You are on page 1of 46

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg

cfly{s jif{ @)^(&)

g]kfn lwtf]kq af]8{


Ps :jR5, kf/bzL{, hjfkmb]xL, ljZj;gLo, ultzLn
Pj+ k|lt:kwL{ lwtf]kq ahf/sf] ljsf;df k|of;/t !!!

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg, @)^(.&)

g]kfn lwtf]kq af]8{


af]8{sf kbflwsf/L tyf ;b:ox?

>L afa'/fd >]i7


cWoIf
g]kfn lwtf]kq af]8{

>L hGdho /]UdL, ;b:o


;x;lrj
k|ltlgwL,g]kfn ;/sf/
cy{ dGqfno

>L l8NnL/fh l3ld/], ;b:o


;x;lrj
k|ltlgwL,g]kfn ;/sf/
sfg'g Gofo, ;+ljwfg ;ef tyf ;+;bLo
Aoj:yf dGqfno

>L efis/d0fL 1jfnL ;b:o


sfo{sf/L lgb{]zs
k|ltlgwL, g]kfn /fi6 a}+s

>L g/]Gb| e/fO{, ;b:o


pkfWoIf
k|ltlgwL, g]kfn rf6{8{ PsfpG6]G6;\ ;+:yf

>L k|lbkh+u kf08], ;b:o


pkfWoIf
k|ltlgwL, g]kfn pBf]u afl0fHo dxf;+3

8f= /]jt axfb'/ sfsL{, lj1 ;b:o


g]kfn ;/sf/af6 dgf]lgt

g]kfn lwtf]kq af]8{


Aoj:yfkg

afa'/fd >]i7
cWoIf

lg/h lu/L

k/Li6gfy kf}8\ofn

lgb{]zs

lgb]{zs

ljgob]j cfrfo{

8f= gj/fh clwsf/L

d'QmLgfy >]i7

pklgb{]zs

pklgb{]zs

pklgb{]zs

gljg kl08t
pklgb{]zs

cWoIfsf] dGtJo
lwtf]kq ;DaGwL P]g, @)^# sf] bkmf @^ df ePsf] Joj:yf cg';f/ cfly{s jif{ @)^(.&) sf] g]kfn lwtf]kq
af]8{sf] jflif{s k|ltj]bg ;dodf g} k|:t't ug{ kfpFmbf ;DalGwt ;a}df v'zL JoQm ug{ rfxG5' . o; jflif{s
k|ltj]bgdf af]8{af6 cfly{s jif{ @)^(.&) df ePsf sfdsf/jfxLx?, lwtf]kq ahf/sf] at{dfg cj:yf, lwtf]kq
Joj;foL tyf ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfx?sf] ultljlw ;dfj]z ul/Psf] 5 .
o; aif{ af]8{n] nufgLstf{ ;r]tgf tyf k|lzIf0f sfo{qmd, ;+:yfut nufgLstf{sf] ahf/ k|j]z tyf s]Gb|Lo
lgIf]k ;]jf ;+rfngdf Nofpg] sfo{nfO{ pRr k|fyldstf lbO{ cfkmgf] aflif{s sfo{qmdx? cufl8 a9fPsf] lyof] .
k"FhLahf/ tyf To;df cGt{lglxt hf]lvdk|lt ;r]t nufgLstf{x?g} ahf/ lasf; tyf la:tf/sf cfwf/ x'g
eGg] tYonfO{ dWogh/ ub}{ af]8{n] b]zsf laleGg !* :yfgdf :yfgLo p3f]u afl0fHo ;+3sf] ;xsfo{df ;r]tgf
tyf k|lzIf0f sfo{qmdx? ;+rfng u/]sf] lyof] . o:tf sfo{qmdx?df pBf]uL, Joj;foL, sd{rf/L tyf
;j{;fwf/0fx?af6 ePsf] pT;fxaw{s ;xeflutfn] g]kfnsf] k"FhLahf/df nufgLstf{ cfslif{t ePsf] b]lvG5 .
lwtf]kq af]8{sf sd{rf/L, lwtf]kq Joj;foL tyf ;DalGwt If]qsf la1x?nfO{ >f]t JolQmsf] ?kdf kl/rfng
u/L cfof]hgf u/Lg] ul/Psf] o:tf sfo{qmdx?nfO{ af]8{n] cfufdL lbgx?df klg k|fyldstfsf ;fy ;+rfng ub}{
hfg]5 . k"FhLahf/sf] la:tf/df s]Gb|Lo lgIf]k ;]jfsf] dxTjk"0f{ e"ldsf /xg] kl/k]|Iodf o;nfO{ k"0f{ ;+rfngdf
Nofpg af]8{n] lwtf]kq sf/f]af/ tyf lx;fa /fkm;fkm ljlgodfjnLsf ;fy} s]Gb|Lo lgIf]k ;]jf ljlgodfjnLsf
cTofjZos bkmfx?df ;+zf]wg u/]sf] 5 . lwtf]kq sf/f]af/ tyf lx;fa /fkm;fkm ljlgodfjnLsf] sfof{Gjog
kZrft lwtf]kq v/Lb laqmLsf] lx;fa ldnfg T+3 df ;DkGg eO{ g]kfn :6s PS;r]Ghdf x'g] sf/f]af/sf]
cfotgdf pNn]Vo a[l4 ePsf] 5 .
To:t}, af]8{n] g]kfnsf] k"FhLahf/ ;DklQ z'l4s/0fsf] dfWod aGg g;sf]; eGg] pb]Zon] lwtf]kq Joj;foLx?n]
u|fxssf] klxrfg ug]{, z+sf:kb sf/f]af/x?sf] klxrfg ug]{, To:tf sf/f]af/sf] hfgsf/L lbg] h:tf Joj:yfx?
u/L ;DktL z'4Ls/0f ;DaGwL lgb]{lzsf nfu' u/]sf] 5 . ahf/df JolQmut nufgLstf{x?sf] afx'Notf /xL
;+:yfut nufgLstf{x?sf] cefj /x]sf] cj:yfdf b'O{j6f ;fd"lxs nufgL sf]ifnfO{ ! ca{ @% s/f]8 of]hgf
;+rfng ug{ cg'dlt k|bfg u/sf] 5 . pSt of]hgfsf] ;Dk"0f{ OsfO{ laqmL eO{ xfn pSt of]hgfx?n] ahf/df
;+:yfut nufgLstf{sf] ?kdf sfo{ ub}{ cfO/x]sf 5g\ . s'g} klg d'n'ssf] k"FhLahf/sf] cfsf/ ToxfF ;+rfngdf
/x]sf ;fd"lxs nufgL sf]if / ;f] sf]ifn] Joj:yfkg ul//x]sf] ;DklQsf] cfwf/df dfkg ul/g] laZjJofkL
k|rng z'? eO{;s]sf] cj:yfdf af]8{n] g]kfnsf] k"FhLahf/df yk ;fd"lxs nufgLsf] k|j]z / ;+rfngnfO{
;xhLs/0f ug{ ;fd"lxs nufgL sf]if lgb]{lzsf sfof{Gjogdf NofPsf] 5 eg] g]kfn ;/sf/n] ;fd"lxs nufgL
sf]iff/f nufgL u/L k|fKt ePsf] cfodf s/ gnfUg] Joj:yf u/]sf] 5 .
o;/L af]8{n] ahf/ lasf;sf nflu u/]sf pk/f]Stfg';f/sf sfo{x?sf] kmn:j?k k"FhLahf/k|lt nufgLstf{x?sf]
laZjf;df clea[l4 eO{ cfly{s aif{ @)^*.^( sf] cGtdf #*(=&$ df /x]sf] g]K;] kl/;"rs cfly{s aif{
@)^(.&) sf] cGtdf %!*=!# laGb'df k'u]sf] 5 . tyf ldlt @)&))&@* df g]K;] kl/;"rs ^))=$% k'u]sf]
5.
;du|df of] jif{ ahf/sf] cj:yf pT;fxa4{s /x]tfklg b]zsf ljleGg If]qsf nufgLstf{af6 lwtf]kqsf] v/Lb
lalqm ;]jf :yfgLo :t/af6 g} ug{ kfpg'kg]{ h:tf r'gf}tLk"0f{ dfux? klg a9b} uO/x]sf 5g\ . g]kfn :6s
PS;r]Ghsf] laBdfg sf/f]af/ k|0ffnLsf] Ifdtf clea[4L u/L k"0f{ :jrflnt OG6/g]6df cfwfl/t cgnfO{g
g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg, @)^(.&)

k|0ffnL agfpg] sfo{ cfzfltt ?kdf cuf8L a9g ;s]sf] 5}g . To:t} nufgLstf{x?sf] hf]vLd axg Ifdtf
cg';f/sf] lwtf]kq cf}hf/x?df laljlws/0f x'g ;ls/x]sf] 5}g . ;"lrs[t ;+ul7t ;+:yfx?sf] lwtf]kq ahf/
;"rgf k|jfx tyf ;+:yfut ;'zf;gsf] l:ylt ;'wf/pGd'v ePtf kgL ck]Iff u/] cg'?k x'g g;s]sf]], a:t'
ahf/sf] lgodg lwtf]kq af]8{n] ug]{ k[i7e"lddf pSt ahf/sf] lgodgsf nfuL cfjZos sfg'gL k"jf{wf/ tof/
u/L xfn ;+rfngdf /x]sf ;+:yfx?nfO{ lgodg bfo/fdf Nofpg' r'gf}tLsf] ?kdf /x]sf] 5 . ;"lrs[t ;+ul7t
;+:yf, lwtf]kq Joj;foL tyf ahf/sf cGo k"jf{wf/x?sf] a[4L ;Fu;Fu} lwtf]kq af]8{sf] ;+:yfut Ifdtf clea[l4
ug'{ r'gf}tLk"0f{ /x]sf] 5 . cuf8L b]lvPsf oL r'gf}tLx?nfO{ s'zntfk"j{s ;fdgf ub}{ Ps :jR5, ljZj;gLo,
kf/bzL{, hjfkmb]xL, ultzLn tyf k|lt:kwL{ lwtf]kq ahf/ lasf; tyf lj:tf/sf] cfkmgf] nIo k|fKt ug{ af]8{
lg/Gt/ nfuL/xg] ljZjf; lbnfpg rfxG5' .
;fy}, lwtf]kq ahf/ lgodg tyf ljsf;sf] qmddf dxTjk"0f{ of]ubfg k'ofpg' ePsf af]8{sf k"j{ cWoIfHo"x?
k|lt af]8{ kl/jf/sf] tkm{af6 k|z+;f ug{ rfxG5' . o;}u/L af]8{df g]kfn /fi6 a}+saf6 k|ltlglwTj ug'{ ePsf
lgjt{dfg af]8{ ;b:o >L nf]saxfb'/ v8sf, g]kfn ;/sf/af6 dgf]lgt lgjt{dfg la1 ;b:o >L sf]dn
lrqsf/, g]kfn rf68{ PsfpG6]G6\; ;+:yfaf6 k|ltlglwTj ug'{ ePsf lgjt{dfg ;b:o >L dx]zs'df/
u'/fufO{+nfO{ af]8{sf] gLlt lgdf{0f sfo{df pxfFx?n] k'ofpg' ePsf] cd"No of]ubfgsf] nflu wGoafb 1fkg ug{
rfxG5' .
lwtf]kq ahf/ ljsf;sf nflu gLltut ;xof]u k'ofpg] g]kfn ;/sf/cy{ dGqfno, sfof{Gjog txdf g]kfn
:6s PS;r]~h ln=, s]Gb|Lo lgIf]k ;]jf sDkgL lwtf]kq Joj;foLx?, ;"rLs[t sDkgLx? tyf ;j{;fwf/0f
nufgLstf{x?, lwtf]kq ahf/;Fu ;DalGwt cGo lgsfox? / cfly{s kqsf/x? ;a}nfO{ wGojfb JoQm ub{5' .
lwtf]kq ahf/ ljsf;sf] nflu ;do ;dodf dfu ePsf] ;xof]u k'ofpg] lgsfox?M sfg'g tyf Gofo dGqfno,
g]kfn /fi6 a}+s, aLdf ;ldlt, g]kfn rf68{ PsfpG6]G; ;+:yf tyf g]kfn pBf]u afl0fHo dxf;+3nfO{ w]/} w]/}
wGojfb lbg rfxG5' . o;} u/L af]8{sf] Ifdtf clej[l4, lwtf]kq ahf/ ;'wf/ tyf af]8{sf kbflwsf/L /
sd{rf/Lx?sf] hfgsf/L tyf sfo{ut bIftf clej[l4df ;xof]u k'ofpg] ef/t ;/sf/, ljZj a}+s, Pl;ofnL
ljsf; a}+s, Financial Services Agency; Japan, Securities and Exchange Surveillance Commission;
Japan, US Securities and Exchange Commission, Asia-Pacific Economic Cooperation, Korea Financial
Investment Association, Securities Commission, Malaysia, Organisation for Economic Co-operation
and Development (OECD) tyf Securities and Exchange Board of India nufot cGo ;xof]uL

lgsfox?nfO{ klg wGoafb lbg rfxG5' .


cGTodf, jt{dfg af]8{ ;b:oHo"x?n] af]8{df k'ofpFb} cfpg' ePsf] of]ubfgsf] sb/ ub}{ jxfFx?nfO{ wGojfb lbg
rfxG5' . ;fy} af]8{sf sd{rf/Lx?sf] st{Jo k|ltsf] lgi7f Pj+ lg/Gt/ k|of;sf] nflu wGojfb lbg rfxG5' .
sflt{s @*, @)&)
afa' /fd >]i7
cWoIf
g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg, @)^(.&)

ljifo;"rL
k]h g+=

!=

g]kfn lwtf]kq af]8{

@=

af]8{sf sfdsf/jfxLx?

#=

lwtf]kq bf];|f] ahf/sf] cj:yf

!%

$=

;d:of tyf r'gf}tL / sfo{of]hgf

@!

cg';"rLx?

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg, @)^(.&)

!= g]kfn lwtf]kq af]8{M


k"FhLahf/sf] ljsf; u/L lwtf]kqdf nufgL ug]{ nufgLstf{x?sf] lxt ;+/If0f ug{, lwtf]kqsf] lgisfzg, vl/b,
laqmL, ljt/0f / ljlgdo sfo{nfO{ k|efjsf/L ?kdf Jojl:yt agfO{ lwtf]kq ahf/ / lwtf]kq Joj;fodf ;+nUg
JolQmx?sf] sfd, sf/afxLnfO{ lgoldt tyf Jojl:yt ug{sf] nflu g]kfn ;/sf/af6 lj= ;+= @)%) h]i7 @% ut]
g]kfn lwtf]kq af]8{sf] :yfkgf ePsf] xf] .
p2]Zo tyf sfo{x?M
lwtf]kq
lwtf]kq
5gM

ahf/nfO{ lgoldt tyf Jojl:yt u/L nufgLstf{x?sf] xslxt ;+/If0f ug]{ af]8{sf] k|d'v p2]Zo /x]sf] 5 .
;DaGwL P]g, @)^# cg';f/ g]kfn lwtf]kq af]8{sf] d'Vo sfd, st{Jo / clwsf/ b]xfo adf]lhd /x]sf

lwtf]kq ;fj{hlgs ?kdf lgisfzg ug{ ;Sg] u/L :yfkgf ePsf] ;+ul7t ;+:yfsf] lwtf]kq btf{ ug]{ .
lwtf]kq ;fj{hlgs lgisfzgsf nflu tof/ ul/g] ljj/0fkq :jLs[t ug]{ .
lwtf]kq ahf/ ;+rfng ug{ rfxg] ;+ul7t ;+:yfnfO{ lwtf]kq ahf/ ;+rfng ug{ cg'dlt lbg] .
lwtf]kq ahf/sf] sfd sf/afxLsf] lgodg tyf cg'udg ug]{ .
lwtf]kq Joj;fo ;+rfng ug{ rfxg] sDkgL jf ;+:yfnfO{ lwtf]kq Joj;fo ;+rfng ug{ cg'dltkq lbg] .
lwtf]kq Joj;foLsf] sfd sf/afxLsf] lgodg tyf cg'udg ug{] .
;fd"lxs nufgL sf]if ;+rfng ug{ :jLs[lt lbg] .
lwtf]kq ;DaGwL cfjZos lgod, ljlgod tyf lgb]{lzsfx? agfpg] .
lwtf]kq ljlgdo ahf/, lwtf]kq Joj;foL, lwtf]kq sf/f]af/ tyf ;du| lwtf]kq ahf/sf] ;'k/Lj]If0f tyf
cg'udg ug]{ .
lgodg Joj:yfsf] kfngf gug]{ ;+:yfx?nfO{ P]g, lgod cg';f/ sf/fjfxL cufl8 a9fpg] .
lwtf]kq ahf/ ;DaGwdf cWoog, cg';Gwfg u/L lgb]{zg ug]{ tyf r]tgf clej[l4d"ns sfo{qmd ;~rfng
ug]{ .
lwtf]kq ahf/;Fu ;DalGwt ljifodf gLlt tyf sfo{qmd th'{df ug{ g]kfn ;/sf/nfO{ cfjZos k/fdz{
lbg] .

