You are on page 1of 3

29/06/2016

TechojeAsconseqnciasdaineficazlegislaoambientalbrasileira

Biblioteca:cadastrar|login

Artigos

Autores

assinar
::MeioAmbiente

::MeioAmbiente
Artigos(119)

Vdeos(0)

Podcast(1)

Livros(7)

Arquivos(6)

::Editorial

Asconseqnciasdaineficazlegislao
ambientalbrasileira

Indiquea
um
amigo

Imprimir
estapgina

RevistaEco21

OGovernoFederal,nosltimosmeses,seenvolveueminmerasaes
contraditriasqueseestendemdesdeconcessesdelicenasambientaisantes
negadasaobrasdeenormesignificnciaestratgicaatacisesestruturais
absolutamenteincuas,comoacriaodoInstitutoChicoMendesemdesfavordo
corpofuncionaldoIBAMA.Issocomoreaospressesdasociedadecivile
tambmdosetoreconmicobrasileiro,quevivem,ainda,umgargaloburocrtico
nosolucionado,emquepesemosesforosanunciados.

Valedizer,oGovernotemapenasreagidopaliativamentepressonapontado
funildasdemandasambientaisnanossaeconomia,sem,noentanto,adotar
medidasestruturais,visandosoluodoproblema.Hfaltadeclarezanosrumosde
nossapolticaambiental,sejapelofatodoMinistriodoMeioAmbiente,atagora,
noseimpornocenrioestratgicoadministradopeloncleodoexecutivofederal,
sejapelachefiadoGovernoFederalestarinseguraquantoaoefetivopapelda
varivelambientalnoplanejamentodesuaspolticas,planoseprogramas.

Tamanhaindefiniorefletesenadevidaobedinciasregraslegais,porpartedos
rgosdeplanejamentodepolticasdeGoverno,quenodefinemocomo
procedereocomointerpretar,necessriosconduodosprojetosdeinteresse
estruturaldoPas.Aomissoexpeosservidoresencarregadosdeimplementar
obraseprojetosdeimpactoambiental,oIBAMA,asagnciasdecontroleambiental
estaduaiseautoridadesmunicipaisapressesdetodaordem,pornoseter
orientaoseguranoentendimentodanossalegislaoambiental.

::EngenhariadeVendas
::Especial

AntonioFernandoPinheiroPedro
Advogado

::Educao

::GestodeEnergia
Asconseqnciasdaineficaz
legislaoambientalbrasileira
Olicenciamentoambientalesua
sustentabilidadenoBrasil

::GestodeNegcios
::GestodeProjetos
::GestoeTecn.daInformao
::GestoeTecnologiaIndustrial
::InovaoeCriatividade
::MeioAmbiente

Polticaambiental
8mitossobresustentabilidade
corporativa

::Minerao
::ResponsabilidadeSocial
::RH

Asconseqnciasdaineficaz
legislaoambientalbrasileira
EconomiadasMudanasdoClimano
Brasil
Asoluoparaoimpasseflorestal
econmica

OIBAMA,porexemplo,sofreconstantepressoparalicenciarobrasantes
autorizadasporrgosestaduais.Municpiosencontramdificuldadedeassumirsua
competnciaconstitucionalparafiscalizarelicenciarempreendimentos,vitimados
porconflitoscomautoridadesestaduaisecomoIBAMA.Emreaoceleuma
apontada,surgeumacampanha,conduzidaporsetoresdoMinistrioPblico,e
admitidaporparceladoJudicirio,parafederalizarconflitosdelicenciamento,
comoseessareaonodesgastassemaisaindaasbasesestruturaisdenosso
sistemadecontroleambiental.

TudoissoaconteceporfaltadeumaLeicomplementarqueponhafimaesses
desentendimentosquantoanormasdecooperaoentreentesfederados,vcuo
legalquefragilizaoatualSISNAMAefazsurgirposiesradicalizadasquanto
aplicaodanormaconstitucional.

