RAKAMLAR NSANLRI ESR ALMILAR

Bu haber 12 KASIM 2011, Cumartesi 12:32:51 eklenmitir.

nsanlar, sayma dncesinin olutuu tarihten bu yana saylara zel bir nem verdiler ve onlara rakamsal deerlerinin tesinde bir anlam yklediler.
Matematiin bir arac olan saylarn insann kiiliinin gizli yanlarn gsterdii dnld,
pek ok insan saylarn uuruna ya da uursuzluuna inand.

saylarn

uuruna

nsanlar, sayma dncesinin olutuu

tarihten bu yana saylara zel bir nem
verdiler ve onlara rakamsal deerlerinin
tesinde
bir
anlam
yklediler.
Matematiin bir arac olan saylarn
insann kiiliinin gizli yanlarn
gsterdii dnld, pek ok insan
ya
da
uursuzluuna
inand.

Saylarda gizem aramann tarihi, Budizm, Taoculuk gibi Uzakdou

dinlerinin yaand uygarlklarn yan sra, Msr, Yakndou ve
Yunan uygarlklar ile Yahudi ve Hristiyan evrelerde de grlebilir.
M.. II binde braniler, Yunanllar, Latinler ve Araplar ba tanrlarn
her birine bir say verdiler. Mayalar, oluturduklar 260 gnlk tren
takviminde, takvimi her biri bir Tanrnn adn tayan 20 gnlk
devrelere bldler. Her tanrnn adna 1-13 aras deien bir say da
vermilerdi. Bylece, 260 gnlk takvimin her gnnn, Tanrlarla
ilikili zel bir ad ve baka bir gn iin yinelenmeyen bir says
vard.
Saylara ve saylarn zelliklerine gsterilen ilginin temelleri
Pisagorcu felsefeye dayanr. Kurduklar okulda arlkla felsefe, din
bilim, mzik, astronomi ve matematik konularnda almalar yapan
Pisagorcular, kutsal metinleri yorumlamak ve gelecei okumak
adna da saylara ykledikleri anlamlar kullanmlardr. Pisagor
retisi evrende her eyin bir say ile, zellikle tam say ile,
zletiini
ne
srer.

Pisagorcular saylarn akl, sal, adaleti ve evlilii etkilediini

dnyorlard. Onlara gre, btn saylarn balangc olan 1,
birlii ve teklii temsil ediyordu. ift saylar diildi, ilk ift say
olan 2 farkl dncelerin simgesiydi ve eitlilii temsil ediyordu. 1
ve 2 saylarnn toplamndan oluan ilk tek say 3 erildi ve uyumun
simgesiydi. 4 says adaleti, ilk diil ve eril saylarn toplamndan
oluan 5 evlilii, 6 yalnzl, 7 sal ve 8 ak temsil ediyordu.
Pisagorcularn sisteminde ilk drt saynn toplam olan 10 en
mkemmel sayyd. Onlara gre yldz trnden gkte dolanan 10
cisim olmalyd. Fakat grnen sadece 9 cisim varken onlar zel bir
onuncu cisim oluturdular; grnmez bir kar dnya. Pisagor 1'i
tanrsal olarak yorumlarken 10 saysnn tanrsal olanla hiliin
mkemmel
birlii
ifade
ettiini
savunmutur.
Platon, saylarn gizemi ile ilgilendi. Republic (Devlet) adl
kitabnda "iyi ve ktnn efendisi"olarak niteledii mistik say
konusunda yazd ama bu saynn ne olduunu belirtmedi. Daha
sonra bu say zerine birok alma yapld. Bir gre gre, Hint
ve Babil gizemciliinde nemli bir yeri olan, 60 veya 12.960.000
says Platon'un mistik says idi. Onun iin bu saylara Platonik
saylar
ad
verildi.
Taocu dncede ise, bir ikiyi, iki de yaratmtr. Bir Tao'dur, iki
Yin ve Yang, ise cennet, dnya ve insanl temsil eder.
Bir dnem gizem, kahinlik ve by alanlarnda bir szc

