ERKEKLER MARS'TAN KADINLAR VENS'TEN

JOHN GRAY

www.iskenderiyekutuphanesi.com
letiimi Gelitirmek ve likilerinizde stediinizi Elde Etmek in Pratik Bir Yolgsterici
TRKES
Glden en
YAZARIN YAYINEVMZDEN KAN KTAPLARI:
ERKEKLER MARSTAN, KADINLAR VENSTEN
MARS VE VENS YATAK ODASINDA
ANNENZN SYLEYEMED, BABANIZIN BLMED
ERKEK, KADIN VE LKLER
MARS VE VENS'N AKLARI
MARS VE VENS FLRT EDYOR

NDEKLER
Teekkr. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Giri. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Erkekler Mars'tan, Kadnlar Vens'ten. . . . . . . .17
Bay Tamirci ve Ev Kalkndrma Komitesi.. . . . . . .23
Erkekler Maaralarna ekilirler, Kadnlar Konuur 37
Kar Cins Nasl steklendirilir. . . . . . . . . . 50
Farkl Dillerde Konumak.. . . . . . . . . . . . . .68
Erkekler Lastik erit Gibidir. . . . . . . . . . . .99
Kadnlar Dalgalara Benzer. . . . . . . . . . . . . 118
Farkl Duygusal htiyalarmz Kefetmek. . . . . 137
Tartmalardan Kanmann Yollar.. . . . . . . . .155
Kar Cinsten Puan Kazanmak . . . . . . . . . . . .184
G Duygularn letiimi.. . . . . . . . . . . . . 212
Destek stemenin ve Almann Yollar.. . . . . . . .247
Akn Bysn Canl Tutmak.. . . . . . . . . . . .273

Teekkr
Bu kitap en derin ak ve sevgiyle, karm Bonnie Gray'e adanmtr.
Onun ak, inceli, aklll ve
gc bana, olabileceimin en iyisi
olmamda ve birlikte rendiklerimizi
paylamakta esin kayna oldu.
Karm Bonnie'ye, bu kitab gelitirme yolculuunu benimle paylat iin teekkr ederim.
Yaadklarmz paylamama izin verdii iin ve zellikle de kadn bak asn
onurlandrmaktan yana anlay ve yeteneimi gelitirdii iin teekkr ederim. kzmz
Shannon, Julie ve Lauren'e, eksilmeyen sevgileri ve deerbilirlikleri iin teekkr ederim.
Bir baba olmann zorluu, annemle babamn verdikleri savam anlamama ve onlar daha
ok sevmeme olanak salad. Baba olmak, zellikle babam anlamama ve sevmeme
yardmc oldu. Babama ve anneme yedi ocuklu bir aileyi yetitirirken gsterdikleri sevgi
dolu aba iin teekkr ederim. En byk aabeyim David'e, duygularm anlad ve
szlerime hayranlk duyduu iin teekkr ederim. Kardeim William'a beni daha da byk
baarlara ynelttii iin teekkr ederim. Kardeim Robert'e, afak sknceye dein
srdrdmz tm o ilgin
syleiler ve her zaman yararlanageldiim parlak dnceleri iin teekkr ederim. Kz
kardeim Virginia'ya, bana inand ve seminerlerimi beendii iin teekkr ederim.
Merhum kk kardeim Jimmy'ye, zor zamanlarmda beni desteklemeyi srdren o sevgi
ve hayranl iin teekkr ederim. Temsilcim olan ve yardm, parlak yaratcl ve
cokusu bu kitaba, dnce aamasndan tamamlanma aamasna dein yn vermi
bulunan Patti Breitman'a teekkr ederim. Carole Bidnick'6, bu tasarnn balangcndaki

zengin destei iin teekkr ederim. Susan Mol-dow'a ve Nancy Peske'e, uzman olarak
saladklar malzeme iin teekkr ederim. Harper Collins alanlarna, gereksinmelerimi
kesintisiz karladklar iin teekkr ederim. liki seminerlerime katlan, ya__-t__
sadklarn paylaan ve bu kitab yazmam iin beni yreklendiren o binlerce kiiye teekkr
ederim. Onlarn olumlu ve sevgi dolu bilgi daar bana, bylesine karmak bir konunun bu
basit sunuunu hazrlamamda destek oldu. Verdikleri uralar bylesine itenlikle benimle
paylaan ve ktklar
yolculuklarda benim yardmma gvenen mterilerime teekkr ederim. *Steve
Martineau'ya, bu kitabn her yanna serpitirilmi olan aklc becerisi ve etkisi iin teekkr
ederim. Bu malzemenin denendii, snand ve gelitirildii John Gray likiler
Seminerlerinin yaratlmasna tm yrekleri ve ruhlaryla omuz veren destekleyicilerime:
Santa Cruz'da Elley ve lan Coren'e; Honolulu'da Debra Mudd, Gray ve Helen Francell'e;
San Francisco'da Bili ve Judy Elb-ring'e; Washington D.C.'de David Obstfeld ve Fred
Kliner'e; Baltimo-re'da Elizabeth Kling'e; Seattle'da Clark ve Dottie Bartell'e; Pho-enix'de
Michael Najarian'a; Los Angeles'te Gloria Manchester'e; Ho-uston'da Sandee Mac'a; Las
Vegas'ta Earlene Carrillo'ya; San Di-ego'da David Farlow'a; Dallas'ta Bart ve Merrill
Jacobs'a; ve Stockholm'de Ove Johhansson ve Ewa Martensson'a teekkr ederim.
Beyond Words Yaynevinden Richard Cohen ve Cindy Black'e, bu kitabn domasna esin
kayna olan son kitabm Erkekler, Kadnlar ve likiler'e (Men, Women and Relationships)
verdikleri sevgi dolu ve gerek destek iin teekkr ederim.
Trianon Stdyolarndan John Vestman'a tm seminerimi uzmanca teybe kaydettii iin ve
Dave Morton ile Cassette Express alanlarna bu malzemeyi deerlendirmelerindeki
ustalk ve nitelikli hizmetleri iin teekkr ederim. Erkekler grubumun yelerine, yklerini
paylatklar iin ve zellikle de Lenney Eiger,. Charles Wood, Jacques Early, David Placek
ve Chris Johns'a, kitabn hazrlanmasnda bana bunca deerli malzeme saladklar iin
teekkr ederim. Sekreterim Ariana'ya, tasar boyunca iyerinin sorumluluunu beceriyle
stlendii iin teekkr ederim. Avukatm (ve ocuklarmn dede yerine koyduklar) Jerry
Riefold'a, er zaman yanmda olduu iin teekkr ederim. Clifford McGuire'e, yirmi yllk
kesintisiz dostluu iin teekkr ederim. Ondan daha iyi bir dayanak ve dost bulamazdm.

Giri
Kzmz Lauren'in doumundan bir hafta sonra karm Bonnie de, ben de yorgunluktan
bitkin dmtk. Lauren her gece bizi uyandryordu. Bonnie'de doum srasnda yrtk
olduundan ar kesiciler kullanyor, zar zor yryebiliyordu. Be gn evde kalp ona
yardm ettikten sonra iimin bana dndm. Karm iyiye gidiyor gibiydi.
Bir gn ar kesici haplar bitmi. Bana, iyerime telefon edecek yerde, onu grmeye gelen
kardelerimin birinden ilac satn almasn istemi. Ama kardeim ilac alp getirmemi.
Bunun sonucu olarak da, gn boyu sanclar iinde kvranarak yeni doan bebekle
ilgilenmi. Gnnn bylesine berbat getiini ben hi bilmiyordum. Eve dndmde
allak bullakt. Bu huzursuzluunun nedenini yanl
anladm ve beni suluyor sandm. "Gn boyu sanclarm dinmedi.. lacm bitmiti. Yatakta
kvranp durdum ve kimsenin aldr ettii yok!" dedi. Ben de kendimi savunurcasna,
"Neden beni armadn?" diye sordum. "Kardeinden istedim, ama unuttu! Gn boyu
onun dnmesini bekledim. Ne yapsaydm yani?
Zaten zar zor yryorum! Kendimi ylesine terkedilmi buluyorum ki!" te bu noktada,
patladm. Benim sigortam da o gn atmaya hazrd zaten. Bana haber vermedii iin
kzmtm ona. Sanc ektiini bile bilmediim halde beni sulamasna fkelenmitim.
Aramzda birka krc sz getikten sonra kapya yneldim. Yorgundum, sinirliydim ve
yeterince iitmitim iiteceklerimi. kimiz de sabrmzn snrna varmtk. Sonra tm
yaamm deitirecek bir ey olmaya balad.
Bonnie dedi ki: "Dur, ltfen gitme. u an sana en ok ihtiya duyduum zaman. Sancm
var. Gnlerdir uyumadm. Ne olur, dinle beni."
Bir an durdum ve dinledim.
"John Gray, sen iyi gn dostusun demek! O tatl, sevgi dolu Bonnie olduum srece
buradasn, yanmda, ama yle olmadm an kapy ekip gidiyorsun." Sonra sustu ve
gzleri yalarla doldu. Deimi bir sesle konutu. "u an ac ekiyorum. Verecek hibir
eyim yok.. ve sana en ok imdi ihtiyacm var. Ne olur, yanma gel ve kucakla beni,
kollarnda tut. Hibir ey sylemen gerekmez. Sadece kollarnn arasnda olmaya ihtiyacm
var. Ne olursun, gitme." Yanna gidip sessizce kucakladm karm. Kollarmda alad.
Birka dakika sonra da gitmediim iin teekkr etti bana. Sadece onu kucakladm
hissetmeye ihtiya duyduunu syledi. te o anda akn, kaytsz koulsuz akn gerek
anlamn zmeye baladm. Kendimi her zaman sevgi dolu bir kii olarak gregelmitim.
Ama karm haklyd. yi gn dostu olmutum hep. O, mutlu ve sevimli olduu srece ben
de onu sevmitim. Ama mutsuz veya skntl olduunda, kendimi sulanm hissediyor,
tartyor ve ondan uzaklayordum.
O gn ilk kez ondan uzaklamadm. Yannda kaldm ve ok da iyi oldu. Gerekten bana
ihtiya duyduu zaman ona istediini vermeyi baardm, ite gerek ak, bu olmalyd. Bir
bakasyla ilgilenmek. Akmza gven duymak. Onun ihtiya duyduu saatte yanbanda
bulunmak. Bana yolu gsterildiinde, ona yardm etmenin ne kadar kolay olduuna atm.
Byle bir duyguyu nasl olmu da karmtm ben? Sadece yanna gidip onu kollarma
almama gereksinmesi vard, o kadar. Benim yerimde bir kadn olsayd, igdleriyle bilirdi
Bonnie'nin neye gereksinmesi olduunu. Ama bir erkek olarak ben, dokunmann,
sarlmann ve dinlemenin onun iin bu denli nemli olduunu bilmiyordum. Bu farklar
anlaynca, karmla yeni bir iletiim kurmann yolunu renmeye baladm. Bir anlamazl
bunca kolay zebileceimize asla inanamazdm. nceki ilikilerimde, zor zamanlarda
sinirli ve sevgisiz oluyordum baka ne yapacam bilmediimden. Bunun bir sonucu
olarak da birinci evliliim byk aclar iinde ve zor gemiti. Bonnie ile aramzdaki u son
olay, bu tutumu nasl deitirebileceimi gsterdi bana.

Bu olay, kadnlarla erkeklerin duygularn gelitirmeye ve inceltmeye yardmc olacak bir

kitaba dntren yedi yllk aratrmaya esin kayna oldu. ok pratik ve zel alardan,
kadnlarla erkeklerin ne bakmlardan farkl olduklarn renince, birden anlamaya
baladm ki, evliliimin ille de bylesine bir savam, bir ura olmas gerekmez.
Aramzdaki farkllklarn bilincine varnca, Bonnie'ile ben, iletiimimizi kkten gelitirmeyi
baardk ve birbirimizden daha ok zevk alr olduk. Aramzdaki farkllklar tanmak ve
aratrmay srdrmekle, ilikilerimizi gelitirmenin yeni yollarn bulduk. likilerimiz
konusunda, ana babalarmzla hibir zaman bilmedikleri ve bu nedenle bize de
retmedikleri ynlerden bilgi sahibi olduk.
Bu bilgilerimi' bana danmaya gelen mterilerimle paylamaya balaynca, onlarn da
ilikileri zenginleti. Benim hafta sonu seminerlerimi izleyenlerin binlercesi, bir gecede
ilikilerinin kkten deitiini grdler. te, yedi yl sonra kiiler de, iftler de hl baarl
ve yararl sonular aldklarn bildiriyorlar. Mutlu iftler, ocuklaryla birlikte resimlerini
gnderiyorlar, mektuplar alyorum, bana evliliklerini kurtardm iin teekkr ediyorlar.
Geri evliliklerini kurtaran, birbirlerine duyduklar aktr ama kar.cinsi daha derinden
anlam olmasalard boanrlard belki de. Susan ile Jim dokuz yllk evliydiler. Pek ok ift
gibi, balangta birbirlerini seviyorlard ama yllar getike birbirlerine duyduklar fke ve
dkrkl artt, sonunda ayrlmaya karar verdiler. Bununla birlikte, boanma iin
bavurmadan nce benim ilikiler seminerime katldlar. Susan dedi ki: "Bu birliktelii
srdrmek iin her eyi denedik. Sadece birbirimizden ok farkl yaradltayz." Seminer
srasnda, aralarndaki farkn sadece olaan deil, ayn zamanda beklenen bir durum
olduunu renince ardlar. Baka iftlerin de ayn deneyimleri yaam olduklarn
grdler. Sadece iki gn iinde, Susan da, Jim de erkeklere ve kadnlara baka bir
anlayla yaklatlar.
Yeniden birbirlerine sevdalandlar. likileri, sanki bir mucize olmu gibi, deiti. Artk
boanmay filan dnmek bir yana, mrlerinin geri kalann birlikte geirmek iin yola
koyuldular. Jim yle dedi:
"Aramzdaki farkllk konusundaki bu bilgiler karm bana geri kazandrd. Benim
alabileceim en byk armaandr bu. Birbirimizi yeniden sevmeye baladk."
Alt yl sonra, yeni evlerini ve ailelerini grmem iin beni ardklarnda birbirlerini hl
seviyorlard. Birbirlerini anlamalarna ve evli kalmalarna yardmc olduum iin bana
teekkrlerini yineliyorlard. Geri erkeklerle kadjnlarn ayr yaradlta olduu konusunda
hemen hemen herkes gr birliindedir ama ne ynden farkl olduklarn ok kimse
belirleyemez. Son on yl boyunca pek ok kitap, bu farklar
tanmlama iine girimitir. nemli admlar atlm, ilerlemeler kaydedilmise de, kitaplarn
ou tek yanldr ve ne yazk ki, kar cinse duyulan gvensizlii ve gocunmay
pekitirmekten te bir ie yaramamtr. Genel olarak bir cins, teki tarafndan kurban
edilmi, bask gryormu gibi gsterilir. Salkl erkeklerin ve kadnlarn birbirlerinden
nasl farkl oldukjar konusunda kesin bir yolgstericiye gereksinim vard. Erkeklerle
kadnlar arasndaki ilikileri gelitirmek iin farkllklarmz, bir yandan zsaygy ve kiisel
sorumluluu ycelterek, karlkl gveni, kiisel sorumluluu, artan ibirliini ve daha
byk bir sevgiyi de unutmadan, anlamak ve anlatmak gerekir.
Karlkl ilikiler seminerlerime katlan 25.000'i akn kiiyi sorgulama sonucunda,
erkeklerle kadnlarn nasl farkl olduklarn nesnel terimlerle tanmlama olanana erimi
bulunuyorum. Bu farkllklar inceledike, sizler de gocunma ve fke duvarlarnn
ktne, ykldna tank olacaksnz. Yrei amak, insan daha byk bir balama
duygusuna, ak ve destek verip almak ynnde artan gdlere gtrr. Bu yeni
bilinlenmeyle, umarm sizler, bu kitaptaki nerilerin de tesine geer ve kar cinsle sevgi
dolu ilikiler kurabileceiniz yeni yollar, yntemler gelitirmeyi srdrrsnz.

Bu kitaptaki ilkelerin tm de denenmi ve snanmtr. 25.000'i akn bireyin en azndan

yzde 9O', bu tanmlamalarda kendilerini istekle, cokuyla tanmlardr. Eer bu kitab
okurken, banzla onaylayarak,
"Evet, evet, bu szn ettiiniz ite ben'im ta kendim," dediinizi farkederseniz, demek ki
kesinlikle yalnz deilsiniz. Ve bakalar nasl bu kitaptaki nerileri uygulayarak
yararlanmlarsa, siz de ayn eyi yapabilir, yararlanabilirsiniz. Erkekler Mars'tan, Kadnlar
Vens'ten kitab, ilikilerdeki gerginlii azaltmak iin ve en bata erkeklerle kadnlarn nasl
farkl olduklarn ayrntlaryla kabul ederek, daha ok sevgi yaratmak iin yeni stratejiler
ortaya koyar. Sonra da krgnlklarla d-krklklarn azaltmak, giderek artan bir mutluluk
ve ilidlfk, yaknlk yaratmak iin pratik, kolay uygulanabilir neriler getirir. Karlkl
ilikiler, bylesine bir ura, bir savam olmak zorunda deildir. Ancak ve ancak birbirimizi
anlamadmz zaman gerginlik, gocunma veya anlamazlk kar ortaya. kadar ok kii
duygusal ilikilerinde zlr ki.. Elerini severler ama bir gerginlik olduunda durumu
dzeltmek iin ne yapmak gerektiini bilemezler. Erkeklerle kadnlarn birbirlerinden ne
derece farkl olduklarn anlamak sayesinde, kar cinsi dinlemek ve desteklemek yoluyla
baarl iletiim kurmak iin yeni areler reneceksiniz. Hak ettiiniz ak nasl
yaratacanz reneceksiniz. Bu kitab okurken, baarl iliki kurmann nasl mmkn ve
kolay olabileceine aacaksnz. Erkekler Mars'tan, Kadnlar Vens'ten 1990'larda sevgi
dolu ilikiler kurmay reten bir elkitabdr. Erkeklerle kadnlarn, yaamlarnn her
alannda birbirlerinden nasl farkl olduklarn aklar. Erkekler ve kadnlar iletiim
konusunda farkl olmakla kalmazlar, ayrca farkl dnr, hisseder, alglar, tepki verir,
yantlar, sever, gereksinme duyar ve deerlendirirler. Neredeyse ayr gezegenlerden
gelmi, ayr dilleri konuan ve ayr besinlere gereksinme duyan yaratklar gibi grnrler.
Aramzdaki farklarn byle kapsaml anlalmas, kar cinsle iletiim kurup onu anlamaya
alrken meydana gelen srtmeleri zmlemekte geni lde yardmc olur. O
zaman, yanl anlamalar giderilebilir veya bunlardan kanlabilir. Doru olmayan
beklentiler kolayca dzeltilebilir. Einizin sizden, baka bir gezegenden gelmi biri kadar
farkl olduunu hatrladnz zaman, bu farkllklara direnecek veya onlar deitirmeye
uraacak yerde, durumu oluruna brakabilir ve bu farklarla badaabilirsiniz. En nemlisi
de, bu kitab okurken, farklarmzdan doan sorunlar zmek iin pratik teknikler
reneceksiniz. Bu kitap sadece psikolojik farkllklarn kuramsal bir analizi deil, ayn
zamanda sevgi dolu ilikiler yaratmakta baarya ulamann yollarn gsteren pratik bir
elkitabdr. Bu ilkelerin doruluu kendini kantlar niteliktedir ve saduyuyla olduu kadar
sizin kendi deneyiminizle de geerli klnabilir. Birok rnek, teden beri sezgilerinizle
bilegel-diinlz eyleri basit ve belirli olarak dile getirecektir. Bu deerlendirme size, siz
olmanzda ve ilikilerinizde kendinizi yitirmemenizde yardm edecektir. Bu nerilere yant
olarak erkekler sk sk yle derler: "te ben, tam tamna byleyim. Yoksa beni mi
izlediniz siz? Artk kendimde yanl bir yan gremiyorum." Kadnlar sk sk yle derler:
"Sonunda kocam beni dinliyor. Szm geirmek iin savamak zorunda deilim.
Aramzdaki farklar akladnzda kocam anlyor. Teekkr ederim!" Bunlar, insanlarn,
erkeklerin Mars'tan ve kadnlarn Vens' ten geldiini anladktan sonra ileri srdkleri
binlerce anlaml yorumdan sadece birka. Bu yeni, kar cinsi anlama programnn
sonular sadece kkl ve hemen alnr trden deil, ayn zamanda kalcdr. Hi kukusuz,
sevgi dolu bir iliki kurmaya giden yol zaman zaman kayalktr. Sorunlar kanlmazdr.
Ama bu sorunlar ya kzgnlk ve dargnlk kayna olur ya da daha derinleen ilidlla ve
artan sevgiye, ilgiye, gvene frsat yaratr. Bu kitabn ierii, tm sorunlar uzaklatrmann
'kolay bir yolu' deildir. Yaamn sorunlaryla karlatka, ilikilerinizde, onlar baaryla
zmenize yardmc olabilecek yeni bir yaklam salamay ngrr. Bu yeni kazanmla,
hak ettiiniz sevgiyi elde etmek, einize de layk olduu sevgi ve destei vermek iin
gereken aralara kavumu olursunuz. Bu kitapta erkekler ve kadnlar konusunda pek ok
genelleme yapyorum. Herhalde kimi yorumlar bakalarna oranla daha doru
bulacaksnz. . Ne de olsa hepimiz, kendimize zg deneyimlerle, kendimize zg, benzeri

bulunmayan bireyleriz. Kimi zaman seminerlerimde iftler ve bireyler, erkeklerle kadnlarn

rneklerine uyduklarn ama tam kart ynde uyduklarn kabul ederler. Erkek benim
kadnlar konusundaki tanmlamalarma uyar, kadn da erkekler konusundaki
tanmlamalarma. Ben buna 'tersyz rol' ad veriyorum.
Eer siz de tersyz rol oynadnz grrseniz, unu iyi bilmenizi isterim ki, her ey
yolundadr. Bence eer bu kitaptaki bir ey size hi uymuyorsa ya onu grmezlikten gelin
(uyduunuz bir eye gein) ya da kendi iinize daha derine inerek bakn. Pek ok erkek,
daha sevecen ve ilgili olabifmek iin, erkeklik zelliklerinin kimini yadsrlar. Bunun gibi pek
ok kadn da, erkeklik niteliklerini dllendiren bir i kolunda geimlerini salamak
amacyla kadnlk niteliklerinin bir ksmndan vazgemilerdir. Eer durum byleyse, o
zaman da bu kitaptaki nerileri, teknikleri ve stratejileri uygulayarak, sadece ilikilerinizde
daha byk coku yaratmakla kalmayacak, ayn zamanda da erkeklik ve kadnlk
nitelikleriniz arasnda giderek daha iyi bir denge kuracaksnz. Bu kitapta erkeklerle
kadnlarn 'niin farkl olduklar sorusunu dorudan doruya yneltmiyorum. Bu, pek ok
yant olan karmak bir sorudur; bu yantlar da biyolojik farkllklardan ailesel etkiye,
eitime, doum srasna, toplum, medya, tarih tarafndan kltrel koullandrmaya dein
gidebilir. (Bu konular Erkekler, Kadnlar ve ilikiler: Kar Cinsle Bar Yapma
[Men, Women and Relationships: Making Peace with the Opposite Sex] adl kitabmda
aratrlmtr.) Her ne kadar bu kitaptaki nerileri uygulamak hemen yarar salayacaksa
da, bozuk ilikiler ve ilevini yitirmi bir ailenin bireyleri iin gereken danma ve tedavinin
yerini tutamaz. Salkl bireyler bile kimi etin zamanlarda tedavi ve danma gereksinmesi
duyarlar.
Tedavide, evlilik danmanlnda ve on iki admlk tedavi gruplarnda gerekletirilen
dereceli ve gl deiime yrekten inanmaktaym. Yine de ka kez insanlarn ilikilere
yeni bir anlayla bakma ynteminden, yllar sren tedaviye oranla ok daha fazla
yararlandklarn sylediklerini duymuluum vardr. Bununla birlikte, inanyorum ki, onlarn
yllar sren tedavi veya iyiletirme almalar, bu nerileri ilikiler alanna baaryla
uygulamalar iin elverili ortam hazrlamtr. Eer gemiimizde bir bozukluk var idiyse,
o zaman yllar sren tedaviden veya iyileme gruplarna katldktan sonra bile, yine de
salkl ilikilerin olumlu bir grntsne gereksinme duyarz. Bu kitap ite bu grnty
salyor. te yandan, gemiimiz sevgi dolu ve doyum salayc olmu olsa bile, zaman
deimitir ve iki cins arasndaki ilikilere yeni bir yaklam gereksinirsiniz.
liki ve iletiim kurmann yeni ve salkl yollarn renmek, birinci derecede nem tar.
Herkesin bu kitaptaki nerilerden yararlanabileceine inanyorum. Seminerlerime
katlanlardan ve aldm mektuplardan edindiim tek olumsuz tepki, "Keke bunu biri bana
daha nce syleseymi," oldu. Yaamnzda sevgiyi artrmak iin hibir zaman ge kalm
saylmazsnz. Sadece bunun yeni bir yolunu bulmaya gereksinmeniz vardr. Tedavide
olsanz da, olmasanz da eer kar cinsle daha doyurucu ilikiler kurmak istiyorsanz, bu
kitap size gredir. Erkekler Mars'tan, Kadnlar Vens'ten'l sizinle paylamak bir zevktir.
Dilerim her zaman akl ve sevgide ilerleme kaydedersiniz. Boanmalar azalsn ve evlilikler
oalsn. ocuklarmz daha iyi bir dnyay hak ettiler.
John Gray
15 Kasm 1991 Mill Valley, California

Birinci Blm
ERKEKLER MARSTAN, KADINLAR VENS'TEN
Erkeklerin Mars'tan, kadnlarn da Vens'ten geldiklerini hayal edin. Yllar nce bir gn
Marsllar teleskoplarndan bakarak Venslle-ri kefettiler. Venslleri yle bir grmek
bile ilerinde daha nce hi bilmedikleri duygular uyandrd. k olup abucak uzay
gemileri yaptlar ve Vens'e utular. Vensiler Marsllar ok iyi karladlar. Onlar da
igdsel olarak bu gnn geleceini biliyorlard. Yreklerini daha nceden hi
tanmadklar bir sevgiye atlar.
Vensllerle Marsllar arasndaki ak sihirli bir akt. Birlikte olmaktan, birlikte bir eyler
yapmaktan ve paylamaktan zevk alyorlard. Ayr dnyalardan olsalar da, bu farkllklarn
seviyorlard. Aylar boyu birbirlerini tandlar; farkl gereksinimlerini, tercihlerini, davran
biimlerini inceleyip takdir ettiler. Yllar boyu sevgi ve huzur iinde bira-rada yaadlar.
Sonra birlikte dnyaya umaya karar verdiler. lk balarda her ey ok gzeldi. Ancak,
dnya atmosferi yava yava etkisini gstermeye balad ve bir sabah herkes ok garip bir
bellek kaybyla uyand! Hem Marsllar, hem de Vensiler ayr gezegenlerden geldiklerini
ve farkl olmalar gerektiini unuttular. Bir sabah iinde, farkllklaryla ilgili rendikleri her
ey belleklerinden uup gi-divermiti. O gnden beri de kadnlarla erkekler atmalar
yaamaktadrlar.
FARKLILIKLARIMIZI ANIMSAMAK
Farkl olmalar gerektiinin bilincine varmadan kadnlarla erkekler birbirleriyle
geinemezler. Genelde kar cinse kzmamzn ya da sinirlenmemizin nedeni, bu nemli
gerei unutmu olmamzdr. Kar cinsin bize benzemesini bekleriz. Onlarn da "bizim
istediklerimizi istemesini" ve "bizim hissettiimiz gibi hissetmesini" arzularz. Yanl da olsa,
eer elerimiz bizleri seviyorlarsa, biz birini sevdiimizde nasl davra-nyorsak onlarn da
ayn ekilde davranacaklarn varsayarz. Bu yaklam bizi srekli dkrklna uratp,
farkllklarmzdan sevgiyle sz edebileceimiz bir iletiimin kurulmas iin gereken zaman
kazanmamz engeller.
Yanl da olsa, eer elerimiz bizleri seviyorlarsa, biz birini sevdiimizde nasl
davranyorsak onlarn da ayn ekilde davranacaklarn varsayarz.
Erkekler kadnlarn kendileri gibi dnp, konuup tepki vermelerini; kadnlar da
erkeklerin kendileri gibi dnp, konuup tepki vermelerini beklerler. Erkeklerle kadnlarn
farkl olmalar gerektiini unutmuuzdur. Sonuta, ilikilerimiz gereksiz srtme ve
atmalarla dolar. Bu farklar aka tanyp sayg gstermek, kar cinsle olan
ilikilerimizdeki karklklar nemli lde azaltacaktr. Erkeklerin Mars'tan, kadnlarnsa
Vens'ten geldiklerini anmsaynca her ey zmlenir.
FARKLARIMIZA GENEL BR BAKI
Bu kitapta aramzdaki farklar ayrntlaryla ele alacam. Her blm sizlere yepyeni ve ok
nemli bak alar salayacaktr. Ele alacamz belli bal farkllklar unlardr:
2. blmde erkeklerle kadnlarn deerlerinin birbirlerinden ne kadar farkl olduunu ve
kar cinsle ilikilerimizde yaptmz en byk iki hatay anlamaya alacaz: Kadnlar
kendilerine sorulmadan akl verip ynlendirmeye kalkarlarken, erkekler de zmler nerip
duygular nemsemezler. Marsl/Vensl gemiimizi anlayarak erkeklerle kadnlarn
bilmeden niin bu hatalar yaptklarn grmek ok kolaydr. Bu farklar anmsayarak kendi
hatalarmz dzeltebilir ve birbirimize hemen, daha verimli biimlerde karlk verebiliriz.
3. blmde kadnlarla erkeklerin stresle baa kma konusundaki farkl yntemlerini ele

alacaz. Marsllar kendilerini geri ekip sorunlarn sessizce dnmeyi yelerlerken,

Vensller igdsel olarak kendilerini rahatsz eden eyler hakknda konumay isterler.
Byle elikili zamanlarda istediklerinizi elde edebilmek iin yeni stratejiler reneceksiniz,
4. blmde kar cinsi tevik etme konusunu inceleyeceiz. Erkekler kendilerine ihtiya
duyulduunda, kadnlarsa sevildiklerini hissettiklerinde gayrete gelirler. likileri gelitirmek
iin gerekli adm tartp, nmzdeki en byk engelleri nasl altedebileceimize
bakacaz: Erkeklerin sevgi gstermeye kar olan direnlerini altetmele-ri, kadnlarnsa
bunu almaya olan direnlerini krmalar gerekmektedir.
5. blmde erkeklerle kadnlarn farkl dilde konutuklar iin nasl ska birbirlerini yanl
anladklarn reneceksiniz. Bu blmde ayrca ska yaanan yanl anlamalar
yorumlamak iin bir de MarI/Vensl Tenmler Szl'ne yer verilmitir. Erkeklerle
kadnlarn nasl farkl nedenlerle konutuklarn ya da sustuklarn greceksiniz. Kadnlar
bir erkek susunca nasl davranmalar gerektiini renirlerken, erkekler de ileden
kmadan daha iyi bir dinleyici olmann yollarn greceklerdir. 6. blmde erkeklerle
kadnlarn mahremiyet konusundaki farkl gereksinmelerini ele alacaz. Erkek yaknlasa
da eninde sonunda mesafe koymak ihtiyac iersindedir. Kadnlar, erkein tpk bir lastik
erit gibi esnemesi iin bu geri ekilmeyi gereksindiini reneceklerdir. Buna ek olarak,
bir erkekle zel konumalar yapmann en iyi zamann da ele alacaz.
7. blmde bir kadnn sevgi dolu davran biimlerinin tpk bir dalga hareketi gibi nasl
ykselip indiini greceiz. Erkekler zaman zaman ani olan bu duygu deiimlerini
yorumlamay reneceklerdir. Ayrca yine erkekler kendilerine en ok ne zaman ihtiya
duyulduunu ve byle zamanlarda zveride bulunmadan nasl destek verebileceklerini de
greceklerdir.
8. blmde erkeklerle kadnlarn kar cinsin deil, kendilerinin gereksinme duyduklar
trden bir sevgiyi verdiklerini greceiz. Erkekler zellikle gven, benimseme ve beeni
dolu bir sevgiye gereksinme duyarlar. Kadnlarsa efkat, anlay ve sayg ararlar. Einizi
soutmakta en sk rastlanan alt hatay da greceksiniz.
9. blmde ac veren tartmalardan kanmay reneceiz. Erkekler her zaman kendileri
haklym gibi davranarak kadnlarn duygularn nasl hie saydklarn grecekler.
Kadnlarsa bilmeden, grlere katlmama yerine onaylamama mesajlar verdiklerini ve
bylelikle de erkeklerin savunma igdlerini uyardklarn renecekler. Yine bu blmde
etkili iletiim iin nerilerin yansra, bir tartmann anatomisi de incelenecektir.
10. blmde erkeklerle kadnlarn olaylar nasl farkl alardan deerlendirdikleri ele
alnacak. Erkekler, Vensllerin tm sevgi armaanlarn lsne bakmadan dier
armaanlarla eit deerlendirdiklerini grecekler. Tek bir byk armaan dikkate almak
yerine, kk kk sevgi ifadelerinin de ayn derecede nemli olduu renilirken;
kadnlar etkilemenin 101 yolu sralanacak. te yandan, kadnlar erkeklere istediklerini
vererek enerjilerini erkeklerin gznde deer kazanmak iin kullanmay renecekler.
11. blmde g zamanlarda birbirinizle iletiim kurmay reneceksiniz. Duygulan
paylamann neminin yansra, kadnlarla erkeklerin duygularn saklamakta kullandklar
farkl yntemler ele alnacak. Daha fazla sevgi ve balanma amacyla, einize kar
olumsuz duygularnz iletmek iin Ak Mektubu Teknii nerilecek.
12. blmde Vensllerin neden destek istemekte daha ok zorlandklarn ve Marsllarn
neden bu taleplere genelde kar koyduklarn anlayacaksnz. "Yapabilir misin?"
szcklerinin erkekleri nasl ittiini ve bunun yerine neler sylenmesi gerektiini
reneceksiniz. Bir erkei daha fazla verici olmaya tevik etmenin srlarn ve ksa,
dolaysz, doru szckleri kullanmann gcn kefedeceksiniz. 13. blmde akn drt
mevsimini greceksiniz. Akn byyp gelimesine bu gereki bak as, herhangi bir
ilikide karnza kan engelleri yenmenizde yardmc olacaktr. Sizin ve einizin

gemiinin imdiki zamandaki ilikinizi nasl etkileyebileceini renecek, akn bysn

canl tutmann dier sihirli yollarn kefedeceksiniz.
Erkekler Mars'tan, Kadnlar Vens'ten Gelir'in her blmnde sevgi dolu ve kalc ilikiler
gelitirmenin srlarn bulacaksnz. Her yeni bulu, tatmin edici ilikiler kurma yeteneinizi
glendirecektir.
Y NYET YETMEZ
k olmak her zaman sihirli bir duygudur. Sanki ak sonsuza dek srecekmi gibi gelir.
Safa kendimizi, ana babamzn yaad sorunlardan uzak olacamza, akn lmesi
olaslnn bulunmadna, sonsuza dek mutlu yaayacamza inandrrz. Ancak, sihir
geip gnlk yaam kendini gsterince, erkeklerin, kadnlarn tpk kendileri gibi dnp
davranmalarn bekledikleri ve kadnlarn da erkeklerin kendileri gibi olmalarn umduklar
ortaya kar.
Aramzdaki farklarn bilincine varp, birbirimizi anlamak ve sayg gstermek iin gereken
zaman ayrmalyz. Aksi halde zorlayc, balamaz, yarglayc ve hogrsz tipler olup
karz. En iyi ve en sevgi dolu niyetlerle bile ak solmaya mahkmdur. Sorunlar bir
biimde bagsterir. letiim kopar. Gvensizlik artar. Reddedilme ve bastrlma balar.
Akn bys yitirilir. Kendi kendimize unlar sorarz:
Bu nasl oluyor?
Bu neden oluyor?
Bu neden bize oluyor?
Bu sorular yantlamak iin karmak felsefi ve psikolojik modeller gelitirilmitir. Yine de,
eski dzenler devam eder. Ak lr. Bu, hemen herkesin bana gelir.
Her gn milyonlarca birey o zel ak duygusunu yaayacak bir e aray iindedir. Her yl
milyonlarca ift, ak iinde birleip sonradan o sevgiyi yitirdiklerinde ac ekerek koparlar.
Ak evlenecek kadar uzun srdrebilenlerin ancak yars evli kalmaktadr. Bu birarada
kalanlarn yzde ellisi de evliliklerini doyurucu bulmamaktadrlar. Sadakat duygusuyla ya
da zorunluluktan veya yeniden balamaktan korktuklar iin birarada kalrlar.
Gerekten de pek az insan sevgiyle byr. Yine de, bu hi olmuyor deildir. Erkeklerle
kadnlar farklarna sayg gsterip kabul edebildiklerinde, akn bymesine de ans vermi
olurlar. Erkeklerle kadnlar farklarna sayg gsterip kabul edebildiklerinde, akn
bymesine de ans vermi olurlar.
Kar cinsin gizli farklarn anlayarak yreklerimizdeki ak daha baarl bir biimde
verebilir ve alabiliriz. Farklarmz kabul ederek, isteklerimizi gerekletirme yolunda
yaratc zmler kefedebiliriz. Daha da nemlisi, bizim iin nemli olan insanlar sevip
desteklemenin en iyi yollarn reniriz.
Ak sihirlidir ve eer farkllklarmz unutmazsak, kalc da olabilir.
kinci Blm
BAY TAMRC VE EV KALKINDIRMA KOMTES
Kadnlarn erkekJer hakknda en sk dile getirdikleri yaknma, erkeklerin dinlemediidir.
Erkek ya kendisine sylenenleri tmyle ku-lakarkas eder ya da biraz dinler, kadn nelerin
rahatsz ettiini deerlendirir ve sonra byk bir gururla Bay Tamirci apkasn giyip ona
kendisini daha yi hissetmesini salayacak bir zm nerir. Kadn bu sevgi ifadesini takdir
etmeyince de buna bir anlam veremez. Kadn ona kendisini dinlemediini ne kadar ok

sylerse sylesin, bunu anlamaz ve ayn eyi yapmaya devam eder. Kadn yaknlk
istemektedir; erkekse onun zm aradn sanr. Erkeklerin kadnlar hakknda en sk dile
getirdikleri yaknma ise kadnlarn srekli onlar deitirmeye almalardr. Bir kadn bir
erkei sevdiinde onun gelimesine yardmc olmay grev bilir ve erkein davranlarn
dzeltmeye alr. Bir ev gelitirme komitesi kurar ve erkek balca odak noktas haline
gelir. Erkek kadnn yardmna ne kadar direnirse dirensin, kadn vazgemez; erkee
yardm etmenin ve neler yapmas gerektiini sylemenin frsatlarn kollar. Kadn onu
koruduunu sanmaktadr, erkekse kendisinin ynetildiini dnr. O, bunun yerine
yalnzca kadnn onu olduu gibi kabullenmesini istemektedir.
Bu iki sorun nce, neden erkeklerin zm nerdiklerinin, kadnlarn da neden onlar
gelitirmeye altklarnn anlalmasyla zmlenebilir. Bir an iin zamanda geri
gittiimizi varsayalm ve birbirlerini kefedip birlikte dnyaya gelmeden nce Mars ile
Vens gezegenle-rindeki yaama bir gz atalm. Bu ekilde kadnlar ve erkekler hakknda
baz eyleri anlayabiliriz.
MARS'TA YAAM
Marsllar yetenekli ve yeterli olmaya, baar ve gce deer verirler. Her zaman kendilerini
kantlama, g ve becerilerini gelitirme u-randadrlar. Benlik bilinleri sonu alma
becerileriyle llr. Doyumu zellikle baarda bulurlar.
Bir erkein benlik bilinci sonu alma becerisiyle tanmlanr.
Mars'taki her ey bu deerlerin yansmasdr. Giysileri bile beceri ve iddialarn
yanstmaktadr. Polis memurlar, askerler, iadamlar, bilim adamlar, taksi srcleri,
teknisyenler ve alar kendi beceri ve glerini yanstmak amacyla birer niforma ya da
en azndan birer apka giyerler. Psychology Today (ada Psikoloji), Self (Benlik) ya da
People (nsanlar) gibi dergileri okumazlar. Avlanmak, balk tutmak, araba yartrmak gibi
ak hava etkinliklerine daha ok ilgi gsterirler. Haberler, hava durumu ve sporla ilgilenir,
romantik eserlere ya da kendi kendini gelitirme kitaplarna hi aldr etmezler, nsanlar ve
duygulardan ok "nesneler" ve "eylerle" ilgilidirler. Bugn bile dnyada kadnlar romantik
dler kurarlarken, erkekler gl arabalarn, daha hzl bilgisayarlarn, ara gerecin ve
yeni, gl teknolojilerin dlerini kurarlar.
Erkekler sonu alarak ve hedeflerine ulaarak kendi glerini ifade etmeleririe yardmc
olacak "eylerle" ilgilidirler. Bir Marsl iin hedeflere ulamak ok nemlidir, nk bu onun
kendini yeterli ve iyi hissetmesinin bir yoludur. Byle hissedebilmesi iin bu hedeflere kendi
bana ulamas gerekir. Bunlar onun adna bir bakas elde edemez. Marsllar her eyi
kendileri yapm olmakla gururlanrlar. zerklik, yeterli ve gl olmann simgesidir.
Marsllarn bu zelliini anlamak, kadnlar kendilerine neler yapmalar gerektiini
sylediklerinde erkeklerin gsterdikleri tepkiyi de aklayabilir. Bir erkee o istemeden
neride bulunmak, onun ne yapacan bilmediini ya da bunu kendi bana
yapamayacan ima etmek demektir. Erkekler bu konuda ok duyarldrlar, nk yeterlilik
onlar iin ok nemlidir. Bir erkee o istemeden neride bulunmak, onun ne yapacan
bilmediini ya da bunu kendi bana yapamayacan ima etmek demektir.
Bir Marsl kendi sorunlarn kendi bana hallettii iin, uzmanlarn nerilerine gereksinme
duyduu zamanlar dnda, bunlar hakknda pek konumaz. Nedenleri de yledir: "Kendi
bama yapabilecekken neden bir bakasn iime kartraym?" zm bulmak iin bir
bakasnn yardmna ihtiya duymadka sorunlarn kendine saklar. Kendi banza
yapabileceiniz bir i iin yardm istemek bir zayflk belirtisi olarak alglanr.
te yandan, gerekten yardma gereksinmesi varsa, bunu almak bir bilgelik belirtisidir.
Mars'ta bir sorundan sz etmek fikir danmak anlamna gelir. Bir baka Marsl bu frsattan

gurur duyar. Otomatik olarak kendi Bay Tamirci apkasn takar, bir sre dinler, sonra da
cevher gibi nerilerde bulunur. Marsllarn bu gelenei, kadnlarn sorunlar hakknda
konutuklar zaman erkeklerin igdsel olarak zm nermelerinin nedenlerinden biridir.
Bir kadn masum bir biimde zntlerini paylar ya da o gnk sorunlarn yksek sesle
tartrken, erkek onun fikir dant yanlgsna der. Hemen Bay Tamirci apkasn takp
fikir vermeye balar; bu onun sevgisini gsterme ve yardmc olmaya alma yoludur.
Erkek, eine yardm etmeyi ve onun sorunlarn zerek kendisini daha iyi hissetmesini
salamay istemektedir. Yetenekleri einin sorunlarnn zmnde ie yaradnda,
kendini deerli ve onun sevgisine layk hisseder. Ancak, erkek bir kez zm nerdikten
sonra kadn hl huzursuzluunu srdrrse, erkek iin kadn dinlemeyi srdrmek
giderek zorlar, nk zm nerisi kabul edilmemitir ve kendini yararsz bulmaktadr.
te yandan, yalnzca dinleyip paylaarak da destek verebilecei konusunda hibir fikri
yoktur. Vens'te sorunlar hakknda konumann zm aramak demek olmadndan da
haberi yoktur.
VENS'TE YAAM
Vensller farkl deerlere sahiptirler. Sevgiye, iletiime, gzellie ve ilikilere deer
verirler. Birbirlerini desteklemeye, yardmc olmaya ve korumaya ok zaman ayrrlar.
Benlik bilinleri, duygularnn ve ilikilerinin niteliiyle tanmlanr. Doyumu paylamakta ve
iliki kurmakta bulurlar. Bir cadnn benlik bilinci, duygularnn ve ilikilerinin niteliiyle
tanmlanr. Vens'te her ey bu deerleri yanstr. Vensller otoyollar ve gkdelenler
yapmaktansa, birlikte uyum ve sevgi dolu bir ibirlii iinde yaamaya deer verirler,
likiler iten ve teknolojiden daha nemlidir. ou bakmdan dnyalar Mars'nkinin tam
tersidir.
Vensller, Marsllar gibi niforma giymezler (ve rekabetten zevk almazlar). Aksine, her
gn ruh hallerine uygun baka bir giysi giymekten zevk alrlar. zellikle duygularn kiisel
ifadesi ok nemlidir. Ruh halleri deitike, tek bir gn iinde bile birka kez giysi
deitirebilirler. letiim son derece nemlidir. Kiisel duygularn paylalmas hedeflere
ulamaktan ve baarl olmaktan ok daha nemlidir. Birbirleriyle konumak ve iliki
kurmak bir baka doyum kaynadr. Erkeklerin bunu anlamas kolay deildir. Kadnn
paylama duygusunu, ancak kendisi bir yar kazandnda, bir hedefe ulatnda ya da
bir sorunu zdnde hissettii zevkle karlatrrsa biraz olsun anlayabilir.
Kadnlar hedefe ulamak yerine ilikiler ynlendirir; iyiliklerini, sevgi ve efkatlerini ifade
etmeye daha ok nem verirler. ki Marsl bir projeyi ya da bir i konusunu grmek iin
yemee karlar; zmeleri gereken bir sorun vardr. stelik Marsllar lokantaya gitmeyi
beslenme konusuna son derece verimli bir yaklam olarak da grrler; alveri yok,
piirme yok, bulak yok. Vensller iinse yemee kmak bir ilikiyi glendirme frsat;
bir dosttan hem destek grmek, hem de destek vermek zamandr. Kadnlarn
lokantalardaki konumalar son derece akszl ve mahrem, neredeyse bir terapistle
hastas arasndaki konumalar gibi olabilir. Vens'te herkes psikoloji okur ve danmanlkta
en azndan bir doktora sahibidir. Kiisel gelime, maneviyat ve yaam iyilemeyi,
gelimeyi destekleyecek her konuyla ilgilidirler. Vens parklar, organik baheler, alveri
merkezleri ve lokantalarla kapldr. Vensller sezgilerine gre davranmay severler. Bu
yetenei yzyllar boyunca bakalarnn gereksinmelerini tahmin ede ede gelitirmilerdir.
stenmeden bir baka Venslye yardm etmeyi nermek, byk bir sevgi belirtisidir.
Bir Vensl iin yeterli olduunu kantlamak pek nemli olmadndan, yardm nermek
saldrganlk olarak, bunu kabul etmek de zayflk olarak alglanmaz. te yandan bir erkek,
kadnn nerileri karsnda rahatsz olabilir, nk kadnn szkonusu ii onun kendi
bana yapabilme becerisine gvenmediini dnmektedir.

Kadnlar iin birinin kendilerine yardm etmeyi nermesi son derece doal olduundan,
erkeklerin bu konudaki duyarllklarn anlayamazlar. Yardm nerileri kadnn sevildiini ve
deer verildiini hissetmesini salar. Buna karlk, bir erkee yardm nermek onun
kendini beceriksiz, zayf, hatta sevilmeyen biri gibi grmesine yol aabilir.
Vens'te t vermek ve nerilerde bulunmak sevgi belirtisidir. Vensller ileyen bir eyin
her zaman daha da iyi ileyebileceine inanrlar. Varolann gelimesi doada vardr. Birine
deer verdiklerinde, rahatlkla nelerin dzeltilebileceine dikkat eker ve bunun nasl
yaplaca yolunda fikir verirler. nerilerde ve yapc eletirilerde bulunmak bir sevgi
gstergesidir.
Mars ise ok farkldr. Marsllar daha ok zmlere nem verirler. Eer bir ey iliyorsa,
ona dokunmazlar. gdsel olarak, yolunda giden bir eyi rahat brakrlar. "Bozulmadysa
onarma," sk duyulan bir deyitir. Bir kadn bir erkei gelitirmeye kalktnda, erkek
kendisinin bozuk olduu mesajn alr ve kadnn onu onarmaya kalktn dnr. Kadn
erkee yardm etmek iin gsterdii sevgi dolu abalarn onun asndan aalayc
olabileceini anlayamaz. O yalnzca erkein gelimesine yardmc olduunu dnme
yanlgs iindedir.
T VERMEKTEN VAZGEN
Erkeklerin yapsnn bu yn anlalmadan, bir kadnn bilmeden ve istemeden, en ok
sevdii erkei incitip rahatsz etmesi olasdr. rnein, Tom ile Mary bir partiye
gideceklerdi. Arabay Tom kullanyordu. Yirmi dakika kadar srekli aa yukar ayn
sokakta gidip geldikten sonra, Tom'un kaybolduu aka belli olmutu. Mary sonunda
birine yol sormay nerdi. Tom hibir ey sylemedi. Sonunda partiye vardlar, ama o ann
gerilimi btn gece srd.
Tom'un neden bu kadar rahatsz olduu konusunda Mary'nin hibir fikri yoktu. Kendi
asndan, "Seni seviyor ve sana deer veriyorum," diyordu. "Bu nedenle sana yardm
etmeyi neriyorum." Tom ise kendi asndan incinmiti. Onun alglad mesaj uydu: "Bizi
oraya gtreceine gvenmiyorum. Sen beceriksizin birisin!" Mary, Mars'taki yaam
bilmeden, Tom iin hedefine kimsenin yardm olmadan varmann ne kadar nemli
olduunu anlayamazd. t vermek hakaretlerin en byyd. Daha nce de
grdmz gibi, Marsllar kendilerinden istenmeden asla t vermezle/. Bir baka
Marsly onurlandrmann yollarndan biri de, yardm istedii zamanlar dnda, onun kendi
sorunlarn zmeye gcnn her zaman yetebileceine gvenmektir. Tom yolunu
kaybettiinde, Mary'nin bunun onu sevip desteklemek iin ok zel bir frsat olduundan
haberi yoktu. Tom o srada zellikle zayf bir anndayd ve fazladan sevgiye gereksinmesi
vard. Hibir fikir vermeyerek onu onurlandrmak, onun eine bir ak mektubunun yansra
bir buket iek yollamasna edeer bir davran olacakt. Marsllar ve Ve-nsller
konusunda bilgi sahibi olduktan sonra, Mary g zamanlarda Tom'u nasl
destekleyebileceini rendi. Bir dahaki kayboluunda "yardm" nermek yerine kendini
tuttu, derin bir nefes ald ve iinden Tom'un onun iin neler yaptn dnd. Tom onun
bu iten kabul ve gvenine bayld. Genelde, bir kadn bir erkee istenmeden t verir ya
da "yardmc" olmaya alrsa, bunun ona ne kadar tenkit edici ve sevgiden uzak
gelebileceini bilmemektedir. Aslnda niyeti sevgi dolu olsa da, nerileri kar tarafa
rahatszlk verir ve incitir. Erkek, zellikle ocukluunda ok eletirilmi ya da babasnn
annesi tarafndan eletirilmesine tank olmu biriyse, tepkisi ok gl olabilir. Genelde, bir
kadn bir erkee istenmeden t verir ya da "yardmc" olmaya alrsa, bunun ona ne
kadar tenkit edici ve sevgiden uzak gelebileceini bilmemektedir.
ou erkek iin, bir lokantaya ya da partiye gidebilmek gibi basit bir ey de olsa,
hedeflerine ulaabileceklerini kantlamak ok nemlidir. Aslnda kk eyler konusunda

byklerden bile daha fazla duyarl olabilirler. Duygular yledir: "Eer bir partiye gitmek
kadar kk bir konuda bana gvenemeyecekse, byk eylerde bana nasl gvenebilir?"
Marsl atalar gibi, erkekler zellikle mekanik aralar onarmada, bir yere gitmede ve
sorunlar zmede uzman olmakla vnrler. Bunlar onlarn, kadnlarn nerileri ya da
eletirilerine deil; sevgi dolu kabullerine en ok gereksinme duyduklar zamanlardr.
DNLEMEY RENMEK
Benzer biimde, eer bir erkek kadnlarn hangi alardan farkl olduklarn anlamazsa,
yardm etmeye alrken ileri daha da bozabilir. Erkeklerin, kadnlarn mutlaka zm
bulmak amacyla deil de, yaknlamak amacyla da sorunlarndan sz ettiklerini
anlamalar gerekir. ou zaman kadn yalnzca o gnk duygularn paylamak isterken,
ei yardm ettiini sanarak srekli sorunlarna zmler nerip onun szn keser. Kadnn
bundan neden memnun kalmadn da anlamaz. ou zaman cadn yalnzca o gnk
duygularn paylamak isterken, ei yardm ettiini sanarak srekli sorunlarna zmler
nerip onun szn keser.
rnein, Mary yorucu bir gnn ardndan eve dner. O gnk duygularn paylamak
istemektedir.
"Yapacak o kadar ok ey var ki," der. "Kendime ayracak hi zaman bulamyorum." Tom,
"O iten ayrlmalsn," der. "Bu kadar ok almana gerek yok. Yapmaktan zevk alacan
bir ey bul." Mary: "Ama ben iimi seviyorum. Yalnzca bir dakika iinde her eyi
deitirivermemi bekliyorlar." Tom: "Onlara kulak asma. Yalnzca elinden geleni yap." Mary:
"yle yapyorum! Bugn halam aramay tamamen unuttuuma inanamyorum." Tom:
"Dert etme, anlay gsterecektir." Mary: "Onun u gnlerde neler yaadn biliyor
musun? Bana ihtiyac var." Tom: "Her eyi ok fazla dert ediniyorsun. Mutsuzluunun
nedeni de bu." Mary fkeyle, "Her zaman mutsuz deilim," der, "Beni birazck olsun
dinleyemez misin?" Tom: "Ama dinliyorum." Mary: "Neden urayorum ki?" Bu
konumadan sonra, Mary kendini itenlik ve dostluk aray iinde eve geldii
zamankinden daha yalnz hissetmektedir. Tom da nerede hata yaptn bilmemekte, ok
sklmaktadr. Yardm etmek istemi, ama sorun zme taktikleri bir ie yaramamtr.
Tom, Vens'teki yaam bilmedii iin, zm nermeden yalnzca dinlemenin ne kadar
nemli olduunu anlamamtr. zm nermesi ileri daha da bozmutur. Vensller birisi
bir ey anlatrken asla zm onermezler. Bir dier Vensiy onurlandrmann bir yolu da
sabr ve anlayla dinlemek, karsndakinin duygularn gerekten anlamaya almaktr.
Tom yalnzca Mary'nin duygularn paylaarak onu rahatlatabileceini hi bilmiyordu.
Venslleri ve konumaya ne kadar ihtiyalar olduunu renince, yava yava dinlemeyi
rendi. Artk Mary yorgun argn eve dndnde konumalar olduka farkl geiyor.
Mary, "Yapacak o kadar ok i var ki, kendime ayracak hi zamanm olmuyor," deyince,
Tom derin bir nefes alp gever ve, "Zor bir gn geirdin galiba," der. Mary: "Bir anda her
eyi deitirivermemi bekliyorlar. Ne yapacam bilemiyorum." Tom: "Hmm." Mary:
"Halam aramay bile unuttum." Tom hafife kalarn atarak, "Sahi mi?" der. Mary:
"Bugnlerde bana o kadar ihtiyac var ki. Kendimi ok kt hissediyorum." Tom: "Sen ok
sevgi dolu bir insansn. Buraya gel, sana sarlmak istiyorum." Tom, Mary'ye sarlr, o da
einin kollarnda gever ve ii rahatlar. Sonra, "Seninle konumaya baylyorum," der.
"Beni gerekten mutlu ediyorsun. Dinlediin iin teekkrler. imdi kendimi ok daha iyi
hissediyorum." Yalnzca Mary deil, Tom da kendini iyi hissetmektedir. Sonunda dinlemeyi
rendiinde, einin ne kadar daha mutlu olduuna armaktadr. Aralarndaki farklln
bu yeni bilinciyle Tom zm nermeden dinlemenin akllln, Maiy de istenmeyen
nerilerde ve eletirilerde bulunmadan ileri oluruna brakp kabullenmenin akllln
renmitir. likilerde en sk yaptmz iki hatay zetlemek gerekirse:

1. Kadn bir eye zldnde, erkek Tamirci apkasn takp onun duygularn dikkate
almayan zmler nererek ruh halini deitirmeye alr.
2. Erkek bir hata yaptnda, kadn ev gelitirme komitesi haline dnp, istenmeyen
nerilerde ya da eletirilerde bulunarak onun davranlarn deitirmeye alr.
BAY TAMRC VE EV GELTRME KOMTESNN SAVUNMASI
Bu iki nemli hataya dikkat ekerken, Tamirci ya da Ev Gelitirme Komitesiyle ilgili her
eyin yanl olduunu sylemek istemiyorum. Bunlar Marsllarn ve Vensllerin son
derece olumlu zellikleridir. Hatalar, yalnzca zamanlama ve yaklamlarda yer almaktadr.
Kadnlar, en zntl zamanlarnda kp gelmedike, Tamirci'yi pek beenirler. Erkeklerin
de kadnlarn zgn grnp sorunlarndan sz ettiklerinde zm nermenin sras
olmadn renmeleri gerekir. Kadn yalnzca birinin kendisini dinlemesini istemektedir ve
yava yava kendini daha iyi hissetmeye balayacaktr. Tamir edilmeye ihtiyac yoktur.
Erkekler de ihtiya duyulduu srece ev gelitirme komitesini takdir ederler. Kadnlarn
zellikle erkek bir hata yaptnda yersiz neri ve eletirileriyle onun kendisini istenmeyen
kii gibi greceini anlamalar gerekir. Erkek hatalarndan ders alabilmek iin kadnn akl
vermesini deil, sadece kabullenmesini istemektedir. Bir erkek bir kadnn kendisini
gelitirmeye almadn hissettiinde ona daha fazla akl danmaya balar.
Eimiz bize direndiinde byk olaslkla zamanlama ya da yaklammzda bir hata
yapmz demektir. Bu farklar anlamak, eimizin duyarl olduu konular renip daha
fazla destek vermemizi salar. Eimiz bize direndiinde byk olaslkla zamanlama ya da
yaklammzda bir hata yapmz demektir. Bunu daha ayrntl biimde ele alalm.
KADN ERKEN ZMLERNE DRENDNDE
Kadn erkein zmlerine direndiinde, erkek becerisinin sorgulandn dnr. Sonu
olarak kendini, gven duyulmayan, takdir edilmeyen biri gibi hisseder ve o da aldr
etmeyi brakr. Dinleme arzusu zayflar. Erkek byle zamanlarda kadnlarn Vens'ten
geldiklerini hatrlayarak onun neden kendisine diren gsterdiini anlayabilir. Biraz
dnrse byk olaslkla einin anlay ve efkate gereksinme duyduu bir zamanda
zm nermekte olduunu grebilir.
Aada bir erkein hatal olarak, kadnn alg ve duygularn dikkate almad ya da
istenmeyen zmler nerdii durumlardan rnekler bulunmaktadr. Kadnn neden
bunlara diren gsterebileceini anlamaya aln:
1. "O kadar kafana takmamalsn."
2. "Ama ben byle sylememitim."
3. "O kadar da byk bir mesele deil."
4. "Pekl, zr dilerim. imdi bunu unutalm gitsin."
5. "Neden yapmyorsun?"
6. "Ama konuuyoruz ite."
7. "Alnmamalsn, ben bunu demek istememitim."
8. "Peki ne demek istiyorsun?"
9. "Ama yle hissetmemelisin."
10. "Bunu nasl syleyebilirsin? Geen hafta btn bir gn seninle birlikteydim. ok iyi
vakit geirdik."

11. "Tamam, unut yleyse."

12. "Peki, arka baheyi dzenleyeceim. Bu seni mutlu edecek mi?" . 13. "Anladm. imdi
yapman gereken u.. "
14. "Bak, bu konuda yapabileceimiz bir ey var."
15. "Bunu yapmaktan yaknacaksan, yapma."
16. "Neden insanlarn sana byle davranmalarna izin veriyorsun? Bover onlara." 17.
"Mutlu deilsen, boanalm."
18. "Pekl, o halde artk byle yapabilirsin."
19. "Artk bu ie ben el koyuyorum."
20. "Tabii ki sana nem veriyorum. Bu ok sama."
21. "Konuya gelir misin?"
22.

"Hi de yle olmad."

Bu tmcelerin her biri ya olumsuz duygular geersiz klmakta ya da bir anda olumsuz
duygular olumluya donutrverecek zmler nermektedir. Bir erkein bu dzeni
deitirme yolunda ataca ilk "adm yukardaki ifadelerden uzak durmaktr (bu konuyu 5.
blmde daha ayrntl olarak ele alacaz). Duygular geersiz klmadan ya da zmler
nermeden yalnzca dinlemeyi renmek ok byk bir admdr. Erkek nerilen zmlere
deil, zamanlama ve syleni tarzna kar kldn anlayarak kadnn direniini daha iyi
deerlendirebilir. Her eyi zerine alnmaz. Dinlemeyi renerek yava yava
kadnn ona kzdnda bile onu daha fazla takdir ettiini grecektir.
ERKEK EV GELTRME KOMTESNE DRENDNDE
Erkek kadnn nerilerine kar direndiinde kadn onun kendisine aldrmadn,
gereksinmelerine hi
sayg gstermediini dnr. Sonu olarak kendisinin desteklenmedii duygusuna kaplr
ve erkee gvenmekten vazgeer. Byle zamanlarda kadn erkeklerin Mars'tan geldiklerini
hatrlayarak onun neden kendisine direndiini anlayabilir. Biraz dnnce de kendisinin
yalnzca gereksinmelerini paylamaktan te, istenmeyen tavsiye ve nerilerde
bulunduunu, bilgi verdiini ya da bir eyler istediini grecektir.
Aada kadnlarn durup dururken neri ya da eletirileriyle istemeyerek de olsa erkekleri
rahatsz ettikleri durumlardan rnekler bulacaksnz. Listeyi incelerken, bu kk eylerin
birikip kocaman diren ve fke duvarlar haline dnebileceini unutmayn. Erkein
neden kendini kontrol altna alnm
gibi hissettiini anlamaya aln:
1. "Bunu satn almay nasl dnebilirsin? Bir tane var zaten.''
2. "Bu tabaklar hl slak. Lekeli kuruyacaklar."
3. "San biraz uzad, deil mi?"
4. "Orada bir park yeri var. Geri dn."
5. "Sen biraz arkadalarnla beraber olmak istiyorsun. Ya ben ne olacam?" 6. "Bu kadar
ok almamalsn. Bir gn tatil yap."
7. "Onu oraya koyma. Kaybolur."
8. "Bir musluku armlsn. O ne yaplacan bilir."

9. "Neden masa bekliyoruz? Yer ayrtmam miydin?"

10. "ocuklara daha fazla zaman ayrmalsn. Seni zlyorlar."
11. "Ofisin darmadank. Burada nasl kafan toplayabiliyorsun? Buray ne zaman
temizleteceksin?"
12. "Eve getirmeyi yine unuttun. Hatrlamak iin zel bir yere koyabilirsin belki."
13. "ok hzl gidiyorsun. Yavala, yoksa ceza yiyeceksin."
14. "Bir dahaki sefere film eletirilerini okumak gerekir."
15. "Nerede olduunu bilmiyordum." (Araman gerekirdi.)
16. "Biri meyve suyu iesinden imi."
17. "Ellerinle yeme. Kt rnek oluyorsun."
18. "Bu cipsler ok yal. Kalbin iin iyi deil."
19. "Kendine yeterince zaman ayrmyorsun."
20. "Bana nceden haber vermelisin. Her eyi ylece brakp seninle yemee kamam."
21. "Gmlein pantolonuna uymam."
22. "Bili tr aryor. Sen onu ne zaman arayacaksn?"
23. "Alet kutun darmadan. Hibir eyi bulamyorum. Bunu bir dzenlemen gerekir." Kadn
bir erkein desteini nasl dorudan isteyeceini ya da farkl bir gr nasi yapc olarak
paylaacan bilmedii zaman, tavsiye veya eletirilerde bulunmadan istediklerini elde
edemeyeceini dnebilir (bu konu ilerde daha ayrntl olarak ele alnacaktr).
Ancak, tavsiye ve eletiri yerine yalnzca kabul etme alkanln gelitirmek byk bir
admdr. Erkein onun isteklerini deil de, yaklam biimini reddettiini anlayan kadn, bu
ihtiyaiarn iietmenin daha yapc yollarn aratrmaya ynelebilir. Yava yava bir erkee
sorunun kendisi olarak deil de, bir sorunun zm olarak yaklaldnda, onun
gelimeye daha yatkn olduunu grecektir.
Bir erkee sorunun kendisi olarak deil de, bir sorunun zm olarak yaklaldnda,
gelimeye daha yatkn olacaktr.
Eer siz bir kadnsanz, nmzdeki hafta herhangi bir istenmeyen neri ya da eletiriden
uzak durmay denemenizi neririm. Yaa-mnzdaki erkekler yalnzca bunu takdir etmekle
kalmayacak, ayn zamanda size kar daha ilgili ve ak olacaklardr.
Eer siz bir erkekseniz, nmzdeki hafta kadnlarn konumalarn yalnzca duygularn
anlama amacyla batan sona dinlemenizi neririm, iinizden bir zm nermek ya da
einizin duygularn deitirmek geldiinde dilinizi srn. Onun sizi ne kadar takdir ettiini
grnce aracaksnz.
nc Blm
ERKEKLER MAARALARINA EKLRLER, KADINLAR KONUURLAR
Erkeklerle kadnlar arasndaki en byk farklardan biri de stresle baa kma yntemleridir.
Erkek giderek iine kapanr ve dikkatini soruna odaklar; kadn duygular zerinde
younlar ve kendini ilikilere aar. Byle zamanlarda kendini iyi hissetmek iin bir erkein
gereksindii koullar, kadnnkinden farkldr. Erkek sorunlar zerek kendini iyi
hissederken, kadna sorunlar hakknda konumak iyi gelir. Bu farkllklar anlayp
kabullenmemek, ilikilerimizde gereksiz srtmelere neden olmaktadr. Sk rastlanan bir
rnei ele alalm:
Tom eve geldiinde sakin bir ekilde gazete okuyarak gevemek istemektedir. Btn gn

zmlenmemi sorunlar nedeniyle stres altndadr ve imdi onlar kafasndan atarak

rahatlamaktadr. Ei Mary de geirdii stresli gnden sonra gevemek istemektedir. Ancak
o, gnn sorunlarndan sz ederek rahatlayabilecektir. Aralarnda yava yava artan
gerilim, sonunda fkeye dnr. Tom gizliden gizliye Mary'nin ok fazla konutuunu
dnmekte, Mary de ihml edildiine inanmaktadr. Aralarndaki farkll anlamadan
gitgide birbirlerinden uzaklamaktadrlar. Byk olaslkla bu durum size yabanc
gelmeyecektir, nk bu, kadnlarla erkeklerin elikiye dtkleri pek ok konudan biridir.
Bu sorun yalnzca Tom ile Mary'ye zg deildir, hemen her evde grlmektedir. Tom ile
Mary iin bu sorunun zm birbirlerini ne kadar sevdiklerinde deil, kar cinsi ne kadar
tandklarnda yatmaktadr. Tom kadnlarn kendilerini iyi hissetmeleri iin sorunlarndan
sz etmeleri gerektiini bilmeden, Mary'nin fazla konutuunu dnecek ve onu
dinlememekte direnecektir. Mary de Tom'un gazetesini okumadan toparlanamayacan
bilirse, kendini ihmal edilmi hissetmeyecektir. Onu istemedii bir zamanda kendisiyle
konumaya zorlamayacaktr.
Bu farklln zm ncelikle kadnlarn ve erkeklerin stresle nasl baa ktklarnn
ayrntlaryla ele alnmasn gerektirir. imdi yine Mars ile Vens'teki yaama bir bakp
kadnlar ve erkekler hakknda baz bilgiler edinelim.
MARS'TA VE VENS'TE STRESLE BAA IKMA YOLLARI
Bir Marsl zldnde asla kendini rahatsz eden ey hakknda konumaz. Bu sorunu
zmek iin bir arkadann fikrini almak gerekmedike, bir baka Marsly da kendi
sorunlaryla hibir zaman rahatsz etmez. Bunun yerine sessizleir ve bu sorunu
dnmek iin maarasna ekilir. Bir zm bulduunda kendini ok daha iyi hissederek
maaradan kar. . Eer zm bulamazsa, gazete okumak ya da bir oyun oynamak gibi,
kafasn sorunundan uzaklatracak bir ynteme bavurur. Akln gnlk sorunlardan
uzaklatrarak yava yava geveyebilir. Yaad stres gerekten bykse, araba yar
veya farkl bir yarmaya girmek ya da bir daa trmanmak gibi gerekten byk bir ie
kalkmas gerekebilir.
Marsllar kendilerini yi hissetmek in sorunlarn kendi balarna zmek amacndadr. Bir
Vensl zlp strese girdiinde rahatlamak iin gvendii birini arar ve gnn sorunlarn
ayrntlaryla konumaya balar. Vens-ller onlar heyecanlandran duygular
paylatklarnda kendilerini ok daha iyi hissederler. Onlarn yntemi de budur.
Vensller kendilerini iyi hissetmek iin biraraya toplanp sorunlarn aka konuurlar.
Vens'te sorunlarnz bir bakasyla paylamak bir yk deil, sevgi ve gven belirtisi
olarak grlmektedir. Vensller sorunlar olmasndan utanmazlar. Egolar "iddial"
grnmekten ok, sevgi dolu ilikiler iinde olmaya dayanmaktadr. Heyecan, karmaa,
umutsuzluk ve bitkinlik duygularn aka paylarlar. Vensl sorunlarn ve duygularn
paylaacak, onu seven dostlar olduunda kendini iyi hisseder. Marsl ise sorunlarn kendi
maarasnda yalnz bana zdnde iyi olacaktr. Bu srlar bugn hl geerlidir.
MAARADA RAHATLAMAK
Erkek stresli olduunda kafasnn iindeki maarasna kapanp sorunun zm zerinde
younlaacaktr. Genelde en ivedi ya da en g sorunu ele alr. Btn dncelerini o
sorunun zm zerinde younlatrr ve geici olarak baka her eyle ilgisini keser.
Dier sorunlarla sorumluluklar geri planda kalr. Byle zamanlarda ilikilerinde gitgide daha
uzak, unutkan ve tepkisiz bir hal alr. rnein, evde kendisiyle konuulurken, sanki aklnn
yalnzca yzde 5'i bu ilikiye ayrlm, kalan yzde 95'i ide kalm gibidir. Aklnda
sorunuyla uratndan, dikkati baka yerdedir. Ne kadar ok bask altndaysa, sorunuyla

o kadar meguldr.
Byle zamanlarda bir kadna normalde alt ve kukusuz hak ettii dikkat ve ilgiyi
gstermesi olanakszdr. Kafas meguldr ve onu boaltmak da elinde deildir. Ancak bir
zm buiabilirse, annda kendini ok daha iyi hissederek maarasndan kacak ve
yeniden bir ilikiye girmeye aik olacaktr. Buna karlk, sorununun zmn bulamazsa,
maarada kslp kalr. Buradan kmak iin gazete okumak, TV seyretmek, araba
kullanmak, spor yapmak, futbol ma seyretmek, basketbol oynamak vb. gibi uralarla
akln oyalar ve kk sorunlarla baa karak bir tr zihinsel antrenman yapar.
Balangta aklnn yalnzca yzde 5'ini kullanmasn gerektiren herhangi bir meydan
okuyucu etkinlik, onun sorunlarn unutup maarasndan kmasna yardmc olacaktr.
Sonra, ertesi gn dikkatini yeniden, daha baarl bir biimde sorununa odaklayabilir.
Birka rnei daha ayrntl biimde ele alalm. jim genelde sorunlarn unutmak iin
gazeteye snmaktadr. Gazete okurken gnlk sorunlarndan uzaklamaktadr. Aklnn
iindeki sorunlara ayrlmam yzde 5'iyle dnya sorunlar hakknda gr sahibi olmaya
ve zm retmeye balar. Yava yava dnya sorunlarna daha fazla kaplr ve
kendininkileri unutur. Bylece iteki sorunlarna younlamaktan dnyann (kendisinin
sorumlu olmad) pek ok sorununa younlamaya geer. Bu srete iindeki sorunlar
kafasndan silip yeniden eine ve ailesine ilgi gsterebilir.
Tom stres atp gevemek iin futbol ma seyretmektedir. Tuttuu takmn sorunlarn
dnerek kendi, sorunlarn kafasndan atmaktadr. Ma seyrederken, her seferinde bir
sorunu zdn hissetmektedir. Takm gol atp ma kazandka kendisi de baarl
olduu duygusuna kaplr. Eer takm kaybederse, bu kayb kendisininmi gibi hisseder.
Her durumda, akl gerek sorunlarndan uzaklamaktadr.
Tom ve baka pek ok erkek iin herhangi bir spor karlamasnn, haber olaynn ya da
filmin sonundaki kanlmaz gerilim boaltm, kendi yaamlarndaki gerilimden bir
kurtulutur.
Erkeklerin Maaraya Kapanmasna Kadnlarn Tepkisi;
Bir erkek maarasna tklp kaldnda, eine gereken ilgiyi gstermekten acizdir. Byle
zamanlarda ei onun ne kadar bask altnda olduunu bilmediinden, bu halini
kabullenmesi pek zordur. Eer gelip sorunlar hakknda konuacak olsa, daha fazla efkat
ve anlay gsterebilir. Ancak erkek konumayacak, kadn da onun kendisini ihmal ettii
duygusuna kaplacaktr. Erkein huzursuz olduunu hissetmekle birlikte, onunla
konumad iin, artk kendisine aldrmadn dnr. Kadnlar genelde Marsllarn
stresle baa kma biimlerini anlamazlar. Erkeklerin de tpk Vensller gibi alp
sorunlar hakknda konumalarn beklerler. Bir erkek gidip maarasna kapandnda
kadn onun daha fazla ak olmamasna fkelenir. Haberleri atnda ya da onu ihmal
edip basketbol oynamaya ktnda ise incinir.
Maarasna ekilmi bir erkein birdenbire ak, tepki veren, sevgi dolu bir hale gelmesini
beklemek, tpk huzursuz bir kadnn hemen sakinleivermesini beklemek kadar
gereklerden uzaktr. Bir erkein her zaman sevecen duygularn n planda tutmasn
beklemek de, bir kadnn duygularnn her zaman mantkl ve aklc olmasn beklemek gibi
bir hatadr.
Marsllar maaralarna ekildiklerinde arkadalarnn da sorunlar olabileceini unutma
eilimindedirler, igdleri baskn kp bakasna bakmadan nce kendilerine bakmalarn
syler. Kadn erkein bu biimde tepki verdiini grdnde, genelde buna direni gsterir
ve olay stne alnr. Sanki bu ilgisiz adamn karsnda haklar iin mcadele vermesi
gerekiyormu gibi, sert bir tonda ondan destek ister. Kadnlar, erkeklerin Mars'tan
geldiklerini hatrlayarak, onlarn stres karsndaki tepkilerini, kendilerine kar duygularn
ifadesi olarak almak yerine, yalnzca bir bafa kma mekanizmas olarak alglayabilirler.

