LMLER

VE
ZALMLER
Ekrem DUMANLI

LMLER VE ZALMLER
Copyright Kaynak Yaynlar, 2014
Bu eserin tm yayn haklar Ik Yaynclk Tic. A..ye aittir.
Eserde yer alan metin ve resimlerin Ik Yaynclk Tic. A.nin nceden
yazl izni olmakszn, elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayt
sistemi ile oaltlmas, yaymlanmas ve depolanmas yasaktr.
Editr
Hasan Hayri DEMREL
Grsel Ynetmen
Engin FT
Kapak
hsan DEMRHAN
Epub
Ahmet KAHRAMANOLU
Dijital ISBN
978-605-158-061-6
Yayn Numaras
389
Basm Yl
Kasm 2014
Kaynak Yaynlar
Bulgurlu Mahallesi Baclar Caddesi No: 1
34696 skdar/STANBUL
Tel: (0216) 522 11 44 Faks: (0216) 522 11 78
www.kaynakyayinlari.com.tr
facebook.com/kitapkaynagi

Takdim
Devirler Deiti, Cevirler Deimedi

arih olaylar bir hikye bir roman okur gibi bakp-gemek yerine onlar ukde-i
haytiyelerinden, bel kemiklerinden yakalarcasna ele alarak takdim etme baarsn
gsteren Ekrem Dumanl Bey, din mazlumlarnn maduriyetlerini bugnlere, bugnleri de o
gnlere tayarak tekerrrden ibaret olan tarih olaylardan alnmas gereken ders ve ibretleri
LMLER VE ZALMLER isimli kitabnda gzler nne seriyor.
Zaten bir ksm gazetemizde yaymlanan bu yazlar imdi kitap haline getirilmi ve kalc olarak
herkesin istifadesine sunulmu.
Evet, hikmet dolu Kurn- Kerm, niin Firavundan ismen 74 defa bahsediyor? Londrada
mzede ben onun mumyalanmadan gnmze kadar gelen secde eder gibi yere kapaklanm
vaziyetteki kk cesedini grdm. Evet Cirmi ne ki, crm ne olsun denilmemi ve bu kadar
ok bahsedilmi Atasz haline gelen Her Musann bir firavunu vardr gereinin de ifade
ettii zere tarih boyunca hep zalimler ve mazlumlar mcadelesi sregelmitir. Aslnda t insanlk
tarihinin ilk banda Habile kar hasetle kar kan Kabilden bu yana bu mesele devam
etmektedir. Ama devlet zrhna brnen zulm deyince nemrutlar, firavunlar akla gelir.
mam- zam, mam f, Ahmed bin Hanbel ve mam Mlik, hem de halifelik mhrn elinde
bulunduranlarn devlet arkn keyf kararlarla ileterek yaptklar zulmlerle ikence grm,
zindanlara girmilerdir.
Ama o byk rehberler hep esas ilerine bakmlardr.Mesela, mam Ahmed bin Hanbeli
saatlerce krbalayp baylttlar sonra da klla drtp aylttlar sonra da hcresinden alp Halife
Mutasmn huzuruna getirdiler. Korku ve dehet salmak iin oraya getirdikleri iki idam
mahkmunun orada hemen kafalarn uurduktan sonra mamdan kendi anlaylarna onay
vermesini istediler. Ne yazk ki, o mecliste limler de vard. Orada mam fnin talebelerinden
birini fark eden mam Ahmed bin Hanbel, ona fkh bir mesele olarak Mest zerine mesh
hakknda mam finin kavli nedir? diye bir soru sordu. Halifenin din maviri Ebu Davud,
fkeyle yle dedi: u adama bakn! Boynu vurulmak zere ama hl fkh meseleleri mnakaa
ediyor!.. Evet, o artlarda bile mam Ahmed bin Hanbel, kendi asl iine bakyordu.
Devirler deiti ama cevirler deimedi.
mam Rabban de Ekber ahn zulm mengenesinin dilileri arasndan geti ama yelin kayadan

hibir ey koparamamas gibi, ondan asla bir ey koparamad. Bilakis, Koca mam, onun torunu
Alemgir ah yetitirdi ve o yanl gidiat deitirdi. Yani o hep iine bakt.
Bu zulmlerden Mevlna Celleddin Rm ve Mevlna Halid Badad Hazretleri de nasiplerini
aldlar ama hep asl ilerine bakp hizmetlerine kotular.
Cevrin ark gelip Bedizzaman Hazretlerini de buldu ama o dimdik bir duru sergiledi. Adam
gibi adamlar yetitirmeye devam etti. Hep iine bakt.
imdi sra yeni mazlumlarda Onlar da hz kesmeden geri vitese almadan hep ilerine
bakacaklar inallah. Meselenin tafsilat ve teferruat, bu kitapta
Abdullah Aymaz

BLM 1

TARH ZDMLERYLE
LMLERE YAPILAN ZULM

Zulm!

addi amak demektir zulm; insann kendi haddini amas Bu nedenle Kurn- Kerm
yle seslenir demoluna: Her kim Allahn hudutlarn aarsa ite onlar zalimlerin ta
kendileridir. (Bakara-229) O hududu aan nce kendine zulmeder; sonra bakalarna. O taknlk
bir gn hududullaha kadar uzanr ve zalim, ba aa yklp gider.
nsan kendi haddini anca baka bir varln hakkna tecavz eder. Kul hakk, bir insann baka
bir insann hududuna girerek zulmetmesidir. nsan, ya bir baka varln (insan, hayvan, tabiat)
hakkna tecavz ederek zalimleir ya da Varl Yaratann hakkna ilierek...
Lokman Aleyhisselamn oluna Sakn Allaha e, ortak uydurma. nk irk pek byk bir
zulmdr. (Lokman, 13) demesi bouna deildir. nsan Allaha irk kounca eya ve kinatn
manasn inkr etmi olur, kstahlar, firavunlar, kendini Tanr sanmaya balar. Oysa btn
firavunlar, Nemrutlar, Tiranlar kk bir vesileyle yok olup gitmitir.
nsann kendi nefsine zulmetmesinden Yaratcya irk koarak en byk zulm (zulm- azm)
irtikap etmesine kadar pek ok katmanna rastladmz zulmden saknmak, kanmak, korunmak
gerekiyor. Ve insanolu, benlik srrn zmeden zulm illetinden kurtaramyor yakasn.
slam bir de irk-i hafden bahsediyor; yani gizli irkten. Aka ifade edilmese bile bir insan
kendi egosunu varln merkezine koyuyor ve kendini haddinden fazla beeniyorsa; hatta herkesin
kendisine peresti etmesi iin kendini topluma baka trl tantyor ve riya yapyorsa o da en
byk zulm yolunda ilerliyor demektir. Nefis muhasebesi, murakabe gibi din disiplinler
insann insan olarak kalmas iindir.
Kendini beenen, kendine hayran olan; hatta kendine tapnan tiplerin en nemli vasf, benliine
ar manalar ve roller yklemesidir. Srekli ben, ben, ben! diyen bir egonun zaman iinde
firavunlamas kanlmaz hale gelir. Bu yanl yolun en dip kmaz firavunun Sizin en yce
rabbiniz benim! (Nziat, 24) diye hykrmesi ve insanolunu kendine kul/kle grmesidir.
Kurn- Kerm firavundan ismen 74 kez bahsediyor. Ceberrut bir adamn cirmi ne ki crm ne
olsun. deyip Kurnda bu kadar yer almasn yadrgamamak lazm; zira firavun bir tiptir;
kendini beenen, kendine hayran, kendine tapnan bir tip. Ve her nefsin dibinde bir firavun yatar.
O menhus firavun tip; beer bir zaafn mtekebbir sembol olmasayd bu kadar tasvir edilmeyi
hak etmezdi. stelik Musa aleyhisselam ile kavgas sadece bir iman-kfr mcadelesinden ibaret
deildi. O kavga ayn zamanda kibir ve tevazuun; bir baka deyile Allaha itaat edip kendi
hududuna riayet eden mtevaz demolu ile haddini bilmeyip Ben de yaatr ve ldrrm.

(Bakara, 258) diyen tautun kar karya gelmesidir

Zulm devlet zrhna brnnce zalimin yol at tahribat muzaaf bir ekilde ortaya kar. Biraz
da bu yzden olsa gerek hem Kurnda hem snnette devlet gcn kullanarak yaplan zulme
hassaten dikkat ekilmi. Ferd taknlk (bakasna zarar vermiyorsa) snrl bir tahribata sebep
olur ve tevbe kaplar o ferdin bir gn nedamet iinde dnmesini beklemektedir. Ne var ki devlet
imkanlar suiistimal edilerek yaplan zulm, sadece bir kiinin ya da kitlenin hakkna tecavz
etmekle snrl kalmaz; o zulme bizzat destek verenden skut etmeyi tercih edene kadar herkesi
mesuliyet dairesine dhil eder.
Devlet zrhna brnen zulm firavunlarla, Nemrutlarla, Tautlarla temsil edilir; ancak o zulm,
dinden imandan km kiilerle snrl deildir. O yzden mminler Kurn ve snnette hem dil
olmaya tevik ediliyor; hem de zalim olmaktan saknmalar isteniyor. Mesela daha ilk basamakta
deniyor ki idareye talip olunmaz; belki o grev istemeyene verilir. Bylece hrsn, hasedin,
lmcl rekabetin nne geiliyor. Bu konuda o kadar ok hadis-i erif var ki! Deryadan bir katre
deyip ibretmiz bir hadiseyi hatrlatalm: Ebu Musa anlatyor: Yanmda amcamn evlatlarndan
iki kii ile Resulullahn huzuruna girdim. Yanmdakilerden biri: Ey Allahn Resul! Allahn
sana tevdi ettii ilerden bazlar zerine bizi emir tayin et. dedi. Resulullahn cevab u oldu:
Biz, Allaha kasem olsun, bu ie onu talep eden veya ona hrs gsteren hi kimseyi tayin
etmeyiz.
Hangi apta olursa olsun bencillik ve kibirle yneticilik iddiasna kaplacak Ben laym,
benden daha layk kimse olamaz. gibi laflar slam deildir. slam ahlak benlik davasna
msaade etmedii gibi Ben ya da Biz gibi kibir girdabna da izin vermiyor. Tabii ki
birilerinin de yneticilik grevini stlenmesi gerekiyor. Kim olmal sorusuna cevap aranrken
Kim kendini layk grmyor, bakasn iaret ediyorsa onun layk olduu dnlyor.
dareci kendini halkn stnde grmek bir yana, Bir kavmin efendisi ona hizmet edendir.
hadis-i erifi dorultusunda kendini hizmeti gibi grecek; bu yaklam nefsine benimsetip hak
iddia etmeyecek. Beylik laflarla halka hizmet ediyoruz diye bangr bangr barmak yetmez,
insann kendi nefsini bu hkme ikna etmesi de gerekir.
Muvakkaten devraldn devlet mekanizmasn idare ederken zulm etmemeyi, adaletten
amamay art kouyor slam. Asla benliini her meselenin merkezine yerletirerek baka
insanlarn (hangi dinden, hangi rktan olursa olsun) hukukuna tecavz etmeyeceksin. Devlet
arkn keyf kararlarla ileterek bir kiiye/kitleye hakaret edersen zalim olursun. Bir kii ya da
bir kitleyi, uluorta ekitirmek, onlara iftira atmak, hakaret etmek, haklarnda yalan sylemek,
haksz yere soruturmak, zulm olsun diye tutuklatmak, korku salmak iin cezalandrmak
zulmdr. nsanlarn en temel haklarn gaspetmek, yaptklar hizmetlere mani olmak devlet
zrhna brnen zulmn en temel alametleridir. Bu suu ileyen, kim olursa olsun en kk
memurundan en byk mirine kadar herkes zalim haline gelir. Pek ok halife, zulm yapmakla

sulanmlardr. nk zulmetmilerdir. Onlarn lem-i slamn halifesi olmas, ululemir sfat

tamas, ulemaya zulmetmelerini meru hale getiremez. Tarih buna ahittir

Drt Byk Mezhep mamna

Niin Zulmedildi?

aderin cilvesine bakn ki drt byk mezhep imamnn tamam, devlet zulmne maruz kald.
Onlara o zulm reva grenler, yaban ellerden gelip slam lkelerini istila eden kffar
deildi. Pek ou slam devletinin amiri, hatta bazen halifesiydi. Hilafet mhrn elinde
bulunduran o zevatn derdi neydi ki Ahmed bin Hanbele, mam- zam Ebu Hanifeye, mam-
Malikye ve mam- afiiye bask yapm, haklarnda dava am, hapis ve ikence ile ceza
vermeye cret etmiti? Drt imamla balayacamz rnekleri okuduka mesele ayan beyan ortaya
kacak. O yzden en iyisi tarihin sararm yapraklarna dnmek.

Ahmed Bin Hanbel

(mam- Hanbel: 780-855)
Ahmet bin Hanbelin ilesine gemeden nce slam tarihinin ok nemli bir kesitine gz atmak
gerekiyor: Mihnet Dnemi... Bu dnemde Halife Memunun eliyle limlere bask yaplm,
herkesin Kurn mahluktur. demesi emredilmiti. Bu baskya boyun emeyen ulema zindanlara
atld, krbaland, ikenceye maruz brakld.
Her trl eza ve cefann mbah sayld o ile dneminin sembol isimlerinin biri hi phesiz
Ahmet Bin Hanbeldi; ancak eziyet ve ikenceyi o byk imama mnhasr grmemek lazm.
Meselenin sebepleri zerine birtakm tartmalar yaand, yaanyor. Kimilerine gre Halifenin
edit tavr din hassasiyetten deil, politik tavrlarndan kaynaklanyordu. Kimine gre mutezile
imamlarnn kkrtmasyla hrn bir noktaya gelen halife o basky baz din limlerine reva
grmt. Baz aratrmalar meselenin daha da karmak entrikalara dayandn, ia imamlarnn
da iin iinde olduunu iddia eder. Bazlarna gre Ahmet Bin Hanbelin ok iddetli zulme
maruz kalmasnn zel bir nedeni de vard. Kitabnda yer alan Zalim Hkmdarlar ile ilgili
hadis-i eriflerin karlmas istenmi, o byk imam byle bir sansre raz olmamt.
Sebep ne olursa olsun kesin bir tablo var karmzda: Halife sfat tayan kimseler, kendi siyasi
amalar uruna kelam ilminin ince bir meselesini kullanm ve ok deerli limlere eziyet
etmitir. Bu zulm dneminin su orta da baka bir ksm limlerdir. Onlarn farkl meslek ve
merep sahibi olmalar, o farkllktan dolay Brakn ezilsinler biraz gibi bir yaklam iinde
suskun kalmay tercih etmeleri devlet eliyle zulmn bir baka boyutudur.
Mihnet Dneminin felsef ve siyasi tartmalar, kitapta derinletirmeye altmz konunun

biraz dndadr. Akl-nakil zerine yaplan mnazara ve mzakerenin kelam sonucu ne olursa
olsun limlerin zalimlerle elbirlii yapp devletin adalet vasfn ayaklar altna almasn tecviz
edemez. Meselenin Kfe-am ekimesi eklinde cereyan etmesi; ya da tamamen bu sebebe
dayanyormu gibi yanstlmas konuyu ana ekseninden uzaklatrma manas tamakta.
Her kaos atmosferinde olduu gibi, Mihnet Dneminde de ilgin siyasi ittifaklara rastlyoruz.
Mesela baz mutezile imamlarnn iaya ynelmesi ve ortak hareket edilmesi o gnn artlar
iinde deerlendirilebilir; ancak devlet eliyle yaplan zulm, bask, dayatma gibi konularn
sebeplerden ayr da dnlmesi, her ne surette olursa olsun, itihadndan dolay limlere yaplan
kt muamelelerin topyekun sorgulanmas gerekiyor. iann Ehl-i Snnet imamlarna yaplan
zulme ortak olmas, onlara da zulm yaplmasn engellemi midir? Hayr.
Aslnda Abbasi Halifesi Memn, ilme merakl bir insand. Badatn bir ilim merkezi haline
gelmesinde emei geti. Ne var ki halife bir noktaya gelip tkand. Devrindeki limleri Kurn
mahlktur demeye zorlad. Etraftaki telkin ve tazyik de artnca herkese, zellikle de dneminin
en byk limlerinden Ahmed bin Hanbele bask yapmaya balad. Kurn yaratlmtr.
demedii iin mam- Hanbelyi, Ramazann son on gnnde kesintisiz krbalatt. Halife
Memn lnce Ahmed bin Hanbel gibi muazzam bir kutbun ilesi biter sanlmt. Heyhat!
Hilafet makamna oturan Mutasm bu kt miras devrald. Ayn inat zerine mam hapiste
tutuldu, krbaland, baylncaya kadar dvld; klla drtlp ayltlarak tekrar ikenceye tabi
tutuldu.
Etrafa korku salmak isteyen iktidar sahipleri, bir gn mam hcresinden alp Halifenin
huzuruna getirdi. dama mahkm iki kiinin boynunu orackta vurdurarak devletin resm gr
iin onay vermesini beklediler. Ne yazk ki cinayet ilenen o mecliste limler de vard ve zulm
seyrediyordu. O meum manzaray gzn krpmadan izleyen mam-Hanbel, bir ara mam-
afiinin tilmizlerinden birini fark etmi ve ona fkh bir meseleyi sormutu. Mest zerine mesh
hakknda mam- afiinin kavli nedir? diye soru sorunca (Hilyetl-Evliyann naklettiine
gre) Halifenin din maviri Ebu Duad, fkeyle yle demiti: u adama bakn! Boynu
vurulmak zere ama hl fkh meseleleri mnakaa ediyor
Aslnda tarih bu sahne ile iki konuya iaret ediyor:
1. Zulme maruz kalan kimseler asla yese kaplmamal ve hizmetleri iin gayretten asla taviz
vermemeli.
2. Pek ok rneini ileride greceimiz gibi, bir lime zulmeden zalim, genellikle bir limi
yanna alarak vicdann serin tutmak ister. Ve maalesef zalimler pek ok defa da arad
limleri (Bedizzaman buna ulema-i s diyor) bulur, onlarn fetvas, hatta kimi zaman
kkrtmas ile ileli dnemler yaanr.
te yrek dalayan bir baka rivayet: Ahmet Bin Hanbele yaplan ikence dayanlmaz

boyutlara ular kimi zaman. Ve mam, bazen, feryat eder. Bir gn yanna bir hrsz yaklar ve der
ki Ya mam! Sen hak bir davadan dolay ikence gryorsun ve bu tepkiyi veriyorsun; ben
hrszlktan ierdeyim, senden daha iddetli bir ikenceye maruz kaldm ama hi bu kadar
barmadm. mam bir anda irkilir. Doru sylyorsun der. Ve o gnden sonra hibir ileye
aldrmaz. Rivayet o ki Beni bir hrsz irat etti. dermi mam- Hanbel. Dayanm, hi
szlanmam bir daha ve bir gn bir ziyareti gelmi hapishaneye. mam afiden selam getirmi
ve eklemi Gece Kainatn Efendisini grdm, seni taltif ediyordu. Sen ne yaptn ki Hazret-i
Muhammedi bu kadar sevindirdin? mam afiiden gelen bu mesaj Ahmet Bin Hanbeli
gzyalarna bomu
Onca zulm o gzel insana reva grld de ne oldu? Zalimlerin alnlarna yapp kald o
ktlkler. Ama Ahmed bin Hanbel hayat ve eserleriyle hl bir numune-i imtisal. Ya yetitirdii
talebeler... Buhari, Mslim, Begav... Onlar da birer numune-i imtisal deil mi!

Numan Bin Sabit

(mam- zam Eb Hanife: 699-767)
Rivayet o ki Halife Cafer El Mansur (emrine ram olmad takdirde ldrmek maksadyla), Eb
Hanifeyi huzura davet etti. Zehirli bir st ikram etti. Eb Hanife yanna oturduu halifeye stn
midesine dokunduunu ifade ederek imek istemedi. Halife srar ediyordu. Hanef mezhebinin
kurucusu o byk lim st iti ve ayaa kalkt. Halife hayret iinde sordu: Nereye? mam,
mtevekkil bir eda ile dnd ve ta gediine koydu: Senin gnderdiin yere! KitablMihende nakledilen bu hadiseye pek de armamak lazm; zira Eb Hanife, hayatnn ok byk
bir ksmn devlet zulm altnda yaad. Emev dneminde de Abbas devrinde de ekmedii cefa,
grmedii eza kalmad. Neden?
Emev ynetimi Eb Hanifeye kadlk grevi teklif ederek o byk limi icraatna (biraz da
zulmne) ortak etmek istedi. Irak valisi (mer bin Hbeyre) tarafndan yaplan teklifin asl
maksadn anlayan Eb Hanife, grevi kabul etmeyince gzaltna alnd ve krbalatld. yle ki,
krbalama iini yapan zindanc bile bir gn bu zulme Yeter! deyip isyan edecekti.
Devir deiip Abbasler iktidara gelince Ebu Hanife hazretleri ok sevindi. Ona gre hak yerini
bulmu, Emev zulm sona ermiti. Maalesef bu umut ok srmedi, g zehirlenmesi ile malul
Abbas yneticileri de benzer bir siyasete devam etti. Pek ok lim ve bide zulmetmeye
baladlar. Abbas halifesi, Eb Hanifeyi yanna almak istemi, ona hediyeler gndermiti.
Byk imam, kamu imknlar ile alnan hediyelerin hibirini kabul etmedi ve meru grmedi.
Buna da ok ierledi Halife Eb Cafer el-Mansur. Musul isyann bahane ederek halk katletmek
iin fetva isteyen halifeye menfi cevap veren Eb Hanife iin tekrar zindana girmekten baka are
kalmad.
Hanefi mezhebinin ve slam tarihinin muhteem mtefekkiri Eb Hanife, ne Emev zulmne ortak

oldu, ne Abbas basksna boyun edi ama bu mehip duruunu zgrlyle, canyla dedi. Ona
zulmedenler kendilerini halife-i ruy-i zemin olarak tantyor ama siyas kayglar nedeniyle o
koca mama cevr u cefa etmekte bir saknca grmyordu. Eb Hanife, arkasnda onlarca eser
brakt, milyonlarca insana ilham kayna oldu ve hep hayrla yd edildi. Ya ona bu zulm reva
grenler?

Malik Bin Enes

(mam- Malik: 712-795)
mam- Malik, Emev dnemini de grd Abbas dnemini de Siyasetten olabildiince uzak
durdu. Onun siyasete mesafe koymasnda kendinden nceki siyas isyanlar, fitneler ve
katliamlarn pay vardr kukusuz. Kendi dneminde de dini kullanarak siyas cinayetler
ileyenleri grmt zaten. Devlet idarecileriyle iyi ilikiler kurmasna, onlara hayrhahlk
yapmasna ramen siyaset merkezindeki g odaklar onun bu mspet hareketini yeterli grmedi
ve birileri pusuya yatp hep frsat arad. Nitekim buldu da. mam, bask altnda yaplan
boanmann geersiz olduuna dair hadis rivayet edince goygoycular devreye girdi. Onlara gre
bu hadisin nakledilmesindeki asl maksat Eb Cafer el-Mansura yaplan biatn geersizliini ima
etmekti. Gya mam, bu rivayetle Nefsz-Zekiyeye biat edilmesini tevik ediyordu. Medine
valisi derhal tutuklanmasn ve krbalanmasn emretti. Vahet o kadar kabaca yaplyordu ki
mam- Maliknin ikence srasnda omzu sakatland. Gerek, zaman iinde ortaya kt ama olan
olmu, zalim zehrini kusmutu. O kusmuk mama bir leke bulatrd m? Haa!
mam- Malikye yaplanlar halk arasnda infiale yol at. Halife Mansur, hac iin geldiinde
byk mamdan zr diledi, gnln ald. Hatta derledii hadisleri oaltp datmak ve herkesin
bu hadislere gre amel etmesini salamay teklif etti. Tabii ki kabul etmedi mam- Malik.
Mstaniydi, adildi, limdi, arifti nk.
Ona, devlet zrhna brnerek zulmedenlerin ne ad biliniyor ne san. Ama o muazzam lim,
byk bid, harika zahid hl eserleriyle kalb ve kafalara ilham veriyor.

Muhammed Bin dris

(mam- afi: 767-820)
Fakirlii sebebiyle annesinin evini rehin gstererek Yemene giden mam- afii, nereden
bilecekti ki kendini orada siyasi bir entrika bekliyor. Bir dnem bizzat derslerini dinledii mam Maliknin vefatndan sonra Mekkeye dnm o srada Hicazda bulunan Yemen valisinin
daveti zerine yolculua karar vermiti. Bir yandan kamu grevi yapm, dier yandan be yl
boyunca ilim meclislerini takip etmiti. Ta ki siyas bir kumpasla kar karya kalana dek
mam- afii hazretlerini emrine amade haline getiremeyen vali, tezvirata balad. O gnk
ynetim iin Alevilie taraftar olmak byk su telakki ediliyordu. Vali nce (bugnk tabirle

sylemek gerekirse) fileme yapt ve 9 kiiyi, ayaklanmak zere hazrlk yapan Aleviler eklinde
kayda geirdi. Sonra da Halife Harun Reide bir mektup yazarak durumu rapor etti. Valinin
ihbarna gre mam- afii, kalkma plan yapan o dokuz kiiden daha tehlikeliydi nk sohbet
ediyor, insanlar etkiliyordu.
Ve kara plan iletildi, on kii huzura karld. O dokuz adam idam edilirken mamn katlinden
son anda vazgeildi. mam- afii hazretleri Rakka ve Badatta hapis yatt. Mekkeye gidecei
ana kadar mecburi ikamete mahkm edildi. Bu zor dnemde o dnemin nemli limlerinden
eybannin derslerine devam etti. mam- afii, bir dnem talebelik yapt mam- Malik ile
ilgili ilm tenkitler yapnca fanatik baz kiilerin zulmne de maruz kald maalesef. Ulema sadece
umeradan deil, cheladan da ok ekmitir. En kabas da umera ve chelann el ele vererek
ulemay hedef almasdr. Nitekim vali, mam- afiiden am terk etmesini ister ve gn sre
verir. Ama kader o zulme msaade etmez. lerleyen dnemlerde Halife Memun, mam- afiiye
kadlk grevi teklif eder. O mstani mam, ellerini ap yalvarr: Allahm! Dinim, dnyam ve
ahiretim iin hayrl olacaksa nasip eyle, deilse canm al. gn iinde br leme yrr,
dnyann makam ve mevkileri karsnda iki bklm olmaz.

lim Adamna da
Gnl Sultanna da Zulm

arih boyunca zalimler, ne ilim adam dinlemitir ne gnl adam. Kh kukunun esiri
olmutur devlet yneticileri, kh kskanln. Ne var ki o vehim ve zaaflar hep maskelendi.
Devleti ele geirmekten halk kkrtmaya kadar pek ok propaganda yapld. Sis bulutlar
dalp gerekler ortaya knca lin psikolojisine kendini kaptrarak savrulup dalanlar mahcup
bir duruma dt. te zirve insan ve onlarn etin snav.

Muhammed es-Serahs
(mam- Serahs:1009-1090)
mam- Serahsyi bir kuyunun dibine hapsedenler, karanln barndan nurefan eserlerin zuhur
edeceini bilemezlerdi. Bilemezlerdi nk Serahsye defter, kt, kitap yasaklanmt.
Sanlmt ki o byk fkh, kuyunun dibinde karanla gark olur. Oysa ilim erbabnn nezdinde
onun ad: emsl-Eimme; yani mamlarn Gnei idi. Kitap yazmak iin artlar msait
deildi hapishanede ama kalbi ve kafas aydn bir insan iin esbabn ok da nemi yoktu.
Talebeleri, zkend Kalesindeki zindanda hocalarn yalnz brakmad. Kuyunun banda toplanan
o vefal talebelerle o byk lim arasnda mzkereli dersler balad. Otuz ciltlik El-Mebsutu
yazarken Serahs (yasak edildii iin) hibir kitaba mracaat edemedi. On drt yl! Evet, tam on
drt yl boyunca hafzasnda yer alan bilgileri kullanarak eser telif etti emsl-Eimme. Ve bir
gn, 1087de karld. 3 sene sonra vefat ettiinde 81 yandayd. Demek ki, zalimler onu
tutukladnda mam Serahs 63 yandayd. Buna ramen hapsedilmi ve on be senesini bir
hcrede geirmek zorunda kalmt.
Neden?
Zor bir dnemden geiliyor, insanlar imtihan stne imtihan yayordu. Bir yandan Hal
Seferleri dalga dalga lem-i slamn zerine geliyor; dier yandan Karahanllardaki i kargaa
bir trl durulmuyordu. Bu arada lkeyi ynetenler, limler ve fakihler zerine ar bir bask
kurmu; hatta birounu hapis ve idama mahkm etmiti. Dier yandan insanlarn adeta belini
kracak hale getirilmi vergi yk her gn artyor; halk, devlet basks iinde inim inim inliyordu.
mam- Serahs bu zulme kar kt, devlet politikalarndaki ar uygulamalar tenkit etti. Sen
misin devleti eletiren! Araya, her zamanki gibi, iktidar goygoycular girdi ve Hakan Emir
Hasan doldurdu. Su bulunmutu: Halk isyana tevik etmek. Devleti elinde tutanlar ilerleyen

yana, ilim yolundaki gayretlerine bakmakszn zulme balad.

