You are on page 1of 36

BORLAR HUKUKU

Bor likisinin Temel Kavramlar km Soru ve zmleri


ZM
Kullanlmalar ile bir hukuki ilikiyi kuran, deitiren veya sona erdiren haklardr.
Tek tarafl irade beyanyla kullanlr. Baz hallerde
dava alarak kullanlr.
arta bal kullanlamazlar.
Bir kere kullanldktan sonra geri dnlemez.
Hak drc sreye tabidir.
Kural olarak devredilebilirler. Yasal nalm hakk,
kiiye sk skya bal haklar devredilemez.

KK 2006
Aadakilerden hangisi feri haklarn kapsamna dahil deildir?
A) Cezai art
B) potek
C) Faiz
D) Dava masraflar
E) sim hakk
ZM
Bor ilikisinin ierdii haklar asli haklar ve feri haklar
olmak zere iki balk altnda toplanabilir. Asli haklar;
alacak hakk, ayni haklar, kiilik haklar. Feri haklar ise;
alacak hakknn amacna hizmet eden fakat bu haktan
ayr zel nitelikli haklardr. Cezai art, faiz, gecikme
tazminat, kefalet, ipotek, hapis hakk, rehin, dava
masraflar gibi.
CEVAP: E

CEVAP: E
SAYITAY 2008
Aadakilerden hangisi eksik borlar arasnda yer
almaz?
A) Kumar ve bahisten doan borlar
B) Ahlaki devden doan borlar
C) Zaman amna uram olan borlar
D) Evlenme tellallndan doan borlar
E) Sebepsiz zenginlemeden doan borlar

MAL HZMETLER UZMAN YARDIMCILII 2008


Aadakilerden hangisi para borcudur?
A) Bir kilo buday
B) Be adet ekmek
C) ki paket margarin
D) Yz gram ekirdek
E) A galerisinde soldan nc srada duran alayan
ocuk portresi

ZM
Borluyu ifaya zorlama yollarnn hibirine bavurmann mmkn olmad, borlunun borcunu demeyebilecei borlara eksik borlar denir.
Eksik borlar;

ZM
Para Borcu; Borcun konusunun taraflarca ferden
somut olarak belirtildii borlardr. rnein; Rzgar
adl yar at. Yani, edimin konusu bireysel zellikleriyle
szlemede belirlenir. eit Borcu; Borcun konusu
belirli bir borca ilikin, belirli bir eide ilikin belirtilerek bir takm ayrt edici zelliklerle (say, tart
gibi) tayin edilebilir. 100 ton buday gibi. Yani genel
nitelikleriyle belirlenmi olan edimin konusu eit borcu olur.
CEVAP: E

Kumar ve Bahis Borlar


Evlenme Tellallndan Doan Borlar
Ahlaki Grevlerden Doan Borlar
Zamanamna Uram Borlar
Konkordato Dnda Kalan Bor

CEVAP: E

KPSS 2009
Bir heykeltran bir kiinin heykelini yapmay stlenmesi ne tr bir edimdir?
A) Olumsuz edim
B) ahsi edim
C) Devirli edim
D) Maddi edim
E) Blnebilir edim

SAYITAY 2008
Yenilik douran haklarla ilgili aadaki ifadelerden
hangisi yanltr?
A) Bir kez kullanlmakla tkenirler.
B) Hak kullanldktan sonra, bundan geri dnlemez.
C) Bir hukuki ilikiyi kuran, deitiren veya sona erdiren haklardr.
D) arta balanamazlar.
E) Kural olarak hak drc srelere bal olmayp,
zaman amna tabidirler.

ZM
Borlunun alacaklya kar ykml olduu verme,
yapma veya yapmama biiminde ortaya kan davrana edim denir. Edimin trleri;
Mspet edim; vermeye ve yapmaya ilikin edime denir.
Menfi edim; yapmamaya ilikin edimdir.
ahsi edim; bizzat borlunun bedeni ve fikri gcyle
yerine getirilen edimdir. Maddi edim; borlunun malvarlyla yerine getirilebilen edimdir.
1

BORLAR HUKUKU
Bor likisinin Temel Kavramlar km Soru ve zmleri
Ani edim; borlanlan edimin bir defada yerine getirilmesidir. Dnemli edim; borlanlan edimin dzenli,
belli aralklarla tekrarlanmasdr. Srekli edim; kesintisiz bir fiil yada davranla yerine getirilen edimdir.
Blnebilen edim; borlanlan edimin paralara ayrlabilmesidir. Blnemeyen edim; blnd zaman
niteliinde deime, deerinde azalma meydana gelen
edimdir.
Buna gre heykeltran bir kiinin heykelini yapmay
stlenmesi ahsi edimdir.
CEVAP: B

KPSS 2011
Aadakilerden hangisi kurucu yenilik douran hak
niteliini tar?
A) Alacak hakk B) Cezai art
C) n alm hakk
D) Fesih hakk E) Faiz
ZM
Yenilik douran haklar, yeni bir hukuki iliki kurabilir,
var olan durumu deitirebilir ya da mevcut hukuki
durumu sona erdirebilir.
Kurucu yenilik douran haklar: Kullanldnda yeni bir
hukuki durum yaratr. r. szlemenin yaplmas, kabul
beyan, alm, geri alm, n alm hakk gibi.
Deitirici yenilik douran haklar: Kullanldnda var
olan hukuki durum devam etmekte, ancak yapsnda
deiiklik meydana getirir. r. aypl maln deitirilmesi.
Bozucu yenilik douran haklar: Kullanlmasyla var
olan mevcut bir hukuki ilikiyi tamamen sona erdirir.
r. szlemenin feshi.
CEVAP: C

DAR HAKMLK 2010


Rekabet yasa szlemesinde iinin iverene borland edim, aadaki edim trlerinden hangisine
girer?
A) Katlanma edimi
B) Yapma edimi
C) Verme edimi
D) Yapmama edimi
E) Blnebilir edim

KPSS 2011
Rekabet yasa szlemesinde iinin iverene kar
borland edim, ne tr bir edimdir?
A) Verme edimi
B) Yapma edimi
C) Yapmama edimi
D) Katlanma edimi
E) Ani edim

ZM
Rekabet yasa szlemesinde iinin borland edim,
szlemede belirtilen eylemlerde bulunmama eklindedir. Ayn nitelikte ie girmeme, srlar aklamama
gibi.
CEVAP: D
DAR HAKMLK 2010
Defi haklar ile ilgili aadaki ifadelerden hangisi yanltr?
A) Defi haklar, yararlanma haklar arasnda yer alr.
B) Defi haklar sayesinde hak sahibi tek tarafl irade
beyanyla baka bir kiinin hukuki alann etkilemektedir.
C) Defi haklar bir anlamda borluya tannm olan
savunma aralardr.
D) Defi hakknn ileri srlmesi durumunda, kar tarafn hakk mevcut olmakla beraber, hukuk dzenince
defi hakkn ileri srene borcunu ifa etmeme hakk
tannm olur.
E) tiraz bir olay olduu ve hkim tarafndan resen gz
nnde tutulduu hlde, defi bir haktr ve kullanlmas
hak sahibinin ileri srmesine baldr.

ZM
Borlunun alacaklya kar ykml olduu verme,
yapma veya yapmama biiminde ortaya kan davrana edim denir. Edimin trleri;
Mspet edim; vermeye ve yapmaya ilikin edime denir.
Menfi edim; yapmamaya ilikin edimdir.
ahsi edim; bizzat borlunun bedeni ve fikri gcyle
yerine getirilen edimdir. Maddi edim; borlunun malvarlyla yerine getirilebilen edimdir.
Ani edim; borlanlan edimin bir defada yerine getirilmesidir. Dnemli edim; borlanlan edimin dzenli,
belli aralklarla tekrarlanmasdr. Srekli edim; kesintisiz bir fiil yada davranla yerine getirilen edimdir.
Blnebilen edim; borlanlan edimin paralara ayrlabilmesidir. Blnemeyen edim; blnd zaman
niteliinde deime, deerinde azalma meydana gelen
edimdir.
Buna gre rekabet etmeme (yasa) , yapmama biiminde ortaya kt iin menfi edimdir.
CEVAP: C

ZM
Defi, Davalnn borlu bulunduu edimi zel bir sebebe
dayanarak yerine getirmekten kanmasdr. Hkim
tarafndan kendiliinden dikkate alnmaz, davalnn
ileri srmesi gerekir. Savunma haklarndandr. Kullanlmas gerekir. Yararlanma haklarndan deildir.
CEVAP: A
2

BORLAR HUKUKU
Bor likisinin Temel Kavramlar km Soru ve zmleri
ZM
Olayda, szlemede edim konusu olan 3 ton buday,
blnebilir, blm blm teslim edilebilir. ahsi, srekli
ve olumsuz edim deildir.
CEVAP: D

KPSS 2011
Karlkl edimleri ieren szlemelerde taraflardan
biri, borland edimi ifa etmeden veya ifasn teklif
etmeden, kar taraftan ifay talep ederse kar tarafn ifadan kanma hakkna ne ad verilir?
A) tiraz
B) demezlik defi
C) Takas
D) bra
E) Zaman am defi

DAR HAKMLK 2012


Aadakilerden hangisi, kural olarak borlar hukukuna hkim olan ilkelerden biri deildir?
A) rade zgrl ilkesi
B) Nispilik ilkesi
C) Snrl sayda olma ilkesi
D) nc kii aleyhine bor kurulamamas ilkesi
E) Kusur sorumluluu ilkesi

ZM
Karlkl edimleri ieren szlemelerde taraflardan biri,
borland edimi ifa etmeden veya ifasn teklif etmeden, kar taraftan ifay talep ederse kar tarafn ifadan kanma hakkna demezlik defi denir. Szleme
taraflar ayn anda ifa ile ykml olduklarn ieren bir
szleme yapmlarsa, kendi edimini ifa etmeyen borlu, kar tarafn edimini yerine getirmesini isteyemez.
CEVAP: B

ZM
Kiiler arasndaki bor ilikilerini dzenleyen hukuk dal
borlar hukuku dur. Borlar hukukuna hakim olan
ilkeler genel olarak,
Nisbilik ilkesi,
rade zerklii ilkesi (szleme serbestisi, eitlik, ekil
serbestisi),
Drstlk ilkesi,
Eitlik lkesi
Kusurlu sorumluluk ilkesi,
nc kii aleyhine bor kurulamamas ilkesi,
Szlemelerde ivaz ilkesi,
Borlunun yerleim yerinde ifa ilkesidir.
CEVAP: C

SAYITAY 2011
Aadakilerden hangisi Trk Borlar Hukukuna
hkim olan temel ilkelerden biri deildir?
A) Eitlik ilkesi
B) Nispilik ilkesi
C) Snrl say ilkesi
D) Drstlk ilkesi
E) Szleme zgrl ilkesi
ZM
Kiiler arasndaki bor ilikilerini dzenleyen hukuk dal
borlar hukuku dur. Borlar hukukuna hakim olan
ilkeler genel olarak,
Nisbilik ilkesi,
rade zerklii ilkesi (szleme serbestisi, eitlik, ekil
serbestisi),
Drstlk ilkesi,
Eitlik lkesi
Kusurlu sorumluluk ilkesi,
nc kii aleyhine bor kurulamamas ilkesi,
Szlemelerde ivaz ilkesi,
Borlunun yerleim yerinde ifa ilkesidir.
CEVAP: C

DAR HAKMLK 2012


Alacak hakknn hukuki nitelii ile ilgili aadaki ifadelerden hangisi yanltr?
A) Bir mal varl hakkdr.
B) Nispi bir haktr.
C) Bir yararlanma hakkdr.
D) Snrl say ve tipe bal (szleme, haksz fiil, sebepsiz zenginleme) bir haktr.
E) Geici bir haktr.
ZM
Bor ilikisinin asli hakk olan alacak hakk bir yararlanma hakkdr. Nispi ve geicidir.
Genellikle mamelekidir (malvarlna dayal).
Say, tip, ierik snrl deildir.
Alacak hakknn sahibine tand haklar;
Borludan edimi talep etmek
fadan kanma halinde cebri icra yoluna gideceini ihtar etmek.
htar sonras dava ve icra yoluna bavurmak
CEVAP: D

DAR HAKMLK 2011


A ile B, aralarnda yaptklar satm szlemesi ile 3 ton
budayn A tarafndan Bye satm ve teslimi konusunda anlamlardr.
Bu szlemeye konu edim, ne tr bir edim nitelii
tar?
A) Blnemez edim
B) ahsi edim
C) Srekli edim
D) Blnebilir edim
E) Olumsuz edim

BORLAR HUKUKU
Bor likisinin Temel Kavramlar km Soru ve zmleri
SAYITAY 2012
Alacak ve talep hakk bakmndan aadaki ifadelerden hangisi yanltr?
A) Bir bor ilikisinin alacaklya verdii en nemli yetki;
alacaklnn, borludan alacan talep etme yetkisidir.
B) Alacak hakk ile talep hakk ayn kavramlar olmayp
aralarnda baz farkllklar vardr.
C) Baz durumlarda alacak hakk doduu hlde talep
hakk henz domayabilir.
D) Alacak hakk sona ererse talep hakk da buna bal
olarak mutlaka sona erer.
E) Alacak hakk, alacaklya talep hakk dnda baka
yetkiler de temin eder.
ZM
Alacak hakk, bor ilikisi gereince, alacaklnn, borludan borlanlan edimi yerine getirmesini isteme
yetkisidir.
Alacak hakknn bnyesinde bulundurduu en nemli
yetki talep yetkisidir.
Alacak hakk ile talep hakk ayn anlama gelen kelimeler deildir, birbirinden farkl kavramlardr
Alacak hakk ile talep hakk arasnda dou anlar
ynnden de farkllk sz konusu olabilir. Alacak hakk
borlunun edimi borland anda domakla birlikte,
talep hakk ancak alacan muaccel olduu anda domaktadr.
Alacak hakknn kapsad yetkiler talep yetkisi ile
snrl deildir. Alacak hakk talep yetkisinin yan sra
bnyesinde, icra yoluyla takip yetkisini, tazminat isteme yetkisini, baz tasarruf yetkilerini ve feri yetkileri de
bulundurur.
Alacak hakknn sona ermesi talep hakkn mutlaka
sona erdirmez.

CEVAP: D
SAYITAY 2012
A ile B arasndaki bor ilikisinde A, alacan uzun sre
Bden talep etmemi ve alaca zaman amna uramtr.
Buna ramen A, B aleyhine alacan alabilmek iin
dava aar, B de borcunun zaman amna uradn
ileri srer.
Bnin zaman am iddiasnn hukuki nitelii nedir?
A) Defi hakk
B) Ynetim hakk
C) tiraz hakk
D) Ayni hak
E) Hapis hakk
ZM
Zamanam sebebiyle borlunun borcunu yerine getirmeme fiili defi olarak adlandrlr.
CEVAP: A

BORLAR HUKUKU
Szlemeden Doan Borlar km Soru ve zmleri
DAR HAKMLK 2008
Borlar Kanununa gre, szlemenin kurulmas ve
hkm ve sonu dourmas an ile ilgili aadaki
ifadelerden hangisi yanltr?
A) Hazrlar arasnda szleme, icaptan sonra derhl
kabul beyannn aklanmas ile kurulur.
B) Hazr olmayanlar arasnda szleme kabul beyannn
icapya gnderildii an hkm ve sonu dourur,
ancak eer ak bir kabule ihtiya yoksa szleme hkm ve sonularn icabn kabulcye vard an dourur.
C) Hazrlar arasnda szleme, szlemenin kurulduu
an hkm ve sonu dourur.
D) Hazr olmayanlar arasnda szleme, kabul beyannn icapya vard an kurulur.
E) Hazr olmayanlar arasnda szleme, kabul beyannn icapya gnderildii an kurulur.

SZLEME TRLER
KPSS 2010
Aadaki hukuki kurumlardan hangisi tek tarafa bor
ykleyen szleme niteliini tar?
A) Satm szlemesi
B) Veklet szlemesi
C) Fesih beyan
D) Vasiyetname
E) Balama szlemesi
ZM
Satm ve vekalet szlemesi, iki tarafa bor ykleyen
szlemedir. Vasiyetname tek tarafl hukuki bir ilemdir. Fesih ise, szleme deil, bozucu yenilik douran
haktr. Balama szlemesi, tek tarafa bor ykleyen
szlemedir. Balama szlemesi ile sadece balayan taraf bor ykmll altna girer.
CEVAP: E
KPSS 2011
Aadakilerden hangisi tek tarafl hukuki ilem niteliini tar?
A) Balama
B) Vedia
C) Trampa
D) Vakf kurma
E) Ariyet verme

ZM
Szleme hazr olanlar arasnda kabuln akland an
tamamlanr ve ayn anda hkm ifade eder.
Hazr olmayanlar arasnda kabul haberinin neride
bulunana (icap)ya vard anda meydana gelir, renme ile kesinleir. nk kabul de kar taraf reninceye kadar geri alnabilir. Tamam olan szleme
kabul haberinin gnderildii andan itibaren hkm
ifade eder. Ak bir kabule ihtiya bulunmayan hallerde
ise szlemenin hkmleri icabn ulamasyla balar.
Seeneklerde A, B, C ve D seenekleri doru olup, E seenei tm szlemelerde uygulanmaz. Ak kabule
ihtiya duyulmayan durumlarda geerli deildir.
CEVAP: E

ZM
Tek tarafn irade aklamasyla meydana gelen hukuki
ilemlere tek tarafl hukuki ilem denir. rnein; vasiyetname, vakf kurma gibi. Balama; tek tarafa bor
ykleyen szlemedir. Vedia ve ariyet verme eksik iki
tarafa bor ykleyen szlemedir. Trampa; tam iki
tarafa bor ykleyen szlemedir.
CEVAP: D

KPSS 2009
Szleme kurmaya ynelik aklanan ilk irade beyan
olan icap ile ilgili aadaki ifadelerden
si yanltr?
A) cap, szlemenin tm esasl unsurlarn iermelidir.
B) cap, icab ile balanma iradesini tamaldr.
C) cap, icab ile ballk sresini belirlese dahi, kendisi tek tarafl iradesiyle bu sreyi ksaltabilir.
D) cap, belli bir kii veya kiilere ynelebilecei gibi bir
toplulua da yneltilebilir.
E) Muhatap tarafndan reddedilen icap, geerliini ve
balaycln kaybeder.

