Mühi̇mme Özet İndeks

T.C.
BABAKANLIK
DEVLET ARVLER GENEL MDRL
Osmanl Arivi Daire Bakanl
Yayn Nu: 21
Dvn- Hmyn Sicilleri Dizisi : II
5 NUMARALI MHMME DEFTER

(973 / 15651566)
< zet ve ndeks >
ANKARA1994
Proje Yneticisi
smet BNARK
Devlet Arivleri Genel Mdr
Proje Sorumlular
Necati AKTA
Necati GLTEPE
Devlet Arivleri
Genel Mdr Yardmcs
Devlet Arivleri
Genel Mdr Yardmcs
smet DEMR
Osmanl Arivi Daire Bakan
Yayna Hazrlayanlar
Hac Osman YILDIRIM
Vahdettin ATK
Murat CEBECOLU
Uurhan DEMRBA
Mustafa KARAZEYBEK
Muhammed SAF
Mustafa SERN
Osman USLU
Numan YEKELER
Zahit YILDIRIM
Bilgisayar Dizgi-Sayfa Dzenleme

Yakup YILDIRIM
ISBN 975-19-0972-4

(973 / 15651566)
< zet ve ndeks >
NSZ
Gemi ile gelecek arasnda bir kpr grevi gren ve devletlerin
hfzas olarak telkki edebileceimiz arivler Trk devlet geleneinde
nemli bir yere sahip olmulardr. Tarihimizde arivcilik gelenei, Orta
Asya Trk devletlerine kadar uzanmaktadr.
Uygurlar'da balayan sistemli bir ariv meydana getirme hareketi,
Anadolu Seluklular'nda gelierek, Osmanl Devleti'nde zirveye
ulamtr. Trk-slm ahlkndan gelen yazl kda sayg gsterilmesi
gelenei, devlet ilerine it yazl vesikalarn msveddeler de dahil olmak
zere titizlikle muhafaza edilmesine yol amtr.
Arivin, bir milletin tarih ve kltr hazinesi olduunu idrak eden
Osmanl Devleti, bu vesikalar deta bir hazine gibi telkki etmi ve
bunlar muhafaza iin kurmu olduu ariv tekiltna da "Hazine-i
Evrk" adn vererek, bu vesikalara ne derece nem atfettiini
gstermitir.
Adriyatik'ten in Denizi'ne kadar uzanan kta zerinde, ok geni
bir corafyada hkmrn olan ve bnyesinden otuza yakn devlet karan
Osmanl Devleti'nin, yzyllar boyunca byk bir dikkat ve zenle
oluturduu arivler; uzun yllar Osmanl Devleti'nin hkimiyeti altnda
bulunan Balkanlar, Krm ve Kafkaslar, Orta Dou, Arab Yarmadas,
Akdeniz Adalar ve Kuzey Afrika'daki pekok devletin kltr, iktisat ve
siyas tarihlerinin gn na karlmasnda, milletleraras haklarn
ispat ve korunmasnda, ayrca vatanda haklarnn gerektiinde hukuk
mesnedi olmas bakmndan, birinci el kaynak olan belgeleri bnyesinde
bulundurmas sebebiyle mstesna bir ehemmiyete sahiptir.
Bugn, Osmanl Devleti'nin dalmasndan sonra ortaya kan
devletlere mensup aratrmaclar, kendi mill arivlerini kurmak, toplum
ilimleri asndan var olular ile ilgili meseleleri incelemek, tespit etmek
ve deerlendirmek iin, Osmanl Arivi'nde aratrmalar yapmak

mecburiyetini duymaktadrlar.
Devlet Arivleri Genel Mdrl, sahip olduu yz bin defter ve
yz elli milyonu akn vesika ile dnya arivleri arasnda mstesna bir
yere sahip olan Osmanl Arivi'ndeki belge ve defter koleksiyonlarnn,
yerli ve yabanc ilim dnyasna tantm ile ilgili olarak, 1992 yl
bandan bu yana belge yaynn srdrmekte olup, "3 Numaral
Mhimme Defteri" bunun gzel bir rneini tekil etmektedir.
Devlet Arivleri Genel Mdrl bu defa da, Osmanl Devleti'nin;
devlet idaresi, kara ve denizlerdeki asker gc, siyas ve mal g olarak,
edeb, mimar, musik gibi kltr ve medeniyet tarihinde zirvede olduu
Kanun Sultan Sleyman dneminin son yl olan H. 973 (1565-1566)
tarihli ve arlkl olarak Zigetvar seferi ile ilgili hkmlerden oluan
"5 Numaral Mhimme Defteri" ni yayna hazrlam bulunmaktadr.
Zigetvar'n fethinden 428 yl sonra, Kanun Sultan Sleyman'n
heykelinin Zigetvar'a dikilmesi ile Zigetvar Seferi'ne ait hkmlerin yer
ald bu defterin yaynnn ayn zamana rastlamas gzel bir tesadf
olup, "5 Numaral Mhimme Defteri"nin nerinin ilim tarihi ile kltr ve
medeniyet tarihimizin zenginliini ortaya koymas bakmndan nemli
bir katk salayacan mit ediyorum. Eserin hazrlanmasnda emei
geen Devlet Arivleri Genel Mdrl personeline teekkr eder,
ilgililere yararl olmasn dilerim.
A. NAC TUNCER
Babakanlk Mstear V.
VI
SUNU
Trkiye Cumhuriyeti, Osmanl Devleti'nden devralm olduu

zengin tarih miras ve Cumhuriyet dneminde teekkl eden ariv
malzemesi ile dnyann en zengin arivlerine sahip lkelerden biri
durumundadr. Babakanlk Osmanl Arivi ise, ok kkl bir tarihe ve
zengin bir kltre sahip olan Osmanl Devleti'ne ait ariv malzemesinin
en fazla bulunduu messese olma hviyetine sahiptir. Zaman itibaryla
kesintisiz olarak devam eden ve uzun bir sreyi iine alan Osmanl belge
ve defter koleksiyonlarnn bir benzeri, dnyann pek ok arivinde
mevcut deildir. Yaklak 150 milyon belge ve 300 bin deftere sahip olan
Osmanl Arivi'nin emsalleri arasnda ok mstesna bir yeri vardr.
Trk arivlerinde muhafaza edilmekte olan ok eitli ve deerli
ariv malzemesi arasnda balcalar; fethedilen lkelerin arazisini tescil
eden ve topran mlkiyet ve tasarruf sistemi ile vergi nispetlerini
gstermek iin tutulan ve devlet topraklarnn esas kayd olduundan
tapu hkmnde bulunan, bu yzden de bu ekilde adlandrlan "Tapu
Tahrir Defterleri" veya "Defter-i Hknler"; Osmanl padiahlarnn
lkenin drt bir yanndaki idarecilere gnderdikleri ferman, berat ve
benzeri yazmalar ihtiva eden ve Osmanl idar tekilt yapsn ortaya
koymas bakmndan byk nem arz eden "Mhimme Defterleri"; Rus
Dairesi tarafndan grevlilere verilen nian, rtbe, tayin ve terfi
kaytlarn ihtiva eden "Rus Defterleri"; lkenin eitli blgelerindeki
mahall mahkemelerde kadlarca verilmi hkmleri ihtiva eden "er
Siciller"; devletleraras yazmalarn yerald "Nme-i Hmyn
Defterleri" ve vakf artlarn bildiren "Vakfiyeler"dir.
*
Osmanl Devleti, Tanzimat dnemine kadar merkez ve tarada
kurulan Divnlarla ynetilmitir. Eski Trk devlet geleneinde basit
ekillerde grlen Divn sistemi, Trk ve slm devletlerinde gelitirilerek
Anadolu Seluklularnn tesiriyle, Osmanl Devlet tekiltnda yaps ve

ileyii kanunnmelerle tespit edilerek messeselemitir.
Osmanl Divnlarnn merkezde kurulanlar, bata Divn-
Hmyn olmak zere kindi Divn, Sadret Kaymakaml Divn,
Defterdar ve Kapudan Paa Divn'dr. Bu Divnlar, ynetimde
gnmzdeki bir istiare meclisi, yargtay, yksek hakemler kurulu,
genelkurmay veya bir kabine gibi rol oynamakta idiler.
Divn- Hmyn, btn devlet ve millet meselelerinin grlerek
karara baland, her trl dva ve ikyetlerin halledildii Osmanl
Devleti merkez tekiltnda padiah adna hkm veren st dzey karar
organdr.
Divn- Hmyn XIV. yzyldan itibaren, yazmalarn, mzakere
sonucu ald kararlar, ferman ve beratlar dzenlenmek zere Divn ve
Mliye kalemlerine havale etmek suretiyle yrtmtr.
Osmanl Arivi'nin en byk hususiyeti, Trkiye'nin olduu kadar,
bugn mstakil devlet kurmu Orta ve Yakn Dou, Balkan, Akdeniz,
Kuzey Afrika ve Arap lkelerinin kltr, iktisat ve siyas tarihlerinin gn
na karlmas, milletleraras haklarn ispat ve korunmasnda,
ayrca vatanda haklarnn gerektiinde hukuk mesnedi olmas
bakmndan sahip olduu mstesna deeridir.
*
Osmanl Arivi'nde kayt tarzna gre; tahrir, mazbata, hlsa
kayt, aynen kayt, vride, sdra, jurnal balklar altnda deiik
trlerine rastlanlan defterler, Osmanl brokrasisi ve arivciliinde
temel unsurdur.
XVIII. yzylda Osmanl brokrasisi terimlerine "Mhimme-nvs",
yani mhim emirleri yazan ktipler zmresi diye bir yenisi daha
eklenmitir.
Bunlar,
Divn-
Hmyn'un
"mhim"
olarak
vasflandrd konular kaleme almakla grevlendirildikleri iin dier
ktiplerden daha imtiyazl, gzel yaz yazan, gvenilir ve grevine bal
VIII
kimselerdi. Mhimme-nvsler baka yazlar yazmakla megul olmayp,

ancak mhim konular yazmakla grevlendirilirlerdi.
XVI. yzyln ortalarndan XX. yzyln ilk yllarna ulaan bir
dnem iinde -kk zaman blmleri hari- ortalama 350 yllk zaman
dilimi itibaryla, hibir Dou ve Bat devletinde bulunmayan kltr ve
tarih zenginliini ihtiva eden Mhimme Defterleri, Osmanl Arivi defter
serileri iinde phesiz nemli yer tutar. Ana konularn; devleti
ilgilendiren siyas, iktisad, kltrel, sosyal ve harp tarihine dir st
dzey kararlar tekil eder.
Divn- Hmyn toplantlarnda mzkere edilen dahil ve haric
meselelere ait siyas, asker, itima ve iktisad nemli kararlarn
kaydedildii defterlere "Mhimme Defterleri" ad verilmitir. Osmanl
Arivi'nde 961-1323 (1553-1905) tarihleri arasnda tutulmu 266 adet
Mhimme Defteri mevcuttur.
Mhimme Defterleri, hkmlerin sdr
bakmndan drt ayr grupta deerlendirebilir:
olduklar
Divnlar
1- Padiahn
payitahtta
bulunduu
srada,
Sadrzam
bakanlndaki Divn toplantsndan kan emirlerin kaydolunduu
Mhimme Defterleri,
2- Rikb Mhimmesi: Sadrzamn sefer veya baka bir sebeple
payitahttan ayrlrken yerine vekil olarak brakt Rikb kaymakam
veya Sadret kaymakam denilen grevli bakanlnda toplanan
Divnda alnan kararlarn yazld defterler,
3- Ordu Mhimmesi: Ordu ile birlikte sefere kan sadrzamn sefer
srasnda akdettii Divn toplantlarnda alnan kararlarn yazld
defterler,
4- Kaymakamlk Mhimmesi: Padiah ve sadrzamn ayn anda
Dersaadet'ten ayrldnda, devlet ilerini tedvir etmek zere tayin edilen
Sadret Kaymakam'nn mstakil olarak akdettii Divnlarda alnan
nemli kararlarn yazld defterler,
IX
Mhimme Defterlerindeki kaytlar, mahalline -muhatap makamagnderilen berat ve fermanlarn suretleri hviyetindedir. Sadrzamn
bakanlnda, kubbe vezirleri, Anadolu ve Rumeli kazaskeri, defterdar ve
niancnn katld Divn toplantlarnda alnan kararlar, padiah
tasdikinden getikten sonra kronolojik sra iinde defterlere
kaydedilmitir.
nemli bir husus da, deftere kaydetmenin, yani tescil ileminin;
hkme balamann bir ifadesi olmasdr. Divndan verilen bir karar veya
neticelenen bir dva, ferman eklinde hazrlanmadan evvel, tashih edilen
msveddesi ilgili defterine kayd olunmamsa, bir hkm ifade
etmemektedir.
Defterlerdeki bir kaydn iptali veya tashih edilmesi ancak padiahn
iznine baldr. Niancnn, yani ilk dnemlerdeki Divn kalemleri
efinin defterler zerinde tashih yapabilmesi, padiahn "Kendi kalemiyle
dzeltme yapabilir" msaadesini tayan fermanyla mmkndr.
Mhimme veya dier ahkm defterlerindeki bir hkm kaydnn
geersizlii, yani "terkn" edilmesi veya kaydedilen bir fermann
kaydedilmeden nce "akk", yani iptal edilerek yrtlmas, emr-i l, yahut
hatt- hmyn sdr ile yerine getirilir. Bu durum, defter kaytlar
zerine yatk izgi ile ekilen terkn izgilerinin u tarafnda yazl
"ber-mceb-i hatt- hmyn" ifadesinden veya hkmn batarafndaki
"terkni bbnda fermn- l mcebince kayd- terkn..." erhlerinden
anlalmaktadr.
Mhimme Defterlerinin tertibinde ekil ve muhtev ynnden bir
tekml gze arpmaktadr. Klasik dneme ait (1553-1642) ilk defterler
balk tamazlar. Yazlar daha karmaktr. lk sayfalarda balk yerine
sadece kayt tarihini belirten Arapa toplant gn ve onun hemen
altnda ay ve yl yazldr.
Mhimme Defterlerindeki hkm tarihlerinin yazl, ilk
dnemlerde, yukarda bahsedildii zere "balk tarih" atmak suretiyle
olmutur. Daha sonralar bu usulden vazgeilerek; gnler, evil, evst ve
evhir tbirleriyle onar gnlk dilimler hlinde ifade olunmaya
balanmtr.
X
Mhimme Defterlerinde yer alan konular; devrin zaman, mekn ve

telakksi erevesinde mhim grlen bahisler tekil eder. Bazen hkm
metinleri iinde geen "Bu huss mevdd- mhimmedendir." veya
"Huss- mezbr mhimmtdandr." eklindeki ifadeler ile konularn
nemine dikkat ekildii grlmektedir.
*
Mhimme Defterlerinin yukarda ifade edilen ekl zellikleri
yannda, muhteva bakmndan nem ve deerlerini de aadaki
balklarda toplamak mmkndr:
1- Mhimme Defterleri, Osmanl Devleti'nin merkez ve tara
tekiltndaki idar ve asker organlarn yaps, karlkl mnasebetleri,
alma tarzlar, fonksiyonlar hakknda nemli kaynaktr. Messeselerin
organizasyon ve ileyii, hukuk prosedr hkmlerinin tetkikiyle
anlalabilir.
2- Komu lkeler ile Avrupa, Kuzey Afrika, Orta Dou, Arabistan
Yarmadas, Kafkaslar ve Rusya tarihleri asndan nemli bilgiler ihtiva
ederler.
3- Osmanl Devleti'nin, gayrimslim tebeas ile olan mnasebetleri,
aznlklar hukuku, halkn sosyal ve ekonomik ihtiyalarnn temini
hususlarndaki ynetim politikas, ibadet ve yin serbestiyeti, mbedlerin
inas gibi konular Mhimme Defterlerinde oka grlr.
4- Hac organizesi, surre alaylar ve mukaddes beldelere gtrlen
hizmetler, konu olarak ayr bir yer tutar.
5- Osmanl kltr ve sanat faaliyetleri cmlesinden, imar ve iskn
siyaseti, evre ve belediye hizmetleri, salk ve eitim ileri, geni vakf
idarelerinin problemleri ve teftileri bakmndan da zengin malzeme
ihtiva ederler.
6- Saylar hayli fazla olan ve Ordu Divn'nca tutulan Mhimme
Defterleri, asker tarih, harp tarihi ve lojistik hizmetler tarihi ynnden
de birinci elden kaynaktrlar.
XI
Netice olarak, XVIII. yzylda devlet ilerinin Divn- Hmyn'dan

Paa Kaps'na kayd, Bb- l'nin, ynetimde arlnn hissedilmee
balad dnemlerde yava yava padiah fermanlarnn yerini
sadrzam buyruldular almaya balam ve bu buyruldular iin "Ayniyat
Defteri" ad altnda, yeni bir defter tr tutulmaya balanmtr.
Bununla birlikte, mhimme kaytlarn tutan Divn kalemleri az
saydaki ktip kadrosu ile Sadret tekilt iinde yer alarak Osmanl
Devleti'nin son dnemlerine kadar eski grevini srdrmtr.
*
Defterlerde kaytl hkmler, Divn- Hmyn karar gereince
ferman eklinde dzenlenerek ilgililere gnderilen emirlerin suretleridir.
Bu suretlerin dier kaytlarn veya asllarn ilgili devlet, beylerbeyilik ve
er sicil arivlerinde bulmak mmkndr.
Bazen hkm kaytlar arasna, Osmanl diplomatiinde padiaha
mahsus vesikalardan olan berat ve nme-i hmyn suretleri de
girmitir. Divndan, padiah adna kan ve hkm niteliini tayan bu
emirler, devrin kayt teknii icab, birbirlerinden kolaylkla tefrik
edilebilmektedir. Fermanlar "... hkm ki" hitab ile balarken, beratlar
"nin- hmyn hkm oldur ki" giri cmlesiyle kaydolunmutur.
Yabanc devletlere gnderilen nme-i hmynlar ise "...'a nme-i erf
yazla ki" baln tamaktadr.
Emirler daha ok beylerbeyi, sancakbeyi ve suba gibi idar
kadrolara gnderilmitir. Vilyet ve sancak kadlklarna yazlan
hkmler ikinci sradadr.
Defterler, Osmanl diplomatik ilmi asndan da nemlidir. Daha
sonraki yllarda tutulan Mhimme Defterlerinde rastlanmayan kaytlar
ve notlar, brokrasi asndan ehemmiyet arz ettii gibi, fermanlarn
yazlp gnderiliine kadar kalemlerde geirdii safhalara dir
diplomatik (belge ilmi) konular da aydnlatmaya yardmc olmaktadr.
te yandan nian, yani berat kayd, nme-i hmyn suretlerinin
defterde bulunuu, belge cinslerine klasik dnemden rnekler olarak
XII
belgelerin asllaryla defter kaytlarnn karlatrlmasna frsat vermesi

asndan nemli bir husus olarak zikredilebilir.
*
Gnmzn gelimi lkelerinin arivlerinde "yaynlanm ariv
dokmanlar blm" tekil edildii ve yzlerce cilt koleksiyonlarn
yaynland dikkate alnrsa, yayn konusunun ciddiyeti ok daha iyi
anlalr. Bu sebeple, Babakanlk Devlet Arivleri Genel Mdrl,
1992 yl bandan bu yana yayn hayatna nemli eserler kazandrm,
d siyas gelimelere paralel olarak, Trk dnyasna ynelik belge neri
almalarnn yan sra, ariv idare ve tekniklerine dir telif ve tercme
eserler, hizmet ii eitim ders notlar, ariv klavuzu ve bibliyografik
birok yayn ile arivlerin temel grevlerinden birini yerine getirme
hususunda ok nemli mesafe katetmitir.
Devlet Arivleri Genel Mdrl olarak "Divn- Hmyn
Sicilleri"ni yaynlama almamza, 1993 ylnda neretmi olduumuz "3
Numaral Mhimme Defteri"nden sonra, bu defa da Devlet Arivleri
Genel Mdrl Osmanl Arivi'nde bulunan ve Kanun Sultan
Sleyman'n hkmdarlnn son ylna ait "5 Numaral Mhimme
Defteri"ni yaynlayarak devam etmekteyiz.
5 Numaral Mhimme Defteri H. 973 (1565-1566) ylna ait olup 703
sayfadr. Defterde 1989 hkm ve bu hkmlerin suretlerinin
gnderildii yerlerin kaytlarn ihtiva eden 452 suret kayd vardr.
Defterin kapanda Evil-i Muharrem 972 - Evil-i Zilhicce 973
tarihleri bulunmasna ramen, defterde Gurre-i Muharrem 973 - 3
Zilhicce 973 (29 Temmuz 1565 - 21 Haziran 1566) tarihleri arasna ait
hkmler yer almaktadr.
Mahzen Defteri'ndeki kayt numaras, tarihi ve sls hattyla yazl
"Defter-i Mhimme" ibaresi, defterin kapandaki oval etiket zerinde yer
almaktadr. Orijinal cildi fersdelemi ebru kapldr. Srt deri kapl,
kebentler ypranm deri azlkldr. Cilt kapann yanaklar
ebruludur. 17.5x24 cm ebadnda ve 6.5 cm. kalnlndadr. 703 sayfalk
defterin ba ve son ksmlarnda ikier sayfa ile 547, 581 ve 583. sayfalar
XIII
botur. nc sayfasnn st ksmnda "Cz-i Evvel Ahkm- mr f

