Martenzi̇ti̇k Dönüşümler

FAZ DNMLER
METALURJ VE MALZEME MH.
MARTENSTK DNMLER
06.02.2009
Prof. Dr. Hatem AKBULUT
1/63
FAZ DNMLER
Kararl ostenit
Kat hal ve sv-kat dnmleri:

ekirdekleme + byme
kademeleri
elik blgesine stlp hzl
soutma = martensitik dnm
% C > 0.6 elikte
YMK ostenit HMT (yar kararl) ;
levhalar halinde byme
Byme, 0.0001 sn den daha az
bir zamanda tamamlanr.
Martensit ok hzl soutmalarda
oluur,
ma
a
l
ba
Ms
Biti
Kararsz
ostenit
A+M
Mf
HMT martensit + sementit

(dengesel fazlar)
Au-Cd ve In-Tl sistemlerinde doal olarak martensitik yap meydana
gelir.
Dk scaklklarda tavlama,
06.02.2009
2/63
FAZ DNMLER
(YMK)
Yava
souma
(HMK) + Fe3C
Hzl
soutma
M (HMT)
(Rc= 60-65)
06.02.2009
Temperleme
(Rc=45-55)
3/63
FAZ DNMLER

Ostenit ()
Mukavemet
Perlit
+Fe3C tabakalar
+tektoid alt faz
Normal
soutma
Beynit. +Fe3C
levhalar /ineleri
Temp Martensit
Beynit
nce Perlit
Kaba Perlit
Kresel sementit
Sneklik
Yava
Soutma
Hzl
Soutma
Martensit (HMT
faz, difzyonsuz
dnm)
Temperleme
Menevileme
Temperlenmi
martensit (+ok
ince Fe3C
partiklleri
Genel Eilimler
06.02.2009
4/63
FAZ DNMLER
Martensitin Temperlenmesi (menevilenmesi)

Martensitin gevrekliini drr
Su vermeden kaynaklanan i gerilmeleri azaltr.
ekme muk (M) ve akma muk. (AkM)
der, kesit daralmas (%KD) artar.
M(MPa)
AkM(MPa)
1800
M
1600
AkM
1400
1200
60
1000
50
%KD
40
800
%KD
30
200
400
600
Temperleme Scakl (C)

06.02.2009
faz tarafndan evrelenmi olduka

ince boyutta Fe3C meydana gelir
5/63
FAZ DNMLER
Sre (saniye)
Temperleme scaklnn
deiimine gre sertlik deiimi
f10_35_pg346
06.02.2009
6/63
FAZ DNMLER
Martenstin sertlii karbon

miktarnn bir fonksiyonudur.
Sertlik (Rc)
60
40
20
% Karbon
0.2
0.4
Bileen
0.6
% 0.8 C eliinin zellikleri

Sertlik (Rc)
Kaba perlit
nce perlit
Beynit
Martensit
Temperlenmi Martensit (250 oC)
06.02.2009
% Karbon
16
30
45
65
55
ekme Muk. (MPa)

710
990
1470
1990
7/63
FZKSEL METALURJ
METALURJ-II
METALURJ
METALURJ VE MALZEME M
MH.
Martensitik dnmde atomlar hareket etmez,

oryantasyon deitirir
06.02.2009
FAZ DNMLER

Martensit
Martensitik dnm kompozisyonda deime olmadan olur.

Difzyona gerek olmadan dnm kayma ile meydana gelir.
Atomik hareket sadece atomlararas mesafe leinde oluur.
06.02.2009
9/63
FAZ DNMLER

Demird metallerde martensitik dnmler.
Ti Alamlar,
Zr-Nb, Zr- Cr, Saf Li, Saf Na, Cu-Zn Alamlar,
Cu-Al alamlar, Cu-Ga,
kizler;
Orijinal
matriks
i) Deformasyon ikizleri,
ii) Byme ikizleri
(tavlama ikizi)
ikiz dz- ikizlenmi

lemleri matriks
Orijinal
matriks
a)
Kayma
Deformasyonu
Martensitik reaksiyonda
sadece deformasyon
ikizlenmesi nemli.
b)
ekil: a) Bir kayma gerilmesi ile ikiz deformasyonu. b) kayma deformasyonu.