SZLEMENN KURULMASI
KK 2006
caba davet ne demektir?
A) Szlemenin kurulabilmesi iin yaplan ilk irade
aklamas
B) Szlemenin kurulabilmesi iin kar tarafn icaba
uygun olarak aklad irade
C) Bakalarn icapta bulunmaya yneltme amacyla
aklanan, balayc olmayan irade aklamas
D) cap ile uyumlu olan irade aklamas
E) Kabul iradesinden nce aklanan irade
ZM
Bir kiinin bir szlemeyi meydana getirme amacna
ynelmi tek tarafl ve varmas gereken irade aklamasna CAP denir. caba davet ise bakalarn icapta
bulunmaya yneltme amacyla aklanan, balayc
olmayan irade aklamasdr.
CEVAP: C

ZM
Bir szlemenin kurulabilmesi iin iki irade aklamasna ihtiya vardr. Bunlardan zaman bakmndan nce
yaplana icap (szleme yapma nerisi), sonra yaplana kabul denir. cap mutlaka belli kiiye yaplmak zorunda deildir, kamuya da yneltilebilir. Bir irade aklamasnn icap saylabilmesi iin szlemenin esasl
unsurlarn tamas ve kiinin yapt beyanla bal
5

BORLAR HUKUKU
Szlemeden Doan Borlar km Soru ve zmleri
olma niyeti tamas gerekir. cap kar tarafa belli
sre vererek icapta bulunmusa, sre ierisinde icabyla bal olacaktr. Kar taraf bu sre ierisinde kabul
beyannda bulunup szlemeyi kurabilir. Bu balamda
icap tek tarafl irade beyan ile vermi olduu sreyi
ksaltamaz.
CEVAP: C

DAR HAKMLK 2012


Trk hukukunda szlemenin kurulduu (meydana
geldii) an konusunda aadaki ifadelerden hangisi
dorudur?
A) Hazrlar arasnda kabul beyannda bulunulduu an,
hazr olmayanlar arasnda da imzaland an szleme
kurulur.
B) Hazrlar arasnda muhatabn kabul beyannda bulunduu anda, hazr olmayanlar arasnda ise kabul
beyannn neri sahibinin hkimiyet alanna vard
anda kurulur.
C) Hazrlar arasnda gnderme teorisi, hazr olmayanlar arasnda renme teorisi geerlidir.
D) Hazrlar arasnda varma teorisi, hazr olmayanlar
arasnda gnderme teorisi geerlidir.
E) Hazrlar arasnda gnderme teorisi, hazr olmayanlar arasnda aklama teorisi geerlidir.

KPSS 2010
cap ile ilgili aadaki ifadelerden hangisi yanltr?
A) cap, tek tarafl ve varmas gerekli bir irade aklamasdr.
B) cap, kurulmas istenen szlemenin btn esasl
noktalarn iermelidir.
C) cap, mutlaka belli bir kimseye yneltilmelidir.
D) cap, icapnn szleme yapma konusundaki iradesini ciddi bir ekilde yanstmaldr.
E) Bir szlemenin meydana gelmesi iin gerekli olan
iki irade aklamasndan zaman bakmndan nce yaplana icap ad verilir.

ZM
Szleme hazr olanlar arasnda kabuln akland an
tamamlanr ve ayn anda hkm ifade eder.
Hazr olmayanlar arasnda kabul haberinin neri sahibine vard anda meydana gelir, renme ile kesinleir.
Tamam, olan szleme kabul haberinin gnderildii
andan itibaren hkm ifade eder. Ak bir kabule ihtiya bulunmayan hallerde ise szlemenin hkmleri
icabn ulamasyla balar.

ZM
cap kiinin bir szlemeyi meydana getirme amacna
ynelmi tek tarafl ve varmas gereken bir irade aklamasdr. cap mutlaka belli bir kiiye yaplmak zorunda deildir, kamuya da icap yaplabilir. rnein; maazann vitrinine fiyat stnde mal konularak sergilenmesi gibi.
CEVAP: C

CEVAP: B
DAR HAKMLK 2012
S, yazd bir mektupla Aya elinde bulunan bir yazma
eseri 50.000 TLden satmak istediini bildirmitir. Mektup Aya ulam ancak A henz mektubu ap okuma
frsat bulmadan faksa gelen mesaj almtr. A bu mesaj okuduunda, Snin bu yazma eseri satmaktan
vazgetiini renmitir.
Bu olaya gre, aadaki ifadelerden hangisi yanltr?
A) Snin mektupla yollad irade aklamas, neri
nitelii tamaktadr.
B) Snin yollad faks mesaj, neriden dnme anlamna gelir.
C) Snin dnme iradesi geerlidir; A henz mektuptaki
neriyi renmeyip nce dnme iradesini rendiinden artk yaplan neri balayc deildir.
D) Mektup Ann eline ulatktan sonra gelen dnme
iradesi artk geerli olmayacak ve ne zaman rendii
nem tamadndan S neriden dnemeyecektir.
E) neri ve kabul iradesi ayn anda Aya varm olsayd
Ann, hangisini nce rendiine baklmakszn dnme
iradesi hkm ifade ederdi.

SAYITAY 2011
Krtasiyeci B, toptanc Aya giderek dolmakalem almak
istediini syler. A, Bnin de houna giden dolmakalemlerden adedi 50 TLden Bye satabileceini belirtir.
B ise bu kalemleri 45 TLden alabileceini aklar.
Bu olaya gre, Bnin bu irade aklamasnn nitelii
aadakilerden hangisidir?
A) Kabul
B) Hata
C) cap
D) Zmni kabul E) Dnme
ZM
Szleme, taraflarn iradelerini karlkl ve birbirine
uygun olarak aklamalaryla kurulmu olur. bir szlemenin oluabilmesi iin iki irade beyanna ihtiya
vardr. Bunlardan zaman bakmndan nce yaplana
CAP denir. cap kiinin bir szlemeyi meydana getirme amacna ynelmi tek tarafl irade aklamasdr.
Kar tarafnda KABUL aklamasyla szleme kurulmu olur. Bu balamda toptanc Ann dolma kalemleri
50 TL den satarm demesi de CAPTIR, Krtasiyeci Bnin
de 45 TLden alrm demesi CAPtr.
CEVAP: C

BORLAR HUKUKU
Szlemeden Doan Borlar km Soru ve zmleri
ZM
neri sahibi kabul iin bir sre belirtmemise buna
sresiz neri denir.
Sresiz neride hazr olanlar arasnda neri hemen
kabul edilmedii takdirde neri sahibi icab ile bal
deildir.
Hazr olmayanlar arasnda normal bir kabul haberinin
kendisine ulaaca ana kadar neri sahibi icab ile
baldr.
Geri alma beyan neri beyanndan nce ularsa veya
ayn anda ularsa neri sahibi nerisini geri alm
saylr (Varma teorisi)
neri beyan nce, geri alma beyan daha sonra ularsa muhatap hangi beyan daha nce renmise o
beyan geerlidir (renme teorisi )
CEVAP: D

SAYITAY 2012
Elektrikli ev aletleri satcs A, Bye, satt ev aletlerinin
resmi ile fiyatlarn ieren ve baka bir ibare bulunmayan bir tarife gndermitir.
Buna gre, Ann 3 Temmuz 2012de gnderdii bu
tarife hukuken nasl nitelenir?
A) neriye davet
B) neri
C) rtl kabul
D) Kabul
E) Ismarlanmayan eyin gnderilmesi
ZM
neren, nerisi ile bal olmama hakknn sakl olduunu aka belirtirse veya iin zelliinden ya da durumun gereinden balanma niyetinde olmad anlalrsa, nerisi kendisini balamaz. Fiyatn gstererek
mal sergilenmesi veya tarife, fiyat listesi ya da benzerlerinin gnderilmesi, aksi aka ve kolaylkla anlalmadka neri saylr.
CEVAP: B

DAR HAKMLK 2012


Ann kaps bir gn alnr ve kapda kendisine postac
tarafndan bir paket verilir. A, paketin ne olduunu
merak ederek alr ve atnda kendisine temizlik rnleri reten bir irket tarafndan yeni bir arjl kk el
sprgesinin gnderildiini grr. Oysa A, ne byle bir
sprge smarlamtr ne de bu irket ile grmtr.
Bu olaya gre, aadaki ifadelerden hangisi yanltr?
A) Bu olay hukuken smarlanmayan eyin gnderilmesi olarak nitelenir.
B) irket bu sprgeyi Aya gndermekle esasen bir
neride bulunmu saylmaldr.
C) A, bu paketi almakla sprgeyi edinme yolunda
kabul aklamasnda bulunmu olmaz.
D) A, Trk Borlar Kanunu gerei bu sprgeyi gndermekle ykml deildir.
E) A, Trk Borlar Kanunu gerei bu sprgeyi saklamakla ykml deildir.

SZLEMENN EKL
DAR HAKMLK 2006
S ile A arasnda adi yazl olarak yaplan taksitle bilgisayar satm szlemesinde taksitlerden birinin gecikmesi
halinde aylk % 5 gecikme faizi denmesi ngrlmtr. Ann taksitlerini sk sk geciktirmesi zerine, S
telefonla bundan byle gecikilen her ay iin gecikme
faizinin aylk % 10 olduunu bildirmi, A da bunu
kabul etmitir.
Buna gre, taraflar arasnda faizin aylk % 10 oranna
karlmasna ilikin anlamayla ilgili aadaki ifadelerden hangisi dorudur?
A) Bu anlama icap ve kabul eklinde olumutur,
geerlidir.
B) Uyumazlk halinde, bu anlama ispat edildiinde
geerlidir.
C) Bu anlama geerlilik ekline uygun olmad iin
balayc deildir.
D) Bu anlama Ann nceki taksitlerini ge dediinin
ispat edilmesi halinde geerlidir.
E) Bu anlama tehdit altnda yaplmam ise geerlidir.

ZM
Ismarlanmam bir eyin gnderilmesi neri saylmaz.
Bu eyi alan kii, onu geri gndermek veya saklamakla
ykml deildir.
Ismarlanmam ey, fiyatyla birlikte gnderilmise bile
neri saylmayacaktr.
Ancak alc smarlanmam eyin fiyatn uygun bulursa, aklamas kabul deil, neri olacaktr. Bu durumda
da gnderenin ak veya rtl kabul gerekecektir.
CEVAP: B

ZM
Kanunda yazl ekilde yaplmas ngrlen bir szlemenin deitirilmesinde de yazl ekle uyulmas zorunludur. Ancak, szleme metniyle elimeyen tamamlayc yan hkmler bu kuraln dndadr. Szlemelerdeki deiiklikler, szlemenin ekline uygun olarak
yaplacaktr. Yazl szlemede yaplacak deiiklik,
mutlaka yazl yaplmaldr. Aksi durumda bu deiiklik
balayc olmayacaktr.
CEVAP: C

BORLAR HUKUKU
Szlemeden Doan Borlar km Soru ve zmleri
ZM
Tanmazlar zerindeki ayni haklara ilikin szlemeler
resmi yazl ekilde yaplmaldr. Alacan devri ve kefalet szlemeleri ise yazl ekilde yaplmaldr. Bu artlar, geerlilik artlar olup, borcun stlenilmesinde
geerlilik art bulunmamaktadr.
CEVAP: A

KPSS 2010
Bir szlemenin geerli surette meydana gelebilmesi
iin uyulmas gereken ekle ne ad verilir?
A) spat ekli
B) Yazl ekil
C) Resm ekil
D) radi ekil
E) Geerlilik ekli
ZM
ekil; iradenin belli bir biimde aklanmasdr. Szlemenin geerlilii, kanunda aksi ngrlmemise, hibir
ekle bal deildir. Kanunda szlemeler iin ngrlen ekil geerlilik (shhat) eklidir. ngrlen ekle
uymadan yaplan szlemeler hkm dourmaz.
CEVAP: E

KPSS 2011
Tanmaz satm szlemesinin ekli bakmndan aadaki ifadelerden hangisi dorudur?
A) Tanmaz satm szlemesi taraflar arasnda yazl
ekilde yaplabilir.
B) Tanmaz satm szlemesi resm yazl ekilde yaplmal, resm senet tapu mdrleri tarafndan dzenlenmelidir.
C) Tanmaz satm szlemesi resm yazl ekilde yaplmal, resmiyet dzenleme biiminde noterler tarafndan verilmelidir.
D) Tanmaz satm szlemesi resm yazl ekilde yaplmal, resmiyet onama biiminde noterler tarafndan
verilmelidir.
E) Tanmaz satm szlemesi bakmndan ekil serbestisi ilkesi geerlidir.

DAR HAKMLK 2010


Szlemelerde ekil ile ilgili aadaki ifadelerden
hangisi yanltr?
A) Her irade beyannn bir ekli vardr.
B) radeyi d dnyaya aklama (beyan etme) arac
olarak kullanlan ekil, szl veya yazl olabilecei gibi
iaret, hatta duruma gre susma da olabilir.
C) Trk hukukunda genel kural ekil serbestisi ilkesidir.
D) Borlar hukukunda ekil zorunluluu ngren kurallar daha ziyade genel koruma amal normlardr; taraflarn karlarn korumaktan ok, nc kiilerin ve kamunun karn korumak nem tar.
E) ekil bir szlemenin geerlilik art olarak ngrlmse bu szlemenin hem objektif hem de subjektif
esasl noktalarn kapsamas gerekir.

ZM
ekil; iradenin belli bir biimde aklanmasdr. Kanunda szlemeler iin ngrlen ekil, geerlilik eklidir.
ngrlen ekle uyulmakszn yaplan szlemeler
hkm dourmaz. Geerlilik eklinin i tr bulunur;
yazl, szl, resmi. Tanmaz satm szlemesinin kurulabilmesi iin geerli olan ekil resmi ekildir. Resmi
makam veya memurlarn nnde yaplan ekle resmi
ekil denir. Tanmazlar zerindeki mlkiyet hakknn
devri; tapu memur ve muhafzlarn nnde dzenleme
eklinde resmi olarak yaplmak zorundadr.
CEVAP: B

ZM
Her irade beyannn yazl, szl, hareket veya hareketsizlik yoluyla ekli vardr (A, B seenei dorudur). Trk
hukukunda aksi ngrlmemise ekil serbestlii vardr
(C seenei dorudur). eklin aranmasnn amalar,
taraflar dnmeye ve dikkatli olmaya ynlendirmesi,
yoruma gerek duyulduunda yazl ekle baklarak
taraflarn korunmas ve ispat arac olarak ta taraflarn
korunmasdr (D seenei yanltr). ekil geerlik art
olarak ngrlmse, esasl ve yan noktalar da ekle
bal olacaktr (E seenei dorudur).
CEVAP: D

KPSS 2012
Aadakilerden hangisi, Trk Borlar Kanununda yer
alan yazl ekil yerine geen metinlerden
ri deildir?
A) mzal mektup
B) Cep telefonu ile gnderilen mesaj (SMS)
C) Asli bor altna girenlerce imzalanm telgraf
D) Teyit edilmi olan faks mesaj
E) Gvenli elektronik imza atlarak gnderilen ve saklanan belge

DAR HAKMLK 2011


Aadaki szlemelerden hangisi geerlilik art olarak ekle tabi deildir?
A) Borcun nakli
B) Tanmaz balama szlemesi
C) Alacan temliki
D) Kefalet szlemesi
E) Tanmaz zerinde geit irtifak kurmaya ynelik
szleme

BORLAR HUKUKU
Szlemeden Doan Borlar km Soru ve zmleri
ZM
Szlemelerin geerlilii, kanunda aksi ngrlmedike, hibir ekle bal deildir.
Kanunda szlemeler iin ngrlen ekil, kural olarak
geerlilik eklidir. ngrlen ekle uyulmakszn kurulan szlemeler hkm dourmaz.
Kanunda yazl ekilde yaplmas ngrlen bir szlemenin deitirilmesinde de yazl ekle uyulmas zorunludur. Ancak, szleme metniyle elimeyen tamamlayc yan hkmler bu kuraln dndadr.
Bu kural, yazl ekil dndaki geerlilik ekilleri hakknda da uygulanr. Yazl ekilde yaplmas ngrlen
szlemelerde bor altna girenlerin imzalarnn bulunmas zorunludur.
Kanunda aksi ngrlmedike, imzal bir mektup, asllar bor altna girenlerce imzalanm telgraf, teyit
edilmi olmalar kaydyla faks veya buna benzer iletiim aralar ya da gvenli elektronik imza ile gnderilip saklanabilen metinler de yazl ekil yerine geer.
CEVAP: B

ZM
Bir szlemenin esasl noktalar; semen ve bedeldir. Bu
iki unsur zerinde taraflarn iradelerinin uyumas
szlemenin kurucu unsuru olup, uyuma salanmam
ise szleme kurulmu saylamaz yani yok hkmndedir. Szleme kurulmu fakat kesin hkmszse batldr. Szlemede bir kaydn hkmsz olmas nispi butlandr. Szlemede eksiklik ise tek tarafl balamazlk
yaptrmna tabidir. Taraflardan birinin iradesi yanltlm ise iptal edilebilirlik sz konusudur.
CEVAP: B
DAR HAKMLK 2006
A, kendisiyle evlilik d iliki kurmas iin 20 000 YTL
karlnda K ile anlar.
Bu olay ile ilgili aadaki ifadelerden hangisi dorudur?
A) K, szlemeyi gabin nedeniyle iptal edebilir.
B) Szleme taraflarca iptal edilmedii takdirde,
uyumazlk durumunda hkim szlemenin geersiz
olduunu kendiliinden gz nnde tutamaz.
C) 20 000 YTLyi pein olarak Kye deyen A, sonradan
bu parann iadesini talep edemez.
D) A, 20 000 YTLyi kendi istei ile demesi halinde
szlemeye icazet vermi saylr ve iptal hakk ortadan
kalkar.
E) Szlemenin konusu su tekil eden bir fiil olduu
iin Ann iade talebi ceza zamanam sresine tabidir.

KPSS 2013
Aadaki hukuki ilemlerden hangisi bakmndan
kanunda ngrlen geerlilik ekli, adi yazl ekildir?
A) Motorlu tat aralarna ait sat szlemesi
B) n alm szlemesi
C) Tanmaz sat vaadi
D) Tanmaz sat szlemesi
E) Miras szlemesi

ZM
Kanunun emredici hkmlerine, ahlaka, kamu dzenine, kiilik haklarna aykr veya konusu imknsz olan
szlemeler kesin olarak hkmszdr. Hukuka veya
ahlaka aykr bir sonucun gereklemesi amacyla verilen ey sebepsiz zenginleme olduu iin geri istenemez. Ancak, alan davada hkim, bu eyin Devlete
mal edilmesine karar verebilir.
A seenei, kesin hkmszlk sz konusu olduundan
yanltr. B seenei kesin hkmszln, hkim tarafndan kendiliinden dikkate alnacandan yanltr. D
seenei de hkmszlk ve iptal fark nedeniyle, onay
verilmekle de geerli saylamayacandan yanltr. E
seenei de A nn iade talebi mmkn olmadndan
yanltr. (Ahlaka aykr edim nedeniyle eksik bor
olumaz, yasa gerei iadesi istenemez).
CEVAP: C

ZM
Alacan temliki, ufa, tanr balama vaadi, rekabet
yasa anlamas, kefalet ve tanmaz tellall szlemeleri, nalm szlemesi, fikir sanat eserleri zerindeki, patent zerindeki mali haklarn devri szlemesi,
endstriyel tasarmlar zerindeki haklara ilikin szleme, TKHK gerei kampanyal sat, kapdan sat,
taksitli sat, tketici kredi szlemesi adi yazl ekle
tabidir.
CEVAP: B
SZLEMELERN GEERSZL
KPSS 2007
Bir szlemede, taraf irade beyanlarnn szlemenin
esasl noktalar zerinde uyumam olmas durumunda aadakilerden hangisi sz konusu olur?
A) Szleme batldr.
B) Szleme yok hkmndedir.
C) Szleme iptal edilebilir.
D) Szleme eksiktir.
E) Sadece szlemedeki o kayt hkmszdr.

BORLAR HUKUKU
Szlemeden Doan Borlar km Soru ve zmleri
ZRAAT BANKASI 2007
S, arkada ye ait buzdolabn kendi adna Aya satmtr. Taraflar buzdolabnn 2 gn sonra teslimi konusunda anlamlardr.
Buna gre, szlemenin geerliliiyle ilgili aadaki
ifadelerden hangisi dorudur?
A) Szlemenin konusu imknsz olduundan, S ile A
arasndaki satm szlemesi batldr.
B) A ile S arasndaki szleme geerlidir ancak S ifada
bulunmazsa, Ann zararlarn demek zorundadr.
C) S ile A arasndaki szleme nn icazet vermesiyle
geerli olur.
D) S ile A arasndaki szlemede hile olduundan szleme geerli deildir.
E) Szleme geerlidir ancak Snin ifada bulunmas
mmkn olmazsa borcu sona erer.

