CATVLLVS

MEB YAYlNLARI

TRK KLASiKLER

MLL EGITIM BAKANLIGI YAYlNLARI : 2738

BiLiM ve KLTR ESERLER DiZS: 738
Trk KHisikleri:33

Kitabm ad

RAMAZAN- NAME
YaynKodu

95 .34.Y .000 2.1242

ISBN 975.1 1.0698.6
Bask yl

1995
Bask adedi
20. 000
Dizgi, bask, cilt

MLLI ETM BASlMEVi

Yaymlar Dairesi Bakanl'nn 31.3.1992 tarih ve 2765 sayl

yazlar ile 20.000 adet baslmas uygun grlm, yine
Yaymlar Dairesi Bakanl'nn 27.10.1992 tarih ve

8996 sayl yazlar ile birinci defa birinci parti olarak

5.000 adet baslmtr.

Trk Klasikleri

CATVLLVS

RAMAZAN- NAME
"

Dr. Amil elebiolu

stanbul 1995

5
NSZ
mdiye kadar Ramazan manileri mevzuunda mstakilen
yaynlanm ancak iki eser grebildik: Birincisi, tabasmas
olup otuziki sahifeden ibarettir. Ha ekeli nesihle yazlmtr.
Her sahifesinde mevzu ile ilgili resimler vardr. Otuz fasl ve
yz yetmibe mani bulunmaktadr. Birka mevzu hari di
erleri, baz farklarta Ramazan-name'de mevcuttur.
Grebildiimz ikinci eser, 1948 ylnda Muhtar Yahya
Dal tarafndan neredilen "istanbul Mahalle Bekilerinin
Destan ve Mani Katarlan"dr. Burada da krk fasl ve drtyz
yetmi mani mevcutken hazrladmz eserde yz yirmi
ksur fasl ve bin drt yz yetmi be mani olmakla herhalde
bu mevzuda hazrladmz Ramazan-name en hacimiisi g
rnyor. M.Yahya Dal Bey, tabasmas eserden ve bir
yazma nshadan istifade etmi ise de maalesef Millet K
tphanesi'nde bulunan merhum Ali Emiri'ye ait mecmuann
numarasn zikretmemitir.
eitli yazma ve matbu eserlerden perakende olarak top
Iadmz ifahen derlediimiz dier Ramazan manilerini, bu
nevzuun geleneine dair malumat ikinci kitap olarak ne
retme midiyle muhterem hocam hace-i metkeb-i irfan ve
sahib-i cOd u ihsan>> Prof. Dr. M. Kaya Bilgegil'e, Sayn Do.
Muammer zergin'e alaka ve yardmlan iin teekkrlerimi
arz eylerim.
Dr.AMir.. ELEBoGLl

islami ilimler Fakltesi, ERZURUM

NDEKLER
nsz
Mellife dir
. . . . ..
............................
.. .... .... .. . .. . .. .
Esere dir ... . .. . . . . .
. ...
. .... . ...
. ..
..
Eyyb fasl
. ...
..
.. ..
Beykoz fasl . . . ... . ..
ekil husfisiyetleri . . .. .. ... ... . . .......... . . .. . ....
. ..
.
. .. . ........ .....
mHi husfisiyetleri ..
. .... ...... .. .
.
Baz dil ve ifade hususiyetleri .
.
. .. .
.. .... . .. .
Ramazanname ..
... .
....... . . .
Ramazann evvelki gece fasl
.. . .
.... . . .
. . . .. .. . .
Ramazan fasl . .
Ramazan fasl............. ................................ ...... .....................
kinci gece fasl
..... . . . .. .
. .........
.
.
kinci gece fasl . ..................... .. ................ ...... ..... ... .......
kinci gece fasl............ ..... ....................................................
Reeller fasl ...... . .. .. . . ... . .. ... . .. . . .... . .. .
.. ................................. .............. . ....... ...... ........
ftar fasl
. . .. . .... .. .
Climiler fasl .. .
..
. . . ..
.
Taamlar fasl . ... .
Zlihire fasl................. .. .... ... . ..... ... ....... .. .. .......... .................
.....
Mblillia zlihire fasl .. .. . ....
Beki iftan fasl
.. .... .
. .. ........ . .
Davulcu iftan fasl . ...
enigir fasl .. . .. . .. ..... ...... .. .. ... .. . .. ......... .
.
. . . . . ... .. .. .. ...
Gl vasf . ......
..... .
. .. .... ....... . ....
.
Blbl fasl . . ..
.
Cuma gecesi fasl . .. .. . .. .. . .. .... . ... .. .
..... .
Pehlivan fasl ... . . . ... ......... ........ .......... .
..
. ...... .. .
Mir-i kelam fasl ... . . . .
.. . . . ...... .
Alt kii fasl . . ... . . ..... ... . .
. .. . ...
.
. ....... . ..
akn fasl
. . . . .... . . . ..
.
.
Kese bulma fasl .
................... .............................

..................................

....... .. . . ...... .

...

. .....

...... .

..

..... .. . .... .. ........

.......... ...

......

. ..

. ..

..... .....

.. . ..

....

.. .

..

..

..

. ........ .

. . . .. ....

... .. . .

. .....

..

.....

. .. .

..

....... .

.....

..

. . ... ..... . . ...

....

.. .

..

.... ..........

.. ..... .... .. ..

. ......

. ..

......

.. .. .......... ....

....... ................. . . .... ............

... . .

. .... .

... ...

....... . ... ........ ..

........ .....

...... .

... ...

... .......... .

. .. . . .

. ..

..................

..... . .. ...

.. . ..

. .. .

..... .. .....

. .

.... ..

...

... .....

. .

.... ..

..... ...

.. .

.. ..

. ,........................................ .. ..

... . .....

... ........... ..

...

......... ... ..

.. ....

....

. ...

..

..

...... ........... ...

.................

...................

..................................................................

. ...

.....

.................

. . . ...

...

....... ..................

.. . ....

..

...

.... .. .

... .

.... . .. .

.. .

..... .

.. .. .

... ..

...

...

...

..

.... .... .... .

.......

...

.... ........ .. ...

....

... .. . ..... .

.. .

... ...... . ..... ..

..

.. .

...

..

........ ......

. .......

.... ...

. ...

.. ......

... ..

.. .. ...... ..

...... . . ...

. ...... ..............

............. ...................... .

.. ............ . .. .

.. .

..

. .

.... .... . ........... ..

..

....

. ....

...

.......... ......... ..

II

I4
16
17
26

'19

31
39
39
41
43

44

46
48
50
53
54
56
58
60
63
65
68

69
71
73
75
77

80

82
84

.. . 87
Czdan fasl ..
. ... . ...... .... ...... . .... .... . ...
...... ....... ... ..... 88
zmler fasl . . . . . . . ...
Ay kan
90
Hafta kar .
. ..
.
. .. .
.. .
93
.....
. . .
.
.
. .
Kolay kar..
95
. ...... ........ .... ... .. ... .. ... 97
Beykoz fasl ... ... . .. .............
. . .. . .. . . .. . ... .. .
.
.
. 99
Darb- mesel fasl
Beyit yapmas fasl . ....
.. .
..
. . . . ..... 101
sm fasl
03
Hekim fasl
..
.
... . 05
Kimyac fasl . . .
.
.. .
.
. . . o7
Paa fasl ..
. . . .
..
. . . ..
O
Mehurlar fasl
. ... . . . ..
.
.. ... ........ ... .... 2
Araf halayk fasl .
..... .... ... .
114
San' atlar fasl
. .
..
.
l6
....
. ... ... .... .. ...... ..... ........ ....... .. .. 8
Meta'lar fasl ...
Meyva fasl .
.
. .... .... .. .... ...... ....
.. 1 20
Dolmabahe kk fasl . . .. .....................
.. 22
Kayklar fasl ........ ..........
.. 24
Lisan- Sbyan fasl .. .
. ......... ......
. .. ..... ... .. .......... 1 26
Remmal fasl
. .. . . .. . .
..... ........... ....... 1 28
Seyahat fasl ...... ...
31
Ktbhane fasl ...
....
........ .. ....... ...... ..... .... 135
Ramazan fasl
. . . .. .
. ....... ..... .......... 1 38
Altun fasl
. .. .. .... . ............. ... .. . ................... ....... 140
Cennet fasl........... ................... ......... .. .. .. . ..... ....... .. 142
skdar fasl .............................
144
Nuruosmaniye fasl ........ ........
146
mdd (kedi) fasl ......................
148
Kpekler fasl .. .. . .. .. ..
150
Yallar fasl .....................
152
Saatler fasl ............
.
54
Bezirgan fasl ...................
.
..
.. ... .. .. .. .. .
. 156
ftar fasl ............................................................................ . 159
.....

.............. .

...

. . .. .. .. .... . ....

..........

. .... ............ ..

..................................................................................

. ............... ... . ................ ...... . . ... .........

...........

..... .....

............ .... .. ...... ...... ....... ...... ...........

....

.....

...

..... . ..

....

. .. ....

.. ...... ....... ....... .

................. . . .........

...... ... . . .

..........

. .

.............................................. ......

...................... . ... . .

........... .. .. .. ........

.......

..

....

.................... .. ... ..

........

......... ....

............

....... ... ........

. . ..

.... ......... .......... .. ..

....................... .......................

..........

.............. ...... ..

. ...

......... .

......... .

....

. .... ....

... .. ....

............

...... ... .... ...

...... ....

....

..

...

.... ..

. . ...... . .....

..

..

...... .

9
Kz Kulesi fasl ... . .... . ..... .. . . .. . ... .... ... .. . .
Zrtlk fasl ... . . . .. . .... . ... . .... .. .. . . .. .. ........
Bayramlk fasl ......... . .
........ . .. . . . . . ... . ...
Bakiava fasl ... . .. .. . .. .... . . .. . .. . . ...... . ..
.
Yel ile Yuf fasl .
. .
.. .. .. .. .
.. .... . ... .. . .
Fasl
Sarrac fasl ....... .......... ........ ........ .... ... ........... .... ..................
Srmake-hane fasl . . . .
........... ... . . . ....... ......
Pireler fasl . ... .. . . .. .. ........ . .. ..................................
Kalyonlar fasl
Esnaflar fasl . . ..
...... ..... .................. ............ .....
lmaret fasl
. . .. .... ... .. ............ ........ ... .. .............. ... ... .......
Uaklar fasl . . . .
. .. .. . . .. . .. .. .... . . .
.
Tavuklar fasl ....... .......... . . .. . .. . .. .. . . ... ........
rdek ile kaz fasl....................... ..................... ...................
Kular fasl
. . . ........ . . .. .. .. .
. . .... . .
Ya-name . . .. . . . . . ..... . .... . .. . .. . ..
. . ...
Sanlar fasl . .. . . .. .. ..... . . .. .. . . .. . . . ...
Kediler, sanlar fasl . ... ... . .. . ... .. . . . . . . .
Hamamlar fasl .. . ..... .............. . ... . .... ... .. . . . ... .
Fener fasl ...... ... . . . . . . . ......... ... ..
. .. . . . ...
Sultan Mehmet (Camii) fasl .. . .. . . ... ... .. ............
Soygun fasl . ..
. .. . ... . . . . . .. . .. .. .. .... . .
Uyku fasl .. . .. . .... .. ... . . .. . . .. .. . .. . . ...
Ka'be fasl........................ ............... .. ..... .... .. ........ ....... ...
ekerler fasl .. ..... . ... ... . . . ....... ... . ........ .. ....... .
Eski odalar fasl .. . ..
. . .... . . .. .
. . .. .. . ..
Kese alay fasl . . . .. .
.. .. .... ....... .
. . . ..
Aklar fasl . . . .... .
.. .. ... . ... . . ... .
Mekteb fasl ...
. .. .. . ...... . . ....
. . . .. . .
Beki hamarn fasl . . . . .. . . . .
.... .
.. .
. ...
Fener aldrma fasl
. . .. .... ........ ........ ..... ............... ....
Nasihat fasl .. . .. .. . . . ... ...... . . . . .. . . ... ..
Yeni Cami ve Nuruosmaniye Camii fasl
.. . .
Ocaklar fasl
..
. . .. . .. ... .
..
.
...

. .

.. . . .

. .

..

.. .. .

..

..... .

.... .... ........

... .

.... .

..

......... .. ......

..

..

...

..

.. .

..

.. ...

. .

...

.. ..........

. ...

..

. ... . . .

.. .. .

... .. ..

..

........

...

. ..

....................................................................................

.. .

. .. .

..

. ... .

........

..

. ... .

...

..

-....

... .

.... .... .....

...

. .... .. ...... .

..

.... . ......... . .. .

.. ....

.. . ... .

...

.... .

..

..

... .

. .

..

...

........... ..

. ...

..

...... .

...

.. .

. ......

.....

....

...

..

. ..

.....

. .

...

... .

.. . ...

..

..

.... .

. . . ..

..

... .. ..

.. ...

. .. .

...

..

.. .

... .......... . .. ...

....

... .

... .... .

......... . ... ....

......

....

..

. .......... .

.. .....

. .. . ......

. ..

..

.. .. ...

.......

.. ...

...

. .........

....

...... .. ...

...

.... .

. .... ....

..

. .. ..

.. . ..

.. ........ .

.. .

..... .... .

..

..

. .

.... .. .

..

. . .. ..

..

. ...

. . . ..... ....

..... . . . . . . .

.. .

..

..

. .. ... .....

..

..

. .....

........ . ..

... . .

. .

... .

. .

. . ..

. .... .

. ...

.... ...

.. . .

....

. . ... .. ....

.. ......

. ...

..

. . .

.. . .. ... . ...

... ... . ..... .. .

..

......

..

. ..

... . ..

.. .... ... ....

.. ...... .

. . . ..

..

.. . .. .

......

......... . .. . ... ......

... ........ . .......... ..

...

....

.. ...... . ...

..

......... .

1 60
1 62
164
l 66
1 68
1 70
l 72
1 74
l 76
l 78
l 80
83
1 85
1 87
l 89
191
93
96
98
20
204
206
208
2 1
213
2 15
217
220
222
225
227
230
232
235
239

10
Kapular fasl ...
. ...
. ... .
. .... ..
.. . . ..
Kamer fasl ... .
. .. . . . ..
.. .. ... ......
Blbl fasl .........
.. .
......
. . ... .
Pejmrdeler fasl
.....
.. ...
Kandilli fasl ... .
. ..
. .
..... . .
. .....
Eyyb fasl ..
.. ... . . ... .......... .... ...... .. ...
..
Kadir gecesi fasl
... .....
. ... . ...
Cebhane fasl ... . . .
..... ...
. .. .
Tenbeller fasl
. .. . . . . ..... .
..... . .
San'atlar fasl ... .. ...
. .. ..... . .
..
Bursa fasl
.. .
....
.
Ziyafet fasl ... . .. ..
..
......... .
.
Mirasyedi fasl ...
....... ............
.
. .. . ... .
..
Altun fasl .........
.
.
... .
Iyd (Bayram) fasl ..
. . .. .. .
.. .....
Kalyonlar fasl
. . . ...
.. .
Balklar fasl .
. .. .
Donanma fasl .
. ..
.
.... .. ...
.
Ehl-i keyf fasl .. .. ... .. .. .............. ......
....... ...
Kayklar fasl . .. . ... ...
.
...... ... ......
Pireler fasl . . ... . ... .. .. . . .... ........ . .. ....... ......................
Bezirganlar fasl . ...
..
. ............ ......
Donanma fasl . . ..... .................. . .... ... ..
. . ..
Esnaflar fasl ........ .
.. ..
.. . .... .... .. ...........
Nizam-i aem fasl . ... .
.....
.... .
. ..
stanbul donannas fasl
. . . ..
. ..
.. ......... .
KeteneHer fasl
. ....... . . .... ..
.. .
. ..
Donanma-y hmayfin fasl .. ..... . ... . .. .... .
..
Esnaf alay fasl
...... ... ........ . . ... .. . ..... ...... ..... .. ..........
Medhi ramazan fasl .... .. ............ . ...... ... . .. .... . .
(Dua fasl) .......... ..... ... ....... ..... . .. . ......... . ...... ...
Lfigate .. .. . .. . .. ... .... .... ... .. ... ... .. .. ..... . .. . ... . . .. .. .. .. .. .... . .... ... . . ...
zel isimler fihristi ........
:......... ... ... .......... ................
Fotoraflar....................... ...................................................
........ .

............ ..

.. ....... .

..........

. ........ . . .... ... .... .. . ...........

.................

...

...... .........

. . .

..

..

...........

...

...

........

........ .

..... . .... .......................

. . ... .... ..

............ .

..... .......

.. .. ......... . ...

................. ......

..

............

...........

. .

.. ........... ......

. ....... . .....

........................ .................. ........

....

........ .. .

.. ....................

................................ .... ... .

...... ...

................ ...........

. ..

...... ...

.......

.. ..........

....

....... ........

................

..

....

.......

..

..............

... .

.....................

... .

..... ......

..

...... ...

.. .. .

...

.......

.......

.......

.......... .. ... .

. .

......

...... ..... .. .

.. ............ ...

...... .

........

..

......

..

. ............. .

. .

...

.......

... ...... . .......

. .... .

..

.....

......

............ .............

..................

..... ..

. ........

..........._.............................................

.......

.. ...

.. .. ............

............................. .

....... .......... .

. ..

. ...............................

... .

...

.....

. .. ....... ...

...

...................................

..... ....

. ...

............

. ........ . . ........ ... .............

.....

......... ... .

.....................................

..........

..

....

..

..

..........

. .

. ..

. .

....

.. .

. ..... .

.....

241
244
247
249
25 2
254
256
25 8
261
264
267
268
271
273
275
277
279
28
283
285
287
290
29
294
296
297
299
30
303
305
308
3
329
337

ll

MELLFE DAR
Takdim ettiimiz bu eseri,(*) ekli, mevzu'u
ve gelenei itibariyle anonim kabul etmemiz ge
rekirse de mevcud baz ifadelerinden, tertip ve
hususiyederinden dolay bunu, bir veya bir ka
nazma mal etmek de imkan dahilinde g
rnmektedir.
Binbeyz manilik bir eserde baka hi bir
isnn gemeyip ve eser tertibi bakmndan da eski
gelenee uygun olarak sonlarda:
"Bezl eyledim cismimizi
Beendiler resmimizi
Emir Mustafa dediler.
Sorarsanz ismimizi."

(1400.m.)

Drtlnde sadece Emir Mustafa adnn ge

mesi onu, bu eserin mellifi olarak d
ndrtebilir. Geri buradaki ismin, manileri oku
yan her beki veya davulcuyla zaman zaman
deimesi mmkn, hatta eseri istinsah edenler
veya derleyenler kendi adlarn buraya ko
yabilirlerse de:

(*) Ramazan-name, Atatrk nv.Ktp.Yazmalar bl.No:408,Yk

67+3, l. 220xl45 St. 23, Yz: Nesih, balklar umu
miyetle krmz Kt: Aarl, krem renginde, suyollu ve su
damgal cd: Kahverengi, mein, yaldz rfimi emseli, mk
lapl, salamca.

12

RAMAZANNAME

Ocak gayretin gdeyim

Gayr keUim nideym
Yapld esk odalar
Sizlere vasfn edeyim. (973-988.m.)
Gibi ve benzeri drtlklerle, nazmn ye
nieriliini fiikar ederken Emir rabiriyle de Mus
tafa'nn bir yenieri olarak melliflii veya hi ol
mazsa derleyicilii ihtimali artmaktadr.
Ayrca eserin hacmine gre ve bilhassa nev'i
bakmndan msaid olmasna ramen kafiyelerde
ok az tekrarn bulunmas, zengin ve eitli, eser
deki tertib ve nisbeten fikir btnl, tahkiyenin
mselsellii ve mevzulardaki insicam ve slup be
raberlii de bu manileTin muayyen bir ozann eseri
olabileceini ilham ettirnektedir
Zira g
rebildiimiz bu tip dier eserlerde ayn insicaml
tertib ve hususiyetlerle karlamyonz. airimiz
veya musannifimiz de bunu hissetmi gibi:
..Sz gzel syleyelim
Hem bi-bedel syleyelim
Aalarm bu gece biz
Dard- mesel syleyelim. (326.m.)

RAMAZANNAME

13

"Duacn geldi sen de bil

Can safa eder tende bil
Eer gii edeyim dersen
Nev-zuhur sz bende bil (568.m)
"Beyhiide szlen demem
oka ozanlk eylernem
gn gece sylesem
Donannay tketemem.

(1381.m.)

Diyerek kendisini medh ile gayretini beyan

eder.
Nihayet mellif veya musannife dar son ola
rak aadaki maniterden stanbullu yahut stanbul
sakini olduunu tahmin edebileceimizi ilave ede
lim:
"Kervanda boru alnr
Gelen ykten ba alnr
stanbul'umuzda bizim
Her ne istersen bulunur. (437-439.m.)

14

RAMAZANNAME

ESERE DAR
Bu maniler para para eitli tarihlerde te
ekkl etmi olsalar bile bunlarn, mrettep bir
eser olarak meydana geliinin tarihini, zik
redeceimiz baz hususiyederin yardmyla aa
yukar tahmin edebiliriz.
Ramazan-name'nin teekkl blgesi istanbul
olduuna gre manilerdeki yarlgamak, irgrmek.
ivmek, kaanmak gibi kelimelerin mevcudiyeti, bu
eserin pek yakn bir devrin mahsul olmadn
gstermeye yeter sannz.
Nazmn yenieri oluu veya yenierilie ait
zelliklerin zikredilii eserin bu ocan kal
dmlmasndan neeye yani binsekiz yz yir
mialtdan evvele aidiyetini kesinletirir.
Daha sonra bina edilen eserlerin zikri ge
meyerek en son bahsedildiini grdmz Aya
ma Camii (117411760), Beykoz emesi, (1158/
1745), Ayasofya Ktphanesi gibi baz eserlerin de
ina tarihleri aa yukar bizi takribi bir tarihe g
trse de:
Medhe geldim ben sizleri
Gu ediniz bu kemteri
Vasf edeyim bu eb size
Yeni yaplan Feneri

RAMAZANNAME

15

Aam medhe seza oldu

O yerler rfiena oldu

Ahurkapyla atad
Arasnda bina oldu. (900-90l.m.)
Drtlklerinde Ahrkapyla atiadkap ara
snda yeni yapld sylenilen fenerin ina ta
rihinin tesbiti, bu eserin teekkl veya tertibitde
en yakn ve en doru tarihi verebilecektir.
Kanaatmzca bu eserin teekkJ tarihi, on
sekizinci asrn ikinci yars olmaldr
Ramazan-name'deki fikirlere ve sylenilen
zelliklere harhalde itimad edebiliriz. Yani dini,
tarihi, ictimai bakmlardan gerekten atan bir
taraf yoktur denebilir.
Mesela; Ramazann balangc iin hilalin g
nmesi; hurma veya su ile iftar edilmesi. Bayezid
Camii civarnda yayclarn, okularn, Eyp'te
oyuncaklarn Yenikap'da oduneniann (halen
yle) bulunmas; Beykoz'daki mehur emenin
stun
saylarnn
doruluu;
Niiruosmaniye
Camii'nin hallarnn seccade tipinde oluu (yakn
zamana kadar
mevcuddu) gibi daha da ar
trabileceimiz rnekler geree oymalar y
nnden eserin shhatine birer delildirler:

RAMAZANNAME

16

Geldi mah- Ramazanm

Bu gece ay grdler (l-3.m.)
G edin taze eday
Syledin beki geday
Sizlere mjdeye geldi
Bu gece, grdler ay. (19-20.m )
Snnet olan iftara
Yahud su i ekme kaygu
Hurma ile eyle iftar
Snnet olan da budur bu. (77
..............

m. )

Sultan Bayezid' e varp

Bir yay alr drde bee. (336.m.)

EYY B FASLI
Fr fr dner fnldaklar
n n ter ngraklar
Uaklann bezstan
Kat oktur oyuncaklar. (1 1 82.m.)

RAMAZANNAME

17

Yenikap'ya varlr
Oduna eki kurulur
...................................... (1115.m.)

BEYKOZ FASLI
Vaz' eylediler nne

Mermer direk alt dane. (317.m.)

.................
Hallar mihrabhdr
Be vakti anda kl eda. (1081 .m.)
Bu esern mevzuunun zenginlii, sadece fih
riste yle bir baknakla da hemen grlebilir Bu
cihetten kanaatimizce Ramazan-name, yalnzca
edebi ve dil asndan deil dini, tarihi, corafi, i
timal vs. ynlerden de kymetli ve nev'i ierisinde
nadir bir eserdir.
Umumiyetle stanbul'un semt, hamam, me
sireJeri vs. gibi zellikleri ilenmekle beraber renk
lerden, mesleklerden hayvanlardan, meyve ve tat
llardan bahsedildii gibi baka ehir ve lkelere
ve hususiyederine de temas olunur.
Mevzulan ifade itibariyle iki grup altnda top
lamamz mmkndr. Cennetler fasl, Ka'be fasl,
Kadir geces fasl, Gl fasl, Aklar tasl gibi fa-

18

RAMAZANNAME

sllarda hemen hemen eserin btnnde hakim

mizahi, tezatl ve mbaHial slp kaybolur, bir
ksmnda belki mevzuun dini oluunun tesiriyle
ciddiyet hakim olduu gibi baz msralarda bir
i'riyet dahi kendisini hissettirir.
Alt kii, paac, kediler, preler gibi fasllarda
da tamamen bir mizah ve mbama hatta yer yer
birok msralarda bir manaszlk mevcd grnr.
Ramazan dolaysyla manilerin okunnas ayn
grnmesiyle yani Ramazann ilk gnnden iti
baren balar:
G et saday bu gece
Et merhabay bu gece
Benim devletli efendim
Grdler ay bu gece. (2.m.)
Bu maniter hergn iftar ve sahur vakitleri yani
akamlar ve geceleri davuJcu yahut beki ta
rafndan veya karlkl okunmaktadr Ve her
halde bu, sadece Ramazanla bayramara mahsus
grnmektedir.

RAMAZANNAME

19

"Akam ezan dinlemek

Sahur vakti yemek yemek
Ramazana mahsus eydir
Gece davulcu sylemek." (545.m.)
"Dualar okur dilleri
Vakt-i sahur blblleri
Hak-i paye yzler srp
Geldi davulcu kullar. (1196.m.)
Ramazann binnci gnnden itibaren hergn
iftarda ve salurda deiik mevzulara dair maniler
okunur. Nazm adeta bir heraat-i istihlal ile mev
zuunu. ilk msralarda Sultan Osman Camii'ni, sa
atler, balklar... vasfedeyim diyerek itharn eder.
Bir bakma mevzu zenginlii bu sebebledir.
Takdim ettiimiz bu eserinden Ramazann bi
rinci gecesi, ikinci gecesi... diye balamas onun
mrettep bir eser olduunu gstermektedir.
Bilirz bu dnya fani
Get edip gezem chan
Bu eb de medh etsem gerek
Cami-i Sultan Osman'. (583.m.)

20

RAMAZANNAME

Geldim bekiden ileri

Medh eylemee sizleri
Bu gece size sultanm
Vasf edeyim saatleri (625.m.)
Tut kulak beki Hifna
Eyle nazar etrafna
Bu gece geldim balayarn
Balklarn evsafna. (1304.m.)
Ramazann onbeinden sonra artk ayrln
yaklamakta olduu hissedilir. Onbeinde askere
bakJava karlr:
Bu gece onalt say
Gidiyor Ramazan ay
Yenieri padiahtan
Ald bugn baklavay. (695.m.)
Bekye ve davulcuya bahi daha ok ra
mazanda veriliyor olmal. Hemen btn mev
zularn sonunda aka veya kibarca bahi istei
grlyor. Bununla beraber artk ramazann son
larna doru herhalde bayram karlamak iin

RAMAZANNAME

21

bahi ve ikearn yerine hediye beklenir. Belki de

bunun gelenei muayyen idi ki baka bir ey deil
de sadece yalk istendiini gryoruz.
<<Lazmdr byle grlmek
Bekiyle iyi dirilmek
Ramazana mahsus eydir
Bekiye bahi verilmek. (546.m.)
Beki szn var m bana
Szlerim hep senden yana
Hi elem ekme a beki
Hazrland yalk sana. (1286.m.)
Bahi veya hediye istei ok kere akca ve
uluorta sylenirken bazan bu dilek, ima yoluyla ve
pek kibarca olur:
Kayklarn medhi tamam
Bin yaasn benim aam
imdi bahiim verirler
Eyleme skJet vesselam. (470.m.)
Bu d imi deil hayal
Getrdim sizlere misal

22

RAMAZANNAME

Ben bu yaknda sultanm

Dte dahi grmedim mal. (499.m.)
Yarn gece gelir isem
Bu halleri bilir isem
Mezarma altn dkn
Zrtlkten lr isem. (557.m.)
Bazan da sona doru mevzu bitip sra bahi
temennisiyle mhrlenneye gelince babie in
tikal bir hayli zekice ve baarldr:
Zrt alma sakn
Gelmesin bu yere yakn
Devlet kuunu aratr
Sana soluna bakn
Nedir dersen devlet kuu
Devlet kuudur baliin
................................. (649-650.m.)
Muhtemelen fazla bahi koparmak midiyle
devaml zrtlkten, yoksulluktan ikayet edilir.
Mstakil bir zrtlk fasl bile vardr:

RAMAZANNAME

23

Gezdii yerleri bilmez

eminin yan si mez
Bekiniz daima alar
Zrtlkten yiz glmez. (670.m.)
En ciddi mevzularda dah bahi meselesi
ihmal olunmaz:
Af olur crm hatalar
Hakk'n ernrn tutalar
Bekiye olsun atalar
Mbarek Kadir Gecesi. (1194.m.)
Bahii zerinde bu kadar devaml ve zel
likle durulmas belki de bekinin geiminin bu bir
aylk haslata bal olmasndandr:
Bek mliikfue bakar
Gz ap cihana bakar
Onbir ayda ii hava
Hemen Ramazana bakar. (7 14.m.)
Minarelerde kandiller yaklmas, camilerde
mahya kurulmas, glla baklavasnn yenilmesi

RAMAZANNAME

24

(540.m.) ekerden aalarn yaplmas (l439.m.),

bilhassa ramazanda fakir fokaraya yardm ve
aHikalarn artmas, dargnlarn barmas gibi
beeri ve dini hususiyellerin kendini daha ok his
settirmesi hep bu aylarn sultan (22.m.) ra
mazanda olur_
ftar ve sahur vakitlerini bildirmek iin top
atlmas (bugn bu hususiyet devam ediyorsa da
vaktiyle Eminn'nde top atldn bu eser va
stasyla reniyoruz.), ramazan, scak ayiara rast
geldii zaman Kzkulesine iftara gidilmesi
(666.m.), mahalle ocuklannn ramazanda fener
talamas (542.m.), feneri krmalar, bekiyi sy
letmeleri. kHihn kapmaya alay etmeye kal
kmalar vs. gib hususiyeller artk bugn iin bir ka istisnasyla - tarih olmu, hatralar bile
unutulmutur.

Birbiriyle alakah veya alakasz eitli mev

zularda bir hayli deiik hususiyederi tesbit etmek
mmkndr ki bazlarn iaret ediyoruz.
Bunlar, devir zelliklerini, gelenekleri, zevk
leri ksaca ve ksmen de olsa zamannn hayatn
aksettirmesi ynnden herhalde zengin bir folklor
malzemesidirler:
Bekilern sapalarn vurarak dolamalar
(480.m.), sapalarnn uzunluu (447.m.), fener ve
davulun bekilik alameti oluu (1446.m.), bekinin

RAMAZANNAME

25

daima fenerle dolamas (720.m.), kyafeti ba

kmndan barata giymesi (1279.m.) davuJcunun k
lcnn bulunmas (1 55.m.), gibi.
Ayrca Eyb'e adak iin gidiliini (808.m.),
yine burada kurban kesildiini, mesire olduunu
(11 74.m.) kebab ve oyuncaklanyla istiharn (6061), muhtemelen bugnk Mithatpaa Stad'nn
vaktiyle cirid meydan ve gezi yeri olabileceini
(451-453.), halen gezi yeri oluuna dair hi bir ni
ane kalmayan Ayazma mesiresnn mev
cudiyetini, kalyonlarn sefere Beikta'tan
klarn (1317.m.), krek krlnca krekitere
ihsanda bulunmasn (1343.m.), ocakta ilgili baz
maliimat, uliife alaym, stanbul kaplarn, Ye
nikap'daki mevlevihaneyi ve ayin gnlerini:
Yenikap mevlev-hane

Dedeler balar devrana

Pazartest perembe
Cem' olur yaran seyrana. ( l l l .m.)
Cephaneliterin pirini (1204 ), para eitlerini,
define
aramada
remilden
faydalanldn
hamamlarda turu yeme
adetini
(483.m.),
(1035.m.),
kahvenin
ibrikle
piirilmesini
(1020.m.), Aydn satrnn hretini (2929.m.) -

26

RAMAZANNAME

renebiliyor, gemi eitlerni, stanbul'un selatn

camilerini, hamamlarn, mesirelerini bugn devir
icab bir ou kaybolan meslekleri, esnaflar, on
larla alakah tabirleri tesbit ediyoruz. Bu arada ba
lklarn, kularn da ihmal edilmeyerek tipik hu
susiyetleriyle veya pire, rdek, kedi, fare gibi
btnyle mizahi mevzu olarak da karlayoruz.
Bahusus yyecek ve eceklerle lgili bir hayli
bilgi vardr. Bunlardan; Ayasofya rei, Ho
capaa simidi, Girid zeytini ve bal, Tirilye zeytini,
zencefil reeli. ila olarak kullamlan ay erbeti!
ekere olmaz bahane
Safalar bah eder cana
ay erheti de nazikdir
ifalar hasta insana. (971.m.)
Unutulmak
zere
olan
peynir
ekeri
(1331.m.), Edirne helvas, R1y-i nigar, muslube,
altnba; yediveren; tilkikuyruu; Amasya vs. gibi
zm eitleri mehurdur.

