Professional Documents
Culture Documents
N SZ
Gnmzde hayatmzn her alann bilimsel, teknolojik, kltrel ve sosyal gelimeler ynlendirirken, bu gelimeler yabanc dil bilmeyi de farkl lkelerle bilimsel, siyasal ve ekonomik alanlarda gr alveriinde bulunmak, i ve kltrel ilikileri gelitirmek ve yabanc dilin konuulduu ortamlarda gnlk iletiime katlabilmek
iin bir ihtiya haline getirmitir.
Bu durum iletiim ortamlarn ve iletiimin ileyi biimlerini etkilemi, insanlar arasndaki iletiimin temel
arac olan dilin retim srecinin, gnmzn artlar ve ihtiyalar dorultusunda yeniden dzenlenmesini ve
yabanc dil renen bireyleri yeterli dilsel ve dnsel donanma ulatrmay gerekli klmtr.
Bu dorultuda temeli yzyllar ncesine dayanan ve dnyada en ok konuulan diller arasnda ilk sralarda yer alan Trkenin yabanc dil olarak retimi daha fazla nem kazanmaya balamtr. zellikle Sovyetler
Birliinin dalmasyla Trk Cumhuriyetlerinin bamszlk kazanmas ve bunun sonucunda da kendi dillerine
ynelme eilimleri; dnyadaki sosyal ve ekonomik gelimelere paralel olarak Trkiyenin derin tarih ve kltrel
kklerinden edindii mirasla bir kat daha nem kazanmas; Avrupa Birlii srecinde Avrupa lkeleri ve Trkiye
arasndaki ikili ilikilerin gelimesi; Trkiyenin uluslar aras renci deiim programlarna etkin olarak katlmas
ve Trkiyedeki eitim olanaklarnn iyi olmas Trkeye olan bu ilgiyi arttrmtr.
ok dillilik ve ok kltrlln giderek nem kazand 21. yzylda, yabanc dil retimi artk sadece dil
becerisinin kazandrlmasndan ok, o dilin iinde gelitii kltrn de retilmesini amalamaktadr. Bu sebeple
renciye, hedef dili kullananlarn sosyal, kltrel yapsn, deer yarglarn, dnya grn belirli llerde
tanyabilmesine yardmc olacak biimde eitim vermek gerekmektedir. Bu balamda stanbul Yabanclar in
Trke retim seti yabanc dil olarak Trkenin retiminin, dou kltryle bat kltr arasnda kpr durumunda olan lkemiz kltrn, dnce tarzn aktaracak, gnmz artlarna uygun, en gncel dil yntemleri
ile hazrlanm kapsaml bir settir. Bu set, 1933 ylndan beri yabanclara Trke eitimi veren stanbul niversitesi Dil Merkezinin deneyim ve birikimlerinden olumutur.
stanbul Yabanclar in Trke retim setinin deimez ilkesi Trkiyenin resm dili olan stanbul Trkesini, Trke eitim alan rencilerimize en ada teknik, metot ve yaklamlarla renme frsat sunmaktr.
Yrd. Do. Dr. Ferhat ASLAN
24.08.2012 / Beikta
NDEKLER
1. NTE
sayfa
7-22
2. NTE
sayfa
23-36
3. NTE
sayfa
37-50
4. NTE
sayfa
51-66
5. NTE
sayfa
67-80
6. NTE
sayfa
81-94
GEZELM
GRELM
HABERNZ
OLSUN
NELER OLACAK?
EVVEL ZAMAN
NDE
NE OLUR
NE OLMAZ
NELER
YAPABLRSNZ?
KONU
OKUMA
A. Mutfakta
B. Lokantada
C. nternette
A. i kebap yapalm
B. Yemek siparii
C. Arkada aryorum
A. E
B. s
C. Ya
(-
A. Bulular-icatlar
B. Geen hafta sonu
C. Haberler
A. Dnyada ilkler
B. Dn neler yaptn?
C. Salk iin balk
A. B
B. s
ge
Ba
se
C. V
A. Gelecek planlar
B. Nereye gideceiz?
C. Hava durumu
A. Oluma mektup
B. Avrupa turu
C. Piknikte
A. G
B. s
za
C.Ka
A. Kim ne yapm?
B. Masallar ve efsaneler
C. Fkralar
A. Yeni komu
B. Kelolan ve sihirli tas
C. Eein sz
A. B
B. P
K
-c
C. D
B
n
A. Doa olaylar
B. Alkanlklar ve ricalar
C. zetler
A. Doa olaylar
B. Alkanlklarmz ve
hobilerimiz
C. alkuu
A. G
B. R
C. -D
A. Yetenekler
B. Ltfen
C. Grmeden gitmeyelim
A. ilan
B. Otelde
C. Yamurlu bir gnde
stanbulda neler
yapabilirsiniz?
A. Ye
B. Ye
C. Za
DNLEME
YAZMA
KONUMA
A. Emir kipi
B. stek kipi
C. Yapm ekleri
(-lI, -sIz, -lIk)
A. Yol tarifi
B. Tatil plan
C. Evlilik haberi
A. Yemek tarifi
B. Dnya turu
C. nsanlar
fiziksel olarak tantma
A. nemli kiiler
B. Hafta sonu
C. Haberler
A. Gemiimiz
B. Geen yaz tatilimiz
C. Haber yazma
A. Dnyadaki nller
B. Seyahatlerimiz
C. Haber anlatma
A. Gelecek zaman
B. sim cmlelerinde gelecek
zaman
C.Karlatrma (gibi, kadar)
A. Seim vaatleri
B. Ailece bir tatil
C. Hava durumu
A. Gelecek planlarmz
B. lkemizdeki turistik yerler
C. lkemizde hava
A. nl olmadan nce
B. Bir stanbul efsanesi
C. Ryalar
A. Hayatmzdaki nemli
kiiler
B. Masal tamamlama
C. Komik bir an
A. Gemiimiz
B. ehir efsaneleri
C. Fkra anlatma
A. Geni zaman
B. Rica etme
C. -DIr eki
A. klimler
B. Affedersiniz
C. Hokkabaz
A. lkemiz iklimi
B. Diyalog yazma
C. Film zeti
A. Yer ekimi
B. Bir gnmz
C. Filmler
A. aryorum
B. lk yolculuk
C. Ayakst yemekler
A. grmesi
B. Tavsiyelerimiz
C. Yabanc bir ehirde
A. Yeteneklerimiz
B. Mutluluk formlleri
C. lkemiz yiyecekleri
NTE 11A
BECERLER
Tarif etme
Emir ve istekleri
bildirme ve
anlayabilme
DL BLGS
Emir kipi
stek kipi
Yapm ekleri
(-lI, -sIz, -lIk)
KELMELER
Mutfak ve yemek
kltr
Yer, yn ve miktar
sfatlar
Salk
Uyar levhalar
eitli dilekler
GEZELM GRELM
A. MUTFAKTA
HAZIRLIK ALIMASI
1 Trk yemeklerini seviyor musunuz?
2 Hangi Trk yemeklerini biliyorsunuz?
3 Aadaki resimlere bakalm. Bu fiilleri hangi yiyeceklerle kullanyoruz? Yazalm.
Eklemek
Halamak
rpmak
Makarna:
Patates:
Yumurta:
Kaynatmak
Peynir:
Et:
Su:
Doramak
Kzartmak
Szmek
Rendelemek
Tuz:
Havu:
Domates:
litre
demet
tane
dilim
bardak
fincan
kse
kak
avu
bir .............
maydanoz
.............. karpuz
1A
OKUMA
KEBAP YAPALIM
Kebap iin malzemeler: 1 kilogram kuba et, 4 adet soan, 2 adet domates, 2 adet biber, 1 kak sv ya, maydanoz, karabiber, kekik, tuz.
Eti geni bir kaba koyun. stne sv ya, karabiber, kekik ve tuz ilave edin;
kartrn. Biberleri ve domatesleri kp kp dorayn. Srayla eti, domatesi ve
biberi ie dizin. Tavada yksek atete piirin. Maydanoz ile ssleyin. 20 dakika
sonra yemeiniz hazr.
Afiyet olsun.
5 Kebap iin ka adet biber kullanyoruz?
YA SZ?
DL BLGS
Emir Kipi (Imperative Case)
Emir kipi; bir iin, oluun, hareketin yaplmasn ya da yaplmamasn emretmek iin kullanlr. Kii kendine emredemeyecei iin, 1. tekil (ben) ve 1. oul (biz) kiilerde emir kipi kullanlmaz.
This form is used to order to do or not to do something. I and we pronouns are not used in this form, because a person cannot order to himself / herself.
Olumlu
Olumsuz
Olumlu Soru
Olumsuz Soru
Ben
Sen
gel
gelme
gelsin
gelmesin
gelsin mi
gelmesin mi
Biz
Siz
gelin / geliniz
gelmeyin / gelmeyiniz
Onlar
gelsin(ler)
gelmesin(ler)
gelsin(ler) mi
gelmesin(ler) mi
rnek:
Ltfen derste sessiz olun.
Ona asla inanma.
Toplantya Gkhan da gelsin mi?
Buraya park etmeyin.
Kolay gelsin.
S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2
hareket etmek
olmak
yemek
grmek
yaptrmak
uyumak
1. Bol bol . .
2. Gerekli salk testlerini dzenli olarak . .
3. evrenizde iyi ve gvenilir dostlarnz . .
4. Haftada bir kez balk . .
5. Akrabalarnzla ., bunu . . .
6. Ecza dolabnza . . .
7. Dzenli ve ihtiyacnz kadar . .
11 Biz de resimlere bakalm ve salkl yaam iin tavsiyeler
yazalm.
Gemi olsun!
Hayrl olsun!
Elinize salk!
................................. .
.............................................................. .
................................. .
................................. .
10
................................. .
S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2
1A
DNLEME
13 Aadaki diyalou dinleyelim. Uygun kelimelerle tamamlayalm.
YOL TARF
Harun ile mer spor salonuna gidiyorlar. Harun otoparkta ve yolu bulamyor. mer ona
yolu tarif ediyor:
Harun: Alo!
mer: Efendim!
Harun: Merhaba mer. u an otoparktaym. Spor salonuna nasl gelebilirim?
mer: Harun, imdi otoparktan .. ve saa ... .
Harun: .. Atatrk Caddesi sanrm.
mer: Evet, oradan ifa Hastanesine kadar .. .
Harun: Evet, hastaneyi .. u anda.
mer: imdi oradan karya .. ve Halk Ktphanesinden sola .. .
Harun: stiklal Caddesine mi ..?
mer: Evet, oradan da dosdoru .. . Gl iekisini ve Atatrk Lisesini
.. .
Harun: Bahar Bfesini .. .
mer: te oradan saa .. ve yolun karsna .. .
Harun: Sper! Genlik Spor Salonunun nndeyim.
mer: .., haydi.
Harun: Tamam, .. imdi. Grrz.
mer: .. .
YAZMA
14 Sizin yemek konusundaki ilk tecrbeniz neydi? Hatrlyor musunuz?
15 Aadaki resimde bir anne kzna yemek tarifi veriyor. Tarifi diyalog hlinde yazalm.
Anne:
Kz / Olu:
KONUMA
16 Arkadamza, stanbul niversitesi Dil Merkezinden evimizi tarif edelim.
11
B. LOKANTADA
HAZIRLIK ALIMASI
1 Aadaki meny inceleyelim. Hangi yemekleri biliyorsunuz?
MEN
ORBALAR
ANA YEMEKLER
TATLILAR
Mercimek orbas
kembe orbas
Ezogelin orbas
Yayla orbas
Kark Kebap
Adana Kebap
Urfa Kebap
Tavuk i
Izgara Kfte
Izgara Balk
Baklava
Kazandibi
Stla
Knefe
MEZELER
SALATALAR
ECEKLER
Yaprak Sarma
Biber Dolmas
Paanga Brei
li Kfte
Mevsim Salatas
oban Salatas
Ton Balkl Salata
Sezar Salatas
Ayran
Kola
Gazoz
Soda
algam Suyu
ay
Trk Kahvesi
OKUMA
YEMEK SPAR
Onur: ok am.
nci: Haydi, gzel bir lokantaya gidelim.
Onur: Garson Bey, bakar msnz?
Garson: Evet efendim, buyurun.
Onur: Bugn ana yemekte neler var?
Garson: Kfte, tavuk ve balk.
Onur: Ben kfte alaym. Hayatm sen ne yemek istiyorsun?
nci: Ben de tavuk alaym.
12
12
1B
1A
2 Aadaki cmleler doru ise D, yanl ise Y yazalm.
1. Mende sadece iki eit salata var.
2. nci baklava yemek istemiyor.
3. Onur yeterince kibar deil.
4. Onur kfte, nci tavuk istiyor.
5. Garson hi kibar deil.
(
(
(
(
(
YA SZ?
)
)
)
)
)
DL BLGS
stek Kipi (Optative Case)
Bir istei, bir dilei anlatmak iin kullanlr. Gnmzde istek kipi, 2. ve 3. ahslarda (sen, siz, o, onlar)
kullanlmamaktadr. 2. ve 3. ahslarda, istek kipi yerine emir kipi getirilir. stek kipi genellikle 1. tekil (ben) ve 1. oul (biz)
ahslarda kullanlmaktadr.
This form is used to express a wish. In modern Turkish this form is not used with you, he, she, it, they. Instead the form
is generally used with I and we.
Olumlu
Olumsuz
Olumlu Soru
Olumsuz Soru
Ben
geleyim
gelmeyeyim
geleyim mi
gelmeyeyim mi
Sen
Biz
gelelim
gelmeyelim
gelelim mi
gelmeyelim mi
Siz
Onlar
rnek:
Bu akam konsere gidelim mi?
Biraz daha alaym.
Yarn erken kalkalm.
Haydi acele et! Ge kalmayalm.
Kitabn hemen getirmeyeyim mi?
3 Aadaki cmleleri rneklerdeki gibi tamamlayalm.
1. Ben seni darda bekle .
2. Biz sizinle gel .
3. Sana ikolata al ?
4. Fakir insanlara yardm et .
5. Bu konuyu tekrar anlat ?
6. Durakta sar izgiyi ge .
13
1. ?
Cam an.
me gideceim.
Demet: Sinemaya
yorum.
.
4. ?
gn.
Taksime gidelim.
5. Yarn doum gnm, herkesi aryorum.
Ama Berk ile Zeynep konumuyor. Ne yapaym?
.
6. ?
Evet gidelim.
bul............... .
Gl: Bu akam git.................. . Bekle yarn akam beraber
git............... .
Demet: Peki yarn akam beraber git................ .
lu............. .
Demet: Biraz ge bulu............ . nk yarn ok iim var.
Tavuk piir.
14
7. ?
1B
DNLEME
7 Aadaki diyalou dinleyelim. Boluklar dolduralm.
TATL PLANI
Hande: Gelecek ay tatile kyoruz kzlar, biliyorsunuz. Nereye
?
Gzde: Ben uzun zamandr Kapadokyay grmek istiyorum. Bence oraya gidelim.
Canan: Kapadokya yazn ok oluyor ve orada
deniz yok. Antalyaya gidelim.
Zeynep: Antalya da ok . Bence gzel bir Karadeniz turuna .
Hande: Oralar ok merak etmiyorum akas. Bence en iyisi
zmire gidelim. nce Kuadasnda denize ,
sonra Efesi ve Afrodisias . Son iki gn de
Balkesire Cunda Adasna gidelim. Oras olduka sakin ve
bir yer.
Gzde: Bence harika bir fikir!
Canan:
zaman
leden
sonra
tatil
iin
alveri
.
Hande: Haydi kzlar, hemen !
8 Metne gre kim, nereye gitmek istiyor? Eletirelim.
1. Hande
2. Gzde
3. Canan
4. Zeynep
a. Karadeniz
b. Cunda Adas
c. Antalya
. Kapadokya
13. Siz Trkiyede nereleri biliyorsunuz? Tatil iin istek kipi ile neriler yazalm.
YAZMA
KONUMA
9 Hep birlikte dnya turuna kyoruz. Nerelere
gidelim? Neler yapalm?
nerilerimizi yazalm.
15
C. NTERNETTE
HAZIRLIK ALIMASI
1 nternette en ok hangi sitelere giriyorsunuz?
2 Sosyal paylam ve arkadalk sitelerini kullanyor musunuz?
3 Sizce bu sitelerin yararlar ve zararlar nelerdir?
OKUMA
ARKADA ARIYORUM
4 Aadaki resimlerle profil yazlarn eletirelim.
Boluklar dolduralm.
Ya Aral
Cinsiyet
lke
ehir
ARA
Benim adm Merve. 25 yandaym. Siyah dalgal sal, yeil gzl, orta boylu,
beyaz tenli, sevimli bir kzm. Bir okulda
retmenlik yapyorum. Drstlk benim iin ok nemlidir.
16
Ad: .....................
Fiziksel zellikler:
...................
...................
Ad: .....................
Fiziksel zellikler:
...................
...................
Ad: .....................
Fiziksel zellikler:
...................
...................
1C
5 Kiilere uygun sfatlar seelim, yerletirelim.
irin
enerjik
YA SZ?
komik alkan
gleryzl drst
Merve: .
Hakan: .
Nesrin: .
DL BLGS
Sfat Yapm Ekleri (Adjective Making Suffixes): -lI / -sIz
-lI eki, sadece isimlerden sonra gelir. Eklendii ismi sfat yapar.
These suffixes come only after nouns, and change nouns into adjective.
isim + -lI
rnek:
Bu makarna ok tuzlu.
Annem ok gzel zml kurabiye yapyor.
Yusuf ok dikkatli bir renci.
Sakall adam tra oluyor.
Pazar gn Bursal bir arkadam geliyor.
-sIz eki, sadece isimlerden sonra gelir. -lI ekinin olumsuzudur, genel olarak yokluk
anlam veren sfatlar yapar.
This suffix comes only after nouns. This is the negative form of suffix lI. Generally, this suffix is used to indicate absence.
isim + -sIz
rnek:
ay ekersiz iiyorum.
Derse kalemsiz ve deftersiz gelmeyin.
Karncalar, zararsz hayvanlardr.
Gnlerim sensiz gemiyor.
Saygsz insanlardan nefret ediyorum.
6 Aadaki kelimelere rnekteki gibi -lI ve -sIz eki getirelim.
salkl
salksz
baar............
baar............
eker............ eker............
su................
su................
tuz............... tuz...............
akl................
akl................
sabr............. sabr............
lezzet............
lezzet............
g.............. g..............
hak...............
hak................
17
Meslek isimleri
gzel
gzellik
retmen
retmenlik
iyi
iyilik
kapc
kapclk
bol
bolluk
doktor
doktorluk
sessiz
sessizlik
gzlk
gzlklk
doru
doruluk
mhendis
mhendislik
simlerin sonuna gelerek isim veya sfat yapar:
eker
ekerlik
perde
perdelik kuma
kitap
kitaplk
yaz
yazlk ev
tuz
tuzluk
ocuk
ocukluk gnleri
sz
szlk
kira
kiralk ev
gz
gzlk
klk giysi
Saylarla belirtilen isimlerin sonuna gelerek sfatlar yapar:
gn
gnlk yol
drt kii
be para
be paralk adam
yetmi
yetmilik nine
rnek:
Tuba stanbulda kiralk bir ev aryor.
Eve yeni bir kitaplk alalm.
