Professional Documents
Culture Documents
..
2-
2003
530.3.
.. .
. . .: , 2003. 584 .
ISBN 5-283-03229-9
.
:
, , , , ,
.
,
.
.
.
,
.
. 28, .151. . 517 .
- :
140182 . -2 , / 285
ISBN 5-283-03229-9
, 2003
..7
.8
1.
..14
1.1. XIX .
....14
1.2.
...17
1.3. .23
1.4.
....29
1.5. .40
.43
2. 46
2.1. 46
2.2. , 62
2.3. . .64
.71
3. .74
3.1. .74
3.2. .80
3.2.1. .80
3.2.2. ()
...90
3.2.3. .95
...100
4. ....103
4.1. ....103
4.2. ...108
4.3. 116
..126
5.
...127
5.1. 127
5.2. .131
5.3. 139
5.4. .
..149
5.5. .
...152
5.6. .161
5.6.1.
161
5.6.2.
...164
5.7. .167
5.8. ..170
5.8.1.
......170
5.8.2. ....171
5.8.3. .....172
5.8.4. .....175
...178
6. ...181
6.1. ...181
6.2. 185
6.3.
.196
6.4. ..206
6.5. 207
6.5.1.
...207
6.5.2. ...212
6.5.3. 223
6.6.
...234
6.7. ..238
...241
7. , , .243
7.1.
...243
5
7.2.
.....249
7.3.
.253
7.4. ....265
7.5. 273
7.6. ...277
7.7. ..283
7.8. -
.....286
7.9. .290
7.10. ..292
..294
8. ...297
8.1. 297
8.2. ..307
8.2.1.
....307
8.2.2. ..310
8.2.3. .313
8.2.4. ()..317
8.2.5. 319
8.2.6. 323
8.2.7. ...328
8.2.8. ...334
8.2.9. . 337
8.3. .341
8.3.1. ...341
8.3.2. ..346
8.3.3. .358
8.3.4. .364
8.3.5. ..366
8.3.6. 368
8.4. .370
8.4.1. 370
8.4.2. ...381
8.4.3. 397
8.4.4. .399
8.4.5. ...402
8.4.6. ...404
...408
9. .410
9.1. 410
9.2. ..415
9.3. 429
9.4. ...434
9.4.1. ..434
9.4.2. ..436
9.4.3. 438
9.4.4. ...439
9.4.5. ....441
9.4.6. ..445
...446
10. ..448
10.1. .448
10.2.
454
10.3.
466
10.4. 467
10.5.
.476
..479
11. 481
11.1. ...481
11.2. . 483
11.3. ...489
11.4.
..496
11.5. ..507
11.6. ...515
11.7. ..526
11.8. ...534
11.9. ..536
11.10.
547
...554
.556
557
.
..*
,
.. . 1650 .
, Dynamik des Athers
(Ideen des exakten Wissens. Stuttgart 1974. N 2. S. 48-58),
.
,
1980 ., ,
1987 ., .
(.,
, 1990).
, ,
,
,
-.
,
,
.
,
,
.
,
,
.
,
.
_____________
* ( .. . , 5 . .: .29. . 499)
.
, ,
. -
,
, .
.
.. .
, ,
, ..
, ,
,
,
.
... .
,
.
, , ,
.
, ,
, .
. ,
,
.
, ,
,
. XVIII ,
, XIX ,
,
, , XX XXI
, .
, .
9
, ,
,
,
.
,
,
..
. ,
.., ,
.
,
,
. ,
,
. :
200 2000, ,
.
, ,
,
.
,
,
, .
, .
.
,
. ,
,
. ,
,
, ,
.
. ,
,
10
,
. .
.
,
,
.
,
.
, ,
.
,
.
, -,
, -,
,
, .
,
.
,
,
, .
, ,
,
,
.
.
, ,
:
, , ,
, .
,
.
11
,
, ,
, ,
. ,
,
, ,
,
,
.
, ,
,
, . ,
, ..
60- ,
.
.
.
, ,
,
. ,
, , ,
- ,
.
,
.
,
.
- .
,
, ,
. ,
, ,
.
-
12
.
, , , ., .,
.., ., . ( ),
., .., .., ..,
.., .. , ,
,
.
.
,
.
.
.
(, VI . ..) (, IV . .),
(, XVI .),
( , , XVIII .; , XIX
.), (, XIX .;
, .).
.
,
.
. , ,
,
. ,
. ,
,
,
,
, .
,
, ,
,
, , , ,
.
, ,
,
,
13
. ,
, , ,
.
14
1.
, , .
...
.
1.1. XIX .
.
, XIX
. ,
,
,
.
,
,
, .
,
, . ,
,
, ,
. - ,
.
, .
XIX
,
- (., 1895), (., 1896),
(., 1897),
(., 1900),
(., 1911), .
, ,
.
15
1909 . ..
[1].
. ,
.. .
XIX
.
,
, , ,
, , ,
. ,
. ,
,
-,
, ,
..
..
,
,
.
,
, .
, , ,
.
-
,
, .
..,
, , ,
" [1, . 276277], ..
. ,
.., , [1, . 326],
16
,
,
.
.. ,
. . .
, - ,
.
,
, .. [1, . 332].
,
.
. ,
, ,
.., .
, ..
XIX - .
-
- .
?
,
XIX
, [2, . 712; 6671].
,
, , .
,
,
..
.
.
,
,
. ,
, ,
,
.
, .. ,
.
17
, ,
, ,
, .
, ,
.
-
.
,
,
,
.
,
.
,
XIX .
, .. ,
.
. .
1.2.
()
,
[3].
(1851) [4]
(1881,1887) [5, 6].
, ,
().
,
1881 . 1887 . , ,
, ,
.
,
18
, .
.
,
,
(1910) [3, . 140].
,
( ) .
, :
1) , ..
( ,
? ..);
2) ,
, .
-
. ( ..),
, .
,
, ,
,
, , , ,
,
, [3, . 145146].
( , )
, :
1. , ,
,
;
2. , ,
,
, ,
(
);
3.
(
);
4. ,
() ;
19
5. ,
,
.
- ,
( ), ,
,
.
,
. ,
,
, ,
,
.
,
,
, ,
.
.
()
.
, ,
,
,
, 36 (!)
.
, ,
(
),
, ,
(!) .
(1920) [7] (1924) [8]
:
. .
-!
,
,
, -
20
, ,
,
,
(
, )
, ,
.
,
, , ,
,
(
),
, ,
,
, ,
. ( .
[9] ).
,
, .
1880 1933 ,
. . (
XIX .),
. ,
.
..,
,
. 1929
, :
,
, .
.
,
,
.
,
.
21
,
,
, ,
, , .
,
, .
,
, ,
.
. 1900 ., ,
, .
,
.
. 1911 . ,
,
,
, ,
, ,
. , , ,
,
.
. ,
.
, ,
,
..,
.
,
.
, ,
,
, ..
, , ,
.
, , ,
,
, ,
.
22
.
.
.
30-, 50-
,
,
( ) [10].
,
,
, ,
. ,
..
[11], .. [12].
,
.
,
30-
.. ..,
.. . () .. (-). ,
.. - ,
, .., .., ..,
.., .., ...
.
50-
(-) (-).
, - , -
, , ,
,
. , ,
.
:
.
, .
23
. , - , .. , ,
, ,
,
[13].
,
.
1.3.
.
, ,
,
,
, ,
.
.
(), ,
. ,
? ,
?
?
,
.
,
, ,
.
, ,
,
. ,
:
, ,
24
. - ,
?
, ,
,
,
.
, , ..
,
.
, ,
,
, ,
.
, .
,
, ,
,
,
.
.
, ,
, .
,
.
, , ,
- ,
,
, .
,
,
, .
:
,
, ,
25
.
,
, -
.
,
[14, . 114].
-
, ,
,
, ,
,
. ,
,
, , ,
(.. ).
,
.
- - ,
: ,
,
, ,
..
, ,
,
, ,
, - ,
.
. ,
, 0,01
.
,
. ,
,
26
. , ,
, .
- .
, .
- ,
.
,
.
,
, ,
. , ,
, .
,
,
.
,
,
.
,
[2], ,
.. ,
, . .
.
.
, ,
, .
, , ..
[1]. ,
,
.
,
. ,
.
,
27
!
, ,
, ..
. ,
.
,
.
, ,
, !
, , .. ,
,
. ,
, .. ,
:
,
!
,
,
,
. ,
, .
, , ,
().
,
, ,
.
,
, ,
.
.
. ,
:
,
.
, , ?
, ,
, , .. .
28
- , ,
, ,
.
XIX ,
, ,
.
,
,
, , ,
.
,
.
, ,
.
(actio in distance),
, ,
, .
,
,
.
:
- , , ,
- ,
( 200 2000), , );
- ,
, , , ,
22 (!),
6000 ,
, ,
,
; ,
;
- ;
- (
29
, ).
.
, , :
- , , -
, ,
;
- , , (, )
(, ), ,
, ,
(
,
);
- , .. , , .. ,
; ,
, ,
;
- , , ,
, .. , ,
,
,
.
1.4.
, , ,
, ,
.
,
, ,
,
,
30
.
.
,
, .
.
,
, .
.
.
,
.
,
.
.
,
,
.
.
,
,
.
,
.
,
, .
, ,
, ,
, , ,
.
, ,
, ..
XVIIXIX .
.
-
:
31
,
.
,
. . XIX .
.
,
- .
, , .
, , ,
, -,
,
, .
.
,
, , , .
,
,
(), .
,
.
,
.
, ,
, VI . . .
: ,
? ,
,
?
,
.
, ,
.
, .
,
.
32
VI . .. ,
.
V . . . , IV . . .
(),
(), () ().
,
.
().
.
2 . .
( , , ,
).
.
,
, .
.
.
,
, ,
,
, . ,
,
() ,
.
.
-
, .
.
.
. XXIII . . ., ..
, .
.
, .
,
.
( , 14931541) ,
33
, ,
.
.
.
.
.
,
. ,
.
. XV .
XVIII .
.
( ).
.
XVII . () XVII XVIII . ().
.
,
, .. .
, ,
.
,
. ,
.
(),
. .
. ,
,
.., .
XVIII . . .
, ..
, .
. XVIII . .
,
.
34
(
)
,
.
XVIII XIX
.
,
.
.
, 1824 .
, .
, (
).
. ,
.
, ,
.
,
.
.
,
.
,
, .
, , ,
. XIX . ,
,
,
.
,
-
(..,
1861),
(..,
1869),
(.., 1873).
. XIX .
, ,
35
,
.
, 90- XIX .
, , -
.,
., , ,
.,
.,
...
(
..) ( ).
XIX
. 1887 .
. .
. 1911 . .
, 19131921
. , .
1919 ., 1932 . .
.
, .
. ,
.
.
,
.
(
, , , ,
, - ,
.).
, ,
, , .
, , ,
.
, - .
36
,
, - -
.
(,
), ,
.
.
(-), (
), , ,
.
,
.
. ,
, ,
. ,
,
. .
,
.
,
(. 2.1).
.
, ,
, .
. ,
. ,
,
, ,
: (), ,
.. .
,
.
,
.
37
,
.
, ,
,
, .
.
.
.
,
: ,
,
,
.
.
,
.
,
,
,
- ,
- .
,
.
.
, , ,
.
,
, .
,
,
38
60-
. ,
, ..
. ,
,
.
, ,
,
.
,
, ,
. ,
.
, , ,
.
, ,
,
,
,
, , ,
,
.
,
,
,
, -
,
.
.
,
.
39
. 1.1.
.
. ,
.
, ,
,
. ,
.
,
40
. , ,
,
.
, ,
200 2000 ( ,
), ,
, .. ,
, , [11, . 277],
,
,
? ,
. ,
,
, ,
,
. , ,
.
XIX
. ,
.
-
. ,
,
, .
, .
1.5.
,
, .
, , .
,
-,
41
. ,
.
? ,
,
( ),
..
, ,
.
?
(3- ., . 20, . 423) , -
, , ,
,
. ,
()
,
. , , . , !
1900 ., . ,
, , ,
.
.
,
.
,
, ..
, .
,
[7, . 689, 8 . 160].
,
[2, . 2326]. ,
, .
, ,
...
,
.
. .
42
.
, .
, , ,
,
.
,
, ,
.
,
- ,
.
,
, , .. ,
.
, ,
, .
.
.
,
,
,
, ,
. ,
- .
,
, ,
, .
43
, ,
.
.
, ,
, .
, .
, .
..
.
, - , -
,
[16].
,
,
.
, ,
,
,
,
, , ,
, ,
. ,
,
,
.
,
, ,
.
.
,
.
1. XIX .
,
44
XIX .
,
.
-
,
,
,
.
.
2. ,
.
,
,
, , ..
,
.
,
, ,
, -
, .
3.
()
.
.
().
4.
.
-
.
,
,
45
.
5.
.
, , ,
,
.
6. ,
.
,
,
,
. , ,
.
, .
46
46
2.
.
.
2.1.
,
, ,
,
- ,
, ,
- , .
,
,
.
,
,
.
(15961650),
(470380 . . .), ,
.
, ,
, .
,
-
[1].
[2]:
-
. .
. .
.
47
,
,
. .
, ,
- , , .
.
, - , - ,
, ,
. ,
. ,
, ,
.
, .
, . ,
, , ,
, .
.
, .
, ,
;
.
.
, VIIV . . .,
,
[3]. ,
, , , .,
, ,
() ,
,
. . ()
(), (),
().
.
,
(), - .
. , ,
48
. ()
, .
, 24 .
, , VI . . .,
IX . . ., .
(IV . . .)
- - ,
.
, , .
.
() (, ). ,
, [4].
,
,
, .
, .
,
.
,
, , , , ,
.
,
,
. , ,
VII-VI . . .,
.
. (625547 . . .)
,
,
(
), ( ) [58].
(610546 . . .), ,
-
,
.
49
(585525 . . .), ,
(),
.
(V .
. .), ,
,
, ,
.
,
,
. ,
, ,
(, ),
, (-
).
()
, . ,
,
. ,
, , , , .
,
. ,
, .
, .
, , ,
. , ,
.
, ()
,
. :
, , ..
,
.
()
, .
, , (342271 . . .).
50
( ) ( ),
, ,
. , ,
.
.
, ,
, .
. , ..
. ..
[9].
, (, )
. ,
() .
, ,
, -,
, ,
.
, .
, ,
. ,
,
(,
),
. , ,
, ,
, - .
- (I .
. .)
.
, ,
,
[10].
, ,
.
(15961650)
,
51
.
, .
[11]
, .
,
.
(16431727)
,
[1214].
, , .
, ,
, ,
,
,
. , ,
[12] , ,
.
. 28 1679 .
.
1. ,
, ,
, - , -
, .
2. , ,
, , , .
3. ,
.
4. ,
, ,
.
, - , -
.
5. ,
.
52
, , , ,
, ,
,
,
.
,
,
() .
1717 . 75-
. ,
,
.
, ,
;
,
,
, .
:
- , (
), , ,
( , ),
,
, ,
,
,
.
,
,
.
700 000 ,
, 700 000 ,
600.000.000 , .
.
,
.
53
(17911867),
( ),
.
(actio in distance)
.
[1517].
(18311879) ,
[1822],
.
, , -
, ,
, ,
.
,
.
, , ,
-
. , , ,
[21]
[20, 22],
,
.
XIX . .
.
,
[2326].
, ,
1728 . 20,5, 1818 .
[2729],
. [3133].
,
, , ,
.
.
.
, , (18181819)
, , ,
, ,
54
, .
k = 1 1/n,
n .
,
, ,
, .
.
: ,
, ,
.
, ,
.
, ,
. ,
.
,
.
1845 .
[28]. , ,
-
.
, [33, 34],
,
, ,
.
. ,
, , ,
. ,
.
, , ,
, ,
.
.
,
.
55
60000, 28 .
.
(),
1851 . [35] 19141915 .
[36], .
, , , ,
, ,
, ,
,
, , ,
,
.
,
,
[37,38]. , ,
,
.
,
,
.
[39], ,
,
.
, ,
, .
, ,
,
, , ,
. - (1913) [40]
, .
, , ,
XIX ., -,
,
, -,
,
.
56
,
- ,
.
,
, .
.
, .
,
.
,
.
XVIII XIX
.
..,
. [41, 42],
, , ,
,
. ,
. ,
.
,
[43], [44, 45], . [46], [47].
(1824),
(1828), (1830) [23].
, .
, ,
, .
.
. ,
, .
[48, 49]
.
, .
57
[50] ,
, ,
,
.
,
, .
- (18091847) [51],
,
,
. -
. - ,
,
, ,
.
,
-
. -, .
. ( , 18241907)
[5258].
-,
,
.
,
.
,
.
.
.
() ,
, .
,
.
. ,
,
; ,
.
58
(1867) [55],
. ,
.
(1849
1850),
.
[59].
.. (18561940) .
, ,
, . [60
64] ..
. ,
= h. ,
, , = mc.
, .. 1903 .
, , ,
, , , .
.. ,
, 1880 1928 . , ,
,
,
.
, . ( ) ..
,
.
,
. ( )
[65, . 97] : ,
.
- . ,
,
, , -, . ,
,
. ,
, ,
,
.
,
59
,
.
. (17071783)
[6668] (1826
1866), ,
(1854) ,
, .
.. (17111765)
, , , ,
,
[6975].
, ,
.
..
[76].
..
. 70- , -
, - :
? ,
.
.
, ,
, ..
,
.
.. [77] 70- XIX
. ,
, ,
.
.
,
, , . 20-
..,
, .
,
,
,
60
.
.. [78], .. [79, 80],
, [81],
.. [82], .. [8385] .
[82]
,
,
,
.
, ,
.
..
. (1930), (1933),
(1934) [8183]
,
,
.., .
.
,
,
,
.
,
,
.
, ,
.
:
,
,
,
, ..
,
,
, ,
,
, , ,
,
61
,
- ,
,
, ,
,
,
. , ,
, , ,
-
.
[2326, 79, 80, 8991, 9296]
.
.
1910 .
, ,
,
.
(1920) (1924)
,
,
-.
..
,
[89], .
,
,
,
..,
.
,
, ..,
[90, 91].
,
62
. .
, ,
.
, ,
, ,
, .
2.2. ,
,
, -
,
.
, .
.
.
, ,
, ,
, .
, ,
, .
, , ,
.
.
, - . .
,
, . . -
.
,
, ,
.
, , ,
. ,
.
63
, ,
, .
, , .
.,
. ,
.
:
, ; ,
, , ,
.
,
- ,
.
.
.
,
.
,
, ,
. ,
,
. ,
.
,
,
.
, ,
.
.
, .
, , , ,
,
64
, ,
. ,
.
,
,
,
:
, .
,
.
. ,
, ,
.
,
.
, , ,
, ,
, ,
.
2.3. .
[92, 93]
- :
.
. .,
1881 1887 ., .
,
, , ,
. ,
,
. .
65
1920 1924 . , ,
.
, ,
.
. ,
, ,
,
. ,
,
-
. 1933 .,
,
.
, .
, ,
, .
:
, ,
,
,
. .
,
.
,
,
,
.
, . 1728 .
,
.
, 1825 . .
.
.. [94],
66
, ,
. , ,
,
, ,
.
, 1880 . .
,
.
,
[95].
1881 .
,
18861887 . .
,
, ,
[96].
, ,
, , 10
. .
1892 . . .
,
:
,
, (
).
, , ,
,
,
( ).
. ,
,
[2527] ,
.
67
1905 . . ..
250 .
: 33,5
/ [97].
..,
40 ,
1925 ., [98]
[99] (. 2.1).
. 2.1. ..
1925 .
68
6000 (1860 ) .
:
1925 . 100 000 .
,
10 /, , .
,
() .
, 19051907 19211925
. ,
, ,
, ,
1881 1887 .,
250 3
/, 1860 8 10 /. ,
.
,
,
( +65, 262).
2.
, 45 1927 .
[100], 1933 .
[101].
.
,
,
, ,
,
. ,
, ,
.
= 109,6 .
,
.
69
. .. , ,
1926 ., ,
, , ,
, , ,
0,001 (
1020%! ..).
,
. 1927 . ,
. ,
.
,
,
.
,
1926 . . .
.
[93].
1929 . . .. .
[102,
103], :
6 /.
,
,
.
,
,
1881 1887 . , , ,
, ,
,
- .
,
,
.
,
.
19291933 . (
1931 .) .
1600
70
1 , .
. , ,
.
, , ,
.
19581962 . .,
,
, .
, , ,
. ,
.
:
, ,
()
( )
.
[93]
.
.
(
)
.
,
.
19982002 .
..
8- 13 .
.
1925 . [104]. , , ,
, . ,
, ,
, .
71
, ,
,
.
?
, ,
, , ,
.
, .
,
, , ,
.
,
.
1.
.
,
.
2. ,
.
, ,
. ,
, ,
,
. ,
,
.
72
3. .
, , ,
,
, ,
,
.
- .
, ,
, ,
, .
.
4.
,
..,
,
.
5.
,
,
,
, .
6. ,
,
(., 19581962),
(, 19251927; , 19261927; , 1926).
.
7.
,
. (19011905), (1921
1925) (1929).
,
.
,
1- ,
.
73
8.
,
. ,
, , ,
, .
,
.
,
.
74
3.
, ,
.
. [1]
3.1.
,
, .
, , ,
. ,
.
,
.
, .
,
.
, .
,
,
, ,
. ,
,
: , ,
, , ,
, , , .
.
,
, [2].
, ,
, ,
: (),
; ,
; ;
75
,
, ,
,
[3].
.
() [4].
. ,
,
.
.
[5].
, ,
. , ,
,
,
[6, c. 39].
, .
:
, . ,
, ..
,
, .
,
, ,
,
, ,
.
,
.
[7,
. 231].
, .
, .
,
. ,
76
.
. ,
-
.
,
.
(
...) ,
, [8].
.
,
,
.
, .
,
. ,
, ,
,
, ,
[7, . 15].
, -
, , ,
.
,
. , - ,
, ,
,
.
, ..
,
,
, ,
.
,
,
.
.
77
.
, ,
.
,
, .
,
.. ,
,
, .
,
, ,
.
, .. ,
,
.
,
, (?! ..) (.)
().
, ,
.
, ..,
, .
,
.
, , .
,
, .
:
, ,
, , ,
,
.
,
.
,
.
,
78
, ,
.
, ,
,
,
.
, ,
,
. .
.
, ,
,
, ,
.
. , ,
, ,
,
,
,
, .
,
.
(actio in distance)
,
,
, .
, ,
, ,
,
.
,
. ,
, ,
.
79
,
,
,
. ,
,
.
,
,
.
.
.
,
,
. -
, ,
. , ,
, .
,
,
.
.
, ,
.
,
, ,
,
.
.
, ,
, .
,
80
.
, ,
. ,
, .
.
, ..
,
.
,
, .
, , ,
, ,
,
. ,
,
,
.
.
, ,
?
.
,
. , .
3.2.
3.2.1.
.
, , ,
.
,
.
,
81
.
,
, , ,
. ,
, ,
,
. ,
, ,
.
, ,
.
-
,
,
. ,
, ,
. : 1)
,
; 2) ,
- ,
, , ,
. ,
.
,
,
,
.
, .
[9],
,
, ,
,
.
82
, ,
.
, ,
, , ,
- , .
,
-
, .
, ..
, , .
,
,
.
.
.
,
,
. ,
,
, .. ,
.
,
. ,
,
, ,
,
.
,
.
,
,
, ,
, ,
[10].
83
.
,
,
. ,
(
) (
,
),
.
.
,
. , -,
,
,
,
-,
.
,
,
..
,
, .
,
.
. ,
.
,
,
.
,
, , , ,
, . ,
, .
,
,
84
, ,
.
,
.
, ,
,
, ,
, , , . ,
. ,
,
. ,
,
, .
,
( ,
, ..).
, ,
.
, , .
.
,
, ,
( ), (
) ( ),
.
., , .
,
.
,
.
,
,
85
, ,
,
, .
,
, ,
,
,
. ,
,
,
.
.
. ,
, 1/246060 ,
.
(
).
, 1/ 40.000.000
,
.
.
,
.
. ,
.
, ,
.
, ,
. ,
, ..
, , ,
, .
,
. .
86
, (
),
. ,
, , ,
, .
,
. ,
. ,
. , ,
, .
, ,
, ..
, ,
. , (
, ,
),
, .
:
, ,
.
, , ,
,
(
) .
,
, ( )
,
,
, ,
.
.
, ,
, ,
87
,
, [7, . 6781].
. ,
.
,
. ,
,
.
,
,
,
-
.
,
.
,
,
, ,
, ,
.
, - ,
,
. ,
.
,
.
,
, ,
.
-
88
,
, ,
,
.
-
.
. (18421919),
,
: ,
. ,
, ,
, .
, ,
, .
, ,
, .
:
, ,
:
- ;
- ;
- ;
- ;
- ;
- ;
- -
.
:
1) , ,
;
2). ;
3) ;
4) , ,
;
5) ,
;
89
6)
( )
(
);
7)
;
8)
;
9)
;
10) (
)
;
11) ;
12) ;
13) ( ) .
. XIX
, XIX
,
XX . ,
.
. ,
, ,
.
.
, ,
, ..
.
,
, ,
, ,
. ,
., ,
, (1822), 50
. ,
, ,
,
90
.
, ,
.
3.2.2. ()
,
, , .
,
,
,
.
: ,
. , [4, . 174175; 5, .
361].
, ,
,
.
, ,
. ,
20- ,
, , ,
, 1911 .,
, .
,
,
,
,
.
,
.
. ,
..: ,
91
[11, . 326], ..
.
.
(
, )
, ,
, ,
,
,
,
.
.
,
. , [12]
,
, ,
. , ,
, .
, , , ,
..
: , - ,
,
, ,
, .
.
,
, :
,
,
, .
