Professional Documents
Culture Documents
ETKİLEŞİMLERİ
KİMYASAL TÜRLER ARASI
ETKİLEŞİMLER
A)Kimyasal Türler
Atom: Elementlerin özelliğini taşıyan en küçük birimine
atom denir.Ya da fiziksel ve kimyasal yöntemlerle daha basit
birimlerine ayrıştırılamayan, maddenin en küçük birimine atom
denir. Gözle görülmesi imkânsız, çok küçük bir parçacıktır ve
sadece taramalı tünel mikroskobu (atomik kuvvet mikroskobu)
ile incelenebilir
Özellikleri:
B)Bağ Enerjisi
Bağ enerjisi: Kimyasal bağ oluşurken açığa çıkan enerji, bu
bağları kırmak için moleküle verilmesi gereken enerjiye eşittir.
Bu enerjiye bağ enerjisi denir.
Bağ enerjisi ne kadar büyükse oluşan bileşik o kadar sağlamdır.
Moleküllerde iki atom arasındaki bağ sayısı arttıkça bağ
uzunlukları azalır ve bağ enerjileri artar. Bağın iyon karakteri
arttıkça, iyonlar arasındaki çekme kuvvetleri artacağından bağı
koparmak daha çok enerji ister. İki atomlu moleküllerde 1 mol
XY’nin ayrışması için gereken enerjiye molar bağ enerjisi
denir.
GÜÇLÜ ETKİLEŞİMLER
A)İyonik Bağ
Metaller Elektron vererek (+) , Ametaller de elektron
alarak (–) yükle yüklenirler. Bu şekilde (+) ve (–) yükler arasında
oluşan elektrostatik çekime İyonik Bağ denir. İyonik bağ bu
temelden yola çıkılarak katyonlar ve anyonlar arasındaki
kuvvetli elektrostatik çekim olarak genelleştirilir.
Örnek:
NaCl tepkimesinde;
I.aşama; Na 1 elektron vererek + yükle yüklenir. (Na+)
II.aşama;Cl 1 letron alarak – yükle yüklenir. (Cl-)
III.aşama; Na+ ve Cl- iyonları arasında oluşan
elektrostatik çekime iyonik bağ denir.
ÇÖZÜM :
ÇÖZÜM :
EL 0, 0, 0, 0, 1, 1, 1, 1, 1, 1, 2 2, 2, 2, 2, 3, 3,2
EK 2 4 6 8 0 2 4 6 7 8 2 4 6 8 0
TR
O
NE
GA
Tİ
FLİ
K
FA
RK
I
İY 1 4 9 15 22 30 39 47 51 55 63 70 76 82 86 89 92
ON
İK
Lİ
K
%
Sİ
Eğer bu fark; 0.5 ten küçük ise bağ apolar kovalent bağ
olarak nitelendirilir.
E )Dipol Moment
Elektrikçe kutuplu olan moleküllerin kutupları arasındaki
elektrik yükünü ifade etmede kullanılan bir terimdir.
Hidrojen florür (HF), polar bağa sahip kovalent bir bileşiktir.
Yani elektron yoğunluğunun H atomundan F atomuna kayması
durumu vardır. Çünkü, F atomu, H atomundan daha
elektronegatiftir. Elektron yoğunluğunun kayma yönü, Lewis
yapısı üzerine aşağıdaki şekillerdeki gibi işareti konularak
gösterilir.
Örnek:
Çözüm:
Özellikler:
ZAYIF ETKİLEŞİMLER
London Kuvvetleri:
He, Ne, Ar... gibi soy gazlarda ;
H2, O2, N2... gibi kovalent bağlı a polar moleküllerde;
CH4, BH3, CCl4 ... gibi kovalent bağlı apolar moleküllerde katı
ve sıvı fazlarında moleküller arasında görülen etkileşime denir.
Örnek:
He < Ne < Ar < Kr < Xe < Rn
H2< N2< O2
CH4 < C2H6< C3H8< C4H10< C5H12< C6H16< C7H16<
C8H18< C9H20< C10H22
B) Dipol-Dipol Etkileşimi
Dipol - dipol etkileşmeleri, polar moleküller arasında
görülür. Polar moleküller birbirlerine yaklaşırken; bir dipolun
artı ucu, komşu dipollerin eksi ucuna yönelecek biçimde
istiflenmek ister. Bu durumda dipoller arasında bir
elektrostatik çekme oluşur. Bu çekme etkileşimi iyonik ve
kovalent bağların %1'i kadar güçlüdür.
Gaz halinde, normal basınçta dipol-dipol etkileşimleri
çok zayıftır. Ancak gazın basıncı arttırılırsa, moleküller birbirine
yaklaşır; gazın sıcaklığı azaltılırsa (kinetik enerjisi de azalır)
dipol-dipol etkileşmeler artacağından gazın sıvılaşması ve de
katılaşması olanaklıdır.
Ayrıca, dipol-dipol etkileşimlerinin şiddeti, polar
maddelerin erime ve kaynama noktalarını belirler.
Örnek:
C) İyon-Dipol Etkileşimi
D) İNDÜKLENMİŞ DİPOL
E) Hidrojen Bağı
4A, 5A, 6A, 7A Grubu Elementlerinin Hidrojenle Yaptıkları Bileşiklerin Kaynama Noktaları.
Grupta Aşağıya Doğru İnildikçe Normal Olarak Kaynama Noktalarının Yükselmesi Beklenir.
Ancak
NH3, H2O ve HF Farklı Davranır. Bu Anormallik H-Bağlanması ile Açıklanır.