Muratn ablas bir klinikte veterinerlik yapyor.
O ela gzl, uzun boylu kz bizim snfmzda.
Biz iki kiilik bir oda kiralamak istiyoruz.
18
1C
7 Aadaki cmleleri rneklerdeki gibi uygun eklerle
tamamlayalm.
1. Sar sa, mavi gz, anakkale. bir adamla evleniyor.
2. retmen ok kutsal bir meslektir.
3. yi yapalm, kt yapmayalm.
4. emsiye adam, benim babam.
5. Eren tek kat bir evde oturuyor.
Sakin / Sinirsiz
Yasz / Gen
Pahasz / Ucuz
Hzsz / Yava
Evsiz / Bekr
DNLEME
9 Aadaki diyalou dinleyelim. Boluklar dolduralm.
EVLLK HABER
Candan: Biliyor musun? Merve .. .
Suna: Aaaa! Kiminle? O .., .., .
ocukla m?
Candan: Hayr, onunla evlenmiyor. Merti tanyor musun?
Suna: Mert mi? O da kim?
Candan: Hani .., .., ..,
.., .. ve .. bir ocuk var ya, bizim
okulda .. yapyor.
Suna: Gerekten mi! Harika! Merveyi ok seviyorum, hep mutlu olsun inallah.
KONUMA
YAZMA
10 Aadaki resimleri inceleyelim. Kiilerin fiziksel
zelliklerini yazalm.
19
KLTRDEN KLTRE
YEMEK KLTR
1. Aada farkl lkelerin baz nl yemekleri var. Kiiler ile yemek resimlerini eletirelim.
Merhaba. Benim
adm Shiye. inliyim.
Pekin rdei ok
lezzetli ve farkl bir
yemek.
Merhaba. Benim
adm Aynaz. ranlym. Hore bademcan patlcan, et ve domates ile yapyoruz.
ok lezzetli.
Merhaba. Benim
adm Margarita. Rusyalym. Pelmeniye
baylyorum.
Merhaba. Benim
adm Alain. Fransalym. Salyangoz
yemeini seviyorum.
Merhaba. Benim
adm Elenora.
talyalym. Lazanyay
tavsiye ediyorum.
Merhaba. Benim
adm Ayman.
Msrlym. Falafeli
seviyorum.
SINIF DL
Aadaki ynerge cmlelerini okuyalm. nitede hangileri var? aretleyelim.
20
Okuyalm.
Dinleyelim.
Boluklar dolduralm.
Bakalm.
Tamamlayalm.
Numaralandralm.
Yazalm.
Sralayalm.
Yerletirelim.
Dzenleyelim.
aretleyelim.
Eletirelim.
ELENELM RENELM
Aadaki ataszleri ile resimleri eletirelim. Anlamlarn tahmin edelim.
(
(
(
(
(
)
)
)
)
)
NELER RENDK?
Aadaki boluklar iin en uygun seenei iaretleyelim.
1. Ltfen imlere .!
a. basalm
b. bas
c. basmayn
. bassn
2. Bir . fndk ok faydal. diyorlar.
a. bardak
b. kadeh
c. avu
. kilo
3. Haydi dans !
a. anlat
b. edelim
c. gelelim
. yapalm
Z DEERLENDRME
4. Hapuuuuu!
..!
a. ok yaa
b. Gzn aydn
c. Gle gle kullan
. Hayrl olsun
Bunlar Trkede yapabilir misiniz? Her cmle iin kendinize bir puan veriniz.
1: Yapamam, 2: Biraz yapabilirim, 3: Yapabilirim, 4: yi yapabilirim, 5: ok iyi
yapabilirim.
1. Ksa, basit bilgilendirici zellikte olan aklamalar ve yazl ynergeleri anlayabilirim. (yemek
tarifleri , formlar vb.)
21
21
KELME LSTES
SMLER
ada
akll
altn
ana yemek
apartman
aptal
k
ak
avu
baklava
beyaz
bez
byk
biber
bol
brek
bulut
bfe
cadde
ikolata
im
izgi
p
dalgal
damar
demet
dengesiz
dilim
dosdoru
drst
dnceli
dzenli
ecza dolab
ela
emir
enerjik
esprili
et
faydal
gece
gerekli
gkyz
gzlk
gler yzl
gvenilir
harika
hayvan
huzurlu
22
22
ihtiya
ila
inat
istek
kadayf
kadeh
kap
kapc
karabiber
karnca
karizmatik
karpuz
kse
kekik
kemer
kenar
ksm
kyma
kzl
kilogram
klinik
konu
korkak
kfte
kurabiye
kuba
kutsal
kp
lahmacun
levha
lezzetli
lokum
makarna
malzeme
maydanoz
men
merakl
meslek
mesut
miktar
mutlaka
mteri
mze
naz
neeli
otopark
neri
patlcan
perde
peynir
pizza
porsiyon
profil
prospekts
rya
rzgr
sabr
sakal
salata
salyangoz
saman
sayg
sevgi
sevimli
sv
sifon
sigara
sipari
site
soan
souk
sosyal paylam
su
arap
eker
irin
i
tane
tarif
tatl
tava
tavsiye
tecrbe
tek
ten
tramvay
tuvalet
tuz
uyar
veteriner
ya
yamur
yarar
yarma
yaam
yeterince
yorgan
yumurta
yksek
zarar
FLLER
acele etmek
anlatmak
balamak
basmak
beenmek
bkmak
armak
ekmek
rpmak
dizmek
doramak
doldurmak
dkmek
duymak
dnmek
dzenlemek
eklemek
ge kalmak
gndermek
haprmak
halamak
hatrlamak
smarlamak
ihmal etmek
ilave etmek
ilerlemek
isyan etmek
iaretlemek
kavga etmek
kaynatmak
kzartmak
kzmak
kopmak
oluturmak
nermek
zen gstermek
park etmek
piirmek
rendelemek
saklamak
sralamak
sslemek
szmek
tamamlamak
tarif etmek
tkenmek
usanmak
uzatmak
yamak
itmek
merak etmek
numaralandrmak
silmek
yalan sylemek
yerletirmek
KALIP FADELER
Afiyet olsun.
ok yaayn.
Elinize salk.
Hayrl olsun.
Kolay gelsin.
NTE 2
BECERLER
Gemii anlatma
Haberleri okuma
DL BLGS
Belirli gemi zaman
Balalar (nk, bu
sebeple, bu nedenle,
bu yzden)
Vasta eki (ile)
KELMELER
catlar
Haberler
HABERNZ OLSUN
23
A. BULULAR - CATLAR
HAZIRLIK ALIMASI
1 Aadaki cmlelerle isimleri eletirelim. Eletirme hangi resme ait? Bulalm.
1. Telefonu kim icat etti?
2. Elektrii kim icat etti?
3. Amerikay kim kefetti?
4. Hangi Trk yazar Nobel dl ald.
a. Thomas Edison
b. Graham Bell
c. Orhan Pamuk
. Christoph Colomb
OKUMA
DNYADAK LKLER
1. Paray Lidyallar buldu.
2. Tarihte ilk demokrasi rneini Yunanllar uygulad.
3. lk Osmanl parasn Osman Bey bastrd.
4. Tarihte ilk yazy Smerler kulland.
5. Aya ilk Neil Amstrong ayak bast.
6. Nargile Osmanlya Yavuz Sultan Selim zamannda Hindistandan geldi.
7. 1997 ylnda ilk kopyalama Dolly adl koyundu.
8. Televizyonu, John Logie Baird icat etti.
9. X nn, Wilhelm Rntgen icat etti.
10. Ampul, Thomas Edison icat etti.
11. Telefonu, Alexander Graham Bell icat etti.
12. Galileo teleskopu icat etti.
2 Aadakileri metne gre eletirelim.
1. ilk kopya koyun
a. Wilhem Rontgen
2. ilk Osmanl paras
b. Dolly
3. ilk X- n
c. Lidya
4. ilk teleskop
. Osman Bey
5. ilk para
d. Wilhelm Rntgen
24
2A
YA SZ?
Siz hangi ilkleri biliyorsunuz?
DL BLGS
Belirli Gemi Zaman (-DI) (Simple Past Tense)
Bu kip, yklemin anlatt iin, oluun ya da hareketin, szn sylendii zamandan nce yapldn ve bitirildiini anlatr.
This tense indicates that an activity, event or situation began and ended before the time it was uttered.
Olumlu
Olumsuz
Olumlu Soru
Olumsuz Soru
Ben
geldim
gelmedim
geldim mi
gelmedim mi
Sen
geldin
gelmedin
geldin mi
gelmedin mi
geldi
gelmedi
geldi mi
gelmedi mi
Biz
geldik
gelmedik
geldik mi
gelmedik mi
Siz
geldiniz
gelmediniz
geldiniz mi
gelmediniz mi
Onlar
geldi(ler)
gelmedi(ler)
geldi(ler) mi
gelmedi(ler) mi
Bu zaman, u zaman kelimeleri ile kullanlabilir: dn, nceki gn, bugne kadar, imdiye kadar, geen cuma, geen sene,
on dakika nce, drt yl nce, biraz nce...
rnek:
Ben geen hafta sinemaya gittim.
Sen dn ders almadn.
Siz geen yl tatil yaptnz m?
Daha nce hi sinemaya gitmedin mi?
4 Aadaki boluklar rneklerdeki gibi dolduralm.
1. Ben stanbula dn gel .
2. Sen beni affet?
3. Ben bu elbiseyi been Baka bir elbise aldm.
4. Biz buraya Almanyadan gel .
5. Siz o filmi seyret?
6. O bugn birinci derse gir . nk ge kald.
7. Ben geen gn rencilere yeni bir konu anlat .
8. Siz hafta sonu ne yap?
9. Kz kardeim niversiteden iki yl nce mezun ol .
10. Ders henz bit, ltfen dar kmayn.
S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2
25
(
(
(
(
(
)
)
)
)
)
Mzik dinledim.
nternette gezdim.
Televizyon seyrettim.
Arkadalarmla bulutum.
Sahilde yrdm.
(
(
(
(
(
)
)
)
)
)
(
(
(
(
(
)
)
)
)
)
DNLEME
6 Metni dinleyelim ve boluklar dolduralm.
NEML KLER
FATH SULTAN MEHMET: Fatih Sultan Mehmet 29 Mart 1432de Edirnede .. . yi bir komutan ve
idareciydi. 1481 ylna kadar hkmdarlk . 20 yanda Osmanl padiah oldu. Fatih Sultan Mehmet,
stanbulu ... . Fatih nvann . .
GUGLELMO MARCON: Bologna yaknlarndaki evinin tavan arasnda radyo iin deneyler
. . Havadan mesaj gndermek iin radyo dalgalarn ... . Uzak yerler arasnda telsiz iletiimini
salamak iin radyoyu . Sonraki sekiz yl iinde Atlas Okyanusu stnden 4.800 kmden daha uzaa
radyo sinyalleri .. .
ORHAN PAMUK: Orhan Pamuk 1952de stanbulda . . stanbul niversitesinde gazetecilik ..
. Pamuk, yirmi yandan sonra romanc olmak . ve her eyi . . Kendini evine .. . Romanlar yazd. lk roman Cevdet Bey ve Oullarn 1982de yaymlad ve romanyla dller .. . Orhan Pamuk
2006 ylnda Nobel Edebiyat dln ald ve bu dl kazanan tek Trk .
7 Aadaki boluklar metindeki kiilere gre dolduralm.
1. 20 yanda Osmanl padiah oldu.
2. 2006 ylnda Nobel Edebiyat dln ald.
3. Tavan arasnda birok deney yapt.
4. Uzak yerlerle iletiimi salamak iin radyoyu icat etti.
5. yi bir komutan ve idareciydi.
KONUMA
YAZMA
8 Biz de kendi hayatmzla ilgili baz bilgiler yazalm.
Nerede ve ne zaman dodunuz?
Hangi okullara gittiniz?
Nerelerde yaadnz?
26
( ... )
( ... )
( ... )
( ... )
( ... )
2B
HAZIRLIK ALIMASI
1 Aadaki cmleler ile resimleri eletirelim.
50 yl nce
1. Biz ok kktk.
2. imdi emekliyiz.
3. Ben 60 yandaym. Ablam 65 yanda.
4. ocukken ok zayftk.
5. Salarmz uzundu.
6. imdi salarmz ksa ve beyaz.
(
(
(
(
(
(
)
)
)
)
)
)
imdi
OKUMA
DN NELER YAPTIN?
retmen: Gnaydn arkadalar. Aaa Mert sen dn neredeydin? Neden gelmedin?
Mert: retmenim dn ok hastaydm. Bu nedenle dn gelemedim. Ama dn annem mdr
arad ve benim iin izin ald.
retmen: yle mi? Benim haberim yoktu. nk dn ok meguldm. Mfettiler geldi.
Onlarla ilgilendik. ok yoruldum.
Mert: Anladm retmenim. Dn derste ne yaptnz? Mehmeti aradm ama telefonu kapalyd. Bu yzden ders konularn renemedim.
retmen: Dn ok ey yapmadk. Sadece kitap okuduk ve kitap hakknda konutuk. Sen kitap
okudun mu?
Mert: Evet retmenim, kitap okudum. Geen hafta Cervantesin Don Kiot adl kitabn okudum. ok elenceliydi. Arkadam Don Kiotun izgi filmini anlatt, ben de merak ettim ve bu
kitab okumak istedim.
retmen: Peki Mert. Don Kiot nasl biriydi? Anlatr msn?
Mert: Tabii ki retmenim. Kitabn kahramanlarn anlatmak istiyorum. Don Kiotun asl ad Alonsoydu. Don Kiot
onun takma adyd. Zayf, yal bir adamd. Hayalci ve saf bir mizac vard. Kendisi valyeydi. Dk ve Des, Don Kiotun
ev sahipleriydi. Alayc, frsat kiilerdi. Sancho Panza, sradan bir kylyd. Ama Don Kiot onu hizmeti yapt. Saf, ayn zamanda gereki, basit bir adamd. Juana Panza, Sanchonun karsyd. Basit bir kyl kadnyd. Pcro Perez, kyn papazyd.
Master Nicholas, kyn berberiydi. Sanson Carrasco, Salamanca niversitesinde renciydi. Komik bir genti. Dulcinea del
Toboso, normal bir kyl kzyd.
retmen: Evet. imdi kitab ok anlatma istersen nk arkadalarn da okumak isteyebilir.
Mert: Tamam retmenim. Gerekten ok gzel bir kitapt. Btn arkadalarma tavsiye ediyorum.
S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2
27
( )
( )
( )
4. Kyn papazyd.
( )
( )
YA SZ?
Siz geen hafta neler yaptnz?
DL BLGS
sim Cmlelerinde Belirli Gemi Zaman
Olumlu
Olumsuz
Olumlu Soru
Olumsuz Soru
Ben
hastaydm
hasta deildim
hasta mydm
Sen
hastaydn
hasta deildin
hasta mydn
hastayd
hasta deildi
hasta myd
Biz
hastaydk
hasta deildik
hasta mydk
Siz
hastaydnz
hasta deildiniz
hasta mydnz
Onlar
hastalard
hasta deillerdi
hastalar myd
hastayd(lar)
hasta deildi(ler)
hasta myd(lar)
rnek:
Geen hafta ok yorgundum.
Ali iki yl nce renciydi.
Onlar dn mutlu deildiler.
Siz geen yl stanbulda mydnz?
4 Aadaki boluklar rneklerdeki gibi dolduralm.
1. Geen hafta ok yorgun.. bu yzden partiye gidemedim.
2. Siz geen hafta sonu hasta ? Neden hastaneye gittiniz?
3. Dn evimize hrsz girdi. Bu yzden ok zgn .
4. Senin baban retmen .?
5. Mehmet geen yl hi mutlu . nk snav kazanamad.
6. Denize girmedik nk deniz ok souk................... .
7. Sen geen yl Antalyada.................?
8. Neden bu kadar erken kalktn? Sen uykusuz ...............?
9. Ben nceden ok alkan............. . Ama artk deilim.
10. O dn ktphanede.............. .
28
2B
5 Leyla geen yaz tatilini Bodrumda geirdi. Ona rnekteki gibi sorular soralm ve cevaplarn tamamlayalm.
(Otel / iyi)
(Oda / konforlu)
2. .?
Hayr, .
(Hava / gzel)
3. .?
Evet, . .
(Sokaklar / kalabalk)
4. .?
Hayr, .
(Maazalar / pahal)
5. .?
Evet, . .
(ehir / byk)
6. .?
Hayr, .
(Mzeler / ilgin)
7. .?
Evet, . .
(nsanlar / scak)
8. .?
Hayr, .
(Yolculuunuz / nasl)
9. .?
.. .
Balalar (nk, Bu Sebeple, Bu Nedenle , Bu Yzden) (Because, for that reason, therefore, thus)
Bu yaplar cmleler arasnda neden-sonu ilgisi kurarak cmleleri birbirine balar.
These structures connect sentences by establishing cause and effect relations.
rnek:
Geen hafta okula gitmedim. nk hastaydm.
Sonu
Neden
Hastaydm. Bu sebeple geen hafta okula gitmedim.
Neden
Sonu
Bu kitab okudum ok beendim bu yzden size de tavsiye ediyorum.
niversite snavn kazanmak istedim. Bu nedenle ok altm.
6 Aadaki boluklar nk, bu sebeple, bu nedenle, bu yzden ile dolduralm.
1. Dn ok yoruldum. .. toplantmz ok uzun srd.
2. Ali ok alkan. . sabahlar ok ge kalkyor.
3. Geen yl tatile Parise gittik ve ok para harcadk. . bu yl tatile gitmiyoruz.
4. Aylinler geen hafta bize gelmediler. . olu Japonyaya gitti.
5. Snavdan ok az puan aldm. .. annem bana biraz kzd.
7 Aadaki kelimeler ile 5 cmle yazalm.
nk
bu sebeple
bu nedenle
bu yzden
1. .
2. . .
3. . .
4. . .
5. .
S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2
29
DNLEME
8 Metni dinleyelim ve boluklar dolduralm.
HAFTA SONU
Ali: Geen hafta neler ?
Mehmet: Hibir ey yapmadm. Evde . .
Ali: Neden darya ? Hava ok . .
Mehmet: nk biraz . . Sen neler yaptn?
Ali: Ben cumartesi sinemaya gittim.
Mehmet: Hangi filmi ?
Ali: Filmin ad Uzakt.
Mehmet: Filmi mi?
Ali: ok beendim. Muhteem bir filmdi.
Mehmet: Filmin konusu ?
Ali: Filmin konusu yalnzlkt.
Mehmet: Pazar gn neler yaptn?
Ali: Pazar gn kardeim ve ei bize . . Onlarla oturduk. . darya . .
Mehmet: Kardein stanbulda m oturuyor?
Ali: Evet, Kadkyde oturuyor.
Mehmet: O ne i yapyor?
Ali: retmenlik yapyor. niversiteden bir sene nce .. . .
Mehmet: Ne retmeni?
Ali: Trke retmeni.
Mehmet: Onun ei de alyor mu?
Ali: Evet, onun ei de retmen. Onlar iki sene nce ... .
Mehmet: Onlarn ocuklar var m?
Ali: Henz yok.
9 Aadaki sorular metne gre cevaplayalm.
1. Mehmet geen hafta neden darya kmad?
2. Ali hangi filme gitti?
3. Ali pazar gn ne yapt?
4. Alinin kardei nerede oturuyor?
5. Alinin kardei ne i yapyor?
KONUMA
YAZMA
30
Nereye gittin?
