Professional Documents
Culture Documents
Teknik Hazrlk
Naturel Reklam Basn
www.naturelbasin.com
0212 426 63 30
Bask
Gn Matbaaclk
Beyol Mah.Akasya Sok.23
Kkekmece/stanbul
0212 580 63 81
Pek
Di 42. Kongreya TMMOB de pywira
amadekirina Ferhenga Zaravn Teknk
ya bi Kurd ji bo pvekirina bikaranna ziman dayik di qadn pey de
habib dayn.
Di v arovey de, em ad pextewarin
ku bi xebatn Desteya Kordnasyona
Bajar Amed me Ferhenga Zaravn
Teknk ya bi Kurd ji nava weann
TMMOB derxist.
Ji bo amadekirina v ferheng ji desteya
kordnasyona bajar Amed re, ji endamn Lijneya Xebatn Teknk yn bi
Kurd ku v xebat kirine Hesen Gu-
Mehmet SOANCI
Serok Desteya Rveberiya TMMOB
Sunu
TMMOB 42. Genel Kurulunda Ynetim
Kurulumuza meslek alanlarmzda anadilin kullanlmas iin n aacak bir alma olarak Krte Teknik Terimler
Szlnn hazrlanmasna destek olmas grevi verilmiti.
Bu erevede, Diyarbakr l Koordinasyon Kurulumuzun almalaryla hazrlanan Krte Teknik Terimler
Szln TMMOB yaynlar arasndan karmann gururunu tayoruz.
Szln hazrlanmasn salayan Diyarbakr l Koordinasyon Kurulumuza,
yayna hazrlayan komisyon yeleri
Mehmet SOANCI
TMMOB Ynetim Kurulu Bakan
Pgotin
Ev xebata ku di dest we de ye xebateke
ku komeke endezyar, avahsaz, plansazn bajr, mamostey Kurd zanyar
ziman bi hev re ji dil bi 3,5 sal kirine
derketiye hol. Pwstiya v xebat ryek din hebn rastiya gel Kurd e.
Lewma j tunebna avkarniyeke weha
di v sed sal de kmasiyeke mezin e.
Hem xebatn akademk n Kurd dereng may ne. V xebata me j her iqa
ku xebateke km dereng may be di
qada xwe de xwed wateyeke drok ye.
Dereng be j sdgirtina gel me ya ji v
xebata ku bi awayek netewey hatiye
kirin girng e.
Ji gelek ku il milyon e rewa ten 6-7
milyon ku di Rvebertiya Herm ya
Iraq de dij maf esas y mirov wek
perwerdehiya bi ziman dayik dikare
bikar bne trajk e. Her iqa ku rewa
gel Kurd li gora dewletn ku t de
dijn biguhere j dema mirov chana
hemdem tne ber av mercn hey gelek
nebain. Her girn j, ji mafn esas wek
ziman, drok, nasname rveberiya
xweser bpar e. Di Tirkiyey de 25 milyon Kurd dijn l yek Kurdek ku bi ziman xwe perwerde bibine j nn e. Her
iqa ku Ziman Kurd pareyek esas
v welat, ziman bi milyonan Kurdan
Li ser nav hem endamn lijney bi ramana ku v xebat d lham bide gelek
kesan em v berhem diyar geln bi
piaftina and r bi r ne dikin.
Hesen Guneyl
nsz
Elinizde bulunan bu alma bir grup mhendis, mimar, ehir planlamacs, Krte
eitmeni ve dil bilimcisinin yreinden
esen ve ciddi bir zveriyle 3.5 yllk ura
ve abas neticesinde ortaya kmtr. Bu
almann gereklilii Krt halknn varl
ve gerekliinin bir baka yzdr. Zira
byle bir kaynan bu yzylda olmamas
byk bir eksiklik olarak gn yzne kmaktadr. Krte yaplan tm akademik
almalar gecikmi almalardr. Bu almamz da gecikmi ve yetersiz bir alma
olmakla birlikte kendi alannda tarihi bir
neme sahiptir. Ge de olsa halkmzn
ulusal apta yaplan bu almann meyvesinden faydalanmas nemlidir.
Krk milyonu akn bir halkn sadece Irak
Krdistan Blgesel Ynetiminde yaayan
6-7 milyonluk ksmnn anadilde eitim
gibi temel insani bir hakkn kullanabiliyor
olmas trajik bir durumdur. Krt halknn
iinde bulunduu artlar, vatanda olduklar devletin durumuna gre deiiklik
gsterse de, ada dnya gz nne alndnda bu artlar ciddi ihlallerle doludur.
En nemlisi de dil, kltr, tarih, kimlik,
kendi yer alt kaynaklarn kullanma ve z
ynetim gibi temel haklardan yoksundur.
Trkiyede 25 milyon civarnda Krt yaamaktadr ancak ana dilinde eitim gren
tek bir Krt yoktur. Krte dili bu lkenin
asli unsuru olan milyonlarca Krdn ana
dili olmasna ramen egemen devlet anlay, son yllara kadar da Krt halk ile beraber dilini de inkar ediyordu. Devlet
asndan Krte diye bir dil yoktu ama
birok eitim kurumunda yabanc dil olan
ngilizce, Franszca, Almanca ve Arapa
gibi dillere yatrm yaplyordu. Krt halknn 10 yllardr sren mcadelesi neticesinde Krt kimliinin szl olarak
tannmas, ksmen Krte dil eitiminin
verilmesi ve baz niversitelerde fakl isimlerde olsa bile Krt Dili Edebiyat blmlerinin almas gibi gelimeler olmas
gerekenlerin ok gerisindedir.
Her Krdn ilkretimden niversiteye
kadar, hatta gerekirse lisans st dzeyindeki eitimlerini de Krte alma haklar
vardr ve bu olanaklarn devlet tarafndan
salanmas gerekmektedir.
Krt halknn dil ve kltr alannda ciddi
anlamda kaynaklara ihtiyac vardr. Son
yllarda kendi z gcne dayanarak eitim
ve dil sorununu ortadan kaldrmaya alan halkmz maalesef bunu olmas gereken seviyeye tayamamtr. Diyarbakr
KK(l Koordinasyon Kurulu)nn,
TMMOBnin 2012deki genel kurulunda
sunduu ve kabul edilen nergede bu almann sahiplenilmesi ve merkezi dzeyde kurulacak bir komisyon tarafndan
yrtlmesi karar kt. O zamana kadar
zaten Diyarbakrda bu alma balam ve
7
sal apta yaplan bir almann sonucudur. Krtenin en ok kullanlan Kurmanc, Dimil ve Soran lehelerinden
kelimeler hangi leheye ait olduuna baklmakszn Krte olarak kabul edilip
kullanlmtr.
alma hazrlanrken mmkn olduunca
kelimelerin orijinalleri ortaya karlmaya
allmtr. Buna karlk eer kelimenin
orijinali bulunamamsa ya da Krtede
kelimenin bir karl yok ise kelimenin
ilk olarak ortaya kt dilde ifade edilmitir. rnein Beton kelimesinin Krtede
bir karl bulunamadndan dolay direkt olarak Franszcada kullanld ekilde Beton olarak alnmtr. Ayrca baz
kelimeler hem kaynak dilinde kullanld
ekilde alnm hem de Krte karl tretilmeye allmtr. rnein Betonarme kelimesinin Fransz dilinde kelime
anlam glendirilmi beton demektir.
Krte szlmzde Betonarme kelimesini olduu gibi kullandk. Ayrca bu kelimeye Krte karlk olarak demirli beton
anlamna gelen Betona ibendkir kelimesini trettik. Bu almalar yaparken
muhakkak ki hatalarmz olmutur. Sizlerden gelecek deerli eletiri ve katklarnzla
bu almann daha da zenginleerek byyeceini mit ediyoruz.
Bu almann birok kiiye ilham verecei
dncesiyle tm komisyon yeleri adna
bu eseri kltrel asimilasyona urayan
tm halklara adyoruz.
Hasan Gneyli
Preface
The current study is a big effort of a
bunch of engineers, architects, city planners, instructors of Kurdish language and
linguists. This work comes together with
their serious effort and more than three
years of studies. The necessity of this
work is another face of the existence and
reality of Kurdish people. Absence of
such a study in the current century
comes out as a big privation. All the academic studies in Kurdish are behindhand
studies. The current study is also a behindhand and incompetent study. However, it has a historical signicance in its
area. Thus being so late, it is important
that our people benet from the outcome
of this national study.
It is a tragic situation that only 6-7 million Kurds who live in Irak Kurdistan Regional Government can have access to
education in their mother tongue which
is a basic human right whereas Kurdish
population is over 40 million. However
the circumstances of the Kurdish people
change according to the situation of the
state they are afliated, such conditions
are full of serious violations taking into
consideration the contemporary world.
Most importantly, Kurds are deprived of
basic rights such as linguistic, cultural,
historical, identical and self-administration rights. Around 25 million Kurds live
Hasan Guneyli
10
Panav
Agah
Hasan Gneyli
Herdem Dorul
Nihat Noyan
Selahattn El
Enise Gneyli
Doan Hatun
Fatma Smer
erefxan Aydn
M.Nedim Tzn
Endezyar Elektrk Elekronk ye. Cgir serok lijney ye. Serok ber y
odeya endezyarn Elektrk ya axa Amd ye. Ji lih ye.
10
M. Emin Tmr
11
Abdulsamet Ucaman
12
Kenan ifti
13
Suat Yavuz
14
Abdulkadir Ylmaz
15
Erol Bacalan
16
Harun Yalnkaya
Endezyar Erdnasiy ye. Serok Odeya Erdnasiy ya axa Amed ye. Ji rmg ye.
17
Mehmet Orak
Endezyar Elektrk Elektronk ye. Di rveberiya Odeya Endezyarn Elektrk(EMO) axa Amed de alkar Serok odeya Amed ye. Ji Amed ye.
18
Yldz Tahtac
19
Kadri Dolu
20
Enis pek
21
Cihan Takran
22
Yaser Frat
11
Nav
Panav
Herm
Agah
Mehmd Nite
Amed
Ji koma Vate ye. Bi salan e xebatan li ser Dimil dimene. Mamostey Kurd
ye.
Serwed Deniz
Amed
Zana Farqn
Stembol
Amed
Nivskar Teknker e.
