yaratlan; aklndan yaratlan; hayalinden ve dier ruhan


kuvvetlerinden yaratlan gibi..
Anla.. Bu surete girme durumu onlar iin mmkndr..
nk: Ondan yaratlmlardr.. Byle olunca da, mnasip yerlerde onun suretine
girerler..
Onlarn, Resulullah S.A. efendimizin suretine girmesi: Bir kimsenin ruhu,
cesedinin suretine girmesi gibidir..
Bu manaya gre: Resulullahn S.A. suretine giren de, ancak kendi ruhudur..
blis ve tabas Resulullahn S.A. suretine giremez..
Zira onlar: Resulullah S.A. efendimizin beeriyetinden yaratlmlardr..
Ancak: Resulullah S.A. efendimiz, Peygamber olduktan sonra, onda beeriyete
nasip kalmamtr.
Bu bapta gelen bir hadis-i erif vardr.
Ona bir melek geldi; kalbini yard.. Ondaki kan kard.. Kalbini temizledi..
O kan beer nefis idi.. eytann mahalli idi..
Bundan sonra, eytan onunla mnasebeti kesildi..
Bu mnasebet olmaynca, Resulullahn S.A. suretine girmeye, onlardan hi birinin
gc yetmez.
Sonra
Azrail adl bu melek: Taat ehli iin olsun; masiyet ehli iin olsun bunlar iin
girecei ekil, belli bir eitte deildir..
ok eitlidir.. Herkese; haline, makamna ve tabiatnn iktizasna gre ekil alr..
Hsl: Kitapta yazlan ne ise: Ona uygun bir ekle girer.
Mesel: Yrtc vah hayvanlara; onlarn tabiatna uygun surette gelir..
Arslan, kaplan, kurt gibi.. Yrtclarn, ldrmekte detleri ne ise.. yle..
Kular iin de, hallerine uygun, benzer bir surette gelir.. Mesel: Avc, boazlayc,
doan, karaku gibi..
Hsl: Hangi ey olursa olsun; ona gelii, onun haline uygun biimde olur..
Ancak, suretsiz geldii kimselere kar durumu deiir.. Onlara mrekkep deil,
basit gelir.. Grnmeden..
Bazan bir kimseyi ldrmek iin; koku olur. O kimse, koklar koklamaz lr..
O koku gzel de olabilir; kt de.. Kokunun durumunda, o ahsa verilen ilh
hkmn tesiri vardr..
Ancak lm halinde bulunan kimse, kokuyu almayabilir.. Bunun sebebi de:
Dehetidir..
yle bir hal ona urar ki: drksiz kalr..
Kendisine urayan eyin cazibesine kaplr; cesede nazar kalmaz..
Tamamen bak ondan kesilir.. te o zaman:
Ruhu kt..
Denir.. Halbuki, ne kmak vardr; ne de girmek..
Meer ki: Cesede hll eden ruhun nazar bir giri sayla.. nk hll: Ancak
girile olur..
Onun nazarnn kalkmas ise.. stteki tarife gre : k saylr..
Sonra
Ruh, cesedden kndan sonra, cesedin suret eklinden hi ayrlmaz.
Ancak, onun cesedde sakin olup durduu bir zaman vardr..
Mesel: Uykuya dalan, fakat rya grmeyen bir kimse gibi..
Her uyuyan kimsenin rya grmesi gerekir.. Ancak, bazlar ryalarn ezber
tutar; bazlar da unutur..
Diyen kimsenin szne itimat edilmez.. Bu hususta baz grler vardr..
Nitekim biz; ilh bir keifle anladk ki: Uyuyan bir kimse, bir gn iki gn, hatta
daha fazla uykuda kalr; ama bu uykusunda hibir ey grmez..
Anlatld gibi uyku halinde olan kimse.. Cenab- Hakkn kendisine bir anlk
zaman uzun bir sre uzatm olduu kimse gibidir..

Bu durumda o: Gzn yumup aan kimseye benzer.. Hak Tal ona ksa sreyi
ok gnler gibi uzatmtr.. Hatta bu gnlerde bakalar ile de yaamtr..
Nitekim, Hak Tal, bir an her hangi bir ahs iin geniletir..
O kimsenin bu bir anlk zaman iinde yapt nice i olur.. Yaar.. evlenir..
ocuklar olur..
Byle bir an: Hem o kimse iin, hem de btn dnya ehline gre; gndz saatinin
en az bir zamannda olur..
Nitekim byle bir vaka bizim iin oldu.. Onu anladk.. Ne var ki bu ie;
ancak bizden nasibi olan inanr..
te.. Skn hali, ruhlarn lmdr..
Meleklerin durumunu grmez misin ki; Resulullah S.A. efendimiz, onlarn lmn
anlatrken:
nkta- zikir.. Anmann bitimi..
eklinde anlatt..
Bir kimseye, bu manann kefi olursa.. Resulullah S.A. iaret ettii manay anlar..
Ruhlarn lm..
Tabir edilen bu sukn devresi sonunda, ruh berzaha dalar..
Allah dilerse.. berzahn beyan yeri gelince yaplacaktr..

eyledi..

Kalem cmertlii bizi, bu ruh ilimi bahsinde yrtt.


Hatta bu a, ilimi de geti..
Biz yine yolunda olduumuz bahsi anlatmaya dnelim..
Yani: VEHM nuru halinin erhine..
yle ki: Allah- Tal onu, keml gnei nurundan yaratt..
Vcudda, cell uas elbisesini giydirdi..
Bilesin ki..
Allah- Tal VEHM nurunu zatna ayna kld.. Mukaddes varlna bir tecelligh

Bu lemde, ondan daha seri idrkl bir ey yoktur..


Btn mevcudatta, ondan daha gl bir tasarrufu olan yoktur.
Bu lem, onunla Allah- Talya ibadet eder..Allah-u Tal deme a.s.
onunla nazar eyler..
Su zerinde yryen, onunla yrr.. Havada uan onunla uar.
O yakn halinin nurudur..
Saltanat srp mekn tutmann asl odur..
Bir kimseye bu nur musahhar olur, onu hkm altna alrsa.. onunla:
Ulv ve sfl varla hkmn geirir..
Amma bir kimseye de, VEHM galip gelir; hkm altna alrsa..
lerini oyuncaa evirir. Darmadan eder..
VEHM halinin nuru ile, aknlk karanlklarnda yzer gider..
Bilesin ki
Allah-u Tal imann korusun.
Seni yakn ve ihsan ehli kimselerden eylesin..
Allah-u Tal VEHMi yarattktan sonra yle buyurdu:
Yemin olsun, taklid ehline ancak seninle tecelli edeceim..
leme, ancak senin korkulu yerlerinde zhir olacam..
Taklit ehlini ne kadar ykseltirsen bana ulatran delili olursun..
Onlarn nurlarna dalarak, benden nekadar kapanrsan.. Yerlerinde onlar helk
etmi olursun..
Bunu dinleyen VEHM yle dedi:

Ya Rabbi, esma ve sfatla derece yap.. ki bu:


Zat makamna ulatran bir merdiven olsun..
Bunun zerine Cenab- Hak nurlu bir model halk eyledi..
Onun duvarn, heybet ve takdirle ssledi..
Ve onu: Hak Talya kullukla tahkim eyledi..
Bundan sonra, Rabbinin ad ile nefsine yemin verdirip ie koyuldu..
O zamandan bu zamana hep, bu ar anahtarlar, o kilitleri amaya alr..
Devam edecektir.. Taa, Cemal inesi deliklerinden devesini geirinceye kadar..
Orada kalmadan geip keml sahrasna varncaya kadar..
Ve.. badetini orada yapacaktr..
Ve.. Allah- Tal, o zaman ona yaknlk hallerini giydirecektir..
Ve.. yle buyuracaktr:
Ey edip MELEK ihsana erdin..
Bundan sonra Allah- Tal VEHMe iki hulle giydirdi..
BRNC HULLE: Yeil nurdand.. Ssl kenarlar kibrit-i ahmerle unlar
yazlmtr:
Rahman olan Allah, kuluna Kuran retti.. nsan yaratp ona
beyan retti.. (55/1-2)
KNC HULLE: Uzaktan yaklatrandr..
Bu hulle tuyan karas ile dokunmutur..
Salnan eteklerine hicran kalemi ile, unlar yazlmtr..
nsan ziyandadr.. (103/1)
VEHM nuru, yceliinden nazil olduu ve lemde zuhur yolunu tuttuu zaman;
Allah- Tal onun zuhuru ile, buday yaratt.. dem a.s. onu yedi; dolays ile cennetten
kt..
Burada yaplan vasflar dn.. Keza iaretleri de dn. Keza, bu ibarelere
Allahn brakt eyleri dn..
Lfzlarn d kabuundan k.. O zaman koca denizin incilerini bulmann tadna
kavuursun..
Allah.. Hak syler.. Doruya hidayet eden odur..
55. BLM HMMET
Buras Mikilin a.s. makamdr..
Amma, Resulullah S.A. efendimizden..
Yce tepelerde mukaddes kheylnmz var;
Onunla karz, yce makamlardr oralar..
Ad oldu ona: riflerin Brak, yceye;
Hakikat canibine ruh onun stnde kar..
Srmeli iki gz ki: Haktan ziya var onlara;
Biri byldr, sonra.. kalan kudret akar..
ki kanad vardr, biri saadete uar;
Kalan kanad, uzaktaki ekavete aar..
almasn, grdklerinin her birinde nice;
Zorluk dahi olsa, en gzel sanatla karlar..

Gzleri de o kadar dikkatli bakar ki onun;


lk bast yer, gznn grd yere uzar..
Dikkatli ol, anla bak: Nurdur o, Allahtan gelen;
Ama insan iin: HMMET ismi znden saklar..
Allah- Tal, sana da baar ihsan eylesin.. Bize de baar ihsan eylesin..
Senin, sana delil olsun, sana bu yolda hidayeti nasib eylesin..
Bilesin ki..
Allah- Talnn, insana brakt en aziz ey: HMMET olmutur.
Bu durum, yle anlatlr:
Allah- Tal, nurlar yarattktan sonra, hepsini nnde durdurdu..
Bakt ki: Her biri kendi nefsiyle megul..
Amma grd ki: HMMET Allah ile megul..
te o zaman, HMMET iin yle buyurdu:
zzetim, cellim Hakk iin, seni: Nurlarn en yksei klacam..
Senden hazzn ancak: Halkmn eraf ve ebrar alacaktr..
Ve.. Halktan bana vsul yolu ile gelmek dileyen: Ancak bana varmas iin
verecein desturla gelecektir..
Sen mridlerin miracsn.. riflerin braksn..Vuslat ehlinin msabaka
meydansn..
Msabaka kazananlarn kazanmas seninledir..
ltihak ehlinin bir zmreye iltihak da seninle olacaktr..
Tahkik ehlinin tenzih makamna varmas da, sende olacaktr..
Bundan sonra Yce Allah, HMMET zerine: Karib, yani: Yakn ismi ile tecelli etti..
Ve.. ona: SarilMcib, yani: abuk icabet eden ismi ile bakt..
Ad geen tecelli ile: HMMET, kalblere uzak olan her eyi yaknlatrma
istidadn kazand..
Ad geen nazar sayesinde ise: istenen eyin ele tez geleceini ifade etti..
te.. Anlatlan mana icab olarak: HMMET bir eyi niyetine alp aya zerine
kalknca; niyetine uyana kavuur..
Onun ie kalk iki ekildedir:
a) Hale bal bir durumdur..
Bunun ak manas udur: Niyette tayin edilen eyin olacana kesin bir yakin
sahibi olmak..
b) Fiile bal bir durumdur..
Bunun da ak manas udur: HMMET sahibinin durular ve hareketleri,
tm olarak HMMET edip niyetine ald eye uygun olmaldr..
Durumu anlatld gibi olmayana:
HMMET sahibi..
Denmez.. O: Yalanc emellerin sahibidir.. Yutucu temenniler peindedir..
Bir lke arayan gibidir; ama mezbeleden ayrlmaz..
Hali byle olan bir kimse; aradn bulabilir mi?.. Sevgilisine kavuabilir mi?..
Durumu anlatld gibi olan kimse: Kaleme, mrekkebe sahip deildir.. Yaz
usuln de bilmez.. Bylesi, nice mektup yazmay ister?.. Hem niin ister?..
Bu misaldeki mrekkep: HMMET kasdnn bir eye ynelmesidir..
Bu misaldeki kalem: Arzu edilen eyin olacana yakn hsl olmasdr..
Yaz usuln bilmek: Niyete alnan i iin, gzel amellere girmektir..
O kimse: Anlatlan vasfa sahip deildir; HMMET nedir bilmez..

nk: HMMET namna onda bir ey yoktur..


Sonra.. HMMET nedir; hi bir haberi yoktur..
Amma.. Fiilleri taleb ettii eye uygun olan, bu anlatlana benzemez..
zellikle HMMET babnda, ciddi bir aba harcayana: Arzu edilen ey, en
abuk yoldan gelir..
HMMET zerine, bir hikaye vardr.. yle ki:
Bir dervi, eyhinin u szn iitir:
Bir kimse, herhangi bir eyi niyetine alr; ciddi bir yoldan alrsa.. Aradn
bulur..
Bunu duyan dervi der ki:
Allah adna yemin ederim ki, Padiahn kzna talib olacam.. Her hal- krda
ona kavuacam..
Byle der ve padiaha gider.. Kzn ister..
Padiah, gnl ehli, irfan sahibi, akll bir kimse olduundan dervii kk
drmek istemez..
Sen o kzn dengi deilsin..
Demek de istemez..
yle syler:
Bilesin ki, kzmn mihri bir cevher olup, onun ad: Behramandr.. Kisrann veya
Nuirevann hazinesinde bulunur..
Dervi sorar:
Ey benim efendim, bu cevherin menba neresidir?..
Padiah anlatr:
Onun menba Seylan denizidir.. Onu bulup bize getirirsen.. Kzmzn nian
olur.. Bu niandan sonra nikh da, senin iin mmkn olur..
Bundan sonra, dervi o denizin yolunu tutar.. Gider..
Kab ile denizin suyunu alp karaya boaltma iine koyulur..
Ne yer, ne ier.. Gece gndz bu ie devam eder..
Onun bu iten almas balklarn iine korku drr..
Denizin suyu bitecek, karada kalacaklar, diye.. Allaha ikayet ederler..
Bunun zerine, Allah- Tal o denize mekkel melee emreder:
O adama git.. Ne istediini sor.. Arzusunu yerine getir..
Melek gider.. O dervie arzusunu sorar..
Dervi durumunu anlatnca, melek denize:
Sz edildii cinsten nekadar cevher varsa.. Sahile kar..
Emrini verir..
Bundan sonra.. Sahil o cevherlerle ve dier incilerle dolar..
Dervi de, onlardan alabildii kadar alp padiaha gtrr..
Ve.. Padiahn kzn nikhla alr..
Ey kardeim, HMMET neler yapyor, bak..
Hikyede anlatlan ii, olmaz bir ey sanma.. alacak bir i gibi de grme..
Gerekten biz, yle eylere ahid olduk ki.. Hatta, kendi iimizde yle eyler
oldu ki.. Hem anlatlanlardan daha fazla; hem de sayya gelmeyecek kadar ok..
Allah szme ahid tutuyorum..
Sana yemin etmezdim; ama inkr raddesine gelmeyesin diye, yemin
ediyorum..
nkra dmenden kalben hidayet merdiveninden ayrlmandan, srlar
basamandan kaymandan korktuum iin yemin ediyorum..
nk: Hannas eytan kalblerde dolanmaya balad, vesvese libasn onlara
Giydirdii zaman: Onu mitsizlik sahralarnda dolatrr.. phe zulmetlerine sokar..
Sonunda yakn nurundan mahrum brakr..
Sonra.. Bilesin ki.
Allah sana baar ihsan eylesin..
HMMET kadehi, bo iken; atlan her muhalif ta onu krar..

Ve.. inde, zne uymayan her eyi de aktr..


Ama o: Tam manas ile dolduu, bu doluta son haddine vard zaman..
Kasrgalar dahi onu yerinden oynatamaz.. Demir tokmaklar ve korkun letler de onu
kramaz..
zl bir azme sahib olan, anlaynda isabet bulunan kimse.. Bu HMMET iine
balad, bu denizin derinliine dald zaman, ona ait yollarn sarplna bakmaz.. Ve..
oralarda kacak tehlikelere aldr etmez..
Sebebine gelince: Karlaaca her zorluk, grecei her tehlike eytann bir
drtdr.. Bununla o kimseyi: Sultann huzuruna varmaktan alkoyar..
Durum anlatld gibi olunca: Bu yola giren, o gibi eylere iltifat etmemeli..
Girdii yolda eline girecek hslata, ya da elinden kan eylere aldr etmemeli..
Bu, fetleri ok olan bir yoldur.. Korkun kesicileri vardr.. Engellerle doludur..
Bu yolun belirtileri karanlk iinde karanlktr..
Orada ykntlarn bakiyesi bile kalmamtr..
Geceleri ise.. Uzun mu uzundur..
Ancak, durum ne olursa olsun.. Doru yol budur..
Ve.. Bunu brakp ayrlanlar ise.. elim bir azaba urarlar..
Bu, mana, u yetle ne gzel dile gelir:
Bu gzel hale ancak sabredenler ererler..
Ve buna ancak: Byk bir zevke sahip olanlar kavuurlar.. (41/25)
Sonra..
Burada da, sana Allah- Taldan baarlar dilerim..
Bilesin ki..
HMMET, ilk duranda, en deerli mahede makamnda; ancak Cenab-
ilhye tutunmutur..
nk HMMET: O gizli kitabn bir nshasdr..
Ve.. O, gizli sakl srrn anahtardr..
Durumu anlatld gibi olduundan, Cenab- ilhden bakasna iltifat etmez..
Onun gayri bir eye kar evki de yoktur..
Sebebine gelince: Herey aslna dner..
Ve.. Hurma ekirdei ekildii zaman, ancak hurma aac olarak meydana
kar..
Sonra..
Kinatta herhangi bir eye tutunan kimsenin tutunmas: HMMET, deildir..
Onun ad: Hemdir..
Bu szn daha ak ifadesi yledir:
HMMET, znde yksek makamdadr.. Aalarla onun bir balants yoktur..
O, ancak cell ve ikram sahibi yce zata baldr..
Haliyle: Hem, byle deildir.. Bu, kalbin herhangi bir eye meylidir.. ster
uzak olsun; isterse yakn..
barelerin iaret ettii manay anladysan.. aret yollu anlatlanlara kar irfan
sahibi olduysan..
Bilesin ki:
HMMET, mekn yksek, an byk olsa dahi, kendisi ile olana perdedir..
Onu brakmadka ykseklere kamaz..
Asl seyyid odur ki: HMMET srlarn bilmeden, onun meyvesini derip
tatmadan.. Onu ap gider..
nk; HMMET: Kesicidir engeldir.. Yani:
Onun engel oluu, mahsulne kanp durandr.. Vuslattan nce,
onun meyvelerine kyan da kesicidir..
Demek istiyorum..

Bu manadaki szden kasdm u demektir:


Yol, ancak ona doru olur..Gidi ancak onun zerinedir.. Amma, onun
yannda, onun katnda bir makam yoktur.
Ondan gemek gerek.. Onun mecazn da kesmek icab eder..
nk: Hakikat, onun tesindedir.. Tarikat, onun fezasndadr..
Zira: HMMET kavramldr.. Haddi ve hududu vardr..
Allah- Tal ise.. Kavraml olmaktan, haddi ve hududu olmaktan yana
mnezzehtir..
Hsl: Resulullah S.A. efendimiz mml Kitab olunca.. Onun dnda kalana
mana sz olur..
Eer z sahibi bir kimse isen.. anlatlan manay anlamaya bak..
Ve Allah- Tal btn lemi ondan yaratt..
Resulullahtan S.A. her incelik bu kinat hakikatlerinden bir hakikatn
temelidir.. Asldr..
Ve.. O btn ile, Rahman cmlesinin zuhur yeridir..
Allah- Tal onun HMMET nurundan ruhu yaratt..
yle bir ruh ki, onun alan, Resulullahn S.A. rahmet alan kadardr..
Ve.. Bu ruhu bir melek kld..
Kabiliyet ve istidatlarn takdir yerlerini de, onun dnp durduu bir felek kld..
Sonra o ruhu: Her hak sahibinin hakkn vermesi.. Her rzka muhta olana
rzkn ulatrmas iin vekil eyledi..
nk ruh: Muhammed incelikten ibaret olup hadiyet hakikatndan
yaratlmtr..
Vekil mvekkil makamn doldurunca..her hak sahibinin hakkn vermekte
adalet zere olur..
ltne de dil davranr; bitiine de..
nk: Yce makamdan gelen gzel hitapla, bu ruhun ad:
Mikil..
Olmutur..
Ezelden ebede kadar, onun hali budur.
O: Nereye ne takdir edilmise.. o yerleri kavramtr.. Say say bilir..
Yardma hak kazanan herkese yardm eder..
Allah- Tal, Mikili beinci felekin yukarsnda fazilet minberine
oturtmutur..
Adalet terazisini kstas ona vermitir.. Keza, ller kanununu da
vermitir..
Burada minber: Karlkl fayizdir..
Burada kstas: Kabiliyetlerin, istidatlarn hak ettii eylerdir..
Bu ibarelerle iaret edilen remizleri dn..
aretlerin hazinelerinde duran manalar kar..
Byle yaparsan, hikmet hazzn bulursun.. Hitab ayrd etme kabiliyetine erersin..
Allah.. Hak syler..
Doruya hidayeti nasib eden odur..
56. BLM FKR
Buras, nce anlatlan meleklerden sonra kalan meleklerin makamdr.. Amma,
Resulullah S.A. efendimizden..

FKR: Enfs karanlklarnda parlayan nur;


zl kalb, hidayet yolunu onunla bulur..
Ama vardr onun zlfleri nice nice;
Sayda: Den yamur, l kumu misl olur..
Asllar da var peinde giderse yiit;
Hata yollarna, onu sapmaktan hep korur..
Bu asllarn nice eidi var ki z;
kidir, sinip kalmayan onu hemen bulur..
Biri akl ki, akln bir ksm muztar olup;
Enfsteki kesb tecrbe ile yol bulur..
Nakildir dieri, odur yiitin iman;
Ama gaybe.. onun nuru sonsuz parlar durur..
Akl, nakil FKR asl dirayet ehlince;
Yapmayan bunlar kyas, zulmette boulur..
Gelince akl erbabnda asl olana;
Bir nazardr ki, ba akln hkmnde yol bulur..
mann asln almazlar, sonra deildir;
Onlara gre, sabah gnei gibi parlak durur..
Yanldlar, bu yzden atp onlar gitti:
Doruluun z ve her i ki enfes olur..
Allah- Tal sana, doru ite baar ihsan eylesin..
Ve.. Sana, hikmeti, fasl- hitab talim buyursun..
Bilesin ki..
FKR yollu incelikler, gayb anahtarlarnn tekidir..
O gayb ki: Hakikatini ancak Allah-u Tal bilir..
Gayblerin anahatlar iki eittir..
a) Hakka nisbet edilen eit..
b) Halka nisbet edilen eit..
Hakka nisbet edilen eit: simlerin ve sfatlarn hakikatidir..
Halka nisbet edilen eit ise: Zattan gelen ferd cevherin terkibini bilmekten
ibarettir..
Burada insann zatn kasd ediyorum..
O insann zat ki: Yzleri ile, Rahmann yzlerine mukabil durmaktadr..
te FKR: O yzlerden biridir.. Bunda phe yoktur..
bu manada FKR: Gayb anahtarlarndan bir anahtar olmaktadr..
Amma o bir nurdur..
Nerede o parlak nur ki: Bu gayb anahtarn almaya dellet edebilsin?..
Bu manada: Yerin ve semalarn yaratln dn.. Onlarn kendisini deil..
Amma FKR yolu ile..
Burada anlatlanlar yle iaretlerdir ki: Manalar incelik tar..
Ve.. Bu manalar, anlatlan iaretlerin gizli noktalarna saklanmtr..
nsan FKR suretleri yolundan ykselmeye balar; anlatlan iin semas
haddine varrsa.. ruhan suretleri, bu hisler lemine getirir..

Ve.. Hi bir lye tabi olmadan, gizli ileri karr..


Semalara ykselir gider.. Oradaki meleklerle ayr ayr dillerle konuur..
Semalara ykselme ii iki eittir..
BRNCS: Rahman suret zerine ykselme olur..
Bir kimse.. Bu mstakim yoldan ykselir; giderse.. FKR noktasndan
byk merkezine varr. Onun kvaml hattnda ceveln eder..Sakl tecelliye ular;
zafer bulur..
Bu tecellinin ad: Sakl duran incidir.. Ama:
Gizli kitapta..(56/78)
yle bir kitap ki:
Pek temiz olanlardan bakas ona el sremez.. (56/79)
Bu bir isimdir ki: Kf ile nun arasna sdrld..
O ismin msemmas ise:
Onun emri bir eyi diledii zaman:
Ol..
Demektir..
O dem olur.. (36/82)
Bu incelie ykselten miracn merdiveni: eriatn srrdr; bir de hakikat..
KNCS: Bu, al bydr ki, hayal ve tasvir gcne yerletirilmitir..
Batl ve yalan perdesi altnda hakta gizlenmitir..
Buras hsran miracdr.. eytan sratdr..
Hizlan seviyesine kadar gtrr..
Bunu u yetteki mana ile anlatabiliriz:
.. bir serap gibidir ki, susam onu su sanr.. Oraya vard zaman
bir ey bulamaz.. (24/39)
Nur ate olur.. Karargh lm saar..
Ancak.. Btn bunlara ramen; Allah elinden tutar; teyid ettii latifeye karrsa..
Bu manada makamdan ikinci bir miraca kar..
Allah yannda bulur..
te o zaman: Hakkn kararghn bilir..
Ve.. Sadakat makamnda; batl yoldan ayrd eden hali anlar..
Hsl: Bir kimse gidiini anlatlan yola uydurursa.. ilh hkmn emrine
girerse .. Hesabn kendisi tamamlam olur..
Amma, bu durumunu ihmal ederse.. Bu ihmal karar zerinde kalr giderse..
Tabiat elbisesi zerine ateini krklemi olur.. Dolays ile, helke gider..
Sonra.. O atein duman l ruhunun burnuna kadar gider.. Dolays ile, onu da
ldrr..
Bundan sonra, artk: Hidayet yolunu bulamaz..
Bundan sonra, artk: mml kitabn manasn anlayamaz..
Bundan sonra: Btn telakkisi cemal manalarndandr..
Ya da: Keml eidi ilerdendir.. Bu aldklar ile, dallette zay olur gider..
Bu hal iinde; her nekadar muhal olan eyler onda zuhur bulur ise de..
Yine: Hakka dnmesi imknszdr..
Bunlarn durumu, u yet-i kerime ile anlatlr:

O kimseler ki: almalar dnya hayatnda iken gitmitir.. Ama


onlar, hal iyi i yaptklarn sanrlar.. (18/104)
Bir zamanlar ben, bu denizin ummannda boulacaktm.. Sonsuz tehlikeli
derinliinde dalmtm..
Bu hal, bana bir sam lemi esnasnda geldi.. Ben, o gn bir toplulua
katlmtm..
Yeri: Zebid ehri idi..
Yl: Yedi yz yetmi dokuz idi..
Bu sema topluluu, Kardeimiz eyh rif ehabeddin Ahmed Ridadn evinde
olmutu..
eyhimiz, staz- dnya, kmil kutup, Muhakkk Fazl, Ebl-Maruf erafettin
smail b. brahim Cebert de; o gn, o sema meclisinde hazr bulunuyordu..
O halimde ben; en yksek sesle bardm:
Allahm helke gtren ilimden sana snrm.. Ya seyyid bana yeti yeti..
Bu sema meclisinde Hazret-i eyh tam bir ittila ile beni gzetiyordu..
Amma ii tam bilen birinin gzetmesi gibi gzetiyordu..
Ve.. Allah- Tal onun bereketi ile, beni kavim miraca getirdi..
O kavim mirac ki: Tam srat- mustakimdir.. Allahn yoludur..
Ve.. Allahn yolu u yetle anlatlr:
Allahn yolu odur ki; semadakiler ve yerdekiler onun iindir..
Ayk olunuz.. Btn iler Allaha varr.. (42/53)
Anlatlan iki mirac arasnda bir incelik vardr..
ncelii nisbetinde; bir bykle bir erefe sahiptir..
Burada onlar anlatmaya kalksak; ya da, irfan duygusu yokluundan dnp
gelenin halini anlatsak, denizde boulup giden ve nuru ateine nakolan evliyann halini
erhe kalksak, ok ok almamz lzm gelir..
erhin says oalr.. Kalemin yazs uzar..
Kasdmz ksadan anlatmaktr.. Ne bahsi uzatp gitmek, ne de ok ok
anlatmak istiyoruz..
Biz, yine yolunda olduumuz bahse dnelim..
Yani: FKR bahsine..
Bilesin ki..
Allah- Tal, Resulullaha S.A. nisbet edilen FKR Hadi, Reid isminin nurundan
yaratt..
Ve ona, Mbdi, Muid ismi ile tecelli eyledi..
Bundan sonra: Bais, ehid ile ona nazar eyledi..
FKR, anlatlan gzel isimlerin srlarn znde toplayp anlatlan yce sfatlarn
libas ile lem iinde zuhura balaynca: Allah- Tal, Resulullahn S.A. FKRinden; yer
ve semavat meleklerinin ruhlarn yaratt..
Ve.. Onlar: la ve esfellere vekil olarak gnderdi..
O demden beri, lemler onlar tarafndan korunur.. Bu meleklerin mlhazas
srdke de korunma devam edecektir..
Amma malum ecel geldii, kesin verilen emrin gn geldii zaman.. Allah- Tal
bu meleklerin ruhlarn kabzeder..
Bu kabz sonunda, onlar gayb lemine nakleder..
te o zaman: ler birbirine girer..
Semavat, iindekilerle birlikte yere der..
hirete dner..
Tpk: Zhir lafzlarn manalara yneldii gibi..
Bu iaretleri anla.. Bu ibarelerdeki srr z..

Bunlar yap; ve.. Gizli srlarn hazzn al.. Mevhum srlar rten
perdeleri kaldr..
Anlatlan srlara muttali olur; bu nurlarn aydnlnda yrmeye balarsan..
Hallerini yazlan ibarelerin altnda sakla.. Bu iaretlerin mhr altnda koru..
Amma ifa etme.. nk: Srr ifa ihanettir..
Her kim srr ifa ederse.. emanet sevabna nail olmaktan mahrum kalr..
Melike-i kirama katlmasna ramak kalm iken, avam mertebesine dner..
bu srr ifa, hibir ie yaramaz.. Duyann ancak dalletini artrr..Muhatab illet
eder; kayda balar..
Allah.. Hak syler..
Bu yolla hidayeti nasib eden Allahtr..
57. BLM - H A Y L
Bu HAYL, btn lemlerin heyulsdr..
HAYL, hayat saylr lemin ruhuna;
HAYL, asl- hayat, demolu da ona..
Varlk HAYL oldu ancak onun yannda;
Ki HAYL azim gcyle gelir yadna..
Canl zuhuru budur kendi canmzda;
una benzer: Girer yatann ryasna..
Onun zuhuru budur kendi canmzda;
Baki kalan bir asl var taklr ona..
Canlya aldanma ki o bir HAYL oldu;
Keza para lem ve btn mana..
yledir melekt, ceberut btnyle;
Keza lahut, nasut ama bilip duruma..
HAYL kadrini drme gznden nk;
Benzer vcud hkimin z hakikatna..
Lkin bu HAYL, tm grlnce aslnda;
ki ksmdr, amm tam kefi bulana..
Biri bekaya suret verir, kalan ise;
Helki gsterir, devam sz yok ona..
Anla iaretimizi, z remizleri bir;
Lkin, kaim kitab bir asl kl buna..
Kork anlayndan hidayeti atann;
Uy Haim Nebi ne getirmise sana..

Kasdm yoktur gayr, ancak u oldu kasdm;


Getirdi onu Resul, yol yoktur kitmana..
Yce risaletime temel atmadm ki;
Ben hizmeti olmuum onun yoluna..
Gelince sana bir ey anlalmas zor;
karrsn acemice sylenmi mana..
Brak onu, sn ilha, yle dur al;
Neyse gelen Resulullah yolunda sana..
Salt olsun ona, yakin nuru atka;
Daima ek gecelerini onun namna..
Bilesin ki..
Allah sana baar ihsan eylesin..
HAYL, vcudun asldr.. Onda bulunan zat ise.. Mabudun zuhur kemlidir..
Hele Hakka itikadna bak..
Ona olan itikad durumunu grmyor musun?..
Yce Hakkn kendine has isimleri ve sfatlar var..
Yce ve sbhah olan Allahn; sendeki itikad mahalli neresidir?.. Nedir?..
O: HAYLden baka bir ey deildir..
te.. anlatlan mana icab olarak:
Onda bulunan zat ise.. Sbhan olan yce mabudun zuhur kemlidir..
te.. Yukarda anlatlanlar anlarsan; sana u mana zahir olur: HAYL, btn
lemin asldr..
Sebebine gelince: Cmle eyann asldr..
Bu manada onun en kmil zuhuru ise.. anlatlan asln kendi mahallinde olabilir..
bu mahalli ise.. HAYL olmutur..
Anlatlan durum unu tesbit etti: HAYL, batan sona, btn lemlerin asldr..
Grmez misin ki: Resulullah S.A. efendimiz, bu his lemini uyku sayd..
Uyku ise HAYL saylr..
yle buyurdu:
nsanlar uykudadr.. ldkten sonra uyanrlar..
u demektir:
Onlara; dnyada, bulunduklar hal zere iken, hakikatler zhir olur..
Ve o zaman anlarlar ki: Uykudalar..
Bunun manas:
lmle, tam bir intibah, yani: Uyanklk hsl olur..
Demek deildir..
Sebebine gelince: Gaflet Allah tarafndan gelir; berzah ehlini, maher ehlini,
cehennem ehlini, cennet ehlini sorar..
Taa, cennet ehlinin kaca tepede: Yce Hak onlara tecelli edinceye kadar
oraya karlar ve yce Allah mahede ederler..
Burada sz edilen gaflet, uykudur..
Hsl: Btn lemlerin asl HAYL olmutur.. Dolaysyla ile; onlardaki ahslar
HAYL balar..
lemlerin hangisinde olursa olsun; btn mmetler, HAYL ile kayda
balanmtr..

Dnya ehli ise.. dnya ve hiret ilerini HAYL ile kaybederler..


Her iki durumda da; Allah-u Tal ile huzura dalmaktan olan gaflettir..
Bu gaflette olanlar ise uykuda saylrlar..
Ancak uyank olan: Allah ile huzurda olan kimsedir..
Allah ile huzuru nekadar ise.. uykudan aykmas o kadardr..
Berzah ehline gelince: Bunlar da uykudadr..
Ancak, bunlarn uykusu: Dnya ehlinin bazlarna bakarak, hafiftir..
Bunlar kendilerine ait halle megul olup dururlar.. Azapla, ya da nimetle..
durumdadrlar..
Kyamet ehli de gaflet iindedir..
Bunlar her nekadar; hesap iin Allah-u Talnn huzurunda iseler de;
Allah ile deil, hesap ile olurlar..
Ancak bunlarn uykusu, berzah ehlinin uykusundan daha hafiftir..
Cennet ve cehennem ehlinin durumu da byledir..
Mesel cennet ehli: Kendilerine gelen nimetlerle olurlar..
Mesel cehennem ehli: Kendilerine gelen azapla olurlar..
Btn bu durumlar, onlara Allahtan gaflettir.. Aykmas olmayan bir uykudur..
Ancak bunlar: Uyku ciheti ile, maher ehlinden daha hafiftir.. Ancak bunlarn
uykusu, uyku ncesi gelen uyuklama haline benzer..
Durum yukarda anlatld gibi olduundan, lemlerden her biri; Hak olma ciheti
ile;Hakta bir nazara uramtr..
Bu mana yadrganmasn, nk: Allah-u Tal varln tm iledir..
Bu mana, u yetle daha ak belirtildi:
Nerede olursanz olun; o sizinle beraberdir.. (57/4)
Ancak onun byle oluu, uyku hali gibidir.. Ayklk haline benzemez..
Araf ehli ile, kesip ehli - cennetteki tepe dnda kalanlara da bir aykma yoktur..
Bunlar, Allah iledir..
Ve.. Bunlara nekadar tecelli olursa.. o kadar aykma hsl olur..
Bir kimseye, bu lemde, takdir hkm ile; Allahtan aykma hali gelirse..
Ki bu: Cennet ehline kesipte cennetteki tepe saklanan cinstendir; ite o zaman:
Hak Tal o kimseye tecelli eyler; ayk halinde ona zatn tantr..
bu mana icabdr ki; bu makamn efendisi yle buyurdu:
nsanlar uykudadr..
Sonra: Aykt ve durumu anlayp bildi..
imdi..
Her lem ehlini bilirsen ki: Kendilerine uyku hkm verilmi.. Ayn hkm btn
lemlere temil et..
Zira onlarn hepsi HAYLdir..
Ve.. Gerekten uyku dahi bir HAYL sayld..
Anla: Varln tm bilmuhal;
HAYL iinde; HAYL iinde HAYL..

Ayk olan yok, Hak ehlinden baka;


Onlar hep Rahmanla oldular her hal..
Onlar deiiktir ama hilafsz;
Ayk halleri kadar olur keml..
Bunlar, iaretlidir ycelii;
telerdedir bunlara yce hal..
Erdiler zata sfatlara tmden;
Ve.. bydler annda zlcell..
Bazen cellde bulurlar lezzeti;
Bazen lezzet yerleri olur ceml..
Allahn emri lezzet var onlara;
Onlar iin, ama zatta Zat- l..
Aada anlatacamz cmleler; mkil mana denizinden inciler dizisidir..
Ruh..
Tabir edilen garib, yola revan oldu.. yle bir leme vard ki; oraya:
YUH.. (Gnee verilen isimlerden biridir)
Tabiri kullanlyordu..
O semaya vard zaman, hudud kapsn ald..
Ona soruldu:
Sen kimsin, ey ak yolcu?..
yle dedi:
Ayr den bir ak.. Beldelerinizden karldm.. Sizden uzaklatrldm..
Birtakm kaytlara balandm, kaldm: Ykseklik, derinlik, en ve boy gibi.. Su, ate, hava
ve toprak zindanna kapatldm..
te.. O kaytlar krdm; geldim..
inde bulunduum zindandan halsm istiyorum.. Her yerden hcuma ve
garete uradm..
Ey Arab- Kiram, bu bal esirin sizden baka kimsesi yoktur..
Bu sefere kan yle anlatt:
aldm kapdan biri kt.. sana sakalna beyazlk gelmiti..
yle dedi:
Buras gayb lemidir.. Burann konuklar pek oktur.. Gzel ihsanlar vardr..
yi de hazrlk yapmlardr.. Bir gayeleri vardr; ama ksa vadeli deil..
Durum byle olunca: Onlara vsl olana ve onlarn huzuruna varana o der ki:
Onlarn gzel kyafetine brne.. Onlarn srnd gzel kokuyu da srne..
Bunun zerine sordum:
Onlarn giydii bu gzel elbiseyi nerede bulabilirim?.. Ya, o gzel
Kokular nerede satlr?..
Dedi ki:
Elbiseler, demden A.S. kalan semseme arsnda satlr.. Kokulara
gelince, tatl bir rivayet olan HAYL arznda satlr..
Durum stte dediim gibidir: Amma ibareyi aksine de yapabilirsin..
Mesel: Elbiseyi HAYL dokumalarndan; kokuyu demden a.s. kalan
semseme arzndan alabilirsin..
Bunlar ikiz kardetir..
lem-i gayb..

Ad verilen bu lemde hibir phe yoktur..


Bunun zerine, nce keml arzna gittim.. Cemal kaynana vardm..
Ki buraya:
HAYL leminin baz yzleri..
Denmitir..
Orada bir zat aradm.. Ki o: an yce, stn makam sahibi, aziz sultan bir kimse
idi ve adna:
HAYL ruhu..
Denirdi.. Ayrca:
Cennetlerin ruhu..
Knyeli idi..
Yanna vardktan sonda selm verdim.. Huzurunda durdum..
Selmm ald.. Uzun mr ve gnl holuu diledi..
Beni vd..
Merhaba..
Dedi; iltifat etti..
Bundan sonra ona sordum:
Ey benim efendim..
demden a.s. kalan semseme..
Tabir edilen lemin manas nedir?..
yle anlatt:
O, yle bir latifedir ki, hi fena bulunmaz.. O yle bir mahaldir ki; ona ne gece
urar; ne de gndz..
te.. Allah- Tal onu byle bir mayadan yaratt..
Ve.. Bu tohumu, cmle hamurlara katt..
Ve onu: Her eye hkim kld..
Ve onu: Byklere de, kklere de bir ana kld..
te biz: Bu kitapta onun tercman olduk.. Dolays ile, onun namna
byle bir ksm ayrdk..
O , yle bir eydir ki: Onda muhal olan caiz olur..
Ve onda: Duygularla grlen eyler HAYL suretinde grlr..
Sordum:
O hayretengiz leme yol bulabilir miyim?.. O duyulmam leme kabilir
miyim?..
yle anlatt:
Evet.. Amma, vehmin keml bulup, tamam olduu; HAYL lemini almak iin
genilik bulduu zaman.. Bu his lemini mahede iinde HAYL manalarn
seme makamn tuttuu zaman.. Bir de iareti bilir, noktay okursan..
te o zaman: Bu manalarn elbisesi senin iin dokunur.. O elbiseyi giydiin zaman
ise.. Bu semsemeden sana bir kap alr..
Bunu dinledikten sonra yle dedim:
Ey efendim, ben art koulan emir zerineyim.. Salam ahde skca balandm..
Keif ve vcud ile bildim ki; Ruhlar lemi daha zhir ve daha kavi.. Amma lem-i
histen.. Amma zevk uhud leminde..
Bunun zerine inledi.. Sonra eli ile bir iaret etti..
.. Ve ben: Kendimi semseme arznda buldum..
yle bir yer ki temiz misk olmu ta topra;
Cevahirden cmle kubbeleri bahar yapra..
Orada: Aalar da sz atp kelm eder;
Evlerin basama dahi bilir konuma..
Taamnda bulunur lezzetin btn eidi;
Orann arab hayat suyudur Hak kayna..

Oras cemal doludur amma suret grnr;


arab baard nice susuzu kandrma..
Meva cennetinden bir nshadr o kimseye ki;
Burada hali hotur, bilir ondan haz alma..
Kadir kudret srrdr grnr o kimseye ki;
Hesabn armaz vardr iten anlama..
Bilinen bir sihir deildir hi; ancak o: Suyu;
Sonra.. ateiyle havas ve yangn topra..
Bu haliyle asldr. Sihir feridir kazaya;
Amma icabet eder bilene sihir yapma..
karr kahraman kii ondan neyse murad;
Ve.. bilir onun perdesini gzlere ama..
Grnr o demde her ey himmet gzne parlak;
Mmkine kurulur teler ire sevgi ba..
Orada nas iki blktr: Eren, necat bulan;
Nisab tamsa, kurar zektta keml ota..
Ve.. helk olan saadeti ekavete satp;
Tutuldu, yanld; geldi hicabn youn a..
O demin kzkardei, ya da srrnn kz;
Btn nesepler demin, amma onun oyma..
Tmden fena bulur, deminki bakidir yle;
Ltuf zere.. uzar kaderin hkm yuma..
O bir hurma aac zhir oldu u meyveden;
Ki ad: dem.. o kzdr kalann barna..
nsan: Ona icabet eder arrsa bir gn;
nsan: arya cevap alr neyse soraca..
HAYL deil; hele his hi deil bu szlerim;
Dediklerim aktr, dorudur yok gayr ba..
O, hayretengiz leme girdim.. Orann grlmemi gzel kokularndan
srndm..
Sonra.. orada, nice garip eyler grdm..
O grdklerimin hepsi tuhaf bir zarafet tamaktayd..
yle eylerdi ki: Hatra getirilmeleri imknszd..
Kald ki, onlarn bu his leminde grlmeleri de zordur.. Hatta, HAYL leminde
bile grlmeleri imknszdr..
Bunlar grdkten sonra, mevcud gayb lemine gemeyi istedim..
Bu niyetle, ilk delilim zata gittim..
Onu ibadetten incelmi, bir rikkat kesbetmi halde buldum..
Zayflam bir HAYL gibi olmutu..
O kadar zayflamt ki: Onu farz- muhal kabilinden bir saydm..
Lkin kalbi kavi, himmeti iyi, satveti ve azmi iddetli, oturuu kalk garip idi..

Bir dolunay gibi parlyordu..


Ona selm verdim.. Selmma karlk aldktan sonra ona yle dedim:
Ben rical- gaybn yanna girmek istiyorum.. Onlarn yanna varma artlarn
yerine getirdim.. Bundan phen olmasn..
yle dedi:
te imdi duhul zamandr.. Vsul zamandr..
Bundan sonra, kap halkasn evirdi.. kap ald.. Girince kapand..
Bir ehre girdim.. Orann yle acaib bir arz vard ki..
Eni alabildiine geni, boyu alabildiine uzundu..
Orann ehline gelince; Allah-u Talya kar en fazla irfan duygusuna sahip olan
kimselerdi.. Aralarnda gafil olan hi kimse yoktu..
Orann arz, saklanan beyaz inci gibi idi.. Semas da yeil zeberced idi..
Orann yerlileri Arab- Kiram idiler..
Ve.. Onlarn iinde sultan: Hzr a.s. idi..
Neyim varsa.. nne serdim.. Diz kp nne oturdum..
Bundan sonra selm verdim..
Yakn bir yoldaa yapld gibi, beni sayg ile karlad..
Birlikte oturulan bir nedim gibi, beni nedimlie ald..
Ve bana bir makam at.. Sonra yle dedi:
Sz kabilinden neyin varsa, bana anlat..
Hemen sze baladm:
Efendim, senin yksek durumunu soracaktm.. Engelli, hakknda eitli sz
edilen ann anlamak istiyorum.. Bu bapta halk tereddde dmtr..
Bunu dinledikten sonra yle anlatt:
Ben, yce bir hakikatm.. Rakika-i Mtedaniye benim..
Ben, varlk insannn srrym..
Batn mabudun ayn benim..
Ben, hakikatler meknym..
Rekaik dalgas benim..
Ben, lhut eyhim..
Ben, nasut lemini koruyanm..
Her manada surete girenim..
Her tegnnighta aa karm..
Her surette yaratlrm..
Her surede yet olarak belli olurum..
im: Hayret verici batn eylerdir..
Halim: Grlmemi garip haldir..
Meknm: Kaf dadr..
Mahallim: Araftr..
Ben: ki deniz arasnda dururum..
Eyne denizine dalan benim.. Kaynan kayna sudan ierim..
Ben, lhut denizinde; baln deliliyim..
Ben, fidann srrym.. Gencin hamiliyim.. Zhir Musann muallimiyim..
Ben, evvelin ve hirin noktasym..
Ben, cami ferdin kutbuyum..
Ben parlayan nurum..
Ben k saan mehtabm..
Ben, kesin szm..
Ben, zlerin hayret ettiiyim..
Ben, taliplerin arzusuyum..
Ve.. Bana hi kimse vsl olamaz; hi kimse yanma gelemez..
Amma NSAN-I KML mstesna.. Vuslat bulan ruh mstesna..
Bunun dnda kalana gelince.. makamn onun ok tesindedir.. Bu, benden bir
haber alamaz.. Benden bir iz gremez..

Bunlara, baz itikad suretleri peydah olur.. Bu itikad, kullarnn birinin sureti de
olabilir..
Byle olunca: Benim ismimle isim alr.. ismimi yanana yazar ad olur..
Onu grp yanlan cahil: Hzr isimli kimsenin o olduunu sanr.. Halbuki o
nerede?.. Ben neredeyim?..
Benim koca kabm yannda, onun kk tas nedir ki?..
Meer ki o: Denizimden bir damla ola..
Meer ki o: Asrmdan bir an ola..
Bu durumda o: Onun hakikat, incelik tayan hallerimden biridir.. Onun gittii yol
ise.. eitli yollarmdan bir yoldur..
Bu manada: O aldatan yldz; yine benim..
Onu dinledim; tekrar sordum:
Sana vsl olann; sahana inenin almeti nedir?..
yle anlatt:
Onlarn bazlar, demoludur..
Bazlar ruhlar leminden gelir..
Ancak onlar, eitli ynleri ile alt ksma ayrlr:
BRNC KISIM: En deerlisi bunlardr.. Keml ynyle, en olgunu bunlardr..
Efrad makamna ulaan evliya bunlardr..
Bunlar, peygamberlerin izinde yrrler.. lem-i ekvandan kaybolmulardr..
Gayb lemine gemi; ad:
Rahmann istivagh..
Olan makama varmlardr..
Bunlar, bilinmezler.. Vasflar da edilmez..
Durum anlatld gibi olmasna ramen; bunlar: demolu, cmlesindendir..
KNC KISIM: Bunlar, manalarn ehli ve ann, zamann ruhlardr..
Vel zat, bunlarn suretlerine girebilir..
Girdii bu surette: nsanlar, zhir ve batn ynyle kemle erdirir..
Ama, onlarn hayrlarna..
Onlar ruh gibidirler; amma, kalp ekline brnmlerdir..
Byle olular: Gzde suret bulan mmkin kuvvet sebebi iledir..
Bunlar, uhud leminden sefer etmi; gayb varl fezasna vsl olmulardr..
Byle olunca: Onlarn gayb ehadet olmutur.. Nefesleri ibadet olmutur..
Bunlar: Yeri ayakta tutan stunlar menzilesindedir..
Farz ve snneti edada kaimdirler..
NC KISIM: Bunlar ilham melekleridir.. Sebeplerin melekleridir..
Evliyaya yol gsterirler.. Safi kullar konutururlar..
Bu duygular leminde grnmezler..
Kendilerini avam insanlara tantmazlar..
DRDNC KISIM: Bunlar, belli mevkilerde mnacat ricali saylrlar.. Amma,
devaml..
Kendi lemlerinden karlar; ama bilindikleri yerin dnda bulunurlar..
Bu duygular leminde, sair insanlara da gzkrler..
Safa ehli zatlar, bazen bu sancak altna girer halka gayb ilerini syler.. Ve onlara
gizli hallerden haber verir.
BENC KISIM: Bunlar, ssz blgelerde, llerde bulunurlar, seyyardr..
Gezerler..
Bunlar, dem soyundan kimselerdir..
nsanlara grnr; sonra kaybolurlar.. Konuurlar; sorulara cevap verirler..
Bunlardan ou; da ban mesken tutar..

Yaylalarda, vadilerde, rmak kenarlarnda kalrlar.. Yine bunlardan imkn olan,


ehirlerde mesken tutar..
Makamlar gzeldir..
Ancak, evk duyulacak ve dayanlacak bir makam deildir..
ALTINCI KISIM: Vesvese deil; hatralara benzerler..
Bunlar, tasavvuf anas ile, fikir babasndan domulardr..
Bunlarn szleri, bir dayanak deildir.. Bunlar gibi olunmaya tevik olmaz..
Bunlar hata ile sevap aras olurlar..
Bazan, keif ehli olur.. Bazen da hicap ehli olurlar..
Allah.. Hak syler.
Bu yola hidayeti nasib eden Allahtr..
Ana kitap onun katndadr..
58. BLM - SURET-

MUHAMMEDYE

FASIL: 1
O suret, yle bir nurdur ki:
Allah- Tal, cenneti de cehennemi de ondan yaratt..
Oras yle bir makamdr ki: Azap ve nimet tad onda bulunur..
yle gzel nurlar ki kalbde daima parlar;
Gne gibidir doarken, rtldr onlar..
Hakkn zuhuru oldu ama rif katnda;
Hi sakl duramazlar tecelliler saarlar..
Kalbde kuvvetler var, ad olmu: Musavvire,
Ne var ki onda toplanmtr tmyle srlar..
Sayld onlar, huld cennetinden bir numune;
Kk olarak, hayal sahasnda boy salarlar..
Verir trl meyve mayhounu tatlsn;
Aacnda cennetin akik gibi parlarlar..
Halikn yapt neler var orda bilinmez;
u hakim mstesna, ba edi nnde kullar..
Onlar mahluk ama Halikna olmu ayna;
Hkmde danktr ama ze yaknlar..
Dk grnr, ancak Allah katnda yce;
Alrlar insanlar sr dahi olsalar..
Onlar aciz grnr mahluk olduklarndan;
l gibi, kuvvete boyun eip dururlar..
nsana ancak onlar ferah getirir zira;
Zhir halinde onu hznler kovalarlar.
Akll kanmamal onlarn ss ana;
Olmamal onlara hrs yollu sarlmalar..

