Professional Documents
Culture Documents
www.psikoaktuel.com
HPNOZ ETM
1.MODL
www.psikoaktuel.com
www.psikoaktuel.com
1. Psik: Szle, bakla telkin yaplarak meydana getirilen bir eit uyku hali . Bu halde
uyuyan kimse (denek) uyutann etki ve telkinlerine ak, fakat d dnyann baka
etkilerine kar kapaldr. (Osmanlcas Nevm-i Snai; ngilizcesi Hypnosis)
2. Tp: Mekanik, fiziksel veya ruhsal yollarla yahut kimyasal maddelerle salanan suni
uyku. (Kimyasal maddelerle yaplan hypnosa genellikle narkoz ad verilir.)
Eanlaml : pnoz.(Tulac)
Hipnoz yanl inan, mistisizm ve ihmal tarafndan sklkla glgelenen ve tahrip edilen
byleyici bir konudur. Elence ve zevk iin yaplan hipnozun; hipnoterapiyle olan ilgisi,
astroloji ya da astronomiyle olan ilgisinden daha fazla deildir. Hipnoz kelimesi pekok
kiinin aklna modas gemi nyarglar, tabular ve yanl inanlar getirir. Baz hekimler
zellikle az tecrbeli ya da tecrbesiz olanlar bunu hemen ayplarlar.
Hipnoz ok eski bir sanattr, ilk defa hristiyanln ortaya kndan evvelki zamanlarda
byclk, din ve tp bir arada uygulanyorken kullanlmtr. Hipnozun baz teorik ynleri
hl tartmaldr ve izah edilememitir. Ancak hipnoz tpta bu durumda olan tek konu
deildir.
Hipnoterapi, psikoterapiye yn ve hz veren etkili bir multifonksiyonel tekniktir. Geen yirmi
yl ierisinde hipnozun tpta kymetli bir tedavi yntemi olduu gr olduka taratfar
toplamtr.
Hipnoza kar batl inanlarla ve kukuyla baklan a, terapotik (tedavi) kymetinin
anlalmasyla ortadan kalkyor.
Baz akllca seilmi vakalarda, baka hibir tedavi formu hipnoz gibi hzl ve yararl
sonular vermez.
Hem sadece destekleyici ya da ikayetlerin giderilmesi (semptomatik) amala, hem de
hastalk sebebleri olan (etiyolojik faktr olan) bilinalt gdlerinin ve sorunlarnn ortaya
karlmas amacyla kullanlan psikoterapide hipnoz, hekime hzl ve etkili sonular elde
etmede ok kymetli fayda salar.
Uzun bir sreden beri psikoterapistler zihinle vcudun ayr olmadn sylyorlar. Hem
shhatteyken hem de hastayken akl ve vcut tek bir nitedir. Herhangi bir bedensel
(somatik) hastal pr somatik ya da herhangi bir psiik durumu tamamen psiik kabul
etmek hataldr.
Akl ve vcut ylesine iie ilikili nitelerdir ki, emosyonel bir refleks reaksiyon olmakszn
psiik bir deiiklik olmaz, bunun tersi, vcudu etkilemeden hibir psiik deime meydana
gelemez. Bundan dolay organik ve fonksiyonel hastalklar nemli lde birbirinin stne
biner.
www.psikoaktuel.com
HPNOZUN TABATI
Gen ve gzel bayan hipnozitrn gzlerinin derinliklerine bakt, hipnozitrn gzlerinin
parlakl ve tesir edici klar, gzel bayan hipnozitrn bys altna gtrd. Hipnozitr
sessiz
bir
ekilde
konutu
"Uykunuz
geliyor...
Gz
kapaklarnzn
arlatn
kt
hipnozitrler
menfaatleri
dorultusunda
gen
gzel
kadnlar
www.psikoaktuel.com
Yazmak, okumak, ata ve bisiklete binmek, araba srmek, mzik aleti almak gibi bir ok
hnerlerin stesinden gelmi durumdasnz. Herkes bu marifetleri ylesine doal
hissedebilirki; siz bu marifetler hakknda dnmek ihtiyacn bile hissetmeyceksiniz. Yani
bu marifetleri kefetmede yeteneinizi engelleyecek herhangi bir kaza olmadan bunlar
dnmek zorunda kalmayacaksnz. Bylece, bir ok sradan yetenek gz nnde
bulundurulmayacaktr. Artk her zaman dnp pratik yapacaksnz ve hipnozu atal
kulanyor gibi reneceksiniz, tabiki onun olmasn isteyecek ve pratik yapacaksanz.
Birok hnerler zihinle ilgilidir, rnein telefon numarasn hatrlamak , bir dili anlamak,
matematiksel hesaplar yapmak gibi. Hipnozda zihinle ilgili bir hnerdir. Normal bir zeka ve
yeterince gd sahibi olan herkes hipnozu rahata renebilir.
Kiilerin hipnoz yeteneini karlatrmak iin bir ok dereceler gelitirildi. rnein birinin
hipnotik kapasitesi gzlerinin bann arkasna doru evirmesi ile karlatrlabilir. Dier
bir karlatrma ise kiiye kolunu belirli bir seviyeye kaldrlmas telkininde bulunulduu
zaman kiinin kolu helyum balona taklm gibi ykselir. Konu ile ilgili detayl bilgi dier
kitaplarmzda mevcuttur.
Hipnotik fenomenlerin hepsinin olmasa bile, ounun gnlk hayatta arasra grldn
ve onlar herkesin tekrar tekrar yaadn hatrlamakta fayda vardr. Bilinli beklenti
duyusal uyaranlar yaratabilir veya miktarlarn artrabilir. Dvlen ocuk elin vuruunu
gerek temastan nce hisseder, dii sandalyesinde kvranan ahs, dnen matkabn
diine temasndan nce ar duyar. Aksine derin konsantrasyon duyusal uyaranlar
azaltabilir veya yok edebilir. Radyo ve televizyonu farketmeyecek kadar dnceye
dalabilirsiniz.
Kendisini tamamen yara vermi bir atlet, msabaka bitene kadar arl bir yarann farkna
varmayabilir. Arl bir ayak siili olan gen bayan, kendisini byleyen erkek arkadann
kollarnda neeyle dans ederken lezyonun hi farknda deildir, ancak ayn lezyon
alrken dayanlmaz derecede arldr. Bu sebeple, bilinli dnceler duyusal
uyaranlarn iddetini etkileyebilir, fakat hipnotik durumdaki bilinaltna ynelik dnceler
ve telkinler kadar etkili olamaz.
Aksine, hipnoz srasnda telkinle ikayetler meydana getirilebilir, hemen ortadan
kaldrlabilir. Hipnozdaki bir ahs uygun telkinlerle bilinaltnn gl kaynaklaryla balant
kurabilir ve normal bilinli durumda imkansz olan ruhsal ve fiziksel baarlar gsterebilir.
Hasta uzak gemite sakl olaylar yeniden yaayabilir veya kaslarn ve organlarn gc
stnde artc hareketler yapabilir.
Kalp ve solunum hzlar, kan basnc, barsak hareketler, terleme, mide sekresyonu,
mizac deiiklikleri, deri scakl, menstrel siklus vs. gibi baz fizyolojik aktiviteler,
www.psikoaktuel.com
dorudan veya dolayl telkinle deitirilebilir. Reaksiyonun kesin ekli hasta hipnozdayken
mevcut ruh durumu veya yaklam ekline baldr. rnein, korku kendisini fkeden daha
deiik ekilde aa vurur. Bazan, bir analizin yapld esnada, hasta ard arda deiik
ruh durumlar gsterebilir. Bu, hipnotik durumun dinamik yapsn iyice gsteriyor.
Bir ahs hipnotik transtayken bilinalt hassaslar ve etkilenerek harekete geirilebilir.
Hemen gze arpan temel zellik, ahsn telkine kar artm cevabdr. Hipnoterapinin
baars hipnoterapistin mantkl telkinler yapmadaki ustalna ve yeteneine baldr.
Hastann bir otomat olmad daima aklda tutulmal ve emirle yneltilmemelidir.
Hipnotik telkin iki yolla alr, ikayetler meydana getirilebilir veya kaybedilebilir. Hemen
gze arpan temel zellik, ahsn telkine kar artm cevabdr. Hipnoterapinin baars
hipnoterapistin mantkl telkinler yapmadaki ustalna ve yeteneine baldr. Denein bir
otomat olmad daima aklda tutulmal ve emirle ynetilmemelidir.
Hipnotik telkin iki yolla alr, semptomlar meydana getirebilir veya kaybedilebilir. Hipnoz
sonras uygulanmak zere verilen telkinle normal bir denekte kant meydana
getirilebilmesi ilgintir. Hasta hipnotik transta bir telkin yapldnda apak hatrlar ve ok
sama olmasna ramen, hasta genellikle gerekten kendisinde kant olduunu ve
kanmaya mecbur kaldn byk bir hayretle grr.
Yapt fenomenleri hipnozun nasl ve niin meydana getirdiini ok az izah
edebilmekteyiz. Birok teoriler teklif edildi ancak hibiri genel kabul grmedi. Birok
psikolojik faktrler ie karr ve fizyolojik faktrlerin nemli bir rol oynad (Muhtemelen
baz kortikal beyin deiiklikleri olduu) konusunda pekok kant vardr.
Kantlar, hipnozun subkortikal aktiviteyi ve dier korteks sahalarnda bamsz olarak
alabilen baz korteks sahalarn ilgilendirdiini gsteriyor.
HPNOZUN TARH
Hipnoz eski bir sanattr, ilk olarak, kutsal kitaplardan nce, by, din ve tp bir ve ayn
olduu zamanlarda dn ayinlerde kullanld. Msr'da kabile rahiplerinin baarl tedaviler
yapt uyku tapnaklar vard. Eski Yunanistan'da tp tanrlar tapnaklarnda hayaller
gsterilirdi ve ifalar meydana getirilirdi. Hipnotik anestezi; ivili yataklarn zerine rahata
uzanan veya kzarm kmrlerin zerinde yalnayak yryen Hint fakirleri tarafndan
yzyllardan beri uygulanmaktadr. Eskiden transn kutsal olduuna inanlrd. lk Hristiyan
inanna gre, hipnoz bycln bir ekli olarak deerlendirildi. Fakat onsekizinci
yzyln sonuna doru, neticede faydal bir tedavi vastas olarak tarif ve kabul edildi.
www.psikoaktuel.com
1779'da "canl magnetizm" (animal magnetizm) teorisini ileri sren Viyanal Dr. Franz
Mesmer bir bakma modern hipnoterapinin babas kabul edilebilir. Dr. Mesmer, hipnozun
hipnotistten hastaya doru akan bir magnetizm ekli olduuna inand. Bu magnetizma
aknn yneltilmesiyle hastalklarn tedavi edilebileceini iddia etti. Birok faydal sonular
gstermesine ramen, Mesmer'in teorileri Viyanal meslektalar tarafndan kabul
edilmedi. Bu muhalif yaklamlardan bkan Mesmer 1778'de Paris'te almaya balad ve
Fransz soylulular arasnda "Mesmeric" tedavileri hzla popler yapt. Hipnozu etkili bir
tedavi vastas olarak kulland, fakat ayn zamanda Marie Anteinette'in sarayndaki halk
elendiren bir vaudeville oyuncusu oldu. Mesmer'in etkili usul ve mistik evresi onun
tedavilerini zerine dlen bir merak konusu yapt. Tedavilerinin Fransz Akademisi
tarafndan incelenmesi yolundaki istei dikkate alnmad. Daha sonra, Fransz Hkmeti
tarafndan tekil edilen (Benjamin Franklin'in de iinde bulunduu) bir komisyon onun
almalarn incelemek istedii zaman bir sorgulamaya raz olmay reddetti. Yzlerce
baarl tedavisine ramen, komisyon Mesmer'in bir sahtekar olduunu bildirdi. Mesmer'in
yapt inkar edilemez birok tedaviler, teki btn tedavi usllerinin baarsz olduu
ispatlanm vakalard, fakat onun eletirenlere gre, Mesmer'in teorilerinin akla yakn
olmad gzden uzak tutulmamalyd. Bir komite yesi daha fazla aratrma isteyen kk
bir ropor dzenledi fakat dikkate alnmad. Bu olayla Mesmer itibardan dt, Paris'ten
ayrld ve 1815'de anlalmadan ld. Mesmer'in rencileri onun tekniklerini deitirerek
gzden geirerek teorilerini canl tuttular ve bunlara "Mesmerism" ismi verildi.
Mesmer, dier tbbi tedavilere cevap vermeyen baz hastalarn tedavisinde hipnozun
faydasn ve etkisini baaryla gsterdi. Kabul edilebilir bir tbbi ilem olarak hipnozun
tedavide kullanmnn temellerini att.
1841'de, ngiltere'de alan skoyal bir hekim, Dr. James Braid, Mesmer ve onun
takipilerinin mistik iddialarn reddetti. ok pheci biri olarak, Mesmer'in tbbi tedavi
iddialarnn bilimsel anlaya ynelik bir hakaret gibi grerek kabul etmedi. Merakn
yenemeyen Dr. Braid birka mesmerism gsterisine katld ve magnetizma teorisini ciddiye
almamasna ramen, transa benzer durumun birok hastaya faydal olduunu grd.
Tecrbesiyle, gzleri zorlamak ve yormak iin bir deynei, onun stne ve nne tespit
edilmi parlak bir cisme baktrarak trans benzeri bir durumun meydana getirilebildiine
inand. lkin, gzlerin parlak bir cisim zerine tesbit edilmesinin trans meydana getirdiine
inand. Fakat daha sonra onun sadece bir dikkat ekme vastas olduunu, hipnozu
meydana getirici bir zellii olmadn anlad. Braid, bylece (Mesmeric) etkinin
magnetizmle ilgisi olmadn fakat btnyle subjektif olduunu gsterdi. Sekonder bir
bilincin varln kabul etti ve magnetistlerin fantastik teorilerini ayklayarak hipnozun
bilimsel bir temelini formle etti. Yunancada uyku anlamna gelen "Hypnos"dan hypnosis
www.psikoaktuel.com
kelimesini tretti. Braid'in tedavi raporlar sama olarak damgaland ve Britanya Tp Birlii
nnde bu konuda konumak istei geri evrildi.
Mesleki nn ngiltere'de hipnoza deste salamak iin sonusuz bir teebbse harcad
ve bu abalar sebebiyle tp evrelerince bir sahte doktor ve arlatan olarak nitelendirildi.
Hindistan'da, Calcutta'da alan bir ngiliz cerrah Dr. James Esdaile ile 1840'dan 1845'e
kadar hipnoanesteziyle operasyon yapt. Bu, anestetik ajanlarn kefinden nceydi,
baran ve rpnan cerrahi hastalarnn operasyon masasna kayla baland
zamandayd. Esdaile, hipnozu binlerce kk ve byk operasyonda baaryla anestezi
iin kulland. Hastalar tarafndan takdir edilmesine ramen, kskan arkadalar onu bir
arlatan olarak nitelediler. Gzden derek ngiltere'ye dnd ve Britanya Tp Dernei
tarafndan cerrahlk yapmaktan menedildi.
Sahasnda en nl olan nrolojist Jean Charcot, hipnozu bir tedavi teknii olmaktan
ziyade, histeri iin bir tan kriteri olarak deerlendirdi. Hipnotizma ilemi srasnda aktive
olan grnmez bir svnn ilemdeki etkili ajan olduuna inand.
Bir Fransz hekimi, Liebeault, Braid'in almalarn rendi ve hipnozla mkemmel
sonular elde etmeyi de baard. Btn zamann hipnoterapiye vakfetti ve onun
geliiminde birok nemli katklarda bulundu. Braid gibi, o da, hiphotik transn meydana
getirilmesinde primer faktrn magnetism deil telkin olduuna inand.
HPNOZ TEKNKLER
Hipnotizmann tarihesini ilerken grdmz gibi; hipnotizma yapmak iin bir ok usul
kullanlmaktadr. Hatta her hipnotist kendi kiiliine uygun bir usul tesbit ederken; sujenin
durumunu da gz nne alarak bu usulnde zaman zaman deimeler yapabilmektedir. Belli
bal hipnotistlerin kullandklar usulleri ve metodlar yeri geldike izah ctmeye alacaz.
Ama esas vermek istediimiz kendi kullandm metodun ayrntlarn burada sizlere
sunabilmektir. Yllarn aratrmalarnn vermi olduu bilgi ve tecrbe birikimini burada
satrlara dkmeye alacam. bu arada literatr bilgisi ile atan veya desteklenen yerleri
de zellikle belirteceim. imdilik aada ismi belirtilen aratrmalarn usul ve metodlarn ve
bu arada kendi usulmz aktarmaya alacam. Bunlar;
1 - Kendi Usulmz Bakla Tesbit, Szle Telkin
2- Deleuze Usul
3-Tester Usul
4- Noizet Usul
www.psikoaktuel.com
5- Essdail Usul
6- Faria Usul
7- Braid Usul
8- Charcot Usul Vardr.
9- Leabeault Usul
10- Bernhem Usul
www.psikoaktuel.com
Belirttiimiz evre artlarn da saladktan sonra sjemle hipnoz odasnda kar karya
geliriz. Odada bulunan ahslar ve sjem pr dikkat, hareketlerimi takip etmektedir. Bu andan
itibaren biraz occuttik (gizemci), biraz esrarengiz tavr ve cmlelerle seansma balarm.
imdiye kadar bir ka seansm hari bakla hipnotizma yapm deilim. Dr.Braid'in yapm
olduu metodun bir benzerini uygulamaktaym. Bahsettiim hipnoz odasnn sade ve dz
olan duvarna 20 x 20 cm. ebadnda bir beyaz veya saman kadn bir selobantla
yaptnnm. Bu yaptrma olay rastgele bir olay deildir. Yaptmz her hareketin ya
occuttik bir anlam veya fizyolojik bir temelivardr. Kad yaptrdmz yer sjemin gz
hizasndan 30-40 cm. yukarda bulunur. Yaptm eitli denemelerde en uygun artn bu
olduunu grdm. Sjemm gzyle ayn seviyede tutulmu, kat yaptrma almalarnn
sonucu daha baarsz oldu.
Sra sjemin kada olan uzakln tesbite geliyor. Sujemin kada olan uzakl 1,5-2 metre
kadar olmaldr. Daha uzak ve daha yakn mesafelerde ayn ekilde daha baarsz sonular
verdiini grdm.
Sjemizi uygun bir kanepeye oturturum. Otunna ilemi de ok nemlidir. Sje otururken
adalelerinden hibirinin kaslmamas gerekir. nk sabit bir ekilde uzun sre durmasn
isteyeceimiz sjenin dikkati, bir mddet sonra adalelerinin ars ve kaslmas sonucu
dalabilir. Bu da bizim iimizi bozar. Onun iin sjemi di hekimlerinin kulland tipten bir
ayarlanan koltua oturtmak en iyi yoldur. ayet kullandmz koltuk bu ise bu koltuu 30-40
derecelik bir eim yaptrtlarak, arkaya yatrlmas salanr. Burada dikkat edilecek nemli
noktalar-dan biride sjenin boyun adalelerinin bota kalmasna mani olmaktr. Bu tip
koltuklarda sjemizin ban destekleyecek dzenekler bulunduun-dan pek problem
olmamaktadr. ayet byle bir koltuk mkanna sahip deilsek, 'ahat ve arkas uzun olan bir
kanapeden yararlanabiliriz. Kanapenin arkasnn (srt dayanacak ksmn) uzun olmasnn
amac; sjen'm ban destekleme imkanna sahip olmamzdandr. ayet byle bir
koltuumuz yoksa seansmz basit bir karyola zerinde de yapabiliriz
Tm bunlardan amacmz, sjemizin adalelerinin gevek olabilecei bir or- tam salamaktr.
ayet bu artlar salanrsa artk sjemiz tm kaslar eit oranda kaslacandan (izometrik)
hi bir problem kmayacaktr.
Bundan sonra sjemizin gr alanna girebilecek her eyi ortadan kaldr- maya alrz.
Seyirci olarak bulunan kiiler, sjenin gerisinde bulundurulmaldr. Bundan amacmz hertrl
vizel uyarcy ortadan kaldrmak, dolaysyla dikkatin belirli bir noktada toplanmasn
salamaktr.
Sjemizin dikkatinin belirli bir noktada toplanmasn engelleyen iki tip uyaran vardr.
1- D Uyaranlar
10
www.psikoaktuel.com
2- Uyaranlar
Amacmzn tamam ilk etapta bu d ve i uyaranlann etkilerini minimum seviyeye indirerek,
sjeyi istediimiz noktaya ynelterek dikkatini toplayabilmektir. Sjemizin dikkatini belirli bir
noktada toplamasn engelleyecek d uyaranlar olduka oktur ve bunlar 5 duyu yolu ile
alglanmaktadr.
Bunlarn birkan sralayacak olursak:
I-D Uyaranlar
A-Gz ile Alglananlar
1-Ik
2- Cisim
3- ekil
4- ahs
B- Kulak lle Alglananlar
1 - Her trl ses
C- Burun le Alglananlar
1- Her Trl Koku
D- Dil le Alglananlar
1- Her Trl Tad
E- Deri le Alglananlar
1- Scaklk
2- Soukluk
3- Nemlilik
4- Kuruluk
5- Basn
6- Dokunma
7- Hava Akm
II- Uyaranlar
A- Solunum Sistemi le llgili Olanlar
B- Kardiovaskller Sistem ile lgili Olanlar
11
www.psikoaktuel.com
12
www.psikoaktuel.com
5- Kardaki noktaya olan baklarnz zellik arzetmektedir. u ekilde bir dunce tarz ile
bakmanz gerekir. Nasl ki; zaman zaman kzarz, hrslanrz veya ok ar sinirleniriz. te o
zaman gzlerimiz akmak akmak yanar. Veya ok kzdmz birinin zerine atlp kavga
etmek isteriz. Ite u anda da bu duygularla beraber olduunuzu varsayarak bakacaksnz.
Baklarnz kar noktaya ynleni rken, sanki gzlerinizden kan bir k huzmesi, kar
noktay eritip gemektedir. Vcudunuzda biriktirdiiniz enerjiyi, nce gzbebeklerinizde
toplayacak sonra noktaya ynlendireceksiniz.
6- Kardaki noktaya sabit nazarlarla bakarken gzlerinizden yalar akabilir. Byle durumda
herhangi bir hareket yapmayacaksnz. Her eyi oluruna brakacaksnz. Gz yalarnz
rahata akacak ve siz mdahale etmeyeceksiniz.
7- Sabit nazarlarla bakarken gz kapaklarnzda bir ar duyabilirsiniz, sakn ary gidermek
amacyla gz kapaklarnz hareket ettirmeyiniz.
8- Baarmz ikimizin iyi bir iliki kurmasna baldr. Sylediklerimi harfiyyen annda
uygularsanz baarmz kanlmazdr. Baarya el ele birlikte ulaaca- Ne zaman ki,
uurunuz ve uur altnz sylediklerime kar direnir, otokritik yapar o zaman sizinle hi bir
yere ulaamayz. Bundan dolay bana gveneceksiniz.nanacaksnz ve hi bir endie ve
korkuya kaplmayacaksnz.
Sjemize bunlar syledikten sonra seansmza balayabiliriz. Ve direk tel- kinlerimize
geeriz. Bu soylediim hususlarn hipnotize edilen bir sje iin ok nemi vardr. Telkinleri
sylerken, yeri geldiinde bunlarn sebeblerini ayrntl olarak izah edeceim. nsanolu
korkun bir mekanizma halinde ve korkun bir mkemmeliyette yaratlm. nsan gibi bir
makineyi kurcalarken ok dikkatli olmak gerekmektedir? Yaplacak kk br hata
affedilmeyecek sonular dourabilir. a Daha nce de belirttiim gibi amacmz sujeyi
kendmize inandrmamz ve balamamzdr. Bu ii yaparken de bata baz fizyolojik
mekanizmalardan hare-ket etmekteyiz. Bu fizyolojik mekanizmalan her gn yaadmz
halde farkna varamayz. Tp tahsili yapm bir kiinin olayn temelini bilmesi nedeniyle
bunla'-dan istifade edebilmektedir. Bu tip alglama bozukluklar her insanda olur; E-alglama
yanlmalar duyularmzn fonksiyonfan ile ilgilidir.
13
www.psikoaktuel.com
As Tabakada k ve renk uyanmlanna duyarl iki trl hcre varc ekillerine gre bunlara
ubuklar ve koniler denir. Koniler gzbebeinin kar snda ve as tabakann ortasnda
toplanmtr. ubuklar ise evreye yaylrsa durumdadr. As tabakann tam ortasndan ieri
doru biraz bask 3 mm2 lik b yer vardr. Buna sar leke (Fovea) denir.
Gndz nda grlen nesnenin imgesi burada teekkl ettii zaman en iyi grlr. Sar
leke, koni biimindeki hcrelerin en youn bulunduu yerdir. Koniler gn nda zellikle
sar, krmz, mavi gibi kromatik renklere duyarl cisimcikler dir. Konilerin daha ok gz
bebeinin karsna isabet eden as tabakan -ortasnda toplandn ve bunlann grevinin
renkleri ayrdetmek olduunu u bas-deneyimle ispatlamak mmkndr.