06.02.2009
10/63
FAZ DNMLER
a)
kizlenme ile oluan
martensit (Deformasyon
ikizi): a) Optik yap, b)
Elektron mikroyaps (atomik
lee yakn yap)
b)
06.02.2009
11/63
FAZ DNMLER
Tavlama ikizi
06.02.2009
12/63
FAZ DNMLER

kizlenme prosesinin iki temel zellii;
1.)Deformasyon saf kaymadr. 2.) kiz dnm latis yapsn korumaldr.

a3
a3
a2
a2
a1
a1
ekil: Birim hcreyi ortaya karan latis vektrnn rotasyonu (dnmesi).

Saf bir kayma dnm ile ikizlenme meydana gelmesi durumunda;
1-)Latis vektrleri (parametreleri) dnmde uzunluklarn korumal.
2-)Latis vektrleri dnmde karlkl alarn korumal.
3-)Latis vektrleri atom merkezlerinden gemeli.
Distirsiyona uramayan bir dzlem olmaldr.
Deimeyen karlkl alar korunmal
06.02.2009
13/63
FAZ DNMLER

kizlenmede Atom Hareketi
Atom dzenine bal inceleme. Bir YMK ikizinde {111} dzlemlerinin istif sralamas,
ABCABC.........den, ACBACB........ye deiir
ekil: YMK kristali, (111) dzlemleri kenar grn. Orijinal atom

konumlar =o ikizlenmeden sonra = (TOPYEKN HAREKET)
06.02.2009
14/63
FAZ DNMLER
kiz Oluumunda, uygulanan gerilme arttnda ikizlenme balar

nce Cd ubuk ileri ve geri bklrse, her iki tarafa bklmelerde farkl
trt sesleri duyulur. Sesler, Cd iindeki deformasyon ikizlerinden
dolay.
ekil: a)Tane iinde ikiz levhalar, b) Serbest yzeyleri keserek

oluan ikiz levhalar.
06.02.2009
15/63
FAZ DNMLER

Ostenitte plastik
deformasyon alanlar
Eilmi
martensit
yzeyi
Orijinal ostenit
yzeyi
Ostenit
Habit (byme)
dzlemi
Martensit
Bir martensit levhasnn oluumuna bal olarak kayma ve
yzey eilmesinin ematik temsili
06.02.2009
16/63
FAZ DNMLER
Plastik deformasyondan
dolay Ti-% 48.2- %1.5 Fe
alamnda yzey yerleim
yaps
06.02.2009
17/63
FAZ DNMLER
kiz levhalarnn byme hz ok byk, ses dalgalar meydana gelmekte

Martensitik Dnm Kristallografik ilikisi, yzey basamaklanmasn dourur.
Bir martensit levhas retiminde yzey basamak morfolojisi.
Emniyet izgileri distirsiyonlar; a) Normal gzlem b) uyumluluk

kaybolmas c) Matrikste elastik distirsiyon
1.Makroskobik saviyede habit dzlemi, deimeyen
dzlemdir = distirsiyonsuz dzlem.
06.02.2009
18/63
FAZ DNMLER
a)kizlenmenin basit kayma deformasyonu.

b) Martensitin deimeyen dzlem deformasyonu.
2.Makroskobik seviyede martensitte ekil deformasyonu

deimeyen bir dzlemsel deformasyondur.
06.02.2009
19/63
FAZ DNMLER
3. Martensitin habit dzlemi kesin spesifik bir dzlem

deildir.
ekil farkl elikte martensit levhalarnda habit

dzlemlerinin oryantasyonlar.
06.02.2009
20/63
FAZ DNMLER
Martensitin habit dzlemi, martensite paralel olan ana fazn {hkl}

dzlemleri olarak tanmlanr.
Karbon miktar deiirse habit dzlemi deiir.
% 1.4 C = {225}, % 1.8 C = {259}
Metallerde iki farkl martensit morfolojisi;
i) Levhasal martensit
Levha tek kristal deil, alt levhalar ve iinde ikizler bulunur
ii) Dilimli Martensit
Birbirine paralel bal dilim kmesi, Dilimli martensitte ikiz yok,
ok yksek dislokasyon
06.02.2009
21/63
FAZ DNMLER
4-)Mikroskobik seviyede martensit levhalar ok ince

ikizler olarak st ste birikir Dilimli martensit ok yksek
dislokasyon younluu ierir.
Tablo: Demir esasl baz martensitlerin alt yaplar.
Alam
Sistemi
Martensit Alt Yaps
Kompozisyon
(% a.)
Fe-C
Esas olarak deiik ynlerde dilimler
% C < 0.6
Fe-C
Esas olarak ikizlenmi levhalar
% C > 0.6
Fe-Ni
Deiik ynlerde dilimler
% Ni < 25
Fe-Ni
Orta ikiz dzlemi yannda levhalar
% Ni > 29
Fe-Cr
Deiik ynlerde dilimler
% Cr < 10
Fe-Cr-C
Artan levha
younluu
06.02.2009
boyutu
ile
artan
ikiz % 8 Cr, % 1.0 C
22/63
FAZ DNMLER
Martensitin Kristrallografik liki Teorisi