Eer diri olsalard bakardn onlara;


Vuslattalar insanlardan kopuk saylrlar..
bu szler, nktemizin stnde kabuktur;
At kabuklar, sana fayda salayamazlar..
Szle geldi dile, hele bak bu hikmetlere;
Gizli yoldan ama, mana gne gibi parlar..
Bilesin ki..
Allah- Tal sana marifeti yolunda baar ihsan eylesin..
Ve.. Seni zatna yaknlardan klsn..
Allah- Tal, Muhammed suretleri: Bedi, Kadir ismi nurundan yaratt..
Mennan ve Kahir ismi ile de, ona bakt..
Bundan sonra: Latif, Gafir ismi ile ona tecelli etti..
bu tecelli annda; SURET- MUHAMMEDYE o tecelli icab ikiye blnd..
ki ksma ayrlr gibi bir hal ald..
Allah- Tal saa den yarsndan, cenneti yaratt.. Buras, nimet sahiplerine
saadet evi oldu..
Sola den yarsndan ise.. cehennemi yaratt.. Buray dallet ehli akilerin yuvas
yapt.. Cennetleri yaratt ksm; Mennan ismi ile baklan ksmdr.. O: Latif tecellinin
srrdr.. Btn kerimlerin mahalli orasdr..
Allah- Talnn atei yaratt ksma gelince: Kahir ismi ile ona baklmtr..
Ve bu: Gafir ismi tecellisinin srrn saklar..
Bura enlinin, sonunda hayra kabulne iarettir..
Nitekim Resulullah S.A. cehennemden haber verirken yle buyurdu:
Cebbar, ayan cehennemin zerine koyunca cehennem yle der:
Yetti yetti..
Bundan sonra cehennemde kereviz otu biter..
Anlatlan hadis-i erifteki mana srr udur:
Allah- Tal, cehennem ehli iin azab yaratnca onlarda, bu azaba dayanacak
gc de yaratt..
Byle olmasayd: Helk olurlard, yok olurlard.. Azaptan da kurtulurlard..
Durum byle olunca: Kendilerine gelen azaba dayanmalar iin, kuvvet yaratlmas
gerekli oldu..
Bylece: onun azap cezasn tadarlar..
Bu durumu, u yet-i kerime ifade eder:
Derileri yanp, pitike; azab tadp durmalar iin, onlarn derilerini
yeniden deitiririz.. (4/56)
Burada derilerin deitirilmesi: Onlarda olmayan yeni bir kuvvetin gelmesidir..
Byle olunca; Onlar, ilerinden yle derler:
Belki de, bize yle yle bir azap olunacak..
Bu durumu, azab tatmalar iin, kendilerine gelen yeni kuvvetten
anlarlar.. Allah bu duyguyu onlara verir; anlarlar.. Sonra azap gelir; azap
olunurlar.. Onlarn iinde olan bu kefi; kendilerine olan bir azap mjdecisi
gibidir.. Byle olmas, onlara ihanet zerine ihanet olur..
Nitekim, ayn ekilde, cennet ehli de, nimet gelmeden nce, nimetin mjdesini
alrlar..
Sonra..

Cehennem ehlinden bir azap gidip, dier azap gelince, kendilerine verilen ilk
kuvveler ayrlp gitmez..
nk o: hsan eliyle kendilerine verilen bir hibedir.. Hak Tal hibesinden
dnmez..
Azaba gelince: Kahr eliyle gelmitir..Onu deitirmesi, yerine yenisini getirmesi
hakkdr..
Bylece onlar: Her azapta yeni bir kuvvet kazanrlar..
Taa, kendilerinde hibe yollu bulunan kuvvetler, ilh bir kuvvet eseri zhir
oluncaya kadar..
O kuvvet zhir olunca, onlar eker gtrr..
te o zaman: Cebbar olan Allah kademini atee basar..
Hak sfatlar bir kimsede zhir olduktan sonra, ona ekavet gelmez artk..
Bilesin ki..
Cebbarn onlara zuhuru, sz edilen ilhi kuvvet sayesinde olmutur..
Ki bu kuvveti onlara gstermitir: Bu gsterme ise.. her eyde vuslat sebebi olan
bir mnasebet icabdr..
te.. Anlatlan mana icab olarak, Yce Hak kademini ate zerine koyar..
Ve o zaman: Ate zelil olur; boyun eer..
Nitekim bu mana; atein:
Yetti yetti..
Demesinden anlalr..
Anlatld gibi bir sz: Zillet halinden gelen bir szdr.. Ama izzet kahr altnda..
Ve.. O zaman azap gider..
Bilesin ki..
Ate vucdda asl bir varlk olmaynca, iin sonunda zail olup gider..
Bu iin incelii u manaya dayanr: Atein yaratld sfat mesbuktur..
Mesbuk ise.. Sabkn bir daldr..
Bu mana:
Rahmetim gazabm sebkat etti..
Cmlesinin manasdr..
Bu durumda asl olan sabktr.. Mesbuk ise.. Onun bir daldr..
Hele rahmetin durumuna bir bak ki: nden sona, varla hkmn geirir..
Onun yle oluu, asl oluundan ileri gelir..
Amma gazap byle deildir.. O hkmn nden sona varla geiremez.
Kald ki: Allah- Tal mahluku yoktan yaratmtr.. Byle yarat ona rahmeti
icabdr.. Gazabndan tr deildir.. O bir gnah ilememitir ki:
Gazaba hak kazansn..
Hele bir bak Sbhan olan Allah yle buyurdu:
Rahmetim her eyi kaplad.. (7/156)
Gazabm her eyi kaplad..
Buyurmad.. nk o: Eyay zatndan rahmet olarak yaratt..
te.. Bu iaretten anlalyor ki: Gazap varln sonuna kadar gidemez..
Bu manada bir sr var ki, yledir: Rahmet, zata bal bir sfattr..
Yani: Sbhan olan Allahn zatna..
Gazaba gelince: Zata bal bir sfat deildir..
Hele bir bak ki:
Rahman ve Rahim..
ilkidir..

Adn almad.. Zira gazap adaleti icab ettiren bir sfattr..


Adn
Adalete gelince: ki i arasnda verilen bir hkmden
ald;
ama: ibarettir.. dil ismi: Onun bir sfatnn ismidir..
Rahman ismi ise.. Onun zat ismidir..

Gadban Gaffar ismine bir bak.. O: Rahmetin icab ettirdii nimete ait zuhur yerlerinin
ve
gadub . Nitekim o, sfata geldi:
Gafir, Gaffar ve Gafur..
.
Dendi..
Kahir ismine gelince.. Ki o da: Cezaya ait zuhur yerlerinin ilkidir.. Ki adaletin
icabdr.. Bunda ancak iki sfat bulunur.. Mesel: Kahir ve Kahhar.. Kahur sfat gelmedi..
Btn bu anlatlanlar, Rahmetin gazab gemesinin srrdr..
Bilesin ki:
Ate vcutta geici bir ey olduundan; zevali caiz oldu..
Anlatld gibi olmasayd; zevali muhal olurdu..
Atein
zevali.. Demek:
Kendisinden yakc kuvvetin gitmesi..
Demektir.. Bu durumda onun melekleri de geip gider..
Ate melekleri gidince de: Nimet melekleri gelir..
Nimet meleklerinin gelii ile, o ate yerinde kereviz otu
biter.. O ot yeildir..
Cennette renklerin en gzeli ise.. Yeildir..
Bylece durum deiiyor; nce cehennem olan ey, nimete evriliyor.
Nitekim bu mana, brahim a.s. peygamberin kssasnda anlatld..
Allah- Tal onun ateine yle buyurdu:
brahime serin ve selmet ol.. (21/69)
te o zaman, orada reyhanlar bitti.. Baheler
oldu.. Ama yer deimedi. Olduu gibi kald..
Amma atei gitti..
Bu durumu yle anlatabilirsin:
Ate gitmedi.. Ancak azab elemi rahata
evrildi.. te, kyametin cehennemi de byledir..
Bu durum iin, istersen yle diyebilirsin:
Cebbar kademini bastktan sonra, cehennem zail olup
gitti.. Ve.. stersen: yle diyebilirsin..
O hali zere baki kald.. Ancak cehennem ehlinin azab rahata
evrildi.. te.. Durum bundan ibarettir..
Dnya hayatndaki nefsan tabiat; anlatlan duruma benzetebiliriz..
Bir kimse, Hakkn cezbesine kaplr; mcahede ve riyazetle tezkiye
yolunu tutarsa.. Cehennem atei iin anlatlan durum, bu kimsenin haline uyar..
O zaman:
Nefsan tabiat yok olup gitti..
Dersen, doru sylemi
olursun..
O, ilh nurlarn tezkiyesi altnda kapaldr..
Dersen; bu sznde de sadk olursun..
Sonra
Mcahede ve riyazetler.. Ayrca bunlarn benzeri meakkat yollu iler..
cehennem ehlinin kyamet gn urayaca iddet ve azap yerine geer..

Ayrca, hirette azabn eitli oluu, fazlas noksan ile; burada yaplacak riyazat,
mcahede ve nefse muhalefet durumlar misal gsterilebilir..
Amma nefsan tabiatn tezkiyesinde yerini bulan kimse iin..
Kald ki: Tabi nefse tam manas ile yklenmedikten sonra.. Zail olmaz..
ok ok yorulmak lzm..
Amma, tabi havaya uymayan, tabi arzular znde yerlemeyen iin byle bir
durum yoktur..
Yani: iddetli mcahede ve riyazat yoktur..
Bunun durumu: Az azap grp sonra cennete karlan gibidir..
Bu ilimleri bana bildiren ruh, yle anlatt:
Devaml mcahede, riyazat ve muhalefetle zail olup giden bu iler, Allah ehli
zatlarn bir hazzdr..
Onlar, bu hazlarn u yet-i kerimden alrlar:
Sizden herkes, cehenneme urayacaktr.. Bu durum Rabbna gerekli
bir hkmdr.. (19/71)
Onlar, dnyada iken, anlatlan skntdan sonra, cehennem ateine uramazlar..
Byle olmas: Allahn onlara bir lutfudur.. nayetidir..
Byle yapar ki: kinci bir defa kuluna azab olmasn.. Ona ikinci bir sknt
gelmesin..
Dnyada iken, urad skntlar, hirette olacak baka bir azaba karlktr..
Bu szmn delili, Resulullahn S.A. u hadis-i erifidir:
Stma her mminin cehennemden hazzdr..
Stma, atein yerine kaim olunca; sana gre, riyazat, mcahede, nefse muhalefet
durumlar nasl olur?..
Halbuki bunlar, her iddetli eyden daha iddetlidir.. Taa.. nefis temizliini
buluncaya kadar, bunlarn zorluu devam eder..
Anlatlan mana icabdr ki; Resulullah S.A. efendimiz, nefisle mcahedeye:
Cihad ekber..
Dedi.. Kl alnp yaplan cihada ise:
Cihad- asgar..
Adn verdi..
Ak olan udur ki: Stma, dmanla karlap, vurup drtp, harp etmekten
daha kolaydr..
Hsl: Anlatlan dmanla arpma zamanlarnda hsl olan durum; Allah ehline
gre,nefisle cihad, ona muhalefet yannda KK CHAD olmaktadr..
Bilesin ki..
Allah- Tal atei: Kahhar isminden yaratt.. Ve onu: Cell isminin zuhur yeri
kld..
Ve ona yedi tecelli eyledi.. Bu tecellilerden baplar hsl oldu..
Bu tecellilerin manalar var.. yle ki:
BRNC TECELL: Bu tecelliyi Mntekim ismi ile yapt..
Bu tecelli sonunda bir vadi ald..
Burada yz altm bin alt alta ukur vardr..
Bu cehennemin ad: LEZ dr..
Allah- Tal bu vadinin kapsn: Masiyet, crm gibi zulmetlerden yaratt..

Buras masiyet ehlinin mahallidir.. Bir de, kul hakk bulunmayan gnah ehlinin
yeridir..
Bu gnah da, kulla Allah arasnda kalan itir..
Mesel: Yalan, riya, livata, arap imek , farz emirleri terk etmek, Allahn haram
ettii eyleri mbah grmek gibi..
Bunlar mcrim kimselerdir..
Allah- Tal, bunlar iin yle buyurdu:
Gnahkr, o gnn azabndan kurtulmak iin unlar feda etmek ister:
Oullarn, karsn, kardeini, kendisini aralarnda barndran btn soyunu,
hatta yeryznde kim varsa hepsini.. Bunlar feda etsin ve kurtulsun.. ama
olmaz ki.. nk o halis alevdir.. LEZdr.. Btn bedenin i uzuvlarn ekip
koparandr.. Allahn taatndan ve zikrinden dnp kaan:
Gel gel..
Diye arr.. Ayrca masiyet, gnah cinsi eyleri biriktireni de arr..
(70 /11-18)
Bu tabakadakilerin azab zordur..
Ancak, btn iddetine ramen, bundan sonrakilerin azabna nazaran en hafifidir.
KNC TECELL:
Yani: Cehennem zerine olan Allah- Talnn tecellisi..
Bu durumda oraya: Adil, ismi ile tecelli eyler..
Bu tecelli ile, cehennemde bir vadi alr; ad: CAHM olur..
Burann alt alta, yedi yz yirmi bin ukuru vardr..
Allah- Tal bu vadinin kapsn fcurdan yaratt..
Bu fcur unlardr: Zulm, taasup, batl talep, tuyan..
Buras: Haksz yere, Allahn kullarna saldran, ba kaldran, mallarn alan,
kanlarn aktan, svmek, gybet vb. yollardan halkn namusuna dil uzatan kimselerin
yeridir..
Bu vadi, bundan nce anlatlan vadinin altndadr.. Katlar da ona bakarak
kat kat fazladr..
Nitekim Allah- Tal, bu manada yle buyurdu:
Gerekten FCCAR, CAHMdedir.. (82/14)
Burada FCCAR unlardr: Yalan yere yemin edenler, zalimler, insanlara
sataanlar..
Hsl: CAHM zalimlerin meskenidir..
Yani: Haksz yere insanlara zulmedenlerin meskenidir..
Bu tabaka ehlinin azab: Birinci tabaka ehlinin azabndan ok ok iddetlidir..
NC TECELL:
Allah- Tal bu cehenneme tecellisini EDD ismi ile yapar.. Bu tecellinin
sonunda bir vadi alr..
Bu vadinin ad: SRA olur..
Bu vadinin, 1.440.000 ( bir milyon drt yz krk bin ) alt alta ukuru vardr..
Allah- Tal, bu vadinin kapsn unlardan yaratt: Cimrilik ve ok mal ymay
istemek.. Kin, hased, ehvet, dnya sevgisi vb. daha nice eyler..
Anlatlan huylardan kimde varsa.. buras onun meskenidir..
Bu vadi, bundan ncekinin altndadr.. Ve azab, kat kat ondan iddetlidir..

DRDNC TECELL:
Burada, Allah- Tal cehenneme GAZAB ismi ile tecelli eder..
Ve.. Orada bir vadi alr..
Bu vadinin ad: HAVYE olur..
Buras, cehennemin en alt katdr..
Alt alta burann, 1.880. 000 ( bir milyon sekiz yz seksen bin ) ukuru vardr..
Biri buraya atlr.. Amma, iki ukur arasnda o kadar mesafe vardr ki; dnya
saatleri boyunca orada yuvarlanr..
Ve.. Saatler biter; yine de ikinci dip ukura varamaz..
Allah- Tal burann kapsn: Nifak, riya, yalanc iddia vb. eylerden yaratt..
Anlatlan huylardan kimde bir huy varsa.. orada kalr..
Bu manada gelen bir yet-i kerime yledir:
Mnafklar, cehennemin en alt ukurundadr.. (4/145)
Buraya: HAVYE, isminin verilmesi de, anlatlan mana icabdr..
Bu tabaka, azab itibar ile, bundan nceki tabakalardan daha zorludur.. Hem de
kat kat..
BENC TECELL:
Allah- Tal bu tecellisini: MZLL, ismi ile yapar..
Bu tecelli sonunda bir vadi alr..
Bu vadinin ad: SAKAR olur..
Bu vadinin alt alta, 5.760.000 ( be milyon yedi yz altm bin ) ukuru vardr..
Allah- Tal bu vadinin kapsn KBRLENME huyundan yaratt..
Allah- Tal burada: Firavunlar, haksz yere stn grnp zulm yolunu
tutanlar zillete drr..
Allah- Tal: GAYYUR sfatnn sahibidir..
Her kim, onun sfatlarndan birine, yahut isimlerinden birine iddia yollu hak
etmedii halde sahip kmak isterse.. ler ters dner.. ddia ettiinin zdd ile,Allah-
Tal kyamet gn ona azab eder..
Anlatlan kimseler de: Yeryznde kibre daldklar, haksz yere yce Hakkn
sfatn takndklar iin: MZLL, ismi ile tecelli eder..
Bu manada gelen yet-i kerime yledir:
Sonra.. Dnd.. Kibre kapld.. (74/23)
Sonra yle dediini anlatt:
Bu, ancak beer szdr.. Ve onu SAKARa sokacam.. (74/2526)
Daha ak manas udur:
Allaha ibadetten, onun yce saltanat karsnda eilmekten, dnd..
Kibir yolunu tutmaya yneldi.. Allaha ibadet etmek istemedi..
Bir iman bana girmemek iin, yle dedi:
Bu bir beer szdr..
O sylesin.. SAKAR cehennemine sokacam..
ALTINCI TECELL:
Burada, cehenneme: ZLBAT ismi ile tecelli eder..
Bu tecelli sonunda cehennemde bir vadi alr..
Bu vadinin ad: SAR olur..
Bu vadinin 11.520.000 ( On bir milyon be yz yirmi bin ) ukuru vardr..
Burada, her ukur arasndaki mesafe: Dnya ehlinin nfusu kadar uzundur..

Bu cehennem katnn kapsn, Allah- Tal eytanlktan yaratt..


Bu, bir atetir..
Tabiat kvlcm ile nefis duhanndan kar..
Bu olanlarn sonunda: Fitneler olur.. Gazap meydana gelir.. ehvet kar..
Mekir, ilhad vb. durumlar hsl olur..
Bu anlatlan huylardan biri, bir kimsede bulunursa.. eytanlarla beraber anlatlan
vadide kalr..
Bu manada gelen yet-i kerime yledir:
Biz onlar, eytanlara atmaya yarar kldk..Ve onlara: SAR azab
hazrladk.. (67/5)
YEDNC TECELL:
Allah- Tal cehenneme, bu tecellisini: ELM TAB SAHB ismi ile yapar..
Bu tecelli sonunda, oraya bir vadi alr..
Bu vadinin ad: CEHENNEM olur..
Burann, 23.040.000 ( yirmi milyon krk bin ) ukuru vardr..
Bu ukurlar arasnda, senelerin yolu vardr..
Onun sonuna varlmas imknszdr.. Meer ki, kudret yolu ile ola..
Ya da, hikmet tertibinden bir durum hsl ola..
Baka trl olamaz..
Kudret durumuna gelince: Sonsuzu, bir sonu var gibi gsterebilir.. Nihayeti
olmayan bir eyi, kolay, sonu varm gibi ortaya atabilir..
Sonra..
Kyamet hallerinin her biri, ya da pek ou, kudret yolu ile gelmektedir..
Sebebine gelince: Dnya hikmet yeridir.. hiret ise kudret yeridir..
Hatta cehennem ehli hallerinden bir hal, ve cennet ehli hallerinden bir hal,
sahibini ezelden ebede kadar alp gtrr.. Bunun ne n bulunur; ne de sonu..
Mesel: O ezelden ebede kadar uzun grnen mikdar, saysz bir andan ve
bir vakitten ibarettir..
Sonra baka bir ekle girer..
Yani: Allah- Talnn murad ne ise yle..
Burada anlatlan, artc bir srdr.. Bunu akl kabul edemez.. Belki de, byle bir
eye akln gc yetmez..
Sebebine gelince: Akl, hikmet balar ile baldr.. Keif ise.. kudrete baldr..
Durum byle olunca: Anlatlan ancak keif sahibi olan anlar..
Sonra..
Allah- Tal, bu tabakann kapsn, kfr ve irkten yaratt..
Bu manada gelen yet-i kerime yledir:
Kitap ehlinden ve mriklerden, ebed cehennem ateinde
kalacaklardr..
Halkn erlisi bunlardr.. (97/6)
Dolays ile, bunlarn azab, azabn erlisi olacaktr..
nk, cehennemin azap iine bir son yoktur..
Kald ki bu, yetin de manasdr:
O gn cehenneme:
Doldun mu?..
Diye soracaz; yle diyecek:
Daha fazla yok mu?.. (50/30)
Bilesin ki:
Cehennem tabakalarndan her tabakada bulunan, o tabaka ukurlarndan her
birine, ayr ayr girip dalmadka kamazlar..

Ancak, onlardan bazlarnn o ukurlara dal, Allah tarafndan kolay olur..


Bazsna da zor gelir..
Orada olan, cehennemin btn ukurlarna dalmay tamamladktan sonra:
Cebbar kademini oraya basar.. Ki bunun manas daha nce hadis-i erifle anlatld..
Burada ince bir sr vardr..
Cebbarn kadem basmas, herkes iin ayr ayr olur..
Sonra da, cehennem tabakalar iin olur..
Ancak, bu kadem basma ii; btn saylarna ramen bir sre iinde ve bir gnde
olur..
Byle olmasna ramen, bir zaman iindeki bu ayrl ve bu fark
cehennem ehli iin ilh kudret orada zuhura getirmitir..
Bu durum, akllar hayrete daldracak bir durumdur..
Ve.. Ancak: lh bir keifle bilinir..
Sonra..
Allah- Tal, bu cehennem maliki hazinleri, iddet mazhar kld..
nk, onun makam: edidl kuvadr..
Hele Allah- Talnn cehennem ehline tecelli eyledii ilerin tmne bir bak..
Onlarn hepsi: iddet manas tar..
Bu sebeple: Malik iin, cehennem tabakalarnn tmnde saltanat vardr..
Bu sebeple cehennemin hazinedar, saklaycs ve koruyucusu olmutur..
Azap meleklerine gelince: iddet hakikatinin inceliklerinden meydana
gelmilerdir..
Nitekim, bu manada gelen yet-i kerime yledir..
Onlara memur edilen, sert ve iddetli melekler vardr.. (66/6)
Sonra.. Bilesin ki..
Cehennem ehli, cehennemin bir tabakasndan onun gayr bir tabakaya
naklolunurlar..
Azab hafiflesin diye, alt tabakada bulunan st tabakaya karlr..
Azab iddetlensin, diye st tabakada bulunan alt tabakaya indirilir..
Btn bunlarn oluu: Allahn diledii kadardr..
Yani: Cehennem ehlinin azabnn artmas ve azalmas babnda ne murad varsa
yle olur..
Cehennem ehlinin saylamayacak kadar ok halleri vardr..
Hepsi de hayret verici eylerdir..
Eer:
Her tabakada bulunanlar, onlarn eitlerini, her ukuru dolduran kimseleri;
Bunlara tevkil edilen melekleri ve eitlerini anlatma yolunu tutsak..
ayet:
Mmin olduu halde, zhir bir crm ilemedii halde bunlarn arasna:
zellikle, zalimlerden size srayacak fitneden saknnz.. (8/25)
yet-i kerimesi srr icab, deni anlatmaya balasak..
Bir de: Bunlarn dnda; cehennem ehli tabakalarndan olduu halde;
ilh kudretle: Mminlerin dahi dnya hayatnda eremedikleri, hakikat bulanlar
anlatmaya kalksaydk..
Nice ciltler dolard..
Nitekim ben, Eflatunla bulutum.. Zhir ehli onu: Kfir sayar..
Ve onu: Gayb lemini nurla, aydnlkla doldurmu grdm..
Ve onu: yle bir makam tutmu grdm ki; evliyadan hi birinde yle makam
grmedim.
Ona sordum:

Sen kimsin?..
yle anlatt:
Ben zamann kutbuyum.. Zamanlarn birinci geleniyim..
Hsl: Buna benzer daha ne acaib ve garaib iler grdk.. Ancak, onlarn hi birini
ifa art deildir..
Burada, sana nice srlar iaret ettik..
Hem de, ok ok..
Bizim iin, bu dilin dnda nekadar anlatmak mmknse o kadarn anlattk..
Durum byle olunca, hitaplardaki kabuu at; z al..
Amma z sahibi kimselerden isen..
Bu kitap, yle ilimleri kaplamtr ki; bunu anladktan sonra, cehennem ehlinin
halini, bunun dnda bir eyle anlamaya hacet kalmaz..
Kald ki: Azap eitlerini anlatmak, azap meleklerinin iddet sfatlarn anlatmak
dahi bize gre deildir..
Dier kitaplar, onlarn tafsili ile doludur..
Onun iin biz: Uzun anlatmay brakp bu kadarla yetiniyoruz..
Bilesin ki..
Cehennem ehli iin, orada bir lezzet vardr..
Onlarn bu lezzeti, muharebe ve d ehlinin lezzetine benzer..
Ama bu lezzet, o i iin yaratlmlara gre olan bir lezzettir..
Biz, nice insanlar grdk ki: Muharebe ve dp vurumaktan lezzet duyarlar..
Halbuki onlar: Bu iten elem duyduklarn da bilen kimselerdi.. Lkin, onlarn ze
yerleen rububiyeti; onlar bu ie dalmaya dayandrr..
Cehennem ehlinin, bunun dnda duyaca bir lezzet vardr ki: Bu, uyuzdan
duyulan bir lezzete benzer..
Bu kimse, derisinin yzleceini bildii halde kanr.. Bundan da lezzet alr..
Bu kimse, lezzet ve azap iinde bulunan bir kimse gibidir..
sterse, grn savunma babnda getirdii mislde hatal olsun..
Biz, bylesine ahid olduk..
Hindistann K nam beldesinde birini grdm..
Sene: 790 idi..
Orann byklerinden kiiyi ayr ayr yerde taammden ldrd..
Birini, ldrnce koup brne gitti, daha sonra da br kalan ldrd..
Bylece kiiyi haklad..
Yakalanp boynu vurulmak zere, getirilince, yanna vardm:
Ne yaptn byle?..
Deyince bana yle dedi:
Ben yle gzel bir ey yaptm ki sorma..
Byle sylerken, yapt iin, muazzam bir i olduunu anlatyordu.. Onu gzel bir
lezzet iinde buldum..
mrm hakk iin: Onun, daha nce byle bir lezzet duyduunu sanmyorum..
Halbuki o: O anda dvlecek, balanacak ve o girdii yola sapanlar gibi
aslacakt..
Btn bunlar biliyor, ayrca znde bir lezzet duyuyordu..
Cehennem ehli iin bir baka lezzet daha var ki.. Bu da akll geinen birinin, cahil
birini hatal karmas annda olur..
Bir cahil vardr; talihi yar olmu, gecesi, gndz msait gitmi bir bolluk iine
dmtr..
Bu akll geinen kimse, skk durumunda, cahilin ilerini beenmekte ise de,
onun gibi olmaya raz olmaz.. Onun iin hsl olan kendisine de olmas iin, cahilin
yaptn yapmaz..
Dolays ile, onun erdii saadete ermez, ekavet denizine dalar gider..
Nefsinin riyasetine taklr; aklnn, fikrinin hkmnce yrr; nefsinin hali ile lezzet
bulur.. Cahilin durumundan nefret ettii iin, kendi zor durumundan lezzet alr kalr..

Yukarda anlatlan cehennem ehlinin daha nice lezzeti vardr..


Hatta, ben bir cemaat grdm.. Bunlar, cehennem azabnn en iddetlisine
arplmt..
Onlar bu hali ile grdm; hatta, kendilerine cennet arz olunduu zaman,
istemediler..
Bu taifenin hali bu idi..
Bunun dnda kalan bir taifenin hali ise.. Tam bunun aksine idi.
Bunlar cennetten bir ey koklamak, orann suyundan bir yudum imek
istiyorlard..
Allah- Tal, onlar yle anlatt:
Cehennem ehli, cennet ehline yle seslenir:
Bize, sudan, veya Allahn size nasib ettiinden yollayn..
Cennettekiler yle derler:
Allah ikisini de kfirlere haram kld.. (7/50)
Bilesin ki..
Anlattklarmzn tm, cehennem ehli iin belli bir l deildir.. Hepsi ayn
ekilde srp gitmez..
Onlar, cins cins, eit eit ayrlr..
Bazlar, ektikleri azabdan lezzet duyarlar..
Bazlar, yalnz azap eker.. Baka bir ey duymaz.. Azabnda hibir lezzeti
yoktur.. ektikleri azaptan iddetle nefret ettikleri de vakidir..
Bazlarn azaba atan, dnyadaki ok akllardr..
Bazlarn da, azaba iten, dnyadaki cehaletleridir..
Bazlarn da, itikadlar azaba sokmutur..
Bazlarnn dahi, amelleri o azaba uramasna sebep olmutur..
Bunlarn bir ksmlar var ki: Bunlar azaba sokan, kendilerinde olmayan eyle
halkn vgsdr..
Bazlarnn azaba uramasna ise.. Onda olan kabahat, iyilik cinsi eyleri
sylemeleri, yahut onda olmayan ktlkleri anlatmalardr..
Hsl: Cehennem ehlinin hali cidden alacak derecede garip bir eydir..
Bu durum, u kuds hadisle daha iyi anlatlr:
unlar cehennemlik olmu: hi nem vermem.. unlar dahi cennetlik
olmu; bunlara da nem vermem..
Sonra.. unu da bilesin ki..
Cehennem ehlinden yle kimseler vardr ki: Bunlar, Allah katnda cennet ehlinin
pek ounu fazilet itibar ile geerler..
Allah- Tal onlara tecelli eylesin; diye ekavet evine koymutur..
Bylece o: akiler zmresi iinde nazar eyledii mahal olur..
Bu duyulmam bir srdr; alacak bir eydir..
Allah- Tal istediini yapar; diledii hkm verir..
FASIL: II
Burada, SURET- MUHAMMEDYENN ikinci ksm anlatlacaktr..
Bu, o ksmdr ki; Allah-u Tal oraya: Mennan ismi ile tecelli eylemitir..
Ve.. Bu tecelli sonunda, cennet eitlerini yaratmtr
Daha sonra, o cennetlere: Ltif ismi ile tecelli eyleyince, orasn katnda eref
bulmaya, ikram bulmaya lyk olan herkese mahal kld..
Bilesin ki..
Cennetler, umumiyetle sekiz tabakadr..

Onlarn her tabakasnda, ok cennetler vardr..


Ve.. Her cennetin de, nice dereceleri vardr ki; hadde hesaba gelmez.. yle ki:
BRNC TABAKA:
Buras SELAM CENNET ismini almtr.. Ayrca:
MCAZAT CENNET..
Ad da verilmitir..
Allah- Tal, bu cennetin kapsn, salih amellerden yaratt..
O cennette, orann ehline: Hasib ismi ile tecelli eyledi..
Bylece oras, srf amellerin karl oldu..
Resulullah S.A. efendimiz:
Hi kimse, ameli ile cennete giremez..
Buyurmas ile, mevhibeler cennetini murad etmitir..
Mcazat cenneti murad edilmemitir..
Nitekim bu cennet ehli iin; Allah-u Tal yle buyurdu:
nsanlar iin, yalnz almas karl vardr.. almann karl
yaknda grlecektir.. Sonra.. En bol tarafndan mkafat verilecektir.. (53/3941)
Hlsa: Bu cennete, ancak salih amellerle girilir.. baka yolu yoktur..
Bir kimsenin, salih ameli yoksa, buraya girii de yoktur..
Ayrca bu cennete:
Ysra..
Ad da verilir..
Bu manay da u yetten anlyoruz:
Bir kimse, sadakasn verir, kendini korursa, ayrca: Hsnay
dorularsa.. YSRAy ona nasib ederiz.. (92/5-7)
Hali anlatld gibi olan kimsenin, sz edilen cennete girmesi pek az salih amele
baldr.
Bu ise.. Allahn kolaylk nasib ettii herkese nasib olur..
KNC TABAKA:
Bu cennetin adna:
HULD, MEKASB..
Denir..
Mcazat cenneti ile, MEKASB cenneti arasndaki fark udur:
Mcazat cenneti ameller kadar olur.. Ve amellere karlk ihsan edilir..
MEKASB cenneti ise.. Srf kazantr.. Zira o: Akidelerin, Allaha kar beslenen
gzel zanlarn bir sonucudur..
Bu bedenle yaplan amellere karlk verilen hibir mkfat orada yoktur..
Allah- Tal, bu cennet ehline: BED ismi ile tecelli eder.. Bu tecelli sonunda
gzel akide sahiplerine umulmadk haller zuhur eder.. Hepsi orada ilh bedaat olarak
meydana gelir..
Bu cennetin kaps: tikadlar, Allaha zanlar ve midden yaratlmtr..
Bu cennete anlatlan huylardan birine sahib olanlardan bakas giremez..
Bir kimsede, bu huylardan bir huy yoksa.. Oraya giremez..
Bu cennetin adna:
MAKASB CENNET..

Deniyor.. Yni: Kazan cenneti.. Zira bunun zdd: Yutulmaktr..Hsrandr. Bu


hsran ise.. Allaha kar beslenen dk vasfl zannn bir sonucudur..
Bu mnada, Allah- Tal yle buyurdu:
te bu sizin zannnzdr ki, Rabbnza kar yle zan beslediniz..
O zan sizi drd.. Dolays ile hsranda kalanlardan oldunuz.. (41/23)
Hsl: Kt zan sahipleri, bir hasaret ve bir ziyan hasretinde yanarlar..
Allaha kar iyi zan sahiblerinin ise.. MEKASB CENNET yerleridir..
NC TABAKA:
Burann ad udur: MEVAHB CENNET.
Bu cennet kat, yukarda anlatlan iki kattan daha yksektir.. nk, Allah-
Talnn hibelerine bir nihayet yoktur..
Hatta, hatta ylesine hibe eder ki: Ne ameli vardr; ne de akidesi.. Bu kimseye
yapt hibe: Amelleri, itikad ve daha baka iyilikleri olana yapt hibeden daha fazla
olur..
Ben bu cennette; her millete mensup kavimler grdm.. demolu cinsinden
baz tayfalar da grdm..
Hatta, Allah- Taldan kendilerine bir hibe varsa.. tikad ehli ile, iyi ameller
ileyen kimseler de buraya girebilir..
Bunlar oraya girecei zaman; Allah- Tal onlara: Vehhab ismi ile tecelli eder..
Baka trl de olmaz.. Sebebine gelince: Ancak buraya Allahn hibesi, ihsan ile
girilir.. Buras o cennettir ki; Resulullah S.A. efendimiz yle buyurdu:
Oraya hi kimse, ameli ile giremez..
Sordular:
Sende mi giremezsin ya Resulullah?..
yle buyurdu:
Evet ben de.. Ancak, Allah-u Tal beni rahmetine daldrmtr..
Bu tabaka, cennetin en ok olduu yerdir.. Hatta en geniidir..
Ve.. buras:
Rahmetim her eyi sard.. (7/156)
yeti ile beliren mnann srrdr..
Hatta, akl, vehm imkn cihetinden; hakikatlerin verdii yol odur ki: Buraya
girmeyen hi bir insan nevi kalmayacak; amma nasibi varsa.. Allahn gnlerinden
birinde, bu cennete girer..
Vehmi imkn cihetinden gelen hakikatlerin gsterdii yol budur.
Bizim mahedemiz ise.. Bundan bakadr..
yle grdk: Her millet ve her rktan bir taife bu cennette vard..
O milletlerin hepsi orada deildi.. Yardan fazlas da deildi..
Her milletten bir frka vard; o kadar..
Haliyle mcazat cenneti byle deildir..
Oras iyi ameller ileyen kimselere mahsustur.. Oraya yalnz, ehli olanlar girer..
nk kr: Mkfat olmaya daha yakndr..
Sonra.. Kr olmas iin, bir sermaye lzmdr..
KNC TABAKAda geen, MEKASIB CENNET ehlinin sermayesi ise: tikadlar ile
Allaha gzel zanlardr..
Amma bu cennete gelince..
HEVAHB CENNET..

Demek istiyorum.. Buras: Cennetlerin tmnden genitir..


Hatta buras kendi fevkinde bulunan cennetlerin de tmnden genitir..
Sonra, Kuranda bu cennetin ad: MEVA olmutur..
Zira: Rahmet, her eyin yuvasdr..
Nitekim Allah- Tal yle buyurdu:
man edip yarar i tutanlara gelince.. Bunlara: MEVA cenneti vardr..
Bu onlarn yaptklar amelin karl olarak, NZL diye verilir.. (32/19)
Burada NZL: hsan, ikramdr..
Dikkat edilirse.. Burada:
NZL
Buyuruldu; ama: CEZA, yani:
Amellerine karlk..
Buyurulmad..
Bununla anlatlmak istenen mana udur: Onlar MEVAHB CENNETne
koyacaktr; Mcazat veya Mekasib cennetine deil..
Zira , MEVAHB CENNET: Yce Haktan bir ihsandr..
Yce Hakkn hazinesinden akp gelen bir ikramdr..
Hsl: Cmertlik ve hibe, iyi amel ileyenlere mahsus deildir..
Bu manay anla..
DRDNC TABAKA:
Bu cennetin adna:
stihkak cenneti, naim cenneti, ftrat cenneti..
Denir.. Bu cennet: Bundan nce anlatlan cennetlerin en ykseidir..
Buras: Ne mcazattr; ne de mevhibe..
Belki bu: Bir kavme mahsustur..
Bunlar yle bir kavimdir ki: Allah- Tal onlar, o haklara gre yaratmtr.. Asl
bir istihkak yolu ile bu cennete gireceklerdir..
Bunlar, yle kimselerdir ki: Dnyadan ayrlrken, ruhlar asl ftrat zerine
kalmtr..
Bunlardan bazlar, dnya mrn; asl ftrat ekil deitirmeden geirir.
Ancak bu zmrenin pek ou: Behll meczuplar, mecnunlar ve ocuklardr..
Bu cennet ehlinin bazlar da; salih amel, mcahede, riyazat, Allah- Talya kar
gzel muamele yolundan nefis teskiyesi yaparlar..
Byle olunca, onlarn ruhlar, beeriyet ukurundan kp asl ftrata dner..
Asl ftrat ise.. Allah- Tal yle anlatt:
Biz insan, en gzel kvamda yarattk.. (95/4)
Bundan sonra, onlara beer kirin bulat u yetle anlatld:
Sonra onu aalarn en aasna gnderdik.. (95/5)
Bu duruma denler ise.. u yetle tezkiye olmu kimselerdir..
Onlar ki, iman edip amel-i salih ilediler; bunlara minnetsiz ecir
vardr.. (95/6 )
Yani:
STHKAK CENNET..
Ad verilen bu cennete girerler..

Bunun daha ak manas udur: Bu cennet onlarn hakkdr..


Ama, minnetle verilen bir hibe deildir..Yaplan amel veya baka bir eye karlk
mkfat yollu bir mcazat da deildir..
Bu zmre.. Yni: Tezkiye yolu ile, asl ftrat bulan kasdediyorum:
Ebrar..
smi ile anlatld..
Ebrar NAMdedir.. (82/13)
Bunun byle olmas u srra dayanr:
Allah- Tal bu cennet ehline, Hak ismi ile tecelli eyledi..
Durum byle olunca; oraya hak kazananlardan bakasn koymaktan imtina etti..
Asalet yolu ve Allahn yaratt ftrat bunu gerektiriyor..
Bu cennete girenlerin bir ksm da: Dnyadan kar kmaz hemen oraya girer..
Bu cennete girenlerin bazlar da; cehennemde bir mikdar azap grdkten sonra
bu cennete girer..
Cehennemde ktlkleri yanar; asl yaratlna dner.. Bundan sonra, bu cennete
girmeye hak kazanr.. Ama, cehenneme girdikten sonra..
Zikri geen cennetlerin aksine; bu cennetin tavan artr..
nk, onlarn stte olan, alttakinin tavandr..
Selm cennetinin tavan, huld cennetidir..
Huld cennetinin tavan ise.. Meva cennetidir..
Meva cennetinin tavan ise.. Bu anlattmz cennettir..Yni:
STHKAK CENNET..
Ad ile anlan cennet.. Ayrca bu cennete..
FITRAT ve NAM CENNET..
Ad dahi verilir..
Bu cennetin, artan baka tavan yoktur..
BENC TABAKA:
Buraya: FRDEVS CENNET, ad verilir.
Ayrca buraya: MAARF CENNET ismi dahi verilir..
Bu cennetin taban son derece genitir..
nsan orada ykseldike, tavann daraldn grr..
Hatta o cennetin en st tavan, ine deliinden daha dardr..
Orada aa, rmak, kk, huri, gzde bulunmaz.. Ancak, oradan aalarna
baktklar zaman, altta kalan cennetleri grrler.
Ve.. Aralarda: Hurleri, kkleri, vildan bulurlar..
Amma MAARF CENNET byle eylerin yeri deildir.. Orada byle eyler
bulunmaz.. Hatta, onun yukarsnda da bulunmaz
Bu cennet arn kapsndadr..
Bu cennetin tavan, ar kapsnn tavandr..
Bu cennet ehli, daim mahede iindedirler..
Bunlar, ehidlerdir.. yni: lh gzelliin ve ilh cemalin ehidleridir..
Nefislerden fena bulma klc ile, Allah sevgisi iinde lmlerdir..
Byle olunca, yalnz sevgililerini mahede ederler..
Bu cennetin bir ad da: VESLE saylr..
Bu cennet ehli, dier cennetlerin ehlinden daha azdr.. Bu cennet tabakalar
ykseldike, iindekileri azalr..
ALTINCI TABAKA:
Burann adna :
FAZLET CENNET..
Denir..
Burann ehli sdk kimselerdir.. Allah-u Tal onlar anlatrken:

Gl padiahn katndalar.. (54/55)


yeti ile vd..
Buras, isimlerin cennetidir..
Bu cennet, ar dereceleri zerine yaygndr..
Bu cennet tabakasndan her zmre: Arn bir derecesi zerine kurulmutur
Burann ehli, maarif cenneti enlinden, say itibar ile daha azdr..
Ancak, Allah katnda bir makam zere bulunurlar..
Ve.. Bu zmrenin ad udur:
lhi lezzet ehli..
YEDNC TABAKA:
Burann ad: DERECE- RAFA ( yksek derece ) cennetidir..
sim ynyle: SIFATLAR CENNET saylr..
Resim ynyle: ZAT CENNET saylr..
Bu cennetin taban, arn iidir..
Bura ehline:
lh hakikatlerle tahakkuk edenler..
Denir.. Burada bulunanlarn says, zikri geen cennet ehli saysndan daha azdr..
Bu cennetin ehli: Mukarrebun ve ilh hilfete ehil kimselerdir..
Bunlar ilh hakikatle, azim sahibi, temkin ehli kimselerdir..
Burada brahimi a.s. grdm.. Bu mahallin sanda ayakta durmu,
ortasna bakyordu..
Sol canibinde ise.. Evliyadan ve peygamberlerden bir zmreyi grdm..
onlar da gzlerini bu cennetin ortasna dikmi bakyorlard..
Resulullah S.A. efendimizi de grdm..
Bu mahallin tam ortasnda idi..
Gzlerini ara kaldrmt..
Bu hali ile o: Kendisine Allahn vaad ettii MAKAM-I MAHMUDu taleb ediyordu..
SEKZNC TABAKA:
Bu cennetin ad udur: MAKAM-I MAHMUD..
Buras zat cennetidir..
Bu cennetin taban, arn tavandr..
Buraya hi kimsenin yolu yoktur..
Sfat cennetleri ehlinden her biri buraya varmak diler..
Sanr ki: Baka eyle deil, yalnz isimle oraya baldr.. Hatta, herkes oradan
hak taleb eder..
Lkin oras: Resulullah S.A. efendimize mahsustur..
Bu durum u hdis-i erifinde anlalr:
MAKAM-I MAHMUD cennette en l mekndr.. Oras yalnz bir kii
iindir.. Umarm ki: O da ben olaym..
Allah- Tal ona salt ve selm eylesin..
Bundan sonra.. Oray, Allah- Talnn kendisine vaad ettiini haber verdi..
Biz onun szne inanr, tasdik ederiz..
nk onu:
Kendi havasndan konumaz.. Zira o: Ancak kendisine gelen bir
vahiyden baka deildir.. (53/3-4)
Melinde gelen yet-i kerime gzel anlatr..

FASIL: III
Bilesin ki..
SURET- MUHAMMEDYEden, Allah- Tal: Cenneti, cehennemi ve iindekileri
yaratt zaman, ki bunlar, mminlerin nimeti ve kfirlerin azab idi..
Sonra.. demi a.s. bu SURET- MUHAMMEDYEden bir nsha olarak yaratt..
dem a.s. cennetten inince, ruhlar leminden ayrld iin, hayat sureti de gitti..
Hele bak ki: dem a.s. cennette iken, kendi iinde neyi tasavvur eylese.. Onu
nnde hazr bulurdu..
Bu durum, cennete girenlerin hepsi iin olacaktr..
dem a.s. dnyaya geldikten sonra, anlatlan hal kendisinde kalmad. Onun bir
eye suret veren hayat, cennette zat ile idi.. Dnyadaki hayat ise ruhu iledir..
Bir eye suret veren hayat, dnya ehli iin l saylr..
Ancak: Allahn ebed hayatla ihya ettii; zatna nazar gibi nazar ettii, isim ve
sfatlarnn hakikatna erdirdii kimseler hari..
Hali anlatld gibi olan kimseye, dnyada iken, cennet ehline verilen kudret
nasibi vardr..
Byle olan kimse, iinde neyi tasavvur ederse.. Allah- Tal onu bu his leminde
meydana getirir..
Bu bapta sana iaret ettiimiz manalar anlamaya al.. Bir kimse iaret ettiimizi
anlarsa..Bu varln gizlisi sakls nnde hazr olur.
Allah.. Hak syler.. Hakk tesbit eder; yok etmez..

59. BLM - NEFS


Buras blisin ve ehl-i telbis eytanlarn yatadr..
NEFS Rabbn srrdr zata nian;
Lezzetlere dalar, zatla zatta olan..
Halk oldu Rububiyet vasf nurundan;
Ve.. size Rububiyet vasf andran..
Grnr her kibirde ve azamette;
Sfatlar bu, ona gre huy kuran..
Raz gelmez meknndan atlmaya;
Emirle, odur yerinde sebat bulan..
nen nurlarn tm unuttu kald;
Nesi varsa.. kendinde ve gayr duran..
Nurlar tm aklland, amma NEFS kald;
Riyasette, ite hali isbat kalan..
FASIL: 1
Bilesin ki
Allah- Tal kendinden gelen ruhla sana g versin.. Bir an dahi olsa, seni

kendinden bo brakmasn..
Allah-u Tal, Resulullah S.A. efendimizi, kemlinden yaratnca, cemaline ve
celline mazhar klnca: sim ve sfat hakikatlerinden her hakikati de onda yaratt..
Sonra..
Resulllah S.A. efendimizin NEFSini de kendi NEFSinden yaratt..
NEFS ise.. ancak bir eyin zatdr..
Bunu daha nce de anlattk..
Ve.. Baz Muhammed hakikatleri de, yine kendi hakikatinden yaratt..
Bunlarn bahsi dahi: Akl, vehim ve emsali bahislerde geti..
Kalann beyan da gelecektir..
Evet..
Resulllah S.A. efendimizin NEFSini anlattmz manada yarattktan sonra..
demin a.s. NEFSini Resulllah S.A. efendimizin NEFSinden bir suret olarak yaratt..
bu incelik tayan mana icabdr ki: Cennetteki habbeyi yemesi men edildii
zaman, onu yedi..
nk o: Rububiyet zatndan yaratlmt..
Rububiyetin an ise.. Hacr altnda kalmak deildir..
Ve.. Bu hkm onun iin dnyada dahi yrd.. Keza hirette de yrd..
Bu incelik tayan sr icab: Ona ne yasak edildiyse.. Onu yapma yolunu arad..
Ona yasak edilen ey: ster saadetine sebep olsun; isterse ekvetine.. Her iki
durum ona gre ayndr..
O, bir eyi yaparken, saadetini veya ekavetini dnerek yapmaz.. Srf zatnn
bir gerei olarak yapar..
Yani: Rububiyetten ald aslna gre..
Grmyor musun, cennetteki habbeyi nasl yedi?..
Hi aldr etmeden onu yedi..
Halbuki, ilh ihbarla, onu yemesinin kendisini ekavete srkleyeceini biliyordu.
Allah- Tal yle buyurmutu:
u aaca yaklamayn, zalimlerden olursunuz.. (2/35)
O habbe, tabiat zulmetinden baka bir ey deildi..
Aatan yaratlan habbeyi, Hak Tal, tabiat zulmetine bir misal olarak
yaratmt..
Bunu yemeyi men etti..
Biliyordu ki: Onu yiyince asi gelecek.. Tabiat zulmetine inmeyi hak edecek..
Dolays ile ekavete decek..
Zira o aa:
Kuranda melun aa.. (17/60)
Diye anlatld. Kim ona giderse.. lnete urar..
Yani Tard edilir.
O aaca gidince.. lh, ruh yaknlktan kt; cisman uzakla geti..
Nzuln, yani: nmenin manas da budur..
Bu mana, yzn: Hadde, kayda gelmeyen mnezzeh, ulv lemden; esaret
altnda olan sfl, tabi leme dndrmesidir..

FASIL: 2
Bilesin ki..
NEFS, o habbeyi yemekten men olunduu zaman; hacir altnda kalmamak onun
anndand.
Ve.. ona kark geldi..
Kendisi iin rendii Rububiyet saadeti ile, habbeyi yedii takdirde; ekavete
decei yolunda gelen ilh ihbar arasnda kald..

Hal byle iken, kendinden doan bilgisine dayand; o habbeden yemeyi sevdii
iin ilh ihbar zerinde durmad bile..
Bu kark durum, yani: ltibas; btn bilgi sahipleri iin vakidir..
ekavete denler, ite bu iltibas yznden derler.
O kadar ki: NEFS ilk admda, bu yzden ekavete der..
mmetlerin durumu da buna benzer..
Onlar da akl yolu ile elde ettikleri ilme dayanrlar; ya da, benzeri olan
kimselerden gelen haberlere..
Peygamberlerin tasdikinden geen; sarih, ak, kesin delillerle gelen ilh ihbarlar
terk ederler.
Bu yzden, hepsi de helk olur..
Bu iin srr vardr..
yle ki: NEFS batan helk oldu..
Yani: O habbeyi yemekle, kendini helke gtrd..
O NEFS ise.. Asl idi.. Hepsi ondan yaratlm idi.
Bir yet-i kerimede, bu mana yle anlatld:
Sizi bir nefisten yaratt.. (4/1)
O asl olunca, dierleri de onun paralar idi; ona tabi oldular..
Bu yoldan hepsi helke gitti.. Ancak, baz tekler kald..
Bu ise.. u yet-i kerimelerin srrdr..
Biz insan en gzel kvamda yarattk..Sonra onu aalarn aasna
reddettik.. man edip yarar i yapanlar mstesna.. (95/4-6)
Yani: lh ihbara iman edip kendi bildiklerini braktlar..
Masiyeti brakp, taat ilerini yaptlar..
Zira masiyet: Tabiat zulmetlerinin bir gereidir..
Taat ise.. Ruhan leme ait nurlarn iktizasndan baka deildir..
Bilesin ki..
NEFSin pheye dmesi, ancak yemek kandrmacas sonunda oldu..
Yoksa.. Hakikatte: Birbirine aykr ise.. ahsn bilgisini muhbirin bilgisine takdim
caizdir..
Aslnda, Yce Hakkn haber verdii ey; NEFSin bildiine aykr deildir..
Zira NEFS habbe ile anlatlan, tabiat zulmetinin iktiza ettii eyin srrn, asl
kabiliyeti ile biliyordu..
Biliyordu ki: Tabiatn icab ettii eyleri yapmak; ruh zeminini karartr..
Onu ekavete srkler..
Ve.. Biliyordu ki: lh tenzih, zat takdis icab; ekavete iten eyleri meydana
getirmek, Rububiyetin an saylmaz..
Durum anlatld gibi olunca: Hakkn haber verdii ey; kendi bildiinin ayn
oluyordu..
Ancak yeme ii onu kandrd..
Bu da kesin kader icab olarak, verilmi hkmden nasibi idi..
bu dnceler iinde, iler ona kark geldi..
Ve.. u gre sebep oldu: Bu habbeye engel olmak, zerinde bulunduu
Rububiyet halini karr..
Bu gr: Telbisin, teviin hakikatinden yaratlan blis ona vermiti..
yle demiti:
Rabbnz size bu aac melek olursunuz; ya da burada ebed kalrsnz
diye men etti.. baka deil.. (7/20)
Anlatmak istedii mana uydu:
Eer bu engellemeyi kabul edersiniz, hacir altna girersiniz.

Bu habbeyi yemek iinde hacir altna girmeyi kabul etmezseniz, birinizin


karlmas ile cennetten ikiniz birden karlamazsnz..
Zira siz: Rububiyet iktizasn yerine getiriyorsunuz..
Sonra iblis:
kisine de yemin etti: Gerekten ben, size t veriyorum.. (7/21)
Dedi..
Bu yemin, ancak iddia edilen eyin doruluunu; kesin, kat ak delillerle
aklar..
Sonra..
Gemi mmetler ile, helk olanlarn tm, ancak nefsan bir desise ile, helk
oldular.
Zira peygamberler, mehul ilerin izahn, makul iler gibi halka getirdiler..
Mesel: Yapan, yaplan ile isbat ettiler.. Bu ie iktidar ise.. Sanat yolu ile isbat
ettiler..
Kyametin isbatn ise: lk dirili delili ile getirdiler..
Bu manada u yeti okudular:
De ki; ilk defa onu yapan, diriltir.. (36/79)
Bunun daha baka mislleri de vardr..
Sonra.. Mucizeler de gsterdiler.. Hem kesin mucizeler.. Hem de, btn pheleri
kaldrc nianlarla..
Nice harika iler gsterdiler..lh kudret dnda, hibir mahlkun
yle harika gstermesi mmkn deildir..
Mesel: ly diriltmek, anadan doma mnn gzn amak, abra illetine
tutulan kurtarmak, denizi yarmak ve emsli iler..
Btn bunlar grdkleri halde; onlar peygamberlere boyun emekten
ancak desiseler men etti.
Onlardan bazs yle dedi:
Araplarn beni ayplamasndan korkuyorum.. Benden kk birine teslim
olursam, beni knarlar..
Bazs da, peygamberi iin yle dedi:
Onu yaknz; ilhlarnza yardm ediniz..
Bazlar ise, yle dedi:
Atalarmzn ibadet ettii eyi brakmay, onlar uymay terk etmemizi mi
istiyorsunuz?..
Hsl: Onlardan her biri, nefsan desiseye kand.. Bu desise ona engel oldu..
Yoksa.. lh ihbar, onlarda bulunan hale uygundu..
Nitekim bu man u yet-i kerime ile anlatld:
Onlar seni yalanlamyor; lkin Allahn yetlerini inkr ediyorlar..
(6/33)
Hsl: Btn bu teviin srr, NEFSi yeme desisesine drmektir..
Belki de, yle deil; yledir: Zat ann, ilh emrin gerekli kld sr..