Ka gn kaldn?
Neler yaptn?
2C
C. HABERLER
-Kimle konuuyorsun?
-Bulaklar neyle ykyorsun?
-Ayeyle Mehmet evlendiler.
-Annemle konuuyorum.
-Bulak deterjanyla ykyorum.
HAZIRLIK ALIMASI
1 Sizce aadaki resimler hangi tr haberlerle ilgilidir? Eletirelim.
(
) Kltr
) Spor
) Magazin
) Ekonomi
) Salk
) Politika
OKUMA
SALIK N DAHA OK BALIK TKETN!
Balk yemek kanserden diyabete, Alzheimerdan depresyona kadar pek ok hastaln
tedavisinde etkilidir. Ege niversitesi Beslenme Bilim Dal retim yesi Prof. Dr. Sema
Aydodu, baln faydalar hakknda bilgi verdi:
* Balk tketmek insan birok kanser trnden koruyor.
* Kalp ve damar hastalklarn nlyor. Bunun iin de balk, kalp hastalarnn bir
numaral tercihi.
* Balk tketmek depresyona engel oluyor.
* 100 gr. balktan 18 - 22 arasnda protein alnyor.
* Baln iinde karbonhidrat azdr. Bu nedenle ok fazla kilo aldrmyor.
* Balktaki ya, bitkisel yalar gibi ok salkl.
* Bitkisel rnlerdeki omega 3 ya et rnleri arasnda yalnzca balkta bulunuyor.
* Balk, kolesterol drc, tansiyon ve hipertansiyonu dengeleyici bir besindir.
* Alzheimera kar koruyor.
* ocuklarn beyin ve grme geliimi asndan da olduka yararldr.
* 9 ya st ocuklar haftada en az 300 gram balk tketmelidir.
* Hamile kadnlar haftada en az 1 defa balk yemelidir. nk balk, ocuklarn beyin geliimi ve
zek kat saysn artryor.
31
)
)
)
)
)
YA SZ?
En son hangi salk haberini duydunuz? Konualm.
DL BLGS
Vasta Eki (le) (with)
Ayn grevdeki szckleri birbirine balar, ve anlamna gelir. Kelimeler arasnda vasta, birliktelik, zarf ilikisi kurar.
This structure connects the words having of the same functions; means and. It establishes a means, collocations, adverbial relations among/between words.
rnek:
Marketten patatesle domates aldm.
Bulaklar bulak deterjanyla ykadm.
Geen hafta sonu Ayeyle bulutum.
stanbula uakla geldim.
Mehmet dersten sonra eve hzla kotu.
6 Aadaki boluklar rneklerdeki gibi dolduralm.
1. Pazardan portakal muz aldm.
2. Dilerimi di fras.. fraladm.
3. Para.. saadet olmuyor.
4. Bir daha onun hi konumadm.
5. Benim sinemaya geldi.
6. Geen yl tren Avrupa turu yaptk.
7 Aadaki ikilileri ile ile kullanarak eletirelim.
1. kedi
a. gndz
2. hrsz
b. kadn
3. erkek
c. fare
4. tavan
. kaplumbaa
5. gece
d. polis
32
2C
8 Aadaki takmlar biliyor musunuz?
a. Galatasaray
b. Fenerbahe
c. Trabzonspor
. Beikta
DNLEME
HABERLER
11 Metni dinleyelim ve aadaki boluklar dolduralm.
1. Yalan inde Yalan isimli oyun .. izleyiciyle bulutu.
2. Okul ncesi dnemdeki ocuklar, . . gibi sebzeleri sevmiyorlar.
3. Trk Hastalklar Uzmanlk Dernei, reeteli kolesterol drc . sata kard.
4. Muhteem grnmek iin . ihtiyacnz yok.
5. 7. Ulusal Alkol ve Madde Bamll Kongresine .. Aralk 2011 tarihleri arasnda ev
sahiplii yapt.
12 Metindeki haberlerin tr nedir? Kltr-sanat m, salk m? Boluklara yazalm.
1. .
2. .
3. .
4.
5. .
KONUMA
YAZMA
14 Televizyondan dinlediimiz bir haberi yazalm.
rnek:
Derbi manda Fenerbahe Galatasaray 1-0 yendi ve
ampiyon oldu.
33
KLTRDEN KLTRE
LK UAN NSANLAR
Hezarfen Ahmet elebi
17. yzylda yaam Mslman Trk bilginiydi. Kendisine takma kanatlar yapt, ku gibi utu.
1632 ylnda lodoslu bir havada ku kanatlarna benzer kanatlarn takt ve Galata Kulesinden
kendini bolua brakt. stanbul Boazn geti. 3358 metre ileride skdara indi. Hezarfen Ahmet elebi, Trk ve dnya havaclk tarihinin en nemli kiilerinden biridir.
Wright Kardeler
Ohiolu iki bisiklet ustas Wilbur ve Orville Wright, 1890da kular incelediler, onlar gibi umak
istediler ve almalar yaptlar. Wright Kardeler ilk ua 17 Aralk 1903te yapt. Orville birinci
denemede 12 saniye utu ve sadece 37 metre ilerledi. O gnk son denemesinde ise, bu sre 59
saniyeye kt ve 280 metrelik bir mesafeye utu.
ELENELM RENELM
SINIF DL
Byk Harf Kullanm
BEN KMM?
vb.
puan kazanr.
rnek:
renci: Ben kadn mym erkek miyim?
Grup: Erkeksin.
renci: Ben ka yandaym.
Grup: u an yaamyorsun. ldn.
renci: Ben ne i yapyorum?
Grup: Sen arkcsn.
renci: Ben nereliyim?
Grup: Amerikalsn.
renci: En nl arkm ne?
Grup: Thriller.
renci: Ben Michael Jacksonm.
34
1A
NELER RENDK?
5. Aadaki boluklar ile ile kullanarak
dolduralm.
rnek:
.................................................................................................. .
Hastaym. Dn hastaydm.
1. alkanm. .
2. Mutluyum. .
1. a. geleceim
b. geliyorum
c. geldim
2. a. yedik
b. oynuyorlar
c. kazanacak
3. a. tanyoruz
b. seveceim
c. dinlendik
4. a. komu
b. altk
c. uyuyacam
3. Cmertsin. .
4. Tembeller. . .
5. Yorgunsunuz. .. .
Z DEERLENDRME
1. a. yapdk
b. yaptuk
b. evdeydm
c. yaptk
c. tiyatrodaydum
4. a. Biz geldimiz.
Bunlar Trkede yapabilir misiniz? Her cmle iin kendinize bir puan veriniz.
1: Yapamam, 2: Biraz yapabilirim, 3: Yapabilirim, 4: yi yapabilirim, 5: ok iyi
yapabilirim.
b. Siz geldiniz.
c. Biz dn geliyoruz.
c. Onlar geldik.
35
KELME LSTES
SMLER
36
alayc
hkmdar
muhteem
vasta
alkanlk
mdr
yazar
alkol
idareci
mfetti
yolculuk
ampul
ihtiya
mze
as
iletiim
nargile
FLLER
ay
ilgin
okyanus
bamllk
ilk
dl
baklagil
iskelet
politika
beslenme
kahkaha
protein
beyaz
kahraman
puan
bilgin
kalsiyum
radyo dalgas
bolca
kanat
reete
bordo
kaplumbaa
romanc
mezun olmak
bulu
kemik
rtbe
yaymlamak
cmert
krmz
saf
izgi film
kolesterol
sahil
demokrasi
komutan
saniye
deney
konforlu
sar
derbi
kongre
sat
dk
koyun
sene
des
kristal
sradan
egzersiz
kurnaz
sinyal
ekonomi
kuruyemi
siyah
emekli
kltr
valye
erikin
lacivert
takm
esnek
lakap
takma
fare
lodos
tavan
frsat
madde
tavan
gazetecilik
magazin
teleskop
gece
maaza
telsiz
gndz
megul
toplant
hayalci
metre
tr
hrsz
miza
unvan
hizmeti
mucit
usta
affetmek
bastrmak
icat etmek
ilerlemek
incelemek
kazanmak
kefetmek
NTE 3
BECERLER
Gelecek planlarn
anlatma
Seyahat plan yapma
DL BLGS
Gelecek zaman
Karlatrma
(Gibi, kadar)
KELMELER
Seyahat
Hava durumu
NELER OLACAK?
37
37
A. GELECEK PLANLARI
-Yarn ne yapacaksn?
-Gelecek yl tatile nereye gideceksin?
-5 yl sonra emekli olacak msn?
-Arkadamla buluacam.
-Kapadokyaya gideceim.
-Evet, emekli olacam.
HAZIRLIK ALIMASI
1 Aadaki cmleleri resimlerle eletirelim.
4. 2 ay sonra yryeceim.
OKUMA
OLUMA MEKTUP
Sevgili olum;
Ben senin baban olacam ama u an annen kim olacak bilmiyorum fakat anneni ok seveceim. Bunu bil.
Olum, adn Gabriel olacak. imdiden adna al nk lene
kadar herkes seni bu adla aracak ancak ailen, dostlarn, yakn
arkadalarn seni Gabi diye de arabilir.
Olum, babaannen Brezilyal olacak ve onunla konumak iin
Portekizce reneceksin.
Sana bol bol kitap okuyacam, hikyeler anlatacam, beraber
eleneceiz. Sen de benim ocukluumdaki kitaplar okuyacaksn.
Yazlar tatile kacaz, tatilimizi ailemizle geireceiz. Sen kuzenlerinle denizde ok eleneceksin, ben de sizinle eleneceim. Akamlar hep beraber yemek yiyeceiz ve sen, mutlaka
tabandaki yemeini bitirdikten sonra arkadalarnla darda oynayacaksn.
Dedenle bol bol zaman geireceksin. Benden ve ondan ailemizin deerlerini, insanln kymetini reneceksin. Her
zaman annene, babana ve byklerine kar saygl olacaksn ve szmz dinleyeceksin. Bana hi yalan sylemeyeceksin,
drst bir insan olacaksn.
Bu hayatta hayallerini gerekletirmek iin kararl ve alkan olacaksn. Senden ok ey bekliyorum Gabi!
unu asla unutma! Ben seni seviyorum ve her zaman yannda olacam nk ben senin sper babanm.
38
3A
2 Aadaki sorular metne gre cevaplayalm.
1. Babas ile Gabriel beraber nasl vakit geirecekler?
2. Gabrielin yakn evresi onu nasl aracak?
3. Gabriel neden Portekizce renecek?
4. Yazlar Gabriel babas ve kuzenleri ile neler yapacak?
5. Gabriel hayallerini gerekletirmek iin neler yapacak?
3 Aadaki cmleler doru ise D yanl ise Y yazalm.
1. Gabrielin babas Fransz.
2 . Gabriel dedesi ile ok gzel vakit geirecek.
3. Gabrielin babas ok elenceli bir ocukluk geirecek.
4. Jose Rafael ve olu bo zamanlarnda balk tutacaklar.
5. Gabriel uslu bir ocuk olacak.
(
(
(
(
(
)
)
)
)
)
4 Kim? Yazalm.
1. Gabriele kitaplar okuyacak.
2. Hi yalan sylemeyecek, drst olacak.
3. Sana ailemizin deerlerini ve insanln kymetini eyleri retecek.
4. Tabandaki yemekleri bitirdikten sonra arkadalarla dar kacak.
5. Her zaman yannda olacak.
(................)
(................)
(................)
(................)
(................)
YA SZ?
Siz ocuunuzla neler yapacaksnz? Planlarnz var m?
DL BLGS
Gelecek Zaman (Future Tense)
Bu zaman, gelecekte yaplacak ileri anlatmak iin kullanlr.
The form is used the express an action which will take in the future.
Olumlu
Olumsuz
Olumlu Soru
Olumsuz Soru
Ben
geleceim
gelmeyeceim
gelecek miyim
gelmeyecek miyim
Sen
geleceksin
gelmeyeceksin
gelecek misin
gelmeyecek misin
gelecek
gelmeyecek
gelecek mi
gelmeyecek mi
Biz
geleceiz
gelmeyeceiz
gelecek miyiz
gelmeyecek miyiz
Siz
geleceksiniz
gelmeyeceksiniz
gelecek misiniz
gelmeyecek misiniz
Onlar
gelecek(ler)
gelmeyecek(ler)
gelecek(ler) mi
gelmeyecek(ler) mi
rnek:
Gelecek yl ev alacam.
Ali gelecek hafta zmire gidecek bu yzden okula gelmeyecek.
Sen yarn okuldan sonra bizimle sinemaya gelecek misin?
Siz bu kitab okumayacak msnz?
S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2
39
a. yardm edeceim.
b. buluacak.
c. yapacaz.
. gideceksiniz.
d. gelecek.
yarn
sonra
gelecek yl
sonraki gn
40
3A
DNLEME
SEM VAATLER
9 Metni dinleyelim ve sorular cevaplayalm.
1. Genler niversiteye nasl girecek?
......................................................................... .
2. stanbul Ankara aras ka dakika olacak?
......................................................................... .
3. Trafik younluunu azaltmak iin neler yapacaklar?
......................................................................... .
4. nsanlar ok alacak m?
......................................................................... .
5. Ne bedava olacak?
......................................................................... .
10 Aadaki boluklar metne gre dolduralm.
1. Okullar 4 ay . olacak.
2. Herkes ok kolay ... bulacak.
3. Telefon faturas olmayacak. Herkes . konuacak.
4. Herkes . seyahat edecek.
5. Her semtte ... olacak.
YAZMA
11 Diyelim ki siz babakansnz. Aadaki konular hakknda neler yapacaksnz? Yazalm.
eitim
ekonomi
evre
salk
spor
ulam
enerji
KONUMA
12 On yl sonra neler yapacaksnz? Aadaki konular hakknda konualm.
eitim
yer
meslek
medeni durum
aile
41
B. NEREYE GDECEZ?
HAZIRLIK ALIMASI
1 Hangi lkelere gittiniz?
2 Aadaki yerleri hi grdnz m?
OKUMA
AVRUPA TURU
Alp: Merhaba!
Grevli: Merhaba efendim, buyurun! Nasl yardmc olabilirim?
Alp: Ben eimle beraber Avrupa turuna kmak istiyorum. Bana bununla ilgili bilgi verebilir misiniz?
Grevli: Sizin iin ok gzel bir kampanyamz var. Bu kampanyamzn
gezi program yle: Londradan balayacaksnz, orada Londra Kulesini
gezeceksiniz. Daha sonra Buckhingam Sarayn, Westminister Sarayn
greceksiniz. Oradan Liverpoola geeceksiniz. Oradaki mehur Anglikan Katedralini gezeceksiniz.
Alp: Peki, ngilterede ka gece kalacaz?
Grevli: ngilterede 2 gece kalacaksnz. Oradan Fransaya geeceksiniz. Fransada Eyfel Kulesini, Seine Nehrini, anzelizeyi gezeceksiniz. Orada da 2 gece kalacaksnz. Fransadan talyaya geeceksiniz.
Alp: Anladm ama bizim fazla zamanmz yok. Tatilden hemen sonra ie balamak istemiyoruz nk ok yorucu oluyor.
Grevli: Tatiliniz ka gn?
Alp: ki hafta.
Grevli: Tamam! Her ey ok gzel olacak. Toplam 6 gece 7 gnlk bir gezi programna katlacaksnz. talyada Napoliyi
Piza Kulesini ve Milanoyu gezeceksiniz. Dinlenmek iin de bol bol vaktiniz olacak.
Alp: Tamam, bizim iin uygun deme plan nasl olacak?
Grevli: Nakitte indirim yapyoruz ama isterseniz kredi kartna 8 taksit de yapabiliriz.
Alp: Toplam ne kadar olacak?
Grevli: 2 kii toplam 2000 TL.
Alp: Teekkr ederim. Kredi kartmla deyeceim.
Grevli: Tamam efendim! Size iyi tatiller! Tekrar bekleriz.
42
3B
3 Aadaki sorular metne gre cevaplayalm.
1. Kerem eiyle beraber nereye gitmek istiyor?
2. Tur nereden balayacak?
3. ngilterede nereleri gezecekler?
4. Fransada Versay Sarayn gezecekler mi?
5. Kerem demeyi nasl yapacak?
4 Aadaki yerler hangi lkede? Yazalm.
1. Buckhingam Saray (.. )
2. anzelize
(.. )
3. Pisa Kulesi
(.. )
4. Liverpool
(.. )
5. Milano
(.. )
6. Anglikan Katedrali
(.. )
7. Seine Nehri
(.. )
YA SZ?
Daha nce tur ile tatile ktnz m? Nerelere gittiniz?
DL BLGS
sim Cmlelerinde Gelecek Zaman (Future Tense in Nominal Sentences)
Olumlu
Olumsuz
Olumlu Soru
Olumsuz Soru
Ben
mutlu olacam
mutlu olmayacam
Sen
mutlu olacaksn
mutlu olmayacaksn
mutlu olacak
mutlu olmayacak
mutlu olacak m
mutlu olmayacak m
Biz
mutlu olacaz
mutlu olmayacaz
Siz
mutlu olacaksnz
mutlu olmayacaksnz
Onlar
mutlu olacak(lar) m
mutlu olmayacak(lar) m
rnek:
2 ay sonra anne olacam.
Bu proje yarna kadar hazr olmayacak.
Yarn evde olacak msnz?
ten sonra yorgun olmayacak msnz?
43
a. ok al.
b. tra olacam.
c. asker olacak.
. emsiyeni unutma.
d. doktor olacak.
DNLEME
ALECE BR TATL
7 Metni dinleyelim. kr Bey ve ailesi nereye gidecek? Bulalm.
talya
Endonezya
Msr
Fransa
Trkiye
YAZMA
(
(
(
(
(
)
)
)
)
)
KONUMA
44
3C
C. HAVA DURUMU
HAZIRLIK ALIMASI
1 Aadaki fiilleri uygun boluklara yerletirelim.
yemek
yapmak
ekmek
oynamak
boyamak
yapmak
OKUMA
PKNKTE
Kerem: Aloo! Serkan, ne yapyorsun?
Serkan: Ne olsun Kerem, evdeyim. Sen ne yapyorsun?
Kerem: Yarnki piknik iin arkadalar aryorum. Sen de gelecek misin?
Serkan: Yarn saat kata, nereye gideceksiniz? Kimler gelecek?
Kerem: Yarn zaten pazar. Saat 10.00 gibi gideceiz. Saat 09.00da okulun
nnde buluacaz. Eda, Cem, Mehmet, Ceren gelecek.
Serkan: Peki yarn hava nasl olacak?
Kerem: Yarn hava lk ve biraz gneli olacak.
Serkan: Piknikte ne yapacaz? Sence ben ne alaym?
Kerem: Piknikte mangal yapacaz. Ben kfteleri biraz sonra marketten alacam. Bence sen de iecekleri al.
Serkan: Tamam o zaman, bizim evin karsndaki marketin kfteleri ok gzel. Buraya gel, beraber alalm. Eti de lokum
gibi. Biraz kuba et, tavuk kanad ve hazr kfte alalm.
Kerem: Ben yarm saate kadar sizin evinizin nnde olacam.
Serkan: Tamam, bu arada kapdaki zil bozuk. Bence sen marketin nnde beni bekle. Ben seni arayacam.