;~rfns af]8M{
lwtf]kq ;DaGwL P]g, @)^# sf] bkmf # df /x]sf] Joj:yf adf]lhd af]8{df lgDg cg';f/sf lgsfoxsf] k|ltlglwTj
/x]sf] & ;b:oLo af]8{ /xg] u/]sf] 5 . af]8{df k"0f{sfnLg sfo{ ug{] u/L g]kfn ;/sf/f/f lgo'Qm cWoIf x'g'sf ;fy}
g]kfn ;/sf/, cy{ dGqfnosf ;x;lrj, g]kfn ;/sf/, sfg'g, Gofo, ;+ljwfg;ef tyf ;+;bLo Joj:yf
dGqfnosf ;x;lrj, g]kfn /fi6 a}+ssf k|ltlglw, g]kfn pBf]u jfl0fHo dxf;+3sf k|ltlglw / g]kfn rf6{8{
PsfpG6]G6\; ;+:yfsf k|ltlgwL tyf lwtf]kq ahf/ Joj:yfkg, kF'hL ahf/ ljsf;, ljQLo jf cfly{s If]q;Fu
;DalGwt lj1x dWo]af6 g]kfn ;/sf/n] dgf]lgt u/]sf] JolQm ;b:o /xg] Joj:yf /x]sf] 5 . o; cfly{s jif{
@)^(&) df @# k6s ;+rfns af]8{sf] a}7s a;L k"FhLahf/;Fu ;DalGwt gLlt lgdf{0f ;DaGwL lg0f{ox? u/]sf]
5.
1

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

;+u7gM
af]8{sf sfdsf/jfxLx?nfO{ l56f] 5l/tf] tyf Jojl:yt ?kdf ;~rfng ug{sf nflu af]8{sf] lgDgfg';f/sf]
;+u7gfTds 9fFrf /x]sf] 5 . pQm ;+u7g ;+/rgfdf & ljefu / !^ zfvfx /x]sf 5g\ . pQm ;+u7g ;+/rgfnfO{
b]xfo cg';f/ /x]sf] 5 .

g]kfn lwtf]kq af]8{sf] ;+u7gsf] 9fFrf


af]8{

cWoIf

cfGtl/s n]vf kl/Ifs

Joj:yfkg ljefu

of]hgf tyf ljsf;


ljefu

;+:yfut ljQ
ljefu

dfgj ;+zfwg
zfvf

cg';Gwfg zfvf

ljQ zfvf

k|lzIf0f zfvf

;"rgf k|ljlw zfvf

cGt{/fli6o
;DaGw zfvf

lgodg ljefu

;'k/Lj]If0f ljefu

sfg'g ljefu

;fj{hlgs
lgisfzg zfvf

lwtf] kq ahf/
lgodg zfvf

lwtf] kq ahf/
;'k/Lj]If0f zfvf

cg';Gwfg tyf
txlssft zfvf

;fd'lxs nufgL
sf]if zfvf

lwtf] kq Joj;foL
lgodg zfvf

lwtf] kq Joj;foL
;'k/Lj]If0f zfvf

sfg'g k|jnLs/0f
zfvf

ljQLo ;"rgf ljZn]if0f


ljefu

sf/f]jf/ ;'k/Lj]If0f
zfvf

;+:yfut
;'k/Lj]If0f zfvf

af]8{sf ljefu cGtu{tsf zfvfxn] ljefuLo k|d'vxnfO{ tyf ljefuLo k|d'vxn] cWoIfnfO{ k|ltj]bg k]z ug]{
k|rng af]8{df /x]sf] 5 . af]8{df xfn @( hgf sd{rf/Lx? sfo{/t 5g\ .
k"FhLahf/sf bfo/f lbg k|lt lbg a9\b} uO{/x]sf] kl/k|]Ifdf lwtf]kq ahf/, ;"lrs[t sDkgL, lwtf]kqsf] s]GLo lgIf]k
sDkgL, lgIf]k ;b:o, ;fd"lxs nufgL sf]if, qm]l86 /]l6 ;+:yf, lwtf]kq bnfn tyf dr]{06 a}+s/x? u/L em08}
#)) eGbf a9L sDkgLx?sf] lgodg tyf ;'k]l/j]If0f ug'{kg]{ lhDd]jf/L k'/f ub}{ cfO/x]sf] 5 . cfkm\gf]
lhDd]jf/LnfO{ k|efjsf/L ?kdf ;DkGg u/fpgsf] nflu af]8{n] cfkm\gf] ;+:yfut Ifdtfdf ;dofg's'n clej[l4 ug'{
kg]{ s'/fnfO{ dWogh/ ub}{ ljBdfg ;+u7g 9fFrfdf k'g/fjnf]sg u/L cfjZos hgzlQm klxrfg ug{ af]8{sf] gofF
;+u7g 9fFrf ;DaGwL cWoog k'/f u/L sfof{Gjogdf Nofpg cfjZos tof/L u/L/x]sf] 5 .
2

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

;ldltx?M
af]8{sf] sfd sf/jfxLxnfO{ k|efjsf/L ?kdf ;Dkfbg ug{ tyf cfjZos ;xof]usf nflu af]8{df ljleGg
;ldltx sfo{/t /x]sf 5g\ . pQm ;ldltx? b]xfocg';f/ /x]sf 5g\ .

sfg'g tyf k|jnLs/0f ;ldltM

af]8{n] tof/ ug'kg]{ ljleGg lgodfjnL, lgb]{lzsf tyf cGo sfg'gL Joj:yfx?sf] d:of}bf tof/ ug{ tyf af]8{
;dIf k]z ePsf hl6n sfg'gL ljifosf ;DaGwdf cWoog tyf cg';Gwfg u/L k/fdz{ lbgsf] ;fy} lwtf]kq
;DaGwL P]g lgodsf] kfngfnfO{ k|efjsf/L u/fpg] h:tf sfd sf/afxLsf] nflu g]kfn ;/sf/, sfg'g tyf Gofo
dGqfnoaf6 k|ltlglw ug'{ x'g] af]8{ ;b:osf] ;+of]hsTjdf sfg'g tyf k|jnLs/0f ;ldlt (Legal and
Enforcement Committee) u7g ul/Psf] 5 . ut cfly{s jif{df sfg'g tyf k|jnLs/0f ;ldltn] lgDg sfo{x?
u/]sf] 5 .
s_ ;DklQ ;'l4s/0f lgjf/0f lgb]{lzsf, @)^( sf] d:of}bf tof/ u/]sf],
v_ lwtf]kq ahf/ tyf l;l8P; ;DaGwL ljlgodfjnL cWoog u/L ;'emfj k]z u/]sf],
u_ g]kfn lwtf]kq af]8{ sd{rf/L ;]jf zt{ lgodfjnL, @)^( ;+zf]wgsf nflu ;'emfj k]z u/]sf],
3_ lwtf]kqsf] s]Gb|Lo lgIf]k ;]jf ;+rfng ;DaGwL tyf af]8{ lj?4 k/]sf] d'2fsf] lsgf/f nufpb}+ ljleGg
u'gf;f] ;dfwfg u/]sf] 5 .

ljQLo k|zf;g tyf ;"rgf ljZn]if0f ;ldltM

af]8{sf] jflif{s sfo{qmd tyf ah]6 tof/ u/L clGtd ?k lbg, jflif{s ah]6 tyf vr{sf] cfjlws ?kdf
k"g/fjnf]sg ug{ tyf n]vfkl/Ifsaf6 k|fKt n]vfkl/If0f k|ltj]bg cWoog u/L ;f] ;DaGwL k|To"Q/ d:of}bfnfO{
clGtd ?k lbg'sf ;fy} cGo ljQLo ;"rgf ljZn]if0f / ljQLo k|zf;g ;DaGwL cGo sfo{x? ;DkGg ug{] p2]:on]
ljQLo k|zf;g tyf ;"rgf ljZn]if0f ;ldlt sfo{/t 5 . pQm ;ldltdf g]kfn rf6{8 PsfpF6]06;\ ;+:yfaf6 af]8{df
k|ltlglw ug'{x'g] af]8{ ;b:o ;+of]hs /xL af]8{sf] Joj:yfkg ljefu tyf ljQLo ;"rgf ljZn]if0f ljefusf k|d"v /
af]8{sf] ljQ zfvf x]g]{ zfvf k|d"v ;b:o ;lrj /x]sf 5g\ . ut cfly{s jif{df of] ;ldltn] lgDg sfo{x? u/]sf]
lyof] .
s_ af]8{sf] jflif{s sfo{qmd tyf ah]6sf] d:of}bf tof/ u/]sf],
v_ n]vfk/LIfsaf6 k|fKt k|ltj]bgsf] cWoog u/L k|To'Q/ tof/ u/]sf],
u_ af]8{sf] nufgL of]Uo /sdnfO{ ljleGg a}+sdf /fVgsf nflu l;kmfl/z u/]sf] .

af]8{sf] ljQLo ;|f]t

af]8{sf] cfly{s ;|f]tx?df lwtf]kq btf{, ljj/0fkq, ckm/ 8s'd]G6 tyf xsk|b ;]o/ lgisfzg ;DaGwL ljj/0fxsf]
k|zf]wg z'Ns, lwtf]kq sf/f]af/ z'Ns, lwtf]kq ahf/ tyf lwtf]kq Joj;foL cg'dltkq tyf gjLs/0f z'Ns,
lwtf]kq Joj;fo z'Ns, lgj]bg b:t'/, ;fd"lxs nufgL sf]if tyf s]Gb|Lo lgIf]k sDkgL cg'dlt tyf gjLs/0faf6
k|fKt x'g] cfDbfgL cflb /x]sf 5g\ . af]8{sf] n]vf k|0ffnLnfO{ r':t b'?:t agfpg k"0f{?kdf sDo'6/Ls[t ul/Psf] .
cfly{s jif{ @)^(&) df af]8{sf] s'n cfo ?= * s/f]8 $^ nfv @* xhf/ lyof] eg] s'n Joo ?= $ s/f]8 !&
nfv #* xhf/ $ ;o !( /x]sf] lyof] . cfly{s jif{ @)^*.^( df s'n cfo ?= $ s/f]8 %% nfv *) xhf/
;ft;o lyof] eg] Joo ?= # s/f]8 (( nfv $% xhf/ @!^ /x]sf lyof] . cf=j= @)^*.^( sf] t'ngfdf ahf/df
3

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

;fj{hlgs lgisfzg ug]{ ;+ul7t ;+:yfx?sf] ;+Vof a[l4 tyf bf];|f] ahf/ sf/f]af/df ePsf] j[l4n] artdf j[l4
ePsf] xf] . af]8{sf] cfly{s jif{ @)^(.&) sf] cfoJoo ljj/0f, jf;nft tyf gub k|jfx ljj/0f cg';"rL! df
k|:t't ul/Psf] 5 .

cGt{/fli6o ;DaGw

g]kfn lwtf]kq af]8{n] lwtf]kq ahf/;Fu ;DalGwt ljleGg cGt/fli6o ;+3 ;:yfx?;Fu lg/Gt/ ;DaGw /fvL sfo{
ub{} cfPsf] 5 . lwtf]kq nufgLstf{sf] lzIff tyf ;r]tgf ;DaGwdf cfjZos 1fg tyf ;"rgfx cfbfg k|bfg
ug]{ / nufgLstf{sf] lzIff tyf ;r]tgf ;DaGwdf ;xof]u / ;dGjo ug]{ p2]Zon] ;g @)!) df :yflkt Asia
Forum for Investor Education (AFIE) sf] ;+:yfks ;b:osf] ?kdf e"ldsf lgjf{x u/L af]8{ pQm ;+:yfsf]
;b:o /x]sf] 5 . lwtf]kqsf] s]Gb|Lo lgIf]k k|0ffnL ;+rfngsf nflu cfjZos x'g] Association of National
Numbering Agencies (ANNA) sf] kf6{g/ ;b:otf ;d]t af]8{n] k|fKt u/]sf] 5 . To;}u/L af]8{n] lwtf]kq ahf/
lgodg lgsfoxsf] cGt/f{li6o ;+:yf (International Organization of Securities Commission, IOSCO) sf] klg
;b:otf lng] ;DaGwdf cfjZos sfo{ ul//x]sf] 5 . ;fy} ljZj a}+s, PlzofnL ljsf; a}+s tyf Asia Pacific
Economic Cooperation tyf ljleGg b]zsf lwtf]kqsf] lgodfs lgsfox?n] cfof]hgf ug]{ k"FhLahf/ ;DaGwL
sfo{qmdxdf af]8{sf] ;xeflutf /xb} cfPsf] 5 .

cf=j= @)^(.&) sf] ah]6 jQmJodf k"FhLahf/M

g]kfn ;/sf/af6 k|Zt't cfly{s jif{ @)^(.&) sf] ah]6 aQmJo dfkm{t k"FhLahf/sf ljsf;sf ;DaGwdf
lgDgfg';f/sf gLlt lgod tyf sfo{qmdx? cufl8 ;fl/Psf] lyof] .

k"FhL ahf/df nufgL ug{ ;fd"lxs nufgL sf]ifnfO{ k|f]T;fxg ug]{ .


s]Gb|Lo lgIf]k k|0ffnL ;~rfng ug]{ .
;]o/ sf/f]af/nfO{ c6f]d]zgdf n}hfg] .
a:t'ahf/ sf/f]af/ ;DaGwL sfg'gL Joj:yf ug]{ .

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

@=af]8{sf sfd sf/jfxLxM


lwtf]kq btf{ tyf ljj/0fkq :jLs[ltM
lwtf]kq ;DaGwL P]g, @)^# n] ;+ul7t ;+:yfxn] lgisfzg ug{] lwtf]kqx af]8{df btf{ u/fpg' kg{] Joj:yf
u/]sf] 5 . o; cfly{s jif{df !! jfl0fHo a}+s, !^ ljsf; a}+s, $ ljQ sDkgL, @ aLdf sDkgL / ! hnljB't
sDkgL u/L s'n #$ ;+ul7t ;+:yfxn] ;fwf/0f ;]o/, C0fkq tyf xsk|b ;]o/ u/L s'n ?= !) cj{ ^* s/f]8
%@ nfv d'No a/fj/sf] lwtf]kq btf{ ul/Psf] 5 .
cfly{s jif{ @)^*.^( df af]8{n] $ jfl0fHo a}+s, !$ ljsf; a}+s, & ljQLo ;+:yf u/L hDdf @% ;+ul7t ;+:yfx?n]
;fwf/0f ;]o/, C0fkq tyf xsk|b ;]o/ u/L s'n ?= @ cj{ (% s/f]8 !) nfv d'No a/fj/sf] lwtf]kq btf{
ul/Psf] lyof] .
lwtf]kq lgisfzg /sd-?= s/f]8df_

2000

1682.85
1500

1000

500

1068.52

1082.24

996.82

685.40

167.23

244.33
295.01

229.55

0
2061.62

2062.63

2063.64

2064.65

2065.66

2066.67

2067.68

2068.69

2069.70

cfly{s jif{

s_ ;fj{hlgs lgisfzg cg'dltM


cfly{s jif{ @)^(.&) df af]8{n] # afl0fHo a}+s, !$ ljsf; a}+s, # ljQ sDkgL, ! hnljB't sDkgL, / ! jLdf
sDkgL u/L s'n hDdf @@ ;+ul7t ;+:yfsf] ? # cj{ !* s/f]8 &$ nfv a/fa/sf] lwtf]kq btf{ u/L ;f]sf]
;fj{hlgs lgisfzgsf nflu ljj/0fkq :jLs[t u/]sf] 5 . cfly{s jif{ @)^*.^( df af]8{n] hDdf ?= ! cj{ @(
s/f]8 *% nfv a/fa/sf] lwtf]kq btf{ u/L ljj/0fkq :jLs[t u/]sf] lyof] . cfly{s jif{ @)^(.&) df ;fj{hlgs
lgisfzg cg'dlt k|fKt u/]sf ;+ul7t ;+:yfx?sf] ljj/0f cg';"rL@ df k|:t't ul/Psf] 5 .

v_ C0fkq :jLs[tLM
o; cfly{s jif{df & j6f afl0fHo a}+sx?n] ?= # cj{ %% s/f]8 j/fj/sf] C0fkqsf] ;fj{hlgs lgisfzgsf] nflu
af]8{af6 :jLs[lt kfPsf 5g . cfly{s jif{ @)^*.^( df af]8{n] # jfl0fHo a}+ssf] ?= ! cj{ @) s/f]8 a/fa/sf]
C0fkq lgisfzgsf] nflu :jLs[tL kfPsf lyP . cfly{s jif{ @)^(.&) df C0fkq lgisfzgsf nflu cg'dlt k|fKt
u/]sf ;+ul7t ;+:yfx?sf] ljj/0f cg';"rL# df k|:t't ul/Psf] 5 .

u_ xsk|b ;]o/ btf{M


o; cfly{s jif{df ! jfl0fHo a}+s, @ ljsf; a}+s, ! ljQ sDkgL, ! jLdf sDkgL u/L s"n % sDkgLn] ljBdfg
;]o/wgLx?df laqmL ljt/0fsf nflu hDdf ?= # cj{ (# s/f]8 %@ nfv @) xhf/ d'No j/fj/sf] xsk|b ;]o/
5

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

af]8{df btf{ u/]sf 5g\ . cfly{s jif{ @)^*.^( df & j6f ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfn] ?= $% s/f]8 !^ nfv &^
xhf/ d"No a/fa/sf] xsk|b z]o/ af]8{df btf{ u/]sf lyP . o; cfly{s jif{df xsk|b z]o/ btf{ u/]sf ;+ul7t
;+:yfx?sf] ljj/0f cg';"rL$ df k|:t't ul/Psf] 5 .

3_ ;+:yfks ;]o/ btf{M


cfly{s jif{ @)^(.&) df af]8{df $ jfl0fHo a}+s, !% ljsf; a}+s, # ljQ sDkgL, ! aLdf sDkgL tyf ! hnljB't
sDkgL u/L s'n @% ;+ul7t ;+:yfsf] ?= & cj{ &* nfv !@ xhf/ a/fa/sf] ;+:yfks z]o/ btf{ ul/Psf] 5 .
cfly{s jif{ @)^*.^( df !% ;+ul7t ;+:yfx?sf] s'n ?= @ cj{ &% s/f]8 !% nfv ?k}of a/fa/sf] ;+:yfks
z]o/ btf{ ul/Psf] lyof] . o; cfly{s jif{df af]8{df ;+:yfks z]o/ btf{ u/fpg] ;+:yfx?sf] ljj/0f cg';"rL% df
k|:t't ul/Psf] 5 .

_ af]g; ;]o/ btf{M


o; cfly{s jif{df af]8{n] !) jfl0fHo a}+s, !( ljsf; a}+s, @) kmfOgfG; sDkgL, !$ OG:of]/]G; sDkgL, @
hnljB't, ! xf]6]n, tyf @ Jofkf/ sDkgL u/L ^* j6f ;+ul7t ;+:yfxsf] ?= $ cj{ %( s/f]8 (^ nfv *@
xhf/ ^ ;o !) a/fa/sf] af]g; ;]o/ btf{ u/]sf] 5 . cf= j= @)^*.^( df af]8{df !@ jfl0Ho a}+s, @$ ljQ
sDkgL, !@ ljsf; a}+s, # aLdf sDkgL, ! hnljw't / ! xf]6n u/L hDdf %# ;+ul7t ;+:yfsf] ?= # cj{ &^
s/f]8 ** nfv a/fa/sf] af]g; ;]o/ btf{ ul/Psf] lyof] . o; cfly{s jif{df af]8{df af]g; ;]o/ btf{ u/]sf
;+ul7t ;+:yfx?sf] ljj/0f cg';"rL^ df k|:t't ul/Psf] 5 .

;fj{hlgs lgisfzgsf] cj:yfM


s_ ;fwf/0f ;]o/M
o; cjlwdf ;]o/ btf{ u/fpg] s'n @# j6f ;+ul7t ;+:yfdWo] @! j6f ;+ul7t ;+:yfx?n] ?=$ cj{ @# s/f]8 &@
nfv ^) xhf/ a/fa/sf] $ s/f]8 !! nfv @$ xhf/ ^)) lsQf ;]o/sf] k|fylds lgisfzg u/]sf 5g\ .
;fj{hlgs lgisfzg ug]{ @! dWo] @) j6f ;+ul7t ;+:yfn] ;]o/ laqmL v'nf u/L aGb ;d]t e};s]sf] . ;fj{hlgs
lgisfzg ul/Psf] @! j6f ;+ul7t ;+:yfsf] ;]o/ k"0f{?kdf subscribe ePsf] 5 . ;fj{hlgs lgisfzg u/]sf] @!
dWo] !* j6fsf] ;]o/sf] afF8kmfF6 e};s]sf] 5 . lt dWo] !) ;+ul7t ;+:yfsf] ;]o/ g]kfn :6s PS:r]Gh ln=df
;"rLs[t ;d]t e};s]sf] 5 .
v_ l8j]~r/M
o; cjlwdf l8j]~r/ btf{ u/fpg] s'n & j6f ;+ul7t ;+:yfdWo] ^ j6f ;+ul7t ;+:yfx?n] ?=@ cj{ &% s/f]8
a/fa/sf] @& nfv %) xhf/ lsQf l8j]~r/sf] k|fylds lgisfzg u/L afF8kmfF6 ;d]t ul/;s]sf 5g\ . Pp6f
;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfsf] l8j]~r/ k"0f{ ?kdf Subscribe gx'Fb} laqmL aGb u/L afF8kmfF6 u/]sf] 5 .
u_ ;fd"lxs nufgL of]hgfM
o; cjlwdf @ j6f ;+:yfx?n] qmdzM ?=$) s/f]8sf] $ s/f]8 OsfO{ / ?=%) s/f]8sf] % s/f]8 OsfO{ ;fd'lxs
nufgL of]hgf ;fj{hlgs lgisfzg u/]sf 5g\ . b'j} of]hgfx?df ;j{;fwf/0faf6 a9L OsfO{sf] dfu eP cg'?k
lgodfg';f/ z'?sf] lgisfzg OsfO{df @% k|ltztn] yk u/L afF8kmfF6 u/]sf 5g\ . pQm b'j} ;fd'lxs nufgL
of]hgf xfn ;"rLs[t e} bf];|f] ahf/df sf/f]j/ z'? e};s]sf] 5 .
6

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

3_ xsk|b lgisfzgM
o; cjlwdf # j6f ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfx?sf] tLg cj{ &! s/f]8 &@ nfv !& xhf/ $ ;o a/fa/sf] # s/f]8
&! Nffv &@ xhf/ !&$ lsQf ;]o/ lgisfzg e} laqmL aGb ePsf] 5 .
tLdWo] @ j6f xsk|b ;]o/sf] afF8kmfF6 e};s]sf] 5 .

cg'dltkq k|bfg tyf gjLs/0fM


s_ lwtf]kq bnfn Joj;foLx?sf] cg'dltkq gjLs/0fM
lwtf]kq ;DaGwL P]g, @)^# tyf lwtf]kq Joj;foL -lwtf]kq bnfn, lwtf]kq Jofkf/L tyf ahf/ lgdf{tf_
lgodfjnL, @)^$ sf] lgod * df /x]sf] Joj:yf adf]lhd $( lwtf]kq bnfn Joj;foLx?af6 cg'dltkq
gjLs/0fsf nflu lgj]bg k|fKt ePsf]df ;Dk"0f{ lwtf]kq bnfn Joj;foLx?sf] cg'dltkq gjLs/0f ul/Psf] 5 .
cg'dltkq gjLs/0f u/]sf lwtf]kq bnfn Joj;foLxsf] gfdfjnL cg';"rL & df k|:t't ul/Psf] 5 .
v_ lwtf]kq bnfn Joj;fo ug{ cg'dltkq k|bfgM
lwtf]kq ;DaGwL P]g, @)^# tyf lwtf]kq Joj;foL -lwtf]kq bnfn, lwtf]kq Jofkf/L tyf ahf/ lgdf{tf_
lgodfjnL, @)^$ sf] Joj:yf adf]lhd lwtf]kq bnfn Joj;foLsf] cg'dltkqsf] nflu g]kfn :6s PS;r]Ghn]
l;kmfl/; u/]sf] dWo] cg'dlt k|fKt ug{ afFsL sDkgL >L lbAof ;]So"l/6Lh P08 :6s xfp; k|f ln= af6 lgj]bg
k|fKt ePsf]df pQm sDkgLn] lgodfjnLsf] Joj:yf k'/f u/]sf] b]lvPsf]n] pQm sDkgLnfO{ lwtf]kq bnfn Joj;fo
ug{ cg'dlt kq k|bfg ul/Psf] 5 . o;/L of] cfly{s jif{df gofF cg'dlt k|fKt tyf k'/fgf ;d]t u/L lwtf]kq
bnfn Joj;foLx?sf] ;+Vof %) k'u]sf] 5 .

u_ g]kfn :6s PS;r]Gh ln= sf] cg'dltkq gjLs/0fM


lwtf]kq ;DaGwL P]g, @)^# tyf lwtf]kq ahf/ ;+rfng lgodfjnL, @)^$ sf] Joj:yf cg';f/ g]kfn :6s
PS;r]Gh ln= af6 cg'dltkq gjLs/0fsf nflu lgj]bg k|fKt ePsf]df pQm lnld6]8sf] cg'dltkq gjLs/0f
ul/Psf] 5 .

