536 BİBLİYOGRAFYA

on beşinci kongreye kadar getirir; aslen verdiği istatistik bilgiler bakımından

önemlidir.
N. N. Popov, Outline History of the Communist Party of the Soviet Union, iki cilt
(tarihsiz [?1934]). Bu, o sıralarda konu hakkındaki standart çalışma olan ve
partinin tarihini on yedinci kongrenin arifesine kadar getiren eserin çevirisidir.
History of the Communist Party of the Soviet Union (Bolsheviks): Short Course
(1939). Bu 1938'de Rusçada yayımlanan ve o tarihten beri bütün dillere çevri­
len standart tarihin İngilizce çevirisidir. 4. bölüm, 2. kısmı oluşturan "Diyalek­
tik ve Tarihsel Materyalizm" yazısı sonraları Stalin'e atfedilmiştir; daha da
sonraları Stalin bütün eserin yazarı olarak görülmeye başlamıştır. Bu kitap
1938'deki ve o zamandan bu yana devam eden resmi görüşten başka hiçbir şe­
ye dair veri sunuyormuş gözüyle bakılamayacak kadar çok tahrifat içerir.
 BİBLİYOGRAFYA 543

Permanentnaya Revolyutsiya (Berlin, 1930).

Stalinskaya Şkola Falsifikatsii (Berlin, 1932).
Harvard Üniversitesindeki Widener Kütüphanesindeki Troçki arşivi önemli ya­
yımlanmamış malzemeler içerir. L. Troçki, The Real Situation in Russia (ta­
rihsiz [1928]), Troçki ve onunla beraber on iki üyenin parti merkez komitesi­
ne ilettiği "muhalefet platformu"nun; Troçki'nin 21 Ekim 1927'de parti tarihi
bürosuna yazdığı mektubun ve 23 Ekim 1927'de merkez komitesinde yaptığı
konuşmanın İngilizce çevirilerini içerir. 21 Ekim 1927 tarihli mektubun Rus­
ça orijinali L. Troçki, Stalinskaya Şkola Falsifikatsii (Berlin, 1932), s. 13-
Kari Marx-Friedrich Engels: Historisch-Kritische Gesamtausgabe, I e r Teil, c. I- 100'de bulunur.
V (1927-31), c. VI-VII (Moskova, 1933- ), III e r Teil, c. I-IV (1929-31). Bu G. Zinovyev, Soçineniya (1925-7). On altı cilt olarak planlanan bu basımın, I-VI-
edisyonun başka bir cildi yayımlanmamıştır. II, XV, XVI. ciltleri yayımlanmıştır.
K. Marx ve F. Engels, Soçineniya, yirmi dokuz cilt (1928-). [British Museum'da- J. V. Stalin, Soçineniya (1946-). 1952'ye kadar yayımlanmış olan on üç cilt Ocak
ki takımda bazı eksikler var; British Museum'da bulunmayan 27. ve 28. ciltler 1934' e kadarki dönemi kapsar. Bu basım çok önemli olmayan birkaç istisnay­
Oxford'daki Bodleian Kütüphanesi'nde bulunabilir.] la Stalin'in bilinen bütün yazı ve konuşmalarını içerir; 1917 ile 1927 arasında
V. I. Lenin, Soçineniya, ikinci basım, otuz bir cilt (1930-35). Genel kullanım için yayımlanmış malzemelerin metinlerinde kısa ama önemli atlamalar sık sık gö­
en tatmin edici sayılabilecek olan bu basım birinci basımdakinden çok daha rüldüğü için bunların her zaman orijinalleriyle kontrol edilmesi gerekir.
fazla malzeme içerir; metin ideolojik nedenlerle değiştirilmiş gibi görünme­
mektedir. Bol bol not içerir, ama bunlar yayın döneminin ortodoksisinin istek­
lerine göre değiştirilmiştir ve bu yüzden de ihtiyatla ele alınmaları gerekir. Bu
basımda, başka yerlerde her zaman kolayca bulunamayacak parti ve Sovyet
belgeleri gibi değerli ek malzemeler de vardır.
On dokuz ciltlik ilk basım (1924-25) Kamenev tarafından yayıma hazırlanmıştır;
bu basımda eserler kısmen kronolojik sıraya göre kısmen de konulara göre dü­
zenlenmiştir. İkinci basımda atlanmış veya değiştirilmiş olan, bu basımdaki
bazı notlar hâlâ değerlidir. Üçüncü basım ikincisinin tıpkıbasımıydı.
Otuz beş ciltlik dördüncü basım (1941-50) ikinci basımda bulunmayan birçok
malzeme içerir, ama bazı malzeme ve pasajlara ideolojik nedenlerle yer ver­
mediği için, ikinci basımda bulunmayan malzemeler dışında ciddi araştırma­
cılar tarafından kullanılmamalıdır. Bu basımda ikincisindeki notlara ve diğer
ilave malzemelere de yer verilmez.
Leninskii Sbornik, kırk beş cilt (1924-). Hâlâ devam eden bu derleme, Lenin'in
yazdığı ama toplu eserleri içinde yayımlanmamış olan taslakları, notları ve di­
ğer malzemeleri içerir.
L. Troçki, Soçineniya (1925-7). Bu basım altı kısım ve yirmi bir cilt olarak plan­
landı ve bazıları iki bölüm halinde çıktı. Şu ciltler yayımlanmıştır: c. I, I. ve II.
Bölümler, c. III, I. ve II. Bölümler, c. IV, VI, VIII, IX, XII, XIII, XV, XX, XXI
[Londra Üniversitesi Slav ve Doğu Avrupa Çalışmaları Okulu; bazı ciltler Bri­
tish Museum'da da vardır].
Troçki'nin bu basıma dahil edilmemiş yazıları arasında, bu kitabın ele aldığı dö­
nem için en önemli olanları şunlardır:
Kak Vooruzhalas' Revolyutsiya, üç cilt (1923-5).
Istoriya Russkoy Revolyutsii (Berlin), c. I (1931), c. II, I. ve II. Bölümler (1933).
Moya Zhizn', iki cilt (Berlin, 1930).