Kerem: Aaaa! Bu arada dn Ceren ok sinirlendi. Cem kei gibi inat. nce piknie gelmek istemedi. Biraz tarttlar.
Serkan: Sanki Ceren ok mu sakin, o da Cem kadar inat birisi ama piknikte barrlar. Zaten onlar her zaman tartyorlar.
Kerem: Tamam Serkan. Haydi grrz, ben evden kyorum.
S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2
45
( . )
( . )
( . )
( . )
( . )
YA SZ?
Sizce bu hafta sonu hava nasl olacak?
DL BLGS
Karlatrma (Gibi, Kadar) (Comparison) (like, as ...... as)
Gibi ile kadar, kelime ve kelime gruplarna benzerlik, karlatrma anlam katar. Kadar ile karlatrma, gibi ile
benzetme anlam verilir. Bu kelimeler zamirden sonra geldiklerinde birbirlerinin yerini kullanlabilirler.
Gibi and kadargive meaning to the words and phrases of resemblance, comparison. kadar is used for comparison,
gibi is used for resemblance. Meaning overweighs. When these words follow a pronoun, they can be used interchangeably.
rnek:
Kei gibi inat ocuk.
Aye su gibi para harcyor.
Murat bebek gibi uyuyor.
Glayn boyu senin boyun kadar uzun.
Erhann sa Muratnki kadar ksa.
4 Aadaki boluklar uygun kelimelerle dolduralm.
pamuk kar ta at babas da
1. Dn Ayenin evine gittik. Bize gibi kek ikram etti.
2. .. gibi yumuak bir yastk alacam.
3. amarlar ykadm. gibi bembeyaz oldu.
4. Mehmetin . kadar borcu var.
5. Kerem de . gibi retmen olacak.
6. Maraton kousunda Elvan gibi hzl kotu.
5 Aadaki kelimeleri cmleler ile eletirelim.
1. ok terliyorum.
2. Uludada kayak yapacaz.
3. Yazn denize gireceiz.
4. Kt hava koullarndan dolay uaklar iptal oldu.
5. emsiyemi alacam.
46
a. nemli
b. scak
c. karl
. yamurlu
d. sisli
3C
DNLEME
HAVA DURUMU
6 Metni dinleyelim. Aadaki tabloyu dolduralm.
LLER
STANBUL
RZE
ANTALYA
GAZANTEP
HAVA SICAKLII
HAVA OLAYI
YAZMA
Buras Rusya. Burada hava ok souk oluyor.
Arkadam Mehmet Rusyaya gidecek ama
nce yanna ok kaln kazaklar alacak. apka ve
eldiven de takacak.
7 Siz souk havada neler giyiyorsunuz? Yazalm.
............... .
8 Siz lk ve serin havalarda nereye gidiyorsunuz ve orada neler
yapyorsunuz? Yazalm.
......................................................................................................... .
...
....................................................... .
KONUMA
10 Sizin lkenizde ka mevsim var ve ehrinizde imdi hava durumu
nasl? Aadaki kelimelerle anlatalm.
yaz
yamurlu
k
bulutlu
ilkbahar
scak
iklim
souk
nemli
lk
sisli
serin
karl
sonbahar
S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2
47
KLTRDEN KLTRE
KAHVE DNYASI
Trk Kahvesi
Trkler genellikle sabah ve len yemeklerden sonra Trk kahvesi ierler. Trkede kahvalt kelimesi
(kahve alt) kahveden nceki yiyecekler demektir. Trk kahvesini itikten sonra fal bakmak iin fincan
kapatlr. nsanlar din bayramlarda ve kz isteme merasimlerinde her zaman Trk kahvesi ierler.
Endonezya Kahvesi
Luwak isimli kediye benzeyen bir hayvan, kahve ekirdeklerini yer ve bu kahve onun dksndan oluur.
Endonezya kahvesi dnyann en pahal kahvelerinden biridir. Endonezyallar bu kahveyi toplayp temizledikten sonra satarlar.
Yemen Kahvesi
Kahveyi, Yemenliler bulmutur. Yemen kahvesi Afrika lkelerinde mehurdur. Bu kahve Trk kahvesinden
daha hafiftir.
Aadaki zellikler hangi kahve trne ait? Yazalm.
1. Bir hayvann dksndan oluuyor.
( )
2. Afrika lkeleri arasnda mehur bir kahve.
( ... )
3. Fal bakmak iin fincan kapatyorlar.
( .)
ELENELM RENELM
SINIF DL
Byk Harflerin Kullanm
a. iirlerde dizelerin ba:
Terk etmedi sevdan beni,
A kaldm, susuz kaldm.
Hayn, karanlkt gece.
Can garip, can suskun.
b. lke, ulus, dil, lehe adlar:
Trkiye, Fransa, ngiltere, Arap, Yunan, Rus, Trke, ngilizce,
Azerice, Trkmence vb.
c. Din, mezhep, tarikat adlar:
slamiyet, Hristiyanlk, Yahudilik, Mslman, Hristiyan, Katolik,
Mevlevilik vb.
. l, ile, ky, kasaba, semt, mahalle, cadde, bulvar, sokak
adlar:
Adana, Isparta, zmir, Seyhan, Turgut zal Bulvar, Vatan Caddesi, Sarmak Sokak, Kanarya Sokak vb.
d. Kitap, dergi, gazete, film adlar:
Ak- Memnu, Atlas , Milliyet, Avatar vb.
Snf iki gruba ayralm. Birinci gruba bir cmle syleyelim: Pazara gideceim, patates alacam. gibi.
Sonra ilk renci pazardan neler alnabilirse ikincisini sylesin: Pazara gideceim patates ve domates alacam. gibi. kinci kii ise hepsini aklnda
tutarak ncsn sylesin: Pazara gideceim.
Patates, domates ve biber alacam. gibi. Bylece
son kiiye kadar devam edelim. Grubun sonundaki
renci hepsini hatrlayp sylerse 10 puan kazanr.
rnek:
1. Taksime gideceim. Ahmetle buluacam.
2. Kahvalt yapacam. Kahvaltda peynir yiyeceim.
3. Krtasiyeye gideceim. Kalem alacam.
4. Dnya turuna kacam. Londraya gideceim.
48
NELER RENDK?
1. Aadaki boluklar gelecek zamanl fiiiller ile dolduralm.
Eda yarn Antalyaya ..(gitmek). Antalyann ilesi Alanyada .. (gezmek). Alanyada elalelere.
(gitmek) ve orada suya .. (girmek). Arkadalar ile Damlata Maarasnda .. (bulumak). Akam otele
(yerlemek). Otelde akam yemeini (yemek). Sabah tekrar arkadalar ile denizde . (yzmek).
2. Aadaki boluklar gibi ve kadar ile dolduralm.
Aye su . para harcyor. Yarn Cevahire gidecek ve kar .. beyaz pamuk . yumuak bir kaban alacak. Ama
ok pahal. Akam eini ikna edecek ama ei kei . inat. nce kabul etmeyecek ama sonra Ayeye kredi kartn
verecek. Tabii ki Aye sadece kaban almayacak. Aye tilki .. kurnaz bir kadn. Kart aldktan sonra al veri yapacak. Ei
de dnya . borcu deyecek.
3. Aadaki kelimeleri dzeltelim ve boluklar dolduralm.
1. Yarn piknie gitmeyeceiz. nk hava ok . (kosu)
2. Msrda hava ok .. . (cask)
3. Hava ok .. (iliss) hibir ey grmyorum.
4. stanbulun havas ok . (ilmen) Yazn terliyoruz.
5. Galiba yarn yamur yaacak. Hava ok .. . (ulbutul)
4. Aadaki cmleleri gelecek zaman ile tekrar yazalm.
1. imdi okula gidiyorum. / . .
2. Dn gece ok ge uyudum. / .
3. Kahvaltda st itim. / .
4. imdi arkadamla konuuyorum. /.. .
5. Kahve iiyor musun? / .. .
6. devlerimi yapmadm. / . .
7. Spor yapyor musun? / .... .
8. Sinemaya gitmiyorum. / .. .
5. Aadaki yalar ile cmleleri eletirelim.
60 / 1 / 17 / 22 / 7
1. lk kez yryeceim.
3. retmenlik yapacam.
4. Emekli olacam.
5. Evleneceim.
Z DEERLENDRME
Bunlar Trkede yapabilir misiniz? Her cmle iin kendinize bir puan veriniz.
1: Yapamam, 2: Biraz yapabilirim, 3: Yapabilirim, 4: yi yapabilirim, 5: ok iyi
yapabilirim.
2. Kiisel bilgiler ieren ksa ve basit dilde yazlm bir mektubu anlayabilirim.
49
KELME LSTES
SMLER
50
ahap
hava
robot
FLLER
aniden
hayal
romatizma
anlamak
asker
hediye
saanak
artmak
Avrupa
lk
sahil
azalmak
baharatl
icat
sakal
balk tutmak
bal
inat
satlk
bambu
izleyici
sayg
babakan
jimnastik
seim
belediye
kaban
semt
blge
kampanya
serin
blbl
kar
snav
adr
katedral
sirk
ekirdek
kazak
sisli
evre
ky
soslu
ifti
kymet
sosyal
gemek
da
klozet
srf
gerekletirmek
dk
mahalli
stant
gezmek
dizi
makyaj
elale
grmek
doum gn
merasim
tapnak
gnelenmek
dner
mercimek
tarla
ikna etmek
drst
mesai
ta
iptal olmak
eldiven
metrekare
torun
kamak
msr
tur
karar vermek
etkinlik
mimar
tu
kartopu oynamak
ev plan
mobilya
vaat
katlmak
fal
nehir
vakit
kayak yapmak
faydal
nemli
valiz
krek ekmek
ferah
oul
vize
festival
okyanus
yamurluk
gelenek
deme
yanarda
gsteri
padiah
younluk
gneli
pamuk
yosun
harika
piramit
yresel
hastane
plaj
yurt
boyamak
armak
altrmak
izmek
dalmak
deitirmek
dzenlemek
geirmek
tahmin etmek
takmak
tra olmak
tkenmek
NTE 4
BECERLER
Fkra, masal, efsane
vb. anlama ve
anlatma
Bir diyalou anlama
ve aktarma
DL BLGS
Belirsiz gemi
zaman
Pekitirme sfatlar
Kltme ekleri
Dorudan anlatm
Balalar (hem
hem, ne ne, ya ya)
KELMELER
Masal, fkra, hikye
anlatma kalplar
Sfatlar
51
A. KM NE YAPMI?
HAZIRLIK ALIMASI
1 Sizce dedikodu yapmak nasl bir davrantr?
2 evrenizdeki insanlar dedikodu yapyor mu?
3 En son hangi dedikoduyu duydunuz?
OKUMA
YEN KOMU
Canan: Apartmana yeni bir aile tanm, duydun mu?
Hlya: Hangi daireye tanmlar?
Canan: Aysel Hanmn evinin karsnda bo bir daire vard. Ev sahibi 1,5 yl nce
vefat etmi. Ev sahibinin ocuklar da evi satm.
Hlya: Peki kimler tanm? Nasl bir aileymi?
Canan: Ben fazla bir ey bilmiyorum fakat Aysel Hanmdan duydum, adam emekli
edebiyat retmeniymi. Ei de ev hanmym. ki kzlar varm.
Hlya: Kzlar ka yandaym?
Canan: Yalarn bilmiyorum. Bir tanesi niversite son snfta renciymi. Dieri geen yl hukuk fakltesini bitirmi.
imdi zel bir firmada avukatm.
Hlya: Acaba byk kz ka yandaym? Biliyorsun benim olumun askerlii bitti, evlenmek istiyor.
Canan: Onu bilmiyorum, Aysel Hanma soralm o bilir.
(Telefonla Aysel Hanm ararlar.)
Canan: Aysel Hanm naslsn?
Aysel: yiyim Canancm, sen naslsn?
Canan: Ben de iyiyim. Hlya ile oturuyoruz. Sen de gel bir kahve ielim.
Aysel: Tamam, geliyorum.
52
4A
4 Aadaki sorular metne gre cevaplayalm.
1. Yeni komular hangi daireye tanm?
2. Apartmandaki yeni aile nereden gelmi? Ka kiilik bir aileymi?
3. Apartmandaki yeni komular nasl kiilermi?
4. Hlya Hanm neden yeni komularyla tanmak istiyor?
YA SZ?
Siz dedikodu yapyor musunuz?
DL BLGS
Belirsiz Gemi Zaman (Reported Past Tense)
Belirsiz gemi zaman, baka bir kiiden duyulan, renilen veya sonradan farkna varlan bir olay anlatmak iin kullanlr.
This tense is used to tell an event that is heard, learned or when we become aware of it later.
Olumlu
Olumsuz
Olumlu Soru
Olumsuz Soru
Ben
bakmm
bakmamm
bakm mym
bakmam mym
Sen
bakmsn
bakmamsn
bakm msn
bakmam msn
bakm
bakmam
bakm m
bakmam m
Biz
bakmz
bakmamz
bakm myz
bakmam myz
Siz
bakmsnz
bakmamsnz
bakm msnz
bakmam msnz
Onlar
bakm(lar)
bakmam(lar)
bakm(lar) m
bakmam(lar) m
rnek:
Bahar ark yarmasna katlm.
Annem syledi, ben drt aylkken diim km, doktor buna ok arm.
Boazii Kprsnde kaza olmu, kazada be kii yaralanm.
Telefonumu arkadamn dkknnda unutmuum.
5 Aadaki boluklar rneklerdeki gibi dolduralm.
1. Kar komumuzun evine hrsz gir .
2. Czdanm evde unut........... .
3. O kitab bana al Ahmete al.. .
4. Ders kitabm yanma al.............., okulda fark ettim.
5. Bebek uyu...?
6. Haberlerde duydum. Dn Ankarada deprem ol.. .
7. Ayhan daha nce hi Antalyaya git..?
8. Yanmda hi para yok. nk czdanm evde unut.. .
9. Braya sor bakalm. devini yap.. .
10. Annem syledi. Ben bir yanda yrmeye bala.. .
S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2
53
sim Cmlelerinde Belirsiz Gemi Zaman (Reported Past Tense In Nominal Sentences)
Olumlu
Olumsuz
Olumlu Soru
Olumsuz Soru
Ben
hastaymm
hasta deilmiim
hasta mymm
Sen
hastaymsn
hasta deilmisin
hasta mymsn
hastaym
hasta deilmi
hasta mym
Biz
hastaymz
hasta deilmiiz
hasta mymz
Siz
hastaymsnz
hasta deilmisiniz
hasta mymsnz
Onlar
hastaym(lar)
hasta deilmi(ler)
hasta mym(lar)
rnek:
Anneannem syledi, annem kkken ok yaramazm.
Gke eskiden ok tembel bir renciymi.
Snav yarn deilmi, gelecek hafta perembe gnym.
Hava scak sandm ama ok soukmu.
6 Aadaki boluklar rneklerdeki gibi dolduralm.
1. Serap dnden beri ok hasta .
2. Babam eskiden ok tembel bir renci.. .
3. Ben kkken uslu ................ yaramaz ..................?
4. Anneannem genken nasl bir kadn? Gzel ?
5. O lokantann yemekleri hi lezzetli .. .?
7 Aadaki cmleleri uygun eklerle (-DI, -mI) dolduralm.
1. Dn sabah hava ok souk ve yamurlu................ ama bugn gnlk gnelik.
2. Hava durumunu dinle....... ........? Yarn hava nasl.......?
3. Bugn derse ge kal......... ve retmen bana ok kz........... .
4. Aylin ve ben dn Senemi gr....... ve biraz sohbet et......... . Senem yl nce evlen...... ve geen yl bir kz ol...... .
5. Annemle konutun mu? Akam yemei iin ne yap..........?
6. Kardei syledi. Mehmet dn akam ge gel........... .
7. Dnk toplantda Ahmet Bey ok gzel konu........... .
8. Duydun mu? Dnk toplantda Ahmet Bey ok konu........... .
9. Geen ay evlen........... . Nikha ben de gittim.
10. Aye syledi. Berk geen ay evlen........... .
11. Geen yl byk bir deprem ol........... . Hepimiz ok korktuk.
12. 1509 ylnda stanbulda ok byk bir deprem ol........... .
13. nternetten rendik. Kuzenim niversite snavn kazan........... .
14. ok altm ve niversite snavn kazan........... .
15. Dn koltukta uyu........... . imdi her yerim aryor.
54
4A
8 Aadaki metni belirsiz gemi zaman (-mI) ile tekrar yazalm.
RYA
Nasreddin Hoca bir gn sabah ok erken saatte kalkt ve almaya balad. lene kadar alt.
len karn ackt ve u aacn glgesinde yemeimi yiyeyim. diye dnd. Yemeini yedikten
sonra uykusu geldi. Biraz dinleneyim, sonra alaym. diye dnd ve uykuya dald. Ryasnda
ak sakall bir evliya grd. Evliyann elinde yz altn vard. Altnlar birer birer Nasreddin Hocaya
verdi. Bir, iki, , doksan, doksan bir, doksan dokuz Ama yznc altn vermedi. Nasreddin
Hoca Yznc altn niye vermiyorsun, haydi yznc altn da ver! dedi.
Tam o anda uyand ve ellerine bakt. Elleri bombotu! Nasreddin Hoca tekrar yatt, gzlerini sk
sk kapad ve Tamam doksan dokuz olsun! dedi.
DNLEME
NL OLMADAN NCE...
9 Hangi nl eskiden hangi ii yapm? Metni dinleyelim. Yazalm.
Jim Carrey
...................................
Nicholas Cage
...................................
Julia Roberts
...................................
Madonna
...................................
Ebru Gnde
...................................
brahim Tatlses
...................................
Sezen Aksu
...................................
Tark Akan
...................................
Tarkan
...................................
Walt Disney
...................................
KONUMA
YAZMA
10 Hayatmzdaki en nemli insan anlatalm. O
nasl biri? Neler yapm?
55
B. MASALLAR VE EFSANELER
HAZIRLIK ALIMASI
1 Onlar ne yapmlar? Resimler ile cmleleri eletirelim.
1
Krmz Balkl Kz
2
Alaaddin
3
Ali Baba ve
Krk Haramiler
4
Kelolan
1. Cadnn kpkrmz ve kocaman sihirli elmasn yemi, sonra derin bir uykuya dalm.
2. Kzcaz yal babaannesini ziyarete gitmi ve orada kocaman bir kurtla karlam.
3. Kocaman bir baln karnnda sihirli bir tas bulmu.
4. Sihirli lamba tertemiz olunca, lambann iinden cin km.
5. Yoksul bir adamcazm, hrszlar takip etmi ve onlarn gizli hazinesini bulmu.
6. Gemisiyle pek ok yer gezmi ve maceralar yaam.
5
Pamuk Prenses
(
(
(
(
(
(
6
Denizci Sinbad
)
)
)
)
)
)
OKUMA
KELOLAN VE SHRL TAS
Bir varm, bir yokmu. Kelolan diye yoksul bir ocukcaz varm. Kelolann ok yalca bir annesi
varm. Bir gn Kelolan annesinden izin alm ve balk tutmaya gitmi. le vakti koscaman bir balk
tutmu. Bu, ok gzel bir balkm. Kelolan bal temizlerken baln karnnda bir tas grm.
