*

EKitap

CemalSreya
iirleri

Bir Gvercin Curnatas kltr faaliyetidir

Gvercin Curnatas sayfasnda paylalan Cemal Sreya iirlerinden oluturulmu bir e-kitaptr,
gle gle okuyun.

8.10 VAPURU
Sesinde ne var biliyor musun
Bir bahenin ortas var
Mavi ipek k iei
Sigara imek iin
st kata kyorsun
Sesinde ne var biliyor musun
Uykusuz Trke var
inden memnun deilsin
Bu kenti sevmiyorsun
Bir adam gazetesini katlar
Sesinde ne var biliyor musun
Eski pler var
Banyonun buzlu cam
Birka gn grnmedin
Okul arklar var
Sesinde ne var biliyor musun
Ev dankl var
kide bir elini bana gtrp
Rzarda dalan yalnzln
Dzeltiyorsun
Sesinde ne var biliyor musun
Sylemediin szckler var
Kck eyler belki
Ama gnn bu saatinde
Ant gibi dururlar
Sesinde ne var biliyor musun
Syleyemediin szckler var

18 ARALIK
18 Aralk 1985'te o salonda
Kii nasl kestirebilirdi ileriyi?
Siz, kazbilimler, alnyazsbilimler,
Gesin yllar gesin, seneler gibi.
Olur mu anmsamamak Onaltnc Louis'yi
14 Temmuz 1789 akam, Louis,
yle yazmam myd defterine:
"Bugn kayda deer bir ey yok.."
"Kehanet" adl ksack bir iir buldum
Keke yalnz bunun iin sevseydim seni.

AFYON GARINDAK
Afyon garndaki kk kz anmsa, hani,
Trene binerken pabularn karmt;
Varto depremini dn, yardm olarak Bat'dan
Gnderilmi bir kutu sttozunu ve styeni.
Adam sttozuyla evinin duvarlarn badana etmiti,
Karsysa saklamt ne olduunu bilmedii styeni,
Kulaklk olarak kullanmay dnyordu onu kn;
Tanrm gerekten ocukluk gnlerinizde mi?..
Eiklere oturmu bir dolu insan
Keke yalnz bunun iin sevseydim seni.

AK
imdi sen kalkp gidiyorsun. Git.
Gzlerin durur mu onlar da gidiyorlar. Gitsinler.
Oysa ben senin gzlerinsiz edemem bilirsin
Oysa Allah bilir bugn iyi uyanmtk
Sevgiyeydi ilk acls gzlerimizin srf onayd
Bir ku konmu parmaklarma uzun uzun tmt
Bir sevimek gelmi bir daha gitmemiti
Yoktu dnlerde evvelsi gnlerdeki yoksulluumuz
Sanki hi olmamt
Oysa kalbim ite urackta arpyordu
urda senin gzlerindeki bakmsz mavi, gzel lafl stanbullar
urda da etin oalyordu dokunduka laflarn dnyalarn
yle dzeltici yle yerine getiriciydi ki sevmek
Ki Karaky kprsne yamur yaarken
Braksalar gkyz kendini ikiye blecekti
nk iki kiiydik
Oysa bir bardak su yetiyordu salarn slatmaya
Bir dilim ekmein bir iki zeytinin banayd doymamz
Seni bir kere psem ikinin hatr kalyordu
ki kere peyim desem uun boynu bkk
Yznn bitip vcudunun balad yerde
Memelerin vard memelerin kahramand sonra
Sonras iyilik gzellik.
*

ATI'LAR DELTALARA
At'lar deltalara gmlen at'lar,
Sac'lar fiyortlar pen sac'lar,
Kutu'lar, Halilerden susmu kutu'lar,
Tak'lar eski aklar imler tak'lar.
Bol dkml gmleinin iinde
Srtn ve karnn dolanan
Ve sonunda sincap olan
O ku.
Seni o kadar yakndan grnce,
Keke yalnz bunun iin sevseydim seni.
*