YMK ostenit HMT (1924 E.C. Bain)
Ostenitin HMT birim hcresi
c
= 2 = 1.414
a
(martensit) in HMT birim
hcresi
c
= 1.00 1.08
a
Genleme
~ 12%
0% C (HMK)
Bzlme~
18%
06.02.2009
1.2 % C
ekil: Bain tarafndan ileri srlen HMT

martensit oluumu.
23/63
FAZ DNMLER
Bain karlanmas
= ostenit martensit
byme ilikisi
Bain distirsiyonu
her zaman
geerli deil:
rnek: % C< 0.6
ekil. Bain
distirsiyonu.
06.02.2009
24/63
FAZ DNMLER
ekil: Latisi deitirmeyen kayma.

Teorilere gre; martensit faz paralel dzlemlerde kayma,
ikiz ylmalar
Deimez olmas gerekenler;
a) Ana faz, martensit fazlar latis vektr,
b)Latis ilikisi ve
c)Latisi deitirmeyen kaymadr.
06.02.2009
25/63
FAZ DNMLER

Martensitik Dnm zellikleri
Topyekn (Cooperative) Hareket, ii) Arayzey Hz,
Karakter
iii) Difzyonsuz
Martensit Morfolojisi
Tablo: Fe esasl martensitlerin alternatif isimleri
Demir esasl alamlarda;
Dilim
Martensit
Levha
Martensit
1.) Dilimli (lath) martensit,
Masif
nesel
2.) Levhasal (plate) martensit
Dislokasyon
kizlenmi
3.) nce plaka (sheet)

martensit (nadir grlr)
Hcre
Merceimsi
Paket
06.02.2009
26/63
FAZ DNMLER
Ms scakl altna
soutma scaklnn
artna gre
martensit bymesi
(a ve b).
Demirde farkl
martensit morfolojileri
(c:dk karbonlu
dilimli, d:orta karbonlu
levhasal, e:Fe-Ni
alam levhasal
06.02.2009
27/63
FAZ DNMLER
C < % 0.6 dilimli martensit, C > % 0.6 levhasal martensit

Dilimli martensit 500-1000 bytme optik mikroskopta ince ve tyl
grnt
Paketler = makas ba = bloklar = 2x10 m ve 50-200 m arasnda
Alt dilimler, kalnlk = 0.1 m, uzunluk = 0.2 m civar
06.02.2009
28/63
FAZ DNMLER
ekil: a) Fe-0.09 C eliinde dilimli (x500), b) Fe-22.5 Ni-0.4 C

alamnda levha martensit
06.02.2009
29/63
FAZ DNMLER

Arayzey Yaps (M)
ekil: Martensit-ostenit
arayzeyinin yapsn gsteren
ematik modeller.
06.02.2009
30/63
FAZ DNMLER

Martensit Oluum Kinetii
Kararl ostenit
a
m
a
l
ba
Hzl souma

'
Biti
TE
Martensitin olumaya balad

scaklk = Ms
Martensit dnm tamamlanma
scakl = Mf
Ms
Mf
Kararsz
ostenit
A+M
M
Martensit ve ostenit fazlar

arasnda termodinamik denge
scakl = TE
Arayer elementleri + yer alan elementleri Ms scakln
drr.
Steven ve Haynes eitlii
06.02.2009
31/63
FAZ DNMLER
Ms(C) = 561-474 C -33 Mn - 17 Ni - 17 Cr - 21 Mo
ekil a) Scakln fonksiyonu olarak dnen martensitin hacim oran. b) ki farkl

elikte kompozisyonun deiimi ile Ms scaklnn deiimi.
06.02.2009
32/63
FAZ DNMLER
06.02.2009

f10_32_pg343
33/63
FAZ DNMLER

rnekler:
800
% 42 tektoid alt
ferrit ve % 58
T (C)
kaba perlit
A+
P
B
600
A+B
A
400
A+P
50%
M (start)
M (50%)
M (90%)
200
0
0.1
06.02.2009
10
time (s)
103
105
34/63
FAZ DNMLER