Kelolan tasa su doldurup bal ykamak istemi. Tasa su doldurmu, suyu baln zerine dkm
fakat tastan su deil sapsar altnlar akm. ocukcaz bu ie ok arm, Bu tas galiba sihirli, hemen
anacma haber vereyim. demi ve eve komu. Tas annesine gstermi. Sonra tasa defalarca su doldurmu ve bu suyu boaltm. Bylece ok fazla altn olmu.
Kelolan bir gn bu altnlarla koskocaman bir saray yaptrm ve o gnden sonra padiah gibi yaamaya balam. Bu hayat Kelolan martm. Kelolann bu durumu annesini ok zm. Annesi oluna
ok nasihat etmi fakat Kelolan yal anacnn szn dinlememi.
Kelolan bir gn daha ok altn olsun diye sihirli tasyla rman kenarna gelmi. Irmaktan defalarca su alm ve ok
fazla altn olmu.
Bu arada tas aniden suya dm. Kelolan tas yakalamak istemi fakat o da suya dm. Kelolan zar zor yzm ve
kyya km. Fakat kyya geldii zaman grm ki altnlar yok! Meer hrszlar Kelolann btn altnn alm. Kelolan
ok zlm nk hem sihirli tas hem de altnlar gitmi. Kelolan annesinin yanna gitmi, ok alam. Annesi, Kelolana
zlme nk o tas aslnda senin deildi, sen o tas buldun. Zaten zenginlik de seni ok martt. Sen o tas ok kolay elde
ettin ve ok mardn, deerini bilmedin. Haydan gelen Huya gider. Belki artk yine eski Kelolan olursun. demi.
Kelolan, annesine hak vermi ve bir daha sihirli tasla ilgili hibir ey sylememi.
56
4B
2 Aadaki sorular metne gre cevaplayalm.
1. Kelolan sihirli tas nasl bulmu?
2. Sihirli tas, Kelolann hayatn nasl deitirmi?
3. Kelolann sihirli tasna ne olmu?
4. Kelolann annesi, oluna ne t vermi?
5. Sizce Haydan gelen Huya gider. ne demek?
YA SZ?
Siz hangi masallar biliyorsunuz?
DL BLGS
Pekitirme Sfatlar
Sfatlarn anlamlarn glendirmek iin, sfatlardan nce m, p, r, s seslerinden biri getirilir.
To strengthen the meaning of the adjectives, we put one of m, p, r, s letters before adjective.
kpkrmz
bombo
koskoca
arabuk
ipince
bembeyaz
masmavi
tertemiz
sapsar
yemyeil
dosdoru
perperian
kapkaranlk
smscak
mosmor
sersefil
taptaze
bambaka
besbelli
upuzun
smsk
tastamam
kpksa
dmdz
pespembe
kupkuru
simsiyah
yusyuvarlak
capcanl
bsbtn
dopdolu
kskvrak
dapdar
koskocaman
rnek:
Ayenin kpksa salar var.
Yemyeil ormanda piknik yaptk.
Buradan dosdoru gidin, okul sa tarafta.
devlerimi arabuk yaptm.
Dn gece kar yam, imdi her yer bembeyaz.
S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2
57
tertemiz
dapdar
arabuk
masmavi
taptaze
upuzun
Biz imdiye kadar her yl tatilde annemlerin yazlna gittik. Bu yaz tatilde .........
bir yere gitmek istedik ve Bozcaadaya gitmeye karar verdik. Bozcaadada kk bir pansiyonda kaldk. Odamz kkt fakat . Her sabah . sokaklardan getik ve sahile gittik. . denizde yzdk. Denizde yzdkten sonra karnmz ackt,
seyyar satclardan . meyveler aldk, hepsi ok lezzetliydi. Tatile kmadan nce
nmzde . bir hafta var. diye dndk fakat bir hafta . geti ve tatil
bitti. Biz de evimize dndk. Fakat aklmz Bozcaadada kald.
Kltme Ekleri
Bir varln kk olduunu anlatmak iin szcn nne kk, ufak, minik gibi niteleyici sfatlar getirilir. Trkede
ou kez bu niteleyici sfatlarn anlam bir ek (-CIk, -CA, -CAIz) ile de karlanabilir.
To tell the object is little, we use some adjectives like kk, ufak, minik before nouns. Furthermore, we often use
the suffexes (-ck, -ca, -caz) to give the same meaning.
-CIk
Bu ek, eklendii sfat veya zarfn anlamn kltr ve sevgi anlam katar.
The affix, when used with an adjective or an adverb, narrows the meaning and gives the meaning of love.
rnek:
Ufack, kutu gibi bir evleri vard ama ok mutluydular. (ufak ufack: ok ufak)
Anneciim, babacm sizleri ok zledim. (sevgi)
Zavall kedicik, ok hasta. (acma)
-CA
Bu ek, eklendii sfat veya zarfn anlamn glendirir ya da zayflatr.
This suffex whether strenghtens or weakens the meaning of adjectives or adverbs.
rnek:
Aysun uzunca boylu, gzel bir kz.
Belini incitmemek iin koltuktan yavaa kalkman lazm. (ok yava)
-cAIz
Bu ek eklendii szce sevgi, acma, zavalllk, efkat anlam katar.
This suffix can be used for affection, misery, and pity meanings.
rnek:
Zavall kzcaz hem okuyor hem alyor. (acma)
ok iyi bir adamcaz, herkese yardm ediyor. (sevgi)
58
4B
4 Aadaki boluklar rneklerdeki gibi dolduralm.
1. Zavall kadn.. ok hastayd.
2. Kuafre sam biraz. kes dedim fakat o sam ksa kesti!
3. Kapalardaki dkknlar kk fakat kiralar ok pahal.
4. Kumpir iin byk. 3 tane patates almak istiyorum.
6. ok dm! Scak.. bir ay imek istiyorum.
7. Bebek uyuyor, odaya sessiz. gir.
8. Zavall kz.. sabahtan akama kadar alyor.
DNLEME
BR STANBUL EFSANES
5 Metni dinleyelim. Aadaki cmleler doru ise D yanl ise Y yazalm.
1. Eskiden yeryznde cinler yokmu.
( )
( )
( )
( )
( )
( )
YAZMA
6 Aadaki masal tamamlayalm.
Bir varm bir yokmu. ok uzak bir lkede bir padiah varm. Bu padiahn ok gzel bir
kz varm. Bu kz perilerden daha gzel, meleklerden daha tatlym. Kz bir gn alam,
masmavi gkyz de onunla beraber alam; kz dier gn glm, gkyz onunla beraber
glm. Bu kzn gzelliini herkes biliyormu ve lkedeki herkes ona km. Zengin, fakir
herkes onunla evlenmek istiyormu.
Babas kzn ok seviyormu. Onu mutlu etmek iin her eyi yapyormu. Fakat kz hi mutlu deilmi. nk .....................................................................................................................
....................................................................................................................................................
.....
KONUMA
7 ehrimizle ilgili bir efsane anlatalm.
59
C. FIKRALAR
HAZIRLIK ALIMASI
1 Sizin lkenizde komik ve nl insanlar var m?
2 Nasreddin Hocay tanyor musunuz?
OKUMA
EEN SZ
Bir gn Nasreddin Hocann bir komusu Hocann kapsn alm. Nasreddin
Hoca Merhaba komu. Naslsn, iyi misin? diye sormu. Komusu Saol Hocam, iyiyim. diye cevap vermi ve Hocam, senden bir ey rica edeceim, kasabaya gitmem lazm, eeini iki saat iin bana verir misin? diye sormu. Nasreddin Hoca eeini komusuna vermek istememi ve Ah komucuum, eek evde
deil. diye cevap vermi. Tam bu srada eek ieriden uzun uzun anrm. Eein
sesini duyan komu Hocam, peki bu ses ne? Eek evde ama sen bana yok mu
diyorsun? diye sormu. Nasreddin Hoca komusuna kzm ve Ayp komu, ok
ayp! Benim szme inanmyorsun. Eein szne mi inanyorsun? diye cevap
vermi.
3 Aadaki sorular metne gre cevaplayalm.
1. Nasreddin Hocann komusu neden Nasreddin Hocann eeini istemi?
2. Nasreddin Hoca komuya ne cevap vermi?
3. Nasreddin Hocann komusu neden Nasreddin Hocaya inanmam?
4. Nasreddin Hoca komusuna neden kzm?
YA SZ?
Siz hangi fkralar biliyorsunuz? Anlatalm.
60
4C
DL BLGS
Dorudan Anlatim (Direct Speech)
Genellikle dorudan anlatmda kullanlan diye, bamsz iki sz grubunu birbirine balar.
Diye is generally used in direct speech to connect two differerent utterances.
rnek:
Martin, Susannaya Yarn snav var m? diye sordu.
Susanna, Martine Hayr, yarn snav yok. Snav gelecek hafta olacak. diye cevap verdi.
ebnem, pastacya Meyveli pasta var m? diye sordu.
Pastac, ebneme Meyveli pasta var. diye cevap verdi.
ebnem, pastacya 12 kiilik meyveli pasta ne kadar? diye sordu.
Pastac, ebneme Otuz iki lira. diye cevap verdi.
4 Aadaki boluklar rneklerdeki gibi dolduralm.
diye sormu
diye barm
diye dnm
diye cevap vermi
diye dnm
diye seslenmi
diye dnm
Bir gn kk bir kei srsnden ayr otlamaya gitmi. Hain kurt da zavall hayvan hemen
grm ve Heh, ite azma layk bir lokma. Yaasn! . . Kk kei, hain
kurdu grm ve kamak istemi fakat kurttan kurtulamam. Kendisine doru yaklaan hain
kurda Ne yapalm, demek kaderimizde sana yem olmak varm kurt. .
Kurt, kk keiye Son bir istein var m? . Kk kei Madem lm
kapya geldi, bari bana biraz kaval al da neeleneyim, mutlu leyim.
. Kurt, Son istei zavallnn, bir kaval bulaym da alaym. . Bir kaval
bulmu ve almaya balam. Kurt alm, kk kei oynam.
Bu arada uzaktaki kpekler kavaln sesini duymular. Koa koa kurdun yanna gelmiler ve kurdu kovalamlar. Kurt
keinin onu kandrdn anlam ve Kei bana oyun oynad. .
5 Aadaki boluklar diye ile dolduralm.
1. Mert bana Nereye gidiyorsun? ............................. .
Ben ona Eve gidiyorum. ............................. .
2. Ben ona Neden beni aramyorsun? ............................. .
O bana nk ok iim var. ............................. .
3. Anneme Bu akam yemekte ne var? ............................. .
Annem bana Tavuk ve pilav yaptm. ............................. .
4. Ne dnyorsun?
Ne zaman Ankaraya gideceim. ............................. .
5. Neye bakyorsunuz?
Evde yemek var m? ............................. .
6. Niin kzdn?
Bana yalan syledin. ............................. .
S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2
61
Balalar (Conjunctions)
Hem . hem (de) (Both and)
Hem hem (de) balac, ayn grevde olan kelimeleri ya da cmleleri birliktelik, eitlik ya da kartlk anlamlaryla
birbirine balar.
This conjunction connects words or sentences that have same function in the meaning of being together, equality, contrast.
rnek:
Asl yaz tatilinde hem Antalyaya hem (de) zmire gitmi.
Genlik yllarmda hem okudum hem (de) altm.
Hem rejim yapyorsun hem (de) her gn tatl yiyorsun.
Ne . ne (de) (neither nor)
Ayn grevde olan eleri olumsuzluk ilikisiyle birbirine balar. Ancak, bulunduklar cmlenin yklemi, yap
bakmndan olumludur.
This conjunction connects words or sentences that have same function in a negative relationship. But the main verb is
positive.
rnek:
Ne derslere geliyorsun ne (de) devlerini yapyorsun. (Derslere gelmiyorsun ve devlerini yapmyorsun.)
Tatile kmak iin ne paramz ne de zamanmz var. (Tatile kmak iin paramz ve zamanmz yok.)
Mehmet ne ekmek yiyor ne (de) tatl, o rejim yapyor. (Mehmet ekmek ve tatl yemiyor nk o rejim yapyor.)
Gnl ne kahve ister ne kahvehane; gnl sohbet ister, kahve bahane.
Ya .. ya (da) (either or)
Ayn grevde olan kelimeleri ya da cmleleri, sunulan eylerden birini seme, tercih etme ilgisiyle birbirine balar.
This conjunction connects words or sentences that have same function to prefer one of them.
rnek:
Her eyi ben yapyorum, sen de ya temizlik ya (da) t yap.
Uaktan indikten sonra ya ara ya (da) mesaj gnder.
Trafik ok youn, Kadkye ya metrobsle gel ya (da) vapurla.
Ya bu deveyi gdeceksin ya bu diyardan gideceksin.
6 Aadaki boluklar rneklerdeki gibi dolduralm.
1. .. hava ok souk yorum diyorsun incecik giyiniyorsun!
2. Yolda okumak iin .. gazete dergi almak istiyorum.
3. .. krmz ayakkaby .. siyah ayakkaby ok beendim.
4. Yanmda ok fazla para yok, . krmz ayakkaby .. siyah ayakkaby alacam.
5. . rejim yapyorsun patates kzartmas yiyorsun!
6. . derdini anlatyorsun insanlardan yardm istiyorsun.
7. Eskiden . evi vard . arabas ama imdi ok zengin.
8. Metin .. sigara iki iiyor.
9. Bugn Derya ile .. gezdik .. alveri yaptk. ok gzel bir gnd.
10. Nilgn .. kitap .. gazete okuyor. Dnyadan haberi yok.
62
4C
DNLEME
RYALAR
7 Sk sk rya gryor musunuz? Ryalarnz hatrlyor musunuz?
8 Aadaki ryalarn tabirlerini tahmin edelim, eletirelim.
1. Ryamda denizin ortasndaymm.
a. Hrsz, kt insan
b. Para
c. Evlilik
yaayacam.
mym?
ne renk grdn?
KONUMA
YAZMA
11 stanbulda yaadmz komik bir olay fkra
eklinde yazalm.
63
KLTRDEN KLTRE
EFSANELER
Gelin Kayas
Ava sahilinde insan eklinde beyaz bir kaya vardr. Bu kayann ad Gelin Kayasdr. Efsaneye gre ok uzun yllar nce, Ava mehur deilmi, kk bir balk kyym. Bu kyde
18 yanda ok gzel bir kz varm. Bu kzn balk bir nianls varm. Gen kz ve nianlsnn
evlenecekleri gnn sabah delikanl balk tutmak iin denize gitmi. Aniden ok kt bir frtna km. Delikanlnn balk teknesi frtnada batm ve delikanl da denizde boulmu. Gen
kz dne kadar nianlsn beklemi fakat nianls gelmemi. Gen gelin kayalklarn zerinde
gnlerce, haftalarca nianlsn beklemi fakat kimse gelmemi. Bir gn Allaha Allahm! Ya
beni taa evir ya da sevgilimi geri getir! diye dua etmi. Allah kzn duasn kabul etmi ve kz
taa evirmi.
Ta Olan Kadn
Korenin bir kynde ok fakir bir kar koca varm. Birbirlerini ok seviyorlarm. Bu kar
kocann ok kk bir tarlalar varm. Orada kendileri iin sebze yetitiriyorlarm. Bir yl kye
hi yamur yamam. O yl kyde ktlk olmu ve herkes yiyecek almak iin komu kylere gitmi. Onlar bazen iki hafta bazen bir ay sonra gelmiler. Bir gn bu kar kocann btn yiyecei
bitmi. Adam yiyecek almak iin komu kye gitmek istemi. Kadn kocasndan ayrlmak istememi, ok zlm ama baka are yokmu. Kocasn yolcu etmi. Adam yiyecekleri alm.
Kadn iki hafta kocasn beklemi. Kocasnn btn arkadalar evlerine dnm ama kocas
dnmemi. Evde ok az yiyecek varm. Kadn, yiyecekleri kocas iin saklam ve hibir ey
yememi. Her gn kyn en yksek tepesine km ve kocasn beklemi ama kocas gelmemi. Kadn kocasn haftalarca
beklemi ama kocas gelmemi. Bugn o tepenin zerinde insan eklinde bir ta vardr. Efsaneye gre kadn kocasn beklerken ta olmu.
Aadaki sorular metinlere gre cevaplayalm.
1. Avadaki kzn nianls ne i yapyormu?
2. Avadaki kz neden taa dnm?
3. Koredeki kadnn kocas neden baka kye gitmi?
4. Koredeki kadn neden taa dnm?
5. Sizce bu iki efsanedeki ortak nokta nedir?
SINIF DL
rneklere bakalm. Alt izili cmle ve kelimelerin adn renelim.
Btn renciler devlerini yapm.
Onun babas emekli retmenmi.
Boazn masmavi sular herkesi kendine hayran brakyor.
Hem kel hem fodul!
Ya hep ya hi!
Bu ne perhiz bu ne lahana turusu!
64
1A
ELENELM RENELM
Bu oyunu oynamak iin nce kda aadaki gibi bir tablo izelim. Sonra bu kd izgilerinden katlayalm. Sadece
Kim? blm ak kalsn. Oraya birinin adn yazalm ve kd yanmzdaki arkadamza verelim. O da Kiminle?
blmne baka birinin adn yazsn ve dier arkadamza versin. Bu ekilde herkes srayla Ne zaman?, Nerede? ve
Ne yapm? blmlerine zaman, yer vb. yazsn. En son kda Ne yapm? yazan arkadamz kd tamamen asn
ve yksek sesle bize cmleyi okusun. yi elenceler!
Kim?
Kiminle?
Ne zaman?
Nerede?
Ne yapm?
NELER RENDK?
1. Aadaki boluklar uygun eklerle dolduralm.
1. Ahmet.......... karde... sen........ ayn okul............... .
2. Annem syledi, ben bir yanda yr................ .
3. Otobste uyu..........., bu yzden duran ge.............. .
4. Babam genken byk skntlar ........... .
2. Aadaki boluklar uygun pekitirme sfatlaryla
dolduralm.
1. Adam ok utand, ............... oldu.
2. u kzn ok gzel ................. salar var.
3. Aal, ...................... bir yoldan getik ve nihayet
.................... denize ulatk.
4. Baharda, Bykadada ..................... imenlerin zerinde piknik yapmak istiyorum.
3. Aadaki cmleleri uygun balalarla tamamlayalm.
1. .............. almyorsun ........... Kt not aldm. diye
yaknyorsun.
2. Dardaki hava .............. souk ........... scak.
3. u dkkanda ........... ucuz ............. kaliteli ayakkablar
satlyor.
4. Takma ................ beni .................. onu alacak.
5. Bence ...... kpe ....... da kolye tak, ...... kpe ....... kolyeyle assolist gibi olmusun.
6. Aylardr ........ aryor ........ e-posta yazyor, beni iyice
unuttu.
Z DEERLENDRME
Bunlar Trkede yapabilir misiniz? Her cmle iin kendinize bir puan veriniz.
1: Yapamam, 2: Biraz yapabilirim, 3: Yapabilirim, 4: yi yapabilirim, 5: ok iyi
yapabilirim.
