Professional Documents
Culture Documents
tadr.
432
tal and African Stud ies, London) . el-Mu~arrib ayrca bn'n-Nehhas el-Halebi ve
ada aratrmaclardan
Ali Muhammed
Fahir tarafndan erhedilmitir (Kah i re
990) bn'l-Hac Ahmed b. Muhammed
(el-fradat 'ale'l-Mulf.'_arrib), brahim b. Ahmed b . Ahmed el-Ensarl el-Cezerl (elMenhec '1-mu'arrib fi'r-red 'ale'l-Mulf.'_arrib) ve Hazim ei-Kartacennl (edd 'z-znnar 'ala caJ:feleti'l-himar) gibi alimler elMu~arrib'i eitli ynlerden eletirmi
lerdir. 3. er]J_u'l- Cmelli'z-Zeccaci (e
erf)u'l-kebfr, Af)kam bn 'Ufr) . Zeccacl'nin e/-Cmel'l-kbra* adl eserinin
erhi olup Sahib Ca'fer EbO Cenah tarafndan yaymlanmtr (1-11. Musul 980;
Bada d 400- 402/ 980- 982). EbO Hayyan. eseri el-MevfCr ii ta]J-riri A]J_kdmi
bn 'Utur (el-Meufr min erf)i bn 'U
fr) adyla ihtisar etmitir. bn UsfOr'un
el-Cmel iin ayr erh yazd kaydedilmektedir (Fahreddin Kabave, s. 66-67).
4. l_)ara'ir'-i'r. bn UsfOr. vezin ve kafiye gerei iirlerde grlen baz kural d
tasarruflara dair bu eserini Hafsl Hkmdar I. Muhammed el-Mstansr'n
istei zerine kaleme almtr (nr. Seyyid brahim Muhammed, Beyrut 980).
bn UsfOr'un dier eserleri unlardr:
Kitab'l-Mu~ni'
(Brockelmann, GAL
Suppl. , . 546); es-Silk ve'l-'unvan ve
mram'l-l'l' ve'l-'i]Nan (a.g.e. , a.y.);
Manz;ume fi'n-na]J_v (Sadaka b. N asr b.
Ra id el-Hanbel! eser zerine erh yazm
tr, a.g.e., a.y.); iza]J-u'l-mkil (MutarrizT'n in el-Mugrib'inin erhidir); el-Ezhar;
naret'd-deyaci; el-Bedi' (el-Mulf.'_addimet '1-Cezliyye'nin e rhidir); es-Salif
ve '1- 'i~ ar; Seri~dt '-u'ara'; eri)_ u '1e'ari's-sitte; er]J_u'l-iza]J- (EbO Ali eiFarisT'nin el-lzaf)'nn erhidir); er]J_u'l
l:famase (EbO Temmam'n ei-Hamase'sinin e rhidir); er]J_u Kitabi Sibeveyhi (Abdlkadir ei-BadadT /jizanet'ledeb'inde bu erhten birok nakil yapmtr); Mu{J.taar'l-Gurre; Mu]]tdr'lMu]J_teseb (bn Babe az' n nahve dair elMuf)tesebadl eserinin erhidir); el-Miftd]J-; el-Hilal; er]J_u Divani'l-Mtenebbi (eserleri iin ayrca bk. el-Mmti',
neredenin girii, . 4- 3; a.mlf .. el-Mulf.'_arrib, neredenin girii, 1, 7-29; a.mlf.,
l)ara'ir '-i'r, neredenin girii. s. 5- 0).
bn UsfOr'un bir tefsir yazmaya balad,
ancak bir cildini tamamiayabildii rivayet
edilmekte ve eserin daha nceki tefsirlerden farkl zellikler tad kaydedilmektedir (Eb'l-Abbas ei-GabrTnT, s. 3 83 9). Cemll Abdullah ei-Uveyda Menhec bn 'UfUr el-bili fi'n-na]J_v ve'ttarif adyla bir doktora almas yap-
ve bu
almasna
yazs yazmtr
dair bir
(bk. bi bl.).
tantma
BiBLiYOGRAFYA :
ibn Usfr el-iblli, ei-Mmti' fi't-tar1{(nr.
Fahreddin Kaba ve). Beyrut 1407/1987, nerede
nin girii, 1, 4- 13; a.mlf.. el-Mu~arrib (nr. Ahmed Abdssettar ei-Cevarl- Abdullah ei-CbGrl)
!bask yeri yok! 1391/1971, neredenin girii, 1, 729; a.mlf.. Qara'ir'-i'r(nr. Seyyid brahim
Muhammed). Beyrut 1980, neredenin girii, s. 510; a.mlf.. erJ:_u Cmeli'z-Zeccac1: e-er/:u'l
keb1r (nr. Sahib Ca'fer EbG Cenah). Badad
1400/1980, neredenin girii, 1, 18-80; ibn'z-Zbeyr, lat'-la (nr. E. Levi -Provenal). Rabat
1938, s. 142- 143; Eb'I-Abbas ei-Gabrinl. 'Unuan 'd-diraye(n r. Adil Nveyhiz). Beyrut 1969,
s. 317-319; ibn'I-Verdl. Tetimmet'l-Mul]taar
{1 al]bari'l-beer (n r. Ahmed Rif' at ei-Bedravl).