KPSS 2012
Geerli olarak kurulmu olan ve srekli bor ilikisi
douran bir szlemenin sonradan ortaya kan bir
nedenle ileriye etkili olmak zere sona erdirilmesine
ne ad verilir?
A) Kesin hkmszlk
B) Dnme
C) ptal
D) Fesih
E) Eksiklik
ZM
Fesih, srekli bir szleme ilikisini, ileriye doru sona
erdiren ilemdir. Fesih hakk, kanundan veya szlemeden doabilir. Tasarruf ilemi niteliinde olan bu
beyan ileri srldnde sonularn dourur, kural
olarak geri alnamaz.
Dnme ise, fesihten farkl olarak, ani edimli szleme
ilikilerinde sz konusu olan, ilikiyi geriye etkili olarak
sona erdiren, bozucu yenilik douran bir hak ya da
ilemdir. Dnme, bortan kurtarc etki ve daha nce
yerine getirilmi edimlerin iadesi etkisi dourur.
CEVAP: D

ZM
Nam mstear; kiinin adn saklayarak bir mal iktisap
etmeye almas durumudur. Ancak medeni hukukta
nam msteara yer yoktur. Gabin; iki tarafa bor ykleyen bir szlemede karlkl edimler arasnda ak bir
oranszlk varsa, bu oranszlk, zarar grenin zor durumda kalmasndan veya dncesizliinden ya da
deneyimsizliinden yararlanlmak suretiyle gereklemise, gabine urayan kiinin szlemenin iptalini
isteyebilmesine denir. nanl ilemlerde hak, kar
tarafa devredilmekte ancak, taraflar arasnda yaplan
inan anlamasyla, hakkn devralann hakk nasl kullanaca ve hangi koullarda iade edecei tespit edilen
ilemdir. Muvazaa ise; taraflarn iradeleriyle beyanlar
arasnda bilerek isteyerek oluturduklar uygunsuzluktur. Nispi muvazaada; Taraflar aralarndaki gerek
ilemi grnrdeki ilemin arkasna gizlemek konusunda anlarlar.
CEVAP: A

DAR HAKMLK 2012


Geersizlik trlerinden kesin hkmszlk (butlan) ile
iptal karlatrldnda aadaki ifadelerden hangisi
yanltr?
A) Kesin hkmszlk her ilgili kii tarafndan ileri
srlebilir.
B) Kesin hkmszlk yaptrm her zaman ileri srlebilir.
C) ptal iddiasyla geersizlik her zaman ileri srlemez,
sreyle snrlandrlmtr.
D) ptal yaptrm, szlemenin geerlilik unsurunun
daha ok taraflarn yarar iin konulduu hllerde sz
konusudur.
E) Kesin hkmszlk veya iptale yol aan bir durumun olup olmadn her hlde hkim resen aratrmakla ykmldr.

DAR HAKMLK 2008


Aadakilerden hangisi hukuki ilemin butlan yaptrmna tabi olmasna neden olmaz?
A) ekle aykrlk
B) Muvazaa
C) Ehliyetsizlik
D) rade sakatl hlleri
E) Balangtaki objektif imknszlk

ZM
Hkmszl yalnz taraflar deil, yarar olan nc
ahslar da ileri srebilir.
Hkmsz olan ilem, belli bir zamann gemesiyle
veya butlan sebebinin ortadan kalkmasyla veya edimlerin ifasyla geerli hale gelmez. Hkmszlk halinde
kesin bir geersizlik sz konusudur.
ptal iddiasyla geersizlik her zaman ileri srlemez,
sreyle snrlandrlmtr.
ptal yaptrm, szlemenin geerlilik unsurunun daha
ok taraflarn yarar iin konulduu hllerde sz konusudur.
Hkmszl taraflar ileri srmese de hkim kendiliinden dikkate alr. ptalde taraflarn sresi iinde
bavurmas gerekir.
CEVAP: E

ZM
Kanunun emredici hkmlerine, ahlaka, kamu dzenine, kiilik haklarna aykr veya konusu imknsz olan
szlemeler kesin olarak hkmszdr. Kanunda szlemeler iin ngrlen ekil, kural olarak geerlilik
eklidir. ngrlen ekle uyulmakszn kurulan szlemeler hkm dourmaz.
CEVAP: D

10

BORLAR HUKUKU
Szlemeden Doan Borlar km Soru ve zmleri
MAL HZMETLER UZMAN YARDIMCILII 2013
Aadakilerden hangisi geersizlik yaptrmnn trlerinden biri deildir?
A) Yokluk
B) Eksiklik
C) Kesin hkmszlk
D) Ksmi hkmszlk
E) ptal

ZM
Gabin; bir kiinin deneyimsizliinden, ii bilmezliinden, dncesizliinden kar tarafn ar yararlanmasna (orantsz) denir. Gabin kavram, 1 Temmuz
2012de yrrle giren yeni borlar kanunumuzda
ar yararlanma olarak deitirilmitir. Ar yararlanma (gabin) nedeniyle zarar gren kii veya kiiler
durumu rendikten itibaren 1 yl ierisinde ve her
halkarda szlemenin renildii tarihten itibaren 5
yl ierisinde dava hakkn (orantszln giderilmesi
veya iptali) kullanabilecektir.
CEVAP: C

ZM
Geersizlik yaptrmnn trleri, Yokluk, eksiklik, kesin
hkmszlk (butlan) ve iptal edilebilirlik (feshetme)
dir.
Ksmi hkmszlk szkonusu deildir.
CEVAP: D

DAR HAKMLK 2006


A, antika vazosunu satp yerine ihtiyac olan tabak
takmn almak istemektedir. Antikadan hi anlamayan
A, antikaya merakl olduunu bildii komusu Bye
vazoyu satn almasn teklif eder. B, gerekte 600
YTLye satlabileceini bildii halde bu konuda deneyimsiz olan Aya vazo iin 200 YTL verebileceini syler. A, vazonun deerini bulduunu dnerek kabul
eder.
Bu olayla ilgili aadaki ifadelerden hangisi dorudur?
A) Gerek durumu renen A, hatay ileri srerek szlemeyi iptal edebilir.
B) A, hileye dayanarak szlemeyi iptal edebilir.
C) Bir satm szlemesinde alc icapta bulunmas gerektiinden, bu szleme batldr.
D) Bu szleme gabin nedeniyle iptal edilebilir.
E) Esasl noktalarnda taraflar uyumam olduundan
bu szleme yok hkmndedir.

AIRI YARARLANMA (Gabin)


KK 2006
Gabin ne demektir?
A) Bir kiinin tehdit altnda fahi bedel karlnda alm
yapmas
B) Bir kiinin aldatlmak suretiyle fahi bedel karlnda alm yapmas
C) Bir kiinin saflndan yararlanlmak suretiyle edimler arasnda ak bir dengesizlik olmayan sat szlemesi yaplmas
D) Bir kiinin deneyimsizliinden veya zor durumda
bulunmasndan yararlanlmak suretiyle edimler arasnda ar dengesizlie yol aan szleme yaplmas
E) Bir kiinin bir bakas lehine ar yarar salamak
zere kar tarafn aldatlmas

ZM
Bir szlemede karlkl edimler arasnda ak bir oranszlk varsa, bu oranszlk, zarar grenin zor durumda
kalmasndan veya dncesizliinden ya da deneyimsizliinden yararlanlmak suretiyle gerekletirildii
takdirde, zarar gren, durumun zelliine gre ya
szleme ile bal olmadn dier tarafa bildirerek
ediminin geri verilmesini ya da szlemeye bal kalarak edimler arasndaki oranszln giderilmesini isteyebilir.
Zarar gren bu hakkn, dncesizlik veya deneyimsizliini rendii; zor durumda kalmada ise, bu durumun
ortadan kalkt tarihten balayarak bir yl ve her hlde
szlemenin kurulduu tarihten balayarak be yl
iinde kullanabilir. Soruda deneyimsizlik nedeniyle ar
yararlanma sz konusudur.
CEVAP: D

ZM
Bir kiinin deneyimsizliinden, dncesizliinden ya
da zor durumda kalmasndan yararlanlmak suretiyle
karlkl edimler arasnda ak bir oranszlk varsa
gabin (ar yararlanma) sz konusu olur.
CEVAP: D
KPSS 2007
Bir szleme gabin nedeniyle hangi sre iinde iptal
edilebilir?
A) Gabinin varlnn renildii tarihten itibaren 6 ay
iinde
B) Szlemenin kurulmasndan itibaren 1 yl iinde
C) Zor durumun bitmesinden itibaren 1 yl iinde
D) Zor durumun bitmesinden itibaren 6 ay iinde
E) Szlemenin kurulmasndan itibaren 1 ay iinde

11

BORLAR HUKUKU
Szlemeden Doan Borlar km Soru ve zmleri
KPSS 2012
Ar yararlanma sonucunda smrlen kiiye (zarar
gren kiiye) Trk Borlar Kanunu ile tannm haklar
bakmndan aadaki ifadelerden hangisi dorudur?
A) Smrlen kii szlemeyi, szlemenin kurulmasndan itibaren 1 yl iinde iptal edebilir.
B) Smrlen kiinin szleme ile bal olmamas Trk
Borlar Kanununa gre mmkn olmayp sadece
oranszln giderilmesini talep hakk vardr.
C) Smrlen kii, durumun zelliine gre ya szleme ile bal olmadn dier tarafa bildirebilir ya da
szlemeye bal kalarak edimler arasndaki oranszln giderilmesini isteyebilir.
D) Smrlen kii, szleme ile bal olmadn ar
yararlanmann sebebi ne olursa olsun szlemenin
kurulmasndan itibaren 10 yl iinde ileri srmelidir.
E) Oranszln giderilmesini talep etmede, smrlen
kiiye Trk Borlar Kanunu ile tannan ksa sre 2 yldr.

DAR HAKMLK 2012


Karl ve souk bir gecede trenden inen A, gardan dar
kmakta biraz gecikince gar nnde bekleyen taksilerin biri haricinde hepsi gider. Geldii ehri ilk kez ziyaret eden ve bir an nce bir otele gitmek isteyen A,
kalan taksiye ynelir, ancak taksici onu 350 TLye gidecei yere gtrebileceini syler. aresiz durumda
kalan A, bu neriyi kabul eder ve szleme kurulur.
Buna gre, bu olayn hukuki nitelendirmesi aadakilerden hangisidir?
A) Yanlma
B) Ar yararlanma
C) Aldatma
D) Korkutma
E) Mutlak muvazaa
ZM
Bir szlemede karlkl edimler arasnda ak bir oranszlk varsa, bu oranszlk, zarar grenin zor durumda
kalmasndan veya dncesizliinden ya da deneyimsizliinden yararlanlmak suretiyle gerekletirildii
takdirde ar yararlanma (gabin) sz konusudur.
Taksicinin Ann zor durumundan faydalanarak ak
oranszlk yaratmas ar yararlanmadr.
CEVAP: B

ZM
Bir szlemede karlkl edimler arasnda ak bir oranszlk varsa, bu oranszlk, zarar grenin zor durumda
kalmasndan veya dncesizliinden ya da deneyimsizliinden yararlanlmak suretiyle gerekletirildii
takdirde, zarar gren, durumun zelliine gre ya
szleme ile bal olmadn dier tarafa bildirerek
ediminin geri verilmesini ya da szlemeye bal kalarak edimler arasndaki oranszln giderilmesini isteyebilir.
Zarar gren bu hakkn, dncesizlik veya deneyimsizliini rendii; zor durumda kalmada ise, bu durumun
ortadan kalkt tarihten balayarak bir yl ve her hlde
szlemenin kurulduu tarihten balayarak be yl
iinde kullanabilir.
CEVAP: C

RADE BOZUKLUKLARI
ZRAAT BANKASI 2007
Taraflarn, nc kiileri aldatmak amacyla gerek
iradelerine uymayan bir ilem yapmalarna ve grnrdeki bu ilemin kendi aralarnda geerli olmayaca hususunda anlamalarna ne denir?
A) Muvazaa
B) nanl muamele
C) Nam mstear
D) Kanuna kar hile
E) Gabin

MAL HZMETLER UZMAN YARDIMCILII 2013


Bir szlemede karlkl edimler arasnda ak oranszln, zarar grenin zor durumda kalmasndan veya
dncesizliinden ya da deneyimsizliinden yararlanlmak suretiyle ortaya kmas durumuna ne ad
verilir?
A) Haksz fiil
B) Sebepsiz zenginleme
C) Cebr icra
D) Ar yararlanma
E) Aldatma

ZM
Bir szlemede her iki tarafn iradeleriyle beyanlar
arasnda bilerek ve isteyerek oluturduklar uygunsuzlua muvazaa denir.
CEVAP: A
KPSS 2008
Aadakilerden hangisi, beyan hatas olmamasna
ramen szlemenin iptaline yol aan esasl hata
saylr?
A) Szlemenin lzumlu vasflarnda hata
B) Szlemenin konusunda hata
C) Szlemenin mahiyetinde hata
D) Miktarda hata
E) ahsta hata

ZM
Bir szlemede karlkl edimler arasnda ak bir oranszlk varsa, bu oranszlk, zarar grenin zor durumda
kalmasndan veya dncesizliinden ya da deneyimsizliinden yararlanlmak suretiyle gerekletirildii
takdirde ar yararlanma (gabin) sz konusudur.
CEVAP: D
12

BORLAR HUKUKU
Szlemeden Doan Borlar km Soru ve zmleri
ZM
Hata sebebiyle bir szlemenin iptal edilebilmesi iin
dlen hatann esasl hata olmas gerekir. Esasl hata
halleri; beyan hatas ve temel hatas (lzumlu vastalarda hata)dr. Beyan hatalar; szlemenin niteliinde
hata, konuda hata, ahsta hata, nemli miktar hatasdr.
CEVAP: A

KK 2009
ok yakn arkada Bnin mali durumunun bozulmas
ve bu sebeple kredi alamamasna zlen A, srf Bnin
itibarn ykseltmek iin B lehine bir bor senedi imzalar.
Buna gre bu ilem aadakilerden hangisidir?
A) Hata
B) Hile
C) Nispi muvazaa
D) Mutlak muvazaa
E) Latife beyan

KPSS 2009
radesi, ikrah (korkutma) nedeni ile bozulmu olan
kii, ne kadar sre iinde szlemeyi iptal edebilir?
A) krahn meydana gelmesinden itibaren 6 ay
B) krahn meydana gelmesinden itibaren 1 yl
C) krahn meydana gelmesinden itibaren 5 yl
D) krahn ortadan kalkmasndan itibaren 6 ay
E) krahn ortadan kalkmasndan itibaren 1 yl

ZM
Taraflar gerekte bir ilem yapmadklar halde 3.kiileri
aldatmak iin yapm gibi grndkleri ilem tr
mutlak muvazaa olarak adlandrlr.
Taraflar aralarnda yaptklar bir hukuki ilemi grnrdeki dier bir ilemin arkasna gizliyorlarsa nisbi
muvazaa sz konusudur.
Aslnda bir ilem yapmak istemeyen Ann B lehine bor
senedi dzenlemesi mutlak muvazaadr.
CEVAP: D

ZM
krah (zorlama, tehdit); Kar tarafn korkutmasndan,
tehdit etmesinden ya da zor kullanmasndan dolay
gerek iradesini beyan edememesinden dolay iradesi
ve irade beyan arasndaki meydana gelen uyumsuzluktan dolay, tehdit edilen kii yasal hakkn kullanarak ilemi iptal ettirebilir. Tehdidin ortadan kalkmasndan itibaren 1 yllk hak drc zamanamna tabidir.
CEVAP: E

MALYE BAKANLII DENETL 2010


Bir hukuki ilemin iki tarafnn iradesi ile beyan arasnda istenerek meydana getirilen uygunsuzluk hline
ne ad verilir?
A) Muvazaa
B) Hile C) Latife beyan
D) Zihn kayt
E) Hata

KPSS 2009
Aadakilerden hangisi esasl hata hllerinden biri deildir?
A) Szlemenin niteliinde hata
B) Saikte hata
C) Kiide hata
D) Szlemenin konusunda hata
E) Edim veya kar edim miktarnda hata

ZM
Bir szlemede her iki tarafn iradeleriyle beyanlar
arasnda bilerek ve isteyerek oluturduklar uygunsuzlua muvazaa denir. Tek tarafn, ciddi olmayarak gerek iradesine uymayan bir beyanda bulunmasna latife
(aka) beyan denir. rnein; retmenin rencilerine
sorduum soruya cevap veren renciye Ferrari alacam demesi. Bir kimse beyan ettii eyi istemiyorsa
zihni kayttan sz edilir. rade ile beyan arasndaki
uygunsuzluk dikkatsizlikten kaynaklanyorsa hata, bir
kii dierini kandrmak amacyla irade ve beyan arasnda uyumsuzluk yaratyorsa hile denir.
CEVAP: A

ZM
Hata sebebiyle bir szlemenin iptal edilebilmesi iin
hata esasl hata olmak zorundadr.
Esasl hata halleri; szlemenin niteliinde hata,
konuda hata, ahsta hata, nemli miktar hatas,
Esasl olmayan hata; saikte hatadr. Saikte hata;
szlemeyi iptal hakk vermez. Saikte hata bir kimsenin
yanl baz tahminler ve deerlendirmeler sebebiyle beyanda bulunmasnda ortaya kar. Fakat saikte hataya
den kiinin hata ettii hususunu bilseydi szlemeyi
yapmama ihtimali var ise, hata szlemenin lzumlu
vastalarndan saylabiliyorsa, temel hatasna dnr
ve iptal edilebilir.
CEVAP: B

KPSS 2011
Aadakilerden hangisi bir
hli deildir?
A) Gabin
B) ahsta hata
C) Szlemenin konusunda hata
D) Hile
E) Tehdit (ikrah)

13

irade

bozukluu

BORLAR HUKUKU
Szlemeden Doan Borlar km Soru ve zmleri
ZM
rade ve beyan arasnda bilmeden ya da istemeden
ortaya kan irade sakatl hallerine hata(yanlma),
hile(aldatma) ve ikrah(tehdit) girer. rade ile beyan
arasndaki uygunsuzluk tarafn dikkatsizliinden kaynaklanyorsa hata denir. Hata, ahsta hata, szlemenin niteliinde hata, konuda hata eklinde ortaya karsa esasl hata saylr ve iptal edilebilir. Taraflardan
birinin dierini aldatmas sonucu yaplan szleme hile
ile sakatlanr. krah; taraflardan biri, dierinin veya
nc kiinin aldatmas sonucu szleme yapmsa,
szleme iptal edilebilir.
CEVAP: A

ZM
Taraflar gerekte bir ilem yapmadklar halde 3.kiileri
aldatmak iin yapm gibi grndkleri ilem tr
mutlak muvazaa olarak adlandrlr.
Taraflar aralarnda yaptklar bir hukuki ilemi grnrdeki dier bir ilemin arkasna gizliyorlarsa nisbi
muvazaa sz konusudur.
A ile B arasndaki gerek niyet sat olduu halde bu
ilemi balama gibi gstermeleri nisbi muvazaadr.
CEVAP: A
KPSS 2013
Asl, veklet szlemesini Avukat Erkan ile kurmak
isterken Avukat Erhan ile kurmutur.
Buna gre, yukardaki olayn hukuki nitelii aadakilerden hangisidir?
A) Szlemenin niteliinde yanlma
B) Aldatma
C) Szlemenin konusunda yanlma
D) Kar tarafn kimliinde yanlma
E) Korkutma

SAYITAY 2011
Televizyonunu kiraya vermek isteyen A, bilmeden ve
istemeden yanllkla Bye satm beyannda bulunmutur. Bu olaydaki irade ile beyan arasndaki uygunsuzluk aadakilerden hangisidir?
A) Edimde hata
B) Szlemenin niteliinde hata
C) Nispi muvazaa
D) Mutlak muvazaa
E) Hile

ZM
Yanlan, szleme yapma iradesini, gerekte szleme
yapmak istedii kiiden bakasna aklamsa esasl
beyan hatalarndan kiide hata sz konusu olur.
CEVAP: D

ZM
Szleme kurulurken esasl yanlmaya den taraf,
szleme ile bal olmaz. rade ile beyan arasndaki
uygunsuzluk iradesini aklayan tarafn dikkatsizliinden ileri gelir. Kar taraf, hataya den kimsenin hataya dm olduunu anlayamamakta hakl ise szleme hata ile birlikte kurulur ve hataya den kii
szleme ile bal kalmak istemiyorsa szleme iptal
edilir. hata sebebiyle szlemenin iptal edilebilmesi iin
esasl hata olmas gerekir. rnein, szlemenin niteliinde hata, konuda hata, ahsta hata gibi.
CEVAP: B

TEMSL
DAR HAKMLK 2006
A, tanmazlarn kiraya vermeye yetkili temsilcisi Tyi
grd lzum zerine 10.05.2005 tarihinde azletmi;
bu durum ayn gn Tye bildirilerek elindeki yetki belgesinin iadesi salanmtr. T, bunu gizleyerek, Ann
kymetli bir tanmazn yetki belgesini daha nce grm olan ve azilden bilgi sahibi olmayan Bye A adna
kiraya vermitir.
Buna gre aadaki ifadelerden hangisi dorudur?
A) B ile yaplan kira szlemesinin geerli olup olmamas, Ann, temsilcisi Tyi azletmesinin hakl sebebe
dayanp dayanmadna baldr.
B) B ile yaplan kira szlemesi geerlidir.
C) B ile yaplan kira szlemesi A icazet vermedike
Ay balamaz.
D) B ile yaplan kira szlemesi kesin olarak hkmszdr.
E) B ile yaplan kira szlemesi sadece T ile B arasnda
balaycdr.