65
65
KELME LSTES
SMLER
FLLER
ambulans
tas
alay etmek
asansr
tembel
anrmak
bilmece
tepe
cankurtaran
tezghtar
boulmak
cin
uslu
deve
vestiyer
diyar
veteriner
fkrmak
efsane
yaramaz
incitmek
evliya
yem
oda tutmak
fakir
ynetmen
armak
fkra
frtna
hayran
bozulmak
fethetmek
martmak
yetitirmek
inaat
ii
itfaiyeci
kasaba
kasiyer
kaval
ktlk
konfeksiyon
kek
macera
merdiven
metrobs
mimar
mteri
nianl
lmsz
lmszlk
padiah
pansiyon
santral grevlisi
sebze
sedefkr
sihirli
sr
tarla
66
NTE 5
BECERLER
Hobileri ve alkanlklar
anlatma
Rica etme
zet karma
Tahminde bulunma
DL BLGS
Geni zaman
Rica etme
DIr eki
KELMELER
Doa olaylar
Bilimsel gerekler
Alkanlklar
Kitap ve film trleri
NE OLUR NE OLMAZ
67
A. DOA OLAYLARI
HAZIRLIK ALIMASI
1 Hangi doa olaylarn biliyorsunuz? Syleyelim.
2 Aadaki doa olaylarn resimlerle eletirelim. Bunlardan hangilerini grdnz veya yaadnz? Anlatalm.
deprem ( )
frtna ( )
68
kuraklk ( )
sel ( )
yamur ( )
tsunami ( )
volkanik patlama ( )
dolu ( )
yldrm ( )
5A
OKUMA
DOA OLAYLARI
Gne tutulmas
En ilgin doa olaylarndan biri gne tutulmasdr. Gne tutulmas Ayn hareketi srasnda meydana gelir. Ay, Gne ile
Dnya arasna girer ve gnein Dnyaya gelmez. Dnya karanlk olur. Bu gne tutulmasdr.
Gkkua
Doadaki en gzel manzaralardan biri gkkuadr. Bu olay meteorolojik bir olaydr. Gkkuanda yedi renk bulunur. Bu
renkler; krmz, turuncu, sar, yeil, mavi, lacivert ve mordur.
Yldrm
Gkyz ile yer arasndaki elektriktir. Bulutlar birbirlerine srtnr ve elektrik enerjisi meydana gelir. Bu elektrik enerjisi
hzla topraa iner ve yldrm oluur.
Kar
Kar, bir ya eididir. Bulutlarn ierisindeki su damlacklar souk havayla karlar ve donar. Bu damlacklar birbirlerine
yapr ve byr. Bylece kar taneleri oluur. ok sayda kar tanesi eidi vardr. Ama hepsi alt kelidir. Kar tanelerinin
ekilleri birbirinin tpa tp ayns deildir.
Rzgr
Rzgr, atmosferdeki havann dikey ve yatay hareketi sonucu oluur. Hava snr ve ykselmeye balar. Hzl bir ekilde
hareket eder. Yeryzndeki dier nesnelere arpar ve rzgr oluur. Rzgr, hzna gre frtna, hortum gibi isimler alr.
Yer ekimi
Yer ekimi yeryzndeki cisimleri yere doru eker. Havadaki her cisim yere der. Yer ekimini ngiliz bilim adam
Isaac Newton bulmutur. Newton bir elma aacnn altnda otururken kafasna bir elma der. Newton bunu dnr,
aratrmalar yapar ve yer ekimini bulur.
Deprem
Depremler, yerkabuundaki fay ad verilen krklarda meydana gelir. Faylar hareket eder ve yer deitirir. Bunun sonucunda yer sallanr ve deprem oluur.
Sel
Sel, ani ve byk su akntsdr. ok yamur yaar ve sular taar. Toprak, su altnda kalr. Bylece sel meydana gelir.
Dalk yerlere kar yaar ve birikir. Bu kar hzla hareket eder ve aaya doru kayar. Bunun sonucunda oluur.
69
YA SZ?
Sizin lkenizde en ok hangi doa olay meydana gelir?
DL BLGS
Geni Zaman (Simple Present Tense)
Alkanlk durumunda ya da sk sk yaplan bir ii, genel ya da gereklikleri herkese kabul edilen durumlar, bir eyi yapmaya istekli ve hazr oluu anlatmak iin, bazen de gelecek zaman anlamnda kullanlr.
The form is used to express a habitual, permanent or repeated action, for a general statement for which no particular
time is thought, to indicate the generaly accepted truths, to state the willingnes or readiness to do something, sometimes
to show a future action.
bil-ir
ol-ur
70
bul-ur
l-r
dur-ur
san-r
gel-ir
var-r
gr-r
ver-ir
kal-r
vur-ur
5A
Olumlu
Olumsuz
Olumlu Soru
Olumsuz Soru
Ben
konuurum
konumam
konuur muyum
konumaz mym
Sen
konuursun
konumazsn
konuur musun
konumaz msn
konuur
konumaz
konuur mu
konumaz m
Biz
konuuruz
konumayz
konuur muyuz
konumaz myz
Siz
konuursunuz
konumazsnz
konuur musunuz
konumaz msnz
Onlar
konuur(lar)
konumaz(lar)
konuur(lar) m
konumaz(lar) m
rnek:
Ben her zaman spor yaparm.
Ahmet asla sigara imez.
DNLEME
KLMLER
7 Metni dinleyelim ve boluklar dolduralm.
TAYLAND
Tayland scak ve . Hazirandan ekime kadar tropik yamurlar .. . Kasm-ubat serin geer. Mart, nisan, mays
aylar ok scak .. . nsanlar .. ince ve yazlk kyafetler .. .
MOOLSTAN
Moolistan az ya . Yazn ok scak, kn ok souk olur. Kn nehirler ve gller . Moolistanda .. ve
toz . .
NORVE
Norve ok .. . Norvete ok kar . . K mevsimi .. .
TRKYE
Trkiyede drt mevsim .. . Trkiyenin taraf denizlerle . . Trkiyenin orta ve dou blgesi k aylarnda
ok souk, yaz aylarnda ok scak .. . Dier blgelerinde bir iklim .. .
MAL
Mali ok scaktr. Malide yamur az . .. zaman kar . . .. bir iklimi vardr. Malide bir l vardr
ve buraya yamur .
KONUMA
YAZMA
8 Sizin lkenizin iklimi nasl? Yazalm.
71
B. ALIKANLIKLAR VE RCALAR
-Kitap okurum.
-Evet, giderim.
-ay ierim.
-Evet, tabi.
HAZIRLIK ALIMASI
1 lgin alkanlklarnz var m?
2 Hobileriniz nelerdir?
OKUMA
ALIKANLIKLARIMIZ VE HOBLERMZ
Her insann iyi ve kt alkanlklar vardr. Alkanlklar brakmak veya deitirmek kolay deildir. Sigara, kt bir alkanlktr. nsanlar sigaraya alr ve daha sonra sigaray brakmak, onlar iin ok zor olur. Baz insanlar ise salk konusunda ok
hassastr. Byleleri, her sabah spor yapar ve salkl beslenirler. Zararl yiyecek ve ieceklerden uzak dururlar. Sebze ve meyve
yerler. Kalorili yiyecekler yemezler. Bo zamanlarnda hobileriyle urarlar. nsanlarn farkl zevkleri ve hobileri bulunur. Baz
insanlar bo zamanlarnda balk tutar, bazlar fotoraf makinesini yanndan ayrmaz. Her zaman fotoraf eker. Bazlar ise
balk tutar. Bu kiiler yaz-k dinlemez, her zaman balk tutar. Bazlar da koleksiyon yapar. Pul ya da para koleksiyonu yapar.
Pul ya da paralar arar, bulur, alr ve koleksiyonuna katar. Her hobinin zor ve kolay ynleri vardr. Mesela daclk ve model
uak yapmak zor hobilerdir.
Benim hobim ta toplamak. Ben farkl, renkli talar toplarm. Genellikle hafta sonlar ve uzun tatillerde ta toplamaya
giderim. Dalarda, deniz kenarnda, ormanlarda yrrm ve ta toplarm. Talar eve getiririm ve onlarla ilgili kk bir aratrma yaparm. Daha sonra talar trlerine gre ayrrm ve kutulara koyarm. Ta toplamak da kolay bir hobi deil ama zevkli.
3 Aadaki cmleler doru ise D yanl ise Y yazalm.
(
(
(
(
(
)
)
)
)
)
YA SZ?
Sizin olumlu ve olumsuz alkanlklarnz nelerdir?
72
5B
DL BLGS
Rica Etme (To request)
Geni zamann soru ekli, rica anlamnda kullanlr.
The question form of the simple present tense is used to mean a request.
rnek:
Masay siler misin? Silerim.
Pencereyi aar msn? Tabii.
Bu kitaplar Fatihe verir misin? Evet, veririm.
antam tutar msn?
for Bey ltfen beni durakta indirir misiniz?
Bebek uyuyor. Mziin sesini biraz ksar msn?
5 Aadaki boluklar rneklerdeki gibi dolduralm.
1. u kalemi ver ?
2. Lambay a.. .?
3. Bu akam yemei sen piir.. .?
4. ok hastaym. Doktoru ara.. .?
5. Bebek alyor. Sen bak.. .?
6. Televizyonu kapat.. .?
7. ok iim var. Bana yardm et.. .?
8. Ben yemek yapyorum. Sen de sofray hazrla.. .?
9. Benimle alverie gel.. .?
10. Kahve imek istiyorum. Bana kahve getir.. .?
6 Aadaki kelimeleri kullanalm ve diyaloglardaki boluklar dolduralm.
bilmek
tekrarlamak
vermek
bakmak
okumak
uzatmak
sylemek
73
DNLEME
7 Aadaki diyaloglar dinleyelim. Boluklar dolduralm.
AFFEDERSNZ
MANAVDA
Semra Hanm: ki kilo domates . .?
Manav: Hemen tartyorum Buyurun. Biber . ?
Semra Hanm: Hayr ama elma istiyorum. Bir kilo da elma . ..?
Manav: Tabii. Baka bir ey ..?
Semra Hanm: Sa olun. Hayrl iler.
SOKAKTA
htiyar: Delikanl ? Bu paketler ok ar; benim iin biraz . .? Evim urada.
Gen: Tabi amca, tarm.
htiyar: Saol evladm. te geldik. Benim gzlerim iyi grmyor. Rica etsem kapy .. ..? Anahtarlar burada.
Gen: te, tamam.
htiyar: ok teekkr ederim evladm.
POSTACI
Leman Hanm: Kim o?
Postac: Postac! Kapy .. .?
Postac: Merhaba. Leman Yldz siz misiniz?
Leman Hanm: Evet.
Postac: Bir paketiniz var. uray .. .?
Postac: Buyurun, paketiniz.
Leman Hanm: Teekkr ederim.
BANKADA
Taner: Merhaba. Banka kart almak istiyorum.
Bana yardmc . .?
Gie Memuru: Tabii, oturun ltfen.
u formu ?
Gie Memuru: Evet, tamam. Ama doum tarihinizi yazmamsnz.
Buraya doum tarihinizi .. ?
Gie Memuru: Teekkrler.
KONUMA
YAZMA
8 Aadaki durumlardan birini seelim. Rica cmleleri
ieren bir diyalog yazalm.
kafede
maazada
otelde
doktorda
74
5C
C. ZETLER
HAZIRLIK ALIMASI
1 Kitap okur musunuz?
2 lkenizde hangi yazar mehurdur?
3 Aadaki yazarlarla kitaplar eletirelim.
1. Yaar Kemal
2. Shakespeare
3. Balzac
4. Orhan Pamuk
5. Dostoyevski
a. Su ve Ceza
b. nce Memed
c. Goriot Baba
. Hamlet
d. Masumiyet Mzesi
OKUMA
ALIKUU
Feride stanbulda doar. Kk yata anne ve babasn kaybeder. Ferideyi teyzesi bytr. Feride Fransz yatl okulunda
okur. Yaramazlklar yznden arkadalar ona alkuu adn takarlar.
Feride, yaz tatillerini teyzesinin kknde geirir. Teyzesinin yakkl olu Kmran ile birbirlerini severler ve nianlanrlar. Bir kadn dn gn Ferideye bir mektup getirir. Mektupta Kmrann sviredeyken Mnevver adnda hasta bir kzla
ilikisi olduu yazar. Feride mektubu okur, her eyi renir, Kmran brakr ve kaar. Feride, Anadolunun eitli yerlerinde
retmenlik yapar. Gzellii bana bela olur. eitli dedikodular kar. Doktor Hayrullah Bey ile tanr. Hayrullah Bey Ferideyi kz gibi korur. Halkn dedikodusu zerine onunla kt zerinde evlenir. Fakat aralarnda sadece baba kz ilikisi
vardr. Feride, retmenlie balar. O sralar bir gnlk tutar, o zaman her eyi bu deftere yazar. Hayrullah Bey bu defteri
bulur, okur ve saklar. Hayrullah Bey hastalanr. Ferideye Ben ldkten sonra teyzenin yanna git ve bu mektubu Kmrana
teslim et. der. Hayrullah Beyin lmnden sonra Feride teyzesinin evine gider, zarf Kmrana verir. Zarfn iinde Hayrullah
Beyin bir mektubu ile Feridenin gnl vardr. Hayrullah Bey, Kmrana Ferideyi bir daha brakma. diye syler. Kmran
mektubu ve Feridenin gnln sabaha kadar okur, her eyi renir. Artk Ferideyi brakmaz, evlenirler.
4 Aadaki sorular metne gre cevaplayalm.
(
(
(
(
(
)
)
)
)
)
YA SZ?
En son hangi kitab okudunuz? Tr neydi?
S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2
75
DL BLGS
-DIr Eki
Belirsiz gemi zaman, imdiki zaman ve gelecek zaman ile kullanlarak cmlenin anlamn pekitirmek iin kullanr.
Ayrca cmleye tahmin anlam katar.
Bu ek yazl dilde, zellikle resm metinler ile ders kitab, ansiklopedi gibi bilgi verme amal metinlerde deimez
dorular anlatmak iin ska kullanlr.
These tenses is used together with the continuous and future tenses to reinforce the meaning of the sentence. Also, adds
the meaning of prediction to the sentence. In this affix-written language, especially both formal texts and coursebooks
are frequently used to present the unchangeable truths as shared via texts such as encyclopedia to inform.
(I)yor
isim + mI
+ DIr
(y)AcAk
rnek:
Ali imdi evde uyuyordur.
Sempozyum 24 Ekimde yaplacaktr.
76
5C
8 Aadaki resimlere bakalm, sorular cevaplayalm.
Ad nedir?
Nerelidir?
Nerede domutur?
imdi neler yapyordur?
Ne i yapyordur?
Sizce on sene sonra neler yapacaktr?
DNLEME
9 Aadaki film zetini dinleyelim. Yanllar dzeltelim.
HOKKABAZ
skender ve Maradona ok yeni iki arkadatr. skender sihirbazlk yapar ve insanlar ona inanr. Annesi de skendere inanr.
skender kendisine gvenmez ve kendisini ok baarl bulmaz. Bu konuda ona tek dostu Maradona inanr. skender ve Maradona Ankaray acilen terk ederler. skenderin babas da onlara gider. Seyahat srasnda balarndan kt gnler geer.
YAZMA
10 En son hangi filmi izlediniz? zetini yazalm.
oyuncular
ynetmen
konu
tr
KONUMA
11 Film izlemeyi sever misiniz? En ok hangi tr filmleri izlersiniz? Aadaki film trlerine bakalm. Syleyelim.
animasyon
bilim kurgu
romantik
macera
belgesel
komedi
korku
polisiye
S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2
77
KLTRDEN KLTRE
GELENEKSEL OYUNLAR
Karagz ve Hacivat
Karagz, Trkiyedeki eski ve nemli bir glge oyunudur. nsanlar elenmek iin Karagz oyununa
giderler. Bu oyunda kuklac kuklalar bir perdede oynatr. nsanlar kuklalar deriden yaparlar ve boyarlar. Bir kii perdenin arkasnda kuklalar oynatr. Bu kiinin ad Hayalidir. Hayali; kuklalara ubuk
takar, onlar oynatr ve konuturur. Ayn zamanda oyun srasnda arklar syler. nsanlar ise bunu
izlerler ve elenirler.
Longdong
Longdong, inin geleneksel glge oyunudur. nsanlar bu oyunun kuklalarn deriden yaparlar. Derilerin zerine motifler izerler ve boyarlar. Bu oyun srasnda arklar sylerler. arklar bazen yksek
sesle, bazen alak sesle sylerler.
Bunraku
Bunraku Japon kukla sanatdr. Bunraku kuklalar byk olur. kuklac kuklalar oynatr. Kuklaclar
oyunda genellikle geleneksel Japon hikyeleri anlatrlar. Kuklac, siyah bir elbise giyer ve perdenin
arkasna saklanmaz.
ELENELM RENELM
SINIF DL
Noktalama aretleri
a. Nokta (.)
: Arkadalarm beni ok sever.
b. Virgl (,)
: Eve Ali, Aye ve Ahmet geldi.
c. Soru iareti (?) : stanbul niversitesi nerede?
. nlem iareti (!) : Yaasn! Tatile gidiyoruz.
d. Kesme areti () : Trkiyeye bir ay nce geldim.
78
1A
NELER RENDK?
1. Metni okuyalm ve boluklar geni zamanla dolduralm.
Aydan stanbulda yayor. O bir mimar. Aydan hafta ii her gn ie git, hafta sonlar ise git . Genellikle saat
11:00de kalk, giyin ve dar k . Kahvaltsn darda yap . Kahvaltdan sonra gazete oku . Daha sonra biraz yr . O denizi ok sev . Bazen denize git , balk tut . Bazen de konsere git . Aydan ou zaman klasik
Trk mzii dinle . Mnir Nurettini dinlemeyi ok sev . Pazar gnleri dar k , evde otur . Aydann para
koleksiyonu var. Eski para biriktir . Pazar gnleri de genellikle para koleksiyonunu dzenle .
2. Aadaki cmleleri dzeltelim. Geni zaman ile
yeniden yazalm.
1. Ben her zaman spor yaptm.
2. Bebekler genellikle alyor.
3. O, geceleri asla dar kmam.
4. Biz ara sra tiyatroya gittik.
5. Mark hibir zaman futbol oynamyor.
6. Onlar hafta sonlar deniz kenarna gitmi.
7. O her gn 5 saat alm.
8. Sen dondurmay ok sevdin.
3. Aadakileri eletirelim.
1. ofr, araba
a. srer.
2. Berber, sa
b. satar.
3. p, p
c. datr.
. keser.
5. Postac, mektup
d. yapar.
6. A, yemek
e. toplar.
7. arkc, ark
f. syler.
Z DEERLENDRME
Bunlar Trkede yapabilir misiniz? Her cmle iin kendinize bir puan veriniz.
1: Yapamam, 2: Biraz yapabilirim, 3: Yapabilirim, 4: yi yapabilirim, 5: ok iyi
yapabilirim.
