BN CANIM FEDA SANA DEYU CEVAP VERELER

DEMEE GRSN DEVLET ONLARA NONOUM

Onlardr hem Allahn gazabna uram Yahudiler, hem de azp sapm Hristiyanlar bidayetin
doum olduu inancna sk skya sarlp doum hadisesine balay imtiyaz atfedenler. Biz
Mslmanlar, biz Trkler olanca dikkatimizi doum haline deil, doumdan lme kadar geen
zaman aralna, aradaki zaman boyunca benimsenen varolu tarzna evirmiiz. Ortodoks Yahudilik
kendi varlk sebebini Yahudi anadan domaa balar. Niin? Bebein peyda olu sebebini kanlmaz
vukuatta aramak, hayvan ilkah hadisesi harici bir yerde aramamak iin. Yahudi aklnca varolu
semav bir dayanaa ihtiya duymaz. XVII. Hristiyan yzylndan itibaren bilimin Bat
Medeniyetindeki muafiyetini olsun, ihtiyarn olsun bu yaklamn, bu inancn uzantsnda
aramaldr. The proof of pudding is in eating.
Buna mukabil Hristiyanlar romantikletikleri, gerek doum vakasnn vaftiz ve communion (Aai
Rabbani) vastasyla vuku bulduu inancnda srar ettikleri iin kurtuluu bilimin (bilim ibaresini
anmakszn) nyarglarndan ziyade felsefe kalplarnda aramlardr. Hristiyanlk modern ala
birlikte, modernliin nne kard her trl takntya ramen doum vakasndan, yeniden douu
imkn saymaktan vazgemedii iin Bat medeniyeti felsefenin ikna gcnden bolca istifade etmesini
bilmitir. Bylelikle Avrupa haricindeki topraklar zapt edici beyazlarn beyaz olmayanlar yani zapta
maruz kalanlar zerindeki muzafferiyet iddias vaftiz cevherinin yaylma siyaseti ekline getirilmitir.
Beri yandan ge-antikite a olarak bilinen zamanda gerek Yahudilii, gerekse Hristiyanl butlana
uratan slm, kalubelay bidayet, giderek ezel olarak kabullenir. slm fikre mstenit faaliyet
hatrna bilim ve felsefe payandalarna meyletmez. Mslman toplumun kendine mahsus yksek
kltr sahasn ekillendirmesi iin lisan ve lisana istinaden ykselip ykselten iir kifayet eder. iir
mnebbihtir. slm dairesine giren kii Allahn kendisini Mslman olarak yaatmasna ve
Mslman olarak ldrmesine dua eder. Mslmanlar ne Yahudiler gibi bilimden, ne de
Hristiyanlar gibi felsefeden emniyet sahas devirmee hevesli olmutur. Kinatn her an biz
Mslmanlar nazarnda yeniden yaratlmas sebebiyle hakikatle tanma frsat nmzde hep var,
hakikate dirsek evirme belsna urama tehlikesi hep vardr. iirin gc havf ve reca arasnda
bulunduumuzu bize tembih edecektir. iire mutlaka bir tema yaktrmak istiyorsanz bu minval

zere tembihattan daha iyisini asla bulamazsnz. Bilim Yahudiliin, felsefe Hristiyanln kalcln
ispat iin senet teminine msaittir. Her ikisinin karsnda slm bekann Allaha mahsus olduu
gereiyle ykselir. Fena kinata ve/veya yaratlmlara mahsustur. Dolaysyla Mslmanlarn
kolayca grebildikleri, Yahudilerin ve Hristiyanlarn hi gremedii, zerinde sadece Mslmanlarn
kolayca oynayabildikleri yaratlmlara tahsis edilmi bidayetler ve nihayetler sz konusudur. slm
leminde iirin balama ve bitme ihtimali hep vardr.
Bilim ve felsefe Yahudileri ve Hristiyanlar ortaya dnyada bizatihi dnen dolaplarn istinat
edilebilecek esas veya esaslar kard fikrine ikna etmitir. Mslmanlar Kuran- Kerimin nzil
olmasyla birlikte esas dnen dolaplarda deil, o dolaplar dndrende arama zaruretine inanarak
Yahudi ve Hristiyanlara galebe ald. Hendekler kazlrken inen her kazmann gerek Kisra ve gerekse
Kayserin saraylarnn duvarlarna indiini Resul Ekrem sylemitir. tikad Allahn kulu olmakla
devletin nonou olmak arasna ekilen hattan farkl bir yerde bulduu zannyla hareket edenler
menfaatlerini yetkeye memurluk etme teminatna balad. Bu ba onlarn canlarn devlet uruna
feda etmelerine alan at. Kazn aya zannettikleri gibi deil oysa. Tarihin ak itibariyle Yahudi ve
Hristiyanlara galebe alarak Trklerin bir vatan sahibi olmalar Kuran- Kerimin nzil olmasyla
edeer bir hadisedir. Trkler vatan sahibi olmak suretiyle Asr- Saadetten sonra iki kez slm siyasi
bir tekilat ve askeri bir gle buluturmutur. Trkler dnyada bu ikisinin yani siyaseten iyi
tekilatlanmann ve askeri bakmdan messiriyet kesp etmenin stn kld millet olma
mzheretiyle hret buldu. Devletin nonou diye ekmeini Trklerin faziletlerini Trklerin ayb iln
etmekten karana denir.
smet zel, 14 Eyll 2016
DEVLETN SARIIN, KUMRAL, ESMER NONOLARI
Ksa zamanda ulat eriilmezlik katnda karar eyleyemezdi Mozartn mzii. Nitekim eyleyemedi.
O mzii Beethoven daha da ykselterek tekemmlnn neye taalluk ettiini ispata muvaffak oldu.
Bylelikle insanlk olarak hepimiz renmi olduk ki, dem soyu tarihe nfuz etmeden mzie
eriemez. Gerek grev, gerekse hak ve imtiyaz bakmndan eriilebilir sanat mziinin kabilecei en
st izgiyi ekmek Wagnerin deil Brahmsn payna dt. Batnn, bat diyarnn medeniyet
macerasnda neler olduysa oldu, neler oluyorsa oluyor, neler olacaksa olacak. Kyamet almetlerinden