DAR HAKMLK 2012


A ile Bnin gerek niyetleri Ann tanmazdaki payn
Bye satmak olduu hlde, payda Cnin n alm hakkn kullanmasn nlemek iin tapuya gitmiler ve yetkili
memur nnde A, tanmazdaki payn Bye balamtr.
Bu olaya gre, aadaki ifadelerden hangisi yanltr?
A) Nispi muvazaa vardr.
B) Sat szlemesi gizli ilem niteliindedir.
C) Mutlak (adi) muvazaa vardr.
D) Balama szlemesi grnrdeki ilem niteliindedir.
E) Szlemenin niteliini deitiren muvazaa vardr.

14

BORLAR HUKUKU
Szlemeden Doan Borlar km Soru ve zmleri
ZM
Bir ilemin baka bir kii adna veya hesabna yaplmasna temsil yetkisi denir. Dava ama, sulh olma, tahkim
(hakeme bavurmak), kambiyo taahhdnde bulunma,
balama, tanmaz devri, davadan feragat ilemlerinin yaplabilmesi iin temsilciye mutlaka zel temsil
yetkisi verilmi olmaldr.
CEVAP: B

ZM
Temsil yetkisi hangi ekilde verilmise, ayn ekilde geri
alnmaldr. Belge ile verilen temsil yetkisine son verildiinde, temsile ilikin belgenin geri alnmas gereklidir. Somut olayda belge geri alnm ve temsil yetkisi
son bulmutur. Bu durumun ilanna gerek yoktur. Yetkisiz temsilcinin yapt ilem, temsil edilenin onayna
kadar askdadr.
CEVAP: C

SAYITAY 2006
Aadakilerin hangisinde yaplan szleme geersizdir?
A) Temsil yetkisinin nc ahslara bildirilmesi, ancak sonradan geri alnmasnn veya snrlandrlmasnn
nc ahslara duyurulmamas halinde, temsilcinin
iyi niyetli nc ahslarla yapt szleme
B) Temsilciye temsil yetkisine sahip olduunu gsteren
bir belge verilmesi, ancak temsil yetkisinin sona ermesine ramen temsil edilen veya miraslarnn yetki
belgesinin iadesini talep etmemeleri halinde, yetki
belgesine gvenerek iyi niyetli nc ahslarn temsilci ile yaptklar szleme
C) Eski alacakl ile borlu arasnda yaplan alacan
temliki ilemine borlunun muvafakat vermemesi
D)Szleme konusu edimin szlemenin kurulmasndan sonra taraflarn sorumlu olmad bir nedenle
objektif olarak imknsz hale gelmesi
E) nc ahs yararna szlemede lehtarn kendisine yaplan ifay kabul etmemesi
ZM
Temsil olunan verdii yetkiyi nc ahslara bildirilmise, ancak bu yetkiyi ksmen veya tamamen geri
aldn nc ahslara bildirmemise, yetkinin geri
alndn iyi niyetli nc kiilere kar ileri sremez.
Yani szleme geerlidir. B seeneine gre; temsil
yetkisi sona erdiinde temsilci yetki belgesini geri vermez, temsil olunan da bu belgeyi geri almaz ise temsil
olunan nc kiilerin zararlarn gidermek zorundadr ancak szleme geerli deildir.
CEVAP: B

KPSS 2008
Aadaki ilemlerden hangisi, zel temsil yetkisi
verilmesini gerekli klan ilemlerden biri deildir?
A) Hakeme bavurmak
B) Kira szlemesi yapmak
C) Sulh szlemesi yapmak
D) Balama szlemesi yapmak
E) Kambiyo taahhdnde bulunmak

15

BORLAR HUKUKU
Haksz Fiillerden Doan Borlar km Soru ve zmleri
zarardan mteselsil sorumludur. Kazaya karan srcler A ve C kusurlu srcler olduklarndan; A, B ve C
mteselsil sorumludur.
CEVAP: A

KPSS 2006
Munzam kusur ile ilgili aadaki ifadelerden hangisi
dorudur?
A) Zarar grenin de zarara sebebiyet veren yannda
ortak kusurunun bulunmasdr.
B) Zarar grenin zararn artmasna sebebiyet veren
kusurlu davranlardr.
C) Zarar gren ve zarardan sorumlu kii dndaki
nc kiilerin zarara sebebiyet veren kusurlu davranlardr.
D) Kusursuz sorumlu kiinin, zararn doumunda ayn
zamanda kusurunun bulunmasdr.
E) Kusurlu sorumlu kiinin kusurunu artran davranlardr.

KK 2006
Aadaki kiilerden hangisi ara ileten deildir?
A) Aracn maliki
B) Aracn uzun sreli kiracs
C) Arac, sigorta eden sigorta irketi
D) Arac alan hrsz
E) Arac, mlkiyeti muhafaza kaydyla satn alan kii
ZM
Ara sahibi olan veya mlkiyeti muhafaza kaydyla
satta alc sfatyla sicilde kaytl grlen veya aracn
uzun sreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde
kirac, ariyet veya rehin alan kiidir. Ancak ilgili tarafndan baka bir kiinin arac kendi hesabna ve tehlikesi kendisine ait olmak zere ilettii ve ara zerinde
fiili tasarrufu bulunduu ispat edilirse, bu kimse ileten
saylr.
CEVAP: C

ZM
Kusursuz sorumlulukta, kusur koulu aranmadan, haksz fiil nedeniyle doan zarar giderme (tazmin) ykmll domaktadr. Buna ramen, sorumlu kiinin,
zararn doumunda kusuru varsa buna ek (akn) kusur
ad verilir. Trk Borlar Kanununda bu tanm yer almasa da retideki tanm bu ekildedir.
CEVAP: D
KK 2006
Ann geici kulland Bye ait otomobil ile Cnin kulland otomobilin arpmas sonucu, Ann yannda
oturan yolcu D lmtr. Kaza sonrasnda olayda Ann
7/8 orannda; Cnin ise 1/8 orannda kusurlu olduu
anlalmtr. Dnin lm nedeniyle ei ve ocuklar
sorumlular aleyhine tazminat davas amaya karar
vermilerdir.
Buna gre aadaki ifadelerden hangisi dorudur?
A) Doan zarardan dolay A, B ve C mteselsilen sorumludurlar.
B) Doan zarardan dolay A ve B 7/8 orannda, C ise
1/3 orannda sorumludurlar.
C) Doan zarardan dolay A, B ve C kusur oranlar ne
olursa olsun 1/3 orannda sorumludurlar.
D) Doan zarardan dolay A ve B sorumlu olup, bunlarn zarar tazmin etmemeleri halinde Cnin sorumluluu gndeme gelir.
E) Doan zarardan alacakllara kar sadece C, ara
ileten sfatyla sorumlu olup, zarar tazmin ettikten
sonra A ve Bye kusurlar orannda rcu hakkna sahiptir.

KPSS 2008
A, bir alacak yznden B ile tartp tokat atmtr. B,
bu kzgnlkla silahn ekip Ay yaralamtr. A, yaplan
mdahaleye ramen sakat kalmtr.
Bu olayla ilgili aadaki ifadelerden hangisi dorudur?
A) A, bu yzden doan zararn Bden talep edemez,
nk tokat att iin bu sonuca katlanmas gerekir.
B) A, bu yzden B aleyhine sadece ikyette bulunmak
suretiyle ceza davas almasn salayabilir.
C) A, B aleyhine sadece manevi zararnn tazmin edilmesi iin dava aabilir.
D) A, B aleyhine tm zararlarnn tazmin edilmesi iin
dava aabilir.
E) A, Bye tokat atmas nedeniyle Bnin urad zararlar dmek suretiyle kalan miktar iin B aleyhine tazminat davas aabilir.
ZM
Ann Bye tokat atmas, Bnin Ay yaralamas fiili iin
hukuka uygunluk sebebi oluturamaz. Sadece B haksz
tahrikten dolay indirim sebebi olarak hakimin takdir
hakkn kullanmasnda tazminatn indirilmesini talep
edebilir. Yaralama eylemi kamu dzenine aykr bir
eylem olduu iin savc tarafndan kendiliinden ceza
kovuturmas yaplabilir. Ann yaralanmas iin hem
maddi hem de manevi tazminat davas alabilir.
CEVAP: D

ZM
Olayda B, kazaya karan ara sahibi olarak sorumludur. A ise geici de olsa ara srcs olduu ve 7/ 8
orannda kusurlu olduu iin sorumludur. Kazaya karan dier aracn srcs C de 1/ 8 orannda kusurlu
olduundan sorumludur. Ara iletenin sorumluunda
ara sahipleri de kusurlu olan kiilerle birlikte doan
16

BORLAR HUKUKU
Haksz Fiillerden Doan Borlar km Soru ve zmleri
MAL HZMETLER UZMAN YARDIMCILII 2008
Aadakilerden hangisi haksz fiilin unsurlar arasnda yer almaz?
A) Bir fiilin bulunmas
B) Bir zarar ortaya kmas
C) Fiilin hukuka aykr olmas
D) Fiil ile zarar arasnda illiyet ba olmas
E) Haksz fiil ileyen kiinin mutlaka kastl davrannn
bulunmas

ZM
Faille fiil ve zarar arasndaki neden sonu ilikisinin
kesen, dolaysyla failin sorumluluunu ortadan kaldran veya azaltan nedenlerdir.
Bunlar;
Mcbir Sebep
Zarar grenin ar kusuru
nc kiinin ar kusuru
CEVAP: C

ZM
Hukuka aykr bir fiile ya da ahlaka aykr bir fiille bakasna zarar veren kiiler zararlarn tazmin etmekle
ykmldrler. Buna haksz fiil (den doan borlar)
denir. Haksz fiilden sorumluluun artlar; hukuka
aykr fiil (eylem), kusur (kast, ihmal), zarar, hukuka
aykr fiil ile zarar arasnda illiyet badr. (sebep-sonu
ilikisi). Bu aklamalara gre fiilin mutlaka kasten
ilenmi olmas gerekmez ihmal ile de zarar ortaya
km ise haksz fiilden sorumluluk vardr.
CEVAP: E

KPSS 2010
I. Kusur sorumluluunda zarar verenin kusurunun hafif
olmas
II. Kusur sorumluluunda zarar grenin ortak kusuru
III. Zarar grenin olaanst yksek bir gelire sahip
olmas
IV. Zararn, zarar gren yararna yaplan bir davran
(hatr ii) srasnda domu olmas
Yukardakilerden hangileri maddi tazminatn hesaplanmasnda tazminattan indirim sebebi olarak deerlendirilir?
A) Yalnz I
B) Yalnz III
C) I ve II
D) II ve III
E) I, II, III ve IV

DAR HAKMLK 2008


A, arabasyla % 10 kusurlu olarak Bnin arabasna
arpm ve arabada 1000 YTLlik hasar meydana gelmitir.
Buna gre, Ann sorumluluu aadakilerden hangisidir?
A) Kusur sorumluluu
B) Sebep sorumluluu
C) Hakkaniyet sorumluluu
D) Akdi sorumluluk
E) Tehlike sorumluluu

ZM
Maddi tazminatn hesaplanmasnda indirim sebepleri;
Zarar gren, zarar douran fiile raz olmu veya zararn domasnda etkili olmu ise, (zarar verenin ortak
kusuru)
Tazminat ykmlsnn durumunu arlatrm ise,
Zarar verenin kusurunun hafiflii
Borlar kanunu 43.maddede yer alan; Hakim, hal ve
mevkiin icabna ve hatann arlna gre tazminatn
suretini ve umulnn derecesini tayin eyler.
CEVAP: E

ZM
Motorlu ara iletenin sorumluluu kusur sorumluluuna dayanmayan TEHLKE sorumluluudur. Karayollar Trafik Kanunu da sorumluluu bu ekilde dzenlemitir.
CEVAP: E

KPSS 2010
Borlar Kanununun 55. maddesi gereince adam
altrann (istihdam edenin) sorumluluu ile ilgili
aadaki ifadelerden hangisi yanltr?
A) Adam altrann sorumluluu bir kusur sorumluluu niteliini tamaz.
B) Sorumluluun domas iin objektif zen ykmllnn ihlal edilmi olmas gerekir.
C) Adam altran ayrt etme gcne sahip olmasa bile
yardmc kiinin verdii zarardan sorumlu olur.
D) Bu sorumluluun doabilmesi iin zarar gren alacakl ile adam altran arasnda nceden kurulmu bir
szleme ilikisinin varl aranr.
E) Bu sorumluluun doabilmesi iin zararn yardmc
kii ii grd srada onun hukuka aykr bir davranyla meydana gelmi olmas gerekir.

KK 2009
Aadakilerden hangisi illiyet ban kesen sebeplerden biri deildir?
A) Sava
B) Zarar grenin kusuru
C) ilerin o iletmede menfaat grevine balam olmas
D) nc kiinin kusuru
E) Deprem

17

BORLAR HUKUKU
Haksz Fiillerden Doan Borlar km Soru ve zmleri
ZM
Sebep sorumluluu ya da doktrinde kabul edilen dier
adyla kusursuz sorumluluk, objektif sorumluluk; olaan sebep sorumluluu ve tehlike sorumluluu
olmak zere ikiye ayrlr. Adam altran, hayvan bulunduran, yap maliki sorumluluklar ve hakkaniyet
sorumluluklar olaan sebep sorumluluklardr. Seeneklerde tehlike sorumluluu olan, motorlu ara iletenin sorumluluudur.
CEVAP: D

ZM
BK 55 gre adam altran, alann, kendisine verilen
iin yaplmas srasnda bakalarna verdii zarar gidermekle ykmldr. Adam altrann sorumluluunun artlar;
Zarar veren ile istihdam eden arasnda istihdam ilikisi
bulunmal
nc bir kii zarara uramal
Zarar, iin grlmesi srasnda olmal
lliyet ba bulunmal
Buna gre; D seeneinin adam altrann sorumluluu ile iliii yoktur. nc kii ile yaplan szleme
artlar arasnda yer almamaktadr.
CEVAP: D

DAR HAKMLK 2011


A, B, C ve D aralarnda kan bir anlamazlk sonucunda
sopa ve talar kullanarak kavga etmeye balarlar ve
kavga sonrasnda Ann bir sopa darbesi sonucu ar
ekilde yaraland grlr.
Bu
olay
ile
ilgili
aadaki
ifadelerden
si yanltr?
A) Somut olayda, zararl sonucu kim tarafndan ilenen
hangi fiilin meydana getirdii bilinmediinden seimlik
illiyet sz konusudur.
B) Ortak illiyet, sebeplerin bir araya gelmesi suretiyle
ortaya kar, buna karlk yaralama bir sopa darbesi
sonucu meydana geldii iin somut olayda ortak illiyet
sz konusu deildir.
C) Yaralamann B, C ve Dnin hangisinin sopa darbesinden meydana geldii bilinmedii iin B, C ve Dnin
sorumluluklar yoktur.
D) Somut olayda farazi sebep mevcut olmadndan
farazi illiyetten sz edilemez.
E) Somut olayda birden ok sebep haksz fiil niteliini
tayp birlik manzaras gsterdiinden kavgaya katlan
B, C ve D, Aya kar mteselsil olarak sorumludur.

DAR HAKMLK 2010


Ann ok sevdii ve iyi eitimli bir kangal kpei vardr. Genellikle bahede duran, ancak zaman zaman eve
de giren kpek, bir gn Aya misafir olarak gelen arkada Byi srr ve B kolundan ciddi ekilde yaralanr.
Bu olayla ilgili aadaki ifadelerden hangisi yanltr?
A) Bu olayda hayvan tutucusunun sorumluluu sz
konusudur.
B) Bu sorumluluk kurtulu kant getirilemeyen bir
sebep sorumluluu trdr.
C) Hayvan tutucusuna yklenen objektif zen, gzetim
ve denetim devinin ihlali, sorumluluun temelini
oluturur.
D) A, kpek zerinde hukuki ve fiili iktidar sahibi olduu iin hayvan tutucusu olarak nitelendirilir.
E) Bu olayda zarar kpein igdsel, ani ve bamsz
bir hareketinden domutur.
ZM
Sorudaki sorumluluk tr hayvan idare edenlerin (tutucusunun) sorumluluu eklindedir (A seenei dorudur). Hayvan idare edenlerin sorumluunda kurtulu
kant getirilebilir. Hayvan idaresi altnda bulunduran
kimse btn dikkat ve zeni gsterdiini gstermi
olsayd dahi zarara engel olamayacan ispat edebilirse sorumluluktan kurtulur. (B seenei yanltr). C, D
ve E seenekleri dorudur.
CEVAP: B

ZM
Zararl sonucu, birden ok nedenden yalnz biri gerekletirmi olmakla birlikte, somut olayda, bu nedenin
hangisi olduu bilinemedii durumda seimlik illiyetten
sz edilir. Kural olarak zarardan kimse sorumlu tutulamaz. nk belli bir ahsn fiili ile zarar arasndaki
illiyet tespit edilememitir. Ancak birden fazla kiinin
fiili bir btn tekil ediyorsa (kavga gibi) meydana
gelen zarardan katlanlar mteselsilen sorumludurlar.
C seenei yanltr.
CEVAP: C

DAR HAKMLK 2011


Aadaki durumlardan hangisi olaan sebep sorumluluu hllerinden biri deildir?
A) Hayvan tutucusunun sorumluluu
B) Adam altrann sorumluluu
C) Tanmaz malikinin sorumluluu
D) Motorlu tat arac iletenin sorumluluu
E) Ev bakannn sorumluluu

SAYITAY 2011
stanbulda adliyenin yolunu bilmeyen A, yolda grd ilk kiiye adliyenin yolunu sorar ve adliyenin 3 gn
nce tandndan haberi olmayan B, Aya eski adliyeyi tarif eder. A, adliyeye gittii inanc ile tarif zerine
yola koyulur ancak yolda giderken bir otomobilin
arpmas sonunda ar yaralanr.
Bu olaya gre, Bnin sorumluluu ile ilgili aadaki
ifadelerden hangisi dorudur?
18

BORLAR HUKUKU
Haksz Fiillerden Doan Borlar km Soru ve zmleri
sebep olunan zarar gidermekle ykmldr.
Adam altran, dedii tazminat iin, zarar veren
alana, ancak onun bizzat sorumlu olduu lde
rcu hakkna sahiptir.
CEVAP: E

A) Bnin bu olayda haksz fiil sorumluluu sz konusudur.