EKL HUSUSYETLER
Btin eserde mani ve destan tp olmak zere
iki nazm ekli mevcuttur. Her iki ekil de sekiz

RAMAZANNAME

27

hecelidr. Bunlardan Ramazan(21-29), Kadir Ge

cesi (1184- 1194.m.), Bursa (1235-1244.m.), Ehl-i
keyf (1326-1338.m.), stanbul donannas (14011 41 l .m.), Donannay HmayOn (1421-1431.m.),
fasllan drdnc msralan mkerrer, kalyonlar
fasl (1294-1303).m.), drdnc msra kafiyeli
olarak destan tipinde cem'an yetmibir drtlk
vardr. Aslnda bu mani katan mevzuun ilenii
ve manann mteakib drtlklerde devam edii
yani, tahkiye zelliinin hakim oluuyla destan hu
susiyeti gsterir.
Hece says bakmndan yedili veya dokuzlu
hecelerle karlamak mmknse de herhalde bun
lar, istinsah hatasnn neticesidir ki imla hu
susiyetlerini belirtirken de tesbit edeceimiz bir
hayli istinsah hatasna tesadf etmekteyiz. Ma
amafih, bu nev'i eserler daha ok irticali olmakla
vezin vesaire yanllklara, nazmn kapasitesiyle
beraber mstensihin cehlini veya dikkatsizliini
unutmamak zere, her zaman rastlanabilir. Az bir
dikkat ve tashihle dzeltilebilecek bu gibi eksik
veya fazla heceli msralarn dnda kalanlan ol
duu gibi braktk.
Alt heceli:
Sen olmusun okun (beki)
Sular gibi takn (beki)

28

RAMAZANNAME

Byle beyit mi yaplr.

Kendin bilmez akn (beki) (344.m.)
Yedi heceli:
..............................

Renginde rengi san

(lOLm.)

...................................

...........................

Limon skt bumbara>>. (1 58.m.)

Dokuz heceli:
...........................
Bu gece bize merhabadr
............... ...............

(9.m.)

Ramazan-name. hemen btnyle mani ek

linde olmakla beraber yeri geldike hep beyit tabiri
kullanlyor.
Bekide hub nefes olmak
Ne mkildir beyit bulmak
Kolay deyip gemeyelm
Ne beladr davut almak.
703.m.)

((312. ve 339-

RAMAZANNAME

29

Medhiye ve r manalarma da gazel ve

kaside kelimelerinin getiini griiyoruz. (164.,
1 331 .m.).
Manilerde
griilen
hatta
mani
hususiyetlerinden olan cinas burada hemen hemen
yok gibidir. Nisbeten mkerrer ve yarm kafiyeler
de az saylabilr.
Beki ar yktr kurun
Yourt al krk elli arn
Her ne gtrsen satlr
Dilerim en ola arn. (6 44 m.)
.

Ve (96., 11 9., 365., 596., 71 7., 808., 886., 1035.,

1 340., 1399.) manilerde de griiiecei zere orjinal
kafiyeleri mevcut olan bu eser kafiye ynnden de
bir hayli zengindir.

MLA HUSUSYETLER
Bir ok yerde harflerin noktalar ya hi kon
mam yahut da fazla veya eksik konulmutur.
Mesela garaz olmas gerekirken araz (gayn yerine
ayn, 1 360 m ) biz olacakken bir (ze yerine r,
605.m.) eref olacakken seref (n yerine sin, 30.),
vs. yazlm. Bazan ayn kelime iki ekilde de ya.

30

RAMAZANNAME

zlmtr. Sirnit - simid (1266, 924.m.), horoz- horos

(378, 368.m.) bage- baka (307, 295.m.) gibi. cami
kelimesi ekseri ayn'la ve dimi'i eklinde ya
zlmken ayn'sz ve cimisi imlasyla da geiyor
( 1175.m.), Cier, iger her iki ekilde de yazlmtr
(1193, 1290. m; 6 10, 100l.m.). Bana, sana ona za
mirleri, umumiyede sar kefsiz, yani nun harfiyledir.
Bana: ( 125.,138., 140., 215., 219.. 240.m.). Sana (26.,
456., 714., 1064., 1065., m.). Ona: (218., 741., n:):
Baz kelimelerin de harfleri veya heceleri ek
siktir: HilHi olacakken hiHi (20.m.), komular ola
cakken kular (741.m.), kk olacakken k
(322.m.), derdiere olacaleken deriere ( 1142m.),
deryada olacakken deyada (466.m.), vs. gibi.
Baka ve yanl harfin yazlmas: Eyyfun ye
rine eyyar (180.m.), oldum yerine oldu (442.m.)
teng yerine terk (6 13.m.) gibi.
Arapa'da mevcut imHi zelliinin tesiriyle r
neini verdiimiz kelimelerin sonu ok kere vaV ve
elif ile yazlmtr: Su (77., 656., 758.m.), ey
(480.m.), kt (475.m.). kapu (491, 978.m.), drl
(569., 916., 9 17., m.), ubuklu (62l.rn.), karu
(666.m.) yolu (920.rn.), uyku (938.m.), donlu (954.
m.), aslu (1080.m.), kapalu (1253.m.) u (1 378.m.).
Bir ok yerde dad, z, sin, ha, h'nn ka
rtn grmek mmkndr: (67., 80., 287., 631 .,
192., 212., 413., 630. vs. m.)

RAMAZANNAME

31

Umumiyetle atf vavlar (, v) h gs

terilmemitir. Gzleri ya ile yerine gz
leriyle ( 142.m.), biberiice yerine birberiice
(64.m.), sz kelimesi dm (848 .m.) ata ye
rine atalar (55.m.), gibi hata ve zuhuller de
eksik deildir.
Kafiye yardmyla da baz imHt yanllklarn
tesbit edebiliyoruz: Yusiii - kabiii - dahil, nc
lime duhiii olmaldr (59.m.); boyu - rfiyu - suya,
suyu olmaldr (168.m.); Mevla'ya - eyay ra'na'y, birinci kelime Mevla'y (17l.m.); icad adi - feryad oldu, sondaki kelime feryad (175.m.);
gerilir - bozulup - dizilir'de, bozulur (1177.m.);
hayal - misal - mal'da, mal (499.m.), ekti - dkt
ekmi'te, ekti (1 44l.m.), kl-krek - ekerek, r
neinde kl yenne tfenk kelimesi gelmelidir
(877.m.)

BAZI DL VE FADE HUSUSUYETLER

Dil bakmndan baz hatalar ve bugn iin ter
kedilmi veya Osmanlca saylabilecek kelime ve
terkibler varsa da eserin hacmi yannda bunlar,
mhim olmad gibi bir ta'kide, manann g an
lalmasna pek sebep de olmazlar.
Hemen daima arif manasma irfan (belki de ehl-i
irfan dnlerek) geer (177., 1 95., 1239.) Ha
malla yerine hamalcla (284.m.), Ruhuna biz olur

32

RAMAZANNAME

kuban (91.m.), Bekiniz bilmez doymaa>> (665.m.)

gibi misaller haliyle istinsah yani da olabilir.
Auban (814.m.), aluhan t630.m.) bile (11 5,
116 m.), geliser (629.m.), irgrmek (33.m.), ka
anmak (121 2. m.), vahet (186.m.), yarhgamak
(47,48.m.) gibi kelime ve kullanlar bugn iin
hi olmazsa stanbul aznda unutulmulardr.
Osmanhca kelime ve terkiblereyse unlar
misal verebiliriz: Zihi mal- Jetafet (40.m.), Babr-
niyaz (174.m.), gl-i sad-berg (179.m.) kiife
(438.m.), draz (443.m.), dest-i nadan (494. m.),
asel-i musaffa (566. m.), get (583.m.), camehab
(630.m.). kenar- Babr- sefid (668.m.), rnr-i tavil
(805.m.), eve-i rif'at (977.m.), sakf- rana (978.m.),
mail-i
ruhsar (1012.m.).
anbelib-i
bi-neva
(I 134.m.), misal-i kasr- cennet (J 383.,). eyyam-
ferah-feza (1 424.m.) pr-nak- ziynet (1428.m.).
Ne var ki bugnk kltr seviyemize gre, bize,
nisbeten yabanc gelen bu szler, her halde yarm
asr ncesine kadar miinis idiler.
Pertev etm t519.m.), AJicim Baliciim
(539.m.), gibi kelimelerin yannda Sa esen erdik bu
aya (34. m.), Satsalar kibrit etmez (260.m.),
''Bir yay alr drde bee (336.m.). Cann aluhan
die (630.m.), Dilerim en ola arn (644.m.)
Esnaf deil keresteci ! (783.m.), Bin altna her bir
delik (881.m.), Hem de tuz ekmek Mini>>

RAMAZANNAME

33

(884.m.), <<Takyemi gklere attm (1262.m.) gibi

tabirler de az deildir.

Ataszleri iin mstakil bir fasl bulunduu

gibi yer yer msra halnde de karlarz. Ayrca
arifane ve hakimane msralarn mevcudiyeti,
muhatab asndan da ta'limi ve faydal bir hu
susiyet gstermi oluyor: Arif olan her kelfunn
- Cevherin bilene sorar (582.m.), <Sarf eyle elde
hneri (587.m.) Aka itmez tl-i emel (646.m.),
Devlet asib olur kime - Kesme mid olmaz
deme (955.m.), Mehur meseldir atalar- Ten
hele dayak demiler (127 l .m.) gibi.
ifade ynnden eserin kitaplardaki m
tereklii nev'i bakrnndan umumidir denebilir
Bunlardan burada en sk geenleri unlardr: Oeda,
kul, aam, efendim, sultanm. Ayrca: Dilerim
aam efendim (16.m.), Ey benim aam efen
dim (18., 406.m.), Gu edin aam efendim
(176., 500., l 015.m.). Gu edin bu hikayeyi
(50l .m.), Gfi edin taze eday (522.m.), Gfi
ediniz bu kemteri (900. m.) rneklerini ve
rebiliriz.
Tahkiye uslllbu hakim olan Ramazan-name'de
bir devamllk ve ifadede bir birlik her zaman ken
dini hissettirir.
Mevzular umumiyetle Dilerim aam efendim
- Ol Huda olsun penahn (16.m.), Szlerimin

34

RAMAZANNAME

nibayeti - Bah lfitf u atayadr (232.m.) Kr

bekiniz bahi diye - Kaldnn ta kapyor
(24 l.m.). Rabb'm hatadan saklasn - Kirnin var
ise evlad (800.m.), Aalarm bin yaasn- im
dicek gelir in'arn (856.m.), Ocaa eri bakanBari Huda makhor ede (1208.m.) gibi dua, hayr
temenni ve bahi istekleriyle sona erer. Bazan
Mazr ola bu kadarca (988.m.) denilerek zr
beyan edilir.
Ey mal- sultan merlaba (2l .m.), Onbir
ayn sultan (36.m.) vs. gibi dini veya edebi va
sflarn, benzetmelerin ou kliedirler. Gln
imama (175.m.) ifte sandaim ylan diline (belki
de sandal eidi) (1338) tebihi gibi eserin nev'i
bakmndan enteresan rneklerin de tesbiti mm
kndr.
Syleyi ok kere gayet rahat, bazan bir ka
kelime ierisinde Herkes safaya talibdir (889.m.)
diyerek bir hayat grn ve zevkini muhattr.
Ak bahn eylemiler - ok hikaye sy
lemiler (1006.m.) basit msralar ak mev
zuunun asli ve devaml oluunu hemen res
mediverir. Bazan aklar faslnda olduu gibi ciddi
ve airane bir ifade devam ederken eserin umumi
havasn i tesiriyle olsa gerek neticede Beki para
akdr - Gfiuna girmez bu szler (1014.m.)
misalinde olduu gibi mizaba ve babie d
nebilir.

RAMAZANNAME

35

Ramazan-name' de Kandilleri ekl-i nciim

(54.m.), Gfiya namaza durmudur-Kbleye kar
her direk (1074.m.), Paaclk edemedim
Smtyor grdm ba (1230.m.), Dek
Yorganlardan hisar yaptk>,
kal'asma saptk
(1349.m.) gibi sehl-i mmteni saylabilecek tipik
ve canl tasvir ve tebihler de bulunuyor.
-

Nazmn baz dikkatleri gerekten doru ve

bugn iin de isabetlidir:
Gayet yce Sultan Selm
nnde binas azim
Biraz cemaati noksan!
ukurbostan anda kam. (90.m.)
Ben bir sm bilemedim
Kardan tezzet atamadm
Aatarm Istanbul'da
Bir kolay kar bulamadm! (300.m.)
Bu kelam glecek szdr
ocuu kucakta gezdir
.................................. (476.m.)

36

RAMAZANNAME

Hak bu kim evin gldr

Ana baba blbldr
Aalarm oacklar
Ba- cihan snbldr. (802.m.)
Bunlarn yan sra bazan halk rfannn ne
terinin keskinliini birden bire hisseder. hakl olarak
inceden ineeye alay eden msralan zevkle oku
yabiliriz: Kolay deil yemek yemek Elbette i
nernek gerek (304.m.). Kimyacnn ii tamam
Ahir oldu ibu kelam - Kimyaclk byle imi Asl yok imi vesselam! (383.m.) Szm sana de
ildir kem - Sevme gel altunu her dem - Beki
sen altun tama - Sanla urar adem h>
(1278.m.). Boazii'ne gidelim - Derya safas
edelim - ki ref'k olup - ok arkada ni
delim! (1335.m.)
-

Bu manilerio en belirli ve mterek ta

raflarndan birisi de slbuna ve mevzuuna hakim
olan gerek kelimelerdeki gerek fikirlerdeki tezadlar
ve mbalaalardr. Cennet. Ka'be vs. gibi baz dini
mevzular hari bu hususiyetle sk sk karlamak
mmkndr.
Alt kii. kediler. pireler gibi mstakil fasllarn
yannda: Hoafn tuzu az diye - Bir avu tuz at
vermi (162.m.) Iki adm yrr ise - Onalt saat

RAMAZANNAME

37

oturur (1 350.m.), Horoz yumurtas dahi - Oniki

dirhem var idi (378.m.), Saatim de kehlelenmi
- amarcya vireyim (553.m.), Bana ederseniz
sua - Nedir Msr'a gidecek mal - Minare glgesi
ile - Davul tozu elli uval (642.m.), Bekiye bir
alvar yaptm - ki gzm asl yoktan (708.m.),
Bayram harl verdim - Bekinize bo ke
seden (71 3.m.), Bir siyah avuum dahi - Kedi
ile gleirdi (807.m.) gibi misaller de vardr.
Nazm da bu zelliin farknda olup Hilaf zann ey
lemen sz - Yalancdr deme bizi (l 23.m.),
Tuhaf hilaf syledimse - Afv edin yalan dedimse
- Noksanm balayn - MbaUl.a eyledirnse
- Davulcu evsafn eder - Dilima gayretin gder
- Muradmz latifedir - Darlmasn beki peder
( l 27-1 28.m.), diyerek te'vili unutmaz.
inde bir hayli tarihi malmat veya hikemi hu
susiyetleri muhtevi msralarla beraber manasz, uy
durma ve sama grnen msralarn da mevcudiyeti,
bir gelenek tesiriyle olabilecei gibi diniiyenleri e
lendirme ve dikkati ekme gayesine de balanabilir.
Nitekim davulcuyla beki arasndaki bir e
kime, bir atma ve daha ok davulcunun bekiyi
tenkidi ve onunla alay etmesi veya manasz ve
imkansz eyleri ifadelendirir ekilde grnen ( 14.,
1 43., 677., 690., 1 246 1 256. m.) manilerden:
.

38

RAMAZANNAME

Davulcu evsafn eder

Daima gayretin gder
Muradmz Hitifedir
Danlmasn beki peder. (128.m.)
Szmz burada kalsn
Beki klcn alsn
Muradmz latifedir
Koysun Miyet olsun. (155.m.)
ifadesiyle de maksadn Iatife olduu anlalr.
Byle bir gayenin de muhatab gldrrnek elendirmek, hoa bir an geirtmek olduu g
rlyor ki, Trk - slam zevkinin, mahalle ara
larnda mezartarla lm bile nasl mfinisletirdii
hatrlanrsa, dnlrse dini gnleri ve hu
susiyetleri de eitli vesileler olduu gibi iftarda,
salurda okunan manilerle millJletirdii, onlar:
Bu mal aylar ycesidir
Zevk u safa gecesidir. (1 01 5 m )
.

Diyerek bir ne'e kayna kld, yolu gz

lenir bir bale getirdii, klfet deil byk bir
ni' met bildii kolaylkla mahede edilebilir.

39

RAMAZAN - NAME
Bismi113hirrahmanirrahim
RAMAZANIN EVVELKi GECE FASLI
Geldi milli- Ramaziimm
M olup sevindi canm
Ramazan- erifmiz
Mbarek olsun sultanm
Gii et saday bu gece
Et merhabay bu gece
[Ey](*) benim devletli efendim
Grdler ay bu gece
Bu gece ay grdler
Yzlerin yere srdler
Donand kandiller ile
Camiler ziynet buldular
Buldu camiler ziyneti
Lazm bu ayn hrmet
[Ey] benim devletli sultanm
Buldu saimler devleti

(*) Fazla grnen hereleri [ ], bizim ilavelerimiz ( ) eklinde

gsterdik. Yanl okunnas muhtemel yerler bo b
raklmtr.

40

RAMAZANNAME

5 Devlete erdi saimler

Hem gecesinde kaaimler

Kalkn ibadet edelim
Vakt-i sahurdur m'minler
M'minlere verdi safa
anp dedi merhaba
Sizlere geldi sultanm
Mjde ile beki geda
Beki geda mesrii r oldu
Gamgin gnl pr-nfir oldu
Kalkn sriir u evk ile
Beim vakt-i sahfir oldu
Oldu bu eb ibtidas
ad eyledi cmle nas
Minarelerde sultanm
Tesbih temcid sadas
Ol sada cana safadr
Bu gece bize merhabadr
[Ey] benim devletli sultanm
Bekiniz irin-edadr
2a
10 irin-edadr szleri

Aaha geldi sizleri

Bu kadarca ma'zur ola
Hakk a emanet sizleri

RAMAZANNAME

FASL-l RAMAZAN
Nur- Huda dehre dolsun
ehr-i rahmet saye satsn
Aalarm ehr-i syam
Cmleye mbarek olsun
Evvel rahmettir kula
Girelim sdk ile yola
Huliis ile eyleyelim
Ta ki dua makbul ola

Bu gece ayn evveli

Ald islamn gl
Geldi mbarek Ramazan
Mesrr etti din u dili
Geldi bu mahmz kutlu
Terifi ekerden tath
Nice canlar erimedi
Eren caniara ne mutlu
1 5 Aleme rahmetle geldi

Harnd ola izzetle geldi

Cmle m min kullarna
Mjde-i cennetle geldi

41

42

RAMAZANNAME

Kadri a'lfu:hr bu mahn

Arttrr insann cahn
Dilerim aam efendim
Ol Huda olsun penahn
Edelim rahmet bu aya
El kaldralm duaya
Armaandr Mevla'nn
Her sene bay u gedaya
A1em bu gece nfir oldu
Kalbirnize srfir oldu
Ey benim aam efendim
Kalkn vakt-i sahfir oldu
Gfi edin taze eday
Syletin beki geda'y
Sizlere mjdeye geldi
Bu gece grdler ay
20 Bu

gece grnd hilal

Kalmad dillerde mela1
Sizi hatadan saklasn
Hazret-i Hayy-i Z'l-celal

2b

RAMAZANNAME

FASL-I RAMAZAN
Hakk'tan bize geldi ihsan
Mkil iler oldu asan
Bu gecemiz ibtidadr
Ey mal- sultan merhaba
Hakk'n bize ihsansn
Hem aylarn sultansn
Sen bir saadet kansn
Ey mal- sultan merhaba
Hakk'tan getirdin atillar
Afv olur crm hatruar
iid olur bay u gedalar
Ey mal- sultan merhaba
Ltfun bize verdi safa
Bu gecemizdir ibtida
Syler lisanm merhaba
Ey mal- sultan merhaba
25

Mesrr etin geldin bem

Pr-nr ettin can u teni
man ehli sever seni
Ey mal- sultan merhaba

43

44

RAMAZANNAME

Mjdecidir recep hernan

Konak1d1r ehr-i aban
A1k sana ehl-i iman
Ey mah-1 sultan merhaba
On bir aya sensin serdar

Kullan afv eder Settar

Maffir olur vakt-i iftar
Ey mah-1 sultan merhaba
Can(a) safa senden gelir
Derde deva senden gelir
Ltf u ata senden gelir
Ey mal-1 sultan merhaba
Geldi gzellendi hava
Ebi-i dertler buldu deva
Can blbl eyler neva
Ey mal-1 sultan merhaba
30 Bu

gece 1yd etti atem

Mnaf1klar etti madem
Minareler kandil ile
Buldu erefler dem-be-dem

KINC GECE FASLI

Daiann ba1 ycedir 3a
Sizi medh etmek nicedir
Aalanm Ramazanm
Bu eb ikinci gecedir

RAMAZANNAME

Hakk' n bize armaan

Severiz can ile an
Grdk srr u evk ile
Hamd edelim ramazam
ok kr minnet Huda'ya
rdrd bizi bu aya
Eyyandr balayalm
Bab- Hakk'a ihicaya
ehr-i rahmet sald saye
Sa esen erdik bu aya
Medh edelim ranazan
Kulak tutun nerlabaya
35 Merlaba olsun merhaba

Eylerlik gayetle safa

Aylarn sultan sensin
Ey m3h- izzet merhaba
On bir ayn serdandr
M'minlerin hem maldr
Aklam verir safa
Ba- cennet glzandr
M'minin gz nurudur
Mahzun gnl srrudur
Ramazan saimlerin(in)
Cennetde ei hiiridir

45

46

RAMAZANNAME

Viran gnl abact olur

Gamgin olanlar ad olur
Bu mbarek ramazanda
Bab- cennet gad olur
Szlerimin neticesi
Gn yd Kadir gicesi
Ramazan- erif ay
Cmle ayiann ycesi
40

Bu bir ehr-i saadettir

Zihi mal- letMettir
Huda'nn lft u ihsan
Kula bir ulu ni'mettir

KN<--i GECE FASLI

Bi-hamdillal hele erdik
Bu mal- izzeti grdk
Sa esen eritik kr
Yzmz yerlere srdk
Eritik kr ramazana 3b
Ne mutlu erien cana
Gelince bu mal- erif
Safa balar insana

RAMAZANNAME

Saim olan izzetlendi

Bekiniz de gayretlendi
ehr-i syamn devleti
Minareler ziynetlendi
Saim olan izzet bulur
Kaaim olan devlet bulur
hlas ile amel klan
Ahirette cennet bulur

45 Gkler kaps alr

Aleme rahmet salr
Bu mbarek ramazanda
Hulle tonlar biilir
Mevla'nn ulu ni'meti
Bilelim kadr kymeti
Mah- Ramazan gelince
Bah eder nasa rahmeti
Rahmeti aleme dolar
zzeti dehre fer salar
Hakk'n byk ihsandr
Kulun gnahn yarlgar
Yarlgar gnahn kulun
Hayr ilere varsn elin

47

48

RAMAZANNAME

Sahur vaktinde makbiildr

Dest ap duada olun
Bu aya hrmet gerektir
Hrmet izzet gerektir
Bu mbarek ramazanda
Mevla'ya taat gerektir
50 Girmez ele bu

geceler
Kalmad kalbirnde keder
Bu gecelerde sultanm
Mevla kula ihsfu eder
KNC GECE FASLI

Verdi kudm safalar

Koptu yer yer merhabalar
Alemin artt safas
ad oldu beki gedala
Ramazana kr edelim
Crmmz fikr edelim
Umarz afv ede Yezdan
Daim hernan zikr edelim
Temcid okundu her taraf
Minareler buldu eref
Camiierin cem'iyyeti 4a
M minler ile saf u saf

RAMAZANNAME

Kandilleri ekl-i ncm

Koroad dillerde gumm
Zevk u safa bah ederek
Eyledi terif-i kudm
55

Kl nazar ltf- Yezdan'

Afv etmek iin isyam
Eyledi bizlere ata[lar]
Huda mal- ramazam
ehr-i rahmettir ramazan
Gark- rahmettir ramazan
Bah eder eltM- kerem
Gr ne devlettir ramazan
Hamd olsun ki naziftir bu
Her nablardan latiftir bu
Saim olun safa ile
Ramazan- eriftir bu
Gk yznn meleklen
Devran eder felekleri
Bu aya ikram edenin
Zayi olmaz emekleri
Bize drum vusl eyle
Cennetine (duhl) eyle

49

50

RAMAZANNAME

Syam u kyammz
Dergahnda kabUl eyle
60

Baladm ben merhabaya

Can u dil erdi safaya
Lfitf u ihsan eyle cana
Kl nazar beki gedaya

REELLER FASLI
Geldi ramazan- erif
Ehl-i diller gayet zarif
ftan size syleyem
Olmaz m sultanm latif
O reeller cem' ola
Nakl eylesem size nola
Hep reellerden naziktir
Kays reeli ola
Evvel[i] iftara ekerler
Siniye kak dkerler
Tabak- kayma stne
Firengi eker ekerler
Ye kebab biberiice
erheti anberlice

4b

RAMAZANNAME

Ehl-i keyfe safa verr

Tel kadayf ekeriice
65

Pimi olsa hem skkeri

Kzkn yok bedeli
Kabala ayva reeli
Alyor iilem ekseri
Naziktir ceviz reeli
Seyrek bilinir ekseri
Hep reellerden latiftir
Turun reelin yemeli
Zencefil reeli makbOl
Uskurcuna gayet makbOl
Reellerin enva' var
Ba' zs biitrdan mehOI
Szmz yoktur zeytuna
Oyalm biz de kaanfina
A' las Girid zeytunu
Yerneyen benzer mecnfina
Hotur Tirilye zeytunu
Alem olmutur meftfinu
iftarda gayet naziktir
Helva olursa sabunu

51

52

RAMAZANNAME

70 i bal ile yenir kaymak

Lazmdr irfana uymak

Yalniyi dolmay kim yer
iftar ile gerek doymak
Hem yumurta nazik olur
Sucuk ile pise nolur
Ekili kfteli orba
Cmlesinden evvel gelir
Ayasofya'dan al rek
Lazmdr bakiava brek
Hocapaa'nn simidi
ftarda bulunmak gerek
Yahni taamlarn ba
Dolma ann karnda
Aralktan kaldrmayn
Muhallebiyle sdl3
Pise mmessek kahveler
Ehl-i keyfin yz gler
Ba'z ebikeyifli olur
Bir btn kzveyisiler
75 Lazmdr bunlar iftara

Dalnayn gayri efkara

5a

RAMAZANNAME

Bahi rica sizden

Bu garip beki avare

FTAR FASLI
Gftanma budur sebep
Vasf edeyim aama hep
Ramazan-erif aynn
nc gecesi bu eb
Snnet olan iftara
Yahud su i ekme kaygu
Hunna ile eyle iftar
Snnet olan da budur bu
Boldur Huda'nn rahmeti
Saime layk cenneti
Vakt-i iftarda naziktir
Olursa kker erheti
Trl reeller skkeri
Versin safalar her biri
Yah rekler mis gibi
d ile yansm anberi
80

Hazr gerek cmle taam

Ola mkemmel her taam

53

54

RAMAZANNAME

Erbab- diller dediler

Evvel taam andan kelam
Zeytun ile Girid bal
Naziktir orlu kakaval
Yumurtann salatas
Bakiavann baka hal
Hem olsa fincan brei
Yal simidle rei
Kutbet' l-islam demiler
Pilavdr dinin direi
Kaba manca yahn dolma
oka yiyip hair olma
Mmessek kahve nii eyle
ibadetten geri kalma

CAMI'LER FASLI
Gii ederseniz bizleri
Medh edelim camileri
Ayasofya cami'idir
Cmle camiden ileri
85

Bekiniz gelsin lisana

Getirsin cmle beyana

RAMAZANNAME

Sultan Ahmed Cami' inin

Minaresi alt dane
Sultan Bayezid-i veli
Ol cami' i medh edeli 5b
Cemaati eksik olmaz
Sanda hnkar mahfeli
Sleymaniyye gzeldr
Hem binas bi-bedeldir
Tavanndan sular akar
adrvan gzel mahatdr
ehzadeyi eyle seyran
Kl namaz olma hayran
adrvann kapsnda
Bir cevahir ta var ayan
Feth-i Sultan Muhammed' i
Her gren tahsin eyledi
Gayet mferrih makamdr
Vasfn alem syledi
90 Gayet yce Sultan

Selim
nnde binas azim
B iraz cemaati noksan
ukurbostan anda kadim

55

56

RAMAZANNAME

Eyleyelim vasfn her an

Ne hub cami Eyyb Sultan
Anda yatan sahabenin
Ruhuna biz olur kurban
Valide cam' i hala
Minareler kadd- bala
Leb-i deryaya nazrdr
Binas da gayet a'la
Camileri size dedim
Selatini vasf eyledim
Bah u ataya kald sz
Fasln tamam syledim

TAAMLAR FASLI
Bizlerde hi olmaz gurur
Olasn alemde srfir
Aam ol bab- gafletden
Uyan oldu vakt- scihiir
95 Balayarn tiiti

gftara
Selviler gibi reftara
Nice ni'metler gnderir
Gaibden Mevla iftara

RAMAZANNAME
Cmlesinin ba ekmek
Garib yiit harc kekek
Yal lokum sarnsa brek

ftar vakti yenir tek tek

Muhallebi hoa taan

6a

Afiyetler olsun aam

Yal piri pilav ile
Eki aa olmaz kelam
Dolma bir ka trl olur
Yahni batr her taana

Paacda koyun ba
Fenerime att ta
Sahur vaktinde sultanm
Y eyin soucak sdli

100 Neler halk eylemi yerde

A gzn dnyay gr de
Stl aa karda olur
Yiyin nazik olur pelte
Ho severler enginar
Renginde rengi sar
Etli kulak orbasna
Kullanrlar eki nan

57

58

RAMAZANNAME

Tavuk orbasnn has

Her gece ederim yas
Hi ana paha m olur
Bin altun deer bir tas
Siniye kak dkesin
ftar evvel ekesin
Ehl-i keyfe gre hotur
Kaymaa eker ekesin
Ye kebab biberiice
erheti anberlice
Baka bir gzel taamdr
Kadayif da ekeriice
105

Gzeldir vine hoaf

eker ii olsa safi
zm turusun sorarsn
O dahi insana nafi

ZAHRE FASLI
Yufka bann ezdi beki
Dnyasndan bezdi beki
Ramazann zahiresin
lkbaharda dzd beki
B inbir drhem odun ald
On dirhem sabun ald

RAMAZANNAME

Binikiyzelli dirhem
Kmr dahi saun ald
Beki davrand merdane
Seitti vard Mercan'a
Ramazana pirin ald
Binikiyzelli dane

6b

Beki hastayken saald

Bekinin harc oald
Brek ile yumurtaya
dirhem bir denk ya ald
o

Sekiz dirhem ald bal

Onbir dirhem kakaval
Tulum peyniri be dirhem
ard yz hamal
Bu gece beki doymad
Kavii fi' line uymad
Yigirm dane badem
Fstk zm saymad
Zayi' olmasn emei
Bekinin boldur yemei
Onbir dane idi saydm
Nohud ile mercimei

59

60

RAMAZANNAME
Bekinizi saruna hiyzan
Her gece kaynadr kazan
Benim gibi elebiler
Bekinizin rzn boza(n)
Mahalleden kam beki
Dnyasndan gemi beki
Bu gece bir hurma ile

Omeunu am beki
1 15 yiliini grdm hele
Fasl eyleyip aimam dile
Bir zararn grmedim
Her gece gezerdim bile
Babmza gle geldim
Beki ile bile geldim
hsfunz midiyle
Payna yz sre geldim

MBALAGA ZABRE FASLI

Sanma uryan kald beki
Cmle tekmil ald beki
Ramazann zabiresn
Hep mkemmel ald beki

61

Pirinci yzaltm kile

Ya onbe yedek ile
Yigirnialt barik. mum
Elli okka bal mumuyla
Yzonsekiz butun bal 7a
Binaltyzelli uval
Ne gnler(e) kaldk aam
yi alar nazik kaval
1 20 Drtyz eki odun ald

Alnmadk ey mi kald
Reel binbeyz kavanoz
Onbin okka erbel geldi
Bekinin kim cevab yok
Hesab ile kitab yok
Yzellibin kazla tavuk
Yumurtann hesab yok
Yzellibin glla alm
Harc hele pek oalm
Nohud biilce mercimek
yz kile kadar olmu
Hilif zann eylerneo sz
Yalancdr deme bizi

RAMAZANNAME

62

yz hammal tayorrlu
Bilmem ne kadard tozu
Bekinin sdk Hakkayd
Cevahirden hokkayd
Pilav n ehriyyesi
yzseksen okkayd
125

Ttn ald yigirmi tay

Bana yiter binbeyz ay
Az ald ellibe kile
Bekiniz kekekHk buday
Urad bekiniz derde
Gayetle harc ok serde
Ramazanda imek iin
Kahve ald sekiz perde

Tutun hilaf syledimse

Afv edin yalan dedimse
Noksanm balayn
Mbalaga eyledimse
Davulcu evsafn eder
Daima gayretin gder
Muradmz latifedir
Danlmasn beki peder

RAMAZANN AME

BEKi FTARI (FASLI)

Bekinizdir ehl-i gayret
Bu sene eyledim lfet
Dn gece bu beki beni
Eyledi iftara da' vet
1 30

Azizin evine vardm 7b

Kaps nnde durdum
Kaps pek alak imi
Girerken bam yardm
ftar iin geldi sini
Ba sedre oturttu beni
ftariyyeler diziidi
Sayamadm cmlesini
Be on drl reeli var
Ekili orbayla bumbar
Pekmez erheti eylemi
ine koymu hayli kar
Bekinin yz ak idi
Yahniyle dolma ok idi
Bir kazan piUiv piirmi
dirhem ya yok idi
n taam geldi ortaya
Bir sinek kondu orbaya

63

64

RAMAZANNAME

Bekiniz danldndan
Hemen yapt sobaya
135

Beki halini bildirdi

Dolmay kendi doldurdu
Sofraya bakan kediyi
Beki sopayla ldrd
orbaya dalmak istedim
Bir pirin bulmak istedim
Gzlerin benden aynnaz
Bir kak almak istedim

iftan etdik hnkan

Eylernem beki inkan
Kahveler geldi meydana
N eyledik emesan
Beki usandrd beni
Sulara kandrd beni
Bana ok ikr3mlar etti
Beki utandrd beni
Beki hayl harca girdi
Evinde misafir grd
Di kiras olsun diy
Bana bir aka da verdi

RAMAZANNAME
1 40

Varn dere etti beki

Hay l i mal har etti beki
Bir ziyafet etti bana
para bor etti beki
G1 edn bek ne diyor
Kendi kendisini yiyor
Yakasn koyvermi bugn
Bakkal parasn istiyor
Bakkal yakasn ald

8a

Rica ile size geldi

LOtf edip bahi verin(iz)

Gzleri ya ile doldu

DAVULCU FTARI (FASLI)

Bu gece geldm sziere
Agaz edelim szlere
Siz(ler)e h ikayetim vardr
Kulak tutun bizlere
Ben geda gayret eyledim
Bekiye minnet eyledim
Bu gece ben de bekiyi
ftara da' vet eyledim

65

66
1 45

RAMAZANNAME

Sende dim ben dn gece

Hizmet ettin sen dn gece
Hak bin bin berekat versin
Hazz ettim senden dn gece
Sen ardn biz gidelim
Byle olur mu nidelim
Dedim bu gece gel bize
ftan bizde edelim
Hazr eyledim iftar
Elimi sunaydm bari
Grmedim byle inehan
Lub lub yutuyor bumbar
tavuk aldm pek semiz
Biz da(hi) zahir edemeyiz
Kemiklerin bile yidi
Sofray etti tertemiz
Srlar misali yiyor
Dedim canm beki buyur
Etmek kesmeden usandm
Bu etmek bize az diyor

150

Ne sa(a) ne sola bakar

Etmekle yalniyi kapar
Bakiava ile brein
Sekizini birden tkar

RAMAZANNAME

Kzarttm kazn ucunu

Doldurdum badem ni
Kaziara bir i iledi
Syleyem size suunu
Ne budu kald ne kanat
Ne ii kald ne bir et
Kemikterin atur atur
Ol yedi ben ettim pesend
Mant geldi dedi beli 8b
te bunu da(hi) yedi
ki eli varr gelir
Hi sofradan kmaz eli
Bir sahanda aur'a
Yidi yanhca ba
Dkld kald kim yisin
Mahallebiyle sdla
1 55 Szimz burada kalsn

Beki klcn alsn

Muradmz latifedir
Koysun afiyet olsun
Beki kr doya yazd
Yemek azdr diye yazd
Kap elinden kurtuldum
Beki beni yiyeyazd

67

RAMA?ANNAME

ENGR FASLI
Szleri tasvir edelim
Levh z e tahrlr edelim
Bekinin eniglrliin
Sizlere takrlr edelim
Balayarn lrn gftara
Bir yere gittik iftara
iniglr eyledik grd
Limon skt bumbara
Beknizi pir ettiler
Ocak ban yer ettiler
Sahanlar yoluyla ver
Di y eniglr ettiler
60

Sahanlan dzd beki

Hep yoluyla dizdi beki
Devirip peltenin yedi
Bademierin bozdu bek
Sahanlar' nne ekmi
Baklavaya biber ekmi
Bir ie hardal vermiler
Sdlan stne ekmi
Bu sahanda biraz yermi
Cmlesinde tuz var grm

RAMAZANNAME

Hoafn tuzu az diy

Bir avu tuz atvermi
Tatl durmu y eine
Boyanm ev direine?
Bir avu ekert ekmi
Beki tatar breine

GL VASFI 9a
Ra' na sz gu eyle gel
Dilde komaz zerre kesel
Gl vasfna aaz edip
B ah edeyim rengin gazel
1 65

Gl medh etsem yeridir

ieklerin serveridi

N ice vasf etmeyem zira

Resfln aln teridir

ieklerin sultan gl
Blbln efgan gl

Bir iekte yok safas

Hak k ' n hize ih san gl
Gldr veren dehre safa
Gldr veren dina saf
Glen i nde evk ile
Goncalar eyler merhaba

69

RAMAZANNAME

70

Reng gzel boyu gzel

Evrak ile r1yi gzel
Salat ile selam ile
Srnrler suyu gzel
Zevk u safa verir cana
Gark eder bunu ihsana
Ferah verir subh u mesa
Nazar etmek glstana
70

Klan dehre safa gldr

Ehl-i derde deva gldr
Bu glzar- cihan ire
Demi ehl-i safa gldr
Nazar kl sun- Mevla'y
Yaratt cmle eyay
ieklerde aziz itdi
yle hem(*) verdi ra'nay
Gl erafn alan hardr
Blbl ann in zardr
Gl uruna ca(n)lar feda
Bam zre yeri vardr

(*) Gle hem?