,
,
:
, ,
92
.
,
, ,
,
,
, ,
.
.
.
,
.
(actio in distance),
,
,
.
XIX ,
, .
, ,
. ,
.
-
, ,
, ,
. ,
, ,
, ,
,
.
1922 . [13],
,
.
,
. 1868 ., .. 46
93
, [14, 15],
.
. :
, , .
-
,
. ,
, , ,
,
,
,
.
.
,
.
- ,
.
, ,
, ,
.
,
,
.
, ,
,
.
, ,
, ,
, .
,
, .
,
.
,
,
. , ,
, .
94
,
.
. .
, ,
, ,
. ,
,
,
. , ,
.
,
, , ,
. ,
,
-
,
.
,
.
,
, ,
,
. ,
, .. , ,
, .
.
,
,
,
, -
95
: .
, .
3.2.3.
, ,
.
,
.
,
.
.
.
.
, [16],
, ..
,
. ,
, , ,
, .
.
,
,
, , , ,
,
. ,
.
,
, .
.
,
..
96
,
,
[10, 17], ..
,
.
[18]: ,
, ,
, ,
,
,
. , ,
, ,
(, ,
, .. ).
,
. ,
[19] ,
: 1) ; 2)
, ,
. :
-
.
( , ..)
,
.
.
,
, ,
, . , ,
,
.
.
,
.
,
97
,
.
.
,
,
.
,
.
,
,
,
.
, - .
(490430 . . .)
- , , , ,
.
,
. ,
,
( ), , ,
,
,
. ,
-
,
, .
, . ,
, ,
. ,
. (12141292),
. ,
,
[19].
,
.
1860 .,
98
(17431794)
. , :
, , ,
[21, 22].
, :
. ,
, ,
, .
. (17661844). [23] :
,
,
:
, . :
, ,
,
.
, ,
, ..
, -,
, ,
,
.
,
, ,
,
.
1911 .
,
.
,
. ,
,
.
,
.
. .
99
,
, ,
. : )
; )
() ; )
()
,
,
, .
,
,
.
,
,
,
. ,
.
,
,
,
,
.
,
,
,
,
,
,
,
,
,
.
100
, , [14],
.. [24], .
1.
, .. , ,
,
.
, ..
.
2.
,
,
,
,
.
3.
,
(, ,
..) . ,
. ,
,
,
.
4. (, ,
)
.
, , ..
,
, .
.
101
5.
,
.
,
.
.
6. , ,
. ,
, ,
.
( )
,
.
7.
,
, ,
.
, ,
, ,
,
,
,
, .
, ,
, ,
, , ,
- .
, ,
.
8. -
, -
, , ,
, -
102
.
.
9.
.
, .
.
10.
.
, , ,
.
, ,
. , ,
.
11.
.
103
4. .
,
.
,
,
, ?
. [1]
,
, . .
,
,
.
.. [2]
4.1.
.
,
,
. ,
, .. , ,
. ,
,
,
,
.
, ,
, ,
, ,
. ,
, - . ,
,
, .
104
,
.
,
.
,
.
,
.
,
. ,
.
, ,
, , ,
.
,
, , ,
, .
,
.
. ,
.
,
,
, - .
, ,
,
.
, ,
.
, , .
,
,
.
, ,
105
, .. .
, , .
,
.
.
,
.
, ,
..
.
,
. ,
. ,
,
,
, ,
. ,
. ,
.
,
,
,
.
. ,
.
,
.
.
. ,
,
,
106
.
, , ,
: ,
,
, .
,
, , ,
. ,
.
.
.
.
,
.
,
,
? , ,
.
,
,
.
,
.
,
.
,
, ,
,
, .. , .
,
, , ,
, - , ..
. ,
107
, ,
.
4.1.
, ,
,
,
, ,
: .
108
,
,
. ,
,
, .
-2, , -1,
. , -2,
-3
.
-1,
,
(. 4.1).
,
.
,
,
, ,
.
4.2.
,
.
,
,
,
.
, , , , .,
.
,
..
.
109
.
.
,
.
[3-12].
.
6.1 8.6,
.
wep
w ,
(
), ..
wep = dV;
rp 2
(4.1)
w = dV,
rp 2
(4.2)
, v
, dV
, rp .
,
1,
= 8,851012 1 = = 8,851012 3,
(4.3)
. (1823)
.
,
.
.
110
( ).
,
, , .
,
, .
, [3, .457]
R = aA1/3,
(4.4)
, .
= rp = 1,12 = 1,12.10 15 .
4
Vp = rp3 = 1,1210 45
3
3
= 5,8810 45 ,
(4.5)
, , p
(, ) . ,
mp = 1,672510 45 , rp = 1,12 10 15 ,
mp
1,6725 10 27
p = = = 2,81017 3.
Vp
5,8810 45
(4.6)
= 3 1019 3.
(4.7)
.
ma n
= m n.
(4.8)
= d2/4
, d [4, . 209]:
111
1
n = .
2
(4.9)
m = V,
(4.10)
V
d
V = .
6
(4.11)
d 4
2 d
= V n = = ,
6 2 3
(4.12)
c:
19
2
2 310
k = = = = 1,61030
d
3
38,851012
(4.13)
P
,
,
, .
P = P / da.
(4.14)
P , ,
..
P = 1/ = 1/4 107 = 8105 2.
(4.15)
.
P = P ./d = 8 105 1,61030 = 1,31036 2 .
(4.16)
112
(
) , , , ..
w = P = 1,31036 -3 .
(4.17)
,
51015 ,
, 1
, , , 200
, 1 . 1 . .
2w 1/2
21,31036 1/2
u = () = ( ) = 5,4 1023 1
8,8510 12
(4.18)
(
)
u
5,4 1023
v1 = = = 4,34 1023 1.
1,24
1,24
(4.19)
(
, )
v2 = 3108 1.
(4.20)
( )
(
[4, . 210]:
dF = dSdv/dx,
(4.21)
dF
dx
dx
dS
dv
dv
= = P = P .
(4.22)
113
rp = 1,1210 15
rn =1,210 15 ,
= rn rp = 810 17 .
(4.23)
. 6,
, ,
v = 31021 1
(4.24)
x
= P = 1,31036
v
810 17
= 3,510 2 1 1.
31021
(4.25)
= /,
(4.26)
, ,
3,510 2
= 4109 2 1
8,8510 12
(4.27)
:
= 4109 2 1.
(4.28)
[4, . 211; 5, 6]
= 3 / u 4109 / 5,41023 = 7,41015 .
(4.29)
d = /k = 7,410 15/ 1,610 30 = 4,610 45 .
(4.30)
114
(4.31)
V = d/6 = (4,610 45 )3/6 = 5,110 134 3.
(4.32)
n = 1/ 2 = 1/ 1,417,410 151,6610 89 = 5,810102 -3.
(4.33)
:
m = / n = 8,85 10 12/ 5,810102 = 1,510 114 .
(4.34)
, ,
(4.35)
, , :
= mu2/ 3k = 1,510 114 (5,41023 ) 2 / 31,3810 23 = 10 44 .
(4.36)
P = const
23
(4.37)
- .
V = const
(4.38)
N (, N = 5).
,
,
kT = u V / 3 = 5,410237,410 15 8,8510 121091/ 3 =
= 1,21089 3 1.
(4.39)
115
3.2.
= 8,851012
P > 1,310
w > 1,31036
3
2
3
T < 1044
V1 > 4,31023
v2 = = 3108
a 4109
1
1
21
k 1,21089
3 1
4109
3,5102
1 - 1,4
cP > 1,41091
.11
cV > 1091
22 1
36
2 1
( )
m < 1,510114
d < 4,61045
n > 5,810102
< 7,41015
u 5,41023
116
= u/ = 5,41023 /7,410 15 = 7,31037 1
(4.40)
(4.41)
, ,
,
, . ,
, , ,
,
.
(. 4.2).
,
.
4.3.
.
, ,
().
, . .
.
: ,
(. 4.1) [7].
,
. ,
.
117
. 4.1. ,
, ,
: ,
(), .
: ( )
( , ).
: ( )
( ).
.
,
, .
, ,
,
.
,
,
.
.
(. 4.2)
1. .
,
.
,
118
(), .
. 4.2. .
, , ,
,
. , ,
,
. , ,
-2
.
,
, , ,
..
.
[4, . 212213]:
dM = D dSdt d/dx,
(4.46)
119
dM , dt
dS
; D ; d/dx
.
:
c
= (D ) + (D ) + (D ) .
t
x x
y
y
z
z
(4.47)
D ,
c/t = Dc
(4.48)
( ), - ;
.
2. ().
,
(
,
), ,
.
.
[4, . 210]:
dFx = dSdvy/dx,
(4.49)
dF , dS
; dvy/dx
,
; - ,
, ,
, .
__
= u/3.
(4.50)
120
1/3
, . ,
, , = 0,499.
,
.
.
k ,
.
T .
3. .
,
,
.
.
[4, . 210]:
dQ = kdSdtd/dx,
(4.51)
k = cv ,
,
, ; d/dx
.
[8, .
285, 315]
= (u)/2cP,
(4.52)
u ; cP
.
/ = (/ ) ,
0,5 1.
(4.53)
121
, ,
,
.
.
, ,
[9, . 447455]:
t = a f/cV, a = k /cV,
(4.54)
(, t) (x, y, z) t; k = onst
, ; f .
(. 4.3)
1. .
.
,
.
.
.
,
,
, :
,
(
):
v/2 + dP/ = const;
(4.55)
:
RT
NB()
NC()
P = [ 1 + + +];
V
V
V
(4.56)
122
:
dv
1
= gradP + v,
dt
(4.57)
, ,
, .
. 4.3. .
,
, ,
-2 . ,
, ,
.
123
,
, .
, , , ,
,
,
.
2. (1- )
[5, 6].
, :
= Q (x, y, z, t),
t
(4.58)
Q(x, y, z, t) ; - ;
( ),
[4, . 535]:
____
= /
(4.59)
- ; ; - .
,
,
,
.
dAx
dAx
= P(x,t),
dx
cxdt
(4.60)
124
dA
div A = P(x, y, z, t);
cdt
(4.61)
,
, .
(. 4.4.)
1. .
,
.
, ,
, , ,
:
dv
+ v = grad H rot
;
dt
(4.62)
divv = 0;
(4.63)
P
v
H= + ;
2
= rotv = /;
= vdl,
(4.64)
(4.65)
(4.66)
v
; ; - .
,
.
.
,
125
,
.
. 4.4.
2.
.
-
, :
v (r) =
4
(r - ) d
(4.67)
|r - |
- -.
.
126
1. - ,
,
, .. , . ,
, ,
( ).
2.
,
.
.
3.
.
, , , ,
,
, ,
,
, , ,
, .
4. ,
;
, , :
, ;
;
(
) ( ). .
.
5.
, -1, ,
. ,
.
127
5.
,
, .
.- [1]
5.1.
[2].
., 1858 .
[3, 4],
,
,
, ,
. ,
,
. ,
.
,
, 1815 .
. .
. ,
.
,
.
, 1788 . [5],
, ,
- ,
. ,
, .
1839 . :
. : ,
- ,
128
5. .
, , ,
.
. ,
,
,
, .
.
, 1853 .,
,
.
, ,
,
,
. ,
, [6].
.
[7]
,
.
.
, 1877 .
, 2n .
; 2n
n
.
(ootes),
, .
..
. , ,
.
, , ,
, , ,
.
129
, ,
, , ,
.
18771878 .
, .
,
,
,
.
18761883 . . [8]
,
,
.
Re = vl/, ,
, v - , l-
,
.
.
1894 . .., ,
,
, .
, ,
.
[9].
., ,
[1011]. ,
,
, .
. ,
.
, ., .
20- .
.,
, .
130
5. .
..
. .
..
,
,
.
.
...
[9, 12, 13].
..
,
[14, 15],
.
, [16],
. .
[. . .].
,
, . ,
,
,
[17].
, ,
, ,
, .
, ,
. , ,
, .
,
[18] .
.
,
,
, .
131
,
.
,
.
5.2.
, .
,
vdl
rot v = lim 0,
S0
S
(5.1)
. . ,
. , ,
,
.
,
.
1 vx
vy
1 vx
rotz v = ( ) = 0,
2
y
x
2 y
(5.2)
( ) vx
, , .. z.
,
(. 5.1).
132
5. .
. 5.1.
.
, , ,
,
Re:
Re = vl/,
(5.3)
v ; l ;
.
[8, 18 21 .]
2000 ( 2300),
() .
.
,
.
.
,
[22].
,
= Pr u/2cP ,
Pr ,
(5.4)
133
Pr = cP/k;
(5.5)
u - ; cP
; - ; k
.
.
[18, . 285, 316318; 22],
() ;
0,5 1,
(5.6)
,
, ,
(. 5.2).
. 5.2. ,
.
.
(., , [22]).
,
134
5. .
- [19
20].
,
, ,
, ,
, -
, ,
(. 5.3).
. 5.3. : ();
(); ();
()
135
, ,
, , ,
,
.
. 5.4.
( )
136
5. .
, ,
.
. 5.4 ,
,
,
.
, ,
,
.
, ,
.
,
.
, ,
.
,
dF = adm = (Pe Pi)dS rdm,
(5.7)
dS = rhod;
, dm; r ,
; ho ,
d , dm.
5.7,
Pe Pi dS
r > ro =
dm
(5.8)
(5.9)
.. dm
. r ro.
137
r < ro ,
. :
dF = (Pe Pi)dS = r dm.
(5.10)
,
P = RT
(5.11)
, :
u
u
Pi =iR (T Pr ) = Pe (o i) RT Pr .
2cP
2cP
(5.12)
,
u
Pe Pi = (o i) RT +
Pr .
2cP
(5.13)
:
L = rmu = const.
(5.14)
,
u
dF =[(o i) RT +
Pr ] dS - dm =
2
2cP
u
= (o i) RT rd +
LdL
2LdL
Pr d d.
2cP
rdm
(5.15)
rdm
,
.
, .
,
.
138
5. .
. 5.5. ()
()
. 5.6. ( )
r, dF = 0,
,
139
, , .
.
, .
, [2325],
(. 5.5, 5.6).
5.3.
,
.
, ,
,
.
,
, .
,
,
;
,
.
,
. , ,
. ,
.
, ,
.
, ,
. 5.7,, 5.8,. ,
, ,.
, ,
,
( ).
. ,
,
.
140
5. .
(),
,
).
, r = var, ,
:
v = const; p = mv = const; w = mv/2 = const,
(5.16)
.
. 5.7, , 5.8, . ,
,
.
,
.
.
,
, ,
F, F
,
.
. 5.7. :
(); ();
()
141
. 5.8. : ();
(); ,
()
(. 5.7,)
b :
v/v = S /r = vt /r
(5.17)
v /t = = v / r ;
(5.18)
(5.19)
vr
v vr
v vr
= - = - = ,
v
r v
r
= - vr,
(5.20)
(5.21)
..
.
142
5. .
r,
a r + v vr = 0;
(5.22)
,
v
( a r
+ v vr) dt = ( r + v ) dt = const.
t
t
(5.23)
,
vr = const.
(5.24)
mvr = const,
(5.25)
, r2 < r1
p2 = mv2 > p1 = mv1 ;
mv2
mv1
w2 = > w1 = .
2
2
(5.26)
,
,
, (
) .
,
.
, ., .
,
:
r
u = u .
r
(5.27)
( ): ,
.
143
;
, .
,
,
F S
v vr
w = = mav = m = m v v = mvr r.
t
r
(5.28)
,
,
F S
v v
w = = mav = m ,
t
r
(5.29)
,
w = w,
(5.30)
,
.
, ,
v vr
F = = mvr
r
(5.31)
.
, ,
:
v
Fr = = mr.
r
(5.32)
, Fr , ,
vr,
,
.
144
5. .
, ,
, .
, ,
.
.
.
,
P = RT/V,
(5.33)
R ; T ;
V - .
.
, ,
,
. ,
.
vdv + dP = 0
(5.34)
.
.
,
, .
,
,
.
, ,
, ,
. ,
,
, . ,
,
, ,
145
. ,
,
(5.27).
,
.
,
,
.
.
,
, (
).
, .
,
.
,
. :
m2
m( - v + r + l )
2 = = <
3k
3k
m( + r + l )
< l = .
3k
(5.35)
m ;
; r ; l
; ()
;
v
( ); k .
146
5. .
, ,
,
.
,
,
.
Pe = P + Pi,
(5.36)
Pe ; P ,
; Pi
.
u e
Pe = ,
2
(5.37)
, ue -
,
v
P = ,
r
(5.38)
v ()
; ; ; r
.
Pi
:
i
Pi = P ;
T
(5.39)
i
= .
(5.40)
Ti/T = T, (4.36)
147
u
v
v T
= +
2
r T
2
v
T + 2 = 0.
u r
(5.41)
T = +
2
2
1/2
(1 8 )
u r
1 2 .
u r
(5.42)
, ,
v
i = (1 2 ),
u r
(5.43)
= .
v
1 2
u r
(5.44)
,
, .
.
,
v
T
T Ti
= = = 1 T
u
T
T
(5.45)
148
5. .
, ,
v = v(1 T) = 2v ,
r
(5.46)
vo R o
v
r (1 2 )
r
(5.47)
Ro vo
.
,
.
,
, (.
5.3,). ,
, ,
, [17],
, .
,
,
.
,
,
149
5.4.
,
= vdl = const,
(5.48)
; v
r ; dl .
v = / 2r,
(5.49)
..
.
, .
, ,
,
.
,
2 rdr
l + l
l dr
W = v/2 dV = dl =
V
l
4 r
2
= ln r|, (5.50)
r
2
R
w = = ln r | = ,
R
l
2
(5.51)
, , .
,
.
150
5. .
,
,
, ,
.
,
,
,
.
,
,
, .
, ,
.
, ,
,
, ,
.
,
,
( ).
.
, ,
,
(. 5.9).
,
,
.
,
.
.
151
. 5.9.
()
,
,
,
, .
,
.
.
,
, ,
. ,
, ,
( ,
)
.
,
,
, .
,
(, ) , .
, ,
.
152
5. .
, ,
, . 5.3, .
5.5.
.
[26],
(. 5.10),
,
. ,
.
. 5.10. :
;
+,
: 1 2.
46 (.
.5.4).
.
,
,
,
153
, ,
.
,
,
, .
, ,
,
,
, [27] (.
5.11).
,
, .
(
D/d 86 [28] ) .
. 5.11.
[21, 29],
, , ,
8D
1
v = ( ln ).
4 D
d
4
(5.52)
.
,
, ,
.
l/S = min.
(5.53)
154
5. .
l , S
.
,
.
, ,
,
.
. ,
.
( ), .
.
,
23 . . 5.12 ,
,
..
. 5.12.
,
.
155
,
, , .
(
), ()
.
,
,
D , d
1,7d,
0,25d, 0,7:1
( [30]
) (. 5.13, 5.14).
, ,
, .
. 5.13.
,
,
, , ,
, ,
.
, , .
, .
,
,
: .
156
5. .
, .
.
. 5.14. .
, , .
,
,
.
,
. ,
,
.
( ) .
r R,
. ,
.
. ,
157
,
, .
. 5.15.
: ;
, ( ),
, . ,
.
,
, .
,
.
,
-, .
158
5. .
,
.
, ,
.
,
,
. . 5.15
.
,
.
, r
R , (
) :
= vS = 4rRv,
(5.54)
v ,
= vS = 4rRv,
(5.55)
v .
= vS = 4Rv;
(5.56)
= vS = 4Rv;
(5.57)
S ; R
; v v -
.
Pr v/ 2cP,
(5.58)
- ; Pr
( = 1,4Pr = 0,723); v
; cP .
159
:
w = mv/2 = m(v + v)/2,
(5.59)
v .
, 1,41
.
,
,
, .
. :
m = 2rrb.
(5.60)
r /ro = r/ro;
/ = ro/r;
(5.61)
m = 2rrb = 2rorob.
(5.62)
(5.63)
v = r = 2rv;
(5.64)
r = ro vo / v;
(5.65)
mv
= = rorobo4vr = 4rorobvoov
2
= hv = 2v,
(5.66)
h = 4rorobvoo.
(5.67)
160
5. .
,
= hv = 2v = 2r,
(5.68)
, ,
.
J
Mr
= = .
2
2
(5.69)
,
= 2rovo = 2rv = const;
v = r ,
(5.70)
= 2r ,
(5.71)
, ,
M
= = M f = hf = 2 f.
2
,
:
= M/2
(5.72)
(5.73)
..
() .
f, .
()
L = Mrv = Mr = M =
(5.74)
161
5.6.
5.6.1.
.
,
.
. 5.16.
: () ()
; 1
; 2
,
,
- (. 5.16):
(r ) x d
v (r) = ,
4 L | r |
(5.75)
162
5. .
; r - L; - ,
.
:
vx ~
3
sin cos
cos;
4
r
3
sin cos
v ~ sin;
4
r
vz ~
(5.76)
3
.
2 r
,
.
,
, :
v = / 2 r,
(5.77)
.
.
,
.
, .
b (b ,
),
, 4r ,
b
v = ,
4r
(5.78)
163
, ,
v ~ 1/ r.
:
v dS = b.
(5.79)
,
, ,
,
,
.
,
.
.
,
,
.
.
,
,
.
,
,
(5.6),
:
(v)
= Pr ,
cP
(5.80)
164
5. .
, ,
, ,
,
-:
,
.
5.6.2.
, , ,
e.
[18, 22, 30, 31, . 447-455],
= ( + + ),
t
z
(5.81)
f
(, t) = ,
P
(5.82)
(, t) , , z
t;
,
; f - ; P
;
( + + ).
z
(5.83)
,
, ,
165
.
, , .
q (5.83) :
q
2
(r,t) =
4acP r
-
e d,
(5.84)
r / at
r .
, ,
:
grad T = =
3/2
2 acP r
d) .
(5.85)
r/ 2 at
grad T = kqq
1
(
1
= kqq (
r
r
d) =
r r/ 2 at
-
1 r/ 2 at
e d +
r
0
kqq2
r
= kqq .
r
4at
d) =
(5.86)
r 0.
1
r / 2 at
-
d
(5.87)
166
5. .
, 1/r,
r = 0. ,
, r.
:
k qq
grad T = (r,t)
r
(5.88)
1 -
(r,t) = r (- e d); ro = 2 at .
(5.89)
r / ro
lim (r,t) = 1.
(5.90)
r 0.
. 5.17.
,
,
(. 5.17).
.
167
2Pma
= ,
3 k
(5.91)
P ; ma ; ; k
,
2 ma
grad = gradP
3
(5.92)
, ,
,
,
_____
(5.93)
= P/ .
,
.
,
,
, ,
. ,
,
,
.
. ,
.
5.7.
,
- .
,
,
.
,
, (. 5.18).
168
5. .
. 5.18. : 1
; 2 (); 3
.
. 5.19. .
,
.
- .
[54]
169
, ,
,
. , ,
.
( ). , .
,
, .
. (. 5.19)
.
. ,
, ,
,
,
.
,
d
= 0,36 ( )2.
(5.94)
,
.
, ,
,
.
, ,
,
,
.
. ,
.
170
5. .
5.8.
5.8.1.
, ,
.
. ,
, ,
.
,
.
.
. ,
.. ,
.
,
.
.
,
,
, .
,
.. , ,
, .. .
, ,
.
,
.
,
.
1,3.1036 ( ).
, , ,
.
,
171
,
. ,
,
.
,
. ,
,
,
.
:
;
;
.
5.8.2.
, ,
.
, .
,
,
,
(. 5.20).
,
,
, .
. 5.20. ,
, ,
172
5. .
F = cw Sv,
(5.95)
; S ; v
; cw ,
:
vd
Re = .
(5.96)
d (
), [18, . 2931, 4042].
,
,
( )
(
),
.
5.8.3.
, ,
(. 5.21).
. 5.21. ,
,
, ,
[33, . 210]:
173
dv
dF = dS,
dy
(5.97)
; dS
; dv/dy
.
,
,
..
c.
:
v
+
2
dP
= const.
(5.98)
= onst (..
)
v
+ P = w = const.
(5.99)
2
w .
,
,
dv
dP
v = .
dy
dy
(5.100)
y1, v = v1
2, v = v2, v2 v1= v, :
(v)
= P.
2
(5.101)
, , ,
, ,
174
5. .
,
(. 5.22).
. 5.22. ,
, .
, , c
, ,
, .
,
, .
,
, .. .
1852 . ..
(. 5.23) [34, 35].
.. ,
Y, ,
v
:
Y = v,
(5.102)
.
.
175
. 5.23. ,
:
:
P = P2 P1 = (v2 v1).
2
(5.103)
v2 v1
.
, ,
, ,
.
. ,
.
5.8.4.
, ,
176
[38, 39]:
5. .
3
P = k,
2 ma
(5.104)
k = 1,3810 23 K - ; = 8,8510 12 -3
- ; ma = 1,510 114 .
,
.
, .
,
.
,
. ,
,
114
grad 2ma
21,510
= = = = 8,210 81 K 1. (5.105)
-23
12
P
gradP 3
31,38 8,8510
, ,
,
(
,
).
F = SLgradP =VgradP.
(5.106)
S - ; L
, ,
, , ;
V .
,
, ,
. , ,
, b, , ,
, (. 5.24
P = P2 P1 = a gradP.
(5.107)
177
S = bc.
(5.108)
. 5.24
F = SP = abc gradP = V gradP.
(5.109)
b
P = P2 P1 = b gradP,
(5.110)
S = c.
(5.111)
F = SP = abc gradP = V gradP.
(5.112)
3
gradP = kgrad,
2ma
(5.113)
178
5. .
,
,
,
.
= const,
.
.
,
.
.
1.
,
() .
,
.
,
, , ,
..,
.
2.
, , ,
.
,
.
, ,
,
.
,
.
3.
.