FASIL: 3
Bilesin ki:
Allah- Tal, Resulllah S.A. efendimizin NEFSini zatndan yaratt..
Yce Allahn zat ise.. ki zdd da camidir.
ALN..

Ad ile, sylenen melekleri: Cemal, nur, hda sfatlarndan yaratt..


Daha nce de anlatld gibi; btn bunlar, Resulullah S.A. efendimizin
nefsinden yaratmtr..
blis ve tebeasn ise: Cell, zulmet ve dall sfatndan yaratt..
brlerini olduu gibi; bunlar da Resulullah S.A. efendimizin NEFSinden yaratt..
blisin nceki ismi: Azazil idi..
Halk yaratlmadan; nice nice bin sene Allahu Talya ibadet etti..
Hak Tal bir gn ona yle dedi:
Ya Azazil, benden bakasna ibadet etmeyesin..
Allah- Tal demi a.s. yaratnca; ona secde etmeleri iin, meleklere emretti..
Bu durum, blisi tevie drd..
Sand ki: deme a.s. secde ederse.. Allahn gayrna ibadet etmi olacak..
Ne var ki: Allahn emri ile secde edenin; Allaha secde etmi olacan bilemedi..
Secdeden imtina etmesi; ite, bu sebebe dayanyordu..
Ona:
blis..
Adnn verilmesi de, bu nkteden dolay idi.
Onu teviye sevk eden nkte ise.. Anlatlan mnadr..
Anla..
Yoksa.. nceleri onun ad: Azazil idi.. Knyesi ise.. Ebumrre, idi
Yce Hak, blise sordu:
ki elimle yaptm ey iin secde etmene ne engel oldu?..
Kibirlendin mi?.. yoksa, ALNdan m oldun?.. (38/75)
ALN ad ile anlan melekler, ilh nurdan yaratlmlardr. Nun, isimli vb. melekler
gibi..

Kalan melekler, anasrdan yaratlmlardr..Ve bunlara: dem iin secde emri


verilmitir..
Yce Hakkn yukardaki sorusuna, blis u cevab verdi:
Ben, ondan hayrlym.. Beni ateten yaratt; onu da amurdan..
(38/76)
Yukardaki cevap, una dellet ediyor ki: blis, huzurda konuma edeplerini
en iyi bilendi..
Ve.. Suli anlamakta, cevabn vermekte ise.. Halkn en rifi idi..
nk Hak Tal ona mani sebebi sormad.. Eer byle sorsayd; onun ekli yle
olurdu: ki elimle yarattm ey iin secde etmeye ne sebeple imtina ettin?..
Ancak o: Menin mahiyetini sordu..
blis ise.. in srr zerine kelm etti:
Ben, ondan hayrlym.. (38/76)
Dedi.. Bu cmlenin daha ak manas uydu:
Atein hakikati ki, tabi zulmettir ve sen beni ondan yarattn.. Bu, amurun
hakikatndan hayrldr.. Onu, bundan yarattn..
Bu sebeple iin iktizas: Benim ona secde etmememdir..
Ate hakik vechesinde, ulviyeti iktiza eder..
Toprak ise.. Hakik vechesinde, sfliyeti iktiza eder..
u durumu grmez misiniz?..

Bir mumu alp, ba aa ediin zaman, alevi aa dnmez; yukar kar Ama
toprak byle deildir..
Mesel: Bir avu toprak alp yukar attn zaman, seri bir ekilde aa der..
ktiza ettii hakikatler sebebi ile byle olur..
te.. Anlatlan sebepten blis:
Ben, ondan hayrlym.. Beni ateten yarattn; onu da amurdan..
(38/76)
Dedi; buna daha baka bir ey eklemedi..
Sebebine gelince, biliyordu ki: Allah- Tal srrna muttalidir..
Yine biliyordu ki: Makam kabz makamdr; bast makam deildir..
Yani: Kapanma zamandr; alma zaman deildir.
Eer bast makam olsayd; o sznden sonra yle derdi:
Senden bakasna ibadet etmemek emrine itimad ettim..
Ancak bakt ki: Mahal, itap mahallidir.. Dolays ile, edep tavrn taknd..
Yine anlad ki: kendi iin, esasta tevie brnd..
Zira Hak Tal onu:
b l i s.. (38/75)
Diye ard.. Bu ise: LTBAS, kelimesi kknden gelmi bir kelimedir..
Halbuki, daha nce bu isimle hi arlmad..
Artk tahakkuk eden durum u oldu: , kendi snrn amtr..
Bu yzden szlanmad; dediine piman olmad; tevbe etmedi; ba talebinde de
bulunmad..
Biliyordu ki: Allah- Tal, ancak dilediini yapar..
Allah- Talnn diledii ise.. Hakikatlerin iktiza ettii eydir..
Onun tayir yolu yoktur.. Tebdil olmas da imknszdr..
Bundan sonra..
Allah- Tal onu, yaknlk huzurundan, tabiat uzakl ukuruna tard etti..
Ve.. yle buyurdu:
k oradan; en RACMsin.. (38/77)
Yani: Yce huzurdan ayrl; sfl merkeze in..
Zira RECM: Bir eyin ulviyetten, sfliyete atlmasdr..
Devamen buyurdu:
Kyamete kadar LNETM zerine olsun.. (38/78)
LNET: Korkutma, rktme letidir..
Bu mana bir airin dilinde yle anlatld:
Kediyi rkttm, onunla attm dna;
RECL- LAN gibi, kaim kurt makamna..
Burada RECL- LAN:
Korkutan adam..
Demektir..
Bu onun misalidir ki: Bostana, aatan vs. den adama benzer bir ey dikerler;
bununla ona zarar getirecek eyleri korkutmak isterler.. Zararl kular ve
vahi havanlar karrlar..
Bylece, oraya gelecek zarar def olur; ekin ve meyveler zarardan kurtulur..
Allah- Tal blise:

Kyamete kadar lanetim zerine olsun.. (38/78)


Buyurdu.. Bunun ak manas u demektir:
Lnetim yalnz sanadr; bakasna deil..
nk: harf-i cer baa gelmitir.. Arab dili nahiv kaidesine gre, huruf- carre ve
nasibe harfleri baa gelirse, hasr ifade eder..
Yani: snad yalnz muhataba olur..
Arab dilinde:
Para zeydin zerinedir..
Cmlesinde olduu gibi..
Sonra:
Ancak, sana ibadet ederiz; ancak senden yardm dileriz.. (1/4)
yet-i kerimesinde olduu gibi.. Ki, u demee gelir:
Senden bakasna ibadet etmeyiz, yardm dilemeyiz..
Allah- Tal blisten bakasna lnet etmedi..
Zalimlere, fasiklere ve dierlerine dair gelen lnetin hepsi, tebaiyet yolu ile gelir..
Lnet, kkl yoldan blisedir.. Dallanmas da, dierlerine gelir..
Kyamete kadar.. (38/78)
Buyurulmas da, yine hasr ifade eder..
Kyamet gn getikten sonra, blise lnet yoktur..
Zira:
Kyamet gn..
Dediimiz DN GN, tabi zulmetin hkm kalkar..
Nitekim DN GN tefsiri, bu kitabn KIRKINCI BLMnde geti..
Bu manaya gre blis: lh huzurdan, ancak kyamet gnnden nce kovulur
ve tard edilir..
Zira onun, asl durumu bunu gerektirir..
Onun aslnn iktizas ise.. tabi engellerdir.. Ruhun ilh hakikatlerle tahakkukuna
engel olur..
Amma, bundan sonra.. Tabi durumlar, kemalt cmlesinden saylr.. Ona lnet
yoktur, srf yaknlk vardr..
Ve.. O zaman blis, nce olduu gibi, Allah katnda bulunan ilh yaknla dner..
Bu ise.. Cehennemin zevalinden sonra olur..
nk: Allah- Talnn yaratt her ey, elbette nceden bulunduu hale
dnecektir..
Bu asalet durumu, katdir..
Bu manay anla..
Sylediine gre:
blis, lnete uradktan sonra; ok sevindi.. Aka gelip cotu..
Hatta bu hali ile lemi doldurdu..
blise yle dediler:
Nedir bu halin?.. Sen huzurdan kovuldun..
u cevab verdi:
Bu benim iin bir hlattir.. Rtbedir.. Habib Allah tek beni seti.. Onu: Ne yakn
bir melee giydirdi; ne de mrsel bir peygambere..
Bundan sonra, Allah- Talnn dahi haber verdii gibi; Hakka u niday yapt..
Rabbim, baas gnne kadar bana mhlet ver.. (38/79)
Bunu istedi; nk byle bir eyin mmkn olacan biliyordu..
Biliyordu ki: Kendi menei olan tabi zulmet, Allah- Tal, o zulmet ehlini
baas edinceye kadar vucdda baki kalr..

Bundan sonra, tabi zulmetten hals bulur: Rububiyet nurlarna kavuurlar..


Allah- Tal, blisin isteine tekid ile cevap verdi:
Sen, MALUM VAKT e kadar mhlet verilenlerdensin.. (38/80-81)
MALUM VAKT: Varlk emrinin, mabud olan yce sultann huzuruna kdr..
Ve.. Yemin etti:
zzetin hakk iin, onlarn hepsini azdracam.. (38/82)
Zira blis biliyordu ki: Her ey tabiatn hkm altndadr..
Ve.. Biliyordu ki: Zulmaniyet iktizalar; nurlara, huzurlara varmay engeller..
Devam etti:
Ancak, ihls sahibi kullarn hari.. (38/83)
Onlar, tabiatlarn verdii zulmeti atmtr; ibadete mani kesafeti silmilerdir..
Yani: demlik vcudunda ilh kanunu ikame etmi; tabiat zulmetlerinden
hals bulmulardr..
Meful sigasna gre mana verilecek olursa.. i ilh hakikata balanr..
Yani: Allah- Tal onlar zatna cezb ederek, tabiat zulmetinden hals
eylemitir..
Fail sasna gre mana verilecek olursa.. o zaman, i hakikat-i abdiyete
balanr..
u demee gelir..
Temiz ameller ileyerek, mcahede, riyazat, muhalefet vb. ileri yaparak,
hals bulurlar..
blisin bu konumasna karlk, Hak tal u cevab verdi:
El-Hak.. Hakk sylyorum: Cehennemi seninle, sana uyanlarla ve
insanlarla tm dolduracam.. (38/84-85)
blis, hakikatlarn iktiza ettii men cihetinden kelm edince; ilh hikmet
olarak, blisin kelm ynnden konutu..
Vastas ile insanlara blisin satat tabi zulmet; blisin azdracana
yemin ettii insanlarn zdr.. Onlar cehenneme ekendir.. Belki atein dahi ayndr..
Sonra..
Zulmete iten tabiat o atetir ki: Allah- Tal onu mfsidlerin kalbine yerletirdi..
Bu durumda, o tabi zulmete kim girerse.. blise ancak o tabi olur.. O tabi
zulmete giren ise.. Atee girmi olur..
Hele u ilh hikmete bir bak..
Allah- Tal onu, ince bir iaretle, dakik ibare ile nasl aa kard?..
Onu byle yapt ki: Sz dinlenmesini bilen ve en gzeline uyan anlasn..
Eer anlay sahibi kimselerden isen anla..
aret ettiime akl erdirene canm feda olsun. Bunun ilmini alana canm kurban
olsun..
FASIL: 4
blisiyet hakikat zerine kelma baladmza gre; onun zuhur yerleri, eitleri,
halk kandrmak iin kullandklar letler zerine de kelm etmem gerekecek..
Keza onun eytanlarn, torunlarn, piyadesini, svarisini aklamak icab edecek..
Allah- Tal, btn bunlar aziz kitabnda beyan yollu yle buyurdu:

Piyadelerinle svarilerinle onlara yaygara yap.. Mallarna, ocuklarna


ortak ol.. Onlara vaad et.. eytan onlara aldattan baka bir vaad etmez..
(17/64)
Bilesin ki..
blisin, bu vcudda doksan dokuz zuhur yeri vardr.. Bu, Allah- Talnn
gzel isimleri adedi kadardr..
Sonra onun, bu zuhur yerlerinde, eitleri vardr..
Hem de, saylamayacak kadardr..
Onun zuhur yerlerinin tm erhini tam olarak yapmak, bizim iin uzun olur..
Bu sebeple, onun yedi zuhur yerini saymakla yetindik.. Bunlar, cmle zuhur
yerlerinin anasdr..
Nasl ki: Allah- Talnn zat sfatlar da yedidir.. Onlar da, btn gzel isimlerin
anasdr..
Bu alacak bir itir..Yani: Allahn sfatlar adedine benzemesi..
Bunun incelik nktesi: blisin, Allah- Talnn zatndan gelen bu mevcut
NEFSten icad edilmi olmasdr..
Bu iareti anla.. Bu ibarelerle anlatlan manadan gafil olma..
Bilesin ki..
blisin ad geen zuhur yerleri, aada saylacaktr..
1. ZUHUR YER :
Dnyadr.. Bir de dnya zerine kurulanlar.. Yldz ve dier eyler.. Gezegenler..
Ve.. Daha bakalar..
Sonra.. unu da bilmelisin ki: blisin bir yerdeki zuhuru, dier yerdeki zuhuruna
engel olmaz..
Az sonra iaret edeceimiz gibi, blisin her taifeye ayr ayr zuhuru vardr..
Sonra.. blis herhangi bir taifeye zuhurunda , belli bir ekil zerinde kalmaz..
Btn zuhur yerlerinde; eit eit ekillere brnr..
Mazhar olduu kimseye: Btn yollar tkayp, tm kaplar kapayncaya kadar,
girmedik klk brakmaz..
O kadar ki: Artk ona bir dn yolu brakmaz..
Ancak, bizim burada anlatacamz, onun bir zmreye en alep zuhurudur..
Kalan zuhurlarn brakyoruz..
Kald ki, kalan zuhurlar ile bir zmreye yapaca, dierlerine yaptndan
baka deildir..
irk ehline zuhuru, dnya ve onun zerine kurulan eylerdir.. Ki bunlar: Anasr,
eflk, boluklar ve iklimlerdir..
Kfirlere ve mriklere, bu zuhur yerlerinde gzkr..
nce onlarn akln, dnyann ssne ve zinetine takar.. Kalblerini de kr eder..
Bundan sonra onlar, yldzlarn srlarna daldrr.. Anasrn asl maddesine eker..
Daha baka, bunlara benzer iler yapar..
Onlara yle der:
Varlkta faal olan bunlardr..
Dolays ile onlar, eflke ibadet etmeye balarlar..
Bunun sebebi ise: Yldzlarn dzenli ahkmn grmeleri, gnein bu varlk
cisimlerini hararetiyle terbiyesini mahede edileridir..
Sonra yamurun bulutlardan dne bakarlar..
Onun ycelerden geldiine, hedefini amadna bakarlar.. Tam bir hesap zere
indiini grrler..
Bunlar grdkten sonra, artk yldzlarn Rububiyeti babnda, hatrlarna
hi phe gelmez..
blis, bu durumu onlarn iine yerletirdikten sonra salar..
Artk onlar hayvan gibidir.. Yalnz yemek ve imek iin kouurlar..

Ne kyamete inanrlar; ne de baka bir eye..


Byle bir imanlar olmad iin: birbirlerini ldrrler.. Birbirlerinin mallarn
arrlar..
Artk onlar, tabiat ummannda boulmulardr.. Taa, sonuna kadar oradan
kurtulamazlar..
Bundan sonra anasr ehline maddecilere gelir..
Bunlara da yle der:
Cismi grmyor musunuz?.. Onun terkibi cevherdir..
Cevher ise: Ate, souk, ya ve kurudan meydana gelmitir..
te bunlar, ilhtr.. Varln tertibi bunlara gre devam eder..
Bu lemde faal olan bunlardr..
te bundan sonra, bunlara da yapacan yapm olur..
Tpk ncekilere yapt gibi..
Atee tapanlara da ayn ekilde urar..
Bunlara da der ki:
Bu varlk, zulmet ve nur aras taksim edilmitir..
Zulmet ilhtr; ad da: Ehremen..
Nur da ilhtr; bunun ad da: Yezdan..
Ate ise.. Nurun asldr..
Bundan sonra onlar da, atee tapmaya balarlar..
Bylece, bunlara da yapacan yapm olur..
te.. Btn mriklere byle yapar..
2. ZUHUR YER :
Buras, tabi eyler, ehvetler, madd lezzetlerdir..
Buradaki zuhur ekli avam Mslmanlaradr..
Onlar nce ehvete dair ilerin sevgisi ile azdrr..
Hayvan lezzetlere dair rabet verir.
Btn bunlar, zulman tabiatn iktizasna gre olur..
Bu ilerle, onlarn gzlerini kr eder.. Yani: Kalb duygularn batrr..
te o zaman, onlara dnya iinde zuhur eder..
Der ki:
Btn bu talep olunan eyler, yalnz dnya ile mmkndr..
Bundan sonra, dnya sevgisine abanrlar.. Btn gayeleri dnya talebi olur..
Onlara bu kadarn yaptktan sonra artk brakr.. Onlar, perian etmek iin, baka
yol aramaya, fasid etmek iin baka ilca ihtiya yoktur..
Bylece onlar, blisin tebaas olurlar.. Onun tebaas olunca da, hibir emrine
asi gelmezler.. Ne emir verirse; onu yaparlar..
nk cehaletle dnya sevgisi bir araya gelmitir..
Eer onlara:
Kfir olunuz..
Dese, hi dnmeden kfir olurlar..
Bundan sonra, onlarn kalbine; vesvese ekli ile girer..
zellikle, Allah- Tal nn bildirdii gaybe dair ilerde..
Bundan sonra.. Onlar ilhada drr; ii tamamlam olur..
3. ZUHUR YER :
Yaplan iyi amellerde, salih kimselere grnr..
Onlara, iledikleri ameli gzel gsterir..
Bylece, onlar ucbe sokar.. Yani: Kendilerini, kendilerine beendirir..
Bu kendilerini beenmeyi onlarn kalbine sokunca, amellerini de gzel gsterince,
bulunduklar halle onlar aldatr..
Byle olunca, hibir limin dn kabul etmezler..

blisin katnda bu hale geldikten sonra, onlara yle der:


Artk yeter.. Bakalar bu ibadetinizin binde birini yapsa kurtulur..
Bunun zerine, amellerini azaltrlar.. stirahat yolunu tutarlar.. Kendilerini
bytrler.. nsanlar hafife alrlar..
Onlarda bulunan kt huy, bakalarna kar kt zan ile, anlatlan huylar da
onlara mal ettikten sonra.. Gybet yoluna koyulurlar..
Artk, pepee onlar masiyete srkler..
Bunlar yaptrrken, onlara yle der:
stediinizi yapn, Allah Gafurdur, Rahimdir..
Allah sa aarmlara azap etmekten yana haya sahibidir.. Allah Kerimdir.. Haa
ki: Kerim alacan taleb ede..
Daha bunlara benzer nice eyler syler
Syler.. Ta,, bulunduklar gzel halden alp, fska atncaya kadar..
te o zaman, onlara bel hll eder..
Bu gibi hallerden Allaha snmak gerekir..
4. ZUHUR YER :
Niyetlerde ve iyi amel yarmalarnda grnr..
Amellerini ifsad iin, mahede ehli kimselere kar; niyetlerini bozar..
Mesel: Onlardan biri, Allah iin bir amel iler.. Hemen onun zerine bir eytan
onun hatrna unlar sokar:
Amellerini daha da gzelletir.. nsanlar seni greceklerdir..
Belki, bu amelde sana uyacaklardr..
Bu sz onlar riyaya ve smaya, halkn:
Falan byle yapyor, yle yapyor..
Demesine yetmezse.. Baka yoldan girer.. Hayr yolundan gelir..
Bu geliinde o, diyelim ki: Kuran okumaktadr..
Ona yle der:
Allahn beytine gidip hacc yapsan nasl olur?.. Hac yolunda istediin gibi
Kuran okursun.. Hac ii ile Kuran okumay bir arada yaparsn..
Bundan sonra, onu yola karr.. Yolda ona yle der:
Herkes gibi ol.. u anda sen misafirsin.. Sana Kuran okumak lzm deildir..
Kuran okuyamayn umluu ile, arasra farz namazlar da brakr..
Bu halde, belki haccn dahi yapamaz..
Yemek ihtiyacn giderme talebi ile; haccn btn vecibelerinden onu ald da
olur.. Bu hal, onu cimrilie eker.. Kt huylu eder..
Gnln daraltr.. Daha bunlara benzer nice iler yapar..
Baz kere amelini ifsad edemedii kimseye; daha iyi amel yaptrma yolu ile
girer.. Bylece onu braktrr..
Bunu braknca, yol eder; ikinci amelini de yanna brakmaz..
5. ZUHUR YER :
Bu zuhur yeri ilimdir..,
Burada limlere zuhur eder..
blise en kolay olan: Onlar ilimle aldatmasdr..
Bu babda blisin yle dedii anlatld:
Vallahi, bana gre bin limi aldatmak; iman kav bir mmyi aldatmaktan
daha kolaydr..
Zira blis, cahili aldatma babnda armtr.. Ama limi aldatmada byle
deildir..
blis limle konuur..
Delilini limin bildii eyle getirir..
Sylediinin hak olduunu anlatr.. Bu yoldan gitmekle de kuvvet kazanr..
Mesel: lime ilim yolundan girer.. ehvet mahalline geer..

Der ki:
u kadnla Davud mezhebine gre nikhlan..
Halbuki o Hanef mezhebine mensuptur..
Belki de o lim afii mezhebi mensubudur; o zaman yle der:
Velisinin izni olmadan, onu nikhna al..
Haliyle, bundan sonra kadn giyim ister, nafaka ister, mihr ister..
Bunlar iin de, lime u telkinde bulunur:
u zamanda, u zamanda yapacam; diye ona yemin et..
O zaman olunca yaparsn.. ayet yapamazsan, bir mahzuru yoktur.. nk, bir
erkee, kadnn raz etmesi iin yemin etmek caizdir..
sterse, yalan yere yemin olsun..
Bu vaad edilen sre uzar; i hkime aksederse.. o zaman lime yle der:
nkr et.. O, senin zevcen olmadn syle.. Zaten, yaplan akid
fasiddir; senin tuttuun mezhebe gre caiz deildir.. O, senin zevcen olmamtr.. Nafaka
ve dier eyleri vermee mecbur deilsin..
Bylece o lim dahi yemin eder; geer gider..
Daha bu szlerin benzeri oktur.. Saymakla bitmez.. Haddi hesab yoktur..
Hsl: Bu yolda, ondan kurtulacak olan pek azdr.. Tekten de tektir.. Baz
fertlerdir..

alr..
iin..

6. ZUHUR YER:
det olan ilerde ve rahat talebi ilerinde zuhur..
Bu grnn: Sadk mritlere yapar..
Onlar det olan yollardan alr; rahat talebi yolunda tabiat zulmetine eker..
Bylece, onlarn talebdeki kuvvetli himmetlerini, ibadete kar rabetlerini sker
Onlar, bu hallerini yitirince; NEFSleri ile ba baa kalrlar..
Bundan sonra, bakalarna yaptn ona da yapar.. Bilhassa, iradesiz kimseler

Mridler iin; rahat talebi, allm eylere dayanmak kadar korkun olan baka
hibir ey yoktur..
7. ZUHUR YER :
Bu zuhur yeri, ilh marifet duygulardr..
Burada, sddklara, evliyaya, riflere zuhur eder..
Bunlardan ancak, Allahn koruduu kurtulur..
Ancak, mukarrebun zmresine varacak bir yolu yoktur..
Dierlerine, u yoldan bir giri yapar.. Der ki:
Bu varln tm hakikat Allah deil midir?..
Siz de bu varlk cmlesinden deil misiniz?..
O halde; Hak, sizin hakikatinizdir..
blisin bu szne onlar:
Evet doru..
Derler..
Bunun zerine sze yle devam eder:
O halde, u mukallid kimselerin yapt amellerle, kendinizi yormanza
sebep nedir?..
Bunun zerine onlar, salih amelleri brakrlar..
Onlarn bu amelleri brakmas sonunda yle der:
imdi istediinizi yapn.. Zira Allah- Tal sizin hakikatinizdir.. Siz osunuz.. O
ise.. Yaptndan sorumlu deildir..
Bundan sonra onlar: Zina ederler.. alarlar.. arab ierler..
blis, onlar bu hale getirir ve.. slm bandan karr.. mandan soyar..
Zndkla ve ilhada atar..
Bunlardan bazlar, ittihad yolunu tutar..Yani:
Hakla birlik kurduunu syler.. Bazlar da: Ferd makamna ulatn iddia
eder..
Sonra..
Bu gibilere, yaptklar ktlkler sorulduu ksas taleb olunduu zaman, eytan u
telkini yapar:

nkr ediniz.. Onu nefsinize mal etmeyiniz.. Zira siz, hibir ey yapmadnz..
Hakikatte fail ancak Allahtr.. Sizin siz olmanz; insanlarn itikad ettii biimde deildir..
Baka bir eydir.. Kald ki: Yemini istenenin niyetine gre, yemin etmek de caizdir..
Bylece onlar yemin ederler.. Hibir ey yapmadklarn anlatrlar..
Bu suretle de, hak kisvesi altnda onlar kurtarr..
blis, bu zatlardan bazlarna yle syler:
Ben sana haramlar mubah kldm.. stediini yap.. veya yle yle yap..
u u haramlar ile.. sana gnah yoktur..
Btn bunlar yanltr.. Ancak, bu manada zhir olan blis olursa byledir..
Amma, Allah- Talnn kullar ile arasnda, zel ileri vardr.. Srlar vardr ki:
blisin zuhurundan ok ok stndr..
Yce Haktan gelen vecd halleri iin, almetler vardr ki, ehli katnda inkra yer
yoktur..
Ancak blisin tevii, bu babda bir bilgisi olmayana gredir.. in asln
kavramayan iindir..
Aksi halde, bu gibi eyler, iin aslna vkf olan irfan sahibleri iin, hibir ekilde
gizli olamaz..
eyh Abdlkadir Geyln Hz. ni grmedin mi?..
Anlatldna gre yledir:
O bir lde idi.. Kendisine yle dendi:
Ey Abdlkadir, ben Allahm.. Haramlar sana mbah kldm.. stediini yap..
Geyln Hz. yle der:
Yalan syledin; sen eytansn.
Abdlkadir Geyln Hz. inden:
Onun eytan olduunu nasl anladn?..
Diye sorulunca yle anlatt:
Allah- Tal, ktlkle emretmez.. Bu lin bana yle syleyince bildim ki,
o eytandr.. Beni azdrmak istiyor..
Durum esasta, her ne kadar anlatld gibi ise de; bazen byle eyler Allah ile
kullar arasnda olur.. Tpk, Bedir ashabna ve dierlerine olduu gibi..
Bu bir makamdr; inkr edemem.. lk hallerimde bir zamanm bu haller ile geti..
O zaman kendimi hakl buluyordum..
Ama, Allah- Tal beni o halden kurtard..
Onun bu kurtarmas: Seyyidim, eyhim, staz- dnya, erafeddin, Seyyidilevliya, Muhakkikin, Ebl-Maruf, smail b. brahim Cebert Hz. nin bereketi ile oldu..
Anlatlan hal iinde iken, bana ok itina gsterdi..
Rabban inayet, Rahman nefhalar ile bana yardm etti..
Nihayet, Yce Hak ayn ile kuluna nazar eyledi..
Ve.. Beni: Katndakilerden eyledi..
O, ne fazl bir zattr.. Nekadar kmil bir eyhtir..
Aadaki kaside; onun annda sylediim nice kasideler cmlesinden bir
kasidedir..
Sevene yetti, geldi sevdii ziyaretine;
Mjdeler olsun ah mjdeler matluba erene..
Nice ayrlktan sonra kadem bast sevgili;
enlik babnda tabibi deva oldu derdine..

Ey salnan fidan boylu, zarifsin mzrak gibi;


Bklr m bu boy, ya nirengi misin yarine?..
Onun misk gibi beni, takvadan geirdi beni;
Ve ben gzellii ald ak arab pkine..
Dudana den tkrk akiei aznn;
nci misli tane tane dizili yerine..
Ey.. siyah salarn aydnlatmaz m sabahn;
Aydn yanan gn gibi batar m sylesene?..
Acaba sng mdr, yoksa ok mu bu kirpikler;
Kalbini deler, yoksa den bu mu nasibine?,,
Yay oldu kalar daha ne kadar da olacak;
Hedef oldum, sal oku, ne engel isabetine..
Ey gammazlar, olmaz olsun artk bu gammazlklar;
Ey rakipler, lm saarm onun rakibine..
Yok olmalsnz, bitmelisiniz Allah iin;
Olmasaydnz sarlrd seven sevdiine..
Rakipler, gammazlar grmyor musunuz nerini;
Seher yelinin, getirirken akn kendine..
Ben oyum ki, sarlrm sevgiliye grnce;
Korku rakipten, engelim araya girmesine..
Unutmadm cananmla olduumuz sabah;
Cretle dald binei zulmet derinliine..
Bindi ata, kargl sngl koyuldu yola;
Engel olmaz mey civarndaki glk iine..
Der oldular, azminden gelen gzelce atlar;
Ama tutunup kurtuldum atnn dizginine..
Saadetlere dalarken, benzer gelen oklar;
Nisann etin yamurunda akan imeine..
Bu halet iinde kerttim devemi bir yere;
Garibini verir ancak ehil olan birine..
Bir ev ki, garip teganniler dolu saidlere;
Hem ankas koyulmu onlarn terbiyesine..
Bir ev ki, ycedir, ikramlarla dolu doludur;
Cmertlii fenas nebatna her eyine..
Bir ev ki, smail orda, ismim geldi isimler,
Semasndan, ho yarat anna nesebine..
Melek sfatl bir zattr keml bulmu yle ki;
Kokusu yaygn ynn cenubuna imaline..

Bir melik, Allah mlknden sanca altnda;


Girmi alnan verileni hep birbirine..
Arslandr, arslanlarn kan kndr klcna;
Doan trna girdi doanlarn iliine..
Denizdir, ta incileri kar dalgalarndan;
Padiahlara hibe.. taklr balar stne..
Hakikat kutbu, eriatn mihveri ziyadr;
Velyet semasna, evresine, tm haline..
Sfatlardan temekkne etir hali ou kez;
Azaldlar benzer yannda kk klesine..
Allah iin sana ihsan, elden alan sultan da;
Ve.. verende etimi kanm kurdu sesine..
Aziz eder istediini akim kalan mlkte;
sterse zelil eder, bakar alp vermesine..
Ey brahimolu ihsanlar denizinde duran;
Ey Cebert pri, tabib olan yola girene..
Kulun Ceyl daima umar senden inayeti;
Bir boya, seven boyar sevdiini ylesine..
Sensin KERM buna ne phe ite uradaki;
KERMin kuludur, yolunda erer neesine..
Dinleyenler, kasideler yazanlar, bunlar tmden;
Keremine konuktur, ihsann yetti hepsine..
Ey pk toprakta biten dal, sana ne erilikten;
Meneke de eri, engel mi koku vermesine..
Yemin Mekkeye, makamlara, sonra o zata ki;
annda kalmad uyku dalnca sevgisine..
Kalbim sizden bakasn sevmedi hibir zaman;
Haa.. sizden bakas yok ki dsn hevesine..
blisin iini, zuhur yerlerindeki eitli ekillerini bu kadar anlatmak yeter..
Yoksa.. Anlatlan bu yedi zuhur yerinden birini, eitleri ile anlatmaya kalksak;
nice ciltler doldururuz..
Misl olarak: Aa derecelerdeki ZUHUR YER yle dursun; en yce tabaka olan
irfan sahiplerinin tabakasndaki zuhurunu anlatalm..
nk o: En yksekte nasl zuhur ediyorsa.. en altta da ayn ekilde zuhur eder..
Baka yolu yoktur..
Yani: Anlatlann aksi dnlemez..
rfan sahiplerine gelir:
Bazan, onlara ilh isimle zuhur eder..
Bazan, vasf, sfat yolu ile zuhur eder..
Bazan, zat cihetinden zuhur eder..
Bazan, ar cihetinden zuhur eder..
Bazan, krs ynnden zuhur eder..

Bazan, levh ynnden zuhur eder..


Bazan, kalem ynnden zuhur eder..
Bazan, m ynnden zuhur eder..
Bazan, ulhiyet cihetinden gelip zuhur eder..
Hsl:
uraya kadar..
Diye tayin edilen zuhur yerlerinin tmnde:
unun zerine..
Diye anlatlan vasflarn hepsinde o velilere zuhur eder..
Ancak, onun bu hallerini, evliyann ahad vasfn alanlar anlayabilir..
Bir vel, onu anlaynca, blisin kendisini aldatmaya alt ey, hidayet olur..
Haliyle bu hidayet, onu anlayan irfan sahibi iindir..
Bu vesile ile ilh huzura yaknlk peydah eder.. Bu aldatma ii, orada temkine
evrilir..
te.. O zaman da blisin hkm kesilir..
Ve.. O an, vel iin DN GN olur..
DN GN ise.. Kyamet gn dnda bir ey deildir..
Bir irfan sahibi: NC derecede fenaya varrsa.. yok olur; kendi gider Hak
kalrsa.. Onun kk kyameti kopmu olur..
te.. Onun DN GN budur..
Bu iin izahnda, bu kadarla yetindim.. Zira, bu srrn ifasna yol yoktur..
Bilesin ki..
eytanlar, blisin lnet zerine ocuklardr..
Bunun olu ekli yledir: Tabi nefiste mekn tuttuktan sonra.. hayvan detlere
gre; kalbdeki ehvet atei ile evlendi..
bu evlenmeden eytanlar dodu..
Onlarn douu ateten kan kvlcmlar gibidir.. Yerden biten otlar gibidir..
Bu doanlar, onun zrriyeti ve tebaasdr..
Onlar kalbe; nefsan hatralara benzer eyler sokarlar..
O hatralarla insanlar azdrrlar..
Kuran- Kerimde:
Vesvas Hannas.. (114/4)
Tabir edilenler bunlardr..
blisin demolu ile ortakl da, bu yoldandr..
Bu manay Allah- Tal yle anlatt:
Evld ve mallarnda onlara ortak ol.. (17/64)
te.. Onun ortaklk ekli budur..
Bu ortaklk sonunda demolundan; kendisine tabi atein ar bast kimse;
madd ruhlara katlr..
Kendisine nebat, hayvan tabiat galip gelen kimse ise.. demolu suretinde kar;
ama o srf eytandr..
Bu mana ise.. u yet-i kerime ile anlatld:
nsanlarn ve cinlerin eytanlar.. (6/12)
Vasf anlatld gibi olan demolu suretinde grlen kimseler, blisin svari
alaydr..
Ve.. Bunlar: Ruhlara katlan eytanlardan daha kuvvetlidirler..
Yine bunlar: Dnyada fitnelerin temelleridir..
Kalan eytanlar ise.. onun Fruudur.. Yaya askerleridir.. Bu manada gelen
yet-i kerime ise yledir:

Svarilerinle, yayalarnla onlara yaygara kar.. (17/64)


Bilesin ki..
blisin letleri vardr.. Onlarn en kuvvetlisi; GAFLET olmutur..
GAFLET: blis iin bir kltr; onunla keser..
Bundan sonra EHVET gelir..
EHVET ise.. Onun okudur.. ldrecei kimseye atar; tutturur.. Bundan sonra
RYASET gelir..
RYASET: blisin atosu, kalesidir.. Oraya snr, iini salama alr..
Bundan sonra CEHALET gelir..
CEHALET binek gibidir.. Cahile biner; istedii yana srer..
Sonra.. iirler, atma hikyeler, araplar, oyunlar vb. eyler de blisin harp
letleridir..
Kadnlara gelince.. Bunlar blisin vekilleri ve tuzak ipleridir..
Her istediini onlarla yapar.. Onun harp letleri arasnda kadnlardan daha
kuvvetlisi yoktur..
bu anlatlanlar, eytann harp ettii ktal ettii letleridir..
Bunlarn dnda daha nice letleri vardr.. Kendine gre bayramlar da vardr..
unlar onun bayramlar cmlesinden saylr.
Geceler, thmet yerleri, ekime vakti ve benzeri zamanlar..
Dorusu bu kadardr.. Amma:
Kalbi olanlar iin.. Ya da, mana sz kulana dt zaman, tam
huzur iinde olan kimseler iin.. (50/37)
yeti ile vasf anlatlan kimselere bu kadar..
FASIL: 5
Bilesin ki..
NEFS iin, istilah yollu be isim verilir..
yle ki:
1.
2.
3.
4.
5.

HAYVAN NEFS..
EMMARE NEFS..
MLHME NEFS..
LEVVAME NEFS..
MUTMANE NEFS..

Btn bu saylan isimler, ruhun isimleridir..


NEFSin hakikati ise.. ruhtur.. Ruhun hakikati ise.. Haktr..
Anla..
imdi o isimleri aklayalm:
HAYVAN NEFS:
Bedeni idare etmesi itibar ile, NEFSe bu isim verilir..
Felsefecilere gre, HAYVAN NEFS : Damarlarda akan kandr..
Ne var ki bu gr: Bizim mezhebimiz deildir..
EMMARE NEFS:
Bu ismi almasnn sebebi: ehvet yollu tabiat iktizasn yerine getirdii iin

bu isim verilir.. Bunlar yaparken, emir ve yasaklara aldr etmez.. Hayvan batakla
der..
MLHME NEFS:
Allah- Talnn ona hayr ilham etmesi iheti ile, NEFSe bu isim verilir..
NEFS: Hayr cinsinden ne ilerse.. o ilh ilhamla olur.. er ynl her ne yaparsa..
O da tabiatn iktizasdr.. Bu iktiza NEFS iin, i yapma emridir..
Ve.. sanki o: Bu iktiza eden ileri yapmak iin kendi kendine emir verir..
Bunun iin ona:
EMMARE NEFS..
Ad verilir.. lh ilham alnca da:
MLHME NEFS..
Ad verilir..
LEVVAME NEFS:
Bu ismi almasnn sebebi: Bir dne getii, kendine yaramayan halleri
skp att iindir..
Sanki o: Kendisine tehlike tekil eden yollara sapt iin, kendini ayplar;
levm eder..
te.. Ona LEVVAME adnn verilmesi bu sebebe dayanr..
MUTMANNE NEFS :
Yce Hakta skn bulmas, onda itminana ermesi itibar ile, bu isim verilir..
Bunun byle olmas iin: Kt filer, kknden kesilmesi lzmdr. Kt hatralar da
mutlaka bitmelidir..
Bir NEFSten kt hatralar kesilmedike ona:
MUTMANNE NEFS..
Ad verilmez.. O, ancak LEVVAME olabilir..
Amma, bundan sonra, kt hatralar ondan mutlak bir surette kalkarsa.. tekrar:
MUTMANNE NEFS :
Adn alr..
Ancak.. Bu anlatlanlardan sonra.. onun cesedinde, baz ruh almetler
gzkrse..Ki bunlar: Az vakitte ok yer kat etmek; gaybe ait ileri bilmek, gibi
eylerdir.. te.. O zaman NEFSin ad: RUH olur..
Bundan sonra..
Kt hatralarn kesildii gibi, iyi hatralar da kesilirse..ilh sfatlarla sfatlanrsa..
Zata bal hakikatler de tahakkuk ederse..
te o zaman: rifin ismi, marufunun ismi olur.. Sfat onun sfat olur.. Zat onun
zat olur..
Allah.. Hak syler..
Bu yola hidayeti nasib eden Allahtr..

60. BLM - NSANI KML


Ve.. O.. Yani: NSAN-I KML Resulullah S.A. efendimizdir..
Ve.. O.. Yani: NSAN-I KML hem Hakkn mukabili, hem de halkn mukabilidir..
Bilesin ki..

Bu blm, bu kitaptaki blmlerin umdesidir..


Hepsinin dayanak noktas bu blmdr..
yle sylemek de mmkndr.. Bu kitabn tm, nden sona kadar, bu blmn
erhidir..
Bu szlerdeki manay anla..
Sonra..
Bu insan nevinin ferdlerinden her biri, dierinin bir nshasdr.. rnein; suretidir..
Hem de, keml derecesinde..
Birinde ne varsa.. Dierinde de ayn ey vardr.. Ancak arz sebepler hari..
Bu arz sebepler ise.. Bir kimsenin, elleri kesik olmas, ayaklar kesik olmas,
ya da m yaratlm olmasdr.. Ki, bu da ana rahmindeki arzalardan tr olur..
Bir arza olmad takdirde: onlar, karlkl duran aynaya benzerler.. Birinde, ne
bulunuyorsa.. Kalannda da ayn ey bulunur..
Ancak, onlarn bir ksmnda, eya bilkuvve vardr.. Dier ksmndaysa.. Bilfiil
vardr..
Kendilerinde eya bilfiil olanlar, peygamberler ve vel kullarn kmil olanlardr..
Kald ki bunlar dahi, keml babnda deiik durum alrlar..
Onlardan bazlar kmil, bazlar daha kmildir.. Yani: Ekmeldir..
Ancak, onlardan hi biri, bu varlk leminde;keml ynyle, Resulullah S.A.
efendimiz kadar gz nne almamtr..
yle bir keml ki, onun iin katiyet kazanm ve o, bu bapta hepsinden ayr
tutulmutur..
Ahlk, halleri, ileri ve baz szleri bu hususta onun tam kemline ahittir..
Ki: NSAN-I KML Odur..
Kalan Kmil peygamberler ve veller, Resulullah S.A. efendimize katlmtr..
Amma: Kmilin ekmele katld gibi..
Resulullah S.A. efendimize ballklar vardr..
Amma: Faziletlinin en faziletlie ball gibi..
Ancak, mutlak NSAN-I KML lfz ile, telif ettiim eserlerimdeki muradm:
Resulullah S.A. efendimizdir..
Onun en yce anna, gz kamatran ekmel makamna kar edebim byledir..
Ancak, benim bu ismi ona vermekle, mutlak NSAN-I KML makamna dair
nice iaretlerim ve tembihlerim vardr..
Bu iaretler ve tembihler, Resulullah S.A. efendimizin isminden baka bir isme
isnad edilip balanmas doru olmaz..
Zira: NSAN-I KML ittifakla odur..
Gerek yaratl, gerekse huy olarak halkn hi birine, o mikdar keml ihsan
edilmemitir..
SAADET UMMANINDA ESZ NC..
Adn verdiim u kasidemi onun yce anna syledim..
Bir kalb ki, uydu znde cananna;
Dili srr isyan etti atanna..
Akikler dkt gzlerinden zira o;
z akiki gitti yaran ayanna..
Ayklk lfet, unutmamak halidir;
Kirpikte damla say sha yldzna..
Dt uzaklara da akar z ya;
Nice susuzlar kand sor sel dana..
Enini gktr grleyen, ate sesi;
imek, bulut benzer gz kapaklarna..

Sanki gzya umman inci saan;


Tkendi ya bak ak mercanna..
tse bir ku sk ormanda, hafakanla;
Kalb gvercini ses eder arsna..
Hele kervan artrr gamn kalbin;
Gelince ormana dal aklna..
Ey hayr bol deveyi gece yrten;
Dur bak, sana yer verenin acsna..
Duyur ona sesini akan yamn;
Bakp bir kez zincirleme akna..
Anlat onlara zaafm neyse dorusu;
Uyarak mtevatir haber aslna..
Gzmden dklen ibretli halleri;
Bak atee, bedenimin zaafna..
Unutma gnl derdimi, say hatrm;
Akm da anlat neyse kat yanna..
Bu kadim bir ahidir dem vur hevadan;
Onlar ruhum bakma orda kalmasna..
Hele sor selm ettiim dostlarma;
Bak bu miskine sultan ltuflarna..
Arab- Kiramdan yardm dile kalbe;
Merhamet, hicranla geen zamanna..
Korkma hi, onlarn yce izzetinden;
O diyar, hep vatandr kalanlarna..
Unutma bu sz: Onlara sevgisi;
Kkten hatra oldu Kuranna..
Vuslattan mahrumu klmazlar mitsiz;
nsiyet eder, katarlar dostlarna..
Ahdim var onlar iin sevgi tutarm;
Bilsem sadklar m kardelik vadna..
Pk grrm ahdimize hyanetten;
yle olsa da yakmaz dost anna..
Yaatsn dostlarm Allah, ierek;
Kansnlar, o zatn ab- hayatna..
Onunla yeil bahara verdii can;
Sallanrken dal girdi aralarna..

Ahmed (S.A) ki nisan, ktlk yllarnn;


alr canlya ki der gamna..
Hi susar m onun kavmi yanlarnda;
Koca umman inci atar kysna..
Bir gnetir keml zere aydnlatr;
Yce felekte mehtap, k seyranna..
Azamet burcunda izzet merkezinin;
Yce ark evresinde kar krna..
Bir sultan ki, yce katta yaslanm;
Salam ara.. sahip olmu imknna..
Batan sona incelense hep kinat;
Benzer kpnn den damlalarna..
Her ey onda, ondan olmu, onun iin;
Asrlar gesin, ne zarar zamanna..
Hardaldr yce semas altnda halk;
Emri syler dili uygundur aslna..
Kinat tmden ona gre bir yzk;
Parmanda, yakr keremknna..
Kabaran dalgalarnda kinat ne;
Bir damladr, bu vasf da az anna..
Emrine muti semadaki melekler;
Levh infaz eder baknca parmana..
ard dilsiz bir hurma aacn;
Geldi, benzedi gelii ceylnna..
Yeter sana ikiye bl ay;
Nasl sar bu i akln imknna..
Dnya hiret ahidi kudretinin;
Hayr..
Denir, iki ahid beyanna..
O: Tahkik noktas evre de kendisi;
eriat merkezi de, makam zatna..
Hakkn cmert kulu denizinde inci;
Hem mana hem seyf ubudiyet arzna..
Odur onun: HAs, VEsi, BAs ile;
SNi, ayndr belki insan namna..

Odur KF, odur NUNu, odur TAs;


Nardr, nurudur bazan da zddna..
Senasyla bal Muhammedin sancak;
Zaman zaman, onlar say anna..
Hakka vasta, ayndr vesilenin;
Yiit onda bulur yolu Rahmanna..
Makam verildi, ad: Mahmud amma;
Bilinmez kat ycelikler anna..
Mikil bir tas su, coan denizinden;
Ruh da emini, snd emanna..
Kalan melekler de onun suyundandr;
Kar olmu, dalp havann skmasna..
Ar, krs, sonra mntehaya gelince;
Cilvegh, mahalli ho mekn ona..
Drd yce semalar miracyla;
Defter gibi km gece sefasna..
Haber verdi gemiten ve gelecekten;
At srlar nur sat brhanna..
Datt elindeki Kayser mlkn;
Dk nnde, bak Kisra sarayna..
Huylar var, parlak nurlu nice nice;
Onlar anmak dahi yoldur varana..
Paktr, prl prl tarife ne hacet;
Yksektir, gz ulaamaz makamna..
Anlatt nice srlar ayan beyan;
Ama yol yok zn yada amasna..
nciler sral hadis balarnda;
Dizilir durur halis altnlarna..
Emaneti tebli etti hakk ile;
Bozmakta hainler ermez meramna..
Allah bana kfi sonsuz hamd iin;
Mehdinde bak bize gelen Kuranna..
Haa olmaz Ahmedin (S.A.) kemline son;
Akl iin son sebeptir izharna..
Allahtan salt selm: Ona geldike;
Kelm beyan yoluyla mana namna..

line, ashabna, soydan gelene;


Yce ihvan kutup cemaatna..
Bilesin ki..
Allah seni korusun..
NSAN-I KML: yle bir kutuptur ki: Vcud semalar onun zerinde
devresini tamamlar..
nnden sonuna kadar, bu byledir..
NSAN-I KML: Daima birincilik makamnn sahibidir..
Bu durum; varln olu tarihinden balayp, ebediyetlerin ebediyetine kadar
gider..
Sonra..
NSAN-I KML: eitli vasflara brnr; eitli yerlerde zuhur eder..
Kendisi hangi libasta grnyorsa.. o isim itibar edilir; isim verilir.. O durumunda,
baka libasna itibarla isim verilmez..
NSAN-I KML olarak, kendisine verilen asl isim: MUHAMMEDdir..
Knyesi: EBLKASIMdr..
Sfat: ABDULLAHtr..
Lakab: EMSEDDNdir..
NSAN-I KML iin: Baka libaslarna itibarla nice nice isimleri vardr..
Her zaman iin, kendisine ayr bir isim verilir.. Bu yoldan verilen isim,
o zamandaki libasna uygun der..
Ben onunla bulutum.. Ona yce Allahn saltn selmn dilerim..
Bu bulumamzda O: eyhim, eyh erafeddin smail Cebertnin suretinde idi..
Ben, onun Resulullah S.A. efendimiz olduunu bilmiyordum..Onu, eyhim
biliyordum..
Byle olmas, onun grnd yerleri cmlesinden biridir..
Onu: Zebidde grdm.. Hicretin, 796. yl idi..
Bu iin srr onu gsterir ki: O, suret olma yn ile, her surette mekn tutabilir..
Edep ehline der ki: Resulullah S.A. hayatta olduu surette grrse.. O zamanki
ismini vere..
Ancak, suretlerden herhangi biri gibi grrse, onun MUHAMMED S.A. olduunu
bildii halde, grnd suretin ismini verir.
Bu byle olsa dahi, verilen isim: HAKKAT- MUHAMMEDYEye gider.. Hele
iblnin durumuna bir bak..
Resulullah S.A. onun suretinde grnd zaman, talebesine yle dedi..
ahidim ki ben: Resulullahm..
Talebe, keif sahibi biri idi.. Onu anlad ve yle dedi:
Ben de ahidim: Sen Resulullahsn..
Bu, yle bir itir ki: nkr gtrr yan yoktur..
Bu mana: Uyuyan kimsenin ryasnda; bir ahs bir baka ahsa benzer grmesi
gibidir..
Kefin en azndan mertebesi: Uykuda olan bir eyin ayk halde olmasdr..
Ancak, uyku ile keif arasnda fark vardr..
yle ki: MUHAMMED S.A. ryada grlr; ayn isimle anlr.. Ancak, ayn isim,
hakikati zere ayk halde verilmez..
Zira misal lemi tabir tutar.. Orada grlen, Hakikat-i Muhammediye ayk halde
grlen suretin hakikat olarak anlatlr.. Amma, kefin durumu byle deildir..
Hakikat-i Muhammediye, sana keif yolu ile, ayk halde geldii zaman,
demolu suretlerinden biri gibi gelir..
te o zaman: Hakikat-i Muhammediye, o suretin ismi olur.. Sana lzm gelen de
budur..

O zaman sana den udur: Resulullah S.A. efendimize kar edebin naslsa.. O
grlen suretin sahibine de edebin ayn olmal..
Zira, keif sana u ihsan yapmtr:
MUHAMMED S.A. o grlen surette grnmtr..
te.. O zaman, o suret sahibi ile olan muamele eklini deitirmen gerekir..
Onunla nceki gibi olmak senin iin caiz olmaz..
Sakn ha..
Olmaya ki, bu szlerimden tenash manasnda bir vehme kaplasn..
ALLAH iin byle bir ey olamaz.. ALLAHn Resulu iin byle bir ey olamaz..
Haa ki: Onlar hakknda byle bir muradm olsun..
Ancak, Resulullahn S.A. her surette bir suret bulma makam vardr. Bu hali ile: O,
suretlerin tmnde tecelli eder..
Resulullahn S.A. deti byle olmutur..
O, her zaman, zaman halknn en kmili suretinde grlr..
Sebebi: Onlarn makamlarn ykseltmek, onlarn meyilli durumlarn dzeltip,
kaymalarn nlemektir..
Zira onlar: Resulullahn S.A. zhirde hlifeleridir.. Batnda ise.. Onlarn hakikat
kendisidir..
Bilesin ki..
NSAN-I KML: Zat ile, vcud hakikatlerinin tmn karlar..
Letafeti ile, ulv hakikatleri karlar..
Kesafeti ile, sfl hakikatleri karlar..
Onun ilk zuhuru, halka ait hakikatler karl olmutur..
O yce zat: Kalbi ile ara kar durur.. Bu manada, Resulullah S.A. yle buyurdu:
Mminin kalbi, Allahn ardr..
Benlii ile, krs karl durur..
Makam itibar ile, sidre-i mnteha karldr..
Akl ile, kalem-i l karldr..
Nefsi ile, levh- mahfuz karldr..
Tabiat ile, unsurlara kar durur..
Kabiliyeti ile, heyul karldr..
D yaps ile, heba karldr..
Reyi ile, felek-i atlas karldr..
drk ile, yldzlar feleki karldr..
Himmeti ile, yedinci sema karldr..
Vehmi ile, altnc sema karldr..
Hemmi ile, beinci sema karldr..
Fehmi ile, drdnc sema karldr..
Hayali ile, nc sema karldr..
Fikri ile, ikinci sema karldr..
Hafzas ile, birinci sema karldr..
Sonra..
Dokunma gleri ile, Zhal yldzna karlktr..
tici gleri ile, Mteri yldzna karlktr..
Harekete getirici gleri ile, Merih yldzna karlktr..
Nazar gleri ile, Gnee karlktr..
Tad alma gleri ile, Zhre yldzna karlktr..
Koklama gleri ile, Utarit yldzna karlktr..
Dinleme gleri ile, Aya karlktr..