RAMAZANNAME

71

Gl evkna atm dehfu

Evrak- gl verdi zehan
Gl mevsiminde sultanm
Buldu eref kevn mekan
Her goncaila bir gzli raz
Her gl ider blble naz
Saln- glistanda gelip
Blbl eder bal- niyaz
1 75

Drr-i nazmm nizarn oldu

Evrak- gl tamam oldu
Bugn glen iinde gl
ieklere imam oldu

BLBL FASLI
Syleyem taze icad
Mevla vere kalbe adi
G1 edin aam efendim
Blbl dilinden feryad
Balad efgana blbl
em' ine pervfue blbl
Tamam doksan gn safalar
Bah eder irffua blbl

9b

72

RAMAZANNAME

Aznin glstana blbl

Naz eder ahana blbl
Bezm-i glen ire grdm
S nm Sbhana blbl
Glen yad eder blbl
Gl abad eder blbl
Gl-i sad-berg iin her dem
Zar u feryiid eder blbl
Dme gel inad(a) hlbl
Bana aziide blbl
Bahar eyyam olunca
Balad feryada hiilbl
Niin balar zara blbl
Raklb olmu hara hii l bii l
Glen ire Iar grtip
Dmede etK.ara blbl
Etmekte niday blbl
Artrd saday blbl
Glleri ehnazda grp
Balad nevaya blbl
Blbl sadasn artrr
Feryad u yasn artrr
Glleri har ire grp
Firkat nidasn artrr

RAMAZANNAME

Bend' olur sicn-i kafesde

Nameler gsterir sesde
Balar terennme gahi
Agaz eder tiz pesde
185

Revnakna gln blbl

Gine bitti dilin blbl
Feryiid ider(sin) gl diy
Erimez mi elin blbl
Tekelimde selis oldun lOa
Ehl-i derde enis oldun
Nedir sende bu vahetler
Kayalarda celis oldun
Evveli fikr eder blbl
Haline kr eder blbl
Hda'nn binbir ismini
R1z u eb zikr eder blbl

CUM' A GCES (FASLI)

Gfiunuz tutun hziere
Balarz taze szlere
Cum'a gicesinin vasfn
Takrlr edelim sizlere
Hakk'n bize in' amdr
M' miniere hsandr

73

74

RAMAZANNAME

Mbarek cuma geces

M' minlerin bayramdr
90 Cum a gecesi

uludur
Hem geceterin gldr
Cum a gecesi gnile
Hak katnda sevgilidir

Hdadan lutf u hsandr

Fazileti tiravandr
Mbarek cuma gecesi
Hak dan bize armaandr
Gnl hayra mail olur
Bu szlere kaail olur
Bu geceyi ihya eden
ok sevaba nail olur
Kalmasn gnl hayrette
Bu gece olsun ta:atte
Bu gece cuma gecesi
Zeyn olur hOrl cennette
Lutf- Hudadr bu gece
Bize atadr bu gece
Bu geceyi ihya edin
Cana safadr bu gece

RAMAZANNAME

195

Bu gicenin kadri ayan

rfan olan itmez grnan
Mbarek cum'a gicesi
Envara gark olur cihan

PEHLVAN FASLI
Szlenn riiyegan oldu
Aleme dasitan oldu
Sizlere hikayetim var
Bekiniz pellivan oldu
Akdinma vekaar satar
Gelir bize atar tutar
Gleiler tekyesinde
Her gn varr gle tutar

Beki babayla kavl ettik

Gayret-i yaran gzettik
Okmeydan'nda glee
Beki ile bile gittik
n Okmeydan'na vardk
Glei kurulmu bulduk
Meydanda iki pehlivan
B ir tarafda seyre durduk

75

76

RAMAZANNAME

200 Yendi birin

ol pehlivan
Biri dahi kt hernan
Anide yendi ol yiit
Kim girdiyse virmez aman

Beki soyundu ol zaman

Yrd meydana hernan
Elin rpp ak eyledi
Tmuup vermedi aman
Giren yeniidi meydanda
Meydan ald beki anda
On pehlivan() yendi
Kalmayn siz de grnilnda
Gayri kimse girmez oldu
Bekiniz meydam ald
Girdi meydana bir uak
Kurt gibi bekiye sald
Bekiye br kelle urdu
Beki sekiz taktak kld
Seyr idenler gldler
Beki de hasmn buldu
205

Uak bir dahi sarld

Beki de gayet darald

RAMAZANNAME

77

Uak yapt bekye

Kaldruban yere urdu (*)
Beki yeniidi olana
Glmek dt yarana
Hemen gitti bekiniz
Kaya oldu revane
Sizlere geldi bekiniz
Mikdarn bildi bekiniz
Sizlere de ma'lfim olsun
Pehlivan oldu bekiniz

MR - KELAM FASLI
Hasta ol mu inler beki
Durup beni dinler beki
Otuz yl gezsem bulamam
Byle bir L an l ar beki
Beki in

tanan

olmu

Her szleri nizarn olmu

Gayet ile akldane
Beki nir-i ketarn olmu
210

Bada sargdr doani

Elinde tutar (bir) doan

(*) ald

ll

78

RAMAZANNAME

Dedim bor hokkasn getir

Getir be okka soan
Dedim ba burctan aldn
Okkay hokkadan aldn
Dedim canm beki baba
Soan nereden aldn
Dedi ki bakkaldan aldm
Ben bu ie hayran kaldm
Bu sz anlayla beki
Ben seni Allah'a saldm
Beki sznden dnernem
Bir dahi seni knamam
Dedim Galata'ya vardm
Dedi kr ata binemem
Beki bir mikdar uyudu
Dedim Bozlagan armudu
Dedi ki yendi sultanm
Bunda Bozlagan armudu

RAMAZANNAME
2 1 5 Beki iini bitirdi

Geldi yerine oturdu

Dedim kanlarmay getr
Bana bir kanta getirdi
Fenere mum yaptrd
Araya sz kattrd
Dedim feneri yakver
Muarnbasn tututurdu
Bu eb beki darlntr
Fenere bek sarlmtr
Dedim ki dn yarsnda
Dedi odun yarlntr
Ben su gibi akyoruro
Bekye kulp takyorum
Dedim bahi atld m
Dedi ona bakyoruro
Bekiniz beni dinliyor
Gahice bana nlyor
Gayr eyleri anlamaz
Bahi diyince anlyor

l lb

79

80

RAMAZANNAME

ALTI K FASLI
220

Beknz su gib akar

akn gibi bana bakar
Dinleyin bu hikayeti
Alt kii yola kar
Bir kr bir sar bir dilsiz
Bir dahi olak u elsiz
Beki ise plak belli
B ir yoldal ar ayaksz
Bunlar hele kar yola

Uo.l-.. rl l.rl "af!.a '"la

Bi r ka gn ret... vlt l.r
H \ .. '.."l'l i rler hele

Sar der hir ses iitm

Kr der k u atl !!iirdlim
D i l s i z anlar hayrsz der
Elsz der plovu kurdun
Kr der iyice seelim

Gzlerine kl saalm
Elsiz der ki delim
Ayaksz der ki kaalm

RAMAZANNAME

225

Sar iit(ip) baylr

Elsiz de koyulur
plak dir ki ben korkaram
Arada adem soyulur
Gelenler yzelli kii
Bunlar ise alt kii
Tutarlar bunlar cmle
aar bunlar gel gr ii
Elsizi korlar kree
San ses dinlernee
pl a da pak soyartar
Bal ay korlar k tin:
Krii gzc

knrla-

hd

Y rr ayaksz da bile

DiJ,iL h t ka) C :>U} Ic} UP

Elenmelle anlar tll'
p lak e-;hah
Fl<oiz

iin alar

de pla bala

Kamak iin

hazrlanp

Aya k s z taban n y alar

1!

81

82

230

RAMAZANNAME

Dilsiz hem sara sver

Elsiz de dilsizi der
Kr bunlar gzedirmi
Ayaksz da kam meger
Kr ise ah edip inler
Sar fslty dinler
Ayakszla elsiz plak
Kalkar kar karya oynar
Szlerim bi niMyedir
Size irin hikayedir
Szlerimin niMyeti
Bahi lfitf u atayadr

AKlN FASLI
Geri dkndr bekiniz
Hayli pikindir bekiniz
Size hallerin syleyem
Gayet akndr bekinz
Bir gn uykusunda kalkm
Sana soluna bakm
Laledir sanp bana
Meydan sprgesini takm

RAMAZANNAME

235

Uyku gznden akyor

Yzne bel bel bakyor
Kaklk sepetin gzlk
Diye bumuna takyor
aknlk bekide kald
Akln ferdaya sald
Orta keesini beki
al diye omuzuna att
Temcid sadasn iitmi
B ekinzin keyfi atm
Davutdur diye krt beki
Tandn sala srt etmi

Krt beki gr neler etmi

Afyonu oka yutmu
Ne yumuak dek diye
Bir koyu bala yatm
Bak bekinin oyununa
Gnah kendi boynuna
Krt begi saattir diye
Ligeni sokmu koynuna

1 2b

83

84

RAMAZANNAME

240 Bana

bir sz diye yazd

Halini syle diye yazd
Su kovasn cenne sanup
Ayana giye yazd

Kr bekiniz ne yapyor
Ayan yere tepiyor
Kr bekiniz bahi diye
Kaldnn ta kapyor

KESE BULMA FASLI

Bekiye bilmem (dahi) neyleyem
Biraz vasfn syleyem
Bugn bekinin bana
Gelen ahvali syleyem
Giderken bir kese bulmu
Kimseler grmeden alm
inc.k on para var
Seirterek bana gelmi
Dedi ben bir kese buldum
Zn iken zengin oldum
Dedim ka altun inde
On para dedi gldm

RAMAZANNAME

245

Keseyi gsterdi bana

Bakar iken iki yana
Onu grdm ki bir herif
Gelp bek sanld bana
Dedi bakaym keseye
Ben dedim gster kseye
Kse giince keseyi
Hemen ard eseye
Ese gelip dedi tutun
Boazna urgan atn
Gelip hekiyi tuttular
Dediler nic'oldu dltun
Ke,.eyi aldrdm dedi
Allula doldurdum dedi
yzelli altun ile
Keseyi aldrdm dedi
Aakaps mahkeme
Beki adn kt keme
Beki alar feryad eder
Sz gemerli ol Meme

85

86

250

RAMAZANNAME

Hele ben araya girdim 1 3a

Kesenin asln grdm
Bekiyi kurtardm kr
On kuru cereme verdim
Beki akam vermiyor
Bahi gelsin de al diyor
Sizlere boynunu bormu
mu dili ile sylyor

CZDAN FASLI
Ben sylerim glmez beki
UJ.tifeyi bilmez beki
Her bir szm altun deer
Bir akaya almaz beki
Beki akln arm
Dn gece helva piirmi
Gayet kasaveti vardr
Bugn czdann drmti
Bunda czdan arar idi
Grdne sorar idi
Dedim canm beki baba
Czdannda ne var idi

RAMAZANNAME
255 Dedi gitti cmle vanm

Onut iin ben arann

Dedim altunu vannyd
Kalmad sabra karann
Dedim altunu kim arar
inde bir kibritim var
Bir ta bulmu idim yolda
Ona da yreim yanar
Cevahir mi dedim ta
Dedi bana akmak ta
Dedim aceb divanesin
Bulunmaz m onun ei
Bir aka var idi ded
Ne var ise hep syledi
Bir para gzta ile
Bir kattr boneuu idi

ki inesi var imi

Bir pirin halka bir gm

Bir pirin dme de bulup
Onu da iine komu

260

Beknn tasas gitmez

lnce bunu unutmaz
Czdannda(n) sorar isen
Satsalar kibrit etmez

87

88

RAMAZANNAME

Bugn asla sylemedi

Gece uyku uyumad
Giiya bin altun drm
Bu gece yemek yemedi
Bekinize rahm eyled m
Liitf ile ona syledim
Bir adem czdamn bulsa
Ne verirdin mjde dedim
Bekiniz bana alad
Yalvarp niyaz eyledi
Czdann buldu (n) ise
Bir altun vereyim dedi

ZMLER FASLI
Hner deftern yapalm
Alemde bir nam koyalm
zmlerin oktur nev'i
Sizlere bir bir sayalm
265

Safadr balara varmak

Ktkten zm koparmak
Gayet ile nazik olur
avu zmy le parmak
Siyah parmak zm var
Misket de misk gibi kokar

1 3b

RAMAZANNAME

Kumla dahi kat nazik

Edirne'nin rfiy-i nigar
Trl zme verdim pey
Birisi dahi Muslubey
Gayet ile nazik olur
Keimemesi tuhfe ey
Aama tuttum yzm
G edin irin szm
zmler ire bi-bedel
ekirdeksiz am zm
Ez-cmle meyveye ba
Eer kuru eer ki ya
Altunsansna benz(er)
Bir zm de var Altuntas
270 Yediverenn koruu
Szmn budur doruu
Amasya da nazik olur
Bir yere tilkikuyruu
Bir de var Kledoyuran
iirir ademi hernan
Yerli zm baka soy
ralktr etme grnan

89

90

RAMAZANNAME
Hadd(i) yok asla sorann
imdi makbul burann
Yedi iklimde sylenr
Naziri yoktur Horann 1 4a
Her zmde bir lezzet var
K zmnde hillet var
zmleri tafsil ettik
Sizden tafsile minnet var

AY KAru
Bekinin gayreti vardr
B anda devleti vardr
Oniki ayda bekiniz
Oniki san'at vardr
275

evval aynda ne yapar

Tenha sokaklara sapar
ocuklarn balarndan
Altunlu takyesin kapar
Her trl kan biliyor
Her kar elinden geliyor
Zilkade aynda beki
Cami'den pabu alyor
Zilhicce ay olunca
B arsak alr doyunca

RAMAZANNAME

Kurban etin sucuk yapar

Kurban bayram gelince
Srtna bir torba alr
Bir iki mezatta bulur
Muharrem ay gelince
Aure dilencisi olur
Sefer aynda varr
B ir eskice kfe alr
Mahalle mahalle gezer
Sprntler karr
280

Bekiniz gayret gdyor

Krba alnaa gidiyor
Rebi''levvel aynda
Bekiniz sakalk ediyor
Gelince rebi'lahir
Beki zencidikte mahir
Organ bazarnda durur
Renberin kandr zahir
Beki kelfunn dinletir
Her gece kazan kaynatr
Gelse cemaziyel'evvel
ebekle maymun oynatr
Cemaziyel' aln grr
Kar eylemek iin durur

91

92

RAMAZANNAME

Dkkaniardan birer aka

Sokaklarda kpek srr I 4b
Receb aynda ne iler
Hammalcla balar
Be on akack kazand
Hammallk karn iler
285

Eriince ehr-i a'ban

Karlan brakr hernan
Bir devletluya yanaar
Kaps nda olur mihman
Her gece yer taam m
Gah i alr in'amn
Bazara ........... eder
Biraz dzer endamn
Szmz sylendi dilde
Resm olundu cmle ilde
Ramazan erif gelince
Bekilii hazr elde
Sanma beki kar eylemez
Kar etmee ar ey lemez
Zrtlkten elem ekp
Yakp barn nar eylemez

RAMAZANNAME
Bekiniz k gzetir
Paral ii gzetir
Lakrdya kulak asmaz
Hemen bahii gzetir

HAFTA KARl
290 Bekinize pesendim var
Hi eylemez kimseden ar
B ir haftada hi bo dunnaz
Her gn eder bir trl kar
Cum'a gn i yoktur grr
Cami kapsnda durur
Gzline bir ... iyah 1lip
All tth iin der oturur
Bek hana J..cdin [!er
Darldr<>am hana ogc
Cum'aertesi olunca
Hekimlere ecza der

Erken kalkar olsa pazar

San' atma eyler nazar
Avra pazarna varp
Kubazlk eyleyip gezer
Pazartest ne iliyor
oraplk iplik eyliyor

93

94

RAMAZANNAME
Bir i ile kei yn
Sabah erkenden balyor

295

Sal gn beygir tutar

stne bir kfe atar
Ahrdan fk doldurup
Bahelerde gbre satar
Ciharenbe gn na'psn
Kimin takyesini kapsn
Nallara nalalara deyip
Karbuda leblebi satsn
Perenbe gn dolar
Her ne ilerse yarar
Dnleri haber alp
maretten kazan tar
Yazn kan bostanchk
Kn kan klhanclk
Haclar bayram gelsn
Beki eder kurbanclk
Bor eyler ise denmez
Hizmet etmeden usanmaz
Bekiniz yahi yiittir
Kar eylemee nmez

l 5a

RAMAZANNAME

KOLAY KAR
300 Ben bir srr bilernedm

Kardan tezzet atamadm

Aatarm stanbul'da
Bir kolay kar bulamadm

Ben kulunda kesim yoktur

Mezzinlikte sim yoktur
Boruzen olurdum lakin
Neyleyem nefesm yoktur
plak gezip yemem
Uyuz olup kayamam
Hammal olurdum neyleyem
Arkamda yk (ayamam
Alem iinde paym yok
ksz bydm daym yok
Bezistanl olurdum ben
Neyleyeyim sermilyem yok
Kf>lay del yemek yemek
Elbette inemek gerek
Bakkallkta var hevesim
Olmasa(yd) denek yemek

95

96

305

RAMAZANNAME

Dalg olsam yzrnek ister

Dellal olsam gezmek ister
air olsam r bilmem
Tanburay dzrnek ister
1 5b
Bekiniz boyun bilmem
Kasap olsam koyun bilmem
Pehlivanlk evler idim
Neyleyq uyun bilmem
Her iin gcii olmasa
Rah-,tnin guli solmasa
Canh:/l J.. t') kr idi m
l.:.ek tmar olna:-.a
Real olsam fal dkmdi

Terzi oJ...a m i dikmeli

Kayrklk eyler rdim

Onda da krek ekmeli
Kar saddan grmeli
Bilmediini sormah
Kazanedk eyler idim
Onda da eki urmah
310

Bekinin dayrsrn bilmem

Parann sayrsm bilmem
Sarraf olmak ister canm
Altunun iyisin bilmem

RAMAZANNAME

Ehl-i irfana ses ettim

Her trl kara pes ettim
Gayet kolay kardr diye
Bekilie heves ettim
Bekide hfib nefes olmak
Ne mkildir beyit bulmak
Kolay diyp gemeyelm
Ne beladr davul almak
BYKOZ FASLI
Bu geda kul(un) ne ilesin
Daima hayr ilesin
Gfi et bu eb beki baba
Beykoz faslma balasn
Gzmz edelim sade
Balayarn trl icada
Beykoz emesinin misli
Bulunmaz kfih-i salrada
3 15

Shhatte olsun bedenin

Plrim gayret grlenin
Haddi hesab yo idi
Beykoz seyrine gidenin

97

98

RAMAZANNAME

Yaptlar ol emesan
Kodular gzel asan
stn kubbe ettiler
Lleleri oldu cari 1 6a
Kl nazar trl elvana
Doland lale mercana
vaz eylediler nne
Mermer direk alt dane

Yapld suyun(un) bendi

Seyr eden onu beendi
Hak budur Boaziinde
Ol suyun yoktur menendi
Grenler vasfn ederler
Ne mferrih oldu derler
Kiraz mevsiminde alem
Beykoz seyrine giderler
320 Biternem neyleyip

nitsem
Temaa eyleyip gitsem
Beykoz ile mnasibtir
Tokadn vasfn etsem

Tokadda ne var der isen

Varp safasm srsen
ki dane havuz vardr
Ne ranadr bakp grsen

RAMAZANNAME

Grnr alaan da
Akar su eme yannda

Bir acayib kk yaplm

ki havzun meyannda
Yaplm kknn bab
Benden al irin cevab
Akar bir ejder agzndan
O havza dklr ab
Beykoz emesi ra'nadr
Tokad a'ladan a'ladr
kisi la-nazir olmu
Sanasn drr-i yektadr
325

kisi de buldu nizarn

Gayri szmz de tamam
Bahi atanzda beim
Handan olur beki gulan

DARB-I MESEL
Sz gzel syleyelim
Hem bi-bedel syleyelim
Aalarm bu gece biz
Darb- mesel syleyelim
Darb- mesel byle yazar
Takdirde tedbiri bozar

99

1 00

RAMAZANNAME

Atalardan kalma szdr

Yar ykld gn tozar 1 6a
Kamiller pir szn gder
Cahil nasihat nider
Darb- meseldir ki onun
Att ta uzak gider
Pend-i piri sylemi(ler)
ok nasihat eylemi(ler)
Deveyi yardan uuran
Bir tutarn ottur demiler
330

Merd- meydan atar tutar

Nadan olan vekaar satar
Loru kuu da kemii
Dibine ler de yutar
.Kamil olan pendi arar
Ma' rifetle kl yarar
Atalardan kalma szdr
Sarp sirke kabna zarar
Arifler ilm ile dolar
Maarif bahrine dalar
Mehur meseldir rdein
akn() gtnden dalar

RAMAZANNAME

Kn sonu yaz grnr

Mevsim-i kiraz grnr
Komu tavuu komuya
Darb- mesel kaz grnr
Bad- saba durmaz eser
Derunuma etti eser
Mehur mesel ksz olan
Gbeini (kendi) keser
335

Sanma beyhfide kol salar

Bahi iin davul alar
Atalardan kalma szdr
Bal tutan parman yalar

BEYT YAPMASI
Sabah erken kalka ie
Yola kar kalka de
Sultan Bayezid'e varp
Bir yay alr drde bee
Bu szm bekiye pestir
Kemankelie hevestir
Okmeydan' na gidiyor
stadlardan alm destur

101

102

RAMAZANNAME

Bekiniz beyhiide emez

Yok yere dalan amaz
Beki imdi kemfuketir
Att ok yere dmez
Beki sokaklar gezer
Kendinden lakrd dzer
Beyit yapnaa balam
Bekiniz okuyup yazar
340

Beki ded yaptm kendim

Ben de grnce beendim
Bekinin yapt beyti
Gu edin aam efendim
Evlerinin n asma
Dallarnda biter.....
Ben dmde pilav grdm
Ben zerde isterlin zerde
algam ektim bitti tuplar
Civciv verdim hocaya
Davulu ttremedim
Kalkn sahurda aalar
Aferin bin yaa beki
Sen de ktn baa beki
Tarih olsun bu beyider
Yazdraym taa beki

1 7a

RAMAZANNAME

Sen olmusun cokun (beki)

Sular gibi takn (beki)
Byle beyit mi yaplr
Kendin bilmez akn beki
FASL-I SA'
345

Krt bekiniz day oldu

Mahallenin bay oldu
Nakl edeyim ahvalini
Bekiniz de sa'i oldu
Bekiniz abktir zyade
Daima yrr piyade
Beki gnde varncak
Sa'i olup Belgrad'a
Dinle bekinin szn
Gstermez bakla izini
Karncadan ar yrr
Kimseler grmez tozunu
Yolda hayli zahmet eker
Gahi der teker meker
Terekli tarla iinde
Kaplunbaa kadar seker
Yol uzaktr grd (bakt)
Yola revan olup akt

1 03

1 04

RAMAZANNAME

Otuzalt gnde beki

Topkap'dan tara kt
350

Azn bile gtrr

Ga.Jice yolu yitirir
ki adm yrr ise
Onalt saat oturur
Beki ok eyledi fayda
Elin yzn yudu ayda
pler aynnda(n)
Hele kt sekiz ayda
\

ekmece'nin uzak yolu

Bekinin bkld beli
yl ayda g ile
ekmece'ye erdi eli
Bekiniz durmaz bir dalda
Grn bekiniz ne halde
Gece gndz gidip vard
Silivri'ye yedi ylda
Beki bakmaz drde bee
Gel imdi bak sen bu ie
Yigirmi ylda hele
G ile yaklat Ni'e

1 7b

RAMAZANNAME

355

Beki sa'idir p yade

Atdan ygrktr ziyade
Otuzalt ylda beki
Hele vard Belgrad' a
Yrse toza karr
Bulutlar ile yanr
Beki bu eb kst bana
B ilmem ne ekil barr

FASL-I HEKM
Bu bekiniz kadim imi
Ehl-i dile nedim imi
Ben evvelden bilmez idim
Beki meer hekim imi
Geen gn ard bam
Akttm dideden yam
Dedim bir ilacn var m
Bana beki kanndam
Dedi bana var tra ol
B ir okka yeni pamuk al
plak bana pamuu
Skca sar etme ihmal
360 Pamuk bana yapr

Sakn deme bam r

1 05

106

Bir mumu yak gster ona

Ol sfut pamuk tutuur
1 8a
Sende ba ans kalmaz
Bu ilac herkes bilmez
Ba ansna biriider
Bundan iyi il3 olmaz
Ate bam daiad
Bir ya bez ile balad
Dedim yreim anyor
ki gzrn kan alad
Dedi ki anrsa yrek
Al arkana bir ta dirlem
Bir hatisinden bir dirlem
Kapu gcrts gerek
ke patrtsyle az
Curta sesi lazm biraz
Bir deng (e) nar glgesinden
Krk dane de kurtlu kiraz
365

gne dek ye bunlar

An grme imden geri
Eer dahi kalr ise
Ye onbe dirhem sngeri

1 07

stne bir desti su i

An kalmasn sende hi
Baklavaya perbiz eyle
Sakn yeme tavuk pili
Dedim souk aldm gibi
lacn var m elebi
Dedi bir okka al getir
Bana talis deniz dibi

Yedi yllk horoz sesi

Albyz amur teknesi
Onbe yllk krk dane
Sprntiic kfesi
Bunlan macn edersin
Her sabah bir kantar yersin
Dedim canm beki baba
Ne gzel ili eylersin
370 Kelimmz oldu 3hir

Baliimiz kar zaJir

Loknan hekim kadar beki

ila eylenekte m3hir

FASL-I KMYACI
Dillerde oldu dasitan
Edeyim sizlere beyan

1 08

RAMAZANNAME

Bama ne haller geldi

Kimyac oldum bi zaman
Hayli altunum var idi
Herkes bana aam dedi
Bir maribiyle grtm
Bana izzetler eyledi
Dedi ben yapann kimya
redeyim sana hala
Sana nasihatm olsun
Kimseye syleme amma
Bu kavle ben raz oldum
Maribiyi bile aldm
Ne uzatalm kelam
Maribiyle eve geldim
375

Bana dedi bir ocak yak

Ben ne yapar isem sen bak Kmr dkt ocaa
Yannaa balad ocak
Hazr eyledi eczay
Kodu meydana bu day
Eczalan nakl edeyim
ldm aray aray

RAMAZANNAME

Deve boynuzu evvela

Pire bbrei hala
Kehle yandan aldk
Her biri krk dirhem ola
Bir dipsiz potaya kodu
Snm kmrde eridi
Horoz yumurtas dahi
Oniki dirhem var idi
Yiz altun toz bulutu
Eczaya mahh1t eyledi
Piti tamam oldu iler
Dknd meydana dedi
380

Hasl oldu bakn demi

Drt ekirdek halis gm
Yz dirhem krmz bakr
Yedi dirhem de toz imi
Ne eyledikse eyledi (k)
Kimyay tahsil eyledi (k)
Kimyaclk etdiimi
Hakipayna syledik
rttk cmleten nal
Kald gzmde hayali

109

1 10

Onun iin ben sizlere

Getirdim ibu ems3li
Kimyaemn ii tamam l9a
Ahir oldu ibu kelam
Kimyaclk byle imi
Asl yok imi vesselam

PAACI iFASLD
Bak bekinin iz'anma
Alk da gemi canna
Paa yapdnnaa varm
Paacnn dkkanna
385 Sahann eline alr

Kazann yanna vanr

Bir iyice paa yap diye
Paacya yalvanr
Paac kazann aar
Beki de yanna geer
Kazan iine bakarlcen
Bandan san uar
Sark gider bir yanna
Bak bekinin seyranma
San alaym derken
Der paac kanmna

lll
Beki bir yol dalar kar
Paac atei yakar
Beki de balar feryada
Paac da dner bakar
Beki(yi) kazanda griir
Bana bir kepe nr
Der ki ne ararsn onda

Sahann darda durur

390 Beki okur okur kaynar

Bekinin aya yanar

Beki hop hop sramakta
Paac sanr ki oynar
Beki o haldeyken yine
Paa doldurur koyuuna
Paac der ki k herif
Bak eylediin oyuna
karrlar bunu hele
Paaclar gle gle
Pinee az kalm beki
Biraz kzannb bile
Paac kazan dker
Garib vafir zarar eker

1 12

RAMAZANNAME

Bir sille urur bekiye

Beki der teker meker
Bekiniz kaar glerek
Sizlere gelir yelerek
Aam efendim sulHimm
Bekinize bahi gerek 1 9b

MEHURLAR (FASLI)
395 Na-makut szleri neyleyem
Biraz Jetaif syleyem
Aam ehr-i slambol'da
Mehurlan vasf eyleyem
Bu szlere glecem
Bekiyi ben bileceim
Ramazanda eyler zuhr
Aliciim Baliciim
Beki kar etmez ar diy
Asla beenmez ar diy
arr birer paraya
Azad kulanm var diy
Bama aklm dereym
Derdin aresin greyim
Sprntcler arr
Ketenler ouvereyim

RAMAZANNAME

Bekinin artt kavgas

Tkenmez asla da'vas
imdicek gayet oald
arr sakz helvas
400 Abdaln belinde elik
Bekinn feneri delik
B ir bozac var arr
Crm yoktur bozarn iylik
Olunuz daima mesr1r
Devlet ile olun ma'mur
Elif gibice ekilir
skdar srmesi mehur
Dolar gezer her yana
plere dizer subyana
htiyar ermeden aln
Sevabdr pimi kestane
Dinle szm beki gel
Yemilerde olur dngel
Alem iinde sylenir
Yourt yiyeniere engel
Hasta olanlara pili

Yemilerde vardr hal

1 13

1 14

RAMAZANNAME
Mehur meseldir sylenir
Balk yiyeniere kl

405 Gece

grlmez i derler
Uykudan sonra d derler
Alemde sylenir mehur
Kebab yirine i derler

Mehurlan ettik tamam

Letiiife verdim nizarn
Ey benim aam efendim
Bahiime nedir kelfun

ARAB HALAYlK (FASLI)

Ben size aya nideym
Dinlemezseniz gideyim
Bu gece size sultanm
Arab halayk medh edeyim
Ben bugn davulum aldm
Elenip u yerde kaldm
Yesir pazanna varp
Bir arab halayk aldm
Dileri aktr kararmaz
Gzleri kara sararmaz
Bir anak yourt srsem
Arabn rengi aarmaz

