Professional Documents
Culture Documents
YRYEN MERDVENLERDE
SALII VE GVENL
MUSTAFA TUTSAK
Genel SG Mevzuat
Yasal Mevzuat, Kapsam, stisnalar ve Ama
veren Ykmll ve alanlarn
Uymalar Gereken Kurallar
Kazalarn nedenleri
Kazas Kayplar
Tehlike Kaynaklar ve Riskler
SG Ynetim Sistemi Modeli
SG Kltr
Hedef
SG Temel Deerleri
Asansr, Yryen Merdiven ve Y. Bantlarda
Sal ve Gvenliine giri
EK/2013/5032
978-605-01-0457-8
TUTSAK, MUSTAFA
Asansr ve Yryen Merdivenlerde i Sal ve Gvenlii
EMO--1.Bask-- Ankara: EMO Yaynlar, 2013, 73 s.; 24 cm (EK/2013/532)
ISBN 978-605-01-0457-8
ASANSRLER
SALII--GVENLK
TMMOB
ELEKTRK MHENDSLER ODASI
Elektrik-Elektronik Mhendisi
Mustafa TUTSAK
1966 ylnda Merzifon lesinde dodu. lkokul, ortaokul, meslek lisesi eitimini Merzifon da tamamlad.
1989 ylnda Anadolu niversitesi Elektrik-Elektronik Mhendislii blmn bitirdi. Okulunu bitirdikten
sonra Assa Asansr ve Sanayi A.. de Mhendis olarak asansr sektrne admn att. Bir sene bu firmada
altktan sonra askerlik grevi iin ayrld. Askerlik sonras Teknolift Asansr Sanayi ve Ticaret A.. de 1991
ylndan 2009 ylna kadar Mhendis, Bakm Sorumlusu, Montaj Sorumlusu ve Montaj-Bakm Mdr olarak
alt. Bu firmada sektrnde yerel firmalar arasnda ilk olarak Danman kullanmadan Kalite Ynetim
Sistemi ve 95/16/AT Asansr Ynetmelii kapsamnda Modl H Ek XIII CE belgelendirilmesinde aktif rol
oynad. Deneyimini uluslararas boyutta artrabilmek iin 2009 ylnda bu firmadan ayrlarak ThyssenKrup
Asansr Sanayi ve Tic A. nin Ankara Blge Mdrlnde Montaj Sorumlusu olarak almaya balad.
Firma politikalar ile kiisel dncesinin rtmemesi nedeni ile Kasm 2011 tarihinde bu firmadan ayrld.
Taahht firmalarndaki bu almalarnda ulusal ve uluslar aras boyutta Konut, Otel, Sanayi Tesisi, AVM,
Hastane, Metro, Baraj, Havaalan gibi ok sayda projedeki asansr, yryen merdiven ve yryen bantlarn
temini ve tesisini teknik ve idari olarak ynetmi bulunmaktadr.
Kasm 2011 tarihinden buyana Kalitest Belgelendirme ve Eitim Hizmetleri Ltd. ti. firmasnda Teknik Mdr
ve Ba deneti olarak grev yapmaktadr. Ayn zamanda 2009 ylndan buyana EMO Ankara ubesinde
Asansr SMM Eitmeni olarak yeni mhendislerin sektre kazandrlmas ynnde almalara devam
etmektedir. Ayrca, Yazarn Kalite Ynetim Sistemi, evre Ynetim Sistemi ile Sal ve Gvenlii Ynetim
Sistemi Ba Denetilii, Sanayide Enerji Verimlilii Uzmanl, Yap Denetim Uzmanl bulunmakta ve sre
ierisinde bu yndeki almalar da zaman zaman devam ettii gibi uzmanlk dallar ile ilgili olarak Ankara
Adli Sisteminde Bilirkiilik hizmetleri de yapmaktadr. Yazarn Meslek ve Sektr dergilerinde yaynlanm
makaleleri de bulunmaktadr.
Asansr,
Yryen Merdiven,
Yryen Bantlarn
imalat, montaj ve bakmn yaparken i kazas geirerek yaamn yitiren emeki dostlar ansna
NSZ
indekiler
nsz 4
Genel SG Mevzuat... 5
Yasal Mevzuat, Kapsam, stisnalar ve Ama................
Kazalarn nedenleri........ 8
Kazas Kayplar. 8
Tehlike Kaynaklar ve Riskler 9
SG Ynetim Sistemi Modeli. 10
SG Kltr 11
Hedef. 12
SG Temel Deerleri... 13
Asansr, Yryen Merdiven ve Y. Bantlarda Sal ve Gvenliine giri... 16
25
35
42
42
44
C-Enerjinin Kontrol
44
48
Genel SG Mevzuat
Tm almalarda Sal ve Gvenlii Kurallarna uyulmas esastr. Sal ve Gvenlii
ynnden taraf sorumluluklar, ister 4857 Sayl Kanununun 77. Maddesinde olsun, ister ki yeni
karlan 6331 Sayl Sal ve Gvenlii yasasnda (Bu yasann atfta bulunduu Ynetmelik ve
Tebliler henz karlmamtr) yer almaktadr.
