You are on page 1of 27

TRK STANDARDI

TURKISH STANDARD

TS EN 10025-1
Nisan 2006

ICS 77.140.10; 77.140.50

SICAK HADDELENM YAPI ELKLER - BLM 1:


GENEL TEKNK TESLM ARTLARI
Hot rolled products of structural steels Part 1: General
technical delivery conditions

TRK STANDARDLARI ENSTTS


Necatibey Caddesi No.112 Bakanlklar/ANKARA

Bugnk teknik ve uygulamaya dayanlarak hazrlanm olan bu standardn, zamanla ortaya kacak
gelime ve deiikliklere uydurulmas mmkn olduundan ilgililerin yaynlar izlemelerini ve standardn
uygulanmasnda karlatklar aksaklklar Enstitmze iletmelerini rica ederiz.

Bu standard oluturan Hazrlk Grubu yesi deerli uzmanlarn emeklerini; tasarlar zerinde grlerini
bildirmek suretiyle yardmc olan bilim, kamu ve zel sektr kurulular ile kiilerin deerli katklarn
kranla anarz.

Kalite Sistem Belgesi


malt ve hizmet sektrlerinde faaliyet gsteren kurulularn sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite
Standardlarna uygun olarak kurmalar durumunda TSE tarafndan verilen belgedir.

Trk Standardlarna Uygunluk Markas (TSE Markas)


TSE Markas, zerine veya ambaljna konulduu mallarn veya hizmetin ilgili Trk Standardna uygun
olduunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya ktnda Trk Standardlar Enstitsnn
garantisi altnda olduunu ifade eder.

TSEK
Kalite Uygunluk Markas (TSEK Markas)
TSEK Markas, zerine veya ambaljna konulduu mallarn veya hizmetin henz Trk Standard
olmadndan ilgili milletleraras veya dier lkelerin standardlarna veya Enstit tarafndan kabul edilen
teknik zelliklere uygun olduunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya ktnda Trk
Standardlar Enstitsnn garantisi altnda olduunu ifade eder.

DKKAT!
TS iareti ve yannda yer alan say tek bana iken (TS 4600 gibi), mamuln Trk Standardna uygun
retildiine dair reticinin beyann ifade eder. Trk Standardlar Enstits tarafndan herhangi bir
garanti sz konusu deildir.
Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geni bilgi Enstitmzden salanabilir.
TRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.

ICS 77.140.10; 77.140.50

TRK STANDARDI

TS EN 10025-1/Nisan 2006

n sz
Bu standard, CEN tarafndan kabul edilen EN 10025-1: 2004 standard esas alnarak TSE Metalurji
htisas Grubunca TS 2162 EN 10025 (1996)in revizyonu olarak hazrlanm ve TSE Teknik Kurulunun
20 Nisan 2006 tarihli toplantsnda Trk Standard olarak kabul edilerek yaymna karar verilmitir.
Bu standardn daha nce yaymlanm bulunan basklar geersizdir.
Bu standardn kabul ile TS 2162 EN 10025 :1996, TS EN 10113-1:1996 ,TS EN 10137-1:1998, TS EN
10155 :2002iptal edilmitir.
Bu standardda kullanlan baz kelime ve/veya ifadeler patent haklarna konu olabilir. Byle bir patent
hakknn belirlenmesi durumunda TSE sorumlu tutulamaz.

ICS 77.140.10; 77.140.50

TRK STANDARDI

TS EN 10025-1/Nisan 2006

indekiler
Kapsam...................................................................................................................................................1
Atf yaplan standard ve/veya dokmanlar .........................................................................................1
2.1 Genel standardlar .................................................................................................................................1
2.2 Boyut ve tolerans standardlar (bk. Madde 7.7.1) ................................................................................2
2.3 Deney standardlar ...............................................................................................................................3
3 Terimler ve tarifler .................................................................................................................................4
4 Snflandrma ve ksa gsterili............................................................................................................4
4.1 Snflandrma ........................................................................................................................................4
4.2 Ksa gsterili .......................................................................................................................................4
5 Mterinin vermesi gereken bilgiler....................................................................................................4
5.1 Zorunlu bilgi ..........................................................................................................................................4
5.2 Tercihler................................................................................................................................................5
6 malat yntemi .......................................................................................................................................5
6.1 elik retim yntemi.............................................................................................................................5
6.2 Oksit giderme yntemi ve tane boyutu.................................................................................................5
6.3 Teslim artlar .......................................................................................................................................5
7 Gerekler ..................................................................................................................................................5
7.1 Genel ....................................................................................................................................................5
7.2 Kimyasal bileim...................................................................................................................................5
7.3 Mekanik zellikler .................................................................................................................................5
7.4 Teknolojik zellikler ..............................................................................................................................6
7.5 Yzey zellikleri....................................................................................................................................7
7.6 salamlk...........................................................................................................................................7
7.7 Boyutlar, boyut ve ekil toleranslar, ktle............................................................................................7
8 Muayene .................................................................................................................................................7
8.1 Genel ....................................................................................................................................................7
8.2 Muayene tipi ve muayene belgeleri......................................................................................................7
8.3 Deneylerin skl..................................................................................................................................7
8.4 zel muayeneler iin yaplmas gereken deneyler ..............................................................................8
9 Numunelerin ve deney paralarnn hazrlanmas..............................................................................8
9.1 Numunelerin kimyasal analiz iin seilmesi ve hazrlanmas...............................................................8
9.2 Mekanik deneyler iin numunelerin ve deney paralarnn yn ve yeri..............................................8
9.3 Numunelerin ve deney paralarnn tantlmas....................................................................................9
10
Deney metotlar ..................................................................................................................................9
10.1
Kimyasal analiz.............................................................................................................................9
10.2
Mekanik deneyler .........................................................................................................................9
10.3
Ultrasonik deneyler.....................................................................................................................10
10.4
Deneylerin tekrar .......................................................................................................................10
11
aretleme, etiketleme, ambalajlama..............................................................................................10
12
ikyetler ..........................................................................................................................................10
13
Tercihler (bk. Madde 5.2).................................................................................................................10
14
Uygunluun deerlendirilmesi .......................................................................................................10
Ek A - Numunelerin ve deney paralarnn alnma yeri...........................................................................11
Ek B - Uygunluun deerlendirilmesi.......................................................................................................14
Ek C (Bilgi iin) - Atf yaplan EURONORMlara karlk gelen ulusal standardlarn listesi ................17
Ek ZA (Bilgi iin) - Bu standardn AB Yap Malzemeleri Ynetmelii ile ilgili maddelerine atf yapan
hkmleri.....................................................................................................................................................18
Kaynaklar.....................................................................................................................................................22
1
2

ICS 77.140.10; 77.140.50

TRK STANDARDI

TS EN 10025-1/Nisan 2006

Scak haddelenmi yap elikleri


Blm 1: Genel teknik teslim artlar
1

Kapsam

1.1

Bu standard, yaplarda kullanlan borular ve ii bo profiller hari, yap eliinden scak haddelenmi
yass ve uzun mamullerin zelliklerini (bk. Madde 13). ve genel teslim artlarn kapsar.
Yap eliinin temel zellikleri aadaki Standardlarda verilmitir:
EN 10025-2: Alamsz yap eliklerinin temel zellikleri,
EN 10025-3: Normalize edilmi/haddelemede normalize edilmi, kaynak edilebilir ince taneli yap eliklerinin
teknik teslim artlar,
EN 10025-4: Termodinamik olarak haddelenmi ince taneli yap eliklerinin teknik teslim artlar,
EN 10025-5: Atmosferik korozyona dayanm gelitirilmi yap eliklerinin teknik teslim artlar,
EN 10025-6: Suverilmi ve temperlenmi durumdaki yksek akma dayanml yass mamullerin teknik teslim
artlar,
Bu standardn kapsamna giren eliklerin kaynakl, cvatal ve perinli yaplarda kullanlmas amalanmtr.

1.2
Bu standard, kaplanm mamullere ve Kaynaklar blmnde listesi verilen standard veya taslak
Standardlara gre genel yap uygulamalarnda kullanlan elik mamullere uygulanmaz.

Atf yaplan standard ve/veya dokmanlar

Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin dier standardlara ve/veya dokmanlara atf
yaplmaktadr. Bu atflar metin ierisinde uygun yerlerde belirtilmi ve aada liste hlinde verilmitir. Tarih
belirtilen atflarda daha sonra yaplan tadil veya revizyonlar, atf yapan bu standardda da tadil veya revizyon
yaplmas art ile uygulanr. Atf yaplan standard ve/veya dokmann tarihinin belirtilmemesi hlinde ilgili
standardn en son basks kullanlr.

2.1 Genel standardlar


EN, ISO, IEC
vb. No
EN 10020:
2000
EN 10021:
1993
EN 10025-2:
2004
EN 10025-3:
2004

EN 10025-4:
2004

Ad
(ngilizce)
Definition and classification of grades
of steel
General technical delivery
requirements for steel and iron
products
Hot rolled products of structural steels
- Part 2: Technical delivery conditions
for non-alloy structural steels.
Hot rolled products of structural steels
- Part 3: Technical delivery conditions
for normalized/normalized rolled
weldable fine grain structural steels.
Hot rolled products of structural steels
- Part 4: Technical delivery conditions
for thermomecanically rolled weldable
fine grain structural steels.