BALZAMIN
Sen el kadar bir kadnsndr
Sabahlara kadar beyaz ve kirpikli
Baz aalara kap komu
Baz ieklerin andrd
bu kadarla bitse iyi
Bir insan edinmisindir kendine
Bir ark edinmisindir, bir umut
Gzelsindir de olduka, ocuksundur da
Salarnla beraber penceredeyken
Besbelli arandndan haberli
Gemiler eskirken, deniz eskirken limanda
Sevgili

BLGSAYAR OLARAK
Bilgisayar olarak kullanm bir gl
Selukluya pragmalar tayan Gazali
Bir ilk aptall dm sayarak
Yadsm drt yan hep yukar bakm.
Bu yzden nndeki ayna krlr krlmaz
ntihar etti saylm tasavvuf ehli,
Yine bu yzden doduu an
Kaymaya balam Osmanl yldz,
Baktm yeri toparlyor ayak izleri
Keke yalnz bunun iin sevseydim seni.

BR BST N
ELL YIL SONRA
SYLENMTR
Byklarn
Hakikatli mermerde
Algn karanfil
Baklarn
Yalnz hayatn deil
ilik bedeli tarihin de
Aznda
Filtreli
Sanl Haziran
stnde
dris Nebi gibi
Bitiin hlle
Doumun
T..
Yani Tari'ten nce
lmn
Bilinmiyor.
Sylence

BR EK
Bir iek duruyordu, orda, bir yerde,
Bir yanl dzeltircesine am;
Gelmi ta azmn kenarnda
Konuur durur.
Bir gemi bembeyaz teniyle aklarda,
Gverteleri utan uca orman;
Aldm ieimi urama bastm,
Bastm ki yalnzlmm.
Bir bana arnlyor bir adam mavi treni
Keke yalnz bunun iin sevseydim seni.

BR KI
Bir k g gibi o saat alalr lm,
Yalnz iitme duyusu kalr ortada.
Asya kentleri yrr dururlar,
Hykler burnumda hzma.
Uzakta dev bir damla:Prl prl Pencap!
Tabanlarndan kayp duran stunlar
Yitmi bir gelecein iaret parmaklar:
Horasan uykusuna havlayan kpekler, Buhara.
Uzaklara bir bakn vard kafeteryada
Keke yalnz bunun iin sevseydim seni.

BR MNEL
Bir mineli altn saat,
Bir altn kstek ve madalyon
Bir roza maallah,
On iki miskal inci.
Madalyonunu ve boncuunu
ttim ieri,
Gzlerimizin dibi kart
Dayollarnn uzak duman gibi.
Ve konsolun stnde noksan bir gm kutu
Keke yalnz bunun iin sevseydim seni

BU BZMK
Ykc bir ak bu,
Ykyor milletin ortasna
Tutku ykn.
Blc bir ak,
Ekmei suyu blyor
Gnde n.
Hain bir ak bu,
Sizin eve hrsz girer
Onunkine polis.
Yasad bir ak,
Evlenmeyi
Hi mi hi dnmyor.
Soyguncu bir ak bu,
En sradan ezgilerden
Sevinler deviriyor.
Kk darda bir ak,
Dante ile Beatrice'inkine
Fena yknyor.
galci bir ak bu,
Samanlk sevienin diyor
Baka ey demiyor.

CAMDAN
kievinden knca
Camdan
demin oturduum yere
baktm.
Sigara paketimi
masada unutmuum.
Sandalyede
Tpk benim gibi
Oturuyor boluum.
Bir eli alnnda
benim gibi.
Ama
biraz daha m hznl?
Otururken de
Biraz daha m karyor
kamburunu?
Biraz daha m benziyor
babama?
Bir ya bym babamdan
ve rzgr
bir trendeki gibi
ekitirir durur
yamurluumu.