Vefat ettiinde arkasnda brakt kitaplar, nerdeyse, insan boyunu aacak gibiydi. Hayatn hep
asaletiyle yaad; szlanmad, ikyet etmedi; talebeleriyle birlikte hizmetinden en zor
dnemlerde bile taviz vermedi. Ondan geriye yle sitemkr bir cmle nakledilir: Btn
beyinsiz zndklarn kkrtmas, kt arzularn peinden korkun kimselerin ve fena tertiplerde
bulunanlarn kkrtmalar sonucu vatanndan ayrlm ve sultan tarafndan hapsedilmi, fakir
kul Allah onlarn hepsini kahretsin. Byk kk herkese ibret yapsn. Ne diyelim? bret
yapsn inallah!

Ahmed Sirhind
(mam- Rabban: 1564-1624)
mam- Rabban hazretleri, sadece lim bir kii deil; ayn zamanda tasavvufa ayr bir derinlik
katan zirve bir veli idi. Ona, Mceddid-i Elf-i Sani (ikinci bin yln mceddidi) denmesi,
bouna deildi. Hurafelere meydan okumu, insan kendi ruhuna ynelmeye davet etmiti.
Maalesef o gzel mceddid de kendini zindanda buluverdi. Onun hapse atlmasnda kullanlan
bahane fevkalde dndrcdr. Vaktiyle eyhi Bki Billha yazd mektupta yer alan seyr-u
slk ile ilgili bir blm sebep gsterilerek Hindistan Sultan Cihangir tarafndan tutuklatlp
hapse atld. Tarih bakmndan sabittir ki bahsedilen mektup 1012de yazlm; ancak tutuklama
ilemi 1028de yaplmtr. Yani 16 sene sonra. stelik Sultan Cihangir vaktiyle mam-
Rabbanye talebelik yapm, ondan feyz alacak derecede mama sayg beslemiti. Hatta
Cihangiri, mam- Rabban talebelerine slam Padiah olarak tantm ve tahta geiine olan
sevincini ifade etmiti. imdi ne olmutu da bir Mceddidi hapse gnderiyordu?
Cihangirin sorgulayc tavrna mam makul cevap verince cezadan vazgeilmiti. Tam bu
aamada araya goygoycularn girdiini, padiaha telkinde bulunduunu gryoruz. Bu seferki
bahane bakayd: Selamlama secdesi yapmad, ordu iinde de ok mritleri var. Yaknda
kalabalk mritleriyle bir fitne karabilir ve mlknze zarar verebilir. (mam- Rabban Ahmed
Sirhind, Prof. Dr. Necdet Tosun, nsan Yaynlar, 2005)
Bak u kaderin cilvesine! Bugn polisin iinde, yargnn iinde adamlar var laf ete kemie
brnm bin sene nceki iktidarn gzne grnm. Oysa mam- Rabban bir yandan
Cihangirin babas Ekber ahn, dinlerin birletirilerek yeni bir din oluturma fikrine iddetle
kar km; dier yandan da Cihangirle ilgilenerek onun tahta kmasn umutla beklemiti. Hal
byleyken kimin haddineydi ki Cihangir ile mam arasna girsin ve bir fitne kararak zulme
zemin hazrlasn? Kald ki ordu iinde de brokraside de mam- Rabbanyi seven ok sayda
insan vard. Bu su deildi ki! Gel de bu durumu o gnk paralel devlet kbusu yazarlarna
anlat! Nitekim devletin kritik noktalarnda grev yapan insanlarn mama yaplan zulme
ierledii; ancak byk mamn onlar teskin ettii rivayet edilir.

Baz kaynaklara gre padiahn veziri ve mabeyni ounluk itibaryla iilerden oluuyordu.
mam- Rabban hazretlerinin iay eletiren risaleleri bulunuyordu. Bu durumu hazmedemeyen
mabeyn, bahaneler uydurarak mam- Rabban ile Cihangirin arasn at ve zulm adalet tacn
giyerek o koca gnl sultann zindana att. Hapisten ktktan sonraki durumun bir serbestlikten
ziyade mecbur ikamet olduu anlalyor. Hayatnn son dnemini kynde mnzevi bir ekilde
geiren byk mceddid, cuma namaz hari evinden kmyordu. Vefat ettiinde arkasnda pek
ok mektup ve risale brakmt. Kiminin arkada brakt ilim, kimininki zulm; dnyann kaderi
bu olsa gerek.

Ebul-Hasan e-zil
(mam- zil: 1196-1258)
zilye tarikatnn kurucusu byk mam Ebul-Hasan e-zil, mnzevi bir hayat sryordu.
eyhi yle istemi o da bihakkn o d dinlemiti. nzivas bitince Tunusa geldi. Daha gelir
gelmez enaniyet-i ilmiye devreye girdi ve baz limler onu ekemedi; hatta o gzel gnl
sultanna iftira etti. limin limle imtihan ok ama ok etindir; hele bir de devreye zalim
girerse. Nitekim yle oldu ve sultan, mam- zilyi huzuruna ard, gz hapsine ald. mam
iin hicret yolu grnmt artk.
zil hazretlerinin fni dnyada gz yoktu ama br leme gz kapal olanlarn bunu
anlamas mmkn deildi. Onun mtevaz bir evde kalmas bile birilerini pheye sevk ediyordu
nk o gnl sultan limlerin, ariflerin tevecchne mazhard. Sohbet halkas geniledike
kskanlk emberi daralyordu. Kadlar Kads diye anlan ve Bakad olan Ebul-Kasm bn-i
Berrann kskanlar arasnda yer aldn sylyor tarih. Makamnn elinden uup gitmesi
ihtimaline kar tedbir ald, kskanln gizleyebilmek iin senaryolar retmekten ekinmedii
rivayet ediliyor.
Soluu Hafsi Devletinin sultan Ebu Zekeriyann yannda alan Bakadnn Bu mam-
zilnin saltanatta gz var. Halk size kar kkrtmak iin baz hazrlklar yapmaktadr.
dedii naklediliyor. Hatta karalama yapabilmek iin o gnk devlet yneticilerinin hassas olduu
bir konuyu kamay tercih eder. mam- zilnin soy ktn gndeme getirir bn-i Berra.
Dedelerinin dris Sultan olduu, soyaacnn Hazret-i Aliye dayand; dolaysyla Fatimlerle
bir irtibatnn bulunabilecei telkin edilir. Hasedinden dolay byk mam- zilnin selamn
bile almayan Kadlar Kads bakanlnda yaplan kara propaganda tesirini gsterir ve mam-
zilye ev hapsi cezas verilir. Artk halkla irtibat kuramayacak, ders halkalar
oluturamayacak, insanlarla sohbet edemeyecektir.
Bir zaman sonra mam- zil, Halifeden hacca gitmek iin izin istedi ve mspet bir cevap
alnca hemen hazrlklara balad. Heyhat! bn-i Berra kbus gibi takip ediyordu mam. Daha
mam- zil Msra ulaamamt ki bn-i Berrann jurnali Msr Sultanna yetitirildi.

Mektupta mam- zilnin Tunusta karklk kard, Fatimlerle gizli ittifaknn bulunduu,
her an Msrda da kaos balatabilecei iddia ediliyordu. Jurnal ar bir makamdan gelir de tesir
icra etmez mi? Sultann emri zerine skenderiye valisi, mam- zilyi gz hapsine ald.
Mecburi ikamet srasnda yine insanlar yava yava mam-zilnin etrafnda topland; limler,
arifler, zahidler mam yalnz brakmad. mam- zil bir vesile bulup Kahireye gidince sultan
gerei yakndan grd, mamn kymetini anlad, zr diledi. Bu ihsan ve ltuf, hac iin
kaplarn yeniden aralanmas anlamna geliyordu; ancak geride ileli, meakkatli, strapl bir
dnem kalmt; stelik bu zulmlerin hepsi bir gurur, kibir ve hasedin eseriydi.

ki Mevlnnn Hikyesi

ki Mevln... Biri, Mevln Celleddin-i Rm. 13. yzyldaki fetret dneminde zuhur etti;
insanlar sevgiye, umuda, diyaloa davet etti. Casuslukla, dini tahrif etmekle vs. suland.
Dieri, Mevln Hlid-i Badd. Osmanlnn ykl dnemine (19. asr) denk geldi, bozguna
kar slah hareketine nclk etti. Ona da devleti ele geirme, isyan karma gibi yakksz
sulamalar yapld. imdi her iki Mevln da rahmetle, saygyla, sevgiyle yd ediliyor. Onlar
hakknda her trl yalan, iftira ve karalama yapanlarn hayrla yd edildiini grmyoruz. Aksine,
yaadklar dnemlerdeki poplerlikleriyle deil, yaptklar hatalarla anlyorlar.

Mevln Celleddin-i Rm
(1207-1273)
Hogrs, sevgisi ve kucaklayc tavryla alar aan Mevlnya neler denmedi neler? Ajan
dediler, casusluk yapmakla itham ettiler, olmadk iftiralar yaydlar drt bir yana. stil ettii her
yeri ekirge srs gibi talan eden Moollara kar neden sessiz kaldn sorguladlar. Ve
Mool casusu yaftasn yaptrdlar Mevlnnn alnna. Oysa bilemiyorlard ki Mevln
hazretleri iinde yaad zamana taklmyor, a aan bir nazarla yarnlarn barndaki
oluumlar hesaplyordu. Burnunun ucunu gremeyenler, ufuklarn sonsuzluunu nasl idrak
edebilirdi ki!
yle dnmt Mevln: Nasl olsa bir gn bu kargaa dnemi sona erer ve Mool
istilaclar Anadolu topraklarnn mfik barnda kendi z dnmlerini yaar. Zaten fetret
dneminin en ar artlar yaanyordu o gnlerde ve Mool ordusunu durdurabilecek bir g
yoktu ortada. Mevln, gnllerin fethine odaklanmt; topraklarn istilasna deil. Nitekim
byk stdn ufuk tesi duas kabul grd ve Anadolu pek ok kavmi kendi potasnda yourup
ekillendirdii gibi Moollar da bambaka bir kvama getirdi. Bu sebeple tarih kitaplar Mool
istilasnn ayrntlarn nakleder ama Moollarn Anadoludan def ref ediliine dair bir savatan
bahsetmez. yle bir cenk yaanmamtr nk.
Gel, kim olursan ol yine gel Aratrmaclar bu cmlenin lfzen Mevlnya ait olmadn;
ancak manann Mevlnya tastamam uyduunu sylyor. El hak dorudur. O, Hristiyan, Yahudi,
Mecsi demeksizin herkesle irtibat kurdu, onlarla konumay tercih etti. Bu davet, bal bana
bir bedeli gze almakt; ham yobazlarn, kaba softalarn ar eletirilerine maruz kalmamas
mmkn deildi. Dier dinlerin nde gelenleriyle, kimi zaman bir araya geldi. Nasl gelmesin ki!

Hazreti Muhammed Aleyhisselam onlarla defalarca bir araya gelmi, konumu, komuluk
yapm, ticaret yaplmasnda beis grmemiti. Hazreti Mevln klesiyim dedii Kitaptan ve
ayann tozuyum dedii Rehberden cd debilir miydi? Baka din mensuplar ile kurduu
diyalog nedeniyle ok ar ithamlarla kar karya geldi ama o, karanlk bir dnemin k
ncsyd ve herkesle iletiim kurmak zorundayd.
Rivayet o ki, bir gn bir papazla kar karya gelince ikisi de birbirine tazim etmek istedi.
Mevln daha atik davranarak papaza kar saygsn ifade etti. Homurdananlar oldu; bugn bile o
homurtu devam ediyor. Hazreti Mevln, Tevazu makamn rahip efendiye brakmak istemedim;
o yzden ondan daha hzl davranarak saygm ifade ettim. deme lzumunu hissetti. Ne var ki
dini, ana kaynaklarndan btn erknyla bilemeyenler Mevln hakknda en ar ithamlarda
bulundu. O kadar ki casusluk iddiasnn yanna baka din mensuplar ile ibirlii gibi laflar
eklendi. Hatta hzn alamayanlar, evlat katlinden Nasrettin Hocann ldrlmesine kadar bir sr
yalan yanl laf boca ederek kara propagandaya devam etti. i yz kzartc iftiralara kadar
vardranlarn unuttuu bir nokta var: Mfterilerin oluturduu dalga ksa bir sreliine etkisini
gsterse bile gnei balkla svamak imknszdr. Nitekim gybeti ve iftiraclardan geriye kin ve
husumetten baka bir ey kalmam, hogr ve diyalog kahramanlar ise arkalarnda yaanabilir
bir medeniyet brakmtr.

Mevln Hlid-i Badd

(1779-1827)
Haset, fitne ve iftirann devlet eliyle nasl bir zulme dnebileceine dair en arpc rneklerden
biri hi kukusuz Mevln Haliddir. 19. asrn mceddidi saylan byk insan, payitahtta
derghn aarken mritlerine ok sk tembihatta bulunmu, devletten maa almamalar, hi
kimseden yardm talep etmemeleri, dnya malndan uzak durmalar konusunda hassasiyetini dile
getirmiti. Vazifesi irad ve tebli olan insanlarn menfaat ilikilerinden uzak durmasn istiyordu.
Ne var ki o konudaki teyakkuz bile baz fettan kiileri durduramad.
stanbulda talebelerinin hzla artmas zerine baz evrelerde rahatszlk emareleri grld.
Bunlarn banda gelen kii Padiah II. Mahmudun yakn ahbab ve danman Sait Halet
Efendiydi. Kendisi Mevlev olduu ve padiahn da o merebe yakn bulunduu sylenir. Araya
kskanlk girince, bir de devlet imknlar sz konusu olunca Halidler iin zor bir dnemin
yaanmas kanlmaz hale geldi.
Mevln Halid ve talebeleri, devlete kar deildi ama kskanlk duygusuna malup olmu
kimi brokratlar Halidleri hedef tahtasna koymaya karar verdi. Halidlerin husus mahiyette
okuduklar zel virdlerine (hatm-i hacegan) dair keskin eletiriler balatld. Bu arada sarayda da
kara propaganda balatlm, padiaha gizli raporlar sunuluyordu. II. Mahmuda bu akmn bir gn
devletin bana bela olaca telkin ediliyordu. O kadar ki resm evraka yansyacak ekilde bir

belge dzenlendi ve fesat tohumu olduu sylenerek fileme ilemi yerine getirildi. O rapora
gre Mevln Halid ksa bir sre iinde mehdilik ilan edecekti. Tabii ki asl fasl yoktu bu
iddialarn ama kimin umurunda!
Danman nclnde yaplan mbeyn kuatmas meyvelerini verdi ve 1822de padiah,
Badat Valiliine emir vererek Mevln Halid hakknda soruturma yaplmasn emretti. O andan
itibaren youn bask dnemi resmen balam oldu. Basknlar, srgnler, hapisler... Neyse ki
Badat Valisi Davut Paa, insafl bir insand ve olumlu bir rapor gndererek Mevln Halid ve
talebelerini himaye etti. Mabeynin goygoycular bo durmad, tahrike devam ettiler. Operasyonlar
durmad; ancak her insafsz mdahale Mevln Halid hazretlerinin hizmetlerini daha da bytt.
O gnk slam corafyasnn byk bir ksmna yaylan Halidler iin yeni bir imtihan ba
gsterdi. Abdlvehhab Es-Susi stanbula gnderilmi, Trakyann byk bir ksmnda tannr ve
sevilir hale gelmiti. Bu pikin mridin Mevln Halidin halifesi olmak gibi bir niyeti ve arzusu
vard. Bu emeline nail olamaynca tarikat iindeki itibarn sermaye yaparak kendisi yeni bir
oluum ortaya koymak istedi. Her ne kadar Mevln hazretleri hretperestlik ve hodgamlk ifade
eden bu teebbse kar Es-Susiyi tarikattan uzaklatrsa da mesele hzla yayld ve cemaat
iinde bir ayrmaya dnt. htilafa bakalar da mdahil oldu. Cemaati blmek iin harekete
geen Es-Susi, yanna birka adam da alarak Mevln Halid-i Badad hazretlerini ikyet
etmeye karar verdi.
Elinde baz belgeler olduunu syleyen Es-Susi, devlete bavurdu. Mevln Halid hazretlerini
ve talebelerini bir su rgt imi gibi takdim ediyordu. Zaten saraya baz mektuplar gnderilmi,
cemaatin sultana kar olduuna dair talar yeterince denmiti. imdi de Mevln Halidin en
yakn adamlarndan biri ihbarda bulunuyordu. II. Mahmud artk ileden km, ok sert tedbirler
almaya karar vermiti. Allahtan ki ar Frenk yanls olarak bilinen padiah, eyhlislama
sorma gerei hissetti. Bu da bir asalet olsa gerek! eyhlislam, aklselimi tavsiye ederek hukuk
bir yolun takip edilmesi gerektiini, ikyet edenin beyan ile ceza verilemeyeceini syledi. Bu
da ilmin izzetini korumak olsa gerek! Bunun zerine ama iki mfetti gnderildi. am Valisi
Salih Paa, mfettilerin yapt gizli soruturmann sonucunu padiaha yazd bir mektupla
(1827) bildirdi. Abdlvehhab ve arkadann Mevln Halid hazretlerine iftira ettii ortaya
kmt. Ne acdr ki bugn bile baz kalbi bozuklar (stelik kendilerine tarikat ss vererek) o
uyduruk belgeler zerinden 19. asrn mceddidine ngiliz ajan diyor. Haa! Bu byk zevata
ajan diyenin ajanlndan phe duyulur.
Ortaya kan gerek, basklar bir zaman hafifletse bile Padiah II. Mahmudu kanaatlerinden
vazgeirmek mmkn grnmyordu. Halidlere kar sert hmayunlar nereden padiah, bu
konuyu ahs bir taknt haline mi getirmiti, yoksa hl goygoycular ve itiraflarn telkini mi sz
konusuydu; bilemiyorum; ancak 1828 Ramazan ayna denk getirilen srgnn yrekleri
daladnda phe yoktur. O dnemde ok ile ekildi. Halidlerin messeselerine el konuldu,

derghlar yasakland, nde gelen kiiler srgne yolland.

Onca eza ve cefa yapld da Halidler yok mu oldu? Hayr. Halk arasndaki sevgi ve ballk
devam edip gitti. Zaten arkadan gelen padiahlar, yaplan hatay kabul edip hem Hazreti Mevln
Halide hem talebelerine sahip kt. O kadar ki II. Mahmuddan sonra tahta kan Abdlmecid
Han, her cuma gn kabrinin banda bir Halid eyhinin ve on derviin hatm-i hacegan
okumasn ve bunun kyamete kadar srmesini vasiyet etti. Tekke ve zaviyelerin kanunla
kapatlaca ana kadar (1925) o vasiyet yerine getirildi.

Bedizzamann ilesi

an yakn talebelerinden birinin dizine yaslam Urfaya doru yol alan Bedizzaman Said
Nursi, yrek dalayan u cmleyi tekrarlyordu: Beni anlayamadlar...

niltiler halinde sylenen bu yank sz, 82 seneye skan bir hayatn zetiydi. 1952de stad
ziyaret eden Eref Edipe de benzer cmleler kurmutu Said Nursi: Anlamyorlar... Yahut
anlamak istemiyorlar. Beni skolastik batakl iinde saplanm bir medrese hocas
zannediyorlar. Demek ki hayatnn pek ok safhasnda dile getirilen derin bir sitemdi bu.
Nasl anlalabilirdi ki! O kendini gnn siyas/idar tkankl iine hapsetmemi, kuatc bir
nazarla yarnlara seslenmiti. O yzden daha ok erken yllarda yle feryat etmiti: u
muasrlarmz, varsn beni dinlemesinler. Tarih denilen mazi derelerinden sizin yksek
istikbalinize uzanan telsiz telgrafla sizin ile konuuyorum. Ne yapaym, acele ettim kta geldim;
sizler cennetsa bir baharda geleceksiniz adalar onu anlayamad; anlamas da ok zordu.
nur ve zulmetin iki farkl dnyann ufkunda tecelli edeceini ok nceden grm ve ta
stnde tan kalmad o ykl dneminden yle seslenmiti insanlara: mitvr olunuz, u
istikbal inkilbat iinde en yksek, gr sad slamn sads olacaktr. Gnlk telae iinde
rpnp duran insanlar o engin ufka tekabl eden vizyonu nasl anlayabilirdi ki?

an Aan Ufuk
Daha meruiyetin mahiyeti hakknda enine boyuna dnlmemiken merutiyet-i meruadan
bahseden ve ona dair prensipler vaz eden bir tefekkr insannn herkes tarafndan tastamam
anlalmas beklenemez. Cumhuriyet kelimesinin belli evrelerde telaffuz bile edilmedii bir
dnemde cumhuriyet ile ilgili temel deerlendirmeler yapmas tesadf deil, basiret ve firasetin
yansmasyd.
Nitekim bu anlalamayan tefekkr insan, her dnemete ayr bir imtihanla kar karya kald,
zulme maruz brakld. Selanikte yapt tarih konumaya, aair arasnda dolaarak yapt
yorumlara, amda verdii hutbeye vs. vkf olamayanlar, onun o zgrlk yaklamndan da
haberdar deildi. Mesela 31 Mart Vakasnda fitnenin nne geebilmek iin rpnan
Bedizzaman gzaltna alnd. Gya ttihad- Muhammediye adl rgte yeydi ve isyanclarla
hareket etmiti. Bahede kurulan daraac ve daraalarnda asl insanlara aldr etmeksizin
yapt cesur mdafaa, ei benzeri az bulunur bir hukuk mcadelesidir. Mahkeme bu ten dima
serbest brakr. O, Beyazttan Sultanahmet Meydanna kadar kalabalk bir kitlenin nnde

yrrken bugn bile kulaklarmz nlatan bir mehur cmleyi haykrr: Zalimler iin yaasn
cehennem!

Srgnler, Mahkemeler, Hapisler...

Sultan II. Abdlhamid akll, zeki, dindar bir insand ama Bedizzaman gibi bir deha ile yz yze
gelemedi. Grebilselerdi birbirlerini anlayacaklard kukusuz. Ancak sultann etrafn etten
duvarlarla rmt mabeyn-i hmayun. Bir gn Bedizzaman, an aan bir niversite projesiyle
padiahn kapsna dayand. stiyordu ki fen bilimleri ve din ilimler izdiva etsin ve ayla
hesaplaabilmenin kaplar aralansn. Heyhat! Abdlhamid gibi eitim konusunda fevkalade
hassas bir sultann etrafn kuatan artniyetli danmanlar kendilerine adeta bir misyon bimiti:
Padiah aydnlardan yalnzlatrmak, herkesten uzak tutmak, yazar izer insanlar sultana
jurnallemek, gazete ve dergiler zerine bask kurmak, sansr sistemini iletmek. O dnem
aydnlarnn neredeyse tamam (Bedizzaman ve Mehmet Akif bata olmak zere) istibdattan
ikyet etti. Bedizzaman etten duvarlar aabilseydi sadece an aan bir niversite modeli
ortaya konulmu olmayacak; Krteye ilim mahfilinde serbestiyet tannm, Krt sorununa ta o
yllardan zm kaps aralayan bir proje ortaya karlm olacakt. O gammaz ve sansrc
danmanlar, kendi ve aile fertlerinin menfaatini dnd kadar limlerin tekliflerine kafa
yorsalard, tarih frsatlar heba edilmemi olacakt.
Bedizzaman hazretlerinin heyecan veren o mcadele hayatn safha safha bu stuna tamak
mmkn deil. Kestirmeden yol alp yle diyebiliriz: Hemen her dnemde devlet zulmne urad
Bedizzaman. Srgn edildi, mecbur ikamete zorland, hapse atld, defalarca zehirlendi
Siyasetin errinden Allaha snrm. deyip Erek Dana ekilmi, inzivada yayordu. Ne var
ki bir bahane icat edildi ve srgn yllar balad. nsanlarla irtibattan men edildi ama o hep
dimdik ayaktayd.
Hakknda davalar ald, iddianameler hazrland, hkim karsna karld. Afyon savcs 600
bin talebesi var diyerek asayie zarar gelir iddiasnda bulunmutu mesela. Oysa dnyann en
barl ve sivil akmlarndan biriyle kar karyayd. Afyon savcs, Bedizzaman ve
talebelerini Hasan Sabbaha; yani Hahailere benzetti. Hibir insaf ls yoktu sulamalarda.
Mesnetsiz bir sr iddia ve kara propaganda. Dini siyasete alet etmek gibi bir su isnat ettiler,
gizli rgt dediler, davalar atlar; hatta hapis cezalar verdiler. Kh Tesettr Risalesi bahane
edildi, kh Genlik Rehberi adl eseri. Beraat etmesine ramen tekrar tekrar dava ald da
oldu.

Demokrat Parti Dneminde Basklar

stad Bedizzamana yaplan zulmn belki de en ac vereni 1950den sonraki dneme aittir nk
tek parti diktas sona ermi, millet derin bir oh ekerek Menderes ve partisinden daha zgrlk

bir atmosfer beklemiti. Vaka, iktidar bir trl muktedir olamyor ve siyas iradesini ortaya
koyamyordu ama her seimde halkn verdii kredi artyor, zulmn bir an nce bitmesi
bekleniyordu.
Maalesef beklentiler bir zaman sonra bolua dt. Menderes dneminin istihbarat servisi
MAH (bugnk adyla MT), Bedizzaman adm adm takip ediyor, rapor tutuyordu. stelik
stadn talebelerini il il, ile ile filiyordu. Her ilin banda bir kiinin olduu dnlyor, her
ders yaplan evin bir rgt yuvas olduu kaytlara geiriliyordu. Bugn ortaya kan resm
vesikalara gre stad ya da talebelerine temas eden milletvekilleri ve brokratlar da filenmi,
Ankaraya bildirilmiti. Bedizzaman ve talebelerinin avukatln stlenen merhum Bekir Berke
gre 750 dava beraatle sonulanmt. Ama davalarn ard arkas kesilmemi ve yllar boyunca
srdrlen davalar nedeniyle toplum nezdinde kriminal bir alg oluturulmaya allmt.
Her eye ramen Demokrat Parti ve Menderese destek vererek daha zgrlk bir atmosferin
olumasn arzu etti Bedizzaman hazretleri. Hak ettii vefay bulamad bir trl. 1957de DP
nc kez seimleri kazanmt ama Nur talebelerinin zerindeki devlet tehdidi bitmemiti.
1958de alan bir dava nedeniyle Ankara, stanbul ve Ispartada tutuklamalar yaplm, Risale-i
Nur talebeleri Ankara Cezaevine konulmutu.
Vefatna doru stad Bedizzaman, talebelerine veda edercesine Anadoluya almt. Pek ok
vilayete uradktan sonra tekrar (3 Ocak) Ankaraya eviriyor rotay. Aslnda Menderesle
grmeyi arzu ediyor. htimal ki toplum katmanlarnda hissedilen frtnay haber vermeyi, belki
tedbir nevinden baz dncelerini aktarmay arzu ediyor. CHPnin ve smet Paann hain
yaklam ve o gnk basnn anlaysz tavr yznden Demokrat Parti yetkilileri korkuyor,
trsyor. O kadar ki 11 Ocak 1960ta Ankaraya gelen Said Nursi hazretlerine hitaben radyodan
hkmet bildirisi okundu. stada, Emirdada oturmas salk veriliyordu.
Seimlerde verilen destei unutmu gibi grnen DP, stad ve talebelerinde byk bir hayal
krklna yol at. 1959da Eskiehire girerken arabas durdurulmu ve ehre giremeyecei
polislerce tebli edilmiti. Bedizzamann tek cmlecik sorusu vardr: Emir buradan m,
Ankaradan m? Komiser skut eder. Cevap bellidir.