RAMAZANNAME

410

Beki yanm drtyor

Aya() yere srtyor
Ben ol arab grnce
Gayetle canm rkyor
Hamamcya lazm naln
Beki yanmda sen saln
Sylediim ol arabn
Dudaklar gayet kaln
Beki sopaya sarlr
Bana ursam yarlr
Sylediim ol arabn
i diseler darlr
Dilde ettiim niyazdr
Benim ektiim ayazdr
Sylediim ol arabn
Dileri gayet beyazdr
Bakiavann buldum tadn
ardan alnn satn
Sylediim bu szlere
Darlmasn anber kadn

415

Bekinin ad soruldu
Lfitf u hsanlar verildi

1 15

1 16

RAMAZANNAME
Bu gece bu szlerime
Gideyim arap danld 2b

FASL-I SAN'ATLAR
Her san'at tekmil ettim
ok ma'rifet tahsil ettim
Gemici oldum bir zaman
Esbablarm tebdil ettim
atr oldum gezdim yayan
Delidir atlya uyan
uhadar oldum ddler
Sara oldum krdm kolan
Canbaz oldum berat aldm
Ebedi.yen yata kaldm
Bamn krdm ala dein
air oldum r aldm
Remmal oldum at(m) fal
Her kemalin bir zevali
Azm bir yana eildi
Yerden karrken mal
420 Bezestende

oldum tellai
aldrdm bir kemer bend al

RAMAZANNAME

Bir kemer raht mezad ettim

O da kt hrszlk mal
Manav oldum eksik sattm
Tutulup kapda yattm
Kayk oldum bir zaman
Hnkar kayna attm
Mehter oldum aldm zurna
A vc oldum tuttum turna
Tellak oldum dtm bir gn
Bama rast geldi kuma
Kpe binsem derler cad
Olmuum alemde adi
Okumak yazmak bilmez iken
skdar' a oldum kad
Vardm gezdim Galata'y
Balklk bir eday
Bahtm anda deneyem
Balklar yuttu oltay
425

Bacacya olduk rak

Drdm krdm anak
ol kadar uandi oldu
Hi yimedim yle dayak

1 17

1 18

RAMAZANNAME
Saati oldum da bezdim
ounun saatini bozdum
Yaz c oldum bir zaman
Mektuplar yanl yazdm
Mutaf oldum diktim harar
stadtn beni her gn arar
Her san'at tekmil edip
Bekilikte kldm karar

FASL-I META'LAR
Kulak tutarsanz bize
Balayalm biz de sze
Her diyann meta'larn
Syleyelim bir bir size
n Basra'dan gelir inci
Sakz' n limon turuncu
Hurma ile kna keten
Msr'n Dimyat pirinci
430

Kayss mehur am'n

Erii de Amasya'nn
Gayet a'la bezi ile
Fndk bakr Trabzon'un
Pekmezle anlr Anteb
Elmann kandr Sinab
Gelir Acem'den dibalar
Kyleri olas harab

2la

RAMAZANNAME

Tebriz'in gelir kuma

Marmara'nn mermer ta
Bursa'nn meta' ipek
Mudanya'dan sirke ta
Edirneden gelir helva
nez'in kyleri yekta
orlu kakaval peynir
Burgaz'n llesi hala
Kee Selanik'ten kar
Tuna' dan ya mal akar
Kuadas bal dahi
Ademe misk gibi kokar
435

Hind'den gelir cmle bahar

Tarn karanfil ne ki var
Bandrma'nn meta'
Kaba hasrdr aikar
Her diyardan kayrrlar
Gzel meta' aymrlar
Akdeniz'le Karadeniz
stanbul'u doyururlar
Kervanda boru alnr
Gelen ykten bac alnr
stanbul'umuzda bizim
Her ne istersen bulunur 2Ib

1 19

1 20

RAMAZANNAME
Alr evvel balarda
kiifeler her diyarda
Sirndi stanbul'umuzda
.................... itiharda
Beki derdmend neylesin
irin ketarn sylesin
Bizim stanbul'umuzu
Rabb'im hatasz eylesin

FASL-I MEYVA
440 Arz- suhan eyleyelim

Yemileri peyteyelim
Mevsimidir imdi cana
Meyveleri syleyelim
Meyvelerde elma hotur
Demir elmas mayhotur
Misket kokar anber gibi
Ferik Sinab ana etir
Armud gider armaana
Var m szn Bozdoan' a
Matatiye'nin armudu
Kays layktr cana

RAMAZANNAME
Szmz olmasn draz
Elifli sultani kiraz
Katrh' mn vinesini
Defrerin Hi bana yaz
Eriklerio enva' var
Bardak erii bergzar
eftali(ye) ne diyelim
zm olsa rfiy-i nigar
445 Ayvann da rengi san

Zerdali yanuru bar

Kocayemii pirlere
Medh edelim tatl nan
vez ile hem mumula
Hunnab da ehtane ola
de dahi bir yemitir
.............yad olsa nola
Ek kara duda beli
Ak dut aiama yemeli
Brtlenin var yemii
Dikeniere ne demeli
San aiama kestane
Kebab olsa deer dina

121

1 22

Silivri karpuzu olsa

Kavuna olmaz bal3e 22a
Sevilmez mi taze fndk
r
aze ceviz ile fstk
Meyveleri tekmil ettik
Biz de ltfunuza lcaldk
FASL-I DOLMABAHE KK
450

Bekinizin artt eki

stadudan ald meki
Bu size nald edeyim
Dolmabahe'deki kk

Ne acab sayvan olur

Btn derya seyrin olur

Ne bb mesire makamdr
Her grenler hayrio olur

Layk- izz devlettir

Sezi-y in u evkettir
Kepekleri g3d olsa
Sanasn kasr- cennettir

Bir taraf ba u bostan

Bir taraf deya ve UllliJiin

123

nnde cirid meydan

Bir kasr yoktur ak:in
Pek mferrib olmu hele
Verdi aJeme velvele
Tarasndaki boyas1
Ne a'na adr rengile
455 Mferrih ab u

havas
Cana bah olur saf"ast
Acliyib bi-bedel dmii
Ol kkn o3zik ed3s

Her taraf eyle seyrii

Olsun sana cmle ayan
skdar'a nazar eyle
Karda durur nmiyan
Serviler bir baka ziynet
Sayesinde olur l3b3
Boaziinde misli yok
O makama olmaz kynet
nnde bir eme de var
ki tarafta iikir
Bayldm emesi derler
Varp n eyle kl kariir

1 24

RAMAZANNAME
emesinin ab safi
ienlere shhat afi
Vasfmz da ma'zfir olsun
Bu kadarca olsun kafi 22b

FASL-I KAYlKLAR
460

Laf u gzaf nidelim

Erenler demin gdelim
Bu gece size sultanm
Kayklar vasf edelim
Zevk ister isen dnyada
Yr seyr ey le deryada
Galata' ya adem tar
Yalnz krek piyade
Deryada ku gibi uar
Periden kosalar kaar
Vakt olur ki iki ifte
ifte kay geer
ifte yal piyade
Gelin gibidir deryada
Gahice kou ederler
Kmisi ygrk ziyade

RAMAZANNAME
Drt ifteler olur yal
Krekleri sollu sal
Devletliler biner fua
skelede durur bal
465 Be iftenin boyu uzun

Gayet ile olur mevzun

Ona svar olanlarn
mr gn olur uzun
Var m szn gftelere
Benzer altun baftalara
Deryada szlp gider
Bakn alt iftelere
Yedi ifteler yolludur
Derya iinde bellidir
Krekierin al boyartar
i hep altun hallidir
Ekseri takar dmeni
Gahice aar yelkeni
Deryada unvan gsterr
Kahr etmek iin dmeni
Akar krein damlas
Mahr olurlar cmlesi

1 25

126

Kayklar da mehudur
Dostancba hamias
470

Kayldann nedhi tamam

Bin yaasm benim aam
imdi baliim verirler
Eyleme skJet vesselim 23a
FASL-I

LSAN-1 smYAN

G edin her in syleyem

Bir zge seyan syleyem
Ey benimaam efendim
Lisin- sbyin syleyem
Kcek uaa bebek
Batcak demektir ktek
Hapck derler kapmaa
Nam-nam demektir yemek yemek:
Tak:yeye sylerler ta ta
Elmee bem der ba ba
Okumaktr 3min imin
Sokaa knaa ai

Oyunu elp etmektir

ap ap da bamnam demektir

127

Knal kedisi pisi

Kou da kpektir
475

yi cici kaka kt
Uaklar severler sd
Korlmducu oldu bc
Hem sopa(ya) derler dd
Bu kelim glecek szdr
ocuu lrucakta gezdir
pmee derler macck
Atein de ad czdr
Uykusudur ninni babam
Uyurlar olursa makam
Tuhfe dil syler uaklar
Maa derler olsa taan
At grseler derler dahdah
Ban dmek oldu vah vah

ki yummJdann urur
Birine der ise oh ob

AlayOar) eylesen gler

Dnbelee tum tum alar
Yalandan alaym dese
Gznn yan siler

1 28

480

RAMAZANNAME
yi eye derler cici
KoKar dersen geldi bc
Bekiye der tak tak baba
Kh derler olsa kesici
El gste oldu veda
Elini amaktr dua
ocuklarn lisann
Ol syleden Gani Huda 23b
arsan bilir adn
Tatlnn bilir tadn
Rabb'im hatasz eylesn
Cmlesinin eviadn

FASL-I REMMAL
Bekinize ne hill oldu
Gii edin ne ahva oldu
Duydunuz mu komutarm
Bekiniz de remmal oldu
Remil dkp zdi bozdu
Yazd bozdu gene izdi
Kur' asm att beki
Fetekieri cmle gezdi

RAMAZANNAME
485 Beki sezdi bir yerde mal

Bana dedi sen orda kal

Yeri kaznaa bekiniz
Buldu bir ka dizman cemal
Krek kazma yklendiler
Maltepe' (ye) dek gittiler
Define yerini bulup
Ol yere nian diktiler
Grn gece nilediler
Yer kaznaa baladlar
Gece yansna dein
i tamam ilediler
Beki efsun okur hemen
Onlara der sizler aman
Bir sz sylemen ltf edin
Ahvalimiz olur yaman
Bir kepenk olur aikar
Miftah da stnde var
Beki okuyarak hele
O kepengi hemen aar
490 Ol dernde bir arab kar

Dner de bunlara bakar

1 29

1 30

RAMAZANNAME

Beki okuyarak hele

Ol arab nara yakar
Giir anda bir nerdban
inerler cmles hernan
B ir kap var ak amma
Grrler anda bir aslan
Beki tlsm bilir
Okuyarak aslan lr
Ol birleri korkusundan
Cmlesi de taban alr 24a
Beki baba dnmez gen
Girer kapdan ieri
Grr ki bir definedir
Altunla dolu kpleri
Sayar kpleri krk dane
Her birisi hsrevane
Cmlesi altunla dolu
Girmemi dest-i nadana
495

Her kede misli nadir

Drl sandklar cevahir
Zolata guru ...... .
Yn yn hayli vafir

RAMAZANNAME

Ne yapacan bilmiyor
Hatrna hi gelmiyor
atndan beki baba
Cevahire el srmyor
Dedi bir alrun alaym
S ikkesi nedir bileyim
Aya kayd ol zaman
Dinle bu cevab beyim

O dernde uyanr beki

Yasda dayanr beki
Meer grd d imi
Mal buldum sanr beki
Bu d imi deil hayal
Getirdim sizlere misal
Ben bu yaknda sultanm
Dte dahi grmedim mal

FASL-I SEYAHAT
soo Derd

gamdan yok rahatm

Var felekten ikayetim

Gu edin aam efendim

Nakl edeyim seyahatim

131

1 32

RAMAZANNAME

Manend-i rfizigar estim

Okum attm yaym astm
Gu edin bu hika.yeti
Bir zaman felee kstm
Terk edip dar u diyar
Bir yerde klnarn karar
Dt seyahat arzusu
Unuttum kisb ile kar
B ir kalyon var Beikta'ta
Dediler kalkyor ite
Vardm temaa eyledim
B ir yerde oturdum bata 24b
Esrar yemitim br pare
Can u dil tututu nare
Oturup deryaya baktm
Dalmm cz'i efkare
505

Gzleri uyku alm

Can u dil gama ne dalm
Uyur iken haberim yok
Kalyon demirini alm
Sarayburnu'nu daland
Kumkap da yatar sand

RAMAZANNAME

Buldu muvafk eyyamn

Sanma kim rfizigar yand
Ver elini Yedikule
ekmece gzkt hele
Bykekmece Kuroburgaz
Bogados'u aldk hele
Han iftlii hem Silivri
Andan gzkt Ereli
Teki dag'nda eritik
Kanuz'u braktk geri
Marmara' da vardr engin
Seyr eyledik suyun rengin
Toplan aleste ettik
Cenki doldurdu tfengin
510

Enginden Paaliman
Hem Fenerler te yan
ardak'la Lapseki hubdur
Gelibolu'nun var am
Seildi cana Akyarlar
Maydos'u bilenler syler
Boazda attk demiri
Eyledik hisarda demler

1 33

1 34

RAMAZANNAME

Demir aldk yola dtk

Hele Seddl-bahri' i atk
Kars Sultaniye'dir
Yenikal' ay dolatk
Kilid'l-bahr'e erelm
Anda srgn grelim
Bozcaada eski sHimbol
Bababurnu'na varalm
Molava aikar oldu
Tokmakl nmz ald
Cnnndadas kardr
Midilli banmz deldi 25a
515

Candarl kar yakada

Karaburun bu srada
Sakz'n eme yakas
Mehurdur bay u gerlada
Sakz'da elendik durduk
Kalyon zre tente kurduk
Kalktk andan Deirmenlik
Astanky Rodos' u grdk
Gegve andan atallar
Antalya'ya erdi sular

RAMAZANNAME

Andan ileri Alanya

Mekriden engine salar
Engini gnde atk
skenderye'ye yanatk
Atld selam toplar
Biz dahi gzmz atk
Grdm ki evde bir san
Pertev etmi raftan hernan
at edip nme dt
Grnd gzme duman
520 Gemit

keyfi esrarn
Ardn almt efkarn
Bir san akln ald
Byledir hali esrarn

Erdi muradna eren

Bunca acayipler gren
ok olur esrar keyfiyle
B ir gnde Msr'a varan

FASL-I KTBHANE
Edelim ::.ize niday
Gfi edin taze eday
Ktbhaneyi sylesin
Dinleyin beki geday

1 35

1 36

RAMAZANNAME

Her keye erdi nida

Doldu cihana bu sada
Sahib-i hayrata versin
Ecrini Hazret-i Mevla
Yoktur bekas dnyann
Kuluyuz Gani Mevla'nn
Yedi iklimde sylenen
Namdr al-i Osman'n
525

AI-i Osman'n evketi

Yoktur nazir-i devleti
Drt kede medh olunur
Ktbhanenin ziyneti 25b

Ziyneti dehre sald fer

Vasfa sezadr serteser
Ayasofya Camiinde
Eyledi bir ali eser
Etrafnda dolaplan
Kitapla dolu her biri
Ortasndaki dolapda
Gsterdi stad hneri
EvveHi gz kaps
Sonra seyr et hepisi
Bir kafes kim yok naziri
Var m gm yaps

RAMAZANNAME

yle bir ziynetli makam

Grmentir has ile am
Cmle duvarlar kiii
Tura-yi iihide nizarn
530

Aslr bir dane elmas

Seyr etti onu cmle nas
Hak bu kim oldu cihanda
Bu revnak ile hass'l-has
Taht- iihi revnak vermi
Bir al piiide rtlm
evketlinin makamdr
Ol mahalle taht kurulmu
Her trabzon sedefkan
Babalar atun misali
ki dane ifte vavlar
Dediler altundur kan
Kubbesine yok bahane
Cmle etraf iihane
Tahsin onun nakkana
Bir eser kodu cihane
Muvaffak eyledi Allah
Hayr olur makbOl inallah
Seyr edip ktbhaneyi
Her gren dedi maallah

1 37

1 38

RAMAZANNAME

535 Vasfnda acizdir dilim

Yaznaa varmad elim

Eer deerse bahii
Sizlerden niyaz ederim

FASL-I RAMAZAN 26a

Gr bu eb neylesem gerek
Dualar eylesem gerek
Ramazana mahsus olan
eyleri sylesem gerek
Dinle kelamm hala
Bah eylesin size safa
Ramazanda piirirler
HeJvaclar trl helva
Grmedim gayn zamanda
Hayli ey grdm cihanda
Yalniye bumbara hardal
Mahsus kar Ramazanda
Aam geldiime bakar
Mum yaknaa akmak akar
Aliciim Baliciim
Ekser[i] ramazanda kar

RAMAZANNAME

540

Benm szlerime gln

Sz mevsiminde bilin
Ramazana mahsus ancak
Bakiavalk glHi aln
Ramazan bir kutlu aydr
Bu ay onbir aydan yedir
Cimilerde mahya yapmak
Ramazana mahsus eydir
in kolayn ilernek
e yoluyla balamak.
Ramazana mahsus eydir
Uaklar fener talamak
Gezmeden adem yondur
Akam ezan sorulur
Ramazana mahsus eydir
Tiryftki' olan darlr
Bu aya hrmet olunur
Herkese izzet olunur
Ramazana mahsus eydir
Fakire ihsan olunur

545

Aham ezan dinlemek

Sahur vakti yemek yemek

1 39

140

RAMAZANNAME

Ramazfua mahsus eydir

Gece davulcu sylemek
Lazmdr byle grlmek
Bekiyle iyi dirilmek
Ramazana mahsus eydir
Bekiye bahi verilmek

ALTUN FASLI 26b

Bamdan aklm ardm
Cismimi yaktm piirdim
Gayet kasavetim vardr
Yzelli altun drdm

Kasvet bama eriti

Alem halime glt
Bu gece cami' e vardm
Bama br kandil dt
Bamda sank yaiand
Gayretle cier daiand
Kimden ikayet edeyim
Kazadr dilim baland
550

n kandil bama indi

Zann eyledim devlet kondu

RAMAZANNAME
yle yaiand sanm
Me'ale topuna dnd
Bahelerde biter Hile
Onun rengi dnm ala
Pabucumu gve yemi
Bak ol baa gelen hale
Beki ile ekirdim
Bu hallere glrdm
Bir akaya malik idim
Onu da imdi drdm
Bu hallere ben gilleyim
Bekiniz ile bileyim
Saatim de kehlelenmi
amarcya vereyim
Dinle imdi Ietaifi
Kimler alr vezaifi
Bal dkerken lekefenmi
Yiyemedim kadayf
555

Lekeciye versem gerek

aresini grsem gerek
Gzndeki olmu beki(*)
Ben niadr srsem gerek

(*) Gzne ne?

1 41

1 42

RAMAZANNAME

Budur beki merebimiz

Parayla dolsa cebimiz
Yann bir okka alalm
Tkeniyor leblebimiz
Yann gece gelir isem
Bu halleri bilir isem
Mezanma altun dkn
Zrtlkten lr isem

FASL-I CENNET
Dinle Hakkn kudretn
Kullanna nimetini
Mminlere va d eyledi
Mevla sekiz cennetini
hsan etti kula Mevla
Eyledi bize mheyya
Saimlere makam ola
Gerektir cennet-Me' va
560

Kld Hak ihsan- azim

M.minlere rahmet Rahim
Ol sekiz cennetin biri
smidir cennet-nairr

27a

RAMAZANNAME

Cennet-i a'la donanr

Anberi halka boyanr
Rahmet-i Mevla isteyen
Vakt-i salurda uyamr
Geldi ele yine ikar
Ramazan oldu nevbahar
Va' d olundu m'minlere
Nasib ola Dar'l-karar
Kl duay subh ile am
Nasib ola Dar's-selam
Etme bizden ikayet(i)
Honut ola ehr-i syam
Va'd olundu ehl-i takva
Dar- huld'u ede me'va
Cennet-i Adn'i myesser
Eyleye kullara Mevla
565

Cennet-i Pirdevs-i ni'met

Koliara olur ziyafet
Cennetin rmaklanndan
Nu edenler bula lezzet
Biri araben tahura
Biri asel-i musaffa
Birisi st rmadr
B irisi sudur bi-beha

143

144

RAMAZANNAME

Kld ata m'minlere

Hisse yoktur katiriere
Bu Ramazan hrmetine
Ede myesser kullara

FASL-I SKDAR
Duacn geldi sen de bil
Can safa eder tende bil
Eer gfi edeyim dersen
Nev-zuhfir sz bende bil
Erir trl imenzar
Dalr gam ile efkar 27b
Paytahtn karsnda
Bir hoa yerdir skdar
570 Neylerim gayri gftan

Vasf edelim skdar()

Rfiy-i zeminde misli yok
Yerinde halk etmi Bari
De(di)ler Ka'be topra
Gfiya ki ciMnn ba
Ehl-i diller ile anda
Edelim sohbet a
Azimet edip seyriina
kalm ba u bostana

RAMAZANNAME

Hele gr emsipaa'nn
:levki hayat verir cana
Olagr zevki sal
ada
Ola can gamdan azade
Mferrih yerdi irfana
Cem' olurlar Ayazma'da
Doanctlar' geelim
Karacaahmed'i seelim
Harmanhkta karar edip
Mmessek kahve ielim
575 Alemi seyr ettim ben de

Can safa eyledi tende

:lemini yksek havadar
Kapulba gr sen de
Kavaa urad raluro
Leb-i derya seyrangahm
Ehl-i dil ire mu'teber
Haydarpaa nazargahm
Kadky'ne erelim
Fenerbaesi'ni grelim
Densin hal seccade
Biraz anda zevk srelim
Gir skdar' m bama
Kl nazar sol u sama

145

1 46

RAMAZANNAME

Para guru bah edeyim

Miskinlerio erana
Taraf taraf seydin var
Ho grlr devran var
Ba vaktinde skdar'n
Ehl-i dile unvan var
580 Her taraf

cmle ma' mOr

Seyrine giderler cumhur
brahimaa ayr
Ayrlk cmlesi mehiir
Beki gel sen eyle mola
Her zabitan kt kola
Seyir yerlerini gezip
Doru geldik sHimbol'a

FASL-I OSMANYE
Bekilik gayetle hner
Pervanedir em' a dner
Arif olan her kelamn
Cevherin bilene sorar
Biliriz bu dnya fanl
Get edip gezen cihan
Bu eb de meth etsem gerek
Cami'-i Sultan Osman'

RAMAZANNAME

Ayn- dimi kendi cennet

Seyre seza cana minnet
Zl-kymettir asklan
Eriti Bari'den himmet
585

Karya kar mahfiller

Guya ki alm gller
Mezzin mahfili cana
akr andelib blbller
Gz grmemi pek mihrabdr
Pek alm mahitabdr
Stunlar devran eder
Rumileri bl-hesabdr
Kamile derler gel ben
Sarf ey le elde hneri
Grnce olmuuro hayran
Ga.yet mcella minberi
Yek kubbedir yok bahane
Ziyas doldu cihana
Siire-i feth yazlm
erevesine ahane

Orta babndan k ey can

Grnce olmuuro hayran
Sekiz musluk tevecchde
Ruh u eb bah eder revan

1 47

148
590

RAMAZANNAME

adrvann dr bab
Medhmde acizdir Niibi
n nerdbandan ey cana
Seyr eyle miih- taban

28b

Ayn- cennet kitabhane

Hakka ki dm iihane
Kem bakanlan kr etsin
Devlet-i AI-i Osman'a
tmaret drr bir yan
Fi-sebildir taam niin
Gk kubbede yok akran
Kaddi servi adrvan
Kendi drr mm'l-kyas
Ne ho dm meydana riis
ismi drr misk-i rumi
Zeyn etmitir has-ender has

FASL-I MDAD (KED)

Ben kimlere edeyim diid
Br kimse eylemez imdiid
Ben bir kedinin elinden
annn diid u feryad

RAMAZANNAME
595 Ba sokar kaynar kazana

Tutolup gelmez dzene

Ben elinden kan aiann
Komular der ki bize ne
Tahtaputa yann yatrr
Dedim kedi yok mu hatrr
Asla sklmaz viicdu
Bana byn oynatrr
Bizim evde mekfu tuttu
Hep kedileri uyuttu
Bir kaz kzartm idim
Ol kedi btnce yuttu
Gayele mehan kedi
Ne hodu bihr ne medi
Hilaf deildir bu szm
Bir kantar pastrma yedi
Bir gn bizim evde yatt
Halk birbirine katt
Hrsz kedinin errioden
ok komular evin satt
600 Bilmem

ki ne ahval oldu

Bu gayret banm deldi

149

1 50

RAMAZANNAME

skdar'a attm idi

Benden evvel eve geldi

29a

Bir lu'b ile tutdum onu

Boynuna taktm urgan
Aslan bakl bir kedi
Yo idi onun akran
Tketti bir desti bah
Uuyor gzde hayilli
Bir kantar pastrma yedi
Delmi dibinden uvah
FASL -1 KPEKLER
Aalar bakn szme
Bir nesne girmez gzme
Dn gece bir ka kpekler
Dtler benim izime
Gece karanlk grrler
Hrsz misali yrrler
Bir yad ademi grdkte
Dp ardna rrler
605

Bekinin feneri snd

Korkudan deliye dndil

RAMAZANNAME

Biz karanlkta giderken

Kardan bir kelb grnd
Yakn gelince havlad
Benim eteim kavrad
Bekinin halin grenler
Bildi ne hale urad
Bekiye biri sanld
Beki de gayet danld
Drt yanmz ald kelbler
Gittike artt bnlt
Kelbler ald drt yanmz
Bacaktan ak(t)t kanmz
Ellerinden aCiz kaldk
Kalmad hi dermanmz
Bekinin kapt hacan
Beki srd ayan
Kelbin bin de srad
Kapt bekinin kulan
610

Anndan beki alad

Gayetle cier daiad
Eline alp sopasn
Kelb alayna urad

1 51

152

RAMAZANNAME

Beki ehid olayazd

Gonca iken solayazd 29b
Bekiniz danldndan
Sakalm yolayazd
Beki sopaya yapt
Kpekler ile tututu
Elieirken kpeklede
Fenedi geldi yetiti
Beki haylice ceng etti
Kpeklere bir deng etti
Kpekterin baianna
Dar- dnyay (teng) etti
Datp cmle kelbleri
Cmlesi dndler geri
Bekniz bir erlik etti
Medh olunsa vardr yeri
FASL-I YALILAR
615

(Seyir) yerin peyleyeyim

Zevk u sala eyleyeyim
Yah seyri mferrihtir
Yallan syleyeyim

RAMAZANNAME

ifte ister piyade

nvan edelim deryada
Azn edelim yarfu ile
Olmasn kesel arada
Kurunlu mahzen mumhfue
Kirekaps Tophane
Fndkl'yla Dolmabahe
Beikta'da mevlev-hfue
Ortaky de hoa dm
Defterdar burnu dolam
Kurueme Arnavutky
Kayk yedee km
Bebek de dm kenara
Kayalardan bak Hisara
Baltaliman stinye
Blbller balad zara
620 Yeniky'de etme karar

Tarabya'da ettim zarar

Bykdere mferrihtir
te yanda Saryar

Kavak ile Beykoz gzel

Sultaniye de bi-bedel
ncirky hem ubuklu
Kanlca da etme cedel

1 53

1 54

RAMAZANNAME

Hisar ile Kkgksu

Kandilli'de kl cst cO
Vaniky'nde elenme 30a
Kuleli def'ider kaygu
enkelky'nde kl karar
stavrozda aceb ne var
Kuzguncuu neyieyeJim
delim azm-i skdar
Yal lar ettim tamam
Szmze var m kelam
Balie varsn eliniz
Dm1cyz subh ile am

FASL-I SAATLER
625

Geldim bekiden ilen

Medh eylemee sizleri
Bu gece size sultanm
Vasf edelim saatleri
Gecenin kutlusu ere
Aleme safa(lar) vere
Bah eder aleme safa
Saat de varnca bire
Geceler kutludur gayet
Eriir ademe rahat

RAMAZANNAME

Ey benim aam efendim

Vannca ikiye saat
Civanlar hallen hiilince
Meskenlerine erince
Tesblhini teknlr eder
Saat de e varnca
Geliser yazlan serde
Kef ehline olmaz perde
Mevlaya taat etmeli
Saat de varnca drde
630 Cann aluban die

Came-hab ol dem de
Gzler ukuyu arzular
Saat de varnca bee
Rahat adem bulunca
Dei hazr olunca
Uykunun tatl zaman
Saat altya varnca
Kulunuz bu sz dedi
Hasbihalini syledi
Hele ben gzm aarnam
Saat de olunca yedi

1 55

1 56

RAMAZANNAME

Sekizde adem yonlur

Uykuya gayet sarlr
Saat dokuzda sultanm
Mrninler kadre aynlr
Takalm kalmad tende
Szlerim tekmildir bende
Mevaya hacet vaktidir
Komutarm saat onda
635

Cennet kaps alr

Hulle donlan biilir
Saat onbire vannca
Aleme rahmet salr
Gark olur rahmetine kul
zzet ile devleti bul
Saat onikiye varsa
Olur cmle dua makbill
Szmz gayete erd
Kulunuz devlete erdi
Szlerimin nihayeti
Bahie minnete erdi
FASL-I BEZiRGAN
Szlerim rayegfn enim
Aleme dasitan enim

30b

RAMAZANNAME

Sizlere bildiyetim var[dr]

Bekiyi bezirgan ettim
Bu szlenn hep dastante)
Gitmiyor ba u bostana
Kim bilir gelir ya gelmez
Gidiyor Arabistan'a
640 Bekiye dua eyleyin
Yolun ak olsun deyin
Deryadan Msra gidecek
Bir kalyonun verdim (payn)
Gittii yolu bildirdim
Bekinin benzin soldurdum
Alp cmle meta'larn
Kalyon ine doldurdum
Bana ederseniz sua
Nedir Msr a gidecek mal
Minare glgesi ile
Davul tozu elli uval
Gider iken yolda katar
Lodusu kim alr satar
Poyraz geermi yollarda
Yolladm krk elli kantar 3 1 a

1 57

1 58

RAMAZANNAME
Beki ar yktr kurun
Yourt al krk elli arn
Her ne gtrsen satlr
Dilerim en ola arn

645

Her ne istersen alaym

Ben seni sadk bulaym
teden getirecein
eyi sipari (klaym)
Gz yan alma beki gel
Aka etmez t11- i emel
Bin guruluk anak mlek
Var imdi al etme cedel
Saknp deryaya dalna
Ban kavgaya salma
Bi (n) ake de verseler
Mazlfimun ahm alma
Lodostan al vafir yedek
Elde bulunsun sakla pek
B ir ey al ki fayda etsin
Kuru yere ekme emek
Zrtl alma sakn
Gelmesin bu yere yakn
Devlet kuunu aratr
Sana soluna bakn

RAMAZANNAME

650

Nedir dersen devlet kuun

Devlet kuudur baliin
Dilerim a beki senin
Devlet kuu ban yarsn
Beki sakalm tarar
Fikrinden ban yarar
Aalarm sultanm
Szlerimiz buldu karar

FASL

iFTAR

Beki bilmez hodu odu

ftara gelirim dedi
Bir inek buzasyla
ftara kalvalt yedi
Yedi okka peynr aldm

O yedi ben baka kaldm

Sofray kuruttun beki
Ben seni Allah'a saldm
Saldm frna bir kuzu
31b
Hem oka komular tuzu
Ben bir lokma atamadm
Yedi hi kalmad tozu
655

Toz eker ekti kaymaa

Bekiye iftar koymaa
i nehan .vyu mu bilmem
Bekiniz bilmez doymaa

1 59

RAMAZANNAME

1 60

Doymasdr yle dursun

Su imesine ne dersin
Hammarnn su haznesine
Allah berekatlar versin
Versin moradm Allah
Beki duyar ina-Allah
B ir fnn etmek de verdim
U. dimez syler eyvallah
Allah(a) kldm ok dua
Makbfil ede onu Huda
Cssesine gre imi
Pilav yemesi de hakka
Hakk' olursa byle olsun
Bekiniz dernann bulsun
Bu kadarca ma' ziir ola
Szmz balie gelsin
FASL I KIZKULESi
-

660

Khne szleri nidelim

Taze edalar edelim
Bu gece size aalar
Kzkulesinden vasf edelim
Gayet mferrihtir hele
Zevkini grenler bile

RAMAZANNAME

Ortasnda deryfuun
Benzer kafes-i blble
Kulesi yaplm Hi
Tatl su eker misali
B ir kerre gren adernn
Gitmez gznden hayali
Her taraf toplan hazr
Penceresi bahre nazr
Bir dut aac da bitmi
Sayesi gayetle kaahir
Drt yann() alm derya
hata eylemi giiya
ylece nakl eylediler
Bir kz iin olmu bina
32a
665

Yaplm bir ali fener

Her gece subha dek yanar
Banisine sad aferin
Komu cihanda bir eser
Bir taraf skdar'(a)
Kar etmekte nezare
Ramazan yaz gn oldu
Giderler anda iftara

161

1 62

RAMAZANNAME

Ne zevktir arifler gide

Ol mahalde iftar ede
Deyesin seccadeyi
Kenar- Bahr- sefid' e
Zevkine hi doyulur mu
Gnl arzusun alr m
Kzkulesi oldu tarnam
Bekiye ihsan olur mu

FASL - I ZGRTLK
Beknz ftiira dald
Ban kavgaya sald
Aatarm bekini(zi)n
Zrtlk yakasn ald
670 Geldii

yerleri bilmez

eminin yan silmez

Bekiniz daima alar
Zrtlkten yz glmez
Zrtlk ok i ettirir
Dalarda koyun gttrr
Baa ne byk beladr
Batan sarn sattnr
Zrtlk yakama uydu
Ahvalimi alem duydu

RAMAZANNAME
Feryad zrtlk elinden
B izi ryan edp soydu
Ne mintan kald ne bini
Ne altun kald ne gm
Cmlesini hie sattk
Zrtlk bize etti i
Bakkal olsam yok sermaye
Vann verdim yamaya
B izi bugn felek da(hi)
Zrtlkten sald ferya(da)
675

B ulamaz bir are zrt

Der yanar nare zr1
Sermayesi yok elinde
Yapmaz kare zrt

32b

Uzatma gel keHim kes

Kabiii ey le beki nefes
Eer nasihat istersen
Zrtle etme heves
Davulcunuzdur syleyen
Zrtlk naklini diyen
ahm zrtlk deil mi
Bizi davulcu eyleyen

1 63

1 64

RAMAZANNAME

Bizi gayet skt kllet

Ltfunu eylerim minnet
Zrtlkte kemter vardr
B abie ediniz himmet

FASL - I BAYRAMLIK
Bayramln verdim giye
Seyr eden yakm diye
Bir donluk uka verirdi m
Bir renk bulaydm bekiye
680

uka satard bir firenk

Gsterdi bana trl renk
Deme ukay beenmez
ldm yoruldum gezerek
Nar iei grdm onu
Leke gtrmez hazan
Zmrdi yeil beendim
Mahzen kaba bi-mani
Bed renkler ire padzehir
Beyaz uka gtrmez kir
ngiliz ukas olsa
Boncuk mavisi giyilir
Fstkinin tatl reng
Menevi gtrmez cengi

