You are on page 1of 5

FORMAS DERIVADAS DEL TEMA DE SUPINO

-1

1. SUPINO
2. PARTICIPIO DE PERFECTO PASIVO
3. PARTICIPIO DE FUTURO ACTIVO
4. TEXTOS

IES BENICALAP (Valencia)


Elena Gallardo Pals. Curso 2009-10

LATN I
EL VERBO LATINO IV

FORMAS DERIVADAS DEL TEMA DE SUPINO

-1

1. EL SUPINO
EL SUPINO es un sustantivo verbal de estructura idntica a la de los nombres de accin en tus o
sus, pero fosilizado y con declinacin (por la 4) incompleta: fue incorporado secundariamente al
sistema del verbo.
Su uso es muy limitado y slo presenta dos casos:
a. ACUSATIVO: acaba en tum o en sum, y traduce a/ para + infinitivo. Depende de verbos de
movimiento e indica la direccin de la accin verbal y, por tanto, su objetivo o finalidad.
Ire dormitum ir a dormir
Legatos mittunt auxilium rogatum envian embajadores para pedir auxlio
A partir de expresiones com verbos de movimiento, se extiende el valor de finalidad a otros
usos:
Dare nuptum

dar en matrimonio (< dar para casar)

Dare venum

poner a la venta (< dar para vender)

DATIVO-ABLATIVO: acaba en tu o su, y traduce de + infinitivo. Acompaa a determinados


verbos o adjetivos que tienen el sentido de posibilidad, agrado..., y a los indeclinables fas, nefas.
Suele puede aparecer con verbos que significan accin de los sentidos o del entendimiento:
Facilis dictu
fcil de decir
Rem visu pulchram

una cosa hermosa de ver

[El supino del verbo fari (hablar) es fatu.]

IES BENICALAP (Valencia)


Elena Gallardo Pals. Curso 2009-10

LATN I
EL VERBO LATINO IV

FORMAS DERIVADAS DEL TEMA DE SUPINO

-1

2. PARTICIPIO DE PERFECTO PASIVO


El participio de perfecto mantiene una estructura idntica a los adjetivos del primer grupo tipo bonus, a, -um.
Se forma aadiendo al tema de supino del verbo las mismas terminaciones, y, por tanto, declina por
las declinaciones primera (el femenino) y segunda (el masculino y el neutro):

Supino

VERBO

Tema de
supino

Participio de
perfecto

TRADUCCIN

Laudo, laudavi, laudatum (1)

LAUDATUM

Laudat-

Laudatus, -a, -um

alabado/a

Moneo, monui, monitum (2)

MONITUM

Monit-

Monitus, -a,-um

recordado/a

Dico, dixi, dictum (3)

DICTUM

Dict-

Dictus, -a, -um

dicho/a

Audio, audivi, auditum (4)

AUDITUM

Audit-

Auditus,-a,-um

odo/a

Capio, cepi, captum(5)

CAPTUM

Capt-

Captus,-a,-um

cogido/a

PARTICIPIO

MORFOLOGA

PERFECTO

Tema de supino +us, a, um


AMATUS, A, UM
(decl. como bonus, a, um)

VALOR
-accin o estado en
desarrollo anterior a
la accin del verbo
principal

TRADUCCIN
-participio
espaol: amado

-sirve para formar los


tiempos compuestos
de la voz pasiva

El participio de perfecto seguido del auxiliar esse (o fuisse) constituye el infinitivo de perfecto
pasivo: amatum, -am, um esse haber sido amado.

IES BENICALAP (Valencia)


Elena Gallardo Pals. Curso 2009-10

LATN I
EL VERBO LATINO IV

FORMAS DERIVADAS DEL TEMA DE SUPINO

-1

3. PARTICIPIO DE FUTURO ACTIVO


El participio de futuro activo urus, se forma a partir del tema de supino y es declinable como
todos los participios.
Todos los verbos regulares tienen esta forma verbal que no se ha mantenido en las lenguas
romances, por lo que para traducirlo es necesario recurrir a una perfrasis

PARTICIPIO
FUTURO
ACTIVO

MORFOLOGA
-tema de supino + ur+ us, a, um
AMATURUS, A, UM
(decl. como bonus, a, um)

VALOR

TRADUCCIN

-accin o estado en
desarrollo posterior a
la accin del verbo
principal

-or de relativo en
tiempo futuro:
que amar
que va a amar
-Obligacin:
Teniendo que amar

Los verbos deponentes tambin forman el participio en urus:


-Profecturus, -a, um

que va a partir, teniendo que partir

El participio de futuro urus se usa para formar el infinitivo de futuro activo, aadindole el
auxiliar esse (o fuisse). Tambin se usa para formar la conjugacin perifrstica activa.