TS No1)
TS EN
10020
TS 550
EN 10021
TS EN
10025-2
TS EN
10025-3

TS EN
10025-4

Ad
(Trke)
elik tiplerinin tarifi ve
snflandrlmas
Demir ve elik mamuller - Genel
teknik teslim artlar
Scak haddelenmi yap elikleri
Blm 2: Alamsz yap
eliklerinin teknik teslim artlar
Scak haddelenmi yap elikleri
Blm 3: Normalize
edilmi/normalize edilirken
haddelenmi, ince taneli, kaynak
edilebilir yap eliklerinin teknik
teslim artlar
Scak haddelenmi yap elikleri
Blm 4: Termomekanik olarak
haddelenmi, ince taneli, kaynak
edilebilir yap eliklerinin teknik
teslim artlar

TSE Notu: Atf yaplan standardlarn TS numaras ve Trke ad 3. ve 4. kolonda verilmitir. * iaretli
olanlar bu standardn basld tarihte ngilizce metin olarak yaymlanm olan Trk Standardlardr..
1

ICS 77.140.10; 77.140.50


EN, ISO, IEC
vb. No
EN 10025-5:
2004
EN 10025-6:
2004

EN 10027-1
EN 10027-2
EN
10052:1993
EN
10079:1992
EN 10164

EN 10168
EN 10204
CR 10260
EN ISO 9001

TRK STANDARDI

Ad
(ngilizce)
Hot rolled products of structural steels
- Part 5: Technical delivery conditions
for structural steels with improved
atmospheric corrosion resistance.
Hot rolled products of structural steels
- Part 6: Technical delivery conditions
for flat products of high yield strength
structural steels in the quenched and
tempered condition.

TS No1)
TS EN
10025-5
TS EN
10025-6

Designation systems for steels - Part


1: Steel names, principal symbols
Designation systems for steels - Part
2: Numerical system

TS EN
10027-1
TS EN
10027-2

Vocabulary of heat treatment terms of


ferrous products
Definition of steel products

TS 1112 EN
10052
TS EN
10079
TS EN
100164

Steel products with improved


deformation properties perpendicular
to the surface of the product Technical delivery conditions
Steel products - Inspection
documents - List of information and
description
Metallic products Types of
inspection documents
Designation systems for steel Additional symbols
Quality management systems Requirements (ISO 9001:2000)

TS EN 10025-1/Nisan 2006
Ad
(Trke)
Scak haddelenmi yap elikleri
Blm 5: Atmosferik korozyona
direnci artrlm yap eliklerinin
teknik teslim artlar
Scak haddelenmi yap elikleri
Blm 6: Suverilmi ve
temperlenmi durumdaki yksek
akma dayanml yap eliklerinden
imal edilmi yass mamullerin
teknik teslim artlar
eliklerin ksa gsterili sistemleriKsm 1: elik adlar, semboller
elikler in ksa gsterme
Sistemleri - Blm 2: Nmerik
sistem
Demir ve elikler iin sl ilem
terimleri szl
elik mamullerin tanmlar
Mamul yzeyine dik deformasyon
zellikleri iyiletirilmi elik
mamuller-Teknik teslim artlar

TS EN
10168*
TS EN
10204
TS CR
10260
TS EN ISO
9001

Metalik rnler - Muayene ve


deney belgelerinin tipleri
eliklerin ksa gsterili sistemi lve semboller
Kalite ynetim sistemleri - artlar

2.2 Boyut ve tolerans standardlar (bk. Madde 7.7.1)


EN, ISO, IEC
vb. No
EN 10017
EN 10024
EN 10029
EN 10034
EN 10048
EN 10051

EN 10055

EN 10056-1

Ad
(ngilizce)
Steel rod for drawing and/or cold
rolling - Dimensions and tolerances
Hot rolled taper flange I sections Tolerances on shape and dimensions
Hot rolled steel plates 3 mm thick or
above - Tolerances on shape and
dimensions
Structural steel I and H sections Tolerances on shape and dimensions
Hot rolled narrow steel strip Tolerances on shape and dimensions
Continuously hot rolled uncoated
plate, sheet and strip of non alloy
thick or above - Tolerances on shape
and dimensions
Hot rolled steel equal flange tees with
radiused root and toes - Dimensions
and tolerances on shape and
dimensions
Structural steel equal and unequal leg
angles - Part 1: Dimensions

TS No1)
TS EN
10017*
TS EN
10024*
TS 2163 EN
10029
TS EN
10034*
TS EN
10048
TS 3736 EN
10051
TS 911 EN
10055
TS EN
10056-1

Ad
(Trke)

Scak haddelenmi 3 mm veya


daha kaln elik levhalar l, ekil
ve ktle toleranslar
elik erit- Scak HaddelenmiBoyut ve ekil Toleranslar
Alamsz ve alaml srekli scak
haddelenmi, kaplanmam elik
levha, sac ve eritler- Boyut ve
ekil toleranslar
Scak haddelenmi yuvarlak keli
elik T profiller - Boyutlar, ekil ve
boyut toleranslar
Yap elikleri L profiller ve
kebentler Blm 1: Boyutlar

ICS 77.140.10; 77.140.50


EN, ISO, IEC
vb. No
EN 10056-2
EN 10058
EN 10059

TRK STANDARDI

Ad
(ngilizce)
Structural steel equal and unequal leg
angles - Part 2: Tolerances on shape
and dimensions
Hot rolled flat steel bars for general
purposes - Dimensions and
tolerances on shape and dimensions
Hot rolled square steel bars for
general purposes - Dimensions and
tolerances on shape and dimensions

TS No1)
TS EN
10056-2
TS EN
10058
TS EN
10059

EN 10060

Hot rolled round steel bars for general


purposes - Dimensions and
tolerances on shape and dimensions

TS EN
10060

EN 10061

Hot rolled hexagon steel bars for


general purposes - Dimensions and
tolerances on shape and dimensions

TS EN
10061

EN 10067

Hot rolled bulb flats - Dimensions and


tolerances on shape, dimension and
mass
Cold rolled steel sections - Technical
delivery conditions - Dimensional and
cross sectional tolerances
Hot rolled steel channels - Tolerances
on shape, dimensions and mass

TS EN
10067

EN 10162
EN 10279

TS EN
10162
TS EN
10279

TS EN 10025-1/Nisan 2006
Ad
(Trke)
Yap elikleri L profiller ve
kebentler Blm 2: ekil ve
boyut toleranslar
Genel kullanm amalar iin scak
haddelenmi yass elik ubuklar Boyutlar, ekil ve boyut toleranslar
Genel kullanm amalar iin scak
haddelenmi kare kesitli elik
ubuklar - Boyutlar, ekil ve boyut
toleranslar
Genel kullanm amalar iin scak
haddelenmi yuvarlak kesitli elik
ubuklar - Boyutlar, ekil ve boyut
toleranslar
Genel kullanm amalar iin scak
haddelenmi altgen kesitli elik
ubuklar - Boyutlar, ekil ve boyut
toleranslar
Scak haddelenmi zel profillerBoyutlar ve ekil, boyut ve ktle
toleranslar
elik profiller- Souk haddelenmiTeknik teslim artlar- Boyut ve
kesit toleranslar
Scak haddelenmi elik U-profilleri
- ekil, boyut ve ktle toleranslar

2.3 Deney standardlar


EN, ISO, IEC
vb. No
EN 10002-1:
2001
EN 10045-1

Ad
(ngilizce)
Metallic materials Tensile testing
Part 1: Method of test at ambient
temperature
Metallic materials - Charpy impact
test - Part 1: Test method

TS No1)
TS 138 EN
10002-1
TS EN
10045-1

EN 10160

Ultrasonic testing of steel flat product


of thickness equal to or greater than 6
mm (reflection method)

TS EN
10160

EN 10306

Iron and steel - Ultrasonic testing of H


beams with parallel flanges and IPE
beams
Non destructive testing - Ultrasonic
testing of steel bars

TS EN
10306*

ECISS Information Circular 11 - Iron


and steel Review of available
methods for chemical analysis
Steel and steel products Location
and preparation of samples and test
pieces for mechanical testing (ISO
377:1997)
Steels - Micrographic determination of
apparent grain size (ISO 643: 2003

TS CR
10261

EN 10308
CR 10261
EN ISO 377

EN ISO 643

Ad
(Trke)
Metalik malzemeler ekme
deneyi Blm 1: Ortam
scaklnda deney metodu
Metalik Malzemeler-Charpy vurma
deneyi - Blm 1: Deney metodu
(V-ve U-entikleri)
Kalnl 6 mmye eit veya
daha fazla olan yass elik
mamuln ultrasonik
muayenesi (yansma teknii)

TS EN
10308*

TS EN ISO
377
TS 882 ISO
643

Demir ve elik - Mevcut kimyasal


analiz metotlarnn ncelenmesi
ECISS Bilgi Sirkleri 11
elik ve elik mamulleri - Mekanik
deneyler iin numunelerin ve
deney paralarnn alnmas ve
hazrlanmas
elikler - Feritik veya ostenitik tane
byklnn mikrografik tayini