DENEY : 1 Yannza birka tane deiik renkte kalem alnz (renkli baka nesneler de
olabilir). Bu kalemlerden birini geliigzel alp, kolunuzu sa tarafta' aarak arkadan ne
doru, yani gr alannn d snrndan ortaya doru yavaca hareket ettirin. nce kalemin
yalnz ekli grlr ve ancak daha sonra belli bir noktadan itibaren rengi de grlmeye
balar. Koniler sar lekeden etrafa doru gittike azalr. deney s 2 Gzmzde, gz sinirinin
gze girdii yere kr nokta denir Burada koniler ve ubuklar haliyle yoktur. Buras grmeye
kar duyarszdr. bu fizyolojik temelden hareketle, grntler belirli mesafelerde bu noktaya
dr- rlerse grlemezler. Bunu u deneyle yapabiliriz. Kitapla gznz arasndaki
mesafe 40 cm. olmak zere sol gznz kapatp arp iaretine dikkatle bakarken kitab
kendinize doru yaklatracak olursanz yle bir an gelir ki, sa yandaki elmay grmez
olursunuz. Kitab biraz daha yaklatracak olursanz, tekrar grrsnz. Elmay grmediimiz
srece, bunun imgesi as tabakada kr nokta zerine dmektedir.
DENEY : 3 Grme duyusunda rastlanan ilgin bir olay ARDMGE'lerdir. Herhangi bir kl
cisme bakldktan sonra gz kapatlacak olursa bu cismi ksa bir sre daha grmeye devam
ederiz. Buna olumlu ardimge denir.
DENEY: 4 Bir de olumsuz ardimge vardr. Uzun bir sre renkli bir cisme baktktan sonra
gzmz ntr bir zemine evirecek olursak o cismin tamamla yc renkteki eklinin meydana
geldiini grrz. rnein; Krmz bir dikdrtgene uzunca bir sre baktktan sonra gzleri
ntr bir zemine evirecek olursak, orada yeil bir dikdrtgen meydana gelir ve dikdrtgeni bir
sre grmeye devam ederiz. Buna olumsuz ardimge denir. te grld gibi gerekte
herkes iin varolan bu tip grme fonksiyonlarn-dan iyi bir hipnotizr yararlanmak zorundadr.
Bu da ancak iyi bir fizyoloji bilgisi ile mmkndr. Biz de buna benzer yollardan hareket
ederek hedefe ulamaktayz. Sjemizin bilmedii bu tip enteresan eyleri kullanarak uurunu
datmakta, onda bir panik veya hayranlk yaratmaktayz. Daha sonra ise sylediimiz her
sz kabul edilmektedir. Biz imdi sjemizi braktmz yere dnelim. Sjemiz her trl n
14
www.psikoaktuel.com
15
www.psikoaktuel.com
nasl da anlad... bu adamda i var... Bo deil... ve byle bir yarglama ile ilk sempatilerini
belirtmi olur. Bu arada hipnozitr telkinlerine devam eder. Baz fizyolojik fonksiyonlardan
yola kan hipnozitr, kendisine kar yaplan otokritikte baarl sonular almaya devam
eder. yle telkin verir: (lk bir dakika dolduktan sonra)
u anda noktaya daha dikkatli bakmanz isteyeceim. Evet daha dikkatli baknz. Birazdan
ok enteresan eyler greceksiniz... Evet daha dikkatli bak-nz... Bakn... Bakn... Evet
noktamz
hafif
hafif
titriyor...
Evet
noktamz
titremeye
balad...
Gittike
16
derin
bir
transa
girmitir.
Karda
www.psikoaktuel.com
hareket
etmediini
syledii
noktay
aslnda
17
www.psikoaktuel.com
krmz oluyor... Gittikce krmzlayor deil mi? Kpkrmz oldu... Evet renk imdi dnyor ve
leylak oluyor... Bakn bakn iyice belirginleti... Tamamen leylak oldu... Mor oldu, ok koyu
mor oldu... Gryorsunuz deil mi? Grld gibi sje istenilen yne sevkedilebilmektedir.
Renk halusinasyon-lar baaryla uygulanmtr. Artk sjenin organizmasna hakim olmaya
sra gel-mitir. Bunun iin de kullanlabilecek bir kpr lazmdr. Bu kpr de yine bir fizyolojik
fonksiyondur. Sje kendini o kadar kaptrmtr ki iden ve dtan gelen bilgi uyarclanna pek
dikkat etmemektedir. Gzleri dakikalardr sabit nazarlarla olaylan kovalamaktadr. Ama artk
gz kapa ve gz adeleleri yorulmutur ve onfarn da istirahata ihtiyac vardr. Henz
sjenin farknda olmad ama hipnozi-trn elinde byk bir koz olarak duran bu fizyolojik
olay bir kpr vazifesi grecektir. Ve sjenin son savunma mekanizmas da bu ekilde
yklacaktr. Suje bu hayal aleminden uzaklatnld an gz kapaklarnn ne derece
yorulduunu hissedecektir ama i iten geecektir.
Telkine devamla: u anda morzemin zerindeki noktann aa doru olan hareketini takip
ediyorsun... Nokta aa iniyor... niyor. Evetu anda gz kapak-larna byk bir arlk
soktum... Gz kapaklann bu arln altnda eziliyor ve aa ekiliyor... Kurun gibi bir yk
onlar aa ekiyor. Kar koma... Kendini rahat brak... Brak kapansnlar... Evet tamamen
kapand... Artk gzkapaklarn benim kontrolm altnda... Onlar ben sylemeden
kaldramazsn... Evet sadece ben izin verirsem kaldrabilirsin... Gz kapaklanna kurun gibi
bir yk bindirdim. fstersen bir dene bakalm kaldrabilecekmisin. Bak kaldramyorsun...
Herey benim kontrolmde, korkmaynz, endielenmeyiniz... Bana inannz ve gveni-niz...
Hipnozitr artk rman karsna gemi, sjenin organizmasndaki ilk ara-ziyi almtr. Bu
yer gz kapaklandr. Artk gz kapaklar onun elindedir. Ve telkinlerine devam eder. Bu arada
manyetik el paslar ile sjenin daha derin bir transa girmesini temin eder. Ve devamla:
u anda gz kapaklarnzdaki arl yznze oradan omuzlarnza indiri-yorum...
Farkediyor musunuz... Bu arlk tatl bir szlt halinde yaylyor... imdi sol kolunuza ve sol
elinize bu arl indirdm... Sol kolunuz kurun gibi oldu... ok arlat... Ayn ekilde imdi
sa kolunuz ve sa eliniz arlat... Gz kapaklarnz ve kollarnzdaki bu arl karnnza,
oradan da bacaklarnza ve ayaklarnza indirdim. Her yeriniz kurun gibi oldu... Vcudunuz
artk tamamen kontrolm altnda... Ben sylemeden hi bir hareket yapamyacaksnz...
Vcu-dunuzun kontrol tamamen benim elimde. Sa kolunuzu kaldrmaya aln bakalm...
Kaldrabilecek misiniz?.. Bak kaldramyorsunuz. Bouna abalama-ym... Ben izin vermeden
kaldramazsnz.. Bak imdi izin veriyorum ve artk sol kolunuzu kaldrabilirsiniz. Evet g
veriyorum,enerji veriyorum...Kolunuzu kald rn.
Artk hipnozitr sjenin organizmasn tamamen eline geirmitir. Sje ken-disini tamamen
hipnozitre teslim etmitir. Fakat sjede son direnme noktalar vardr. Her ne kadar
18
www.psikoaktuel.com
19
www.psikoaktuel.com
20
www.psikoaktuel.com
21
www.psikoaktuel.com
22
www.psikoaktuel.com
tavsiye edilmemeli fakat zmesi iin cesaret verilmeli ve hergnk yaamnda karlat
sorunlarla kavga etme rol retilmelidir.
Hastalarn ou, zellikle hipnoterapiyi talep ederek ona bavururlar. Bazlar hipnoza
kendisine yardm eden bir arkada gibi kabul ederek onu uygular. Dier bir grup ta deiik ve
yeni eylere olan ilgilerinden dolay hipnoza bavururlar. Bunlarn son midi olarak baarsz
da olsa bir ka kez hipnoz grmesi denenir. Hipnoz iin herkes uygun bir aday deildir.
Bunlarn ou ok yararl bir ekilde hipnotik tedaviden fayda grecek kiiler deillerdir.
Tecrbeyle birlikte hastann gemiinde, fiziksel muayenesinde ve davran gibi etmenlerde
bilgi alrken zorlanabilirsiniz ki bunun hipnoza faydal olaca veya olmayaca kesin deildir.
yi bir rahatlama durumu iin hastann hipnozu gerekten isteyip istememesi durumlarnda
azimkar olarak zor problemlerle karlaabilirsiniz ki hasta bundan bahseder ya da gerekten
hasta bir nedenle bahsetmeyebilir ki hastaya kabul ettirmek veya ettirmemek bu grme
esnasnda olur.
Genellikle ilk grme esnasnda hastann hipnoterapiyi istemesinin spesifik nedenini; hasta
bilinli ve kasdi olarak gizli tutmu olsa bile siz gerek nedeni belirleyebilirsiniz. Hasta o
esnada kurtulmay umduu psikolojik problemlere sahiptir; fakat hasta bu problemleri
tartmay gnlsz kabul eder. Bu durumda kendisi iin daha az nemli baz durumlar iin
hipnoterapiyi ister.
Hastann tedavi metodlarn aratrmasndaki doru motivasyonlar, hipnoz hakknda anlaya
gelebilecei detayl bir aratrma aracl ile kazanr. Sonuta inand hipnoz yntemi ona
gre onun olmasna inand tedavi deiikliklerini gerekletirebilir ve bylece kendi
alkanlklar ile ilgili olarak deieceini umduu eyler bir kere de baarlacaktr. Hastann
anlatt dertler ve problemler ile, hastann tedaviden beklentileri arasndaki insicamszlk ve
uyumsuzluk, hastann saklad ve gizli tuttuu nemli bilgiler iin bir ipucudur. Siz zel
olarak tutarl bir ekilde bir durumu not etmelisiniz. Fakat ilk seansta problemlerin tamamn
zmek ve sorular aklamak gereksizdir.
Hipnoz kiiler aras ilikinin bir sonucudur. Hipnoz yapabilme yetenei ve derin hipnoza
ulamak hipnotizrn yeteneiyle dorudan orantldr. Eer hasta baarlmasn istiyorsa
genellikle bu durumlarda hipnoz daha baarldr.
Hipnoz hakkndaki sorular hastadan istenmeli veya rica edip sormasn salamal. n hazrlk
sohbetine her ak gerginlik ya da rahatszlklarnda her gayret ya da mcadele iin giriim,
hastann psikolojisinde olumlu gelimeler salamal ya da hastann durumunu dzeltmeli.
Yanl anlamay ortadan kaldrmak ok nemlidir ve bu tedavinin balangcnda baarya
ulamak iin ok yararldr. Bir seansta tam bir tedavinin baarlabileceine inanmak ok
nemli bir kriterdir. Ancak bu nadiren mmkn olur. Hastalarn ou hipnoz esnasnda derin
23
www.psikoaktuel.com
bir ekilde bilinsiz bir durumda kalacan zanneder. Bu ekilde yanl anlamalar bir liste
halinde uzatlabilir.
Ben hastalarma ilk seans uygulamadan nce hazrladm bu kitap okumalarn tavsiye
ederim. Bu kitabn iindeki bilgilerin bir ksm direk olarak hastalarma hitap ederken, bir
ksmda uygulayclara hitap etmektedir. Ancak bu blmlerin tamamndan da hastalarmn
alaca ok ey vardr. Aada soru cevap olarak verdiim bilgiler genellikle hastalarmn
kafalarnda oluan eylerdir.
2. Seansn Sona Erdirilmesi
Bu noktann zenli olmamasna ramen transdan kmann tamamen sizin kontrolnzde
olmadnn, (nemli olan) hatrlanmas gereken unsur olduuna inanrm. Birok test kitab
kiilerin hipnozun normal seyrinde derhal hipnozdan kmas gerektiini vurgular ki bu her
olay iin gerekletirilemez. Eer hipnozdan ktktan sonra sorulsa birok kii canl bir
ekilde hipnozun trans durumunu detayl bir ekilde hatrlayabilir. Eer onlara soru sormaya
15-20 dakika gecikirseniz muhtemelen onlarn hatrlamalarnda daha ok bir karklk ve
arpaklk olacaktr. lk sorulardaki meydana karlacak olan eyler hasta hipnozda iken
yaam olduu eylerdir ve trans durumu birden bire sona ermez. Benzer olaylarda
hatrlanmaya allan eyler genellikle geceye ait olaylardr.
Hastann baarl bir ekilde hipnozdan kmas genellikle hipnozun derinlii tarafndan tayin
edilir ki; daha derin durumlarda hastann uyandrlmas daha uzun olacaktr.
Hastann evvelki uyandrlnda yine de tedavi edici olmayan snrl nerilerin nceden
kaldrlm olmasndan emin olun. Bunlar kapsayan kurallar hipnotik indksiyon dersinde
verilmelidir. Uyandrlan hasta; ancak bir elini veya ayan haraket ettirebilecektir. rnein
bu olmutur. Hasta uyanacak ve ellerini ayramayacaktr. Hastann uyandrlmasnda tedavi
boyunca telkinlerinizden faydalanacaksnz. Uyandrma u ekilde yaplmaldr. "10'dan 1'e
doru geriye sayacam. Benim her saymamla birlikte etrafnda olanlarn daha ok farknda
olmaya balayacaksn. Bir saysnda gzlerini aacaksn ve tamamen uyanacaksn, zihnen
ok rahat ve zinde olacaksn, kendini ok rahat hissedeceksin ve hoa gider bir ekilde
dinlenmi olacaksn. imdi saymaya balyorum ve son derece rahat hipnotik durumdan
kacaksn. 10-9-8-(On-dokuz-sekiz) uyanmaya balyorsun. 7-6-5- daha, daha ok
uyanyorsun, 4,3 olduka daha fazla uyanyorsun. 2 Tamamen kendine geleceksin. 1 gzler
ak ve tamamen uyandn.
Eer hasta hafif transta (Light State) ise doktor saymaya beten (5) balayabilir.
Hipnozdan uyandrlmaya mukavemet eden hastayla pek nadir olarak karlaacaksnz ve
genellikle telkinlerin tekrarlanmasyla hastay yeniden tedavi etme ihtiyac duyacaksnz.
Bazen hasta ilk trans herhangi bir zorluk olmakszn tamamlar fakat ikinci transndan sonra
24
www.psikoaktuel.com
25
www.psikoaktuel.com
Hasta bazen ilk bilin altnn reniliinde mkemmel drtlere sahiptir ve sonradan etkili bir
ekilde (bilinalt olarak) her derin transa giriinde diren gsterir. Bu direnci genellikle
hastann sahip olduu nemli semptomlarn savunma deerlerinin kaybedecei zaman ve
onu kaybetmenin etkisinden kendisini korumak iin kar koyaca zaman oluur. Hasta
himaye ettii eyin kendisinden, kendisi istemedii halde alnmasndan korkuya der. Bu
durumda hekim ok dikkatli olmaldr. Hastann diren mekanizmalarn analitiik metodlarla iyi
kefetmelidir. Uzun vadeli bir plan yaparak; bilin-blinalt uyumsuzluklarn gidermeye
almaldr. Semptomun lkiiye verdii marjinal doyumu gz nne alarak; geici bir
semptom deitirme metodunu kullanabilir.
III. ve IV. seansdaki hastalar bilinli olarak veya bilinsiz olarak hipnoterapi iin
bahsedecekleri eyleri kendilerinin kiisel amalarndan daha faydal olan objektif gerekleri,
kendilerinin gerek nedenlerinden dolay bask altnda tutabilirler. Bu olgular tartld
zaman gerek faydal nedenlerin ne olaca konusu yanl anlamlardan uzak tutulacaktr.
Hastann durumundaki deiiklik tavrlar ya da faydal sonular; indksiyon tekniinde de bir
deiiklii gerektirebilir, ya da psikoterapideki dier ekillerin birini gerektirebilir. Bu tr bir
bak iin gerekli olan uyumluluk, her seansta en kk bir etkiyle baarmak iin gereklidir.
bilinli
be
duyumuz
dnyevi
duyular
fazlasyla
alp
26
hissetmeliyiz.Grltsz,sakin,uygun
oturup,gzlerimizi
kapatalm.Yz
www.psikoaktuel.com
sdaki
bir
kaslarmzdan
odada
itibaren
rahat
bir
kaslarmz
pozisyonda
yava
yava
27
www.psikoaktuel.com
olunu defnettikten sonra olaylar arasnda balant kurmaya balyor.O vazoyu doum
gnnde annesine olu almt.Kaza annda gen aclar iinde lm hissederken beyninde
(gl bir radyo vericisi gibi) oluan dalgalar zaman ve mesafe kavramn hie sayarak
annda annesine ulam,annenin beyni bir radyo alcs gibi davranp lm haberini
alglamtr.Ancak annenin o veya bu ekilde durumdan haberdar edilmesi gereklidir ve
telekinezi (beyin dalgalar ile cisimlerin konumunu ve durumunu deitirme) ile annnenin
beyni zel dalgalar yayarak ocuk ve anne ile ilgili cismi paralamtr. (bilim-kurgu gibi deil
mi?) Peki bu iletiim nasl olmaktadr?Bir verici ve alc gibi beynimizi kullanabilir
miyiz?Cisimleri etkiliyebilir miyiz?Bu mmkn m? Her canlnn bir enerjisi ve evresinde
Aura denilen elektriksel halkas bulunmaktadr.Bu halka rus bilim adam kirlian tarafndan
ayn adla anlan bir fotoraf teknii ile (yksek elektro manyetik alan altnda film zerine
cismin grntsn almaya denir) tespit edilmitir.Aura ylesine bir halkadr ki rnein bir
yapran kenarndan bir para koparp filmini aldnzda aurann tpk yapran btnl
bozulmam gibi grnm verdii grlmektedir.Mantar ,virs gibi bitkiyi etkileyen herhangi
bir hastalk henz balang aamasndayken enerjinin masnda deiikler olmaktadr.
Birbirini seven iki gencin aura saaklar ondlan hareket yaparken ,birbirine dman kin dolu
iki gencin aura saaklar elektrik arpm birinin salar gibi dimdik olmaktadr.(Dr.Tahir
zakka hipnoz 1.cilt resmi bulunmaktadr)Buradan hareketle aygl hanm bir grdm
birden iim snd,kanm kaynad deriz ya aslnda auralarmz uyum salamtr. Enerji
bedenimizi yanltabiliriz de ,Hipnotize edilmi ve rya yaattrlan bir sujenin ensesine
mknatsn kuzey yada gney kutbunu yaklatrarak ryann iyi yada kt ynde
dnmn salayabiliriz.yleyse enerji bedenimiz vardr ve elektro manyetik alanlardan
etkilenmektedir.Ayrca her enerji bedeni de etkiliyebilmektedir.
ASTRAL SEYAHAT (DURU GR )
Evet sanrm biraz parapsikolojiye giren bir tanm ve olaylar dizisi...Derin transda elde
ettiimiz bir fenomen,hipnozu dahi henz tam olarak anlatamadmz topluma kpda bunu
sylemeye kalktmzda aran yzler ve bize biraz pheyle yaklaan insanlar
grmek,hatta hemen hipnozu uygulayan doktora cinci hoca yaktrmasn yaptklarn
duymak, bizim bu gerei aklamamza engel olamaz.
Literatrlerde ruhsal seyahat,claire voyance,duru gr,duyular d idrak olarak da karmza
kmakta.Henz bilimsel olarak nasl olutuu aklanamamtr.Bir teoriye gre,hipnoz
srasnda dnyevi olaylarla iliki kesildiinden ve sadece ruhsal yap n plana ktndan
ruhsal gcn bir gstergesi olarak yorumlanmaktadr. slam dinin verilerine gre ise;her canl
bedenin ruhu bir tnel vastas ile ayr bir alem ile (misal alemi,toplu bilinalt ) iliki
halindedir.Normal gece uykumuzda grdmz gemie ve gelecee ait ryalar misal
aleminden esinlenmektedir.Her gece gzlerimizi kapatp uykuya daldmzda ruhumuz
28
www.psikoaktuel.com
tnelimiz vastas ile bu aleme alr.Bu ilemi yaparken tnelde ykselerek o noktaya
ulamaktadr.Hepimizin skca bana gelen uykuya dalma ile uyanklk aras bir periyodda
sanki yksekten dyor gibi bir hisse kaplp,yatakta sradmz olmutur.Bu baarsz bir
tnel trmandr.Kur-an'da 'ecel vaktiniz gelinceye kadar her gece ruhunuz teslim alnmakta
her sabah iade edilmektedir' der.
Ryalarmzda Allah'n takdiri ile gelecekten de haberler edinmekteyiz.Kur-an Hz Yusuf
suresi ile bunu dorular.
Ruhsal gcmzle ayn anda ok uzaklardaki herhangibir yere gidebilir,orada olup biteni
grr
ve
duyarz.Hatta
daha
da
ileri
gidip
oradaki
maddeyi
metafizik
adan
gcmzn
bu
inanlmaz
yetenekleri
her
insanda
mevcuttur.Kullanlmaya
ruhsal
olaylar
gcmzle
oluturan
ruhsal
yeniden
yap
her
tanmamza
ne
olursa
olsun
olanak
aratrlmas
verecektir.
gerektii
29
www.psikoaktuel.com
Pozitif Enerji
nsanda mevcut olan olumlu enerjidir. Yalnz, zaman zaman bu enerjinin de ok olmas eitli
hastalklara yol aabilir. Baz durumlarda bu kiilerin vcutlarndaki yksek pozitif enerji
manyetik kartlar ve pilleri bozabilmektedir. Bu kiiler eitim alarak ifac olarak almak
zorundadrlar. Saylarnn pek fazla olduunu syleyemeyiz. Bu insanlarn stres diye bir
problemleri yoktur. Zihinsel olarak da son derece salkldrlar.
Negatif Enerji
Vcutta, hastalkl olan blgelerin rettii olumsuz enerjidir. Bu trde enerji, nerede olursa o
noktada srekli olarak negatif enerji retmektedir. Hatta, negatif enerji retmeye baladktan
bir iki ay sonra hastalk ortaya kabilir.
Travma sonucu ortaya kan enerji de negatiftir. Stresli insanlarda srekli negatif enerji
retirler. ounlukla bu gibi insanlarda eitli ar ve psikolojik rahatszlklar meydana
gelebilir. Negatif enerjinin ortadan kalkmas iin her trl artlarda ilk nce tbbi tedaviye,
eer are yoksa alternatif tbba bavurulmaldr.
Enerjiyi Hissetmek
Son derece rahat bir yere oturun. Gzlerinizi kapatn ve geveyin. Hi bir ey dnmeyin.
Ellerinizi 15-20 saniye kadar birbirine srtn. Avu ileriniz birbirine bakacak ekilde 10 cm
den fazla olmamak art ile karlkl tutun. Yirmi saniye sonra biraz ellerinizi uzaklatrn.
Hemen ellerinizi yava yava yaklatrmaya aln. Ellerinizin arasnda ok hafif bir basn
hissedeceksiniz. te en ak biimiyle sizin enerji snrnz.
Enerjiyi Grmek
Lo bir odaya girin. Rahat bir ekilde oturun. Ellerinizi hzla 20 saniye kadar birbirine srtn.
Ellerinizi yine avu ileri birbirine bakacak ekilde 5- 6 cm tutarak, avu ilerini ileri geri
oynatmaya balayn. Bu ara, elleriniz arasna odaksz bir ekilde bakn. Enerji snrn
dumanl bir ekilde greceksiniz.
nce Modern Tp
Hastann modern tbb denedii ve hastalk karsnda yaplabilecek her eyin bittii noktada
'Alternatif tp' bir zm olarak yer almaktadr. Hasta, bu durumda alternatif tbbn en nemli
kollarndan biri olan biyoenerjiye, 'Tek arem' diye byk bir umut ve inanla sarlmaldr. te
o an kiinin beyni, negatif enerji retiminden temizlenmi olarak yeni bir hedefe doru
gitmektedir. Hastann modern tpta are aramadan dorudan biyoenerjiste bavurmas
halinde beyin gcn doru kullanmay ve ynlendirmeyi bilemedii iin pek fayda
30
www.psikoaktuel.com
31
www.psikoaktuel.com
olaylarn
temelini
oluturabilir.
Bu
enerji
birimi
ise
psikotron
olarak
adlandrlmaktadr. Dr. Rejdak, psikotronik ile ilgili olarak zde insanla ilgili olan bir biyonik
bilimdir. Biz, PS olayn ncelikle insanda ikincil olarak ta tek bana bir enerji eklinde
tanmlamaya alyoruz. Ama ya ara balant olarak insan yada insan saf d brakarak
yapay bir sentezi kullanarak (elektromanyetik,ekimsel yada dierleri gibi bilinen enerji
biimlerinden hibirinin bu olguda geerli olmad bir kez kantlandnda ,insann telepatik
nakil srasnda kulland enerjinin bir retecini meydana getirmek yoluyla), bu konuyla ilgili
sorunlarn uygulamal sonularn arayp bulmaktr der.