RAMAZANNAME

St mavisi kir gtrmez

Uiciverd de vermez rengi
Gl erheti rengi gzel
Atei uka bi-bedel
Asma filizi naziktir
Kahve rengi olsa muhal
685

amfst rengi a'la

Hoa renktir gl-i ziba
Glpenbe de gayet nazik
Fesrengine olsa baba
Ilg iei ra'nadr
Blbl dima a' ladr
Meneke moru sultanm
Somaki de bi-bahadr
Kuyumcu ttnn grdm
Gnein rengin beendim
Kimyon] ile tarini
Gmiye var pesendim
Bahr-i meaniye daldm
Hemen h1tfunuza kaldm
Bakkal kasaveti derler
Ben br baska) uka aldm

33a

1 65

166

RAMAZANNAME

Bek sen esle szm

Aama tuttum yzm
imdi baliim verirler
Mesrfir ederler zm
690

Sarn bana sarn

Gideriz arya yarn
Aalarm iki gzro
Bekiden beni kurtarn

FASL - I BAKLA VA
Devr eyledike mihr mah
Hemrah ola avn-i ilah
Yen ieri kullarna
Bakiava verdi padiah
Alayn seyr eyledim
Gr ki ben bana neyledim
Grdm resm-i alay
Sizlere bir bir syledim
Karakollukular dal tes
Bilennde srklar pes
Bab- hmayundan alp
Kiasma gider herkes
Yazclar aJay dzer
Her birin yoluna dizer

RAMAZANNAME

ki sra alay alp

Alar arada gezer
695

Bu gece onalt say

Gidiyor Ramazan ay
Yenieri padiahtan
Ald bugn baklavay
Kularn miskim yava
Bekiniz(in) ii hava
Ramazann onbeinde
Kullara kt bakiava
Canm seyiri istedi
Beki de gidelim dedi
Vardk Saraymeydan na
Grdk ki dahi gelmemi

33b

Ocakllar koutular
Cebeciler bozutular
Devletimiz izin verdi
Baklavay kaptlar
(Seyre) durduk sabr ilen
Cmlesi gelir alaylan
Cmle karakollukular [bile]
Dal fesli dolama ilen

1 67

RAMAZANNAME

1 68

700

Bu gece snbli hava

Kularn miskini yava
Krk gn krk gece ah itsem
Ne brek var ne bakiava
Sylenn der mektUbunu
ad ola kalb-i mahzfinu
Nur ota kabri ki kurmu
Sultan Sleyman Kaanfini
Sultan Sleyman yoludur
Al-i Osman' n gldr
Yenieriterin piri
Hac Bekta-i Veli'dir
Bekiniz ho ad eyler
Beyhfide kelam neyler
Bekiniz bir beyit yapm
Bakiava hakknda syler
Derde devadr bakiava
Cana safidr baklava
Yi [ye] medim am doyunca
bret-nmadr bakiava

YEL LE YUF FASLI

705

Aam

hizan sanma biz

Bi-huzfir etmeyem sizi

RAMAZANNAME

lyd-i erif geldi beim

Giydireyim bek:inizi
Bekiye lazm bir kafdan
Terziye dikdirdm koftan
Entarisini sorarsanz
Dikdirdm yel ile yuftan
Dirig olmaz gelen elden
Beyhiide sylemem dilden
Poyrazdan gmlek dokuttum
Gmleg[in] ei karayelden
Bekinin minneti oktan
Verir ne istersen Hak'tan
Bekiye bir alvar yaptm
ki gzm asl yoktan 34a
Bekiye ettim ihsiin

ad olup sevinsin can

Afermden cbbe kestim
Poh pohtan ettim mintan
7 1 0 Bekiyi

giydirdm batan
Fesle sarn yokutan
Kua bad- hevadan
B inii kesdirdm ktan

169

RAMAZANNAME

1 70

aptan yzk parmana

Rzgar pabu ayana
Bekinizi sorarsanz
Davut alar solana
Verdiim esbab giysin
Sarn bir yana esin
Bu gece bakiava yedim
Bekinin canna desin
lmesin beki tasadan
Ar eylemesin kimseden
Bayram harh verdim
Bekinize bo keseden

(FASIL)
Beki mliikane bakar
Gk ap cihana bakar
Onbir ayda ii hava
Hemen Ramazana bakar
715

Ylda bir ayla i bitmez

Tasas yrekten gitmez
Neyler idin bekilii
Hamalln nene yetmez
Her oyuna akh ermez
Deme ykten yz evirmez

RAMAZANNAME

Bir yol eli ile tartar

Beki ar yke girmez
Bekinin sz halici
Bu sene bunda kalc
Urganlan eski amma
Yen ilemi arkalc
Bu sene beki semirdi
kr moradna erd
Beki senin arkahem
Bu gece dme girdi
Beki gnn geti byle
lr isen bana syle
Semer ile arkalc

34b

Oluna vasiyyet eyle

720

Beki fenern yok feri

Dnbelee gerdim deri
Beki baba sen de sz tut
Pekice yaptr feneri
A lem sana bakrd
Grsem diye akrd
Srk hamal olaydn
Beki sana yakrd

111

1 72

RAMAZANNAME
Akim derebilir misin
Cevab verebilir misin
Seksen okka yk altna
Beki girebilir misin

BekiDizin yk ar
Arkasn etmi yar
Sekiz btn sornun ile
Kahvealts bir sr
SARRAC FASLI
Szlerim hep drdanedir
Drr-i nazm(m) ahanedir
Sizlere medh edeceim
Bu gece sarrac-hfuedir
725

Be kapusu vardr ayan

Ehl-i dilden olmaz nihan
Dllanlan kagir bina
Cedid oldu yle seyran
Cildeleri ellerinde
Petemal bellerinde
Tglann() deste alp
sm-i Huda dillerinde
Her dkkann ustas var
lerinin deslesi var

RAMAZANNAME
Nevregfu kullanrlar
Hem de birer mutas var
Kahya ile yiitba
nndeki somaki ta
ineleri kat haya
Baklan grr ii
Ustas oktur beyzden
Saklasn Hak yavuz gzden
Bir blk ustas iler
Snnah telatin czdan
730 Ustasnn ou hac

Bir bl masarac
Bir kuyu var ab- hayat
Sair kuyulan ac
Dkkaniann erken kapar
Her biri evine sapar
Bir bl tegeltici
Bir bl eer yapar
Yol erkan gtrnektedir
Pir(e) dua etmektedir
akirtlerin bir g ii
stad ile bilmektedir

35a

173

1 74

RAMAZANNAME

stadlan izzettedir
akirtleri gayrettedir
Her dkkanda be akirt
stadna hizmettedir
Gayet mferrih yerleri
Cmle pir perverleri
Kimdir diye sorarsanz
Mfti-i sarrac pirleri
735

Ustalar diziimi saf saf

Saraiardr byk esnaf
Sandklar bir tarafta
Vasf olundu cmle etraf
Sual ederseniz eer
Her kii semtini er
Sarrac-hane vasf olundu
Efendim bahii deer

SIRMAKE - HANE

FASLI

Bekinin gr unvann
Lat cevahir kann
Medh eylesem gerek size
Srmakelerin hann
Odalan eyle seyran
Her birinde hfiri glman
Sandklar nlerinde
stadlan belli ayan

RAMAZANNAME

Sandk stnde milleri

Hakk zikr eder dilleri
Harldeden srma ekerler
Vardr erkan yollar
740 Direvii delik dzer

Muta elden ele gezer

Srma knhoca elde
Ustas canndan bezer
Nice vasf edeyim sana
Odalar kagir bina
Kamiller bulmu yolunu 35b
Yol erkan ko(mu)lar ana
Gmle oynar elleri
Alr taze glleri
Hayal-ender haya eker
Gmten srma telleri
Kaps alidir ali
Derunu deildir hali
Bir bl klapdanc
Ellerinde baka hali
Kesmen ltfu gerlafardan
Balayalm dualardan
Tanr srmake-haneyi
Emin etsin hataiardan

1 75

176

RAMAZANNAME

745 Sorarsanz dahi ne var

Matrak ile rs de var

Ey benim aam efendim
Szlerimiz buldu karar

Gezer sen am u Haleb

Var mdr naziri aceb
Srmakelerin ahvalin
Nakl eyledim sizlere hep

kat yaplm odalar

Szmz na'zr tutalar
Niyazmdr aalardan
Bahiciimi atalar

PRELER FASLI
Szlerim ermez gayete
Balayalm hikayete
Bu gece geldim sizlere
Pirelerden ikayete
Gayetle oktur sultanm
Aktrlar her dem kamm
Bir gece rahat vermezler
Elerioden yand canm
750 Dt peime bir pire

Dilerim ki yere gire

RAMAZANNAME
Bir lu'b ile tuttum onu
Pi-eyi urdum zencire
Zenciri krd da kat
B ana trl iler ab

Zabt edernedim pireyi

Elimden ku gibi utu
Pirelerden haJ.m yaman
Ellennden daim aman
Benimle nice tututu
Bir pire gayetle dizman
Pireler girdi kanma
Cem' olurlar hep yanma
Br pireylen gle tuttum
Yendi beni bak halime
Pirenin dirisin rumm
Gayetle irisin tuttum
Derisini yzsem gerek
Pirenin birisin tuttum
155 Bir pire tuttum baya

Elime girdi ayat

ldrp yan tarttm
Elli kantar geldi ya

36a

177

1 78

RAMAZANNAME

Keklik gibi durmaz seker

Adem elinden ne eker
Bir hfini zalimdir pire
Ademin kann ier
Pireler bunu duydular
Birbirlerine uydular
dler gvdeme benim
Batan aya soydolar

Su gibi her dem akarlar

Yolum stne karlar
Baliim verin gideyim
Pireler yola bakarlar
Yeylerim daima feryad
Ediniz haline imdad
Pirelerden halim yaman
Edin beni gamdan azad

KALYONLAR FASLI
760

G edin neler syleyem

Tersane vasfn syleyem
Aalanma bu gece
Kalyonlan vasf eyleyem

RAMAZANNAME
evket-i al-i Osman'a
Revnak verendir tersane
Da gibi kalyonlannz
Da- demodur dmana

Vardakosta anbarl
Da gibidir kantarl
Her biri bir kal'a deer
Yiitleri olur arl
Deryada nvan gsterir
Ziyneti elvan gsterir
Seyr ey le yaldz kly
Manend-i hban gsterir
Ademin erimez akl
Di11e mmkn deil nakli
Mavi kll bi-bedeldir
Biri de san kuakl
765

Kapudane dehr(e) yrr

Gya ki bir server yrr
Batuma bir kal' a deer
Deryada serbeser yrr
ktkta bahre iryale
Kffar alayna sala
Umanz Malta katirio
Vardakostasn ala

36b

179

1 80

RAMAZANNAME

ahin gibi isperkl

Mahitabdr yldzk h
Mevla hat:fu:lan saklasn
Hakka gzeldir ayk h
Barkimm vasfn sonna
Kr at bal deyip dunna
Derya-y akta gsterr
Rettan yaldzb hunna
Sinabdan ikisi geldi
Malta nn banm deldi
iftebaheli birisi
Ejder bal da gzeldi

110 Kilid-i babnair biri

ifte bela yanda biri
Karavele ku misali
Deryada umakta biri
Yoktur naziri bunlann
Banm yakar kffann
Sizlere eyledik tamam
Evsafm kalyonlann

ESNAFLAR FASLI
A beki bahhn dene
Bilir misin kata sene

RAMAZANNAME

Diba kuma kestirelim

E gidelim biz sittine
Hana girmi bobaclar
Altyan kaklar
Krklere atm kaldm
styan aynaclar
Kat oktur koyumcular
Etrafnda kolanedar
Srrnake (ve) rakyeciler
Ne hoadr nakyaclar

115 Vardm baktm sahaflar'a

Szm yoktur esnafiara
Mest pabu lazm geldi
Sapverdim kavaflara
Esnaflarda ok haclar
Ne ziynetli yorganclar
Halladar pamuun atar
Teye diker kavukular
ardlar meyanclar
Tarpuular abaclar
Bit pazannda geziir
Kat oktur koltukular

37a

181

182

RAMAZANNAME
Mutaflarla sorguular
Bir srada kalpakdar
Kavaflar kart kart
Ara yerde nalacdar
alnsa dinlenir sazlar
Yazn giyerler beyazlar
Ara yerde kalm durur
adrcdarla kazazlar

780 Yah iler rekiler

Tahin lkanr yaclar

Bacacya yamak olur
Ekseriya sandalcdar
Tabak ile kiriiler
Kap kalaylar kalayetlar
Mteriye rayet eder
Ekseriya harnamedar
Ta'n etmesin bizi eller
Daim medh eylesin diller
Selman- pak kekleri
Her yerde vardtr berberler
Mahalle gezmekte beki
Esnaf deil keresteci
Dlger -stvact nakka
Ara yerde kalm camc

RAMAZANNAME

MARET FASLI
Gr bekinin maharetin
Gne gne hikayetn
Vasf eylesin size bu eb
Ayasofya imaretin
785 Ehl-i derde deva etti

Alemi pr-ziya etti

Ayasofya cami'inde
Bir imaret bina etti 37b
Kapsna eyle naza
stnde var kubbeler
Arneler altun eylese
Yaldzlamp gsterdi fer
Kaps rahtas nar
Sakfndaki nefs-i nigar
Glen-i Ayasofya'da
Ald yine nevbahar
G eyledim sadasm
Seyr eyledim edasn
Nazik bina eylemiler
Mtevelli odasn
imarete softa e
B irer tas orba der

1 83

184

RAMAZANNAME

Pencienbeh gnlerinde
Pilav ile zerde pier
790 Fokara doyar ana

Var m szn nakkana

Altun ile her kapda
Ayet yazlm tana
Dt hele nazk yere
Hayn yazlsn deftere
Fodla pier frnnda
Nan- aziz tatibiere
Softalar mekan belli
Kap st altun halli
Matbahnn alar
Fokaraya tatl dilli
Tarihleri yazan var
Eksik deil dzeni var
Matbahmn hem iinde
Drder kollu kazan var
Giin stad ne fend etti
Her yann gzel bend etti
Bu imaret binasm
Grenler hep pesend ett

RAMAZANNAME

795 Bu haycad olunca tamam

imarete olmaz kelam

maretten garaz ancak
Fokaraya bezl-i taam

UAKLAR FASLI
Davulun bendin dzerken
nci revahir dizerken
Bir uak ard beni
Gece davulla gezerken
Ben sylerim kendi gler
Benden tuhfe szler diler
Beni syletir kendisi
Bekinin klahm alar
Bakan haline oan
Belinde gm kuan
Bir rek nar bahi verdi
Kendi tlm san
Uaklarn hali belli
Kimi olur dudu dilli
Kimi dnbelee heves
Kimi drlk alar zilli
800 Grdm cihada ok vadi

Hamdlilah gnlm adi

38a

1 85

1 86

RAMAZANNAME

Mevla hatadan saklasn

Kimin var ise eviad
Hak bu kim evin gldr
Ana baba blbldr
Aalarm uacklar
Ba- cihan snbldr
Seyr etdim helvaclar
Konuklam haclar
Aatarm uaklarn
Gayet byk aclar
Bir araya gelmi drd
Bizleri seyran ederdi
Keiboynuzun yemiler
ekirdein bahi verdi
Saydm onalt ekirdek
Syledi bana glerek
El kaldrp ettim dua
Sa olsun dndke felek
805

Mevla versin rnr-i tavil

Gstermesin hergiz melil
Saklasn yavuz nazardan
Cmlesini Rabb' 1-Celil

RAMAZANNAME

TAVUKLAR FASLI
Devr ederek geldim size
Trl gevher aldm size
Horoz ile tavuklarn
Ahvalini buldum size
Onbir tavuk aldm idi
danesin sansar yedi
Bir siyah tavuum dahi
Kedi ile gleirdi
38b
Aalarda olur budak
Eyyb'e yollarlar adak
Tavuk ne syler komular
arrlar gd gd gdak
Bir tavucam gsterdim
argan idi susturdum
Bir Msri tavuum dahi
Kuluga olmu hastrdm
810

Sekiz dane pili kn

Her birine gnlm akt
Bir ihtiyar validem var
Her birine bir ad takt

1 87

1 88

RAMAZANNAME

B irinin gz a idi
B iri dopdolu ya idi
Birinin ad karyad
Biri baba ola idi
Bir gn de bir aylak geldi
Sekizini birden ald
Tavuklar sansar yedi
Bir dane horozum kald
Bir gn boaziadm onu
Aalar grn seyran
Pak edip ocaa urdum
Kzartmak istedim onu
Auba tuzunu tattm
Piti mi diye oynattm
Pimee asla gnl yok
gn a gece kaynaltm
815

Krk ekmekten usadm

Ate karsnda yandm
Tencere bir yol gmledi
Yerle gk ykld sandm
Grdm horoz cevlan eder
Tencerede devran eder
Durmayp kanadn arpar
kmak iin efgan eder

RAMAZANNAME
Tencere kapan at
Bir kere kapan arpt
Zabt edernedim horozu
Tencereden kt kat
Ardna dtm avare
ldm yaJvara yaJvara
Grdnz ii komular
Tutmaa ediniz are

39a

Nice olur turulmazsa

Horozcuum gelmez ise
Bekiniz divane olur
Bahiin alamaz ise

RDEK LE KAZ FASLI

820 Babna geldim syleyem

Bu eb ne buldum syleyem
ki rdekle bir kazn
Nakn aldm syleyem
Bir llSlarnn var br kaz
Gfiya bir balahan kuzu
Sizlere nakl eyleyeyim
Eer dinlerseniz bizi
B ir gn iki rdek alr
Yelerek evine gelir

1 89

1 90

RAMAZANNAME
Ordekieri de baheye
Gezin diye salverir
rdekleri ok kaz grr
Bunlarn stne yrr
rdekler bu hali grp
Birbirlerine arka verir
Kaz ister bunlan de
Bunlar bakrlar ge
ki taraftan sarhp
artrlar de de

825

Kaz alr birin altna

kar oturur stne
O hali grnce ei
Acayp yanar dostuna
rdek yapt (bir) gr ii
Kapt yerden kaya ta
Kaza frlatt ol rdek
Kazan da yanld ba
Bandan aknca kan
Kazn da acd can
Onun da kapt .boynundan
Ol biri ald taban

RAMAZANNAME
rdek buldu kln
Almyor soluunu
rdek kafadar eyledi
Buldu bir Hind tavuunu
Gtrd kazn stne
Kazla dvrnek kasdna
Hind tavuu da kabard
Bir sopa ald desline
830 Tavuka kard kaz

Var idi anda bir taz

Kaz ile taz bir oldu
Tavuk eyle(di) niyaz

Taz tavukla biliti

Aina imi grt
Araya grp sulh etti
Kaz ile rdek bart

KULAR (FASLI)
Grdnz m bu ileri
Beki ile glleri
Geldim bu gece sizlere
Saysam gerektir kular
Blbln hubdur sadas
Dinlenir nazik sadas

39b

191

1 92

RAMAZANNAME
Yeiller giymi salnr
Dudunun eker gdas
Olur gercin takla-baz
ahln eder yksek pervaz
avka da bir garib kutur
Karga kular ire gammaz

835

Avclara lanm olan

Atmaca ile balahan
spir de bir kutur hala
Deryada gezer yelkovan
Havada oynar gercin
Semizdir yenir bldrcn
Kumru ile geyik kuu
Bir acep kutur balkn
B iri dahi alkuu
Hoa ter ayrkuu
Sgln hele nazik kutur
B iri dahi hayrkuu
Tuma Badad'dan gelir
Toy dahi gayet bn olur
Kerkenes dahi bir kutur
Akbaba bin ylda lr

1 93

RAMAZANNAME

shak kuu der ya ishak

Bir ku da var demirkaynak
Sere bir ehri kuaz
Suya dalar karabatak
840 Krlang eyler pervaz

Seyr etdiniz mi ahbaz

Keklik ile il ebadil
Tavus eder halka naz
Ankay hi grm yoktur
Hdhd kuu geri oktur
Leylek de bir apdal kutur
Biri dahi yusufcuktur
Zaganosla deve kuu
Kuzgun da gzetir lei
Hazrbasan da bir kutur
ahn olur kara kuu
Kularn fasl sylendi
Aam efendim elendi
Balie varsn eliniz
Faslmz btn dinlend

YA - NAME
Nakl edeyim size yeksan
Nice halk olundu insan

40a

1 94

RAMAZANNAME

Yaratt kuru balktan

Can erip eyledi ihsan
845

Aslmz nki topraktr

Halk eden Gani Mutlak'tr
Bizi yoktan var eyledi
Ona hi phemiz yoktur
Byledir n emr-i Yezdan
Bir pare meniden insan
Dokuz ay on gn elenir
Anann karnnda olan
Emr olup kar dnyaya
Alayp balar veylaya
Bir yana girse uak
Benzer ondrdnde aya
ki yanda sz anlar
yanda hem (sz) syler
ismin arsalar dinler
Drt yanda gler oynar
Be yanda oynar gezer
Altnda akln dzer
Yedide anlar her eyi
Sekizinde okur yazar

RAMAZANNAME
850 Dokuzunda fehm anar

On yanda atar tutar

Onbirinde mahcb olur
Onikide vekaar satar
On yanda seilir 40b
Ondrtde gl gibi alr
Onbeinde artar naz
Onaltda i g olur
Onyedide urar derde
Onsekizde gider perde
Ondokuzda yiit olur
Yigirmiyle yirmi birde
Otuzunda adil olur
Krk yanda kamil olur
Ellisinde dner devri
Altmnda amil olur
Yetmiinde gelir pirlik
Sekseninde gider dirlik
Doksan yana varnca
insanda kalr m erlik
855 Girse insan yz yana

Beliilar er bana

1 95

1 96

RAMAZANNAME

Kamil olan tahsin eder

Bari Buda'nn iine
Ahir eyledim kelam
Szlerim buldu nizarn
Aatarm bin yaasm
imdicek gelir in' arn

SlANLAR FASLI
Bekiniz gezer yorulmaz
Hali alvali sorulmaz
Aalanm bizim evde
Sanlardan oturolmaz
Kulak ururlar dinlerler
yle oktur ki kaynarlar
Tavan inde sultanm
Sanlar cirid oynarlar
B ze trl cefa etti
Hep kedileri uyuttu
Sanlarn padiah
Bizim evi konak tuttu
860

Her ne bulursa gtrr

Peynirin iin bitirir
Bahe iinde beleri
adrn kurmu oturur

RAMAZANNAME

Tavlada durur atlar

Yannca gezer ideri
Kahvealtsn sorarsan
Kazanla kaynar stleri
Hele gayetle doldular 4 1 a
Yzbinden artuk oldular
Bu gece sanlar bizim
Kazann dibin deldiler
Bunu bir gafil sylemi
Sanma ki beyhOde demi
Sarac-hanede bir san
Nalacnn rsn yemi
Bir sann bak hatine
Bir balta alm eline
Evimi ykmak istiyor
Urmu evin temeline
865 Bu szde yoktur yalanm

Ald sanlar rnekamn

Drt yanm alrlar benim
Uyumaa yoktur canm
Geziirler basbaya
Tketirler bal ya

1 97

1 98

RAMAZANNAME

Kalmad hep tkettiler

Mahallede yn yapa

KEDiLER SlANLAR FASLI

Beki kulun geldi bilin
Dinlernee megul olun
Kedi ile sanlarn
Faslm sylesin kulun
Evimizde oktur san
Yzellibin dersem inan
Sanlarn dmandr
B ir kedim var ad aslan
Bir san var ad kaar
Kapal sahan aar
Kedinin elinden san
Delikten delie kaar
870

Beki aay gldrr

Halini size bildirir
Aslan kedi ise yavuz
Gnde ellisin ldrr
Sanlar bir yere gelmi
Krkbinden ziyade olmu

RAMAZANNAME

Aslan kedi uyur iken

Sanlar etrafn alm
Aslan bir kerre uyanr
Drt yana bakar yalanr
Sanlar kamayam diyip
Birbirlerine dayanr
Aslan kedi gr .ne yapt
Srayp birini kapt
S anlarn ilerinde
Gine bir vaveylii koptu
Aslan kedi ekli doan
Krk ellsin birden boan
B ir i etti sanlara
Sanlar oldu dardaan
875 Ceng edip yoruldu kedi

B ir yerde kvnld kedi

S anlar gine geldiler
Grdler uyurdu kedi
Kimi haner kmi bak
Kiminin elinde nacak
Kaar sann elinde
Bir kemendi var atacak

4 1b

199

200

RAMAZANNAME

Kimi kl kemi tfenk

Kimi kazma kimi krek
B ir ka da arabayla
Bir top gtrd ekerek
Yatar iken kedi derdmend
Sanlar attlar kemend
p stne sanlar
Drt ayan ettiler bend
Kimisi der ki asalm
Kimi der [ki] ban keselm
Kimi der sahibi geldi
amata etmen susalm
880

nk ben de eve geldim

Ola(n) ahvaileri grdm
Sanlarn bu fendine
Hayran olup bakakaldm
Beni grnce sanlar
Birbirin koyup kaanlar
Bin altun(a) her bir delik
Bulamaz delik sanlar
Kedinin ipierin kestim
Sanlar stne saldm
Krma ile tkenmiyor
Ben de bir sprge aldm

RAMAZANNAME

Kediye eyledim yardm

Krkbin san ben ldrdm
Ev iinde sanlar
Sprge ile sprdm
Aslan bilir kolayn
Bozdu san alayn
San ise ziyankardr
42a
Hem de tuz ekmek hami

HAMMAMLAR FASLI
885 Vasf edeym hamamlar

Her birinin var namlar

Lleleri azn am
stne nazr camlar
Srnrler sabun kese
iinde adem terlese
Bu gece biz hamamlar
Taksim edelim herkese
Haydarpaa kekleri
Hocapaa uaklar
Gayet ile mnasibdir
Yedikule tabaklar
Her hamamn var hir nam
ardakl' nn ihtiam

20 1

202

RAMAZANNAME

Gayet ile mnasib(dir)

iiye gece hamarn
..

Vefa hamarn galibdir

Herkes safaya talibdir
Kadasker hamarn da
Muhzrlara mnasibdir
890 ifa

hamamnn cam
Hastaya vermez alam
Grn mnasibdir dedi
Kanburlara srt hamarn

Souk harnarnda gir krke

Batrma kendini irke
Gayet ile mnsasibdir [hele]
nadiyye kaln trke
Gahice gr Azablar' a
Urama tabutablar' a
Ne gzel uymu didiler
Sanh da Arablar' a
Hamamlar okur ezber
Hasa gider oktur diIber
Deliye Zencirli hamam
Macuncuya Tiryakiter

RAMAZANNAME

Fikr ile daima engine

Bak esbabn(n) sengine
Kasavette zrtlere
engl hamarn rengine

895 Hackadn ergenlere

mrohor da seyislere
Arpa hamamma dahi
mrohor olanlar gire
Hamamlarn lutfon bilen
Sultanhamamma gelen
Yosmaya hanerli hamam
Hrsziara zindan dilen
Hamam iin k yollara
Gel sakn dme dillere
Hmar hamarn dlgeriere
Ayazpaa'y kellere
Balat sezadr krkye
Ayvansaray yelkenciye
Gayet mnasib deil mi
Fenerhamarn bekiye
Gezerim ben subh ile am
Aalardan grdm ikram

203

204

RAMAZANNAME

Hamamlan taksim ettim

Szlerimiz oldu tamam

FENER FASLI
900

Medhe geldim ben szleri

Gfi ediniz bu kemteri
Vasf edeyim bu eb size
Yeni yaplan fenen
Aam medhe seza oldu
O yerler rOena oldu
Aurkap'yla atad
Arasnda bina oldu
Seyr eyledim gernamesin
Eylemi cam dimesin
Kubbesi kurun rtl
Seyr eyleyin endamesin
Etraf camdr ihane
Kardr babr- ummana
Yeni fenerin ziyas
a'a'a verdi cihana
Dua ederim her dernde
Sezadr vasf edersem de
Hakka ki bu all fener
Bir eser oldu alcnde

RAMAZANNAME

905

Fenerbahesi feneri
Yaplm kadimden beri
Hem Kzkulesi' nin dahi
Yanmakta her eb feneri
Gemiler enginden gelir
Bir Uihza lodusu bulur
Lodosta gelen gemiler
Feneri niane alr

43a

Byle olur kaidesi

Gelir cmle aidesi
Daim olur fenerierin
Gemilere faidesi
Ziyas tuttu cihan
Nice vasf edeyim onu
Her gece subha dek bekler
Fener derya ve umman
Dilde ayan olmu fener
Mihr-i cihan olmu fener
Gemileri bir bir sayar
San dideban olmu fener
901

Rfiena oldu ol fener

Pr-ziya oldu ol fener

205

206

RAMAZANNAME
Gemileri gzetmekte
Pek safa oldu ol fener
Fener pek riiena oldu
Acayib bir ziya oldu
Hakikat ol fener hakka
Vasf etmee seza oldu
Fener vasf tamam oldu
Szlerimiz nizarn buldu
Bu kadarca ma'zr olsun
Szmz babie geldi

SULTAN MEDMED (CAM) FASLI

Szm cmle misal oldu
Getirdim bir hayal oldu
Huda'ya hamd kr olsun
Havalar i'tidal oldu
Bu ehr-i saadettir
Cihan(a) izz devlettir
Safa v zevk ider alem
Zaman- emn rahatdr
915

Edip cam'leri cevlan

Cemaat cem' olur her an

RAMAZANNAME
Sultan Muhammed Cami'in
Arifler ide yz seyran
Ol cami'in cem' iyyeti
Her serginin var ziyneti
Trl teffuiikler ile
Her birinin var kymeti
Trl trl fafurlar
Kase bardak billrlar
Gne gne llerler var
43b
Dklmtr gz nrlar
Ttncler dizilmiler
Paraclar dzlmler
Manavlarda armut erik
Vine kiraz ezilmiler
d anberler yanar
Kimi satar kat fener
Glab ile iek suyu
Glabdanlar elde dner
920 adrvann ii dolu

Kaplamlar sa solu
ol kadar zdiham var ki
Gernee bulamam yolu

207

208

RAMAZANNAME

Tablakarlar dizin dizin

Her tarafa a bak gzn
Arifane bir safadr
Yaran ile sen de gezin
Sultan Muhammed ummandr
Her trl ey firavandr
Bir kaps Bovaclar
Bir kaps Karaman'dr
Her tarafn seyr eyle gez
Lazm olan al erez
Karadeniz tarafnda
Kesb-i hava eyle biraz
Karaman dan al ei
Biri satar o brei
Makamalk simid aln
Sornundur dinin direi
925 Bek halmi komuyor

Bahi isteme demiyor

Bana der ki dahi syle
Galiba bahi umuyor

SOYGUN FASLJ
Laf u gzat neyleyem
Nazik hikayet eyleyem

RAMAZANNAME

Beki babann halini

Sual edersen syIeyem
Bekiniz karda im
Bir binyle halda imi
Yola kar kardalar
Beki cmleye ba imi
Birisinin ad Receb
Hiliif deil etme aceb
Kk kardann dahi
Hem ad imi Msteceb
Bunlarn var bir katn
Msteceb saymaz hatr
Receb bein de belinde
Vard bir Aydn satn
930 Katra gahi[ce] binerler

Gahi yryp inerler

Sz uzatmayalm biz
Bir deirmene konartar
Deirmen de viran imi
Battal hayli zaman imi
Meer ol battat deirmen
Hrsziara mekan imi

44a

209

210

RAMAZANNAME
Bunlar uyur rahat ile
Biri bekler nevbet ile
Krk bariimi gelir basar
Deinneni gaflet ile
Receb uyanr can atar
Halk bir birine katar
Bu beki-yi bi-areyi
Haramiter gelir tutar
Ol birleri olur taban
Tutarlar biri beyaban
Beki hrsziara der ki
Ben atann yahi sapan

935

Bunu bir bale koyarlar

Yzn gzn yuyarlar
Altun var bekide diye
Batan ayaa soyarlar
Bekinin ahir deminde
Kemer grrler belinde
Drd yann arayarak
aka bulurlar cebinde
Birisinin yok gm
Biri kzl gel gr ii

RAMAZANNAME
Ol birine de bakarlar
Ol dahi bir egser ba
Yznden kmaz boyalar
Bin kez su ile yuyalar
Bekinin bir eyi yoktur
Meer derisin soyalar

UYKU 'ASLI
Ar u gayret gtsem gerek
Trl raha gitsem gerek
Bekinizn uykusunu
Sizlere nakl etsem gerek
940 Fenerde mumu yanmyor

Uykuya hi dayanmyor
gn gece uyusa
Beki uykuya kanmyor
Gr neler olur cihanda
idince atm anda
Bekinizin de babas
Beki imi bir zamanda
Uzunarda dayanm
Sehilce uykuya varm
Ayandan srmler
Tahtakar a'da uyanm

44b

21 1

212

RAMAZANNAME

Kardan hi sormayn
Saknp ona glmeyn
Yedikulede beklermi
Sakn yzne urmayn
Bir gece uymu kalm
Uykuya ziyade dalm
Ayandan srmler
Kendin ekmece' de bulmu
945 Haberin al neticesin

Beki bekler her gecesin

Dedim canm beki baba
Uykuya sen nicesin
Beki dedi ben sanrm
Uykuya ok dayannn
Belgrad'a srseler
Ben Sofya' da uyannn

Beki sopaya dayand

Biraz uykusuna kand
Sekiz beki davul aldk
Hele g ile uyand
Bekinin aln dediler
Terkim eyleyip uydular
Dn gece beki uyurken
Hrszlar gelip soydular

RAMAZANNAME

Uykusunu ald beki

Kendin ryan buldu beki
B atan aya soymular
rlplak kald beki
905 Beki bu ark- felektir

Aarndan bahi dilektir

Yarn gece bekinizi
Ben de gidersem gerektir

KA'BE FASLI
Ya lahi kl myyeser
Cmle kul didann is"ter
Ka' betu' Ilah' dr arzumuz
Ol mbarek beyti gster
Ol makamlara erelm
Alayp yzler srelim
Ol mbarek makamlarn
Yoluna canlar verelim
Daima taat edelim
hsan u hayrad edelim
Altun oluun altnda
Hakk'a mnacat edelim
Yalvaralm sehergahi
Edelim feryad u ah