Beyrut 1389/1970, ll, 315-316; Ktbl, Feuat'lVe{eyat, III, 109- 10; Safedl. el-Va{1, XII, 265267; ibn Kunfz. ei-Ve{eyat (nr. Adil Nveyhiz).
Beyrut 971, s. 331; FirGzabi!ldi, el-Blga {1 teracimi e'immeti'n-naJ:_u ue'l-luga (n r. Muhammed
ei-Msrl). Kveyt 1407/1987, s. 160-!6!;SyGt1,
Bugyet '1-uu'at, ll, 2 O; Takpr i zade. Mi{taJ:_u's-sa'ade, 1, 196- 197; Makkarl, Ne{l)-u't-t1b,
ll, 209-21 !, 271-272; lll, 184; IV, 148; V, 384;
Ke{'??unan, , 603; ll, 1041, 1612, 1801,
1805, 1822; ibn'l-imad, ~erat (ArnaGt). VII,
575-576; Muhammed b. brahim ez- Zerke. Tar1/]u'd-deuleteyn: MuuaJ:_J:idiyye ue'l-fja{iy
ye, Tunus 1289, s. 29-30; Hansar. Ravzat '1cenna.t, V, 283-284; Hediyyet'l-'ari{1n, 1, 712;
Brockelmann, GAL, 1, 381; Suppl., 1, 546 -547;
evki Dayf, el-Medaris 'n-naf:_uiyye, Kah i re
1968, s. 306-308; Fahreddin Kabave. bn 'U
fr ue't-tar1{, Beyrut 1981; mer Ferruh, Tar1l]u'l-edeb, VI, 248-252; Ahmed ei-Lehlb, "Hel
J:ul515l5-a Kitab'l-Mu]5arrib li'bn 'Ufr?", ME,
XLVI/!, Kahire 1974, s. 1!6-!25; Aii Lagzivi, "bn
'Uffr el-bili ve kitabhil Qara'ir'-i'r", elMenahil, XXX, Rabat 1984, s. 155- 72; Cemll
Abdullah ei-Uveyda. "Menhec ibn 'Ufr el-
bill f'n-naJ:v ve't-tarif'', fjauliyyat: Fer'u 'ladabi'l-'Arabiyye, IV, Beyrut 1989, s. 321-326;
G. Troupeau, "Ibn 'Ufr", Ef2 (ing.). lll, 962;
inayetullah Fatih! Nejad, "bn 'Ufilr", DMB,
IV, 300-302.
Iii
FARREDDiN KABA VE
BN UYEYNE
(bk. SFYAN b. UYEYNE).
_j
BN MEYL
(J:.ol ~)
Ebu Abdiilah
el-Hakim es-Sadk Muhammed
b. meyl et-Temlml
(. 350/961 [?])
L
Msrl simyac.
_j
iBN MM KASIM
er. Eski
Msr tapnak
ve
mezarlarnda
bn meyl'de grld haliyle alegorik simya, eitli deersiz madenieri birtakm ilemlere tabi tutarak altn ve gme evirmek iin uramaz, onun amac ab- hayat bulmak da deildir. Alegorik
simya, remzl bir ekilde dile getirilmi
olan eyann srrn anlamaya ve akla
maya alr. iledii konuyu iirle anlatt eserlerinden bir k smnn erhini kendisi yapm ve bunlarn Ortaa'da Latince'ye evrilmesi Avrupa'daki simyacln
gelimesinde etkili olmutur.
fo.i]..::.,i.l-'jo>J ""~(.1~1\.i~~-:l!i.o>..,"*' .
;J ~1--!l...;c,;....;jj.._..#"! ~-J IJ t.,;:;.j;;_.>l::ll
. ~J;.b.ilJu,l_,j_;;.!J~.!f-'-~~__,;;_,l
...~.:.Jb~~,jl~,..:;,y...s b)..,_trJ.b.ilz!J~J
! ~.j._,:;.; ~L_j.J!;i.....,:.u_,.,z!J~.?-u.Jfo~
}.!>.,!jl{iJ..,;: l;i:Jb!f>].,:;_;i#.u"i~
. ll z_,d>
r..S~l~J.Li-'(~~ ~~LF~~~,;;_!~~;.
(:L';iiJ'--"'~~,:.ox_~'Gy_,.,.,_,,s:G..
,' 'J"'J.b.~l-'-:'-"-;~,!i&);-<-.Jl,LJ~.l -_WI
" )fr:i~J;..ll4l!;>l.:.t,j'.,.~..;, ".J(
-;~r~%~~~~~;;;~tt~,
=""--~~~~-'--..J
:.:.( '
lbn m m
Kas m'n
erf:u
Babi
val!:fi lfamza
ve Hiam
'ale'l-hemz
adl
eserinin
mellifhatt
nshasnn
Paa,
BBLYOGRAFYA :
li]
TAHSiN GRGN
BNMM ABD
(bk. ABDULLAH b. MES'D).
_j
BN MM KASIM
(~! ('1 ..J!f)
Tefsir,
kraat
Marib asll
rib'den
tannan
olup
ve nahiv alimi.
_j
Msr'da dodu. Ma
Zehra
adndaki
babaannesinin
433