ICS 77.140.10; 77.140.50


EN, ISO, IEC
vb. No
EN ISO
2566-1
EN ISO
14284
EN ISO
17642-1

EN ISO
17642-2

EN ISO
17642-3

TRK STANDARDI

Ad
(ngilizce)
Steel Conversion of elongation
values Part 1: Carbon and low alloy
steels (ISO 2566-1:1984)
Steel and iron Sampling and
preparation of samples for the
determination
Destructive test on welds in metallic
materials - Cold cracking tests for
weldments - Arc welding processes Part 1: General (ISO 17642 -1: 2004)
Destructive test on welds in metallic
materials - Cold cracking tests for
weldments - Arc welding processes Part 2: Self restraint (ISO 17642 -2:
2004)
Destructive test on welds in metallic
materials - Cold cracking tests for
weldments - Arc welding processes Part 3: Externally loaded tests (ISO
17642 -3: 2004)

TS No1)
TS 2023-1
EN ISO
2566-1
TS EN ISO
14284
TS 283-1 EN
ISO 176421
TS 283-2 EN
ISO 176422
TS 283-3 EN
ISO 176423

TS EN 10025-1/Nisan 2006
Ad
(Trke)
elikler - Uzama deerlerinin
evrimi- Blm 1: Karbonlu ve az
alaml elikler
elik ve demir - Kimyasal bileimin
tayini iin numune alma ve
hazrlama
Metal malzemelerdeki kaynaklarn
tahribatl muayeneleri Kaynakl
yaplarn souk atlama deneyleri
Ark kayna ilemleri Blm 1:
Genel
Metal malzemelerdeki kaynaklarn
tahribatl muayeneleri Kaynakl
yaplarn souk atlama deneyleri
Ark kayna ilemleri Blm 2:
Kendinden n gerilmeli deneyler
Metal malzemelerdeki kaynaklarn
tahribatl muayeneleri Kaynakl
yaplarn souk atlama deneyleri
Ark kayna ilemleri Blm 3:
Dardan yklemeli deneyler

Terimler ve tarifler

Bu standardn amalar bakmndan


- elik cinslerinin snflandrlmas iin EN 10020: 2000;
- Genel teknik teslim artlar iin EN 10021: 1993;
- Isl ilem terimleri iin EN 10052: 1993;
- Mamul biimleri iin EN 10079: 1992
ve dier tarifler iin EN 10025-2:2004 - EN 10025-6:2004teki tarifler geerlidir.

Snflandrma ve ksa gsterili

4.1 Snflandrma
4.1.1 Ana kalite snflar
EN 10020:2000'e uygun ana kalite snflar EN 10025-2 - EN 10025-6'da verilmitir.

4.1.2 Cinsler ve kaliteler


EN 10025-2 - EN 2005-6'da tarif edilen yass ve uzun eliklerin imaltnda kullanlan elikler, ortam
scaklndaki belirtilmi asgar akma dayanm esas alnarak alt cinslere ayrlr.
elik cinsleri EN 10025-2 - EN 2005-6'da tarif edilen kalitelerde teslim edilmelidir.

4.2 Ksa gsterili


Bu standardn kapsamna giren elik cinsleri iin elik adlar EN 10027-1 ve CR 10260'a gre, elik
numaralar EN 10027-2'ye gre verilmelidir.

Mterinin vermesi gereken bilgiler

5.1 Zorunlu bilgi


Aadaki bilgi sipari srasnda mteri tarafndan verilmelidir.
a) Teslim edilecek miktar,
b) Mamuln biimi,
c) Bu standardn numaras (TS 2162-1 EN 10025-1 eklinde),
d) elik ad veya elik numaras (bk. EN 10025-2 EN 10025-6),
e) Anma boyutlar, boyut ve ekil toleranslar,
4

ICS 77.140.10; 77.140.50

TRK STANDARDI

TS EN 10025-1/Nisan 2006

f) stenen btn tercihler,


g) Muayene ve deneylerle ilgili ilve artlar ve EN 10025-2 EN 10025-6da belirtildii gibi muayene
belgeleri.
Not Regle edilmi ayrt edici zellikler Ek ZAya uygun olarak beyan edilmelidir.

5.2 Tercihler
Madde 13te baz tercihler tanmlanmtr. EN 10025-2 EN 10025-6da sz konusu standardlara zel
tercihler belirtilmitir. Mterinin, siparite bu tercihlerden herhangi birinin yerine getirilmesi yolunda bir istek
belirtmemesi durumunda, mamuller temel hkmlere uygun olarak teslim edilmelidir.

malt yntemi

6.1 elik retim yntemi


elik retim yntemi, ak ocak (Siemens-Martin) usul dnda imaltnn tercihine braklr. Sipari
srasnda istenirse, ilgili elik cinsinin retim yntemi alcya bildirilmelidir.
Tercih 1e baknz.

6.2 Oksit giderme yntemi ve tane boyutu


Oksijen giderme yntemi veya gereken tane boyutu EN 10025-2 EN 10025-6da verilenlere uygun
olmaldr.

6.3 Teslim artlar


Teslim artlar btn EN 10025-2 EN 10025-6da verilenlere uygun olmaldr.

Gerekler

7.1 Genel
Numune alma, deney paralarnn hazrlanmas ve Madde 8, Madde 9 ve Madde 10a gre deneye tbi
tutmada aadaki gereklere uyulmaldr.

7.2 Kimyasal bileim


7.2.1

Pota analiziyle belirlenen kimyasal bileim EN 10025-2 EN 10025-6da ilgili izelgelerde verilen
deerlere uygun olmaldr.

7.2.2

Para analizlerine uygulanabilir snrlar, EN 10025-2 EN 10025-6da ilgili izelgelerde verilmitir.

Para analizi, siparite belirtildiinde yaplmaldr.


Tercih 2ye baknz.

7.2.3

Karbon e deerini hesaplamak iin aadaki IIW (Uluslararas Kaynak Enstits) forml
kullanlmaldr.
CEV = C +

Mn Cr + Mo + V Ni + Cu
+
+
6
5
15

Karbon edeeri formlndeki element muhtevalar muayene raporunda yer almaldr.

7.3 Mekanik zellikler


7.3.1 Genel
7.3.1.1 Madde 8, Madde 9 ve Madde 10da belirtilen muayene ve deney artlarnda ve Madde 6.3te
belirtilen teslim artlarnda mekanik zellikler (ekme dayanm, akma dayanm, vurma dayanm ve uzama)
EN 10025-2 EN 10025-6da yer alan ilgili hkmlere uygun olmaldr.
5

ICS 77.140.10; 77.140.50

TRK STANDARDI

TS EN 10025-1/Nisan 2006

Not 580Cu aan scaklklarda yaplan veya 1 saatten fazla sren gerilme giderme ilemleri EN 10025-2
EN 10025-5te tanmlanan elik eitlerinin mekanik zelliklerine zarar verebilir. Asgar ReH deeri 460
MPaya2 eit veya kk olan normalize edilmi veya haddelemede normalize edilmi elik eitleri
iin azam gerilme giderme scakl 560 C olmaldr.
Mteri, mamullere yukarda sz edilen scaklk ve sreleri aan artlarda gerilme giderme ileminin
uygulanmasn istiyorsa byle bir ilemden sonraki mekanik zellikler zerinde siparite anlamaya
varlmaldr.
EN 10025-6: 2004te yer alan suverilmi ve temperlenmi elik cinsleri iin azam gerilme giderme
scakl temperleme scaklnn en az 30 C altnda olmaldr. Bu scaklk nceden
bilinemeyeceinden, kaynak sonras sl ilem yapmay dnen mterinin elik reticisiyle
grmesi tavsiye edilir.

7.3.1.2 Normalize edilmi veya haddelemede normalize edilmi durumda sipari ve teslim edilen rnlerin
mekanik zellikleri EN 10025-2 EN 10025-6da yer alan ilgili izelgelerde normalize edilmi veya
haddelemede normalize edilmi durumda veya teslimden sonra sl ilemle normalize edilmi durumda teslim
edilen rnlerin mekanik zelliklerine uygun olmaldr.
Not Mamuller, alevle dorultma, yeniden haddeleme gibi ilemlere tbi tutulmusa, mekanik zelliklerinde
bozulmalar meydana gelmi olabilir. +N teslim durumunda teslim edilmi mamuller dier teslim
durumlarndaki mamullere nazaran daha az duyarldr, bununla birlikte yksek scaklk ilemleri
gerekiyorsa imaltya danlmas tavsiye edilir.

7.3.1.3 Uygulanabilir mamul kalnl EN 10025-2 EN 10025-6da verilmitir.


7.3.2 Vurma zellikleri
7.3.2.1 Kalnl 10 mmnin altnda deney paralar kullanldnda, EN 10025-2 EN 10025-6da verilen
asgar deerler deney parasnn kesit alanyla orantl olarak drlmelidir.

7.3.2.2 EN 10025-2 EN 10025-6da verilen baz kalitelerdeki mamullerin vurma zellikleri, sipari srasnda
aksi belirtilmemise en dk scaklkta yaplan deneylerle dorulanmaldr.
Tercih 3e baknz.

7.3.3 Gelitirilmi yzeye dik deformasyon zellikleri


Sipari srasnda anlamaya varlmsa, EN 10025-2 EN 10025-6da tanmlanan eit ve kalitede
mamuller, EN 10164te tanmland gibi mamuln yzeyine dik gelitirilmi deformasyon zelliklerinden
birine uygun olmaldr.
Tercih 4e baknz.