B) Bnin bu olayda kusur sorumluluu sz konusudur.
C) Bnin davran tehlikeli bir faaliyet tekil etmedii
in sorumluluu yoktur.
D) Bu olayda sebeple sonu arasnda uygunluun yokluu nedeniyle, sorumluluun unsurlarndan uygun
lliyet ba bulunmad iin Bnin herhangi bir sorumluluu yoktur.
E) Olayda arlatrlm kusur sorumluluu olduu iin
B sorumludur.

DAR HAKMLK 2012


A ve B bir araya gelerek hrszlk yapmaya karar verdikten sonra Cnin brosunda bulunan ar elik kasay
birlikte alp gtrrler.
Bu olaya gre, aadaki ifadelerden hangisi dorudur?
A) Yaran illiyet sz konusudur.
B) Seimlik illiyet sz konusudur. nk A ve B kasay
tek balarna da alabilirler.
C) Farazi illiyet sz konusudur.
D) nne geilen illiyet sz konusudur.
E) Ortak illiyet sz konusudur.

ZM
Adliyenin yolunu bilmeyen Aya, Bnin adliyenin tandn bilmedii iin eski adliyenin yolunu tarif etmesi
ile Aya yolda giderken araba arpmas arasnda nedensellik (sebep-sonu ilikisi) ba olmad iin Bnin
herhangi bir sorumluluu yoktur.
CEVAP: D

ZM
Hibiri tek bana yeterli olmayp, ancak bir araya
geldikleri iin zararl sonucu douran nedenlerin birlemesi ortak illiyet olarak adlandrlr.
A ve B ar elik kasay tek balarna gtremeyecekleri iin birlikte hareket etmilerdir.
CEVAP: E

KPSS 2012
Usta A ile ra B, bir binann d cephe tadilatn yaparlarken rak, ustasna uzatmak iin eline ald ekici aaya drr ve o srada aadan gemekte olan
C, kafasna isabet eden eki sebebiyle ar ekilde
yaralanr.
Bu olay ile ilgili aadaki ifadelerden hangisi yanltr?
A) Bu olayda usta Ann Cye kar sorumluluu adam
altrann sorumluluu kapsamnda deerlendirilir.
B) Adam altrann sorumluluunun doabilmesi iin
A ile B arasnda adam altrma ilikisinin bulunmas
gerekir.
C) Adam altrann sorumluluu kusursuz sorumluluk
tr olduu iin Ann Cye kar sorumluluunun
domasnda kusurlu olup olmamas nemli deildir.
D) Adam altrann sorumluluu zen ilkesine dayandndan kurtulu kant getirilebilen bir sorumluluktur;
A kurtulu kant getirerek sorumluluktan kurtulabilir.
E) Ann sorumluluktan kurtulmasnda, iletmenin
alma dzeninin bu zararn domasn nleyecek
yeterlilikte ve nitelikte olmasn salamam bulunmas
nemli deildir.

DAR HAKMLK 2012


A, urad bir haksz fiil sonucunda yaralanmtr.
Buna gre, aadaki zararlardan hangisi Ann yaralanmas sonucunda ortaya kan bir dolayl zarar
niteliini tar?
A) Ann yaralandktan sonra ambulansla hastaneye
gtrlmesinde yaplan masraflar
B) Ann tedavi giderleri
C) Ann katlanmak zorunda olduu ameliyat sebebiyle
urad manevi zarar
D) Ann yaralanma sonrasnda kolunda kalan iz sebebiyle urad manevi zarar
E) Yaraland gn nemli bir i grmesine gidecek
olan Ann, bu grmeyi karmas sebebiyle urad
zarar

ZM
Adam altran, alann, kendisine verilen iin yaplmas srasnda bakalarna verdii zarar gidermekle
ykmldr.
Adam altran, alann seerken, iiyle ilgili talimat
verirken, gzetim ve denetimde bulunurken, zararn
domasn engellemek iin gerekli zeni gsterdiini
ispat ederse, sorumlu olmaz.
Bir iletmede adam altran, iletmenin alma dzeninin zararn domasn nlemeye elverili olduunu
ispat etmedike, o iletmenin faaliyetleri dolaysyla

ZM
Haksz fiil sonucu fiille illiyet bann dorudan kurulabilecei maddi (tedavi masraflar, dorudan kazan
kayb, alma gcnn azalmasndan doan kayplar
gibi.) ve manevi zararlar dnda kalan zararlar dolayl
zarar niteliini tar.
nemli bir i grmesine gidecek olan Ann bu grmeye gidememesi dorudan deil ancak dolayl
zarar olarak kabul edilebilir.
CEVAP: E
19

BORLAR HUKUKU
Haksz Fiillerden Doan Borlar km Soru ve zmleri
Davalnn yapt geici demeler, hkmedilen tazminata mahsup edilir; tazminata hkmedilmezse hkim,
davacnn ald geici demeleri, yasal faizi ile birlikte
geri vermesine karar verir.
CEVAP: E

DAR HAKMLK 2012


A, otomobili ile ie giderken komusu Bnin otobs
duranda beklediini grr ve Bye iyilik olsun diye
onu da otomobiline davet edip yol stnde, onun iine
yakn bir yerde brakabileceini syler. B, buna ok
sevinip otomobile biner, ancak A yolda giderken nne aniden kan kpee arpmamak isterken viraj
alamaz ve otomobilini bir aaca arpar. Bu arpma
sonucunda B bacandan yaralanr.
Bu olaya gre A ile B arasndaki ilikide aadaki
ifadelerden hangisi yanltr?
A) Hatr tamacl sz konusudur.
B) Hukukumuzda hatr tamacl srasnda oluabilecek zararlar nedeniyle sorumluluk hafifletilmitir.
C) Ara ileten, tehlike sorumluluu ilkesi gereince
kusursuz olarak sorumlu olacaktr.
D) Ara ileten, kusur sorumluluu ile ilgili genel hkmlere gre sorumlu tutulacaktr.
E) Ara ileten A, kusursuzluunu ispatlayarak sorumluluktan kurtulabilir.

KPSS 2013
Aadaki kusursuz sorumluluk trlerinden hangisi,
tehlike ilkesine dayanmaktadr?
A) Motorlu tat arac iletenin sorumluluu
B) Hayvan bulundurann sorumluluu
C) Ev bakannn sorumluluu
D) Adam altrann sorumluluu
E) Tanmaz malikinin sorumluluu
ZM
Hayvan bulundurann sorumluluu, ev bakannn
sorumluluu, adam altrann sorumluluu ve tanmaz malikinin sorumluluu zen ilkesine dayanrken,
motorlu tat iletenin sorumluluu tehlike ilkesine
dayanmaktadr.
CEVAP: A

ZM
Hatr tamas, tayann, yakn olsun olmasn herhangi bir kimseyi tatna bindirip, cret almakszn bir
yerden bir yere gtrmesidir. Yargtay grleri ve
genel kan, hatr tamas da olsa taraflar arasnda
yolcu tama ilikisinin kurulduu ynndedir.
Tazminat hafifletilebilir. Kurtulu kant vardr.
Hatr tamaclnda kusur sorumluluu vardr.
CEVAP: C

MAL HZMETLER UZMAN YARDIMCILII 2013


Trk Borlar Kanunu'na gre, aadakilerden hangisi
haksz fiil neticesinde ortaya kan bedensel zararlar
iinde yer almaz?
A) Tedavi giderleri
B) Kazan kayb
C) alma gcnn azalmasndan ya da yitirilmesinden doan kayplar
D) Ekonomik gelecein sarslmasndan doan kayplar
E) Manevi knt

SAYITAY 2012
Borlar hukukuna gre, geici demelere ilikin aadaki ifadelerden hangisi yanltr?
A) Geici demeler eski Borlar Kanununda olmayp Trk
Borlar Kanunu ile getirilen yeni bir dzenlemedir.
B) Trk Borlar Kanunu ile geici demelere ilikin
getirilen hkm sadece haksz fiil sorumluluu ile ilgili
olmayp szlemeye aykrlk nedeniyle doacak tazminat davalar iin de uygulanabilecektir.
C) Hkimin, geici demeye karar verebilmesi iin
iddiann haklln geree yakn gsteren kantlarn
sunulmu olmas gerekir.
D) Dava sonunda tazminata hkmedildii takdirde
davalnn yapt geici demeler, hkmedilen tazminata mahsup edilir.
E) Hkim, geici demeye kendiliinden karar verebilir,
zarar grenin talepte bulunmasna gerek yoktur.

ZM
Bedensel Zararlar:
Tedavi giderleri
Kazan kayplar
alma gcnn azalmasndan ya da yitirilmesinden
doan kayplar
Ekonomik gelecein sarslmasndan doan zararlar.
CEVAP: E

ZM
Zarar gren, iddiasnn haklln gsteren inandrc
kantlar sunduu ve ekonomik durumu da gerektirdii
takdirde hkim, istem zerine davalnn zarar grene
geici deme yapmasna karar verebilir.
20

BORLAR HUKUKU
Sebepsiz Zenginlemeden Doan Borlar km Soru ve zmleri
ZM
A, B ve D seeneklerinde eksik bor sz konusu iken C
seeneinde yasa gerei iade istenememe sz konusudur.
E seenei sebepsiz zenginleme durumlarndandr.
CEVAP: E

KPSS 2007
A, Bye 10 YTL dn vermitir. Oysa A ayrt etme
gcnden yoksundur ve kstldr. Buna gre, Ann
verdii parann iadesini salamak iin aadaki davalardan hangisi alabilir?
A) stihkak davas
B) Tanr davas
C) Sebepsiz zenginleme davas
D) Gasp halinde alan zilyetlik davas
E) Tazminat davas

KPSS 2009
Aadakilerden hangisi sebepsiz zenginlemenin
koullarndan biri deildir?
A) Mal varl zenginleen kiinin kusurlu olmas
B) Bir kimsenin mal varlnda bir zenginlemenin
meydana gelmesi
C) Mal varlnda meydana gelen zenginlemenin hakl
bir nedene dayanmamas
D) Zenginleme ile fakirleme arasnda illiyet bann
olmas
E) Dier bir kimsenin mal varlnda bir fakirleme
meydana gelmesi

ZM
Fiil ehliyeti olmayan bir kii ile tasarruf ilemleri yaplmsa, hukuki sebep geersiz olduundan dolay yaplan
ifalar sebepsiz zenginleme davas ile geri istenebilecektir.
CEVAP: C
ZRAAT BANKASI 2007
Aadakilerden hangisi sebepsiz zenginlemenin
artlarndan biri deildir?
A) Zenginleme
B) Zenginleenin iyi niyetli olmamas
C) Fakirleme
D) lliyet ba
E) Hakl sebebin bulunmamas

ZM
Sebepsiz zenginleme; bir kiinin malvarlnda hakl
bir sebep olmakszn meydana gelen art ve dier bir
kiinin ayn oranda malvarlnda meydana gelen eksilmedir. Koullar;
Zenginleme; bir kiinin malvarlndaki art
Fakirleme; bakasnn faydasna bir kiinin malvarlndaki azal
Hakl bir sebebin bulunmamas; eer zenginleme bir
edime dayanmyorsa hakl bir sebep yok demektir.
lliyet ba; bir kiinin malvarlndaki olay ile bakasnn malvarlndaki art arasnda ba olmaldr.
CEVAP: A

ZM
Sebepsiz zenginleme; bir kiinin malvarlnda hakl
bir sebep olmakszn meydana gelen art ve dier bir
kiinin ayn oranda malvarlnda meydana gelen eksilmedir. Koullar;
Zenginleme; bir kiinin malvarlndaki art
Fakirleme; bakasnn faydasna bir kiinin malvarlndaki azal
Hakl bir sebebin bulunmamas; eer zenginleme bir
edime dayanmyorsa hakl bir sebep yok demektir.
lliyet ba; bir kiinin malvarlndaki olay ile bakasnn malvarlndaki art arasnda ba olmaldr.
CEVAP: B

MALYE BAKANLII DENETL 2010


Aadaki durumlardan hangisi sebepsiz zenginleme oluturmaz?
A) Bir kiinin hesabna bir baka kii tarafndan yanllkla havale yaplmas
B) Yasal miras dndaki bir kii lehine vasiyet yolu ile
miras braklmas
C) Bir kimsenin kendini borlu zannederek yanllkla
deme yapmas
D) Tiyatroya biletsiz giri yaplmas
E) Dolmua binen yolcunun dolmu cretini vermemesi

DAR HAKMLK 2008


Aadakilerden hangisinin varl hlinde sebepsiz
zenginleme davas alabilir?
A) Ahlaki bir devin yerine getirilmesi hlinde
B) Zaman amna uram bir borcun ifas hlinde
C) Hukuka ve ahlaka aykr bir ama iin verilen bir ey
sz konusu olursa
D) Bor olmayan bir eyin, kiinin hatasn ispat edememi bile olsa ifas hlinde
E) Balangtaki objektif imknszlkla geersiz bir szlemede, taraflarn nceden ifa ettikleri edimlerin
bulunmas hlinde

ZM
Sebepsiz zenginleme, hakl bir sebep olmakszn, bir
bakasnn malvarlndan veya emeinden zenginleen kii, zenginlemeyi geri vermek zorundadr.. Miras
brakan (muris) vasiyet yoluyla miras atayabilir, belli
bir mal brakabilir, vakf kurabilir, mirasn paylalmasna ilikin kural vb. belirleyebilir.
CEVAP: B
21

BORLAR HUKUKU
Sebepsiz Zenginlemeden Doan Borlar km Soru ve zmleri
MALYE BAKANLII DENETL 2010
Aadakilerden hangisi sebepsiz zenginlemenin
gereklemesi iin gereken koullardan biri deildir?
A) Zenginleme
B) Zenginlemenin baka bir kiinin mal varlnn
aleyhine olmas
C) Zarar
D) Hakl bir sebebin bulunmamas
E) Bir kiinin mal varlndaki zenginleme ile dier
kiinin mal varlndaki fakirleme arasnda nedensonu ilikisinin (illiyet bann) bulunmas
ZM
Sebepsiz zenginleme; bir kiinin malvarlnda hakl
bir sebep olmakszn meydana gelen art ve dier bir
kiinin ayn oranda malvarlnda meydana gelen eksilmedir. Koullar;
Zenginleme; bakasnn zararna bir kiinin malvarlndaki art.
Fakirleme; bakasnn faydasna bir kiinin malvarlndaki azal.
Hakl bir sebebin bulunmamas; eer zenginleme bir
edime dayanmyorsa hakl bir sebep yok demektir.
lliyet ba; bir kiinin malvarlndaki olay ile bakasnn malvarlndaki art arasnda ba olmaldr. Buna
gre zarar, haksz fiilin artlarndan olup, tazminat
yaptrmna tabiidir.
CEVAP: C
DAR HAKMLK 2010
Sebepsiz zenginlemede kt niyetli zenginleenin iade
borcu ile ilgili aadaki ifadelerden hangisi yanltr?
A) Kt niyetli zenginleen, elde ettii semereleri iade
etmek zorundadr.
B) Kt niyetli zenginleen, elde etmeyi ihmal ettii
semere varsa bunlar da vermek zorundadr.
C) Kt niyetli zenginleen, sadece eyaya yapt
zorunlu masraflar talep edebilir.
D) Zenginlemeye konu olan eyann hasara uramas
durumunda, kt niyetli zenginleenin iade ykmll sona erer.
E) lk zenginleme annda elde ettii deerin tamamn,
kt niyetli zenginleenin iade etmesi gerekir.
ZM
Ktniyetli zenginleen, elde ettii ve varsa ihmal
ettii semereleri demek zorundadr (A ve B seenei
dorudur). Sadece zorunlu masraflar isteyebilir. Faydal masraflar isteyemez, lks masraflar zarar vermeden ayrabiliyorsa skebilir (C seenei dorudur).
Ktniyetli zenginleen, ilk zenginleme annda elde
ettii deerin tamamn, hasar olsa bile iade etmek
zorundadr (E seenei doru, D seenei yanltr).
CEVAP: D
22

BORLAR HUKUKU
Borlarn fas fa Edilmemesi km Soru ve zmleri
ZM
fa yeri, edimin yerine getirilecei yerdir. fa yeri taraflarn zgr iradesiyle belirlenebilir. Ancak taraflar ifa
yerini belirtmemilerse;
Para borcu; alacaklnn yerleim yeridir. (Gtrlecek
bor)
Para borcu; szlemenin yapld anda eyin bulunduu yer.
Dier borlar ise; borlunun yerleim yeridir. (Aranacak
bor)
CEVAP: A

SAYITAY 2006
Borcun ifa zaman ile ilgili aadaki ifadelerden hangisi yanltr?
A) Borcun ifa zamann taraflar szlemeyle diledikleri
gibi tayin edebilirler.
B) Borcun ifa zamann taraflarn tayin etmedii hallerde, kanun tayin etmi olabilir.
C) Borcun ifa zaman anlama ya da kanunla tayin
edilmeyen hallerde, borcun doduu anda ifa edilmesi
gerekir.
D) Borcun ifa zamannn szlemede tayin edilmedii
hallerde szleme esasl bir unsurun eksiklii nedeniyle geersizdir.
E) Szlemede, ifa zamannn tayin edilmesi bor ilikisinin kurulmasn engellemez.