,
,
179
. ,
.
4.
.
,
.
,
.
.
5.
.
.
,
.
.
6.
,
,
.
7.
: , ; , ,
, .
8.
, ,
,
,
, , .
9. ,
,
.
,
.
10.
: ,
180
5. .
,
. ,
,
.
181
6.
,
[1]
6.1.
. 1911 . [2].
-,
, , ,
- , ,
.
,
, .
.,
,
, . 1919 .
, ,
, 1840
.
.
, .
,
. 19191920 .
,
-, 20-
[2]. 20- -
,
: , ,
, 21 - 14 7 ,
, ,
1.
. (1932) [3],
, ,
182
. ,
,
, , -,
, .
, ,
.. (1932) [4]
. [5].
. ,
, ,
[626].
.
, , ,
.
.
,
,
. 70- ,
,
- (). ,
, .
. (1955),
(1956), - (1960). 1964 .
. 60-
, ,
. 70-
.
, , ..
[23],
,
.
, , ,
, , 5 , 15
,
183
, 14
. ,
,
, , ..
,
- , ,
. ,
, -, ,
(), .
,
( ),
. 1935 . . ,
,
[24].
..
.. . 1947 . . ,
. ,
. , (),
. .
, ,
, .
, ,
-.
, , ,
. , ,
.
1914
., . , ,
- ,
.
.
1930 . .
.
184
,
,
. 1932 .
.
( ).
,
.
,
,
,
,
200 2000, .
,
, , ,
.
,
. , ,
. ,
, ,
.., .
, .
. ,
,
, -
, .
, ,
, ,
,
, ,
.
.
,
.
-
, ,
185
, .
,
.
. ,
, ,
.
. ,
1999 . , ,
. ,
, .
6.2.
,
.
,
.
()
,
. ,
,
,
.
. ,
, , , ,
.
, 99%
, , .
,
,
,
.
186
, ,
.
.
,
,
.
.
, ,
.
,
,
(. . 5.12).
,
,
.
, ,
,
.
.
2000,
10 . /
d = Re/v = 20003,5 102/ 107 = 2 108 .
(6.1)
, ,
,
, .
,
8106 , ,
, 35 , ,
107 . ,
.
,
,
187
. , ,
, .
. -
,
,
, .
.
, .. .
.
,
.
, ,
, .
. 6.1
, .
, ,
.
,
,
.
,
-
.
,
,
, .
,
. ,
() .
. ,
, , .
,
188
,
:
.
( ) .
. 6.1. : ) ; ) ; )
; ) ; )
.
, ,
, ,
,
,
.
.
-
189
, .. , ,
.
,
.
,
. ,
,
,
.
, ,
,
, , ,
, ,
.
.
.
.
, [27 ]:
R = aA
1/3
= 1,12 .
(6.2)
(, , - .)
1,2 1,4 .
rp = = 1,12 = 1,12.1015 ,
.
, 1,12 :
4
Vp = rp3 = 5,91045 3
3
(6.3)
190
, , [ ] mp = 1,671027
(6.4)
, ,
, .
:
vS = const ,
(6.5)
v ; S
,
.
, ,
, . .
.
.
, ,
, .. (. 6.2).
. 6.2.
: 1 ; 2
191
,
,
:
P1 = (v v) cos/2
(6.6)
.
,
, :
P2 = (v + v) cos/2.
(6.7)
,
:
P = P2 P1 = 2v v cos.
(6.8)
, ,
.
,
,
v = = 3108 /.
p = kvSprp = kvVp,
(6.9)
k ,
; ,
; v -
; Sp, rp, Vp ,
.
,
,
,
, .
192
.
2,79, , 5,051027 1, .. p 1,411026 1 .
,
i,
, S:
= iS.
(6.10)
,
.
,
i
= ,
2r
(6.11)
r = rp/2. ,
p
p
1,411026
= = = = 1018 /.
2rS
2 rp3
21,1231045
(6.12)
8,
,
. 1 / 376,65 /.
,
v = 376,651018 = 3,761020 /.
, .
. rp
.
,
r
193
v = v (rp/r).
(6.13)
vrp
4rdr
w = dV =
Vp 2
2
rp
= 2vrp,
r4
(6.14)
- , ; v -
, /; rp , ; wv , .
q
E
wq = dV; = ;
Vp
2
4p
(6.15)
, ,
wq =
2
q 4r dr
= .
4
8 rp
(6.16)
rp 16 r
q , ; , /;
.
,
w = wq;
(6.17)
q
2vrp = ,
8 rp
(6.18)
q
(v Sp) = (
),
(6.19)
194
Sp ,
v.
, q
:
, / = , / ;
q, = v Sp , /.
(6.20)
,
[/] [/3].
, 8,851012
/.
.
rp = 1,121015 , q = 1,61019 , ,
()
1,61019
v = = 1,15 1021 1.
4 1,121030 8,851012
(6.21)
,
, ..
,
.
:
, .
,
,
.
,
vp = 2 1,15 1021 = 1,6 1021 /.
195
,
,
,
, .. 1023 1 (
4,31023 1) .
, .
,
4,31023 / 1,6 1021 /
, .. 300 . , 2,511016 ,
, 1,31039//.
,
.
( )
:
rp
= 0,36
(),
(6.22)
p - ; -
. k = 2,
.
(
,
,
),
1,122 1030 2,81017
= 0,36 ()2= 2,51018 = 1014 = 2000 .
4109
8,851012
, -, ,
, ..
196
, -, 10 20 .
. ,
,
,
.
np = na p/ = 5,810102 2,81017 /8,851012 = 1,810131,
(6.23)
na
, p ,
2,8 10 / , .
p= 1/ 2 n = 1/ 2 1,810131 1,661089 = 2,31041
(6.24)
(
):
= / = 1046 8,851012/2,81017 = 3,11075 .
(6.25)
:
_____
_________________
u = u / = 5,41023 8,851012 /2,81017 = 3109 -1 . (6.26)
p= up/p = 3109 /2,31041 = 1,31050 1 .
(6.27)
6.3.
-
,
. ,
197
, ,
.
. 6.3. :
;
,
(. 6.3.)
, ,
. , , ,
,
, . ,
,
,
,
198
RT
P = ,
V
(6.28)
R ; T ;
V . ,
,
:
T
V
P1 = P ( + ).
T
V
(6.29)
v
P2 = ,
2
(6.30)
v . ,
P = P1 P2 .
(6.31)
P ,
. ,
, ,
.
, ,
, ,
.
. , ,
, .
,
,
. P2 = 0
P1,
.
,
199
. , , ,
,
,
,
.
,
,
, (. 6.4).
,
,
,
,
. , ,
, .
. 6.4. .
.
, . ,
,
.
, ,
.
(.6.5 6.6) .
200
. 6.5. :
( );
() .
. 6.6.
(- - )
.
.
201
.
,
.
.
,
.
.
, ,
,
, .
, , ,
(6.32)
= u/ 2cP
u , cP -
.
,
,
, 2v
P 2v,
(6.33)
F = S P.
(6.34)
W = PV,
(6.35)
V .
(
).
(5.101) ,
, ..
,
202
P 0,5vp.
(6.36)
vp .
, ,
, :
P 0,58,851012 1,62 1042 = 1,131031 .
.
,
2,27 , , 3,61013 . -
, , 7,6 ,
3,8 , 61013 .
. 6.6
.
,
, ,
- , 1,21015
4,51030 2
= 0,1 = 1016
w.
3,61013
P = = = 81032 ,
S
4,51030 1016
(6.37)
w.
3,81013
P = = = 8,41032 .
S
4,51030 1016
(6.38)
, , (6.38)
, 1,31036 .
,
P = 81032 / 1,31036 = 6,15 104 = 0,0615%.
203
P = 8,41032 / 1,31036 = 6,46 104 = 0,0646%.
,
,
,
. ,
,
,
,
.
,
,
( ).
, ,
(5.110)
P = 2vp1vp2 .
(6.39)
- ,
,
.
,
, ,
(. 6.7).
, ,
, , .
, ,
, , ..
, ,
,
.
,
.
, ..
,
,
(. 6.7).
204
.
6.7.
()
: ;
;
:
b
v = ,
4r
(6.40)
b - ;
, ,
,
:
b11 b2 2
F = ,
4r
.
(6.41)
205
,
.
1.
,
,
,
v Vp:
p = kvSprp = kvVp,
2.
.
q, = v Sp , /,
(6.42)
3.
,
(..
).
4.
,
.
5.
,
.
6.
.
206
6.4.
(. 6.8).
. 6.8.
,
,
,
.
,
,
, -
.
,
. ,
, ,
.
,
.
. ,
. ,
, .
207
.
.
, ,
,
-
:
. , ,
,
. ,
,
( 16 .).
,
.
, ,
, .
, 2,79
, 1,91 .
,
,
, 1,674821027
, 1,672521027 0,00231027 .
, ,
, , ,
, .
6.5.
6.5.1.
[923],
,
, ..
,
,
.
.
, I ,
208
, [2527]
.
.
.
-
2,
.
, 3;
3; -4,
-. . 6.1
, . 6.9 .
6.1
,
p
n
p
n
1/2
1/2
2,792743 0
1,913139 45
p+n
0,8574073 2
2,27463
p + 2n
1/2
2,97884 1
8,48212
He
2p + n
1/2
2,127544 7
7,71828
He
2p + 2n
0,000
28,29624
2
1
3
1
3
2
4
2
,
() ,
.
, , ,
,
.
, ,
209
,
,
, .
210
.
, ..
,
.
.
.
,
(
) .
,
.
,
,
,
,
, ..
I = 2 I = 1,
(6.43)
, ,
D = 0,86 p + n = 2,792743 1,913139 = 0,879604 , (6.44)
. 2%
.
.
,
:
= 2,9797 p = 2,792743 .
(6.45)
( 8%)
, .
, ,
,
.
211
8,48 ,
3.
,
2,27463 ,
= 8,48212 32,27463 = 1,65823 .
(6.46)
,
, , ,
.
-3 2,1275 ,
(2,79). 23%
. -3
7,72 ,
= 7,72 32,27463 = 0,91 .
(6.47)
, ,
,
,
.
3 .
28,29614 , ..
18 , .
, .
,
,
,
, ,
. ,
,
. -
,
(. 6.10, )
212
,
- .
, - ,
-, .
-,
, ,
,
-.
-.
6.5.2.
[25-27]
,
, .
(. 6.2, 6.3).
6.2
37,74
56,315
18,6
3+
64,75
8,44
3/2-
76,21
11,45
1+
79,58
3,37
3/2
84,46
4,9
5
9
5
10
5
11
5
12
5
13
213
6.3.
39,04
0+
60,32
21,3
3/2-
73,44
13,12
0+
92,16
18,72
97,11
4,96
0+
105,29
8,18
6
10
6
11
6
12
6
13
6
14
-,
, .
, . .
6.2 6.3
. ,
.
.
60
-, -
Zn
30
13
67 .
- , .. ,
-:
4
12
16
20
24
28
32
36
40
44
48
52
56
60
He, Be, C, O, Ne, Mg, Si, S, Ar, Ca, Ti, Cr, Fe, Ni, Zn
2
10
12
14
16
18
20
22
24
26
28
30
- ,
.
214
,
-, -
-,
- ,
.
, ,
- ,
.
,
- -.
(. 6.4)
-
-.
(k) - ,
.
n,
, .. .
Z.
, 2, 8, 20 28
8
. Be,
4
,
.
, -
,
-, , ,
-,
.
(. 6.10),
, -.
215
6.4
Vv
N E
28,29624
Z
4
56,59248
2
8
84,88872
4
12
He
Be*
E,
28,29624
56,5006
0,0914
-0,0914
92,1635
+7,2748
8,3662
127,6212
14,4362
7,1614
160,6473
18,1661
4,7299
198,2573
28,4802
10,3141
236,5386
38,4549
9,9747
271,7820
45,4121
6,9572
306,7198
52,0536
6,6415
342,0555
59,0926
7,0380
375,477
64,2184
5,1258
411,468
71,9131
5,6947
447,707
79,8559
7,9428
484,004
87,8566
8,0007
2
4
515,009
90,5654
2,7088
4
6
C*
113,18496
6
16
141,4812
8
20
169,77744
10
24
198,07368
12
28
226,36992
14
32
254,66616
16
36
282,96240
18
40
311,25864
20
44
339,55488
22
48
367,85112
24
52
O
Ne*
Mg
Si
S
Ar
Ca
Ti*
Cr
Fe
396,12736
26
56
424,44360
28
60
Ni
Zn*
30
: * .
216
. 6.10.
.
4
,
, .. ,
2, 8, 20, 28, 50, 82, 126.
-,
( ).
= 4m + N + ip ,
(6.48)
m - ; N ,
- ( N = 0;2;4); ip (ip =
0;1).
,
, , ,
, -,
,
, -,
-,
.
. 6.5 6.11
. ,
.
217
2
0
1
Ax
3
,
8,4812
I
1/2
28,26924
0+
19,78712
3/2
1,9324
+p
Li
6.5
m + N + Ip
3n + p
26,330
8
Z
Ax
m +N + Ip
13
2 + 4n + p
14
15
16
17
10
18
N
O
F
Ne
Ax
Z
16
36
17
37
18
38
19
39
20
40
21
41
22
42
S
Cl
Ar
K
Ca
Sc
Ti
,
84,456
6.6
3/2
56,593
27,864
3 + 4n
105,2867
0+
10,8307
84,8887
24,3980
3 + 4n + p
115,4939
1/2+
10,2072
84,8887
30,6062
127,6212
0+
12,1273
113,1849 14,4363
4+p
128,221
5/2
0,7998
2 + 2p
132,1433
3,9223
20
6.7
,
,
,
m +N + Ip ,
I
8 + 4n
308,7198
0+
226,370
84,350
8 + 4n + p
317,105
3/2+
88,3852
226,370
90,736
9 + 2n
327,3475
0+
10,2425
254,666
72,681
9 + 2n + p
333,726
3/2+
6,3785
254,666
79,060
10
342,0555
0+
8,3295
282,962
59,093
10 + p
343,140
7/2
1,0845
10 + 2p
346,909
0+
3769
218
Z
Ax
19
47
20
48
21
49
22
50
23
51
24
52
25
53
26
54
27
55
28
56
28
6.8
,
,
,
I
m +N + Ip ,
K
Ca
Sc
Ti
V
Cr
Mn
Fe
Co
Ni
Z
34
Ax
35
85
36
86
37
87
38
88
39
89
40
90
41
91
42
92
43
93
44
94
84
Sc
Br
Kr
Rb
Sr
Y
Zr
Nb
Mo
Tc
Ru
9 +10n+p
400,197
3/2+
254,666
145,531
10 + 8n
416,004
0+
15,807
282,962
133,042
10 + 8n+p
425,623
7/2-
9,619
282,962
142,661
11 + 6n
437,797
0+
12,174
311,259
126,538
11 + 6n+p
445,8463
7/2-
8,0493
311,259
134,587
12 + 4n
456,3537
0+
10,5074
339,555
116,799
12 + 4n+p
462,912
7/2-
6,554
339,555
123,357
13 + 2n
471,770
0+
8,858
367,851
103,912
13 + 2n+p
476,820
7/2-
5,050
367,851
108,969
14
484,004
0+
7,184
396,147
86,857
50
6.9
, , ,
m +N + Ip ,
I
17 + 16n
727,330
0+
481,036
346,294
17+16n+p
737,380
3/2
10,050
481,036
256,344
18 + 14n
749,239
0+
11,059
509,332
239,907
18+14n+ p
757,858
3/2-
8,619
509,332
248526
19 + 12n
768,462
0+
10,604
573,629
230,833
19 +12n+p
775,534
7,072
537,629
237,905
20 + 10n
783,904
0+
8,370
565,924
227,980
20 +10n+p
789,050
9/2+
5,146
565,924
223,126
21 + 8n
796,519
0+
7,469
594,221
202,298
21 +8n+ p
800,623
9/2+
4,104
594,221
186,402
22 + 6n
807,040
0+
6,417
622,517
184,523
219
Z
54
Ax
55
137
56
138
57
139
58
140
59
141
60
142
61
143
62
144
63
145
64
146
82
6.10
, , ,
I
M +N + Ip ,
136
Xe
Cs
Ba
La
Ce
Pr
Nd
Pm
Sm
Eu
27 +28n
1141,891
0+
763,270
378,621
27+28n+p
1149,320
7/2+
7,429
763,270
386,050
28 + 26n
1158,322
0+
9,002
791,539
366,783
28 +26n+p
1164,520
7/2+
6,198
791,539
372,981
29 + 24n
1172,891
0+
8,144
819,808
352,355
29 +24n+p
1177,891
5/2+
5,227
819,808
358,083
30 +22n
1185,116
0+
7,225
848,077
337,039
30 +22n+p
1195,910
10,794
848,077
347,833
31 + 20n
1195,682
0+
0,228
876,346
319,336
31 +20n+p
1198,944
876,346
322,599
32 + 18n
Gd
126
Z
Ax
M + N + Ip
80
206
40+46n
1621,068
81
207
40+46n+ p
Hg
6.11
0+
1130,77
490,298
1628,434
1/2
7,366
1130,77
497,664
41+44n
1636,452
0+
8,018
1159,04
477,413
41+44n+ p
1640,255
9/2-
3,803
1159,04
481,216
42+42n
1645,232
0+
4,977
1187,31
457,924
42+42n+ p
1648,213
9/2
2,981
1187,31
460,905
43+40n
1652,511
0+
4,298
1215,58
436,934
43+40n+ p
1654,708
2,197
1215,58
439,131
44+38n
1658,470
0+
3,762
1243,85
414,623
44+38n+ p
1659,770
1,300
1243,85
415,923
Ti
82
208
83
209
Pb
Bi
84
210
85
211
86
212
87
213
88
214
89
215
Po
At
Rn
Fr
Ra
Ac
220
: 8
; 20
; 82 , .
,
- 1, 4, 10, 14, 22, 30 44.
6.2
,
.
,
. ,
, ,
, ,
,
,
,
(. 6.11).
. 6.11.
:
(), (), () () .
.
. ,
,
-. .
, :
, ,
- .
221
, ,
, -
.
|I|
k = .
1/2
(6.49)
1/2 , Z
,
-, .
,
56
Ni ,
28
,
.
61
62
Ni
28
62
Ni 10,59 ,
28
u
29
63
Cu - 10,85 , ..
29
.
,
,
,
,
.
, :
1) -,
, 4,
, Z ;
2)
, k;
3) ,
,
n=ANk
(6.50)
222
29
, ,
P = 239,286 I = 1/2
15
- (m = 7), 28 1
29
1/2.
28
P
15
P
14
28
17,87 , ,
P 6
15
-. -
14- (29- ),
(. 6.12).
30P ( = 250,6119 , I = 1) - , ,
, 1. :
,
.
31P ( = 262,918 , I = 1/2) -,
.
32P ( = 270,865 , I = 1) - , ,
, 1,
( = 0,2523).
6.12
Ax
28
P
15
29
,
224,419
239,286
17,87
1/2+
250,6119
11,33
1+
262,918
12,30
1/2+
+1,1317
270,855
7,94
1+
0,2523
P
30
P
31
P
32
P
33
P
34
280,9594
287,520
10,1
6,57
1/2+
1+
223
6.5.3.
.
. . 6.13
.
6.13
Ax
5
,
26,330
31,9948
5,6648
39,2455
+0,822
-0,0008
7,2507
3/2
+3,2564
-0,040
41,2782
2,0327
+1,6532
45,330
4,1518
3/2
Li
3
6
Li
7
Li
8
Li
9
Li
Li 26,33 , ..
3
-, ,
- ,
. ,
,
= 1021 ,
5
Li + p.
(6.51)
, ,
, ,
;
(. 6.12 , ),
1/2.
224
. 6.12. Li: ;
3
6
Li = 31,9948 ,
3
, > , 1. ,
6
Li + D,
(6.52)
.. - .
(), () (. 6.13).
. 6.13. Li
3
7
Li ( )
3
225
(7,25 )
. 3/2
D.
(
)
,
-,
.
. . 6.14
6.14
Ax
7
4
8
10
11
12
,
37,6012
I
3/2-
56,5006
18,9
0+
58,1657
1,66
3/2-
1,1776
0,03
64,9777
6,83
0+
1,22
65,478
0,5
1/2+
37,6012
4
, , . 2p + n , , ,
-, ,
,
, 1 (. 6.14).
9 7
. ,
,
(. 6.15).
10, , ,
-, ,
. ,
226
1,22 ( = 2,5 rp, rp
) (. 6.16).
. 6.14.
. 6.15.
10
. 6.16.
11
() ()
4
8
. ,
,
18,9 .
-.
56,5006 < 2 = 56,59248 , , :
8
= 31016 . ,
, .
, 18,9
-.
11 ,
.
, Z
, .
, = 2Z -,
,
-.
227
. . 6.15
.
6.15
Ax
8
5
9
10
11
12
13
,
37,7382
I
2+
56,315
18,6
64,7509
8,44
3+
1,8007
+0,074
76,5760
11,45
3/2-
2,6825
+0,0355
79,5760
3,37
1+
1,002
84,456
4,9
3/2
8
, 37,7382
5
2+, ,
8
= + 3p + n,
(6.53)
.
. 6.17.
10
. 6.17.
5
. 6.18.
2 + p.
5
(6.54)
228
10 64,7509 3+.
>2 , ,
-.
(. 6.18).
11 . 3/2.
, , , ..
-. ,
.
11
2 + p + 2n.
(6.55)
. 6.19.
11
. 6.19.
. . 6.16
.
6.16.
Ax
9
6
10
11
12
13
14
15
16
,
59,037
60,318
21,28
73,4418
0+
13,12
3/2+
10,3
+0,031
92,1635
18,72
0+
97,1099
4,95
1/2-
0,7024
105,2867
8,14
0+
106,5048
1,22
1/2-
110,757
4,25
0+
229
9, ,
-.
, 21,3 . ,
10
= 2 + p + p.
(6.56)
(. 6.20).
- ,
.
-,
12
= 3.
6
,
- ( 7 )
(. 6.21).
,
16.
10
. 6.20.
12
. 6.21.
. . 6.17
.
12N, 74,038 ,
-. +1,
,
1,
.
230
6.17.
,
74,038
Ax
12
I
1+
/
0,46
94,1069
20,7
1/2
0,3221
104,6603
10,55
1+
+0,4036
+0,01
115,4939
10,83
1/2
0,2831
117,9838
2,5
123,868
5,88
1/2
126,536
2,67
7
13
N
14
N
15
N
16
N
17
N
18
20,7 , , . 1/2, ,
13
N = 3 + p.
(6.57)
1/2,
1.
,
,
.
.
.
16
. , ,
8
(. . 6.18).
16
,
-
,
16
= 4.
8
(6.58)
231
6.18
Ax
13
8
14
15
16
17
18
19
20
,
75,560
94,1069
23,17
111,9522
0+
0,7189
13,22
0,084
127,6212
15,67
0+
1,8937
0,0265
131,7635
4,14
5/2+
0,30
139,810
8,05
0+
143,7671
3,95
5/2+
151,371
7,61
0+
-
90 ,
(. 6.22). .
16 , 20.
5/2+, .
-,
.
16
. 6.22.
232
16
( ).
.
-,
.
40
,
20
16
-:
8
(. 6.23).
16
50
F 9
20
- 16
, ,
8
40
. 6.23.
20
-.
, 22 -;
- 50.
40
6 - (. 6.24).
20
233
94
. 6.24.
Ru
44
108, ..
22 - 20 . . 6.26,
12 12 -
, 9 - , 4
. , ,
, ,
.
. 40 28,
56
Ni.
28
5 -
,
64Gd. 82
146
Gd = 32 + 18 ,
64
. 6.25.
(6.59)
234
146
. 6.25.
Gd.
64
12
126.
.
216
Th. 90
- .
.
6.6.
,
,
() (. 6.26)
().
235
. 6.26.
,
, ,
,
.
,
, ,
,
.
, ,
,
.
1018 1023 (-).
, ,
,
, .
.
, ,
, .
, ,
,
,
, .
,
,
,
236
, (
)
.
, ,
, ,
,
,
.
,
, ..
.
, 6 ,
- 28,3 , ,
,
-, -. .
,
-,
, .. - .
, -
, .
, , ,
. ,
.
,
.
, ,
.
-.
,
.
, ,
,
, ,
,
237
.
.
.
(), ,
,
.
,
. ,
,
,
. ,
,
. ,
.
, ,
.
.
, .. ,
,
.
, ,
,
. , .
[28] ,
1 1 , 1 .
,
.
, 5 24
0,02 . 5 1
137 . ,
,
238
.
, .
, 5 1
20 .
, [24],
226
, -
Ra
1600 , ,
,
, ,
, ,
,
, , ,
,
.
.
,
, .
,
,
,
.
,
. ( )
,
, . ,
,
, .
.
6.7.
, -,
,
.
239
, .
-,
.
-,
, - ,
,
.
, ,
,
.
.
, ,
,
. ,
.
1,1123
/, ,
. -
, , ,
,
,
, .
- 7,074
/.
56,
13 - ,
8,79 /.
-, 28,2962413 = 368,85 ,
-
, -, -.
492,27 368,96 = 123,3 ,
2,2 /.
,
-, ,
-.
,
240
, ,
.
,
.
,
.
.
5, 1618,
180 .
,
.
,
,
.
, . ,
,
, ,
.
,
28 7 -.
: 1) ,
, -; 2)
-,
; 3)
-,
-,
. ,
.
.
,
, ,
,
.
.
241
.
1.
,
,
0,1 , ,
.
1,151021 /;
400 .
2.
,
.
.
, ..
.
,
.
.
3.
.
2.1032 , ,
,
,
1,31036 .
4.
,
,
. ,
,
.
242
5.
,
. -,
. -
,
, ..
6. ( )
() .
7.