7.4 Teknolojik zellikler


7.4.1 Kaynak edilebilirlik
Kaynakla ilgili temel artlar EN 10025-2 EN 10025-6da verilmitir .
Not EN 10025-4e uygun olarak termomekanik olarak ilem grm elikler, elverili kimyasal bileimleri
nedeniyle, ayn akma dayanmna sahip normalize edilmi eliklere nazaran daha iyi kaynak
edilebilme zellikleri gsterir.

7.4.2 ekillendirilebilirlik
ekillendirilebilirlik genel zellikleri EN 10025-2 EN 10025-6da verildii gibi olmaldr .

7.4.3 Scak daldrmayla inko kaplamaya uygunluk


Dayankllk eliin kimyasal bileimine baldr ve gerekirse d kaplamalar uygulanarak artrlabilir.
Siparite, gerekiyorsa, EN 10025-2, EN 10025-3, EN 10025-4 ve EN 10025-6ya uygun olarak scak
daldrmayla inko kaplama art belirtilmelidir.
2

MPa = 1 N/mm2.

ICS 77.140.10; 77.140.50

TRK STANDARDI

TS EN 10025-1/Nisan 2006

Tercih 5e baknz.

7.4.4 lenebilirlik
lenebilirlik genel zellikleri EN 10025-2 de verildii gibi olmaldr .

7.5 Yzey zellikleri


Yzey zellikleri EN 10025-2 EN 10025-6da verildii gibi olmaldr .

7.6 salamlk
Mamullerin, kullanm amalarna uygun olarak kullanlmalarn engelleyecek i kusurlar bulunmamaldr.
Siparite ultrasonik deneyler kararlatrlabilir. Bu deneyler Madde 10.3e uygun olmaldr.
Tercih 6ya baknz (yass mamuller iin).
Tercih 7ye baknz (Paralel flanl I profiller ve IPE profiller iin).
Tercih 8e baknz (ubuklar iin).

7.7 Boyutlar, boyut ve ekil toleranslar, ktle


7.7.1

Boyut ve ekil toleranslar ile boyutlar Madde 2.2ye uygun olarak siparite atf yaplan dokmanda
verilen artlara uygun olmaldr.
Bir dokmann kapsamna girmeyen profil boyutlar ile boyut ve ekil toleranslar, siparite kararlatrld
gibi mamuln dnlen kullanm yeri iin geerli bir ulusal standarda gre belgelendirilmelidir.

7.7.2

Anma ktlesi, 7850 kg/m3lk zgl arlk deeri kullanlarak anma boyutlarndan hesaplanmaldr.

Muayene

8.1 Genel
Siparie ve bu standarda uygun olmalarn salamak iin mamuller EN 10025-2 EN 10025-6ya uygun
olarak zel veya zel-olmayan muayene ve deneylerle teslim edilmelidir.

8.2 Muayene tipi ve muayene belgeleri


8.2.1

malt, mteriden EN 10204te tanmlanan muayene belgelerinden hangilerinin gerekli olduunu


renmelidir. Bu muayene belgelerinde EN 10168e gre uygun olan yerlerde A, B, D ve Z bilgi gruplaryla
C01-C03, C10-C13, C40-C43 ve C71-C92 kod numaralar yer almaldr.
zel deneyler istenmesi durumunda, deneyler Madde 8.3, Madde 8.4, Madde 9 ve Madde 10daki kurallara
uygun olarak yaplmaldr.

8.2.2

Yzey durumunun ve boyutlarn muayenesi


kararlatrlmsa mteri muayeneleri izleyebilir.

imalt

tarafndan

yaplmaldr.

Siparite

Tercih 9a baknz.

8.3 Deneylerin skl


8.3.1 Numune alma
Mekanik zellikleri EN 10025-2 EN 10025-6da belirtildii gibi dorulanmaldr.

8.3.2 Deney birimleri


Deney birimleri EN 10025-2 EN 10025-6da belirtildii gibi olmaldr.

ICS 77.140.10; 77.140.50

TRK STANDARDI

TS EN 10025-1/Nisan 2006

8.3.3 Kimyasal bileimin dorulanmas


8.3.3.1 malt, deerleri her dkmde pota analizine gre rapor etmelidir.
8.3.3.2 Para analizi, siparite belirtilmise yaplmaldr. Mteri numune saysn ve tayin edilecek
elementleri bildirmelidir.
Tercih 2ye baknz.

8.4 zel muayeneler iin yaplmas gereken deneyler


zel muayeneler iin yaplmas gereken deneyler EN 10025-2 EN 10025-6da tanmland gibi olmaldr.
Tercih 2ye baknz.
Tercih 3e baknz.

Numunelerin ve deney paralarnn hazrlanmas

9.1 Numunelerin kimyasal analiz iin seilmesi ve hazrlanmas


Para analizi iin numuneler EN ISO 14284e gre hazrlanmaldr.

9.2 Mekanik deneyler iin numunelerin ve deney paralarnn yn ve yeri


9.2.1 Genel
EN 10025-2 EN 10025-6ya uygun mekanik deneyler iin numunelerin ve deney paralarnn yeri ve
ynne ilikin artlar aada verilmitir.

9.2.2 Numunelerin hazrlanmas


9.2.2.1 Aadaki numuneler, her deney birimi iinde bir deney mamulnden alnmaldr:
- ekme deneyi iin bir numune (bk. EN 10025-2 EN 10025-6:2004 Madde 8.4.1);
- EN 10025-2 EN 10025-6 da belirtilen kalite iin vurma deneyi gerekiyorsa alt vurma deneylik bir diziye
yeterli bir numune (bk. EN 10025-2 EN 10025-6:2004 Madde 8.4.1 ve Madde 8.4.2)

9.2.2.2 Numuneler EN 10025-2 EN 10025-6da belirtildii gibi alnmaldr.


Numunelerin yeri Ek Adaki gibi olmaldr.
lveten levhalar, saclar, geni eritler ve geni yasslar iin numuneler, deney paralarnn eksenleri
yaklak olarak mamullerin kenarlar ile merkez hatlar arasnda olacak ekilde alnmaldr.
Geni erit ve ubuk iin numune, mamuln ucundan yeterli bir uzaklktan alnmaldr.
Dar erit iin (genilik < 600 mm), numune rulonun ucundan yeterli bir uzaklktan ve geniliin te birinden
alnmaldr.

9.2.3 Deney paralarnn hazrlanmas


9.2.3.1 Genel
EN ISO 377nin hkmleri geerlidir.

9.2.3.2 ekme deneyi paralar


EN 10002-1in hkmleri geerlidir.
Deney paralar orantl olmayabilir, ancak anlamazlk durumunda lme uzunluu L0 = 5,65
deney paralar kullanlmaldr (bk. Madde 10.2.1).

S 0 olan

ICS 77.140.10; 77.140.50

TRK STANDARDI

TS EN 10025-1/Nisan 2006

Anma kalnl 3 mmnin altndaki yass mamuller iin l uzunluu her zaman L0 = 80 mm ve genilii 20
mm olan deney paralar kullanlmaldr (deney paras says 2 EN 10002-1:2001, Ek B).
Not ubuklar iin genellikle yuvarlak deney paralar kullanlmakla birlikte baka ekillerde numuneler
kullanlmas da yasaklanmamtr

9.2.3.3 Vurma deneyi paralar


Deney paralar EN 10045-1e gre ilenmeli ve hazrlanmaldr. lveten aadaki artlar geerlidir:
a)
b)

12 mmden byk anma kalnlklar iin, standart 10 mm x 10 mmlik deney paralar, EN 10025-2 EN
10025-6da baka trl belirtilmedike, bir yz, haddelenmi yzeyden en fazla 2 mm uzakta olacak
ekilde makinede ilenmelidir;
12 mmye eit veya daha kk anma kalnlklar iin genilii azaltlm deney paralar kullanldnda,
asgar genilik 5 mm olmaldr.

9.3 Numunelerin ve deney paralarnn tantlmas


Numuneler ve deney paralar, orijinal mamul iindeki yeri ve yn bilinecek ekilde iaretlenmelidir.

10 Deney metotlar
10.1 Kimyasal analiz
Kimyasal analiz uygun dokmanlar kullanlarak yrtlmelidir. Analiz iin uygun bir fiziksel veya kimyasal
analiz metodunun seimi imaltnn tercihine braklmtr. malt gerekirse kullanlan metodu beyan
etmelidir.
Not Kimyasal analizlerle ilgili mevcut dokmanlarn listesi CR 10261de verilmitir.

10.2 Mekanik deneyler


10.2.1 ekme deneyleri
ekme deneyi EN 10002-1e gre yaplmaldr.
EN 10025-2:2004 EN 10025-6:2004n mekanik zelliklerle ilgili izelgelerdeki belirtilmi akma dayanm
iin, st akma dayanm (ReH) tayin edilmelidir.
Akma noktas belli deilse, % 0,2lik kalc uzamaya tekbl eden gerilme (Rp0,2) tayin edilmelidir.
Anlamazlk durumunda % 0,2lik kalc uzamaya tekbl eden gerilme geerlidir.
Kalnl 3 mmye eit orantsz deney paras kullanlyorsa, elde edilen yzde uzama deeri EN ISO 25661de verilen evrim izelgeleri kullanlarak L0 = 5,65 S0lk lme uzunluu deerine evrilmelidir.
Deme levhalarnn imaltnda kullanlan levhalarda, uzama deerleri niha deme levhas iin deil, ana
malzeme iin geerlidir.