Sonra..
Harareti ile, ate felekini karlar..
Soukluu ile, su felekini karlar..
Rtubeti ile, heva felekini karlar..
Kuruluu ile, toprak felekini karlar..
Sonra..
Hatralar ile, meleklere kar durur..
Vesveseleri ile, cin ve eytanlara karlk durur..
Hayvaniyet durumu ile, behaime karlk durur..
Tutucu gleri ile, arslana karlk durur..
Kandrma gleri ile, tilkiye karlk durur..
Aldatma gc ile, kurda karlk durur..
Hased gleri ile, maymuna karlk durur..
Hrs gleri ile, fareye karlk durur..
Kalan glerini de, bunlara kyas edebilirsin..
Sonra..
Ruhaniyeti ile, kua mukabil durur.. Safra
maddesi ile, atee mukabil durur.. Sevda
maddesi ile, topraa mukabil durur..
Sonra..
Tkr, teri, burun ifrazat, kulak suyu, gz ya, kk abdesti, kan,ter
ve deri arasndaki sv ile yedi denize mukabildir.
lk saylan alt madde, son saylan yedincinin teferruat saylr..
Bunlardan her birinin kendine gre tad vardr..
Tatl, ac, eki, kark, tuzlu, kokmu, gzel kokuludur..
Sonra..
Hviyeti ile, yani zat ile, cevherin mukabilidir..
Vasf ile de, anasr mukabilidir..
Zira az dii, kmaya balad, bu hususta son haddini bulduu zaman, artk
kalr; bymez..
Ne artar, ne de eksilir..
Mesel onu kracak olsan, artk paras ile bitimez..
Sonra..
Kllar ve trna ile, bitkilerin mukabilidir..
ehvet duygular ile, hayvanatn mukabilidir..
Beeriyeti ve d sureti ile de, kendi cinsi demolu soyunun benzeridir..
Sonra..
nsan soylarn da karlar. Mesel:
Ruhu ile sultandr..
Fikr nazar ile, vezirdir..
Dinlenen bilgisi, ilenen gr ile, Hkimdir..
Zann ile, zabtadr..
Damar ve dier kuvveler de, yardmclar mukabilidir..
Yakin hali ile, iman sahiplerine mukabil saylr..
ekki phesi ile, mriklere mukabil saylr..
Hsl: Devaml olarak, varlk hakikatlerinden her birini, kendine has inceliklerin
biri ile karlar..
Bundan nceki blmlerde de anlattk..
Her mukarreb melein, NSAN-I KMLe has bir duygudan yaratlm olduunu
anlattk..
kald..

Onlar anlattktan sonra.. isimleri ve sfatlar karlama durumunu anlatmamz


Bilesin ki..
Yce Hakkn sureti, Resulullah S.A. efendimizin u hadis-i eriflerinden
anlalr: yle buyurdu:

Allah- Tal demi Rahman sureti zerine yaratt..


Dier hadis-i erifte ise yle buyurdu:
Allah- Tal demi, kendi sureti zerine yaratt..
Bunun oluu yledir: Allah- Tal diridir.. Alimdir.. Gldr.. Diler.. itir..
Duyar.. Konuur..
NSAN; dahi ayndr.. O da: Diridir..
Alimdir.. Sonra..
NSAN: Yce Allahn hviyetini hviyeti ile, benliini benlii ile, zatn zat ile,
klliyetini klliyeti ile, umuln umul ile, hususiyetini hususiyeti ile karlar..
Sonra..
Onun bir baka karlamas daha vardr ki o: Zata bal hakikatleri ile,
Hakkn mukabilidir..
Ayn mevzuu bu kitabn eitli yerlerinde anlattk..
Burada ise.. Onun tercmesini yapmak, bizim iin caiz deildir..
Ol bapta bu kadar tenbih yeterlidir..
Bilesin ki..
NSAN-I KML: Zata bal isimleri ve, ilh sfatlar hak etmitir..
Onun durumu ksaca budur..
Onun bu hak edii, asalet ve mlk yolu ile byledir..
Onun iin, zat hkmn iktizas budur..
O yce varlk ki: Bu ibarelerle hakikatinden haber verilir; bu iaretlerle onun
inceliine iaret edilir.. Onun bu varlktaki dayand ancak NSAN-I KML olabilir..
NSAN-I KMLin Hakka kar misali aynadr ki: Bir ahs aynaya bakt
zaman, onda ancak kendi suretini grr.. Yoksa.. Kendi suretini grmesi mmkn
olmaz..
O yce varlk, NSAN-I KML olmasayd; ALLAH ismi aynasnda kendi suretini
grrd.. Zira o isim; kendine bir aynadr.. NSAN-I KML dahi yce HAKK n
aynasdr.. Yce HAKK dahi aynen NSAN-I KMLin aynasdr..
Kald ki; Yce Hak, kendi zatna vacip kld ki: simleri ve sfatlar ancak NSAN-I
KMLde grle..
Btn bu anlatlanlar, u yet-i kerimenin manasdr:
Gerekten biz, emaneti yere, gklere ve dalara arz ettik; onu
tamaktan ekindiler.. Ondan korktular.. Ve.. onu: NSAN yklendi.. Zira
o: Zalum ve cehul idi.. (33/72)
Yani: O, nefsine zulm etti. Bulunduu derecesinden indirdi..
Kendi durumunun cahili idi.. Zira, ilh emanetin mahalli olduu
halde, bunu anlayamyordu..
Bilesin ki..
NSAN-I KML asndan isimler ve sfatlar ikiye ayrlr..
Bir ksm onun sana der.. Bunlar: Hayat, ilim, kudret, irade, semi, basar
vb. isim ve sfatlardr..
Bir ksm da onun soluna der ki, bunlar da:Ezeliyet, ebediyet, evvellik ve
hirlik vb. isim ve sfatlardr..
Btn bu anlatlanlarn dnda, NSAN-I KML iin, sari bir lezzet vardr.. Bunun
adna:

Ulhiyet lezzeti..
Derler..
bu lezzeti o: Vcudunun tmnde bulur..
Hem de, yaygn bir ekilde..
Baz vel kullar, bu halin iinde, salnp gezmeyi, dalp gitmeyi temenni ederler..
Sakn ha.. Bu zmreyi ktleyen kimseler, seni aldatmasn.. Zira onlarn bu
makama dair hibir bilgileri yoktur..
NSAN-I KML, Bazan balantlarndan bo kalr.. O zaman: Cmle isim ve
sfatlardan syrlr.. Bunlarn hi birine nazar etmez..
Bu halde O: simlerden, sfatlardan, hatta zattan dahi soyunur; mcerred
kalr.. Bu halinde o: Yakin ve keif hkm ile, varlkta kendi hviyetinden baka bir ey
olmadn bilir..
Varln sdurunu, nden sona, aasn ve yukarsn kendinde mahede eder..
Vcud iini, mteaddid yollardan bilir.. Grr..
Onun bu gr; birimizin, hatrna gelenleri ve hakikatlerini gr gibidir..
Ancak, NSAN-I KML hatralarn an ve kapalsn da, kendi znden atmaya
gldr..
Sonra..
NSAN-I KMLin eyaya tasarrufu, bir ekle brnmeye, bir lete, bir isme,
bir resmiyete bal deildir..
Birimiz yemesinde, imesinde nasl tasarruf ediyorsa.. o dahi eyada yle tasarruf
eder..
NSAN-I KML iin berzah vardr.. Bu berzahn sonundaki makama:
Hitam..
smi verilmitir..
Bu berzah anlatalm:
BRNC BERZAH: simlerle, sfatlarla tahakkuk etmesidir..
KNC BERZAH: Tavassuttur.. Buras insaniyete bal incelikleri, Rahman
hakikatle de zme yeridir..
Bu makamdaki mahedesini tamamladktan sonra, sair gizlilikleri bilir.. Gayb
ilminden diledii kadarna muttali olur..
NC BERZAH: Buras, kader icab harika ilere dair hikmet eitlerini bilmek
yeridir..
Bu makamdaki NSAN-I KML iin, melekt kudretinde devaml
harika zuhurlar olur..
O kadar ki; onun iin harika i: Hikmet felekinde det imi gibi olur..
Hi bir yadrgama duymaz..
te o zaman: Bu kinat leminde kudret izhar iin, kendisine izin verilir..
Bu son berzahta makamn bulunca:
Hitam..
Ad verilen makamn yolu alr.. Buras:
Cell ve kram..
Sfatn almtr..
Bundan sonra u makam kalr: Kibriya..
Bu bir nihayettir ki: Onun iin bir son dnlemez..
Bu makamdaki zatlarn durumu deiiktir..
Kmili vardr; ekmeli vardr.. Fazl vardr; efdal vardr..
Allah.. Hak syler..
Bu yola hidayeti nasib eden Allahtr..

61. BLM - KIYAMET ALMETLER


LM BERZAH KIYAMET HESAP MZAN SIRAT CENNET
CEHENNEM ARAF CENNET EHLNN IKACAI KESP TEPES
1. FASIL: KIYAMET
Bilesin ki..
u anda iinde bulunduumuz dnya leminin; sonunda varaca bir nihayeti
vardr..
nk o: Sonradan yaratlmtr..
Muhdesin zarur hkm: Bitip tkenmesidir..
Bu hkmn zuhuru ise.. Zarurdir..
Onun bitip tkenmesi ve fenas, ilh hakikatn saltanat altnda kalmasdr..
O hakikat ise.. Bu dnya lemi ferdleri libasnda zuhur etmektedir..
Onun lm budur..
Bize gre, ilh hakikatn zuhuru; Allah- Tal kitabnda nasl anlattysa yle
olacaktr..
Bu varlk iin, Byk KIYAMET budur..
Sonra
Bu lemdekilerin her birine has, ayr ayr bir KIYAMET vardr.. Hepsi sonunda
byk KIYAMET iinde bir araya gelir..
Sebebine gelince: Her ferde has bir KIYAMET husule gelmesi, zarur bir
hkmdr..
bu hkm: Bu lemde mevcud olan btn ferdleri kapsamna alr.. Bu
kapsamna almas da; Yce Allah katnda, vaad ettii Byk KIYAMET saylr..
Yukarda anlatlanlar bilip hakikatna erersen.. anlarsn ki: Bu lemin tmne..
lsna ve esfeline belli bir ecel vardr..
Zira bu lemin ferdleri iin de, belli bir ecel vardr. Onlarn toplu durumuna
baklnca umum hkm udur:
Onlar btn olarak, bu lemin ecelini gsterir..
Bu durum, baka trl anlatlamaz..
Bilemiyorum: Kitapta ak bir ekilde anlatlmak istenen nkteyi sezebildin mi?..
Yoksa.. Bundan anladn, benim arzum dnda bir ey mi oldu?..
imdi avam, zhir yoldan bir mefhum zerinde duralm..
Dikkatli ol, bir baka ibare ile, seni uyandrmaa alacam..
Bilesin ki..
Yce Hakkn ok lemleri vardr..
Hangi lem olursa olsun.. oraya insan vastas ile nazar ediyorsa.. bu lemin ad:
Vcuda bal EHADET olur..
Ve.. Hangi lem ki, oraya insan vastas ile bakmaz; orann ad GAYB olur..
Bu gayb dahi iki trldr:
a) Ayrntl bir ekilde, insann bilgisine yerletirilmitir..
b) Toplu olarak, insann kabiliyetine konmutur..
Ayrntl bir ekilde, insann bilgisine yerletirilen GAYB iin verilen isim: Vcuda
bal GAYB olmutur..
Buna misal: Melekt lemidir..
Toplu olarak, insann kabiliyetine konan GAYB ise.. Yoklua bal bir GAYB olur..
Bu tr GAYB lemi ise.. Allah- Talnn bildii lemlerdir; biz bilemeyiz..
Bize gre o: Yok mesabesindedir.. Yoklua bal GAYBn manas budur..
Sonra..
Bu dnya lemine gelince: Ki, Allah-u Tal ona insan vastas ile nazar eder..

nsan Hakkn nazarna vasta olduu sre, varla bal ehadet yeri olarak kalr..
nsan, bu lemden gp gidince; insan g ettii o leme dahi, Allah- Tal
insan vastas ile nazar eder.. Oras da, varla bal bir ehadet yeri olur..
Dnya lemi de, yoklua bal gayb lemi olur..
Dnya leminin varl dahi, ilh ilimde kalr..
Cennet ve cehennemin varl, bugn ilh ilimde naslsa yle..
te.. Dnya leminin fenas budur.. Byk KIYAMET budur.. Umum fark budur..
Aslna baklrsa.. bizim anlatmak istediimiz bu deildir..
Bizim asl gayemiz, bu lemin ferdlerinden her birine has olan KIYAMETi
anlatmaktr..
Bunu anlatmak iin de, insan zerinde sz etmemiz icab eder..
Zira: Bu varlk fertlerinin en kmili odur.. Kalanlar, onun durumuna bakarak
kyas ederiz..
Sonra.. Umum KIYAMET ilmini, Allahn kitabndan senin anlayna gre
anlatmay yerinde bulmayz.. yle bir eyi muhal sayarz..
Kald ki: Byk KIYAMETin acaib hallerini sana anlatrsak, imanndan korkulur..
ek eytan ona saldrr..
Bu yzden Kk KIYAMETi anlatmaya geiyoruz.. Zira bu, Byk KIYAMETten
nce gelir..
Sonra..
KIYAMET iin:
Byk KIYAMET, Kk KIYAMET..
Dememize bakarak, iki KIYAMET kabul etmeyesin..
Hepsi bir KIYAMET saylr..
Bunun misali: Kl olann, btn czlerinin her birine d gibidir.. Mesel:
Mutlak hayvan..
Dediin zaman, at eitlerine, koyun kei eitlerine, insan eitlerine vb. der..
Kald ki: Hayvan lafz bu adla anlmas gereken eitlerin btn fertlerine verilir..
Zira, hayvaniyet znde taadd kabul etmez..
nk o: Tam olan bir kldr.. Tam olan kl ise.. czlerine de der.. Hi bir
taaddd de olmaz..
te.. Anlatld gibi, Byk KIYAMET, Kk KIYAMETlerin her birine der..
hem de taaddd olmadan..
nce, KIYAMETin almetlerini, artlarn anlatalm.. KIYAMETi sonra anlatrz..
Bilesin ki
Kk KIYAMETin almetleri ve artlar vardr..
Bunlar, byk kyametin almetlerine ve artlarna uygundur..
Mesel: Byk KIYAMET almetleri arasnda unlar vardr: Cariyenin mrebbisini
dourmas birtakm plak, yaln ayak koyun obanlarnn yksek yksek binalara
kurulmalar..
nsann kendine has kyametinin almeti de buna benzer..
Onda rububiyetinin zuhuru vardr.. Sbhan olan ALLAH onun zatndadr..
Burada insann zat cariye olarak ele alnr..
Doum ii dahi, gizli emrin batn ynnden; zhir ynne gemesidir..
ocuun yeri, batndr..
Doum ii dahi, zhir his lemine kmasdr..
Yukarda anlatlan mana, yce Hakkn durumunu anlatr..
Hibir hll olmakszn, insanda yce Hak vardr.. Ama bu varlk batn bir itir..
O, kendi hkmleri ile zuhura geldii, kul dahi:
Duyan kula olurum; gren gz olurum; tutan eli olurum; yryen aya
olurum..
Hadis-i kudssinde anlatlan manada tahakkuk ettii zaman, Yce Hak bu insann
vcudunda zuhur eder; bu kinat lemindeki tasarrufuna balar..

Ve.. O zaman, kendi zat cariye olur..


Rabbn rububiyet zuhuru ise.. Mrebbiye mesabesinde kalr..
Onun zuhuru dahi, doum mesabesindedir..
Bir de irfan sahibinin, isimler leminden tecerrd vardr.. Bu ise.. plak ayakl
olmaktr..
Zira, isimler, irfan sahiplerinin bineidir..
rfan sahibinin soyunmas ise.. plaklk saylr..
Ezeli nurlar, daim muhafaza hali ise.. Koyun obanl yerine geer..
Onun cezbe haline gemesi dahi, ilh irfan makamlarnda terakkisini salar.. Bu
dahi yksek binalarda kurulmak saylr..
Yukarda anlatlan hadis-i erifin d manas, bu varlkta umum KIYAMETin
almetleri olmutur..
Bizim anlattmz ise.. Kk KIYAMETin almetleridir.. Ki bu: nsan fertlerinin
her birine hastr..
BYK KIYAMET almetlerinden biri de: YECUC ve MECUCun yeryznde
zuhurudur..
Yeryzn kaplarlar.. Yemilerini yer; denizlerini iip bitirirler..
Sonra.. Allah- Tal onlara, bir gece neah hastal gnderir.. Bu hastalk onlar
bir gecede bitirir.. Sonuncaya kadar, hepsi de lrler..
Bundan sonra ziraat oalr.. Dallar da, kkler de yeillenir.. Meyveler gzelleir..
Cebbar olan sultan Allaha hamd edilir..
KK KIYAMET iin de, buna benzer almet vardr.. Onun, insanda oluu
yledir:
Fasid hatralarn azmas sonunda, nefis azar; kudurur.. nadna gelen vesveseler
de bunu izler.. Ne var ki, bunlarn oluu, kendi zne sahip kmadan nce olur..
Bylece o azgn halleri, kalb arzn igal eder, znn meyvelerini yer, z denizini
de ierler..
Bu durumda onun, irfan, iyi hal namna hi zuhurat olmaz..
Bunu takiben o kimse, byle bir sarholuk halinden; hakik ayk hale geer..
Rahman nefhalarla, Rabban inayet armaanlar gelir..
Bu armaanlar, u yet-i kerimelerdeki manalarn zuhurudur:
Anlaynz, gerekten Allah hizbi galiptir.. (5/56)
Ayk olunuz, Allah hizbi kurtulmutur.. (58/22)
Gzlerine dahi, u mana srmesi ekilir: Allah- Tal, kullarndan
istediini seer..
Bundan sonra, nefsan hatralar yok olur.. eytan vesveseler gider..
Bunlarn yerini ledunn ilim getiren, ruhan nefesler getiren, kalb kemline
yerletirilen melekler alr..
Bu mana ise.. Zraatn oalmas demektir.. Kklerin ve dallarn yeermesi
demektir..
Bundan sonra o kimse, yaknlk makamna kar.. Rabbn mahede lezzetine
erer.. Bu ise.. Yemilerin tatlanmas demektir..
stte anlatlanlar, Byk KIYAMET almetleri idi.. Burada iaret ettiimiz mana
dahi, insan fertlerinden her birine has olan Kk KIYAMET almetidir..
Byk KIYAMET almetlerinden biri de: DABBETL-ARZn kmasdr..
Bu manada Allah- Tal yle buyurdu:
Sz aleyhlerine olduu zaman, YERden bunlar iin bir DABBE
karrz.
Onlara ANLATIR:

nsanlar yetlerimize ikan sahibi olamadlar.. (27/82)


Burada sz, u manaya gelir;
Bu lemin, kendi zatna rcuudur..
Bu i dahi: Dnya iinin, tamamen hirete gemesidir..
ANLATIR..
Kelimesine u mana girer:
Onlara vaad ettiimiz, baasin, nurun, cennetin, narn ve benzeri hiret
ilerinin hak olduunu ANLATIR..
Bu anlatln sebebi ise.. yle izah edildi:
yetlerimize ikan sahibi olamadlar.. (27/82)
YETLER:
Kelmmzda onlara haber verdiimiz eylerdir..
te.. DABBEyi karmamzn sebebi budur..
Ta ki: Her eye kadir olduumuzu bileler.. Bundan sonrasna ve DABBEnin haber
verdiine inanalar..
Ve.. Hakka dnmek isteyen dne.. Yce Hakkn haber verdii eylere inana..
Kk KIYAMET de buna benzer.. nsanda bunun emareleri yle olur:
Beeri tabiat arzndan, emniyet ruhu mukaddes huzurda grnr..
Bunun grnmesi, adi ilerin terkine dairdir.. Bir de, sfl ilerin iktizasn ortadan
kaldrmak iindir..
Bu hali bulana, byk keif gelir..
Mukaddes ruh ona, her eyi inceden inceye bildirir..
Btn bu haberleri anlatr, durur..
Batn perdeler insana alr.. Srlar saklamay ona talim eder..
Bylece insan: Tasdik makamndan, refik-i aldaki yaknlk makamna ykselir..
Ne gzel refiktir..
Ve.. bu: Yce Allahtan bir ihsandr.. Bir fazilettir.. Kuluna fazl ve inayetidir..
Bu inayeti yapar ki: man ordusu, daim hicap askerlerine yenilmeye.. Hatadan
ka, dorunun hakikatn bula..
Zira: Rububiyet makamnn gizlilikleri, ilhiyet mertebesinin iktizalar stn bir
gayedir; yce makamdr..
Onun izzeti o kadar iddetlidir ki: Kalbler bir trl ona tam iman yolunu
bulamazlar.. Ancak byle bir keiften sonra olabilir..
Kald ki: Halkn kendi nefsinde, bu gibi eyleri kabule gc yetmez. Onlara ikan
sahibi olamaz. Ancak, ilh bir keiften sonra olabilir..
Tpk: nsanlarn bu emrin hakikat olduuna, DABBEnin kndan sonra
kani olacaklar gibi..
Bir irfan sahibinin de, anlatlan ilh iktizalar kabulde tahakkuku: Ruhun tabiat
arzndan kmas, yol kesicilerden ve engellerden hals sonunda olur..
Bu manay anla..
Byk KIYAMET almetlerinden biri de: DECCALn kdr..
Solunda cennet vardr; sandaysa.. cehennem vardr..
ki ka arasnda: Allaha kar kfir.. Yazldr..
O zaman, halk susuz kalr.. Ackrlar; hibir yiyecek bulamazlar..
Btn yiyecek ve iecekler bu melunun yanndadr..
Kendisine iman eden herkese, suyundan iirir.. Yedii yemekten yedirir..
Onun yemeinden yiyen, suyundan ien artk iflh olmaz..
Kendisine inananlar, cennetine koyar.. Onun girdii DECCAL cennetini, Allah-
Tal cehenneme evirir..
Kendisine inanmayanlar da, cehennemine koyar.. Onun girdii DECCAL
cehennemini Allah- Tal cennete evirir..

nsanlardan bazlar, Deccalin zarar Allah tarafndan kalkncaya kadar;


ot kk yiyerek geinirler..
DECCAL LAN, devaml yeryzn gezer.. Ancak, Mekke ve Medine hari;
oralara giremez..
Sonra.. Beyt-i Makdise doru yola kar.. Remle-i Ldd karyesine gelir..
Beyt-i Makdis ile, bura arasnda, bir gn ve bir gecelik yol vardr..
Tam bu srada Allah-u Tal o karyedeki minareye say a.s. indirir..
Elinde de bir sng vardr..
LAN DECCAL say a.s. grnce, tuzun suda eridii gibi erir..
Sonra.. sa a.s. ona sng ile vurur; ldrr..
Kk KIYAMET iin dahi, bunun gibi insanda oluuna dair almet vardr.. Ki bu:
Onun hakikatinde DECCALin kdr.. Bu dahi DECCAL nefsin ba kaldrdr.. nsana
batl kartrr; hak suretinde arz eder..
Bu tabir, onun haline uygundur.. Sz gelii:
Falan falana DECCALLIK etti..
Derler.. Yani:
Onu tevie drd.. Yanl yola saptrd..
Bu DECCAL nefis, baz ynleri ile, insan eytan olarak da isim alr..
Kald ki nefis: eytanlarn ve vesvasn mahallidir.. Onun yuvasdr; gizlendii
yerdir..
Baz ynleri ile bu nefse:
Ktl emreden nefis..
Tabirini dahi kullanrlar..
Mutlak NEFS lafzn -ki sofiye istilahnda bu isimle geer- ne zaman anlatrlarsa..
bundan muradlar, kulun illetli vasflardr..
Evet..
Nefis, anlatlan hali ile, DECCAL yerini alr..
ehvet iktizalar icab ile de; solundaki cennet yerini alr..ekavet ehlinin yolu
soldan gider..
Tabiatn icab uygunsuz ileri brakmak, onunla olan balar yok edip
kesmek sureti ile nefse muhalefet ise.. DECCALin sana ald cehennemdir..
Saadet ehlinin yolu da sadan gider..
Nefsan ilerin icab olarak; zulman perdelerin teksifi ise.. DECCALin iki ka
arasnda yazl:
Allaha kar kfir..
Yazs yerine geer..
rfan sahibinin, nefsinin esaretine dmek sonucu doruyu anlamayacak hale
gelmesi, nefsin galebe almas sonucu, yaplan hitabn manasn anlamayacak hale
gelmesi: Deccal zamannda, baz has zevatn a ve susuz kalmalar manasna gelir..
rfan sahibinin, nefsi ile arkadalk etmek zorunda kal dahi: nsanlarn DECCAL
zamannda, yiyecei ve iecei ancak onun yannda bulmalar hkmne girer..
Resulullah S.A. efendimiz, bu manaya iaret ederek yle buyurdu:
nsanlara bir zaman gelecek; o zamanda dinini tutan: Ate koru avulam gibi
olur..
O sre iinde; bir kimse mcahededen yaya kalr; - Byle bir eyden Allaha
snrz; nefsan yoldan iktiza eden eylere ynelir; tabi ilere dayanr; ehvan
lezzetleri kullanr; adi fiiller yolunu tutarsa.. te bu: DECCALin verdiini almak
demektir..
Bir ey diyelim:
Mubah yollar tutup, onlara dayanmak; irfan sahibi katnda haram olan
arab gibidir.. Ve bu, DECCAL taam arasnda saylr..
Bir ey daha diyelim:
Nefse, gaflet douran eylere, bo mitlere dnmek ise.. rfan sahibi yannda
arap saylr ki: Bunlara dalan, DECCALin yannda bulunan araptan iene benzer..
Bir ey daha diyelim:

Makama ulamadan nce; anlatlan hale dalan bir irfan sahibi, DECCAL eline
dp artk iflh midi kesilen kimseye benzer..
Sonra..
Bekas muhal olan tadlar hayal olan yerin sslerine kanp aldanmak ise..
DECCAL cennetine girmek saylr..
Ve.. Onu: Allah- Tal cehenneme evirir.. O kimsenin karar yeri olarak
oray klar..
Ancak; bir kimseye saadet baars gelirse.. bu yol boyu Hakta sebat ederse..
Tahkik gecesinde, eriat nurlar ile yrrse.. Muhalefetin, mcahedenin, riyazetin yoluna
metanetle girerse.. Bu kinatn hahan, Rahmann zuhur kklerini yerse.. Bu DECCAL
cehennemine girmi olur..
te buray, Allah- Tal zevali olmayan bir nimete evirir.. Deimez mlk
klar.. Pk Mekke ile, zatn yeil bahesini Medine hari, farz olan emir gelinceye kadar;
DECCALin yeryzn gezip dolamas manasna gelince:
Btn makamlarda nefis, kulu tevie drr.. Ancak, iki makam hari..
O makamlardan biri: Zatn tm hkm srd makamdr..
Bunun manas: Zat, ilh huzurdan gelen cezbe ile; kulun kendi varlndan
gemesidir..
te o zaman : Kul, hissinden de geer.. Nefsinden yana da fena bulur..
bu makam: Sekir manevi sarholuk makamdr..
O makamdan ikincisi: Muhammed makamdr..
Evliya istilahnda, bu makama:
kinci sahv ayklk..
Tabir edilir..
Anlatlan iki makam, yle makamdr ki: Oralarda nefsin mecali yoktur.. Zira,
buras illetli yollardan korunmutur.. Ezel gayb leminde bunlar mahfuzdurlar..
Anlatlan manalar DECCALin giremeyecei iki belde mesabesinde dururlar..
lh keiflerden, kulu tevie dren, doru yola girmekten onu alkoyan ey ise..
bu ENCES PEK PS LANin, Beyt-i Makdis ktasna ynelmesi mesabesindedir..
Sonra..
Oraya varmadan; Remle adl yerde durup, kalmasna gelince; yle anlatabiliriz:
Nefis DECCALi, her libasta irfan sahibine zhir olduu zaman; Bazan enfs
makam mukabili kabilir.. Burada kt zaman, bu mukaddes vadide bir irfan sahibi
olmayan, eritii vehmine kaplr.. Halbuki anlatlan makamdan hibir krnt almamtr..
Ancak, durumu icab perde ardnda kalr..
Zira Remle: Topraktan olma bir amurdur..
Ve.. Hz. sa a.s. iner.. Elinde fetih sngs vardr.. Orada DECCALi ldrr..
sa a.s. Malik Allahn ruhudur..
Hak gelince, batl zail olur..
eklerin, ekillerin, tevilerin hkm kesilir..
Burada anlatlanlar, Byk KIYAMETlerin almetleri idi; saydk.. Amma zhirde..
Batn olan almetlerini dahi saydk.. Onlar da erh edip anlattk.. Ancak
bunlar, Kk KIYAMET almetleridir..
Ve.. Kk KIYAMET almetleri insanlara hastr.. Kinatn dier halkna deil..
MEHDnin a.s. k da, Byk KIYAMET almetleri arasndadr..
O gelecek, insanlar arasnda krk yl adaletle hkm srecek..
O gelince; gndzler, yeil baheler gibi, geceler aydn parlak olur..
Ziraat bereketli ve ok olur.. Hayvanlarn stleri de bollar..
nsanlar emniyet iinde; Rahmann ibadeti ile megul olurlar..
Kk KIYAMETin de byle almetleri vardr..
Kk KIYAMETin almeti dahi insanda MEHDnin kdr..
MEHD: Muhammed makamn sahibidir.. Her Keml burcunda itidal zere
bulunur..
Onun krk yl adaletle hkm srmesi dahi, varlk mertebelerinin saysdr..

B manay biz:
ELKEHF VER RAKM F ERH- BSMLLAHRRAHMANRRAHM
Adl eserimizde erh edip anlattk..
Gecelerin aydn, parlak oluu, gndzlerin yeil baheler gibi olmas,
u manaya gelebilir:
rfan sahibini terakki ettiren sarholuk ile, beka veren ayklk iinde srp gider..
Ziraatn bereketli ve ok olmas, hayvanlarn ok stl olmas da u manaya gelir:
lh nimetlerin pe pee gelmeleri, kerametlerin dahi pe pee gelmeleridir.
Onun zamanndaki emniyet ise, u manaya gelir: rfan sahibi, dostluk makamna
girer.. Orann ssl kaftann giyer..
Allah- Tal, bu manay anlatmak iin, brahim makamndan yle anlatt:
Bir kimse oraya girerse emin olur.. (3/97)
Yani: Elim azaptan emin olur..
Zhir manadaki bu makamdan, ateli yanma durumundan emin olununca, manev
makamda, Rahmann mekrinden emin olmak daha yerinde ve daha uygun olur..
eyh Abdlkadir Geyln R.A. bu makama konmutur.. Ve kendisine:
Allah- Tal, mekir etmeyeceine dair yetmi defa ahd etti..
Diye anlatmtr..
Ve.. Bu makamdan sonra, Rahmana ibadetten baka bir ey yoktur..
Bir de: Deyyan olan yce sultan sena etmek vardr..
Hele u iaretlere bir bak.. barelerle nekadar gzel uyutu..
Byk KIYAMETin almetleri, anlatld gibidir.. Kk KIYAMETin dahi almetleri
ona benzer; ki o da anlatld..
Byk KIYAMET in bir baka almeti dahi; GNEN BATTII YERDEN
DOMASIdr..
Bundan sonra, tevbe kaps kapanr..
Daha nce iman etmemise.. artk bundan sonraki iman nefse fayda vermez..
Zira o zaman: Artk vuslat sergisi kaldrlmtr.. Drlmtr..
Kk KIYAMETin dahi buna benzer almeti vardr..
Bunun insandaki almeti udur: Onun mahede gnei, varlk batsnda doar..
Bu ise.. Batn keiften ibarettir.. Bu ise.. Gizli srra ittilada tahakkuktur..
Byle olduktan sonra bilir: Kendisi nedir?.. Ve Kimdir?..
Sonra.. z vasflar ile tahakkuk eder.. Araf cennetinde bol bol inama kavuur..
Remizleri zer; onlardan hazine karr..
Mana rtlerini aar; kurtulanlarla beraber kurtulur..
Bu hale erdikten sonra, ondan ayrlk ve vuslat sergisi drlr..
Ve.. Orada imann faydas olmaz.. nk, imann hkm bundan nce idi..
Zira iman: Gaybde olan bir eye olur.. Aradaki hicabn kalkmas ile de
hkm gider..
Madd manada tevbe kabul olmaz; gnah balanmaz..
Zira gnah ve balanma ii: kilik mahallidir..
O tek zat ise.. Kendi tekliinde; gnahtan da, balanmaktan yana da
mnezzehtir..
bu anlatlanlar.. Byk KIYAMETin mukabili olup Kk KIYAMETin de
mukabilidir..
Muhyiddin b. Arab de, yukarda iaret ettiklerimizi ayn ekilde anlatmtr..
Byk KIYAMETin mukabili, Kk KIYAMETi aynen iaret yollu karlatrmtr..
yle ki:
Gnein batdan douunu yle anlatmtr:
Ruhun ilk merkezine, ilk makamna dnmesi..
Bu ise.. lmde, vefat hkm ile; iin hirete intikali saylr..
Tevbe kapsnn kapann da yle anlatmtr:

Can boazna gelip gargaral ses karann tevbesi kabul olunmaz;


gnah balanmaz..
Bu iddiasn da:
ki kap, yani: - doum lm - arasndaki mesafe yetmi yldr..
eklinde anlatlan cmleye dayandrr..
Bu ise.. nsann ortalama mr, kyas ve nizam yolu ile, yetmi yl oluuna
mukabildir..
mamn bu anlattklar makbuldr.. En gzel eklinde yorumlanr..
Ancak biz, insana mahsus olan kk KIYAMETi bu dnyada kald gnleri
zerinde durarak anlattk..
Bizim yolumuz buydu..
Perdeyi yrtmak korkusuyla daha ileri gitmedik..
u da aktr ki, burada btn srlara iaret ettik..
Bu kitapda zerinde, dura dura anlatmadmz hibir i kalmad..
Allah.. Hak syler..
Doruya hidayeti nasib eden odur..
2. FASIL: LM
Biz burada LMden bir para anlatacaz..
Zira : LM, bu kitabn ELL DRDNC BLMnde geti..
Orada grlebilir..
Bilesin ki..
LM: Bu dnyadaki hayatn sebebi olan, GRZYE nam atein snmesidir..
Hayat ise.. bu sureta heykellerde, ruhlarn kendi nefsine bakmasdr..
Bu sureta heykellerde, ruhlarn nazarn tutan ise.. o hararet-i griziyedir.. Amma
tabi itidal hkmne gre kald sre..
Burada:
tidal..
Demekten kasdm; onun drdnc derecedeki yerine oturan hararetidir..
Bu hararetin, birinci dereceye dnmesi, ki bu: Unsurlara bal bildiimiz ate olur..
Onun byle bir dereceye gelmesi ile de, lzm olandan baka olur..
Mizacn durumu ise.. anasra bal her hangi bir eyi kabul etmemektir.. Zira, bu
durumu ile ate son haddini bulmu saylr..
O zamanda kalplar, atee kar ikinci derecede kalr..
Atein, hararet halinde imtiza kabiliyeti vardr.. Zaten, dier rknlerle, imtizac
olmaynca, atein varlna ihtiya kalmaz..
Kald ki: Ate, su hava ve topraktan her biri, drt unsurdan meydana gelmitir..
Bu drt unsur dahi udur: Hararet, brudet, ybuset ve rtubettir..
Galip gelen her hararet rkn, kalan maddeleri yok eder.. O zaman ad: Tabi ate
olur.. Galip gelen her brudet rkn dahi, arta kalan maddeleri yok eder..O zaman ad
Tabi bir sululuk olur..
Dierlerine nazaran bulunduu yerde galip gelen her rtubet rknnn hkm
hepsini yok eder.. Ad: Tabi hava olur..
Dierlerine nazaran, bulunduu yerde ybuset hkm kalanlara ar basnca,
dnda kalan hepsini yok eder; ad: Tabi toprak olur..
Bu durumda onlardan birine:
Atee bal, suya bal, havaya bal, topraa bal..
Denemez.. Meer ki, nc dereceye ine; dier rknlerle imtiza ede..
Hangi ey olursa olsun; nc derecede, hararet ve ybuset eit gelirse.. Bu
dereceye kma zaaflarndan dolay, dier iki rkn ondan saklanrsa.. O zaman ad:
Ate olur..

Hangi ey olursa olsun; nc derecede, brudet ve ybuset eit gelirse..


bu dereceye kma zaaflarndan dolay dier iki rkn ondan saklanrsa.. O zaman onun
ad: Toprak, olur..
Hangi ey olursa olsun; nc derecede, hararet ve rtubet ona eit gelirse..
bu dereceye kma zaaflarndan dolay, dier iki rkn ondan saklanrsa.. O eyin
ad: Hava olur..
Hangi ey olursa olsun; nc derecede brudet ve rtubet ona eit gelirse..Bu
dereceye kma zaaflarndan dolay, dier iki rkn o eyden saklanrsa.. O eyin
ad: Su, olur..
Unsurlar felekini grmyor musun: Nasl tabiatlar felekinin stne km..
Tabiatlar feleki ise.. istiksaat felekinin stnde.. Bu istiksaat feleki: Ate, hava, su, toprak
felekleridir..
Sonra..
Tabi hararet bir derece daha iner ve drdnc derecede eit olursa.. O zaman bu
suret heykellerinden birinde dier rknlerle imtiza edip kalr.. Amma bu imtiza:
Cisman, hayvan bir imtiza olur.. Onun bu haliyle bulunduu heykel dahi, hayvan bir
heykel olur..
Ve.. Hararet-i griziye bu derecede devam ettii sre, o heykel var olarak kalr..
Hararetin bu drdnc derecede oluunun ad: Griziyedir..
Nasl ki: nc derecede ad : Hararet, idi..
Nasl ki: kinci derecede ad: Tabi hararet, idi..
Nasl ki: Birinci derecede ad : Unsur hararet idi..
Atein dnda kalan erkna da, yukarda anlatlana uyarak, buna benzer isim
verilebilir..
Hsl: LM, anlatlan hararet-i griziyenin hayvan heykelden gidiidir.. Haliyle
onun gidii, zdd olan brudet-i griziye sebebi ile olur..
te.. Buraya kadar anlatlanlar, bu cismin nasibidir..
Ruhun nasibine gelince..
Onun heykel hayat, ittihad gz ile, ona nazar ettii sredir..
O heykelin lm ise.. Bu nazar heykelden evirip kendi zne daldrmasdr..
O zaman, btn ile kendi leminde kalr..
Lkin, ruhlar leminde, buradaki heykeli ekli ile cesed bulur.. Onun varlk hkm,
bu cesed dolays ile olur..
Zira, onun hkmleri, cesedlenmesi ile zhir olmutu..
bu manada, birok nuran keif ehli hataya dmtr.. Onlarn verdii hkm:
Cisimler harolunmayacadr..
Bize gelince..
lh bir ittil sonunda bildikki: Cisimler ruhlarla harolunacaklardr..
Ruhlarn lm: Heykele bal cesedin znden zlmesidir..
Bu durum, onun yok olmasn icab ettiren eylerdendir..
Bu durumda o: Varla yaylan bir eydir.. Amma, belli bir sre iin..
Buna misal: Uykuya dalan ve ryasnda hibir ey grmeyen kimsenin halidir..
O: Bir ey grmedii bu saatte yoktur..
Bu durumda o: ehadet leminde deildir ki; ayk olsun.. Gayb leminde deildir
ki; varlna dellet eden bir ey grsn.. Zira o: Yok olan bir vardr..
Sonra buna: Gnei dahi misal olarak verebiliriz..

Gne evin penceresinden doduu zaman, ev gne ziyas ile aydnlk olur..
Halbuki gne, oraya ne inmi; ne de oraya hll etmitir..
bu gne ziyas: Ruhun, kendisine has olan cesede nazar mesabesindedir..
Yani: Hayvanat cisimlerinden..
Sonra..
Eer pencere, yeil caml ise.. eve giren ziya ve ule o ekilde olur.. O surette
olur..
Ruhun durumu da byledir..
nsan heykeline veya baka eye nazar ettii zaman; grnts, nazar ettii eyin
suretinde olur.. Bu baka trl bir deimeye uramaz..
Ve.. Gnein evden kaymas ise.. ruhun nazarn cesetten kaldrmasna misaldir..
LM ise.. aydnln, gne aydnl znde gizlenmesi misalidir..
Bu durumda o ahs, l olarak kalr..
Onun bu LM; anlatlan n, bu lemde, gne nn zne girip
gizlenmesine benzer..

3. FASIL: BERZAH
BERZAH bir vcuttur.. Amma tam deildir.. Bir istiklli de yoktur..
ayet tam veya mstakil olsayd; dnya ve hiret evi gibi, bir ikamet yeri olurdu..
Onun misali: Bizim tasavvurumuz gibidir..
Biz bir uleyi, yeil bir cam iinde, yeil renkli olarak tasavvur ederiz.. Bize, bu
haliyle ekil verir.. Amma hayal leminde..
Kald ki, hayal lemi de, dnya ehli iin tam deildir.. Dnya ehlinin hayali iin,
kendi bana bir istikll de yoktur..
u da bir hakikattir ki, dnya lemi, kendi znde tam bir lemdir.. Amma, kendi
gznden; ona bakld takdirde tamdr.. His lemi, manalar lemine gre tam deildir..
Ancak, Allah ehlinin hayalini, saylan hayalin dnda tutmak icab eder.. Onlarn
hayali kmildir; mstakildir kendi znde tamdr.. Bu tr hayal, onlarn dnda kalan
dnya ehlinin hiretine benzer..
Brahmanlarn, kafirlerin, mriklerin vb. kimselerin mcahede, riyazat vb.
yollardan safa bulan kimselerin hayali ise.. dnya ehlinin uykusu gibidir..
Dnya ehlinin hayaline ise.. tibar edilmez..
Her nekadar hayalin asl, znde herkes iin ayn ise de; adi ilere, cesedden
matlub eylere harcanan hayal hazineleri bozulmu; ruh safiyet hkm kesilmitir..
Her nekadar yukarda anlatlan brahmanlar, felsefeciler iaret edilen adi eylerden
uzak iseler de: Hayal hazinelerine akl iler, tabiata bal hkmler dolduu iin, bu
durum, onlarn ilh olan manalar lemine terakkilerine engel olmutur..
Haliyle, Allah ehlinin durumu byle deildir..
Onlar, illetli yollardan masundurlar.. Ezel gayb leminde, Allah tarafndan
korunmulardr..
Hsl: BERZAH leminin tam bir varl yoktur..
BERZAH..
Denmesi de bu sebebe dayanr..
Ayn ekilde, dnya ehlinin hayali dahi, varlk lemi ile yokluk lemi arasnda bir
BERZAH saylr..
Sonra..

Kyametin benzeri ise.. gnein, nce aydnln verdii pencereye tekrar


dnmesidir..
Bundan daha fazla bir beyanda bulunulamaz..
Ruhlar bu heykellerde cesed bulmadklar sre, yaygn bulunurlar.. lmn
hakikati de budur..
Cesedlendikleri zaman, bu cesedlenme onlarn vcudu olur..
Ancak, bu cesed bulma, cesedin artlarna bal olduu sre, ruhlar BERZAHta
kalr.. Zira o: Ruhun mutlak ruhan hali ile iktiza ettiini yapmaktan yana kusurludur..
Sonra..
Allah- Tal diledii zaman, kyamet gn ruhu baas eder.. O zaman
cesedin icablarna bal kalmaktan kurtarr..
Haliyle bu durum maher yerinde olabilir..
Sonra..
Onun bu serbestlii, dnyadaki durumuna gre olur..
Dnyada hayr zere idiyse.. Orada da hayr zerine serbest kalr..
Dnyada er zere idiyse.. Orada ayn ekilde serbest olur..
Zaten o: Dnyadaki hali dnda bir serbestliin talibi olmaz..
Bu manada u yet-i kerime aktr..
nsana ancak syi kadar vardr.. (53/39)
Bilesin ki..
Yce Hakkn nurundan; ruhlarn mteaddid olarak yaratlmalarnn misali: Gnein
uasndan, muhtelif aydnlklarn meydana gelmesidir..
Muhakkik zatlarn, lemin birliini iddia etmelerine misal: Gnein aslnda bir tane
olmasdr..
Kandillerde, eitli ekillerde zuhur etmi olsa dahi, o aslnda bir tanedir.. Kendi
sayya gelmeyen bir tanedir.. Kendi ekli dnda bir baka ekli dahi yoktur..
Zuhur yerlerinde nekadar ekil alrsa alsn, asl birdir..
Bu ii, bu kadar anlatmamz yeter..
Kald ki biz: Ruhlarn kabzn, Azrailin kabz iin geli eklini daha nceki BLMde
anlattk.. (Bak: Blm 54)

durur..

Bilesin ki..
BERZAHta insanlarn durumu muhteliftir..
Onlardan bazlar: Hikmetle muamele grr..
Onlardan bazlar da: Kudretle muamele grr..
Hikmetle muamele olunan kimse: Dnyada yapt amelinin hakikat ile, dner
Onun BERZAH lemindeki durumu budur..
Diyelim ki:
O dnya hayatn taatle geirdi..
Hak tal onun iin, amellerinin manasn suretler vererek yaratr..
O da taatnn suretine dner.. Allah- Tal onu, o haliyle durutur..
Onun taat ya namazdr; ya orutur; ya sadakadr..
Yahut bunlarn dnda kalan, baka bir taatn suretidir..
Bylece o kimse, bir gzel amelden, dierine geer..
Yeni getii amel ekli, ya bir nceki gibi gzeldir; yahut daha da gzeldir..
Tpk: Dnyada olduu gibi..

lerin hakikat ona zhir oluncaya kadar byle gider..


O zaman da onun kyameti olmu olur..
Sonra..
Meydana gelen bu suretin, gzellii ve parlakl taat kadar olur.. Bir de o taat
zerine gnln birletirdii kadar olur.. Bir de, o ameli yapmaktaki gzel gayesi kadar
olur..
O suretin irkinlii ise.. yaplan amelin irkinlii kadardr..
Mesel: Biri, zina eder, hrszlk eder, arab ier..
Allah- Tal bu fiillerin manasna gre suret halk eder..
Fiilin sahibi, o amellerden hangisini ilemise.. onun iinde dner durur..
Mesel: Zina eden iin, ateten bir kadn tenasl uzvu yaratr.. Erkek uzvunu ona
daldrr, karr..
Ondaki atei, yakcl, kt kokusu, amel sahibinin ona dnyadaki
dknl kadardr..
arab ienlere de, ateten bir kadeh meydana kar.. i, ate arab doludur.. O
kimse, bunu ier..
Dnyada o hale nasl devam etmi ise.. orada da o hal iinde dner durur..
Bir kimse, taatle masiyet arasnda olursa.. o: Bu iki hal arasnda dner durur..
Yani: Allah- Talnn onlara gre, yaratt manalarn sureti iinde dner durur..
Onlar, nur olabilir; ki bu: Taattan yaratlan suretlerdir.. Veya ateten masiyet icab
yaratlmlardr..
Hsl: Onlar bu durumda, suretten surete geerler
Bu geilerinin devam sonunda, iin hakikat onlara peyder pey zhir olur..
Onlara anlatlan iki hkmden biri tamam olur; kyametleri de kopar..
BERZAHta kudretle muamele grene gelince..
Bu makamda bulunan, amellerinin manalarn gremez.. Manalarnn suretini
grr..
Eer asi ise.. Allah- Tal dahi, onu balam ise..Aancak o amellerini
taata benzer surette grr..
Allah- Tal o ameline ilh bir durum verir..O amelin sahibi, biri dierinden
daha gzel olan ameller iinde geip gider.. Taa, kyameti oluncaya kadar.. O zaman
da: Hakikatler ekli zerinde zuhur eder..
Bu kudret muamelesine tabi olan bir dieri, taat ehli olabilir; ama Allah onun
amelini boa karmtr..
Bu kimseye suret kar ama, Allah-u Tal ezelde onun iin ekavet babnda ne
yazm ise.. O kar.. Ona olan tecelli bu yoldan olur.. eitlenmesi de, yine ona gre
olur..
Bu halin sahibi dahi, ameline gre, cehennemin hangi tabakasnda bulunmas
icab ediyorsa.. ona benzer bir durumda, kendisine gelen suretlerle urar durur..
Kyameti oluncaya kadar; sonra.. cehennemde azabn grmeye balar..
Sonra..
Allah- Tal, BERZAH iin, bir kavim yaratmtr.. Bunlar, orada sakin olur; oray
imar ederler..
Ancak, bunlar dnya ehli deildir; kyamet ehli de deillerdir.. Ama, hiret ehline
katlmlardr.. hiret ehline katl sebebleri, yaratl yolu ile, onlarla birlikte olulardr..
Bir kimse, ruh durumu ile onlara aina olursa.. .lmnden sonra onlar tanr..
Bunun onlara kavumas, tandk bir toplulua kavumas gibidir.. Gider; onlar
tanr; kendileri ile gayet nsiyet eder.. Onlarla kalr; onlarla olduka kederi olmaz..
Onlarn arkadal kendisine huzur verir..

Onlara bir ainal olmayan kimse ise.. kendisine fkeli bulur.. Ne kendisi onlarla
lfet edebilir; ne de onlar kendisi ile lfet edebilirler..
Sonra onlardan biri kar; Allah-u Tal kimin azabna sebep klacaksa.. Dnyada
sevmedii suretlerin en kts olarak ona gelir..
Onun bu gelii, amelinin suretidir.. Bu gelii ile, o kimseye korku ve nefret verir..
O kadar ki, hibir ey onunla kyas edilemez..
Bazlarna da en gzel surette gelir.. Bu dahi, o kimseye ait iyi amelin suretidir..
O kimseye bu hali ile ho gelir..
Gelince aralarnda lfet olur.. efkat gsterir.. Bylece aralarnda sevgi doar..
Dolays ile, o kimse, bu gelen suretle.. taa, kyamet oluncaya kadar hoa
arkadalk edip kalr..
Sonra..
Bilesin ki.. Kyamet, BERZAH, dnya yeri bir vcuttan ibarettir..
Bunun misali bir daire gibidir.. Bu dairenin yarsn dnya farzet; yarsn da hiret
farzet.. BERZAH ise, bu ikisinin arasdr..
Btn bu anlatlan farz ve takdir yolu iledir..
Gerek u ki: Senin mevcud olduun hviyet, aynen BERZAHta mevcut olan
hviyettir.. Kyamette dahi, mevcud olan yine odur.
Hsl: Sen, dnyada, BERZAHta ve hirette bu benliin ilesin..
Ancak aralarnda deiiklik vardr..
yleki: BERZAH ileri zarurdir.. Zira oras, dnya zerine kuruludur..
Kyamet ileri de ayn ekilde zarurdir.. nk o da, BERZAH zerine kuruludur..
Dnya ileri ise.. htiyardir..
4. FASIL: KIYAMET
Sonra..
Bilesin ki.. Allah- Tal KIYAMETin kopmasn diledii zaman srafile a.s. ikinci
defa sura fleme emrini verir..
Birinci fleme lm iindir..
Sur: Ruh lemin suretleridir..
Mfni ve Mmit ismi ynyle srafil, ona birinci flemesini yapar.. Btn suretler
lr.. Heykellerinin bandan syrlr..
Tpk: Uyannca, ryada grlen suretlerin yok olup gittikleri gibi.. Yaratldklar
mahalle dnp gittikleri gibi..
Bundan sonra, ikinci defa sura fler.. Ruhlar, kendi lemlerinde olduklar ekilde
dnp gelirler.. Cesed kalplarna girerler..
Biz bunu gnein camlara vuru eklini bahsederken, sana anlatmtk..
Bu konumalarn hepsi, ruhlarn, kendi durumlarna gre yaplan itibara gredir..
Zira uhrev lem, ruhlar lemidir.. Ruhlar leminin tm ise.. insanda var olan
mutlak ruhtan ibarettir.. nsan ise.. kendi znden ayr duramaz..
Kald ki: hiret ruhlar leminden ibarettir.. Ruhlar lemi ise.. nsann
mutlak olan ruhundan ibarettir..
Bu mana daha nce de geti..
lem, tm ile, karlkl duran iki aynadan ibarettir..
Diye anlattk.. Byle olunca, ahadiyet hkmne gre, birinde olan dierinde
bulabilirsin.. Ama, misil ve tebih yolu ile deil..
Btn lem bir cevherden ibarettir.. Kendi znde gerek yn ile ikiye
blnmez..

Say ve blnme gryorsan, bu : Hayaldir..


Bu hayal ise.. ferd olan cevherin blnmesini, farz ve takdir etmemize gredir..
bu mana, u yet-i kerimede anlatlr:
Onlarn hepsi KIYAMET gn ferd olarak ona gelir.. (19/95)
Yukarda anlatlan nkteyi anladysan, varlktaki ahadiyet srrn da anlam
olursun..
Allah- Talnn vaadini de anlam olursun..
Sonra..
Allah- Talnn cennet, cehennem ve hiretin dehet verici hallerine dair
vaadlerini yakn haliyle ayan beyan kefeder grrsn..
Ve.. O zaman, imann: Zeyd b. Harisenin iman gibi olur..
Allah ondan raz olsun..
O, Resulullah S.A. efendimize yle anlatmt:
Hak mmin olarak sabahladm..
Resulllah S.A. ona sordu:
mann hakikat nedir?..
Zeyd b. Harise yle anlatt:
Kyameti olmu grdm.. Rabbmn ar ak grnyordu..
Gelelim, insan fertlerinden her birine has olan kk KIYAMET bahsine..
nsan, akl evvelterazisini, ekmel adaletin kubbesi altnda kurduu zaman, hakikat
iktizalar gelir..
Onda bulunan hakikatlerden her biri neyi gerektiriyorsa.. Ona gre hesabna
bakar..
Yahut, onun iin bir ahadiyet kprs kurulur.. O zaman da, tabiat metni
cehennemi zerinde yrr..
O kpr, zm zor bir ey olmas icab: Kldan daha incedir.. Uzakl dolays
ile,kltan daha keskindir..
Bu srattan geenlerden bazlar akan imek gibi geerler.. Byle olan kimsenin
irfan babnda seri bir binei vardr.. O ekilde gei gcn bundan alr..
Bazlar da da arlnda yrr.. Bunun sebebi de, sfl haline
ballk durumudur..
Bir kimse, ad geen srat geer, l nizam iinde kalrsa.. zat cennetine
dahil olmu olur.. Sfat meydanlarnda dahi gdasn alr..
Bu durumda, kendi benlii yoktur.. Kendi hviyetinden syrlmtr..
Kendi nefsi cihetinden bir eser gremez.. Ondan bir haber de alamaz..
Onun namna, Cebbar olan yce Allah yle seslenir:
Bu gn mlk kimin?.. (40/16)
Ancak, o yce varlk, kendi zatndan bakasn bulamaz; yle cevap eder:
Vahid Kahhar Allahn.. (40/16)
Bundan sonra artk, ne gaflet vardr; ne de huzur..
Bundan sonra, ne lm beklenir; ne de dirilme..
Zira, hali anlatld gibi olann kyameti, artk olmutur..
Bir ak yan da yoktur..