Onlara direnmek yerine gereksinmelerini karlayabilmek amacyla onlarla ibirlii

yapabilirler.
te yandan erkekler genellikle maaralarna ekildiklerinde ne kadar uzaklatklarnn
bilincinde deillerdir. Erkek maarasna ekilmesinin kadnlar zerinde brakt etkiyi
anlayacak olursa, ei kendini ihmal edilmi ve nemsiz hissettiinde daha efkatli
davranabilir. Kadnlarn Vens'ten geldiklerini hatrlamas, einin tepki ve duygularna
kar anlayl ve saygl oimasn salayacaktr. Onun tepkilerinin gerekelerini anlamadan
erkek genelde kendini savunur ve tartma balar. Bu konuda en sk rastlanan yanl
anlamalar unlardr:
1. Kadn, "Beni dinlemiyorsun," dediinde erkek, "Ne demek beni dinlemiyorsun? Sana
sylediin her eyi tekrarlayabilirim," der. Bir erkek maarasndayken aklnn dinleyen
yzde 5'iyle kadnn syledii her eyi kaydedebilir. Erkek, yzde 5 dinliyorsam, dinliyorum
demektir, diye dnr. te yandan kadn, onun tm ilgisini beklemektedir.
2. Kadn, "Sanki burada deilmisin gibi hissediyorum," dediinde erkek, "Burada
deilmiim de ne demek? Tabii ki buradaym. Beni grmyor musun?" der. Eer bedeni
oradaysa, kadnn byle dememesi gerektiini dnmektedir. Ancak, erkein bedeni
orada olmakla birlikte, kadn onun varln tam olarak hissetmemekte ve bunu sylemeye
almaktadr.
3. Kadn, "Bana hi nem vermiyorsun," dediinde erkek, "Tabii ki sana nem veriyorum.
Neden bu ii zmeye alyorum sanyorsun?" der. Bir biimde kadna da yarar
dokunacak bir sorunun zmyle uratndan, kadnn onun kendisine nem verdiini
bilmesi gerektiini dnmektedir. te yandan, kadn onun dorudan ilgi ve efkatini
beklemekte ve bunu aramaktadr.
4. Kadn, "Sanki senin iin hi nemli deilmiim gibi hissediyorum," dediinde erkek, "Bu
ok sama. Tabii ki nemlisin," der. Sorunlar zmesinin kadna da yarar olacandan,
onun duygularnn geersiz olduunu dnmektedir. Dikkatini bir sorun zerinde toplayp
kadn rahatsz eden sorunlar gzard
ettiinde, hemen hemen her kadnn ayn tepkiyi gstererek bunu stne alnacan ve
kendini nemsiz hissedeceini bilmemektedir.
5. Kadn, "Sen duygusuzsun. Kendi dnyanda yayorsun," dediinde erkek, "Bunun nesi
yanl? Bu sorunu baka nasl zmemi bekliyorsun?" der. Erkek sorun zmek iin kendi
asndan son derece gerekli bir ey yaptndan, kadnn ar eletirici ve talep edici
davrandn dnmektedir. Takdir edilmediini sanr. Kadnn duygularnn gerekelerini
farketmez bile. Erkekler genelde, scak ve duygulu olmaktan tepkisiz ve uzak olmaya ne
kadar abuk geiverdiklerini farketmezler. Erkek maarasnda sorunuyla uramakta ve bu
ilgisiz tavrlarnn bakalar tarafndan nasl yorumlanacan dnmemektedir.
Erkeklerle kadnlarn aralarndaki ibirliinin artmas iin her iki tarafn da birbirlerini daha
iyi anlamalar gerekir. Erkek karsn ihmal etmeye baladnda kadn bunu zerine alnr.
Onun kendi yntemlerini kullanarak stresiyle baa kmaya altn bilmek yardmc
olacaktr, ama bu her zaman acy azaltmaz. Byle zamanlarda kadn bu duygular
hakknda konumak ister. Bu, zellikle duygularn erkein de dorulamasn istediinde
nem kazanr. Erkek tpk kendisinin maarasna ekilip konumama hakk olduu gibi,
kadnn da ihmal edilme ve desteklenmeme duygular konusunda konuma hakknn
olduunu kabullenmelidir. Eer kadn anlalmad duygusuna kaplmsa, iindeki acy
dar vurmas gleecektir.
KONUARAK AILMAK
Kadn stres altna girdiinde igdsel olarak duygular ve onlarla balantl tm sorunlar

hakknda konumak ister. Konumaya baladnda herhangi bir sorununa ncelik

tanmaz. Eer huzursuzsa, byk kk her ey onu rahatsz etmektedir. Sorunlarna ivedi
zmler bulmaktan ok, kendini ifade ederek ve anlay grerek rahatlama arayndadr.
Sorunlarn geliigzel dile getirerek zntsn hafifletir. Bask altndaki, kadn
sorunlarna ivedi zmler bulmaktan ok, kendini ifade ederek ve anlay grerek
rahatlama arayndadr.
Bask altndaki erkein dikkatini tek bir soruna toplayp dierlerini unutmas gibi, bask
altndaki kadn da tm sorunlar bytp bunlarn altnda ezilmi gibi hissetme
eilimindedir. Dikkatini sorunun zmne toplamadan, olas tm sorunlar hakknda
konuarak kendini daha iyi hisseder. Bu sre srasnda duygularn inceleyerek onu
gerekte neyin rahatsz ettiinin bilincine varr ve birdenbire, artk sorunun altnda
ezilmediini grr.
Kadnlar kendilerini daha iyi hissetmek iin, gemite kalan ya da gelecekteki olas
sorunlardan, hatta hi zm olmayan sorunlardan bile sz ederler. Kadnlarn yaradl
budur. Aksini ummak, kadnn benliini inkr etmektir. Kadn bunalmaya baladnda,
eitli sorunlarndan ayrntlaryla bahsederek rahatlar. Kendisine kulak verildiini
hissederse, zerindeki stres yava yava kalkar. Bir konu hakknda konutuktan sonra
biraz duracak ve sonra bir dierine geecektir. Bu ekilde sorunlar, kayglar,
dkrklklar ve isteyip de elde edemedik-leriyle ilgili konular didik didik eder. Bu
konularn herhangi bir dzen iinde olmalar ya da mantksal adan balantl olmalar
gerekmez. Eer kadn anlalmadn hissederse, konular daha da genileyecek ve daha
fazla sorun iin kayglanacaktr. Tpk maaraya kapanm bir erkein dikkatini datmak
iin kk kk sorunlara gerek duymas gibi, sesini duyuramadn hisseden bir kadn
da iini rahatlatmak iin daha az ivedi sorunlar hakknda konumaya balayacaktr. Kendi
aclarn unutmak iin bakalarnn sorunlarna zlebilir. Ayrca, dostlarnn, akrabalarnn,
i arkadalarnn sorunlarn tartarak da rahatlayabilir. ster kendi, ister bakalarnn
sorunlar hakknda olsun, konumak son derece doal ve salkl bir Vensl ilevidir.
Kadn kendi aclarn unutmak iin bakalarnn sorunlarna zlebilir.
Kadnlarn Konuma htiyacna Erkeklerin Tepkisi
Kadnlar sorunlar hakknda konumaya baladklarnda erkekler genellikle dinlemezler,
dinlemek istemezler. Erkek, kadnn konumasn kendisini sorumlu tutmas olarak alglar.
Sorunlar ne kadar oksa, erkek o kadar sulandn hisseder. Kadnn yalnzca ona iini
dkmek iin konumakta olduunu farketmez. Erkek susup dinlese, bu davrannn kadn
tarafndan ne kadar takdir edileceini bilmemektedir.
Marsllarn sorunlarn dile getirmelerinin yalnzca iki nedeni vardr: Ya birini suluyor ya da
akl danyorlard. Kadn gerekten ok zgnse erkek onun kendisini suladn sanr.
Eer pek fazla zgn grnmyorsa, onun akl danmak istediini varsayar. Erkek
kadnn akl danmak istediini varsaydndaysa, hemen onun sorunlarn zmek iin
Bay Tamirci apkasn takar. Eer kendisini suladn dnrse, klcn ekip
savunmaya geer. Her iki durumda da, dinlemesi gittike gleir. Erkek kadnn
sorunlarna zm nerdii zaman kadn daha baka sorunlar hakknda konumay
srdrecektir. ki ya da zm nerdikten sonra erkek, onun kendini daha iyi
hissetmesini bekler. nk Marsllar isteyerek akl danp zmler elde ettiklerinde
kendilerini daha iyi hissederler. Kadn rahatlamaynca erkek zmlerinin reddedildiini
sanr ve yeterince takdir edilmediini dnr. te yandan, saldrya uradn
dnyorsa, kendini savunmaya balar. Aklama yaparsa kadnn onu sulamaktan
vazgeeceini dnr. Ne var ki, kendini ne kadar fazla savunursa, kadn da o kadar
rahatsz olur.
Erkek, kadnn ihtiya duyduu eyin aklamalar olmadn anlamaz. Kadn onun

duygularn anlamasn ve baka sorunlardan sz etmesine izin vermesini beklemektedir.

Eer erkek akll davranp yalnzca dinlemekle yetinirse, kadn ondan yakndktan birka
dakika sonra konuyu deitirecek ve baka sorunlardan sz etmeye balayacaktr.
Erkekler kadnlann, zm neremeyecekleri soruiiardan sz etmelerinden de sklrlar.
rnein, bask altndaki bir kadn unlardan yaknabilir:
1. "te bana iyi para vermiyorlar."
2. "Halam Louise'in sal gittike bozuluyor. Her geen yl hastal artyor."
3. "Evimiz yeterince byk deil."
4. "O kadar kurak bir mevsim ki. Yamur ne zaman yaacak?"
5. "Banka hesabmz sfrlanmak zere?
Kadn yukardaki cmleleri kendi znt, kayg ve dkrklklarn ifade etmenin bir yolu
olarak kullanabilir. Bu sorunlarn zm iin elden hibir ey gelmediini bilse de, iini
dkmek iin bunlar hakknda konumak zorundadr. Eer karsndaki onun dkrklna
ve aresizliine kulak verirse, desteklendiini hisseder. te yandan, erkek kadnn bu
konular hakknda yalnzca konumak istediini anlamazsa, - sinirlenebilir ve aresizlie
debilir. Tm bunlara ek olarak, kadn bir sorundan dierine geliigzel atlarken, erkek
yanllkla konular arasnda mantkl bir balant olmas gerektiini dndnden,
dinlemesi de kolay deildir. Kadn ya da drt sorunu ortaya dktnde artk erkein
sinirleri bozulmu ve bu sorunlar arasnda mantkl bir balant kurmaya alrken kafas
karmtr. Erkein dinlemek istememesinin bir baka nedeni de., bir sonu aramasdr.
Olaylarn nereye vardn grmeden zm arayna giremez. Kadn daha fazla ayrnt
verdike, erkek dinlerken daha ok sinirlenir. Ancak kadnn bu ayrntlardan sz etmekle
iini dktn bilirse, bu siniri biraz azalacaktr. Eer einin ayrntya girmesinin kendisini
iyi hissetmesini saladn bilirse, biraz geveyebilir. Tpk erkein bir sorunun
zmndeki karmak ayrntlar hesaplayarak rahatlamas gibi, kadn da sorunlarnn
ayrntlarndan sz ederek rahatlar.
Tpki erkein bir sorunun zmndeki karmak ayrntlar hesaplayarak rahatlamas gibi,
kadn da sorunlarnn ayrntlarndan sz ederek rahatlar.
Kadn erkein iini kolaylatrmak iin nceden hikyenin nereye varacan syleyip
ayrntlara daha sonra girebilir. Onu beklentide brakmaktan kanmaldr. Kadnlar genelde
anlattklarn daha etkili hale getirdii iin gerilimi artrmaktan holanrlar. Bir baka kadn
bu gerilimi anlarken, erkekler sinirlenebilir.
Bir erkein kadn ne derece anlayp anlamad, kadn sorunlarn dile getirirken onu
dinleyip dinlememesiyle llr. Erkek, kadn rahatlatp ona duygusal destek vermeyi
renirken, dinlemenin de o kadar g olmadn kefeder. Daha da nemlisi, eer kadn
erkee yalnzca sorunlarndan sz etmek istediini ve onlardan hibirini zmesini
beklemediini sylerse, bu erkein geveyip dinlemesine yardmc olabilir.
MARSLILARLA VENSLLER NASIL HUZUR BULDULAR
Marsllarla Venusllerin birarada yaayabilmelerinin nedeni, aralarndaki farklara sayg
gstermeleri oldu. Marsllar Venusllerin kendilerini daha iyi hissetmek iin konumalar
gerektiini rendiler. Erkek syleyecek bir eyi olmasa da, yalnzca dinleyerek bile destek
verebileceini anlad. Vensller de Marsllarn stresle baa kabilmek iin kendi ilerine
kapanma gereksinimlerine sayg duymay rendiler. Maara artk byk bir gizem ya da
endie kayna olmaktan kt.

Marsllar Ne rendiler
Marsllar Venusllerin saldrsna urayp sulansalar bile bunun geici olduunu; ok
gemeden Venusllerin son derece sevecen ve yumuak bal olacaklarn anladlar.
Dinlemeyi renerek, sorunlar hakknda konumann gerekte Vensller iin ne kadar
nemli olduunu takdir ettiler. Her Marsl sonunda Venslnn sorunlar hakknda
konuma ihtiyacnn kendisinin herhangi bir eksikliinden kaynaklanmadn grp huzur
buldu. Ayrca, Venslnn bir kez sesini duyurduunu grdkten sonra, sorunlarn
kurcalamaktan vazgeip son derece olumlu bir havaya brndne de tank oldu. Bu
bilinle Marsl, einin tm sorunlarn zme sorumluluunu hissetmeden dinlemeyi
baard.
ou erkek ve hatta kadn, sorunlarndan sz etme konusunda nyargldr, nk bunun
aslnda ne kadar iyiletirici olduunu asla yaamamlardr. Sesini duyuran bir kadnn
nasl birdenbire deiip kendini ok daha iyi hissettiini ve olumlu bir tavr takndn hi
grmemilerdir. Genelde sesini duyuramayan bir kadnn (byk olaslkla annelerinin)
sorunlarn nasl byttn izlemilerdir. Bu, uzun sre boyunca seslerini
duyuramadklarna ve sevilmediklerine inanan kadnlarda olur. Ancak asl sorun, kadnn
sorunlarndan sz etmesi deil, sevilmediini dnmesidir.
Marsllar dinlemeyi rendiklerinde ok artc bir ey buldular. Venslnn
sorunlarndan bahsetmesini dinlemenin aslnda kendilerine de, tpk TV seyretmek ya da
gazete okumak gibi, maaralarndan kmalarnda yardmc olduunu grdler. Benzer
biimde, erkekler kendilerini sulanm veya sorumlu hissetmeden dinlenceyi
renirlerken, bunun gittike kolay olduunu grdler. Erkek dinlemekte ustalatka,
bunun kendi gnlk sorunlarn unutmann harika bir yolu olmasnn yansra, eini de
tatmin ettiini grd. Ancak, gerekten byk bask altnda olduu gnlerde yine de
maarasna kapanp haberler ya da spor yarmalar gibi baka bir eyle oyalanmaya
gereksinim duymay srdrd.
Vensller Ne rendiler
Vensller de sonunda Marsllarn maaralarna ekilmelerinin onlarn kendilerini
sevmedikleri anlamna gelmediini anlaynca rahatladlar. Byie zamanlarda erkek byk
bask altnda olduundan, bu davrann kabullenmeyi rendiler. Marsllarn dikkatleri
kolayca daldnda Vensller buna alnmadlar. Bir Vensl konuurken bir Marslnn
dikkati daldnda, kibarca susup, orada ylece durarak erkein kendisini farketmesini
beklemeye balad. Sonra konumasn srdrd. Zaman zaman erkein btn dikkatini
onun zerinde younlatrmasnn ok zor olduunu grd.
Vensller Marsllarn ilgisini rahat ve olumlu bir havada istediklerinde, onlarn da bunu
seve seve verdiklerini grdler. Marsllar kendilerini tmyle maaralarna kapattklarnda
da Vensller bunu stlerine alnmadlar. Bunun zel sohbetler yapmann deil, sorunlarn
arkadalaryla paylamann ya da alverie kmann zaman olduunu rendiler.
Marsllar da bylece sevildiklerini ve kabul edildiklerini grp, maaralarndan daha abuk
ktlar.
Drdnc Blm
KARI CNS NASIL STEKLENDRLER
Marsllarla Vensller biraraya gelmeden yzyllar nce kendi ayr dnyalarnda pek mutlu
yayorlard. Sonra bir gn her ey deiti. Marsllarla Vensller ayr ayr gezegenlerinde
birden kendilerini kt hissetmeye baladlar. Bu duygu onlar harekete geirip biraraya
gelmelerini salad. Onlardaki bu dnmn srlarn anlamak, bugn de kadnlarla
erkeklerin nasl baka baka biimlerde isteklendirilip harekete geirildiklerini grmemize
yardmc olacaktr. Bu yeni bilinle hem einizi daha iyi destekleyebilecek, hem de g

zamanlarda gereksinme duyduunuz destei bulabileceksiniz. imdi gemie dnelim ve

olanlara tank olduumuzu varsayalm.
Marsllar kendilerini kt hissettiklerinde, gezegendeki herkes uzun bir sre iin kentlerden
ayrlp maaralarna kapand. Orada kslp kaldlar ve kamadlar. Sonunda bir gn
Marslnn biri teleskopuyla ok gzel bir Vensly grd. Hemen dierlerine de gsterdi
ve bu gzel yaratklarn grnts
Marsllar canlandrp depresyondan kurtulmalarn salad. Birdenbire kendilerine ihtiya
olduunu hissettiler. Maaralarndan kp Vens'e umak zere bir uzay gemisi filosu
hazrlamaya baladlar. Vensller kendilerini kt hissettiklerinde, gruplar kurup
birbirlerine sorunlarn amaya baladlar. Ancak bunun da yarar olmad.
Uzun bir sre bu sknty ektikten sonra, bir gn bir hayal grdler. Uzaydan onlar
sevmek, hizmet etmek ve desteklemek iin gl ve harika varlklar (Marsllar) kp
gelecekti. Birdenbire sevildiklerini hissettiler. Bu hayali paylarlarken kendilerini iyi
hissetmeye ve byk bir nee iinde Marsllar iin hazrlanmaya baladlar.
Erkekler kendilerine ihtiya duyulduunda glenip harekete geerlerken, kadnlar
sevildiklerini hissettiklerinde harekete geip glenirler.
Bu gdlenmenin srlar hl geerlidir. Erkekler kendilerine ihtiya duyulduunu
hissettiklerinde glenip harekete gemeye hazr olurlar. Erkek bir ilikide ihtiya
sezinlemezse, gitgide daha edilgen olup enerjisi azalr; her geen gn bu ilikiye daha az
katkda bulunmaya balar. te yandan, kendisine gvenildiini hissettiinde, kadnn
gereksinmelerini karlamak ve bu abalar iin takdir grmek amacyla elinden geleni
yapar; g kazanr ve verecek daha fazla eyi olur. Kadnlarsa desteklenip sevildiklerini
hissettiklerinde glenerek harekete hazr olurlar. Kadn bir ilikide sevilip deer
grdn hissetmezse, giderek daha ok sorumluluk duymaya zorlanr ve ok fazla
vermekten bitkin der. Buna karlk, kendisine deer verilip sayg grdn hissederse
tatmin olur ve daha fazla verir.
ERKEK KADINI SEVDNDE
Bir erkein bir kadna k olmas ilk Marslnn Vens' kefetmesine bezemektedir.
Maarasna tklp kalm ve depresyonunu aralayacak bir kaynak bulamayan Marsl,
teleskopuyla uzay taryordu. Bir anda, sanki yldrm arpm gibi, yaam sonsuza dek
deiiverdi. Teleskopunun iinden hayret verici bif gzellik ve zarafet olarak tanmlayaca
bir varlk grmt. Venslleri kefetmiti. Bedeni tutuuverdi. Venslleri seyrederken
yaamnda ilk kez kendinden baka birine nem vermeye balad. Bir bakla yaam
yepyeni bir anlam kazanmt. Artk kendini kt hissetmiyordu.
Marsllarn bir kazanmak/kaybetmek felsefeleri vardr: Ben kazanmak istiyorum, senin
kaybedip kaybetmediine aldrmam. Her Marsl bann aresine bakarken bu forml
pekl iliyordu. Yzyllardr ilemiti, ama artk deitirilmesi gerekiyordu. Yalnzca kendi
kendilerine vermek artk onlar tatmin etmiyordu. k olduklarndan, kendileri kadar
Vensllerin de kazanmalarn istiyorlard. Bugn ou sporda Marsllarn bu rekabet
formlnn uzantsn grebiliriz. rnein, teniste yalnzca ben kazanmak istemekle
kalmam, ayn zamanda atlarm gletirerek karmdakinin de kaybetmesini salamaya
alrm. Arkadam kaybetse de ben kazanmaktan zevk alrm. Bu Marsl tavrlarnn
ounun yaamda yeri vardr, ama yetikinler aras ilikilerde bu kazanmak/kaybetmek
davranlar zararl olur. Eer eim pahasna kendi gereksinmelerimi karlama peinde
olursam, mutsuzluk, fke ve atmalarn yaanmas kanlmaz olacaktr. Baarl bir
ilikinin srr, her iki tarafn da kazanmasndadr.

Farklarn ekicilii
lk Marsl k olduktan sonra, dier tm Marsl kardeleri iin teleskop yapmaya balad.
Hepsi de ksa zamanda depresyonlarndan kurtuldular. Venslleri sevmeye baladlar.
Kendileri kadar Vensl-lere de aldr eder oldular. Yabanc ve gzel Vensller, Marsllar
iin ok gizemli bir cazibeydi. Marsllar katyken, Vensller yumuaktlar. Marsllar
keliyken, Vensller yuvarlaktlar. Marsllar soukken, Vensller scaktlar. Byl ve
kusursuz bir biimde bu farkllklar sanki birbirlerini tamamlyordu. Vensller konumadan
u mesaj iletiyorlard: "Size ihtiyacmz var. Sizin gcnz bizi tatmin edebilir; varlmzn
derinliindeki byk bir boluu doldurabilir. Birlikte ok mutlu olabiliriz." Bu davet
Marsllar glendirdi ve harekete geirdi.
ou kadn igdsel olarak bu mesajn nasl verileceini bilir. Bir ilikinin balangcnda
kadn erkee, beni mutlu edecek olan sen olabilirsin, anlamnda ksa bir bak frlatr. Bu
incelikli biimde aslnda ilikilerini de balatm olur. Byle bir bak erkei yaklamaya
tevik eder. Onun bir iliki kurmaya ilikin korkularn yenmesine yardmc olur. Ne yazk ki,
bir kez iliki kurulduktan ve sorunlar kmaya baladktan sonra, kadn bu mesajn erkek
iin hl ne kadar nem tadn unutup gndermekten vazgeer.
Marsllar, Vens'te bir fark yaratma olaslyla isteklenip harekete gemilerdi. Marsl rk
evrimde yepyeni bir aamaya geiyordu. Artk yalnzca kendilerini kantlayp glerini
artrmakla yetinemiyorlard. G ve becerilerini bakalarnn, zellikle de Vensllerin
hizmetinde kullanmay istiyorlard. Yepyeni bir felsefe; bir kazan/kazan felsefesi
gelitirmeye balyorlard. Herkesin kendine olduu kadar bakalarna da ilgi duyduu,
nem verdii bir dnya istiyorlard. Ak Marsllar Harekete Geirir; Marsllar kendilerini
Vens'e gtrecek bir uzay gemisi filosu hazrlamaya baladlar. Kendilerini hi bu kadar
canl hissetmemilerdi. Venslleri grnce, tarihlerinde ilk kez bencil olmayan duygular
hissetmeye balamlard. Benzer biimde, bir erkek k olduunda, bakalarna hizmet
etmek iin elinden gelenin en iyisini yapmak ister. Kalbi ak olduunda kendine o kadar
gvenir ki, byk deiiklikler baarabilir. Potansiyelini kantlama frsatn ele geirirse, en
iyi taraflarn gsterir. Ancak baaramayacan hissettiinde eski, bencil tavrlarna geri
dner.
Erkek k olduunda, kendine olduu kadar bir bakasna da nem vermeye balar.
Birdenbire yalnzca kendisi iin bir eyler yapmann zincirlerinden kurtulmu; sadece
karlar iin deil, sevdii iin bir bakasna vermekte zgr kalmtr. Onu mutlu etmek
adna her trl zorlua gs gerebilir, nk onun mutluluu kendisini de mutlu edecektir.
Mcadeleleri daha kolaylar. Yce bir ama uruna harekete geer. Erkek potansiyelini
kantlama frsatn ele geirirse, en iyi taraflarn gsterir. Ancak baaramayacan
hissettiinde eski, bencil tavrlarna geri dner.
Genliinde yalnzca kendine hizmet etmekle tatmin olurken, olgunlatka kendini tatmin
etmek artk yeterince doyurucu olmaz. Mut-iu olabilmek iin akn itici gcne gerek
duymaktadr. Bylesine zgr ve zverili bir biimde vermek, onu, bakalarna aldrmayan
bencilce doyumun uyuukluundan kurtarr. Hl sevilmeye ihtiya duymakla birlikte, artk
en byk gereksinmesi sevmektir. ou erkek yalnzca sevmeyi zlememekte, bunun
aln duymaktadr. Ama en byk sorunlar neleri kardklarn bilmemeleridir.
Babalarnn verici olma yoluyla annelerini tatmin ettiine pek tank olmamlardr. Sonuta,
verme yoluyla bir erkein ne kadar tatmin olabileceini bilemezler. likileri baarszlkla
sonulandnda, erkek kendini sknt iinde ve maarasna skp kalm bulur. Byle
zamanlarda yakn ilikilerden uzaklap aldrmamaya balar ve neden bu kadar skldn
da bilemez. Kendi kendine tm bunlarn neden byle olduunu ve bir eyleri deitirmek
iin neden aba harcamas gerektiini sorar. Bu ilgisizliinin kendisine ihtiya
duyulmadn hissetmesinden kaynaklandn bilmemektedir. Ona ihtiya duyan birini
bularak depresyonundan kurtulabileceini ve yeniden gayrete geleceini dnemez.

htiya duyulmamak, bir erkek iin ar ar lmektir.

Bir bakasnn yaamnda olumlu bir deiiklik yapmakta olduunu hissetmedike, erkein
kendi yaamna ve ilikilerine ilgi gstermesi kolay olmaz. Kendisine ihtiya duyulmazsa,
harekete gemesi zordur. Onu isteklendirici gce yeniden kavuabilmesi, iin takdir
grmesi, kabul edilmesi ve ona gvenilmesi gerekir. htiya duyulmamak, bir erkek iin ar
ar lmek demektir.
KADIN ERKE SEVDNDE
Bir erkee k olan kadn, Marsllarn geliini ilk duyduklarnda Vensllerin yaadklar
duygularn benzerlerini yaar. Vensller gklerden gelen bir uzay gemisi filosundan gl
ve sevecen bir Marsllar rknn kacan dlemilerdi. Bu varlklar kendileri bakm
istemeyecekler, aksine Vensllere efkat gsterip bakacaklard. Marsllar da Vens
gzelliine ve kltrne hayrandlar. Hizmet edecekleri birileri yoksa, g ve becerilerinin
hibir anlam tamadn biliyorlard. Bu olaanst varlklar, Vensllere hizmet, onlar
memnun ve tatmin etmek vaadiyle mutluluk ve huzur buluyor, byle bir grev onlara esin
kayna oluyordu. Ne mucize!
ou erkek, ona ilgi duyan biri tarafndan desteklenmenin bir kadn iin ne kadar nemli
olduunun pek bilincinde deildir. Kadnlar ihtiyalarnn karlanacana inandklarnda
mutlu olurlar. Kadn zntl, heyecanl, kafas kark, bitkin ya da umutsuz olduunda,
bir arkadaa, yoldaa en ok ihtiya duyar. Yalnz olmadn hissetmek ister. Sevgi ve
sayg arar. Duygular paylama, anlay, deer verme ve merhamet, onun erkein
desteini takdir etmesini ve kabullenmesini salar. Marsl igdleri zldkleri zaman en
iyisinin yalnz kalmak olduunu sylediinden, erkekler bunu anlayamazlar. Kadn zgn
olduunda ona sayg gsterip yalnz brakrlar ya da kalp sorunlarn zmeye kalkarak
ileri daha da berbat ederler.
Erkek yaknln, mahremiyetin ve paylamann kadn iin tad nemi igdleriyle
anlayamaz. Oysa kadn en ok kendisini dinleyecek birine ihtiya duymaktadr. Kadn
duygularn paylaarak sevgiye layk olduunu ve gereksinmelerinin karlanacan
alglamaya balar. Kuku ve gvensizlik yok olur. Kendisinin saygya deer olduu
duygusuna yeniden kavuunca, zorlayc olma eilimi de azalr; saygyi kazanmasna
gerek yoktur, geveyebilir, daha az verip daha ok alabilir. Buna layktr. Kadn kendisinin
saygya deer olduu duygusuna yeniden kavuunca, zorlayc olma eilimi de azalr;
saygy kazanmasna gerek yoktur; geveyebilir, daha az verip daha ok alabilir. Buna
layktr.
ok Fazla Vermek Yorar
Vensller depresyonlaryla baa kmak iin.duygularn paylayor ve sorunlar hakknda
konuuyorlard.Konutuka kendilerini neden kt hissettikleri ortaya kt. Durmadan bu
kadar ok vermekten yorulmulard. Her zaman kendilerini birbirlerinden sorumlu
hissetmekten holanmyor, bir sre yalnzca geveyip bakalarnn onlara bakmasn
istiyorlard. Her eylerini bakalaryla paylamaktan yorulmu, zel olmay ve kendilerine
ait bir eylerinin olmasn istiyorlard. Artk azizelikten ve bakalar iin yaamaktan tatmin
olmuyorlard.
Vens'te kaybet/kazan felsefesi hkm sryordu: "Sen kazana-sn diye ben
kaybediyorum." Herkes bakas iin zveride bulunduka, hepsinin ii grlyordu. Ancak
yzyllardr bunu yaptktan sonra Vensller her zaman birbirlerine bakmaktan ve her eyi
paylamaktan artk yorulmulard. Onlar da artk kazan/kazan felsefesine hazrdlar.
Benzer biimde, bugn de ou kadn artk vermekten yorulmutur. Biraz ara vermek
istemektedirler. Kendilerini tanyacak zamana ihtiyalar vardr. nce kendilerine ayracak
zamana. Birinin onlara duygusal adan destek vermesini ve o birine bakmak, onun iin

kayglanmak zorunda olmamay istemektedirler. Marsllar da tam bu i iin biilmi

kaftandrlar.
Vensller artk almay renmeye hazrken, Marsllar da tam bu noktada vermeyi
reniyorlard. Yzyllar sonra Vensllerle Marsllar
evrimlerinin nemli bir aamasna gelmilerdi. Vensiier aimay, Marsllar da vermeyi
renmek zorundaydlar. Bu benzer deiim, hem kadnlarda, hem de erkeklerde
olgunlama dneminde yer alr. Kadn genliinde zveride bulunmaya ve kendini einin
ihtiyalarna gre biimlendirmeye ok daha gnlldr. Erkek ise genlik yllarnda ok
daha kendine dnk ve bakalarnn gereksinmelerine kar duyarszdr. Kadn
olgunlatka, eini memnun etmek iin nasl kendinden verdiini farketmeye balar. Erkek
olgunlatka bakalarna nasl daha fazla sayg gsterip hizmet edebileceini farkeder.
Erkek olgunlarken kendinden vermeyi renebilir, ama en nemli deiiklik vermekte
nasl baarl olabileceini anlamasdr. Benzer biimde, kadn olgunlatka yeni verme
stratejileri renir, ama asl deiiklik istediklerini alabilmesi iin belirli snrlar koyabilmesidir.
Sulamaktan Vazgemek
Kadn ok fazla verdiini farkettiinde, mutsuz olmalarndan dolay eini sulama eilimine
girer, Aldndan fazlasn vermenin hakszln hissetmeye balamtr. Hak ettiini
almam olsa da, ilikilerini gelitirmek iin, bu soruna kendisinin nasl katkda
bulunduunu grmesi gerekir. Kadn ok fazla verdiinde eini sulamamaldr. Aynekilde, daha az veren bir erkek kendisine kar olumsuz ya da isteksiz olduu in de
eini sulamamaldr. Her iki durumda da, sulamak bir ie yaramaz. zm elerimizi
sulamak deil; anlay, gven ve efkat gsterip onlar kabullenmek ve destek olmaktr.
Bu durum meydana geldiinde, erkek eini sulayp fkelenmek yerine efkat gstererek,
o istemese de destek verebilir; ilk balarda sulayc gelse de onu dinleyip ilgi gsterdiini
kantlayan kk hareketlerle onun kendisine gvenmesini salayabilir. Kadn da az
verdii iin erkei sulamak yerine, zellikle de kendisini dkrklna uratt
zamanlarda .einin kusurlarn kabul edip balayabilir, binin destek vermedii
zamanlarda bile aslnda onun daha fazla verici olmak istediine gvenerek, verdiklerini
takdir edip yardmn istemeyi srdrmekle onu daha fazla verici olmaya tevik edebilir.
SINIRLARI KOYMAK VE BUNLARA SAYGI DUYMAK
Ancak en nemlisi, kadnn eine fkelenmeden ne kadar verebilecei konusunda snrlar
koymas gerektiini anlamasdr. Kocasnn da eit ekilde verici olmasn beklemek yerine,
kendi vericiliini bu eitlii salayacak biimde ayarlamas gerekir. Bir rnek verelim.
Psikolojik danmanlk iin bavurduklarnda Jim otuz dokuz, ei Susan krk bir yandayd.
Susan boanmak istiyordu. On iki yldr einden daha fazla zveride bulunduundan ve
artk buna dayanamadndan yaknyordu. Jim'i arkanl, bencil, kontrolc ve
romantizmden uzak olmakla suluyordu. Artk verecek hibir eyi kalmadn ve alp
ban gitmeye hazr olduunu syledi. Jim eini terapiye gelmeye ikna etmiti, ama o hl
kukuluydu. Alt aylk bir dnem iinde bir ilikiyi dzeltmek iin gereken
aamay gerekletirdiler. Bugn ocuklaryla mutlu bir evlilii srdrmektedirler.
1. Adm: stekli Olmak
Jim'e einin on iki yln birikmi fkesinin acsn ektiini anlattm. Eer bu evlilii
kurtarmak istiyorsa, onu epeyce dinlemesi ve aba harcamas gerekecekti. Birlikte
geldikleri ilk alt seansta Susan' duygularn paylamaya tevik ettim ve Jim'in onun
olumsuz duygularn sabrla anlamasn saladm. Bu, onlarn iyileme srecinin en g
yanyd.

Jim einin aclarn ve tatmin olmam duygularn gerek anlamda dinledike, sevgi dolu
bir iliki kurmalar iin gereken deiiklikleri yapmaya istekli olmaya ve bunun iin kendine
gvenmeye balad.
Susan'n da ilikileri zerinde aba harcamaya istekli olmasndan nce, sesini duyurmas
ve Jim'in onun duygularna deer verdiini hissetmesi gerekiyordu. lk adm buydu. Susan
anlaldn hissettikten sonra, bir sonraki aamaya hazr hale geldiler.
2. Adm: Sorumluluk
kinci adm sorumluluk almakt. Jim'in eini desteklememenin, Susan'n da snr koymam
olmann sorumluluunu stlenmeleri gerekiyordu. Jim onu incittii zamanlar iin zr
diledi. Tpk Jim'in eine sayg gstermeyerek onun snrlarn ihlal etmesi gibi (rnein,
bararak, homurdanarak, taleplerine kar gelerek ve duygularna aldr etmeyerek),
Susan da kendi snrlarn koymam olduunu farketti. Onun zr dilemesi gerekmese de,
sorunlar karsnda belli bir sorumluluu yklendi. Yava yava snr izmekteki
yetersizliinin ve hep daha ok verme eiliminin sorunlarna katkda bulunduunu
farkettike, daha balayc olmaya balad. Bu sorunda payna den sorumluluu
yklenebilmesi iin Susan'n nce fke ve krgnlklarndan kurtulmas gerekiyordu. Bu
ekilde her ikisi de snrlara sayg gstererek birbirlerini desteklemenin yeni yollarn
renmeye hazr oldular.
3. Adm: Uygulama
zellikle Jim'in, einin snrlarna uymay renmesi gerekirken, Susan da bunlar koymay
renecekti. Her ikisinin de drst duygularn saygl bir biimde ifade etmeyi bilmeleri
gerekiyordu. Bu nc
aamada, snrlar izmeyi ve bunlara sayg duymay uygulamaya koyarlarken, zaman
zaman hata yapacaklarn biliyorlard. Aada rendikleri ve uyguladklar konulardan
baz rnekler bulacaksnz:
Susan, "Konuma eklini beenmiyorum. Ltfen barma, yoksa oday terkederim,"
demeyi rendi. Birka kez odadan ktktan sonra, artk bunu yapmasna gerek
kalmamt.
* Jim, Susan'n daha sonra yapm olmaktan nefret edecei taleplerde bulunduunda,
Susan, "Hayr, biraz dinlenmem gerekiyor," ya da, "Olmaz, bugn ok megulm," demeyi
rendi. Jim onun ne kadar megul veya yorgun olduunu anlayp daha iigilidavrandnda ise ard.
* Susan, Jim'e tatile kmak istediini syledi. Jim ok megul olduunu ne srnce
yalnz gideceini bildirdi. Jim birdenbire programn ayarlad ve gitmek istedi.
* Konuurlarken Jim szn kestiinde Susan, "Daha. szm bi-tirmedim, ltfen dinsr
misin," demeyi rendi. Birdenbire Jim daha ok dinlemeye ve daha az szn kesmeye
balad.
* Susan'a den en zor i, isteklerini sylemekti. Bana, "Onun iin tm bu yaptklarmdan
sonra neden hl istemem gerekiyor?" diyordu. Ona, isteklerini bilme sorumluluunu eine
yklemenin yalnzca gereki olmamakla kalmayp, ayn zamanda sorununun byk bir
paras olduunu anlattm. htiyalarnn karlanmas sorumluluunu kendisi
yklenmeliydi.
* Jim'in nndeki en zor i ise, Susan'daki deiimlere sayg duyup onun ilk balarda
evlendii yumuak bal e olmasn beklememekti. Susan iin de snr koymann en az
kendisinin uymay renmesi kadar zor olduunu kabul etmesi gerekiyordu.
Uygulamalarda aba harcadka daha baarl olacaklarn kabul etti.
Snrlara uyma deneyimi erkei daha ok vermeye zendirir. Snrlara sayg duymas onu

otomatik olarak kendi davran kalplarn tartmaya ve deiiklikler yapmaya ynlendirir.

Kadn alabilmek iin snrlar koymas gerektiini anlarken, otomatik olarak eini
balamaya ve destek isteyip almann yeni yollarn
aramaya balar. Snrlar koymay baaran kadn giderek rahatlamay ve daha fazla almay
renir.
ALMAYI RENMEK
Snrlar koyup almaya balamak bir kadn iin rktcdr. Genelde gereksinmelerinin ok
fazla geleceinden ve reddedileceinden, yarglanacandan ya da terkedileceinden
korkar. Reddedilmek, yarglanmak ya da terkedilmek kadn iin ok ac vericidir, nk
bilinaltnn derinliklerinde daha fazla almaya layk olmad inancn tamaktadr. Bu
yanl inan ocukluunda duygu, ihtiy ya da arzularn her bastrnda glenmitir.
Kadn kendisinin sevilmeye layk olmad ynndeki olumsuz ve yanl duyguya zellikle
aktr. Eer ocukluunda cinsel tacize.tank olmu ya da cinsel tacize uramsa,
sevgiye layk olmad duygusu daha da gl olur; kendi deerini belirlemesi zorlar.
Bilincinin derinliklerindeki bu deersizlik duygusu bakalarna muhta olma korkusu yaratr.
Bir paras hep yapayalnz kalacandan kayg duyar. Destek grmemekten korktuu iin,
farknda olmadan kendisine gereken destei kabul etmekte zorlanr.
Erkek, kadnn gereksinmelerinin karlanmas konusunda ona gvenmedii mesajn
alrsa, hemen kendini reddedilmi hisseder ve kadndan uzaklar. Kadnn umutsuzluu
ve gvensizlii, ihtiyalarn dile getirirken bunlarn karlanacan hi ummadn ifade
etmesine yol aar ve erkee kendisine gvenilmedii mesajn verir. Erkeklerse zellikle
kendilerine ihtiya duyulmasyla harekete geip yaknlarlar, gereksinilmediklerini,
gvenilmediklerini hissettiklerindeyse uzaklarlar. Byle zamanlarda kadn yanllkla
kendi ihtiyalarnn erkei souttuunu sanr. Oysa asl neden onun umutsuzluu,
aresizlii ve gvensizliidir.
Erkeklerin gvenilmeye ihtiya duyduklarn bilmeyen kadnn "ihtiya duymakla "muhta
olmak" arasndaki fark anlamas kolay deildir. "htiya duymak" bir erkekten aka ve
gvenle yardm istemektir. Bu, erkee g verir. "Muhta olmak" ise alacanzdan emin
olmadan, umutsuzca destek aramaktr. Bu, erkekleri iter ve kendilerini reddedilmi, takdir
edilmemi hissetmelerine yol aar.
Kadnlar iin, bakalarna muhta oimak zaten yeterince kayg verir; kk de olsa
dkrkl ve terkedilmekse zellikle ac vericidir. Bakalarna muhta olmak, sonra da
onlar tarafndan umursanmamak, unutulmak, yok saylmak hi kolay deildir. Bakalarna
muhta olmak kadn incinebilir bir durumda brakr. lgi grmemek ve dk-rklna
uramak kendisinin deersiz olduu yolundaki yanl inancn desteklediinden, daha da
fazla ac verir.
Vensller Kendilerini Deerli Hissetmeyi Nasl rendiler
Vensller yzyllar boyunca bu temel deersizlik korkularn bakalarnn
gereksinmelerine ilgi gstererek yendiler. Durmadan veriyor-'ar, ama kendilerini almaya
deer bulmuyorlard. Vererek daha deerli bir hale gelmeyi bekliyorlard. Yzyllar boyu
hep verdikten sonra sonunda kendilerinin de sevgi ve destek grmeye layk olduklarnn
farkna vardlar. Sonra geriye dnp baktlar ve her zaman destee layk olmu olduklarn
grdler. Bu bakalarna verme sreci onlar kendi kendine sayg
gsterme bilgeliine hazrlad. Bakalarna vere vere onlarn gerekten almaya layk
olduunu, dolaysyla herkesin sevilmeyi hak ettiini grdler. Sonunda kendilerinin de
almay hak ettiini anladlar.
Burada, Dnya'da, kk bir kz, annesinin sevildiine tank olduunda otomatik olarak
kendini de deerli hisseder. Vensllerin ar verme komplekslerini yenmesi kolaylar.

Kendini annesiyle zdeletirdiinden, yenmesi gereken bir alma korkusu olmaz. Eer
annesi bu bilgelie erirnise ocuk da annesini gzlemleyerek ve duygularn paylaarak
bunu kendiliinden renecektir. Eer anne almaya aksa, ocuk da almay bilecektir.
te yandan, Vensllerin nlerinde byle rnekler olmadndan, verme takntlarn
yenmeleri binlerce yl ald. Bakalarnn almaya layk olduunu grerek yava yava
kendilerinin de almaya layk olduunu anladlar. te o byl anda Marsllar da bir
deiime uruyor ve uzay gemileri yapmaya balyorlard.
Vensl Hazr Olduunda Marsl kagelecektir
Kadn sevilmeye gerek anlamda layk olduunu farkettiinde-er-kein de ona vermesi iin
kapy aralamaktadr. te yandan, daha fazlasna layk olduunu anlamas, bir evliliin
iinde on yl ar verdikten sonra gereklemekte ve bu aamada o artk kapy tamamen
kapatp erkee hi ans tanmamay dnmeye balamaktadr. Belki ^Je u duygulara
kaplabilir: "Ben sana hep verdim ama sen bana ilgi gstermedin. ansn kullandn. Ben
daha iyisine laym. ok bitkinim ve artk verecek hibir eyim kalmad. Bundan byle
bana ac ektirmene izin vermeyeceim." Bu durumlarda kadnlar daha iyi bir ilikiye sahip
olmalar iin daha fazla vermeleri gerekmediine ikna etmek zorunda kalmmdr. Aksine,
daha az verecek olurlarsa, eleri onlara dana fazlasn verecektir. Erkek kadnn
ihtiyalarn gzard ederken, sanki her ikisi de derin bir uykuya yatm gibidirler. Kadn
uyanp kendi ihtiyalarn hatrladnda, erkek de uyanr ve ona daha fazlasn vermek
ister. Kadn uyanp kendi ihtiyalarn hatrladnda, erkek de uyanr ve ona daha fazlasn
vermek ister.
-Beklenecei gibi, erkek edilgen halinden silkinip kadnn arad deiiklikleri yapmaya
alacaktr. Kadn kendi deerinin farkna vard iin artk ar yermeyi braktnda,
erkek de maarasndan kar ve gelip onu mutlu etmek iin uzay gemilerini yapmaya
balar.
Erkein daha fazla vermeyi renmesi biraz zamann alabilir, ama en nemli adm
atlmtr: Erkek kadn ihmal ettiinin farkna varmtr ve bu durumu deitirmek
istemektedir. Bunun aksi de dorudur. Genelde bir erkek mutsuz olduunun farkna varp
yaamnda daha fazla romantik duygular ve ak istediinde, ei birdenbire alp onu yeni
batan sevmeye balayacaktr. Eer aralarnda epeyce ihmal szkonusu olmusa, fke
duvarlar erimeye balayacak, ak yeniden uyanacaktr. Birikmi tm fkeleri iyiletirmek
biraz zaman alabilir, ama olanaksz deildir.
11. blmde bu fkeleri geirmenin kolay ve kullanl tekniklerinden sz edeceim.
ou zaman elerden biri olumlu bir deiiklik yaptnda dieri de deiir. Bu beklenen
rastlant, yaamla ilgili o byl konulardan biridir. renci hazr olduunda retmen
kagelir. Soru sorulduunda yant duyulur. Almaya gerek anlamda hazr olduumuzda,
ihtiya duyduumuz ey karmza kacaktr. Vensller almaya hazr olduklarnda
Marsllar da vermeye hazrdlar.
VERMEY RENMEK
Erkein en byk korkusu eksik ve yetersiz olmaktr. Bu korkuyu gidermek iin gcn ve
yetkesini artrmaya ynelir. Baar, kazanm ve yeterlilik yaamnda birinci sraya yerleir.
Venslleri kefetmeden nce Marsllar bu niteliklere o kadar dkndler ki, baka hi
kimseye ya da hibir eye aldrmyorlard. Erkek en ok korktuunda souk grnr.
Erkein en byk korkusu eksik ve yetersiz olmaktr.
Tpki kadnlarn almaktan korkmalar gibi, erkekler de vermekten korkarlar. Kendini
bakalarna vermeye amak, baarszlk, hatal bulunmak ve onaylanmama riskini de*

beraberinde getirir. Bu sonular son derece ac verir, nk erkek yanl da olsa,

bilinaltnda kendisinin yeterli olmad inancna sahiptir. Bu inan ocukluunda, ondan
her seferinde daha baarl olmas beklendiinde yerlemitir. Kazand baarlar
farkedilmedii ya da takdir grmedii zaman bilinaltnn derinliklerinde kendisinin yeterli
olmad inanc pekimitir.
Tpk kadnlarn almaktan korkmalar gibi, erkekler de vermekten korkarlar. Erkek, bu
yani inan konusunda zellikle zayftr. Bu, onda baarsz olma korkusu yaratr. Vermek
istemekte, ama baarsz olmaktan korkmaktadr; bu nedenle denemez bile. En byk
korkusu yetersizlikse, doal olarak gereksiz riskler almaktan kanacaktr. Gariptir ki, erkek
birine gerekten ilgi duyup nem verince, baarszlk korkusu da artacak ve daha az verici
olacaktr. Baarszlktan kanmak iin, en ok vermek istedii insanlara bile vermekten
tmyle vazgeer. Erkek gvensiz olduunda bunu rtbas etmek iin kendinden baka hi
kimseye aldrmamaya balar. En doal savunma tepkisi "Bana ne," demektir. Bu nedenle
Marsllar bakalarna fazla ilgi gstermez, aldr etmezler. Ancak baarl ve gl olunca,
kendilerini yeterli bulmu ve verebilmilerdir. Sonra da Venslleri kefetmilerdir.
Her zaman yeterli olmalarna ramen, glerini kantlama sreci onlar zsayg bilgeliine
hazrlamtr. Baarl olduktan sonra geriye baktklarnda, her baarszln daha sonraki
baary gerekletirmek iin gerekli olduunu anlamlardr. Her hata onlara hedeflerine
ulamakta ok gerekli birtakm dersler retmitir. Bylelikle, her zaman yeterli
olageldikierini grmlerdir.
Hata Yapmakta Saknca Yoktur
Erkein daha fazla vermeyi renmesinde ilk adm, hata yapmak ve baarsz olmakta
saknca bulunmadn, tm yantlar bilmesi gerekmediini anlamasdr. Erkek arkadann
evlenmeyi gze alamamasndan yaknan bir kadn hatrlyorum. Ona gre erkek, bu ie
kendisi kadar nem vermiyordu. Ancak gnn birinde kadn onunla olmaktan ne kadar
mutlu olduunu syleyiverdi, Yoksul da olsalar, onunla olmak istiyordu. Ertesi gn erkek
evlenme teklif etti. Kadna layk olduunun dorulanmasn, yreklendirilmeyi bekliyordu ve
ancak o zaman bunun kendisi iin de ne kadar nemli olduunu gsterebilecekti.
Marsllarn da Sevgiye htiyac Vardr
Tpk kadnlarn yeterli ilgiyi grmedikleri zaman kendilerini reddedilmi hissedip alnmalar
gibi, bir kadn sorunlar hakknda konumaya baladnda erkekler de baarsz
olduklarn hissedip alnrlar. Zaman zaman dinlemekte o kadar zorlanmalarnn nedeni
budur.
Erkek, kadnn kahraman olmay ister. Kadn herhangi bir nedenle dkrklna uram
ya da mutsuz olmusa, erkek kendini baarsz hisseder. Kadnn mutsuzluu onun en
byk korkusunu dorular: Yeterince iyi deildir. Gnmzde ou kadn, erkeklerin ne
kadar alngan olduklarnn ve sevgiye ihtiya duyduklarnn farknda deildir. Sevgi, erkein
bakalarn tatmin etmeye yeterli olduunu hissetmesini salar.
Kadn herhangi bir nedenle dkrklna uram ya da mutsuz olmusa, erkek kendini
baarsz hisseder ve bu yzden kadn dinlemekte zorlanr.
Babasnn annesini tatmin ettiini grecek kadar ansl olan bir erkek ocuk, yetikin
olduunda kendi ilikilerini byk bir gvenle kuracak ve eini tatmin edecektir.
Balanmaktan korkmayacak, nk bu balln gereklerini yerine getirebileceine
gvenecektir. Kendinden bekleneni veremese de, yine de yeterli olduunu ve elinden
geleni yapt iin takdir edilmeye hak kazandn dnecektir. Kusursuz olmadn
bildiinden kendini yarglamayacak, elinden geleni yapmasnn yeterli olmadn
dnmeyecektir. Hatalar iin zr dileyebilecek, karlnda elinden geleni yapt iin

balanma, sevgi ve takdir bekleyecektir.

Bu erkek, herkesin hata yaptn bilecektir. Babasnn hata yaptktan sonra da yine kendini
beendiine tank olmutur. Annesinin babasn sevip tm hatalarn affettiini grmtr.
Zaman zaman babas onu dkrklna uratsa da, annesinin gven ve teviini
hissetmitir.
Erkeklerin ou ocukluklarnda iyi rneklerle karlamamlardr. Onlar iin ak
srdrmek, evlenmek ve oluk ocuk sahibi olmak hibir eitim almadan jumbo jet
uurmak kadar gtr. Belki kalkabilir, ama sonra decei garantidir. Ua birka kez
drdkten ya da babanzn drdne tank olduktan sonra hl umaya devam
etmek kolay deildir. likiler iin iyi bir eitim kitabnn yokluunda, ou kadnla erkein
neden pek ok ilikiden umut kestiini anlamak g deildir.
Beinci Blm
FARKLI DLLERDE KONUMAK
Marsllarla Vensller ilk kez biraraya geldiklerinde, ilikilerinde bugn bizim de
karlatmz pek ok sorunla karlatlar. Birbirlerinden farkl olduklarn bildiklerinden,
bu sorunlarn stesinden gelebildiler. Baarlarnn srlarndan biri de iyi iletiimdi. Bir
elikidir ama iyi iletiim kurabilmelerinin nedeni farkl dilleri konumalaryd. Sorun
ktnda bir evirmene gidip yardm istiyorlard. Marsllarla Vensllerin farkl dillerde
konutuklarn herkes bildiinden, bir anlamazlk halinde hemen yarglamaya ya da
tartmaya balamyorlar, bunun yerine szlklerini karp birbirlerinin tam olarak ne
demek istediini anlamaya alyorlard. Eer bu da ie yaramazsa bir evirmenden
yardm istiyorlard. Mars ve Vens dillerinin szckleri aynyd, ama kullanl biimleri
bunlara baka baka anlamlar yklyordu.
Mars ve Vens dillerinin szckleri aynyd, ama kullanl biimleri bunlara baka baka
anlamlar yklyordu. fadeleri benzer olmakla birlikte, farkl anlamlar ve duygusal vurgular
tayordu. nsanlarn birbirlerini yanl anlamalar ok kolayd. Bu nedenle iletiim sorunlar
ktnda bunun o beklenen yanl anlamalardan biri olduunu kabullenip biraz yardmla
birbirlerini anlayacaklarna gveniyorlard. Bugn bizlerin pek tank olmadmz bir gven
ve kabul yayorlard.
DUYGULARIN FADESNE KARS! BLGLERN FADES
Bugn bile hl evirmenlere gereksinme duyuyoruz. Erkeklerle kadnlar ender olarak ayn
szcklerle ayn eyleri ifade etmektedirler. rnein, bir kadn, "Sanki beni asla
dinlemiyormusun gibi geliyor," dediinde, 'asla' szcnn kelime anlamyla
alglanmasn beklemez. 'Asla' szcn kullanmas
yalnzca o an hissettii fkenin ifadesidir. Gerek bir bilgi gibi kabul edilmemelidir.
Duygularn tam ifade etmek iin kadnlar eitli sfatlar, benzetmeler ve genellemeler
kullanrlar. Duygularn tam ifade etmek iin kadnlar eitli sfatlar, benzetmeler ve
genellemeler kullanrlar. Erkekler de yanllkla bu benzetmeleri szck anlamlaryla,
olduu gibi kabul ederler. Sylenmek isteneni yanl anladklar iin, genelde ters tepki
gsterirler. Aada yanl anlalmas en kolay on yaknmay ve erkeklerin nasl ters yant
verebildiklerini bulacaksnz:

KOLAYLIKLA YANLI ANLAILABLEN ON YAKINMA

Kadnlar Byle Der
"Hibir yere kmyoruz." "Kimse bana aldrmyor."
"ok yorgunum. Hibir ey yapamam."
"Her eyi unutmak istiyorum."
"Bu ev hep darmadank."
"Hibir ey yolunda gitmiyor."
"Artk beni sevmiyorsun."
"Hep acelemiz var."
"Daha fazla romantizm istiyorum."
Erkekler Byle Yant Verir
"Bu doru deil. Daha geen hafta ktk."
"Baz insanlarn sana aldrdklarndan eminim." "Sama. Sen aciz deilsin."
"ini sevmiyorsan, ayni yleyse."
"Her zaman dank deil."
"Benim hatam m?"
'Tabii ki seviyorum. Bu yzden
buradaym."
"Hayr, yok. Cuma gn rahattk."
"Benim romantik olmadm m
sylyorsun?"
Konumay yalnzca olgularn ve bilgilerin aktarm arac olarak kullanmaya alm bir
erkei, kadnn szlerini kelimesi kelimesine evirmenin nasl kolaylkla yanl
ynlendirebileceini gryorsunuz. Erkein yantlarnn nasl bir tartmaya yol
aabileceini de grdk. likilerdeki en byk sorun, belirsiz ve sevgisiz iletiimdir.
Kadnlarn ilikileriyle ilgili bir numaral yaknmalar udur: "Sesimi duyuramyorum." Bu
yaknma bile yanl anlalmakta ve yanl yorumlanmaktadr!
kadnlarn likileriyle ilgili bir numaral yaknmalar udur:
"Sesimi duyuramyorum." Bu yaknma bile yanl anlalmakta ve yanl
yorumlanmaktadr!
Bir erkein, "Sesimi duyuramyorum!" feryadndan anlad, onu kadnn duygularn
tartmaya iter. Erkek, kadnn szlerini tekrarlayabildii srece onu duyduuna
inanmaktadr. Kadnn bu feryadnn asl anlam udur: "Gerekten ne demek istediimi
tam olarak anlamyor ya da nasl hissettiime aldrmyor gibisin. Ltfen bana
syleyeceklerimle ilgilendiini gsterir misin?" Eer erkek kadnn yaknmasn
gerek anlamyla anlayacak olsa, daha az tartp daha ok olumlu yant verebilir.
Erkeklerle kadnlar tartmann eiine geldiklerinde genelde birbirlerini yanU
anlyorlardr. Byle zamanlarda, duyduklarn yeniden dnp yorumlamalar nem
kazanmaktadr. ou erkek kadnlarn duygularn farkl biimlerde ifade ettiklerini

anlamadklar iin, elerinin duygularn yanl yorumlarlar. Bu da tartmalara yol aar.

Eski Marsllar doru anlayarak bu tartmalarn byk blmnden kanabiliyorlard.
Dinieme srasnda direnile karlatklarnda, hemen do-' ru bir eviri iin
VenselMarsa Szlk'e bavuruyorlard.
VENSLLERN SYLEDKLER
Aa da VensetMarsa Szlk'ten alntlar bulacaksnz. Yukarda snalanan on
yaknmann her biri bu szle gre, bir erkein gerek anlamn ve kastedilen anlam
anlayabilecei biimde evrilmitir. Ayrca her eviri kadnn bekledii yantn ipulann da
iermektedir. Greceiniz gibi, bir Vensl zntl olduunda yalnzca genellemelere
gitmekle kalmaz, ayn zamanda zel bir destek ister. O destei de dorudan istemez,
nk Vens'te herkes dramatik szcklerin belirli bir talebi simgelediini bilir. evirilerin
her birinde bu gizli destek talebi grlmektedir. Eer kadn dinleyen erkek bu gizli talebi
anlayp ona gre yant verirse, kadn gerekten dinlendiini ve sevildiini hissedecektir.
Vense/Marsa Szlk
"Hibir yere ktmz yok"ur\ Marsas udur: "Ben seninle birlikte kp bir eyler yapmak
istiyorum. Her zaman o kadar eleniyoruz ki, seninle olmaktan ok holanyorum. Sen ne
dnyorsun? Beni yemee karmak ister misin? kmayal ka gn oldu."
Bu eviri olmadan kadn, "Hibir yere ktmz yok," dediinde erkek bunu, "Sen zerine
deni yapmyorsun. Ne byk bir dkrk-l yarattn. Artk birlikte hibir ey yapmyoruz,
nk sen tembel, romantik olmayan, skc birisin," biiminde alglayabilir.
"Hi kimse bana aldrmyordun Marsa evirisi udur: "Bugn sanki hi kimse bana
aldrmyor gibime geliyor. Sanki kimse beni grm-yormu gibi hissediyorum. Tabii baz
insanlarn beni grdklerinden eminim, ama sanki onlar da benimle ilgilenmiyorlar. Sanrm
son zamanlarda bu kadar megul olmana zldm. Ne kadar ok altn takdir
ediyorum, ama zaman zaman sanki senin iin hi nemli deilmiim gibi geliyor. Korkarm
senin iin iin benden ok daha nemli.
Ltfen bana sanip senin iin ne kadar ze! biri olduumu syler misin?" Bu eviri
olmadan, kadnn yukardaki szlerini erkek, "ok mutsuzum. htiyacm olan ilgiyi
bulamyorum. Her ey umutsuz. Sen bile beni farketmiyorsun, ki gya beni sevmesi
gereken kii sensin. Utanmalsn. O kadar sevgisizsin ki. Ben asla seni byle ihmal
etmezdim," olarak alglayabilir.
"O kadar yorgunum ki, hibir ey yapamaman Marsa evirisi udur: "Bugn ok altm.
Daha fazla bir eyler yapmadan nce biraz dinlenmem gerekiyor. Senin desteine sahip
olduum iin ok anslym. Ltfen bana sarlp, iyi iler baardm ve dinlenmeyi hak
ettiimi syler misin?" Bu eviri olmadan kadnn yukardaki szlerini erkek yle
alglayabilir: "Her eyi ben yapyorum ve sen hibir ey yapmyorsun. Daha fazla bir eyler
yapmalsn. Her eyi ben yapamam. Umutsuzlua kaplyorum. Ben 'gerek bir erkekle'
yaamak istiyorum. Seni semek byk bir hataym."
"Her eyi unutmak istiyorum"ur\ Marsa evirisi udur: "imi ve yaam sevdiimi, ama
bugn kendimi ok bitkin hissettiimi bilmeni istiyorum. Yeniden sorumluluk yklenmeden
nce kendim iin bir eyler yapmak istiyorum. Ltfen bana 'Sorun nedir?' diye sorar ve
sonra da hibir zm nermeden anlayla dinler misin? Yalnzca zerimdeki basklar
anladn hissetmek istiyorum. Bu, kendimi ok daha iyi hissetmemi salayacak ve
gevememe yardmc olacak. Yarn yeniden sorumluluklarma geri dneceim." Bu eviri
olmadan, kadnn szleri u ekilde alglanabilir: "Yapmak istemediim o kadar ok eyi
yapmak zorundaym ki. Seninle olan ilikim beni mutlu etmiyor. ok mutsuzum. Hayatm
daha doyurucu bir hale getirecek daha iyi bir e istiyorum. Sen bu ii hi becere-miyorsun."

"Bu ev hep darmadanlar) Marsa evirisi udur: "Bugn dinlenmek istiyorum, ama ev o
kadar dank ki. ok sinirliyim ve dinlenmeye ihtiyacm var. Umarm her eyi benim
toparlamam! beklemiyorsun-dur. Ltfen ortaln altst olduu konusunda bana katlr ve
biraz yardmc olmay teklif eder misin?" Bu eviri olmadan kadnn szleri u ekilde
alglanabilir: "Bu ev senin yznden darmadank. Derli toplu tutmak iin elimden geleni
yapyorum, ama daha ben bitirmeden sen yine datyorsun. Sen tembelin tekisin ve
deimediin srece artk seninle oturmak istemiyorum. Ya toparlan ya da ek git!"
"Hi kimse beni dinlemiyor"un Marsa evirisi udur: "Korkarm seni skyorum. Artk
benimle hi ilgilenmiyorsun. Bugn ok duyarlym. Bana zel ilgi gsterebilir misin? Byle
yapman isterdim. Zor bir gn geirdim ve sanki hi kimse derdimi dinlemek istemiyor. Sen
beni dinleyip bana destek verici sorular sorar msn? rnein: 'Bugn neler oldu? Daha
daha neler oldu? Sen neler hissettin? Ne istedin? Baka neler hissettin?' gibi. Bir de
kabullenen, destekleyen, sakinletiren cmlelerle bana yardmc olsan: 'Daha anlat,'ya da
'Doru,' veya 'Ne demek istediini anlyorum,' ya da 'Anlyorum,'
gibi. stersen yalnzca dinle ve zaman zaman ben konumama ara verdiimde, 'Oh,', 'Hm',
'Yaa', 'Ah' gibi seslerle beni destekle." (Not: Marsllar Vens'e gelme-. den nce bu sesleri
hi duymamlard.) Bu eviri olmadan kadnn szleri u ekilde alglanabilir: "Ben seninle
ilgileniyorum, ama sen beni dinlemiyorsun. Eskiden dinlerdin. ok skc bir insan olmaya
baladn. Ben heyecanl, ilgin birini aryorum ve o sen deilsin. Beni dkrklna
urattn. Sen bencil, ilgisiz ve ktsn."
"Hibir ey yolunda gitmiyorsun Marsa evirisi udur: "Bugn sanki her ey stme
stme geliyor, beni ayor. Neyse ki, duygularm seninle paylaabilirim. Kendimi ok
daha iyi hissetmeme yardmc olur. Bugn yaptm hibir ey yolunda gitmiyor. Bunun
gerek olmadn biliyorum, ama hl yapmam gereken bir sr iin altnda ezildike
byle dnyorum. Ltfen bana sarlp ok iyi iler yaptm
syler misin? Bu bana iyi gelirdi."
Bu eviri oirnadan kadnn szleri u ekilde alglanabilir: "Hibir eyi doru drst
yapamyorsun. Sana gvenemiyorum. Eer seni dinlemeseydim bu hale gelmezdik.
Normal bir erkek her eyi dzeltirdi, ama sen daha da berbat ettin."
"Beni artk sevmiyorsun"un Marsa evirisi udur: "Bugn sanki beni sevmiyormusun gibi
geliyor. Korkarm seni uzaklardm. Beni aslnda sevdiini biliyorum, benim iin bu kadar
ey yapyorsun. Yalnzca bugn kendimi biraz gvensiz hissediyorum. Ltfen beni
sevdiini tekrarlayp o iki sihirli szc syler misin: Seni Seviyorum. Bunu yaptn
zaman kendimi ok iyi hissediyorum." Bu eviri olmadan kadn, "Artk beni sevmiyorsun,"
dediinde erkek u ekilde alglayabilir: "Ben sana hayatmn en gzel yllarn verdim,
ama sen bana hibir ey vermedin. Beni kullandn. Sen bencil ve souksun. Cannn
istediini, yalnz ve yalnzca kendi istediini yapyorsun. Hi kimseye aldr
etmiyorsun. imdi benim hibir eyim yok."
"Hep acelemiz var"n Marsa evirisi udur: "Bugn iki ayam bir pabuta hissediyorum.
Aceleye gelmekten holanmam. Bunun kimsenin hatas olmadn biliyorum ve kesinlikle
seni sulamyorum. Oraya vaktinde yetimemiz iin elinden geleni yaptnn farkndaym,
buna ne kadar nem verdiini takdir ediyorum. Ltfen bana anlay gsterip, 'Hep byle
kouturmak da kolay deil. Ben de aceleye gelmekten holanmam,' gibi bir eyler syler
misin?"
Bu eviri olmadan kadnn szlerini erkek yle alglayabilir: "Son derece sorumsuzsun.
Her ey iin en son dakikaya kadar bekliyorsun. Seninleyken asla mutlu olamam. Her
zaman bir yerlere ge kalmamak iin koturuyoruz. Seninle olduum her sefer ileri berbat

ediyorsun. Sen yokken kendimi ok daha mutlu hissediyorum."