10.2.2 Vurma deneyleri


Vurma deneyi EN 10045-1e uygun olarak yaplmaldr.
deney sonucunun ortalamas belirtilen artlar karlamaldr. Deerlerden biri, belirtilen deerin % 70nin
altnda olmamak artyla belirtilmi asgar ortalama deerin altnda olabilir.
Ayn numuneden Madde 9.2.2.1e uygun olarak ilve deney paras alnmal ve aadaki durumlardan
birisi sz konusuysa deneye tbi tutulmaldr:
-

vurma deneyi sonucunun ortalamas belirtilen asgar ortalama deerinden dkse,


Ortalama deerin belirtilen art karlamasna ramen, iki deer belirtilen asgar ortalama deerden
dkse,
Deerlerden bir tanesi belirtilen asgar ortalama deerin % 70nin altndaysa.

Alt deneyin ortalama deeri belirtilen asgar ortalama deerden dk olmamaldr. Deerlerin iki adedinden
fazlas belirtilen asgar ortalama deerden dk, bir adedi bu deerin % 70nin altnda olamaz.
9

ICS 77.140.10; 77.140.50

TRK STANDARDI

TS EN 10025-1/Nisan 2006

10.3 Ultrasonik deneyler


Siparite belirtilmise (bk. Madde 7.6) ultrasonik deneyler
- Kalnl 6 mmye eit veya daha kk yass mamuller iin EN 10060a uygun olarak,
- Paralel flanl I profiller ve IPE profiller iin EN 10306ya uygun olarak,
- ubuklar iin EN 10308e uygun olarak yaplmaldr.

10.4 Deneylerin tekrar


Btn deney tekrarlarnda ve yeniden deneye tbi tutulmak zere iade durumlarnda EN 10021 uygulanr.
erit ve ubuklarda, reddedilmi bir rulonun yeniden yaplan deneyi, azam 20 m uzunluktaki blmde rulo
ucu etkisini ortadan kaldrmak iin yeterli uzunlukta ilve bir uzunluuna kesitin kesilmesinden sonra yaplr.

11 aretleme, etiketleme, ambalajlama


11.1

Mamuller boyama, stampa basma, lazerle iaretleme, bar kodu basma, dayankl yapkan etiketler
veya balanan etiketler kullanlarak okunakl bir ekilde aadaki bilgilerle iaretlenmelidir:
-

Ksa gsterilile belirtilen cins, kalite ve mmknse teslim artlar (bk. EN 10025-2 EN 10025-5).
aretleme tipi siparite belirtilmelidir,

Tercih 10a baknz.


-

Dkmn ve mmknse numunenin tannmasn salayacak bir numara (muayene dkme gre
yaplyorsa),
maltnn ad veya ticar markas,
Kurum d muayene temsilcisinin iareti (mmknse)
Not Bu, muayene belgesinin tipine baldr (bk. Madde 8.2)

11.2

aretleme, her mamuln bir ucuna yakn veya imaltnn tercihine bal olarak kesilen yzde
olmal, ancak dzenleyici nitelikli iaretleme ile karkla yol amayacak ekilde konumlandrlmaldr.
Dzenleyici iaretlemenin bu maddenin artlarn yerine getirdii yerlerde, bu Madde, dzenleyici
iaretlemenin salad bilgiler tekrarlanmakszn, yeterli saylmaldr.

11.3

Mamullerin, skca balanm demetler halinde teslim edilmesi kabul edilebilir. Bu durumda
iaretleme demete balanm bir etiketin zerine veya demetin en stndeki mamuln zerine yazlabilir.

12 ikyetler
ikyet ve anlamazlk durumlarnda EN 10021 geerlidir.

13 Tercihler (bk. Madde 5.2)


EN 10025-2 EN 10025-6ya uygun mamuller iin gerektiinde aadaki tercihler geerlidir:
1)
lgili kalitenin elik retim usul mteriye bildirilmelidir (bk. Madde 6.1).
2)
Para analizi yaplmaldr. Numune says ve tayin edilecek elementler zerinde anlamaya varlmaldr
(bk. EN 10025-2: 2004 EN 10025-6: 2004 Madde 7.2.2, Madde 8.3.3 ve Madde 8.4.2).
3)
Bir kalitenin vurma zellikleri, zerinde anlamaya varlan scaklkta dorulanmaldr (bk. EN 10025-2:
2004 EN 10025-6: 2004 Madde 7.3.2.2 ve Madde 8.4.2).
4)
lgili kalitedeki mamuller, EN 10164te tanmland gibi gelitirilmi mamul yzeyine dik zelliklerden
birine uygun olmaldr (bk. Madde 7.3.3).
5)
Mamul, scak daldrmayla inko kaplamaya elverili olmaldr (bk. Madde 7.4.3).
6)
Kalnl 6 mmye eit veya byk yass mamullerde i kusur bulunmad EN 10160a gre
dorulanmaldr (bk. Madde 7.6 ve Madde 10.3).
7)
Paralel flanl I profilleri ve IPE profillerde i kusur bulunmad EN 10306ya gre dorulanmaldr (bk.
Madde 7.6 ve Madde 10.3).
8)
ubuklarda i kusur bulunmad EN 10308a gre dorulanmaldr (bk. Madde 7.6 ve Madde 10.3).
9)
Yzey durumunun ve boyutlarn muayenesi mteri tarafndan imaltnn iyerinde izlenmelidir (bk.
Madde 8.2.2).
10) Gerekli iaretleme tipi (bk. Madde 11.1).

14

Uygunluun deerlendirilmesi

Dzenleyici amalarla uygunluk deerlendirilmesinin gerektii yerlerde Ek B geerlidir.


10

ICS 77.140.10; 77.140.50

TRK STANDARDI

TS EN 10025-1/Nisan 2006

Ek A
Numunelerin ve deney paralarnn alnma yeri
Bu ek aadaki kategori mamul kapsar:
-

I profiller, U profiller, kebentler, T profiller ve Z profiller (ekil A.1);


ubuklar ve tellik ubuklar (ekil A.2);
Yass mamuller (ekil A.3).

1) Numunelerin alnma yeri b)


a) Anlamayla, numuneler flanlar arasndaki paradan, toplam yksekliin drtte birinden alnabilir.
b) Deney paralar numunelerden ekil A.3te gsterildii gibi alnmaldr.
Eimli flanl profillerde eimli flann dier yzeye paralel olmasn salamak iin eimli yzeyin
ilenmesine izin verilebilir.
ekil A.1 - I profiller, U profiller, kebentler, T profiller ve Z profiller

11

ICS 77.140.10; 77.140.50

TRK STANDARDI

TS EN 10025-1/Nisan 2006
ller mmdir

Deneyin
tipi

Yuvarlak kesitli mamuller

Dikdrtgen kesitli mamuller

ekmea

Vurmab

Kk boyutlu mamullerde (d veya b 25 mm) deney paras, uygunsa, mamuln ilenmemi tam
kesitinden ibaret tek para olmaldr.
b
ap ya da kalnl 40 mmden kk veya eit mamullerde imalt,
- ap veya kalnl 25 mmye eit veya daha kk mamuller iin belirtilmi kurallar uygulayabilir ya da
- Merkeze ekilde belirtilenden daha yakn bir yerden deney parasn alabilir.
c
Yuvarlak kesitli mamullerde entik ekseni yaklak bir ap mesafededir, dikdrtgen kesitli mamullerde
entik ekseni haddelenmi en byk yzeye diktir.
ekil A.2 ubuklar ve tellik ubuk

12

ICS 77.140.10; 77.140.50

Deney tipi

TRK STANDARDI

TS EN 10025-1/Nisan 2006

ller mmdir
Mamul kalnl Deney
paralarnn Deney parasnn haddelenmi yzeyden uzakl
yn
Kalnlk < Kalnlk
600
600

30
ekmea
1) Haddelenmi yzey
Boyuna

Enine

veya

> 30

1) Haddelenmi yzey

Vurmab, d
a

> 12 c

Boyuna

Boyuna

phe veya anlamazlk durumunda, kalnl 3 mmye eit veya daha byk mamullerde l uzunluu L0
= 5,65

S 0 olan orantl deney paralar kullanlmaldr.

Normal deneylerde, tasarruf amacyla, elde edilen sonularn bilinen bir forml kullanlarak kopmadaki
uzamaya evrilmesi artyla, sabit lme uzunluuna sahip deney paralar kullanlabilir (bk. EN ISO 25661).
Kalnl 30 mmden byk mamullerde, uzunluuna ekseni kalnln nden geen yuvarlak deney
paralar kullanlabilir.
b

entik ekseni mamuln yzeyine dik olmaldr.

Kalnl 12 mmye eit veya kk mamuller iin Madde 7.3.2.1e baknz.