Burada anlatlan, kk KIYAMETtir.. Kk KIYAMET hallerini buna gre


kyas eyle..
Hesap, mizan, srat yollarn da, sana iaret yollu anlattklarmzdan kar.. Sarih
anlattklarmzdan deil..
Akl banda olana bu kadar iaret yeter..
5. FASIL: CENNET VE CEHENNEM
Cenneti, cehennemi kendi yerlerinde anlattk..
Onlar anlattmz blm: Bu kitabn ELL SEKZNC BLMdr..
Ancak, burada iaret yollu onlar yine anlatacaz..
Eer, stn bir anlayn varsa.. kavi bir azme sahip isen.. aret ettiimiz manay
idrk edersin..
Eer belirttiimiz gibi bir anlaya sahip deilsen.. Bakalar gibi olduun yerde
kal..
CENNET ve CEHENNEMin d manalarnda kal..
Bilesin ki..
Allah- Tal, iindekilerinin tm ile hireti, dnyadan bir nsha kld..
Dnyay ise.. Haktan bir nsha kld..
Dnya asldr; hiret onun feri saylr..
Dnya hiretin ekim yeridir..
Melindeki hadis-i erif, bu manay anlatr..
u yet-i kerimeler dahi ayn manay iaret ederler:
Bir kimse, zerre mikdar hayr ilese onu, grecektir.. Bir kimse. Zerre
mikdar er ilese, onu grecektir.. (99/7-8)
Bilinen u ki: Asl, dnyada ilenen amellerdir.. Bunun feri ise.. hirette grecein
itir..
hiret, kyamet gn orada olacak ilerden baka bir ey deildir..
Orada olacak iler ise.. ancak insan amelinin bir neticesidir..
Netice ise.. Taksim edilen eylerin bir feridir..
Takdim edilen eyler ise.. Dnya amelleridir..
Anlatlan mana icabdr ki: Yaratlmada, dnya hiretten n geldi..
Adna da:
Ula..
Dendi.. hiret ise.. Sonraya kald.. Bu sebeple adna
Uhra..
Dendi.. nk o: Feri idi.. Eer, hiret dnyaya bakarak fer olmasayd, onun
sonraya kal hikmet babnda bir noksan olurdu..
Zira: nce olann sonraya kalmas, sonraya kalacan da nce gelmesi, hikmet
ynyle taana sebep olan ilerdendir..
Bilesin ki..
hiretin, hisse dayal eyleri, dnyann hisse dayal eylerinden daha kuvvetlidir..
Bunun gibi; hiretin lezzet babndaki ileri, dnyann lezzete dair ilerinden
daha lezzetlidir..

hiretin zorluklar ise.. Dnya zorluklarndan daha zordur..


Bunun sebebi udur: Ruh hirette; kendisine sevilen ve kt olarak gelenleri
kabul iin, tamamen botur.. Amma, dnyada byle deildir..
Zira bu cisim, kesafeti icab, kendisine uyan ve uymayan kabul etmesi iin, ruhu
bo brakmaz.. Dnya hayatnda, ruhun ancak bir yann bo bulabilirsin.
Misal olarak, yemek yiyen bir ahs ele alalm..
O kimse, yemek yerken, kalbi tamamen yedii ile megul deildir.. Bir yandan
yemek yer; bir yandan da baka nemli bir iini dnr.. Bu yzden de yediinin tam
tadna varamaz..
Sebebi: Baka nemli ii dndnden, yemek ii iin gelen tada, ruhu tam
boalm deildir..
bu mana icabdr ki: hiret, dnyadan daha ereflidir..
Her ne kadar, dnya hiretin anas ise de, buna ama.. Nice ocuklar var ki: Ana
babasndan, eref itibar ile, daha yksektir..
Bu adan baklnca, dnya asl ise de, hiret Allah katnda daha erefli ve daha
faziletlidir.. Kendi kapsamnda bulunan hakikat icab, hiretin durumu budur..
Yine bir misal verelim:
Hele lafza bir bak.. Ondan kan mefhum mana ne kadar gzeldir ve ne kadar
ycedir.. Kadri kymeti lafzdan nekadar ileridir.. Ne kadar da sonsuzdur.. Btn bunlar
onun yceliine erefine delildir..
u var ki: Mana lafzn neticesi ve feridir.. Lafz olmasa manann hakikati
anlalmaz..
te hiretin durumu budur..
hiret, dnyann her nekadar neticesi ise de, dnyadan daha faziletli; daha geni
ve daha ereflidir..
Bunun sebebi ise.. onun ruhlardan yaratlm olmasdr.. Ruhlar ise.. Nuran
letafete sahiptirler..
Dnya ise.. Cisimlerden yaratlmtr.. Cisimler ise.. zulman kesafetten
yaratlmtr..
phesiz: Ltif olan eyler, kesif olanlardan daha deerlidir..
Sonra..
hiret, izzet ve kudret yeridir.. Engellerden kurtulan kimseler, orada istediini
yaparlar.. Bunlar cennet ehli olanlardr..
Dnya ise.. Zillet ve acizlik yeridir..
Dnyann padiahlar bile, bir karnca eziyetini kendilerinden atmaya gl
deillerdir..
Hal byle iken, dnya nimetinin hesabn vereceklerdir.. Halbuki; dnya nimeti
zail olup gider..
hiret ehli ise.. inde bulunduklar nimetin daima daha iyisini bulurlar..
Onlara pe pee biri dierinden daha gzel nimet gelir..
Zira, hirette Allahn ihsan hesapszdr.. Dnyadaki ihsan ise hesapldr..
lh hikmetin dzeni byledir..
te.. Anlatlan manay anlar, onda tahakkuk edersen, murada erersin..
6. FASIL : ARAF VE KESB
Bilesin ki..
Btnyle hiret; yani: Cennet, Cehennem, ARAF ve KESB, hepsi bir yerdir..Ne
blnr, ne de sayya gelir..
Bu hiret evinin hakikatleri bir kimsenin aleyhinde olursa.. Onun yeri cehennem
olur.. Zira, cehennem ehli iin: Kahr zilleti altnda, aleyhlerine hkm verilmitir..
Bu hiret evinin hakikatleri bir kimsenin aleyhinde olmazsa.. Onun yeri de, cennet
olur..
Bir kimse de, bu dnyada, Allah iin kendinin hakimi olur ve Allaha itaat
ederse.. O kimse, hiret evinin hakikatlerine hkim olur.. Orada istediini yapar..
Bir kimse de, bu dnya evinde, Allah iin kendine hakim olmaz ve

buradaki ii daima isyan olursa.. Burada iken, aleyhte hkm giymitir..


Dolays
ile, hiret evinin hakikatleri de, onun aleyhine olur.. Bu hkme aykr davranmak
onun haddi deildir..
Nasl ki, cehennem ehli, zebanilerin hkm altnda kaldklar gibi..
Bunlarn hilfna, cennet ehli, hibir hkm altnda deillerdir..
Hele bak ki: Bunlardan her biri istediini yapar, hi kimse de, onlarn aleyhine
bir eyin hkmn kesemez..
Bir kimse, hirete dair ilerin ilminde tahakkuk ederse..
Tahakkuk ettii ilimle de, tasarruf makamn tutarsa.. bu kimse ARAFtadr..
ARAF: lh yaknlk mahallidir.. Kuranda bu makam yle anlatld:
Gl sultann katnda.. (54/55)
Bu nazargha o ismin verilmesi; rfan makam, olduu iindir..
Bu marifet ise.. Sana anlattm ilimde tahakkuktur..
ARAF ehli, Allah- Talya kar irfan sahibidir..
Bir kimse, Allah- Talya kar irfan sahibi olursa.. hiret ii ilminde, tahakkuk
eder..
Allah- Talya kar irfan sahibi olmayan, hiret ii ilminde tahakkuk
edemez.. Nitekim, Allah- Tal yle buyurdu:
ARAFta birtakm kimseler vardr.. Onlar her eyi simas ile bilirler..
(7/46)
Bunun daha ak manas udur:
Yce Allahn irfan makamnda, birtakm kimseler vardr.. Yce
anlar dolaysyla, onlar kimse bilmez..
Zira onlar, bakalarnn mehuldr..
Ama onlar, her eyi simasndan tanrlar..
nk onlar, Allah bilirler..
Allah bilene ise.. Hibir ey gizli deildir..
KESB ise.. ARAFn altnda, naim cennetinin stndedir..
Allah- Tal, cennet ehlinin Allaha irfan derecelerini artrdka, KESBe kadar
ykselirler..
KESB ehli ile, ARAF ehli arasnda fark
vardr.. yle ki:
KESB ehli: Dnyada, Allah- Talnn; kendilerine irfan tecellisi olmadan,
o dnya leminden kmlardr.. hirete intikal edince de, yerleri cennet
olmutur.. KESBe karmak sureti ile, onlara fazlu ihsanda bulunmutur..
Orada onlara tecelli eyler..
O makamda, onlara tecelli mikdar: Dnyada Allaha imanlar ve onu irfan yolu
ile bildikleri ne kadarsa.. O kadardr..
ARAF ehline gelince, bunlar dnya hayatndan ayrlmadan evvel, yce Allah
kendilerine irfan tecellisi eyler.. Bu yoldan yce Allah bilirler.. hirete gidince de, yerleri,
ancak yce Allahn kat olur..

gider..

Mesel:
Bir kimse, bir beldeye giderse.. o beldede, tand biri olursa.. Ancak onun yanna

Belki de, o arkada iin, beldesine inen tand arkadan, yanna almak
vacip olur..
Bir mahluk iin durum byle olunca, yce Hlik iin, olmas daha
uygundur.. Nitekim, Sbhan Allah, bu manay daha ak anlatt..
Orada bir takm kavim vardr.. Onlar:
Gl sultann katndadr.. (54/55)

Bu makamda, daha baka, hayrete dren, hi duyulmam nice iler


vardr.. Onlar ak ak anlatsak, bu vcud batan sona hepsini alamaz..
Onlar incelii ve zorluu dolays ile, ancak, iaretle ve misalle anlatlabilir..
Meer ki, bu kitab okuyan kimse, o mertebeye ermi olsun: O hayret
veren
halleri, aynen grm olsun..
Hali byle olan, en kk iareti anlar.. En gizli manay kavrar..
Ancak bizim bu kitab yazmaktan gayemiz, cahile bilmediini anlatmaktr..
Bilen kimseye de, bizim anlattmz bu acaib eylerin bir faydas olmaz.. Onun
iin ancak yle bir haber olur: Biliriz ki, biz de onun bildii kadarn biliyoruz..
Bizim kasdmz ise.. byle bir ey
deildir.. Dolays ile, dizginleri ksalm..
Allahtr yardm makam.. Allahtr tevekkl makam..

62. BLM
YED KAT SEMA VE
STNDEKLER YED KAT YER VE
ALTINDAKLER
YED DENZ VE ONLARDA ACAB GARAB EYLER
VE BUNLARDA SAKN OLAN MAHLUKLAR BEYAN OLUNUR
Bilesin ki..
Allah- Tala, seni zatndan ruhla teyid eylesin; glendirsin..
Allah- Tal halk yaratmadan nce, kendi zatnda, vard.. Mahluklar ise.. Onda
mstehlikti..
Allah- Talnn bu varlktan, hibir eyde zuhuru yoktu..
te.. Gizli hazine buydu..
Resulllah S.A. efendimiz, bunu yle anlatt:
madayd.. Ne altnda hava vard; ne de stnde..
Zira, hakikatler hakikatnn kendi varlnda; nisbetlerden hi birine, ihtisas
yoktur..
Ne daha yukarsna.. Ne de en aasna..
Ve o: Hadis-i erifte belirtildii gibi; beyaz bir yakuttayd.. yle buyuruldu:
Allah- Tal, halk yaratmadan nce, beyaz bir yakut iindeydi..
Allah- Tal, bu lemi yaratmay diledii zaman, hakikatler hakikatine nazar

eyledi..
Dilersen:
Hakikatler hakikati..
Cmlesi yerine:
Beyaz yakut..
Diyebilirsin.. Ki o: Bu vcudun asldr..
Ama Keml nazar ile bakt.. O zaman eridi; su oldu..
Bu mana icabdr ki: Bu varlkta, Hakkn zuhurunu keml mertebesinde tayacak
hibir ey yoktur..
Tek bana; kendi zatndan baka..
Hakikatlerin hakikati, bu vcudun asldr.. Bu varl batnda, ancak o tar..
Onun zerine bir zuhur olunca eridi..
Bundan sonra, o hakikatler hakikatine azametle nazar eyledi..
Bu nazar zerine dalgaland.. Tpk: Rzgrla denizin dalgaland gibi..
Bu dalgalanma sonunda kabaran kpkler birbirine girdi.. Tpk: Deniz
kpklerinin birbirine kart gibi..
te o dalgalanmadan meydana gelen kpklerden, Allah- Tal yedi kat
yeri yaratt..
Bundan sonra, her tabaka arznn cinsine gre, orann sakinlerini yaratt..
Bundan sonra, keml nazar sonunda eriyen hakikatler hakikati suyu ykseldi..
Tpk: Deniz buharnn ykseldii gibi..
Allah- Tal, o ltifelere, yedi kat semay at..
Ve.. Her semann melei, kendi semasna yarar ekilde yaratld..
Bundan sonra, Allah- Tal o sudan yedi denizi yaratt..
O yedi deniz bu lemi kuatmtr..
te.. Tm varln asl budur..
Sonra..
Hak Tal, kadim hali ile; mda nasl mevcud idiyse.. Ki o mevcud olduu leme:
Hakikatlerin hakikati.. Gizli hazine.. Beyaz yakut..
Dahi tabir edilir..
u anda dahi, o beyaz yakutta, mevcuddur.. Onun bu mevcudiyetinde, ne hll
vardr.. Ne de bir karma..
Ve o: Bu lemin btn zerrelerinde tecelli eder.. Onun bu tecellisinde say yoktur..
Bir birleme de yoktur.. Ayrlma da..
ncelerinde ne idiyse.. ayn hali ile hepsinde tecelli eyler..
Sbhan olan Allah, bulunduu hal zeredir..
O mdadr.. Beyaz yakuttadr..
Bu varln btn, o yakuttur.. O mdr..
Eer Sbhan olan Hak: Bu varln tmnde tecelli eylemeseydi; O
Sbhann bulunduu halde bir deiiklik olmas lzm gelirdi..
Onu byle bir halden tenzih ederim..
Bir deiiklik olursa.. ancak onun tecelligh olan beyaz yakutta olur.. Tecelli eden
Yce Sbhanda bir deiiklik olamaz..
O yce Hak, mahlukatna zuhurundan sonra da, zatna has mda, hazine zerine
bakidir..
Dn..
Biz, m iini, daha nce anlattk..
Hakikatlerin hakikatini de anlatm bulunuyoruz.. Hem de ak olarak..

imdi, hakikatlar hakikatinde mevcud olan eyay beyan zamandr..


nce yedi semay anlatalm..
Bilesin ki..
Bu bakp grdmz, sema deildir..
Onun ne rengi semann rengidir; ne de vasf semann vasfdr..
Bu grdmz ey: Tabiat hkmne gre, yerin kuruluu, suyun Rtubeti
sonucu meydana kan buhardr..
Gnein harareti onu havaya kaldrmtr..
Bylece, dnya semas ile, yer arasndaki boluk onunla dolmutur..
Anlatlan durum icab, onun rengini: Bazan mavi, bazan toz rengi, bazan da
kark grrz..
Btn bu renkler, yerden ykselen buharn hkmne gre olur.. Bir de o buharlar
arasna szan k durumuna gre..
Bu buharlar, dnya semasna bititii iin, adna:
Sema..
Denmitir.. Ancak, dnya semasnn kendisine gz ulaamaz..
Sebebi: ok uzak oluu ve letafetidir..
Sonra o: Renk itibar ile, stten daha beyazdr..
Bir hadis-i erifte belirtildiine gre:
Bu yerle dnya semas arasndaki uzaklk, be yz senelik yoldur..
ttifakla varlan hkm odur ki: Be yz sene uzaklktaki yeri grmek mmkn
deildir..
Bu durumda, bize alan odur ki: Bize grnen, semann ayn deildir..
u var ki: Eer yldzlarn yere dmeseydi; onlar da, grlmez ve
mahede edilmezdi.. Halbuki nice yldzlar var, onlarn yere vurmuyor; biz de,
onlar, uzak olular ve letafetleri dolaysyle gremiyoruz..
Ancak, keif ehli zatlar, o grnmeyen yldz grrler..
Yerdekilere ona dair malumat verirler.. O ve benzeri yldzn durumunu,
anlatmaya alrlar..
Bilesin ki..
Allah- Tal, btn rzklar, eitli yiyecekleri drt gn iinde yaratt.
Ve.. Onlar yerle sema arasnda, drt felekin kalbine yerletirdi..

Birincisi

Hararet

kincisi

Ybuset

ncs

Brudet

feleki..

feleki.

feleki..

Drdncs :

Rtubet

feleki..

Bu manalar u yet-i kerimede belirtilmitir:


Dilemeyenlerin eit bulmalar iin, drt gnde, gdalarn takdir
etti.. (41/10)
Yani: Zat sual mikdarna gre; eit hkmle takdir etti..
Zira hakikatler, zatlar neyi gerektiriyorsa.. onu isterler..
Mahlukatn hakikatlerinden hangisi olursa olsun; ne eyi iktiza ediyorsa.. Anlatlan
hazinelerden istedii mikdar gelir..
Bu manay da u yet-i kerime bize anlatr:
Her eyin hazinesi, bizim katmzdadr.. Ancak, onun belli mikdarn
indiririz.. (15/21)
Bundan sonra..
Allah- Tal rzk sahiplerine rzklarn ulatrmas iin, yedi semada melekler
yaratt..
Daha sonra..
Btn semalar iin bir melek yaratt; bu melei oralarda bulunan meleklerin
hkimi kld..
Bu melein ad: Havadistir..
Ve.. Her semada bulunan yldzn ruhaniyetini de bu melee balad..
Bu durumda semadan inen rzk meleklerinden her biri, o sema yldz
ruhaniyetinde yaratlan hkim melein izni olmadan inemez..

Dnya semasnn yldz :

Kamerdir..

Ay

kinci semann yldz

Utarittir..

Merkr

nc semann yldz

Zhredir..

Vens

Drdnc semann yldz :

emsdir..

Gne

Beinci semann yldz

Merihtir..

Mars

Altnc semann yldz

Mteridir..

Jpiter

Zhaldir..
Yedinci semann yldz

Satrn Urans
Neptn Plton

Dnya semas, gmten daha beyazdr.. Allah-u Tal onu, ruhun hakikatinden
yaratt..
Ta ki, yerle onun nisbeti, ruhla cesedin nisbeti gibi olsun..
Ayn manada, Kamer felekini de, dnya semasna yerletirdi..
Zira, Allah-u Tal Kameri, HAYY isminin mazhar kld..
Sonra, onun felekini burlar semasnda devreye koydu.. ki, varln hayat
oradadr.. Ayn ekilde mevhumun ve mehudun medar da odur..
Sonra, kamere bal yldz, yerin idaresine vazifeli kld..Tpk: Ruhu,
cesedin idarecisi kld gibi..
Eer, Allah- Tal, dnya semasn ruhun hakikatinden yaratmam
olsayd; hikmet, yeryznde hibir canlnn varln gerektirmezdi.. Oras, cemadat
mahalli olurdu..
Sonra..
Allah- Tal, demi a.s. bu dnya semasna yerletirdi..
Zira dem : Dnyaya bal lemin ruhudur..
Allah- Talnn leme nazar demledir.. keza leme rahmeti de..
Sonra.. O mevcudata, demin hayatna bal olarak hayat verdi..
Durum anlatld gibi olduu iin, bu insan nevi orada hayat yaad sre
lem devam eder.. Oradan intikal edip gidince, lem de helk olur.. Her eyi birbirine
karr.. Tpk: Ruhun ayrlmas sonunda cesedin harap olduu ve her eyi
bir birine kart gibi..
Allah- Tal bu semay tmden yldzlarla ssledi..
Nasl ki ruhu da: Bu insan heykelinin tad, zhir latifelerle ssledi..
Mesel: Be duygu..
Ayrca, batn kuvvetlerle de onu ssledi..
Bunlar da: Akl, himmet, fehm, vehm, kalb, fikir ve hayaldir..
Dnya semasnn yldzlar, eytana recim yerleri olduu gibi.. Anlatlan kuvvetler
dahi; insan, shhatna nail olduu zaman, eytan kuvvetleri znden uzaklatrr..
Dnya semas, anlatlan yldzlarla nasl korunuyorsa.. insann batn da,
anlatlan kuvvetlerle korunur..
Bu semann melekleri, Allah- Taly orada tesbih ettikleri sre; yaygn
dururlar.. Belli bir ekilleri yoktur..
Emirlerine verildikleri melek, bir i iin dnya semasna inmelerini emredince;
hangi ie iniyorlarsa.. o iin ekline girerler..
Kendilerine tevdi edilen iin, ruhaniyeti olurlar..
Bylece o ii, Allah- Talnn emrettii mahalle srp gtrrler..
Onlardan biri, bir rzkla memur ise.. Onu sahibine gtrr..

Hkm babnda bir i ise.. onu da, Allah kimin iin takdir etmi ise.. Ona
ulatrrlar.. Bu ulatrlan i; hayr da olabilir; er de olabilir..
Kendilerine verilen bu vazife bittikten sonra, kar; bu dnya semasnn
felekinde, Allah- Taly tesbihe koyulurlar..
Bunlar, bir daha baka i iin inmezler..
smail adnda bir melei, Allah- Tal bu semann tm meleklerine hkim
klmtr..
Bu melek, Kamerin ruhaniyetidir..
Allah- Tal, anlatlan yoldan bir emir verince, o emre hazr melek de
emri yerine getirir..
Bu gibi emirleri bekleyen her melek, kendisine has krsler zerinde oturur.. Bu
krslerin adna:
Suretler makam..
Denir..
O melek, kendisine gelen emre gre, ekillenir; anlatlan krs zerinde oturur..
Bu yolda bir ekil aldktan sonda, bir daha eski yaygn haline dnemez.. Hem de hibir
ekilde..
Bulunduu cz bir cisimle, ald suret eklinde kalr..
Bu hal zere Allaha ibadet edip ylece durur..
nk: Suretlerden her hangi bir surete girince, artk o sureti kendinden soyup
atma yolu yoktur.. Tekrar, asl olan yaygn haline dnmek yolu ona kapaldr.. Byle bir
eyin olmas mmtenidir..
Ancak, asl suretlerinden ayrlmadklar iin, her surete girebilme kuvveti onlarda
vardr.. Bu da, Allah- Talnn onlara bahettii bir hikmettir..
Anlatlan ruhan suretler, mevcudat ayakta tutan, Allahn kelimeleridir..
Bu mana: Ruhun cesedle kvam bulduu gibidir..
Ruhlar, ilmi derinliklerden kp, gzle grlen ak duruma geldikleri zaman, bu
varlkta zatlar ile kaim dururlar..
Bu manaya gre: Mahlukat, maden, bitki, hayvanat lfzlar ve bu lemin
kalan tm cisimlerinin kendilerini ayakta tutan ruhlar vardr..
Bu ruhlarn suretleri, cisimlerinin suretleri zerinedir..
Hatta cisim kaybolup gider; ama ruh baki kalr.. Allah- Taly tesbih eder..
Onun bekas, Cenab- Hakkn verdii bekaya baldr..
Zira: Cenab- Hak, ruhlar fena bulsunlar diye yaratmad.. Allah- Tal
onlar beka iin yaratt..
Yukarda anlatlan manaya gre: Keif ehli olan kimse, bu varlkta bir iin kefini
dinledii zaman; Allah- Talnn kelimeleri olan ruhlardan biri ona tecelli eder..
Bu tecelliden sonra o kimse: Anlatlan ruhlar, ayn ismi ve vasflar ile bilir..
Bu varlk ruhlarndan her biri, bir libasta tecelli eder..
Onlarn bu libas: Vasflardr, karakter veya eitli huylardr..
Anlatlan vasflar dahi, idaresini zerine ald cismin durumuna gredir.. Bunlar
da: Hayvan, maden, nebat, mrekkeb veya basit eylerdir..
Baka bir suretle de, tecelli edebilir.. O zaman, ruh ona mana olur..
Bu suretler de: Lafzlar, ameller, esrar, garazlar ve benzeri eylerdir..
Ruhun byle olmas: lm lemden, ayn leme kna baldr..
Eer ruhlar ilm lemdeki halleri ile grrse.. o zaman: leride alacaklar,
eitli ekillerini grr.. Onlarn alacaklar ey, ameldir veya vasflardr..
Ancak, bu ruhlara zuhur yeri, ya cesettir, ya da surettir..
Ancak, onlarn bu halini gren keif sahibi bilir ki: O durumda onlarn vcudu
yoktur.. Ancak, onlardan, o halleri ile diledii bilgiyi edinir..

Bu ilmi de, onlarn durumuna gre deil; kendi durumuna gre alr..
Bu al dahi, onarn hakikatlarnn iktizasna gredir..
Ancak bu al ekli, ruhlarn ilm lemden ayn leme geileri ile deiir.. O zaman
keif ehli olan, kendi durumuna gre deil; onlarn durumuna gre ilmini alr..
Bu durumda onlarla konuur ilmini onlardan alr..
Ve.. Onlarn ihtiva ettii ilim ve hakikatlerden yana cevabn da alr..
bu mahede makamnda, vellerin ve peygamberlerin bulumalar vardr..
Hicretin 800. yl idi.. Zebid ehrinde bu mahede makamna kondum..
Btn resulleri, nebileri onlarn hepsine salt ve selm olsun
velleri, ALN ve MUKARREBUN nam melekleri, teshir meleklerini grdm..
Ayrca, tm mevcudatn ruhaniyetini de grdm..
Ezelden ebede kadar olacak ilerin durumunu, hakik yzlerini kefettim..
lh ilimlerle tahakkuk ettim..
O mahede makamndan, onlar anlatmaya kalksak, bu kinata smaz..
Hsl: Bu mahede makamnda olan oldu..
Hayr san: ondan hibir haber sorma..
Bu aklama denizinde beyan dalgc, beni fazla daldrd.. Kader, bu incileri
amaya beni zorlad..
Artk bu kadarla yetinelim.. Burada izhar olan eyler; ebed hatra gelecek eyler
deildir..
Biz yine mevzuumuza dnelim.. Yani: Dnya semasn anlatmaya..
Bilesin ki..
Allah- Tal, dnya semasnn felek devresini, ONBR BN senelik
yolculukla kat edilecek ekilde yaratt..
Felek devresi itibar ile, semalarn en kk kutruna sahip olan budur..
Kamer, bu felekin evresini, normal olarak yirmi drt saatte tamamlar..
Yani:
Mstekim saat..
Demek istiyorum..
Bu durumda, 458 ( drt yz elli sekiz ) yl 120 ( yz yirmi ) gnlk yolu bir saatte
alr.. Bu felekin kutru, 4500 ( drt bir be yz ) senelik bir yoldur..
Bundan baka kamerin, kendine gre bir feleki vardr.. Ayrca, her yldzn da,
kendine gre bir feleki vardr.. Bunlar kktr;
byk felekin iinde dnerler..
En byk felekin devresi, yava dner.. kk felekin devresi ise.. abuk
dner.. Yldzlarn kayboluu, k eklinde grdn durum, byk felekin
devaran
iinde, kendi felekinde dnmesinden ileri gelir.. Bu devir iinde onu geer..
Onun bu halini gren kimse, gidip dndn sanr.. Halbuki o, ne gider; ne de
dner.. Olduu gibi kalr..
Onun iin bir geri geli, mevzuu olsayd: lem tmden harap olur batard..
Bilesin ki..
Kamer, deiik renkli bir cisimden ibarettir.. Onun kendine has bir aydnl
yoktur.. Yani: Kendi yaps itibar ile..
Ancak, kamer gnee, yarm yan ile, mukabil durduu zaman, ondan
nur alr.. Bylece onun bir yan devaml aydnlk durur.. Gnee gelmeyen yan ise..
karanlk olur.

Bu sebeple: Kamerin nuru, ancak gne cihetine gelen yanndan grnr..


Ancak, dier gezegen yldzlarn durumu byle deildir..
Onlardan her biri tm ile, gnee mukabil durur.. Bu
eit gezegenlerin misali, effaf billur gibidir.. Onlara
bir aydnlk dnce; iine dna sirayet eder.. Ama
kamerin durumu byle deildir..
O, dtan parlak bir maden kre gibidir..
Aydnl ancak, gnee gelen yan ile kabullenir.. Dolays ile; yere vuran aydnl,
bazen artar bazen de eksilir.. Dier yldzlarn durumu buna benzemez..

Bilesin ki..
Semalarn birbirini kuatm durumdadrlar.. Onlarn en almls Zuhal
semasdr..en k ise.. kamer semasdr..
Bunun ekli yukarda verilmitir.
Her felek kendi semasna alttan temas etmektedir..
Bu felek, manev olup yldzlarn burcunda devir semtleri iin verilen isimdir..
Yldza gelince; Her semada bulunan effaf aydnlk bir cisme verilen isimdir..
Bu baptaki incelikleri, saniyeleri ve dakikalar, derci, hll, semti, seyri ele alsak;
bir de onlarn zelliklerini, iktizalarn erhe yeltensek; nice nice cilt kitaplara ihtiyacmz
olur..
Bu sebeple onlar brakyoruz..
Zira matlup olan, Yce Allah bilmekten baka bir ey deildir..

Biz eyann zhirini bu kadar anlattk; ama onun altna mutlaka ilh srlarn
iaretini de koyduk..
O srlar, bu kabuklarn z yaptk.
Allah.. Hak syler..
Bu yola hidayeti nasib eden Allahtr..

KNC SEMA
Buras, effaf latif bir cevherdir.. Alaca renklidir..
Allah- Tal onu: Fikre bal hakikatten yaratt..
nsan iin fikir ne ise.. Vcud iin de o, yledir..
Bu sebeple o: Ktip felekin mahalli oldu.. Ki o: Utarittir..
Allah- Tal onu, Kadir isminin mazhar kld..
Ve.. Sanatkrlarn tmden yardmcs bulunan meleklerin hepsini,
Allah- Tal bu semaya yerletirdi..
O meleklerin bana bir melek getirdi.. Baa getirdii bu melei ayn zamanda;
anlatlan yldzn ruhaniyeti eyledi.. Yani: Utarit yldznn..
Bu semada bulunan melekler, dier tm semalarn meleklerinden
fazladr.. oktur..
Cin tayfas, dnya semasnn civarna gelirler.. Orada durur; ikinci sema
meleklerinin seslerini duyarlar..
Sebebine gelince: Uzakta dahi olsalar; kelm dinlemelerine engel olunmaz..
Ancak, bu dinleme ii, kendi lemlerinde olmaldr..
Baka lemde iseler, hkm o leme gre verilir.. Yani: O zaman da,
o bulunduklar lemi duyarlar..
Bu manaya gre.. Cinler, her ne kadar ruh iseler de; kesafet ve cisimler
leminde bulunmaktadrlar.. Ama ykselmi, ruh lem tarafna kavumulardr.. Ki
buras: Dnya semasnn bir yandr..
Oraya kadar ykseldikleri iin, ikinci semadaki meleklerin szlerini
duyarlar.. nk arada fasla yoktur..
Ancak, nc sema meleklerini duyamazlar.. nk arada fasla vardr..
Bu durum hep byle olur.. Her makamn ehli, ancak, bir mertebe yukarsn
kefedebilir.. Araya bir fasla girer, mertebeler oalrsa..
Edna mertebede olan, l mertebeyi bilemez..
Anlatlan manalara gre..
Cin tayfas dnya semasna yaklar.. Oradan, ikinci sema meleklerinin
seslerini duyar..
Oradan bir kulak hrszl yapar.. Durumu mriklerine bir gayb haberi
olarak duyduklarn bildirmek iin dndkleri srada; hemen bir ahab- sakip
isabet eder.. Yakar..
Bu ahab- sakip Muhammed nurdur..
Zulmet ehlini, bulunduklar kesafet makamndan bu nur kurtarr.. Onlara keif
ihsan eder..
Onlara bu nur gelmedike, terakkileri imknszdr..
Onlar zulmette kaldklar sre, terakki edemezler..
Muhammed nurdan nasib almadka, himmet kuunun kanad yanktr..
Byle olunca, gittikleri yerden yutulmu hasret dolu dnerler..
Bu semada Nuh a.s. peygamberi grdm..
Kibriya nurundan yaratlm bir kk zerinde oturuyordu..
Mecd ve sena ehli arasnda idi..
Selm verip, huzurunda divan durdum..
Selmm ald:
Merhaba..
Dedi ve ayaa kalkt..

Fikre bal semasn sordum; srra dair makamn sordum..


yle anlatt:
Bu sema irfan cevherlerinin badr.. Burada yeni yeni marifet tecellileri olur..
Bu semann melekleri kudret nurundan yaratlmtr..
Vcud leminde tasavvur edilen her eyde; bu semann o ie memur melekleri
grnr..
O melekler, dikkatin incelikleridir.. nce tasvirler izmek zere hkm almlardr..
stn yetler, onlar zerinde devresini tamamlar..
Zhir olan mucizeler, onlarla kendini gsterir..
Belli kerametler onlarla meydana gelir..
Allah- Tal, bu semada birtakm melekler yaratmtr.. Bunlarn ibadeti yoktur..
Ancak, halk, yce Hakkn nuruna gtrrler..
Bunlar, kudret semasnda, ibret kanad ile uarlar..
Balarnda nurlu talar vardr.. Bu talar en sakl srlarla ssldr..
Bir kimse, bu meleklerden birinin srtna binecek olsa.. onun kanad ile, yedi feleki
uarak geer.. Ruhan suretleri, cisman kalplarda indirir..
Bu ii istedii zaman, istedii ekilde yapar..
O ruhan suretlere hitap etse, konuurlar.. Bir ey sorsa, retirler..
Allah- Tal, bu semann evresini 13.333 ( on bin yz otuz ) yl,
120 ( yz yirmi ) gnlk uzunlukta yaratt..
Burann yldz olan Utarit, bir saatte, 555 ( be yz elli be ), gnlk
mesafe kat eder..
O, btn bu sreyi mutedil yirmi drt saatte kat eder..
Byk feleki de, tam bir senede kat eder..
Bu semann meleklerine hkim olan melekin ruhaniyetinin ismi: NEVHALdir..
Sonra..
Ben, bu semada, Rahmann yetlerinden ok acaib eyler grdm.. ok garib
kinat srlar grdm..
Onlarn hi birini bu zaman ehline amak bizim iin yerinde olmaz..
aret ettiimiz eyleri teemml eyle.. Anlattmz manalar tefekkr eyle..
Bu iin hallini znde bul; senden hari deil..
aret ettiimiz manalar zmeye al..
NC SEMA
Bu sema sar renklidir..
Ve bu: ZHRE semasdr.. effaf yapldr..
Burann ehli, sair vasflara da girerler..
Buras: Hayal hakikatinden yaratlmtr..
Misal lemi iinde, bir yer olmutur..
Allah- Tal, bu semann yldzn: Alim, ismine mazhar klmtr..
Burann felekini de, hakim sanat kudreti iin bir tecelli yeri eylemitir..
Burann melekleri ekillerin her bir eklinde yaratlmtr..
Orada o kadar acaib garaib eyler vardr ki, hi biri akla gelmez; Hatta arada
muhalin dahi yeri yoktur..
Hell ve caiz olan ey, orada mmteni olur..
Allah- Tal, bu sema felekinin devresini, 15.036 ( on be bin otuz alt )
sene, 120 ( yz yirmi ) gnlk mesafe klmtr..
Burann yldz ZHRE: Her saatte 631 ( alt yz otuz bir ) sene 18 ( on sekiz )
tam, 1/3 gnlk mesafe kat eder..
Bu felekin tmn, 24 saatte kat eder..
Btn felek menzillerinin tmn ise.. 324 ( yz yirmi drt ) gnde kat eder..
Bu semann melekleri, SAVRAL isimli melekin hkm altndadr.. Bu dahi
ZHREnin ruhaniyetidir..
Bu semann melekleri, bu lemi doldurmulardr.. demoullarndan kim arrsa

ona icabet ederler..


Bu semann meleklerini, kendileri ile eitli ekillerde lfet edilir halde grdm..
Bunlardan bazlar uyuyan kimse iin vahye tevkil edilmilerdir..
Onlar, bu ilerini,ya sarih olarak yaparlar; yahut, bilen bir kimsenin anlayaca
misalle yaparlar..
Allah- Tal, bunlardan bazlarn da, ocuklarn terbiyesine tevkil
eylemitir.. Onlara meani retirler.. Konumak retirler..
Allah- Tal onlardan bazlarn, zntl kimseyi teselliye memur eylemitir..
Gamly enlendirme vazifesini vermitir..
Allah- Tal, bunlardan bazlarn, korkanlarn korkusunu nsiyete evirmek iin
vazifeli klmtr.. Tek bana kalanlarla konuma grevini vermitir..
Allah- Tal bunlardan bazlarn, temkin ehlini emrine vermitir.. Onlarla, gzde
hurlerin eli ile cennet meyvelerini karrlar..
Allah- Tal onlardan bazlarn da, gnl sevdasna denlere tevkil
eylemitir.. Onlarn gnl ateini tututurur..
Allah- Tal onlardan bazlarn da, sevilenin gzel suretini korumakla
vazifelendirdi.. Taa ki: Aknn sevgi atei kaybolmaya..
Allah- Tal bunlardan bazlarn da, postac klmtr.. Buluma vesilesi arayanlar
arasnda gider gelirler..
Bu semada Yusuf peygamberle bulutum..
Onu tahtlardan birine oturmu buldum.. Nurlarn iaretlerini zmt..
Ruhbanlarn iaretlerini zmt.. Ruhbanlarn, gyaben syledikleri
onu tutmamt.. Mana ilerinde tahakkuk eylemiti.. Suyun da, kaplarn da kaydndan
kurtulmutu..
Ona selm verdim.. Bir ziyaretiye yakr ekilde ona sayg gsterdim..
O da bana icabet etti.. arlad..
Merhaba..
Dedi.. Yer gsterdi..
Bundan sonra ona yle dedim:
Efendim, sana u:
Rabbn, bana mlk verdin; ihadis tevilini rettin.. (12/101)
Meline gelen yet-i kerime ile anlatlan szn manasn anlamak istiyorum.. Sana
sormak istiyorum:
Mlk.. (12/101)
Szyle neyi kasd ediyordun; dnya mlkn m, hiret mlkn m?..
Ehadis tevili.. (12/101)
Szn, neden kinaye syledin?..
Bunun zerine yle dedi:
Rahmana bal memleketi murad ettim..Ki o: insaniyet nktesine emanet
olarak braklmtr..
Ehadis teviline gelince.. Bu hayvaniyet dillerinde dnp duran emanetlerdir..
Dedim ki:
Efendim, iarete tevdi edilen bu beyann, sarahat ve beyanla bezeli yan yok
mudur?..
yle anlatt:
Yce Hakkn kullarda emaneti vardr.. Onu konuan kimseler, irad ehline
ulatrrlar..
Tekrar sordum:

Yce Hakkn kendisi, zuhurda ve beyanda vcudun asl olduu halde emaneti
nasl olur?..
yle anlatt:
te.. Bu onun vasfdr.. Ve u durum onun andr.. te bu onun hkmdr..
Ve u durum onun ibaresidir..
Bu emaneti cahil dile getirir.. lim onu srra ve kalbe ykler.. Hepsi, ondan yana
bir aknlk iindedir..
rfan sahibinden bakas ondan bir ey alamaz..
Bu i nasl oluyor?..
Diye sordum, yle anlatt:
Bilesin ki.. Yce Allah sana g versin ve korusun..
Yce Hak srlarn inciler gibi, iaretler eyledi.. Bunlar ibarelerin srlarna
yerletirdi.. Bunlar yollara salm gibidir.. Ayr kalanlarn dilinde yuvarlanr durur..
Ama, avam cahiller ondan bir ey anlamaz.. Ama, has rif o ibarelerde yatan bilir..
Gerei gibi onlarn tevilini yapar.. Hem de, beenilen ekilde onlarn tevilini yapar..
Rya tabirleri bu denizden ancak bir katredir.. Belki geni sahra talarndan bir
akmak tadr..
Bu yakn dostun sylediklerini bildim.. Esasen daha nce bu hakikatin
cahili deildim..
Bundan sonra onu braktm; refik-i alya yneldim.. Ne gzel refiktir..
DRDNC SEMA
Buras vlmeye pek lyk bir cevherdir.. iek rengidir..
Buras pek nurlu gnein semasdr..
Buras feleklerin kutbudur..
Allah- Tal bu semay kalbe bal nurdan yaratt..
Orada gnei, mevcud iin kalb mezilesinde yaratt..
Mevcudun imar onunladr.. Mevcudun gzellii ondandr..
Yldzlar, nurlarn ondan alrlar.. Mertebelerde, nurlar onunla ykselir..
Allah- Tal, gne itibar edilen bu yldz, kalbe benzetilen bu felekte,
ulhiyetin mazhar kld.. Pk nezih, mukaddes olan eitli vasflarna tecelligh eyledi..
Gne, anasra bal sair mahlukat iin bir asldr.. Tpk: Allah ismi, sair makamlar
iin bir asl olduu gibi..
dris a.s. kalb hakikat bildii iin, bu nefis makamna konmutur.. Rabbiye
mertebesi ile, bakalarndan ayrlmtr..
Allah- Tal bu semay, nurlarn galip yeri ve srlarn madeni kld..
Sonra..
srafil isimli anl melek, bu semadaki meleklerin hkimidir..
Ve o: stnlk sahibi gnein ruhaniyetidir..
Dk bir eyin vcudda ykselmesi, kabzn ve bastn bir hadise olmas, ancak
bu melein tasarrufu ile olur.. Ki Allah- Tal onu, bu felekin kayna eylemitir..
Ve o: Heybet ynyle meleklerin en azametlisidir.. Vsat itibar ile en bydr..
Himmet ynyle en glsdr..
Sidre-i mntehadan, yerin nirengi noktasna kadar hepsi ona verilmitir.. Tmnde
tasarruf eyler..
Dnde ve erifinde, tmden o tasarruf eder..
Bunun minberi krsnin yanndadr..
Ve.. Gnee bal bu felekin dahi asldr..
Onun lemi: Semalardr, yerdir.. Akl ve his yolu onlarda bilinen ne varsa
hepsidir..

Bilesin ki..
Allah- Tal gnee nisbet edilen felekin evresini; 17029
( on yedi bir yirmi dokuz ) sene 60 ( altm ) gnlk mesafeli yol eylemitir..
Bu mesafeyi 24 ( yirmi drt ) mutedil saatte alr..
Byk feleki ise.. 365 ( yz altm be ) ve 1/4 gn, dakikada alr..
Bilesin ki..
Buras o makamdr ki, dris a.s. oradadr..
Ve buras: Muhammed S.A. makamlarndan bir makamdr..
Grmez misin ki: Mirac gecesinde drdnc semaya ulat zaman, onu da
brakt; daha telere ykseldi..
Resulllah S.A. efendimizin, drise nisbet edilen bu makama ulamas, merbubiyet
mertebesi ile, bu yce makamdatahkike erdiinin ahididir..
Oradan geip teye gitmesi ise.. Ondan daha al makama erdiinin ahididir..
O kadar ki, sadet ferman u yet-i kerime hilati ile sabit oldu:
O sphan ki, kulunu gece yrtt.. (17/1)
Kulluk makam, ycelii sahip Mahmud Makamdr..
Bu ise.. Kendine has, anl hamd sancadr..
Bilesin ki..
Bu varl tmden, gne hazinesinde saklad..
O, tabi kuvvetleri, para para Allahn emri ile vcuda getirir..
Gne srlarn noktasndadr.. Nurlar emberidir..
Temkin ehli peygamberlerden ou, bu yerli felekin dairesine dahildir..
Mesel: sa, Sleyman, Davud, dris, Cercis ve daha bir ok himmeti bol nebiler..
Bunlarn hepsi bu ak menzile konmulardr..
Bu yce makamn sakinidirler..
Allah.. Hak syler..
Doru yolu gsteren odur..
BENC SEMA
Buras, Behram isimli yldzn semasdr..
O, ilhi azametin ve ilhi intikamn zuhur yeridir..
Yahya a.s. buraya nzl etmitir..
Yce Hakkn azametini, ceberutunu, izzetini ve melekutnu mahede iin, oraya
konuk olmutur..
Bu sebepledir ki: Onun iin hafif hata nem tamaz..
Bura sakinlerinden her biri; ya himmet sahibidir, ya da ilh dostlua nail
olmutur..
Burann semas, vehim nurundan yaratlmtr..
Rengi kan krmzdr..
Allah- Tal, bu semann meleklerini, keml sfatna aynalar olsunlar diye
yaratt.. Cell sfatna zuhur yeri olsunlar diye yaratt..
Bu varlk, leminde Allah ibadeti onlarla olur..
Bunlarn vastas ile taklid ehli secde ederek Hakka yaklar..
Allah- Tal, bu meleklerin ibadetini, uza yakn klmak, kayb buldurmak
eylemitir..
Bunlardan bazlarnn ibadeti: Kfirleri srlar leminden atmaktr..
Bunlardan bazlarnn ibadeti: Hastaya ifa vermektir.. Yerinden zor kalkan
zavallnn kuvvetini artrmaktr..

Bunlardan bazlar: Ruhlar almak iin yaratlmtr.. Kendilerine hkim olan


melein izni ile, hata etmeden ruhu alrlar..
Bu semann hkimi Esildir.. Ki bu: Azrail isimli melektir..
Ve bu melek MERHin ruhaniyetidir.. ntikam ve ceza sahibidir..
Allah- Tal, bu semay bu melein asl yeri klmtr..
Minberi, kalem-i al yanndadr..
ntikam iin olsun; ruhlarn kabz iin olsun; nizam temin iin olsun; bu melein
izni olmadan orada bulunan meleklerden hi biri inemez..
Behramn ruhaniyeti bu melektir..
Bilesin ki..
Allah- Tal, bu semann evresini,19.833 ( on dokuz bin sekiz yz otuz )
sene,120 ( yz yirmi ) gnlk mesafe eyledi..
Bu yldz, her mutedil saatte 826 ( sekiz yz yirmi alt ) sene,140 ( yz krk )
gnlk yol kat eder..
Bu felekin tmn 24 saatte kat eder..
Byk feleki ise takriben 540 gnde alr..
Burann ruhaniyeti, kl kullanan kimselere, dmandan intikam alanlara yardm
eder.. Ve.. Bu semann ruhaniyeti: Allah-u Tal, idare ehlinden kime yardm dilemise..
Onun yardmna tevkil edilmitir..

ALTINCI SEMA
Bu semann asl, himmet nuruna dayanr..
Burann cevheri effaftr; ruhandir..
Rengi: Mavidir..
Bu semann yldz: Kayyumiyet sfatnn mazhardr..
Deymumiyet ( devamllk ) sfatnn mazhardr..
Parlak, uzayan bir nura sahiptir..
Ve.. Ad: MTERdir..
Musay a.s. bu makama yerlemi grdm..
Ayaklarn bu semann sathna koymutu.. Sa eli ile de sidre-i mntehann
ayandan tutmutu..
Rububiyet tecellisi, arab ile sarho olmutu..
Ulhiyet izzeti onu hayran klmt..
Onun ilim aynasna, kinatn ekilleri kmt..
Onun benliinde, Deyyan olan yce sultann rububiyeti tecelli eylemiti..
Onun grnts bakan dehete drr..
Ona gelen, ondan sadr olan i, bakan titretir..
Edepli olarak nnde durdum..
Tahkik mertebesine uygun bir ekilde ona selm verdim..
Bann ezel sarholuundan kaldrd, bana:
Merhaba.. Ho geldin..
Dedi..
Bundan sonra ona yle dedim:
Ey efendim; drst konuan, doru hitap eden, unu haber verdi:
Beni hi gremiyeceksin.. (7/143)
Hilati, sana yce Hak canibinden nazil olmu..
Halbuki sen hi de hicap ehli deildin.. Bu hayret veren halden bana haber ver..
yle anlatt:
Bilesin ki..

Ben, kendi arzmn ehrinden, hakikatmn farzna yneldiim zaman; kalp damn
canibinden, Rabbmn dili ile bana nida geldi..
Bu nida, Ezeliyet nurlarn tayordu ve mukaddes vadide ahadiyet aacndan yle
geliyordu:
Gerekten benim.. Ben Allahm.. Benden baka ilh yoktur.. Bana
ibadet et.. (20/14)
Eyaya emri naslsa, o ekilde ibadetimi yaptm.. ona sena eyledim.. Bu senam,
onun isim ve sfatlarnn hakk zere oldu..
te.. Bundan sonradr ki: Benim iin rububiyet nurlar tecelli eyledi.. Beni
benden ald..
Bu lika makamndan bekay istedim.. Halbuki, sonradan yaratlm iin, kadimin
zuhurunda sebat muhaldir..
te.. o zaman; sr dilim, bu byk ie tercman olarak yle syledi:
Rabbm, bana grn; sana bakmak istiyorum.. (7/143)
yle demek istiyordum:
Mukaddes huzurunda, benliimi zatna kat..
te.. O zaman, o canibten u cevab iittim:
Beni hi gremiyeceksin.. Ancak, daa bak.. (7/143)
Ki o da ezelde nurumdan yaratlan zatndr..
Eer yerinde durursa.. (7/143)
Yani kadim zat, sultanln izhar ettikten sonra yerinde durursa..
te o zaman beni grrsn.. (7/143)
Ne zaman ki, Rabb daa tecelli eyledi.. (7/143)
Manasnca, beni ezel hakikati cezbeyledi.. Kadim zat, yaratlm mahluka
stn geldi..
Bylece, da un ufak oldu.. Dolaysyla Musa da baylp dt..
(7/143)
Bylece, kadim zatta ancak kadim zat kald..
Ancak azim olan zat, azametle tecelli eyledi..
Bu yle bir eydir ki: Tam anlatmak mmkn deildir.. Onu bir manaya sdrmak
ise.. Caiz deildir..
Bu iin mahiyeti ne grlr; ne de bilinir.. Ne de onun knh, idrk edilir..
Ezel tercman, bu hitaba mazhar olduktan sonra.. mml kitaptan aldn
size haber verdi..
Tercmanln doru, drst yapt..
Bundan sonra onu brakp gittim.. Onun denizinden avu avu nekadar
imem kabilse o kadar itim..
Bilesin ki..
Allah- Tal, bu semann evre uzunluunu, 22.066 ( yirmi iki bin altm alt )
sene, 8 ( sekiz ) aylk yol uzunluunda yaratmtr..
Bu semann yldz olan Mteri, her saatte, 919 sene, 5 ay, 27 tam ve
gnlk mesafe kat eder..

Bu felekin tmn 24 saatte tamamlar.. Felek-i kebirin tmn de, on


iki senede alr.. Bu ekilde, byk felekten, her sene bir bur alm olur..
Allah- Tal, bu semay himmet nurundan yaratt..
Mikili de, bu semadaki meleklerin zerine tevkil eyledi..
Bunlar, rahmet melekleridir..
Bunlar, peygamberlerin miracnda vasta olurlar.. Allah- Tal, bunlar
byle yaratt.. Vellerin de ykselmelerine yardmcdrlar..
Allah- Tal, bunlar; kimin iin gerekli ise.. hakikatleri onlara ulatrmak iin
yaratt..
Bunlarn deti, d ykseltmektir.. Zor engeli de kolaylatrmaktr..
Bunlar, yeryznde ceveln eder dururlar.. u sebeple ki: Ora ehlini
kapal zulmetten alalar..
Bunlar, dier melekler arasnda, hem ehl-i kabz hem de ehl-i basttrlar..
Ayrca bunlar, rzk sahiplerine rzklarn ulatrmaya memurdurlar.. Hali ile,
nekadar uyarsa o kadar..
Allah- Tal, bunlar en ve neeli klmtr..
Bunlar melekler arasnda dular makbul olarak tannrlar..
Bir kimsenin lehine du ettikleri zaman, dular makbul olur..
Bir hasta zerine gittikleri zaman, onun hastal geer; ho olur..
Resulllah S.A. bu manaya iaret olarak yle buyurdu:
Bir kimsenin:
min!..
Deyii, meleklerin:
min!..
Deyiine raslarsa, dus makbul olur..
Ancak, her melein dus makbul olmaz.. Her hamd edenin senas da yerini
bulmaz..
Sonra..
Ben, bu semadaki melekleri, sair canl hayvanatn ekli zerine yaratlm
grdm..
yle ki:
Onlardan bazlarn Allah- Tal, ku eklinde yaratmt.. O kadar ok
kanatlar vard ki: Sayya gelmezdi..
Bunlarn ibadeti srlara hizmetiliktir.. Ve.. o srlar zulmet bataklndan
alp, nurlar lemine karmaktr..
Onlardan bazlarn da Allah- Tal, nian vurulmu atlar eklinde yaratmt..
Bu mkerrem taife melein ibadeti ise.. Kalbleri, bu ehadet lemi zindanndan
alp, gaybler lemi fezasna ykseltmektir..
Onlardan bazlarn da, Allah- Tal, gayet gzel binek atlar eklinde
yaratmt..
Bunlarn ibadeti ise.. Nefisleri bu his leminden alp manalar lemine
karmaktr..
Onlardan bazlarn da, Allah- Tal, katr ve himar eklinde yaratmtr..
Bunlarn ibadeti: Hakiri ykseltmek; kr yerine getirmek, azdan oa
gitmektir..
Allah- Tal, bunlardan bazlarn da insan eklinde yaratmt..
Bunlarn ibadeti ise.. Din kaidelerini korumaktr..
Bunlardan bazlar da, yaygn cevherler ve arazlar eklinde yaratlmt..
Bunlarn ibadeti ise.. Hasta cisimlere shhatlarn iade etmektir..
Bunlardan bazlar da, hububat, sular vs. yenen ve iilen eyler eklinde
yaratlmt..
Bunlarn vazifesi ise.. sair mahlukattan alp, rzk sahiplerine rzklarn
ulatrmaktr..

