DKKAT OK NEML NOT:

Bu e-kitap Beyin Gc dergisinin Mart-Nisan ay hediyesidir. Kitap her dergi iin

sadece bir kez indirilebilir. Hibir ekilde bakalarna datlamaz ve hibir ortamda
baka kii ve kurumlarn kullanmna sunulamaz. Aksi ekilde kullananlar T.C. kanunlarna
ve vicdani deerlere gre su ilemi saylr. nemle duyrulur.

HERKES N

NLP
Cemal Kondu
www.cemalkondu.com / www.kesfetkendini.com / cemalkondu@hotmail.com

Tm yayn haklar BEYN GC dergisine aittir. Kaynak gsterilerek tantm ve

iktibas yaplabilir. oaltlamaz, baslamaz, senaryolatrlamaz ve farkl
biimlerde hazrlanp sata sunulamaz. Elektronik ortamlarda yaynlanamaz.

Beyin Gc Dergisi Mart-Nisan Says e-kitab

Herkes in NLP
Cemal K ondu

Yayn Ynetmeni
Editr
Kapak Tasarm
Tasarm
Genel Yapm
Bask
ISSN

: Bilal zbay
: brahim zbay
: Gkhan Ko
: Yeliz Yldz
: Endljans erik Hizmetleri
: Mart-Nisan 2010 stanbul
: 1308 - 1772

BEYN GC
Kiisel Geliim - Zeka & Hafza Gelitirme - Snavlara Hazrlk ve
Yabanc Dil renme Dergisi

Merkez Mah. Karaolanolu Cad.

Konut Sok. No:9 Mahmutbey - stanbul
Tel: 0212 445 00 45 pbx Fax: 0212 445 00 90
www.beyingucudergisi.com

NDEKLER
GR..................................................................................................................... 7
BALARKEN ....................................................................................................... 9
ZAFER LK ADIMLA BALAR ......................................................................... 9

1. BLM
POTANSYELNZ ............................................................................................ 11
KM BU? ............................................................................................................. 11
POTANSYELMZ ............................................................................................ 13

2. BLM
TE SHRL YOLCULUK BALIYOR........................................................... 15
NRO LNGUSTK PROGRAMLAMA (NLP) ............................................ 15
SMLENDRME!!! ............................................................................................ 17
NLPNN DAYANDII DRT TEMEL UYGULAMA LKES VARDIR ..... 17
HEDEFE ULAMAK N Y BMLENM KOULLAR ........................ 19
NLP VE BAARI ............................................................................................... 20
NLP VE BAARISIZLIK ................................................................................... 23
NE STYORSUNUZ?........................................................................................ 28
NANMAK VE BAARMAK ........................................................................... 29
BAARININ BR GECEDE GELMESN BEKLEMEYN ............................... 31
HAYALLERNZ ................................................................................................ 32
KORKULAR....................................................................................................... 34
KEND DUVARLARINIZ ................................................................................. 35
EN BYK RSK, RSK ALMAMAKTIR ....................................................... 37
VAZGEMEMEK .............................................................................................. 38
ZHNN DL...................................................................................................... 40
HAYATINIZIN KONTROL ........................................................................... 42
NE SYLERSENZ OSUNUZ .......................................................................... 43
DEME DRENMEK .................................................................................... 45
BYK DNN.......................................................................................... 47
POZTF DNN POZTF YAAYIN ...................................................... 48

HER EY SZLE BALAR ................................................................................ 48

KARARLARIMIZ............................................................................................... 50
BLNALTINIZI YNETN............................................................................ 53
BAARINIZI NCE ZHNNZDE CANLANDIRIN..................................... 54
YAAM BR YOLCULUKTUR......................................................................... 57

3. BLM
BAARI HKYELERYLE BALAYAN BR YOLCULUK ........................... 59
HAYATA SIFIRIN ALTINDAN BALAMAK ................................................ 59
DNYADA MMKN OLAN HER EY SZ DE
BAARABLRSNZ!!!..................................................................................... 62
NSANLAR HAYALLER KADAR YAAR... ................................................. 64
HAYALLERNN PENDE OLMAK .............................................................. 66
NEML OLAN BUGN NE OLDUUMUZ DEL, YARIN NEYE
BALAYACAIMIZDIR................................................................................... 68
HARTA, TEMSL ETT ARAZNN KENDS DELDR ..................... 71
KNN MDK DAVRANII KENDS AISINDAN MEVCUT
EN Y SEENE YANSITIR.......................................................................... 73
ESNEK OLAN, SSTEME HAKMDR............................................................ 75
HAYATINIZI DETREBLRSNZ! BUNU YAPMAK N
BTN KAYNAKLARA SAHPSNZ... ........................................................ 77
HER ZAMAN BR ZM VAR; AMA SZ STERSENZ........................... 79
BAARISIZLIK DYE BR EY YOKTUR, SADECE GER BLDRM
VARDIR ............................................................................................................. 80
OLUMSUZLUUN KARILII ....................................................................... 82
ANS, HAZIRLIK OLARAK FIRSATLARI GRMEKTR ........................... 84
HER SORUN BR FIRSATTIR......................................................................... 85
BTERKEN ......................................................................................................... 87
KAZANMAK N DODUNUZ.................................................................... 87
SON SZ............................................................................................................ 91
KAYNAKA....................................................................................................... 94

Cemal KONDU
Yazarmz yaklak 14 yldr davran bilimleri, bireysel geliim, insan
mhendislii, trans, meditasyon, kariyer gelitirme, iletiim, duygusal zeka, takm almas, giriimcilik, retken ve yeniliki zeka, baar, liderlik,
psiko-drama ve rgtsel psikoloji alannda birok zel aratrma ve almalar gerekletirmitir.
INLPTA The International NLP Trainers Association'dan uluslararas sertifikal uzman NLP eitimcisi olan Cemal KONDU 1996 ylndan
bu yana ise NLP alannda aratrma ve almalarna devam etmektedir.
Avrupa'nn bilinen en gen NLP Trainer'larndandr.
INLPTA The International NLP Trainers Association'dan uluslararas sertifikal uzman NLP eitimcisi olan Cemal KONDU, 1996 ylndan bu yana ise NLP alannda aratrma ve almalarna devam etmektedir. NLP eitimlerini Uluslararas NLP Eitmenleri Birlii olan
INLPTA bnyesinde tamamlamtr. Avrupa'nn bilinen en gen NLP
Trainer'larndandr.
Cemal KONDU halen eitim kurumlarna, i dnyasna, gruplara, bireylere, NLP uzman eitimcisi ve danman olarak hizmet vermeye devam etmektedir. eitli konularda seminerler vermektedir. Kamu kurulularnda, irketlerde, Okullarda ve Dershanelerde "Anlayarak ok
Hzl Okuma", "NLP Practitioner ve Master Practitioner sertifikal eitmen yetitirme", "Eitim Mentrl-renci Koluu"", "Temel Hafza
Eitimi ve Hafza Teknikleriyle ngilizce","Beden Dili"vb. konularnda
seminerler vermektedir. Ayn zamanda bir nsan Kaynaklar Uzman da
olan Cemal KONDU, halen eitmenliin yan sra ynetici ve yaam
koluu, kiisel ve profesyonel geliim danmanl, futbol mentrl,
hizmetleri vermektedir.

Yazarmzn u anda "NLP ile Hzl Okuma" , "NLP Cokulu Yaam"

ve "Anlayarak Hzl Okuma" adl kitab vardr ve ilerleyen gnlerde
daha ok fazla kitab da raflarda yerlerini alacaktr.
Ares kitaptan kan "NLP ile Anlayarak Hzl Okuma", "NLP ile Cokulu Yaam" adl iki kitab vardr. Ve de Akis kitap kan "NLP ile Anlayarak Hzl Okuma" kitab vardr. ilerleyen gnlerde daha ok fazla kitab da
raflarda yerlerini alacaktr.
SPER HAFIZA 5000 setininde devam olarak
Q

ETKN RENME

KOLAY MATEMATK

PRATK TEST ZME TEKNKLER

MOTVASYON VE SINAV STRES

Eserleri yakn zamanda piyasaya kacak.

letiim iin;
www.cemalkondu.com
www.sinavkocu.com
bilgi@cemalkondu.com
cemalkondu@hotmail.com
Saygn NLP& INLPTA Danmanlk International
Kbrs ehitleri cad. no:30/11 Alsancak / zmir
0232 4225954- 05356673224

nsan bir eyi ciddi olarak isteyince

hibir ey eriilemeyecek kadar yksekte deildir.
H. C. ANDERSEN

GR
Bahar, doann yeni bir giysiye brnd, her eyi taze, temiz ve gzel grdmz zamandr. te bu kitabn da amac, okuyucularn yaamlarnda baharda grnen byle bir deiimle karlamalarn salamaktr. Okuyucunun yaamnn niteliini gelitirmek ve okuyucunun bak
asnda hzl deiimler yaratmaktr doada olduu gibi...
Bu kitap boyunca ofrn ben olduumu asla dnmeyin. Direksiyonda siz varsnz. Ben sadece dikkatinizi anayolun net bir ekilde iaretli olduu haritann stndeki gvenli yola ekiyorum. Bu yolculuunuzda yollar dzleir ve bylece de yolculuunuz daha sarsntsz bir hal alr.
Sonucunda ise baar kanlmaz olur.
Bir insan hayatta baarl veya baarsz olabilir. Bunu birok ey etkiler. Peki, bir insan baarl ya da baarsz yapan nedir?
Kimi insanlar gzle grlr bir aba gstermeksizin yaamlarnda hedefledikleri yere, istedikleri noktaya gelebilmektedirler. Hepiniz bu tr
insanlar grmsnzdr. Bir de dierleri vardr, onlar da bilirsiniz. Ne
kadar yardm ve destek alrlarsa alsnlar yaamlarnda istedikleri yere bir
trl gelemezler. Kendi kendilerinin dman olabilir ve ilerlemeleri gereken yola engeller koyabilirler.
Hepimiz kazanmak iin doarz; ama yllar getike karlatmz baarszlklar ve hayal krklklar baarl olmamza engel olur, heyecanmz krarak bizi engellemekten baka bir ey yapmaz.

8 Herkes in NLP
Eer hayallerinizdeki gibi bir hayat yayorsanz, eer her ey mkemmelse, eer zenginseniz, maddi ynden bamszlnz, mkemmel bir salnz, iyi ve sevgi dolu bir aileniz, evrenizdeki insanlarla harika bir uyumunuz, ahane bir iiniz varsa, eer dnyann tepesindeyseniz ve gelimi
bir ruhsal hayatnz varsa, yatrdnz para iin size teekkr ederim; fakat
imdi bu kitab bir yana koyabilir ya da en iyi arkadanza bir armaan olarak verebilirsiniz. Yani artk kitab okumay brakabilirsiniz. Belki de deiim sizin iin gerekli olmayabilir. Deimek istemeyebilirsiniz. Neden mi?
*

Hayatnzdan memnunsunuzdur.

Gemii unutmusunuzdur.

Gelecekten korkuyorsunuzdur.

Ya da ok ey bildiinizi dnerek deiime ihtiyacnz olmadn

sylyorsunuzdur. te yandan J. R. Cowellin dedii gibi Ancak aptallar
ve ller dncelerini hi deitirmezler ve dnyada deimeyen tek
ey deiimdir. Tamam, deimek istiyorsunuz. Yapabileceiniz, sizin iin
yazdklarm uygulamaya almak ve HEMEN MD eyleme geirmek.
Greceksiniz, o kadar kolay olacak ki...
stediiniz eyi gerekletirmekte gstereceiniz baarnn en kritik
deikeni sizsiniz. Kendiniz deitiinizde evrenizdeki insanlar da deieceklerdir; ama ilk nce siz deiin ki evrenizdeki insanlar bundan olumlu etkilensinler. nsanlar bunu pek de yapmazlar, sadece evreleriyle
urarlar. Dierlerini deitirmeyi alarak vakit kaybederler. Eer siz
gerekten kaliteli insanlar ile yaamak ya da bu tr insanlarn evrenizde olmasn istiyorsanz nce kendi kalitenizi artrmalsnz.
Yaam durmaz. Eer siz durmak istiyor, biraz kenarnda duraym diyorsanz, deiimi yakalayp baarya ya da zirveye ulaamazsnz. Yaam, bymek,
gelimek, deimek, hedeflere ulamaya devam etmektir. Bakn, ancak lnce dururuz. ller bir yere konur, konduklar yerde dururlar. te bunun farkndalyla o zamana kadar ilerlemeli, bymeye devam etmeliyiz.
Deiebilirsiniz, her eyi yapabilirsiniz. stediiniz, hedeflediiniz her
eye eriebilirsiniz.

Yalnzca kendini deitirebilirsin.

Kendini deitirdiinde, tm evreni de deitirmi olursun.
ANONM

BALARKEN
ZAFER LK ADIMLA BALAR
Bizler insanolu olarak doar, byr, iftleir ve lrz! Dnyaya kafamz bo olarak geliriz ve yaamda tesadf olarak oradan oraya srkleniriz. Ancak pek azmz dolu bir kafa ile yaam sonlandrrz. ok azmz gerimizde bir iz brakr. Pek oumuz snrsz potansiyelini bo yere
israf eder.
Hepimizin bilinli ya da bilinsiz hedefleri vardr. Nro Linguistik
Programlama bilinli hedefler ile yaamann nemini vurgular. Hedeflerinizin bir deil on olmasn nemser. Hepimiz daha fazla zamanmzn olmasn ya da bir yerlerden zaman kazanmay isteriz. Bu yzden isteimizi
devaml erteleriz. Yaamdan daima bir ey bekleriz.
Yeni ev, yeni bir araba isteriz; ama bunun iin yeterli cesaretimiz yoktur. Erteleriz, srekli bekleriz. Daha iyi bir ortamn, daha iyi artlarn olmasn bekleriz. O frsat bir trl bulamayz! Bir trl gerekenleri yapmayz. Bekleriz, srekli bekleriz.
Kabuundan ayrlamayan smkl bcekler gibi kafalarmz uzatp
dar kamayz. Bir trl harekete geemeyiz...
Bir gemi dnn. Herhangi bir zamanda gemi kaptan emir verir. Pusulasn denize atar ve gemi yldzlara bakarak gider. Limana girseniz ve
bu yllarca devam etse... Bu durum kaptan zerinde nasl bir etki yapar?

10 Herkes in NLP
te biz de byle bir zavall durumdayz. mrnn byk ksmnz
beklemekle geiremezsiniz.
Felket o derece ki durumu gremiyoruz. Bir trl ilk adm atamyoruz. Ne zamana kadar byle srecek? lk adm atmak iin zamanmz var m ki?
Zaman gelinceye kadar, diye bir ey sylediinizi duyar gibi oluyorum.
te bu bir intihar sistemidir.
Zaman gelince yaparm. Bu durumda yaammz byk bir frsat
bekleyerek geiririz ve o frsat ortaya kt zamanda da yararlanacak kadar gce sahip olamayz. O frsat kim bilir ne zaman ortaya kacaktr.
Doru zaman bekler ve te imdi tam zaman derseniz, bir bakarsnz
ok ge olmu. Artk iyice tembel, miskin ve zavall bir haldesinizdir. Siz
ldkten sonra insanlarn sizi hatrlamasn salayacak ne yaptnz?
Baar sretir; ama bu yolculua bir kere kmanz yeterli olur. stediiniz hedeflere ulamanz kolaylar ve ilk adm atm olursunuz. Zaten
bu da en nemlisidir. Balamak iin byk olmanz gerekmez; fakat byk olmak iin balamanz arttr. Zafer ilk admla balar... Btn byk
iler, kk balanglarla olur. Kucaklamaya kollarnn yetmeyecei bir
aa, bir tohumla balar. En uzun yolculuklar bir admla balar. Bu yolculuk kt bile balasa... Unutmamak gerekir ki yara kt balayan ok
atlet yar ampiyon bitirmitir. Bugn yapamadnz yarn yapabilirsiniz. Siz yarn baka bir insan olmay baarrsanz, yarn da dnden farkl
bir gn olacaktr. Yapmanz gereken ilk adm atmaktr.

1.

BLM

POTANSYELNZ
KM BU?
Dnyadaki herkes ortak zelliklere sahiptir. Bill Gates ile bile aramzda bir benzerlik vardr. Bir inli ile benzer zelliklere sahip olabiliriz.
Kim bu? Bu sensin. nsanlar fiziksel yaplar asndan ayn zelliklere
sahipler...
Her birimizin kalbi ylda 36.000.000 kez arpar ve 60 ile 70 defa atar.
Vcutta motor grevini grr.
96.560 kmlik bir damar ana kan pompalar.
Kanmzda 22.000.000.000.000 kan hcresi vardr.
nsan vcudunda yaklak 100 trilyon hcre vardr.
Her dakikada bunlardan 300 milyonu lr.
Eer srekli olarak yenilenmeselerdi, btn hcreler 230 gn iinde
lrd.
Bir kalemi kaldrrken en az 12 ift kas grev yapar. Kalarmz atarken 43 kas, tebessm ederken 17 kasmz kullanrz. Vcutta 600den
fazla kas vardr ve bunlar insan vcudunun arlnn %40n oluturur.
nsan derisinin her bir 2,5 cm2lik blmnde 19 milyon hcre, 60 kl, 90
gr. ya bezi, 570 cm uzunluunda damar, 625 ter bezi ve 19.000 duyu
hcresi bulunur. Ortalama bir insan, hayat boyunca 18 kg. deri dker.
Beynimizde 13 milyar sinir hcresi mevcuttur. Bu sinirler aracl ile vcutta olup bitenden annda haberdar edilir. Bugne kadar yaplan aratrmalar,

12 Herkes in NLP
beynin snrlar ile ilgili bir ipucu veremedii iin beynimiz snrsz kabul edilmektedir. Kafanzda sinir hcrelerinin says dnyadaki insanlarn
2,5 kat kadardr.
Vcudumuzda 4 milyon acya duyarl yaklak 500 bin dokuma detektr ve sy kaydeden 200.000 sinir vardr.
Bir insan hayat boyunca fiziksel enerjisi ile 200.000 nfuslu bir yerleim yeri kuracak ve ayn zamanda oraya g salayacak potansiyele sahiptir. nsan ylda 1,5- 2 ton yiyecek ve iecek tketiyor ve ortalama 500
gram ile 1 kilo alyor.
Bu bilgiler sizi anlatyor. nsann mkemmelliinin en iyi gstergesi...
Yukarda sizden bahsediliyor. Btn bunlar sizin iinizde ve bunlar bile sizi mkemmel klyor. Her insan ayn zelliklere sahiptir, erkek veya bayan olmas fark etmez. Fiziksel olarak herkes birbirine benzer.
Siz mkemmel tasarlanm bir ahesersiniz.
nsan karmak bir yapya sahip... 206 tane kemik mevcut olmasna
ramen, birbiriyle beraber alan 500 kas grubunuz var. Gzlerimizin
her birinin arkasnda 150 milyon ayr k alglayc vardr. Bu k alglayclar bir saniyede milyarlarca k enerji birimlerini (foton) ilemden
geirirler. Eer insan gzn kopya etmek mmkn olsayd, gzlerimizin
harika tesi zelliklerine e deer bir makine yapabilmek iin 68 milyon
dolar harcanmas gerektiini; bu mekanik gzn ise kk bir ev byklnde olabileceini belirtiyorlar. Bu sizin esiz ve mkemmel olduunuz anlamna gelir! Bunu herkes sylyor; ama bunun farknda olmayan
tek kii siziniz...
Bu kadar mkemmel zelliklere sahip iken siz bu hayatta NE YAPIYORSUNUZ? Hayatta kalmak iin mthi bir motivasyon harcyorsunuz. Oysa hala ortada bir ey yok gibi...

13 Herkes in NLP

POTANSYELMZ
nsanolu olarak bizler snrlarmzn ne olduunu bilmiyoruz. Testlerin, kronometrelerin, var noktalarnn insan potansiyelini lme imkn yoktur. Kiiler hayallerini izlerken snrl gibi gzken potansiyellerinin
ok tesine gidebilirler. imizdeki potansiyelin snr yok. nsanolunun
iinde uyuyan gler var. Buna kendisi bile arr insan; nk bu glere sahip olduu aklndan gemez. Bu gleri uyandrp eyleme geebilirse, o kiinin hayatnda byk bir DEM olur...
Kendimizle ilgili olumlu veya olumsuz kanaatlerimizin nitelii potansiyelinizin merkezini oluturuyor. nsanlar olumsuz dndklerinde
kendi snrlarn kendileri oluturlar.
Potansiyel olarak kocaman bir otobse sahibiz; ama biz bu otobsn
byklnn farknda deiliz ve direksiyona adeta bir zincirle bal olduumuz halde kontrol hep bakalarna brakyoruz. Bu tavrla kurban
roln oynuyoruz. Kurban roln kimler oynar? 2- 3 yandaki kk ocuklar. Neden mi? ocukken gcmz olmad iin hep byklerimizin
szn dinler, kontrol ve sorumluu byklere brakrdk. Kurban roln baka kimler oynar? Kurban bayramnda kesilecek koyunlar oynar. Biz
de bu hayatta kurban roln oynuyoruz.
Temelde kontrol sizde ve artk u kurban roln oynamay brakp
kontroln sizde olduunun, kurban deil kasap olduunuzun ne zaman
farkna varacaksnz? Zaten NLP bunun yantn ok iyi vermektedir. nsanlara kendi otobslerinin src koltuunu en etkin ve bilinli olarak
nasl kullanacaklarn retmektedir. Bu blmde NLPnin baz varsaymlaryla kendi otobslerini el yordamyla ok iyi kullanan insanlarn
hayatlarndan baz kesitler vereceiz. Biz NLPde bu otobsn kontroln bir sistem erevesinde gerekletirmekteyiz.
Asla gerekenlere sahip olmadnz dnmeyin. u an karanlk bir
odada ampuln altnda okuyor olabilirsiniz. Dnyaya ampul bulann
Thomas Edison olduunu bilirsiniz. Peki, retmenlerinin Edisonun salak, geri zekl, hibir ie yaramaz birisi olduunu dndn biliyor
musunuz? Hayatnn ilk yllarnda bu yzden okuldan atldn ve resmi
bir eitim almadn...

14 Herkes in NLP
Erken gelen sknt sayesinde Edison, resmi okul eitiminde asla renemeyecei eyleri kefetti. nce istedii her hedefe ynlendirebilecei
ve kontrol edebilecei bir potansiyelinin olduunu; daha sonra, baka bir
insann teknik bilgisini kullanabileceini ve kendisi hi bilim eitimi
almam olmasna ramen bilimsel bir aratrmay baaryla yrtebileceini kefetti. O kendi potansiyelini etkin bir ekilde kulland. Sadece ampul bulmakla kalmayarak byk keifler yapt. Kendi potansiyelini etkili olarak kulland, hem kendi hayatnn hem de bakalarnn hayatn deimesini salad. Siz de neden byle olmayasnz?

Bir insan, gnde ortalama 65.000 farkl ey

dnr. Bu dncelerin yzde doksan bei bir
gn nceki dncelerle ayndr.
Deepak Chopra

2.

BLM

TE SHRL YOLCULUK
BALIYOR
NRO LNGUSTK
PROGRAMLAMA (NLP)
NLP nedir? NLPnin mucizesi nereden geliyor? Niin herkes sihirli bir
denek gibi ona sarlyor? NLP, bir dnce sistemidir. NLP, nce kiinin
kendini anlamasn, kendi i elikilerinden, endie ve korkularndan
kurtulmasn, genel olarak dnyay daha iyi anlamasn, yapt hareketlere bu gzle bakmasn ve davranlarn buna gre dzenlemesini salayan bir sistemdir.
NLP, bilimsel temeli olan bir sistemdir. Ksaca sylemek gerekirse
NLP, insan davranlarnn modellenmesi zerine kurulmutur. Amac,
etkili iletiim kurmak ve srekli gelimektir. Nro Linguistik Programlama hzl ve etkili bir ekilde davran deiiklii yaratmaya ynelik ok
gl tekniklerden ve bunlarn nasl kullanldklarn aklayan uygulama felsefesinden olumaktadr. NLP etkili iletiim kurmak iin size gerekli aralar salar. Her davrann bir yaps olduu gryle yola kar.
Bu yap, renilebilir, deitirilebilir ve modellenebilir. Hangi davranlarn faydal ve etkili olduunu anlamak, alglama yeteneklerimize baldr.
NLP 1970li yllarn banda dilbilimci John Grinder ile matematiki, bilgisayarc ve Gestalt terapisti Richard Bandlerin belirli becerilere sahip insanlar ile bu becerilerle mkemmele ulam insanlar arasndaki farkllklar

16 Herkes in NLP
ortaya koyma almalar ile Kaliforniyada domutur. Grinder ve Bandler, dikkatli ve detayl bir gzlem sayesinde olaanst terapistin davranlarn modellediler; modern aile terapisinin kurucusu Virginia Satir,
Gestalt terapisinin kurucusu Fritz Perls ve modern hipnoterapinin kurucusu Milton Erickson. almalar srasnda bu bireylerin ok farkl tarzlar olmasna karn artc benzerlikte kalplar kullandklarn kefettiler.
Grinder ve Bandler bu ilk almann ardndan, mkemmel performansa sahip baka insanlarn modellerini kardktan sonra, insanlarn
performansn gelitirmek, mkemmel iletiimci haline gelmelerini salamak ve olumlu kiisel deiimlerden gemelerini mmkn klmak ynnde bakalar tarafndan da kullanlabilecek yararl bir model hazrladlar.
Modelleme, NLPnin gelitirilmesinde merkez niteliini hep korumutur.
Bu soruya yant aranrken dallarnda stn performans sergileyen baz
kiiler seilerek (Fritz Perls-Gestalt terapinin kurucusu, Virginia Satir-aile
terapisti ve Milton Erickson-psikiyatrist, American Society of Clinical
Hypnosisin kurucusu) bu kiilerin szel ve davransal yaklamlar incelendi. Ama, mkemmellie nasl eriildiinin belirlenerek bunun herkes tarafndan renilebilir, uygulanabilir hale getirilmesiydi. Yani modellemekti.
Grinder ve Bandler kullandklar modelleme teknikleri ve kiisel katklarn, beyin-dil-vcut arasndaki ilikiyi sembolize etmek icin Nro-Linguistik Programlama olarak isimlendirdiler. Gnmze kadar NLP kapsamnda, psikoterapi, eitim, salk, i hayat, yaratclk, yneticilik, sat, liderlik gibi ok geni bir yelpazeye yaylan eitli iletiim-deiim becerileri
ve etkin yntemler gelitirildi. NLP, k noktasnn da etkisiyle, birok
kaynakta mkemmelliin bilimi, deiimin sanat, mkemmellik yaps
zerine alma, performans teknolojisi, istediiniz sonular elde etme
yntemi gibi tanmlar kullanld. Davran dzeyine arlk vererek kestirme sonular ne karmak, NLPyi eksik tanmlamak olacaktr. Davranlarn ve grnen sonularn arkasnda, aslnda ok katmanl bir yap vardr. Daha st dzeyde NLP, kiisel inan, misyon ve vizyona odaklanmaya,
sadece birey olarak deil, daha byk sistemlerin (aile, toplum, evren) bir
eleman olarak insan anlamaya ynelik bir ereve sunar.
NLP nin geliiminde baka insanlarn da katklar olmutur. lk almalar davransal yaklam olarak tanmlanrken, son zamanlarda odak

17 Herkes in NLP
noktas, davranlarn ardnda yatan kimlik, inanlar ve deerlere kaymtr. Bilinli ve bilind zihinler arasndaki iliki ve dengenin anlalmas son dnemlerde NLP eitiminin merkezini oluturmaktadr.