EN 10025-3, EN 10025-4 ve EN 10025-6ya gre sipari edilen ve kalnl 40 mmye eit veya byk olan
mamullerde vurma deneyi paralar t konumundan alnmaldr.
ekil A.3 Yass mamuller

13

ICS 77.140.10; 77.140.50

TRK STANDARDI

TS EN 10025-1/Nisan 2006

Ek B
Uygunluun deerlendirilmesi
B.1 Genel
elik mamuln bu standardn hkmleri ve beyan edilen deerlerle uygunluu,
- Balang tip deneyleri,
- maltnn yapt, mamul deerlendirmesi de dhil, fabrika imalt kontrol
yoluyla gsterilmelidir.
Not Grev tahsisi izelge ZA.3te verilmitir.

B.2 malt tarafndan yaplan balang tip deneyleri


B.2.1 Genel
Balang tip deneyleri program
- Madde B.2.2ye uygun youn rutin deneyleri,
- Madde B.2.3e uygun tamamlayc deneyleri kapsar.
Mamuller ilk defa pazara srlmelerinden nce sadece imaltsnn sorumluluu altnda Madde B.2.2ye ve
Madde B.2.3e uygun bir balang tip deneyleri program yrtlmelidir. Byle bir program, imaltnn
elikleri EN 10025-2 EN 10025-6ya gre en yksek ekme ve vurma zelliklerine sahip elik cinsleri olarak
pazara srd her sefer yaplmaldr.
Btn mamuller iin, Madde B.2.2de belirtilen youn rutin deneylerin yaplmas gerekir. Aadaki
durumlarda teslim edilen elik mamuller iin ayrca Madde B.2.3te belirtilen tamamlayc deneyler de
gereklidir:
a)
b)
c)

En kk kalnlk aral iin belirtilmi asgar akma dayanm 460 MPaya3 eit veya byk olan
termomekanik olarak haddelenmi durumdaki mamuller;
En kk kalnlk aral iin belirtilmi asgar akma dayanm 460 MPaya eit veya byk olan
suverilmi ve temperlenmi durumdaki mamuller;
En kk kalnlk aral iin belirtilmi asgar akma dayanm 420 MPaya eit veya byk olan
normalize edilmi durumdaki mamuller.

Balang tip deneyleri bu standardn ilk defa uygulanmasnda yaplmaldr. Bu standardn hkmlerine
uygun olarak daha nce yaplm deneyler (ayn mamul, ayn zellikler, ayn deney metodu, ayn numune
alma ilemi, ayn uygunluk beyan sistemi, vb.) hesaba katlabilir. lveten, balang tip deneyleri (beyan
edilen zellikleri deitirebilecek) yeni bir retim metoduna balanrken yaplmaldr.
Aadaki zelliklerin deerlendirilmesi gerekir:
-

Boyut ve ekil toleranslar,


Uzama,
Akma dayanm,
Vurma dayanm,
Kaynak edilebilirlik (kimyasal bileim),
Dayankllk (kimyasal bileim).

B.2.2 Youn rutin deneyler


Youn rutin deneyler, retilen ilk be dkm zerinde yrtlen TS EN 10025-1:2004, Madde 8.4e gre zel
deney ve muayeneler olmaldr.
Bununla birlikte, ekme ve vurma deneyleri iin be dkmn her birinden en az 6 mamul deneye tbi
tutulmal, bunun mmkn olmad yerlerde deney paralar deneye tbi tutulan mamuln ters yznden
alnmaldr.
3

1 MPa = 1 N/mm2
14

ICS 77.140.10; 77.140.50

TRK STANDARDI

TS EN 10025-1/Nisan 2006

B.2.3 Tamamlayc deneyler


B.2.3.1 Genel
Mamuln tamamlayc deneyleri, imalt tarafndan TS EN 10025-1:2004, Madde 4.1.2de tanmland gibi
pazara srlen en kaln aralk ve en yksek cins ve kalitede mamuller zerinde yaplmal ve youn rutin
deneylere tbi tutulmakta olan 5 dkmn birinden alnmaldr (bk. Madde B.2.2).

B.2.3.2 Kimyasal bileim


Mamul zerinde TS EN 10025-1:2004, Madde 10.1e uygun olarak bir kimyasal muhteva deneyi yaplmaldr.
Aadaki element muhtevalar tayin edilip kaydedilmelidir: Karbon, silisyum, manganez, fosfor, kkrt, bakr,
krom, molibden, nikel, alminyum, niyobyum, titanyum, vanadyum, azot ve isteyerek ilve edilmi herhangi
bir element.

B.2.3.3 ekme deneyleri


ekme deneyleri TS EN 10025-1:2004, Madde 10.2.1e uygun olarak yaplmaldr. Kullanlan deney metodu
EN 10002-1de verilmitir.

B.2.3.4 Vurma deneyleri


Vurma deneyleri TS EN 10025-1:2004, Madde 10.2.2ye uygun olarak yaplmaldr. Kullanlan deney metodu
EN 10045-1de verilmitir.
Sonular kaydedilmeli ve snek davrantan krlgan davrana geii gstermek zere 3 deney parasndan
oluan bir setin + 20 C, 0 C, - 20 C, - 40 C ve ilve iki deney scaklnda Joule cinsinden vurma
enerjisini gsteren gei erileri eklinde gsterilmelidir.
Boyuna ve enine vurma deneylerinin EN 10025-2 EN 10025-6da belirtildii yerlerde, her iki yn iin birer
adet olmak zere iki adet gei erisi izilmelidir.
Vurma enerjisi deerlerinin birden fazla deney scaklnda belirtildii yerlerde, gei erisi/erileri EN
10025-2 EN 10025-6da belirtilen btn scaklklar kapsamaldr.
Deerler bir grafik zerine tek tek iaretlenmelidir. Tek ve ortalama deerler kaydedilmelidir. EN 10025-2
EN 10025-6da belirtilenlerin dndaki deney scaklklarnda llen vurma enerjisi deerleri sadece bilgi
verme amaldr.
Krlgan kopma artlar EN 1993te verilecektir.

B.2.3.5 Kaynak edilebilirlik


Uygulanabilir olduunda ve kaynak edilebilirliin bir gstergesi olarak karbon edeeri (CEV) TS EN 100251:2004 Madde 7.2.3e uygun olarak hesaplanmal ve kaydedilmelidir.
elik mamullerde kaynan sdan etkilenmi blgesindeki hidrojen krlganlna yatknl belirlemek
amacyla EN ISO 17642-1, EN ISO 17642-2 ve EN ISO 17642-3e uygun olarak kontroll sl iddet (CTS)
deneyleri, Tekken deneyleri veya implant deneyleri yaplmaldr. Deney sonular atlak var/atlak yok
kriteriyle deerlendirilmelidir.

B.2.4 Belgelendirme
Balang tip deneyi programnn sonular kaydedilmeli ve bu kaytlar deney programnda yer alan son
mamuln sevkyatndan sonra 10 yl ierisinde incelemeye sunulabilmelidir.

B.3 yerinde imalt tarafndan alnan numuneler zerinde yaplan deneyler


TS EN 10025-1:2004te tarif edilen plana gre ve TS EN 10025-1:2004 Madde 8, Madde 9 ve Madde 10un
hkmlerine uygun olarak imalt tarafndan i yerinde alnan numuneler zerinde yaplan deneyler EN
10025-2 EN 10025-6ya gre teslim edilen elik mamullerin uygunluunu deerlendirme amacyla
kullanlmaldr. Bu deneylerin sonular, imalt tarafndan EN 10204e uygun olarak verilen muayene
belgesinde ve izelge B.1de gsterilen tipte bir belgede gsterilmelidir.

15

ICS 77.140.10; 77.140.50

TRK STANDARDI

TS EN 10025-1/Nisan 2006

izelge B.1 Muayene belgesi tipi


art
Muayene belgesi
En dar kalnlk aral iin belirtilmi asgar akma dayanm 355 2.2
MPa ve 0 C veya 20 C scaklkta deney iin belirtilmi vurma
enerjisi
En dar kalnlk aral iin belirtilmi asgar akma dayanm 355 3.1b veya 3.2c
MPaa ve 0 Cdan kk scaklkta deney iin belirtilmi vurma
enerjisi
En dar kalnlk aral iin belirtilmi asgar akma dayanm > 355 3.1b veya 3.2c
MPaa
a
1 MPa = 1 N/mm2.
b

EN 10204:2004te Tip 3.1 muayene belgesi, EN 10204:1991deki Tip 3.1.Bnin yerini


almtr.

EN 10204:2004te Tip 3.2 muayene belgesi, EN 10204:1991deki Tip 3.1.Cnin yerini


almtr.

B.4

Fabrika imalt kontrol (FK)

B.4.1 Genel
malt, piyasaya srd maln beyan edilen zelliklere uygunluunu salamak iin bir FK sistemi kurmal,
belgelendirmeli ve muhafaza etmelidir. FK sistemi prosedrlerden, dzenli muayene ve deneylerden
ve/veya ham maddelerin ve dier girdilerin veya bileenlerin, donanmn, retim usulnn ve mamuln
kontrol iin sonularn deerlendirilmesinden ve kullanlmasndan ibarettir.
EN ISO 9001e ve bu standardn hkmlerine uygun bir FK siteminin yukardaki artlar karlad
varsaylr.
nlem alnmasn gerektiren muayene, deney veya deerlendirme sonular kaydedilmelidir. Kontrol
deerleri veya kriterler karlanmadnda alnmas gereken nlemler kaydedilmeli ve imaltnn FK
belgesinde belirtilen sre boyunca muhafaza edilmelidir.