sene 973" yazl olup, sayfann alt taraf bo braklmtr. Drdnc
sayfa "Yevm'l-ehad f gurre-i Muharrem'l-harm sene 973 der-zamn-
Hazret-i Mehmed Paa, Kostantniyye" kayd ile balamakta, gurre-i
Muharrem 973 tarihli ilk hkm orlu kadsna, 3 Zilhicce 973 tarihli ve
1989 numaral son hkm de Mitrovie kadsna yazlmtr.
Neredilen Mhimme Defterinin nemli bir zellii de "sefer"
kaytlarn ihtiva etmesidir. Osmanl Arivi'ndeki Mhimme Defterleri
genel serisi ierisinde birok defterin "Ordu Mhimmesi" bal ile yer
ald grlr. Bunlar; ordu divnndan kan ferman suretlerini ihtiva
eden mstakil sefer kaytlar hviyetindedirler. 5 Numaral Mhimme
Defteri ise, eski tbirle "hazar ve sefer" kaytlarn bir arada
bulundurmaktadr. Yani barta ve savata kurulan divnlardan sdr
olan hkmler bu deftere toplanmtr.
Sadece 5 Numaral Mhimme Defterine ait olan bu zellik,
1511-1989 numaralar arasndaki hkm kaytlarndan anlalmaktadr.
Defterin son ksmnda bulunan ve hacim itibariyle drtte n tekil
eden bu kaytlarn tarih izgilerinin yannda, Zigetvar seferine kan
ordunun konaklad yerlerin -menzillerin- ad yazlmtr. Divnn
toplant gnne iaret eden ve Hicr takvimle ay adnn akca, gnn ise
rakam ve Arapa gn adyla birlikte satr kaplayan (ortalayan) bir izgi
hlinde yazld grlen bu tarihler, ayn zamanda, altnda kaytl
ferman ve berat suretlerinin karara baland gn belirtmektedir.
Padiahn da bizzat sefere katld tarihlerin kenarndaki "Padiah ata
binip ikr buyurdular" veya "Padiah Divn ile Edirne'den kalkp
Kemalaa Karvansaray nm mahalde karr eylediler" gibi notlardan
anlalmaktadr. atalca-Edirne-Filibe-Sofya ve Ni'ten Belgrad'a kadar
uzanan ve daha ileride yzlerce kilometre uzunluundaki sefer
gzerghnda, krkn zerinde menzil ad gemektedir. Oysa defterin
balangcnda "ahkm- mr" balyla kaydedilen ve 1 il 1499 sra
numaralar arasnda kaytl hkmlerin tarih izgileri zerine
"Kostantiniyye" notu dld grlmektedir. Bu bilgilere dayanarak
defterin iki ksmdan teekkl ettiini, 1 il 548. sayfalar arasndaki
birinci ksmn stanbul'daki Divn- Hmyn'a; 549-703. sayfalar
XIV
arasndaki ikinci ksmn ise Ordu Divnna ait kaytlar ihtiva ettiini
sylemek mmkndr.
Osmanl dneminde seferlerin devlet ynetiminin aksamasna
sebebiyet vermeyecek ekilde gerekletirildii bilinmektedir. Osmanlnn
byk asker harektlar esnasnda, yalnz asker iler iin deil, mal ve
idar ilerin halli iin de Divn- Hmyun dairesindeki baz grevlilerin
orduyla birlikte sefere katlmalar ve karar almak iin gerekli defterleri
de beraberlerinde gtrmeleri bu sebepledir. Mhimme Defterlerinde;
orduyla beraber yola karlan Divn, Mliye ve Defterhne defterlerinin
korunmasna ve emniyet iinde konak mahallerine ulatrlmasna dir
yzlerce hkm kayd bulunmaktadr. "dre-i umr- devlet ve ordu" iin
son derece lzumlu olduu belirtilen bu defterlerin konaklar arasndaki
nakli esnasnda "Devlet-i Aliyye'nin haznesi mesbesinde" olduklar
hatrlatlarak, "bir varak ve bir harfine hata ve zarar erimek lzm gelir
ise" ilgililerin cevap vermeye g yetiremeyecekleri, yaynlanan
fermanlarda ifade edilmektedir.
Yaynlanan bu defterin ikinci ksmn tekil eden kaytlarn,
yukarda verdiimiz bilgiler erevesinde; padiahn mutlak vekili
sadrzamn bakanlnda toplanan Ordu Divn'ndan ktn
belirtmek gerekir. Divnn asl yelerinin sefere katlaca, stanbul ve
Edirne'de Sadret kaymakam ve Divn- Hmyn yelerinin
vekillerinin toplayacaklar divnlar ile devletin dier ilerini takip
edecekler hakknda kanunnmeler dzenlenmitir.
Bu defterde 299, 526, 724, 1145 ve 1949 numaral hkmlerin
zerlerine iptal izgisi ekilerek iptal edilmi olup, bunlardan 299
numaral hkm 304 numaral, 724 numaral hkm de 740 numaral
olarak tekrar, 1145 numaral hkm ise 1164 numaral olarak daha
mufassal bir ekilde yeniden yazlmtr. 50 ve 1082 numaral
hkmlerin hitap cmlesinden sonras yazlmamtr. 1204, 1309 ve 1702
numaral hkmler ise hitap cmlesinden sonra konuya ait baz eyler
yazldktan sonra yarm braklmtr. 977 numaral hkm yarm
braklp, 980 numarada tam olarak yeniden yazlmtr. 983 numaral
hkm noksan olup, zerinde mkerrer kayd vardr ve 1018 numaral
olarak yeniden ve tam olarak yazlmtr.
XV
204 ve 223, 800 ve 820, 853 ve 854, 893 ve 904 numaral hkmler
ile 1959 ve 1960 numaral hkmler birbirlerinin aynsdr. 1052 ve 1147
numaral hkmlerin zerlerinde mkerrer kayd bulunmakta olup, 1052
numaral hkm 1085 numaral olarak yeniden yazlmtr.
Tarihler, Divnn akdolunduu veya hkmlerin deftere geirildii
gn iaret eden balklar hlinde grlmektedir. Bu tarihlerde gn ve yl
rakamla; ay ve gn adlar ise Arapa olarak "Yevm'l-ahad f 17
Ramazan'l-mbrek" misalinde olduu gibi yazlmtr. Gn adnn son
harfi satr sonuna kadar uzatlmtr.
Defter 20, 22, 24 ve 26 gibi farkl sayfalardan teekkl eden 30
formadan ibarettir. Defterin sayfa numaralar, siyah mrekkeple
sayfalarn sa ve sol st kelerine konulmutur. Sayfa ve fasikl
numaralar orijinal olup, devrin ktiplerince yazlmtr.
Hkmler genellikle kronolojik sra ierisinde yazlm olup, ok az
bir ksm kronolojiye uymamaktadr. Hkm numaralar daha sonradan
kurun kalemle verilmitir. Her bir hkmn banda kaytlarn temize
ekilerek ferman eklinde dzenlendiini belirten "yazld" notu
bulunmaktadr. Ayrca hkmlerin st ksmnda dikey olarak yazlm,
muhatap makama ulatrlmak zere ferman ve beratn teslim edildii
grevliyi ve teslim tarihini bildiren kaytlar bulunmaktadr. Baz
fermanlarn gnderildii makamn nemine gre mhrl kese veya
maden
kozalaklar
iinde
gnderildii
de
bu
kaytlardan
anlalmaktadr.
Defterin dili, sade ve anlalabilir bir Trkedir. Defterde kullanlan
kt harl, kaln ve sarmtrak renklidir. Ktlarda deiik figrl
fligranlar vardr. lk sayfada, sayfann ortasnda yatay olarak bykten
ke doru sralanan adet hill; 586. sayfada, ucunda alt keli
yldz olan apa; 606, 616, 622, 628 ve dier baz sayfalarda da apraz ok
vardr.
Defter XVI. yzyl resm yazmalarndaki karakteristik Divn
krmas yaz tr ile kaleme alnmtr. Deiik kaligrafisinden, yazlarn
farkl ktipler tarafndan yazld anlalmaktadr.Yazlar genellikle
okunabilir zellikte olmasna mukabil, bazen ayn sayfada ok gzel bir
XVI
yaz yannda, bozuk ve okunmas ok zor yazlar da vardr (bkz. : 78, 81,
125, 171, 180, 193, 197, 218, 302, 331, 476, 512, 513, 515, 516, 529, 546,
564, 579, 593, 602, 607, 637, 666. ss.). Baz hkmler de nokta
kullanlmadan ok bozuk bir yaz ile yazlmtr (bkz. : hkm. 155, 187,
188, 416, 868, 1400, 1401, 1402, 1455, 1497, 1531, 1532, 1734, 1735,
1869).
Btn bunlarn yannda devrin ktipleri tarafndan kaytlar zerine
sonradan tashih maksadyla yaplan ilveler de noktasz ve bozuk
olduundan, ibareler glkle okunabilmektedir. Satrlar ounlukla sk
yazlmtr. Satr sklnn yan sra sayfalarda mmkn olduunca bo
yer brakmamak iin yatk ve i ie girdirilmi hkm kaytlarnn da
sayfa dzenine sdrlmaya alld grlmektedir.
*
5 Numaral Mhimme Defteri, ait olduu tarih itibariyle bir yl gibi
dar bir zaman dilimini ihtiva etmesine ramen, ok geni bir corafyada,
ok deiik makam ve belde idarecilerine hitaben yazlan emirleri ihtiva
etmektedir. Hkmler, Dersaaadet'te bulunan vezir, kad, yenieri aas,
sekbanba, koyun emini gibi makamlara; Anadolu, Rumeli, Rum,
Erzurum, Van, Diyarbakr ve Karaman beylerbeyilerine; devletin uzak
snrlar olan Afrika'da Msr, Haleb ve Cezyir beylerbeyiliklerine;
Hicaz'da Yemen beylerbeyi ile Mekke, Medine ve Kuds kadlarna;
Rodos, Mora, Midilli, Morova gibi adalarn bey ve kadlarna; Kuzey'de
Kefe beyine; Avrupa'da ise Budun, Tmvar ve Rumeli beylerbeyi ile
Moha, Bosna, Akkirman, Klis, Zaesne, Avlonya, Selanik, Silistre,
Brayil, Kili, lbasan, Pojega, Sirem, Semendire, Sekuy, Solnok, Filek,
nebaht ve Belgrad gibi yerlerin bey ve kadlarna yazlmtr. Ayrca
Leh, Moskov, Portekiz, Erdel ve Fransa kral ile Venedik dojuna ve Krm
hanna yazlan 40 kadar nme-i hmyn da defterde yer almaktadr.
Hkmlerin yazld emre muhatap olan makam tek olabildii gibi,
birden fazla da olabilmektedir. Birden fazla makam ilgilendiren
emirlerde, hkmlerin hemen altnda yer alan "bir sreti" kaydndan
datmn nerelere ve kimlere yapldn grmek mmkn olmaktadr.
XVII
Defterin kaleme alnd H. 973 (1565-1566) yl olaylar ksaca yle

zikredilebilir:
29 aban 972 (1 Nisan 1565)de Kzl Ahmedl Mustafa Paa'nn
Serdarl ve Piyale Paa'nn Kaptan- Derylnda Malta Seferine kan
Osmanl Donanmas; Malta'nn Saint-Elme Kalesi'ni ve Saint-Michel
Kalesi'nin Castille burcunu ele geirmesine ramen deniz mevsiminin
gemesi, donanmann erzaknn azalmas, Turgut Paa'nn ehdeti ve
Hal Donanmasnn Malta'ya yardma gelmesi gibi sebepler sonucu 15
Safer 973 (11 Eyll 1565)de, 5 ay 10 gn sren seferden netice alamadan
stanbul'a hareket etmitir.
Osmanl Devleti'ne hara veren ve Cenevizliler tarafndan
mstemleke olarak idare edilen Sakz adasnn idarecilerinin yllk
haralarn vermemeleri zerine adann fethi ile grevlendirilen Kaptan-
Dery Piyale Paa 24 Ramazan 973 (14 Nisan 1566)de Sakz adasn
fethedip Sakz beylerini Kefe'ye gnderir.
Yine bu yl Osmanl Devleti'ne tbi olan Erdel Prensi Zigmond'un
Sakmar Kalesi'ni Avusturyallardan almas, Avusturyallarn da
Osmanllardan Tokay ve Serenc kalelerini almalar, Osmanl Devleti ile
Avusturya'nn arasn aar. Osmanl Devleti Avusturya'dan Tokay ve
Serenc kalelerinin derhal iadesini, Erdel Prenslii'ne tecavzden
vazgemesini ve mparatorluun evvelce taahht etmi olduu haralarn
muntazaman tesviyesini ister. ki devlet arasnda devam eden uzun
mzkerelerin
netice
vermemesi
ve
Avusturya
mparatoru
Maksimilyan'n Osmanl Elisi Hidayet avu'u rehine olarak Viyana'da
tutmas zerine Kanun, Avusturya zerine sefer ap Eri ve Zigetvar
kalelerini fethederek Avusturya'y tekrar itaat altna almaya, Tokay ve
Serenc kalelerini istirdat edip Erdel'in emniyetini temin etmeye karar
verir.
9 evval 973 (29 Nisan 1566) tarihinde sefer iin otan
Edirnekaps dna kuran padiah ve ordu, 99 gnlk uzun bir
yryten sonra 18 Muharrem 974 (5 Austos 1566)de her taraf Almas
nehriyle ve bir takm gller ve bataklklarla evrilmi olup, birbirlerine
XVIII
kprlerle bal ada hlindeki Zigetvar ehrine ular. Padiahn

ota- hmynu muhasara sahasna hakim Similehov tepesine kurulur.
26 Muharrem (13 Austos 1566)'de Eski Zigetvar ehri 2 Safer (19
Austos)de Yeni Zigetvar ehri ele geirilir. 9 Safer (26 Austos)'de
Zigetvar Kalesi zerine ilk ummi hcum yaplr. Kaleye saldrlar
yapld esnada 20-21 Safer (6-7 Eyll) gecesi Kanun Sultan Sleyman
vefat eder. Ertesi gn 21 Safer (7 Eyll)de 34 gndr kuatlm olan
Zigetvar Kalesi nihayet ele geirilir. Sadrazam Sokollu Mehmed Paa,
kalenin derhal tamirini emreder ve Peuy Alaybeyi skender Bey'i
Zigetvar Sancakbeylii'ne tayin eder.
Ktahya Valisi ehzde Selim'i saltanata davet iin Hasan avu
Ktahya'ya gnderilir ve 15 Rebilevvel 974 (30 Eyll 1566)de ehzade
Selim, II. Selim unvanyla tahta kar.
*
Defterde kaytl hkmler, muhtevalarna gre genel olarak u
ekilde tasnif olunabilirler:
1- Portekiz, Fransa, Be (Neme), Moskov, Erdel, Venedik, ran ve
Krm gibi lkelerle olan devletleraras asker, siys ve ticar
mnsebetler, yaplacak olan antlamalar ve lkeler arasnda gidip-gelen
elilerin yol gvenliinin salanmasna dir hkmler:
Portekiz-Osmanl dostluu ile Portekiz'in, Hindistan ve Cezyir'de
Portekiz ve Osmanl Devleti'ne ait blgelerde ibirliini salamak iin eli
tetisinde bulunulmas isteinin olumlu karland (hkm. 161).
Fransa'nn ngiltere ile yapt antlamadan memnuniyet
duyulduu, Marib'de alkonulan Fransz gemisi ve tccarlarnn
mallarnn bulunmas, ticaret iin gelen Fransz gemi ve vatandalarna
mdahelede bulunulmamas konusunda Marib hkimlerine emir
gnderildii, Osmanl-Fransz dostluuna zarar gelmemesi iin gerekli
gayretin gsterilecei (hkm. 93); Fransa snrndaki baz yerleri basp
gemi, eya ve adam gasbeden Cezyir-i Garb levendlerinin aldklar
eyleri geri vererek antlamaya aykr olan bu gibi ileri yapmamalar
(hkm. 215) ve esir ettikleri Franszlar serbest brakmalar (hkm. 656).
XIX
Saray- Atk Aas Ali'ye borlu olduklar hlde Venedik'e kaan

reydan stanbullu Mikel olu Aleksandra ve kardei Handan'n
borlarn tahsil iin Venedik'e gidip irtidad ederek orada kalan Dergh-
muall Kapcs Mehmed'in tutuklanarak ve borlarn da tahsil edilerek
stanbul'a gnderilmeleri (hkm. 1825).
Dman zerine sefere karar verildii ve dman kaleleri tahrip
edileceinden Erdel'deki Macar beylerinin memleketlerini istildan
korumak istiyorlar ise Erdel kralna tbi olmalar (hkm. 1166, 1476,
1479).
Samur krk vs. eya satn almak iin Moskova'ya gnderilen Hssa
tcirlerinden Mehmed'e kolaylk gsterilerek yollarda korunmas,
getirecei eyalardan Moskov ve Leh lkelerinde gmrk alnmamas
(hkm. 1311, 1312, 1313, 1314, 1315, 1316); Leh reyasndan ticaret iin
Bursa'ya gelenlerden yaya harac alnmamas (hkm. 251); Lehistan'da
kurulan pazara mal gtren Bodanllara Leh halknn gm ake
yerine baka yerlerde gemeyen bakr akeler vermeleri ve Bodan'dan
kaan ekyann Lehistan'da slenmelerinin nlenmesi (hkm. 61);
Tatarlarn esir aldklar Lehli tccarlar serbest brakmalar, Lehlilerin
de Lehistan'a giden tccarlarn gvenliini salamalar gerektii, Krm
hanna denmesi gereken parann denmesi, Krm hannn da gerekirse
Lehlilere asker yardmda bulunaca (hkm. 70); Leh kalelerinden asker
toplayarak Cankirman Kalesi'ne saldrp esir alp yama yapan Vasko ve
adamlarnn yakalanarak cezalandrlmalar, bir daha da bu trl
hareketlere meydan verilmemesi (hkm. 292); Bodan'a saldraca haber
alnan Neme askerlerine Leh lkesinden gei izni verilmemesi,
Cankirman'a saldrp yama yapanlarn aldklarnn geri verilip
sulularn da cezalandrlmalar (hkm. 819); Vaporak Kasabas'nda
toplanan Neme kral ve devlet adamlarnn Leh lkesine saldr karar
aldklar, Neme'ye sefer yaplacandan Lehlilerin de bu frsattan
istifade ederek Neme'ye hcum etmeleri (hkm. 1421).
Eflak voyvodasnn stanbul'a gnderdii adamlarna yollarda
konaklama vs. konularda kolaylk gsterilmesi (hkm. 449).
XX
ran'dan firar ederek gelen Rstem ve adamlarnn ran'la yaplan

antlama gerei yakalanarak iade edilmeleri (hkm. 1721); ran'a tbi
olup firar ederek Grc Baak Melik'e snan Grc beylerin ran
tarafndan iadelerinin istendii (hkm. 147, 153); Kzlba olan ve ranla
ilikileri bulunan Van'daki baz dirlik sipahilerinin durumlarnn
aratrlp iddialar doru ise bir bahane ile oradan karlmalar (hkm.
1142); Krtn kazasndaki epni tifesinin Kzlba sempatizan olup
ilerinden bir ksmnn ran'a gittii, tedbir alnmazsa tamamnn gp
gidebilecei, ranla ilikisi bulunanlarn tespit edilip suu sabit olanlarn
stanbul'a gnderilmesi (hkm. 1401); Divrii Alaybeyi Ali'nin
akrabalarndan birinin ran ile srekli iliki ierisinde olduu ve ran'da
dirlik tasarruf eden bir akrabas ile srekli mektuplatklar; ran'dan
gelip giden ahslarn yanndan eksik olmad, ark Seferi srasnda
"ha kl ekmezem" diyerek dirliinden vazgetii, bir baka
akrabasnn ise "ah smail'in bir sar paman dourmayan
htunlara ifdr." diye if dattnn bildirildii; Alaybeyi Ali ve
akrabalarnn ran ile olan ilikilerinin soruturulmas (hkm. 205).
Be kralnn Erdel'den ald kalelerden geri ekileceini bildirdii,
fakat Belilere gven olmayacandan Erdel kralnn askerleriyle hazr ve
dikkatli olup, Be askeri ekilinceye kadar dman tarafndan bir saldr
olmadka harekete gememesi (hkm. 58, 102).
Erdod Kalesi'ni fethettiini haber veren Erdel kralna hilat ve
mzehheb kl gnderildii (hkm. 158, 187), Beliler bara
yanamazlarsa ellerinde bulunan Erdel topraklarnn kesin olarak
alnmas kararnda bulunulduu (hkm. 158); yannda bulunan
tutsaklarla Tmvar'dan dnen Dergh- l avuu Mustafa ve
arkadalarna Milatolu Hisar'ndan geerken saldrp ldren ve
tutsaklar
serbest
brakan Macarlarn yakalanp
ibret iin
cezalandrlmalar ve tutsaklarn da bulunmas (hkm. 219), Tmvar
beylerbeyi ve Solnok beyinin adamlarn ldrp yanlarndaki tutsaklar
serbest brakan sulularn bulunup cezalandrlmalar (hkm. 248);
Erdel'den gnderilmesi gereken senelik on bin sikkenin geciktirilmeden
gnderilmesi (hkm. 436), Erdel kralnn yannda rehin olan Bebek
Grgi'ye Solnok Beyi Hasan Bey'in ihtiyac olduundan serbest
braklarak Hasan Bey'in yanna gnderilmesi (hkm. 1015, 1432).
XXI
Belilerin askerlerini geri ekmeyip Bana Kalesi'ni (hkm. 492) ve