SMLENDRME!!!
Grinder ve Bandler 36 saatlik bir almayla ilk kitaplarn tamamladktan sonra yle bir soruyla kar karya kaldlar: Buna ne isim vereceiz?
Nro: Vcudumuzun fiziksel fonksiyonlarn nasl yerine getirdii ve

be duyu organmzdan gelen bilgileri ileme tarz ile ilgilidir; nk kefettikleri kalplar nrolojik dnme srelerimiz dzeyindedir.
Linguistik: Dili kullanma eklimizi, nrolojimizi yanstr. Yani dil (aslnda iletiim), bu mkemmel yapnn kendi iinde ve evresiyle olan iletiimini, sinirsel temsillerin kodland, sraland ve anlama kavutuu dil ve szsz iletiim sistemleridir.
Programlama: Eer istersek programlandmz ekilden kurtulup dnce ve eylemlerimizi istediimiz gibi dzenlemektir. Bir plan dahilinde
hedeflere ulamak iin iletiimimizi ve sinir sistemimizi organize etmektir.

NLPNN DAYANDII DRT TEMEL

UYGULAMA LKES VARDIR
1. Ne istediinizi bilmek,
2. Hemen harekete gemek,
3. Hedefe yaklap yaklamadnz anlayp sonular deerlendirmek,
4. Hedefe ulancaya kadar davrannz deitirebilmek, yani peinden gittiiniz hedefler iin esneklie sahip olmak.
Spesifik hedeflere sahip olmann nemi ne kadar vurgulansa azdr. nsanlarn genelde bilinli hedefleri yoktur ve yaamda tesadfi olarak oradan oraya srklenirler. Nro Linguistik Programlama bilinli bir ama ile yaamann nemini vurgular. Hedeflere ulamak iin belirli ekillerde
davranmak ve konumak gerekir.

18 Herkes in NLP
Eer yaplan davran ie yaramyorsa, baka bir davranta bulunmak
nemlidir. stenen sonu elde edilinceye kadar davran deitirmeye devam edilmelidir. Davran deiiklii tesadfen ortaya kmaz.
Ayn zamanda hedefleriniz iin harekete gemek de nemlidir;
nk kii herhangi bir giriimde bulunmad srece hibir ey gereklemez. Dnsenize du alrken aklmza bir sr fikir gelir. Belki
de o fikirler sizi milyarder yapacak deerdedir; ama harekete gemediiniz iin hibir anlam yoktur. Dutan ktktan sonra o fikirler iin
harekete gemezsiniz. Ksacas, Nro Linguistik Programlama yaamdan istenilenlerin elde edilmesi iin dnme, gzlem ve eylem zerine
kuruludur.
Hedefi bilmek ok nemlidir. nsanlarn ou bilinli hedeflere sahip
deildir. Bazlar ise ne istediklerini deil, sadece ne istemediklerini bilirler.
Yarn at yarlarna gittiinizi ve bir ata 10 TL. yatrdnz ve kazanmak iin gittiinizi varsayalm.
Tahmin yrtrsek siz yartaki en hzl at semeye alrsnz. Bu sadece bir tahmin, atlardan (bu konuda hibir bilgiye de sahip olmadmz varsayalm) anlayan birilerinden bilgi alr; kriterleri, yzdeleri, nceki
yar sonularn, sonuta elimize geirdiiniz her bilgi krntsn deerlendirirsiniz. Paranz sokaa atm olacaksnz. Bu farkl konuda bunu
yaparken ufak bir olaslk bile olsa sokaa attnz parann bir getirisi olmasn salamaya alrsnz. Ne dersiniz? Haksz mym?
Bu arada ne yapmayacanz syleyeyim.
Oradaki gieye gidip parmaklklarn arkasndaki adama gidip de Ben
ok merhametli biriyim. Bildiiniz zavall bir at var m? Hi kazanma ans olmayan bir at. O atn zerine 10 TL. yatracam. O ata para yatrp
atn moralini yksek tutmak istiyorum. Zavall atn kendisini iyi hissetmesini yardmc olmak istiyorum. Sadece ata, birisinin ona inandn
gstermek istiyorum demezsiniz. Size de artc gelmiyor mu?
Burada at yaryla ilgili bir yk anlatyoruz. Bu kitab okuyan her insan, hangi apal, kaybedecek zavall bir at zerine para yatrabilir ki, diye
dnr.

19 Herkes in NLP
En yava ata para yatrmak kadar sama bir fikir olabilir mi? nsanlar bunu hayatlarnda hep yapyorlar. Hedeflerimize giderken hepimiz bunu yapyoruz. Hep kazanmama zerine oynamak... Hedefimiz iin gereken bedeli
dediimiz halde hala ya olmazsann hesabn yapyoruz hep.
Nro Linguistik Programlama bireyin istekleri ynnde ilerlemesinin
nemini vurgular. Hedefler olmad zaman yaam amasz bir ekilde oradan oraya srklenmeye dnr. Hedef saptandktan sonra ise insan
o hedefe ulamaya odaklanr.

HEDEFE ULAMAK N Y
BMLENM KOULLAR
1. Hedefinizi pozitif olarak ifade edin
nsanlara hayattan ne istediklerini sorduunuzda onlar ne istediklerini deil, sadece ne istemedikleri konusunda upuzun bir liste yapmaya balarlar. Bunu istemiyorum, unu istemiyorum, orada yaamak istemiyorum... nsan beyni
negatif emirler kabul etmez. Sakn dme diye bir ocuu uyarrsanz beyni onu dmek olarak alglar ve ocuk der. Kendinize vereceiniz her negatif emri
beyniniz pozitif olarak alglar. Dikkat! Hedefinizi pozitif kelimeler ile ifade edin.
Ksacas nereye gitmek istiyorsak ona odaklanmalyz. Tam olarak ne
istiyorsunuz? (Ne istemiyorsunuz? deil)
Kendinize sorun; bu kitaptan gerekten ne istiyorsunuz?
Eer bir ocua stn dkmemesini sylerseniz dkecektir. Ste dikkat
et diyen biri ise pozitif bir mesaj verirseniz dkmeyecektir. Bir arabann altnda kalmamaya dikkat et uyars bir kaza ihtimalini artrr; ama Caddeye gitmeden nce etrafna dikkat et derseniz ocua daha iyi bir odak salarsnz.
2. Hedefinize ulatnz an, duyusal adan zel olmaldr.
Hedefinizi belirtin. Ulatnz zaman ne grecek, duyacak, hissedeceksiniz? Hedefinize ulatnz zamann resmi mutlaka zihninizde canlandrn. (Sanki imdi oluyormu gibi...)
3. Hedefinizi dzgn bir ekilde balama yerletirin.
Nerede, ne zaman, nasl ve kiminle bu sonucu elde etmek istiyorsunuz?

20 Herkes in NLP
4. Hedefiniz sizin tarafnzdan balatlp srdrlebilmelidir.
stediiniz hedefe ulamanz iin her ey kontrolnzde ve sorumluluunuzda olmaldr. Hedefinizi gerekletirmek iin ne yapmalsnz?
Hedefine ulamak iin hangi kaynaklara ihtiyacnz var?
5. Hedef, uygun ve net biimde bir balama dayandrlmaldr.
Hedefinizi kesin ve ak bir ekilde ifade edin. Yani, hedefiniz genelleme olarak ifade edilmemelidir. Ne istediinizi kesin olarak bilmeden onu
elde etmek iin ok fazla ansnz olmaz, nereye gitmek istediinizi bilmiyorsanz istediiniz yere ulatnz hibir zaman bilmezsiniz.
6. Arzulanan hedef, mevcut durumun olumlu yanlarn
korumaldr.
Eer bu yaplmazsa, bir olumsuzluun yerini baka bir olumsuzluk alabilir.
7. Hedef veya arzulanan durumun daha geni kapsaml sonularna dikkat edin.
Kendiniz ve bakalar asndan ortaya kacak sonular dnmeli
ve kendinize ya da bakalarna zarar verecek hedefler peinde komamalsnz?

NLP VE BAARI
Baar nedir? Szlk anlamyla baarma ii veya baarlan i, muvaffakiyet.
Baar neye benzer? nsanlar baary tanmlamakta zorlanrlar. Baar tanmnz yoksa baarl olma sansnz yoktur. Baar deyince aklmza
farkl eyler gelir. Baar herkese gre farkl bir anlam tar. Kendi baar
tanmnz sadece siz yapabilirsiniz. nsanlarn baar kriterleri genelde iyi maddi gelir getiren bir kariyere, byk bir eve ya da lks bir arabaya
endekslidir. Baar hakkndaki en yaygn yanl ifade, onun parayla e tutulmasdr. nsanlar, para biriktirdikleri zaman baarl olacaklarna inanr.

21 Herkes in NLP
Oysa zenginlik, kendiliinden mutluluk ya da baar getirmez. Eer baary mutlulukla lyorsak, o zaman bariz bir ekilde sahip olduumuz
mal varlklaryla ilgisi yoktur baarnn. Baar bir yaklamdr. Baar kimisine gre sadece para kazanmak deildir. Ona gre baar ayn zamanda kiinin, yapmay kafasna koyduu eyleri yapabileceini ve gerekten
fark yaratan baz eyleri yaratabileceini kendine ve bakalarna kantlamasdr. Ksaca sahip olduklarmzn deerini bilip, sahip olamadklarmz
iin zlmediimiz zaman baarl oluruz.
Ralph Waldo Emersonun
baar tanmn inceleyelim
*

Sk sk glmek ve ok sevmektir.

Akll insanlarn saygsn ve ocuklarn sevgisini kazanmaktr.

Drst eletirmenlerin onayn almak; sahte dostlarn arkadan vurmalarna dayanmaktr.

Gzeli sevmektir; herkesteki en iyiyi bulmaktr.

Karlk beklemeyi hi dnmeden kendiliinden vermektir.

Geride ister salkl bir ocuk, ister kurtarlm bir ruh, ister bir para yeil bahe, ister iyiletirilen bir sosyal durum brakarak dnyann gzellemesine katkda bulunmaktr.

Gnlnce elenmek ve glmektir.

Kendinden geerek ark sylemektir.

Tek bir kii bile olsa, birinin sizin varlnzdan tr daha rahat nefes aldn bilmektir.

te bu baarl olmaktr. Eer halen bir baar tarifiniz yoksa bunu dnmelisiniz. Tabi ki baarya ihtiya duymayabilirsiniz de.
Bazlar kendilerini hibir zaman baarl saymaz. Ne kadar ok kazanrlarsa kazansnlar ya da ne kadar yksek unvanlar olursa olsun baarnn
kendileri iin ne ifade ettiini aklamaya vakit ayramazlar.

22 Herkes in NLP
Sonuta herkes baarl olmak istiyor. Kiiler baary ihtiya olarak
gryorlar. Baar arkasndan geliim, geliimin arkasndan da deiim
douyor zaten. Baarya, ben kesin ihtiya duyarm diyebilirsiniz. Gnmz insan, gelimeye ve baarmaya, gemie oranla ok daha ihtiya
duyuyor. Koullar artk ok hzl deiiyor. Deiime ayak uyduramayanlara kar acmas olmayan gnlerde yayoruz. Yarn bugnden daha zor
olacak. Baarma yolunda mazeretlerin ardna saklanmak bizi kurtarmayacak. Mazeretlere snmann, alamann bir faydas olmadn da ac
tecrbelerle birok kez yaadk.
NLP BR YNTEMDR
Her davrann bir yaps vardr. Bu yapy renebilir, deitirebilir ve
modelleyebiliriz. Alglarmzla da hangi davrann yararl ve etkili olduunu anlayabiliriz. NLP dnyann bizim ve bakalar tarafndan nasl alglandn aklar. u an dnyadaki en gelimi yntemdir.
NLP BR DAVRANI BMDR
Merak ve macera duygular tarafndan biimlendirilmitir. Hayata, az
rastlanan bir renme frsat olarak bakar. renmeyi etkin klar. nsanlar etkileyen iletiim biimleri ve nelerin renmeye deer olduu konularnda ustalamay amalar.
NLP BR TEKNOLOJDR
NLP istenen sonular gerekletirecek dnceleri, sistemleri ve
teknikleri sunar. NLP kiinin alglarn ve bilgilerini arzu edilen noktaya
ulamak iin organize eder.
NLP BLMDR
nk NLPyi oluturan birok alma, uzun sren aratrmalar sonucunda ortaya konmutur.
NLP BR SANATTIR
Mkemmeli yakalam, konusunda dahi insanlarn o sonulara nasl
vardn modelleyen bir ustalk iidir.

23

Herkes in NLP

Beynimizi etkin ve bilinli bir biimde kullanamyoruz. Beyin, kapama

dmesi olmayan bir makine gibi... nsanlarn ou beyinlerinin esiridir.
Sanki otobsn src koltuuna zincirle balanmlardr ve direksiyon
bakasndadr. Beynimize yn vermezsek, ya kontrolden km bir halde bir
yere arpp duracak ya da bizim admza kontrol bakalar ele geirecektir.
NLP, baarya ulamamz iin yapmak istediimiz eyleri nasl yapacamz, nelere ihtiyacmz olduunu anlatr.

Baarszlk, daha zekice balama frsatndan

baka bir ey deildir.
Henry FORD

NLP VE BAARISIZLIK
Baarszlk nedir? Szlk anlamyla baarsz olma durumu, muvaffakiyetsizliktir.
Peki, baarszlk neye benzer? oumuzun hayatnda bir karabasan
gibi grdmz baarszln tanm var mdr? Hayat boyunca ondan
kaarz; keinin sevmedii ot burnunun dibinde biter ya, ite biz de bir
ekilde evremizde buluveririz onu.
Baarya birok yoldan gidilir; ama baarszla giden yol ok aktr.
Baarsz olduunuz zaman iki seeneiniz vardr. Durumu yok saymak ki
bu durumda zaten bir ey yapmak istemediiniz iin endielenmeye de
gerek duymazsnz, ya da bir ey yapmaya gayret gstermez; yani bir zm bulunmas konusunda hemfikir olmazsnz.
Baarszlk hayatn bir parasdr. Hatta gelimemiz iin ona ihtiyacmz var. Burada nemli olan, o baarsz durumdan baarl olmak iin ne
rendiinizdir. Ayaa kalkp devam etmeniz ve mcadele etmenizdir.
Btn baarl insanlar baarszlk ile tanmlardr.
Hayatmzn her dneminde baarszlkla karlarz.

24 Herkes in NLP
te bazlar...

" Emeklemeden yrmediniz.

" lk adm atmadan nce, defalarca dtnz.
" rencilik hayatnzda bir sr snavdan getiniz. Bunlardan ktleri de oldu.
" Her yarmann veya man bir kazanan ve bir kaybedeni vardr.
" Bir rendiniz beceri ncesi birok kez iyi sonu almadnz. (Bisiklet kullanmay renirken, araba kullanmay renirken...)
" Bilmediimiz bir i girdiimizde o ii reninceye kadar birok kez
baarszlkla kar karya kalrz.
Btn baarl insanlar hayatlarnda baarszlklar yaadlar. nsanlk
tarihine ok fazla katks olan kiilerin yaamlarn okursanz farkna varabilirsiniz. Bu kiilerin hayatlarndaki deimez gerei baarlarn yaptklar baarszlklara borlu olmalardr.
" Michael Jordan lisedeyken okul takmndan atlmtr. Micheal Jordan, okul basketbol takmndan atld iin basketbolu brakmt.
Daha sonra dnyann en iyi basketbolcularndan birisi oldu.
" Churchill, ortaokulda snfta kalmt. Daha sonra ngilterenin en
sevilen bakanlarndan biri oldu.
" Ford 40 yanda be paraszd. Henry Ford ilk arabasna bir geri vites koymay unutmutu. lk arabasn satp, irketini batmaktan
kurtarmadan nce Henry Fordun cebinde kendine ait sadece
223,65 dolar vard.
" Walt Disney, bir gazetenin yaz ileri mdr tarafndan; e yarar
fikirleri olmad gerekesi ile kovulmutu. Walt Disney, film ve
elence endstrisinde devrimler yapmtr. Walt Disney Dnyann
en mutlu yeri eserini gerekletirebilmek iin 302 kez reddedildi.
Walt Disney birka defa iflas etmi ve baarya ulamadan nce byk bir sinirsel rahatsz geirmitir.
" Abraham Lincolnn hayat bir baarszlklar kitabdr. lk siyas mcadelesinde malup olmutu. Bir sre iktisad sahada alt. Yine
baarsz oldu. Sevdii kz ld. Ona kavuamad. Evlendii kadn

25 Herkes in NLP
hayat boyunca Lincolne kederden baka bir ey vermedi. Devlet
memuru olmak istedi, fakat bunu da baaramad. Senato yesi olmak istedi, olamad. Bakan yardmcl iin adayln koydu, kazanamad. Fakat btn bu baarszlklar sonunda o, yine Amerikaya
Bakan oldu. Bugn Amerikan kahraman olarak hatrlanmaktadr.
Abraham Lincoln baarszlklaryla n salm olmasna karn kimse
onu baarsz biri olarak grmez.
Abraham Lincolnn yaam
- Zor geen bir ocukluk
- Bir yldan az sren okul eitimi
- 1831de i hayatnda baarsz oldu.
- 1832de milletvekili seilemedi.
- 1833de i hayatnda baarsz oldu.
- 1834de milletvekili seildi.
- 1835de nianls ld.
- 1838de meclis bakan seilemedi.
- 1838de yerel temsilci seilemedi.
- 1842de evlendi, ei bana dertler at.
- Drt olundan on dokuz yana gelmeden ld.
- 1843te Kongreye seilemedi.
- 1846da Kongreye seildi.
- 1848de Kongreye seilemedi.
- 1855de senatoya seilemedi.
- 1856da bakan yardmcs seilemedi.
- 1858de senatoya seilemedi.
- 1860da ABD bakan seildi.

" Thomas Edisonun retmeni ona aptal derdi. Tarihteki byk baarl insanlardan birisi... retmenleri Edisonu, hibir ey renemeyecek kadar aptal bulurlard.

26 Herkes in NLP
" Einstein, drt yana kadar konuamamt. Matematik dersinden
ok baarsz olduu iin ilkokuldan atlmt. Oysa biz onu imdi,
yzylmzn en byk kiilerinde birisi olarak biliyoruz.
" Charles Dickens, yzlerce kapdan Sen yazar olamazsn. denilerek geri evrilmiti. Daha sonra kitaplar birok dilde yaynlanm
ve milyonlarca satmtr.
" Mzik yapmclar Elvis Presleye yle demilerdi; Hibir ie yaramazsn, en iyisi kamyon srclne geri dnmen. Elvis Presley
yapt mziklerle milyonlar coturmutur.
" Mzik retmeni Beethovena; Besteci olmas imknsz! demiti.
Oysa o, insanlk tarihinin en byk bestecilerinden birisi oldu.
Mehur Dokuzuncu Senfonisini yazdnda Beethoven tamamen
sard.
" Bar Mano mzik dersinden ikmale kalmt. Gnmzde lmnn ardndan bile tm ocuklarn Bar Mano ve arklar hala dillerde ve yreklerde.
" Norveli bir gmen olan Knut Hamsun, bu lkede denedii her eyde baarsz oldu. aresizlik iinde mcadelesinin yksn yazmaya
karar verdi. Alk adn verdii kitab Nobel Edebiyat dln ald.
Hamsunun korkun deneyimleri onu zengin ve nl bir adam yapt.
Gerekte bu insanlarn baarl olmalarnn nedeni srarla hedeflerine
doru yrmeleridir.
Baarszl kabul etmekten baka her eyi yaparz. Kabul etmek derken ona teslim olmay veya kaytsz kalmay kastetmiyorum. Baarszln baar yolunda gerekli bir adm olduunu anlamaktan sz ediyorum.
Hi hata yapmam olan kii hibir ey yapmamtr.
Aslnda ou baarya ulamadan nce ok fazla baarszlk yaamtr. lk seferde tam anlamyla baarlan ok az ey vardr. Yinelenen baarszlklar baar yolundaki pusula gibidir... Eer kaybetmekten endie ediyorsanz, denemeyebilirsiniz. Denemezseniz, baaramazsnz. Denemek
her eyin badr. Denemediinizde baarszl kaderiniz olduunu kabullenirsiniz.

27 Herkes in NLPr
Birok insan iin baarszlk konusunda drst olmak zordur; fakat
baarszlk yaamn ve i hayatnn kanlmaz bir parasdr ve aslnda
ok kt bir ey olmas da gerekmez.
Eer baarszlktan korkarsanz, deneyemezsiniz. Eer deneyemezseniz, asla baaramazsnz. Denemek, her eyin balangcdr. Denemediinizde, bozguna uramak kaderinizdir.
Baar, yolda baarszla da uramaldr. Hibir baarl insan baarsz olmadan baarya ulamaz.
NLPde baarszlk diye bir ey yoktur, sadece geri bildirim vardr. Deneyimleri baarszlk erevesi yerine renme erevesi asndan deerlendirmek daha doru olur. Eer kii her hangi bir konuda baarl olmuyorsa, bu baarsz olduu anlamna gelmez. Sadece sz konusu eyi
yapmamann bir yolunu kefettii anlamna gelir. O zaman kii baarmann yolunu buluncaya kadar davrann deitirmelidir.
NLP de ya kazanrsnz ya da renirsiniz. Yaadmz olumlu veya olumsuz her trl olay, ya bir daha baarszlk yapmak iin ya da bir dahaki sefere daha mkemmel yapmak iin renmelisiniz. Eer baarszlklarnzdan bir
ey renmiyorsanz ite o zaman baarsz olursunuz. Asl baarszlk burada
balar.
Eer karlatmz baarszlklar veya hatalardan dolay hemen vazgeersek, hedefimize ulamak iin mcadele gstermezsek o zaman baarsz olur ve kaybetmek bizim iin gerek seenek haline gelir.
u bir gerek Baar son baarszlnzn ardndan gelir Bu insanlardan hibiri son baarszlklarnn ne zaman olacan bilmiyorlard; fakat yine de vazgemediler. Baarmann %90 vazgememektir. Her baarnn bir bedeli vardr. Baar bir insann hayatna girmeden nce; insann geici yenilgiler ve belki de baarszlklarla karlaaca kesindir. Baarszlk bir insan ele geirdiinde, en kolay ve mantkl olan vazgemek gibi grnr. ou insann yapt hata da budur. En baarl insanlar; en byk baarlarnn yenilgiyle karlatklar noktadan bir adm tede ortaya ktn sylemilerdir. Baarszlk hiledir. Baar belki insana ok ey retmez; fakat baarszlk ok ey retir.

28 Herkes in NLP

nsan, yaamnn drtte n

yapamayaca eyleri istemekle geirir.
GOETHE

NE STYORSUNUZ?
imdi sizin yannzda olsaydm ve size bu hayattan gerekten ne istediinizi soracak olsaydm, ne anlatrdnz?
Hayatta ne istediimizden ok ne istemediimize odaklandmz
biliyoruz. Hepimiz baarl olmak iin dnyada yayorsak ve bunu gerekten istiyorsak, iimizdeki potansiyelden yararlanmasn bilmeliyiz.
Baarnn ilk art ne istediini bilmektir. Emerson, Dnya nereye
gittiini bilen biri iin yolu aar demitir. Hedefi olan kii, kendi deerlerini tayin eder ve onlara gerekenleri yaparlar. Sizce, nereye gittiinizi
bilmenin ne demek olduunu dnn! Yalnzca net bir ekilde belirlenmi bir hedefimiz olduu zaman grnrde geliigzel olan anslardan yararlanabiliriz; nk ancak o zaman sunduklar frsatlar grebiliriz. Baka
bir ekilde ifade edelim. Uzun vadede neyi baarmak istediinizi bilmeden
ans getirecek bir frsat arayarak hayatnz srdryorsanz, bu durumda
karlatnz frsatlar gremeyeceiniz kesindir.
Frsatlar durmazlar, gelir ve geerler. Baarl insanlarn ellerine daha
fazla frsat gemez, onlar frsatlar yaratrlar.
Phil Knight, lkede herkesin giderek komaya merak sardn fark ettii noktada kendi geleceini kontrol altna ald. Koundan Amerikan
kou ayakkablarnn baka lkelerde yaplanlara gre daha dayanksz olduunu renince Knight, burada kendine bir i imkn grd. Kou ile
birlikte yz ift Japon mal kou ayakkabsna 500$ yatrm yaptlar ve
Nike firmas byle dodu.
Aksiliklerin arasnda hedefinize doru ilerlemek gl bir inan ve net olarak belirlenmi bir hedeften daha fazlasn gerektirir. Kendini adamak ister.

29 Herkes in NLP
Hayatnzda zel hedeflere sahip olmalsnz ve bunun kendi yaamnz
iin nemi ne kadar vurgulansa azdr. nsanlarn genelde bilinli hedefleri yoktur ve yaamda tesadf olarak oradan oraya srklenirler. Nro
Linguistik Programlama bilinli bir ama ile hayatn nemini vurgular.
Hedeflere ulamak iin belirli ekillerde davranmak ve konumak gerekir.
Yaplan aratrmalar, insanlarn ancak %3nn uzun sreli hedefleri
olduunu gstermitir. Yine 1953 ylnda Yale niversitesinde yaplan bir
aratrmada rencilere, yazl olacak verebilecekleri zel bir hedefleri ve ulamak istedikleri bir planlar olup olmad sorulmutu. Sonuta rencilerin ancak %3 yazl bir hedef belirlediklerini sylemilerdi.
Yirmi yl sonra bulunduklar yer ve konumlarda yeniden aratrmaya
alnd. Aratrma sonucunda daha nceden ak ve net bir hedef belirleyen %3lk grubun, dier %97lik gruba gre duygusal, sosyal ve ekonomik adan ok daha baarl olduu ortaya kmtr.
Hedefi olmayan insann sahip olduu mkemmel potansiyelin hibir
nemi yoktur. Baraj olmayan bir akarsuyun sular akar gider; ancak izlenecek bir yolumuz varsa, kafamzda kiisel baarmzn ne olduuna dair
net bir resim vardr.
Kaderimiz byk lde koyduumuz hedeflerle belirlenir. Byk hayaller kurup bunlarn olacan umut eder, kendinizi adarsanz. Kaderinizde byk deiikliklere sebep olursunuz.
ster baarabileceinizi, ister baaramayacanz
dnyor olun,haklsnzdr!
Henry FORD

NANMAK VE BAARMAK
Baarnn en nemli anahtarlardan birisi nedir? Neden bazlar baarl olurken bazlar olamaz?
nan baarnn en nemli admlarndan birisi, peki inan nedir?
nan bir ey konusunda emin olma durumudur. Kendinize ve iinizdeki
potansiyele inann.