NobojodoprprioSISNAMA,apardesuasfragilidadesestruturais,
contraditoriamente,identificamosatividadenormativafrenticanoCONAMAeem
vriosrgosregulamentadoressetoriaiseregionais,sndromecomportamentalque
configuraverdadeirafebrelegisferante,resultandonaedioaleatriaecartorial
deportarias,circulareseresoluesdevalidadejurdicaquestionvel,eficcia
duvidosaeefetividaderisvel.Nessecampo,observamosperigosainversodo
princpiodareservalegalconstitucional.Valedizer:paraosorganismosdegesto
pblicaambiental,tudopermitidoquandonohproibioexpressanaLei...

http://www.techoje.com.br/site/techoje/categoria/detalhe_artigo/522

1/3

29/06/2016

TechojeAsconseqnciasdaineficazlegislaoambientalbrasileira

Sobopontodevistapsicolgicogerencial,fcildiagnosticarqueosistema
pblicodegestoambientalestcompensandosuafrustraopornoconseguir
impediradegradao,comumtsunamidemedidasnormativaspuramente
emocionais.

Essasmedidassetraduzememmaispapel,maisburocracia,maisineficinciano
entanto,criamumhorizonteformal,fictcio,quemaquiaadurarealidadeque
nossosgestoresambientais,pornopoderemresolvla,negamseaver.Em
resumo:vivemosumasublimaooficialcomefeitosburocrticos.Sobomantoda
precauo,porexemplo,estamosconstruindoumambientenormativoe
comportamentalpblico,queconspiracontraacontinuidadedoEstado
DemocrticodeDireito.

precisoumarevisoabsolutadaLegislaoAmbientalBrasileira,poisaatualno
atendedemandaambientalnacional,pornorespeitarasdiferenasregionaiseo
regimefederativoconstitucional.Damesmaforma,pormdeformaarticulada,
necessriorevisarosistemaerigidonessamesmabaselegal.

Umexemplodessadissonnciaaexistncia,aindadeumnicoCdigoFlorestal
que,porbviasrazescronolgicaseideolgicas,noguardamaisqualquer
correspondnciacomoqueseesperadeumanormageralfederal,nostermosde
nossaConstituioCdigoesseemendado,remendadoedeformado,quemuitos
aindapretendemtornarvlidoparaosmaisdiversosbiomas,geomorfologiasscio
geogrficasregionais,florestasurbanaseremanescentesincrustadosemmunicpios
conurbados,conturbadosouisoladosdenossoterritriocontinente...

Piorainda:grandepartedasmolasmestrasdagestoambientalbrasileira
est,hoje,sendoconstrudapormerasresoluesdoCONAMA,que,difuso
quantosuacomposiopolticaoutcnica,pecapelafaltadequalidade
cientfica,pelapoucarepresentatividadee,noraro,revelaemmuitasde
suasdecisesordinrias,faltadecompromissotcnicocomosprprios
rgosgovernamentaisquedeveriaconduzir(muitasvezesporapego
ideolgicoaideaisdoutrinriosinvocadosemclimadeassemblia
estudantil,ouemmanobrasprocrastinatriasocasionaiseapaixonadasque
muitolembrammomentosmesquinhosdenossostradicionais
parlamentos).

Urgequefaamosumareformaestruturalquecomecepelabasedenosso
edifcionormativo.Serianecessrioestabelecernormasdecooperao
entreosentesfederados,comodeterminaoArtigo23daConstituio
Federal,postoqueamatriaambientaldecompetnciaadministrativa
comumatodos:Unio,Estados,DistritoFederaleMunicpios.Deveramos,
ainda,estabelecerregrasquedelineassemediferenciassemnormageralde
normaespecfica,demaneiraanoseconfundir,porexemplo,limitese
metragensdefaixasdepreservao,ndicesdeconcentraodepoluentes
edequalidadeambiental,quepodememanardenormassetoriais,
estaduaisemesmomunicipais,comosinstitutosnosquaiselesse
originam,matriaquecompeteaombitodasnormasgeraisfederais.

Nesseemaranhadolegalemvigor,devemosreconhecerqueoqueaindase
salvaoesqueletooriginaldaPolticaNacionaldeMeioAmbiente(Lei
Federal6.938/81),osinstrumentosdaPolticaNacionaldeRecursos
HdricoseaLeideCrimesAmbientais(devidamentemoldadapela
jurisprudncia).Osproblemasadvindosdaaplicaodalegislaoambiental
sedevemmenosaessasLeisemaissindefinieseconflitosoriginados
dasdemaisregrasbaixadasnosltimostrintaanos.