Deniz Gunduz
Stembol
Dilr Hesen
Duhok
Ebdulsettar Asim
Hewlr
Edalet Milan
ran
Mohammed Milan
ran
10
Ramazan Hemze
Duhok
11
Duhok
12
Zagros Haco
Ewropa
13
Can zdxelo
Silman
14
Silman
Ji bajar Silmaniy tevl komxebat b. Mamostey Bea Kurd li Zanngeha Silmaniy ye.
15
Silman
Ji bajar Silmaniy tevl komxebat b. Mamostey Bea Kurd li Zanngeha Silmaniy ye.
16
17
12
Silman
Silman
Ji bajar Silmaniy tevl komxebat b. Mamostey Bea Kurd li Zanngeha Silmaniy ye.
Ji bajar Silmaniy tevl komxebat b. Mamostey Bea Kurd li Zanngeha Silmaniy ye.
Spas
13
14
A
Abiyotk/Abiyotik/Abiotic
Bcan, brih, bgiyan.
Acr::Xit/Tula/Brick
Kereseyek ku di lkirina avahiyan de t bikarann. Axa sor a gil di nav qalibn taybet de t bicihkirin pit ku ziwa dibe di hetn de t
sorkirin.
Adan::Krhat::ust::Kargn/Verim/Efficient
Randiman
Adapte::Guncandin/Adepte::Uyarlama/ Adopt::Adapt
Hnbna ert mercn jiyaneke din.
Adaptor::Guncner/Badatrc/Adaptor
Pareyek ji pveka makneyek ku du pareyn
cda bi hev girdide. Amr ku snyala elektrk
li gora chaz diguherne.
Adiyabatk/Is almaz/Adiabatic
Keresey ku tn nagire.
Adiyon::Iyona serr/Yzey iyonu/Adion
Elektrona drtirn ji navenda atom.
Adjont::Hevpar::Pkbend/Adjoint/Adjoint
Di mijara matrs de t bikarann. Cureyek matrs ye. Dema naneya hmann matrs yn di
rza fer de t guhertin tiranspoza matrs t
girtin Adjoint Matrs dert.
Aheng/Uyum/Harmony
Di nav tevahiyek de li hev hatin an j hevsaziya
pereyan. Lihevhatin.
Agah/Bilgi/Information
Daneyn ku byer, heyber an j ramanek didin
nasn.
15
16
An::Yan / Yada / Or
Di mantiq de deriy ku ji tketin yek j er be
yan j hebe, encam er ye.
Analtk::ikar / zmsel::Analitik / Analytical
anstiya dahrandin.
Analza gaza kan / Ocak gaz analizi / Mine air
analysis
Makneya ku rewa gaz di kan de diopne
rapor dike.
Analog / Analog / Analog
Daneyn ku bi domdar di guhern de ne.
Anhdrd / Anhidrit / Anhydride
Di pkhateya kalsiyum sulfad (CaSO4) a bav
de girkek taybet a kevir ker.
Anod / Art u::Anot / Anode
Di elektrk de cemsera poztf. Elektroda poztf.
Antn / Anten / Antenna
Amra ku pln elektromagnetk digre an j dide.
Antfrz::Dijqerisn / Antifriz / Antifreeze
Madeyek ilek zivistan tevl radyatora makneyan dibe da ku ava hundir radyator cemed
negire. Pit ku antfrz dikeve nava ava radyator xala cemidn ya ava radyator ji sifir (0)
kmtir dibe.
Antmade / Antimadde / Antimatter
Cwiya made ya dijber.
Antmon / Antimon / Antimony
Elementa di tabloya peryodk de a li stna 5A.
Elementeke hik, ikestok reng w zvsip.
Anyon / Anyon / Anion
Iyonn ku bar elektrk yn negatf in.
17
18
19
20
Avtin / At / Toss
Bi alkariya hzek ku heyber t pekandin.
Avtina kevaney::Avtina xwar::Avtina lar /
Eik at / Oblique shot
Hevedudaniya tevgera stn tevgera araste
ya rast e. Tevgera kevir ku dema mirov ber bi
p ve diavje ye.
Avtiyn pesaziy / Sanayi atklar / Industrial
waste
Avjn (atk) k li pey bikaranna kargeh pesaziy dimnin.
Avgerm / Scak kaynak suyu::kaplca / Hot spring
Ava germ a ku bi rya qeltekn di zemn de ji
krahiya binzemn der t.
Av / Su ieren / Water-carriying
Tit ku bi av re eleqedar e.
Av / Sulu / Aqueous (aq)
Y ku ji av pk hatiye, avdar.
Avk::Avtbihur::Dellandin / Su geirgenlii /
Water permeability
Pleya avtbihurna (avkiya) hikiyn serzemn binzemn
Avnas / Su bilimi::hidroloji / Hydrology
Zanista ku li ser av xebat dimene.
Avnek::Avgr::Avnemij::Avragir::Avtnebihur /
Su geirmez / Watertight
Cih an j titn ku av t de derbas nabe.
Avpv::Araometre / Araometri / Areometer
Amra ku av dipve.
Avrjk / Pisuvar / Urinal
Ew alava ku mirov li piyan destava xwe ya bik
t de dike.
Avrjna kan / Ocak drenaj / Mine drainage
Di kanzay de avtina gazn xeternak. Mnak:
Metan
Avreandek::Avreank / Fiskiye / Sprinkler
Amra ku av direne avdan p t kirin.
Avstralya bar::Bar Avstralyay /
Gney avustralya / South Australia
Eyaleteke li bar avstralya k bi mezinahiya
xwe 983482 km2 ye axa her zwa ya parzemn di nava snor v eyaletdeye
Ax / Toprak / Soil
Ji rizna kevir madeyn organk dibe di
nava xwe de gelek ajal, nebat (riwek) organzmayn zind dihewne. Dar riwekn din bi ax
disekinin j av pwstiyn xwe yn jiyan
digirin. Ruy chan wek tebeqeyek paye.
Axa gel::Axa riz / Humuslu toprak / Humic soil
Axa ji rehek (nebat) zindiyn riziyay bye.
Reng w re e, av ba dihewne ji aliy mneralan ve zengn e.
Axa sor::Gila sor / Krmz kil / Laterite
Axa ku di pkhateya xwe de yan j di nava xwe
de Alumnyum silqat (AlO. 2SiO. 2HO) , hesin
oqst (FeO) , magnezym (Mg) , kevir kils
(CaCO) , dihewne. Axeke zixur, bik, idiyay
avtnebihr e.
21
B
Babelsk::Bablsok::Gerdell / Hortum / Whirlwind
Byera ku ba (hewa) li dora xwe dizivire wek
stnek bi jor ve hildikie.
Bac / Vergi / Tax
Ew perey ku dewlet ji hemwelatiyn xwe ji bo
xizmetn gelemper bike, digre.
Baca Maldariy::Baca xanberan / Emlak vergisi /
Land tax::Property tax
Perey ku xwediy milk dide dewlet.
Baca Xanberan / Tainmaz mal vergisi / Immovable
property tax
Baca ji bo emlakan (zevzaran) , malmilkan t
dayin. Baca erd avahiyan e, li gor qmeta xwe
salane t dayn (li Tirkiy aredar v bac distnin)
kurteya w al e
Bager / Kasrga / Hurricane
Bay her bi hz tund, bay barhilgir fetlonek.
Bahoz::Gerdell / Frtna / Storm
Bay bilez, bay ku toz talaz radike.
Bajar::ar / ehir::kent / City
War ku mirov l dijn bi piran kar bazirganiy
yan j kar pesaziy dikin.
Bajar Mezin::Metropol/Metropol/Metropol
Bajarn ku bi niyn xwe mezintirn in. Bajar
mezin kozmopoltan.
Bajarn algir berastengan / Engelli dostu kentler /
Disabled-friendly city
Bajarn ku dema t damezrandin astengdaran li
ber av digire jiyana wan hsantir dike.
Baca zevzaran::Baca emlak / Emlak vergisi:: tanmaz mal vergisi / Property tax
Baca ku ji bo zevzaran (emlakan) , malmilkan t
dayin. Baca erd avahiyan e li gor buhaya xwe
salane t dayin (li Turkiy aredar distnin)
22
23
24
25
Belexwar::Xwaromaro/Eri br/Crooked
Tit, xz an j rya ku c bi c xwar e. (ne rast)
26
Ber::Pan / En / Width
Dirjahiya navbera du xal an j du rxarn heyberek. Di lake de lay (kenar) kin.
Beran / Ko / Ram
Mina (M) nr.
Br / Krek / Shovel
Amreke karkeran.
27
Berhilann::Berbm / rn / Harvest
Hilbernn zev, bax baxeyan .
Berhilann::andin::Paleh / Hasat::rn almak / Harvest
Daneheva zad, fk hem bern andiniy.
Berlym / Berilyum / Beryllium
elementa di tabloya peryodkde a li stna 2A. elementeke k km t dtin e. Bi kurteya Be t nivsandin.
Berjr::Niov / Yoku aa / Downhill
Rya ku mirov l die ber mirov li aliy r y
jrn be, ya j serejr be.
Berka::Rempa::Riylj / Rampa / Ramp
Hevraz. Qiyame. Riya hevraz. Riya ku di domahiya
xwe de bilind dibe.
Berkeliym / Berkelyum / Berkelium
Elementa ku hatiye kirin nimreya w ya
atom 97 graniya w j 294 e.
Brm / Suyun topland yer / Watering hole
Gola ku av t de dicive.
Bermal / Taban::Kat / Floor
Di hundir de zemn, asta her nizm a cihek ser
girt.
Bermay::Jmay / Artk / Residual::gob
Madeyn di veqetandina gewher de bi kr nayn
tne avtin.
Bername / Program / Programme
Pakta kodan a nivsbariy ku ji bo peywirek hatiye amadekirin. Fermandeyn ji bo kompter.
Erkdariyn pdiviya kompter.
Berpar::Dabekiraw::Dabekir / Blnen
Divided::Divisible / Jimara ku t dabekirin.
28
29
30
31
32
C
Cam / Cam / Glass
Ji bo avah ron bibe li pencereyan (ibake) dikeve.
Cama ximam / Buzlu cam / Depolished glass
Cama ku zelaliya w j hatiye birin.