3_ dr]{G6 a}+s/sf] cg'dltkq gjLs/0fM


lwtf]kq ;DaGwL P]g, @)^# tyf lwtf]kq Joj;foL -dr{]G6 a}+s/_ lgodfjnL, @)^$ sf] Joj:yf adf]lhd o;
cfly{s jif{df !$ j6f dr]{G6 a}+s/xsf] cg'dltkq gjLs/0f ul/Psf] 5 . af]8{af6 cg'dltkq k|fKt dr]{G6 a}+s/
;DaGwL ljj/0f cg";'rL* df k|:t't ul/Psf] 5 .

_ dr]{G6 a}+s/sf] cg'dltkq vf/]hLM


dr]{G6 a}+s/sf] sfo{ ug{sf nflu cg'dltkq k|fKt dWo] qmdzM >L c/lgsf] Soflk6n d]g]hd]G6 ln= sDkgL ln=
tyf >L OGe]i6d]G6 dr]G{ 6 a}+s/ ln= n] ;f] Joj;fo gug]{ egL lg0f{o u/L af]8{ ;dIf dr]{G6 a}ls sfo{sf]
cg'dltkq vf/]hLsf nflu lgj]bg k]z u/]sf]n] pQm lwtf]kq Joj;foL -dr{]06 a}+s/_ sf] cg'dltkq vf/]h ul/Psf]
5.

_ ;fd"lxs nufgL sf]if btf{ ;DaGwLM


7

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

af]8{n] o; cfly{s jif{df ;fd"lxs sf]if lgodfjnL, @)^& sf] Joj:yf adf]lhd lwtf]kq ahf/df nufgL a9fpg]
pb]Zon] ;fd"lxs nufgL sf]if h:tf] ;+:yfut nufgLsf] nflu >L nIdL Do'r'cn km08, >L PgPdaL Do'r'cn
km08, >L PgcfO{ljPn Do'r'cn km08 tyf >L Unf]an Do'r'cn km08 u/L hDdf $ j6f sf]if btf{ u/]sf] 5 . o;/L
af]8{df xfn;Dd ^ j6f ;fd"lxs nufgL sf]if btf{ ePsf 5g\ .
;fd"lxs nufgL sf]if lgodfjnL, @)^& cg';f/ ;fd"lxs nufgL sf]ifsf] Joj:yfkg ug{ tyf sf]ifsf] l8kf]lh6/Lsf]
?kdf sfo{ ug{ af]8{n] % j6f sDkgL qmdzM >L l;4fy{ Soflk6n ln=, gljn OGe]i6d]G6 a}+ls ln=, PgPdla
Soflk6n ln= >L nIdL Soflk6n ln= / >L PgcfOljPn Soflk6n ln= nfO{ cg'dlt k|bfg u/]sf] 5 .
;fd"lxs nufgL sf]if lgodfjnL, @)^& cg';f/ sf]ifdf ;xefuLx?sf] lxt ;+/If0f tyf sf]if cGt{ut x'g] sfd
sf/afxLsf] ;'kl/j]If0fsf nflu >L l;4fy{ Do'r'cn km08, gljn Do'r'cn km08, Pg Pd lj Do'r'cn km08 nfO{
sf]if ;'kl/j]Ifs lgo'lQmsf nflu :jLs[tL k|bfg u/]sf] 5 .

;fd"lxs nufgL of]hgf ;DaGwdfM


;fd"lxs nufgL sf]if lgodfjnL, @)^& nfu" eP kZrft af]8{df sf]if btf{ ePsf dWo] @ j6f Do'r'cn km08n]
of]hgf NofO{ k"FhL ;+sng ul/;s]sf 5g . o; ;DaGwL ljj/0f lgDgfg';f/ /x]sf] 5 .
l;4fy{ Do'r'cn km08n] l;4fy{ nufgL j[l4 of]hgf! gfds ?= %) s/f]8 a/fa/sf] %) nfv o'lg6
aGbd'vL ;fd"lxs of]hgf ?= !) sf b/n] lalqm u/L k'+hL ;+sng u/L;s]sf] 5 / ;f] of]hgfsf] ;dofjlw
% jif{sf] 5 .
gljn Do'r'cn km08n] gljn Jofn]G; km08 cGt{ut ?= &% s/f]8 a/fa/sf] &% nfv o'lg6 aGbd'vL
;fd"lxs of]hgf ?= !) sf b/n] lalqm u/L k"FhL ;+sng u/L;s]sf] 5 .

pQm b'j} Do'r'cn km08n] NofPsf of]hgfx? ;"rLs[t e} bf];|f] ahf/df sf/f]jf/ e}/x]sf] 5 .
;fy} PgPdlj Do'r'cn km08n] ?= $% s/f]8 a/fa/sf] PgPdla ;'ne km08! gfds of]hgf ;fj{hlgs
lgisfzgsf nflu Nofpg af]8{df :jLs[ltsf nflu k]z u/]sf] 5 .
gful/s nufgL sf]iff/f ;+rfngdf NofOPsf] v'nfd'vL k|s[ltsf] gful/s Psf+s of]hgf cGt{ut cfly{s
jif{ @)^( >fj0f )! ut] b]lv @)&) cfif9 d;fGt;Dd gful/s Psf+s of]hgfsf] Psf+s ;V+of
$^^%**) lsQf -O{sfO{_ /x]sf] ;f] cg';f/ ? !)) sf b/n] x'g] ?= $^ s/f]8 ^% nfv, ** xhf/ Psf+s
sf]if /x]sf] 5 eg] o; cfly{s jif{sf] cGTodf gful/s Psf+s of]hgfsf] ;xefuL ;+Vof !@$& /x]sf] 5 .
clwsf+z /sd a}+s lgIf]kdf nufgL x'g] / ;]o/ tyf l8j]~r/df Hofb} Go"g /sd nufgL x'g] u/]sf] 5 .

h_ lgIf]k ;b:o btf{M


o; cfly{s jif{df af]8{n] lwtf]kqsf] s]Gb|Lo lgIf]k ;]jf lgodfjnL, @)^& sf] Joj:yf adf]lhd lgIf]k ;b:osf]
?kdf sfd ug{ rfxg] >L Pe/]i6 a}+s ln=, >L PgcfOljPn Soflk6n ln=, >L lqz'n ;]So'l/l6h P08 OGe]i6d]G6
ln=, >L a}+s ckm sf7df08', >L Pg=l;=Pd= dr]{G6 a}+ls ln=, >L Pln6 Soflk6n ln=, >L u|f]df]/ dr]{G6 a}+s/ ln
/ >L l;4fy{ Soflk6n ln u/L yk * j6f sDkgLx?nfO{ lgIf]k ;b:osf] ?kdf btf{ u/L k|df0fkq k|bfg u/]sf] 5 .
o:tf lgIf]k ;b:ox?dfkm{t nufgLstf{x?n] lwtf]kqdf nufgL ug{ l8Dof6 PsfpG6 vf]nL lwtf]kqsf] s]Gb|Lo lgIf]k
k|0ffnLdf cfj4 x'g] cj;/ k|fKt x'G5 . xfn;Dd af]8{af6 lgIf]k ;b:otf kfpg] sDkgLx?sf] ;+Vof !$ k'u]sf] 5 .
em_ q]ml86 /]l6 ;]jf ;+rfngM
8

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

q]ml86 /]l6 lgodfjnL, @)^* sf] Joj:yf adf]lhd >L Oqmf g]kfn ln= nfO{ q]ml86 /]l6 ;]jf ;+rfngsf nflu
cg'dltkq k|bfg ul/Psf]df pQm ;:+yf o; cfly{s jif{df ;~rfngdf cfO{ lgisfzg stf{ ;+ul7t ;+:yfx?sf]

zfv d'Nof+sgsf] sfo{ ul//x]sf] 5 .


sfg'g Joj:yf tyf sfg'gL k|jnLs/0f

sfg'gL Joj:yfM
s_ ;DklQ z'l4s/0f tyf cft+ssf/L lqmofsnfkdf ljQLo nufgL lgjf/0f lgb]{lzsf, @)^( nfu"M
lwtf]kq ;DaGwL Joj;fo ug{ cg'dltkq k|fKt sDkgL jf ;+:yfn] ;DklQ z'l4s/0f -dgL nfp08l/_ lgjf/0f P]g,
@)^$ adf]lhd ufxssf] klxrfg ug]{, z+sf:kb ultljlwsf] klxrfg ug]{, sf/f]af/ ;DaGwL k|ltj]bg k]z ug]{ tyf
hf]lvd Joj:yfkg ug]{ ;d]tsf sfo{nfO{ lgoldt / Jojl:yt ug{ af]8{n] ;DklQ ;'l4s/0f lgjf/0f lgb]{lzsf,
@)^( tof/ u/L nfu" u/]sf] 5 .
v_ lwtf]kq ahf/ ;"rLs/0f ljlgdfjnLM
g]kfn :6s PS;r]~h lnld6]8 af6 lwtf]kq ahf/ ;"lrs/0f ljlgodfjnL :jLs[ltsf nflu k]z ePsf]df pQm
ljlgodfjnL cWoog u/L ;'wf/ ul/g'kg]{ If]qx?sf] klxrfg ;lxtsf] ;'emfj g]kfn :6s PS;r]~hdf k7fO{Psf] .
u_ l;l8P; ;DaGwL ljlgodfjnL :jLs[tM
l;l8P; P08 lSnol/ ln= af6 lwtf]kq sf/f]af/ tyf lx;fj /fkm;fkm ljlgodfjnL, @)^( :jLs[ltsf nflu
af]8{df k]z ePsf]df pQm ljlgodfjnL :jLs[t ul/Psf] . ;fy} l;l8P;af6 pQm sDkgLsf] k|aGwkq tyf
lgodfjnL tyf lwtf]kqsf] s]Gb|Lo lgIf]k ;]jf ljlgodfjnL, @)^* df ;+zf]wgsf nflu k]z ul/Psf]df af]8{af6
;+zf]wgsf nflu :jLs[lt k|bfg ul/Psf] 5 .
3_ ;fd"lxs nufgL sf]if lgb]{lzsf, @)^( nfu'M
;fd'lxs nufgL sf]if ;+rfng Joj:yfnfO{ lgoldt tyf Jojl:yt ug{ lwtf]kq ;DaGwL P]g, @)^# sf] Joj:yf
cg';f/ af]8{n] ;fd"lxs nufgL sf]if lgb{]lzsf, @)^( agfO{ ldlt @)^()$)! b]lv nfu' ul/;s]sf] 5 .

sfg'gL k|jnLs/0f M
s_ af]8{ lj?4 k/]sf] d'2fsf] lsgf/f
o; cfly{s jifdf af]8{nfO{ ljkIfL jgfO{ bfo/ ePsf * j6f d'2f dfldnfdf af]8{sf] tkm{af6 lnlvt hjfkm,
k|ltpQ/ kq tof/ u/L k]z ul/Psf] . pQm qmddf b'O{ d'2fx? ;'gjfO{sf] qmddf vf/]h ePsf] / cGo d'2fx?
cbfntdf larf/flwg cj:yfdf /x]sf] 5 .

v_ u'gf;f] ;dfwfg
o; cfly{s jif{df af]8{df lwtf]kq sf/f]af/, z]o/ lnnfdL ;DaGwL, z]o/ gfdf;/L ;DaGwL, ;fd'lxs nufgL sf]if
;DaGwdf % u'gf;f k|fKt ePsf] / u'gf;f] ;dfwfgsf] nflu cfjZos hfgsf/L dfu u/L tLgj6f u'gf;fx?
;dfwfg ul/Psf] 5 .

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

;'k]l/j]If0f tyf cg'udgM

s_ dr]{G6 a}+s/sf] cg'udg


dr]{G6 a}+s/n] cfly{s jif{ ;dfKt ePsf] # dlxgf leq cfkm"n] u/]sf] lwtf]kq sf/f]af/;lxt gfkmf gf]S;fg lx;fj,
jf;nft tyf gub k|jfx ljj/0f ;lxtsf] jflif{s k|ltj]bg af]8{ ;dIf k]z ug{'kg{] Joj:yf /x]sf]df ( dr]{G6
a}+s/n] tf]lsPsf] ;dodf af]8{df pQm ljj/0f k]z u/]sf 5g .
o; cfly{s jif{df !$ lgisfzg tyf laqmL k|aGwsx? dWo] ( j6fn] dfq lwtf]kq lgisfzg tyf laqmL k|aGw
;DaGwL sfo{ u/]sf 5g\ . tf]lsPsf] ;dodf k]z ug'{kg]{ ljj/0fx? af]8{df k]z gug]{ dr]{G6 a}+s/x?nfO{ ;f]
ljj/0fx? k]z ug{sf nflu kqfrf/ ul/Psf] 5 .

v_ lwtf]kq ahf/sf] ljj/0f k|jfxsf] cg'udgM


lwtf]kq ahf/ ;~rfng lgodfjnL, @)^$ n] lwtf]kq ahf/n] k|To]s cfly{s jif{ ;dfKt ePsf] tLg dlxgfleq
pQm cfly{s jif{sf] n]vfk/LIf0f ePsf] ljQLo ljj/0f / jflif{s k|ltj]bg, k|To]s q}dfl;s cjlw ;dfKt ePsf] #)
lbgleq q}dfl;s k|ltj]bg k]z ug'{kg]{ Joj:yf u/]sf] 5 . pQm Joj:yf cGt{ut g]kfn :6s PS;r]~h ln= af6
cf=j= @)^*.^( sf] jflif{s k|ltj]bg, n]vfk/LIf0f k|ltj]bg / q}dfl;s k|ltj]bgx? af]8{df k|fKt ePsf 5g\ .

u_ lwtf]kq sf/f]af/sf] cg'udgM


lwtf]kq ahf/df x'g] b}lgs sf/f]af/sf] cg'udgsf nflu af]8{n] g]kfn :6s PS;r]Gh ln= ;+u l;wf ;Dks{ :yflkt
u/L ljB'tLo dfWod dfk{mt tTsfn} ;'k/Lj]If0f ug]{ k|0ffnL (Real Time Surveillance) ljsf; u/L sf/f]af/ e}/x]sf]
ljj/0fsf] cWoog u/L z+sf:kb sf/f]af/ gf]6 ug]{ tyf cfjZostf cg'?k ;DalGwt lwtf]kq bnfnnfO{ ljj/0f
:ki6 ug{ nufpg] u/]sf] 5 . pQm k|0ffnL dfk{mt af]8{n] k|To]s lbg lwtf]kq sf/f]af/ ug]{ AolQm tyf ;+:yf nufot
sf/f]af/ ePsf] ;+ul7t ;+:yf, sf/f]af/ d'No / ;]o/ ;+Vof ;DaGwdf lg/Gt/ cg'udg ug]{ ub{5 .
lwtf]kqsf] bf];|f] ahf/ sf/f]af/ cg'udgsf qmddf b}lgs sf/f]af/ ;DaGwL ;+lIfKt k|ltj]bg, ;fKtflxs sf/f]af/sf]
;+lIfKt k|ltj]bg, Ans sf/f]af/ ;DaGwL k|ltj]bg, ;fKtflxs ?kdf lwtf]kq bnfnx?sf] s'n sf/f]af/ /sd ;DaGwL
;+lIfKt ljj/0f, tLg dlxgfeGbf j9L ;do;Dd sf/f]af/ x'g g;s]sf lwtf]kqx?sf] ljj/0f, ;+:yfks ;]o/
sf/f]af/sf] clen]v tof/ ug'{sf ;fy} lgoldt ?kdf cfjZostf cg';f/ dr]{G6 a}+s/x?n] ug]{ sf/f]af/sf] clen]v
tof/ ug]{ u/]sf] 5 .