Beni Anlayamadlar...
Artk Hakka yrme zaman gelmitir. stad hazretleri, Urfaya doru yola kar ama devlet
terr souk yzn DPnin iileri bakan vastasyla bir daha gsterir. Bakan, emir stne emir
yadrarak lm deinde son nefeslerini veren Bedizzamann Urfadan zorla karlmasn
ister. 23 Mart gecesi vefat ederken (ve halen) kulaklarda ayn cmle yanklanr: Beni
anlayamadlar. Skolastik batakla gml bir medrese hocas sandlar... Evet ey Byk
Mtefekkir! Seni en uzak daireden en yakn halkaya kadar tastamam anlayamadk; keke
anlayabilseydik!

Fethullah Glen Hocaefendiye Zulm

ir caminin giriinde yalca bir adam karma dikiliverdi. Tanmt ve bir ey sylemek
istiyordu. Dedi ki: Nerdeyse yirmi yldr bu insanlara oy veriyorum ama hayallerim
ykld... Teskin etmek istedim, frsat vermedi, lim bir insana bu kadar ar hakaret etmeye
kimin hakk var kardeim! dedi.
Cmleler boazna dmleniverdi. Teselli etmek istedim; lakin beni dinleyecek durumda
deildi. Cami kapsnda rastladm bu kii ile birka gn nce misafir ettiim bir yaknmn
hissiyat aynyd. 85 yandaki bym, Her namazdan sonra Babakana dua ederdim; imdi
yapt hakaretler vicdanm szlatyor... demiti. Benzer bir hadiseyi geenlerde katldm bir
trende yaadm. Hi ummadm bir kalabaln iinde gzleri l l bir iadam yanma
yaklat ve Bu nasl bir aymazlktr ki, milyonlarca insana ilham kayna olmu bir lime srekli
hakaret ediliyor? dedi. Doru sylyordu. Bir insana kzabilirsin ama lim msveddesi, sahte
peygamber gibi dzeysiz laflar sarf edemezsin.
Hakarette snr tanmayanlar, seviyeyi her geen gn biraz daha drerek Fethullah Glen
Hocaefendi iin rgtn lideri bile diyebildi.
Hocaefendi hakknda dava aabilmek iin her yol denendi. tiraflar iftiraclarla ibirlii yapt.
28 ubat dneminde 8 yl sren ve kesinkes beraatle sonulanan btn sulamalar 17 Aralk
Yolsuzluk ve Rvet Soruturmasnn intikam olarak tekrar sahneye srld. Aza alnmayacak
hakaretler yapld, iftiralar art arda sraland. Hatta hakknda bir mahkeme karar varmasna
Amerikadan iade yahut snrd edilmesi istendi. Ad yolsuzluk ve rvete bulam apak
delillerle sulanm kiiler bahis mevzu olduunda masumiyet karinesine snanlar mevzu
Fethullah Glen Hocaefendi olunca hukuku pervaszca ayaklar altna almakta beis grmedi.
Yazklar olsun! Hani daha dne kadar ellerinden ptn, dua ve emirlerini beklediini
sylyordun? Hani Hocaefendinin yapt evrensel hizmete alk tutuyor, halkn huzuruna kp
sla hasreti bitsin diyordun
Akln ve inancn partizanla bsbtn kurban etmemi her bir fert, bugn ftursuzca edilen
laflar, bir ucundan emaresi gsterilerek yaplan tehdit ve antajlar nedeniyle kan alyor. Kan
alyor nk biri yanl konusa bile, ehl-i insaf birinin kp Bu kadar da deil artk! demesi
gerekiyor?
Anlalan o ki hakaretin tesinde sinsi bir maksat gzetiliyor: Daha nce karanlk merkezler
tarafndan defalarca denenen terr rgt ya da ete sulamas iin zemin oluturuluyor. Bir

lkenin Babakan her gn birka kez bir kitleyi hedef gsterirse, o kiiler hakknda su
uydurulmamas dnlebilir mi? Yargya resmen bask yaplyor. Devletin btn imknlar
seferber edilerek ve dnya tarihinin en kara medya yaps ina edilerek su bulunmaya allyor.
Ortada somut bir su olmad aikr ama belli ki Milli stihbarattan Emniyete, medyadan
yargya kadar herkese buyruklar yadrlyor ve su bulun! talimat veriliyor. Hal byle olunca
herkes bilmeli ki, bu saatten sonra alacak hibir dava hukuk bir anlam ifade etmez; olsa olsa
zulm tarihine geecek bir sre olur ve vicdanlara arpp zalimlere dner.
Gel de kahrolma! Bu lkenin bir blgesinde blc paralel rgt kimlik kontrol yapyor, vergi
topluyor, ceza kesiyor; bu lkenin Babakan bu konuda tek bir kelam etmiyor. Onun tek bir
gndemi var: Camia. Hizmet Hareketine gnde on kez tehdit savuran Babakan, fiil paralel
rgtn silahlarn ve militanlarn grmyor, tek bir cmleyle bile KCKy azna almyor.
Hangi vicdan bu arpk durumu kabul edebilir? PKK lideri Abdullah calann posterleri
billboardlara aslyor. Ne Babakanda bir tk var, ne AK Parti yetkililerinde. 30 bin insann
lmnden sorumlu tutularak mahkeme edilmi, hakknda (idam cezas kalkt iin) mr boyu
hapis cezas verilmi bir adamn posterlerinden rahatsz olmuyorsun ama 8 yl yarglanm,
hakknda beraat karar verilmi, beraat karar en st yarg organlarnca onanm Fethullah Glen
Hocaefendiye en ar ithamlarda bulunuyorsun. Allah akna hangi vicdan bu zulme raz olur?

1971deki askeri muhtra sonras Bekir Berk,

Fethullah Glen Hocaefendi ve Mustafa Birlik
askeri mahkemede

PKK, elli eit meseleyi vesile ederek ortal atee veriyor, Babakan bu konuda susmay
tercih ediyor. Ama her Allahn gn be on kez camiaya hakaret etmeyi ihmal etmiyor.
Seimlerden sonra zerklikten bahsediliyor; bu lkenin Babakan mlayemetini koruyor ama
hi durmakszn her gn camiaya hakaretlere devam ediyor.
Neden?
Yolsuzluk soruturmasndaki savc ve polisleri paralel yap olarak tanmlyor ve onun
zerinden srekli hakaretamiz konumalar yapyor. Yolsuzluk soruturmasn yrten polislere
sahur vakti operasyonlar yapld. Gecenin ikisinde insanlarn ellerine kelepe takld, kameralar
karsnda itibar suikast yaplmak istendi. ler tersine dnd; zira gzaltna alnan kiiler
Haram lokma yemedim deyip cesaret rnei sergiledi. Ortada su bulunamaynca zel
mahkemeler ihdas edildi. Tpk stiklal Mahkemeleri gibi Kurulan Sulh Ceza Hakimlii iyi bir
hukuk snav veremezdi; nitekim veremedi. En fazla drt gnlk gzalt sresini bile sekiz gne
kardlar. lk drt gnden sonra gzaltnda tutamayacaklar iin phelilere eya muamelesi

yapp yle zabt tutmak bir hukuk skandalyd. Hukuk tarihine geen bcek davas, taltif
davas, dinleme davas gibi konular somut hibir delile dayandrlamad; hatta ounun
manipulatif olduu yarg kararlaryla sabitlendi. Zulm yine de durmad, yeni davalar, yeni
sulamalar, yeni hukuksuz uygulamalar uyduruldu.
Neden?
Srf sust yakalandklar konuyu rt bas etmek ve intikam almak iin!
yi de bir evde bulunan yedi elik kasay o polisler mi koydu; onlar m kasalarda, ayakkab
kutularnda milyonlarca liray saklad? Medyann tamamn esir alma giriiminizle paralel
yapnn ne ilgisi olabilir? Villalar, rvetler, komisyonlar, havuzlar... Bu konularda konumaktan
kap alakasz insanlar zan altnda brakmak ayp deil mi?
Bir an iin btn tezlerinin doru olduunu, ortada yolsuzluk ve rvetin olmadn, baz polis
ve savclarn kendilerine tuzak kurduunu kabul bile etsek, bu durum Hizmet ile irtibatl okullara,
dersanelere vs.; hatta yurtdndaki eitim kurumlarna zulmetmek iin hakl bir gereke midir?
Madem suun ahsilii hukuk bir prensiptir; bir olaydan yola karak bir limi, bir kitleyi
srekli gybet etmek, yalan ve iftiralarla onlar gndemde tutmak zulm deildir de nedir!...
Fethullah Glen Hocaefendinin bu kadar ak tehdit ve hakaret altnda tutulmas utan vericidir.
Ne var ki Hocaefendi hayat boyunca hep tehdit altnda yaam ama inayet-i lahi ve maeri
vicdann isyan ile hep dimdik durmutur; duracaktr. Hayal ithamlarla ne Hocaefendiyi
korkutmak mmkn ne de onu sevenleri... Hizmet tarihi bunun en ak delilidir.
Daha Edirnede gen bir cami imamyken bir ksm zalimler musallat olmutu Hocaefendiye.
Karakolun st katndan merdiven boluuna itmek iin plan yapanlarn pusular suya dt. Bugn
boyundan byk laf konuup hakaret yapanlarn bir ksm o gn daha domamt...
Hocaefendinin dava ilesi hi bitmedi. 1971deki asker muhtrann bedelini deyenler
arasndayd. Aylarca hapishanede kald, bir kerecik olsun f bile demedi. imdilerde kfrbaz
azyla sanal lemde mcahitlik taslayanlar o strap dnemini tahayyl bile edemez.
1980 darbesinden sonra ikenceci generaller onu en ok arananlar listesine dhil etti. Alt sene!
Dile kolay. Srekli yer deitirerek okudu, yazd, ilham verdi sevenlerine. Ve bir gn Burdurda
(1986) yolu kesildi. Suikast yapmay planlamt darbeciler; lakin tuzak kuranlarn en hayrls,
o enaate izin vermedi. Ve o gn (makam cennet olsun) Babakan Turgut zal devreye girerek,
hukuk sreci iletti. Ortada bir su olmad tebeyyn edince alt yllk eziyet dnemi sona erdi.
Ama ile hibir zaman sona ermedi. 28 ubat zulmnn edebiyatn yapanlar, Hocaefendinin o
uykusuz gecelerini, sanc ile arad k yollarn bilemez. Hicreti firar sananlar, zaten ne
Mekkeyi anlamtr tarih boyunca ne Medineyi. O gnk gazeteleri an bakn. Bugnk pespaye
evrakn tiyneti o gn de benzer bir zehri kusuyor, Hocaefendi hakknda idam kararndan
bahsediyordu. 28 ubat savcsnn hukuk d ithamlarna bugn kurtarc simit gibi sarlanlarn

slamclk ile alakas olabilir mi? Birka ay hapis yatp; ya da birka gece karakolda kalp onu
onlarca senelik destana dntrenler, Hocaefendinin ilesini anlayabilir mi?
Bak sen u kaderin cilvesine! Darbecilerin yapamadn kardeler yapacak ve camia, rgt
sulamalaryla yz yze gelecek; yle mi? Ehl-i kfrn kuramad tezgh ehl-i iman
tarafndan kurulacak ve Hocaefendiye rgt lideri denecek yle mi? Sanlyor ki maeri
vicdan uyuyor. Ve sanlyor ki zulm sonsuza kadar srecek, kirli planlarn hesab sorulmayacak.
Azndan kan kula duymayanlar! Yazd mfteri yazdan yz kzarmayanlar! Peinen
syleyeyim ki uzun bir zamandan beri fettan bir slupla srdrlen mesnetsiz ete/rgt sulamas
ile 70 ksur yana gelmi Fethullah Glen Hocaefendiye zarar vermeye kalkrsanz tarih,
adnz Yezidlerin, Haccac- Zalimlerin yanna kaydedecek. Belki tarihi oktan
unutmusunuzdur; hadi daha yakndan anlayabileceiniz bir rnekleme yapaym. Hani ikide bir
Msrdaki General Sisiye darbeci diyor, veryansn ediyor ve hvan terr rgt ilan etmek
iin kumpas kuruyor diye suluyorsunuz ya... te esameniz, planladnz eyleri zulme
dntrr ve icra ederseniz, Sisinin yanna yazlacak! nk bir kerecik bile karncaya
bastklar grlmemi beyefendiler/hanmefendiler topluluuna terr rgt, paralel devlet,
virs, ete, maa... gibi pespaye laflar syleyip saldrmak, darbecilikin dik lsdr, zulmn en
dip noktasdr.
Fethullah Glen Hocaefendiye kar sergilenen vefasz ve saygsz tutum ne ilktir, ne de son.
Tarih boyunca limler, zalimler tarafndan hedef alnm, haklarnda yalan yanl laflar retilmi;
hatta ikence ve srgne maruz braklmtr.
Tarih boyunca, din mazlumlar, ehli kfrden ektikleri ilenin belki yz katn, maalesef,
ehl-i imandan ekmilerdir. Her dnemde limlere, bidlere, zhidlere olmadk sulamalar
yaplm, akla hayale gelmedik ktlkler o gzel insanlara reva grlmtr.
Ac gerek budur: Siyaset merkezindeki ynetme igds ve hkmetme ehveti, belli bir
noktaya geldiinde, sosyal merkezdeki her trl oluumu kendisi iin potansiyel tehlike olarak
alglam ve onlara her trl cefay yapmakta beis grmemitir. Onlarca misali var zulmn. Bir
hi uruna gnl sultanlar rencide edilmi, tefekkr ahikalar hakknda akla hayale gelmedik
dmanlklar yaplmtr.

BLM 2

ARI

Ey Zalim!

u yazy sana yardm etmek iin yazyorum. Zalime yardm? Evet! nk bir gn buyurdu ki
Hazreti Muhammed (s.a.s.): Zalim de olsa, mazlum da olsa kardeine yardm et!
Arkadalar sordu: Ey Allahn Resl, kardeim mazlumsa ona yardm ederim. Ama zalimse
nasl yardm edebilirim ki? Ve muhteem cevap: Onu zulmden alkoyar, ona mni olursun ki bu
da ona yardm etmektir.te ey zalim kardeim!
Hassaten zalim kardee sesleniyorum; zira dtaki zalim nasl olsa bir gn hak ile yeksan
olacak; ancak ierdeki zulmn daha kalc ve derin yara amasndan korkulur.
Senin zulmn sylemek, seni o zulmden alkoymak ve zulmne engel olmak iin sana bu
mtevaz nameyi yazyorum. Ltfen darlma; sylenen szlerin keskinliine bakma; Koynunda
akrep var. diyen bir kardeinin seni ateten sakndrmak iin rpnp durduunu farz et. Ve inan
ki zulm en ok zalimi yer bitirir.
Hem sanma ki Ey zalim hitabnn muhatab tek bir kiidir. Asla! Zulm bir zihniyet bozulmas,
ruh kaymasdr ki her nefis onunla etin bir snava tbi tutulur. te bu nedenle Ey zalim! sznn
muhatab bir ahsa indirgenemez; zira zalim nefis, renkten renge girer, tebdil-i kyafet eder,
makamdan makama geer. Zalim ou kez zalim olduunu bile fark edemez.
Zulmn boyutlar da farkldr; kimi bir kiinin hakkn yiyerek zalim olur; kimi binlerce,
milyonlarca insann hakkna tecavz ederek. Daha da tesi kul hakknn btn snrlar yerle bir
edilir ve bazen Allahn hakkna riayet edilmedii olur. Baz zulmlerin aff (mazlumlarn erdemi
ve affedicilii nedeniyle) bu fni dnyada mmkn olsa ve helalleme kaplar kyamete kadar
ak tutulsa bile, o mukaddes emanete kar yaplan zulm affetmeye hibir fni mezun deildir.
Ey zalim!
Tarih ahittir ki her zalim kendi uydurduu ve herkesi inanmaya mecbur hale getirdii yalanlar
zerinden eziyet eder insanlara. Masum kitlelerin her trl zulme mstahak olduunu vehmeder.
Zalimin cinneti bulacdr o yzden. Kendisi gibi dnmeyen herkese bask kurduu iin zulm
umumi bir cinnete dnr. Kimi korkusundan, kimi bir menfaat uruna penesine dt zulme
ortak olur. Ne var ki zulm kalc deildir; mazlumun ah bir gn yeri g inletir.
Zalim olmaktan saknmann ilk basama peygamberlerin at muhasebe ve murakabe yoluna
bavurmak ve gzyalar iinde Rabbe kar, Ben nefsime zulmettim! diyerek yakarmaktan
geer. dem Peygamber yle yalvard Allaha; ta ki evlatlar da yle yakarsn. Yunus Peygamber
de yle dedi, Musa Peygamber de... Neden? nk, Ben nefsime zulmettim... diyen, bakasna

zulmedemez. Kendini kusursuz gren ve her yapt fiilin doru olduuna inanan her nefis, firavun
olma yoluna girmi demektir. Sahte tevazu kibri rtemez, alak gnlllk gsterileri zulm
gizleyemez; zira kimin zalim olduunu gc elinde tutan bilemez; onu mazlumun iniltisinde aramak
lazmdr.
Zulm bir sretir; kendi znden kopma, bakalama, haddi ama sreci. nsanolu nce kendi
nefsini unutur; sonra Yaradan. Nefsini unutan, zndeki acziyeti, kul olma erdemini bir kenara
iter. Kendi asl snrn ve irade emberini tevehhmle baka bir alana tayan ve bylece haddini
aan insan, zulmn karanlklarnda yrmeye balamtr artk. Zulmn varaca son noktay
Lokman Aleyhisselam oluna nasihat ederken yle iaretliyor:Yavrucuum! Allaha ortak
koma, nk Allaha ortak komak (irk), elbette byk bir zulmdr.
Zulm adm adm ilerler ve insan ruhunu esir alr. Ene srr zlemedii ve nefis terbiye
edilemedii zaman, insan nce kendini beenir, sonra kendine hayran olur; daha sonra kendine
tapnmaya balar. Kendi snrlarn yerle bir ettii iin kul hakkn da tanmaz, Allah hakkn da
nk artk her eyin merkezine ego oturmutur. yiler ve ktler firavunlam egoya gre dizayn
edilince btn mkfat ve mcazat sistemi de o enaniyet zerine ina edilir. Kendini beenen
bakasn beenemez, kendini seven bakasn sevemez. Seviyor gibi grnse de zalimin tek
kriteri vardr: kendisine duyulan muhabbet. Melek gibi biri karsna kp itiraz etse ona eytan
der ve eytanlatrmak iin akla hayale gelmedik iftiralarda bulunur. Bir gn eytan, kapsn alp
ona vgler dizse, o iblisi de melek gibi tasvir eder, barna basar, ibirlii yapar.
Ey zalim!
Bilmelisin ki ferde zulm eden, sadece bir kiinin hakkna tecavz etmi olur ve onunla
helallemedike iflah olmaz, kurtulua eremez. Ya koskoca bir kitlenin hukukuna tecavz edenler?
Ya milyonlarca insan hakknda her Allahn gn yalan syleyen, gybet eden, iftirada bulunanlar?
ayet sen de zulme uradn, sana yanl yapldn dnyorsan, bilmelisin ki zulme zulmle
mukabele edilmez. Hem stelik sana zulmettiini dndn kiilere duyduun fke ile suu
gnah olmayan kitlelere saldramazsn. Kurn, Bir kimsenin gnahndan dolay bakas
knanamaz. diyor. Mer hukuk da, er hukuk da suun ahslii prensibini grl grl ifade
ediyor. Su ahsi ise ve onunla hukuk iinde hesaplamak esassa, bakalarna gadretmek korkun
bir vebal deil mi?
Ey zalim!
Zulmlerin en kabas, en acmasz devlet imknlarnn hoyrata kullanlmas ile ortaya kar.
Oysa devlet, milletin himmeti ile ayakta durur ve asla millete kar iddet unsuru olarak
kullanlamaz. Ne var ki btn ceberut zalimler devleti kendi babalarnn mal sanarak ve insandan
daha stn grerek bireyi ezip gemeyi dener. Gvenlik glerini kendi ahsi intikam duygusu iin
kullanan, yargy adaletsiz karar vermesi iin zorlayan, maliyeyi keyfi denetimine ara haline

getiren -kim olursa olsun ve ne maksatla yaparsa yapsn- zulmetmi olur. nsanlar haksz yere
derdest edebilir, onlar adaletsiz bir biimde zindanlara atabilir, kamuoyunda kara propagandaya
neden olacak ekilde kitleleri karalayabilirsin. Ama unutma ki zalimler asla kazanamaz. Zalim
zafer naralar atarken ve mazlumun ah gklere ykselirken kader alarn rmektedir nk. Kitle
psikolojisine muvakkaten esir den maeri vicdan, mutlaka bir gn uyanr ve zalimlerin maskesi
dverir.
Ey zalim!
Yol yaknken dn. Hangi makam igal ediyor ve hangi kin ile mebu bulunuyorsan; gel o zulm
yolundan gerisin geriye dn. Her bir insan Allahn halifesi ve imanl her bir kalb Kabe
hrmetinde olduuna gre adalet ve doruluktan ayrlma. nat edip zulme devam edersen,
kelamn ve kalemini zulm yolunda heba edersen -ki yle olmaz inallah- kendine de, sana mit
balayana da yazk etmi olursun. Zira o mevud gnde ne gazeteciliin nemi kalr ne
siyasetiliin; ne brokratlk ie yarar ne tccarlk. Ve hibir zulm zalimin yanna kr kalmaz.

Ey Mazlum!

dn, sann, unvann bilmiyorum senin. Bildiim bir ey var; o da tarih boyunca sana kar
yaplan hakszlk.

Sen de bilirsin ki her dnem birileri dman ilan edilir, onlarn alnlarna hain damgas
vurulur ve ceberut bir dille kkleri kaznacak diye ferman buyrulur. Ve sen her gn yalanlarla
bouur, iftiralarla kar karya getirilirsin. Yrein burkulur ou kez. zlrsn. Gzlerinden
yalar boanr, yaplan zulm nedeniyle. Sonra dner tarihteki mazlum kardelerini hatrlarsn;
yreine bir serinlik ker, dimana bir zindelik gelir ve bir kez daha hatrlarsn ki her dnemde
hem Yezid vardr hem Hseyin.
Ey Mazlum!
Senin gcn, gszlnde gizlidir. Kendinde g vehmedenler Kuvvet ve Kudret Sahibinden
uzaklamtr hep. Kendi aczini ve fakrn unutan demolu nce kendini unutur, haddini aar;
daha sonra bakasnn hakkna tecavz etmeye balar.
Tam da bu noktada Hz. Mevlnya atfedilen u gzel hkme snmak gerekir: Mazlum ol,
zalim olma. zl de zen olma. Ezil de ezen olma. Zalim olmaktansa mazlum olmak! Yezit
olmaktansa Hseyin olmak! Ama zulme raz da olmamak!
Ey Mazlum!
Gel ilk adm doru at; zalimden ikyet etme yerine nefsinden bzar ol. Hi phesiz senin bu
asil tavrn zalimi aklayp paklamaz. O, yapt hatann cezasn er ge ekecektir; ancak sen nefis
muhasebesi ve murakabesinin sana aaca engin ufuklarda yrrsen hem buray hem tedeki
lemi imar edersin. Gadre uradna gre, kader plannda, sana yeni bir kap alm demektir;
arnma kaps, kanatlanma kaps, kendi zn bulma kaps
Allah, insanlar korkuyla, alkla, mallarn eksiltmekle, nefisleriyle etin bir snava tbi
tutmaktadr. Sen o korkularn esiri mi olacaksn? Bu sorunun cevab, seni ya sefil klacak ya sefir.
Ve bu zorlu imtihan senin karna eit eit zalimler karacak. Deiik urbalara brnm,
deiik unvan ve makamlarla karna kacak olan zalimler zmresi, seni korkutmak, hak ve
hakikatten uzaklatrmak, hizmet duygu ve dncesinden karmak isteyecek. Tarih boyunca hep
byle olmu ve kyamete kadar da hep byle olacak. Seni yldrmak iin plan stne planlar
yaplacak, tuzak stne tuzak kurulacak ve beklenecek ki susacaksn, duracaksn,
konumayacaksn.

Ey Mazlum!
Kisveden kisveye brnen, maskeden maskeye koan zalimlerin en byk silah yalan ve
iftiradr. Senin kalbini dalayan da budur! Bile bile sylenen yalanlar, gstere gstere yaplan
iftiralar! Ve tabii ki Arafta kalan mtehayyir insanlarn vicdanlarnda alan yaralar. O kapkara
propagandann zarar verdii masum insanlar! zlrsn hem zalime, hem o zalimin bulandrd
zihinlere. Hzne kaplmamak mmkn m? Ancak unutma ki hibir zulm kalc deildir; bir gn
mutlaka karanln barna gneler douverir ve gerekler gn yzne kverir. O mevud gn
gelinceye kadar eilip bklmemek, zalim karsnda temenna durmamak boynumuzun borcudur.
Fni dnya iin bki hayattan vazgeilmez ki!
Ey Mazlum!
Devlet zrhna brnerek yaplan mezalim, seni t can evinden vurur. Nasl vurmasn ki devlet,
senin de devletin; millet de o devletin asl sahibidir. Ne var ki geici bir zaman dilimine mahsus
ynetme yetkisini elinde tutanlar, bazen herkesi kendilerine kle gibi grr. Hatta bu anlamsz ve
dayanaksz despotizme pek ok akll insann da rm olduunu mahede edebilirsin. zlme! Sen
ne zulme maruz kalan insanlar iinde ilksin ne de son. Nice gzel insan vardr ki vefa yerine cefa
grd. Nice mert adam vardr ki namertlerin insafna terk edildi. Nice lim kiiler vardr ki
cahillerin idrakine hapsedildi.
Ey Mazlum!
Sevgiyi sevecek, nefretten nefret edecek, korkudan korkacaksn ki zalimler kibirlenip caka
satmasn u misafirhane-i dnyada. Ve kurmasn korku imparatorluunu. Etrafn kuatan
haramilerden, gecenin karanlna snan gulyabanilerden ekinme! Onlarn kard grlt
senin kalbine korku salmak iindir. Oysa bilmiyorlar ki Allahtan korkan, baka hibir eyden
korkmaz. Ola ki bir gn kalbinde bir nebze rperti duyar, karamsarla dersen, ite o gn
gerekten zlecein gndr. Zira sen hak ve hakikati brakp iten zlmedike zalimler
amacna ulaamaz. etin bir imtihandan alnnn akyla kmak isteyenler daima nefis muhasebesi
yapmaya, tvbe istifarn yan sra irade ve azimle dimdik durmaya mecburdur.
Ey Mazlum!
Seni ciz grenler sendeki areyi grmekten cizdirler. Senin en byk silahn, masumiyetin ve
ztrar haliyle Ona yneliindir. Sendeki o samimi yakar ve mcadele azmi bir araya
gelindiinde dnyann en musallah ordular bile seninle ba edemez. Sendeki telere odaklanm
hayat felsefesi seni kalabalklara esir olmaktan kurtarr. hls felsefesinin ete kemie brnp
satrlara dkld u cmle ne kadar da nemlidir: Amelinizde rza-y lh olmal. Eer O raz
olsa, btn dnya ksse ehemmiyeti yok. Eer O kabul etse, btn halk reddetse tesiri yok...
Ey Mazlum!
Biliyorsun ki zalim ne hak tanr ne hukuk; ne adalete deer verir ne vefaya. Oysa devletler

hakkaniyet zerinde ykselir. Tam da bu yzden Hazreti Peygamber (s.a.s.), Yemene vali olarak
gnderdii sahabisine nasihat ederken hassaten yle buyurur: Mazlumlarn bedduasn almaktan
kork. Zira Allahla bu beddua arasnda perde mevcut deildir.
Mazlumlarn bedduasn almaktan saknabilmek iin akln, fikrin ve vicdann devreden
kmamas gerekir. Ne var ki zulm, bir cinnet haline dntnde hakinaslk da unutulur, ahiret
inanc da. Keke dersin kendi kendine. Keke kazanma kuanda kaybetme yaanmasa ve
insanlar kibrin bu kadar esiri olmasayd! Ve bilirsin ki mazlumun h titretir ar!
Ey Mazlum!
Bana ne gelirse gelsin sen hep dik dur, ylma, yklma ve unutma ki zulm kalc deildir.

Ey Araftaki!

on noktaya gelene kadar zulme ortak olmad Pilatus. Ruhen mazlumun yanndayd nk.
Susarak savuturmak istedi o frtnal gnleri.