Bu maddeye gre;
verenler SG iin gerekli her trl nlemi almak, ara ve gereleri noksansz bulundurmak,
iiler de SG konusunda alnan her trl nleme uymakla ykmldrler.
Sal ve Gvenlii
Kapsam: Kamu ve zel sektre ait btn ilere ve iyerlerine, bu iyerlerinin iverenleri ile
iveren vekillerine, rak ve stajyerler de dhil olmak zere tm alanlarna faaliyet
konularna baklmakszn uygulanr.
stisnalar: Trk Silahl Kuvvetleri, Polis, Jandarma ve Milli stihbarat Tekilat
Mstearlnn faaliyetleri, Afet ve acil durum birimlerinin mdahale faaliyetleri, Ev
hizmetleri, alan istihdam etmeksizin kendi nam ve hesabna mal ve hizmet retimi
yapanlar, Hkml ve tutuklulara ynelik iyurdu, eitim, gvenlik ve meslek edindirme
faaliyetler
Verimlilii arttrmaktr.
Mesleki risklerin nlenmesi, eitim ve bilgi verilmesi dhil her trl tedbirin alnmas,
organizasyonun yaplmas, gerekli ara ve gerelerin salanmas, salk ve gvenlik
tedbirlerinin deien artlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyiletirilmesi iin
almalar yapar.
Yeterli bilgi ve talimat verilenler dndaki alanlarn hayati ve zel tehlike bulunan yerlere
girmemesi iin gerekli tedbirleri alr.
veren,
sal
ve
gvenlii
tedbirlerinin
maliyetini
alanlara
yanstamaz.
Genel olarak tehlikeli malzemeyi, tehlikesiz veya daha az tehlikeli ile deitirmek,
veren, mesleki tehlikelerden korunma ve nleme konusunda bir veya birden fazla ii
grevlendirilmeli, bir gvenlik ekibi oluturmaldr.
Btn bunlar iyerine maddi yk getirebilecektir. Ancak, kazalarn olumas daha ok kayba
yol amaktadr.
nsan Kaynakl
Makine Kaynakl
Ortam/evre Kaynakl
Ynetim Kaynakl
Kazas Kayplar
Dolaysz Kayplar
letmenin SGK ya dedii kaza primleri ile karlanan;
Kazalnn alamamas,
veren ve vekilinin kaza ile ilgilenmeleri, kazann meydana geldii iin yeniden
oluturulmas ve yeni iinin seimi veya yetitirilmesi,
Kaza ile ilgili resmi mercilerle iliki ve yasal ilemler dolaysyla kaybedilen zaman,
retim Kayb
Tehlikeli Davranlar
10
SG KLTR
Pozitif Kltr
Pozitif SG kltr olan organizasyonlarda; karlkl gvene
dayal iletiim, i gvenliinin nemi konusunda paylalm
alglama yetenei vardr. Risk analizi ile tespit edilen risklerin
tehlike seviyelerinin azaltlmas iin alnmas gereken tedbirlerin
gereklilii tartlmaz.
Negatif Kltr
12
HEDEF
13
SG TEMEL DEERLER
Hedefe ulamamzda biz yardmc olacak ve
kesinlikle aklmzdan karmamamz gereken
4 temel deer yledir.
TEMEL DEER-1
HBR
YARALANMAMIZA
DEMEZ.
14
TEMEL DEER-2
GVENL
YNETLEBLR.
TEMEL DEER-3
GVENL
TM
ALIANLARIN
SORUMLULUUDUR.
15
TEMEL DEER-4
TM
KAZALAR
NLENEBLR
VE
NLENMELDR.
Asansr, Yryen Merdiven ve Y. Bantlarda i Sal ve Gvenlii
Asansr, Yryen Merdiven ve Y. Bantlar, imalat ve montaj asnda yapldklar yerler de gz
nne alndnda doas gerei riski yksek, dikkat ve zen gsterilmesi gereken bir i koludur.
16
Rekabetin acmasz olduu bu sektrde maliyeti kurtarmak iin girdilerde tasarruf yaplmakta,
bunun sonucu olarak en kolay igc cretleri ucuzlatlmakta, ekipmanlar basitletirilmekte veya
bakmsz ve gvensiz ekipmanlar kullanlmakta ve taeronlamaya gidilmektedir. Dolaysyla,
zaman, maliyet ve igc geninde ihmaller de artmaktadr. Rekabet artlarnda ne kabilmek
iin firmalarn verdii tavizler sonucu, merdiven zerinden veya ereti ahap iskeleler zerinden,
tama zelliklerini kaybetmi atlam kalaslar zerinden, zelliini kaybetmi elik borulu iskeleler
zerinden yaplan montajlar, ekipmansz olarak ar yk kaldrmalar, risk deerlendirilmesi
yaplmadan tedbirsiz ve dikkatsiz mdahaleler yaptrlmakta, sonucunda da i kazalar
olumaktadr.