Car::Caran / arp (ilemde okunurken) / Times
Nana lkdan (x) . Nana nava du jimarn ku li
hev tn lkdan. Mnak; (3x5) 3 caran 5
Carn::Encama lkdan / arpm (sonu olarak arpm)
/ Product
Hejmara ku di encama lkdana hejmaran de t
ditin.
Cawbir::Qey::Q::Meqes / Makas / Truss (scissors)
1. Alavek ji bo birna heyberan 2. Di bann avahiyan an j di piran de kereseyn ji bo belavkirina
bar giraniy.
Cax / Korkuluk / Railing
Li hember metirsiya ketina ji ciyek bilind kirina
bedek ya ji kirina t.
Cax / Merdiven korkuluu / Balustrade
Ji bo parastin astengkirina ketin t bikarann. Li
klaka derence li kleka anenan t bikarann.
Caxika dirit / Kaba lzgara / Coarse grid
Caxika ku ji ivn hesin hatiye kirin ji bo ku
pareyn gir yn nav arav veqetn t bikarann.
Cazbe / Cazibe / Attraction
Ji ciyek bilind ilek ber bi aliy jrn ve xwebixwe biherike.
Cd / Cd / Compact disk::CD
Amureke gilover a ku dane li ser t nivsandin t
xwendin. Di komptur de t bikarann. Kurtkirina
peyva Compact Disk e.
33
34
adirgeh / Kamp / Camp
Cih ku adir l tne dann.
akkirin / Tamirat / Repairs
Rastkirin duristkirina amr an j makneyeke
xeraby.
ak / ekic / Hammer
Ser w ji hesin destiy w darn e. Tee giraniya w li gora kar ku ew p b kirin diguhere. Ji bo ikandin, pelixandin kirina amrn
hesin t bikarann.
al::Kort / ukur / Hole::Pit
Ciy ku li ser ruy erd li gor derdora xwe kr e.
ala re / Kara delik / Black hole
Heybereke ku hza kana w gelek mezin e, ku
ji hem made heta trjn ronahiy nikarin j
dr bikevin.
alak / Aktif / Active
Ev mirov pir alak e.
andin / Ekim::ekme / Planting
Karn belavkirina bizir (tov) li ser ax.
andin / Ekim::ekmek / Sowing
Ajotina rehekan.
andna yekser / Dze ekim / Flat planting
Yekser liser erdzeminde andina rehekan an
tovan.
rist
Cotyar. Kes ku li ser andiniy perwerde dtiye.
Kes ku kar andiniy dike.
ap / Bask::yazdrmak / Print
Bi alkariya komptur, ji aper derxistina nivs
an j wneyan.
aper / Yazc / Printer
Amra bi komptur ve girday ye ji bo derxistina nivs an j wneyan li ser kaxiz t bikarann.
Du kablo dikevin v amr, yek ji bo enerjiy
(elektrk) , ya din j ji bo agahiy (data) ye.
apkirin / Yazdr / Print
Fermana ji bo ku belge di aper de li ser kaxez
derxne.
aqar / Fener / Lamp::Lantern
Fenera ku li perav deryay t pxistin.
ar / Drt / Four
Nav hejmarek e. Hejmara pit pnc. Nav hejmara 4, an j di jimareya Romay de IV.
arove / ereve / Frame
1. Ji bo xemilandin daleqandina wne, nivs,
eynik hwd. nexeya dor. 2. Di komnkasyon de
andina be an j pareyek daney. Ji bo dane bi
ewleh zdetir b andin weke frame t pan
andin.
35
av / Gz / Eyes
Lebata mirov a ku p t dtin.
avdr::Zrevan / Deneti / Controller
Kes kar kontrol dike
avdr / Gzlem / Observation
Kar nrn.
avdriya avadaniy / mar denetimi / Audit of zoning
Hem alekiyn ku li dij binpkirina plana mar
t kirin.
av::avik / Gzenek / Pore
Ji bo her qula tit qulqulk.
avkan::Jder / Kaynak / Source
Cih an j heybern ku j enerj (elektrk, elektromagnetk, ronah, av, hwd.) dert.
awan / Nitel / Qualitative
Rewa xuya ku nay hesibandin.
awan::Sma::Sexlet::Senn / Nitelik / Feature
Taybemendiya ku madeyek ji yn din vediqetne.
awan::Wesf / Vasf::nitelik / Qualification
Taybetiya ku titan dide nasn cudahiya wan
nan dide.
eka Kmyay / Kimyasal silah / Chemical weapon
eka ku li ser mirov, ajal nebatan bi madeyn
jehrdar dibe sedema byern mirin .
kir::Bidestkir::Destkird::kir::buwar /
Yapay / Artificial
Y/a ku di xwezay de amade nn e ji ber pdiviyan bi dest mirovan t kirin.
lek::Manga / nek / Cow
Ajaleke ked ye, ji got, r erm (eyar) w
sd t girtin.
lik::Tjik / Yavru / Nestling
Tjikn kan.
elitandin / Syrmak / Skim
Lkeftina bi awayeki lezdar.
36
em / ay / Rill
Ava herikbar. Rbar bik.
ember::Bazine / ember / Circule
Di rxar de weya ku bi koma xaln li dora xaleke sekan bi awayek gilover heman drah ne
dibe. weyek geometrk.
embera aryek::aryek bazine / eyrek ember /
Quadrant
Beek ji ar pareyn yeksan baziney. Dirjahiya w = r/2
embil / Kulp / Handle
Ji bo hilgirtina alavan bea ku liser alav t ikirin.
endcareya qada tayan / Kat alan kat says /
Floor area ratio
Li gor erasey d end tay w b avakirin bi v
away t tesptkirin.
endcareya qada zemn / Taban alan
katsays::taks / Base area ratio
Di parsela mar de cih ku binyata xan (avah)
l rdin.
eng / Dirsek / Elbow
Pareyek ji bo girdana lleyan e, ku bi v parey ber lleyan t zivirandin.
eng::Zengil::Zeng / an::Zl / Bell
Amra dengdr a ji bo hiyariy. Metaleke qewart di nav de hesinek (zimanok) heye ku
dema ev hesin dileqe li kleka metal dikeve
deng dert.
engel::Goel / Kanca / Hook
iva hesin ya ku ser w xwar tj e. Ji bo kiandin an j hilawistina titan bikr te.
eprast / apraz / Cross
Hevbirna du xzn lar (xwar)
re / Otlak / Grassland
Cih ku giya l hn dibe, pez l dire.
rgeh / Yaylak / Plateau
Ji bo keriyn pezi, cih havin l t derbaskirin. Ev
cih pirani bilindin, hnikin re l pire.
m::Firz::men / im / Lawn
Cureyek giyay ji famlyeya genim e, ji bo nahiya park an j baxeyan t bikarann. Giyayek
pirsal ye.
mento / imento / Cement
Ew amraza hdrolk a hev girtinye ku tevliheviya kevirn kalker gil, di germahiyeke zde
de tn germkirn hrandin
n / Oya / Lace
Ne nebate. ji kare kirina honandina an j neqandina ser cawanre t gotin.
p / ip::Yonga / Chip
Hmaneke elektronk ye ku bi madey nvgihner dibe.
37
D
Dabe::fraz / Ayrma / Subdivision
Ji hev veqetandina erd. Parekirina parslan. Parselek pit fraz dibe ji yek zdetir.
Dan::Hezan / Gk / Subsidence
Hilwena tnel (serdab) , avah an j ax ber bi
jr ve.
Dadgeh::Edliye / Adliye saray / Courthouse
Avahiya ku karn hiqq dadmendiy l tn meandin.
Dagir / gal / Occupation
Vegirtin. Destdanna ser erdek ji aliy ne xwed
ve.
Dahatnas / Gelecek bilimi / Futurist
Zanista ku derbar dahatuya civak de xebat dimene.
Dahrna komkirin / Kmeleme zmlemesi /
Cluster analysis
Rbazeke taybet a areserkirin.
Dahrner / zmleyici / Analyzer
Amra ku sgnalan kontrol dike taybetiya sgnalan nandide.
Daire::Bazine / Daire / Disk
Rxara qeteka rllek. Qada nava enber.
Dairey::Baziney / Dairesel / Circular
Xza ember. Xza gilover.
Daketin::pgeh / Giri::antre / Entry::access
Di avahiyan de hola daketin.
Damara Maden::Reha maden::Rega maden /
38
Damar / Vein::Lode
Xeta ku di bin erd de gewher t de kom bye.
Danan::Dann::Sazkirin / Tesis etmek::Kurmak / Installation
Avakirina pergal (sstem) an j amreke.
Danberhev::Berawird/Karlatrma/Comparasion
Muqayesekirin.
Dane / Veri / Data
Agah agahiy di derbar titek de.
Danegeh / Veri taban / Database
Hard dska ku dane t de tne bi c kirin. Daneyn ku ji bo pergalek anj naveroka malper
hatiye afirandin. Di kompter de qada ku l
agah dane tn bi c kirin ji bo bikarann.
Danezan / lan / Announcement
Agahiyn ku bi nivisk an j devk hatine ragihandin.
Danhev::Komkirin::Xistineser / Toplama (ilem olarak toplam) / Addition
Yek ji ar kirariyn bingehn n matematk ye.
Kirariya li hev zdekirina jimaran. Dijbera derkridin (jderxistin) .
Danhevkar::Komker / Toplayc / Adder
Y/a ku dide ser hev. Kirariya ku kom dike.
Amra ku snyaln cuda digre dide hev.
Danstendin / Alm satm / Trade
Pkanna bazirganiy. (Ticaret)
Dara bcad / Sla aac / Liquidamber
Darek duv inar p dikeve. Ji govda w de bal-
39
hene, dirjahiya hem layn w yeksanin goeyn ji navda yn w j 144 pile (degree) ne.
Dr / Kilise / Church
Perestgeha xirstiyanan e. Avahiya ku xirstiyan
t de badetn xwe dikin.
40
Derhoke::Dergoe::Teberhoke / D a / Exterior
angle
Ji bo du rastexz xza eprast ku van her du
rastexzan dibire re, her yek goeyn ku ji derveye di navbera v xza eprast rastexz de
dimne. Di sgoeyan de nirxa goeyek derve
yeksan e bi danheva her du goey navn din e.