45a

213

214

RAMAZANNAME
Umarz hakk ede nasib
Kara donlu Beytul' lah

955 Devlet nasib olur kime

Kesme mid olmaz deme

Yz srer cmle haclar
Ol makaam- brahim'e
Grenler zevk-i alen
Olur safann mahremi
Kl myesser cmlemize
Rabbena ab- Zemzem' i
Vardr arzmuz o l yola
Olmaz myesser her kula
Dergah- Hak'da duamz
Umarz ki kabl ola
Cmle halk ol yolu seve
Gitmeye can ile ive
Bir mbarek hayvan olur
llerde dayanr deve
Katar katar olur yola
Dideler ya ile dola
Mahfel-i erif ekilir
Cmle hccac ile bile

RAMAZANNAME
960 Hcdic- mslimin saf saf

Ka'be'yi eylerler tavaf

Cmle hccac hrmetine
Crmmz eyle muaf

EKERLER FASLI
Beyhfide sz neyleyem
Bu gece tatl syleyem
(Ey) aatarm sultanm
ekerleri vasf eyleyem
ekerin Msr' dr kan
Kim sevmez syleyin nu
Tatl ye de tatl syle
Saf eder tab' - insan
ekerin lezzeti hotur
Sanma ki bal ona etir
Misk ile perverde olmu
Akide cmleye batr
Peynir ekeri bi-beha
Az miski kat a'la
Rahat'l-hulkum() dersen
Ehl-i derde oldu deva

215

216

965

AMAZANNAME

Firengi badem eker

Al ey demadem ekeri
Kim hazz etmez beim ondan
Yemez mi adem ekeri
ekerlerde yenibahar
Portakal kabuu da var
Kahveekeri naziktir
Kini ekeri bi-mar
Beki sakn fikre daima
ekereiden eker alma
Toz ekeri gayet a'la
Leblebi ekerin alma
Gelelim vasf- erbete
Fikr edip dme hayrete
Limon erbeti meyhotur
N1 eden erdi shhate
Meneke erbeti gzel
Vine erbeti bi-bedel
Gl erbeti de al olur
N1 eyleyip etme cedel

970

Olmaz beha her erbete

erbette olan lezzete

RAMAZANNAME

Msr' dan hediye gelir

. . .... . . erben devlete
ekere olmaz bahane
Safalar bah eder cana
ay erbeti de naziktir
ifadr hasta insana
Bekiniz ekti zahmeti
ster bahie himmeti
B ahi verseler alrdm
Ben de ekerle erbeti

46a

ESK OIJALAR FASLI

Ocak gayretin gdeyim
Gayri ketarn nideyim
Yapld eski odalar
Sizlere vasfn edeyim
Olunca himmet-i sultan
Binasna oldu ferman
Cem' olup cmle stadlar
Temeli kazld ol an
975

Altmbirin bab gad

Seyr edenler oldu dilftd

217

218

RAMAZANNAME

Hezaran aferin olsun

Nakn resm etmi stad
Kapnn ali eyvan
ifte direk iki yan
Ne za kasr- illidir
Acayib taht- sultani
Kepenkleri gadedir
Nak hadden ziyadedir
Eve-i rif'atte bi-kusur
Hma gibi baladadr
Kapnn sakf- ra'nas
Ne hubdur nak- zibast
Yapld bir kap hakka
Hem olmaz bundan a' las
Alm Jaleler gller
O zerrinJer o snbiJer
O kalyonlan seyr ey le
Nice medh eyJesin di11er
980 Camaras gemarneler

Hoa dm kitabeler
Kr olsun emi a'dann
Adiinun barn deler

RAMAZANNAME
Gayet ile ren oldu
Gazi yiitler en oldu
Hakka ki Eski Odalar
stanbul ire ben oldu
ahniinler mlkane
Kaplar hep ahane
Bi-kusur oldu her yeri
Birine yoktur bahane
Hep mcella merrnerieri
Olmu mnevver her biri
Taht- ali gibi ren
Gadedir kaplar
Her odann kaanesi
At yaplm hanesi
Her grenler dedi hakka
Hele yoktur bahanesi
985 Krkdrde eyledim nazar

Kaps olmu mu'teber

Kaddi dilher gibi bala
Stunlan dnya deger
Kldm nazar her payna
Tarihleri hesabna
Tarihlerini okudum
Oldum hayran elkaabna

46b

219

220

RAMAZANNAME
Ondokuz blk gayeti
Yedi oda cemaati
Daim hatadan hfz ola
Cmlenin tamam ziyneti
Seyr eyledi m drt yann
Odalarn niann
Mazur ola bu kadarca
Vasf eyledim unvann

KESE ALAYI FASLI

Gfi eyle ahm haberi
Komuum yoluna seri
Hac Bekta- Veli' dir
Ocamzn rehberi
990 Dilimi kesmem duadan
Reca eden m Huda dan
Yenieri ocan
Hfz ede Mevla hatadan
Her eb beki geda gelir
Trl san atlar gsterir
evketli ylda defa
Kullara ulfife verir

RAMAZANNAME
Bekiniz mlazm oldu
Seyr itmekten azim oldu
Ulilfe alayn dahi
Vasf eylemek lazm oldu
Kullara ulilfe kar
Cmle alem seyre bakar
Divan olup sal gn
Cmle kul divana akar
Evvel kar yenieri
Cmleden gider ileri
Omuzlannda gtrr
Her birisi keseleri
995

47a

kar andan cebhaneli

Ond n sonra tophaneli
Top arahaclar kar
Ondan sonra tersaneli
Kurmu ol kaanunu hernan
Ol gazi Sultan Sleyman
knca kullara divan
Gilya ki bir ab- revan
Hesab g deil kolay
Ramazandan mbarek ay
enmezsen keseleri
B ir(er) bir(er) otur da say

221

RAMAZANNAME

222

Hele bana uydu beki

Bu szlerden kayd beki
kibinden on eksik
Birer birer sayd beki
Bek dedi ben grmedim
Bunun asln bilmedm
Ben de bir kese kapardm
Uikin divana varmadm
000 Durmu bana bakar beki

Sular gibi akar beki

Gam ekmesin ulfemz

Aalardan kar beki
AlKLAR

FASLI

MevHi sever sadklar

Hem cieri yankiar
Bu gece aam efendim
Vasf edelim aklar
Akn yolunda sadktr
Onlarn ban yanktr
Mecnn ile Leyla beim
Biri birine aktr
Ak olan olur sadk
Nice vasf eylesem layk

RAMAZANNAME
Klnk ile da delen
Ferhad da irin' e ak
Derunu gam ile dolmu
Sanma felekten kam alm
Arz ile Kamber dahi
Bir birine ak olmu
1 045 Szlerim geldi yerine

Ak konmu onun serine

Tabir ile Zhre dahi
Ak olmu birbirine
Ak bahn eylemiler
ok hikaye sylemiler
Ak olmu birbirine
Vamk' la Azra demiler
Bin de Mihr ile Vefa
Onlar da ekti ok efa
Ak- sadk olanlar
Ahirette bulur safa
Bunlar cmle sadklardr
Ak oduna yanklardr
Varka ile Glah dahi
Birbirine aklardr

47b

223

224

RAMAZANNAME

Gezerim ben de merdane

Szlerim cmle drdane
Yanmaynca rahat oldu
Aktr em'a pervane
o o Bu kelam da geldi dile

Alalm vasfn ele

Ey benim aam efendim
Blbl de aktr gle
Ezelden yari grmler
Gzel envar grmler
Cemalul'lah'a aktr
Suda didar grmler
Kimis mlil-i ruhsar
Kimisi kaail-i didar
CemaluI' Hih' a aklar
Olur geceleri bidar
Hakikat em'inin bu dil
Yanar pervanesidir bil
Dp balr- hakikatte
Eder cevlan her kamil
Beki bahi(ni) zler
Hak-i paye geldi bizler
Beki para akdr
Giiuna girmez bu szler

RAMAZANNAME

MEKTEB FASLI
1015

Bu milli aylar ycesdir

Zevk u safa gecesidir
Gu edin aam efendim
Beki mekteb hocasdr
Ar u gayreti gdecek
Bu k slaya gidecek
Mektep hocas olunca
Beni ba kalfa edecek
Aacak bir ali mekteb
Cem'olacak uaklar hep
Kendi el if ba'y bilmez
Ne okudur bilsem aceb
Bekinin ok ii vardr
Kazma gibi dii vardr
Rabbi yessir' de bekinin
Onsekiz yani vardr
Uaklar seyir istedi
Bizi seyre gtr dedi
Beki ald uaklar
Azm-i Kathane etti

48a

225

226

RAMAZANNAME

1 020

Kahve ibrii kaynad

Cmle halk bizi dinledi
Kalkt beki de soyundu
Uaklada top oynad
Ak ile bindiler ona
Beki [de] darlr Rabbena

Cem' oldu uaklar bana

Tuttular sapan tana
Beki de gayet darld
Dt uak savana
Dedi mektebe vara(ym)
Onar denek ura(ym)
Ben size hoca dmei
Nica olur gstereyim
Ban nne edi
Eli de bana dedi
Gelince mektebe beki
Srayla cmlesin dd
Dediler kalfanndr su
Bir gn verir dediler

RAMAZANNAME
Kamak istedim amma
Bulamadm giyrnee pabu
1025

Hocamz da grd bakt

Ded sular senin kt
Gelip uaklar tuttular
Beni falakaya takt
Dedim bekye ey hoca
Koyuver beni cz' ice
Eer beni dmez isen
Bahi isteyem bu gece
Dedi olmaz sen gelirsin

48b

Ktei sen dahi yersin

Eer bahi gelir ise
Sen ktekten kurtulursun
Raz1ym ben de bu ie
Dedi oul binler yaa
Beki beni dse gerek
Himmet olmazsa balie

BEKi

HAMAMI FASLI

Bekiye biz ya nidelim

Gu ediniz nakl edelim

227

228

RAMAZANNAME
Dedim br gn krt seninle
Yeni Hamam'a gidelim

1 030 Uydu bize krt bylece

Dedim ki verme hallaca

Bir gn mukaddem sultanm
Gittik glece glece
Kapya vardk biz hele
Krt pabuun ald ele
Yalnayak girdi ieri
Bayldm ben gle gle
Bizi grenler gldler
Trk olduumu bildiler
Neyse ktk soyunnaa
Bir seccade getirdiler
Dedim trke sen de soyun
btida kard donun
Cmle bize bakar alem
Trk saymyor ardn nn
Bekiyi soydum g ile
Dedim trk etme acele
eri girmi grmedim
Ayanda pabu ile

RAMAZANNAME
035

229

Hele karttm pabucun

Dedim trk(e) yoktur suun
Dn kt timar-haneden
Telekiere dedim kan
eri turu gtrdm
Nasihat ettim oturttum
Adet budur diyip trke
Hep kurnalarm ovuttum

akn akn durml!- bakar

Tasara gsn kakar
Havuza girdi sultanm
Manda gibi dalar kar
Dedim trke tara kadem bas
Seyr eder bizi cmle nas
Bana der ki bu trk beki
alalm m bir iki tas
Camlar giiya mahitab
Halvetler dzenli elkab
Altun halli lleri
Gu u horfi etmekte ab
1040 Selsebili duvarnda

Kap kap (*) kenarnda

(*) Kap: Karu?

49a

230

RAMAZANNAME
Hamam iinde kahvesi
Bahesi var kenarnda (**)
Eyledim seyrini tamam
Hamamlar ire pek benarn
Yoktur nazan Hemde
Grmemi yle bir hamam
Bekiye kese srdler
kmalar pak grdler
Taraya ktk sultanm
Birer kahve getirdiler
Kahveleri (p) cana
Eyledik biz arz- sena
Bahi ile mesriir edin
Hararete olur ifa

FENER ALDIRMA FASLI

Gr beknin hnerini
Satm eski fenerini
Dn gece beki aldrm
Bir emektar fenerini
1 045 Beki fener diye alar

Yas tutup siyahlar balar

(**) Kenarnda: Civarnda?

RAMAZANNAME

Fener deil bir mahzendir

i dolu imi yalar
Haylice emektar imi
Kullanr on yl var imi
indeki mum ya da
Tartarsan elli kantar imi
Iinde mum yanar idi .
Kabanlar konar idi
stnde ok penceresi
Sekiz kaps var idi
Fener deil bir han di
Her taraf yeksan idi
Ol fener elinde iken
Beki Msr' a sultan idi
okmu ma'rifet fenerde
Durur durduu yerde
Sanma fener eski kirli
Yeni amma siyah irke
49b
o55 Ah u zar eytemi beki

Derkenar eylemi beki

Eski emekdardr diye
Haznedar eylemi bek

23 1

232

RAMAZANNAME
Fenerin misli bulunmaz
Kadr kymeti bilinmez
yzelli guru versem
Byle bir fener alnmaz
in sa etti bekiniz
Adem datt bekiniz
Var m fener bulan diye
Dellal artt bekiniz
ok kr fenerin buldu
Mjdesini verip ald
Aatarm bu bekiniz
hsan iin size geldi

NASiHAT FASLI
Szlerimm var kymeti
Verdim cihana ziyneti
Bu gece beki babaya
Etsem gerek nasihati
055

Beki baba ren [erkan] edeb

Kuru yere ekme teab
Beki baba bu szlerim
Sana nasihattr bu eb

233

RAMAZANNAME
GO eyle bu nasihati
Bulasn sen de rahat
Tuz ekmek yediin yere
Etme sakn hyaneti
Daima iylie al
Hayr i eslemee al
Hak'tan mafiret umarsn
ICsl olursan ba11
El ile inada dme
Yann cehennemde pime
Elinle komad[n] yere
ICl hazer sakn yapma
Sormaynca sz syleme
ICimseye bhtan eyleme
iftira etme kimseye
Gammaz olup koulama
1 060 Bakma gel aybna elin

Pek sakn gznle dilin

Herkesin kadrini anla
Gzle erkan ile yolun
ki iit de bir syle
ok glrnekten hazer eyle

50a

234

RAMAZANNAME

Her sze asma kula

Sakn deme yle byle
Beki sakn hizan olma

Daim hatr bozan olma

Sen yakn ol dinlernee
Benim gibi ozan olma
Beki hele yzm aktr
Sana nasihatm oktur
Taamu'Uaha rast gelsen
Sakn deme kamm toktur
Bildiini bilmem deme
Gahi ala glmem deme
Sana ihsan gelir ise
Liitf eyleyip alnarn deme
1 065

Kendin ser-firaz eyleme

Sz pek draz eyleme
Sana bahi verirlerse
(Aimam) diye naz eyleme

RAMAZANNAME

YENCAMi VE NRUOSMANYE
CAM FASLI
Khne sz neyieyeJim
Taze eda eyleyelim
evketlinin camisinin
Evsafm syleyelim
Yenicami oldu bina
Sarf olundu emek ona
Vasf edeyim cmle size
Guu tutarsanz bana
Merrnerieri cmle aktr
Her tarafn seyr et baktr
Grenler tahsin ediyor
Resminin meseli yoktur
Bulunmaz onun kymeti
Bir yerde yoktur ziyneti
Tatibiere a verirler
Bir yannda imareti
1070 Bir tarafta kitab-Mne

Keye dm ahane
Al boyal parmaklklar
Nazar olunur her yana

235

236

RAMAZANNAME
Ne gzeldir Y enidim
Gider am a arka nam
Mezzini katr bilmem
tr velakin imam
adrvann dr bab
Ayn- hayat gibi ab
Onikidir onda srun
Bekiden aln cevab
Her taraf dzlmtr
Seyr olunup gezilmitir
Kap stnde ayetler
Altun ile yazlmtr
Tabakalarda her direk
Sarf olunmu anda emek
G1ya namaza durmutur
Kbleye kar her direk

1075

Cami oldu gayet Iatif

Her taraf pak nazif
epevresi altun ile
Yazlmtr Feth-i erif
Tabakann kandilleri
Yldz gib verm feri
Cmle kandilleri billur
bret-nma asklar

50b

RAMAZANNAME

237

Asklar dahi billur

Kandilleri bah ede nur
Anda namaz klanlar
Daim bulur zevk u srr
Temaiiya vardm onu
Seyr eyledim ol unvan
Suat eyledim ismini
Dediler Nur-i Osmani
Minberine nazar kldm
Mihrabna yzm srdm
Milrabn iki yannda
ki dner direk grdm
1 080 Cami'de

var ok gsteri
Baktka grnr bir i
Mihrab nnde asl
Buhurdanlklar gm
Mermerler bulmu cila
Her birisi verir ziya
Hallar mihrabldtr
Be vakti anda kl eda
Sebllinin marabas
Altun yaldtzh hepisi

..

238

RAMAZANNAME
Bi-bedel resm dkmler
Adiib ra'na kafesi
Sahib'l-hayra kl dua
Nu eyle abm daima
imaretin karsnda
Bir eme olunmu bina
Dn musluu oldu revan
Kana kana i sen hernan
Hayrsz eme misali
Bir direk stnde hernan

1085 Vasfm pirler nefesidir

Guya blbl deresidir

stndeki kafes hernan
San kanarya kafesidir
Musluun nazik bormas
Seyrine lazm varmas
Gayet ile gernameli
Mosluk altnda kumas
iki minaresi bala
Mevzun olmu kat a'la
Byle latif minareler
Grmedim cihanda hala

5 1a

RAMAZANNAME
Kldm nazar her yanna
Pencereler drt yanna
Afv ediniz kusurunu
Klman nazar noksanna

OCAKLAR FASLI
Ma'rifet bahrin neyleyem
Arz- hnerler eyleyem
Bu gece al-i Osman'n
ocan syleyem
1090

Ba oca yenieri
Krkbinden artuk askeri
Yol u erkan- tarikat
Gstermi onun askeri
Kffara salar klc
Giiya ki bir can alc
Ejder misali her biri
Elli kafire salc
Pirleri gayet uludur
O da Mevla'nn kuludur
Yenierilerin piri
Hac Beka- Veli'dir

239

240

RAMAZANNAME
Kaanun-i Sultan Sleyman
Sylemi kullara ihsan
5Ib
Cansz duvar yriiten
Hac Bekta gelmi hernan
icad edip bu askeri
Adn komu yenieri
Hayr ile daim anarJar
stad olan serveri

1095 Ocan biri cebhane

Odalar hane hane

Cenge girerler her biri
Koyun misali kurbana
Onlarda cmle mhimmat
Cenge lazm olan alat
Kffar ile ceng ettike
Dnmez geri eyler sehat
Topularda cmle erdir
Yiitleri mu'teberdir
Toplarn stne yakn
Onlarn kar toplardr
Top eker kffar stne
Kal' as n ykmak kasdna

RAMAZANNAME
Dman iin onlar hazr
Yaman kasd etmez dostuna
Toplar giiya ejderdir
Ate-endaz bir askerdir
Kar durolmaz cengine
Bir gllesi krkbin erdir
1 100 Cmlesi birdir ocan

Herbiri aar sancan

Sadas erip katire
Eridir yrekte yan
Neylesin beki sylesin
Dilde dualar peylesin
Asker-i siarn Mevla
Daim hatasz eylesin

KAPULAR FASLI
stanbul'un katr bab
Hep kapnn var bevvab
Aalarma bu gece
Versem gerektir cevab
Bahekaps atidir
Sarayburnu ho yaldr
Yal kk bahre n azr
Anda cennet misalidir

241

242

RAMAZANNAME
Geince Balkpazan
Ketecilerle attan
Zindankaps aikar
Balmumcular ider kan

52a

105 Odunkaps yanlan

Keresteci dkkanlan
Ayazmakaps' nn da
Pekmezci yaz dkkanlan
Zeytuncular Unkapan
Balklardr bir yan
Kundaklar tfenkiler
Cibali'ye kl seyran
Yenikap'da var hamam
Ayakaps da tamam
Petrekaps kilise
Fener'in kumudur bed-nam
Balafda yehud cem'olur
Cumartesi sz kalr
Ayvansaray hoa yerdir
Sultansaray' anlr
Erikap'da Mumhane
Taksimi vardr seyrane
Edirnekaps dahi
Zevk bah eyler irfana

RAMAZANNAME
o Bayrampaa bostanlan

Cem olurlar varanlan

Topkap da medh olunur
Etrafnn seyranlan
Yenikap mevlev-hfue
Dedeler balar devriine
Pazarertesi perembe
Cem olur yaran seyriina
Ziyarettir mezfuistan
Etriif ba ile bostan
Silivrikaps'nda hem
Cem' olur harmana dostan
Gayet muhkem Yedikute
Bucakba mehur hele
Ey benim aam efendim
Narlkap'y alnam dile
Samatya'da cem olurlar
Seyrine alem gelirler
Davutpaa iskelesi
Zevkini alem bilirler
1 1 15

Yenikap'ya vantr
Oduna eki kurulur

243

244

RAMAZANNAME
Ekiyas yaraolan
Kenar- bahre derilir
Kurnkap da hoca yerdir
Etraf() ou kafiderdir
Bezm ehli anda zevk eder
Ehl-i dile mu'teberdir
atladkap' nn yan
Seyr eyle Cndi meydan
Ahrkap'da olunur
Bahr-i sefid'in seyrfu
Kaplar ettik tekmil
Szlerimiz oldu tatvii
Aam efendim sultanm
Babie ediniz ta'cil
VASF - I

KAMER

Oniki aydr bir sene

Ltf- Huda'y bilsene
B ir aymz otuz gndr
Bir bir saya(m) dinlesene
120 lk gecesi hayal olur

kincisi hilal olur

ncde nn artar
Drdnc bi-melat olur

52b

RAMAZANNAME

245

Beineide artar maye

Altncda benzer yaya
Yedinci gece fer verir
Sekzineide bak aya
Dokuzuncu gece ra' na
Onuncu gecede ziba
Onbirinci gece verir
Aleme nur ile ziya
Onikide u' lelenir
Onnde ziyaianr
Ondrd bah eder nru
Onbei gayet bedr olur
Onaltnc gece yeksan
Onyedide bulur noksan
Onsekizde ay eksilir
Kudretine baksn insan
1 1 25

Ondokuzunda gece doar

Gr yirmide nice doar
Bir yldz dahi vardr
Ay ile bilece doar
Hem olunca yirmibn
Az olur kamerin feri
Gece yarsnda doar
Kl yirmiikide seyri

246

RAMAZANNAME
Yignnide rilir
ki ulan sivritir
Yirmidrtte ziyas az
Hkm-i Huda' dr drlr
Yirmibete az olur nur
Yirmialtda gider bodur
Yiirmiyedide cana
Ziyas da noksan olur
Yirmsekizine hilal

Arz eder seherden cemal

Ey benim aam efendim
Yirmidokuz hayal meyal
1 1 30 Domaz otuzuncu ,gece

Gr kudret-i Hakk' nice

Kudretine akl hayran
Ya ile k gndz gece
Bir ay tekmil eylerlik
Her gecesin bir bir dedik
Bah olunsun l1tf u kerem
Sz tamamen syledik

53a

RAMAZANNAME

BLBL FASL
Gu edin irin gftan
Sylerim nazik e' an
Baladm blbl-nameye
Neylerim gl glizan
Blbl nevada glende
Gl de eyler naz u hande
Baladm blbl-nameye
Gu edin syleyem ben de
Aalm kalbin pasn
Geelim ak deryasn
Andelib- nevann
Gu eyleyin edasn
1 1 35

Blbln efgandr kan

Daima etmekte zan
Ak olmutur glzara
Bylece halk etmi Bari
Glende alm glm
Ba- cihanda snblm
Eylerim trl edalar
Glen iinde blblm

247

RAMAZANNAME

248

Blbln gldr feryad

Bir kimse eylemez dad
Ak olmutur glzara
Daim nevadr mu'tad
. ekl-i hezar ah eylerim
Fani cihan neylerim
Glstanda hafz oldum 53b
Bahr' l-maani sylerim
Andelib oldum her zaman
Eylerim ah ile efgan
Mantku't-tayr okudum
Sylerim ku dilin ayan
1 140

Blblm iz' an eylerim

Azm-i glistan eylerim
Mevsim-i gldr sultanm
Onunn efgan eylerim
Her ebde feryat eylerim
Feryad zari peylerim
Ben gececi blbl gibi
emc -i fanfisa sylerim

Derdiere Hak ola tablb

Oldarn ede naslb

RAMAZANNAME

Her gece bezm-i glende

akrm ekl-i andelib
Szlerim gfi eylediler
Aferinler sylediler
Erbab- diller bendene
Aferin blbl dediler
Bek geda sultanidir
Bahr'l-maani kandr
Bendeyi blbl eyleyen
Aalann hsandr

PEJMRDELER FASLI
1 45

Bekinin pejmrde tac

Hastadr cz'i mizac
Dedim niin keyfn yoktur
Edelim sana ilac
Beki keyfn yoktur syler
"
Bana ahvilli n arz eyler
Dedinki cann ne ister
Dedi can taam neyler
istemez canm taam
Gfi edin bu hfib kelam

249

250

RAMAZANNAME
Anca cz' i taam olsa
Eyler idim iltimaz
Yzbin yumurta kaygana
Kahvealt gelse bana
Krksekiz bin okka reel
Yesem ekmek bana bana
Yzbin koyun olsa azdr
Sanma kim bu szm nazdr
Onsekiz bir susr
Boazladrsn vezdir

so Yzbin dane tavuk lazm

Ol kadar rdekle kazm

i dolmu olsa cmle
Fstkla bademle zm
Yzbin kuzu ii dola

Yz (bin) balk pimi gelse

Krk ellibin dane rek
Yzeilibin sornun ola
Bekinin kannc a
Edelim derdine ila
Krkbin sini brek ister
Ol kadar bakiava glla

54a

RAMAZANNAME
Yzyirmibn okka kiraz
Var ise yeyelim biraz
Onbin okka kara dutla
Krkbin okka olmu vez
ektim yemekten aya
Almaz tabiat baya
Yzbin kile pilav pirin
Onbin yedek ola ya
55 Zerdeye gelince nevbet

Krk kazann yer mi minnet

iti stne beki
Bin badiye karl erbet
Bu taamlar derkar olsa
Bekiye aikar olsa
Keyfin de yetidirrnee
drt ahval esrar ol<>a
Beki her dem keyfin yutar
akr blbl gibi ter
YiJ.z okka burc ile afyon
Bekinize ancak yeter
Beknz harcndan kaar
Bad- hava olsa eger
Yediyz lle ttnle
yz ttn ier

25 1

252

RAMAZANNAME
Bekinin derdini bilin
eminin yan silin
Beki alktan hastadr
Derdine devalar kln

1 1 60 Lfitf edip minnet ediniz

Can ile hizmet ediniz

Bekinizi bir gececik
ftara da' vet ediniz

KANDLL FASLJ
Szlerim hep revnakldr
Bekinin evvel akldr
Bu gece vasf edeceim
Kandilli bahe naklidir
Yapld bi-bedel hakka
Bulunmaz hi ona hemta
Serapa oldu pek a'la
Ne ziba oldu Kandilli
Vasf edeym hamamn
Billfir'a benzer camn
Dedim mualla namn
Ne ziba oldu Kandilli

54b

RAMAZANNAME
Deliakleri rayetlidir
Her dinibi ziynetlidir
Gayet ile rabetlidir
Ne ziba oldu KandiJl
165 Pek mferrih elimekan

Ortasnda adrvan
Mcessem olur drt yan
Ne ziba oldu Kandilli
Cami'nin yok babas
Gayet atidir binas
Ademin artar safas
Ne ziba oldu Kandilli
Kldm nazar mihrabna
emenin kandm abna
Tarih yazlm babna
Ne ziba oldu Kandilli
Kandilli gzel mahatdir
Her yals bi-bedeldir
Cmle etraf gzeldr
Ne ziba oldu Kandilli
Ne mzeyyen kahve-hane
Bir biriyle dm yan yana

253

254

RAMAZANNAME
Otur bak bahr-i umnfua
Ne ziba oldu Kandilli

1 1 70 Kepenkleri olmu gad

Oturanlar oldu dilad

Gzel resm eylemi stad
Ne ziba oldu Kandilli
Ab- hayattr sulan
Vasf eylesem vardr yeri
Hakka mferrih her yeri
Ne ziba oldu Kandilli
Kandilli gzel etraf
Szlerimiz oldu safi
Babie himmet buyurun
Bitti Kandilli evsaf

EYYB FASLI
Halk seyrana varalm
Bezm-i irfana varalm
Eyleyelim ziyaretin
Eyyb Sultan a varalm
Cum' alar olur seyran
Cem olur cmle yaran

55a

RAMAZANNAME
-Eyybsultan trbesinde
Keselim biz de kurban
1 1 75 Cimisi Eyyb Sultan'nn

Secdegatdr iTfann
Cedid iki mnares
Yaplm mkemmel onun
Mahfeller yaplm IDi
Her kasn cennet misali
Eyyb Sultan trbesinin
Uuyor gzde hayiDi
Cem' olup yfum gezilir
Harl altun bozul(ur)
Mezarstana karlar
Oturup herkes dizilir
Eyyb ii geri darlk
Baheler ayvk narlk
dris kk mferrihtir
st yanndadr karlk
Seyri tekmil eyler isen
Dahi ne vardr der isen
Buyur dkkana elebi
Czbz kebab yer isen

255

256

RAMAZANNAME

1 180 Havada gr nice yaz

Kaymaklar eder naz

eytan arsnda dahi
Yaparlar enva' i saz
Bardaklan gne gne
Grenler dner mecniina
Uaklara tef alalm
Tanbum benzer kaanuna
Fr fr dner fnldaklar
n n ter ngrdaklar
Uaklarn bezisan
Kat oktur oyuncaklar
Taraf taraf etmekiler
Bir taraf mlekiler
Ey benim aam efendim
Bahi istiyor bekiler

KADR GCES FASLI

Alr ba ile bostan
Mbarek Kadir Gecesi
Salnr hiir ile glman
Mbarek Kadir Gecesi

RAMAZANNAME
1 185

Eyleyelim ah ile vah

Yine eritire Allah
Afv olur ok gnah
Mbarek Kadir Gecesi

55b

Olundu 3leme mjde

Getirir 3Iemi vecde
Aalar ediyor secde
Mbarek Kadir Gecesi
Gkler kaps alr
Aleme rahmet salr
Hulle donlan biilir
Mbarek Kadir Gecesi
Bu gece hrmetli olur
M'minlere kutlu olur
Ac sular tatl olur
Mbarek Kadir Gecesi
MakbUldr cmle dilekler
Zemine iner melekler
arha girer hep fetekler
Mbarek Kadir Gecesi
1 190 Cmle aem mesrur olur

Hep gnahlar mafur olur

Cmle yer gk pr-nur olur
Mbarek Kadir Gecesi

257

258

RAMAZANNAME

Terk edip hab- gafleti

Edelim Hakk'a taati
Kulun makbilldr haceti

Mbarek Kadir Gecesi

Ne laykdr naim olmak
Gle gle saim olmak
ok sevabdr kaaim olmak
Mbarek Kadir Gecesi
Hakk'a gnl balayalm
Cierimiz dalayalm
Sabaha dek aiayalm

Mbarek Kadir Gecesi

Afv olur crm hatalar
Hakk' n emrini tutalar
Bekiye olsun atalar

Mbarek Kadir Gecesi

CEBHANE FASLI
95 Vacib oldu bize dua

ah- cihana ibtida

mrn efzfin ey Ieye

Ol Hazret-i Bari Huda

RAMAZANNAME

259

Dualar okur dilleri

Vakt-i sahr blblleri
Hak-i paye yzler srp
Geldi davulcu kulJan
Bir biliriz Huda' mz
Makbl ede duamz
Hak hatadan hfz eylesn
Leyl nehar aamz
Blbl gibi sadamz
G eylesin duamz
Hakk'a emanet eyledik
Ketbuda be aamz
avu aa hazrederin
Daim ede devletlerin
Gn be gn izdiyad etsin
Hazret-i Hak izzetlerin
1 200 Besneleyle ktk yola

Herkes muradm bula

Cmle orbac aalar
Daim sela.mette ola

56a

-260

RAMAZANNAME

Bu ocan nam oktur

Cengde hem akdam oktur
Bu halk- alem iinde
Gayetle ikram oktur
Cebbaneli cmle erdir
Yiitleri mu'teberdir
Cebhane stne yakn
Mhimmata eminlerdir?
Davud nebi ocadr
Kffarn dilde dadr
imdicek bab- cebbane
Gfiya ki cennet badr
Cmle ocan erieri
Birdir pir perverleri
Cebhane erlerinin
Davud Nebidir pirleri
205 Askerimiz fravandr

Cmle gaziler ayandr

Bu cebhane askeri
Her biri bir kahramandr

RAMAZANNAME

CmJe mhimmat andadr

Ceng iin alat andadr
Kl tfenk zt u kalkan
Cmle silahat andadr
Hoa edatardan gayri
Hakk'a recaiardan gayn
Elimzden ya ne gelir
Hayr duatardan gayri
Daim Huda ma'mfu ede
Sancan mansr ede
Ocaa eri bakan()
Bari Huda makhfu ede
TENBELLER FASLI
Szme der isen beli
56b
Gel sakn knama eli
Sz(ler) e nasihatn vardr
Koun evierden tenbeh
1210

e gce eli varmaz

Uy(anr) yzn yumaz
Gel sakn uratma eve
Hizmet etmekte yaramaz

26 1

262

RAMAZANNAME

Yatt yeri sprmez

Gz hi hizmeti gnnez
Ayak stnde bolunsa
endiinden otunnaz
Hizmet etmee enir
B ir yemek olsa denir
Bulsa eger beygir gibi
Durduu yerde kaanr
Dein gndzden yayar
Bir i buyursalar kayar
Ocak bana uramaz
Salan uzaktan sayar
Tenbel iine el gler
Yatt yerden (un) eler
El ykamaa enir
Elin koltuuna siler
1 21 5

buyunna tenbeliere
Gl olursun ellere
enir kal(k) maa ier
Minderi dner seliere

RAMAZANNAME

Tenbel bu sze baiard

Kn klhanda kiard
iyi olayd eger
Beler paalar iierdi
Yakr m bak demler
El ile ayak demiler
MehUr meseldir atalar
Tenhele dayak demiler
Tenhele yat kal deseler
Mumun yzn al deseler
Tenbelin hali nic'olur
Al davulu al deseler
Bekinizin ba keldir
Bu sz bekye keseldir
Bekinzj sorarsanz
Hele sultani tenbeldir
1 220