"Daha fazla romantizm istiyorum"un Marsa evirisi udur: "Tatlm, son gnlerde ok fazla
alyorsun. Kendimize de biraz zaman ayralm. Geveyip ocuklarla birlikte, hibir bask
altnda olmadan yaadmzda ok mutlu oluyorum. O kadar romantiksin ki. Bu gnlerde
beni ieklerle artp yemee karr msn? Romantik olmak ok houma gidiyor."
Bu eviri olmadan erkek kadnn szlerini u ekilde alglayabilir: "Artk beni tatmin
etmiyorsun. Romantik tarafn ok yetersiz. Beni hi tatmin edemedin. Keke birlikte
olduum dier erkeklere benzesey-din."
Erkek birka yl bu szl kullandktan sonra, her eletirildiini ya da sulandn
hissettiinde artk buna bavurmaya gerek grmez. Kadnlarn ne ekilde dnp
hissettiklerini anlamaya balar. Bu dramatik cmlelerin olduklar gibi kabul edilmemeleri
gerektiini renir. Bunlar yalnzca kadnlarn duygularn daha iyi aklamak iin
kullandklar cmlelerdir. Vens'te bu iler byle yrr ve Marsllarn da bunu unutmamalar
gerekir!
MARSLILARIN SYLEMEDKLER
Kar cinsle iletiimde erkein dikkat etmesi gereken en nemli konulardan biri, kadnlar
duygular hakknda konuurlarken sylediklerini doru biimde yorumlamak ve
desteklemektir. Kadnn da dikkat etmesi gereken nokta, konumayan bir erkein
davrann yorumlamak ve onu desteklemektir. Suskunluk kadnlar tarafndan kolaylkla
yanl yorumlanabilir.
Kadnn dikkat etmesi gereken nokta, konumayan bir erkein davrann yorumlamak ve
onu desteklemektir.
ou zaman bir erkek birdenbire susuverir. Vens'te byle bir ey hi grlmemitir.
nceleri kadn erkein sar olduunu dnr. Belki de sylenenleri duymadn ve bu
yzden yant vermediini sanr. Erkeklerle kadnlar bilgileri ok farkl biimlerde ilerler.
Kadnlar yksek sesle dnr, i keiflerini ilgili dinleyicilerle paylarlar. Bu 75
gn biie kadnar ou zaman ne sylemek istediklerini sadece konuma sreciyle
kefederler. Dncelerini serbest brakmak ve onlar yksek sesle ifade etmek, sezgilerini
altrr. Bu, son derece normal bir sretir ve baz zamanlarda da zellikle gereklidir.
Buna karlk, erkekler bilgileri son derece farkl bir biimde ilerler. lk bata, yaadklarn
sessizce dnrler. lerinden en doru yant kararlatrrlar. Bunu nce kendi balarna
belirler, sonra ifade ederler. Bu sre birka dakika ya da birka saat srebilir.
leri kadnlar iin daha da kartran bir ey ise, erkeklerin yant oluturacak yeterince
bilgi sahibi olmamalar halinde hibir karlk vermeyebilmeleridir. Kadn, erkek sessiz
olduunda onun, "Ne sylemek gerektiini henz bilmiyorum, ama dnyorum," demek
istediini renmelidir. Bunun yerine onlar, "Sana yant vermiyorum, nk sana
aldrmyorum ve seni dikkate almayacam. Bana sylediklerin hi nemli deil, o yzden
karlk vermiyorum," dendiini sanrlar. Kadn Erkein Suskunluuna Nasl Tepki Verir
Kadnlar erkein susmasn yanl anlarlar. Kadn o gnk ruh haline bal olarak aklna en
kt eyleri getirebilir: "Benden nefret ediyor, beni hi sevmiyor, beni sonsuza dek
terkediyor." Bu onun en derin korkusu olan, "O beni reddederse bir daha asla
sevilmeyeceim. Ben sevilmeye layk deilim," kukusunu uyandrabilir.
Erkek sustuunda, kadnn aklna en kt eyleri getirmesi doaldr, nk kadnlar ancak
syleyecekleri eyler kar taraf inciteceinde ya da biriyle konumak istemediklerinde
veya karlarndakine artk gvenmeyip ilikilerini kesmek istediklerinde susarlar. Bu
yzden erkek birdenbire sessizletiinde kadnn endielenmesine amamak gerekir!
Erkek sustuunda kadnn aklna en kt eyleri getirmesi kolaydr.

Kadn bir baka kadn dinlerken, konuan dinlemekte olduunu ve ilgilendiini srekli
olarak ona belli eder. gdsel olarak, anlatan taraf ara verdiinde dinleyen, 'Ya. . yle
mi? H.. Ya sonra?" gibi szlerle onu rahatlatacaktr. Bu rahatlatc yantlarn yokluunda
erkein sessizlii korkutucu bir hal alabilir. Kadn, erkein maarasn anlarsa, erkein
sessizliini doru yorumlamay ve ona karlk vermeyi de renecektir.
Maaray Anlamak
likilerin gerek anlamda tatmin edici olmas iin, kadnlarn erkekler hakknda
renmeleri gereken daha pek ok ey vardr. Bir erkein zntl ya da skntl anlarnda
otomatik olarak susup ileri zmlemek iin "maarasna" ekileceini bilmeleri gerekir. O
maaraya hi kimsenin, hatta erkein en yakn dostlarnn bile giremeyeceini
renmelidirler. Mars'ta durum byleydi. Kadnlarn sanki ok korkun bir hata yapm gibi
korkmalarna hi gerek yoktur. Erkei maarasna ekilmeye brakrlarsa, kendini hazr
hissettiinde onun oradan kacan ve her eyin yoluna gireceini bilmelidirler. Kadnlar
asndan bu ok zor bir derstir, nk Vens'teki altn kurallardan biri, bir dostu zntl
annda asla terketme-mekti. En sevdii Marsly zntl annda terketmek, ona doru
grnmemektedir. Kadn erkee nem verdiinden, onun maarasna girip yardm etmek
ister. Buna ek olarak, ou zaman erkee duygular hakknda bir sr soru sorup iyi bir
dinleyici olursa, onun kendini daha iyi hissedecei yanlgsna der. Bu durum Marsly
yalnzca daha fazla rahatsz edecektir. Kadn igdsel olarak, erkei kendisinin arzu ettii
biimde desteklemek ister. yi niyetlidir, ama elde edilen sonu iyi deildir. Hem kadnlarn,
hem de erkeklerin kendi istedikleri yntemleri uygulamaya almaktan vazgeip, elerinin
farkl dnce, duygu ve tepkilerini renmeye balamalar gerekir.
Erkekler Neden Maaralarna ekilirler
Erkekler ok eitli nedenlerden dolay maaralarna ekilirler:
1. Bir sorun hakknda dnp pratik bir zm bulmaya ihtiyac vardr.
2. Bir soruya ya da soruna verecek yant yoktur. Erkeklere unu sylemek asla
retilmemitir:
"Tanrm, ne syleyeceimi bilemiyorum. Maarama kapanp bir yant bulmalym." Erkek
sessizletiinde hemcinsleri onun byle yaptn varsayacaklardr zaten.
3. Erkek ok zlm ya da sklmtr. Byle zamanlarda sakinleip kontroln yeniden
kazanmas iin yalnz kalmaya ihtiyac vardr. Sonradan piman olaca bir ey sylemek
ya da yapmak istemez.
4. Kendini bulmas gerekmektedir. Erkekler k olduklarnda bu drdnc neden byk
nem kazanr. Zaman zaman kendilerini unutmaya ve kaybetmeye balarlar. Ar
yaknlamann glerini ellerinden aldn dnrler. Ne' kadar yaknlaacaklarn
dzenlemeleri gerekir. Kendilerini kaybedecek kadar yaknlatklarnda alarm zilleri
almaya balar ve hemen maaralarna doru yola koyulurlar. Sonuta yeniden sevgi dolu,
gl benliklerine kavuurlar.
Kadnlar Neden Konuur
Kadnlar eitli nedenlerden dolay konuurlar. Bazen de bunlar erkekleri susturan
nedenlerle ayndr. Kadnlarn konumalarnn drt ana nedeni unlardr:
1. Bilgi toplamak ya da aktarmak iin. (Bu genelde erkein konumasnn tek nedenidir.) 2.
Ne sylemek istediini aratrp bulmak iin. (Erkek sylemek istediini dnmek iin
susar. Kadn yksek sesle dnr.)
3. zntl olduunda kendini daha iyi hissetmek iin. (Erkek zntl olduunda susar.
Maarasnda sakinleir.)

4. Yaknlk yaratmak iin. Kadn en zel duygularn paylaarak kendi sevgi dolu benliini
tanyabilecektir. (Marsl kendini yeniden bulmak iin susar. ok fazla samimiyetin benliini
ondan alacandan korkar.)
Aramzdaki farklar anlamadan iftlerin ilikilerde bu kadar zorluklar ekmeleri ok doaldr.
Ejderhadan Yanmak
Kadnlarn hazr olmadan nce bir erkei konuturmaya almamay renmeleri gerekir.
Seminerlerimin birinde bu konuyu tartrken, bir Kzlderili, kabilesinde annelerin
evlenecek gen kzlara bir erkein zntl ya da skntl zamanlarnda maarasna
ekileceini anlattklarn syledi. Kz bunu stne alnmamalyd, nk zaman zaman
bunun olmas kanlmazd. Bu, erkein onu sevmedii anlamna gelmiyordu. O mutlaka
geri gelecekti. Ancak en nemlisi, gen kzlar asla erkein peinden maarasna
gitmemeleri konusunda uyarlmalydlar. Eer byle yaparlarsa, maaray koruyan ejderha
onlar yakard.
Asla bir erkein maarasna girmeye kalkmayn, yoksa ejderha sizi yakar!
Erkein peinden maarasna giden kadnlar yznden pek ok gereksiz atmalar
yaanmtr. Kadnlar, erkeklerin gerekten zntl anlarnda yalnz kalmak ya da
susmak istediklerini bir trl anlayamamlardr.
Erkek maarasna ekildiinde, kadn neler olduunu anlamaz. Doal olarak onu
konuturmaya alr. Bir sorun varsa onu aarak ve iini dkmesini salayarak yardmc
olmak ister. "Yolunda gitmeyen bir ey mi var?" diye sorar. Erkek, "Hayr," der. Ancak kadn
onun skntl olduunu hissetmektedir. Erkei maarasnda sorununu zmeye brakmak
yerine bilmeden bu sreci yarda keser. Yine sorar. "Seni bir eyin rahatsz ettiini
biliyorum. Nedir?" Erkek, "Hibir ey," der. Kadn steler. "Hibir ey deil. Seni zen bir
ey var. Neler hissediyorsun?" Erkek: "Bak, ben iyiyim. Beni rahat brak!" Kadn: "Bana
nasl byle davranabilirsin? Artk benimle hi konumaz oldun. Senin neler hissettiini
nasl bileceim? Sen beni sevmiyorsun. Senden uzaklatm hissediyorum." Bu noktada
erkek kontroln kaybeder ve sonradan piman olaca eyler sylemeye balar.
Ejderhas ortaya kp kadn yakar.
MARSLILAR KONUTUUNDA
Kadnlar yalnzca, bilmeden erkein zel anlarn igal ettiklerinde deil, onun ifadelerini
yanl anladklarnda da yanarlar. u ifadeler genelde erkein ya maarasna ekilmi
bulunduunun ya da oraya doru yola ktnn belirtileridir. "Sorun nedir?" diye
sorulduunda Marsl ksaca, "Yok bir ey," ya da "Ben iyiyim," diye yant verecektir. Bu ksa
sinyaller genelde Vensl iin erkei rahat brakmak gerektiine iaret etmektedir.
"Skntlym ve biraz yalnz kalmaya ihtiyacm var," demek yerine erkekler yalnzca
susarlar. Aada en sk rastlanan alt uyar iaretinin yansra kadnlarn bunlara verdii
yanl karlklar da bulacaksnz:
EN SIK RASTLANAN ALTI KISA UYARI ARET
Kadn, "Sorun nedir?" diye sorduunda:
Erkek yle Der
"yiyim," ya da "Yok bir ey."
"yiyim," ya da "yidir."
Kadn yle Yantlayabilir
"Bir sorun olduunu biliyorum.
Nedir?"

"Ama zgn grnyorsun.

Konualm."
"Yok bir ey."
"Her ey yolunda.'' ''nemli deil."
"Sorun deil."
"Yardm etmek istiyorum. Seni rahatsz eden bir eyler olduunu biliyorum, Nedir?"
"Emin misin? Sana seve seve yardm ederim."
"Ama seni zen bir ey var.
Konumamz gerekiyor sanrm."
"Ama bir sorun var. Yardmc olabilirim."
Erkek yukarki ksa ifadelerden birini kullandnda genelde sessizce kabul grmek ve rahat
braklmak istediini anlatmaya almaktadr. Byle zamanlarda yanl yorumlardan ve
gereksiz paniklerden kanmak iin Vensller, Marsa/Vense Szlk'e bakarlard.
Bunun yardm olmadan kadnlar bu ksa ifadeleri yanl anlamaktadrlar.
Kadnlarn erkek, "Ben iyiyim," dediinde asl demek istediinin, "Ben iyiyim, nk bunu
tek bama halledebilirim. Yardma ihtiyacm yok. Ltfen benim iin kayglanmayarak bana
yardmc ol. Benim tek. bama bunu halledebileceime gven," olduunu anlamalar
gerekir. Bu eviri olmadan erkek skntl annda, "Ben iyiyim," dediinde kadn onun
zntl olduunu ya da sorunlarn inkr ettiini sanr. Sorular sorarak ya da kendi
grnce sorunun ne olduunu tartarak ona yardmc olmaya alr. Erkein ksaltlm
bir dilde konutuunun farknda deildir. Aada szlkten baz alntlar bulacaksnz.
Marsa/Vense Szlk
"Ben iyiyim"\n Vense evirisi udur: "Ben iyiyim, derdimi kendim halledebilirim. Yardma
ihtiyacm yok, teekkrler."
Bu eviri olmadan erkein szleri kadn tarafndan u ekilde alglanabilir: "Derdimi seninle
paylamak istemiyorum. Senin bana arka kacana inanmyorum."
"yiyim" Vense evirisi udur: "yiyim, nk sorunumu baaryla zyorum. Yardma
ihtiyacm yok. Eer yardm istesem sylerim."
Bu eviri olmadan erkein szleri kadn tarafndan u ekilde alglanabilir: "Olan bitene
aldrmyorum. Bu sorun benim iin nemli deil. Eer seni rahatsz ediyorsa, bundan bana
ne."
"Hibir ey"in Vense evirisi udur: "Beni rahatsz eden hibir ey yok, olsa da tek
bama halledemeyeceim bir sorun deildir. Ltfen daha fazla soru sorma." Bu eviri
olmadan erkein szleri kadn tarafndan u ekilde alglanabilir: "Beni neyin rahatsz
ettiini bilemiyorum. Olanlar anlayabilmem iin bana sorular sorman gerekiyor." Bu
aamada kadn aslnda yalnz kalmak isteyen erkee sorular sormaya balayarak onu
ileden karr.
"Her ey yolunda"nm Vense evirisi udur: "Bu bir sorun ama sorumlusu sen deilsin.
Ben bunu yalnz bama halledebilirim. Ltfen daha baka sorular sorarak ya da nerilerde
bulunarak dncelerimi blme. Yalnzca hibir ey olmam gibi davran ki, ben bunlar
kendi bama daha rahat halledebileyim." Bu eviri olmadan erkein szleri kadn
tarafndan u ekilde alglanabilir: "Byle olmas gerekiyor. Hibir eyin deitirilmesine
gerek yok. Sen beni, ben de seni taciz edebiliriz." Ya da, "Bu seferlik sorun yok, ama
unutma ki bunlar hep senin hatan. Bunu bir kez yaptn ancak bir daha olmasn."

"nemli deif'm Vense evirisi udur: "nemli deil, nk ben ileri yeniden yoluna
koyabilirim. Ltfen bu konuyu uzatma. Beni daha da rahatsz ediyorsun. Bu sorunu
zmenin sorumluluunu stleniyorum. Bunu zmek beni mutlu ediyor."
Bu eviri olmadan erkein szleri kadn tarafndan u ekilde alglanabilir: "Pireyi deve
yapyorsun. Seni neyin kayglandrd nemli deil. Ar tepki gsterme."
"Sorun deilin Vense evirisi udur: "Bunu yapmakta ya da bu sorunu zmekte bir
glk yok. Sana bu armaan vermek benim iin zevktir."
Bu eviri olmadan erkein szleri kadn tarafndan u ekilde alglanabilir: "Bu bir sorun
bile deil. Neden yardm nererek olay bytyorsun?" Kadn o zaman bunun neden
sorun olduunu anlatmaya giriir.
Bu Marsa/Vense Szlk' kullanmak, erkekler bir eyi ksaltarak sylediklerinde
gerekte ne demek istediklerini kadnlarn anlamalarna yardmc olacaktr. Zaman zaman
erkein syledii, kadnn sandnn tam tersidir.
ERKEK MAARASINA EKLDNDE NE YAPMALI
Seminerlerimde maaralar ve ejderhalar anlattmda, kadnlar erkeklerin maaralarnda
geirdikleri zaman nasl ksaltabilecekierini sorarlar. Bu aamada soruyu erkeklere
yneltirim, onlar da genelde kadnlar kendilerini dar kmaya ne kadar zorlarlarsa, dar
kmann o kadar uzad yantn verirler. Erkeklerin ska syledii baka bir sz de
udur: "Eim maarada geirdiim zaman onaylamazken da kmak kolay olmuyor."
Bir erkein maarasna ekildii iin yanl yapyormu hissine kaplmasna yol amak,
onun dar kmak istediinde bile maarasnda kalmasna neden olur. Erkek maarasna
girdiinde genelde ya yaral ya bask altndadr veya sorununu kendi bana zmeye
almaktadr. Ona kadnn isteyebilecei destei vermenin yarar olmaz, tersine
verimliliini azaltr. Maarasna ekildiinde erkee yardmc olmann temelde alt yolu
vardr. (Ona bu tr destek vermek genelde yalnz geirecei zaman da ksaltr.)
Maarasna ekilen Erkee Mas! Yardmc Olma!1.
1. Onun yalnz kalma gereksinmesini eletirmeyin.
2. zmler nererek sorunlarn zmlemesine yardmc olmaya almayn. 3.
Duygular hakknda sorular sorarak onu korumaya almayn.
4. Maarann kapsnn nnde oturup, dar kmasn beklemeyin.
5. Onun iin kayglanp zlmeyin.
6. Kendi kendinizi mutlu edecek bir eyler yapn.
Eer "konuma" ihtiyac iindeyseniz ona dar ktnda okumas iin bir mektup yazn
ya da bir dostunuzla konuun. Onu kendi doyumunuzun tek arac haline getirmeyin. Erkek,
en sevdii Venslnn kendisine gvenmesini ister. Sorunlarn yalnz bana
zebileceine gven duyulmas onun onuru, gururu ve kendine saygs iin ok nemlidir.
Erkek iin kayglanmamak kadn asndan kolay deildir. Birisi iin kayglanmak, kadnn
sevgi ve ilgisini ifade etmesinin yollarndan biridir. Bir kadn iin sevdii insann zgn
olmas doru deildir. Erkek kukusuz kendisi zgn olduu iin kadndan mutlu olmasn
beklemez, ama onun genelde mutlu olmasn ister. Bylece dertlerinden biri eksilecektir.
Dahas, kadnn mutlu olmas kendisinin sevildiini hissetmesini salayacaktr. Kadn mutlu
ve dertsiz olduunda erkein maarasndan kmas da daha kolay olur. Gariptir ki,
erkekler sevgilerini kayglanmayarak gsterirler. Erkek yle sorar: "Takdir edip
gvendiiniz biri iin nasl zlebilirsiniz ki?" Genelde erkekler birbirlerini desteklerken,
"zlme, sen stesinden gelirsin," ya da, "Bu onlarn sorunu, senin deil," veya, "Eminim
hallolacaktr," gibi szler kullanrlar. Erkekler kayglanmayarak ve sorunlarn en aza

indirgeyerek birbirlerini desteklerler. Eimin dertli olduunda benden de onun iin

kayglanmam beklediini anlamak yllarm ald. Gereksinmelerimizin farkl olduunun
bilincine varmadan nce onun kayglarn pek nemsemezdim. Bu da onu daha fazla
zerdi. Erkek maarasna ekildiinde genelde bir sorunu zmeye almaktadr. Eer bu
arada ei mutluysa ve ona ihtiyac yoksa, kmadan nce zmlemesi gereken
sorunlarndan bir tanesi eksilmi olur. Einin mutlu olduunu bilmek erkee maarasnda
kendi dertleriyle uramak iin g kazandrr. Einin dikkatini baka yere ekecek ya da
onun kendini iyi hissetmesini salayacak her ey erkee yardmc olacaktr. Baz rnekler
grelim:
Kitap okumak. Bir hanm arkada arayp sohbet etmek. Gnlk tutmak. Alverie kmak.
Dua ya da meditasyon. Bir terapiste gitmek. Yrye kmak. Kendine nefis bir ikramda
bulunmak. Mzik dinlemek. Bahede almak. Spor yapmak. Masaj yaptrmak.
Kendi kendini gelitirici bantlar dinlemek. Kpkl bir banyo yapmak. TV ya da video
seyretmek.
Marsllar Vensllerin hoa gidecek bir eyler yapmalarn da istiyorlard. Bir arkadan
can yanarken elenmek kolay deildi, ama Ve-nsller bir yolunu buldular. En sevdikleri
Marslnn her maaraya kapannda alverie kmaya ya da zevk aldklar baka ilerle
uramaya baladlar. Vensller alveri yapmaya baylrlar. Eim Bonnie de zaman
zaman bu yntemi kullanr. Benim maarama kapandm grdnde alverie kar.
Ben kendimi asla Marsl tarafm iin zr dilemek zorunda hissetmem. Eim kendi bann
aresine bakabildiinde ben de kendimle uramann bir sakncas olmadn grr ve
maarama ekilirim. O, benim geri dndmde daha sevecen olacam bilir. Maarama
ekildiimde bunun konuma zaman olmadn renmitir. Onunla ilgilenme belirtileri
gsterdiimde maaradan kmakta olduumu ve konuma zamannn geldiini anlar.
Bazen, "Cann konumak istediinde bana haber verir misin?" der. Bu ekilde, fazla
zorlamadan ve talepte bulunmadan havay koklar.
BR MARSLIYI DESTEKLEMENN YOLLARI
Erkekler maaralarnn dnda da gvenilmek isterler. stenmeyen tavsiye ve anlaytan
holanmazlar. Kendilerini kantlama ihtiya-cndadrlar. Bakalarnn yardm olmadan bir
eyler yapabilmek onlar iin bir vn kaynadr. (Kadn iinse, kendisine destek
vereceine gvendii bir iliki vn kaynadr.) Kadn, "Aka yardm istemediin
srece sorunlarn stesinden geleceine inanyorum," dediinde erkek desteklendiini
hisseder. Erkekleri bu ekilde desteklemeyi renmek balangta ok zor olabilir. ou
kadn bir ilikide, ihtiya duyulan eyleri almann tek yolunun, erkekleri hata yaptklarnda
eletirmek ve onlara istenmeyen tavsiye-^ lerde bulunmak olduunu sanr. Erkeklerden
destek almay bilen bir anne rnek olmazsa, kadnlar dorudan destek isteyerek erkei
dah fazla vermeye tevik etmeyi akllarndan geirmezler. Buna ek olarak,^ eer erkek
kadnn beenmedii bir biimde davranrsa, kadn erkei yanl ya da kt olarak
yarglamadan, davrann beenmediini dosdoru ve aka syleyebilir.
Bir Erkei Nasl Eletirip Tavsiyelerde Bulunmal
stenmeyen tavsiye ve eletirilerle erkekleri nasl uzaklatrdklarn anlamayan ou kadn,
bir erkekten istekte bulunmak ve ihtiyalarn almakta kendini gsz hisseder. Nancy
ilikisinden bunalyordu. "Bir erkee eletirmeden ve ne yapacan sylemeden
yaklamay hl bilmiyorum," diyordu. "Ya sofra adab felaketse ve gerekten ok ok kt
giyiniyorsa? Ya aslnda ho bir adam olduu halde, insanlarn onu ukalann teki olarak
grmelerine neden olacak biimde davranyor ve bakalaryla ilikilerinde sorunlar
yayorsa? Ne yapmam gerekir? Ona ne sylersem syleyeyim, kzyor ve beni dikkate
almyor."

Bunun yant, erkek istemedike kesinlikle onu eletirmemesi ve tavsiyede

bulunmamasdr. Bunun yerine onu olduu gibi kabul etmeyi denemelidir. Erkein ders
dinlemeye deil, buna ihtiyac vardr. Onun kendisini kabullendiini hissettike, neler
dndn de sormaya balayacaktr. te yandan, kendisinin deimesinin beklendiini
hissederse, kadna dncesini sormayacaktr. zellikle yakn bir ilikide erkekler, alp
yardm istemeden nce kendilerini gvende hissetmek isterler. Kadn einin deiip
gelieceine sabrla gvenmesinin yansra, kendi istek ve gereksinmelerini elde
edemezse, duygularn paylamal ve talepte bulunmaldr (yine eletirmeden ve
tavsiyelerde bulunmadan). Bu, incelik ve yaratclk isteyen bir sanattr. Olas drt yaklam
yledir:
1. Kadn erkee nasl giyinilmesi gerektii zerine bir ders vermeden, onun giyim tarzn
beenmediini syleyebilir. Erkek giyinirken, "O gmlei sana yaktrmyorum. Bu gece
bir bakasn giyer misin?" diyebilir. Eer erkek bu szlerden alnrsa, onun hislerine sayg
gsterip zr dilemesi gerekir. "zr dilerim, sana nasl giyinmen gerektiini sylemek
istememitim," demelidir.
2. Eer erkek duyarl biriyse, kadn bir baka zaman konumay deneyebilir. "Yeil
pantolonunla giydiin o mavi gmlek var ya. . O ikisi bence uyumlu olmuyor. Gmlei gri
pantolonunla giymeyi bir dener misin?" diyebilir.
3. Kadn dorudan doruya, "Bir gn senin iin alveri yapma-, ma izin verir misin?" diye
sorabilir.
"Senin iin bir kyafet semeyi istiyorum." Eer erkek hayr derse, onun kendisine annelik
talanmasn istemedii aktr. Evet derse, kadn daha fazla tavsiyede bulunmaktan
kanmaldr. Onun duyarl olduu konular unutmamaldr.
4. Kadn, "Seninle konumak istediim bir ey var, ama hasl syleyeceimi bilemiyorum,"
diyebilir.
"Seni rahatsz etmek istemiyorum, ama ltfen dinleyip bana bunu nasl syleyebileceim
konusunda bir fikir verir misin?" Bu, erkein kendini oka hazrlamasna yardmc olur,
sonradan iin o kadar da nemli olmadn anlaynca neelenir.
Bir baka rnei ele alalm. Kadn erkein masa adabndan holanmyorsa,. "atal bak
kullanr msn?" ya da, "Bardandan ier misin?" diyebilir. Ancak, eer bakalarnn
yanndaysanz hibir ey sylememek, hatta grmezlikten gelmek en iyisidir. Bir baka
gn, "ocuklarn yannda ltfen atal bak kullanr msn?" ya da, "Ellerinle yemek
yemenden nefret ediyorum. Bu kk eylere takyorum. Ltfen birlikte yemek yerken atal
bak kullanr msn?" deyiverir. Eer erkek sizi mahcup edecek biimde davranyorsa,
duygularnz paylamak iin yalnz kalmay bekleyin. Ona yanl yaptn ya da
"nasl davranmas gerektiini" sylemeyin, bunun yerine sevecen ve ksa bir biimde
gerek duygularnz paylan. "Geen gece partide o kadar bararak konumandan
holanmadm. Benimle birlikteyken biraz daha alak sesle konumay dener misin?"
diyebilirsiniz. Eer zlp bu szlerden holanmazsa, eletirdiiniz iin zr dileyin.
Olumsuz tepki vererek destek isteme sanat, 9. ve 12. blmlerde ayrntlaryla ele
alnmtr. Buna ek olarak, bu konumalar iin en iyi zamanlar bir sonraki blmde
tartlacaktr.
Erkein Yardma htiyac Yoksa
Kadn kendisine yardm etmek istediinde ya da bir sorunu zmeye kalktnda, erkek
fazla stne dldn hissedebilir. Kadnn, onun kendi sorunlarn halledebileceine
gvenmediini dnr. Kendini kontrol altnda hisseder. Eer kadn ona ocukmu gibi
davranyorsa, onun kendisini deitirmek istediini sanr.

Btn bunlar erkein rahatlatc sevgiye gereksinme duymad anlamna gelmez.

Kadnlarn erkeklere, istenmeyen tavsiyelerde bulunmadan da efkat gsterebileceklerini
anlamalar gerekir. Erkek kadnn desteini bekler, ama bu onun sand biimde deildir.
Erkei dzeltmeye almamak da ona sevgi gstermenin bir yoludur. Tavsiyelerde
bulunmak, o bunu istemise destek olur. Erkek, ancak kendi bana elinden gelen her eyi
yaptktan sonra tavsiye ister. Eer ok erkenden ve ok fazla yardm grrse, kendi
gcne olan inancn yitirecek ya tembel ya da gvensiz olacaktr.
Erkekler igdsel olarak, zellikle istenmeden tavsiye ve yardm nermeyerek birbirlerini
desteklerler. Erkek rnein bayram sofrasnda eti keserken ei durmadan nasl yapmas
gerektiini sylerse, kendisine gvenilmedii hissine kaplacak; eine direnecek ve bildii
gibi yapmaya alacaktr. te yandan, erkek et kesen eine yardm nerdiinde kadn
sevildiini ve kendisine ilgi gsterildiini hissedecektir. Kadn eine bir uzmann
tavsiyelerine uymasn nerdiinde erkek alnabilir. Bir kadnn bana einin kendisine
neden bu kadar kzdn sorduunu anmsiyorum. Sevimeden nce eine benim zevkli
seksin srlar konulu kasetimden aldklar notlar gzden geirip geirmediini sormu.
Bunun ona en byk hakaret olduunun farknda deildi. Erkek bu kasetleri takdir etse de,
karsnn benim nerilerime uymasn hatrlatmasndan hi holanmamt. Einin, ne
yapacan bildii konusunda kendisine gvenmesini istiyordu!
Erkekler gvenilmek isterlerken, kadnlar da efkat beklerler. Erkek kadna, "Sorun nedir
tatlm?" diye sorduunda kadn onun bu ilgisiyle rahatlar. Oysa ayn derecede ilgili bir
kadn eine, "Sorun nedir tatlm?" diye sorsa erkek kendini hakarete uram hisseder.
Einin ona gvenmediini dnr. Bir erkein yaknlk ve anlay arasndaki fark ayrt
etmesi ok gtr. Kendisine acnmasndan nefret eder. Kadn, "Seni krdm iin ok
zgnm," dediinde, "Bir ey yok," deyip onu itecektir. te yandan kadn, "Seni krdm
iin zgnm" szcklerini duymaya baylr. Erkein onunla gerekten ilgilendiini
hisseder. Erkeklerin efkat ve ilgilerini, kadnlarn da gvenlerini gstermenin yepyeni
yollarn bulmalar gerekir.
Bir erkein yaknlk ve anlay arasndaki fark ayrt etmesi ok gtr. Kendisine
acnmasndan nefret eder.
Ar lgi Boar
Bonnie ile yeni evlendiimde, hafta sonu seminerleri iin yola kmadan nceki geceler
bana sabah kata kalkacam sorard. Sonra uamn hareket saatini renirdi. En
sonunda da kafadan baz hesaplar yapp ua yakalamaya yetecek zamanm olmadn
sylerdi. Her seferinde bana yardmc olduunu sanrd, ama ben bundan rahatsz
olurdum. On drt yldr dnyay gezip hocalk yapyordum ve daha tek bir ua bile
karmamtm. Bir sabah evden kmadan nce bana, "Biletin yannda m? Czdann
aldn m? Yeterli paran var m? Bavula orap koydun mu? Nerede kalacan biliyor
musun?" gibi bir dizi sorular sormaya balad. Bylece sevgi dolu ilgisini gsterdiini
sanyordu, oysa ben kendimi gvenilmez hissedip rahatsz oluyordum. Sonunda, onun iyi
niyetini takdir ettiimi, ama bana byle annelik etmesinden holanmadm syledim. Eer
bana annelik etmek istiyorsa, bunu koulsuz sevgi ve gvenini gstererek yapmasn
istedim. "Olur da ua karrsam bana, 'Sana sylemitim,' deme," dedim.
"Dersimi renip bundan sonra ona gre davranacama gven. Eer di fram ya da
tra takmlarm unutursam, brak ben halledeyim. Telefon ettiimde bunlar anlatma bana."
Kendisinin isteyebilecekleri yerine, benim isteklerimin farkna vardktan sonra eimin bana
yardmc olmas ok daha kolaylat.,

Bir Baar yks

Bir seferinde ilikiler zerine seminer vermek zere ktm bir isve yolculuunda, New
York'tan Califomia'y arayp Bonnie'ye pasaportumu evde braktm haber verdim. Son
derece gze! ve sevgi dolu bir biimde davrand. Bana sorumluluk konusunda sylev
vermedi. Bunun yerine bir kahkaha att ve,
"Oh, Tanrm, John," dedi. "Ne servenler yayorsun. imdi ne yapacaksn?" Pasaportumu
sve
Konsolosluuna fakslamasn istedim ve sorun zld. Son derece yardmc olmutu. Bir
kez bile beni hazrlkl olma konusunda azaria-mam, sorunumu zdm iin benimle
gurur bile duymutu.
KK DEKLKLER YAPMAK
Bir gn ocuklarm benden bir ey istediklerinde hep, "Sorun deil," yantn verdiimi
farkettim. Bu, benim istediklerini seve seve yapacam syleme biimimdi. vey kzm
Julie bir gn bana, "Neden hep,
'Sorun deil,ne diyorsun?" diye sordu. Hemen yant veremedim. Bir sre sonra, bunun
iime yerlemi
Marsl detlerinden biri olduunu farkettim. Bu yeni bilinle artk, "Yapmaktan zevk
duyarm," demeye baladm. Bu ifade benim gizli mesajm iletiyor ve Vensl kzma
kukusuz ok daha sevgi dolu geliyordu.
likileri zenginletirmede, bu rnek ok nemli bir srr gstermektedir. Kimliimizden
zveride bulunmadan kk kk deiiklikler yapmak olasdr. Marsllarla Vensller iin
de baarnn srr buydu. Her ikisi de gerek kimliklerini kurban etmemeye dikkat ederken,
ilikilerinde ufak tefek alardan deiiklikler yapmaya hazrdlar. Birka basit cmleyi
deitirerek ya da yeni ifadeler oluturarak ilikilerini daha fazla salamlatrmay
renmilerdi. Buradaki en nemli nokta, ilikilerimizi zenginletirmek iin ufak tefek
deiiklikler yapmamz gerektiini renmektir. Byk deiiklikler genellikle gerekte nasl
olduumuzun bir lde bastrlmasn gerektirir ki, bu da iyi deildir. Maarasna
ekildiinde, onu bekleyen kadna biraz gven vermek, erkein doasn
deitirmeden yapabilecei ufak bir deiikliktir. Bunu gerekletirebilmek iin, kadnlarn
kayglarn azaltmann tek yolunun onlara gereksindikleri gveni vermek olduunu kabul
etmesi gerekir. Eer erkek, kadnlarla arasndaki fark aniamyorsa, ani sessizliinin neden
endie yaratacan da bilemez. Biraz gven vererek bu durumu bir lde hafifletebilir.
te yandan, eer kendi farkllnn bilincinde deilse, maarasna ekilip kadn zmemek
iin bundan toptan vazgeebilir. Bu ok byk bir hatadr. htiya duyduunda maarasna
girmezse (yani kendi doasn reddederse) huzursuz, ar duyarl, zayf, pasif ya da zalim
olabilir. Daha da kts, neden bu kadar tatsz biri olduunun farkna varmaz. Kadn
erkein maarasna ekilmesine zldnde, erkek maaray terketmek yerine ufak tefek
birtakm deiikliklerle bu sorunu zmleyebilir. Kendi gerek ihtiyalarn ve Marsl
yapsn inkr etmesi gerekmez.
VENSLYE YARDIMCI OLMANIN YOLLARI
Daha nce grdmz gibi, erkek maarasna ekildiinde ya da suskunlatnda,
"Bunu biraz dnmem gerek, ltfen benimle konuma, geri geleceim," demektedir.
Kadnn bunlar yerine, "Seni sevmiyorum, seni duymuyorum, seni dinlemeye
dayanamyorum, ben gidiyorum ve asla geri gelmeyeceim!" szlerini duyabileceini
farket-mez. Bu mesaj yalanlamak ve ona doru mesaj vermek iin iki sihirli szc
sylemeyi renmesi gerekir: "Geri dneceim." Erkek kendini ektiinde kadn onun
yksek sesle, "Bunu biraz dnmem gerek, geri dneceim," ya da," Biraz yalnz kalmam

gerek. Geri dneceim," demesini ok takdir edecektir. Bu basit "geri dneceim"

szlerinin ne kadar nemli olduu hayret vericidir. Kadnlar bu gvenceye baylrlar. Erkek,
kadn iin bunun ne kadar nemli olduunu anladnda, ona bu gvenceyi her seferinde
vermeyi unutmayacaktr. Eer bir kadn babas tarafndan terkedilmi ya da itilmi-se veya
annesi ei tarafndan itildiini hissetmise, o kadn (ocuk) terkedilmeye kar daha da
duyarl olacaktr. Bu nedenle, gvence istedii iin asla knanmamaldr. Benzer biimde,
erkek de maaraya ekilme gereksinmesi nedeniyle eletirilmemelidir.
Kadn bu gvenceyi stemesi nedeniyle knanmamai, erkek de ban dinlemek istedii
iin eletirilmemelidir.
Kadn gemiinden pek yarai deiise ve erkein maarada yalnz bana kalma ihtiyacn
anlayabiliyorsa, daha az gvenceye ihtiyac olacaktr. Bir seminerde bu noktaya
deindiimde bir kadnn yle sorduunu anmsyorum: "Eimin suskunluuna son
derece duyarlym, ama ocukken hibir zaman kendimi terkedilmi ya da reddedilmi
hissetmedim. Annem hi babam tarafndan itilmedi. Boandklar zaman bile bunu sevgi
dolu bir biimde yaptlar." Sonra gld. Kendi kendine nasl kandrldn
farketmiti. Sonra da alamaya balad.
Tabii ki annesi reddedildiini dnmt. Tabii ki reddedilmiti. Anne babas
boanmlard! Tpk anne babas gibi, bu kadn da kendi aclarn inkr ediyordu.
Boanmann bu kadar yaygn olduu bir devirde erkeklerin gvence verme konusunda
duyarl olmalar daha da nem tamaktadr. Tpk erkeklerin ufak tefek deiiklikler
yaparak kadnlara destek olabilecekleri gibi, kadnlarn da ayn ekilde davranmalar
gerekir.
KARINIZDAKN SULAMADAN LETM KURMANIN YOLLARI
Erkek genelde kadnn duygular tarafndan saldrya urayp sulandn hisseder,
zellikle de kadn zgn olduunda ve bir sorundan sz ettiinde. Kadnlarla erkekler
arasndaki fark anlamadndan, kadnn duygularndan sz etme ihtiyacn kolay kolay
kabullenemez. Erkek, yanl da olsa, kadnn duygularndan sz etme nedeninin u veya
bu ekilde bunlardan erkei sorumlu tutmas olduunu dnr. Kadn zgn olduu ve
onunla konutuu iin, onu zenin kendisi olduu fikrine kaplr, Kadn yaknrken, o
sulandn sanr.
ou erkek, Vensllerin dertlerini sevdikleriyle paylama ihtiyalarn anlamaz. Biraz
aba harcayarak ve farkllklarmzn bilincine vararak, kadnlar suluyor gibi grnmeden
duygularn ifade etmeyi renebilirler. Erkei rahatlatmak iin, ilerini dktkten sonra
birka saniye durup, dinledii iin ona teekkr edebilirler. Kadn, aadaki szlerden
bazlarn kullanabilir:
* "Bu konuda konuabildiim iin ok memnunum."
* "imi dkmek ok iyi geliyor."
* "Bu konuda konuabildiim iin o kadar rahatladm ki."
* "Bundan yaknabildiime memnunum. Kendimi ok daha iyi hissediyorum."

"Artk iimi dktm ya, kendimi ok daha iyi hissediyorum. Teekkr ederim." Bu
basit deiiklik, dnyalar kadar fark yaratabilir. Ayn balamda, kadn sorunlarn
anlatrken, erkein onun yaamn daha kolay ve daha doyurucu hale getirmek iin
harcad abalar da vebilir. rnein, eer iten yaknyorsa, zaman zaman eve gelip
onu bulmann kendisini ne kadar mutlu ettiini dile getirebilir. Ya da ev konusunda bir
ikyeti varsa, einin itleri onarm olmasna ne kadar sevindiini syleyebilir.

Sorumluluu Paylamak
Salam iletiim her iki tarafn da aba harcamasn gerektirir. Erkek, sorunlardan
yaknmann kar taraf sulamak anlamna gelmediini ve kadnn yaknmasnn genellikle
yalnzca iini dkme amacn tadn hatrlamaldr. Kadn da yaknrken erkeini takdir
ettiini belirtmeyi unutmamaldr. rnein, biraz nce eim gelip bu blmn nasl gittiini
sordu. "Neredeyse bitiyor," dedim. "Senin gnn nasl geti?" "Oh, yapacak o kadar ok i
var ki," dedi. "Birlikte hi zaman geiremiyoruz." Eskiden olsa, hemen savunmaya geer ve
ona birlikte geirdiimiz tm o saatleri anmsatr ya da kitab zamannda yetitirmenin ne
kadar nemli olduunu sylerdim. Bu da yalnzca gerilim yaratmaya yarard.
Farkllklarmzn bilincinde olan yeni benliimle eimin aklama ya da haki gsterme
deil yalnzca anlay ve gvence istediini anladm. "Haklsn," dedim.
"Gerekten de u aralar ok meguldk. Gel, kucama otur, sana bir sarlaym. Uzun bir
gnd." Eim de bunun zerine, "Kendimi gerekten ok iyi hissediyorum," dedi. Bu,
benim ona daha fazla ilgi gstermek iin beklediim takdirdi. Daha sonra eim gnnden
yaknmaya ve ne kadar yorgun olduunu anlatmaya balad. Birka dakika sonra durdu.
Ben de onun akam yemeinden nce biraz dinlenebilmesi iin, ocuk bakcsn eve
brakmay teklif ettim. "Sahi mi?" dedi. "Onu evine sen gtrr msn? Harika olurdu.
Saol!" Bir kez daha benim kendimi baarl.bir e gibi hissetmem iin gerekli takdir ve
kabul gstermiti. O yorgun ve bitkin olduunda bile ben kendimi baarl grmtm.
Kadnlar seslerini duyurmu olmay ne kadar takdir ettiklerini erkein bildiini
varsaydklarndan, bu takdiri dile getirmeye gerek grmezler. Kadn sorunlarndan sz
ederken erkek hl sevilip takdir edildiinin yinelenmesini bekler. Erkekler zm iin bir
eyler yapmadka sorunlardan ok sklrlar. Kadn onu takdir ederek, yalnzca dinlemekle
de yardmc olduunu gsterebilir. Kadn eine yardmc olmak iin duygularn bastrmak,
hatta deitirmek zorunda deildir. Ancak, onlar erkee kendisini saldrya uram ya da
sulanm hissettirmeyecek biimde ifade etmesi gerekir. Birka kk deiiklik byk
fark yaratabilir.
Sihirli Yardm Szc
Bir erkee yardmc olacak sihirli szck unlardr: "Senin hatan deil." Kadn dertlerini
dile getirirken zaman zaman durup erkee, "Dinlemeni gerekten takdir ediyorum.
Szlerimden sende kusur bulduum anlamn karma, demek istediim bu deil. Senin
hatan yok," demelidir. Kadn, erkein bir sr sorun duyunca kendini baarsz biri gibi
hissetmeye baladn anlayarak, dinleyicisine kar duyarl olmaldr.
Geen gn kz kardeim arayp yaamakta olduu g bir dnemi anlatt. Dinlerken, kz
kardeime destek verip zm nermemem gerektiini aklmdan karmyordum. Yalnzca
kendisini dinleyecek birine ihtiyac vard. On dakika kadar "Hmm, ya, ah" gibi sesler
kararak dinledikten sonra bana, "Teekkrler, John," dedi. "Kendimi ok daha iyi
hissediyorum." Beni sulamadm bildiim iin onu dinlemek ok daha kolayd. Bir
bakasn suluyordu. Eim mutsuz olduunda ise kendimi sulanm hissetmek daha
kolay olduundan, onu dinlemekte zorlanrm. te yandan, eim beni takdir ederek onu
dinlemeye zendirir, bylece iyi bir dinleyici olmam daha kolaylar.
inizden Sulamak Geldiinde Ne Yapmal
Bir erkei onun hatas olmadna ya da sulanmadna inandrmak ancak kadn onu
gerekten sulamyorsa, eletirmiyorsa veya knamyorsa mmkndr. Kadn kendini
erkei sulamaktan alkoyamyorsa, o halde bir bakasyla konumas daha yerinde olur.
Erkekle konumak iin daha sevecen ve sevgi dolu olduu bir zaman beklemesi gerekir.
fkesini, bu konuyla ilgisi olmayan ve kendisine ihtiya
duyduu destei verebilecek biriyle paylamas iyi olur. Sonra kendini daha sevecen ve
balayc hissedip duygularn paylamak zere erkee daha baarl bir ekilde

yaklaabilir.
11 .blmde g duygularn iletiimini daha ayrntl biimde ele alacaz.
Sulamadan Dinlemenin Yollar
Erkek, genelde kadn masum bir biimde sorunlarndan bahsederken onu, kendisini
sulamakla itham eder. Bu, iletiimi engelledii iin son derece ykcdr. Bir kadnn, "Tm
yaptmz almak, almak, almak," dediini rnek alalm. "Artk hi elencemiz
kalmad. O kadar ciddisin ki." Burada erkek kolaylkla onun kendisini sulad duygusuna
kaplabilir. Eer erkek sulandn hissediyorsa, onun da eini sulayarak, "Beni
suluyormuun gibi geliyor bana," demesi yerine, "Bana ok ciddi olduumu ve artk hi
elenmediimizi sylediinde gcme gidiyor. Yani hepsi benim hatam m demek
istiyorsun?" demesini neririm. Buna ek olarak, iletiimi ilerletmek iin ona bir k yolu
tanyabilir. "Bu kadar ok almamzn benim hatam olduunu mu sylemek istiyorsun?
Bu doru mu?" diye sorabilir. Ya da, "Hi elenmediimizi ve benim ok ciddi olduumu
sylediinde, bunun tm sulusu benmiim demek istediini seziyorum. yle mi?" diyebilir.
Tm bu yantlar saygl ve kadna, erkein hissetmi olabilecei herhangi bir sulamay
geri alabilmesine olanak tanyan karlklardr. Kadn, "Oh, hayr, hepsinin senin suun
olduunu demek istemiyorum," dediinde byk olaslkla erkein biraz ii rahatlayacaktr.
Benim son derece olumlu bulduum bir baka yaklam, kadnn da zlmeye hakk
olduunu ve iini dktkten sonra kendini ok daha iyi hissedeceini unutmamaktr. Bu
bilinlenme, benim de gevememi ve stme almadan dinlemeyi hatrlamam salar.
Bylece eim beni takdir edecek ve suluyor idiyse bile uzatmayacaktr.
Dinleme Sanat
Erkek dinlemeyi ve kadnn duygularn doru yorumlamay rendike iletiim kolaylar.
Her sanatta olduu gibi, dinlemek de altrma gerektirir. Her gn eve geldiimde genelde
Bonnie'yi bulup gnnn nasl getiini sorar ve dinleme altrmas yaparm. Eer eimin
morali bozuksa ya da kt bir gn geirmise, nce bundan beni sorumlu tuttuunu,
dolaysyla beni suladn dnrm. Bu noktada gstereceim en doru davran,
bunlar stme alnmamak, onu yanl anlamamaktr. Bunu da farkl dillerden
konutuumuzu kendime srekli hatrlatarak beceririm. "Daha daha ne oldu?" diye
sorarken, onu rahatsz eden baka birok ey olduunu renirim. Yava yava onun
dertlerinden yalnz benim sorumlu olmadm anlarm. Bir sre sonra, eim benim
dinlememi takdir ederken minnettar ve sevecen oluverir.
Dinlemek, altrma yaplmas gereken nemli bir beceri olmakla biVlikte, baz gnler
erkekler elerinin szlerini doru yorumlayamaya-cak kadar duyarl ya da yorgun olurlar.
Byle zamanlarda erkek dinlemeyi denememeiidir bile. Bunun yerine, "Bu benim iin ok
uygun bir zaman deil. Sonra konualm," diyebilir. Bazen kadn konumaya balayana
dek erkek dinleyerneyeceini farketmez. Eer dinlerken ok sinirlenirse, devam etmeye
almamaldr. Bunun ne erkee, ne de kadna bir yarar olur. Burada sylenecek en
uygun ey udur: "Seni dinlemeyi gerekten istiyorum, ama u anda bu ok zor. Sanrm
bu szlerini dnmem iin biraz zaman gerekiyor." Bonnie ile ben farkllklarmz kabul
edip birbirimizin gereksinmelerine sayg duyacak ekilde iletiim kurmay reneli beri
evliliimiz ok daha kolaylat. Ben ayn deiimi binlerce biey ve iftte de grdm.
letiim, insanlarn doalarnda bulunan farkllklara sayg ve kabullenmeyi ierdiinde
ilikiler de kalc olmaktadr. Yanl anlalmalar olduunda, farkl dillerde konutuunuzu
hatrlayp einizin gerekten ne demek istediini anlamak iin zaman ayrn. Bu, altrma
yapmak gerektirse de, sonuca kesinlikle demektedir.

Altnc Blm
ERKEKLER LASTK ERT GBDR
Erkekler lastik erit gibidir. Bir yere kadar gerilip sonra yeniden eski hallerini alrlar.
Erkeklerin samimiyet dnglerini anlamak iin en iyi benzetme lastik bir erittir. Bu dng
yaknlamay, sonra uzaklamay, sonra yeniden yaknlamay ierir.
ou kadn, erkein kadn sevdiinde daha fazla yaknlamadan nce belli zamanlarda
kendini ekme ihtiyac duyduunu farkettiinde arr. Erkekler igdsel olarak bu
kendilerini ekme drtsn hissederler. Bu bir karar ya da seim deildir. Yalnzca olan
bir eydir. Ne erkein, ne de kadnn suudur. Doal bir dngdr bu.
Bir erkek bir cadn sevdiinde, daha fazla yaknlamadan nce belli zamanlarda kendini
geri ekme gerei hisseder.
Genelde bir kadn kendini ok farkl nedenlerle ektiinden, kadnlar erkeklerin bu
ekilmesini yanl anlarlar. Kadn, duygularn erkein anlayacana gvenmediinde,
gemiinde incinmi olup bir kez daha incinmekten korktuunda ya da erkek yanl bir ey
yaparak kadn dkrklna urattnda kendini eker. Erkek de bu nedenlerden dolay
geri ekilebilir, ama kadn yanl bir ey yapmam olsa da ekilecektir. Kadn sevip
gvenebilir ama birdenbire kendini eker. Tpk gerilmi bir lastik erit gibi, kendini
uzaklatracak, sonra da yine kendiliinden yaklaacaktr.
Erkek, bamszlk ve zerklik gereksinmelerini karlamak iin uzaklar. Yeterince
uzaklatktan sonra hemen yine yaklaacaktr. nk uzaklat zaman sevgiye ve
yaknla duyduu ihtiyac yeniden hissedecektir. Otomatik olarak, sevgisini vermeye ve
gereksindii sevgiyi almaya daha ok istekli olacaktr. Erkek geri geldiinde ilikiyi
uzaklamadan nceki yaknlk izgisinden devam ettirir. Yeni bir snma dnemine gerek
grmez.
ERKEKLER HAKKINDA HER KADININ BLMES GEREKENLER
Erkeklerin bu yaknlama-uzaklama dngs anlald takdirde ilikileri zenginletirir,
ama yanl anlaldnda da gereksiz sorunlara neden olur. Bir rnee bakalm:
Maggie skntl, endieli ve kafas karm bir haldeydi. Erkek arkada Jeff'le alt aydr
kyorlard. Her ey son derece romantikti. Sonra, grnrde hibir neden olmadan Jeff
duygusal olarak kendini ekmeye balad. Maggie bunun nedenini anlayamyordu. Bana
yle dedi: "Bir an son derece ilgiliyken, birden benimle konumak bile istemiyordu. Onu
geri kazanmak iin her eyi denedim, ama bu, ileri daha da bozmaktan baka bir eye
yaramad. O kadar uzak grnyor ki. Ne yanl yaptm bilmiyorum. Ben o kadar kt
biri miyim?"
Jeff uzaklatnda, Maggie bunu stne alnmt. Bu ok yaygn bir tepkidir. Yanl bir ey
yaptn dnp kendini suluyordu. leri yeniden "yoluna koymay" istiyor, ama Jeff'e
yaknlamaya altka o bsbtn uzaklayordu. Seminerime katldktan sonra
Maggie'nin ii rahatlad. Endie ve pheleri silinip gidiverdi. En nemlisi, kendini
sulamay brakt. Jeff'in uzaklamasnn kendi hatas olmadn anlad. Dahas, onun
neden uzaklatn ve bununla nasl baa kmak gerektiini de rendi. Aylar sonra bir
baka seminerde Jeff, Maggie'nin rendikleri iin bana teekkr etti. Artk
nianlanmlard. Maggie erkekler hakknda pek az kadnn bildii bir srr kefetmiti.
Maggie, Jeff uzaklamaya alrken ona yaknlamak iin urastka, onun kendini
yeterince gerip sonra geri gelmesine engel olduunu farketmiti. Jeff'in peinden koarak,
onun kendisine ihtiyac olduunu ve birlikte olmak istediini hissetmesine engel oluyordu.
Bunu her ilikide yaptn da farketmiti. Bilmeden ok nemli bir dngy engelliyordu.
Samimiyeti srdrmeye alarak buna tmden engel oluyordu.

Erkek Birdenbire Nasl Deiir

Eer erkek kendini ekme frsatn bulamazsa, gl yaknlama arzusunu da asla
hissedemez. Kadnlarn srekli samimiyette srar etmeleri halinde, elerinin byk
olaslkla kap kendilerini uzaklatrmaya alacaklarn, sevgi alklarn asla
hissedemeyeceklerini bilmeleri gerekir. Seminerlerimde bunu kocaman bir lastik eritle
gsteriyorum. Elinizde lastik bir erit tuttuunuzu farzedin. imdi saa doru ekerek lastik
eridi germeye balayn. Diyelim ki, erit otuz be santim kadar gerilebiliyor. Sonuna kadar
gerildiinde artk gidebilecei tek yer tam aksi yndr. Dn de epeyce gl ve enerji
ykl olur. Benzer biimde, bir erkek de uzaklaabildii kadar uzaklatnda g
ve enerji ykl olarak dnecektir. Snrnn sonuna kadar ekildikten sonra bir deiim
geirmeye balar. Btn davranlar deiir. Eskiden eine aldrmayan ya da ilgi
gstermeyen bir adamken, birdenbire onsuz yaayamaz olur. Artk yine yaknlk ihtiyacn
hissediyordur. Sevme ve sevilme arzusu yeniden uyand iin, gc yerine gelmitir.
Kadnlar bir kez uzaklatktan sonra yeniden yaknlamak iin epey aba harcamak
zorunda olduklarndan, bu olguyu genellikle aknlkla karlarlar. Kadn, erkein bu
bakmdan ne kadar farkl olduunu anlamazsa, onun ani yaknlama arzusuna
gvenmeyip onu uzaklatrabilir. Erkeklerin de bu fark anlamas gerekir. Erkek geri
geldiinde, kadn ona yeniden almadan nce genelde biraz zamana ve konumaya
gereksinme duyar. Erkek, kadnn ayn yaknlk dzeyine gelmek iin daha fazla zamana
ihtiyac olduunu anlarsa bu gei daha rahat olabilir. Aradaki farkllk anlalmad
takdirde, biri brakt yerden devam edebilirken dieri edemez ve erkek sabrn
yitirebilir.
Erkekler Neden Uzaklarlar
Erkekler yaknlk gereksinmelerini karladktan sonra kendi zerklik ve bamszlk
ihtiyalarn hissetmeye balarlar. Otomatik olarak, o uzaklarken kadn da panie
kaplmaya balar. Kadnn bilmedii, erkein uzaklap kendi zerklik gereksinmesini
karladktan sonra birdenbire yeniden yakn olmak isteyeceidir. Erkek yaknlk ve zerklik
ihtiyalar arasnda gidip gelir. Erkek yaknlk ve zerklik ihtiyalar arasnda gidip gelir.
rnein, ilikilerinin balangcnda Jeff gl ve istekliydi. Lastik eridi sonuna kadar
gerilmiti. Maggie'yi etkilemek, memnun etmek, onunla yaknlamak istiyordu. Bunu
baardka Maggie de yaknlamak istemeye balad. Maggie kalbini ona atka Jeff
daha ok yaknlat. yice samimi olduklarnda Jeff kendini harika hissediyordu.
Ancak, ksa bir sre sonra bir deiim grld. Lastik eride olanlar dnelim. erit
gevemi, gc ve gerginlii kaybolmutur. Artk hibir hareket yoktur. Yakn olduktan
sonra erkein arzularnn bana gelen de ite budur. Yaknl bir erkek iin tatmin edici
olsa da, kanlmaz olarak bir i deiim yaamas gerekecektir. Samimiyet aln geici
olarak tatmin ettii iin imdi bamsz olma al
duymaktadr. Bu bakasna ihtiyac olmak yetmitir artk. Kendini ar balanm
hissedebilir ve neden uzaklama ihtiyacnda olduunu da bilmeyebilir.
Kadnlar Neden Panie Kaplr
Jeff igdsel olarak, Maggie'ye (ya da kendine) herhangi bir aklama yapmadan
uzaklarken, Maggie buna korkuyla tepki verir. panie kaplp onun peinden komaya
balar. Yanl bir ey yapp onu souttuunu dnr. Onun yeniden yaknlk kurmay
beklediini sanr. Asla geri dnmeyeceinden korkar. Daha da kts, Jeff'i neyin
uzaklatrdn bilmediinden, kendini onu geri kazanma konusunda yetersiz hisseder.
Bunun yalnzca yaknlk dngsnn bir paras olduunu bilmemektedir. Ona sorunun ne
olduunu sorduunda ak bir yant alamaz, Jeff bu konuda konumak istememektedir.
Yalnzca kendini daha da uzaklatrmaya devam eder.

Erkeklerle Kadnlar Sevgilerinden Neden Kuku Duyarlar

Bu dngy bilirsek, erkeklerle kadnlarn sevgilerinden neden kuku duyduklarn
anlamamz kolaylar. Maggie, Jeff'in ihtirasn yeniden bulmasna engel olduunu
anlayamad iin, onun artk kendisini sevmediini sanabiliyordu. Kendini uzaklatrma
ans olmasa Jeff arzusunu ve yaknlama isteini yitirecekti. Kolaylkla artk Maggie'yi
sevmediini dnebilirdi. Maggie, Jeff'in kendine zaman ayrmasna izin vermeyi
rendikten sonra, onun geri dndn kefetti. O geri ekildiinde peinden komamay
rendi. Her seferinde de Jeff geri geldi. Bu srece olan gveni artarken, panie
kaplmamas da kolaylat. Artk Jeff uzaklatnda ne onun peinden kouyor, ne de
yanl bir ey yaptn dnyordu. Jeff'in bu huyunu kabul ediyordu. O dnemlerde Jeff'i
ne kadar kabullenirse, kocasnn dn de o kadar abuk oluyorda Jeff kendi deien
duygu ve gereksinmelerini anlamaya balarken, sevgisine daha da gvenir oldu. Artk
balanabilecekti. Maggie ile Jeff'in baarlarnn srr
erkeklerin lastik eritler gibi olduklarn anlayp kabul etmelerindeydi.
KADINLAR ERKEKLER NASIL YANLI ANLARLAR
Erkeklerin neden lastik eritlere benzediini anlamadan, kadnlarn erkein tepkilerini
yanli anlamalar ok kolaydr. ok sk grlen bir yanl anlama, kadn, "Konualm,"
dediinde ve erkek hemen kendini duygusal olarak ektiinde yaanr. Genelde u
yaknmay duyarm: "Her konumak istediimde kendini ekiyor. Bana aldrmadn
hissediyorum." Kadn, yanl da olsa, einin onunla hibir zaman konumak istemedii
sonucuna varmtr. Bu lastik erit benzetmesi, erkein nasl eine ok nem verirken
birdenbire kendini ekebildiini de aklar. Erkek uzaklatnda bunun nedeni konumak
istemiyor olmas deildir. Sadece biraz ban dinlemeye ihtiyac vardr; yalnzca kendiyle
olup baka hi kimseden sorumlu olmamak istemektedir. Bu, onun kendi kendisiyle
ilgilenmesinin zamandr. Dndnde konuabilecektir. Erkek, eiyle ilikiye girerek bir
lde "kendisi olma"y yitirir. Einin gereksinmelerini, sorunlarn, istek ve duygularn
hissederek benlik bilinciyle balantsn kaybedebilir. Geri ekilmesi ona kendi kiisel
snrlarn koyma ve kendi kendine yeterli olma ihtiyacn karlama olanan verir.
Erkek, eiyle ilikiye girerek bir lde "kendisi olma"y yitirir. Ancak baz erkekler bu geri
ekilmeyi olduka farkl tanmlarlar. Bu onlar iin yalnzca "Biraz nefes almaya ihtiyacm
var," ya da "Bam dinlemeliyim," duygusudur. Nasl tanmlanrsa tanmlansn, erkek
kendini ektiinde, bir sre iin ban dinlemek konusunda geerli bir gereksinmesini
karlyor demektir. Tpk bilinli olarak a kalmamaya karar vermediimiz gibi, erkek de
kendini ekmeye karar vermez. Bu gdsel bir drtdr. Ancak ok yaknlatktan sonra
kendi kendinin sahibi olma duygusunu kaybetmeye balar. Bu noktada kendi kendine
yetme ihtiyacn hisseder ve uzaklamaya balar. Kadnlar bu sreci anlarlarsa, erkein
uzaklamasn da doru yorumlayabilirler.
Kadnlar Yaklatnda Erkekler Neden Geri ekilirler
ou kadna gre, erkek tam da onun konuma ve yaknlama ihtiyacnda olduu bir anda
uzaklar. Bunun iki nedeni vardr:
1. Kadn bilinaltnda, erkein kendini tam olarak ne zaman geri ektiini hissedip o
zamanlarda yeniden yakn iliki kurmak isteyecek ve, "Konualm," diyecektir. Erkek
uzaklarken, kadn da yanllkla onun konumak istemediini ya da artk kendisine
aldrmadn sanacaktr. 2, Kadnn alp derin ve mahrem duygularn paylamas da
erkekte kendini ekme arzusu uyandrabilir. Erkein alarm zillerinin almasndan nce
katlanabilecei samimiyet ls bellidir ve uzaklaarak dengesini koruma zamannn
geldiini syler. En mahrem dakikalarda erkek aniden otomatik olarak kendini ekmeye
balayabilir.

Kadnn, erkein kendini ekmesine anlam vermesi ok gtr, nk genelde bu

uzaklamay onun yapt ya da syledii bir ey balatmaktadr. ounlukla kadn bir
eyler hakknda duygulu konumaya baladnda erkek de bu uzaklama drtsn
duymaya balar. Bunun nedeni duygularn erkei yaknlatnp samimiyet yaratmas,
erkein de fazla yaknlatnda otomatik olarak kendini ekmeyi istemesidir. Kadnn
duygularn dinlemek istemedii iin uzaklamamtr. Samimiyet dngsnn bir baka
aamasnda, kendisi de yaknlama ihtiyac iindeyken, uzaklamasna neden olan bu
duygular onu yaklatracaktr. Erkein uzaklamasn balatan, kadnn ne syledii deil,
ne zaman sylediidir.
ERKEKLE NE ZAMAN KONUMALI
Erkek uzaklamaya balamken konumann ya da yaknlamaya almann sras
deildir. Brakn gitsin. Bir sre sonra dnecektir. Sevgi dolu grnecek ve sanki hibir ey
olmam gibi davranacaktr. Konumann zaman ite budur. Altn devrinde erkek
samimiyet arar ve konuulmaya da hazrdr. Genellikle konumalar kadnlar balatmazlar.
Bunun en sk rastlanan nedeni vardr:
1.Kadn konumaya korkmaktadr, nk son kez konumaya baladnda erkek ondan
uzaklamtr. Yanllkla onun aldrmadna ve dinlemek istemediine hkmetmitir.
2. Kadn, erkein kendisine kzdndan kayglanmakta ve onun kendi duygularyla ilgili bir
konuma balatmasn beklemektedir. Eer aniden ondan uzaklaacak olursa, bir daha
iletiim kurmadan nce olanlar hakknda konumas gerekeceini de bilmektedir. Kadn,
erkein dertlendii konular hakknda konumay amasn bekler. te yandan erkek de
dertli olmadndan, bu duygular hakknda konuamaz.
3. Kadnn syleyecek o kadar ok eyi vardr ki, kabalk edip ylece konumaya balamak
istememektedir. Kibarlk olsun diye, kendi dnce ve duygularndan sz etmek yerine
erkee onun dnce ve duygularn sorma hatasn iler.-Erkein syleyecek bir eyi
yoksa, kadn onun kendisiyle konumak istemedii sonucuna varr.
Erkein neden konumad konusundaki tm bu yanl kanlar biraraya geldiinde
kadnlarn erkeklere sinirlenmesine armamak gerekir.
ERKE KONUTURMANIN YOLLARI
Kadn konumak istediinde ya da yaknlama ihtiyac duyduunda, konumann
balatlmasn erkekten beklememelidir. Kocasnn syleyecek pek az eyi bile olsa, kadn
konumay balatmak iin ilk . nce paylama giriiminde bulunma ihtiyac hisseder. Einin
dinlediini grp onu takdir ettike, kocasnn da giderek anlatacak daha ok eyi olacaktr.
Erkek kadnla konumaya ok ak olsa da, balangta anlatacak bir eyleri olmayabilir.
Kadnlarn Marsllar hakknda bilmedikleri bir ey de, onlarn konumak iin bir
nedenlerinin olmas gerektiidir. Yalnzca paylamak iin konumazlar. Ancak, kadn bir
sre konutuktan sonra, erkek de alacak ve kadnn syledikleri hakkndaki dncelerini
paylaacaktr. rnein, eer kadn gn boyunca yaad zorluklardan sz ediyorsa, erkek
de kendi gnnn zorluklarn onunla paylaabilir, bylece birbirlerini anlayabilirler. Eer
kadn ocuklarla ilgili duygularndan bahsediyorsa, erkek de o konudaki duygularn
aabilir. Kadn iini dkerken, erkek sulandn ya da bask altnda kaldn
hissetmezse, yava yava almaya balayacaktr.
Kadnlar Erkekleri Konumaya Nasl Zorlar
Dncelerini paylaan bir kadn doal olarak erkei konumaya tevik eder. Ama erkek
konumasnn beklendiini hissettiinde aklna hibir ey gelmez. Syleyecek hibir eyi
yoktur. Anlatacak bir eyi olsa bile, kadnn beklentisini hissettiinden konumamakta
direnecektir. Kadnn srarla konumasn istemesi, onu sorgulamas erkee zor zamanlar

yaatr ve uzaklamasna neden olur. Kadnlar yanllkla erkeklerin "konumaya ihtiyalar

olduunu", bu nedenle de konumalar "gerektiini" varsayarlar. Onlarn Mars kkenli
olduklarn ve o kadar konuma ihtiyac duymadklarn unuturlar. Erkek konumadka
kadn kendisini sevmediini bile dnebilir. Konumad iin bir erkei reddetmek, onun
syleyecek hibir ey bulamamasn garantilemek demektir.
Erkek olduu gibi kabul edilmeyi bekler, ancak sonra yava yava alr. Kadn daha fazla
konumasn istediinde ya da kendini geri ektii iin ona kzdnda, erkek olduu gibi
kabullenilmediini hisseder. Paylamay ve iini dkmeyi renmeden nce olduka fazla
uzaklamaya ihtiyac olan bir erkek, nce dinlemek zorundadr. Dinledii iin takdir
edilmesi gerekir. Ancak ondan sonra anlatmaya balayacaktr.
Erkekle Konuma Balatmann Yollar
Kadn erkei konumaya zorladka, erkek de direnecektir. Onu dorudan konuturmaya
almak, zellikle de uzaklama dnemlerinde, iyi bir yaklam deildir. Onu nasl
konuturabileceini dnmek yerine, "Eimle nasl daha yakn, ak olabilir ve daha kolay
iletiim kurabilirim?" sorusuna yant aranmaldr. Eer kadn ilikide daha fazla konuma
ihtiyacn duyuyorsa, ki ou kadn bunu duyar, iletiimi artrabilir. Ancak einin kimi zaman
konumaya hazr olmayacan, kimi zaman da igdsel olarak kendini ekeceini
kabullenmeli; hatta byle bir davrann bazen ortaya kacan bilerek kendini buna
hazrlama olgunluunu gstermelidir.
Erkek hazr olduu zamanlarda ona yirmi eit soru sorup konumasn istemek yerine,
yalnzca dinlese bile erkeini takdir ettiini belirtmelidir. Balangta onun konumasn
beklemediini belirtebilir. rnein, Maggie, "Jeff, beni biraz dinleyebilir misin?" diyebilir.
"Zor bir gn geirdim ve biraz konumak istiyorum. Kendimi ok daha iyi hissedeceim:"
Birka dakika kadar konutuktan sonra da duraklayp, "Beni byle dinlemeni ok takdir
ediyorum, benim iin ok ey ifade ediyor," diyebilir. Bu takdir, erkei daha da fazla
dinlemeye tevik eder.
Takdir ve tevik olmadan erkek "dinlerken" "hibir ey yapmadn" dnerek ilgisini
kaybedebilir. Dinliyor olmasnn kadn iin ne kadar deerli olduunu farketmez. Ancak
ou kadn, igdsel olarak dinlemenin ne kadar nemli olduunu bilmektedir. Bir erkein
bunu kendiliinden bilmesini beklemek, ondan kadn olmasn istemek gibi bir eydir.
Neyse ki, bir kadn dinledikleri iin takdir edildikten sonra erkekler konumann deerine
sayg gstermeyi renirler.
ERKEK KONUMAZSA
Sandra ile Larry yirmi yllk evliydiler, Sandra boanmak, Larry ise ileri yoluna koymak
istiyordu. Sandra, "Evli kalmak istediini nasl syleyebilir?" diyordu. "Beni sevmiyor. Hibir
ey hissetmiyor. Onun konumasna ihtiya duyduum zamanlarda yryp gidiyor. Souk
ve kalpsiz biri. Yirmi yldr duygularn bastryor. Onu balamak istemiyorum. Bu evlilii
de srdrmeyeceim. Onun alp duygularn paylamasn beklemekten yoruldum artk."
Sandra sorunlarna kendisinin nasl katkda bulunduunun farknda deildi. Hepsinin
kocasnn hatas olduunu dnyordu. Aralarndaki yaknl ve iletiimi gelitirmek iin
elinden gelen her eyi yaptn sanyordu, ama ei yirmi yl boyunca ona direnmiti.
Seminerde erkekler ve lastik eritler hakknda anlatlanlar duyduktan sonra gzyalarna
boularak kocasn balad. "Onun" sorununun aslnda "onlarn" sorunu olduunu
anlamt. Bu soruna kendisinin de nasl katkda bulunduunu grmt.
"Evliliimizin ilk ylnda iimi dkp duygularm dile.getirirken onun kalkp gittiini
hatrlyorum," diyordu. "Beni sevmediini dnrdm. Bu birka kez olduktan sonra
umudu kestim. Bir daha ac ekmek istemiyordum. Bir baka seferinde benim duygularm
dinleyebileceinden haberim yoktu. Ona hi ans vermedim. Benden nce onun

almasn bekledim."
Tek Tarafl Konumalar
Sandra'nn konumalar genellikle tek taraflyd. nce bir dizi soru sorarak einin ilgisini
ekmeye alyordu. Sonra, asl konumak istediklerini paylamadan nce einin verdii
ksa ksa yantlara kzmaya balyordu. En sonunda duygularn paylatnda, sonu hep
aynyd. Einin daha ak, daha paylamac olmadndan yaknyordu. Tek tarafl bir
konuma yle geliebilir:
SANDRA: Gnn nasl geti?
LARRY: yi.
SANDRA: Neler oldu?
LARRY: Her zamanki eyler.
SANDRA: Bu hafta sonu ne yapmak istiyorsun?
LARRY: Farketmez. Sen ne istiyorsun?
SANDRA: Arkadalarmz davet etmemizi ister misin?
LARRY: Bilmem. . TV programnn nerede olduunu biliyor musun?
SANDRA: (zgn) Neden benimle konumuyorsun? LARRY: (Suskun) SANDRA: Beni
seviyor musun? LARRY: Tabii ki seni seviyorum. Seninle evlendim. SANDRA: Beni nasl
sevdin ki? Artk hi konumuyoruz. Nasl orada yle hibir ey sylemeden oturabilirsin?
Hi aldrmyor musun?
Bu aamada Larry kalkar ve hava almaya kar. Dndnde sanki hibir ey olmam gibi
davranacaktr. Sandra da sanki her ey yolundaym gibi grnecek, ama iin iin sevgi ve
scaklnda azalma olacaktr. Yzeyde sevecen olmaya alsa da, iinde fkesi
artacaktr. Zaman zaman bu fke kprecek ve yine einin duygularn tek tarafl olarak
sorgulamaya balayacaktr. Yirmi yl boyunca kocasnn kendisini sevmedii yolunda kant
topladktan sonra, artk samimiyetten uzak bu yaam istememektedir.
Deimek Zorunda Kalmadan Birbirini Desteklemeyi renmek
Seminerde Sandra, "Yirmi yldr Larry'yi konuturmaya alyorum," dedi. "Onun iini
dkp ak olmasn istedim. Asl benim, iini dkerek bana destek olacak bir erkek
araynda olduumu ise farketmedim. Bu hafta sonu kocamla yirmi yldr olduundan
daha fazla duygularm paylatm. Sevildiimi hissediyorum. Benim aradm da buydu.
Onun deimesi gerektiini sanyordum. Artk onda hibir hata olmadn biliyorum. Biz
yalnzca birbirimize destek olmay bilemedik." Sandra hep Larry'nin konumadndan
yaknrd. Kendini, onun bu suskunluunun yaknlamay olanaksz kldna inandrmt.
Seminerde Larry'den karlk beklemeden kendi duygularn paylamay ve onun
sessizliini reddetmek yerine takdir etmeyi rendi. Bu da kocasn daha iyi bir dinleyici
haline getirdi.
Larry dinleme sanatn rendi. Bir erkee alp iini dkmeyi retmektense dinlemeyi
retmek ok daha kolaydr. Larry nem verdii birini dinlemeyi ve karlnda takdir
edilmeyi renirken, yava yava alp kendiliinden daha fazla paylamaya
balayacaktr. Erkek dinledii iin takdir edildiini ve daha fazla paylamad iin artk
reddedilmediini hissederse, giderek almaya balar. Daha fazla konumas
gerekmiyormu gibi hissederse, doal olarak byle yapacaktr. Ama nce kabul edildiini
grmesi gerekir. Eer kadn onun suskunluuna hl kzyorsa, erkeklerin Mars'tan
geldiklerini unutuyor demektir!