6331 sayl SG yasas 30.06.2012 tarih ve 28339 say ile Resmi Gazetede yaynlanmtr. Yasa;
50'den az alan olan tehlikeli ve ok tehlikeli snfta yer alan iyerleri iin yaym
tarihinden itibaren bir yl sonra, (30 Haziran 2013)
Dier iyerleri iin yayn tarihinden itibaren alt ay sonra, (30 Aralk 2012) yrrle
girmektedir.
17
Risklerin Belirlenmesi
Asansr firmalar SG asndan aada belirtilen Riskli konularda tedbirler almaldr. Bu konular;
1.
18
19
20
2.
Risk Analizleri yaplmas: zellikle montaj ncesi, srasnda ve sonrasnda tehlikeye neden
olabilecek ve olaan d etkenlerle ilgili olarak montaj ncesinde Risk Analizleri yaplmas
ve alnan nlemlerle tehlikelerin tehlikesiz duruma dntrlmesini salamaldr. Risk
Analizi iki nsha olarak dzenlenmeli ve imza altna alnmal ve birer nsha taraflarda
saklanmaldr. Alnan nlemler ve yaplan faaliyetler devaml kontrol edilmelidir.
Risk Derecesi Hasar
I ok nemli
II nemli
III Snrda
IV nemsiz
Tanm
lm, sistem kayb veya ok iddetli evresel zarar
iddetli hasar, iddetli mesleki hastalklar, sistem, evresel zarar
Kk hasar, mesleki hastalklar, sistemsel veya evresel zarar
Hasar, mesleki hastalk, sistemsel, evresel zararla sonulanmaz
Tanm
Sk Sk meydana gelir
Sistemin mr boyunca farkl zamanlarda meydana gelebilir
Sistemin mr boyunca en az 1 kez meydana gelebilir
Olas deil, ama sistemin mr boyunca meydana gelmesi mmkn
Tecrbe yaanmadan asla mmkn olmayaca varsaylr
Temkinsiz davranlsa da tehlikeli olay meydana gelmez
Aada grld gibi oluabilecek olayn skl ve risk derecesinin tanmlanmas tabloda rakam
ve harfle tanmlanan bir blgeye denk gelmektedir.
Risk Oluma Skl
A ok Sk
B Olas Muhtemel
C Ender / Ara Sra
D Nadir Uzak
E htimal D
F Olas Deil
I Felaket/ ok
nemli
IA
IB
IC
ID
IE
IF
Risk Derecesi
II Kritik / nemli
III Riski az / Snrda
IIA
IIB
IIC
IID
IIE
IIF
IIIA
IIIB
IIIC
IIID
IIIE
IIIF
IV
nemsiz
IVA
IVB
IVC
IVD
IVE
IVF
TEKRAR GZDEN GERLMEL IE, IID, IIE, IIIC, IIID, IVA, IVB
KABUL EDLEBLR - IF, IIF, IIIE, IIIF, IVC, IVD, IVE, IVF
21
Faaliyet
Proje Sorumlusu
Taeron Firma
Taeron Sorumlusu
Kontrolden nce
Riskin Tahmini
Tehlike
Zarar/Etki
Vin veya
forklift ile
ykleme/
boaltma
Malzemelerin
dmesi
Yaralanma,
yk altnda
ezilme
II
IC
skele
stnde
alma
alann iskele
zerinden
aaya dmesi
lm
IA
Elektrik
ile
alma
Elektrik
arpmas
lm
II
IIA
Malzeme
tanmas
Ar kaldrma
Yaralanma,
yk altnda
ezilme
II
IIB
Genel
alma
Yetersiz
ergonomi
Mesleki
hastalk
II
IID
Kuyu
iinde
alma
Yksekten
malzeme
dmesi
Yaralanma
II
IIB
Yaplacak Faaliyet
Sal ve gvenlik ynetmeliinin EK-IV B) Blm-II 7 nci maddesine gre kaldrma ekipmanlarnn
periyodik kontrol, kancalara emniyet mandal konmas, kullanm
d sapanlarn alma alanndan
uzaklatrlmas ve yklenici tarafndan alanlarn yk kaldrma ile
ilgili eitimlerinin verilmesi
Emniyet kemeri ve halat frenleme
sistemi ile can ipine balant
yaplmas
Panolara kaak akm rlesi bulunmal, pano kapaklar kilitli tutulmal, zellikle aydnlatma kablolarnn
ular uygun klemenslerle balanmaldr, iveren tarafndan tehlike
arz edebilecek yksek gerilim veya
elektrik
hatlar
emniyete
alnmaldr (VEREN kontrol)
Kiisel Koruyucu ve Yk kaldrc
Ekipman kullanm
Bir alann vcut olarak girebilecei ve tahsis edilen almay yapabilecei kadar yeterince byk
olan, giri-k iin snrl veya
kstl yollar bulunan ve srekli
istihdam iin tasarlanmam olan
alanlarn dndakiler izin gerektiren snrl alanlar olarak tanmlanmakta olup byle alanlardaki
muhtemel tehlikelerin giderilmesi
inai kapsamda iveren tarafndan
salanacaktr. (VEREN kontrol)
Salk ve gvenlik ynetmeliinin
EK-IV B) Blm-II 5 inci maddesine
gre zellikleri belirtilen
korkuluklarla alma yaplan
alanlarda st ve alt kap boluklar
ile aklklar kontrol altna alnacak
ve uygun engellerle donatlacaktr.