B.4.2 Donanm
Deneyler Tm tartma, lme donanmlar kalibre edilmeli ve belgelendirilmi prosedrler, sklklara ve
kriterlere gre dzenli olarak muayene edilmelidir.
malt maltta kullanlan tm donanm, kullanmn, anmann veya bozulmann imalt prosesinde
aksamalara neden olmamas iin dzenli olarak muayene edilmeli ve bakm yaplmaldr. Muayene ve bakm
imaltnn yazl prosedrlerine uygun olarak yaplp kaydedilmeli ve kaytlar imaltnn FK prosedrlerinde
belirtilen sre kadar muhafaza edilmelidir.

B.4.3 Ham maddeler


Tm girdi ham maddelerin zellikleri ve muayene planna uygunluk belgelendirilmelidir.

B.4.4 Para analizi ve deerlendirme


malt, beyan edilen btn zellik deerlerinin tutturulmasn salayacak prosedrler oluturmaldr.
zellikler ve kontrol aralar unlardr:
a) EN 10002-1e uygun ekme dayanm,
b) EN 10045-1e uygun vurma dayanm,
c) CR 10261de listesi verilen standardlara uygun kimyasal analiz.

B.4.5 Uygun olmayan mamuller


maltnn, uygun olmayan mamullere uygulanacak ilemler hakknda yazl prosedrleri olmaldr. Bylesi
durumlar ortaya ktka kaydedilmeli ve bu kaytlar imaltnn yazl prosedrlerinde belirtilen sre boyunca
muhafaza edilmelidir.

16

ICS 77.140.10; 77.140.50

TRK STANDARDI

TS EN 10025-1/Nisan 2006

Ek C
(Bilgi iin)
Atf yaplan EURONORMlara karlk gelen ulusal standardlarn listesi
Aadaki EURONORMlar bir Avrupa standardna dnnceye kadar kullanlabilir veya karlklar olan ve aada izelge C.1de listesi verilen ulusal
standardlara atf yaplabilir.
Not izelge C.1de listesi verilen standardlar, ayn konuyla ilgili olsalar bile tam olarak benzer deildirler.
izelge C.1 EURONORMlar ve karlk gelen ulusal standardlar
EURONORM

Karlk gelen ulusal standardlar


talya
Belika
UNI 5398
NBN 533

Almanya
DIN 1025 T5

Fransa
NF A 45 205

ngiltere
BS 4

spanya
UNE 36-526

53a

DIN 1025 T2
DIN 1025 T3
DIN 1025 T4

NF A 45 201

BS 4

UNE 36-527
UNE 36-528
UNE 36-529

UNI 5397

54a

DIN 1026-1

NF A 45 007

BS 4

UNE 36-525

UNI-EU 54

19a

Portekiz
NB-2116

sve
SS 21 27 40

Avusturya
M 3262

Norve
-

NBN 633

NB-2117

SS 21 27 50
SS 21 27 51
SS 21 27 52

NS 1907
NS 1908

NBN A 24-204

NP-338

M 3260

SS 06 40 25

ECSC IC 2
SEW 088
NF A 36 000 BS 5135
a
Bu EURONORM resmen geri ekilmi olmakla birlikte, karlk gelen ENler bulunmamaktadr.

17

ICS 77.140.10; 77.140.50

TRK STANDARDI

TS EN 10025-1/Nisan 2006

Ek ZA
(Bilgi iin)
Bu standardn AB Yap Malzemeleri Ynetmelii ile ilgili maddelerine atf
yapan hkmleri
ZA.1 Kapsam ve ilgili zellikler
Bu standard, Avrupa Komisyonu ve Avrupa Serbest Ticaret Birlii (EFTA) tarafndan CENe verilen M120
(Yaplarda Kullanlan Metalik Mamuller ve Yardmc Malzemeler) talimat ile hazrlanmtr.
Bu standardn bu Ekte gsterilen hkmleri, AB Yap Malzemeleri Ynetmelii (89/106 EEC) kurallarn
karlamaktadr.
Bu maddelere uygunluk, bu Ekin kapsamna giren yap malzemelerinin burada belirtilen amalarla
kullanmna uygunluu anlamna gelir. CE iaretine ilikin bilgilere atf yaplmas gereklidir.
Uyar: Amalanan kullanma uygunluu etkilemeyen daha baka kurallar ve baka AB Direktifleri, bu
standardn kapsamna giren yap malzemelerine uygulanabilir.
Not 1 - Bu belgenin kapsamna giren tehlikeli malzemelere ilikin zel hkmlere ilveten, uygulanabilir
baka artlar da (rnein, uyumlatrlm Avrupa yasal mevzuat ve ulusal yasalar, ynetmelikler
ve idari tedbirler) bulunabilir. AB Yap Malzemeleri Ynetmeliinin artlarn karlamak iin,
gerektii yer ve zamanda bu artlarn da karlanmas gerekir.
Not 2 - EUROPA naat internet sitesinde tehlikeli malzemelerle ilgili Avrupa yasal mevzuat ve ulusal
yasalar hakknda bilgi amal bir veritaban dosyas bulunmaktadr (bu siteye,
http://europa.eu.int/comm/enterprise/construction/internal/dangsub/dangmain.htm
adresinden
girilebilir).
Bu Ek, kapsad mamuller bakmndan, bu standardn Madde 1i ile ayn kapsama sahiptir. Bu Ek, izelge
aada belirtilen alanlarda kullanlmas dnlen scak haddelenmi yap elii mamullerin CE iareti iin
ilgili maddeleri ortaya koyar ve uygulanabilir ilgili hkmleri gsterir (bk. izelge ZA.1).
Yap malzemesi: Scak haddelenmi yap elii mamuller.
Dnlen kullanm alan: Metal yaplar veya kompozit metal ve beton yaplar.
Baz zelliklerle ilgili kurallar, mamuln kullanm amac iin bu zellik hakknda herhangi bir dzenleyici kural
bulunmayan ye devlet veya devletlerde geerli deildir. Bu durumda, maln bu devletin pazarna sren
imaltlarn, mallarnn bu zellikle ilgili performansn belirlemek veya bildirmek zorunluluu yoktur ve CE
iaretinin yan sra Performans belirlenmemitir (PB) [No Performance determined (NPD)] tercihunu
kullanabilir (Madde ZA.3e baknz). Bununla birlikte, zellikler bir eik deere tbi olduunda, NPD tercihi
kullanlmayabilir.

18

ICS 77.140.10; 77.140.50

TRK STANDARDI

TS EN 10025-1/Nisan 2006

izelge ZA. 1 lgili maddeler


Temel zellikler

Bu (veya baka bir)


standarddaki hkm ifade
eden maddelera
Boyut ve ekil toleranslar
7.7.1
Uzama
7.3.1
ekme dayanm
7.3.1
Akma dayanm
7.3.1
Vurma dayanm
7.3.1 + 7.3.2
Kaynak edilebilirlik (kimyasal bileim)
7.2 + 7.4.1
dayankllk (kimyasal bileim)
7.2 + 7.4.3
a
EN 10025-2 EN 10025-6da madde numaralar ayndr.

ZA.2 Scak haddelenmi


prosedr/prosedrler

yap

elii

mamullerin

Seviyeler ve/veya
snflar

Notlar
Geer/kalr
Eik deerler
Eik deerler
Eik deerler
Eik deerler
Eik deerler
Eik deerler

uygunluk

beyan

iin

ZA.2.1 Uygunluk beyan sistemleri


Yaplarda kullanlan metalik mamuller ve yardmc malzemeler talimat iin Ek lllte verildii gibi 1998-03-18
tarihli Komisyon Kararna (98/214/EC) uygun olarak izelge ZA.1de belirtilen scak haddelenmi yap elii
mamullerin uygunluk beyan sistemi/sistemleri, belirtilen kullanm amalar ve ilgili seviyeler veya snflar iin
izelge ZA.2de gsterilmitir.
izelge ZA.2 - Uygunluk beyan sistemleri
Mamul/mamuller
YAPILARDA KULLANILAN
METAL PROFLLER:

Amalanan
kullanm/kullanmlar
Metal yaplarda veya
kompozit metal ve beton
yaplarda kullanlmak zere

Seviyeler veya Uygunluk beyan


snflar
sistemleri

eitli ekillerde (T, L, H, U, Z, I,)


2+
profiller, kebentler; yass
mamuller (levha, sac, erit);
ubuklar
Sistem 2+: Bk. Direktif 89/106/EEC (CPD) Ek lll.2.(ii), ilk fabrika muayenesi ve fabrika imalt kontrol
ve fabrika imalt kontrolnn srekli gzetimi, deerlendirmesi ve onay esas alnarak onaylanm bir
kurum tarafndan fabrika imalt kontrolnn belgelendirilmesi dhil Birinci olaslk.
izelge ZA.1deki scak haddelenmi yap elii mamullerin uygunluk beyan, bu standardn veya baka bir
Avrupa standardnn Ek Bsinin maddelerinin uygulanmasndan kaynaklanan ve izelge ZA.3te gsterilen
uygunluk prosedrlerinin deerlendirilmesine dayanmaldr.