Namaz klnaa enir

Davul alnaa enir
Ben byle tenbel grmedim
Para alnaa enir

263

264

RAMAZANNAME

SAN'ATLAR FASLI
U akhkta ana ata
Beni verin bir san'ata
Dedim canm babacm
Beni verin bir sanata
Saatilie verdiler
Ol san'at hub grdler
Sonra oldum at hamalt
Bana beygir srdrdler
Tabak oldum serdim mein
Akasn yedim pein
Dlger oldum uaklara
Kzak yaptm btn kn
Her san ata urdum elim
iiirlikte meddal idim
Usandm arh evirmekten
Srmakelik bkt belim
1 225

Kavukulukta stadm
Tepe dikmekte hastaym

57a

RAMAZANNAME
Cuma gn ne zaman olur
stadmdan izin isteyim
Kazanclkta yonldum
Br gn stadma darldm
Bana oyun gibi geldi
Kolancla sarldm
Berberlie heveslendim
Kan almasn rendim
adrcla verdiler
kibuuk gn elendim
Mutafh kolay sandm
Yorganclkta aldandm
Bir terziye akird oldum
ki saatte nsandm
iftilikte oldum kz
Manavhkta tkendi sz
Boyaclk edernedim
Hallachkta oldum uyuz
1 230 reknin

ar ii
G yakmak klhan atei

265

266

RAMAZANNAME

Paaclk edernedim
Srtyor grdm ba
Oku yayc olsam olmaz
Kimse akirdlie almaz
Desereci burguculuk
Kesereilik bem bilmez
Bakkallkta zarar ettim
Cmle san'atlan gezip
Borlulardan firar ettim
Bekilikte karar ettim
airlie ettim heves
Szleri anlamaz herkes
Dnbelektir sazm (benim)
Bu kald elde kanm pes
Bir kez ulayc oldum
Ben koyun sayc oldum
Akbeti beki olup
Gm arayc oldum

57b

RAMAZANNAME

BURSA FASLI
1235

Gezinelim sa ile sol

Aam drum safada ol
dahi paytahttr
Edirne Bursa stanbul
Edirne'nin Atpazar
stanbul'un Batpazar
Bursa'nn Tahlpazar
Edirne Bursa stanbul
Edirne ehri Tunca' s
Bursa'nn da kaplcas
stanbul 'un Dolmabahe'si
Edirne Bursa stanbul
Ademin can elenir
Medbin etseler dinlenir
Yedi iklimde sylenir
Edirne Bursa stanbul
Anlarda irfan bulunur
nsan elenip kalnr
Zevk u safas olunur
Edirne Bursa stanbul

267

268

RAMAZANNAME

1 240 Bursa'daki Emirsultan

stanbul'da Eyybsultan
Edirne ba ile bostan
Edirne Bursa stanbul
Edirnede Meri akar
Bursa da anber kokar
stanbul'da irfan kar
Edirne Bursa stanbul

Edirne kan- safadr

Bursa da medhe sezadr
nn de misli nadir
Edirne Bursa stanbul
Bursa'nn var Keida
Edirne'nin okdur ba
Hem budur szmn sa
Edirne Bursa stanbul
Bursa cennet misillidir
ehr-i stanbul yaldr
de ehri alidir
Edirne Bursa stanbul

ZYAFET FASLI
1 245

Ar u gayret gtsek beki

Zevk u safa etsek beki

58a

RAMAZANNAME

Bir ziyafet olsa bize

Senin ile gitsek beki
Dinle szmn san
Eritdim yrek yan
Ben yiyeyim kazla rdek
Beki yesin kazda' m
Beki seviyor akay
Yolda drm bobay
B ana verseler dolrnay
Bekiye Dolmabahe'yi
Geze geze oldum sai
G ile bulduk buray
Ben yiyeyim zerde pilav
Beki yesin Bandrma'y
Ben kulun yer iken mant
Beki de yesin suymant
Sopa silmesini griip
Onu dahi yenir sand
2 150

Beki bilmez hodu tay

Yannda tar baltay
Salatay ben yer iken
Beki yesin Galata'y

269

270

RAMAZANNAME
Erisin yrekte ya
Dinlesin szmn sa
Ben buzlu hoaf yer iken
Beki sen ye Keida
Sen .............. a pasn
Gsternem sana tasn
Ben tavuk orbas yiyem
Sen ye kolluk sopasn
Gezme srn srn
Bir gn yzerler derini
Ben yiyem bakiava brek
Sen ye Kapalufurun'u
Gr bekinin ilerini
B ilemmem dilenni
Ben bal zeytun yiyem
Beki akl taiarm

255

Beki szme glesin

Senden yanadr bilesin
Muhallebi stla bana
Sen yiyesin Kzkulesi'n
Sen de dtn dile beki
Benzedim ben gle beki
Bana verirler bahii
Sen avcunu yala beki

58b

RAMAZANNAME

MiRASYEDi FASLl
Gfi edin bu makaalimi
Sizlere diyem halimi
Bir mirasyediye attm
Nakl edeyim ahvalimi
Bir bezirgan olu imi
yz kese miras yemi
Gnde on guru akaaret
fBelki] onbe guru olur demi
Gayetle cmert dediler
Hayli grbz merd dediler
Dahi bir bnce toycadr
Duymadn bir ferd dediler
1 260

Su gibi altun harc eder

Kalmam kalbinde keder
Bunca mal cem' eylemi
Olu yesin diye peder
Bana bunu bildirdiler
Alar iken gldrdler
Zrtlkten alar iken
emim yan sildirdiler
Bir hal ile vardm attm
Takyemi gklere attm

271

272

RAMAZANNAME
Kap[s] nnde bir gece
Eiin yaslanp yattm
kt beni seyr eyledi
Sen burada nararsn dedi
Ald beni girdi eve
Lfitf ile bana syledi

Dedim oldum bir bezirgan

Bana kimler olur akran

Kimseye ba emez oldum
Gzme grnmez yaran
1 265 Gezdim onunla subh u am

ki ay grtm tamam

Bir parasn atamadm

Hilaf deildir bu ketarn
Her seher kahveye gelir
Yareniere lfet klar
Kahvaltsn sorarsan
Bir akalk sirnit alr
Kendisi yer eller bakar
Sende bir gl grse kokar
Sinidin yarsn yiyip
Yarsn koynuna sokar

59

RAMAZANNAME

Kimse bilmez ba akasm

Gtmez da ta akasm
Benden almala balad
Hafta(hk) tra akasn
Beni bu fikirler ald
Gayret de banm deldi
Mias yedi elebimiz
Bir gn de pabucnm ald
1270 Benden dn aka ister

Sana sonra veririm der

Ben kendi karmdan aciz
O benden dahi derbeder
Bor edindim hayli vatir
Kimse saymaz oldu hatr
Ayasofya Klhana'nda
Postu varm anda yatar
Bem hizfu etti hele
Byle pake girmez ele
Bir yarnna nakl eyledim
ld gitdi gle gle

ALTIN FASLI
Rahm ediniz beleinize
Yorulmu ok geze geze

273

274

RAMAZANNAME

Akalarn enva' n
Saysam gerek bu eb size
Sylerler drri meknnu
Kim (olmaz) (*) onun meftnu
Gayet ile mferrihtir
Bacakl Macar altunu
1275

Altunun cmlesi mergb

Herkes yannda da matlb
sterim Bfui Huda'dan
Yzbin dane zer-i mahbb
Ademin alr gz
Daima en olur yz
Her kimin koynunda olsa
Fndk altun(un) yz
Kiminin koynunda dolu
Kiminin erimez eli
Sevmeyen zencirli altunu
Ya delidir yilhud veli
Szm sana deildir kem
Sevme gel altunu her dem

(*) Sevmez

275

RAMAZANNAME

Beki (sen) altun tama

Sanla urar adem

59b

Edeyim sana horata

Beki bana giy barata
Gel sakn danlma beki
Bana derse zolaa
1 280

Suleyi beki ne eder

Yeni guru krka gider
Tokad elli paraya
Alnaa bakkal naz ider
Yannlk devlet az urup
Ziyadesi dahi urup
Belii muambaya sarp
Bir akalk mangr alp
aka bir para le
Gayet rabetlidir hele
Umann bu eb bekiyi
Turahca para ile

RZ-1 IYD (BAYRAM GN FASLI)

Kl nazar sa ile sola
Kalbiniz sriirla dola
Ey benim devletli aam
lydnz mbarek ola

276

RAMAZANNAME

Dmen bazan gibi solsun

Dostlarm ad olup gl sn
Benim .ziz komulanm
lydnz mbarek olsun
285

Entik n eyyam- yd
Olasnz gamdan baid
Ey benim aam efendim
Rz- ydn olsun said
Beki szn var m bana
Szlerim hep senden yana
Hi elem ekme a beki
Hazrland yalk sana
Budur sizlere szmz
Uyku gnnedi gzmz
lyd- erif gn bu gn
Bakalm nedir sznz
Davulum kktr kasaym
Bu yola kadem basaym
B ir arca ask verin
Ben de davulu asaym
Szlerimi hep dzeyim
Ask seyrin size diyim
Bir arca ask verin
Gsm gererek gezeyim

RAMAZANNAME

dman alasn
Frkatle cier dalasm
Iyd- erif gn bu gn
Asky berber balasm

277

1 290 Dost glp

Grenler maallah desm

Gnlnden koyunlar versin
GMil olma(n) komulanm
Bekiye de yalk gelsin
Yollan gzetir oldum
El balayp divan durdum
Bir yahk iin sultamm
Yoluna hak-i pay oldum
Bahi deildir muradm
Yalik iindir muradm
Bir yaba demedik mi
Odur benim hem inadm
KALYONLAR

FASLI

Akdeniz'e eyler sefer

AJt ay deryada gezer
Alay alay olur gider
Yelken aar kalyonlanm
1 295

Kafir1enn zm siip
Kff"ar gemisini grp

60a

278

RAMAZANNAME

Korsann ardnca varp

Ate saar kalyontarm
Top atnca koyar duman
Hasmna vermezler aman
Deyalarda sanki hernan
Kutur uar kalyonlarm
Kesilmekte kurbanlar
Hfz (ede) Huda onlar
Drbn ile korsanlar
Grp seer kalyonlarm
Yiitleri geer candan
Yoktur korkusu dmandan
Katiriere kzl kandan
Kaftan bier kalyonlan m
Kapurlane iyalesi
Patuma karavetesi
Deya iin velvelesi
Sancak aar kalyontarm
1 300

Grenleri hayran eder

Kal' alan viran eder
Deryatan seyran eder
Konup ger kalyonlarm

RAMAZANNAME

Deryaya girdii zaman

Dmana erdii zaman
Korsan grd zaman
Kann ier kalyonlanm
Daim kovar a dalar
Devr etmede adalan
Yarp gider deryalan
Kpk saar kalyonlanm
Yrr bad- saha ile
Cmlesi de sra ile
Toplar atp alay ile
Bir bir geer kalyonlanm

BALIKLAR Ji'ASLI
Tut kulak beki lafna
Eyle nazar etrafna
Bu gece geldm balayarn
Balklarn evsafna
305

Olta ile tut mercan

Kl balyle can
Desdeinni bir balktr
yle yaratm kalkan
Bekinizin ad Bekir
Erdik yuvaya ok kr

60b

279

280

RAMAZANNAME

Balkiann p3di3h
Gayet a'la olur tekir
Uskumru geri mu'teber
Gayet leziz olur lfer
stavrid ile ispari
Bir balk var idi dlger
zmari (d) herkes tutar
Balklar bir birin yutar
Uskuruna elin snne
Dikeni eline batar
Gelincik bal gzel
Krlangc da ona bedel
Sokunkuru vasf edelim
Kefalin obas mahal
1310

Gmtr a'ladan a'la

Hamsiye ne diyem cana
Kadirga baln dahi
Byk yaratmtr Mevla
Lapina dahi deryada
Yad olunnad balada
Levrekle kaya bal
Orknoz kald arada

281
Timsah bal Nil'de bil
Ben yonusa uzatmam dil
Zargana ismin diyelim
Kalmaya arada nkil
Balklarda ok kil u kaal
Cmlesim demek nub3l
Bu kadarca ma'zur ola
61a
BalkJan kldm icm31
DONANMA FASLI
G edn beki eduay
Sylesin nazm- ra'nay
Aam efendim bu gece
Vasf edeyim donannay
1315

Beki yzme bakyor

Yolda su gibi akyor
Akdeniz'e saidetle
Her yl donanma kyor
nk rz- Hzr olur
Gemiler mhimm3t alr
kmak iin Akdeniz'e

Donanma da hazr olur

282

RAMAZANNAME

n verilir fennanlar
Seyr eyle sen de onlar
Beikta'a ektirirler
B irer birer kalyonlar
Kapurlane rehberidir
Vasf eylesem yeridir
Ardnca patuma yrr
Kalyonlann serveridir
Dahi ardnca iyale
Kffarn barn dele
Donanmann kt gn
Seyr eyledim ben de hele
1 320

Ol gn cmle halk bilir

Temaa etmee gelir
Kapudan paalar dahi
B atarda(ya) svar olur
B atarda o gece gider
Mehterhanesini der
Bir birinin ardnca
ekdiriler alay eder
Atarlar bunca toplar
Bahri tutar dumanlan

RAMAZANNAME

283

Vardiyanlar ddk alar

Krek eker payzanlar
Seyrci olur arnade
Kayklar ile deryada
Ol kadar cem'iyyet olur
Seyirci hadden ziyade
Terif eder sahib-devlet
Dolmabahe'ye ziyafet
Kapndan paaya ol gn
Verilir izinle ruhsat
1325

Ziyafetler nizarn olur

Arada ok keHim olur
Bizim dahi szlerimiz
Bahi ile tamam olur

EHL- KEFY (FASLI)

Ehl-i keyf(e) helva rek
Petsi ile ball brek
Kadayfa ek ekeri
Ehl-i keyfe tatl gerek
Dolu olsa evn
Ya bal olsa bir ka f

6lb

284

RAMAZANNAME

Kzl zm badem ii
Ebi-i keyfe tatl gerek
ok aranz biz bu an
Haylice srdk safay
Pek severiz baklavaya
Ebi-i keyfe tatl gerek
Yarar kebabla kirde
Deva olur ebJ- derde
Pilavm yanma zerde

Ebl-i derde tatl

gerel

1330 Yahniyle dolma istemez

Ekili kfteyi yemez

Muhallebiye yok demez
Ebi-i keyfe tatl gerel
Szlerim cumle gzide
Sylerim rengin kaside
Peynir eri akide
Ehl-i keyfe tatl gerek
Stlit eyle hizmeti

Pilzenin var kymeti

ilir er rbeti

Ebi-i keyfe tatl gerek

RAMAZANNAME

Bekinin gr yreini
Sever tatar breini
Ayasofya reini
Ehl-i keyfe tatl gerek

KAYlKLAR FASLI
G eyleyin aam beni
Kayklarn fasl yeni
Binip seyr eyle deryay
Besle safi ile teni
1 335 Boazii'ne gidelim

Derya safas edelim

ki refik olup
ok arkada nidelim
Bir ifteler ar yriir
Cmle alem onu grr
Adem usanr canndan
Geriden ipini srr
ki ifte olsa hele
Gidilirdi yine yola
Safalar olunur anda
Kayklar uygun ola

62a

RAMAZANNAME

286

ifteler ylan dili

Gzetir daima yolu
Aknty gesem diye
Kayknn ier eli
Drt ifteler az bulunur
nnde medhi olunur
Safa ile krek eker
Mterisi safatanr
1 340 Be

ifteler ekabire
Svar olup safa sre
Kaykclar cmle dal fes
Boaziine ektire

Alt ifteler az olur

nde trl saz olur
Kavaklarn safas da
Evvelbalarda yaz olur
Yedi ifte edip karar
Devletliler olur svar
Szlp gittii zaman
Sanki deryalan yarar
Kayktiar nam alr
Svar olanlar kam alr

RAMAZANNAME

Krekleri knlnca
Kayklar in' am alr
Biz de bakalm in' ama
Biz de ok girdik endama
Bah ata ile beim
Szmz erdi encama

PRELER FASLI
1 345

Aalar size hikayet

Yok mudur bize inayet
Kanmadan akn oldum
Kime edeyim ikayet
Pire alay dzld
Yorgana doru diziidi
Saf ekip meydana girdik
Bekiler kolu bozuldu

ok aladk dine dine

Bir yere derildik yine
Oturup meveret ettik
.............ekildi ........ .
Gayreti candan getik
Alay kurup bayrak atk

287

288

Pireler galib gel.ince

Bozgun verip yine kank
Dek kal' asma saptk
Yorganlardan hisar yapbk
Yasdk palangasm grp
a doru katk
1350 Ahir

canmzdan bezdik
Delikten delie gezdik
Grdk kurtulu yoktur
Yine bir cem'iyyet dzdk

Tiryakiden yamak aldk

Bekrilere haber saJdk
Bir vatir asker cem'oldu
Pire alayna daldk
Yine bmluk bir iyi cenk

Atld top iJe tfenk

Tryikler paratand
Kimi olak kimi de lenk
Tiryiki cenge dayanmaz

Afyonu geer uyanmaz

kalm
Cehenneme girse yanmaz
Eti gitmi deri

62b

RAMAZANNAME

Kimi l kimi diri

Vzlayp gezer serseri
Krkn bir sinek dese
Geti sanr yeri g
1 355

Bunlar bir blk cemaat

Uyumas savm u taat
Ylda yarm nohud yerler
Cmlesi ehl-i kanaat
Hele yryti ettiler
Pireyle d ettiler
Uzattlar bir pireyi
De (de) le ettiler
Bini basm hacana
Bini burnu kulana
Hcfim etti liryakiler
p taktlar ayana

Sryerek gtrdler
Hep bir yere oturdular
Cmlesi birden yapp
Ol pireyi yatrdlar
Pare pare edecekler
Anda garaz gdecekler

289

290

RAMAZANNAME

Kanun iip tiryakiter

Etini de yiyecekler

BEZiRGANLAR FASLI
1 360 Beki aa nitse gerek
63a
Bezirkanlk etse gerek
Yol tedarkn gryor
Kervan ile gitse gerek
Bak u beki-i bidara
Yok rabeti han u dara
Vedalat yaran ile
Geti kar skdar' a
Bek aa benzer bee
Tenezzl etmez kepee
Olucak yoluna revan
Bindi bir uyuz kpee
Tfengi dolma kaba
Kalkan kaymak taba
Patlcandandr veznesi
Su kabandan kola
Acebdir ttn mesi
Su knklerinden gemesi
Klc yufka pedavradan
San bokundan samas

RAMAZANNAME

t 365

Kulak urduuna grelim

Biz de sadede erelim
Beki bezirgan aann
Meta'ndan dem srelim
Yoktur bekinizin fevki
Ticaret yoluna evki
Beki meta' getiriyor
Ay yldz avk
Alm eline kemfuu
anr ne-i yemani
Yzyigirmi denk ykletmi
Yce dalardan duman
Durmaz meta' n tartar
Yolda ticareti anar
Ar meta'n sorarsan
Ayak sadas bin kantar
Tamam oldu n diim
Bitti gayri benim iim
Kerem kl ey benim ahm
Bu gece gnder baliim

DONANMA {FASLI)
1370

Aam gelsin sre beki

Srelerin dze beki

29 1

292

RAMAZANNAME

Donanmann ziyneti (ni)

Vasf eylesin size beki
Padiah- rfiy-i zemin
Ola hatalardan emin
Kalr eyleye dmann
Ol Hazret-i Rabb'l-Muin
Nazar olundu kaanuna
Ferahlar geldi mahzuna
Emr olundu ar pazar
Donanma-y hmayna
Tem.a kl ne halettir
Ki her bir.kue ziynettir
Cihan doldu srr ile
Zamane emn rahattr
Btn alem temaada
Gezer azade azade
B i hamdillah bu gn alem
Safa srd donannada
1 375

Her taraf eyle seyran

Grenler oldular hayran
Hemie glsn oynansn
Alem olsun ad handan

63b

RAMAZANNAME

Her esnafa kldm nazar

San' atta gstermi hner
Ma'rifetin icra edip
Komu cihanda bir eser
Cebhanesi tophanesi
Tershanesi mehterhanesi
Eski yeni odalarn
Ziynet verir her hanesi
Bak u zevk u safalaca
Trl trl edillara
Darekallah taraf taraf
Gelin nazik sadalaca
Bihamdillah ki yd oldu
Gzel n1z-i said oldu
Safa el verdi dnyaya
Kederlerden baid oldu
1 380

Hemie rilz-i yd olsun

Safa dilde mezid olsun
Kr olsun emi dmann
Safalardan baid olsun
Beyhude szleri demem
oka ozanhk eylernem

293

294

RAMAZANNAME
gn gece sylesem
Donannay tketernem

ESNAFLAR FASLI
Olunsun sizlere evsaf
Dzlsn szleri saf saf
Donanma-y hmayna
Mheyya oldu her esnaf
Temaa kl bezistan
Cevahir dolu her yan
Misal-i kasr-i cennettir
Salnr hr u g lmam
Kaplar bab- devlettir
Her canibi bir halettir
Takyeciler kapsnda
Dibaclar bir ziynettir
385

Bayraklar diba lemha

Kimi bn dalldr yekta
Hotoz teller ke ke
Yalklar dahi ra' na .
Her esnafn bir haleti
Salaflar-a kl rabeti

64a

RAMAZANNAMb

Hi bir esnafa benzemez

Yorganclarn ziyneti
Mutaflarla adrclar
Ziynet etmi srklar
Cmle gmle doldurmu
Dkkaniarn kuyumcular
Krklern ok seyran
Satyor halka unvan
Tilki akal ay yapm
Sanrsn ki vardr can
Size seza sarahane
Hoa idi kavafhane
Vardm temaa eyledim
Hele nazik simkehane
1 390

Bab- cebhane mkemmel

Ne denl vasf etsem mahal
Aakapsn dersen
Bulunur mu ona bedel
Bak kandiller ziyasna
Asklarn safasma
Aarndan umarm ihsan
Nazar etsin gedasna

295

296

RAMAZANNAME

Bu geceler yd- ekber

Bay u geda safa eyler
Hak-i paye geldi bu eb
Bah ataya bu kemter

NZAM I ALEM (FASLI)

-

Aalarm yoldatarm
Her hal ile haldalanm
Szlerimiz tekmil oldu
Gayri duaya balann
Fermfmdr ahmzn
ems kamer mahmzn
Bir gnn bin eylesin
Tanr padiahmzn
1 395

Grdk hezar ihsann

Kullar tutar fermann
Bart Huda kahr eylesin
Din devlet dmann
Daim gad ola baht
Serir-i saltanat taht
Ola rnr-i tavli ile
ehzade-i cihan baht
Hatadan hfz ede her an
Ede adlklar ihsan

64b

RAMAZANNAME

Hain-i din devleti

Eyleye hak ile yeksan
Nice safaya erelim
Byle zevkleri grelim
SrOr olsun hernan
Zevk ile safa srelim
Davul sadas dm tektir
Szlerim cmle gerektir
Bahane eyleyip resmi
Muradm sizi grmektir
1 400

Bezl eyledim cismimizi

Beendiler resmimizi
Emir Mustafa dediler
Sorarsanz ismimizi

STANBUL DONANMASI (FASLI)

Hezaran izz naz ile
Donand ehr-i stanbul
Okundu beste saz ile
Donand ehri stanbul
Temaa kl bezstan
Grenler oldu hayran
Olunca emr ferman
Donand ehr-i stanbul

297

298

RAMAZANNAME

Asld her praf teller

Ald Hileler gller
Yanar her gece kandiller
Donand ehr-i stanbul
Mzeyyen oldu her hane
Safa bah eyledi cana
Giderler cmle seyrana
Donand ehr-i stanbul
1 405

Mzeyyen oldu her taraf

Oturdu ehl-i dil saf saf
Safalar etti her esnaf
Donand ehr-i stanbul
Safalar verdi dnyaya
Nazar kl zir balaya
Dnp glzar- ranaya
Donand ehri stanbul
Donand Bab- cebhane
Bezendi cmle Tophane
Kasmpaayla Tersane
Donand ehr-i stanbul
Eminnnde meydanda
Atarlar toplar anda
Temaa bahr-i ummanda
Donand ehr-i stanbul 65a

RAMAZANNAME

Yapp gmrk malyay

Kodu bir resm-i ra'nay
Kanadil tuttu dnyay
Donand ehr-i stanbul 65a
1410

Bihamdillah ferah-efza
Sevindi ad olup dnya
Bu evk ile aceb ra'na
Donand ehr-i stanbul
Gezerler riiz u eb yaran
Sokaklar dopdolu insan
Hemen sen durma kl seyran
Donand ehr-i stanbul

KETENCLER FASLI
ok ziynetli mahat grdm
Cmlesini gzel grdm
Keteneiter arsn
Gayetle bi-bedel grdm
Filandralar iili
atma yastklan srmal
Ketenciler esnafnn
Ziynetinin yok misali

299

300

RAMAZANNAME

Her dkkann var safas

AJi denmi sofas
Aslm perdeler zarlar
Yok her yerinin babas
1415

Asklar hotoz teller

Alm gfiya ki gller
Baknaa gzler kamar
Nice vasf eylesin diller
Btn gezdim badan baa
Eyledim cmle temaa
Ketenciler arsnn
Nazlri bulunmaz hala
Trl trl oymalan
Ben unuttum saymalar
Gfine gfine asklar var
Her keye komalar
Gmrknnn baleti
Gayetle oktur ziyneti
epevre al yeil selvi
Meydana vermi hreti
Gmrk maln sam
Murg-i dili yksek umu

RAMAZANNAME

301

Filandralar ziyneti
Bir ka yerde sancak am
1 420 Gmrkn

size seza
Varanlar ediyor safa
Kandilleri yldz gibi
Drt tarafa verir ziya

65b

DONANMA - YI HMAYN (FASLI)

Bilhamdillah cihan mesrfir
Donanma-y hmayndur
Cemi' -i alemde destr
Donanma-yi hmayundur
Salnsn asklar telJer
O gne gne terfiller
Terennm ide blbller
Donanma-y hmayundur
Temaagah- alemdr
Cihan ad ile hurremdir
Safalar edecek demdir
Donanma-y hmayundur
Bu eyyam-i ferah-efza
Mnevverdir btn dnya
Safa-bah oldu zira
Donanma-y hmayundur

..

302

RAMAZANNAME

1425

Griilmemi hu ziynetler
Ki trl trl san' adar
Temaa kl bu haletler
Donanma-y hmayundur
Bu alem alem-i adi
Srfir eyyamdr badi
Ederler drl icad
Donanma-y hmayundur
Gelir alem temaaya
Ziyalar doldu dnyaya
Nazar kl beki ednaya
Donanma-y hmayundur

Temaa kl ne halettir
Cihan pr-nak- ziynettr
Sizi kasdm ziyarettir
Donanma-y hmayundur
alnsa yendir her saz
Verir her kede avaz
Ki her bir kede canbaz
Donanma-y hmayundur
1430

Ald glen glzar

Gnl blbl gibi glzar
eragan oldu her pazar
Donanma-y hmayundur

RAMAZANNAME

BihamdilHih ki dem vakti

Cihanda def-i gam vakti
Bu bekiye kerem vakti
Donanma-y hmayundur

ESNAF ALAYI (FASLI)

Gayri ketarn neyleyem
Esnaflar vasf eyleyem 66a
Bu gece aam efendim
Esnaf alayn syleyem
Donannay hub grdler
Zevk u safaya erdiler
Emr olundu cmle esnaf
Birer alay gsterdiler
Kuyumcular alay kurdu
Seyr etmee alem durdu
Babalar iki sra
Alayna ziynet verdi
1435

Babalar() gitti ileri

Kuyumcu ba da geri
Bir filandras mercan
nci filandralan
Bezistanl zrhlar giymi
Hep yzomz dane imi

303

304

RAMAZANNAME

nce eker birinci tu

Taht- revan altun gm
ekince cmle babalar
Atlular satt unvanlar
DelHillar ellerinde
Glabdanlar buhurdanlar
Krklere kldm nazar
Krkdendir filandralar
Glabdanlar buhurdanlar
Tutup elde unvan satar[lar]
Alay ile sarabane
Getiler cmle merdane
ekerden trl aalar
Yapm ekere i mizana
1440

Alay etti keteneHer

Divanyolu'ndan getiler
Kalyon toplarn atarak
Drt yana ate satlar
Her esnaf alayn ekti
Varn meydana dkt
ifti de iftini srp
Drt tarafa buday ekti

RAMAZANNAME

Yahklar alay dzd

Seyr eden resmini yazd
Suzenl allar asmlar
Slzenciler bile gezdi
Acemler hayli o idi
Miski kokulu ba idi
Alay alay olup gider
Ard aras yo idi
Elde gm glabdanlar
Kimisinin buhurdanlar
Canbazlar at oynatarak
Unvan ile geti onlar
1 445

66b

Simkeler eyleyip gayret

Alayna verdi ziynet
Altun filandralar
Kk pek ziynetli gayet
Bekiler elde fenerler
Divanyolu'nda giderler
Davul dnbelek alarak
Onlar da alay ettiler

MEDH RAMAZAN (FASLI)

-

Edesiz her dem safaJar

Budur Huda'dan recalar

305

306

RAMAZANNAME

Vakt-i erifler hayr ola

Gzmn nuru aalar
ekimiz yok birdir Huda
Yoluna bu canlar feda
Vakt-i sahur oldu diye
Eylerler m'minler nida
Temcid okundu her taraf
Minareler buldu eref
Cmle cami'ler doldu hep
M minler ile saf be saf

1 450 Sahur snnet

iradettir
Bize layk ibadettir
Beim salura uyanmak
Ne devlet ne saadettir

Hi laf deil gzum niru

Sever dahi zevk >rllru
M'min olan medhin eder
Cana bu vakt-i saluru

Hak Taala klsn yari

Bahr-i rahmet oldu cari
Sanman cismni herkesin
yakmaz cehennemin nan

RAMAZANNAME

307

Ald glende gller

Figan ey lesin blbller
Buldu ziynet bunca alem
Nice medh eylesin diller
Dinleyin beki kemteri
Hemie ol gamdan beri
Bu aya hrmet edenler
Pirdevs-i a'ladr yeri
1455

Ah edip her dem aiann

Derya misali aiarm
Hak'tan midim kesmezem
Gnlm Hakk'a baiarm
Tab u takat yoktur tende
Gezerim alemde zinde
Vakt-i sahiir oldu uyan
Hab iinde kalma sen de

Byle gnler girmez ele

Saim olun gle gle
Bu ramazan hrmetine
Safada ol devlet ile
Devr etmededir bu felek
Dopdoludur ii melek
mrnz olsun (ziyade)
Budur Mevla'dan dilek

67a

308

RAMAZANNAME

Devlet erdi saimlere

[Hem] gecesinde kaaimlere
Kalkn ibadet edelim
Vakt-i sahurdur m'minlere
1460 Sizlere hrmet eyledim

Hrmette izzet eyledim

Aalanm ben sizleri
Hakk'a emanet eyledim

(DUA FASLI)
Dilden keder zail ola
Zevk u safa kamil ola
Benim aam devlet ile
Maksudiara nail ola
Daim IOtf u atada ol
Beim hfz- Huda' da ol
Benim aam gle gle
Her dem zevk u salada ol
Subh u mesa ad olasn
Gamlardan azad olasn
Ysn alemde narnn
yilik ile yad olasn

RAMAZANNAME

Bunca yllar mrr ile

ad olasn srur ile
Benim aam saMetle
Pr ola kalbin nur ile
1465

Hak artura devletini

Devlet ile izzetini
Dilerim Bari Huda'dan
Ali ede rif atini
Hak mrnz ziyad etsin
Kalbinizi giid etsin
ki cihanda dilerim
Hem cmlenizi ad etsin
Dil hanesi abad ola
Daim gnller ad ola 67b
Ey benim aam efendim
iylikle narnn yad ola
MegOI olaym senaya
Balayarn size duaya
Cmlenizi Bari Huda
Vasl eylesin safaya
Karm duadr ruz u eb
adan ola dehr ire hep
Bah eylesin Bari Huda
Ma' surnlara ilm edep

309

310

RAMAZANNAME

1470 Dilde

kelammdr dua
Her dem peyammdr dua
Bir eb duasz gemedim
N azn- nizammdr dua

Budur duamz sehergah

Hak ede makbul-i dergah
stmzden sayenizi
Eksik eylemesin Allah
Dam olun devlet ile
Devlet hem izzet ile
Nice yllara erin
Selamet shhat ile
Dilde medhin gelir kaale
Kl nazar kalb-i melale
Afitab-i devletiniz
Ermesin hergiz zevale
Gesn gnn safa ile
Cmle bay u geda ile
Gller gibi handan olun
Kalbin dola ziya ile
475

Ensab ile evlactnz

Mevla vere muractnz
ylik ile yact olunur
Daim cihanda adnz

3l l

LUGATE
ab
ab- revan
abad
a'da
adil
afi
agah
agaz
aide

alam
ala
aleste
ali
alicigim baliciim
aluhan
am
arnade
amil
anber
andelib
artuk
arz
asan
asar
asel-i musaffa

: su
: akarsu.
: ma'mur yer
: dmanlar.
: dman.
: afiyet veren, affeden
: vakf, haberdar, uyank.
: balang.
: birisine ait olan hisse.
: soy.
: elemler.
: aletler.
: harekete hazr
: yce.
: bir eit oyuncak imi
: alarak.
: cmle, herl<es, halk.
: hazr.
: sebep, ileyen, vergi tahsiline memur
kimse vali.
: gzel kokulu bir madde.
: blbl
: ziyade.
: gsterme.
: kolay
: Eserler
: bal. szme bal.

312

RAMAZANNAME

avn
aya
ayan
ayn
ayn- hayat
ata
ate-endaz
atei
azm
azim
azim
azimet

: yardm.
: acaba.
: ak, aikar.
: gz, kendisi, tpk, kaynak, pnar.
: hayat pnar, ab- hayat.
: bahi, ihsan.
: ate atan, ateleyen.
. ate rengi.
: bir ii yapmaya kasdemek, gtmek.
azm edici.
: byk ulu.
: gitmek.

bab
bab- hmayun
ba
bad
bad- heva
bad- saba
bafta
bahr
Bahr- sefid
bah
bah- niyaz
baid
brua

: kap
: devlet kaps
: vergi.
: rzgar.
: bedava.
: saba yeli
: (altn) dokunmu.
: deniz.
. Akdeniz.
: ba, ihsan, ksm, blm.
: hacet, ihsan dileme.
: uzak.
: yksek
: iri, byk.
: dam, kaln tel.
. uhadan yaplan ucu kvrk uzunca bir
klah eiti giyene nisbetle isim
lendirilirdi. beki baratas, bosranc bara
tas gibi
: Allah mbarek etsin

balaban

bam
barata

barekailah

RAMAZANNM1E
Bari
Baskallpaskal)
bay
bednam
bedr
beli
bende
berat
berg
bergzar
bevvab
beyan
beyaban
bezl
bezm
bi-bedel
bi-beha
bidar
bihamdillah
bi-hisab
bile
bilece
bi-me11l.l
bi-nihaye
bini
bi-mar
butun
bhtan

: Cenab- Hak.
: bir l, mikdar nev'i
: zengin
: ad ktye kan.
: dolunay.
: evet
: kul, kle
: nian, rtbe, imtiyaz vs. ferman.
: yaprak.
. hediye
: kapc
: bildirmek, anlatmak.
: sahra, l.
: sarf, ikram.
: meclis.
: esiz, benzersz.
: ok kymetli.
: uyank.
: Allah'a hamd ile olsun.
: hesapsiz, saysz.
: birlikte, beraber.
: beraberce.
: usanmakszn.
: nihayetsiz.
. bir cbbe nev'i.
: saysz.
: kannlar, nesiller.
: iftira.

cah
cam
came
camehab
cari

: makam, mevk
: kadeh.
: elbise.
: yatak.
: akan, geerli.