Ne var ki uzaktan seyretmekle yetindii o sre bir gn keskin bir karar vermeye mecbur etti
onu. sa Aleyhisselama ve arkadalarna kar yrtlen o korkun karalama/sindirme hareketinin
sahipleri onu da sularna ortak etmek istedi. Romadaki sistem de onu gerektiriyordu zaten. dam
kararlarn Roma Valisi sfatyla onun onaylamas bekleniyordu. sa Aleyhisselam hakknda lm
ferman karan zalimler, Pontius Pilatusun karara imza atmasn istiyordu. Hlbuki o, sann
(a.s.) sulu olduuna inanmyordu. stelik kars Procula, bir rya grm, o ryann tabiri olarak
kocasna, Asla bu zulme ortak olma! manasna gelen bir yorum yapmt.
Vebal almak istemiyordu vali. Mahkeme bakanl yapp say (a.s.) kurtarmaya ynelik
sorular sordu ilkin. Hakikat nedir? sualine ald veciz cevap tam da istedii gibiydi. Ben bu
kiiyi sulu bulmadm. dedi. Ne yazk ki egemen gler hukuku oktan askya alm, mahkeme
karar olmakszn sulu ilan etmiti Hz. say. Pilatus ya makamndan olacak ya da cinayete
itirak edecekti. Bir bahane buldu ve infaz geciktirmeye alt. stiyordu ki aradan birka gn
gesin, Paskalya geleneine uygun bir ekilde halk oylamasna gidilerek o Masum Nebi zulmden
kurtarlsn. Baard da. Ne yazk ki kalabalk halk topluluu bir kiilik af hakkn sadan deil,
Barabbas adl bir ekyadan yana kulland. Bir ekya kadar deeri yok muydu o an yce
insann? Kara propaganda sayesinde halk sa Aleyhisselama kar doldurmulard ve o azgn
kitle nasl bir hakszlk yaptnn farknda bile deildi. nsanlar lgnlar gibi baryor,
Meryemin Olunu armhta grmek istiyordu. Pilatusun atlad tarih bir realite vard: sadan
(a.s.) nceki btn peygamberler de ounlua kar mcadele vermi, takn kalabalklarn
zulmne maruz kalmt. Bu durum, onlarn haksz olmas anlamna gelmiyordu ki!
Pilatus lin kampanyasn aabilmek iin bir hamle daha yaparak say (a.s.) serbest brakmay
teklif etti. O diyardan uzaklatrlacakt. Saygn din adamlar ve khinler, halk iradesinin ok ak
olduunu, bir an nce infazn gerekletirilmesi gerektiini syledi. Makamndan olmak
istemeyen Pilatus artk basklara dayanamayarak gz dnm, adaletten uzaklam ittifaka boyun
edi. tesi malum; O Yce Peygamber krbalatld, dvld, yzne tkrld, alay edildi,
armha mahkm edildi.
Pilatusun eline bir peygamberin kan bulamtr ve bu hazin durum vicdann szlatmaktadr.
Adamlarndan bir ibrik su ister. Bir de leen. Sonra zene bezene ellerini ykar ve etrafta onu

aknlkla izleyen kalabala yle der: Benim ellerim temiz! Bu szn eski Yunanda ya da
eski Yahudi geleneinde de var olduunu, Gnah benden gitti manasna geldiini syleyenler
varsa da gnmze kadar gelen temiz eller tabiri Pilatus ile sembolik bir mana kazand. O
yzden pek ok ressama ilham olmu, ellerini ykayan vali pek ok tabloya yansmtr.
Aslnda Pilatus, Araftaki adamn semboldr; zulm grd halde sessiz kalmann, haklnn
yannda yer almaktansa glnn yannda mevzilenmenin, kendi makam ve birikimini koruma
uruna zalimlerle ibirlii yapmann simgesidir. Kendine gre hakl gerekeleri vard Pilatusun
ama netice itibaryla zulme ortak olmu, zalimce bir karara imza atmt. Ad tarihe katiller
arasnda geti.
Ah Pilatus, korkmayacaktn. Korkup da bahaneler uydurmayacaktn.
Zalimler, her daim su orta arar kendine. ster ki yaplan korkun yanl sadece kendi zerine
yklp kalmasn. Hicret gecesi Hazreti Muhammedi (s.a.s.) ldrmek isteyen ins eytanlarn
telkin ettii fikre bakar msnz: Her airetten birini seelim ve herkes hanerini ayn anda
saplasn; ta ki kan oymaklar arasnda dalsn! Zalimin psikolojisi tam da budur: Su ortakl.
Zalimi ileden karan, zulme ortak olmayan kiilerdir. Onlar da hain olarak grr, dnek olarak
yaftalar, ilk frsatta onlar da cezalandrmak ister nk o, herkes zulmne ortak olduunda
kendini daha rahat hisseder...
Ey Araftaki Pilatus!
Unvanlarn, kazanmlarn altnda kalp ezilme! Ben ki diye balayan cmlelerin noktasn,
emin ol ki, eytan koyuyor. Ben ki ei menendi olmayan bir hocaym, Ben ki paha biilmez
bir aydnm..., Ben ki saygn bir iadamym diye balayan cmleleri sen objektiflik sanyor,
kendini o etin snavdan kurtardn tahayyl ediyorsun. Yanlyorsun! Tumturakl szler, zulmn
olduu yerde vicdan bir arnma vesilesi olamaz. Zulm dnemlerinde vicdan, yaptklaryla
arnr; yapamadklaryla deil. Byk slam limlerine zulmeden Emev sultanlar, Abbas
halifeleri vs. oktan lp gitti ama o mazlum imamlar, ile dnemlerinde verdikleri etin
snavdan alnlarnn akyla ktklar gibi kyamete kadar gnllere taht kurdu.
Ah Pilatus!
Ellerini ykadnda vicdanndaki kan lekesini de temizlediini sandn. Yanldn! Eminim, tpk
Lady Macbeth gibi, gece yarlarnda ellerini defalarca ykadn; ancak o grnmez kandan
kurtulamadn. Mazlumun h yreini deldi her sabah ve yle feryat ettin kendi kendine: Uykuyu
katlettim; aclar dindiren, insana huzur veren uykuyu! sa (a.s.) uup gitti aramzdan; senin
ellerin hi ama hi temizlenmedi nk hakkn, hukukun, fikrin namusunu koruyamadn, kk
hesaplarn altnda ezilip gittin...
Not: Bu yazda yer alan baz kelimeleri baz art niyetli, apsz kiiler arptmaya kalkarak sa
Aleyhisselamn armha gerildiini ve ldrldn yazdm iddia ettiler. Mahkum edildi

demek armha gerildi ve ldrld demek deildir. Kald ki yaznn ilerleyen ksmnda sa uup
gitti aramzdan deniyordu. Yani, sa Aleyhisselam ge kaldrlmt. Her nedense her konuyu
arptma ve karartma vesilesi yapan baz kiiler bu cmleyi grmezden gelerek kara propaganda
yapt. Aslnda bu yaznn maksad sa Aleyhisselamn hayat ya da ge kaldrl deil; sa
peygambere yaplan zulmler karsnda sessiz kalan ve ellerini ykayarak temizlendiini
sananlardr. Ne yazk ki zalimlerin alklar Araftakinin hikyesini bile dinlemek istemiyor.

BLM 3

NSAF

nsaf!

tfen derin bir nefes aln ve ok ksa bir zaman dilimine doru seyahat edin.

AK Parti-cemaat kavgas adna ne hatrlyorsunuz? Durumun net anlalabilmesi iin ksa

bir not: Fethullah Glen Hocaefendi aniden rahatszlanm, ambulansla hastaneye kaldrlmt.
Tam o gn Hocaefendiyi ziyaret ettiim iin aynen yle yazmm: lk arayanlardan biri
Babakan Tayyip Erdoand. Zarif bir ses tonuyla gemi olsun dileklerinde bulundu.
Hocaefendi de ayn zarafetle Sayn Babakann hatrn sordu, Zahmet buyurdunuz... dedi. Sz
sras dualamaya gelmiti. kisi de hem dua istedi birbirinden, hem dua ettiler birbirlerine.
Grlmeye, duyulmaya, dnmeye deer bir tabloydu. Uzaktan bu manzaray izleyebilseydiniz,
eminim, Yahu igzarlar! Artk aradan ekilin ki fitne atei snsn! diyecektiniz. yle samimi,
yle halisane bir iletiim vard ortada...
Bu tablodan hemen sonra Hocaefendi, iki sayfalk bir ilan yaynlam, kendisine gemi olsun
dileklerinde bulunan devlet adamlarna, siyasetilere, i dnyasna ve medya mensuplarna
teekkr etmiti. O teekkr belgesinde en gze arpan kii, hi kukusuz Sayn Babakand. O
gnk hava o kadar berrak, o kadar duruydu. Peki ne oldu da her ey bir anda altst oldu?
Dershanelerin kapatlmasna matuf bir taslak ortaya kt. Allah ahittir ki bu taslan tadil
edilmesini ok arzu ettik. lk gn birileri kt haber yalan dedi. Keke yalan olsayd da fitne
atei bymeseydi! Taslaa yalan diyen yetkili azlar konutuka mesele daha net anlald ki
karmzda vahim bir durum var. Hkmet iindeki yetkili organlarn dahi bilmedii, sektrdeki
paydalarn fikrinin alnmad bu hazrln demokrasi ve hukuk devleti ilkeleriyle telif edilmesi
mmkn deildi.
Kanun zoruyla dershanelerin kapatlmasna kar ktk; hl da karyz. Sebebi gayet ak:
Hkmet szcsnn de alenen beyan ettii gibi, Dershane kapatmak anayasaya aykr. Hr
teebbs ilkesi bakmndan da kabul edilemez. Aynen yle. Hatta bir adm tesini de sylemek
zorundayz: Demokratik hukuk devletinde kanun zoruyla zel iletmeleri kapatmak mmkn
olmad gibi dntrmek de mmkn deildir. Kelime deiince hakikat deimez. Sen
eitimin standartlarn artrrsn, snav iin takviye dersleri almaya gerek kalmaz ve sonunda
vatanda, artk dershaneye ihtiya duyulmad iin messesesinin kapsna kilit asar. Ama asla
zorla kapatamazsn, dntremezsin.
Ne acdr ki dershane tartmasnda ikna edici hibir delil getiremeyen birileri, srarla baka
konulara dalarak hak arama mcadelesini sulandrmak istiyor. Oysa biz ilk gnden beri konuya

demokratik bir hak talebi olarak baktk. Hl da o noktadayz. Bu tavrmz anlamayan; ya da

meseleyi baka mecralara srkleyerek ikbal davas gden insanlara birka hususu belirtmekte
fayda var.
Bouna uramayn beyler! Ortada siyas bir mcadele yok; zira cemaat diye her gn
ktlemek istediiniz yap siyas bir hareket deil. Bilek bkme yar, iktidar kavgas gibi
laflar meseleyi sadece mecrasndan karr, insanlar derin bir hayal krklnn ortasna atar.
Ta ilk gnden beri en st makamlara iletilen duru udur: Bu lkeyi siz ynetiyorsunuz. Biz
sizlere (btn hkmetlere olduu gibi) duacyz. Her kim sizden bizim admz kullanarak bir
mevki talep ederse, bizimle alakas yoktur; varsa da artk kalmamtr. Ancak, camiaya nispet
edilerek birilerine hakszlk yaplrsa, bilin ki, kalbimiz burkulur ama duaya devam ederiz. Bu
durutan bir milim geri adm atlmam, idar tasarrufa sayg duyulmu, herhangi bir makammevki derdine dlmemitir.
Ne var ki ilikilerin en iyi olduu dnemlerde bile birileri srekli arabozuculuk yapm,
insanlar hakknda dedikodu retmi, asl fasl olmayan hikyelerle etrafa vehim salmtr. Daha
yakn zamana kadar devleti her trl ktln anas gibi gren ve ideolojik sylemi gerei onu
iblisletiren, ona Taut diye hitap eden, haneresi yrtlrcasna Yklacak elbet! diye haykran
o kiiler, bugn devleti kutsadka kutsuyor ve onu adeta ilahlatryor. Hal byle olunca o sinsi
telkin hkmn icra ediyor, devlet dndaki sosyal btn paydalar potansiyel tehlike gibi
grlyor. Oysa sivil toplum kurulular, i dnyas, medya gibi sivil unsurlar katlmc
demokrasinin vazgeilmez birer parasdr; kurulu dzenin tehdidi deil.
Ynetme ehveti kkrtldka Trkiye ynetiim kltrnden uzaklayor ve her kitle paralel
yap gibi alglanyor. Oysa modern dnyada ynetenler ve ynetilenler diye isimlendirilen
birbirine zt iki kutup yerine beraber ynetme deeri oluturuluyor. Buna ynetiim deniliyor. Bir
ucunda devlet dier ucunda sivil toplum ve birey duruyor. Bu bak asna gre hareket eden baz
kiiler, bugn cemaati halletse yarn baka bir cemaati dman hale getirecek. Hlihazrdaki
durum bile vahimdir. Cemaatleri birbirine dman hale getirmek iin kollarn svayan, bir
cemaati ktlemek ve yalnzlatrmak iin zel ekipler kuran, ihtilaf krklemek iin hususi
stratejiler oluturan ve devlet eliyle yeni cemaat kurma teebbsnde bulunan bir yapnn
srdrlebilir bir faaliyet iinde olduunu sylemek ok zor. Cenab- Mevla da raz olmaz bu
planlardan kullar da nk insan de deildir, slam de...
Onca sisin dumann arasndan ehli insaf, gerekleri bir kez daha grmeye davet ediyoruz. Bir
gn, belki de ok yaknda, bu fitne havas dalr, yine yz yze bakmaya mecbur oluruz. Birileri
memnun ve mutlu olsun diye hi kimse buharlaacak deil bu lkede. Veya birileri telkin ediyor
diye yeni bir Kerbela yaanacak ve mminlerin kk kaznacak deil ya! nsafl olmak lazm.
Haddini aan, hangi cenahtan olursa olsun, maeri vicdana arpp tarih huzurunda hesap
verecektir. Daha tesini zorlamak, gerekten, fitne ateini krklemektir ki vebali ok byk

olacaktr.

Raporlar, Filemeler, Endieler

Dershane tartmalar srerken 28 Kasm 2013te Tarafta 2004 MGK belgesi neredildi. Zaman
Gazetesi olarak bu tabloya zldmz ekranlarda syledik; zira ok doru bir eklide
srdrlen hak arama mcadelesine glge drebilirdi bu gelime. stelik u yorumu da
kamuoyuyla paylatk, Keke byle imzalar atlmasayd nk sz uar, yaz kalr. Buna ramen
o yllardaki artlarn ne kadar ar olduunu da biliyoruz. Dolaysyla bu belgeye ok byk mana
yklemek ve insanlar birbirine drmek yanl olur.
Tam orada durduk; yani keke olmasayd ile o gnk zor artlarn dayatmas arasnda. Ne
var ki dershane kapatma konusundaki ar srar, 2004 MGKsndaki kararlarn uygulamada olup
olmadna dair phe oluturmaya balad. Nitekim Fethullah Glen Hocaefendi de,
Hsnzanda zorlanyorum... diyerek, bu tereddtleri dile getirdi.
Ne yazk ki 2013 ylna dair de baz fileme dokmanlar ortaya kt. Bu, gerekten de
aklanmas gereken yeni bir durumdu. ahsen yle dua ettim ki yetkili birileri kar, yreklere su
serpecek mahiyette bir aklama yapar ve gnl dolusu bir oh ekeriz. Hatta konu ile ilgili bir
yetkili telefonda, Aklama yapacaz. deyince ok sevindim ve arkadalara, Bir aklama
yaplacakm, gzel grelim, bu fitne fesat iler yatsn. dedim. yle bir aklama maalesef,
onca zaman gemesine ramen, gelmedi. Bu arada Hseyin elik Beyin ilkesel yaklam iindeki
aklamas gzel, ho oldu; ancak baz teknik detaylar izah edemiyor. Buna ramen elikin
aklamalarn yan manet yaptk ki, ilke babnda bile olsa filemelerin kabul edilemez olduu
gerei hkmetimiz araclyla da beyan edilmi olsun.
Sonra hava bir daha deiti ve belgeleri yaymlayan Taraf Gazetesi ve gazeteci Mehmet
Baransu hakknda ar ithamlar yaplmaya baland. Devletin kurumu birden mahkemeye
bavurdu, Babakan Erdoan mahkemeleri harekete gemeye davet etti ve vatan hainlii
sulamasnda bulundu. Oysa bahsi geen gazete ve gazeteci, ilk defa belge yaymlamyordu.
Benzer yaynlar asker vesayet konusunda onlarca kez yapldnda tek bir satrla Taraf hedef
tahtasna koymayan hatta bunu ok byk bir gazetecilik baars olarak gren meslektalarmzn
bir ksmnn da ihanet sylemine sahip kmas, dndrc ve zc bir gerei ortaya
karyor.
Vesayetin her trlsne lanet! Asker vesayet de siyaset d vesayet de, hkmetler eliyle
oluturulan vesayet de demokrasinin belini krar, akln bandan alr. Peki, neyin vesayet olduu
nasl belirlenecek? Gayet ak aslnda: Hi kimse hukuk dna kmayacak, hi kimse hukuku
keyf yorumlarla istedii gibi kullanmayacak. Katlmc ve effaf demokrasilerde siyas partilerin
yeri nasl belliyse, sivil toplumun, medyann ve ynetiimin dier unsurlarnn yeri de bellidir.
Demokrasimiz yine zor bir snavdan geiyor. Sabrla, metanetle, hukukla aabiliriz ancak bu

badireleri. Kirli merkezler birtakm iler yapp birilerinin zerine ykmak iin olaanst bir
gayret sarf ediyor. Belli ki bir tuzak var yine. Birileri olaan pheliler meydana getirerek yeni
bir operasyon yapma gayretinde. Her meseleye ilkeler erevesinde yaklamaya mecburuz:
nsanlarn zel hayatlarn serrite eden ve onu herkese ilan eden eref yoksunu her kimse
bulunmal ve mutlaka cezaya arptrlmal. Deniz Baykal ve baz MHPlilerle ilgili kurulan
tuzan ortaya karlamamas byk bir hata. Bu kirli iler hukuk yoluyla ortaya karlmadka
konuyla ilgisi olmayan kitleler hep zan altnda tutulacak.
Grnen o ki, atmosfer daha da zehirli hale gelecek. Trkiyenin effaf, katlmc, hesap
verebilen bir demokrasiye ihtiyac daha da artmtr. zm, bu ihtiyac grmezden gelmek,
milletle kavga etmek deil; katlmc demokrasiye topyekn sahip kmaktan geiyor...

Fe Eyne Tezhebn

yle sesleniyor Kurn: Fe eyne tezhebn. Yani Nereye gidiyorsunuz byle! Her mmin
lah Kelamn soran-sorgulayan bu cmlesi zerine bin kez dnmek zorundadr. Gne
drlp snd zaman... ayetiyle balayan Tekvir Suresi, nce kyamet tablolarn sahne
sahne tasvir eder. O rpertici manzaradan yldzlarn dp daldn, dalarn
yrtldn reniriz. Ve sanki yayormuasna o tasvirat arasnda denizlerin atelenip
kaynatldn, nefislerin eletirildii, ruhlarn bedene girdiini, diri diri gmlen kz
ocuuna hangi sutan tr ldrldnn sorulduunu idrak ederiz. Art arda gelen ayetler
adeta elimizden tutar, bizi kyamet meydanna getirir. Sonra dikkatlerimizi Hazret-i Muhammed
(s.a.s.) tevcih eder. Onun nbvvetini, Ona yaplan iftiralar anlatr. Cebrail Aleyhisselamdan
bahsedilerek vahiy gerei ile irtibat kurulur, Kurnn hak kelam olduu gzler nne serilir ve
eytann hilesi hatrlatlr. Nihayet yukarda balk yaptm cmleye yer verir: Fe eyne tezhebn!
Aslnda her insan, vicdannda Nereye gidiyorsunuz? sorusu duymak zorundadr. O sorunun
ruha akseden yanklar sayesinde insan kendine bir rota izer. Kimi zaman hadiselerin tela
hepimizi bulunmamz gereken yerlerden alp bambaka meknlara savurabilir. Hele sz konusu
hararetli bir tartma ise!
Ne yazk ki hakperestlikten ayrlmamas gerekenler bugn hiddet u iddet iindedir. Ya
konutuklarnn farknda olamayacak kadar fkelerine malup olmu ya da kin ve nefretlerine esir
decek kadar nefislerine tutsak hale gelmilerdir. Nefsaniyet bu kadar pervasz hale gelmese, dil
bu kadar kirlenmez, slup bu kadar zehirlenmez.
Yalan syleniyor apak. zerinden bir saat bile gemeden yalanlar ortaya kyor; ancak
yalancnn yz hi mi hi kzarmyor. O kadar ki kaset maduru bir milletvekilinin sz slamc
bir gazetede manet yaplm, cemaat sulanmt. O vekil Meclis bahesinde onlarca kamerann
karsna geip Ben cemaat de demedim paralel yap da! dedi. Yalancnn utanmas gerekmez
miydi? Utanmad. Tpk yandalar gibi ayn yalana devam ettiler. Arszlk m, yzszlk m,
ilkesizlik mi? Belki de hepsi!
ftirann bini bir para! Kendine muhafazakr demokrat diyen kiiler krsden iftira stne iftira
ediyor. Medyadaki goygoycular da ayn nakarat tekrar ederek gerekleri rtbas etmeyi deniyor.
Nafile! Her gn on kez iftira ediyorlar ama o iftiralar da akam vaktini gremeden snp gidiyor.
Gerekler ortaya ktnda bari zr dileseler! Konu Mslmanlktan alnca hl slam
kimliki tepe tepe kullanmay biliyorlar; fakat slam d bir metotla her yol mubahtrn

glgesine snyorlar.
Siyaset, siyaset olal bu kadar hakaretamiz yaklam grmedi. Medya, medya olal bu kadar
yerlerde srnmedi. Yalan sylyorlar, karalama yapyorlar, hakaret ediyorlar. nsan sormaya
utanyor eski dostlarna: Yahu hi mi kutsalnz kalmad? Gzn hrs bryen adam kutsal m
tanr Allah akna! dediinizi duyar gibiyim; ancak unutmamak gerekiyor her ey bu fni
dnyadan ibaret deil ki hayatn btn anlam seim sandna skversin...
Hukuk rehin alnd iin hrszlk, yolsuzluk ve rvetin varl hakknda kesin bir hkm
veremiyoruz. Zaten u an daha feci bir durumla kar karyayz: Yanl fetvalar, uydurma teviller
ve aslsz yaktrmalarla bir ksm haram ve gnahlar meru (hatta sevap gibi) grlyor. Gnah
inkr etmek, onu irtikap etmekten daha byk gnahtr. Tehlikede olan, Kurn ve Snnete dayal
slam akaiddir nk merulatrc baz sylemler slam hkmlerine ve ahlak prensiplerine
aykrdr...
Eski zamanlarda elli senede sylenebilecek yalan, bugn elli dakikada ifade ediliyor. Bir mre
smayacak sayda iftira koca koca adamlar tarafndan bir gnde (stelik alenen) sylenebiliyor.
Her ktln ba yalandr; adam Mmin olmaktan karp baka bir eye dntrr. O
bakalam yaandnda, Allah korusun, o kiilerden her trl ktlk beklenir?
Elinizi vicdannza koyun, bir kerecik olsun nefis muhasebesi yapn. Dnyann br ucunda
hizmet eden insanlar yabanc lkelere gammazlamaktan ayn camide namaza durduunuz
insanlara hakaret etmeye kadar bir dizi yanltan vazgein. Kurn Nereye gidiyorsunuz! diyor.
Gerekten de ey mmin! Nereye gidiyorsun Allah akna!

Parti Devleti, Trkiyeyi Uuruma Srkler

Uzun sze ne hacet. karlan yasalara baknca manzara apak grnyor. Trkiye maalesef en
kat ve baskc rejimlerin var olduu lkelere benzemeye balad. Gidiat kt. Bu gzelim lke
bu yanl mecrada mesafe almaya devam ederse dnyadan kopar, nc snf bir rejimin tutsa
haline gelir. craatlar durumun ne kadar vahim olduunu yeterince ispat ediyor.
MT Kanunu! Tam bir felaket. stihbarat, dinleme merkezleri kurabiliyor, her trl kiisel
bilgiye ulaabiliyor, banka hesaplarna eriilebiliyor, istedii an yabanclarn snr d
edilmesini talep edebiliyor. Ve MT ile ilgili belge yaynlayan gazetecilere ok ar hapis cezas
geliyor. Daha da kts, istihbarat rgt yapt hibir ilemden dolay hukuken hesaba
ekilemiyor. TBde olduu gibi baz brokratlara, milletvekillerinde bile olmayan bir
dokunulmazlk tannyor. Gel de bu lkenin rejimine demokrasi de! Bu resmen Baas rejimlerinde
grlen bir muhaberat sistemidir. Byle feci bir durumu Trkiye demokrasisi kaldrabilir mi
Allah akna!
HSYK dzenlemesi MT Kanunu kadar antidemokratik ve hukuk d bir zemine oturuyor.

Resmen yarg bamszln kaybediyor, siyasi iktidarlar adalet sistemini tastamam esir alyor.
Ortada kuvvetler ayrl diye bir ey kalmyor; yargnn btn fonksiyonlar Adalet Bakanlnn
eline teslim edilerek yarg zerine ei benzeri grlmemi bir bask kuruluyor.
nternete sansr ve takip yasas hakeza! Bu yasann ada bir demokraside bir anlam ifade
etmedii ikar. nternet zerinde bilgi eriimini bu kadar kstlarsanz, yarg kararn bile
beklemeden internet hesaplarn kapatrsanz Kuzey Koreden, randan ve daha pek ok baskc
rejimden ne farknz kalabilir? Parti devleti dediimiz de bu! Parti bir brokrat atayacak ve o her
eyi diledii gibi kontrol edecek.
Basna mdahale edildii, zorla haber yazld, altyazlarn bile deitirildii ortada. nce
havuz medyas oluturdular; ardndan yalan dolanla kamuoyu oluturmaya yeltendiler. Pravda
bile bu gazetelerden daha kaliteliydi. Hi olmazsa bir ideolojisi ve o ideolojiye uygun kutsallar
vard. Bizdeki yerli Pravdalarn ne ideolojisi var ne kutsal. Dn alkladn bugn lin ediyor.
Tek bir l var; onlarn buyurduu yere oy vermek. Yazk!
Daha dne kadar dnyann model lke diye rnek gsterdii, slam-demokrasi erevesinde
numune-i imtisal sayd Trkiye maalesef hzla geriye doru gidiyor. Demokratik reformlar
oktan rafa kaldrld; onun yerine baskc bir nizam kuruluyor. Parti devleti zulmne bu lke asla
raz olmaz. Bu gerei unutanlar tarih boyunca benzer teebbslerin nasl bir hsrana dntn
hatrlamal.

Ne Kaybedildiini
Ah Bir Bilseniz

damn biri iki kolunu da beline hilal gibi dayam yryor. Dalgn, hayaller iinde...

Bu durum gen bir delikanlnn dikkatini ekiyor, adam takip ediyor. Nereye gitse ayn
hlde. Adam otobse biniyor ama pozisyonunu deitirmiyor. Gen, nihayet merak iinde yaklap
soruyor: Abi kollarn neden byle tutuyorsun? Adam derin bir uykudan uyanmasna sa
koluna bakyor ve hayretini u kelimelere dkveriyor: Yahu bu karpuz ne zaman dt
koltuumun altndan? Bir de sol koluna bakyor ve yle diyor: Eee? Kol kola yrdm
dostlar nerede? Trkiyenin son birka yllk serencamesi aynen yukardaki fkra gibidir.
Koltuumuzun altndan den nimetler ve kaybedilen dostlar...
be yl geriye gidin ltfen. Trkiye, sadece kendi blgesinde deil, yeryznde parlayan bir
yldz grnts veriyordu. O ltnn sebepleri vard kukusuz: Temel insan haklarnn
geniletilmesi, demokratik standartlarn ykseltilmesi, evrensel hukuk tasnn lke ufkuna
yaylmas, hr teebbsn ierden ve dardan garanti altna alnmas... Trkiyeyi byk bir
devlet olmaya namzet klan bu tr srelerdi.
Sosyal hayatn her kesiminde demokratik bir ittifak vard. Hatta teden beri Milli Gr
gmleinden ekinen ve tereddt geiren en u noktadaki kitleler bile demokrasi yryne
katlmt. Ne var ki 2010dan bu yana ok belirgin bir ekilde toplumun neredeyse btn
kesimleri ile bir kavgaya tutuuldu. Azarlamalar, kmsemeler, dlamalar, tekiletirmeler
Milli Gr gmleini karmaya gerek yoktu. nemli olan, gmlein zerine yeni giysiler
giymekti. Her yeni kostm bedene oturduka dardan katlmalar oldu ve Trkiye her alanda
mesafe kat etti.
Heyhat! Tarih tekerrrlerin ibret dolu levhalar bir kez daha karmza kt ve srtn millete
dayamak ya da kutsanm devletin bir paras olmak arasnda pek hazin bir snav yaand. Ve
maalesef devlet gcnn getirdii hkmranlk en uzaktan en yakna kadar herkesi tedirgin etti.
Zor zamanda var gcyle destek kanlar bile gelinen noktada endie duymaya balad. Liberaller,
demokratlar, solcular, saclar, Aleviler, etnik gruplar, tarikatlar, cemaatler, sivil toplum
kurulular Hepsi de lkemizin ie kapanan ve gce tapnan bir izgiye savrulmasndan korktu.
Herkesi kucaklayan, herkesin temel hak ve zgrlklerini garanti altna almaya alan ilk dnem
zlenmeye balad. Anayasa bata olmak zere hibir temel reform yaplamad, Trkiye iine
kapand, hatta parti iinde bile elik ekirdekler olutu.