ZA.2.2 EC sertifikas ve uygunluk beyan


Bu Ekin artlarna uygunluk salandnda ve yetkili organ aada sz edilen sertifikay dzenlediinde,
imalt veya EEA (Avrupa evre Alan) nezdindeki yetkili temsilcisi, imaltya CE iareti ekleme hakkn
veren bir uygunluk beyan hazrlamal ve muhafaza etmelidir. Bu beyan aadaki hususlar kapsamaldr.
maltnn veya EEA nezdindeki yetkili temsilcisinin ad, adresi ve imalt yeri;
Mamuln tanm (tip, tantm, kullanm ) ve CE iaretinin yan sra verilen bilgilerin bir nshas;
Mamuln uyduu hkmler (rnein bu dokmann Ek ZAs);
Mamuln kullanmna ilikin zel durumlar (rnein, baz koullar altnda kullanmna ilikin hkmler);
Fabrika imalt kontrolyle verilen sertifika says
malt veya yetkili temsilcisi adna uygunluk beyann imzalamaya yetkili kiinin ad ve unvan.

19

ICS 77.140.10; 77.140.50

TRK STANDARDI

TS EN 10025-1/Nisan 2006

izelge ZA.3 Sistem 2+ altnda scak haddelenmi yap elii mamuller iin uygunluk deerlendirmesine
ilikin grevlerin snrlar
Grevler

Grevin ierii
Fabrika imalt kontrol (FK)

maltnn
sorumluluundaki
grevler

malt tarafndan yaplan


balang tip deneyleri
Fabrikada alnan numuneler
zerinde yaplan deneyler
lk fabrika
muayenesi
ve FK
temelinde

FK belgelendirme
kurumunun
sorumluluundaki
grevler

FK sertifikas

FKin srekli
gzetim,
deerlendirme

ve onay
temelinde

izelge ZA.1in zelliklerine ilikin


btn parametreler
Boyut ve ekil toleranslar; uzama;
ekme dayanm; akma dayanm;
vurma dayanm; kaynak
edilebilirlik
izelge ZA.1in btn ilgili
parametreleri
izelge ZA.1in zelliklerine ilikin
btn parametreler, zellikle:
Boyut ve ekil toleranslar; uzama;
ekme dayanm; akma dayanm;
vurma dayanm; kaynak
edilebilirlik, dayankllk
izelge ZA.1in zelliklerine ilikin
btn parametreler, zellikle:
Boyut ve ekil toleranslar; uzama;
ekme dayanm; akma dayanm;
vurma dayanm; kaynak
edilebilirlik, dayankllk

Uygunluk
maddelerinin
deerlendirilmesi
Bk. Ek B
Bk. Ek B
Bk. Ek B

Bk. Ek B

Bk. Ek B

Uygunluk beyannn yan sra, yetkili kurum tarafndan hazrlanan ve yukardaki bilgilere ilveten aadaki
bilgileri de ieren bir fabrika imalt kontrol sertifikas da verilmelidir:
Yetkili kurumun ad ve adresi;
Fabrika imalt kontrol sertifikasnn numaras;
Sertifikann artlar ve geerlilik sresi, uygun olan yerlerde;
Sertifikay imzalamaya yetkili kiinin ad ve konumu.
Yukarda sz edilen beyan ve sertifika, mamuln kullanlaca ye Devletin resmi dilinde veya dillerinde
olmaldr.

ZA.3 CE iareti ve etiketleme


malt veya EEA nezdindeki temsilcisi, CE iaretinin ilve edilmesinden sorumludur. lve edilecek CE
iareti Direktif 93/68/ECye uygun olmal ve [yapm malzemesi] zerinde (ya da bu mmkn deilse,
mamuln etiketinde, ambalajnda veya mamulle birlikte verilen ticari dokmanlarda (muayene belgesi) (bk.
izelge B.1)) gsterilmelidir. CE iaretiyle birlikte aadaki bilgiler de verilmelidir:
Belgelendirme kuruluunun tantm numaras;
maltnn ad veya tantc iareti ve kaytl adresi;
aretlemenin yapld yln son iki rakam
EC uygunluk sertifikasnn veya fabrika imalt kontrol sertifikasnn numaras;
Bu standarda atf;
Mamuln tarifi: Ad, malzemesi, boyutlar, amalanan kullanm alan;
izelge ZA.1.1 izelge ZA.1de listesi verilen temel zelliklere ilikin verilmesi gereken bilgi;
EN 10025-2:2004 Madde 2ye gre ilgili boyut toleransna uygun ksa gsterili;
Mamuln ksa gsterilii (bk. EN 10025-2:2004 EN 10025-6:2004).
Ayrt edici zellik bir eik deere tbi olduunda, Performans belirlenmemitir seimi kullanlmayabilir.
Bunun dnda, belirli bir kullanm amacyla ilgili zellik, sz konusu ye devlette dzenleyici kurallara tbi
deilse NPD seimi kullanlabilir.
ekil ZA.1, mamulle, ambalajlamayla ve/veya ticar dokmanlarla ilgili verilmesi gereken bilgilere bir rnektir.

20

ICS 77.140.10; 77.140.50

TRK STANDARDI

TS EN 10025-1/Nisan 2006

Direktif 93/68 EEC de verilen CE sembolnden


ibaret CE uygunluk iareti.

Belgelendirme kuruluunun tantm numaras (llgili


yerlerde)

01234

maltnn ad veya tantc iareti ve kaytl


adresi

AnyCo Ltd, PO Box 21, B - 1050

aretlemenin yapld yln son iki rakam


Sertifika numaras (ilgili yerlerde)

03
Avrupa Standard numaras
01234-CPD-00234
TS EN 10025-1

Mamuln tantm

Scak haddelenmi yap elii mamuller.


Amalanan kullanmlar: Bina inaas veya inaat
mhendislii
Boyut ve ekil toleranslar:
Levha EN 10029 Snf A
Uzama
ekme dayanm
Akma dayanm
: elik S355J10-EN10025-2
Vurma dayanm
Kaynak edilebilirlik

ve
dzenlenmi zelliklerle ilgili bilgiler

Dayankllk: Performans belirlenmemitir


Dzenlenmi madde: Performans
belirlenmemitir
ekil ZA.1 CE iaretlemesine rnek
Yukarda gsterilen tehlikeli maddelerle ilgili zel bilgilere ilveten, gerektii zaman ve yerde, uygun bir
formda, uygunluk iddia edilen tehlikeli maddelerle ilgili dier yasa maddelerinin listesini ve bu yasalarn
gerektirdii bilgileri kapsayan bir dokman da verilmelidir.
Not Ulusal ekinceler bulunmayan Avrupa yasalarndan sz etmeye gerek yoktur.

21

ICS 77.140.10; 77.140.50

TRK STANDARDI

TS EN 10025-1/Nisan 2006

Kaynaklar
[1]

EN 1011-2, Welding Recommendations for welding of metallic materials - Part 2: Arc welding of
ferritic steels.

[2]

EN 1993, Eurocode 3: Design of steel structures.

[3]

EN 10163-1, Delivery requirements for surface condition of hot rolled steel plates, wide flats and
sections - Part 1: General requirements.

[4]

EN 10163-2, Delivery requirements for surface condition of hot rolled steel plates, wide flats and
sections - Part 2: Plates and wide flats.

[5]

EN 10163-3, Delivery requirements for surface condition of hot rolled steel plates, wide flats and
sections - Part 3: Sections.

[6]

EN 10149-1, Hot-rolled flat products made of high yield strength steels for cold forming - Part 1:
General delivery conditions.

[7]

EN 10149-2, Hot-rolled flat products made of high yield strength steels for cold forming - Part 2:
Delivery conditions for thermomechanically rolled steels.

[8]

EN 10149-3, Hot-rolled flat products made of high yield strength steels for cold forming - Part 3:
Delivery conditions for normalized or normalized rolled steels.

[9]

EN 10210-1, Hot finished structural hollow sections of non-alloy and fine grain structural steels - Part 1:
Technical delivery requirements.

[10] EN 10219-1, Cold formed welded structural hollow sections of non-alloy and fine grain structural steels
- Part 1: Technical delivery requirements.
[11] EN 10221, Surface quality classes for hot-rolled bars and rods - Technical delivery conditions.
[12] EN 10225, Weldable structural steels for fixed offshore structures - Technical delivery conditions.
[13] EN 10248-1, Hot rolled sheet piling of non alloy steels - Part 1: Technical delivery conditions.
[14] EN 10249-1, Cold formed sheet piling of non alloy steels - Part 1: Technical delivery conditions.
[15] EN 10250-2, Open die steel forgings for general engineering purposes Part 2: Non-alloy quality and
special steels.
[16] EN 10268, Cold rolled flat products made of high yield strength micro-alloyed steels for cold forming
General delivery conditions.
[17] EN 10277-2, Bright steel products - Technical delivery conditions - Part 2: Steels for general
engineering purposes.
[18] prEN 10293, Steel castings for general engineering uses.
[19] EN 10297-1, Seamless circular steel tubes for mechanical and general engineering purposes Technical delivery conditions Part 1: Non-alloy and alloy steel tubes.
[20] ECSC IC 2 (1983)4, Weldable fine-grained structural steels - Recommendations for processing, in
particular for welding.

ECISS IC 2 bir CEN Teknik Raporuna dnnceye kadar bu belge kullanlabilir veya karl olan ve
listesi Ek Cde verilen ulusal standardlara atf yaplabilir.
22

You might also like