3_ lwtf]kq bnfn Joj;foLsf] ljj/0f k|jfxsf] cg'udgM


lwtf]kq bnfn Joj;foLsf] jflif{s ljj/0f k|jfxsf] cg'udgM
lwtf]kq bnfnn] cfkm\gf]] lwtf]kq sf/f]af/ nufot gfkmf gf]S;fg lx;fj, jf;nft, gub k|jfx ljj/0f ;lxtsf]
jflif{s k|ltj]bg cfly{s jif{ ;dfKt ePsf] # dlxgf leq af]8{;dIf k]z ug{'kg{] Joj:yf /x]sf]df o; cfly{s jif{df
$* lwtf]kq bnfnx?n] cfly{s jif{ @)^*.^( sf] jflif{s ljj/0f af]8{ ;dIf k]z u/]sf 5g\ . cl3Nnf] cfly{s
jif{df $! lwtf]kq bnfn Joj;foLx?n] To:tf] ljj/0f af]8{ ;dIf k]z u/]sf lyP . lwtf]kq bnfnx?sf] jflif{s
ljj/0f k|jfx ;DaGwL ljj/0f cg';
' "rL( df k|:t't ul/Psf] 5 .
af]8{df k|ltj]bg k]z gug]{ lwtf]kq bnfn Joj;foLx?nfO{ ;f] ljj/0f cljnDa k]z ug{sf nflu cfjZos kqfrf/
ul/Psf] .
10

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

lwtf]kq bnfn Joj;foLx?sf] q}dfl;s ljj/0f k|jfxsf] cg'udg


lwtf]kq Joj;foL -lwtf]kq bnfn, lwtf]kq Jofkf/L tyf ahf/ lgdf{tf_ lgodfjnL, @)^$ df lwtf]kq bnfn
Joj;foLx?n] k|To]s q}dfl;s cjlB ;dfKt ePsf] tL; lbgleq q}dfl;s k|ltj]bg af]8{ ;dIf k]z ug'{kg]{ Joj:yf
/x]sf]df o; cfly{s jif{df $* lwtf]kq bnfn Joj;foLx?n] k|yd q}dfl;s k|ltj]bg, $( bnfn Joj;foLn] bf];|f]
tyf t];|f] q}dfl;s ljj/0f / $^ n] rf}yf] q}dfl;s ljj/0f af]8{ ;dIf k]z u/]sf 5g\ .
cf=j= @)^*.^( df ;f] ljj/0f a'emfpg] lwtf]kq bnfn Joj;foLx?sf] ;+Vof qmdzM @) n] k|yd q}dfl;s
k|ltj]bg, #* bnfn Joj;foLn] bf];|f], $# tyf t];|f] q}dfl;s ljj/0f / $^ n] rf}yf] q}dfl;s ljj/0f af]8{ ;dIf
k]z u/]sf lyP .
;dodf g} ljj/0f ga'emfpg] Joj;foLx?nfO{ ;dod} ljj/0f a'emfpgsf nflu ;r]t u/fpFb} kqfrf/ ul/Psf]df
o; jif{ ljj/0f k|jfx ug]{ lwtf]kq bnfn Joj;foLx?sf] ;+Vof j[l4 ePsf] 5 . o; ;DaGwL ljj/0f cg';"rL!)
df k|:t't ul/Psf] 5 .

lwtf]kq bnfn Joj;foLx?sf] :ynut cg'udgM


af]8{af6 o; cfly{s jif{df lwtf]kq bnfn Joj;foLsf] sfdsf/afxLsf] :ynut lg/LIf0f ul/Psf] lyof] . s'n @%
j6f lwtf]kq bnfn Joj;foLx?sf] :ynut lg/LIf0f ubf{ lwtf]kq bnfn Joj;fxLx?n] lgodfg';f/ /fVg'kg]{ ljj/0f
/fv]g/fv]sf], u|fxssf] kl/ro tyf ljj/0f /fv]g/fv]sf], vl/b cfb]z k|fyldstfsf] cfwf/df sf/f]af/
u/]gu/]sf], af]8{df k]z ug'{ kg]{ ;"rgf, hfgsf/L, sDkgLsf] lx;fa b'?:t /fv] g/fv]sf] / lwtf]kq Joj;foLx?sf]
k"jf{wf/ kof{Kt /x] g/x]sf] ;DaGwL lg/LIf0f u/L pQm kIfx?sf ;'emfj ;lxt k|ltj]bg tof/ u/]sf] 5 . lg/LIf0fsf]
qmddf clwsf+z bnfn Jojf;foLx?n] lgodfg';f/ /fVg'kg]{ ljj/0fx? /fVg] u/]sf] kfOof] .
;f] qmddf /fVg'kg]{ sfuhft tyf ljj/0f g/fVg] lwtf]kq bnfn Joj;foLx?nfO lgod cg'?k ljj/0fx? tyf
sfuhft /fVgsf nflu ;r]t u/fO{Psf] lyof] .

_ ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfx?sf] ;"rgf k|jfxsf] cg'udgM


o; cfly{s jif{df s'n @#) ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfx? dWo] #! ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfn] tf]lsPsf] ;dodf tyf
!)^ ;+ul7t ;+:yfx?n] l9nf] u/L ;f]xL cfly{s jif{sf] aflif{s k|ltj]bg tyf @^ ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfn] ljQLo
ljj/0f af]8{df a'emfPsf 5g\ . o;/L af]8{df ljj/0f a'emfpg] ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfx?sf] ;+:yf !^# /x]sf] 5 .
To;}u/L q}dfl;s ljj/0f k|jfx tkm{ !$@ ;+ul7t ;+:yfx?n] k|yd rf}dfl;s ljj/0f, !^^ ;+ul7t ;+:yfx?n] bf];|f]
rf}dfl;s ljj/0f, !^^ ;+ul7t ;+:yfx?n] t];|f] rf}dfl;s ljj/0f / !%% ;+ul7t ;+:yfx?n] rf}yf] rf}dfl;s
ljj/0f af]8{df a'emfPsf 5g\ .
af]8{n] P]g lgod cg';f/ af]8{df k]z ug'{kg]{ ljj/0fx? k]z ug]{ tyf gug]{ ;a} ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfx?sf]
Company Profile tof/ ug]{ u/]sf] 5 .
lgodfg';f/ ;dodf ljj/0f k]z gug]{ ;"rLs[t ;+:yfx?nfO{] ljj/0f k]z ug{sf nflu ;r]t u/fOPsf] 5 . ;fy}
;dodf g} ljj/0f a'emfpg] ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfx?nfO{ xl/of], l9nf] a'emfpg]nfO{ kx]nf] / ljj/0f ga'emfpg]nfO{
/ftf] ;+s]tn] O+lut u/L ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfx?sf] ljj/0f k|jfx ;DaGwL hfgsf/L af]8{sf] j]a;fO{6df /fVg]
ul/Psf] 5 .

11

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

r_ jflif{s ;fwf/0f ;ef


;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfx?n] cfly{s jif{ ;dfKt ePsf] ldltn] ^ dlxgf leq jflif{s ;fwf/0f ;ef u/fpg'kg{]
Joj:yf /x] adf]lhd s'n ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfx? dWo] ^% ;+:yfn] ;dofjwL leq jflif{s ;fwf/0f ;ef u/]sf
5g\ .
o; cfly{s jif{ leq jfl0fHo a}+s ;d"xsf @*, ljsf; a}+s ;d"xsf %!, ljQ sDkgL ;d"xsf $* aLdf sDkgL
;d"xsf !(, xf]6n ;d"xsf #, pTkfbg tyf k|zf]wg sDkgL ;d"xsf (, Jofkf/ ;d"xsf @, cGo ;d"xsf @ u/L
hDdf !^@ ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfx?n] cfly{s jif{ @)^*.^( sf] jflif{s ;fwf/0f ;ef ;DkGg u/]sf 5g\ .
;fwf/0f;ef gu/]sf ;+ul7t ;+:yfx?nfO{ ;dodfg} ;fwf/0f;ef ug{sf nflu ;r]t u/fOPsf] 5 .

r_ lgoldt cg'udg tyf ;'k]l/j]If0fM


k|fylds ahf/tkm{ ;'k]/Lj]If0fM
lwtf]kqsf] ;fj{hlgs lgisfzg sfo{df lgodfjnLdf ePsf] Joj:yfcg';f/ cfj]bg kmf/fd ;+Vof tyf /sd
;+sng, ljj/0f tf]lsPsf] ;doleq k]z ePgePsf], ;+sng s]Gb|af6 k|fKt ljj/0f tyf lgisfzg tyf laqmL
k|aGwsaf6 af]8{df k]z ul/Psf] kl5Nnf] ljj/0fdf km/s ePgePsf], laqmL aGb ePsf] !% lbgleqdf 8fkm\6
;DaGwL ljj/0f af]8{df k]z ePgePsf], ;+slnt /sd laqmL aGb ePkl5 tf]lsPsf] ;doleq tf]lsPsf]
;do;Ddsf nflu g]kfn /fi6 a}+sdf hDdf u/]gu/]sf], lwtf]kq afF8kmf6sf] gd"gf afF8kmf+6 ug'{eGbf tLg
sfo{lbg cl3 af]8{df k]z u/]gu/]sf], lwtf]kqsf] afF8kmf6 tyf lkmtf{ e'QmfgL tf]lsPsf] ;doleq u/]gu/]sf],
;+slnt /sd lgisfzg a}+sdf hDdf u/]sf] ;DaGwL ljj/0f af]8{df k]z ePgePsf], tf]lsPsf] ;doleq ;]o/sf]
;"rLs/0fsf nflu lgj]bg lbP glbPsf] ;DaGwdf lgoldt ?kdf cg'udg ug]{ ul/Psf] 5 .

5_ lwtf]kq tYof+s k|0ffnLM


;"rLs[t sDkgLx?sf] aflif{s k|ltj]bgdf ;dflji6 ljut !& aif{cl3 b]lvsf tYof+sx? tyf /fli6o Pj+ cGt/f{li6o
If]qsf kF"hL ahf/ tyf cy{tGq;Fu ;DalGwt tYof+sx? ;+sng u/L lwtf]kq tYof+s Aoj:yfkg k|0ffnL :yfkgf
ul/Psf]df pQm k|0ffnLdf /x]sf ljj/0fx? lgoldt ?kdf cWofjlBs u/L o; jif{b]lv a]j;fO6dfkm{t ;fj{hlgs
ul/Psf] 5 . o; k|0ffnLaf6 ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfx?sf] ljlQo ljj/0f k|fKt ug{ ;lsg] Joj:yf ul/Psf] 5 .

5_ nufgLstf{ tflnd tyf k|lzIf0f sfo{qmdx?M


k'FhLahf/sf] ljsf; / nufgLstf{x?sf] lxt ;+/If0f ug]{ clek|fon] af]8{n] /fhwfgL aflx/sf nufgLstf{, pBf]u
Joj;foL nufot ;DalGwt ;a}nfO{ ;du| k"FhLahf/sf] ;DaGwdf 1fg Pj+ hfgsf/L k|bfg ug]{ p2]Zosf ;fy laut
aif{x?df h:t} u/L g]kfnsf] k"j{ d]rL b]lv klZrd dxfsfnLsf laleGg :yfgx?df k"FhLahf/ ;DaGwL hgr]tgf
clej[l4 tyf nufgLstf{ k|lzIf0f sfo{qmd ;+rfng u/]sf] 5 . o; ;DaGwL ;DkGg d'Vo d'Vo sfo{qmdx? b]xfo
cg';f/ 5g .
af]8{n] :yfgLo pBf]u jfl0fHo ;+3x?sf] ;+o'Qm cfof]hgfdf qmdzM ldlt @)^(.!).@* df lrtjgsf]
gf/fo0fu9df, ldlt @)^(.!!.)! df x]6f}+8fdf ,ldlt @)^(.!!.!# df l;Gw'kfNrf]ssf] afx|la;]df, ldlt
@)^(.!!.!% df bf]nvfsf] rl/sf]6df, ldlt @)^(.!!.!* df /fd]5fksf] dGynLdf, ldlt @)^(.!@.)( df
nDh'sf] a]l;;x/df, ldlt @)^(.!@.)( df tgx'Fsf] bdf}nLdf, ldlt @)^(.!@.#) df wflbsf] wflb
a];Ldf ldlt @)&).)!.!# df pbok'/sf] ufO{3f6df, ldlt @)&).)!.!% df kFfry/sf] lkmlbddf, ldlt
12

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

@)&).)!.!& df tfKn]h'sf] km'lndf, ldlt @)&).)!.@) df O{nfdsf] O{nfd ahf/df, ldlt @)&).)@.#)
ut] 8f]6Lsf] lbkfondf, ldlt @)&).)@.#! df c5fdsf] d+un;]gdf, ldlt @)&).)#.)# ut] a}t8Lsf]
uf]7fnf]kfgLdf, ldlt @)&).)#.)# df 88]nw'/fsf] cd/ul8df tyf ldlt @)&).)#.)& df s}nfnLsf]
l6sfk'/df u/L b]zsf ljleGg !* :yfgdf nufgLstf{ k|lzIf0f sfo{qmd ;~rfng u/L s/La @%)) hgf
:yfgLo pBf]uL, Joj;foL, k|fWofks, sfg'g Joj;foL tyf ljBfyL{x?nfO{ k"FhLahf/sf ljljw kIfx?sf]
af/]df k|lzIf0f lbPsf] lyof] .
af]8{n] o:tf] sfo{qmdx?df ;|f]t JolQmsf] ?kdf af]8{sf sd{rf/Lsf ;fy} g]kfn :6s PS;r]~h, lwtf]kq
Joj;foLx?nfO{ ;d]t kl/rfng ug]{ u/]sf] 5 .

k"FhLahf/df ;r]t nufgLstf{ a9fpg b]zJofkL?kdf nufgLstf{ k|lZfIf0f tyf hgr]tgf clea[l4 u/fpg]
sfo{nfO{ cfufdL cfly{s jif{x?df cem k|efjsf/L?kdf ;~rfng ug]{ nIo /fv]sf] 5 .

h_ tflnd tyf ;]ldgf/df ;xeflutfM


g]kfn lwtf]kq af]8{n] sd{rf/Lx?sf] ;Lk tyf sfo{ut bIftf clea[l4sf nflu k'FhLahf/ ;DaGwL ljleGg tflnd,
;]dLgf/ tyf cGo sfo{qmdx?df ;xefuL u/fpFb} cfPsf] 5 . o; cfly{s jif{df ANNA General Meeting,
Vietnam, 2012, Cross Boarder Supervision and Enforcement, Thailand, 2013, Banking Sector
Reform and Divestment, South Korea, 2013, 2013 International Institute for Securities Market
Development Program, USA, 2013, South Asian Regulators and Exchanges Coordination Meeting,
India, 2013, International Institute for Complaince and Examination of Market Participants, USA,
2013, Market Surveillance of Derivatives Market, Malaysia, 2013, Emerging Market Programme
(EMP), Malaysia, 2012, Financial Literacy and Education Program, 2012 India, 2013 Annual
General Meeting of AFIE India, 2012, Observation Visit of Stock Exchange, Thailand & Vietnam,
2013 h:tf tflnd tyf ;]ldgf/df af]8{sf sd{rf/Lx?nfO{ ;xefuL u/fO{Psf] lyof] .

o;} u/L o; cfly{s jif{df Seventh NRN Conference, Australia, 2012, Seventh IFRS Regional
POLICY fourm, Hongkong, 2013, "2013 IFIE-IOSCO Global Education Conference", Canada,
2013, Regulation and Supervision of Derivatives Market, Sri Lanka, 2013, SROCC Mid-Year
Meeting and Sixth Annual Training Seminar, Canada, 2014, 15th Tokyo Seminar of Securities
Market Regulations, 2013 h:tf ;]ldgf/ tyf sfo{qmdx?df af]8{sf cWoIf tyf ;b:ox?sf] ;xeflutf /x]sf]

lyof] .

em_ af]8{sf] k|sfzgx? tyf ;"rgf k|jfxM


jflif{s k|ltj]bg
lwtf]kq ;DaGwL P]g, @)^# sf] bkmf @^ n] u/]sf] Joj:yf cg';f/ lwtf]kq ahf/df ePsf sfdsf/jfxL, ultljlw
/ ahf/ ljsf;sf nflu ePsf k|of;x? ;dfj]z u/L af]8{n] cfly{s jif{ @)^*.^( sf] jflif{s k|ltj]bg -g]kfnL
tyf c+u|]hL ;+:s/0f_ k|sfzg u/L ljt/0f u/]sf] 5 .

;]jf]g Go"hn]6/
o; cfly{s jif{df lwtf]kq ahf/sf ljleGg ultljlwx?nfO{ ;d]6]/ k|sfzg ug{ yflnPsf] ;]af]g Go"hn]6/sf] c+s ^
/ c+s & -g]kfnL ;+:s/0f_ k|sfzg tyf ljt/0f ePsf] 5 .
13

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

;r]tgfd"ns ;fdfu|Lx?
lwtf]kqdf nufgL ubf{ cjnDag ug'{kg]{ ;hutf ;DaGwdf nufgLstf{x?sf] hfgsf/Lsf] :t/ clea[l4 ug{] p2]Zon]
af]8{n] nufgLstf{x?n] hfGg'kg]{ s'/fx? tyf lwtf]kqdf nufgL ug'{ cl3 Wofg lbg'kg]{ s'/fx? ljifo zLif{sdf
k'l:tsf k|sfzg tyf ljt/0f u/]sf] 5 . o;} u/L lwtf]kqsf nufgLstf{x?n] lwtf]kqdf nufgL ubf{ Wofg lbg'kg]{
s'/fx? ;DaGwdf af]8{n] kDkn]6 k|sfzg tyf ljt/0f u/]sf] 5 . ;fy} lwtf]kqsf nufgLstf{x?nfO{ lwtf]kqdf
nufgL ubf{ Wofg k'ofpg'kg]{ s'/fx?sf ;DaGwdf ;r]t u/fpg af]8{n] ljleGg /fli6o kqklqsf, 6]lnlehg
nufotsf ;+rf/dfWodx? dfkm{t ;r]tgfd"ns ;fdfu|Lx? k|sfzg tyf k|zf/0f u/]sf] 5 .

lwtf]kq sfg'g ;+u|x


lwtf]kq ;DaGwL P]g, lgodfjnL tyf lgb{]lzsfx? ;dfj]z u/L lwtf]kq ;DaGwL sfg'g ;+u|x, @)&) k|sflzt
ul/Psf] 5 .

j]a;fO6M
lwtf]kq ahf/sf ljljw kIfx? ;DaGwdf ;Dj4 kIfx?nfO{ lg/Gt/ ?kdf hfgsf/L pknAw u/fpg] p2]Zon]
lwtf]kq ahf/;Fu ;DalGwt P]g, lgod tyf lgb]{lzsfx?, g]kfn lwtf]kq af]8{sf] kl/ro, af]8{sf] jflif{s k|ltj]bg,
q}dfl;s ;]jf]g Go"hn]6/ / af]8{df u'gf;f] lbg] 9fFrfsf ;fy} nufgLstf{sf nflu hfgsf/L tyf r]tgfd"ns
;fdfu|Lx? ;dfj]z u/L af]8{n] cfkm\gf] j]j ;fO6 tof/ u/]sf] 5 .
af]8{sf] j]e;fO6 dfkm{t lwtf]kq ahf/, lwtf]kq Aoj;foL tyf ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfx?sf] P]g lgodsf] kfngfsf]
l:ylt ;DaGwL ljj/0f ;fj{hlgs u/]sf] 5 . af]8{sf] j]e ;fO6nfO{ cem k|efjsf/L agfpg lgoldt ?kdf
cBfjlws ug'{sf ;fy} b}lgs ;"rgf k|ljlw ;DaGwL ;d:ofx?sf] ;dfwfg ug{] tkm{ ljz]if Wofg lbO{ o;df
j9LeGbf j9L ;"rgf tyf hfgsf/Lx? ;dfj]z ug]{ u/]sf] 5 . ;fy}, af]8{n] lwtf]kq ahf/ If]qsf] cGt/f{li6o
cEof; cg'?k af]8{sf gfddf www.sebon.gov.np nfO{ ;~rfngdf NofOPsf] 5 .

`_ cWoog tyf cg';GwfgM


o; cfly{s jif{df af]8{n] afXo lj1 kl/rfng u/L gofF :6s PS;r]~hsf] k|j]z ;DaGwdf cWoog u/]sf] 5 .
sdf]l86Lh 8]l/e]l6e ahf/ lgodg ug]{ ;DaGwdf cWoog u/fO{ ;/f]sf/jfnfx?sf] ;'emfjx? ;d]t ;d]6L k|ltj]bg
tof/ u/L cy{ dGqfnodf k]z ul/Psf] 5 cGo cWoog ljifosf] ;DaGwdf cfjZos ;Gbe{ ;fdu|Lx? ;+sng
ul/Psf] / o;nfO{ cfufdL jif{sf] sfo{If]qdf ;dfj]z u/L sfo{ cufl8 a9fpg] of]hgf /x]sf] 5 . o; cfly{s jif{df
af]8{n] k':tsfno dfkm{t nufgLstf{, ljBfyL{, cg';Gwfgstf{ tyf ljZjljBfnosf cWofksxnfO{ lwtf]kq
ahf/;DjGwL ;+slnt tYof, af]8{sf k|sfzg tyf cGo ljljw ;"rgf tyf hfgsf/Lx? pknAw u/fPsf] 5 . ah]6
jQmAo dfkm{t NofOg] ;/sf/sf] gLlt tyf sfo{qmddf ;dfj]z ug'{kg{] lwtf]kq ahf/ ;DaGwL ljifoj:t' tof/
u/L cy{ dGqfnodf k7fOPsf] 5 .