oluturan harflerin deerlerinin toplam ile urald. Bu koullarda

szckler saysal deer kazandlar. Bu konudaki en gzel rnek,
Araplarn
Ebcet
hesabdr.
Pisagor kendi kuramn oluturmadan nce Babil'e gidip saylarn
anlamn,gizli
gcn,bysn
renmiti.
Saylarn
anlamlar
ve
gizemi
vardr.
4
Hermes'i
ve
Dionysos'u
simgeler.
7
Atina'nn
simgesidir.
10 gk kubbeyi omuzlarnda tayan Atlas' anlatr.
1
says
kutsaldr.Tanr'y
anlatr.
3,7,12
saylar
da
dnyann
kurulu
saylardr.
Azteklere
gre
3,7,10,11,12,13
uurlu
saylardr.
4,5,6,8,9
uursuz
saylardr.
13
says
da
Masonlara
gre
uursuzdur.
Fransa kral IV. Philippe tarafndan haksz yere sulanp ldrlen
Tapnak ovalyelerinin son byk stad Jacques de Molay, 13 Mart
1307'de
yaklmtr.
Saylara inanlar temelinde bylesi anlamlar veriliyor.
"Uurlu gn" ve "uurlu say" szleriyle de skca karlayoruz..
3'ler,7'ler,12'ler,40'lar.
kural, gn gece, ovalye, bykler vb
7
gnde
dnya
yaratlyor.
Bir
hafta
7
gn.
7
kat
gkyz.
12
ay,12
havari,12
imam,12
kabile,12
yldz.
40'lar
meclisi,40
gn
40
gece.
40'
dolmak.40
gn
dn
dernek.
3,7,12,40.
Kutsal
saylar
olmu.
Mutlaka bir ykleri de olmal...
Bir ilgin not daha...
Radikal hristiyanlar; stanbul'un fethi 1453 ile, Hz. Muhammed'in
doum tarihi olan 571'i uursuz kabul ederler ki zira bu tarihlerdeki
rakam toplamalr '13' etmektedir.
Biroumuz, resim yaparken dalarn ardndan parldayan gnei,
altn sars bir daire; gece nuruyla arz aydnlatan dolunay da beyaz
bir daire olarak izmiizdir. rili ufakl emberlerin, renk renk
dairelerin resimlerimize katt gzelliin farkna varm, geometri
derslerinde oumuz farkl boyutlardaki bu dairelerin ortak srr
olan, evresinin apna orann ifade eden "p" saysn renmiizdir.
Bu sabit say, Yunan alfabesinin 16. harfi olan "p" sembol ile
gsterilir. Bir sicim kullanlarak yaplan basit bir lmeyle, bu
saynn "yaklak" olarak 22/7 yani 3,142857142857... olduu

grlebilir. Fakat bu, p'nin gerek deeri deildir. lme bykl

nemli olmayan herhangi bir ember izilir, bu emberin evresi ile
eit uzunlukta bir ip temin edilir. Daha sonra ip, emberin ap
uzunluunda paralara ayrlr, grlecei gibi ap uzunluunda 3
para ile apn yedide birinden biraz ksa bir para ip elde edilir.
Bylece emberin evresinin apna oran olan p saysnn, 3 tam 1/7
yani 22/7'den biraz daha kk bir say olduu grlm olur. Fakat
bu rasyonel bir saydr ve bu tip saylarda virglden sonraki
basamaklar tekrar ettii takdirde blok eklinde sonsuza kadar tekrar
eder. p says veya 2 gibi irrasyonel saylarda ise, virglden sonraki
basamaklar sonsuza kadar srekli deiir ve bir kurala tbi
OLMAZ...