ERKEK KENDN EKMEZSE

Usa ile Jim iki yldr evliydiler. Her eyi birlikte yapyor, birbirlerinden hi ayrlmyorlard. Bir
sre sonra Jim skntl, pasif, dnceli bir hal ald. zel bir seansta Lisa bana, "Artk hi
elenceli biri deil," diye dert yand. "Onu neelendirmek iin her eyi denedim. Yarar yok.
Onunla birlikte elenmek istiyorum. Lokantalara gitmek, alverie kmak, seyahat etmek,
dans etmek istiyorum, ama o istemiyor. Artk hibir ey yapmyoruz. Yalnzca TV
seyrediyoruz, yiyip uyuyup ie gidiyoruz. Onu sevmeye gayret ediyorum, ama ok
kzgnm. Eskiden o kadar ho ve romantikti ki. Artk tembelin teki oldu. Ne yapacam
bilemiyorum. Yerinden bile kprdamyor!"
Lastik erit teorisini rendikten sonra hem Lisa, hem de Jim olanlarn farkna vardlar.
Birlikte ok fazla zaman geiriyorlard. Biraz da ayr ayr bir eyler yapmalar gerekiyordu.
Erkek ok yaknlar ve kendini geri ekmezse, genelde huysuzlar, pasifleir ve
savunmaya geer. Jim kendini ekmeyi renmemiti. Yalnz bana zaman geirdiinde
kendini sulu hissediyordu. Her eyi eiyle paylamas
gerekitiini sanyordu. Lisa da her eyi birlikte yapmalar gerektiini dnyordu.
Danmanlk srasnda Lisa'ya neden Jim'le o kadar ok zaman geirdiini sordum. "Eer
onsuz elenirsem zleceini dnyordum," dedi. "Bir seferinde alverie ktmda
baya krlmt." Jim de, "O gn hatrlyorum," dedi. "Ama ben sana kzmamtm. O
gn hatrlamamn sebebi aslnda evde kendi bama kalmamn ne kadar iyi olduuydu.
Sana bunu sylemeye cesaret edemedim, nk
duygularn incitmekten korktum." Lisa, "Ben de sensiz bir yere gitmemi istemediini
sanmtm," dedi.
"O kadar uzak grnyordun ki."
Daha Bamsz Olmak
Bu yeni bilinle Lisa, Jim hakknda o kadar da kayglanmamak iin gereken izni ald. Jim'in
kendini biraz ekmesi onun da kendine daha fazla yetmesini ve daha bamsz olmasn
salad. Kendine eskisinden iyi bakmaya balad. Yapmak istedii eyleri yapar ve kz
arkadalarndan destek alrken, daha mutlu bir insan oldu. Jim'e duyduu fkeyi de iinden
att. Lastik eridi rendikten sonra, kendisinin de sorunlarna katkda bulunduunu grd.
Einin daha fazla yalnz kalmaya ihtiyac olduunu farketti. Sevgi dolu zverileri yalnzca
erkein kendini ekmesini engellemekle kalmyor, bamll da Jim'i bouyordu. Lisa, Jim
olmadan da elenmeye balad. Eskiden beri istedii baz eyleri yapt. Bir gece kz
arkadalaryla yemee kt. Bir baka gece tiyatroya gitti. Yine bir baka gece bir
doumgn erefine yaplan bovling partisine katld.
Basit Mucizeler
Onu hayrete dren, ilikilerinin ne kadar abuk deitii oldu. Jim ona kar ok daha
ilgili olmutu. Birka hafta iinde Jim yeniden eski kimliine kavutu. Onunla elenceli bir
eyler yapmak istiyordu ve planlar yapmaya balamt. stek ve hevesini geri kazanmt.
Danmanlk seansnda., "im rahatlad," diyordu. "Sevildiimi hissediyorum. . Lisa eve
geldiinde beni grdne seviniyor. O yokken onu zlemek o kadar gzel ki. Yeniden
'hissetmek' de harika. Neye benzediini neredeyse unutmutum. nceleri hibir eyi
yeterince iyi yapamyor gibiydim. Lisa hep bana bir eyler yaptrmaya alyor ve sorular
soruyordu." Lisa da, "Kendi mutsuzluum iin onu suladmn farkna vardm," dedi. "Ben
kendi mutluluumun sorumluluunu stlendike, Jim'in de daha enerjik ve canl olduunu
grdm. Sanki bir mucize."

YAKINLIK DNGSN ENGELLEMEK

Bir kadn bilmeden einin doal yaknlk dngsn iki ekilde engeller:
1. Kendini geri ektiinde peinden giderek.
2. Geri ekildii iin onu cezalandrarak.
Aada bir kadnn "erkein peinden koup" onun kendini geri ekmesini engelledii, sk
rastlanan birka rnek greceksiniz.
KOVALAMACALAR
1. Fiziksel: Erkek uzaklatnda kadn fiziksel olarak peinden gider. Belki erkek bir baka
odaya geer ve kadn onu izler ya da, Lisa ile Jim'de olduu gibi, kadn eiyle birlikte
olabilmek iin yapmak istedii eyleri yapmamaya balar.
2. Duygusal: Erkek uzaklatnda kadn duygusal olarak onu izler. Onun iin zlr,
kendini daha iyi hissetmesine yardmc olmak ister. Onu ilgisiyle boar.
Duygusal olarak erkein geri ekilmesini durdurmann bir baka yolu da, onun ban
dinleme ihtiyacn
onaylamamaktr. Bunu eletirmekle duygusal olarak erkei uzaklatryordur. Yine bir
baka yaklam da, erkek kendini ektiinde incinmi grnmektir. Bu ekilde kadn onun
yaknln kazanmaya alrken, erkek de kendini kontrol altna alnm hisseder.
3. Zihinsel: Kadn, "Bana nasl byle davranabilirsin?" ya da, "Senin neyin var?" veya,
"Sen kendini ektiinde beni ne kadar incittiinin farknda deil misin?" gibi sorular sorarak
erkekte sululuk hissi yaratr.
Bir baka yntem de, kadnn erkei memnun ederek kendine ekmeye almasdr. Ar
uyumlu olur. Onun uzaklamas iin hibir neden kalmayacak kadar kusursuz davranr.
Kendi benliinden vazgeip onun istedii gibi biri olmaya alr. Erkein uzaklamas
korkusuyla gerek duygularn bastrr ve onu zecek bir ey yapmaktan kanr.
Kadnn bilmeden erkein yaknlk dngsn bozmasnn bir baka yolu da, geri ekildii
iin onu cezalandrmaktr. Aada bir kadnn bir erkei cezalandrp geri dnmesini
zorlatrd rnekleri greceksiniz:
CEZALAR
1. Fiziksel: Erkek eini arzuladnda kadn onu reddeder. Onun fiziksel ilgisini iter. Cinsel
adan da onu reddedebilir. Kendisine dokunulmasna ya da yaklalmasna izin vermez.
Memnuniyetsizliini belirtmek iin erkee vurabilir ya da bir eyler krp dkebilir. Erkek
uzaklat iin cezalandrldnda bunu bir daha yapmaya korkacaktr. Bu korku da onun
ilerde yine kendini ekmesine engel olur. Doal dngs bozulur. Onun yaknlk duymasn
engelleyen bir fke de dourabilir. Artk ekildiinde bir daha geri dnmeyebilir.
2. Duygusal: Erkek dndnde kadn mutsuzdur ve onu sular. Kendisini ihmal ettii iin
onu balamaz. Erkein onu mutlu etmek iin yapabilecei hibir ey yoktur. Kadn
tatmin etmekten umudu keser. Geri dndnde, kadn memnuniyetsizliini szcklerle,
ses tonuyla ve incinmi baklarla ifade eder.
3. Zihinsel: Erkek dndnde kadn alp duygularn paylamay reddeder. Souk biri
olur ve iini dkmedii iin eine fke duyar. Erkein kendisine gerekten gvendiine
inanmay, onu dinleyip bir ans vermeyi reddeder. Erkek mutlu bir ekilde eine
dndnde ba derttedir. Erkek uzaklat iin cezalandrldn hissettiinde, bir daha
uzaklarsa einin sevgisini yitireceinden korkar. Kendini geri ekerse onun sevgisine
layk olmayacan hissetmeye balar. Kendini ona layk grmedii iin de kadnn

sevgisini kazanma giriiminde bulunmaya ekinir; naslsa reddedileceini dnr. Bu

reddedilme korkusu onun maarasndan geri dnmesini engeller.
ERKEN GEM YAKINLIK DNGSN NASIL ETKLER
Erkein bu doal dngs daha ocukluunda engellenmi olabilir. Babasnn duygusal
olarak uzaklamasn annesinin knadn grd iin kendini ekmeye korkabilir. Byle
bir erkek, geri ekilme ihtiyac olduunu bile bilmez. Bilinsiz olarak, kendini ekmesini
hakl gsterecek tartmalar balatabilir. Bu tip erkek, doal olarak kadns tarafn daha
fazla gelitirir ve erkeksi gcn bastrr. Duyarl bir erkektir. Karsndakini memnun etmek
ve sevecen olmak iin ok aba harcar, ama bu srete benliinin erkeksi yann yitirir.
Geri ekildii iin kendini sulu hisseder. Olanlar bilmeden arzusunu, g ve ihtirasn
kaybede, pasif ya da ar baml biri olur. Yalnz kalmaya ya da maarasna ekilmeye
korkabilir. inden, sevgisini yitirmekten korktuu iin yalnz kalmak istemediini dnr.
ocukluunda annesinin babasn reddettiine tank olmutur.
Baz erkekler nasl geri ekileceklerini bilmezken, dierleri de yaklamay bilmezler. Mao
erkein geri ekilmede bir sorunu yoktur. Aksine, geri dnp alamaz. inde sevgiye layk
olmad korkusunu tayabilir. Yakn ve ilgili olmaya korkar. Yaknlamasnn kar taraf
ne kadar sevindireceini bilmez. Hem duyarl, hem de mao erkekler doal yaknlk
dnglerinde olumlu bir manzara ya da deneyim geirme-milerdir.
Erkein yaknlk dngsn anlamak, kadnlar iin olduu kadar erkekler iin de nemlidir.
Baz erkekler maaralarnda zaman geirmek zorunda olduklar iin kendilerini sulu
hissederler ya da uzaklap sonradan geri dndklerinde kafalar karr. Yanllkla
kendilerinde bir hata olduunu dnrler. Erkeklerle ilgili bu gizleri bilmek hem kadnlarn,
hem de erkeklerin iini rahatlatr.

AKILLI ERKEKLER VE KADINLAR

Erkekler genellikle, birdenbire kendilerini geri ekip sonra dnmelerinin kadnlar nasl
etkilediinin farkna varmazlar. Kadnlarn bu yaknlk dngsnden nasl etkilendii
konusundaki yeni bilgileriyle erkek, kadn konuurken itenlikle dinlemenin nemini
kavrayacaktr. Onun gvence ihtiyacn anlayp sayg duyacak, onunla ilgilenecektir. Akll
erkek kendini geri ekme gereksinmesi duymad zamanlarda eine nasl hissettiini
sorarak iletiim kurar. Kendi dnglerini bilir ve geri ekildii zamanlar kadna dneceine
dair gvence verir. rnein, "imdi biraz yalnz kalmam gerek, ama sonra seninle ba
baa, hibir eye aldrmadan biraz zaman geiririz," der. Ya da ei konuurken
uzaklamaya balyorsa, "Bunu biraz dnmek iin zamana ihtiyacm var, sonra yine
konuuruz," diyebilir. Erkek kendi dnglerini bilir ve geri ekildii zamanlar kadna
dneceine dair gvence verir. Konumak iin geri dndnde, kadn onun neden gittiini
anlamak iin sorular sorabilir. Eer erkek emin de:'se, ki ou zaman deildir, yle
diyebilir: "Emin deilim. Yalnzca biraz kafam dinlemeye ihtiyacm vard. Ama imdi
konumamza devam edelim." Kadnn sesini duyurmaya ihtiyac olduunun bilincindedir
ve kendini geri ekmedii zamanlarda daha fazla dinlemesi gerekmektedir. Bunlara ek
olarak, dinlemenin bir konumada neyi paylamak istediini anlamasna da yardm
olacaktr.
Akll kadn konumay balatmak iin bir erkekten konumasn talep etmemeyi, ama
ondan kendisini can kulayla dinlemesini istemeyi bilir. Vurgulad konu deitike, erkek
zerindeki bask da azalr. Kadn erkekten de aynsn beklemeden iini dkp duygularn
paylamay renir. Erkein yava yava alacana ve kabul edildiini hissettike onun
duygularn da dinlemeye balayacana gvenir. Zaman zaman en zel duygularnn

erkekte geri ekilme ihtiyac uyandrdn, baka zamanlarda ise (erkek dn

yolundayken) erkein bunlar pekl dinleyebildiini bilir. Akll kadn vazgemez, sabr ve
sevgiyle dayanr; nk o pek az kadnn bildii bu srr bilir.
Yedinci Blm
KADINLAR DALGALARA BENZER
Kadn tpk bir dalgaya benzer. Sevildiini hissettiinde kendine serdii deer tpk bir
dalga gibi ykselip alalr. Kendini gerekten iyi hissettiinde zirveye kar, ama birdenbire
ruh hali deiince dalga dibe vurabilir. Bu d geicidir. Dibe vurduktan sonra aniden ruh
hali yine deiecek ve kendini yine iyi hissedecektir. Otomatik olarak dalga ykselmeye
balayacaktr. Kadnn dalgas ykselirken verecek bolca sevgisi vardr, ancak derken
kendi iindeki boluu hisseder ve sevgiyle doldurulmasn ister. Bu dibe vurma, duygusal
bir temizliin zamandr. Eer kadn herhangi bir olumsuz duyguyu bastrm ya da
dalgann ykselii srasnda daha sevecen olabilmek iin zveride bulunmusa, ini
dneminde bu olumsuz duygularla tatmin olmam gereksinmeleri yeniden hissetmeye
balar. Bu srede sorunlarndan bahsetmeye, sesinin duyulup anlalmasna zellikle
ihtiyac olur. Eim Bonnie bu "ini" deneyiminin tpk karanlk bir kuyuya inmeye
benzediini syler. Kadn "kuyusuna" girdiinde bilinli olarak kendi bilinaltna; karanlk ve
karmakark duygularn iine ekilmektedir. Birdenbire bir sr belirsiz duygular yaamaya
balayabilir. Yapayalnz olduunu ya da desteklenmediini dnerek umutsuzlua
debilir. Ama dibe eritikten hemen sonra, sevildiini ve desteklendiini hissederse,
otomatik olarak ruh hali iyileecektir. Tpk dt kadar ani olarak kendiliinden
ykselecek ve yeniden ilikilerinde sevgiyle maya balayacaktr.
Kadnn kendini deerlendirii tpk bir dalga gibi ykselip alalr. Dibe vurduunda
duygusal bir temizlik zaman gelmi demektir.
Kadnn ilikilerinde sevgi verme ve alma yetenei genelde kendisini nasl grdnn bir
yansmasdr. Kendini pek o kadar iyi bulmad zamanlar, eine kar da hogrl ve
olumlu olamaz. Dalgann alalma srecinde bezgin ya da duygusal adan tepkili olmaya
eilimlidir. Dalgas dibe vurduunda daha zayftr ve daha fazla sevgiye ihtiyac vardr.
Einin bu dnemlerde onun gereksinmelerini anlamas mantk d taleplerde
bulunmamas asndan ok nemlidir.
ERKEKLERN DALGAYA TEPKLER
Erkek bir kadn sevdiinde kadn sevgi ve doyumla parlamaya balar. ou erkek safa
bir dnceyle, bu prltnn sonsuza dek srmesini bekler. Ancak, kadnn sevecenliinin
srekli olmasn beklemek, tpk
havann hi deimemesini ve gnein hep parlamasn beklemek gibidir. Yaam ritimlerle
doludur: gece ve gndz, scak ve souk, yaz ve k, ilkbahar ve sonbahar, bulutlu ve ak.
Benzer biimde, bir ilikide de kadnlarla erkeklerin kendi ritimleri ve dngleri
bulunmaktadr. Erkekler fazla yaknlatklarnda kendilerini geri ekerler, kadnlar da
kendilerini ve bakalarn! sevme glerinde ini klar yaarlar. likilerde erkekler fazla
yaknlatklarnda kendilerini geri ekerler, kadnlar da kendilerini ve bakalarn sevme
glerinde ini klar yaarlar.
Erkek kadnn ruh halindeki ani deiimlerin yalnzca ve yalnzca kendi davranlarndan
kaynaklandn sanr. Kadn mutluyken vnr, ama mutsuzken de bunun sorumluluunu
hisseder. leri nasl dzelteceini bilmediinden ok sklabilir. Bir dakika kadn mutlu
grnr ve erkek de iyi bir i yaptn dnrken, daha sonraki dakika kadn mutsuzdur.
Erkek ilikilerinin ok iyi gittiini sanarken oke olur. Dzeltmeye almayn
Bili ile Mary alt yllk evliydiler. Bili, Mary'de bu dalga dzenini farketmi, ama anlamad

iin "dzeltmeye" almt. Bu da ileri daha berbat etmiti. Mary'nin bir ykselip bir
alalma eiliminde doru olmayan bir eyler olduunu dnyordu. Ona zlmesi iin bir
neden olmadn anlatmaya alyordu. Mary ise daha fazla anlalmadn hissediyor,
dolaysyla daha ok zlyordu. Bili durumu "dzelttiini" sansa da, aslnda Mary'nin
kendini daha iyi hissetmesine engel oluyordu. Kadn kuyusuna ekildiinde, erkein bunun
kadnn kendisine en ok ihtiya duyduu dnem olduunu ve zmlenecek ya da
dzeltilecek bir sorun deil, eini koulsuz sevgiyle desteklemenin bir frsat olduunu
bilmesi gerekir.
Bili, "Eim Mary'yi anlayamyorum," diyordu. "Haftalar boyu dnyann en harika kadn
oluyor. Bana ve herkese koulsuz sevgi veriyor. Sonra birdenbire herkes iin yaptklar
fazla geliyor ve beni eletirmeye balyor. Onun mutsuz olmas benim hatam deil. Bunu
ona anlatnca da kavgaya tutuuyoruz."
ou erkek gibi Bili de einin "dibe vurmasn" engellemeye alma hatasn yapyordu.
Onu yukar ekerek kurtarmaya alyordu. Ei inie getiinde bir daha yukar
kabilmesi iin nce dibe vurmas gerektiini bilmiyordu. Mary dmeye baladnda,
bunun ilk belirtileri kendini bezgin hissetmesiydi. Bili sevecen bir ilgiyle onu dinleyeceine,
neden bu kadar dertli olmamas gerektii yolunda aklamalarla onu yukar ekmeye
alyordu.
Kadn inie getiinde ihtiyac olan en son ey, birinin ona neden moralinin bozuk
olmamas gerektiini sylemesidir. Kadnn arad, yannda olacak, onu dinleyecek ve
anlay gsterecek biridir. Erkek kadnn neden bu kadar bezgin hissettiini anlamasa bile,
sevgi, ilgi ve desteini sunabilir.
Erkeklerin Kafas Neden Karr
Kadnlarn nasl dalgaya benzediklerini rendikten sonra, BH'in hl kafas karkt. Ei
bir dahaki sefere kuyusuna ekildiinde, onu dinlemeyi denedi. Mary kendisini rahatsz
eden birtakm eylerden sz ettike, onu "dzeltmeye" ya da kendini daha iyi hissettirmeye
almad. Yirmi dakika sonra, ei hl kendini daha iyi hissetmedii iin morali bozuldu.
Bana, "nceleri dinledim," diye anlatt. "O da alp daha fazla anlatmaya balad. Ama
sonra gittike daha fazla morali bozuldu. Sanki ben dinledike onun morali bozuluyor
gibiydi. Ona daha fazla zlmemesi gerektiini syleyince de tartmaya baladk." Bili,
Mary'yi dinlese de, hl onu dzeltmeye alyordu. Onun hemen kendini daha iyi
hissedivermesini bekliyordu.
Bill'in bilmedii, kadn kuyusuna girdiinde, kendisine ilgi gsterildiini hissetse de hemen
iyileemeyeceiydi. Kendini daha da kt hissedebilirdi. Ancak, bu da verilen destein
yarar olduunun bir belirtisiydi. Einin destei onun dibe daha abuk vurmasn
salayabilir, sonra da kendini daha iyi hissedebilirdi. Gerekten moralinin dzelmesi iin
nce dibe vurmas gerekiyordu. Dng byleydi. Bill'in kafas karmt, nk o dinlerken
ei sanki onun verdii destekten hi yararlanmyor gibiydi. Bill'e gre Mary yalnzca daha
fazla kyordu. Bu anlamazlktan kurtulmak iin erkein, zaman zaman bir.kadna
yardmc olsa bile onun hl moralinin bozuk olabileceini bilmesi gerekir. Dalgann
yeniden ykselmeden nce dibe vurmas gerektiini bilirse, yardm eder etmez einin
kendini daha iyi hissetmeye balamasn da beklemez.
Erkek kadna yardmc olsa da, kadnn morali daha da bozulabilir.
Bu yeni bilgilerle Bili, Mary'ye kar daha sabrl ve anlayl olmay baard. Mary'y
kuyusundayken desteklemeyi daha iyi becerirken, onun moralinin ne kadar sre bozuk
olacan bilmenin hibir yolu olmadn; baz kuyularn dierlerinden daha derin
olduklarn da rendi.

YNELENEN KONUMA VE TARTMALAR

Kadn kuyudan ktnda yine her zamanki sevecen kimliine kavuur. Bu olumlu deiim
genellikle erkekler tarafndan yanl anlalr. Erkek allagelmi biimde, eini rahatsz
eden her neyse artk tamamen dzeldiini sanr. Oysa gerek byle deildir. Bu bir
hayaldir. Kadn birdenbire daha sevecen ve olumlu olduu iin erkek yanllkla onun
sorunlarnn hallolduunu dnr. Dalga yeniden inie getiinde benzer konular
tekrardan ortaya kacaktr. Erkek bunun zerine sabrszlanr, nk bunlarn oktan
zmlenmi olduklarna inanr. Dalgay renmeden erkek, ei "kuyusundayken" onun
duygularna anlay gstermekte zorlanr.
Kadnn zmlenmemi duygular yinelendiinde erkek u szlerle, uygun olmayan
tepkiler verebilir:
1. "Bunlar daha ka kez yaamak zorundayz?"
2. "Tm bunlar daha nce de duydum."
3. "Bunu hallettiimizi sanyordum."
4. "Bunu ne zaman stnden atacaksn?"
5. "Yine bunlarla uramak istemiyorum."
6. "Bu delilik! Yine ayn eyleri tartyoruz."
7. "Neden bu kadar ok sorunun var?"
Kadn kuyusuna girdiinde en derin sorunlar ortaya kar. Bunlar halihazrdaki ilikiyle ilgili
olabilse de, genelde gemiteki ilikileri ve ocukluundan kalma konulardr. Gemiinden
kalp da iyilememi ya da zmlenmemi tm olaylar gndeme gelecektir. Kuyuya
girerken kadnn yaayabilecei baz duygular unlardr:
ERKEKLER N KADININ KUYUSUNA GRMEKTE
OLDUUNUN VE ONUN SEVGSNE OK HTYA DUYDUUNUN BELRTLER
Kadnn Duygulan Diyebilecekleri Bezgin "Yapacak o kadar ok ey var ki."
Kendine gvensiz "Daha fazlasna ihtiyacm var."
fkeli "Her i bana bakyor."
Kaygl "Ama ya. ."
Kark "Anlamadm u: Neden. .?"
Bitkin "Artk elimden hibir ey gelmiyor."
Umutsuz "Ne yapacam bilemiyorum."
Pasif "Hi aldrmam, ne istiyorsan yap."
Talep dolu "unu yapmalsn:. ."
Direnii "Hayr, istemem. ."
Gvensiz "Ne demek istiyorsun?"
Kontrolcu "Eee,. . yaptn m?"
Eletirel "Nasl unutabilirsin ki.. ?"
Kadn bu zor zamanlarnda desteklendiini hissettike ilikiye gvenmeye ve yaamndaki
ya da ilikideki mcadelelerden korkmadan kuyusundan kmaya balar, Sevgi dolu bir
ilikinin zellii budur. Kuyusunda olan bir kadna yardmc olabilmek, onun ok takdir
edecei zel bir armaandr. Yava yava gemiinin etkilerinden kurtulmaya

balayacaktr. Hl iyi ve kt zamanlar olsa da, bunlar eskisi kadar ar olmayacak,

onun sevecenliini glgelemeyeceklerdir.
MUHTA OLUNDUUNDA ANLAMAK
likiler konusundaki seminerimde Tom yle yaknyordu: "likimizin balangcnda Susan
son derece gl grnrken sonradan muhta biri olup kverdi. Onu sevdiimi ve benim
iin ne kadar nemli olduunu anlattm hatrlyorum. Epey konutuktan sonra o olay
atlattk, ama bir ay sonra yeniden ayn gvensizlikle karma geldi. Sanki ilk seferinde
sylediim hibir eyi duymam gibiydi. Ona o kadar kzdm ki byk bir tartmaya
tututuk."
Tom baka pek ok erkein de ilikilerinde ayn deneyimi yaadklarn rendiinde
ard. Tom, onu tandnda Susan'n dalgas ykselmekteydi. likileri ilerlerken Susan'n
daTom'a olan sevgisi artt. Dalga dorua ulatktan sonra Susan birdenbire ok muhta ve
sa-hiplenici olmaya balad. Kendine gveni azald ve daha fazla ilgi bekler oldu. Bu,
kuyuya iniinin balangcyd. Tom onun neden deitiini anlayamyordu, ama saatler
sren youn bir tartma sonucu Susan kendini ok daha iyi hissetti. Tom ona sevgisi ve
destei konusunda gvence vermi ve Susan yeniden ykselie gemiti. Tom'un ii
rahatlad.
Bu olaydan sonra Tom ilikilerindeki bu sorunu baaryla zdne inanyordu. Ancak, bir
ay sonra Susan yeniden ayn ekilde hissetmeye ve dmeye balad. Tom bu kez ok
daha az anlaylyd. Sabrn yitirdi. Daha bir ay nce ona olan sevgisi konusunda gvence
verdikten sonra yine kendisine gvenilmemesine alnmt. Bylece Tom kendini
savunmaya geti ve bu durumda Susan'n yeniden gvence alma ihtiyacn olumsuz
karlad. Sonuta kavga ettiler.
Rahatlatan Bilgiler
Tom kadnlarn nasl dalgalara benzediini grerek Susan'n gvensizlik ve muhtalnn
doal, kanlmaz ve geici bir durum olduunu rendi. Susan'n en nemli sorunlarna
gsterdii sevecen davrann onu sonsuza dek iyiletireceini dnmekle ne kadar saflk
ettiini de anlad. Tom'un Susan' kuyusundayken desteklemeyi renmesi, yalnzca
Susan'n iyilemesini kolaylatrmakla kalmad, o , dnemlerdeki tartmalarn da ortadan
kalkmasn salad. Tom aadaki gereklerden cesaret almt:
1. Erkein sevgi ve destei kadnn sorunlarn annda zemez. Ama sevgisi, onun
kuyusunda daha derine girmesini gvenli klar. Bir kadnn her zaman sevgi dolu olmasn
beklemek saflktr. Erkek bu konularn tekrar tekrar gndeme geleceini bilmelidir. Ancak,
her seferinde eini desteklemekte daha baarl olacaktr.
2. Kadnn kuyusuna girmesi erkein hatas ya da baarszl deildir. Daha fazla destek
vererek bunun olmasn engelleyemez, ama bu zor zamanlarda eine yardmc olabilir. 3.
Dibe vurduktan sonra hemen ykselme yetenei kadnn kendi iinde vardr. Erkein onu
dzeltmesi gerekmez. Kadnda yanl bir taraf yoktur; yalnzca erkein sabr, anlay ve
sevgisine ihtiyac vardr. KADIN KUYUSUNDA KENDN GVENL HSSETMEZSE
Bu dalgaya benzeme eilimi, kadn yakn bir iliki iindeyken daha da artar. Onun bu
dngy
yaamaktan korkmamas gereklidir. Aksi halde her eyin daima yolunda olduu izlenimi
vermek iin aba harcayacak ve olumsuz duygularn bastracaktr. Kadn kendini
kuyusuna girmek iin gvende hissetmezse, elinde kalan tek seenek yaknlk ve
cinsellikten kanmak ya da alkol, ar tepki, ar alma, ar efkat gibi birtakm
bamllklarla duygularn bastrp uyuturmaktr. Ancak, bu bamllklarla bile dzenli
olarak kuyusuna decek ve belki de duygular en kontrolsuz biimde yzeye kacaktr.
Kukusuz tandklarnz arasnda asla kavga etmeyen, ama birdenbire herkesi hayretlere

drerek boanmaya karar veren iftlerden vardr. Bu iftlerin ounda kadn kavgadan
kanmak iin olumsuz duygularn bastrmtr. Sonuta uyuur ve artk sevgisini
hissetmemeye balar. Olumsuz duygular bastrldnda olumlu duygular da bastrlr ve
sevgi lr. Tartma ve kavgalardan kanmak kukusuz salkl bir eydir, ama bunun yolu
duygulan bastrmak deildir. 9. blmde duygular bastrmadan tartmalardan kanmann
yollarn inceleyeceiz.
Olumsuz duygular bastrldnda olumlu duygular da bastrlr ve sevgi lr.
DUYGUSAL TEMZLK
Kadnn dalgas en dip noktasna indiinde, duygusal bir temizliin zaman gelmitir. Bu
temizlik olmadan, kadn sevme ve severek gelime yeteneini yava yava yitirir.
Duygularnn kontroll olarak bastrlmasyla doasnn dalgaya benzer yaps engellenir ve
zaman iinde kadn duygusuz biri haline gelir. Olumsuz duygularyla yzlemekten
kanan ve duygularnn doal dalga hareketine direnen baz kadnlar det ncesi
sendromu yaarlar. Bu sendromla, olumsuz duygulara olumlu yollarla uyum salayamama
arasnda gl bir balant vardr. Baz durumlarda duygularyla baa kmada baar
kazanan kadnlarn det ncesi sendromlarnn ortadan kaybolduuna rastlanmtr.
11. blmde olumsuz duygularla ilgili tedavi edici teknikleri inceleyeceiz.
Gl, kendine gvenen, baarl bir kadn bile zaman zaman kuyusuna girme ihtiyacn
duyar. Erkekler genellikle elerinin i dnyasnda baarl olmas durumunda bu duygusal
temizlik zamanlarn yaamayacan sanrlar. Aksine, gerek bunun tam tersidir. Kadn i
dnyasndayken genelde stres ve duygusal kirlilikle yz yzedir. Bu nedenle duygusal
temizlik ihtiyac artar. Benzer biimde, ide daha byk bir stres altndayken erkein de
lastik erit gibi ekilme gereksinmesi oalr. Bir aratrmada kadnlarn kendilerine
verdikleri deerin genelde yirmi bir ile otuz be gnlk dnemler halinde azalp ykseldii
ortaya karlmtr. Erkeklerin lastik erit gibi geriye ekilmelerinin ne kadar sklkla
yaand konusunda hibir aratrma yaplmamakla birlikte, benim deneyimlerime gre bu
da aa yukar ayndr.
Kadnn zdeer dngs mutlaka det kanamalaryla uyum iinde deildir, ama genellikle
ortalama yirmi sekiz gn alr. Kadn i elbisesini giyindiinde kendini bu duygusal
mcadeleden soyutlayabil-mekle birlikte, eve dndnde einin efkat ve sevgi dolu
desteini bekler. Bu, kuyuya ekilme eiliminin mutlaka kadnn iteki performansn
etkilemesi gerekmediini, ama yakndan sevip gereksinme duyduu insanlarla iletiimini
byk oranda etkilediini bilmek gerekir.
Erkek, Kuyusundaki Kadn Nasl Destekleyebilir
Akll bir erkek bir kadnn gvenle ykselip alalmasn salamak iin zel aba harcar.
nyargl olmadan gereken destei vermeyi renir. Sonu olarak da yllar getike sevgisi
ve ihtiras artan bir ilikiyle dllendirilir. Birka duygusal frtnaya gs germesi gerekse
de, dl ok daha byktr. Deneyimsiz erkek de frtnalardan ac eker, stelik eini
kuyuda geirdii zaman sresince nasl destekleyeceini bilmedii iin sevgileri artk
bymeyip giderek ezilir.
KADIN KUYUSUNDA, ERKEK MAARASINDA OLDUUNDA
Harris yle diyordu: "Seminerde rendiim her eyi denedim. Gerekten ie yarad.
Birbirimize o kadar yaknlamtk ki. Sanki cennette gibiydim. Sonra birdenbire eim
Cathy ok fazla TV seyrettiimden yaknmaya balad. Bana sanki ocukmuum gibi
davranyordu. Byk bir tartmaya tututuk. Neler olduunu bilmiyorum. O kadar iyi
gidiyorduk ki."
Bu, dalga ile lastik eridin hemen hemen ayn zamanda etkilerini gsterdiklerinde neler

olabileceinin rneidir. Harris seminere katldktan sonra, eine ve ailesine her

zamankinden daha fazla verici olmutur. Cathy ok mutluydu. nanamyordu. Birbirlerine
imdiye dek hi olmadklar kadar yakndlar. Cathy'nin dalgas ykseliyordu. Bu birka
hafta srd, sonra Harris bir akam ge saatlere kadar oturup TV seyretmeye karar verdi.
Lastik erit gevemeye balamt. Maarasna ekilmeye ihtiyac vard. O ekildiinde
Cathy ok incindi. Onun da dalgas alalmaya balamt. Einin uzaklamasn bu yeni
yaknlklarnn sonu olarak grd. Son birka hafta istedii her eye kavumutu ve imdi
bunlar yitireceini sand. ocukluundan beri byle bir yaknln dn kuruyordu.
Einin geri ekilmeye balamas onun iin bir ok oldu. indeki hassas kk kz iin bu,
bir bebee eker tattrp sonra ekmek gibi kt bir deneyim oldu. ok zld.
Marsl ve Vensl Mant
Cathy'nin terkedilme deneyimini bir Marslnn anlamas kolay deildir. Marsl mant, "Son
iki haftadr harika davrandm," der. "Biraz bam dinlemeye hakkm yok mu? Sana btn
bunlar verdim ve artk sra bana geldi. Kendine ve sevgime her zamankinden fazla
gvenmelisin." Vensl mantysa bu deneyime farkl bir adan yaklar: "u son iki hafta
harikayd. Sana her zamankinden fazla aldm. Senin sevgi dolu ilgini yitirmek bana her
zamankinden daha ac geliyor. Tam sana gerek anlamda almaya balamken, sen
kendini geri ekiyorsun." Gemi Duygular Nasl Gndeme Gelir
Cathy tam anlamyla gvenmeyerek ve iini dkmeyerek yllar boyunca kendi kendini
incinmekten korumutu. Ancak, iki haftalk aklar boyunca yetikin yaamnda
aldndan ok daha fazla almt. Harris'in destei ona eski duygularyla balant
kurma gveni vermiti. Birdenbire, tpk ocukluunda babas ona zaman ayramayacak
kadar megul olduunda hissettiklerini duymaya balad. Eski, zmlenmemi fke ve
gszlk duygular Harris'in TV seyretmesine yansd. Eer bu duygular ortaya kmam
olsayd, Cathy, Harris'in TV seyretme arzusunu byk bir doallkla kabul ederdi. Ancak,
gemiteki duygular gndeme geldii iin, onun TV seyretmesinden alnd. Eer hissettii
acy paylama ve inceleme ans olsayd, derin duygular su yzne kacakt. Cathy dibe
vuracak, sonra kendini ok daha iyi hissedecekti. Bir kez daha, ei eninde sonunda
uzaklarken ac hissetse.de, yaknla ve itenlie gvenmeyi renecekti.
Duygular ncindiinde
Ne var ki, Harris onun neden incindiini anlamamt. Ona alnmamas gerektiini syledi.
Ve tartmaya baladlar. Bir kadna alnmamas gerektiini sylemek, bir erkein azndan
kabilecek en kt szdr. Sanki yaraya tuz baslm gibi, kadn daha da fazla incitir.
Kadn alndnda, eini suluyormu gibi grnebilir. Ancak, yeterli ilgi ve anlay grrse,
bu sulama ortadan kalkacaktr. Ona neden alnmamas gerektiini sylemek, ileri daha
da bozar. Bazen bir kadn incindiinde, mantyla aslnda alnmamas gerektiini kabul
edebilir. Ama duygusal olarak ac ekiyordur ve alnmamas gerektiini einden de duymak
istemiyordur. Onun istedii, neden ac ektiine anlay gsterilmesidir.
Kadnlarla Erkekler Neden Kavga Eder
Harris, Cathy'nin alnmasn tmyle yanl anlamt. Onun sonsuza dek TV seyretmekten
vazgemesini istediini sanyordu. Cathy ise Harris'in TV seyretmekten vazgemesini
istemiyordu. Yalnzca bunun ona ne kadar ac verdiini bilmesini istiyordu. Kadnlar
igdsel olarak, aclarn duyurabiimeleri halinde yaplabilecek deiiklikler konusunda
elerine gvenebileceklerine inanrlar. Cathy duygularn paylamaya baladnda,
yalnzca sesini duyurmaya ve einin srekli olarak eski, IV bamls ve uzak Harris haline
dnmedii konusunda gvenceye ihtiyac vard.
Erkekler zgr olma, kadnlar da zlme hakk iin kavga ederler. Kadnlar anlay
isterlerken, erkekler bir nefes almak isterler.

Harris, Cathy'nin dalgasn anlamadndan, onun tepkisinin hakszlk olduunu dnd.

Eer TV seyretmeye zaman ayrmak istiyorsa, Cathy'nin bu duygularn geersiz klmas
gerektiine karar verdi. * Sinirlenerek, gnn yirmi drt saatinde hep ayn derecede
sevecen olamam, hep burun buruna yaayamam, diye dnd. Harris yeniden TV
seyretme ve kendi hayatn yaayp kendisi olma hakkn kazanabilmek iin einin
duygularnn yanl olduunu ona anlatmas gerektiini sand. Cathy yalnzca sesini
duyurma ihtiyacndayken, TV seyretme hakk iin mcadele etti. Cathy de incinme ve
zlme hakk iin tartmaya girdi.
ELKLER ANLAYILA ZMLEMEK
Harris'in einin on iki yl ihmal edilmilikten kaynaklanan fke ve gszlk, duygularnn
iki haftalk aktan sonra kaybolacan dnmesi saflkt. te yandan, Harris'in arasra
biraz kendine zaman ayrma ihtiyac duymadan eine ve ailesine younlaan ilgisinin
sreceini sanmas da Cathy'nin saflyd. Harris geri ekilmeye baladnda, bu
Cathy'nin dalgasnn inie gemesine neden oldu. zmlenmemi duygular ortaya
kmaya balad. O yalnzca Harris'in TV seyretmesine deil, yllardr ihmal edilmi
olmasna da tepki gsteriyordu. Tartmalar barmaya dnt. ki saat birbirlerine
bardktan sonra ksp konumadlar.
Olanlar daha geni bir erevede grebildikleri zaman ancak elikilerini zmlemeyi ve
barmay becerdiler. Harris geri ekilmeye balamasnn Cathy'nin duygusal temizlik
zamann balattn anlad. Cathy'nin hata yapyor olmakla sulanmadan duygularndan
sz etmeye ihtiyac vard. Harris tpki kendisinin verdii zgrlk mcadelesi gibi, einin de
sesini duyurma mcadelesi verdiini anlaynca cesaretlendi. Einin sesini duyurma
mcadelesine destek vererek onun da kendi zgrlk ihtiyacn desteklemesini
salayacan rendi.
Erkek einin sesini duyurma mcadelesine destek vererek onun da kendi zgrlk
ihtiyacn desteklemesini salayabilecektir.
Cathy, incinmi duygularn Harris'in aslnda geersiz klmaya almadn anlad. Buna
ek olarak, Harris'in kendini ekse de, geri geleceini ve yeniden samimi olacaklarn
rendi. Bu geri ekilme ihtiyacn artan yaknlklarnn harekete geirdiini farketti. Cathy
incinmi duygularnn, Harris'in kendini kontrol altna alnm gibi hissetmesine yol atn,
bunun sonucunda da onun biraz ban dinleme ihtiyac duyduunu rendi.
Erkek Dinleyemediinde Ne Yapabilir
Harris, "Ya dinleyemiyorsam ve kendi maarama ekilme ihtiya-cndaysam ne olacak?"
diye sordu.
"Bazen dinlemeye balyorum ama sonra tepem atyor.* Ona bunun normal olduunu
syledim. Bazen, kadnn dalgasnn alald ve sesini duyurma ihtiyacn en ok hissettii
srada, erkein lastik eridi harekete geer ve o da uzaklama ihtiyac duyar. Harris buna
hararetle katlarak, "Evet, doru," dedi.
"Ben geri ekilmek isterken, o konumak istiyor."
Erkek uzaklamak, kadn da konumak istediinde, erkein dinlemeye almas ileri
daha da ktleecektir. Ksa bir sre sonra ya kadn yarglamaya balayp fkeyle
patlayacak ya da inanlmaz lde yorgun ve dalgn olup kadn daha da zecektir.
Dikkatle dinleye-medii zamanlarda bu davrann yardm olabilir:
ERKEN GER EKLME HTYACINDAYKEN EN DESTEKLEYEBLMES N
ADIM
1. Snrlarnz kabul edin. Yapmanz gereken ilk ey, biraz banz dinlemeye ihtiya
duyduunuzu ve verecek hibir eyiniz olmadn kabul etmektir. Ne kadar sevecen

olmay isterseniz isteyin, dikkatle dinleyemezsiniz. Elinizde olmad zamanlarda

dinlemeye almayn.
2. Einizin skntsna anlay gsterin. Sonra, einizin o anda sizin verebileceinizden
daha fazlasna ihtiya duyduunu anlayn. Acs ok gerektir. Onu daha fazlasna ihtiya
duyduu ve kendini incinmi hissettii iin knamayn. Sevginize ihtiyac varken
terkedilmek de ac verecektir. Siz biraz banz dinlemek istediiniz iin; o da daha yakn
olmak istedii iin hatal deilsiniz. Onun sizi balamayacandan ya da
gvenemeyeceinden korkabilirsiniz. Ama eer siz onun acsna ilgi ve anlay
gsterirseniz o da size daha ok gven duyacak ve daha balayc olacaktr. 3.
Tartmadan kanp gven verin. Onun acsn anlarsanz, ac ektii iin onu
knamazsnz. Einizin istedii ve ihtiya duyduu sevgiyle destei veremeseniz de,
tartarak ileri daha da ktye gtrmekten kanabilirsiniz. Ona geri geleceinize ve
hakk olan deste-. i salayacanza dair gvence verin.
Erkek Tartmak Yerine Neler Syleyebilir
Harris'in yalnz kalma ve TV seyretme ihtiyalarnda yanl bir taraf olmad gibi, Cathy'nin
incinen duygularnda da yoktu. TV seyretme hakk iin tartmak yerine, Harris eine yle
bir ey syleyebilirdi: "Senin zgn olduunu anlyorum, ama u anda biraz TV seyredip
gevemeye gerekten ihtiyacm var. Kendimi daha iyi hissettiim zaman konuabiliriz." Bu
ona hem TV seyretme, hem de sakinleip eini Knamadan onun duygularn dinleyebilme
olana verecekti. Cathy bu szlerden holanmayabilirdi, ama kabul ederdi. Tabii Harris'in
her zamanki sevgi dolu halinde olmasn yelerdi, ama eer o biraz uzaklamak istiyorsa,
bu onun iin bir ihtiya demekti. Elinde olmayan veremezdi. Yalnzca ileri daha da ktye
gtrmekten kanabilirdi. zm, kadnn olduu kadar erkein de ihtiyalarna sayg
gstermekte yatmaktadr. htiyac olan zaman kendine ayran erkek, daha sonra geri
dnp einin ihtiyalarn karlamaldr.
Erkek geri ekilme ihtiyac dolaysyla kadnn incinmi duygularn dinleyemediinde
unlar syleyebilir:
"Sepin incinmi olduunu anlyorum ve bunu biraz dnmeye ihtiyacm var. Biraz mola
verelim." Erkein bu mazeretle dinlememesi, einin incinmi duygularna klf uydurmaya
almasndan ok daha iyidir. Kadn Tartmak Yerine Neler Yapabilir
Cathy bu neriyi duyduunda, "Eer o maarasna ekilirse ben ne olacam?" dedi. "Ben
ona rahat veriyorum ama ya ben ne alyorum?" Cathy'nin ald, yle bir zamanda
kocasnn verebileceinin en iyisidir. Konumak istediinde einden dinlemesini talep
etmemekle, sorunun kavgaya dnp iinden klmaz bir hal almasndan kanm olur.
kincisi, ei geri dndnde, yani onu destekleyebilecek duruma geldiinde, tam
anlamyla desteini kazanr.
Unutmayn, eer erkek tpk bir lastik erit gibi gerilme ihtiyacn-daysa, ok daha fazla
sevgiyle geri dnecektir. O zaman dinleyebilir. Bu, konuma balatmak iin en iyi
zamandr. Bir erkein maarasna girme ihtiyacn kabullenmek, konuma gereksiniminden
vazgemek anlamna gelmez. Bu, yalnzca kadn her konumak istediinde erkein
dinlemesini talep etmekten vazgemektir. Cathy erkeklerin bazen dinleyip
konuabildiklerini, bazen de bunu yapamadklarn rendi. Zamanlama ok nemliydi.
Bunu bilmek konumay balatma cesaretini krmad, yalnzca einin dinleyebilecei
zamanlan bulmaya alt. Erkek kendini ektiinde dostlardan destek aramann zaman
gelmi demektir. Cathy konuma ihtiyacndaysa ama Harris onu dinleyemiyorsa, o da
arkadalarna alabilir.
Tek bana sevgi ve destek kayna olmak bir erkee fazla stres ykler. Kadnn dalgas
alaldnda erkek de maarasndaysa, kadnn kendini destekleyecek baka kaynaklar

bulmas ok nemlidir. Aksi halde elinde olmadan kendini gsz hisseder ve eine
fkelenir.
Tek bana sevgi ve destek kayna olmak erkee fazla stres ykler.
PARA NASIL SORUN YARATABLR
Chris, "Kafam karmakark," diyordu. "Evlendiimizde yoksulduk. Her ikimiz de ok alp
kiray zar zor deyebiliyorduk. Eim Pam zaman zaman yaamnn ne kadar zor
olduundan yaknyordu. Onu anlayabiliyordum. Ama imdi zenginiz. kimizin de baarl
birer meslek hayat var. Hl nasl mutsuz olup yaknabiliyor? Baka kadnlar onun yerinde
olmak iin neler vermezdi. Btn yaptmz kavga etmek. Yoksulken daha mutluyduk,
imdiyse boanmak istiyoruz."
Chris kadnlarn dalgalara benzediklerini anlamamt. Pam'le evlendiinde, karsnn
dalgas kimi zaman dibe vuruyordu. Byle zamanlarda einin mutsuzluunu dinleyip
anlayabiliyordu. Onun iin einin olumsuz duygularna hak vermek kolayd, nk bunlar o
da paylayordu. Chris'e gre einin zlmek iin hakl nedenleri vard: ok paraszdlar.
Para Duygusal htiyalar Karlamaz
Marsllar genelde parann tm sorunlar zeceini dnme eilimindedirler. Chris ile
Pam yoksulken Chris eini dinliyor, dertlerine anlay gsteriyor ve onu mutlu etmek iin
daha ok para kazanmay arnalyo"du. Pam, onun kendisiyle itenlikle ilgilendiini
hissediyordu. Gelgelelim yaamlar iyileip paralar bollatktan sonra da Pam arasra
dertlenmeye devam etti. Chris artk onun neden mutsuz olduunu anlayamyordu. O kadar
zengin olduklar iin einin her zaman mutlu olmas gerektiini dnyordu. Pam ise
einin ona aldrmad kansndayd.
Chris parann Pam'in dertlenmesine engel olamayacan anlayamamt. Pam'in dalgas
dibe vurduunda, Chris einin dertlenme gereksinmesine hak vermedii iin kavga
ediyorlard. Ne yazk ki, zenginletike daha fazla kavga eder oldular. Yoksulken para
Pam'in dertlerinin odak noktasyd; ancak parasal adan gvenceye kavutuka, duygusal
adan elde edemediklerini daha fazla farkeder oldu. Bu, son derece doal, normal ve
beklenen bir gelimedir.
Kadn parasal gereksinmeleri karlandka, duygusal gereksinmelerinin daha ok farkna
varr.
Zengin Bir Kadnn Dertlenmek in Daha Fazla zne htiyac Vardr
Bir yazda yle okuduumu hatrlyorum: "Zengin bir kadn ancak zengin bir psikiyatristten
anlay grebilir." Kadnn ok paras varsa, insanlar (zellikle de kocas) ona dertlenme
hakk tanmazlar. Bir dalgaya benzeyip zaman zaman dibe vurmaya hakk yoktur.
Duygularn aratrmasna ya da yaamnn herhangi bir alannda daha fazlasna ihtiya
duymasna izin verilmez. Paral bir kadnn hayat bu bolluk olmadan ok daha kt
olaca iin, ondan.her zaman mutlu olmas beklenir. Bu beklenti yalnzca gereki
olmamakla kalmayp, ayn zamanda da saygszca bir beklentidir. Zenginlie, statye,
ayrcalklara ya da koullara bakmakszn, her kadnn dertlenmeye ve dalgasnn
kmesine ihtiyac vardr.
Chris eini mutlu edebileceini farkettiinde cesaretlendi. Yoksulken einin duygularna
hak verdiini hatrlad. Artk zengin olsalar da bunu yine yapabilirdi. Umutsuzlua dmek
yerine, aslnda eini nasl destekleyeceini bildiini anmsad. Parann onu mutlu etmeye
yeteceini sanmt, ama gerekte einin tatmin olmas iin tm gereken onun ilgi ve
anlayyd.

DUYGULAR NEMLDR
Eer kadn mutsuzken desteklenmezse, asla tam anlamyla mutlu olamaz. Gerekten
mutlu olmak, duygular boaltp temizlemek ve iyiletirmek iin bir kuyuya dalmay
gerektirir. Bu, doal ve salkl bir sretir. Eer sevgi, mutluluk, gven ve minnet gibi
olumlu duygular hissedebiliyorsak, zaman geldiinde fke, hzn, korku ve kederi de
hissetmemiz gerekir. Kadn kuyusuna girdiinde ite bu olumsuz duygular tedavi edebilir.
Erkeklerin de olumlu duygular yaayabilmek iin olumsuz duygularn ilemeleri gerekir.
Erkek maarasna ekildiinde sessizce olumsuz duygularyla yzlemeye balam
demektir. 11. blmde hem kadnlar, hem de erkekler iin olumsuz duygulan boaltmakta
kullanlan bir teknii greceiz.
Kadn ykselie getiinde, elindekiyle tatmin olabilir. Ancak, inie gemiken nelere sahip
olmadnn farkna varacaktr. Kendini iyi hissettiinde yaamndaki gzellikleri grp
onlara karlk verebilir. kerkense, sevgi dolu bak biraz buulanr ve yaamndaki
eksikliklere daha fazla tepki verir. Tpk yarsna kadar su dolu bir bardan yar dolu ya da
yar bo grlebilmesi gibi, kadn ykselirken yaamnn ne kadar dolu olduunu grr.
nerkense boluu farkeder. Yukar kta gzden kard tm boluklar kuyuya inii
srasnda dikkatini eker.
Erkekler kadnlarn dalgalara benzediini renmeden elerine anlay gsteremez ve
onlar destekleyemezler. Grnrde iler yolundayken ilikileri ktye gittiinde kafalar
karr. Kadnlarn dalgalarla benzerliini hatrlayan erkek, eine en fazla ihtiyac olduu
zamanda istedii sevgiyi vermenin anahtarn elinde tutuyor demektir.
Sekizinci Blm
FARKLI DUYGUSAL HTYALARIMIZI KEFETMEK
Erkeklerle kadnlar genelde duygusal gereksinmelerinin farkl olduunun bilincinde
deillerdir. Bu nedenle de birbirlerini desteklemeyi bilmezler. Erkekler ve kadnlar
ilikilerinde, kendi almak istediklerini verirler. Her biri yanllkla dierinin kendisiyle ayn
arzu ve ihtiyalara sahip olduunu sanr. Sonuta her ikisi de tatmin olmaz ve fkelenir.
Hem erkekler, hem de kadnlar hep verdiklerini; ama hi almadklarn dnrler.
Sevgilerinin kabul ve takdir grmediini sanrlar. Gerekte, iki taraf da sevgi duymakta,
ama bunu gsteri biimi istendii gibi olmamaktadr. rnein, kadn bir sr soru sorup
ilgilendiini belirttiinde sevgisini gsterdiini sanr. Daha nce grdmz gibi, bu bir
erkei ok skabilir. Erkek kontrol edildiini dnp biraz nefes almak isteyebilir. Kadn
buna bir anlam veremez, nk onun istedii einin kendisine bu ekilde destek olmasdr.
Sevecen olma abalar en iyi olaslkla erkek tarafndan gzard edilecek, en kt
olaslkla da can skacaktr.
Ayn ekilde, erkekler sevgi gsterdiklerini sanrken bu sevgileri kadnn kendini deersiz
ve yalnz hissetmesine yol aabilir. rnein, kadn zldnde erkek onun sorunlarn
nemsemeyecek szler sarfederek ona sevgi gsterip destek verdiini sanr. "zlme, o
kadar da byk dert deil," diyebilir. Ya da tmyle duymazlktan gelerek ona maarasna
ekilip sakinleme ans tandn zanneder. Onun destek vermek sand ey, kadnn
kendini kmsenmi, deersiz ve sevgisiz hissetmesine yol aar. Daha nce de
grdmz gibi, kadnn dertlendiinde sesini duyurmaya ve anlay grmeye ihtiyac
vardr. Kendi ihtiyalaryla kadnnkiler arasndaki farkll bilmeden erkek, yardm
giriimlerinin neden baarszlkla sonulandn anlayamaz.
SEVGNN ON K ED
Karmak duygusal gereksinmelerimizin byk blm sevgi ihtiyac olarak zetlenebilir.
Erkeklerle kadnlarn eit derecede nemli altar duygusal gereksinimi vardr. Erkekler

ncelikle gven, kabul, takdir, beenilme, onay ve tevik beklerler. Kadnlarsa zellikle
efkat, anlay, sevgi, ballk, hakl grlme ve gvence ararlar.
Eimizin neye ihtiyac olduunu belirleme ii, sevginin bu on iki farkl trn anlayabilirsek
byk lde kolaylaabilir. Aadaki listeyi gzden geirerek kolaylkla einizin neden
sevilmediini dndn bulabilirsiniz. En nemlisi de, bu liste size ne yapacanz
bilmediiniz zamanlarda kar cinsle ilikilerinizi gelitirme yollarn gsterecektir.
KADINLARLA ERKEKLERN TEMEL SEVG GEREKSNMELER
Kadnn Aradklar
Erkein Aradklar
1. efkat
1. Gven
2. Anlay
2. Kabul
3. Sayg
3. Takdir
4. Ballk
4. Beenilme
5. Hakl grlme
5. Onay
6. Gvence
6. Tevik
Temel htiyalarmz Anlamak
Kukusuz her kadnla erkek sevginin bu on ki trnn hepsine birden ihtiya duyar.
ncelikle kadnlarn aradklar belirtilen alt tr sevgiye erkeklerin ihtiya duymadklar
sylenemez. Erkekler de efkat, anlay, sevgi, ballk, hakl grlme ve gvence isterler.
"Temel ihtiya" derken anlatlmak istenen, insann baka sevgi trlerini hissedip takdir
edebilmesi iin nce bu temel ihtiyacn karlanmas gerektiidir.
nsann baka sevgi trlerini tam anlamyla hissedip takdir edebilmesi iin nce temel
ihtiyalarnn karlanmas gerekir.
Erkek, temel gereksinmeleri tatmin edildikten sonra zellikle kadnlarn gereksinim
duyduklar alt tr sevgiye kar ak bir hale gelir. Benzer biimde kadnn da gven,
kabul, takdir, beeni, onay ve tevie ihtiyac vardr. Ancak, bu sevgi trlerine gerek
deerlerini verip takdir edebilmesi iin nce kendi temel ihtiyalarnn karlanmas gerekir.
Kadnn kendi ihtiya duyduu eyleri vermesi, ama sevdii Marslnn aslnda baka eyler
aradn unutmas kolaydr. te yandan erkekler de nce kendi ihtiyalarn gzetir, kendi
aradklar sevgi trnn sevgili Vensllerine her zaman uygun olmayabileceini
unutabilirler. Bu yeni sevgi anlaynn en gl ve pratik yn, bu farkl sevgi trlerinin
karlkl oluudur. rnein, Marsl ilgi ve efkatini ifade ettiinde Vensl otomatik olarak
karlk vermeye ve ona zellikle ihtiya duyduu gvenle kabul hissettirmeye balar.
Aym durum Vensl gven gsterdiinde de olur: Marsl otomatik olarak Venslnn
ihtiya duyduu ilgiyle karlk verecektir. Aadaki alt blmde on iki tr sevgiyi pratik
adan tanmlayp karlklarn anlatacaz.

1. Kadn lgiye, Erkek Gvene htiya Duyar

Erkek kadnn duygularyla ilgilenirse, o da sevildiini hisseder. Byle efkatie yaklaarak
kadna kendini zel hissettirdiinde erkek, onun en nemli gereksinmesini karlam olur.
Doal olarak kadn ona daha fazla gvenecektir. Gvenen kadn daha ak ve olumlu
olacaktr. Kadnn erkee ynelik davranlar
ak ve olumlu olduunda, erkek de kendisine gvenildiini hisseder. Bir erkee
gvenmek, onun elinden geleni yaptna ve ei iin en iyisini istediine inanmak demektir.
Kadnn tepkileri, erkeinin yetenek ve niyetleri konusunda en iyisine inandn belli
ettiinde, erkein temel sevgi gereksinmesi karlanm
olur. Onun da einin ihtiya ve duygularna kar ilgisi otomatik olarak artar.
2. Kadn Anlaya, Erkek Kabule htiya Duyar
Erkek einin duygularn yorum yapmadan, ama anlay gstererek dinlediinde kadn
sesini duyurduunu ve anlaldn hisseder. Anlayl bir tavr, anlatlanlardan bir anlam
oluturmaktr, yoksa o kiinin dnce ya da duygularn nceden bildiiniz anlamna
gelmez. Kadnn sesini duyurma ve anlalma gereksinmesi ne kadar karlanrsa, onun
erkein ihtiya duyduu kabul gstermesi de o kadar kolay olacaktr. Kadn bir erkei
deitirmeye kalkmadan sevgiyle kabul ettiinde, erkek bunu hisseder. Kabul eden bir
tavr onun olumlu karlandn onaylar. Bu, kadnn onun kusursuz olduuna inanmas ya
da onu gelitirmek istememesi demek deil, ona gvenmesi ve kendini gelitireceine
inanmas demektir. Kabul edildiini hissettiinde erkein dinlemesi ve eine hak ettii
anlay gstermesi ok daha kolaylar.
3. Kadn Saygya, Erkek Takdire htiya Duyar
Erkek, kadnn haklarn, istek ve ihtiyalarn kabul eden ve ncelik tanyan bir biimde
davrandnda, kadn kendisine sayg duyulduunu hisseder.
Erkein davran kadnn duygu ve dncelerine nem verdiini gsteriyorsa, kadn
sayg duyulduundan emin olur. iek verme, yl-dnmlerini hatrlama gibi saygnn
somut ve maddi ifadeleri, kadnn sayg grme gereksinmesinin karlanmas asndan
byk nem tar. Kendisine sayg duyulduunu hisseden kadn, erkein ihtiyac olan
takdir edilmeyi ona daha kolaylkla hissettirecektir. Kadnn, erkein aba ve
davranlarndan kiisel yarar ve deer elde ettiini gstermesi, kabul etmesi, erkein
takdir grme ihtiyacn doyuracaktr. Takdir, desteklenmeye verilen doal bir tepkidir. Erkek
takdir grdnde, abalarnn boa gitmediini anlar, bylece daha ok vermeye tevik
edilir. Takdir edilen bir erkek, otomatik olarak eine daha ok sayg duymaya
isteklendirilmi olur.
4. Kadn Balla, Erkek Beenilmeye htiya Duyar
Erkek, kadnn ihtiyalarna ncelik verir, onu tatmin etmeye ve desteklemeye gururlanarak
kendini adarsa, kadnn ballk gereksinimi karlanm olur.
Beenildiini ve zel biri olduunu hisseden bir kadn iek gibi aar. Erkek kadnn duygu
ve ihtiyalarnn, kendi uralarndan daha nemli olduunu belli ederek kadnn sevilme
gereksinmesini doyurur. Kadn da erkein yaamnda her eyden nde geldiini
hissettike, ona olan beenisi ve hayranl artar.
Tpk kadnn bir erkein balln hissetme ihtiyacnda olmas gibi, erkek de bir kadnn
beeni ve hayranln gereksinir. Bir erkei takdir etmek, ona hayranlk, honutluk ve
beeniyle bakmak demektir. Kadn onun nee, g, azim, drstlk, romantiklik, efkat,
sevgi, anlay gibi erdemleriyle kendine zg benzersiz nitelik ve yeteneklerini takdir
ettiinde, erkek hayranlk duyulduunu hisseder. Bunu hissettiinde de, kendini eine
adayacak kadar gveni gelir.

5. Kadn Hakl Grlmeye, Erkek Onaylanmaya htiya Duyar

Erkek kadnn duygu ve istekleri konusunda tartmak ya da kar kmak yerine onlar
kabul edip hak verdiinde, kadnn beinci temel ihtiyac da karlanm olur. Erkein hakl
grme tutumu, kadnn hissettiklerinin iine sinmesini salar. Baka bir deyile, kadnn
byle hissetmeye hakk olduunu onaylar. (nsann baka bir bak asna sahipken de
einin bak asna hak verebileceini unutmamak gerekir.) Erkek kadna hak verdiini
belli etmeyi rendiinde, kendisinin de ncelikle ihtiya duyduu onay elde etmi olur.
Her erkek iin iin sevdii kadnn kahraman ya da valyesi olmak ister. Bir erkein
kadnn snavlarndan gemi olduunu belirten iaret onun onaydr. Kadnn onaylayan
tavrlar bir erkein iyi olduunu dorulayp, onu her adan doyurucu bulduunu ifade
eder. (Bir erkei onaylamak mutlaka onunla ayn fikirde olmak demek deildir.) Onaylayan
bir davran biimi erkein.davranlarnn gerisindeki iyi gerekeleri tanr ya da aratrr.
Erkek ihtiya duyduu onay grdkten sonra, einin duygularna hak vermesi daha
kolaylar.
6. Kadn Gvenceye, Erkek Tevik Edilmeye htiya Duyar
Erkek eine srekli ilgi, efkat, anlay, sayg gsterip hak verdiinde kadnn gvence
ihtiyac karlanm olur. Gven veren bir davran biimi, kadna daima sevildiini anlatr.
Erkek genelde kadnn belli bal tm sevgi gereksinmelerini bir kez karladktan ve o
kendini mutlu, gvende hissettikten sonra, artk sevildiini bilmesi gerektiini dnr.
Oysa gerek byle deildir. Kadnn altnc zel sevgi gereksinmesinin karlanmas iin
erkein ona tekrar tekrar gvence vermesi gerekir. Erkek genelde kadnn belli bal tm
sevgi gereksinmelerini bir kez karladktan ve o kendini mutlu, gvende hissettikten sonra,
artk sevildiini bilmesi gerektiini dnr.
Benzer biimde, erkein de zellikle bir kadn tarafndan tevik edilmeye ihtiyac vardr.
Kadnn tevik edici davranlar, erkein kiiliine ve yeteneklerine gvenildiini belli
ederek ona umut ve cesaret verir. Kadnn tavrlar gven, kabul, takdir ve onay ifade
ettiinde, erkek elinden geleni yapmaya istekli olur. Bunun karlnda eine gereksinim
duyduu tm sevgiyi verir.
BEYAZ ATLI VALYE
Her erkein iinde beyaz atl bir valye yatar. Her eyden ok, sevdii kadn korumak ve
ona hizmet etmek ister. Kendisine gvenildiini hissettiinde, bu soylu yan harekete
geer. Daha efkatli olur. Kendisine gvenilmediinde canllnn ve enerjisinin bir
blmn kaybeder ve bir sre sonra artk aldrmamaya balar.
Tarada gezen beyaz atl bir valyeyi dleyelim. Birdenbire yardm isteyen bir kadnn
lklarn duyar. Hemen harekete geer. Atn drtnala srp kadnn bir ejderha
tarafndan hapsedildii atoya gider. Soylu valye klcn ekip ejderhay ldrr.
Sonuta, prenses onu sevgiyle kucaklar. Kaplar alrken, prensesin ailesi ve kasaballar
onu sevinle karlayp kutlarlar. Kasabada yaamaya davet edilir ve kahraman ilan edilir.
Prensesle birbirlerine k olurlar. Bir ay sonra soylu valye bir baka geziye kar.
Dnnde yine sevgili prensesinin lklarn duyar. Bir baka ejderha gelip atoya
saldrmtr. valye yetiip ejderhay ldrmek iin klcn eker. Klcn sallamadan
nce, prenses kuleden seslenir: "Klcn kullanma, kement at. Daha ok ie yarar." Ona
kemendi frlatp nasl kullanacann talimatn verir, Erkek onun sylediklerini yapar.
Kemendi ejderhann boynuna do-layp skca eker. Ejderha lr ve herkes sevinir.
Kutlama leninde valye aslnda kendisinin bir ey yapmadn dnr. Klcn deil
de, prensesin kemendini kulland iin, kendini kasabann gven ve hayranlna layk
grmemektedir. Olaydan sonra hatif bir depresyona kaplr ve zrhn parlatmay unutur. Bir
ay sonra yine bir yolculua kar. Klcn alp giderken prenses ona dikkatli olmasn ve

kemendi de almasn syler. Eve dnerken yine atoya saldran bir ejderhayla karlar.
Bu kez elinde klc koarken duraklar, belki de kemendi kullanmas gerektiini dnr. Bu
bir anlk duraksama srasnda ejderha ate pskrp sa kolunu yakar. Kargaada valye
ban kaldrp prensesin atonun penceresinden el salladn grr, "Zehri kullan," diye
seslenir prenses. "Kement ie yaramyor." Ona zehri frlatr, o da bunu ejderhann azna
dkp ldrr. Herkes bunu sevinle kutlar, ama valye utanmaktadr. Ertesi ay tekrar
yolculua kar. Klcn alm giderken, prenses ona dikkatli olmasn, kementle zehri de
yannda gtrmesini hatrlatr. valyenin bu nerilere can sklr ama yine de syleneni
yapar. Bu kez yolculuu srasnda baka bir kadnn yardm lklarn duyar. Ona
koarken, depresyonu geer ve kendini gvenli, enerji dolu hisseder. Ama ejderhay
ldrmek iin klcn ekerken duraklar. Klc m, kemendi mi, yoksa zehri mi
kullanmalym, diye dnr. Prenses olsa ne derdi? Bir an iin kafas karmtr. Sonra,
prensesi tanmadan nce, yalnzca kl tad gnlerde kendini nasl hissettiini anmsar.
Ejderhay ldrr ve kasaba halk sevinir.
Beyaz atl valye bir daha asla prensesine geri dnmedi. Bu yeni kasabada kalp
sonsuza dek mutlu yaad. Zaman iinde, yeni einin kementler ve zehirler konusunda
hibir ey bilmediinden emin olunca da evlendi.
Her erkein iinde bir valye bulunduunu hatrlamak, erkein temel ihtiyalarn
kavrayabilrne asndan ok nemlidir. Erkek zaman zaman ilgi ve yardm istese de,
ounlukla bu onu soutacak ve gvenini azaltacaktr.
BLMEDEN ENZ NASIL SOUTUYOR OLABLRSNZ
Kar cins jin neyin nem tadn bilmeden, erkeklerle kadnlar elerini ne kadar
incitiyor olabileceklerini anlamazlar. Hem erkeklerin, ftem de kadnlarn bilmeden olumsuz,
hatta zararl biimlerde iletiim kurduklarna tank oluyoruz. Erkeklerle kadnlar en ok
ihtiya duyduklar sevgi trlerine sahip olamadklar iin duygusal adan incinirler.
Kadnlar genelde iletiim biimlerinin erkek egosu iin zararl ve ykc olduunu
farketmezler. Kadn, erkein hislerine kar duyarl olmaya alr, ama onun sevgi ihtiyac
kendisininkinden farkl olduundan, igdsel olarak gereksinimlerini bilemez. Erkein
temel sevgi ihtiyalarn anlayabilen kadn onun honutsuzluu konusunda daha duyarl
olabilir. Aada erkeklerin balca sevgi gereksinmeleri konusunda kadnlarn en sk
yaptklar hatalarn bir listesini bulacaksnz:
Kadnlarn ska yaptklar hatalar
1. Kadn onun davranlarn dzeltmeye ya da t vermeye alr.
2. Kadn zntsn, dertlerini paylaarak onun davranlarn deitirmeye ya da kontrol
etmeye alr. (Etkileme veya cezalandrma amacn gtmedike duygulan paylamakta
saknca yoktur.)
3. Kadn, erkein onun iin yaptklarn grmezlikten
gelip yapmadklarndan yaknr.
4. Kadn onun davranlarn dzeltip sanki ocukmu gibi neler yapmas gerektiini syler.
Erkek neden sevilmediini sanr
1. Kadn artk kendisine gvenmedii iin erkek sevilmediini dnr.
2. Erkek, kadn kendisini olduu gibi kabul etmedii iin sevilmediini sanr.
3. Yaptklarnn takdir edilmediini gren erkek sevilmediini dnr.
4. Erkek beenilmedii iin sevilmediini dnr.
5.

