(c).

Chng minh cc ng thng i qua nh ca t din v trng tm

ca mt i din ng quy ti mt im, im ny gi l trng tm ca
t din.
Bi 34. Cho t din u ABCD cnh a. Gi I, J ln lt l trung im ca AB v
CD.
(a). Tnh IJ.
(b). M l mt im di ng trn on BC. Tm tp hp giao im N ca
AM v (ICD).
(c). Gi G l trng tm tam gic ACD. Xc nh thit din ca t din vi
(IGM) khi M l trung im ca BC. Tnh cc t s m (IGM) chia cc cnh
CD v AD. Thit din l hnh g? Tnh din tch ca n.
Bi 35. Cho hnh chp S.ABCD, M l mt im trn cnh BC, N l mt im trn
cnh SD.
(a). Tm giao im I ca BN v (SAC) v giao im J ca MN v (SAC).
(b). Chng minh C, I, J thng hng.
(c). Xc nh thit din ca hnh chp S.ABCD vi mt phng (BCN).
Bi 36. Cho hnh chp S.ABCD, y l hnh thang ABCD vi AB // CD v AB > CD.
Gi I l trung im ca SC. Mt phng (P) quay quanh AI ct cc cnh SB, SD
ln lt ti M v N.
(a). Chng minh MN lun i qua mt im c nh.
(b). IM ko di ct BC ti P, IN ko di ct CD ti O. Chng minh PQ lun
i qua mt im c nh.
Bi 37. Cho hai mt phng (P) v (Q) ct nhau theo giao tuyn a. Mt ng
thng d ct (P) ti A v ct (Q) ti B. Trn d, ta ly 2 im c nh S1, S2. Gi M
l mt im chy trn mt phng (Q). Gi s cc ng thng MS1, MS2 ct
(P) ti M1, M2.
(a). Chng minh ng thng M1M2 lun i qua mt im c nh.
(b). Gi s ng thng M1M2 ct d ti K. Chng minh K, B, M thng
hng.

NG THNG V MT PHNG
I. KIN THC
1. Cc khi nim
- Hnh hc khng gian l mn hc nghin cu cc tnh cht ca nhng hnh khng
cng nm trong mt mt phng.
- i tng nghin cu: im, ng thng, mt phng.

K hiu im A thuc mp(P): A mp ( P )

K hiu im A khng thuc mp(P): A mp ( P ) .
2. Cc tnh cht tha nhn ca hnh hc khng gian
Tnh cht 1: C mt v ch mt ng thng i qua hai im phn bit cho trc.
Tnh cht 2: C mt v ch mt mt phng i qua ba im khng thng hng cho
trc
Tnh cht 3: Tn ti bn im khng cng nm trn mt mt phng.
Tnh cht 4: Nu hai mt phng phn bit c mt im chung th chng c mt
ng thng chung duy nht; ng thng gi l giao tuyn ca hai mt
phng.
Tnh cht 5: Trong mi mt phng, cc tnh cht ca hnh hc phng bit u
ng.
3. iu kin xc nh mt phng.
a) Mt phng c xc nh nu bit n i qua ba im khng thng hng (K
hiu: mp(ABC) hay (ABC)).
b) Mt phng c xc nh nu bit n i qua mt ng thng v mt im
khng thuc ng thng . (K hiu: mp(A,a)).
c) Mt phng c xc nh nu bit n i qua hai ng thng ct nhau
(mp(a,b)).

4. Hnh chp v hnh t din

a) Hnh chp: Cho a gic phng A1 A2 ... An v mt im S khng thuc mt
phng a gic. Hnh gm n tam gic SA1 A2 ,..., SAn A1 v a gic phng A1 A2 ... An
gi l hnh chp v c k hiu l S . A1 A2 ... An .
Trong
-) S l nh; a gic A1 A2 ... An l mt y. Cc cnh ca mt y l cnh y.
-) Cc on thng SA1 , SA2 ,..., SAn l cnh bn.
-) Cc tam gic SA1 A2 ,..., SAn A1 l mt bn.

b) Hnh t din: Cho bn im A, B, C, D khng ng phng. Hnh gm bn tam

gic ABC, ACD, ABD v BCD gi l hnh t din hay t din. K hiu l ABCD.
-) T din c th c coi l hnh chp tam gic bng bn cch, mt no cng c
th l mt y.
-) T din c bn mt l nhng tam gic u gi l t din u.