Psikotronik denemelerin bu gn hangi boyutta olduu bir gizemdir.Amerika da Mehur bir
Philedelphia deneyinden sz edilir burada bir geminin su zerinden demateryalize edilerek
enlem ve boylam nceden belirlenen baka bir alana nakil yaptrld sylenir.
Psikotronik enerji ile ilgili almalar parapsikolojinin en dinamik alanlarndan biridir. Eski
dnem msrda bu enerjilerin kullanldna dair savlar vardr. Yine tarih iinde parapsikoloji
gezimizde 1939 ylnda, Sovyet mhendis Semyon Davidovi Kirliann gelitirdii yksek
frekans alanl bir fotoraf tekniini grrz. Bu yntemle canl ve cansz nesnelerin ekilen
fotoraflarnda
cisimlerin
etrafnda
gzle
grnmeyen
renkli
bir
alann
varlnn
32
www.psikoaktuel.com
33
www.psikoaktuel.com
Her birimiz halografik evrene doar ve ilk aylar tm hayatla uyumlu bir birlik ile geiririz.
Halogram kendinin farknda deildir. Bu halogram tayan insanda kendi farknda deildir.
Farkndalk geliir fakat halogramdan km oluruz. Beyin yapsndaki delta, teta, alfa, beta
frekanslarnda deneyimlediimiz bilin durumlar ve bu durumlara denk gelen alglamalar
arasndaki benzerlikler ok ilgintir.
Teta frekans C.G.jung un kolektif bilinalt diye adlandrd kavrama denktir. Burada hayatn
ve halogramn aretepik niteliklerini deneyimleriz.
Teta ve Paranormal olaylar
Gurdjieff teta frakansn yaamn plana benzetir. Evrende yaanm edinilmi bilginin kaytl
olduu plak bizlerde zaman zaman direkt olarak aa ktna iaret eder. Beyinde teta
frekansna ulatmzda kendi farkndalmzn byk bir blm kaybolur. Ksaca trans diye
adlandrlan durum hipnozda gemi ve gelecein olaylarnn hatrlatlmasnda yaanan
pozizyondur.
Artrmac Joan Healy teta frekans ve psi arsndaki balanty yle aklamaktadr:
Kiilerde ou zaman esrime duygusuyla gelen sinirsel bir uyaran 4-7hzlik bir devirle
hipokamp uyarlarak oluan teta frekans bilin dna C.G.Jung aretepik bilincine ve dier
farkl bilin durumlarna geitir.
Ezoterik retilerde ve mistik almalarda nefes almalar ve ritmik soluma gerei
anlamada nirvana ya vuslata ermede ok nemlidir. reticiler adaya ilk nce doru nefes
almay renin derler. Yaplan ritmik soluma 4-7 hz lik devirde teta frekansn oluturmakta
ve aday burada farkl bir farkndalk la meditatif bir deneyim yaamaktadr. Buna saysz
rnekler verebiliriz.
Amerikal
psiik
Ellen
Garret
kendisinde
oluan
duyu
alglamalar
sanki
34
Rockefeller
niversitesi
nrofizyologlarndan
www.psikoaktuel.com
Winson
fareler
in
yeni
bir
evreye
35
www.psikoaktuel.com
Psiik Deneyimler
Salkl sradan basit bir insann ryasnda veya zamann herhangi bir vaktinde biranda
kendini olanaksz bir deneyimin iinde bulur. Deneyim sahibi genellikle sarslr. aknlk
ierisinde kalr,ve ksa srede normale dner. Olay daha sonra toplumsal inanta ebeveynler
tarafndan benzer olay yaam kiilerin anlatmlaryla benzerlikleri belirtilerek bir gereklie
balanr. Ve olay unutulur.
Kltrlerde hassas kiiler diye anlan ve sayg gsterilen kiiler bu deneyimlerini ok sk
yaadklar iin bu zellikleri ile birlikte yaam srmeye ya alrlar yada bastrmaya alrlar.
Bu konu da otorite boluu ve bilimsel alt yapnn olumay ou zaman hassas kiiyi derin
psikolojik sorunlar veya kar salayabilmek iin ekonomik kayglara srkler. lkemizde
birok rnei vardr.
Sevgi al;18 Aralk 1927 doumlu Yaamnn tamam spirtel almalarla gemi u an
yorgun ve krgn bir dost. Trk metafiziinin byk stad Dr.Bedri Ruhselman n dou
medyumu tanmlamas yapt bir kii. Kendi ifadelerini aktaryorum: Medyom lar genellikle
bilinmeyenleri haber veren kiiler olarak dnlrler. Bu doru deildir. Medyomda sradan
bir insan oda fkelenir sevinir kzar yani insandr ancak ruhsal irtibata getii an bilgi
noktasn bulabilen ve o bilgi kanalndan iletiim yapabilen bir kimsedir sadece o an farkldr.
Kendisindeki bu zelliin onu gururlandrmaya hakk yoktur. 5-6 yamdan beri sevdiim
insanlarn etrafnda renkli klar gryorum,Fakat benim grdklerimi baka insanlar
grmyordu .nceleri buna ok zlyordum. Bana birisinin sevgi duyduunu renklerinden
anlyordum. Hasta bir insanda renkleri gremiyor ve Anneanneme bu lecek dediimde
lyordu O zamanlar bu kz cinlere kart deyip eitli hocalara gtrdler ve bir yn muska
taktlar.
Olaylar bir birini izledi olacak olaylar nceden bilebiliyordum. Daha sonralar baylmalar
balad. Doktorlar kalbi arzal dediler. Ama bu baylmalar bende zevk halini almaya balad.
nce bedenimi tatal bir uyuukluk saryor daha sonra ruhsal enerjimle istediim yere
gidebiliyordum. Bunu oyun haline getirmitim.
36
www.psikoaktuel.com
Bir Ankara knda annem geceliimi ve ayaklarm amur iinde buldu halbuki sokaa
kmamtm. Babamn leceini grdm. O dnemler Abdlbaki Gkpnarlnn evine
giderdik. Oraya Ahmet Kutsi Tecer, Burhan Toprak Adnan Saygun beyler gelirdi. O srada,
Abdlbaki Bey Yunus Emre Divann yazyordu.Hepsi otururlar,tartrlar konuurlard .Ben
bazen lafa karr o iir onun deil ,bu Yunus un deil gibi laflar ederdim.Sylediklerimde her
zaman doru kard.
Ankara metafizik cemiyetini biz kurduk bu cemiyette Baha Soysal, zzet Akal, Zahit
andarl, Erol Sayan,smail Hakk Ketenolu gibi tannm insanlar vard. Sene 1951 bu 30
yl sresince Esrar- Sr adl 3 ciltlik kitap yazdk .
Sevgi al bu trans celseleri srasnda Parapsikoloji apor denen yoktan maddeler var
edebildiini anlatyor .kendisinin trans srasnda ellerinde su ,kl,heykelcikler olutuunu
biliyorum. Hindistanda Sai Baba nn oluturduu tezahrleri oluturabilecek PK enerjisinin
Younlu bedeninde bir takm radyooaktif yank benzeri aklanamayan izlerin olumasna
sebep olmu. Kendisini yakn tanma frsat bulduum ve benimle grt iin ona
teekkrlerimi sunuyorum.
Mtevazi bir yaam tarz ve yanl anlalmalarn kendisini zdn grdm.Bu
fenomenlerin suistimal edildiini televizyon ve basnda grdke susmay tercih etmesi
lkemiz parapsikoloji bilimi iin byk bir kayptr.
37
www.psikoaktuel.com
Yaam yzlerce paranormal olayla geen sayn Erkey in ruhsal bir celsesinde trans
halindeki sujenin izdii ve ruhsal bir varlk tarafndan izildii belirtilen Meryem Ana resmi
zmir Efesteki Meryem Ana kilisesinde bulunmaktadr. Hristiyan yetkililerce ok beenilen bu
resim ilgilenenlerin dikkatine sunulur.
Hipnoz
bn-i Sinann hipnoz hakkndaki bilgileri bir ok psikosomatik hastalklarda nc fikirler
gelitirerek dneminde saygnlk kazanmasna yol amtr.
ok iyi bildiimiz plasebonun etki mekanizmasn da hipnozun iinde alm bulacan
sylemek sanrm doru olur.
Konuyla ilgili aratrmaclar yine internetin dier ingilizce kaynaklarna ulaabilirler.
Hipnoz insanla ilgili olan her alanda kullanlmaktadr. Tedavi de fiziksel ve ruhsal btnlk
ieren insan varlnn farkl bir biimde deerlendirilmesini salar. Bu gn konvansiyonel
tedavi dediimiz klasik yaklamlara daha btnsel bir birlikle bakmamz ve insann doasn
daha iyi anlamamza yardmc olur. lkemizde hipnoz altnda bir ok cerrahi ameliyatlar
yapan Dr.Hsn ztrk elde ettii baarlarn hibir meslektayla paylaamam ve bu saha
kendisi ile kapanmak zorunda kalmtr.
E..Di Hekimlii Fakltesinde dekanlk yapan sayn Prof Turan Cengiz di hekimlii
fakltesi rencilerine hipnodonti dersi koyabilmi. Fakat ynetimce, bu ders gereksiz
38
www.psikoaktuel.com
39
www.psikoaktuel.com
bilgiyle cevap verir:Bu ya mantardr, ya ter. Baka bir gereke sunamaz. Yani bilincin d
bilin kadar da dnk olmayp savunma kriterleri zayftr. Bu bilgi maalesef ok kt
amalarla kullanma aktr.
Yine hipnoz aklamalarnda ok sk duyduunuz bir fenomen bu yntem herkese
uygulanabilir mi ?
Cevabm
evet:
Narko-hipnoz
(anestezi
ilalar
ile)
diren
gsteren
her
insana
Tehis ve Tedavi
Hipnotik trans altnda sje karsna oturtulan insann alt bellekleri ve vcut enerjileri ile ilgili
bilgilere ular. Bunlar anlatr.ve biomanyetik alanna belirli paslar uygulayarak bu ilemi
baar ile tamamlar.
ok spesifik bir rnek Amerikal medyom E:CAYCE sradan bir kyldr. Trans altnda
yzlerce kiiye tehis ve ameliyatlar uygulamtr. ABD de ok nemli aratrmalarn temel
noktas olmutur.ilgilenenler bu kiinin yaamna ve yaptklarna adna alan web
sayfalarndan bakabilirler.
40
www.psikoaktuel.com
41
www.psikoaktuel.com
"Beni hipnotize edebileceinize inanmyorum." Bu pek ok insan iin, gece tek bana bir
mezarlktan gemeye benzer, hibirimiz hayaletlere inanmasak da, orada kimseyle
karlamay istemeyiz.
Hipnoz hakkndaki batl inanlar ve hipnotistin gcyle ilgili yanl fikirler ou kez, hastann
hassasiyetini arttrc ynde etki eder. Bazan batl inanlar ve yanl fikirler hastay
engelleyecek zelliktedir. Fakat bu durum hekimle ilk konumada ortadan kalkabilir. Birok
yanl fikirler, filmde, sahnede, televizyon veya radyoda hipnozun son derece dramatik
sunulmasndan kaynaklanmaktadr.
Bilinalt inanc hipnoz iin elzemdir, bilinli inan ise arzu edilir. ifa beklemek iin inan
olmaldr. Baz hastalar, ancak teki btn tedavi trlerini denedikten ve pekok hekimi
ziyaret ettikten sonra hipnoza bavururlar. Bu hastalar tedavi metoduna inanm
olmalarndan ziyade, onun, kendilerinin son umudu olduuna inandklar iin, hipnotik
tedaviye bavururlar. Bununla beraber, byk ksm, ilk seanslarnda hipnoza iyice inanrlar.
Hasta, bir hipnetorepist olarak, hekimine gvenmelidir. Onun karar ve fikirlerine sayg
duymaldr. Bir hekimden yllarca eski usul tedavi alm bir hasta, hipnoterapi iin, cevap
vermeyen birine nazaran daha iyi bir aday olacaktr.
Baz hastalar rahatszlklarnn psikojenik ksmn sorun kabul etmezler. ayet bunlar iyi
hipnotik denekler olurlarsa, iyileme mkemmeldir. Ancak psikoterapiye kar diren
meydana gelirse, iyileme iin daha dikkatli olunmaldr. Tedavi sresinin uzatlmas
gerekebilir. ahs ifa bulacan beklemelidir. Beklemek, arzu etmeyle ayn ey deildir.
Uykusuz biri uyuyabilmeyi arzu eder, fakat, genellikle, bir baka uykusuz geceyi bekler.
C - ARZU VE YNELM: Hastann, inan kazanmak iin samimi bir motivasyonu olmaldr.
Bu belki de en nemli n attr. Bazan, hasta hipnotik tedaviyi ve terapisti kendi savunma
sistemine ynelik bir tehlike gibi grr. Bu durum doal olarak hastann gururunu ve gvenlik
hissini arttrr ve hasta tabii ki, mevcut davran eklinde srar ederek herhangi bir bozma
veya deiiklie kar direnir.
ifa salamak iin, hastann yeterli arzu ve ynelimi olmaldr. Ar ruhsal bozukluu olan
hastalarn motivasyonu ok azdr. Hipnotik indksiyon temininde, direnci nlemek iin
sadece hasta motivasyonunun deil, ayn zamada hekim motivasyonun da nemli olduu
dnlebilir. Bunun karlkl bir iliki olduunu ve samimi olmazsa, hekimin dirence sebep
olabileceini akldan karmaynz.
Bazan, bir merak konusu olarak, hipnotize olmann heyecann yaamak iin veya sadece ne
olduunu grmek iin hipnozu denemeyi arzu edenler hipnotik tedavilere bavururlar.
Farkna varlrsa, byle gruplar kabul edilmemelidir. nc seanstan sonra, iyileme
motivasyonu eksikliinin hekimden saklanmas gtr.
42
www.psikoaktuel.com
43
www.psikoaktuel.com
yararl olana paralel bir metod seimi yaplacaktr. Sizin tavsiye ettiiniz nerilerin takviyesi
iin hasta self hipnozu kullanabilir.
Bir hipnotik transda telkinle hastaya "Sen benim seninle olduumu ve sana yaptm gibi
sana hipnoz iin verdiim nerileri dnerek kendi kendini hipnotize edeceksin. Sana
vermi olduum ve senin kendi kendine verebilecein ayn uyanma telkinlerini verebileceksin
ki self hipnozdan uyanmama korkusuna sahip olmana gerek kalmasn. lave olarak sizin
otomatikman uyanabilmeniz iin biri sizin yannzda olmal ya da baka bir kii hipnotik
durum esnasnda size gereklidir."
Self hipnozu baarmak iin kullanlan daha az yaygn yollar veya metodlar vardr. Bunlar,
kasetalar ile hastay hipnotize ederek tedavi etmek, tedavi edici neriler veya telkinler ve
kendi ynteminizle uyanmak gibi eitli metodlar ierisine alr. Hipnoz sonrasnda hasta
kaset alacak ve daha sonraki hayali durumlarda hasta kendi kendine hipnotik duruma
girebilecektir. Yazl telkinlerle ve ayn yolun uygulanmasyla bu baarlmtr.
Aadaki rnek Cinsel Problemlerde Hipnoterapi adl kitabmzdan alnmtr.
A. TEMEL OTOHPNOZ
Cinsel Problemlerde Hipnoterapi'de birinci basamak, temel self-hipnozun renilmesidir.
Temel self-hipnozu iyice renmenizden sonra, onu kendi spesifik cinsel ihtiyalarnza nasl
adapte edeceinizi blm alt ve yedide greceksiniz.
Temel otohipnoz be fazdan oluur:
1. Doal ritmik solunum.
2. Bilimsel vcut gevemesi.
3. Olumlu hayal kurma.
4. Oto-telkin.
5. 'Reentry' (Geri Dn)
44
www.psikoaktuel.com
Harvard
niversitesinde
bir
fizyolog
olan
ve
gevemenin
hastal
45
www.psikoaktuel.com
gzle
bakabilirsiniz.
Tecrbe
edebilir,
yeniden
yaayabilir,
kafanzda
ve
deneysel
dnceyi
kullanarak
hayal
kurmadr.
Cinsel
Problemlerde
Hipnoterapi'nin en nemli noktas olan olumlu hayal kurma, hayal gcnn, olumlu zihinsel
tablolar yaratmak iin esnek biimde kullanlmasdr. Olumlu hayal kurma gerekletii
zaman, zihni ve vcudu tam olarak etkiler. Uygun olarak gerekletirilirse byle hayaller,
btn hislerinizi etkileyecek kadar canl ve gerektirler. Zihninizdeki imajlar koklayabilir,
iitebilir, tadna bakabilir ve hissedebilirsiniz.
Bu nasl baarlr? Birinci basamak vcudun tam olarak gevemesini temin etmektir, yle ki
zihin byle hayalleri kurmak iin serbest kalacaktr. Temel self-hipnozun doal ritmik solunum
ve bilimsel vcut gevemesi fazlarndan gemenizin sebebi budur. Kalifornia Byk Tp
Aratrma Enstits'nden Dr. Kroger ve Dr. Fezler'e gre, daha sonra duyusal hatrlama
yoluyla canl olarak hayal kurabilir. Dr. Kroger ve Dr. Fezler bir kere yaam bir duygunun,
her zaman hatrlanacan ve hissedildii zaman hatrlama yoluyla, o duygunun yeniden
yaanabileceini iddia ediyorlar. Farzedin ki kendinizin plajda dinlenirken hayal ediyorsunuz.
Kafanzda
tuzun
kokusunu
canlandrabilirsiniz.
Bunu,
kendikendinize
'Tuz
kokusu
46
www.psikoaktuel.com
E. OTOTELKN
Hipnoz altndaki oto telkinler, hayatnzda, tutum alma, dnme, hissetme veya cevap
verme yolunuzu deitirmeye yneliktir. Dr. Kroger ve Dr. Fezler oto-telkinlerin 3 kural
tarafndan ynetildiini ifade etmektedirler.
1. Konsantre Dikkat Kural:
Kabul edilebilir bir zihinsel imaj zerinde ar konsontrasyon sklkla imajn gereklemesine
yol aar. Fakat, bu durum, sadece, ferdin imaj estetik ve ahlaki ynlerden kabul edilebilir
bulmas halinde husule gelebilir. Btnyle zihinsel bir telkinin etkisi olmayacaktr. Yani,
ejekulasyon problemleri olan bir adam, sadece, kendi kendisine basite, "Ejekulasyon
refleksimi kontrol edebilirim" diyerek ilerleme salayamaz. Bunun yerine, kendisini her
ayrntsndan zevk ald ve kendiliinden ejekulasyonunu kontrol ettii bir cinsel sahnede
canl olarak hayal etmelidir.
Cinsel
Problemlerde
Hipnoterapi
programndaki
olumlu
oto-telkinlerin
nemini
47
www.psikoaktuel.com
F. GER DN
Geri Dn, zihnin, hipnozik durumdan geree dnmesidir. Geri dn, zihniniz karmadan
tedrici olarak ve sakin bir ekilde her zamanki dnyaya geri dnmenize izin verir. Geri dn
yoluyla, hipnotik durumdan sakin, dinlenmi ve rahatlam olarak kacaksnz.
Artk, temel self-hipnozun be faz arasndaki ilikiyi anlyorsunuz. Temel otohipnoz iin
hazrlanmaya balayabilirsiniz.
48
www.psikoaktuel.com
daha
fazla
sreyle
byle
nefes
alp
vermeye
devam
edin...
49
www.psikoaktuel.com
50
www.psikoaktuel.com
birbirine dokunmuyor... Nefes aln... Verin... Aln... Verin... Geveme btn yznze
yaylyor... Sanki gzleriniz yuvalarnda yzyorlarm gibi hissediyorsunuz... Her yeni nefes
alta, daha ok gevemi durumdalar... Gz kapaklarnz arlam ve gevemi
durumda... Gerginlik yznzden uzaklayor... Nefes aln... Verin... Aln... Verin...
akaklarnz ve alnnz o kadar gevemi durumda ki... Geveme hissi, banzdan ayak
parmaklarnza kadar, vcudunuzun her ksmna doluyor... Gevemenin btn vcudunuzu
dolatn hissedin... Sanki geveme kan dolamnzdan akyor... Gevek biimde nefes
aln... Gerginlikten uzak nefes aln... Btn vcudunuzun son derece rahatladn
hissediyorsunuz. Btn vcudunuzdaki scaklk, arlk ve gevemenin zevkini tadn...
(Ksa bir sre durun.)
c. Faz III - Olumlu Hayal Kurma
Pekala, imdi kendinizi on basamakl bir merdivenin en tepesinde buluyorsunuz... Merdiven
gzel, ho bir yere iniyor... Btnyle rahatlayabileceiniz bir yere... Belki de daha nce
orada bulundunuz... Buras emniyetli, ok gzel bir yer... Basamaklar indike bu ok gzel
yere biraz daha yaklayorsunuz... Onuncu basama iniyorsunuz... O kadar gevek
durumdasnz ki... Nefes aln... Verin... Aln... Verin... imdi dokuzuncu basama
iniyorsunuz... Her basamakla birlikte daha ok geviyorsunuz... Nefes aln... Verin... Aln...
Verin... Yedinci ve altnc basamaklar iniyorsunuz... Bu ok gzel yeri gittike daha ak
olarak grmeye balyorsunuz... Beinci basama iniyorsunuz... Nefes aln... Verin... Aln...
Verin... Gittike daha ok ve daha ok rahatlyorsunuz... Drdnc basama yavaa inin...
nc basama... imdi ikinci basama... imdi birinci basama... imdi ok gzel bir
yerdesiniz...inizi huzur ve mutluluk doldurdu...Sizin zel yerinizde huzur ve mutluluk
mevcut...Etrafnza baknnz...Ne grdnzn farknda olunuz...Ne hissettiinizin farknda
olunuz..Duygularn farknda olunuz...Sesleri dinleyiniz...Hislerinize yol vererek mutluluu
tadnz...Kendinizi huzur ve saadet ierisinde hissediniz...Kendinizi mkemmel,sakin ve
emniyette hissediniz...Derin derin soluk alnz...Soluunuzu yavaa braknz...Derin derin
soluk alnz...Yavaa braknz...Spesifik yerinizin konforuna ve rahatlna dikkat ediniz...
(Konuyu hlasa etmek iin bir sre ara veriniz.)
d. Faz IV- Oto Telkin
imdi size zevk verici ve mutluluk datc bir ortamda iken,bu hisleri arzu ettiiniz herhangi
bir zamanda geri arabileceinizi syleyiniz... (On saniye ara veriniz.) Faydal,muktedir ve
muhabbet dolu bir hisle kendi kendinize telkin yapnz...Yine zihninizde ayn hislerle bu
dnceleri mmkn olduu kadar tekrarlaynz...
(On saniye ara veriniz.)
51
www.psikoaktuel.com
e. Faz V-Geri Dn
imdi yava bir ekilde merdivenlerden ineceksiniz...ok yava bir ekilde yrynz...Her
basama getike zihninizde hayal ettiiniz arzu ve isteklerinize ulaacaksnz...En son
basamaa ulatnz zaman kendinizi enerji dolu ve ok zinde bir ekilde gevemi
olduunuzu
hissedeceksiniz...Dinlenmi
bir
ekilde
olduunuzu
hissedeceksiniz...
trmanmaya
balaynz...imdi
birinci
basamaa
knz...Artk
geri
52
www.psikoaktuel.com
2. Nefesinizi ierinizde tutmaya gayret ediniz ve havann cierlernizin en cra kesine kadar
doldurduunu hayal ediniz..Her nefes alnz ile karnnzn nasl ykseldiini ve alaldn
grmeye alnz.. Bir elinizi veya iki elinizi birden karnnzn zerine yerletiriniz...Ve
nefesinizin ritmik hareketlerini takip etmeye alnz...imdi rehavet ve geveme kelimeleri
zerinde dnnz...Geveme ve rehavet kelimelerinin sakin ve tatl bir sesle iitildiini
hayal ediniz...Geveme ve rehavet kelimelerinin vcudunuzun her hcresince emildiini
tahayyl
ediniz...Tm
bunlarn
zerinde
gerekten
geveyiniz...Bu
ekilde
huzura
sokmaktadr...u
anda
yumruklarnz
skabildiiniz
kadar
skmaya
tm
vcudunuzun
gevediini,rehavete
erdiini
ve
skuna
ulatn
hissedeceksiniz.
53
www.psikoaktuel.com
hipnotik
telkinler
yardm
ile
yeni
yeni
ilgin
kullanm
alanlar
gelitirmektedirler.
Di hekimlii literatrnde konu ile ilgili ok geni aratrma, makale ve kaynak bulmak
mmkndr. Son on yln literatr iinde toplayan "Dnyada Hipnoz - Makale zetleri"
kitabmzda da grlecei gibi, hipnodonti ile ilgili son on ylda bir ok aratrma ve makale
yaynlanmtr. 1980 ncesi dnemde gze arpan almalar arasnda Badra (1961),
Bernick (1972), Bodecker (1956), Cheek ve LeCson (1968), Crowder (1965), Damseaux
(1959), Drewer (1961), Golan (1975), Hortland (1966), Kornfield (1988) Klopp (1975),
McAmmond (1971), Mason (1960), Owens (1970), Roston (1975), Scott (1968), Secter
(1965), Shaw (1958), Thompson (1963), Wald ve Kline (1955)
Konu ile ilgili ilk almalar Burgess (1952) tarafndan balatlmtr. Bu almalar da di
hekimlii psikolojisi ile hipnoz arasndaki kkl ilikiye deinilmitir. HPNODONTK terimini
literatre tantan kii Moss (1956) olmutu. Bu terimi tanmlarken; Di biliminde hipnozun
kullanm ve yararllklarn ihdas eden bir dal olduunu sylemitik. Ayrca di hekimlii
pratiklerinde kullanlan telkin ve dier yntemleri de bu kapsamn iinde mtalaa etmitir.