oumuzun hafzasnda p says 3,14 veya 22/7 olarak yer etmi

olsa bile, p'nin gerek deeri bunlarn ikisi de deildir. Peki bu say,
yani p, tam olarak katr? te bu soru, p saysn tam olarak
hesaplamak isteyenleri 4.000 yldr megul etmektedir. Bilim ve
teknolojinin bu kadar ilerledii gnmzde bile, bir emberin apna
orannn tam olarak hesaplanamamas, ilem sonsuza kadar devam
ettii iin ilh hikmetleri asndan zerinde dnlmeye deer bir
husustur. Tarih boyunca matematikle ilgilenen birok insan, p
saysn hesaplamak iin yllarn vermitir. p saysnn
3,141592653589793238... eklinde sonsuza kadar devam eden bir
ondalk rakam serisi olduu bilinmektedir. Virglden sonra sonsuz
sayda basamak olduu ve bir saynn sonsuza orannn sfr olduu
gz nne alnrsa, trilyonuncu basaman bulunmasnn bile p'nin
btn serisini bulmaya nispeten ne kadar nemsiz olduu daha iyi
anlalabilir. Buradan sonsuza uzanan bir seriyi aratrmann pratik
bir
faydasnn
olmad
da
anlalacaktr.
En hassas hesaplamalarda bile belli bir basamaktan sonras nemini
yitirdii halde, insanlar niin p'nin sonsuza giden basamaklarn
bilmek istiyor? Bu sorunun cevaplarndan biri, muhtemelen, insann
snrlar lme istei ve sonsuzu anlama itiyakdr. Bu say ile Yce
Yaratc'nn kinatta vazettii kanunlar arasnda bir mnasebet
olduunu dnenler, bu saynn basamaklarnda sanki bir iaret, bir
mesaj aramlardr. "Allah kanunlarn her zaman geometri ile
vazetmitir."
diyen
Eflatun
da
onlardan
biridir.
stad Bedizzaman Hazretleri ise konuyu, 20. Sz'de, daha genel
bir bakla u ekilde deerlendirmitir: "Her bir kemalin, her bir
ilmin, her bir terakkiyatn, her bir fennin bir hakikat- liyesi var ki,
o hakikat, bir sm-i lh'ye dayanyor. Pek ok perdeleri ve
mtenevvi tecelliyt ve muhtelif daireleri bulunan o isme
dayanmakla o fen, o kemlt, o sanat, kemlini bulur, hakikat olur.

Yoksa yarm yamalak bir surette nks bir glgedir. Mesel, hendese
(geometri) bir fendir. Onun hakikati ve nokta-y mntehas (en son
noktas), Cenab- Hakk'n 'ism-i ADL (her eyi yerli yerince ve
doru yapan) ve MUKADDR'ine ( her eyi belli ller iinde
yaratan) yetiip, hendese yinesinde o ismin hakimane cilvelerini
hametiyle
mahede
etmektir."
p saysnn hesaplanmasndaki tarih sre Msrllar ile balar.
Msrl bir katip olan Ahmes'in M 1650 yllarnda hesaplad p
deeri olan 3,16049... ile gerek deer 3,14159... arasnda yalnzca
binde altlk bir hata vardr. O zamanki artlar dikkate alnrsa bu
baarl bir tespit saylabilir. Byk Giza Piramidi'nin bir kenarnn
yksekliine orannn yaklak olarak p'nin 2'ye oran ile ayn
olmas, p saysnn Msr estetik ve mimari anlayndaki yerini
gstermektedir.
nsanlar uzun yllar bu deerle yetindikten sonra Arimed (M 287212) p saysnn 3 tam 1/7 den kk, 3 tam 10/71den byk
olduunu bulmutur. Muhtemelen, Arimed p saysnn tam olarak
bulunamayacan biliyordu, bu yzden alt ve st snrlarn
hesaplamakla yetindi. Bu deerleri bulurken hareket noktas ksaca
u ekilde zetlenebilir: Yarap l olan bir emberin iine ve dna
ekil 1'deki gibi iki dzgn altgen izilir. Kolayca grlebilecei
gibi emberin evresi, iteki altgenin evresinden uzun ve dtaki
altgenin evresinden ksadr, bu da matematik diliyle 6<2p <43
eklinde
ifade
edilir.
Dolaysyla
3
Fibonacci, Leibniz, Newton ve Euler gibi Batl matematikilerle
birlikte slm dnyasndan da El-Harezmi ve Gyasddin Cemid
gibi matematikilerin p saysnda virglden sonraki ileri basamaklar
zmeye altklarn belirtmek gerekir. Gyasddin Cemid 15.
yzyln balarnda p saysnn virglden sonraki 12 basaman,
Avrupal matematikilerden 200 yl kadar nce doru bir ekilde
hesaplama baarsn gstermitir. p servenini yazarken udnovski
kardelerden bahsetmemek olmaz. Bu iki karde, p saysn
hesaplamak iin, satn aldklar paralarla bir bilgisayar
yapmlardr. Evlerine kurduklar bu bilgisayar kullanarak 1989'da
p'nin 1 milyara yakn basaman hesaplama rekoru krmlardr.
Niin bu basamaklar bulduklarn David udnovski "p'yi
kefetmek, kinat kefetmek gibidir." sz ile aklar. p'nin
basamaklarn bulmadaki bilinen en son rekor, 1999 ylnda
Yasumasa Kanada isimli sevdals tarafndan Tokyo niversitesi'nde
krlmtr. Kanada, ileri dzeyde hesap yapabilen bir bilgisayar ile,
yaklak 37 saatte p'nin 206,158,430,000 basaman hesaplamtr.
Bu rekorla iki yl nce Takashi ve Kanada'nn birlikte krdklar 51,5
milyarlk
eski
rekor
da
yenilenmitir.
Aslnda bu ileri hesaplamalara hobi denebilir. Gnlk hayatn pratii
virglden sonraki basamaklar bu ekilde uzatmamz gerektirmez.
nk makro-lemdeki uygulamalar atom-alt lein boyutlarna