Sonra..
Bu semada baz melekler grdm.. Bunlar kark mizata yaratlmt..
yle ki:
Birinin yars ate, yars su idi. Hatta kar olmutu..
Ne su atei, sndrebiliyordu; ne de, ate suyu o ald ekilden evirebiliyordu..
Bilesin ki..
Mikil a.s. bu sema yldznn ruhaniyetidir..
Bu semada duran sair meleklerin hkimi odur..
Buray, Allah- Tal, onun asl yeri eyledi..
Onun minberi sidre-i mntehann sana der..
Mikile, Resulullah S.A. efendimize nisbetle anlatlan burakn durumunu
sordum..
Bu yce makamdan m yaratlmt?..
Deyince:
Hayr..
Dedi; sonra devam etti:
Muhammede S.A. perdelerin teksf yoktur.. Onun srr, nur semasndan
inmemitir..
Buras akl- evvelin kaynadr.. En faziletli ruhun meneidir..
Onun burak, bu salam makam felekinden olmutur..
Onun tercman ise.. Ruh-u Emin nam Cibrildir..
Ondan baka peygamberlerin ve sair kmil vellerin binei ise.. sefir-i lda
olup, bu semann seme atlarna binerler..
Onlara biner; bu tabiat arz bataklndan karlar.. Hatta, yedinci semaya
geerler..
Bundan sonra, hi birinin binei yoktur.. Sfattan baka..
Tercmanlar da artk olmaz; zattan baka..
YEDNC SEMA
Buras, mkerrem Zuhal semasdr..
Burann cevheri effaftr; ama siyahtr.. Tpk: Karanlk gece gibi..
Allah- Tal, bunu akl- evvel nurundan yaratt..
Ve.. Bunu: Konaklarn en deerlisi eyledi..
Onun siyah renkli olmas: Yceliine ve uzaklna iarettir..
Buras, semalarn en faziletlisidir. Kinatlarn en ycesidir..
Bu yzdendir ki: Akl- evveli pek kmil lim dnda hi kimse bilemez..
Burann bir ad da: Keyvandr ki, cmle kinatlarn lemini kuatmtr..
Sabit yldzlarn tm, bunun kafilesinde, yava yryle seyirlerine, bu semann
yldznda, devam ederler..
Bu semann felek devresi, 24.500 ( yirmi drt bin be yz ) senelik mesafedir..
Bu semann yldz her mutedil saatte, 1020 ( bin yirmi ) sene, 10 ( on )
aylk yol alr..
Byk feleki ise.. Otuz senede alr..
Burada sabit yldzlardan her biri o kadar yava, ar seyre sahiptir ki;
gidii belli olmaz..
Onlardan bazlar felekin bir burcunu 30.000 ( otuz bin ) senede alr..
Bazlar da daha uzun zamanda alr; bazlar da daha az zamanda alr..
Bu yldzlarn seyri son derece dakik ve uzun bir zaman aldndan durumu
bilinmez.. Bu yzden, onun seyrine hesapta isim verilmemitir..
Lkin keif ehli, onlardan her yldzn isimini bilir.. Ad ile ona hitab eder..
Seyrini sorar; cevabn alr.. Felekteki durumu ne ise.. onu anlar..

Sonra..
Bu sema, Allah- Talnn bu kat kuatmak zere yaratt ilk semadr..
Altndaki semalar ise.. Bundan sonra yaratt..
Ve.. O, akl- evvel nurudur ki, mahlukat leminde ilk yaratlandr..
Bu semada brahim a.s. grdm.. Ayaktayd..
Arn sanda, krsnin stnde bir makam vard: Oturmutu..
Orada, u yet-i kerimeyi okuyordu:
Yal halimde bana, smaili ve shak hibe eden Allaha hamd
olsun.. (14/39)
Bilesin ki..
Bu semadaki meleklerin tm MUKARREBUN snfdr..
Her mukarrebunun ise.. Allah tarafndan verilen vazifesi kadar derecesi vardr..
Bu semann fevkinde felek-i atlastan bakas yoktur.. O da: Felek-i kebirdir..
Onun sath krs-i ldr..
kisi arasnda, ki:
Felek-i atlas ile yldzlar semas..
Demek istiyorum..
Ancak, vehm ve hkm felek vardr..
Bunlarn gzle grlen bir varl yoktur: hkmen varlklar kabul edilir..
yle ki:
1. Heyul feleki zerine gelen, felek-i ldr..
2. Felek-i hebadr.. Pluton
3. Felek-i anasrdr..
Bu sonuncusu, yldzlar felekine yaklaktr..
Baz hakim zatlar yle demitir:
Orada drdnc felek vardr.. Ki o: Tabiatlar felekidir..
Bilesin ki..
Felek-i atlas, sidre-i mntehann arsas olup, Krsnin altndadr..
Krsinin beyan daha nce geti..
Sidre-i mntehada kerrubiyyun nam melekler sakindirler..
Onlar eitli ekillerde grdm. Saylarn Allahtan bakas sayamaz..
Onlar, tecellilerin nurlar sarmt.. O kadar ki, gz kapan dahi oynatacak
halde deillerdi..
Bazlar yz st dmt..
Bazlar da, diz st kmt.. Ki bu, onlarn ekmeli idi..
Bazlar da, yan st yatp gitmiti..
Bazlar da, kyamda donup kalmt.. En gls de, bu idi..
Bazlar da, kendi varlnda dehete kaplmt..
Bazlar da, kendi benliine kaplmt..
Anlatlan meleklerin ncs, yz melek grdm..
Ellerinde nurdan direkler vard.. Her direkte, Allahn gzel isimlerinden
bir isim yazl idi..
Bunlarn mertebesine yetien Allah ehli zatlar ve kendilerinden baka
kerrubiyyun melekleri onlarla korkuturlar..
Anlatlan yz melekten nde yedi melek daha grdm:
Bunlarn adlar uydu:
Kerrubinin nderleri..

Bu yedi melekten nde, melek daha grdm; bunlara da:


Mertebelerin ehli, temkin ehli..
Ad verilmiti..
Bunlarn hepsinden nde, bir melek daha grdm.. Ad: Abdullah, idi..
Bu meleklerin tm: ALUN, nam meleklerdir..
Bunlar, deme secde emri almamlardr..
Bunlarn stnde bulunan: Nun, kalem emsali melekler de: ALUNdur..
Bunlarn altnda, derece itibar ile aasnda bulunan, Cebrail, Mikil, srafil,
Azrail ve benzeri melekler, her nekadar mukarreb melek ise de; ALUN deildir..
Bu felekte o kadar acaip garaip eyler grdm ki, erhi bizim takatmz
dndadr..
Bilesin ki..
Allah- Talnn bu lemde yaratt feleklerin says, on sekiz felektir..
Bunlar yle sralayabiliriz:
1. A r M u h i t..
2. K r s ..
3. Atlas.. Ki buras, Sidre-i mnteha felekidir..
4. Felek-i heyula..
5. H e b a..
6. A n a s r..
7. T a b a i..
8. Mkevkep.. Ki buras,Zuhal..

Ayrca buraya: Felekler feleki ismi de


verilir..

9. M t e ri..
10. M e r i h..
11. e m s..
12. Z h r e..
13. U t a r i t..
14. K a m e r..
15. Esir..
16. H a v a..
17. S u..
18. T o p r a k..

tar..
gibi..

Bir Bahr-i muhit var ki, Behimut orada yaar.. ki o: Bir balktr.. Arz iki omzunda
Bundan sonra, sras ile: Hava feleki, ate feleki, kamer feleki gelir..
Bylece, tekrar, yukar doru dnp ykselir.. Daha nce yukardan aa indii

Sonra..
Bu lemde, her varln kendine gre, geni bir feleki vardr.. Keif sahibi,oray
grr ve orada yzer.. Oraya ne gerekse onu bilir..
Hsl: Felekler o kadar oktur ki; saylamazlar..
Nitekim, bu manada u yet-i kerime aktr:
Her biri bir felekte yzer.. (21/33)
Bilesin ki..
Ate, su, hava, bunlardan her biri drt tabaka zerine kurulmutur..
Toprak feleki ise.. yedi tabaka zerine kurulmutur.. Bunlarn hepsi anlatlacaktr..
imdi, arz ( yeryz ) tabakalarn anlatmaya balayalm.. Bylece,
semalar bahsini arz takib etsin..
Aralarna bir fasla koymayalm..
BRNC TABAKA ARZ
Allah- Tal, onu ilk yaratt zaman, stten daha beyazd.. Koku itibar ile,
miskten daha kokulu idi..
dem a.s. Allaha asi geldikten sonra, orada yrdke, rengi deiti..
Burann ad: Arz- nfustur.. Bundan tr, orada hayvanlar yaarlar..
Burann evresi: 1166 ( bin yz atm alt ) sene, 240 ( iki yz krk ) gnlktr..
Burann drtte n su kaplamtr.. Kalan drtte biri, arz ortalamasdr.. imal
canibine gelen ksm mstesna..
Yerin yars olan, cenup ksmnn tamam ise.. Hepten su altnda kalmtr..
Sonra.. Bu imal canibinde kalan ksmn da drtte biri su altndadr..
Netice: Kalan yer drtte birdir..
Bunun ise.. Drtte mamur deil, haraptr..
Bu duruma gre, ancak, drtte birin drtte biri kalyor..
Bu kalan drtte birin ise.. ancak, yirmi drt yllk mesafe lml yeri meskndur..
Kalan, sahra ve kumluk llerdir..
Bu ksmlarda yollar vardr.. Gidi geli mmkndr..
Ve.. skender, ancak bu baki kalan drtte bire kadar ulamtr..
O, anlatlan yerin, arkna ve garbna gitti..
Onun beldeleri marip diyar idi..
Kendisi: Rum meliki idi..
nce, kendi yaknndan balad; yerin alt ksmna vard.. Oradan gnein batt
yere gitti..
Sonra.. Burann mukabili arka yneldi.. Baz eylerin zuhurunda tahkike erdi..
Gnein doduu yere vard..
Bundan sonra cenup tarafna yolland.. Buras tamamen karanlktr..
Yecuc ve Mecucu buldu.. Bunlar, arzn cenup ksmndadr..
Yecuc ve Mecucun yere olan say nisbeti, insann hatrna gelen eyler
kadardr..
Saylar bilinemez.. Onlar tam anlamak zordur..
Onlarn bulunduklar yere gne domaz.. Bu yzden zayf dmlerdir.. O kadar
ki, u durumlar ile, bu zamanda Seddi ykmaya gleri yetmez..
Bundan sonra.. imal canibini tuttu..
Bir yere vard ki, orada gne hi batmyordu..
Buras Allah- Talnn yaratt gibi beyaz kalmt..
Buras gayb erlerinin meskeni idi.. Onlar sultan ise.. Hzr a.s. idi..
Bura ahalisi meleklerle konuuyordu..
Onlara dem a.s. ulamamt.. Hatta, Allaha isyan eden bir bakas da,
onlara uramamt.. Oras: Asl ftrat zerine kalmt..

Buras: Bulgar arzna yakndr.. Bulgar ise.. Acem diyarnda bir yerdir.. Bura
halkna yats namaz vacip olmaz..
Zira burann, akam olmadan tan yeri aarr.. Bu yzden ora halkna
yats namaz klmak vacip deildir.. lzum kalmaz..
Ancak, rivayetlerde anlatlan, bu yerin acaip haberlerini ise.. Anlatmaya lzum
yoktur..
aret etmek istediimiz manay anla..
Buras, yerlerin en ereflisidir..
Allah katnda kadri en yce olan bir yerdir..
Zira oras: Nebilerin, resullerin, vellerin, salih zatlarn mahallidir..
nsanlar, onlar bilmekten yana gaflet sarmtr..
Byle olmasayd; Onlarn gaybe dair konumalarn, zor ilerde tasarruflarn,
bu yeri yaratann kudreti ile; diledikleri eyi yaptklarn sen de grrdn..
Burada iaret ettiimiz manay anla..
Delili olduumuz durumlar bilmeye al..
Zhirle durup kalma..
Kald ki: Her zhirin bir de batn vardr..
Sonra.. Her hak olan eyin bir hakikati vardr..
Vesselm..
KNC TABAKA ARZ
Burann rengi yeil zmrde benzer.. Buraya:
badetler arz..
smi verilir.. Cin tayfasnn mminleri buraya yerlemitir..
Onlarn gecesi, yerin ilk gndz halidir..
Onlarn gndz ise.. Yerin gecesine benzer..
Yeryznde gne batncaya kadar, onlar orada kalrlar..
Gn battktan sonra yer yzne karlar..
Demir mknatsa nasl ak duyarsa.. Bunlar da demoluna yle ak
olurlar..
Tay aslandan nasl korkarsa, bunlar da demolundan yle korkarlar..
Bu krenin evresi, 1200 ( bin iki yz ) sene 4 ( drt ) aylk mesafedir..
Burann hepsi meskn yerdir.. Harabe yer yoktur..
Burada cin tayfasndan mmin olanlar ou: radeli kimselere ve muhalefet ehli
olanlara hased ederler..
Saiklerden ounun helk bu yerdeki cinlerden gelir.. nsan, farkna varmadan
tutarlar..
Ben, sadattan bir cemaat grdm..
Bu zamann tasarruf ehli kimseleri..
Demek istiyorum.. Balanmt.. Nefesi, boaznda tkanm gargara edip
duruyordu.. Gzleri kr, kulaklar sar olmutu.. Halbuki onlar, daha nce sar falan
deillerdi.. Huzurda konuulanlar duyarlard.. Byle iken, o hale gelmilerdi ki: Bu yerin
neresinde hitap edilirse edilsin; duyamazlard.. Durumlarnn ne olduuna akl da
erdiremezlerdi..
Hsl: Onlar, bulunduklar halin mahcubudurlar..
phesiz bu durum onlara anlatlacak olsa, byle bir eyin olmayaca yoluna
sapar; inkr ederler..
Sana iaret ettiim manay anlamaya al.. Delilleri ile, anlattm yolda
tahkik ehli olmaya bak..
Bu tarikat hkmlerinde Allahtan yardm iste.. Byle yaparsan, seni bu
frkann errinden korur..

NC TABAKA ARZ
Burann rengi sardr.. Zafirana benzer.. Buraya:
Tabiat arz..
Denir.. Burada, cinlerin mrikleri yerlemitir..
Bunlarn iinde, Allaha iman eden yoktur..
Bunlar, yalnz, irk iin ve kfr iin yaratlmtr..
demolu sfatna brnp insanlar arasnda bulunanlar vardr..
Ancak, bylelerini, Allahn vel kullar bilir.. Bakalar bilmez..
Bir beldede, tahkik ehli zatlardan biri varsa.. Bunlar oraya giremezler..
Tahkik ehli zat, bunlarla harp eder..
Sonunda Allahn yardm ile, onlar yener.. Artk o beldeye hi biri yanaamaz..
Bunlardan biri, o zata yanaacak olsa.. nurlarnn uas onu yakar..
Bunlarn yeryzndeki ileri, eitli gaflet yollar ile, ancak halk Allahn
ibadetinden almaktr..
Bu krenin evresi 4.402 ( drt bin drt yz iki ) sene, sekiz aylk mesafedir..
Buras meskn blgedir.. Harabe yer yoktur..
Buras yaratlal beri, Hak Tal hi anlmamtr.. Ancak, bir kere anlmtr.. O da,
bura ehlinin dilinden baka bir dille..
aret ettiimiz manay anla..
Dellet ettiimiz manay renmeye al..
DRDNC TABAKA ARZ
Burann rengi, kzl kan krmzdr.. Adna:
ehvet arz..
Denir..
Bu krenin evresi, 8.065 ( sekiz bin altm be ) sene, 120 ( yz yirmi ) gnlk
mesafedir..
Burann her yan, sakinleri ile mamurdur..
Burada eytanlar oturur..
Bunlarn eidi oktur.. blisin nefsinden doarlar..
Bunlar ondan hsl olup, karsnda durunca, blk blk ayrr..
Onlardan bir ble adam ldrmeyi retir.. Sebebi: Bu hususta Allahn kullarna
yol ( ! ) gstermeleridir..
Bir ksmna da, irk talimi yaptrr..
Mriklerin ilmine dair onlara tam malumat verir.. Ta ki, kfr ehlinin
kalbinde yer tutalar..
Onlardan bir ksmna da, ulema ile mcadele ilmini retir..
Bir ksmna mekri, bir ksmna hileyi, bir ksmna zinay retir..
O kadar ki: Ne byk masiyet brakr, ne de kk.. Her bir gnah iin,
ocuklarndan bir taifeyi takipi yapar..
Ve.. Bu iler iin belli yerlere oturmalarn emreder..
Bunlar oralarda otururlar.. Sonra:
Hile, mekir vb. ileri yapanlara, tamah derecelerinde kalmay retirler..
Adam ldrmek, yaralamak fiilini ileyenlere, riyaset derecesinde durmay
retirler..
irk ehline de, irk derekesinde kalmay retirler..
lim sahiplerine de, mnacat ve ibadet derekesinde kalmalarn retirler..
Zina, hrszlk vb. ileri yapanlara da, tabiat derekesinde kalmalarn retirler..
Sonra blis; bunlarn eline, zincirler ve eitli balama letleri tututurur..
sonra emir verir: Arada tevbe etmeden, yedi defa pepee ayn gnah ileyenlerin
boynuna geirmelerini ister..

Bunlar o ekilde baladktan sonra, eytanlarn ifritlerine teslim ederler..


Bundan sonra, o zincirlerin ve balama letlerinin ucunu alr; altlarndaki yerin
dibine inerler.. O zincirleri oraya balarlar..
Bu hale gelen, o zincir boynuna taklan bir kimse artk onlara aykr davranmas
mmkn deildir..
Allah.. Hak syler..
Doru yola hidayet eden odur..
BENC TABAKA ARZ
Burann rengi ivit mavisidir.. Burann adna:
Tuyan yeri..
Denir..
Bu krenin evresi: 17.620 ( onyedi bin alt yz yirmi ) sene, 8 ( sekiz )
aylk mesafedir..
Burann tm, sakinleri ile mamurdur..
Cinlerin ve eytanlarn ifritleri burada kalr..
Bunlarn: Masiyet ehlini byk gnahlara doru ekip gtrmekten gayr bir krlar
yoktur..
Bunlar, hep iin aksini yaparlar.. Mesel:
Gidin..
Dense.. Gelirler..
Gelin..
Dense.. Giderler..
Bunlar, hilekrlk ynleri ile, eytanlarn en glleri saylrlar.. Bunlarn stnde
bulunan, drdnc tabakann hilekrlklar zayftr.. Amma, bunlarn hilesi byktr..
demoluna kahrla tahakkm ederler.. Bunlara aykr davranmalar, hi mmkn
deildir..
Allah.. Hak syler..
Doru yola hidayet eden odur..
ALTINCI TABAKA ARZ
Buras, ilhad yeridir.. Burann rengi siyahtr.. Karanlk geceye benzer..
Bu krenin evresi: 35.221 ( otuz be bin iki yz yirmi bir ) sene, 120 ( yz yirmi
) gnlk mesafedir.
Burann hepsi mamurdur..
Allahn kullarndan hi biri, bunlara tahakkm edemez..
Bilesin ki..
Sair cinler, cinslerinin eitli olularna ramen, drt ekilde olurlar..
Biri, anasra baldr..
Biri, atee baldr.. Her ne kadar ate unsura bal ise de, burada
bir baka incelik vardr..
Biri, havaya baldr..
Biri, topraa baldr..
Bunlar anlatalm.. imdi, unsurlara bal olanlardan balayalm..
Bunlar, ruhlar leminden kamazlar.. Bunlara, yaygn olma hali galiptir..
Bunlar, cinlerin, kuvvet itibar ile en glleridir..
Bu ekilde gl isim almalar, meleklerle olan mnasebetlerine gredir..
Bu ise.. Ruhan durumun, tabi ve sfl duruma galebe almasdr..
Bunlarn zuhuru, yalnz hatralarda olur..
Allah- Tal bu manay yle anlatt..

nsanlarn ve cinlerin eytanlar.. (6/112)


Bunu anlamaya al..
Bunlar, yalnz vel kullara grnrler..
Atee bal olanlar anlatalm..
Bunlar, ounlukla ruhlar leminden karlar.. ok eitli suretlere girerler..
Misal leminde, insann karsna kar; orada istediklerini yaparlar..
Bunlarn, hilesi iddetlidir..
Bunlardan bazs, bir insan cesedi ile kendi yerine gtrr..
Bazlar da, bir insann bana dikilip durur.. Orada kaldka, o kimse saral kalr..
Havaya bal olanlar anlatalm..
Bunlar, bu his leminde grnrler.. Ruha mukabil dururlar..Onlarn suretleri,
bakana aksedince, saras tutar; der..
Topraa bal olanlar anlatalm..
Bunlar, insan tevie drrler.. Onun zerine topraklarndan saarlar.. Bu
zmre, cinlerin g itibar ile, en zayfdr..
YEDNC TABAKA ARZ
Burann ad: ekavet yeridir..
Cehennemin sath burasdr.. Sfl olan tabi eylerden yaratlmtr..
Burada ylanlar ve akrebler yaarlar.. Bir de, cehennemin baz zebanileri
bulunur..
Bu krenin mesafesi: 70.442 ( yetmi bin drt yz krk iki ) sene, drt aydr..
Burann ylanlar, akrebleri dalar gibi, deve boynu gibidirler..
Buras cehennemden saylr.. Ondan Allaha snrz..
Allah- Talnn, bunlar bu yere yerletirmesinin sebebi: Dnyada cehennem
azabndan bir rnek bulunsun diyedir..
Tpk: Mkevkep felekine, cennet ehline benzer bir taifeyi, orann nimetlerine bir
rnek olmas iin yerletirdii gibi..
Bunun benzeri insan muhayyilesinde vardr.. Ve bu: O hayalhanenin sol canibinde
durur.. Orada eitli suretler vardr.. Oras, bu yerin bir rneidir..
Sa canipte olanlar ise.. Felek-i atlasta bulunan hur emsaline benzerler..
Btn bunlar, halkna hccet olarak Allah- Tal yaratt..
Yce Allah, dnyada, cennet ve cehenneme dair bir ey yaratmam olsayd;
akllar onlar bilme yolunu bulamazd.. nk, bir balant kuramazlard.. Dolays ile,
onlara iman etmeleri icab etmezdi..
Anlatlan hikmete gre, Allah- Tal anlatlan eyleri bu dnyada yaratt..
Ta ki: Akllar, Yce Hakkn bu bapta haber verdiine yol bulup, anlasn..
Yani: Cennet nimetine ve cehennem azabna dair verdii haberlere..
aret ettiimiz manay anla.. Lafzn zhiri ile de kalma.. Mnann batn ile de
kalma..
Batn mnann iaret ettii yolda tahakkuk etmeye al.. Sonra da, o manann
zhirine yakn ile iman eyle..
Zira, her zhirin bir batn vardr.. Her hakkn da bir hakikati vardr..
Erkek odur ki: Sz dinler ve en gzeline tabi olur..
Allah, bizi de, sizi de tezekkr yolu ile basiret sahibi olanlardan eylesin..
Bilesin ki..
Anlatlan yer tabakalar, daire inii olarak sona varnca, bu sefer tersine olur, daire
k balar.. Yani: Ykselme ii..
Tpk: Cehennem ehlinin durumu gibi..

Onlar da, zerlerine yazlan durumu ikmal edince karlar.. Bunlarn k da,
ancak, cennet ehli halinin vard son duraktr..
Cennet ehlinin anlatlan bu hali, gzel mahededir.. lh azamet nurlarna
gerek bir durumla varmaktr..
Bu durum krenin ikiye ayrl gibidir..
yle ki: Bu yzden gidilince, su, toprak felekinden nce ilk tabakadr.. Ayn
ekilde toprak felekinden sonra da ilk felektir.. Bundan sonra hava gelir.. Sonra ate
gelir.. Sonra kamer gelir.. Btn bunlar anlatld gibidir.. Ta, felekler felekine kncaya
kadar..
Ve.. Bunlarn hepsini kuatan ara varncaya kadar..

DENZLER
Bilesin ki
Yeri saran yedi denizin asl iki tanedir..
yle oldu:
Allah- Tal DRRE- BEYZA tabir ettiimiz leme baknca, su oldu..
Bu bakta, Allah- Talnn ilmi asndan: Heybet, azamet, kibriyaya
urayan ksm heybet iddetinden tuzlu oldu.. Ac oldu..
Yine bu bakta Allah- Talnn ilmi asndan: Lutf ve rahmete
urayan ksm da tatl oldu..
Allah- Tal bu manay anlatrken, tatl ksm ne ald..
u su ok tatldr.. Susuzluu giderir. Boazndan rahat akar. Ve u su,
acdr.. Boaz yakar.. (35/12)
Bu mana: Allahn rahmeti, gazabn getiine iarettir..
te anlatlan durum icabdr ki: Asl olan iki denizdir.. Bu da: Tatl olan ve tuzlu
olandr..
Tatl denizin bir kolu merk canibine ayrld.. Orada, yer bitkilerine kart..
Onun gzel kokusu kt..
Ve bu kol: Tek bana bir deniz oldu..
Sonra.. O tatl sudan bir kol daha ayrld.. Bu da marip canibine kayd.. Tuzlu
suya yakn olduu iin tad kart.. Kark bir su oldu..
Bu da kendi bana bir deniz oldu..
Gelelim tuzlu denize..
Bundan kol kt..
Bir kol, arzn ortasnda durdu.. lk tad ile tuzlu kald.. Hi deimedi.. Bu tek
bana bir deniz olarak kald..
Bir cetvel Yemen tarafna ayrld. Ki bu: Cenup tarafna der. Bu suya,
kald arzn tad galip geldii iin, eki olarak kalmtr..
Bu da tek bana bir denizdir..
Bunun bir kolu da, am tarafna gitti.. Buras da imal tarafna der..
Bu suya da kald arzn tad karnca, ac oldu.
Buras da tek bana bir denizdir..
Bu deniz, kaf dan, yeri ve iindekileri tmden kuatmtr.. Bu deniz kendine has
bir tadla bilinmez..
Lkin gzel bir kokusu vardr. Onu koklayan kimsenin, hali ile kalmas
imknszdr.. Onun gzel kokusundan lr..
bu deniz bahr-i muhittir.. Bu denizin dalga sesleri duyulmaz.
Bu iaretleri anla.. Bu ibarelerde sakladm manalar anla..
imdi ben..

Burada toplu halde anlatlanlar, sana ayrntl anlatmak istiyorum..


Bu tafsilata garip cmlelerle, Allahn srlarn brakacam.
TATLI DENZ
Bunun iimi gzeldir.. Terkib ekli kolaydr..
Havasa da anlatlr; avama da ..
Fikirler ve fehimler onunla ilgilenir..
Uzaktaki ondan bir eyler elde eder; yakndaki de.. Zayf da faydalanr, kuvvetlisi
de..

Beden ls onunla kvamn bulur..


Din kanunu onunla hkmn srdrr..
Rengi beyazdr; yaps effaftr..
Bunun geitlerinden yals da geer; ocuu da..
Onun sofralarnda arayan bulur.. Aradn bulup doyan da vardr..
Burann balklar, yumuak baldr.. Avlanmaya yakndr..
Bu balklar tazime dayal ihtiram nurundan yaratlmlardr..
Bu denizde, hell haramdan daha aktr..
Zhir hkmlerde onunla balant kurulur.
Evvelin de, hirin de ii, onunla yararl hale gelir..
Orada ok sefere klr; tehlikesi azdr..
Orann gemileri bozulmaz.. Binenler onun dalgasnda boulmaz..
Oras kaann necat bulaca yerdir.. Talip kiinin arzularn bulaca yoldur..
bare sedeflerinden, iaret incileri oradan kar..
Kelime tuzaklarna tutulan, hikmet mercanlar ondan grnr..
Gemileri tanr.. skeleleri bellidir; belirsiz deildir.. Dibi yakndr; ama batakl
uzaktr..
Orada sakin olanlar, eitli milletlere mensuptur.. Birbirleri ile lfet ederler..
Orann bakanlar Mslmanlardr..
Orann hkimleri, ilmi ile mil olan fakihlerdir..
Allah- Tal, nimet meleklerini onlar korumaya memur klmtr..
Ve onlar, orann; hem ehl-i bast, hem de ehl-i kabz eylemitir..
Bu denizin bilinen drt kolu vardr.. Krk bin tane de kapal kolu vardr..
Bilinen kollar unlardr: Frat, Nil, Seyhun ve Ceyhun..
Kapal olanlarn ou, Hint, Trkmen arzndandr.. Habe arzndaiki kola ayrlr..
Bu denizlerin kaplad yer lm, yirmi drt senelik yoldur..
Ve.. Bunlar, arzn her tarafna yaylmtr.. Enine, boyuna kol atmtr..
Ayrca bu sakl denizin iki kolu daha vardr.. Bunun bir kolu, ZAT-I MADa,
bir kolu da NUMANa kar.. ( 1 )
Bir deniz var ki: Enine yol tutmutur.. Yerin kark durumunda kendini
gstermitir..
bu deniz, lkeleri imar iindir. Onunla nice nice iler yaplr..
bu deniz: Yolcularn nndedir.. alanlarn elindedir..
Bir deniz var ki: Uzun meyillidir.. remin Zat- madna akar.. Mercanlar
denizidir.. eitli incileri bulunur..
Bu iaretleri anla.. Bu ibarelerin irfanna var..
, hi de, zhirde anlatld gibi deildir..
in nn ve sonunu kapsamna alan Allahtr..
KOKMU DENZ
Burann yollar ok zordur.. Yakn tehlikeleri vardr..
Buras saliklerin yoludur.. Oraya ynelenlerin geididir..
Bu yoldan geip gitmek, herkesin meramdr.. Ancak oraya tam kullar vsl olur..
Bu denizin rengi alacadr.. Beyaz siyah karmdr.. Garip bir oluu vardr..

Bu denizin dalgalar ihsann eitlerini saar..


Orann rzgrlar ise.. yeni yeni faziletler getirmektedir.. Gzel kokular
ulatrmaktadr..
Bu denizin balklar katr kadar, develer kadar byktr..
Bunlar her trl yk ve arl, enfes inci beldesine tarlar.. Ki oraya: Ancak,
nice zorluklara katlanmadan varlmaz..
Ancak, o balklar yola getirmek zordur.. cidd bir gayretle elde edilirler..
avlanrlar..
Bunlara binme iine ancak, azimet sahibi gl kimseler nail olurlar.
Burann rzgr ak ark denizinden eser..
Eser ve gemilerini selmet sahiline ulatrr..
Bu denizin ehli, ilerde dorulua sahiptir.. Szlerde ve hallerde iman sahibidirler..
Orada sakin olanlar: bidlerdir, salihlerdir, zahidlerdir..
Bu denizden beka incileri alnr. Pklk mercanlar buradan karlr..
Bu incilerle sslenenlere gelince.. Pk olanlardr; temiz olanlardr; iyi huy sahibi
olanlardr ve.. hakikat bulup ilh tecelliye nail olanlardr..
bu denizin alan: Be bin senelik yoldur..
Bu deniz enine bir darlk iindedir.. Yerde uzayacak hali yoktur..
UZUN MEYLL, NCLER DOLU DENZ
Bunun rengi sardr..
Dalgalar oraya saplanm kzl kaya gibidir..
Herkes oradan iemez.. Herkes onun sarp yollarna giremez..
Bu deniz: Benzeri beldelerin hi birinde grlmeyen balar, baheler lkesi
remin denizidir..
Bu yola girmek zordur.. Zira, bata tehlikesi oktur.. Mminlerden ancak,
baz tekler selmetle kar.. Onun iine hkim olan ancak, baz itikadl fertlerdir..
Kffardan her kim o denizin gemisine binecek olsa.. boulur ve inkisara urar..
Bu koca denizin canavarlar, nice Mslmanlarn gemilerini paralayp batrd..
Burada gemilerini tamir edenler ise.. ancak, yeterli akla sahip olanlardr.. Bunlar
dahi, ifa veren nakillerden kuvvet bulmulardr.. Bunlarn dnda kalanlar, tehlikeyi
gznde bytr.. Bu yzden, fayday, olduu yerde kalmakta bulur..
Bu denizin balklar ok illetlidir.. Hileleri de byktr.. Ancak, ibriim ala
yakalanrlar.. Bu ibriim dahi, yakn hali olmaldr.. Bu avlama iini zerine alanlar dahi,
mmin erkeklerdir..
Bu denizden lahut meneli inci karlr.. ehadete dayal nasut mercan toplanr ..
Bu denizin faydalar saymakla bitmez..
Zira sonu bulunmaz..
Burada helk zorlu hsrandr..
yle ki: Hem bedene tesir eder; hem de dine..
Bu denizde oturanlar, kk sddkyet makamnda olanlardr.. Ve.. Byk
sddkyet ehlinin gdalarn tayanlardr..
Burada sakin olanlar grdm.. tikadlar salamd.. yi zanna sahip
olduklarndan, fitneye boyun emekten kurtulmulard..
Allah- Tal, bu denizi korumak iin, teshir meleklerini memur eylemitir..
Bunlar da, beldelerin hi birinde misli grlmeyen, bal baheli rem ehlidir..
bu deniz dalgasn, yaknndaki bu beldeye vurur.. O belde ehli, burann gzel
balklarndan faydalanr..
Bu denizin kutru yedi bin senelik yoldur..
Amma, bir yolcu onu, bir uyuklama benzeri zamanda alabilir..
Bu deniz, ehrin uzununa kol kol yaygndr..
Orann harap yeri de ok suludur; mamur yeri de..

TUZLU DENZ
Bu denizin umum bir kapsam olup, tam bir devreye sahiptir..
Rengi mavidir.. Bataklklar derindir..
Onun suyundan ien, susuzluktan lr..
Onun fena leminde yryen helk olur..
Bat yanlarda ezel rzgrlar eser.. Yanlarnda dalgalar arpr..
Orada yzen selmeti zor bulur..
Orada yola kan usuln bilse de, bilmese de hidayeti bulamaz..
Meer ki ona baar elleri yardma gele.. O zaman, o kimsenin gemisi
bu derin denizde yolunu bulur..
Bu denizin gemileri ancak, seherlerde yola kar..
Orann rzgrlar, ancak, sa sol cmlesinden eser..
Orann gemisi namus levhleri ile yaplm; orann dilince ivilenmitir..
Orann yolunda fikirler sapar.. Onun derinliklerinde kalbler arpmaya balar..
Orann gemileri ok zorlukla kar karyadr.. Yorgunluu ve helk oktur..
Oradan ancak, baz tekler kurtulur..
Onun tehlikeli yerlerinden baz fertler necat bulur..
Bu denizin tehlikeli yaratklar; gemiyi de, iindekilerle yutabilir..
Oturan da, yryeni de ldrr..
O denizde sefere kan, her ynden bir milyon tehlike ile karlar..
Burada hell ile haram bir renktir..
Orada sonuca varmann menei karktr..
Onun derinliinin sonu, hirini tayin iin bir n yoktur..
Burada yzmeye ancak, yeterli azme sahip olanlar gldr..
Orann incisini ancak, yce himmet sahipleri toplayabilir..
Burann ii, hakikat mahsul zerine bina edilmitir.. Asl ve dallar da,
ie gre kurulmutur..
Orann dalgalar birbirine arpar.. rpntlar ykcdr.. iddetli halleri
koca kocadr..
Orann yamur bulutlar birikmitir..
Ora ehli iin, parlak yldzlardan baka delil yoktur..
Gemi limanlar iin, karanlk llerden baka bir yer yoktur..
Orann balklar, sair mahluklara benzer..
Orann canavarlar, eitli zehirler saarlar..
Allah- Tal, bu denizin hasenelerini, KADR ismi nurundan yaratt.. Ve onu: Bu
zhir iin, hikmet hakikati eyledi..
Bu denizin yzcs, eer onun meddi ve cezrinde selmet bulursa..
sedef boluklarnda esiz inciler karr..
Allah- Tal burann sakinlerini: Yce himmet sahibi, mele-i aldan
bir taife kld..
Ve.. Vahiy meleklerini burada kalanlar korumaya memur klmtr..
Bilesin ki..
Allah- Tal,kdem sfat ile, o demde var olan yakuta nazar ettii zaman:
Bu deniz o yakutun gzellik nurundan meydana geldi..
Bu sebeple onun kollar olan tatl su, suretidir; hayatdr..
O yakut su olunca, iki deniz meydana geldi: Zulmet ve ziya..
Bu iki denizin birleecei yerde, Allah-u Tal, aralarna bir berzah koydu..
Bu berzah: Hayat suyudur.. Bu berzah icab sular birbirine karmaz..
bu hayat suyu iki denizin birletii yerdedir..ki hkmn, iki emrin
kar karya geldii yerdedir..
Bu kaynak bir sudur.. Marib canibinden akar.. Buras:
Marib-i Ezyel..
Diye isimlendirilen yere yakndr..

ki denizin birletii yerde, Allah-u Talnn yaratt bu suyun zellii odur ki:
Ondan ien lmez..
Onda yzen, behemut balnn cierinden yer.. Behemut ise.. bu tuzlu denizde
yaayan bir balktr ki; ilkten: Allah-u Tal ona dnyay ve iindekileri ykledi..
Allah- Tal, arz serdii zaman, onu: Berhut nam kz dahil: Behumut nam baln
srtna ykledi..
Allah- Talnn:
Serann ya topran altndakini.. (20/16)
areti bu manayadr..
ki denizin birletii yer.. (18/60)
yeti de bu manaya iarettir..
Bu su, o sudur ki: Musa a.s. ile Hzr a.s. bunun kenarnda bulutular..
unun iin ki: Allah- Tal, Musaya a.s. vaad etmiti.. Kendisini iki denizin
bulutuu yerde, kullarndan biri ile bulutursun diye..
Bu sebeple Musa a.s. ve adam, yiyeceklerini alarak yola ktlar..
ki denizin birletii yere vardklar zaman, Musann a.s. onu tanmasna
bir yol vard.. O da, adamn tata unuttuu balk..
O anda denizin suyu uzaktayd.. birden dalga gelip taa vurunca, bala da dedi..
Bala ulaan bu su: Onun hakik hayat oldu..
Baln bu durumunu Musaya a.s. adam sylemeyi unuttu. Bu yzden
yol sarpa sard..
Hatrlayp syledii zaman, bu ie Musa at.. Atete piip len baln
canlanmasna hayret etti..
Bu adamn ismi Yua b. Nun idi..
ems seneye gre: Yua, Musadan a.s. byktr..
Bunlarn hikyeleri mehurdur..
Biz bunu daha geni bir ekilde: MUSAMRE- HABB, MSEYERE- SAHB, nam
eserimize anlattk..
Orada okuyup, dnle..
skender, Eflatunun u:
Bir kimse, hayat suyundan ierse lmez..
Szne dayanarak, bu sudan imek iin yola kt..
Eflatun, gitmi, o yere varp, bu sudan imiti..
Bu gnmze kadar da hayattadr.. Dravend nam dada kalmaktadr..
Aristo, Eflatunun talebesidir.. skenderin de hocas idi..
skendere bu yolculuunda arkadalk etti.. ki denizin birletii yere kadar
gittiler..
Zulmetler arzna vardklar zaman, yollarna devam ettiler.. Yanlarnda askerden
bir mikdar vard..
Dierleri, Sebat nam ehirde kaldlar.. Buras, gnein doduu yerin son hududu
idi..
Hzr da a.s. skenderiin askerleri arasndayd..
Bir sre yola devam ettiler.. Bu gidiin sresi bilinmiyor.. Nekadar gittiklerini idrk
mmkn olmuyor.. Sahil boyu gidiyorlard..
Hangi konaa inseler orada bu sudan iiyorlard..
Bu seferin uzunluundan yorulunca, dne getiler.. Askerlerin durduu yere
doru dndler..
ki denizin birletii yere gitmilerdi..
O yollarnn zerinde idi: Ama anlayamadlar..
Onun yannda durdular; ama hibir nian olmad iin, orada konaklamadlar..
Ancak, Hzr a.s. bir ilham ald..
Bir ku ald, kesti; bacana da balamt..

Ayaklar suda yryordu..


Bu yere geldii zaman, ku depremeye ve titremeye balad..
Hemen orada durdu; bu sudan iti.. ykand; yzd.. Ancak, bu durumu gizledi..
Amma, Aristo Hzra bakt zaman, kendileri dnda suya kavutuunu anlad..
Bundan sonra, lnceye kadar, Hzrn a.s. hizmetine girdi..
Aristo ve skender, Hzrdan a.s. nemli bilgiler edindiler..
Bilesin ki..
Hayat gzesi, zata bal hakikatn bu varlkta zuhurundan ibarettir..
Bu iaretleri anla.. Bu ibarelerin remizlerini z..
i, ancak kendi z kaynanda ara.. Ama, benliinden ktktan sonra..
Umulur ki bu yolda:
Onlar diridirler.. Rablar katnda rzklanrlar.. (3/163)
yeti ile onlarn derecesine ularsn..
Ve.. O vakit sana: Onlarn hizbinden olma yolu alr..
Musadan, Hzrdan, skenderden murad sen olursun.. Keza, zulmetlerden de,
rmaktan da..
Bilesin ki..
Daha nce de anlatld gibi, Allah-u Tal, Hzr a.s. :
Ona ruhumdan ufledim.. (15/29)
Manasna gelen, yetin hakikatinden yaratt..
Bylece o: Allahn ruhudur.. Dolays ile kyamete kadar yaar..
Onunla bulutum..
Bu bahr-i muhitte olanlar ondan naklen anlatyorum..
Bilesin ki..
Anlatlan bu bahr-i muhit, ondan ayrlan da KAF da yolu ile, dnyaya gelir ki,
tuzludur..
Yine o denizden gelip, KAF danda birleen ise.. Bu tuzlu suyun tesindedir.. Ki o:
Gzel kokulu kzl denizdir..
Yine KAF dann arkasndan gelen, daa birleen ise.. yeil denizdir..
Bunun suyu ldrc zehir gibidir..
Bundan bir damla ien, o dem lr.. O dem fena bulur..
Yine o denizden gelen ve KAF dann arkasna den, ayrlma, kapsama mul
ile; mevcudata hkm geiren deniz ise.. Karadenizdir.. Tad bilinmez.. Kokusu da belli
deildir.. Onu hi kimse bulamaz.. Ancak, haberler onu anlatr..
O da byle bilinir.. zlerinden bir mesafe kat edilir..
Ve.. Gizlenir; aklanmaz..
KIZIL DENZ
Bunun yayd koku, halis miske benzer..
Buras: Koca dalgal, en byk deniz olarak bilinir..
Bu denizin sahilinde baz erkek mminler grdm..
Bunlarn ibadeti, yalnz, halk Hakka yaklatrmak idi.. Yaratl sebepleri buydu..
Bir kimse bunlarla otursa, arkadalk etse.. bu kal kadar Allah bilir.. Onlarn
seyrince Allaha yaknlk kazanr..
Onlarn yzleri doan gne, akan imek gibi idi.. l sahralarda aran,
onlarla aydnlanr.. Deniz derinlerinde kaybolan onlarla hidayeti bulur..

Burada sakin olanlar, bir sefere kmak istedikleri zaman, o denizin balklarna a
kurarlar.. Onlardan yakaladklarna da biner giderler..
Zira onlarn binekleri, bu denizin balklardr..
Kazanlar ise.. Bu denizin incisi, mercandr..
Ancak, ora sakinleri, bu balklarn zerine binince; bu denizin kokusunu alp
baylrlar.. Kendilerine gelemezler.. O denizde binekle olduklar sre, bu his lemlerine
dnemezler..
O balklar bunlar alr, sahile doru gtrr.. Sahil yerlerinden birine atar..
Bu ekilde sahile vsl olunca da, akllanrlar.. Hslatlar kendilerine grnr..
O kadar acaip garaip eyler bulurlar ki: Saylamaz.. Onlardan anlatlan,
azn dahi azdr..
Zira onlar ne bir gz grmtr; ne kulak duymutur; ne de bir beer kalbine
onlarn hatras gelmitir..
Bilesin ki..
Bu denizin dalgalar vardr.. O dalgalardan her biri, bu yerle sema arasn
bir milyon kere doldurur.. yine de bitmez..
Eer kudret lemi, bu denizi almasayd; bu varlk leminde ondan gayr
bir ey bulunmazd..
Allah- Tal, KERRUBYYUN melekleri, bu denizi korumaya memur eyledi..
Bunlar, o denizin kenarnda dururlar.. Ortasnda onlar iin duracak bir yer yoktur..
Bu denizin sakinleri, orann balklardr; bir de, onlar misullu hayvanat..
YEL DENZ
Burann tad acdr.. lm kaynadr; boulma yeridir..
Buras: Ulema katnda hayr sfatlarla anlr. rifler katndaysa en gzel
isimler verilir..
Bu denizde balk yoktur..
Bu denizde gemi yrten lr..
Bu denizi grdm.. tminan veren emin bir yerdi..
Bu o ehirdi ki: Musa ve Hzr a.s. oraya varmt..
Oradan yemek istemilerdi.. Ama, ora halk onlar misafir etmekten ekinmiti..
undan ki: kisi de fukara elbisesi giymiti..
Bura halk ise.. Ancak, sultanlara, emirlere yemek yediriyorlard..
Ora halkn bu denizde yrmeye ak buldum.. Bu iin sevdasna kaplm
grdm..
Bu sebepledir ki:
Her ylba toplanrlar.. Bu toplant gn de, onlar iin bayramdr.. Orada her
renkten ata binerler..
Yeil, krmz, sar ve daha baka renk atlara binerler..
Kendilerini onlarn zerine balarlar..
Ayn ekilde atn gzlerini de balar o denize yaklarlar..
Kim atn denize srse.. At da lr; kendi de..
Ama deniz kenarna varp da at oraya girmeden gelirse.. sa dner..
Ancak, hali byle olan bir kimse, kendisini: Kaybetmi, dnek, kovulmu,
kslm sayar..
Bundan sonra, bir baka at, alr.. Besler, bytr.. Ertesi seneye hazrlar.. Geen
sene yaptn aynen yapar.. Taa, lnceye kadar..
Onlardan her birinin denize olan ak, pervanenin aydnla olan ak gibidir..
Devaml olarak kendini oraya atmak ister.. Taa, orada lp gidinceye kadar..

KATI KARA DENZ..


Burann sakinleri tannmaz.. Balklar bilinmez..
Oraya vuslat muhaldir.. Hslatn elde etmek mmkn deildir..
nk o deniz: Turlarn, krelerin, devirlerin taa, tesindedir.. Ne acaibinin
nihayeti vardr; ne de garaibinin bir sonu..
ller ondan yana kusurlu kalr.. Acaibi o kadar fazladr ki.. muhale benzer..
Buras, o zat denizidir ki.. Sfatlar nnde akna dnerler..
Buras hem vardr; hem yoktur.. Hem bellidir; hem kaybolmutur.. Hem bilinendir;
hem bilinmeyen.. Hem hkmen bilinendir; hem naklen.. Hem varl kesindir; hem de
akla dayaldr..
Onun varl yokluudur.. Yokluu varl.. n sonunu kapsar.. Batn zhirine
dayaldr..
Onda olan idrk olunamaz.. Hi kimse ne olduunu bilemez ki.. Hakkn
deyebilsin..
Bu denize fazla dalmayalm.. Oraya dalmaktan ve onu beyandan yana dizginleri
tutalm..
Allah.. Hak syler..
Doruya hidayet eden odur..
Gvenilecek makam odur..

(1) ZAT-I MAD: Bunun, Yemen olduu sylenir.


NUMAN
: Eer ibarede bir tertib hatas yoksa, buras:

63. BLM - SAR DNLER VE BADETLER


BTN HALLERN VE MAKAMLARIN NKTELER
Bilesin ki..
Allah- Tal, btn varlklar, ancak kendisine ibadet iin yaratt..
Dolays ile, onlarn istidatlar budur; yaratl sebepleri de buna gredir..
Asalet cihetinden, bu byledir..
Bu varlkta bulunan her ey: Hali ile, sz ile, fiili ile ancak, Allaha ibadet
eder.. Belki de, zat ile, sfat ile ibadet eder..
Bu varlkta bulunan her ey: Allaha itaat eder..
Bu mana u yet-i kerime ile sabittir:
kiniz de, isteseniz de, istemeseniz de geliniz..
Dedi;
steyerek geldik..
Dediler.. (41/11)
Bu hitap, semalara ve yeredir..
Semalardan murad, orann ehlidir..
Yerden murad ise.. orann sakinleridir..
Bu manada, Allah- Tal, bir baka yet-i kerimede yle buyurdu:
nsanlar ve cinni ancak, bana ibadet etsinler diye yarattm.. (51/66)
Resulllah S.A. efendimizin:
Herkes, niin yaratlm ise.. Ona myesser olur..

Manasna gelen hadis-i erifi de, onlarn ibadet ettiklerine ahadet eder..
nk: Cin ve insanlar, Allahn ibadeti iin yaratlmlardr.. Bu ibadet ii de,
onlara kolay gelir..
Zira onlar: Zarur olarak, Allahn kullardr..
Lkin: simlerin ve sfatlarn iktizas deitike, ibadetler de deiik olur..
nk: Allah- Tal, HAD, ismi ile nasl tecelli ediyorsa.. MUDLL, ismi ile
de tecelli eder..
Sonra.. MNM isminin eseri nasl gerekli ise.. MNTAKM, isminin zuhuru da
gereklidir..
simlerinin ve sfatlarnn erbab deitike, insanlar da hallerinde
deimektedirler..
Nitekim, bu manada Allah- Tal yle buyurdu..
nsanlar, tek mmetten ibaretti.. (2/213 )
Yani: Allahn kullar idiler.. Onun taatna gre yaratlmlard.. Asl ftratlar bu idi..
Allah- Tal onlara, mjdeci ve korkutucu peygamberler gnderdi..
(2/213)
Yani: Peygamberlere uyan, HAD ismi cihetinden ona ibadet etsin diye..
Peygamberlere muhalefet eden ise.. Ona MUDLL ismi cihetinden ibadet etsin
diye..
te.. Yukarda anlatlan mana icabdr ki: nsanlar eit eit oldu..
Miletler frka frka ayrld.. Bundan da mezhepler meydana kt..
Durum byle olunca, her taife kendi bildiinin doruluuna zahib oldu..
sterse bu lem bakasnn gznde hatal olsun.. Allah- Tal, onu gzel
eylemitir..
Ta ki: Onlar bu halleri ile, yaptklar iin messir sfatnn iktizas, kendisine
ibadet edeler..
bu manaya, u yet-i kerime dellet eder:
Hareket eden her eyin, nasiyesinden, ancak Allah- Tal tutmutur..
(11/56)
Yani: Onlara yaptran odur.. Bu yap da onun muradna gre olmaktadr..
Bu murad ise.. Aynen onun sfatnn iktizasdr..
Sonra..
Allah- Tal onlar, isimlerinin ve sfatlarnn iktizasnca hesaba eker..
Bir kimse, onun rububiyetini ikrar ederse.. ona bir menfaat olmaz..
Ayn ekilde, onu inkr edenin inkr da bir zarar vermez..
Allah- Talnn kemli icab, ibadet eitlerinden neyi hak etmilerse..
ona gre, onlarda tasarruf eder..
Hsl: Vcudda olan herkes, Allaha ibadet eder.. Yce Allahn u emrine mutidir..
Her ey, ona hamdle, tesbih eder.. Ama onlarn tesbihini
anlayamazsnz.. (17/44)
Zira onlarn tesbihine: Muhalefet, masiyet, kfr vb. isimler verilir.. Bunlarn tesbih
oluunu ise.. Herkes anlayamaz..
Sonra.. Burada:
Anlayamazsnz.. (17/44)
Nefyi cmle zerine gelmitir.. Bu manaya gre bazlar anlayabilir. Yani:

Onlarn tesbihini anlayamazsnz.. (17/44)


Toplu olarak, ezcmle sylenmitir ki:
Bazlar anlayabilir..
Demektir..
Bilesin ki..
Allah- Tal, bu lemi yaratt.. demi cennetten indirdi..
dem dnyaya inmeden nce, bir vel idi..
Dnyaya indikten sonra, Allah- Tal ona nbvvet verdi..
Nbvvet ise.. Teridir; tekliftir..
Dnya dahi, hiretin aksine teklif yeridir..
dem orada vel idi.. nk oras, keramet, mahede yeri idi..
Bu ise.. Velyet halidir..
Bundan sonra.. Babamz dem kendi znde vel oldu.. Taa, zrriyeti zuhur
edinceye kadar..
Byle olunca, onlara Resul olarak gnderildi.. Allahn emrini onlara talim eder
oldu.. Allah- Talnn ona indirdii suhuf vard..
ocuklarndan onu okuyup renen zarur olarak iman etti.. Zira onda, yle
aklamalar vard ki: Dnen bir kimsenin onu reddetmesi mmkn deildi..
bu zmre, ona iman edenlerdi..
Ancak, onu renmekten geri kalarak, kendi lezzetine dalp hevasna tabi
olan, gaflet zulmeti alr; dnya gururuna daldrr.. Bundan sonra da alr; inkra ve
imanszla gtrr..
Yani: Allah- Talnn deme indirdii o suhufta bulunanlar, inkra ve
imanszla..
Bunlar kffar gruhudur..
Sonra..
dem vefat etti..
Zrriyeti de parti parti ayrld..
Bir zmre, demin a.s. Allaha yaknlna inand.. Bu inan onu, demin
suretinde tatan bir heykel yapmaya kadar gtrd..
Bunu yapmakla zannna gre, ona hizmet vazifesini koruyordu..
Devaml o heykeli mahede etmek sureti ile, ona sevgi yolunu koruyordu.. Belki,
kendisi de bu yoldan Allaha yaknlk peydah ederdi..
Zira o biliyordu ki: Hayatta deme a.s. hizmet, Allaha yaknlk vesilesidir.. Sand
ki: demin heykeline hizmet de ayn eydir..
Bunlardan sonra bir baka zmre geldi..
Bu yeni gelenler, hizmet anlayn kaybettiler.. Doruca, yaplan suretin kendisine
ibadet ettiler.. Bunlar: Putlara tapanlard..
Bunlarn dnda kalan bir tayfa da, akllar ile kyas yoluna saptlar.. Bu sap
sonunda; puta tapanlar tezyif ettiler..
Bunlardan bir ksm dedi ki:
Bizim, drt tabiat unsuruna ibadet etmemiz icab eder.. Zira lem: Hararet,
brudet, ybuset ve rtubetten ibarettir.. Asl olana ibadet etmek, fere ibadet etmekten
daha uygundur.. Putlar,ibadet eden kimsenin feridir.. Zira, onun asl ibadet edendir..
Yani: Kendisi yapmtr..
bu kyas sonunda, tabi unsurlara ibadet etmeye koyuldular..
Bunlarn ad: Tabiiyyun, oldu..
Anlatlanlarn dnda kalan bir zmre de, yedi yldza ibadet yoluna gittiler..
Dediler ki:

Hararet, brudet, ybuset ve rtubetten hi biri, tek bana hareket edecek


durumda deildir.. Dolays ile, bunlara ibadette fayda yoktur.. En uygunu bu yedi
yldza ibadet etmektir..
Bu yedi yldz unlardr: Zuhal, Mteri, Merih, ems, Zhre, Utarit, Kamer..
Zira bunlarn her biri, kendi bana hareket edebilir durumdadr.. Varlktaki messir bir
hareketle, kendi felekinde seyreder..
Dolays ile, bazan faydal olurlar; bazan da zararl olurlar..
En iyisi kendine has tasarrufu olana ibadettir..
Sonra.. Bu yldzlara ibadete koyuldular..
Bunlar, felsefecilerdir..
Bunlardan bazlar dahi, nura ve zulmete ibadet yoluna gitti..
Bunlar yle diyorlard:
Yalnz nurlara ibadet, br yan yitirmektir.. Zira bu varlk: Nur ve zulmete
inhisar eder.. Ama en uygunu, bunlara ibadet etmektir..
Bunun zerine mutlak nura ibadet yolunu tuttular.. Ama, yldz veya
baka bir ayrm yapmadlar..
Ve.. Mutlak zulmete ibadet ettiler. Nasl tecelli ederse etsin; hibir ayrm
yapmadlar..
Nurun adna:
Yezdan..
Dediler.. Zulmetin adna da:
Ehreman..
Dediler..
Bu tayfann ad da: Saneviyedir..
Bunlarn dnda bir tayfa ise.. Atee ibadet yoluna gittiler..
yle dediler:
Hayat, hararet-i griziyeden ibarettir.. Ve bu: Manadr.. Bunun sureti ise..
Varlktr.. O da atetir.. Ve o: Tek bana varln asldr.
Bundan sonra.. Atee ibadet ettiler..
Bunlar Mecuslerdir..
Bunlarn dnda kalan bir tayfa da, balca ibadeti terk ettiler..
Byle etmelerinin sebebi, u yoldaki kanatlar idi:
badet faydaszdr.. Zaman, ilh ftrat ynnden neyi icap ettiriyorsa.. Onu
meydana getiriyor.. Bu yolda olan olur..
Durum byle olunca ancak; indekini da atan rahimler vardr.. Bir de, onlar
tutan yer..
Bu zmrenin ad: Dehriyyundur..
Ayrca: Mlhidler, ismi dahi verilir..
Gelelim kitap ehline..
Bunlar frka frka ayrlr.. Bunlar yle sralayabiliriz:
BERAHME:
Bunlar, brahim a.s. dini zerine olduklar kanaatndadrlar.. Onun zrriyetinden
olduklarn sanrlar.. Bunlarn kendilerine has ibadetleri vardr..
YAHUD:
Bunlar, Musevlerdir..
NASARA:
Bunlar da sevlerdir..