Skntlar sadece lke iinde yaansayd Trkiye kendi i dinamizmiyle, sabr ve tahamml
gcyle bu zorluklarn stesinden gelirdi. Maalesef Avrupa Birliinden (AB) kopu Trkiyeyi
radikal bir noktaya savurdu. AB yesi baz lkelerin de suu byk bu savrulmada. Suriye iin
yaplan diplomatik hesaplar hem byk bir hayal krklna dnt, hem de Trkiyenin bana
byk gaileler at. gn, bilemedin, be gn iinde devrilir... diye baklan Bear Esed
senedir yz bini akn insan katletti, iki milyondan fazla insan yurdundan yuvasndan ederek
muhacir hale getirdi. stelik Rusya, ran ve in ile diplomatik ilikilerini bir baraja dntrd
ve Trkiyenin karizmasn defalarca izdi. Esed gitmedike atlan her adm kar admlarla
bertaraf edildi ve acziyet gizlenemez hale geldi. Msrda da yanl yapld. Elimizde olmayan
imknlar varmasna, uluslararas etkinliimiz snrszmasna st perdeden seslendirilen
tavr Trkiyeyi yalnzlatrd, iine kapanmaya mecbur etti.
Trkiye bu badireleri aabilir mi? Elbette aar. Yeter ki ortak akla, ortak vicdana yeniden
bavursun. Herkesi kucaklayan, her farkl fikre deer veren, her eletiriden hikmet deviren o ilk
zamanlardaki dinamizme dnsn.
Demokratik oulculuk, hukukun stnl, insan haklar gibi deerler bugnk iktidar byk
kitlelere sevdirmi, dnyaya da rnek hale getirmiti. imdi herkes o gnleri de zlyor, o
gnlerdeki zgrlk ve kucaklayc Babakan Erdoan da. Demokratik standartlar
ykseltmek, hukuku eit yurttalarn gvencesi halinde yaatmak, burnunun ucunu bile grmeyen
ierdeki goygoycularn dar erevesiyle deil, alar aan ufuk tesi bir perspektifle meselelere
yeniden yaklamak gerekiyor. Aksine tercih edilen yol srdrlemez, dnyaca kabul edilemez,
toplumca benimsenemez. Sonra bir gn kolunuzdaki karpuzlarn tek tek dp krldn, kol kola
yrdmz dostlarmzn tek tek ayrldn grr hzne boulursunuz. Ve maalesef o hzn
sadece bir partiye, bir camiaya, bir ideolojiye, bir kitleye mnhasr kalmaz, gzelim Trkiye
zarar grr.

Paralel Devlete de Hayr, Parti Devletine de

Birileri sabahtan akama tezvirat yaparak paralel devletten bahsediyor. Devlet hizmetinde
alan insanlarn kltrel kimliinden hareketle ya da ideolojilerini bahane ederek byle
yaftalamalar kabul edilebilir deil. nsanlar Alevidir, Snnidir, cemaate sempati duyar, tarikata
katlr, sac olur, solcu olur... nemli olan iyerine girdiinde amirlerinin verdii ii doru
yapmasdr. Grevini ihmal ederse kanuni sre bellidir; inceleme yaplr, soruturma alr. Sen
u gre sempati duyuyormusun diye insanlar filerseniz anayasal su ilemi, insanlara
zulmetmi olursunuz. 28 ubatlarn yapt zulm de tastamam bu idi. Bugn benzer bir metodun
kullanlmas asla kabul edilemez. Bir kii devlet hiyerarisini ayor, baka yerlerden talimat
alyorsa bunu ispat eder ceza verirsiniz. Somut bir delil olmakszn atlan her adm cad avdr ve
tarih bunun hesabn mutlaka sorar.

ok ilgin; paralel devlet diye sulamalar yapanlar dinlediinizde yeni bir paralel devlet
projesi ile kar karya kaldnz anlyorsunuz. Bu resmen parti devletidir. Aynen tek parti
ynetiminde olduu gibi her eyi partiye havale etmek, il ve ile tekilatlar, kadn ve genlik
kollarnn karar mekanizmasnda etkin rol oynamasn salamak, bir eit parti devleti zlemini
artryor. Konumalardan kan sonu bu! Eminim AK Parti taban da smet Paa zamanndan
kalma 1940larn parti devlet modeline raz olmaz, olmayacaktr.
Trkiyenin ne paralel devlete, ne de parti devletine ihtiyac var. Alelacele uydurulmu
kavramlarn istikbale yansyan mahzurlarn anlamak iin Ayntayn olmaya gerek yok.
Trkiyenin daha ok demokrasiye, daha ok zgrle ihtiyac var; gerisi palavra

Devlet Taut mu Mabud mu?

Adalet Bakan Bekir Bozda, 9 Ocak 2014te tarihe geecek skandal bir cmle kulland. Allah
irk, devlet erik kabul etmez. deyiverdi. Hem ayp hem yanl. Aylardr bu endie dile
getiriliyor, devletin tanrlatrlmas ile girilen yolun korkun hatalara sebep olaca
syleniyordu. Ne var ki tevhid akidesine yrekten inanan insanlar bu bakalamaya ihtimal
vermiyordu. Buyrun, manzara ortada.
Entelektel birikimi ile hep takdir toplam Ahmet Davutolu bile devlet geleneimiz
olduunu devlet iin evlatlarn bile feda edildiini ballandra ballandra anlatyor. Hi kimse
kp da sorgulamyor: Deerli hocam ne diyorsunuz Allah akna! Gnlerdir evlatlarn feda
edilmesini, karde katlini, rpertici devlet refleksini konuuyoruz. Bu devlet gelenei kutsamas
ile demokrasinin ne tr bir ilikisi var, derin ve kirli devletten tevars alnan kriterler mi devreye
girdi, diye sormak gerekiyor.
Modern dnyada devlet, geirdii deiim ve tecrbe srecinin tabii sonucu olarak paydalarla
ynetilen bir mekanizmadr. Halk vergi verir, devletten gvenlik, adalet ve hizmet ister. Sadece
talep etmez, denetler, eletirir, alternatifler sunar, ynetime katkda bulunur. Devleti Tanr,
insanlar da onun kullar gibi grrseniz slamn devlet anlayna da modern devlet tecrbesine
de ters dersiniz. Devletin sahibi millettir; milletin her bir ferdi, sadece oy vererek deil,
ynetimin her aamasna (kanunlar erevesinde) dhil olarak devletten hesap sorar. Sivil toplum
da bunun iindir, medya da, yarg da Hatta devletin kendi i mekanizmalar da (ombudsmanlk
gibi, Saytay gibi) devleti denetler ki tekebbr ve orantsz g olmasn. Daha tesi devlete
uluslararas kurum ve kurulular da (AB gibi, AHM gibi) ekidzen verir. Ve siz o kontrol
sistemini kabul etmek suretiyle effaf ve demokratik bir lke unvann kazanrsnz. Hal byleyken
Allaha irk, devlete erik koulmaz denmez. Daha da tesi, devlet soyut bir kavram, bir
aygttr. Dolaysyla bu aygtn kutsanmas, aslnda onu kullananlarn dokunulmaz klnmasdr.
Son sz bin yl nce Mslman Trk devlet geleneinin teorisyeni olan Nizaml Mlke
verelim en iyisi: Kfr ile belki amma, zulm ile abad olmaz devlet.

BLM 4
HAKPERESTLK

Sen nce
O Gmlein Hesabn Ver!

z. mer Halife. Hutbe okuyor, halka sesleniyor: Dinleyin ve itaat edin! Oradan ad san
bilinmeyen biri, devlet bakanna haykryor: Ne dinleriz ne de itaat ederiz. Camide
derin bir sessizlik! Kim bilir belki de Halifeden azar bekliyorlar.
Ama yle olmuyor; Hz. mer Neden? diye soruyor vatandana. Ya Emirelmminn!
Herkese kuma datld ama hibirimiz o kumatan bir gmlek diktiremedi. imdi gryorum ki
sen o kumatan bir gmlek yaptrmsn. Bir de kalkp bize nasihat ediyorsun. Koca Halifede ne
hiddet ne iddet. Belki de gizliden gizliye bir memnuniyet yayor. nk t batan sormutu
insanlara: Ben yanl yaparsam beni nasl dzeltirsiniz? Sradan insanlarn hakpereste
syledii u cevab alnca sevinmi, Allaha kretmiti: Seni kllarmzla dzeltiriz. Demek
ki halk soruyordu, sorguluyordu. Demiyordu ki; Bu insan halifedir, dolaysyla hesap vermek
zorunda deildir.
Sulamay rtbas etme yerine meselenin i yzn rahatlkla izah ediyor Halife. Olum
Abdullah, kalk ve gerei syle. diyor. Hazreti Abdullah izah ediyor: Dorudur, o kumatan bir
gmlek yapmak imknszd; ancak ben kendi hissemi babama verdim. O kumalar bir araya
getirdik, babama gmlek diktirdik. Camiye huzur geldiyor yeniden. Ve vatandalarn gr sedas
Mescitte yanklanyor: imdi konu ya Halife! Hem dinleriz hem de itaat ederiz!
Halk soruyordu, sorguluyordu; ynetici de terleye terleye hesap veriyordu. nk aldklar
Kurn ahlak ve Muhammed (s.a.s.) terbiye yle davranmay gerektiriyordu. Hazreti Peygamber,
bir gece sabaha kadar uyuyamam, ei sebebini sorunca o Muazzam Peygamber yle demiti:
Dn gece yerde bir hurma grdm, yedim. Sonra aklma geldi ki; ya o hurma beytlmale aitse?
Nebev ahlak buydu!
topya deil; gerek... Hi kimse lysel deildi; hele milletin hukuku sz konusu olunca hi
kimseye imtiyaz tannmazd. Mevki sahibi bir hrszn aff iin kendisine mracaat edildiinde,
gemi mmetlerin helaketinden bahsetti an Yce Nebi. O anlatma gre nfuzlu birileri su
ilediinde affedilir, sradan vatandaa en ar ceza tatbik edilirdi: bret olsun diye yle syledi:
Vallahi su ileyen, kzm Fatma bile olsa cezasn tatbik ederim.
Bir zamanlar salonlara dolutuumuzda slamn sosyal adaleti byle misallerle anlatlr ve
herkesin ruhunda rpertiler hsl olurdu. Onlarca rnek sralanrken adalete duyulan zlem
ruhlarda depreirdi. Ya imdi! Yolsuzluk deniyor; muhafazakr kitleden bir ksm insanlar Olsa

bile diye balayan arsz cmleler kurabiliyor. Rvet deniyor, Kurn ve snnet ile asla tevil
edilemeyecek sahte fetvalardan bahsediliyor. Almayan m var, almayan m var? diye balayan
cmleleri, Rvet verene de alana da lanet olsun! diyen Hazret-i Peygamber duyunca ne der
acaba!
Yahu Allah akna bu ne dnya sevgisidir byle... Dn Sabr-sava-zafer, adm Mslman!
diye sokaklarda baranlarn bir ksm, imdi Para, kasa, masa, adm iktidar! diye haykryor
adeta ve ruhlarn devletin ahtapot kollarna teslim ediyor. Nerde kald o slam genlik
heyecan, nerde kald Hazreti merden bile bir gmlein hesabn soran kyam kltr?
Siyasal slam sistem dnda kalmann salad avantaj sayesinde etkileyici ve sorgulayc
bir dinamizm yakalamt. imdi grnen o ki her hataya boyun eecek kadar uysallam,
uyutulmu ve sisteme entegre edilmi. Ne uruna? Son tartmalarn siyas ve hukuk boyutu bir
yana, dindar-muhafazakr insanlarn zerinde dnmesi gereken hayat bir konu var: Yolsuzluk,
rvet, yalanclk, haksz mal edinme, kirli ve kayna belli olmayan paralarla servet sahibi olma
gibi gnahlar din referanslarla bertaraf etmeye alma talihsizlii.
Ne hazin bir imtihandr bu Allahm! Korkun bir akide tahrifi ile kar karyayz maalesef. Hz.
Muhammed, Haram da bellidir, helal de bellidir. dedikten sonra, bu ikisinin ortasnda pheli
eyler olduunu sylyor ve ekliyor: Ondan da saknn! Daha tesi var m? Mesele sadece
seim kazanmaktan ibaret deil ki! Ya kaybettiimiz hesap verme ve hesap sorma uuru? Ya
hayat istikamet zere yaamak ahdi?

Allahn Seviyorsan...
Maalesef iktidar sahiplerinin keskin dili, hem kendine, hem lkeye zarar veriyor. Krsye knca
adeta kendinden geiyor ve toplumun her kesimine aza alnmayacak laflar sylyor. Tad
makamn sorumluluunu arada bir hatrlyor olsa gerek ki, Ben 77 milyonun tamamn
seviyorum. gibi laflar etmeyi ihmal etmiyor. Ah keke yle olsa! Ne yazk ki sarf ettii asab
bozuk cmlelerin iinde ne sevgi esintisi var ne sayg krnts.
Elinizi vicdannza koyun ve u soruya cevap verin ltfen: Erdoann hakaret etmedii,
aalamad, azarlamad bir kitle kald m Trkiyede? Kendi siyas ekirdek kadrosu hari!
Saclar, solcular, ateistler, i dnyas, medya, yazarlar, gazeteciler Tek bir ls olduu
anlalyor: Kendisine taabbud derecesinde itaat. Byle bir eyin ne dinde yeri var, ne siyasette.
O yzden herkese hakaret ediliyor pervaszca.
Mesela nce Devlet Baheliye ocuksuz diyerek ar hakarette bulundu. Tek kelimeyle ayp!
Vaktiyle tandmz, desteklediimiz, inandmz Tayyip Erdoana yakacak bir laf m bu? O
yetmemi olsa gerekir ki bu sefer de Fethullah Glen Hocaefendiye dil uzatarak evlatszlk
zerinden vefaszla devam etti. Ey Hoca! diye baryor meydanlarda. Trkiyenin babakan
byle mi konuur Allah akna!

Bata Bedizzaman olmak zere pek ok muhterem ahsiyet gibi Hocaefendi de evlenmemi,
kendini davasna adayarak byk bir fedakrlk yapmtr. Bunu millet gayet iyi bilir ve can u
gnlden takdir eder.
Evlad iyal derdine denler, servet stne servet edinenler, para-tura ileriyle mebu olup
lkeye hizmeti kendine paravan yapanlar, yolsuzlua klf uydurup irtikpa girenler tabii ki
Hocaefendinin fedakrln anlayamaz.
Bir sebebe binaen evlenmemi; ya da evlendii halde ocuk sahibi olamam insanlar da
rencide etmenin bir mant var m? Ayp ki ne ayp! Erdoan etrafna bir gz atsa bu yapt
hatay annda grecektir. Babacm diye kendisine seslenecek birisi bile bu aalamann ne
kadar insafszca yapldn syleyecektir...
Erdoan, Ey Hoca... Senin vatann Trkiye ise buyur vatanna gel. diyor. stelik
Hocaefendiye kar ete reisi, eleba gibi yakksz szler sarf ettikten sonra bunu
sylyor. O kadar ki yabanc bir lkenin Bakanna ikyet ediyor. Tarih bunu bir gn satr satr
yazacak...
Ben de yle seslenmek isterim: Sayn Erdoan, Allahn seviyorsan sen nce internete den
para karma konumalarnn, sfrlanan on milyonlarca dolar ve Euronun, villalarn hesabn bir
ver. O hesab vermek iin montaj, dublaj gibi teknik atraksiyonlara gerek yok. Allahn
seviyorsan, Ben byle bir konuma yapmadm, bu ses bana da ait deil, oluma da... de.
Fastan aradnz, bir TV kanalndaki alt yazy deitirttiinizi itiraf ettiniz. Bir iadamn
arayarak bitmi ihaleyi bozmas iin dileke vermesini kabul ettiniz. Adalet Bakann arayarak
bir medya patronuna davasna mdahil olduunuz tapeyi de kabul ettiniz. te ayn ses, ayn dosya,
ayn sre.
Allahn seviyorsan, doru konu, insanlara hakaret etme, vicdanlar szlatma!

Ey slamclar
slama Dnn!

uhalif fikir reten dinamiklerden biri de hi phesiz siyasal slam diye anlan merkezdi.
Merkez diyorum ama aslnda o ses merkezden deil, evreden ykseliyor, gc elinde
bulunduran kadrolarn taknln -dier pek ok unsurla beraber- dengeliyordu.
Zira slam argmanlar kullanan bu evre, adaletten, hakperestlikten, drstlkten bahsediyordu
ve bu ar vicdanlarda yanklanyordu.
Peki ya imdi? Sistemin dnda durup meselelere keskin eletiriler getirmeye alan siyasal
slamclar, artk kendini devletin gerek sahibi gryor, devletin btn kadim kurum ve
kurulularn iselletirerek yeni bir kimlik ve yaklam ortaya koyuyor. Mesela keskin eletiriler
getirilen MT, artk devletin bekasn temin eden kutsal bir kurulu; YK, dindar nesillerin
yetitirilmesi iin ina edilen nc bir kurum gibi alglanyor bu evrede. Ve ac gerek: Daha
dn denecek kadar ksa bir sre nce sylemini messes nizam tadil etmek hatta ykmak
zerine bina eden bir akm, imdi devlet denen aygt kutsayarak tek sesli, tek renkli, tek partili,
tek adaml bir sisteme kendini adam durumda.
Bir zamanlar slamclarn bir ekilde ortaya koyduu sorgulayc mantk bir fikir retimine
neden olmutu. Oysa imdi deil fikir retmek, herhangi bir dnceyi tartmaya bile
tahammlleri kalmad. Deer retmeye mecali oktan tkendi zaten. Fikir reticilerinin neredeyse
tamam devlet memuru haline geldi. Makamlar, unvanlar, forslar, hretleri, yatlar, katlar,
servetleri yeni bir fikir sancsna da msait deil, maalesef.
Dn, Kfir devlet yklacak elbet! derken ortaya konan taknlk, bugn Devlet geleneinde
karde katli bile vardr. izgisine savrulmu durumda. Dn slamclar kendilerine Mustazafn
derdi; bugn onlara en yakan tabir, ne yazk ki, Mstekbirn olsa gerek. Zira ekranlara
yansyan kibir, en tepeden balyor, kuyunun dibine kadar ayn retorikle devam ediyor.
Bir zamanlar siyasal slamc sylemin en belirgin kulland rnek Ebuzer-el Gfar idi.
Dillerden dmezdi o byk sahabi. Kapnn nnde bekleyen grevliyi grnce valiyi
tokatlad, Hazreti Muhammed ile insanlar arasnda perdeler mi vard ki kapclar dizdiniz
odanza! diye feryat ettii anlatlrd. El hak doruydu. Ebuzer, sade bir hayat srm, mstani
yaam, devletin insan iin var olduuna inanmt hep. Mal mlk edinmemi, dnya mal
karsnda secdeye kapanmamt. Diyetini de demi, Allah Resulnn yllar nce mucizevi bir
ekilde kendisine haber verdii gibi yalnz yaam, yalnz lmt. Hazret-i Peygamber Yalnz

harolacaksn ya Ebuzer! diyerek asil duruunun ahirette nasl mkfata dneceini

mjdelemiti. Dzeni yerden yere vurarak adalet ve eitlik isteyen slamclar Ebuzeri rnek
almayacak da kimi alacakt.
Heyhat! Hz. Ebuzer artk aza alnmaz oldu siyasal slamclar arasnda. Zira artk onlarn
byk ounluu, merkezin nimetlerine rm olmutu oktan. Yatlar, katlar, villalar, lks saatler...
Gelsin bilmem ka yz dolarlk purolar, gitsin sabahn ilk klarna kadar sren nargileler. E hani
fikir sancs? Nerede kald Ebuzer sadelii, mer adaleti, Selahaddin ehmeti
Devletin (aslnda devlet imknlarnn yol at servetin) klesi olma gibi bir tehlike var imdi.
Trkiyenin birikimi diye caka satlan o hazinenin yerinde yeller esiyor. Artk fikir
retemeyenler, bakas tarafndan retilen deerleri tketebilmek iin etrafa hakaret yadryor.
Gazetelerine bakn, TVlerine gz atn; tefekkrn krntsn bulamayacaksnz maalesef. Yalan
bol, iftira ok, hakaret grla gidiyor. slupsuzluk had safhada. Birka istisna hari, ne nezaket
kalm slamclarda ne nezahet. marklk o kadar yaygn ki dtkleri sevimsizlik ve
seviyesizliin farknda bile deil ou. Yazk!
Kutsaln kaybetmi baz Roninler, kh gazeteci klna giriyor kh trol maskesi takyor. ktidar
yanls olmanz anlalr bir durum ama bunu ortaya koyabilmek iin kesinkes haram klnm
yollara tevessl etmeye ne gerek var? Patronunu kurtarmak iin btn alavere dalavere ilere
fetva uydurup herkese kfrler savurarak racon kesmeye yeltenen bir ksm zavalllar bilmiyor ki
bugn geldikleri nokta sadece siyasal slama deil, o mukaddes dinin kendisine de zarar
veriyor.
Kendisi gibi dnmeyen insanlarn ensesine kurun skp o vahi grnty paylam sitelerine
koyan cihat adamla, bir siyas partiye tam destek vermedii iin sokak serserilerinin bile aza
almad hakareti mminlere reva gren ve bunu yazarlk sanan fesat arasnda fark yok ki!
Birinin elinde silah brnnkinde kalem. Silah bulsa aynsn yapacak gibi hain, keskin,
bkn...
Hani zulme karydnz, hani mazlumlarn ahn almaktan endie duyardnz? Ebuzer Efendimiz,
eref kudm buyurup bu karanlk asr terif etse geirdiiniz bu trajik dnme ne der acaba? Ya
Ebuzer(ler)in Ebuzeri! Yemin olsun ki Onun (s.a.s.) tebcil ettii deerler iinde gurur, kibir,
insanlara eziyet etme, hakaret, yalan, iftira, alay etme, isim takma gibi eytan ahvalin zerre miktar
yeri yok. Ne diyeyim: Ey (eski) slamclar! slama dnn. KurnEy iman edenler! Allaha,
Reslne, gerek Reslne indirdii, gerek daha nce indirdii kitaplara imannzda sebat edin.
(Nisa, 136) diyerek bizi kendimiz olmaya davet ediyor ya; ite yle bir ey

Saylarn Altnda Ezilmek:

ounluk Zulm

l olan m hakldr; hakl olan m gldr? Kadim bir tartmadr bu. En ok da, uzun
seneler boyu maduriyetler yaayan slam dnyas cevap aramtr bu suale. Kurn, snnet
ve tarih tecrbeler Mslmanlar kesin bir hkme tamtr: Aslolan haktr; g deil. Gl
hale geldiinizde ise slam ayrca sizi ikaz eder, zulmden sakndrp adalete arr. Bugn
demokratik rejimler olarak grdmz yerler ise bu gerei ac tecrbelerle idrak etmi,
iktidarlar denetleyen ve dengeleyen kural ve kurumlar ihdas etmitir.
Saylar insan ou kez aldatr, martr, kstahlatrr azgnlatrr nk aslolan hakk
hatrlamak, gc adalet zerine kullanmaktr. Akln rakamlarla bozmu, hakkaniyet ve adaleti
ounluk desteine inhisar etmi insanlar Kurn defalarca uyaryor. Sadece Tekasr Suresi bile
kemmiyet altnda ezilmenin vahametini gzler nne seriyor. Mesela Diyanet leri Bakanlnn
Kurn Yolu, Trke Meal ve Tefsir adl eserinde sureye u anlam veriliyor: oalma yar
diye evirdiimiz, birinci ayetteki tekasr kelimesi, bu sure balamnda zellikle yksek bir
ama gtmeden, neden niin demeden mal, evlat, yardmc, hizmeti gibi her devrin telakkisine
gre ounluk ile vnlen eyleri byk bir tutkuyla durmadan oaltma yarna girimek,
manevi ve ahlak sorumluluu dnmeden alabildiine kazanma hrsna kaptrmak anlamna
gelmektedir.
Tekasr Suresinin ilk iki ayetinde (1) oalma yarnda kendinizi yle kaptrdnz ki (2)
Sonunda (kimin yakn daha ok diye) kabirlere bile gittiniz! buyruluyor. Ayn tefsirde, okluk
yarnda kendini hakl ve gl gstermek iin kabirlerdeki yaknlarn bile saymaya
kalkanlar anlatrken cahiliye Araplarna atfta bulunup vn iin atalarn, mallarn,
mlklerini, evlatlarn saymas naklediyor ve u manidar yorumla manaya derinlik katyor:
Taraftarlarn ounluu ile vnme.
Dnyann irazesi kayd. Mslmanlarn man-slm-hsan temelleri zerine kurulu muvazenesi
de bozuldu maalesef. zellikle siyasal slam diye anlan cereyanlar, sanda yansyan halk
iradesi diye bir kavrama adeta iman bir anlam ykledi. Tabii ki kitle desteinin makul bir yeri,
makbul bir izah var; ancak hak ve adaleti saylara mahkm etmek zulm dolu bir sapmaya vesile
olabilir. Tarihte rnei ok bunun. stelik her eyi halk desteine balamak, eliki dolu bir
nermeyi iinde barndryor. Mesela temel ly alnan oya indirgerseniz u tip sorularn
iinden nasl kabilirsiniz: Gemite ok dk oylar almtnz; lnz sanda yansyan oy

miktarysa dn batldnz bugn hak m oldunuz? Yarn sandktaki denge deiirse yeniden
batl durumuna m deceksiniz? Daha etin soru: Sandktan zaferle kan nice siyas
lider/oluum var; onlarn yksek miktarda oy almas yrttkleri politikalarn hakperest ve adalet
zere olduunun delili saylabilir mi?
Asl konu udur: Partiler, gruplar, cemiyetler yaygnlamak ister. te tam bu noktada g
sarholuuna dar olmamak, hak ve adaletten ayrlmamak, ounluun mark zulmne boyun
ememek gerekiyor. Hele hele nesil yetitirmek gibi iddianz varsa, kemmiyet-keyfiyet
meselesine ok fazla kafa yormanz gerekiyor.
slamn ilk 15 senesinde mnafk diye bir zmre de yoktu, yle bir kavram da. Bedir zaferinden
sonra Mslmanlk, toplumsal bir g merkezi haline geldiinde ii d ayn olmayanlar,
yalancl meslek haline getirenler Mslmanm gibi grnmeye balad. Bu arada menfaat
umarak ya da korkarak Mslmanlarn arasna szmaya balayanlar oldu. Bozgunculuk yapan ve
fitne karan bu kitle Kurn ve Hz. Peygamber tarafndan deifre edildi. nsanlk tarihinin en
duru dneminde bile menfaatperest ve korkaklarn bozgunculuuna dikkat ekiliyor; demek ki
sahte mcahitlerin fitnesi kyamete kadar srecek ve o zmre kblesini hep gce gre ayarlayacak.
Mnafk hep gcn yannda yer ald iin zulm saflarnda yer almaya da mecburdur.
Yetitiricileri yetitirmeden, ha bire bymeye almaktarih bir hatadr. Yarm yamalak
eitimden gemi, meselenin lbb deil kr etrafnda ba dnm nesiller yetitirirseniz ne bin
bir mitle o ii yapanlar muradna erer ne de sizin yaldzl laflarnza umut balayanlar. Adanm
ruhlar, beklentisiz nesiller, fedakr yiitler, hasb ve dierkm insanlar yetisin istiyorsanz, nce
hak ve adaleti yerli yerine oturtacaksnz nk zalimlerin yetitirdii hayrl bir nesil hibir
zaman olmad; olamaz da!