Manka Hisar'n (hkm. 953) kuattklar, Bodan (hkm. 492), Tmvar
(hkm. 492, 953) ve Budun beylerbeylerinin (hkm. 953) Erdel kralna
yardm etmeleri, dman Varadin'e saldrrsa Erdel askerleri ile kar
konulmas, ordunun yolda olduu (hkm. 1712).
Leh kral Zigmond Krm'a olan borcunu dediinde, yardm olarak
istedii Tatar askerlerinin gnderilmesi ve Krm'da esir olan Lehlilerin
serbest braklmalar (hkm. 71); erkez albukoullar'nn isyann
bastrmakla grevli olan Kefe Beyi Kasm'a Krm askerlerinin yardmc
olmalar (hkm. 505), dman zerine sefere klacandan Krm hannn
memleketin mahafazasnda kalp olu Mehmed Giray'n askerleriyle
sefere katlmas (hkm. 1201), Krm hannn Bodan'a saldr
hazrlnda olan Leh ve Ruslarn hareketlerine engel olmas (hkm. 1266),
Lehliler tarafndan Bodan taraflarna bir saldr olursa Krm hannn
Leh lkesine akn etmesi (hkm. 1750).
Osmanl lkesine gelmekte veya lkelerine dnmekte olan Be (hkm.
72), Leh (hkm. 73, 74, 79, 85) ve Erdel kralnn elilerinin (hkm. 1818,
1926) yol gvenliklerinin salanmas; Neme kralnn stanbul'a eli
gndermesine izin verildii (hkm. 1559) ve eli Belgrad'a geldiinde
ihtiyalarnn temin edilerek orduyu ve asker saysnn okluunu
grebilecek bir yerde tutulmas (hkm. 1560).
2- Malta adasnn kuatlmas ile ilgili hkmler:
Malta Liman'nda bulunan kulelerin fethi haberinin alnd (hkm.
146), donanma ve kale muhasarasnda olan askerlere zahire gnderildii
(hkm. 168), muhasarada istihdam edilmek zere 48 azep askeri
gnderildii (hkm. 162), donanmadan 80 donanm geminin Preveze'de
muhafazada kalmak zere Kaptan- Dery Piyale Paa'nn emrine verilip
Vezir Mustafa Paa'nn da dier gemilerle stanbul'a dnmesi (hkm. 320),
denizin zaman getiinden Vezir Mustafa Paa'nn Piyale Paa ve dier
paalarla beraber stanbul'a dnmesi (hkm. 413), Malta seferine katlp
yararlk gsteren neferlerin taltifi (hkm. 546, 594, 644, 805).
3- Sakz adasnn fethedilmesi ile ilgili hkmler:
XXII
Cezyir Beylerbeyi Piyale Paa'nn Sakz seferine serdar tayin

olunduu (hkm. 1310), birka yldr haralarn vermeyen Sakz ahalisine
tahsilt iin gnderilen Hseyin avu'un da bu borlar tahsil
edemedii, Kaptan Paa'nn Sakz'a gidip borlar tahsil etmesi ve
denmeme sebebini Dersaadet'e bildirmesi (hkm. 1329, 1387, 1390),
Sakz'n fethedildii ve sancak olarak Krehir Beyi Gazanfer'e tevcih
edildii, camiler iin imam-hatip ve mezzin gnderildii (hkm. 1490),
Sakzl beylerin Kefe'ye gnderildii (hkm. 1539).
4- Madenlerin iletilmesi, gherile, barut, silh ve mhimmat imali
ile ilgili hkmler:
Bilecik madenine almak zere piyade gnderildii (hkm. 160) ve
madende demir yuvalak imal edilmesi (hkm. 389, 1515, 1516); Mora
(hkm. 590, 885), Badad (hkm. 405, 1014), Basra (hkm. 599), Van (hkm.
681) ve Dulkadirli Beylii'nde (hkm. 915) gherile iletilmesi; Filibe,
Tatarpazar (hkm. 1648) ve Samakov'da (hkm. 1649, 1800) ordu iin ivi
ve nal imal edilmesi; Budun (hkm. 666, 667, 687, 1286, 1348) ve
Yemen'de (hkm. 627, 628, 739) barut iletilmesi; Belgrad'da top ve
mhimmat yapm (hkm. 55).
5- Gemi yapm, gemi yapm iin gerekli olan kereste, ivi, yelken
bezi ve lenger temini, gemilere kreki ve srk temini, ina edilen
gemilerin yamur ve gneten korunmasna dir hkmler:
Gelilobu'da tersane yaplmaya elverili yerlerin tesbit edilmesi (hkm.
427) ve yaplacak olan tersane iin ta kestirilmesi (hkm. 446).
umnu'dan gemi kerestesi ve am direi (hkm. 1283); Akhisar,
znik, Ada, skdar, Akyaz, Kandra, ile, Biga, Lapseki (hkm. 418,
457), Samakov (hkm. 472), Mihali, Edremit, Duzla, Ezine, Biga, Balya,
Gnen, Manyas, an (hkm. 545) ve Eflak'dan (hkm. 592) kereste temini;
yaplacak gemi ve kpr iin Samakov'dan ivi (hkm. 498) ile gemi
lengeri (hkm. 469) yaplarak gnderilmesi; skdar, ile, Kandra,
Akyaz ve Takpr'den stb (hkm. 525) ile Saruhan'dan yelken bezi
(hkm. 742, 758) satn alnmas. Gemiler iin srk hazrlanmas (hkm.
979, 990) ve kreki temini (hkm. 480, 862, 884, 981, 1077, 1181).
XXIII
Sefer iin Nibolu, Vidin (hkm. 706), Birecik (hkm. 518), Semendire
(hkm. 496), Ruscuk (hkm. 744, 1176), zvornik (hkm. 200), Azz u Kilis
(hkm. 786) ve Birecik'te (hkm. 849) yaplan gemilerin yamur ve gneten
korunmas.
6- Gemi, kpr, suyolu gibi ilerde altrlmak zere marangoz,
inaat ve ta ustas, bkc, suyolcu ve lknc gibi sanatkrlarn temin
edilmesine dir hkmler:
Karadeniz yallarndan Sinop'a kadar olan yerlerden (hkm. 1213),
Trabzon'a kadar olan sahilden (hkm. 34), Varna, Ahyolu ve Vize'den
(hkm. 1378) Dersadet'e marangoz ile Vize'den bkc gnderilmesi.
Arafat'a gelecek suyolu iin ta ustas (hkm. 257, 261, 1492, 1493,
1495) ve ekmece'de yaplacak kpr iin Soucak'tan kirei ustas
(hkm. 245) ile kpr yapacak ustalar (hkm. 626) gnderilmesi.
7- Zigetvar'a dzenlenecek sefer iin bey ve beylerbeylerinin askerleri
ve harp silhlaryla beraber savaa hazr bulunmalar, casuslar vastas
ile dman hakknda bilgi toplanlmasna dir hkmler:
Moha beyi (hkm. 53), Budun (hkm. 54) ve Rumeli beylerbeyleri
(hkm. 56) ile Erdel kralnn (hkm. 58) Be kralndan gelebilecek bir
saldrya kar askerlerini hazr bekletmeleri.
Anadolu (hkm. 516, 573), Budun (hkm. 577), Karaman ve Rum
beylerbeylerinin (hkm. 569, 699, 732) ilkbahardaki sefer iin adamlarn
ve silhlarn hazrlayarak beklemeleri.
Tatar hannn (hkm. 1199, 1200, 1201), Eflak (hkm. 1242) ve
Bodan voyvodalarnn (hkm. 1241) sefere katlmak zere hazr olmalar.
Serhadde dmandan haber toplanp stanbul'a dmann ahvali
hakknda bilgi verilmesi (hkm. 26, 51, 52, 54, 58, 100, 486, 502, 747, 898,
938, 1033, 1051, 1125, 1178, 1206, 1613, 1708); Mslman klnda
Trablus'a gelerek blgenin durumunu dmana haber veren kimselere
mani olunmas (hkm. 1502, 1503).
XXIV
8- Ordunun ne zaman sefere kaca, sefer srasnda askerlerin

tertibi, sefer gzerghndaki nehirler zerine kpr yaptrlp tamir
gerektiren kprlerin tamir ettirilmesi, azmak ve bataklarn kurutulmas,
konak yeri olarak tayin edilen yerlerde askerler ve hayvanlarnn
ihtiyalar olan ekmek, arpa, buday, un, ya, bal, saman, top otu, odun
vs. maddelerin temin edilmesi, stanbul Muhfz skender Paa'ya
nianl kt gnderilmesi, limler ve halkn camilerde toplanp seferden
zaferle dnlmesi iin Kurn- Kerm okuyup dua etmelerine dir
hkmler:
Defterdeki baz hkmlerde H. 973 yl Ramazan aynn onuncu
gn (hkm. 1144) sefere klaca yazlmasna mukabil baz hkmlerde
de Ramazann on birinci gn (hkm. 1097, 1150, 1151, 1152, 1153, 1155)
sefere klaca yazlmtr. Fakat Ramazann on veya on birinci gn
sefere klaca belirtilmesine ramen padiah ve ordu bir ay sonra 9
evval 973'te (hkm. 1500) sefere kmtr.
Anadolu beylerbeyinin askerleriyle birlikte ordunun nnde (hkm.
1615) ve Karaman beylerbeyinin de ordunun arkasndan yrmesi (hkm.
1616).
Edirne'ye kadar olan yol ve kprlerin tefti edilerek tamiri gerekli
olanlarn tamir edilmesi ve gerekli yerlere kpr yaplmas (hkm. 1097);
Akkilise ve Ralya konaklar ile dier mahallerde bulunan azmak ve
bataklarn kontrol edilip blgedeki kpr ve geitlerin tamir edilmesi
(hkm. 1468); Sirem Beyi Bl Bey'in Vulkovar Kprsn tamir ettirmesi
(hkm. 1488); Semendire'nin Vidak kynde (hkm. 1744, 1746), Zemun'un
karsnda kpr kurulmas (hkm. 1788); Brdelen yaknlarndaki
Kalanka ky yaknnda kpr yaplmas (hkm. 1747); sek'te kurulacak
kprden vazgeildii, kprnn Varadin'de kurulmas (hkm. 1831,
1832, 1834, 1836); Turye adl azmak zerine kpr yaptrlmas (hkm.
1944); Gelibolu'dan asker geirmek iin mevcut at gemilerine ilveten
stanbul'dan be adet at gemisi daha gnderildii ve askerlerin gece
gndz devaml karya geirilmesi (hkm. 1471).
Sefer iin Semendire'den arpa, un (hkm. 570,750, 751, 753) ve
peksimet (hkm. 987), ehirky'den arpa, ekmek, un, ya ve bal (hkm.
XXV
1057), Pnarhisar (hkm. 1092) ve Tmvar'dan zahire (hkm. 96)

Edirne'ye kadar yol zerinde olan kadlklardan ekmek, zahire, arpa,
saman, ot (hkm. 1099), Edirne'den pirin, bal, ya, arpa, saman ve ot
hazrlanmas (hkm. 1161, 1162).
Asker iin gerekli olan koyunlarn hazrlanmas (hkm. 952, 965, 969,
1117, 1225, 1488, 1514, 1799, 1807, 1808, 1809, 1811, 1841).
Sefer iin askerlerin mola verecekleri konaklar tayin olunan
Davutpaa ve atalca ayr (hkm. 1144), Rstempaa iftlii,
Halkalpnar (hkm. 1150), Mermercik, Silivri (hkm. 1151), Araplu, orlu
(hkm. 1152), Elvanbeyl, Kardran (hkm. 1153), Pnarhisar, Bergos
(hkm. 1159), Babaeski, Stl (hkm. 1155), Hasky, Ken (hkm. 1157),
Gllk (hkm. 1536), Ilca-i Ni, Kenr- Ni (hkm. 1568, 1762), Hasky,
Beyalan, akraa Deirmeni, Gllk, Pnarba (hkm. 1570), eme,
Beyalan (hkm. 1590), Krankol (hkm. 1593), Belgrad (hkm. 1609),
Brdelen (hkm. 1637, 1638), Filibe (hkm. 1669), akraa Deirmeni,
Kerehalil, Pnarba, Zagovie (hkm. 1670), Yerderbendi (hkm. 1673),
htiman, Hackaraman (hkm. 1675), Aruz (hkm. 1743), Valpova, Korenik
(hkm. 1748), Yagodine (hkm. 1774), Aksem (hkm. 1776), Aleksenie,
Yabokofa (hkm. 1782, 1822), Batne, Akkilise (hkm. 1812, 1851), oylak,
Senire (hkm. 1822), Kprba (hkm. 1843, 1959), Morovie, Grabofa,
Peridorie (hkm. 1857), Srdk, slankamin (hkm. 1907), Varadin (hkm.
1920), Komenek (?) (hkm. 1931), Kopnik (hkm. 1959) ve Zemun'a (hkm.
1627, 1977) askerler ile yk ve binek hayvanlarnn ihtiyalar olan
ekmek, arpa, saman, top otu, odun vs. gibi ihtiya maddelerinin ilgili
kadlar tarafndan temin edilmesi. Bu arada grevlerini ihmal edenlerin
grevlerinden alnacaklar (hkm. 1590, 1907) ve ar cezalara
arptrlacaklar da (hkm. 1590) nemle belirtilmitir.
stanbul muhafazasnda braklan skender Paa'ya iki yz adet
nianl kt gnderildii (hkm. 1698).
Dman zerine sefere gidildiinde camilerde sabah namazndan
sonra haftada iki gn Kurn- Kerm okunup Mslmanlarn zaferi iin
dua edilmesi det olduundan imdi de dman zerine sefere kld
iin ilk perembe gn stanbul'da bulunan lim, hfz, kurr ve bu gibi
XXVI
kiilerin Eyb Sultan Camii'nde toplanarak hatim okuyup zafer iin

duada bulunmalar, daha sonra da btn Mslmanlarn pazartesi ve
perembe gnleri kendi semtlerinde, mderris, lim, talebe ve ehl-i Kurn
olanlarn da stanbul, Edirne ve Bursa'nn seltin camilerinde
toplanarak zafer iin dua etmeleri (hkm. 1555).
9- Tamire muhta kalelerin tamir edilmesi, stratejik baz noktalara
kale ve palanga inas gibi asker ve sivil imar faaliyetlerine dir
hkmler:
Belgrad (hkm. 55), Ayamavra (hkm. 881, 1375), Mamriye (hkm.
195) ve Balyabadra (hkm. 1482) kaleleri ile Pojega (hkm. 586) ve Klis'in
Lika nahiyesinde tamire muhta kalelerin (hkm. 1869) tamir edilmeleri,
Yemen'in sahil ve dalarnda topraktan yapld iin iddetli
yamurlardan zarar gren 20 kadar kalenin tamiri (hkm. 1678), Bender
Kalesi'nde mazgallar zerinde ev yaptrlmamas ve kalenin imar
edilmesi (hkm. 1219).
Mihrimah Sultan'n, Edirnekap'daki camisinin (hkm. 63) ve Mft
Ebussuud
Efendi'nin
Macuncu
Mescidi'nin
yannda
hamam
yaptrmalarna izin verildii (hkm. 1356); Yapazar'nda hamam
yaptrmak isteyen Bodan Voyvodas Aleksandra'nn Silistre'den mermer
almasna izin verilmesi (hkm. 662); Sokollu Mehmed Paa'nn Burgaz'da
ina ettirecei kervansaray iin Pnarhisar'dan kereste temini (hkm. 527);
Bursa Ulu Camii'nin dnda adrvan yaptrmaya msait yer olup
olmadnn aratrlmas (hkm. 434) ve Suboy karyesi yaknlarndaki
Saray- mire suyundan bir kam suyun Bayezid Camii suyuna ilave
edilerek Gmrkhane yaknnda ina olunan emeye aktlmas (hkm.
1143).
10- lke dna stratejik neme sahip harp aletleri, pabu, izme,
sahtiyan, kymetli maden, at, koyun gibi hayvanlarla, zahire ve yiyecek
satlmamasna dir hkmler:
Kffara at satlmasnn yasak olduu (hkm. 72, 73, 181); Basra
(hkm. 66), am (hkm. 217) ve Badad beylerbeylerinin (hkm. 598) lke
dna at, koyun, harp alet ve edevt, demir, kurun gibi madenler,
zahire vs. yiyecek sattrmamalar; ellerinde Sdde-i sadet'ten belge
XXVII
olmayan frenk tccarlara koyun ve zahire satlmamas (hkm. 533); ran'a

bakr vs. gtren tccarlara engel olunmas (hkm. 1303); skenderiye
Kalesi'nde
at
besleyip
dman
kalelerine
satan
kiilerin
cezalandrlmalar (hkm. 1106, 1419); Sana'dan Hindistan taraflarna
silh ve gm satna engel olunmas (hkm. 1755); Budun, Dobra ve
Togana'dan dmana gizlice pabu, izme, sahtiyan ve silh
gnderilmesinin nlenmesi (hkm. 688, 1130).
11- Basra blgesindeki Arap ekyas ile Dou ve Gneydou'daki
Krtlerin ve suhtelerin isyanlar; lkenin eitli blgelerinde yer yer
meydana gelen ayaklanmalar ve ekvetleriyle ilgili hkmler:
Hama blgesindeki Aarne ve Ben Ziyad kabilelerinin isyan zere
olduu, blgedeki hrsz ve haramilerin de bunlara katld, bunlarn
itaate davet edilmeleri, itaat etmezlerse haklarndan gelinmesi (hkm. 374,
437).
Arap ekyasnn Basra'ya saldrdklar, blgedeki beylerin Basra
beylerbeyine yardma gitmeleri (hkm. 113, 118, 119, 122, 153, 213, 1964,
1965, 1967, 1969).
znik'te Foal ve Geredeli suhtelerden Erenler Da'nda leventlerle
iki iip ehre inerek ortal kartranlarn (hkm. 936), Gmlcine'de
iki iip fesatlk kararak adam ldrp ev basan suhtelerin (hkm.
1700), Bolu'da ekvet yapp sancan dier blgelerine kaan ve kadlar
tarafndan hareketlerine gz yumulan suhte ekyalarn (hkm. 262), Bolu,
Kastamonu ve ankr'da fesat karp yama yapp adam ldren suhte
ve gurbet taifesinin (hkm. 1301, 1582), Konrapa, Devrek vs. yerlerde
toplanp fesat karan suhte klkl leventlerin (hkm. 1115), Edirne'deki
Kudds Medresesi suhtelerinden ve dier suhtelerden sulularn (hkm.
700, 799) ve Mentee'de toplu olarak halkn evlerini basp mallarn
gasbeden medrese talebelerinin yakalanp cezalandrlmalar (hkm. 559).
Vergilerini vermeyip ellerinde gelimi tfekler olduu halde isyan
eden Cerd nahiyesinin Ayn- Dre kyndeki Drzler ile halknn
tamam ekya olan Nablus'a bal Muayyed ky halknn yakalanp
ibret iin cezalandrlmalar (hkm. 565); ehrizol'da Baban halknn
isyan ettii (hkm. 727, 872); Tokay Kalesi'ne bitiik olan Kraltelek ky
XXVIII
halknn isyan ederek vergilerini vermedikleri (hkm. 1131, 1135); Filek'te

sipahi Ahmed Aa'nn tasarrufundaki ky ve iki varo halknn isyan
edip vergilerini vermedikleri (hkm. 1222); Yemen-Hindistan deniz yolu
zerindeki Benderehr ve Hadra'l-md memleketlerinin hakimi olan
Sultan Bedir adl Arap eyhinin isyan edip dmanla dostluk kurarak 3
yllk borcunu gndermedii (hkm. 1699).
Hakkari blgesinde ekyalk yapan Ekrad taifesinin (hkm. 1022),
Kilis sancandaki Krt ekyasnn (hkm. 1064, 1067) ve Van snrnda
ekyalk yapan airetlerin (hkm. 479) haklarndan gelinmesi;
Karahisr- ark ve Sivas'ta ekvet eden Kzltaylu taifesi (hkm. 1400)
ile Nide'deki kuyulu Yaylas'na yerleip ekvet eden Bulgarolu
Halil ve adamlarnn (hkm. 365, 463) ve Gelibolu'nun Konur Dalar'nda
ekyalk yapanlardan yakalananlarn ihbar ettikleri su ortaklarnn
(hkm. 144) yakalanmalar. Brayil'de gpegndz ar basp halka
zulmeden ekyann (hkm. 243), Biga'da haydutluk yapp evleri yakp
yamalayan
Divne
Mustafa
olu
Ahmed'in
yakalanp
cezalandrlmalar (hkm. 295); Karesi'de yol kesip ev basan ve adam
ldren akilerin yakalanp mahkeme edilmeleri (hkm. 354).
12- Denizlerde gvenliin salanmas, sahil kasabalarna ve Tuna
nehri kysndaki yerleim yerlerine yaplan korsan basknlarna engel
olunmasna dir hkmler:
Kavala kaptannn Balat'a saldrp yamalayan gemilere engel
olmas (hkm. 30, 31); Piyale Paa'nn Preveze blgesinin muhafazasnda
bulunmas (hkm. 321, 323, 328, 329, 340, 501); Rodos (hkm. 322),
Avlonya (hkm. 500), Karliili, Arboz, nebaht, Mora ve Delvine
sahillerinin (hkm. 512), Foa taraflarnn (hkm. 534), nebaht blgesinin
(hkm. 574), Adana ve Tarsus taraflarnn (hkm. 995) dman
saldrlarndan korunmalar; Cezyir-i Garb Beylerbeyi Hasan Paa'nn
denizlerin muhafazasyla grevlendirildii (hkm. 817).
Msr'a doru yola kan Malta gemilerinin halka zarar
vermelerinin nlenip mmknse ele geirilmeleri (hkm. 1235, 1236);
Balat'a bal sahil kylerinin korsanlar tarafndan yamaland (hkm.
28, 30); Akky'e gelen korsanlarn on bir esir aldklar (hkm. 84); Balat'n
XXIX
bir kyn yamaladktan sonra yakalanan 16 kfir korsann stanbul'a

gnderilmeleri (hkm. 115), denizde ekyalk yapan Macar Reis ve Sakzl
Hasan Reis'in ele geirilmesi (hkm. 244), Tuna nehrindeki Kili Kalesi
civarnda barnan ve blgedeki gemilerle kydaki kylere saldran
ekyann yakalanp Tuna'nn denizden ve kydan korunmas (hkm. 112,
114, 125, 126, 232, 233, 236, 237, 429, 430, 432).
13- stanbul'un bata zahire ve et olmak zere pirin, kuru meyve,
soan, bal, ya vs. ihtiyacnn karlanmas, Rodos, Urla, Basra gibi
temel gda maddeleri sknts ekilen yerlerde yiyecek maddelerinin
temini, ihtiya maddelerinin stok yaplarak fiyatlarnn artmasnn
nlenmesi, stoktaki maddelerin narh- rz ile satn alnmas, celeb ve
kasap yazm ile ilgili hkmler:
stanbul'a, Menzile'den (hkm. 173, 225, 765) pirin, Samsun (hkm.
129) ve znik'ten (hkm. 349) soan, Malkara, Tekirda (hkm. 585),
Selanik (hkm. 587), Kean, Hayrabolu (hkm. 595), Rodosuk, necik,
Malkara (hkm. 539), Ahyolu, Varna ve Balk'tan (hkm. 456) zahire
gnderilmesi; getirecei zahireyi baka yerlerde satan gemilere engel
olunarak stanbul zahiresinin baka yerlerde sattrlmamas (hkm. 416,
462, 1267, 1268, 1282).
Zahire sknts ekilen Rodos (hkm. 512, 513); Urla (hkm. 916, 917)
ve Basra'ya (hkm. 1358, 1359, 1360, 1361) zahire gnderilmesi.
zmir ve Foa'da yetien kuru meyve (hkm. 362) ile Tekirda'da
buday, pirin ve kuru meyvenin (hkm. 483) madrabazlar tarafndan
stokland; bunlarn depolar alarak madrabazlarn aldklar fiyattan
satn alnp stanbul'a gnderilmesi; Siroz'da topladklar zeytinyan
baka yerlerde satarak vilyette ktlk oluturup fiyat artran kiilere
engel olunmas (hkm. 1297).
Eflak ve Bodan (hkm. 341, 342, 343, 344) vs. yerlerden (hkm. 333,
111, 1257, 1258, 1382, 1405, 1406) stanbul'a koyun gnderilmesi;
celeblerin stanbul'a gndermeleri gereken koyunlar gndermemeleri
zerine kadlarn bu ile bizzat ilgilenmeleri (hkm. 159); celeblere
yardmc olmayan kadlarn ibret iin cezalandrlaca (hkm. 209).
XXX
Varlkl kiilere kasaplk yaptrlmas (hkm. 1244); Larende (hkm.