MSLMANLAR:
Bunlar da, MUHAMMEDlerdir..
Bunlar on millete ayrlr.. Bu on millet, eitli milletlerin asldr..
Teferruata geilecek olsa, bitmez.. O kadar ki oktur..
Hepsinin dayana u on millettir:
1. Kffar..
2. Tabaiyye..
3. Felsife..
4. Seneviye..
5. Mecus..
6. Dehriyye..
7. Berahime..
8. Yahud..
9. Nasara..
10. Mslimun..
Bu anlatlan taifeden hangisi olursa olsun; Allah-u Tal: Bir ksmn, cennet iin;
bir ksmn da, cehennem iin yaratmtr..
Hele gemi zamanlardaki kffara bir bak: O zaman da peygamberlerin
daveti ulamayan blgelerde olduklar halde, yine ikiye ayrlmlardr..
Onlarn bir ksm hayr ilemi; Allah- Tal, cennet mkfat vermitir..
Bir ksmlar da er ilemi; Allah-u Tal cehennemle cezalandrmtr..
Kitap ehlinin durumu da budur..
eriat gelmeden evvel, onlar iin hayr uydu: Kalblerin kabullendii, nefislerin
sevdii, ruhlarn holand..
eriat geldikten sonra da, onlar iin hayr u oldu: Allahn kullarnn ibadet emrine
uymas..
eriatn nzulnden nce er ise.. u idi: Kalblerin kabul etmedii, nefislerin kt
grd, ruhlarn ac duyduu..
eriatn nzulnden sonra ise.. er: Allahn kullarna yasak ettii eyler oldu..
Btn bunlar, Allaha ibadet ederler.. Ama, nasl ibadet etmeleri uygun ise, yle..
Zira onlar, Allah- Tal zat iin yaratmtr.. Kendileri iin deil..
Onlar, hakk olduu ekilde, Yce Hakkndr..
Sonra..
Sbhan olan Yce Allah, btn bu milletleri: simlerinin, sfatlarnn hakikat
olarak yaratmtr.. Hepsine zat ile tecelli eylemitir..
Bu sebeple: Btn zmreler, ona ibadet ederler..
KFFARA GELELM:
Bunlar, bizzat Allaha ibadet etmektedir..
yle ki: Sbhan olan yce Hak batan sona, bu varln hakikatdr.. Kffar da bu
varlk cmlesinden sayldna gre.. Onlarn hakikat odur..
Onlar, kendileri iin bir RABB olmad yolunda inkra sapp kfir oldular..
Bu byledir.. nk, Allah- Tal onlarn hakikatidir.. Onun iin bir RABB
olamaz.. Mutlak RABB kendisidir..
Bylece onlar, aynen zatlar neyi gerektiriyorsa.. ona gre ibadet ettiler..

PUTA BADET EDENLERE GELELM:


Bu dahi, yce Hakkn varlk srrna dayanr..
O: Hlulsz, katksz olarak, vcud zerrelerinin her birinde, kemli ile vardr..
Bu adan, Yce Allah, onlarn ibadet ettii putlarn dahi hakikatdr..
Bu manaya gre: Ancak Allaha ibadet etmi olurlar..
Bunun byle olmas onlarn bilmesine muhta deildir.. Ayn ekilde,
onlarn niyetlerine de muhta deildir..
Zira: Hakikatlerin gizlilii nekadar uzarsa uzasn; elbette i neyse..
onun stnde ak zuhurlar zarurdir..
u mana da, onlarn iten Hakka tabi olduklarnn srrdr..
yle ki: Onlarn kalbleri, bu ite hayr olarak lehte onlara ehadet eder.. tikadlar
da bu iin hakikatna baldr..
Bu mana ise.. Kulunun ona ait zanndr..
Bu manada, u hdis-i erif nemlidir:
Mftler fetva verse dahi; kalbine dan..
Bu kalb fetvas umum manadadr.. Husus kalb fetvasna gelince..
O zaman i deiir..
Her kalb doru fetva veremez.. Her kalbden fetva sorulmaz.. danlmaz..
Bundan baz kalbler murad edilmitir; hepsi deil..
Bu, itikada dayal incelik; onlarn yapt iin hakikatna uygundur..
Onlar, bu yoldan hakikat, iin zuhuruna eker gtrr.. ama hirette..
Allah- Tal bu manada yle buyurdu:
Her cemaat, kendilerinde olanla endir.. (30/32)
Yani: Dnyada da byledir; hirette de..
Bu byledir.. nk: sim msemmadan ayrlmaz..
Onlar enlikle isimlendiren odur.. Onlar, bu ekilde vasflandrd..
Bu vasf ise.. Mevsufa mugayir deildir..
Ancak:
Her cemaat, kendilerinde olanla en oldu..
Denseydi.. O zaman, bu fiil sgas ile gelmi olurdu.. Yukardaki manaya
aykr derdi.. Muzari sas ile:
en olur..
Deseydi.. o zaman, arada bir aklk olurdu..
Amma, isim byle deildir.. O, srenin devamn gerektirir..
Yani: Onlar, dnya hayatnda yaptklar ile endirler.. hirette ise.. halleri ile
endirler.. Ellerinde bulunanla daim bir enlik iindedirler..
Bu mana icabdr ki: Dnyaya geri evrilseler; yine kendilerine yasak edilen
eyi yaparlar.. Yaptklar iin sonucunu azap bildikleri halde..
Zira o ite, bir lezzet, ltuf bulurlar.. Bu lezzet dahi, o azapta bekalarnn
sebebidir.. Zira Hak Talnn rahmeti icabdr ki: Kuluna hiret azab diledii zaman,
onun iin bu azapta gizli bir lezzet yaratr. Azap grenin cesedi de, ona ak olur..
Byle olur ki: O azaptan Allaha ilticas ve o azaptan Allaha snmas yerinde bir
ey olmaya.. O lezzet , onun iin var olduka azap iinde kala..
Ama Allah- Tal, onun azabn hafifletmeyi diledii zaman, o lezzeti yitirir..
O zaman rahmete ynelmeye muztar kalr..
Allah- Talnn an odur ki: Muztar kalmn dusna icabet ede..
bu durumdaysa.. o kulun azaptan Allaha ilticas ve ona snmas yerinde olur.. Hak
Tal ise.. onun snmasn kabul buyurur..
Yukarda anlatlan mana icabdr ki: Kffarn Allaha ibadeti zatdir.
Onlarn bu ekilde ibadeti, her nekadar kendilerini saadete gtrr ise de.. Dallet
yoludur..
Dallet yolu olmas da, o yoldan saadet husulnn uzaddr..

Zira o yoldan gidene, hakikatler inkiaf, ancak hiretin azap tabakalarna


girdikten sonra mmkndr.. Bunlarn tm, dnyada tabiat atei tabakalarna
dalmasnn cezasdr.. Beeriyeti icab onlara, szle dalmt; ile dalmt; halle dalmt..
Bu cezasn bitirdikten sonra, Allaha vardran yolunu da kat etmi olur..
Bunun byle oluu, kendisine gelen nidann uzaktan oluudur..
Ancak, bu hallerden sonra, ilh saadetine nail olur.. lk admda yaknlk
bulanlarn erdiine erer..
Bu ilklere yakndan nida gelmitir..
Anla..
TABATILARA GEELM:
Bunlar, Allah- Talya drt sfat cihetinden ibadet ederler..
Bu ilh drt sfat unlardr: Hayat, ilim, kudret, irade..
Bunlar, vcud binasnn asldr.. Hararet, brudet, rtubet, ybuset ise.. O drt
sfatn, bu kinat lemindeki zuhur yerleridir..
Rtubet, hayatn zuhur yeridir..
Brudet, ilmin zuhur yeridir..
Hararet, iradenin zuhur yeridir..
Ybuset, kudretin zuhur yeridir..
Btn bu zuhur yerlerinin hakikat ise.. anlatlan sfatlarn sahibi olan Yce
Sbhandr..
Anlatlan zuhur yerlerinde var olan, bu ilh incelik, sair tabiatlarn ruhlarna da
alnca; bu ilh drt vasfn eserini de, grdkten sonra.. Bu varl: Hararet, brudet,
ybuset ve rtubete baladlar..
Ve.. Kabiliyetler, ilh istidat ciheti ile bildi ki: Anlatlan sfatlar, bu suretlerin
manasdr..
Yahut:
Bu kalplarn ruhudur..
Bu zuhur yerlerinde zhir olanlardr..
eklinde anladklarn da syleyebilirsin..
bu srrn icabdr ki: Anlatlan tabi kuvvetlere ibadet olundu..
Bazs bunu bilerek yapt.. Bazs da bilmeden yapt..
Bilen nde gitti; cahil de katld..
Her ne ise.. Onlar, Hakkn bid kullardr.. Amma, sfat cihetinden.. Neticede
ileri saadete ular.. Tpk, bunlardan nce anlatlanlarn durumu gibi..
lerinin binei olan hakikatlerin zuhuru ile, durum anlatld gibi olur..
FELSEFECLERE GELELM:
Bunlar Yce Sbhana isimleri cihetinden ibadet ederler..
Zira: Yldzlar, onun isim mazharlardr.. Allah-u Tal ise.. Zat ile, onlarn
hakikatdr..
yle ki:
Gne, Allah isminin mazhardr.. Nuru ile, btn yldzlarn yardmna koar..
Tpk: Btn isimlerin, Allah isminden yardm aldklar gibi..
Kamer, ( ay ) Rahman isminin mazhardr.. Zira: Yldzlarn en kmilidir..
Gnein nurunu tar.. Tpk: Rahman isminin, btn isimlere nazaran, en yce
mertebeye sahip olduu gibi.. Bunun beyan daha nce, kendi yerinde yapld..
Mteri, Rabb isminin mazhardr.. Zira o: Semada yldzlarn en saadetlisidir..
Tpk: Rabb ismi, mertebeler iinde zel bir mertebeye sahip olduu gibi.. Zira o:
Merbubun hkmne gre, Kibriya kemlini umulne almtr..

Zhal.. Bu yldz, vahidiyet mazhardr.. Zira, btn felekler onun kapsamna


girer.. Tpk: Btn isimler ve sfatlar vahid ismi altnda olduu gibi..
Merih, kudret mazhardr.. Zira o: Kahhariyet fillerine ait bir yldzdr..
Zhre ise.. radenin mazhardr.. Zira o: Kendi znde, ok seri bir tekallbe
sahiptir.. Ayn ekilde Yce Hak: Her an bir baka ey murad eder..
Utarit, ilim mazhardr.. Zira o: Semada ktiptir..
Baki kalan malum yldzlar ise.. onun gzel isimlerinin mazharlardr.. Ki onlar,
saylabilirler..
Bilinmeyip baki kalan yldzlar ise.. sayya gelmeyen isimlerin mazharlardr..
te.. Felsefecilerin ruhlar, bu manalar tadnca.. ki bunu: drk ynleri ile
tadarlar.. Bu idrki ise.. Kendilerinde var olan, ilh ftrat istidadndan alrlar..
bu durumda, anlatlan yldzlara ibadet ettiler.. Bu ibadet ise.. her yldzda
bulunan ilh latife iindir..
Sonra..
Hak Tal, bu yldzlarn hakikati olduuna gre.. onun zat namna mabud olmas
icab eder.. Onlarn ibadeti, bu srra dayaldr..
Bu varlkta, demolu ve onun dnda kalan hayvanatn ibadet etmedii
hibir ey yoktur..
Mesel: Bukalemun, gnee ibadet eder..
Mesel: Necaset bcei kt kokuya ibadet eder..
Ve.. Hayvanatn dier eitleri..
Bu varlkta, Allaha ibadet etmeyen hibir canl yoktur..
Ya takyid yollu ibadet eder.. ki bu: Zuhur yerine veya yaratlm bir eyedir..
Ya da itlak yolludur..
tlak yollu ibadet eden, muvahhiddir.. Yani: Tevhid ehlidir..
Takyid yollu ibadet eden ise.. irk ehlidir.. Mriktir..
Hsl: Anlatlanlarn ve anlatlmayanlarn tm, hakikat zere Allaha ibadet
etmektedir.. unun iin ki: Hakkn varl ondadr..
Zira, Hak Tal, zat cihetinden unu iktiza eder ki: Hangi eyde zuhur ederse.. O
eye ibadet oluna..
Halbuki o: Kinatn btn zerrelerinde zuhura gelmitir..
Bundandr ki: nsanlarn bazs tabiata bal eylere, vcudun asldr diye ibadet
etti.. Onlardan, yldzlara ibadet edenleri de var.. Madene ibadetleri de var..
Atee ibadet edenleri de var..
Hsl: Varlkta hi bir ey yoktur ki: Bu lemde bir eye ibadet etmi olmasn..
Ancak, MUHAMMED olanlar mstesna..
Bunlar, mutlak yoldan, Allaha ibadet ederler..
Bu ibadetlerini mahlukat paralarndan hic biri ile takyid etmemilerdir.. Btn
varlk olmas yn ile, ona ibadet etmilerdir..
Sonra.. Bunlarn ibadeti, bir yana bal, bir yandan ayr; batna bal,
zhirden ayr olmak gibi bir ilgiden yana da pek nezihdir..
Bunlarn yolu: Sonunda zatna vardran Allah n yoludur..
Bu sebepledir ki: lk admda yaknlk derecesini bulmulardr..
Bunlar o zmredir ki, Allah-u Tal, u cmlesi ile onlara iaret etmitir..
te.. bunlar, yakn mekndan nida olunmular.. (50/41)
Bunlar, cihet yn ile, tabiata bal eylerden birine, yldzlara ibadet edenlere
benzemezler..
Hele putular ve benzerleri gibi hi deildirler.. Zira, putularn durumuna u
yetle iaret olunmutur:

Bunlara uzaktan nida olunur.. (41/44)


Zira, bunlarn Hakka dn, ancak ibadet ettikleri zuhur ynnden olmaktadr..
Sadece, ona o olduu iin ibadet ettiler, Hak bilerek deil..
Byle olunca da onlara baka ynde bir zuhur olmad..
badetlerine dayanak bildikleri bu durum ise.. onlara gre uzakln taa,
kendisidir..
Ancak.. Ancak..esas konaa vardktan sonra.. uzaktan arlan da yakndan
arlan da ayn olur..
Bunu anla; olur mu?..
SENEVYE KISMINA GELELM :
Bunlar, Yce Allaha zat cihetinden ibadet ettiler. Zira, Allah- Tal, btn zdlar
znde toplar.. Hakka ait mertebeleri, halka ait mertebeleri umulne alr.
ki vasfta, iki hkmle zuhur eyledi..
Dnya ve hirette, iki sfatla zuhur eyledi..
Hakka bal hakikate mensup olan, nurlarda zhir olandr..
Halka bal hakikate mensup olan da, zulmetten ibarettir..
bu ilh sr icabdr ki, Nura ve zulmete ibadet ettiler.. Zira, bu ilh sr: ki vasf,
iki zdd, iki itibar, iki hkm camidir.. Onun bu cami olu eklini, nasl istersen yle
syle.. Nasl dilersen yle hkmeyle..
nk Sbhan Allah, o dilediin eyi ve zddn zat ile camidir.. Hsl:
Seneviyyeler, Yani: Puta ibadet edenler, bu ilh latife icab ona ibadet ettiler.. Bu ibadet
ekli de, Yce Sbhann zat nasl iktiza ediyorsa.. yle oldu..
nk: Hak, olarak, isimlendirilen odur.. Halk olarak isimlendirilen odur.. Nur
odur; keza zulmet de..
AMMA MECUS..
Bunlar, Allah- Talya AHADYET yn ile ibadet ettiler..
undan ki: Ahadiyet, btn mertebeleri isimleri ve sfatlar ifna eder.. Ate de
ayndr..
O da, anasr arasnda en ok gce sahip olanlardr.. En stndr.. Hizasna gelen
btn tabi kuvvetleri yok eder..
Ona yaklaan her tabi kuvvet, mutlaka galip kuvveti ile atee evrilir..
Ahadiyet de ayndr.. Ona mukabil duran isim ve sfat mutlaka onda kaybolur..
Onda muzmahil olur..
te.. Onlarn atee ibadetleri, bu latife icabdr.. O atein hakikati ise.. Allah-
Taldr..
Heyul zuhurundan nce, tabiat rknlerinin bir rknyd.. Ki bunlar: Ate, hava,
su ve topraktr..
O heyul bu rknlerinden hangisine isteseydi; o zaman girebilirdi..
Ancak, bu rknlerden birinin suretini giydikten sonra, artk o suretten
soyunamaz.. Byle bir ey onun iin mmkn deildir.. Baka bir surete de artk
giremez..
Vahidiyet gznde, esma ve sfatn durumu da ayndr..
Bu esma ve sfatlardan her birinin ikinci bir manas da vardr..
Mesel: Mnim, mntekimin kendisidir..
Ancak, isimler, ilh mertebelerde zuhura gelince.. o zaman her isim, iktiza ettii
hakikat ifade eder..
te.. O zaman, Mnim mntekimin zdd olur..
Ate ise.. Tabiat kuvvetlerinin srasna gre, isimlerden vahidiyetin mazhardr..
Ne zaman ki, Mecus ruhlar, bu miskin kokusunu ald; baka koku almaktan yana
nezleye tutuldu; alamad.

Ve.. Atee ibadet ettiler..


Amma, Vahid, Kahhar Allahtan bakasna ibadet etmediler..
DEHRYE FASLINA GELNCE..
Bunlarn ibadeti, Yce Hakka hviyeti yn iledir..
Bu manaya iaret olarak, Resulullah S.A. efendimiz yle buyurdu:
Dehre svmeyiniz; zira dehr, o Allahtr..
Bu, onun hviyetini ifade eder..
BERAHME SE..
Bunlar, mutlak yoldan Allaha ibadet ederler..
badetlerini ne nebi cihetinden yaparlar; ne de resul..
Bunlar derler ki:
Bu vcudda ne varsa o, Allah iin mahluktur..
Bu szleri ile onlar, bu varlkta yce Allahn vahdaniyetini ikrar ederler.. Ama,
nebileri ve resulleri inkr ederler..
Bunlar, kendilerini brahim evld sanrlar..
Kendilerinin yannda bir kitap olduunu, bu kitab da, brahim Halil a.s.
kendiliinden yazd.. diye anlatrlar..
Kitap Rabb katndan geldi..
Demezler..
O kitapta hakikatler anlatlr.. Be czdr..
Bundan drt cz, herkesin okumasn mubah sayarlar..
Beinci cz ise.. Kendilerinden ancak baz fertlere, okumay mubah sayarlar..
Bunun sebebi ise.. Onun derinliidir..
Onlar arasnda bu beinci cz okuyan mehur olur..
Bunlarn netice yolu slma kar.. Resulullah S.A. efendimizin dinine girer..
Bu taife ounlukla Hind lkesinde bulunur..
Orada, birtakm insanlar vardr ki: bunlarn klna girerler, BERAHME olduklarn
iddia ederler, ama bunlardan saylmazlar..
Bunlar, BERAHME arasnda puta ibadetle tannmtr..
Halbuki, onlardan biri puta ibadet etti mi, kendilerine gre BERAHME saylmaz..
Hsl:
Yukarda cins cins anlatlan zmreler, bu ibadet ekillerini kendilerinden icad
ettikleri iin; ekavetlerine sebep oldu..
sterse, bu i, onlar saadete gtrsn..
Zira ekavet: Saadet zuhurundan evvel.. Onlarn sabit kldklar uzaklktan baka
bir ey deildir..
te.. ekavet bu manadr.. Anla..
Peygamberine emrettii yolda, Allaha ibadet edenlere gelince.. ki bu peygamber,
hangi peygamber olursa olsun.. Bu yolda ibadet eden hi ekavete dmez.. Onun
saadeti devamldr.. .Pe pee zuhur eder..
Kitap ehlinin durumuna gelince. Ancak bunlar, Allahn kelmn deitirdiler..
Kendi nefislerinden icad kardlar.. cad olarak kardklar ey ise.. ekavetlerine sebep
oldu..
Ve.. Onlarn ekavetleri, Allahn emirlerine muhalefetleri kadardr. Saadetleri ise..
Yce Hakkn kitabna muvafakatlar kadardr..
Zira Allah- Tal, bir mmete nebi veya resul gndermesinin sebebi: Ancak,
onlar arasndan ona tabi olanlar saadete erdirmek iindir.. Baka deil..
AMMA YAHUD..

Bunlar, yce Allah tevhidle ibadet ederler..


Sonra, her gnde iki defa namaz klarlar..
Namazn srr inallah yeri gelince anlatlacaktr..
Sonra, KENURA gn oru tutmakla da ibadet ederler..
KENURA her ylba aynn onuncu gndr..
Ki bu da: Auradr:
Bunun srr da inallah anlatlacaktr..
Cumartesi gnlerini itikfla geirerek de ibadet ederler..
Onlara gre, bu itikfn art unlardr:
Evlerine, mal olarak hibir eyin, yemek cinsinden hibir eyin girmemesi
ve kmamas..
Nikh sz edilmez; al veri edilmez; hibir szleme yaplmaz..
Allah- Talnn Tevrattaki u beyanna gre, o gn, Allah iin ibadete tahsis
edilir..
Sen ve mmetin cumartesi gn, Allah- Talnndr..
Bundan tr, cumartesi gn: Dnya ilerine dair her hangi bir ey konumak,
onlara haramdr..
Onlarn, o gnk yiyecei cuma gn ne olduysa odur..
Bunun ilk vakti cuma gn gne battktan sonra balar.. Cumartesi gn, gne
sarardktan sonra biter..
Bu iin, byk bir hikmeti vardr..
yle ki: Allah- Tal, yeri ve semalar alt gnde yaratt.. Bu iin iptidas da
pazar gn idi..
Ve.. Yedinci gn, ara istiva etti.
O, istiva cumartesi gn olup ii brakma gndr..
Bundan trdr ki: Yahut o gn, bu ekilde Allaha ibadet eder..
Bu da, Rahman istivann, bugn husule geldiine iarettir..
Biz, burada Musann a.s. onlara meru kld yemelerini ve imelerini anlatmaya
kalksak, bayramlarn ve peygamberlerinin onlara emrini sylemeye girsek, ibadetlerini
ve onlarda bulunan srlar izah etsek.. Korkarz ki: in i yzn bilmedikleri iin; ou
cahiller, onlara aldanp dinlerinden karlar..
Bunun iin kitap ehlinin ibadet srlarn anlatmaktan geiyoruz.. Ondan
daha faziletlisini anlatmaya gidiyoruz.. Bu da: slm ehlinin ibadetleridir..
Zira o: Btn blmleri iine almtr. Yce Allahn srlarna dair hibir ey
brakmadan, hepsini bize anlatmtr..
nk onun dini: Dinlerin ekmeli; mmeti de mmetlerin hayrlsdr..
MD NASARA:
Bunlar, gemi mmetlerin Yce Hakka en yakn olanlardr..
Bunlar, Muhammedlerden arttr..
Sebebi: Allah- Taly taleb ettiler.. Ama, ona: sa, Meryem ve
Ruhulkudste ibadet ettiler..
Sonra:
Bunlar ayn ruhtur.. Blnme yoktur..
Dediler.. Sonra: Allah- Talnn kadim varln, sann mahluk varlnda
grdler.. Bu yolda sz ettiler..
Btn bunlar, tebih iinde tenzihtir. Yce Allaha lyktr.. Lkin bu durumu,
anlatlan l varlna tahsis ettikleri iin, Tevhid ehli derecesinden dtler.. Ancak
bunlar: Muhammedilere dierlerinden daha yakndr..
undan ki: Allah insanda mahede edenin mahedesi; keml itibar ile,
Allah mahlukatn dier eitlerinde mahede edenlerin tmnden daha stndr..

Onlarn bu manay, sann hakikatnda mahede etmeleri, sonunda onlar


hakikat kefe gtrr.. Haliyle, i meydana ktktan sonra..
O zaman bilirler ki: demolu, karlkl duran aynalar gibidir.. Onlarn
her birinde, dierinde ne varsa.. onda da vardr.. te o vakit, Yce Allah kendilerinde
mahede eder, onun mutlak tevhid yolunu tutarlar.. Muvahidler derecesine geerler..
Ama, uzaklk kprsn getikten sonra..
Bunun sebebi de, itikadlarn tahakkm altna alan, takyid ve hasrdr..
Bunlarn ibadeti, krk dokuz gnlk orutur..
Bu orularna bir pazar gn balar, bir pazar gn bitirirler.. Bu oru sreleri
iinde, ilk ve son pazardan baka pazarlar oru tutmazlar..
Bu aradaki pazarlar oru tutmamak, onlara mbah olmutur..
Bu krk dokuz gnden, sekiz pazar knca, krk bir gn kalr.. Oru sreleri budur..
Oru tutma ekilleri yledir: Bir ikindi zaman balar, br ikindi zaman biter..
Bu sre iinde gda olarak hibir ey yemezler.. Ancak, ikindilerin bir saat evvelinde
yerler.. Bu vakit onlarn yemek vaktidir.. Bylece, orular gnde yirmi saat olur..
Bu orulu bulunduklar yirmi saat iinde, arap ve su ierler.. Ancak, gda
olabilecek bir eyi yemezler.. Meyve falan gibi..
Hsl: Btn bu nktelerin altnda, Allahn srlarndan bir sr vardr..
Sonra..
Nasarann pazar gnleri ve dokuz bayramlarnda itikflar vardr..
Ancak, biz onu anlatmak yolunda deiliz..
Btn incelikler iinde, toplu ilimler vardr.. eitli iaretler vardr..
Ancak, biz onlardan anlatmay brakyoruz.. Daha nemlisi: Mslmanlarn
ibadetine geiyoruz..
HELE MSLMANLAR..
Mslmanlar, Allah- Talnn u yet-i kerimede haber verdii gibidir..
Siz, hayrl mmetsiniz. nsanlar iin karldnz.. (3/110)
Bu byledir.. Zira: Peygamberleri Muhammed S.A. peygamberlerin hayrls olup,
dini ise.. Dinlerin hayrlsdr..
Bu mana icabdr ki: Muhammedin S.A. nbvvetinden ve risaletle kmasndan
sonra.. Sair mmetlerden bunlara aykr davrananlar, kim olursa olsun; dallettedir;
akidir.. Ate azabna decektir.. Bunu Allah-u Tal haber verdi.. Rahmete
dnemeyeceklerdir.. Ancak, sonsuzlardan sonra dnerler.. Bu ise.. Rahmetin, gazab
gemesinin srrdr.. Yoksa.. Onlar, gazaba uramlardr..
nk: Allah- Talnn onlar zatna ard yol, ekavet yoludur; gazap
yoludur; elem ve meakkat yoludur..
Hsl: Onlarn hepsi helktedir..
Nitekim, Allah- Tal bu manay yle anlatt:
Her kim slmdan baka bir din ararsa.. Onun bu aray, hibir
ekilde makbul olmayacaktr..
Ve o: hirette hsranda olanlardandr.. (3/85)
O hangi hsrandr ki: Sahibine, ilh yaknlk derecesini yitirenden daha byk
olur?..
Byle olularnn sebebi: Uzaktan nida allardr.. Onlarn hsran budur;
ekavetlerinin ayndr.. Elim azaplarn resmidir..
Uzaktan nida olunanlarn dinine nem verilmez.. sterse o dinin sahibi nice
meakkatten sonra vuslata ersin.. Zira o: ekavet dinidir..

Onlarn ekavete dmelerinin sebebi de, o dine girmelerinin sebebidir.


Misal yollu dnyada azap grene bakmaz msn?..
O kimse, bir gn iinde eitli azaplara uram olsa dahi, onun bu azab
hiret azabna nazaran bir hardal danesi kadardr.. veya daha kktr.. Amma o kimse,
bu manada akidir..
Peki, sonsuzlara kadar cehennem azabnda kalanlar iin, iinden geen
nedir?..
Kald ki, Allah- Tal onlar haber verdi, ve:
Yer ve semalar baki olduka, orada kalacaklardr. (11/107)
Buyurdu..
Bunlarn rahmete nakli, ancak yerin ve semalarn zevalinden sonra olacaktr..
Bundan sonra.. onlara devran dner.. lk hallerine evrilirler..
Bu ilk halleri ise.. Allahtr.. Anla.
Muhammede S.A. tabi olduklar iin, Mslmanlarn hepsi saiddir..
Bu manada, bir Arab ile, Resulullah S.A arasnda geen aadaki konuma
delildir..
Arab geldi; Resulullaha S.A. yle dedi:
Grn nedir?.. Helli hell bilirsem, haram haram bilirsem, farz olan
eda edersem, bunun zerine daha baka bir ey eklemezsem, ondan bir eyi
eksiltmezsem.. cennete girer miyim?..
Bunun zerine, Resulullah S.A. efendimiz:
Evet.
Buyurdu.. Ona hibir art komad..
O amellerle cennete gireceini anlatt; serbest brakt..
Bir kimse, cenneti elde ettikten sonra, yaknlk derecelerinin ilkini bulmu olur..
Nitekim bu manada Allah- Tal yle buyurdu:
Bir kimse, ateten karlr, cennete girerse.. kurtulur.. (3/185)
Mslmanlar, srat- mstakim zeredirler.. Bu, onlar hibir zorluk olmadan
saadete ulatran yoldur..
Mslmanlarn muvahhidleri ise..
Tevhidin hakikatn bulanlar..
Demek istiyorum.. Bunlar, sratullah zeredirler.. Yani, Allah yolundadrlar..
Bunlarn yolu, birinciye nazaran daha baka bir zellik tar ve daha faziletlidir..
Zira bu: Yce Hakkn, kendinden kendine olan, eitli tecellilerinen ibarettir..
Srat- mstakim ise.. bu durumu keiften ibarettir..
Mslmanlar, tevhid ehli riflerdir.. Bir de, tevhid ehli olan hakikat ehlidirler..
Bunlarn dnda kalanlarn hepsi mriktir..
Bu mrik olma iinde, yukarda anlatlan dokuz millet ayn durumdadr..
Muvahhidler, yalnz Mslmanlardr..
Mslmanlar, Allaha Rabb ismi ynyle ibadet ederler.. Onun emirlerine ve
yasaklarna uymulardr..
Bu mana icab olarak, Allah- Talnn peygamberi Muhammede S.A. inzal
buyurduu ilk yet udur:
Rabbn ismi ile oku.. (96/1)
Burada emir rbubiyetle bir oldu.. Olur; zira emrin yeri orasdr..
Bu mana icabdr ki, onlara ibadet farz oldu..

Zira: Merbub, Rabbn ibadetini icab ettirir..


Avam mslmanlarn tm: Allah- Talya Rabb ismi cihetinden ibadet ederler..
Baka bir yoldan ona ibadet etmeleri onlar iin mmkn olmaz.. Ancak, irfan sahipleri
byle deildir..
rfan sahipleri: Allaha Rahman ismi cihetinden ibadet ederler. Sebebi: Btn
varlklara sirayet eden varlnn onlara tecelli etmesidir..
Bu durumda onlar, daima: RAHMAN mlhaza ederler..
Ve.. Bunlar, ibadetlerini: Rahmaniyet mertebesinden yaparlar..
Ancak, hakikat ehli olanlar byle deildir..
Bunlarn, Sbhan Allaha ibadeti, Allah ismi ciheti iledir..
Ona yaptklar sena ise.. brndkleri isimlerin ve sfatlarn hakk neyse.. yledir..
Zira: Senann hakikat odur ki, vasfn ettiin varln sfatna brnesin..
Bu vasf, yce Allahn vp hamd ettiin bir ismi de olabilir, bir sfat da..
Hsl: Bunlar, Allahn hakikat bulmu kullardr..
rfan sahipleri, RAHMANn kullardr..
Avam mslmanlar ise.. Rabbn kullardr..
Hakikat ehli kimselerin makam:
Hamd, Allahndr.. (1/1)
Manasdr.. rfan sahibi zatlarn makam ise:
Rahman, ara istiva etti.. Yerde olanlar, semalarda olanlar onundur..
Yer ve semalarn arasnda olanlar da onundur.. Ayn ekilde rtubetli toprak
altndakiler de onundur.. (20/6)
Avam mslmanlarn makam ise.. u yet-i kerime ile sabittir:
Ya rabbi, bir nidac iittik; imana aryordu:
Rabbnza iman edin..
Diye.. man ettik.. Rabbmz, gnahlarmz bize bala.. Hatalarmz rt..
Bizi, ebrar zmresi ile ldr.. (3/193)
Avam Mslmanlar..
Demekten kasdm, irfan sahiplerinden art olan; salihler, ehidler, limler ve
iyi amel ileyenlerdir..
Bunlar, ilh yaknl bulanlara nisbetle avam saylr..
lh yaknl bulanlar, hakikat bulanlardr. Allah- Tal bu varlk binasn
onlar zerine kurdu..
lemlerin felekleri, onlarn nefisleri zerinde devresini tamamlar..
Ve.. Onlar: Bu lemde, yce Hakkn nazar mahallidir.. Belki de: Bu varlkta
Allahn mahallidir..
Ancak:
Mahal
Lfz ile, hll, tebihi, ciheti murad etmiyorum..
Elbet unu murad ediyorum: Onlar, yce Hakkn zuhur yeridir. simlerinin,
Sfatlarnn eserlerini, onlarda ve onlar zerinde izhar etmektedir..
eitli srlarn muhataplar onlardr..
Perdelerin tesinde seilen kimseler onlardr..
Allah- Tal, onlar, bu dinin dayana klmtr.. Belki de btn dinlerin
stunlar, bunlarn irfan arzna aklmtr..
Onlarn irfan arzlar yle ltuflarla doludur ki: Onun ne olduunu ancak kendileri
bilir.. Yce Hakkn kelm onlardan ibarettir.. O kelmlarda hakikatlere
iaretler vardr..

Onun emrinde, kulluk ekillerinde, onlarn anlayaca remizler vardr.. O


remizlerde, ilh marifetlerin hazineleri vardr..
Allah- Tal onlar, kendileri iin anlatt eyin marifetine erdirir.. Hem de,
bir makamdan dier makama.. Bir huzurdan, dier huzura.. limden ayan haline..
Ayandan ise.. Hibir cihetin sz edilmeyen cihette tahakkuka..
Daha tesi yoktur..
Halkn tm onlar iin bir lettir..
Allah- Talnn, bu zmreye mal ettii emanetlerin taycsdr halk..
Halkn bu emaneti tamas, bunlara gre mecazdr.. Ama, o emanetleri
hakikatte Allah iin tayan bunlardr..
Allah kelmnn hitap mahalli bunlardr..
Bunlar, iaretlerin vard yerlerdir.. Beyan cilveghdr..
Kalanlar, mecaz yolu ile bunlara katlmtr..
Bunlar, Allahn o kullardr ki, katksz kfur emesinden ierler..
Baki kalanlara ise.. bu emeden verilir; ama kab ne alrsa o kadar..
Bu manay, Allah- Tal yle anlatr:
phesiz, Ebrar zmresi, kfur katlm kadehten ierler..
O bir pnardr ki, Allahn kullar ier.. Onu bol bol aktrlar.. (76/5-6)
Allahn kullar, hakikatte Allah ile beraberdir..
Ebrar ise.. Mecazen Allah ile beraberdir..
Kalanlar ise.. Tebaiyet uyarnca, Allah ile beraberdir..
Hepsi bir yana..
Hakikat zere hkme gelince: Yce, Allaha nasl lyk ise.. Her biri Allah ile
beraberdir..
Hepsi Allahn kullardr.. Hepsi Rahmann kullardr.. Hepsi Rabbn kullardr..
Btn bunlardan sonra bilesin ki..
Allah- Tal, mutlak olarak, Muhammed mmetini yedi mertebede yaratt..
Birinci
Mertebe
kinci
Mertebe
nc
Mertebe
Drdnc Mertebe
Beinci
Mertebe
Altnc
Mertebe
Yedinci
Mertebe

:
:
:
:
:
:
:

SLM..
MAN..
SALH..
HSAN..
EHADET..
SIDDIKYET..
KURBET..

Bu yedi mertebeden sonra, ancak, nbvvet vardr.. Bu nbvvet makam


ise.. Muhammed S.A. ile balanmtr..

SLM..
Be esas zerine kurulmutur.. ..yle ki:
1. Allahtan baka ilh olmadna, Muhammed
Allahn resul olduuna ehadet etmek..
2. Namaz klmak..
3. Zekt vermek..
4. Ramazan aynda oru tutmak..
5. Allahn beyt-i haramna hac iin gitmek..

Haliyle, ona yolluk gc yetenler iin..

MAN..
ki rkn zerine kurulmutur..
1. unlar, yakn hali ile tasdiktir: Allahn birliini, melekleri, kitaplar,
peygamberleri,hiret gnn, kaderin hayrn errini Allahtan bilmeyi..
Yakn hali ile tasdik udur:
Gaybden kendisine ne haber verilmi ise.. o haber verilenin hakikat olduunu,
kalbin sknetle kabuldr.. Tpk: Bu ba gz ile, mahede ettiini suknetle kabul
edii gibi.. O kadar ki: Hi bir phe izi olmayacak..
2. slm binas saylan amelleri ilemektir..
SALH..
Bu rkn zerine kuruldu..
1. s l m..
2. m a n..
3. Allahu Talya ibadet..
Ama korku ve mit artn gzeterek..

HSAN..
Bu da drt temel zerine kurulmutur.. unlardr:
1. s l m..
2. m a n..
3. S a l h..
4. Bu yedi makamda istikamet:
a) Te v b e..
b) n a b e..
c) Z h d..
d) T e v e k k l..
e) R z a..
f) Tefviz.. (leri Allaha smarlamak..)
g) Btn hallerde ihls..

EHADET..
Be temel zerine kurulmutur.. unlardr:

1. s l m..
2. m a n..
3. S a l h..
4. h s a n..
5. rade..

Bu iradenin art vardr:

a) lletsiz olarak Allah sevgisine


balanmak..
b) Kesintisiz Allah anmak..
c) Hibir ruhsat yolu
tanmadan, nefse muhalefete
devam etmek..

SIDDIKYET..
Alt temel zerine kurulmutur.. unlardr:
1. s l m..
2. m a n..
3. S a l h..
4. h s a n..
5. e h a d e t..
6. Marifettir;

ama huzur makam vardr:

a) l m e l

y a k i n

b) A y n e l

y a k i n..

c) H a k k a l y a k i n..

Ayrca bu huzur makamlarnn, kendi cinsinden olmak zere, yedi


art vardr.. unlardr:

1. F e n a..
2. B e k a..
3. simlerin tecellisi ynnden zat
bilmek
4. Sfat tecellileri ynnden zat
bilmek..
5. Zat ynnden zat bilmek..
6. Zat ile isimleri ve sfatlar
bilmek..
7. simlerle, sfatlarla sfatlanmak..
KURBET..
Yedi temel zerine kurulmutur.. unlardr:

1. s l m.
2. m a n..
3. S a l h..
4. h s a n..
5. e h a d e t..
6. S d d k i y e t..
7. Velyet-i kbradr..

Amma, bunun drt huzur makam vardr.. unlardr:

a) Hullet huzuru.. Yani: Dostluk


makamdr.. brahim makamdr..
Buraya giren emin olur..

b) Mahabbet huzuru.. Buras


Muhammede S.A. grnmtr..
Bir hilattr..
ki: Habibullah.. Allahn sevgilisi
ismidir..

c) Hitam
huzuru.. Buras, Makam-
Muhammeddir..
Hamd sanca orada ykselir..

d) Ubudiyet huzurudur.. Allah-u


Tal, onu kuluna isim olarak verdi
yle buyurdu:

O sbhandr ki: Kulunu gece yrtt.. (17/1)


O, bu makamda nebi olmu, halka resul olarak,leme rahmet olsun
diye gnderilmitir..
Hakikati bulan zatlar iin, bu makamda:
Yce sbhann kulu..
sminden baka bir ey yoktur..
Zira onlar, btn huzur makamlarnda, Muhammedin S.A. halifeleridir..
Ancak o kendisine has olan esas meneinde, onlardan ayrlr..
Hakikati bulmu zatlardan biri, nefsine hkim olarak kalrsa.. halk Hakka
davette, Muhammedden yana, nbvvet makamnn naibi olur.. Allaha hidayet eden biri
olur.. Tpk: Meayihten kmil efendilerimiz gibi.. Onlardan her biri, risalet makamnda,
onun naibidir..
Anlatlan hakikati bulmu zatlardan biri, yer yznde kaldka, bu slm dini
zevle uramaz; kaim kalr..
Zira onlar: Muhammedin S.A. halifeleridir..
Bir oban, srden kurdu nasl def ederse.. bunlar da, onun dinine engelleri
def ederler..
Sonra bunlar, Resulllahn S.A. kardeleridir..
Bu manada o, yle buyurdu:
Benden sonra, gelecek kardelerime o kadar itiyakm var ki..
Sonra bunlar: Evliya peygamberlerdir..
Bu son cmle ile, peygamberliin yaknlk, ilim, ilh hikmetler yn murad
edilmitir.. eriat getiren bir peygamberlik deil.. Zira ylesine peygamberlik,
Muhammed S.A. ile kalmtr..
Hsl: Anlatlan yaknla eren zatlar, peygamberlerin ilimlerini, arada vasta
olmadan anlatrlar..
Bilesin ki..
Velyet: Sbhan olan yce Hak, kulu zerinde; aynen hal olarak, eser, lezzet ve
tasarruf olarak, isimlerini ve sfatlarn zuhura getirmek suretiyle, onu idaresi altna
almasndan ibarettir..
Peygamberlik velyeti ise.. Hak olan kulun halka dnmesidir..
Gelir; onlara yarar ilerini yapar.. Onun yapaca iler, o zamann hal artlarna,
halkn anna uygun olur..
Halk kendi haline gre idare eder..
Onlara en uygunu ne ise.. Ona gtrr..
Muhammedden S.A. nce, halk Allaha aran bir kimse.. RESUL idi..
Muhammedden S.A. sonra ise.. Muhammedin S.A. halifesi olur..
Ancak, bu davetinde kendi bana bir istiklli yoktur.. Muhammede S.A. tabidir..
Tpk: Sofiyeden geen efendilerimiz gibi..

Mesel: Bayezid-i Bistam, Cneyd-i Badad, eyh Abdlkadir Geyln,


Muhiddin b. Arab ve emsali zatlar gibi..
Allah onlarn hepsinden raz olsun..
Ayrca, halk Allaha davet etmeyip duran; halkn ilerini, yce Allahn
kendi hallerine gre, kalben bildirdii ekilde idare eden kimse, velyet nbvvetinin
peygamberidir..
Yani: Kendinden nce gelen peygambere tabi bir peygamberdir..
Sonra, kendinden nce gelen peygamberlere tabi olmadan, mstakil bir yolda
olan ise.. eriat nbvetinin peygamberidir..
Ancak bu kap Muhammed S.A. ile kapanmtr..
Bu izahatn btn ile zhir olan udur:

VELYET: Rabb ile, kulu


arasnda has bir yze verilen
isimdir..

VELYET PEYGAMBERL: Veli


kulda, Hakla halk aras mterek
yze verilen isimdir..

ERAT PEYGAMBERL: Hibir


kimseye ihtiyac olmadan, nefsi ile
yapt ibadetlerde, bir istiklle
sahip olma yzne verilen isimdir..

RSALET: Kulla, sair halk


arasnda kalan yze verilen isimdir..
imdi..
Bilinen udur ki: Peygamberin velyet makam, peygamberliinden mutlaka
faziletlidir..
Velyet peygamberlii ise.. eriat peygamberliinden faziletlidir..
eriat nbveti ise.. Risaletinden faziletlidir.. undan tr ki: eriat
peygamberlii kendine hastr.. Risalet ise.. Bakalar iin umum bir eydir..
Bu halde, kendine has olan ibadet yollar, bakalarn ilgilendiren eylerden
daha faziletlidir..
Peygamberlerden pek ounun peygamberlii, velyet peygamberliidir..
Baz kavillere gre: Hzr a.s. gibi..
Ve.. sa a.s. gibi ki: Dnyaya geldii zaman, eriat peygamberlii yoktu..
Ve.. srailoullarnn dier peygamberleri gibi..
Bunlarn ou resul deildi.. Kendi z iin eriat vard..
Yine onlardan bazlar, ancak bir kii iin resul idi..
Yine onlardan bazlar, belli bir zmreye resul idi..
Yine onlardan bazlar, yalnz insanlarn resul idi; cinlerin deil..
Sonra..

Allah- Tal, siyaha, kzla, uzaa ve yakna.. Ancak: Muhammedi S.A. RESUL
olarak yaratt..
O: Sair mahlukata da Resul olarak gnderildi..
lemlere rahmet olmas da bu hikmete dayanr..
Anlatlan bildikten sonra..
Serbest olarak, yle syle:
Mutlaka velyet, nbvvetten stndr.. Velyet nbvveti, eriat
nbvvetinden stndr.. eriat nbvveti, risalet nbvvetinden stndr..
Bilesin ki..
Her resul, eriat peygamberidir..
Her eriat peygamberi, velyet peygamberidir..
Her velyet peygamberi ise.. Mutlak veliden stndr..
Bu mana icab olarak yle sylenmitir:
Peygamberin iptidas, velnin nihayetidir..
Bunlar anla; dn.. Zira bunlarn ou, yolumuzu tutanlarn ouna gizli
kalmtr..
Allah.. Hak syler..
Doruya hidayet eden odur..
SON BLM BADETLERMZ
Burada, baz srlar anlatacaz.. Bu srlar, Allahin Peygamberi Muhammed'in S.A.
dili ile, bize vazife eyledii ibadetlere dairdir..
O ibadetler betir; Islm binas onlar zerine kurulmutur..
Bunun peinden imann srlarn anlatmaya geeceiz..
Daha sonra, baz manalarn srlarn anlatacaz.. Bu srlar Allah- Tal korku ve
mid eylemi; ibadete devam sonucu hasl olan salh makamna yerletirmitir..
Bunlar anlattktan sonra da, HSAN bahsinde geen, yedi makamn srlarna iaret
edeceiz.. unlardr; Tevbe, inabe, zhd, tevekkl, rza, tefviz, ihls..
Biraz da, ahedet makamna dokunacaz..
Ayrca: lmelyakin, aynelyakin, hakkalyakin sahibi olann almeti baz eyi iaret
edeceiz..
Btn bunlardan sonra, fasih cmlelerle: Hullet (dostluk), hubb (sevgi), hitam
(son), budiyet (kulluk) makamnn duyulmam manalarn dile getireceiz..
Btn bu anlatlacaklar, icmal yolu ile, ksadan anlatacam. Eer, bunlarn uzun
yolunu tutup, tafsil cihetini istesek; nice nice ciltler doldurmak zorunda kalnr..
Halbuki biz, uzun uzun tafsil cihetine gitmek niyetinde deiliz..
EHADET..
nce, bu kelimenin srrn anlatalm..
Bilesin ki..
Bu varlk ikiye ayrlmtr; Halk, Hak..
Halk; SELB - N'DAM - FENA hkmne gredir.. Hak;
CAB, VCUD, ve BEKA hkmnn sahibidir,. EHADET
kelimesi de, iki hkmn bir araya gelmiidir.. yle ki;
L (yoktur),
SELB'dir.. Bunun CABI ise..
LL (vardr).
Kelamdr.. Buna gre verilecek mana udur:
Bu varlkta, Allah'tan baka hi bir eye varlk yoktur..
L LHE (ilh yoktur)..
Cmlesindeki LH'tan, halkn ibadet ettii putlar murad edilir..

Allah- Tal onlara: LH ismini verdi.. Onlar da, bu putlarna ayn ismi vermiti..
Allah- Tal onlarn havasna uygun olan bu ismi verdi.. Bunun srr da, kendi varlnn,
o ilhlarn aynnda oluudur.. Hakikatte onlar: Onun varl ile, LHLAR olmulardr..
Onlardan ibadet edilen herbiri, Hakkin zuhuru ile, kendi aynnda LH'tr.. Zira:
Yce Hak onun ayndr..
Bu yce Allah ise.. Ne yanda zuhur etse, orada luhiyete mstahak olur..
Sonra.. Cem fertleri de, u istisnadadr.. Yani:
LLALLAH.. (ancak Allah..)
Kelimesindedir.. u demee gelir:
Bu ilhlk Allah'tan bakasnn deildir.. O halde, her hangi bir yon kaydna
girmeyip, mutlak yoldan; ancak Allah'a ibadet edin.. Zira, ynlerin tm odur. Bu
varlkta, Yce Allah'tan baka bir ey yoktur.. Ve o: Btn varlklarn ayndr..
imdi..
Anlatlan mana, kefe ve mahedeye dayannca, o cmleye, EHADET kelimesi e
oldu.. Dendi ki:
ehadet ederim..
Cmlesinin manas udur:
Gzmle bakarm..
yle bir mahede ile ki; Artk bu varlkta Allah'tan baka bir ey yoktur..
Burada, istisna bahsi iin, nice bahisler vardr.. Her biri bir bakadr..
Mesel: Bu istisna, nefyedilen eyle bir midir?.. Yoksa ayr mdr?.. Orada anlatlan
ilhn, nefyi mi murad edilir.. Yoksa.. Batl olduu mu anlatlr?..
Eer o batl bir ey ise.. Hi bir mana ifade etmez.. Byle bir ifadenin olmay
sonunda, o Hak olursa.. Cem ve uyarlk ekli nasldr?.. Ve.. Daha baka nice deiik,
eitli meseleler..
Bunlardan her biri: Kesin cevaplar ak deliller ister..
Bunu anla..
NAMAZ..
Hakkn vahidiyetinden ibarettir..
Namaz klmak ise.. Sair esma ve sfatlara brnerek, vahidiyet kanununu yerine
getirmektir..
Taharet ise.. Yani bdest: Bu kinat lemine ait noksanlardan temizlenmektir..
Bu abdestin su ile olmas u manaya iarettir: Bu kevn noksanlar, ancak, ilh
sfatlarn zuhuru ile zail olur.. Bu durum, varln hayatdr.. Su dah: Hayatn srrdr..
Teyemmm ise zaruret icab: Suyun makamnda temizleyici olur.. Bu durum
ise., manev tezkiyenin; nefse muhalefet, mcahede ve riyazetle olacana iarettir.. Bu
durum her nekadar tezkiye sebebi ise de., bir mitten teye gemez..
Ancak, bu tezkiye: Hak tarafndan bir cezbeye kaplp kendinden geen, ilh vasf
tayan ezel suyu noksanlar tamam olana gre alt derecedir..
Nitekim Resulllah S.A. efendimiz, u hadis-i erifi ile, bu manaya iaret etti:
Rabbm, nefsime takvasn ihsan eyle.. Onu tezkiye eyle.. Onu tezkiye
edenin hayrlssn..
Burada ilh cezbeye iaret vardr..
Zira, byle bir tezkiye: Amellerle, mcahedelerle olan mcahededen hayrldr..
Kbleye dnmek: Tam bir tevecchle Hakkn talebine ynelmektir..
Niyet: Anlatlan tevecche kalbi balamaya iarettir..
lk tekbir: lh ruhun, her eyden dahq byk olduuna arettir.,
yleki: ayet o, bir gn tecelli ederse., hi bir mahede makam onu kayd altna
alamaz.. Zira o: Her mahede makamndan, her nazarghtan daha byktr.. Kuluna,
onun zuhuru olduu zaman, onun iin bir son dnlemez..