Der / Kap / Door
Ji bo tketina avahiyek yan j beeke avahiy,
valahiya ku di dwar de t hitin.
Dere / Kk kap / Wicket
Deriy li gor standart biktir.
41
42
43
Du / ki / Two
Hejmara pit yek.
Dr / Uzak / Distant::Remote
Ciy ku ne nz e.
44
E
Ebir / Dara / Tare
Graniya derdana (aman) ku dagirt t pvan.
Ekosstem::Pergala xwezay::Pergala jngeh /
Ekosistem / Ecosystem
Pergala li nav xwezay.
Elektrk::Kareba / Elektrik / Electricity::Electrical
Elektrk bi herikandina elektronan li ser metalan
dibe. Elektron ji ciy ku zde ne ber bi ciy ku
km in ve diin.
Elektrod / Elektrot / Electrode
Mekanzmaya navbera her km du periyodan de
pvana ferqa vjena potansiyel.
Elektrokmya / Elektrokimya / Electrochemistry
Bea kmyay ku reaksiyonn di navbera gihnerek elektronk gihnrek iyonk de vedikole.
Elektrolz / Elektroliz / Electrolysis
Bi alkariya tezya elektrk jihev qetandina pkhateyn kmyew yn ku di nava ilekek de tiwawe ye.
Elektron / Elektron / Electron
Hmanek ji yn atom ye li dora dendik (nukleus) atom bi lezgn dizivire. Elektrk bi herikna
elektron ya li ser metalan dibe.
Elektrona compton / Compton elektronu / Compon
electron
Dema elektromagnetzma bandor li madey dike
elektron difire, nav v elektron compton e.
Elektronegatvte / Elektronegativite / Electronegativity
45
46
Ekl::Tre / ap / Diameter
Nirxa rastexza ku di navenda bazine (xelek) de
derbas dibe ser w li ser dora tiqalik dimne.
Nana w R an j 2r
47
F
Faks / Faks / Fax
Amreke ku li ser sstema telefon dixebite.
na deng li ser qaxiz nivs an j wneyan dine.
Faq::Feq::Dafik / Kapan::tuzak (hayvanlar iin) /
Snare
Kemnn ku bo ajalan tn dann.
Faraday / Faraday / Faraday
Yek faraday 96485, 3365 coulombs.
Fana / Fauna / Fauna
Di jngehek de koma ajalan. Ji koma ajalan re
fana t gotin. Koma ji her cureyn ajalan pkhat.
48
49
Fr / Takn::tama / Overflow
Minak: lehiya av her der xerakir.
50
G
Ga / kz / Ox
Ajaleke ku ji bo got w kar cot de were bikarann t xwedkirin. Her km du sal ye.
51
52
Gir::Gewre / ri / Large
Tit ku ji hevcins xwe mezintir e.
Giran / Ar / Heavy
Giran ji baristeya madey dibe. Hem bariste
hev dikinin. Titn bi hzeke mezin tne kiandin giraniya wan zde ye ew giran in.
Giran / Arlk / Weight
Giran ji baristeya madey dibe. Hem bariste
hev dikinin. Giran hza kana erd ye ku madeyan dikine.
Girk / Dm / Knot
Cih ku bi hev ve hatiye badan.
Girka monik / Eklem dm / Cut vertex
Cih ku girk l ye.
53
54
Gz / Ceviz / Juglans
Fkiya dara gz.
Guhzbar::Derbasbar/Geirgenlik/Transmissivity
Pleya avtbihurna teht an j zemn.
55
H
Haddexane / Haddehane / Mill::Bloomery
Cih ku ji lajwerdan meftl t kirin.
56
57
58
matematk de li aliy rast ep nann yeksaniy yn kirariy hene, bi tevah ev hevke ye.
Hesp / At / Horse
Ajalek ku ji bo siwariy t xebitandin.
59
60
61
62
63
J
Jakz / Jakuzi / Jacuzzi
Hewza tenduristiy.
J bibe::Bikuje / Sil / Delete
J rakirin. Ji hol rakirin.
Jbarkirin / ndir / Download
Ji nternet yan j ji malperek daxistina dosyayek. Ji bo mirov ji komptureke dr weke serverek hildigire komptura xwe.
Jbir / Silgi / Eraser
Alava ku nivs an j titn xezkir j dibe
Jdera Xwezay /Doal kaynak /Natural resource
Serkela xweza, Ya bi xwezayde ew bi xwe heyi,
ne ku bi dest mirovi hati kirin.
Jdern Av / Su kaynaklar / Water resources
Cihn ser zemn ku av di encama serveuyna
ava jrzemn de dert. Avn serkelan. Cihn ku
av j diz.
Jdern mirov::avkaniyn mirov / Beeri kaynaklar / Human resource
Keda mirovan. Di pvajoya hilbern de ji s faktoran yek e.
Jehr / Zehirli / Toxic
Gaz an j madeyn ku ji bo jiyana mirov xeter in.
Jkirin / Kes / Cut
Di programn komptur de wexta li ser belge
yan j dosyayek t xebitandin fermana birna
nivs, wne hwd. ji cihek. Pit v ferman ew
nivs, wne hwd. di hi kompter da dimne li
cihek din dikare b kopkirin.
64
65
K
Ka / Saman / Straw
Giyay (genim, ce, nsk) hik hrkir ku hatiye
berhevkirin ji bo bi ajalan bidin xwarin hatiye
amadekirin.
Kadastro / Kadastro / Cadastral survey
Bi garantiya dewlet ji aliy dewletve tesbitkirina (diyarkirina) sinorn parsel diyarkirina
xwediy w, mijara qedestroy pktine.
Kadastroya grafk / Grafik kadastro / Graphic cadastral
Kar qedestroy y ku b koordinat t meandin.
Ten kenar goe (hoke) tn pivan. Bi van agahiyan pafteyn qedestroy weke analog tn amadekirin.
Kadastroya jimar (numerk) / Sayisal kadastro / Digital cadastral
Xebatn qedestroy yn ku bi koordinati (xyz)
hati kirin. her dane xwedi xyz ye. Hesap ariv bi
kompiter t kirin.
Kadastroya piral / ok amali kadastro / Multi-purpose
Kadastroya pir armanc. Mnak: Xebata kadastroy ji bo nirxa bac j t bikaranin.
Kadestroya erd (zeviy) / Arazi kadastrosu / Rural
cadastre
Xebatn kadastroy yn ji bo zeviyan (ne erd
bajr, erd andiniy) t kirin.
Kadbn (cihanbn) /Kreselleme /Globalization
Bi aliyen poltk, abor, civak ekolojk ve zdebna entegrasyon alkariy
66
67
Kr / Bak / Knife
Di jkirin an j di birna titan de t bikarann.
Amra tj a ji bo birn, aliyek bi dest aliyek j ji
pola hatiye kirin.
68
69
70
Kv / Kivi / Kiwi
Fkiyeke tropk e. Qalik w tenik bi pir e, nava
w nerm, kesk bi av e. Tehma w tir, miz, rn
mir e. Vtamna C t de zde ye.
Kizr / Hakem / Referee
Ji bo areserkirina gelemey ku di navbera aliyan
de derketiye ji aliy camer ku zana pispor v
gelemey b areserkirin.
Kizwan::nok::engl / Melengi::menengi / Pistacia
terebinthus
Yek ji cureyn nebatan e. J qehwe yan j sabn t
kirin.
Kle / Klie / Cliche
1-Ji bo apkirin li ser lewhey belkirina (qalibkirina) we, nivs an j wneyan. 2- Gotin, fikrn
hwd. Kle (ji aliy her kes ve t zann.) Nivskar xwe pir dipesinne l titn nivsne j tev
kle ne.
Klor / Klor / Chlorine
Elementa k hejmara w ya atom 17 ye remza
Cl t pnase kirin.
Kobalt / Kobalt / Kobalt
Gewherek.
Ko / G / Migration
Ji ber hin sedeman guhastina cih, bajar, gund,
herm.
Kodkirin / ifreleme: kodlama / Encoding
Li ser pergalek veartin.
Koka zil / Kam kk / Phelypaea pheramites australis (cav) trinex ex steudel
Koka nebateke ku ji famlyeya genim e, gewdey
w hik e, li ciy bi hm an j av n dibe.
Kolan / Kaz / Excavation
Vedana ax.
Kolan / Kazmak / Dig
Bi alkariya amrek krkirina erd. Vedan an j
valakirina ax.
Kolan / Kazmak / Excavation
ehlkirin vedana erd.
Kolana rpit / rt kaz / Overburden stripping
Di kanzaya vekir de rakirina axa ser gewher.
Kole / Kle / Slave
Mirovn dl .
Kolektor / Kollektr / Collector
Ji 3 lingn transstor yek. Berhevker.
71
72
Kufik / Kf / Mold
Pit xerabn, na ber bi petandin ve ye. Madeyn wek nan, penr hwd. n organk bi bandora hm (xenam) germiy xera dibin.
Kufik / Kfl / Moldy
Tit ku wext w derbas bye, kevnar e. Nan
kufik.
Kufikbn / Kflenmek / Mildew
Tit ku taybetiyn xwe yn ern winda bike. (Ji
ber betalbn kufik b. Fkiyn li derve kufik
(xera) bn nayn xwarin.)
Kuleka heway::Bak / Hava bacas / Air hole::Vent
hole
Kuleka ji bo kana heway.
Kullk / iek / Flower
Guln rehekan.
Kunc / Susam / Sesame
Nebateke ku li cihn germ digihje. Ji tov w rn
dibe, ji hijikn w j ard dibin.
Kund / Bayku / Owl
Ajaleke perinde kov.
Kr / Derin / Deep
Ciyn ku ji ry erd ber bi jr ve ye. (Ji ber ku li
gund av km b, breke kr kolan av derxistin.)
Kureya volkan / Volkan krateri / Volcano
Korta iyay volkan.
Kurbek / Porsuk / Badger
Ajaleke kov ye. Bi got giya xwed dibe. Dirjahiya w bi qas 70 cm, teriya (qemik) w 17 cm
e.
Krkirin / Derinletirmek / Deepen
Bi kr de yna ciyek an j zemnek.
Kurm / Solucan / Worm
1-Di bendavn ji bo kirina elektrk de pareyek
e ku wey w gilover e. 2-Ajaleke ji famlyeyn
b marpit, gulover, pehn dirj.