Yklenici alanlarnca Kiisel
Koruyucu Ekipman kullanlacaktr.
(VEREN kontrol)
Mteri Onay
22
Sorumlu
Kontrolden sonra
O
Asansr
Firmas
III
IIIE
Asansr
Firmas
II
IIF
Mteri/
Asansr
Firmas
II
IID
Asansr
Firmas
IV
IVE
Mteri
III
IIIF
Mteri
III
IIID
3. Kuyulardaki inaat ileri: Mteahhit e szleme sonras, yapmas gereken inaat ileri ile
ilgili ykmllkleri konusunda, ynetmelik artlar gz nne alnarak;
23
1- Kuyu dibi derinliklerinin en alt durak bitmi demesinden itibaren 150 cm. olacak ekilde doldurularak,
tayc demirli beton ile zemin yaplmas,
2- Kuyu dibinden su kyor ise su izolasyonunun yaplmas,
3- Kuyu dibi temizlendikten sonra EK-2 belirtilen emaya gre boru iskele kurulmas ve iskeleye topraklama
yaplmas (iskele yataylar 2 metre, 1 metre aralklarla olmak zerinde 3 kat st stte kancal platform
yaplmas ve iskelenin kesin olarak metal profillerle dayama yaplarak sabitlenmesi (ahap ve tel
kullanlmamas)
4- Kuyu ierisindeki demirlerin kesilmesi, kalp paralarnn alnmas ve al sva tamiratlarnn yaplarak, tm
duvarlarn boyanmas,
5- Kuyu tavanna kap merkezinden 50 cm. mesafeye, dieri makine motorun zerine olmak zere min. 2 ton
tama kapasiteli 2 adet kanca montajnn yaplmas,
6- Tm katlarda montaj ncesi kuyu nlerinde gvenlik nlemlerinin alnmas gerekmektedir. Kap montajlar
tamamlanana kadar sklebilir olacak ekilde, zeminden 15 cm ykseklie kadar kuyuya malzeme vs
dmemesi iin bir adet tekmelik, 60 cm ykseklikte orta korkuluk ve 110 cm ykseklikte insan dmesine
engel olacak bir st korkuluk yaplmas,
7- Kap kotlarnn tespit edilerek, kap kenarlarna belirtilmesi,
8- Malzemeler iin kalc ve kilitli bir deponun verilmesi,
9- Kuyu ierisine, projemizde belirtilen yere tavanda 2 tane olmak zere, tavandan ve kuyu dibinden max. 50
cm. mesafelerden balamak ve vaviyen olmak zere her katta, kat ortasna 1 er adet floresan armatr ve
tesisat (halogen free) yaplmas,
10- Kuyu dibine yerden 1 mt ykseklii gemeyecek ekilde toprakl monofaze priz yaplmas,
11- Kuyu tavanna yakn, makine motor hizasnda durak kaps stnde hava sirklsyonu iin 50*50 cm.
ebatlarnda panjurlu 1 adet pencere almas,
12- Kuyu tavanndan d mekna alan ve yamur girmesi engellenmi duman bacas konulmas (yanmaz
malzemeden 30*30 cm. lik (kuyu byklne gre l deimektedir) 1 adet baca kanal almas)
13- Kap lento ykseklikleri bitmemi demeden 233-235 cm. arasnda gelmektedir. Kaplarn montajn
yapabilmemiz iin;
a) Kaplar kat demesine monte edebilmemiz iin katlardaki bitmi demeden 227 cm. mesafe kalacak
ekilde lentonun tralanmas,
veya
b) Kaplar kuyu ierisine monte edilecektir. Kuyularda dey akl bozukluundan dolay kap altna ve stne
NPU 80 elik konstrksiyon malzemeden profil atlmas ve kap geniliinde kap alt ve kap stt arasna
mukavemetli yangna dayankl alpan/betopan/sa ile kaplama yaplmas,
14- Asansr beslemesi iin her asansre ayr ayr son kat kap kenarna kadar zeri klemenslenmi 4*10 mm
kesitli (halogen free) besleme kablosu ve 16 mm kesitli topraklama kablosu ekilmesi ve ucuna 3*50
Amp+300 mAmp Kaak Akm Koruma Rlesi taklmas,
15- Kabin montajmz ncesinde kabin zemine granit temin edilerek montajnn yaplmas,
16- Kap kenarlarnn kaplamas srasnda/sonrasnda kap stne dijital gstergeler ve kat butonlar iin
projemizde belirtilen ebatlarda her katta boluk almas,
17- Kuyu dibine gstereceiz yere 40*220 cm ebatlarnda basamakl merdiven yaplmas,
18- Z kat kap kenarna geici enerji alnabilmesi iin 4*4 cm kesitinde elektrik beslemesi ekilmesi ve ucuna 4*25
Amp Sigorta ve 3*25 Amp+300 mAmp Kaak Akm Koruma Rlesi ierisinde olan pano ile balanmas,
19- Zemin kat kap kenarna asansr montajnda kullanlmas iin ierisinde 4*25 Amp Sigorta ve 3*25 Amp+30
mAmp Kaak Akm Koruma Rlesi bulunan elektrik panosu ve geici kablosun ekilmesi ve balanmas,
20- Kumanda tablomuzun yanna kadar danma, kapc, teknik servis gibi 24 saat haberleilebilecek odalara kadar
4 ift telefon kablosu ekilmesi,
24
4. Kuyu Teslimleri: Kuyular, inaat ileri yapldktan sonra kontrol edilerek, tutanak ile teslim
alnmaldr. Montaj ncesinde kuyu ve makine dairesi ile ilgili inaat ileri mutlaka
yaptrlmaldr. Teslim tutana ile kuyu sorumluluu asansr firmasna gemelidir.