14

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

#= lwtf]kq bf];|f] ahf/sf] cj:yfM


lwtf]kq ;"lrs/0fM
-s_ ;fwf/0f ;]o/ ;"rLs/0f
o; cfly{s jif{df ;fwf/0f ;]o/ hf/L u/]sf # afl0fHo a}+s, !# ljsf; a}+s, # ljQ sDkgL / ! jLdf sDkgL u/L
@) ;+ul7t ;+:yfsf] ? &# cj{ $^ s/f]8 )* nfv a/fa/sf] a/fj/sf] ;fwf/0f ;]o/ ;"rLs/0f u/fPsf 5g\ .
-v_ xsk|b ;]o/ ;"rLs/0f
o; cfly{s jif{df ^ ljsf; a}+s tyf # ljQ sDkgL u/L ( ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfx?n] ?= @ cj{ *) s/f]8 (*
nfv xhf/ a/fa/sf] xsk|b ;]o/ g]kfn :6s PS;r]Gh ln= df ;"lrs/0f u/fPsf 5g\ .
-u_ C0fkq ;"rLs/0f
o; cfly{s jif{df ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfx? dWo] ^ jfl0fHo a}+sx?n] ?= @# cj{ &@ s/f]8 #^ nfv a/fa/sf]
C0fkqx? g]kfn :6s PS;r]Gh ln= df ;"lrs/0f u/fPsf 5g\ . t/ o; cfly{s jif{df gofF ;/sf/L C0fkqx?
eg] g]kfn :6s PS;r]Gh ln= af6 ;"rLs[t ePg .
3_ af]g; ;]o/ ;"lrs/0f
o; cfly{s jif{df & jfl0fHo a}+s, @! ljsf; a}+s, !( ljQ sDkgL, * OG:of]/]G; sDkgL, @ hnljB't, / ! xf]6n
u/L %* ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfx?n] ?= $@ cj{ #) s/f]8 ## nfv a/fa/sf] af]g; ;]o/ g]kfn :6s
PS;r]~hdf ;"rLs/0f u/fPsf 5g\ .
-_ Do'r'cn km08 ;"lrs/0f
o; cfly{s jif{df af]8{df btf{ ePsf ;fd'lxs nufgL sf]if dWo] cfkm\gf] of]hgf ahf/df NofPsf gljn Do'r'cn
km08 / l;4fy{ Do'r'cn km08 cGt{utsf of]hgfx?sf] ?= ! cj{ @% s/f]8 a/fa/sf b'O{ of]hgfx? g]K;]df
;"rLs/0f ePsf 5g\ .

r_ ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfx?sf] juL{s/0f


lwtf]kq ;"rLs/0f ljlgodfjnL, @)%# df slDtdf # jif{ cufl8 b]lv d'gfkmfdf /x]sf], ;]o/sf] r'Qmf d'No eGbf
lstfjL d'No a9L ePsf], cfly{s jif{ ;dfKt ePsf] ^ dlxgfleq pQm cfly{s jif{sf] sf/f]af/ tyf cfo Joo
ljj/0f :6s PS;r]Ghdf k]z u/]sf], r'Qmf kF'hL slDtdf ?=@ s/f]8 ePsf], ;fwf/0f ;]o/jfnfx?sf] ;+Vof slDtdf
!))) ePsf] / g]kfn :6s PS;r]Gh ln= sf] ;"rLs/0f ljlgodfjnLdf tf]lsP cg';f/sf] dfqfdf ;j{;fwf/0fnfO{
;]o/ laqmL u/]sf] ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfnfO{ s ju{df / cGonfO{ v ju{df juL{s/0f ug]{ Joj:yf /x]sf] 5 .
ljlgodfjnLsf] Joj:yf cg';f/ o; cfly{s jif{df g]kfn :6s PS:r]Gh ln= n] @% jfl0fHo a}+s, $% ljsf; a}+s,
#! ljQ sDkgL, !$ aLdf sDkgL, ! pTkfbg tyf k|zf]wg sDkgL, ! xf]6n / ! cGo ;d"xsf] sDkgL u/L hDdf
!@) j6f ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfx?nfO{ s ju{df juL{s/0f u/]sf] 5 .

15

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

5_ ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfx?sf] ;d'xut ljj/0f


ut jif{df s'n ;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfsf] ;+Vof @!^ /x]sf]df o; cfly{s jif{df Ps cfk;df dh{ ePaf6 ^ j6f
sDkgLsf] ;"lrs/0f vf/]h ePsf] / gofF @) j6f sDkgL yk eO{ ;"lrs[t sDkgLsf] ;+Vof @#) sfod ePsf] 5 .
o;/L ;"lrs/0f ePsf sDkgLx?df # jfl0fHo a+}s, !$ ljsf; a+}s, @ ljQ sDkgL / ! ladf sDkgLx? /x]sf 5g\
. ;"lrs[t ;+ul7t ;+:yfx?sf] ;d'xut ljj/0f tflnsf ! df k|:t't ul/Psf] 5 .
tflnsf !
;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfx?sf] ;d"xut ljj/0f
qm= ;+=

;d"x

;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfsf] ;+Vof

k|ltzt

jfl0fHo a}+s

@*

!@=@@

ljsf; a}+s

*#

#%=#&

ljQ sDkgL

^^

@*=#*

aLdf sDkgL

@!

(=^)

xf]6n

!=&$

pTkfbg tyf k|zf]wg sDkgL

!*

&=*^

&

Jofkf/ sDkgL

!=&$

cGo sDkgL

)=*&

hnljB't

!=&$

@#)

!))=))

hDdf

bf];|f] ahf/

s_ ;"rLs[t lwtf]kqsf] r'Qmf d"NoM


o; cfly{s jif{df ;"rLs[t sDkgLx?sf] r'Qmf d'No ?= ! vj{ @^ cj{ $* s/f]8 ^ nfv /x]sf] 5 . ut cfly{s
jif{sf] r'Qmf d'No ?= ! vj{ !) cj{ ^! s/f]8 /x]sf] lyof] . o; jif{sf] lwtf]kqsf] r'Qmf d"Nodf ut cfly{s jif{sf]
t'ngfdf !#=(& k|ltztn] j[l4 cfPsf] 5 . of] cfly{s jif{df ?= !@ cj{ %$ s/f]8 (% nfv a/fa/sf] ljleGg
z]o/x? g]kfn :6s PS;r]~hdf ;"rLs[t ePsf sf/0f r'Qmf k"FhLdf j[l4 ePsf] xf] .

v_ lwtf]kq sf/f]af/
cfly{s jif{ @)^(.&) df lwtf]kq ahf/sf] sf/f]af/ /sddf pNn]Vo j[l4 ePsf] 5 . ut cfly{s jif{df ?= !) cj{
@* s/f]8 a/fa/sf] lwtf]kq sf/f]af/ ePsf]df o; cfly{s jif{df ?= @@ cj{ % s/f]8 a/fa/sf] lwtf]kq sf/f]af/
ePsf]] 5 . o;/L o; cfly{s jif{df lwtf]kqsf] sf/f]af/ /sddf ut jif{sf] t'ngfdf !!$=^# k|ltztn] j[l4 cfPsf]
5 . o;n] nufgLstf{x?df ahf/ k|ltsf] wf/0ff ;sf/fTds /x]sf] klg ;+s]t ub{5 .
16

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

lwtf]kq sf/f]af/-?= bznfvdf_

25000

22821

21681

22048

20000
15000

11851
8360

10000
5000

4508

10279
6665

3451

0
2061/62 2062/63 2063/64 2064/65 2065/66 2066/67 2067/68 2068/69 2069/70

cfly{s jif{

u_ ahf/ k'FhLs/0f
cfly{s jif{ @)^(.&) df ahf/ k"FhLs/0f ?= %!$ cj{ $( s/f]8 k'u]sf] 5 . ;f] ut cfly{s jif{sf t'ngfdf
#(=& k|ltztn] j[l4 ePsf] xf] . ut cfly{s jif{sf] cGtdf ahf/ k"FhLs/0f ?= #^* cj{ /x]sf] lyof] . o; cfly{s
jif{df ahf/ k"FhLs/0fsf] s'n ufx{:y pTkfbg;Fusf] cg'kft #)=@ k|ltzt /x]sf] 5 pQm cg'kft ut cf=j= df
hDdf @$ k|ltzt /x]sf] lyof] .
ahf/ k"FhLs/0fdf If]qut c+z x]bf{ a}+s tyf ljQLo ;+:yfx?sf]-aLdfsf] ;d]t_ &!=& k|ltzt, cGosf] !&=$
k|ltzt, hnljw'tsf] ^=) k|ltzt, pTkfbg tyf k|zf]wg If]qsf] #=) k|ltzt, xf]6nx?sf] !=& k|ltzt tyf
Jofkfl/s ;+:yfx?sf] )=@ k|ltzt /x]sf] 5 .
;"rLs[t lwtf]kqsf] ahf/ k"FhLs/0f -?= s/f]8df_

ahf/ k"FhLs/0f

60000

37687.13

40000
30000
20000
10000

51449.21

51293.90

50000

18630.13

36624.75

32348.43

36826.21

6136.59
9681.37

2061.62 2062.63 2063.64 2064.65 2065.66 2066.67 2067.68 2068.69 2069.70

cfly{s jif{

17

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

3_ g]K;] kl/;"rsM
cfly{s jif{ @)^(.&) df lwtf]kq ahf/df pNn]Vo ;'wf/ ePsf] 5 . g]K;] ;"rsf+s jfli{fs ljGb'ut cfwf/df
cl3Nnf] cfly{s jif{sf] t'nfgfdf #@=(( k|ltztn] j[l4 eO{ @)&) c;f/ d;fGtdf %!*=# ljGb'df k'u]sf] 5 . ;f]
;"rsf+s cl3Nnf] jif{sf] ;f]xL cjlBdf hDdf &=$ k|ltztn] j[l4 eO{ #*(=& ljGb'df /x]sf] lyof] . o; cfly{s
jif{sf] d'No ;"rsf+s -g]K;] kl/;"rs_ k|j[lt rf6{! df k|:t't ul/Psf] 5 .

rf6{ !M g]K;] kl/;"rs -cfly{s jif{ @)^(&)_


546.14

550.00

529.69

g]K;] kl/;"rs

500.00

490.58

514.77

480.85

518.33

496.24
450.00

400.00

350.00

523.41

494.34

420.83
398.28

>fj0f

427.36

efb|

cflZjg

sflQs

d+;L/

kf}if

df3
dxLgf

kmfu'g

r}q

j}zfv

h]i7

cfiff9

b]zsf] cfly{s cj:yf / lwtf]kq ahf/

cfly{s jif{ @)^(.&) df s'n u|fx:y pTkfbg cfwf/e't d"Nodf #=^ k|ltzt /xg] cg'dfg lyof] . o; jif{
g]kfnsf] s'n u|fx:y pTkfbg ?= !& va{ ! ca{ !( s/f]8 k'Ug] cg'dfg 5 . cfly{s jif{ @)^*.^(df of] j[l4b/
cfwf/e't d"Nodf $=% k|ltzt /x]sf] lyof] .
cfly{s jif{ @)^(.&) df k|rlnt d"Nodf s'n /fli6o cfo !)=@ j[l4 eO{ !& va{ * ca{ (( s/f]8 k'Ug] cg'dfg
lyof] . To:t} s'n ufx{:y pTkfbgdf s'n ufx{:y artsf] c+z cl3Nnf] jif{sf] t'ngfdf s]lx sdL cfPsf] b]lvG5
cyf{t s'n ufx{:y pTkfbgdf s'n ufx:y artsf] cz+ (=#$ k|ltzt k'u]sf] 5 . ut jif{df s'n ufx:y art
k|rlnt d"Nodf ?= ! va{ &^ ca{ $^ s/f]8 /x]sf]df o; @)&).&! cfly{s jif{df art ?=! va{ %* ca{ *^
s/f]8 x'g] cg'dfg 5 .

18

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

tflnsf @
g]kfnsf] cfly{s ;"rsf+s -k|rlnt d"Nodf_
-?= s/f]8df_

cfly{s jif{
qm= ;+=

ljj/0f

@)^%.^^

@)^^.^&

@)^&.^*

@)^*.^(* @)^(.&)**

!=
@=

s'n ufx{:Yo pTkfbg

98,827

119,277

137,495

153,600

170,119

s'n /fli6o cfo

100002.1

120189.1

138250.3

155078.5

170899.0

#=

s''n /fli6o art

35446.6

42835.4

51433.1

61401.8

65349.9

$=

s'n u|fx:y{ art

9323.0

13658.9

19892.3

17646.1

15886.5

%=

s'n pkef]u

89,504

105,619

117,603

135,954

154,233

^=

s'n cGt/fli{6o Jofkf/

#%@!^=&

$#%!%=(

$^)%!=$

#$#*)=%

$!!%&=)

s_ ef/t

@)#$$=$

@%&!)=*

#)%@*=^

@@#*^=*

@&)*(=*

v_ cGo d"n's

!$*&@=$

!&*)%=!

!%%@@=*

!!((#=&

!$)^&=@

j:t' tyf ;]jfx?sf] v'b lgof{t

-21,980

-31,990

-32,835

-35,908

-48,405

s_ cfoft

34,254

43,420

45,006

51,295

65,992

v_ lgof{t

12,274

11,430

12,171

15,386

17,588

s'n kF'hL lgdf{0f

31,303

45,649

52,727

53,555

64,291

21,104

26,489

29,273

30,738

35,985

s_ ;/sf/L If]qsf] s'n k'FhL lgdf0f{

4,428

5,367

6,381

7,156

6,795

v_ lghL If]qsf] s'n k'FhL lgdf{0f

16,676

21,122

22,892

23,583

29,190

&

*=
(=

s'n l:y/ kF'hL lgdf{0f

*;+zf]lwt cg'dfg,

** k|f/lDes cg'dfg
! k|yd cf7 dlxgf
;|f]tM cfly{s ;j]{If0f, @)^(.&)

To;}u/L cfly{s jif{ @)^(.&) sf] s'n j}b]lzs Jofkf/ cl3Nnf] cfly{s jif{sf] ;f]xL cjlwsf] t'ngfdf !(=&
k|ltztn] j[l4 eO{ $ va{ !! ca{ %& s/f]8 k'u]sf] 5 . j}b]lzs Jofkf/df lgof{tsf] c+z s]xL 36]/ !!=# k|ltzt /
cfoftsf] c+z **=& k|ltzt /x]sf] 5 . o; cfly{s jif{sf] k|yd cf7 dlxgfdf ef/t tkm{sf] s'n Jofkf/ ?= @ va{
&) ca{ *( s/f]8 /x]sf] 5 eg] cGo b]z tkm{ ?= ! va{ $) ca{ ^& s/f]8 /x]sf] 5 . s'n j}b]lzs Jofkf/df
ef/ttkm{sf] c+z dfq} ^%=* k|ltzt /x]sf] 5 . o; cjlwdf Jofkf/ 3f6f @#=$ k|ltzt 5 .
cfly{s jif{ @)^(.&) df k|rlnt d"Nodf s'n k"FhL lgdf0f{df @!=@ k|ltztn] j[l4 eO{ ?= ^ va{ $@ ca{ (! s/f]8
k'Ug] cg'dfg 5 . o;}u/L ;ldIff cfly{s jif{df s'n l:y/ k"FhL lgdf0f{ # va{ %( ca{ *% s/f]8 k'Ug] cg'dfg 5 .
o; cfly{s jif{df s'n l:y/ k"FhL lgdf{0fdf lghL If]qsf] of]ubfg *!=! k|ltzt / ;/sf/L If]qsf] of]ubfg !*=(
k|ltzt /x]sf] 5 . ljut kfFr cfly{s jif{sf] g]kfnsf] s]xL d'Vo cfly{s ;"rsf+s dfly tflnsf @ df k|:t't
ul/Psf] 5 .
19

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

lwtf]kq ahf/sf ;"rsf+sx?

o; @)^(.&)cfly{s jif{sf] lwtf]kq ahf/;DaGwL k|d'v ;"rsf+sx? tflnsf # df pNn]v ul/Psf] 5 .


tflnsf #
lwtf]kq ahf/ ;"rsf+s
ahf/ ;'rsf+sx?
@)^^.^&
^!
/sd-?= !)*@@=$!

;fj{hlgs lgisfzg ;+Vof


;fj{hlgs
lgisfzg
bznfvdf_
;"lrs[t ;+ul7t ;+:yfsf] s'n ;+Vof
;"lrs[t lwtf]kqx?sf] r'Stf d"No
-?= bznfvdf_
;"lrs[t lwtf]kqx?sf] ;+Vof -xhf/df_
lwtf]kqsf]
jflif{s
sf/f]af/-?=
bznfvdf_
sf/f]af/ ePsf] lbg
sf/f]af/ ePsf] sDkgLsf] ;+Vof
sf/f]af/ ePsf] ;]o/ ;+Vof xhf/df
sf/f]af/ ;+Vof
;"lrs[t lwtf]kqsf] ahf/ k'FhLs/0f ?= bznfvdf_
ahf/ k'FhLs/0fdf sf/f]af/sf] k|ltzt
s'n u|fx{:y pTkfbgdf ahf/
k'FhLs/0fsf] k|ltzt
g]K;] kl/;"rs

@)^&.^*
$&
^&%$=)#

cfly{s jif{
@)^*.^(
@@
@()@=!*

@)^(.&)
@!
$@#&@=^)

!&^
&(#%^=))

@)&
!))@#*=))

@!^
!!)^!)=()

@#)
!@^)^$=))

*@!&$^
!!*%!=!!

!)##^&$
^^^%=##

!!$))*!
!)@&@=&(

!@(&*$!
@@)$*=*&

@@%
!(*
@^@^!=#%
@!#&##
#&^*&!=#&

@#!
@@@
@^@$)=@(
#)@#^$
#@#$*$=#$

@#@
@#)
$!$&*=()
@(#$*(
#&!!!%=&$

@#@
@#)
*!%&!=&)
@(@#^^
%!$$(@=!#

#=!$
#!=^*

@=)^
@#=$(

@=&&
@#=$!*

$=@(
##=#^#

$&&=#&

#^@=*%

#*(=&$

%!*=##

*s'n ufx{:y pTkfbg -k|rlnt d"No_ sf] ;+zf]lwt cfwf/df


# s'n ufx{:y pTkfbg -k|rlnt d"No_ sf] k|f/lDes cg'dfgsf] cfwf/df
;|f]tM cflys{ ;j]{If0f, @)^(.&), g]kfn :6s PS;r]Gh ln= sf] jflif{s sf/f]af/ k|ltj]bg, @)^(.&)

20

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

$= ;d:of tyf r'gf}tL / sfo{of]hgfM

;d:of tyf r'gf}tLx?M


g]kfnsf] k"FhLahf/ ljsf;sf nflu af]8{n] lgDgfg';f/sf ;d:of r'gf}tLx?nfO{ ;Daf]wg ug'{ kg]{ b]lvPsf] 5 .
1.

g]kfn ;/sf/, g]kfn lwtf]kq af]8{ tyf cGo lgodgsf/L lgsfox?sf] lg/Gt/ k|of;sf afah'b cGo
If]qsf sDkgLx? -jf:tljs If]qsf sDkgLx?_ ahf/df k|j]z gePsfn] k"FhL ahf/ k|lt nufgLstf{x?sf]
ljZjf; bLuf] ?kdf a9fpg] sfo{ r'gf}tLk"0f{ /x]sf] 5 .

2.

ahf/df ;+:yfut nufgLstf{x?sf] ;+Vofdf ck]lIft j[l4 eO{ g;s]sf], nufgLstf{x?nfO{ nufgLsf
ljsNksf ?kdf yk ljQLo pks/0fx? pknJw gePsf] tyf Online Trading System ;+rfngdf cfpg
g;s]sf] cj:yfn] lwtf]kq ahf/sf] lj:tf/ r'gf}tLk"0f /x]sf] 5 .