DAR HAKMLK 2008


A retici Firmas, B Acentesine her ay 10 adet motorlu
ara teslim etmeyi taahht etmitir. Szleme gereince B, kendisine her ay teslim edilen aralarn bedellerini bir sonraki ayda deyecektir. A Firmas, Bye ilk 3
ay dzenli olarak aralar teslim etmi, ancak drdnc
ayda Bnin ekonomik krize girdiini, aleyhine yaplan
takiplerin semeresiz kaldn renmi ve ara sevkini
durdurmutur. A, ara sevkine devam edebilmek iin
Bden ara bedelleri kadar banka teminat mektubu
gibi bir teminat gstermesini talep etmi, B ise buna
yanamamtr. Ann drdnc aydan itibaren ara
teslimini durdurmas zerine B, A aleyhine aralarn
teslimi ve bu arada urad zararn tazmini iin dava
amtr.
Bu olayla ilgili aadaki ifadelerden hangisi dorudur?
A) Ann ara sevkini durdurmas szlemeye aykr bir
davrantr, B taleplerinde hakldr.
B) Bnin henz iflas etmemi olmas nedeniyle Ann
ara sevkini durdurmas szlemeye aykr bir davrantr, B taleplerinde hakldr.
C) Szlemede ak olarak nce aralarn teslimi sonra
bedelin denmesi ngrldne gre Ann ara
sevkini durdurmas hakszdr, B taleplerinde hakldr.
D) Ann ara sevkini durdurmas hakldr, B teminat
vermedii srece Ay ara teslimine zorlayamaz.
E) Ann ara sevkini durdurmas haksz olup, bu durumda szlemeyi feshetmesi gerekirdi. Bunu yapmad iin Bnin talepleri hakldr.

ZM
fa zaman taraflarca serbeste ya da kanunla tayin
edilebilir. fa zaman taraflarca kararlatrlmamsa
her bor, doumu annda muaccel olur. Buna gre ifa
zaman szlemede tayin edilmemise szleme geersiz olmaz.
CEVAP: D
KPSS 2007
Borlar Kanununa gre, szlemede aksine bir kayt
yoksa para borlar nerede ifa edilir?
A) Alacaklnn verme zamanndaki yerleim yerinin
bulunduu yerde
B) Borlunun borcunun doduu yerde
C) Borlunun ikametghnn bulunduu yerde
D) Borlunun i yerinin bulunduu yerde
E)Borlunun istedii yerde
ZM
fa yeri, edimin yerine getirilecei yerdir. fa yeri taraflarn zgr iradesiyle belirlenebilir. Ancak taraflar ifa
yerini belirtmemilerse;
Para borcu; alacaklnn yerleim yeridir. (Gtrlecek bor)
Para borcu; szlemenin yapld anda eyin bulunduu yerde ifa edilir.
Dier borlar ise; borlunun yerleim yeridir. (Aranacak bor)
CEVAP: A

ZM
Karlkl borlar ieren bir szlemede, taraflardan
birinin deme gszl nedeniyle dier tarafn hakk
tehlikeye derse, bu taraf yararna olan borcun ifas
garanti edilinceye kadar kendi borcunun ifasndan
kanabilir ve istei zerine uygun bir sre iinde teminat verilmedii takdirde szlemeyi feshedebilir.
B garanti vermedii durumda A, ifadan kanabilir.
CEVAP: D

ZRAAT BANKASI 2007


Para borlar nerede ifa edilir?
A) Alacaklnn ifa zamanndaki ikametghnn bulunduu yerde
B) Borlunun borcunun doduu yerde
C) Borlunun ikametghnn bulunduu yerde
D) Borlunun iyerinin bulunduu yerde
E) Borlunun istedii yerde
23

BORLAR HUKUKU
Borlarn fas fa Edilmemesi km Soru ve zmleri
KPSS 2008
Aadakilerden hangisi alacaklnn temerrdnn
artlarndan biri deildir?
A) Borcun muaccel olmas
B) Borcun ifasnn alacaklya teklif olunmas
C) Alacaklnn, ifa teklifini reddetmi olmas
D) Alacaklnn, ifa teklifini reddederken kusurlu olmas
E) Alacaklnn, ifa teklifini hakl bir sebep olmadan
reddetmesi

D) Alacakl temerrdne den alacakl, mutlak olarak


alacak hakkn kaybeder.
E) Mtemerrit alacakl, borluya kar demezlik defini
ileri sremez.
ZM
Yapma veya verme edimi gerei gibi kendisine nerilen
alacakl, hakl bir sebep olmakszn kabulden ve borlunun borcunu ifa edebilmesi iin kendisi tarafndan
yaplmas gerekenleri yapmaktan kanrsa ALACAKLI
TEMERRDE (direnme) dm olur. Alacaklnn temerrdnn gereklemesi iin alacaklnn kusurlu
olmasna gerek yoktur. Alacaklnn temerrd borcu
sona erdirmez bu balamda alacaklnn temerrde
dmesi alacak hakkn kaybettirmez. Borlunun edimi
bir yere tevdi etmesi ya da edime konu mal satarak
bedelini tevdi etmesi eklinde olabilecektir.
CEVAP: D

ZM
Yapma ya da verme edimi gerei gibi kendisine nerilen alacakl, hakl bir sebep olmakszn onu kabulden
veya borlunun borcunu ifa edebilmesi iin kendisi
tarafndan yaplmas gereken hazrlk fiillerini yapmaktan kanrsa, alacaklnn temerrd sz konusu olur.
Alacaklnn temerrde dmesi iin, borcun ifas usulne uygun teklif edilmi olmal, alacakl ifa teklifini hakl
bir sebep olmakszn reddetmi olmaldr. Ancak alacaklnn ifa teklifini reddederken kusurlu olmasna
gerek yoktur.
CEVAP: D

DAR HAKMLK 2011


A ve B, 28 ubat tarihinde aralarnda yaptklar bir
satm szlemesi ile Bnin szlemenin kurulduu gn
1000 TL demesine karlk, Ann szleme konusu
televizyonu 1 ay sonra teslim etmesi konusunda anlarlar.
Bu olaya gre, Ann televizyonu teslim edecei tarih
aadakilerden hangisidir?
A) 27 Mart
B) 28 Mart
C) 29 Mart
D) 30 Mart
E) 31 Mart

KK 2009
Para borcunun sz konusu olduu bir szlemede
taraflarn ifa yerini belirlememi olmas durumunda
bu bor nerede ifa edilir?
A) Borlunun borcun doduu andaki ikametghnda
B) Borlunun ifa anndaki ikametghnda
C) Parann bulunduu bankada
D) Szlemenin kurulduu yerde
E) Alacaklnn ifa anndaki ikametghnda

ZM
Ay olarak verilen sre, ilgili ayn ayn rakaml gn
dolmaktadr. 28 ubattan 1 ay sonra iin verilen sre
28 Martta dolmaktadr.
CEVAP: B

ZM
fa yeri, edimin yerine getirilecei yerdir. fa yeri taraflarn zgr iradesiyle belirlenebilir. Ancak taraflar ifa
yerini belirtmemilerse;
Para borcu; alacaklnn yerleim yeridir. (Gtrlecek bor)
Para borcu; szlemenin yapld anda eyin bulunduu yerde ifa edilir.
Dier borlar ise; borlunun yerleim yeridir. (Aranacak bor)
CEVAP: E

SAYITAY 2012
A ile B, aralarnda Ocak aynda yaptklar satm szlemesinde Bnin szleme konusu edimi, bir sonraki ayn
ortasnda ifa edeceini kararlatrrlar.
Bu szlemeye gre, taraflar arasnda kararlatrlan
ifa gn aadakilerden hangisidir?
A) 13 ubat
B) 14 ubat
C) 15 ubat
D) 16 ubat
E) 28 ubat

KPSS 2010
Alacakl temerrd ile ilgili aadaki ifadelerden
hangisi yanltr?
A) Alacakl temerrdnn gereklemesi iin kural
olarak alacaklnn kusurlu olmas gerekmez.
B) Alacakl temerrdnn gereklemesi iin borlu,
edimi gerei gibi teklif etmi olmaldr.
C) Alacakl haksz olarak kendisine sunulan edimi kabulden kanm olmaldr.

ZM
Vade olarak ayn ba ve sonu verildi ise, ayn birinci ve
sonuncu gn, ortas denildi ise ayn 15i anlalr.
Ocak aynda yaplan szlemede bir sonraki ayn ortas
15. ubat gn olacaktr.
CEVAP: C

24

BORLAR HUKUKU
Borlarn fas fa Edilmemesi km Soru ve zmleri
KPSS 2012
A ve B, 25 Ocak 2012de yaptklar szleme ile Ann
Bye 2 ton pirin teslim etmesini ve teslimatn bir sonraki ayn ortasnda yaplmasn kararlatrrlar.
Bu olaya gre A, 2 ton pirinci hangi tarihte teslim
etmelidir?
A) 14 ubat 2012
B) 15 ubat 2012
C) 16 ubat 2012
D) 28 ubat 2012
E) 29 ubat 2012

ZM
fa yeri, edimin yerine getirilecei yerdir. fa yeri taraflarn zgr iradesiyle belirlenebilir. Ancak taraflar ifa
yerini belirtmemilerse;
Para borcu; alacaklnn yerleim yeridir. (Gtrlecek
bor)
Para borcu; szlemenin yapld anda eyin bulunduu yer.
Dier borlar ise; borlunun yerleim yeridir. (Aranacak
bor)
CEVAP: A

ZM
Bir borcun veya taraflardan birine den herhangi bir
ykmlln szlemenin kurulmasndan balayarak
belli bir srenin sonunda ifas gerekiyorsa, ifa zaman
aadaki biimde belirlenir:
1. Gn olarak belirlenmi sre, szlemenin kurulduu
gn saylmakszn, bu srenin son gn dolmu olur.
Sekiz veya onbe gn olarak belirlenmi sre ise, bir
veya iki haftay deil, tam sekiz veya onbe gn ifade
eder.
2. Hafta olarak belirlenmi sre, son haftann szlemenin kurulduu gne ismen uyan gnnde dolmu
olur.
3. Ay olarak veya yl, yaryl ve yln drtte biri gibi
birden ok ay ieren bir zaman olarak belirlenmi sre,
szlemenin kurulduu gn ayn kanc gn ise, son
ayn bunu karlayan gnnde dolmu olur. Son ayda
bunu karlayan gn yoksa sre, bu ayn son gn
dolmu saylr.
Borcun ifas iin bir ayn balangc veya sonu belirlenmise, bundan ayn birinci ve sonuncu gn; ayn ortas belirlenmise, bundan da ayn onbeinci gn anlalr.
Borcun ifas iin gn belirtilmeksizin sadece ay belirlenmise, bundan o ayn son gn anlalr
CEVAP: B

KPSS 2013
Bir bor ilikisinin taraflarnn anlaarak borlanlan
edimden baka bir eyle ifann gereklemesini kabul
etmeleri ile ilgili aadaki ifadelerden hangisi dorudur?
A) fann edime uygun olmas ilkesine aykr olacandan bu ynde bir anlama yaplmas mmkn deildir.
B) Kanun gerei, ifann alacakldan bakasna yaplmas
mecburiyeti domutur.
C) fa yerini tutan edim sz konusudur.
D) Aliud (yanl ifa) sz konusudur.
E) faya ynelik edim sz konusudur.
ZM
fa Yerine Edim
Borlu edimden baka bir eyi ifa yerine nerir ve alacakl da bunu kabul ederse ifa gereklemi olur ve
bor sona erer.
CEVAP: C
KPSS 2013
Salim ve Gkhan, 14 Ekim 2012 Pazar gn bir szleme yaparak borcun yarm ay sonra ifa edilmesini kararlatrmlardr. fa gn ile ilgili baka bir husus
kararlatrlmamtr.
Buna gre, borcun ifa gn aadakilerden hangisidir?
A) 26 Ekim 2012 Cuma
B) 27 Ekim 2012 Cumartesi
C) 28 Ekim 2012 Pazar
D) 29 Ekim 2012 Pazartesi
E) 30 Ekim 2012 Sal

KPSS 2013
Taraflar aksine bir anlama yapmad takdirde para
borcunun ifa yeri ile ilgili aadaki ifadelerden hangisi dorudur?
A) Alacaklnn, ifa zamanndaki yerleim yerinde ifa
edilmelidir.
B) Alacaklnn, szleme kurulduu andaki yerleim
yerinde ifa edilmelidir.
C) Borlunun, szleme kurulduu andaki yerleim
yerinde ifa edilmelidir.
D) Borlunun, ifa zamanndaki yerleim yerinde ifa
edilmelidir.
E) Szlemenin kurulmas zamannda para nerede
bulunuyorsa orada ifa edilmelidir.

ZM
Yarm aydan onbe gnlk sre anlalr. Bir veya birden ok ay ve yarm ay olarak belirlenmi srenin dolduu gn, son aya onbe gn eklenerek belirlenir.
CEVAP: E

25

BORLAR HUKUKU
Borlarn fas fa Edilmemesi km Soru ve zmleri
kas yararna (NC K LEHNE) szleme sz
konusu olur. Bakas yararna szlemelerde nc
ahsn fiil ehliyetine sahip olmas gerekmez. Bu szlemelerde borlu alacaklya kar ileri srebilecei
btn defi ve itirazlar nc ahsa kar da ileri
srebilir. Ancak borlu nc ahsa kar olan borcunu dier tarafn (alacaklnn) kendisine olan borcu ile
takas edemez.
CEVAP: D

BORCUN FA EDLMEMES
KPSS 2006
nc kii lehine szleme ile ilgili aadaki ifadelerden hangisi dorudur?
A) nc kii lehine szleme ile bir kimse, bir bakasnn stlendii borcu alacaklya garanti eder.
B) nc kii lehine szleme ile bir kimse, bir bakasnn stlendii borcun ifa edilmemesinden doan
zararlar demeyi alacaklya garanti eder.
C) nc kii lehine szleme, bir kimsenin edimi bir
nc kiiye ifa etmesi konusunda borlu ile yapt
bir szlemedir.
D) nc kii lehine szleme, alacakl ve borlu yannda szlemeye bir nc kiinin de katlmasdr.
E) nc kii lehine szleme en az kiinin taraf
olduu yazl geerlilik kouluna tabi olan bir szlemedir.

DAR HAKMLK 2006


ki tarafa bor ykleyen bir szlemede borlunun
temerrde dmesi halinde alacakl aadaki haklardan hangisine sahip deildir?
A) Borludan gecikmi ifay talep hakk
B) Borludan gecikmi ifa yannda gecikme tazminat
talep hakk
C) Szlemeden dnme ve szlemede ngrlen
cezai art talep hakk
D) Gecikmi ifay reddederek szlemeden dnme
E) Gecikmi ifay reddederek, doan mspet zararnn
tazmin edilmesini talep hakk

ZM
Szlemenin taraflar kendi adlarna hareket ettikleri,
bir temsil ilikisi sz konusu olmad halde, borlu
edimini nc bir ahsa ifa etmekle ykmlyse bakas yararna szleme sz konusu olur.
CEVAP: C

ZM
ki tarafa bor ykleyen bir szlemede borlunun
temerrde dmesi halinde alacaklnn haklar unlardr;
(AYNEN FA+ GECKME TAZMNATI,
AYNEN FAYI RET+ MSPET ZARARIN TAZMN,
SZLEMEDEN DNME+ MENF ZARARIN TAZMN
fasna balanm srekli edimli szlemelerde, borlunun temerrd hlinde alacakl, ifa ve gecikme tazminat isteyebilecei gibi, szlemeyi feshederek, szlemenin sresinden nce sona ermesi yznden urad zararn (MSPET ZARAR) giderilmesini de isteyebilir.
Szlemeden dnme halinde menfi zarar istenebilecek
olup, szlemedeki dier haklar istenemez.
CEVAP: C

DAR HAKMLK 2006


S, kirac Knin kulland tarlay Aya satmtr. Tarlann
satmna ilikin szleme dnda S ile A arasnda yazl
olarak yaplan anlamada A, tarlay kullanan kirac Kyi
tahliye etmeyeceini, 2 yl mddetle kirac olmasn
kabul edeceini taahht etmitir.
Buna gre, A ile S arasnda yaplan anlama ile ilgili
aadaki ifadelerden hangisi dorudur?
A) A ile S arasndaki anlama bir kefalet szlemesidir.
S, bu anlama ile Knin tarladan tahliye edilmeyeceine kefil olmutur.
B) A ile S arasndaki anlama alacan temlikidir. S bu
anlama ile kira szlemesinden doan haklarn Aya
temlik etmitir.
C) A ile S arasndaki anlama borcun nakli anlamasdr. S, bu anlama ile kira szlemesinden doan borlarn Aya nakletmitir.
D) A ile S arasndaki anlama, nc kii lehine szleme niteliindedir. Bununla S, kiracs K lehine A ile
bir szleme akdetmitir.
E) A ile S arasndaki anlama bir kira szlemesidir. S,
bununla Knin temsilcisi sfatyla A ile kira szlemesi
akdetmitir.

ZRAAT BANKASI 2007


Gecikme faiziyle ilgili aadaki ifadelerden hangisi yanltr?
A) Alacaklnn zarar gecikme faizini aabilir.
B) Gecikme faizi talep edilmedike hkim kendiliinden buna hkmedemez.
C) Borlu temerrde dmede kusurlu olmadn
kantlarsa gecikme faizi demekten kurtulur.
D) Gecikme faizi talep edebilmek iin zararn kantlanmasna gerek yoktur.
E) Para dndaki edimlerde gecikme faizi istenemez.