Kadn zntsn dolayl yollardan, belirsiz sorularla gsterir: "Bunu nasl

yapabildin?"
6. Erkek bir karar verdiinde ya da inisiyatifini kullandnda kadn onu dzeltir veya
eletirir.
7. Kadn artk onu onaylamad iin erkek sevilmediini sanr. Bundan byle kendini
kahraman gibi hissetmemektedir.
8. Kadn artk onu kendi bana bir ey yapmaya tevik etmediinden erkek sevilmediini
dnr. Tpk kadnlarn, erkeklerin neye ihtiya duyduunu anlamadklarnda kolaylkla
hata yapabilmeleri gibi, erkekler de ayn nedenle hata yaparlar. Erkekler genellikle
kadnlarla iletiim kurma biimlerinin saygszca ve destek vermekten uzak olduunu
anlamazlar. Erkek, kadnn kendisi yznden mutsuz olduunu bildiinde bile, onun neden
sevilmediini dndn ve neye ihtiya duyduunu bilmeden yaklamn deitiremez.
Kadnn temel ihtiyalarn anlayaran erkek, onun gereksinimlerine kar daha duyarl ve
saygl olabilir. Aada, kadnlarn duygusal gereksinmeleri konusunda erkeklerin
yaptklar iletiim hatalarnn bir listesini bulacaksnz:
Kadn neden sevilmediini dnr
1.

Erkek ilgisiz olduu ve aldrmaz davrand iin kadn sevilmediini dnr.

2. Erkek kendisini anlamadndan kadn sevilmediini dnr.

Erkeklerin hatalar
1. Erkek dinlemez, kolayca dikkati dalr, ilgili sorular sormaz.
2. Erkek, kadnn duygularn szck anlamyla kabul edip onu dzeltmeye kalkar. Onun
zm istediini sanarak akl verir.
3.Erkek dinler ama kzp kendisini zd ve moralini bozduu iin kadn sular.
4. Erkek duygularna sayg gstermediinden kadn sevilmediini dnr.
5. Erkek kadnn duygu ve gereksinmelerini kmser. ocuklar ya da iini daha nemli
gsterir.
6. Kadn dertli olduunda erkek neden kendisinin
hakl olduunu ve onun neden dertlenmemesi gerektiini anlatr.
7. Erkek dinledikten sonra hibir ey sylemeden ekip gider.
Erkek ona hayran olmad ve onu zel biri olarak onurlandrmad iin kadn
sevilmediini dnr.
8. Erkek, duygularna hak yermediini, aksine hatal olduunu ve desteksiz kaldn ona
hissettirdii iin kadn sevilmediini dnr.
9.

Kadn ihtiya duyduu gvenceyi bulamadndan kendini emniyette hissetmez.

AK YETERSZ KALDIINDA
nsanlar igdsel olarak hep kendi istediklerini verdikleri iin, ak sk sk yetersiz kalr.
Kadnn en nemli sevgi ihtiyalar ilgi grmek, anlalmak vb. olduundan, erkeine de
otomatik olarak bolca ilgi ve anlay gsterir. Erkek asndan,bu ilgi, sanki ei ona
gvenmi-yormu izlenimini verir. Onun temel gereksinmesi ilgi deil, gvendir. Erkek
ilgisine olumlu tepki vermeyince kadn verdii destei neden onun takdir etmediini merak
eder. Erkek de doal olarak kendi t-rnda sevgi vermektedir oysa. kadnn ihtiya
duyduu bu deildir. Bylece her ikisi de birbirlerinin gereksinmelerini karlamakta
yetersiz bir ksr dngye skp kalmaktadrlar.

Beth yle yaknyordu: "Byle hibir ey almadan vermeye devam edemem. Arthur benim
verdiklerimi takdir etmiyor. Onu seviyorum, ama o beni sevmiyor." Arthur da yaknyordu:
"Yaptm hibir ey yetmiyor. Ne yapacam bilemiyorum. Her eyi denedim, hl beni
sevmiyor. Ben onu seviyorum, ama bir ie yaramyor." Beth ile Arthur sekiz yllk evliler.
kisi de sevilmediklerini ve aldklarndan fazlasn verdiklerini dndkleri iin ilikilerinden
vazgemek zereydiler. Beth daha ok verdiini dnrken, Arthur asl en ok kendisinin
verdiini ne sryordu. Gerekte her ikisi de vericiydiler, ama hibiri istediini ya da
ihtiya duyduunu alamyordu. Birbirlerini seviyorlard ne var ki elerinin temel
gereksinmelerini anlamadklar iin bu sevgj!. teri etkili olamyordu. Beth kendi almak
istediini verirken, Arthur da kendine gre veriyordu. Yava yava tkenmilerdi. ou
insan ilikj. ler zora girince havlu atar. Eimizin temel ihtiyalarn anladmzda ilikiler de
kolaylar. Daha fazla deil de, isteneni verirsek tkenmeyiz. On iki deiik sevgi trn
bildiimiz takdirde, en samimi abalarmzn bile neden sonu getirmediini anlayabiliriz.
Einizi tatmin etmek iin onun ncelikle gereksinme duyduu sevgiyi vermeyi renmeniz
gerekir.
KIZMADAN DNLEMEY RENMEK
Erkein, kadnn temel sevgi gereksinmelerini karlayabilmesinin bir numaral yolu
iletiimdir. Daha nce de grdmz gibi, iletiim Vens'te zellikle nemlidir. Erkek bir
kadnn duygularn dinlemeyi renerek ona etkili olacak biimde bol bol efkat, anlay,
sayg, ballk ve gvence gsterebilir. Erkeklerin kadnlar dinleme konusunda
karlatklar en byk sorunlardan biri, kadnlarn Vens'ten geldiklerini; yani farkl
biimlerde iletiim kuracaklarn unutup sinirlenmeleri ya da fkelenmeleridir. Aadaki
tablo bu farkllklarn hatrlanmas ve yaplmas gerekenler hakknda baz nerilerde
bulunmaktadr:
KIZMADAN DNLEMENN YOLLARI
Yaplmas ve Yaplmamas Gerekenler
1. Anlama konusunda sorumluluk yklenin. Onu sizi zmekle sulamayn. Anlamaya
alarak batan balayn.
2. Derin bir soluk aln, hibir ey sylemeyin! Geveyip kontrol
Hatrlanmas Gerekenler
1. fkenin kadnn bak asn anlamamaktan kaynaklandn unutmayn. Bu onun
hatas deildir.
2. Duygularn hemen o anda bir anlam tamasa da geerli olduklarn unutmayn, adnlar
duygular konusunda anlay beklerler.
3. fkenin ilerin nasl dzeltileceini bilmemekten kaynaklandn unutmayn. Kadn
hemen kendini daha iyi hissetmeye balamasa bile, dinleyip anlamanz ona yardmc
olacaktr.
4. Kadnn bak asn anlamak ve iyi bir dinleyici olarak takdir edilmek iin mutlaka onun
grlerine katlmanz gerekmediini unutmayn.
5. iyi bir dinleyici olmay baarmak iin onun bak asn tam olarak anlamanz
gerekmediini unutmayn.
6. Onun kendini nasl hissettiinden sorumlu olmadnz unutmayn. Sanki sizi
suluyormu gibi gelsede, aslnda yalnzca anlalmaya alyordun
7. Sizi gerekten kzdryorsa, byk olaslkla size gvenmediini unutmayn. Aslnda
onun iinde alp incinmekten korkan kk bir kz vardr ve sizin sevginizle efkatinize
ihtiya duymaktadr. etmeyi brakmaya aln. Dnyay onun gzleriyle grmenin nasl
olacan hayal edin.
8. Sizin zmlerinizle kendini daha iyi hissetmedii iin onu sulamayn. Onun ihtiyac

oian ey zmler deilken kendini nasl daha iyi hissedebilir ki? Kendinizi zm
nermekten alkoyun.
9. Eer farkl bir gr as ifade etmeyi istiyorsanz, kadnn szn bitirdiinden emin
olun ve kendi grnz belirtmeden nce onunkini tekrarlayn. Sesinizi ykseltmeyin. 5.
Onu anlamadnz ama anlamak istediinizi belirtin. Anlamamann sorumluluunu
stlenin; yorum yapmayn ve anlalmaz olduunu
ima etmeyin.
10. O sizin anladnz ve ilgilendiinizi hissedene dek kendinizi savunmaya kalkmayn.
Sonra nazike ne demek istediinizi atayp zr dileyebilirsiniz,
11. Onun duygu ve grlerine kar kmayn. Biraz zaman isteyip olaylar daha sonra,
duygusal adan daha az gerilimli bir zamanda konuun. 11. blmde anlatlan Ak
Mektubu Tekniini deneyin.
Erkek fkelenmeden ve sinirlenmeden bir kadnn duygularn leyebildiinde ona harika bir
armaan vermi olur. Onun kendini i ettike, sesini duyurup anlaldna inanr ve erkee
daha fazla sevgi gven, takdir, hayranlk, onay ve tevik gsterebilir.
ERKEE G KAZANDIRMA SANATI
Tpk erkeklerin bir kadnn teme sevgi gereksinmelerini karlamak iin dinleme sanatn
renmeleri gerektii gibi, kadnlarn da erkee g kazandrma sanatn renmeleri
gerekir. Kadn bir erkekten yardm istediinde, ona olabileceinin en iyisi olma frsatn
tanmaktadr. Onu deitirme yolunda herhangi bir giriim, sevgi dolu gveni, kabul,
takdiri, onay ve tevii silip atacaktr. Bir erkee g
kazandrmann srr, onu asla deitirmeye ya da dzeltmeye almamaktr. Onu
deitirmek istemeniz doaldr, ama bu arzunuzu gerekletirmeye kalkmayn. Erkek
yalnzca dorudan akl dantnda deime konusunda yardma ak demektir.
Bir erkee g kazandrmann srr, onu asla deitirmeye ya da dzeltmeye
almamaktr. Akl Deil, Gven Verin
Vens'te akl vermek sevecen bir davran olarak deerlendirilir. Mars'ta ise byle deildir.
Marsllarn dorudan istenmedike akl vermediklerini kadnlarn hi unutmamalar gerekir.
Sevgi gstermenin bir yolu da bir dier Marslnn kendi sorunlarn zebileceine
gvenmektir. Bu, kadnn duygularn
bastrmas gerektii anlamna gelmez. Kadnn sinirli, hatta fkeli olmas doaldr, ama
erkei deitirmeye kalkmamas gerekir. On deitirme yolundaki herhangi bir giriim
yararl ve yapc olmaz. Kadn bir erkei sevdiinde, ou zaman ilikilerini iyiye
gtrmeye abalar. Hevesie onu kendi gelime planlarnn hedefi yapar. Onu yava yava
rehabilite etme srecine balar.
Erkekler Deimeye Kar Neden Direnirler
Kadn ok eitli yollarla erkeini deitirip dzeltmeye alr. Onu deitirme abalarnn
sevgi gstergesi olduunu dnr, oysa erkek de kontrol edildiini, ynlendirildiini,
reddedildiini ve sevilmediini hisseder. Kadn erkei deitirmeye alrken, o aslnda
byyp deimek iin ihtiya duyduu gveni almyor demektir. Yzlerce kadn ve
erkekle dolu bir salona sorduumda hepsi de ayn deneyimi yaadklarn sylediler: Kadn
bir erkei ne kadar deitirmeye alrsa, erkek o kadar direnir. Sorun, erkein kendisini
gelitirme abalarna direnirken kadnn da bu tepkiyi yanl yorumlarnasndadr. Kadn
erkein deimek istememe nedeninin byk olaslkla onu yeterince sevmemesi
olduunu dnerek yanlr. Aslnda erkein deimeye direnmesinin nedeni, yeterince

sevilmediini sanmasdr. Erkek sevildiini, kendisine gvenildiini, kabul ve takdir

edildiini, vb. hissederse, otomatik olarak byyp deimeye, gelimeye balar.
ki Tr Erkek / Bir Davran Biimi
ki tr erkek vardr. Biri kadn kendisini deitirmeye kalktnda inanlmaz lde direnir ve
savunmaya geer; dieri de deimeyi kabul edip daha sonra bunu unutur ve eski
davran biimine geri dner. Erkek ya aktif ya da pasif olarak direnir. Olduu gibi
sevilmediini hissettiinde erkek, bilinli veya bilinsiz olarak kabul edilmeyen
davranlarn tekrarlamaya balayacaktr. Sevilip kabul edildiini hissedene dek bu
davranlar tekrarlama yolunda bir drt duyacaktr. Erkein kendini gelitirmesi iin
olduu gibi kabul edilip sevilmesi gerekir. Aksi halde savunmaya geer ve ayn kalr.
Olduu gibi kabul edildikten sonra, kendi bana gelimenin yollarna bakacaktr.
Erkekler Gelitirilmek stemezler
Erkeklerin kadnlara neden zlmemeleri gerektiini anlatmak istemeleri gibi, kadnlar da
erkeklere neden yle davranmamalar gerektiini aklamak isterler. Tpk erkeklerin
yanllkla kadnlar "onarmak" istemeleri gibi, kadnlar da yanllkla erkekleri
"gelitirmeye" alrlar. Erkekler dnyay Marsl gzlnden grrler, ilkeleri, "eer bozuk
deilse* onarmamak" tr. Kadn erkei gelitirmeye kalktnda, erkek kadnn kendisinin
bozuk olduunu dnd mesajn alr. Bu bir erkei incitir ve savunmaya geirir.
Sevilmediini ve kabul edilmediini dnr.
Bir erkein bymesine olanak tanmann en iyi yolu, onu herhangi bir biimde
deitirmeye almaktan vazgemektir.
Erkek kusurlarna ramen kabul edilme ihtiyacndadr. Bir insann kusurlarn kabullenmek,
zellikle de nasl daha iyi olacan bildiimiz zaman, o kadar kolay deildir. Ancak, bir
erkein bymesine olanak tanmann en iyi yolunun onu herhangi bir biimde
deitirmeye almaktan kanmak olduunu anladmzda bu kolaylar. Aadaki
tabloda bir kadnn erkein deiip bymesine nasl destek olabileceinden rnekler
greceksiniz:
BR ERKE DETRMEYE ALIMAKTAN VAZGEMENN YOLLARI
Kadnn Unutmamas Gerekenler
1. Unutmayn: zgn olduu zamanlarda ona ok fazla soru sormayn, yoksa onu
deitirmeye alacanz dnecektir.
Neler Yapabilecei
1. Sizinle konumak istedii zamanlar dnda, skntl halini grmezlikten gelin.
Konumaya davet olarak, balangta azck kayg belirtebilirsiniz.
2 Unutmayn: Onu herhangi t>ff biimde deitirmeye almaktan vazgein. Bymek iin
sizin reddetmenize deil, sevmenize ihtiyac vardr.
3. Unutmayn: Sorulmadan akl verdiinizde kendisine gvenilmediini, kontrol edildiini
istenmediini sanabilir.
4. Unutmayn: Erkek inatlap deiime direndiinde sevilmediini sanyordur;
beenilmeyecei ya da sevilmeyecei korkusuyla hatalarn kabul etmeye ekiniyordur.
5. Unutmayn: Eer onun da sizin iin aynsn yapmasn bekleyerek zveride
bulunursanz, kendini deimesi iin bask altnda hissedecektir.
6. Unutmayn: Onu deitirmeye kalkmadan da olumsuz duygularnz paylaabilirsiniz.
Kabul edildiini hissettiinde dinlemesi daha kolay olacaktr.
7. Unutmayn: Eer ona buyurur ve onun adna karar verirseniz, eletirildiini ve kontrol

edildiini sanacaktr.
2. -Onun kendt bana byyebileceine gvenin. Duygulan drste paylan ama
deimesini talep etmeyin.
3. renmesi gerekenleri kendi bana reneceine gvenip sabredin. Fikrinizi sorana
dek bekleyin.
4. Ona sevginize layk olmak iin kusursuz olmas gerekmediini gstermeye aln.
Balamay deneyin. (Bkz. 11. blm)
5. Kendi adnza bir eyler yapn ve sizi mutlu etmesi iin ona baml olmayn.
6. Duygularnz paylarken, ona ne yapmas gerektiini sylemeye almadnz,
yalnzca sizin duygularnz dikkate almasn istediinizi bildirin.
7. Geveyin ve teslim olun. Kusurlar kabul etmeyi deneyin. Onun duygularn
kusursuzluktan daha nemli tutun ve ona ders verip dzeltmeye kalkmayn.
Kadnlarla erkekler kendilerine zg gereksinmeler duyar.Dikkate almay destelemeyi
rendike, byme ve gelime kendi, Einizin alt, temel ihtiyac.n.n bilincinde olarak sevgi
gereksinimlerine gre yeniden ynlendirebilir nemli lde kolaylatrp daha tatmin eder
hale getirebilirsiniz.
Dokuzuncu Blm
TARTIMALARDAN KAINMANIN YOLLARI
Sevgi dolu ilikilerimizdeki en byk snavlardan biri, farkllklarn ve anlamazlklarn nasl
ele alnacadr. iftler gr ayrlna dtklerinde tartmalar ou zaman
mnakaaya, sonra da kavgaya dnr. Birdenbire sevgi dolu bir biimde konumay
brakr ve birbirlerini incitmeye balarlar: sulayarak, yaknarak, talep ederek, fkelenerek
ve kukulanarak. Byle tartan erkeklerle kadnlar yalnzca duygularn deil, ilikilerini de
zedelerler. Tpk bir ilikide en nemli enin iletiim olmas gibi, tartmalar da en zararl
e olabilir. Biriyle ne kadar yaknsak, yaralamak ya da yaralanmak o kadar kolaydr.
Tpk bir ilikide en nemli enin iletiim olmas gibi, tartmalar da en zararl e olabilir.
Pratik alardan, iftlere nemle tartmalardan kanmalarn neririm, iki insann
birbirleriyle cinsel adan ilgisi yoksa, tartr ya da grrken tarafsz kalmak ok daha
kolaydr. Ancak, birbirleriyle duygusal ve zellikle de cinsel iliki iindeki iftler tarttnda,
olay kolaylkla kiisel olabilir. Temel bir ilke olarak, asla tartmayn. Bunun yerine bir
durumun lehinde ve aleyhinde olan noktalar ele aln. Ne istediinizi grn ama
mnakaa etmeyin. Tartmadan ve kavga etmeden de drst ve ak olmak, hatta
olumsuz duygular ifade etmek mmkndr.
Baz iftler hi durmadan mnakaa eder ve aklar yava yava lr. Dier uta, baz
iftler atmadan kanmak iin drst duygula. rn bastrrlar. Gerek duygularn
bastrmann sonucu olarak, sevecen duygularyla olan balantlarn da kaybederler. Bir ift
savarken, bir bakas souk sava srdrr. iftlerin bu iki u arasndaki dengeyi
bulabilmeleri ok nemlidir. Farkl gezegenlerden geldiimizi hatrlayarak ve salam
iletiim becerileri gelitirerek, olumsuz duygularla elikili fikir ve arzular bastrmadan da
tartmalardan kanmak mmkndr. .
TARTITIIMIZDA NELER OLUR
Kadnlarla erkeklerin hangi alardan farkl olduklarn anlamadan hem eimizi, hem de
kendimizi incitecek tartmalara girmek kolaydr. Tartmalardan kanmann srr sevgi ve
sayg dolu iletiimdir. Farkllklarla anlamazlklardan ok, onlar ileti biimimiz ac verir.
deal olarak, bir tartmann ac verici olmas gerekmez; bunun yerine yalnzca
farkllklarmzla anlamazlklarmz ifade eden bir konuma olabilir. (Tm iftlerin zaman

zaman gr ayrlna dmeleri kanlmazdr.) Birok ift bir konuyu tartmaya

baladktan be dakika sonra, neden tarttklarn tartmaya geerler. Farknda olmadan
birbirlerini incitirler; karlkl anlay ve farkllklarn kabulyle masum bir tartma olarak
kalabilecek bir olay kavgaya dnr. Her iki taraf da einin kendisine yalnzca yaklam
yznden onun bak asn kabul edip anlamay reddeder.
Bir atmann zmlenmesi, kendi bak amz karmzdakinin gr asn da
kapsayacak biimde geniletmemizi gerektirir. Bunu salayabilmek iin, takdir.edilip sayg
grdmz hissetmeliyiz. Eer eimizin tavrlar sevgisizse, onun bak asn
kabullenmek kendimize olan saygmz zedeleyebilir.
Birok ift bir konuyu tartmaya baladktan be dakika sonra neden tarttklarm
tartmaya geerler.
Biriyle ne kadar yaknsak, onun olumsuz duygularna tepki gstermeden bak asn
dinlemek de o kadar g olur. Onun sayg ve onaym yitirmemek iin savunmaya geer ve
bak asna kar direniriz. Bak asn kabul etsek bile, inatla tartmay srdrebiliriz.
TARTIMALAR NEDEN ACI VERR
nsana ac veren ne sylediimiz deil, nasl sylediimizdir. ou zaman erkek kendisine
meydan okunduunu hissettiinde dikkatini hakl olmaya younlatrp bir yandan sevecen
de olmay unutur. lgili, saygl ve gven verici bir tonda iletiim kurabilme becerisi otomatik
olarak azalr. Ne kadar aldrmaz grndnn, eini ne kadar incittiinin farknda deildir.
Byle zamanlarda basit bir gr ayrl bile kadna saldr gibi grnebilir; bir talep buyruk
halini alr. Kadn, onun.szlerini kabul etmesi gerektii zamanlarda bile, doal olarak bu
sevgisiz yaklama direnir. Erkek umursamaz bir tavrla konuup sonra da neden
zlmemesi gerektiini anlatmaya kalkarak bilmeden eini incitir. Yanllkla kadnn onun
bak asna direndiini sanmaktadr. Gerekteyse kadn zen onun sevgisiz
yaklamdr. Erkek onun bu tepkisini anlamadndan, dikkatini nasl syledii yerine ne
sylediine younlatrr. Tartmay kendisinin balatt yolunda hibir fikri yoktur; kadnn
onunla tarttn dnmektedir. Kadn kendini onun sivri ifadelerinden korumaya
alrken, o da kendi bak asn savunmaktadr.
Erkek bir kadnn incinmi duygularna sayg gstermezse, onlar hie saym olur ve
kadn daha da fazla incinir. Kendisi umursamaz szlere ve ses tonuna kar kadn kadar
duyarl olmadndan, erkein bu durumu anlamas kolay deildir. Sonu olarak, erkek
eini ne ka-ar incitip direnie zorladnn farknda bile olmayabilir.
te yandan, kadnlar da erkekleri ne kadar incittiklerini farketmez-ler. Erkein aksine,
kadn kendisine meydan okunduunu hissettiin, de konuma biimi otomatik olarak
gvensiz ve itici bir hal alr. Bu biimde itme, zellikle duygusal adan bal olan erkei
ok incitir. Kadnlar nce elerinin davranlar konusundaki olumsuz duygularm paylap,
sonra da istenmeyen tleri vermeye kalkarak tartmalar balatr ve iddetlendirirler.
Kadn olurhsuz duygularn gven ve kabul mesajlaryla dengelemeyi ihmal ederse, erkek
de olumsuz tepki verir ve kadnn kafas karr; Yine gvensizliinin erkei ne kadar
incittiinin farknda deildir.
Tartmadan kanmak iin eimizin neyi sylediimize deil, nasl sylediimize kar
ktn unutmamamz gerekir. Mnakaa iin iki kii gerekirken, mnakaay kesmek iin
biri yeter. Tartmaya son vermenin en iyi yolu daha iin banda kestirip atmaktr. Bir
anlamazln ne zaman mnakaaya dntn anlama konusunda sorumluluk
yklenin. Susup biraz ara verin. Einize yaklamnz dnn. Ona ihtiya duyduu
eyleri vermediinizi anlamaya aln. Bu aralar, bizim sakinlememizi, yaralarmz
sarmamz ve yeniden iletiim kurmaya kalkmadan nce ayamz salam basmamz
salar.

NCNMEKTEN KAINMANIN DRT YOLU

Bireyler tartmalarda incinmekten kanmak iin drt trl tavr taknabilirler. Bunlar;
kavga, ka, numara yapma ve iine kapanmadr. Bu tavrlarn her biri ksa dnemli
kazan salamakla birlikte, uzun dnemde hepsi de zararldr. imdi bu tavrlar tek tek ele
alalm.
1. Kavga: Bu tavr kesinlikle Mars'tan gelir. Bir konuma sevgisiz ve souk bir hal aldnda
baz insanlar igdsel olarak kavga etmeye balarlar. Hemen saldrya geerler. lkeleri
udur: "En iyi savunma saldrdr." Sulayarak, yarglayarak, eletirerek ve elerini haksz
kararak darbe indirirler. Barmaya ve fkelerini da vurmaya eilimlidir.Asl amalan
elerni sindirip kendilerini sevmeye ve desteklemeye adamaktr. Eleri geri adm attnda
kazandklarn dnrler, ama gerekte kaybetmilerdir.
Sindirme her zaman bir ilikideki gveni zayflatr.
Sindirme her zaman bir ilikideki gveni zayflatr. Bakalarn hatal gstererek
istediklerinizi zorla elde etmek, bir ilikide baarszln kanlmaz formldr. iftler
kavga ettiklerinde ak ve duyarl
olma yeteneklerini yava yava yitirirler. Kadnlar kendilerini korumak iin kapanrken,
erkekler de artk o kadar aldr etmemeye balarlar. Yava yava balangta sahip
olduklar yaknl yitirirler.
2. Ka: Bu davran biimi de Mars'tan gelir. Marsllar atmadan kanmak iin
maaralarna ekilip bir daha asla kmayabilirler. Bu, tpk bir souk sava gibidir.
Konumay reddederler ve hibir ey zmlenmez. Bu edilgen-saldrgan davran biimi,
tartmaya ara verip sonra sorunlar sevecen bir ekilde yeniden ele almakla ayn deildir.
atmadan korkan Marsllar sinip, tartmaya yol aabilecek konulardan hi sz
amamay yelerler. Bir ilikide yumurta kabuklarnn stnde yryor gibidirler. Bundan
genellikle kadnlar yaknsa da, erkekler de byledir. Bu, erkeklerin o kadar iine ilemitir
ki, ou zaman ne kadar sk yaptklarnn farkna bile varmazlar.
Baz iftler tartmak yerine anlamazlklarndan sz etmekten kanrlar. Onlarn
istediklerini elde etme yolu, sevgilerini esirgeyerek elerini cezalandrmaktr. Kavgaclar
gibi kp dorudan elerine ac vermezler. Bunun yerine elerini dolayl yollardan, yava
yava hak ettikleri sevgiden yoksun brakarak incitirler. Sevgimizi esirgersek elerimizin de
bize verecek sevgileri daha az olur. Ksa dnemli kazan huzur ve uyumdur, ama konular
uzun sre almaz ve duygulara kulak verilmezse, fkeler birikecektir. Uzun dnemde eler
balangta onlar biraraya getiren sevgi ve ihtiras yitirirler. Genelde zmlenmemi
aclarn uyuturmann bir yolu olarak ar almaya, ar yemeye ve baka
bamllklara snrlar.
3. Numara Yapma: Bu tavr Vens'ten gelir. Bu kii bir atmada yara almaktan kanmak
iin hibir sorun olmadn ne srer. Yzne bir glmseme yerletirip her eyden
memnunmu gibi davranr Ancak zaman iinde bu kadnlarn fkesi birikir; durmadan
elerine vermekte, ama karlnda kendi ihtiya duyduklar eyleri almamaktadrlar. Bu
fke onlarn doal sevgi ifadelerini de engeller. Duygulan konusunda drst olmaktan
korktuklar iin her eyi "iyi, yolunda" gsterirler. Erkekler de genellikle bu cmleleri
kullanrlar, ama bunlarn onlar iin tad anlam bambakadr. yle ki: "Her ey yolunda,
kendi bama halledebilirim," ya da, "Sorun yok, nk ne yaplmas gerektiini biliyorum,"
veya, "Tamam, ben hallediyorum ve yardma ihtiyacm yok." Kadnn bu ifadeleri
kullanmas bir atma ya da tartmadan kanmak istemesinin belirtisi olabilir.
Kadn ortal dalgalandrmaktan kanmak iin kendi kendini kandrp her eyin yolunda
gittiine inandrabilir. Arzu, duygu ve gereksinmelerinden zveride bulunur ya da bunlar
inkr eder; bir atma olaslndan kanmak ister,

4. e Kapanma: Bu tavr da Vens'ten gelir. Bu kii tartmak yerine boyun eer. Bunlar
elerini zen her eyin sorumluluunu stlerine alrlar. Ksa dnemde son derece sevgi
dolu bir iliki grnm sergilerken, sonunda benliklerinden ok ey yitirirler.
Bir seferinde bir erkek bana karsndan yaknmt. "Onu ok seviyorum," dedi. "Bana
istediim her eyi veriyor. Tek ikyetim onun mutlu olmamas." Ei yirmi yldr kocas iin
kendi kendini inkr etmiti. Asla kavga etmemilerdi ama eine ilikileri hakknda soru
soracak olsanz yle derdi: "Harika bir ilikimiz var. Eim o kadar sevgi dolu ki. Tek
sorunumuz benim. ok skntlym ve nedenini de bilemiyorum." Kadnn skntl
olmasnn nedeni yirmi yldr einin suyuna giderek kendini inkr etmesiydi. nsanlar
elerini honut etmek iin igdleriyle onlarn arzularm sezinleyip kendilerini de onlar
memnun edecek kalba sokarlar. Ancak eninde sonunda, sevgi uruna kendilerini
verdiklerine piman olurlarar. Bu insanlar zaten kendilerini affettiklerinde herhangi bir
reddedilme onlara ok ar gelir. Her ne pahasna olursa olsUn reddedilmekten kanmak
ve herkes tarafndan sevilmek ister-8u sre iinde szcn tam anlamyla kendi
benliklerinden feragat ederler. Bu drt tipin birinde ya da birkanda kendinizi bulmu
olabilirsiniz, insanlar genelde bunlardan birinden dierine geerler. Yukardaki drt
stratejinin her birinde niyetimiz kendimizi incinmekten korumaktr. Ne yazk ki, bunlar bir
ie yaramaz. Asl ie yarayacak olan, tartmalar tanmlayp durdurmaktr. Sakinlemek
iin biraz ara verip sonra yeniden konumaya balamak gerekir. Kar cinsle daha fazla
anlay ve saygyla iletiim kurmay denerseniz yava yava tartma ve kavgalardan
kanmaya baladnz greceksiniz.
NEDEN TARTIIRIZ
Kadnlarla erkekler en ok, para, seks, kararlar, programlama, deerler, ocuk yetitirme
ve ev sorumluluklar konusunda tartrlar. Bu tartma ve grmelerin ac kavgalara
dnmesinin yalnzca tek bir nedeni vardr: Sevildiimizi hissetmemek. Sevildiini
hissetmemek duygusal acya yol aar ve insann duygusal olarak ac ekerken sevgi
gstermesi gtr.
Kadnlar Mars'tan gelmediklerinden, bir erkein anlamazlklarla baa kabilmek iin
nelere ihtiya duyduunu igdsel olarak bilemezler. atan dnce, duygu ve arzular
bir erkek iin g bir snav olutururlar. Erkek bir kadna ne kadar yaknsa, farkllk ve
anlamazlklarla baa kmas da o kadar zordur. Kadn erkein yapt bir eyden
holanmadnda o bunu stne alnp kadnn kendisinden holanmadn dnr.
Duygusal gereksinmeleri karland zaman erkek bu farkllk ve anlamazlklarla baa
kabilir. te yandan, ihtiya duyduu sevgiden yoksunsa savunmaya geer ve karanlk
yan balar:
ERKEKLERN TARTIMALARININ GZL NEDENLER
Tartmann Gizli Nedeni
1. "Yaptm ya da yapmadm en ufak bir eye taklp zlmesinden holanmyorum.
Eletirildiimi ve olduum gibi kabul edilmediimi hissediyorum."
2. "Bana ileri nasl yapmam gerektiini sylemesinden holanmyorum. Beenilmediimi
hissediyorum. Bana ocukmuum gibi davranyor."
3. "Kendi mutsuzluunun suunu bende bulmasndan holanmyorum. Onun beyaz atl
valyesi olmak iimden gelmiyor."
4. "Ne ok ey yaptndan ve deerinin hi bilinmediinden yaknmasndan
holanmyorum. Benim de onun iin yaptklarmn takdir edilmediini hissediyorum."
5. Erkein olduu gibi kabul edilmeye ihtiyac vardr. Bunun yerine einin kendisini
gelitirmeye altn hissetmektedir.
6. Erkein beenilmeye ihtiyac vardr. Bunun yerine aalandn hissetmektedir. 3.

Erkein cesaretlendirilmeye ihtiyac vardr. Bunun

yerine iinden havlu atmak gelmektedir.
7. Erkek takdir edilmeye ihtiya duyarken sulandn, yaptklarnn takdir edilmediini,
gsz kaldn hissetmektedir. Bana gvenilmediini hissediyorum."
8. Onun istedii eyleri yapmam ya da istedii gibi Konumam beklemesinden
holanmyorum. Kabul edilip sayg grdm hissetmiyorum."
9. "Szlerimden incinmesinden holanmyorum. Kendimi gvenilmemi, yanl anlalm
ve itilmi hissediyorum."
10. "Benden dncelerini okumam beklemesinden holanmyorum. Bunu yapamyorum.
Kendimi kt ve yetersiz hissediyorum."
11. Erkein Kendisine gvenilmesine ve einin gvencesi iin yaptklarnn takdir
edilmesine ihtiyac vardr. Bunun yerine einin kayglarnn sorumluluunu yklenmektedir.
12. Erkein olduu gibi kabul edilmeye ihtiyac vardr. Bunun yerine kontrol edilip bask
altna alndn dnr ve syleyecei hibir ey yoktur. Eini asla tatmin edemeyeceini
dnr.
13. Erkein kabul edilip gvenilmeye ihtiyac vardr. Bunun yerine reddedildiini ve
affedilmediini dnr.
14. Erkein onay ve kabul grmeye ihtiyac vardr. Bunun yerine kendini ok baarsz
hissetmektedir.
Bir erkein temel duygusal gereksinmelerinin karlanmas, onun ac verici tartmalara
girme eilimini azaltacaktr. Kendiliinden ok daha saygyla dinleyip konumaya
balayacaktr. Bylece tartmalar, gr ayrlklar ve olumsuz duygular kavga haline
dnmeden karlkl konuma, grme ve dnlerle zmlenecektir.
Kadnlar da ac veren tartmalara katkda bulunurlar, ama onlarn nedenleri farkldr.
Grnrde para, sorumluluklar ya da herhangi bata bir nedenle tartyorlardr, oysa
gizliden gizliye aada verilen nedenlerden dolay elerine direniyorlardr:
KADINLAR.N TARTIMALARININ GZL NEDENLER
Tartmasnn Gizli Nedenleri
1. "Duygu ve isteklerimi kmsemesinden holanmyorum. Kendimi batan savlm ve
nemsiz hissediyorum."
2. "stediim eyleri yapmay unutmasndan ve sonra drdr ediyormuum gibi
grnmekten holanmyorum. Sanki onun destei iin yalvaryormuum gibi geliyor." 3.
"zld zamanlar beni sulamasndan holanmyorum. Sanki sevilmek iin kusursuz
olmam gerekiyormu gibi geliyor. Ben kusursuz deilim."
4. "Sesini ykseltmesinden ya da hakl oluunun nedenlerini sralamasndan
holanmyorum. Sanki ben hakszmm ve o benim grlerime hi aldrmyormu gibi
geliyor."
5. "Vermemiz gereken kararlarla ilgili sorular sorduumda kmser bir tavr
taknmasndan holanmyorum. Sanki ona yok oluyor ve zamann boa harcyormuum
gibi geliyor."
6. Kadnn hakl grlmeye ve el stnde tutulmaya ihtiyac vardr. Bunun yerine yarglanp
grmezlikten gelindiini dnmektedir.
7. Sayg grp isteklerinin dikkate alnmasna ihtiyac vardr. Bunun yerine ihmal edildiini
ve erkein ncelikler listesinin en dibinde yer aldn dnmektedir.
8.

Erkein onun neden zldn anlamasna; onu hl sevdiine ve kusursuz

olmas gerekmediine ikna etmesine ihtiyac vardr. Bunun yerine kendi olmaya
ekinmektedir. 9. Kadnn anlalmaya ve sayg grmeye ihtiyac vardr. Bunun yerine
sesini duyuramadn, sindirildiini ve ezildiini hissetmektedir.
10. Erkein onun duygularna nem verdiini ve bilgi edinme ihtiyacna sayg duyduunu
hissetmesi gerekmektedir. Bunun yerine kendisine sayg duyulmadn ve takdir
edilmediini dnmektedir. Sorularma ya da szlerime Vant vermemesinden
holanmyorum. Sanki bir himiim gibi hissediyorum."
11. "Bana neden incinmemem, Kayglanmamam, kzmamam gerektiini aklamasndan
holanmyorum. Bana hak vermediini ve arka kmadn dnyorum." 8. "Benim daha
soukkanl olmam beklemesinden holanmyorum. Sanki duygularm olduu iin
hatalymm ve zayflk ediyormuum gibi geliyor." 6. Kadnn erkein dinlediine ve nem
verdiine ikna edilmesi gerekir. Bunun yerine grmezden gelindiini ve yarglandn
dnmektedir.
12. Kadnn kendisine hak verilmesine ve anlalmaya ihtiyac vardr. Bunun yerine
desteklenmediini, sevilmediini hissetmekte ve fkelenmektedir.
13. Kadnn zellikle duygularn paylatnda sayg grp el stnde tutulmaya ihtiyac
vardr. Bunun yerine kendini gvensiz ve korumasz hissetmektedir. Tm bu ac duygu ve
gereksinmeler gerek olmakla birlikte, genelde dorudan ele alnp konuulmaz. Bunun
yerine insann iinde birikip bir tartma srasnda ortaya dklr. Bazen dorudan
kardaki kiiye yneltilir, ama genelde yalnzca yz ifadeleri, beden hareketleri ve ses
tonuyla da vurulur. Erkeklerle kadnlarn zel duyarllklarn anlayp uyum salamalar;
bunlardan alnmamalar gerekmektedir. Einizin duygusal gereksinmelerini
karlayabilecek bir biimde iletiim kurmaya altnzda, gerek sorunu da ele alm
olacaksnz. Tartmalar aslnda farkllklarla anlamazlklarn halledilmesi konusunda son
derece yararl, karlkl konumalar haline dnebilir.
BR TARTIMANIN ANATOMS
iddetli bir tartmann genelde temel bir anatomisi vardr. aadaki rnek size de yabanc
gelmeyebilir:
Eimle ben gzel bir piknik yapmaya karar vermitik. Biraz yrdkten sonra yemeimizi
yedik. Her ey yolunda grnyordu. T Ki ben baz yatrmlardan sz aana dek.
Tasarruflarmzn bir blmn riskli hisselere yatrmay dndm renince eim
birdenbire sinirlendi. Aslnda ben bu olay yalnzca dnyordum, ama o bunu
planladm sand (kendisine hi sormadan). Byle bir ey yapacak olmama ok zld.
Ben de o bana zld iin zldm ve tart, maya baladk. Onun benim yatrm
seimlerimi beenmediini ve bunlarn geerliini tarttn sanyordum. Benim
amdansa tartma onun bana sinirlenmesine kzmamdan kaynaklanyordu. Riskli
yatrmlarn ok tehlikeli olduunu ne sryordu. te yandan, asl kzd, benim bu
yatrm ona hi danmadan yapm olmamd. Dahas, onun kzma hakkna sayg
gstermeyeime de sinirlenmiti. Sonunda ben o kadar sinirlendim ki, beni yanl
anlayp gvenmedii iin zr diledi ve ancak o zaman sakinleebildim. Daha sonra,
bartmzda u soruyu sordu: "ou zaman mnakaa ettiimizde sanki ben bir eye
sinirleniyorum, sonra sen benim sinirlenmeme sinirleniyorsun, en sonunda ben seni
sinirlendirdiim iin zr dilemek zorunda kalyorum. Burada bir yerlerde bir yanl
olduuna inanyorum. Arasra da beni sinirlendirdiin iin senin zr dilemeni beklerdim."
Onun mantn hemen grdm. zellikle de ilk benim onu zdm zamanlarda hep
ondan zr dilemesini beklemek hakszlkt. Bu yeni anlay ilikimizi deitirdi.
Seminerlerimde bu deneyimimi paylatmda binlerce kadnn da karmla ayn duruma
dtn rendim. Bu da ska rastlanan kadn/erkek farklarndan biriydi. imdi temel
dzeni bir gzden geirelim:

2. Erkek onun "XYZ" konusunda neden kayglanmamas gerektiini aklar. Kafjn "XYZ"
konusunda Kayglarn belirtir.
3 Kadn kendisine hak verilmediini dnp daha da zlr. (imdi hak verilmeme
konusuna "XYZ'den daha ok zlmektedir.)
4. Erkek onun honutsuzluunu grp kayglanr. Kendisini sinirlendirdii iin onu sular ve
barmadan nce bir zr bekler.
5. Kadn ya zr dileyip neler olduunu anlamaya alr ya da daha fazla sinirlenir ve olay
bir kavgaya dnr.
Bir tartmann anatomisinin bilincinde olarak, bu sorunu daha adil bir biimde zmeyi
baarmtm. Kadnlarn Vens'ten geldiklerini hatrlayarak sinirlendii iin onu
sulamamay denedim. Bunun yerine onu sinirlendirecek ne yaptm anlamaya ve ona
ilgimi belli etmeye altm. Beni yanl anlyor bile olsa, eer alnmsa ona ilgimi belli
etmem ve zgn olduumu sylemem gerekiyordu. Eim kayglandnda, ilk nce
dinlemeyi, sonra onu neyin kayglandrdn iyice anlamay ve en sonunda da,
"Seni zdm iin zr dilerim," demeyi denedim. ok daha az tartr olduk. Ancak
zaman zaman zr dilemek pek zordur. Byle zamanlarda derin bir soluk alp hibir ey
sylemem. imde onun nasl hissettiini hayal etmeye've onun asndan olaylarn
nedenlerini bulmaya al-r'm. Sonra, "Bu kadar sinirlendiin iin zgnm," derim. Bu bir
zr dileme olmasa da, "Aldryorum," demektir ve ok yardm olur.
Erkekler pek ender olarak, "zgnm," derler; nk Mars'ta bu yanl bir ey yaptnz
ve zr dilediiniz anlamna gelir.
Erkekler pek ender olarak, "zgnm," derler; nk Mars'ta bu yanl bir ey yaptnz
ve zr dilediiniz anlamna gelir. te yandan kadnlar ayn ifadeyi, "Senin duygularna
nem veriyorum," demek ijn kullanrlar. Bu, yanl bir ey yaptklar iin zr diledikleri
anlamna gelmez. ok ender olarak, "zgnm," diyen erkekler bu satrlar okuduktan
sonra, Vensl dilinin bu ynn kullanmay renerek harikalar yaratabilirler. Bir
tartmay bitirmenin en kolay yolu, "zgnm," demektir;
ou tartma, erkek kadnn duygulanna hak vermedii ve o da eine knayarak karrik
verdiinde iddetlenir. Bir erkek olarak, benim hak vermeyi renmem gerekti. Eim de
beni knamadan, duygularn dorudan ifade etmeyi denedi. Sonuta ok daha az kavga,
daha fazla sevgi ve gven yaamaya baladk. Bu yeni bilince sahip olmasaydk, byk
olaslkla hl ayn tartmalar yayor olacaktk.
ou tartma, erkek kadnn duygularna hak vermedii ve o da eine knayarak karlk
verdiinde iddetlenir.
Ac veren tartmalardan kanmak iin, erkeklerin nasl farknda olmadan kadnlara hak
vermediklerini ve kadnlarn da nasl farknda olmadan knama mesajlar gnderdiklerini
farketmeieri gerekir. Erkekler Tartmalar Nasl Farknda Olmadan Balatrlar
' Erkeklerin tartma balatmalarnn en sk rastlanan yolu, kadnn grlerini ya da bak
asn geersiz grmektir. Erkekler bunu ne kadar ok yaptklarnn farknda deillerdir.
rnein, erkek kadnn olumsuz duygularn hafife alabilir. "Ah, kafana takma," diyebilir. Bir
baka erkee bu cmle dosta gelir. Ne var ki, bir kadn iin bu duyarszlktr ve ac verir.
Bir baka rnekte, erkek kadnn zntsn, "O kadar da nemli bT ey deil," diyerek
hafifletmeye alabilir. Sonra soruna pratik bir zm nerir ve onun iinin rahatlayp
mutlu olmasn bekler. Kadnn kendisine hak verilmediini ve arka klmadn hissettiini
farket-mez. Erkek, kadnn zntsne hak verene dek kadn onun nerdii zm
benimsemez. ok yaygn bir rnek de, erkein kadn zecek bir eyler yapt zamandr.
gdsel olarak ona neden zlmemesi gerektiini syleyerek durumu dzeltmeye alr.

Byk bir gvenle, yaptklarnn iyi ve mantkl nedenleri olduunu anlatr. Bu davrannn,
einin sanki zlmeye hakk yokmu gibi hissetmesine yol atnn farknda deildir.
Aklama yaparken, einin alglad tek mesaj, erkein onun duygularna hi aldr
etmediidir. Kadnn einin hakh nedenlerini dinleyebilmesi iin, nce erkein onun
zlmesinin nedenlerini dinlemesi gerekir. Erkek aklamalarn bir yana brakp anlayla
dinlemelidir. Einin duygularna ilgi gstermeye baladnda, kadn da desteklendiini
hissedecektir. Bu yaklam deiiklii, uygulama almalar istemekle birlikte,
yaplamayacak bir ey deildir.
Genelde kadn aresizlik, dkrkl, kayg gibi duygularn paylatnda, erkein
vcudundaki her hcre igdsel olarak bir dizi aklama ve mazeretle tepki verir. Erkek
asla ileri daha da berbat etmek niyetinde deildir. Duygular aklama eilimi yalnzca bir
Marsl igdsdr. te yandan erkek, byle durumlarda igdsel tepkilerinin ters etki
yaptn renerek deiebilir. Bir kadn karsnda neyin etkili olduu yolundaki
deneyimleri ve artan bilinci sayesinde bu deiimi gerekletirebilir.
Kadnlar Tartmalar Nasl Farknda Olmadan Balatrlar
Kadnlarn farknda olmadan tartmalar balatmalarnn en sk rastlanan yolu, duygularn
paylarken ak ve dolaysz davranmamalardr. Honutsuzluunu veya dkrkln
dorudan paylamak yeri-ne> kadn soyut sorular sorar ve bilerek ya da bilmeyerek
beenmeme mesaj verir. Zaman zaman asl vermek istedii mesaj bu olmasa da
genelde erkek byle alglar.
Kadnlarn bilmeden tartmalar balatmalarnn en sk rastlanan yolu, duygularn
paylarken ak ve dolaysz davranmamalardr
rnein, erkek ge kaldnda kadn, ge kaldn zamanlarda beklemekten
holanmyorum, ya da, sana bir ey olduundan kayglandm, diye dnebilir. Erkek
geldiinde, duygularn dorudan pay. lamak yerine onu, "Nasl bu kadar gecikebildin?"
ya da, "Sen byle gecikince benim aklma neler geliyor biliyor musun?" veya, "Niin
aramadn?" gibi sorularla karlar. Kukusuz eer itenlikle, geerli bir mazeret
peindeyseniz, birine, "Niin aramadn?" demek yanl
deildir. Ancak kadn zldnde sesinin tonu genellikle geerli bir yant beinde
olmadn; yalnzca einin bu kadar gecikmesinin hibir mazereti bulunmadn
dndn ima eder. Erkek, "Nasl bu kadar gecikebildin?" ya da, "Niin aramadn?"
gibi bir soruyu duyduunda einin duygularn deil, bu davrann doru bulmadn
alglar. Einin daha sorumlu davranmasna yardm etmeye altn hisseder. Bunu bir
saldr olarak alr ve savunmaya geer. Kadn bu onaylamayan davrannn erkee ne
denli ac geldiinden habersizdir. Kadnn hakl grlmeye ne kadar ihtiyac varsa, erkein
de onaylanmaya o lde gereksinimi vardr. Erkek kadn ne denli ok severse, bu onaya
o kadar ok ihtiya duyar. Bir ilikinin banda bu hep vardr. Kadn erkee ya onu
onaylad yolunda bir mesaj veriyordur ya da erkek onun onayn kazanacandan
emindir. Her iki durumda da onay, yani tasvip etmek szkonusudur.
Kadn babas ya da baka erkekler tarafndan yaralanmsa bile, ilikinin banda erkei
takdir edecek, onaylayacaktr. O zel biri, tandm dier erkeklere benzemiyor, diye
dnebilir. Onayn esirgeyen bir kadn erkee zellikle ac verir. Kadnlar genellikle
onaylama konusunda ne kadar cimri davrandklarnn farknda deillerdir. Bunu
esirgediklerinde de son derece hakl nedenleri olduunu dnrler. Bu duyarszln
nedenlerinden biri, kadnlarn aslnda onaylanmann erkekler iin ne kadar nemli
olduunun farkna varmamalardr. te yandan kadn bir erkein davranlarn doru
bulmasa da, kiiliini onaylamay renebilir. Erkein sevildiini hissetmesi iin einin
kendisini olduu gibi kabul etmesine ihtiyac vardr. Genelde kadn erkein davranlarn
doru bulmuyor ve onu deitirmek istiyorsa, erkei onaylamyor demektir. Kukusuz

kadnn erkei daha az ve daha ok onaylad zamanlar vardr, ama hibir eyini doru
bulmamak erkee ok ac verir. Erkeklerin ou ne kadar onaylama ihtiyacnda olduklarn
itiraf etmekten utanrlar. Hi aldr etmediklerini kantlamaya alrlar. Ancak, bir kadnn
onayn yitirdiklerinde neden annda souk durur, uzaklar ve savunmaya geerler?
nk ihtiya duyduklar bir eyi alamamak ac verir.
Balangta ilikilerin baarl olmasnn nedenlerinden biri de erkein kadnn gzdesi
olmasdr. O, hl kadnn beyaz atl valyesi-dir. Yapt, syledii her ey kadn
tarafndan doru bulunur, takdir edilir; o da bulutlarn zerindedir. Ne yazk ki, kadn
dkrklna uratmaya balar balamaz, gzden der. Einin onayn, takdirini yitirir.
Birdenbire sanki bakeden kovulur. Erkek kadnn dkrklyla baa kabilir, ama bu,
eletiri ya da reddedilmeyle birlikte ifade edildiinde yara alr. Kadnlar genellikle erkei
davranlar hakknda sorgularken eletirici bir ses tonu kullanrlar. Bunun ona bir ders
olacan sanrlar. yle olmaz. Yalnzca korku ve fkeye neden olur. Erkek yava yava
istek ve hevesini yitirir. Bir erkei onaylamak, yaptklarnn gerisindeki iyi nedenleri
grmektir. Sorumsuz, tembel ya da saygsz olduu zamanlarda bile eer kadn erkei
seviyorsa, onun iindeki iyilii bulup karabilir. Zaten onaylamak da d grnn
gerisindeki sevgiyi ve iyilii bulup karmaktr. Bir erkee sanki yaptklarnn hibir iyi
gerekesi yokmu gibi davranmak, kadnn ilikinin"banda o kadar cmerte verdii
onay esirgemesidir. Kadn, ayn ekilde dnmese bile, yine de erkem "doru"
bulduunu gsterebileceini unutmamaldr.
Tartmalara neden olan kritik bir ift sorun:
1. Erkek kadnn kendi bak asn onaylamadn dnr.
2. Ya da kadn erkein onunla konuma biimini beenmez.
Erkek Kadnn Onayn En ok Ne Zaman Gereksinir
ou tartma iki insann gr ayrlna dmesinden deil, ya erkein kendi bak
asn kadnn onaylamadn dnmesinden ya da kadnn erkein onunla konuma
biimini beenmemesinden kaynaklanr. Kadn ou zaman erkek kendisine hak vermedii
ya da onunla efkatli bir ekilde konumad iin erkei eletirebilir. Kadnlarla erkekler
birbirlerine hak verip takdir etmeyi rendiklerinde, artk tartmalarna gerek kalmaz.
Gr ayrlklarn tartp konuabilirler. Erkek bir hata yapt, istenen bir ii yapmay
unuttuu ya da bir sorumluluunu yerine getirmediinde, kadn onun ne kadar duyarl
olduunun farkna varmaz. Bu, erkein onun sevgisine en ok ihtiya olduu zamandr. Bu
noktada onayn esirgemesi erkee byk ac verir. Kadn bunu yaptnn farknda bile
deildir. O, yalnzca dkrk-lna uradn dnebilir, ama erkek onun kendisini doru
bulmadn hissetmektedir.
Kadnlarn farknda olmadan honutsuzluklarn belli etme yollarndan biri de baklar ve
ses tonlardr. Kadn sevgi dolu szckler sese bile, bak ya da sesinin tonu erkei
yaralayabilir. Erkein savunma tepkisi de kadnn kendini hatal hissetmesine yol aar.
Erkek ona hak vermez ve kendini hakl karr. Erkekler en ok, bir hata yaptklar ya da
sevdikleri kadn zdklerinde tartma eilimindedirler.
Erkekler en ok, hata yaptklar ya da sevdikleri kadn zdklerin-tartma eilimindedirler.
Erkek kadn dkrklna uratmsa, neden bu kadar zlmemesi gerektiini aklama
ihtiyacn hisseder ne srd gerekelerin onun kendini daha iyi hissetmesine ardma
olacan umar. Asl bilmedii, kadnn zgn olduunda secinin duyulmas ve kendisine
hak verilmesine en ok ihtiya duyduudur.

FARKLI GRLER TARTIMADAN NASIL FADE EDLR

Salkl modeller olmadan, farkllklar ve anlamazlklar ifade etmek ok g olabilir. Anne
babalarmzn ou ya hi tartmazlar ya da tarttklar zaman i abucak kavgaya
dnrd. Aadaki tablo kadnlarla erkeklerin farknda olmakszn nasl tartma
yarattklarn gsterip salkl
seenekler nermektedir. Sralanan tartma tiplerinin her birinde nce kadnn
sorabilecei soyut bir soruyu, sonra da erkein bu soruyu nasl yorumlayabileceini
yerdim. Daha sonra bir erkein ne srebilecei gerekeleri ve kadnn duyduklaryla nasl
kendisine hak verilmediini hissettiini gsterdim. Son olarak da kadnlarla erkeklerin daha
yapc olmalar ve tartmalardan kanmalar iin kendilerini nasl ifade edebilecekleri
konusunda neriler verdim.
BR TARTIMANIN ANATOMS
1. ERKEK EVE GE GELDNDE Kadnn Sorusu Erkein Duyduu Mesaj Erkek ge
geldiinde kadn yle der: "Nasl bu kadar gecikebildin?" veya, "Neden Erkek bu
sorulardan u anlam karyor: "Ge kalman iin hibir mazeretin olamaz. telefon
etmedin?" ya da, "Bu durumda ne dnmem gerekiyor?"
Erkein Aklamalar
Erkek ge kalp da kadn evde zgn bulduunda yle aklar: "Kprde trafik ok
youndu," ya da,
"Bazen iler senin istediin gibi yrmez," veya, "Her zaman tamzamannda gelmemi
bekleyemezsin."
Kadn Nasl Daha Olumlu Olabilir
Kadn, "Ge kalmandan gerekten holanmyorum. Beni kayglandryor. Bir daha sefere
ge kalacan zaman bir telefon etsen ok memnun olacam," diyebilir. Kadnn sevildiini
hissetmek iin nelere ihtiyac olduunu anlayp hak vermeye almaldr.
2. ERKEK BR EY UNUTTUUNDA Kadnn Sorusu Erkein Duyduu Mesaj Sen
sorumsuzsun. Ben hi ge kalmam. Senden daha iyiyim."
Kadnn Duyduu Mesaj
Kadnn bu szlerden anlad yledir: "zlmen gereksiz, nk ge kalmama yol aan
geerli ve mantkl nedenlerim var. Zaten iim senden daha nemli. ok ey istiyorsun!"
Erkek Nasl Daha ok Hak Verebilir
Erkek de, "Ge kaldm, seni zdm iin zr dilerim," diyebilir. En nemlisi, fazla
aklama yapmadan yalnzca kadm dinlemektir.
Erkek bir eyi yapmay unuttuunda kadn yle der: "Nasl unutabilirsin?" veya, "Ne
zaman bir eyi doru drst hatrlayacaksn?" ya da, "Sana gvenmemi nasl beklersin?"
Erkein anlad udur. "Unutman in geerli bir nedenin yok. Sen aptalsn ve sana gven
olmaz. Ben bu ilikiye senden ok daha fazla veriyorum."
Erkek-bir ey yapmay unutup kacjn zldnde yle bir aklama yapar: "ok
meguldm, aklmdan kverdi ite. Olur bazen byle eyler," ya da, "O kadar da nemli
deil. Ama bu, aldrmyorum demek deil."
Kadn Nasl Daha Olumlu Olabiiir
Kadn zgnse yle diyebilir: Unutmandan holanmyorum." Bir baka etkili yaklam da
unuttuundan hi sz etmeyip, "yle yapsaydn, ok makbule geerdi," demektir.

(Bylece erkek unuttuunu farkedecektir.)

Kadnn Duyduu Mesaj
Kadnn duyduklarysa yledir: "Byle pireyi deve yapp zlmemelisin. ok fazla ey
istiyorsun. Daha gereki olmaya al. Sen hayal dnyasnda yayorsun."
Erkek Nasl Daha ok Hak Verebilir
Erkek, "Unuttum. . Bana kzdn m?" der ve kadna kzmasnn hatal olduunu ima
etmeden, brakr konusun. Kadn konutuka, dinlendiini farkedecek ve ok gemeden
bunun iin erkei takdir edecektir.
3. ERKEK MAARASINDAN DNDNDE
Kadnn Sorusu
Erkek maarasndan dndnde kadn yle der: "Nasl bu kadar souk ve duygusuz
olabilirsin?" ya da,
"Benden nasl bir tepki bekliyorsun?" veya, "Senin 'Cinden neler getiini ben nereden
bilebilirim ki?"
Erkein Duyduu Mesaj
Erkein bu szleri duyma biimiyse yledir: "Benden uzaklaman iin hibir geerli
nedenin yok. Sen zalim ve sevgisizsin. Benim iin doru erkek deilsin. Beni, seni
incittiimden kat kat ok incittin."
Erkein Aklamalar
Erkek maarasndan dnp eini zgn bulduunda yle aklar: "Biraz bam
dinlemeye ihtiyacm vard, yalnzca iki gnlne. Bu kadar bytecek ne var ki?" ya da,
"Ben sana bir ey yapmadm, neden bu kadar zlyorsun?"
Kadn Nasl Daha Olumlu Olabilir
Erkein kendini ekmesi kadn zyorsa, yle diyebilir: "Zaman zaman uzaklaman
gerektiini biliyorum ancak byle yapman bana ac veriyor. Hatal olduunu sylemiyorum,
ama byle zamanlarda neler ektiimi anlaman benim iin nemli."
Kadnn Duyduu Mesaj
Kadnn algladysa yledir: "Kendini incitilmi ya da terkedilmi hissetmemelisin. Byle
hissedersen benden anlay bekleme. ok ey istiyor ve beni kontrol ediyorsun. Canm ne
isterse onu yaparm, ne hissettiine de aldrmam."
Erkek Nasl Daha ok Hak Verebilir
Erkek yle syleyebilir: "Uzaklamamn seni zdn anlyorum. Byle davranmam
senin iin ok zc olmal. Bunu konualm." (Kadn sesini duyurabileceini hissettii
zaman, erkein arasra uzaklama ihtiyacn kabul etmesi daha kolay olacaktr.)
4. ERKEK KADINI DKIRIKLIINA URATTIINDA
Erkein Duyduu Mesaj
Kadnn Sorusu
Erkek kadn dkrklna urattnda kadn yle der: "Bunu nasl yapabildin?" ya da,
"Neden yapacan sylediin eyi yapamyorsun?" veya, "Bunu yapacan sylememi
miydin?" ya da, "Sen ne zaman ders alacaksn?"
Erkein ald mesaj yledir. "Beni dkrklna uratmaya hi hakkn yok. Sen
budalasn. Hibir eyi doru drst yapamyorsun. Sen deimedike ben mutlu olamam."

Aklamalar
Kadm dkrklna attnda erkek unlar yler: "Hey, bir dahaki sefere dorusunu
yaparm," ya da, -Bu kadar byk bir sorun deil." veya, "Ama ne demek istediini
bilmiyordum." Kadn Nasl Daha Olumlu
Kadnn Duyduu Mesaj
Kadnsa unlar duymaktadr: "zldysen bu senin hatan. Daha esnek olmalsn. .
Kendini byle zersen sana anlay gsteremem."
Erkek Nasl Daha ok Hak Verebilir
Erkek unlar syler: "Seni dkrklna urattm anlyorum. Gel bunun hakknda
konualm. Neler hissediyorsun?" Onun konumasna izin verir. Kadna sesini duyurma
ansn verdiinde kendini ok daha iyi hissedecektir. Bir sre sonra ona yle der:
"Desteimi hissedebilmen iin imdi benden ne istiyorsun?" ya da, "imdi sana nasl
destek olabilirim?"
5. ERKEK KADININ DUYGULARINA SAYGI GSTERMEYP ONU NCTTNDE
Kadn zgnse yle diyebilir: "Dkrklna uratlmaktan holanmyorum. Beni
arayacan sanmtm. imdi tamam. Byle neler hissettiimi bilmeni istiyorum."
Erl<ek kadnn duygularna sayg gstermeyip onu ^'iinde kadn yle der: """ nasl
syleyebildin?" Erkein Duyduu Mesaj
Erkein ald mesaj yledir: "Sen ktsn ve insan istismar ediyorsun. Ben senden ok
daha sevgi ya da, "Bana nasl byle davranabilirsin?" veya, "Neden beni
dinleyemiyorsun?" ya da, "Ben sana byle mi yapyorum?"
Erkein Aklamalar
Erkek kadnn duygularna sayg gstermedii ve kadn daha da zldnde erkek yle
bir aklama yapar: "Bak, bunu demek istememitim," ya da, "Ben seni dinliyorum; bak,
ite imdi dorusunu yapyorum. Seni her zaman kulakard etmiyorum," veya, "Sana
glmyorum."
Kadn Nasl Daha Olumlu Olabilir
Kadn yle diyebilir: "Benimle konuma biiminden holanmyorum. Ltfen kes artk, ya
da, "Hakszlk ediyorsun. Biraz ara vermek istiyorum," ya da, "Ben bu ekilde konumak
istemiyordum. Batan balayalm, veya, "Byle davranlmay hak etmiyorum. Biraz ara
verelim, ya da, "Ltfen szm kesme," veya, "Bu kez szm dinler misin?" (Erkek en iyi
ksa ve dorudan dolu biriyim. Seni bunun iin asla balamayacam. Cezalandrlman
ve terkedilmert gerekir. Bu hep senin hatan."
Kadnn Duyduu Mesaj
Kadn bu szleri yle alglar: "zlmeye hi hakkn yok. Sama sapan davranyorsun.
ok alngansn, hatal olan hep sensin. ylesine yk oluyorsun ki. ."
Erkek Nasl Daha ok Hak Verebilir
Erkek yle der: "zgnm, bu davran hak etmiyorsun." Derin bir nefes alp yalnzca
kadnn yantn dinleyin. Kadn tartmay srdrp yle bir ey diyebilir: "Sen zaten beni
hi dinlemezsin." Ara verdiinde unlar syleyin: "Haklsn, bazen dinlemiyorum. Sana
byle davranmam haksz* Hadi, batan balayalm. Bu kez daha baarl olacaz." Bir
konumaya batan balamak tartmann alevlenmesini cmlelere karlk verir. Ders
vermek ya da soru sormak ters teper.) engellemenin harika bir yoludur. Eer o byle bir
ey yapmak istemiyorsa, hata yaptn ona hissettirmeyin. Einize zlme hakk
tanrsanz, daha kabullenici ve onaylayc olacan unutmayn.

6. ERKEN ACELES VARKEN KADIN BUNDAN HOLANMIYORSA

Kadnn Sorusu
Kadn yaknr: "Neden hep tela iindeyiz?" ya da, "Neden hep bir yerlere kouturman
gerekiyor?" Erkein Duyduu Mesaj
Erkein ald mesaj yledir: "Bu telaa hi gerek yok. Beni asla mutlu edemeyeceksin.
Sen hi deimeyeceksin. Beceriksizsin ve bana hi aldrmadn da belli."
Erkein Aklamalar
Kadnn Duyduu Mesaj
Erkek yle aklar: "O kadar da kt deil," ya da, "Bu hep byleydi," veya, "Artk
elimizden bir ey gelmez," ya da, "zlme bu kadar, her ey yoluna girecek."
Kadn Nasl Daha Olumlu Olabilir
Eer kadn zlmse yle er: "Hep acele etmemiz nouma gitmiyor, ama ziyan
Kadn unlar duyar: "ikyet etmeye hakkn yok. Sahip olduklarna kretmeli, byle
tatminsiz ve mutsuz biri olmaktan vazgemelisin. Yaknmann hibir gerekesi yok,
herkesin de moralini bozuyorsun." Erkek Nasl Daha ok Hak Verebilir
Erkek yle der: "Bundan ben de holanmyorum. Biraz ardan alabilmeyi isterdim.
lgnlk yok," ya da, "Byle kouturmadmz zamanlar seviyorum ve bazen tela
etmekten nefret ediyorum. Elimde deil, aceleden holanmyorum. Gelecek sefer
yolculuu planlarken fazladan on be dakika ayrabilir misin?"
iindeyiz." Bu rnekte erkek kadnn duygularn benimsemitir Bir yan acele etmekten
holansa bile, byle gergin bir annda eini en iyi, onu sinirlendiren eyin kendisini de
rahatsz ettiini belirterek destekleyebilir.
7. KADIN BR KONUMADA HAKSIZ IKARILDIINI HSSETTNDE
Kadnn Sorusu
Kadn bir konumada desteklenmediini ya da haksz karldn hissettiinde yle der:
"Neden yle syledin?" ya da, "Neden benimle yle konutun?" veya, "Benim ne
sylediime aldrmyor musun bile?" ya da, "Bunu nasl syleyebilirsin?"
Erkein Aklamalar
Kadn haksz karldn hrssedip zldnde, erkek yle aklar: "Ama mantkl
deilsin," ya da, "Ama ben bunu sylememitim," veya, "Tm bunlar daha nce de iittim."
Erkein Duyduu Mesaj
Erkein duyduu mesaj udur:. "Bana byle davranmaya hakkn yok. Demek ki beni
sevmiyorsun. Zaten bana aldrdn da yok. Ben sana her eyimi verdim, ne buldum? Hi!"
Kadnn Duyduu Mesaj
Kadn yle alglar: "zlmeye hi hakkn yok. Senin kafan kark ve mantkszsn. Neyin
doru olduunu ben biliyorum, sense bilmiyorsun. Ben senden daha stnm. Bu
tartmay sen balattn, ben deil."
Kadn Nasl Daha Olumlu Olabilin.
Kadn yle diyebilir: "Bu sylediklerin houma gitmiyor. ganki beni yarglyor gibisin. gUnu
hak etmiyorum. Ltfen anla beni," ya da, "Zor bir gn geirdim. Bunun senin hatan
olmadn biliyorum. Senin de benim duygularm anlamana ihtiyacm var? Tamam m?"
Veya kadn erkeini sylediklerini duymazlktan gelip ne istediini syler. "Moralim ok
bozuk, biraz beni dinler misin? Kendimi daha iyi hissederdim." (Erkein dinlemeye tevik
edilmesi gerekir.)