3.

ahf/sf] cfsf/sf] j[l4 ;Fu;Fu} af]8{sf] ;+:yfut ;+/rgf Ifdtf clej[l4 eO{ g;s]sf]n] af]8{n] ahf/
lgodg tyf cg'udgnfO{ ;zQm ?kn] cuf8L a9fO{ ;j{;fwf/0f nufgLstf{ / lwtf]kq Joj;foLx?sf
nflu k|efjsf/L ?kdf ljQLo lzIff tflnd sfo{qmd ;DkGg ;~rfng u/L lwtf]kq ahf/sf] lbuf] ljsf;
sfo{ r'gf}tLk"0f{ /x]sf] 5 .

4.

lwtf]kq ahf/df xfn pkTosf aflx/ k"j{ d]rL b]lv klZrd dxfsfnL;Ddsf 7"nf] ;+Vofdf nufgLstf{x
Pj+ u}/ cfjf;Lo g]kfnLx? tyf lab]zL ;+:yfut nufgLstf{x?n] ;d]t nufgL ug{ vf]lh/x]sf] ePtf klg
u}/ cfjf;Lo nufgLstf{x?sf nflu bf];|f] ahf/df nufgL ;DaGwL :ki6 sfo{gLltsf] cefj, ljb]zL
;+:yfut nufgLstf{x?nfO{ lwtf]kqsf] bf];|f] ahf/df k|j]z u/fpg sfg"gsf] cefj tyf pknAw lwtf]kq
;DaGwL ;fwgx?df ;fwf/0f ;]o/sf] dfq afx'Notf tyf ljsl;t cf}hf/

Future, Options

tyf Index

futures sf] cefj, ljB'tLo sf/f]jf/ k|0ffnL -Internet based trading_ sf] cefj, ;xfos bnfn

Joj;foL ;]jf b]zsf ;a} If]qdf pknAw gx'g'n] ahf/sf] lj:tf/ sfo{ r'gf}tLk"0f{ /x]sf] 5 .
5.

kF"hL ahf/ ;DaGwL lg/Gt/ cWoog, cg';Gwfg, nufgLstf{ lzIff tyf hgr]tgf clej[l4 / ljQLo lzIff
;]jfsf] ;+:yfut Joj:yfsf nflu k|lti7fgsf] :yfkgf u/L kF"hL ahf/nfO{ bLuf] Pj+ ljZj;gLo k"FhL
kl/rfngsf] dfWod agfpg] sfo{ r'gf}tLk"0f{ /x]sf] 5 .

6.

lwtf]kqsf] gfd;f/L k|s[of Gl6nf] Pj+ nfdf] ;do nfUg] tyf ;f]sf nflu sf7df8f}+ pkTosfd} cfpg'
kg]{ cj:yf / lwtf]kq ahf/ ;DaGwL hfgsf/L clea[l4 Pj+ nufgL k|lzIf0f sfo{qmd b]zsf ;a} If]qdf
;~rfng gx+'bf, lwtf]kqsf] bf];|f] ahf/ ;]jf sf7df8f}+ pkTosf s]Gb|Lt eO{ pkTosf aflx/af6 lwtf]kqsf]
bf];|f] ahf/df k"FhL kl/rfng x'g ;ls/x]sf] 5}g . o; ahf/nfO{ b]zJofkL Pj+ cGt/f{li6os/0f ug{] sfo{
r'gf}tLk"0f{ /x]sf] 5 .

21

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

sfo{of]hgfM
ahf/ ljsf;sf nflu af]8{n] b]xfo cg';f/sf] sfo{of]hgf lgwf{/0f u/L cfkm\gf] sfd sf/jfxLnfO{ cufl8
a9fO{/x]sf] 5 .
1.

lwtf]kq ahf/sf] ;Gt'lnt Pa+ k|efjsf/L ljsf;sf nflu

Online Trading System

sf] ljsf; u/L bf];|f]

ahf/ sf/f]af/ b]zJofkL?kdf ;~rfng u/fpg] .


2.

jf:tljs If]qsf ;+ul7t ;+:yfx?sf] pkl:ylt a9fO{ k"FhL ahf/sf] bLuf] ljsf;sf nflu To:tf ;+ul7t
;+:yfx?nfO{ lwtf]kq ahf/df k|j]zsf nflu s/ 5'6 nufotsf k|f]T;fxg Kofs]h k|bfg u/L cfsifL{t ug{
kxn ug]{ .

3.

;"rLs[t ;+ul7t ;+:yfxn] ;dod} ljQLo ljj/0fxsf] n]vf kl/If0f gu/fpg], n]vf kl/If0f ul/Psf
ljj/0fx Ps csf]{ If]qsf ;+ul7t ;+:yfx jLr t'ngfof]Uo gx'g], ahf/ d"Nodf kfg]{ ;+j]bgzLn ;"rgf
tyf hfgsf/Lx cfkm\gf] cg's"n x'g] u/L ;fj{hlgs ug]{ k|j[lQdf ;'wf/ Nofpg cGt/f{li6o ljQLo ljj/0f
k|jfx :t/

-International Financial Reporting Standards-IFRS_

nfu" u/L ;du| ;++:yfut If]qnfO{ kf/bzL{

agfpg] .
4.

;+:yfut C0fkq, ;fd"lxs nufgL sf]if tyf l8kf]lh6/L ;]jfdf ;xefuL x'g] lxtu|fxLsf] lxt ;'/Iffsf
nflu 6i6Lsf] ckl/xfo{tf /x]tfklg 6i6Lsf] lgodg ;DjGwL Joj:yf eO{ g;s]sf] cj:yfdf lwtf]kq jhf/
ljsf;df ;xof]u k'/\ofpg 6i6L ;DaGwL 5'6\6} P]g th'{df ug]{ .

5.

;fj{hlgs ?kdf lwtf]kq lgisfzg u/]sf ;+ul7t ;+:yfx?df ;+:yfut ;'zf;g tyf ;+:s[ltsf ljsf;sf
nflu ;+:yfut ;'zf;g cfrf/;lx+tf tof/ u/L nfu" ug]{ .

6.

lwtf]kqsf] bf];|f] ahf/ k|d'v ?kdf ;fwf/0f z]o/sf] sf/f]jf/d} ;Lldt /x]sf] cj:yfdf ;/sf/L tyf
;+ul7t ;+:yfx?n] hf/L u/]sf C0fkq, cu|flwsf/ z]o/, l8a]Gr/ / a08sf] lgisfzg sfo{nfO{ clej[l4
u/L To:tf] lwtf]kqsf] sf/f]af/ ;+Vofdf j[l4 Nofpg] .

7.

gful/s nufgL sf]if, sd{rf/L ;+ro sf]if tyf aLdf sDkgLh:tf ;+Defljt ;+:yfut nufgLstf{x?nfO{
k'FhLahf/df cfslif{t ug]{ .

8.

k"FhLahf/sf] ljsf;sf nflu ;dli6ut If]qdf cfjZostf cg';f/sf] hgzlQm tof/ ug{ k"FhLahf/
;DaGwL tflnd s]Gb| :yfkgf ug]{ .

9.

lwtf]kqsf] gfd;f/L tyf /fkm;fkm sfo{nfO{ l56f] 5l/tf] agfpg s]Gb|Lo lgIf]k ;DaGwL sfo{ d'n'ssf]
k|d'v zx/x?af6 ug{ ;lsg] Joj:yf ug]{ .

10. a:t'ahf/sf]

22

lgodgsf nflu sfg"gL Joj:yf ug]{ .

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

cg';"lr !

g]kfn lwtf]kq af]8{


hfjnfv]n, nlntk'/
ljj/0f

cg";"lr

@)&) cfiff9 #! ut]sf] jf;nft


@)&) cfiff9 #!
/sd ?=

sf]if tyf hu]8f


sf]if tyf hu]8fx?

@)^( cfiff9 #!
/sd ?=

191,214,108.37

149,918,170.34

191,214,108.37

149,918,170.34

k/n d'No

26,999,404.34

25,967,426.41

Go'gMx|f; sl

18,717,589.89

(15,327,827.55)

8,281,814.44

10,639,598.86

175,592,283.03

150,319,554.29

a}+s df}Hbft

51,524,583.17

21,794,397.42

k]ZsL, w/f}6L tyf clu|d


e'QmfgL
k|fKt ug{'kg]{ cfDbfgL

7,543,463.04

4,217,198.94

7,333,667.02

3,258,491.81

66,401,713.23

29,270,088.17

hDdf
;DklQ
l:y/ ;DklQ

afFsL d'No
nufgL
rfn" ;DklQ

s'n rfn' ;DklQ


Go'gM rfn' bfloTj

&

(35,622,878.31)

(21,486,885.38)

Go'g M Aoj:yf

(23,438,821.34)

(18,824,182.47)

7,340,013.58

(11,040,979.68)

191,214,107.92

149,918,170.34

v'b rfn' ;DklQ


hDdf
kl/is[t jf;nft

23

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

cg';"lr !-qmdzM_

g]kfn lwtf]kq af]8{


hfjnfv]n, nlntk'/

@)&) cfiff9 #! ut]sf] cfo Joo ljj/0f


ljj/0f

cfo tkm{
>L g]kfn ;/sf/af6 cg'bfg
lwtfkq ahf/af6 k|fKt cfDbfgL
Aofh cfDbfgL
laljw cfDbfgL
hDdf cfDbfgL
Joo tkm{{
sd{rf/L vr{
cGo k|zf;lso vr{
x|f; sl tyf ckn]vg vr{
-Aofh cfDbfgfLdf clu|d s/ sL_
hDdf vr{
jrt -Joo eGbf a9L ePsf] cfo_
s'n jrt
afF8kmFf6
cIfo sf]if
;fwf/0f hu]8f sf]if
sd{rf/L sNof0f sf]if
s'n art

cg';"lr

@)^(&)
-/sd ?_

@)^*^(
-/sd ?_
-

!)

67,195,791.84

29,944,389.73

15,661,355.70

13,712,839.49

1,770,882.74

1,923,506.23

84,628,030.28

45,580,735.45

!!

19,160,346.78

20,127,265.79

!@

19,188,311.30

15,283,015.10

3,389,761.42

3,170,547.95

1,364,387.76

41,738,419.50

39,945,216.60

42,889,610.78

5,635,518.85

42,889,610.78

5,635,518.85

1,408,879.71
3,944,863.14

281,776.00
42,889,610.78

5,635,518.85

kl/is[t cfo Joo lx;fa

24

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

cg';"lr! -qmdzM_

g]kfn lwtf]kq af]8{


hfjnfv]n, nlntk'/

@)&) cfiff9 #! ut]sf] gub k|jfx ljj/0f


ljj/0f
;~rfng ultljlwsf] gub k|jfx
o; jif{sf] afF8kmFf6 k'j{sf] jrt
hf]8M Xf; sl vr{
hf]8M pkbfg vr{ Joj:yf
hf]8M cf}iflw vr{ Joj:yf
hf]8M sd{rf/L labf vr{ Aoj:yf
hf]8M sd{rf/L ladf vr{ Aoj:yf
Go'gM l:y/ ;Dklt laqmL af6 cfDbfgL
Go'gM SDMS kl/of]hgf cGt{ut k|fKt ;DklQsf] xf;sL jfkt cfo
Go'gM Aofh cfDbfgL
sfo{lzn k'Flh k"j{sf] ;+rfng gub k|jfx
Go'gM rfn' ;DklQdf sld-a[l4_
Go'gM rfn' bfloTjdf a[l4-sld_
Go'gM sd{rf/L sNof0fsf]ifdf e'QmfgL
;+rfng ultljlwaf6 gub k|jfx
nufgL ultljlwsf] gub k|jfx
Aofh cfDbfgL -sf]ifx?df k|ffKt Aofh ;lxt_
hf]8M ut jif{sf] cGtdf k|fKt ug{ afFsL Aofh
Go'gM o; jif{sf] cGtdf k|fKt ug{'kg]{ Aofh
o; jif{sf] v'b gub Aofh cfDbfgL
Go'gM l:y/ ;DklQ v/Lb
hf]8M l:y/ ;Dklt laqmL
Go'gM yk nufgL_lalqm
nufgL ultljlwaf6 v'b gub k|jfx
gubdf ePsf] s'n a[l4-sld_
jiff{/Dedf gub tyf a}+s df}Hbft
jiff{Gtdf gub tyf a}+s df}Hbft

@)^(.&) -/sd ?=_

@)^*.^( -/sd ?=_

42,889,610.78
3,389,761.42
1,303,864.49

5,635,518.85
3,170,547.95
1,582,401.00

4,358,555.91
(1,593,672.75)
(15,661,355.70)
34,686,764.15
(5,486,291.12)
13,088,210.88
42,288,683.91

3,060,087.00
(1,337,228.84)
(13,712,839.49)
(1,601,513.53)
3,149,629.93
1,708,503.80
3,256,620.20

15,661,355.70
2,085,106.90
(4,000,255.09)
13,746,207.51
(1,031,976.93)
(25,272,728.74)
(12,558,498.16)
29,730,185.75
21,794,397.42

13,712,839.49
3,031,080.60
(2,085,106.90)
14,658,813.19
(6,138,090.08)
8,520,723.11
11,777,343.31
10,017,054.11

51,524,583.17

21,794,397.42

kl/is[t gub k|jfx

25

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

cg';"rL@

;fwf/0f ;]o/ btf{ tyf ljj/0fkq :jLs[lt


qm=;+=

cg'dlt k|bfg ul/Psf]


/sd -?= s/f]8df_

;+ul7t ;+:yfsf] gfd

jffl0fHo a}+s
!
l;len a}+s ln=

cg'dlt k|bfg
ldlt

lgisfzg tyf ljqmL k|jGws

*)=))

@)^(.)*.)&

gfful/s nufgL sf]if, Pgl;Pd dr]{G6 a}s, gljn


OGe]i6d]G6 dr]{G6 a}+s/, P; Soflk6n ln

sdh{ P08 6i6 a}+s ln=

^)=))

@)^(.!).!%

gfful/s nufgL sf]if, u|f]df]/ dr]{G6 a}s, gljn


OGe]i6d]G6 dr]{G6 a}+s/, l;len Soflk6n ln

d]3f a}+s ln=

^(=()

@)&).)@.)@

gfful/s nufgL sf]if, gljn OGe]i6d]G6 dr]{G6


a}+s/, PgcfOljPn Soflk6n, PgPdlj Soflk6n
ln

hDdf

@)(=()

ljsf; a}+s
!

a|fO6 ljsf; a}+s ln=

$=@)

@)^(.)$.)%

u|f]d/ dr]{G6 a}+s/ ln=

sfFs|]laxf/ ljsf; a}+s ln=

!=@)

@)^(.)%.!$

u|f]d/ dr]{G6 a}+s/ ln=

Ogf]e]l6e 8]enkd]G6 a}+s ln=

#=#&

@)^(.)%.!&

PgPdla Soflk6n ln=

OG6/g]Zfgn 8]enkd]G6 a}+s ln=

!(=@)

@)^(.)%.@$

gfful/s nufgL sf]if, Pgl;Pd dr]{G6 a}+s

l;les 8]enkd]G6 a}+s ln=

!=@)

@)^(.)^.!$

u|f]d/ dr]{G6 a}+s/ ln=

:j/f]huf/ n3' ljQ ljsf; a}+s ln=

)=$&

@)^(.!).)&

PgPdla Soflk6n ln=

&

l;Gw' ljsf; a}+s ln=

$=()

@)^(.!@.)%

u|f]d/ dr]{G6 a}+s/ ln=

lemd?s ljsf; a}+s ln=

!=^)

@)^(.!@.@^

u|f]d/ dr]{G6 a}+s/ ln=

uf}d"vL ljsf; a}+s ln=

!=@)

@)&).)!.#!

PgPdla Soflk6n ln=

!)

ld;g 8]enkd]G6 a}+s ln=

#=))

@)&).)@.)#

u|f]d/ dr]{G6 a}+s/ ln=

!!

;fgf ls;fg ljsf; a}+s ln=

^=))

@)&).)#.)%

PnfO{6 Soflk6n ln=

!@

xfd|f] ljsf; a}+s ln=

!=*)

@)&).)#.)%

u|f]d/ dr]{G6 a}+s/ ln=

!#

?/n n3'ljQ ljsf; a}+s ln=

!%=^)

@)&).)#.!@

!$

dgf:n' ljsf; a}+s

!@=))

@)&).)#.@%

u|f]d/ dr]{G6 a}+s/ ln=

hDdf

P; Soflk6n ln=

&%=%$

ljQLo ;+:yf
!

l/nfoG; kmfOgfG; s+= ln=

^=))

@)^(.)%.@)

gfful/s nufgL sf]if, Pgl;Pd dr]{G6 a}+s

h]ljN; kmfOgfG; ln=

(=*)

@)^(.!).!!

gfful/s nufgL sf]if, Pgl;Pd dr]{G6 a}+s

#=

gd:t] ljQLo ;+:yf ln=

!=))

@)&(.)! !)

PgPdjL Soflk6n ln=

^=&%

@)^(.!@.)!

l;len Soflk6n ln=

!)=%%

@)^*.!@.@&

Pgl;Pd

aLdf sDkgL
!

PgPnhL OG:of]/]G; s+= ln=

hnljB't sDkgL
!

;flgdf dfO{ xfO8f] kfj/ s+= ln


hDdf
s'n hDdf
26

g]kfn lwtf]kq af]8{

!)=%%
#!*=&$

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

cg';"rL#

C0fkq :jLs[lt
qm= ;+=

cg'dlt k|bfg ul/Psf] /sd


-?=s/f]8df_

;+ul7t ;+:yfsf] gfd

cg'dlt k|bfg ldlt

lgisfzs tyf ljqmL k|jGws

afl0fHo a}+s
!

g]kfn P;lacfO{ a}+s

$)=))

@)^(.)(.)$

gfful/s nufgL sf]if, Pgl;Pd


dr]{G6 a}+s

nIdL Soflk6n ln=

$)=))

@)^(.)(.@)

gljn Soflk6n ln=

l;4fy{ a}+s ln=

$)=))

@)^(.!@.)%

PgPdjL Soflk6n ln=

a}+s ckm sf7df08f} ln=

$)=))

@)^(.!@.@#

PgPdjL Soflk6n ln=

Pe/]i6 a}+s ln=

&)=))

@)&).)#.)!

gljn Soflk6n ln=

g]kfn OGe]i6d]06 ln=

%)=))

@)&).)!.#)

gljn Soflk6n ln=

&

lxdfnog a}+s ln=

&%=))

@)&).)#.)%

P; Soflk6n ln=

hDdf

#%%=))

cg';"rL$

xsk|b ;]o/ btf{


qm= ;+=

;+ul7t ;+:yfsf] gfd

lgisfzg ldlt lgisfl;t /sd


-?= s/f]8df_

cg'kft

lgisfzg tyf laqmL k|aGws

jfl0fHo a}+s
!

g]kfn a}+s ln=

@)&).)!.)*

#^!=(^

!M(=%!%&@(

gful/s nufgL sf]if, l;len


Soflk6n ln=

@)^(.!).@*
@)&).)@.@(

(=@)
&=))

!M)^^
#M)*

PgPdjL Soflk6n ln=


Pln6 Soflk6n ln=

@)^(.!@.)^

%=^)

!M@

Pgl;Pd dr]{G6 a}+s

$M!

PgPdjL Soflk6n ln=

ljsf; a}+s
@

;]jf ljsf; a}+s ln=


u08sL ljsf; a}+s ln=

kmfOgfG;
$

;[hgf kmfOgfG; ln=

aLdf sDkgL
%

nfOkm OG:of]/]G; skf]{/];g -g]kfn_ ln= @)&).)#.)#


!)=!@
hDdf ?= #(#=**

27

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

cg';"rL%

;+:yfks ;]o/ btf{


qm=;+=

;+ul7t ;+:yfsf] gfd

btf{ ldlt

/sd-?=s/f]8df_

jffl0fHo a}+s
!

l;len a+}s ln=

@)^(.)*.)&

!@)=))

d]3f a+}s g]kfn ln=

@)&).)@.)@

!^#=!)