1078), Kili, Fener ve Trhala'dan (hkm. 714) stanbul iin kasap
yazlanlarn stanbul'a gnderilmeleri, stanbul'un muhtelif semtlerinden
kasap yazlan Yahudi, Ermeni ve Mslmanlarn ie balatlmalar
(hkm. 712), celeb yazm ve celeblikle ilgili dzenlemeler (hkm. 107, 127,
1088).
14- Mahall yneticilerin halka dil davranarak zulmetmemeleri,
askerlerin sefer srasnda getikleri yerlerde halkn malna zarar
vermemeleri, halka zarar verenlerin cezalandrlacana dir hkmler:
Sipahilere zulmeden Rum avular Kethdas Hac Ali'nin
grevden alnp olayn incelenmesi (hkm. 167, 204, 223); sipahiler ve
dier kiilere zulmeden Divrii Alaybeyi Ali'nin teftii (hkm. 205); halka
zulmeden sporokilise kyndeki Burhanolu Ahmed adl sipahinin
timarnn alnp hapsedilmesi (hkm. 207); Silistre ve Akkirman'da haksz
yere halk hapsedip para, yem ve yiyecek alan voyvodalara engel olunmas
(hkm. 474); Karahisar-i ark'de hara toplamakla grevli sipahi
Mustafa'nn belirlenenden fazla hara toplad yolunda ikyetlerin
olmas zerine olayn aratrlp fazla hara alnm ise halka iade
edilmesi (hkm. 338); reayaya zulmeden Divrii Beyi Kasm Bey'in
muhakeme edilmesi (hkm. 80).
Mora'da timar ve zeamet sahipleri ve zenginlerin selem akdi ile fakir
halka verdikleri paradan dolay halka zulm yapmamalar ve fazla para
almamalar (hkm. 78); halka bask yapt ve paralarn ald hakknda
ikyette bulunulan Arac Kads Mevlna smail'in tefti edilmesi (hkm.
1173); halka zulmedilmemesi, kanuna aykr i yaplmamas, hak
sahiplerine haklarnn tam olarak denmesi (hkm. 66, 111, 143, 1066);
Msr'n Mesre Nhiyesi Emni Abdlkadir'in halka bask ve zulm
yapt iddialarnn incelenip suu sabitse cezalandrlmas (hkm. 148).
Erdel Osmanl topra sayldndan, blgedeki askerlerin halka
zulmetmemesi (hkm. 260) ve halktan esir aldklar kiileri serbest
brakmalar (hkm. 275, 315).
Ulfeci askerler, aknc ve toycalar (hkm. 287, 288), Avlonya sanca
sipahileri (hkm. 303) ve zie'ye giden askerlerin (hkm. 98) halktan
XXXI
yollarda bedava yem ve yiyecek almamalar, almakta srar edenler olursa

haklarndan gelinmek zere stanbul'a arz edilmeleri, Zigetvar seferine
kan Anadolu, Karaman (hkm. 1547) ve Rumeli beylerbeylerinin (hkm.
1767) Eflak ve Bodan beyleri (hkm. 1904) ile Aknc Beylerinden
Sleyman Bey'in (hkm. 1883) askerlerinin gerei gibi zaptedilerek yolda
halka zulmetmelerinin engellenmesi, halktan parasn vermeden yiyecek
vs. almamalar, halkn ayrlarna ve ekili tarlalarna zarar vermemeleri.
Kylerde reayann mallarn alp kendilerine engel olmak isteyen
avulara silhla karlk veren Rumeli askerleri ve ehl-i hireften baz
fesatlarn slah iin haklarndan gelinmesi (hkm. 1983); baz askerlerin
kylere dalp reayann zahire ve arabalarn alp karlnda parasn
vermedikleri, bunun nlenmesi iin Yenieri Aas'nn askerlerin
uradklar kylere yeteri kadar yayaba ve yenieri tayin ederek
askerlerin reayadan parasz mal almasn nlemesi (hkm. 1984).
15- Diyarbakr'n mceddeden, emigezek, Erzurum, Dukagin,
skenderiye, Badad ve ehrizol ile Karahisar-i ark sancaklarnn
tahrirleri ile Yemen ve Sana beylerbeyliklerinin idar taksimatna dir
hkmler:
Diyarbakr'n mceddeden tahriri esnasnda yaplmas gereken
iler, uyulmas gereken esaslar ve tahrir grevlilerinin kimlerden
mteekkil olduu ve zaman iinde meydana gelen grev deiiklii (hkm.
5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 43, 625, 647, 648, 673, 1230,
1617); emigezek (hkm. 43, 46), Erzurum (hkm. 316, 334, 705, 778, 1441,
1456), Dukagin ve skenderiye (hkm. 683, 1174), Badat ve ehrizol (hkm.
855, 857, 1630) ve Karahisar- ark'nin (hkm. 1611, 1612) tahrirleri.
Yemen vilyeti geni bir corafyaya yayldndan tek beylerbeyi ile
idaresi zor olup, vilyetin idar olarak ikiye ayrlarak Yemen
Beylerbeylii'ne Gazze Beyi Murad Bey'in, Sana Beylerbeylii'ne de
Rdvan Paa'nn getirildii (hkm. 710, 711, 718, 752). Badad
Beylerbeylii'ne tabi iken ehrizol Beylerbeylii'ne balanan Musul
Sanca'nn tekrar Badad Beylerbeylii'ne tabi olmas (hkm. 1083,
1452).
XXXII
16- lke snrlar iindeki gayrimslimlerin arap yaparak imeleri

ve satmalar, idar kadroda grevli Mslmanlardan iki ienlerin
grevden alnp cezalandrlmalar, araplarn iine tuz atlarak sirkeye
dntrlmesi ile cami, mahkeme ve mslmanlarn evlerine yakn
meyhanelerin kapatlmasna dir hkmler:
Ramazan gn iki ien Midilli eski mili Basdrma olu Hseyin
(hkm. 302) ile Mihali'te iki iip hamam yolundaki kadnlara uygunsuz
szler syleyen Muhzr Mehmed'in siyaset olunmalar (hkm. 345);
Selanik'in Vardarkaps yaknlarndaki kalede mstahfz olan
Mehmed'in iki itiinden dolay cezalandrlmas (hkm. 104); iki
getirtip satan Azak Kalesi Azebleri Aas Haydar ve Kale Dizdar Sefer'in
durumlarnn teftii (hkm. 423); ou Tat taifesinden olup arap ierek
bozgunculuk yapan am yenierilerinin bu durumunun nlenmesi (hkm.
1121); iki iip silhl olarak Hatuniye Medresesi'ni basp hocalara ve
dini deerlere kfreden Batum'da timar sahibi olan ehsvar b. Budak'n
timar ve gediinin elinden alnmas (hkm. 1364).
Midilli'de Mslmanlara iki satan Bezon olu Banac'n
hapsedilmesi (hkm. 82); Yeniehir'in Balkl kynde Mslmanlara iki
satan Juba adl zimminin cezalandrlp ikilerinin sirkeye
dntrlmesi (hkm. 221); Larende (hkm. 285) ve Manisa'da (hkm. 613)
iki satlp iildii, iki sat yasana uyulmas ve kar gelenlerin
cezalandrlmalar, Murtazabd'n Erkeksu ve stanos kylerinde arap
yapp satan zimmilerin cezalandrlmalar (hkm. 1184).
Ba sahibi Mslmanlarn zmlerini kfirlere satmamalar ve
zmlerden arap yapmna izin verilmemesi (hkm. 249); Haslar, orlu
ve Silivri kadlarnn gayrimslimlerin zmlerinden arap yaptrtmayp
pekmez ve turu yaptrtmas, arap yapanlarn aratrlp bulunan
araplarn dklmesi (hkm. 324, 399, 443, 484); Maltepe, Kartal ve
Darca kyleri halknn zmlerinden arap yaptklar, kontrol edilip
arap flarna tuz konularak araplarn sirkeye dntrlmesi (hkm.
326).
Selanik'te Vatabet kilisesi rahiplerinin Ayasofya ile Eski Cami
arasnda atklar kilisede iki ien ve Mslmanlara da satan rahipler
XXXIII
hakknda aratrma yaplmas (hkm. 130); Rudnik ve Franconfca

kasabasnda cami, Mslmanlarn evleri ve mahkemeye yakn olan
meyhanelerin kapatlp ikilerin sirkeye dntrlmesi (hkm. 226).
17- Kalp ake kesimi, kallblk, retilen baz mallarn kalitesinin
kontrol edilerek tketicinin korunmas ve lzumsuz harcama
yaplmamasna dir hkmler:
Semendire'de piyasada bol miktarda kalp aka olduundan halkn
Osman ake kullanmayp altn, kuru ve penz kulland, kallblarn
aletleriyle beraber yakalanp stanbul'a gnderilmeleri (hkm. 406);
Vultrn'da pirin pazarnda esnafa mallar karlnda kalp aka
verildiinin tespit edildii, kalpazanlklar sabit olanlarla, ellerinde kalp
aka olanlarn yakalanmalar (hkm. 1308); Yemen'de eksik kesilen
akelerin karkla yol at, ake kesimine gerekli dikkatin gsterilerek
eksik ake kestirilmemesi (hkm. 1687); Edirne (hkm. 88, 215), Alacahisar
(hkm. 89, 208), Belgrad, Semendire, Sirem ve Varadin (hkm. 406), Kavala
(hkm. 473, 475) ve Yeniehir'de (hkm. 359) kallblk yapanlarn
yakalanp aletleriyle beraber stanbul'a gnderilmeleri.
Bursa'da dirhemi bir akelik ibriimin arasna on dirhemi bir
akelik ibriim katan ibriimcilerin cezalandrlmalar (hkm. 304)
stanbul'da imal edilen hasrlarn boy ve enlerinin eksik yaplp fiyatnn
da ykseltildii ikyeti zerine muhtesibin gerekli kontrolleri yapp eksik
ve pahal mal yapp satanlarn saraya arzedilmesi (hkm. 1485).
am'da lzumsuz yere bir ok masraf yapld, bundan byle Arap
Defterdar'nn izni olmadan hibir harcama yaplmamas (hkm. 523);
Avlonya'da barut sknts ekildiinden adet zere Avlonya beylerinin
ehre geliinde enlik bahanesiyle kalelerden lzumsuz yere top
atlmamas (hkm. 1272). Msr' korumak iin Msr'a yerletirilen kul
tayifesi yenieri, tfeki ve gnlllerin says fazla miktarda arttndan
ve hazineye fazla yk tekil ettiinden boalan gediklerin blkler eski
saysna dnceye kadar kimseye verilmemesi (hkm. 1146).
18- Sahte arz, berat ve hkm dzenleyip mhr yapanlar ve
bunlarn cezalandrlmalarna dir hkmler:
XXXIV
skenderiye'de sahte arzlarla gedik tevcih eden ve yaplan aramada

torbasnda kendi yazsyla yazd arz msveddeleri bulunan Ali olu
Mehmed'in stanbul'a gnderilmesi (hkm. 722); Alanya'da hile ile timar
tevcih edilen Arslan olu Nasuh'un timar beratnn kim tarafndan
yazldnn aratrlmas (hkm. 963); sahte berat ile Sidrekapsi
Mehterbas olduunu iddia eden Mustafa b. Abdullah ile berat yazan
Ktip Hseyin elebi ve arac olan Kasm Papla'nn yakalanp stanbul'a
gnderilmeleri (hkm. 358); Bosna, Klis, Pojega ve Zaesne sancaklarnn
Mbeyn Emini olan nehan ve Pojega'da timara mutasarrf olan aban
Aa'nn sahte mhr ve evraklarla halka gedik dattklar (hkm. 697);
sahte arz ve beratlarla kale erenlerinin gediklerini ellerinden alan
lbasan Kalesi Bevvb Nasuh'un yakalanp elindeki sahte arz ve
beratlarla beraber stanbul'a gnderilmesi (hkm. 439); Van'da sahte
beratla gnll gedii almak isteyen enlik adl ahstaki berat kimin
dzenlediinin aratrlarak gereinin yaplmas (hkm. 1096).
19- Fuhu yapan kadn ve erkeklere verilen cezalarla ilgili
hkmler:
Galata'da Arap Fat, Narin, Giritli Nefse vs. kadnlar ile yenieri
kars olan Balatl Ayn adl kadnlarn yaramaz olduklar, mahalle
halknn ikyeti zerine tefti edilerek evlerinin zorla satlp kendilerinin
ehir dna karlmalar (hkm. 281); arap iip fahielerden dost tutan,
validesinin de arap iip fuhu yaptn bilmesine ramen mdahelede
bulunmayan Osmanck Boyahanesi'nde timar tasarruf eden sipahi
Mustafa'nn sularnn sicile kaydedilip arzedilmesi (hkm. 309);
Mihal'ta Yenieri Mustafa'nn karsyla ahlkszlk eden Acemi
olanlarndan Hamza ve iki arkadann yakalanp stanbul'a
gnderilmesi (hkm. 961); Sinop'ta kars kt yolda olan, kendisi de
fitneye sebep olan Dellal Ahmed'in durumunun tefti edilip suu sabit ise
ehirden karlmas (hkm. 976); Konya'da Mehmed avula
Kethdaolu Ahmed'in cariyelerini idll eden Mihrih Hatun'un siyset
olunmas (hkm. 693).
20- dar ve asker grevlere yaplan tayinler ile grevindeki
baarszlk veya yolsuzluklar sebebiyle azledilen devlet grevlileri
hakkndaki hkmler:
XXXV
Lahsa Beyi Ferruh Paa'nn yapt baarl hizmetlerden dolay

Basra Beylerbeylii'ne tayin edildii (hkm. 23); Msr'da sancak tasarruf
eden Abdsselam olu Ahmed'in Rodos Muhafzl ile grevlendirildii
(hkm. 47); hssa tcirlerinden Mteferrika Mustafa'nn stanbul'a
Gmrk Nzr olarak tayin olunduu (hkm. 1496); Gazze Beyi Murad
Bey'in Yemen Beylerbeyilii'ne,
Rdvan Paa'nn da Sana
Beylerbeyilii'ne tayin olunduklar (hkm. 710, 711), Ohri sabk beyi
Malko Bey'in Klis Sanca'na (hkm. 433); Basra kadsnn Emvl-i
Hssa Nzrl'na tayinleri (hkm. 886).
Saray Sancakbeyi Mehmed'in yapt yolsuzluklardan dolay
grevinden azledildii (hkm. 390); Gerger'de 20-30 yldr grev yapan bir
nib ile muhzrn halktan para ve mal szdrdklar ve rza tecvz
etmeleri sebebiyle grevlerinden alnmalar (hkm. 282); Zaesne Beyi
Ferhad'n parasn almasna ramen kaleleri tamir ettirmedii ve
hakkndaki dier ikyetler sebebiyle grevinden alnarak teftii (hkm.
296); halkn 200 000 akesini zimmetine geiren, halka zulmedip er-i
erfe aykr iler ileyen, hkm-i erf ve er belgelere sven sbk Midilli
mili Basdrma olu Hseyin'in kaza vurularak siyset olunmas
(hkm. 302, 351); er konularda kfr gerektiren szler syleyen
Kamengrad Kalesi Dizdar Mehmed'in grevinden alnp tutuklanarak
stanbul'a gnderilmesi (hkm. 738); Arap ekyasnn Basra'y
muhasaras esnasnda grevden kaan Rahmaniye Kullar Aas
brahim'in hapsedilmesi (hkm. 113); Tunus Hakimi Sultan Ahmed'in
hediyelerini stanbul'a getirmekte iken Mizistre kysnda batan gemiyi
yamalayan Mora Nzr Zaim Ali ve adam Deli Mesih'in siyaset
olunmalar (hkm. 123, 150, 151); halka bask ve zulm yapan Mesire
Nahiyesi Emini Abdlkerim'in hapsedilip sicilinin arzedilmesi (hkm.
148).
21- Hac yolculuu iin deve kiralanmas, Emr-i Hac tayini ve hac
yolunda fakirlere verilecek peksimedle ilgili hkmler:
973 (1565/1566) yl iin am-Mekke-i Mkerreme arasna Ruha
Beyi Mustafa Bey'in Emr-i Hac olarak tayin olunduu (hkm. 966);
Medine-i Mnevvere'ye gnderilen nzr ve sadakann saklanmas iin
Harem-i erif'in bir kesine bir kule yaptrlp Msr askerlerine
XXXVI
beklettirilmesi (hkm. 1084); Hac yolunda fakirlere verilecek olan

peksimed iin gerekli budayn Evkf- Hmyn mahsulnden
karlanmas (hkm. 895); Mahmil-i erf'te hizmet etmeleri artyla Gazze
sanca sipahilerinden her yl be kiiye hac iin izin verildii (hkm. 640);
Msr ve am haclarnn Medine yaknlarndaki baz kylerin civarndan
getikleri yolun kyller tarafndan kazlan hendeklerle daraltlmasnn
haclar zor durumda brakt, Medine-i Mnevvere kads ve
eyhlharem tarafndan bunun nlenmesi (hkm. 1501); Hac yolculuu
iin mukaddimlerden cret karl deve kiralanmas (hkm. 508, 510,
519).
22- Acemi olan devirilmesi ve acemi olan vermek istemeyen baz
ky halknn isyan ile ilgili hkmler:
Bosna-Hersek ve Klis'te Yayaba'nn snnetli ocuklardan acemi
olan toplamasna engel olunmamas (hkm. 220); pek kazasnda acemi
olan almaya gelen Mehmed Suba'ya itaat etmeyip kar gelen Grink
(?) ky halkndan sulu olanlarn yakalanp cezalandrlmalar (hkm.
947); Delvine'nin Prakalma nahiyesinden acemi olan toplamak isteyen
Ali Suba'ya tfek vs. harp aletleriyle kar gelerek isyan eden ahalinin
bakalarna ibret olmas iin cezalandrlmas (hkm. 1197); acemi olan
toplamakla grevli olan Yayaba Mehmed, halktan para alp
karlnda acemi olan yazmayarak grevini suistimal ettiinden
grevden alnarak tefti olunmas ve yerine Yayaba Ali'nin tayin
edildii (hkm. 450); Semendire ve zie'de acemi olan devirmeye
memur olan grevli, halktan para alarak devirdii ocuklar tekrar
ailelerine geri verdiinden grevden alnmas ve olan devirilmemi
yerlerden olan devirilmesi (hkm. 791).
23- Kilise tamiri, izinsiz olarak sonradan yaplm olan kiliselerin
yktrlmas ve grevden ihrac edilmi bir patriin baz kiiler tarafndan
tekrar patrik yaplmas faaliyetlerine dir hkmler:
Van'da binden fazla gayrimslimin toplant yaptklar, yeni kiliseler
ina edip baz eski kiliseleri de tamir bahanesiyle eski durumlarna gre
deiiklie urattklar haberlerinin aratrlmas (hkm. 286); Balat
kaps darsnda Balk keferenin bir ev zerine civardaki Mslman
XXXVII
evlerinden yksek olarak ina ettikleri kilisenin Mslman evleri

seviyesine indirilmesi, ayrca buras daha nceden kilise olmadndan,
kilise olarak kullanlmasna izin verilmemesi (hkm. 313).
Kesterye ve Pirlepe'de kilise teftii iin Koi avu'un mbair tayin
edildii, yaplacak tefti neticesinde eski kiliselere dokunulmayp kanuna
aykr olarak sonradan yaplan kiliselerin yktrlmas (hkm. 674).
Galata'da daha nce kendi patrikleri iken grevden ihrac edilen
kiiyi yeniden patrik yapmaya uraan kiilerin ayn cemaatten gelen
ikyetler zerine yakalanp hapsedilmeleri (hkm. 1517).
24- Kahvehanelerin birer fesat yuvas hline gelmeleri ve
Mslmanlar ibadetten alkoyduklar gerekesiyle kapatlmalarna dir
hkmler:
Kuds-i erif'te alan kahvehanelerin birer fesat yuvas hline
geldii ve Mslmanlar ibadetten alkoyduundan kahvehanelerin
kapatlp, yasaa uymayanlarn isimlerinin stanbul'a bildirilmesi (hkm.
612); Kuds-i erif Kads Crullah'n yz yldr kullanlan bir sebili
yktrarak yerine kahvehane yaptrd vs. konulardaki iddialarn
aratrlp muhkeme edilmesi (hkm. 1248).
25- Yol kesme, ev basma, katl, yaralama, gasb, yamalama,
hrszlk, bozgunculuk ve grevlilere kar gelme gibi sular ve bunlara
verilen cezalarla ilgili hkmler:
Dmana harp aleti, at, zahire, mhimmat vs. satanlarn
hapsedilmesi (hkm. 67); sefer hizmetinden kaan aknc ve toycalarn
kree konulmas (hkm. 1109); Bergos skelesi'nde kavga ettii yenieriyi
ldren Kl'n siyaset edilmesi (hkm. 1108); grevinden azl olunmas
zerine Divn basarak kady dven Basra Azeb Aas Sinan'n siyaset
olunmas (hkm. 824).
Bursa'da zindan ykp iindeki azeplerin kamasna sebep olan
zindanclar ile azeplerin kadnlarnn idam edilmeleri (hkm. 657);
yalanc ahitlik, dolandrclk ve tehdit sularn ileyen Musa'nn
kree konulmas (hkm. 317); hrszlk yapan Baba Ali'nin suu neyi
gerektiriyorsa o ekilde cezalandrlmas (hkm. 1628); adam ldrp
XXXVIII
halka ktlk yapan Hamza olu Yusuf ve arkadalarnn kree