30 Herkes in NLP
Zihninizde baarabileceinize inandktan sonra elde edemeyeceiniz
hibir ey yoktur. Hayatnzda neye inanrsanz o banza gelir. Acaba diye dndklerinizin hepsini yaamadnz m? Dndnz her ey
gerek olmad m? Yapabileceinize inanrsanz, yani iten bir ekilde inanrsanz zihniniz bir kurt kpei gibi hedefinizi bulur ve yaplmas iin
yollar oluturmada zmler oluturur.
nanlar, sinir sistemine dorudan gnderilen emirlerdir. Bir hayalinizin gerekleeceine ya da hedefinize inanrsanz, o inanlarnz, sizi hedefleriniz ve hayalleriniz iin tam olarak istediiniz duruma ulatrr.
nan kiiler iin harika bir gtr. lmeyi dnn ve oturduunuz
yerde srekli leceinize ynelik telkinler verin kendinize. Bu telkinler
ile lemezsiniz; ama inancnz en st dzeye ulatrn, emin olun bunu
da gerekletirirsiniz.
nan, zihinde oluur. nan sizin bir paranz haline gelir. Bundan
sonra bu inan vcudunuzun faaliyetlerini deitirebilir. (Kan dolam,
bedensel deiiklikler...) Bir inan, zihin iinde glendiinde istediiniz
duruma ulamanz kolaylaacaktr. Her byk baarnn arkasnda kiilerin zihinlerinde oluturduklar inanlar vardr. nan sizin bir paranzdr
ve sizin iin harika bir gtr; nk sadece inandnz baarabilirsiniz.
Hayatnzda bulunduunuz yer inanlarnzn eseridir. Gelecekte ulaacanz noktaya sizi ulatracak olan da yine inanlarnzdr. Kendinizle ilgili inanlarnzn farkna varn, yaamnz biimlendirin. Ne olduunuzu dnyorsanz o olursunuz. stediiniz konuma inandnz lde sahip olursunuz.
Bir hedefinizi gerekletireceinize inanmamsanz, hedefinize gereken btn mcadeleyi ve bedeli demeye karar vermiseniz, buna ulamak iin tm insanlar ve artlar sizi bir mknats gibi kendine ekecektir.
Hayallerinize ve hedeflerinize inann. nandnzda hedefiniz iin
evrenin sizinle ibirlii ettiini greceksiniz.
Kendinizle ilgili acabalarnz aklnzda dolatnda zafer yerine yenilgiyi ekmeye balarsnz.
Dndnz, inandnz ve olmasn beklediiniz hedefinize mutlaka ularsnz. Eer siz ona ulaabileceinize inanmsanz hibir engel
sizi hedefinizden alkoyamaz. Hibir ey de sizin iin imknsz deildir.

31 Herkes in NLP
Mahatma Gandhi kendisine neredeyse imknsz bir hedef semiti.
Fiziksel olarak ok ey baaramayaca izlenimini uyandran bu kk adamn gn gelip Hindistann ngiliz mparatorluunun hegemonyasndan kurtulmasna nc olacan kim dnebilirdi ki?
Onun hedefi bamsz bir ulus yaratmakt. Ne demek olduunu dnn. alar boyunca ngiliz ynetimi altndaki milyonlarla dolup taan
eski Hindistan... Be parasz, ordusuz, evsiz hatta tek bir pantolonu bile
olmayan Mahatma Gandhi... Yine de ngiliz mparatorluunun sahip olabileceklerinden daha byk bir kaynaa; kendi potansiyeline sahip olma
ve onu kendi seimlerine gre ynlendirme kapasitesine sahipti. Hindistann zgrln seti ve amacnn gerekletiini grmek iin yaad.
Hedefiniz her ne olursa olsun hayallerinizi izlerken snrl gibi gzken
potansiyelinizin ok tesine gidebilirsiniz. imizdeki potansiyelin snr yok...
Kendine ve kendi potansiyeline inanan bir kiinin dnyadaki en byk
gce sahip olduu kesindir. Bu durum gnein domas kadar kesindir.
Dndnz, inandnz ve gvendiiniz her ey mutlaka gerekleir.
Hayal gcnn kudretiyle baarlmas olanaksz bir hedef yoktur.

nsan hayalleri dorultusunda gvenle ilerlerse

ve dledii yaam iin ok alrsa
hi ummad bir anda baaryla karlar.
Henry THOREAU

BAARININ BR GECEDE GELMESN

BEKLEMEYN
Bir hedefiniz var... Onun iin olumlu dnmeye baladnz. Bu tabii ki hedeflerinizi bir gecede gerekletireceiniz anlamna gelmiyor.
ok para kazanmay dndnz zaman saban uyandnzda banzn ucunda bir uval para bulamazsnz. Bu asla olmaz. Olmayacak da.
Baar bir sretir. Mcadele etmeniz ve bir bedel demeniz gerekir.

32 Herkes in NLP
Vazgememeniz gerekir, sonuna kadar savamanz... Ksacas hedefiniz iin bir meydan sava gibi srekli savamalsnz. lk malubiyetten korkarak btn cesaret ve iradenizi kaybetmemelisiniz.
Nefes aldnz mddete, kalbiniz arptka sava kazanmak iin
yaamalsnz. Bu srete yaadnz tecrbeler, darbeler bazmz olgunlatrr, bazmz ise bitmi tkenmi bir hala getirir.
Her eyin bir bedeli var. Baarnn da bir bedeli var her eyde olduu
gibi. Baarya yan gelip yatarak sadece tavuklar ular. Hibir ey yapmadan baarl olamazsnz. Hibir ey kendiliinden olmaz, yoku aaya
inmek haricinde... Baar kendiliinden gelmez. Hele bir gecede geleceini dnyorsanz ksa srede doktora bavurmanz ve ruh salnz konusunda tedavi almanz neririm. En azndan bir kontrol art...

Hayal edebilenler iin hibir yer ok uzak deildir.

ANONM

HAYALLERNZ
Hayatnz sadece hayal gcnzle snrldr. nsanlar hayal ettikleri
kadar yaar.
Hayallerini ya da hedeflerini gerekletiremeyen insanlar, beceri eksiklikleri yznden deil, yeterli yatrm yapamam olduklarndan dolay bu duruma derler.
Btn hayalperestler baarl olamazlar; ama btn baarl kiiler bir
hayalperesttir. Hayallerine hareket enerjisi verirler. Btn baarl kiiler
hayallerini gerekletirmek iin gereken her eyi yaparlar...
Bir ii baarya gtren en byk sermaye, hayallerinize kar duyduunuz ulama arzudur. Harika bir hayal her zaman ie yaramaz. Hedefleriniz iin bir sermayeniz olmayabilir. Baar ayn zamanda kendini adama
ve ok alma ister.
ok gzel bir rnek...

33 Herkes in NLP
William Hewlett ve David Packard Hewlett, Packard sadece 538 dolarla kurmulard. imdi ise dnya apnda bilinen bir bilgisayar firmas.
Kstas ne olursa olsun, baarl olmak, yeteneklerini artrmak isteyen,
akllarn gerekli bilgilerle dolduran insanlar ulayorlar hedeflerine.
Microsoft kurucusu ve ynetim kurulu bakan Bill Gates dnyann en
zengin adamlarndan birisi. Kiisel serveti 40 milyar dolara yaklamaktadr.
Bill Gates u an 50 yanda ve mantkl dnrseniz 50 yl boyunca da ailesinden hibir maddi destek gelmedi. Babas avukat, annesi ise bir retmendi. Bill Gates in u an ulam olduu konumu imknsz gibi grlmektedir;
ama onun bu konuma gelmesini salayan da hedefleriydi. nsan hayal kurmaya balayp buna kendini adaynca imknsz grnen her eyi baarabilir.
Hayalleriniz varsa ve onlar iin ne gerekiyorsa yapmaya hazr iseniz
hayalleriniz size ok ama ok yakn... (Burada evrenize zarar vermeden elinizden geleni yapmanz ifade ediliyor.) Bunun devam ise kararllktr. Hedefinize ulancaya kadar kararllnz korumalsnz.
Henry Ford gereklemesi imknsz gibi grnen hayallerini kararll sayesinde gerekletirdi. nsan zihni hayal ettii ve inanabildii her eyi baarabilir. Henry Ford ok iyi bir hayalperestti ve asla vazgemeden
hayallerine doru ilerlemeyi tercih etti. Sonu olarak da hayallerine ulat.Wright Kardeler havada uan bir makine hayal ettiler. Hayallerinin
gerekletiinden zaten herkes haberdar...
Marconi havada gzle grnmeyen, elle tutulmayan glerin stnde
bir sistem hayal etti. Radyo ve televizyon sistemlerini dndmzde
bo hayaller kurmadn grebiliriz.
nsanlk tarihi, hayallerinin peinde koan ve dnyadaki insanlarn
hayatnda byk deiiklik yapan ok sayda hayalperestle dolu. Bunlara
hepimiz ok ey borluyuz. Siz de o hayalperestlerden birisi olabilir, hem
kendi hayatnz hem de bakalarn hayatn deitirebilirsiniz.

34 Herkes in NLP
Korkacanz tek ey korkunun kendisidir.
GOETHE

KORKULAR
Korku insann hedeflerine ve hayallerine ulamasnda nnde duran
en byk engeldir. Korku; beynimizi felce uratr, zgvenimizi yok eder,
cokuyu ldrr, kontroln kaybedilmesine neden olur. Hedef belirsizliine yol aar. Doru dnme ve doru karar verme olasln en aza indirir. rade gcn yok eder, bizi baarszla davet eder. Hedeflerimize
ve hayallerimize ulamamz ok kolayken bizim korkularla uramamz
ne kadar byk bir zaman kayb deil mi?
Korkunun kendinden baka korkulacak bir taraf yoktur. Korkuyla
mantk yrtlmez. Korku bir duygudur. Gerek bilindii zaman korku
kalmaz. Korkular nyargdan kaynaklanr.
nsanlar hayatlarnda ou zaman NE istemediklerine odaklanrlar. Sonu olarak istediimiz NE ise ona odaklanmalyz. Korkularmzn olmasn
istemiyoruz. Burada istediklerimizi netletirip sadece ona odaklanmalyz.
Sonu sizin kontrolnzde ekillenecektir. Arabann kaptan sizsiniz... Sonucu ekillendirecek merkez yine sizsiniz.
Korkunun yerine keyif koyabilirsiniz. Kendinize en doru davranmann yolu budur. Herkes bunu yapabiliyorsa, siz de yapabilirsiniz. Zihninizin bir seenei var.
Korkulardan arnmak baar m getirir? Birok baarl insann, baka
insanlardan daha zeki olmadn sylemitim. Yine de baarlarna bakarak
bu adamlarn dahi olduunu syleyebiliriz. Beyin glerini bakalarndan
daha byk deil; ama onlar daha etkili klan hi kukusuz onlarn olumlu zihinsel yaklamlardr.
Henry Ford, Thomas Edison gibi kiileri dndmzde, hedeflerini gerekletirebilmek iin herhangi bir korku tamayan zihinlere sahip
olduklarn aka grebiliriz.

35 Herkes in NLP
Baarsz insanlar hayatlarn dolu dolu yaayamazlar. Btn hayatlar boyunca hep bir eylerden korkarlar. Dolaysyla da isteklerinden uzak kalrlar.
Yaammzda baarsz olduumuz eylerden pimanlk duymayz; ama
istediimiz halde ulamak uruna harekete gemediimiz eylerden dolay
pimanlk duyarz. Bunun sebebi korkudur.
Korkularnz kendiniz iin yakt haline evirebilirsiniz.
Bir adam gece vardiyasnn ardndan evine mezarln iinden geen
kestirme yoldan gitmeye karar verdi. Saanak yamur vard, rzgr esiyordu. Birden gecenin karanlnda yeni kazlm bir mezarn iine dt. Yere sert bir ekilde arpt; slanm, amura bulanmt. Talihsizliine kzd.
Bununla birlikte kuvveti yerindeydi ve dar kmaya kararlyd, bylece
sramaya balad. Bunun faydasnn olmad ortaya knca koarak yukar kmay denedi. Yine olmad, bu yzden imdi trmanmay deneyecekti.
Ama toprak killiydi ve tutunamad; bylece bir keye kvrlp kendini scak tutmaya ve sabah yardm istemeye karar verdi. Yerleip uykuya dald.
Nasl olduysa 20 dakika sonra ayn vardiyadan olan ve mezarlktan
geen kestirme yolu seen baka bir adam da bu mezarn iine yuvarland. Bu adam birka tek atmt. Ufak tefek ve olduka gszd. Yine de
nce mezarn kenarna sramay ve sonra trmanmay denedi ama baaramad. Tam 15 dakika boyunca kurtulmaya alt ama bouna. Tkenmi bir ekilde karanlk ve yamurda orada dururken aniden mezarn kesinden bir ses duydu: Asla buradan kamayacaksn dedi uursuz ses.
Fakat o kt. Sesi duyar duymaz korkuyla frlayp dar atlad.

KEND DUVARLARINIZ
Birok insan hayatnda kendisini snrlayan dnceleri, inanlar hedeflere ulama srecinde bir duvar gibi nlerine koyuyor. Bu dnceler,
inanlar bizi hep ayn yerde saymaya mahkm ediyor. Bu dncelerin, inanlarn ouna bilinsizce sahibiz ve potansiyelimizi snrlayarak mazeretler buluyoruz. Zig Ziglar diyor ki Biz yetenek ve becerilerimizi inkr
ederiz; nk kabullenmek, bizi onlar kullanmak zorunda brakr. nkr
etmek kolay olarak grnr. Bizler insanolunun snrlarnn ne olduunu

36 Herkes in NLP
bilmiyoruz; ama biz sadece buna inanmamak iin her eyi yapyoruz. imizdeki potansiyelin snr yok... nsanlar kaderlerinin koyduu her trl
engeli ama potansiyeline sahip; ama kendine koyduu engelleri hibir
zaman aamyorlar. Ben bunu baaramam, ben yapamam, diyerek baarabileceklerinden uzak kalyorlar.
Bir fil, tonluk yk hortumuyla kolayca kaldrabilir; ama siz hibir
sirkte bu dev yaratklarn sessizce kk bir kaza balandklarn grdnz m?
Bir fil kk ve gszken ar bir zincirle hareketsiz bir demir kaza
balanr. Ne kadar ok zorlarsa zorlasn zinciri kramayp kaz yerinden
oynatamadn kefeder.
Sonradan fil ne kadar byk ve gl hale gelirse gelsin yerde yan
banda duran kaz grd srece hareket edemeyeceine inanmaya
devam eder. Birok akll yetikin de sirkteki fil gibi davranr. Dncelere, hareketlere ve sonulara hapis olmulardr. Asla kendi koyduklar
snrlarn tesine geemezler.
Beyniniz ile snrsz bir gce sahipsiniz. Siz de her eyi yapabilirsiniz.
Arzuladnz yaam siz de yaayabilirsiniz.
nsanlar bu potansiyele sahip olmalarna ramen malubiyeti kabullenmeleri en byk felakettir. Hi kimse nefes ald mddete kendisini
bitmi tkenmi grmemelidir. Kalp arptka potansiyellerini kullanabilirler. Bir elmann aacnda rmesinde ne gnein, ne yamurun bir sorumluluu vardr. Esas elmann kendisinin zayf olmas elma aacnn rmesine neden olur.
nsanlar da sanki elma aac gibi az bir potansiyele sahip gibi kendisini istemedikleri durumlara srklyorlar.
Baarmak iin btn potansiyelinizi kullanabilirsiniz. Baar istiyorsanz iini baarszlk zamannda terk etmemelisiniz. Btn zorluklar aabilecek kadar potansiyele sahipsiniz, yeter ki kendinize snrlar
koymayn.

37 Herkes in NLP

EN BYK RSK, RSK ALMAMAKTIR

Risk nedir? Kimi zaman risk, kimsenin cesaret edemediini yapmak ve
tehlikeleri gze almaktr. Kimi zaman da istediini kazanmak iin her eyi
kaybetmeyi gze almaktr. Hayatta her eyin bir riski vardr. Yaammzda
hayallerimizi gerekletirmek, arzuladmz yaam yaamak istiyorsak risk
almak zorundayz. Daha baarl olmak, gelimek ve bymek iin... Hayallerinize ve hedeflerinize ulamak istiyorsanz, hayallerinize ve hedeflerinize
giderken risk almaktan ekinip riski almazsanz bilin ki sonu hsran olacaktr. Siz almazsanz kimin risk almasn bekliyorsunuz. Risk almazsanz hedefleriniz ve hayalleriniz yava yava sizden uzaklamaya balayacaktr.
Biroumuz riski gze alamaz. Cesaretimiz yoktur. Hayatta hedeflerimiz iin gerekten riske giremeyiz. Tekrar sylyorum, hayatta hedeflerimize ulamak iin risk almak zorundayz.

" Glmek aptal grnme riskidir.

" Alamak duygusal grnme riskidir.
" Farkl bir yere ulamaya almak katlm riskidir.
" Duygularn aa vurmak gerek benliini aa vurma riskidir.
" Dncelerini, hayallerini herkesten nce ortaya atmak onlar kaybetme riskidir.
" Sevmek, karlnda sevilmeme riskidir.
" Yaamak lme riskidir.
" Umut etmek mitsizlie kaplma riskidir.
" Denemek baarszlk riskidir.
Hayatta risk almak zorundasnz.
Yaamdaki en byk risk, hi risk almamaktr. Hi risk almamak hibir eyin
olmamasdr. Gelime olmaz, byme olmaz, deiemezsiniz... Sadece rahatlk blgesinde yaarsnz ve bir gn yaamn sonu geldiinde siz yine ayn yerdesinizdir. Hi
kimse sizi bulmak iin zorlanmaz. Risk alrsanz en iyiye ulama sansnz vardr.
Her ne olursanz olun mutlaka bir risk var. Risk almak doru zamanda
ok nemlidir.

38 Herkes in NLP
Antrenmanlarn her dakikasndan nefret ediyordum.
Fakat kendi kendime, Vazgeme! dedim.
imdi sknt ek ve hayatnn geri kalann
bir ampiyon olarak yaa
Muhammed Ali

VAZGEMEMEK
Yrmeyi renen bir kk ocuu dnn. Yaplan aratrmalara
gre ortalama olarak, yrmeyi reninceye kadar en az 260 kez der.
Ona birileri vazgememen gerekiyor; nk vazgetiin zaman yalnzca
yryememekle kalmayacaksn, ayn zamanda baarsz olacaksn demi.
Kk ocuk da sonuna kadar gelip yrmeyi baarm. Hepimiz bu sreten getik. ocuk ne kadar derse dsn, yryebileceine inand
srece baarszlk duygusuna kaplmaz. Baka bir konuda 260 kez baarsz olsanz byk ihtimalle sonunda kendinizi aptal sanmaya balardnz.
O dnemde o kadar baarsz olmanz baarszlk olarak nitelendirmediniz; sonrasnda kendinize olan gveniniz sarslmad, hayal krkl
yaamadnz deil mi? O yata olmanza ve yeteri kadar gl olmamanza ramen istenilen sonuca ulatnz. imdi ise daha gsz gibi davranyorsunuz. Hedeflerinize giderken ufak bir engelle karlatnzda baarsz olduunuzu dnyor, mcadele etmekten vazgeiyoruz. Bu davran o yata bilinsizce yapyorsak imdi neden yapmyoruz?
Hedeflerinize giderken bir engelle karlatnzda baarsz olduunu
dnmeyip bilinli bir ekilde baarszlklarmzdan ders aldmzda baarya kesin ulama ihtimalimizi artrm oluruz.
Charles Goodyear ar scakla kar hava geirmeyen lastik retmeyi
hayal ediyordu. Bu hayaline kendisini adad. Lastikler kkrtle sertletirilmeden nce yazn, yumuak ve yapkan, knsa, sert ve kolay izilir oluyordu. Bunun zmn bulmalyd. Bu konuda herhangi bir bilimsel eitimini almam olmasna ve lastikle kartrd kimyasallarn zelliklerini bilmemesine ramen Goodyear ok deney yapt. Her deneyde olabilecek engeller ve baarszlklar ile karlat. Hayaline ulamak zereyken

39 Herkes in NLP
ok ac hayal krklklar da yaad. Tm bunlara ramen yklmad ve
vazgemedi. Kendisini sadece bu konuya adamas ve her eyini bunun iin harcamas sonrasnda borlar artm ve bu yzden ok kere hapse
girmiti. Ailesi zengin deildi ve onlar da zor gnler yayordu. evresindeki arkadalarnn alay konusu olmasna ve einin onu terk etmekle
tehdit etmesine ramen Goodyear vazgemedi. Her trl zorlukla mcadele etti ve sadece hayaline nasl ulaabileceine zm arad. Vazgemeden sonuna kadar devam etti.
Goodyear, bir para lastii kkrtle yoururken karsnn geldiini
grd. Yakalanacan anlaynca elindekini ocaa drd. Sonra dndnde hatr saylr bir deiim olduunu grd. Lastik ateten ve
kkrtten kmrlemi, scak ve soukla karlat halde elastikiyetini
kaybetmemiti. Goodyearn hayaline ulama hrs sonunda sonu vermi
ve hayal ettii o baary o da en sonunda yakalamt.
Her baarl kii bu hayaline giderken karlat ister byk ister kk olsun gdml bir fze misali hedefine kilitleniyor ve onu hibir ey
engelliyemiyor. Sonunda da istedii sonucu alyor.
Gzel bir rnek de sizler iin, kahve kralnn hikyesi...
Jacobs, bakkal rakl ile balad. Hayalinin ilk admn 28 yanda
kendi biriktirdii paralar ile bamsz iini kurarak gerekletirdi. Kahve,
ay, kakao, ikolata ve biskvi sat yapan kk bir dkkn at; ama elinde yeterli paras olmadndan ucuz bir dkkn bulmutu. Bu dkknn
da yeri iyi deildi. inde ok kt gnler geirdi. flasla yz yze geldi; ama hayalleri ve hedefleri iin hi olumsuzlua kaplmamt. Bir yerlerden
bir miktar bor para bularak dkkn daha ilek bir yere tad. Ksa sre
sonra ileri istedii dzeye doru gitmeye balamt.
Hedeflerine ve hayallerine emin admla giderken Birinci Dnya Sava srasnda ksa sreli bir hayal krklna urad. Devlet sava ekonomisi sebebiyle elindeki btn kahve stoklarna el koymaya karar verdi ve Jacobs 1916da
iflas etti. Tekrar hayallerinin en bandayd, hibir ey yapmam gibi...
Jacobs hedefler ve hayallerinden vazgemeden kendini toparlamann
zmn aryordu. ini toparlamak iin ksa sre de olsa farkl ilerle
urat. Kendisini ksa srede toparlad.

40 Herkes in NLP
Jacobs bu sefer kinci Dnya Savann kmasyla tpk Birinci Dnya Savandaki gibi sorunlar ile kar karya kald. Devlet yine sava ekonomisi nedeniyle her eyine el koydu ve Jacobs tekrar iflas etti.
Sava sonrasnda ileri tekrar iyi gitti ve bir irket kurdu, irketinin ismi Jacobs Kffe idi.
Jacobs iki dnya sava yznden iki kez sfrdan balamak zorunda
kald halde, kk bir kahve dkkn ile ie balayp dnya apnda tannan bir kahve kral oldu. Hayalleri iin vazgemeden mcadele eden
Jacobs hayallerine ulat.
Btn baarl kiiler hayatlarnda ok baarszlkla mcadele etmi
ve vazgememilerdir. Mcadele insanlar glendirir, tkezleten bir engel deildir! Her mcadele, edeerli veya daha da yksek bir kazancn
tohumudur. Geici baarszlk ve ylgnlk dnemleri olmakszn dosdoru baarya giden ok az yol vardr. Yine de kii zgvene sahipse, sizi yere serecek bir ey yoktur. Nakavt olabilirsiniz; ama hemen ayaa kalkarsnz. Engebeli yollarda dolanabilirsiniz; ancak anayolu her zaman bulursunuz. Vazgemeden ilerlersiniz...