Erkek Nasl Daha ok Hak Verebilir

Erkek yle der: "Szlerim seni rahatsz ettiyse zr dilerim. Sen nasl anladn?" Bylece
kadna ne anladn yineleme frsat vermi olur. Sonra erkek tekrar, "zgnm," der.
"Neden houna gitmediini anlyorum." Susar. Bu, dinleme zamandr. Sylediklerinizi
yanl anladn ona aklama drtsne kar koyun. Kadn bir kez incindiyse, iyilemesi
iin bunu szlere dkmesi gerekecektir. Aklamalar, anlay ve hak vermeyle birlikte
iyiletikten sonra ie yarayacaktr.
G ZAMANLARDA DESTEK VERMEK
Her ilikide g zamanlar yaanr. Bunlar iin kayb, lm, hastalk ya da yeterince
dinlenmeme gibi eitli nedenlerden kaynaklanabilir. Bu g zamanlarda en nemli ey
sevecen, hak veren, takdir eden bir tavrla iletiim kurmaktr. Ayrca, ne elerimizin, ne de
bizlerin her zaman kusursuz olamayacamz bilmemiz gerekir. Bir ilikideki ufak tefek
sorunlar karsnda baaryla iletiim kurmay renirsek, birdenbire ortaya kan byk
snavlarla baa kmak daha kolaylar. Yukardaki rneklerin her birinde kadn erkein
yapt ya da yapmad bir eyin karsnda zgn gsterdim*. Kukusuz-ayn durum
erkekler iin de geerli. nerilerimin hepsi her iki cinse de uyarlanabilir. Eer bir ilikiyi
srdryorsanz, einize bu nerilere nasl tepki vereceini sormak yararl bir altrma
olacaktr. Einize kzgn olmadnz bir zamanda biraz vakit ayrp onun ve sizin iin en
ok hangi szcklerin etkili olduunu bulun. Birka "nceden ayarlanm ve kararlatrlm
cmle" anlamazlk ktnda gerilimin azaltlmas iin sOr derece yararl olabilir. Ayrca,
ne kadar doru seerseniz sein, en nemlisinin szckler deil, onlarn gerisindeki
duygular olduunu unutmayn. Yukarda sralanan cmlelerin aynlarn bile kullansanz
einiz bunlarn gerisindeki sevgi ve takdiri hissetmezse, gerilim artmaya devam edecektir.
Daha nce deindiim gibi, bazen atmadan kanmann en iyi yolu yaklatn grp
sinmektir. Biraz ara verip ayaklarnz yere basarsanz daha fazla anlay ve takdirle
yeniden biraraya gelmeniz eskisinden kolay olacaktr. Bu deiikliklerin bazlar ilk bata
zor, hatta yapmack gelebilir. ou insan akn "her eyi olduu gibi sylemek" olduuna
inanr. Ancak bu ar dorucu yaklam, dinleyicinin.duygularn hi dikkate almamaktadr.
nsan, duygular hakknda ak ve drst olup yine de bunlar karsndakini rahatsz
etmeyecek ya da incitmeyecek bir biimde ifade edebilir. Szkonusu nerilerden bazlarn
deneyerek daha ilgili ve gvenli bir iletiim kurabilme yeteneinizi gelitirebilirsiniz. Bir sre
sonra bunu kendiliinizden yapabileceksiniz. Eer halen bir iliki iindeyseniz ve einiz de
bu nerilerden bazlarn uygulama abasndaysa, bunlarn size yardmc olma amac
gttklerini unutmayn. nceleri ifadeler yapmack gelebilir. Bir mrn koullandrmasn
birka hafta iinde silip atmak kolay deildir. Her adm takdir etmeye zen gsterin, aksi
halde einiz abucak havlu atabilir.
SEVG DOLU LETMLE TARTIMALARDAN KAINMAK
Eer eimizin gereksinmelerini ve bunlar karlamay unutmazsak, duygusal adan ykl
tartma ve kavgalardan kanabiliriz. Aadaki yk, bir kadn duygularn dorudan
ilettii ve erkek de bunlara hak verdiinde tartmadan kanlabileceini gstermektedir.
Bir keresinde eimle tatile ktmz anmsyorum. Arabada gi-p ok dolu geen bir
haftann ardndan sonunda geveyebiliyor-Bonnie'nin bu kadar harika bir tatile ktmz
iin mutlu olmasn kliyordum. Bunun yerine derin derin iini ekti ve, "Yaammn n yava
bir ikence olduunu hissediyorum," dedi. Durup derin soluk aldm ve cevap verdim: "Ne
demek istediini anlyorum, san-turn enerjimi damla damla skp karyorlar." Bunu
sylerken de bir zi skyormu gibi bir hareket yaptm. Bonnie ban sallad ve beni artan
bir hareketle aniden glmseyip konuyu deitirdi. Bu geziye akmaktan ne kadar heyecan
duyduunu anlatmaya balad. Alt yl nce bu asla olmazd. Tartrdk ve onu sulama
hatasn

ilerdim. Eskiden olsa, eimin yaamnn uzun, ar bir ikence olduunu sylemesinden
ok rahatsz olurdum. Bunu zerime alnr, benden yakndn dnrdm. Hemen
savunmaya geer ve hayatnn bir ikence olmadn, byle harika bir tatile kt iin
kran duymas gerektiini sylerdim. Sonra tartr ve uzun, ekilmez bir tatil geirirdik.
Tm bunlar benim onun duygularn anlamamam ve deer vermemem yznden olurdu.
Bu kez, onun yalnzca geige bir duyguyu ifade ettiini anladm. Bu yzden de savunmaya
gemedim. Tkenmi olma konusundaki szlerimle ona hak verdiimi belli ettim.
Karlnda o da beni kabul etti ve ben onun sevgisini, kabuln, takdirini hissettim.
Duygularna hak vermeyi rendiim iin, o da hak ettii sevgiyi grd. Kavga etmedik.
Onuncu Blm
KARI CNSTEN PUAN KAZANMAK
Erkek, rnein yeni bir araba almak ya da eini byk bir tatile karmak gibi nemli bir ey
yaptnda, kadnn gznde puan kazandn dnr. Arabann kapsn amak, ona
iekler almak veya sarlp kucaklamak gibi kk jestlerin o kadar nemli olmadn
sanr. Bu tr puanlama sistemine gre, zamann, enerjisini ve ilgisini ei iin byk ilere
ayrarak onu en iyi ekilde tatmin edebileceine inanr. Ancak, kadnlar farkl bir biimde
puanladklarndan, bu forml pek ilemez. Kadn puanlama yaparken, sevgi armaan -ne
kadar kk olursa olsun-bir puan alr; her armaann deeri ayndr. Bykl nemli
deildir, bir puan alr. te yandan erkek kk bir armaan iin bir puan, by iinse
otuz puan kazandn sanr. Kadnlarn arkl bir biimde puanlama yaptklarn
bilmedii iin, doal olarak enerjisini byk armaanlara younlatrr. Kadn puanlama
yaparken, sevgi armaan -ne kadar kk olursa olsun-bir puan alr; her armaann
deeri ayndr.
Erkek bir kadn iin kk eylerin de en az bykler kadar nemli olduunu bilmez. Bir
baka deyile, kadn iin tek bir gl, kiray zamannda demekle eit puandadr. Puanlama
sistemindeki bu temel fark anlamadan kadnlarla erkekler ilikilerinde srekli zlr ve
Hknklina urarlar. Aadaki olay buna rnektir:
Danma seansnda Pam, "Chuck iin o kadar ok aba harcyorum ama o yzme bile
bakmyor," dedi.
"Btn nemsedii ii." Cfiuck da, "Ama o gzel evimizin ve tatillerimizin parasn benim
iim dyor," diye cevap verdi. "Pam'in mutlu olmas gerekir." Pam yantlad: "Eer
birbirimizi sevmeyeceksek, ne o ev, ne de tatiller hi gzmde yok. Ben senden daha
fazlasn istiyorum." Chuck, "Sanki sen ok daha fazlasn veriyormusun gibi
konuuyorsun," dedi. Pam, "Evet, yle," dedi. "Ben hep senin iin bir eyler yapyorum.
amar, bula ykyorum, yemekleri hazrlyorum, evi temizliyorum; her eyi ben
yapyorum. Sen yalnzca tek bir ey yapyorsun: e gidiyor ve faturalar dyorsun. Ama
geri kalan her eyi benden bekliyorsun."
Chuck baarl bir doktordu. ou meslek sahibi gibi ii zaman alc, ama olduka
kazanlyd. Pam'in halinden neden bu kadar ikyeti olduunu anlayamyordu. "iyi"
kazanyordu, eine ve ailesine "iyi bir yaam" salyordu, yine de eve geldiinde eini
mutsuz buluyordu. Chuck'a gre ide ne kadar ok kazanrsa, evde eini tatmin etmek iin
o kadar az aba harcamas gerekiyordu. Ay sonundaki dolgun maa ekinin kendisine en
az otuz puan kazandrdna inanyordu. Kendi kliniini ap kazancn iki misline
kardnda, artk ayda atm puan kazandn dnmeye balad. Ay sonunda getirdii
ek ne kadar ykl olursa olsun, Pam'in gznde kendisine yalnzca tek bir puan
kazandrdnn farknda deildi. Chuck, Pam'e gre, kendisi ne kadar kazanrsa einin o
kadar az aldn bilmiyordu. Yeni klinii daha fazia zaman ve enerjisini alyordu. Boluu

doldurmak iin Pam kiisel yaamlar ve ilikilerine daha da fazla eilmeye balad. O
daha ok verdike, sanki Chuck'n tek puanna kar
kendisi ayda atm puan kazanyormu gibi dnmeye balad. Bu da onu mutsuz etti ve
fkelendirdi. Pam ok daha fazla verip ok daha az aldn dnyordu. Chuck'a
greyse o daha fazla veriyordu (altm puan) ve einden de daha fazlasn almalyd
Tek bir ey, yani einin mutlu olmamas dnda ilikilerinden memnundu. Ona gre, artan
geliri einin verdikleriyle edeerdeydi Onun bu tavr Pam'i daha da kzdryordu.
Benim ilikiler konusundaki dersimi banttan dinledikten sonra hem Pam, hem de Chuck
birbirlerini sulamaktan vazgeip sorunlarn sevgiyle zmeye baladlar. Boanmaya
doru giden bir iliki tmyle deimiti. Chuck, ei iin ufak tefek eyler yapmann ok
nemli olduunu rendi. Eine daha ok zaman ve enerji ayrdnda ilerin ne kadar
abuk deitiini grp ard. Bir kadn iin kck jestlerin de en az bykler kadar
nemli olduunu grd. Artk iinin neden kendisine yalnzca tek bir puan kazandrdn
anlyordu.
Aslnda, Pam'in mutsuz olmas iin hakl nedenleri vard. Chuck'n kiisel enerjisine, aba
ve ilgisine zengin yaam tarzndan ok daha fazla gereksinme duyuyordu. Chuck para
kazanmaya daha az enerji harcayp, ilikilerini gelitirme ynnde biraz daha ok
abalarsa, eini ok daha mutlu edebildiini grd. Onu mutlu etme umuduyla gittike
uzayan saatler boyunca altnn farkna vard. Einin puanlama sistemini bir kez
rendikten sonra, artk onu mutlu etmenin yollarn bildii iin evine daha bir gvenli
dner oldu.
KK EYLER OK FARKEDER
Bir erkein fazla aba harcamadan einin gznde puan kazanmasnn eitli yollar
vardr. Bu yalnzca, zaten vermekte olduu enerji ve ilgiyi yeniden ynlendirme sorunudur.
Erkeklerin ou bu konularda birok ey bilseler de, kk eylerin bir kadn iin ne kadar
nem tadn farketmediklerinden, bunlar yapma skntsna girmezler.
Baz erkekler bir ilikinin balangcnda bu tr ufak tefek jestlerde bir iki kez bulunduktan
sonra bir daha yapmaz olurlar. Gizemli, igdsel bir gle enerjilerini eleri iin tek bir
byk ey yapmaya ynlendirirler. Sonra da kadnn bir ilikiden tatmin olmak iin bekledii
tm o ufak tefek jestleri ihmal ederler. Kadn tatmin edebilmek iin erkek ona sevildiini ve
desteklendiini hissettirecek jestleri yapmay bilmelidir.
Kadnlarn puanlama sistemleri tercihe deil, gerek ihtiyaca daHr Bir ilikide sevildiklerini
hissetmeleri iin kar tarafn sevgisini k ok kez ifade etmesi gerekir. Ne kadar nemli
olursa olsun, bir ya da iki sevgi ifadesi kadn tatmin etmeye yeterli olmayacaktr. Bir erkejn bunu anlamas hi de kolay deildir. Deiik bir bak asyla, kadnlarn tpk arabalarn
benzin deposuna benzer birer sevgi depolar olduunu dnebiliriz. Bunun tekrar tekrar
doldurulmas gerekmektedir. Bir kadnn sevgi deposunu doldurmann yolu, pek ok kk
jest yapp pek ok puan almaktr. Kadn, sevgi deposu doluyken tatmin olur. Daha fazla
sevgi, gven, kabul, takdir, hayranlk, onay ve tevik verebilir. Aada bir erkein einin
sevgi deposunu dolu tutmasnn 101 kk yolunu bulacaksnz.
BR KADINDAN PUAN KAZANMANIN 101 YOLU
1. Eve geldiinizde her eyden nce onu bulup sarln.
2. Ona gn hakknda, ne yaptyla ilgilendiinizi gsteren belirli sorular sorun. (rnein,
"Doktorla randevun nasl gitti?")
3. Kendinizi, dinlemeye ve soru sormaya altrn.

4. Onun sorunlarn zmeye almak yerine anlay gsterin.

5. Yirmi dakika srekli, youn ilgi gsterin (bu sre zarfnda gazete okumayn ya da baka
bir eyle ilgilenmeyin).
6. zel gnlerin dnda arasra srpriz olarak da ona iek getirin.
7. Cuma gecesini bekleyip ona ne yapmak istediini sormak yerine, birka gn ncesinden
zel bir gece planlayn.
8. Genelde yemek yapmak onun greviyse ya da sra ona gelmi ama yorgun ve megul
grnyorsa, yemei kendiniz hazrlamay teklif edin.
9. Grnne iltifat edin.
10. Bir eye can skldnda ona hak verin.
11. Yorgun olduunda yardm etmeyi nerin.
12. Yolculuklarda iki ayan bir pabuca sokmamak iin fazlaca zaman ayrn. 13. Ge
kalacanz zaman arayp haber verin.
14. Yardm edip edemeyeceinizi sorduunda, onu buna piman etmeden evet veya hayr
deyin.
15. Duygular incindiinde ona anlay gsterin ve, "ncindiine zlyorum," deyin. Sonra
susun; onun sizin anladnz hissetmesine frsat verin. zm nermeyin ya da
incinmesinin sizin hatanz olmadn aklamaya kalkmayn.
16. Biraz banz dinlemeniz gerektiinde ona dnmek iin zamana ihtiyacnz
olduunu, ama geri dneceinizi syleyin.
17. Kafanz toplayp geri geldiinizde sizi neyin rahatsz ettiini saygl, sulamayan bir
ifadeyle anlatn ki, en kty hayal etmesin.
18. Kn bir ate yakmay nerin.
19. Sizinle konuurken elinizdeki dergiyi brakn ve TV'yi kapatp tm ilginizi ona verin.
20. Eer genelde bula o ykyorsa, arasra yorgun olduu gnlerde siz ykamay nerin.
21. Yorgun ya da skntl olduunda farkedin ve neler yapmas gerektiini sorun. Sonra,
yapmas gereken ilerden birkan stlenmeyi nerin.
22. Dar karken bir ey lazm olup olmadn sorun ve almay
unutmayn.
23. Kestirmeyi veya dar kmay planladnzda haber verin.
24. Gnde drt kez ona sarln.
Gnde drt kez ona sarln.
25. ten arayp hatrn sorun, heyecan verici bir olay paylan ya da ona, "Seni
seviyorum," deyin.
26.

Ona her gn en az iki kez seni seviyorum deyin.

27.

Yata toplayp yatak odasn toplayn.

28.
orap!arnz o ykyorsa, yzn evirip brakn ki bunu o yapmak zorunda
kalmasn.
29.

p kovas dolduunda farkedip dkmeyi nerin.

30.
Kent dndayken sizi bulabilecei bir telefon numaras brakn ve oraya
vardnzda haber verin.
31 Arabasn ykayn.

32 Onunla kmadan nce kendi arabanz ykayp iini temizleyin.

33. Cinsel ilikiden nce ykann ve eer seviyorsa koku srnn.
34. Birine kzdnda onun tarafn tutun.
35.

Srtn, boynunu ya da ayaklarn (veya her n birden) ovmay nerin.

36. Zaman zaman cinsellikten uzak olarak ona sarlp kucaklamaya zen gsterin.
37. Duygularn paylarken sabr gsterin, saatinize bakmayn.
38. Sizinle TV seyrederken kanallar deitirip durmayn.
39. Kalabalkta sevginizi gsterin.
40. El ele tutuurken elinizi gevek brakmayn.
41. Ona sevdiini bildiiniz bir eyi ikram edebilmek iin en sevdii ikileri renin.
42. Yemee kmak iin deiik lokantalar nerin; nereye gideceinizin sorumluluunu ona
yklemeyin.
43. Tiyatro, konser, opera, bale ya da sevdii baka bir sanat tr iin ona mevsimlik bilet
aln.
44. Her ikinizin de resmi giyinebileceiniz frsatlar yaratn.
45-Geciktiinde veya stn deitirirken anlayl olun.
46' Kalabalkta bakalarndan ok ona ilgi gsterin.
47. Einize ocuklardan daha fazla nem verin. ocuklara ncelikle ve en ok ona ilgi
gsterdiinizi belli edin.
48. Einize kk bir kutu ikolata veya parfm gibi ufak tefek a maanlar aln.
49. Ona bir giysi aln (seerken yardmc olabilmeleri iin maazaya einizin bir resmini
gtrn ve bedenini syleyin).
50. zel gnlerde resimlerini ekin.
51. Kk, romantik kaamaklar yapn.
52. Czdannzda bir resmini tadnz ve zaman zaman yenilediinizi bilmesini
salayn.
53. Otelde kaldnzda odaya bir ie ampanya ya da iek gibi zel eyler koydurun.
54. Yidnmleri ve doumnleri gibi zel gnlerde bir not yazn.
55. Uzun yolculuklarda arabay kullanmay teklif edin.
56. Onun tercihlerine sayg gstererek arabay yava ve dikkatli kullann. Ne de olsa o n
koltukta, eli kolu bal oturmaktadr.
57. Kendini nasl hissettiini farkedip bunu belirtin: "Bugn ok mutlu grnyorsun," veya,
"Yorgun grnyorsun," gibi. Sonra, "Gnn nasl geti?" gibi bir soru sorun.
58. Einizi bir yere gtrrken yolu bulma sorumluluunu ona brakmamak iin yolu
nceden inceleyin.
59. Onu dansa gtrn ya da birlikte dans dersleri aln.
60. Bir ak mektubu veya iiriyle onu artn.
61. Einize ilikinizin banda davrandnz gibi davrann.
62. Evde bir eyleri onarmay nerin. "Biraz zamanm var, neler onarlacak?" diye sorun.
Yapabileceinizden fazlasn stlenmeyin.
63. Mutfak baklarn bilemeyi nerin.
64. Krlan eyleri onarmak iin biraz yaptrc aln.
65. Yanan ampulleri hemen deitirmeyi nerin.

66. pn ayrlmasna yardm edin.

67. Gazeteden onu ilgilendirecek blmleri kesin ya da yksek sesle okuyun. __ion__
68 Onun iin aldnz telefon mesajlarn dzgnce not edin.
69 Banyoda yerleri temiz tutun ve du aldktan sonra kurulayn.
70, Ona kaplar tutun.
71 Bakkaldan alnanlar tamay nerin.
72. Ar kutular tamay nerin.
73. Yolculuklarda bagajlarla ilgilenin ve arabaya siz yerletirin.
74. Bulaklar o ykyorsa veya sra onunsa, tencereleri ovmay ya da dier zor ileri
yapmay nerin.
75. "Onarlacak eyler" listesi yapp mutfakta brakn. Zamannz olduunda o listeden bir
ey yapn. ok uzatmayn.
76. Yemek piirdiinde iltifat edin.
77. Onu dinlerken gzlerine bakn.
78. Einizle konuurken zaman zaman ona dokunun.
79. Gn iinde neler yaptyla, okuduu kitaplarla ve grt insanlarla ilgilenin.
80. Onu dinlerken ilgilendiinizi belli eden sesler karn.
81. Kendini nasl hissettiini sorun.
82. Hastayken hatrn sorun.
83. Yorgunsa ay yapn.
84. Uyumaya birlikte hazrlann ve yataa beraber girin.
85. Ayrlrken onu pn ve hoakal deyin.
86. Yapt esprilere gln.
87. Sizin iin bir eyler yaptnda teekkr edin.
88. San yaptrdnda farkedip iltifat edin.
89. Ba baa kalmak iin frsat yaratn.
90. zel anlarda ya da o size iini dkerken telefona cevap vermeyin.
91. Ksa da olsa birlikte bisiklet gezisine kn.
92. Bir piknik dzenleyin.
93. amatn o ykyorsa temizleyiciye gidecekleri gtrmeyi ya da makinede ykamay
nerin.
94. Onu ocuklar olmadan yrye karn.
95. Einizle onun istediini eide etmesini sizin de istediinizi aklayan ve bu arada kendi
isteinizi de belirten bir tavrda konuun. efkat gsterin ama kendinizi kurban etmeyin.
96. Uzaktayken onu zlediinizi syleyin.
97. Eve sevdii pasta ya da tatldan getirin.
98. Normalde yiyecekleri o alyorsa, siz almay teklif edin.
99. Romantik gnlerde hafif yiyin ki sonradan yorgun olmayn.
100. Bu listeye iinden gelenleri eklemesini isteyin.
101. Tuvalette klozetin tahtasn indirip brakn.

KK JESTLERN SHR
Bir erkein, kadn iin kk jestler yapmasnn bir sihri vardr. Bu, kadnn sevgi
deposunu doiu ve puanlar eit tutar. Puanlar eit ya da neredeyse eitken kadn sevildiini
hisseder, hem daha sevecen, hem de daha gvenli olur. Kadn sevildiini bildiinde o da
fkelenmeden sever. Bir kadn iin kk jestler yapmak erkek asndan da iyidir. Aslnda
bunlar kadnn oiduu kadar erkein sinirlerini de yattracaktr. Erkek, kadna ihtiyac olan
iigiyi gsterdii iin kendini gl ve etkin hissedecektir. O zaman da her ikisi birden tatmin
olacaklardr.
Erkek Nelere htiya Duyar
Tpk erkein kadn iin ufak tefek eyler yapmas gerektii gibi, kadn da bu jestleri
zellikle farkedip takdir etmelidir. Bir glmseme ve teekkrle ona puan kazandn belli
edebilir. Erkein vermeye devam edebilmek iin bu takdir ve tevie ihtiyac vardr. Bir fark
yarata-bildiini bilmek ister. Erkekler, yaptklar iin takdir grmeyip, bunlar aslnda
greviymi gibi davranldnda vermekten vazgeerler. Kadnn onun yaptklarn takdir
ettiini gstermesi gerekir. Bu, kadnn erkek p boaltt diye artk her eyin kusursuz
olduu numaras yapmas demek de deildir. Ancak, p dktn dip teekkr edebilir.
Yava yava her iki taraf da daha fazla sevgi gsterecektir.
Erkekler Kadnlarn Neyi Kabul Etmesini sterler
Erkeklerin tm enerjilerini tek bir byk eye younlatrp tm fak tefek konular gzard
etme igdlerini kadnlarn anlamalar gerekir. Bu eilimi kabullendikleri takdirde, daha az
ac ekeceklerdir. Prkee, daha az verdii iin fkelenmek yerine, sorununu zmek iin
onunla yapc ibirliine gidebilirler. Kadn, erkein onun iin aba harcadnn, zen
gsterdiinin farknda olduunu belli etmeli ve takdirini srekli yinelemelidir.
Erkein baz kk jestleri yapmay unutmasnn onu sevmedii anlamna gelmediini;
yalnzca dikkatini yine byk bir eye odaklad demek olduunu bilmelidir. Onunla
mcadele etmek ya da cezalandrmak yerine, desteini isteyerek katlmn salayabilir.
Daha fazla takdir ve tevikle erkek yava yava byk eylerin yansra kklere de
deer vermeyi renecektir. Daha rahat olacak, ei ve ailesine daha fazla zaman ayrmaya
balayacaktr.
ENERJ VE LGY BAKA TARAFA YNLENDRMEK
Enerjimi kk eylere ynlendirmeyi ilk reniimi anmsyorum. Bonnie ile yeni
evlendiimizde ben neredeyse bir ikoliktim. Kitap yazmaya ve seminer vermeye ek
olarak, haftada elli saat psikolojik danmanlk yapyordum. Evliliimizin ilk ylnda Bonnie
bana tekrar tekrar benimle daha fazla zaman geirmeye ihtiyac olduunu hatrlatp durdu.
Kendini terkedilmi ve incinmi hissediyor, bazen duygularn bir mektupla ifade ediyordu.
Biz buna "Ak Mektubu" diyoruz. Bu ter zaman sevgiyle biter ama iinde fke, keder, korku
ve hzn de vardr. 11. blmde Ak Mektubu yazmann yntemlerini ve nemini
ayrntlaryla ele alacaz. Bonnie benim iime ok fazla zaman ayrm konusunda u Ak
Mektubunu yazmt:
Sevgili John,
Bu mektubu seninle duygularm paylamak iin yiv rum. Amacm sana ne yapman
gerektiini sylemek de. yalnzca benim duygularm anlaman istiyorum.
ine bu kadar fazla zaman ayrdn, eve benimle ilgilene cek gcn kalmam olarak
dndn iin kzyorum. Senini daha ok zaman geirmek istiyorum. Hastalarn benden
daha deerliymi gibi davranman bana ac veriyor. Bu kadar yorgun oluuna da
zlyorum. Seni zlyorum. Korkarm bana zaman ayrmak istemiyorsun. Senin yaa-

mndaki yklerden biri olmaktan da, drdr ediyor gibi olmaktan da korkuyorum. Sanrm
benim duygularm senin iin fazla nem tamyor. Bunlar duymak zorsa zgnm. Senin,
elinden geleni yap-tn biliyorum. Ne kadar ok altn takdir ediyorum.
Seni Seviyorum, Bonnie
Onun kendini ihmal edilmi gibi hissettiini okuduktan sonra, gerekten de hastalarma
ona ayrdmdan ok daha fazla zaman ayrdm farkettim. Hastalara youn ilgi gsterip
eve yorgun argn dnyor ve karm ihmal ediyordum.
Erkek ok Fazla altnda
Eimizi ihmal etmemin nedeni onu sevmemem ya da aldr etmem deil, artk ona
verecek bir eyimin kalmam olmasyd. Saf saf, daha iyi bir yaam (daha ok para) elde
etmek iin ok fazla almakla en iyisini yaptm sanyordum. Onun neler hissettiini
anladktan sonra ilikimizdeki bu sorunu halledecek bir plan hazrladm.
Gnde sekiz yerine yedi hasta kabul etmeye baladm. Sekizinci hastamn eim olduunu
dnyordum. Akamlan eve bir saat erken dnyor, sanki en nemli hastam eimmi
gibi davranyordum.
Pastalarma gsterdiim youn ilgiyi gstermeye baladm. Eve fiimde onun iin ufak
tefek eyler yapar oldum. Bu planm he-en baar kazand. Artk yalnzca o deil, ben de
daha mutluydum. Yava yava eimi ve ailemizi desteklediim iin sevildiimi his-ettike,
iteki hrsm azald. Biraz ardan almaya baladm ve zel yaammn yansra i
yaamm da daha iyiye gitmeye balad. O kadar fazla almaya gerek kalmadan daha
baarl oluyordum.
Evde baar kazannca, bunun iime de yansdn grdm. dnyasndaki baarnn
yalnzca ok almakla kazanlamayacan rendim. Bu, ayn zamanda benim
bakalarna gven vermeme de dayanyordu. Kendi ailem tarafndan sevildiimi
hissettiimde yalnzca kendime daha fazla gvenmekle kalmyordum; bakalar da bana
daha fazla gveniyor ve takdir ediyorlard.
Bir Kadn Nasl Yardmc Olabilir
Bu deiimde Bonnie'nin destei de byk rol oynad. ten ve sevgi dolu duygularn
paylamasnn yansra, onun iin bir eyler yapmam istiyor ve yaptmda da takdirini
esirgemiyordu. Yava yava, kk eyler yaptm iin sevilmenin ne harika bir ey
olduunun farkna vardm. Sevilmek iin daha byk eyler yapmak gerektii
duygusundan kurtulup ferahladm.
KADINLAR PUAN VERDNDE
Kadnlarda yaamn byk eylerini olduu kadar, kk eylerini de takdir edebilme
yetenei vardr. Bu, erkekler iin harika bir eydir. Erkeklerin ou, sevilmeye layk olmak
iin gittike daha byk hedef-terin peinde koarlar. lerinde, bakalarndan takdir ve
sevgi grmenin zlemini duymaktadrlar. Bu sevgi ve takdiri kazanmak iin mutlaka byk
baarlar elde etmelerinin gerekmediini bilmezler.
Erkeklerin ou, sevilmeye layk olmak iin gittike daha byk hedeflerin peinde
koarlar. Kadn, erkeinin yapt ufak tefek eyleri takdir ederek onun bu baar
bamllndan kurtulmasna yardmc olabilir. Ancak, takdir grmenin bir erkek iin ne
kadar nemli olduunu anlamazsa bunu gstermeyebilir.
ERLEME VRSN YLETRMEK
Kadn igdsel olarak kk jestleri takdir eder. Bunu ancak iki durumda yapmaz; erkein
kendisinin takdirine ihtiya duyduunu anlamad ya da iki tarafn puanlarnn eit
olmadn hissettii zaman. Kadn sevilmediini ve ihmal edildiini hissederse, erkein

onun iin yaptklarn takdir etmesi kendiliinden gleir. Ondan ok daha fazla verdii
iin ierler. erlemek de nezle ya da grip gibi, salkl bir durum deildir. Kadn ok
ierlediinde erkein onun iin yaptklarn reddeder, nk kendi puanlama sistemine
gre o ok daha fazlasn yapmtr. Puanlar krka on kadnn lehinde olduunda kadn
ierleme-ye balayabilir. Aldndan fazlasn verdiini dndnde kadna bir eyler
olur. Bilinsizce de olsa, erkein on puann kendi krk puanndan karr ve ilikilerindeki
durumun otuza sfr olduuna karar verir. Bu matematik adan doru olmakla birlikte,
gerek byle deildir. Kadn erkein puanlarn kendininkilerden kardnda sfr elde
eder; ama erkek aslnda sfr deil, on almtr. Erkek eve dndnde kadnn sesinde ya
da gzlerinde onun sfr aldn belirten bir soukluk vardr. Erkein yaptklarn
reddetmektedir. Ona sanki kendisine hibir ey vermemi gibi davranr, oysa erkek on
puanlk vermitir. Kadnn erkein puanlarn bu ekilde azaltma eilimi gstermesinin
nedeni, sevilmediini sanmasdr. Eit olmayan puaniar onun kendini nemsiz
hissetmesine yol aar. Sevilmediini hissederken, erkein on puann takdir etmekte bile
zorlanr. Tabii bu adil deildir, ama gerek byledir. Genelikle bu aamadaki bir ilikide
erkek takdir edilmediini dnerek daha fazlasn yapma motivasyonunu yitirir. O da
gcenme virsne yakalanr. Kadn bunun zerine daha da fazla ierler ve durum gittike
ktleir. Kadnn ierleme gribi iddetlenir.
Kadn Ne Yapabilir
Bu sorunu zmenin yolu, her iki tarafa da anlayla bakmaktr. Erkein takdir edilmeye,
kadnn da desteklenmeye ihtiyac vardr. Aksi halde hastalk iddetlenir. Bu ierlemenin
zm kadn asndan sorumluluk almaktr. Kadn daha fazla verdii iin puanlarn
eitlenmesine olanak salamayarak soruna katkda bulunmann sorumluluunu
stlenmelidir. Kadn, nezle ya da gribe tutulmu gibi olduunu dnp ilikide bu kadar
fazla vermeyi brakmaldr. Biraz da kendini gzetip einin ona daha fazla ilgi gstermesine
izin vermelidir.
Kadn ierlediinde genelde eine destek olma frsatn tanmayacak ya da o denese bile,
yaptklarn nemsemeyip yine sfr verecektir. Kapyt onun yzne kapatacaktr. ok fazla
vermenin sorumluluunu stlenerek sorun iin eini sulamaktan vazgeebilir ve bu yeni
anlayla durumu biraz dzeltebilir.
Erkek Ne Yapabilir
Erkek takdir edilmediini dndnde destek olmaktan vazgeer. Bu durumu sorumlu
bir biimde ele alabilmesinin yolu, kadn ok ierlediinde kendisine destek olduu iin ona
puan vermesinin ve takdir etmesinin ok g olduunu anlamasdr. Kendi ierlemesini de
kadnn yeniden verebilmek iin nce bir sre almas gerektiini dnerek geirebilir.
Sevgi ve ilgisini kk kk jestlerle gsterirken bunu unutmamaldr. Bir sre einin ona
hak ettii takdir ve beeniyi gstermeyeceini kabullenmelidir.
Einin ihtiya duyduu ufak tefek jestleri yapmayarak onun bu virse yakalanmasndan
sorumlu olduunu kabul etmesi, anlayl davranmasna yardmc olacaktr. Erkek bu
anlayla kadn iyileene dek aldndan daha fazlasn verebilir. Bu sorunu zebileceini
bilmesi onun kendi ierlemesini de geirecektir. Eer vermeyi srdrr ve kadn da
vermeye ara verip erkein desteini sevgiyle kabullenmeye balarsa, denge abucak
kurulabilir.
ERKEKLER NEDEN DAHA AZ VERR
Erkekler daha ok alp daha az vermeyi amalamadklar halde, yine de ilikilerde az
vermekle tannrlar. Byk olaslkla sizler de ilikilerinizde buna tank olmusunuzdur.
Kadnlar genellikle elerinin balangta ok sevecen olup zaman getike
pasifletiklerinden yaknrlar. Erkekler de kendilerine hakszlk edildiini dnrler:
Balangta kadnlar son derece sevecen ve takdir doluyken, zaman iinde ieriemeye

balamakta ve istekleri artmaktadr. Kadnlarla erkeklerin nasl farkl yntemlerle puanlama

yaptklarn anlamak bu gizemi de zecektir.
Bir erkein vermekten vazgemesinin balca be nedeni vardr:
1. Marsllar adil davranmay yceltirler: Erkek tm enerjisini iine younlatrp elli puan
kazandn dnr. Evine gelip oturduunda einin bu elli puan kaydetmesini bekler.
Einin gznde yalnzca tek bir puan kazandnn farknda deildir. Zaten ok verdiini
dnd iin daha fazla vermeyi brakr. Kendince bu adil ve sevecen bir davrantr.
Kadndan da demek iin elli puanlk destek bekler, iinde ok almasnn yalnzca tek
bir puan ettiinin farknda deildir. Onun adalet modeli, ancak kadnn her sevgi
armaanna tek bir puan verdiini anlad zaman uyumlu ileyecektir. Bunu anlamann
hem kadnlar, hem de erkekler asndan pratikte nemi byktr:
Erkekler asndan: Bir kadn iin hem byk, hem de kk eylerin tek bir puan ettiini
unutmayn. Tm sevgi armaanlar eittir ve olara eit derecede ihtiya duyulmaktadr.
Kar taraf gcendirmemek .in byk etkisi olacak kk eyleri yapmay bir deneyin.
Kad-nm byk sevgi gsterilerinin yansra kkleri de grmeden tatmin olmasn
beklemeyin.
Kadnlar asndan: Erkeklerin Mars'tan geldiklerini unutmayn; kk eyleri yapmaya
kendiliklerinden eilimli olmazlar. Sizi sevmediklerinden deil, kendi zerlerine deni
yaptklarn sandklar iin daha az vermektedirler. Bunu stnze alnmamaya aln.
Srekli daha fazla desteklerini isteyerek onlar cesaretlendirin. Erkein desteine iddetle
ihtiya duyana ya da puanlar artk bunu isteyemeyecek kadar aleyhine dnene dek
beklemeyin. Onun desteini istemeyin, bunu zaten size vermek istediine gvenin.
Yalnzca biraz cesaretlendirilmesi gerekmektedir.
2. Vensller koulsuz sevgiyi yceltirler: Kadn elinden geldii kadarn verir ve artk
boalp tkendiinde karlk olarak ok daha azn aldn farkeder. Kadnlar erkekler gibi
balangta puanlama yapmazlar; serbeste verirter ve erkeklerin de aynsn yapacan
dnrler. Daha nce grdmz gibi, erkekler byle deildir. Erkek, kendine gre
puanlarn aras alana dek verir, sonra vermeyi keser. Genellikle, nceleri bolca verip
sonra oturur ve verdiklerini geri almay bekler. Kadn bir erkee vermekten mutluluk
duyduunda, erkek igdsel olarak onun puanlama yaptn ve kendisine daha fazla
puan vermesi gerektiini dnr. En son dnecei ey, kendisinin daha az verdiidir.
nk o, puanlarn aras kendi lehine aldnda vermeyi asla srdrmeyecek, almay
bekleyecektir. Eer bolca verdiini dnd bir zamanda daha fazla vermesi istenirse,
bu kesinlikle houna gitmeyecektir. Bunu unutmayn.
Kadn glmseyerek bolca vermeyi srdrrken, erkek bir biimde detiklerini varsayar.
Vensllerin puanlar yaklak otuza sfr olana dek rahatlkla verebileceklerini bilmez. Bu
bilgiler hem kadnlar, hem de erkekler iin pratik adan nemlidir:
Erkekler asndan: Kadn glmseyerek vermeyi srdrdnde | bunun mutlaka
puanlarn eite yakn olduu anlamna geldiini dnmeyin.
Kadnlar asndan: Bir erkee serbeste verirken, onun puanlarn J eit olduu mesajn
algladn unutmayn. Eer onu daha ok vermeye isteklendirmeyi amalyorsanz, fazla
vermekten yava yava vazgein. Sizin iin ufak tefek bir eyler yapmasna izin verin.
Kk 1 eylerde yardm isteyerek onu tevik edin ve yaptklar iin takdir grmeye ihtiya
duyduunu unutmayn. 3. Marsllar istendiinde verirler: Marsllar kendi kendilerine
yetmekle gururlanrlar. Gerekten ihtiyalar olmadka yardm istemezler. Mars'ta sizden
istenmeden yardm nermek kabalktr. Aksine, Vensller yardmn istenmesini beklemez,
kendiliklerinden verirler. Birini | ne kadar ok severlerse, o kadar ok verirler. Erkek
kendiliinden yardm nermedii zaman kadn onun kendisini sevmedii duygusuna '\

kaplr. Hatta kesinlikle yardm istemeyip teklifi ondan bekleyerek sevgisini snamaya bile
kalkar. Erkek yardm nermedinde de ierler. Onun kendisinden istenmesini beklediinin
farknda deildir.
Daha nce grdmz gibi, erkek iin puanlar eit tutmak | nemlidir. Erkek bir ilikide
kendisinin daha ok verdiini hissettiinde | igdsel olarak daha fazla destek isteyecek,
buna hakk olduunu dnecektir. te yandan ilikide daha az verdiinde aklna gelen en
; son ey daha fazlasn istemek olacaktr. gdsel olarak destek iste-\ meyecek, ama
daha ok destek verebilmenin yollarn arayacaktr. Ka-' din yardm istemediinde erkek
yanllkla puanlarn eit olduunu ve kendisinin daha fazla verdiini dnr. Kadnn
ondan yardm ner-' meini beklediinin farknda bile deildir. Bu nc bilginin de hem
kadnlar, hem de erkekler asndan pratik uygulamalar vardr: Kadnlar asndan:
Erkein ne zaman ve nasl daha ok vermesi konusunda ipular beklediini unutmayn.
Kendisinden istenmesini bekler. Yalnzca kadn daha fazlasn istediinde ya da ona daha
ok vermesi gerektiini sylediinde harekete geer. Dahas, kadn istediinde ancak o
zaman ne vereceini bilir. ou erkek ne yapacan bilmez. Daha az vermekte olduunu
sezse bile, kadn ufak tefek konularda zellikle desteini istemedike, enerjisinin byk bir
blm i gibi nemli konulara ynlendirebilir; byk baarlarn ya da daha ok parann
yarar salayacan sanr. Erkekler asndan: Kadnlarn kendiklerinden yardm
istemeyeceklerini unutmayn. Bunun yerine, onu seviyorsanz sizin teklif etmenizi
bekleyecektir. Ona kk apta yardmlar nermeyi deneyin. 4. Vensller puanlar eit
deilken bile evet derler: Erkekler yardm istediklerinde puanlar eit olmasa bile kadnn
evet diyeceini bilmezler. Kadn erkeine yardm edebilecekse, bu frsat karmaz.
Puanlama iini aklna bile getirmez. Erkeklerin ok fazla istememeye dikkat etmeleri
gerekir. Kadn aldndan ok fazlasn verdiini dnmeye balarsa, bir sre sonra einin
ona daha fazla destek nerme-mesine ierleyecektir.
Erkekler isteklerine kadn evet dedii srece onun da istediklerini eit olarak aldn
dnme yanlgsna derler. Puanlar eit deilken eit olduunu dnrler. Evliliimizin
ilk iki ylnda eimi haftada iki kez sinemaya gtrdm anmsyorum. Bir gn bana ok
kzd ve, "Hep senin istediini yapyoruz," dedi. "Hibir zaman benim istediimi
yapmyoruz." Gerekten armtm. Evet dedii srece onun da bu durumdan benim
kadar memnun olduunu, sinemalardan holandn sanyordum. Arasra bana kente
operann geldiini ya da senfoni orkestrasnn konserine gitmek istediini sylerdi.
Tiyatronun nnden geerken, "Elenceli grnyor. u piyesi grsek," gibi szler ederdi.
Ancak, daha sonra ben, "Haydi u filme gidelim, grntler ok gzelmi," derdim. O da
memnun mesut, "Peki," derdi. Ben de onun sinemaya gitmekten benim kadar zevk aldn
sanrdm. Gerekte, benimle birlikte olmaktan mutluydu, sinemaya da itiraz yoktu ama o
yerel kltrel olayfar izlemek istiyordu. Bu nedenle onlardan sz edip duruyordu. te
yandan, sinemaya hep evet dedii iin, onun beni mutlu etmek adna kendi isteklerinden
zveride bulunduundan haberim olmuyordu. Bu bilginin de hem kadnlar, hem de erkekler
asndan pratik uygulamalar vardr:
Erkekler asndan: Kadn tm taleplerinize evet derse, bunun puanlarn eit olduu
anlamna geldiini sanmayn. Aslnda ona gre puanlar yirmiye sfr olabilir, ama yine de
tatl tatl, "Giysilerini temizleyiciden alrm tabii," ya da, "Peki, senin iin telefon ederim,"
diyecektir, Sizin istediinizi yapmay kabul etmesi bunu onun da istedii anlamna gelmez.
Einize ne yapmak istediini sorun. Nereleri sevdii hakknda bilgi edinip onu oralara
gtrmeyi teklif edin. Kadnlar asndan: Bir erkein taleplerine hemen evet derseniz,
onun kendisinin daha ok verdiini ve puanlarn eit olduunu dneceini unutmayn.
Eer daha ok veriyor ve daha az alyorsanz, onun isteklerine evet demekten vazgein.
Bunun yerine nazike sizin iin daha ok ey yapmasn isteyin. 5. Marsllar penalt
verirler: Kadnlar, erkeklerin sevilmediklerini ve desteklenmediklerini dndkleri
zamanlarda ceza puan verdiklerini bilmezler. Kadn erkee gvenmeyen, reddeden,

onaylamayan ya da takdir etmeyen ekilde davrand zaman, erkek ona eksi veya ceza
puan verir. rnein, ei yapt bir eyi takdir etmedii iin erkek incinmise ve
sevilmediini dnyorsa, kadnn kazand tm puanlar silmekte bir saknca grmez.
Eer ona on puan vermise, alndnda tepkisi bu on puan silivermek olur. Daha da ok
incinmise belki eksi yirmi puan bile verebilir. Sonuta kadn bir dakika nce on puan
ilerdeyken, imdi eine on puan borcu vardr. Bu, kadn iin anlalmas kolay bir durum
deildir. Ei belki ona otuz puan vermi, ama fkeli bir annda hepsini geri almtr. Erkek
buna hakk olduunu dnr. Matematik olarak hakl olabilir, ama gerekte bu bir
hakszlktr.
Ceza puanlar ilikiler asndan zararldr. Kadnn beenilmedii-ni dnmesine, erkein
de daha az verici olmasna yol aar. Erkek einin verdii tm sevecen destei bir kalemde
silip atarsa, kadn ara s,ra olumsuz davrandnda, verme isteini yitirecek ve
pasifleecek-tir. Bu beinci noktann hem kadnlar, hem de erkekler asndan pratik
uygulamalar vardr:
Erkekler asndan: Ceza puanlarnn hakl bir uygulama olmadn ve bir ie
yaramadn unutmayn. Sevilmediinizi ya da incindiinizi hissettiiniz zamanlarda einizi
balayn ve yaplan her eyi silip atmak yerine onun size verdii tm gzellikleri
dnn. Cezalandracanza, ihtiya duyduunuz destei isteyin ondan, verecektir.
Saygl bir ekilde ona sizi incittiini belirtin ve zr dilemesi iin frsat tanyn.
Cezalandrmann bir yarar olmayacaktr! Einize ihtiya duyduunuz eyleri vermesi iin
bir ans tanmakla kendinizi ok daha iyi hissedeceksiniz. Onun bir Vensl olduunu
unutmayn: Sizin neye ihtiyacnz olduunu ya da nelerden incineceinizi bilmez.
Kadnlar asndan: Erkeklerin ceza puan verme eilimlerini unutmayn. Kendinizi byle
ktye kullanlmaktan korumann iki yolu vardr: ilk yaklam, onun sizin puanlarnz
silmekle hata yaptn bilmektir. Saygl bir ifadeyle ona neler hissettiinizi belirtin. Bir
sonraki blmde, g ya da olumsuz duygular ifade etmenin yollarn inceleyeceiz.
kinci yaklam da sevilmediini veya incindiini hissettii zamanlarda puanlarnz sildiini,
sevildiini hissettiindeyse bunlar hemen geri verdiini bilmektir. Erkek yapt kk
eyler iin sevildiini hissettike yava yava ceza puanlarn azaltacaktr. Onun bu kadar
incinmemesi iin hangi farkl ekillerde sevilmeye ihtiyac olduunu renmeye aln.
Neden incindiini anladnzda, zgn olduunuzu belirtin. En nemlisi, ona alamam
olduu sevgiyi verin. Eer takdir edilmediini sanyorsa, takdir ettiinizi daha ok
hissettirin; reddedildiini ya da kullanldn dnyorsa onu olduu gibi kabul ettiinizi
belli edin, kendisine gvenilmediini sanyorsa gven gsterin; onay-'anmadn
dnyorsa ihtiya duyduu ve hakk olan" onay verin. Erkek sevildiini hissedince ceza
puan vermeyi brakacaktr.
Yukardaki srecin en g yan, onu neyin incittiini anlamaktr. ounlukla erkek
maarasna ekildii zamanlar onu neyin incittiini bilmez. ktnda da genelde bu konu
hakknda konumaz. Kadn onu neyin incittiini nereden bilecektir? Bu kitab okuyup
erkeklerin nasl farkl ekilde sevgiye ihtiyalar olduunu renmek iyi bir balangtr ve
size kadnlarn daha nceden sahip olmadklar bir stnlk salayacaktr. Kadnn neler
olduunu renmesinin bir dier yolu da iletiimdir. Daha nce de belirttiim gibi, kadn
saygl bir ifadeyle alp duygularn paylatka, erkek de alp acsn paylamay
renecektir.
ERKEKLER NASIL PUAN VERRLER
Erkekler kadnlardan farkl biimlerde puan verirler. Kadn bir erkein kendisi iin
yaptklarn her takdir ediinde erkek sevildiini hisseder ve eine bir puan verir. likide
puaniar eit tutmak iin erkein sevgi dnda hibir eye gereksinmesi yoktur. Kadnlar
sevgilerinin gcnn farkna varmaz ve ou zaman erkein istediinden de fazlasn

yaparak onun sevgisini kazanmaya alrlar. Kadn, onun kendisi iin yaptklarn takdir
ettiinde erkek ihtiya duyduu sevginin ounu alm demektir. Unutmayn, erkekler
ncelikle takdir edilmeyi gereksinirler. Kukusuz erkek gnlk yaamda evle ilgili
grevlerini yerine getirirken kadnn da bunlar eit oranda paylamasn ister, ama eer
takdir edilmezse, einin katksnn pek bir anlam kalmaz ve onun iin hi makbul olmaz.
Kukusuz erkek gnlk yaamda evle ilgili grevlerini yerine getirirken kadnn da bunlar
eit oranda paylamasn ister, ama eer takdir edilmezse, einin katksnn pek bir anlam
kalmaz ve onun iin hi makbul olmaz.
Benzer biimde, erkek pek ok kk eyi de yapmyorsa, yapt' byk eylerin kadn iin
bir nemi kalmaz. Yaplan bir sr kk ey kadna sevildiini, anlaldn ve kendisine
sayg duyulduunu hissettirir. Erkek iin nemli bir sevgi kayna da kadnn onun
davranlarna gsterdii sevgi dolu takdirlerdir. Erkein de bir sevgi deposu vardr; ama
bu mutlaka einin kendisi iin yaptklaryla deil, ona nasl davrand ve onun hakknda
hissettikleriyle dolar.
Kadn erkek iin bir yemek hazrladnda erkek ona, kendisine besledii duygulara
dayanarak bir ile on aras bir puan verir. Eer kadn gizliden gizliye erkee ierliyorsa,
onun iin hazrlad yemek erkee pek az anlam ifade edebilir. Hatta erkek eine
ierlemesinden dolay eksi puan bile verebilir. Bir erkei tatmin etmenin srr, yalnz
davranlarnz deil, duygularnz araclyla da sevginizi ifade edebilmekte yatar.
Felsefi adan ele alacak olursak, kadn sevince davranlar kendiliinden bu sevgiyi
yanstacaktr. Erkek kendini sevecenlikle ifade ettiinde, duygular da davranlarn izleyip
daha sevgi dolu hale gelecektir. Erkek kadna kar olan sevgisini hissetmediinde bile
onun iin sevgi dolu bir eyler yapmaya karar verebilir. Eer bu ikram kabul edilip takdir
grrse, eine olan sevgisini yeni batan hissetmeye balayacaktr. Bir erkein sevgi
pompasn altrmak iin "eyleme gemek" harika bir yoldur.
te yandan, kadnlar olduka farkldrlar. Kadn genelde kendisiyle ilgilenilmediini,
anlalmadn, sayg grmediini hissederse, sevildiini anlamaz. Onun iin daha ok
eyler yapmaya karar vermek, kadnn kendini daha sevecen hissetmesine yardmc olmak
bir yana; aksine, daha da ierlemesine neden olabilir. Kadn sevgi hissetmediinde
enerjisini daha fazla bir eyler yapmaya deil, dorudan olumsuz duygularn iyiletirmeye
harcamaldr.
Erkein "sevecen davran biimine" ncelik tanmas gerekir. Bu, onun da, einin de sevgi
gereksinmelerinin karlanmasn salayacaktr. Hem kendisinin, hem de einin yreini
daha fazla sevgiye aacaktr.
Erkek bir kadn tatmin etmeyi baardnda kalbini aar. Kadnn da "sevecen davran ve
duygulara" ncelik tanmas gereklidir. Bunlar, einin sevgi gereksinmelerinin
karlanmasn salayacaktr. Kadnn erkee ynelik sevecen duygu ve davranlarn
ifade edebilmesi kalbini daha ok aabilmesine yardmc olur. Kadn ihtiya duyduu
destei grdke kalbini daha da fazla aar. Kadnlar zaman zaman erkein de sevgiye
ihtiyac olduunu farketmezler. Oysa byle zamanlarda kadn yirmi ile otuz puan
kazanabilir. Aada baz rnekler bulacaksnz:
KADINLAR ERKEKLERDEN NASIL OK PUAN KAZANABLRLER
Neler Olur
1. Erkek bir hata yapar ve kadn, "Sana sylemitim," demez ya da fikir vermez. 2. Erkek
kadn dkrklna uratr, ama kadn onu cezalandrmaz.
3. Erkek araba kullanrken yolunu kaybeder, kadn ii bytmez.
4. Erkek kaybolunca kadn durumun iyi tarafn grr ve, "Eer doruca eve gidecek
olsaydk bu harika gne batmn karacaktk," der.

5. Erkek bir eyi almay unutunca.kadn, "Farketmez, bir daha ktnda alr msn?" der.
6. Erkek yine bir ey almay unutur, kadn sabrla ve inatla, 'Tamam, bir daha ktnda alr
msn?" der.
Erkek Ka Puan Verir
10-20 10-20 10-20
20-30
10-20
20-30
7. Kadn onu incitip bunun farkna vardnda zr diler ve ona ihtiya duyduu sevgiyi
gsterir.
8. Ondan yardm istediinde erkek hayr deyince kadn alnmaz ve elinden gelse kendisine
yardm edeceini bilir. Onu reddetmez ya da knamaz.
9. Bir baka seferinde tekrar yardm istediinde ve erkek yine hayr dediinde onu hatal
karmaz, o srada iinde bulunduu koullar kabullenir.
10. Kadn yardm ister ve erkek detiklerini varsaydnda fazla uzatmaz.
11. Kadn skntl olduunda veya erkek onun daha fazla verdiini bildii zaman fazla talep
edici olmadan erkekten yardm ister.
12. Erkek kendini geri ektiinde kadn onu sulamaz.
13. Erkek maarasndan dndnde kadn onu ho karlar, reddetmez.
14. Erkek bir hata iin zr dilediinde kadn bunu sevecenlik ve efkatle karlar. Hata ne
kadar bykse erkein verdii puan da o kadar fazla olacaktr.
15. Erkek ondan bir ey yapmasn istediinde kadn neden yapamayacann bir listesini
vermeden hayr der.
16. Erkek bir ey yapmasn istediinde kadn peki der ve neesini bozmaz.
10-40 10-20
20-30 1-5
10-30 10-20 10-20
10-50
1-10 1-10
17. Erkek bir kavgadan sonra barma arzusuyla ufak tefek jestler yaptnda kadn hemen
onu yine takdir etmeye balar.
18. Erkek eve dndnde kadn onu grdne sevinir.
19. Kadn erkei tenkit etmek istese de, bunu ifade etmek yerine baka bir odaya gidip
sakinleir ve sevgi dolu bir yrekle geri dner.
20. zel gnlerde kadn onun normalde kendisini zecek hatalarn grmezden gelir.
21. Onunla yatmaktan gerekten zevk alr.
22. Erkek anahtarlarn kaybedince kadn ona sanki sorumsuzun biriymi gibi bakmaz.
23. Birlikte ktklarnda kadn bir lokanta ya da filmle ilgili honutsuzluk ve dkrkln
incelikli bir ifadeyle dile getirir.

24. Erkek araba kullanrken ya da park ederken kadn akl vermez, oraya gtrd iin
eini takdir eder.
25. Kadn erkein hatalarn bytmek yerine yardmn ister.
26. Kadn olumsuz duygularn erkei sulamadan paylar.
10-30 10-20
10-20
20-40 10-40
10-20
10-20
10-20 10-20 10-40
Kadn Ne Zaman Daha ok Puan Alabilir
Yukarda verilen rneklerden her biri erkeklerin nasl kadnlardan farkl bir yaklamla puan
verdiklerini gstermektedir. te yandan, kadnlarn yukarda belirtilenlerin hepsini yapmalar
gerekmez. Bu liste, erkein en zayf olduu anlar gstermektedir. Kadn erkein
ihtiyalarn karlarken bir yandan da ona destek olursa, erkek de puan vermede ok
cmert davranacaktr.
7. blmde deindiim gibi, kadnn g zamanlarda sevgi gsterme yetenei tpk bir
dalga gibi inip kar. Kadn sevecenlii artarken (dalga ykselirken), daha fazla olumlu
puan alabilir. Baka zamanlarda o denli sevgi dolu davranmayabilir. Tpk kadnn sevgi
gsterme yeteneinin deimesi gibi, erkein sevgi ihtiyac da deiir; her zaman belli bir
puan vermez. Bunun yerine yaklak bir l szkonusudur, erkein sevgi ihtiyac
fazlayken kadnn sevgisine duyduu ihtiya artar ve daha ok puan verir. rnein, erkek
bir hata yapm ve mahcup olmusa, kadnn sevgisine daha fazla ihtiya duyar. Bu
nedenle, kadn ona destek olursa daha fazla olumlu puan verecektir. Eer kadndan sevgi
grmezse, sevgisine ne kadar ihtiyac olduuna bal olarak ceza puan yazacaktr. Erkek
byk bir hatann sonucunda reddedildiini hissederse, ok fazla ceza puan verebilir.
Erkek bir hata yapm ve mahcup olmusa, kadnn sevgisine daha fazla ihtiya duyar. Bu
nedenle eer kadn ona destek olursa daha fazla olumlu puan verecektir.
ERKEKLER NE ZAMAN SAVUNMAYA GEERLER
Erkek bir hata yapp da kadn zldnde, kadna ok kzabilir. Kzgnl hatasnn
boyutlaryla doru orantldr. Ufak bir hata onu daha az savunmaya geirirken, nemli bir
hata ok daha byk bir tepki vermesine neden olabilir. Kadnlar zaman zaman erkein
nemli bir hatadan neden znt duymadn merak ederler. Bunun yant, erkein
balanmamaktan korkmasdr. Eini bir ekilde dkrklna urattn kabullenmek
ona ok fazla ac verecektir. zr dilemek yerine erkek, zld iin eine fkelenebilir
ve ona ceza puan verir. Erkek olumsuz bir ruh halindeyken. . onun gemekte oian bir
kasrga olduunu dnr. Erkek olumsuz bir ruh halindeyken. . kasrgann yolundan
ekilip sessizce gemesini bekleyin. Frtna getiinde, kendisini sulamad ya da
deitirmeye almad iin eine bol bol puan verecektir. te yandan, kadn kasrgay
durdurmaya alrsa ortalk altst olacak; iine kart iin erkek onu sulayacaktr. Bu,
kadnlar iin yepyeni bir anlaytr, nk Vens'te biri zldnde Vensller asla onu
grmezlikten gelmezler. Aksine, pek ok soru sorarak onu neyin zdn anlamaya
alrlar. Mars'ta ise kasrga eserken herkes kendine bir ukur bulup iine saklanr.

ERKEKLER CEZA PUANI VERDKLERNDE

Kadnlarn, erkeklerin farkl bir sistemle puan verdiklerini anlamalar ok yararl olacaktr.
Erkeklerin ceza puan veriyor olmalar kadnlar artr ve bu yzden ou zaman
duygularn paylamaya ekinirler. Ancak bir kadnn iini rahatlatan ey, erkein ceza
puanlarn tpk verdii kadar abucak geri almasdr. Erkein ceza puan vermesi, kadnn
erkekten daha fazla veriyor olmasna ierlemesi gibidir. Kadn, erkein puanlarn
kendisininkinden karp ona sfr vermektedir. Byle zamanlarda erkek onun yalnzca
ierleme virsne tutulduunu farkedip fazladan sevgi ve anlay gstermelidir. te
yandan, erkek ceza puan verdiinde, kadn onun da kendine zg bir ierleme virsne
tutulduunu anlamaldr. Erkein iyilemek iin fazladan biraz sevgiye gereksinmesi vardr.
Sonuta erkek demek iin kadna bol keseden puan vermeye balar. Kadn, erkekten
fazla puan kazanmann yollarn renerek, ei uzak ve alngan grndnde ona
yardmc olabilir. Bu durumda kadn kendi istedii gibi onun iin ufak tefek eyler yapmak
yerine, enerjisini erkek ne istiyorsa onu vermeye ynlendirebilir.

FARKLARIMIZI HATIRLAMAK
Hem kadnlar, hem de erkekler birbirlerinden ne kadar farkl biimlerde puan verdiklerini
renmekten byk yarar salayacaklardr. Bir ilikiyi gelitirmek zaten harcamakta
olduumuzdan fazla enerji gerektirmez ve ok zor da olmas gerekli deildir. likiler,
enerjimizi eimizin takdir edebilecei ekillerde ynlendirmeyi renene kadar zor gelir. .
On Birinci Blm
G DUYGULARIN LETM
zldmzde, skldmzda, dkrklna uradmzda ya da fkelendiimizde
sevgi dolu bir iletiim kurmak kolay deildir. Olumsuz duygular su yzne ktnda geici
olarak gven, anlay, kabul, takdir ve sayg duygularmz yitiririz. Byle zamanlarda en iyi
niyetli yaklamlarda biie konumalar kavgaya dnr. O ann hrsyla hem eimiz, hem
de bizim iin ilerlii olan bir iletiimi nasl kurabileceimizi anmsamayz.
Byle zamanlarda kadnlar farknda olmadan erkekleri sulama eilimi gsterirler. Einin
elinden geleni yaptn dnmek yerine kadn en ktsn hayal eder ve eletiren bir
tavr taknr. Bir kadnn olumsuz duygularn etkisindeyken gven, kabul ve takdir
gstermesi ok zordur. Tavrlarnn eine kar ne kadar olumsuz ve incitici olduunun
farknda deildir.
Erkekler canlar skldnda kadnlar ve onlarn duygular konusunda yarglayc olmaya
balarlar. Erkek, einin zayf ve duyarl olduunu hatrlamak yerine, onun gereksinmelerini
bir tarafa brakp kat ve ilgisiz grnebilir. Olumsuz duygularn etkisindeyken erkein
efkatli, anlayl ve saygl bir tavrla konumas zellikle gtr. Olumsuz tavrlarnn eini
ne kadar incittiini farketmez. Byle zamanlarda konumann etkisi olmaz. Neyse ki, bir
baka seenek daha vardr. Duygularnz einizle szl olarak paylamak yerine, ona bir
mektup yazabilirsiniz. Mektup yazmak, size einizi incitme kaygs duymadan kendi
duygularnza kulak verme olanan salayacaktr. Duygularnz zgrce ifade ederek
kendiliinden daha gereki ve sevecen bir hale gelirsiniz. Erkekler mektup yazarken daha
efkatli, anlayl ve saygl; kadnlar da daha gvenli, olumlu ve takdir dolu olurlar.
Olumsuz duygularnz kda dkmek, ne kadar sevgiden uzak grndnz
farketmenin harika bir yoludur. Bu yeni bilin, yaklamnz dzeltmenize de yardmc
olacaktr. stelik olumsuz duygularnz yazmak, onlarn younluunu azaltacak yeniden
olumlu duygulara yer aacaktr. Kendinizi toparladktan sonra einize gidip onunla daha
sevecen, daha az sulayc bir ifadeyle konuabilirsiniz. Sonu olarak, anlalp kabul

edilme ansnz da ok daha byk olacaktr.

Mektubunuzu yazdktan sonra artk konuma ihtiyacnz da kalmayabilir. Bunun yerine
einiz iin sevgi dolu bir jest yapmak isteyebilirsiniz. ster mektubunuzda duygularnz
paylan, isterseniz yalnzca kendinizi daha iyi hissetmek iin yazn, duygularnz kda
dkmek nemli bir aratr. ster mektubunuzda duygularnz paylan, isterseniz yalnzca
kendinizi daha iyi hissetmek iin yazn, duygularnz kda dkmek nemli bir aratr.
Duygularnz yazmak yerine ayn ilemi kafanzn iinde yapmay da deneyebilirsiniz.
Yalnzca susun ve olanlar aklnzdan geirin. Hayalinizde duygularnz, dncelerinizi ve
isteklerinizi kendinize hibir ekilde sansr uygulamadan dile getirin. Kendi kendinizle
konumakla ve duygularnz hakkndaki en plak gerekleri ifade etmekle birdenbire
onlarn olumsuz etkisinden kurtulduunuzu farkedeceksiniz. Duygularnz yazsanz da,
aklnzdan da geirseniz; olumsuz olanlar inceleyerek, hissederek ve ifade ederek
zayflamalarn salayacak ve olumlu duygulara zemin hazrlayacaksnz. Ak Mektubu
Teknii bu ilemin gcn ve etkinliini nemli oranda artrmaktadr. Bu bir yaz teknii
olmakla birlikte, akldan da yaplabilir.
AK MEKTUBU TEKN
Olumsuzluktan kurtulup daha sevecen bir iletiim kurmann en iyi yollarndan biri de Ak
Mektubu Tekniini kullanmaktr. Duygularnz bu zel yolla dile getirdiinizde olumsuz
hisleri kendiliinden zayflatacak ve olumlular artracaksnz. Ak Mektubu Teknii mektup
yazma iinin etkisini artrr. Ak Mektubu Teknii aamadan oluur:
1. fke, hzn, korku, pimanlk ve sevgi duygularnz belirten bir Ak Mektubu yazmak.
2. Einizden duymak istediklerinizi belirten bir Yant Mektubu yazmak.
3. Ak Mektubuyla Yant Mektubunu einizle paylamak.
Ak Mektubu Teknii olduka esnektir. Her aamay da uygulayabilir ya da ilerinden
yalnzca bir veya ikisini seebilirsiniz. rnein, dncelerinizi toparlamak iin birinci ve
ikinci admlar gerekletirip daha sonra gcenmeden ve sulamadan einizle konuabilir^
siniz. Baka zamanlarda adm da uygulayp Ak Mektubunuzu ve Yant Mektubunuzu
einizle paylaabilirsiniz. Bu adm birden uygulamak her ikiniz iin de ok gl ve
iyiletirici bir deneyim olacaktr. te yandan, bazen hepsi birden olduka fazla zaman alr
ve uygun dmezler. Baz durumlarda en etkin teknik, yalnzca birinci adm uygulayp bir
Ak Mektubu yazmaktr. Bu konuda birka rnek inceleyelim.
1. ADIM: AK MEKTUBU YAZMAK
Bir Ak Mektubu yazmak iin kendinize zel bir yer bulun. Her Ak Mektubu sizin fke,
hzn, korku, pimanlk ve nihayet, sevg duygularnz yanstacaktr. Bu ereve, tm
duygularnz aka anla yp ifade etmenize de olanak salayacaktr. Duygularnz
anlamanr sonucunda, einizle daha sevecen bir iletiim kurabileceksiniz.
Canmz skldnda genellikle pek ok duyguyu ayn anda yaarz. rnein, einiz sizi
dukrklgna urattnda onun duyarszlna ve sizi takdir etmeyiine fkelenebilir; iine
bu kadar dalm olduu, size gvenmiyor gibi grnd iin hznlehebilir; sizi asla
balamayacandan ve size artk o kadar nem vermediinden korkabilir; gizliden gizliye
ondan sevginizi gizlediinize zlebilirsiniz. Bir yandan da, onun einiz olmasndan
mutluluk duyuyor, sevgi ve ilgisini istiyor-sunuzdur. Sevgi dolu duygularmz bulmak iin
ou zaman nce tm olumsuz duygularmz hissetmemiz gerekir. Ancak bu drt eit
olumsuz duyguyu (fke, hzn, korku ve pimanlk) ifade ettikten sonradr ki,
sevecenliimiz? gsterebiliriz. Ak Mektubu yazmak olumsuz duygularmzn younluunu
kendiliinden azaltacak ve olumlu duygularmz daha youn yaamamza olanak
tanyacaktr. Aada temel bir Ak Mektubunun yazlmas iin baz neriler bulacaksnz:
1. Mektupta einize hitap edin. Onun sizi sevgi ve anlayla dinlediini hayal edin.