konulmas (hkm. 241); Aksu Derbendi'nde geceleyen tccarlarn
eyalarn alan ve yakalanan gurbet taifesinden dokuz kiinin siyaset
olunmas (hkm. 271); zimmetine para geirme, iki ime, katl ve halka
zulm gibi pek ok suu olan Midilli eski mili Bastrma olu Hseyin'in
kaza vurularak siyaset olunmas (hkm. 302, 351); Budun'da kavga edip
yaraladklar bir kiinin lmne sebep olan 3 yenierinin muhakeme
edilip sular sabit olursa siyaset olunmalar (hkm. 283, 284); ankr'da
sipahi olup hrszlk yapp yol kesen, halkn at ve katrlarn alp satan
Mustafa'nn hapsedilmesi (hkm. 201); gece ev basp para ve eya gasbeden
ve ekya iinde yer alan sipahi Mehmed ve Klavuz Ali'nin siyaset
olunmalar (hkm. 210); Kayseri'de yenieri lyas ile zimmi Eymirah'n
yemeklerine zehir katarak lmelerine sebep olan Hasan'n siyaset
olunmas (hkm. 188); halktan nezir ad altnda para ve eya topladktan
sonra ran'a giderken yakalanan be kiinin siyaset olunup, aile ve
akrabalarnn da Budun'a srgn edilmeleri (hkm. 156); Muzaffer olu
Ali Suba'nn kulan kesmekle sulanan Mahmud olu Hasan'n suu
sabitse kree konulmas (hkm. 22), Bursa'da yol kesip yolcular ldren
ve yama yapan gurbet taifesinden kiilerin kree konulmalar (hkm.
48).
Karlili'nde Havss- Hmyn ve serbest timar arazisinde ar su
ileyip idama veya eli kesilmeye mahkum olan kiilerin zabitler
tarafndan para karl serbest brakld, buna engel olunup
sulularn cezalarnn ifa edilmesi (hkm. 1254).
amoyil adl Yahudi kilisede (havrada) iken evini ap parasn
alan Abraham adl Yahudi ve arkadalarna rf-i marf uygulanmas
(hkm. 1522).
26- Gnmzde evrecilik olarak adlandrlan ve aalarn
kesilmesi, ormanlarda tarla amak, korulara zarar vermek, tazlarla
avlanmak gibi fiillerin yasakland ve kutsal meknlarn temiz
tutulmasna dir hkmler:
Korucu Hasan tarafndan korulara davar sokulduu, aalarn
kesildii ve baz yerlerin tarla hline getirildii yolundaki ikyetler
XXXIX
zerine Eski Zara, Hasky ve Filibe kadlarnn durumla bizzat

ilgilenerek hibir ferdin korulara zarar vermemesi iin gerekli tedbirleri
alp halka tenbihte bulunmalar (hkm. 1369); baz kimselerin Vize ile
Midye arasndaki koruya davar getirip aalarn yukar dallarn keserek
koruya zarar verdikleri, koruya koyun dnda hayvan sokulmayp ve
aalarn st ksmlarnn kesilmemesi, kar gelenlerin kree
konulmas (hkm. 1292); Hasky, Yanbolu, Krkkilise, Ferecik ve
Gmlcine'deki hssa ikr korularnda hayvan otlatma, kn koyun
barndrma, tfek atma, tazlarla avlanma ve aa kesmenin
yasaklanmas, emre uymayanlarn isimlerinin saraya bildirilmesi (hkm.
691).
Ziyaret ve ibadet ad altnda srf gezinti maksadyla Mescid-i
Aks'ya gelen baz kadnlarn, Mescid-i Aks etrafndaki medrese
evlerinde kalanlar ve Sahratullah etrafndaki odalarda kalan baz
Hindlilerin Mescid-i Aks, Sahratullah ve dier kutsal yerleri
kirlettikleri, buna msaade edilmeyerek bu gibi kutsal meknlarn temiz
tutulmas (hkm. 191).
27- Yukarda saylan konu balklarnn yannda aada rnekleri
verilecek olan deiik pek ok konuya dir hkmler de defterde yer
almaktadr:
Bursa ve am'da retilen baz mallara vurulan damgalarda Esm-i
Hsn'dan isimler bulunduu, bu tip damgalar kullanmak uygun
olmadndan bunlarn deitirilerek baka damga vurulmas (hkm.
230).
Haleb'de baz mescitlerin etrafndaki Mslman evlerinin
Yahudilere satlmas sonucu mescidlerin tl hle geldii, bu evlerin
tekrar Yahudilerden bedeli zerinden satn alnarak Mslmanlara
satlmas ve mescidlerin faal hale getirilmesi ve mescidlerin etrafnda
gayrimslimlerin oturmalarna izin verilmemesi (hkm. 242, 1376).
skdar'da yolcu tama izni verilen kayklardan baka kayklara
yolcu tama izni verilmemesi, kayklarn boazda yelken amamalar,
istiab haddinden fazla yolcu almamalar, engelky ve dier iskelelerden
XL
kimlii belirsiz ahslar skele Emininin haberi olmadan tamamalar

(hkm. 169).
Donanma-i hmyn ile Hind taraflarna muhafaza grevine giden
Svey Kaptan Sefer orada vefat ettiinden, Donanmann Svey'e
getirilmesinin gerektii (hkm. 178).
am blgesinde, Yahudilerden Smir denilen topluluk Arab yaz,
siyakat ve defter tutma ilerinde bilgili olduklarndan, suba ve
eminlerin bunlar yanlarna ktip olarak aldklar, fakat bunlar mfsid
ve erir olduklarndan, eitli hile ve desiselerle Mslman halkn
mallarn ellerinden aldklar, reayann bunlardan korktuklar iin deta
bunlarn hizmetkrlar gibi davrandklarnn am Kads'na arz
edildii, bundan byle hibir devlet grevlisinin bunlar yanlarna grevli
olarak almamalar, aksi takdirde am Beylerbeyinin sorumlu olaca
(hkm. 470).
Alasonya'da "ben Hz. sa'ym" diyerek ortaya kp halk etrafna
toplayarak pazara gndermeyip, zerine varldnda da daa kap
itaate yanamayan keiin yakalanp stanbul'a gnderilmesi (hkm. 487).
Kbe'de Mahkeme-i Kbr'da grlen davalarn sicilleri
saklanmakta iken; fi, Malik ve Hanbel niblerince grlen davalara
ait siciller arandnda bulunamadndan, bu mezheplere mensup
niblerin tuttuklar sicillerin ayda bir Mahkeme-i Kbr'ya teslim
edilmesi ve mkil davalarn Mekke Kads ile mvere edilerek
grlmesi (hkm. 211).
Bana beyi, Lim nehri kenarnda bulunan Roda adl yerden arazi
alarak zerinde cami, muallimhne, mektep ve 40-50 kadar hane
yaptrarak cenazelerini kaldramayacak ve maietlerini temin edemeyecek
derecede madd ve manev fakirlik eken Mslman kyllerini buraya
yerletirdii (hkm. 1198), ancak sipahinin zulm sebebiyle halkn
daldnn bildirilmesi zerine burann kasaba haline getirilmesi;
sipahinin mtevellden 80 ake alp dardan gelip yerleenlere
karmamas ve halkn vergiden muaf tutulmas (hkm. 1344).
XLI
Ergene nehri zerinde yaplan Pavli kprsnn bulunduu yer

tehlikeli olduundan, kprnn yanna ina olunan kervansaray
etrafnda iskn emrolunan krk hane haymne taifesinin yerlemesine
engel olunmamas (hkm. 264).
Mrye borcu olan kimselerin mallarn vakfedemeyecekleri (hkm.
519).
Btn bu hkmlerin yannda, defterde timar tevcihi, miras ve
taksimi, vakflar ve mtevell heyetinin grevleri ile bunlarn teftii,
zaman zaman halktan avrz ad altnda vergi toplanmas, muktaalarn
iltizama verilmesi, hazineye ait gelirlerin toplanmas, askerlere para
gnderilmesi ve bunun yollarda emniyetinin salanmas vs. konularda da
pekok hkm yer almaktadr.
*
Babakanlk Devlet Arivleri Genel Mdrl'nce yaynlanan bu
eser, 2 ciltten teekkl etmektedir. Birinci ciltte yer alan blmlere dir
aklayc bilgiler aada verilmitir. kinci cilt ise, defterin aslnn
faksimile basksndan meydana gelmektedir.
Birinci ciltte; "Sunu" yazsnda Divn Kalemince tutulan nemli
defterlerden olan Mhimme Defterlerinin tertibindeki geliim ile kltr ve
medeniyet tarihimiz bakmndan nem ve kymeti konusunda genel bir
bilgi verilmitir. Ayrca, neri uygun grlen 5 Numaral Mhimme
Defterinin tavsifi yaplarak, ekl zelliklerinden bahsedildikten sonra
defterin muhtevas, konu balklar halinde verilip, balklardan sonra
konu ile ilgili hkmlerden rnekler verilmi ve takiben neirde
uygulanan usul ana hatlaryla belirtilmitir.
Sunu yazsndan sonra, defterdeki "Hkmlerin zetleri" yer
almtr. Hkmlerin Divndan kt veya kaleme alnd tarihler,
hkmlerin zerlerinde ve Milad karlklar da parantez ierisinde
verilmitir.
Hkmlerin datld yerleri gsteren "bir sreti ..." diye balayan
blmler ait olduklar hkmlerle birlikte deerlendirilerek zet
yaplrken dikkate alnmlardr. ptal edilen hkmlerin indeksleri
XLII
karlmamtr. Mkerrer olan hkmlerin zetleri bir defa yaplp, ilgili

yerlere mkerrer olduuna dir not yazlmtr.
Defterdeki hkmlerin zetlerinin ardnda ahs, yer, millet, kabile,
boy, airet ve messese isimlerinden mteekkil "Analitik ndeks" yer
almtr. eitli sebeplerle okunamayan veya okunuunda tereddt edilen
kelimeler; zetlerde, scainner taramas yaplarak ilgili yerine
resmedilmitir. ndekste ise scainner taramas yaplmayp (?) iareti
konulmutur.
ndeks maddeleri yazlrken mmkn olduunca defterdeki ekle
sadk kalnmaya allmtr. Yani, indekse konu olan kii ve kurum
adlar, terim, tbir ve kelimeler dilin o gnk iml ve fonetik zellikleri
gz nne alnarak yazlmtr.
Defterin taranp maddelerin tespiti safhasnda belirlenecek indeks
maddesinin, genel konu ad eklinde deil de, bir genel konunun alt
bal, baka bir deyile, iinde getii hkmdeki zel durumu ifade
edecek ekilde alnmasna gayret edilmitir. Dolaysyla maddeler
ounlukla tamlama, deyim ve dier tr kelime gruplarndan meydana
gelmektedir.
Birden fazla kelimeden meydana gelen bu tr indeks maddeleri ait
olduklar metinde, genellikle aralarna baka kelime veya kelime gruplar
girmi vaziyette gemelerine ramen, hem anlam ve gramatik mnasebet,
hem de indeksin shhati asndan ayklama-birletirme yoluna
gidilmitir.
Arapa ve Farsa kelimeler oturmu bir imlya sahip olmalar
sebebiyle bunlarla ilgili problemler yok denecek kadar az iken, Trke ve
dier dillere ait kelimelerin imllar sk sk deiebilmektedir. Defterdeki
hkmlerin yer yer deiik ktipler tarafndan kaydedilmesi ve
bunlardan bazlarnn alakalem, bazlarnn ise noktasz yazlm
olmas, imlda farkllklara, tenakuzlara, dahas yanllklara sebep
olmutur. Bunlardan kk apta olanlarna, mesel okunan harflerde
deil de, okutucu harflerdeki eksiklik-fazlalklar, takdim-tehirler
grmezlikten gelinip, okunan harflerdeki ve kelimenin anlamnda
sapmalara, anlamszlklara yol aabilecek olanlara iaret edilmitir.
XLIII
Bunlarn dnda, bir de tamamen yanl yazl neticesi ortaya

kan hatalar bulunmaktadr; bunlarn listesi, indeks metninin sonunda
verilmitir.
Defterdeki hkmlerin ounun konusunu meydana getiren Zigetvar
Seferi'nin daha iyi anlalabilmesi iin dnemin Rumeli haritas da ek
olarak verilmitir.
*
Grlecei zere, Osmanl arivleri, idar kaytlarn devlet eliyle
tespit edilip dzenlendii ve gnmze kadar muhafaza edildii rnek
kurululardr.
Takdir edilecei zere, tarihin gerek bilgileri ilk elden orijinal
kaynaklara, yani ariv belgelerine dayanr. Belgesiz tarih yazlamaz ve
olaylarn gerek ynleri gn na karlamaz.
Ariv belgeleri olmadan ve bilinmeden, varsaymlarla tarih yazmak,
belirli bir devir hakknda hkm vermek, bir devri veya olaylar
deerlendirmek, tarih biliminin gerektirdii tarafszla ve ilm
objektiflie smaz.
Bilinmelidir ki, arivlerimiz Trk milletinin tarih ve kltrnn
temel kaynaklardr. Gemii ve hatt bugnmz arivler sayesinde
daha iyi anlayp, deerlendirebileceiz.
Trk milletinin tarih macerasn ortaya koyabilmek iin,
arivlerimizdeki orijinal ariv belgelerinin mutlaka deerlendirilmesi,
ilim evrelerinin istifadesine sunulmas, ksaca bugne kazandrlmas
salanmaldr. Ariv belgelerinin bugne kazandrlmas, bir bakma
vatan corafyasnn tapusuna kavuturulmasdr.
Arivlerimiz, hereyden nce mill kltrmz ve mill kimliimiz
iin gereklidir. Toplum yapmzdaki zlmeleri nleyecek ortak inan
noktalarmz arivlerimizde bulacaz. Hayata kuvuturulacak ariv
belgelerimiz, bu yce milletin hukuka, hakka, ilme saygsnn ve insan
sevgisinin delilleri olacaktr.
*
XLIV
Eserin hazrlanmasnda emei geen Babakanlk Devlet Arivleri

Genel Mdrl Osmanl Arivi Daire Bakanl personeline ayr ayr
teekkr, yerine getirilmesi gerekli zevkli bir grev bilmekteyiz.
Bu vesileyle almalarmzda her trl tevik ve destei bizlerden
esirgemeyen Babakanlk Mstear V. Sayn Ali Naci TUNCER'e
teekkrlerimizi sunmay grev biliyorum.
Ayrca, Genel Mdrlmz almalarnn yaynlanmasn tevik
eden Mstear Yardmcs Sayn Atilla TEKEOLU'na da teekkrlerimi
sunuyorum.
Babakanlk Devlet Arivleri Genel Mdrl Osmanl Arivi
Mhimme Defterleri koleksiyonundan seilip ilim dnyasnn istifadesine
sunulan bu almann, ilgililere yararl ve yardmc olmasn dileriz.
30 Aralk 1994
smet BNARK
Devlet Arivleri Genel Mdr
XLV
KISALTMALAR
Arn.
bkz.
ey.
H.
hkm.
k.
kl.
ks.
kz.
lv.
mh.
Msr.
nh.
s.
sn.
ss.
vs.
vt.
Arnavutluk
baknz
eyleti
hicr
hkm
karyesi
kalas
kasabas
kazs
livs
mahallesi
Msr
nhiyesi
sayfa
sanca
sayfa saylar
vesire
vilyeti
XLVII
NDEKLER
Sayfa
NSZ ............................................................................................................................................................................................. V
SUNU .........................................................................................................................................................................................VII
KISALTMALAR ................................................................................................................................................ XLVII
NDEKLER .........................................................................................................................................................XLIX
DEFTERDEK HKMLERN ZETLER ........................................................ 1
ANALTK NDEKS ................................................................................................................................. 321
RUMEL HARTASI ................................................................................................................................ 449
XLIX
DEFTERDEK HKMLERN
ZETLER
Gurre-i Muharrem 973 (29 Temmuz 1565)

1
orlu kadsna
Ereli Liman'nda batan gemiyi kartmakla grevlendirilen Hssa reislerinden

Hseyin Reis ile beraberindeki dier reislere kolaylk gsterilmesi ve ihtiya duyduunda
yeteri kadar adam gnderilerek geminin kartlmasna yardmc olunmas.
Karahisr- Shib beyine ve kadsna
Karahisar'da ldrlen yenierilerden dolay hapsedilmi olan Hsrev Suba ve

dier iki kiinin gvenilir kefillere balandktan sonra serbest braklmalar.
Bilecik kadsna
Bilecik Madeni'nde demir yuvalak imali iin grevlendirilen bey, msellem,

yaya ve eribalarn yoklama defterlerinin gnderilmesi ve ne kadar yuvalak ilenip
hazrlandnn bildirilmesi.
2 Muharrem 973 (30 Temmuz 1565)

4
Gmlcine kadsna
Dra Kalesi'nde grevli yenierilerin maalarnn bir ksmnn Gmlcine'nin

Yri kynde kaybolmas olaynda zanl duruma dtkleri bildirilen ky bekileri ile dier
zanllarn tefti olunarak durumun akla kavuturulmas; sulular siphi iseler hapsedilip
kimler olduklarnn arzedilmesi, deil iseler er-i erife gre cezalandrlmalar.
Diyarbakr' yeniden tahrir eden Akehir Beyi Musa Bey ve Ktip Arif'e
Yeni tahrir esnasnda hs zeamet ve timarlarda ortaya kan zevid ile defter d
ky ve mezraalarn Havss- hmyun adna, vakflarda ortaya kan zevidin de vakflarn
tamir ve ihyas iin mid Hazinesi adna zaptedilmesi ve vkfn artna aykr olarak ihdas
edilmi vakf cihetlerinin de kaldrlmas.
Gelip geen yolcularn, yol zerinde bulunan kylerin rnlerine verdikleri

zararn telfisi maksadyla, bu gibi kylerin rlerinin altda bir nisbeti zerinden
belirlenmesi ve bu kylerin yeni tahrirde Havss- hmyun'a kaydedilmesi.
Tahrir esnasnda ortaya kan zevidin ve Havss- hmyun'a yarayan

timarlarn Havss- hmyun adna zaptedilmesi; tevcih esnasnda timarlarn yazsna itiraz
edenlerin itirazlarnn sitne-i sadet'te karara balanmas ve timar datmnda tevcihin
daha fazla verene yaplmas.
Tahrir olunan yerlerdeki vakf kylerin defterde kaytl reysnn ve onlarn

oullarnn dnda, sonradan gelip bu kylere yerlemi olan reydan alnacak vergi ve
resimlerin yeni tahrirde Havss- hmyun'a kaydedilmesi.
Tahrir olunan yerlerde, mutasarrflar elinde mlk olduunu gsterir mlknme,

nin- hmyun veya defterde mlkiyet kayd bulunmayan yerlerin r ve resimlerinin
Havss- hmyun adna zaptedilip yeni tahrirde Havss- hmyun'a kaydedilmesi.
10
mid'de iftlik mutasarrf olup Mslmanlara gre daha az vergi veren

gayrimslimlerin haralarnn beer ake arttrlmas ve yeni deftere de bu ekilde
kaydedilip verginin buna gre toplanmas.
11
Nusaybin hslarnda defterde yazl olan miktardan fazla tohum ektirildii ve

rgadiye alnd iin reynn blgeyi terketmesinden dolay kylerin harap hale geldii ve
imdiki mltezimin verdiinden on bin ake daha fazla vermek artyla ad geen hslara
tlipler bulunduu bildirildiinden, Nusaybin hslarnn defterde yazl olandan fazla tohum
ektirilmemek ve rgadiye alnmamak artyla yeni tliplere iltizama verilmesi.
12
Tahrir olunan yerlerde, Dergh- muall'dan alnm ibtid beratlar ile deil de
beylerbeyiden alnm ibtid beratlar ile timar tasarruf eden siphilerin beratlarnn
ellerinden alnp timarlarnn Havss- hmyun adna zaptedilmesi.
13
Muktaa eklinde tasarruf olunmakta iken yeni tahrirde muktaalklar kaldrlan

ky ve mezraalarn zevid olarak mir adna zaptolunan mahsultnn, szkonusu kylerden
mltezimlerin alageldikleri muktaa resmi kadarnn mltezimlerin borlarna mahsup edilip
kalan zevid ile szkonusu ky ve mezraalarn Havss- hmyun adna zaptedilmesi.
ZETLER
14
Tahrir olunan yerlerdeki baz sancakbeyleri ile zeamet ve timar sahiplerinin

tasarruf etmekte olduklar dirliklerinin bedilinde, beratlarnda yazl olan miktara gre
mevcut olan noksanln, tahrir esnasnda ortaya kan zevidden tamamlanmas.
15
Hss- atk kylerde ortaya kan zevidin, mltezimleri tarafndan kabul

edilmesi halinde iltizamlarna dahil edilmesi, kabul etmeyenlerin mahsul miktarnn ise tayin
olunacak kiiler tarafndan yeniden rlendirilmesi.
16
Tahrir olunan yerlerde bulunan Araplardan bde Cemaati'nin ok sayda deveye

sahip olduklar halde dierleri gibi vergi vermedikleri iin vergi veren baz kiilerin de
vergiden kurtulmak amacyla bunlarn arasna katld ve devletin vergi gelirinin azald
bildirildiinden, ad geen cemaat iin de develerine gre bilirkiiler marifetiyle yllk bir
vergi takdir edilmesi.
17
Mill Cemaati ile Kethdlar Kad Mahmud arasnda kanunsuz vergi tahsili
meselesinden dolay anlamazlk kmas zerine yeni tahrirde yardmlar grld
bildirilen Budak'n, yllk otuz bin dokuz yz otuz alt akeyi mid Hazinesi'ne teslim
etmek artyla ad geen airete bey tayin edilmesi ve timarnn Havss- hmyun'a
katlarak, timar bedelinin airetten tahsil edilecek bd- hev vergisinden karlanmas.
18
Eyalet tarikiyle sancak tasarruf eden Krt beylerine
Baka sancaklardaki yerlerini terkederek kendilerine bal airetler arasna

yerleen defter d reyy geldikleri yerlere geri gndermeleri.
19
Medine-i Mnevvere'ye kadar yol zerinde bulunan kadlara
Msr'a gidecek olan Sdde-i sadet aalarndan Kasm Aa'ya her trl
kolayln gsterilmesi.
20
Bodan voyvodasna
Ahi isimli zimmyi drt hizmetisiyle birlikte katlettirdiine dair ad geenin ei

ve vrisleri tarafndan ikyette bulunulduundan, Brayil Kadl'nca grlecek bu davada
kendisini temsil etmek zere bir vekil tayin edip Murad avu ile Brayil'e gndermesi.
21
Filibe kadsna
Ev basp soygunculuk yapmakla sulanan ve davalar grlmek zere kendisine

gnderilen Marko ve Milo isimli zimmlerin, tefti edilerek sonucun bildirilmesi.
22
Tatarpazar kadsna
Muzaffer olu Ali Suba'nn kulan kesmekle sulanan Mahmud olu