ZHNN DL
Siz zihninizde kendiniz iin nasl bir imaj yaratyorsunuz? Ne olduunuzu dnyorsunuz? Ne olduunuzu dnyorsanz siz Osunuz. Yani
dndnz kiisiniz. Kendinizi baarsz ve bir ie yaramayan biri olarak gryorsanz, o zaman yle olursunuz. Eer baarl ve mkemmel biri olarak dnyorsanz, yine yle olursunuz. Pozitif ya da negatif her
neyi dnrseniz yle olursunuz.
Baarl insanlar, kendi zihinlerinde gl ve pozitif bir dncelere
sahiptirler. Yansttklar tm dnce ve davranlarnn onlar baarya
tayan temel kriterleri vardr.
Zihnimiz, kiiler kendileri hakknda ne dnyorsa onu kabul eder.
Baka aresi yoktur nk. Dolaysyla pozitif veya negatif dndmz her ey zihnimiz tarafndan depolanr ve bir sonraki deneyimde

41 Herkes in NLP
aa karlr. Eer zihniniz kendinizin harika ve mutlu olduunu dnrse o zaman o seenek sizin iin geerli hale gelir. Baka seenek yoktur, olmayacaktr da. Dnceleriniz, kendinizin baarl, mutlu, bomba
gibi olduunu sylyorsa ve siz de byle olduunuzu dnyorsanz yle olursunuz. Baka areniz yoktur; nk tm sinyalleri beyninize vermisinizdir. Zihniniz sizin iin o durumu oluturur ve yaplmas gereken
neyse onu yapmak iin bir sonu ortaya karr.
Zihninize hangi mesajlar gnderirseniz, o onlar yapyor. Sizin sznzden kmyor. Bu sizin kendi seiminizdir. Zihnimiz bizim iin 7 gn 24 saat
hizmet veriyor. Zihninize kendinizle ve yaamnzla ilgili pozitif ve mkemmel sonular almaya ynelik sinyaller gndererek zihninizi harekete geirebilirsiniz, eer isterseniz...
Zihninizin tek bir grevi vardr, talimatlarnz yerine getirmek. Ne
sylerseniz o olur. Eer kendinize hata yapmamaya dikkat edeceim derseniz hata yapma olaslnz artrrsnz.
Siz zihninize ne mesaj gnderirseniz, onu yapyor. Fazlasn ya da azn deil. Bu sizin seiminizdir. Eer kendinize bunu yapamam diye sylyorsanz, zihniniz bunu yapmamanz iin birok sebep bulacaktr. Ancak
ben bunu yapabilirim derseniz zihniniz bu sefer bunu yapmanz iin birok sebep bulacaktr. Hangisini tercih ediyorsunuz?
Zihnimiz sizin iin 7 gn 24 saat sizin hizmetinizde. Modern bankaclk sistemindeki gibi. Zihninize kendinizle ve hayatnzla ilgili pozitif ve
harika sonular almaya ynelik sinyaller gndererek onu harekete geiren
sinyaller verebilirsiniz. Bunu istediiniz zaman sadece siz yapabilirsiniz.
Eer zayflamak istiyorsanz ve yemek yemeyeceim diyorsanz zayflayamazsnz; nk zihnimizi (negatif emir kabul etmemesi haricinde)
itaatkr bir askere benzetebilirisiniz. Fakat kendinize zayflamak istiyorum derseniz zihniniz zayflama hakkndaki doru mesaj alr. Yaam kendi dncelerimizi bize geri yanstr. Dnce, bir aynadr. Dnceler gerekten kendilerine zg bir varolua sahiptirler. nsan kendi kaderinin
efendisidir. Olumlu ynlendirilmi dnceler gnderdiinizde zihniniz giderek artan bir dalga halinde etkisini evrenize yayarak size geri yanstr.
Bu da sizin istediklerinize ulamanzda iinizi daha kolaylatracaktr.

42 Herkes in NLP

HAYATINIZIN KONTROL
Siz kendi geminizin kaptansnz, nereden gelirseniz gelin ve nereye
giderseniz gidin... Hayatnzn rotasn siz belirliyorsunuz. Geleceinizi siz
iziyorsunuz. Kaderiniz olduunu dnerek nnze kan engellere baml kalmak zorunda deilsiniz. Gemie dnp baktnzda yaadnz
baarszlklar hep kendi davrannzn bir sonucu gibi gelir. unu sylemeliyim ki mazeretlerin arkasna saklanabilirsiniz. Hedeflerinizi siz setiniz ve hayallerinize doru ilerlemek iin hibir engel yok.
Srekli olarak bir hedefe ulamay ya da vazgemeyi seiyorsunuz.
Her aldnz karar sizi farkl yere gtryor.
Bazen hedefinize giderken engeller ile karlayorsunuz. Yine de hedefinize gidiyorsunuz. Rotay siz tayin ediyorsunuz. Bazen de ilk engelle
karlatnzda vazgeiyorsunuz. Unutmayn hatta bunu altn izin
renkli kalemle iaretleyin. Baarnn yzde doksan vazgememektir. Eer
bu kararlla sahipseniz, ulaamayacanz hedef yoktur. Artk engeller
sizden korkar duruma gelecektir.
ki bisiklet tamircisi, Orville ve Wilbur Wright dnyaya ilk ua sundu.
Dnyann ilk rzgr tnelini yapmalarn ve kanatlarn denetim d hareketini baka hi kimsenin dnmedii ekilde kontrol edebilen bir alet bulmalarn salayan ey neydi? lk uuu gnmz asndan bile imknsz klan malzeme ve g yetersizliinin stesinde gelmelerine neden olan ey
neydi? nce akllarnn ve hayatlarnn kontroln ele aldlar, sonrasnda
her zaman gelen baar bilinci tarafndan ynlendirildiler.
Hayatta reneceiniz en nemli ey budur, hayatnz sizin elinizde ve
bunu sadece siz ekillendirebilirsiniz.
Hayatnz kadere teslim ederek karlatnz glklerden syrlmaya alamazsnz. Bu, durumu kabullenmek demektir. Hayat beni oradan oraya srkledi diyen insanlara sk sk rastlarz. ikyet etmekten
hibir ie yaramazlar. Sk sk da bunlar bama niye geldi diye sorup dururlar. Balarna geleni srekli kt kaderlerine balarlar. Hibir iim yolunda gitmiyor artk yorumu da baka bir kaderci anlayn rndr.
Tekrar hatrlatyorum, hayatnzn kontrol sizin elinizde ve bunu
sadece SZ ekillendirebilirsiniz.

43 Herkes in NLP

NE SYLERSENZ OSUNUZ
nsanlar yaadklar srece iki eit iletiim halindedirler. Bunlardan
birisi i iletiim, dieri ise d iletiimdir. Nro Linguistik Programlamann temel varsaymlarndan birisi udur: Zihin ve beden ayn sibernetik sistemin ayrlmaz paralardr ve birbirlerini etkilerler. nsanlar
kendileri ile i iletiim halindeyken kendileri hakknda ne sylyorlarsa,
kendilerini nasl gryorlarsa ya da kendilerini nasl hissediyorlarsa bunu
yaarlar. Bunlar yaamlarnn iinde byk bir nem tar. Ksacas kiilerin gl ya da aciz olmasn belirler.
Kiiler hayatta baarl olmak istiyor; ama kendileri iin negatif eyler
dnyorlarsa hayatta onlar iin en iyi seenek baarszlk olur. Beyninizi bir kehanet oluturmayacak ekilde programlarsanz bunu yapmalym dersiniz. Sinir sisteminiz, beyninize gnderecei mesajla istediiniz
sonucu almanz salayacaktr.
Kendiniz ile i iletiimdeyken pozitif bir i iletiim kullanmaya balarsanz ve bu sizin bir paranz olursa otomatik olarak pozitif davranlarda
bulunursunuz. Zihninizin bilgisayar size zihninizin yolunu k hz kadar
hzl gsterir ve bu ekilde istenilen sonular yaratacak mkemmel davran ortaya kartr. Fakat bu, her gn pozitif ve keyifli olmanz gerektii anlamna gelmez. Ara sra negatif ruh haline kaplabilirsiniz; fakat
NLP size belli bir anda ruh durumunuza karar verme seimi veriyor. Kendinizi kontrol altna almanz salyor.
Yaam iinde birok kiiden bu soruyu duyarsnz. Kiiler kendileriyle
pozitif bir iletiime sahip deillerse genelde verdikleri cevap hep ylesine
bir cevaptr. Naslsnz sorusunu; ktym, berbat hissediyorum, gnmde deilim, hi sorma, iyiyim, fena deil, hep ayn, eh eklinde yantlayanlar srf bir eyler sylemek zorunda olduklar iin sylerler. Ruh hallerini
tarif etmek ok zor gelir nk onlara. Hi kimse byle bir insanla vakit
geirmeyi gerekten istemez. Siz ister misiniz? Bu szleri kullandmzda
enerjimizi kaybederiz. Srt dik bir ekilde ve cokuyla, daha kt olabilirdim diyen birini dnebiliyor musunuz? Tabii ki hayr. Bu insanlar evrede dolamaya devam ediyor. Bunlardan daha fazla bahsetmeye gerek yok;
onlardan zaten ok fazla var ve ancak orta seviye sonular ile yetinirler.

44 Herkes in NLP
evremizde kk bir kesim de vardr ki onlarla nadiren karlarsnz. Onlarn i iletiimleri pozitiftir ve pozitif cevaplar verirler. Onlara
naslsnz diye sorarsanz cokulu bir ekilde size glmseyerek Muhteem, Harika, ok iyi, Mkemmel, Daha iyi olamazdm, Bomba
gibiyim gibi yantlar verirler. Bu kiiler pozitif ifadeleriyle ilk nce kendilerini sonra da evresindekileri etkiler ve siz de kendinizi daha iyi hissedersiniz. Drst olun. Bir de dier insanlar dnerek kendinizi kimlerin yannda daha rahat hissettiinizi anlamaya aln.
Eski bir sz vardr: Bazlar odaya girdiklerinde, bazlar da oday terk
ettiklerinde k saarlar. Siz odaya girdiinizde k saanlardan olmak istemez misiniz?
Bana biri Naslsnz? diye sorduunda, genellikle Bomba gibiyim.
diye yantlarm. Bu karmdaki insana pozitif bir yaklam alad gibi,
benim de kendimi daha mkemmel hissetmeme neden olur.
Naslsnz? diye sorulduunda Berbatm veya Fena deilim diye
yantlyorsanz, bundan fizyolojiniz de olumsuz etkilenir. Omuzlarnz
drp bedeninize kkn ve depresif bir grnm verirsiniz. Ksacas
aznzdan kan neyse beyniniz kendinizi o fizyolojiye sokmak iin elinden geleni yapar ve btn gcnz harcar.
Ya duygularnz? Ktym dedikten sonra kendini daha m iyi hissedersiniz? Tabi ki hayr. Aksine daha kt hissedersiniz; nk olumsuz
kelimeler ve dnceler, olumsuz duygulara ve sonunda da olumsuz sonulara yol aar.
Hayat artlar size Ktym dedirtse bile negatif i iletiiminiz bu
durumu dzeltmez. Daha kt, daha olumsuz sonular alr ve kendinizi
ve bakalarn da kt etkiler.
Tm bu olumsuz sonular sizin i iletiimizden kaynaklanyor, neden
kendinizle byle bir i iletiim halinde olmaya devam ediyorsunuz ki?
Kendi i iletiiminizde kendinize syledikleriniz, sonunda kendi kendini tamamlayan bir kehanet haline gelir, Eer Her ey ok kt derseniz, beyniniz bunu geree dntrecek kiilere ve artlara ynelir. Dier yandan, eer hayatnzn mkemmel olduunu tekrar ederseniz, beyniniz sizi pozitif bir yne doru ekmeye balar.

45 Herkes in NLP
rnein, naslsnz? sorusuna muhteem veya harika diye yant
verdiinizde neler olacan bir dnn. Bu kelimelerden sonra fizyolojiniz olumlu dilinize uyum gstermeye balayacaktr. Srtnz dikleecek,
evrenizdekiler enerjinize ve canllnza dikkat edecektir. iletiiminizde ne varsa, dardaki iletiimiz de ona paralel olacaktr.
yi bir yaantyla yetinmemeyi rendim. Yantm harikaya evirdim. Bunu enerjik bir ekilde sylyordum. Bata biraz rahatsz edici olduunu kabul ediyorum. Baz insanlar bana garip garip bakyordu. Bir
hafta kadar sonra bu yant doal gelmeye balad. Ne kadar iyi hissettiimi ve insanlarn benimle konuurken ne kadar ilgili olduunu grmek
beni ok artmt. nann bu zor bir ey deil. yi bir i iletiim iin kabiliyete, paraya veya iyi grne gerek yoktur. Yksek enerjinizi kullanmay ve olumlu cevaplar vermeyi bir alkanlk haline getirdiinizde, siz
de benim gibi heyecan verici sonular elde edeceksiniz!
Birisi size naslsnz diye sorduunda iyimser bir yant vermenizi neririm. Sonra biri gelir ve der ki: Peki gerekten harika hissetmiyorsam ne
olacak? Her ey mkemmel deilken yleymi gibi davranarak i arkadalarma ve dostlarma yalan sylemi olmaz mym?
Balangta bu szleri sylemekten rahatszlk duyarsanz, bundan ekinmeyin. Bir sre uygulaynca zaten gerekten iyi hissetmeye balayacaksnz.
nsanlar sizin evrenizde olmaktan zevk alacak ve olumlu sonular elde etmeye balayacaksnz. Yeri gelmiken, naslsnz?
B-O-M-B-A G--B--Y--M dediinizi duyar gibi oluyorum...

DEME DRENMEK
Yaam beklentidir, lm ise deimezlik. Deiim hayatmzn tam kalbinde... Deiime direnmeye alrsanz, deiimi istemezseniz, deiim sizi yok eder. Hayatta her zaman beklenti vardr. Deiime direnirseniz ot gibi bir yaam srersiniz. Ben deimeyeceim derseniz, bunun iin bir aba
harcamazsanz, geleceinizin bakalarnn ellerinde olmas kanlmazdr.
1917 ylnda 100 byk irketten bugn sadece 15i ayakta kalabilmitir. Bunlar, 6 petrol, 2 oto retim, Kodak, AT&T, General Electric, Johnson-Johnson,

46 Herkes in NLP
CitiCorp, Practer-Gamble... Deiime direnmedikleri iin u an ayaktalar
ve dnya markas dier 85 irket ise deiime ayak uyduramadklar iin iflas etmi, terk edilmi ya da satlmlardr. Bizler kendi hayatmz deitirmemek iin direnirken dier taraftan srekli mazeretler buluyoruz...
Joseph Wilson, Xerox Corporationda iyi bir planlamac olma ve deiime ayak uydurma konusunda ok iyiydi. Dier reticilerin pek ou karlarnn %85ini malzeme satndan, %15ini ekipman satndan kazanyordu.
Xeroxun hedefi, makinelerinden para kazanp basit kt kullanmakt. Makineler olduka pahalyd, bylece Wilson leasing fikrini ortaya att. Makineleri
kiralayacak ve karlan kopyalardan para alacakt. Miktar bydke, kopya
bana alnan para da klecekti. 1960 ylnda otomatik fotokopi makinesi piyasaya ktnda, yangn sndrc ile birlikte satlyordu; nk bazen ktlar tutuabiliyordu. nsanlar, fotokopi makinelerinden korkuyorlard. Bu yzden, Wilson Xerox fotokopi makinelerini bir maymunun bile kullanlabileceini vurgulayan reklm yaptlar. Artk bu harika makinalardan kimse korkmuyor.
Dnyada deimeyen tek ey deiim. Her ey deiiyor ve deiimi kimi insanlar abuk kabullenirken kimisi inat etmeye devam ediyor.
Levi Strauss, 1853 ylnda San Franciscoda bir kuru gda dkkn am. Mterilerinin ou, altna hcum eden madencilermi. Bir yerel altn araycs, bu zorlu grevi yaparken darbelere dayankl pantolona ne
kadar ok ihtiya olduunu anlatnca, Strauss, uval kumandan pantolon retmi. Bu dayankl pantolon, annda tutulmu. Bir zaman sonra
Strauss, kot kuma kullanmaya, bunlar maviye boyamaya ve bakr zmbalarla salamlatrmaya balam.
1873 ylnda, patenti alnm ilk 501 tipi, bele kadar kan tulumlar retmi. Bu tulum, ksa srede oduncularn, sr obanlarnn, demiryolu
iilerinin, petrol sondajclarnn ve iftilerin standart kl haline gelmi. 1950li yllarda, James Dean de bunlar giydiinden, Amerikan genliinin standart kyafeti olmu. imdi ise tm dnyada btn genlerin
giydii vazgeilmez kyafetlerden biri oldu. uval kumalar ile balayan oduncularn, sr obanlarnn, demiryolu iilerinin, petrol sondajclarnn ve iftilerin standart kl artk tm genlerin zerinde...

47 Herkes in NLP

BYK DNN
Her ey bir dnce ile balar, bu yzden byk dnn. Yaam kendi dncelerimizi bize geri yanstr. Dnce, bir aynadr. Dnceler
gerekten kendilerine zg bir varolua sahiptirler. Kocaman bir aa bile bir tohumla balar yaama. Hayat dncede balar.
Bizler srekli dnrz. Sonra dncelerimiz davranlarmz etkiler.
Davranlar zamanla alkanla dnr. Alkanlklar da karakterimizi
belirler. Karakterimiz ise kaderimizin akn belirleyen en nemli nedendir.
Sonuta nasl dnyorsak kaderimizi bu ekilde biimlendiriyoruz.
Byk sonular almak istiyorsanz byk dnmelisiniz. Kader koyduunuz byk hedefler ile ekillenir. Byk dnrseniz sergileyeceiniz davranlar ve bu davranlarnzla reteceiniz sonular da byyecektir. Byk dncenin bykl davranlarmz deitirmesinden
bellidir. Eer dncemiz davranlarmzdan okunuyorsa sahip olduumuz dncenin hayatmz deitirmesini bekleyebiliriz.
ki renci 1998 ylnda garajda kurulan irketle, kresel internet andaki ve dnyadaki bilgi selini organize etmek gibi byk bir hedefle yola ktlar.
ki rencinin garajda kurduklar irket, 7 sene iinde dnyann en
kkl firmalarn geride brakarak 71 milyar dolarlk bir deere ulat. u
an sekiz milyardan fazla internet sayfas zerinde arama yapmaya imkn
tanyan gelimi sistemiyle, internetin en baarl arama motoru olan Google, sadece 7 yldr faaliyet gstermesine ramen, modern an en kkl firmalarndan bile daha deerli hale geldi.
Dnyann en deerli 3 irketi durumuna geldi. Yaklak 2 bin kiinin
alt Google halka ak bir irket. GOOGLEn srekli kullanc saysnn 75 milyonun zerinde olduu belirtiliyor. Her yl srekli kullanc
saysn %25 orannda arttran Google kullananlarn toplam saysnn
100 milyonun zerinde olduu tahmin ediliyor. Byk dnlerek klan bir hedef ve byk sonular...
Byk dnn, kendinizi aciz grmeyin, cesaretli olun. Dnyada nice
kabiliyetli insanlar var ki cesaretleri olmad iin sradan bir insan olarak
yaamakta ve kalabalklarda kaybolup gitmektedirler. Siz de yapabilirsiniz.
Ama byk dnmek ve bedelini demek artyla... Unutmayn hi kimse baar merdivenlerine elleri cebinde trmanmamtr.

48 Herkes in NLP

POZTF DNN POZTF YAAYIN

Huzur ve mutlulukla yaanan bolluk pozitif yaklamn eseridir. Hedeflerinizi netletirerek zihinsel yaklamnzn pozitif olmas size byk bir g
verir ve iyi belirlenmi hedefinize doru ilerleyiinizi ok daha kolaylatrr.
Her ey orada balyor. nsanlarn baarsnda ya da baarszlnda,
mutluluunda ya da mutsuzluunda, huzurunda ya da huzursuzluunda,
salkl olma ya da hasta olmasnda en byk etken zihindir. Her eyi buras belirler. Eer hayatnzda iyi ve gzel eyler olmasn istiyorsanz zihinsel yaklamnz pozitif olmaldr.
nsan zihni mkemmel, harika dizayn edilmi bir sistemdir. Hayatn
grerek, duyarak ve dier duyularla beyninize gnderilen sinyallerini fark
eder ve iler. Bak as olumsuz olan biri kendi olumsuzluklar arasnda
kaybolup gidecek, iyi olan ou eyi karacak, ou ac ve zarar veren
eyleri yaayacaktr.
Hayatta hepimizin ryalarn ssleyen ve byk bir arzu ile istediimiz
ey baarl olmaktr.
Hayatta baarl olanlar genellikle pozitif dnceye sahip, iyimser ve byk dnen insanlardr. Baar, tutumunuza ve dnce biiminize baldr.
nsanlar arasndaki fark ufaktr; ancak bu ufak fark byk farklla
neden olur. Ufak fark tutumlardr. Byk farkllk ise bu yaklamlarn
pozitif veya negatif olduudur.
Doada, evrende her ey karlkl etkileim halindedir. Zihinle beden arasnda da byle bir etkileim vardr. Zihindeki pozitif dnceler bedende
bir takm pozitif sonular yaratr. Her koulda yapabilecek iyi bir eyin olduuna inanan insann hayatn pozitif dnce sistemi belirler. Baarnn yolu pozitif dnmekten geiyor. Pozitif dnmeyi yaam tarz olarak benimseyen insanlar; umudunu, gvenini, iyimserliini kaybetmeden kendine gvenen, cesur ve stnlk sahibi kiiler olduklarn herkese gstermektedir.

HER EY SZLE BALAR

Baarl olacanz kesinlikle bilseydiniz ya da gnein domas kadar
emin olsaydnz ve istediinizi duruma ulaacanza garanti verebilseydiniz

49 Herkes in NLP
ne yapardnz? Hayatnzdan memnun musunuz, yoksa hayalleriniz ve istekleriniz dorultusunda deiiklikler yapmay istiyor musunuz? Kaderiniz mi sizi ynlendiriyor, yoksa bakalarnn elinde oyuncak msnz? Hayatnzn kurallarn koyan ve oyun alann belli eden, bunu yneten sizsiniz. Baarsz olmanz mmkn deil. Hedeflerinizi gerekletirebilirsiniz. Hayal ettiiniz yaam yaayabilirsiniz. Her ey sizle balar.
Dnyann en nemli varl sizsiniz. Nerede olduunuz, ne olduunuz, hayatnzn ne denli byk ya da kk olduu nemli deil; kendi
dnyanzn odak noktas sizsiniz ve daima da yle olacaksnz.
Yalnz bir insan dnyada ne yapabilir ki? Her eyi yapabilir. Byk
hedeflere ulaabilir. stediiniz, hayal ettiiniz her eyi yapabilirsiniz.
Kendi gerek gcnzn farkna varn ve sizin iin olanaksz denen eyi baarmak iin cesaretli olun.
nsan bilinli olarak dnebildii, gvenle bekledii ve mmkn olduuna inand her eyi yapabilir. Btn dnya sizsiniz, yine de baka bir
ey var sanmaya devam ediyorsanz kendi snrnz kendiniz koyuyorsunuz demektir...
nsanlar kendi yeteneklerini yok sayarlar. Bu yzden kendilerini ucuza satma, yeteneklerini ve potansiyelini kmse eilimleri vardr. Bazen
amalarmz, neleri baarabileceimizi daha iyi bilen birisinin belirlemesine gereksinim duyarz.
Dn ve Zengin Ol adl kitabnda Napoleon Hill yle yazar: Yalnzca dnceleriniz zerinde mutlak bir kontrole sahipsiniz. Bu, insan iin en nemli ve heyecan verici gerektir. Bu, insann yce doasn yanstr. Yazgnz bu ilahi ayrcalk sayesinde ynlendirebilirsiniz. Kendi dncelerini ynetemeyen kii, baka hibir eyi ynetemez kukusuz. Sahip olduklarnza ilgisiz kalmanz gerekiyorsa, bunlar maddi eyler olsun.
Dnceleriniz sizin ruhsal varlnzdr! Onu dikkatle koruyun ve kullann. rade gc size bunun iin verilmitir.
Eer kendinize gerekli olan saygy gstermezseniz, zaman iinde kendi hayatnz deil, evrenizdeki insanlarn beklentileri dorultusunda
olan bir hayat yaarsnz.

50 Herkes in NLP
Hi kimse izniniz olmadan sizi deersiz hissettiremez.
O zaman zorluklara ve engellere kar ruhunuz incinmez. Siz kendinize deer verdiiniz srece etrafnzdakilerin de size verdii deerin arttn greceksiniz.

KARARLARIMIZ
Olmak ya da olmamak... Bu soru yantlanncaya kadar kazanmak istediklerimiz beklemede kalr. Kendinize gerekten bu hayatta ne yapmak
istediinizi sorun.
Gerekten btn engellere ramen gereken her eyi yapmaya karar
verdiniz mi?
Bu her alanda karnza kar. Bu, zayflamaktan iinizde baarl olmaya kadar her ey olabilir. Karar verip bir eyi kesinlikle gerekten yapmay setiinizde bunu tamamlayan irade devreye girer. Kararllk, insan
iradesini uyandrma zilidir. radeniz yn verilmeyi bekleyen byk bir
gtr... Setiiniz yn ne kadar belirginse iradenizin gc o kadar byktr. Karar vermemi insanlar iradesinin gcnden yararlanamazlar.
Eer hayatmz ve kendimizi kontrol etmek istiyorsak davranlarmzn
kontroln elimize almak zorundayz. Btn hayatnz ve eylemlerimizin,
hareket ve davranlarmzn rotasn belirleyen temel nokta, hayatmz boyunca verdiimiz kararlardr.
En knden en byne kadar hayatmz boyunca yaptmz her
ey bir kararla balar. Hayatnzn akn deitirmek, daha gzel sonular retmek, sizi snrlayan koullar deitirmek ve daha ok eye sahip
olmak istiyorsanz ilk yapmanz gereken i karar vermektir. Karar gcnn en gzel taraf zaten bizim iimizde oluudur.
Eer gerekli cesareti toplayabilir ve iinizdeki gc hissedebilirseniz
hemen imdi sizin geleceinizde hayat kalitenizi artracak bir karar verebilirsiniz. Gerek bir karar vermek, insann kendini dier btn ihtimallerden kopararak hedefine adamasdr.
Eski zamanlarn birinde bir otlakta kz srs yaarm. Ama civardaki aslanlar bir trl rahat brakmazlarm onlar.