ZM
Szlemenin taraflar kendi adlarna hareket ettikleri,
bir temsil ilikisi sz konusu olmad halde, borlu
edimini nc bir ahsa ifa etmekle ykmlyse ba26

BORLAR HUKUKU
Borlarn fas fa Edilmemesi km Soru ve zmleri
ZM
Gecikme faizi (temerrt faizi) sadece para borlarnda
sz konusu olur. Szlemede hkm yoksa bile talep
edilebilir. Fakat hakim resen karar veremez. Borlu
temerrde dmekte kusurlu olmadn ispat etse bile
bu faizi demekten kurtulamaz. Ayrca alacaklnn bu
faizi isteyebilmesi iin bir zarara uradn ispat etmesine gerek yoktur.
CEVAP: C

KK 2009
Aadakilerden hangisi tam iki tarafa bor ykleyen
szlemelerde borlunun temerrdnn artlarndan
biri deildir?
A) Borlunun temerrde kusuruyla dm olmas
B) Edimin ifasnn mmkn olmas
C) Borcun muaccel olmas
D) Borluya ihtar yaplm olmas
E) Alacaklnn edimi kabule hazr olmas

SAYITAY 2007
Aadakilerden hangisi borlunun temerrd halinde alacaklnn gecikme nedeniyle tazminat isteyebilme koullarndan biridir?
A) Borcun iki tarafa bor ykleyen bir szlemeden
domu olmas
B) Alacaklnn zararn kantlam olmas
C) Alacaklnn borlunun temerrde dmede kusurlu
olduunu kantlamas
D) Alacaklnn szlemeden dnm olmas
E) Alacaklnn borluya mehil vermesi

ZM
Temerrdn artlar
1. Borcun muaccel olmas
2. fann mmkn olmas
2. Kusur artnn aranmamas
4. htar yaplmas
CEVAP: A
MAL HZMETLER UZMAN YARDIMCILII 2010
Aadakilerden hangisi temerrde den borlunun
karlaabilecei sonulardan biri deildir?
A) Para borcu bakmndan gecikme faizi demek zorunda kalmak
B) ahs ile sorumlu durumda kalmak
C) Gecikmi ifa ve gecikme tazminat demek durumunda kalmak
D) fadan vazgeme ve mspet zarar demek durumunda kalmak
E) Para borlarnda koullar varsa munzam zarar
demek zorunda kalmak

ZM
Gecikme tazminat, borcun ifasnda gecikmeden doan
fiili zararla, gecikme nedeniyle yoksun kalnan kar
kapsar.
Gecikme tazminat istenebilmesinin n koulu kiinin
temerrt sebebiyle zarara uramasdr.
CEVAP: B
DAR HAKMLK 2008
sahibi A, mteahhit Bnin szlemeyle yapmay taahht ettii binay sresinde yapmamas zerine szlemeden dnmtr.
Buna gre, Ann sorumlu olduu zarar aadakilerden hangisidir?
A) Maddi zarar
B) Mspet zarar
C) Normatif zarar
D) Menfi zarar
E) Manevi zarar

ZM
Borlunun temerrd; yerine getirilmesi mmkn olan
muaccel bir borcun zamannda yerine getirilmemesidir.
Borlunun temerrdnn sonular;
Gecikme tazminat; borcun ge ifasndan dolay alacaklnn urad zarar.
Temerrt faizi (gecikme faizi) demek; sadece para
borlarnda sz konusudur.
Munzam (ek zarar) zararn tazmini; sadece para
alacaklarnda sz konusudur. alacakl, gecikme faizini
aan bir zarara uram ise bu zarar gidermekle ykmldr.
Karlkl bor douran szlemelerde; aynen ifa ve
gecikme tazminat, aynen ifadan vazgeerek mspet
zararn tazminini istemek, szlemeden dnme ve
menfi zararn tazmini
ahs ile sorumluluk; alacaklnn alacan alabilmek
iin dorudan doruya borlunun kiiliine el atabilmesi demektir. rnein; kle yapmas, ldrmesi.
CEVAP: B

ZM
Menfi zarar, geerliliine veya yaplacana inanlan
bir szlemenin geersizliinden veya yaplmamasndan doan zarardr. Menfi zararn kapsamna szleme
nedeniyle yaplan giderler ve szlemenin geerli olduu inancyla karlan kazan olanaklar girer. Soruda,
i sahibi szlemeden dnmtr. Mteahhit Bnin
giderlerini ve szlemenin geerli olduu inancyla
kard kazan olanaklarn karlayacaktr.
CEVAP: D

27

BORLAR HUKUKU
Borlarn Sona Ermesi ve Zamanam - km Soru ve zmleri
KPSS 2008
Aadakilerden hangisi takasn artlarndan biri deildir?
A) Takas beyannda bulunulmu olmas
B) Borlarn ayn cinsten olmas
C) Borlarn karlkl olmas
D) Borlarn muaccel olmas
E) Borlarn ekimesiz olmas

KK 2006
Takas ne demektir?
A) Maln mal ile deitirilmesi szlemesi
B) Maln para ile deitirilmesi szlemesi
C) 2 kiinin farkl cinsten olan borlarnn birbirini karlad oranda borcun son bulmas
D) 2 kiinin ayn cinsten karlkl, beyanda bulunann
ifa, dier tarafn talep edilebilir borlarnn birbirini
karlad oranda borcun son bulmas
E) 2 kiinin vadeleri farkl borlarnn, vade geldiinde
birbirini karlad oranda borcun son bulmas

ZM
Takas, iki kiinin muaccel (vadesi gelmi), karlkl,
ayn cinsten olan borlarn tek tarafn iradesiyle, borcu
en az olann miktarnda sona erdirmeye ynelik ilemdir. Takasn artlar;
ki kii karlkl birbirine borlu olmal,
Borlar ayn cinsten olmal, (para-para)
ki borta muaccel (vadesi gelmi) olmal,
Tek tarafl irade beyannda bulunulmu olmal
CEVAP: E

ZM
Takas, iki kiinin muaccel (vadesi gelmi), karlkl,
ayn cinsten olan borlarn tek tarafn iradesiyle, borcu
en az olann miktarnda sona erdirmeye ynelik ilemdir. Takasn artlar;
ki kii karlkl birbirine borlu olmal,
Borlar ayn cinsten olmal, (para-para)
ki borta muaccel (vadesi gelmi) olmal,
Tek tarafl irade beyannda bulunulmu olmal
CEVAP: D

KPSS 2008
Aadakilerden hangisi Borlar Kanununda borcu
sona erdiren sebepler arasnda dzenlenmemitir?
A) Tecdit (Yenileme)
B) Birleme
C) bra
D) fa
E) Takas

KPSS 2007
Aadakilerden hangisi alacaklnn szlemeyle alacak hakkndan vazgemesini ifade eder?
A) Yenileme
B) Takas
C) Alacan borluya gemesi
D) bra
E) Dnme

ZM
Borcu sona erdiren haller; ifa, ibra (bortan kurtarma
szlemesi), tecdit (yenilme), birleme, kusursuz imkanszlk, takas, zamanam. bra; alacakl ve borlu
arasnda yaplan szleme ile borcu sona erdirmi olur.
Borcu sona erdiren hallerden olan ibra; borlar kanununda dzenlenmemitir. Ancak yeni borlar kanunumuzun 132. Maddesinde ibra, borcu sona erdiren haller olarak dzenlenmitir.
CEVAP: C

ZM
Yenileme; alacakl be borlunun anlaarak eski borcu
ortadan kaldrp yeni bir bor ilikisi yaratmalarna
denir.
Takas; Takas, iki kiinin muaccel (vadesi gelmi), karlkl, ayn cinsten olan borlarn tek tarafn iradesiyle,
borcu en az olann miktarnda sona erdirmeye ynelik
ilemdir.
Alacan borluya gemesi (alacakl ve borlu sfatlarnn birlemesi); bir kii ayn anda hem alacakl hem
borlu haline gelirse bor sona erer.
bra; alacaklnn borlu ile yapaca bir anlama ile
karlksz olarak alacandan vazgemesi ve borcun
sona ermesidir.
Dnme ise; bir szlemenin gemie ynelik olarak tek
tarafl irade beyan ile sona erdirilmesidir.
CEVAP: D

DAR HAKMLK 2008


Borcun imknszlk nedeniyle sona ermesiyle ilgili
aadaki ifadelerden hangisi dorudur?
A) mknszlk, bor ilikisinin kurulduu srada mevcut
olmaldr.
B) Borcun ifas sonradan ve kusursuz olarak imknsz
hle gelmi olmaldr.
C) Borcun ifasnn imknsz hle geldii alacaklya ihbar
edilmi olmaldr.
D) Alacakl, borcun ifas iin borluya bir mehil vermi
olmaldr.
E) Borcun ifasnn imknsz olduu szlemenin kurulduu srada belli olmaldr.

28

BORLAR HUKUKU
Borlarn Sona Ermesi ve Zamanam - km Soru ve zmleri
ZM
Batan imknszlk, kesin hkmszlk nedenidir. Borcun sona erebilmesi iin geerli bir biimde kurulmu
olmas gerekmektedir (A ve E seenekleri bu nedenle
yanltr). Borcun ifas borlunun sorumlu tutulamayaca sebeplerle imknszlarsa, bor sona erer (B seenei dorudur). mkanszlk meydana gelmise ihbar
etme veya sre verme, borcu sona erdirmede etkili
deildir.
Karlkl bor ykleyen szlemelerde imknszlk sebebiyle bortan kurtulan borlu, kar taraftan alm
olduu edimi sebepsiz zenginleme hkmleri uyarnca
geri vermekle ykml olup, henz kendisine ifa edilmemi olan edimi isteme hakkn kaybeder. Borlu
ifann imknszlatn alacaklya gecikmeksizin bildirmez ve zararn artmamas iin gerekli nlemleri
almazsa, bundan doan zararlar gidermekle ykmldr.
CEVAP: B

ZM
Soruda verilen tanm; mevcut bir borcun yeni bir bor
meydana getirerek sona erdirilmesi eklinde gerekleen yenilemedir (B seenei dorudur)
CEVAP: B
SAYITAY 2011
Arkada Bye 100 TL dn veren A, Bnin ihtiyac
olduunu bildii iin bu paray geri almak istememektedir ve Byi ibra etmeyi dnmektedir.
Bu olaya gre, aadaki ifadelerden hangisi yanltr?
A) bra, borcu sona erdiren sebeplerden bir tanesidir.
B) Borlar Kanununda ibra, borcu sona erdiren sebepler arasnda saylmamtr ancak bu durum ibra yolu ile
borcun sona erdirilmesine bir engel oluturmaz.
C) brann gereklemesi iin alacaklnn tek tarafl
iradesi yeterlidir, dolaysyla A, tek tarafl irade beyanyla Byi ibra edebilir.
D) brann geerli olabilmesi iin Ann, alaca zerinde tasarruf yetkisinin bulunmas gerekir.
E) bra ile alaca garanti eden yan haklar da kural
olarak sona erer.

KPSS 2009
Snin Aya satt imek isimli yar at, satm szlemesinin kurulmasndan iki saat nce eceliyle lmtr ve szleme taraflarnn bu durumdan haberi yoktur. Bu durumda akdedilen szlemenin hukuki
sonucu nedir?
A) Snin borcu sona erer.
B) A isterse szlemeyi iptal edebilir.
C) Balangtaki imknszlk nedeniyle szleme batl olur.
D) S, ifa imknszl dolaysyla Ann zararlarn tazmin eder.
E) Szleme geerli bir ekilde kurulur, ancak ifa gereklemeyecei iin S temerrde der.

ZM
bra, borlu ve alacakl arasnda yaplan bir szleme
ile borcun sona erme halidir. bra ile bor ksmen veya
tamamen ortadan kaldrlabilir. bra ile asl bor ve ona
bal feri borlarda sona erer. Yalnzca feri bor ibra
edilmise asl bor sona ermez. bra alacakl asndan
bir tasarruf ilemidir. Borcu sona erdiren hallerden
saylan ibra borlar kanununda dzenlenmemitir.
CEVAP: C

ZM
Bir szlemenin geersiz olabilmesi iin; szlemenin
geerlilik ekline aykr yaplm olmas, ilemin muvazaal olmas, szlemenin hukuka, ahlaka, kamu dzenine, kanunun emredici hkmlerine aykr yaplm
olmas ve ilemin konusunun batan itibaren imkansz
olmas gerekir. A ve S arasnda szleme yapld
anda, ifas mmkn olmayan bir atn sat gerekletii iin hukuki ilem batldr.
CEVAP: C
DAR HAKMLK 2010
Eski borcun ortadan kaldrlarak taraflar arasnda
yeni bir borcun meydana getirilmesi hline ne ad
verilir?
A) bra
B) Yenileme (tecdit)
C) Alacakl ve borlu sfatlarnn birlemesi
D) fa
E) Takas

29

BORLAR HUKUKU
Borlarn Sona Ermesi ve Zamanam - km Soru ve zmleri
Kanunumuzda saylan zamanamn kesen sebeplere
baktmzda notere bavurmak zamanam sresini
kesmez.
CEVAP: B

ZAMANAIMI
KPSS 2006
Borlar Kanununa gre, haksz eylemden doan
borlarn zamanam sresi ile ilgili aadaki ifadelerden hangisi yanltr?
A) Zararn ve failin renilmesinden itibaren 1 yldr.
B) Zararn ve failin renilmesinden itibaren 2 yldr.
C) Zarar gren zarar ve faili daha ge renmi olsa
bile olaydan itibaren 10 yldr.
D) Haksz eylem ayn zamanda su tekil eden bir eylem ise, ceza yasalarnn ngrd daha uzun sreli
ceza davas zamanam sresine tabidir.
E) Borlar Kanununun dnda haksz eylemler iin zel
zamanam sresi ngren yasalar vardr.

KK 2006
Aadakilerden hangisi zamanamn kesen sebeplerden biri deildir?
A) Alacaklnn borluya ihtar ekip ifa iin mehil vermesi
B) Alacaklnn borluyu dava etmesi
C) Alacaklnn borlu aleyhine icra takibi yapmas
D) Alacaklnn borlu aleyhine, tahkim sz konusu ise
hakemde dava amas
E) Borlunun borcuna mahsuben bir miktar demede
bulunmas

ZM
1 Temmuz 2012 tarihinde yrrle giren Yeni Borlar
Kanunumuza gre haksz fiil zaman am sreleri;
zarar gren kii fiili ve faili rendii andan itibaren 2
yl ve olay tarihinden itibaren her halde 10 yl olarak
deimitir. CEVAP 1 temmuz 2012 itibariyle doru
kabul edilecektir.
CEVAP: B

ZM
Kanunda saylan sebeplerden dolay o ana kadar ilemi olan zaman am sresinin ortadan kalkmas ve
srenin en batan tekrar ilemeye balamas zamanam sresinin kesilmesi olarak ifade edilir. Zamanam
sresinin kesilmesiyle sre hi ilememi gibi olur.
Aadaki durumlarda zamanam kesilir
1. Borlu borcu ikrar etmesi
2. Borca ilikin faiz demesi
3. Ksmen ifada bulunmas
4. Borca karlk rehin vermesi
5. Kefil gstermesi.
6. Alacaklnn dava veya defi yoluyla mahkemeye veya
hakeme bavurmas
7. Alacaklnn icra takibinde bulunmas
8.Alacaklnn iflas masasna bavurmas.
Kanunumuzda saylan zamanamn kesen sebeplere
baktmzda noterden ihtar ekip ifa iin mehil vermek
saylmamtr. Noterden ihtar ekmek sadece borlunun temerrd sonucuna neden olmaktadr.
CEVAP A

KPSS 2006
Aadakilerden hangisi zamanamn kesen sebeplerden biri deildir?
A) Borluya kar dava almas
B) Borluyu temerrde drmek iin noterden ihtar
ekilmesi
C) Borluya kar icra takibi yaplmas
D) Borluya kar hakeme gidilmesi
E) Borlunun birikmi faiz borcu iin bir miktar demede bulunmas
ZM
Kanunda saylan sebeplerden dolay o ana kadar ilemi olan zaman am sresinin ortadan kalkmas ve
srenin en batan tekrar ilemeye balamas zamanam sresinin kesilmesi olarak ifade edilir. Zamanam
sresinin kesilmesiyle sre hi ilememi gibi olur.
Aadaki durumlarda zamanam kesilir
1. Borlu borcu ikrar etmesi
2. Borca ilikin faiz demesi
3. Ksmen ifada bulunmas
4. Borca karlk rehin vermesi
5. Kefil gstermesi.
6. Alacaklnn dava veya defi yoluyla mahkemeye veya
hakeme bavurmas
7. Alacaklnn icra takibinde bulunmas
8.Alacaklnn iflas masasna bavurmas.

KK 2006
Kesinlemi bir mahkeme kararyla sabit olmu bor
iin yeni zamanam sresi ne kadardr?
A) 6 ay B) 1 yl
C) 2 yl
D) 5 yl
E) 10 yl
ZM
Zamanam sresinin kesilmesinde, zamanam sresinin
durmasndan farkl olarak kesilme tarihine kadar ki srenin
yanmas, kesilme tarihinden sonra srenin yeniden balamas sz konusudur. Kural olarak; kesilmeden sonra da ayn
zamanam sresi ilemeye balar. Bu hallerde yeniden
ilemeye balayacak zamanam sresinin daima on sene
olaca maddede ifade edilmitir.
CEVAP: E
30

BORLAR HUKUKU
Borlarn Sona Ermesi ve Zamanam - km Soru ve zmleri
DAR HAKMLK 2006
Akitlerden doan borlarda zamanam sresi kural
olarak ka yldr?
A) 10 B) 5
C) 3
D) 2
E) 1

SAYITAY 2007
Aadakilerden hangisi zaman amn kesen sebeplerden biri deildir?
A) Borlunun borcu ikrar etmesi
B) Bir para borcunda ilemi faiz borcunun denmesi
C) Alacaklnn borluya dava amas
D) Alacaklnn iflas masasna mdahaleyle hakkn
talep etmesi
E) Alacaklnn borluya ihtar ekmesi

ZM
Kanunda aksine bir hkm bulunmadka, her alacak
on yllk zamanamna tabidir. 5 yllk zamanamna
bal durumlar yasada istisna olarak saylmtr.
CEVAP: A

ZM
Kanunda saylan sebeplerden dolay o ana kadar ilemi olan zaman am sresinin ortadan kalkmas ve
srenin en batan tekrar ilemeye balamas zamanam sresinin kesilmesi olarak ifade edilir. Zamanam
sresinin kesilmesiyle sre hi ilememi gibi olur.
Aadaki durumlarda zamanam kesilir
1. Borlu borcu ikrar etmesi
2. Borca ilikin faiz demesi
3. Ksmen ifada bulunmas
4. Borca karlk rehin vermesi
5. Kefil gstermesi.
6. Alacaklnn dava veya defi yoluyla mahkemeye veya
hakeme bavurmas
7. Alacaklnn icra takibinde bulunmas
8.Alacaklnn iflas masasna bavurmas.
Kanunumuzda saylan zamanamn kesen sebeplere
baktmzda ihtar ekmek saylmamtr. Noterden
ihtar ekmek sadece borlunun temerrd sonucuna
neden olmaktadr.
CEVAP E

KPSS 2007
Aadakilerin hangisinde zaman am sresi durmaz?
A)Velayet sresince ocuklarn ana babalarna kar
olan alacaklar hakknda
B) Borlunun alacak zerinde intifa hakkna haiz olmas
durumunda
C) Evliliin devam sresince kar kocann dierine kar
olan alacaklar hakknda
D) Hizmet ilikisinin devam sresince hizmetinin
iverene kar olan alacaklar hakknda
E) Alacaklnn ar hastal nedeniyle mahkeme huzurunda iddia edilme imkn bulunmayan alacaklar hakknda
ZM
Alacakl ve borlu arasnda zel ilikinin varl ve o
ilikinin devam sresince zamanam sresi ilemez ve
zamanamn durduran sebep ortadan kalktktan
sonra zamanam sresi kald yerden tekrar ilemeye balar.
Aadaki durumlarda zamanam ilemeye balamaz,
balamsa durur:
1. ocuklarn ana ve babalarndan olan alacaklar iin
velayet sresince,
2. Vesayet altnda bulunanlarn vasiden veya vesayet
ilemleri sebebiyle Devletten olan alacaklar iin vesayet sresince,
3. Elerin dierinden olan alacaklar iin evlilik devam
ettii srece,
4. Ev hizmetlilerinin onlar altranlardan olan alacaklar iin hizmet ilikisi sresince,
5. Borlu, alacak zerinde intifa hakkna sahip olduu
srece.
6. Alaca, Trk mahkemelerinde ileri srme imknnn
bulunmad srece.
7. Alacakl ve borlu sfatnn ayn kiide birlemesinde,
birlemenin ileride gemie etkili olarak ortadan kalkmas durumunda, bu durumun ortaya kmasna kadar
geecek srece.
CEVAP: E

ZRAAT BANKASI 2008


S Firmas ile A arasnda yaplan taksitle satm szlemesinde S Firmasnn Adan doacak alacaklarnn
zaman amna uramayaca ve Ann zaman amn
ileri srmekten feragat ettii hkmne yer verilmitir. Buna gre, aadaki ifadelerden hangisi dorudur?
A) Bu hkm geerlidir. A, zaman amndan feragat
edebilir.
B) Bu hkm geersizdir, Ann zaman amndan nceden feragat batldr.
C) Bu hkm konulabilir fakat A, sonradan bu nedenle
szlemenin iptalini talep edebilir.
D) Bu hkm karsnda A, szlemeden doan alacaklarna ilikin 10 yllk deil, 5 yllk zaman amndan
yararlanabilir.
E) Bu hkm geerlidir, ancak uyumazlk doduunda
A somut olayn zelliine gre hkm geersiz klabilir.