Konu ile ilgili dikkate deer ilk kitap 1950 ve 1958 ylnda yaynlanmtr. Stolzenberg
tarafndan yaynlanan 1950 tarihli bu kitap "Psychosomatics and Sugestion Therapy in
Dentistry" ismi ile baslmtr. 1958 ylnda Shaw tarafndan yaynlanan dier kitabn ismi ise
"Clinical Applications of Hypnosis in Dentistry" dr. Show'a gre di hekimlii pratiklerinde
ciddi hipnoz indksiyon tekniklerine ihtiya kalmadan, basit telkinler vastas ile bir ok dental
ilem yrtlebilmektedir. Ancak daha ciddi ve komplike problemleri olan baz hastalarda
hipnotik indksiyon yntemi tercih edilmelidir.
Ament (1955) yaynlad bir almasnda hipnozun dental pratiklerde kullanlmas ile ilgili
olarak ilgin bir yaklam getirmitir. "Time Distortion" uygulamas ile, koltukta pratik iin
saatlerce kalmak zorunda kalan hastalara bu sre ksaltlmaktadr. Hasta hipnotik transa
alnmakta ve zamann ok abuk getii konusunda verilen telkinler ile hastann uzun pratik
zamann ok ksa alglamas temin edilmektedir. Hastann pratik ilemleri bittiinde transtan
kartlmakta ve hastaya ne kadar sre getii sorulmaktadr. Hastalar ilem sresinin ok
ksa srdn ve ok rahat ettiklerini ifade etmektedirler.
54
www.psikoaktuel.com
Di gcrdatmas genellikle gece uykusunda veya alkoln etkili olduu dnemler boyunca
ortaya kan ciddi bir problemdir. Bilin altndaki drtlerden oluan bu di gcrdatmalar
sonucunda salkl diler tahrip olur, mine tabakalar zedelenerek hastalkl bir di takm
oluur.
"Briksizm" olarak adlandrlan di gcrdatmas bilinaltndaki stress ve gerilimin bir nevi
ifadesidir. Uykuda iken bu gerilim ve sknt kendini bu ekilde ortaya koyar. Hipnoz altnda
iken salanan derin solunum almalar, hastalarn bir ksm stress ve gerilimlerini atmak
iin yeterli olmaktadr. Bazen de direk basklama yntemi eklinde verilen telkinler vastasyla
semptomlar kontrol altna alnabilmektedir. Direk basklama yntemi bilinaltndaki gerilim
nedenleri veya olay ortaya karan gerek nedenler tesbit edilemediinde uygulanmaldr.
Baz vakalarda semptom deitirme uygulanabilir. Di gcrdatmas olan hastalara
posthipnotik telkinler ile, di gcrdatmas yerine el parmaklarn herhangi bir yere vurma ve
fiskeleme eklinde semptom ikame edilebilir. Veya daha baka uygun bir alternatif semptom
bulunabilir.
Baz vakalarda ise otohipnoz ve ototelkin yntemi kullanlmaktadr. Uyku zaman geldiinde
hastalar kendi kendilerine ototelkin vererek, dilerini gcrdatmyacaklarn telkin eder ve
uyurlar. Uyku sresince dilerini gcrdatmadklar tesbit edilmitir.
Baz vakalarda kiiler hipnotik transa alnmakta ve bir mddet sonra telkin ile normal uykuya
gemesi
salanmaktadr.
Hasta
normal
uykuya
getikten
sonra
di
gcrdatmas
55
www.psikoaktuel.com
Konunun daha da vzuha kavuabilmesi iin bir vaka takdimi yapmakta yarar vardr.
Crasilneck (1971) ten naklettiim bu vakada hastamz otuz yalarnda, iki ocuk annesi, evli
bir bayandr. Hastamzn dileri ileri derece bir hassasiyete sahiptir. lkokuldan bu tarafa
dilerine dardan gelebilecek herhangi bir uyar ok rahatszlk vermektedir. Bu nedenle
dilerini fralamak ve temizlemek hemen hemen imkansz bir hale geliyordu. Zaman zaman
almak zorunda kald souk ve scak ieceklere tahamml edemiyordu. Her trl farkl uyar
hastay rahatsz ediyordu.
Hasta tm bu ikayetlerden kurtulmak midiyle hipnoterapi ile tedavi olmak istiyordu. Hasta
bu hassasiyeti nedeni ile di krdan, di ipi gibi temizleyici eyler de kullanamyordu. Tm
bunlarn yannda hastann dilerine cerrahi bir mdahale yaplmak zorunluluu da ortaya
kmt. Cerrahi ncesi muayenenin yaplmas ve cerrahi sonras oluacak ary dnmesi
bile hastay ileri derecede rahatsz ediyordu. Bu dnceler altnda hasta yksek bir gerilim
iine giriyor ve depresyona eilim gsteriyordu. Hastann az ve dileri ile ilgili sahip olduu
stress ve reaktif depresyon haricinde herhangi bir psikolojik sknts ve rahatszl olmad
gzleniyordu. Tm bu artlar altnda, samimi bir dille di doktoruna yle diyordu: "Diiye
gitmektense bir bebek dourmay tercih ederim. Bebek dourmak bu ilemin yannda benim
iin daha kolay gelmektedir." Hasta ile yaplan grmeden sonra hastaya hipnodonti
almas yaplmaya karar verildi.
56
www.psikoaktuel.com
atletlerde
de
benzer
baar
kaydedilmitir.
Oyundan
nce
geveme,
57
www.psikoaktuel.com
Byk annesinin imajn kritik ettiinde ocukluk dnemine ait bir ok hatralar canlanyordu.
O geveme hislerini bu kaynaktan besliyordu. Bilgiyi hatrlama, renme kapasitesini
artrmaya muktedir olma kafasndaki bu gten kaynaklanyordu.
renme ve hipnoz, tabiat itibar ile sanki birbirine balanm gzkyor. A. Einstein bilimsel
baarlarndaki temel zelliin adolesan dnemde sahip olduu hayal etme gcnden
bahsetmesi ve hayal edebilmenin insana verdii olumlu bir zellik olduunu belirtmitir.
ocukluk dneminden itibaren n dalm ile ilgili dnceleri vard. Bu ekilde
renmeye kaabiliyeti artyordu.
T. X. Barber isimli aratrc yapt aratrmada hipnozu kullanmann indirekt olarak renme
kapasitesini artrdn bulmutur. Olumlu ototelkini kullanmak suretiyle yaplan deneysel
renci almalarnda, renme kapasitelerinin artrld tesbit edilmitir. Bunlara verilen
olumlu ototelkinler u ekildedir;
1. Geveme ve sknet hislerinizi kuvvetlendirin,
2. almalardaki ustalnz ve holanma duygunuzu artrnz,
3. Canllk ve enerji hislerinizi artrnz,
4. Vukufiyetinizi geleitiriniz.
Olumlu telkinler zihinsel gevemeye yardm ederek bilinaltnn daha da hr kalmasn
salayp, bilgilerin bilince kmasn temin eder. Bylece renme proesi kolaylam olur.
Halbuki negatif dnceler ve gerilimler insan renmekten alkoyan olumsuz etmenlerdir.
58
www.psikoaktuel.com
59
www.psikoaktuel.com
1.OBURLUK
Oburluk, stressli ve gerilimli bir hayatn bireye verdii hatal yneliminden kaynaklanmaktadr.
Kiiliimiz ve savunma mekanizmalarmz, yllarca sren geliim evrelerinde davran
kalplar eklinde olumaktadr. Bunlar sihirli bir ubuk ile bir anda deitirmek veya
dzeltmek mmkn deildir. Fakat hipnoz baz spesifik problemlerin tedavisinde veya
zmnde bize yardmc olabilir.Mesela oburluu, tetikleyici bir zellii olan stressin kontrol
altna alnmas mmkndr. imanlktan zayfla doru olarak vcut grnmnz
deitirebilirsiniz. Yakkl veya gzel bir grnme brnebilirsiniz. Kendi kendinize
saygnz yitirmemeniz ve arzuladnz kiilie kavuabilmeniz iin, yemek alkanlklarnz
deitirebilecek i gleri harekete geirebilirsiniz. Bu durumda yeme drts sadece
gerekten a olduunuz dnemlerde sizi uyarr. Sonuta hipnoz aracl ile sizi ar yemeye
iten eilimlerinizi bilin altndaki gerek nedenlerini ortaya kararak, sizin boalmanz ve
rahatlamanz salar.
Biz, ar yeme probleminin tedavisinde umull bir program uyguluyoruz. Hipnoz ise bu
umull programn esas ksmn oluturmaktadr. Bu programn ihtiva ettii ana zellikler
unlardr:
1. Dzenli kltr fizik programlar,
2. Yemek alkanlklarnn bir takvime balanmas,
3. Yemek seimi, yemek hazrlama ve yemek tketimi ile ilgili aktivite ve alkanlklar ihtiva
etmeyen dier eylerle uramak.
Oburluun kontrolnde tedavi edici bir yol olarak hipnotik tedavi baarl sonulara ulamtr.
1962 ylnda Dr.Leo Wollman, ortalama 2,5 kilogram arlk kaybeden 450 iman vaka
hakknda bir makale yaynlad. Bu vaka takdimlerinde en fazla kilo kaybeden l kii, iki ay
iinde 25 kilogram kaybetmiti. Ondan sonra aylk olarak ortalama 5 kilogram kaybetti. Dr.
Wollman'dan sonra ayn ekilde bir ok vaka takdimleri ve aratrma sonular yaynland.
Hepsinde ortak olan husus: Hipnoz yntemini kullanmak suretiyle fazla kilolardan
kurtulmann mmkn olduudur.
2. SiGARA
Sigara imek genellikle , oburluk alkanlndan daha kolay bir ekilde zerinden
gelinebilecek bir problemdir. Biz yaammz devam ettirmek iin yeriz. Yeme alkanlklarnn
ekserisi ocukluk dneminde edindiimiz alkanlklara baldr. Sigara ime ise dier bir
alkanlmzdr. Ancak yaammzn devam iin sigara imek art deildir. Bu nedenle
daha kolay bir ekilde bu alkanlktan vazgeebiliriz.
60
www.psikoaktuel.com
3. ALKOL
Hipnoz, alkol tedavisinde de baarl bir yntem olarak kullanlmtr. Los Angeles'te 8. cadde
zerinde hipnoz vastasyle alkolikler tedaviye allmaktadr. Dnyann bu konuda alan
belli bal alkolik tedavi merkezleri de hipnozu kullanmaktadrlar. Topeca ve Kansas'daki
klinikler bunlara rnektir. Bu merkezlerde hastalara yeni bir otoimaj verilerek, ahsiyetleri
yeniden ekillendirilmektedir. Alkol almadan hayatn nasl ho olaca ve hayattan zevk
almann dier ynleri otohipnoz teknikleri ile gsterilmektedir.
Konu ile ilgili olarak eitli kontrol gruplar ile almalar yaplmtr. Bu almalardan biri
Wihter Veterans Administration Hospital'indeki almadr. Burada alkol tedavisinde
uygulanan 4 yntem karlkl test edilmitir. Bu yntemlerden biri de hipnoterapidir.
Sonulara bakldnda hipnoterapinin alkol tedavisinde dier yntemlere gre % 12
orannda stnlk gsterdii tesbit edilmitir.
ngilizlerin yapt bir almada da; alkol almnn kontrol edilebilmesi iin yaplan
almalarda en nemli hususun zihinsel gcn olumlu telkinlere kanalize edilmesi
olduudur. Bu da hipnoterapi ile ok iyi bir ekilde baarlabilmektedir. Burada yle telkinler
veriliyordu ki; hep olumlu zihinsel imajlar uyarlyordu. " Alkolsz yaplan her hareket kymetli
ve deerlidir... Rahat ve huzurlu geen hergn tam yaa...Salkl geirdiin her gn dier
insanlar iinde onlara bir armaandr..."
61
www.psikoaktuel.com
Alkolikler incelendiinde ounun spesifik problemler nedeni ile imeye eilim gsterdiini
tesbit
ederiz.
Problemler
genellikle
ailelerinden,
ilerinden
veya
etrafndakilerden
kaynaklanmaktadr. Onlar inkar etse bile ,sknt ve gerginlikler imeyi tetiklemektedir. Hipnoz
ite bu gerilimli insanlara yardm etmede ok yararl bir yntemdir. Onlarn hayatn daha
olumlu ve pozitif dncelere ynlendirerek hayattan zevk almalarn salamak hipnoz ile
mmkndr.
SORULARLA TEKRAR
01. Hipnoz Nedir?
Hipnoz, kiinin bilinalt dncelerine erimeye alan bir teknikdir. Bir ok insann
hipnozdan korkmasna ramen hipnozda korkulacak esrarengiz birey yoktur. Tbbi
almalar, hipnozu tedavi edici deerini, kukudan uzak apak olarak ortaya koymutur.
02. Orta Yapl Bir Kii Hipnoz Olabilir mi?
Evet daha zeki olanlar ve daha fazla dikkatini toplayabilenlerde hipnoz daha faydal sonular
verecektir. Her zeki, ibirlii yapabilen kii, dikkatini bir noktaya toplama yeteneiyle hipnoz
edilebilir.
03. Hipnoz Olabilmek in Nasl Bir Zekaya Sahip Olmalyz?
Balangta daha zeki olanlar, az zeki olanlara nazaran hipnoza daha abuk daha kolay,
daha yararl sonularla hipnoza girebilirler. Yine de her ortalama zeki olan kiiler anlay ve
dnceye sahiptir ve hipnoz olmalar gerekir.
04. Nasl Bir Dnceyi Bir Noktaya Toplama Konsantrasyonu Gereklidir?
Biri size konuunca onu duymayacak kadar kendinizden o kadar iddetli bir ekilde
geebilmeniz iin televizyon proram veya sportif bir msabakay seyretme deneyimine
sahip olmu olmanz gerekir. Alnm olan bir yaradan tamamen haberdar olmamanza
ramen kendi vcudunuzda bir rk veya bir kesie sahip olduunuzun farknda
olabilirsiniz. Herhangi bir kii bunlara benzer tecrbelere sahipse hipnoz olabilmek iin yeterli
derecede konsantrasyon kapasitesine sahiptir.
05. Bir Hipnotik Duruma Girmek in Nasl Bir birlii Yapmalyz?
Hipnozu seninle doktor arasnda olan giriimler ibirliiyle yaplan bir olay olarak
dnmelisin. Doktor seni tamamen hipnotize edecektir. En iyi sonu eer sen hipnoz
esnasnda pasif kalrsan ve herhangi bir aktife bir yardm yapmaya kalkmazsan ya da
nerilen zihni dncelere mukavemet etmezsen en iyi sonu elde edilecektir.
62
www.psikoaktuel.com
Bilinaltndaki
dncelerinizde
ne
olduunu
hatrlayacaksnz,
ve
genellikle
63
www.psikoaktuel.com
64
www.psikoaktuel.com
23. Eer Hipnozu Kullanrsanz Benim Yine de lala Tedavi olmam gerekir mi?
Bu hastalklar gre deiir. Baz durumlarda ilala tedaviyi tavsiye ederrim, dierlerinde ise
etmem.
24. Btn Uzmanlar Hipnozu Kullanabilirler mi?
Hayr. Hipnoz tedavi edici bir aamadr. Ancak uzmanlarn ou, hipnoz hakknda bilgi
eksikliine sahiptir ve hipnozu kullanmada yetersizdir.
25. Tedavide hipnozu kullanmaya kimler yetkilidir?
Hipnoz tekniinin uygulanmas olduka basittir. Ufak bir gayret ve alma, bizleri hipnotik
tanma ulatrr. Hipnozu uygulayan kii de olaanst her hangi bir yetenek olmas sz
konusu deildir. Ancak hipnozun sadece basit bir teknik olarak deil de, belirli bir tedavi
yntemi olarak kullanacaksak, o zaman durum deiir. Tedavi arac olarak kullanlarak
hipnoz tekniinin uygulayacak olan hekimin, ayn zamanda psikiyatri ve dinamik psikolojiyi
bilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde hastaya fayda yerine, zarar verebilir.
Hastann tm artlarnn hipnoz ile tedavi olabilecek ekilde uygun olduuna karar
verdiyseniz, hipnoz tekniini uygulayabilirsiniz. Ancak hastann hipnoz hakkndaki beklentileri
ve umutlar gereki olmaldr. Gereinden fazla umut ykl bir hasta, tedavinin gecikmesi,
sonularnn uzun srede alnmas gibi durumlarda hayal krklna urad zaman, tedaviyi
kesebilir.
26. Muayene ve terapi seans creti ne kadardr? Muayene ve terapi seans sresi ka
dakikadr?
Muayene veya seans creti 50$ (+kdv) veya Trk Liras karldr. lk muayene sresi
limitsizdir. Muayene sonras yaplan psikoterapi ve hipnoterapi seans sresi 45 dakikadr.
Hcum tedavisi (toplam olarak 10-15 gn iinde bitirilen) 40 seanstan olumaktadr.
65
yaplan
cerrahi
giriimler
www.psikoaktuel.com
srasndaki
mental
kondsyonun
canllndaki
tetik
ahs
yaplan
deneylerin
hibirinde
hipnozun
zararl
etkisinin
gzlenmediini" bildirmitir.
Radyoterapi gibi hipnozun da tehlikesi kullanmnda deil, suistimal edilmesindedir.
Hibir doktor, her durum iin ve her hastada hipnozu tavsiye etmemelidir. Hipnoz dikkatle
seilen durumlarda dier tedavilerden daha etkili olduu yerlerde kullanlr. Salam kliniksel
hkm koyulan vakalarda uygulanmaldr.
Hipnozun baz ekilleri hala anlalmadndan geri kalan ve aklanmayan tek alan deildir.
Psikodinamikde oryantasyon, hipnoterapinin baarl olmas iin sabit olan bir unsurdur. Ve
hipnoz bireye zg deilse kt muamele grebilir.
Psikoloji de Hipnoterapi
Bir psikolog neden ve ne zaman hipnoterapiyi kullanmaldr? Bunu bir rnekle aklamaya
alalm.Bir danannz dnn.rnein yldrm korkusu var ve bundan dolay yamurlu
ve kapal havalarda dar kamyor.Fobilerin terapisinde en ok kullanlan davran
yaklam geliyor deil mi aklnza.Fakat burada iinize yaramaz nk danannz kademeli
olarak yldrma altrmak iin gkyznde ne zaman yldrm olacan ne zaman
olmayacan kimse bilmez.Ancak hipnoterapi ile sujeyi yamurlu bir gne gtrp kk
imekler akar iken baknz siz korkmuyorsunuz nk gevediniz.......vs.vs...... diyebilirsiniz
ve gerekli telkinleri verebilirsiniz altrma terapisini bir ka seans ta bitirebilirsiniz.
Psikologlar hipnoterapiyi kullanmak zorundadr nk baz dananlar iin psikoterapi
grmek bal bana bir stres nedeni olabilmektedir.nsanlarla sorunlar olan bir danann
sonuta kendisi de bir insan olan terapistine hemen her trl sorununu amas bilindii gibi
ok kolay olmuyor.Bu tr dananlar genellikle nasl anlatsam ! bilmem ki ! diye seansa
balayan kimselerdir.Byle durumlarda hipnoz uyguladm zaman danann stresi
tamamen yok olmaktadr.Biraz nce "Ama anlatmam ok zor ekiniyorum utanyorum" vs. vs.
diyen
dananlarm
hipnoz
seans
srasnda
susturmak
olduka
zor
66
www.psikoaktuel.com
hipnozdan yararlanp
kalmasna
karlk
hipnoz
esnasnda
her
an
rya
grdrebilir
ve
anlamlandrabilirsiniz.
Ayrca hipnoterapinin dier hi
baz zellikleri
67
www.psikoaktuel.com
kiinin sorununun nedenini anlamaya alrm ve bu nedeni yok ettiimiz zaman sorun
giderilmi olur. Direkt telkinler yerine sen istersen iyileebilirsin, baarabilirsin,kurtulabilirsin
yapabilirsin eklinde destekleyici telkinler veririm.
Her psikolojik sorunun mutlaka gizli veya ak hastann evresine iletmeye alt bir mesaj
olduunu biliyoruz. Bu ekilde terapist tarafndan anlamlandrlmam bir mesaj almam bir
mektuba benzer. Mektubu yok etmekle mesaj asla anlayamayz. Kiinin bilinaltnn
ihtiyalarn telkinle psikolojik sorunlar yok etmeden nce sujeyi anlayabilmi olmak gerekir
dncesindeyim.Bu empati kurulmusa sujeye her hangi bir telkin verme gereinin dahi
kalmadan sorunlarn zmlenebildiini almalarmda gzlemledim.
zel hipnoterapi dersi verdiim baz rencilerin Hipnoz=Telkin eklinde dndklerini
gzlemledim.Her zaman sylediim gibi telkin ile semptom yok etmek en son are
olmaldr.nk sadece telkinlerle hastalk yok edilirse gerekte tedavi edilen ey hasta
olmad iin hasta ileride rahatlkla baka bir hastalk retebilir.Tpk Panik Atan Sosyal
Fobi eklinde tekrarlamas gibi.Sonuta ikisi de kaygya dayal rahatszlktr.Terapi hedef
olarak panik ata deil hastann kaygl kiiliini hedef almaldr ki hastalk klk deitirerek
ileride tekrar karmza kmasn.
2. Erickson'a Gre Hipnoterapi
Erickson yaplan tm hipnoz tanmlarnn objektif olamayaca iin hipnozu ayr ve zel bir
durum olarak deerlendirirdi. Ericksonian yaklam ateorik (herhangi bir teorisi olmayan) bir
yaklamdir. Bu yzden Erickson iinde bulunduu duruma ve ortama gre hipnozun bir ok
tanmn yapmtr. Bir hipnoz seansnda bulunan hipnoterapist, danan ve gzlemci doal
olarak hipnozu farkl farkl tanmlarlar, herkes kendi asndan olaya bakar. Gzlemci
asndan hipnoz etkili bir iletiim iken danan odaklanm bir farknda olma hali olarak
hipnozu
tanmlayabilir.
(Zeig
&
Lankton
1985,
356)
68
www.psikoaktuel.com
Ericksonun yntemlerini yle dnrsek daha iyi anlayabiliriz. nsanda hipnoz halini elde
edebilmek iin zorunlu olarak yaplmas gereken bir ey var mdr? Birok farkl hipnoz
yntemi var ve hepsi ile hipnoz elde edilebiliyor. Hatta hipnozu iyi renmi dananlarmz
her istedikleri zaman hipnoz halini yaayabilmektedirler. Hepimizin bildii gibi hipnoterapistin
verdii bir anahtar kelime veya sitasyonla otohipnoz annda danann adeta hibir ey
yapmasna gerek kalmadan elde edilebilmektedir. Tecrbeli hipnoterapistler bilir ki hipnoz
olmaya artlanarak gelmi olan danan hipnoterapisti grr grmez bir trans haline geebilir.
Erickson a gre hipnozu elde etmek iin ou zaman ok bir ey yapmanza gerek yoktur.
Ericksonian hipnozun temel mant bence u ekildedir. Hipnoz bir ok durumda
zahmetsizce elde edilebiliyorsa klasik hipnozun gz sabitleme, szle telkin, imajinasyon gibi
ritellerine
ne gerek
vardr
Ericksonun
yaklam klasik
hipnoz
yntemlerinin
Ona gre hipnoz renmenin ve deiimin meydana gelme ihtimalinin en yksek olduu
noktadr ve hipnoz iin indksiyon art deildir. Trans herkes tarafndan mutlaka yaanm
olan doal bir durumdur. Bunun en iyi rnei gndz ryas olgusudur. Ona gre hipnoz
haline kaytsz artsz her insan yaayabilir. Ancak oumuz bunun farknda deilizdir. Zaten
Ericksonun dananlar ounlukla hipnoz halinde olduklarnn farknda bile deillerdi.
Erickson farknda olmalar gerektiini de zaten dnmyordu. Klasik hipnoz anlaynda ise
dananlarmz hipnozda olduklarna inandrmak iin olduka vakit kaybederiz. nk
dananlar genellikle hipnoz halinde hibir eyi hatrlamayacaklarna medya tarafndan
artlandrlmlardr. Bunu da medyann yapt olumsuz bir hipnoz olarak gryorum.
69
www.psikoaktuel.com
70
www.psikoaktuel.com
danann hipnoza giri anndan sonra daha yava konuurdu ve ban aaya ynelterek
veya hastadan uzaklaarak sesinin ynn deitirerek hipnoza giri mesajn indirekt olarak
danana verirdi (Zeig & Lankton 1985) Danana hipnozda olduunun mesajn bir ekilde
vermek her zaman hipnozu derinletirir. Kimse nerede olduu belli olmayan bir yolda daha
fazla ilerlemek istemez. Bundan dolay danann hipnozda olduunu hissetmesi nemlidir.