% 42 tektoid alt
ferrit ve % 58
kaba perlit
800
nce ferrit,
ardndan perlit
oluur
T (C)
Bekletme scakl
artarsa daha
kaba perlit elde
edilir
P
B
600
400
A+P
A+B
50%
M (start)
M (50%)
M (90%)
200
0
0.1
06.02.2009
A+
10
103
time (s)
105
35/63
FAZ DNMLER
% 50 ince perlit % 50 beynit nasl elde edilir?
800
T (C)
A+
P
B
600
A+B
A
400
A+P
50%
M (start)
M (50%)
M (90%)
200
0
0.1
06.02.2009
10
103
time (s)
105
36/63
FAZ DNMLER

% 50 ince perlit % 50 beynit
nce perlit,
ardndan beynit
800
oluur.
T (C)
Scaklk dtke
daha ince perlit
elde edilir.
A+
P
B
600
A+B
A
400
A+P
50%
M (start)
M (50%)
M (90%)
200
0
0.1
06.02.2009
10
103
time (s)
105
37/63
FAZ DNMLER
c) % 100 martensit Su verme = hzl soutma
800
d) 50 % martensit T (C)
ve 50 % ostenit
A+
P
B
600
A+B
A
400
A+P
50%
M (start)
M (50%)
M (90%)
d)
200
c)
0
0.1
06.02.2009
10
103
time (s)
105
38/63
FAZ DNMLER
Ostenit Tyksek takiben Tdk ilave martensit olur.

Bir scaklkta uzun sre bekletme; ilave dnm yok. Bu martensit =
atermal martensit
Dnm scaklktan bamsz, arayzey hareket hz nemli
Tm martensitik dnmler atermal deil (Fe-Ni-Mn alamlar),
Ms scakl altna su vermede zamanla martensit faz oluur = izotermal
martensit
zotermal martensit (dnen hacim hz) < atermal martensit
06.02.2009
39/63
FAZ DNMLER
Birok Fe-Ni ve Fe-Ni-C alamnda, mili saniyelik bir zaman aralnda,

ok byk oranda bir miktar ostenit martensite dnr. Bu tr martensit
= ok martensit
ekil: ok (burst) martensitler iin dnm erileri.

06.02.2009
40/63
FAZ DNMLER
Ani martensit (burst)

dnm ile meydana gelen
tipik zig-zag ekilli levhasal
morfoloji X500
06.02.2009
41/63
FAZ DNMLER

Martensit Oluum Termodinamii
Serbest enerji d martensit fazn oluturur
G
Serest enerji/mol
Denge
Ms
TE
As
Scaklk
ekil: Scakln bir fonksiyonu olarak ostenit ve
martensit fazlar iin serbest enerji erileri.
06.02.2009
42/63
FAZ DNMLER

Termoelastik Martensitler
A: Byk kayma bileeni.

rnek: Fe-C ( = 0.19).
B: Kk kayma bileeni.
rnek: Au-Cd(=0.05) ve In-Tl( =0.02)
Fe - 30 Ni (A tipi) ve Au-Cd (B tipi)
As - Ms scaklklar aras fark
ekil: A tipi (Fe - Ni) ve B tipi (Au-Cd) martensitler iin

dnm erilerinde histerizislerin gsterilmesi.
06.02.2009
43/63
FAZ DNMLER
Termoelastik eri
06.02.2009
44/63
FAZ DNMLER

Histerizis yksek ise Termoelastiklik de yksek
Yksek histerizis yksek deformasyon retir.
A tipinde deformasyon > B tipi
ekil 5.23: nesel bir martensit levhas etrafnda deformasyon.