, ,
.
.
8.
,
.
243
7. , ,
, .. ,
( ),
, .
. [1]
7.1.
,
.
[25],
.
,
,
, .
(490430 . . .)
. ,
- (),
(), () ()
.
. ,
,
-
,
.
,
.
,
. (500
428 . .)
,
.
.
. ,
244
.
.
(. 500440 . .) (. 460370 . .)
,
. ,
.
. , . .
, .
. ,
,
.
( ! ..),
.
, ,
, .
.
. ',
. .. ,
( ).
,
, [6]. 1987 .
..
, ,
, ,
, ,
.
. , .. 1903 . [79],
,
.
,
,
. - [10].
,
- ,
90. 1911 .
,
[11]. , ,
1013 1012 ,
245
, ,
, 108 .
, , ,
, ,
,
, ,
, . .
,
,
.
,
, ,
, - .
.
.
. [1214],
()
, ,
.
.
, ,
:
, ,
,
.
.
1922 . . [15], ,
.
, ,
( ):
p = h/c,
- , - .
= p,
.
246
, ,
:
. ,
- .
= h, ,
. :
,
, . ,
.
1924 . ,
1913 . .
-
[16]. , ,
, ,
p
= h/p.
,
(, .) ,
, , .
1927 . . .
[17, 18].
,
. ,
,
.
1925 . ,
,
[19].
(1925),
[2023].
1926 . .
[24].
, .. .
247
1926 . . [25, 26] ,
:
8 m
+ (E U) = 0.
h
,
,
,
. , ,
,
, ..
,
.
, .
.
,
.
. (),
. () . ().
. ,
,
, , , .. ,
, .
,
, ,
.
,
.
= h.
,
(1926), ,
. , ,
,
.
-,
.
248
, .
, ,
, .
1927 . [19],
.
,
.
1928 . . ,
,
[27].
,
(
) -
.
, ,
,
.
,
, ,
. ,
, , ,
( )
.
,
,
(, ,
.),
,
.
.
- ,
,
.
, ,
249
, .
,
.
, , , , ,
, -
,
.
.
, , ,
, .
,
.
.
,
.
7.2.
,
. ,
.. [28], .
, ,
.
, ,
- .
: , , ,
, .
, .
,
.
250
, ,
, .
, ,
, ,
,
. ,
,
,
.
E = h ,
,
,
.
,
, .
.
, ,
h/2.
. ,
?
, -
, .
,
,
, , .. ,
, ,
,
. ,
,
.
, ..
,
,
. ,
, .
, ,
,
, , , -
. , , , ,
, , .
251
,
, , .
,
, . ,
.
.
,
. ,
.
, ,
- ,
, ,
,
.
, ,
.
,
,
.
70 ,
, ,
- ,
, -
. , : -
,
!
, ,
.
, .
,
.
,
-
, .
,
,
,
252
-
.
.
,
, ,
.
,
,
?
,
-.
,
,
, -
,
.
, .. ,
, ,
.
, , , ?
,
? ?
?
,
, -
,
.
.
, ,
,
.
253
,
, , ..
, .. .
, -
.
, 1911 .
,
.
, ,
.
,
,
- ,
.
,
.
7.3.
,
,
,
[25, 26].
,
,
.
.
, .
,
.
:
254
( ),
.
,
.
.
,
. , ,
[19, 2931].
,
, ,
.
. ,
,
.
,
.
,
. ,
,
,
,
. ,
[3234].
,
m. ,
:
8m
12 W t/ h
( W U) = 0; =
,
h
(7.1)
255
W ; U
; m .
:
d
8m
[W U(x)] = 0,
h
dx
(7.2)
.
1
U(x) = k x = 2m x.
2
(7.3)
; k = 4m
.
= 8mW/h; = 4m/h,
(7.4)
d
( x) = 0.
dx
(7.5)
(6.5), :
1
1
= (n + ) 2 ; U = (n + ) h;
2
2
n = 0, 1, 2,
(7.6)
.
,
(7.2). , ,
, [35]:
u
u
= c ;
t
x
u = 0 x = 0; x = l.
(7.7)
256
:
n
kct
kx
u = Acos sin ,
k=1
l
l
(7.8)
2 l
kz
(7.9)
l ; f ()
.
,
, .
.
-
, [33, 34],
[36] [37].
:
8m
4m
U i = 0.
h
h
t
(7.10)
i
= ,
(7.11)
8mU
4m
(grad) + = 0;
h
h
t
4m
+ 2(grad grad) = 0.
h
t
(7.12)
(7.13)
257
h
=
2m
(7.14)
div (grad) + = 0,
t
(7.15)
div(v) + = 0,
t
(7.16)
, v grad
.
,
1
U
h
+ (grad ) - - = 0,
t
2
m
8m
(7.17)
.
rot U = 0, :
U
1
dU
grad U
h
+ grad U = = + grad .
t
2
dt
m
8m
(7.18)
grad U
f/ (
m
h
P
);
8m
.
258
, ,
,
.
grad = 0
.
W=
m
h
(grad ) + U .
2
8m
(7.19)
= ; m = ,
(7.20)
dV = 1,
(7.21)
W = dV{ U + U
2
}.
(7.22)
8m
(7.22)
.
, ,
,
,
. ,
,
.
[3841].
1885 . ,
259
1
1
1
= R ( ),
n 1
n 2
(7.23)
n1 n2 ; R :
2me4
R = = 109737,3 -1;
ch
(7.24)
me ; ; h
. R = 109677,6 1. [1214] ,
,
nh
L = = n,
2
(7.25)
n ,
= R/n.
(7.26)
, ,
1
1
E = R ( ),
(7.27)
n12 n22
n12 n22 - .
R = Rch,
(7.28)
.
,
.
260
.
, ,
.
, l,
[35, 4244]:
nx
l
= 2Ao cos ( )sin n ( t ),
l
c
(7.29)
, nx = kl (k = 0, 1, 2),
, 2Ao, , nx = (k + 1/2) l,
. l
, .. D, D .
2Ao,
2Aon, - 2Aon, 2mAon.
, ..
F = 2mAon2 = C1 = const
(7.30)
C1
Ao = .
2mn
(7.31)
P = mv = 2mAon = nC2,
(7.32)
nC2
n = ,
2mAo
(7.33)
261
mv
4m Aon
m C1 n
= = = =
2
2
2mn4
C1
=
2n
C1m 4Ao
R
= = .
2 n C2
n
(7.34)
:
1
1
E = R ( ),
n 1 n 2
(7.35)
R = hcR.
.
h
, .
,
,
1 :
h = E/,
(7.36)
= h/2
1 /.
. , 1925 .
, ,
[2022], , ,
,
.
, ,
.
, ,
,
.
262
,
, , .
,
,
, ,
,
.
.
, , ,
,
, , ,
.
:
:
n mkvk
W = + U(r1, r2,. r n),
k=1
2
(7.37)
U ;
():
n
L
n
P = = mkvk = const,
k=1
vk
k=1
(7.38)
m kv k
drk
L = U(r1, r2,. rn); vk = ;
k=1
2
dt
n
(7.39)
:
n
M=
k=1
(7.40)
263
:
1 n
= kmk,
4 k=1
(7.41)
k = vdl.
(7.42)
,
,
.
, .
,
, -
,
,
.
- ,
, ,
, .
,
,
. , , ,
,
.
,
, .
,
. ,
, ,
, .
, 1927 .
[19],
264
.
(-)
.
, , , -
,
. -
,
.
, , ,
. , ,
,
.
, ,
.
,
,
,
.
.
,
.
. ,
(), , ..
.
.
.
,
,
.
265
7.4.
(. . 6),
,
.
.
, ,
.
11,70,3
[45].
, , .
,
, .
,
(,
..). ,
,
, .
, ,
,
,
.
,
. (. 7.1).
266
. 7.1. : ;
;
,
, .. .
. ,
,
,
.
, ,
, ,
.
267
, .
.
,
,
(. 7.2) [46].
,
,
;
, ,
,
.
. 7.2. : ;
[4749].
(. 7.3).
, [4752].
[52],
,
. ,
,
, , ,
.
,
.
268
. 7.3.
, ,
, [5360],
.
[6163], ,
, ,
, .
[64, 65].
.
,
-
[33, 34]. -
,
,
. ,
-,
.
: n ; l
; m
269
nlm = Rnl(r)lm()n() = Rnl(r)Ylm(, );
(7.43)
(
) . s ,
, (
)
.
,
,
, , ,
, ..
, ,
, ,
.
. 7.4.
. 7.4 ,
.
,
1s ( 7.4, ). 2s
270
(. 7.4, )
.
,
.
.
2p 3d (. 7.4, )
:
2p, 3d.
.
,
. . 7.5 , ,
.
, ,
. ,
,
.
. 7.5.
, (
) .
. ,
4,
, .. 2. ,
,
, 2 .
271
()
, .
. ,
, . 7.6.
. 7.6.
.
- ,
.
,
, ,
,
.
.
(. 7.7).
, ,
-
,
.
- , ,
,
. ,
272
, .
(. 7.8).
. 7.7.
. 7.8.
,
, ,
.
, ,
.
,
,
.
273
,
,
.
.
.
,
. ,
,
.
, ,
, /2,
. ,
, ,
,
. ,
.
,
. ,
:
,
.
7.5.
[6668 ].
(. 7.9).
(. 7.9, )
,
.
,
.
- , ,
. .
(.
7.9, ). ,
. ,
,
274
.
, .
,
,
.
.
. 7.9. :
( );
( )
,
.
.
2 (. 7.10).
2
, ,
.
. 7.10,
, .
2.
, .
(. 7.11).
275
. 7.10. 2
. 7.11. 4 () 2 ().
1p 4p
.
,
.
,
.
, ,
276
,
,
, .
, 0,0001
, 0,01 .
(.
7.12).
,
(),
10-
.
.
10 .
.
,
, ,
( ) 1,52 . .
,
,
.
. .
,
.
,
. .
,
,
,
, , ,
. ,
, ,
. ,
. ,
,
.
, .
.., . ,
277
,
, , ,
,
1%, ,
, ,
.
. 7.12.
()
():
1 ; 2 ; 3 ;
4 .
7.6.
,
.
278
: ,
, .
,
,
.
U(r) ( ).
.
1873 . .. --
[6971]. ,
,
.
.
,
(, )
.
,
..
. ,
, .
,
.
, ,
, .
.
6-
.
,
, .
13- .
,
,
. .
279
--,
. . , .
,
,
--,
(. 7.13).
, ,
,
. ,
45 .
, ,
, ,
,
, ,
.
.
,
. ,
--
-- .
51015 ,
1010 ,
-- 105
10 .
1015 . , --
.
--.
,
.
280
. 7.13. 2- - 1-
, ,
.
, ,
, .
.
, ,
,
. ,
,
,
,
.
.
.
,
--,
. , .. ,
281
,
Fy = Sv/y,
(7.44)
;
; S
; v/y
.
,
6- ,
.
.
.
. , -, ,
, , , ,
,
, -,
,
.
, , ,
.
,
,
.
,
.
,
, ,
.
(. 7.14).
, ,
,
282
.
, .
, ,
.
, , ,
(. 7.14, ).
. 7.14. :
; ;
. 1
,
; 2 ; 3
; 4
.
,
.
,
.
,
, , ,
(. 7.14, ). ,
,
(. 7.14, )
. ,
,
283
,
(. 7.14, ).
,
, .
, , ,
,
,
.
, , , .
.
7.7.
,
, ,
, .
,
,
[72, . 32]:
mv
= ,
3K
(7.45)
m ; v
, .. ; k = 1,3810-23 .1 - , ,
.
. ,
. ,
;
.
284
, ,
, ,
.
,
.
. + 20
3,6108 ,
1000 8,5109 .
, ,
.
, ,
,
.
,
- .
,
,
,
,
.
,
. ,
, .
, .
4
, , 1213
, . 3700
. ,
16 , .
,
, .
20
.
, 1010
1020 2 ,
1030 2 1010 .
, ,
285
.
,
, ,
(. 7.15).
,
.
. 7.15. .
--
.
.
,
, .
, ,
. ,
,
. .
,
--
,
,
.
,
..
, .
286
, ,
(
)
( ),
, .
, ,
,
.
.
, ,
,
.
,
.
(),
.
,
. , ,
.
, ,
, .
, , ,
,
.
7.8. -
-
,
. [73, 74] .. [7576].
,
,
287
[77]. ,
,
, ,
.
.
,
,
,
(. 7.16).
. 7.16.
--,
.
,
,
(. 7.17).
288
. 7.17.
.
,
,
.
.
,
, ,
.
,
,
,
,
.
v =
3k
,
m
(7.46)
me = 0,91081030 , ,
20 (293,3)
115,45 /.
,
, , ,
n =10281029 -3.
289
,
1
,
2 n
(7.47)
,
1030 2. ,
,
1010
. ,
,
, ,
.
, [78]
k = LoT,
(7.48)
Lo = 2,445108 ./2 ; ,
1; .
, ,
, .
,
. , ,
ne
= ,
m
m
= ,
ne
(7.49)
(7.50)
290
n ; e ;
, m .
.
,
.
,
. ,
, ,
,
.
7.9.
,
--.
,
, ..
.
, , ,
,
(. . 7.13).
45 ,
1015 ,
1010
,
105 ,
45 .
4-5 ,
, .. 8-10 :
1021 /,
10111012 /,
103 - 104 /, .
,
, .
291
,
.
, ,
.
, 100 1
4 ,
, . . 107 108
/,
10 - 103 104 /, 1000
.
, ,
,
, . , ,
,
, ,
, .
( 1- )
( 2- ),
,
.
(
).
, ,
(, ),
().
( 3- ),
,
,
.
, ,
.
4- 3- ,
,
.
().
292
7.10.
,
(),
,
.
.
,
.
,
.
, ,
.., ,
, [79].
,
,
.
,
,
--.
,
-- , ,
,
,
--.
.
, ,
,
,
, .
,
,
,
, .
, ,
,
.
293
,
, --,
.
, ,
.
, .
.
.
, ,
.
,
.
, ,
,
.
, ..
, . ,
,
.
, ,
,
.
,
.
( ). , ,
,
,
294
,
.
, , ,
. -
,
,
.
,
.
,
.
,
,
.
,
.
,
.
,
. ,
.
.
1.
.
2.
,
) ,
295
.
.
3. (-)
,
,
;
.
4. -
:
- -
;
- -
;
-
.
5.
, ,
,
. --
, .
6.
, .
,
.
7.
- .
--,
.
8.
, ,
, ,
296
.
.
9.
,
,
.
297
8.
,
,
. [1]
8.1.
, :
- ;
- ;
- , ;
- ,
;
- ;
- ,
;
- .
,
, .
, ,
. ,
, ,
.
.
VII XVIII .
.., .., .,
.., . .
. .
I
, , ,
( .., .., ..,
298
., . , .., .. ).
XIX .
,
[24]. ,
, ,
.
, XIX .
,
, .
,
, , ,
.
. ( ) [5, 6].
. [7, 8], .
[913], [14], [1517],
[18, 19], [20],
[21], [22], [23] .
,
. [24-26],
,
. [27, 28] .
. [29, 30],
.. [31], .. [3237].
XIX .
[38],
1873 .
., .,
., , , , , , , ,
(, , , , , , ,
, , , , , , , ,
)
.
,
.
.
.
299
, .
,
1909 . [28].
,
,
, , ,
, .
, ,
.
(18611862) [16]. ,
,
.
,
,
.
,
,
1873 . .
,
, 18861889
.
( , ..).
.
1888 .
.. 1895 .
,
.
,
..
, ,
.
,
,
.
,
,
, ,
, ,
.
300
,
.
,
, -
,
,
.
,
.
.
,
,
. .
,
, .
,
. ,
,
. ,
, ,
, .
, , ,
,
.
, , .
, ,
,
.
. ,
, ,
.
301
, ,
, .
. .
1882 [1]:
,
, ,
.
,
.
, -
.
,
.
1906 . .
:
( ..)
,
.
,
: ,
,
. , (
..) ,
,
,
,
: ,
.
,
, ,
,
.
302
. ,
,
, .
-
.
.
1898 . [ 16, .194]:
, ,
, .
. , ,
- , ,
.
, ,
: ,
, ,
, .
, .
.
-,
,
,
,
.
, :
. ,
,
,
, . ,
, .
:
, ,
, , ..
-, , ,
, ,
,
303
,
. , ,
. ,
,
.
,
.
-,
,
,
. , , ,
,
, ,
, ,
.
, ,
, :
, ,
, ,
, ,
. ?
, ,
. , . . , ,
, ,
, .
.
.
,
,
, . ,
,
,
.
304
,
, .
.
,
, , ,
.
-, , ,
, .
? ,
:
= rot A.
.
-, .
,
DdS = q,
S
,
divD =
,
.
D q
S .
-, ,
, ,
,
,
,
, . ,
.
,
.
,
.
305
,
,
.
.
.
, .
..
.
, ,
. ,
- ,
, .,
. . ,
,
, , ,
.
, ..
,
, ,
. ,
, , ,
.
., 1882 . [1, .
452]: -
. ... -
, ...
, -
. ... ... ,
,
.
306
,
,
, .
, . ,
,
,
,
.
, -,
,
, .
. ,
, .
.
.. (, 2030- ) [32 37],
.. () [39],
, .
,
.
- .
,
,
, .
,
,
.
, ,
,
( ) .
,
, ,
(,
). ,
.
307
8.2.
8.2.1.
,
, ,
, ,
:
= 1;
:
= 1;
:
= = 1;
. ,
( ) :
3/2 1/21;
1/21/2;
3/21, 3/2 1/21 .
,
:
, , , ,
3/2 !?
,
, ,
, ,
.
:
308
- ; - 312 ,
.
- ,
, .
q, = v Sp , /,
(6.20)
I = dq/dt, /.
(8.1)
,
. 8.1
.
8.1
( )
()
()
, ,
309
()
()
*
. ., , 1971.
310
8.2.2.
, ,
,
. ,
, , ,
.
,
. ,
, .. 10293,
, .
:
,
,
,
, .
,
,
, , ,
.
, ,
,
,
, .
.
,
, , , ..
10171018 /3.
, ,
. .
.
311
,
.
,
,
.
,
, ,
.. ,
,
. ,
, ,
, , .
,
, .
(. 8.1).
. 8.1. : ;
,
, ,
, ..
re/rp = (me/mp)1/3 = ( 9.1.1031/1,67.1027)1/3 = 0,082
(8.2)
, , :
re = 0,082rp = 0,082.1,12.1015 = 9.1017 .
(8.3)
312
Se . = 4re2 = 4 (9.1017) 2 = 1,1.1031 2,
(8.4)
e = vSe = 1,6.1019
(8.5)
(8.6)
(circ)e = 2 rev= 2.9.1017.1,64.1024 = 9, 27.108 2.1
(8.7)
Se . = re2 = (9.1017) 2 = 2,75.1032 2
(8.8)
,
.
,
--
( ) . ,
, ,
. ,
,
--
,
, , ,
,
,
.
.. [36, 37].
,
.
,
,
313
.
.
, ,
E = h = me c,
(8.9)
s = h = merv = mer = J
(8.10)
,
, , .
= J /2.
(8.11)
,
=
(8.12)
, ,
,
, ,
45.
, -
, , ,
,
.
8.2.3.
oE
w = , /,
2
(8.13)
/;
314
, /,
v
w = , /
2
(8.14)
, 3; v
, /, ,
.
,
,
F
= .
q
(8.15)
, , ,
.
, ,
,
, .
,
.
,
, .
, ..
.
. 8.2 ,
. ,
,
, , .
, - ,
315
.
, ,
,
,
, (. 8.2).
. 8.2. ,
( )
[40, 41],
,
.
rot v = v;
(8.16)
= = = = ,
v
vz
r
v
vx
vgrad / r = const.
(8.17)
, ,
, ,
,
.
316
,
(
),
, .
( )
.
, .. ,
,
: ,
,
.
, .
,
, 4, ,
n ,
,
= 4/n,
(8.18)
:
= 2rv; L = mvr = const.
(8.19)
= v S p .
,
v dS = nvSp,
(8.20)
DdS = q,
(8.21)
317
q , ; D = v
, , ,
. .
,
.
, ,
,
, .
-
k ,
____
k = /
(8.22)
,
; .
k = n, .. .
1,41,6,
, ,
22,5 , . .
21011 .3 .
,
(2,653)103 3 , ,
, 1014 , .
, , .
8.2.4. ()
,
q, q.
,
n = q/e,
(8.23)
n ,
, ..
.
318
,
.
( )
S = S/n,
(8.24)
S ,
vo = /2ro,
(8.25)
.
:
/ = S/S = ro/r.
(8.26)
[4244],
.
P = v /2,
(8.27)
[16, . 115]
P = v /4,
(8.28)
k
P = kv = .
4r
(8.29)
k ,
.
voo = v = const,
(8.30)
319
v o2o2
2o2
P = kv = k = k ,
42 r4
2
(8.31)
.
, ,
2o2S
2o2S
2on 2
q2
F = PS = k = k = k = .
4 r2 4
4S 2
4S
2oS
(8.32)
,
() (
).
.
,
,
, ,
, .. ,
.
. ,
(
).
8.2.5.
.
,
, ,
.
,
.
, ,
.
320
v v ,
,
, ,
, , ,
(. 8.3).
. 8.3. .
:
:
Pa = Po (ve v)/2;
(8.33)
b:
Pb = Po (ve + v)/2;
(8.34)
:
Pc = Po [ve (v bv/r )]/2;
(8.35)
d:
Pd = Po [ve + (v bv/r )]/2.
(8.36)
321
b ; ve
; v - ;
v/r .
, ,
,
:
(8.37)
= b v/r
, ,
dF = Psin = vev sindS,
(8.38)
S ,
;
.
,
,
,
,
.
v,
, , ,
,
F = ve (v/r) sindrdS = qEsin,
(8.39)
= (v/r)dr.
(8.40)
, , .. ,
= F/q,
(8.41)
322
,
.
D
:
b
D = = (v/r)dr.
(8.42)
,
, sin = 1 (
).
,
, ,
, ,
vq
, .. (vq/), ,
= [1 (vq/c) ]
(8.43)
, , .. vq =
, = 0, .
,
, , .
,
,
.
, ,
, .
,
, .
,
, ,
,
,
.
,
, ,
, .
323
,
,
,
. ,
, ,
,
, .
8.2.6.
, . . .
.
: -,
, . .
; -,
,
. ,
,
,
(. 8.4 ).
. 8.4.
.
,
324
.
,
,
, .
,
.
, ,
I = NSvq = dn/dt = dq/dt,
(8.44)
- , 1,61019 ; N
; S ; vq
; n
q, .
v S
I
v = .
eNS
(8.45)
, N
, 1030 3
, ,
d = 1010 S =1 2 ,
ns = 1014 ,
q = nse = 10141,6 1019 = 1,6105 .
1 1
1 , , 6,25104 q.
,
1010 ,
325
, - .
, m,
,
= /m
(8.46)
t
v. ,
v.
,
t = / v;
(8.47)
,
,
, . . ,
, , . .
= N; = vq/E; vq = at = ,
mu
(8.48)
, ,
Ne2
= .
mu
(8.49)
1900 . [26]. ,
- ,
.
.
= 2,651010 ; 1,641010 ,;
0,84.1010 ; 3,71013 .
,
.
326
,
,
.
,
,
.
.
4,33103 1
, 4,6103 1 , 10
. 2,541010
1,561010 .
, ,
j = Nev,
(8.50)
,
. ,
:
Ne
j = E = ,
mu
(8.51)
.
V =
SL, S , L ,
jSL = SL.
(8.52)
I = jS,
(8.53)
327
U = EL,
(8.54)
US
U
I = = ,
L
R
(8.55)
1 L
L
R==
S
S
(8.56)
, = 1/
.
, , :
P = FvV,
(8.57)
F = EeN , ; v
; V = SL . ,
l
P = EeN SL = E SL = ELES = UI = I R = U /R,
mu
(8.58)
U , I .
,
, R
I.
.
.
,
.
, ,
.
.
,
328
.
.
8.2.7.
o H
B
oc B
(Bc)
w = = = = , /,
2
2 o
2
2
(8.59)
o - ; H
; B ; o
, - , c
. ,
.
, v,
, ,
.. z.
, :
v
= , /z .
(8.60)
,
,
.
= /,
(8.61)
= v/ = vc.
(8.62)
,
, ..
.
329
,
1 /:
v = /c = 1/ 8,8510123108 = 376,65 .1.
(8.63)
1
= = 4 107 = 1,256106 /z
(8.64)
1 2 r = 0,564 ,
3,54103 2.
3,541027 2,
3,541027
= 1,4 .105 .
2,751032
,
v = ve/1,4 105 = 1,641024/1,4105 = 1,171019 .1.
1 ,
,
i
103
= = = 282 /,
2r
2 0,564
(8.65)
1,06215105 /.
,
21,06215105
= = 1,81014 .
1,171019
,
,
330
, ,
.
,
,
,
(. 8.5).
. 8.5. :
;
.
,
,
,
, ,
,
,
, ,
,
45 .
,
331
.
. 8.6.
. 8.6.
,
, .
,
,
,
. .
= v/
(8.66)
i = Hdl; H= i/2R
(8.67)
i
v = ,
2R
,
io
v = ,
2R
(8.68)
(8.69)
332
.
, ,
,
( ), ().
:
o i1i2
dF = dl
2R
(8.70)
dF
i1o
= ,
dli2
2R
(8.71)
.
,
, ,
1/2 = R2/R1,
(8.72)
R2 R1
. ,
,
.
, .
.
, .
,
, ,
, .
333
: (. 2.5 )
, ,
. ,
, . .
.
. 8.7
/
.
. 8.7. :
,
;
; 1
,
; 2 I = 1 ; 3
I = 10 .
50, 400 1000
,
, , .
, . .