Bi 26. Cho t din u ABCD, cnh bng a. Ko di BC mt on CE = a. Ko di

BD mt on DF = a. Gi M l trung im ca AB.
(a). Tm thit din ca t din vi mt phng (MEF).
(b). Tnh din tch thit din.
Bi 27. Cho hnh chp S.ABCD, M l mt im trn cnh SC, N v P ln lt l
trung im ca AB v AD. Tm thit din ca hnh chp vi mt phng (MNP).
Bi 28. Cho hnh chp S.ABCD. Trong tam gic SBC ly mt im M; trong tam
gic SCD ly mt im N.
(a). Tm giao im ca MN v (SAC).
(b). Tm giao im ca SC vi (AMN).
(c). Tm thit din ca hnh chp ct bi (AMN).
Bi 29. Cho hnh chp S.ABCD, y ABCD l hnh bnh hnh tm O. Gi M, N, P
ln lt l trung im ca SB, SD v OC.
(a). Tm giao tuyn ca (MNP) vi (SAC) v giao im ca (MNP) vi SA.
(b). Xc nh thit din ca hnh chp vi (MNP) v tnh t s m (MNP)
chia cc cnh SA, BC v CD.
Bi 30. Cho hnh chp S.ABCD y l hnh bnh hnh. Gi M l trung im ca SB,
G l trng tm tam gic SAD.
(a). Tm giao im I ca GM v mt phng (ABCD). Chng minh (CGM)
cha CD.
(b). Chng minh (CGM) qua trung im ca SA. Tm thit din ca hnh
chp ct bi (CGM).
(c). Tm thit din hnh chp ct bi (AGM).
Bi 31. Hnh chp S.ABCD vi y ABCD l hnh bnh hnh . N, P ln lt l trung
im BC, CD, M SA sao cho SM/MA = .
(a). Dng thit din ca hnh chp ct bi (MNP).
(b). Tnh t s m (MNP) chia on SB.
(c). Dng giao im SC v (MNP).
Bi 32. Cho hnh chp S.ABCD vi y l hnh thang ABCD c AD // BC, AD = 2BC.
Gi E l trung im ca AD v O l giao im ca AC v BE. I l mt im di
ng trn cnh AC khc vi A v C. Qua I, ta v mt phng (P) song song vi
cc cnh SO v BE. Tm thit din to bi (P) v hnh chp S.ABCD.
Bi 33. Cho t din ABCD. Gi G1, G2 ln lt l trng tm cc tam gic BCD,
ACD.
(a). Chng minh AG1 v BG2 ct nhau. Gi giao im ny l I. Tnh IA/IG1,
IB/IG2.
(b). Chng minh I l trung im on thng ni cc trung im ca AB v
CD.
7