51 Herkes in NLP
Hemen her gn saldrrlarm bu srye. kz dediin yle yabana atlr bir hayvan deil ki, bir araya toplandlar m kolayca defetmesini bilirlermi o koca aslanlar. Geri bir iki syrk alrlarm; ama yine de boyun
emezlermi aslanlarn bu zorbalna. Gn getike aslanlar alm bir
kayg. Tavan, fare gibi kk hayvancklarla beslenir olmular aslanlar.
Gitgide gten dmler. Eee, aslan bu, hi fareyle doyar m?
- Herhalde bize bu otla terk etmek dyor, demi aslanlardan birisi.
- Evet, diye tasdik etmi dierleri. Nereye gideriz diye dnrlerken
bir dakika diye bir ses duymular gerilerden. Herkes dnp bakm sesin geldii tarafa. Srnn en elimsiz ama kurnaz m kurnaz bir ferdi olan Topal Aslanm sze atlan.
- Hayr. Hi bir yere gitmiyoruz. Siz bana brakn, ben hallederim bu
ii, demi.
nanmam kimse ona ama haydi bir ans verelim diye dnmler.
O da alm yanna bir iki aslan, gitmi kzlerin yanna.
Beyaz bayrak ekmeyi de unutmam. kzlerin lideri olan Boz kz bata olmak zere be iri kym kz yaklam onlara. Sormular ne
istediklerini. Topal aslan balam konumaya. Bir yandan da Boz kzn
sivri ve kocaman boynuzlarna bakp rperiyormu.
- Saygdeer kz efendiler, diye balam lafa. Bugn buraya sizden
zr dilemek iin geldik. Biliyorum sizleri ok defa incittik, kim bilir kanzda su penemin izi vardr. Ama inannz bunlarn hi birini isteyerek
yapmadk. Biliniz ki biz aslanlar bar bir milletiz. Hele kzlerle hi bir
alp vermediimiz olamaz. Evet, size ka defa atla saldrdk; ama niye biliyor musunuz? Hep o sizin aranzdaki Sar kz yznden. Onun rengi
yle sizinkiler gibi deil ki!
Gzmz kamatryor, aklmz bamzdan alyor. Onu grdk m
ne kadar barsever olduumuzu unutup size saldryoruz ve srnze zarar veriyoruz. Yoksa bizim sizinle hi bir alp veremediimiz yok. Onun
yznden hepiniz zarar gryorsunuz. Bir trl hayatnzdan emin rahat rahat yaayamyorsunuz, belki geceleri bile bizim kkrememiz sizin

52 Herkes in NLP
uykunuzu karyor. Bunlarn hepsi Sar kzn suu. Verin onu bize, siz
kurtulun, biz de bar iinde yaayalm, demi.
Boz kz, dier nde gelenlerle grmek zere geri ekilmi.
Hepsi de scak bakmlar bu teklife. Bir tek yal Benekli kz olmaz
demi ama kimseye dinletememi sesini. Zavall Sar kz kurban edilmi aslanlara. Hepsi birden saldrmlar zavall kzn zerine. Bir ikisini frlatm stnden; ama bitkin dm az sonra. rpnm, haykrm,
yardm istemi, yalvarm; ama yokmu onu iiten. Dierleri zlmler
zlmesine; ama elden ne gelir ki! Btn srnn selameti iin bir kz... Gerekliymi bu kavgann sona ermesi iin.
Gerekten de gnlerce srye hibir saldran olmam. Huzur iinde
geer olmu gnleri; ama aslan milleti bu, ne kadar sabreder ki? Hele kz etinin tadn aldktan sonra... Acktk, demiler Topal Aslana daha
birka hafta bile gememiken. O da yine alm yanna bir kan, bir defa daha gitmi Boz kzn yanna.
- Selam, diye girmi sze. Grdnz ya biz aslanlar ne denli uysal bir
milletiz. Doru kararnz iin sizi bir daha kutlamak isterim. Siz de huzur
iindesiniz, biz de. Ne mutlu. Yalnz buraya bunlar sylemek iin gelmedim. Byk bir problemimiz var.
- Nedir? demi Boz kz merakla...
- u sizin Uzun Kuyruk, demi Topal Aslan. yle uzun bir kuyruu
var ki nereden baksak grnyor. O kuyruunu salladka bizim de aklmz bamzdan gidiyor. Gzmz dnyor, srye saldrmamak iin kendimizi zor tutuyoruz. Hlbuki siz normal kuyruklusunuz. Bir onun suu
yznden korkarm hepiniz zarar greceksiniz.
Gelin verin onu bize bu konuyu burada kapatalm. Eskisi gibi bar ve
sevgi iinde iki taraf da hayatn srdrsn. Boz kz yine istiare yapm srnn ulularyla. Yine sadece Benekli kz olmu kar kan.
Hepsi de verelim gitsin demiler. stiare daha da ksa srm bu defa.
Dlamlar Uzun Kuyruku srden. Saatler srm zavallnn rpnlar;
ama sonunda o da yenik dm aslanlara.

53 Herkes in NLP
Tekrar tekrar yinelenmi bu olanlar. Her geen gn daha da semirmi
aslanlar. Alabildiince glenmiler. kzlerse her geen gn daha da
zayflamlar, seyreldike seyrelmiler. Aslanlar kstahlatka kstahlayorlarm. Artk bir sebep bile syleme gerei duymuyorlarm.
Verin bize u kz yoksa karmayz demeye balamlar sadece. Zavall kzlerin hayr diyebilecek gleri kalmam. Hepsi birer birer can
veriyorlarm aslanlarn penesinde. Boz kz de aralarnda olmak zere birka kalm en sona. Ne oldu bize, ne zaman kaybettik bu harbi aslanlara kar, oysa ne kadar da glydk? diye sormu biri Boz kze.
Biz demi Boz kz gzleri nemli ve sesi pimanlkla titreyerek.
Sar kz verdiimiz gn kaybettik bu harbi...
Yaammz deitirmenin tek yolu gerek bir karar vermektir. Yaamdaki harbi kaybetmek istemiyorsanz doru zamanda doru kararlar vermelisiniz.
Hedeflerinize ve hayallerinize ulamak iin gl bir silaha sahip olabilirsiniz. Kendinize olan gveni byle kolay bir hedefle ykseltebilirsiniz.
Sonuna kadar pes etmeden gereken bedeli deyerek becerinizi faaliyete
geirebilirsiniz. Ben size inanyorum. Siz de yapabilirsiniz...

BLNALTINIZI YNETN
Vcudumuzun idaresini nemli lde kontrol eden bilinaltnn sekizde yedisi denizin altna, sekizde biri ise denizin zerinde olan aysberglere (buzda) benzetebiliriz. Bilind zihnimiz, btn davranlarmz
kontrol eder. Gn boyu sergilediimiz davranlarn yaadmz duygularn, iinde bulunduumuz durumlarn sekizde yedisi bilinaltnn kontrolnde bulunmaktadr. Bilinli zihin btn dnce, duygu ve davranlarmz kontrol eden, yneten bilin d zihnimizi etkiler. Bilinli zihnimizi askere, bilin d zihnimizi komutana benzetebiliriz.
Bilinaltnza yalnzca siz emir verebilirsiniz. Bilinaltn etkilemek iin bilinli olarak emirler vermelisiniz. Bilinaltnz, zihninizde oluan inanlar alr ve vcudunuza programlar. Bilinalt mkemmel gelimi bir
bellek sistemine sahiptir. Sahip olduunuz her inan ve benimsediiniz

54 Herkes in NLP
her dnce bilinaltna ait bellek sisteminin bir paras olur. Kaydedilen
her inan ve her dnce de vcudun yeniden yaplanmasnda ve ynlendirilmesinde nemli bir etkiye sahip olur.
Her zaman srekli kendinize olumlu telkinler verip baar odakl inanlara sahip olursanz, bilinaltnz da zamanla sizi sahip olduunuz bu
inanlar iin altrmaya balar; nk bilinalt otomatik bir pilot gibi
alr. Gelen emirleri hibir ekilde yarglamaz.
Sadece beyinizdeki inanlarnz alr ve sizi onlara gre ekillendirir.
Bilinaltnzn size hizmet etmesini salayabilirsiniz.
Zihnimizde srekli tekrar edilip yeterli duygusal younluk ile hayal edilen eyleri sinir sistemimiz gerek olarak alglar. rnein, zihninizde srekli Ben beceriksizim, her zaman baarszm, hi sempatik deilim, sakarn tekiyim gibi olumsuz inanlar besleyen biri iseniz, bilinaltnz beyninizdeki bu inanlarla ynlenir ve sizi bu inanlarnza uygun hale getirmeye balar. Ksa zamanda baarsz, evrenizdeki herkesi artacak kadar da beceriksiz ve sakar olmaya balarsnz.

BAARINIZI NCE ZHNNZDE

CANLANDIRIN
Yaamnz istediiniz an deitirebilirsiniz. Yaamnz hayal ettiiniz
hale getirebilecek deiiklikleri yapabilirsiniz. Bunu yapmann en kolay
yolu kazanma isteinizi harekete geirmektir. Hayatnzn her alannda
karnza kar... Bu, zayflamaktan iinizde baarl olmaya kadar her eyde olabilir. Baarl insanlar istedikleri hedeflerini ve hayallerini baarmak iin ncelikle yaamak istediklerini zihinlerinde canlandrmaktadr.
Sporcular zihinlerinde kazanacaklarn canlandrarak en iyi performanslarna ularlar. Futbolcular ve basketbolcular topla kusursuz bir temas saladklarn hayallerinde canlandrrlar. Bayanlar zihinsel uygulamalar yaparak diyet yoluyla bedenlerini ince ve salkl tutabilirler. renciler snavlarnn istediklerinden iyi gemesi iin zihinlerinde canlandrabilirler. Bunun gibi daha birok rnek verilebilir. Bunlarn hepsi gerek olamayacak kadar iyi grnebilir; fakat ok ie yarayan yntemler.

55 Herkes in NLP
Zaten sonularn aldnzda da bu fark rahatlkla fark edebilirsiniz. Be
duyunuzu harekete geirerek gl bir zihinsel canlandrma yapabilirsiniz.
Yeni bir yere baktnz zaman saniyenin yzde birinden ok daha ksa bir
srede btn vcudunuzun kimyas deiir. Beynimiz, bilinalt ve sinir sistemi de canlandrdnz ii sanki baarm gibi alglar ve vcudunu ona uygun hale getirir. Gzel bir manzaray seyrederken, bedeniniz endorfin retir.
Endorfin kendinizi rahat, sakin ve huzurlu hissetmenizi salayan hormondur.
Beynimiz, bilinalt ve sinir sistemi o ii sanki baarm gibi alglar ve
vcudu ona uygun hale getirir. Zihninizde neyi canlandrrsanz onu yaarsnz. stediiniz eyler zihninizi odakladnzda gerekleir. stemediklerinizin olmasn odaklanmaya son vererek engelleyebilirsiniz ve bir
daha gelmezler...
stenilenleri zihninizde canlandrarak, onlara odaklanarak hayal gcnz kullanmanz, yaamnzn standartlarn belirler. Bu ayn zamanda hayallerinizi dilek olmaktan karp gereklie dntrme yolunda
ilk admdr. Bu durumu Roger Bannister rneinde ok iyi gryoruz.
1950li yllarda birok uzman, insan fizyolojisinin bir mili drt dakikann altnda komasnn asla mmkn olmadn kabul etmilerdi. Bu uzmanlarn gr sporcular tarafndan da kabul edilmiti. Dolaysyla bu
uzakl drt dakikann altnda geme gibi bir hedefleri de yoktu. Bu yar yaplrken herkesin dnd tek bir ey vard: birinci olmak.
Ancak uzmanlara sylediklerinin tersini dnen tek kii kt ve bir
mili drt dakikann altnda koabileceini dnyordu. Bu atlet Roger
Bannisterd. 1954te yaplacak olan yara bir yl vard. Roger Bannister bu
yara bir yl boyunca hazrland. Dier atletlerin yapt fiziksel antrenmanlar uygulad ve ayn zamanda her gn zihinsel antrenmanlar da yapt.
Her gn yapt zihinsel antrenmanlarda ise srekli yar zihninde
canlandryor ve yayordu. Bir yl boyunca her yerde dnd tek bir
ey vard. O da bir mili drt dakikann altnda komakt.
Her yerde sadece bunu dnyordu. Yar balad ve on binlerce insan
stadyumu doldurmu, milyonlarca insan radyodan dinliyor ve start veriliyor. Komaya balad. Tek hedefi bir mili drt dakikann altnda komak.

56 Herkes in NLP
Nihayet ipi gslyor ve o an dnp skorborda bakyor, orada yazan sonu
u: 3.59. Btn tribnler ayakta, Roger Bannister bir inanlmaz baaryor.
Herkes onu alklyor ve dnya spor tarihine ismi altn harflerle yazlyor.
Roger Bannister bir yl boyunca zihninde bu yar canlandrd ve yaad, 1954 ylnda yar balad. Roger Bannister tam bir yl boyunca zihninde canlandrd ve yaad hayal ettii gibi balad yara. Rakipleri birinci olmak iin kouyorlard; ama o bir yldr hayal ettii grntleri grmek,
sesleri duymak ve duygular hissetmek iin kouyordu. pi gsledii anda btn tribnler ayaktayd; nk skorbordda yazan sre 3.59du.
Roger Bannister uzmanlarn imknsz dedii eyi nce zihninde canlandrd ve sonra da aynsn yaad.
stediiniz eyi hayalinizde bir an iin bile olsa grdnzde o grnty zihniniz gerek gibi alglar; nk zihniniz gerek bir olayla, youn
bir ekilde be duyunuzu kullanarak kurduumuz bir hayal arasndaki fark ayt edemez. Biz de bunu rahatlkla deerlendirebiliriz. O andan itibaren artk ayn insan deilsinizdir. stediinizi zihninizde ne kadar ok canlandrrsanz, istedikleriniz o kadar gerek haline gelir ve bu kararllk istediiniz frsatlar karnza karr. Kiiler hayallerini zihinlerinde canlandrrken 5 duyularn ne kadar etkin kullanrlarsa bu onlarn, hayallerine
o kadar abuk yaknlamalarn salar. Hayallerine ve hedeflerine ulamalar ok daha kolay olacaktr. rnein, bir de kiiler hayallerine ulatklarnda ne hissettiklerin farkndalarsa... Bu, kiinin zihnini sokak ortasnda
birinin size doru imdat lklaryla komas gibi etkileyecektir. Byle
bir durumda, derhal her eyi brakp yardma koarsnz deil mi? Zihniniz de ayn eyi yapar. Zihninizde gl duygular oluturduunuzda, zihninize istediinize kavumak iin btn engelleri yoldan ekmesi iin acil bir arda bulunmu olursunuz.
Zihniniz olaylar birletirme kapasitesine sahiptir. Belirli bir hedefi zihninizde canlandrdnz zaman, bilinciniz deiim yaratan derin bir katmana balanm olur. te bu sizin bilinaltnzdr. Bilinaltnz doruyu ya da
yanl ayrt etmez. Yalnzca hedefinin ynn bilir. Yani bir kurt kpei gibidir. Ne isterseniz onu alr gelir. Belirli bir hedefe ulamaya odaklandnz canlandrarak zihninizi kazanma ynne evirdiinizde, pek ok hayal
ierse de zihninizi o belirli hedefe ulama ynnde etkilemi olursunuz.

57 Herkes in NLP
Zihinde canlandrma, kalbinize gider. Yaam, dnya ve evrenizdeki
insanlarla ilgili duygularnz deitirir. En nemlisi kendinizle ilgili grlerinizi deitirerek her eyin en iyisini hak ettiinizi fark etmenize yardmc olur. Zihinde canlandrma size sunulmu snrsz potansiyelinizin
farkna varmanz salayacaktr.
Hayallerinizi ve hedefleriniz bir kere zihninizde canlandrmaya baladnzda, bunun iin evrenin sizinle ibirliine girdiini greceksiniz ve
bunlar yaparsanz evrenizdeki insanlarn size yardmc olmak iin nasl
aba harcadklarna grp hayrete deceksiniz. Tek yapmanz gereken,
baarmay hedeflediiniz bir eyi nceden hayalinizde gerekletirmek.
Hayalini kurmadnz hibir ey gerek olmaz...

YAAM BR YOLCULUKTUR
Yaam bir yolculuktur... Baar, bir sre sonras gelir. Bu yolculukta
bir kez baarnn tadna vardz zaman bu yolculuk sizin iin daha zevkli olur. Bu yolculukta yaamda her eyi biliyorum diyebileceimiz bir seviye yok... Otomatik pilota baladm diyebileceimiz bir seviye de yok...
Otomatik pilot dmesine bastnz an, uak en st noktasndadr ve
tam ters yne gitmeye balar.
Kimi insanlar az bir abayla bir eyler rendiklerini sanabilirler.
Tpk ilkokula giden kk bir kz ocuu gibi... arpm tablosunu on ikilere kadar renir. Bir gn arpm tablosunu dedesine bir solukta syler. Dedesi alklar ve tebrik eder.
Sonra 13 kere 13 ka eder, diye sorar dede. Ufaklk ise yle bir ey
yok ki diye yantlar.
Ben benzer ok insan tanyorum; eminim ki sizin de etrafnzda byle insanlar vardr. Bunlar gibi olmak istiyorsanz seim sizin. Bir de size
ocukken nasl top oynadmz anlataym. En iyi top oynayan oyuncu
ortaya kar, takmlarn seerdi. Siz de yapardnz deil mi? Bizim mahallede genelde benden byk aabeyler ile oynardm. Onun iin ilk seilenler arasnda olmazdm. (Fndk fstk yerine saylrdm.)

58 Herkes in NLP
Takm seen aabeylerden birisi daima kendi yakn arkadalarn seme eilimindeydi. En iyi olan deil kendi arkadalarn seiyordu. stedii, oyunu kazanmak deil bir evre edinmekti. Ben yaamlarnn dier
ksmn da ayn eyleri yapan birok insan biliyorum. Hayatta kazanmak
iin en iyi seenekleri tercih etmeleri gerektiini anlamyorlar. Bir araya
gelip arklar sylemek ve el tutumak ok gzel de, arklar bittiinde bir
hedefe gitmek iin bu yetmeyebilir. Ksacas bu alma sresince el ele
tutuma veya ark syleme gibi bir lksmz yok. Yaamda yapabileceiniz en iyi sonular ile uramalsnz.
Hey millet dinleyin... Kendinizi mikrodalgaya koyamazsnz, siz hazr
yemek deilsiniz. Yaamda hibir ey yapmadan kazanmay beklemeyin.
Mikrodalga frnn dmesine basp hazr olmay bekleyemezsiniz.
Kendinize hazr yemek muamelesi yapamazsnz. im yetitirmek istiyorsanz birka gnde byrler. inliler bambu aacn yle yetitirir:
nce aacnn tohumu ekiliyor, sulanyor ve gbreleniyor.
Birinci yl tohumda herhangi bir deiiklik olmaz. Tohum alta kk salar.
Tohum yeniden sulanp gbrelenir.
Bambu aac ikinci ylda da topran dna filiz vermez. Tohum alta
kk salmaya devam eder.
nc ve drdnc yllarda her yl yaplan ilem tekrar edilerek bambu tohumu sulanr ve gbrelenir; fakat inat tohum bu ylda da filiz vermez.
inliler byk bir sabrla beinci yln sonlarna doru bambu yeermeye
balar ve alt hafta gibi ksa srede yaklak 27 metre boyuna ular.
Burada baar da bambu aacnn yetitirmek gibidir. Yaamda baarl olmak iin bir yolculua karsnz ve bu baar yolunda bedel demek
zorundasnz. Bu yolculukta bymek, gelimek, deimek, hedeflere ulamalsnz; yolculuk ancak lnce biter. O zamana kadar ilerlemeli, bymeli ve baarl olmaya devam etmelisiniz.

3.

BLM

BAARI HKYELERYLE
BALAYAN BR YOLCULUK
HAYATA SIFIRIN ALTINDAN
BALAMAK
Bir duvarc ustasnn 23 ocuundan birisiydi. 5 Haziran 1932de
doduunda beyin felci tehisi konmutu. Yirmi iki kardeinden on yedisi yaad, bunlarn drd de bebekken ld. Beyin felci kurban olduu iin konuamyor ve hareketlerini kontrol edemiyordu, sol aya hari.
Fakat bu aciz, dili dar sarkan bebekten ne olabilirdi ki?
Bebekte bir acayiplik olduunu ilk annesi fark etti. O zaman drt aylkt. Bebei beslemeye altnda kafasnn arkaya dtn grd.
Boynunun arkasna elini koyup kafasn sabit tutarak bunu dzeltmeye
alt. Fakat elini ektii anda bebein ba tekrar arkaya dyordu. Bu
ilk uyar iaretiydi. Bebek bydke dier eksikliklerin de farkna vard.
Ellerinin neredeyse srekli olarak smsk kapal olduunu ve arkaya doru bkldn grd. enesi o kk yata bile smsk kapal olduundan ve biberonun azn kavrayamadndan, azn amak onun iin imknszd. Aniden yumuayp geveyen az bir tarafa kayyordu. Alt aylkken etrafnda bir yastk da olmadan oturamyordu. Bundan ok endielenen annesi korkularn babasna at ve daha fazla gecikmeden tbbi yardm almaya karar verdiler. Bebei hastanelere ve kliniklere tamaya baladklarnda bir yan gemiti. Onda bir gariplik olduundan

60 Herkes in NLP
emindiler, anlayamadklar bir gariplik... Bebei gren ve muayene eden
doktorlar, onu ok ilgin ve mitsiz bir vaka olarak deerlendirdiler. ou nazik bir biimde anneye ocuunun beyinsel olarak zrl olduunu
ve yle kalacan syledi. Be salkl ocuk byten gen bir anne iin
bu ok ar bir darbeydi. Doktorlar kendilerinden o kadar emindiler ki,
annenin inanc onlara kstahlk gibi geliyordu. Bebek iin hibir ey
yaplamayacan sylediler. Tedavi edilemez ve umutsuz olduu gereini anne kabul etmemiti. Doktorlarn syledii gibi bir embesil olduuna
inanmamt. Vcudunun zrl olmasna ramen zeksnn normal olduuna dair inancn destekleyecek en ufak bir kant da yoktu. Bundan
sonra onu bir insan olduunu unutarak besleyip, ykayp bir kenara kaldrlacak bir ey olarak alglanmas gerektii vurgulannca, anne olaylarn kontroln ele ald. Bebek ailenin bir parasyd. Her ne kadar aptal
ve aciz olarak byse de, ona dierlerine davrand gibi davranmaya,
misafir geldiinde arka odada kalan ve ad gemeyen acayip bir ey olarak deerlendirmemeye karar verdi. Bu annenin yapaca btn savalarda ona destek olaca ve yenildiinde ona g verecei anlamna geliyordu. Vee... Sol ayan kefedilii
Bir kede kardeleri, nlerinde yrtk prtk okul kitaplaryla oturuyorlard. Parlak sar bir tebeirle bir tahtaya yazyorlard. Onu ylesine
eken ey bir tebeirdi... Kardeinin yapt eyi yapmak iin aniden ok
byk bir istek duydu. Derken ne yaptn dnmeden uzand ve tebeiri kz kardeinin elinden sol ayayla ald. Bunu yaparken neden sol
ayan kullandn bilmiyordu. Kardeinin elinden sol aya ile kabaca al ve tahtaya karalayyla evdeki herkesin baklar onun zerinde younlat.
Anne her zaman yapt gibi nne gelerek eildi. Sana bununla ne
yaplacan gstereceim Chris dedi. Kardeinden yeni bir tebeir ald
ve yere A harfi izdi ve Christen bunu kopya etmesini istedi. Ancak o
yapamad. Etrafnda ona dnk, donmu, gergin, sabrsz mucize bekleyen yzler vard. Bir deneme daha yapamad. Vazgemek istedi. Siz olsanz ne yapardnz? Anne elini ocuunun omzuna koydu, yine denedi
ve sonunda biraz ekilsizdi; ama yapmt, bu A harfiydi. Kafasn evirdi. Annenin yanaklarndan szlen yalar... Baarmt...

61 Herkes in NLP
Zihninde kendisini ifade etme ansn verecek olay balamt. Doru,
dudaklaryla konuamyordu; fakat yazarak iletiim kuruyordu. Ayakkab
veya baka bir ey yoktu ayanda. Ne zaman ayana bir eyler giydirilse,
ayn hzla karyordu. Annesi, orap veya ayakkab giydirdiinde normal
bir insann elleri arkasnda balandnda duyduklarn hissediyordu.
Anne, onun dierleri gibi okula gndermesinin imknsz olduunu biliyor, ona nasl yardmc olaca konusunda endieleniyordu. nk zihinsel durumunun normal olduundan emin olmasna ramen, cahil olarak bymesinden, fiziksel dezavantajna bir de zihinsel dezavantajn
ekleneceinden korkuyordu. Bydnde ona getirecei eyleri dnyordu sadece. Okula gidemedii iin de eksikliklerinin sonularn azaltmak iin elinden geleni yapyordu...
Btn abalar sonucu nemli bir aama kaydetmiti, annesi ona dnd ve elini bana koyarak glmsedi. Yazmay rendii kelime uydu:
A-N-N-E.
Hayat, ac vermeye balamt. imdi tam on yanda, yryemeyen,
konuamayan, kendi bana yemek yiyemeyen veya giyinemeyen bir ocuktu. Acizdi; ama ne kadar aciz olduunu imdi anlamaya balamt.
Kendisi hakknda hala hibir ey bilmiyordu. Onu dierlerinden farkl yapan eyin ne olduunu ve nedenini anlayamyordu. Bildii tek ey; konuamad, futbol oynayamad, aaca kamad veya bakalarnn yapt hibir eyi kendi bana yapamad idi. Sadece hissediyordu.
Ellerine bakt. Bklm, yamuk parmakl, eri, garip ellerdi. Hibir
zaman sabit durmayan, srekli kprdayp titreyen, insan elinden ok kvrlm iki ylana benzer eller. O ellerin grntsnden, aynada grd o
sallanan kafadan ve bir kenar sarkm azdan nefret etmeye, bylece aynadan da nefret etmeye ve korkmaya balad. Yabanc biri yanndan getiinde yzn saklyordu. Fakat nce yzne, sonra ellerine bakp gzden kaybolana kadar kendisine dnp bakmalar gznden kamyordu.
Annesinin inanc, onun da kendisine inanmas salad. Sonuta okumay, yazmay, resim yapmay ve nihayet sol ayann parma ile daktilo
yazmay rendi. Yllar sonra rlanda edebiyatnn devleri arasnda yer alacak bir yazard o. Christy Brown... Gnlerin inden isimli bir otobiyografik

62 Herkes in NLP
romann; Parlak Meslek, Yaz zerinde Glge ve Vahi Zambaklar isimli
kitaplarn sahibi. iirlerini de Toplu iirlerde derledi.
Umudunuzun tkendiini zannettiinizde CHRISTY BROWNun
hayatn hatrlayabilir ve hayatnzda yepyeni bir k ortaya karabiliriz.
Nro Linguistik Programlamann nemli varsaymlarndan birisi udur:
nsanlar istedikleri deiiklikleri gerekletirmek iin gereken btn
kaynaklara sahiptir. Yaplmas gereken, bu kaynaklarn yerini bulmak
veya bunlara erimektir. Christy Brown, normal artlarda normal bir insandan ok snrl gibi grnen kaynaklar olmasna ramen kendisinde
istedii deiiklikleri gerekletirmeyi baarmtr.

DNYADA MMKN OLAN HER EY

SZ DE BAARABLRSNZ!!!
Eer bir insan belli bir davran sergileyebiliyorsa, o zaman benim iin de bunu yapmak mmkndr. Bunun NASIL yapldn saptama
ilemine modelleme denir. Nro Linguistik Programlama ilk olarak bu
ileme dayanarak ortaya kmtr. Eer bu hedefi gerekletiren birileri
varsa siz de baarabilirsiniz.
Bir avukatn on drt yandaki olu bilgisayara merak sarar ve kendi
programlarn yazmaya balar. On beindeyken bir arkadayla beraber trafik dzenlemelerini analiz edebilen bir yazlm program hazrlar ve ilk ylnda 20.000 $lk sat yaparlar. On yedi yandayken liseyi yarda brakp
Washingtondaki ehir elektriini kontrol eden santraln bilgisayar ortamna geirilmesini gerekletirir. ki yl sonra niversitenin ikinci snfnda,
dnyann ilk kiisel bilgisayarnn icad hakknda bilgi sahibi olur ve bunun iin gelitirilmi herhangi bir yazlm program olmadn renir.
Gen adam ve arkada bir bilgisayar reticisine giderek gerekli yazlm hazrlamay nerirler. hafta boyunca ucuz bir motel odasnda irketin bilgisayarna program yazarlar. Bill Gates, niversiteye geri dnmek
yerine arkada ile Microsoft irketini kurar. Bugn dnyann en zengin
adamlarndan biridir. Eer byle bir hedefi gerekletiren birisi varsa siz
de bunu kesinlikle yapabilirsiniz.