,
,
, ,
. , ,
334
, ,
.
.
-, ,
,
. ,
.
-,
.
,
.
,
,
. ,
.
8.2.8.
.
,
,
.
(. 8.8), 1
,
,
, .
2
,
,
. ,
,
335
, ,
.
. 8.8. ,
, , ,
,
v.
v
. ,
1
v1 = v + v + v,
(8.73)
2
v2 = v v + v.
(8.74)
(v1) = v + v + 2vv + v + 2vv + 2vv;
(8.75)
(8.76)
,
, :
v1 = v v; v2 = v + v.
(8.77)
336
(v1) = v 2vv + v;
(8.78)
(v2) = v + 2vv + v;
(8.79)
(v1) + (v1) = 2v + 2v + v + 2vv + 2vv;
(8.80)
(8.81)
[(v1) + (v1)] [(v2) + (v2)] = 4 vv.
(8.82)
P = v/2
(8.83)
, ,
P = 2vv.
(8.84)
, S,
F = PS = 2 S vv = [Bv],
(8.85)
. , . 8.9,
.
337
. 8.9.
8.2.9. .
,
.
, .
iw, l:
iw
p = .
l
(8.86)
i [2], l [] ,
,
[ 12 ] [] (), . . ,
.
, ,
, ,
.
, . .
F = kx,
(8.87)
k ,
338
x
kx
W = Fdx = = ,
2
2k
(8.88)
F - ,
p k' (iw)
w = =
2k
2
l
(8.89)
(iw)
w = ,
2 l
(8.90)
,
.
,
,
.
,
.
,
,
.
, ,
, , .
, :
,
.
, ,
339
, ,
.
,
, ,
,
. , , .
.
.
,
.
.
, ,
.
, ,
,
. .
:
(iw)
W = V.
2 l
(8.91)
V = Sl , S , l
,
(iw)
W = Sl,
2 l
- .
:
(iw)
Sw i
i
W = S = = L ,
2
l
2
2
(8.92)
(8.93)
340
Sw
w
l
L = = ; R = .
l
R
S
(8.94)
R - .
,
.
,
,
. ,
, . .
.
.
, .
.
()
.
, ,
. ,
.
.
.
,
,
,
,
. ,
.
, , ,
.
.
.
, ,
,
,
, .. ,
,
. ,
341
:
= L di/dt.
(8.95)
8.3.
8.3.1. .
,
,
, ,
.
I 1I 2l
F = ,
4d
(8.96)
= 4107 1 ; I1 I2
; l ;
d .
,
,
.
,
,
.
,
,
, /2.
,
, .
-
,
342
.
, ,
.
I, , S,
N, 3, :
I
ve = .
eNS
(8.97)
,
,
(. 8.10).
. 8.10. :
;
v v
, ,
,
, ,
, , ,
.
343
:
:
P = P (ve v)/2;
(8.98)
b:
P = P [ve (v bv/r )]/2;
,
:
P = 2vev ,
(8.99)
(8.100)
ve ; v
, , ,
, .
,
,
, ,
, :
F = 2vevSe.. =2vev re.
(8.101)
2 ,
,
:
F2 = ve 4rev2/2 = en2v2/2,
(8.102)
e ; n2 .
F
I 1I 2
= .
l
4d
(8.103)
344
I = veS..N,
(8.104)
v ; e
; S.. ; N
,
= veSe = 4vere,
(8.105)
; ve
, Se ; re
.
,
= 1 / c,
(8.106)
F
v1 e S1N1 v2 e S2N2 1 e S1N1 2 e S2N2
= = =
l
4cd
4d
14 vereS1N1 24 vereS2N2
= . =
4d
vereN2 1
= . 4vereS2N22 = v (irc).
d
(8.107)
v ,
; (irc)
:
vereN2 1
v = ;
(8.108)
d
(irc) = 4vereS2N22;
(8.109)
345
e ; v1 v2
; S1 S2
; N1 N2
; 1 2
,
1 = v1/; 2 = v2/.
(8.110)
:
,
.
. ,
1 2
, .
v
v:
tg = v/v.
(8.111)
, .
1, ,
1 1 ,
346
= 6,25106 /1,15105 = 41011
,
,
,
. ,
,
.
8.3.2.
, , .
,
.
,
.
.
2 = 21 di1/dt,
(8.112)
21 .
S dB
2 = ,
2 dt
(8.113)
S ; .
,
,
, -
347
,
,
( ),
,
.
= lv,
(8.114)
; l ,
; v
(. 8.11), ,
,
.
. 8.11.
i = Hdl,
(8.115)
H = i /2R,
(8.116)
R
.
348
. 8.12.
[45, c.
406]:
l
r12 r12
1 = ln .
2
r12 r1 2
(8.117)
(8.118)
d
; h1 h2 .
( ).
, ,
,
(. 8.10, ).
h1 = h2 = h
l di1 d+h dR
d+2h dR
2 = [ ] =
2 dt
d
R
d+h R
349
l di1
(1 + h/d) l di1
= ln = M1,
2 dt
1 + 2h/d
dt
(8.119)
(1 + h/d)
M1 = ln = f1,
2
1 + 2h/d
2
(8.120)
(1 + h/d)
f1 = ln .
1 + 2h/d
,
. h >>d :
h
M1 = ln ,
2
2d
(8.121)
h
, ,
, .
. ,
,
, , ,
.
,
. , ,
3 ,
3 , ,
10% ,
, 30 , 1%. ,
,
.
350
,
,
2
1
l di1
lR di1
2 = ( 1 + ) = M2 ,
2d dt
1+ h/d
1 + 2 h/d
dt
(8.122)
M2
R
2
1
R
M2 = ( 1 + ) = f2,
2d
1+ h/d
1 + 2 h/d
2d
(8.123)
2
1
f2 = 1 +
1+ h/d
1 + 2 h/d
h
R
M2 = .
2d
(8.124)
1 2 :
h/d
, .
.
,
(,
).
, h << d,
ldi
h
lh di
21 = ln ( 1 + ) = ;
2 dt
d
2 d dt
(8.125)
351
lhRdi
22 = ;
2 d dt
(8.126)
d
; h -
; l .
.
,
, , ,
,
12
R1
= ,
21
R2
(8.127)
.
, ,
,
l i
Rli
2 = M2 = ;
t
2 d dt
(8.128)
2
i
Ri
2 = = M2 = ,
l
t
2 d dt
(8.129)
2
i
Ri
2 = = M2 = ;
l
t
2 d dt
(8.130)
352
RI1l
e2 = .
2 d
(8.131)
,
1 .
-0,35,
1,5 .
, .
h1 h2 .
, 1 ,
50 10 .
. 8.13.
f1 f2,
. ,
.
,
f2,
,
f1 h/d = 10 4
.
,
. ,
( 1 2)
, .
. ,
.
353
. 8.13. :
f1 (h/d) ~ M1 f2 (h/d) ~ M2.
.
I1I2l
F =
4d
(8.132)
:
F
I1
k (F) = = .
I 2l
4d
(8.133)
(8.134)
R1 ; ,
.
.
354
,
.
,
i
Ri
RI vqn2 R
2
2 = = M2 = = = =
l
t
2 d dt
2 d
2cd
2vvr n2 R
R
= = 21vr n2. .
c
c d
(8.135)
,
,
:
v
2 = 2r.
r
(8.136)
v/r
,
; r .
,
, :
= (r)sin(t r/c),
, ,
:
v = v (r)sin(t r/c),
(8.137)
(8.138)
v
v(r)
2 = 2r = 2r.
r
(8.139)
355
(3.63), ,
R
v(r) = vr n21. ,
d
(8.140)
, ,
:
,
,
.
:
0,35 2 (R = 0,334 ),
I = 1 A; l = 1 ;
R = 2 ;
f = 10 ..
.
:
7
4
lIR1
410 11210 0,3344
21 = = = 2,1 .
2d
22
(8.141)
, ,
, ,
.
.
[46, . 166]
2 .
,
1 10
20 /. ,
,
. ,
,
1,6 2 /.
356
,
.
.
,
. ,
,
l i
Rli
2 = M2 = ;
t
2 d dt
(8.142)
f
R l f I
2 = ,
d
(8.143)
,
,
2 = l f I.
(8.144)
1 1 1
2 = 4 107 = 1,25 .
,
, ,
,
,
12
R1
= f( ).
21
R2
(8.145)
,
,
357
, ,
, , .
. ,
, ,
,
.
,
.
(0,5 5 ),
(
6,5 ), .
3,5 .
. ()
10 1/3 .
,
. .
3 , 500
4000
,
.
. 8.2 8.3.
,
, ,
. 1000 ,
,
0,09 , 1,16 .
, ,
,
,
() ,
.
358
3 ,
1,7
8.2
,
0,5
6,5
K2/k1
,
6,5
0,5
500
1000
10
15
1,5
19
32
1,68
,
2000
3000
44
64
1,45
83
99
1,08
4000
122
125
1,025
1 , 1 .
8.3
,
0,5
6,5
k2/k1
,
6,5
0,5
500
1000
2
3
1,5
3,8
6,4
1,68
,
2000
3000
8,8
12,8
1,45
16,6
19,8
1,08
4000
24,4
25
1,025
,
,
,
.
8.3.3.
,
,
.
, .
,
, ,
, .
.
359
, ,
.
= SB/t,
(8.146)
, ,
, S
; B/t
.
,
:
= 2wf I S / l,
(8.147)
,
, , w
, f
, I , S ,
l .
k
w1
w2 (
):
k = w1/w2 = U1/U2.
(8.148)
U1 U2
( ).
:
1.
?
2.
?
3.
, ..
?
.
360
() ,
. .
, ,
,
(. 8.14, ) .
,
,
,
, ()
(. 8.14, ).
,
.
. 8.14. :
;
.
,
.
,
, ,
, ,
.
,
, ,
. .
.
,
,
361
.
,
.
,
, ,
.
.
,
,
. :
,
, .
,
.
, .
,
,
.
.
.
,
, .
, . ,
, ,
. , ,
,
,
,
. , , (. 8.15).
,
,
,
.
.
, ,
362
, .
.
. 8.15.
:
; ;
;
; I ; II
; ;
. ,
, ,
,
, ,
.
363
.
,
,
. ,
.
.
.
.
, ,
,
.
,
,
. ,
.
,
.
.
(. 8.14).
98 ,
60 15 ,
10 ,
(. 8.16, ).
,
. 20 200 .
. 8.16, .
8.4
. .,
. .
20
U2,
U2,
200
,
( , )
0
45
90
180
(0)
(30,6)
(55,9)
(79)
149
141
136
134
1
0,949
0, 913
0,899
1534
1459
1401
1364
1
0,951
0,913
0,899
364
. 8.16.
:
;
.
.
10%
,
-
.
8.3.4. .
,
e = lv
(8.149)
e
l v ,
. ,
.
.
365
,
,
, ,
.
, ..
,
,
. ,
,
,
.
,
.
,
, ,
,
.
,
.
,
,
. (. 8.17).
. 8.17.
, ,
,
= k; k = kvv > 1.
(8.150)
366
k ; kv
v,
.
,
,
P1 = k (v + v),
(8.151)
,
,
P2 = k (v v),
(8.152)
v ; v
.
P = P1 P2 = 4k v v0 = 4kvvvv,
(8.153)
,
,
= Psr = 4kvvvvSr,
(8.154)
S ,
; r .
, ,
~ ~ M ~ vv ~ Bv ,
(8.155)
l
= El = Blv.
(8.156)
8.3.5.
.
367
, ,
, ..
1820 . [2, 3]. ,
. , ,
,
(. 8.18, ).
,
, ,
, , (. 8.16, ).
,
, .
,
,
.
,
,
,
,
, .
. 8.18. (
): ;
368
,
, , ,
,
,
.
:
P = Po + vvcos,
(8.157)
Po
; - ; v
; v
;
.
,
, ..
.
, ,
D ,
p, ,
,
Ipcos
= k ,
D
(8.158)
k ; -
.
8.3.6.
, ,
. ,
,
, .
.
369
,
,
. ,
. ,
, ,
.
,
,
33,4 / 55,7
/
12,580 / 20,98 /.
, , , 3 /, ..
,
1905 .
, ,
,
,
() . ,
, .. -. ,
.
. (.
8.19, )
,
, ,
, ,
.
(. 8.19, )
, .
,
. , .
370
. 8.19. :
(); ()
.
, ,
,
.
.
.
.
8.4.
8.4.1.
XIX ., ,
,
,
. ,
,
.
371
.
,
() . ,
, ., ., ., ...
,
. ,
, . ...
, , , u, v, w
, .
:
+ + = ;
= u;
= v;
z
x
= w,
x
y
:
;
, , , , z ;
u, v, w , , z .
:
;
, , , , z ;
u, v, w , , z .
372
.
,
.
. .
,
.
, ,
,
.
,
, ,
.
,
. , , .
,
:
,
, ..
. .
,
[47, c. 501]:
1. rot E = dB/dt;
(8.159)
2. rot H = j + dD/dt;
(8.160)
3. div D = ;
(8.161)
4. div B = 0;
(8.162)
:
; D = = -
373
; -
;
j = E - ; -
;
.
Edl
rot E = lim ;
S0
S
(8.163)
Hdl
rot H = lim .
S0
S
(8.164)
,
= rot A; E = grad dA/dt.
(8.165)
,
,
,
.
.
1.
= Edl = d/dt.
(8.166)
2.
i = Hdl = dq/dt.
(8.167)
374
3. -
= DdS = q
(8.168)
4. -
= BdS = 0.
(8.169)
- D
B
dS,
q.
.
1.
rot E = dB/dt
(8.170)
= Edl = d/dt
(8.171)
,
, ,
. ,
,
z, . :
= SdHz/dt,
(8.172)
S .
1)
z
.
,
.
(. 8.20).
,
, , .
375
, ,
,
, .
,
.
. 8.20. : ;
2) ,
. Hz z
. ,
,
, .
, ,
? .
, , ,
,
. ,
,
.
3) .
, .
,
376
, ..
.
, "", ,
:
rot E dB/dt;
(8.173)
:
= Edl d/dt.
(8.174)
,
, . . ,
, ,
: , ,
.
2.
rot H = j + dD/dt
(8.175)
( )
i = Hdl = dq/dt
(8.176)
, ,
,
.
:
rot H' = j;
(8.177)
(8.178)
, ,
, ,
377
Hdl = SdD/dt.
(8.179)
.
.
1)
:
vdll = ,
v ,
. , ..
.
,
, .
2) ,
- , ,
, ,
= i/ 2r
,
.
,
, .. (
) , , ()
.
3) , ,
, .
.
, ,
,
, .
4) , ,
.
, .
378
,
,
,
.
,
"", , :
rot H j + dD/dt
(8.180)
( )
i = dq/dt Hdl.
(8.181)
3.
div D = ;
= DdS = q
(8.182)
(8.183)
: , ,
. ,
,
,
. , ,
,
D = q/4r
(8.184)
q.
,
,
, .
, .
379
, :
= DdS q,
(8.185)
D q/4r.
(8.186)
4.
div B = 0
= BdS = 0
(8.187)
(8.188)
,
, ,
, .
.
, ,
, ,
, ,
.
.
, ,
,
, ,
.
,
, ,
.
, ,
. ,
(. 8.21).
380
. , ,
.
,
, ,
.
, ,
: ,
.
,
.
. 8.21. :
;
,
, , ,
- .
.
,
.
381
,
, .
.
8.4.2.
,
,
(. 8.22).
. 8.22. .
. 8.23.
.
,
, ,
.
,
: ;
v1 , , , ;
, ,
; v2 ,
- .
, ,
. ,
, L,
382
rot HEL = ( + ) ,
t
(8.189)
+ v1 + v2
,
( ), (.
8.23), :
rot EHL = ,
(8.190)
t
= H + HE v1 + HE v2
i ,
; HE v1 ,
; HE v2
,
(
); .
,
.
,
rot H = ( + )( + v1)
t
(8.191)
rot = (H + HE v1)
t
(8.192)
383
,
,
,
,
.
.
,
, , ,
, .
H,
( ),
); ,
,
.
, ,
, ,
0, = 0, ..
, .
, z,
,
x
= 0; = 0
x
rot z = = 0,
H + HE v1 = 0,
.. .
,
.
384
, z,
,
x
= 0; = 0
x
rot z = = 0,
+ v1 = 0,
.. .
,
.
,
,
:
.
,
- ,
. . 8.19.
. ,
, ,
.
.
,
,
(. 8.24).
,
,
.
385
.
.
. 8.24.
:
, ;
,
,
, .
.
,
, .
, ( )
.
:
(8.193)
rot H = ( + )
t
(8.194)
rot = H
t
386
= Edl = SdB/dt.
(8.195)
= Edl = Sd(Bi Be)/dt,
(8.196)
Bi = B = 0.
i e .
(l) = S ( + ) (i - );
t
(8.197)
S , .
.
.
,
, ,
, ,
, ,
.
D q
dx, dy, dz (. 8.25),
D, , :
Dxdydz;
(8.198)
Dx
Dx
(Dx + dx + dt) dydz;
(8.199)
387
Dydxdz;
(8.200)
Dy
Dy
(Dy + dy + dt) dxdz;
y
t
(8.201)
Dzdxdy;
(8.202)
Dz
Dz
(Dz + dz + dt) dxdy;
z
t
(8.203)
, :
Dx
Dy
Dy
Dz
Dz
Dx
+ + + + + = ,
y
cy t
z
czt
cx t
(8.204)
(8.205)
,
Dx
Dy
Dz
div D + + + = ,
cx t
cy t
czt
(8.206)
1
1
1
1
= + +
c2
c x2
c y2
c z2
(8.207)
388
D
div D + = ,
c t
(8.208)
D/ct.
. 8.25.
D ,
, ..
, .
= 0
D = D ( t r/c),
(8.209)
389
.. ,
.
:
= D(t r/c)dS = q(t).
(8.210)
. 8.26
.
. 8.26.
:
;
D
D ,
div + = 0,
c t
(8.211)
,
= ( t r/c),
.. .
(8.212)
390
,
, ..
n
Ii = 0.
(8.213)
i=1
8.211,
,
n
Ii 0.
(8.214)
i=1
.
. 8.27.
. 8.27. :
; ,
( ).
1 .
.
. ,
, ,
.
391
,
, ,
,
,
.
, .
:
n
E =
E k.
(8.215)
k=1
,
n
E =
Ek e
i[(t rk /c)]
(8.216)
k=1
i = 1 , rk .
, ,
= ( + o)E,
(8.217)
, = 2f, f ,
o
, ,
n
i[(t rk /c)]
ke
(8.218)
k=1
( ),
,
, (), :
392
i[(t r1/c)]
= 1 e
i[(t r2/c)]
2 e
(8.219)
| 1 | = | 2 |; r1 = r2 .
(8.220)
.
() d = /2, ,
__
= r/f. r = /
(8.221)
r , -
.
,
S,
o = io /S,
(8.222)
r
S
r = o .
4r
(8.223)
I
r =
4 r1
[1 + ].
(8.224)
1 + / 2r1
r1 .
,
, .
,
393
i
= .
4r
(8.225)
, ,
,
, .
.
, , ,
, ,
,
.
,
, ..
__
=/
(8.226)
, -
.
,
, ,
. , ,
, . ,
,
.
d
i
i
i (2rd + d)
= 1 + 2 = = ,
4r
4 (r+ d) 4 r (r + d)
r .
d << r,
(8.227)
394
id
= .
2 r
(8.228)
, d = /2,
. ,
,
, :
i
i
i (2 r+ 2rd + d)
= 1 + 2 = + = ,
4r
4 (r+ d)
4 r (r+ d)
(8.229)
d << r
i
= ,
4 r
(8.230)
.. ,
.
,
.
.
,
,
, ,
, ,
, .
. 8.28
,
.
,
, ,
, ,
395
.
,
,
,
,
.
. 8.28.
. 8.2,
, . ,
,
.
,
,
. ,
:
div = 0;
(8.231)
gradB
div gradB + = 0.
(8.232)
c t
:
396
i(t) = H(t r/c)dl = dq(t)/dt.
(8.233)
, ,
.
:
1) rot H = ( + )( + v1 + v2)
t
(8.234)
2) rot = (H + HE v1 + HE v2)
t
(8.235)
3) div D + D/ct = ;
(8.236)
4) div + /tc = 0.
(8.237)
5) div B = 0;
(8.238)
6) divgradB + (gradB)/tc = 0;
(8.239)
:
1) = E(t r/c)dl = - d(t)/dt;
(8.240)
(8.241)
(8.242)
4) = BdS = 0.
(8.243)
; e
; i
; q ,
( ).
397
-
.
,
,
,
,
.
,
. , .
,
.
,
.
,
.
. ,
,
, ,
.
8.4.3.
,
(. 3-, . 30, . 67).
,
.
,
.
. . . 1832 .
. 1865 . ,
,
. , . .
, ,
398
. . 1888 . . .
.,
.
, , -. ,
, . .
.
. .
.
, ,
,
,
,
.
,
,
.
.
, , ,
.
, , ,
.
,
, .
.
, ,
.
,
.
. ,
,
, ,
(!) ,
:
100150 , ,
,
.
399
,
,
, .
.
,
.
,
. , ,
:
- ;
- ;
- ;
- :
- .
.
,
.
.
,
, 6,
. 9.
8.4.4.
,
.
,
.
.
,
.
,
400
(. 8.29),
.
. 8.29. : ;
;
,
,
,
(. 8.30).
-
.
, ,
,
110 11 . , ,
800 , ,
, ..
,
() .
401
. 8.30.
.
,
.
,
.
(. 8.31).
. 8.31.
402
8.4.5.
, ,
,
,
, -.
, ,
,
.
(. 8.32).
. 8.32.
,
. ,
, .
, ,
403
. ,
. ,
.
. ,
.
____
v2/v1 = c/v = da/2,
(8.244)
, v - (
); da - ; .
____
v = P/,
(8.245)
(1 1,4), P ,
.
,
,
__
___
(8.246)
= / = / ,
,
( !),
.
,
.
,
.
,
,
404
,
,
.
8.4.6.
,
.
(. 8.33).
. 8.33. : I
; II
,
:
405
.
,
,
. ,
,
.
, ,
, , .
(, ),
,
. ,
,
.
,
, .
. ,
, , ,
,
:
1/2
() r
2
E = E
(8.247)
E ,
,
; ;
.
.
, ,
.
,
,
.
406
.
,
.
,
,
,
(. 8.34).
.
- .
.
8.34.
:
1 , ; 2
; 3
d
,
, ,
.
d,
d/. . 8.35
.
. ,
, . .
.
407
. ,
,
,
,
.
.
.
. 8.35.
. 8.36
. ,
, ,
.
,
.
. 8.36.
.
,
, ,
408
,
,
.
1.
,
( ) .
, ,
, .
2.
, ,
(, ,
), (, , , ),
,
.
.
3.
,
;
;
,
, ;
;
,
, ,
;
,
.
409
4.
,
,
,
,
, ..
,
,
,
,
.
5. .
,
, ,
,
.
410
9.
,
. ,
.
..- [1]
9.1.
,
.
5 . . .
.
, ,
, .
XI - [2, 3].
1620 . [3, 4];
(
1665),
(1669).
,
[57].
. ,
[8]. .
: ,
, , ,
(
), .
,
. ,
.
, ,
,
. ,
, ,
( ),
.
411
17041706 ., , ,
(
. 1669 . .
16781690 .).
,
.
1672 .
.
, :
, ,
, ,
,
, ,
, ,
. .
( 1675 .):
, ,
, ,
, . , , ,
:
, , ,
, ,
.
, -,
.
, , ,
( ..),
.
,
. , ,
, ,
,
, , ,
. ,
,
.
,
, , ,
, , . ,
412
9. .
,
,
, .
, ,
, . , ,
-
,
, .
,
, ,
.."
.
(1704 .) ,
1706 .
,
,
. ,
.
1808 . .
., . , ., .
,
.
. , ,
, ,
.
, (18161819)
. .
.. ..
.
, 1818 .
.
..,
.
.
, , ,
.
413
, 1851 .
....
, ,
,
.
. ,
, ,
, .
..
. ,
, . ,
[9
11].
,
: , ,
.
.
.. 18881890 . [12],
. .. 1899 . [13].
[1417].
, ,
,
, .
, .
,
,
.
,
,
, .
414
9. .
,
. ,
,
.
,
.
,
n = . .
,
,
.
.
,
,
.
.
,
. ,
.
-
, ,
,
. ,
( )
.
,
() 1/2 r
2
(9.1)
415
, ;
; ; = 2f, f
; r
.
.
1 1 1 1
. ,
____
r1/r2 = (f2/f1)
(9.2)
5,6107 ,
51014 ,
______________
r2 = r1 (106/1014) = 104,
,
3104 = 0,3 . 150
. ,
500 . !
,
, .
,
, ,
.
9.2.
. .
1. ,
:
= h,
(9.3)
416
9. .
h = 6,621034 ; .
2. , , .
( ),
.
3. .
4. : + 1,
1.
5. , ,
.
6. ,
,
.
7. ,
.
8. ,
.
,
,
, .
.
[18].
,
, ,
.
.
.
, . ,
,
. ,
,
.
,
, .
417
.
. ,
. ,
.
,
, ,
. ,
,
(. 9.1)
. 9.1.
: 1 ; 2 ; 3
.
, .. ,
. ,
, 1010 , .
,
. ,
.
,
,
. 9.2.
,
418
9. .
(. 9.3) [1921].
,
.
.
, , ,
.
, , ,
, ,
,
.
, , ,
,
, ,
.
. 9.2. : (),
1 (), +1 ()
419
)
. 9.3. : ) ; )
. ; )
Re = 105;
; ) ; )
420
9. .
, .
, ,
.
,
, .
n
i=1
n/2
n/2
= 1i + 2i = 0,
i=1
(9.4)
i=1
. .