:
:
:
:
:
:
:
Taahhdmz altnda ve binanzda bulunan asansrlerin tesisinin yapabilmesi iin irketiniz . tarafndan
hazrlanan asansr kuyular ... adna tarafndan yaplan son kontrollerde asansr montajlarnn
yaplmasna engel olacak herhangi bir eksik grlmediinden ad geen asansr kuyular /./ tarihinde teslim
alnmtr.
Teslim Eden
Teslim Alan
25
26
27
Kiisel koruyucu donanmlarn iyerlerinde kullanm ile ilgili olarak aadaki hususlara uyulacaktr:
Kiisel Koruyucu Donanmlarn yerlerinde Kullanlmas Hakknda Ynetmelik;
a) yerinde kullanlan kiisel koruyucu donanm, Kiisel Koruyucu Donanm Ynetmelii hkmlerine uygun olarak tasarlanm ve retilmi olacaktr.
Tm kiisel koruyucu donanmlar;
1. Kendisi ek risk yaratmadan ilgili riski nlemeye uygun olacaktr.
2. yerinde varolan koullara uygun olacaktr.
3. Kullanan iinin salk durumuna ve ergonomik gereksinimlerine uygun olacaktr.
28
Ba Korumas - Baret
29
Gz Korumas
Koruyucu Gzlk, Yz kalkan, Kaynak maskesi-gzl
Sahada her meslek grubuna uygun gz korumas mevcuttur.
Standart gzlk
Kimyasal gzlk
Kaynak maskesi
Talama maskeleri (Yz kalkan) ve dierleri
Standart EN 166
Gz ve Yz Koruyucu Donanmlar
Ayak Korumas
elik burunlu ve/veya tabanl bot, izme
YDS UL 100-S3
YDS UL 200-S1P
aret: Koruyucu Ayakkab
Kullanma Zorunluluu
30
El Korumas
e uygun eldiven
Eldivenler ellerinizi kesilmeye, yanmaya ve
yaralanmaya kar korurlar.
Boya, sva ve beton ileriyle uraan iiler
kimyasallardan korunmak iin lastik eldiven,
kaynaklar sdan korunmak iin kaynak
eldivenleri, montaj ileriyle uraan iiler
montaj eldiveni kullanmaldrlar.
Standart EN 388
Kaynak Eldiveni Standart EN 420
eitli Eldivenleri
aret: Eldiveni
Kullanma Zorunluluu
itme Korumas
Kulak tkac, Kulaklk
Bir metre mesafeden arkadanzla bararak konumak zorunda kaldnz yerler
GRLTL ALANLARDIR (85 desibel ve zeri)
Grlt seviyesini azaltamadmz srece en iyi korunma yntemi kulak korumasdr.
Solunum Korumas
Toz maskesi, Gaz maskesi
Sahada salnz tehlikeye sokan tozlardan, gazlardan
ve dumandan korunmak iin maske kullanmalyz.
naat sahalarnda kullanlan iki tip maske vardr:
Kirli Havay Filtreleyen Maskeler
Temiz Hava Salayan Maskeler
Tozlu ortamlarda toz maskesi kullanmalyz.
Oksijen seviyesinin 19,5% altna dt ve/veya
ortamda zehirli gaz tehlikesi bulunan yerlerde gaz
maskesi kullanlmaldr.
31
Kyafeti
Koruyucu elbiseler; vcuda uygun, almada hareketi engellemeyecek nitelikte olmal ve
cep kapaklar, saak gibi sarkntl ksmlar bulunmamal, cepleri az ve kk olmaldr.
Yanc, patlayc, parlayc ve zehirli tozlarla alan iilerin giydii i elbiselerinde kol kapaklar pantolon paalarnda dubleler ve cep gibi, tozun birikebilecei ksmlar bulunmamaldr.
banda yrtk, skk, sarkntl elbiseler giyilmemeli, dner veya dier hareketli makinelerdeki almalarda, boyunba, anahtarlk, saat zinciri ve barts gibi sarkan ve yzk,
bilezik ve kol saati gibi metal eya kullanlmamaldr.
Standart EN 340
Dme Korumas
Emniyet Kemeri
1.8 m den daha yksekte yaplan almalarda
emniyet kemeri kullanmak gerekmektedir.