63 Herkes in NLP
Baka bir rnek daha...
SONY yenilmi ve harap edilmi 1945 Japonyasnn enkaznn iinde
Masaru Ibuka Sonyi Tokyada kurduunda, bombalanm ve yaklp yklm
eski bir maazann kalntlar iinde terk edilmi telefon santral odasn
kiralad. Elinde kiisel birikimleri olan 1600 dolar ve yedi alan vard.
lk nceleri ne olmalyd? Nakit ak m oluturmak gerekiyordu? Yapaca ii belirlemek mi? rnleri piyasaya srmek mi? Yeni mteriler edinmek mi?
Sony muhteem fikir ile balamad. Masaru Ibuka, Austos 1945te
irketini kurduunda, hibir zel rn dncesi yoktu. Dahas Ibuka ve
ilk yedi alan irket kurulduktan sonra ne reteceklerine karar vermek
iin bir beyin frtnas yaptlar. Kuruluundan ksa bir sre sonra irkete
katlan Akio Moritaya gre kk grup toplantya oturdu... Ve haftalar
boyu irketin ilemesi iin gerekli paray kazanmak konusunda ne eit bir
rn yaplacan ekillendirmeye altlar. Tatl fasulye ezme orbasndan, minyatr golf ekipmanlar ve srmeli hesap cetveline kadar uzanan...
Yapabilecekleri bir sr rn zerine dndler. Bununla da kalmad, Sonynin ilk rn teebbs (basit bir pirin piiriciydi) dzgn almad; ilk dikkat ekici rn olan bir teypte pazarda baarsz oldu. irket
ilk gnlerinde, basit fakat kolay satlan kuma zerine telle tutturulan vcut stc keeleri yaparak varln srdrmeye devam etti. Yine de her
gn yenilenen hayatta kalma mcadelesinin problemleri ile bouan bir
giriimci olarak dikkate deer baka bir eyler daha yapt: Yeni kurulan irketi iin bir hedef belirledi. 7 Mays 1946da Tokyoya tanmasndan yaklak 10 ay sonra, fakat irketin kara gemesinden ok uzun zaman nce,
irket iin Sony ruhu diye isimlendirdii hedefini ortaya koydu.
Sony bir ncdr ve asla bakalarnn peinden gitmek niyetinde deildir. lerleme boyunca, Sony tm dnyaya hizmet etmek istiyor. Her zaman bilinmeyenin araycs olacak... Her zaman insann yeteneine sayg
duymak ve cesaretlendirmek Sonynin ilkesi olacak. Ve her zaman bir insandaki en iyiyi ortaya karmaya alacak. Bu, Sonynin yaamsal gcdr.
Ve Japon kltr nn ykselmesine neden olan teknolojik yeniliklerin

64 Herkes in NLP
katksz keyfini tamak z hedefinin peinden komaktan vazgemeyecektir. 1950lerde Japon maln dk kaliteli deersiz ucuz anlamna gelmekteydi. Sonynin temel amac sadece baarl olmak deildi. Ayn zamanda Japon tketim rnlerinin dk kaliteli olduunu deitirme konusunda en bilinen irket olmakt hedefleri.
Firma aratrma ve gelitirmeye ok nem veriyordu. 1993te aratrma-gelitirmeye ayrlan yatrmn maliyeti 2 milyar dolar bulmutu. Firmann yeni rnler gelitirmesi sayesinde 1992de Japonyada halkn
%80inde video, %60nda disk alar bulunuyordu.
SONY irketi ilk gnden beri rnek olacak bir azimle, elektronik ve
elence sektrnde birok yeniliklere imza atp baarl pazarlama metoduyla Sony i bir dnya devi yapt.
1945te balayan ve 50 yl sonra milyar dolarlar kazanan dev bir dnya markas kurabileceinize dair bir hedefiniz olabilir miydi? IBUKA ve
MORITA hayalleri ve hedefleri sayesinde baardlar. Hibir hedef ne yakn ne de uzak... Hayal ettiiniz, dlediiniz, olmasn dileiniz, arzuyla
beklediiniz ve inandnz hayat siz de yaayabilirsiniz.

NSANLAR HAYALLER KADAR YAAR...

Olimpiyat ampiyonu ve kez de Profesyonel Ar Sklet Boks ampiyonu olan Muhammed Ali hayallerinde kurduu hayatn ok tesine
gitmitir. Sonu olarak insanlar hayallerini kurduu yaam yaarlar. Hayaller hareket enerjisi verir. Btn baarl kiiler hayallerini gerekletirmek iin gereken her eyi yapanlardan oluur...
Muhammet Ali yaamnn en balarnda hayallerini on iki yandayken, komularnn kaplarnn zillerini alp bbrlenerek ve kendini verek boks man nasl kazanacan anlatrd. Komular bundan ok
holanr ve neler olacan grmek iin maa giderlerdi.
Aynann nnde saatlerce prova yapar veya okul otobsnn arkasndan koard. Yar pistine girmesi yasaklanana kadar, yar atlaryla
bile yarrd.

65 Herkes in NLP
Her dakika antrenman yapmaktan nefret etmesine ramen, ektiklerinin karln bir gn greceini ve hayatn kalan ksmn bir ampiyon
gibi yaayacan dnyordu. yle de oldu. Muhammed Ali Olimpiyat
ampiyonu ve kez de Profesyonel Ar Sklet Boks ampiyonu oldu.
Kimse sizi sizin kendinizi bildiiniz gibi tanyamaz. Yaamda nemli olan kendinizi, isteklerinizi, hayallerinizi, hedeflerinizi analiz etmeniz ve
kendinizi bu yolda adamanzdr.
Adolf Dassler 1900da Almanyada dodu. Babas bir iiydi. ok yoksullard. Hayali zengin bir adam olmakt. Ayakkab tamircisinde alrken
iini iyi yapyor, mesleini kavramaya alyordu. Adidasn kurucusu Adolf Dassler, ilk spor ayakkabsn tasarladnda 20 yandayd. Hayali,
her sporcuya kendi disiplini iin en uygun ayakkaby tasarlamakt.
Adi Dass 28 yandayd ve o zamana kadar biriktirdii az miktardaki paras
ile kardei Rudolfla birlikte evlerinin bir kesine kendi atlyelerini kurdular.
Evlerindeki kurduklar atlyede kramponlu ayakkablar retmeye
baladlar. Adi Dass ve kardei uzun sre ilerinde byk bir byme yaamad. 7 yl sonra bir anda ok hzl bir ekilde byme yaadlar. Bu senelerde tasarmlar tamamen kendilerine ait ayakkablar rettiler. Adi
Dassn rettii bu ayakkablar, spor dnyasnda ok fazla talep grd.
ok ksa srede byk bir servet kazandlar.
20 yl sonra yaadklar bir sorun sonucu Adi Dass ve Rudolf ayrldlar. Rudolf Pumay kurdu. Adi Dassda Adidas ad ile rnlerini sunmaya devam etti. Kardei ise Puma markas altnda kendi rettii rnleri satmaya balad. Adidasn sembol olarak ayakkablarnda izgiyi neden kulland bilinmiyor.
1950lerde Adidas ok hzl bir ekilde byyordu. Yaptklar reklmlar
ile Adidas in yaygnlamas ve daha tannr hale gelmesi, bymesi anlamna geliyordu. Spor dnyasnda n kazanmas zellikle futbol ve atletizm alanndaki rnlerinin baars irkete daha fazla byme cesareti veriyordu.
Adi Dass yeni rn tasarmlar iin srekli aratrma yapyordu.
1980li yllara birlikte bir Adidas frtnas esmeye balad. Adidas giyim sektrnde de k yapt. Dnyada ilk kez izgili Adidas Eofman

66 Herkes in NLP
takm, Adidas kramponlu ayakkab, Adidas futbol topu, Adidas eofman
takm, Adidas tirt mthi bir taleple karlat...
Dassler, yaama gzlerini yumduun ana kadar hayalini kurduu o yaam yaamt. Arkasnda ise byk bir marka brakmt.

HAYALLERNN PENDE OLMAK

Ray Krocun hayalleri vard, bu hayalleri gerekletirmek iin gereken yatrm yapt ve hayalinin peinden byk bir sabr ve inatla kotu.
Hibir eyin hayallerini almasna izin vermedi. Sonuta byk restoran
zincirinin sahibi oldu. u an dnyann neresine giderseniz karnza kan
dev bir imparatorluk...
Chicagoda dnyaya gelen Kroc, yoksul koullar altnda byd. Liseye devam ederken bile bir kafe amt. Birinci Dnya Sava srasnda
Kroc 15 yandayd. Okulu terk edip hayata atlmak zorunda kalan Kroc
15 yanda cepheye gidip Kzlha rgtnde almay aklna koymutu.
Yan bytp ambulans ofr olarak cepheye gnderilmesini salad.
Savatan sonra da firma temsilcisi olarak almaya balad.
McDonald kurucusu Ray Kroc 1920 yllarda restoranlara kt bardak
satp, akamlar deiik radyo istasyonlarnda piyano alyordu. Sadece sradan bir satcyd. Ray Kroc hayalleri ve hedefleri vard. Hibir eyin hayallerini almasna izin vermedi. Ksa zamanda da baarl oldu; ama hayalleri
kt bardaklarnn ok tesindeydi. Restoran iine girmek en byk hayaliydi. Bir ara emlk sektrne girdi ve tutunmak iin gsterdii abalar baarszlkla sonuland. Dondurma yapmnda kullanlan bir makineyi pazarlamak hedefi ile kt bardak iini brakt. Kroc bu makineleri satarken, restoran ileten McDonald kardelerle tant ve onlardan restoran iini renmeye alt. Lokanta sahipleri Dick ve Mac McDonaldn mterileri, ucuz,
kaliteli, acelesi olanlara sandvi eklinde sunulan hamburgerler iin srada
bekliyorlard. Ray Kroc, McDonald kardeleri, ilerinin isim hakkn satarak
ubeler amaya ikna etti. Ray Kroc artk restoran sahibiydi. O sralarda
hamburger ve cips pek popler deildi; ama Ray Kroc un bu ite en iyi olma gibi bir hayali vard. ok uzun sre, fazla kar yapmadan varln srdrmeye alt. Olan biten ne varsa bu hayal uruna harcanmt.

67 Herkes in NLP
Uzun sren grmelerden sonra Kroc ile McDonalds firmasnn adlarn veren iki kardein haklarn 1961 sonunda 2.7 milyon dolar deyerek satn ald. irketi buna karlk McDonalds adn ve kavramn kendi hesabna pazarlama hakkn elde etti. Sonra, McDonalds bir milyardan fazla hamburger satm ve be yznc restorann amt.
McDonalds 2001 ylnn ilk iki aynda, 6,2 milyar dolar kazand. Her
gn, 120 lkede, 31.500 restoranda yaklak 50 milyon insana servis veriliyor. Bnyesinde 1,6 milyon kii alyor.
Hayallerine ulaan insanlar, srekli olarak hayallerine giden yolu izleyenlerdir.
Steven Spielberg otuzlu yalarnda kariyerinin zirvesindeydi. Tarihin
en baarl film yapmcs oldu. u ana kadar yaplm ve tm zamanlarn
en mkemmel on filminden drdnn olumasn salayan odur. Bu gen
adam da hayallerinin peinden gitti.
Kk yalarndan itibaren tek hayali bir film ynetmeni olmak olan
Spielberg in, on yedi yandayken bir hafta sonu Universal Stdyolarn
gezmek iin dzenlenen bir tura katlmas hayallerine bir adm daha yaklamasn salad. Onun hayatndaki hedeflerine ulamas, hayal ve arzulad yaama uzanan ilk duraklardan biriydi ve hayatn deitirdi.
Gerek bir filmin ekimlerini grmek iin gruptan ayrld. Sonra da
kendini, Universalin Yaz leri Mdrnn odasnda buluverdi. Uzun
ve koyu bir sinema sohbetinin iindeydi. Mdr de Spielbergin senaryolarn ilgiyle dinliyordu.
Hayallerinin peinden gidecek gl bir kararla sahipti. Ne isteinizi biliyordu. lk ziyaretinden ok ey renmiti. Ertesi gn bunlar uygulamaya balad. Takm elbisesini giydi, babasndan kalan ve iine sadece
bir sandvi ve iki ekerleme koyduu evrak antasn ald ve sanki orann krk yllk alanym gibi film setine tekrar gitti. O gn ok ii olan
bir set grevlisi tavr taknarak kapdaki bekiyi atlatt ve hzl admlarla
ieri girdi. Kendisine terk edilmi bir treyler buldu ve plastik harflerle kapya, Steven Spielberg, ynetmen yazdrd. Sonra tm yaz boyunca yazarlar, editrler ve ynetmenlerle tanp sohbet etmeye, en ok zlemini ektii bu dnyada oyalanp her konumadan bir eyler elde etmeye ve
film yapm dnyasnda nelerin dndn renip kendini gelitirmeye
devam etti. Arzulad hayallerine ulat.

68 Herkes in NLP

NEML OLAN BUGN NE OLDUUMUZ

DEL, YARIN NEYE
BALAYACAIMIZDIR...
Aadaki hikye yazarn kendi azndan sunulmaktadr. Yaanm bir
olaydr... Bu son deil. Sonun balangc hi deil. Olsa olsa yepyeni bir
hayatn balangc...
Bugn ok gerilerde kalm olan ocukluumun kimi anlar, zellikle
de sevgili annemle, o kzl sal rlandal zel kadnla ilgili olanlar, hala
ok canl. Onun oluyla ilgili zel bir d vard. Bir gn bir gn bir yazar olacaksn; ama sradan deil, byk bir yazar! derdi hep.
Evet, onun bu dn benimsemitim. ok ocuk anne-babasnn geleceini planlamasna iten ie kzar; ama ben bu fikri sevmitim. nl bir
yazar! Annem ben daha ilkokula gitmeden nce ktphaneden ald kitaplar bana okur, ben de srekli onun beenecei ksa ykler yazardm.
Lise son snftayken okul gazetesinin yayn ynetmeniydim. Planlarmza gre, sonbaharda Missouri niversitesine gidecektim, burasnn lkedeki en iyi gazetecilik okulu olduuna inanyorduk.
Liseyi bitirdikten alt hafta sonra, annem bana le yemei hazrlarken mutfakta dp ld.
Onun lmne alabilmek ok zor oldu. 1940 yl sonbaharnda niversiteye gideceim yerde bir kt fabrikasnda almaya baladm ve
1942de Hava Kuvvetlerine katldm. 1943de bombardman subay olarak gm apoletlerimi taktm. Oy kullanma hakkm kazanmamdan iki
hafta nce subay ve centilmen olmutum. Bir B-24 kurtarcs iinde Almanya zerinde 30 uu yaptm. Jimmy Stewart da ayn grupta, 445. ar
bombardman grubundaydm.
Sava bittikten sonra A.B.Dye geri dndm ve hemen fark ettim ki,
lise mezunu bombardmanclar iin piyasada fazla i yoktu. Aylarca sren
isizlik yoklamalarndan ve sancl i aramalarndan sonra nihayet hayat
sigortas satcs iine girmitim ve savaa gitmeden nce sevdiim kzla
evlenmitim.

69 Herkes in NLP
Sonraki on yl hem benim iin, hem karm iin, hem de Allahn bize
ltfettii kzm iin tam bir cehennem gibiydi. Sigorta satmak iin gece
gndz ka saat alrsam alaym, gittike borca batyorduk ve ben bu
gn d krklna uram birok kiinin yapt gibi, sorunlarmdan kayordum.
Satmak iin kap kap dolap ene yorduum uzun bir gnn sonunda bir iki imek zere bir bara girdim; bu kadar zor bir gnn sonunda
ikiyi hakketmemi miydim? Her neyse, bir iki doldu, ardndan ikinci iki, nc... Sonunda karm ve kzm benim bu alkanlma dayanamayarak beni terk ettiler.
Sonraki iki yl hayal meyal hatrlyorum. Eski Forduma binip lkeyi
dolap bir ie ucuz arap paras kazanacak ilerde alyor, sarho olup
saysz gece sokaklarda geiriyordum. Cehennemde yaayan zavall bir sefildim. Kendi cehennemimi kendim oluturmutum.
Clevelanddayken hayatma son vereceim souk bir k sabahn hibir zaman unutmayacam. Soluk renkli bir rehineci dkknnn nnden
geerken vitrindeki raflardan birinde kk bir tabanca grp durdum.
Namlusuna ilitirilmi sar etikette 29 dolar yazyordu. Elimi cebime atp
on dolarlk kardm. Sahip olduum her eydi bu ve dnmeye baladm. Btn sorunlarm bylece sona erecekti. Tabancay satn alacaktm, birka kurun edinip kaldm pis odaya dnecektim. Kurunlar doldurduktan sonra da tabancay kafaya dayayacaktm... Ve tetii ekip her
eyi sonlandracaktm.
Sonra ne olduunu anmsamyorum. imdi bu olayla alay ediyor ve bir
zamanlar kendini ldrmeye bile cesaret edemeyen yreksiz biri olduumu dyorum. Her neyse, o tabancay satn almadm. Kar yayordu, rehineci dkknn vitrinine srtm dnp kendimi bir halk ktphanesinde buluncaya kadar yrdm. Kasm aynn ayaznda ierisi smscakt.
Kiisel geliim konusundaki raflarn nne gelinceye kadar on binlerce kitabn arasnda yrdm. Birkan ellime aldm ve en yakn masaya
oturup baz cevaplar arayarak okumaya baladm. Nerede yanl yapmtm? Yalnzca lise tahsili ile bir eyler yapabilir miydim? Benim iin umut
var myd? Alkol problemim ne olacakt? Benim iin ok mu geti?

70 Herkes in NLP
Bundan byle d krkl, baarszlk ve gzya ile dolu bir yaama m
mahkm olacaktm?
Baar zerine yzlerce kitap okudum ve giderek ikiden uzaklatm.
Kendimi kefetmeye balamamla birlikte de hayatmn seyri deiti.
Okuduum kitaplarda deerli bir hedefe ulaabilmek iin mutlaka bir
bedel demek gerektii beni ok etkilemiti. Bu etki ile bir sat eleman
grevine talip oldum. Hemen hemen ayn gnlerde bana benden daha fazla inanan bir kadnla tantm. Sigorta irketi bu 32 yandaki yitik kiiyi ie aldnda o kadnla evlendim ve o tatl bayanla 40 yldan beri beraberiz.
Souk ve aklk bir blge olan Kuzey Maine blgesinin sat mdrlne getirilim. Birka patates reticisini ie aldm, onlara okuduum
kitaplardan rendiim felsefeyi uygulayarak satcl rettim. Ksa sre sonra firma rekorlar krmaya baladk.
Bir haftalk bir izne ktmda bir daktilo makinesi kiraladm. Grld gibi yazma ryas beni hibir zaman terk etmedi. Krsal alanda sigorta satma zerine el kitab yazdm, bunu yapabildiim kadar dzenli bir
ekilde temize ekip irketin merkez ofisine gnderdim. Kuzey Mainee
gmdkleri bu byk yetenei kefetmeleri iin dua ediyordum.
Gerekten de biri beni kefetti. Ondan sonra kendimi eim ve olumla birlikte plmz prtmz arabamzn tepesine ykleyip Chicago yolunda buldum. Sat gelitirme merkezinde firma bltenleri yazmakla grevlendirilmitim. Sonunda yazacaktm.
Satclar ve hisse sahipleri iin Snrsz Baar adl bir dergi kartlyordu. Derginin yayn ynetmeni emekliye ayrldnda, ben aylardr
merkez ofiste alyordum ve patronumun dostu olmutum. Dergi yayncl hakknda herhangi hibir ey bilmememe ramen, byk bir cesaretle yayn ynetmenliine talip olmutum. O ise bana sadece bu grevi
vermekle kalmad, ayn zamanda bana bir misyon ykledi.
Grevim, bu i blteni ulusal bir dergiye dntrmekti. Hedefimize
ulamak iin gerekli btn admlar atmak iin bana ak bir ek vermiti. Bunu izleyen on yl iinde dergi kadromuz ikiden altm ikiye, tirajmz
ise 250 bine kmt.

71 Herkes in NLP
Derginin ynetmeni olduktan birka ay sonra, yeni kacak sayy tamamlamak zere bir makaleye daha gereksinim olduunu saptadm.
Dosyalarda buna uygun bir ey yoktu. Ben golfe ok dknmdr. O
gn sabaha kadar oturup otomobil kazas geiren ve kendisine bir daha
yryemeyeceini syleyen Ben Hogan ile ilgili bir yaz yazdm. Bu byk
adam yalnzca yrmekle kalmam ayn zamanda ulusal kupay da tekrar kazanmt.
Makaleyi yaynladm ve talihim dnd. New Yorklu bir yayncdan,
btn yazarlarn dledikleri trden bir yaz geldi. Hogan ile ilgili makalem ok beenilmiti ve benim daha fazla yetenee sahip olduuma inanyorlard. Eer bir kitap yazarsam, firmalarnn bunu yaynlayabileceklerini bildiriyorlard.
On sekiz ay sonra bir kitapk yaynladk: Dnyadaki En Byk Satc Tannmamaktan dolay ilk bask 5 bin adet oldu. Sonraki zamanlarda giderek artt ve u anda ilk bask zerinden 30 yl gemesine ramen
her yl 100 bin bask yaplyor. Ve binlerce teekkr mektubu alyorum.
Sevgili annem leli yarm yzyldan fazla oluyor. Eer bir cennet varsa, inanyorum ki oradan bakyor ve olu arzu ettii hedefe ulatm iin
byk bir gurur duyuyordur. yle umuyorum...
Og Mandino 22 dile evrilmi ve 36 milyondan fazla satm 18 kitabn yazardr. Esinlendirici kiisel geliim kitaplar alannda dnyann en
ok okunan yazar olan Og Mandino ayn zamanda dnyada en sevilen
konumaclardan biridir. Og Mandino kendini kefetti ve hayat deiti.
Siz neyi bekliyorsunuz? Kayp olan kendinizi siz de kefedin.

HARTA, TEMSL ETT ARAZNN

KENDS DELDR
Baarl iletiimciler dnya ile ilgili deneyimlerini dzenlerken kullandklar temsillerin gerek dnyadan farkl olduklarn bilirler. Her birey
kendine zel bir dnya modeli yaratr ve bakalarndan farkl bir gereklik

72 Herkes in NLP
ierisinde yaar. Kii direkt olarak dnyaya dayal eylemlerde bulunmaz,
dnya hakknda yaad deneyimlere gre eylemlerde bulunur. Bu deneyimler doru veya yanl olabilir. Kiinin deneyimi dnya ile benzer bir yapda olmas lsnde dorudur ve yararl olup olmad da buna baldr.
ki melek yolculuk yaparlarken geceyi geirmek zere zengin bir ailenin evine gelirler. Kapy alarlar. Evin sahipleri olan kiiler kapy aar.
Kiilerin her halinden melekleri eve almak istemedikleri bellidir. Aile onlara kt davranr ve yemek bile vermeden geceyi geirebilecekleri misafir odas yerine bodrumda souk bir yer gsterirler. Kt bir ortamda, rahat olmayan bir yerde yataklar hazrlanmtr. Yal melek ise duvarda bir
delik grr, hemen duvar tamir eder. Gen melek buna bir anlam veremediinden dolay niye byle bir ey yaptn sorunca yal melek sessizlik iinde olmas gerekiyordu der. Gen melek hibir anlam veremediinden sadece kafasnda bir soru iaretiyle uyur.
Sabah olur ve iki melek yolculuu devam eder. O gn yine ok yorgun
bir ekilde geceyi geirmek iin bu sefer iki melek ok fakir bir ifti ailesinin kapsn alarlar ve meleklere misafirperver bir ekil davranlr. Zaten
sadece kendilerine yetecek yemekleri vardr. Olan yemeklerini meleklere
verirler ve ifti ile kars o geceyi a geirirler. Yatma vakti gelir. Sadece bir
odalar ve sadece kendi yataklar olan ifti ve kars yataklarn meleklere
verirler ve kendiler yerde yatarlar. Melekler sabah olduunda uyandklarnda
ifti ve karsn alarken bulurlar. Gen melek ifti karsna ne oldu diye sorar. Tek geim kaynaklar ve stn kullandklar, sattklar inek lmtr. Gen melek bu duruma ok sinirlenir ve bararak yal melee,
neden byle bir eyin olmasna izin verdiini sorar. Sen kt bir meleksin. Evinde ilk kaldmz ailenin her eyi olmasna ramen ve bize kt
davranmalarna ramen onlara yardm ettin, ikinci aile ise ok fakir olmasna ramen bize ok iyi davrandlar her eylerini bize verdiler ve sen onlarn ineklerinin lmesine izin verdin. Seni anlamyorum. diye sular. Yal
melek yine sesini karmaz. Ancak gen melek ok srar ettii iin dayanamaz ve anlatmaya balar:

73 Herkes in NLP
Zengin ailenin maliknesinin bodrumunda iken duvardaki deliin iinde altn olduunu grdm. Ev sahipleri agzl ve kt insanlar olduklarndan altn bulmamalar iin duvardaki delii kapattm. Dn gece yars iftinin yatanda yatarken lm melei iftinin karsn almak zere geldi ve ben de lm melei ile pazarlk yaptm. iftinin kars yerine inein cann almasn saladm.
Harita temsil ettii arazinin kendisi deildir. Nro Linguistik Programlama tekniklerinin ou, bireyin dnya temsilini daha yararl kullanmay ve gerek dnyay daha uygun klmak zere deitirmeyi ierir.