BLM 5

SYAN AHLAKI

Bari Vicdannz Kaybetmeyin

omada ortaya kan manzaraya bakn ve karar verin: Doru olan tek bir unsur var m?

Dnya standartlarn yakalayamam bir maden iletmesi, gerekli tedbiri almayan

iletmeci, kaza esnasnda ne yaplacan hesaplamayan irket
Keke mesele, arabuk zengin olmak iin rpnan kiilerin beceriksiz ynetiminden ibaret
olsayd! Ya devletin hatalar? Yaam odasn mevzuata tamayan kanun yapcsnn bu felakette
pay yok mu? Gerekli denetimi etkin ve srekli yapmaktan aciz irade hi mi eletirilmeyecek?
ilide 69 gn sonra madencilerin canl kurtarldna dair grntler hafzamzda capcanl
dururken 300den fazla madencinin aresizlik iindeki vefat yrekleri dalamaz m?
Hesap verme ve hesap sorma kltrnn iledii bir lkede sorumlular nce ayrtrlr, sonra
kamu vicdannda ve hukuk karsnda sigaya ekilir. letme sahibinden balayan en yakc sorular
halka halka geniler ve siyasi sorumlu kimse, ona kadar uzanr. stifalar sayesinde toplu infialin
nne geilir. Demokrasi, hesap sorma kltrne dayand kadar, hesap verme ahlakna da
yaslanr. Byle bir evrensel kltr yokmu gibi davranmak, kiilerin siyasi ikbalini kurtarabilir;
ancak toplumsal travmalara sebep olur. Niin? Vatanda yle dnr: Bu kadar feci bir felakette
iyeri sahibi kendini sorumlu hissetmiyor, o kiiye ruhsat veren ve denetlemek zorunda olan siyasi
otorite kendine toz kondurmuyor; demek ki len ldyle kalyor ve su vefat edenlerin zerine
yklyor. Vahim!
Trkiyedeki akl tutulmas, vurdumduymazlk algsn bile andrm, daha kibirli bir noktaya
sramtr. Karmzda artk hesap veren siyaset deil, dayak atan bir devlet durmaktadr.
Babakanlk Maviri Yusuf Yerkelin gvenlik gleri tarafndan etkisiz hale getirilmi bir kiiyi
tekmelemesi onlarca yl hafzalardan kmayacak bir manzaradr. Sakin ve beyefendi tavrlaryla
tannan Yerkelin Trkiyeyi dnyaya rezil eden bu fotoraf nasl verdiine hl inanamyorum.
Ya o tekmeyi merulatran ve alklayanlar! Ayana salk derken daha byk bir zulme imza
atan o apsz bir kenara brakalm; bir baka danmann Asl madur Yusuftur gibi bir
yaklam sergilemesine ne demeli? Hey gidi gnler! Dnk madurlar bugnk marurlar. Hal
byle olunca insanlar Artk bunlardan her zulm beklenir! demez mi?
Babakan Erdoan, doru bir kararla Somaya gitti ve halkn acsn yerinde paylat. sabetli
bir tercihti. Ne var ki Belediyedeki toplantda verilen mesajlar tam bir felaketti. Bir gn nceden
iktidarn borazan televizyonlarn iledii o mantksz kyaslamalara girdi Babakan. T
1860larda yaanan maden kazalarndan rnekler sralad. 1900lerden misaller getiren

televizyon kanallar kendi meczuplarna materyal salamt ama bu lkenin Babakannn szleri
arasnda bu tr kyaslamalar olamazd. Onca danman bu gerei grememi olsa gerek ki
Babakan, tarihin derinliklerinden derlenmi o misalleri (!) bir bilgi notuna bakarak
sralayverdi. Yaralaycyd, onur krcyd.
Maalesef daha da kts yaand: Babakan, bu tr kazalarn normal olduunu, iin ftratnda
byle kazalarn var olduunu izah etmeye alt. Bunlar o gn sylenecek szler deildi. nsanlar
yaknlarnn akbetini bekliyordu, ac ekiyordu, infial iindeydi. Daha vefat edenlerin says bile
net deildi.
Belediyeden k, sadece siyaset tarihimizin deil, sosyal deiim srelerinin de
unutamayaca bir manzaraya sahne oldu. Babakan protesto edildi. Olabilir. Dnyann her
yerinde oluyor byle tepkiler. Ne var ki dnyann hibir kesinde Babakan, vatanda
tokatlamak iin koruma ordusuyla kalabaln iine dalmyor. Gel bir de benim yanmda yuh
ek derken oradaki kader arkadalar (Blent Arn gibi) Aman efendim, hakl olsak bile byle
bir diyaloa ne gerek var? diyemiyor. Oradaki bir kiiye, baz grntlere gre, srail dl
diye tehdit savururken yllardr dava arkadal yapm birisi Ama Sayn Babakan,
karmzdaki bir vatanda deyip tarihi hatay ortadan kaldrmyor? Hele yle bir kare var ki; hi
kimse bu hazin duruma normal diyemez. Babakan, korumalar eliinde girdii markette
vatandaa tokat atyor. O braknca koruma grevlileri adam evire evire dvyor. Yahu Allah
akna, byle bir hadise Amerikada, ngilterede, Almanyada yaanabilir mi? Diyelim ki
yaand; o mehur liderler fke patlamasna maruz kald, vatandan zerine yrd, onu tehdit etti
ve dvmeye kalkt; o grevde oturabilir mi? Nereye savruldu bu lke! Bunun byle olaca
belliydi aslnda: Babakan herkese en ar hakaretleri sralyor, hibir Allahn kulu drste Bu
doru deil! diyemiyor. Etrafndaki goygoy yarndan syrlp hakpereste iki ift kelam edecek
adam kalmad. AYM Bakanndan Baro Bakanna, Almanya Cumhurbakanndan muhalefet
liderlerine kadar son dnemde maruz kalanlara bir bakn. Greceksiniz ki perembenin gelii
arambadan belliydi.
Hseyin elik gibi siyasi tecrbesi yksek bir isim bile hem mavir tekmesini savunuyor hem
Babakann Somada yaptklarn. Partinin vicdan saylacak kiiler bile bu kadar eilip bklr
ve gcn karsnda bu kadar temenna durursa daha byk hatalar yaanabilir. Yazk.
Devletleri iki kymet hkm ayakta tutar: Akl ve vicdan. Birka senedir Trkiye irtifa
kaybediyor. Nfusunun byk ounluu Mslman bir lke olarak AB yolunda yrmesi, oulcu
demokrasi ve evrensel hukuka doru mesafe almas, Trkiyeyi rnek lke haline getirmiti. Bu
lke, sevilen, takdir edilen, rnek gsterilen bir yerden hzla uzaklat ve Ortadounun muhaberat
devletlerine zenmeye balad. Kaba kuvvet hukukun yerini ald, birletirici slup terk edildi,
nefret sylemi reva buldu. Bir akl tutulmas, hatta bir akl oynatmas yaand aikr. Hi
olmazsa vicdannz kaybetmeyin nk vicdannz da kaybederseniz zulm kaplarn ardna

kadar aralarsnz ve kendinize de lkenize de zarar vermi olursunuz

Basin zgrlnn ls Bu mu?

Somadaki feci kaza yaannca baz hadiselerin zeri rtlm oldu. Oysa bunlardan bir ksm
zerine derinden derine dnmek gerekiyor. Mesela Dileri Bakan Ahmet Davutolunun
Zaman muhabirine syledii o keskin ve yakksz cmleler. Davutolu diyor ki, Soru soran
gazeteci rahatlkla evine gidebiliyorsa basn zgrdr.
Grdm manzara u: Daha dne kadar devletin madur ettii kiiler bugn devleti ynetiyor
ve eski Trkiyede nasl bir refleks varsa hepsini, maalesef, tevars ediyor. Eski devlet de byle
imal laflar sarf ederdi, bir ucundan lm gsterir, sizi tedip ettiini dnrd.
Eski devletin sahiplerine o nobran tavr cuk oturuyordu nk halktan da uzakt, Haktan da.
Ne acdr ki bugnk iktidar elinde tutanlara bu tepeden bak ve tehditkr duru yakmyor.
Hele entelektel birikimi olduunu dndnz, akademik yn de bulunan ve hepsinden
nemlisi bir dnem maduriyetler yaam bir kiiye u anki tavr hi mi hi yakmyor.
Babakan Erdoann gzne girmek iin, Ben de paralelle mcadele ederim. mesaj vermek
isteyenler; hatta bu suni sylemi ispatlamak iin havada takla atan anlarm da, yllarn
entelektellerine byle bir eyi yaktramam.
Sakn hi kimse Davutoluna kar bir tavr var... falan demesin. Komplocu bir zrva bu.
Ahmet Beyin bizim yayn kadrosunda ne kadar sevildiini sayldn gayet iyi biliyorum. Ben de
hep hsnzanla baktm kendisine. Hl da yle bakmak istiyorum. Ama nedir bu tehditkr
beyanlar Allah akna! Zaten hl evlat katlinden bahseden devlet geleneine dair
aklamasn tekzip etmi deil. Bizim muhabir, efendilik etmi cevap vermemi ki demagoji
olmasn; iyi de etmi. Ne diyecekti? Sayn Bakanm canm baladnz ve huzur iinde
evime gitmemi temin buyurduunuz iin sizlere minnettarm m demeliydi?
Allah akna! Ltfen znze dnn ve retorik kalplarn dna karak vicdannz yoklayn ve
tekrar o kadim ahdinizi yenileyin ve deyin ki Devlet, insan iindir. Msaadenizle ben de unu
ekleyeyim: nsanlarn yaamas devlet ltfu deildir
Not: Bu yaz kaleme alndktan sonra da baz vahim hadiseler yaand. Cumhurbakanl,
Babakanlk ve baz bakanlklar baz medya kurulularna akreditasyon uygulamasna geti.
Sebep? Hangi kriterle? Bir zamanlar Trk Silahl Kuvvetleri akreditasyon uygular Ak Parti
uygulamann antidemokratik olduunu her frsatta dile getirir ve Hangi kritere gre bunu
yapyorsunuz? derdi. Sonra o Eski Trkiyenin yasak uygulamasna sahip ktlar.
Daha kts de oldu. Tayyip Erdoann ABD ziyareti srasnda Bugn Gazetesi Washington
Temsilcisi Adem Yavuz Arslana ve Zaman Temsilcisi Ali Halit Aslantrke brokratlar tekme
atmaya, kfretmeye kalkt. Vatanda tekmelemeye cret eden brokrasi gazeteciye de ayn

yakksz davran sergiledi. Bir bakma normaldi yaanan; dnk MADURLAR, ne yasa
dinliyordu, ne kimseye sayg duyuyordu.

Despotizmin Tkenii

idro Elektrik Santrali (HES) projesi yznden kydeki sularnn kirletildiine ve

kurutulduuna inanan kyller, jandarmann karsna kyor ve demokratik tepkilerini
ortaya koyuyor.
Ne yazk ki sert bir mdahale yaplyor, yan ban alm o sade insanlar yerlerde
srkleniyor. Siyas bir gsteri deildi bu. Rizenin bir kynde sade bir hayat sren halkn kendi
hakkna sahip kmasyd. Ba yarlan, gz moraran oradaki insanlar temsilen Havva Hanm
aklamalar yapt. Moraran ayan gsterirken, dvlen yaknlarn anlatrken onurlu bir duru
sergiliyor; daha tesi, devletin varlk gayesini sorguluyordu. Yetkililere ar eletiriler ynelten
teyze, hakkn helal etmeyeceini sylyor ve sitemlerde bulunuyordu. nsan deiiyor, toplum
deiiyor; bu deiimi fark etmeyeni zor gnler bekliyor.
Devleti ynetenler, bir oyun parkn ykmaya gelen dozerin karsna sandalyesini ekip oturan
75 yandaki Kymet teyzeyi grd an, kendine ekidzen vermeliydi. Elindeki tesbih ve
dudaklarndaki dua ile Edirnede karlarna kan o teyzeyi anlayabilselerdi, Rizede Havva
abla ile karlamazlard.
te Amasya. Hibir siyas saplants ve beklentisi olmayan vatandalar Amasyada bir direni
sergiledi gnlerce. Yllardr i ie olduklar mesire yerinin benzin istasyonu yaplmasna kar
ktlar ve hakl bir mcadeleye imza attlar.
Sadece evre duyarll deil mevzu. Hemen her alanda vatandaa demokratik bir cesaret
geldi. Sivasta bir eitim kurumuna haksz basknla kanunsuz sorgulama yapmaya teebbs eden
mfettileri zikirmatikli analar pskrtmt. Ayn ibretamiz tabloyu Gaziantepte grdk.
Mfettilere yaman sorular ynelten renci velisi adeta bir hukuk profesr gibiydi. Bodrumda
benzer bir hadise yaand. zel Marmara Kolejinde ocuklara ideolojik sualler ynelten devlet
grevlileri ok sayda renci velisini karsnda buldu. Veliler hem kendi haklarn savundu hem
demokrasinin devlete izdii haddi bir daha iaretledi.
Devlet ile birey arasndaki mesafe yeniden izilirken baz zc hadiseler de yaanmyor deil.
Mesela gen yata adm adm intihara srklenen bir polis memurunun, Emirhan Niyazi
Paacnn babas, devlet zrhna brnm zulmn nasl korkun bir olaya sebep olacan
anlatyordu. O gn bugndr ne Emniyet Genel Mdrlndeki sorumlu kiiden bir ses kyor;
ne ileri Bakan Efkan Aladan. Binlerce polis memuru ve amirini oradan buraya srerken ve
anlamsz sulamalarla soruturma aarken bunun hukuk devletinde bir gn hesabnn

sorulmayacan m dnyorlar acaba? Yazk deil mi insanlar intihara srklemek! Bir baba
ve annenin gzyalar iinde naklettii o zulm yapmaya kimin hakk var? Grmyor musunuz
devletin her yaptn kutsayan o eski vatanda modeli iflas etti
nsanlar Ali smailin lmn unutmuyor; unutmayacak da. Berkin Elvann lmn de
unutmuyor; zira lme sebep olanlarn hukuk karsnda hesap vermesini bekliyor.
Muhsin Yazcolunun ahadeti zerine rtlmeye allan o kara al kim kabullenebilir?
Kimin ihmali ya da suu varsa (ki bu konuda somut pheler mevcut) ortaya karlmal ki toplum
vicdan rahat edebilsin. O vicdanlar skn bulmadka devlet, asli grevini yapm saylmaz.
Uluderenin bir trl unutulmamasnn sebebi de insanmzn devlete bakndaki deiimdir. F16 uaklaryla 34 kiinin ldrlmesine kim emir verdi, kim istihbarat salad, kim bombalad
sorularna hl cevap verilmedi. Unutuldu mu? Hayr. Kyamete kadar da unutulmayacak nk
mahkemeler smen alt etse de vatanda hakszln peini brakmayacak. Somada 301
madencinin lmne isyan edenlerin asli yeknu sade vatandatr ve eletirinin merkezinde kendi
grevini tastamam yapmayan devlet mekanizmas bulunmaktadr...
Devlet eskisi kadar insanlarn yreine korku salamyor. Salamaz da! Zira her geen gn
yaygnlaan bir uurla toplum u gerei kefediyor: Devlet insan iindir, toplum iindir. Devleti
ynetenler halktan toplanan vergilerle emniyeti temin etmek, yasalar erevesinde adaleti
salamak ve yol-su-elektrik gibi hizmetleri ifa etmekle sorumludur. Asl patron vatandatr;
siyaseti demek emaneti demektir. Yapt hizmeti kimsenin bana kakamaz, hi kimseyi
aalayamaz. Halkn oylaryla seilir, halkn parasyla hizmet verir ve halkn denetimine tabidir.
Tam da bu nedenle hibir devlet yneticisi halkn tamamna ya da bir blmne ayrmclk
yapamaz, evrensel hukukun dna kamaz, yasalar ineyemez, vatandana zulmedemez.
Gnlk siyas kemekein hain dili, lsz slubu ve hak tanmaz tavrna bakanlar despotik
bir dnemin banda olduumuz zannna kaplabilir. Oradan baknca haksz da saylmazlar. Lakin
meseleye bir de deien insan ve zgrleen toplum penceresinden bakmak gerekiyor. O
perspektiften baktnzda greceksiniz ki hibir zulm kalc olamayacak ve yeni insan gerei
hakperest bir sistemi yneticilere icbar edecek.
Ne yazk ki bazlar son dnemde ynetmeyi, keyfi kararlar almak, insanlar sorumsuzca
sulamak, hayali sular ihdas etmek, her kitleye ayr ayr ve srekli hakaret etmek, her halkarda
nefret dili kullanmak sanyor. Yanlyorlar. Artk her fert ve her kitle, kendi hakkn mdafaa
edecek kadar demokratik bir uur ortaya koyabiliyor. Edirnede, Rizede, Antepte, Adanada,
Diyarbakrda, stanbulda insanlar devlet zorbalna boyun emiyor; emeyecek de!
Belki de ilk defa bu lke temel hak ve zgrlklerin sade vatanda tarafndan yrekli bir ekilde
savunulduu yeni bir dneme girdi. Belki de ilk defa kutsanm devlet mazeretiyle rlen suni
korunaklar yklyor ve halkn her kesimi, mazlumlar dayanmasna rnek olacak apta isyan

ahlakn kefediyor. Toplumdaki demokratik hukuk devleti araylarn fark edemeyen her
ynetici kendi adn tarihe zalim diye kaydettirecek; stelik hem bu dnyada hem de br lemde
rezil rsva olacak.

Zikirmatikli Analar
Gz Yal Babalar

nca grlt patrtnn arkasndan aklmzda kalan sadece fettan arptmalar ve dessas
iftiralar deil. Hatta devam eden bu apsz habercilii klliyen grmezden gelmek, hesab
br leme havale etmek tarafndaym. Benzerine rastlanmayacak derecede saldrgan ve
marklk zerine kurulu o srtkan yayncla etik kurallardan bahsetmenin faydas da yok zaten.
Karamsarla gerek yok; tarih boyunca kibrin sonu neyse, tekebbrn akbeti neyse, kizbin
neticesi neyse, kezzabn encam neyse bugn de o olacak ve saldrgan slup bir gn grl grl
yklacak
Aslnda gelecee ynelik umut vaat eden k dolu tablolara bakmak gerekiyor. imdilik bir
nve gibi duran baz tavrlar, gelecee umutla bakmamz iin nemli bir iarette bulunuyor.
Mesela en tabii haklarn mdafaa eden; bunu yaparken evrensel hukukun kendisine tand
snrlar nezaket ve nezahetiyle kullanan kiilerin varl, hukuksuzluk cenderesine sktrlmak
istenen Trkiye iin yeni bir umuttur. Allah devletimize zeval vermesin diye gece gndz dua
eden sade Anadolu insan, hakszla usulnce itiraz ediyor, devlet gcnn yanl/yanl
kullanmna kar kyorsa Trkiyedeki kt gidiat elbette sona erecektir.
te hafzalardan asla kmayacak bir tablo: Milli Eitim, darbe dnemlerinde bile
sergilenmeyen bir hoyratlk iinde bir eitim kurumuna mfetti baskn yaptnda karsnda
Sivasl bir anneyi buldu. Devletin mfettiine Nasl olur da sen 14 yandaki ocuumu sorgu
odasna alrsn, ona siyaset sorarsn? diye feryat ediyordu o anne. Elindeki zikirmatikle gelmiti
mfettilerin karsna. Duasna, evradna, ezkrna ara vermi, devlet imknlarnn hukuksuz
kullanmna dur diyordu. Bandaki rtsyle, konumasndaki aksanyla Anadolunun analarla
dolu olduunu; baskc hibir uygulamaya boyun emeyeceini haykryordu bu tablo.

Sadece Sivasta yaansayd, bu manzaraya tekil bir hadise deyip geilebilirdi. yle olmad.
Devlet zrhna brnm zulm her nerede icra edilse analarn yeri g inleten feryad duyuldu.
Sadece Hizmet okullar diye yaftalanan kurumlarda yaanmad bu ll ve asil duru. Bir
okulun btn velileri Siz ne hakla ocuklarmza Atatrk m yoksa Erdoan m seviyorsun?
eklinde bir soru yneltirsiniz? diyerek isyan etti adeta.

Gaziantepte bir baka anne yine kverdi mfettilerin karsna. Tpk dier ehirlerde olduu
gibi tefti heyeti ply prty toplayp okulu terk etmek zorunda kalmt. Grnen o ki annedeki
nezaket dolu hak arama, mfettileri de mahcup etmiti. yle sanyorum ki btn mfettiler,
yaplan iin hukuka aykr olduunu biliyor, zlyordu; ancak despota yaplan uygulamaya engel
olacak gc kendilerinde bulamyordu. Antepli anne, kapya ynelen mfettie yle hukuk sorular
yneltiyordu ki o etin suallere mfetti beylerin cevap vermesi imknszd. Aslnda mfettiler
deil, Ankarann gbeinden o sama emri verenler, darbecilerin baskc ruhunu hortlatanlar
utanmalyd.
Konu sadece eitim yuvalarna yaplan basknlar ve o hukuksuzluk karsnda ortaya konulan
demokratik sivil ve hukuk tepkilerle snrl deil. Yeni bir durumla kar karyayz. lkeyi
emaneten ynetenler, insanlar meydanlarda suluyor, yarglyor; hatta mahkm ediyor. Tabii
hepsi kafada(n). Hukuk hibir dayana da yok, kuvvetler ayrl ilkesine uyan yan da.
Yukardan hedef gstermeler olur da tetikiler bo durur mu? Hemen su belgesi retmek
amacyla haberler yaplyor. O kuprler bir savc iin ihbar kabul ediliyor, davalar alyor,
gzaltlar yaplyor, gzaltna alnan kiilerin itibar ayaklar altna alnyor. Tam drt drtlk bir
zulm!

Ve karmzda yine bir Anadolu insan. Gazete kuprleriyle tutuklanan bir polis efinin annesi,
Ben oluma haram lokma yedirmedim! derken can u gnlden dua ettii devletin bir zulm
aracna dnmesine isyan ediyor. Gzyayla isyan. Ve bir baba kyor karmza. Bandaki
takkesi, sade giyimi ve snnet sakalyla. Anadolu insannn nuranilie brnm bir babas ile
kar karya olduumuzu fark ediyoruz. Tayyip Erdoana vaktiyle ok dua ettiini; ancak oluna
yaplan hakszlk ve zulmn kendisini daidr ettiini anlatyor. Yreiniz burkuluyor, gzleriniz
yaaryor.
Ne var ki Babakan 6 gn sonra serbest braklan 6 polis iin hkmn oktan vermi. Nerdeyse
idam edin! diyecek. Oysa hukuk yle keyf kanaatlerle ilemiyor. leyemez de! Zulm olur.
Serbest brakan hkime en ar hakaretler ediliyor, hatta yaftalamalar yaplyor, tehditler
savruluyor. Adalet byle mi tahakkuk edecek?

Trkiye, demokrasi mi, diktatorya m? sorusuna hukuk zerinden cevap aryor. Anayasa
Mahkemesinin (AYM) Twitter bata olmak zere verdii zgrlk karar karsnda iktidar ve
yandalarnn taknd tavr rpertici bir manzaray karyor karmza. AYM Bakan Haim
Kl adeta lin ediliyor. Daha dne kadar verdii kararlar nedeniyle AYMyi yere ge
sdramayanlar, aza alnmadk laflar sarf ediyor; tpk daha nce bakalarna yapld gibi...
Gerek u ki Trkiye yeni bir dnm noktasnda. Verilecek hukuk mcadelesi bu lkenin
girecei yrngeyi belirleyecek. mark ve kibirli yaklamlar amacna ularsa Trkiyede
adaletin ikame edilmesi ok zor artk. Esbap plannda iki umut verici gelime var. Biri AYM gibi
kurumlarn hl ayakta kalma abas ve asaleti; dieri zikirmatikli analarn, gz yal babalarn
hak arama iradesi. Bu bile yetiyor umutlanmak iin nk o analar/babalar milletin t kendisidir
ve o hak arama uur ve erdemi bu milletin k yoludur.

Bu Kadar da Arsz Olunmaz ki!

Aylardr Fethullah Glen Hocaefendiye hakaret ediyor birileri. Utanmadan, arlanmadan,
edepsizce yapyorlar. Yalann, iftirann, hakaretin haddi hesab yok. Bile bile yalan yazyorlar.
Byle seviyesiz bir saldrya maruz kalan bir kii ne yapabilir? Elbette hukuka bavurur, tekzip,
tavzih, tashih hakkn kullanr. Ne var ki havuzun yzszleri kanunun size verdii haklarn
kullanlmasna da kar. Grnen o ki kanun nizam tanmyor, hakarete devam ediyorlar. Hal
byle olunca Hocaefendinin avukatlar dava ayor. En tabii, hukuk ve demokratik hakkn
kullanyor. Bu edepsizlerin seviyesine inemeyeceini ve bunlar da bu apszla devam edeceine
gre dava amaktan baka are var m?
Azndan kan kula duymayanlar, haklarnda dava alnca birden erdemli bir insan pozuna
girerek szlanmaya balyor. Bilmem ka tane dava alm da, o davalar nedeniyle madur
olmular da falan filan. E kardeim madem dava almasn istemiyorsun, meramn drstlk
iinde ifade etseydin, gazetecilik snrlar iinde kalsaydn, asl fasl olmayan yalanlar sakz gibi
inemeseydin. Gazetecilik mesleinin en temel ilkelerini ayaklar altna alp hakaret savurmay,
iftira kampanyas yapmay biliyorsun da; madur insanlarn hukuk yoluyla hak arayacaklarn
bilmiyor musun? Hem sveceksin hem dava almasn diye vzrdayacaksn; var m byle bir
adaletsizlik?
Ettii hakareti unutup dibe aklanlar, sanki kendileri madurmu gibi szlanyor imdi. stelik
Hocaefendi ile kendi fotoraflarn yan yana basarak dava adam diye balk atyorlar. Utann
biraz utann! Hocaefendi gerekten bir dava adamdr. Siz daha ananzn karnna dmemiken
Hocaefendi dava ilesi ekmiti; hl da ekmektedir. Sizin dava edilmeniz sizi dava adam

yapmaz. ile tarihi ahittir ki dava adamlar ile heva adamlar arasndaki fark, yeryz ile
gkyz arasndaki mesafe kadardr.
Hem unutmayn burada alan davann tarihe not dmekten te byk bir nemi yok. Aslolan
br tarafta alacak davadr; zira orada yalan, gybeti, iftiray, hakareti vs. mazur gsterecek ve
saygszl/sevgisizlii kapatacak bir mazeret bulamayacaksnz ve kendinize yazk etmi
olacaksnz.

BLM 6

CADI AVI

Mccarthy Ruhu Hortlarsa...

lindeki kara listeyi kameralar karsnda sallayp durduka gndem oluturdu Joseph
Raymond McCarthy. stelik korku sald yreklere. te hainlerin, casuslarn listesi
burada! diyordu.
Kat rakam da telaffuz ediyordu bu arada: 205 kii. Kim bilebilirdi ki Wisconsin Senatrnn
elinde tuttuu belgelerin tamam sahteydi, dzmeceydi. En kallavi belgenin kuru temizlemeye
verdii elbise fii olduu nice zaman sonra anlald. Ancak olan olmu, i iten gemi, on sene
boyunca Amerikada insanlar ayrmcla, nefret sylemine tabi tutulmutu. Yanndan ayrmad
o esrarengiz antada onlarca belge olduu sanlyordu. Ne de olsa konuan, devlet ciddiyeti ile
konutuunu iddia ediyordu. McCarthy ldnde merak edip antasna bakanlar, iinin bombo
olduunu grd. Sulamalar hayal rnyd ve halk korkutmaya ynelik kara propagandadan
ibaretti.
Bir cinnet haliydi McCarthyizm. O kadar korkun bir delirme sz konusuydu ki, konu dar
grl bir adamn hezeyan olmaktan kt; devlet despotizmine bahane haline geldi ve bir
ideoloji terimine dnt. 1950li yllarda yaanan o ibretamiz hadise o kadar sembolik mana
tayordu ki bugne kadar benzer her hadiseye McCarthyizm benzetmesi yaplyor. Bouna
deil. McCarthy, 205 kiilik komnist listesinin ispat istenince sayy nce 80e drd, sonra
da 50ye. Onu da ispatlayamad; zira hayal bir yapdan bahsediyordu. lkede sosyalist/komnist
yok muydu? Tabii ki vard ama casusluk gibi, vatan hainlii gibi, devlete szmak gibi
sulamalarn hukuk bir dayanaa, somut bir belgeye ihtiyac vard. McCarthynin umurunda
deildi belge. Oysa kendisi hukuk eitimi almt. Vaka, baarl bir avukat olamad sylenir
ama bu durum hukuk bilgisinin buharlamasn gerektirmiyordu. Bir dnem yarglk bile yapm
olan McCarthy, yaptnn su olduunu tabii ki biliyordu. Umursamad. Elindeki ktlar belge
diye saa sola savururken lkeyi Rusyaya satmak zere olan hainlerden bahsediyordu.
McCarthyye gre dman en ok Dileri Bakanlna szmt. Nasl yani? diye soranlara
yine belgeden bahsediyordu; asl fasl olmayan belgelerden...
Souk Savan vesile olduu gergin siyas atmosfer bu tr yalanlara frsat veriyordu. Satc ok
palavracyd ama o yalanlar almaya hevesli ok da alc vard. Nitekim Amerikann bir dier
utan tarihinin ifresi saylan cad av McCarthy tarafndan tekrar sahneye srlrken kamuoyu
destei hi azmsanmayacak seviyede idi. McCarthynin ke getii bir dnemde yaplan baz
kamuoyu yoklamalar gsteriyor ki halkn nemli bir ksm McCarthynin zrvalarna inanyordu.