bahsetmek yerine neler sylyorum ben? Men i guyem? Vakitlice diyeceimi dememi miydim zaten
ben?
Aylardan Ocak yllardan 1963 idi ki, ilk iirim yayn piyasasnda arz- endam etti. On drt sene
sonras ilk gazete yazmn nerolunma tarihini, 18 Nisan 1977'yi gsterir. Her iki hadisenin de benim
iin bir manas, birer manas olmas lzm. Acaba ne? Ben bunlar bir ey olmak iin mi yaptm? Ne
olmak istiyordum? Yoksa bir ey olduum iin mi? Neydim ki ne yapyordum? Diyelim ki, air olmak
isteyiim yznden iir yaynladm. Yine diyelim ki, stun sahibi olmamn sebebi de yazarlk
mesleine gz koyuumdur. Yerinde saylr m bu yarglar? Deilse, yerinde yarglar hangileridir? 1
evval 1363de dnyaya gelmi benim bir ey olacam var myd? Tarih benim omuzlarma hususen
bir yk yklemi olabilir miydi? h, h! Kim oluyorum ben? Kendine henz ocuk yanda iken
kaderine raz olma hissi balanm olan ben? Ne idi kaderim? te onu kefetmek ahiret hayat
mukabilinde bana braklmt. Alt kardein en k olarak ocuk yamda kefetmei kefettim.
Her hangi bir kifin hayat ne idiyse ister istemez benimki de o oldu. iirlerle kendimi bulma gayesi
tahtnda ilgilendim. Mensur yazlar dnyasyla mnasebetim kendi varlm, varolu serencamm
koruma isteimin gereince kuruldu. Bulduum kadaryla, bulduumun kymetini bildiim
kadaryla
1963te ve 1977de cereyan eden iki hadisenin benden bakasna da mnl gelmesini teminin benim
elimde olmadn hep aklmda tuttum tutmasna; ama bir yandan da benim yaptma bakalarnn
bir anlam veriinden hep klk bekledim. te o kla rast gelmeyiim beni ahir mrmde ineyle
kuyu kazan kii durumuna soktu. ne vastasyla kuyu kazmaktan caymayacak ve Batum olmadan,
Selnik olmadan, Halep olmadan ne zmirin, ne de Trkelinin olabilecei gereini yn etme
abasnda musr kalacam. Btn bu ilerin Beethovenle bir alkas var.

Benim gzlerimle iittiimi, siz kulaklarnzla greceksiniz diyordu Beethoven. Acaba olmam,
olmayacak bir eyden mi bahsediyordu? Bilakis, bizi daha sonra Baudelairein anaca
correspondance vakasndan haberdar ederek bir imkn iaret ediyordu. Hibir eyin vahyin yerini
alamayaca vurgusuydu Beethovenden sadr olan. Ka kii bestecinin zamanndan bu gne onun
iittiini grdyse yaptn hkmn Allaha ait olduunu bilerek yapt. Misk- Mill hkmn Allaha

ait olduunu bilenlerin yemini idi. Nasl olduysa oldu, insanlk tarihini Faust medeniyetinin
Beethovenndan by medeniyetinin Misk- Mill sine o yrede kentsoylular, bu cenahta devletin
nonolar getirdi.

Kentsoylu snfnn hem eline geen kolaylklar, hem de nne kan zorluklar sermayenin terakm ve
temerkz mnasebetiyle ortaya kt. Daha dorusu ortam adn verdiimiz ey biriken sermayeden
ve bunun bir merkezde (ve merkezce) korunuyor olmasndan baka bir ey deildi. Devletin nonolar
kentsoylu snfnn denetim altnda tuttuklar sahada ellerine geen frsatlar kra dntrerek
gcn mmessili rolne ilitirilmei nimet bildi. Tanzimat sonras ngiliz, Fransz, Rus, Alman
taraftar (!?) paalar mnavebeli olarak milletin mahvnda grev ald. Nono paalarmz Cumhuriyet
idaresiyle birlikte daha ar bir yk zerlerine ald. Bu ar yk inklaplar vastasyla Trk milletinin
izalesi ve itfas ykyd. Millete, Trk milletine mensubiyetleriyle teselli bulanlarn devletin
nonolarn tehis etmesi hi kolay olmamt, olmuyordu. Tehisin zorluu nonoluun her gn daha
geni bir sahaya sirayeti yznden giderek art gsterdi. Ne sa rengi, ne ten rengi, ne boyu, ne
kilosu sabit kalyordu nonolarn. Drstl elden brakmak istemeyen zevat iin iir haricinde
sebat noktas bidayetten itibaren yoktu.

smet zel, 14 Eyll 2016