CGARAYI ATTIM DENZE

imdi bir gvercinin uuunu blyoruz
Gkyznn o mehur maviliinde
Uzun sal iri memeli kadnlaryla
Bir Akdeniz ehri kabilir iinden
Alp yaracak olsak yreini
imdi bir gvercinin
imdi sen tam andasn yanna varlacak
nnde durulacak tam elinden tutulacak
Hangi bir elinden gzelim hangi bir
Bir elinde kzln duruyor garip huysuz
br elinde yetikin bir gn
Daha br elinde de kilometrelerce hrlk
alan insanlar iin akamlara kadar
Toz duman iinde
Bir elinle de boyuna ekmek kesiyorsun
Biz eskiden de en aa byleydik senlen
Bir bulut geiyorsa onu grrdk
Bir minarenin keyfine diyecek yoksa onu
Bir adam boyuna yoksulluk ediyorsa onu
Ne zaman hrln barn sevginin akna
Bir cigara atmsak denize
Sabaha kadar yand durdu

EKRGE BULUTU
ekirge bulutu iinde
Koynuma soktuun ekin;
alglar ikidurur srgn ilinde,
Bir gz mavidir bir gz bleu.
Glgede boy atm top fesleen,
Bir ilkokul bahesinde grmtm seni,
Marienbad ilkokulu, Nianta'ta;
Bir ocuk yeil rty ekiverdi.
Hzla geen otobslerin ardnda benzemek..
Keke yalnz bunun iin sevseydim seni.

DAHA BEN
Daha ben ilk kazmay vurmadan
Elime gelen Karabitki'li testi,
Nefertiti'nin mutfa saylan yerde
Koyu sr yeni hicret yollarn kesti.
Terimler eekarlar szcklerin,
Acmaszdrlar, adsz ve sueldirler,
nlerine katarak insan ve hayvan listelerini
Sabah akam kapnzn nnden geirirler.
Fazl Hsn diyor ki, ne diyor Fazl Hsn?..
Keke yalnz bunun iin sevseydim seni.

DKKAT, OKUL VAR!

anssz mydk? hakszlk olur imdi
Dnsene nasl gemitik hzla
Birleen iki gvercinin arasndan
Hi dokunmakszn onlara
Bende tarn sende hlamur kokusu
Az m dolandk Bakentin sokaklarnda
Ama ite lenin kanlmaz acs
Bizim paymza dt sonunda
Akmz imdi gorklu bir hayatn
Yabancaya berbat bir evirisi
Sen metinde be satr atladn
Ben gemi zamanda dondurdum fiilleri
Sen ki zenle katlanm bir mendil gibiydin
Dnr msn zaman zaman acaba
Nelerle dedik u mevsimi
Ve gn nasl vuruyor topuklarmza
ansszm diyemem ben kendi payma
Oluyor byle eyler ara sra
Szgelimi okul kitaplarna girmez iirim
Btn ocuklar anlar da

DELLO
Bir delloda
Daha byk bir ey vardr
Ve daha acdr bu
lmden de lm korkusundan da
Bakarsn dn en gvendiin kii
Kar tarafn ahidi olmu
te acdr bu da
lmden de korkusundan da
Daha da acs vardr ama
O da sevdiin kadnn
Kar taraf ziyaret etmesidir
Bu bir nezaket ziyareti de olsa
Dello gereklememi de olsa
Acdr bu
Ondan da ondan da
Daha da acs
Klcn elinde
Alnnda bir tutam gne
Kalakalyorsun ortada

EDEERYLE YAN
Edeeriyle yan yana yrrken
Cehennem sokanda birey olmak,
Ve en inceldikten sonra
lkel szcklerle konumak seninle.
Saat be nalburlar pencerelerden
Madeni paralar gsteriyorlar,
Yalnzl soruyorlar, yalnzlk,
Bir ovann dz oluu gibi bir ey.
Hi bir eyim yok akp giden sokaktan baka
Keke yalnz bunun iin sevseydim seni.

FOTORAF
Durakta kii
Adam kadn ve ocuk
Adamn elleri ceplerinde
Kadn ocuun elini tutmu
Adam hznl
Hznl arklar gibi hznl
Kadn gzel
Gzel anlar gibi gzel
ocuk
Gzel anlar gibi hznl
Hznl arklar gibi gzel

GAZEL
Ben nice gzle nice denizle nice gazelle
Rimle grdm rimle bildim rimle yaadm seni
Sen ne iydin gzeldiysen de irkindiysen de
Kocan ne iydi sonra Niyde ilinde gkyzleri
Sonra ilk alar savalarnda para ve Babil
Dilber derebeyleri haraca balayan akmz ekmeimizi
Sonra bulunmaz hint kuma lafbilirliindi
Beni yzyllk kmesine dadandran tilki
Ty aldm ki evrende kalkp gitmeleri zetliyorsun
Seni bilmek ne uzun kelime ne acaip ilgi
Ama ben nice gzle nice denizle nice gazel
Lerimle grdm lerimle bildim lerimle becerdim o ii