Kurs / Sandalye::iskemle::krs / Chair
Alava rnitin. Rnitek.
Kurte vedor / Ksa devre / Short circuit
Arka elektrk herika elektrk ya nava herd
sern w3e yn wekir de, irska biav t diti re
t gotin
L
Laborant::Taqiger / Laborant / Laborant
Xebatkarn teknker ku di laboratar de lkolin dike yan j dixebite.
Ln / Harcama::gider / Expenditure
Ji bo karek ji mesrefn tevah re t gotin. Bi tevah xerckirina pere, ked hwd.
73
74
75
M
Macn::Mom / Macun / Casking compound
Madey ku bye wek hevr. Ji bo girtina derz girtina navbera titan (wek cam) t bikarann.
76
xwe dizivire.
Maik / Maa / Tongs
Amreke lajwerd ya bi du milan e. Ji bo girtina titn wek agir an j pereng ji bo lihevxistina perengan t bikar ann.
Mat (reng sar) / Mat / Opaque
Reng ku nabiriqe.
77
78
Creyeka yekeya goey (hoke) ye. Piran di lekeriy de t bikarann. 360 pile 6400 milyem e.
Milyon / Milyon / Millions
Nav hejmarek. Hejmara 1. 000. 000 . Hezar car
hezar.
79
80
N
Nane / Nane / Mentha
Giyayek aromatk.
81
82
83
84
85
86
O
Oksjen / Oksijen / Oxygen
Elementa ku giyaneweran zind dihle. Bi ewata w em enerjiy serf dikin.
Onks / Oniks / Onyx
Mermera ku d qedemeya veguherna w nemaye.
87
P
Pace::ibak::Pencere / Pencere / Window
Bea vekir ya di avah yan j makneyan de ji bo
ronah danstendina heway.
Pafte / Pafta / Sheet
Pareyek ji nexey. Ji bo bikaranina nexeyn
qadn fireh hsantirbe nexe tn parekirin, ji
her parey re pafte t gotin. Her pafte bi piran
qas 60x80 cm. e.
Pafteya astralon / Astralon pafta / Astralone map
sheet
Pafteyn ku li ser astrolonan hatiye xzkirin. Di
astrolonan de pit saln dirj j xerabn pir km
e.
Pafteya girav / Ada paftas / Blok type map
Pafteya ku komn parselan (girav) nan dide.
88
89
Pa / Geri / Rear::Back
1. Pit 2. Daw.
Pa / Geri::nceki / Back
Xebitandina di programn komptur de xebata
beriya niha. Dijber p. Ew agahiyn ku em l
digerin di malpr de di rpela pa de bn.
Padahit::Derenghit::Vehit / Geciktirilmi gertme yntemi / Retarded
Rbaza ku ji bo derxistina cewher pgirtina
herivandina ax.
Paerokn radyoaktf::Avtiyn radyoaktf /
Nkleer atk / Radioactivewaste
Ji bermahiyn ku pit kar nukler dimnin.
Paketin / Gerileme / Recessional
1. Kar paveyn 2. Lawaz bn, kmbn.
Palerze / Art sarsnt / Aftershock
Hejnn zemn yn b pergal ku li d erdheja
mezin pk tn.
Patent / Bulu belgesi / Patent
Belgeya (dokumana) kif. Belgeya vedtina titek n. Belgeya di bin parastina qann de ji bo
kifa proses, amr an j metodeke n, ji aliy
ofsa patent ve t dayn.
Pazdeh / On be / Fifteen
Hejmara pit ardehan. Nav hejmara 15an, an
j di jimareya Romay de xv.
Pan::Lefandin::Dorzivrn / Sarmak / Wrap
1. Paikkirin 2. Lalandin 3. Dorlgirtin.
Pgir / Bamllk / Dependence
Nirxeke ku li gora guherbarek nirx diguherne
ev an pkhat ne.
Pkhate::Hman / Yapta / Constituent
Pareyek ji pareyn hem.
Pkhateya kevir::Pkhateya berd / Kaya yaps /
Rock structure
Cure taybetmendiyn kevir an j keviriyan.
Pkhateya Lewis / Lewis yaps / Lewis structure
Curekek formuln kmyew ku li dora sembola
element elektron bi xalan tne nandan.
Pkhateyn sereke / Mtemmim cz / Essential
component
Pkhateya bi hev ve girday. Ev pkhate ji esl
xwe nay veqetandin. Bi esl xwe ve dij. B veqetandin ji taybetiya xwe wenda dike. Xan mutemmn cuz a parsel ye, dar mutemmn cuz a
baxey ye.
Pkhatin::bn / Olumak / Occur
Byna heyberek. Derketina hol.
Pkhnandin / Biletirmek / Compose (to)
Li nav hev xistin.
Pekn / Sekme / Rebound
Bi sedema lketina heyberek bertek dibe
ew heyber vedigere.
Pl / Dalga / Wave
Di fizk de lerza ku belav dibe bi xwe re enerjiy radigihne.
Plav::Sol / Pabu::Ayakkab / Shoe
Amra lixwekirin parastina lingan ku bi piran li
dervey mal t bikarann.
90
pixe re j t gotin.
Peqika asoker / Dze kabarcii / Bubble
Naneka li ser asoker.
Per::Bask::eng / Kanat / Wing
1. Lebat firindeyan ku p perwaz digirin; per
2. epil, mil * Her teyr bi baskn xwe difire.
Prar / ki yl yl nce::Evelki yl
Two years ago / Du sal ber.
Peravxan / Yal / Mansion
Kokn li kleka avan. Xaniyn taybet yn beravan.
Perde / Ekran / Screen
Amra rxara w rast ne zebloq ku bi alkariya
(rya) ronahiy wne yan j vdeoyan nan dide.
Pere::Dirav / Para / Money
Amra dayn ku ji kaxiz an j ji metal hatiye kirin.
Performans / Performans / Performance
Rewa xurtaniya di derbar karek de.
Pergal::Sstem / Sistem / System
Tevahiya rbazn ku bi kra bidestxistina encam tn.
Pergala agahiy ya zeviy / Arazi bilgi sistemi /
Land information system
Sistema agahiy ya ku agahiyn derheq erd
tde tn komkirin.
Pergala metrey::Sstema metr / Metrik sistem /
Metric system
Di matematk de pvanekn pergala metrey.
Perkaz::perwaz / Pervaz / Molding::Moulding
Pereyek kmber ku li dora ibak an j deriyan
txistin.
Perperok::ddok::Pinpink / Kelebek / Butterfly
Kzikeke ku temen w gelek kin e.
Perwane / Pervane / Propeller
Pir caran seba sarkirin tevgerdayn t xebitandin.
Perwerde / Eitim / Education
Kar hnkirin frkirin.
Pestan / Basn / Pressure
Mjera hza stn ya ku li yekeya qad bandor
dike.
91
Pvek / Ek / Additional
Ji bo kmasiyn titan bn temamkirin pareyn
ku p ve tn dann. Zdekirin, mezinkirin.
92
93
Pe / Meslek / Job
Peya ku t kirin. Xebata ku t kirin.
94
95
Plansazkirina herm bajr / ehir ve blge planlama / City and regional planing
Plansaziya herm bajar ya ku li gor hem pvanan hatiye amade kirin.
96
97
Q
Qad::Meydan / Meydan / Square
Qada her fireh a ku di navenda bajr de ye.
Qada perwerdehiy / Eitim alan / Education zone
Di plann avadaniy (mar) de cih ku ten ji bo
avahiyn perwerdehiy hatiye veqetandin.
Qada xaniyan / Konut alan / Housing zone
Di plann avadaniy (mar) de cih ku ten ji bo
xaniyan hatiye veqetandin.
Qada avahiyan / Tesis alan / Plant area
Ew cih ku bo xizmetdayna gel hatiye cihekirin.
Ku li van deran avah bo v mebest dibe.
Qada Avahiyn Tenduristiy / Salk tesis alan /
Healthcare field
Di plan de qada ji bo avahiyn tenduristiy hatiye veqetandin.
Qada avahiyn turzm / Turizm tesis alan / Tourism facility
Cih ku avahiyn trzm l tne kirin.
Qada avakirin /Yap inaat alan /Construction area
Qada ku avah t de t lkirin.
Qada avan / Meskun alan / Residential area
Qada xani l hatin kirin. Qada avahi liser heyi.
Qada avdaniy / Sulama alan / Irrigation area
Cihn andin yn ku bi pergaln avdaniy, tn
avdan.
Qada avzm / Sulak alan / Wetland
Nexeyde ji bo qadn av j dert, hertim il ji
sewalanre maluvaniy dike t gotin.
Qada Bajar ya Nitecihbn / Kentsel yerleik alan
/ Urban built-in
Cihn ku avah l tn kirin an j hatine kirin.
98
99
100
Qr / Zift / Pitch
Madeyeki ji petrol t barkan pir caran ji bo
qrkirina reyan t bikararn.
101
R
Ra::Gravton / Graviton / Graviton
Pareyek atom ku h nehatiya dtin hza kan radigihne.
Radar / Radar / Radar
Amra ku bi wergirtina pln radyoy ciy objeyan tesbt dike ku bi piran di ket balafiran
de t bikarann. .
Radeya Reaksiyon / Tepkime mertebesi / Order of
reaction
Nandana astn reaksiyonan dide, ji bo hevken bingeh formuln matematk a kmyew
senahiy (hesan) dide ber keran (mirovan) .
Radon / Radon / Radon
Elementeke radyoaktf e. Jimareya atoma w 68
e. Naneya w Rn ye.
Radyasyon / Radyasyon / Radiation
Belavbna vjenek an j guheziya vjenek y
ku ibin bi pln elektromanyetik an j pirtikan
ve belave dibe, ji tewawiya bi v belavbn re
radyasyon t gotin.
Radyasyona elektromagnetk / Elektromanyetik
radyasyon / Electromagnetic radiation
Mnak: bijjk de ji bo nwenen vere dermankirin
an j ferbune trjn karevay asinrevay te bi
karann.
Radyator / Radyatr / Radiator
Amra belavkirina germah yan j sermay ku bi
sarkirin an j germkirina hewa, av an j hilma
germ dixebite.
102
R::op / z / Trace
Naneya ku li d tit an j mirovan dimne.