BLNALTI LE LETM
Erickson danann bilinalt ile dorudan iletiime gemeyi ama edinirdi. Bunun iin
hastasnn hipnoz esnasndaki kendiliinden meydana gelen baz vcutsal deiiklikleri ve
hareketleri bir arac olarak kullanrd. Hatta bu aralar kullanarak hipnozu derinletirirdi.
Hipnoz :Baz algsal ve zihinsel deiikliklerin meydana geldii, bilinalt srelere
ulalabilirliin meydana geldii, bilinlilikle karakterize edilen zel bir durumdur. O halde
algsal ve zihinsel deiikleri kullanarak yolu ksaltabiliriz, yani hipnozu derinletirebiliriz.
Erickson hipnozdaki artm telkine yatknlktan (suggestibility) ok, hipnoz esnasnda
hastann bilinalt ile girdii karlkl iletiim ve etkileim sonucunda tedavisini uygulard.
Erickson btn bilgilerimizle anlayamadmz durumlarda da hipnotik duruma geildiini
syler. rnek olarak kolonya imeyi alkanlk haline getirmi ve bu alkanlktan kurtulmak
iin sava veren birini dnn. Uzun sre kolonya imedii iin mutluyken, bir gn Gene
kolonya itim. Diyerek byk bir kntyle geliyor karnza bu durumda evet ok
sevindim. Kutlamalyz bunu. Artk kurtuldunuz. Dediini dnn hipnoterapistin. Byle bir
durumda bunu sylediiniz kii karnzda donup kalr. Ericksona gre bu durum hipnozdur.
Bu kii telkine aktr artk. .(okunur 1997,S.22) Bu konu ileride daha detayl incelemek
zere imdilik geiyoruz.
BEN HPNOZDAMIYIM K
Baz dananlarmla seanslar bittikten sonra yaptm telefon grmelerinde bu soruyu sk
sk duyarm. Ben gerekten hipnozdamydm? Oysa tedavi oktan bitmitir danan
problemlerinde oktan kurtulmutur. Hipnoz konusunda bunca yanl bilgi ve inan varken
hipnozu
danann
alglamas
da
kolay
deil
dorusu.
Onlarda
hakl.
71
www.psikoaktuel.com
Dikkatin fiksasyonu.
Danann inan sistemlerini ve alkanlklarn kesintiye uratmak.
Bilinalt aratrma
Bilinalt proseslendirme
Hipnotik cevap
72
www.psikoaktuel.com
eyalarnn resmini izdim. Dananma verdiim gizli telkin uydu:Evden dar kmasan
hayatn bu ev eyalar gibi basit ve anlamsz olmaya balayabilir !
73
www.psikoaktuel.com
Hipnoterapi uygulaycs danann isel aratrmaya yeterince tevik ettiinde baz sorularn
cevab hemen alnamasa da zamanla cevaplar bilinalt mutlaka verecektir. Sk sk
yutkunma ikayeti olan bir dananmn bilinaltna direkt olarak Bu yutkunmalarnn anlam
nedir ? diye sormutum. Sorumun cevabn bir sonraki seansta alabildim ve bu cevap her
eyi aklayan mkemmel bir cevapt. Dananm aynen yle syledi. Yutkunma
problemimin anlam gemite duyduum baz szleri, karlatm baz davranlar
HAZMEDEMEMEM anlamna gelmektedir dedi.
Gn iinde aklmzdan geen bin bir trl garip dncenin kayna birka gn nce kendi
kendimize sorduumuz sorular olabilir. Sorular alglayan ve isel aratrmay tamamlayan
bilinalt bir ekilde sonular yzeye (bilince) ulatrmaktadr. Bilinalt tepkisiz olmadna
gre ona soru sormasn bilirseniz ve onunla iletiime geebilirseniz ondan istediiniz
sonular er ge alrsnz. O mutlaka bir iaret gnderir. Bu bakmdan bilinaltnz size en
fazla 1-2 hafta uzakta duruyordur. Egzersizlerle bu mesafeyi ksaltmak mmkndr. leride
bilinalt ile iletiim konusuna daha geni yer vereceim.
74
www.psikoaktuel.com
trans durumunda
deitirilmeye ok yatkndr.
75
www.psikoaktuel.com
ettiini dnrd. nk Ericksonun belirsiz terimlerini gruptaki her insan kendi bak as
ve ihtiyalar dorultusunda yorumlard. Erickson baka insanlarn dilini, kendi dilimize
evirerek anladmz sylerdi.
Erickson iletiimin bir ok elementi ve dzeyi olduunu sylerdi. Ona gre iletiimin balca
elementlerini davran,duygu ve dnce oluturur. Ona gre bir ok terapistin yapt hata
ise iletiimin yalnzca tek elementi zerinde saplanp kalmakt. rnein davranlar sadece
davranlar zerinde saplanp kalmlardr.
Nitekim psikoterapi denilince evremizde Saol, benim ihtiyacm yok asl sen git !
eklindeki konumalar duyarz. Ericksonian psikoterapiden sonra bu konumalar yle
deiir. Yahu bir psikoterapiste gittim ok enteresan bir adam ! Olduka ho sohbeti var !
Hasta zaten ruhsal gerginlikler ve sorunlar iinde iken ona birde skc bir psikoterapi ortam
sunmaya ne kadar hakkmz var ?
Erickson mizahn her ekilde psikoterapide yaygn olarak kullanlmasn tevik ederdi.
Mizahn iyiletirici gc yaklak 20 yl nce ok daha iyi anlalmtr. Mizah danan ve
terapiste kavramlar perspektife yerletirmekte yardmc olur. Psikoterapi ortamnda yaplan
mizah u telkini danana verir. ok ksa olan yaammzda baz amalar gerekletirirken
yaammzdan zevk almalyz. Yaamda bir ok eyi lm kalm meselesi haline getirerek
bizlere ulam dananlara risk almay ve deiime cesaretli olmay retebilir. Ben
Ericksonu birazda Amerikal psikoterapistlerin Nasrettin Hocas olarak deerlendiriyorum.
Erickson kvrak zekasn hem farkl bak alarn gstermek hem de mizah yoluyla
gerekleri hastasna hissettirmek iin kullanrd. Erickson terapi esnasnda bir ok ve srpriz
eklinde ortaya kard espirilerin danann kat zihinsel setlerini krdn dnrd. Her
psikolojik sorunun doasnda znt mevcuttur. Danan sorunun doasndan ne kadar
uzaklatrabilirsek, tedaviyi k kadar ksaltm oluruz.
76
www.psikoaktuel.com
konusunda
ok
yetenekli
olduunu
bundandolay
baarl
Ericksonun hipnoz
tedaviler
yapabildiini
77
www.psikoaktuel.com
sylemektedirler. Ben bu eletirilere yle yant veriyorum. Bir eyin kolayca renilememesi
onun deerini drmez aksine ykseltir. Kolay profesr olunmuyor diyerek niversitelerin
profesr yetitirmesini engelleyemeyiz. Sizce pilotluk mu daha saygn bir meslektir minibs
frl m ? Her eyde kolaya kamaya alan yaklamlar ve ekoller zor hastalarda
sizce ne kadar etkili olabilir ? Milton H.Erickson, son dnem hipnoterapistleri iinde en etkili,
yetenekli ve atlgan olanyd (Oral & Adanur 1991) Bir alanda ok yetenekli olduu
iin
eletirilen tek insan beklide Dr.Erickson dur. stelik Dr.Erickson ld gne kadar
bildiklerini yzlerce insana aktarmaya alt halde. Hangi hasta ii konusunda yetenekli
olduu iin doktorunu eletirir ? Ericksona yaplan bu haksz eletiri ampiyon olmu
sporcuya ok yeteneklide ondan ampiyon oldu eklinde sylenmekten farkl deildir.
Ericksonun hipnoterapi ve psikoterapiye en nemli katks kolaylatrmak olmutur,
zorlatrmak deil. Byk yetenekler g ileri kolay hale getirebilirler.
Peki Ericksonun yntemi her terapist tarafndan rahatlkla uygulanabilir mi? Sar ve dilsizler
dnda her insan konuabilir ancak her insan iyi bir hatip olamaz. Bunun gibi bu yntemin ne
kadar baarl uygulanabilecei, uygulayann kim olduundan da olduka etkilenebilir.
noktann,
hastalardan
elde
ettiimiz
sonular
olduunu
vurgulamtr.
PSKOLOG ARTHUR
Arthur adndaki psikolog olan bir rencisini Erickson ok severmi. Ericksonun tevikleri ile
Arthur Tp Fakltesine girmi. Fakltede ok sevdii bir Prof. Arthura snavdan korkup
korkmadn sormu. Arthur snavdan neden korkaym hocam kacak 10 sorunun hepsini
biliyorum demi. Hocas nedir kacak sorular diye sorduunda gerekten kacak sorularn
78
www.psikoaktuel.com
hepsini bilmi. Arthur bunun zerine dekann odasnda bulmu kendini. Arthur yl boyunca
hocasnn mimiklerini ok iyi gzlemliyor ve hocann hangi bilgiye nem verdiini anlyormu.
Defterine sadece o bilgileri zel bir iaretle iaretliyormu. Arthurun defterini dekan snftan
getirtmi ve Arthurun sylediklerinin doru olduunu yani sorular almadn sadece
hocasyla iyi empati kurduu ve hoasn ok iyi gzledii iin sorular tahmin ettiini anlam.
Burada bir anm aklma geldi. niversitede en zor derslerimizden bir tanesi Prof.Dr Ylmaz
zakpnarn hafza dersi idi. O kadar zor ki hayatmda hibir snavdan % zerinden yedi
almamtm. yedi notunu duyunca iimde koskocaman bir boluk hissetmitim. Ne kadar
alrsanz aln bu dersi gemek iin yeterli olmayabiliyordu. Snav kadna isterseniz
sayfalarca yaz yazn nafile. Hocann szlerini aynen ezberleyin, snavda cevap olarak yazn,
yine geer not almanz zordu. Bizim blmden bu dersten kald iin okulu 3-4 yl
uzatanlarla sk sk karlayorduk. Bu derse alrken bilinaltm gizliden gizliye
dnyordu. Bu hoca bizden ne istiyor acaba ? diye dnrken gzlerim hocann
notlarndayd. Tesadfe bakn ki tam o esnada koyu siyahla yazlm bir paragraf
okuyordum. Bilinaltm hemen orada patlama yapt. Evet dedim hocann istedii bu olabilir.
Kendimi hamamda suyun kaldrma kuvvetini kefeden zat- muhterem gibi hissetmitim.
Final snavnda sorulara cevap vermeye bu koyu siyahla yazlm paragraflarla baladm.
Hocann her sorusunun dolayl yoldan bu paragraflara temas etmeye alt belli oluyordu.
Bende cevaplarmda sz hemen paragraflara getiriyordum. Sonuta final snavndan yanl
hatrlamyorsam 70 gibi bir not almtm. Bu not bu hoca iin inanlmazd ve daha nce
aldm notun yaklak on katyd.
yermektedir. Yani ksacas her zaman eli aznda. Bu bayan Ericksona nasl bu alkanl
kazandn yle anlatm :10 yandayken bir trafik kazasnda n camdan dar frlam.
10 yandaki bir kz iin korkun bir tecrbe. Az cam paralar tarafndan kesilmi ve bir ok
kan varm. Aznn kesik olduu dncesi ile bu kk kz bym. Kimsenin azna
bakmasn istemediinden, srekli azn kapal tutuyormu.
Erickson bu bayana cilt bakm ile ilgili bir kitap vermi. Kitapta yzdeki gzel kvrmlar ve
noktalar adl blm bayann dikkatini ekmi. (Erickson bu blmn bu danann dikkatini
ekeceini biliyordu;nk danan yznde yara izi olduunu dnyordu.) Yzde byle
gzel kk blmler olmas fikri bayana ekici gelmiti. Erickson bayandan kendi yzndeki
yara izini yani gzel blgeyi izmesini istemi. Bayan yldz eklinde bir figr getirmi. Sonra
79
www.psikoaktuel.com
Erickson dananndan bir erkek arkada ile kmasn istemi. Ancak bulumaya iki elinde
anta ile giderse, partnerinden iyi geceler pc alacan, hem de pcn tam yara
izinin zerine geleceini sylemi. (Yzdeki gzel kvrm)
verdiinde erkein her zaman saklamaya alt tarafndan (yaral taraf) yzn ptn
fark etmi. kt alt erkein hepside hep yznn yaral (sa) tarafn ptn hayretle
grm ve artk yzn saklamaktan vazgemi.
Erickson bu vakasn yle aklyor. Bu bayann bilmedii ey; bir eyi merak ettiinde
kafasn hep sol tarafa evirmesiydi. Erkek imdi beni yzmden(yara yerinden) pecek mi
diye her merak ettiinde bilind olarak kafasn sola evirdiinden erkekler sa taraftan
pmek zorunda kalyorlarm.
Erickson yle devam ediyor."Ne zaman bu dananm toplu bulunduum bir ortamda
anlatsam bayanlarn yzlerinin baz ksmlarn hareket ettirdiklerini gryorum. Bu da
subliminal bir etki.
Erickson'un bu vakada yapt en nemli ey uydu: danan her zaman kulland yzn
saklamak eklindeki savunma mekanizmasndan kurtarmak ve devamnda kafasn saa
evirmek eklinde ki bilind otomatik bir davrann yardmyla erkeklerin kk ve
nemsiz bir yara izini pmesini salamakt. Bu durumu bayann kefedeceini Erickson
nceden tahmin etmiti.
Bu vakay ilk okuyan herkes gibi sizde bu bayan neden yzn saklyor diye dndnz
deil mi? Oysa Erickson bundan da te bu bayann her meraklandnda kafasn sol tarafa
evirdiini gzlemlemiti.
Bende bu vakay okuduktan sonra evde kk bir mola verdim ve biraz televizyon
seyrettim.atv de T. isminde nl bir manken bir programa konuk olmutu. Yaklak olarak
yarm saat T.n mimiklerini ok dikkatli ekilde takip ettim. Tnin aklna ne zaman alternatif
bir dnce gelse kafasn normalde bakt ynn aksi istikametine ok hzl ekilde
eviriyor ve tekrar ayn istikamete bakyordu. Ne zaman soru sorsa kalar yukar kalkyordu
? phe iinde kald durumda da kalarn yukar kaldrma tepkisini gsteriyordu.
Gzlerinin bykl ile konumann duygusal ierii arasnda da balar olduunu grdm.
nsanlarn mimikleri ile konumann duygusal ierii arasnda balar olmas fikri kimseyi
artmayacaktr. Ama bu balar Erickson ynteminde byk nem arz etmektedir.
Geleneksel hipnozcular genellikle meslee gzleri uzun sre krpmadan bakma egzersizleri
yapmakla balarlar. Bana gre Ericksonian hipnoza balamak iin insanlar (mimiklerini)
aylarca gzlemleyerek balamak gerekir. Bazen mimikler terapistlere dananlar hipnozda
iken elde edecekleri bilgiden kat kat daha fazlasn verebilir.
80
www.psikoaktuel.com
TV spikerleri imdi ksa bir reklam aras veriyoruz. Derken onlar dikkatlice hi gzlediniz
mi? Bu cmleyi her sylediklerinde mimikleri ayndr nk bu cmleyi sylerken hissettikleri
eyler ayndr.
Sonra kedilerimi gzlemlemeye baladm. e en kolay olan en kk kedimiz olan Lara ile
baladm. Lara daha nceleri sk sk alma masama gelir kitap okuyorsam kitabn zerine
oturur, bilgisayarda alyorsam klavyenin zerine otururdu. Kafam evirirsem omuzlarma
kard. Yine geldiinde ayn hareketleri yapt. Miyavlamalarna dikkat ettim bir miyavlamas
olduka uzun sryordu. Yaklak 5 saniye. Sonra mutfaa gidip
Mamasn yedikten sonra bu sefer masama kt nme geldi k kuyruu havada ba yere
yakn bir vaziyette ok ksa ksa miyavlyordu. Yaklak 0.5 saniye. Bu ksa miyavlamalarn
anlam Doydum bir sorunum kalmad teekkr ederim olmalyd. Peki ama ban neden
yere yaklatrp kn havaya kaldrp karmda duruyordu ki ? biraz dndmde bunun
anlamnn da Bak bam sana uzatyorum beni sevmene izin veriyorum olduunu anladm.
yle ya bir canl ban yukar kaldrp etrafa baknyorsa bir eye ihtiyac var demektir.
Bunun tersini yapyorsa artk bir eye ihtiyac olmadndan rahat demektir. Daha sonraki
gnlerde Larann ihtiyalarnn aciliyetine gre miyavladn fark ettim. yle ki; Larann
ihtiyalar ne kadar acil ise miyavlamalar arasndaki sre de o kadar ksalyordu. Artk
Erickson sayesinde kedilerimle konumay da renmitim
Eyvah
kedim
lara
yine
geldi
ve
klavyeye
basacak
yedfffdfggdfslkmlkkkkkkkkklaaamdfkgafdkgmuuupdaflbvslkrrrrrrrrrrrrrr.
Aylarca insanlar Erickson gibi gzlemledikten sonra yle dedim kendi kendime:Teekkrler
Erickson yine senden bir ok ey rendim. Meer bende insanlara bakan krlerdenmiim.
nsann mimiklerinden tahmin ettiimden ok daha fazla ey karlabiliyormu. zellikle
bilinalt ile ilgili bir ok bilgiye mimiklerin analiz edilmesi ile ulalabilir nk; bilinalt
mimiklerimizi etkiler ve byk oranda kontrol eder.
Erickson dananlarnda u davran ve mimikleri gzlemlerdi.
1. Ofise nasl gelirler. (Bazlar etrafna baknr, bazlarnn ise etraflarndaki hibir ey
umurunda deildir.
2. Danan nasl oturdu. Otururken vcudunun duruu nasl. rnein ba yada vcudu bir
yana yatma eiliminde mi ?
3. Elleri nasl ne zamanlarda ne yne doru hareket ediyor.
4. Giysileri iin setikleri kuman cinsi. Ayakkablar.
5. Nefes alma hzlar.
81
www.psikoaktuel.com
6. Gzbebeinin byyp klme hareketleri ve her iki gz bebeinin eit ekilde hareket
edip etmedii.
Diyebilirsiniz ki tm bunlar gzlemlemenin bir terapiste ne yarar olabilir ? Erickson bu
soruya u cevab verirdi. Anormalin ne olduunu anlayabilmek (gzlemleyebilmek) iin
nce normalin ne olduunu bilmemiz gerekir. Bundan dolay o her zaman herkesi
gzlemlerdi.
Baknz Frued gzlemin gcn nasl aklyor.
" Kendimi hipnozun zorlayc gcne bavurmakszn, sadece ne sylediklerini ve ne
yaptklarn gzlemleyerek insanlarn kendi ilerinde sakladklarn gn na karmayla
grevlendirdiimde, bu grevin ok zor olduunu dndm. Grmek iin gzlere iitmek iin
kulaklara sahip olan kimse,hi bir faninin bir sr saklayamayaca konusunda kendi kendini
ikna edebilir. Eer dudaklar sessizse, parmak ularyla sohbet eder; her bir gzenekten
kendini ele verecek eyler kar. Ve bu nedenle ruhun en ok saklanm gizli yerlerini bilinli
hale getirme grevinin baarlmas mmkndr. (Freud,1901/1905a,ss.77-78)
5. Hipnoza Diren
nsana daima deiim zor gelir. Hipnoterapi yllardr insanlarn birlikte yaamaya altklar
sorunlarn deitirmek ister. Hipnotik telkin ve psikoterapi insanlarn zgrln tehdit eder.
Bu durumu yle somutlatrabiliriz: ocuklar, ebeveynleri bir ok defa sylemelerine
ramen neden srarla kulaklarna fasulye sokmaya alrlar ? nk onlara baka bir
seenek verilmeyerek zgrlkleri kstlanmaktadr. Oysa ocua gel imdi bu fasulyelerle
oyun oynayalm denilseydi ocuk bir balarsa oyuna, bir daha brakmak istemezdi. Veya
ocua yle denilebilirdi. Kulana fasulye sokarsan, sonra su itiinde bu fasulyeler aa
olur ve kulaklarndan burnundan dallar ve yapraklar sarkar. Byle bir ihtimali bile dnen
ocuk bu davranndan byk ihtimalle vazgeecektir. Sala ve ifaya giden yol hibir
zaman tek yol deildir. Bir ok ekilde ayn sonulara ulalabilir. Hipnotik telkin verirken dahi
danana seenekler brakmak, onlarn zgrlk alanlarna sayg duyarak davranmak
gerekir.Bu ekilde davranmak direnlere minimuma indirecektir.
Erickson direnleri olduunu bildii bir hastasna ikayetlerinin pazartesi ve
perembe
gnleri olacan ama asla aramba gn herhangi ikayetinin olmayacan telkin eder
(deneysel amal olarak). Direnli hasta verilen telkinin tam tersini yapmtr. aramba gn
ikayetleri doruk noktasna ulamtr.
Kendi tecrbelerime gre hipnoza ve telkine direncin en nemli ve ilk belirtiri u ekildedir.
82
www.psikoaktuel.com
sorulmu sorulardr. 25 yalarnda bir bayan bana telefon at ve yle dedi Baka bir
hipnoterapiste gittim ok istekli olmama ramen hipnoz deneyimi yaayamadm. Bu bayan
ile telefonda en az yarm saat grme yaptm, nk sorular bitmek bilmiyordu. Her ne
zaman hipnoza direnli birini grsem ayn zamanda bu insann her eyi detayl dnen ok
soru soran insan olduunu da gzlemlemiimdir.
Hipnoz seans ncesi n grmeyi uzattka uzatmak isterler. Seans ncesinde her eye
kusur bulma eiliminde olabilirler. Koltuun yerinden tutunda odann scaklna kadar her
eyi bahane edebilirler.
Gzle tesbit yntemini indksiyon yntemi olarak kullanrken gzlerini kapatr kapatmaz
83
www.psikoaktuel.com
Hipnoza gelmeden nce ehir dndan gelen bir dananma otobste uyumasn
nermitim. stanbula geldiinde otobste gzn bile krpmadn normalde rahatlkla
otobslerde uyuyabildiini rendim. Hipnoza bir insann girebilmesi iin dikkatini konsantre
etmeye engel olacak yorgunluunun bulunmamas gerekir. Hipnozdan nce uyumas ve
rahat olmas gerekiyordu. Otobste uyumamasnn anlam ben hipnoza daha balarken
direneceim eklinde idi. Gerekten de bu dananm ok direnmiti.
Direnli
hastalar
ayn
zamanda
anksiyetelidirler.
Hipnoterapinin
yararl
olup
olmayacandan da emin deildirler. Onlara u ekilde cevap veririm. Ben her seansa
mutlaka baarl olacam inancyla balarm. lk nce kendimi baarya artlandrrm. Siz de
benim gibi dnrseniz bana yardmc olursunuz. Hipnozun gcne placebo etkisini katmak
istiyorsak danann terapiye inancn salamalyz. R.Sherman ve Andersson (1978) ilk defa
psikoterapiye balayan dananlardan bir gruba psikoterapinin 4 seansta sonlanacan
sylerlerken dier gruba hibir bilgi vermemilerdir. Psikoterapinin
sylenilen grup gerektende psikoterapiden daha fazla yararlanm ve terapiler daha erken
sonlandrlmtr.
Yaygn gre gre erkekler hipnoza daha direnlidirler.
84
www.psikoaktuel.com
yneltme) tekniini kullanrd. Bu yntem 999 dan 1e kadar 3er 3 er sayma eklinde
uygulanr. Hasta bu ekilde sayarken bilinli direnleri yok olur. Gz sabitleme yntemini
kullandm bir dananm hipnoza bir ok diren gstermiti. Bende bir sonraki denememde
gz sabitleme aamasndan nce say saydrmtm. Tm direnleri aklndan uup
gittiinden rahatlkla hipnoza girebilmiti.
Direnlerin almasnda yaygn gre gre en emin yollardan biri terapist ile danan
arasnda rapport nem verilmesidir. Rapport terapist ile danan arasnda kurulan olumlu
ilikidir.
85
www.psikoaktuel.com
kaca belli olmaz. Zaman zaman bu direnler hipnoza yatknlk testlerinin uygulanmas
esnasnda da karmza karlar.
4.
Field ve Kline (1974), Amerikan Klinik Hipnoz Dergisindeki bir makalede semptomun altnda
yatan nedenleri nemsemeden ve semptomun hasta iin nemini anlamadan hipnotik telkinle
semptom yok etmenin tehlikeleri konusunda uyarda bulunurlar. rnek olarak 27 yanda
ar kilolarndan hipnotik telkinle kurtulmak iin mracaat eden bir erkei gsterirler. Hasta
ar yeme sorunundan bir seansla kurtulacana inanarak gelmitir. Bu inancn nedeni
sorulduunda iki yl nce hipnozla tek seansta bruxism (di skma) tedavisi grdn
syler. Hastann kilo sorunlar da iki yl nce balamtr. Field ve Kline bu hastann bruxizm
ve kilo sounlarnn altnda depresyon ve ajitasyon bulunduunu sylemektedirler. Ayn
ekilde Kline (1978) el paralizisi iin direkt hipnotik telkinler alan bir adamn hipnozdan sonra
karsn boduu bir vakay bildirmektedirler.