Sadece emniyet kemeri takmak dmeyi engellemez.
Emniyet kemeri salam bir yere balanmaldr.
Emniyet kemerlerinin ok emicileri almamaldr.
Standart EN 361
32
KARABNA/KANCAK-4A
33
34
KORKULUK:
Bu yntem, dmeye kar koruma iin temel yntemdir.
2.
YAKALAMA TERTBATI:
Emniyet kemeri + darbe emici ip + emniyet halat yeterli korkuluk olmadnda tercih
edilmelidir.
3.
Yukarda belirtilen nlemleri rneklerle teker teker ele almamz gerekmektedir. yle ki;
1. KORKULUK: Bu yntem, dmeye kar koruma iin temel yntemdir. Asansr kuyu girileri,
yryen merdiven ve bantlarn alanlar dmeye kar korkuluklarla kontrol olarak kapatlmaldr.
Kuyu barikat
35
36
Kabin stleri;
1,8 m veya daha yksek bir seviyede
alrken dme tehlikesi altnda bulunan
bir ii iin ii yakalama tertibat temin
edilecek ve ii tarafndan kullanlacaktr.
Bir kabinin stnde, hareketli platformda
veya iskelede alrken, platform kenar
ile kuyu duvar arasnda en kk mesafe
300 mm veya daha fazla olan bir boluk
bulunduunda dme tehlikesi vardr.
37
Orta talar
38
Teknelik
2. YAKALAMA TERTBATI: Emniyet kemeri + darbe emici ip + emniyet halat yeterli korkuluk
olmadnda ve iskele zerinde allrken tercih edilmelidir. Dmeye Kar Koruma iin
Ekipmanlar sertifikal ve gerektii gibi giyilmi ve ek aparatlarda donatlm olmaldr.
Dmeye kar uygun koruma rnekleri:
Emniyet kemeri iskele elemanlarna balanmamaldr. Kuyu tavanna yeterli mukavemete sahip
dbel akmal, dbele can halat balanmal, Kanca, karabina, ok emici halat, halat frenleme
sisteminden geirilmi olan dzenee emniyet kemeri balanmaldr. Bu ilemi iskele stndeki her
eleman ayn ekilde bamsz olarak yapmas gerekmektedir.
39
40
41
42
43
Kat kapsn tam olarak a ve kap sabitleme aparatn kullanarak kapy ak konumda bloke et.
Kuyu dibinden k.
Kuyu dibi aydnlatmasn sndr ve kuyu dibi durdurma butonunu Normal pozisyona getir.
Kat kapsn kapa, barikatlar kaldr ve asansrn normal altn onayla.
Ana giri katndaki uyarc Asansr bakmdadr etiketini kaldr.
44
Herhangi bir almaya balamadan nce, tehlikeli enerji durumlar tanmlanm olmaldr. Enerji
kapatlmal yani SIFIR ENERJ DURUMU na getirilmesi tanmlamaldr. SIFIR ENERJ DURUMU tekrar
tehlike durumu oluturmamas amacyla tehlikeli enerjinin kontrol ya da yok edilmesi olarak
tanmlanr.
Bir ii, nite zerinde herhangi bir alma yapyor ise ve gerekmiyorsa;
nite, SIFIR ENERJ KONUMU na getirilmeli ve g kayna kilitlenmeli, etiketlenmelidir.
nite, kilitleme kapasitesine sahip olabilmeli ya da niteyi korumak iin alternatif bir metot
kullanlmaldr. Mesela sigortalar kaldrmak gibi,
Test Aygt (rnein l aleti) nitenin testinden nce doru alma iin kontrol edilmi
olmaldr.
Tm cihazn g kayna kilitlendikten ve etiketlendikten sonra SIFIR ENERJ KONUMU
kontrol edilmi olmaldr.
45
Uygun topraklama,
Sigortalar ve devre kesicilerin kullanm,
Canl akm ieren paralarn korunmas,
Kilitleme-etiketleme,
Ksa devre kprleme-etiketleme,
Esnek kablolar uygun ekilde kullanm,
Elektrik panolarnn kapatlmas,
Elektrik tesisat kablolarnn izolasyon renk kullanm,
Eitim,
47
Kprler / ntler
Kpr ve ntlerin yaplmasna ya da emniyet devresini atlamaya, yalnzca baka bir are
yoksa msaade edilmelidir.
Her alan eitim almal ve bu eitim kayt altna alnmaldr.
Her kpr iletkeni zerinde etiket bulunmal ve bu etiket kpry yapan iiyi
tanmlamaldr.
Kpr ve ntleri kullanmadan nce halkn kullanmn nlemek iin ekipman servis dna
alnmaldr.
Emniyet devrelerini atlamadan nce kabinin dk hzda veya revizyon hznda
alabileceine emin olunmaldr.
Eer kuyuda allyorsa acil durdurma mekanizmasnn devre d olmadna dikkat
edilmeli, asla kat ve kabin kaplar ayn zamanda kprlenmemelidir.
Montajda ve modernizasyonda yaplm olan kprlerin kullanmn kprnn yapld
yerde bulunan kayt kart ile kontrol edilmelidir.