31

BORLAR HUKUKU
Borlarn Sona Ermesi ve Zamanam - km Soru ve zmleri
ZM
Zamanam srelerinde szleme ile deiiklik yaplamaz. BK 146 ve 147 maddelerinde belirtilen on yllk ve
5 yllk zamanamna tabi alacaklar dnda kalan
alacaklarda zamanam srelerini, anlaarak deitirebilirler.
CEVAP: B

ZM
Zamanam; alacakl olan kii alacan belli sre ierisinde talep etmezse, alacan borlu istemedii takdirde tahsil ve takip etme olanann ortadan kalkmasdr. Zamanamna uram bor, borluya defi hakk
tanmaktadr. Bu nedenle zamanamna uram bor
eksik bor niteliindedir.
CEVAP: A

DAR HAKMLK 2008


A Bankas, mterilerinden Bye 01.02.1992 tarihinde
2 yl sonra demesi kaydyla kredi vermitir. Krediyi
alan B yurt dna km ve 2 yl sreyle yurda dnmemitir. A Bankas btn abalarna ramen Bye
ulaamam ve sresi dolan kredisini geri alamamtr.
Bunun zerine aresiz kalan Banka 15.02.2004 tarihinde B aleyhine ilamsz takip yoluyla icraya bavurmutur. Bnin avukat bu takibe kar borcun 01.02.2004
tarihinde zaman amna urad definde bulunmutur.
Buna gre, aadaki ifadelerden hangisi dorudur?
A) Bnin borcu 2002 ylnda zaman amna urad
iin avukatn defi dermeyan hakldr.
B) Bnin borcu 01.02.2004 tarihinde zaman amna
urad iin avukatn defi dermeyan hakldr.
C) B aleyhine sresinde yaplm olan icra takibi nedeniyle bor zaman amna uramamtr.
D) B yurt dna katndan Trkiyede aleyhine takip
yaplamad iin hibir zaman borcu zaman amna
uramaz.
E) Banka alacaklar zaman amna uramad iin
avukatn yapt defi dermeyan hakszdr.

MAL HZMETLER UZMAN YARDIMCILII 2010


Aadakilerden hangisi zaman amn durduran
sebeplerden biri deildir?
A) Velayet devam ettii srece ocuklarn ana ve babalarna kar olan alacaklar
B) Vesayet devam ettii srece vesayet altnda bulunanlarn vasi ve vesayet dairelerine kar olan alacaklar
C) Alacan bir Trk mahkemesinde ileri srlmesi
mmkn olmad srece
D) Hizmet szlemesi sresince, hizmetilerin istihdam
edenden olan alacaklar
E) Borlu, borcu karlnda nc bir kiiyi kefil
olarak gsterdii srece
ZM
Alacakl ve borlu arasnda zel ilikinin varl ve o
ilikinin devam sresince zamanam sresi ilemez ve
zamanamn durduran sebep ortadan kalktktan
sonra zamanam sresi kald yerden tekrar ilemeye balar.
Aadaki durumlarda zamanam ilemeye balamaz,
balamsa durur:
1. ocuklarn ana ve babalarndan olan alacaklar iin
velayet sresince,
2. Vesayet altnda bulunanlarn vasiden veya vesayet
ilemleri sebebiyle Devletten olan alacaklar iin vesayet sresince,
3. Elerin dierinden olan alacaklar iin evlilik devam
ettii srece,
4. Ev hizmetlilerinin onlar altranlardan olan alacaklar iin hizmet ilikisi sresince,
5. Borlu, alacak zerinde intifa hakkna sahip olduu
srece.
6. Alaca, Trk mahkemelerinde ileri srme imknnn
bulunmad srece.
7. Alacakl ve borlu sfatnn ayn kiide birlemesinde,
birlemenin ileride gemie etkili olarak ortadan kalkmas durumunda, bu durumun ortaya kmasna kadar
geecek srece.
CEVAP: E

ZM
Bor muaccel olduunda zamanam ilemeye balayacaktr. Sorudaki olayda muaccel olma tarihi
01.09.1994 olacaktr. 10 yllk genel zamanam sresi
iinde, zamanamn kesen veya durduran bir ilem
olmadndan; 01.09.2004 tarihinde zamanam dolmu ve dolduktan 14 gn sonra ilem yaplmtr. Zamanam bir defidir.
CEVAP: B

MALYE BAKANLII DENETL 2010


Zaman amna uram olan bir bor ile ilgili aadaki ifadelerden hangisi dorudur?
A) Bor eksik bor hline gelir.
B) Bor seimlik bor hline gelir.
C) Bor tamamen sona ermi olur.
D) Bor ahsi bor hline gelir.
E) Bor mutlak hakka dnr.

32

BORLAR HUKUKU
Borlarn Sona Ermesi ve Zamanam - km Soru ve zmleri
DAR HAKMLK 2011
Zamanamna uram borlar ile ilgili aadaki
ifadelerden hangisi yanltr?
A) Zamanamna uram borlar, eksik bor niteliini
tar.
B) Alacakl, Devletin yetkili organlarna bavurarak
borcun ifasn talep ettiinde borlu zamanam savunmasnda bulunabilir.
C) Zamanamna uram borca karlk borlunun
zamanam savunmasnda bulunmas durumunda
mahkeme veya icra organlar bu durumu tespit ederlerse borlunun sorumluluuna ilikin herhangi bir
ilem yaplamaz.
D) Zamanamna uram olan bir borcu ifa eden
borlu, daha sonra sebepsiz zenginlemeye dayanarak
verdiini geri alabilir.
E) Zamanamna uram bor dava edilebilir ancak
zamanam defi hlinde dava reddedilir.

MAL HZMETLER UZMAN YARDIMCILII 2013


Trk Borlar Kanununa gre, aadaki hllerin hangisinde zaman amnn durmas sz konusu deildir?
A) Borlu, borcunu ikrar etmise
B) Evlilik devam ettii srece, elerin dierinden olan
alaca sz konusu ise
C) Velayet sresince ocuklarn ana ve babalarndan
olan alacaklar sz konusu ise
D) Borlu, alacak zerinde intifa hakkna sahipse
E) Alaca, Trk mahkemelerinde ileri srme imkn
yoksa
ZM
Alacakl ve borlu arasnda zel ilikinin varl ve o
ilikinin devam sresince zamanam sresi ilemez ve
zamanamn durduran sebep ortadan kalktktan
sonra zamanam sresi kald yerden tekrar ilemeye balar.
Aadaki durumlarda zamanam ilemeye balamaz,
balamsa durur:
1. ocuklarn ana ve babalarndan olan alacaklar iin
velayet sresince,
2. Vesayet altnda bulunanlarn vasiden veya vesayet
ilemleri sebebiyle Devletten olan alacaklar iin vesayet sresince,
3. Elerin dierinden olan alacaklar iin evlilik devam
ettii srece,
4. Ev hizmetlilerinin onlar altranlardan olan alacaklar iin hizmet ilikisi sresince,
5. Borlu, alacak zerinde intifa hakkna sahip olduu
srece.
6. Alaca, Trk mahkemelerinde ileri srme imknnn
bulunmad srece.
7. Alacakl ve borlu sfatnn ayn kiide birlemesinde,
birlemenin ileride gemie etkili olarak ortadan kalkmas durumunda, bu durumun ortaya kmasna kadar
geecek srece.
Borlunun borcunu ikrar etmesi zamanamn durduran deil kesen bir sebeptir.
CEVAP: A

ZM
Zamanamna uram borlar eksik bortur (A seenei dorudur). Zamanam nedeniyle ilem yapmayan borlular, mahkeme veya idari bavurulara kar,
zamanam definde bunabilirler. Bu durumda dava/
istem reddedilir (B, C ve E seenekleri dorudur). Zamanamna uram bor ifa edildiinde, eksik bor
olduundan iade talebinde bulunulamaz (D seenei
yanltr).
CEVAP: D
DAR HAKMLK 2012
Haksz fiillerde uygulanacak zaman am sreleri ile
ilgili aadaki ifadelerden hangisi yanltr?
A) Haksz fiillerde ksa ve uzun zaman am sreleri
vardr.
B) Haksz fiillerde ksa sre 2 yldr
C) Haksz fiillerde uzun sre 20 yldr.
D) Haksz fiil ayn zamanda su tekil ediyorsa, daha
uzun olduu takdirde ceza davas zaman am sresi
uygulanr.
E) Haksz fiil devam ettii srece zaman am sresi
ilemeye balamaz.
ZM
1 Temmuz 2012 tarihinde yrrle giren Yeni Borlar
Kanunumuza gre haksz fiil zaman am sreleri;
zarar gren kii fiili ve faili rendii andan itibaren 2
yl ve olay tarihinden itibaren her halde 10 yl olarak
deimitir.
CEVAP: C

33

BORLAR HUKUKU
Bor likisinde zel Durumlar - km Soru ve zmleri
ZM
Mteselsil borluluk (pasif teselsl) ; birden ok borludan her biri, alacaklya kar borcun tamamndan
sorumlu olmay taahht ederse ortaya kar. Borcun
tamam denene kadar borlularn sorumluluu devam eder. Borlulardan biri takas veya ifa ile borcun
tamamn veya bir ksmn demise, dier borlular da
bortan kurtulur. Alacaklnn mteselsil borlulardan
birine temerrt ihtarnda bulunmas dierlerini etkilemez. Mteselsil borlulardan birinin ibras dier borlular bortan kurtarmaz. Mteselsil borlulardan biri,
alacaklya kar, ortak defi ve itirazlar ileri srmezse,
dierlerine kar rcu hakkn yitirir. Buna gre A, B, D,
E klar yanltr. Alacaklnn borlulardan birine kar
at davay kaybetmesi durumunda dierlerine kar
dava amasna engel bir durum yoktur.
CEVAP: C

TESELSL
SAYITAY 2006
Aadakilerin hangisinde anlamada kararlatrlmad halde, borlularn bortan mteselsilen sorumlu
olduklar, karine olarak kabul edilir?
A) Payl mlkiyete tabi bir tarlann paydalarnn bir
firmadan tohum satn almas
B) ki kardein mtereken bir arkadalarndan dn
almalar
C) ki rencinin mtereken baka bir kiiye ait bir
tanmaz kiralamas
D) Baba ile olun mtereken taksitle mal almas
E) ki tacirin mtereken bankadan kredi almas
ZM
Birden ok borludan her biri, alacaklya kar borcun
tamamndan sorumlu olmay kabul ettiini bildirirse,
mteselsil sorumludur. Byle bir bildirim yoksa, mteselsil borluluk ancak kanunda ngrlen hallerde
doar;
Yasadan doan mteselsil borluluk halleri;
Aile mallar ortaklndaki ortaklk borlar,
Mirasbrakann borlarndan sorumluluk,
TTK daki ticari borlardaki sorumluluk karinesi,
Haksz fiillerdeki faillerin sorumluluu,
Malvarl - iletme devrindeki sreli sorumluluk,
Birlikte dn alanlarn dn alana kar sorumluluu
TKHK gerei ithal veya imalden perakendeciye
kadar olan aamadakilerin bozuk maldan sorumluluu.
CEVAP: E

KOULLAR
DAR HAKMLK 2012
A, bilgisayarn Bye karlksz kullanmas iin verir
ancak hukuk fakltesinde okumaya balayan Bnin
btnlemeye kalmas durumunda bilgisayar Ann geri
alacan kararlatrrlar.
Bu olaya gre, aadaki ifadelerden hangisi dorudur?
A) Bozucu koul vardr.
B) radi olmayan koul vardr.
C) Olumlu koul vardr.
D) faya eklenen ceza koulu vardr.
E) Geciktirici koul vardr.
ZM
Sona ermesi nceden gerekleip gereklemeyecei
bilinmeyen bir olguya braklan szleme, bozucu koula balanm olur.
Bnin btnlemeye kalmas durumunda szleme ortadan kalkacaktr.
CEVAP: A

ZRAAT BANKASI 2007


Mteselsil borlulukla ilgili aadaki ifadelerden
hangisi dorudur?
A) Mteselsil borlulardan birine yaplan temerrt
ihtar, borlar muaccel olan dier mteselsil borlularn da temerrde dmesine yol aar.
B) Alacaklnn mteselsil borlulardan birini ibra etmesi, dierlerinin de borcunu sona erdirir.
C) Alacaklnn mteselsil borlulardan birine dava
amas veya icra takibi yapmas dierlerine bavuru
hakkn ortadan kaldrmaz.
D) Mteselsil borlulardan birinin borcun tamamn
alacaklnn kendisine olan ayn miktarda borcuyla takas etmesi, dier borlularn borlarn etkilemez.
E) Mteselsil borlulardan biri hataya dtn ileri
srp iptal edebilecei bor ilikisine icazet verip alacaklya ifada bulunursa, dier borlulara rcu hakkn
kaybeder.

34

BORLAR HUKUKU
Bor likisinde zel Durumlar - km Soru ve zmleri
ALACAIN TEMLK - BORCUN NAKL

MAL HZMETLER UZMAN YARDIMCILII 2008


Alacan temliki ve borcun nakliyle ilgili aadaki
ifadelerden hangisi yanltr?
A) Alacan temlikinde alacakl sfat, borcun naklinde
ise borlu sfat deiir.
B) Borcun naklinde, nc kii tarafndan verilmi
olan rehin, bu kiinin rzas olmasa da devam eder.
C) Borcun nakli ekillerinden biri olan borcun d yklenilmesi, yklenen (yeni borlu) ile alacakl arasnda
yaplr.
D) Alacan temliki adi yazl geerlilik ekline tabi iken,
borcun nakli herhangi bir geerlilik ekline tabi deildir.
E) Alacan temlikinde alacakl borlunun rzasn aramakszn alacan nc bir kiiye temlik edebilir.

KPSS 2006
Alacan temliki ile ilgili aadaki ifadelerden hangisi
dorudur?
A) Alacaklnn borludan olan alacan bir nc
kiiye devretme konusunda borlu ile yapt bir szlemedir.
B) Alacaklnn bir nc kiiyle noterde resmi yazl
ekilde yaplmas zorunlu bir szleme ile borludan
olan alacan nc kiiye devretmesidir.
C) Alacaklnn borludan olan bir alacan, bir nc
kiiye tamamen veya ksmen devretme konusunda
nc kiiyle yazl olarak akdettii bir szlemedir.
D) Alacaklnn resmi senede bal olan bir alacan, bir
nc kiiye tamamen veya ksmen devretme konusunda nc kiiyle yazl olarak akdettii bir szlemedir.
E) Alacaklnn, kambiyo senedine bal olan bir alacan bir nc kiiye devretme konusunda sadece
senedi nc kiiye teslim etmek suretiyle akdettii
bir szlemedir.

ZM
Alacan temliki; bir alacan baka bir kiiye gemesi
veya geirilmesi demektir. Borcun nakli ise; borlunun
yerine yeni bir borlunun yerine yeni bir borlunun
yerine yeni bir borlunun gemesidir. Borlunun yerine
yenisinin gemesi ve borcundan kurtarlmas, borcu
stlenen ile alacakl arasnda yaplacak szlemeyle
olur. Buna borcun d nakli denir. Alacan temliki adi
yazl geerlilik ekline tabidir, borcun nakli ise herhangi bir geerlilik ekline tabi deildir. Alacan temlikinde borlunun muvafakat aranmaz. Borcun gvencesi olarak rehin veren nc kiinin ve kefilin
sorumluluklar, ancak onlarn borcun stlenilmesine
rza gstermeleri halinde devam eder.
CEVAP: B

ZM
Alacan temliki, alaca devreden ile alaca devralan
arasnda yaplan bir szleme ile (temlik szlemesi) ile
alacan alaca devralana geirilmesidir.
Alacan devrinde (temlikinde) yazllk kouldur. Yazl
temlik szlemesinde sadece alaca temlik eden tarafn imzasnn bulunmas yeterlidir. Adi yazl ekil, geerlilik iin yeterlidir.
CEVAP: C

DAR HAKMLK 2010


Aadaki ilemlerden hangisi bir hakkn devri sonucunu douran bir tasarruf ilemi niteliini tar?
A) Tanr rehni
B) Tanmaz yk
C) Alacan temliki
D) Takas
E) Borluya mehil verilmesi

ZRAAT BANKASI 2007


A ile B aralarnda yaptklar szlemede A, Bnin ye
olan para borcunu demeyi taahht eder. Olayla ilgili
aadaki ifadelerden hangisi dorudur?
A) Bu taahht ile A borlu sfat kazanm, B ise bortan kurtulmutur.
B) A, Bnin fiilini taahht etmitir. B borcunu deyemedii takdirde A demek zorundadr.
C) A ile B arasnda tam nc kii lehine szleme
vardr. alacan Adan talep edebilir.
D) A ile arasnda hibir bor ilikisi yoktur.
E) , A tarafndan kendisine yaplan demeyi kabul
etmek zorunda deildir.

ZM
Bir hakka dorudan doruya tesir eden, bir hakk deitiren, devreden, snrlayan veya ortadan kaldran ilemlere
tasarruf ilemi denir. Takas ilemiyle hak karlkl olarak
deitirilmektedir. Borluya sre verilmesi ise hakkn devri
deil, ifa zamannda yaplan deiikliktir. Tanr rehni ve
tanmaz yk ilemleri de snrl ayni hak tesisleridir.
Alacan devrinde (temlikinde), her ne kadar taraflarn
sfatlar deimese de alaca talep etme hakk devredilmektedir. Alacan devri tasarruf ilemidir ve devir sonucunu dourmaktadr.
CEVAP: C

ZM
A ve B aralarnda yaptklar anlama ile A, Bnin ye
olan borcunu demeyi taahht etmitir. B borcundan
kurtulmaz, alacan sadece Bden talep edebilir.
CEVAP: D

35

BORLAR HUKUKU
Bor likisinde zel Durumlar - km Soru ve zmleri
DAR HAKMLK 2010
Alacakl ile nc bir kii arasnda yaplan ve nc
kiinin borlunun borcunu demeyi stlendii anlamaya ne ad verilir?
A) Borcun i yklenilmesi
B) Borcun nakli (borcun d yklenilmesi)
C) Borcun temliki
D) Alacan temliki
E) Alacan nakli (alacan d yklenilmesi)
ZM
Soruda verilen tanm, borcun stlenilmesi ile ilgilidir.
stlenme szlemesi borlu ile nc kii arasnda
gerekleebilirken, d stlenme, alacakl ile nc kii
arasndaki szlemedir (B seenei dorudur).
CEVAP: B

DAR HAKMLK 2012


Borcun stlenilmesinde, i stlenme szlemesi ile
ilgili aadaki ifadelerden hangisi yanltr?
A) stlenme szlemesi, borlu ile nc kii arasnda yaplr.
B) Bu szlemenin yaplabilmesinin n koulu, alacaklnn bu szlemeye rza gstermi olmasdr.
C) stlenme szlemesi ile nc kii, borluyu bir
borcundan kurtarmay taahht eder.
D) stlenme szlemesi, tek tarafa bor ykleyen bir
szleme olabilecei gibi iki tarafa bor ykleyen bir
szleme de olabilir
E) stlenme szlemesi iin yasal bir geerlilik ekli
ngrlmemitir.
ZM
Borlu ile i stlenme szlemesi yapan kii, borcu bizzat
ifa ederek veya alacaklnn rzasyla borcu stlenerek,
borluyu borcundan kurtarma ykmll altna girmi
olur.
Borlu, i stlenme szlemesinden doan borlarn ifa
etmedike, dier taraftan ykmlln yerine getirmesini isteyemez.
D stlenme szlemesi iin alacaklnn rzas aranrken i
stlenme szlemesi iin alacaklnn rzasna gerek yoktur.
CEVAP: B

36

You might also like