30 yanda bayan olan bir akrabama hipnoz uygulamtm. Yaknm olduu iin hi analize
girmeden tek bir telkin vererek seans bitirdim. Verdiim telkin mutlu olacaksn telkiniydi.
Akrabam hipnozdan sonra ok daha mutluydu. Ama nasl ? Hipnozdan sonra al veri
yapma istei neredeyse hastalk dzeyine ulamt. Artk sevgili akrabam al veri yaparak
mutlu oluyordu yle ya hipnotik telkin olarak mutlu ol dedim ama nasl mutlu olunur !
konusunu aklamaynca hastam hakl olarak kendi kiilik yapsna uygun mutlu olma yollar
buluyordu. Bir sonra ki seansta nasl mutlu olabilir konusuna aklk getirdik.
Direkt yaklamla semptom yok etmeden nce kullanlabilecek yaklamlarda vardr. rnein
ocuklarda semptomun terapistin elinde sihir olduu iin siillerin yok olaca eklinde telkin
vermektir. ocuklarn iin fanteziler nemlidir. Tedavide ocuklarn sihir gibi fantezilerinden
yararlanabiliriz. ocuklarn fantastik dnyalarndan yararlanlarak yaplabilecek telkinler
yetikinlerde ie yaramayabilir. Onlara daha gereki aklamalar yapmalyz. rnein
siillere kan ak engellenecei iin siiller kuruyacak eklinde telkin verilebilir.
Semptomu kaldrmada kullanlabilecek baka bir yaklamda semptomun negatif ynn
iddetlendirmektir. rnein sigaray brakmaya alan birine her sigara itiinde yanan bir
lastik kokusu alacaksn denilebilir. Bu tr telikinler sigaray brakma davrannn motivlerini
oluturabilirler (Udolf 1985).
Barber (1978 ) semptom yok etmede pozitif dnceleri vurgulamann negatif dnceleri
vurgulamaktan daha etkili olacan sylemektedir.
Psikoterapinin esas : algsal, duygusal, entelektel ve davransal deimelerin dananda
terapistle iletiimi sonucunda meydana gelmesidir Sacerdote (1972). Bu bakmdan
hipnoterapide deiimden nce geliim amalanmaldr.
86
www.psikoaktuel.com
OTO TELKN
Ototelkini hastann beklentileri, inanlar, isel imajlar, senaryolar ve diyaloglar retir ve
btn bunlar hastann kendilik algsn (self-concept) olutururken ayn zamanda self
konsepti meydana getirirler. nanlarmz ve yaam
gc
konusunda olduka kayda deerdir. (Rossi, Ryan, & Sharp, 1983) Colorado Psychopatik
Hospital da bir hasta nmzdeki cumartesi sabah saat 10.00 da ben leceim diye her
yere duyuru yapm. Duyurudan sonra hasta iyi yemekler yiyormu ve iyi uyuyormu. O
gnlerde tam olarak salk durumu kontrol edilmi ve hibir sorun ile
karlalmam.
Cumartesi sabah saat 10.00 dan nce tm hastane personeli hastann banda toplanm
ve hastann daha nce duyurusunu yapt gibi, lmn seyretmiler. Daha ilgin olan ise
otopside lm nedeni bulunamam.
Ericksonun bu olay hakkndaki yorumu yle olmu. Dncelerin, duygularn, hislerin,
tutumlarn ve inanlarn insan vcudu zerine olan gl etkisini gsteren bir olay. Hipnoz
srasnda tedavi iin kullandmz mekanizma bu hastay ldren mekanizma ile ayndr.
H HETEROTELKN
Psikanaliz dahil tm psikoterapiler telkinden yararlanr. Telkinlerin gc derin pozitif
transferans ve rapport
arttrlabilir. Psikanalitik hastalar bir tr transa isel aratrma (iner searching) srecinin ve
serbest armn bir sonucu olarak girebilirler. Aslnda psikanaliz hipnoterapinin yava
ileyen bir trdr. Baz durumlarda yava kalmakta elbette yararl olabilir.( Zeig & Lankton)
NDREKT TELKNLER
Telkin hipnozdan ve psikoterapiden soyutlanamaz ama telkin ne hipnoz demektir ne de
psikoterapi. ndirekt telkin (indirekt suggestion) kavram Ericksonun almalarndan sonra
terminolojide nemini arttrmtr. Bernheime kadar
Erickksona gre telkin: var olan bilinalt olaslklar, potansiyelleri ortaya karmak ve
87
www.psikoaktuel.com
iyiletirebilir ? Hastada olumlu telkini ve ifay istiyor muyum, istemiyor muyum ? eklindeki
dnceleri bilincin yzeyinde gremeyiz. Bu tr dncelerin adresi bilinaltdr.
Bu bakmdan Rossi hipnozun sadece hastann kendine verdii telkinleri kuvvetlendirme
sreci olduunu savunmutur.
olduunu bilmedii zaman ona direnemez. Direkt telkinlerin telkin olduunu danan
alglayabilir.
klasik hipnoz ile kr krne itaat neredeyse eletirilir. Klasik hipnozun ve Ericksonian
hipnozun hastaya hitap eklini karlatralm.
Klasik Hipnoz:Gzlerin kapanyor, ben 5ten geriye sayarken uyu.
Ericksonian Hipnoz:Belki imdi, belki sonra gzleriniz kapanabilir ve kendinizi ok gevemi
ve rahatlam olarak bulabilirsiniz.
ndirect telkinleri hasta direkt telkinlerin aksine farknda olmadan yerine getirir.
88
www.psikoaktuel.com
Danan direkt telkinleri yerine getirirken bir zorunluluk (obligation) hissederken indirekt
telkinleri yerine getirilirken byle bir zorunluluk hissetmez.
Bir dananm bana ne zaman telkin vereceksiniz diye sordu ve elinde kendisine vermemi
istedii bir telkin listesiyle geldi. Durumunun iyiye gitmesinin nedeninin hipnoz olduunu,
kendisine telkin de verirsem daha hzl iyileeceini sylemiti. Oysa o zamana kadar birok
telkin alm ve telkinleri zaten uygulamt Sorunlar da byk oranda zmlenmiti.
Ancak bu danann aklna telkin deyince benim iyileeceksin ,yapacaksn, edeceksin
eklinde ki szlerim geliyordu.
89
www.psikoaktuel.com
test olarak kullanrd. rnein bir hikayedeki "aile" rehberi, sevgi kaynan ,destei veya
irrasyonel (akl d) rehberlii, zorlayc irrasyonel kuvveti temsil edebilir. Bir hikayedeki bir
ocuk tecrbesizlii, renme isteini fakat nasl yaplacan bilmemeyi, kendiliindenlii,
cahillii, davranlarmzn snrlandrlm repertuarlarn temsiz edebilir. Hikayeyi dinleyen
eer ocukla zdeim kurmusa muhtemelen hikayede ocuun byme ve zgr olma
yolundaki engelleri atn renince sevinecektir ve bu sevinme yz ifadesine (facial
expression) mutlaka yansyacaktr.
Bandler ve Grinder'e gre Ericksonian iletiimi mikroskobik dzeyde aklamaya almlar
ve hikaye iindeki telkinlerin Erickson tarafndan duraklama, oturma pozisyonu veya ses
tonunun deitirilmesi eklinde de verildiini bildirmilerdir. Bana da bu yntem son derece
mantkl geldi nk bilincin alglayamad mimikleri bilinaltnn rahata alglayabilmesi
doaldr ve bilinen bir gerekliktir.
Erickson psikoterapi srasnda, hikayede baz kelime ve terimleri kastl ve bilinli olarak
kullanrd. rnein:ayaa kalkmak, yolunu bulmak, doru gibi. Psikoterapi srasnda bu
kelimeleri tekrar alglayan danann bilinaltna gizli telkinler tekrar edilmi olurdu. rnein
ayaa kalkmak depresyondaki kknlkten kurtulmann sembol ve gizli telkini olabilirdi.
Geleneksel hipnozda da telkinlerin sk sk danana tekrar ettirilmesi daha yararldr.
Hikayelerle psikoterapi konusu ileride ayr bir blm olarak ilenecektir.
Jeffry Zeig Erickson ile ilgili bir seminerinde anekdotlar kullanmann deerini yle
aklamtr.
1. Anekdotlar tehdit etmez.
Bilinalt fikirlere, kelimelere, telkinlere ve cmlelere diren gsterebilir ama anekdotlara
diren gstermesini bilmez. Bir ataszne yanl fikirleri de savunsa genellikle kimse kar
kmaz yada kmay akl etmez. Byle bir alkanlmz yoktur.
2. Anekdotlar telkinleri ho hale getirir.
Ac bir ilac daha tatl olan baka bir eyle veya ekerlemenin iine koyarak daha kolay
yutabiliriz. Bunun gibi baz telkinlerde anekdotlarn iine yerletirilebilir.
3. nsan anekdotlardan sonu karma eilimindedir.
Anekdotlardan telkini kii kendisi karm olur. Bylece telkinin srf telkin olmasndan dolay
karlaabilecei diren daha batan krlm olur.
4. Anekdotlar deiime kar insandaki doal direnci bypass eder.
5. Anekdotlar ilikileri kontrol etmede kullanlabilir.
6. Anekdotlar danan daha esnek hale getirebilir.
90
www.psikoaktuel.com
91
www.psikoaktuel.com
algladm Ericksonun aslnda olmas gerekeni yaptn anladm. Asl gizem meer
Erickson da deilmi. Asl gizem bir trl anlamay beceremediimiz insann kendisindeymi.
nsan formle edilmeye alld srece de insann anlalabileceini sanmyorum.
Erickson bilinen en iyi gzlemcilerdendi. Klasik hipnozcularn aksine sadece hipnozdaki
danann vcut hareketlerine, nefes alna, nabzna deil her trl mimiine ve responsa
(tepkiye) dikkatlice bakard. rnein hikayeyi dinlerken danan herhangi bir sklma belirtisi
gstermise, Erickson danann bilinalt iin nemli noktaya gelindiini hissederdi. Bu
durumda Erickson ya baka bir hikayeye geer yada ayn hikayede detaylara iner ve
danann tepkilerini gzlemlerdi. Yani Erickson'un hikayeleri (tales-stories) sadece teraptik
deil ayn zamanda diagnotistikti.
Hipnoterapi adl eserinde Erickson hastann dikkatini toplamak iin kulland teknikleri
aklamaktadr. Bunlar srpriz, ok, phe, aknlk (kafa karkl) sakl anlamlar
kullanmann bir ok eidi, soru sorma, szck oyunu, mizah, hikaye ve anekdot teknikleridir.
Her hikayenin bir yaps ve gizli plan olurdu ve genellikle bir srprizle biterdi.
Baz hikayeleri yava bir ritm ile tekrar tekrar okuyarak Erickson hipnoz hali elde ederdi. Bu
tr hikayeler genellikle subliminal hipnotik etkilere de sahipti.
92
www.psikoaktuel.com
Aradan bir ok yl getikten sonra bir delikanl Ericksonu grmek istemi. Erickson neden
grmek istediini sormu
gazetecinin oluyum ve sizi grmek istedim. nk hem annem hem babam artk alkol
kullanmyorlar. demi. Erickson babasnn imdi neler yaptn sormu. Gen:Sizinle
grtkten sonra gazetecilii brakp bir dergide almaya balad demi. (Danan
gazetecilik mesleinde alkol brakmann imkansz olduunu dnyordu. Sanrm burada
Erickson bir ekilde gizlice i deitirmesi telkininde bulundu.)
Bir defasnda Philadelphia'dan migren ba arlar olan bir hasta, doktoruyla beraber
Erickson'un Phoenix'deki kliniine getirilmiti. Hasta bir i adamyd. Ksa bir grme
sonunda Erickson adamn son derece kar koyan ve rekabeti bir mizata olduunu fark etti.
Adam rekabet edebilecei her frsat umutla bekliyordu. Hafif bir hipnoz oluturan Erickson
hastaya yle dedi: "Sizi her geen gn lme gtren ba arlarnz, migren ba arlarnz
var. Bu azab dokuz yldr ekiyorsunuz. Ba arlarnz iin gvendiiniz bu doktor
tarafndan yldr her gn tedavi ediliyorsunuz ve hi bir gelime gstermediniz."
Erickson'un adamn hi bir ekilde mnakaa edemeyecei gibi konutuuna dikkatinizi
ekerim. Basite gerekleri ona nasl grnyorsa ylece yeniden ifade etmekten baka bir
ey yapmamaktadr. Konumaya devam etti "imdi doktorunuz ilgilenmem iin sizi bana
getirdi ve ben sizinle almayacam. Ama bu ii baaracam. Ellerinizi dizlerinize koyun ve
nce sol elinizin mi, yoksa sa elinizin mi yznze ykseleceine bakn." Burada Erickson
hastann direncini bertaraf etmek iin ona yardm etmeyeceini sylemekte ve daha sonra
adamn mizacndaki rekabeti, zellii kullanarak iki eli arasnda bir yar ortam
yaratmaktadr. Bu zel seansta, bir elin ykselmesi yarm saati buldu. Hastann eli yzne
dokunurken Erickson, migren arlarn kendi kendine iyiletirmesine yardmc olacak telkinler
veriyordu. "Gerginlik kaslardadr..." diyordu "ve onlar yarrken sen bu gerginlii ellerinde
tutuyorsun. imdi ba arlarn olsun istiyorsan, neden bu boynundaki omuzlarndaki kaslarn
rekabetinden kurtulmu bir ba ars olmasn ? "Daha sonra Erickson, hangisinin daha
abuk geveyebileceini grmek iin eller arasnda bir yarma dzenledi. Bylece
savunmalar engellenmi olarak trans iindeyken hasta, ba arlarn durdurmamak ama
kaslarndaki gerginlii gevetmesini renmek iin basit bir telkin alyordu. Erickson'un
grnteki basit metodolojisi aslnda hipnotik telkin yoluyla ifann gl bir rneiydi. Bu
tek seans hastann kendi kendisini iyiletirmesiyle sonulanan yeni bir inan sistemi
yaratmt.
Islak Ryalar
Cinsel isteksizlik yznden einden boanm bir bayan Ericksona gelir. Kocas bu tepkisiz
bayanla daha fazla yaamaya dayanamamtr. Bu bayan boandktan sonra bir erkein
metresi olarak yaamaya devam etmekteydi. Bu adamla da normal bir cinsel ilikiye
93
www.psikoaktuel.com
girememi. Bu bayan seksin kendisi iin mekanik bir ey olduunu hibir zevk almadn
dnyormu.
Hipnoz halinde Erickson dananna erkek cinsellii ile ilgili eyler anlatm. Bir penisin
yumuaklktan sertlie doru gidiini alnan hazz anlatm. Gece ryada erkeklerin nasl
orgazm olabildiklerini sylemi. Sonrada her erkein atalarndan yarsnn bayan olduu iin,
her erkein yapabildiini, aslnda her bayannda yapabileceini sylemi. Bundan dolay
sende
slak
ryalar
grebilirsin
demi.
Hem
de
her
istediin
zaman.
Erickson bu szleri duyduunda bayann yz ifadesi birden adeta fla etmi ve bayan yle
demi, Dr.Erickson, az nce bana hayatmn ilk orgazmn yaattnz. ok teekkrler.
Erickson bu bayandan birka mektup alm. Metresi olarak yaad erkekten ayrlm. Gen
bir erkekle beraber yayormu. Her defasnda iki veya orgazm yaayabiliyormu.
Ericksonun burada uygulad teknik neydi? Bu bayann bilinalt seks ve mastrbasyon
srasnda cinsel bir obje olarak kullanldn dnyordu. Bundan dolay Erickson hastasna
erkek cinselliini anlatm sonrada erkein cinsel anlamda yapabildiini bayannda
yapabilecei eklinde indirekt telkin vermitir.
Vicious Pleasure
Hipnotik realiteler adl eserinde Erikson Saldrgan Zevk (Vicious Pleasure) isimli bir vakasn
anlatr. Otuz yalarnda bir bayan Erickson'a "Beni grmek isteyeceinizi hi sanmyorum"
diyerek gelir ve balar anlatmaya. "Beni grmek istemeyeceinizi tahmin ettim nk:
Babam beni alt yamdan 17 yama kadar cinsel bir obje olarak kulland. Hem de dzenli
olarak ve haftada bir iki kez. Bunu her yaptnda kendimi kirlenmi, aalk, utanm,
korkmu ve saldrya uram olarak hissederdim. Yam 17 olduunda liseyi bitirmenin
kendime olan saygm geri getireceini umdum ama getirmedi. Edebiyat fakltesi diplomas,
yksek lisans ta ayn ekilde ie yaramad. Daha sonrasn saygya asla hak etmediim ve
etmeyeceime inandm. Doktora eitimime devam ederken bir adam bana srekli sevime
teklif ediyordu. Bu noktada vazgetim ve fahielie baladm. Sonra baz adamlar bu ii
brakp kendileriyle birlikte yaamam istediler. Bir bayann korunmaya ihtiyac olduunu
dnerek bu tekliflerden bir tanesini kabul ettim. Seks her zaman dehet bir tecrbe
olmutur benim iin. Bir penis her zaman sert ve tehdit edici gelmitir bana. Bu adam benden
sklmaya balaynca bende bakasyla yaamaya baladm ve benzer eyler tekrar yaand.
imdi size geldim nk kendimi bir pislik olarak gryorum. Ereksiyonda olan bir penis
grdmde iimden imdat diye barmak geiyor,kendimi zayf ve aciz gryorum. Bir
adam cinsel ilikiyi bitirdiinde kendimi ok mutlu hissediyorum nk benim iin ikence
bitmi oluyor. Ancak hala yaamak ve geinmek zorundaym ve kimse iin hi bir deerim
olduuna inanmyorum.
94
www.psikoaktuel.com
Erickson yle demi: "Bu ok zc bir hikaye ancak en zc olan yan sizin
"APTAL."olmanz. nk bana erekte olan bir penisten korktuunuzu sylyorsunuz! te en
aptal olan dnce bu. Biliyorsunuz ki bir vajinanz var. Bir vajina en byk penisi bile
sarkm yardmsz zavall bir objeye evirebilir. Sizin vajinanz da penisi bu hale getirmekten
kat bir zevk alabilir.
Danann yz ifadesindeki deiim inanlmazd. Sonra Ericksonun bu danan cinsel
sorunlarn zerek niversitede doktora eitimine devam etmitir.
Pipo
Ericksonun yakn evresinden olan u anda Amerikan Ericksonian Hipnoz Derneinin
bakan olan Psikolog
rahatsz olmakla birlikte hibir zaman bunu dorudan Zeige sylememiti. Erickson ve Zeig
bir gn arabada beraber gidiyolarm. Erickson Zeige Jeffrey, biliyormusun bir arkadam
pipoyu brakt der. Zeig ar ve niye ki ? der. Erickson Bu arkadam zaten ppoya
balarken de balayp balamamak konusunda olduka kararszd. Pipo ierken sa eliyle mi
tutmas gerekir yoksa sol eliyle mi diye karar vermekte zorlanmt. Bu konuya karar
verdikten sonra duman aam flemesi gerekir yoksa yukarm flemesi gerekir diye uzun
uzun dnd. Buna karar verdikten sonra bu sefer pipoyu yan m koymas gerekir yoksa dik
mi koymas gerekir diye uzun uzun dnd. Yaklak 45 dakika sren buna benzer
konumalara braklan Zeig bir daha asla pipo imedi.(Bu olay Do.Dr.Timuin Oral bir
hipnoz kursunda nakletmitir.)
ocuu Olmayan ift
retim yesi olan bir kar koca Ericksona gelirler. Sorunlar uzun zamandr evli olmalarna
ramen ocuklarnn olmaydr. Konumalar srasnda kullandklar dil Ericksonun dikkatini
eker. reme organlarndan, evlilik grevlerinden, remek gereinden sz etmektedirler.
Cinsellikle ilgili kullandklar dil bilimin souk dilidir. Cinsellik toplumun, doann ykledii bir
sorumluluktur sankiErickson sorunun bir hafta sonra zmlenebileceini syler. Ama
kullanlan metot ok rahatsz edicidir. Ancak kabul ederlerse kullanlabilirdi ? Bu bilgin ift
hemen raz oldu. Ama Erickson metodun ok rahatsz edici olduunu ve bir hafta sreyle
dnmelerini istediini syler. Yapaca ok etkiye hazr olmalydlarBir hafta sonra
Erickson birden, karn neden zevk iin si.miyorsun ? der adamaBirka ay sonra ei
hamile kalmtr. (okuner 1997,S.40)
Sedef Hastal
Bir bayan sedef hastalnn arlamas zerine Ericksona mracaat eder. Bayan yaz gn
uzun
kollu
giysiler
giymektedir.
Erickson
bayann
kollarna
bakar
ve
95
www.psikoaktuel.com
olur.
Bir
ok
duygu
kollarnzda,
vcudunuzda
oluabilir.
Bayan,
-Bir daha grmek istemiyorum sizinle der ve ofisten kar gider. Aradan iki hafta
getikten sonra bayan telefon aar zr diler ve randevu ister. Bayan Ericksonun
muayenehanesine
gelir
gelmez
kollarn
gsterir
ve
yle
der,
-Artk sedef hastalm yok. Ama iki haftadr size olan kzgnlm yznden neredeyse
ldracaktm.
Erickson bu vakada danann kzgnlk duygularn kendi zerine ynlendirmektedir. Bunun
doal sonucu olarak sedef hastal yok olma dzeyine yaklamaktadr.
Tek bir ereksiyonum bile olmad.
Bir adam Ericksona gelir ve ilk defa cinsel ilikiyi bir randevu evinde denediini ama ok
irendiini syler. Bundan sonra geen 20 yl iinde yzlerce fahie ile beraber olarak onlara
bir ok para dediini ancak bir sefer bile erekte olamadn anlatr. Adam sonra,imdi
uygun bir kz buldum ve evlenmek istiyorum. Fakat hala erekte olamyorum der.
Erickson nce evlenmek istediiniz bayanla zel bir grme yapmak istiyorum.
Sonrasnda her ikinizle bir grme yapacam der. Erickson gelin aday bayana Her gece
onunla yataa gidiniz ancak ok souk bir bayan olmalsnz. Vcudunuzun herhangi bir
yerine bile dokunmasna 3 ay kadar (balay sresince) msaade etmeyiniz. der.
Erickson hemen ardndan kzla yapt konumay adama anlatr ve tatil sonras gelimeleri
grrz der.
Adam ay sonra gelir ve ilk defasnda eine kuvvet kaba kuvvet kullanarak sahip olduunu
erekte olabildiini sevinle anlatr.
Adamn ilk tecrbesi srasnda ereksiyonda baarszlk meydana gemleti. Sonrasnda
adam her defasnda parayla ilikiye gemek isteyerek (ayn eyleri yaparak) baarszln
takviye etmiti. Erickson burada Seks rahatlkla ulalabilecek bir eydir eklindeki
dnceyi Seks yasaktr eklinde yeniden erevelediinde istenilen ynde deiim
meydana gelmitir.
96
www.psikoaktuel.com
Parmak Emme
15 yanda bir kz Ericksona getirilir. Kz gn boyunca parman azndan karmamaktadr.
Kzn okulundaki herkes bu durumdan rahatszdr. Kz Ericksonun ofisine getirildiinde sesli
sesli ve keyifle parman emmektedir. Erickson dananna Ben ailenle grtm, artk
parmak emdiin iin sana hibir ey sylemeyecekler. Gnl rahatlyla akam yemekten
sonra babann yanna oturarak parmaklarn keyifle emerken baban rahatsz edebilirsin.
Sonrada sra annene gelir. Okula gittiinde arkadalarnn yannda da parmaklarn
emmelisin ki tm dikkatler senin zerinde olsun ve ayn zamanda arkadalarn da rahatsz
edebilesin. Biliyorsun ki farkllklar rahatszlk yaratr. der .
Bir aydan daha az bir sre sonra kz artk parmak emme dnda baka davranlara ynelir.
nk Erickson parmak emme davrann kza verdii telkinlerle bir zorunluluk haline
getirmitir (Symptom Prescription). Kz yapmak zorunda olduu eylere yapmama
eilimindeydi. Duygularn ifade etmek iin artk baka yollar bulmutu. Artk bu davran
Ericksonun bu telkinlerinden sonra kontrol edilemeyen kt alkanlk olma zelliini
yitirmiti. Erickson parmak emme davrann yeniden ereveledii gibi semptomu nerme
yntemini de bu vakada kullanmtr. Bu ekildeki semptomu nerme yntemi Alfred Adler in
u sz ile ilintilidir. Terapi bir insann orbasna tkrmeye benzer. Yemeye devam
edebilirler ama, zevk alamazlar. Erickson zaten danann yapmakta olduu davran
(parmak emme) nermekle bir anlamda danann orbasna yabanc bir madde koymutur.
Bundan dolay ayn davran srdrme ihtimali ok zayftr.
Bir akl hastanesinde iki isa olursa
Psikotik hastalarda Erickson Hastann dilinin konuulmas hatta hastaya terapistin
katlmas gerektiini vurgular.