Hasan'n tefti edilmesi ve suu sbit grld takdirde kree konulmak zere Dergh-
muall'ya gnderilmesi.
23
Basra Beylerbeyi Ferruh Paa'ya
Lahsa'da yapt faydal hizmetlerden dolay Basra Beylerbeyilii'ne tayin

edildii; Basra'ya gelmeden nce, oradaki beylerden kudretli birini Lahsa'ya yeni beylerbeyi
gelinceye kadar beylerbeyi kaymakam olarak tayin etmesi.
24
Medine-i Mnevvere kadsna
Sadrazam Ali Paa'nn uhdesinde iken onun vefatyla mnhal kalan Ravza-i
erife Ferral Bb's-sade Aas Yakup Aa'ya verildiinden, ferralk hizmetinin,
Yakup Aa'nn bu hizmet iin kendisine kaymakam olarak tayin edecei kiiye
grdrlmesi.
5 Muharrem 973 (2 Austos 1565)

25
Brail kadsna
Bodan Voyvodas Aleksandra'nn, Ahi isimli zimmyi drt hizmetisiyle

birlikte katledip mallarn aldna dair maktln varisleri tarafndan ikyet ve hak
talebinde bulunulduundan, ad geen voyvodann vekili de getirtilerek davann grlmesi
ve sonucun bildirilmesi.
26
Tmvar'daki Hazine-i mire Defterdar Mehmed'e
Sakmar Kalesi kuatmasnda olan Tmvar Beylerbeyi Mustafa Paa'dan uzun

zamandr haber alnamadndan, gvenilir casuslar tedrik edilerek aradaki irtibatn
yeniden salanmas.
27
Tmvar beylerbeyine
Erdel Kral stefan'n da katlmyla Sakmar Kalesi'nin uzun zamandr kuatld

ve k mevsiminin de yaklamakta olduu; Silistre ve Bodan'dan yardm talebini
karlamak zere bir miktar asker tertib edildii, gerekirse bunlar yardma arabilecei;
ayrca Rumeli'den yardma gnderilen ordunun gelip gelmedii, silah ve erzak hususunda
yardma ihtiya duyulup duyulmad konular ile kalenin ve dmann durumu hakkndaki
bilgileri kendi grlerini de ekleyerek arzetmesi.
28
Aydn beyi ve Balat kadsna
Balat'a bal sahil kylerinden birinin korsan gemileri tarafndan yamaland

yolunda haberler alndndan, halkn tenbih edilerek sahillerin gece gndz korunmas ve
ZETLER
bu gemilerin dman gemileri mi yoksa korsan gemileri mi olduu, gerekten yamalanan

ky bulunup bulunmad hususlar ile blgenin gvenlik durumunun bildirilmesi; ayrca
Antalya'ya kadar sahilde bulunan kasaba ve kylerin de durumdan haberdar edilerek
uyarlmas.

29
Gelibolu kadsna ve Emin Halil'e
Malta'da bulunan askerlerin ihtiyac iin hazrlanan zahrenin Hasan, Abdi ve

Cafer reislerin idresindeki gemiye yklenerek Malta'ya gnderilmesi.
30
Kavala kaptanna
Mentee sancann Balat kazasna bal bir kyn dokuz adet kfir korsan
gemisi tarafndan yamaland haberi zerine Tersne-i mire'den kadrga ile bir kalite
techiz edilip kendisine gnderildii; ehzde Selim'in zmir taraflarnda bulunan kalitesine
de haber gndererek Midilli'de buluulmas ve hep birlikte derya muhfazas hizmetinde
bulunulmas.
31
Kavala kadsna ve dizdarna
Kavala Kaptan Hseyin'e derya muhfazas hususunda bir hkm gnderildii;

ayet kendisi Midilli taraflarnda ise gnderilen hkmn mhrl kesesi ile birlikte derhal
kendisine ulatrlmas.
32
Bursa beyine ve Akhisar kadsna
Vilyet ahalisinden, kudretli olup fukaraya zulmettii ve fesad ehli olduu iin
nceki kad zamannda ehirden srld bildirilen Emrullah Hoca, ehre dnm ve hl
ayn fiilleri ilemekte ise sbit olan sularnn sicile kaydedilip gnderilmesi.
33
Karahisr- Shib beyine
Mentee sancanda Balat'a bal baz blgeler dman gemileri tarafndan

yamalandndan, Mentee sancakbeyi donanmadaki grevinden dnnceye kadar, kendi
sancan gvenilir adamlarna brakarak emrindeki suba ve siphilerle birlikte Mentee
sahillerinin korunmas ve hrsz, harmi tifesinin bertaraf edilmesi grevine gitmesi.
34
Trabzon'a varncaya kadar sahillerde bulunan kazalarn kadlarna
Kazalar dahilinde ie yarar ne kadar marangoz varsa gvenilir kefillere balayp

yoklama defterleri ile birlikte gvenilir adamlar nezaretinde Dersadet'e gnderilmesi.
35
Gelibolu kadsna
Gelibolu'nun Eskicuma Mahallesi'nde oturan Bursal Ekmekci Hac Mustafa'nn
yakalanarak Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
36
Diyarbakr beylerbeyine ve meriyye kadsna
Cezire-i meriyye yaknlarnda Kerkil sancana bal Slolu isimli Krt

airetinin evredeki bir ksm halk ldrp bir ksmn da yaralayp soyduklar, bu durum
karsnda Kerkil Beyi Mir Ahmed'in ise ihmalkr davrand bildirildiinden, davac ve
davallarn bir araya getirilip davalarnn grlmesi, ktillerin tesbiti, gaspedilen eyann
sahiplerine geri verilmesi ve sulular hakknda gelecek emre gre hareket edilmesi; ayrca
Mir Ahmed'e de emri altndaki airetlerin kanunsuz iler yapmalarnn nne gemesi
yolunda ikazda bulunulmas.
37
Yeniehir, Karaferye ve atalca kadlarna
Dubrovnik beylerinin ihtiyac iin, skdar mreti Evkf mahsulnden buday

temin edilip Golos skelesi'nden gemilere ykletilmesi.
38
Sultan Murad lalasna
Mentee sancann Balat kazas civarndaki Akky'n dman gemileri

tarafndan yamaland, ayrca bir iki suhtenin etraflarna topladklar yetmi seksen kadar
ekya ile bu civardaki kyleri yamaladklarna dair kendisinden mektup gelmesi zerine,
szkonusu ekyann hakkndan gelinmesi hususunda Sultan Selim'in Lalas Hseyin'e emir
gnderildii; kendisinin de bu ekya Aydn ve Saruhan'a yakn yerlere gelirse Sultan Murad
emrindeki kuvvetlerden bir bl bunlarn zerlerine gndererek haklarndan gelmesi ve
gasbettikleri mallar ve olanlar kurtarmas; ayrca derya muhfazas iin de Midilli'deki
Kavala kaptanna katlmak zere stanbul'dan drt gemi gnderildii; kendisinin de Sultan
Selim'in zmir'deki kalitesinin reisine haber gndererek Kavala kaptanna katlmasn
salamas.
39
Sultan Selim lalasna
Mentee sancann Balat kazas civarndaki Akky'n dman gemileri

tarafndan yamaland, ayrca bir iki suhtenin etraflarna topladklar yetmi seksen kadar
ekya ile bu civardaki kyleri yamaladklar bildirildiinden, Sultan Selim'in emrindeki
kuvvetlerden bir bl szkonusu ekyann zerlerine gndererek haklarndan gelmesi ve
gasbettikleri mallar ve olanlar kurtarmas; ayrca derya muhfazas iin de Midilli'deki
Kavala kaptanna katlmak zere stanbul'dan drt gemi gnderildii; kendisinin de Sultan
Selim'in zmir'deki kalitesi reisine haber gndererek Kavala kaptanna katlmasn
salamas.
40
edilmesi.
Budun beylerbeyine ve Budun'daki Hazine-i mire Defterdar Halil'e

Pete'de Azebler Aas iken len Hasan'n zeametinin Havss- hmyun'a dahil
ZETLER
41
42
Dergh- muall avularndan Mstedam, Mehmed, Malko ve Ustrumca'da

bulunan Hasan avularn Dergh- muall'ya gelmeleri.
mid kadsna
Diyarbakr'n yeniden tahriri esnasnda reynn hazr bulunmasn engelledikleri

ve reynn ve Havss- hmyun topraklarndaki deirmenlerin kullanmakta olduklar
suyun mecrasn deitirip zerine deirmenler vurduklar bildirilen Alihan ve Yusuf isimli
niblere niblik yaptrlmamas ve hs deirmenlerine verdikleri zararn ortadan
kaldrlmas.
43
Diyarbakr' tahrir eden Akehir Beyi Musa Bey ve Ktip Arif'e
Daha nce Defter-i hkn ktiplerinden Bostan'a verilmi olan emikezek

livasnn tahrir edilmesi grevi kendilerine verildiinden, adam gnderip ad geen livann
cmal ve Mufassal defterlerini teslim aldrmalar.
44
Gelibolu ve Malkara kadlarna
Adam ldrme ve hrszlk sularndan yakalanan Kara Veli'nin, kendisinin su

orta olduklarn syledii Gelibolu'dan Eyp ve Sinan ile Malkara'dan Divane Sinan ve
Yusuf adl ahslarn yakalanarak Dergh- muall'ya gnderilmeleri.
45
Semendire beyine
Daha nce kendisine gnderilen hkmde Semendire'ye gelecek olan askere

zahre ve gemi tedriki ii iin gvenilir adamlar tayin edip kendisinin sancandaki
siphilerle birlikte tam techizatl, beylerbeyi yanna gitmesi emrolunduu halde, imdi
zahre ve gemi tedriki daha nemli grld iin bu i ile bizzat kendisinin ilgilenmesi ve
bu konuda herhangi bir darlk ekilmesine meydan vermemesi; sanca siphilerini de
alaybeyi ile gndermesi; ayrca Semendire ve Belgrad kalelerinde mevcud olan barut, top ve
top mhimmtnn miktar ile ie yararlk durumlarn ve Belgrad anbarlarndaki zahre
miktarn da bildirmesi.
46
emikezek'i tahrir etmekle grevlendirilen Ktip Bostan'a
emikezek'in tahriri grevi kendisinden alnp Diyarbakr' tahrir etmekte olan

Akehir Beyi Musa Bey ve Ktip Arif'e verildiinden emikezek'in cmal ve Mufassal
defterlerini ad geenlerin gnderecei adamlara teslim etmesi.
47
Rodos kadsna ve dizdarna
Rodos Muhfzl grevi Msr'da sancak tasarruf eden Abdsselam olu

Ahmed'e verildiinden, ad geene gerei gibi yardmc olunmas.
10
48
Bursa beyine
Bursa'daki gurbet tifesinden baz kiilerin yol kesip yolcular ldrdkleri ve

mallarn yamaladklar bildirildiinden, szkonusu sular ileyenlerin yakalanp tefti
olunmalar ve er-i erife gre suu sbit olanlarn, zerlerine sbit olan haklar alnp
sahiplerine verildikten sonra kree konulmak zere sicil sretleri ile Sdde-i sadet'e
gnderilmeleri.

49
stanbul kadsna
kinci Kapucuba Mehmed'in, Pr Paa Evi diye bilinen stanbul'daki evine

stanbul'a gelen sudan bir kam su balanmas.
50
51
Gelibolu kads ve Boazhisarlar dizdarna*

* Hkm yazlmamtr.
Tmvar beylerbeyine
Be elisinin, kralnn Erdel'den alnan kalelerden vazgetiini ve iki devlet

arasndaki ahidnmeye riyet edeceini sylemesi zerine krala bir nme-i hmyun
gnderildii; nmenin cevab gelinceye ve Be askeri Erdel'den ekilinceye kadar, dman
tarafndan herhangi bir saldr olmadka bu taraftan da herhangi bir harekete
kalklmamas; ancak dmandan da gaflet edilmeyip srekli savaa hazr halde
bulunularak, dman tarafndan memlekete herhangi bir zarar erimesine meydan
verilmemesi.
52
Bosna beyine
Be kralna elisi ile bir nme-i hmyun gnderildii; szkonusu nmenin

cevab gelinceye kadar serhadlerde, dman tarafndan ahidnmeye aykr herhangi bir
hareket meydana gelmedike bu taraftan da herhangi bir harekete kalklmamas; ancak
dmandan da gaflet edilmeyip srekli savaa hazr halde bulunularak dman tarafndan
memlekete herhangi bir zarar erimesine meydan verilmemesi.
53
Moha beyine
Be elisinin, kralnn Erdel'den alnan kalelerden vazgetiini ve ahidnmeye

riyet edeceini sylemesi zerine, krala bir nme-i hmyun gnderildii ve Moha
tarafna gnderilen Dergh- muall kullar ile aknclarn Semendire ve Belgrad'da
beklemelerinin emrolunduu; dman tarafndan herhangi bir saldr meydana gelmedike
bu taraftan da herhangi bir hareket yaplmamas, ancak herhangi bir tecavze kar da
askerlerin hazr bekletilmesi; kar taraftan bara aykr bir hareket yapld takdirde
Semendire ve Belgrad'da beklemekte olan Dergh- muall kullarnnn ve aknclarn
ZETLER
11
Budun'a gitmek bahnesi ile arlp Budun beylerbeyi ile de haberleilerek, frsat da
elverirse daha nceki emre gre hareket edilmesi.
54
Budun beylerbeyine
Sakmar Kalesi'ndeki kuatma hakknda gnderdii mektubunun alnd; imdiki

halde Be elisi, kralnn Erdel'den ald kalelerden vazgetiini syledii iin, bu konuda
Be elisi ile krala bir nme-i hmyun gnderildii; nmenin cevab gelinceye ve Be
askeri Erdel'den ekilinceye kadar, dman tarafndan herhangi bir saldr olmadka bu
taraftan da herhangi bir harekete kalklmamas, ancak askerlerin de uyank tutularak
dmann gafil avlamasna ve memlekete zarar eritirmesine frsat verilmemesi; bu arada,
mektubunda da arzettii gibi dmann ikmal yollarnn kesilerek dman askerinin skntya
sokulmas.
55
Semendire Beyi Bayram Bey'e
Belgrad Kalesi ile Anbar- Hssa'nn tamire muhta yerlerinin onarlmas; daha
nce emrolunan at gemileri ve zahre tedriki iinin ne durumda bulunduunun ve orada
dklen toplar ile bunlara ait mhimmtn miktar, cins ve durumlarnn bildirilmesi.
56
Sol Ulfeciler aasna, Sa Garib Yiitler aasna ve irmen Beyi Sleyman

Bey'e
Daha nce kendilerine Sirem'e gitmeleri emrolunduu halde imdi Moha

beyinin arzna binaen kendisi tarafndan yaplacak yardm arsna icabetmek zere
askerleri ile birlikte Semendire'ye gidip orada hazr beklemeleri.
57
Rumeli beylerbeyine
Be elisinin, kralnn Erdel'den ald kalelerden vazgetiini ve ahidnmeye

riyet edeceini sylemesi zerine krala bir nme-i hmyun gnderildii; nmenin cevab
gelinceye kadar daha nce kendisine emredildii zere Rumeli askerleri ile Sofya'da
toplanmaya devam ederek, dman tarafndan bar bozacak bir hareket meydana gelmesi
durumunda kendisine emredilen yere derhal gidecek ekilde, asker ve mhimmt
noksanlarn giderip hazr beklemesi.
58
Erdel Kral stefan'a nme-i hmyun

riyet edeceini bildirmesi zerine krala bir nme-i hmyun gnderildii; nmenin cevab
gelinceye ve Erdel'deki Be askerleri ekilinceye kadar dman tarafndan herhangi bir
tecavz vuku bulmadka kendisi tarafndan da herhangi bir harekete kalklmamas; ancak
gaflete de dlmeyerek askerin hazr tutulmas ve dman tarafndan o blgelere zarar
eritirilmesine meydan verilmemesi.
12
59
Solnok beyi olup Budun askerlerine serdar olan Hasan Bey'e

riyet edeceini bildirmesi zerine krala bir nme-i hmyun gnderildii; nmenin cevab
gelip Be askerleri Erdel'den ekilip dman tarafndan ahidnmeye aykr bir hareket
yaplma ihtimali kalmad takdirde, askeriyle birlikte geri yerine dnmesi hususunda
Tmvar beylerbeyine hkm gnderildii; kendisinin de Tmvar beylerbeyinin uygun
grecei ekilde hareket etmesi.
60
Fener kadsna
Kapan tarihi belli olmadndan tccar ve renber tifesinin zamannda

yetiememekten dolay zarara urad bildirilen, Kavala'daki mteveff brahim Paa
mreti iin Fener'de her sene Mays aynn yirmi ikisinde almakta olan pazarghn
kapan tarihinin er-i erife ve kanuna aykr olmamak kaydyla halka ve tccara nasl
faydal olacak ise yle belirlenmesi.

61
Leh kralna nme-i erif
Lehistan'da kurulan pazara davar vs. eyalarn satmak iin giden Bodanllara,
Leh halknn gm ake yerine baka yerlerde gemeyen bakr ake verdikleri ve eskiden 1
altn 70, 1 guru 45 bakr ake ederken imdi altunun 93, guruun 55 bakr akeye
ykseldii, bundan da Bodanllarn ticar bakmdan zarara urad ve Bodan'dan kaan
ekyann da Lehistan'da slendii bildirildiinden, pazarlarda Bodanllar aleyhine ileyen
bu para dzeninin tekrar eski haline getirilerek dzeltilmesi ve Bodanl ekyann da
himaye edilmeyip yakalanarak haklarndan gelinmesi.
62
Bursa beyi ve Kite kadsna
Bursa ile Mudanya arasnda Medine mtevellsinin olunun ve hizmetkrlarnn

yolunu keserek eyalarn yama edenlerin bulunmas iin pheli ahslarn yakalanp rf
edilmesi; ancak bu yaplrken can kaybna meydan verilmemesi ve sonucun Sdde-i sadet'e
arzedilmesi.
63
stanbul kadsna
Mihrimah Sultan'a, Edirnekap'da yaptrd caminin yanna bir de hamam

yaptrma izni verildiinden, bu konuda kimsenin kendisine er-i erife aykr bir
mdahalede bulunmasna msaade edilmemesi.
64
Budun beylerbeyine
Be kral Maksimilyano'un elisi Mikel'in Be'e gnderilmesinin ardndan

adamlarnn da Dergh- muall avuu Mehmed eliinde Budun'a gnderildii; eli Mikel
grevini tamamlayp istenildii ekilde haber gelirse elinin adamlarnn serbest braklmas;
ZETLER
13
istenildii ekilde haber gelmezse elinin adamlarnn alkonulmas ve durum stanbul'a

arzedilerek gelecek emre gre hareket edilmesi.
65
Basra beylerbeyine
Yerliye, Arap tifesine, gediinde hizmet etmeyen kimselere ve bey nkerlerine

kul gedii verilmesi yasak olduu halde buna uyulmad duyulduundan, bundan byle
emre aykr hareket edilmemesi ve kul gediklerinin sadece ie yarar Trkistan ve Krdistan
yiitleriyle Rum ademlerine verilmesi.
66
Basra beylerbeyine
nceki beylerbeyilerin ihmalkrlklarndan dolay devlet grevlilerinin halka

bask ve zulm yaptklar, bu sebeple halkn yurtlarn brakp baka yerlere gittiklerinin
duyulduu; halbuki bir yere beylerbeyi, kad vs. grevliler tayin etmekten ama, gvenliin
ve halkn mutluluunun salanmas olduundan, bundan byle hibir grevlinin halka
zulmetmesine, hukuka ve kanuna aykr i yapmasna izin verilmemesi ve halkn yurtlarn
terketmesine sebep olan eylerin tesbit edilip bunlarn ortadan kaldrlmas ve halkn
yurtlarna geri dnmelerinin salanmas.
67
Basra beylerbeyine
Drlharbe harp letleri, at, demir, kurun, zahre ve yiyecek maddeleri

verilmesi yasak olduu halde Basra'da bu yasaa uyulmad duyulduundan, bundan byle
snrlarn bu yasan uygulanaca ekilde korunmas ve bu maddelerin vilyet dna
kna engel olunmas; emre uymayanlarn yakalanp hapsedilmesi.