GECE BTKLERNDEN
Gece bitkilerinden korkuyorum,
Hayr, geceleri bitkilerden!
Gizlenirken vurulmu ulaklara attr
Bana atn her telefon.
ki kalp arasnda en ksa yol:
Birbirine uzanm ve zaman zaman
Ancak parmak ularyla deebilen
ki kol.
An ki fskyesi sonsuzluun
Keke yalnz bunun iin sevseydim seni.

VTAMN
Bilginlerimiz saolsunlar
Bir vitamin buldular
alnca azck;
Yumuak G vitamini:
Ulusalclk!

HAMZA
Byk bir ihtimalle olmutuk
ehir kan kyametti ayaklarmzda
Gkyzn katlayp bir keye koymutuk
Yldzlar kaldrmlara dklmt btn
Hamza btn parmaklarn ortaya dkmt
Yirmi yldr cebinde biriktirdii parmaklarn
Hamza son arky krka blmt
Dorusu iyi idare etmitik
Dorusu iyi haltetmitik
Yaayanlar unutmutu bizi
Biz ldmzle kalmtk.

HBR SEMTTE
Hibir semtte berberin olmad,
1954-1980 yllar arasnda,
26 ylda 28 ev deitirdin;
Leke kua nasl bilmez seni!
Arabesk nedir diye dnmtnz:
ebboy sesli bir cmb, eza iinde;
Eitlik midir komedya, itenlik mi,
Erdem diye benimsenmesi mi frsatszln?
Yrtyoruz btnlemeye kalm bir sesizlikte
Keke yalnz bunun iin sevseydim seni.

HKMET
Bu hkmet
Pir Sultan'a pasaport vermiyor,
Onu anladk.
Yunus Emre'ye de
Basn kart vermiyor,
Onu da anladk.
Ama bu hkmet
Ferman karm
Karacaolan'
Otobse bindirtmiyor.

TM O
tim o bin yllanm testiden, itim, itim,
rtler arasnda yeryz beenisiyle
Ayn paylard bacaklar,
ptm ayak parmaklarn, ptm, ptm.
Put'unu cezalandryor kr delisi;
Olan iki ev tede, Londra'dan gelmi;
Yazsnlar felaketlerin hep ift geldiini,
Garson acmas tutmu ikievini.
Ortaoyunumuzun dekoru bir kat mendil
Keke yalnz bunun iin sevseydim seni.

K KALP
ki kalp arasnda en ksa yol:
Birbirine uzanm ve zaman zaman
Ancak parmak ularyla deebilen
ki kol.
Merdivenlerin oraya kouyorum,
Beklemek gvde gsterisi zamann;
ok erken gelmiim seni bulamyorum,
Bir eyin provas yaplyor sanki.
Kular toplanmlar gyorlar
Keke yalnz bunun iin sevseydim seni.

LKOKULU BTRD
lkokulu bitirdii gn Cumhuriyet airi,
Sanda kurdelesi Lozan gibi;
Sonra her yl ldrld, ldrldke de
Hemeninden ge hthtler izildi.
Gelecek zaman oldu imdiki zaman;
Irmak aa inen gz paras,
ok ssl bir halkn arasndan,
Benimsin!
yi anlarnda sesin kalnlayor
Keke yalnz bunun iin sevseydim seni.