2. nce fkeyle balayn; sonra hzn, korku, pimanlk ve en sonunda da sevgiyle bitirin.
Her mektupta bu drt blm de olsun.
3. Her duyguya birka cmle ayrn; blmleri yaklak olarak ayn uzunlukta tutun. Basit
ifadeler kullann.
4. Blmlerden sonra biraz durup bir sonraki duygunun younlamasn bekleyin. O
duyguyu yazn.
5. Sevgiye gelene dek mektuba ara vermeyin. Sabrl olup sevginin belirmesini bekleyin.
6. mzanz atn. Birka dakika ne istediinizi ve neye ihtiyacnz olduunu dnn. Not
ekleyin. Mektuplarnz basitletirmek iin bir rehber olarak kullanmak zere aadaki
blmn fotokopisini ekebilirsiniz. Be blmn her birinde duygularnz ifade etmenizi
kolaylatrmak zere birka yardmc cmle eklenmitir. Genelde bunlarn en kullanllar:
"Kzgnm", "zgnm", "Korkuyorum", "zr dilerim", "stiyorum" ve "Seviyorum"dur. te
yandan, duygularnz ifade etmenize yardmc olacak tm terimler ie yarayacaktr.
Genelde bir Ak Mektubunun yazlmas yirmi dakika kadar srer.
Bir Ak Mektubu
Sevgili
Tarih
Bu mektubu duygularm seninle paylamak iin yazyorum.
1. fke iin
* Beenmiyorum. .
* Kendimi kzgn hissediyorum. *. . kzyorum
* . . sklyorum
* . . istiyorum
2. Hzn in
* Dkrklna uradm
* . . zldm *. . alndm
*. . isterdim ki *. . istiyorum
3. Korku in
* Kayglanyorum . .
* Korkarm. .
* Korkuyorum. .
* stemiyorum. . *. . ihtiyacm var *. . istiyorum
4. Pimanlk in
* Utanyorum. .
* zgnm. .
* Mahcubum. .
* stememitim. .
* . . istiyorum
5. Sevgi in
* . . seviyorum

* . . istiyorum *. . anlyorum
*. . affediyorum *. . takdir ediyorum
* . . iin sana teekkr ediyorum
* . . biliyorum
Not: Senden duymak istediim yant:. .
Aada teknii anlamanza yardmc olacak baz tipik durumlar ve Ak Mektubu
rneklerini bulacaksnz:
Unutkanlk Konusunda Bir Ak Mektubu
Tom'un le uykusu uzayp da kz Hayley'i diiye gtrmeyi unutunca, ei Samantha
deliye dnd. Ancak, fkesini Tom'un yzne vurmak yerine oturup aadaki Ak
Mektubunu yazd. Bundan sonra Tom'a daha lml ve dengeli bir ekilde yaklamas
mmkn oldu. Samantha bu mektubu yazd iin kocasna ders verme ya da onu
reddetme drtsne kaplmad. Birbirleriyle tartmak yerine sevgi dolu bir akam
geirdiler. Ertesi hafta Tom, Hayley'i diiye gtrmeyi unutmad. Samantha'nn Ak
Mektubu yleydi:
Sevgili Tom,
1. fke: Unuttuun iin deliye dndm. Uykuyu fazla karmana kzdm. le uykusuna
dalp her eyi unutmandan nefret ediyorum. Btn sorumluluun bende olmasndan
bktm. Her eyi benim yapmam bekliyorsun. Bundan usandm artk.
2. Hzn: Hayley'in randevusunu karmasna ve zellikle bunu senin unutmana zldm.
Sanki sana gvenemeyecek-miim gibi geldii iin zlyorum. Bu kadar yorgun olmana,
bana ayracak ok az zamann olmasna, beni grnce sevinmemene de zlyorum. Bir
eyleri unuttuunda alnyorum. Sanki hi aldrmyormusun gibi geliyor.
3. Korku: Korkarm her eyi benim yapmam gerekiyor. Sana gvenmekten ekiniyorum.
Aldrmamandan, bir dahaki sefere sorumluluu benim stlenmem gerekeceinden
korkuyorum. Her eyi ben yapmak istemiyorum. Senin yardmna ihtiyacm var. Sana
ihtiya duymaktan da korkuyorum. Hibir zaman sorumlu davranmayacak olman beni
korkutuyor. Ayrca ok alyorsun ve bir gn hastalanmandan korkuyorum.
4. Pimanlk: Randevular kardnda veya ge kaldnda mahcup oluyorum. Bu kadar
ok ey istediim iin zgnm. Daha hogrl olamadma zlyor, daha sevecen
davra-namadm iin utanyorum. Seni reddetmek istemiyorum.
5. Sevgi: Seni seviyorum. Yorgun olduunu anlyorum. ok alyorsun. Elinden geleni
yaptn biliyorum. Yeni bir randevu aldn iin teekkr ederim. Hayley'i diiye gtrmek
istediin iin de teekkr ederim. Gerekten ilgilendiinin farkndaym. Beni sevdiini de
biliyorum. Yaamm paylatn iin ok anslym. Seninle sevgi dolu bir akam geirmek
istiyorum.
Sevgiler, Samantha.
Not: nmzdeki hafta Hayley'i diiye gtrme sorumluluunu stlendiini duymaya
ihtiyacm var.
lgisizlik Konusunda Bir Ak Mektubu
Jim ertesi sabah bir i gezisine kacakt. O akam ei Virginia biraz ba baa kalmak
istedi. Yadak odalarna bir mango getirip ona da ikram etti. Jim yatakta bir kitaba dalmt
ve ksaca a olmadn syledi. Virgina reddedildiini hissedip odadan kt. Jim'e incinmi
ve fkelenmiti. Geri dnp kabalndan ve duyarszlndan yaknmak yerine ona bir Ak
Mektubu yazd. Virgina bu mektubu yazdktan sonra daha olumlu ve balayc' bir ruh

hali iinde odaya dnp yle dedi: "Bu sen gitmeden nceki son gecemiz, biraz ba baa
kalalm." Jim kitabn brakt ve son derece ho bir gece geirdiler. Ak Mektubu yazmak
Virginia'ya einin dikkatini ekmek iin direnecek g ve sevgiyi salamt. Ak
Mektubunu eiyle paylamas bile gerekmemiti. Mektubu yleydi:
Sevgili Jim,
1. fke: Bu sen gitmeden nceki son gecemiz ve bir kitap alp okumak istemene ok
kzdm. lgisiz davranp bu zaman benimle geirmek istememene, birlikte daha fazla
zaman geirmememize kzyorum. Her zaman benden daha nemli bir eyler kyor. Beni
sevdiini hissetmek istiyorum.
2. Hzn: Benimle birlikte olmak istememene zlyorum. Bu kadar ok almana da
zlyorum. Sanki burada olup olmadm bile farketmeyecekmisin gibi geliyor. Her
zaman bu kadar megul olmana, benimle konumak istememene krlyorum. lgisiz
davranman beni incitiyor. Kendimi zel biri gibi hissetmiyorum.
3. Korku: Korkarm benim neye zldm bile bilmiyorsun ve buna da aldrmyorsun.
Beni reddedeceinden korktuum iin duygularm seninle paylamaktan ekiniyorum.
Beni en ok korkutan, birbirimizden uzaklayor olmamz. Korkuyorum ve elimden hibir
ey gelmiyor. Seni sktm dnmek bana korku veriyor. Beni artk sevmediinden
korkuyorum.
4. Pimanlk: Sen aldr bile etmezken seninle birlikte zaman geirmek istemekten ve bu
kadar dertlenmekten utanyorum. Bu, fazla ey istemek gibi geliyorsa zgnm. Keke
sevecen ve olumlu oiabilsem, keke sen benimle zaman geirmek istemezken souk
davranmayabilsem, keke sana bir ans daha verebilsem. Senin sevgine artk
gvenmediim iin zgnm.
5. Sevgi: Seni seviyorum. Mango'y da bu yzden getirmitim. Seni honut edecek bir ey
yapmak, ba baa biraz zaman geirmek istedim. Hl da zel bir gece geirmek
istiyorum. Hemen karlk vermediin iin seni affediyorum. Tam o srada bir eyler
okumakta olduunu anlyorum. Gel, sevgi dolu bir gece geirelim.
Seni Seviyorum, Virginia
Not: Senden duymak istediim yant yle: "Seni seviyorum, Virginia, ben de seninle sevgi
dolu bir gece geirmek istiyorum. Seni zleyeceim."
Mnakaa Konusunda Bir Ak Mektubu
Michael ile Vanessa parasal bir konuda anlamazla dtler. Birka dakika iinde
tartmaya baladlar. Michael bardn farke-dince sustu, derin bir nefes ald ve yle
dedi: "Bunu biraz dnmem gerek. Sonra konuuruz." Sonra baka bir odaya geip
duygularn bir Ak Mektubuna dkt. Mektubu yazdktan sonra dnp konuyu daha
anlayl bir biimde konuabildi. Sonuta, sorunlarn sevecen bir hava iinde zdler.
Michael'n Ak Mektubu yleydi:
Sevgili Vanessa,
1. fke: Bu kadar duygusallamana ve beni srekli yanl anlamana kzyorum.
Konuurken soukkanlln koruyamaman da beni fkelendiriyor. Bu kadar duyarl olup
kolayca incinmene, bana gvenmeyip beni reddetmene de kzyorum.
2. Hzn: Tarttmz iin zldm. Kukularn ve gvensizliini hissetmek bana ac
veriyor. Senin sevgini kaybetmek beni zyor. Anlaamayp kavga ettiimiz iin zgnm.
3. Korku: Hata yapma dncesi beni rktyor. Yapmak istediimi seni zmeden
yapamayacamdan korkuyorum.
Duygularm paylamaktan, hatal kmaktan, beceriksiz gibi grnmekten, beni takdir
etmeyeceinden, bu kadar sinirliyken seninle konumaktan da korkuyorum. Ne

syleyeceimi bilemiyorum.
4. Pimanlk: Seni incittiim iin zr dilerim. Seninle ayn fikirde olmadm, bu kadar
souk davrandm, dncelerine byle direndiim, istediimi yapmakta acele ettiim iin
zgnm. Sen byle davranlmay hak etmiyorsun. Seni yargladm iin pimanlk
duyuyorum.
5. Sevgi: Seni seviyor ve bu sorunu zmek istiyorum. Sanrm imdi duygularna kulak
verebilirim. Sana yardmc olmaya hazrm. Seni incittiimi anlyorum. Duygularn
nemsemediim iin zgnm. Seni o kadar ok seviyorum ki. Yalnzca her sylenene ba
sallamamak; senin kahramann olmak istiyorum. Benim ben olmaya ihtiyacm var ve senin
de sen olman destekliyorum. Seni seviyorum. Bir dahaki konumamzda daha sabrl ve
anlayl olacam. Sen bunu hak ediyorsun. Seni Seviyorum, Michael
Not: Duymak istediim yant yle: "Seni seviyorum, Michael. Gerekte ne kadar anlayl
ve ilgili bir erkek olduunu takdir ediyorum. Bunu zebileceimizden eminim." erleme ve
Dkrkl Konusunda Bir Ak Mektubu
Jean ei Bill'e haber brakp nemli bir mektubu brodan eve getirmesini istemiti. Bill her
naslsa bu mesaj hi almad. Mektubu almadan eve geldiinde Jean'in tepkisi iddetli bir
fke ve dkrkl oldu. BilPin hatas olmamasna ramen, Jean o mektuba ne kadar
ihtiyac olduu ve ne kadar sinirlendii konusunda sylenip dururken, Bili kendisinin
sulandn hissetti. Jean btn fkesini ve dkrkl-n
Bill'in zerine alnmakta olduunun farknda deildi. Bili tam patlamak ve kendisini bu
kadar zd iin Jean'i sulamak zereydi.
Savunmaya geip akamlarn berbat etmek yerine, akllca bir karar verdi ve on dakika
yalnz kalp bir Ak Mektubu yazd. Yazmay bitirdiinde daha sevecen bir halde ieri geldi
ve eini kucaklayarak,
"Mektubunu almadn iin zgnm," dedi. "Keke o mesaj elime geseydi. Beni yine de
hl seviyor musun?" Jean iten bir sevgi ve takdirle karlk verince, souk sava yerine
harika bir akam geirdiler. Bill'in Ak Mektubu yleydi:
Sevgili Jean,
1. fke: Byle sinirlenmenden ve ben sulamandan nefret ediyorum. Bu kadar mutsuz
olmana, beni grdne hi sevinmemene de kzgnm. Sanki ne yaparsam yapaym,
yetmiyor. Beni takdir etmeni ve beni grdne memnun olman istiyorum.
2. Hzn: Bu kadar fkelenmene ve dkrklna uramana zldm. Benimle mutlu
olmadn iin hzn duyuyorum. in her zaman ak hayatmzdan nde gelmesine,
yaammzdaki tm bu harika eyleri takdir etmemene de zlyorum. htiyacn olan
mektubu almadan eve dndm iin zr dilerim.
3. Korku: Seni mutlu edememek beni korkutuyor. Korkarm tm gece mutsuz olacaksn.
Seninle ak konumaktan, sana yakn olmaktan ekiniyorum. Senin sevgine ihtiya
duymaktan korkuyorum. Yeterli olamama korkusu iindeyim. Korkarm bunu hep yzme
vuracaksn.
4. Pimanlk: Mektubunu getirmediim iin zr dilerim. Bul kadar mutsuz olduun iin
zgnm. Seni zmek istemezdim.] Beni grdne sevinmeni isterdim. Drt gnlk bir
tatilimiz ve bunun zel olmasn diliyorum.
5. Sevgi: Seni seviyor, mutlu olman istiyorum. Ne are ki, zldn gryorum. Biraz
yalnz kalp surat asmaya ihtiyacn olduunu da anlyor, amacnn benim kendimi kt
hissetmemi salamak olmadn biliyorum. Yalnzca biraz efkate anlaya ihtiyacn var.
zgnm. Bazen ne yapacam biler yor ve seni sulamaya balyorum. Eim olduun
iin teekkr ederim. Seni ok seviyorum. Kusursuz olman gerekmiyor, ille mutlu olmak
zorunda da deilsin. Mektup iine cannn sklmasn anlayla karlyorum.

Seni Seviyorum, Bili

Not: Senden unu duymak istiyorum: "Seni seviyorum, Bili. Benim iin yaptklarn takdir
ediyorum. Eim olduun iin teekkr ederim."
2. ADIM: YANIT YAZMAK
Ak Mektubu Tekniinin ikinci aamas Yant Mektubu yazmaktr. Hem olumlu, hem
olumsuz duygularnz ifade ettikten sonra, Yant Mektubu yazmak iin fazladan be
dakika ayrmak iyi gelebilir. Bu mektupta, einmizden duymak istediiniz trde bir yant
yazmalsnz. Einizin sizin incinmenize, yani Ak Mektubunuzda yazdnz duygulara
sevgiyle yant verebildiini dnn. Kendi kendinize einizin azndan ksa bir mektup
yazn. fade ettiiniz duygularnz hakknda duymak istediiniz her eye deinin. Aadaki
ifadeler balang noktas oluturabilir:
*. . iin teekkr ederim. * . . anlyorum. *. . zgnm, *. . hak ediyorsun. *. . istiyorum. *. .
seviyorum. Bazen Yant Mektubu yazmak Ak Mektubu yazmaktan bile daha etkili olabilir.
nk istediklerimizi kda dkmek, hak ettiimiz destei almaya daha ak olmamz
salar. stelik, eimizin sevgiyle yant verdiini hayal ederken, onun gerekte de bunu
yapmasn kolaylatrrz. Baz insanlar olumsuz duygularn kaleme almakta ok
baarlyken, sevgi szcklerini bulmakta zorlanrlar. Bu kimselerin Yant Mektubu yazp
neler duymay istediklerini incelemeleri zellikle nemlidir. Einizin size yardmc olmasna
kar direniinizi gznzden karmayn. Bu size onun byle zamanlarda sizinle baa
kmasnn ne kadar zor olduunu gsterecektir.
Eimizin Gereksinmelerini Nasi renebiliriz
Zaman zaman kadnlar Yant Mektubu yazmaya kar karlar. Elerinin, ne
syleyeceklerini bildiklerini dnrler. lerinden bir ses onlara, ona neye ihtiyacm
olduunu sylemek istemiyorum; eer beni gerekten seviyorsa, bunu bilecektir,
demektedir. Byle durumlarda kadnlar erkeklerin Mars'tan geldiklerini ve onlarn neye
ihtiyac olduunu bilemeyeceklerini unutmamaldrlar. Erkein yant kadn ne kadar
sevdiinden ok, kendi gezegenini yanstr. Eer o bir Vensl olsayd, ne syleyeceini
bilirdi; ama o bir Vensl deildir. Erkekler bir kadnn duygularna nasl karlk
vereceklerini gerekten bilmezler. ou zaman kltrmz erkeklere kadnlarn nelere
ihtiya duyduklarn retmemektedir. Eer erkek, annesinin zntl anlarnda babasnn
ona sevgi dolu szcklerle yaklatna tank olmusa, neler yapmas gerektii konusunda
daha iyi bir fikir sahibi olacaktr. Yine de, hibir zaman retilmemi olduu iin bunu tam
olarak bilemez. Yant Mektuplar erkee kadnn ihtiyalarn retmenin en iyi yoludur.
Erkek ar ar da olsa kesinlikle renecektir. Yant Mektuplar erkee kadnn ihtiyalarn
retmenin en iyi yoludur. Kimi zaman kadnlar bana sorarlar: "Eer duymak istediklerimi
ona sylersem ve o da bunlar sylemeye balarsa, bunu yalnzca sylemekle kalmadn
nereden bileceim? Korkarm sylediklerine iten inanmayacaktr." Bu nemli bir sorudur.
Erkek bir kadn sevmiyorsa, onun gereksinmelerini karlama zahmetine girmeyecektir.
Kadnn isteklerine karlk verme giriiminde bulunmas bile, byk olaslkla-isteneni
itenlikte yapmaya altn gsterir. Erkek tam anlamyla iten grnmyorsa, bunun
nedeni onun yeni bir ey reniyor olmasdr. Yeni bir davran biimi renmek kolay i
deildir. Dolaysyla kadna pek inandrc gelmeyebilir. Bu, kritik bir zamandr. Erkek takdir
ve tevik bekler. Doru yolda olduu sylenip cesaretlendirilmesi gerekir. Eer kadna
verdii destek pek iten grnmyorsa, genelde bu, abalarnn sonu vermeyeceinden
korkmas nedeniyledir. Kadn onun bu giriimini takdir ederse, bir dahaki sefere kendine
daha ok gvenecek ve daha samimi grnecektir. Erkekler aptal deildirler. Bir kadnn
kendilerine olumlu baktn ve kendilerinin de olumlu bir tepki verebileceklerini
hissettiklerinde, bunu yaparlar. Bu yalnzca biraz zaman alacaktr.
Kadnlar da bir erkein Yant Mektubundan erkekler ve ihtiyalar hakknda pek ok ey

renebilirler. Kadnlar genellikle erkeklerin kendilerine gsterdikleri tepkiye pek anlam

veremez, desteklemeye altklarnda neden reddettiklerini bilemezler. Yant Mektubu, bir
kimsenin desteklenmeye hazr olduunu gsterir. Aksi halde iletiim kurulamayacaktr;
ncinmi duygular "syleyebilecein hibir ey benim kendimi daha iyi hissetmemi
salayamaz" tavryla ifade etmek, yalnzca olumsuz olmakla kalmayp einizi de inciten bir
davrantr. Byle zamanlarda hi konumamak en iyisidir. Aada bir Ak Mektubu ile
Yant Mektubundan rnekler bulacaksnz. Yantn hl not biiminde verildiine, ama
yukardakilerden daha uzun olduuna dikkatinizi ekerim.
Erkein Direnmesi Konusunda Bir Ak Mektubuyla Bir Yant Mektubu
Theresa ei Paul'den yardm istediinde Paul ona direnmekte ve onun taleplerinin
kendisine yk gibi geldiini belli etmektedir.
Sevgili Paul,
1. fke: Bana direnmene kzyorum. Bana yardm etmeyi teklif etmemene kzyorum. Hep
bunu istemek zorunda kalmak beni fkelendiriyor. Ben senin iin ok ey yapyorum.
Benim de senin yardmna ihtiyacm var.
2. Hzn: Bana yardm etmek istememene zlyorum. Kendimi bu kadar yalnz
hissettiim iin de zgnm. Birlikte daha ok ey yapmay istiyorum. Senin desteini
aryorum.
3. Korku: Yardmn istemeye korkuyorum. fkelenmenden ekiniyorum. Hayr deyip beni
inciteceinden korkuyorum.
4. Pimanlk: Sana bu kadar ierlediim iin zgnm. Drdr edip seni eletirdiim iin
zr dilerim. Seni daha fazla takdir etmediim iin zgnm. Sana ok fazla verip sonra
senden de aynsn beklememem gerektiini bilmeliydim.
5. Sevgi: Seni seviyorum. Elinden geleni yaptn anlyor, bana nem verdiini biliyorum.
Sana daha sevecen davranmak istiyorum. ocuklarmz iin de son derece sevgi dolu bir
babasn. Seni seviyorum, Theresa
Not: Senden u yant duymak istiyorum:
Sevgili Theresa,
Beni bu kadar ok sevdiin ve duygularn paylatn iin teekkr ederim. Taleplerin
sanki bana yk oluyormu gibi davranp direndiim zamanlar seni incittiimi anlyorum.
Sana daha fazla yardm edemediim iin zgnm. Sen benim desteimi hak ediyorsun
ve ben de sana daha fazla yardm etmek isterim. Seni seviyorum ve eim olduun iin ok
memnunum.
Seni seviyorum, Paul
3. ADIM: AK MEKTUBUNUZU YANIT MEKTUBUNUZU PAYLAMAK
Mektuplarnz paylamak aadaki nedenlerden dolay nemlidir:
Einize sizi destekleme frsatn verir. htiya duyduunuz anlay kazanmanz salar.
Saygl ve sevecen bir yolla einize sizin hakknzda gerekli bilgiyi verir.
Bir ilikide deiimi isteklendirir. Mahremiyet ve arzu yaratr.
Einize sizin iin nelerin nemli olduunu ve sizi nasl destekleyebileceini retir. letiim
koptuunda iftin yeniden konumaya balamasn salar.
Olumsuz duygulardan gvenli bir yoldan haberdar olmay retir.
Mektuplarnz paylamann aada zetlenen be yolu vardr. Bu rnekte mektubu
kadnn yazd varsaylmtr. Ancak erkein yazd durumlarda da ayn derecede etkili
olmaktadr.

1. Erkek, kadnn nnde onun Ak Mektubuyla Yant Mektubunu yksek sesle okur. Sonra
einin ellerini tutar ve sevgi dolu yantn onun duymak istediklerinin bilincinde olarak verir.
2. Kadn, Ak Mektubuyla Yant Mektubunu erkee yksek sesle okur. Sonra erkek onun
ellerini tutar ve sevgi dolu yantn kadnn duymak istediklerinin bilincinde olarak verir.
3. nce erkek einin Yant Mektubunu yksek sesle ona okur. Sonra da einin Ak
Mektubunu yksek sesle okur. Kadnn olumsuz duygulara nasl yant vereceini nceden
bilen erkein bunlar duymas daha kolay olur. Bir erkee kendisinden ne beklendii
sylenirse, olumsuz duygular rendii zaman panie kaplmaz. Erkek einin Ak
Mektubunu okuduktan sonra onun ellerini tutar ve sevgi dolu yantn onun duymak
istediklerinin bilincinde olarak verir.
4. nce kadn Yant Mektubunu eine okur. Sonra Ak Mektubunu da yksek sesle okur.
En sonunda erkek einin ellerini tutar ve sevgi dolu yantn onun nelere ihtiya,
duyduunun bilincinde olarak verir.
5. Kadn mektuplarn eine verir ve o da yirmi drt saat iinde bunlar kendi bana okur.
Mektuplar okuduktan sonra eine teekkr edip ellerini tutar ve sevgi dolu yantn onun
nelere ihtiya duyduunun bilincinde olarak verir.
Einiz Sevgiyle Karlk Veremiyorsa Ne Yapmal
Baz erkeklerle kadnlar gemiteki deneyimleri nedeniyle Ak Mektubu dinlemekte ok
zorlanrlar. Bu durumlarda, bunlar okumalar beklenmemelidir. Ancak einiz mektubu
dinlemek istediinde bile, bazen hemen sevgiyle karlk veremez. rnek olarak Paul ile
Theresa'y alalm. Paul einin mektuplarn dinledikten sonra kendini daha sevgi dolu
hissetmiyorsa, bunun nedeni hemen o sra sevgiyle karlk vere-memesidir. Ama zaman
iinde duygular deiecektir.
Mektuplar okurken kendini fke ve incinmi duyularn hedefi olarak grebilir, bu yzden
savunmaya geebilir. Byle zamanlarda sylenenleri dnebilmek iin biraz zamana
ihtiyac olacaktr. Bazen bir kimse Ak Mektubu dinlerken yalnzca fkenin dile getiriliini
duyacak, sevgi mesajn da duyabilmesi iin biraz zaman gerekecektir. Bu halde bir sre
sonra mektubu, zellikle de pimanlk ve sevgi blmlerini, yeniden okumas yararl
olacaktr.
Ben zaman zaman eimden gelen bir Ak Mektubunun ilk nce sevgi blmn, sonra
mektubun tamamn okurum. Erkek Ak Mektubu okuduktan sonra huzursuz oluyorsa,
buna kendi olumsuz duygularn zmleyebiiecei, kendi Ak Mektubuyla karlk
verebilir. Ben bazen eim bir Ak Mektubunu benimle paylaana dek sorunun ne olduunu
bilmezken, sonra birdenbire yazacak bir eyler buluveririm. Mektubumu yazarak sevgi dolu
duygularm yeniden bulur ve onun mektubunu batan okuyup incinmi duygularnn
gerisindeki sevgiyi kefederim.
Eer erkek hemen sevgiyle karlk veremiyorsa, bunun normal olduunu ve
cezalandrlmamas gerektiini bilmelidir. Einin de onun bir sre duygularn inceleme
ihtiyacnda olduunu anlayla karlamas gerekir. Belki de eine yardmc olmak iin
yle bir ey diyebilir: "Bu mektubu yazdn iin teekkr ederim. Biraz dnmeye ihtiyacim var, sonra konuabiliriz." Mektuba eletirmemesi ok nemlidir. Mektuplar gvenli bir
zamanda paylalmaldr.
Yukarda sralanan nerilerin tm kadnn erkein Ak Mektubuna sevecenlikle yant
veremedii zamanlar iin de aynen gereklidir. Ben genelde iftlere yazdklar mektuplar
yksek sesle okumalarn salk veririm. Einizin mektubunu yksek sesle okumanz, onun
sesini duyurduunu hissetmesini salayaca iin yararldr. Her iki yolu da deneyin ve
sizin iin en uygun olann bulun.

AK MEKTUPLARINI GVEN NDE OKUMAK

Ak Mektuplarn paylamak insan korkutabilir. En iten duygularn yazan kii kendini
zayf hissedecek, reddedildii takdirde bu ona ok ac verecektir. Mektubu paylamaktaki
ama, elerin daha fazla yaknlaabilmesi iin duygular amaktr. Bu ilem gvenlik iinde
yapld srece ie yarar. Ak Mektubunu alan kii yazarn ifadesine zellikle sayg
gstermelidir. Eler birbirlerine gerek, saygl bir destek veremeyeceklerse, verebilecekleri
ana dek mektubu dinlemeyi kabul etmemelidirler. Mektuplarn paylalmas doru niyetlerle
yaplmaldr:
Bir Ak Mektubunun Yazlp Paylalmasnda! Ama
Bu mektubu olumlu duygularm bulmak ve sana hak ettiin sevgiyi vermek iin yazdm. Bu
ilemin bir paras olarak, beni engelleyen olumsuz duygularm da seninle paylayorum.
Anlayn benim iimi dkmeme ve olumsuz duygularmdan kurtulmama yardmc
olacaktr. Bana nem verdiine ve duygularma elinden geldii kadar iyi tepki
gstereceine inanyorum. Beni dinleyip destekleme isteini takdir ediyorum. Ayrca, bu
mektubun benim ihtiya, istek ve dileklerimi anlamana da yardmc olacan umuyorum.
Mektubu alan ein de aadaki niyete uygun biimde dinlemesi gerekir.
Bir Ak Mektubunun Dinlenmesindeki Ama
Duygularn ve sevgini bana iletmek iin gsterdiin abay takdir ediyorum. Neden byle
hissettiini anlamak ve senin ihtiyalarna da en az kendiminkiler kadar sayg gstermek
iin elimden gelenin en iyisini yapacama sz veriyorum. Duygularn dinleyeceime;
bunlar dzeltip inkr etmeye almayacama ve seni olduun gibi kabul edip
deitirmeye almayacama da sz veriyorum. Sana nem verdiim ve bu sorunun da
stesinden gelebileceimize gvendiim iin duygularn dinlemeye hazrm.
Ak Mektubu Tekniini denediiniz ilk birka sefer bu amalar yksek sesle belirtmeniz
daha gvenli olacaktr. Bunlar einizin duygularna sayg gstermenizi, sevgi dolu ve
gven iinde karlk vermenizi salayacaktr.
MN AK MEKTUPLARI
Eer cannz sklyorsa ve Ak Mektubu yazmaya ayracak yirmi dakikanz yoksa, mini bir
Ak Mektubu yazmay deneyebilirsiniz. Bu yalnzca ya da be dakikanz alacak ve
gerekten yararl olacaktr. Aada baz rnekler bulacaksnz:
Sevgili Max,
1. Bu kadar ge kalmana ok kzdm!
2. Beni unuttuun iin zldm.
3. Korkarm artk bana hi nem vermiyorsun.
4. Bu kadar affetmez olduum iin zr dilerim.
5. Seni seviyor ve ge kalman balyorum. Senin de beni gerekten sevdiini biliyorum.
Denediin iin saol.
Sevgiler, Sandie
Sevgili Henry,
1. Bu kadar yorgun olmana ve yalnzca oturup TV seyretmene kzyorum.
2. Hi kimseyle konumak istememene zlyorum.
3. Korkarm birbirimizden kopuyoruz. Seni kzdrmaktan korkuyorum.

4. Akam yemeinde seni reddettiim iin zr dilerim. Sorunlarmz iin seni suladma
da zgnm.
5. Senin sevgini zlyorum. Bu gece ya da yakn bir zamanda bana bir saatini ayrabilir
misin? Yaammda olup bitenleri seninle paylamak istiyorum.
Sevgiler, Lesley
Not: Senden u yant duymak istiyorum:
Sevgili Lesley,
Bana duygularn yazdn iin teekkr ederim. Beni zlemeni anlyorum. Bu gece sekizle
dokuz arasn kendimize ayralm.
Sevgiler, Henry
NE ZAMAN AK MEKTUBU YAZMALI
Ak Mektubu yazmann zaman, bir eye zlp kendinizi daha iyi hissetmek istediiniz
zamandr. Aada bu amala yazlan Ak Mektuplarndan rnekler bulacaksnz:
1. Sevgiliye, ee Ak Mektubu.
2. Bir dosta, ocua ya da aile yesine Ak Mektubu.
3. arkadana veya mteriye Ak Mektubu. Sonunda "seni seviyorum" yerine "takdir
ediyorum" ya da "sayg duyuyorum" szcklerini kullanabilirsiniz. Genelde bunun
paylalmasn nermem.
4. Kendinize Ak Mektubu.
5. Tann'ya ya da lahi Gce Ak Mektubu. Yaamla ilgili ikyetlerinizi Tanr'yla paylap
onun yardmn isteyin.
6. Rol deiimi Ak Mektubu. Eer birilerini balamak kolay deilse, birka dakika iin
kendinizi onlarn yerine koyun ve onlardan kendinize bir Ak Mektubu yazn. Ne kadar ksa
srede balayabildiinize aracaksnz.
7. Canavar Ak Mektubu. Eer gerekten dertliyseniz, duygularnz zalimce ve
yarglaycysa, iinizi bir mektuba dkn. Sonra da mektubu yakn. Her ikiniz de olumsuz
duygularla baa kacak gte ve bunu istiyor olmadka, mektubu einizle paylamayn.
8. Yer Deitirme Ak Mektubu. Olaylar sizi zyor ve ocukluktan gelen zmlenmemi
duygular anmsatyorsa, ocukluunuza geri dndnz hayal edin ve anne ya da
babanza bir Ak Mektubu yazp duygularnz paylaarak onlarn yardmn isteyin.
NEDEN AK MEKTUPLARI YAZMAYA HTYACIMIZ VARDIR
Bu kitapta incelediimiz gibi, kadnlarn duygularn paylap kendilerine nem verildiini ve
sayg grdklerini hissetmeleri ok nemlidir. Erkeklerin de takdir edilip kabul ve gven
grdklerini hissetmeleri ayn derecede nem tar. likilerdeki en byk sorunlar bir
kadnn dertlerini paylamas sonucunda erkein sevilmediini hissettii zamanlarda
ortaya kar. Erkee gre kadnn olumsuz duygular eletirel, sulayc, talep edici ve
kmseyicidir. Erkek kadnn duygularn reddettiinde kadn da sevilmedii hissine
kaplr.
Bir ilikinin baars byk lde iki etkene dayanr: Erkein kadnn duygularn sevgi ve
saygyla dinleyebilmesine; kadnn duygularn sevecen ve saygl bir biimde
paylaabilmesine. Bir ilikide elerin deien duygu ve gereksinmelerini birbirlerine
iletmeleri gerekir. Kukusuz kusursuz iletiim beklemek fazla idealistlik olur. Neyse ki,
Kusursuzlukla imdi bulunduumuz-nokta arasnda gelimek iin daha ok yer vardr.

Gereki Beklentiler
letiimin her zaman kolay olmasn beklemek gereki olmaz. Baz duygularn dinleyeni
incitmeden iletilmesi son derece gtr. Harika, sevgi dolu bir ilikiye sahip iftler bile
zaman zaman nasl her ikisi iin de geerli bir iletiim kurabileceklerinin acsn
yaayacaklardr. Bir bakasnn bak asn gerek anlamda anlamak, zellikle de o sizin
duymak istediklerinizi sylemiyorsa, hi kolay deildir. Birok ift birbirlerini yeterince
sevmedikleri iin baarl bir iletiim kuramadklarn dnme yanlgs iindedir. Kukusuz
sevginin bu iteki rol ok byktr, ama iletiim kurma becerisi ok daha nemli bir
etkendir. Neyse ki, bu beceri renilebilir.
letiim Kurmay Nasl reniriz
Eer drst ve sevgi dolu iletiim kurmay becerebilmi ailelerde yetiseydik, baarl
iletiim kurmak bizim doamzn bir paras olurdu. Ne var ki, bizden nceki kuaklarda
szmona sevgi dolu iletiim genelde olumsuz duygulardan kanma anlamna geliyordu.
Olumsuz duygular sanki utanlacak bir hastalk ya da dolaba tklmas gereken bir
eylermi gibi grlyordu. Daha az "uygar" ailelerde sevgi dolu iletiim, olumsuz
duygularn fiziksel ceza, barma, dayak, krbalama ya da her trl szl taciz araclyla
da vurulmasn da iermekteydi. Tm bunlar ocuklara doruyu yanltan ayrt etmeyi
retmek amacyla yaplrd. Eer ana babalarmz olumsuz duygularn bastrmadan,
sevecen bir iletiim kurmay renmi olsalard, bizler de ocukluumuzda olumsuz duygu
ve tepkilerimizi deneme-yanlma yntemiyle kefetmekten korkmazdk. Olumlu rol
modelleri sayesinde zellikle zor duygularmz iletmeyi renebilirdik. Duygularmz ifade
etmede on sekiz yllk deneme-yanlmann sonucu olarak, duygularmz saygl ve uygun
biimde ifade etmeyi renmi olurduk. Durum byle olsayd, Ak Mektubu Tekniine de
ihtiyacmz kalmazd.
Gemiimiz Farkl Olsayd
Gemiimiz farkl olsayd, annemizin sknt ve dkrklklarn babamzn byk bir
sevecenlik ve anlayla dinlediine tank olurduk.! Her gn babamzn annemize ihtiya
duyduu sevecen ilgi ve anlay gstermesini seyrederdik. Annemizin babamza gvenip,
onu eletir-| meden ya da sulamadan duygularn aka paylamasn izlerdik.
Bir insann, karsndakini gvensizlik, duygusal smr, onayla-l mama, kmseme ya
da souk durma gibi davranlarla uzaklatr-] madan, nasl zntl olabilecei
deneyimini yaardk. On sekiz yl sren byme dnemimiz boyunca yrmeyi ya da
matematii renir gibi, duygularmz konusunda da uzmanlaacaktk. Bu da tpk
yrmek, zplamak, ark sylemek, okumak ya da hesap tutmak gibi edinilen bir beceri
olacakt. Ancak oumuz iin bu gereklemedi. Bunun yerine on sekiz ylmz baarsz
iletiim becerileri renmekle geirdik. Duygular ifade etme konusunda iyi eitilmediimiz
iin, olumsuz duygulara sahipken de sevgiyle iletiim kurmak bize son derece zor, hatta
olanaksz bir i gibi grnd. Bunun ne kadar zor olduunu anlamak iin, aadaki
sorulara yant vermeyi deneyin:
1. Yetime dneminizde anne babanz ya durmadan mnakaa etmi ya da kavgadan
kanmak zere anlamlarsa, siz fkeli olduunuzda veya ierlediinizde sevginizi nasl
ifade edersi* niz?
2. Eer anne babanz kontrol elde tutmak iin barp aran ki-j siler idiyse, siz barp
armadan ocuklarnza sznz na-| sil dinletirsiniz?
3. ocukken srekli ihmal edilip dkrklna uramsanz, im-j di daha ok destei
nasl istersiniz?
4. Reddedilmekten korkuyorsanz, nasl alp duygularnz paylaabilirsiniz?
5. Eer duygularnz, "Senden nefret ediyorum," diyorsa, einizle nasl konuabilirsiniz?

6. ocukken hata yaptnz iin her zaman cezalandrlmsanz, nasl hatanz kabul
edip, "zr dilerim," diyebilirsiniz?
7. Cezalandrlmaktan ya da reddedilmekten korkuyorsanz, hatalarnz nasl
kabullenebilirsiniz?
8. ocukluunuzda srekli reddedilmi ya da zgn olduunuz ve aladnz iin
yarglanmsanz, duygularnz nasl gsterebilirsiniz?
9. ocukken daha fazla istediiniz zamanlarda srekli yanl yaptnz sylenmise, nasl
bir ey isteyebilirsiniz?
10. Ana babanzn size neler hissettiinizi ya da sizi neyin rahatsz ettiini sormak iin hi
zaman, sabr
veya ilgisi olmamsa, neler hissettiinizden nasl emin olabilirsiniz?
11. ocukluunuzda sevgiye layk olabilmek iin kusursuz olmanz gerektiini
dnmseniz, einizin kusurlarn nasl kabullenebilirsiniz?
12. Kimse sizinkileri dinlememise, siz einizin aclarn nasl dinleyebilirsiniz?
13. Eer siz balanmamsanz, nasl balayabilirsiniz?
14. ocukluunuzda size srekli, "Alama," ya da, "Ne zaman byyeceksin?" veya,
"Yalnzca bebekler alar," denmise, siz nasl alayabilir, acnz, kederinizi da vurup,
iyiletirebilirsi-niz?
15. ocukluunuzda, annenizin zlmesinden sizin sorumlu olmadnz anlayacak yata
deilken, bu acdan sorumlu olduunuz size hissettirilmise, einizin dkrkln nasl
duyabilirsiniz?
16. Eer ocukken anne ve babanz fkelerini bararak ya da bir eyler isteyerek sizden
karmsalar, siz einizin fkesine nasl kulak verebilirsiniz?
17. Eer tm masumluunuzla ilk olarak gvendiiniz insanlar size bir biimde ihanet
etmilerse, siz nasl einize alp gvenebilirsiniz?
18. On sekiz yl boyunca reddedilme ya da terkedilme tehlikesi olmadan duygularnz
sevgiyle aktarma deneyiminiz yoksa, bunu nasl renebilirsiniz?
Bu on sekiz sorunun hepsinin yant udur: Sevgi dolu iletiim kurmay renmek olasdr,
ama ok almak, gemi on sekiz yln ihmalini telafi etmek gerekir. Anne babamz ne
kadar kusursuz olurlarsa olsunlar, hi kimse gerek anlamda kusursuz deildir. Eer
iletiim kurmakta sorunlarnz varsa, bu bir lanet ya da tmyle einizin hatas deildir.
Yalnzca doru eitim ve deneyim eksikliinden kaynaklanmaktadr.
Yukardaki sorular okurken, baz duygular anmsam olabilirsiniz. Kendinizi iyiletirmek
iin bu zel frsat karmayn. Hemen imdi yirmi dakikanz ayrp anne ya da babanza
bir Ak Mektubu yazn. Yalnzca elinize kalem kt aln ve Ak Mektubu anlatmyla
duygularnz dile getirmeye balayn. Hemen imdi deneyin, alacanz sonuca
aracaksnz.
TAM GERE SYLEMEK
Ak Mektuplarnn ie yaramasnn nedeni, size tam gerei sylemekte yardmc
olmalardr. Yalnzca duygularnzn bir ksmn ifade etmek arzu edilen iyilemeyi
salamaz. rnein:
1. fkenizi hissetmenin size hibir yarar olmayabilir. Sizi yalnzca daha da fazla
kzdrabilir. fkenizi ne kadar iinizde tutarsanz o kadar sinirlenirsiniz.
2. zntnn gerek nedenini halletmeden saatlerce gzya dkmek kendinizi bombo
ve tkenmi hissetmenize yol aabilir.

3. Yalnzca korkularnz hissetmek sizi daha da korkutabilir.

4. zntnz hissedip amamanz yatrnzea sululuk duyarak utanmanza yol aar ve
zsaygnza zarar olur.
5. Her zaman sevecen olmaya almak sizi tm olumsuz duygularnz bastrmaya
zorlayacak ve birka yl sonra duygusuz biri haline getirecektir. Ak Mektuplar ie yarar,
nk size duygularnz konusunda gerei tam olarak sylemeniz iin yol gsterir.
imizdeki acy iyiletirmek iin duygusal acy drt temel boyutta hissetmemiz gerekir.
Bunlar; fke, hzn, korku ve pimanlktr.
Ak Mektuplar Neden e Yarar
Duygusal acnn drt boyutundan her birini ifade ederek acmz da vururuz. Yalnzca bir
ya da iki olumsuz duygu hakknda yazmak bu kadar etkili olmaz. Bunun nedeni, olumsuz
duygusal tepkilerimizin ounun gerek duygular deil; bunlardan kanmak iin bilinsizce
kullandmz savunma mekanizmalar
olmasdr. rnein:
1. abuk fkelenen insanlar genellikle kendi ac, hzn, korku ya da pimanlklarndan
saklanmaya almaktadrlar. Zayf noktalarn hissettiklerinde fkeleri geer ve daha
sevecen olurlar.
2. Kolayca alayan insanlar genellikle zor fkelenirler ama fkelerini da vurmalarna
yardmc olunursa kendilerini ok daha iyi, ok daha sevgi dolu hissederler.
3. Korkan insanlar genelde fkelerini hissedip ifade etme ihtiyac iindedirler; bylece
korkular geer.
4. Sk sk sululuk duygusuna kaplan ve pimanlk hisseden insanlar genellikle hak
ettikleri gibi kendilerini sevmeden nce fke ve aclarn hissedip ifade etme ihtiyac
iindedirler.
5. Kendilerini hep sevgi dolu hisseden, ama neden genellikle zgn ya da. uyumu gibi
olduklarn merak eden insanlarn kendilerine u soruyu sorup yantlar yazmalar gerekir:
"Eer bir eye kzp zlecek olsaydm, bu ne olurdu?" Bu, onlarn depresyon ve
uyuukluklarnn gerisine gizlenmi duygularn ortaya karmalarna yardmc olacaktr.
Ak Mektuplar bylesi bir durumda da kullanlabilir.
Duygular Nasl Baka Duygular Gizleyebilir
Aada erkeklerle kadnlarn gerek aclarndan kamak ya da bunlar bastrmak iin
olumsuz duygularndan yararlandklar baz rnekleri greceksiniz. Bu ilemin
kendiliinden gerekletiini unutmaynz. ou zaman bunun byle olduunun farkna
bile varmayz. Bir an iin u sorular dnelim:
* Gerekte fkeli olup da glmsediiniz zamanlar olur mu?
* inizden korktuunuzda fkeli davrandnz hi oldu mu?
* Gerekte zgn ve incinmi olduunuz zaman glp aka yapar msnz?
* Kendinizi sulu hissettiiniz ya da korktuunuz zamanlar hemen bakalarn suladnz
oldu mu?
Aadaki tablo erkeklerle kadnlarn genellikle nasl kendi gerek duygularn inkr
ettiklerini gstermektedir. Kukusuz bu tanmlara tm erkeklerle kadnlar girmeyecektir. Bu
tablo bize nasl kendi gerek duygularmza yabanc kalabileceimizi gstermektedir.
GEREK DUYGULARIMIZI RTBAS ETMENN YOLLARI
Erkekler Aclarn Nasl Gizlerler Kadnlar Aclarn Nasl Gizlerler (Bu sre genelde
bilinaltdr) (Bu sre genelde bilinaltdr)

1. Erkekler fkeyi hzn, ac, sululuk ve korku gibi duygularn saklama arac olarak
kullanlrlar.
2. Erkekler ilgisizlik ve cesaretsizlii ac veren fke duygusundan kanmann
1. Kadnlar ilgi ve kaygy fke, sululuk, korku ve dkrkl gibi ac verici duygulardan
kama yolu olarak kullanrlar.
2. Kadnlar fke, ierleme ve sinirlenmekten kanmak iin kafalarnn karmasna yolu
olarak kullanrlar.
3. Erkekler incinmemek iin fkelenmeyi kullanabilirler.
4. Erkekler korku ya da belirsizlikten kurtulmak iin fkeyi ve kendini hakl grmeyi
kullanabilirler.
5. Erkekler fkelenmek ve yas tutmaktan kanmak iin utanca bavurabilirler.
6. Erkekler fke, korku, dkrkl, heves krkl ve utantan kanmann yolu olarak
sakin ve huzur iinde grnebilirler.
7. Erkekler kendilerini yetersiz hissetmekten kanmak iin kendilerine gveniyormu
grnts verebilirler.
8. Erkekler korkmamak iin salgrdan davranabilirler.
3. Kadnlar mahcubiyet, fke, keder ve pimanlktan kurtulmak iin kendilerini kt
hissedebilirler.
4. Kadnlar fke, incinme ve zntden kanmak iin korku ve belirsizlii kullanabilirler.
5. Kadnlar fke ve korkudan kanmak iin yas tutabilirler.
6. Kadnlar fke, znt, yas ve hznden kanmak iin umuda sarlabilirler.
7. Kadnlar hzn ve dkrklndan kurtulmak iin mutlu ve minnettarm gibi
davranabilirler.
8. Kadnlar incinip fkelenmemek iin sevecen ve balayc davranabilirler.
OLUMSUZ DUYGULARIN YLETRLMES
Olumsuz duygularnz konusunda sizi kimse dinlememi ve yardmc olmamsa, bir
bakasnn olumsuz duygularn anlayp kabul etmeniz kolay olmayacaktr. ocukluktan
kalma zmlenmemi duygularmz ne kadar iyiletirebilirsek, alnmadan,
sabrszlanmadan, kzmadan eimizin duygularna kulak vermek ve kendi duygularmz da
sorumluca paylamak o kadar kolay olacaktr.
inizdeki acy hissetmeye kar ne kadar direnirseniz, bakalarnn duygularn dinlemeye
de o kadar direneceksiniz demektir. Eer bakalarnn ocuksu duygularn ifade
etmelerine kar sabrsz davranyorsanz, bu sizin kendi kendinize de nasl davrandnz
bir gstergesidir. Kendi kendimizi yeni batan eitmek iin kendimize na babalk
etmeliyiz. imizde, mantkl ve yetikin aklmz zlmek iin hibir neden olmadn
sylediinde bile zlen duygusal bir kiilik olduunu kabul etmeliyiz. Benliimizin bu
duygusal blmn soyutlayp ona kar sevgi dolu bir anne olmamz gerekir. Kendimize
u sorular sormalyz: "Sorun nedir? incindin mi? Neler hissediyorsun? Seni zecek ne
oldu?
Neden bu kadar kzdn? Seni zen ne? Neden korkuyorsun? Ne istiyorsun?"
Duygularmza efkatle kulak verirsek, olumsuz duygular bir mucize gibi iyileecek ve
olaylara ok daha sevecen, ok daha saygl bir biimde tepki verebileceiz. ocuksu
duygularmz anlayarak otomatik olarak sevgi dolu duygularn szlerimize yansmas iin
bir kap am olacaz.
Eer ocukken zel duygularmz srekli dinlenmi ve bunlara sevecen bir biimde deer
verilmise, yetikinler olarak olumsuz duygulara saplanp kalmayacaz demektir. Ancak,
oumuz ocukluumuzda byle desteklenmemi olduumuzdan, i baa dmektedir.

Gemiiniz Bugnnz Nasl Etkiliyor

Kukusuz olumsuz duygularn esiri olmann nasl bir ey olduunu yaamsnzdr.
ocukluktan kalma zmlenmemi duygularn yetikin olmann stresleriyle yzletiimiz
bugnmzde bizi ne ekilde etkilediinin rnekleri aadadr:
1. Bir eye ierlediimiz zaman yetikin benliimiz sakin, sevecen ve bar
davranmamz sylese bile fke ve skntya kaplrz.
2. Bir ey bizi dkrklna urattnda, yetikin benliimiz hevesli, mutlu ve umutlu
olmamz sylese de, zlp inciniriz.
3. Bir ey bizi zdnde yetikin benliimiz kendimizden emin olup halimize kretmemizi
sylese de, korkar ve kayglanrz.
4. Mahcup olduumuzdryetikir+^efiliffi^gvefiHTyf ve harika hissetmemiz gerektiini
sylese de, zlr ve utanrz.
Duygularnz Bamllklarla Bastrmak
Yetikinler olarak genelde bu olumsuz duygular kontrol altna almann yolunu, onlardan
kamakta buluruz. Tatmin edilmemi gereksinme ve duygularmzn ac dolu lklarn
susturmann bir yolu da bamllklarmzdr. Bir kadeh arap itikten sonra ac bir sre
geer. Ancak daha sonra tekrar tekrar geri gelecektir. Ne gariptir ki, olumsuz
duygularmzdan kamaya almamz, onlara yaammz kontrol edebilme gcn verir.
te yandan duygularmz dinlemeyi renirsek, yava yava etkilerini kaybedeceklerdir.
umsuz duygularmzdan kamaya almamz, oniara yaammz kontrol edebilme
gcn verir. ok skldnzda istediiniz biimde iletiim kurabilmek kukusuz kolay
deildir. Byle zamanlarda gemiinizdeki zmlenmemi duygular geri gelir. Sanki sinir
krizi geirmesine asla izin verilmemi ocuk imdi bir sinir krizi geiriyor ve yine karanlk
odaya kapatlyor gibidir. ocukluumuzdan kalan zmlenmemi duygularmzn,
yetikin bilincimizi ele geirip sevgi dolu iletiim kurmamz engelleyerek bizi kontrol etme
gleri vardr. Akl banda olmaya en ok ihtiya duyduumuz anlarda devreye giren bu
grnrdeki mantksz duygular sevgiyle dinleyemedike, sevgi dolu iletiim kurmamz
engelleyeceklerdir.
G duygularmz ifade edebilmenin srr, olumsuz duygular yazya dkme bilgeliini
gsterip olumlu duygularmzn bilincine varabilmektir. Elerimizle hak ettikleri sevgiyi
gstererek ne kadar ok letiim kurabilirsek, ilikilerimiz o kadar iyi
olacaktr^Skntiarmz sevecen bir biimde paylaabildiimiz zaman eimizin de
karlnda bizi , desteklemesi o kadar kolay olacaktr.
KEND KENDNE YARDIMIN SIRLARI
Ak Mektubu yazmak kendi kendine yardm etmenin harika bir yoludur. Eer hemen bu
alkanl edinmezseniz, bu arac kullanmay unutabilirsiniz. Haftada en az bir kez, bir
eyler sizi rahatsz ettiinde, oturup bir Ak Mektubu yazmanz neririm.
Ak Mektubu yalnzca einizle aranzda bir sorun olduunda deil, her trl sorun
karsnda yararl olacaktr. Bir eye ierlediinizde, mutsuz, endieli, zntl, skntl,
yorgun ya da yalnzca keyifsiz olduunuz zamanlarda Ak Mektubu yazmann yararn
greceksiniz. Her zaman ruh halinizi tmyle dzeltmese de, gitmek istediiniz yne doru
adm atmanza yardmc olacaktr. Bu konuda gerek ben, gerek baka yazarlar tarafndan
pek ok kitap yazlmtr. Bunlar okumak, i dnyanzdaki duygularnzla balant kurup
onlar tedavi etmeye balamanza yardm edecektir. Ancak unutmayn: Duygusal
tarafnzn sesini duyurmasna izin vermedike, onu iyiletiremezsiniz. Kitaplar kendinizi
daha ok sevme ilham verebilir, ama bunu uygulamaya koymann yolu duygularnz

dinlemek, kda dkmek ya da szl olarak ifade etmektir.

Kitaplar kendinizi daha ok sevme ilham verebilir, ama bunu uygulamaya koymann yolu
duygularnz dinlemek, kda dkmek ya da szl olarak ifade etmektir.
Ak Mektubu Tekniini uyguladka iinizde sevgiye en ok ihtiyac olan yannz
yaamaya balayacaksnz. Duygularnza kulak vererek ve onlar inceleyerek bu yannzn
byyp gelimesini salayacaksnz. Duygusal benliiniz gereksinme duyduu sevgi ve
anlaya kavutuunda, kendiliinden daha iyi iletiim kurmaya balayacaksnz. Hepimiz
duygularmz gizlemeye ve sevgiyle deil, savunmaya geerek tepki vermeye
koullandrdmz halde, kendi kendimizi yeniden eitebiliriz. Bu konuda mitsiz
olmamalyz. Kendinizi yeni batan eitmek iin asla tedavi edilme ansna sahip olmam,
zmlenmemi duygular dinlemek ve anlamak gereklrrB yannz sesini duyurup anlay
grdnde iyileecektir.
Ak Mektubu Tekniini uygulamak, yarglanma ya da reddedilme riski olmadan
zmlenmemi olumsuz duygu ve istekleri ifade etmenin emin bir yoludur. Duygularmza
kulak vererek aslnda duygusal yanmza sevgi dolu bir annenin kollarnda alayan kk
bir ocuk gibi davranm oluruz. Duygularmzn gereini aratrarak kendi kendimize bu
duygular beslemeye izin veriyoruz demektir. imizdeki bu ocuksu yana sayg ve sevgiyle
davranarak gemiimizden kalan zmlenmemi duygusal yaralar da yava yava
iyiletirebiliriz.
ou insan duygularn reddedip bastrdklar iin abucak byrler. zmlenmemi
duygusal aclar ilerinde, su yzne kp tedavi edilmeyi beklemektedir. Bastrlm
duygusal ac, genelde fiziksel ac ya da hastala dnp insann erken lmne bile
neden olabilir. stelik zararl drtlerimizin, saplant ve bamllklarmzn byk blm
iimizdeki bu duygusal yaralarn davurumlardr. Erkeklerde sk grlen baarl olma
saplants, onlarn ilerindeki duygusal ac ve karmaay azaltma umuduyla sevgi
kazanmak iin yaptklar aresiz giriimdir. Kadnlarda sk grlen kusursuz olma
saplants ise, sevgiye layk olma ve duygusal aclarn azaltma giriimidir. Arya kalan
her ey zmlenmemi gemiimizin aclarnn uyuturulmasna yarar.
Toplumumuz bizlere acmzdan kamamzda yardmc olacak olaylarla doludur. te
yandan Ak Mektuplar, acnzla yzlemenize, onu hissedip tedavi etmenize yarar. Her
Ak Mektubu yaznzda iinizdeki duygusal ve yaral benliinize, iyilemek iin
gereksinme duyduu sevgi, anlay ve ilgiyi gsteriyorsunuz demektir.
Kiiye zelliin Gc
Zaman zaman duygularnz yalnz banza kda dkerken, baka bir insann varlnda
hissedemeyeceiniz derin duygu dzeylerini kefedersiniz. Yalnz bana olmak duygular
daha derinden hissetme gvencesini salar. Her eyi aka konuabildiinizi
dndgnz bir ilikinin iinde bile olsanz, yine de arasra duygularnz yalnz banza
yazmanz neririm. Ak Mektuplarnn byle yazlmas, bir yandan da size baka hi
kimseye baml olmadan, yalnzca kendinize ait zaman salad iin yararldr.
Ak Mektuplarnz bir dosya halinde toplamanz neririm. Daha kolay yazabilmek iin bu
blmn balarnda verilen rnee bakabilirsiniz. Bu Ak Mektubu erevesi size
mektubun farkl aamalarn hatrlamanzda yardmc olup, sktnzda baz rnek
cmleler sunabilir. Kendinize ait bir bilgisayarnz varsa, Ak Mektubu taslan ona
ykleyin ve her yazmak istediinizde o dosyay averin. Bittiinde tarih koyup hafzaya
aln. Eer biriyle paylamak istiyorsanz kda basn. Arasra skntl olmadnz
zamanlarda, duygularnz tarafszca yeniden gzden geirebilecekken, dosyaladnz
mektuplar tekrar okuyun. Bu tarafszlk ilerde dertlerinizi daha saygl bir biimde
iletmenizde yararl olacaktr. Ayrca, eer bir Ak Mektubu yazdktan sonra hl moraliniz
dzelmemise, bu mektubu yeniden okumak kendinizi iyi hissetmenize yardmc olabilir.

Duygularnz ifade etmenize yardmc olmak zere bilgisayardan yararlanmak, insanlarn

genelde Ak Mektubu yazmaya kar direnlerinin almasn salar. Genelde bu ie daha
fazla kar olan erkekler bilgisayarlarnn nne tek balarna oturabildiklerinde daha istekli
olmaktadrlar. Mahremiyetin Gc Ak Mektuplarn yalnz bana kaleme almak kendi
bana iyiletirici bir zellik tarken, bakalar tarafndan duyulma ve anlalma
gereksinmemizi karlamaz. Ak Mektubu yazdnzda kendinizi seversiniz; ama bir Ak
Mektubunu paylatnzda, seviliyorsunuz demektir. Kendi kendimizi sevebilme
yeteneimizin artmas iin sevilmemiz gerekir. Gerei paylama yoluyla alan
mahremiyet kapsndan sevgi girer.
Kendi kendimizi sevebilme yeteneimizin artmas iin sevilmemiz gerekir. Daha fazla
sevilmek iin yaammzda duygularmz aka ve gvenle paylaabileceimiz insanlarn
olmas gerekir. Yaamnzda her eyinizi anlatabileceiniz; sevgilerinden emin olup,
eletiri, yarglama ya da reddetme yoluyla sizi incitmeyeceklerine gvendiiniz birka
sekin insann bulunmas ok nemlidir. Gerek kimliinizi ve duygularnz
paylaabildiinizde, tam olarak sevgi grebilirsiniz. Eer bu sevgiye sahipseniz, ierleme,
fke, korku vb. gibi olumsuz duygusal belirtileri da vurmak daha kolay olacaktr. Bu, zel
olarak hissettiiniz ve kefettiiniz her eyi paylamanz gerektii anlamna gelmez.
Ancak, paylamaktan korktuunuz duygularnz varsa, bu korkularn yava yava tedavi
edilmeleri gerekir. En derin duygularnz paylaa-bilmeniz durumunda sevecen bir terapist
ya da yakn bir dost, ok byk bir sevgi kayna olabilir. Eer terapistiniz yoksa, zaman
zaman bir dostunuzun mektuplarnz okumas da ok yararl olacaktr. Yalnz bana
yazmak sizin kendinizi daha iyi hissetmenizi salarken, Ak Mektuplarnz arasra size
nem veren Ve anlayan biriyle paylamak da gerekir. Grubun Gc Grup desteinin gc
szcklerle anlatlamayacak; ancak yaanmas gereken bir olgudur. Yardmsever ve.
sevecen bir grup en derin duygularmzla daha kolay balant kurmamz konusunda
harikalar yaratabilir. Duygularnz bir grupla paylamak size sevgi verebilecek daha ok
insann olmas demektir. Byme potansiyeli grubun boyuyla orantl olarak artar. Bir
grupta konumasanz bile, bakalarnn kendi duygularn aka ve itenlikle anlatmalarn
dinlemek bilincinizi aacaktr. lkenin drt bir yannda grup seminerleri ynetirken srekli
kendimde sesini duyurmaya ve anlalmaya ihtiyac olan derin duygularla karlarm. Biri
ayaa kalkp duygularn paylatnda birdenbire bir ey anmsar ya da kendi iimde baz
eyler hissetmeye balarm. Bu seminerler srasnda kendim ve bakalaryla ilgili ok
deerli bilgiler edindim. Her seminerin sonunda kendimi ok daha hafif ve sevgi dolu
hissettim. Her yerde, her hafta kk kk destek gruplar toplanmaktadr. Grup destei
zellikle ocukluklarnda kendilerini gvende hissetmeyen ve kendilerini ne aile, ne de
grup iinde ifade edemeyen insanlar iin yararldr.
Olumlu her grup etkinlii insana g kazandrrken, sevgi dolu bir grup iinde konumak ya
da dinlemek kiisel olarak da tedavi edicidir. Ben dzenli olarak erkekler aras kk bir
destek grubuna katlrken eim Bonnie de kendi kadnlar aras destek grubuna gider.
Dardan aldmz bu destek ilikimizi olumlu etkilemektedir. Bizi, tek destek kayna
olarak birbirimize baml olmaktan kurtarr. stelik bakalarn dinleyip onlarn baar ve
baarszlklarn paylanca kendi sorunlarmz klr. Dinlemek in Zaman Ayrmak
Dnce ve duygularnz ister kendi banza bilgisayarnza yazn, ister terapide paylan;
ilikilerinizde ya da bir destek grubunda kendiniz iin nemli bir adm atyorsunuzdur.
Duygularnz dinlemek iin zaman ayrdnzda aslnda iinizdeki kk insana, "Sen
nemlisin. Sesini duyurmay hak ediyorsun ve ben de sana seni dinleyecek kadar nem
veriyorum," mesajn veriyorsunuzdur. Duygularnz dinlemek iin zaman ayrdnzda
aslnda iinizdeki kk insana, "Sen nemlisin. Sesini duyurmay hak ediyorsun ve ben
de sana seni dinleyecek kadar nem yeriyofum,'* mesajm y
Ak Mektubu Tekniinden yararlanacanz umarm. Ben bu tekniin, kendiminki de dahil,
binlerce insann yaamn deitirdiine tank oldum. Bu, yaptka kolaylaan bir itir. Biraz

zaman ister, ama buna kesinlikle deecektir.

On kinci Blm
DESTEK STEMENN VE ALMANIN YOLLARI
likilerinizde arzu ettiiniz destei grmyorsanz, bunun nemli nedenlerinden biri
yeterince istememeniz ya da etkili bir biimde istiyor olmamanzdr. Sevgi ve destek
istemek herhangi bir ilikinin baars asndan ok nemlidir. A-L-M-A-K iin nce -S-TE-M-E-N--Z gerekmektedir. Her iki taraf da destek istemekte zorlansa da, kadnlar
erkeklere oranla bunu ok daha skc ve zc bulurlar. Bu nedenle bu bolmde zellikle
kadnlara sesleneceim. Doal olarak erkekler de bu bolm okuduklarnda kadnlar biraz
daha iyi anlamaya balayacaklardr.
KADINLAR NEDEN STEMEZLER
Kadnlar destek istemeleri gerekmediini dnme hatasna derler. Kendileri
bakalarnn gereksinmelerini igdsel olarak hissettikleri ve ellerinden geleni verdikleri
iin erkeklerden de ayn eyi beklerler. Kadn k olunca kendiliinden akn sunar.
Byk bir zevk ve hevesle eine destek olmann yollarn arar. Birini ne kadar ok severse,
sevgisini sunmaya o kadar istekli olur. Vens'teyken herkes desteini kendiliinden
verdiinden, bunu istemek iin hibir neden olmazd. Aslnda, istemek zorunda kalmamak
onlarn birbirlerine olan sevgilerini gstermelerinin yollarndan biriydi. Vens'te kadnlarn
slogan, "Ak, hibir zaman istemek zorunda kalmamaktr!" eklindeydi.
Vens'te kadnlarn slogan, "Ak, hibir zaman istemek zorunda kalmamaktr!"
eklindeydi. Kadnlar bu noktadan hareket ettikleri iin, eleri kendilerini seviyorsa
istemeden destek vereceini varsayarlar. Hatta erkein sevgisinin gerek olup olmadn
snamak iin zellikle istememe yolunu bile seerler. Erkein bu snav gemesi iin,
kadnn ihtiyalarn tahmin edip istenmeden desteini vermesi beklenir.
Erkeklerle olan ilikilerde bu yaklam bir ie yaramaz. Erkekler Mars'tan gelmilerdir ve
Mars'ta destek bekleyenlerin bunu aka istemesi gerekir. Erkekler igdsel olarak
destek vermeye programlanmamlardr. Bu da anlalmas kolay bir ey deildir; nk
eer bir erkekten yanl biimde destek isteyecek olursanz souyacak, istemediiniz
srece de hi vermeyecektir. Bir ilikinin balangcnda kadn istedii destei gremezse
erkein artk verecek bir eyi olmadn dnr. Kendisi byk bir sabr ve sevgiyle
vermeye devam eder, einin de er ge kendisine yetimesini bekler. te yandan erkek,
kadn vermeye devam ettii iin, kendi verdiinin yeterli olduunu sanr. Kadnn ondan da
bir eyler vermesini beklediini farketmez. Kadnn daha fazlasn istemesi ya da
gereksinmesi durumunda, vermeyi keseceini veya bunu aka syleyeceini dnr.
Oysa kadnlar Vens'ten geldikleri iin, onlar da erkein kendisinden istenmeden desteini
vermesini beklerler. Erkekse kadn istemedike yeterince verdiini zannetmektedir.
Eninde sonunda kadn erkekten yardm isteyebilir; ama bu aamada kendinden o kadar
ok vermi ve o kadar ierlemitir ki, bu istei yerine getirilmesi zorunlu bir taleptir. Baz
kadnlar yalnzca yardm istemek zorunda kaldklar iin bile erkeklerine ierleyebilirler.
Sonunda yardm istediklerinde de, erkek evet dese bile istemek zorunda kalm olmalarna
ierlerler. Eer ben istediysem, bu saylmaz, dtye dnrler.
\Erkekler talep edilene yumuak tepki vermezler gerekte yardm etmek isteseler de,
kadnn istemesi hayr demelerine yol aar. stekler zorlayc taleplere dntnde,
karlanma anslar ok azdr. Baz durumlarda erkek kadnn daha fazla istediini sezdii
anda bile daha az vermeye balar. Erkek, kadn istemedike yeterince verdiini
zannetmektedir.

Bu durum, iin asln bilmeyen kadnlarn erkeklerle olan ilikilerini gletirmektedir. Yine
de stesinden gelinemeyecek bir sorun deildir. Erkeklerin Marsl olduklarn hatrlayarak,
istediklerinizi almada yeni ve ie yarar yntemler bulabilirsiniz. Seminerlerimde binlerce
kadn isteme sanat konusunda eittim ve ksa zamanda baar kazandklarna tank
oldum. Bu blmde isteklerinizi gerekletirmek iin gerekli aamay inceleyeceiz:
(1) Zaten almakta olduunuzu doru biimde istemeyi denemek,
(2) Einizin kabul etmeyeceini bilseniz bile daha fazlasn istemek ve hayr yantn
kabul etmek.
(3) Kabul ettirici biimde istemeyi denemek.
1. ADIM: ALMAKTA OLDUUNU DORU BMDE STEMEK
likilerinizden daha fazlasn elde etmenin ilk adm, zaten sahip olduklarnz istemeyi
denemektir. Einizin sizin iin neler yaptnn bilincinde olun. zellikle eya tamak, bir
eyleri onarmak, temizlik, telefon grmeleri ve dier kk ileri farkedin. Bu aamann
en nemli blm, ondan zaten yapt ufak tefek ileri yapmasn isteyip bunlar olaan
varsaymamaktr. Yaptklar iin onu takdir etmelisiniz. Geici olarak ondan istenmeden
yardm etmesini beklemeyin.
1. aamada erkekten vermeye altndan daha fazlasn istememek nemlidir. Onun sizin
buyurgan olmayan bir havada kendisinden bir eyler istemenize almasn salayn. Erkek
sesinizde bir buyurganlk sezdiinde, talebinizi ne kadar usturuplu bir biimde iletirseniz
iletin, kendisinin yeterince vermedii mesajn alr. Bu, onun sevilmediini ve takdir
edilmediini dnmesine yol aar. Sonuta da, vermekte olduklar takdir edilmedike
daha az verme eilimi gstermeye balar.
Erkek sesinizde bir buyurganlk sezdiinde, talebinizi ne kadar usturuplu bir biimde
iletirseniz iletin, kendisinin yeterince vermedii mesajn alr. Bu, onun sevilmediini ve
takdir edilmediini dnmesine yol aar.
Sonuta da, vermekte olduklar takdir edilmedike daha az verme eilimi gstermeye
balar.
Erkek siz (ya da annesi) tarafndan isteklerinize hemen hayr demeye koullandrlm
olabilir. 1. aamada siz, onu isteklerinize olumlu tepki vermek zere yeniden
koullandracaksnz. Erkek yava yava takdir edildiini ve yaptklarnn olaan karlanp
grmezden gelinmediini farkettike, elinden geldii kadar isteklerinize olumlu yant
vermeye alacaktr. Sonra da kendiliinden yardm etmeye balayacaktr. Ancak en
balarda bu ileri aamay beklememek yerinde olur. Ondan zaten yaptklarn
yapmasn istemenin bir baka nedeni daha vardr. Sizi duyabilecei ve tepki verebilecei
bir ekilde istemeye zen gstermeniz gerekmektedir. "Doru biimde istemek" derken
bunu kastediyorum.
Erkei Vermeye steklendirmenin Srlar
Bir Marsldan doru biimde destek istemenin be srr vardr: doru zamanlama,
buyurgan olmayan bir tavr, sz uzatmama, dolaysz davranma ve doru szckleri
kullanma, Her birini daha ayrntl olarak ele alalm:
1. Doru Zamanlama: Ondan yapmay planlamakta olduu bir eyi yapmasn istemeyin.
rnein, tam p dkmeye hazrlanrken, "p dker misin?" demeyin. Ona ne
yapmas gerektiini sizin sylediinizi dnecektir. Zamanlama ok nemlidir. Bir de, eer
dikkatini bir yere younlatrmsa, hemen talebinize karlk vermesini beklemeyin.
2. Buyurgan Olmayan Bir Tavr: Unutmayn, bir istekte bulunmak, onu yapmaya zorlamak
deildir. Eer ierleyen ya da buyurgan bir tavr taknrsanz, szcklerinizi ne kadar
zenle seerseniz sein, yaptklarnn takdir edilmediini dnecek ve byk olaslkla
hayr diyecektir.

3. Sz Uzatmama: Ona size neden yardm etmesi gerektii konusunda bir liste
vermekten kann. Onu ikna etmek zorunda olmadnz varsayn. Ne kadar uzun
aklamalar yaparsanz, o kadar direnecektir. steinizi geerli klan uzun aklamalar,
onda istediiniz destei vereceine gvenmediiniz izlenimi yaratacaktr. Kendi isteiyle
yardm nermek yerine, kullanldn dnmeye balayacaktr. Bir erkekten yardm
isterken, onu ikna etmek zorunda olmadnz varsayn. Tpk can sklan bir kadnn
neden sklmamas gerektii yolunda uzun uzun aklamalar dinlemek istememesi gibi,
erkek de neden kadnn isteklerini karlamas gerektii yolunda bir dizi aklama dinlemek
istemez. Kadnlar gereksinmelerini hakl karan bir dizi neden sralama yanlgsna
derler. Bu isteklerin geerli olduunu anlarsa, yerine getirmekte erkein daha istekli
davranacan dnrler. Erkek, "ite bu nedenle yapman gerek," szn duyduunda
direnmeye balar. Eer o size, "Neden?" diye sorarsa, o zaman nedenlerinizi
sralayabilirsiniz, ama yine de ksa kesmeye zen gsterin. Elinden gelirse istediinizi
yapacana gvenmeyi deneyin.
4. Dolaysz Davranma: Kadnlar ounlukla, yle olmasa bile yardm istemekte olduklarn
dnrler. Kadn gerekten yardma ihtiyac olduunda sorunu ortaya koyar ama
dorudan yardm istemeyebilir. Erkein kendiliinden yardm etmesini bekler. Dolayl bir
istek, istenen eyi ima eder; aka ortaya koymaz. Bu dolayl istekler erkein takdir
edilmedii duygusuna kaplmasna yol aar. Arasra dolayl szlere bavurmak olaanken,
bu srekli tekrarlanrsa erkek yardm etmeye direnmeye balar. Neden bu kadar direndiini
de bilmeyebilir. Aada dolayl isteklerden ve erkein bunlara verebilecei yantlardan
rnekler bulacaksnz:
KADN DOLAYLI KONUTUUNDA ERKEK NELER ANLAR
Ne Sylemeliydi (Ksa ve Dolaysz)
"ocuklar alr msn?"
Ne Sylememeliydi Dolayl Konutuunda (Dolayl) Erkek Ne Anlar
"Alveri torbalarn getirir misin?"
"ocuklarn alnmas gerekiyor ama ben alamayacam."
"Alveri torbalar arabada."
"p dker misin?" "p tenekesi doldu."
"Arka baheyi temizler misin?"
"Postay alr msn?"
"Bu akam bizi yemee gtrr msn?"
"Arka bahe pislik iinde."
"Posta yine alnmam."
"Bu akam yemek hazrlamaya vaktim yok."
Yapabilirsen ocuklar almalsn, yardmn esirgersen sana ok krlacam." (Zorlayc
talep)
"Alverie ben gittim, onlar ieri tamak da senin grevin." (Beklenti) "p
dkmemisin. Bu kadar bekletmemelisin." (Eletiri) 'Yine baheyi temizlememisin. Daha
sorumlu olmalsn, hep ben mi hatrlatmak zorundaym!" (Reddetme) "Postay almay
unutmusun. Hatrlatman gerekir." (Knama) "Ben o kadar altm, sen de en azndan bu
akam bizi yemee karabilirsin." (Honutsuzluk) r
"Bu hafta beni "Haftalardr bir gezmeye gtrr yere gitmedik. msn?"