 CONJUGACIN PERIFRSTICA ACTIVA


Participio futuro activo + verbo sum
-amaturus sum
voy a amar
-amatura eram
iba a amar
-amaturus ero
ir a amar
-amatura sim
vaya a amar
-amaturus essem
fuera a amar
-amatura fui
fui a amar
El valor fundamental del participio futuro activo es el de indicar la intencin o fin.

IES BENICALAP (Valencia)


Elena Gallardo Pals. Curso 2009-10

LATN I
EL VERBO LATINO IV

FORMAS DERIVADAS DEL TEMA DE SUPINO

-1

4. TEXTOS
-Senatu dimisso, domum reductus est ad vesperum a patribus conscriptis (Cic. De amic. 1)
-Ipse, mea legens sic afficior ut Catonem loqui existimem (Cic. De amic 4)
-Sed ubi ex praecepto tempus visum [est], paratis compositique omnibus, ad locum pergit.(Sal.
Bell.Iug. XCIV, 1)
-Dein tamen, ut aetati concederet, fatigatus a fratre, vix in partem alteram transductus est (Sal.
Bell. Iug. XI, 4)
-Sed ubi res ad certamen venit, victus ex proelio profugit in provinciam ac deinde Romam
contendit (Sal. Bell.Iug XIII, 4)
-Evit sermonem Laeli de amicitia habitum ab illo secum (Cic. De amic. I)
-Nihil dictu signum ausi (Tito Livio)
- Cari sunt parentes, cari liberi, propinqui, familiares, sed omnes omnium caritates patria una
complexa est, pro qua quis bonus dubitet mortem oppetere, si ei sit profuturus? (cic. De officiis, I,
57)
-Quo de genere mortis difficile dictu est (Cic.De amic.13)
- Sed ea cuncta Romanis ex tenebris et editioribus locis facilia visu magnoque hortamento erant.
(Sal. Bell.Iug. XCVIII, 7)
- Igitur, perterritis ac dubitantibus ceteris, Caius Cornelius eques Romanus et cum eo Lucius
Vargunteius senator constituere ea nocte pauta post cum armatis hominibus, sicuti salutatum,
introire ad Ciceronem ac de inproviso domi suae inparatum confodere. (Sal. Cat. 28,1)
- Bellum scripturus sum, quod populus Romanus cum Iugurtha rege Numidarum gessit (Sal. Bell.
Iug. 5)
-Igitur in locum ambobus placitum exercitus conveniunt. (Sal. Bell. Iug. 81).
-Mihi quidem certe vir abundans bellicis laudibus, Cn. Pompeius, multis audientibus, hoc tribuit,
ut diceret frustra se triumphum tertium deportaturum fuisse, nisi meo in rem publicam beneficio
ubi triumpharet esset habiturus. (Cic. De officiis, I, 78)
- Imperator postquam de regum societate cognovit, non temere neque, uti saepe iam victo
Iugurtha consueuerat, omnibus locis pugnandi copiam facit. (Sal. Bell. Iug. 82)
-Equidem et Platonem existimo si genus forense dicendi tractare voluisset, gravissime et
copiosissime potuisse dicere et Demosthenem si illa, quae a Platone didicerat, tenuisset et
pronuntiare voluisset, ornate splendideque facere potuisse; eodemque modo de Aristotele et
Isocrate iudico, quorum uterque suo studio delectatus contempsit alterum (Cic. De officiis, I, 4)

IES BENICALAP (Valencia)


Elena Gallardo Pals. Curso 2009-10

LATN I
EL VERBO LATINO IV

You might also like