KAN VAR BTN KELMELERN ALTINDA

Posta arabalarndan sz et bana
Kan var btn kelimelerin altnda
Ezop'un u lanetli dilinden sz et
Kan var btn kelimelerin altnda
Umulmadk birgn olabilir bugn
Aslan kardee uzanabilir kayalklara
Bir ay syle yamurlarn kokusunda
Kan var btn kelimelerin altnda
te durup dururken urda
Bir yelpaze gibi ald sesin
Gzn en grltl kanadnda
Gn en ince dalnda
Kan var btn kelimelerin altnda
Umulmadk bir gn olabilir bugn
Bir eme gibi akabilir cumartesi
lndaki sesiz harfler
Dn gecenin arldr damarlarnda
Ne gzel konuur sokak satclar
Fort apkalaryla ne kalabalktrlar
Ve ieki kzlarn gsleri
Daha susuzdur krlang yumurtasndan
Kan var btn kelimelerin altnda
Yapran dkecek aa yok burda
Ama k skebilir olanca renklerini
Srekli ibandadr bellein
Tank airler arasnda
Oyuncu arkadalar arasnda
Yolculuk bir kafiye arayabilir
Atnn kuyruundaki dmde
lm bir kafiye arayabilir
Ak gmleinde
Yol bir kafiye arar ve bulur
Dnemelerin benzerliinde
Kan var btn kelimelerin altnda
Bir gl al eline szgelimi
Kan var btn kelimelerin altnda
Be dakka tut bir aynann nnde
Kan var btn kelimelerin altnda
Sonra kes o aynadan bir tutam
Beyaz bir tlbent iinde
Koy i cebine
Btn bir mr kokar o ayna
Kan var btn kelimelerin altnda
*

*
te o kandr senin gln
Szmtr hayatn derinlerine
Siyahtr orda krmzdr
Daldan dala atlar
Sever ocuklara anlatlan masallar
Ama i savunmaya gelince
Yalnz alevi savurur
Ve gnein solmaz ekirdeini
Yalnz doruklarda
Umulmadk bir gn olabilir bugn
Kan var btn kelimelerin altnda

KISA TRKYE TARH

I
elaleye
Dmtr
Zeytinin dal;
Celaliyim
Celalisin
Celali.
II
anayasa
ortasnda bydn:
Biri akasya
Biri gl
Biri zakkum.
III
Trkiye'nin ad,
Soyad yasasndan beri
Atatrk adndan
Soyutlanamad:
1930'lu yllarda
Etitrkiye;
1940'l yllarda
Atetrkiye;
1950'li yllarda
Uditrkiye;
1960'l yllarda
tetrkiye;
1970'li yllarda
Atatrkiye;
1980'li yllarda
Adtrkiye;
Mavi yolculuklar var bir de
O yunan o gzel yolculuklarda,
Hemen her zaman:
Adatrkiye.
*

*
IV
O yllarda lkemizde
eitli hkmetlerle
Yetmi iki dilden
kisi yasaklanmt:
kincisi Trke.
V
Kahvede subay yok,
Bu nasl itir.

KK ANNE
Kk anne, kelepir kz,
Bir ey syle bana,
Bana bir laf et ki binlerce,
Onbinlerce grnt anlatamasn.
Genceli Nizami'nin dedii gibi
Ta onunla ykasalar
zerinde akik biter,
Baklarn ki..
kinci bir parlt var senin baklarnda
Keke yalnz bunun iin sevseydim seni.

METNLERDE BULUTUK
Metinlerde bulutuk kopkoyu deyimlerde,
Kout ve e zamanl okuduk kimi kitaplar;
O arada iki de defterimiz oldu,
Biri babasna daha ok benziyor.
Bir trl kotarlamayan ura,
C_ harfini daha yeni dnmz;
Gzlerimizde bni Sina bozukluu,
Dostumuzsa, Bodrum'da, dnmez geri.
Uzaklardaydn, orackta, br ktada,
Keke yalnz bunun iin sevseydim seni.

MUTSUZLUK GLMSEYEREK
Mutsuzluk glmseyerek gelir, adyla sslenmitir;
Banliyo treninde rastladmz
Snav saatini karm liseli kz,
Hep kazanrsn ey zmszlk!
Ey otobssever ey Troya yolcusu!
Anmsarsn gnlerce konuup durmutuk
O B(ipekbcei) sesli kadn;
Birinin Gronland' olmaya hazrlanyordu.
ki ay sylemitik orda, biri ak,
Keke yalnz bunun iin sevseydim seni.

N
n
Kapalar;
Arkas
Msrars.