Destek yzde 50 civarndayd ancak yzde 21 kararszlar safnda yer alyordu. Devlet terrne
kukuyla bakan insan says yaklak yzde 30du. Ne ilgintir ki McCarthy teziyle kamuoyu
oluturan ve devlete szan hainler nedeniyle Demokratlardan hesap soracan vaat ederek
iktidara gelen Cumhuriyetiler, onca gayrete ramen devlet iinde tek bir casus bulamad. Zaten
despot senatrn maskesi de dmeye balamt. Cesur birka basn kuruluu hem yalanlar
gzler nne sermiti, hem de kara listeyi delerek isiz kalm kiilerle beraber almaya
balamt. 20. asrn en byk cad av son buldu ama o yllarda yaanan mesnetsiz sulamalar
hi unutulmad. Unutulmayacak da...
Nasl unutulabilir ki! Nazi dnemine ait kara propaganda metotlar en dip noktaya kadar
kullanlm, insanlar zan altnda tutulmu, yalan ve iftira kampanyalar devlet imknlaryla
dzenlenmiti. Kara listeler lkenin en nemli fikir adamlarna kadar uzanm, edebiyat dnyas
en sama sulamalar yznden allak bullak edilmi, Hollywoodda ta stnde ta kalmamt.
Zira, lke elden gidiyor, Devlete szmlar, Casusluk ve ajanlk yapmlar diye yeri g
inletenler, her kesimden muhbir karmaya gayret etmi, aslsz ihbar yapanlar dllendirmiti.
McCarthynin, sanklar bizzat sorgulad 5 bin sayfalk belgeler 50 yl sonra kamuoyuyla
paylald ve grld ki o vehimli ruh, hemen herkesi itiraf olmaya zorlam, kafasndaki
iddiay onaylatabilmek iin her yolu denemi. O muhteris siyaseti yznden Bertolt Brecht,
Howard Fast, Dashiel Hammett, Charlie Chaplin, Arthur Miller gibi tannm isimler byk
ileler ekti. Kayseri asll, stanbul doumlu Elia Kazann yaad etin imtihan hl tartma
konusudur. Kazan, ar basklara dayanamaynca Hollywooddan sekiz arkadann ismini
Komisyona vermi ve hayat boyunca bu utanc srtnda tamak zorunda braklmt.
McCarthy, yalnz deildi aslnda. En byk destekisi, Amerikan i gvenlik ve istihbarat
servisinin tepesindeki kiiydi: J. Edgar Hoover. O olmasayd McCarthy fileme, ihbar etme,
itibarszlatrma konusunda bu kadar ileri gidemezdi. J. Edgar merak edenler 2011de vizyona
giren ve barolnde Leonardo DiCaprionun oynad filme bakabilir. McCarthy ile J. Edgarn
nasl bir ruh ikizi olduunu ve sulu bulamadklar zaman nasl su rettiklerini orada
grebilirsiniz. Korku lkesi oluturan bu iki talihsiz isme bir nc kiiyi de ekleyenler var. O
da tabii ki bir gazeteci. Deli bir siyaseti, hasta bir istihbarat ile el ele verir, bir korku toplumu
ina eder de, araya bir basn mensubunu almaz m hi? Bu fasl ayr bir yaz konusu...
McCarthyizm, dnyann her yerinde ve her dnemde bir daha grlebilir ve btn devlet
mekanizmasn ele geirebilir. Dnyann herhangi bir kesinde belgesiz-bilgisiz sulamalar
yaplyorsa, su bulabilmek iin yeni mahkemeler kurulabiliyorsa, zel amal mahkemelere ok
zel kiiler atanyorsa, su bulunamadnda o suun icad iin altyap oluturuluyorsa, ayrmc
ve tekiletirici dil pervaszca kullanlyorsa, nefret sylemi gnlk hitabet haline getiriliyorsa
bilin ki o lkeyi McCarthyizm esir almak zeredir. Belli bir dnem toplumu ar bask altna alan
bu uursuz zihniyetin akbeti hep ayndr: Hsran ve yenilgi. Hibir lkede McCarthyizm

ilnihaye ayakta kalamaz; ancak byle karanlk bir dnem karnza karsa bilin ve inann ki
zamannda demokratik hukuk mcadelesi vermeyenler daha sonra ok ama ok mahcup duruma
dmek zorunda kalr. Hep byle oldu nk...

Hi mi Ahlak Kalmad Sizde?

Trk basn teden beri, maalesef, yalan dolan sever. Birini hedef ald m iftira ve hakaret
etmekten ekinmez. Ne var ki u anki ebeke kadar hibiri dibe vurmamt. Ne yazk ki bugnk
konjonktrn yalan habercileri ve iftira ekipleri kendilerini slamc, eski slamc,
muhafazakr gibi tabirlerle tanmlayabiliyor. En azndan dtan bakldnda yle grnyor ve
yle biliniyorlar. Ne ac bir durum ki bu grn, sadece kendilerine deil; slam kimlii olan
herkese (hatta o muazzam ve mukaddes dine) zarar veriyor.
Umurlarnda m; bilemiyorum. Bildiim ve ahit olduum tek ey var: Fethullah Glen
Hocaefendi ve onu sevenleri ypratmak iin her yalan sylyor her iftiraya bavuruyorlar. Her
gn yalan haber yazyor yanda medya. Her gn gerek ortaya karlyor ve yzlerine arplyor.
Ne kzaran bir yz, ne utanan bir sima. Utanmadan bir daha yazyor ayn iftiray. Gerekleri
arptmadklar bir gn yok. Bu vahi ve insanlk d habercilii (!) gn yzne karyoruz;
ancak adamlarn ar damar atlam. Vallahi Trk medyas bu kadar seviyesiz bir militanlk
grmedi. Yaplan gazetecilik falan deil; resmen kara propaganda makinesine dnm birileri.
Mesela, gazete olduunu iddia eden Akam adl bir yayn organ, Zaman ile ilgili iftira dolu bir
haber yapt. Genel Yayn Ynetmeni unvann tayan eski milletvekili Mehmet Ocaktana
erefiniz haysiyetiniz onurunuz varsa ispat edin; ya da zr dileyin. dedik. Aylarca tk yok.
armz tekrar gndeme getirdik. Tek bir satrla ne zr ne ispat. Adamda birazck izzeti nefis
olmaz m! Hadi yanllkla yapld o haber ve susarak savuturmaya kalkyorsun; bari cemaat
ve Fethullah Glen Hocaefendi ile ilgili benzer yalan ve iftiralara bir son ver. Ne gezer! Her gn
yalanlanyor her gn yazyorlar utanmadan.
Al birini vur brne. Yeni afak yle bariz bir yalan yazd ki! Gya Prof. Dr. Suat Yldrm ve
iadam Mustafa Kavurmac, Fethullah Glene gitmi de Hocaefendi, Ameliyat balad, ila
tedavisi olmaz. diyerek 17 Aralk yolsuzluk ve hrszlk hadisesinde bir ey yapamayacan
sylemimi. Kavurmac, tekzip etti. Suat Yldrm, 11 yldr Amerikaya gitmediini, gazetenin
klliyen yalan sylediini ifade etti. Yeni afak ne yapt? Yalan haberi gya Babakan okudu diye
utanmadan sklmadan haber yapt. Yahu kardeim yalandan utanmyorsun; bari o yalanla iftihar
etme. Yalan ortaya knca isimleri deitirerek bir daha yazdlar ayn yalan. Yahu gnah diye bir
ey var; bu kadar gnaha ne gerek var.
Yalancnn nde gidenini kaale bile almyorum nk hem gazetede hem TVde rezil rsva
oluyorlar ama aldr etmiyorlar. Geen gn manet atm, 5 bin kiilik gizli toplantdan
bahsetmiler. Gizli toplant! stelik 5 bin kiiyle zmirde. Yalan paalarndan damlyor ama onu

bile grmeyen meczuplar var...

Bir de yalan haber ve iftiralar karsnda dava almasna fena halde ierleyen ama Tiz bu
insanlar cezalandrn! diye hykren ve kendilerini ke yazar olarak arz ve takdim edenler
var. Onca uyduruk soruturmaya ramen su bulunamad diye nerdeyse kendilerini helak
edecekler. Babakandan kelle isteyen ve adeta Su yoksa bile bir eyler uydurun. manasna
gelecek kkrtmalar yapan kiileri bir kenara kaydediyor tarih. lerine McCarthy kam
bunlarn. Wisconsin Senatrnden arta kalan metotlara bavurulmasn arzu eden ve Paralel
yapy cezalandrn! diye kendini paralayan bir kiinin hanmefendi olmas, gazeteciyim diye
geinmesi, hazin bir manzara oluturuyor.
Her neyse. ki tavsiyem var bu tredi muhafazakr(!) gazetecilere: Evvelen, hakaret ve iftira
ediyorsan madurlarn ikyetine hazr olacak ve hukuk karsnda hesap vereceksin; alayp
zrlamaya Bavuru parasn nereden buluyorlar? diye szlanmaya gerek yok. Saniyen, insanlar
didik didik edilmi ve somut su bulunamamsa su uydurulmasn beklemeyecek ve kkrtclk
yaparak adn faizm tarihine yazdrmayacaksn.
Her ktln demagojiyle geitireceini sanyor ve arszlkla hadiselerin stesinden
geleceinizi sanyorsanz yanlyorsunuz. Allahtan utann bari. Ve unutmayn ki maher gnnde
yalanlarnzn, iftiralarnzn ve kara propagandalarnzn hesabn veremeyeceksiniz.

Nefret Dilinin Sonu

arihin hibir dneminde benzerini grmediimiz keskin bir dil ile kar karyayz. Her gn
sylenen laflar zehir zemberek bir erevede sarf ediliyor. Hakaret dibe vurdu, saldrganlk
had hudut tanmyor, marklk dalga dalga yaylyor, kibir heykel stne heykel dikiyor. Hal
byle olunca ahlak kyor, edep kayboluyor.
Peki ne yapmak lazm?
ncelikle fotoraf doru ekmek, tespiti doru yapmak art. Sonra yeni bir dil aramak,
kendimize has bir slup gelitirmek, asrlar boyu sarslmayacak bir duru sergilemek gerekiyor.
Elinizi vicdannza koyun ve u soruyu yneltin kendinize: Hangi gelimi demokraside lkenin
babakan ya da devlet bakan kefenli adamlarn ovuyla karlanr ve o seilmi kii
kefenlilerle sarma dola olur? Tayyip Erdoan havaalannda kefenle karlayan genler lkeyi
de liderlerini de nasl bir kara tabloya mahkum ettiinin farknda olamayabilir; ancak bu partinin
kil adamlar Yahu ne yapyorsunuz, kefen nereden kt; dnyaya byle bir fotoraf vermemiz
makul mu? gibi sorular yneltmesi lazm. En artc tablo Erdoann kefenli genlere gidip
sarlmas. Byle bir olayn Amerikada yaanmas, Avrupada yaanmas mmkn m? izilen
imaj, Trkiyeyi nereye oturtuyor; farknda deil misiniz? Ortadou lkelerinde bu manzaraya
ska rastlanr ama AB yoluna girmi bir lkede demezler mi; Yahu bu yaklam insanlar
radikalize eder, militarize eder, sonular iyi olmaz.
Aylardr siyaset, keskin bir kl gibi; oray buray budayp bimeye ahdetmi gzkyor. Ve
kil insanlar (zellikle o kl erbabnn iindeki insanlar) susmay tercih ediyor. Vaziyet bu
olunca, Allah korusun, istikbal daha byk kaza ve belalara gebedir. lle de bir byk sknt
kmas m gerekiyor ki herkesin akl bana gelsin.
Kldaroluna yumruklu saldrnn arkasndan bir Ak Partili kt. Hseyin elik, 9 milyon
parti yesi olduunu ve bu tr insanlarn tekilatlara szabileceini anlatt. Sabkal bir kiinin
partiye kayd srasnda daha dikkatli olunmas gerektiini syledi. Doru sylyor Sayn elik.
Ancak, asl zerinde durulmas gereken daha nemli bir konu var: Sadece kaytl yesi 9 milyona
erimi bir kitleye hitap edenler (bata lider olmak zere) yle keskin bir dil kullanyor ki kitlesel
crmlerin ilenmesi an meselesidir. apulcular diye balanan Gezi srecinden sonraki dil,
nezahetini yitirdi; hatta kimi zaman hezeyana dnt.
Hele cemaat hakknda sylenen szler! Akla ziyan, fikre hakaret, vicdana ters. Burada
zikretmekten, alnt yapmaktan bile hay ediyoruz. Ne var ki lafn sahipleri her gn milyonlarn

karsna karak insanlara en ar ithamlarda bulunmaya devam ediyor. Teessrle dinlemek

zorunda kaldmz o seviyesiz sulamalar yalan ve iftiralara dayanyor. Ve ne yazk ki o iftiralara
inanan saf bir kitle de sz konusu. Bir yalan bin kez sylediinizde meselenin knhne vkf
olamayan kimseler de gnaha ortak oluyor, toplum atr atr blnyor.
Trkiyenin yetitirdii en deerli fikir adamlarndan ve kanaat nderlerinden Fethullah Glen
Hocaefendiye ve sevenlerine kar kullanlan dil, tipik bir nefret sylemidir; hatta tastamam
soykrm dili var karmzda. Devlet zrhna brnp insanlar her trl ktln sebebi
eklinde takdim ederseniz insanlk suu ilemi olursunuz. Bu, hem su hem gnahtr; dnyada da
hesab verilemez br lemde de.
Okullara baskn yaplp mfettilerin 8-10 yandaki ocuklar sorgu odasna almas korkun bir
28 ubat zulm deildir de nedir Allah akna? On binlerce insann delilsiz-mesnetsiz bir ekilde
sulanmas, srgn edilmesi, grevden azledilmesi yeni bir mazlumiyetin olumasna sebep
olmad m? Uydurma haberlerle Hizmet kurumlarna basknlar dzenlenmesi ve yeni bir
maduriyet oluturulmas vicdanlar yaralamyor mu?
Trkiyenin yeniden hukuka, itidale dnmesi, hakperestlie, kadirinasla, vefaya, sayg ve
sevgiye ynelmesi gerekiyor. Evleri orta yerinden blmek, komular birbirine drmek, cami
cemaatini siyas eilimlerine gre paralamak vs. tarih bir vebaldir ve bu vebalin sebebi
ayrtrc, kkrtc dildir. Bu dil bir zaman sonra sahibine de ok byk zarar verecek, lkemize
de. Denizi ap derede boulmak da bu olsa gerek

Adalet Olmadan Asla

ak u kaderin cilvesine! lkemizde daha nce grlmemi apta bir yolsuzluk/rvet

soruturmas srerken dnyann drt bir yannda da benzer hadiseler yaanyor. Yaanyor
ama buradaki gibi deil.
Bizdeki durum malum 4 bakan ve ocuklarnn suland, somut bilgi ve belgelerin tyler
rpertici bir manzara arz ettii soruturmaya, mdahale stne mdahale yaplyor. Daha ilk gn
emniyet yetkilileri alelacele deitiriliyor, yeni savclar atanyor, emniyetteki grev deiiklikleri
btn Trkiyeye temil ediliyor, soruturmann zerine giden herkese (medya dhil) bask
uygulanyor, susuz gnahsz insanlara hakaret ediliyor, onlara ete sulamas yaplarak
yolsuzlukun zerine kara bir perde ekilmek isteniyor.
Tam bu tuhaf manzara Trkiyenin zerine kbus gibi kerken kader hkmn icra ediyor ve
dnyada da benzer hadiseler yaanyor. Mesela spanya Babakan Mariano Rajov yurtd
seyahatindeyken polis, iktidar partisinin genel merkezine baskn yapyor, 14 saat boyunca binada
delil aryor. Neyin delili? Yolsuzluk sulamasnn. Peki ne yapyor o lkenin Babakan? Edepli
ol edepli! diye gazeteleri mi azarlyor, polisleri grevinden mi alyor, global bir tuzaktan m
bahsediyor? Tam aksine, AB zirvesi iin gittii Brkselden, endie iinde olmadklarn
sylyor ve Soruturma iin gereken kolayln gsterilmesi talimatn verdim. diyor. Byle
dedi diye Babakann itibar m sarslyor; ya da hkmet mi zarar gryor? Demokratik-hukuk
devletinde yaplmas gerekeni yapm oluyor spanya Babakan.
Olacak ya! Ayn gnlerde bir yolsuzluk hadisesi de Japonyada yaanyor. Tokyo valisi Naoki
Inosenin, vali yardmcl srasnda bir irketten 500 bin dolar rvet ald iddia ediliyor. Vali,
geen sene ahs ihtiyac iin kredi ektiini ancak bunu tamamyla dediini, ilgili irkete
herhangi bir imtiyaz tanmadn sylyor. Sylyor ama istifay da basyor ve bunun sebebini,
olimpiyatlar iin byk yatrm yapan Japon hkmetini rahatlatmak eklinde zetliyor. E bu
erdem deil de nedir Allah akna?
Bitmedi. Yunanistan Babakan Antonis Samaras, lks cipini sahte plaka ile kulland
gerekesiyle eski ulatrma bakann gzaltna alan polisleri tebrik ediyor. Ve ekliyor: Kim
kanunlar inerse tutuklanr ve cezalandrlr. stelik Yunan Babakan bunu nerede yapyor
biliyor musunuz? Brkselde dzenledii basn toplantsnda. Yaklak bir hafta sonra Avrupa
Birlii dnem bakanln devralacak Yunanistann Babakan byle yapt diye dnyann
gznden mi dyor?

Uruguayda ibretlik bir hadise daha yaanyor. Ekonomi Bakan Fernando Lorenzo istifa ediyor.
Sebep, rvet iddialar. Geen sene gerekletirilen havayollar ihalesinde iddialar ortaya
atlnca yargnn nn amak iin bakan istifay basveriyor. Uruguay Devlet Bakan Jose
Mujika, bakann ahlak bir davran sergilediini sylyor ve ekliyor: Mahkemeden aklanaca
ana kadar arkadamz ile hkmetimizin ilikisi kesilmitir.
Her lkede birtakm suiistimallere rastlanabilir, baz kiiler denetimsizliin verdii cesaretle
yanl ilere bulam olabilir. Bu tr durumlarda Bizden hrsz/rveti kmaz demek yerine,
olaylarn zerine gidilmesi, ucu kime dokunursa dokunsun gerein ortaya karlmas gerekir.
Somut bilgi ve belgeler eliinde rvet sulamas yaplnca komplo teorilerine snmak ve
herkesi korkutmak istercesine barp armak meseleyi zmez. Hatta yargya mdahale
edildike ve hukuk inendike iddialar pekiir.
Kald ki slam hassasiyeti olan kiilerin yolsuzluk ve rvet gibi konularda muazzam titizlik
iinde olmas gerekir. Allaha ve ahirete inanmann gerei budur nk. Hrszlk yapan kzm
Fatma bile olsa cezasn veririm. buyuran Hazreti Muhammed (s.a.s.) bu emanetle ayrlmtr
aramzdan. Hutbesine Ey cemaat! Dinleyin ve itaat edin. diye balayan Hazreti mere
cemaatten bir fert Ya Emirel Mminin! u srtndaki gmlein hesabn vermezsen ne dinleriz
ne de itaat ederiz. demiti. Hazreti mer, kuman bir gmlek iin yetersiz kaldn; ancak olu
Abdullahn payna den kuma ekleyerek yeni bir gmlek diktirdiini sylediinde camideki
sade bir vatanda imdi dinleriz de, itaat de ederiz! demiti. Bunlar, masal myd, menkbe
miydi, hikye miydi? Haa!
Hayal komplolar retileceine slam olana, insan olana, hukuk olana ynelmek gerekiyor.
Asl fasl olmayan iddialarla tribnler bir miktar oyalanabilir; ancak ortaya kan somut bilgi,
belge ve olgular vicdanlarda tamak imknsz. fkeyle su icat etmek, sulu devirmek ve
devlet gcn hayal i tehditlere kar kullanmak, rvet ve yolsuzluk iddialarndan daha
byk bir sutur. Dnyada da ahirette de hesab verilemez.

Komnistlerin
Paralel Korkusu

slman kitlelere ilk kez kimler tarafndan paralel dendiini biliyor musunuz? Akas
bilmiyordum. Cesur bir dostun elinde grdm eytann Oyunu (Devils Game) adl
kitapta uzunca bir dipnota rastladm.
lk kez 2005te neredilen kitapta Komnist Sovyet rejimi tarafndan kullanlan paralel slam
zerinde duruluyor ve yazar, konuyu baz kaynaklara havale ediyor. Bu kaynaklardan biri Sovyet
Devletine slam Tehdidi adn tayor. 1983te kaleme alnan eser, Alexandre Bennigsen ve
Marie Broxup imzasn tayor. Bu iki eserde rastladm paralel slam tabirinin izini srnce
grdm ki komnist sistem kendi dayatt resm slam dndaki Mslmanlara paralel
yaftasn yaptrm. Ta 1978de bir dergide yaymlanan makalesinde yazar, Komnist Rusyada
bir resm slam bir de paralel slam olduunu ifade ediyor. Yani, Sovyet yapm bir kavram
var karmzda: Paralel slam.
Msaadenizle bu kavramn ne zaman, nasl ve ne maksatla uydurulduuna bir gz atalm.
1917 Ekim devriminin hemen ardndan (3 Aralk 1917) komnistler bir bildiri yaynlyor.
Rusya ve Doudaki Emekilere ar balkl bildiride Komnist rejim, Mslmanlarn
kimliklerini tandn, inan ve geleneklerinin gvence altnda olduunu deklare ediyor. arlk
rejiminin aksine bir tutum bu Ne var ki yeni rejimin asl derdinin inan zgrl olmad,
devrim sonras ortaya kacak kaosu bertaraf etmek istedii anlalyor. Nitekim 1920den sonra
dinler zerine basklar artm, Sovyet rejimi insanlar dinden uzaklatrabilmek iin her trl
zulm halklara reva grmtr. 1928den sonra Rusyadaki Mslmanlara kar bask
dayanlmaz boyutlara ulam, camiler kapatlm, Mslmanlarn okullar yasaklanm, din
adamlar hakknda soruturmalar alm, pek ou gzaltna alnm, slam topyekn ortadan
kaldrmak iin devlet btn imknlaryla seferber edilmitir. Dinin baskyla yok edilemeyeceinin
anlalmas uzun srmedi. nsanlar yazl din kaynaklara ulaamyordu ve her geen gn daha da
bilgisiz hale geliyordu; fakat gelenek ve grenek kodlarnda yer edinmi kimliini unutmuyordu.
Dnler, snnet merasimleri, cenazelerin defni gibi birtakm hayata dair pratikler insanlarn
kltrel kimliini diri tutuyordu. Bunun zerine Moskova 1941 ve 42de Diyanet leri Mftl
kurdu. Takent, Buhara, Baynas ve Ufada ina edilen Diyanet, rejimin belli bir erevede slam
anlayna msaade etmesi iindi. Sovyet rejimi aleyhine konumayaca dnlen hocalar
bulundu ve mft atamalar yapld.

Grnen o ki, insanlar dinden tamamen uzaklatramayan Moskova, Souk Savan ruhuna da
uygun bir formlle kendine bir k yolu aryordu. Rus Ortodoks kiliselerini de kapatan o gnk
sistem kendini Hristiyanlk konusunda ksmen baarl buluyordu ama sz konusu slamiyet
olunca artlar deiiyordu. Sebebi malum: slam bir ruhbanlk sistemi zerine bina edilmemiti,
dinin yaamas iin kurumsal yaplar art deildi ve slam her aamada halkn iindeydi. Yani,
camilerini kapatsanz, imamlarn tutuklasanz bile slam, halkn arasnda yaamaya devam
ediyordu. te bu sosyal geree binaen rejim yeni bir strateji gelitirdi. slam resmi makamlar
vastasyla temsil etme, onu da hkmet politikalar dorultusunda gdmleme...
Strateji resmi slam zerine kurulunca bir baka problemle kar karya kald komnistler:
Halkn arasnda slama duyulan ihtiyac sivil bir ksm inisiyatifler karlyordu. Halktan hibir
beklentisi olmayan bu kiilerin eitli tarikatlar ile anlmas ve onlara baz sulamalar yaplmas
bir itibarszlatrmaya yol asa da sonuta toplum manev ihtiyacn hayatn tabii ak iinde
karlamaya gayret ediyordu. te bu noktada paralel slam tabirinin kullanldn grmekteyiz.
Yani, devletin atad kiilerce temsil edilmeyen, devlet politikas dorultusunda din telkinde
bulunmayan Mslmanlara paralel deniyordu. Paralel slamn (gayr- resm slamn) tehlikeli
olduuna inanan ve herkesi de buna inandrmaya alan o khne komnist zihniyet, uzun seneler
hem slam hem de dier dinleri bask altnda tuttu. Sonu?..
Bir gn o baskc sistem temelden kverdi. Komnist rejim hak ile yeksan olunca insanlarn
gizliden gizliye yaad din hayat tekrar canlanverdi. Kiliseler ald, camiler ina edildi ve
dinsiz bir rejimin nasl bir hata olduuna herkes ahitlik etti. imdi Rusyada insanlar diledii
inanc seiyor, onun gereklerini yerine getirebiliyor. Yllar sonra net bir ekilde grlyor ki, o
resm dayatmann baar sand grntlerde bile aldatc unsurlar bulunmakta. Mesela devlet
eliyle din makamlara getirilen kiilerin nemli bir ksm zevahiri kurtarmak iin komnist
sisteme vgler dizse bile, kalpleri hatta baz icraatlar hi de rejimin istedii eksende olmam.
Su, eninde sonunda asl mecrasn buluyor ve oraya akyor; onu eitli basklarla ana yatandan
koparmak insan ftratna ters bir yolda yrmeye benziyor. Devlet eliyle din dayatmas olmaz.
Sivil gayretlerin samimi hizmetleri iin sarf edilen paralel laf, komnist zihniyetin bir
yansmasdr. Nasl o gayr- tabii ve baskc rejim tkenip gitmise bugn ya da yarn ayn
mantkla yaplmak istenen toplum mhendislii de kecektir. nanmayan, komnistlere sorsun...

Haram Manetler

Yanda medya yine ayn manetle kmt. Malum, oktandr koro halinde konuuyorlar.