KNN MDK DAVRANII KENDS

AISINDAN MEVCUT EN Y SEENE
YANSITIR
Bir ifti, ehirdeki pazardan ald koyunu yryerek kyne gtryordu. Yolda koyunu alrken yapt sk pazarl hatrlyor ve kendi kendisini tebrik ediyordu.
O srada, yolun kenarnda saklanm olan drt hrsz, iftinin ardndaki koyunu almaya karar verdiler ve aralarnda plan yaptlar.
Hrszlardan birisi ortaya kp iftiye yaklat. Selam verdikten sonra yle dedi:
Amcacm, bu kaplan nereye gtryorsun? ehirde kaplan satmaya m baladlar artk?
ifti arm bir ekilde cevap verdi:
Sen neden bahsediyorsun Allah akna? Bu yaa gelmisin, kaplanla
koyun arasndaki fark gremiyor musun? Bu bir koyun, kaplan deil.
Sonra yrmeye devam etti. Aradan birka dakika gememiti ki, ikinci hrsz, iftiye yaklat ve Amca, bu kaplan nereye gtryorsun?
Bu arada, cesaretine hayran kaldm. Bir kaplanla ssz bir yolda yrmeye herkes cesaret edemez dedi.
ifti ona da ardndaki hayvann bir koyun olduunu syledi; ama kk de olsa iinde bir phe uyand. Hayvan ya bir kaplan idiyse? Geriye
dnd, hayvana bakt. Evet, bu bir koyundu. Ama ya onlarn dedikleri?..

74 Herkes in NLP
Derken nc hrsz geldi adamn yanna.
Bana bu kaplan nasl yakaladn anlatr msn? diye sordu iftiye.
Adam bu defa cevap vermeden hzl hzl yrmeye balad. indeki
phe giderek byyordu. Tamam, o hayvann koyun olduunu kendisi
biliyordu; ama bu kadar insan niye durup dururken hayvana kaplan diyordu ki? Yoksa kendisi mi yanlyordu?
ok gemeden, drdnc hrsz kt adamn karsna.
Aman Allahm! u kaplann gzelliine ve azametine bak! Amca nereden buldun bu yrtc hayvan. Aman dikkat birilerini paralayp yemesin!
ifti imdi pheler iinde kvranyordu. Bir sr insan kendisine o
hayvann kaplan olduunu sylemiti, demek ki bildikleri vard. Onu evine gtrdnde stne atlrsa ne yapacakt? Koyun gibi grnyordu, evet; ama hayvandan kurtulmak daha emin bir yoldu. Byle dnerek, koyunu olduu yerde brakp kyne doru kamaya balad.
Saklandklar yerden kan hrszlar da gtrp piirdiler ve kendilerine mkemmel bir ziyafet ektiler...
evremizin bizim dncelerimizi ne kadar etkilediini aklayan
gzel bir rnek.
Gnlerden bir gn kurbaalarn bir yar varm. Hedef, ok yksek
bir kulenin tepesine kmakm. Bir sr kurbaa arkadalarn seyretmek iin toplanmlar. Ve yar balam.
Gerekte seyirciler arasnda hibiri yarmaclarn kulenin tepesine
kabileceine inanmyormu. Sadece u sesler duyuluyormu. Zavalllar! Hibir zaman baaramayacaklar!
Yarmaya balayan kurbaalar kulenin tepesine ulaamaynca teker teker yarmay brakmaya balamlar. Seyirciler baryorlarm: Zavalllar!
Hibir zaman baaramayacaklar! Sonunda, bir tanesi hari, btn kurbaalarn mitleri krlm ve yar brakmlar; ama son kurbaa btn gayretiyle mcadele etmi ve kulenin tepesine kmay baarm.
Dierleri hayret iinde bu ii nasl baardn renmek istemiler. Bir
kurbaa yaklam ve sormu: Bu baarnn srr nedir dostum?
Ne yazk ki yant alamam. O anda farkna varmlar ki kuleye kan
kurbaa sar...

75 Herkes in NLP
evreniz sizi etkileyebilir. nanlarnz ve dncelerinizi deitirebilir; ama hayalinize inanyorsanz evreden gelen engelleri duymazlktan
gelebilir, evrenin sizi engellemesine izin vermeyebilirsiniz. nsanlar sizi
geici olarak durdurabilir; ama esas olan udur ki, KENDNZ SADECE SZ DURDURABLRSNZ... nsanlar kaderin koyduu duvar aabiliyorlar; ama kendi koyduklar duvar hibir zaman aamyorlar!

ESNEK OLAN, SSTEME HAKMDR

Trajediye, problemlere, glklere ve ikilemlere ramen koullarn
hedefi yolunda ilerlemek iin ok iyi kullanan birisi... 1938 ylnda, Toyota irketine segman satma hayalleri kuran bir renciydi. Her gn okula gidiyor ve btn gece alyor, dirseklerine kadar ya iinde, tasarm
zerinde alyordu. kuruluk parasn da bu projeye yatryordu; fakat proje bir trl bitmiyordu. Yllar sren gayretlerinden sonra Toyotann alclarndan emin olduu bir segmann tasarmlarn tamamlad;
ama Toyota segmanlar almad. Hayal krklna uram, yklmt. Elbette meteliksiz de kalmt. Eer siz olsaydnz ne yapardnz? Her eyinizi baladnz projenizden istediiniz sonucu alamyorsunuz. O bunlara ramen vazgemedi. Sonraki 2 ylnda daha iyi segman yapmann yollarn arad ve onun zerinde alarak zaman harcad. O ne istediini biliyordu. Sonunda 2 yl daha getikten sonra, tasarmn gelitirdi ve bu
tasarm Toyota gerekten satn ald. Her ey tkrnda gidiyordu.
Piston fabrikas kurmak iin imento ihtiyac vard; fakat Japon hkmeti 1. Dnya Savana girmiti ve hi imento yoktu. Vazgeebilirdi;
ama o evresinden gelen tepkilere ramen imento yapmann yeni bir
yolunu buluncaya kadar haftalarca alp durdu. Btn varn younu
harcad. Sonuta o yolu buldu. Fabrikasn yaparak segman retmeye
balad. Yine her ey tkrnda gidiyordu ki bu sefer de 2. Dnya Sava
kt. ABD, fabrikasn bombalayarak, byk bir ksmn tahrip etti. Sava srasnda bir ekilde btn imknszlklara ramen fabrikasn tekrar
eski haline getirdi; ama hammaddeye ihtiyac vard. retim iin Japonyann herhangi bir yerinde hammadde bulmas olanakszd. Bombardman srasndaki bomba paralarn toparlad ve hammadde yapt. Yine

76 Herkes in NLP
zm bulmutu ve her ey istedii gibi gidiyordu; ama bu sefer de bir
deprem, fabrikasn yerle bir etti. Yine yklm ve yine elinde hibir ey
kalmamt ve piston ilemlerini Toyotaya satmak zorunda kald.
2. Dnya Sava sona ermiti ve Japonya tam bir karmaa iindeydi. Yenilmi ve harap edilmi Japonyann enkaznn iinde kaynaklar ok ktt. Benzin karneyle datlyor, hatta baz durumlarda benzin bulmak olanakszd.
Yaam kalitesini ykseltmeliydi. Kendisini daha gl bir duruma getirmeliydi. Bunun iin zmler bulmalyd.
im bime makinesinin kk motorlara sahip olduunu fark ederek
bunlar bisiklete takt. O anda motorlu bisikleti oluturdu. Onu kullanmaya baladktan ksa bir sre sonra, arkadalar kendileri iin de motorlu bisiklet yapmasn istemeye baladlar. O kadar ok motorlu bisiklet
yapt ki, elindeki motorlar bitti ve bu nedenle kendi motorunu retmek
iin fabrika kurmalyd; fakat paras yoktu ve Japonya paralanmt. Fabrikay nasl kuracakt? Yeterli imkn yoktu. Siz dnn, ne yapardnz?
Tabii ki o durmad ve sadece zmlere odakland...
Japonyadaki her bisiklet dkkn sahibine bir mektup yazd ve o mektubun temel ierii bu ie para yatrmalar konusunda ikna etmekti. 18.000
bisiklet dkkn sahibine bu mektuplar att. Bunlardan 3.000i bu teklife
para verdi ve sonunda fabrikay kurdu. lk parti mal da retti; ama bu retilen motosikletler ok hantal ve bykt. Bunun iin de ok az kii tarafndan satn alndlar. Yine istedii sonucu almamt ve sonular deerlendirdi. Sonu olarak motosikletleri daha ince, daha hafif ve daha kk
yapt. Onunla imparator onur dl kazand. Kimdi bu vazgemeden hayallerinin peinde koan? Bu, Honda araba ve motosiklet reten Honda
irketinin kurucusu SOICHIRO Hondadr. Gerekten de o yoluna kan
ok gl engellere, savam, sadece hayallerine ulamak iin...
Sizin yaamnz byle olsayd sizin olaylara tepkiniz ayn ekilde mi olurdu? Unutmayn, yeryz karanlnn en fazla artt an, gnein doaca zamandr. En kt anlarda bile srekli zmlere ulaan Bay Honda hayallerine ve hedeflerine ulat. Siz de hayallerinize ve hedeflerinize
ok yaknsnz; ama bu hayattan ne istediinizin farknda olmalsnz.
Hedef ve hayallerinize sahip olmalsnz...

77 Herkes in NLP
Bugn Bay Hondann irketi dnyann en baarl irketlerinden birisi. u an irketinde 100.000 kiiyi altrmakta ve tm retimini satabiliyor. Neden mi; nk Honda asla vazgemedi, karsna kan frsatlara kar hazrlklyd ve baarnn bedelini dedi. Eer siz de hedefleriniz iin bir bedel derseniz amacnza ularsnz. Hedefleriniz ve hayalleriniz adna yaadklarnz baarszlk erevesi yerine renme erevesi asndan deerlendirmek daha doru olur. Eer kii herhangi bir konuda baarl olmuyorsa, bu baarsz olduu anlamna gelmez. Sadece sz
konusu eyi yapmamann bir yolunu kefettii anlamna gelir. O zaman
kii baarmann yolunu buluncaya kadar davrann deitirmelidir.

HAYATINIZI DETREBLRSNZ!
BUNU YAPMAK N BTN KAYNAKLARA
SAHPSNZ...
Bu, hayatn karsna kard byk bir ansszlkla mcadele eden
kk bir kzn yksdr. Henz 19 aylkken geirdii bir ocuk hastal grme ve duyma duyularn kaybetmesine neden oldu.
27 Haziran 1880 ylnda dnyaya geldi. Kk kz doduunda salkl ve sevimli bir bebekti. Hastalndan nce yrmeye ve birka kelimede olsa konumaya balamt.
Ancak henz 19 aylkken geirdii birka gn sren yksek ateli bir
hastalk sonucunda grme, iitme ve konuma yeteneklerini kaybetti. Bu
hastalk, birden bire onun d dnyayla balantsn kopard. Sanki bir
daha hi kurtulmamak zere hapishane hcresine kapatlm gibi dnyadan soyutlanmasna yol at. Kk kz bundan sonraki yaamn kr ve
sar olarak srdrmek zorundayd.
Kz kendi zihninin iine hapsoldu. Konumay renemedi. Bu yzden
bir takm hrltlar ve hayvan sesleri karyordu. Durup dururken fke nbetlerine giriyor, tabaklar krp dkyor ve odada kendisiyle birlikte olan
herkese fiziksel olarak saldryordu. Yemek yerken vahi hayvan gibi hrlyordu. Birka doktor kendisine zihinsel olarak hasta tehisi koydu. mr
boyu bir akl hastanesine yatrlmasn nerdiler. Ailesi bile onu reddetti.

78 Herkes in NLP
Kk kz be yandan sonra kendisinin dier insanlardan farkl olduunu anlad. Bu nedenle kk kz sa solu tekmeleme, lk atma,
srma gibi hareketler yapyordu. stedii bir eyi elde edemedii veya derdini anlatamad zaman sinir krizleri geiriyordu. Bydke bu hrnlklar daha da artmaya balad.
Kk kzn hayat 3 Mart 1887de yeniden balad. Kz yedi yana
geldiinde ailesi kendisine zel retmenlik yapmak zere gen bir kadn
tuttu. retmen kendisiyle iliki kurmak iin haftalar boyunca avucunda
hocasnn elini hissedebiliyor; fakat kendisine hibir ey ifade etmiyordu.
Derken bir gn kk kz akan musluun altnda bir fincan tutuyordu. Hoca kzn eline su kelimesini heceledi.
Kk kz birden bire harflerin bir nesneyi temsil ettiini fark etti! Bu
anlama kvlcmyla, dnyann kaplar kk kza ardna kadar ald.
Bahede komaya balad, eline rastgele bir eyler alyor, hocasndan her
eyi kendisine hecelemesini istiyordu. Kk kz yllar sonra Anlamn
kvlcmlar birbiri ardna elden ele geiyordu. diye yazd. O gnden sonra kk kzn zihnindeki tutsakl sona erdi. Sonunda zgrlk...
Kk kz, zihinsel hapishanesinin duvarlarn ykar.
1888de Krler Enstitsne bavurdu.
1894te New Yorktaki sarlar okuluna girdi.
Radcliffe Kolejine, sonra da Harward niversitesine girdi.
1904de 24 yandayken okulu tamamlad. O, niversiteden mezun
olan ilk sar ve kr kiiydi.
Kr, sar ve dilsiz olan bu kk kzn yaam bir karamanlk efsanesi kadar ilgin... Bu kk kz Helen Keller...
Helen Keller, insan beyninin gcnn mkemmel bir rnei. Yaamnn ilk on dokuz aynda zihninde yer etmi tek bir szckten, su szcnden yola karak baard her ey (ngilizce, Almanca, Franszca, Latince ve Rusa biliyordu) beynin, kullanld taktirde ne kadar olaanst bir potansiyeli olduunu gsteren mucizenin ifadesi...
Bakan krler, iiten sarlar ve konuan dilsizlerle dolu olan bir dnyada o gren bir kr, duyan bir sar ve kendini ifade edebilen bir dilsizdi.

79 Herkes in NLP
Helen Keller, yaam parmak ularyla kefetti... Azmiyle, yaptklaryla
veyarattklaryla milyonlarca insan iin esin kayna ve baar rnei oldu.
Onun hayat hikayesini okuduunuzda, zor yaamnz kolaylatrma
gcnn kendinizde olduunu da kefedeceksiniz...
Helen Keller kendi potansiyelini ortaya kard. Nro Linguistik Programlama insanlarn potansiyellerini baar ile ortaya karmay salayan teknikler sunar. nsanlarn, kendi sorunlarn kavramaya almak veya bunlarn stesinden gelecek aralar gelitirmek iin zaman kaybetmeleri gerekmiyor. Sorunlar zmek iin gereken btn kaynaklara zaten sahipler. Yapmalar gereken tek ey bu kaynaklara erimek ve bunlar imdi ortaya karmak. Bu kk kzdan ne farknz var. Kendinize bakarsanz ok daha avantajlarnz var. Kr deilsiniz, konuabiliyorsunuz ve duyabiliyorsunuz... yleyse siz de hedeflerinizi ulaabilirsiniz. (Eer bir hedefiniz varsa!)

HER ZAMAN BR ZM VAR;

AMA SZ STERSENZ
Stanislavsky Lech evine giren Naziler tarafndan ailesiyle birlikte lm kampna gtrld. Ailesi gzlerinin nnde ldrld. Bitkin, her
eyini kaybetmi ve a haliyle gnler boyunca dier tutuklularla birlikte
altrld. Orada kalmaya devam ederse ailesi gibi leceinin farkndayd. Bu kbustan kurtulmak istiyordu. zme odakland. Kamas gerekiyordu; ama daha nce kamak iin kim uratysa ayn sonu paylamt. Baarsz olmu ve ldrlmt; ama o kamak iin mutlaka bir yol
olduuna inanyordu. evresindekiler onu bu dncelerinden dolay
onun deli olduunu iddia ediyor ve onunla alay ediyorlard.
Sonunda arad zm bulmu gibiydi. alt yerin yaknlarndan
ok ar kokular geliyordu. Bu kokular gaz odasnda ldrldkten sonra
yn halinde kamyon arkasna doldurulmu olan insan cesetleriydi ve de
bir gn bu cesetlerin plak olduunu grd. Kamak iin bu zmn
bir paras olabilir miydi? Gizlice soyunup cesetlerin arasna girdi. l numaras yapt. Hi ho deildi; ama kurtulmas iin bu gerekliydi. Ksa sre sonra araba hareket etti, bir sre sonra cesetler ak mezarla yn halinde boaltld. Biraz bekledi. Kamyonun gittiinden ve evrede hi
kimsenin olmadndan emin olduu zaman cesetlerin iinden karak

80 Herkes in NLP
plak olarak komaya balad. Tam 40 km. kotu. Artk o kbustan kurtulmu zgrle kouyordu. Onun zmleri yakalama hrs hayatta kalmasn salamt. zmler her zaman evrenizde, eer siz aryorsanz...
Devrinin en baarllarndan olan ABDli elik kral Andrew Carnegie
her zaman zmler yakalayabilen tavr ile byk baarlara ulat. Andrew
Carnegie elik kral olmasna ramen elik hakknda pek bir bilgiye sahip
deildi. nsanlar hakknda her eyi biliyordu ve zm odakl yapsyla Amerikann en byk demiryolu irketine, Bensilvanya demiryollarna elik
satmak istiyordu. Andrew Carnegie ne yapt biliyor musunuz? Pisburkta
bir elik fabrikas kurdu ve oradaki fabrikaya Bensilvanya demiryollar irketinin sahibinin ve ayn zamanda bakann ismini koydu. Sonra Bensilvanya demiryolu irketinin bakanna gidip elik alp almayacan sordu?
Kendi ismini tayan fabrikann rettii elii alr myd? Acaba! Siz kendi
isminizi tayan fabrikann rettii eliini alr mydnz? Sizin cevabnz
bilmiyoruz; ama Bensilvanya demiryollar irketinin sahibi elik ald.

BAARISIZLIK DYE BR EY YOKTUR,

SADECE GER BLDRM VARDIR
Baarl insanlarn hepsinin hayalleri vardr. Bu hayali gerekletirmek iin gereken yatrm yaparlar ve bu hayallerini peinden byk bir
sabrla vazgemeden koarlar. Baarl insanlar baarszla inanmazlar.
Onlar dier baarsz insanlarn baarszlk olarak deerlendirdiklerine,
Bu durumdan ne renebilirim? diyerek yaklarlar. Baarszla teslim
olmazlar. Baarszln baar yolunda gerekli bir adm olduunu dnrler. Hi baarszlk yaamam kii hibir ey yapmamtr.
Byk baarlar insanlar yaamlarnda deimez bir gerek vardr, baarszlklar yaamlardr. Bu insanlarn ou baarya ulamadan nce
ok fazla baarszlk yaamtr.

" Atlabilen tra baklarn yaratan Mr Gilette, projesinin baarszla mahkm olduunu syleyen birok irket tarafndan alay konusu oldu; iinin ilk ylnda yalnzca elli yedi bak satt.
" Dnyann en tannan markas olan Coca-Cola, bugn 200 lkede
satlyor. 114 yllk Coca-Coladan Trkiyede gnde 17 milyon bardak

81 Herkes in NLP
iiliyor. Tm dnyada her gn bir milyar bardaktan fazla tketiliyor.
Coca-Colann rettii alkolsz iecekler saniyede ortalama 10 bin
450 adet tketiliyor. Pazar deeri 170 milyar dolar. Coca Cola ilk
kurulduu yl ise sadece drt yz ie satm.

" Post-it yaptrmal not ktlarnn yaratcsnn pazarlama kampanyas tam bir baarszlkla sonulanmt. Ve yatrmclar rne
olan gvenlerini kaybettikleri halde fikirlerinden vazgemediler.
" Boeingin ilk ua baarsz oldu ve irket ayakta kalabilmek iin
mobilya iine girdi. imdi Boeing irketinin bir dnya markas olduu grlyor.
" Bilgisayar devi olan Hewlett-Packard (HP) i hayatnn banda bir
dizi baarszlk yaam.
" Bill Gates 5 metrekarelik bilgisayar brosundan dnyann en zengin insanlarndan biri olmasna ramen Harward niversitesinden
terk olduunu biliyor musunuz? Ayrca 70 milyonluk Trkiyenin
bir yl boyunca kazand toplam parann Bill Gatesin gelirinin
sadece 2-3 kat olduunu biliyor musunuz? Yani 2 ya da 3 tane Bill
Gates eittir 70 milyonun kazand...
" IBM 1914de ve 1921de yaad baz baarszlklarla yznden iflasla
yz yze geldi ve 1991lerin banda tekrar benzer sorunlar yaadlar.
" 1890da, o zamanlar ncelikle gazl bez ve tbbi plaster tedarikisi
olan Johnson&Johnson, bir hastasnda cilt tahrii yapan baz ilal
plasterler hakknda ikyette bulunan bir doktordan mektup ald.
irketin Aratrma Direktr derhal cilde uygulanmak zere bir paket yumuatc talyan talk pudras gndererek mektubu cevaplad.
Daha sonra, belirli rnlere standart paketinin paras olarak kk bir kutu talk pudras eklediler. Ksa sre iinde piyasadan ok
fazla talep geldi. Talebi karlayamadlar. Bir sre sonra yeni bir rn de piyasaya kardlar. Johnson tuvalet ve bebe pudras adl
ayr bir rn ortaya kt. Bylece talep karland ve bu rn dnyann pek ok yerinde mehur oldu. O baarsz rn irkete byk

82 Herkes in NLP
paralar kazandrd. 1920de bir irket alan, yemek bayla elini
kesen ei iin bir para gazl bezle cerrahi band ve cilde yapmamas iin zel bir rtden oluan kullanma hazr bir sarg yapt. Bu
buluundan pazarlamadakilere bahsettiinde, onlar da rn pazarda denemeye karar verdiler. Yava bir balang, asla bitmeyen
kurcalama ve uzun sreli baarszlklara ramen kendi markalarnn altnda yara bantlar piyasada istenilen yerini buldu. irket tarihindeki en byk satlarn yapld bir dnem yaand.
u bir gerek Baar son baarszlnzn ardndan gelir. Bu insanlardan hibiri son baarszlklarnn ne zaman bilmiyorlard; fakat yine de
vazgemediler.
Deneyimleri baarszlk erevesi yerine renme erevesi asndan
deerlendirmek daha doru olur.
IBMin kurucusu Tom Watsonun yardmclarndan biri, irkete 10
milyon dolara mal olan byk bir hata yapar. Derhal patronun brosuna
arlr. Odaya girer girmez, Sanrm istifa etmemi istiyorsunuz? diye soran yardmcsna Watson, yaplan hatalardan alnacak derslerin en iyi eitim olduunu anlatan u cevab verir:
aka m yapyorsun? Sadece eitimin iin 10 milyon dolar harcadk. Ve eitimine bu kadar para harcadmz birinin iten ayrlmasna
asla izin vermem...
Eer kii herhangi bir konuda baarl olmuyorsa, bu baarsz olduu
anlamna gelmez. Sadece sz konusu eyi yapmann bir yolunu kefedemedii anlamna gelir. O zaman kii baarmann yolunu buluncaya kadar
davrann deitirmelidir.
Yukardaki rnekleri de okuduktan sonra eer baar konusunda daha
fazla cesarete ihtiyacnz varsa gidin, yznz ykayn, belki size iyi gelir.

OLUMSUZLUUN KARILII
Bir kasabada yaayan bir mimarn portresini yapmak zere tutulan
gen bir ressam vardr. Ressam ok heyecanldr; kendini ok iyi hisset-

83 Herkes in NLP
mektedir; nk bu ald ilk byk itir. Ald ii kutlamak ve bir kadeh
arabn tadn karmak iin en sevdii lokantaya gider. Orada oturup ikisini yudumlarken, yan masann sandalyelerinden birinin stnde duran
gazeteyi grr. lk sayfann st tarafnda kaln harflerle u szler yazldr:
Zor Gnler Geliyor Gazete balna baktka telalanr, kayglanr.
O srada lokanta sahibi gelir: Size bir kadeh daha arap veya yiyecek
bir eyler getireyim mi? diye sorar. Hayr, bana sadece hesab getirin,
hemen gitmeliyim. der ressam. Lokanta sahibi: Bir sorun mu var? diye sorar. Ressam Zor gnler geliyor, imdi zamanm ve param boa harcamann sras deil, iimin bana gitmeliyim. diyerek yant verir.
Ressam gidince lokanta sahibi Zor gnler mi geliyor? diye dnmeye balar. Dndke telalanr, kayglanr. Karsna telefon eder ve ona
unlar syler: Sevgilim, bu seneki len iin smarladn elbise sadece
bir kez giymek iin ok pahal. Sanrm zor gnler geliyor, belki maazay aramal ve imdilik sipariini iptal etmelisin.
Lokanta sahibinin kars isteksizce peki, diyerek maazay arar: Yeni
gzel elbisemin kuman smarladnz biliyorum; ama kocam zor gnlerin geldiini syledi. O yzden kemerlerimizi skmal ve tutumlu olmalyz. Elbise sipariimi iptal etmek zorundaym. der.
Dkkn sahibi: Bunu duymaktan kesinlikle holanmadm; ama sizi
anlyorum. diyerek kadn yantlar. Duyduklarn dnmeye balar ve
dndke telalanr, kayglanr. Mimarn arar ve Anladm kadaryla
zor gnler kapda. Maazam iki kat bytmek iin kt bir zaman. u
anda bu tr bir ykmllk altna giremem der. Mimar, kadnn sylediklerini dnr. Gen ressam arar: Zor gnler geliyor ve bir portreye
para harcamak iin doru zaman deil. Portre sipariimi iptal etmeliyim.
Gen ressam durumu anlar, her ey tam da bekledii gibi olmutur.
Kendisini reddedilmi hissederek zntsn bir ie arapla bomak iin
lokantaya gider. Orada oturmu ierken yaklak metre uzandaki
sandalyeye bakar. Zor Gnler Geliyor bal atm bir gazetenin durduu sandalyedir bu. Kalkp gazeteyi alr ve haberi yakndan inceler.
Gazete on yl ncesinin tarihini tamaktadr. Biri onu lokanta iin
sarlm tabak anaklar boaltrken orada brakmtr...

84 Herkes in NLP
Baln tad ifade toplumun nde gelen pek ok bireyini etkilemitir. Hayatnza bakn. evrenizde birok insan olumsuz olaylar ile uramakta... Ressamn yaadklar gibi olumsuzluklara odaklanrsanz ayn
ressam gibi tekrar size dnecektir. Hayatnzdan ikyet etmektense sorunlar nasl zmelisiniz onlara odaklann. Baarl, mutlu insanlar sadece zmlere odaklanyor. Sizin tercihiniz baar m ve mutluluk mu yoksa baarsz insanlar gibi sorunlar ile urap kendinizi aciz ve zavall duruma m sokmak m? Unutmadan, baar sizin de hakknz...