, , ,
.
( ),
.
, , , ,
, .
,
.
,
. [22],
3mec
= ,
2 oe
(9.5)
me e .
o ( = 5107
, .. o = 41015 1 ),
me = 91031 /mec = 1,76107 108 .
,
1014 , , , .. ,
,
106.
, ,
, 2
421
106 , .. .
0,5 ( ) 1
1 0,5 .
.
.
,
,
,
.
.
, 1010
, 106 .
, 108
. ,
, , .
,
,
, . ,
.
, ,
,
,
, , , ,
, ,
.
,
.
,
, ,
(. 9.4).
,
, ,
, ,
,
, , ,
422
9. .
,
, ,
.
, , ,
. , ,
, ,
. ,
, ,
. . 9.4
,
, . ,
.
. 9.4. , ,
,
.
,
.
. 9.5.
423
. 9.5.
, ,
,
, , , ,
. ,
, .
.
, ,
, ,
. ,
.
[23, .
273]:
E =
4
cos
(9.6)
ri
1i, 2i , ri -
; dl1i, dl2i , ,
,
.
424
9. .
, ,
.
, , .. ,
1
~ ~ ,
(9.7)
,
,
.
, , ,
. ,
,
.
,
.
, :
;
, ;
.
. ,
, ,
.
.
, ,
,
:
,
().
(.
425
9.2), .
.
,
.
, .
,
( ),
, .
;
, .
,
:
- ,
;
- ;
- ,
.
= hn,
(9.8)
h- ,
; n (),
; ; ,
f.
, ..
:
.
,
= + i,
(9.9)
- ( ); i -
.
,
,
,
= mc/2.
(9.10)
426
9. .
. ,
,
, ..
= i.
(9.11)
, ,
,
= mc
(9.12)
d = cdm
(9.13)
1912 . [24]
.
H
E
WH = = WE =
4
4
(9.14)
,
.
,
, ,
.
= 5107 .
= mc,
(9.15)
,
= h = hc/ ,
(9.16)
427
h
m = .
(9.17)
; h ; - ;
; .
6,62561034
m = = 4,421036
3108 5107
(9.18)
V = 4
(9.19)
V = 4 (5107 ) = 51019 .
(9.20)
,
. = m/V = 4,421036 /51019 1017 -3,
(9.21)
. . . ,
:
,
.
V = 10 d,
(9.22)
, , ,
,
= m/V m/10d
(9.23)
,
(p = 41017 3 ),
428
9. .
m
dr = ( )1/3 1018 .
10 p
(9.24)
,
.
,
. ,
.
,
.
,
. ,
:
,
, ,
.
, , , ,
, ,
.
.
,
, 10141015 , ,
110 /,
.
100150 , 5 .
. ,
.
,
: ,
,
, .
,
.
429
9.3.
.
,
,
.
.
,
,
,
. ,
,
,
.
,
.
,
, .
. ,
,
(45) (
45 ), .. 5106
21014 .
, ,
, .
, ,
:
t - to
v = ( )
T.
(9.25)
, ,
10151014. ,
.
, , ,
, ,
430
9. .
.
,
,
, ,
, .
.
,
.
, 10241025
10171018 ( ).
, ,
[25]
R(t) = ()L(t),
(9.26)
.
0,010,001, .
,
,
[26]:
R(t) = Ro + RL(t),
or
(t) = o + L(t).
(9.27)
(9.28)
- o
z=
L(t)
= H ,
o
= 31018 1 ,
(9.29)
431
= o + o L(t),
(9.30)
31018
= o = o = 1026 o.
3108
(9.31)
..
o = 5107 = 51033.
o
Ro
L(t) =
(9.32)
Ro
, o/ Ro = 2,
t
L(t) = [(1 + 8Ht) 1/4 1].
2Ht
(9.33)
(9.34)
(1 + 8Ht) 3/4
, .
, , ,
, ,
, (9.34),
Ht = 1 0,37.
,
, , ,
, ,
, ,
,
, .
432
9. .
.
,
.
, :
o
z=
= H ,
o
(9.35)
o ; ,
; L ;
; = 31018 ( = 1/ = 3,31017 =
1010 ).
= h.
(9.36)
,
= /,
(9.37)
.
o
L
z = = = ,
(9.38)
dE
dL
= H .
E
c
(9.39)
, L = 0 E = Eo, :
= o
26
10 L
= o
10
= o
10
(9.40)
433
L , t .
,
,
, ,
, . ,
,
2
o
/3,31017
= =
= 2,
2
o
Where from
= 3,31017ln2 = 2,311017 c = 7109 .
(9.41)
(9.42)
1020
. 2,77,3 .
.
,
, ,
, , ,
.
, , ,
. ,
[27], , ,
.
[28].
,
: -,
, -,
.
434
9. .
9.4.
9.4.1.
,
. ,
,
(. 6.14).
,
.
. ,
[29], ,
(., , [30, . 45]).
, [3133], 1
10221023 .
1
c o
d = ( )1/2 ,
4
(9.43)
.
107105 ,
n = (2 ) 2 (1022 1023) = 5(109 1010) .
(9.44)
. , ,
,
,
,
.
, ,
, ,
435
, .
, ,
,
.
,
, ,
.
.
()
,
,
. ,
,
, ,
, ,
,
(.
9.6).
( )
.
,
.
. 9.6.
436
9. .
.
,
, ,
,
+1, 1 ,
(. 9.7).
. 9.7.
9.4.2.
, ,
.
(. 9.8),
.
, ,
, , ,
.
. 9.8.
437
,
,
,
:
v2 + P/1= v2 + P/2 = C,
1/ 2 = v 2/ v 1.
(9.45)
(9.46)
1, .
/ = v/ v = n = = ,
(9.47)
n ;
; .
,
.
n2/n1 ,
v1 (. 9.9).
. 9.9.
438
9. .
,
, to,
v2to = OE.
v1to = 1.
1
v1to
= sin i = ;
1
1
OE.
v2to
= sin r = ,
O1
O1
(9.48)
sin i
v1
n1
= = .
sin r
v2
n2
(9.49)
,
n1
2 = 1
n2
(9.50)
9.4.3.
, ,
, [15, . 242340].
,
, .
, ,
. ,
,
:
.
,
,
. ,
, ,
. ,
439
,
.
,
, ,
, .
,
.
, ,
.
.
.
, ,
. ,
,
.
,
.
, ,
,
.
:
.
,
, ,
, .
9.4.4.
[15, . 341419]. ,
,
.
,
440
9. .
, 1800 .
,
.
[15, . 341
345; 35],
, ,
,
- .
, .
,
. . 9.10,
, ,
. ,
1010 ,
106 .
.
. 9.10.
,
,
, .
, ,
. ,
, ,
.
, ,
,
. , , ,
.
, ,
.
441
,
.
, .
,
.
9.4.5.
,
( ), (
)
( ) [15, . 420450; 36].
,
(. 9.11),
,
, ,
,
:
v
ctg ( a) = ctg + cosec .
c
.
. 9.11.
(9.51)
442
9. .
,
, 0,0005,
.
(9.51)
v
sina = sin,
(9.52)
c
.
, :
v
a = 206265 sin = k sin.
(9.53)
k
20,50, ,
,
, ()
.
cossin(0,319),
, .
,
.
,
.
( ),
(. 9.12).
(. 9.12):
1. (
v = 463 /).
1.
v = vcos ,
(9.54)
443
v ,
.
2. (30,27 / , 29,27 /
).
3. (180200 /).
4. ( ,
/).
. 9.12. , :
, ;
,
( )
,
, . [37, 38],
[39, c.
227232; 40]
.
, :
1) 44,690 . .
, ;
2) ,
, ,
;
3)
,
, .
444
9. .
,
, , ,
. ,
. .
, .
,
, ,
,
. ,
.
, .. 1925 .,
. ,
, .
, ,
, ,
, ..
, .
,
(. 9.13).
. 9.13.
.
445
,
. , ,
,
.
,
,
, .
.
9.4.6.
, .
, ,
. ,
,
. ,
,
.
. 9.14. : )
; ) .
446
9. .
. . 9.14,
, ,
,
, ,
. , , ,
.
. ,
, , .
1. ,
.
, 56 ,
.
2.
,
, .
.
- , . .
, ,
,
.
3.
.
, ,
,
,
,
.
4. , -
.
10 .
447
5. ,
,
.
.
:
, , ,
.
448
10.
.
. [1]
,
.
.. [2]
10.1.
()
.
,
.
IV . .
. ,
, ,
.
.
. , :
, .
XVI .
.
,
, ,
.
.
, , ..
. ,
. ,
.
, , ,
, ,
.
, . ,
, ,
449
.
, .
, .
, , ,
: , () ,
, ;
, , ,
, . :
,
, .
XVI XVII .
. .,
, .
, ,
:
, .
. ,
,
.
,
,
.
,
.
,
[1].
.
,
,
.
, , .
. , 28 1679 .,
,
[3, . 4143].
1) ,
, ,
, ,
, .
450
2) , ,
, , , .
3) ,
.
4) ,
, ,
.
, ,
.
5) ,
.
, , , ,
, ,
,
,
.
,
.
, ,
, ,
.
,
.
Principia :
, ,
, .
,
. , ,
. ,
, ,
.
,
,
451
, ,
.
.
,
.
,
, ,
.
,
,
actio in distance
.
.
. .
.
, ,
,
.
, ,
,
( ).
,
, .
, -, ,
.
,
. ,
.
( )
,
. , 1828 .,
, , , ,
,
.
.
452
, ,
,
.
,
, , ,
, , .
, ,
,
.
G
. (1798),
.
5 5,5.
,
5,5. 1900 .
, ,
,
5,52 [4, . 22].
,
,
. ,
,
. ,
, ,
, , .
.
,
,
.
,
.
,
.
, ,
,
453
.
.
, . 1768 .
12 1759 [5, . 257].
.
.
, .
1797 .
, , ,
, , 50
[6].
. .
XIX ,
,
. .. ,
. ,
.
. 1916 .
, , -
.
,
, , ,
,
,
. ,
[7].
, (
) [8].
. ..
1,5 ,
, , ,
454
,
.
10.2.
,
, , , ,
,
,
.
.
, .
, .
, ,
.
,
,
. ,
.
,
,
, (
) , .
,
.
,
, ,
, ,
, .
--,
455
,
.
, , .
,
: ,
,
. .
(. 10.1).
. 10.1. :
,
.
.
.
,
. ,
.
,
,
,
,
.
456
,
, ,
, ,
.
,
, ,
, --,
.. ,
,
.
,
.
. 5,
,
.
.
5,
:
k qq
grad T = (r,t),
r
(5.88)
q ,
1
1
(r,t) = r (
-
e
d); r = 2 at
(5.89)
r r / r
lim (r,t) = 1.
(5.90)
r 0.
Q,
457
k qQ
grad T = (r,t),
r
(10.1)
, ,
, ..
Q ~ M,
(10.2)
, M,
:
kM
grad T = (r,t)
r
(10.3)
, ,
,
:
F = S LgradP = VgradP.
(10.4)
,
.
,
gradT
2m
21,510114
= = = =
P
gradP
3k
31,3810238,851012
(10.5)
= 8,21081 .
p1,
, p2,
, .
,
458
mp1mp2
Fp1p2 = G = V2gradP1,
r
(10.6)
G , mp1 mp2
, V2 , gradP1
, , r
,
3k
3k na
gradP1 = grad1 = grad1;
2m
2
(10.7)
1 = Rp1 grad1,
(10.8)
k =1,381023 K 1 ; = 8,851012 3
; ma = 1,51012 ; na = 5,810102 3
,
3k na Rp1 1
G = ,
mp1 p2
(10.9)
Rp1 ; p2 .
,
,
,
, ,
.
3k na Rp1 1Vp2
Fp1p2 = .
2 r
(10.10)
: ,
, ,
, ,
459
.
.
, ,
, ,
mpM
Fp = f = VpgradP,
R
(10.11)
mp = 1,67251027 ; M R
; Vp = 5,881045 3 .
:
mp M
M p
gradP = G = G ,
(10.12)
R
RVp
p = 2,81017 3 .
,
2m
grad = gradP = 8,21081 gradP.
3k
(10.13)
:
M p
M p
P = gradP dr = G dr = ,
R
R
r
r
(10.14)
2m
= P = 8,21081 P
3k
(10.15)
460
p mp
gradPp = f =
R p
(10.16)
6,6710112,810171,67251027
= = 2,321010 1 ;
(1,12 1015 ) 2
gradp = 8,21081
gradPp =
(10.17)
= 8,210812,321010 = 1,91070 K 1 .
:
p mp
Pp = f =
Rp
(10.18)
6,671011 2,810171,67251027
= = - 2,8105 ,
1,12 1015
:
c = 8,21081 P =
(10.19)
= 8,210812,8105 = 2,31085 K,
:
C
2,8 106
PC
= = = 2,151042.
P
1,31036
(10.20)
( = 1,991030 ; Rc = 6,96108 )
p MC
gradPC = f =
R
(10.21)
461
6,671011 2,810171,991030
= = 7,651019 1;
(6,96 108 ) 2
gradC = 8,21081 gradPC =
(10.22)
= 8,210817,651019 = 6,31061 K 1.
p MC
PC = f =
RC
(10.23)
6,671011 2,810171,991030
= = 5,341028 ,
6,96 108
C = 8,21081 P = 8,21081 5,341028 = 4,41052 K,
(10.24)
:
PC
C
= = 4,1108 .
P
(10.25)
( = 5,971024 ; R = 6,3106 ) :
p M
gradP = f =
R
(10.26)
6,671011 2,810175,971024
= = 2,81018 1;
(6,3 106 ) 2
grad = 8,2108 gradP = 8,21081 2,81018 = 2,31062 K1
(10.27)
462
p M
P = f =
R
(10.28)
(10.29)
= 8,210811,771025 = 1,451055 K,
, ,
:
P
= = 1,11011.
P
(10.30)
:
dQ/dt = KTSgradT,
(10.31)
dQ/dt, / Q ,
, 1,2 1089 3 K; S
, ,
,
, p = 1,691029 2 .
,
dQ/dt = 1,210891,691029 1,91070 = 3,851010 1 .
(10.32)
mp (u up)
Q = =
2
(10.33)
463
1,67251027 (5,42 1046 32 1018 )
= = 2,441020 .
2
,
:
Q
2,441020
= = = = 6,31029 = 21022 ,
dQ/dt
3,851010
(10.34)
.. , 1020 ,
.
,
,
.
,
.
,
, ,
, .
,
,
, (), ,
( ),
, ( ) , ,
( ).
,
( )
0,91036 , 2,8104,
2,5107 .
Wp = mpvp/2 = = 1,6731027 (1021 ) 2 /2 = 8,41014 ,
(10.35)
464
wp = 6,671010/ 8,41014 = 0,81024 1 = 2,51017 1 .
(10.36)
,
10 .
-
= const,
,
.
grad ,
, ,
, ,
, , [11]:
M1M2
F = f (r, t),
r
(10.37)
(r, t) (5.89).
,
,
, .
,
.
(r, t), ,
,
.
[9],
, . ,
,
, .
,
.
, ,
465
,
0,25 (
0,05; 0,06; 0,05;
0,05 [10]). ,
,
. ?
: :
,
,
,
. ,
,
, .
.
,
. , ,
.
[11, . 4143]
,
, .
, ,
.
, ,
34 43
(!), ,
,
:
1) , 1/1900 (
5105)
(
,
), ;
2) ,
;
3) ;
4) ,
;
466
5) ..
1,75, 0,84,
0,01 )
:
1) ;
2) , ;
3) ;
4) .
5)
..
,
,
.
, ,
,
, ,
.
10.3.
,
. ,
, .. .
, ,
4,31023 /,
.. 1015 .
,
:
M1M2
F (t r/c) = f (r, t).
[r(t)]
(10.38)
467
(r, t).= 1 c = .
.. 1787 ., .. ,
.
, ,
50 .
[6]. ,
,
,
, ,
,
,
,
, , ,
, ,
, .. .
,
,
,
. ,
, -2, ,
-2
-1 .
.
10.4.
,
.
, ,
.
, ,
,
468
, .
[12].
,
, , ,
, ,
.
[13], 5
310-7
.
:
,
;
, ;
,
.
. ,
0,0024 .
,
, .
[1417],
,
.
- -, , -, - (. 10.2).
469
. 10.2. : 1, 7
- ; 2 - ; 3
- ; 4 - ; 5 ; 6, 8 -
,
22,5 ,
,
.
.
, ..
,
R/t = 1,08 /.
[18, 19] ,
200 .
.
.
2
, ,
, , 2
1/3
470
( 2/3
).
,
( ,
),
.
(. 10.3).
. 10.3.
,
, ..
t
dl = dg.
2
(10.39)
,
t
l = g; t = const.
2
(10.40)
M
g = G ,
r
(10.41)
471
GM
l = t.
2r
(10.42)
r S = 4r, ,
, l :
GM
V = S l =4r t = 2 G Mt = const
.
2r
(10.43)
t. ,
, ,
, .. .
, ,
2GM
vII =
1/2
( )
(10.44)
R
vII = 11,18 /.
,
SvII
2GM 3M
= (4r) = 24G =
RM 4r
= 75,4G = 5,029109 13 2 = onst,
(10.45)
SvII S 2 GM 1/2
24 G 1/2
___
= = ( ) = () = 6,31016/ .
t
(10.46)
472
,
.
,
34 . ,
,
( )
, 3,75 .
,
___
= 6,31016 / . =
(10.47)
t
________
= 6,310165,9751024/ 5,518103 = 5,07107 / = 1,61015 /.
, (5518 /)
,
V
= 5,07107/5,518103 = 9,2103 3 / = 2,91011 3 /
t
(10.48)
60 . ,
5,07107
= = 0,83 / = 2,7108 /
tl
6107
(10.49)
V
9,2103
= = 1,5104 3/ = 4,7103 3 /.
tl
6107
(10.50)
,
3 . ,
200 . (
10 . ,
473
),
v = 3106 / 2108 = 1,5102 / = 4,751010 /.
(10.51)
S/t = 261071,5102 = 1,8106 2/ = 1,8 2 /
(10.52)
[20] ,
5 3,19
/. , ,
,
2 /.
R
R
RV
R
= = =
t
3Vt
3t
6,361065,07107
= = 1,81011
35,9751024
(10.53)
/ = 0,56 /.
,
,
, .
,
, ,
, ,
-
(. 10.4, ) [21].
-
(. 10.5, ).
,
2 . .
, ,
,
474
.
, ,
,
.
. 10.4. : ;
.
,
, .
, .
. ,
,
, . ,
.
. .
10.1.
.
475
10.1
1,9910
30
3,2410
23
7,1510
4,8610
24
4,810
14
1,0410
5,9710
24
5,110
14
1,1210
6,3910
23
1,4210
14
5,110
1,910
6,1610
16
6,0810
5,6810
26
4,1910
16
8,7310
25
7,310
1,0310
26
6,510
510
24
27
,
18
6,0810
V II , /
/ t,
/
3,3210
6,1810
13
4,310
/ t,
13
1,6710
2,7210
8,410
4,4510
9,151018
5,0510
8,4510
18
18
6,410
110
3,310
10
1,7510
3,6810
1,3610
10
2,410
15
2,2210
1,4310
1,6510
17
14
2,4810
1,4310
1,3810
17
1,3510 ?
2,710
5,0710
14
310
17
17
17
17
18
:
, ,
.
, ,
, .
,
,
.
, , , ,
.
, .
.
, .
,
.
476
().
, ,
, , , .
.
,
,
.
10.5.
,
.
.
,
.
:
.
,
,
, ,
, ,
,
. ,
,
, ,
. , ,
, ,
, .
,
, , ,
.
,
. ,
477
, ,
, ,
, .
,
(. 10.5).
= 2vsin.
(10.54)
; v
;
. v .
4
= V = R,
3
(10.55)
; V , R
. ,
vII = r 8 / 3 f,
(10.56)
..
.
. 10.5.
478
,
.
, , , ,
,
, ,
, .
, ,
,
,
.
(. 10.6).
. 10.6. . 1
,
2
. 10.2
,
,
:
(vII)
= .
(vII)
(10.57)
, ,
,
.
,
479
,
.
10.2
25,38
2,8510
58,65
1,2510
243
310
23 56 4
7,2710
24 37 23
7,210
9 55 40
1,7410
10 40
7
5
vII,
/
(vII)
(vII)
1,76
5,410
3,110
3,110
1,7510
/
(.)
1
3
3
0
0
0,812
0,462
0,42-0,7
0,36
0,205
0,9
5,6
1,6210
3,3
10 ,8
1,6810
3,52
15,8
1,110
2,52
1,43
6,39
2,7410
1,37
0,78
4
4
,
.
1.
,
.
,
480
.
2.
( )
4,31023 /. ,
, 50
. .
,
,
.
3. ,
,
,
.
.
34 . .
4.
,
,
, , ,
,
.
5.
,
60 . .
6.
.
,
.
.
481
11.
,
[1]
11.1.
[210].
,
.
,
.
, . ,
.
. 19131917. [11].
-
. . [12]
,
, ,
1929 . .
[13].
(2- 40- , .)
[2,3].
,
, ,
.
: 1)
,
- ();
2) .
,
482
, ,
.
t = 0 ,
,
0,01
1011 /3 .
.
,
. , ,
, .
[1419]
, .
,
,
,
,
,
. ,
(., , [15]).
,
,
. ,
,
.
,
.
, ,
, ,
.
. :
- ,
;
;
-
;
483
-
, .
.
,
, ,
. ,
, .
.
, , ,
, ,
.
,
,
.
11.2.
.
,
, , , ,
,
, .
, .
,
,
, ,
.
, ,
484
,
.
,
,
, , ,
, .
,
, .
,
.
, .
, ,
,
[19, 20]. ,
,
,
.
(), .. (
)
()
[2127].
,
,
, ,
.
. , ,
,
, -
. , ,
,
, .
,
,
.
,
, .
485
, ,
, .
,
,
. , ,
( ),
, ,
. ,
.
, .
,
.
,
,
.
:
,
, , , , ,
.
,
. ,
, , ,
.
, .
,
.
.
. ,
,
,
, -
486
. ,
.
,
,
,
.
,
, ,
.
,
, .
,
, .
, ,
,
.
. ,
, , ,
.
,
.
, ,
.
,
.
, ,
.
,
: ,
,
, , ..
.
.
487
.
,
. ,
.
.
, ,
,
; ,
, ,
,
. , ,
,
, , ,
.
-
,
,
, ,
, ,
, ,
, .
,
, ,
,
.
, :
, ,
,
. ,
,
.. [28],
488
, ;
.
,
? . ,
,
.
, ,
,
. , ,
,
, ,
.
.
.
,
,
.
,
, , ,
.
,
, 41016
. , 41016
.
8,851012 3,
= V = 8,851012 43 1048 = 5,71038 .
(11.1)
,
1,991030 , , , ,
, ,
/ = 3108 = 300 !
(11.2)
,
. ,
.
489
12
.
, ,
, ,
.
,
.
, ,
.
11.3.
,
, .
,
.
.
(
) [29].
.
, , ,
.
, .
,
,
, .
1011 ,
100
12 (1 = 9,4631012
), ..1021 1020 .
50 (51020 ).
.
, ,
.
490
- ,
11,5 , .. (23)1030 .
50 /,
7 / [19]. ,
;
, ,
,
.
,
, .
1949 .
[19].
1025 [6, 7, 30].
[7]
.
, ,
,
.
,
,
.
,
(. 11.1).
,
,
,
, , ,
, , [23
27].
,
. - , ,
, .
- ,
, , , ,
. ,
, , ,
, , .. 50 /.
, .
491
. 11.1. :
; .
492
, ,
, .
,
,
, , ,
,
.
,
,
.
, ,
.
, ,
.
, ..
, . ,
, ,
, ,
.
, ,
, .
,
.
,
,
.
, .
, ,
, .
, .
.
,
105 106 /. ,
106105 .
,
( )
.
493
,
(. 11.2, ),
(. 11.2, ).
. 11.2. :
;
,
, (. 11.3, ).
,
.
, ,
,
(. 11.3, ).
. 11.3. :
;
494
,
, .
.
,
1 /,
,
1010 /3.
, , ,
, , ,
, ,
, .
,
. ,
,
.
,
, ,
. .
, .
,
( , ) .
, , ,
. ,
, .
, ,
, .
,
.
,
,
, ,
.
, ,
. ,
.
.
.
495
,
.
,
,
. , ,
.
, ,
, .
,
,
,
.
, ,
, :
,
,
(ether drift),
.
,
,
,
,
, .
5,5 [31, 52, 54,
55], ,
, 2/3 ,
,
810 .
, 81010
, [31],
50 .
,
496
,
.
, ,
?
,
.
,
: ,
. :
, ,
.
.
11.4.
[2951].
,
1922 . ., ,
(, , , .. , ..).
, [13].
, , ,
,
, ,
(. 11.4).
:
1) ,
, .
( S),
, ( SB);
2) (), ;
3) () (I), .
497
. 11.4. :
,
.
: , b .
, , ,
. ,
, .
, ,
( 2- )
( 1- ).
. ,
,
.
, (),
.
.
,
.
. ,
498
N-.
( ), ,
,
. ,
, ,
.
.
, .
,
. ,
. ,
, .
,
, ,
, (?)
.
.
,
. ,
100 /
( ).
,
,
, ,
.
-
.
,
.
.
, .
499
,
.
,
,
.
,
. ,
,
.
,
.
,
, .
,
.
.
, ,
, ,
,
.
,
,
. ,
28 ,
.
,
, .
,
,
,
, .
500
,
,
,
,
,
.
, .
,
.
, ,
,
.
,
.
.
,
. .
, .
.
,
(. 11.5, ).
, ,
, , ,
.
, ,
.
,
, .
,
.
.
. ,
, , ,
501
,
.