3. Tahminlerde bulunabilirim.
79
KELME LSTES
SMLER
80
afi
gnlk
tamirci
armak
alan
hobi
teslim
tartmak
alkanlk
hokkabaz
toz
tamak
animasyon
hortum
toz frtnas
tamak
lman
tropik yamur
yamak
atmosfer
ihtimal
tsunami
yapmak
banka kart
iklim
tr
belgesel
iskele
vazo
biber
karanlk
volkanik patlama
bilim kurgu
krk
yamur
bilimsel gerek
kilo
yatay
bulmaca
klasik
yatl okul
bulut
koleksiyon
yazlk kyafet
cisim
komedi
yer ekimi
korku
yer kabuu
kk
yldrm
damlack
kum
yresel
dedikodu
kum frtnas
ziyaret
delikanl
kurak
beslenmek
kuraklk
deprem
manav
dikey
manzara
doa
meteorolojik
doa olay
mze
dolu
nehir
dnya
nem
elektrik enerjisi
le yemei
etraf
zet
fay
polisiye
frn
postac
form
romantik
genilik
rzgr
gie memuru
sel
gkkua
serin
gkyz
sihirbaz
gl
sopa
gne
arkc
FLLER
batmak
biriktirmek
arpmak
datmak
dizilmek
donmak
fralamak
horlamak
imzalamak
iyilemek
karlamak
kaynamak
ksmek
nianlanmak
piirmek
sallanmak
sndrmek
srtnmek
NTE 6
BECERLER
Yeteneklerini syleme
Rica etme
Teklif etme
Tahmin etme
DL BLGS
Yeterlilik fiili
Yeterlilik fiili
fonksiyonlar
Zarf-fiiller
(-(y)Ip, -mAdAn)
KELMELER
Yetenekler
lanlar
NELER YAPABLRSNZ?
81
A. YETENEKLER
koabilirim, gitmeyebilirim,
alabilir misin, konuamaz msn
HAZIRLIK ALIMASI
1 Aadaki resimlerle cmleleri eletirelim.
Araba kullanabilirim. ( ) Ata binebilirim. ( ) Piyano alabilirim. ( ) ark syleyebilirim. ( )
Yzebilirim. ( ) Koabilirim. ( ) Tenis oynayabilirim. ( ) Diki dikebilirim. ( )
Yemek piirebilirim. ( ) Kayabilirim. ( ) Resim yapabilirim. ( ) Gitar alabilirim. ( )
82
10
11
12
6A
OKUMA
LANI
Esra: yi gnler! Ben Esra Scharek, size zgemiimi gnderdim. Saat ikide Halkla
likiler Mdr Sadi Beyle grmek iin randevulatk. Kendisiyle grebilir
miyim?
Sekreter: Mdrmz biraz megul. Biraz bekleyebilir misiniz? Mdr yardmcmza haber vereyim.
Esra: Teekkr ederim. Problem deil! Mdr yardmcs ile de grebilirim.
Sekreter: Alo, Cihan Bey! Esra Hanm geldi. Yanmda bekliyor. Kendisiyle grebilir misiniz? Tamam Esra Hanm, Cihan Bey sizi bekliyor. eri girebilirsiniz.
Cihan Bey: Ho geldiniz, Esra Hanm! Buyurun, oturun!
Esra: Teekkr ederim. Ho bulduk, efendim!
Cihan Bey: Size, ben yardmc olacam. zgemiinizi okudum Esra Hanm. Sizin gibi iyi Almanca bilen, deneyimli birine
ok ihtiyacmz var. Almanyada ekonomi okudunuz, deil mi?
Esra: Evet, uzun yllar Almanyada yaadm, niversiteyi orada bitirdikten sonra alt yl bir bankada altm. Drt yldr almyorum.
Cihan Bey: Sizinle alabiliriz. Ne zaman ie balayabilirsiniz?
Esra: Ben yarn Almanyaya gidiyorum nk eim ve kzm hala Almanyada. Eyalarmz toplayacaz, evimizi kiraya vereceiz, dostlarmzla vedalaacaz. Daha sonra kzm ve eimle birlikte Trkiyeye dneceiz. Yani on be yirmi gn sonra
ie balayabilirim.
Cihan Bey: nemli deil, bir Alman firmasyla yeni bir szleme imzalayacaz. Alman yneticiler nmzdeki ay gelecekler
ve on be gn kalacaklar. Onlarla siz ilgileneceksiniz.
Esra: Nasl ilgileneceim? Ne yapacam?
Cihan Bey: Onlara irketimiz hakknda bilgi vereceksiniz. Szlemenin artlarn aklayacaksnz. Bo zamanlarnda onlara
stanbulu gezdireceksiniz. Toplantlarda daima mdrmzn yannda olacaksnz. Toplantlar ge saatlere kadar srebilir.
Esra: nemli deil. nk kzma anneannesi bakacak. Annem drt gzle torununu bekliyor.
Cihan Bey: Ne kadar gzel!
Esra: Almanyada yanmda yardmc hi kimse yoktu. Kzm kendim byttm. nallah, stanbulda rahat edeceim. Anneme kzm gnl rahatlyla emanet edebilirim. Gzm arkada kalmayacak.
Cihan Bey: Sizi anlayabiliyorum Esra Hanm.
Esra: Ben imdi gidebilir miyim? Yirmi gn sonra dneceim, cret konusunu o zaman grrz.
Cihan Bey: Nasl isterseniz Esra Hanm! Tantmza ok memnun oldum. yi gnler!
Esra: Ben de. yi gnler!
(
(
(
(
(
)
)
)
)
)
YA SZ?
Siz hangi ilerde alabilirsiniz? Niin? Aklayalm.
83
DL BLGS
Yeterlilik Fiili (Potentiality And Possibility)
Fiziksel ve zihinsel yeterlilii anlatmak iin kullanlr.
The form used to tell physical or mental ability. can, could, be able to
Olumlu
fiil + (y)Abil + zaman ekleri + kii eki
rnek:
Ben bu problemi zebilirim.
Begm tarih snavn geebilmi.
Bu akam arkadalarla maa gidebileceiz.
Artk Trke konuabiliyorum.
Bugn btn ilerimi bitirebildim.
Olumsuz-I
Yeterlilik fiilinin bu olumsuz biiminde kiinin bir eylemi yapmaya gc yetmemesi, baaramamas sz konusudur.
In this negative form the person is incapable of or ineffective to perform or complete an action.
fiil + -(y)A + -mA + zaman ekleri + kii eki
rnek:
O piyano alamaz.
Ben talyanca konuamyorum.
ok iim var. Seninle gremeyeceim.
Trafik ok skkt. Sinemaya zamannda gidemedik.
Onun srrn kimseye anlatamam.
Oumsuz-II
Yeterlilik fiilinin bu olumsuz biiminde tahmin sz konusudur.
This negative form refers to prediction.
fiil + -mA + (y)Abil + geni zaman + kii eki
rnek:
Zehra yarn okula gelmeyebilir.
Yarn akamki elenceye gelmeyebilirim.
Bu akam dar kmayabiliriz nk Mehmetler gelebilir.
Seni aramayabilirim. Telefonumun arj bitebilir.
ok kar yayor. Bu havada uak kalkmayabilir.
4 Aadaki boluklar rneklerdeki gibi dolduralm.
1. Uaa ancak taksiyle yeti......... .
2. Bana biraz bor ver.. ...................?
3. Ali ineden ok korkuyor, kan tahlili iin hastaneye git......... .
4. u gazeteyi bana ver.. ...................?
5. lerinizi ne zaman bitir..? Sizi o zaman arayaym.
6. Salondaki renciler yabanc, szlerinizi anla......... .
7. Bu hafta sonu dar ........., pazartesi ok nemli bir snavm var.
8. Diziyi izle......... ama ma izle......... .
9. Ben sana gven......... ama Arzuya gven......... .
10. Seni affet......... ama Aliyi asla affet......... .
84
6A
5 Aadaki cmleleri eletirelim.
1. Ali tenis oynayabilir mi?
2. Kayak yapabilir misin?
3. Julia talyanca konuabilir mi?
4. Onlar duyabiliyor musun?
5. Onun adn hatrlayabiliyor musun?
6. Cuma gn buluabilir miyiz?
7. O yemek piirebilir mi?
8. Zeynep gitar alabilir mi?
DNLEME
ARIYORUM
6 Metni dinleyelim. Hangi i ilan hakknda konuuyorlar? aretleyelim.
YZEBLR MSNZ?
Bir anaokuluna yzme
havuzu iin cankurtaran aryoruz.
alma gn ve saatleri
hafta sonlar ya da
hafta ii leden
sonralardr.
(
(
(
(
(
(
(
)
)
)
)
)
)
)
KONUMA
YAZMA
8 Arkadamzla birlikte aadaki konular ieren bir i
grmesi diyalou yazalm.
i saatleri
maa
i
tatil gnleri
i yeri
85
B. LTFEN
HAZIRLIK ALIMASI
1 Cmleleri okuyalm. rnekteki gibi izin, rica, tahmin ve tavsiye cmlelerini bulalm.
Belki zmire gidebilirim. Tahmin
Anneciim, bu akam dar kabilir miyim?
Tekrar anlatabilir misiniz?
Taksimde sinemaya gidebilirsiniz.
Benim iin markete gidebilir misin?
Bugn hava kapal. Yamur yaabilir.
OKUMA
OTELDE
Kaya Bey: yi gnler! Bana yardmc olabilir misiniz?
Resepsiyon Grevlisi: yi gnler efendim, memnuniyetle! Rezervasyonunuz var m?
Kaya Bey: Evet, var. Dn gece telefonla rezervasyon yaptrdm.
Resepsiyon Grevlisi: Siz Murat Bey olabilir misiniz? zmirden?
Kaya Bey: Hayr! Benim adm Kaya skender. Rezervasyonumu anakkaleden yaptm.
Resepsiyon Grevlisi: ok zr dilerim Kaya Bey. Tek kiilik oda rezervasyonunuz var. Doru mu?
Kaya Bey: Evet, doru.
Resepsiyon Grevlisi: Ka gece kalacaksnz?
Kaya Bey: arambaya kadar kalabilirim. Bu konuda size ne zamana kadar bilgi vereyim?
Resepsiyon Grevlisi: Bize kararnz sal gecesi bildirebilirsiniz. Saat 23.00a kadar bizi arayabilirsiniz.
Kaya Bey: Tamam. Oda fiyat nedir?
Resepsiyon Grevlisi: Gecelik 100 TL. Bu kayt formunu da doldurabilir misiniz? demeyi nakit veya kredi kart ile mi yapacaksnz?
Kaya Bey: Kredi kart ile. demeyi imdi yapabilir miyim?
Resepsiyon Grevlisi: Gerek yok. k ilemini yapmadan deyebilirsiniz.
Kaya Bey: Teekkrler! Bir ka soru daha sorabilir miyim?
Resepsiyon Grevlisi: Tabii, sorabilirsiniz.
Kaya Bey: Yemek iin bana iyi bir lokanta tavsiye edebilir misiniz?
Resepsiyon Grevlisi: evrede ok lokanta var ama ben size otelimizin lokantasn tavsiye edebilirim. Amz ok iyidir.
Dnya alk yarmasnda nc oldu. Trk mutfanda uzman. Ayrca talyan ve Fransz mutfan da ok iyi biliyor.
Kaya Bey: ok gzel! Lokantanz nerede?
Resepsiyon Grevlisi: Lokanta 12. katta. Bir de kafemiz var. Lobinin giriinde, sada.
Kaya Bey: ok teekkrler, iyi geceler!
Resepsiyon Grevlisi: Rica ederim. Grevli arkada bagajnz tayabilir. Oda numaranz 1215. Yarn grmek zere, iyi
geceler efendim!
86
6B
2 Aadaki cmlelerden hangilerinde rica, hangilerinde tahmin, hangilerinde izin isteme anlam var? aretleyelim.
ZN
RCA
TAHMN
1. demeyi imdi yapabilir miyim?
..............
...................
..................
2. Siz Murat Bey olabilir misiniz?
..............
...................
..................
3. Bir ka soru daha sorabilir miyim?
..............
...................
..................
4. Bana bir lokanta tavsiye edebilir misiniz?
..............
...................
..................
5. Bana yardmc olabilir misiniz?
..............
...................
..................
6. Bu kayt formunu da doldurabilir misiniz?
..............
...................
..................
7. Saat 23.00a kadar bizi arayabilir.
..............
...................
..................
YA SZ?
Daha nce hi otelde kaldnz m? Otelin hangi zelliklerini beendiniz, hangilerini beenmediniz? Arkadamza
anlatalm.
DL BLGS
Yeterlilik Fiili Fonksiyonlar (Other functions of can modal)
zin-Rica (Permission-request)
rnek:
-Snftan kabilir miyim?
-Hayr, kamazsn.
Bana saati syleyebilir misiniz?
Ltfen ekmei uzatabilir misiniz?
Tavsiye (Suggestion)
rnek:
zmirde Efesi gezebilir, Meryem Ana Kilisesini ziyaret edebilirsiniz.
Bo zamanlarnda kitap okuyabilirsin.
leden sonra tiyatroya gidebilirsin.
Gztepedeki hastaneye gidebilirsin.
3 Aadaki cmlelerin hangilerinde rica, teklif, izin veya ihtimal anlam var? aretleyelim.
RCA
TEKLF
HTMAL
1. eriye girebilir miyim?
..................... ..................... .....................
2. Bana kalemi uzatabilir misin?
..................... ..................... .....................
3. Londraya 550 liradan ucuz bilet bulamayabilirsin. ..................... ..................... .....................
4. Paltonuzu alabilir miyim, efendim!
..................... ..................... .....................
5. Ltfen, telefonunuzu kullanabilir miyim?
..................... ..................... .....................
6. Trafik ok youn, gecikebilirim.
..................... ..................... .....................
7. Size bir fincan kahve smarlayabilir miyim?
..................... ..................... .....................
8. Yarn akam benimle yemee kabilir misin?
..................... ..................... .....................
9. Saat onda gelebilirler.
..................... ..................... .....................
10. Bana bu konuda yardmc olabilir misiniz?
..................... ..................... .....................
11. Sizi istasyona brakabilirim.
..................... ..................... .....................
12. Size yardm edebilir miyim?
..................... ..................... .....................
13. Yarn yamur yaabilir.
..................... ..................... .....................
S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2
ZN
.....................
.....................
.....................
.....................
.....................
.....................
.....................
.....................
.....................
.....................
.....................
.....................
.....................
87
ge-
i-
evlen-
kullan-
et-
yap-
i-
al-
dola-
DNLEME
LK YOLCULUK
5 Metni dinleyelim ve aadaki sorular cevaplayalm.
1. Alex neden para bozdurmak istiyor?
2. Alex otele gitmek iin niin otobs yerine taksiyi tercih ediyor?
3. Havaalannda bankalar saat kaa kadar ak?
4. Alex niye E5 yolunu tercih etmiyor?
5. Alex niin acele ediyor?
6 Metni dinleyelim. Aadaki cmleler doru ise D yanl ise Y yazalm.
1. Otobsler ehir merkezine yarm saatte bir kalkyor.
2. Alexin otobse binmesine gerek yok nk ehir merkezi ok yakn.
3. Taksi ehir merkezine 15 TLye gidiyor.
4. Alexin bavullar ok ar.
5. ehir merkezine iki gidi yolu var, onun iin trafik youn deil.
6. Alexin arkadalar her an gelebilir. Taksiye gerek yok.
7. Alex acele ediyor nk bankalar kapanabilir.
(
(
(
(
(
(
(
)
)
)
)
)
)
)
KONUMA
YAZMA
7 Aadaki konulardan birini seelim ve bu konuda 10
tavsiye yazalm.
88
6C
C. GRMEDEN GTMEYELM
HAZIRLIK ALIMASI
1 Aadaki resimler ile cmleleri eletirelim.
Galata ya gidip Galata Kulesini gezelim. ( ) Boaza gidip Rumelihisarn gezelim. ( ) Ortakye gidip kumpir yiyelim. ( ) skdara gidip Kz Kulesine kalm. ( ) Sultanahmete gidip Sultanahmet Camisini ziyaret edelim. ( )
OKUMA
YAMURLU BR GNDE STANBULDA NELER YAPABLRSNZ?
skdardan vapura binebilirsiniz.
stanbulda vapurla hoa vakit geirmek iin pek ok yol var. ehrin kalabalndan kamak iin en uygunu, Boaz veya Adalar
hatt. Ayrca Kadky-Karaky veya Beikta-Karaky hatlarn deneyebilirsiniz. Akamst, Topkap Saraynn ardndan gnein
batn grmek ok gzel. Gverteye sk giyinip kacaksnz, bir de ay syleyeceksiniz. sterseniz martlara simit atabilir, Adalarda veya Anadolu Kavanda ise balk yiyebilirsiniz.
Kapalary gezebilirsiniz.
Yamurlu ve souk bir gnde, hem scack ve kuru hem de renkli ve cazibeli bir yer Kapalar. Sokaklarn ve hanlarn kefedip
l l, rengrenk, yzlerce rn arasnda dolaabilirsiniz. Buralarda zamann nasl getiini anlayamayacaksnz. Soluklanmak
iin Fes Cafeyi ya da ark Kahvesini tercih edebilirsiniz.
89
(
(
(
)
)
)
(
(
(
)
)
)
(
(
(
)
)
)
YA SZ?
Siz lkenizdeki turistlere ne gibi tavsiyelerde bulunabilirsiniz? ncelikle hangi ehirleri grmelerini tavsiye
edersiniz?
DL BLGS
Zarf-Fiiller (-(y)Ip, -mAdAn)
fiil + (y)Ip
-(y)Ip eki birbirini takip eden iki ii, ayn zne yapyorsa genellikle zaman ve kii ekleri ikinci fiilin yanna, -(y)Ip eki de
birinci fiilin yanna getirilir.
We use this suffix when two actions following each other are performed by the same subject, the requisite suffixes are
added, in general, to the second verb-stem and -(y)p to the first one.
rnek:
Bu gn okula gidip snav sonularn renelim.
arya kp alveri yapmayacak mydk?
Ayelerle piknie gidip bu gzel gnn tadn karalm.
3 Aadaki boluklar rneklerdeki gibi dolduralm.
1. Merak etme, ge kalmam! abucak git................. gelirim.
2. Annesi yere den ocuu elinden tut.................
kaldrd.
3. Durmadan konu................. herkesi rahatsz etme.
4. Dn akam o kadar yorgundum ki hemen eve
git................. uyudum.
5. Sen burada bekle. Ben jeton al................. geleyim.
90
6C
Zarf-Fiil (-mAdAn)
Fiil + mAdAn
Yan cmlecikteki iin yaplmadn, temel cmledeki iin yapldn anlatmak iin kullanlr.
The one in the dependent clause is used to tell that the function or activity is not performed, yet the one in the independent clause indicates that the function or activity is completed.
rnek:
Yemek yemeden evden kt.
Kantinde bir eyler yemeden snfa gelmez.
Annemden izin almadan bir yere gidemem.
5 Aadaki cmlelerdeki boluklar rneklerdeki gibi
6 Aadaki cmleleri -mAdAn zarf-fiiliyle birletirelim.
dolduralm.
1. Hemen biletlerinizi almayn. nce nereye gideceinize
1. Anneannem gne do................ uyanr.
karar verin..
2. Btn gece hi uyu................. televizyon izlediler.
........................................................................................ .
3. Bana ura................ stanbuldan ayrlmlar.
2. Hemen televizyon seyretmeyin. nce devlerinizi
4. O kadar yorgundum ki mdrle gr................
yapn.
oradan ayrldm.
........................................................................................ .
5. Derslerini bitir................ arkadana gidemezsin.
3. Bu kt mendili hi kullanmadm. nce size veriyorum.
........................................................................................ .
4. Minicik kedi uzun bir sre hi kmldamad. Etrafna
DNLEME
hayretle bakt.
AYAKST YEMEKLER
........................................................................................ .