Fatiha okunmas: Kemal varlnn insanda oluuna iarettir.. Zira insan, varln
fatihasdr.. Allah- Tal, onunla varlklarn kilitlerini aar..
Onu okumak ise.. nsaniyet srlar altnda, Rabban srlarn zuhuruna iarettir..
Rk: Kevn varlklarn, ilh tecellilerin varl altnda yok olduunu mahedeye
iarettir..
Kyam: Bekadan ibarettir.. Bundandr ki, rukdan dorulan yle syler;
Allah kendisine hamd edeni iitti..
Bu yle bir cmledir ki, kulun onda hakk yoktur.. Zira o cmle: lh bir halden
haber vermektedir..
Bu manaya gre: Kul bu kyamnda, Hakkin halifesi olarak bekada olduuna
iarettir.. stersen:
Ayndr..
Dersin; ekiller de ortadan kalkm olur..
bu mana icabdr ki: Kendi halini, kendisi haber verdi..
Demek istiyorum ki;
Halknn senasn duyduuna dair, kendi hakknda tercman oldu..
Hsl: Her iki halde dahi o; birdir mtaaddid deildir..
Secdeler: Mukaddes zatn devaml zuhuru ile, bu beer izler, tamamen silinip
gitmesinden ibarettir..
ki secde arasndaki oturmaya gelince., isimlerin ve sfatlarn hakikatleri ile
tahakkuk etmeye iarettir..
Ka'dede tam bir ekilde oturmak ise:
Rahman ara istiva etti.. (20/5)
yeti ile belirtilen manaya iarettir..
kinci secde; Ubudiyet makamna iarettir.. Bu ise, Hak'tan halka dntr..
Tahiyyat: Halka ve Hakk'a nisbet edilen kemal durumuna iarettir..
nk o; Allah'a senadr; peygamberine senadr.. Salih kullara senadr..
Bu ise.. Kemal makamdr..
Zira bir vel; lh hakikatlerle tahakkuk etmedike, Muhammed S.A. efendimize
tabi olmadka, sair salih kullarn edeplerine uymadka kemale eremez..
Bu makamda ok ok srlar vardr.. Amma, bizim kasdmz ksa anlatmaktr..
ZEKT..
Hakk, halka tercih sureti ile tezkiye yoluna gitmektir. Yani;
Bu varlkta, Hakki mahedeyi, halk mahedeye tercih etmektir..
Demeyi murad ediyorum.
Bir kimse, Hakkin varln grmeyi diledii zaman, messir olarak Hakki mahede
eder; bylece Sbhani grm olur..
Onun z sfatna girmek istedii zaman, yine Hakki her eye tercih eder; bylece
onun sfatna girmi olur..
Zatn bilmeyi diledii zaman ise.. Benliini bulur.. Ve.. Hakk tercih eder; o yce
Sbhanin zatn bilir.. Onun hviyetini de bulmu olur..
te.. Zektn iareti bunlardr..
Zektn var olan maldan krkta bir oluuna gelince.. Srr udur:
Bu varlk krk mertebedir.. Matlub olan ise., ilh mertebedir.. Bu da, en yksek
mertebe olan krkta birdir..
Bu antlanlarn tmn:
EL - KEHF' VERRAKM F ERH BSMLLAHRRAHMANRRAHM,
Adl eserimizde anlattk..
Orada grlebilir..
ORU..
gire..

Beeriyet iktizas eyleri, kullanmamaktan ibarettir.. Ta ki Samediyet sfatlarna

Beer ilerden imlina ettii, yani oru tuttuu sre., onda Hakkin eserleri zuhur
etmeye balar..
Orucun tam bir ay oluu: Dnya hayatnn tmnde, anlatlan amele ihtiya
olduuna iarettir.. Bu durumda hi kimse:

Ben, vsl oldum.. Beeriyet iktizas ileri terke ihtiyacm yoktur.. Varl silinip
gidenin, benlii kalmayann beer lere yolu uramaz..
Gibi bir sz edemez.. Byle diyen bir kimse, aldanmtr.. Mekre uramtr..
Kula lzm olan odur ki: Oruca devam ede.. K bu: Beeriyet iktizas ileri terktir..
Dnya evinde bulunduu sre byle yapa ki: lh zat hakikatlerinden temkin
makamna nail ola..
Bu makamda anlatlacak ok eyler vardr..
Bilhassa: Oruca niyet, oru amak, sahur, teravih ve ramazana mahsus dier
ibadetler iin..
Amma biz. anlatlanlarla yetiniyoruz..
HAC..
Niyeti, Allah talebi yolunda devam ettirmeye iarettir..
hram: Mahlukat mahedeyi terke iarettir..
Dikili elbiseyi terk: Kt sfatlardan soyunup, gzel sfatlara brnmeye
iarettir..
Ba tra etmemek: Beer riyaseti terke iarettir..
Trnak kesmeyi brakmak: Kendisinden sadir olan fiilleri, Allahn fiilleri olarak
mahede etmeye iarettir..
Gzel koku srnmey terk: Zatn hakikati ile tahakkuk ettii, isimlerden ve
sfatlardan soyunmaya iarettir..
Kadnla cins mnasebeti brakmak: Bu vcutta tasarrufu terke iarettir..
Srme ekmeyi brakmak: Ahadiyet hviyetinde alp gitmek iin, keif talebini
brakmaya iarettir..
Mikat: Kalbden ibarettir..
Mekke: lh mertebeye iarettir..
Kabe: Zattan ibarettir..
Hacer-i Esved: nsan latifeden ibarettir..
Hacer-i Esvedin siyah oluu: Tabi muktaziyel ile renklenmesinden ibarettir..
Bu manaya iaret olarak, Resulllah S.A. efendimiz yle buyurdu:
Hacer-i Esved, stten daha beyaz indi; ama, demolunun hatas onu
karartt..
Bu hadis-i erif, nsan ltifeden ibarettir.. Zira o; Aslnda, ilh hakikat zerine
yaratlmtr.. Bu durum ise., u meldeki yet-i kerimenin manasdr:
Biz, insan en gzel kvamda yarattk.. (95/4)
nsann: Tabi hallere, detlere, ilgilere, kesici hallere dn ise.. Onun
kararmasdr.. Btn bunlar, demolunun hatalardr.. Ve:
Sonra onu, aalarn aasna indirdik.. (95/6)
yet-i kerimesinin manasdr..
Yukarda anlatlanlar anladktan sonra..
Bilesin ki..

Tavaf: Allah- Tal'ya uyar biimde; insann hviyeti, asl, menei, mahede
yerinin idrk olunmasdr..
Tavafn yedi oluuna gelince: Yce Allah'n zatn tamamlayan yedi vasftan
ibarettir.. Onlar da udur: Hayat, ilim, irade, kudret, semi, basar, kelm..
Bu saynn tavaf adedine uymasnda bir nkte vardr; ki o*. nsann bu sfatlardan
geip, Allah sfatna gitmesidir..
Byle olunca: Hayat, Allah'n hayatna; ilmi, Allah'n ilmine; radesi, Allah'n
iradesine; kudreti, Allah'n kudretine; sem'i, Allah'n sem'ine; basar, Allah'n basarna;
kelm, Allah'n kelmna balanr..
Bu durum, Resulllahin S.A. u kuds hadis-i erifindeki manadr:
Gz olurum; onunla grr.. Kula olurum; onunla duyar..
Sonra..
Tavaftan sonra mutlak namaz: Anlatlan vazifeleri yapan iin, ahadiyetin zuhuru
ile, ona ait hkmn kyamna iarettir..
Bu namazn, brahim Makamnn arkasnda klnmasnn mstahep oluu: Hullet
makamna iarettir..
Bu makam, baz eserlerin zuhurundan ibarettir.. Ki, o makama erenin cesedinde
grlr..
Mesel o: Elini mya srse alr.. Abra illetine tutulana srse ifa olur..
Yrmeye kalksa yerler drlr..
Dier azalar da ayndr.. Zira: Oralara ilh nurlarn gelmesi hell olmutur.. Ama,
bir hlul olmadan.
Zemzem: Hakikat ilimlerine iarettir..
Zemzemi imek: Hakikat ilimlerinde dallanmaya iarettir..
Safa: Halka nisbet edilen sfatlardan soyunmaya iarettir..
Merve: lh isim ve sfat kadehlerinden kana kana imeye iarettir..
Sonra..
Tra: O makamda ilh riyasetle tahakkuka iarettir,.
Sonra..
Byklar ksaltmak: Kurbet ehlinin makam olan tahakkuk derecesinden inmekir..
Zira o kimse, yn derecesindedir.. Bu ise.. Cmle sddklarn hazzdr..
hramdan k: Halka almak ve sddk makamnda olduktan sonra, onlarn
derecesine inmekten ibarettir..
Sonra..
Arafat: Yce Allah' marifet makamndan ibarettir..
Arafatta iki bayrak dikilmesi: Cemal ve cell sfatndan ibarettir.. Ki, yce Allah'a
marifet yolu onlara gredir.. Kald ki onlar: Yce Allah'a dellet ederler..
Sonra..
Mzdelfe: Makamn uyuu ve ykselmesinden ibarettir..
Sonra..
Me'ar-i Haram: er' emirlerle durup, Allahin haram kld eylere tazimden
ibarettir..
Sonra..
Mina: Kurbet makam ehli zatlar iin, arzulara kavuulmaktan ibarettir..
defa ta atmak: Nefis, tabiat ve adetten ibarettir..
Bunlardan her birine yedi ta atlr..
Bylece, yedi ilh kuvvetle, onlar ifna edilir; giderilir;sindirilir.. Sonra..
faza tavaf: lh feyzin devam iin, durmadan terakkiye iarettir.. Zira bu
terakki, nsan kemale erdikten sonra artk kesilmez.. Zira Allah- Tal'mn nihayeti
yoktur..
Sonra..
Veda tavaf: Hal yolu ile, yce Allah'a doru hidayet bulmaa iarettir..
Bu hidayet ise.. Yce Allah'n srrn, hak edene emanetten ibarettir.. Zira, yce
Allahn srlar, hak edene verilmesi iin emanet durur..
Bu manaya u yet-i kerime ile iaret olunur;

Onlarda bir rd hali sezerseniz, mallarn kendilerine veriniz.. (4/6)


Bu makamda daha nice srlar vardr.. Bilhassa, o vazifelerin ifas srasnda okunan
dualarda, nice nice srlar vardr..
Her dua, Allah'n srlarndan bir sr tar..
Ksadan gitmek iin onlar anlatmadk..
En iyi bilen Allah'tr..

MAN..
Gayb leminden gelen ilk keif basama budur..
Bu bir binektir ki: Ona kan, yce makamlara, stn huzurlara varr..
Ve.. man.. Akldan uzak duran eye, kalbin yatmasdr..
Her ne ki aklla bilinir; o, iman olarak kalbin yatt ey deildir.. Bylesi
nazar bir ilimdir ki: Grlen delillerle elde edilmitir..
Ve bu: man saylmaz..
Zira iman da art: Kalbin, bir eyi delilsiz kabul edip, tasdik etmesidir..
Ama, halis tasdik..
Anlatlan mana icabdr ki: Akln nuru, iman nurundan azdr..
Sebebine gelince: Akl kuu hikmet kanatlar ile uar.. Hikmet ise.. Delillerden
ibarettir.. Deliller ise.. ancak, eseri belli eylere gtrr..
Batn eylere gelince.. onlar iin, elbette delil bulunamaz..
man kuuna gelelim: O kudret kanad ile uar.. Onun iin bir durup kalmak
yoktur.. Bir utan br uca gider.. Hatta, btn lemleri dolar..
Zira kudret: Anlatlanlarn tmn kapsamna almtr..
Sahibine, imann ilk faydas: Kendisine haber verilen eylerin hakikatlerini,
basiret gzne gstermektir..
Byle bir gr: Ancak iman nuru ile alr..
Bundan sonra da, durmakszn sahibini inand eyin tahkik hakikatine ulatrr..
u yet-i kerimeler bu manay anlatr:
Elif.. Lm.. Mim.. Allah kelm olduuna ek ve phe olmayan
bu kitap; gaybe iman eden, namazlarnn edep erkn ile klan ve kendilerine
rzk eylediimiz eylerden Allah yolunda infak eden muttakilere; yol gsterici
rehberdir..
O mttakiler ki; sana indirilen kitap ve dine, ve senden evvel gnderilen
kitaplara iman ederler.. hirete, phesiz iman ederler..
te onlar: Rabblar tarafndan hidayet zeredirler.. Yine onlar:
Felh bulmu olanlardr.. (2/1-5)
Ak durum u ki: Kitaba kar phe, yalnz mminler iin kaldrlyor..
Onlar kitaba iman ettiler, ama delili nazara almadlar.. Akln baland kaytlara
balanp kalmadlar..
Kendilerine gelen eyi kabul ettiler..
Kendilerine haber verilen eyin vukuuna kesin iman ettiler.. Hem de phesiz..

Bir kimsenin iman delillere nazarla kalrsa.. Akl kayd ile balanp durursa.. O:
Kitaba, ekle bakar..
Kelm ilminin kurulmasna gelince.. Ancak mlhidlere kar mdafaa iin
kuruldu.. Bir de, bunlarn dnda kalan bidatlar iin.. Kalblere iman yerletirmek iin
deildir..
Zira iman: Allahn nurlarndan bir nurdur..
Allah Tal, o nurla, kuluna n ve sonu gsterir..
Bu mana iledir ki, Resulullah S.A. efendimiz yle buyurdu:
Mminin ferasetinden saknnz, zira o, Allahn nuru ile nazar eder..
Burada:
Mslimin ferasetinden saknnz..
Demedi..
Akllnn da..
Demedi.. Baka bir ey de demedi..
Mmin, olarak kaydn balad..
Bilesin ki..
Yukarda anlatlan yet-i kerimelerin ok manalar vardr..
Ancak, biz onlar anlatma yolunda deiliz..
Ancak: Elif.. Lm.. Mim.. Kf.. Kitap ve oradaki baz iaretleri beyan etmeyi
isterim..
Dileim o ki: Kuran tefsiri yazmam iin, bana izin verile..
O tefsirde, Allah- Talnn vazh olarak, akllarn olmaz gibi grd srlarn
beyan olmal..
Byle olduktan sonradr ki; Allah- Talnn Peygamberine yapt beyan
vaadi hsl olur..
yle buyurmutu:
Sonra.. onun beyan bize der.. (75/19)
Byle bir tefsirin olmas mutlaka lzmdr..
Dileim o ki: Allahn kitab iin bu hizmet erefine ben nail olaym..
imdi, biraz aklamaya geelim..
Allah- Tal yle buyurdu:
Allah kelm olduuna ek phe olmayan bu kitap, gaybe iman
eden muttakilere hidayettir.. (2/2)
Bu yetle de, Allah-u Tal, ELFin, LMn, MMin hakikatine iaret etti..
Bu da, icmal yolu ile: Zata, isimlere ve sfatlara iarettir..
Bu KTAB.. (2/2)
Burada KTAB, NSAN-I KMLdir.. ELF.. LM.. MM.. ise: Bu insann hakikatna
iarettir..

phe olmayan bu kitap.. muttakilere hidayettir.. (2/2)


Buyurulurken, Allahn onlar saklad, onlarn da Allahn srlarn saklayp
koruduklarna iaret edilir..
Bu manaya gre, Hakka du ettiin zaman, bunlardan kinaye ona
du etmi olursun..
Bunlar ardn zaman, Haktan kinaye bunlar arm olursun..
Onlar ki, gaybe iman ederler.. (2/2)
Buyuruldu; burada gayb Allahtr..
Zira, onlarn gaybdr.. Ona iman ettiler.. O, bunlarn hviyetidir..
Bunlar onun ayndr..
Namaz klarlar.. (2/3)
Yani: lh mertebe nizamn korurlar.. Bunu, varlklarnda, isimlerin ve
sfatlarn hakikatna brnerek yaparlar..
Kendilerine rzk eylediimiz, eylerden, Allah yolunda infak
ederler.. (2/3)
Yani: Kendi zlerinde, ilh ahadiyetin neticesi hsl olan semereyi bu varlkta
harcarlar..
Onlar bu rzk, ilh ahadiyeti kendilerinde mlhaza sureti ile elde etmi
gibidirler..
Bu zmre, tek balarna geip te gitmitir..
Resulllah S.A. efendimiz, bu zmreyi ashabna yle anlatt:
Yrynz.. Zira ferdiyet makamn elde edenler geip gittiler..
Bunlara katlanlar ise..
Gaybe iman edenlerdir.. (2/3)
Bunlar da, u yetle akland:
Ya Muhammed, mutlak surette sana indirilene iman ederler.. (2/4)
Sonra:
Senden nce gnderilene de iman ederler. hirete de phesiz iman
ederler.. (2/4)
Devam edelim:

te onlar: Rabblar tarafndan gelen hidayet zeredirler.. Yine onlar:


Felh bulmu olanlardr.. (2/5)
Burada anlatlan felh bulan mminler u esaslara inananlardr: Meleklere,
kitaplara, peygamberlere, hiret gnne, hayrn ve errin kaderle Allahtan olduunu..
Allaha iman eden bunlardr..
Meleklerin, kitaplarn, Yce Hakkn peygamber gndermesindeki hakikatine,
muttali olanlar bunlardr..
hiret gnn grrler..
Hayrn ve errin kaderle Allahtan geldiini mahede ederler..
Btn bunlara, onlar sadece iman etmi deillerdir..Ayana ve mahedeye
dayanan bir ilimle bilmilerdir..
Onlarn iman, yalnz Allahadr..
Zira Yce Allahtan alt saylanlar, huda dayanan bir ilimle bilmilerdir..
Bu ise.. man saylmaz..
mann art odur ki: Malum olan ey gayb ola.. ahadeti olmaya..
Onlarn katndaki gayb ise.. Ancak zatn knhdr.. baka deil..
Bunlar, her nekadar, Allah- Taly da ak ve aynen mahede etmekte
iseler de; asl imanlar onun sonsuzluunadr..
Ancak onlara katlanlar, Allaha iman ettikleri gibi, iman tarifine giren dier
saylanlara da iman ederler..
Bu vasf alanlar sabikundur.. Onlarn iman byledir..
Bu manaya gre, imanlar: Allaha has bir iman olmaktadr..
Nitekim bu manay, Resulllah S.A. yle anlatt:
Allaha meleklerine, kitaplarna, hayr ve erri Allahn kaderi ile
olduuna iman etmendir..
Bu tr iman sahipleri katlanlardr.. brleri ise, sabikun zmresidir..
SALH . .
Bu, ibadetin devamndan ibarettir..
Bu, iyi amellerdir ki: Allahtan sevap talep edip azabndan korkularak yaplr..
Anlatlan ameli yapan, yapt ileri Allah iin yapar.. Ancak, dnyas ve hireti iin
ziyade ihsan talep eder..
Hali anlatld gibi olan, onun cehenneminden korkup, cennetini umarak Allah iin
ibadet eder..
Ayrca, Hakkn azametini de kalbine yerletirir.. Yine kalbine, Allaha isyandan uzak
durmay da yerletirir..
Bylece yasak iler, ondan tezkiye yolu ile uzaklam olur..
badete devamn faydas odur ki: bid kulun kalb sveydasna, ilahi nkte yerleir..
Bundan sonra, perde alm olsa dahi yine halinde bir ey eksilmez.. Bu mutlak olarak
byledir..
Zira o: Hakik hallerinde eriatn emri zerinedir.. Ona baldr..
Anlatlan iyi hal, ibadetini mid ettii artlara gre yapan iin gzel bir sonutur..

Zira, salihlerin ibdeti anlatlan artlara gredir..Yani: Korku ve mid.. Ama, Muhsin
olann ibadeti buna benzemez..
Muhsin: Allaha ibadetini, hibir arta balamadan yapar.. steyerek Allahn
ibadetine ynelir..
Salih ile Muhsin arasndaki fark udur:
Salih, nefsine Allahn azabndan korkar.. Nefsi iin cennet sevab umar..
Korku ve midine sebep nefistir..
Muhsin, Allahn cellinden ekinir.. Allahn cemaline rabet gsterir..
Korkusunun ve rabetinin sebebi: Allahn cellidir; cemalidir..
Netice: Muhsin, Allah iin ihls sahibidir.. Salih ise.. Allah yolunda sadktr..
Muhsinin art odur ki: zerinde byk gnah hkm yrmeye..
Ama, salihte byle bir ey art deildir..
HSAN..
Bu bir makama verilen isimdir..
Kul, o makamda, yce Hakkn, isim ve sfatlarnn izlerini mlhaza eder..
Kendisini, Allah- Talnn huzurunda gibi tasavvur eder..
Bu olua, devaml surette bakar durur..
Onun en azndan derecesi: Allah-u Talnn kendine bakt grne sahip
olmaktr..
Bu durum, murakabe derecelerinin ilkidir..
Byle bir durumun salama balanmas iin, u yedi artn bulunmas icab eder..
unlardr: TEVBE, NABE, ZHD, TEFVZ, TEVEKKL, RIZA, HLS..
imdi bunlar ayr ayr izah edelim.
TEVBE: Bir kimse, gnaha dnd zaman, ne murakabe ehlidir; ne de yce
Hakkn kendisine nazar ettiini anlayacak durumu olur..
undan ki: Bir kimse, Allah- Talnn kendisine bakt grne varrsa..
duygularn ve kalbini masiyete kaptrmaz..
Muhsinlerin, ihsan makam altnda olan salihlerin, mmin ve mslimlerin
tevbesi, ancak gnah dolays ile olur..
ehadet makamna erenlerin tevbesi, masiyet dncesi sonucudur..
Sddkiyet makamnda olanlarn tevbesi, kalbine Allahn gayrn getirme
sonucu olur..
Mukarrebun zatlarn tevbesi, halin hkm altna girmelerinden trdr.. Zira
onlar: Hibir hal hkm altna alamaz.. Onlarn bu makam: Rahman istivada temkin
makamna oturmaktr.. Onlar bu makamda , ehlini bilmek yolunda her yn ile, her
renge girerler.. Ama hi birine mal olmazlar..
NABE: Bu, ihsan makamnda arttr..
Zira: hsan sahibi, ilh heybetten ekinerek, naks halleri brakp
Allah- Talya dnmedike, onun iin murakabe durumu sahih olmaz..

Muhsinlerin, bunlarn altnda mmin ve Mslim salihlerin inabesi: Allahn yasak


ettii eyleri tmden brakp emirleri ile olmaktr..
lh snr korumaktr..
ehitlerin inabesi: Nefsan iradelerinden geip, Yce Hakkn muradna dnmektir..
Bunlar, Yce Hakkn muradn dilemek suretiyle, kendi iradelerini brakmtr..
Sdklarn inabesi: Haktan Hakka rcdur..
Mukarrebin zatlarn inabesi:
simlerden ve sfatlardan geip, zata dntr..
Buras yle bir makamdr ki: Tahakkuku sdklara hayli mkldr..
Onlardan her biri, kendini zatla sanr; ama i yle deildir..
Onlar, isimlerle ve sfatlarla olurlar..
Zira: Vahidiyet arab onlar sarho etmitir.. byle bir eyi dnmekten
almtr..
Bunlar iin:
Zatla beraberler..
Dersen; bu kayd olur.. yle syle:
simlerin ve sfatlarn vastas ile zatla beraberdirler..
Haliyle bu durum: Muhakkik zatlarn hilfna byledir.. Zira onlar: Kaytsz olarak
zatla beraberdir.. Belki onlar; zatla zatdadr; zatla beraberdir..
Zira muhakkik zatlar, KURBET makamnn ehlidir..
Bu KURBET ehlinin beyan inallah gelecektir..
ZHD: hsan makamnda zhd arttr..
Zira: Allah- Taly murakabe eden kimseye o art olur ki: Dnyaya iltifat
etmeye.. Klenin durumunu grmez misiniz?.. Efendisinin yannda bulunduu zaman, bilir
ki: Efendisi kendisinden hizmet bekliyor..
Bunu bildikten sonra, nasl da kendine ait ileri bir yana atar; efendisinin
emri ile megul olur..
Muhsinlerin, bunlarn alt derecesinde bulunan mmin ve mslim salihlerin zhd:
Dnyaya ve dnya lezzetlerine kardr..
ehidlerin zhd: Hem dnyaya hem de hiretedir..
Sddklarn zhd: Sair mahlukatta, yalnz Hak Taly, isimlerini ve sfatlarn
mahede ederler..
Mukarrebin olanlarn zhd: simlerle sfatlarla bekadr..
Ve.. Bunlar, zatn hakikatndadrlar..
TEVEKKL: hsan makamnda, bunun art oluu, anlatlacak sebebe dayanr..
Allah- Talnn kendisini grd grne sahib olana der ki: Cmle
ilerinin tasarrufunu ona havale ede..
Zira o: Kendisine yarayan bilemez.. Kendisine faydas olmayacak bir ey iin de,
zn yormaz..
Tevekkln art odur ki: Kle efendisine tevekkl yolu ile teslim ola.. Bundan
sonra da, efendisi onun iin ne istiyorsa yapar..
Bu durum, u yet-i kerimenin manasdr:

Eer mminler vasfn alm iseniz; Allaha tevekkl ediniz.. (5/23)


Bunun daha ak manas udur:
Eer inanyorsanz ki, Yce Allah; Ancak dilediini yapar.. lerinizi ona
braknz.. Ve.. Ona itiraz etmeyiniz..
Ancak, bu eit tevekkl salih zatlara gre deildir..
Zira: Salih zatlar ve onlardan alt derecede bulunanlar: Kendilerine Yarayan ileri
yapsn diye, Allaha tevekkl eder..
Byle bir tevekkl, u yet-i kerimede anlatld:
Bir kimse, Allah iin takva sahibi olursa.. Onun iin kurtulu yolu aar..
Ummad yerden rzkn verir.. (65/3)
Birinci ekilde tevekkl edenler ki:
Allah- Tal, ne diliyorsa.. kendisine onu yapsn..
Diye, tevekkl edenleri anlatmak istiyorum.. Bunlar, stte geen yetin sonunda:
Bir kimse, Allaha tevekkl ederse.. Allah ona yeter.. Allah iini tam
yapar.. (65/3)
yet-i ile anlatlan tevekkle sahiptirler..
Yani: Allah- Tal, mutlaka dilediini yapar..
Emri anlatlyor; sonunda yle buyuruluyor:
Allah her ey iin bir kader yapmtr.. (65/3)
Muhsinlerin tevekkl: i, Allaha brakmaktan ibarettir..
ehitlerin tevekkl: Sebepleri, vastalar ortadan kaldrp nazarlarn sebeplerin
sahibi Yce Sbhan Allaha evirmektir.. Onun kendilerindeki tasarrufunu grmektir..
Allah- Talnn iradesini kendi muradlar yaparak, ona tevekkl ettiler..
Bu durumda, onlarn bir eyi seebilme hali yoktur ki, onu almak iin bir ayrma
yapsnlar..
phesiz: Allah- Talnn tm diledii, onlarn setikleridir, muradlardr..
Sdklarn tevekkl: Kendi zat anlarn, Yce Hakkn zat anna dndrmektir..
Bunlarn nazarlar kendi nefislerine dmez..
Bunlar, tevekkl ehli kimselerdir.. u yoldan ki: Onun mahedesi iinde boulup
kalmlardr.. Onun varlnda yok olmulardr..
Muhakkik zatlarn tevekkl: Yce Hakkn varlnda makam tuttuktan sonra,
hibir yana dalp yaylmamaktr..
TEFVZ: Bu ve teslim ayn manayadr.. Ancak, aralarnda kk bir fark vardr..
yle ki:
Teslim olan bir kimse, iini teslim ettii zattan, kendisi iin gelene raz olmayabilir..
Ama, TEFVZ ehli byle deildir.. O, ne olursa olsun; raz olur..
lerini TEFVZ yolu ile teslim ettii zatn hkmne ve iine boyun eer..
Her ikisi de, yani:

TEFVZ ve teslim..
Demek istiyorum.. Veklet manasna yakndrlar.. Ancak, onunla veklet
arasndaki fark udur:
Vekilin tevkil edildii ide, mvekkil iin; bir mlkiyet davasnn korkusu
vardr..
Amma, TEFVZ ve teslim byle deildir.. Onlar, veklet iin anlatlan ilerin
dnda kalr..
Muhsinlerin ve bunlarn alt derecesinde bulunan kimselerin btn ilerinde Hakka
TEFVZ edii: Allah- Talnn kendileri iin yaratt ileri tmden Hakka dndrmektir..
Bunlar, tasarrufunu Hakka braktklar iin; mlkiyet davasndan beridir.. lerinden
hangisi olsa byle yaparlar..
Ve.. TEFVZ budur..
ehitlerin TEFVZ: Hak Tal, kendilerini hangi ide eviriyorsa onda, Allahn fiileri
iin sakin durmalardr.. Hem kendi nefislerinde, hem de bakalarnda yce Allahn
fiillerini mlhaza ederler..
in asln Allaha brakrlar..
Grrler ki: Allah- Tal, umum manada sair mahlukatn nasiyesini
tutmutur..
Hassaten kendi nasiyelerini de tutan Yce Hak, onlar diledii yne gtrmektedir..
Ve.. Bunlar, yaptklar iin failiyet davasndan tamamen beridirler..
Bundandr ki: Onlar bir ecir vakasna dmezler.. Bir ceza talebinde de
bulunmazlar.. nk onlar, kendileri iin cezay hak eden bir fiil grmezler..
Sdklarn TEFVZ: eitli tecelliler ynnden ilh cemali mlhaza ederler..
Bunlar, bir tecellinin kaydnda durup, dier tecelliden ayr olmazlar..
Bunlar, tecelli iini zuhuruna brakrlar.. Hangi ekilde tecelli olursa olsun;
makam, isim, sfat, tlak, takyid yolu ile onu mahede ederler..
Mukarrebun zatlarn TEFVZ: Mahlukat iin kalemin yrd hkme muttali
olduklar zaman, szlanmamaktr..
Bu varlkta hibir eyin tasarruf kaydna dmezler.. Hepsini Hakka TEFVZ yolu ile
smarlarlar.. Ta ki o: Mlknde dilediini ilesin..
Bunlar, emin kimselerdir.. Edepli kimselerdir..
Yce Allahn srlarn aa karmazlar.. Bunu bildikleri iin, bakalarna
stnlk talep etmezler.. Halkn ilerinde fesad yoluna girmezler..
Birbirileri ile nasl muamele ederlerse.. halka da ayn muameleyi yaparlar..
Anlatlan perdelerinden birini yrtmak iin, bir al veri cihetine gitmezler..
Bir ii yapmak iin, nfuz kullanma yoluna da girmezler..
Cesetleri ile halka karr onlarla beraber olurlar.. Amma, ilh yaknlk makamnda,
ruhlar ile onlardan ayrlrlar..
RIZA: Rzann art odur ki; kazadan sonra ola.. Kazadan nce olan rza niyettir..
mamlardan bir oklar, bu iin byle olduunda kesin karar kldlar..
Muhsinlerin Allahtan rzas kazayadr.. Yani: Hkmedir.. Amma, kaza
olunan eye deil.. nk: Allah- Tal, ekavetle de verebilir..
Bu durumda, onlarn Allahtan rzas kazaya kar olur.. Zira: Kaza Allahn
hkmdr.. Allahn hkmne ise.. Rza vaciptir..
Ancak, ekavete rza onlar balamaz.. Onlara vacip olan da, ekavete raz
olmamaktr..

ehidlerin rzas: Allah sevgisidir.. Ama bir vuslat talebi olmakszn.. Ksp
darlmak olmakszn.. Uzak durmak olmakszn..
Uzaklarna ve yaknlarna, dargnlk ve rza.. hibir ekilde onlar muhabbetten
evirmez.. Rahatlk dnmezler bile..
Sdklarn rzas: Hazr zatn rzas ile, en yce manzaralardaki huzur makamlarna
aktr.. Bunlar, terakki ederler..
Kul terakki ettike ilh huzurda yolu daralr..
yle ki: Kulun Allah ile ilk oluu fiillerin tecellisinde olur..
Bunu sair mahlukatta da mahede eder..
Bundan sonra, terakki ettike mahede yeri daralr..
Devaml terakki eder; ama, manzaralar da o nisbette daralr..
Hsl: Sdklarn rzas, bu darlkta Hakka sukndur..
Bu anlatlan durum, aklla idrk edilemez.. Kefe ve zevke dayal bir itir..
Mukarrebinin rzas: Haktan halka dnte olur..
HLS: Salih zatlar ve onlardan alt makamda olanlar iin, ibadetlerde mahlukatn
grmesine iltifat etmemektir..
Muhsinlerin ihls: Hakka ibadettir; ama, dnya ve hirette bir mkfat talebi
gtmeden..
Onlarn Allaha ibadeti: Kendilerine ibadet emri verdii iindir..
Salihler ve bunlardan baka muhsin zatlar iin ihls: Bir kleye nisbet edilen cret
durumudur.. ki o: almas ile, bir cret talebinde bulunamaz..
ehidlerin ihls: Bu varla tek olarak Yce Hakka balanmaktr..
Muhakkik sddk zatlarn ihls: Yce Hakkn zatn bilmek iin; isim ve sfatlardan
her hangi birine ihtiya duymamaktr..
Mukarrebun zatlarn ihls: Temkin makamnn eserleri altnda kalan telvin
bakiyelerinden teberinin hakikatn bulmaktr..
Bu varln silinmesi ve Hakka kalb olmasnn aynen hakikati bu anlatlandr..
Allah.. Hak syler..
Doruya hidayet eden odur..
EHADET..
ki eittir: Byk ehadet, kk ehadet..
Kk ehadetin baz ksmlar vardr.. Onlar, hadis-i erifle anlatlmtr..
Mesel:
Yabanc lkede garib len, suda boulan, ishalden len ehid olur..
Kk ehadetin en yksek derecesi: Allah yolunda gazada iki saf aras arpmada
lmektir..
Byk ehadet ise.. iki ksma ayrlr: ls ve ednas..
ls: Sair mahlukatnda, Hak Taly yakn gz ile mahede etmektir..
Mesel: Mahlukattan bir ey grd zaman, Hakk mahede etmi olur..
Amma, ne hll ( girme ), ne ittisal ( bitiiklik ), ne de infisal ( ayrlk ) vardr..
Bu manay, Allah- Tal yle bildirdi:
Ne yana dnseniz Allahn yz oradadr.. (2/115)
Bu anlatlan o manadr ki; ahadet bahsinde:
Kesintisiz devaml murakabe, onun artlar bandadr..

Dediimiz manasdr..
Anlatlan bu mahede makam bir kul iin tam olunca, o: Allah mahede eder..
Ve bu makam: ehadet manzaralarnn lsdr..
Bundan sonras ise: Sddkyet mertebelerinin evvelidir..
Bu vcud; Rabbn vcudu, Rabbn varl ile fena bulursa..
te.. O zamandr ki, sddkyet dairesine girer..
Bu byk ehadetin edna derecesine gelince: Kulun Allah sevgisine iletisiz
balanmasdr.
Byle olunca: Kulun Allah sevgisi onun sfatlar iin olur.. Bir de, o yce varlk
sevilmeye lyk olduundan..
Bilesin ki..
Mahabbet, yani: Sevgi, neve ayrlr..
a) Fiile bal mahabbet..
b) Sfata bal mahabbet.
c) Zata bal mahabbet..
Fiile bal mahabbet, avam halkn mahabbetidir.. Byle bir mahabbet; kendisine
Allahn ihsan bulunan kimsede grlr.. Bu durum, ona yaplan ihsann artmasna sebep
olur..
Sfata bal mahabbet.. havas zatlarn mahabbetidir..
Bunlar, Allah- Taly, cell ve cemali iin severler.. Perdenin almasn
taleb etmezler.. Nikabn kalkmasn da taleb etmezler..
Bunlarn mahabbeti tamamen Allah iindir; hibir nefsan illet karmaz..
nk, nefsan bir i iin olan Allah sevgisi, Allah iin olmaz.. Nefsan bir illet iin
olur.. hls sahibi bir kimse, byle illetli sevgiden beridir..
Zata bal mahabbet.. Bu has mahabbettir.. Zata vardran bir aktr. yle
ki: Kuvveti ile, maukun btn nurlar, aka ilenmi olur..
O zaman, ak, maukunun suretinde ortaya kar..
Tpk : Ruh, aralarnda ak olduu iin, ceset sureti ile, ortaya kt gibi..
Ayrca bunun beyan: Kitabn sonunda, MUKARREBUN zatlar anlatlrken
gelecektir..
Hsl: Avamn mahabbeti, fiile bal mahabbettir.. ehidlerin mahabbeti, sfata
bal bir mahabbettir.. Mukarrebunun mahabbeti, zata bal bir mahabbettir..
Byk ehadetin artlar cmlesindendir ki: Ruhsat, yollar dnda nefse muhalif
durula..
Yani: Azimetli eylerde nefse muhalif durula, ruhsatlarda deil..
Bu hususta bizim sofiye zmresinden ou yanld.. Yani: Nefse muhalefet
durumunu tahkik iinde..
ddialarna gre; nefsi kendisine:
Oru tut..
Derse, oru tutmayacak.. Eer:
Namaz kl..
Derse.. Klmayacak.. Bilhassa nefse muhalefet iin: Yemeyi imeyi namaz terk
vacip olur..
Bu onlarn iddiasdr ki: Hatadr..
Halbuki, nefislerin durumu, asaletleri yn ile, iinde pein rahatlk olan eyi
istemektir..
Bu duruma gre, nefis asaleti ynnden, ancak yemek imek isteyebilir. Oru ve
dier hayrl ameller ise.. ancak ruh iindir..
Ruha muhalefet ise.. bu yolun artlar arasnda deildir..
nk ruh melein arkadadr.. Melek ise.. Allahndr..
Nefis hevann arkadadr.. Heva ise.. eytann yoldadr..
Bu mana icabdr ki: Nefse muhalefet olunur.. Ta ki: tminan derecesine ersin;

ruhta sakin olup Yce Allaha vsl olsun..


Anlatlan muhalefet eklidir ki, Resulullah S.A. efendimiz tarafndan,
en byk cihad olarak tavsif edilmi ve yle buyurulmutur:
En kk cihaddan en byk cihada dnyoruz..
te.. Bu mana icabdr ki; klla olan ehadeti: Kk ehadet ettik..
Mahabbet ehadetini ise: Byk ehadet eyledik..
SIDDIKIYET..
Nefsini bilen Rabbn bilir..
Manasn tayan hadis-i erifle belirtilen makamn hakikatndan ibarettir..
Bu marifetin huzur makam vardr..
unlardr:
1. LMEL YAKN..
2. AYNEL YAKN..
3. HAKKEL YAKN..
Bu huzur makamlarn geite; sddk iin almet odur ki: Bu varln gayb yan,
onca mahede edilmi ola..
Byle olunca, YAKN nuru ile; mahlukatn gznden sakl duran,Yce Hakkn
srlarn grr..
Ve.. O zaman: Kendi hakikatna da muttali olur..
Cemal nurlarnn saltanat altnda, kendi fenasna da ahit olur..
bu fena ile, ilh bir beka kazanr..
Kazanr..
Dememden murad udur:
Hibir zaman yok olmayan daim varlk, ilh bir beka ile ona zhir olur..
Demektir.. Yoksa:
Bu eritii derece ile, anlatlan makam buldu..
Manasna gelmez..
Allah- Talnn bekas ile, beka bulduktan sonradr ki, isimler ona bir bir
tecelli eder.. Onlar isim isim beller..
Ve.. O zaman, Yce Zat isimler ynnden bilir..
Bu durum, LMEL YAKN derecesinin son haddidir..
Bundan sonra, AYN olur.. Sfat tecellilerine geer.. Sfatlar birbiri peinden
mahede eder..
Yine zatla olur.. Ama, zata mahsus sfatlara gre..
Buradan o kadar ykselir ki: Artk isimlere de, sfatlara da ihtiyac kalmaz..
Zira zatla olmutur..
Bu makam da aar.. O kadar gider ki: simlerin ve sfatlarn zattaki yerini tanr..
Ve.. Zat zatla bilir..
Ve.. simlerin de, sfatlarn da makam karsna kar.. Onlara bakar;
hakikatlerini mahede eder..
Onlarn icmalini, tafsilde idrk eder; tafsilini de icmalde..
Bu suretle devaml olarak; Rububiyet hilatnda dner durur.. Bylece gider:
Taa, inayet eli onu sfatlarla, isimlerle sfat bulduruncaya kadar..
Tam vakti geldii zaman, halis araptan da iince: HAKKEL YAKN sahibi olur..
Mhrn aar.. Kadeh dahi, arabn rengine boyanr..
bu halin sahibi, YAKN halinin hakikatine ermitir..
Ve.. Mukarrebun zatlar makamnn ilki byle balar..

KURBET..
Bu mana, vel kulun, sfatlarnda Cenab- Hakka YAKN mekn tutmasndan
ibarettir..
Burada:
YAKN..
Tabiri, yu bulmu bir tabirdir.. Mesel:
Falan lim, falana yaklat..
Denir ki:
limde, marifette yaklam..
Demektir..
Falan tacir Mslim, Musann Karununa yaklat..
Denir ki:
Mal ynden yaklat..
Demektir..
KURBET: Kulun, isimlerin ve sfatlarn eitlerinde, Hakkn onlarda zuhurunu
andran bir ekilde zuhurudur..
Bu, ancak bu kadar olur; zira: Sfatlardan her hangi birinin hakkn tam vermek kul
iin muhaldir..
Ancak o: Sfatlarda ve isimlerde, temkin yolu ile tasarruf eder..
yle ki: Onlardan yapt talebe hibir ey asi gelmez..
Sonra..
Bildii ile, neler yapacan bilir.. Bu lemde olabilecek eylerden dilediini yapar..
Mesel: ly diriltir.. Anadan doma krn gzn aar.. Abran alacasn
giderir..
Ve.. Allah- Talca yaplmas gereken eyleri yapar.. nk: Hakka
yaklamtr..
Yani: Allahn civarndadr..
bu yaknlk, ite.. o civardr..
Cennet ehlinin durumunu grmez misin?..
Onlar, Yce Allahn bir nevi civarnda olduklar iin, olanlar, onlar iin nasl
oluur?..
Cennette neyi isteseler; o olur..
te.. KURB; yani: Yaknlk budur..
Bu makamn huzur yerlerinden ilki: HULLET makamdr.. bu HULLET, kulun YCE
HAKKA dost olup katlmasdr..
O kadar ki: Cesedinin btn paralarndan bu katlma, bu dostluk izleri zhir olur..
Ve.. Onun:
Ol..
Emri ile eya onun iin oluur..
lletleri, hastalklar giderir..
Elinden, harika eyler meydana kar..
Bolukta ayaklar ile yrr..
Tm heykeli ile, suretlerin her biri ile suretlenir..
Burada anlatlanlar, u kuds hadisin manasdr:
Kulum, bana nafilelerle yaklar; o kadarki, onu severim..
Onu sevdikten sonra: Kula olurum; onunla duyar..Gz olurum; onunla bakar..
Eli olurum; onunla tutar.. Aya olurum; onunla yrr..
Hak Tal ki onun kula, gz , aya ve cesedinin sair uzvu olur.. Bu kul, artk,
Allahn halilidir..
Yani: Yce Hakkn nurlar onun varlna karmtr..
Hsl o: Allah iin bir dosttur..
brahime a.s. bal makamdan onun da nasibi vardr..

Bu ceset, CEVARH ve KUVVElerden ibarettir..


CEVARH: El, ayaktr..
KUVVE: Gz, kulaktr..
Allah- Tal, bu cesedin iini ve dn umulne almtr..
Bunlardan.. Yani:
Kula, gz, dili, eli aya..
Demek istiyorum.. Her biri iin, kinat hareket halindedir; oluur..
Nasl olmasn ki: Onlar da, Allahndr..
Duruma, yukarda anlatlan manalara gre baklnca: Kul, eli ile i yapar; eli ile
konuur; eli ile tutar; eli ile bilir..
Onun cevarihinden her birini byle kabul edebilirsin.. Kuvvelerinden her birini de,
ayn ekilde kabul edebilirsin..
Btn bu anlatlanlar, Hullet makamnn ahididir..
Bu makamn efendisini grmez misin?.. Ki o: brahim a.s. peygamberdir..
Bu makam tahkik babnda mahede etmek istedii zaman, drt ku ald.. Onlar
birbirine katp hamur etti.. Onun her parasn ayr bir daa koydu.. Kendi dili ile onlar
arnca da, uarak geldiler..
Bu mana gsteriyor ki: O her eye kadir idi..
Bu nianla da, Yce ve Ulu Hazrete yakn olmutu..
Bilesin ki..
KURBET makam, vesiledir..
undan ki: KURBET makamna vsl olan kimse.. kalblerine, ilh hakikatlerle
tahakkuk edip skn bulmasna vesile olur..
Bu iin esas udur: Kalbler, aslnda; ilh hakikatlerin tmn yayarlar.. Onlar her
ne kadar yaratlm iseler de, ileri budur..
Bu vazifeyi, bu kinat lemine inile almlardr..
Anlatlan manaya gre: Kalbler neyi kabul etseler, o kabul ettikleri eyi, kalblerin
gayrnda da grebilirsin.. Bu:
Gayr..
Dediimiz ey, kalbler iin bir ayna olur.. Yahut basks bir yere kan ey..
Bu durumda kalbler, o bask yerlerinde kendilerini grrler..
Ve o basks kan, kendine kabul edip kullanr..
Ve.. O baskl eyi kullan, esalet hkm ile olur..
Biraz daha alalm..
Hak ismi: Ruhlarn, ilh vasflarla skn bulmasna bir vesiledir..
Anlatlan KURBET makamna eren vel kulun kalbi ise.. Bu cisimlerin ilh
hakikatlerle tahakkuk edip skn bulmasna vesiledir..
Bu da: Anlatlan ilh hakikat izlerinin zuhuru iindir.. Bir vel iin; cesedini, ilh
hakikatlerde, tek bana tahakkuk ettirmek imknszdr..
Ancak, bu iin olu eklini; KURBET makamn bulan bir baka velde grdkten
sonra olur..
te.. O zamandr ki: Anlatlan ikinci vel, birinci iin bir vesile olur..
Bu stn derecede tahakkuku salanr..
imdi dinle: Peygamberlerden, her peygamberin; vellerden her bir velnin
veslesi, Hazret-i Muhammed S.A. efendimizdir..
Vesile, aynen KURBET makamdr.. Mertebelerinin ilki: Hullettir..
Yani: Halil..
Bu Halil makamnn iptidas ise.. habib makamdr..
Zata bal bir habib ise.. birlik salayan bir aktan ibarettir..
Byle bir aka kaplanlardan her biri, dierinin suretinde zhir olur..
Biri, dierinin makamnda kaim durur..
Ruhu ve cesedi grmez misin?.. Aklar zata bal bir ak olduu iin, ruh: Cesedin
elemi ile, dnyada nasl elem eker?..
Ve cesed, ahirette, ruhun elemi ile nasl elemli olur..
Sonra.. Biri dierinin suretinde nasl zhir olur?..

Sbhan olan Yce Allah aziz kitabnda;


Hazret-i Muhammed S.A. efendimize hitab ile u manaya iaret etti:
Sana biat edenler, ancak Allaha biat etmi oldular.. (48/10)
Bu manada, Resulullah S.A. efendimizi kendi makamna ikame etti..
Sonra yle buyurdu:
Resule itaat eden, Allaha itaat etmi olur.. (4/80)
Sonra, Resulullah S.A. efendimiz, bu manay sarih olarak, Ebu Said-i
Hudrye anlatt..
Ebu Said-i Hudr Resulullah S.A. ryada grmt.. bu vesile ile,
Resulullah S.A. efendimize geldi ve yle dedi:
Ya Resulullah, beni mazur gr; Allaha mahabbet, sana mahabbetten beni
alyor..
Bunun zerine, Resulullah S.A. efendimiz yle buyurdu:
Ey mbarek, Allah mahabbeti, bana mahabbettir..
Resulullah S.A. efendimiz, Allahn halifesidir.. Allah- Tal ise.. Resulullah S.A.
efendimizin naibi..
Bu duruma gre, naip halifedir.. Halife de naiptir..
Daha a: Bu odur; o da budur..
Yukarda anlatlan mana icabdr ki: Resulllah S.A. efendimiz, bu makamda keml
yn ile tek oldu.. Batn yn ile, ilh kemalt ve makamat onunla hitam buldu.. Onun
bu hitamna da, zhirdeki risalet makam ahid oldu..
Hsl: Mahabbet makamnn hiri, HTAM makamnn evvelidir..
HTAM..
Cell ve ikram sahibi Yce Allahn hakikati ile tahakkuktan ibarettir..
Ancak, burada nadirattan baz durumlar mstesnadr ki, onlara mahluk vsl
olamaz.. Hitam makamnda olan iin, eya icmal yolu iledir.. Ama, eya aslnda tafsil yolu
ile Allahndr..
Bundandr ki: Kmil zat, ekmel olma yolunda daima terakki eder..
Zira: Allah- Talnn nihayeti yoktur.. rfan sahibi de bu sonsuzlukta
terakki eder..
Haliyle, Allah- Tal, onu gtrd yere kadar..
UBUDYET..
Bu UBUDYET, bir makamdan ayr; bir makama mahsus bir ey deildir..
Bir vel hullet makamndan halka dner; Allah-u Tal da, onu ubudiyet makamna
kaim klar..
Ayn ekilde, mahabbet makamndan da dnebilir.. Hitam makamndan da
dnebilir..
Bu konumann faydal yanna geelim..
Ubudet: Kulun, ilh mertebeden: Allah iin halka nisbet edilen makama
dnmesidir..
Ubudet makamnn btn makamlara stnl vardr.. Onlara kar bir saltanat
vardr..
BADET, UBUDYET ve UBUDET arasndaki fark anlatalm..
BADET: Mkfat talebi ile, kuldan iyi amellerin kmasdr..

UBUDYET: Mkfat talebinden yana ak olarak, Allah iin kuldan iyi amelin
kmasdr.. Bu amel, Allah iin halistir..
UBUDET: Allah amelinden ibarettir..
bu mana icabdr ki: Tm makamlarda geerli saltanat vardr..
HTAM makamnn durumu da ayndr.. O da: Kurbet makamlarnn tmnn zdr..
Hepsinden kan hlsadr.. Zira O: Evliya makamlarn hatmekmekten ibarettir..
Bir vel, KURBET makamna yetiince, Allah katnda mahlukun yetiecei
makamlarn tmne yetimi olur .
Zira O: Allaha yaknlk makamna katlmtr.. Byle bir vusul ile de, halka ait
makamlarn tmn hatmetmi olur..
Ve.. Onun iin: Hullet makamndan da nasip gelir; mahabbet makamndan da nasip
gelir.. Neticede o: Kurbet makamnn znde, HTAM bulur..

Kurbet makamnn ilkine, HULLET, adna verilmesindeki sebep: Yaknlk bulan


kimsenin vcuduna, Yce Hakkn eserleri karm olmasdr..
Bundan sonra, MAHABBET makam gelir ki: Muhammed makamdan
ibarettir.. Ama, ilh manzaralarda..
Ayrca, HTAM makam: Kurbet makamnn nihayeti iin bir isimdir..
Kurbet makamnn ise nihayeti yoktur.. nk, Allah- Talnn nihayeti yoktur..
Lkin HTAM ismi, KURBET makamlarnn tmne bir zettir..
Netice: Bir kimsenin hsl : KURBET makam olursa.. O evliyann hatmi olur;
HTAM makamnda, Resulullah S.A. efendimizin vekilidir..
Zira: KURBET makam, MAKAM-I MAHMUDdur..
Vesile ise.. KURBET ehlini o derece ileri gtrr ki: Hi kimse onu geemez..
Btn bu makamlarda bir tek ferd olur..
bu VESLE Resulullah S.A. efendimizin olup buna inanmak vaciptir..
Bizzat Resulullah S.A. bu manaya yle iaret buyurdu:
VESLE cennette en yce mekndr.. Ve o: Yalnz birinindir.. midim o ki: O
kimse BEN olacam..
Niin o olmasn ki:
Varlkta ilk zuhur onun iin oldu; elbet HTAM dahi onun iin olmal..
Saltn en stn, selmn en stn ona..

Tercmenin tamam olduu tarih


03 Ramazan 1393
30 Eyll 1973
BOSTANCI - STANBUL

You might also like