103
104
Roj / Gn / Day
Bst ar demjimr.
Rojava / Bat / West
Aliy ku roj l die ava.
Rojhilat / Dou / East
Ciy ku tav j hilte yan j radibe yan j ji hla w
herm re t gotin.
Rojhilat bar Asya / Gneydou asya / Southeast Asia
Nav herma ku di navbera parzemna okyansya asyay.
Rojik::Lens / Mercek / Lens
Amrek ku dema trjn ronahiy di nav xwe de
derbas dike wan trjan, bipergal nez an j dr
hev dike. Dikare titn mezin bik, titn bik
mezin bide xuyakirin.
Roket::Moek / Roket / Rocket
Nav motora ku dehfdaneke bi enerjiya mezin
dike ye. Roket bi fiiqandineke lezgn a gazn
gelek germ dilive.
Ronah / Ik / Light
Cureyeke pla elektromagnetk e ku bi ava t
dtin. Bi alkariya w kar dtin dibe.
Ronak::Ron / Aydnlk / Bright
Rewa xuyadar. Tirjn ronahiy li heyberan dikevin vedigerin di av mirov de ra heyberan
dihlin.
Ronkirin / Iklandrma / Lighting
Ji bo ku tit derdor b dtin, lgirtina ewl ye.
Rontgen / Rntgen / Roentgen::X-ray
Cureyek ronahiy ku p wneyn hest hinavn mirovan an j hundir titan t kiandin.
Roper / Rper / Benchmark
Kirokiya ku navniana xal (poligon) niandide.
Niana liser erd windabibeji Li gor roper xal
disa t ditin.
105
106
S
Saf / Ar / Pure
Madey ku madeyn cuda li nava xwe de nahewne.
Safr::Yaqt / Safir / Sapphire
Kevir ku ji bo xeml t xebitandin.
Sal / Sene / Year
Dinya zivirna xwe ya li dora roj di 365 roj, 5
saet 49 deqqeyan de temam dike. Ji w dem
re sal t gotin.
Salona mezin / Byk salon / Hall
Menzela ji bo mvanan hatiye kirin, menzela
her mezin.
Samarym / Samaryum / Samarium
Numreya w ya atom 62 ye. Bi kurteya sm t
nivsandin. Elementeke kmyay ye. Di pesaziya
snemay de ji bo ronahiy t bikarann.
Santgrad / Santigrat / Centigrade
Pvana tn ye. Ji bo av dereceya (pile) cemidn
sifir dereceya keln sed t qeblkirin di nav
v pvan de t parvekirin. Sed gav hene di nava
cemidn keln de, her gavek dereceyek (pile) e.
Santltre / Santilitre (cl) / Centiliters (cl)
Yekeya qebarey.
Santmetre / Santimetre (cm) / Centimeters (cm)
Yekeya dirjahiy.
Santrala telefon / Telefon santral / Telephone
switchboard
Sstema bi heman navend ve girday ye ku ji bo
herikna ragihandin tketin derketin bi awayek otomatk bike ye.
107
Serban / at / Roof
Ji ber ku avahiyan ji byern xwezay biparze,
bea li ser avahiy t kirin.
Serbest / Serbest / Free
Kes gora serxwe lebat dike girdane t ert
mercek nne
Serbihurk::Jorbihurk / st geit / Overpass
Di trafk de ji bo rna peyayan nekeve xeterey li ser ryn hesin yan j ryn bejay wek pirey tn kirin.
Serbin / Asma ubuu / Hanging bar
Serben ku Jibo hilgirtina mwan t dann.
Sn / Tepsi / Tray
Firaqeke nav mal ye, ji bo birin anna teyfik
skanan t bikarann.
108
Serek / ef / Chief
Serek tma xebat.
S / Glge / Shadow
Tarbna bi astengkirina ronahiy ku ji aliy heyberan ve dibe.
109
110
Sstema cihnana gerdn (scg) / Kresel konumlama sistemi (gps) / Global positioning system (gps)
Sistema koordinat ya gerduniye. Bi alikariya satelayta koordinatn her xal dikare b destxistin.
Snor aredariya bajar mezin / Bykehir belediye snr / Metropolitan municipal border
Di birvebirana bajr de ew snor ku bo aredariya mezin hatiye nan kirin.
111
112
113
114
ev / Gece / Night
Dema navbera var sibeh.
irik::Rjne / Du / Shower
Amra ku ji bo mirov p ser xwe bio av dififine.
115
T
Ta / p::Diki ipi / Thread
Ji pemb, keten, rs, hevrim, naylon hwd. dibe bi taybet j ji bo dirtin t bikarann.
Ta (qat) ya hilawist / Asma kat / Mezzanine
Tebeqeya di navbera zemn tebeqeya yekemn.
Tabar::endcarjimar::Hevkolke::Jimara encar /
Katsay / Coefficient
Di guherbarek matematk de jimara ku li piya
nenasbar ye p re t lkdan.
Tableya goeya asoy / Yatay a tablas / Horizontal angle plate
Ew tebleya ku goeya asoyi li ser t xwendin.
Tableya goeya stn / Dey a tablas / Vertical
angle plate
Ew tebleya ku goeya situni li ser t xwendin.
Tabloya hesp / Hesap cetveli / Statement of account
Hesapkirin belavkirina parselasyonde tabloyn ku hesabi (aqar) niandide.
Tabloya Periyodk::Kevala periyodk / Periyodik izelge / Periodic table
L gor hnk taybetmendiy kmyev b sembola
van hatiye rzkirin
Takeometre / Takeometre / Tachymeter
Alavek nexegeriy ye. Di peljeniya deqiq de
goe (hoke) dipve.
Talveg / Talveg / Thalweg
di newalekide, di emekide di birineka klekide
xala heri kur. Xeta ku ji van xaln heri kur pkhatire ji xeta talveg t gotin.
116
117
118
Tp / Harf / Letter
Tp, semboln ku di pergaln nivsn yn alfabetk de ji bo dengn di zimn de tn bikarann
Trj / In / Beam
Qevda (baq) ronahiy.
119
120
121
V
Vagon / Vagon / Carriage
Beeke trn ciy rw yan j ciy bar.
Vagon / Vagon / Railway
Bar rbiwar p tn kiandin.
Valah / Boluk / Clearence::Margin::Pocket
Qada ku titek li ser tune ye.
Valah::Vakm / Boluk / Vacuum
Ciy ku t de qet titek tune ye.
Valf / Valf / Valve
Devik, wane, derxn.
Vantlator::Bajen::Bagork /Vantilatr /Ventilator
Amra ku bi alkariya perwaneya xwe bay tevdigerne. Makneya ku bawen dike.
Vegerne / Geri al / Back
Ji bo ku rpela derbasby dsa vebe t tikandin.
Veguhastin / Transport / Transport
Cih guhertin. Neqilkirin.
Veguhastina asoy / Yatay nakliyat / Horizontal
haulage
Barkiya ku ji kan bi alkariya pergaleke rhesin yan j band bi awayek asoy t kirin.
Veguhastina rhesin/Rayl nakliyat/Track haulage
Barkiya ku bi rhesin t kirin.
Veguhr / Dntrgen::konvertir / Converter
1. Amra ku snyala elektrk diguherne (Ji AC
dike DC an j ji DC dike AC) 2. Bernameya ku formata agahiy diguherne.
122
Vemirandin::Temirandin:::Tefandin / Sndrme /
Extinguish
Daw l anna agir.
123
W
Wane / Vana / Valve
Amra ku ji bo kontrola sekinandin an j derbaskirina madey boriy.
War / Yerleim yeri / Settlement
Cih ku mirov l dijn. Mnak:Gund, Bajar, Nave
Wargeh / Yerleim yeri / Legal domicile
Cih ku xan l hatine kirin, an j bn kirin.
Waer::Orng::Derzbend::Dirzbend::Sl::Conta /
Conta::Tm aklar kapatmak iin / Seal
Di navbera du rxarn idand de ji bo valah
werin girtin parey plastk ku t bikarann.
Wat / Watt / Watt
Enerji dnm orann len birimdir. Joule bl
saniye olarak tanmlanr. Ksaca W harfiyle gsterilir.
Watpv / Wattmetre / Wattmeter
Amra ku iyana (tiwane) elektrk dipve.
Wekhev::Jihev::Hevwe / Benzer / Similar
Di creyn ku diibin hev.
Wekhev::Mnah::ibn / Benzerlik / Similarity
Di matematk de di nav du sgoeyan de, wekhevtiya goey beranber hev hevgirtbna keviyn beranber hev.
Weqf / Vakif / Foundation
saziya ji bo xrxaziy hati avakirin. Armanca v
saziy ya ticari nine. Xrxazi yekane armance.
Wergr / evirmen / Translator
Kesn ku nivsan an j axaftinan vediguhernin
124
zimanek din.
Wergir::Plgir / Alc / Receiver
Amra ku snyala radyoy digire vediguherne
deng, wne yan j titek din ku t fmkirin.
Werimn / ime / Swelling
ji ber sedemn tkilzemn bi awayek werma
qaqila zemn
Werimn / imek / Swelling
Bi kina av an j xaz re, di hikiyan de pkhatina gewrebna qebarey.
Werz::Spor / Spor / Sports
Tevgern la mirovan n ku ji bo tendurst yan
j hobiyan tn kirin. Ew lstikn bi awayek kesane yan j civak bi rbazek tne kirin.
Weandin / Yaynlamak / Publish
Ji titn ku bi amrazn ragihan ve belav dibe re
t gotin.
Wener / Emitr::Yayc / Emitter
Y/a ku dine. Cih ku pln elektromagnetk j
dertn diwein.
Wezinandin::Pvandin::Kiandin/Tartmak/Weigh
(to)
Li gora yekeyek dtina giraniya titek.
Wijewij::Dengedeng::Noyz::Berden/Grlt/Noise
Deng ku b nzam an b aheng e.
Wize::Enerj / Enerji / Energy
Hza di nava madeyan de wek tn an j ronah
ku dibe sedema tevgera made.
125
X
Xan / Ha biimli / Cruciform
Avah an j heybern wek xa. eprast.
Xal / Nokta / Point
Nana her bik.
Xala cemser / Kutup noktasi / Pole point
xala cemser. l ne diyare ev xal ya ciyografiye
an ya manyetike.