7 Aadaki yiyeceklerin adlarn biliyor musunuz?
5. Farknda olmad. Heyecanla arkadana yksek sesle bir
eyler anlatyordu.
........................................................................................ .
8 Metni dinleyelim. Metinde hangi yiyeceklerden bahsedilmitir? aretleyelim.
a. simit
( )
e. lahmacun
( )
b. kokore
( )
f. balk
( )
c. dner
( )
g. ama
( )
. etli ekmek
( )
. midye dolma
( )
d. sandvi
( )
h. drm
( )
9 Metne gre aadaki cmleler doru ise D yanl ise Y yazalm.
1. Gzlemenin iine et, peynir ve sebze konur.
2. Tostun iinde peynir, sucuk, salam vardr.
3. Lahmacunun iinde domates ve peynir vardr.
4. Midye dolmasnn iinde pilav vardr.
5. Lahmacun, Dou Anadoluda yaygn bir yiyecek trdr.
6. Kumpir, ayranla tketilir.
7. Simit, susaml halka eklinde bir ekmek eididir.
8. Sokaktaki insanlar ayakst bir eyler yiyip iine gider.
9. Bfelerde salaml sandvi bulamazsnz.
10. Yiyeceklerin hepsi taze ve gnlktr.
(
(
(
(
(
(
(
(
(
(
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
KONUMA
YAZMA
10 Yabanc bir ehirde banza neler gelebilir?
rnekteki gibi cmleler yazalm.
Dikkat et! antan alabilirler.
91
KLTRDEN KLTRE
HALK OYUNLARI
Bat Anadolunun her yerinde Zeybek trndeki oyunlar grlr. Tek kii ya da birka oyuncunun ember eklinde dizilmesiyle oynanr. Zeybek, cesur bir adam temsil eder. Zeybek oyununda dans, kollarn omuz hizasnda, elleri bayla ayn hizada, iki
yana doru aar ve baz oyunlarda kollarn dirseklerden hafife krar. Byk admlar atarak ar ar hareket eder. Ara sra yere
doru eilip bir dizin yere dokundurur. Bu, dansn belirgin hareketlerindendir.
Zeybek
Tango, Buenos Airesde ilk defa 1865 ile 1880 aras ortaya kmtr. Tangoyu alt snf, yani fakir halk yaratmtr. Tango mzii,
belirgin bir ekilde ierisinde hrnlk, asilik, kstahlk gibi baz duygular ile kalp krklklar ve parampara hayaller neticesinde
bir melankoli tar. Arjantin Tango, Avrupaya 20. yzyln balarnda, gemilerle Fransaya gelen Arjantinli tangocular tarafndan
tanmtr.
Tango
Afrika dans, toprak ana, doa, yeryz ve atalara teekkr ve saygy ieren sembolik hareketlerden oluur. Afrika dans, vcudun her tarafn zgrce oynatmay hedefler. Afrika danslar genelde bacaklar bkl, hafif yaylanmay ierir. Afrika danslarnda
olduka neeli ve enerjik hareketler vardr. Afrika dans, vcudunuzu esnetip glendirir. Btn vcudu forma sokar. Bu dans
tm vcudu altrmay hedefler.
Afrika Dans
Sizin lkenizde ne tr danslar var? Anlatalm.
SINIF DL
1. rneklere bakalm. Cmlelerin anlamlarn renelim.
1. Ben tenis oynayabilirim. yetenek
2. Pencereyi aabilir misin? rica
3. Sigara iebilir miyim? izin
4. Alveriinizi Kapalardan yapabilirsiniz. tavsiye
5. emsiyeni al, leden sonra yamur yaabilir. htimal
2. Aadaki cmlelerin grevlerini yazalm.
1. Burada oturabilir miyim?
(..........................)
(..........................)
(..........................)
4. Ben yzemem.
(..........................)
(..........................)
ELENELM RENELM
Bir hayvan seelim. Kimseye sylemeyelim. Arkadalarmza o hayvann zelliklerini anlatalm. Arkadalarmz o
hayvann ne olduunu tahmin etsin.
rnek:
Ben Afrikada ve Asyada yaarm. Arlm 6 tona kadar ulaabilir. Burnum hortum eklindedir. Onunla su iebilirim,
onunla evremdeki btn kokular alabilirim. Bilin bakalm, ben kimim?
92
NELER RENDK?
1. Aadaki boluklar iin en uygun seenei iaretleyelim.
1. Dn akam rahat ................. .
a. uyumam
b. uyuyabilmedim
c. uyuyamadm
. uyuyamam
2. Bu kelimenin anlamn szlkten .................. .
a. bulabilmedin iz
b. bulayamadnz
c. bulmayadnz
. bulabilirsiniz
3. Mutfaktan bana da su .................... ?
a. getirebilir misin
b. getirebilirsin
c. getirmeyebilir
. getirebilirsin mi
4. Taksime ............... anta alacam.
a. gitmi
b. gidip
c. gider
. gitmez
5. Onunla ............. bu sorunu zebilirsin.
a. konuurup
b. konuursun
c. konuup
. konumaz
2. Aadaki cmleleri -(y)Ip ve -mAdAn zarf fiil ekiyle birletirelim.
1. ocuklar hi kmldamadlar. Filmi seyrettiler.
........................................................................................................ .
2. Murat, iedeki meyve suyunu bardaa koymad. Hemen iti.
........................................................................................................ .
4. Annem oca sndrm. Evden km.
........................................................................................................ .
5. Olum kapy kilitlememi. Evden gitmi.
........................................................................................................ .
3. Aadaki kelimeleri boluklara yerletirelim.
gidemedim
almadan
etmeden
kp
aldrp
beklemeden
gelmeden
brakp
beklemeden
yazp
brakp
gelemedi
stmadan
gremeden
Nihayet bu sabah saatim ............................ uyandm. Hemen kahvalt ............................ evden ............................
otobs durana gittim. ok fazla ............................ otobse bindim. Yarm saat sonra ofisteydim. Ofiste sadece mdrn
sekreteri Semra vard. ok anslydm. Mdr Bey henz gelmemi. Eini ve ocuklarn havaalanna ............................ gelecekmi. Dn i arkadam Aye hastayd, ie ............................ . Onun ileri de bana kald. Bugn, dnk yarm ilerimin
bir ksmn Mdr bey ............................ bitireyim. ler o kadar youn ki Aye de tam zamannda hastaland.
Dn akam saat 09.30da baz ileri yarm ............................ eve gittim. Evde kimsecikler yoktu. Annemler beni
............................ daymlara gitmiler. Bana da not brakmlar: Yemek,hazr! Buzdolabndan kar! enme, sakn yemei ............................ yeme. Sonra sen de daynlara gel.
Ben yorgun yorgun ge saatlere kadar alaym. Z DEERLENDRME
Onlar bana not ............................. bir de gezmeye gitBunlar Trkede yapabilir misiniz? Her cmle iin kendinize bir puan veriniz.
sinler. Oooh, ne l! O kadar yorgundum ki daymlara 1: Yapamam, 2: Biraz yapabilirim, 3: Yapabilirim, 4: yi yapabilirim, 5: ok iyi
............................ . Yemekten sonra televizyonun kar- yapabilirim.
sna getim. Dn akam benim ok sevdiim dizi Ya1. Gazete ilanlarn, fakslar, okuyabilirim.
1 2 3 4 5
lan Dnya vard. Onu seyrettim. Fakat dizinin sonunu
1 2 3 4 5
2. Tarifeleri okuyup gezi planlar yapabilirim.
............................. uyumuum. Annemler gelmi, beni
3. Bir eyi sevip sevmediimi nedenleriyle ak1 2 3 4 5
koltuktan ............................ yatama gtrmler ama
layabilirim.
ben hi bir ey hatrlamyorum. l gibi uyumuum ama
4. Bildiim bir konuyu anlatabilirim.
1 2 3 4 5
iyice de dinlenmiim. Onun iin bu sabah saatim alma5. Alkanlklar hakknda soru sorabilir, cevap
1 2 3 4 5
dan uyandm.
verebilirim.
S TA N B U L YABANCILAR N TRKE DERS KTABI A2
93
KELME LSTES
SMLER
acele
ama
alkoll
anlam
ayakst
ayran
bagaj
bakc
bedesten
bri
amar
atal (yiyecek)
k
dekoratif
deneyim
desen
dviz
dn
ehliyet
ekip
geleneksel
gzleme
grlt
gverte
han
hat
hazr
heyecan
htiya
ilan
izin
karar
katmer
kestane
kokore
konu
kfte
kumpir
lahmacun
94
FLLER
lazm
mart
mutlaka
nakit
ncelik
neri
pide
poaa
rahat
rakip
refah
sanat
sandal
seyir
skk
snr
simit
siyaseti
szleme
sre
ekerleme
iddet
irket
tavla
tavsiye
tecrbe
terlik
tost
ud
nl
vakf
vatanda
vezne
yalan
yaygn
youn
ara vermek
smak
batmak
sknt ekmek
bilgi vermek
soluklanmak
bitirmek
iirmek
bor vermek
takip etmek
burs vermek
uzatmak
ekinmek
tlemek
zmek
vedalamak
dayanmak
yattrmak
denemek
yenmek
destek vermek
yetimek
devam et
zannetmek
diki dikmek
dikkat etmek
doymak
farknda olmak
gecikmek
gitar almak
giyinmek
gz krpmak
gvenmek
ho grmek
hkm vermek
slk almak
ilgilenmek
inan
izlemek
kaybolmak
kaymak
kmldamak
kzlemek
kredi almak
kutlama
mola vermek
neden olmak
para bozdurmak
problem karmak
DNLEME METNLER
1A - (s. 11)
Harun: Alo!
mer: Efendim!
Harun: Merhaba mer. u an otoparktaym. Spor salonuna nasl gelebilirim?
mer: Harun, imdi otoparktan k ve
saa dn.
Harun: Buras Atatrk Caddesi sanrm.
mer: Evet, oradan ifa Hastanesine
kadar yr.
Harun: Evet, hastaneyi gryorum u
anda.
mer: imdi oradan karya ge ve
Halk Ktphanesinden sola dn.
Harun: stiklal Caddesine mi giriyorum?
mer: Evet, oradan da dosdoru ilerle.
Gl iekisini ve Atatrk Lisesini ge.
Harun: Bahar Bfesini gryorum.
mer: te oradan saa dn ve yolun
karsna ge.
Harun: Sper! Genlik Spor Salonunun
nndeyim.
mer: Gel, haydi.
Harun: Tamam, giriyorum imdi. Grrz.
mer: Grrz.
1B - (s. 15)
Hande: Gelecek ay tatile kyoruz kzlar, biliyorsunuz. Nereye gidelim?
Gzde: Ben uzun zamandr Kapadokyay grmek istiyorum. Bence oraya
gidelim.
Canan: Kapadokya yazn ok scak oluyor ve orada deniz yok. Antalyaya gidelim.
Zeynep: Antalya da ok kalabalk. Bence gzel bir Karadeniz turuna kalm.
Hande: Oralar ok merak etmiyorum
akas. Bence en iyisi zmire gidelim.
nce Kuadasnda denize girelim, sonra Efesi ve Afrodisias gezelim. Son iki
gn de Balkesire Cunda Adasna gidelim. Oras olduka sakin ve huzurlu
bir yer.
Gzde: Bence harika bir fikir!
Canan: O zaman leden sonra tatil
iin alveri yapalm.
Hande: Haydi kzlar hemen hazrlanalm!...
1C - (s. 19)
Candan: Biliyor musun? Merve evleniyor.
Suna: Aaaa! Kiminle? O uzun boylu, yeil gzl, Ankaral ocukla m?
Candan: Hayr, onunla evlenmiyor.
Merti tanyor musun?
Suna: Mert mi? O da kim?
Candan: Hani orta boylu, siyah gzl,
uzun sal, hafif sakall, iman ve akll
bir ocuk var ya, bizim okulda retmenlik yapyor.
Suna: Gerekten mi! Harika! Merveyi
ok seviyorum, hep mutlu olsun inallah.
2A - (s. 26)
Fatih Sultan Mehmet:Fatih Sultan
Mehmet 29 Mart 1432de Edirnede
dodu. yi bir komutan ve idareciydi.
1481 ylna kadar hkmdarlk yapt.
20 yanda Osmanl padiah oldu. Fatih Sultan Mehmet, stanbulu fethetti.
Fatih nvann ald.
Guglielmo Marconi: Bologna yaknlarndaki evinin tavan arasnda radyo iin
deneyler yapt. Havadan mesaj gndermek iin radyo dalgalarn kulland.
Uzak yerler arasnda telsiz iletiimini
salamak iin radyoyu icat etti. Sonraki
sekiz yl iinde Atlas Okyanusu stnden 4.800 kmden daha uzaa radyo
sinyalleri gnderdi.
Orhan Pamuk: Orhan Pamuk 1952de
stanbulda dodu. stanbul niversitesinde gazetecilik okudu. Pamuk, yirmi
yandan sonra romanc olmak istedi
ve her eyi brakt. Kendini evine kapatt. Romanlar yazd. lk roman Cevdet
Bey ve Oullarn 1982de yaymlad ve
romanyla dller ald. Orhan Pamuk
2006 ylnda Nobel Edebiyat dln
ald ve bu dl kazanan tek Trk oldu.
2B - (s. 30)
Ali: Geen hafta neler yaptn?
Mehmet: Hibir ey yapmadm. Evdeydim
Ali: Neden darya kmadn? Hava ok
gzeldi.
Mehmet: nk biraz hastaydm. Sen
neler yaptn?
Ali: Ben cumartesi sinemaya gittim.
Mehmet: Hangi filmi izledin?
Ali: Filmin ad Uzakt.
Mehmet: Filmi beendin mi?
Ali: ok beendim. Muhteem bir filmdi.
Mehmet: Filmin konusu neydi?
Ali: Filmin konusu yalnzlkt.
Mehmet: -Pazar gn neler yaptn?
Ali: Pazar gn kardeim ve ei bize
geldi. Onlarla oturduk. Bu yzden darya kmadk.
Mehmet: Kardein stanbulda m oturuyor?
Ali: Evet, Kadkyde oturuyor.
Mehmet: O ne i yapyor?
Ali: retmenlik yapyor. niversiteden bir sene nce mezun oldu.
Mehmet: Ne retmeni?
95
96
97
98
99
OKUMA BLMNDE rencilerin dil dzeylerine, nitenin konusuna, retilecek dilbilgisine uygun metinler seilmitir. Bu metinler okuma becerisini lecek etkinliklerle
birlikte sunulmutur. Burada renciden beklenen; metne
bal kalarak yazl ve szl almalar yapabilmesidir. Metinlerde kullanlan etkinlikler, renciyi metne baml bir
dil kullanmndan, metinden bamsz bir dil kullanmna
ynlendirecek ekilde dzenlenmitir.
YA SZ blmnde; okuma metni ile ayn konuda olan
znel sorular bulunmaktadr. Konular okuma metninden
uzaklatrlp gnlk hayata tanmtr. renciler metne
bal kalmakszn, kendi hayat tecrbelerinden hareketle
dncelerini aklayabilmektedir. Bu ksmda; rencinin
okuma metninden ald bilgileri kendi hayat ile ilikilendirerek anlatmas amalanmaktadr.
100
KONUMA blmnde; nitelerdeki konulara uygun, rencilerin konularda edindikleri bilgileri kullanabilecekleri etkinliklere yer verilmitir. Bu ksmda, rencilerin edindikleri becerileri szl olarak pekitirmeleri beklenmektedir.
YAZMA blmnde; nitenin konu alanyla ayn dorultuda olan eitli yazma becerilerinin gelitirilmesine
ynelik etkinlikler sunulmaktadr. Bu blmde, rencilerin edindikleri becerileri yazl olarak pekitirmeleri
hedeflenir.
101
ELENELM RENELM blmnde; retmen ve rencinin ders ortamndan syrlarak vakit geirebilecei oyun,
bulmaca vb. etkinlikler bulunmaktadr.
102
Z DEERLENDRME blmnde; her bir nite sonunda renciden beklenen beceriler yer almaktadr. rencilerden
her bir beceriyi blmde verilen puanlama sistemine gre
iaretlemeleri istenmektedir. Bu blmde, rencinin her
bir beceri iin kendini lmesi, deerlendirmesi ve eksik grd becerilerde o beceriye ait olan etkinliklere geri dnmesi ve tekrar almas beklenmektedir.
KELME LSTES blmnde; her bir nitede yer alan kelimeler rencilerin kelime reniminde kolaylk salanmas amacyla isimler, fiiller ve kalp ifadeler balklar
altnda sralanmtr. Konu seimi, rencilerin dil dzeylerine uygun yapldndan konularda yer alan bu kelimeleri rencinin renmesi gerekmektedir.
103
KAYNAKA
Aksoy, mer Asm (1984). Ataszleri ve Deyimler Szl, Ankara.
Banguolu, Tahsin (2004). Trkenin Grameri, Ankara.
Can, Kaya (1983). Yabanclar in Trke Dersleri, Ankara.
Council of Europe. 2005. The European Language Portfolio: Introduction. Strasbourg, Council of Europe Modern Languages Division. http://www.coe.int/T/DG4/Portfolio/?L=E&M=/main_pages/introduction.html
Council of Europe. 2007. European Language Portfolio: Procedures for validation. Strasbourg, Council of Europe Modern
Languages Division.
Ergin, Muharrem (2001). niversiteler in Trk Dili, stanbul.
Ergin, Muharrem (1972). Trk Dil Bilgisi, stanbul.
Hepilingirler, Feyza ( 2005). retenlere ve renenlere Trke Dilbilgisi, stanbul.
Korkmaz, Zeynep (2003). Trkiye Trkesi Grameri, Ankara.
Milli Eitim Bakanl (2012). Avrupa Dil Portfolyosu.
Milli Eitim Bakanl (2012). Diller in Avrupa Ortak Bavuru Metni renme retme Deerlendirme
Trke Szlk (2005). Trk Dil Kurumu Yaynlar, Ankara.
Yazm Klavuzu (2008). Trk Dil Kurumu Yaynlar, Ankara.
http://adp.meb.gov.tr/kullanim.php
http://abdigm.meb.gov.tr/eski_site/uaorgutler/AK/cefr_Turkce.pdf
http://www.coe.int/T/DG4/Portfolio/?L=E&M=/main_pages/validation.html
ALINTI METNLER
Balk
Dnyaca nl Trk Doktor Mehmet zden 7 Altn Tavsiye
Salk in Daha ok Balk Tketin.
Kaynak
http://arsiv.sabah.com.tr/ozel/uzun1000/dosya_1001.html
http://www.haberturk.com/saglik/haber/632983-saglikicin-daha-cok-balik-tuketin
http://www.gencgelisim.com/v2/content/view/535/2/
http://www.bilgicik.com/yazi/keloglan-ve-sihirli-tas-masal/
http://www.komikdunya.com/default.asp?istek=fikra_
oku&fikraid=3396
alkuu Reat Nuri Gntekin, alkuu
NOT-1: Ders kitabnda kullanlan alnt metinler rencilerin dil seviyelerine uygun ekilde yeniden dzenlenmitir.
NOT-2: stanbul Yabanclar in Trke retim setinde kullanlan fotoraflar shutterstock.comdan haklaryla satn
alnmtr. Ayrca sayfa 23teki fotorafndan dolay Mustafa Ylmaza teekkr ederiz.
104