"Benimle konumak "Konumamrz iin biraz zaman gerek."

ayrr msn?"'
"'Beni ihmal ediyorsun. htiyalarm karlanmyor. Beni daha sk gezmeye gtrmelisin."
(Dargnlk)
'Yeterince konumamamz senin hatan. Benimle daha fazla konumalsn." (Sulama)
5. Doru Szckleri Seme: Yardm isterken en sk yaplan hatalardan biri de doru
szcklerin seilmemesidir. "p dkebilir miydin?" yalnzca bilgi alan bir cmleyken
"p dker misin?" bir istektir. Kadnlar ounlukla "yapabilir misin?" ifadesini "yapar
msn?" yerine kullanp, dolayl olarak isteklerini ima ederler. Daha nce sylediim gibi,
dolayl talepler erkei soutur. Arasra kullanldklarnda kaynayp gidebilirler, ama srekli
"yapabilir misin?" deyip durmak erkeklerin sinirine dokunur. Kadnlara yardm istemeye
balamalarn nerdiimde bazen panie kaplrlar, nk kocalar aadaki ifadeleri sk
sk kullanmaktadr:
* "Bana drdr etme."
* "Durmadan benden bir eyler isteme."
* "Bana ne yapacam sylemekten vazge."
* "Ben ne yapacam biliyorum."
* "Bana bunu sylemen gerekmez."
Kadna nasl gelirse gelsin, erkek bu tip szler kullandnda asl sylemek istedii udur:
"steme biiminden holanmadm!" Kadn baz szcklerin erkekleri nasl etkilediini
anlamad iin laf daha ok dolatrmaya balar. Sormaktan ekinmeye ve daha kibar
olduunu sanarak, "yapabilir miydin, edebilir miydin?" demeye balar. Tabii ki erkek p
dkebilir! Ancak bu ekilde hakarete uradktan sonra, yalnzca rahatsz olduu iin hayr
diyebilir.
ERKEKLER KENDLERNDEN NASIL STENMESN BEKLERLER
Seminerlerimde bu konuyu akladmda kadnlar benim pireyi deve yaptm dnrler.
Kadnlara gre bu szcklerin arasnda pek fark yoktur. Hatta, "yapabilir misinin, "yapar
msn"dan daha kibar olduunu dnrler. te yandan erkekler iin fark byktr.
Seminerlerime katlan on yedi erkein bu konudaki grlerini aktaryorum:
1. Bana, "Arka baheyi temizleyebilir misin?" dendiinde ben bunu szck anlamyla
alyor, "Tabii, yapabilirim," diye yantlyorum. Ama, "Yapacam," demiyor ve kesinlikle
yapacama dair sz vermiyorum. te yandan, bana, "Arka baheyi temizler miydin?"
dendiinde bir karar vermeye alyor ve yardm etmeye daha istekli oluyorum. Eer evet
dersem, bir sz verdiim iin bunu yapmay
hatrlama ansm daha fazla oluyor.
2. Eim, "Yardmna ihtiyacm var. Ltfen yardm edebilir misin?" dediinde sanki onu
dkrklna uratmm gibi eletirildiimi hissediyorum. Bu, iyi bir adam olup onu
desteklemeye davet gibi grnmyor. te yandan, "Yardmna ihtiyacm var. Ltfen unlan
tar msn?" dediinde bu bir istek ve iyi bir adam olma frsat gibi geliyor. Evet, demek
istiyorum.
3. Eim, "Christopher'n bezini deitirebilir misin?" dediinde iimden yle dnyorum:
Tabii ki deitirebilirim. O kadar elimden gelir, hem bir bez deitirmek zor deildir. Ama
eer canm istemiyorsa bir bahane uydurmaya balyorum. Eer, "Christopher'n bezini
deitirir misin?" deseydi,

'Tabii," der ve yapardm. imden, ben de bir el verip ocuklarmzn bakmna yardmc
olmaktan zevk duyarm, diye dnrdm. Yardm etmek istiyorum!
4. Karm, "Ltfen bana yardm eder misin?" dediinde bu bana faydal olma frsat veriyor
ve eimi desteklemekten mutlu oluyorum. Ama, "Ltfen bana yardm edebilir miydin?"
dediinde kendimi keye skm gibi hissediyorum. Eer elimden geliyorsa, yardm
etmem bekleniyor! Takdir edilmediimi hissediyorum.
5. Bana "yapabilir misin?" diye sorulmasna ierliyorum. Sanki evet demekten baka hibir
seeneim yokmu gibi geliyor. Hayr diyecek olsam eim zlyor. Bu bir istek deil, bir
emir sanki.
6. Birlikte altmz kadnn bana "yapabilir misin?" diye sormamas iin ya hep kendimi
megul ediyor ya da megul grnyorum. Oysa "yapar msn?" diye sorduunda,
seeneim olduunu dnyor ve yardm etmek istiyorum.
7. Daha geen hafta karm bana, "Bugn iekleri dikebilir misin?" diye sordu, ben de
duraksamadan,
"Evet," dedim. Sonra eve dndnde, "iekleri diktin mi?" dedi. "Hayr," dedim. "Yarn
yapabilir misin?" diye sordu ve yine duraksamadan, "Evet," dedim. Bu hafta her gn bunu
yaadk ve iekler hl
dikilmedi. Eer bana, "Yarn iekleri diker misin?" diye sormu olsayd, bunu dnrdm
ve evet demisem istediini yapm olurdum."
8. "Evet, yapabilirim," dediimde sz vermi olmuyorum. Yalnzca, bunu yapabileceimi
sylyorum. Bu durumda eim bana kzarsa, buna hakk olmadn dnyorum. te
yandan, eer yapacam
sylersem, yapmaynca kzmasn anlayabilirim.
9. Be kz kardele bydm, imdi evliyim ve kzm var. Eim, "p karabilir
misin?" dediinde yant vermiyorum bile. O da, "Neden?" diye soruyor, bense nedenini
bilemiyordum. imdiyse anlyorum. Kontrol edildiim duygusuna kaplyorum. Oysa,
"karr msn?" deseydi, cevap verirdim.
10. "Yapabilir misin?" dediinde hemen evet diyorum, sonra on dakika iinde neden
yapmayacam farkedip soruyu gzard ediyorum-te yandan, "yapar msn?" diye
sorunca, iimden bir ses, "Evet, ie yaramak istiyorum," diye karlk veriyor ve daha sonra
aklma itiraz etmek gelse bile, sz verdiim iin eimin arzusunu yerine getiriyorum.
11. "Yapabilir misin"e evet diyorum ama eime ierliyorum. Hayr dersem kriz geireceini
dnyorum. "Yapar msn?" diye sorduunda ise kendimi evet ya da hayr deme
konusunda zgr hissediyorum. Seim bana kalnca da evet demek istiyorum.
12. Bir kadn bana, "Bunu yapar msn?" diye sorunca iimden bunun iin bir puan
alacamdan emin oluyorum. Takdir edildiimi hissediyor ve ben de bir eyler vermek
istiyorum.
13. "Yapar msn?" diye sorulduunda bana gvenildiini hissediyorum. Buna karlk,
"yapabilir misin?" ya da "yapabiiir miydin?" dendiinde bunun arkasnda bir soru olduunu
seziyorum. p dkebileceim aka belliyken, eim yine de bana p dkp
dkemeye-ceimi soruyor. Sorusunun ardnda bir talep yatyor ve bana bunu dorudan
soracakkadar gvenmiyor.
14. Bir kadn "yapar msn?" ya da "yapar miydin?" diye sorduunda onun ihtiyac
olduunu hissediyorum. Ona ve gereksinmelerine kar ok daha duyarl oluyorum;
kesinlikle onu reddetmek istemiyorum. Oysa, "yapabilir miydin?" dediinde, ok daha
kolaylkla hayr di-yebiliyorum, nk bu onu reddetmek olmuyor. Yalnzca yapamayacam-belirten tarafsz bir cmle oluyor. "unu yapabilir miydin?"e hayr dediim zaman
eim bunu stne alnmyor.

15. Bana gre "yapar miydin?" sorusu, olay kiisel hale sokuyor ve yapmak istiyorum;
ama "yapabilir miydin?" kiisel olmad iin iime gelirse kabul ediyorum.
16. Bir kadn bana, "Ltfen yardm edebilir miydin?" diye sorduunda onun ksknln
hissedip direnirim; ama eer, "Ltfen bana yardm eder misin?" derse, biraz ksknlk
olsa bile ben bunu duymam. Evet demeye istekli olurum.
17. Bir kadn bana, "Benim iin unu yapabilir miydin?" diye sorunca drstlm tutar ve,
"Yapmamay yelerim," diye cevap veririm. Tembelliim ar basar. te yandan, "Ltfen
yapar miydin?" diye sorulsa, yaratclm n plana kar ve yardm etmenin yollarn
ararm.
Kadnlarn "yapabilir miydin?" ile "yapar miydin?" arasndaki fark iyice grmelerinin bir
yolu da u romantik manzaray gzlerinin nne getirmeleridir: Bir erkein bir kadna
evlenme teklif ettiini dnn. Kalbi tpk tepede parlayan ay gibi dopdolu. Kadnn
nnde diz kp ellerini avularnn iine alm. Sonra gzlerinin iine bakarak yumuak
bir sesle soruyor: "Benimle evlenebilir miydin?" Durumun romantiklii hemen uup gider.
Kulland szckler erkei zayf ve deersiz gsterir. O anda, zerinden gvensizlik ve
zsayg yoksunluu akmaktadr. Oysa, "Benimle evlenir misin?" dese, hem gcn, hem
de ona ne kadar ihtiya duyduunu dile getirmi olacakt. Evlenme teklif etmenin usul de
budur. te erkek de kadndan taleplerini aynen byle iletmesini beklemektedir. "Yapabilir
misin?" sorular ok sinsi, zayf ve insan kullanmaya ynelikmi gibi bir izlenim brakr.
Kadn, "p dkebilir miydin?" diye sorduunda, erkein ald mesaj udur: "Eer
dkebilir-sen, dkmelisin. Ben olsam senin iin bunu yapardm!" Erkek kendi bak
asndan, bu ii yapabileceinin ak olduunu grmektedir. Kadnn ondan yardm
istememekle onu kullandn ya da yaptklarn olaan kabul ettiini dnr. Elinden
geleni yapacana gvenilmediini sanr.
Seminerlerin birinde bir kadnn aradaki fark Vensllere zg biimde anlattn
anmsyorum. "lk balarda istemenin bu iki eidi arasndaki fark gremiyordum," demiti.
"Ama sonra duruma tersinden baktm. O bana, 'Hayr, yapmayacam," yerine, 'Hayr,
yapamam,' dese ok farkl olurdu.
'Yapmayacam,' kiisel bir reddetmedir. 'Yapamam,' ise benimle ilgili deil, yalnzca
yapamayacann bir ifadesidir."
stemede En Sk Yaplan Hatalar
stemeyi renmenin en zor yan, bunun nasl yaplmas gerektiini hatrlamaktr.
Olabildiince "yapar msn?" trnden szckler kullanmaya dikkat edilmelidir ve bu da
epeyce deneyim gerektirir. Bir erkekten yardm istemek iin:
1. Ak olun.
2. Ksa ve z konuun.
3. 'Yapar miydin?" ya da "yapar msn?" cmleleri kullann.
Fazla dolayl, fazla uzun konumamak ve "yapabilir miydin?" ya da "yapabilir misin?" tr
cmleler kullanmamak en iyisidir. imdi baz rnekleri ele alalm.
Sylenecekler
"p dker miydin?"
"Bu masay tamama yardm eder miydin?"
"Ltfen benim iin unu bir yere koyar msn?"
"Alveri torbalarn arabadan getirir misin?"
"Eve gelirken bir ie st alr msn?"

"Julie'yi okuldan alr msn?"

Sylenmeyecekler
"Bu mutfak berbat kokuyor. p kovas azna kadar dolmu. Dklmesi gerek. Sen
yapabilir miydin?" (ok uzun ve -bilir miydin kullanlyor.) "Bu masay kprdatamyorum.
Masay akamki partiden nce yeniden dzenlemem gerek. Ltfen yardm edebilir
miydin?" (ok uzun ve -bilir miydin kullanlyor.)
"Bunlarn hepsini kaldramyorum." (Bu dolayl bir mesaj.) "Arabada drt torba kald.
Akam yemei iin onlara ihtiyacm var. eri getirebilir misin?" (ok uzun, dolayl ve -bilir
misin kullanlyor.) "Marketin nnden geeceksin. Lauren iin bir ie st gerekiyor. Ben
de bir kez daha kamam. ok yorgunum. Bugnm kt geti. Sen alabilir miydin?" (ok
uzun, dolayl ve -bilir miydin kullanlyor.)
"Julie'nin okuldan alnmas gerekiyor, ama ben yapamayacam. Senin zamann var mr?
Onu alabilir misin acaba?" (ok uzun, dolayl ve -bilir misin kullanlyor.)
"Bugn Zoey'i veterinere gtrr msn?"
"Bu akam bizi yemee gtrr msn?"
"Fermuarm eker misin?"
"Bu akam bize bir ate yakar msn?"
"Bu hafta beni sinemaya gtrr msn?" "Lauren'in ayakkablarn giymesine yardm eder
misin?"
"imdi ya da bu akam bir ara benimle oturup u program konuur musun?"
"Zoey'in a zaman geldi. Onu veterinere gtrmek ister miydin?" (ok dolayl.) "Yemek
yapamayacak kadar yorgunum. Uzun zamandr da dar kmadk. kmak ister misin?"
(ok uzun ve dolayl.)
"Yardmn gerek. Fermuarm ekebilir miydin?" (Dolayl ve -bilir miydin kullanlyor.) "Hava
gerekten souk. Ate yakacak msn?" (ok dolayl.)
"Bu hafta sinemaya gitmeyi istiyor musun?" (ok dolayl.) "Lauren hl ayakkablarn
giymemi! Ge kaldk. Her eyi tek bama yapamyorum! Yardm edebilir miydin?" (ok
uzun, dolayl ve -bilir miydin kullanlyor.) "Neler olup bittii hakknda hibir fikrim yok.
Bunlar konumadk ve senin neler yaptn bilmem gerek." (ok uzun ve dolayl.)
Herhalde imdiye kadar farkettiiniz gibi, sizin istemek olarak dndnz ey Marsliar
iin isteme deildir; onlar bunu baka trl alglamaktadrlar. Yardm isteme biiminizdeki
bu kk ama nemli deiiklikleri yapabilmek iin bilinli aba sarfetmek gerekir. steme
konusunda ikinci aamaya gemeden nce en azndan ay isteme biiminizi dzeltmeye
almanz neririm. e yarayan dier istek cmleleri de "Ltfen. . .yapar miydin?" ve
"Zahmet olmazsa. . "dr. Birinci admda ie ne kadar sk yardm istemediinizin farkna
vararak balayn. Yardm istediiniz zamanlarda da bunu nasl yaptnza dikkat edin. Bu
bilinle, einizin size zaten vermekte olduu eyleri isteyerek altrma yapn. steklerinizi
belirtirken ksa ve z olmay unutmayn. Sonra bolca takdir ve teekkr edin.
Yardm steme Konusunda Ortak Sorular
lk aama g olabilir. Aada kadnlarn karlaabilecekleri itirazlar ve direni konusuna
k tutabilecek baz ortak sorular bulacaksnz:
1. Soru: Kadn, neden onun benden bir ey istemesini beklemezken ben ondan isteyeyim,
diye dnebilir.
Yant: Unutmayn, erkekler Mars'tan gelirler; kadnlardan farkldrlar. Onun farkl yanlarn

kabul ederek ve bunlara gre davranarak ihtiyacnz olan elde edebilirsiniz. Eer bunun
yerine onu deitirmeye alrsanz, byk bir inatla direnecektir. htiya duyulan eyleri
istemek Vensllerin doasnda olmasa da, kiiliinizden dn vermeden bunu
yapabilirsiniz. Erkek sevilip takdir edildiini hissettiinde yava yava istenmeden yardm
etmeye gnll olacaktr. Ancak bu, daha ileri bir aamadr.
2. Soru: Kadn, ben ondan fazlasn yaparken neden onun yaptklarn takdir etmek
zorundaym, diye dnebilir.
Yant: Marsllar takdir edilmediklerini dndklerinde daha az verirler. Eer einizin daha
fazla vermesini istiyorsanz, onu elinizden geldiince takdir edin. Erkekler takdir grerek
istekli olurlar. Eer siz ondan fazla veriyorsanz, tabii ki onu takdir etmek kolay olmayabilir.
Einizi daha fazla takdir edebilmek iin siz de yava yava daha az vermeye balayn. Bu
deiiklii yaparak yalnzca ona sevildiini hissettirip desteklemekle kalmaz, ayn zamanda
ihtiyacnz ve hakknz olan sevgiyi de grrsnz.
3. Soru: Kadn yle dnebilir: Eer ondan yardm istersem, bana bir tufta
bulunduunu sanabilir. Yant: Byle de sanmas gerekir. Sevgi armaan bir ltuftur. Erkek
size bir tufta bulunduunu dnyorsa, yrekten veriyor demektir. Unutmayn, o bir
Marsldr, yani sizinle ayn ekilde puanlama yapmaz. Eer ona vermeye mecbur olduunu
sylediiniz kansna varrrsa, kalbini kapatr ve daha az vermeye balar.
4. Soru: Kadn yle dnebilir: Eer beni seviyorsa, ben istemek zorunda kalmadan
yardm etmesi gerekir.
Yant: Erkeklerin Mars'tan geldiklerini, farkl olduklarn unutmayn. Erkekler kendilerinden
istenmesini beklerler. Eer beni seviyorsa yardm etmeli, diye dnmek yerine; eer
Vensl olsayd yardm ederdi ama o Vensl deil, farkl biri, diye dnn. Bu fark
kabul ederseniz o da size yardma ok daha istekli olacak ve yava yava kendiliinden
yardm etmeye balayacaktr. 5. Soru: Kadn yle dnebilir: Eer ben bir eyler istemek
zorunda kalrsam, onun kadar vermediimi dnecektir. Bu nedenle bana daha fazla
vermek zorunda olmadn hissedebilir. Yant: Erkek vermesi gerekmediini dnd
zaman daha cmert davranr. stelik erkek bir kadnn (saygl bir biimde) yardm
istediini duyduu zaman bir yandan da onun bu yardma hakk olduunu dnr. Onun
daha az verdiini varsaymaz. Aksine, kadnn en az kendisi kadar ya da daha fazla verdii
ve bu nedenle istemekte bir saknca grmedii sonucunu karr.
6. Soru: Kadn yle dnebilir: Yardm istediimde ok ksa konumaya korkuyorum.
Neden onun yardmna ihtiyacm olduunu aklamak istiyorum. Fazla talep edici
grnmek de istemiyorum. Yant: Erkek einin bir arzusunu duyduunda onun istemesi iin
yeterli nedeni olduunu varsayar. Eer kadn talebinin neden karlanmas gerektii
konusunda bir sr neden sralarsa, erkek hayr diyemeyeceini hisseder ve byle
hissettiinde de kullanldn ya da yaptklarnn olaan kabul edildiini dnr. Onun
yardmn olaan kabul etmek yerine brakn size bir armaan vermi olsun. Zaten daha
fazla renmek isterse, neden diye soracaktr. O zaman nedenleri sralamak yerinde olur.
Yine de, sorduu zaman bile cevab ok uzun tutmamaya zen gsterin. Bir veya en ok
iki neden verin. Eer hl baka nedenler isterse, size syleyecektir.
2. ADIM: DAHA FAZLASINI STEMEY DENEMEK (ENZN HAYIR DYEBLECEN
BLSENZ BLE)
Bir erkekten daha fazla istemeye kalkmadan nce, zaten vermekte olduklar nedeniyle
takdir ettiinizden emin olun. Ondan yapmakta olduundan daha fazlasn vermesini
beklemeden, desteini istemeyi srdrmeniz, einizin sevilip kabul edildiini hissetmesini
salayacaktr. Sevginizi kazanmak iin deimesi gerekmediini hissedecektir. Bu
aamada da deimeye ve size daha fazla yardm etmeye istekli olacaktr. Bu noktada ona
yeterince iyi olmad mesajn vermeden, daha fazlasn isteme riskini gze alabilirsiniz.

Bu srecin ikinci evresi, onun hayr dedii halde hl sizden sevgi grebileceini anlamas
olacaktr. Erkek siz daha fazla istediinizde hayr diyebileceini rendii zaman kendini
evet ya da hayr demekte zgr hissedecektir. Unutmayn, erkekler kendilerini serbest
hissettiklerinde evet demeye ok daha fazla istekli olurlar.
Erkekler kendilerini serbest hissettiklerinde evet demeye ok daha fazla istekli olurlar.
Kadnlarn hem istemeyi, hem de hayr cevabn almayj renmeleri ok nemlidir.
Kadnlar sezgileriyle daha sormadan bile elerinin cevabnn ne olacan hissederler. Eer
erkein isteklerine kar geleceini anlarlarsa, istemeye zahmet bile etmezler. Bunun
yerine, reddedildiklerini dnrler. Erkein de tabii neler olup bittii konusunda hibir
bilgisi olmaz, nk tm bunlar kadnn kafasnn iinde gereklemitir.
kinci admda bir ey isteyecek olduunuz, ama einizin kar koyacan hissettiiniz tm
bu durumlarda yine de yardm istemeyi deneyin. Einizin hayr diyeceini bile bile bunu
yapn. rnein, bir hanm TV'de haberlere dalm olan eine, "Markete gidip akam
yemei iin biraz konserve balk alr msn?" diye sorabilir. Bu soruyu sorarken onun hayr
demesine hazrlkldr. Erkek byk olaslkla ok aracaktr, nk ei daha nce byle
bir zamanda hi istekte bulunmamtr. "Haberleri seyrediyorum. Sen yapamaz msn?"
trnden bir cevap verecektir. Kadn da yle diyebilir: "Ben yapabilirim tabii. Ama burada
her eyi her zaman ben yapyorum. Senin hizmetin olmaktan holanmyorum. Tm
istediim biraz yardm."
Bir ey isteyip reddedileceinizi hissettiiniz zaman kendinizi hayr cevabna hazrlayn ve,
"Tamam," gibi bir yant verin. Eer tam bir Marsl gibi cevap vermek istiyorsanz, "Sorun
deil," diyebilirsiniz. Einiz buna baylacaktr. Ancak basit bir "tamam" da yeterlidir.
stemek, sonra da onun hayr demesi son derece normalmi gibi davranmak nemlidir.
Onun reddetmesini gvenli bir hale getirmeye altnz unutmayn. Bu yaklam
yalnzca hayr demesinin kabul edilebilecei durumlarda kullann. Onun yardmnn
makbule geecei, ama normalde bunu pek istemeyeceiniz durumlar sein. Hayr derken
kendisini rahat hissetmesini salayn. Aada baz rnekler bulacaksnz:
Ne Zaman stemeli
O bir ie dalm ve siz ondan ocuklar almasn istiyorsunuz. Normalde onu rahatsz
etmez, bu i kendiniz yapardnz. Normalde eve geldiinde, yemei hazrlam olmanz
bekler. Siz yemei onun hazrlamasn istiyorsunuz ama bunu hi belirtmediniz. Yemek
piirmekten hi holanmadn seziyorsunuz. Normalde yemekten sonra siz bulaklar
kaldrrken kocanz TV seyreder. Onun da arada bir bulak ykamasn ya da en azndan
yardm etmesini istiyorsunuz ama bunu ondan isyemiyorsunuz.
Ne Demeli
"Julie'yi alr msn?" diye sorduunuzda hayr derse, kibar bir tavrla sadece, "Tamam,"
diye yantlayn.
"Patatesleri kesmeme yardm eder misin?" ya da, "Bu akam yemei sen hazrlar msn?"
diye sorduunuzda, hayr yant yant alrsanz, zerinde durmadan, "Tamam," demekle
yetinin. "Tabaklar ieri getirir misin?" deyin veya, "Bu akam bulaklara yardm eder
misin?" diye sorun. Ya da rahat olduu bir akam, "Bulaklar sen ykar msn?" diye
nerin. hi istememisinizdir. Bulak ykamaktan nefret ettiini seziyorsunuz. Ama yine de
bir deneyin bakalm. Kocanz sinemaya gitmek istiyor, sizse dansa gitmek istiyorsunuz.
Normalde onun filmi grmek istediini sezip dansa gitmek istediinizi sylemeye zahmet
etmezsiniz. Her ikiniz de yorgun ve yatmaya hazrsnz. Ertesi gn p kamyonu geecek.
Onun ne kadar yorgun olduunu sezdiinizden, p karmasn istemiyorsunuz. Kocanz
ok megul ve nemli bir projeye dalm. Onun dikkatini datmak istemiyorsunuz, ama bir
yandan da onunla konumak istiyorsunuz. Normalde direneceini sezip size zaman
ayrmasn istemezsiniz. Kocanz o gn ok megul ama sizin tamirciden arabanz

almanz gerekiyor. Normalde programn buna gre ayarlamasnn ne kadar g

olduunu sezip sizi gtrmesini istemezsiniz.
"Beni bu akam dansa gtrr msn? Seninle dans etmeye baylyorum," deyin. Yant
hayrsa, yalnzca,
"Peki," diye yantlayn.
"p dar karr msn?" dediinizde, hayr yant alyor ve, "Tamam," deyip ii
uzatmyorsunuz. Ama bu kez, "Bana biraz zaman ayrr msn?" diye sorun. "Hayr," derse,
"Peki," yantnz yeterli olacaktr.
"Beni tamirciye kadar gtrr msn? Arabam almam gerekiyor?" diye sorduunuz
zaman hayr yantna nazike, "Peki," demeniz yeterli.
Yukardaki rneklerin her birinde einizin size hayr demesine hazrlkl olun ve onu ylece
kabullenip gvenmeyi deneyin. Onun ha yr'n kabul edin ve elinden gelse yardmn
esirgemeyeceine gvenin. steinize hayr demesine izin verdiinizde bir erkekten be ile
on puan kazanrsnz. Bundan sonraki isteklerinize de daha olumlu bakar. Bir anlamda,
sevecenlikle yardm isteyerek onun daha ok verme yeteneini gelitiriyorsunuz demektir.
Bunu ilk kez yllar nce bir hanm alandan rendim. Kr amac gtmeyen bir projede
alyorduk ve yeni gnlllere ihtiyacmz vard. O tam benim arkadam Tom'u aramak
zereydi. Bunun zerine hi zahmet etmemesini, nk Tom'un bu ara yardm
edemeyeceini bildiimi syledim. Yine de arayacan syledi. Nedenini sorduumda da,
"Onu arayp yardm istediimde ve o da hayr dediinde bunu byk bir nezaket ve
anlayla karlayacam. Bir dahaki sefere yeni bir proje iin aradmda evet demeye
daha istekli olacak, beni olumlu bir izlenimle hatrlayacaktr," dedi. Haklyd. Bir erkekten
yardm ister ve hayr dedii iin onu reddetmezseniz, bunu hatrlayacak ve bir dahaki
sefere vermeye ok daha istekli olacaktr. te yandan, eer sessizce kendi
gereksinmelerinizden zveride bulunup hibir ey istemezseniz, ona ne kadar sk ihtiya
duyduunuz konusunda hibir fikri olmayacaktr. Eer siz sormazsanz o nereden bilebilir
ki?
Bir erkekten yardm ister ve hayr dedii iin onu reddetmezseniz, bunu hatrlayacak ve bir
daha ki sefere vermeye ok daha istekli olacaktr.
Yava yava daha fazla istemeye balarsanz, arasra einiz de rahatlndan zveride
bulunup evet diyecektir. Bu noktada gven iinde daha fazlasn isteyebilirsiniz. Salkl
ilikiler kurulmasnn bir yolu daha Her iki tarafn da arzu ve ihtiyalarn dile getirebildikleri,
ikisinin de hayr deme hakknn bulunduu bir iliki, salkl bir ilikidir. rnein kzmz
Lauren be yandayken bir gn mutfakta bir aile dostumuzla beraberdim. Kzm benden
onu kucama alp hoplatmam istedi, ama ben, "Hayr, bugn olmaz. Gerekten
yorgunum," dedim. Laren srar etti: "Ltfen baba, ltfen, yalnzca bir kez." Arkadam,
"Bak, Lauren," dedi. "Baban yorgun. Bugn ok alm. Ondan bunu iste-memelisin."
Lauren hemen cevap verdi: "Ben yalnzca soruyorum!"
"Ama babann seni sevdiini biliyorsun," diye devam etti arkadamz. "Sana hayr
diyemez." (Aslnda baba hayr diyemezse bu ocuun deil, babann sorunudur.) Hemen
eimle kzm sze kartlar. "Oh, yle bir diyebilir ki!" Ailemle gurur duydum. ok
almak gerekti, ama hepimiz hem yardm istemeyi, hem de hayr cevabn kabullenmeyi
rendik.
3. ADIM: KABUL ETTRC BMDE STEMEY DENEMEK
2, adm denedikten ve size hayr denmesini alnmadan kabullenmeyi rendikten sonra,
3. adma hazrsnz demektir. Bu aamada istediinizi almak iin elinizden geleni
yaparsnz. Einizden yardm istersiniz; eer bahane bulup kar gelirse de, 2. aamada

olduu gibi, "Peki," demezsiniz. Bunun yerine, onun size direnmesini kabullenmeyi, ama
evet diyene kadar beklemeyi denersiniz. Diyelim ki, einiz yatmaya giderken ona, "Ltfen
markete gidip st alr msn?" diye soruyorsunuz. Cevap olarak, "ok yorgunum, yatmak
istiyorum," diyor. Hemen, "Peki yleyse," deyip onu kurtarmak yerine, hibir ey
sylemezsiniz. Orada durup sizin isteinize kar geldii gereini kabullenirsiniz. Onun
direniine ayn ekilde karlk vermezseniz, evet deme ans ok daha yksek olacaktr.
Kabul ettirici isteme sanat, talebinizi belirttikten sonra sessizce beklemektir. Siz istedikten
sonra onun homurdanp sylenmesini bekleyin. Bir erkek o an iin dikkatini bir eye ne
kadar younlatrma o kadar homurdanacaktr. Aslnda homurdanmalarnn yardm
etmeyi istememesiyle hibir ilgisi yoktur; bu yalnzca kendisinden istekte bulunulduu
srada ne kadar megul olduunun bir gstergesidir. Kadnlar genellikle erkeklerin
homurdanmalarn yanl yorumlarlar. Kadn, onun arzusunu yerine getirmeye istekli
olmadn dnr. Oysa gerek bu deildir. Erkek kadnn arzusunu dnmyor olsa,
sakin bir ekilde, "Hayr," diyecektir. Homurdanmas iyiye iarettir; sizin isteklerinizle kendi
gereksinmelerini karlatrdn gsterir.
Erkein homurdanmas iyiye iarettir; sizin isteklerinizle kendi gereksinmelerini
karlatrdn gsterir.
Dikkatini ilgilendii eyden sizin isteinize evirirken bir i direni yaayacaktr. Tpk
menteeleri paslanm bir kapnn almas gibi, erkek allmadk sesler karacaktr.
Onun homurtularna aldr etmezseniz abucak sona erer. ou zaman erkek
homurdandnda talebinize evet deme srecindedir. Genellikle kadnlar bu tepkiyi yanl
anladklar iin ya elerinden yardm istemekten kanr ya da onun tepkisini zerlerine
alnp karlk olarak elerini reddederler.
Yukarda verdiimiz rnekte, einiz yatmaya giderken ondan marketten st almasn
istediinizde, homurdanacaktr. Can skkn bir bakla, "Yorgunum," diyecektir. "Yatmak
istiyorum." Eer onun bu tepkisini reddedilmek olarak alrsanz, ona, "Ben yemei
hazrladm, bulaklar ykadm, ocuklar yatrdm, sense yalnzca bu koltukta oturup
kaldn! Fazla bir ey istemiyorum, ama en azndan u an iin yardm edebilirsin. ok
yorgunum. Burada her eyi ben yapyorum," eklinde bir yant verebilirsiniz. Tartma
balar. te yandan, homurtularn onun evet demeye hazrlanma belirtisi olduunu
bilirseniz, yantnz susmak olacaktr. Sessizliiniz, onun iinden gerindiine ve evet demek
zere olduuna gveninizi gsterir.
Gerinmek erkein sizin taleplerinize gsterdii direnii anlamann bir yoludur. Siz daha
fazla istediinizde, onun biraz gerinmesi gerekecektir. Eer formunda deilse bunu
yapamaz. Bu nedenle bir erkei 1. ve 2. aamalardan geirerek 3. aamaya hazrlamanz
gerekir. Dahas, insann sabahlar gerinmesinin ok daha g olduunu bilirsiniz. Gnn
ileri saatlerinde ok daha fazla ve kolaylkla gerinmek mmkn olur. Erkek
homurdandnda, onun sabah gerinmekte olduunu far-zedin. Bunu bitirdikten sonra
kendini ok iyi hissedecektir. Yalnzca nce biraz homurdanmas gerekir.
BR ERKE EVET DEMEYE PROGRAMLAMAK
Bu srecin ilk kez, tam yatmaya giderken eim benden st almam istediinde farkna
vardm. Yksek sesle homurdandgm hatrlyorum. Eim benimle tartmak yerine
yalnzca dinledi ve eninde sonunda sylediini yapmam bekledi. Sonunda evden karken
birka kapy vurdum, arabama bindim ve markete gittim. Sonra her erkein bana gelen,
kadnlarn ruhunun bile duymad bir ey oldu. Yeni hedefim olan ste yaklarken,
homurdanmalarm bitti. Eime olan sevgimi ve ona yardmc olma isteimi hissetmeye
baladm. Kendimi bir kahraman gibi grdm. nann bana, bu duygu ok houma gitti.
Markete girdiimde st alyor olmaktan ok mutluydum. ieyi elime aldmda yeni
hedefime ulamtm. Baar her zaman erkeklerin kendilerini iyi hissetmelerini salar.
Byk bir neeyle ieyi sa elime aldm ve sanki, "Hey, bana bakn. Eime st alyorum.

Ben o byk, cmert adamlardan biriyim. Ne erkek!" der gibi bir bakla, gururla etrafma
bakndm. St alp dndmde eim beni grdne ok memnun oldu. Beni skca
kucaklayp, "ok teekkr ederim. Giyinmek zorunda kalmadm iin o kadar memnunum
ki," dedi. Eer bana aldr etmeseydi, herhalde ona ok ierlerdim. Bir dahaki sefere
benden st almam istediinde byk olaslkla daha da fazla homur-danrdm. Ama beni
grmezlikten gelmedi; aksine byk sevgi gsterdi.
Kendi tepkimi gzlemleyip, ne kadar harika bir eim var, diye dndm. Ona bu kadar
direnip homurdandktan sonra bile hl beni takdir ediyor. Bir dahaki sefere benden st
almam istediinde daha az homurdandm. Dndmde yine beni takdir etti. nc
seferinde ben otomatik olarak, "Tabii," dedim. Bir hafta sonra, yine evde st kalmadn
farkettim. Gidip almay nerdim, ama eim markete kendisinin gideceini syledi.
Dkrklna uradm farkettiimde ardm! St ben almak istiyordum. Onun sevgisi
beni evet demeye programlamt. Bugn bile eim ne zaman benden gidip st almam
istese, iimden bir ses byk bir sevinle evet der. Ben bu i deiimi bizzat yaadm.
Eimin homurdanmalarm kabullenmesi ve dndmde beni takdir etmesi
direrojmHjetfdt O gnden beri, onun taleplerine yant vermem ok daha kolay oldu.
ANLAM YKL SESSZLK
Kabul ettirici istemenin en nemli elerinden biri de, yardm istedikten sonra susmaktr.
Einizin direniini yaamasna izin verin. Homurdanmasn tenkit etmemeye zen gsterin.
Siz suskun kaldnz srece, onun yardmn salama olaslnz vardr. Eer sessizlii
bozarsanz, gcnz kaybedersiniz. Kadnlar ellerinde olmadan sessizlii bozup
aadakilere benzer szlerle glerini yitirirler:
* "Oh, unut gitsin."
* "Hayr demene inanamyorum. Ben senin iin bu kadar ok ey
yapyorum."
* "Senden fazla bir ey istemiyorum."
* "Yalnzca on be dakikan alr."
* "Dkrklna uradm. Bu beni gerekten incitti."
* "Yani bunu benim iin yapmayacaksn."
* "Neden yapamazmsn?"
te buna benzer szler.. Ne demek istediimi anlyorsunuz. Erkek homurdandnda kadn
igdsel olarak kendini savunmaya kalkar ve sessizliini bozar. steini yerine getirmesi
iin eini ikna etme abas iinde tartmaya balar. Ei bunu yapsa da yapmasa da, bir
dahaki sefere kendisinden yardm istendiinde daha fazla direnecektir.
Kabul ettirici istemenin en nemli elerinden biri de, yardm istedikten sonra susmaktr
Einize isteinizi yerine getirme ans vermek iin, ne istediinizi syleyin ve susun.
Brakn homurdanp sylensin. Siz yalnzca dinleyin. Eninde sonunda evet diyecektir.
lerde bunu aleyhinize koz olarak kullanacan dnme hatasna da dmeyin. Siz ona
srar etmedike ya da tartmaya girmedike bunu aleyhinize kullanmayacaktr. Ho
murdana homurdana gitse bile, eer her ikiniz de istenen ii yapp yapmamann onu kendi
seimi olduunu dnrseniz, bu konuyu kapatacaktr.
Bununla birlikte zaman zaman evet demeyebilir. Ya da size baz sorular sorarak kurtulmak
isteyebilir. Dikkatli olun. Sizin sessiz kaldnz sre iinde yte sorular sorabilir:
* "Sen neden yapamyorsun?"
* "Gerekten zamanm yok. Sen yapar miydin?"

* "Ben megulm, hi zamanm yok. Senin ne iin var?".

Bazen bunlar yalnzca laf olsun diye sorulmu sorulardr. Siz yine sessiz kalabilirsiniz.
Onun gerekten bir yant beklediinden emin olmadan aznz amayn. Eer bir yant
isterse verin, ama ok ksa kesin ve sonra isteinizi yeniden belirtin. Kabul ettirici isteme,
elinden gelirse sizi destekleyeceine inanarak ve gvenerek istemektir. Eer size sorular
sorar ya da hayr derse, ksa bir yantla sizin ihtiyacnzn da en az onunki kadar byk
olduunu hissettirin. Sonra bir daha isteyin. Aada baz rnekler bulacaksnz:
Erkek Kadnn steine Kar Direnmek in Ne Der
"Hi zamanm yok. Sen yapamaz msn?"
"Hayr, bunu yapmak istemiyorum."
"Ben megulm. Senin ne iin var?"
"Hayr, canm istemiyor."
Kadn Kabul Ettirici steme Yntemine Gre Nasl Karlk Verir
"Ben de skm. Ltfen sen yapar msn?" Sonra yine susar.
"ok makbule geerdi. Ltfen bunu benim iin yapar msn?"
Sonra yine susar.
"Ben de megulm. Ltfen sen yapar msn?" Sonra yine susar.
"Benim de canm istemiyor. Ltfen sen yapar msn?" Sonra yine susar.
Kadnn erkei ikna etmeye almadna; yalnzca onun direniine karlk verdiine
dikkatinizi ekerim. Eer einiz yorgunsa, sizin daha da yorgun olduunuzu, bu yzden
size yardm etmesi gerektiini kantlamaya almayn. Ya da eer einiz ok megul
olduunu dnyorsa, onu sizin daha da megul olduunuza ikna etmeye kalkmayn.
Ona istediinizi neden yapmas gerektii konusunda gereke gstermekten kann. Eer
bu sefer stelemezseniz, ne kadar sevecen davrandnz hatrlayp bir dahaki sefere size
yardma daha fazla istekli olacandan emin olun.
Siz ilerledike, einizin yardmn istemede ve almada daha byk baarlar
kazanacaksnz. Eer nc aamadaki anlam dolu sessizlie gelmiseniz, bir yandan
birinci ve ikinci aamalar uygulamay srdrmek de gereklidir. Kk eyleri doru
biimde istemeye devam etmenin yansra onun reddetmesini de olgunlukla karlamak
nemlidir.

ERKEKLER NEDEN BU KADAR

DUYARLIDIR
Kendi kendinize erkeklerin neden kendilerinden yardm istenmesi konusunda bu kadar
duyarl olduklarn soruyor olabilirsiniz. Bunun nedeni erkeklerin tembel olmalar deil,
kabul edilmeye ok ihtiya duymalardr. Kendisinden daha fazlasnn istenmesi, ona
olduu gibi kabul edilmedii mesajn verebilir. Tpk bir kadnn duygularn paylarken
dinlenip anlalmaya daha duyarl olmas gibi, erkek de olduu gibi kabul edilmeye daha
duyarldr. Onu gelitirme yolunda herhangi bir aba, erkee sanki yeterince iyi deilmi de
onu deitirmeye al-yormusunuz gibi bir izlenim verebilir. Marsllarn ilkesi
"Bozulmadan onarmaya alma"dr. Erkek kadnn daha fazla istediini ve kendisini
deitirmeye altn hissettiinde, einin onun bozulduunu dndn sanr ve
doal olarak olduu gibi sevilmediine inanr.

Yardm isteme sanatn renmekle ilikileriniz giderek zenginleecektir, ihtiyacnz olan

sevgi ve destei daha fazla elde ettike einiz de doal olarak daha mutlu olacaktr.
Erkekler en ok sevdikleri insanlar tatmin ettiklerine inandklarnda mutlu olurlar. Doru
biimde yardm istemeyi renerek yalnzca erkeinizin daha fazla sevildiini dnmesini
salamakla kalmayacak; br yandan da ihtiya duyup hak ettiiniz sevgiyi greceksiniz. Bir
sonraki blmde akn bysn canl tutmann srrn ele alacaz.
On nc Blm
AKIN BYSN CANLI TUTMAK
Sevgi ilikilerindeki elikilerden bir tanesi udur: ler iyi gidiyor ve sevildiimizi
hissediyorken, birdenbire duygusal adan eimizden uzaklatmz veya ona sevgiden
uzak yollarla tepki gsterdiimizi grrz. Belki de u rneklerden bazlarna uyuyor
olabilirsiniz:
1. Einizi ok seviyorsunuzdur, sonra, ertesi sabah uyandnzda bir de bakarsnz ki, ona
ierliyor veya kzyorsunuz.
2. Sevgi dolu ve sabrlsnz, her eyi kabulleniyorsunuz. Derken birdenbire, ertesi gn,
pek ok ey ister olursunuz veya honut deil-sinizdir.
3. Einizi sevmemeyi aklnzn ucundan bile geirmezken, ertesi gn aranzda bir tartma
kar ve anszn boanmay dnmeye balarsnz.
4. Einiz size sevgisini gsteren bir ey yapar, ama siz, sizi nemsemedii zamanlar
dnp ona kzarsnz.
5. Einizi seviyorsunuzdur, derken birdenbire onun yannda hibir ey hissetmemeye
balarsnz.
6. Einizle mutlusunuzdur, sonra anszn, ilikinize olan gveninizi yitirir veya istediinizi
elde edemeyecekmisiniz gibi bir duyguya kaplrsnz.
7. Kendinize gveniyor ve einizin sizi sevdiine yrekten inan-yorken anszn umutsuzluk
ve aresizlie kaplrsnz.
8. Sevginizi ekinmeden aa vururken birden kendinize saklamaya, einizi yarglamaya,
eletirmeye, ona kzmaya veya onu denetlemeye balarsnz.
9. Einizi ekici bulmaktasnz, sonra bir gn size balln dile getirince ekiciliini
kaybeder veya siz bakalarn daha ekici bulursunuz.
10. Einizle sevimek istersiniz, ama o istedii zaman, siz istemez olursunuz.
11. Halinizden ve yaamnzdan honutken birdenbire kendinizi deersiz, terkedilmi ve
yetersiz bulursunuz.
12. Olaanst bir gn vardr nnzde ve einizi grmeye can atyorsunuzdur; ama onu
grdnzde, syledii bir ey yznden, dkrklna uram, itilmi, bkkn veya
duygusal anlamda ondan uzaklam bulursunuz kendinizi.
Belki siz de einizin bu deiikliklere uradn gzlemlemisinizdir. Bir an durup
yukardaki listeyi tekrar gzden geirin ve einizin hak ettiiniz sevgiyi size verme
yeteneini birdenbire nasl yitirebilece-ini dnn. Herhalde siz de onun kimi zaman
byle ani deiimler gsterdiine tank olmusunuzdur. Bir gn birbirine delice tutkun olan
iki kiinin, hemen ertesi gn birbirinden nefret etmesi veya kavgaya tutumas pek sk
rastlanan bir durumdur.
Bu ani deiimler akl kartrr, ama olaan eylerdir. Nedenlerini anlamazsak, aklmz
karacak gibi olur veya akmzn lm olduu gibi yanl bir sonuca varrz. Neyse ki
bunun bir aklamas vardr. Ak zmlenmemi duygularmz su yzne karr. Bir gn
sevildiimizi hissederiz, ertesi gn, anszn aka gvenmekten korkarz. Gven duyma ve

eimizin sevgisini benimseme durumuyla kar karya kaldmzda, gemite reddedilmi

olmann ac veren anlar su yzne kmaya balar. Ne zaman kendimize olan sevgimiz
artsa veya bakalar tarafndan sevilsek, bastrlm duygular yzeye kma ve geici bir
sre iin sevgi dolu bilincimize glge drme eilimi gsterirler. Onlar iyiletirmemiz,
kendimizi onlardan kurtarmamz iin karlar su yzne. Biz de anszn gocunur, kendimizi
savunur, eletirir, gcenir, donuklar veya fkeleniriz. Gemite ifade edemediimiz
duygular, hissetme gvencesine kavutuumuz zaman, anszn bilincimizi kaplayyerirler.
Ak bastrlm duygularmz bilinaltndan karr ve giderek bu zmlenmemi duygular
ilikimizde kendini gstermeye balar.
Sanki zmlenmemi duygularnz bilince kp iyiletirilmek iin sevildiinizi hissetmeye
balayacanz zaman kolluyor gibidir. Hepimiz bir demet zmlenmemi duyguyla,
gemiimizin yaralaryla, sevildiimizi hissettiimiz zamann gelmesini pusuda bekleyen bu
duygularla dolar dururuz. Sonra, olduumuz gibi grnme ve davranma gvencesine
kavutuumuzu hissettiimiz anda bu incinmi duygularmz artk ortaya kabilir.
Eer bu duygularla gereince baedebilirsek, o zaman kendimizi ok daha iyi hisseder,
yaratc sevme gcmz daha da canlandrrz. Buna karlk, gemiimizi dzeltecek,
tedavi edecek yerde eimizle kavgaya tutuup onu sularsak, yalnzca zlm ve
yeniden duygularmz bastrm oluruz.
Bastrlm Duygular Nasl Yzeye kar
Sorun udur ki; bastrlm duygular, "Merhaba, ben senin gemiteki bastrlm
duygularnm," diyerek kmazlar ortaya. Eer ocukluunuzdan kalma terkedilmilik veya
istenmemilik duygularnz su yzne kmaya balarsa, o zaman einizin terkettii,
istemedii duygusuna kaplrsnz. Gemiin aclar imdiki zamana yanstlm . olur.
Normalde pek de nem tamayacak eyier ok znt verir. Yllar boyu zntlerimizi
bastragelmiizdir, Sonra gnn birinde k oluruz ve ak bizde kendimizi aarak
duygularmzn farkna varmamz salayacak, yeterince gvende olma duygusu yaratr.
Ak bizi anca biz de aclarmz hissetmeye balarz.
iftler Niin yi Zamanlarnda Kavga Edebilirler
Gemi duygularmz, sadece k olduumuz zamanlarda deil, gerekten kendimizi ok
iyi, mutlu ve sevgi dolu hissettiimiz zamanlarda da anszn yzeye kverir. rnein
iftler, yeni bir eve tandklar, evlerini yeniden dedikleri, bir mezuniyet trenine, dini
trene, dne katldklar, armaanlar aldklar, tatile veya araba gezintisine ktklar, bir
projeyi tamamladklar, Noel'i veya kran Gn'n kutladklar, olumsuz bir alkanl
deitirmeye karar verdikleri, yeni bir otomobil satn aldklar, olumlu bir i deiiklii
gerekletirdikleri, piyangoda kazandklar, ok para harcamaya karar verdikleri veya ok
iyi sevitikleri zaman kavga edebilirler.
Tm bu zel olaylar srasnda, elerin biri ya da her ikisi, anszn aklanamayacak bir
sknt veya tepki gsterebilir; bu sknt, olaydan hemen nce, olay srasnda ya da hemen
ardndan duyulabilir. Yukardaki zel olaylar listesini gzden geirip anne babalarnzn bu
olaylar srasnda neler yapm olabileceklerini dnmek ve ilikilerinizde sizin bu olaylar
nasl karladnz dnmek, pek ok eyi kavramanza yardmc olabilir.
90/10 LKES
Gemiteki zmlenmemi duygularn zaman zaman nasl yzeye ktn anlaynca,
elerimize de neden bu kadar abuk gcenebil-diimizi anlamamz kolaylar. znt
duyduumuzda, bunun yaklak yzde 9O' gemiimizle ilgilidir ve bizi zdn
sandmz eyle uzak yakn ilintisi yoktur. Genelde zntmzn sadece yzde 10 kadarlk bir oran, yaadmz deneyimle balantldr. Bir rnek alalm. Eer eimiz bizi

eletirir gibi bir tavr taknyorsa, bu bizi biraz zebilir. Ama erikin olduumuz iin, onun
gerekte eletirme amacn tamadn anlayabilir veya belki kt bir gn geirmi
olabileceini dnrz. Bu anlay, onun eletirisinin fazlasyla zc gelmesini nler.
Kiisel bir sorun yapmayz bunu, zerimize alnmayz. Gelgelelim bir baka gn, benzer bir
eletiri ok zc olabilir. te o gn, gemiten kalma krgnlk ve zntlerimiz su yzne
kmak zeredir. Bunun sonucu olarak da, eimizin eletirisine kar ok daha zayf bir
durumdayzdr. Bizi ok zer, nk ocukken de byle ar ekilde elitirilmiizdir.
Eimizin eletirisinin daha ok zmesinin nedeni, ayn zamanda gemiteki zntmz
de bize hatrlatmas olmutur.
ocukken masum olduumuzu ve anne babamzn olumsuzluunun onlarn sorunu
olduunu anlayamazdk. ocuklukta tm eletirileri, istenmezlikleri ve kusuru kiisel olarak
zerimize alrz. ocukluun bu zmlenmemi duygular yzeye kyorken, eimizin
szlerini de kolayca eletiri, istenmeme, kusur bulma olarak yorumlarz. Byle zamanlarda
erikin gibi tartmak zordur. Her ey yanl anlalr. Eimiz bizi eletirir gibi
grndnde, tepkimizin yzde 10'u onun bizim zerimizdeki etkisiyle, yzde 9O'
ise gemiimizle balantldr.
Birinin biraz kolunuzu drttn veya hafife size arptn dnn. Fazla actmaz
bunlar. imdi de ak bir yaranz ya da aryan bir yeriniz olduunu varsayn. Bu
durumdayken biri size arptnda veya drttnde ok daha fazla cannz yanar. Bunun
gibi, eer zmlenmemi duygular yzeye kyorsa, bizler de drtlere, arpmalara kar
ar duyarl oluruz demektir,
Bir ilikinin balangcnda bu kadar duyarl olmayabiliriz. Gemiteki duygularmzn su
yzne kmas zaman alr. Ama ktklarnda biz de eimize farkl tepkiler gsteririz.
likilerimizin ounda, gemiteki zmlenmemi duygularmz yzeye kyor
olmasayd, imdi bize zc ve rahatsz edici gelenlerin yzde 9O' bizi byle etkilemezdi.
Birbirimizi Nasl Destekleyebiliriz
Bir erkein gemii yzeye ktnda, genel olarak maarasnn yolunu tutar. Byle
zamanlarda ar duyarldr ve kabul grmeye ok ihtiya duyar. Bir kadnn gemiinin
yzeye kt zaman, zbeenisinin kt zamandr. Duygularnn kuyusuna iner ve
sevecen, sevgi dolu bir yaklama gereksinme duyar. Bunu kavramak, duygularnz yzeye
ktnda onlar denetim altna almanza yardmc olur.
Einize alndysanz, onunla yzlemeden nce duygularnzrbir kda yazn. Ak
Mektuplar yazma srecinde olumsuzluunuz kendiliinden ortaya dklecek ve gemi
aclarnzdan kurtulacaksnz. Ak Mektuplar, olanca dikkatinizi imdiki zamanda
toplamaya yardmc olur; bylece siz de einizin ilgisine daha gvenli, kabul eden, anlayl
ve balayan bir tutumla karlk verebilirsiniz. 90/10 ilkesini anlamak, einiz size iddetle
tepki gsterdii zaman da yardmc olur. Onun gemiten etkilendiini bilmek, sizi daha
anlayl, daha destek verici klar.
"Gemii" yzeye kar gibi grndnde einize ar tepki gsterdiini asla sylemeyin.
Bu onu daha da zmekten te bir ie yaramaz. Birinin yarasnn en acyan yerine
bastnzda onun ar tepki verdiini syleyemezsiniz. Gemiin duygularnn nasl su
yzne ktn anlamak, eimizin neden byle tepki gsterdiini daha byk bir anlayla
karlamamz salar. Bu da iyiletirme srecinin bir parasdr. Ona sakinleip kendini
toparlamas iin biraz zaman tanyn. Eer duygularn dinlemek size ok zor geliyorsa,
onu bu kadar rahatsz eden eyin ne olduunu konumadan nce size bir Ak Mektubu
yazmas iin yreklendirin onu.
yiletirici Bir Mektup
Gemiinizin imdiki tepkilerinizi nasl etkilediini anlamak, duygularnz iyiletirmeye

yardmc olur. Eer einiz sizi zdyse ona bir Ak Mektubu yazn ve yazarken de bunun
gemiinizle nasl bir balants olduunu sorun kendinize. Yazarken anlarnzn
canlandn grebilir ve gerekte anne veya babanzn sizi zm olduunu
anlayabilirsiniz. Bu noktada yazmay srdrn, ama imdi mektubunuzda anne ya da
babanza seslenin. Sonra da sevgi dolu bir Yant Mektubu yazn. Bu mektubu einize de
okuyun. Mektubunuzu dinlemekten holanacaktr.
Einiz gemiten gelen acnn yzde 90'nn sorumluluunu yklendii zaman ok rahat
edersiniz. Gemiimize byle bir anlayla yaklamazsak, eimizi sularz veya en azndan
o sulandn sanr. Eer einizin duygularnz daha duyarl olmasn istiyorsanz,
gemiinizdeki zc duygulan brakn o da tatsn. O zaman sizin duyarl olduunuz
noktalar anlayabilir. Ak Mektuplar bunun iin bulunmaz bir frsattr.
HBR ZAMAN SANDIINIZ NEDENDEN DELDR ZNTNZ
Ak Mektuplar yazmaya ve duygularnz aratrmaya altka, genel olarak ilk bakta
sandnzdan baka nedenlere zldnz anlamaya balarsnz. Derinde yatan
nedenleri anlayp hissettike de olumsuzluk silinmeye yz tutar. Nasl anszn olumsuz
duygularn penesine debiliyorsak, yine yle birdenbire kurtulabiliriz onlardan. te size
birka rnek:
1. Bir sabah Jim uyandnda ei sinirine dokunuyordu. Kadnn her yapt ona batyordu.
Eine bir Ak Mektubu yazarken anlad ki, aslnda kendisini bylesine sk bir denetim
altnda tuttuu iin annesine kzmaktayd. Ak Mektubunu yazarken bu duygular yzeye
kyordu. Bylece annesine ksa bir Ak Mektubu yazd. Bu mektubu yazmak iin geriye,
denetim altnda tutulduu gnlere dndn hayal etti. Mektubu bitirdikten sonra
birdenbire eine kzgnl gemiti.
2. Aylarca ak srdkten sonra Usa birdenbire eini eletirmeye balad. Bir Ak Mektubu
yazarken anlad ki, gerekte onun iin yeterince iyi olmamaktan ve onun kendisiyle artk
ilgilenmemesinden korkmaktadr. Derinde yatan korkularn anladka sevgisi de yeniden
canlanmaya balad.
3. Birlikte romantik bir akam geirdikten sonra, Bili ile Jean ertesi gn yaman bir kavgaya
tututular. Kavga, bir eyi yapmay unuttuu iin Jean'in kocasna biraz sylenmesiyle
balad. Her zamanki anlayl tutumunu gstermek yerine Bili de anszn boanmay
isteyecek gibi oldu. Daha sonra bir Ak Mektubu yazarken anlad ki, gerekte
terkedilmekten korkmutu. ocukken annesiyle babas kavga ettiklerinde neler hissettiini
anmsad. Onlara bir mektup yazd ve birden karsna olan sevgisi canland.
4. Susan'n kocas Tom, nemli bir ii zamannda yetitirmeye alyordu. Eve geldiinde
Susan son derece fkeli ve krgnd. Susan mantkl yanyla kocasnn iinde bulunduu
gerilimi anlyordu ama duygusal olarak yine de fkeliydi. Kocasna bir Ak Mektubu
yazarken anlad ki, gerekte onu hrn annesiyle yalnz brakt iin babasna kzyormu.
ocukken kendini gsz, terkedilmi hissederdi ve imdi bu duygular iyiletirilmek zere
yzeye kyordu. Babasna bir Ak Mektubu yazd ve birdenbire Tom'a olan fkesi
geiverdi.
5. Rachel, Phil'le ilgileniyordu, t ki, Phil onu sevdiini ve onunla yaamn birletirmek
istediini aklayncaya dek. Ertesi gn Rachel birden deiiverdi. Bir sr kukulara
kaplmaya balad gibi, tutkusu da yok oldu. Phil'e bir Ak Mektubu yazarken anlad ki,
asl kzd babasyd; annesine kar bylesine ilgisiz davrand ve onu incittii iin
babasna kzyordu. Babasna bir Ak Mektubu yazp olumsuz duygularn aa vurduktan
sonra Phil'e yine ilgi duymaya balad. Ak Mektubu yazma alkanl edindiinizde, her
zaman gemi anlarnz ve duygularnz geri gelmeyebilir. Ama iinizi dkp
duygularnzda daha da derine indike, gerekten zldnz zaman, ge-miinizdeki bir
eylerin de bunda pay olduunu daha iyi anlayacaksnz.

GECKM TEPKSEL YANIT

Ak nasl gemiteki zmlenmemi duygularmz yzeye karyorsa, istediinizi elde
etmek de karr. Bunu ilk rendiim zaman anmsyorum. Yllar nce eimle cinsel
ilikide bulunmak istemitim ama onun can istemiyordu. Mantmla bunu kabul ettim.
Ertesi gn tekrar ayn konuya deindim ama yine ilgilenmedi. Bu byle her gn srd gitti.
ki haftann sonunda ierlemeye balamtm. Ama yaammn o dneminde duygularm
karmdakine nasl aktaracam bilmiyordum. Duygularm ve kzgnlm konusunda
konuacama her ey yolundaym gibi davranmay srdrdm. Olumsuz duygularm
rtbas ederek sevecen olmaya alyordum. ki hafta boyunca fkem kabard durdu.
Onu memnun etmek, mutlu klmak iin bildiim her eyi yaptm ama iin iin beni geri
evirmesine kzyordum, iki haftann sonunda gidip ona gzel bir gecelik satn alp o
akam ona verdim. Kutuyu at ve srprizime pek sevindi, mutlu oldu. Giyip denemesini
nerdim. Cannn istemediini syledi. te bu noktada pes ettim. Artk cinsel ilikiyi
unuttum. Kendimi iime vererek seks isteimden vazgetim. Aklmca fke duygumu
bastrmakla ileri yoluna koymu oluyordum.
Bununla birlikte, iki hafta kadar sonra bir gn iimden eve geldiimde, romantik bir akam
yemei hazrlam ve iki hafta nce ona satn aldm gecelii giymi olduunu grdm.
Iklar hafifletilmiti ve gzel bir mzik alyordu. Tepkimi hayal edebilirsiniz. Birdenbire
iimde bir fke dalgas kabard. Drt haftadr neler ekiyorsun, diye geirdim iimden.
Geen drt hafta boyunca bastrdm tm krgnlklar birdenbire yzeye kyordu. Ona bu
duygularm atktan sonra anladm ki, istediimi bana vermeye raz oluu, eski fkemin
aa vurulmasna neden olmu.
iftler Anszn Kzgnlk Duyduklarnda
Bu sreci baka pek ok durumda grmeye baladm. Danmanlk mesleimde de bu
olguyu gzlemledim. Elerden biri sonunda iyiye doru bir deiiklie rza gsterince, teki
kaytsz ve deerbilmez olup kyor.
Bili uzun sredir istedii bir eyi Mary'ye vermeye raz olur olmaz Mary, "Ama artk ok
ge!" veya, "Ee, ne olmu. ." gibi ters bir tepki gsterecektir.
Kimbilir ka kez, evlilikleri yirmi yl am iftler bana danmaya gelmilerdir. ocuklar
byyp evden ayrlmtr. Birdenbire kadn boanmak ister. Erkek uyanr ve deimek
istediinin, yardma ihtiya duyduunun bilincine varr, Deimeye balayp karsna yirmi
yldr isteyegeldii sevgiyi verdike, bu kez kadn souk bir fkeyle tepki gsterir. Sanki
yirmi yl kendi nasl ekmise, imdi de ayn ekilde kocasnn ac ekmesini istiyor gibidir.
Neyse ki byle olmaz. kisi de duygularn paylamay srdrdke ve erkek karsnn nasl
ihmal edildiini dinleyip anladka, kadn da yava yava kocasnn deimesini
benimsemeye balar. Bu, ters ynde de olabilir; erkek ayrlmak ister ve kadn deimekten
yana grnr, ama koca kar koyar.
Gerekleen Beklentiler Bunalm
Gecikmi tepkilerin bir baka rnei de toplumsal dzeyde grlr. Toplumbilimde buna
gerekleen beklentiler bunalm ad verilir. Altml yllarda, Johnson ynetimi srasnda ilk
kez olarak aznlklara, o zamana dek hi verilmemi lde haklar tannd. Bunun
sonucunda .da fke patlamalar, ayaklanmalar ve iddet olaylar grld. Tm
bastrlagelmi rk duygular anszn dizginleri koparm gibiydi. Aznlklar daha ok destek
bulduklarn hissedince, fke ve hakszla uramlk duygularnn kabardna tank
oldular. Gemiin zmlenmemi duygular su yzne kmaya balad. Gnmzde
buna benzer bir tepki, smrge ynetimlerinden kurtulup sonunda zgrln kazanan
halklarn yaad lkelerde grlmektedir.

NEDEN SALIKLI NSANLAR DA DANIMA GERE DUYABLRLER

likilerinizde daha ilidl olduka sevgi de artar. Bunun bir sonucu olarak, iyiletirilmesi
gereken korku ve utan gibi daha derin, daha ac verici duygular yzeye kar. Genellikle
bu duygularla nasl baedeceimizi bilmediimiz iin, ne yapacamz arr kalrz.
Bunlar iyiletirmek, acsn gidermek iin birileriyle paylamamz gerekir; ama
hissettiklerimizi aa vurmaktan ylesine korkar ya da utanrz ki. . Byle zamanlarda
kntye urayabiliriz, kaygl olabiliriz, canmz sklabilir, ierleyebiliriz ya da grnrde
hibir neden yokken kendimizi tkenmi hissedebiliriz. Tm bunlar "iimizdekiler"in yzeye
karken engellenmesinin belirtileridir.
gdsel olarak ya aktan kamak, uzaklamak ya da ballklarnz artrmak istersiniz.
te bu, duygularnzn zerine eilmenin zamandr, onlardan kamann deil. Derindeki
duygular yzeye ktnda bir terapistten yardm isterseniz pek akllca bir i yapm
olursunuz. Derinden yzeye kan duygularmz eimize yanstrz. Eer duygularmz
anne babamza veya gemiteki eimize anlatacak kadar kendimizi gvende
hssetmemisek, imdiki eimizin yannda duygularmzla balant kuramayz. Bu noktada,
einiz ne denli yardmc olursa olsun, onunla birlikteyken kendinizi gvende
hissetmeyeceksnizdir. Duygularnz engellenecektir. Bu elikidir. Einizin yannda
kendinizi gvende hissettiiniz iin, en derin korkularn yzeye kma ans vardr. Ama
yzeye ktklar zaman da korkmaya balar ve hissettiklerinizi einizle paylaamazsnz.
Hatta korkunuz sizi uyuturabilir. Byle olduunda da yzeye kmakta olan duygularnz
tkanr.
Byle zamanlarda bir danman veya terapistin byk yardm olabilir. Korkularnz
yanstmadmz biriyle birlikteyken, yzeye kan duygular inceleyebilirsiniz. Ama sadece
einizle birlikteyseniz, kendinizi uyumu gibi hissedebilirsiniz. te bunun iindir ki, ok
sevecen ilikiler iindeyken bile insanlar ister istemez bir terapistin yardmna gerek
duyarlar. Destek gruplarnda paylamann bu, engellerden kurtarc etkisi de vardr.
Yakndan tanmadmz ama yardmc olan bakalaryla birarada bulunmak, yaral
duygularmzn paylalmas iin bir kap am olur. zmlenmemi duygularmz
eimize yanstldnda, o bize yardm etme gcne sahip deildir. Elinden gelecek tek
ey, yardm istememiz iin bize destek vermektir. Gemiimizin bugnk ilikilerimizi nasl
etkilemeyi srdrdn anlamak, bizi akn gelgitlerini kabullenmekte zgr klar. Aka
da, yaralar iyiletirici gcne de gven duymaya balarz. Akn bysn canl tutmak
iin esnek olmal ve ak mevsimlerinin srp giden deiimlerine ayak uydurmalyz.
AKIN MEVSMLER
Her iliki bir baheye benzer. Eer yeerip gelimesi isteniyorsa, dzenli olarak su
verilmelidir. Beklenmedik hava deiiklikleri kadar mevsimleri de dikkate alarak zel bakm
gstermelidir. Yeni tohumlar ekilmeli ve yabani otlar ayklanmaldr. Tpk bunun gibi, akn
bysn canl tutmak iin de, mevsimlerini anlamal ve akn kendine zg ihtiyalarn
doyurmalyz.
Akn lkbahar
k olmak, ilkbahar gibidir. Sonsuza dek mutlu oiacakmz gibi bir duyguya kaplrz.
Eimizi sevmemek aklmzn ucundan bile gemez. Bu bir saflk dnemidir. Ak lmsz
gibi grnr. Her eyin kusursuz sanld ve tkr tkr iledii byl bir dnemdir bu.
Eimiz tpatp bize uygun grnr. Hi aba harcamakszn, uyum iinde dans ederiz ve
ansmzn yzmze glmesinin tadn karrz.
Akn Yaz Mevsimi
Akmzn yaz mevsimi boyunca eimizin sandmz kadar kusursuz olmadn ve
ilikimiz zerinde almamz gerektiini anlarz. Eimiz sadece baka bir gezegenden

gelmi olmakla kalmaz, hata yapan, baz bakmlardan aksayan bir insan olarak da
karmza kar.
Srtmeler ve dkrklklar belirmeye balar; yabani otlarn kknden sklmesi ve
yakc gne altnda bitkilerin fazladan sulanmas gerekir. Artk ak vermek de,
gereksindiimiz ak almak da, o kadar kolay deildir. Her zaman mutlu ve sevgi dolu
olmadmz grp anlarz. Bizim ak konusunda dlediimiz tablo deildir bu.
Birok ift, bu noktaya gelindiinde dkrklna urar. Bir iliki zerinde almak
istemezler. Hi de gereki olmayan bir tutumla, hep ilkbahar olmasn beklerler. Elerini
sularlar ve pes ederler. Akn her zaman kolay olmad, arasra sk bir alma ve scak
bir gne istedii gereini grmezler. Akn yaz mevsiminde, kendi sevgi ihtiyacmz
olduu kadar eimizin ihtiyalannHda doyurmamz gerekir. Bunlar kendiliinden
gereklemez.
Akn Sonbahar
Yaz mevsimi boyunca bahemize iyi baktysak, bu sk almann sonucu olarak
hasadmz alrz. Gz mevsimi gelmitir. Bu, altn bir adr, zengin ve doyurucu. Gerek
kendimizin, gerekse eimizin kusurlarn kabullenen ve anlayla karlayan daha olgun bir
aktr yaadmz. Bir kran ve paylama zamandr bu. Yaz boyu sk altmz iin,
imdi dinlenebilir ve yarattmz akn tadn karabiliriz.
Akn K Mevsimi
Sonra hava yeniden deiir ve k bastrr. Kn o souk, verimsiz aylar boyunca doa
kendini tmyle iine eker, kapanr. Bu bir dinlenme, dnme ve yenilenme zamandr.
likilerde de zmlenmemi aclarmzla veya glge benliimizle yzleme zamandr.
Kapamzn alp ac dolu duygularmzn ortaya dkld zamandr. Ak ve doyum iin
eimizden ok, kendimize bakmaya gereksinme duyduumuz, kendi kendine geliim
zamandr. Yaralarn iyilemesi, aclarn dindirilmesi zamandr. Erkeklerin maaralarna
ekilip kladklar ve kadnlarn kuyularnn dibine indikleri zamandr bu. Akn karanlk k
mevsimi boyunca kendimizi sevdikten ve iyiletirdikten sonra, ilkbahar ister istemez geri
gelecektir. Yeniden umut, sevgi duygular ve olanaklarn bolluu bizi sevindirir. K boyu
kendi kendimizi iyiletirdiimiz ve ruhumuzu aratrdmz iin, artk yreklerimizi
aabilecek ve akn ilkbaharn yaayabilecek duruma gelmiiz-dir.
BAARILI LKLER
letiimi gelitirmek ve ilikilerinizde istediinizi elde etmek iin bu yolgsterici kitab
inceledikten sonra, baarl ilikiler kurmaya hazrlklsnz demektir. Kendiniz hakknda
umutlu olmak iin yeterli nedenlere sahipsiniz. Ak mevsimlerine kolayca ayak uyduracak,
hava deiimlerine* baaryla gs gereceksiniz. Binlerce iftin ilikilerini kknden
deitirdiklerine tank oldum, hatta kimilerinin bir gecede. Hafta sonu iliki seminerime
cumartesi gn gelirler ve pazar akam yemeinde birbirlerine yeniden sevdalanmlardr.
Bu kitab okurken edindiiniz ipularn uygulayarak ve erkeklerin Mars'tan, kadnlarn
Vens'ten geldiklerini hatrlayarak, siz de ayn baarya ulaacaksnz. Yine de, akn
mevsimleri olduunu unutmamanz iin uyaryorum sizi. lkbahar kolaydr ama yaz ok
alma ister. Sonbaharda pek cmert ve doygun hissedebilirsiniz kendinizi, knsa bir
boluk duygusuna kaplrsnz. Yaz geirmek iin gereksindiiniz bilgiler ve ilikiniz
zerindeki almanz kolayca unutulur. Sonbaharda duyduunuz ak, kn kolay yitirilir.
Akn ilkbaharnda, iler zorlat ve istediiniz sevgiyi elde edemediiniz zaman, bu
kitapta rendiiniz her eyi unutuverirsiniz. Bir anda hepsi silinip gitmitir. Einizi
sulamaya balayp, isteklerinizi nasl karladn unutabilirsiniz. Kn boluu gelip
yerletiinde, umutsuzlua kaplabilirsiniz. Sululuk duygusuna kaplabilir, kendinizi
sevmeyi ve zen gstermeyi unutabilirsiniz. Kendinizden de, einizden de kuku

duyabilirsiniz. Huysuzlaabilir ve pes etme istei ar basabilir. Tm bunlar bir evrimin

paralardr. afaktan nce hep karanlk olur. ilikilerimizde baarl olmak iin akn eitli
mevsimlerini kabullenmek ve anlamak zorundayz. Kimi zaman ak kolayca ve
kendiliinden, su gibi akar gider; kimi zaman da aba gerektirir. Bazen yreklerimiz
doludur, bazen de boalmtzdr. Eimizden her zaman sevgi dolu olmasn, hatta sevgi
dolu olmay hatrlamasn bile beklememeliyiz. Kendimize de anlayl olma armaann
vermeli ve sevgi dolu olma konusunda tm renmi olduklarmz her zaman
hatrlayacamz ummamalyz.
renme sreci sadece dinlemeyi ve uygulamay deil, ayn zamanda unutmay, sonra
yeniden anmsamay gerektirir. Bu kitap boyunca anne babalarmzn rettii eyleri
renmi bulunuyorsunuz. Onlar bilmiyorlard. Ama imdi siz bildiinize gre, ltfen
gereki olunuz. Kendi kendinize hata yapmay srdrme iznini veriniz. Kazanm
olduunuz bilgilerin tm bir sre iin unutulabilir. Eitim kuram yeni bir ey renmek iin
iki yz kez iitmemiz gerektiini ngrr. Kendimizin de (eimizin de) bu kitaptaki tm yeni
bilgileri aklda tutmamz bekleyemeyiz. Elerimizin attklar her kk adma kar sabrl
ve anlayl olmalyz. Bu dnceler zerinde almak ve onlar yaamnzla
btnletirmek zaman alr.
Sadece iki yz kez iitmemiz yetmez, ayn zamanda gemite rendiklerimizi aklmzdan
karmamz gerekir. Bizler baarl ilikileri nasl yrtmek gerektiini renen saf ocuklar
deiliz. Anne babalarmz tarafndan, iinde yetitirildiimiz kltr ve yaadmz ac
deneyimler tarafndan programlanmz. Bu yeni, sevgi dolu ilikiler kurma bilgeliini
yaammzla btnletirmek, zorlu bir aba gerektirir. Siz bir ncsnz. Yeni topraklarda
ilerliyorsunuz. Arasra yolunuzu yitirmeniz olasdr, bunu bekleyiniz. Einizin yolunu
yitirmesi de olasdr. Bu retici kitab, ayak baslmam topraklarda yeniden ve yeniden
size yol gstermesi iin bir harita olarak kullannz. Bir daha kar cinse fke
duyduunuzda, erkeklerin Mars'tan, ka-dnlarnsa Vens'ten geldiklerini hatrlaynz. Bu
kitapta okuduunuz baka hibir eyi aklda tutamasanz bile, farkl olmamzn doal
karlanmas gerektiini anmsamanz, daha sevgi dolu bir yaklam gelitirmenize
yardmc olacaktr. Yava yava yarg ve sulamalarnzdan kurtularak, istediinizi elde
etmekte srarl davranarak, ihtiya duyduunuz ve hak ettiiniz sevgi dolu ilikileri
yaratabilirsiniz.
Gelecekten bekleyeceiniz ok ey var. Dilerim, sevgi ve aydnlk iinde geliiminizi
srdrrsnz. Yaamnzda bir fark yaratmama izin verdiiniz iin size teekkr ederim.
www.iskenderiyekutuphanesi.com
-son-