UYARI
EMNYET DEVRESNDEK KONTAKLARI KISA DEVRE EDEN TM KPRLER
ASANSR PYASAYA ARZ ETMEDEN NCE MUTLAKA KALDIRILMI OLMALIDIR.
ilerin dikkat etmesi gereken genel kurallar;
49
50
Kaldrma Ekipmanlar
Herhangi bir nite (rnein Kabin veya piston veya merdiven/bant) askya alnrken aadaki
rneklerde belirtilen kurallara azami olarak uyulmaldr.
Sapanlar keskin kenarlara kar korunma nlemi alnmaldr. rnek resimde iki bamsz korumann
kullanlmas ile kabin askya alnd grlmektedir.
51
Caraskaln balantlar ve tama noktalarna zen gsterilmeli ve tanacak yke uygun destek
elemanlar seilmelidir. lave olarak kabin ya da kar arlkta gerekli emniyeti destek elemanlar
kullanlmaldr.
Halat deiimi srasnda kar arlk destek elemanlar yk tama kapasitesine gre seilmeli ve
zenli yerletirilmelidir.
52
Vinle yaplan almalarda hibir ekilde kaldrlan veya bir yerden bir yere tanan ykn
yaknnda ve altnda bulunulmamas gerekmektedir.
53
54
Dnen ekipman yaknnda ve kuyu dibi k.arlk nnde nlem alnm olumlu rneklerdir.
Yryen Merdiven gvde kiriinde alrken basamak zinciri hareketini nleyen iki bamsz
yntem kullanlm olumlu rneklerdir.
Asansr, Yryen Merdiven ve Yryen Bantlar oluturan tm paralar, ister imalat yaplrken,
ister montaj ve ilgili testleri yaplrken olsun bunu yapan iiler asndan doan olarak tehlikeli
durumlar mevcuttur. Bu erevede ii tedbir almal ve aksi takdirde gereksiz ar zgven,
dikkatsizlik, vurdumduymazlk, tedbirsizlikler neticesinde tehlikeli hareketlerin olumasna neden
olabilir.
55
56
Ayrca,
Tank ve ambar gibi kapal alanlarda, yeterli havalandrma salanmadan boya ilemi
yaplmamaldr.
Boya yaplan blgede, 24 v exproof lamba ile aydnlatma yaplmaldr.
Boyalarn bulunduu blgede, boyalarn etrafnda kesinlikle scak alma yaplmamaldr.
Asansr exproof ortamda bulunuyorsa, ortam kurallarna kesinlikle uyulmas gerekir.
57
skelelerde Gvenlik
lkemizde birka uluslar aras firma haricinde asansr kuyusu ierisine iskele kurularak montaj
yaplmaktadr. skelenin tasarm ve malzemeleri uzman bir mhendis tarafndan onaylanmaldr.
skele elemanlar, imalatnn tavsiyelerine gre kurulmal, iskele uygun kurulum onay ve
malzeme hatalarnn tespiti iin yetkili biri tarafndan kontrol edilmelidir. Hata var ise i ba
yaplmadan nce dzeltilmi olmaldr. skeleler elik boru olmal ve kuyu boyu yksekliine gre
iskelenin kendi arl ve zerinde allacak arlk da gz nne alnarak iskele dikmelerinin et
kalnl ve a hesaplanmaldr. Gerekirse kuyu boyuna uygun belli ykseklie kadar kademeli
iskele kurularak zm gelitirilmelidir. Genel olarak iskeleler sabit ve hareketli olmak zere ikiye
ayrlr.
1.
Sabit iskeleler:
58
skele zerinde uygunsuz yapsal balantlar olumamas iin sabitlemelerin montaj talimatna
uygun olarak taklmas ve sktrlmas gerekmektedir.
Uygunsuz ba st korumas
60
Kaza rnekleri
Asansr kazalar denildiinde ounlukla 3. ahslarn maruz kald kazalar akla gelmektedir.
Hlbuki asansrler ister imalat srasnda ister ki montaj yaplrken ar koullarda almak zorunda
kalnmaktadr. zellikle asansr, yryen merdiven ve yryen bantlarn kendisi ve kurulum
yapld alanlar itibari ok Tehlikeli iler snf olarak saylmaktadr. ounlukla imalat ve montaj
aamalarnda meydana gelen i kazalar gizlenmekte veya dier sorunlarmz yannda grmezden
gelinmektedir. Sektrde meydana gelen kaza tipleri genellikle, kuyu ierisine dme, kabin ile
duvar arasna skma, imalat aamasnda el, ayak kesii, malzeme dmesi sonucu ezikler,
malzeme dmeler sonucu oluan kazalar, senkronize allamamas sonucu oluan kazalar vs. dir.
Ayrntl olarak bakacak olursak;
1. Asansr veya yryen merdiven boluundan dme sonucu oluan kazalar
iye etkisi
lm
Vcutta krk ve kklar
Travma
Vcutta kesik yaralar
61
iye etkisi
lm
Vcutta krk ve kklar
Travma
Uzuvlarda kesikler ve ezilmeler
62
iye etkisi
lm
Vcutta krk ve kklar
Travma
Vcutta kesik yaralar
63
iye etkisi
lm
Vcutta krk ve kklar
Travma
Vcutta kesik yaralar
Uzuv kayplar
64
iye etkisi
lm
Vcutta krk ve kklar
Travma
65
6.
iye etkisi
Gzm grmemesi
Grme Eksiklii
Retinada yank
66
67
1.