Ericksonun alt psikiyatri hastanesinde iki tane kendini isa zanneden ve bunu her
zaman syleyen hasta varm. Erickson her gn bu iki hastay kar karya oturtur ve
birbirlerine ben gerek isaym diye tekrarlamalarn istermi. Yaklak bir ay sonra john
adndaki hasta ben gerek sa ym, ama o lgn Alberto sann kendisi olduunu sylyor
yahu demi. Erickson John biliyorsun ki sende Albertonun sylediinin aynsn
sylyorsun. Alberto da senin sylediinin aynsn sylyor. Bu durumda sanrm ikinizden
birisi gerekten samalyor nk, gerek isa sadece bir tane.
Jhon bir hafta sonra Ericksona gelir ve ben o aptal Albertonun syledii samalklarn
aynsn sylyorum. Demek ki bende aptalm veya samalyorum, ve artk samalamak
istemiyorum der. Sonrasnda Erickson Jhona hastanenin ktphanesinde baz grevler
verir.Alt ay sonra jhon taburcu olmutur.
97
www.psikoaktuel.com
Enretik bir ocua Erickson gece yatmadan nce yatana diz kerek kasten yatana
iemesini ve sonra o yatakta slak slak uyumasn tavsiye etmi.(Symptom Prescription)
Gece uyumakta zorluk eken insanlara Erickson kendileri iin yaplmas ok g gelen
ileri yapmalarn tavsiye edermi. rnein buzdolabnn iini temizlemek ve yerleri cilalamak
ve silmek gibi.
98
www.psikoaktuel.com
hipnoza atfederek hipnozu derinletirebilir. Aslnda bu belirtiler terapistin elde etmek istedii
amalardr. Hipnozun tanmlanmas iin be belirtinin de grlmesi gerekmez ve her
dananda farkl oranlarda grlebilir. Genel olarak bu be deneyim ne kadar artarsa hipnoz
o kadar derinleir.
99
www.psikoaktuel.com
Burada yle bir soru sormak zekice olabilir Tm bu hipnoz belirtilerinin olumasnn ya da
hipnoterapist tarafndan telkinle oluturulmasnn nedeni nedir ? Bu be belirtinin yani
hipnozun oluturulmasnn nedenini klasik hipnozculara sorarsanz danana telkinler
verebilmek derler. Ancak modern hipnoz anlayna gre neden danan ile uyum ve
ibirliini gelitirmek, danann gizli yeteneklerini tedavide kullanarak onu etkilemek ve
olumlu uyumlu davranlarn ortaya ktn grmektir.
imdi Ericksonun dier yntemlerini daha yakndan inceleyebiliriz.
100
www.psikoaktuel.com
Ericksonun
en
nemli
ve
etkili
tekniklerindendi.
Seeding
edebiyattaki
foreshadowing (nceden sezdirme) kavramna benzer. Bir fikir aklanmadan nce roman
yazar bu fikri ima eder. nsanlar seeding mekanizmasn gnlk yaamda farknda olmadan
kullanrlar. Duygulanan ve iinden alama istei geen birisi daha hi gzya gelmeden
nce elleri ile gzlerine dokunabilir, gzlerini iaret edebilir. Seeding bir sonraki hareketin
nerede olaca hakknda gizli bilgi veriri (Zeig & Lankton 1985).
3.Bilinaltnn Kullanlmas
Ericksonun bir ok teknii bilinalt ile ilgili onun aadaki dnceleri zerine
temellendirilmitir.
1. nsanlarn bilinaltnn aktiftir.
2. Bilinalt, dnceleri ve davranlar bilinten bamsz olarak ynlendirebilir.
3. Psikoterapide danann bilinalt ile iletiim kurabilmek bilinci ile iletiim kurabilmekten
daha nemlidir.
101
www.psikoaktuel.com
fazla
gsterilirken
bazlarna
dikdrtgen
daha
fazla
gsterilmitir.)
Deneyin dier aamasnda deneklere sevdikleri geometrik ekillerin hangi ekiller olduu
sorulur. Deney esnasnda gen ekli daha fazla gsterilen denekler bu soruya ounlukla
gen diyerek cevap verirken, dikdrtgen ekline deney esnasnda daha fazla maruz
braklan
denekler
cevap
olarak
dikdrtgeni
arlkl
olarak
tercih
etmilerdir.
Erickson
kelimelerle
oynayarak,
dananlara
alglayamayacaklar
ve
102
www.psikoaktuel.com
103
www.psikoaktuel.com
104
www.psikoaktuel.com
105
vurgulamaktadrlar.
Yaratc
www.psikoaktuel.com
ilevselliklerinin
bu
yeni
kadnla
tekrar
doduunu
ortaya
kmaktadr.
Bu
iki
kadndan
birini
brakmak
iin
karar
verme
Paralanm,
yok
106
www.psikoaktuel.com
107
www.psikoaktuel.com
oldu. Bay B esprili ve yksekten bakan bir tarzda Hastalarn analize balarken nemli
kararlar vermemeleri gerektiini duymutum. Umarm J bu durumu anlar. dedi. Bay Bnin
analize scak bakmasnn bir nedeni;bu zor seimi yapmasn ertelemesine yardmc
olmasyd. Buna ilaveten; analizden gemesine ok uygun olan psikolojik kafa yapsna
sahipti; ve iinde bulunduu durumun grndnden daha ciddi ve zor olduunun da
farkndayd. Ayrca Bay B u anda iinde olduu kmaza kendisini srkleyen bilinmeyen
zihinsel glerin neler olduu hakknda merak iindeydi; igr kazanmaya ve yaamnda
deiiklikler yapmaya ok istekli grnyordu. Bay B yaam boyunca sorunlarla yzlemi
ve bunlara zmler bulmu bir adam olarak imdi akn bir durumda neden kararsz
kaldn ve harekete geemediini de merak etmekteydi.
lk analiz seansndan sonra Bay B odadan karken Kapy ak m brakaym yoksa
kapataym m? diye sordu. Soruya cevap veremeden kapy yar aralk brakp gitti. Bu
davranna igr kazanana kadar aylarca her seanstan sonra kapy aralk brakt; daha
sonra gururla kapy kapatt ve dier oturumlarda da gvenle kapy kapatmaya devam etti.
Transferans nrozu kendisini erken ve net olarak gsterdi. Bay B beni idealize edilen,
mkemmel bir obje olarak grmekte ve mutlak mutluluu ona hediye edebilme yeteneine
sahip
olduuma
inanmaktayd.
Yardmm,
yol
gstermem
ve
onu
kutsamamla
(lk
seanstan
sonra
kapy
aralk
brakarak
benimle
olan
ilikisini
108
www.psikoaktuel.com
konsltasyonuna gelme fikrini kabul etmi. Ak olduu kadn ise zengin ve dini inanlar
olmayan bir aileden gelmekteymi. Bay B her ikisinin de bu deiik gemiten gelip
birbirlerine byle yakn olmalarn ve byle gl bir akla bal olmalarna ardklarn
belirti.
Evliliklerinin ilk yllarnda gelecek vadeden bir aratrmac olma yolunda ilerleme ans
varken einin bu ii ve ald maa kmsediinden sevdii ii brakmak zorunda kaldn
anlatt. dareci olmay semi ve ksa zamanda ilerlemi ve maddi baar da kazanm. Bu
iten keyif ald ve yaratc ve yeterlilii kantlanm bir ynetici olarak nam sald halde
karsnn istei dorultusunda davranm olduu iin piman olduunun altn izmekteydi.
Tam tersini dndren kantlar olmasna ramen karsnn sahip olduu tm huzuru aldn
ve kendisinin zerinde hakimiyet kurduuna inanmaktayd. Bu ak olduu kadnn ise Bay
Bnin erkekliine, otonomisine, duyduu hazlara ve yaratclna kendisini adadna dair
deimez bir inanc vard. Bay Bnin bu iki kadna fantezilerini yklediini ve bu iki kadnn
tm olumsuz ve olumlu grnlerini kendisinin fantezileri dorultusunda yaratm olduu
igrsn kazanmas iin uzun zaman ve uzun yorumlamalar ieren almalar yaplmas
gerekti.
Bay Bnin annesinin karmak bir kiilii vard. Olunun her zaman zel olduunu ve
gelecekte en byk olacana dair bir inanc vard. Evde gnahkar davranlar hakknda
barr ve Tanrnn gnahkarlar nasl cezalandracan anlatrm. Dier zamanlar uygunsuz
bir ekilde batan karc olurmu; bazen sevgi dolu ve koruyucu bir role brnrm ancak
tm bu deiimler aniden ve tahmin edilmez bir hzda olurmu. Bay B annesinin bu rahatsz
edici davranlarnn sadece evde olduunu belirtmekteydi. D dnyada, retken, sayg
duyulan kendisini evine adam bir kadnd. Bay Bnin babas karsnn evdeki bu
davranlarn kontrol edememekteydi. Bay B gibi babas da ondan korkmakta ve annenin
varlnda pasif ve sessiz olmaktayd. Babas kendisini iine ve hobilerine adam ve olunu
tmyle yalnz brakm ve reddetmitir. Olan bu davranlar kontrol edilemeyen anneyle
tek bana baa kmak zorunda kalmtr.
Bay B annesinin dardaki iyi ilev gren grntsne tezat oluturan evdeki bu ani kiilik
deiimlerinden akna dnyor, fkeleniyor ve korkuyordu. Sanki iki annem varm gibiydi.
5 veya 6 yalar civarndayken iki annem olduuna ilikin bir inan gelitirmitim. Bunun
doru olmadn biliyordum; ancak yine de bundan tam da emin deildim. Bu blnmlk
fkemi, korkumu ve mutsuzluumu kontrol edebilmemi salamaktayd; ve Tanrya kr
halen zevk duyabiliyorum ve heyecanlanabiliyorum.
109
www.psikoaktuel.com
Bay B annesini evin dnda tutmaya almaktaym, evin dnda annesiyle ilgili ve ona
yaknm. Annesi Bay B yi birok sanatsal ve entelektel aktivitelerle tantrm ve bunlar
evden ayrldktan sonra da zevkle yapmaya devam etmi.
u anda yaad iki kadn kmaznn; yllar nce ortaya km olan blnm anne figr
ile balantl olduu yorumunu getirdim. Kendisine kar fke duymakta olan kars-ki kendisi
de ona kar fkeden kprmekte; yzletiremedii veya terkedemedii bu kadn
ocukluundaki ar dinsel inanlar olan ve uygunsuz batan karc davranlar olan
anneyle dorudan balantl gibi gzkmekte. kinci kadn, sevdii, hayranlk duyduu ve ok
zel bulduu bu ikinci kadn iyi ilev gren, kendisini yakn hissettii ve ondan birok ey
kazand d dnyadaki anne figrn iermekte. Hasta imdiki zamanda yaamakta olan
bu iki kadn ve travmatik gemii ile hi bir balant kurmam olduunu grerek ard.
kinci yaz tatili; idealize edilmi transferansta bir deiiklik yaratt. Bay B seansa gelmi ve
kapy kilitli bulmu. O anda kilitli kapmn nnde bugn grmemiz olmadn hatrlam.
Takvimine dikkatlice tatil zamanlarm kaydettiini ve daha sonra da bunlar unuttuunu
anlam. Ona tatilde olacam gnleri bildirirken J ile birlikte heyecanl birka gn geirmeye
karar vermi. Bunu represe etmi ve bana tatilden nce bunu sylemeyi unutmu. Bunun
yerine; analize bir sreliine ara verileceini unutmay semi.
Kilitli kap ile yz yze geldiinde kendisini feci bir ekilde reddedilmi ve yaralanm
hissetmi. Her iki yumruu ile kapya vurmu, alamaya balam ve J ye ak olmadan
nce yaad kardiyak kkenli belirtilere benzer ekilde bir gs ars duymu. Bu gs
ars daha nceden dikkatli bir ekilde incelenmi ve organik bir etiyoloji tespit edilmemi.
Bay B bu reaksiyonun iddetinden ok arm. nce bana telefon etmeyi dnm, sonra
vazgemi; Tatilde olduunuzdan sizi rahatsz etmi olursam ok zlebileceinizi ve bana
fkelenebileceinizi dndm. Tm bunlar bana daha sonra anlatrken Halen J yi
grdm iin ve onu brakmak iin hi bir plan yapmadm iin bana fkeli olmalsnz.
Analizin bu noktasnda Bay Bnin analizin baarl olmas ve benim de hayal krklna
uramamam iin J den ayrlmas ve eine, ailesine, kilisesine geri dnmesinin gerektiine
inandn rendim. Bu inan analize gnderildii andan beri varm; ancak bu zamana
kadar sesli bir ifade bulmamt.
Tatilden sonraki ilk seansmzdan bir gece nce grd bir ryay anlatt.
irkin yzl ama ok gzel bir vcudu olan bir kadn yanma gelerek beni batan karmaya
alyor. Hem heyecanlanyorum, hem de kzyorum. Ne yapacam bilemiyorum.
Soyunuyor. Daha sonra ne olduunu hatrlamyorum ama ryada daha sonra yeni aldm
gzel Samuray klcmla kadn ldryorum. Onu ikiye kesiyorum. Heyecanlandran
110
www.psikoaktuel.com
111
www.psikoaktuel.com
Daha ileri dnemde yaplan analitik almada Bay B kendisinin de annesi, kars gibi ilkel bir
speregoya sahip olduunu ve tm cinsel hazz, agresyonu ve otonomiyi bastrdnn
farkna vard. Kiinin kendisini adamas; evde ve kilisede idealize edilen bir deer olmutur.
Bay Bnin drtlerinin doyurulmas ile speregosunun bunu yasaklamas arasnda yaad
bilinalt atma d dnyadan bir uzlamaya aramasn salamtr. Evde dini ego idealine
bal kalmaya alm, ancak kendisini tmden adamasna engel olan karsna kar fkesini
harekete geirmitir. Evde idealize ettii Kutsal Aile fantezisini gerekletirmek istemi ancak
ona gre bunu gerekletirmesine kars engel olmutur. Evin dnda hem haz hem de
baar bulabilecekken kendisini idealize ettii ve cinsel adan adad kadna tmyle
verirse cezalandraca korkusu iinde bundan da kamtr.
Fantezilerinde Tanr evde, eytansa darda hkm srmektedir. Ve Bay B id-sperego
atmasnn her iki ksmn birbirinden uzak tutarak onlarn birbirleriyle kaynamasn
nlemelidir.
Sevgi objesiyle olan ilikisinde yllarca Bay B kendisini gl, gvenli ve tamamiyle erkeksi
hissetmiti. Bu iliki bilinaltndaki fanteziden de etkilenmiti (Arlow, 1980). Aa kard
fantezisinde, annesi artk doum srasnda Bay Bnin kendisine verdii bedensel acdan
dolay ona kzgn deildir. Gerekten de annesi bazen Bay Bnin allmn dndaki
bedeninden ve gcnden yaknarak doum srasnda kendisini yaralam olduundan dolay
olunu sulamt. Doum g bir doum olmu sezeryan dnlm, ancak yaplmamt.
J zerinden ileyen fantezi ile annesinin bedenini onarm ve artk sululuk duymamaktayd.
Anne de onunla gururlanmakta ve erkekliinin gelimesi iin onu cesaretlendirmekteydi.
Analizin orta dneminin sonuna doru; Bay Bnin idealize ettii ve kendisini adad kadn
Bay Bnin egosunun glenmesi ve ondaki deiikliklerin sonularndan mutsuz oldu. Baka
bir ehirde teklif edilen ii kabul etti. Bay B kendisini bo ve depresif hissetti, ancak sevdii
kadn brakabildi ve gitmesine izin verdi; analitik almasn baarl bir ekilde sona erdirdi.
Analitik durumunun gvenlii asndan her iki anne obje reprezantasyonu-ak olunan ve
nefret edilen ile, kar karya gelindi, bunlar tekrar birletirildi, gereklik denendi ve gemiin
bir paras olarak gemie gnderildi. Yllarca dsallatrd ve J ye yatrd haz ve ak
tekrar evine ve evliliine geri getirebildi.
Aklama:
Erikson a gre Freud ileriki yalarnda salkl bir insann neler yapabileceini kendi
kendisine sormutur. Freud un verdii cevap; sevmek ve almak olmutu. ki kadn
fenomenini yaayan erkekler ok iyi alabilirler, ve birou birok yaratc yetenee de
sahiptir. Ancak sevme ile ilgili sorunlar vardr. Ak olabilir, evlenebilirler de ancak fiziksel ve
duygusal yaknl srdremezler (Kernberg, 1980). Sevginin gelimesi, akn duygusall,
112
www.psikoaktuel.com
olup
arkaik
speregolar,
egolarnn
gereklikten
fantaziyi
ayrmasn
113
www.psikoaktuel.com
analizden
geebilecek
durumda
olmaktadrlar.
Predipal
ve
dipal
patolojinin
birlikteliinde baz hastalar analist iin analiz edilme srecinde, bunu deerlendirmede ve
deiiklie ak olmakla ilgili zorluk oluturmaktadr.
114
www.psikoaktuel.com
ilikilerini kullanan Weiss ten farkl olarak ben vakann irdelenmesine self-psikolojisiyle
yaklaacam. Bunun birincil olarak narsistik kiilik bozukluu ile ilgilendiimizden daha
yararl olaca kansndaym.
Self-psikoloji literatrnde tanmlanan; orta ya dnemine girildiinde bu tr erkeklerin
ihtiyalar orta yan kendisini yok eden sorunlar ile alevlenmekte olduu ve bunun da
gittike biriken ve oalan bir fke olarak karmza ktdr (Chessick , 1985). Kardan ne
nefret edilmekte ne de tmyle kt olarak deerlendirilmektedir. Bir ekilde taktir edilmekte
ve sevilmektedir. Artk kadn arkaik bir self-obje olarak besleyen bir anne figr olmamakta
veya olamamakta bu da erkekte biriken bir fkeye yol amakta; bu fke ise artk kadnn
tutkuyu alevlemesini engellemektedir. Erkek yalandka ve tkendiini hissettike regresif
bir ekilde daha fazla beslenmek daha fazla baklmak istemektedir. Karnn gl veya ykc
olarak alglanmas arkaik anne reprezantasyonunun kt ksmnn yanstlmas deil; erkein
karsna daha fazla ihtiyac olmasnn yaralaycl ile kendi fkesinin yanstlmasdr. Erkek
karsna dndnde nefret edilen bir nesneye dnememekte; ancak bo, renksiz, skc,
rutin bir nesneye ayn kendi tkenmiliini yanstan bir eye dnmektedir. Karsnn
varlnda kendisini regresif bir biimde gsz ve pasif hissetmekte; Weiss in de
tanmlad gibi daha da krlgan bir doada tek kar yol olarak intihar ya da lm
grmektedir. Bu hayal krklna uram, derinden yaralanm, narsistik bir insann resmidir;
o ki; yalandka destek, aynalanma ve empati ihtiyac ve arzusu ile var olabileceinin
farkndaln yaamaktadr.
Weiss in iki kadn fenomeninin geliimi asndan Odipus Kompleksine kar bir savunma
amacyla anne figrnn kt ve iyi olarak ayrtrlmasn grmesi benim klinik
deneyimlerime
uymamaktadr.
Bence
bu;
speregodan
ve
narsistik
amalarn
115
www.psikoaktuel.com
kanlmaz
younlaacaktr.
baarszlklar
Bu arkaik
olduunda
erkein
fkesi
karsnn
zerinde
nedeniyle karnn
bilinmektedir;
ayrca
bu
erkekler
maddi
veya
mesleki
kayplarla
da
116
www.psikoaktuel.com
karlamamlardr. Orta yal narsistik erkeklerin yklm evliliklerinin bir spektrum iinde
deerlendirilebileceini dnmekteyim. Yelpazenin bir ucunda nemli , kollaps yaayan
erkeklerin evlilii vardr(Bird ve ark.;1983). Bu kollaps iindeki erkek bir VP tir; -nemli,
etkin, mesleki yaamda,
sorumluluklar yerine getiren bir erkektir, Bird bu erkekleri nl Tip A kiiliine sahip olanlar
olarak tanmlamaktadr; bense bu erkekleri narsistik kiilik bozukluu grubu iinde
deerlendirmekteyim (Chessick;1985,1987).
Bu kollaps olmu zengin adamlar depresif bir reaksiyon gstermekte ve regresif bir duruma
sklkla aday olmaktadrlar. Bu reaksiyon erkein kars ile olan ba zayfladnda ve onu
kaybedeceine
ilikin
derin
bir
korku
duyduunda
yaanmaktadr.
Bu
durumun
psikodinamiini Bird ve ark. yle aklamaktadr: erkek gl ve kontrol edici bir anneyle
narsistik bir identifikasyon yapmakta ve sonuta narsistik kiilik bozukluunun tipik zellikleri
ile donanm olmaktadr; bunun yan sra karsn self-objesi olarak da kullanmaktadr.
Evliliin ilk yllarnda kars annelik yapan ve uysal bir rolde olmaktadr. Kadn; kocasnn ona
byle yaslanmasndan bktndaysa erkein psikolojik dengesi ciddi bir tehdit altnda
kalmaktadr. Karlar artk besleyici self-obje ilevini eitli nedenlerle gremediklerinde bu
adamlar gl evlilik d cinsel aktivitelere girmek yerine daha sklkla dezorganize ve
depresif olmaktadrlar. Bu tr evlilikler kural olarak bozulmazlar; evlilik terapisiyle birlikte
bireysel terapiyle ilevsel hale gelebilirler. Terapinin amalar; erkei daha gl ve daha az
kollaps yaayacak bir hale getirmek ve nrotik evlilik ban geveterek her iki bireyin de
ayrlma ve bireysellemesine izin vermektir.
Bu yelpazenin ortasnda iki kadn fenomenini; farkl ekillerde gzlemlenmekteyiz. Bu
durumda erkek kars ile kalmakta fakat karsnn yapamad ya da yapamayaca alternatif
ilevler iin baka bir kadn bulmaktadr. Bu durum greceli olarak sabit bir durumu
tanmlamaktadr.
Yelpazenin dier ucunda karlarn aniden terk eden ve baka bir kadn arayp sklkla da
bulan erkekler vardr. Bu tr erkekler Prosen ve ark. tarafndan incelenmitir; ancak neden
aniden elerini terk edip, baka birisini aradklarn bilmemektedirler.
almaclar bu durumu yle aklamaktadr:
Bu greceli olarak mutlu evlilii olan erkek orta yaa gelmitir. Evlilik ncesinde pek az
kadnla ilikisi olmutur ve kars muhtemelen onun ilk akdr. Bu noktada karsnn
yalandnn ve onun cinsel isteklerine yeterince karlk vermediinin ikayeti iindedir.
Karsyla yaad cinsellikte performans kayb yaayabilir. Sonu olarak evlilii tmden
bitirecek bir kadn arayna girilir.
117
www.psikoaktuel.com
almaclara gre; erkek elinde gen bir beden imaj bulundurarak kendisinin de kars gibi
yaland gereinden kamaktadr. Bunun narsistik eleri aktr; ancak yazarlar baka bir
alternatif aklama getirmektedir; orta yala odipus kompleksinin dirilmesi. Kars yalanmaya
baladnda erkee fiziksel olarak annesini anmsatmaktadr. Erkek 10lu yalarna
eritiinde annesi de yava yava yalanmaya balamtr ve o dneme ait anlarnn byk
ounluunu yalanmakta olan kadnlar oluturmaktadr. Yazarlara gre; erkein karsndan
daha gen ve ekici bir kadn aramasnn altnda ocukluunun fantezisinde kalm erotik
anneyi bulma istei yatmaktadr. Bu aray karnn yalanmasyla daha ok erkein annesini
anmsatt ve erkein ocukluk fantezisindeki gen ve gzel anneye olan benzerliinin
azald zaman balar. Karsnn kanlmaz yalanmas erkei yeniden araya mecbur
etmektedir.
Yazarlar deien selfin inkarnn altn izmekte ve erkein genlik ve canllk duygular iin
abalamakta olduunu belirtmektedirler. Narsistik olarak doyum veren bir kadn bularak bir
ak objesine ulaabildiinin tastiini yaptrmaktadr. Bu kovalamaca ergenliin bitirilmemi
bir iinin de tamamlanmasn salamaktadr. Bu tr narsistik erkekler ergenlikte kazanmalar
gereken zaferi kazanmalar gerektiini dnmektedirler. Don Juan da olduu gibi buradaki
zafer kazanma kompulsiyonu da Odipus Kompleksinin bir derivatividir ve hem kadnlarn
idealizasyonunu hem de onlara duyulan dmanl ierir. Yalanmakta olan erkein kars
dmanlk duygusunun hedefi olurken yeni kadn da idealizasyonun alcs konumunda olur.