Xala cemser ya erdngariy / Corafi kutup noktasi / Geographic pole point
xala cemser ya ciyografi (erdnigari) . Ev xal li gor
koordinatn ciyografi t tesbitkirin navkirin.
Xala Heln / Erime noktas / Melting point
Pka vehelna madeyn hik ber bi ilaviy.
Xala Hevsengiy::Xal Hevseng / Denge
konumu::Denge pozisyonu / Equilibrium position
Rewa heyber anj sstemek ku hza net a li ser
sifir e. Cih an j asta ku hza net (saf) dibe sifir.
Xala keln / Kaynama noktas / Boiling point
Pileya germahiy ku made t de dikele.
Xala kontrol / Kontrol noktas / Checkpoint
Nexegeriyde xaln ku koordinatn (xyz) wan
diyar ji bo kontrola nex pivan li ser tn kirin,
wek xaln kontrol tn navkirin.
Xala kontrol ya erd / Yer kontrol noktasi / Ground
control point
Nexegeriyde xaln ku koordinatn (xyz) wan
diyar ji bo kontrola nex pivan li ser tn kirin,
wek xaln kontrol yn erdi tn navkirin.
126
127
Xw / Tuz / Salt
Wek kirstalek ye, titek ku tehma w or e.
128
Y
Yasaya ohm::Zagona ohm /Ohm yasas /Ohms law
Di vedoreke elektronk de tezya ku di navbera
du xalan de li ser gihner derbas dibe bi vekan re bi awayek rast l bi bergira di navbera
du xalan re bi awayek vaj rjey ye. Ev kanna
ohm e.
Yasmn / Yasemin iei / Jasmin
Giyayek ji famlyeya zeytn ye.
Yazdeh / Onbir / Eleven
Hejmarek e. Tamjimara ji dehan mezintir, ji dozdehan biktir.
Yek / Bir / One
Hejmarek e. Hejmara biktirn a tamjimarn poztf.
Yekav::Serav / Can suyu / Lifeline
Di andiniy de avdaniya yekem. Avdaniya ku
dema ax t dayn t kirin.
Yeke / Birim / Unit
Di komek de hmanek. Ew dabea neguher ku ji
bo pvan t bikarann.
Yekeya artmetk::Yekeya jimrey / Aritmetik
birim / Aritmetic unit
Di CPU de cih ku kirariyn artmetk mantiq
tne kirin. Kompter kirariyn mna carn, daben, danhev (tevn) dern di vir de t kirin.
Yekeya kevan / Yay birimi (radyan) / Spring unit
(radians)
Yekeya kevanye. 2 pi li hemberi 360 derecey
t.
Yekeya kirariya serek (cpu) / Ana ilem birimi::mikroilemci / Central processing unit (cpu)
Parey ku hem kirariyn kompter t de dibin.
Yekeya pvan ya dirjahiy / Uzunluk l birimi /
Measuring unit of length
yekeya pivana direjahiy. metre wek yekeya pivana dirjahiy t pejirandin.
Yekeya pvan ya qad / Alan lleri birimi / Unit
of measurement
Yekeya pvana aqar ye. Metre qare wek yekeya
pvana qad t pejirandin.
Yekeya pvan ya qebarey / Hacim lleri birimi
/ Unit of volume measurements
Yekeya pivana qewarye. metre kup wek yekeya
pivana qewar t pejirandin.
Yekey / Birimsel / Unitary
Y ku bi yekey t nandan an j bi yekey re di
tkiliy de ye.
Yekkirina par /Pay birletirme /Share consolidation
Di parn xweditiya parselande yekkirina paran.
Yeksan / Eit / Equal
Du an j zdetir titn ku li gora avah, nirx, endan awaniya xwe ne zde ne j km in.
Yeksan / Eitlik / Equality
Rewa yeksan a du titan an j zdetir titan.
Yekem / Pazar / Sunday
Roja dawn a heftey di navbera em duem
de ye. Li hinek welatan roja yekem a heftey ye.
129
Z
Zagona avadaniy / mar kanunu / Zoning law
Zagona ku aroveya avadaniy diyar dike.
Zagona Avogadroy / Avogadro yasas / Avogadros law
Li gor zagon qebara gaz wekhev be, di germahiya wekhev pestoya wekhev de hejmara molekl an j parikan yek dibe.
Zagona Boyle / Boyle yasas / Boyles law
Zagonek li ser ilav kirina gazn firebar ye.
Zagona Charles / Charles yasas / Charless law
Di nava naghzbariyek de, km bn zde
bna germahiy bi girday zde bn km bna
qebara gaz meng ye.
Zagona dalton / Dalton kanunu / Daltons law
Pestana gazn ku di nava hev de ne bi hev re
nakevin reaksiyon yeksan e bi danheviya (komkirina) pestana kism ya gazn ku di tke de ne.
Zagona Darcy / Darcy kanunu / Darcys law
Zagona k herikna ava di nava akferde pnase dike.
Zagona dest rast::Yasaya dest rast / Sa el
kural / Right hand rule
Rbazeke matematk fizk ye ku ji bo vektorn 3 rehend bi hsan werin fmkirin.
Zagona Gay-Lussac / Gay-lussac yasas / Gay-lussacs law
Li gor zagon qebareya gazek meng di mejreke pend de nandana germahiy bi yekeya
kelvn ve di hevgiriyeke rast de ye.
130
Zr / Altn / Gold
Gewhereke biha.
131
Zl / Dilim / Slice::Piece
Di dabekirina titek de ew pareyn ji sih biktir in.
132
133
134
A
Aksiyom / Aksiyom /
Aldar / Ynl / Directional
Amonym / Amonyum / Ammonium
Ampl / Ampul / Bulb
Amr / Aygt / Device
Amr / Cihaz / Device
Analtk / Analitik / Analytic
Apss / Apsis / Apsis
Argon / Argon / Argon
Argument / Argment /
Artmetk / Aritmetik / Arithmetic
Asmetr / Asimetri / Asymmetry
Asmetrk / Asimetrik / Asymmetric
Asmptot / Kavumaz / Asymptote
Asmptotk / Kavumaz gidi / Asymptotic
Ast / Dzey / Level
Avahsaziya peyzaj / Peyzaj mimarl / Architecture of landscape
Avahiyn binzemn / Yeralt yaplar / Underground
structure
Avhewa::Kiwr / klim / Clime
Avz::Kan / Kaynak::Pnar / Spring
Awne / Ayna / Mirror
Axa volkank / Volkanik toptaklar / Volcanic soil
135
B
Badoke / Burgu::burgu erisi / Helix
ral dressing)
Berwar / Yatay /
Berjr / ni / Landing
136
137
C -
Cama volkank / Volkanik cam / Volcanic glass
ik / Diklik /
Cran / Komu /
Cran / Komuluk /
Cure / eit /
ita / ta / Lath
aryek / eyrek /
138
D
Dabir / Kesen /
Dar / Aa / Tree
Dem / Zaman /
Der / D /
Derfet / mkan /
139
Dskrmnant / Diskriminant-delta /
Derz / ne / Needle
Destkar / El ii / Handiwork
Dorgir / evrel /
Dirjah / Uzunluk /
140
E
Ebont / Ebonit / Ebonite
Ekstrem / Ekstrem /
Ekstremm / Ekstremum /
Ekstruzyon / Ekstruzyon / Extrusion
Ekvator / Ekvator / Equator
Elastk / Elastik / Elastic
Elekrtoforez / Elektroforez / Electrophoresis
Elektrfkasyon / Elektrifikasyon / Electrification
Elektrka statk::Karebaya cgr / Statik elektrik /
Static electricity
Elektrometalrj /Elektrometalurji/Electrometallurgy
141
F
Fahrenhayt / Fahrenhayt / Fahrenheit
F / Fi / Plug
Fz / Hatl / Girder
Fizk / Fiziksel / Physical
Fizknas / Fiziki / Physicist
Fizyoloj / Fizyoloji / Physiology
Flambaj / Flambaj / Buckle
Fla / Fla / Flash
Flaor / Flar / Flasher
Fleks / Fleks / Flex
Fleksbil / Fleksibl / Flexible
Fonksiyona kosekant / Cosecant fonksiyonu /
Fonksiyona kosnus /Cosins fonksiyonu (sins)
142
143
G
Galaks / Gkada::galaksi / Galaxy
Gardenya::Gardinya / Gardenya / Narcissus poeticus
albus plenusodoratus
Gihanek / Bala /
144
Goe / Ke / Corner
Goekenara esas / Esas kegen /
Goeya faz / Faz as / Phase angle
145
H
Harepl::Tsnam / Tsunami / Tsunamy
Hik / Yuva(yabani bykba hayvan yuvas) / Lair
Heft Sed / Yedi yz /
Hejmara Reynold /Reynold says/Reynolds number
Hejok::Lerzok / Sarsak / Rocky
Hlekan / Salncak / Swing
Hm / Nem / Moisture
Heman / Ayn /
Hman / Eleman /
Herma I. / I.blge /
146
Hevkeya Van der Waals / Van der waals denklemi / Van der waals equation
Hevkeya Vant Hoff / Vant hoff denklemi /
Vant hoff equation
Hevkey / Denklemsel / Equationally
Hevnavend / Emerkezli / Concentric
Hevpar / Ortak / Associate
Hevraz / Yoku /
Hevrehend / Ayn boyutlu /
Hevrk / akk /
Hevrz / Ard / Juniper
Hevrza re / Kara ard aac / Jasminum sabina l.