ANS, HAZIRLIK OLARAK FIRSATLARI

GRMEKTR
Bir vadide yaayan yal bir rahip varm. Krk yl boyunca kendi blgesinde yaayan insanlarla ilgilenmi. Vaftizlerini ve cenazelerini ynetmi, gen iftleri evlendirmi hasta ve yalnz olanlar teselli etmi. Btn
bu sre boyunca mbarek bir insan rneiymi. Derken bir gn yamur
yamaya balam. Yirmi gnlk dinmek bilmez bir saanaktan sonra su
o kadar ykselmi ki yal rahip kilisenin atsna kmak zorunda kalm.
Orada titreyerek otururken kaykla bir adam yanam ve efendim, demi
abuk kaya gelin. Sizi karaya kartacam.
Rahip adama bakm ve Krk yldr Allahn benden bekledii her eyi fazlasyla yaptm demi. Vaftizleri, cenazeleri ynettim; hasta ve yalnzlar teselli ettim, ylda yalnzca bir hafta tatil yaptm. O bir haftalk tatilde ne yaptm biliyor musun? Bir yetimhaneye gidip temizlikilere
yardm ediyordum. Allaha hizmet ettiim iin ona inancm byk. Bu
yzden sen kaynla gidebilirsin, ben kalacam. Allahm beni korur.
Kayktaki adam oradan ayrlr. ki gn daha gemi ve yamur sular yle
bir dzeye km ki sular etrafnda girdap gibi dnerken yal an kulesinin
en tepesinde asl duruyormu. Derken bir helikopter gelmi ve pilot ona
seslenmi: Efendim, abuk olun, aaya bir vin gnderiyoruz. Kemeri belinize takn, sizi kurtaracaz. Yal rahip bunu hayr, diye cevaplam ve yine hayatnn ii ve Allaha inanc ile ilgili bir konuma yapm. Bylece helikopter de gitmi. Birka saat gemeden rahip sulara kaplp boulmu.

85 Herkes in NLP
yi bir adam olduu iin doruca cennete gitmi. Kaderine kprerek ok
kt bir ruh hali iinde oraya varm. Cennette kzgn bir ekle slak ayaklaryla yrrken birden Allaha rastlam. Allah hayretler iinde ona bakp Rahip Macdonald, bu ne srpriz! demi. Bunun zerine rahip ona dik dik bakp srprizmi demi. Krk yl boyunca benden istediin her eyi fazlasyla
yaptm; ama sen en ok ihtiya duyduum bir zamanda beni boulmaya terk
ettin. Bu kez hayretler ierisine bakma sras Allahtaym: Bouldun mu? Buna
inanmyorum. Sana bir kayk ve bir helikopter gnderdiime eminim.
Frsatlarn gelmesini beklemeyin. Baz insanlar bana da bir frsat ksn
diye beklerler. Hayatnzda her gn nnze bir yn frsat kmakta...
Frsatlar grebilmelisiniz. Baz insanlarn frsatlar nlerine kyor, hatta
omuzlarnda dokunup Ben senin frsatnm... Gr beni, yakala beni, kullan beni! diyor. Ama onlar hala duruyorlar, hikyedeki rahip gibi... Btn baarl insanlar frsatlar grme ve yakalama becerisine sahiptirler. Unutmayn ans hazrlkl olarak frsatlarla karlamaktr. Sizlerin de sizi gelitirecek, bytecek, istediiniz insan olmanz ve hedeflerinizi gerekletirmek iin yzlerce frsat omzunuza dokunuyor. Eer daha baarl olmak
istiyorsanz bu frsatlar grebilmelisiniz. Frsat grebilmek iin uyank,
yakalamak iin becerikli ve cesaretli olun. Ondan yararlanmak iin
kararl olmal, risk alabilmelisiniz...

HER SORUN BR FIRSATTIR

Japon ocuun tek hayali ok nl bir karateci olmakt; fakat ailesi
buna izin vermedi. Bir gn talihsiz bir kaza sonucu ocuk sol kolunu kaybetti. Ailesi ocuun moralinin ok kt olduunu grnce ona bir karate hocas tuttu. Hoca ilk dersinde ocua karsndakini sa koluyla tutup savunmay gsterdi. Hata ikinci, nc ve sonraki btn derslerde
hep ayn hareketi yapyorlard. ocuk bir gn hocasna Hocam ben ok
skldm, artk baka hareketlere gesek dedi. Hoca ise bunu kabul etmeyerek dnyada bu ii en hzl yapan kii olmadka bitirmeyeceini syledi.
ocuk o kadar hzlanmt ki, hocasn bile gz ap kapayncaya kadar yerden yere vuruyordu. Bir gn hoca elinde bir ktla geldi. Ktta ocuun
genler karate ampiyonasna katlabilecei yazyordu. ocuk ok ard.

86 Herkes in NLP
Ertesi gn salonda ilk rakibinin karsna kacakken heyecanla hocasna
sordu: Hocam bu i nasl olur? Ben sadece tek bir hareket biliyorum, kesin kaybederim. Hocas ise Sen sadece hareketi yap. cevabn verdi. ocuk ringe kt ve hareketiyle rakibini yendi. Hatta tek hareketle finalde
karsnda kendisinin iki kat birisi kt. nce ok korktu ama gene bildii hareketi yaparak son rakibini de yendi. Ve ampiyon oldu. Sevinle hocasnn yanna kotu ve sordu: Hocam nasl olur anlamyorum, sadece bir
hareket biliyorum, tek kolluyum ve ampiyon oldum. Hocas ocua bakt ve dedi ki Senin yaptn hareket karatedeki en zor hareketlerden birisidir... Ve bir tek savunmas vardr; o da rakibin sol kolunu tutmak.
nsanlarn arasnda ok kk farkllklar vardr; ama onlar ok byk
farklar yaratr. Bu ok kk farklar ise insanlarn bak asnda gizlidir.
Yerinizde sayarsnz, ya da bir sorunla karlatnzda bu sorunun neresinde bu frsat, diye dnebilirsiniz. nsan hayatndaki her sorunu frsata
dntrebilmeli, her eyi kendi adna yakta evirebilmeli. nsanlar hedeflerine ulamak iin yeterli kaynaa sahiptirler. Tutumlarnz ve bak
anz olumluya evirseniz hayatnzda ok eyin deiecei bir gerek...
Uyuturucu bamls bir adamn ocuklarndan birisi uyuturucu bamlsdr ve hapishanede yatmaktadr. Dieri byk bir irketin genel
mdrdr. Olay gazetecilerin dikkatini eker ve bu adamla grme
yapmaya giderler. Grme srasnda adam, oullarna farkl davranmadn syler. nk ikisiyle de hi ama hi ilgilenmedim. Gazeteciler, nce hapisteki olunu ziyaret eder ve ona niin bu durumda olduunu sorarlar. Cevap zc fakat bir o kadar da aktr.
Babam tanyorsunuz, baka ne yapabilirdim ki?
Olayn ilgin yn, irket yneticisi olan olun dncesidir. Gazeteciler
onunla da rportaj yaparlar ve ona da nasl bu duruma geldiini sorarlar.
Cevap ok ilgintir:
Babam tanyorsunuz, baka ne yapabilirdim ki?

BTERKEN
KAZANMAK N DODUNUZ
Bugn yeryzne birok yldzn dt gn... Bugn yeryznn ate toplaryla aydnland gn... Bir yldz kayyor gkte ta derinliklere.
Gecenin o ssz karanlnda kaybolup gidiyor ve ben kutup yldzm bulmaya alyorum milyonlarca kaybolan yldzn arasnda.
te biri benim yldzm, bunu ok iyi biliyorum. Hangisinin benim olduunu ise ok daha iyi biliyorum. Gece gndz demeden yanan ve her
gece daha parlak olan yldz benim kutup yldzm. Ben buldum, siz kendinizinkini bulabildiniz mi acaba?
Herkesin bir pusulas var hayatta kutup yldz gibi. Hepsi gsteriyor insana yollar. Hepimiz de seiyoruz iki yoldan birini. Yksek bir dada yukarlara kan bir patika ve aalara giden, zaman geri alyormuasna, doduun ana gtren bir uurum. te bu yollardan birini seiyoruz. Elindeki iein, yapraklarn amasndan korkmayanlar kyorlar yukarya. Ayor ve
amaya devam ediyor bu iek tm hzyla. Her gn daha gzel kokuyor; kar kamyor doann kanunlarna. Gzellii ve kokusuyla bylyor herkesi.
yleyse yeni bir karar alyorum bugn hayatmda. Bu karar almak iin kum saatindeki kum tanelerinin ak hzndan bile hzl olmalym.
ok fazla zamanm yok nk.
Ben doadaki milyarlarca canlnn arasnda tek isem ve benden bir
tane daha yoksa ve bunun garantisini verebiliyorsam iimdeki gzellikleri, her aldnda kapal bir kutuya sktrp brakmayacam bugnden

88 Herkes in NLP
sonra. Bu benim yapacam en yeni eylerden biri olacak. Biliyorum o
kutu artk kapal durmayacak. Her gn iindekiler birer birer aa kacak ve yaylmaya balayacak. Kuru yapraklarn rzgrda savrulup her tarafa yayld gibi, srekli ve hi durmakszn. Elimdeki iein kokusunu
yayacam dnyann drt bir tarafna. Koklamayan kalmamal, bilmeyen
olmamal bu esiz gzellii.
Snrsz bir potansiyele sahibim ve ayn ekilde benimle birlikte ayn
gkyzn paylaan tm kardelerim de. Dnyadaki tm santrallerden
daha hzl alan bir beynim var. Ben bunun ne kadarn kullanyorum
ki? Beynime hak ettii deeri vermiyorum. O benim iin bylesine byk
frsatlar sunarken ben, ben kendimi sulu hissediyorum. Snrlarm aacam artk, hemen imdi. Ben kendi kanunlarm oluturmak istiyorum
artk. Bunu iin de fazla deil hi vaktim yok. Sessizliin sesini duyacam, bunu baaracam. Duyulamayan duyup effaf rengin iindeki hayalimi greceim. Fark yaratacam. Dev bir fark... Bylece her baarmda daha sk tutunacam yaam sarmana.
Bugnden itibaren sabrl olacam. Buzdalarnn beni yolumdan evirmesine izin veremem. Bir rkek kedi yavrusu gibi yemek yemeye alrken yemeimin nmden alnmasna da. Buzdalarnn arkasndaki harikalar grp hayalime yaklaacam. Bylece meydan okuyacam karma
kan engellere. Her abamda bir kazk daha atacam topraa, geldiim
yere. Benden bir tane daha yok nk. Aata yakn olan dala deil, uzak
olan dala uzanmaya alacam. Almas ok g hedefler belirleyip ne
kadar gl olduumu greceim. Potansiyelimin snrlarlarn zorlayacam. Bakarsnz bu sefer onlar vazgeer nme kmaktan. Pes ederler. Ne
bilsinler kardakinin bu denli azimli olduunu. Byle olacam artk. Engeller beni savuramayacak, ben onlar savurup atacam bir kenara.
Sihirli deneim olacak yanmda masallardaki gibi. Bu defa gerek. Benim sihirli deneim, bana yardmc olacak ve yola devam etmemi salayacak.
Yani kendimi alacam hep yanma. Onu asla bir yerde unutmamalym.
Her yerde benimle olmal, uykuda bile bana hayallerimi gstermeli ve ne
kadar byk bir mucize olduumu fsldamal kulaklarma. Beni sevmeli
ve efkat gstermeli. O olmad srece ben bir hiim.

89 Herkes in NLP
Bu gnden itibaren dn unutacam. Zihnimde sadece bugn var.
Bugn yayorum ve leceksem de bugn leceim. Bugn dn dnerek geirmeyeceim. Baarlarm dnp mutlu olmayacam artk;
nk daha byk baarlara imza atacam. zntlerimi de dnmeyeceim. Ann avularmdan kayp gitmemesi iin smsk skacam avularm. Aradan szan bir an bile olmamal; nk son anm olmadn bilemem hibir ann. Bu yzden bugnden sonra buna gre yaayacam hayatm. Her anm son anmm gibi. Sanki bir daha hi olmayacak
gibi. Bunu deneyeceim.
Akarsudan akan hzl su gibi gemesine izin vermemeliyim hayatmn.
Akarsudan ben akmalym. Her yere ok kuvvetli ve berrak bir ekilde,
hi olmadm kadar. Dere tepe demeden akmaya devam etmeli ve dn
olmadan gitmeliyim gedebildiim yere. Gelecei de dnmeyeceim bu
gnden sonra. Gelecein kaygsna yer yok bugn dururken. Yarn da
dnle beraber gmdm topran derinliklerine.
Bu gn hayatmdaki en iyi gn olmal. Bu gn en gzel tohumu ekeceim topraa. Son gnm en iyi gnm olmal. Hayatmn sayfalarn evirdiimde her gnn zerinde hayatnn en iyi gn yazdn greceim.
Bu yzden bugn ok daha fazla kiiyle hizmet vereceim. ok daha fazla kiiyi mutlu edeceim. Bugn gerekten yaayacam. Bugn gne
dodu. Bir daha doma ans yok. Bir daha doabilmek iin tek aresi batmak. Benim de ayn byle. Yarnn gelmesinin tek yolu bu gn yaayp
bitirmek ve tan vaktini beklemek. Yani hayatmdaki en iyi gn...
Bugnden itibaren duygularm kontrol etmeyi reneceim. Onlara
sz geireceim, bu kapasiteye fazlasyla sahibim. Kt bir ruh halinin beni baarsz yaptn biliyorum. Ruh halimin duruumu ve dncelerimi
etkilediini de. Bugn bunlara izin vermeyeceim, yani ben bir gemideyim
ve gemiyi ben gtrym hayalimdeki limanlara. Dmeni ruh halime brakmayacam. Rotay hep davranlarm belirleyecek. Bundan sonra;
te ben de gllerden olabilmek iin,
zldmde gleceim.
Korkuyorsam cesaretli davranacam.
Hastaysam iki kat emek harcayacam.

90 Herkes in NLP
Canm sklyorsa, ark syleyeceim
Aalk duygusuna kaplmsam, yeni giysiler giyeceim.
Kararszsam sesimi ykselteceim.
Kendimi yoksul hissediyorsam, beni bekleyen zenginlii dneceim.
Kendimi yetersiz buluyorsam, gemi baarlarm anmsayacam.
Kendimi nemsiz gryorsam, hedeflerimi dneceim.
Bugn duygularmn efendisi olacam.
Hayata 1-0 galip balayacam. lk gol ben atacam duygularm
kontrol ederek, 2-0 galip bitireceim. Berabere kalacam anladm an
bir kazk daha atacam topraa. Tm gcmle basacam ayaklarm yere ve dimdik duracam. Kaygan kumlarn beni bir girdap gibi iine ekmesine izin vermeyeceim. ylesine iyi tutunacam ki ismimi kazyacam asrlarca kmayacak ekilde tm yumuak zeminlere.
Bu gnden sonra kendimi daha ok seveceim. Sabah uyanacam ve
dalarn arkasndaki gnei greceim. Bunun iin uraacam. Sadece
n deil kendisini greceim. Srekli bakp hayal edeceim. O en ortasndaki negatif limanlardan pozitif sulara giden yolculuu greceim.
Tm insanlar ve tm evreni seveceim. Bizlere bu kadar hizmet veren aalar dneceim, filizleri ve hayvanlar. Dnp deerini anlayacam ve brakacam filizlerimi getiim her yere.
Zorlar beni glendirdii iin seveceim.
Karanl aydnl gsterecei iin seveceim.
Ktleri bana deneyim kazandrdklar iin,
Yalnzl ve sessizlii beni dndrecei iin seveceim.
kilemleri bana seim yapma hakk verdikleri iin,
lm daha iyi yaamam salad iin seveceim.
Hayat seviyorum bir ku kadar zgr hissettiim iin. Yaratcy seviyorum bana yaama hakk ve kendimi ispatlama ans verdii iin. Ve avucumdaki kelebei brakacam usuz bucaksz gklere. Kimsenin bulamayaca bir yere salacam onu. Gklerin zenginliini anlayabilsin diye...

SON SZ
Bir gn karlama ansmz byk... Ne kadar ok isterim ben lkeyi
bir ucundan br ucuna dolarken karlatmzda sizin Merhaba
deyip bana bu kitab okuduunuzu sylemenizi...
Eer kitaptan ok fazla yararlandnz sylerseniz, mutlu olurum; ama yine de daha fazlasn sylemenizi umut ederim. Eer bana kitab okuduunuz zaman hayatnzda fark yarattn sylerseniz, ite gerek hedef der, o zaman gerekten ama gerekten ok heyecanlanrm; nk bu
kitab hayatnzda fark yaratmas iin yazdm.
ou kiinin kitabn sonu geldi diye dndn biliyorum. Bu son
deil, sonun balangc hi deil. Olsa olsa bu yeni bir balangtr.
Elveda deme frsat ile kar karyasnz, eski size ve eski hayatnza...
Yeni bir balangca ise Ho Geldin deme ansna sahipsiniz
Zafer kazanp amacnza ulap ulamadnz tmyle tuttuunuz yola baldr. Dmende siz varsnz ve rotaya siz karar veriyorsunuz. Her zaman pusulay izlemeli ve gzlerinizi ufukta tutmalsnz. Hi aralksz kendi sesinizi dinlemelisiniz, kendi sesiniz hedefleriniz ve hayalleriniz iin giden yoldaki iaretlerdir. Yolda ilerlerken hislerinize karar veren sizsiniz,
sorumluluk ise yine sizde. Yani her eyi siz belirliyorsunuz.

92 Herkes in NLP
lk adm attnz, bu kitab okudunuz! Bu byk bir adm. Bundan
sonraki aama eyleme geme. Bu kitab okuma ve her eyi anlama zahmetinin bir devamdr bu. imdi kitab kapatp ok ilgin diyebilir ve
kitab rafna kaldrabilirsiniz.
yle de diyebilirsiniz: Bu gnden sonra, hak kazandm ey iin bilinli olarak abalayacak ve yaammn niteliini iyiletirmek iin bu kitabn ierdii tm bilgileri kullanacam. Eyleme gemek kontroln
kendi elinize almanz anlamna gelir. O zaman her gn sizin hayallerinize ve hedeflerinize en yakn olduunuz gn olabilir. Sizi dorua biraz daha yaklatran gn bugn olabilir. Hedefleriniz ve hayalleriniz iin uykusuzluk ekebilirsiniz. Bugn olanlar olumlu bir ekilde yorumlayabilirsiniz. Bu gnden itibaren hayatnzn efendisisiniz. Seimin her zaman size
ait olduunu biliyorsunuz.
Bunlar hemen yapmanz yaam niteliinizin hemen iyilemesi anlamna geliyor. Buradan yola karak kendinizi kontrol edebilirsiniz. Hayalleriniz ve hedefleriniz nnzde ve ok ak. Hayalinize gre yayorsunuz. Kendi hayalinizi ve gerekliinizi yaratyorsunuz. Gerekliinizin sesini yle bir ekilde renklendiriyorsunuz ki bu tm artlar elverili bir hale sokuyor. Sizin iin neyin iyi olduuna karar veriyorsunuz. Bu size enerji veriyor. Hayallerine ulam olan birini model alabiliyorsunuz. Bu gnden itibaren tmyle yeni bir hayat sreceinizden emin olabilirsiniz.
Her insann hayatnda frsatlar vardr. Baarlarnn doruundaki insanlar, karlarna kan frsat yakaladklarndan dolay oradalar.
Frsat szcnn anlam uygun zaman olarak tanmlanda gre
anlsnz demektir; nk bu yeni bir frsat...
Snrsz bir potansiyeliniz var ve bunu kullanacak olan sizsiniz. Bu
dnyada size benzeyen bir siz daha yok. Hi kimse yok. Siz zelsiniz...
Mthi potansiyelinizi kullanabilirsiniz. Bu, istediiniz yere gitmeyi, istediinizi yapmay, istediinizi elde etmeyi ve olmak istediiniz kii olmanz salayacaktr. Buna inanrsanz inan sizi farkl klar ve o sihirli gten
yararlanrsnz. O en derin okyanus, en yksek da, en gl hayvan inanamaz. Sadece insan inanabilir ve hayatnn deimesini salayacak

93 Herkes in NLP
frsatlar deerlendirip harekete geebilir. Unutmayn, insan baar iin
tasarlanm mkemmel bir canldr...
Bu nedenle uygun zaman neden imdi olmasn? Birlikte olduumuz
sre sona ererken, sizden kiisel olarak bir ey istiyorum. Kendinize ok
ama ok iyi davrann. Kendi duvarlarnz amanz, istediiniz hedeflere
ulamanz, istediinizi elde etmeniz ve dilei ile... Size inanyorum ki istediinizi yapabilir, farkl deiimlere yelken aabilirsiniz.
Size teekkr etmek isterim. Bu kitab bitirmek iin zaman ve sarf ettiiniz enerji iin size sayg duyuyorum. Bana bir iyilik yapn. Bununla bir
ey yapn, eylemci olun, harekete gein.
Hoakaln. Y K VARSINIZ...

www.cemalkondu.com
www.kesfetkendini.com

Gerek sihir, yeni

yerleri grmekte
deil, yeni gzlere
yeni bir 'Baka' sahip
olmakta yatar.
MARCEL PROUST

94 Herkes in NLP
KAYNAKA
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*
*

Kondu C. Nlp ile Anlayarak ok Hzl Okuma ve renme Akis kitap 2005
Faruk Reca, . Aclar inde Baary Yakalayanlar Akis Kitap stanbul 2005
zbay A., Faruk Reca . Tayyip Erdoann Baar Srr Akis Kitap stanbul 2005
Hutson D., Crouch C., lucas G. Baarl ve Mutlu Sistem Yaynevi stanbul 2003
Mesiti P.; Hayalleri Olanlar Asla Uyumaz Sistem Yaynevi stanbul 1996
Mcdermont I., Jago W.; Nlp Koluu Kariyer Yaynevi, stanbul 2002
Robbins, A.; Snrsz G, nklap Yaynevi, stanbul, 1993
Ziglar Z. ; Zirvede Grrz Beyaz Yaynevi 1999
Maxwell John C.; Kazanan Tutum Sistem Yaynevi stanbul 1996
Colins C.J.,Porras I. Jerry; Kalc Olmak Sistem Yaynevi stanbul 1999
O ConnorJ.,lages A.; Nlp le Koluk Hayat Yaynevi stanbul 2004
Mandino O.; Dnyadaki En Byk Satcs Boyner Yaynevi stanbul 1999
Alder, H., Heater B.; 21 Gnde Nlp Kariyer Yaynevi stanbul 2000
Brown C.; Sol Ayam Arion Yaynevi stanbul 1996
Sieg r R.; Zafer iin doanlar Sistem Yaynevi stanbul 2002
Robbins, A.; Bir Dosttan Pusulalar, nklap Yaynevi, stanbul, 1996
Sekman, M.; Ulusal Ataleti Yenmek, Alfa Yaynevi, stanbul, 2002
Gulane, E. Nachez;letiim mi? Kolay! Sistem Yaynevi stanbul 2003
Alder, H.; Sa Beyin Yneticisi Kariyer Yaynevi
Aslanhan, S.; Hayata Glmse Hayat Yaynevi. stanbul 2004
Addington Ensign J.; %100 Dnme Gc Akaa
Saygn O.; Negatif Limanlardan Pozitif Sulara Hayat Yaynevi. stanbul 2003
Hill N.; Huzurlu ve Zengin Olmak Sistem Yaynevi stanbul 2004
Doan A. Baar ocuk Dourdu Kariyer Yaynevi 2002
zgren A. erif u Hortumlu Dnyada Fil Yalnz Bir Hayvandr Elma Yaynevi 2002
Keller J.; Yaklam Her eydir Sistem Yaynevi stanbul 2002
Maxwell John C.; Baar Yolculuu Sistem Yaynevi stanbul 1997
Maxwell John C. / Dornan J.; Baar Stratejileri Sistem Yaynevi stanbul 1997
Condrll J. / Bough B.; Ne Demek stiyorsunuz? Sistem Yaynevi stanbul 2003
Scwartz D. J.; Byk Dnmenin Bys Sistem Yaynevi stanbul 1996
Frtz R.; Tercihli Yol Sistem Yaynevi stanbul 2003
Frtz R.; Bir Adm nde Sistem Yaynevi stanbul 2002
Frtz R.; Kk Admlar Byk Sonular Sistem Yaynevi stanbul 2004
Townsend R.; renme Zenginlii Sistem Yaynevi stanbul 1998

NTERNET STELER
*
*
*
*
*
*

www.biyografi.net
www.kimkimdir.gen.tr
www.kigem.com
www.baariyolu.com
www.ntvmsbnc.com
www.kisiselbasari.com

HAYATINIZ DETRN!
Tm hayatnz boyunca deitirecek bir yolculuk ne dersiniz? Kendi kiisel
geliim iin yapacanz en harika yatrm

Neuro-L
Linguistic Programming (NLP) Practitioner Eitimi
Cemal KONDU, NLP Trainer tarafndan sunulacak NLP Practitioner Serfitika Program da duygu ve dncelerinizi kontrol altna alarak bunlar, hedefleriniz dorultusunda nasl kullanacanz anlatan bu program, kendiniz ve bakalaryla daha iyi bir iletiim kurmanz salayacaktr. NLP' yi uzmanlk seviyesine tama ilk adm hayatnz deitirecek. Her ey szn kontrolnzde artk! u anda
dnyadaki en gelimi yntem. Dnyadaki byk kuruluun st dzey yneticilerine kadar binlerce kii bu eitim programlarna katlarak hayatlarnda kkl deiikliklere sebep oldular. Belki de sra sizde... Bu program NLP' yi yaamnza uygulayarak beyninizin nasl altn anlayacak, daha mutlu ve baarl olmak iin
onu programlamay reneceksiniz. NLP' yi kendi geliiminiz iin kullanmay retmektir. NLP tekniklerini ve NLP'nin k noktas olan modellemeyi kendi yaamnzda yaamak ve yaatmak iin zel olarak dizayn edilmi bir program
Programn sonunda; Uluslararas geerli NLP Practitioner Sertifikas verilecektir.

Eitim Mentrl- renci Koluu Eitmen Yetitirme Program

* Nlp le Anlayarak Hzl Okuma
* Hzl Okuma Eitmen Yetitirme Program
* Hafza Eitimi Ve Alternatif Dnme Teknikleri
* Hafza Teknikleriyle ngilizce
* Nlp le Liderlik: Nlp (Neuro Linguistic Programming)

NLP LE LETM:
Kendinizi ve bakalarn tanma yollar nelerdir. Kar cinsle iletiim kurmak daha
ok kolay olacak. Kolay iletiim yollar.
SAYGIN NLP & INLPTA DANIMANLIK INTERNATIONAL
Kbrs ehitleri No: 30 Daire:11 Alsancak- zmir
Tel: 0232 422 59 54 Cep:0 535 667 32 24
www.cemalkondu.com - www.kesfetkendini.com
www.sayginnlp.com - www.sinavkocu.com

Kitap okumak gzeldir...

A r e s

K i t a p

w w w . a r e s k i t a p . c o m
-