Bu fenomeni aklarken yazarlar iki alternatif kavrama dayanmaktadr: Odipus Kompleksinin
orta yala yeniden
dirilmesi Greenberg
ve Mitchell (1983)
drt/yap
modelini
ocuklarn da terk
edip;
hibir
zaman
118
www.psikoaktuel.com
119
www.psikoaktuel.com
120
www.psikoaktuel.com
121
www.psikoaktuel.com
122
www.psikoaktuel.com
arzusunun drt yllk bir peryod boyunca, kocasyla ok nadir ak yapacak kadar
azaldn fark etti. Dr. August hipnoz yoluyla, Bn. D'nin cinsel ilgisindeki azalmay
balatan sebebi ortaya kard: Drt yl nce olu ciddi bir ekilde hastalanmt. Bn. D.
ocuu iin ar bir korkuya kaplarak yersiz bir ekilde "ocuum ac ekerken ben
kendimi elendiremem" diye dnmt. ocuun iyilemesinden sonra, aka kar
ilgisini yeniden kazanmay beklemiti. Ancak bunun yerine yle dndn fark etti:
"Ben kendimi elendirirsem, ocuum yine hasta olacak". Hipnozu kullanarak Dr. August,
ocuunun salk durumuyla, kendisinin aktan zevk almas arasnda iliki bulunmadn,
Bn. D.'nin kabul etmesine yardmc oldu. Bn. D. hipnotik durumdayken, Dr. August, "bu
sorunun kendisini artk rahatsz etmeyeceini ve boa giden zaman telafi edeceini"
telkin etti. Ve bu telkin gerekleti. Bn. D. yeniden aktan zevk almaya balad.
Jim, otuz yedi yanda bir profesrd. Oniki yllk evliydi, ocuk babasyd ve cinsel
arzu duyan bir adamd. Salk durumu mkemmeldi, kariyerinin zirvesindeydi, sahasnda
bir otorite olarak tannyordu. Dardan bakanlara gre onun hayat, her Amerikalnn
dndeki hayatt. Fakat son iki yl iinde, kars Ellen'le yaklak iki ayda bir cinsel ilikide
bulunmutu. Daha sonra ise, sadece kars istedii zaman iliki olmutu. Ellen yolunda
gitmeyen bireyler olduunu sezdi ve eiyle birlikte tedavi olmak iin srar etti.
Jim ak yapmak istese yapabileceini, istemese yapamayacan sylemiti. Klinik durum,
onun ilkin erken boalmas olduunu daha sonra ise, erektil disfonksiyonu olduunu akla
getirmiti. Fakat ciddi intrapsiik veya benzer sorunlar olduuna dair belirti yoktu. Her ne
kadar cinsel arzu yokluu ilk faktr olarak dnlmediyse de daha sonra ortaya kt.
Hipnoterapi, Jim iin amala kullanld. lk ama gemi hayatnda ak heyecan
duyduu bir zaman yeniden yaamasna yardm etmekti. Ancak ksa bir sre sonra,
Jim'in gemite heyecan veren hibir cinsel tecrbesi olmad ortaya kt. Byle bir
vakada hipnoz olmas mmkn cinsel durumlar hayal ettirmek iin kullanlr. Buna
ilaveten, gemiteki olaylar yeniden yaatmak hayali olaylar retmekten daha kolaydr.
Fakat, hayal retme eitimiyle byle bir hayal kurma hem mmkn hem de faydaldr.
kinci terapotik ama, Jim'in aka kar olan tutumunun, ne zaman ve niin deimeye
baladn bilhassa cinsel arzu yokluunu ortaya karmas muhtemel geliimsel
sorunlara dikkat ederek anlamakt. Aadaki tartma, hastann sorunlarn anlamada bu
psikodinamik amacn niin nemli olduunu izah etmektedir.
nc ama, Jim'e hayatn cinsel ilgi ve zevk ynn nemli gstermekti. Ancak bundan
sonra daha allm bir cinsel tedavi tipi balayabilirdi. Bu tip ama Jim'in arzu
yokluunun hipnoz yoluyla tedavi iin vazgeilmezdi.
123
www.psikoaktuel.com
lk ziyarette Jim ve Ellen'le nce birlikte grld, daha sonra tek tek konuuldu. lk
seansn son blmnde iftin de onay alnarak, Jim'in tek bana hipnotize edilmesine
karar verildi. Jim, Ellen'in kendi hipnozunu seyretmesi konusunda gnlszd. Ellen en
azndan ilk seans iin hazr bulunmamay kabul etti. Arkasndan hemen hipnotik seans
yapld.
Jim'le hipnozdan nce yaplan grme, onun aka kar duyduu ilgisizliin btn hayat
boyunca srm olduunu kuvvetle dndrd. Jim stn zekalyd ve ailesi onu fiziki
uralar yerine, entellektel uralara yneltmeyi tercih etmiti. Jim'in ergenlik a
normal gemiti. Fakat, on yedi yandayken, arkadalar onu birka fahieyle yaplan bir
aleme dahil etmelerine kadar mastrbasyon yapmam veya cinsel boalma iin herhangi
bir drt hissetmemiti. Jim, ilgisini uyandrmasna ramen bu tecrbeyi fiziksel uyarc
olarak deerlendirmemiti ve fahielerin gerekte nasl olduklarn renme frsat
bulduundan dolay memmun olduunu ilave etti.
Jim, Ellen'i iki yandan beri tanyordu. Kolejde beraber geen ilk yllarnda, Jim'in ona
kar ilgisi cinsel tabiatta olmayp, sevgi ve nezaket eklinde ifade ediliyordu. lk defa
evlendikten sonra cinsel birlemede bulunmulard. Bu srada ekingen davranan Ellen
hibir cinsel zevk almamt. Gerekten, tedaviden iki yl ncesine kadar hi
mastrbasyon yapmamt ve cinsel ilikide orgazma ulatn hatrlamyordu. Ancak, son
iki yl iinde, cinsel ihtiyalaryla daha ok ilgilenmi ve Jim'le fiziksel ilikisinde tatmin
olmay arzu etmiti.Jim ve Ellen'in mkemmel bir evlilikleri vard.Ellen'inJ im'e kar
sevgisi ve ball tamd ve fkesi salksz bir cinsel duruma kar salkl bir cevapt.
Jim sadece kendisini deil, Ellen'i de memnun etmek amacyla ak renmeyi denemek
iin gnll olduunu ifade etti. Hipnotarepi kendisine anlatld ve az bile olsa zevk ald
cinsel tecrbelerin srasyla bir listesini yapmas iin terapist Jim'e yardm etti. Zevk veren
durumlar yle sralanyordu:
I- Ellen'in onu kucaklamas
II- Jim'in plak vcuduna yatakta kazara dokunmas
III- Ellen'in sevimek iin iddetli arzu gstermesi
IV- Ellen'in Jim'in gsn ve karnnn okamas
V- Jim'in, Ellen'in bacaklarn ve kalasn okamas
Hipnoz srasnda Jim'den karsyla birlikte yatakta olduklarn dnmesin istendi.
Yukarda sralanan haz verici durumlar kullanarak, terapist Jim'in kafasnda ayrntl bir
cinsel sahne meydana getirdi. Ellen'le yaplan bir ak sahnesi geni ayrntlaryla tarif
edildi. Hareketler adm adm anlatld, duruma uygun sesler, kokular, tadlar telkin edildi ve
124
www.psikoaktuel.com
125
www.psikoaktuel.com
seanstan alt ve oniki hafta sonra yaplan telefon konumalar, Jim'in cinsel arzu
seviyesini koruduunu gsterdi. Ellen ve o haftada ortalama kere ak yapyorlard. Her
mini seans srasnda, Jim gelimelerden son derece mutlu olduunu, Ellen'le kendisi
arasndaki ilikiden her ynden eskiye nazaran ok fazla zevk aldklarn syledi. Sekiz ay
sonra yaplan son telefon konumasnda ayn olumlu sonular bildirildi.
Hipnozun hi yaplmam bir arzuyu nasl meydana getirdiini veya uzun sre basklanm
bir arzuyu nasl uyandrdn iki hipotez izah etmektedir. lk hipoteze gre; herhangi bir
arzunun yaanmas srasnda, bilinaltnda bile olsa daima seici bir unsur vardr.
arm sahas bu prensibe dayanr. arm, bir konuyu ahsn algsna sunarak
konuya kar arzu uyandrabilir ve bu arzu ahs tarfndan hissedilen doal bir ihtiya
olabilir veya olmayabilir. Bu, sun'i arzular iin geerli ise, ak gibi doal bir arzuyu
uyandrmada da etkili olabilir. Kantlar gsteriyor ki, rnein tka basa doymu olan
hipnotize bir ahs, a olduuna inandrlabilir. Ak drts konusunda, hipnotik hayalin
cinsel ilgi, arzu ve stimulasyondan sorumlu nronal mekanizmalar harekete geirdii
veya uyandrd grlmektedir. M.F. Schwartz'n dier eylerin yannda kuvvetle belirttii gibi, cinsel arzunun nrolojik oluumunda sinir iletiminin ve beynin rol dikkatli
fizyolojik aratrmay gerektirmektedir. zet olarak birinci hipotez, hipnozun, cinsel
arzudan sorumlu subkortikal beyin aktivitesine ulaarak bu arzuyu ya ahsn hayatnda ilk
defa ortaya karabildii veya onu yeniden uyandrabildii eklindedir.
kinci hipotetik formulasyon; genelde defans mekanizmalaryla, zelde ise basklanmayla
ilgilidir. Arzu yokluu, hemen daima, hastann hayatnn erken dnemlerinde alnan ve
daha sonra onun tarafndan yeniden deerlendirilmeyen negatif mesajlarn sonucudur.
ou kez kendisini aseksaliteyle gsteren bu ykc gidite, basklayc mekanizma esas
rol oynar.
Bu iki hipotez, cinsel arzu yokluunun tedavisinde, hipnozun bir terapotik ara olarak
kullanlmasn desteklemektedir.
C. KADINLARDAK CNSEL ARZU YOKLUUNDA HPNOZUN BAARISI
Kadnlarda cinsel arzu yokluunun ak belirtileri, penis giriini kolaylatracak vajinal
salgnn yokluu ve vajinismus hali yani vajinal kaslarn penis giriini nleyecek ekilde,
spastik kaslmasdr.
srail'deki Hayfa Rambam niversitesi Tp Merkezi'nden Dr. Karl Fuchs bazan bir parmak
giriine bile imkan vermeyecek kadar iddetli olabilen vajinismusun tedavisinde hipnozun
kullanlmasyla ilgili en ikna edici almalardan birini yaynlamtr. Dr. Fuchs'a gre on
yllk bir sre zarfnda bu durumdaki yetmibir kadn ya sadece hipnoz yoluyla veya birlikte
vajinal dilatatrler kullanlarak baaryla tedavi edildiler. Kadnlarn byk ounluu iki ila
126
www.psikoaktuel.com
yedi yldan beri vajinismustan ikayet etmekteydiler, hepsi jinekolojik ve/veya psikiatrik
tedavi grmlerdi, hibir olumlu sonu alnamamt. Bu kadnlarn birou himenlerini ve
vajinalarn cerrahi olarak bile geniletmilerdi ve yine ifa bulamamlard
nerilen ilk yaklam hipnozun tek bana kullanlmasyd ve bu yaklam sonu
vermediinde, bir baka metod nerildi. lkin kadnlara otohipnoz retildi. Bu mental
durumdayken, onlara nce bir parmaklarn, arkasndan kk bir vajinal dilatatr
vajinalarna nasl sokacaklar gsterildi. Bu ilem kolaylatnda, giderek byk
dilatatrler verildi. Baz vakalarda kadnlarn kocalar, dilatatrlerin karlarna nasl
uygulayabileceklerini rendiler. Hipnoz altndayken, kadnlar geveme ve rahatlama
hissettiler ve en ksa srede daha byk dilatatrleri kullanabildiler.
Kadnlarn, bu dilatatrleri kullandklar sre boyunca bir ak birlemesinde bulunduklarn
tasavvur etmeleri istendi. Bu gidi, onlarn kafasnda gevemeyle, cinsel birleme
arasnda bir ba yaratt ve neticede vajinann normal genilemesine sebep oldu. Son
olarak kadna, kadnn stte olduu pozisyonda gerek penis vajina ilikisine geebilecei
anlatld. (Bu zel pozisyon ona, kontroln kendisinde olduunu hissettirir ve byle
yaparak gevemesine yardm eder.)
Bu metodun, vajinismusun altnda yatan muhtemel psikolojik problemleri aa
karmamasna ramen, Dr. Fuchs vajinusmusun tedavisinde hipnozla daima olumlu
sonular aldn iddia etmektedir. teki almalarn bu bulgular destekledii grlyor.
Birok kadn cinsel birleme srasnda zevk duyamamaktadr. nsan seksalitesi
aratrmalarnda nde gelen bir isim olan Dr. Hugo G. Biegel'e gre bu duyarszlk sadece
fiziksel hareket srasnda grlmemektedir, fakat, tek bana cinsel aktivite telkiniyle
uyandrlmaktadr. Dr. Biegel evvelce duyarsz olan organlarn herbirini duyarl hale
getirmek iin hipnozu sistemik olarak kulland. Dr. Biegel hipnoz yoluyla, hastalarna
gemite haz veren hisleri (emme, gdklama, sevme, okama, mesane ve barsak
boalmas, bir salncak veya kzak zerindeki abdominal hisler, ho srprizler, ocukken
pahal bir armaan alnmas gibi hisler) yeniden yaatt. Genital organlar da dahil btn
vcutlarna duyarllk ve zevk vermek iin daha sonra kadnlarn hafzalarn kulland. Bu
duygular yeniden yaama yoluyla kadnlarn hisleri canland ve ak srasnda yeniden
zevk alabildiler.
teki terapistler de, hastalarnn ak srasnda daha fazla zevk duymalarna yardmc
olmak iin, hipnozu kullanmaktadrlar. rnein Dr. T.A. Richardson durumlarn
gruplandrmak , sorunlarn sebeplerini aa karmak ve analiz etmek iin hastalarn
hipnotize etti. Dr. Rihchardson hipnozu kadnlarn gelime dnemlerine ait sorunlarn
basklanan sebeplerini aa karmak iin kulland. Gemite yaanan travmatik veya
127
www.psikoaktuel.com
rahatsz edici bir olayla, olay hakkndaki olumsuz dncelerin birleiminin herhangi bir
kadnn cinsel sorununa sebep tekil ettii ispatlanmtr. Hipnoz, gemiteki olayn ykc
gcn ortaya karma, inceleme ve ortadan kaldrma abasnda Dr. Richardson'a byk
bir yardmcyd. Tedaviye balamadan nce, bu kadnlarn sadece orgazm
yaamlard. Dr. Richardson'un hipnoz tedavisinden sonra altm kadn, cinsel
ilikilerinde ounlukla cinsel zevk ve orgazm yaayabildiler.
Dr. Leckie, kadnlardaki cinsel sorunlarn tedavisinde hipnozu baarl bulan bir baka
klinisyendi. Balamadan nce, kadnlara ak hakknda iyi eitim verildiinden emin oldu.
Daha sonra, kadnlar hipnoz altndayken, akn her iki partnere zevk ve memnuniyet
veren, normal, mkemmel bir aktivite olduu eklinde telkinler yapt. Bu telkinler yoluyla
deiik sevime tekniklerini de anlatt. Bu ilemle akn zevk kabul edildiini vurgulad.
Sadece bu direkt telkinler kadnlarn aktan zevk almalarn salayamad zaman, Dr.
Leckie altta yatan sebepleri incelemek iin daha derin analiz yapt.
Yine,
hipnozun
kadnlardaki
cinsel
arzu
sorunlarnn
tedavisinde
kullanlmasn
128
www.psikoaktuel.com
srd. Daha sonraki para, Dr. Ward'n hipnozu, hastalarndan birinin analiz ve tedavisinde
etkili olarak kullandn anlatmaktadr:
zellik sahibi bu adam; Claude, yirmisekiz yandayd ve evliydi. Kars ona sevime
srasnda orgazma ulaamadn syleyene kadar cinsel sorunu olmadnda srar etmiti.
Hipnoz altndayken Claude, sorununun esasn tekil eden noktay gsterdi: Alt yandayken
aka kar salkl bir ilgi gsterdii iin babas onu iddetle cezalandrmt. Ondan sonra
Claude, bilinaltnda cinsel olarak anormal olduuna inanmt.
Son zamanlarda, evlilik d bir iliki kurmay dnmekteydi ve bu dnceleri ona
gerekten cinsel olarak anormal olduunun daha da ak bir kant gibi geliyordu. Dr. Ward
hipnoz srasnda Claude'n ereksiyon glklerinin kendi seksalitesine ve zellikle zinaya
kar bir savunma mekanizmas olduunu kefetti. Ereksiyonun olmayyla, Claude
muhtemelen, babasnn ok yanl olduunu syledii eyi yapamad.
Yine hipnozu kullanarak Dr. Ward, Claude'n sorununun kknde yatan yanl self-imajdan
kendisini kurtarmasna yardm edebildi. u anki durum ve gelecek hakkndaki gemiten
kaynaklanan olumsuz dncelerin yerine olumlu hisler kondu. Sadece onsekiz saatlik bir
tedaviden sonra bu adam normal bir ak hayat srdrebildi.
Bu vaka, hipnozun nce erektil sorunlarn kaynaklarn ortaya karmada, daha sonra ise
olumsuz ve ykc dncelerin yerine olumlu ve yapc imajlarn konmasn salamada, nasl
baarl olabileceini gstermektedir.
Los Angeles Byk Tp Enstits'nn direktr Dr. William Kroger, hipnoza kar daha az
analitik daha direkt bir yaklam kullanmaktadr. Bu yaklam, byk lde ahsn hayal
gcne ve telkine yatknlna dayanmaktadr. Yzlerce hasta zerinde yapt aratrmadan
kan sonulara dayanarak Dr. Kroger, Dr. William Fezler'in yardmyla, anksietenin
azalmasn kolaylatrmak iin, yirmi be tane standart hazr imaj gelitirdi. Bu doktorlara
gre cinsel malfonksiyon da dahil, problem olan davranlarn byk ounluu, ahsn
anksiete hislerini yattramamasnn sonucudur. Bu inantan ve kendi aratrmalarndan yola
karak, Dr. Kroger ve Dr. Fezler eitli "hazr imaj" lar kullanmaktadrlar. Bunlardan biri
aada zetlenmektedir. Bir ahs daha canl hayal kurabilir, anksiyetesi daha fazla
azalabilir ve sonuta anksiyeteden kaynaklanan davran bozukluu ortadan kalkar.
Bu 'hazr imaj'lara rnek olarak Kumsal Sahnesi gsterilmektedir.
Bu sahnenin amac; renk, tad, koku, ses, scak ve souun hissedilmesini salayan be
temel duyunun daha kolay ve canl olarak hatrlanmasn retmektir.
Bu 'hazr imaj'da ahs, kendisini bir yaz gn kumsalda yrrken hayal eder, bu sahnenin
her ayrntsn; berrak mavi g, beyaz kumu, ve lk suyu dnr. ahstan dudaklarn
129
www.psikoaktuel.com
yalyorken havadaki tuzun tadna bakmas ve koklamas istenir. Fonda, denek dalgalarn
arpn, uzaktaki bir martnn barn duyabilir. Sahneye daha ince ayrntlar da
yerletirilebilir; ahstan kumsala ve bilinen duygular uyandran btn iyi eylere dair daha
ok hayal kurmas istenir.
Kroger ve Fezler tarafndan kullanlan teki hazr imajlara unlar da dahildir: Dada Kabin
Sahnesi, Bahe Sahnesi, l Sahnesi, iftlik Sahnesi, Orman Sahnesi, Havuz Sahnesi, Gl
Sahnesi, Piknik Sahnesi, Tple Suya Dal Sahnesi ve Uzay Sahnesi.
Bu sahneleri hayal ederek, ahs, duygularna daha ok uyum kazandrr. zel cinsel sorun
olan vakalarda, sahne ahsn kiisel ihtiyacna gre dzenlenir. Hayal tarafndan meydana
getirilen duygularn etkisiyle rahatladnda, ahstan ak yaparken baarl olduunu canl
biimde hayal etmesi istenir.
Bu canl olarak hayal kurma teknii bilhassa Dr. Kroger ve Dr. Fezler tarafndan erektil
sorunlar olan erkeklerin tedavisinde baaryla kullanlmaktadr. Bilinaltndaki olumlu
dnceleri desteklemek, olumsuz dnceleri ortadan kaldrmak iin ahsa nce hayal
dnyasnda baar telkin edilir. Davran deitirmek iin hayal gcnn bu ekilde
kullanlmas davran modifikasyon terapistleri tarafndan 'gizli iyiletirme' denmektedir. Bu
sahadaki nde gelen aratrmaclardan biri olan Dr. Joseph Cautela, olay gerekten olsun ya
da olmasn, hayal gcnn bir cevap uyandrabilecek durumda olduuna inanmaktadr.
130
www.psikoaktuel.com
131
www.psikoaktuel.com
partner tarafndan zlmesi gerektiine inanan- meslektalar hipnozun ortak bir faaliyet
olarak uygulanmasnda srar etmeye baladlar.
Kanada Calgary'den Dr.Herbert Goba,hipnozu karlkl mnasebetlerden doan cinsel
atmalar zel bir cinsel malfonksiyondan ziyade zayf iliki, basknlk veya gvensizlik gibi
ykc yaklamlar ve davranlardan kaynaklanan atmalar) incelemek iin kullanmaktadr.
Dr. Goba'nn gzetimi altnda, hipnozdayken iftten, atmadan sorumlu olan durumu hayal
etmesi istenir. Daha sonra, ilikileri zerinde daha olumlu bir etki yapabilecek yeni
yaklamlar ve davranlar incelemeleri ve bu ilikiyi deitirmeyi denerlerse, oluabilecek
olumlu zevkli duygular hayal etmeleri telkin edilir.
Daha sonra iftten gelecekte cinsel ilikilerini etkileyebilecek muhtemel problematik durumlar
hayal etmesi istenir. Bylece her iki partner, atmalarn incelemek iin daha olumlu yollar
bilirler. Onlara bu yaklam, gelecekteki ayn durumlar iin kullanmalar anlatlr. Dr. Goba'ya
gre bu teknik, iftin gemiteki olumsuz tecrbelerden, gelecekteki olumlu beklentilere
gemesini salar.
ahsn davran rneinde derinlere yerlemi bir atma kaynann bulunduu vakalarda,
Goba hipnozu kullanarak, ifti gemite problemi ilk defa yaadklar zamana geri
gtrmektedir. Olumsuz davran rneini iyice yerletiren daha sonraki durumlar da
hatrlanmaktadr. Bu davrann gemite baz amalar olsa bile, sadece gereksiz olmakla
kalmayp, fakat ou kez ykc olduunu ve deitirilmesinin mmkn olduunu iftin
anlamasna Dr. Goba, yzlerce iftin karlkl zevk ve memnuniyete dayanan bir cinsel iliki
kurmasna yardm etti.
Chicago'dan Dr. Bennet Braun cinsel atmalara benzer ekilde iliki sorunlar yaayan
iftlere benzer bir teknik uygulamaktadr. Dr. Goba gibi, Dr. Braun da, almasnda,
rahatlama, hayal kurma ve olumlu dncelerin nemini vurgulamakta, hipnoz altndayken
iftlerden hayal glerini gelitirrmeye almalarn istemektedir.
New York'tan Dr. James Morrison, iftlere, geleneksel hipnoz yerine 'hayal teknikleri' dedii
usulleri uygulamaktadr. Bu zel yntemleri kullanarak, sadece cinsel sorunlara deil, ayn
zamanda bir iftin yaayabilecei teki sorunlara da zm getirebilmektedir.
Dr. Morrison tarafndan kullanlan ilk yntem, "yaanm bir olayn duygusal ynden yeniden
yaatlmas" olarak adlandrlmaktadr. Bu teknikte, ahslarn ocukluktaki duygusal evreyi
yaamalar, anne-babalarn, teki aile yelerini anlatmalar, ocukken sk meydana gelen bir
dizi olay (fke, anne-babayla atma, anlamazlklar vs.) hatrlamalar istenir. Bylece
olaylarn hatrlanmas, sklkla bir veya iki ebeveyn hakknda kuvvetli duyguular uyandran
zengin bir hayal gcnn olumasna yardmeder. Morrison, gemile ilgili bu duygularn,
ahsn partner veya ele olan adult ilikisini etkilediine inanmaktadr.
132
www.psikoaktuel.com
133
www.psikoaktuel.com
134
www.psikoaktuel.com
Kendi aratrmalarmzdan birinde, hangisinin daha baarl olduunu tayin etmek amacyla,
cinsel bir sorunun tedavisinde, self-hipnozla alnan sonular, daha geleneksel, cinsel tedavi
teknikleriyle karlatrdk. Otohipnoz teknikleri retilmi altmyedi deney grubumuzu
oluturdu. Daha sonra geleneksel cinsel tedavi ekillerini renmi bulunan otuzdrt baka
ahs da kontrol grubumuz olarak kabul edildi. Aadaki tablo cinsel gln tipine gre bu
iki grubun dalmn gstermektedir.
Denekler cinsel disfonksiyona ve cinsiyete gre snflandrldlar.
ki hafta sreyle hergn otohipnoz yaplmasndan sonra, deney grubundaki altm yedi
ahstan ellidokuzu kendilerinin ve elerinin ifadelerine gre nemli lde iyileme
gsterdiler. Drt haftalk self-hipnozdan sonra, altm iyiletiini bildirmiti. Son olarak,
alt hafta sonra, altmalts dzelme gstermiti. Bu %98.5'lik bir baar oran oluturdu!
Sadece bir adam, ei bir para iyileme olduunu sylemesine ramen, hereyin ayn
olduunu ifade etti.
=SON=
135