06.02.2009
45/63
FAZ DNMLER

Martensitik Dnmlerin lave zellikleri
Geri Dnm zellii

60 C de oluan Ti-55 % a. Ni martensitinde
Dz teller halinde yksek scaklk faz Oda scaklna soutma ve
helezon ekline sarma Istma (teller tekrar dz hale gelir)
06.02.2009
46/63
FAZ DNMLER
Uygulamalar
Stentler
Ameliyat takmlar
Pencere menteeleri
Gzlk camlar
Golf sopalar
Otomobiller
Ortodonti uygulamalar
Balayclar (mekanik sktrma, vida vs.)
Basn kaplar
06.02.2009
47/63
FAZ DNMLER

ekil Bellekli Malzemeler
Alam
AgCd
AuCd
CuAlNi
CuSn
CuZn
CuZnX
(X=Si, Sn, Al)
InTl
NiAl
NiTi
FePt
MnCu
FeMnSi
FePd
Ni2MnGa
TiPd
06.02.2009
Gei Scakl (C)

-190 ~ -50
30 ~ 100
-140 ~ 100
-120 ~ 30
-180 ~ -10
-180 ~ 200
18 ~ 23
-180 ~ 100
-50 ~ 100
~-130
-250 ~ 180
-200 ~ 150
~ -200
~-50
20 ~ 500
48/63
FAZ DNMLER

Ni-Ti Alamlar: Nitinol
06.02.2009
49/63
FAZ DNMLER
Hafzal alam
rnekleri
06.02.2009
50/63
FAZ DNMLER

Martensitin Stabilizasyonu
Martensit oluum oran
Ms altnda, Ms ile Mf arasnda t kadar beklenir

Beklemeden sonra scaklk derse ilave dnm olmaz
Scaklk
ekil: Dnm erisine stabilizasyon etkisi sonucu.
06.02.2009
51/63
FAZ DNMLER
Plastik Deformasyon ve Uygulanan Gerilme Etkisi

1-)Ostenit ilkin Ms ve Mf scaklklar arasnda bir scakla soutup
deforme edilse martensit miktar artar.
2-)Ms scakl stne (MD) soutulursa, plastik deformasyon martensit
oluumuna yol aar.
Ostenit fazna elastik bir gerilme uygulanrsa Ms scakl etkilenir.
rnek, % 0.2-1.2 C lu eliklerde 40 kilobarlk, Ms scakln 150 C den
300 C ye arttrr.
06.02.2009
52/63
FAZ DNMLER

Martensit ekirdeklenmesi
4 2
4
G = r cG B + rc 2 A + 2r 2
3
3
2
c* =
G B
G* =
r* =
4A
(G B ) 2
32A 2 3
3( G B ) 4
A = deformasyon enerjisi faktr. G* deeri ok yksek
06.02.2009
53/63
FAZ DNMLER
Atermal Martensitler
a)
b)
c)
d)
Kritik alt ekirdeklerin varl ve homojen dalm.

Ms de byk ekirdek (en hareketli ekirdek) kritik ekirdek oluur ve byr.
Scaklk derken daha kk ekirdek kritik ekirdek olmaya balar.
Ms scaklnda ve altnda bekletme, yeni ekirdeklerin oluumuna imkan vermez.
zotermal Martensitler
a) Kritik alt ekirdeklerin varl ve homojen dalm.
b) Ms scaklnda vekritik alt ekirdeklerin bir ksm kritik ekirdek olur ve byrler.
c) Ms de bekletme, bilinmeyen baz ilemlerle ilave ekirdek oluumuna sebebiyet
verir.
06.02.2009
54/63
FAZ DNMLER
Fe -1.8 C alamnda atermal martensitik dnm

(a) 24oC ye soutulmu
(b) -60 oC ye soutulmu
(c) -100 oC ye soutulmu
06.02.2009
55/63
FAZ DNMLER

Masif Dnmlerle Karlatrma
1.
2.
3.
4.
Ana faz ve rn fazlar eit kompozisyonlardadr (Difzyonsuz dnm).

Byme hz hzl fakat martensitik dnm kadar hzl deil.
Martensitteki gibi serbest bir yzeyde ekil deiimi gzlenmez.
Hareket eden ana faz-rn arayzeyi uyumsuz bir snrdr.
Beynit Dnm
Ostenitik elik tektoid scaklk altna soutma,
Lamelli yap, ince lamelli yap, lamellerin kaybolmas (su verme hzna gre)
Ms scaklnn biraz stne soutmada beynit oluur.
Beynitik dnm kompleks bir reaksiyondur.
Martensitik reaksiyonlar + difzyon kontroll ekirdekleme + byme reaksiyonlar
06.02.2009
56/63
FAZ DNMLER