ONLARIN YAN SZN

Onlarn, yani sizin hayatnza
arklar girmi, arksz edemiyorsunuz
arklar, yani bar, yani gkyz
Yani bazan burun buruna geldiiniz kebalarnda
Sonra usul usul, yava yava kaybettiimiz
Yani dost geldi gelecek, sevgili sevdi sevecek
Yani yaamak adna gzel dt olan
arklar, yani yanldmz...
Sizin, yani onlarn hayatlarna
Allahlar girmi, Allahlardan kurtulamyorlar
Allahlar, yani arda, pazarda, yani evde
Yani arabalarna ta koyduklar caddelerde
Bir dilim jandarma ekmei krekte, krek denizde
Yani szlayageldii ey br taraflarnn
Yani glgesinden lm grm gibi korkulan
Allahlar, yani yine yanldklar...

PR RES
Piri Reis geri ekmitir haritasn
Azmay oktan unutmutur hayvanlar;
Balamtr Sultanahmet srncemesi,
Kzlar yatakta yan yatmaya balar.
Ben atm byle drt sryorum ya,
Yetimek iin mi, bilmem, kamak iin mi?
Ya sen? Neden sende tehlike anlarna
Bunca hazrlksz olma zeni?
Bir ey var, ancak makilerin orda syleyebilirim,
Keke yalnz bunun iin sevseydim seni.

RESM
Bir sava:Otlukbeli
Bir mavi:Spartakus
Bir soru:niin Spartakus
Bir ku:nereye gidiyon kuu
Bir iek:bilmem ki iei
Bir su:pheli
Bir belge:noterlerinden
Elbet bakent noterlerinden
Bir air:Ahmed Arif
Toplar dalarn rzgrlarn
Datr ocuklara erken
Bir ocuk:ince burunlu
Ey ince burunlu Gneyli cocik
Ne soracaksan ite sor
Bir alg:fayton
Bir iki:rak hayr votka
Bir tabanca:tabii dolu
Bir haber:lmm yakn
Bir imza:okunmuyor

SAYIM
Aynda oturuyorduk
Bileinden ptm seni
Sonra ayakta ptm
Dudandan ptm seni
Kap aralnda ptm
Soluundan ptm seni
Bahede ocuklar vard
ocuundan ptm seni
Evime gtrdm yatamda
Kasndan ptm seni
Baka evlerde karlatk
liinden ptm seni
En sonunda caddelere kardm
Kaynandan ptm seni

SZN H BABANIZ LD M?
Sizin hi babanz ld m?
Benim bir kere ld kr oldum
Ykadlar aldlar gtrdler
Babamdan ummazdm bunu kr oldum
Siz hi hamama gittiniz mi?
Ben gittim lambann biri snd
Gzmn biri snd kr oldum
Tepede bir gkyz vard yuvarlak
Sylelemesine maviydi kr oldum
Talara gelince hamam talarna
Talar prl prld ayna gibiydi
Talarda yzmn yarsn grdm
Bir ey gibiydi bir ey gibi kt
Yzmden ummazdm bunu kr oldum
Siz hi sabunluyken aladnz m?

SULUNUN YZ
Sulunun yz bir atmosfer olaydr.
Rasgele yazar avcdan rendim:
Yabanrdekleri donmasn diye,
Suya nbetlee kanat vururlar.
Ve ite amandrasyla Beikta'nz,
aprak bir yzyl geriye atar;
Tanrm siz u uzun Anadolu'yu
ocukluk gnlerinizde mi yarattnz?
Senaryocu bayanla bir bankta oturuyoruz
Keke yalnz bunun iin sevseydim seni.

U DA VAR
Bir de var sen koynumda yatyorsun
Gzelsin gzelliin mutlak amenna
Kzln masann stnde
Kocana saklyorsun
Oysa koca da ne benim kollarm var
Soy bir portakal yedir bana dilim dilim
Ben Uzunminareliyimdir doma byme
Ne yapp yapp denizi grmek isterim

ST KALSIN
lyorum tanrm
Bu da oldu ite.
Her lm erken lmdr
Biliyorum tanrm.
Ama, ayrca, aldn u hayat
Fena deildir...
st kalsn...