#=

sdh{ P08 6i6 a}+s g]kfn ln=

@)^(.!).!%

!$)=))

$=

s[lif ljsf; a+}s ln=

@)^(.)(.!(

!%=%%

ljsf; a}+s
!
@=

a|fO6 8]enkd]G6 a+}s ln=

@)^(.)$.)%

(=*)

sfFqm]laxf/ ljsf; a++}s ln=

@)^(.)%.!$

!=*)

#=

Ogf]e]l6e 8]enkd]G6 a}+s ln=

@)^(.)%.!&

^=^@

%=

OG6/g]Zfgn 8]enkd]G6 a+}s ln=

@)^).)%.@$

$$=*)

^=

l;les 8]enkd]G6 a}+s ln=

@)^(.)^.!$

@*=))

&=

:j/f]huf/ n3' ljQ ljsf; a+}s ln=

@)^(.!).)&

!=)(

*=

l;Gw' ljsf; a+}s ln=

@)^(.!@.)%

%=!)

(=

lemd?s ljsf; a++}s ln=

@)^(.!@.@^

@=$)

!)=

ld;g 8]enkd]G6 a}+s ln=

@)&).)@.)#

&=))

!!=

;fgf ls;fg ljsf; a}+s ln=

@)&).)#.)%

!$=))

!@=

xfd|f] ljsf; a+}s ln=

@)&).)#.)%

$=@)

!#=

dgf:n' ljsf; a}+s ln=

@)&).)#.@%

!$=

uf}d"lv ljsf; a}+s ln=

@)&).)!.#!

!%=

?n/ dfOqmf] kmfOgfG; ln=

@)&).)#.!@

@%=&)

*=$)
@=*

ljQ sDkgL
!=

l/nfOG; kmfOgfG; ln=

@)^(.%.@)

!$=))

@=

h]ljN; kmfOgfG; ln=

@)^(.!).!!

!)=@)

#=

gd:t] ljQLo ;+:yf ln=

@)&).)!.#)

!=%)

aLdf sDkgL
PgPnhL OG:of]/]G; sDkgL ln=
!

@)^(.!@.)!

!%=&%

hnljB't sDkgL
;flgdf dfO{ xfO8f] kfj/ ln= -:yfgLosf] nflu_
!

@)^(.!@.@^&

&#=$%
s'n hDdf &))=&*

28

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

cg';"rL^

af]g; ;]o/ btf{


qm=;+=

;+ul7t ;+:yfsf] gfd

/sd-?= s/f]8df_

lwtf]kq btf{ ldlt

afl0fHo a}+s
!=

a}+s ckm sf7df08f} ln=

*=)@

@)^(.)*.!)

@=

gljn a}+s ln=

$)=&)

@)^(.)(.!!

#=

g]kfn P;lacfO{ a}+s ln=

@^=!&

@(^&.!).@*

$=

Pe/]i6 a}+s ln=

#^=($

@)^(.!!.!&

%=

:6fG8{8 rf6{8 a}+s g]kfn ln=

@$=#&

@)^(.!@.!$

^=

k|fOd sdzL{on a}+s ln

(=$^

@)^(.!@.@!

&=

g]kfn OGe]i6d]G6 a}+s ln=

&%=%)

@)&).)!.)$

*=

n'lDagL a}+s ln=

!&=!^

@)&).)!.)%

(=

g]kf s|]l86 P08 sdz{ a}+s ln=

&=))

@)&).)#.@$

!)=

Unf]an cfOPdO

^=&&

@)&).)!.#!

hDdf

@%@=)(

ljsf; a}+s
!==

lqj]0fL ljsf; a}+s

@=#)

@)^(.)$.)#

@=

;'j]R5f ljsf; a}+s ln=

!=)^

@)^(.)^.)!

#=

g]?] n3'ljQ ljsf; a}+s ln=

!=^)

@)^(.)*.@^

$=

la/f6nIdL ljsf; a}+s ln=

)=*@

@)^(.)(.)%

%=

ul/df ljsf; a}+s ln=

@=))

@)^(.!).!)

^=

;]jf ljsf; a}+s ln=

@=#)

@)^(.!).@#

&=

lgnlu/L ljsf; a}+s ln=

)=&#

@)^(.!).@%

*=

lqj]0fL ljsf; a}+s ln=

@=!&

@)^(.!@.!%

(=

g]?8] n3'ljQ ljsf; a}+s ln=

)=*$

@)^(.!@.!(

!)=

d]6f] 8]enkd]G6 a}+s ln=

)=^)

@)&).!@.!(

!!=

e[s'6L 8]enkd]G6 a}+s ln=

$!=*$

@)^(.!@.!(

!@=

ldt]/L 8]enkd]G6 a}+s ln=

!=*)

@)^(.!@.@^

!#=

u08sL ljsf; a}+s ln=

#=))

!$=

d'lQmgfy ljsf; a}+s ln=

$=%)

@)&).)!.)%

!%=

sfj]nL ljsf; a}+s ln

)=@)

@)&).)@.)!

!^=

la/f6 nIdL ljsf; a}+s ln=

@=)*

@)&).)@.)&

!&=

ltgfp ljsf; a}+s ln=

!=%)

@)&).)@,!@

!*=

PS;]n 8]enkd]G6 ljsf; a}+s

@=))

@)&).)@.#)

29

g]kfn lwtf]kq af]8{

@)&).)!.)%

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

qm=;+=
!(=

;+ul7t ;+:yfsf] gfd

/sd-?= s/f]8df_

:jfanDjg n3'ljQ ljsf; a+}s

)=^^
hDdf

lwtf]kq btf{ ldlt


@)&).)#.@^

&@=))

ljQLo ;+:yf
!

k|'8]l;on kmfOgfG; s+= ln=

@=(#

@)^(.)$.)#

@=

;u/dfyf dr]{06 a}+ls P08 kmfOgfG; ln=

@=&%

@)^(.)%.@@

#=

otL kmfOgfG; ln=

!=(#

@)&(.)%.@$

$=

km]jf kmfOgfG; ln=

@=&#

@)^(.)%.@%

%=

sf7df08f} kmfOgfG; ln=

!=^^

@)^(.)^.!^

^=

ckL kmfOgfG; ln=

)=^)

@)^(.)*.@^

&=

klZrdf~rn kmfOgfG; ln=

!=&%

@)^(.)(.!!

*=

d~h'>L kmfOgfG; ln=

@=%)

@)^(.)(.!!

(=

l;4fy{ kmfOgfG; ln=

@=#%

@)^(.)(.@)

!)=

gjb'uf{ kmfOgfG; sDkgL ln=

!=#(

@)^(.!).)#

k|e' kmfOgfG; ln=

&=(&

@)^(.!).!@

!@= ODk]l/on kmfOgfG; ln=

!=!&

@)^(.!!.)#

!#=

@=)%

@)^(.!@.)^

!$= u'X]Zj/L dr]{G6 a}+ls P08 kmfOgfG; ln=

@=#^

@)^(.!@.!%

!%= n'lDagL kmfOgfG; P08 lnlh sDkgL ln=

@=^*

@)&).)!.#!

!^=

@=!*

@)&).)@.)(

!&= olt kmfOgfG; ln=

@=!^

@)&).)@.!$

!*= gjb'uf{ kmfOgfG; sDkgL ln=

!=#*

@)&).)#.)$

!(= ;]tL kmfOgfG; ln=

)=$)

@)&).)#.)&

@)= l;l6hg OGe]i6d]G6 6i6 ln=

%=^)

@)^(.!).!#

!!=

l/nfOan kmfOgfG; ln=

g]kfn PS;k|]; kmfOgfG; ln=

hDdf

$*=(*

aLdf sDkgL
!=

g]sf] OG:of]/]G; s+= ln=

)=%&

@)^(.)%.@)

@=

Plzog nfOkm OG:of]/]G; s+= ln=

(=&(

@)^(.)%.@^

#=

;u/dfyf OG:of]/]G; s+= ln=

%=$(

@)^(.)^.)$

$=

g]Zfgn nfOkm OG:of]/]G; s+= ln=

(=@%

@)^(.)^.!^

%=

g]kfn OG:of]/]G; s+= ln=

)=&!

@)^(.)^.@!

^=

n'lDagL h]g]/n OG:of]/]G; s+= ln=

!=%^

@)^(.)(.!!

&=

nfOkm OG:of]/]G; skf]{/]zg g]kfn ln=

!%=%)

@)^(.!@.!$

*=

g]kfn OG:of]/]G; s+= ln=

@=!(

@)&).)!.!(

30

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

qm=;+=

;+ul7t ;+:yfsf] gfd

/sd-?= s/f]8df_

lwtf]kq btf{ ldlt

(=

;"o{ nfOkm OG:of]/]G; s+= ln=

%=!#

@)&).)@.)%

!)=

k|fOd nfOkm OG:of]/]G; s+= ln=

%=^!

@)&).)@.!$

!!=

Plzog nfOkm OG:of]/]G; s+= ln=

#=(!

@)&).)@.@)

!@=

g]Zfgn nfOkm OG:of]/]G; s+= ln=

!)=)@

@)&).)@.@(

!#=

l;4fy{ OG:of]/]G; s+= ln=

#=@)

@)&).)#.)&

!$=

g]sf] OG:of]/]G; s+= ln=

!=#(

@)&).)#.@)

hDdf

&$=#@

hnljB't sDkgL
!

lrlnd] xfO8f] kfj/ s+= ln=

$)=#&

@)^(.!).)(

@=

c?0f EofnL xfO8f] kfj/ s+= ln=

@#=(&

@)^(.!@.@&

hDdf

^$=#$

xf]6N;
!

;f]N6L xf]6]n ln=

#=%*
hDdf

@)^(.!).)$

#=%*

Jofkf/
!=

;fN6 6]l8 skf]{/]zg ln=

!=#*

@)^(.)%.@^

@=

;fN6 6]l8 skf]{/]zg ln=

)=%@

@)&).)#.@)

hDdf
s'n hDdf

31

g]kfn lwtf]kq af]8{

#=%*
$%(=(^

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

cg';"rL &

cg'dlt k|fKt lwtf]kq bnfn Joj;foLx?


7]ufgf
qm= ;+=
!=

gfd
cu|jfn ;]So'l/l6h k|f= ln=

6]lnkmf]g g=
$$#)&*), $@@(&#(

@!=
@@=
@#=
@$=

kf]= a= g= $&^), z+s/b]j


dfu{, sf7df08f}
lk|ldo/ ;]So'l/l6h k|f= ln=
kf]= a= g= !!!*%,
/fdzfxky, sf7df08f}
l;Knf ;]So'l/l6h k|f= ln=
^.%), Go"/f]8, sf7df08f}
:j]tf ;]So'l/l6h k|f= ln=
/fwfs'6L cfs]{8 k'tnL;8s,
sf7df08f}
y|fOe a|f]s/]h xfp; k|f= ln=
k'tnL;8s, sf7df08f}
lqz'n ;]So'l/l6h k|f= ln=
kf]= a= g= !*&$,
k'tnL;8s, sf7df08f}
l;k|jL ;]So'l/l6h k|f= ln=
kf]= a= g= %&)%, s'k08f]n,
nlntk'/
k|1fg ;]So'l/l6h k|f= ln=
sdnfbL df]8, sf7df08f}
s'df/L ;]So'l/l6h k|f= ln=
kf]= a= g= @)!*(, l8NnL
ahf/, sf7df08f}
dNn P08 dNn :6s a|f]ls s+ k|f= ln=
l8NnL ahf/, sf7df08f}
cfz"tf]if a|f]s/]h P08 ;]So'l/l6h k|f= ln= lvrfkf]v/L,
Go"/f]8,
sf7df08f}
;u/dfyf ;]So'l/l6h k|f= ln=
k'tnL;8s, sf7df08f}
k|fOdf] ;]So'l/l6h k|f= ln=
kf]= a= g= &$*, k'tnL'8s,
sf7df08f}
dfs]{6 ;]So'l/l6h PS;r]Gh sDkgL ln=
lvrfkf]v/L,
Go"/f]8,
sf7df08f}
g]kfn OGe]:6d]G6 P08 ;]So'l/l6h 6]l8 Jfg]Zj/,
led;]guf]nf,
k|f=ln=
sf7df08f}
cf]k]n ;]So'l/l6h 6]l8 k|f= ln=
afn'jf6f/ sf7df08f}+ .
g]kfn :6s xfp; k|f= ln=
kf]=a=g= (&, ;L=kL=;L=-)!$
cgfdgu/, sf7df08f}
c?0f ;]So'l/l6h k|f= ln=
k'tnL;8s, sf7df08f}
>Ls[i0f ;]So"l/l6h ln=
wfVjf ljlN8, bf]>f] tNnf,
Go"/f]8, sf7df08f}
h]= Pkm= ;]So"l/l6h k|f= ln=
kf]= a= g= @)($^,
k'tnL;8s, sf7df08f}
Plj;L ;]So"l/l6h k|f= ln=
OGb|rf]s, sf7df08f}
ld8f; :6s a|f]ls sDkgL k|f= ln=
sdnfbL, sf7df8f}+
Plzog ;]So"l/l6h k|f= ln=
k'tnL;8s, sf7df8f}+
gLe ;]So"l/l6h k|f= ln=
k'tnL;8s, sf7df8f}+

@%=

;'d]? ;]So"l/l6h k|f= ln=

@=
#=
$+
%=
^=
&=
*=
(=
!)=
!!=
!@=
!#=
!$=
!%=
!^=
!&=
!*=
!(=
@)=

32

g]kfn lwtf]kq af]8{

k'tnL;8s, sf7df8f}+

km\ofS; g=

$@#!##(

$@%%%*)

$@%%&*@
$$$$&(!

$@%%%*)

$$!&)%!, $$^)^$)
$$$)&)(

$$@)%*@
$$#*!(&

%%#)&)!
$$(!^*#, $$(*@#$
$$!*)#^

)!^@@*()
$$!*#^(

$$!$@^#, $$!^)%)
$@@&^!), $@@)@&^

$$!$))*
$@$)!^@

$$##@@!
$@#)&*&, $@%#%^$

$@#(@!$

$@$*(&!

$@$(%%*

$$!#@)!, $$(%$%)

$$()&@&

$@#(@&#
$@^%***

$@#(@&#
$@%%&#@

$$!()%!
$@@$@^@, $@@@@)(

$$@)%&@
$@@$@^@

$$$@(!@

$$$@(!@

$@#)&*&, $@!@($*
$@$)!!%, $@$))*(
$@$)^)(, $@%*!^)
$$#@#%#

$@@^%)&

$$#@#%#

$$!)@!)

$@$!*!&
$$!)@!)

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

@^=

ODk]l/on ;]So"l/l6h k|f= ln=

cgfdgu/, sf7df8f}+

$$@@!*&

^@)^)%*

@&=

sflnsf ;]So"l/l6h k|f= ln=

k'tnL;8s, sf7df8f}+

$$#)$&^

$$#)^)!

@*=

:j{0fnIdfL ;]So"l/l6h k|f= ln=

sdnkf]v/L, sf7df8f}+

$$!&!&*

$$!&!&*

@(=

blIf0fsfnL OGe]i6d]G6 P08 ;]So"l/l6h sdnfbL, sf7df8f}+


k|f= ln=
lbklzvf lwtf]kq sf/f]af/ sDkgL k|f= ln=
cgfdgu/, sf7df8f}+

$!^*&$@

$!^*^$)

$!)@%#@, $!)@%#$

$@%$$()

$$$@*%*

$$$@*%&

$$!$%@@

$$!$@%*

##=

sf]lxg'/ OGe]i6d]G6 P08 ;]So"l/l6h k|f= sdn kf]v/L, sf7df8f}+


ln=
8fOgflds dgL d]g]h;{ ;]So"l/l6h k|f= k'tnL;8s, sf7df8f}+
ln=
lehg ;]So"l/l6h k|f= ln=
k'tnL;8s, sf7df8f}+

$$#*!@$

$$#*^@!

#$=

;]Sof]{8 ;]So"l/l6h ln=

k'tnL;8s, sf7df8f}+

$!^*!&@

$!^*!(%

#%=

;fgL ;]So"l/l6h k|f= ln=

hdn, sf7df8f}+

$!^^))^

$!^^))%

#^=

;fpy Plzog a'N; k|f= ln=

s'n]Zj/, sf7df8f}+

$@*$&*^

$@*$&*%

#&=

lnGr :6s dfs]{6 ln=

gofF afg]Zj/, sf7df8f}+

$&*$%^*

$&*$%^&

#*=

lqmPl6e ;]So'l/l6h k|f= ln=

k'tnL;8s, sf7df8f}+

$!^*@)%

$!^*@)#

#(=
$)=
$!=
$@=

lqzlQm ;]So"l/l6h k|f= ln=


lqmi6n sGrgh+uf ;]So"l/l6h k|f= ln=
cgnfO{g ;]So"l/l6h k|f= ln=
cfo{tf/f OGe]i6d]G6 P08 ;]So"l/l6h
k|f=ln=
e[s'6L :6s a|f]ls
OGe]i6d]G6 d]g]hd]G6 g]kfn
cS;kmf]8{ ;]So"l/l6h
>Lxl? ;]So'l/l6h
;]jf ;]So'l/l6h
;'Gwf/f ;]So'l/l6h
gf;f ;]So'l/l6h
lbAof ;]So'/Ll6h P08 :6s xfp; k|f=
ln=*
*lbAof ;]So'/Ll6h P08 :6s xfp;

k'tnL;8s, sf7df8f}+
k'tnL;8s, sf7df8f}+
afuahf/, sf7df08f}
cgfdgu/, sf7df8f}+

$@#@!##
$$@*)&@
$@$^#(@
$@##%(^

$@#@!#@
$$@@#&^
$@$^#()
$@##%(&

Go"/f]8, sf7df08f}
lqk'/]Zk/, sf7df08f}
sfnLsdf6L, sf7df08f}
sdndbL, sf7df08f}
lqk'/]Zk/, sf7df08f}
;'Gwf/f, sf7df08f}
ltgs'g], sf7df08f}
k'tnL;8s, sf7df8f}+

$$@#$^^
$@%^%*(
$@@&#&!
$$#&%^@
$@%^^$$
)!-^@!*%)^
$$*@#)%
$)!!)##

$@@$^$*
$@%^%()

#)=
#!=
#@=

$#=
$$=
$%=
$^=
$&=
$*=
$(=
%)

33

g]kfn lwtf]kq af]8{

$$#&%^%
$@%^^$@
$$*!@)&
$)!!)#$

k|f= ln=n] cf=j= sf] cGTodf dfq lwtf]kq bnfn Joj;fosf nflu cg'dltkq k|fKt u/]sf] .