Beynit Morfolojisi
Beynit = ferrit + demir karbr
(Fe3C veya karbr, Fe2.5C)
st beynit = yksek su verme
veya soutma scaklnda
Alt beynit = dk su verme veya
soutma scaklklarnda
Ferrit dilimleri alt dilimler ierir.
3x7x30 m boyutlarndaki bir dilim,
x7x30 m lik boyutta alt dilimler
ierir
06.02.2009
57/63
FAZ DNMLER
ekil: a) Martensit matriksinde st beynit (x2200, SEM fotoraf). b) Martensit

matriksinde alt beynit (x2300, SEM fotoraf). AISI 4340 elii 843 C de
ostenitleme tuz banyosuna su verme. st beynit iin T =468 C de bekleme ve alt
beynit iin T = 300 C dir.
06.02.2009
58/63
FAZ DNMLER
495 oC ye soutulan
4360 eliinde optik
mikroskopta ekilmi
st beynit yaps X750
300 oC ye soutulan
4360 eliinde optik
mikroskopta ekilmi
alt beynit yaps X750
06.02.2009
59/63
FAZ DNMLER

Beynit Kristallografisi
Alt ve st beynit basamakl morfolojiye sahip (kabartma haritay andran

yzey grnts) Karbr ve ferrit levhalar arasnda epitaksiyel liki
06.02.2009
( 001) Fe 3C
( 211)
[ 001]Fe 3C
[ 0 1 1]
[ 010]Fe 3C
[1 1 1]
60/63
FAZ DNMLER
st beynit
Scaklk, oC)
Deneysel
Teorik
ekil. st beynitten alt

beynite gei
scaklna karbon
miktarnn etkisi.
Alt beynit
Karbon, %
06.02.2009
61/63
FAZ DNMLER

Beynit Oluum Kinetii
Beynit dnm (Bs - Bf) scaklk aralnda meydana gelir.
ekil: a) Sade karbonlu bir elik iin ve b) yksek alaml bir dier elik
iin T-T-T erileri
06.02.2009
62/63
FAZ DNMLER
ekil: AISI 4340 elii iin T-T-T erisi. Buradaki AISI 4340 elii arlka
olmak zere % 0.42 C, % 0.78 Mn, % 1.79 Ni, % 0.80 Cr ve % 0.33 Mo
iermektedir. elik 800 C de ostenitlenmitir ve ASTM tane boyutu 7-8 dir.
06.02.2009
63/63
FAZ DNMLER

Reaksiyon Mekanizmas
Beynit, ferritin alt dilimlerinden meydana gelir
a)
b)
ekil: Beynit byme modelleri.
06.02.2009
64/63

Martenzi̇ti̇k Dönüşümler

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Martenzi̇ti̇k Dönüşümler

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

FAZ DNMLER

METALURJ VE MALZEME MH.

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MH.

Kat hal ve sv-kat dnmleri:

HMT martensit + sementit

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MH.

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MH.

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MH.

Martensitin Temperlenmesi (menevilenmesi)

Temperleme Scakl (C)

faz tarafndan evrelenmi olduka

METALURJ VE MALZEME MH.

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MH.

Martenstin sertlii karbon

% 0.8 C eliinin zellikleri

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

ekme Muk. (MPa)

Martensitik dnmde atomlar hareket etmez,

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MH.

Martensitik dnm kompozisyonda deime olmadan olur.

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MH.

ikiz dz- ikizlenmi

ekil: a) Bir kayma gerilmesi ile ikiz deformasyonu. b) kayma deformasyonu.

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MH.

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MH.

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MH.

1.)Deformasyon saf kaymadr. 2.) kiz dnm latis yapsn korumaldr.

ekil: Birim hcreyi ortaya karan latis vektrnn rotasyonu (dnmesi).

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MH.

ekil: YMK kristali, (111) dzlemleri kenar grn. Orijinal atom

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MH.

kiz Oluumunda, uygulanan gerilme arttnda ikizlenme balar

ekil: a)Tane iinde ikiz levhalar, b) Serbest yzeyleri keserek

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MH.

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MH.

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MH.

kiz levhalarnn byme hz ok byk, ses dalgalar meydana gelmekte

Bir martensit levhas retiminde yzey basamak morfolojisi.

Emniyet izgileri distirsiyonlar; a) Normal gzlem b) uyumluluk

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MH.

a)kizlenmenin basit kayma deformasyonu.

2.Makroskobik seviyede martensitte ekil deformasyonu

Prof. Dr. Hatem AKBULUT

METALURJ VE MALZEME MH.

3. Martensitin habit dzlemi kesin spesifik bir dzlem

ekil farkl elikte martensit levhalarnda habit

Prof. Dr. Hatem AKBULUT