2.
3.
4.
5.
6.
ilerin i kazas ile meydana gelen yaralanma ve lm olaylarnda SSK Kurumu tarafndan
alacak kusur tespit davasndaki iverene ve iiye yneltilebilecek hukuki maddi
sorumluluklar,
7.
8.
ilerin iverene ait servis arac ile toplu tama srasnda meydana gelebilecek kazalar
sonucu verene yneltilebilecek hukuki maddi sorumluluklar,
9.
ilerin iveren tarafndan grevli olarak baka bir yere gnderilmesi srasnda yolda
meydana gelebilecek kazalar sonucu verene yneltilebilecek hukuki maddi
sorumluluklar,
10. yerlerinde yaplan arzi (geici) inaat ileri srasnda meydana gelebilecek i kazalar
sebebiyle verene yneltilebilecek hukuki maddi sorumluluklar,
11. veren kontrol ve denetiminde salanan yemek sebebiyle meydana gelebilecek gda
zehirlenmesi sonucu verene yneltilebilecek hukuki maddi sorumluluklar,
12. antiyelerdeki malzemelerin hrszla, yangna, depreme, sele, terre, hasara kar
korunmas,
13. Garanti kapsamnda bulunan nitelerde meydana gelebilecek hasarlarn teminat,
14. reticilerin rnlerinin aypl olmasndan kaynaklanan bir olay sonucu oluan kayplar
nedeni ile 3. ahslara denmesi gerekecek tazminatn, verene yneltilebilecek hukuki
maddi sorumluluklar,
68
15. Bakm abonesinde, aboneden kaynaklanan sebeplerden dolay oluan kazalar nedeniyle
kendi alanlarnn zarar grmesi sonucu verene yneltilebilecek hukuki sorumluluk
teminat,
16. ilerin iveren tarafndan grevli olarak baka bir yere gnderilmesi srasnda konaklama
ve yemek srasnda meydana gelebilecek kazalar sonucu iverene decek sorumluluk
teminat,
17. ilerin iveren tarafndan grevli olarak baka bir yere gnderildiinde konaklama
alannda, alma alannda, yolda, istirahat alannda yangna, depreme, sele, terre,
hastala kar korunmas,
18. malat alan, antiye alan, bakm abonesi alannda ziyaret srasnda meydana gelebilecek
kazalar sonucu verene yneltilebilecek hukuki maddi sorumluluklar,
19. irket aralarnn ii tarafndan kullanm srasnda yolda meydana gelebilecek kazalar
sonucu verene yneltilebilecek hukuki maddi sorumluluklar,
20. irkete ait bilgisayar, telefon, internet vs gibi biliim suu oluturabilecek konular sonucu
verene yneltilebilecek hukuki maddi sorumluluklar,
Yukarda belirtilen ve ounluu iverene hukuki maddi sorumluluklar ykleyen Risk konularnn
eidini artrabiliriz. Yaplan iin maddi bykl gz nne alndnda istenmeyen bir durumla
karlaldnda ortaya kabilecek hukuki maddi tazminat kim ne kadar tutarn ve ne zamana
kadar karlayabilecektir.
Bu riski kk primler karlnda sigorta veya reasrans irketleri ile paylalabilir. Ancak,
Uluslararas asansr firmalarnn sigorta artlar ve polieleri gz nne alndnda sektrle ilgili
risklerin paylalmasnda yerel sigorta irketlerimizin deneyimsiz ve konuya tam hkim olmadklar
ortaya kmaktadr. Dolaysyla asansr firmalarmz riskin paylalmasnda yapacaklar polielerin
klozlarn iyi incelemeli ve kapsamlarn tam olarak yazdrmalar konusunda azami zeni
gstermeleri gerekmektedir.
Burada sigorta klozunu aklamakta fayda bulunmaktadr. Sigorta klozu; sigorta szlemelerinde ve
polie genel artlarndaki hususlar tanmlayan ve zellikle dikkat edilmesi gereken artlar
gsteren uyar notlardr. Sigorta tr ve kapsam doru olarak tarif edilse bile sigorta irketleri,
riskleri kendi alarndan deerlendirerek klozlar ayarlamaktadrlar. Bu duruma dikkat edilmedii
takdirde, sigortadan maduriyetinizi karlayamazsnz.
69
SONU:
MADUR OLUNMAMASI N;
DAVRANI DEKL YARATMALIYIZ.
UNUTMAYINIZ!
70
srdrmekte olduumuz,
basl
e-kitaplar
ok
dk
bedellerle
istediiniz
iletebilirsiniz.
Bu
kitaplarnz,
yaynlar
yayn
notlarnz
bize
komsiyonumuzun
1954
TMMOB
ELEKTRK MHENDSLER ODASI