Hevsan / E /
147
I -
Iyona cw / kiz iyon / Zwitterion
nds / ndis / Index
ntegral / ntegral / Integration
ntegrala diyar / Belirli integral /
ntegrala pirtay / ok katl integral /
sota re / Kara biber / Piper nigrum
zolasyon / Yaltma / Isolation
zomer / zomer / Isomer
148
J
J bibe / Temizle / Clear
Jor::Bala::Ban / Yukar / Up
Ji dr ve / Uzaktan / Remote
Ji jr ve bi snor / Alttan snrl /
Ji n ve bi nav bike / Yeniden adlandr / Rename
Ji n ve dest p bike / Yeniden balat / Reboot
Ji n ve destpkirin / Yeniden balatmak / Restart
Ji pileya yekem / Birinci dereceden /
Jimar / Say / Number
Jimara Atoman / Atom says / Number of atoms
Jimara binkoman / Alt kme says /
Jimara diyar / Belirli say / Specific number
Jimara fonksiyon / Fonksiyon says /
Jimara hmanan / Eleman says /
149
K
Kablo / Kablo / Cable
Kar / / Work
Karakterstk / Karakteristik /
Km / Dk / Low
Kmtirn / En az / Minimum
Kesax::Kesixandin::Pekandin::Daptin / Budama
/ Pruning
150
Kevan / Yay /
Kez::Honan / rg / Braiding
Kombnayon / Kombinasyon /
Kf / Keif / Discovery
Kirtik::Mivred / Ee / Rasp
Ku.be / se() /
Kb / Kp / Cube
Krah / Derinlik /
151
L
Ladan / Sapma(yn) / Deflection
152
M
Madde / Madde /
Ml / Eilim / Bias
153
154
N
N heb xal / N tane nokta /
Nahewne / Kapsamaz /
Navber / Aralk /
Navek / Orta /
Neyekser / Dolayl /
Nze / Sng / Bayonet
Nehevbir / Ayrk /
Nr / Boyundurluk / Yoke
155
156
O
Ohm / Ohm / Ohm
Olan::Dengvedan / Yank / Echo
Operatora Hamlton / Hamilton ilemcisi / Hamiltonian operator
Ordnat / Ordinat /
Organzasyon / Organizasyon / Organization
Orjn / Orijin /
Ortoped / Ortopedik / Orthopedic
Otopark / Otopark::park yeri / Parking
Ozalt / Ozalit / Blueprint
157
P
Paceya Root / Root penceresi / Root window
158
Plik / Basamak /
Pvek / Ek /
Pvexist / Monte edilmi / Mounted
Pevxistin / Montaj / Mounting::Assembly
Pwend / Balam /
159
Pirtirn / En ok / Maximum
Pisk / Kedi / Cat
Pispor / Uzman / Expert
Pston / Piston / Piston
Pesaz / Sanayi / Industry
Pikinn / Deney / Experiment::test::attempt
Pikinna awaniya av / Su kalitesi deneyi / Water
quality test
Pikinna enjeksiyona av / Su enjeksiyon deneyi /
Water injection test
Pikinna kian / ekme deneyi / Tensile test
Pite / Yer fst / Peanuts
Pvaz / Soan / Onion
Pivdan / iirmek / Inflate
Pvera germahiya bilind / Yksek scak ler / Pyrometer
Pvok / idem / Crocus
Piy r / Arslan aya / Leontopodium alpinum
Plan kirin / Planlamak / Planing
Plana kan / Ocak plan / Layout of a mine
Plana rew / Vaziyet plan / Layout plan
Plaqe / Plaka / Plate(license plate)
Polarzasyona bazney / embersel
ucaylanm::embersel polarizasyon / Circular polarization
Polik::oqil::Baqil xatn / Bezelye / Pea
Portetf::Guhzbar / Portatif / Portable
Posta / Posta / Post
Poandin / Giydirme / Cladding
Potansiyela elektrk / Elektrik potansiyeli / Electrical potential
Pozziyon::iwn / Pozisyon / Position
Prz / Priz / Plug
Przma / Prizma / Prism
160
Q
Qabilyet / Kabiliyet / Capability
161
R
Rade::Ast / Seviye / Level
R / Yol / Way
Rbaz / Yntem::metod /
162
Rikin / Ke ta / Headstone
Rz / Satr / Row
Rz bn / Dizili::Dizilme /
Rze / Dizi /
Rpit::Berg / rt / Cover
Rqet / Ayrt /
Rxar / Yuzey / Surface
Rxara chan / Dnya yzeyi / Earths surface
Rxara nvkerhoke::Rxara nvkergoe / Aortay
dzlemi / Bisector plane
Rxar / Yzeysel / Superficial
163
S
Saf / Som / Sterling
Sl / anak / Dish
S / / Three
Sed / Yz / Hundred
Serast / Dzgn /
Sreg / Kp kk /
Szdeh / On / Thirteen
164
Sinc / de / Elaeagnus
Sind / rs / Anvil
Sr / Sarmsak / Garlic
165
we / ekil / Shape::Form
ab / Rondela / Washer
ew / Yalpa / Roll
il / Islak::ya / Wet
p / Akak / Drainpipe
r / St / Milk
166
T
Ta / Kat / Multiply
Ta::Tebeqe / Kat(yaplarn kat iin) / Floor
Table / Tabla / Table
Tabloya logartm / Logaritma cetveli /
Tabloya nanek / aret tablosu /
Tabloya rastiy / Doruluk tablosu /
Taj / Taz / Greyhound
Takoxraf / Takoraf / Tachograph
Tar / Tezek(byk ve yuvarlak kalba vurulur) / Cowpat (large and round::the mold is shot)
Targan::Genimok / avdar / Rye
Tas::Piyan / Tas / Bowl
Tawdana goey /Asal ivme /Angular acceleration
Tawdana ji nika / Ani ivme / Instantaneous acceleration
167
Tn / Is / Heat
168
Tn / Isl / Caloric
Tr kirin / Koyulatrmak / Concentrate
Trbn / Youmak / Condensate
Trbuon / Tirbuon / Corkscrew
Trjn gama / Gama nlar / Gama rays
Tj / Ac / Pain
Tj / Sivri / Pungent
Tl / Tl / Tulle
Tund / iddet / Violence
Tnd / iddetli / Violent
Tnela bark / Nakliye tneli / Transport haulage
Tup / Tp / Tube
Turbulans::Bagj / Trblans / Turbulence
Turnusol / Turnusol / Litmus
Tuya re / Siyah dut / Morus nigra l.
Tuya tir::Tuya m::Tuya rom / Eki dut / Morus
acidosa
Tzik / Su teresi / Watercress
169
- V
ltraviyole / Ultraviyole / Ultraviolet
Vac::Mantiq / Mantk / Logic
Vajkirin / evirme / Conversion
Vala kirin / Boaltmak / Empty
Valah / Boluk / Gap
Varik / Pili / Chicken
Veguhern / Dnm /
Vehewandin / ermek / Contain
Vekan / ekili /
Vketin / Tutumak / Ignite
Vekir / Ak /
Vektoriyel / Vektriyel / Vectorial
Vemirner / Sndrc / Extinguisher
Ventur / Venturi / Venturi
Veqetandek / Ayrc::ayra / Separator
Vxistin / Tututurmak / Ignite
Vexuyan / zdm /
Vezelandin::Tundkirdin / Germek / Tighten
Vbrason::Lerzn / Vibrasyon / Vibration
Vdanjor / Vidanjr / Sewage truck
Vn::Silng::Nuwl / Vin / Crane
Vskoz / Vizkoz / Viscous
Vskozmetre / Viskozimetre / Viscometer
170
W
Watedar::Biwate / Anlaml /
Wawik::eqel / akal / Coyote
Weh::Xinzr::Beraz / Domuz / Pig
Wekhevbn / Benzeme / Similitude
Wekhevbn / Benzemek / Resembling
Wekhevn / Benzeim / Similarity
Werdek / rdek / Duck
Wers / Urgan::Halat(kei ipinden yaplan urgan) /
Rope
Westiyer / Vestiyer / Cloakroom
Wean / Yayn / Publication
Wizeya Helmholtz::Enerjiya Helmholtz / Helmholtz enerjisi / Helmholtz energy
171
X
Xaer::Duriyan / Yol ayrm::kavak / Crossroads
Xeritandin::Rezberdan::Rezinn / Ba bozumu /
Vintage
172
Y
Yekbn / Birleme /
Yekbn::Yekgirtin / Birlemek / Unite
Yekby::Yekgirt / Birleik / Combined
Yekdest / Tekel / Monopoly
Yekedem / Birim zaman /
Yekem / Birinci / Firsth
Yekeya baristey ya atom / Atomik ktle birimi /
Atomic mass unit
Yekeya pvana hokey::Yekeya pvana goey /
A l birimi /
Yekeyek / Birebir / One-to-one
Yekeyek navgir / Birebir ve iine /
Yekeyek sergir / Birebir ve rten /
Yekparker / Btnler / Supplementary
Yekparker / Btnleyen /
Yeksaniya du matrsan / ki matrisin eitlii /
Yeksankirin / Eitleme /
Yekser / Dorudan (direkt) /
173
Z
Zagona Curie / Curie yasas / Curie law
Zar avtin / Zar atmak /
Zawe::Merkur / Merkr / Mercury
Zayn / Kuzulamak / Lambing
Zebe / Karpuz / Watermelon
Zelal / Duru::berrak / Clarity
Zeliqok / Yapkan / Sticky
Zemn / Zemin / Soil (engineering)
Zeng girtin / Paslanmak / Rusting
Zeng / zengi / Stirrup::Joist hanger
Zepln::Balon / Zeplin / Airship
Zerdelik / Dn gel / Mespilus germanica l.
Zernx::Arsenk / Arsenik / Arsenic
Zerya / Okyanus / Ocean
Zibil / Hayvan gbresi / Animal manure
Zingara sifir / Bakr kf / Copper rust
Znko / inko / Zinc
Zirav / nce (tel,kl vs) / Thin (wire,hair etc.)
Zirx / Zrh / Armor
Zivirandin / Dndrmek / Rotate
Zivirn::Veger / Dnmek / Return
Zwane / Zvana / Tenon
Zixur / Dageidi / Mountain pass
Zz / Ekseni etrafnda dnme / Turn around the axis
Zodak / Zodyak / Zodiac
Zoolog / Zoolog / Zoologist
Zornax / Kap srgs / Door bolt
174
AR KIRARIYN BIHGEHN
DANHEV
a
(Jimar)
+
(Zdek)
b
(Jimar)
=
(Yeksan)
c
(Tevdek)
KMKIRIN
a
(Jkm)
(Kmek)
b
(Kmker)
=
(Yeksan)
b
(Carker)
=
(Yeksan)
c
(Carn)
c
(Jma)
CARKIRIN
a
(Carker)
x
(Carnek
:Car)
PARKIRIN
a
(Berpar)
:
(Parnek)
Berpar <-------- A
b
(Parker)
=
(Yeksan)
c
(Par)
B --------> Parker
C --------> Par
M ------> Jma
175
176