Dng 3. Chng minh ba im thng hng, ba ng thng ng quy

Phng php:
a) Mun chng minh 3 im thng hng ta chng minh 3 im l
cc im chung ca 2 mt phng phn bit. Khi chng cng nm trn
giao tuyn ca 2 mt phng nn chng thng hng.
b) Mun chng minh 3 ng thng ng quy ta chng minh giao im
ca hai ng thng ny l im chung ca hai mt phng m giao tuyn
l ng thng th ba.
Bi 19. Cho hnh chp S.ABCD. Gi I, J l hai im c nh trn SA v SC vi SI >
IA v SJ < JC. Mt phng (R) quay quanh IJ ct SB ti M, SD ti N.
(a). Chng minh rng IJ, MN, SO ng quy; (O l giao im ca AC v BD).
Suy ra cch dng im N khi bit im M.
(b). AD ct BC ti E, IN ct MJ ti F. Chng minh S, E, F thng hng.
(c). IN ct AD ti P, MJ ct BC ti Q. Chng minh rng PQ lun i qua mt
im c nh khi (R) di ng.
Bi 20. Cho mt phng (P) v 3 im A, B, C khng thng hng ngoi (P). Gi s
cc ng thng BC, CA, AB ln lt ct (P) ti D, E, F. Chng minh D, E, F
thng hng.
Bi 21. Cho t din ABCD. Gi E, F, G ln lt l 3 im trn 3 cnh AB, AC, BD
sao cho EF ct BC ti I, EG ct AD ti H. Chng minh CD, IG, HF ng quy.
Bi 22. Cho 2 im c nh A, B ngoi mt phng (P) sao cho AB ct (P). M l
mt im di ng trong khng gian sao cho MA, MB ct (P) ti A, B. Chng
minh AB lun i qua mt im c nh.
Bi 23. Cho hnh chp S.ABCD. Gi I, J l 2 im trn cnh AD v SB.
(a). Tm cc giao im K, L ca IJ v DJ vi mt phng (SAC).
(b). AD ct BC ti O, OJ ct SC ti M. Chng minh A, K, L, M thng hng.
Dng 4. Thit din
a) Thit din ca hnh chp v mt phng (P) l a gic gii hn bi cc
giao tuyn ca (P) vi cc mt ca hnh chp.
b) Phng php chung: Xc nh ln lt cc on giao tuyn ca (P)
vi cc mt hnh chp cho n khi ta c cc on giao tuyn khp kn.
Khi a gic gii hn bi cc on ny l thit din cn tm.
Bi 24. Cho t din ABCD. Gi H, K ln lt l trung im cc cnh AB, BC. Trn
ng thng CD ly im M sao cho KM khng song song vi BD. Tm thit
din ca t din ABCD vi mt phng (HKM). Phn bit trng hp M gia
C v D, v M ngoi on CD.
Bi 25. Cho hnh chp S.ABCD y l hnh bnh hnh tm O. Gi M, N, I l ba
im ly trn AD, CD, SO. Tm thit din ca hnh chp vi mt phng (MNI).
6

II. BI TP
Dng 1. Tm giao tuyn ca hai mt phng
Phng php 1:
Bc 1. Tm im chung ca hai mt phng.
Bc 2. ng thng qua hai im chung l giao tuyn ca hai mt
phng.
Ch : tm im chung ca hai mt phng ta thng tm 2 ng
thng ng phng ln lt nm trong 2 mt phng . Thng thng 2
ng thng ny v tr ct nhau.
Bi 1. Cho hnh chp S.ABCD, y l t gic ABCD, AB ct CD ti E, AC ct BD ti
F.
(a). Tm giao tuyn ca (SAB) v (SCD); ca (SAC) v (SBD).
(b). Tm giao tuyn ca (SEF) vi cc mp(SAD) v (SBC).
Bi 2. Cho t din ABCD, O l mt im bn trong tam gic BCD, M l mt im
trn AO.
(a). Tm giao tuyn ca mt phng (MCD) vi cc mt phng (ABC) v (ABD).
(b). I, J l 2 im trn BC v BD. Tm giao tuyn ca (IJM) v (ACD).
Bi 3. Cho hnh chp S.ABCD y l hnh bnh hnh. Gi M, N ln lt l trung
im ca SB, SD. P l mt im trn SC v SP > PC. Tm giao tuyn ca (MNP)
vi cc mt phng (SAC), (SAB), (SAD) v (ABCD).
Bi 4. Cho t din ABCD, O l mt im bn trong tam gic BCD, M l mt im
trn AB.
(a). Dng ng thng qua M ct AO v CD.
(b). N l mt im trn BC v ON khng song song vi BD. Dng ng thng
qua N ct AO v DM.
Bi 5. Cho t din u ABCD. Gi I l trng tm ca tam gic ABC. Gi E l trung
im ca AI. H EK vung gc vi AD, K AD .
(a). Chng minh rng EK i qua trng tm H ca tam gic ABC, t suy ra rng
EH = EK.
(b). Xc nh thit din to bi mp(BCE) v hnh chp. Gi L l giao im ca
mp(BCE) v AD. Tnh t s LA/LD.
Bi 6. Trong mt phng ( ) cho hai ng thng d1, d2 ct nhau ti O. l
ng thng ct ( ) ti im I khc O.
(a). Xc nh giao tuyn ca mt phng ( O, ) v ( ) .
(b). M di ng trn . Tm giao tuyn ca hai mt phng ( M , d1 ) v ( M , d 2 ) .
Chng minh giao tuyn ny trong mt mt phng c nh.
3