68
am beylerbeyi ile Baalbek ve Hms kadlarna
Mslmanlara bask ve zulm yaptklar, cami arsasna ve umum yola tecavz

ettikleri, sicil tahrifatnda bulunduklar, bakalarna ait arazi ve bostanlarn kaytlarn kendi
zerlerine geirdikleri, yetimlere vas olup mallarn yedikleri ve rvet aldklarna dair
halkn ikyette bulunmas zerine teftileri emrolunan Hms Kad Nibi Alaeddin ve
oullar Bedreddin ile Eblfazl'n ve dier nib Bereket ile Ktib Cell'in Hms kadsnn
padiah emrine aykr olarak bu ahslarn evlerinde ikmet etmesi ve uyarlara aldr
etmemesi sebebiyle tefti edilemedii bildirilerek yeni bir kad gnderilmesi talebinde
bulunulduundan, Hms kadsnn derhal szkonusu ahslarn evinden karak baka bir
yere yerlemesi ve ad geenlerin buldurulup kendilerinden hak iddia edenlerle davalar
grlerek eran zerlerine sbit olan haklarn alnp sahiplerine verilmesi; ayrca gerek
yukarda yazl olan iddialardan, gerekse bunlarn dnda, iledikleri eran sbit olan
sularnn da ayrntl olarak yazlp arzedilmesi.
14
69
Tatarpazarck kads olup celep tahriri ile grevlendirilen Muslihiddin'e
Sofya'nn bir ksm kylerinde oturan baz rey, kendilerinin voynuk olu
voynuk olduklar halde celep tahriri esnasnda celep yazldklarna dair ikyette
bulunduklarndan, ikyetin asl var ise bu durumda olanlarn celep kaydedilmemesi; ancak
bu bahne ile voynuk olmayanlarn celeplikten karlmasndan da saknlmas.
70
Leh kral Zigmond Ogst'e nme-i erif
Eli Nikola ile gnderdii mektubunun alnd; mektupta yer alan hususlardan,
ahidnmeye uyulmas hususunda, Leh taraf uyduu srece Osmanl tarafnn da uyaca;
Akkirman'dan Lehistan'a geen obanlarn koyun otlatmas hususunda, bunun belli bir
dzen iinde yaplmas ve iki tarafn da hakszla uratlmamas iin, mektubundaki teklifi
dorultusunda Akkirman beyine emir gnderildii; Bodan'dan kaan ekya hususunda,
bunlarn haklarndan gelindiinin bildirildii, ancak yine de memleketin gvenlii ve
huzuru bakmndan bu husustaki gayretin srdrlmesi gerektii; Tatarlarn esir ald Leh
tccarlar hususunda, bunlardan Mslman olanlarn serbest braklmas, olmayanlarn ise
tekrar eski yerlerine gnderilmesi ve zararlarnn tazmin edilip bu fiili ileyenlerin
cezalandrlmas iin Krm hanna nme, Akkirman beyine de emir gnderildii; kendisinin
de Lehistan'a giden Mslman tccarlarn gvenliini salamas ve Lehistan'da soyulan
tccar Bursal Mehmed ile dier tccarlarn gaspedilen mal ve esirlerini buldurup bu fiili
ileyenleri cezalandrmas; asker yardm hususunda, gerektiinde asker gnderip yardm
etmesi iin Krm hanna nme gnderildii; ancak kendisinin de aradaki antlama gereince
Krm hanna demesi gereken vergiyi eksiksiz olarak demesi; bundan sonra da iki devlet
arasndaki dostluun srdrlmesi ve ahidnme artlarna riyet konusunda gerekli titizliin
gsterilmesi.
71
Tatar Han Devlet Giray Han'a
Leh Kral Zigmond Ogst'n, dmanlarna galip gelebilmek iin yardm olarak
bir miktar Tatar askeri ile Tatarlar tarafndan daha nce esir edilen Lehli reynn serbest
braklmas talebinde bulunmas zerine, krala gnderilen cevab nmede, Krm hanna
demekte olduu vergiyi eksiksiz olarak demesi artyla isteklerinin yerine getirileceinin
bildirildii; kendisinin de hem Leh kralna bir miktar Tatar askeri gndererek yardm etmesi,
hem de elindeki Leh esirlerden Mslman olanlar serbest brakp Mslman olmayanlar
eski yerlerine gndermesi.
72
stanbul'dan Budun'a kadar yol zerinde bulunan kazalarn kadlarna
Be elisi Mikel'in adamlarna, bedelini demeleri artyla yem, yemek ve

klavuz tedrikinde yardmc olunmas, can ve mal gvenliklerinin salanmas; ancak kffr
lkesine ie yarar at vermek yasak olduu iin binek olarak kendilerine bargir verilmesi.
ZETLER
73
15
stanbul'dan Ktahya'ya ve Ktahya'dan Bodan'a varncaya kadar yol

zerinde bulunan kazalarn kadlarna
stanbul'dan Ktahya'ya, oradan da lkesine gidecek olan Leh elisine ve adamlarna

bedelini demeleri artyla yem, yemek ve klavuz tedrikinde yardmc olunmas, can ve
mal gvenliklerinin salanmas; ancak kffr lkesine ie yarar at vermek yasak olduundan
binek olarak kendilerine bargir verilmesi.
74
Bodan voyvodasna
lkesine gitmek zere yola kan Leh elisinin sa slim Leh serhaddine
ulatrlmas.
75
Bursa ve Ktahya kadlarna
Borcundan dolay hapsolunan stanbul kasaplarndan Hamza'nn mal ve parasn

alarak kaan olu Ali'nin Bursa ve Ktahya taraflarnda olduu haber alndndan, ad
geenin yakalanarak ne kadar mal ve paras varsa defter edildikten sonra defteriyle birlikte
Sdde-i sadet'e gnderilmesi.

76
77
15 Muharrem 973 gn Hazine-i mire'den be altn kozalak ile be serser kse

ve be gm kozalak ile be atlas kse ihrac olunduuna dair kayt.
Akkirman beyine
Koyun otlatmak iin Akkirman tarafndan Leh tarafna geen obanlarn

koyunlarnn deftere kaydedilerek gerektiinde hak talebinin bu deftere gre yaplmas ve
otlak vergisinin de iki tarafn tayin edecei eminler huzurunda yine bu deftere gre
toplanmas; baz Tatarlarn esir ettikleri Lehlilerden Mslman olanlarn serbest braklp
Mslman olmayanlarn ise eski yerlerine iade edilerek bu ii yapanlarn cezalandrlmas ve
Lehistan'dan bu konu ile ilgili hak talebinde bulunmak zere gelecek hak sahiplerine er-i
erife gre haklarnn verilmesi; ayrca Leh lkesine giden Mslman tccar ve yolculara da
gvenlikleri bakmndan ilek yollardan gitmelerinin tenbih edilmesi.

78
Mora beyine ve Mora kadlarna hkm
Mora sancanda timar ve zeamet sahipleri ile baz zenginlerin fakir halka selem
akdiyle para verip ancak hasat zamannda ana paray almadan zerine ilave yaparak bir
sonraki sene iin yeniden kesim yapmak sretiyle halk iki ylda, verdiklerinin on kat
orannda borlandrdklar, bunun sonucunda da halkn perian olduu ve ne borlarn
deyebildikleri ne de ziraat yapabildikleri; ayrca baz siphilerin de ispene vergisini
buday ve ipekten ayn olarak tahsil edip halka zulmettikleri duyulduundan, bundan byle
16
ispene vergisinin defterde yazl olan miktar zerinden nakit olarak toplatlmas ve selem
akitlerinin, zerinde anlalan tarihte sonulandrlarak bir sonraki seneye kesim
yaplmasnn nne geilmesi; ayrca nakit ake verilip muamele edildiinde yl sonunda %
15 ten fazla ribh alnmasna da izin verilmemesi; bu hkmn de sicile kaydedilip kadlarn
buna aykr i yapmamas.
79
Edirne kads ile Edirne'ye kadar yol zerinde bulunan kazalarn kadlarna
Memleketine dnecek olan Leh elisi, kendisi Ktahya'ya gidip adamlarn atlar
ve dier eyalaryla birlikte Edirne'ye gnderdiinden, eli gelinceye kadar adamlarnn
mnasip bir mahalde bekletilip gvenliklerinin salanmas ve ihtiyalarnn giderilmesi
hususunda kendilerine kolaylk gsterilmesi.
80
Rum beylerbeyi ile Sivas ve Arapgir kadlarna
Daha nce, reynn kanunsuz olarak hakkn gasbettii iin tefti olunmas
emredilen Divrii Beyi Kasm Bey'in sancann tebdil edildii; ayrca Divrii'de skin Hac
Ali isimli ehl-i fesadn yakalanp tefti edilmesi ve eran zerine sbit olan haklar alnp
sahiplerine verildikten sonra hapsedilmesi.
81
Basra beylerbeyine
Basra'ya bal Medine, Fethiye ve Rahmaniye kalelerinde grevli mstahfz ve

kul tifesinden ancak yars grevi banda mevcut olduu halde maa olarak gnderilen
parann tamam datlarak yarsnn zayi edildii duyulduundan, bundan sonra maa
datmnn gvenilir bir kii tarafndan defterden yoklama yaplarak datlmas ve grevi
banda bulunmayanlarn maalarnn datlmamas.
82
Midilli ve Molova kadlarna
Hrszlk yapt, Mslmanlara iki satt ve birok Mslim ve gayrimslim

kiinin kendisinden ikyeti olduu bildirilen Midilli'de skin Bezon olu Banac adl
zimmnin tefti olunup zerine sbit olan haklar alnp sahiplerine verildikten sonra
sularnn sicile kaydedilip hapsedilmesi ve durumunun arzedilmesi.
83
Bodan'a varncaya kadar yol zerinde bulunan kazalarn kadlarna
lkesine dnmekte olan Leh elisi, emr-i erif ile gelip 20 aban 960 tarihinden
sonra esir edilip satlm Lehlileri bulur ve bunlarn Leh reysndan olduklar da sbit
olursa, Mslman olmu olanlarn azad edilmeleri, Mslman olmam olanlarn ise serbest
braklmalar.
84
Aydn Beyi Mustafa Bey'e
Kendisi, gnderdii mektupta sahillerin korunmas grevinin yerine getirildiini

ve herhangi bir kye korsan gemisi gelmediini bildirmi olsa da, Balat kads Akky'e
gelen bir korsan gemisinin on bir kiiyi esir aldn bildirdiinden, bundan byle Balat
ZETLER
17
blgesinin de gzetilip sahillerin daha dikkatlice korunmas ve halka zarar gelmemesi iin
azam gayretin sarfedilmesi.
85
Boazhisar dizdarlar ile Leh snrna varncaya kadar deniz kenarnda

bulunan kazalarn kadlarna ve eminlerine
Memleketine dnecek olan Leh elisine Girit'ten kk bir gemi dolusu arap
alp memleketine gtrme izni verildiinden kendisine mani olunmamas, ancak bu bahne
ile fazla arap gtrmesine de izin verilmemesi.
86
Silivri kadsna
atalca'da, Mslman olduklar iin ailesi ve mahallesindeki gayrimslim

cemaat tarafndan kayp edildii bildirilen Mihail kz Panayota ile kznn nerede
olduklarnn, ad geenin anas, babas, akrabalar, mahallesi cemaati ve papazlarndan
yeniden sorulmas; hl "bilmiyoruz" diyerek ad geenlerin nerede olduklarn
sylememekte srar ederlerse yakalanp Dergh- muall'ya gnderilmeleri.
87
Klis, Zaesne ve Pojega beylerine
Bosna Beyi Mustafa Bey, dmann Lublan Kalesi'ne asker ve mhimmt

yarak Krupa veya Kostanie kalelerine saldrmay planlandn bildirildiinden, Bosna
snrlarna dman tarafndan bir tecavz vukubulur ve Bosna beyi de yardm talep ederse
askerleriyle birlikte derhal Bosna beyinin yardmna gitmeleri.
88
Edirne kadsna
simleri yazl kalpazanlarn yakalanp Silahdar Pir Budak'a teslim edilerek

Sdde-i sadet'e gnderilmeleri.
89
Rudnik kadsna
Alacahisar'da yakalanp Cafer Voyvoda ile Sdde-i sadet'e gnderilen dokuz

kalpazan teslim alndndan, hi kimsenin ad geene "sulular yolda kaybettirdii"
gerekesiyle mdahale etmesine izin verilmemesi.
90
Cafer avu'a
Bu hkm kendisine getiren Mehmed isimli ahs, kendisinin Akkirman'a

giderken Nikola isimli bey tarafndan soyulduktan sonra Lehistan'a gtrlerek yl esir
edildiine ve ancak on alt bin ake karlnda salverildiine dair ikyette
bulunduundan, Leh kral ile yaplacak grmede iki devlet arasndaki antlama gereince
ad geenin ikyetinin de halledilmesi.
91
Be kralna gnderilen Mustafa avu'a

Beraberinde gtrd Beli ile birlikte bir kadnn da gittii haber alndndan
18
szkonusu kadnn geri gnderilmesi.
92
Basra beylerbeyine
Ahmed'in lmyle boalan Emin'l-menlk grevine gvenilir birinin tayin
edilmesi.

93
Fransa padiahna
Gnderdii mektubun alnd; mektupta yeralan hususlardan, ngiltere ile

Fransa arasndaki anlamazln sona ermesinden dolay memnuniyet duyulduu; Marib
diyarnda alkonan Fransz gemisi ile Fransz tccarlarn mallarnn bulunmas ve denizde
ticaret maksadyla dolaan Fransz gemileri ile Fransz vatandalarna mdahale edilmemesi
hususunda Marib hkimlerine emir gnderildii; iki devlet arasnda dostlua ve
antlamalara aykr bir durum meydana gelmesine Osmanl Devleti tarafndan izin
verilmeyecei, kendileri tarafndan da bu hususta gerekli gayretin gsterilmesi.
94
Van beylerbeyine
Kazak Han hakknda gndermi olduu mektubun alnd; o blge ile ilgili
bilgileri gndermeye bundan sonra da devam etmesi.
95
Semendire ve Belgrad'a varncaya kadar yol zerinde bulunan kaza kadlarna
Blyle birlikte Budun'a gitmekte olan Sa Ulfeciler Aas Mehmed Aa'ya

ve blne yol boyunca zahre sknts ektirilmemesi.
96
Sa Ulfeciler Aas Mehmed Aa'ya
Blyle birlikte yava yava Semendire'ye doru ekilerek orada beklemesi ve

gelecek emre gre hareket etmesi.
97
Sa Garib Yiitler aasna
Daha nce kendisine bl ile birlikte Semendire'ye gidip Moha Beyi Hamza
Bey'den gelebilecek yardm talebini karlamak zere beklemesinin emrolunduu; ancak
imdi Bosna Beyi Mustafa Bey, dmann Krupa veya Kostanie kalelerinden birine saldr
hazrl iinde olduunu bildirdiinden, Moha ve Bosna beylerinden gelebilecek yardm
taleplerini karlamak zere zie kasabasna gidip orada beklemesi.
98
Avlonya beyine
Bosna Beyi Mustafa Bey, dmann Lublan Kalesi'ne yd krk bin civarnda
asker ve on be top ile Krupa veya Kostanie kalelerinden birine saldr hazrl ierisinde
olduunu bildirdiinden, Avlonya sancanda bulunan suba ve siphilerin silahlandrlarak
ZETLER
19
gerek Budun beylerbeyi, gerkekse Moha ve Bosna beylerinden gelebilecek yardm

taleplerini karlamak zere zie kasabasnda hazr bekletilmesi; ayrca zie'ye giderken
askerlerin getikleri yerlerde bulunan reynn hukukuna tecavz etmemeleri iin de gerekli
tedbirlerin alnmas.
99
Tmvar beylerbeyine
Her ne kadar Be kral ile Erdel kral arasndaki anlamazln sona erdirilmesi
iin iki taraf askerlerinin geri ekilmesi ve Be kralnn Erdel'den ald kaleleri geri vermesi
artlar ortaya konmu ise de bu artlarn kabul edildiini sadece Be elisinin syledii; bu
konuda Be kralna gnderilen nme-i hmyuna henz cevap gelmediinden, Be askerleri
yerlerini terketmeden ve onlardan artk bir zarar gelmeyeceinden emin olunmadan askerin
datlmamas; bu salandktan sonra da kaleler hakknda yaplacak mzakereler
sonulanncaya kadar askerlerin, Erdel ile Tmvar arasnda bulunan Mure nehri kenarnda
hazr bekletilmesi ve herhangi bir tecavze kar uyank bulunulmas.
100
Bosna beyine
Kendisinden, dmann Krupa veya Kostanie kalelerine saldrma niyetiyle

Lublan Kalesi'nde slendiine dair haber gelmesi zerine Klis, Zaesne, Pojega ve Avlonya
beyleri ile Sa Garib Yiitleri Bl aasna, emirlerindeki askerlerle kendisi tarafndan
yaplmas muhtemel bir yardm arsna icabet etmek zere hazr beklemeleri hususunda
emirler gnderildii; bu durumda kendisinin de askerin bo yere ypranmasn nlemek iin
dman iine casuslar gndererek dmann kesin niyetini renmesi; eer dmann
saldraca kesin ise kendisinin dmandan nce davranarak yukarda zikredilen aa ve
beyleri yardma armas ve Bosna'daki ocak erleri ile oullarndan ve eli silah tutan
yiitlerden asker toplamas; bunun dnda, kendisine Belgrad'dan bir miktar barut ve kurun
madeni verilmesi hususunda da emir gnderildiinden, mhimmt eksiini de Belgrad'dan
tamamlayabilecei; daha nce Bosna taraflarnda gherile ilenmekte olduu bilindiinden,
bu hususun da aratrlp neticenin arzedilmesi.
101
Nevh-i Yanbolu kadsna
Dergh- muall kapu aalarndan Yakup Aa'nn, Recep ve Keyvan isimli

adamlarnn kaybolmas olaynda Receb'i karp hapsedip soyduunu, ancak Keyvan'dan
haberi olmadn syleyen brahiml kynden Nasuh'un, halen hapiste bulunan Recep'ten
soruturularak Keyvan' da karp karmadnn renilmesi; kard anlalrsa
Keyvan'n da buldurulup Nasuh'un kree konulmak zere Dergh- muall'ya gnderilmesi.

102
Erdel kralna nme-i erif
Be kralnn, gnderdii mektupta iki tarafn askerleri Erdel'den ekildikten

sonra kaleler konusunun elilerin grmeleri ile halledilmesi hususunda Erdel kral ile
20
mutabakat salanp bar yapldn bildirdii; ancak bu cevap yeterli bulunmad iin Be
elisinin stanbul'da alkonulup sava hazrlklarna balanmas zerine eli, Erdel'den
aldklar kalelerden vazgetiklerini beyan ettiinden Be kralna cevab bir nme-i hmyun
gnderilerek Osmanl lkesi olan Erdel zerinde yaplm byle bir barn makbul
olmad, gerekten bar isteniyorsa ncelikle Erdel'deki Be askerlerinin, daha sonra
Osmanl ve Erdel askerlerinin ekilmesi ve kaleler konusunun da Bana ve Tokay kaleleri
Erdel'de kalmak zere, elilerin grmeleri ile halledilmesi hususlarnn bildirildii; Be
kral bu nmeye olumlu cevap verirse kendisine Budun beylerbeyi vastasyla bir nme-i
hmyun gnderilecei; bu nmeyi aldktan ve Be askerlerinin Erdel'den tamamen
ekildiine emin olduktan sonra kendisinin de Tmvar beylerbeyi ile birlikte eski yerlerine
ekilip meselenin elilerin grmeleri ile halledilmesini beklemeleri; Be tarafndan
dostlua ve bara riyet edildii srece bu taraftan da riyet edilmesi.
103
Bozok beyine
Bozok'un mehyif teftii esnasnda zerine eitli kiilere ait haklarn sbit
olmasndan dolay hapsedildii bildirilen Cuma adl eribann, ayrca kendisine isnad
edilen hrszlk, zina gibi baz sular ileme ihtimali varsa salverilmemesi; byle bir ihtimal
yok ise o takdirde de gvenilir kefillerin kefleti alndktan sonra serbest braklmas.
104
Selanik beyine ve kadsna
Selnik'de Vardarkaps yaknlarndaki kalede mstahfz olan ve iki itii

srada kendisini tutmak isteyen voyvoday bakla yaralad bildirilen Mehmed'in, bakla
yaralama suu eran sbit olursa kree konulmak zere Sdde-i sadet'e gnderilmesi.