Patentequedevemossomaresforosparaconsolidartudoisso,ouiniciar
umcorajosoesforoderevisoereformalegislativa,deformasistemtica.
Altimatentativadefazerumaconsolidaodeleisambientaisfoih13
anos,pormeiodeumainiciativadoPresidenteCollordeMello.Naocasio,a
OrdemdosAdvogadosdoBrasilorganizouumaComissoInterdisciplinar,
quetiveahonradepresidiremparceriacomoPromotordeJustiaPaulista
AntonioHermanBenjamim,queformulouumapropostadeconsolidaode
Leis,comaproximadamente400Artigos,enviadaPresidnciada
RepblicasvsperasdaConfernciadasNaesUnidassobreMeio
AmbienteeDesenvolvimento(RIO92).

OutrapropostadeumaLeiComplementarinstituindoumanovaPoltica
NacionalMeioAmbiente,contendoasdesejadasnormasdecooperao,foi
apresentadatambmaoGovernoFederalnoanode1992,resultadodeum
trabalhointensivodeumaComissoEspecialdoCONSEMA(Conselho
EstadualdeMeioAmbientedeSoPaulo),Comissoaqualtambmtivea
honradepresidir,comorepresentantedaOrdemdosAdvogadosdoBrasil

http://www.techoje.com.br/site/techoje/categoria/detalhe_artigo/522

2/3

29/06/2016

TechojeAsconseqnciasdaineficazlegislaoambientalbrasileira

naquelecolegiado.

Em1993,foielaboradaeapresentadaumanovaproposta,batizadade
CdigoNacionaldeMeioAmbienteeproduzidaporumacomissooficial
dejuristasetcnicos,presididapeloentoSecretriodeEstadodoMeio
Ambiente,EdisMilar,ComissonomeadaporDecretodoGovernadordo
EstadodeSoPaulocomoapoiodoMinistriodoMeioAmbienteeda
AmazniaLegal.EssaComisso,quetiveahonradetambmintegrar,
elaborouumapropostaemparteinspiradanosdocumentosanteriormente
citados(conformereconheciamosconsiderandosdoDecretoEstadualquea
criou).Oresultado,noentanto,foidosmaisprofcuosemboraoGoverno
FederaldeentonotenhaadotadoapropostacomoumProjetodeLei.

NodecorrerdosanosseguintesdoCdigoNacionaldeMeioAmbiente
foramdestacadoscaptulos,queacabaramporconstituirdiplomaslegais
autnomoshojeemvigorexemplomaioraprpriaLei9.605/98Lei
deCrimesAmbientaiseInfraesAdministrativascontraoMeioAmbiente.
Recentemente,aConsolidaodasLeisAmbientaisfoiencaminhadacomo
ProjetodeLeipeloDeputadoFederalBonifcioAndrada(PSDB/MG),e,
atualmente,encontraseemanlisenoCongressoNacional.Ocontedodo
PLeaoportunidadedoprocessolegislativososuficientesparafazeruma
legislaoenxutaeexcelente.Oesforoparaumaconsolidao,ouuma
revisolegislativaeficazecorajosa,portanto,urge!

Ograndeembarao,queimpedeareformulaodenossalegislao
ambiental,encontrasenaprevisvelreaodossetoresretrgradosdo
movimentoambientalistaedostecnoburocratasencasteladosnoPoder
Pblico,quepreferemmanterosentravesburocrticosaoriscodeperder
poderouveranormaflexibilizadaemumareformaquelhestolhaopoder.
QuantomaistempooBrasiladiarareformulaodalegislaoambiental,
maiorseroprejuzoparaaeconomiaeparaoEstadoDemocrticode
Direito.

Indiquea
um
amigo

Imprimir
estapgina

Faadownloaddesteartigo(PDF)

mapublicaodo:IETECInstitutodeEducaoTecnolgicaR.TomdeSouza,1065,Savassi
el.(31)32236251(31)31161000

loHorizonte:cursos@ietec.com.br|SoPaulo:ietec.sp@ietec.com.br|RiodeJaneiro:ietec.rj@ietec.com.br
ietec.ne@ietec.com.br

http://www.techoje.com.br/site/techoje/categoria/detalhe_artigo/522

3/3

You might also like