Bu seferki senaryolar haram zerine kurulmutu. Haram taltif, Haram taltif

operasyonu, Hocann haramzadeleri gibi balklar atmlard. Ortak yayn stratejisine baknca
u sonuca ulayor okur: Srekli ayn balklar atabilmek iin ya aralarnda telepati yapyorlar ya
da bir suflr bunlarn kulana ne flyorsa onlar da borazan gibi ayn sesi karyorlar.
Haram balklarna dnecek olursak; yle bir hava estirmiler ki sanrsnz yanda diye
nlenen, havuz medyas diye sulanan gazete ve televizyonlarn bir haram-helal titizlii
bulunmakta. yle ya; hep bir azdan haram taltif deyip balk attklarna gre harama helale
dikkat ediyor olmallar. Ah keke yle olsa!
Msaadenizle nce taltif meselesini zetleyeyim; sonra dner gdml ve tetiki medyann
haram zerinden alg operasyonu yapmasna deinelim.
Emniyet, TSK, MT gibi gvenlik birimlerinde ska uygulanan taltif sistemi, zor ve ypratc
grevlerde bulunan kiilerin mali durumunu dzeltmeye matuf bir gayret. Konumuz Emniyet
olunca ve somut bir dava alnca oradaki uygulamaya bir gz atalm. Polisler iin taltif u
aamalardan geiyor:
1. llerde taltif komisyonlar liste hazrlyor, bu listeyi l Emniyet Mdrne veriyor.
2. Emniyet mdrleri gerekli incelemeyi yapp vali beye sunuyor.
3. Valilik inceledikten sonra liste Emniyet Genel Mdrlnn nsan Kaynaklar birimine
gidiyor ki bu birim taltif nerilen kiinin o gn izinli, raporlu vs. olup olmadn tespit etsin.
4. Taltif n Kuruluna liste geliyor, onlar da taltif gerektirecek olayn buna deer olup
olmadna; deiyorsa ne kadar taltif verilebileceini inceliyor, tekliflerini bir st makama
bildiriyor.
5. Taltif Komisyonu, szgelerden gemi listeye bakp takdirde bulunuyor.
Haram zerine manet atp alg operasyonu yapanlar bu be halkadan kimi suluyor dersiniz?
Neredeyse hi kimseyi. Onlar ncelikle 17 Aralk yolsuzluk ve rvet soruturmasn yapan
emniyet mensuplarn hedef tahtasna koyuyor, fotoraflarn basyor. simlerini listeliyor. Niin?
Taltif aldklar iin. Yani, devletin en alttan en ste be aamal szgeten geirerek yapt taltifi
almak bir su olmu.(!) stelik rakamlar arptarak, Bakn, Biz haram lokma yemedik diyenler
haram yemi! iddiasnda bulunuyorlar. u kadar maa taltif almlar diyorlar da maalarn en

plak haliyle hesaplandn, bir maa taltifin rtbesine gre 45 ila 300 lira arasnda
deitiini sylemiyorlar. Bu taltiflerin meslek hayatnn tmne yayldn, ylda 2-3 bin liray
ancak bulduunu anlatmyorlar. Vatanda da sanyor ki bir maa taltif deyince adamlarn eline bir
anda binlerce lira geiyor.
Yok, byle bir ey.
Yandan maksad farkl Bir sahur vakti gzaltna alnan, ellerine kelepe vurulan polislerin
dik duruu bunlar ileden karm. Evlatlar gzaltna alnrken ana babalarn, Yavrumuza
haram lokma yedirmedik! feryad karsnda kulaklarn tkamak istiyorlar. Eziyet stne eziyet
gren polislerin Haram lokma yemedik! diye haykrmas, haramzadelerin korkulu ryas olmu.
Bu nedenle Bak bunlar da haram lokma yemi mesajn vermeye abalyorlar. Bouna bir
gayret!
Neden?
nk borazan medya tarafndan sulanan hibir fert kendine ahsi bir menfaat salamam.
Taltifte bulunanlar mevzuat gerei komisyonlarda grev alm, vazifelerini yerine getirirken
kimseye iltimas gememi. Taltif alanlar ise devletin takdirine hibir mdahalede bulunmayp ne
karar verilmise ona raz olmu. Bu insanlarn meslek hayat boyunca ald taltifleri alt alta
yazp onlarn da haram yediini iddia etmek okuru yanltmak deil de nedir?
Hal byle olunca Bre vicdanszlar! Bu taltiflerde haram nerede? diye soruyor insanlar.
Eer, Bu uygulama yanl. diyorsanz hemen mevzuat ve uygulamay deitirin.
Deitirmediiniz gibi uygulamaya aynen devam etmisiniz. Mesela 17 Aralktan sonra
hkmetin cmbzla setii ve kendine sadk bulduu emniyet yetkilileri kendilerine taltif yazm.
Dnebiliyor musunuz, Emniyet Genel Mdr Yardmcs ve Taltif Komisyonu Bakan Mustafa
Glc, greve geldii ilk toplantda en yksek taltif miktarn kendine layk grerek(!) 24 maa
taltif alm. Bravo! Bir baka misal: Taltif operasyonunu bizzat yneten KOM Daire Bakan
Orhan zdemir, meslek hayat boyunca 533 taltif alm. Biri kp Yahu Mdr, sen ne yaptn?
Bu bir susa yanda medya senin adn neden yok sayyor? demez mi?
Borazan medyann harama helale riayet ettii falan yok. Maalesef yok. Olsayd 9 aydr yzlerce
yalan pei peine sralamaz, iftiraya devam etmez, insanlarn onuruyla oynayarak yolsuzluk ve
rvetin zerini kapatma gayreti iinde debelenip durmazd. Alnda, satnda, el konulmasnda,
haram ilem yaplan medyann yazd da syledii de haramdr; dolaysyla haram lokma
yemedim haykr onlara batyor nk bu sz onlara hak edilmemi kazanlarn hatrlatyor.
Hkmetin her dediine ayak uyduran ve ona gre dmanlklar ihdas eden meslektalarm,
ltfen son 5-10 senelik mal varlnz aklayn. Aklayn da kimin nereden nereye geldiini
grelim, hangi kalemlerin kiralk ya da satlk olduunu herkes bilsin. Onca yalan ve iftiraya
aylardr devam etmenizin asl sebebini Trkiye grsn, okusun ve gerek haramzadeler ortaya

ksn. Bizim de mal varlmz devletin elinde, oradan buradan fi/fatura istemeye gerek yok,
himaye kanatlarndan kmadnz o servisler herkesin durumunu ineden iplie biliyor zaten. Bu
arada damat kontenjanndan CEOluk yapanlarn villalarn, konaklarn, gemilerini, yazlklarn,
gzlklerini de aklasn birileri. Daha dn denecek kadar ksa bir sre nce maddi sknt
yaayan siyasal slamclarn madencilikten inaat sektrne, nakliyattan AVMlerdeki restoran
zincirine; hatta oradan salk ve eitim konusundaki byk hamlelere(!) kadar hangi konularda
ticari deha(!) rnei sergilediini kamuoyu grsn ki haram manetlerin ne kadar samimi
olduuna dair bir kanaati olsun. Bir de kamu kurulular, yar kamu kurulular, dost irketler,
reklam ve yapm irketleri vastasyla ev-bark i-g sahibi olan yazarizer takm var. Onlarn
da yazdklarnda samimiyet bulmak her geen gn zorlayor; zira birileri tarafndan
zenginletirilen yazarn fikren fakirlemesi ve baml hle gelmesi kanlmaz
Ah keke medya, haram-helal gibi en muazzam i kontrole dnebilse, vicdannn sesine kulak
verebilse! O zaman bu lke yalandan, dolandan, iftiradan, ahlak tanmamazlktan yakasn
kurtarabilir. O noktaya varmak iin ayakkab kutularndan balamak, pahal saatlerin izini srmek,
sfrlanamayan rakamlarla alnan konaklara kukuyla bakmak gerekir. Haram-helal titizlii
baladnda gazeten sabah sana utan verecek; slamc grnts altnda bastn o plak
resimler ve dizilerle geldiin noktada, gerekler sana gnaydn diyecek. Utanyorsan yeni bir
yola girersin yoksa haramzadelik seni de dier yandalarn da esir alr. Kendi aybn rtbas
etmek iin bakalarna iftira atmak da kurtaramaz sizi o vicdan yknden nk iindeki o kadim
hatra sizi hep asl mecranza davet edecek.

Yalanda Snr Tanmazsanz

Allah kimseyi duar etmesin yalancla. Huy haline gelir zira. Biri syler, br tasdikler. Ve
ifal edilir kitleler. Tanyamazsnz bir zamanlar arkada olduklarnz. Yalan, yalan dourur;
birini kapataym derken brne esir olursunuz. Sonunda, Allah korusun, alkanlk haline gelir
ve en basit hadiselerde bile yalana ve mbalaaya esir dersiniz.
Mesela Tayyip Erdoan, BMde bombo salona konuma yapm. zldm. zlmemek elde
deil; demokrasisi ve slam kimliiyle dnyaya rnek lke olacakken rota deiti; yapayalnz ve
yasak bir lke durumuna dt Trkiye. nsan zlmesine zlr de salon bombo diye baka bir
fotoraf sanki o konumaym gibi basmak makul m? Bir de kyak bir izlenim denmiler.
Ayp, ancak artc deil; zira aylardr yalan olduunu bile bile kara propaganda yapyorlar,
zr de dilemiyorlar. imdi kk bir kes-yaptr gazetecilii(!) iin mi zr dileyecekler?
Maalesef borazan medyas 9 ayda kocaman bir yalan ve iftira makinesi dourdu. Anomali bir
doum, mutant bir varlk var karmzda. Yalanlarn art arda sralayn, bir ansiklopedi kacaktr
ortaya. Neler yok neler o ansiklopedide. Cemaati CIAnn paras diye takdim edenler sonra
avularn patlatrcasna Amerikan gizli servisini alklayarak CIAya Cemaati ikyet etti, bu

stn performans(!) manetlere tad. Her afak vakti birka tekzip alanlarn yalan komedi
filmlerine meydan okuyor. Mesela Noam Chomsky ile rportaj yaptm diye ortaya kt ve
ngilizceye yepyeni bir terim kazandrdlar: milk port; yani stliman. Alklar! Geri Chomsky
haberi yalanlad ama olsun; ngilizcenin ksr kelime hazinesine(!) katk salad gazete. mez bir
yalanc da CNN muhabiri ile rportaj yapmt; yzn bile grmeden, hayalen... Akam adl
yaynn ynetmeni Zamana iftira att; defalarca Namusun, erefin, onurun varsa ya ispat et yahut
zr dile! dedik; adam susmay tercih ediyor. Ne dersiniz bu adama imdi?
Fethullah Glen Hocaefendinin kimlik bilgilerine ulaarak(!) gazetecilik yapan(!) en apsz
tetiki unvann elinde tutan bir evrak- perian gz gre gre anne ismini (Rabiay) Rabin diye
takdim etti. arptmas ortaya knca utand m? Ne mmkn! Onlarca yalan haber yapan ve iftira
atma rekoru kran bir adamda ar damar kalm mdr...
Yzlerce yalan, arptma, iftira
Onlar aylardr yalan yazmaktan yorulmad, biz de yalanlarn ortaya karmaktan. Byle devam
edecee benziyor. Ancak yeni yayn dneminde yalancya da yamacya da srprizlerimiz olacak.
Bir de br leme kalacak hesaplar var; o gn bile bile yalan syleyenler, iftira edenler kaacak
yer bulamayacak.

BLM 7

IKI YOLU

Deer retemeyince

eer retemeyen, var olan deerleri tketir de tketir. nk zordur deer retmek;
atlarcasna tefekkr gerekir.

Sadece fikir sancs yetmez; emek lazmdr, gayret lazmdr. Onlar da yetersiz kalr ou kez;
inayet ve siyanetin glgesinde dimdik duracak, hibir knama ve snamaya boyun emeyecek
fertler beklenir ki, o ulv deerler hayata hayat olsun. Burnunun ucunu gremeyenler, ufuktaki
rengrenk gkkuann davetine mazhar olamaz...
Deer tketicilerinin tercihleri bellidir: ya har vurup harman savuracak ve caka satmann en
ar bedelini deyerek mirasyedi olarak tarihe geecek yahut deer retenlere kar hazmszlk
duyarak fkesini akln nne geirecek ve tarihe haramzade olarak kaydedilecek.
Hep sylenir; Trkiyenin dnya markas yoktur diye. Dorudur; 70 ksur milyonluk lkenin
dnya apnda markas yok gibidir. Var olan da (Trk okullar gibi) yok etmek iin rpnp
duruyor birileri. Niin? teden beri kendi glgesi ile boumaktan kurtulamayan ufuksuz
kimseler, kskanlk ve bencillikten yakasn kurtaramaynca bu lke hep kendi iine kapand,
deer retmek iin rpnan insanlara zulmedildi. Dn de byleydi, bugn de byle.
Yrek dalayan bir gelimeye ahit oldu Trkiye. Dost ve karde lkelerin birinde faaliyet
gsteren Trk okullarnn kapandna dair haberler yer ald basnda. Sebep? AK Parti
hkmetinin yurtdnda yapt kara propaganda. Kapatlma haberleri duyulur duyulmaz iktidar
beslemesi basnn sevin lklar yankland.
Ey bu lkeye gnl verenler! Ey dnya barna katk salayacam diye fikir sancs ekenler!
Ltfen o yanda evrak- perian ariv malzemesi olarak bir kenara ayrn; deer retemeyen
kskan zmrelerin apszlna vesika olsun diye saklayn.
Bu nasl bir cinnettir ki bu lkenin yurtdndaki en byk (belki de tek) markas saylan Trk
okullarnn kapatlmas iin aba sarf ediliyor. Normal bir insan kendi lkesinin yurtdnda at
o gzelim okullarn kapatlmasn nasl arzu edebilir ki! fkesi aklnn nne gemi hezeyan
sahibi kiilerin fark edemedii tarihi gerek udur: Bahsi geen okullar, bir cemaatin, bir
zmrenin messeseleri deil; bir lkenin, hatta yeryz barnn bir neticesidir.
Kapatlsn diye hrsndan atlayanlara sormak gerekiyor: Farz edelim ki paralel devlet diye
uydurduunuz yalanlarn tamam doru; bunun yurtdnda hizmet eden okullarla, oradaki masum
retmen ve rencilerle ne alakas var? Burada stn telala rtmek istediiniz yolsuzluk,
hrszlk sulamalarn unutturmak iin dnyann drt bir yanna eitim seferberliine komu o

fedakr ve cefakr insanlara neden zulmediyorsunuz? Ayp deil mi; siz daha ortada bile yokken
bu lke insannn muazzam gayretleri ile o kardelik kprleri ina edildi. imdi kendinizde nasl
bir hak gryorsunuz ki, tek bir tulanz olmad halde millete mal olmu o okullarn kapanmas
iin rpnp duruyorsunuz! Tarih bunun hesabn sormaz m, Allah bunun hesabn sormaz m?

Deer retmek Lazm Deer!

Deer retemeyen, var olan deeri yok etmeye alr. Bilmez ki o deer bir grubun, bir zmrenin
deil btn bir lkenindir; hatta insanln ortak deeridir. Sadece yurtdndaki okullar deil ki
mesele. te Uluslararas Dil ve Kltr Festivaline (Trke Olimpiyatlarna) reva grlen
hakszlk, vefaszlk! Daha dne kadar ayakta alklamak iin sraya girenler, o olimpiyatlara
salon vermemek iin yalan stne yalan uydurdu. Ve hukuken su iledi; ayrmclk suu, nefret
suu, temel hak ve zgrlkleri engelleme suu...
Trke Olimpiyatlar diye balayan program, kulland evrensel dil ve muhteva sayesinde
zaten kre-i arza mal olmutu. Son antidemokratik bask olmasa bile bu gzel program kabuunu
kracak, yeryzne yaylacakt. Ne var ki o gn beklemeden yaplan her kaba saba tavr,
birilerini tarih huzurunda mahcup hale getirdi.
Komik duruma dmenin bir baka yan var: Olimpiyatlarn Trkiyede olmasna engel olmak
iin uydurma mazeret retenler, bir yandan Trkiyenin itibar olan bir program ahsi egolarna
kurban ederken dier yandan akma olimpiyatlar organize etmeye yeltendi. Adama sormazlar m:
Madem bu program faydal deil, niye taklidinin glgesine snyorsun?
Hep byledir; deer retemeyenin tek bir sna vardr: Orijinalini yapamaynca akmasna
sarlmak! Bakn dershane kapatmak iin rpnanlara; greceksiniz ki bir yandan kapatmak iin
yalan stne yalan syleniyor; dier yandan akma dershaneler kuruluyor. eyrek asr akn bir
zamandan beri zel okul iletenlerin zerine saldrgan bir kanunsuzlukla giden deer tketicileri,
bir yandan Trkiyenin iftihar olmu o okullara bin eit zorluk karrken, dier yandan akma
okul amak iin rpnp duruyor. Hatta daha tesi var: Daha dne kadar koskoca camialara burun
kvrp cemaatleri kmseyenler, devletin imknlarn haksz bir ekilde seferber ederek
akma cemaat kuruyor.
Yrei yeten, deer retir; yeni ufuklar aar, yeni fikirler kefeder, maeri vicdana mal olur.
Binbir meakkate direnerek var edilen deerleri tketmek iin aba sarf etmek zulmdr. Zaten,
Fethullah Glen Hocaefendinin tabiriyle, Deerler yetimiyiz. Kendi kltr atlasmz
kaybettiimiz gibi, yeni deerler oluturmakta da maharet sergileyemiyoruz. Bari beyni zonk zonk
atlayanlarn ortaya koyduu o muazzam hizmetlere ktlk yapmayn.
Her neyse... zlmeye de demez; karamsar olmaya da. Deer retenlere den vazife hep ayn:
Onur krc saldrlardan hibirine aldrmakszn yeni fikirlerle yeni ufuklara doru komak...

Cemaate Tuzak Nerede, Kimler Tarafndan Kuruluyor?

Eski ileri Bakan dris Naim ahin, Meclis gndemine ok hayati bir konuyu tad. Uzun
seneler Babakan Erdoan ile kader ve mesai arkadal yapm, daha sonra Erdoann
etrafnda dar ve oligarik bir ete olduu iddiasyla partisinden istifa etmi ahine ulaan belge
ve bilgilere gre devlet gcn elinde tutanlar yeni bir tuzak peinde. Fethullah Glen Hocaefendi
ve onu seven kiilerle ilgili akla fikre gelmedik er planlar yaplyor, kumpaslar kuruluyor ve
masum bir kitle, silahl rgt kapsamna alnmak isteniyor. dris Naim Bey, meum planla ilgili
ok ayrntl bilgiler veriyor ve imdiki ileri Bakan Efkan Aladan resmi cevap bekliyor.
Vaka; Efkan Beyin cevap vermeye mecbur olduu o kadar ok konu var ki! Daha makam
koltuuna oturur oturmaz en st perdeden iddia ettii 2 milyar dolar lafnn belgesini
gsteremedi. stelik devletin ilgili bakanlar Alay kesin bir dille tekzip etti. Daha sonra Bakan
Beyi srgn ettii polislerle, kaplar krdrarak gzaltna aldrmak istedii gazetecilerle,
odasndan yaka paa uzaklatrmak istedii savclarla tandk. Umarm Bakan Bey, daha nce
yapmad bir eyi ifa eder ve selefinin soru nergesine net cevap verir. Ve herkes anlar ki
kumpas edebiyat yaparak kendi frldaklarn bakasnn zerine ykmaya kalkanlar, bugn
baka bir kumpas senaryosunun peinde.
Nereden mi biliyorum? Basit. Emniyet ve Adliye iinde Cemaate kar kanunsuz almalar
yapanlarn neredeyse tamam isim isim biliniyor, konuuluyor; hatta bir ksm yazlp iziliyor.
Emniyet stihbarat Dairede, adliye koridorlarnda Cemaat ile ilgili delil retildiine; hatta
hangi emniyet amirleri ve savclarla birlikte operasyon yaplmak istendiine dair ok gl
deliller bulunmakta. En tepeden kimin talimat verdiinden kimlerin makam mevki iin seferber
olduuna kadar pek ok hususta su ilendii ve bu sularn ileride yarglama sebebi olacak
kadar evraka yansd biliniyor.
Bugnk anormal artlarn ila yevmil kyame devam etmeyecei aikr. zellikle KOMda
yaplan almalarn kanunsuzluu dilden dile dolayor. Cemaati bitirmek iin kurulan kozmik
oda bilinmiyor mu sanyorsunuz? Ayaa dm bilgilerin medyaya szmamas, tarihe mal
olmamas, uzun sre gizli kalmas dnlebilir mi? TEM, Emniyet stihbarat, MT gibi
birimlerin el ele vererek hak hukuk tanmakszn bir hedefe yrmesi ve delil retilerek kanunsuz
ilem yaplmas gizli kalabilir mi? Sanmam. Grmyor musunuz; 12 Eyll darbesini yapan o
muktedir ve mstebitler dahi 34 sene sonra adaletin karsna karld. Kanunsuz i yapan hibir
fert (makam ne olursa olsun) yakasn kurtaramaz.
Siyasetten gdml, cad avna soyunan devlet memurlar ayet kanunsuz emirleri yerine
getirmek iin hukuk d ilere soyunuyorlarsa bilmeli ki yapt her icraat hukuka saygs olan ve
konuya vkf kiilerce ayrntl bir ekilde not ediliyor. Delilsiz ve mesnetsiz sulu ilan edilen
kiiler, kendilerine yaplan hakszl asla unutmayacak ve sonuna kadar hukuk mcadelesi

verecek. Adliyede durum biraz daha farkl. Kendini Hakyolcu diye tantan baz savclarn,
Hizmete kar yrtt kanunsuz planlar gizli mi kalacak?
Hi kimsenin kanunlar ayaklar altna almaya hakk yok. Konjonktr gerei hukuksuzluu tercih
edenler, eninde sonunda hukuk karsnda hesap verir. Kanun adam olup da kanunlar ihlal etmek
kadar feci bir su dnlemez. Keke insanlar, sulu bulma yerine su uydurarak kendi kendine
sabka dosyas oluturmasa...

Zulmn Sonu Hep Ayn

u lkede her dnem birileri ura benzetilir, virs muamelesine tabi tutulur, hain ilan
edilir ve kknn kaznmas gerekir diye kara propaganda yaplr. Saclar, solcular,
Aleviler, Krtler, gayrimslimler, dindarlar...
Toplumun bir kesimini sulu gsterebilmek iin en ar sfatlar kullanld bu insanlar iin.
Kimine faist dendi kimine komnist ve grtlaklar atlarcasna Kahrolsun! diye bangr bangr
barld. rtica deyip en masum ibadet hakkn su sayan insafsz zihniyet ile Ermeni, Rum,
Sryani vatandamz hakknda hainlik ithamnda bulunan mktesebat arasnda hibir fark yoktu.
Krtlerin en tabii, insan ve demokratik haklarn su sayan kafa, Trklerin din ve tarihiyle bark
olmasn da kriminal bir ereveye oturtabiliyordu. Halkn bir blmn hain sayan o korkun
anlay yznden bu lke onlarca senesini yitirdi ve bask rejimi klktan kla girerek
hkmranlna devam etti.
imdilerde birileri Cemaati gemite pek ok rnei yaanan lin kltrnn maduru haline
getirmek istiyor. Paralel devlet gibi tamamen hayal rn ve her tarafa ekilebilecek bir su
ihdas ediliyor nce. Bu yle bir hayal itham ki bugn bu sylemi her frsatta hykren adamlara
bir gn birisi ayn suu yneltse (tarifin mulakl nedeniyle) cuk diye oturur.
Su olmas iin somut bir delil olmas ve cebir, iddet, silah gibi yasa d rgt unsurlarnn
var olmas gerekir. Onlar yoksa iftira vardr. Hele casusluk! Vatansever bir kitle ile ilgili
casusluk gibi akla hayale gelmedik alak bir sulamay yapanlar ya hukuktan anlamyor ya da fke
ve nefretlerine malup derek hukuku ayaklar altna alyorlar. Onca mvesvis iddiann basit ve
somut bir delile dayanmamas tesadfle izah edilemez. Maniplatif dedikodu ve gdml kuku
zerine insanlar zan altnda brakmak byk bir gnahtr; ayn zamanda sutur.
Trkiyede su kavram tam bilinmiyor. oukez kanunlara gre su olan bir fiil, sadece etik
bir aypm gibi grlyor. Vaka, etik adan yanl bulunan pek ok ey ayn zamanda hukuken
sutur ama hukuken bir suu irtikap etmek ayr, etik bakmdan bir yanl yapmak ayrdr. Mesela
hrszlk, yolsuzluk, rvet hem ayptr hem su. Oysa baz fiiller sadece ayp sanlyor. Mesela
ayrmclk yapmak. Mesela bir kitle hakknda nefret uyandracak sylemlerde bulunmak. Baz
insanlar sanyor ki bu ayrmclk yapmann, nefret dili kullanmann hukuk bir karl yok. Oysa
bu tr yaklamlar ve uygulamalar hem ahlaken ayptr hem hukuken sutur.
Hukuken sutur nk anayasann ve yasalarn en temel umdesi eitlik ilkesine dayanr. Dini,
dili, etnik kimlii, mezhebi, cinsiyeti vs. ne olursa olsun her birey kanunlar nezdinde eittir ve

devlet hibir vatandan dierine stn klamaz. Bir kitleyi de madur edemez bir ferdi de. Bunu
yapan devlet grevlisi resmen su ilemi olur.
Ayrmclk (discrimination) ve nefret dili oluturmak (hate crime) hem Trk hukuk sisteminde
hem de evrensel hukuk kltrnde sutur. Cezas vardr. Bu sular ileyenlere kar toplumun bir
blm (hatta aydnlarn bir blm) meseleye yle bir bilinalt ile yaklayor: Bunlar k
eyler deil ama naparsn bizde devlet byledir
Hayr! Hibir devlet memuru (Cumhurbakanndan en dk seviyeli grevliye kadar) insanlar
tekiletiremez, eytanlatramaz, ayrtramaz, ktcl gsteremez. Devlet, insanlardan vergi
toplarken btn insanlar eit grr; onlarn inancna, kimliklerine, hayat tercihlerine bakmaz.
Vergi toplarken insanlar eit farz eden devlet, hizmet gtrrken de insanlar eit grmeye
mecburdur. Aksine yapaca her fiil grevi ktye kullanmadr ve sutur.
Tabii kendilerini bir zamanlar mstazaf grenlerin bir ksm devlet emrine amade mstekbir
haline geldi. Ancak sosyal ve siyasi yelpaze zulm safnda beklenmiyor. Cumhuriyet Halk
Partisinde, Saadet Partisinde, Byk Birlik Partisinde insanlar lin kampanyasn gryor.
Hatta fanatik ufuksuzlar hari AK Parti taban da ayn dncededir. nk Cemaat, hibir zaman
illegal bir ie tenezzl etmedi; etmez de. Her grten insann belli bir oranda yaknlk duyduu
ve sempati ile bakt Hizmet, bu lkenin en demokrat ve sivil hareketlerinden biridir. Alevisi
Snnisi, Krt Trk, sacs solcusu, laiki antilaiki vs. bu hareketle belli bir oranda temas
kurmu, Hizmetin yurtiinde ve dndaki hizmetlerini takdir etmitir; etmektedir...
Her eye ramen politik intikam gds ile zulm yapmaya kalkmak isteyen, su retmeye
kalkan, sulu imaj izmek iin rpnan kiilere rastlanabilir. stelik tarih huzurunda ve
Mahkeme-i Kbrada hesap veremeyecek bu insanlar, gemite yapld gibi bir lince
bavurabilir. Ancak unutmamak lazm ki her zulm nce maeri vicdana arpp dner ve dil-i
Mutlak her zulmn hesabn sorar. Bu arada konjonktrel havaya kaplarak suizan eden, gybete
gmlen, iftiraya snan, hakarete prim veren insanlar kaybeder.
Netice hep ayndr: Bir dnem srekli ktlenen, sulanan, kk kaznmak istenen hibir kitle
yok edilememitir; edilemez de. stisnas yok. Hibir topluluk devlet eliyle yrtlen zulm
sonucunda tarihe karmam; hatta zaman iinde daha gl hale gelmitir. Neden?
nk toplumsal gereklii olan hibir hareket baskyla, zulmle yok edilemez. 12 Eyll
darbesi yapldnda on binlerce insan tutukland, onlarca idam karar verildi. Solculuk mu bitti?
Saclk m tkendi? O gnn despot darbecilerinden geriye bir ey kalmad ama mazlumlarn
fikri hl yayor, yaatlyor. Bugn hl insanlar kendini sosyal demokrat, sosyalist, solcu
gryor. nsanlar hl kendilerini lkc, milliyeti gryor. O akmlarn devam, milyonlarca oy
alyor. 28 ubatta virs ilan edilenler, irtica ithamyla kar karya getirilenler zaman
iinde iktidara yrd.

Denenmi, her denemede ayn sonu alnm bir zulm yolunda yeniden yanl bir metodu
tecrbe etmek, zulme davetiye karmak, tarih karsnda yerin dibine girecek kadar mahcup
olmak anlamna geliyor. Bu gerei grmek iin yakn tarihimize ksa bir bak yeter; tabii
aklselim hl kalmsa!