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

cg';"rL *
af]8{af6 cg'dlt k|fKt dr]{G6 a}+s/x
qm=
;+=
!=
@=
#=
$=
%=
^=
&=
*=
(=

!)=
!!=
!@=
!#=
!$=

gfd

7]ufgf

PgP;Pd dr]{G6 a}+ls PG8 OGe]i6d]G6 ln=


-lgisfzg tyf laqmL k|jGw, ;]o/ /lhi6]zg, lwtf]kq
k|Tofe"lt / nufgL Joj:yfkg_
P; Soflk6n ln=
-lgisfzg tyf laqmL k|jGw, ;]o/ /lhi6]zg, lwtf]kq
k|Tofe"lt / nufgL Joj:yfkg_
Pgl;Pd dr]{G6 a}+ls ln=
-lgisfzg tyf laqmL k|jGw, ;]o/ /lhi6]zg, lwtf]kq
k|Tofe"lt / nufgL Joj:yfkg_
PgPdlj Soflk6n ln=
-lgisfzg tyf laqmL k|jGw, ;]o/ /lhi6]zg, lwtf]kq
k|Tofe"lt / nufgL Joj:yfkg_
gful/s nufgL sf]if
-lgisfzg tyf laqmL k|jGw, ;]o/ /lhi6]zg_
Pln6 Soflk6n ln=
-lgisfzg tyf laqmL k|jGw, ;]o/ /lhi6]zg_
leaf]/ Soflk6n ln=
-lgisfzg tyf laqmL k|jGw, ;]o/ /lhi6]zg, lwtf]kq
k|Tofe"lt / nufgL Joj:yfkg_
l;len Soflk6n dfs]{6\; ln=
-lgisfzg tyf laqmL k|jGw, ;]o/ /lhi6]zg _
OGe]i6d]G6 d]g]hd]G6 dr]{G6 a}+s/ ln=*
-lgisfzg tyf laqmL k|jGw, ;]o/ /lhi6]zg,
k|Tofe"lt / nufgL Joj:yfkg_
lj8 OGe]i6 ln=
-nufgL Joj:yfkg_
u|f]df]/ dr]{G6 a}+s/ ln=
-lgisfzg tyf laqmL k|jGw, ;]o/ /lhi6]zg,
k|Tofe"lt / nufgL Joj:yfkg_
gljn OGe]i6d]G6 a}+ls ln=
-lgisfzg tyf laqmL k|jGw, ;]o/ /lhi6]zg,
k|Tofe"lt / nufgL Joj:yfkg_
nIdL Soflk6n dfs{]6 ln=
-lgisfzg tyf laqmL k|jGw, ;]o/ /lhi6]zg,
k|Tofe"lt / nufgL Joj:yfkg_
c/lgsf] Soflk6n Dofg]hd]G6 s+= ln=*
-;]o/ /lhi6]zg / nufgL Joj:yfkg_

k'tnL;8s,
sf7df08f}

kmf]g

km\ofS;

$@^&%(&,
$@^&%(&

$@$**$%

nfnb/jf/,
sf7df8f}+

$$@^!^!

$$@^!##

sdnkf]v/L,
sf7df8f}+

$$@!^%@

$$@#$)!

aj/dxn, sf7df8f}+ $@%#)(^

$@%!%$$

gofF afg]Zj/,
sf7df8f}+
hdn, sf7df8f}+

$&*!$#^

$&*%#@)

$@@@$^)

$@@@%#$

s[i0fuNnL,
nlntk'/

%))%%$),
%%%$&(#

%%@$%%$

sdnfbL, sf7df8f}+

$!^*^%$,
$!^*^^$
$$#!#*%

$!^*&#$

lwtf]kq

k'tnL;8s,
sf7df8f}+

$$#)*!$

%%$*$))

%%$*$)%

$@@@(#(,
$@@@(*&

$@@@*)@

lwtf]kq

s[i0fuNnL,
nlntk'/
b/jf/dfu{,
sf7df8f}+
rfjlxn, sf7df8f}+

$$^%)!)

$$^%))(

k"Nrf]s, nlntk'/

%%%!#^#,
%%%!$^#

%%#&&$#

dfxfaf}4, sf7df8f}+

$@@)!!!

$@@)!!!

lwtf]kq
lwtf]kq

* b'O{ sDkgLx?sf] cg'dltkq @)^()%!* df vf/]hL ePsf] .

34

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

cg'';"rL(
lwtf]kq bnfn Aojf;Lx?sf] jflif{s ljj/0f k|:t'lt
qm=;+=

lwtf]kq bnfn Joj;foLx?sf] gfd

jflif{s ljj/0f-cfly{s jif{ @)^*.^(_


ljj/0f
k|fKt ldlt
sf/f]af/ ;DaGwL
ljQLo ljj/0f
ljj/0f

jflif{s
sf/f]af/,@)^*.^(
-?=s/f]8df_

!=

cu|jfn ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)^.@* jflif{s k|ltj]bg

!&&=$)

@=

lk|ldo/ ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)(.@& jflif{s k|ltj]bg

#%=^$

#=

l;Knf ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)&.)! jflif{s k|ltj]bg

!^!%=##

$+

:j]tf ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)^.@( jflif{s k|ltj]bg

&@=#&

%=

y|fOe a|f]s/]h xfp; k|f= ln=

@)^(.)&.)! jflif{s k|ltj]bg

*#=$$

^=

lqz'n ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)^.@* jflif{s k|ltj]bg

!(=$!

&=

l;k|jL ;]So'/l6h k|f= ln=

@)^(.)^.@( jflif{s k|ltj]bg

!%=()

*=

k|1fg ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)^.@( jflif{s k|ltj]bg

$%=^$

(=

s'df/L ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)^.@( jflif{s k|ltj]bg

@@=*%

!)=

dNn P08 dNn :6s a|f]ls sDkgL k|f= ln=

@)^(.)^.@( jflif{s k|ltj]bg

#!=%*

!!=

cfz'tf]if a|f]s/]h P08 ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)^.@( jflif{s k|ltj]bg

*%=!#

!@=

;u/dfyf ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)(.!* jflif{s k|ltj]bg

!^=!%

!#=

k|fOdf] ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)^.@( jflif{s k|ltj]bg

*^=^!

@)^(.)(.)@ jflif{s k|ltj]bg

@^=%%

&&=^$

@^

!$= dfs]{6 ;]So'l/l6h PS;r]Gh sDkgL ln=


!%=

g]kfn OGe]:6d]G6 P08 ;]So'l/l6h 6]l8 k|f=ln= @)^(.)^.@( jflif{s k|ltj]bg

!^=

:6s a|f]s/ cf]kn P08 ;]So"l/l6h 6]l8 k|f=


ln=
g]kfn :6s xfp; k|f= ln=

@)^(.)^.@( jflif{s k|ltj]bg

@)^(.)*.@% jflif{s k|ltj]bg

*(=&!

!*= c?0f ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)(.)@ jflif{s k|ltj]bg

!(=

@)^(.)^.@( jflif{s k|ltj]bg

*@=#)

@)^(.)^.@( jflif{s k|ltj]bg

#(=!@

!&=

>Ls[i0f ;]So'l/l6h ln=

@)= h]= Pkm= ;]So'l/l6h k|f= ln=

35

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

@!=

Plj;L ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.!).!@ jflif{s k|ltj]bg

@#=*&

@@=

ld8f; :6s a|f]ls sDkgL k|f= ln=

@)^(.)*.@( jflif{s k|ltj]bg

!@=*^

@#=

Plzog ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)(.@( jflif{s k|ltj]bg

&=%%

@$= gLe ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)&.)! jflif{s k|ltj]bg

(=#@

@%=

;'d]? ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)^.@( jflif{s k|ltj]bg

!&=&&

@^=

ODk]l/on ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)^.@* jflif{s k|ltj]bg

$(=%)

@&=

sflnsf ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)^.@( jflif{s k|ltj]bg

(=@$

@)^(.)^.@( jflif{s k|ltj]bg

@@=%(

@(= blIf0fsfnL OGe]i6d]G6 P08 ;]So'l/l6h k|f= ln= @)^(.)^.@* jflif{s k|ltj]bg

)=@%

#)=

lbklzvf lwtf]kq sf/f]af/ sDkgL k|f= ln=

@)^(.)^.#) jflif{s k|ltj]bg

&(=&*

#!=

sf]lxg'/ OGe]i6d]G6 P08 ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)^.@( jflif{s k|ltj]bg

!(=&(

#@=

8fOgflds dgL d]g]h;{ ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)^.@( jflif{s k|ltj]bg

$#=(!

##=

lehg ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)^.@* jflif{s k|ltj]bg

@!=#&

#$= ;]Sof]{8 ;]So'l/l6h ln=

@)^(.)^.@( jflif{s k|ltj]bg

@#=(!

#%=

;gL ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)^.@* jflif{s k|ltj]bg

!#=!$

#^=

;fpy Plzog a'N; k|f= ln=

@)^(.)&.)! jflif{s k|ltj]bg

@%=%#

#&=

lnGr :6s dfs]{6 ln=

@)^(.!!.!) jflif{s k|ltj]bg

!!=)#

#*= lqmPl6e ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)^.@$ jflif{s k|ltj]bg

!!=))

#(=

@)^(.)^.@( jflif{s k|ltj]bg

!*=$&

$)= lqmi6n sGrgh+3f ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)&)!. jflif{s k|ltj]bg

$=$*

$!= cgnfO{g ;]So'l/l6h k|f= ln=

@)^(.)(.@( jflif{s k|ltj]bg

)=^%

$@= cfo{tf/f OGe]i6d]G6 P08 ;]So'l/l6h

@)^(.)^.@^ jflif{s k|ltj]bg

%)=#^

$#= e[s'6L :6s a|f]ls xfp;

@)^(.)^.@* jflif{s k|ltj]bg

$=!#

$$= OGe]i6d]G6 d]g]hd]G6 :6s xfp; g]kfn

@)^(.)&.)! jflif{s k|ltj]bg

$%= cS;kmf]8{ ;]So'l/l6h

@)^(.)^.@( jflif{s k|ltj]bg

*=#!

$^= >Lxl/ ;]So'l/l6h

@)^(.)^.@( jflif{s k|ltj]bg

(=&^

@*= :j{0fnIdL ;]So'l/l6h k|f= ln=

lqzlQm ;]So'l/l6h k|f= ln=

36

g]kfn lwtf]kq af]8{

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

$&= ;]jf ;]So'l/l6h

@)^(.)^.@( jflif{s k|ltj]bg

@!=((

$*= ;'Gw/f ;]So'l/l6h

@)^(.)^.@* jflif{s k|ltj]bg

#=()

$(= gf;f ;]So'/Ll6h


%)= lbAof ;]So'/Ll6h P08 :6s xfp; k|f= ln=*

*lbAof ;]So'/Ll6h P08 :6s xfp; k|f= ln=n] cf=j=sf] cGTodf dfq lwtf]kq bnfn Joj;fosf nflu cg'dltkq k|fKt u/]sf] .

cg';"rL!)

lwtf]kq bnfn Aoj;foLx?sf] q}dfl;s ljj/0f k|jfx


qm= ;+=

lwtf]kq bnfn Joj;foLsf] gfd

!=

cu|jfn ;]So"l/l6h k|f= ln=

@=
#=
$+
%=
^=
&=
*=
(=
!)=

lk|ldo/ ;]So"l/l6h k|f= ln=


l;Knf ;]So"l/l6h k|f= ln=
:j]tf ;]So"l/l6h k|f= ln=
y|fOe a|f]s/]h xfp; k|f= ln=
lqz'n ;]So"l/l6h k|f= ln=
l;k|jL ;]So"l/l6h k|f= ln=
k|1fg ;]So"l/l6h k|f= ln=
s'df/L ;]So"l/l6h k|f= ln=
dNn P08 dNn :6s a|f]ls
sDkgL k|f= ln=
cfz'tf]if a|f]s/]h P08 ;]So"l/l6h
k|f= ln=
;u/dfyf ;]So"l/l6h k|f= ln=
k|fOdf] ;]So"l/l6h k|f= ln=
dfs]{6 ;]So"l/l6h PS;r]Gh sDkgL
ln=
g]kfn OGe]:6d]G6 P08 ;]So'l/l6h
6]l8 k|f=ln=
:6s a|f]s/ cf]k]n ;]So"l/l6h 6]l8
k|f= ln=
g]kfn :6s xfp; k|f= ln=
c?0f ;]So"l/l6h k|f= ln=
>Ls[i0f ;]So"l/l6h ln=
h]= Pkm= ;]So"l/l6h k|f= ln=
Plj;L ;]So"l/l6h k|f= ln=
ldbf; :6s a|f]ls sDkgL k|f= ln=
Plzog ;]So"l/l6h k|f= ln=

!!=
!@=
!#=
!$=
!%=
!^=
!&=
!*=
!(=
@)=
@!=
@@=
@#=
37

g]kfn lwtf]kq af]8{

k|yd q}dfl;s ljj/0f bf]>f] q}dfl;s


k]z ul/Psf] ldlt
ljj/0f k]z
ul/Psf] ldlt
k|fKt gePsf]
@)^(.!).@!

t];|f] q}dfl;s
ljj/0f
k]z
ul/Psf] ldlt
@)&).)!.!&

rf}yf] q}dfl;s
ljj/0f
k]z
ul/Psf] ldlt
@)&).)$.@(

@)^(.)&.@^
@)^(.)&.@^
@)^(.)*.)#
@)^(.)*.)#
@)^(.)&.@&
@)^(.)*.)#
@)^(,)&.@&
@)^(.)&.@^
@)^(.)&.@^

@)^(.!!.)!
k|fKt gePsf]
@)^(.!!.)!
@)^(.!!.)!
@)^(.!!.)!
@)^(.!!.)!
@)^(.!!.)!
@)^(.!!.)!
k|fKt gePsf]

@)&).)!.@(
@)&).)@.)!
@)&).)!.@#
@)&).)!.@(

@)&).)!.#!
@)&).)!.@$
@)&).)!.@^
@)&).)!.#)

@)&).)$.#@
@)&).)$.@(
@)&).)$.@@
@)&).)$.#!
@)&).)$.#!
@)&).)$.#)
@)&).)$.@*
@)&).)$.!%
@)&).)$.#@

@)^(.)*.)&

@)^(.!!.)!

@)&).)!.#!

k|fKt gePsf]

@)^(.)&.@&
@)^(.)&.@&
@)^(.)&.@!

@)^(.!).@^
@)^(.!!.)!
@)^(.!!.)!

@)&).)@.)#
@)&).)!.@%
@)&).)!.@$

@)&).)%.)@
@)&).)$.#@
@)&).)$.@)

@)^(.)&.!(

@)^(.!).!)

@)&).)!.!%

@)&).)$.!#

k|fKt gePsf]

k|fKt gePsf]

@)&).)@.@)

k|fKt gePsf]

@)^(.)&.@$
k|fKt gePsf]
@)^(.)&.!&
@)^(.)*.!%
@)^(.)&.@^
@)^(.)&.@^
@)^(.)&.@&

@)^(.!!.)!
@)^(.!!.!$
@)^(.!).@%
@)^(.!).@#
@)^(.!).!(
@)^(.!).@$
@)^(.!).@!

@)&).)!.@&
k|fKt gePsf]
@)&).)!.!^
@)&).)!.@^
@)&).)!.#!
@)&).)!.@$
@)&).)!.!#

@)&).)$.#!
k|fKt gePsf]
@)&).)$.!$
@)&).)%.)#
@)&).)%.)$
@)&).)$.@*
@)&).)$.!*

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

@$=
@%=
@^=
@&=
@*=
@(=

gLe ;]So"l/l6h k|f= ln=


;'d]? ;]So"l/l6h k|f= ln=
ODk]l/on ;]So"l/l6h k|f= ln=
sflnsf ;]So"l/l6h k|f= ln=
:j{0fnIdfL ;]So"l/l6h k|f= ln=
blIf0fsfnL
OGe]i6d]G6
P08
;]So"l/l6h k|f= ln=

@)^(.)&.@&
@)^(.)&.@&
@)^(.)&.@!
@)^(.)&.@&
@)^(.)*.)*
@)^(.)*.)#

@)^(.!).!%
@)^(.!).@^
@)^(.!!.)!
@)^(.!).!&
@)^(.!!.)!
@)^(.!!.)!

@)&).)!.)%
@)&).)!.!&
k|fKt gePsf]
@)&).)!.#!
@)&).)!.@&
@)&).)!.@^

@)&).)$.!)
@)&).)$.)^
@)&).)$.@*
@)&).)$.!&
@)&).)%.)(
@)&).)$.@*

#)=

lbklzvf lwtf]kq sf/f]af/ sDkgL k|f= k|fKt gePsf]


ln=

@)^(.!!.)!

@)&).)!.#!

@)&).)$.#@

@)^(.!!.)!

@)&).)!.@%

@)&).)$.#)

@)^(.!!.@*

@)&).)!.@(

@)&).)$.!#

@)^(.!).@$
@)^(.!!.)!
@)^(.!!.)!
@)^(.!!.)!
@)^(.!!.)!
@)^(.!).!*
@)^(.!).@@
@)^(.!!.)!

@)&).)!.@^
@)&).)!.#!
@)&).)!.@%
@)&).)!.@$
@)&).)!.#)
@)&).)!.@#
@)&).)!.@$
@)&).)!.@#

@)&).)$.#!
@)&).)$.#@
@)&).)$.@#
@)&).)$.#)
k|fKt gePsf]
@)&).)$.@@
@)&).)$.!%
@)&).)$.@#

@)^(.!!.)!
k|fKt gePsf]

@)&).)!.#)
@)&).)!.#)

@)&).)$.@$
@)&).)$.@*

@)^(.!!.)!
@)^(.!!.)!
@)^(.!).!(
@)^(.!!.)!
@)^(.!).@^
@)^(.!!.)!
k|fKt gePsf]

@)&).)!.)@
@)&).)!.#!
@)&).)!.@$

@)&).)!.!#
@)&).)!.@&
@)&).)!.#!

@)&).)#.)%
@)&).)$.#!
@)&).)$.!%
@)&).)$.@*
@)&).)$.@#
@)&).)$.#)
@)&).)$.@&

#!=
#@=
##=
#$=
#%=
#^=
#&=
#*=
#(=
$)=
$!=
$@=
$#=
$$=
$%=
$^=
$&=
$*=
$(=
%)

sf]lxg'/ OGe]i6d]G6 P08 ;]So"l/l6h @)^(.)&.@&


k|f= ln=
8fOgflds dgL d]g]h;{ ;]So"l/l6h @)^(.)&.@&
k|f= ln=
lehg ;]So"l/l6h k|f= ln=
@)^(.)&.@&
;]Sof]{8 ;]So"l/l6h ln=
@)^(.)*.)#
;fgL ;]So"l/l6h k|f= ln=
@)^(.)*.@!
;fpy Plzog a'N; k|f= ln=
@)^(.)&.@^
lnGr :6s dfs]{6 ln=
@)^(.)&.@&
lqmPl6e ;]So"l/l6h k|f= ln=
@)^(.)&.@&
lqzlQm ;]So"l/l6h k|f= ln=
@)^(.)&.@#
lqmi6n sGrgh+3f ;]So"l/l6h k|f= @)^(.)&.@&
ln=
cgnfO{g ;]So"l/l6h k|f= ln=
@)^(.)&.@&
cfo{tf/f
OGe]i6d]G6
P08 @)^(.)&.@&
;]So"l/l6h k|f=ln=
e[s'6L :6s a|f]ls
@)^(.)&.@&
OGe]i6d]G6 d]g]hd]G6 g]kfn
@)^(.)&.@&
cS;kmf]8{ ;]So"l/l6h
@)^(.)&.@&
>Lxl/ ;]So'l/l6h
@)^(.)*.)#
;]jf ;]So'l/l6h
@)^(.)&.@#
;'Gw/f ;]So'l/l6h
@)^(.)*.)#
gf;f ;]So'l/l6h
k|fKt gePsf]
lbAof ;]So'/Ll6h P08 :6s xfp;

k|f= ln=*
*lbAof ;]So'/Ll6h P08 :6s xfp; k|f= ln=n] cf=j= sf] cGTodf dfq

38

g]kfn lwtf]kq af]8{

lwtf]kq bnfn Joj;fosf nflu cg'dltkq k|fKt u/]sf] .

jflif{s k|ltj]bg @)^(&)

g]kfn lwtf]kq af]8{sf] nlntk'/, ;ftbf]af6f]l:yt k|:tfljt ejg

g]kfn lwtf]kq af]8{


kf] a= g+= ()#!, hfjnfv]n, nlntk'/
6]lnkmf]gM )(&&!%%$!)%&,%)))@)!,%)))!)@,%)))!^@,%)))!)&
km\ofS;M )(&&!%%$!)%*
O{d]nM support@sebon.gov.np
j]a;fO6M www.sebon.gov.np

You might also like