. 11.5. : ;
, ; ,
; ,
,
. :
502
, ,
. (. 11.5, ).
.
, ,
,
, ,
.
.
,
. , ,
,
,
,
, ,
,
, ,
. ,
,
.
,
.
, ,
.
,
, .
,
,
, .
,
. ,
,
,
.
503
, ,
.
.
,
,
.
,
.
. ,
, ,
,
, ,
.
.
, .
.
,
.
60- .. [4547] ,
(. 11.6).
, , ,
,
.
,
,
, ,
, ,
.
504
. 11.6. :
; .
,
,
.
.
, ,
.
505
11. 7.
,
,
,
(. 11.7).
, ,
, ,
,
.
,
. , ,
, ,
,
.
,
, , ,
,
.
, .
, .
506
(. 11.8).
. 11.8.
:
-
, ;
;
-
;
-
;
-
;
-
;
- ,
,
; ;
- ,
,
507
, ,
, ;
- ,
,
;
- , (),
,
; .
, ,
, .
.
,
.
, ,
.
11.5.
,
, .
, (
), ,
, ,
, ,
10 , ( ,
).
[4951].
(-),
;
,
(),
.
,
. ,
, .
.
508
,
. (70%) (25%),
, , , , . .
,
.
,
,
,
.
.
( ) .
, , ,
,
,
.
,
.
.
() ,
- ,
:
,
. ,
.
, ,
,
, .
,
.
,
, ,
, - ,
, .
- ,
.
509
, .
,
.
, .
, ,
.
. -,
: , , , .
, , ,
.
.
,
,
. ,
-.
- 28,3 ,
.
, ,
. ,
, ,
.
, -,
-,
.
-
.
[52].
, - 28,3 ,
41012 , 1012 .
1,991030 1,21057 ,
1,21045 .
3,831026 . ,
100 .
, 100
, ,
. 61012
510
. , , .
,
.
,
, -.
,
,
.
1020 , , ,
, ,
,
.
, ,
. ,
,
,
. ,
, ,
. ,
,
.
, .
.
,
.
,
, ,
,
.
,
, ,
.
,
, , -3 -
.
511
.
,
, .
,
,
.
,
,
.
,
,
. ,
, .
,
, ,
,
,
, .
,
,
.
,
(
), .
,
,
: ,
.
.
0,033 3,75.
, , ,
.
,
, .
512
. ,
,
,
,
.
,
.
,
, .
,
,
.
,
.
, ,
.
,
, ,
, .
23 ,
100 2550 . ,
, - .
- .
. I , , 35
II
. II
,
I .
II
,
I .
( 20 /) .
.
513
.
,
, .
,
,
,
. .
,
,
,
, , ,
,
, .
,
.
,
, .
,
.
, ..
= 21030 R = 7108 ,
21030
Np = = = 1,21057 .
mp
1,671027
(11.3)
, ,
Q = Np e = 1,210571,61019 = 21038 .
(11.4)
,
:
Q
21038 1,61019
F = = = 6 1011
4oR2
48,851012 721016
(11.5)
514
, , , ,
,
F
6 1011
= = = 3,6 1038 2 .
mp
1,67 1027
(11.6)
1,3 1036 !
, , -, ,
,
, -,
, . , ,
.
,
. ,
105 ,
1010 . 10
,
.
, .
.
1,41103 3, ,
1030 , ..
1010 .
q2
(1,610) 2
F = = = 2,3108 H.
4r2
48,851012 1020
(11.7)
,
F
2,3108
= = = 6,851018 -2 .
27
2mp
21,67510
(11.8)
515
v = adt = adr(t/r)
(11.9)
v = adt = adr
r
r
(11.10)
, , ,
,
26 /. ,
.
-, ..,
. ,
,
.
. , ,
.
,
, .
.
,
,
.
11.6.
, (15961650), (17241804),
(17071788), (17491827), (18451912),
(1944, 1958), (1951), - .
.. (1891
1956). [54, 55].
,
, :
1. ?
516
2. (99,87%)
?
3.
?
4.
() ?
5.
?
6.
?
7. , ,
(98%) ?
.
, .
, , , ,
,
. , -,
.
,
.
,
,
.
, (, ,
) .
,
400 /, ,
,
. ,
()
(64, 17,3 ), .. ,
,
(15, 11 ). ,
, 1860
10 /, ,
,
517
50 /.
,
.
, -2
() , , . [55],
:
320390 /
= 12h 1h; = 32 21.
L = 194; = + 65.
1977 . .
:
v = 390 60 /; = 11h 0,5h; = 6 10.
,
,
. , ,
.. ,
,
, .
,
, .
103 / 1010 /3
Re = vD/ = 1031,121015 / 4109 = 31022,
(11.11)
cw = 1000. 1030 2,
F = cwSv2 = 1031010 1030106 = 1031 .
1,61027
(11.12)
518
= F/mp = 10-31 / 1,61027 = 6105 2.
(11.13)
5 /,
2/.
, , , ,
,
, ..
, -, ,
. ,
. , ,
,
.
,
2 .
5,5 , 15
, .
. ,
.
,
0,01
.
v
106 1
106
grad v = = = = 10
0,3
0,33,11016
1
-10
(11.14)
,
0,3
.
109 ( ,
, )
v = Dc gradv = 109 1010 = 101 1.
(11.15)
, ,
,
519
F = cw(v1 v2) = 2cwvvSp =
= 21031010 1031011030 = 21041 H.
(11.16)
= 1010 3 , ..
, ,
v = 103 1.
, 2000 /,
2103 216,71027
= v2mp/ F = = 1010 = 10 .
21041
(11.17)
,
, ,
, , ,
,
.
, , .
, , ,
.
,
, ,
,
.
,
, , ,
,
, .
, ,
, 2 /.
F
m pv 2 R 2
v2 R
(2103 ) 2 7108
k = = = = = 210-5,
F GmpMR GM
6,6710111,991030
(11.18)
520
,
.
.
, , ,
.
, .
, ,
, 5 .
,
1000 /
, , 100
.
.
F
1,4108 (10) 2
k = = = 102 !
F
6,671011 21028
(11.19)
, ,
,
:
,
,
. ,
.
,
, ,
. ,
.
-
. , ,
,
, .
- , ,
521
, . , ,
. ,
,
, ,
, (. 11.9).
. 11.9.
,
.
,
. ,
.
.
,
vdl = const,
l
v = /2r,
(11.20)
522
, ,
,
. .
.
. .
.
,
. -
. ,
.
.
(VIII, IX XII),
, . , ,
,
.
.
.
, .
, .
, ,
7
.
,
, .
,
.
,
,
,
.
,
.
, , ,
,
.
523
. , ,
.
, ,
1766 . ..
, ..
. ,
, ,
0,4
(); 0,7 (); 1,0 (); 1,6 (); 2,8 (); 5,2
(); 10,0 (); 19,6 (); 38,8 ()
3%. .
. 0; 3; 6; 12;
24; 48; 96; 192; 384, 3, 4,
10.
.
,
,
(. 11.10, 11.11).
, ,
,
, .
,
.
: , .
,
.
,
.
.
,
..
,
.
, .
,
,
,
,
524
. ,
-.
. 11.10. ,
.
. 11.11. , ,
, .
(.11.12).
525
. 11.12. :
, ; ;
. 1 ; 2
; 3
; 4
; 5 .
,
.
5 30 ( ).
,
,
526
. :
:
,
, ;
,
.
( ),
( ),
().
, , .
, , ,
,
.
11.7.
, ,
. ,
,
. , .. [57]
:
, 1,5 ,
. ,
[13]
.
, .
.
:
,
,
.
,
, .. ,
,
.
527
19051907 19211925 .,
1929 . , ,
. [56] ,
,
,
(, , , , ,
), ,
.
.. () [71].
(. [100106] . 1)
,
, ,
, ,
1881 1887 . [39, 40],
250
3 /, 1860 8 10 /.
, .
,
5060 /.
. 11.13. : ;
528
,
,
( +65, 262).
2.
.
[58, . 227232].
.
11.13.
,
,
, ,
,
. ,
, , .
= 109,6 .
.
,
[56. . 277285] .
, ,
.
, ,
.
,
, , .
,
,
.
,
:
400 , (. 11.14)
.
,
.
529
. 11.14. : 1-
; 2 ; 3
; 4 ,
.
(. 11.15).
,
, , ,
, , ,
, ,
.
530
. ,
, , .
)
. 11.15 :
Re = 26; Re= 118;
Re= 500
,
:
= /
(11.21)
531
0
1,2928 /, 60 1,656 /, .. 1,28
.
, ,
.
, ,
. ,
,
, ,
, .
,
, ,
, .
,
,
. ,
. ,
,
,
.
, ,
.
, ,
(.
11.16.
, .
,
, .
, ,
, , ()
, ,
()
,
.
,
,
532
,
.
(. 11.17).
. 11.16. :
;
,
533
. 11.17. ,
,
.
1. ,
.
,
,
. ,
, ,
.
2. , ,
. ,
, ,
,
.
,
, , . ,
534
,
. ,
2002 .,
,
. ,
,
.
,
, , ,
2002 ., ,
,
, . ,
, ,
,
,
.
11.8.
,
,
, .
.
[58, . 30], ,
,
F = cwSv,
(11.22)
= f (Re); Re = vD/ .
= 4109 2 1.
, , , , , , ,
, ,
w = 0,1, w =
0,4 (. 11.1).
535
11.1
S,
1.991030
1,521018
d,
V
/
4105
1,4109
Re
Re
3109
w
0,1
3,241023
1,791013
4,8104
4,8106
4,861024
1,21014
3,5104
1,2107
5,971024
1,271014
3104
1,3107
6,391023
3,551013
2,4104
6.8106
1,91027
1,541016
1.3104
1,4108
5,681026
1,051016
9,6103
1,1108
8,731025
1,821015
6,8103
4,8107
1,031026
1,621015
5,4103
4,5107
51024
1,271014
4,7103
1,3107
F.,
F,
11017
51014
1,31012
1,61010
7,81013
107
2,3106
2,5107
4,5106
2,6107
3,8106
1,4107
1,6106
2,8108
1,8107
1,3108
1,1107
107
3,2106
107
2,5106
2,5106
6106
0,1
0,1
0,1
0,1
0,4
0,1
0,1
0,1
0,1
10.2
-
4,51012
3,81012
5,81014
3,21010
3,81011
6,51010
1,61013
1,41014
1,31010
1,21011
9,01013
5,21010
1,51013
8,51015
1,21010
8,51012
2,41012
3,81010
3,81013
5,81014
31010
7,81012
3,81015
4,81012
1,91012
2,61015
1,61010
2,51012
61014
41011
1.71012
81016
8,51011
2,51012
7.81013
3,81010
1,51012
41015
1,21010
21012
1,11014
2,11010
1,11012
21016
81011
1,21012
91012
1,2109
1,81012
2,51016
1,51010
1,61012
536
a = F/M,
(11.23)
t :
v = t.
(11.24)
. 11.1 11.2 ,
.
,
1010 1, 10111011 1
, , ,
. ,
, ..
, .
, ,
,
, .
11.9.
( . kometes , . )
, ,
.
.
,
. ,
,
45 , .. 600
750 . ,
. [5963].
,
,
. .
1971 . 1 ,
.
537
200
. , ,
, ,
.
, .
, , ,
, , ,
.
.
, ,
.
(2, NH3 .),
.
,
.
, ,
.
.
,
.
, , ,
.
, ,
. ,
.
,
. , ,
, , , ,
. ,
, .
,
,
,
. ,
538
, ,
.
:
1. ?
2. ,
, ?
3. -
?
4. ,
?
.
. ,
..,
.
, .,
,
.
150 . ,
. , ,
,
.
.
.
,
,
.
,
,
, , 11,18 /.
.
, -
,
.
, ,
, ,
,
.
539
.
,
, ,
, , ,
,
-
, .. ,
.
.
,
,
,
. ,
, ,
,
, .
,
.
.
,
. ,
,
,
, .. ,
, . ,
,
,
,
, (.
11.18, ). ,
.
,
(. 11.18, ) .
.
,
,
, .
,
, , .
540
,
,
. , , ,
, ,
,
,
(. 11.18, ).
, .
,
, ,
.
,
. ,
.
,
, .
.
,
, .
,
, .
, ,
,
(. 56 = 14 -)
,
, SiO2 (. 28 + 216 = 7 +
24 -) MgO (. 24 + 16 = 6 + 4 -).
, , , ,
,
,
, . ,
.
541
,
,
.
, ,
, (.
11.18, ). ,
.
,
(. 11.18, ).
, (.
11.18, ). , .
. 11.18. : ) ; ) )
; ) ; )
; ) ; ) ,
, ,
542
, ,
.
,
, ,
. .
,
(. 11.186,
).
, , .
, 15 , 1866 .
, .
, , ,
, , , , ,
, [46, . 285292].
, .
,
..
.. 14 21 1996 . (. .
11 (119), 1996, . 5),
(. 11.19, ). ,
(. 11.19, ).
, -,
, , . , , .
-, ,
, ,
.
,
.
? ,
, ?
,
. , ,
, ?
.
. ,
. 12
1991 . 28
4 . 1800 ,
[64] (. 11.20).
543
. 11.19. : , 1996 .,
; , 1965 .,
; , 1963 .,
; , 1957.,
; , 1957 ., ,
544
. 11.20.
, , -
, 175 ,
80 ,
,
,
, 4042
1,6 1,9 .
,
, 810 ,
1214 1,61,9 ,
3540.
200 ,
35 525 [65] (. 11.21).
,
,
? ,
( +110,
120), 10% (.
11.22).
,
3- 1958 .
..,
,
.
-
.
545
. 11.21. -
: ; ;
0,5 .
1:3.
546
. 11.22. (
.)
547
, 1908 .
:
,
, , , , ...
.
,
150 , ,
, -, ,
, 1
.
.
,
, .
11.10.
, ,
.
;
50- . .
,
() : [66,
67], ,
(1744)
(1826) [68] [70],
.
,
.
.
.
(1865)
548
[66].
, (
, , ),
.
, ,
,
,
.
,
. ,
, -
.
,
,
,
. ,
, [67].
, , ,
,
.
.
,
.
,
,
.
,
.
, ,
,
:
,
,
,
549
,
,
,
. :
.
, .
,
. ,
, ,
,
.
,
.
,
.
, , ,
, ,
- .
,
, -
.
. ,
, ,
[68]. ,
.
,
q, dn,
r dr,
dn = 4rqdr
, ,
(11.25)
550
dS = 4rqdr,
.
d = 4qdr = d
(11.26)
(11.27)
d =qdr,
(11.28)
,
, n- :
d n = 4d (1 d) n.
(11.29)
n-
,
[ 1 (1 d) ] n
S n = 4d 4 [ 1 (1 d)] n.
1 (1 d)
(11.30)
,
n = r/dr,
(11.31)
r , ,
r ,
S = 4,
(11.32)
.. . , ,
.
,
, ,
,
.
551
, ,
,
:
1/2 = r 1/r 2,
(11.33)
, ,
, , ,
.
.
.
,
,
, .
0,110
[69].
, 0,8
1000 (1 = 3,0861016 ).
, ..
. ,
.
,
, ,
.
,
: . ,
, ,
.
,
, , ,
, ..,
, ,
, ,
.
, ,
,
.
552
, 10 .
, ,
,
, ,
,
.
, , ,
, ,
, ,
, ,
10 ,
. , ,
.
.
,
.
.
[70].
M1M2
F = G
r
(11.34)
M1 ,
M1
=G ,
r
(11.35)
M1M2
U = G = M2 .
r
(11.36)
, ,
553
,
.
, .
- ,
, ,
.
.
,
. ,
, .
,
.
, ,
,
:
M1M2
F = G (r, t).
r
(11.37)
(r, t)
1, , ,
, ,
, ,
. ,
,
,
,
.
,
554
,
.
1.
.
.
,
.
, .
2. ,
,
,
,
,
,
.
3.
,
.
4.
,
,
, ,
.
5.
. , ,
330
.
6. , ,
, ,
,
.
555
, ,
,
. ,
.
7. , ,
:
,
,
,
. ,
,
,
,
.
8.
(
),
.
, -
,
.
.
.
556
,
,
,
.
, .
:
,
, ?
:
, .
60-
.
,
- .
,
-
,
.
, . ,
.
, , ,
, , ,
..,
,
, ,
, .
.
,
. ,
,
,
.
557
557
.
1.
1. .. . . . .
5- . . 18.
2. ..
.
. .: ,
1992; - , 1993.
3. . . .
. . .: . 1965. .1. . 138164.
4. Fizeau H. Compt. Rend. 1851. Vol. 33. P. 349355; Ann. d. chim et
phys. 1859. Vol. 57. P. 385404.
5. Michelson A.A. The relation motion of the Earth and the Luminiferous
Aether. Amer. J. of Sci. (3). XXXII.1881.
6. Michelson A.A., Morley E.W. The Relative Motion of the Medium on
the Velocity of light. Ibid. (3). XXXII.1886. P. 337; The Relative Motion of
the Earth and the Luminiferous Aether. Ibid. (3). XXXIV.1887. P. 333..
7. . (1920). .
. . .: , 1965. .1. . 682-689.
8. . (1924) , . 2. . 154160.
9. ..
. . .: - , 1990;
.
. 2- . : - , 1996.
10. . 1938, 1.
11. .. .
. .: - . . . 1994.
12. ..
. 12,
1999. . 12631389.
13. .. . .: . 1970. . 136
146, 169171.
14. . . . .. . 2 . .: , 1961. . 20. . 433485.
15. .., - .. . , 3 , .:
- , 1975. .20, . 423.
16. .. . .
. . 5- . . 45. . 2333.
558
2.
1. . . I. . , .
. . 1997; .II. . .
. 1999. .: - +.
2. . . . 1970.
3. . .: - , 1958,
.1.
4. . / .
... .: - .., 1961. .121.
5. .. . .: , 1971.
6 .. . : -
. 1946.
7. .. . .: , 1970. . 44.
8. ..
XIX . .: , 1965.
9. ..
. .: , 1974. . 1055.
10. .. . .: - , 1958.
11. . : . ./ .
... .: , 1950.
12. . , ,
: . ./ . ... .:
, 1954.
13. . :
. . ... , 1916.
14. .. , //.
/ . ... . .: -
, 1943.
15.
: . ./ . ... .: - .
.2. 1947; .2. 1951; .3. 1959.
16. . :
: . . .. .:
- ... 1898.
17. . .
: . . .. - .., 1865.
18. ..
: . . ... .:
, 1952.
559
19. .. : . .
../
.
...
.:
-
.., 1885.
20. .. : .
. .: , 1989.
21. .. : .:
: . ./
. ... .: , 1952. . 11104.
22. .. . . . 107
248.
23. .. : . ./ .
... . .: , 1936.
24. . : . ./ . ...
.: , 1956.
25. . : . ... .:
, 1970.
26. ..
.
. ... : - . 1963. . 56. . 87
188.
27. Fresnel A.J. Memoire sur la diffraction de la luminiere. Paris, 1821.
28. Fresnel A.J. Consideration mecaniques sur la polarisation de la
luminiere. Paris, 1823.
29. Fresnel A.J. Memoire sur la double refraction. Paris, 1823.
30. Stokes G.G. On the Aberation of Light. Phil. Mag. XXVII. 1845. P.9.
31. Lorentz H.A. De aberratic theorie van Stokes. Zittingsverslagen Kon.
Akad. v. Wet. Amst. 1892. S. 97.
32. Lorentz H.A. De aberratietheorie van Stokes in de onderteflung van
een, aether die niet overal dezelf de dicht heid neeft. Zittingsverslagen Kon.
Akad. v. Wet. Amst. VII. 1899. S. 528.
33. Lorentz H.A. De relative beweging. Van de aarde en den aether.
Zittingsverslagen Kon. Akad. v. Wet. Amst. 1892. S. 74.
34. ..
: . ./ . ..
... .: , 1956.
35. Fizeau H. Compt. Rend. 1851. Vol. 33. P. 349-355; Ann. d. chim et
phys. 1859. Vol. 57. P. 385-404.
36. Zeeman P. Proc. Amsterdam Academy. 1915. Vol. 18. S. 398.
37. Hertz H. Untersuchungen ber die Ausbreitung der elektrischen
Kraft. Leipzig. 1984.
560
38. Hertz H. Grundleichungen der Elektrodynamik fr ruhende Krper.
Wiedemans Annalen der Physik. 1890. Vol. 40; 1890. Vol. 41.
39. Ritz W. Ann. de chim. et phys. 13. 145; 1908; ber ein neues Gesetz
der serienspektrum. Physikalische Zeitschrift, Leipzig. 1908. 6.
40. W. de Sitter. Amst. Proc. 15, 1927, 1913; 16, 385, 1913.
41. Le Sage G.L. Lucrece G. Newtonian, Nouv. Memoires de
lAcademie Royal des Science. Berlin, 1782.
42. Le Sage G.L. Physique mecanique de GeogesLois le Sage (Deux
traitees Pierre Prevost). Geneve, Paris. 1818.
43. Prevost P. Deux traites de Physique Mecanique. Geneve, Paris, 1918.
44. Schramm H. Die allgemeine Bewegung der Materie als Grundsache
der Erscheinungen. Wien, 1872.
45. Schramm H. Anriehugskraft als Wirkung der Bewegung. Graz, 1873.
46. Thomson W. Proc. Roy. Soc. Edinbourgh, 1872. Vol. 7. P. 577.
47. Tait P.G. Vorlessungen ber neuere Fortschritte der Physik.
Brauschweig, 1877.
48. Neuman F. Vorlessungen ber Theoretische Optik, Leipzig. 1885.
49. Neuman F. Gesammelte Werke. Bd. 13, Leipzig. 1906. S. 28.
50. Green G. On the Laws of Reflexion and Refraction of Light.
Cambridge Transactions, VI, 1838, p.400.
51. Mac-Cullagh J. An Essay towards a Dynamical Theorie of
crystalline Reflexion and Refraction. am. 1839.
52. Thomson W. On a Gyrostatic Construction for Ether. Math. and
Phys. Papers, 1890. Vol. III. P. 100.
53. Thomson W. On the Propagation of Laminar Motion through a
turbulently moving inviscied Liquid. Phil. Mag. (4). XXIV, 1886. P. 324.
54. Thomson W. On the Reflexion and Refraction of Light. Phil. Mag.
(4). XXVI, 1887. P. 414.
55. . . // ..
. . .: . 1928. . 184198.
56. Thomson W. Ether, Electricity and Ponderable Matter. Math. and
Phys. Papers. 1890. Vol. III. P. 484.
57. Thomson W. On the Motion of Ether produced by collisions of
Atoms or Molecules, containing or not cotaining Electrons. Math. and Phys.
Papers. 1911. P. 211.
58. Thomson W. Electrical Insulation in Vacuum. Phil. Mag. VIII. 1904.
P. 472.
59. Larmor J. Aether and Matter. Cambridge, 1900.
60. . .
: . ./
. ... .: -
561
61. . . : . ./ .
. ... . .: , 1928.
62. . . : . .
./ .
. , 1910.
63. . . // . .:
, 1928. . 113131.
64. . .
/ . .: , 1928. . 218234.
65. . // . .
.. . 2- . .: , 1961. . 20. . 433485.
66. Euler L. Recherches physiques sur la nature des moinres parties de la
matiere/ Histoiree de lAcademia de Science de Berlin, 1746.
67. Euler L. Dissertatio de maynete. Opuscuia varil argumenti. Acad. St.
Peterbourg, Vol. III, 1751.
68. Euler L. Anleitung zur Naturlehre. Bullet. Physicomsth. Acad. St.
Peterbourg, Acad. St. Peterbourg,VII, 1849.
69. ..
(17431744). . . . .:
- , 1950. .1.
70. .. (17431744). .
71. .. (17431744).
.
72. .. 5 1748 . .
73. ..
(1748). .
74. ..
(1757-1758). .
75. ..
(1760). .
76. . .
.: . ... 1905;
. . ., . .: 1934. . 2, . 467.
77. ..
. , 1912.
78. .. // . .: -
, 1960. . 317326.
79. .. , .//
. . . .: . 1928.
80. .. . .
562
81. Whittaker J.M. Proc. Royal Ed. 1926. Vol. 46. P. 116306.
( ).
82. ..
. .: - , 1937.
83. .. //
, 15. , 1922. . 1
13.
84. ..
. . .: , 1932.
85. .. . ..:
- , 1946.
86. Whittaker E.A. History of the Theories of Aether and Electricity, p.
1. The Classical Theories. 1951. 435. P. 11. The Modern Theories 1900
1926. 1953. London.
87. .. / . ... .:
, 1948.
88. .. 5 . : ,
1923.
89. .. . .: . 1970. . 136
146, 169171.
90. .. //
. .: , 1960. . 1. . 221222.
91. .. . .:
- ,
1982. . 137204.
92. ..
. . . .: - , 1956. . 4. . 9109.
93. . . . . ... ... .:
, 1993.
94. Maxwell J.C. Ether. Gr. Brit. Enc. v.8, 1878. ..
. . . .. . .: , 1968. . 193
206.
95.Michelson A.A. The relation motion of the Earth and the
Luminiferous Aether. Amer. J. of Sci. (3). XXXII.1881. P. 220; Amer. J.
Phys. 1881. Vol. 22. P. 120129; Compt. Rend. 1882. Vol. 94. P. 520523.
..
[ 93, c. 617].
96. Michelson A.A., Morley E.W. The Relative Motion of the Medium
on the Velocity of light. Ibid. (3). XXXII.1886. P. 337; The Relative Motion
of the Earth and the Luminiferous Aether. Ibid. (3). XXXIV.1887. P. 333;
Phil. Mag. (4) XXIV. 1887. P. 449; Amer. J. Sci. 1887. Vol. 34. P. 333345;
563
Phil. Mag. 1887. Vol. 24. P. 120129. .. ..