kadar inmez, bunlar ihmal eder; nk bunlar bizim hayatmza

tesir
edecek
nemde
deildir.
p'nin bir baka zellii ise transandantal bir say olmasdr, yani p
katsaylar tam say olan hi bir polinomun kk deildir. Eski
zamanlardan itibaren geometri klar, sadece pergel ve (zeri
iaretlenmemi) cetvel kullanarak geometrik izimler yapmak
istemilerdir. Mesel, sadece pergel ve cetvel kullanarak alan bir
dairenin alanna eit olan kare izme meselesi bu insanlar asrlar
boyu megul etmitir. Cebir dalnda alma yapan uzmanlar,
dairenin alanna eit alanl karenin izilebilir olmasnn p'nin
izilebilir olmasna bal olduunu ispat etmilerdir. p transandantal
bir say olduu iin p izilemez, dolaysyla sadece pergel ve
cetvel kullanarak alan daire ile eit alanl bir kare izmek
imknszdr.
p'deki srlar kefetmek isteyenler, onun dzensiz gibi grnen
basamaklar arasnda bir benzerlik, bir mnasebet aramlardr.
Virglden sonraki basamaklarn tekrar eden say gruplar eklinde
elde etmeyi denemilerdir. Mesel p'nin yaklak bir deeri olarak
bilinen 22/7 yani 3,142857142857... saysnn virglden sonraki
basamaklar 142857 say grubunun tekrar eklindedir. Ne var ki,
says olan 3,141592653589793238... almnn virglden sonraki
basamaklar arasnda buna benzer bir mnasebet bulmak imknsz
gibi gzkmektedir. Bu, aynen d grnlerinin birbirine benziyor
grnmesi ile birlikte her insann parmak izinin farkl olmas gibidir.
Nasl ki her ahsn kendine has bir parmak izi vardr ve bu, insann
kimliini belirler, bunun gibi p saysnn basamaklar da onu belirler,
sonsuza giden basamaklarndaki tek bir rakam bile deise o artk p
deildir. Btn emberlerin sz birlii etmiesine iaret ettii bir
say olan p'nin basamaklarnn dzensiz ve rastgele olmas
dnlemez. Kamer suresi 49. yette Rabbimiz; "Muhakkak ki Biz
her eyi bir kaderle, bir l ile yarattk." buyurmutur. Dolaysyla
p'nin basamaklarndaki bu yapnn, her mahlku belli bir lyle
yaratan Yaratc'nn Mukaddir isminin bir tecellisi olduu aktr.

Bir firma dnn; irketinizin profesyonel anlamda her trl gereksinimde yannzda
olsun...'Lojistik Kurye' hizmetleri ile, her trl iletinizi; taahht edilen zamanda, yerine
ulatrsn...Yetmesin; retiminizin, hizmetinizin; ayn datm a ile, ulaaca yerlere,
eksiksiz ve yine taahht edilen zamanda ulamasn salasn...Yine yetmesin, her trl
web tasarmnz; en son tekniklerle; tm dnya ile paylasn, yeni doacak ekrannza siz
bile arn...Yetmesin, her trl ara kiralama ve benzeri ihtiyalarnzda; yine olduka
profesyonel bir mantk ve sre erevesinde, bu ihtiyacnz da eksiksiz yerine
getirsin...Byle komplike bir irket, olsa olsa; gen ve giriimci iadam Yaar

Karakelle'nin
ynetim
kurulu
olabilir...www.ykkhangrup.

bakanln

yapt

YKK

HAN

GRUP