Bi 7. Trong mp(P) cho gc xOy = , ( 0 < < ) xc nh bi hai na ng

thng Ox v Oy. A v A l hai im c nh cng pha so vi mp (P) v AA
ct (P) ti I. Gi (Q) l mp cha AA v quay quanh AA. (Q) ct Ox ti B v Oy
ti B. AB ct AB ti M v AB ct AB ti N.
(a). Xc nh (Q) sao cho din tch tam gic OBB c gi tr nh nht.
(b). Chng minh MN lun i qua mt im c nh.
Dng 2. Tm giao im ca ng thng v mt phng
Phng php:
tm giao im ca ng thng a v mt phng (P), ta tm trong (P)
mt ng thng b m b ct a. Khi giao im ca a v b l giao im
ca a vi (P).
Ghi ch: Nu b khng c sn, th ta chn mt phng ph (Q) sao cho

( Q ) a
; khi giao im ca a v b l giao im ca a v (P).

( Q ) ( P ) = b
Bi 8. Cho t din ABCD, trn AC v AD ln lt ly cc im M, N sao cho MN
khng song song vi CD. Gi O l mt im bn trong tam gic BCD.
(a). Tm giao tuyn ca (OMN) v (BCD).
(b). Tm giao im ca BC v BD vi mp(OMN).
Bi 9. Cho hnh chp S.ABCD, M l mt im trn cnh bn SC.
(a). Tm giao im ca AM v (SBD).
(b). Gi N l mt im trn cnh BC, tm giao im ca SD v (AMN).
Bi 10. Cho t din ABCD. Gi M, N ln lt l trung im ca AC v BC. K l mt
im trn cnh BD v khng trng vi trung im ca BD. Tm giao im ca
CD v AD vi mt phng (MNK).
Bi 11. Cho t din ABCD, M v N l 2 im ln lt trn AC v AD. O l mt
im bn trong tam gic BCD. Tm giao im ca:
(a). MN v (ABO).
(b). AO v (BMN).
Bi 12. Cho hnh chp S.ABCD y l hnh thang, cnh y ln AB. Gi I, J, K l ba
im trn SA, AB, BC theo th t .
(a). Tm giao im ca IK vi (SBD).
(b). Tm cc giao im ca mt phng (IJK) vi SD v SC.
Bi 13. Cho hnh chp S.ABCD y l hnh bnh hnh. Gi M l trung im ca SC.
(a). Tm giao im I ca AM vi (SBD). Chng minh IA = 2IM.
(b). Tm giao im F ca SD vi (ABM). Chng minh F l trung im ca
SD.
4

(c). Gi N l im ty trn cnh AB. Tm giao im ca MN vi (SBD).

Bi 14. Cho hnh chp S.ABCD y l hnh bnh hnh tm O. Gi M l trung im
ca SB, G l trng tm tam gic SAD.
(a). Tm giao im I ca GM vi (ABCD). Chng minh I trn ng
thng CD v IC = 2ID.
(b). Tm giao im J ca (OMG) vi AD. Tnh JA/JD.
(c). Tm giao im K ca (OMG) vi SA. Tnh KA/KS.
Bi 15. Cho hnh bnh hnh ABCD. Gi S l im ngoi (ABCD). M v N l trung
im ca AB v SC.
(a). Tm giao im I, K ca AN v MN vi mp(SBD).
(b). Tnh t s KM/KN.
(c). Chng minh rng B, I, K thng hng v tnh t s IB/ IK.
Bi 16. Cho I, J ln lt l 2 im bn trong tam gic ABC v ABD ca t din
ABCD, M l mt im ty trn CD. Tm giao im ca IJ v mt phng
(ABM).
Bi 17. Trong mt phng (P) cho tam gic ABC, 2 na ng thng Bx, Cy song
song cng pha i vi (P). B, C ln lt chy trn Bx, Cy. Chng minh
(ABC) lun qua mt ng thng c nh trong mi trng hp sau:
(a). BB = kCC (k: hng s dng)
(b). BB +CC = 2b, khng i
(c). 2BB + 3CC = k (khng i).
Bi 18. Cho hnh chp S.ABC. Mt mt phng (P) di ng ct SA, SB, SC ti M, N,
P sao cho 2

SA SB SC
+
+
= 8 . Chng minh (P) lun qua 1 im c nh.
SM SN SP