BUITENLAND

EPA
GESCHREVEN DOOR

Wouter Zwart
Correspondent Verenigde Staten

Door correspondent Wouter Zwart

In de Verenigde Staten komen twee keer zoveel mensen om het leven bij aanslagen door
blanke rechts-extremisten als bij aanslagen door radicale moslims. Hoewel onderzoek dat al
jaren aantoont, is er door politieke lafheid te weinig aandacht voor geweest, zegt een
voormalig terrorisme-expert van het Amerikaanse ministerie van Binnenlandse Veiligheid.
Wie dagelijks de krant opslaat kan het niet ontgaan: wereldwijd - en zeker ook in de
Verenigde Staten - is er vrijwel continu aandacht voor de dreiging van moslimterrorisme. En
dat is niet zonder reden.
Deze week nog schoot de 24-jarige Mohammad Youssef Abdulazeez vier militairen dood in
Tennessee. Een vijfde bezweek zaterdag aan zijn verwondingen. Hoewel de motieven van de
schutter nog onbekend zijn, houden de autoriteiten rekening met moslimterreur. Amerikaanse
en buitenlandse media berichtten er uitgebreid over.

Daryl Johnson waarschuwt voor binnenlands terrorisme

Video afspelen
01:14

Racistische moord
Maar wat maar weinig Amerikanen beseffen is dat het aantal rechts-extremistische aanslagen
in hun land veel hoger is. Dat media daaraan substantieel minder aandacht besteden, is
opvallend.
Zo was afgelopen maand vrijwel nergens te lezen dat een man in Californi met een groot mes
had ingestoken op een aantal jongens, omdat ze zich homoseksueel gedroegen. Net zo min
hoorden mensen over twee blanke vrouwen die in Mississippi werden veroordeeld voor
betrokkenheid bij een racistische moord op een zwarte man.

Haat voor Obama

In Amerika worden twee keer zoveel moorden gepleegd door niet-islamitische binnenlandse
terroristen als door moslimextremisten. Dus ja, er is wel degelijk een dreiging van binnenuit,
zegt expert Daryl Johnson. In 2008, het jaar waarin Amerika zijn eerste zwarte president koos,
vroeg het ministerie van Binnenlandse Veiligheid Johnson en zijn team om alle radicale
groepen in kaart te brengen.

Zijn rapport, een jaar later, was explosief. De bediging van Barack Obama bleek extreemrechtse bewegingen nieuw leven te hebben ingeblazen. Je zag een scherpe toename in het
ronselen door blanke racistische bewegingen. Een zwarte president is hun ergste nachtmerrie.
Maar ook het aantal anti-overheidsbewegingen groeide in die tijd, doordat de economie
instortte en mensen wanhopig waren. Daarnaast werden gewapende milities steeds
agressiever, omdat ze bang waren dat deze regering strenge wapenwetten zou invoeren.

'Extreemrechts nam enorm toe nadat Obama tot president werd verkozen'

Video afspelen
00:32

Politieke lafheid
Goede herinneringen heeft Johnson niet aan zijn rapport uit 2009. Conservatieve politici
schreeuwden moord en brand, omdat de resultaten niet overeenkwamen met het algemene
gevoel dat buitenlands moslimterrorisme sinds de aanslagen van 11 september 2001 ht grote
gevaar was.
Door het rapport voelden conservatieve christelijke bewegingen zich in het nauw gedreven;
alsof juist zij het doelwit waren van een hetze door de kersverse regering. Die trok daarop snel
het rapport in en ontmantelde het onderzoeksteam. Politieke lafheid, volgens Johnson: Het
rapport verraste de nieuwe regering, die geen adequaat antwoord had en daarom slap afstand
nam.

'Politieke lafheid verdoezelde mijn rapporten'

Video afspelen
00:52

Hoge prijs
Toch vallen de feiten volgens Johnson niet te ontkennen. Ook The New York Times besteedde
er onlangs aandacht aan. Negeren vindt Johnson extreem gevaarlijk.
We hebben tientallen aanslagen gehad sinds 2008. Er zijn enorme wapenarsenalen
onderschept en toch blijven we ons focussen op de terrorismedreiging van buitenaf. Natuurlijk
moet je dat niet negeren. Maar als je niet ook binnen de eigen gelederen zoekt, betaal je een
hoge prijs.

Charleston
Die rekening werd afgelopen maand op schokkende wijze gepresenteerd in Charleston, South
Carolina. De 21-jarige Dylann Roof schoot negen zwarte mensen dood in een historische
Afro-Amerikaanse kerk. Niet veel later doken fotos en een manifest op waaruit Roofs
bewondering blijkt voor voormalige racistische regimes in Afrika en zijn haat tegen de zwarte
gemeenschap, die in zijn ogen het land naar de verdoemenis helpt.
Daryl Johnson ziet in Roof een typisch product van rechts-extremistische ronselpraktijken.
Hij is typerend voor de zogeheten 'lone wolf' die zich online en via sociale media

identificeert met racistische groeperingen. Hij sluit zich niet aan, maar raakt wel
gendoctrineerd door hun propaganda.
Ook sociaal-economische factoren lijken typerend voor de radicalisering van Roof. Zijn
ouders scheidden op het dieptepunt van de economische crisis in 2009. Zijn moeder verloor
haar huis, zijn vader verloor zijn baan.

'Dylan Roof was een lone wolf'

Video afspelen
01:21

Ronselpraktijken
Kort na het bloedbad in Charleston doken in de buurt pamfletten op met uitnodigingen van de
racistische organisatie Ku Klux Klan om lid te worden. Ook andere rechts-extremistische
groeperingen hebben hun wervingsactiviteiten sindsdien opgevoerd.
Vanavond zullen leden van de KKK en de nazi-beweging National Socialist
Movement (NSM) demonstreren in Columbia, de hoofdstad van South Carolina. Daar werd
vorige week met veel vertoon de omstreden Confederatievlag gestreken, als signaal dat men
na het bloedbad geen officile symbolen meer wil die direct of indirect verband houden met
het racistische verleden.
Volgens de Ku Klux Klan en de NSM staat de vlag juist voor de trots van de zuidelijke staten
n voor het blanke ras dat zij zeggen te willen beschermen. Dat willen ze uiten in dezelfde

staat waar nog geen maand geleden negen zwarte Amerikanen door een blanke racist werden
vermoord.
De demonstranten zullen zwaaien met de Confederatievlag. En ook met hun NSM-banier,
waarop een hakenkruis staat afgebeeld, zo is de verwachting.

'Wij hebben zelf bijgedragen aan de groei van rechts-extremisme'

Video afspelen
00:33