313

314

RAMAZANNAME

eectel
cedid
celis
cemaluiU:lh
cerm (e)
cev(e) lan
ciharenbe
cilde

: ekime.
: yeni.
: beraber, birlikte oturan.
: Hakk'n zahii ve batni gzellii.
: bir eit kayk.
: dolanmak, dolamak.
: aramba.
: sarralann deri dikmek iin kulland
bir alet
: halk, byk kalabalk
: coma, kaynama, grlt.
: askeri, sipahi, binci, cirid atmada usta
olan kimse
: aratrma

cumhur
di u hurfi
cndi
cst efi
arh
ekdiri
erag
eragan
e m
emear
enigir

gr
uka
ukadar

: ark, gk, tekerlek.

: kOrekli ve yelkenl bir harp gemisi
: mum, kandil, ra. rak.
: kandil vs. ile tertib olunan donanma.
: gz.
: emesi ok olan yer.
: yemek eitlerini, mikdann, tadn
kontrolle ve yerine gndermekle vazife
li memur.
: bir saz eid.
: uha, bir nev'i yn kuma.
: uhac.

dd
dar
dehr
dem
denk
derdmend

: yardm, adalet, feryad.

: yer, lke.
: zaman, dnya.
: an, vakit. nefes.
: drtde bir dirhem.
: dertli.

RAMAZANNAME

315

dirhem
dogani
duhul
dr
drdane
drr-i yekta

: eik, tekke.
: toplamak
: sahife kenanna not alma, kucaklama.
: bir eyin ii.
: el.
: dnmek, felek, zaman
: uzun
: ipekli kuma.
: gzel yz, cennette Cenab- Hakk'n
m'minlere manevi grn.
: gz.
: gzc.
: gnl.
: gnl sevinli.
: simkehanede delik anada kullanlan
bir a!et.
: eski bir arlk ls, eski br para
: bir nevi beyaz sank.
: ieri girme.
: inci.
: inci tanesi.
: iri, kymetli inci.

ecr
edna
efgan
efsun
efzun
ekabi
elkaab
eltaf
el van
emn
emsal

: mkafat, sevab, ucret.

: daha aa, alak
: ferylid
: by.
: artrma, ok
: bykler.
: lakablar, unvanlar.
: lOtuflar.
: renkler, eitler.
: eminlik.
: e, benzer. ata sz.

dergah
derilmek
derkenar
derfin
dest
devran
diraz
diba
didar

dide
dideban
dil
dil ad
direvi

316

RAMAZANNAME

encam
en dam
enis
ensab
envar
erbab

: nihayet, akbet.
: boy, beden.
: lfet eden, edilen, arkada.
: soy, nesebler.
: nurlar, klar
: ehil.
: direkler, esas ve usuller.
: sebepler, vastalar.
: iitmek. itaat etmek.
: ekmek.
: yldziann yere olan en son uzak de ecesi yksek.
: yapraklar.
: vasflar.
: ilkbahar.
: kemer, kemerli yksek bina, byk
sofa.
: gnler, zaman, devir.

erkan

esbab
eiemek
etmek
eve
evrak
evsaf
evvelbahar
ey van
eyyam

fanus
fasl
fehm
fend
fer
ferah-efza
fevk
fndk altn

Fi '!-hareket
firavan
fi-sebil

: ssl fener, lamba cam veya malfazas

: ayrma, ayrlma. mevsim.
: anlama.
: hner, hile.
: k, ss, an, evket.
: ferah artrc.
: st
: 3. Sultan Ahmed zamannda kesilen bir
altn cinsi, kenarlarndaki ssten bu ad
alr.
: harektte.
: bol, ok.
: Hak yolunda.

RAMAZANNAME

317

gahi
gaib
gamgin
gammaz
gani
gark
gayet
geda
geliser
get
gulam
gumum
gune gune
gu
glab
glabctan
g ade
grnan
gzide

: imaretlerde fukaraya verilen bir eit

etmek
: bazan
: grnmeyen, kayp.
: gaml, kederli
: koucu.
: zengin, Cenab- Hak
: suya batna, batm
: son derece
: yoksul, dilenc.
: gelicek.
: gezme, dolama
: ci van, kle.
: gamlar
: eit eit rengarenk
: kulak, iitme, dinleme
: glsuyu.
: glsuyu kab.
: ferah, alm, ak.
: zan.
: seilmi

hab
hadde
halli
halvet
hakipay
harola
handan
har
harik
hasenderhas
hassl-has
hair

: uyku, rya.
: tel imalinde kullanlan delikli alet.
: altnla ssleme.
: yalnz kalma, tenha.
: ayak topra, tozu.
kreklerin bir defa suya dalp kmas
: glen
: diken.
: yanm, yangn.
: hassn has.
: en has.
: cesedierin dirilip maherde toplanmas.

fodla

318

RAMAZANNAME

haya ender hayfil

hayrat
hazer
hemie
hemrlih
hemta
hergiz
hezaran
hiliif
hizan
hoha (kokar)

: hayal iinde nayal

: hayrl iler.
: saknma, ekinmt:.
: her zaman.
: yolda.
: hemcins, e.
: asla.
: binlerce, blbller.
: yalan, aksi, ihtiliif.
: malzun
: yenieri emirlerinin giydii bir cins
balk.
: aka, latife.
: gzel.
: gzeller.
: cennet elbisesi
: kanl, kaatil.
: cennet kzlan
: sevinli, taravetli.
: haclar.
: devletli, kutlu.
: camilerde padiahlara mahsus yer
: piidiaha

horata
hub
huban
hulle
huni
huri
hurrem
hccac
hmayun
hnkar mahfl
bsrevane
yd
yd-i ekber
ibtida
icmal
iltica
iltizam
imaret
in'am

: bayram.
arefesi cumaya rastlayan kurban bay
ram, en byk bayram.
: balang, balama.
: ksaltma, hlasa.
: snma.
: birinin tarafn tutma, gerektirme.
: fukaraya cretsiz a datlan yer.
: ni'metlendirme, iyilik etme.

RAMAZANNAME

J19

i ndailah
inehan
irgrrnek
iryale
itihar
ivmek
izdiyad

Hak katnda
: obur.
: eritirrnek
: (riylile), bir gem eiti.
: hret bulmak
: acele etmek.
: artmak. oalmak.

kad
kadim
kaahir
kaail
kaaim

: boy.
: eski.
: kalr edici, galib.
: syleyen, raz.
: ayakta duran, mevcud, baki.
: maden oca, bir eyin kayna.
: atlara vurolan ift gem.
: eski byk bir gemi nev'.
. kervan.
: mkellef konak.
: iemek.
. ini
: kelle veya kaar peyniri, hereyin kurusu.
: sz, kelam.
ipeki
: kpek
: bit.
: noksan, kt.
: yay eken.
: eksik, aciz, hakir.
: geveklik.
. olmak, varlk.
: azhk.
: ayakta durma, ayaa kalkma
: bo sz, dedikodu.

kan

kantarna
karavele
karban
kaane
kaanmak
ka i
kakaval
kavl
kazzaz
kelb
kehle
kem
kemanke
kemter
kese!
kevn
kllet
kyam
kil kaal

320

RAMAZANNAME

kzve
kile
kimya
kirde
ki sb
konak

kubbetl'islam
kudm
kuh
kffar
klnk

: harp.
: kile, lek.
: iksir, bakn altn yapma ilm.
: bir ekmek pide eiti.
: alp kazanma.
: seferde otag- Humayunu nakille ko
naklanacak yerleri tesbite vazifeli me
mur.
: islamn kubbesi, ulusu.
: vusul, gelme.
: da.
: kafirler.
: kazma, ta kran demir.

a
lf u gzaf
a
la-nazir
leb-i dery
lenk
Jetaif
levh
leyi
lu'b

: menfilik, yokluk bildirir.

: bo szler.
: krmz, kymetli bir mcevher.
: ei olmayan.
: deniz kys, sahil.
: topa!
: latifeler.
: levha, sahife.
: gece.
: oyun.

magfur
magribi

: gnah affolunmu.
: magribli, Afrika'nn imal-i garbi
sahillerinden olan
: ay.
: sevilmi, gzel
: toplanacak yer.
: parlayan ay
: kartrlm.

mah (meh)
mahbub
mahfl
mah- taban
mahlut

RAMAZANNAME
makaal
makhfir
mansur
mantkuttayr
mat!ilb
matrak
nciini
meddat
rneknun
melaJ
melil
menend
mergub
mesrur

mek
meta
me'va
meyan
meyanc
mezid
miftah
mihr
mir
mizan
mualla
muhzr
muamma
mutaf
mcella
mferrih
mlazim
mlukane
mmessek
mnacat

321

: sz.
: kahr olunmu.
: yardm edilmi.
: ku dili.
: taleb edilmi, arzu olunan.
: deri kapl ucu yuvarlaka bir denek,
srmakelerin kulland bir alet.
: manalar, cmle kuruluu ilmi.
: ok medh eden, taklitle halk elendiren.
: gizli, dizilmi.
: usan.
: kederli, melu.
: gibi, benzer.
: rabet edilmi, beenilen.
: sevinli.
: yaz rnei, talim, altrma.
: mal, eya.
: yurt, mesken, cennet.
ara, orta, bel.
: simsar.
: artma, artrma.
: anahtar.
: gne.
: emir, bey.
: terazi, tart.
: yce, yksek.
: mbair.
: mumlanm, muamba.
: keeci.
: cilal, parlak
: ferahlk veren, i aan.
: bir yere veya kimseye tutunup kalan,
gidip, gelen.
: hkmdar gibi.
. misldenmi, misk kokulu.
: Hakk'a yalvarma niyaz

322

RAMAZANNAME

mrur
mslimin
mtevelli

: geme, sona erme.

: mslimler.
: birinin yerine geen, bir vakfn idares
kendisine verilen.

nadan
nliim
nakka
nan
nlir
nas
nazif
nazir
nec-i yemani
nedim
nerdban
neva
nevbahar
nevregan
nezare
nigar
nihlin
nO
ncum
nmayan
d
zge
patuma
pay
payzan
penah
penciehbeh
pend

bilgisiz, cahil kaba

: uyuyan.
: boyayan. resmeden, ssleyen.
: ekmek
: ate.
: halk.
: temiz.
: benzer, e.
: Yemen Trkiisli
: arkada.
: merdiven.
: ses, name.
: ilkbahar.
: mcellid ve saraiann mukavva ve deri
oymada kullandklan bir alet.
: bakma, seyir.
: resim, sevgili.
: gizli.
: ime, en.
: yldzlar.
: grnen, meydanda.
: yaklnca gzel kokan bir al!a.
: baka, dier.
: (patrona) bir gemi iisi.
: ayak
: haps edilmi, hizmeti, esr.
: snma, snak.
: perembe, beinci gn.
: nasihat.

RAMAZANNAME
perde
pertev
pervaz
perver
perverde
pesend
peyarn
pitov
pide
pr-nur
pr-ziya

: bir l.
: k, parlaklk.
: uma
: mrebbi.
: terbiye edilmi.
: beenme, seme.
: haber.
: tabanca.
: rtlm, rt.
: nur dolu, ok kl.
: k dolu.

Rabbena
Rabbiyessr
rahatlhulkum
raht
ra'na
ras
rayegan
raz
reca
refik
rettar
remil
remmal
reng
rengin
resim
revlin
revane
revnak
nf'at
rumi

: ey Rabb'im
: Rabbim kolaylatrr...
: boaz rahatl, lokum

: mal.

: gzel.
. yol.
: bedava, bol
: sr.
: mid.
: arkada.
: yry, gidi.
: kum, kayptan haber verme.
remilci.
: hile.
: renkli, gzel.
: yaz, izgi, resm.
: ruh, akan.
: giden, yryen.
: parlaklk. tazelik. canllk
: ycelik.
: bir tezyinat eidi.

323

324

RAMAZANNAME

ruen(ii)

: aydn, parlak, ak.

ruy

: yz.

ruz

: gn

sad

: yz.

sadetkiiri

. sadef ii, sadef ilemesi.

saln

: avlu, meydan.

sai

: posta tekilatndan nce mektuplar g-

said

: kutlu, uurlu.

trp getiren vazife! i.

saim

. orulu.

siikf

: tavan, at

salat

: namaz, Hz. Peygambere salavat, dua.

san

: sanki.

saye

: glge, koruma

savm

: oru.

sayvan

: pervaz, kvrm.

seliitin

: sultanlar.

seli s

: dzgn akc.
suyun kademe! i akt bir nevi eme

se Isebil

senii

: vme.

seng

: ta.

tatl ve hafif su, cennette bir su.

ser

: ba.

serbeser

serdar

: kumandan.

ser-fraz

: ban yukar kaldran.

batan baa.

serir

: taht, yatacak yer.

serteser

: batan baa.

server

: reis, ulu

settar

: Cenab- Hak, ok 1c.

seyrangiih

sbyan

seyir yeri, mesire.

: kk ocuk

RAMAZANNAME

sdk

: doruluk, ballk.

skiet

: arlk, sknt.

syam

: oru.

silahat

: silahlar.

sim

: gm.

sittn

: altm.

subh

: sabah.

suhan

: SZ.

<:un

: yaratma. san' at.

sfize

: ine.

sureni

: ine ii.

Sbtan

: Cenab- Hak.

Siikkar

: eker.

srilr

: sevin.

stilr

: perdeler, rtler.

svar

: atl, binici, birme.

adi

: sevnlilik, ferahlk.

alniin

325

odalann evden d arya kntlar

akird

: talebe, rak.

iitr

: merasim ve alaylarda debdebeyi artran

vazifeliler.

kibar konaklarndaki

mefk!ir, muhafz.
e b

: gece.

ehnaz

: bir makam.

ehi r

: ay.

sehdane

: iri inci tanes, kenevr tohumu.

em'

: murn

i kar

i; J.. ,

: avlana, av.

. tt:n

. yemek.

taamu ah
tab'

iek.
Hak yemei.
. tabi at, huy, yaratl.

hiz

326

RAMAZANNAME

tab

: gU, kuvvet, takat.

tafsil

: fasl landrma. etrafl anlatma.

tahrir

: yazma.

tahsin

: takdir, beenme.

tahtapu

: taraca, evlerde st rtl etraf ak

taklabaz

: takla atc.

yer.
takrir

: anlatma.

takva

: Hak' tan korkma.

talatin
tarpuu

parlak deri.
: erkek kavuk ve bal yapan esnat.

tatvil.

: uzarma, uzatlma.

tavii

: uzun, ok sren.

ta'vil

: yksek sesit:: alamak, birisine da-

tay

: bir l birimi

tekeli m

: syleme, konuma.

tekelti

: eyei n altnda hayvann srtna vurulan

yanmak.
teab

. zahmet.

keenin ad.
tekmil

tam, eksiksiz

temaagah

: seyir yeri.

ternci d

: sabah ezanndan nce minarelerde oku-

teng

: dar

terfl

: ululana, uzatma.

terkim

: rakam atma, yazma.

nan niyaz ilahileri .

tesbih

. Sbhanallah diyerek Hak.k' ta'zim

tevecch

: ynelme, kar cihet.

tiz

: tez, abuk, keskin.

tokadi

: eski bir para eiti.

don

: elbise.

tu hfe

: hediye, yeni kma, garib.

RAMAZANNAME

tul

: uzunluk, boy, uzun mddet.

tuti

: papaan

U,

: ve

unvan
urmak

327

isim, balk.
: vurmak.

uryan

: plak

uak

: ocuk, hzrnetklir.

staz

: stlid. usta.

vafr

: bol

vahet

: yalnzlk, tenhlilk.

vardakosta

: eskiden sahil muhafazasnda kullanlan

vazaif

: vazifeler.

veyla

: ferylid.

: ve.

yagr

: yara.

bir gemi eiti.

yahi

: gzel

yari

: nasib, rzk, ksmet.

yarl gamak

: rahmet, mafret etmek.

yavuz

: kt, yaz

yekta

: biricik, tek.

yeksan

: dz, bir, beraber.

Yezdan

: Cenab-

zliil

: sona eren, geen.

Hak.

zar

: alayan, yer.

zeban

: diL

zencirli altn

: I 7 I 6 da kesilen altn para, kenan trtll

zer

: Altn

zer-i mahbub

: bir altn para nev' i.

.eyn

: ss.

oldujZu iin bu isim verilmi.

328

RAMAZANNAr\\E

ziba
zihi
zir
zi
ziyad
zolata

: ssl, gzel.
: ne gzel, ne ho.
: a t aag.
\
: zahib manasna.
: artma, oalma.
: Lehlerin bu addaki paralanna ben
zetilmek suretiyle kesilmi para.
-

329

ZEL SMLER
FHRSf
-

A-

Acem: 431
Adalya:5 1 7
Aakaps: 1 390
Aakaps(Mahkemesi):245
Ahurkap:90l
Akdeniz(Bk.Bahr-i

sefid):436

1 294, 1 3 1 5
Akyar:51 1
Alanya:5 1 7
Al-i Osman:524.525.59 L
702,76 1 , 1 089
Amasya(erii):430
Amasya(zm):270
Antep(pekmezi):43 l
Arabistan:639
Arablar(hamam):892
Arnavudky:6 l 8
Arzu(ile Kamber): l 004

Astanky:51 6
A.tpazan: 1 236
A.yakaps: l I07
Ayasofya:787
A.yasofya(ciimii):84, 785
Ayasofya(rei):72, 1333
Ayasofya(in3reti):784
Ayasofya(kllan): l 271
Ayasofya(ktphanesi):526
Ayazma:573
Ayazmakaps:I I05
Ayazpaa(hamam):897
Aydn(satr):929
Ayvansaray: 1 1 08
A.yvansaray(hamam):898
Avratpazan:293
Azablar(hamam):892
Azra(ile V3mk): l006

-B-

Bahr-i sefd(bk.Akdeniz):667,

Belgrad:346,355,946
Beikta:503,61 7. l 3 l 7
Beykoz:bahk, 3 1 3, 621
Beykoz(emesi): 3 1 4, 320,

1 1 17

324

Balat: l l 08

Beykoz(mesiresi):315, 3 19
Boados:507
Boaz(anakkale):51

Bab-hmayun:693
Baekaps: l 1 03
Badat:838

Balat(hamam ):898
Bahkpazarkaps: l

104

330

RAMAZANNAME

Baltaliman:619

Boazii:3 1 8,457 , 1 335. 1340

Bandrma:435, 1 248

Boyaclarkaps:922

Basra:429

Bozcaada:5 1 3

Bayezid Bat (bitpazan): l 236

Bozdoan(armudu):214,442

Bayezid:336

Bucakba: 1 1 1 3

Bayezid(camii):86

Burgaz:433

B ay!dm(emesi):459

Bursa:432, 1 235, 1 244

Bayrampaa: l l 1 0

Bykekmece:507

Bebek:6 1 9

Bykdere:620

- C, atladkap:90 I, 1 1 7

Candarl:515
Ciblili: l l06

ekmece:352,507 .944

Ciridmeydan:453

engelky:623

Cnud adas:5 1 4

eme yakas:5 1 5

Cndimeydan : l l l7

orlu(kakaval):81 ,433

ardak:5 1 0

plerayn:35

ardakl(hamam):888

ubuklu:62 1

atallar:5 1 7

ukurbostan:90

D-

Davud(nebi): 1 203,1204

Doanclar:574

Davudpaa(iskelesi): 1 1 1 4

Dolmabahe:617, 1 237, 1 247,

Defterdarbumu:6 1 8

1 324

Deirmenlik:5 1 6

Dolmabahe(kk ):22

Divanyolu: 1446

balk, 450

Dimyat(pirinci): 429

RAMAZANNAME

33 1

-E-

Emirsultan: 240
Ese:246
Eski islambol:5 1 3
Eyyb:808,1 1 73,1 178
Eyyb Sultan(Cfunii):91 , 1 175
Eyybsultan(trbesi): 74,
l l76

Edirne: 235, 1 244

Edirne(helvas):433
Edirne(ruy-i nigan):266
Edirnekaps: l 1 09
Erikap: 1 108
Erninn: 408
Emir Mustafa: 400
-

F-

Fener: 1 107
Fener(hamam):898
Fenerbaesi:577
Fenerbae(feneri):905

Ferhad: 003
Fndkh: 6 1 7
Firengi(eker):63
-G-

Girid (zeytini):68
Glah(ile Varka): 1008
Gmrkn: 1 4 1 8,1420

Galata:2 1 3,424,461 , 1 250

Gegve:5 1 7
Girid(bal):8 1
-H-

Hac Bekta- Veli: 702. 989,

1 092, 1 094
Hackadn(hamam):895
Hanerli(hamam):896
Harmanhk:574
Haydarpaa:576
Haydarpaa(kekleri):887
Hayrszcme: 1084

H mar hamam:897
Hind:435
Hind(tavuu):828
Hisar(Anadolu):622
Hisar(Rumeli):6 19
Hocapaa(simidi):72
Hocapaa(uaklar ):887
Hora(zm):272

RAMAZANNAME

332

- l inez(kylei):433
lngiliz(ukas):682
lskendeiye:5 1 8
isl3nbol:395,581
istanbul:300,436,437 ,438
439,98 1 , 1 1 02,1235,1 244,
t40 , I 41
stavroz:623

lrgatpazan:281
lbrahimaa(ayn):580
ibriilim(makam):955
ldris(kk): I 1 78
lmrohor(h3nam):895
n5diye(hamam):891

incirliky:62

-K

K 3be(Beytull3l): 57,950
95 ,954 960
,

Kadasker(haman):889
Kadky:577
Kathane(mesiresi) 019
Kemer: (bk. Arzu):I 004

Kandilli(Kandillibahe):622.
54 a balk, J l 6 l l72
,

Kalca:62 1

Kanuni Sultan Sleyman:70 1

1(Jl., 996, 093
Kanuz:508
Kapakfnn: 1 253
Kaplba:575
Karaburun:51 5
Karacaahmed(mezarl):574

Karadeniz:436
Karadeniz (medreses):923
Karaman(caddesi), (rei):924
Karaman(kaps):922

Kasmpaa: 407
Katrl(vinesi):443
Kavak:576,62l
Kayalar:69
Kazda: 1 246
Keida: 1 243, 1 25 1
Keteneiter ar s: 1 4 2, 1 4 I 6
Kzkulesi: 3 1 b balk, 660,
668, 1 255
Kzkulesi (Feneri):905
Kilid'l-bahar:5 1 3
Kirekaps:617
Kuleli:622
Kumburgaz:507
Kurnkap:506,1 I 1 6
Kurunlumahzen:6 7
Kurueme:6 8
Kuadas(bal):434
Kuzguncuk:62
Kkgksu: 622

RAMAZANNAME

333

-L-

Leyl8:1002
Lokman(Hekim):370

Upseki:51 0

M-

Malatiye{annudu):442
Malta(katiri):766,769
Maltepe:486
Mantkuttayr(eser): 1 139
Mannara(denizi):509
Mannara(menneri):432
Maydos:5 1 1
Mecnun: l 002
Mercan(ars): 108
Meri: l 241

Msr:429.,521,640,642,1048
Msr(ekeri):%2,970
Msn(tavuk):809
Midilli:514
Mihr(ile Vela):I007
Mudanya(sidceta}:432
Mumhae:617,1 109
Muslubeg(zm}:267
Mfti-i Sarr3c:734
-N-

Nabi:509
Narlkap: 1 1 1 3
Nil(nehi): l 3 12

Ni:354
Nuruosmaniye(cilm):28 a
Balk, 583.1078
-

0-

OkmeydanlWre sahas):
198.199
Ortaky:617

Odunkaps:l 105
Okmeydan:337
-P-

Paaliman:5 10

Petre kapu:I I 07

334

RAMAZANNAME
-R-

Rados:5 16
-

Sahaflar(ars):775,1 280
Sakz:429,415,516
Samatya: l l 14
Saraybumu:506,1 1 03
Saraymeydan:697
Sanyer.620
Sedd'l-bahr.51 2
Selfuik(keesi):434
Selman- Pak(kelderi):782
Sanl(hamam): 892
Srmake (ham): 35 a Balk,
737,744
Srt(hamam):890
Silivi: 353,508

--

am: UJ71
am (kayss):430
am(zm):268
ahzilde (dimii):88
-T-

Tab tablar (hamam):892

Tahl pazan: 1236
lahir (ile Zhre): 1005
Tahtakal'a:942

Silivrikaps: 1 1 12
Silivri (karpuzu):448
Sirap (Sinop):769
Sinap (elmas):431 ,441
Sofya:946
Soukhamam:891
Sultanhamam:896
Sultaniye:51 2
Sultaniye:62 1
Sultan Muhammed (Mehmed)
Cfunii: 89, 43 a balk, 915,
922
Sultansaray: I l 08
Sultanselim (Camii):90
Sleymaniye:87

emsipaa:572
engl(hamam):894
eytan ars: 1 1 80
im (hamam): 890
irin (bk. Ferhad): 1 003

Tirilye (zeytini):69
Tiryakiler (harnam):893
Tokad (mesire, kk): 320,321
323,324,1 280

RAMAZANNAME

335

Tokrakl :514
Tophane:617,1407
Topkap:349,1 1 10
Tuna:434
Tunca: l237

Takyeciler kaps: 1 384

Tarabya:620
Tersane: l407
Tebriz (kuma):432
Trabzon:430
-U

skdar: 570,579,fJ.YJ,623
666, 1361
skdar (ba):578
skdar (srmesi):41 0

Unkapau: l l 06
Uzunar:942
skdar:423, 456, 27 a balk
569
-

V-

Vata (bk. Gl3h): 1008

Vefa (bk. Mihr):I 007
Vefa (hamam):889

V31ide (cfunii):92
vamk (bk. Azrn): 1006
Vanky:622
-Y-

Yenikap: 1 107, l l 1 5
Yenikap (Mevlevi-hfuesi):
1 1 17
Yeniky:620
Yesirpazan (esirpazan):408

Yedikule: 507, 887, 943, 1 1 12

Yenicami: 50 a balk. 1 067
1071
Yenihamam: 1029
Yenikal'a:5 1 2
-Z-

Zemzem (abu-suyu):955
Zencirli (hamam):893

Zindan (hamam):896
Zindankaps:l 104
Z hre (bk.T'
ahir):l 105

337

F O TOGRAFLAR

RAMAZANNAME

RAMAZAN-NAME, RAMAZANIN EVVELKI

GECEFASU, L YAPRAK

339

RAMAZANNAME

340

. _ /

J..

.-J) U!
__s.)j... v .d.

fUa....... ,,J(':$1
...s)_;_,_.,.,,,,
.V1!.1.1 .. 1:'

.
.:.,\,;....Jj-o--'-
-?,-)\,.p";!\.... -:..1
... " ,_,:..1
(' \.J .s f
_,...jJ \ .Lf., L.
.11 ; .u ;J.JJj
A...J \J.,.k -'J;'fo
J/,1 __:s )l l
. .j
J.:u4S'.J ;) Ji
u..., .):..: p l.J
.,.t4:.. &t:JJ.'\ _s..._,.!, ;.\.fo4?
J;.JJl.ol _s>A.f.JJ l&
_J
4).;.:: .,;., .)\,; }.a4Y.
.
.
..

..

\.. 4t\....J 4,;:...,

"J'

\... ,te,:ijJ\

4.,..1 A6\..:.-
j)'.JJ j}.i
.,,-JcXJ\;

\..,.-... .. \ .S.J.,j
'f\A'r>-"'
.:.,.,;, !

cX,_,..'J.JI

.JJ'.;f t\1:
( ..l f.'.s '

..J_1.,/:.r lift _,,

_s tA_,;;,( .S.j,;;
. ...
J ,.t. ., ,..)..Ult

. _A- /
...
.
J:
7"' 10> ""'
, 4
,

RAMAZAN-NAME, FASL-l RAMAZAN, 2_ YAPRAK

34 1

RAMAZANNAME

__s--r-'.fv=.l-''
_s.)V' ..\.!.(
--9' ,i,J\&
J-AJ \v....W-'!

_s_, '-;u.)i.,:\._.._,\;

6..:.:-\;)\ 0(-'\
Al.,l SJ.!

-SvV

;;,_,_, _j\s.

"\:.l{..!l;<l).__,

L.A.-.sJ_,li_,

_,i.)cW!\ U..J-'-' 1.i

L:-
v)i.itub

f _, _;, tP:li

tf...t.lt -''

al,\..liP)., u.;. 1 .,
. " \ ..,,\, ,f
J' .,,.,_,(-;
-'! A)_,L,_,
: '---:., :i '.

_s\)..!1;

_jiA.P..,
_s;._,

->.r-4JJ?c.; ..sr:.,

_s_,__, v--'&i'
-=-'-' u;.(_, ,
...J c) L..$
.:_, t;.y_,.. , JiP ___pS..>
.,,
.J_;v/..u V..tl{
.;.
V-'r .bo7...,;
...u

-'(.:.\l..,.
-''(jl'cil'J..,

-'l?'p,;.

_.s..l.,\(.,;

___;..., ')' l .;_p

_, rl.Q: _,.u .}J
_,\;,.,_, J.# aAt,_,:,,iJ,

RAMAZAN-NAME, KESE ULAYI FASLI, 46-47 YK.

342

RAMAZANNAME

_.s.)..\J_,
-

--.s)vi'J
_j.c.t;:,>.il
J.b!-_;iJ..(,

jJ_,
_,_,AS{
'-"'.!lJt;.:i. .r
-5 L..,.,._u;_,......

iJ_,_)j;_
LS'\.P _,-':
1 -!lU
....

.....

_..._, J, .:;_,
...:b_,.p
.1' 4\i 1
...

.
_s_,b_,t,_,...t,..
,.i:, (
ctc..

-.s.Ji; u_,..

:;h:.. (_, b!' u...oj

t...
v.,i&; ......t
-u:a.:.u .:..... =-: '-'
..;_, -uJ_,
_,....

\;-"'-::!-; .u _, \e .:)-\i-U. .-J ..!.1;_,)_,1'

Ll{;.
_,..:_ye!).\- r..i:j.u..J

!,!.;!. !::........
. . - -... ,.;.....
_

RAMAZAN-NAMI::.. AlKLARFASLI. 47. YK

343

RAMAZANNAME

_,.)\p-L>.}.-.-'-'J?
l\ .!.'...f
W.)i-'! .d

(.VU!,
A1_,
J"'
: ..:.:;_,
J"!'
u-_,_,..,.. J_,

,lt)4ll_,i_,
.i>....-_,, .ui
irJ.J. 4-..u;_,l_..s.J!)' ..J,J.i..,!.Jic.i-_,_,;r
Ci _;.c _, ....tf
.
p
_,;. V

3it_,.,...
.sd.,_,.\;

_s_,J::i.
.

._s,.\; ..:,\2

C)

(_;...fjf_,
..Ye),
\,-.
, ,. 'k .,.
u

::-Vdt\....
iJ\c).; '

.,B..,.)l {.
J.kj
. &;.--J_,t
..s.d$-.
.
_,_,)l.;,....,_,_, vb-1! 1 ,.,...;

('J\:...:, .. (.l&I (Ul 1

RAMAZAN-NAME, MEDH-t RAMAZAN (FASLI), 66-67 YK.

RAMAZANNAME

344

. ' -\ _,

4.-U

"" ..<ii .
:.J'P- { -

.U.Ad-\;
\&(.:
\.&.., "'J->!.7
Al_,\ 1:)\.. li
.,,r-e),,...
t,_;-v.1J(V

.:.}_, 1 _,'= is-- a;\,;.J.

\..c.;

(""'(." t

.w\;; I J . ;

.: (_,
\.,_;.
..-v
_,_,
(

...
... u

ts_, .J..'%
...J
e.J ..)

l.s-v .JJ\t,e \&.) """=

...-- ,j#\&_, _,-'!
J...;b
->

....

...lJcl-SI \.... ..,.:,.._,:..._,,

.
6-J;..I q}s- .::J_, <\)oj.::}_,_, 6!Jl., 1 f'.)
.al..._, .::.#'.:;.,-J- -..J\ .,

"
4) 4)t;&"..vvl
al !J:,.;t.c:u--J;I
,_,.._,u;
\.
i>
.,!" 4!!
\ U.Al..tJ .!Sb' oW
,tJ'.l{r
.:oiJ -&..L:
1 V.'r.-( ' _,_,L- ..,. .ill.-
..

...::.;,w_,h -&..un
_;., .,!)......
_,\..>
..1'

_;..
RAMAZAN-NAME, (DUA FASLI), 67. YK.

345

RAMAZANNAME

(\

-.:.,..,.;1 :.:: 11- .

! _ .,:c-,

..

RAMAZAN-NAME. DUA FASLI, 67. YK.

346

RAMAZANNAME

---
c
#

e;,

..

_j 1,.,\Tl .:J.\

---'"'" 4JS.S,I "1 !bd.ih l6>\- Jfi:."'

u ....tl '"
- ' '"J6 -.f,:.
..;J.
..,J.;: t '" ldrJdU. c_ I c-l.rt'' "
<
J\1. \...:- ,.. :v\s. (" ;._,.., <"\lbU

..JJ \..,J

"fl J::-1 "'] \) ,,_,,.\!. 't'

_...
-

\.-

TABASMAS BEKI BABA'. MANLERI AHRISTI.

RAMAZANNAME

347

"BEKI BABA" MANLERININ LK SAHiFESI, "BEKiNiN

BEZiRGAN OLDl.JGUNUN RESMI

348

RAMAZANNAME

""BEKi BABA" MANiLER, KIZKULESi FASLI, 12. SH.

RAMAZANNAME

349

"BEKI BABA" MANILERI, PIRELER FASLI, 3 1 . SH