[93, . 1731].
97. Morley E., Miller D. Phil. Mag. 1905. Vol. 9. P. 680685.
.., ..
- [93, . 3542].
98. Miller D.C. Phys. Rev. 1922. Vol. 19. P. 407408; Proc. Nat. Acad.
Amer. 1925. Vol. 11. 6. P. 306314; Science. 1925. Vol. 6/1 1590. P.
617621. .. . ,
. , 1925. . 5. . 177185; [93, . 62
71].
99. Miller D.C. Significance of the ether-drift experiments of 1925 at
Mount Wilson. Science. 1926. Vol. 68. 1635. P. 617-621. ..
1925 .
[93, . 7195].
100. Conference on Michelson-Morley experiments. The Astrophysical
J. 1928. Vol. 68, 5. P. 34402.
-, -. .
, , 4 5 1927 . [93, . 112173].
101. Miller D.C. The ether-drift experiment and the Determination of the
Absolute Motion of the Earth. 1933. ..
[93, .
185259].
102. Michelson A.A., Peas F.G., Pirson F. Repetition of the MichelsonMorley experiments. J. of the Optical Society of America. 1929. Vol. 18.
3. P. 181182; .., .., .
-. [93, . 177178]
103. Pease F.G. Ether drift data. Astron. Soc. of t. Pacific. S.-Fr. Calif.
Aug. 1930. V. XLII, N 248, p. 197202; ..
[93, . 179185].
104. ...
. .5, 1. .
119132. : . . 2000.
105. .. . .: - , 1999.
3.
1. . ( ).
.-.: . 1934.
2. ... . 3- . .: ,
1974. . 17. . 323.
3. ... . , 1972. . 9. . 103.
564
4. . (1873). .
. 2- . . 33. . 67-68.
5. ... . 3- . .:
, 1977. . 27. . 337.
6. . -. .: , 1983.
7. . , .: , 1969.
8. .. .
.. . . . 5- . . 29. .203.
9. .. . . .
. .: , 1952. . 11104.
10. .
: ./ . ... .: , 1967. .
98, 99, 175.
11. .. . . . .
5- . . 18. . 326.
12. . : .
./ . ... .: , 1959.
13. . . .1922.
14. . : . ./ .
... .: - , 1929.
15. . . . 1957. . 61. .
1.
16. .. .. / . 1968. 6. . 211.
17. . . :
. ./ . . ... ., 1909.
18. . . . . . .: ,
1967. . 4. . 201.
19. . . .
. . .: , 1965. . 1. . 138164.
20. ..
. .: , 1957.
21. ..
. . .: - . 1943. . XII, . 5. .
329.
22. .. . : .
./ . ... .: . . -, 1931.
23. . 1802
1810.: . ./ . ... .: , 1940.
24. .. . .: - ,
1954.
565
4.
1. . . .: , 1956.
2. . .. . 3- . .:
- , 1939.
3. .. . 3- . .:
, 1978. . 30. . 456461.
4. .. ..
. .: , 1977. . 210, 211, 271
5. .. . .: ,
1960. . 5971.
6. .., .., ..
. .: , 1969. . 5587.
7. Azjurowski W. Dynamik des Athers. Ideen des exakten Wissens, 2,
1974, Stuttgart. S. 4858.
8. . : . ./ .
... .: , 1974.
9. .., ..
. .: , 1966. . 447455.
:
10. . // . .: ,
1965. . 4. . 526.
11. .. . 2- . .:
, 1974. . 316336.
12. .. . . . .: -
. 1961. . 1. . 92116.
5.
1. - . : . ./ .
... .: , 1967.
2. .. //
. : - - -
, 1971. . 178211.
3. Helmholtz G. Wissenschaftliche Abhandlungen, Bd 13, Leipzig,
1882-1895; Vorlesungen ber theoretische Physik, Bd 1-6, Leipzig, 1898
1903.
4. . . ., 1902;
. . .: , 1934.
566
5. .. - 2 . . 12, . .
... . .: , 1950.
6. Beltrami E. Opera matematiche, t. 14. Milan, 19021920.
7. Kirchhoff G.R. Vorlessungen ber mathematische Physik. Bd. 14.
Leipzig, 187494. .. . . . 2. . . 1941.
8. Reynolds J. An experimental Investigation of the Circulation which
determine the Motion of Water shall be Direct or Sin and the Law of the
Resistance in parallel Channels. Phil. Trans. CLXXIV, 935, 1883. Papers 11,
51; Papers on mechanical and physical subjects, v. 13, Camb., 19001903.
9. .. , . 17, . ., 194850;
// . . .: ,
1928. . 172184.
10. Thomson W. Mathematical and physical papers, v. 16, Camb.,
18821911.
11. . . . , 1895.
12. Karman Th. und Rubach H. ber den Mechanismus des
Flussigkeits- und Luftwiderstandes. Physikalische Zeitschrift, 13 (1912), s.
48.
13. .., ., .. . .
I, II. .: - . . . 1963. . 207 236 (.II).
14. .. . .
.: , 1934.
15. ..
// . . .: , 1966.
16. Oseen. Hydrodinamiks, Leipzig, 1927.
17.
..
//
. .: . 1960. . 1. .
279281.
18. . : . ./ .
... .: , 1974. . 285, 316.
19. .. -
// .
: - - - , 1971. . 154171.
20. .. . . . 212
235.
21. . : . . ./ . ...
. .: , 1947. . 99, 304, 839.
22. . .
. . . .: - , 1937. . 321.
567
23. .. //
: . ./ . .. .:
, 1964. . 217229.
24. .., .., ..
//
. : -
- - , 1981. . 150173.
25. .., .., .. .
( ).
12. : - - - ,
1983.
26. Rosenchead. The Formation of Vortics from a Surface of
Discontinity. Proc. of t. R. S., 1931. A. Vol. 134. P. 323.
27. ., . .
. 1978. 3. . 2627.
28. Lichtenstein. Math. Zeitsch. XXIII. 1925. Vol. 89. P. 310.
Grundlagen der Hydrodynamik. Berlin, 1929.
29. .., .., ..
// .
: - - . 1969. . 3.
. 5054.
30. .. ..
. .: , 1973. . 339340.
31. .., ..
. .: , 1966. . 447455.
32. .. . . . .: -
, 1961. . 1, . 92116.
33. .. ..
. .: , 1971. . 210.
34. . 2 .: . .: ,
1951.
35. .. 2 . .: ,
1971.
36. .. . . . . .
5. . .: , 1937.
37. .. 5- . .:
, 1978.
38. .. : . ./
. ... .: , 1960.
39. . : . ./ . ..
. .: , 1956.
568
.
40. // . ..,
.., ... .: - . . .
, 1935.
41. . : . . ... . .:
, 1936.
42. .. c
// , 1940. 512.
43. .. //
- . . . XVII. .,
1948.
44. .. . . .:
, 1955.
45 ..
. . .: , 1958.
46.
..,
..,
..
.
. .: , 1965. . 5590.
47. . . . 7.
: . . .: , 1973. .
623732.
48. .. . .: , 1976. . 2.
49. .., .., ..
//
. : - - -
, 1979. . 319.
50. Hill M.M. On a spherical vortex. Phil. Trans. A. CLXXXV. 1889.
51. Coker and Glementa. Phil. Trans. A. CCI, 45, 1902.
52. Boltze E. Grenzschichten an Rotationskorpern. Gtt. 1908.
53. Prandtl L., Tietjens O. Hydro- und Aeromechanic. Berlin, 1929. S.
175208.
6.
1. .. . 1956. 6. . 91.
2. .
: . ./ . ... . . . . 2.
.: , 1972.
569
3. Chadwick J. Possible existence of a neutron. Nature, 1932, v. 129,
3252.
4. .. . .:
, 1960.
5. . . . ., 1947.
6. .., ... //
. .: , 1973. . 9.
7. .. . 2- . .: , 1971.
8. .., .. .
.: , 1965.
9. . : .
. .. ... .: , 1973.
10. .. //
. .: -
, 1982.
11. .., ..
. .: , 1971.
12. . : . .: . ./ .
... .: , 1971, . 1.
13. . // . .: ,
1971. . 4. . 526.
14. .., ..
. .: , 1971.
15. ., . .
: . ./ . ..
... .: , 1975.
16. ., . : .
./ . .. ... .: ,
1976.
17. ., . : . ./ .
... .: ., 1959.
18. . : . . ../
. ... .: , 1974.
19. ., . : . .
.: , 1958.
20. - .
: . ./ . ... .: , 1958.
21. - ., ...
: . ./ . ... .: , 1958.
22. .. . .: , 1958.
570
23. . : . . ... .: ,
1971.
24. Yukawa H. Proceeding of the Physiko-Mathematical Society of
Japan, 1935, v. 17, p.48.
25. .. , , . : ,
1971.
26. .. . .:
, 1974.
27. .. . 3- . .:
, 1978. . 30. . 456 461.
28. // . . .: , 1966. . 5. .
384-385.
29. . 3- . .: , 1978. . 30. . 452 454.
30. . : . . ...
: - .., 1914. . 339340.
7.
1. .. //
: . ./ . ... . .: , 1928. .
182198.
2. .. . .: , 1971.
3. .. . : -
. 1946.
4. .. . .: , 1970. . 44.
5. ..
XIX . .: , 1965.
6. .., .. . 3-
., .: , 1970. . 2. . 398402.
7. Thomson J.J. The discharge of electricity through gases. London,
1898.
8. .. . , 1919.
9. .. , . ., 1911.
10. Rutherford E. The collected papers of Lord Rutherford of Nelson, v.
1-3. London, 1962-1965.
11. .
. . .: , 1972.
12. Bohr N. Phil. Mag. 1913. Vol. 26. P. 1.
571
13. . : . . .. 1923.
14. Bohr N. Die Quantenpostulat und die neuere Entwicklung der
Atomistik.Naturwissenschaften, H. 15. 1928. S. 245.
15. .. . . ..: , 1941.
16. . 2- . . .
.. ... . , 1965.
17. Davisson C.J, Germer L.Y. Diffraction of electrons by a cristal of
nickel. Physical Rev. 1927, v. 30 7.
18. .., .. ? ,
1928, . 8 . 4.
19. . : .
. / . ... . .: , 1932.
20. Pauli W. Collected scientific papers. N.Y. 1964.
21. . .: . ./
. ... .: , 1962.
22 . . : . ./
.... .: , 1975.
23. . : . . ./ .
... .: , 1975.
24. . . 3- .: . ./ .
... .: , 1970.
25. Schrdinger E. Abhandlungen zur Wellenmechanik/ 2 Aufl. Leipzig.
1928.
26. . . : . ./
. ... .: , 1971.
27. . : . ./ .
... .: , 1979.
28. ..
. .: - , 1976.
29.
.. . .,
, 1970. . 11 . 398402. . 11, . 572582.
30. . : . /
. ... .: , 1965. . 2871.
31. . : . . .: , 1965.
32. Jammer M. The conceptual development of quantum mechanics.
N.Y., 1966. P.111.
33. Eddington A. A new Derivation of quantum equation for masses of
proton and electron. Proc. of t. R.S. 1940. ol. 174. P. 16.
572
34. .
: . . ... .: , 1967. . 199.
35. ..
. .: - . . . 1913. .
121123.
36. Madelung E. Quantentheorie in hydrodynamischer Form. Zeitschr. f.
Phys. 1926. Vol. 40, 3, 4. P. 327.
37. Bohm D. Phys. Rev. 1952. Vol. 85. P. 166; 1953. Vol. 89. P. 458.
38. .. . .:
, 1962.
39. .., ..
. : , 1976.
40. .. . . .: ,
1963.
41. . 4- . .: , 1977.
42. .., .. . .: .
1959.
43. .. . 2- . .: . 1959.
44. .. . 2- . .:
. 1964.
45. . . .:
: . ./ . .. .: . 1955. . 2.
46. Hill M.J.M. On a spherical Vortex. Phil. Tras. A. 1894, 185.
47. Taylor G.I. Motion of solid in fluids, when the flow is not irrotional.
Roy. Soc. Proc. A. Vol. 93, 648. 1917. P. 99113.
48. Taylor G.I. Experiments with rotation liquids. Cambr. Univ. Press
Roy. Soc. Proc. A, Vol. 100, 703, 1921. P. 114.
49. Taylor G.I. The Motion of a Sphere in a rotation liquid. Proc. of
t.R.S. A, Vol. CII, 715, 1922. P. 180189.
50. . : . ./
. ... .: . 1973. . 642.
51. Greenspan H.P. The theorie of rotation fluids. Cambr. Univ. Press,
1968. P. 327.
52. .. . .
./ . ... .: . 1971.
53. ., ., .
: . ./ .
... .: , 1972.
54. . . .: , 1967.
55. Gamov G. Scient. Amer. 1959. Vol. 201, 1. P. 74.
56. .. . 1959. . 59,. . 4. . 102.
573
57. Mayer M.G. Phys. Rev. 78. Vol. 2. 1950. P. 16.
58. - ., ...
: . ./ . ... .: -
. . 1958.
59. . : .
.// , 1976. . 12. . 4. . 529541.
60. ., . : . ./ .
... .: , 19711976. . 12.
61. - . : . ./ .
... .: , 1976.
62. .. .
.: , 1979.
63. .. . .:
, 1971.
64. .., .., ..
// . . . -. 17.
: -, 1975. . 92108.
65. ..
// .
. 1975. . 18. . 5. . 91.
66. .., .., ..
. .: , 1973.
67. .. . .: ,
1977.
68. .., .., ..
. .: , 1979.
69. Van der Waals. ber die Kontinuitt des gasfrmigen und flssigen
Zustandes. Leipzig, 1881.
70. .., . , . 12.
.: , 1936.
71. .
. 1963, . 81 . 3.
72. .. . 3- ., .: , 1971. . 6, . 3133.
73. Drude P. Physik des Aethers auf elektromagnetisher Grundlage. 2-te
Aufl. Stuttgart, 1912.
74. Drude P. Lehrbuch der Optik. 2-te erw. Aufl. Leipzig, 1906.
75. . . .: - .
1910.
574
76. .
: . ./ . ..
... .: , 1956.
77. .. .
., 1947.
78. .. . .
. .: , 1991. . 339.
79. .. . 3- ., .: , 1973. .11, . 516517.
8.
1. . // . .
.. . 2- . .: , 1961. . 20. . 433485.
2. .. . .: , 1956.
3. . : . . ... .:
, 1970.
4. ..
. .
. 9- . .: - , 2001. . 305310.
5. . .
: . . ./ . ... .: ,
1940.
6. . :
. ./ . ... .: - , 19471959.
7. . : ./
. ... .: .., 1902.
8. . .
: . . .. .:
- ... 1898.
9. Thomson W. Magnetism, dynamic relation of Nicols Cyclopedia,
1860. Proc. of R.S. VI, 1856; VI, 1861.
10. Thomson W. Ether, electricity and Ponderable Matter. Cambr. and
Dubl. Papers, 484, 1890.
11. Thomson W. On the duties of ether for electricity and magnetism.
Phil. Mag. IX, 1900, 305.
12. Thomson W. Electrical insulation in vacuum. Phil. Mag. VIII, 1904,
472.
13. Thomson W. Hydrodynamic. Cambr. and Dubl. Math. and Phys.
Papers. IV, 1910.
14. Challis. Phil. Mag. XII, 1860; I, II, 1861.
575
15. .. .
. .: ,
1952. . 9 88. . , . 89 106.
16. .. . , . 105
193. . , . 190 248.
17. .. .
, . 249 341.
18. Heaviside O. Electromagnetic theory. Electrical papers. Vol. 1, 2.
London N.Y., 1892.
19. Joseph H.J. Some unpublished notes of Oliver Heaviside. The
Heaviside centrary volume. London, 1950.
20. .. : . ./
. ... .: - , 1912.
21. Larmor J. Aether and Matter. Cambr. 1900.
22. Langevin P. Chim. et Phys. Mai 1905.
23. Abraham und Foppl. Theorie der Electrizitat. Leipzig, 19041905.
24. Drude P. Physik des Aethers auf elektromagnetisher Grundlage. 2-te
Aufl. Stuttgart, 1912.
25. Drude P. Lehrbuch der Optik. 2-te erw. Aufl. Leipzig, 1906.
26. Drude P. Zur Elektronentheorie der Metalle. Ann. Phys. 1 (1900), s.
566; 3 (1900), s. 369.
27. . . .: - .
1910.
28. .
: . ./ . ..
... .: , 1956.
29. .. : . ./ .
... . .: . 1928. . 997.
30. ..
: . ./
. ... .: - , 1910.
31. ..
. .: - , 1937.
32. .. .
. 15. , 1922. . 1
13.
33. .. .. . 3, 8, 10,
1930.
34. ..
. .: , 1932. 113.
576
35. .. . .:
- , 1933.
36. .. . 3- . .:
- , 1939.
37. .. . .:
- , 1946.
38. Maxwell J.C. A treatise on electricity and magnetism, v. 1 2. Oxf.
1873. ..
. .: , 1989.
39. .. . ,
, . : - , 1997.
40. ..
. . . .: - , 1952.
41. ..
. . .: , 1958
42. .. . . . .
.: 1949. . 445493, 529612.
43. .. .
, 1948. 8.
44. .. .
- . .. XVII. .:
- . . -, 1948.
45. .., ..
. .-.: . 1961.
46. ..
. .: , 1976. .
166.
47. .. ..
. .: , 1971.
9.
1. - .. // 3- .. .: . 1974. . 18. . 442.
2. .. . . 1, 2. .: , 1956.
3. .. //
.. . . .: , 1928. . 128.
4. . : . ./ .
... .: , 1950.
577
5. . , ,
: . ./ . ... .:
, 1954.
6. .
// . .-. . . .: -
, 1948. . 1.
7. . : . ./ .
.. . .: , 1935.
8. .. , .
. . .
... . .: - . 1943. . 33 52.
9. .. . . VI.
.
.
.
: . ./ . ... .:
, 1952. . 317331.
10. . : . . .
... . .: , 1934.
11. ..
: . ./ . ..
... .: , 1956.
12. .. . . . 13. . .: , 19391947.
13. .. . . .: - , 1963.
14. .. . . . 3. .: ,
1976.
15. ., . : . ./ .
... .: , 1973.
16. .., .. .
3- . .: , 1969.
17. ., . : .
./ . ... .: , 1970.
18. .. // : .
./ .: , 1928. . 113132.
19. Tietjens O., Prandtl L. Hydro- und Aeromechanik, I Band, Berlin,
1929. P. 217235.
20. Karman T. Collected work. Vol. 14. London, 1956.
21. .. // . . .:
- , 1937. . 4.
22. .. . .: , 1974.
23. . : . ./ . ...
. .: , 1947.
578
24. Joseph H.J. Some unpublished notes of Oliver Heaviside. The
Heaviside centenary volume. London, 1950. P. 44.
25. .., ..
. .: , 1973.
26. .., .., ..
// . . 3.
: - - , 1969. . 50
59.
27. .. // 3- . .:
, 1975. . 21. . 632.
28. .. // . . .: -
, 1961. . 1. . 92.
29. .., .. . .: ,
1969.
30. .. . .:
, 1977.
31. .. . .: , 1977.
32. ., . : .
./ . ... . .: , 1938.
33. .., .., ..
. .: , 1971.
34. . , , : . . .:
, 1969.
35. . . . 3. . 2.: . ./
. ... . .: , 1938.
36. .. . .:
, 1956.
37. . . ...
... ., , 1993.
38. ..
. . . 5, 1.
, . . . 2000.
39. . : . ./ .
... .: , 1974. . XI. . 227232.
40. Boltze E. Grenzschichten and Rotationkorpern. Dis. Gottingen, 1908.
10.
1. . //
C. .: . . ... . .: - , 1931.
579
2. .. // . . .: - .
1950. . 1. . 243.
3. .. , .
. //
... . .: , 1943. . 3352.
4. .. . . .
532.
5. ..
. , . 235263.
6. .. . . 12. , 1861.
7. . . .
. . .: , 1965. . 1. . 452504.
8. . . , . 631646.
9. .. //
. . 1. .: , 1960.
. 489.
10. .. . 3 .
.: , 1961. . 353.
11. ..
. . .: - , 1990;
. : -
, 1996.
12. ..
.
. .: . . - . 1912.
13. ..
, . :
- . -. 1972.
14. .. ?// .
6. 1979. . 4144.
15. .. // . .
. 54. : - . 1973. . 85.
16. ..
// . ., 1977. 2. . 8290.
17. ..
?// . . : - , 1977. . 80. . 76
85.
18. .. // .
.: , 1969.
19. ..
// . 1976. . 4. . 1636.
580
20. Steiner J. An expanding Earth on the masis of seafloor spreading and
subduction rates. Geology/ 1976/ Vol. 5. 5. P. 313318/
21. Carey S.W. Theories of the Earth and Universe. A History of Dogma
in the Earth Sciences. Stanford, California, 1988.
22. . : . ./ .
. ... .: , 1971.
23. Jeans J.H. Introduction to the kinetic theory of gases. Cambr. Univ.
Press. 1940, ch. 5.
24. Thomson W. Dynamical theory of warm. Math. and Phys. Papers,
116, 18821911.
25. Pippard A.B. Elements of classical Thermodynamics. Cam. 1957.
26. . //
. . . .: , 1965. . 1. . 439447.
27. ..
(1928)// . . .: - , 1956. . 4.. .
9094.
28. .. .
1923. . 25.
29 ..
: . .// . ... .: , 1962.
. 351.
30. .. . 3- . .:
. 1974. . 17. . 387.
31. . .
, 1966. . 3. 51. . 711.
32. .. . .: , 1950. . 161.
33. .., ..
//
. .: , 1976. . 280295.
34. ..
// . . 1976. 5. . 7080.
35. ..
// . . 1973. . 7, 2. . 113117.
36. .. . .: , 1962.
37. .. .
//
. . : , 1971. . 525.
581
38. . // . 1985.
3. . 1519.
11.
1. . . .: , 1964. . 12.
2. .. . 3- . .:
, 1973. . 13. . 256258.
3. .., .. . .,
1967.
4. . . . . . .:
, 1965.
5. .. // .
. : - . . 1960. . 2.
6. .. , , . .: , 1969. .
632637.
7. Kaplan S.A., Picklner S.B. Ann. Rev. Astron. and Astrophis. 1974.
Vol. 12. P.113.
8. - .. . 6- . .:
, 1969. . 632637.
9. .. . .: , 1960.
10. : . ./ . ...
.: - . ., 1962.
11. .
(1913). (1913).
(1914).
(1915).
(1916). (1917).
. . . .: , 1965. .1. .227298; 326384; 425434;
452504; 601612.
12. . . 5, . 1. ., 1927. (
..).
13. Hubble E.P. A general study of diffuse galactic nebulae. The
Astrophis. J. 56, 3. 1922.30. The realm of the nebulae. N.Haven. Lond.
1936. The observation approach to cosmology. Oxf. 1937.
14. .. .. . 3- . .:
, 1973. . 13. . 251254.
15. . .: . , 19521964. . 110.
16. . // . . .:
, 1961.
17. .. . 2- . .: , 1970.
582
18. . 2- . .
... .: , 1972.
19. .. // . .:
. 1967. . 6. . 92110.
20. - .., .. //
-3- . .: , 1978. . 30. . 454455.
21. .., .
// . -. . 1961. . 4. 9.
22. ..
: . ./ . ... .: , 1959.
23. .. . .:
, 1969.
24. .
// . . 1 (11). .: , 1952. . 27
55.
25. . : . ./
. ... .: - . ., 1962.
26. .. // . . .: -
, 1961. . 1. . 92.
27. .. -
. .: - , 1941.
28. .. . . . .
., , 1960. .317326.
29. . . .: , 1975.
30. ... . . 1977. . 121,
. 4. . 679694.
31. .. . 3- .
.: , 1961. . 154.
32. .. //
. .
. .-.: - , 1977. . 6. . 2641.
33. .., .. . .: ,
1987.
34. ..
. .: , 1986.
35. .., .. .
2- . .: , 1987.
36. .., .., ..
. .: , 1976.
37. .. . .: - , 1995.
38. .. ..: , 1984
583
39. . . .: , 1978.
40. .. ,
. .: , 1993.
41. , . . .: , 1980.
42. .. . .: ,
1988.
43. .. : . . / . ... .:
, 1992.
44. .. : ./ . .
... .: , 1981.
45. - ..
. .: - , 1962.
46. - .. . .: ,
1969.
47. .. . .: , 1987.
48. . : . ./ .
... .: , 1985. . 192197.
49. .. . 3- . .:
, 1954.
50. ., . : . ./
. ... .: . 1959.
51. ., ., .. . .:
, 1967.
52. .. // . 3- . .: ,
1979. . 24/1. . 150154. 1967.
53. - .. . .: , 1985. . 118
157, 221274.
54. .. : .
./ . ... . .: , 1944.
55. ., . : .
./ . ... .: ,
56. . . . . ... ... .:
, 1993.
57. ..
//
. . .: , 1979. . 538
542.
58. . : . ./ .
... .: , 1974.
59. .. . 3- . .:
, 1973. . 13, . 500502.
584
60. .. . .: . , 1958.
61. ..
. .: , 1967.
62. .. . .: , 1966.
63. ..
. . 1965, 4.
64. .. . .: - ,
1992; , 1998.
65. .., .., .. -
: .
. 1996, . 30, 1. . 513.
66. .. // . 3- . .:
, 1976. . 25. . 443.
67. . : . . / .
... .: - -. -, 1929.
68. .. .
. .: , 1960. . 1. .
489.
69. ..,
.. . .:
, 1956.
70. .. .
. .: , 1960. . 1. .
489.
71. ..
. . . 5, 1. . 119132. ,
- . . . 2000.
72. .. . // 3- . .:
, 1972. . 9. . 502504.