105
am beylerbeyi ve kadsna
Sbk Kerek Beyi Hasan Bey'i Leccun menzilinde ldrp mal ve eyalarn
yamalayan Arap ekyasnn mutlaka bulunup cezalandrlmas ve alnan mal ve eyalarn
ad geenin vrislerine verilmesi.
106
Avlonya kadsna ve nzrna
Blgelerindeki ktlk sebebiyle yardm talebinde bulunan Dubrovnik beylerine,

1500 md tereke satn alma izni verildii; bu miktarn bir ksmnn Sadrazam Mehmed Paa
hslarndan, bir ksmnn Avlonya'daki Havss- hmyun'dan, bir ksmnn da Pertev Paa
hslarndan karlanmas; ancak bu izin bahne edilerek belirtilen miktardan daha fazla
tereke vermekten de saknlmas.
107
Tatarpazar kads olup Solkol'da celep kitbetinde grevli Muslihiddin'e
Dobnie'ye bal Dolne Kori isimli derbend ky reys, celeplik hizmetini

ifa etmeye kudretleri olmad ve derbend hizmetinde grevli olduklar halde celep
ZETLER
21
yazldklarna dair ikyette bulunduklarndan, bundan byle celep yazmnda daha dikkatli
davranlarak soruturma neticesinde varlkl olduu tesbit edilenlerin celep olarak
kaydedilmesi, gc kudreti olmayanlarn celep yazlmamas.
108
Tmvar beylerbeyine
Sakmar Kalesi'nin kuatlmas esnasnda karlalan zorluklara dair gnderdii

mektubunun alnd; kendisine yardmc olmak zere Rumeli'deki birok sancakbeyi ve
blk aasnn, askerleri ile birlikte Semendire'ye sevkedildii ve Rumeli beylerbeyinin de
askerleri ile birlikte Sofya'da beklemekte olduu; ancak stanbul'a gelen Neme elisinin
ahidnmeye riyet edeceklerini ve Erdel'den aldklar kalelerden vazgetiklerini beyan
etmesi zerine Neme kralna bir nme-i hmyun gnderildii ve cevabnn beklenmekte
olduu; bu durumda kendisinin de yardmna gnderilen sancakbeylerini yannda toplayarak
hazr halde beklemesi; Erdel kralndan da askerlerini daha gayretli klmasn ve takviye
askerler getirtmesini talep ederek ordunun zahre ihtiyacnn karlanmas ve silah
eksiklerinin giderilmesi hususlarnda gerekli gayreti gstermesi; Neme kralndan olumlu
cevap gelmez ve ahidnmeye aykr hareketler ortaya karsa Osmanl Devleti'nin anna
uygun olan ne ise onun yaplaca.
109
Malkara kadsna
Daha nce Gelibolu kadsna verilmi olan Gelibolu, Dimetoka, psala, Kean
ve nz'deki hrsz ve harmilerin teftii grevinin, ad geen kad baka bir ile
grevlendirildiinden, kendisine verildii.
110
Gelibolu kadsna
Daha nce kendisine verilmi olan Malkara, Gelibolu, Dimetoka, psala, Kean
ve nz'deki hrsz ve harmilerin teftii grevi Malkara kadsna verildiinden, kendisinin
iskeleyle ilgili hizmeti yerine getirmesi.
111
Tmvar beylerbeyine
Emrindeki komutan ve askerlere hkim olamadndan, ordu iin gelen zahre

vs.nin yama ve zayi edildii, mal sahiplerine mal bedellerinin denmedii ve rey
olancklarnn esir edildii duyulduundan, bu gibi olaylara kar dikkatli olunarak, halkn
hakkna tecavzde bulunulmamas iin gerekli gayretin gsterilmesi ve mal sahiplerine mal
bedellerinin gnlk narh zerinden denmesi; ister bey, ister zam, ister siphi olsun
hizmette kusuru grlenlerin, dirlikleri ellerinden alnp bakalarna verilmek zere, kimler
olduklarnn yazlp bildirilmesi; Sleyman ve Mehmed avularn da iskele ve geitlerde
kontroller yaparak esir edilen olancklar kimde bulunursa bulunsun salvermeleri; bu
hususlarda ihmalden saknlmas, aksi takdirde hibir zrn kabul edilmeyecei.
112
Silistre beyine, kadlarna ve iskele eminlerine

Bodan voyvodas, Tuna nehri zerinde Kili Kalesi civarnda hrsz ve
22
harmiler trediini ve bunlarn hem Tuna nehrinden geen tccarlara, hem de nehir
kysndaki yerleim birimlerinde oturan halka zarar verdiklerini bildirdiinden, Kili ve
Brayil'den yeterli miktarda ayka getirtilerek hisar erenleri ve azeb askerleri ile donatlp
Tuna zerinde gezdirilerek ekya hakknda bilgi toplanmas ve akabinde de ekyann,
gemileri ile birlikte ele geirilerek gerekli cezalara arptrlmalar; bundan sonra da bu gibi
ekyalk faliyetlerine kar uyank ve dikkatli olunmas; Silistre beyinin bu iin bana
gvenilir kiileri getirip kendisinin Erdel blgesindeki Osmanl ordusundan gelebilecek bir
yardm talebi olursa Bodan askeri ile yardma gitmesi.
113
Basra Beylerbeyi Ferruh Paa'ya
Basra'y muhasara eden Arap ekyas ile yaplan savatan kat bildirilen
Rahmaniye Kullar Aas brahim savatan sonra tekrar aalk hizmetine dnm ise
yakalanarak hapsedilmesi ve durumun bildirilmesi.
114
Bodan voyvodasna
Tuna nehri ve Kili Kalesi civarnda hrsz ve harmi levendlerin ortaya ktn
bildirmesi zerine bunlarn haklarndan gelinerek cezalandrlmalar hususunda Silistre
beyine emir gnderildii; kendisinin de Kalas skelesi'nde bulunan kayklar techiz ederek
ekyann hakkndan gelmek zere harekete gemesi; ayrca kendisine Erdel'deki Tmvar
beylerbeyinin yardmna gnderilmek zere be bin asker hazrlamas hususunda daha nce
gnderilen emir hl geerli olduundan, Tmvar beylerbeyi tarafndan Silistre beyinden
yardm istendiinde, hazrlad be bin askeri Silistre beyi ile Tmvar beylerbeyinin
yardmna gndermesi.
115
Kavala Kaptan Zam Hseyin'e
Balat kazasnda bir ky yamaladktan sonra yakalanan on alt kfir korsann

kamamas iin gerekli tedbirlerin alnmas ve Hssa kadrgalar ile stanbul'a gnderilmesi.
116
Eflak voyvodasna
Tmvar'a dnmekte olan Tmvar beylerbeyinin adamlarnn, yanlarna

gvenilir adamlar katlarak sa slim Ziti'ye ulatrlmas.
117
Ziti ve Kolojvar hfzlarna
Tmvar'a dnmekte olan Tmvar beylerbeyinin adamlarnn, yanlarna

gvenilir adamlar katlarak, Ziti'den Kolojvar'a, Kolojvar'dan Tmvar'a sa slim
ulatrlmas.
118
Badad ve ehrizol beylerbeyilerine

Basra'ya saldran Arap ekyas defedildiinden, Badad beylerbeyinin Basra
ZETLER
23
beylerbeyi ile de haberleerek eer dman gerekten defedilmi ve askere ihtiya yok ise
Diyarbakr'dan yardma gelmi olan askerlere dn izni vermesi; ehrizol beylerbeyinin de
sancakbeyleri ile birlikte ehrizol'a dnmesi.
119
Basra beylerbeyine
Basra'ya saldran Arap ekyasnn kknn kaznmasna karar verildiinden,

bunlarn zerine ne zaman, ne kadar askerle ve hangi tip silahlarla taarruz etmenin uygun
olaca hususuyla, blgedeki geit ve gemi geirilecek yerlerin durumunun gizlice aratrlp
bildirilmesi.
120
Tmvar beylerbeyine ve Solnok kadsna
ki yasana ramen iki itii, etrafna toplad baz kiilerle birlikte sarho
olduktan sonra da iki imedikleri iin baz kiileri ldrp yaralad ve drt halifeye
alenen svd bildirilen Mehmed olu Kurd isimli zamin adam ldrd eran sbit
olursa kendisine ksas uygulanmas; adam ldrd sbit olmaz da slm'a aykr fiilleri
iledii sbit olursa hapsedilip durumunun arzedilmesi.
121
Budun beylerbeyi ve Hzne-i mire Defterdar Halil'e
Solnok Alaybeyi Kurd olu Mehmed'in mutasarrf olduu zeametin gerek

deerinin iki yz bin ake olduu bildirildiinden, szkonusu zeametin Havss- hmyun
adna zaptedilip defter kaydnn da bu ekilde deitirilmesi ve sene sonunda da elde
edilecek hslatn doru bir ekilde yazlp bildirilmesi.
122
Ane sanca beyine
Basra'ya saldran Arap ekyasnn defi hususunda arzetmi olduu tedbirlerin

alnmasna imdiki halde ekya bozguna uratld iin gerek olmad; ancak her ihtimale
kar silah eksikliklerinin giderilip her zaman sefere hazr durumda bulunulmas.
123
Mezistre kadsna
Tunus Hkimi Sultan Ahmed tarafndan eitli hediyelerle stanbul'a gnderilen

ve Mezistre'de batan gemideki eyay yamaladklar yaplan tefti neticesinde anlalan
Mora Nzr Zam Ali ile adam Deli Mesih'in, zimmetlerindeki mal- mir tahsil edildikten
sonra siyset olunmalar; bu husustan dolay daha nce hapsedilmi olan Mezistre Kads
Abdurrahim ile hizmetkr Ali ve Nzr Zam Ali'nin hizmetkr Ferhad'n ise serbest
braklmalar.
124
znik, Kite, Adalar, Biga, Burgaz ve ne kadlarna
Hssa-i hmyun'a odun almak iin iskelelere yanaan gemilere, "elimizde

hkm vardr" denilerek odun verilmedii veya bu gemiler bekletilerek dier gemilere odun
verildii bildirildiinden, bundan sonra bu gemilere ncelik tannmas ve odun vermek
istemeyenlere frsat verilmemesi.
24
125
Brayil kadsna ve dizdarna
Tuna nehrinde ortaya kan hrsz ve harmi levendlerin yakalanmas iin Kili
Kalesi'nde bulunan mstahfzlarla azeblerin Dergh- muall avularndan Muhib avu
emrinde, aykalarla Brayil tarafna gnderilmesi iin Akkirman beyine emir verildii;
kendisinin de Brayil'de mevcut aykalar, Brayil Kalesi mstahfzlar ile donatp Dergh-
muall avularndan Haydar avu emrinde Tuna zerinden Akkirman'a doru
gndermesi; bylece her iki avuun birbirleriyle buluup harmileri yakalamalar.
126
Akkirman beyine
Kili tarafnda Tuna nehri zerinde hrsz ve harmi levendler ortaya kt

bildirildiinden, bunlarn yakalanmalar iin Kili Kalesi'nde mevcud mstahfz ve
azeblerden bir ksmn aykalara bindirerek Silistre beyi emrine gndermesi; onlar Tuna
nehrinde ekya takibi yaparken kendisinin de Tuna kenarndaki tehlikeli blgeleri kontrol
altna almas; bundan sonra da ekyann halka zarar vermemesi iin gereken tedbirleri
almas; aksi takdirde hibir zrn kabul edilmeyecei ve meydana gelen zararn kendisine
tazmin ettirilecei.
127
Kili ve Akkirman kadlarna
Koyun retmeleri iin celeplikten karlan ahslarn, o zamandan beri celeplere

koyun temini hususunda hibir faydalar dokunmad mahede edildiinden, bunlarn
tekrar celeplik hizmeti ile grevlendirilmeleri ve hizmetlerini eskiden olduu gibi
srdrmeleri iin kendilerine tenbihte bulunulmas.
128
psala kadsna
Mehyif mfettii olan Malkara kads, yol kesme suundan psala'da hapiste
bulunan Malko adl ahsn, davaclar ile yzletirilmek zere gnderilmesini talep ettii
halde gnderilmedii bildirildiinden, Malkara kadsnn talebi halinde ad geenin gvenilir
adamlar nezaretinde Malkara'ya gnderilmesi.
129
Samsun kadsna
Samsun ve civarnda yetien soanlarn madrabaz, yenieri, siphi vb. kiiler

tarafndan satn alnp depolanmas ve stanbul iin zahre almaya gelen gemilere soan
verilmemesi sebebiyle stanbul'da soan darl bagsterdiinden, bundan sonra madrabaz
vb. kiilerin soan depolamasna izin verilmemesi ve soann gnlk narh zerinden
gemilere ykletilip stanbul'a gnderilmesi.
130
Selanik kadsna
Selanik'te Ayasofya ile Eski Cami arasnda Vatebet Kilisesi rahipleri tarafndan
yeni bir meyhne ald ve iinde alenen gnah ilendii, Mslmanlara iki satlarak
er-i erife ve bu husustaki emre aykr hareket edildii bildirildiinden, durumun
aratrlmas ve eer meyhne eskiden beri mevcut olup iinde yukarda anlan fiiller
ZETLER
25
ileniyor ise kapatlarak ikilerin sirkeye dntrlmesi, yeni almsa, aann

hapsedilmesi ve durumun arzedilmesi.
131
Mentee beyine ve eme kadsna
Hasan ve Mehmed isimli hrszlar, yakalandktan sonra verdikleri ifadede,

kendileri ile birlikte, Karaburunlu on bir kiinin Midilli'de bir papazn evini bastklarn
itiraf ettiklerinden, szkonusu on bir kiinin yakalanarak Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
132
Lapseki kadsna
Kurd adl ak, yakalandktan sonra verdii ifadede, atalca'daki araba baskn
olaynda Hasky'den Maruf olu Mahmud'un da kendisi ile beraber olduunu itiraf
ettiinden, ad geenin yakalanarak Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
133
Zara Eskisi kadsna
Kurd adl ak, yakalandktan sonra verdii ifadede, atalca'daki araba baskn
olaynda Eski Zara kazasnn eltkc kynden ah Ali'nin kardei Kara Hasan'n da
kendisi ile beraber olduunu itiraf ettiinden, ad geenin yakalanarak Sdde-i sadet'e
gnderilmesi.
134
Gelibolu kadsna
Yenieri ve siphiler dndaki kiilerin tfek tamas ve kullanmas yasak

olduu halde Gelibolu'da rey ve levend tifesinden baz kiilerin tfek kullanp eitli
ktlkler yaptklar bildirildiinden, yenieri ve siphiler dnda kimde tfek varsa tesbit
edilip ellerinden alnmas ve kimlerden ne kadar tfek toplandnn defter edilip
gnderilmesi.
135
Rum beylerbeyine
Sbk Divrii Beyi Kasm Bey'in Divrii Kalesi'nde mahbus bulunan drt
subasnn, zerlerine sbit olmu herhangi bir hak yoksa salverilmesi.
136
narhoyser Beyi Mehmed'e
Gekbuze'de grlecek bir davas olduundan derhal Gekbuze'ye gelmesi;

gelmemekte direnirse zorla getirilecei.
137
Gekbuze kadsna
Memuriyet mahalline gitmekte iken Gekbuze'de konaklayan Havran kadsnn,

kendi hizmetisi ve konaklad evin hizmetisi ile birlikte ldrlmek ve eyalarnn
alnmak istendii bildirildiinden, ev sahibi, hizmetisi ve Havran kadsnn hizmetisinin
tefti edilerek iddialar doru ise hepsinin hapsedilmesi ve durumun ayrntl olarak
arzedilmesi.
26
138
Barnl kadsna
aphne hizmetinde grevli olduklarn bahne ederek kendilerine yeni verilen

hizmete gitmedikleri bildirilen Devletolu kyndeki be ocak msellemlerin, herhangi bir
mir hizmete tayin edilmi deillerse kendilerine verilen hizmete gitmeleri konusunda
uyarlmalar; gitmemekte direnirlerse zincire vurularak gnderilmeleri.
139
Bursa beyine
Bursa ve negl'den Bozyk'e kadar olan blgedeki hrsz ve harmilerin

toprak kadlar tarafndan tefti edilmesi.
140
Gelibolu kadsna
Ahmed Reis'in, donanmaya ait zahre ve yiyeceklerle ykl gemisinin, Gelibolu

Gmrk Emini Mustafa tarafndan, Ahmed Reis ile aralarndaki eski bir dava bahne
edilerek Boaz hisarlarndan gemesine engel olunduunun bildirildii; szkonusu gemi
askerlerin ihtiyac olan erzak tad iin alkonmasna izin verilmemesi; eer eskiye ait bir
dava varsa gemi dndkten sonra halledilmesi.
141
skdar kadsna
Yeni grev yerine giderken Gekbuze'de konaklad evin sahibinin hizmetisi

ve kendi hizmetisi tarafndan ldrlmek ve eyalar alnmak istenen yeni Havran kads,
onlarn elinden kurtulup Gekbuze'den Dil'e giderken bu defa da yolda rastgeldii nar Beyi
Mehmed'in hizmetilerinin saldrsna uradn ve bu saldrdan Mehmed Bey'in de haberi
olduunu bildirdiinden, bizzat Gekbuze'ye gidip iddialarn doru olup olmadn
aratrarak suu sbit olanlar hapsetmesi ve durumu ayrntl olarak arzetmesi; ayrca
Gekbuze ile znik arasndaki ekyay da tefti etmesi.

142
Midilli beyine ve Molova kadsna
Midilli'de bir papazn evini bastktan sonra yakalanan Mehmed ve Hasan isimli
hrszlar yakalandktan sonra verdikleri ifadede, Petro kynden Ketenci Hasan ve Sitadnoz
isimli ahslar ile Kay kynden Kuyumcu Manolac isimli ahsn kendilerine klavuzluk
yaptklarn sylediklerinden, ad geen ahslarn yakalanarak Sdde-i sadet'e
gnderilmeleri.
143
Nibolu kadsna
Nibolu'daki eminlerin, Eflak snrlar dahilindeki kylerden haksz yere resm-i

goritine talep etmelerine msaade edilmemesi.
ZETLER
144
27
Gelibolu kadsna
Kour dalarnda ekyalk yaparken yakalanan ahslarn, su ortaklar

olduklarn syledikleri ve isimleri yazl olan ahslarn yakalanarak Sdde-i sadet'e
gnderilmeleri.
145
Nibolu kadsna
Eflak'taki Vahra nehrinin bir zamanlar tap yatan deitirmesinden dolay

Eflak halk ile Halonik halk arasnda balayan anlamazln zm iin bilirkiilere
mracaat edilerek nehrin asl yatann tesbit edilmesi ve nehrin buradan aktlarak sonradan
ortaya kan yatan kapatlmas.

146
Vezir Mustafa Paa'ya
Malta Liman'nda bulunan kulelerin fethi haberinin gelmesi zerinden uzun

zaman gemi olmasna ramen kale kuatmasndaki son durum hakknda henz bir haber
gelmediinden, kuatmann ulat son safha ile donanma ve ordunun silah, mhimmt ve
erzak durumu hakknda ve stanbul'dan gnderilen zahre ykl yedi para geminin ulap
ulamad hususunda ayrntl bilgi gnderilmesi.
147
Erzurum beylerbeyine*
ran ah, ehrizol beylerbeyine gnderdii mektupta, kendisine bal baz

Grc beylerinin Baak Melik'e sndklarn, bunlar geri istediinde Baak Melik'in bu
istei olumlu karlamadn bildirdiinden, Baak Melik'e mektup gnderilerek anlan
beylerin ran'la yaplan bar antlamasndan nce mi sonra m ah terkettiklerinin
renilmesi; sonra terketmiler ise antlama gerei geri ran'a gnderilmelerinin istenmesi;
nce terketmiler ise antlama, nceki durum szkonusu edilmemek zere yapldndan,
ran ahna gerekli cevabn verilebilmesi iin durumun arzedilmesi ve Baak Melik'e de
antlamaya aykr bir hareket yapmamas hususunda tenbihte bulunulmas.
* Hkmn sonunda, gedik tasarruf edenlerden harite olanlarn gediklerinin bakasna
verilmesi hakknda geen sene baz beylerbeyilere gnderilen hkmn bir sretinin de gnderildiine
dair kayt vardr.
148
Msr beylerbeyine, defterdarna ve Fuvva ve Mahalle kadlarna
Msr'daki Mesre nahiyesi ahalisi, Nahiye Emini Abdlkerim'in kendilerine

bask ve zulm yaptna dair ikyette bulunduklarndan, ad geenin tefti olunmas ve
eran zerine sbit olan haklar alnp sahiplerine verildikten sonra hapsedilerek sbit olan
sularn ayrntl olarak yazlp arzedilmesi.
149
Kavala Kaptan Hseyin'e

Donanma-y hmyun'un ihtiyac olan zahrenin ykl bulunduu gemiye
28
birka kadrga ve kalite ile gemiye refakat edilmesi; szkonusu gemiye Arboz'dan da
peksimed vs. ykleneceinden, ykleme esnasnda gerekli yardm yaplarak ne kadar
peksimed ve buday yklendiine dair kaddan alnacak sicil sretinin Sdde-i sadet'e
gnderilmesi.
150
Mora beyi ile Kartene ve Mezistre kadlarna
Tunus'dan stanbul'a hediye getirirken Mezistre'de batan gemideki baz eyalar

alp ortadan kaybolduu bildirilen Moran nzrnn kardei Zlfikr'n yakalanarak tefti
olunmas ve neticenin arzedilmesi.
151
Mora sancanda bulunan kalelerin dizdarlarna ve Azeb aalarna
Tunus'dan stanbul'a hediye getirirken Mizistre'de batan gemideki baz eyalar

yamalayanlarn aratrlp yakalanmas grevinin Dergh- l avuu Sleyman'a verildii,
ad geen adam talebinde bulunulursa talebinin derhal karlanmas.
152
Basra beylerbeyine
Basra Hazinesi'nin yllk on milyon ake karabilecek gte olduu halde

Muhasebe defterinde alt milyon ake olarak kaytl bulunduu bildirildiinden bu hususun
aratrlarak aradaki farkn muktaa zabitlerince mi gaspedildii yoksa eitli masraflar iin
mi kullanldnn ortaya karlmas; ayrca Basra'da gherile ilenmeye msait yerler
bulunduu da bildirildiinden bu hususun da aratrlarak ne kadar gherile ilenebilecei
ve maliyetinin ka ake olacann da tesbit edilmesi ve her iki hususun neticesinin Sdde-i
sadet'e arzedilmesi.
153
ehrizol beylerbeyine
Basra'y kuatan Arap ekyasnn kat bildirilmi olsa da dikkatin elden

braklmamas ve askerlerin dmana kar hazr ve uyank bulundurulmas; ayrca ran
ahndan kap Baak Melik'e snan Grc beylerinin durumunun aratrlmas iin
Erzurum beylerbeyine emir gnderildii; Erzurum'dan gelecek cevaba gre kendisine de
emir gnderileceinden, kendisinin de ran tarafna bu emre uygun olarak cevap yazmas.
154
Tmvar beylerbeyine
Erdod Kalesi'nin fethedildiine dair gnderdii mektubun alnd ve bundan

dolay mkafaat olarak kendisine hilat ve kl gnderildii, emrindeki beylere de dirlik
terakksi verildii, yararlk gsterenlerin de durumlarna gre mkfatlandrlaca; bundan
sonra emrindeki askerleri datmayarak zahre tedriki iin Ker nehri kenarna gitmesi ve
Neme kralndan cevap gelinceye kadar savaa hazr halde beklemesi; Neme kralndan
olumlu cevap gelip Neme askeri Erdel'den ekilirse kendisinin de Tmvar askerinin
dnda, dier blgelerden gelmi olan askerlerin geri dnmesine izin vermesi, Solnok
beyine de Budun askerinin Solnok'ta dalmadan bekleyip Tise nehrini kontrol altnda
tutmas hususunda tenbihte bulunmas; Tmvar defterdarna da mektup yazarak Havss-
ZETLER
29
hmyun terekesini Ker'e getirtmesi ve gelen terekeyi askere yamalatmayp paras ile
sattrmas; Ker nehri kenarnda beklerken, Erdel kralna yaplabilecek bir dman
saldrsna kar da yardma hazrlkl olmas ve Gle Kalesi karsnda ins daha nce
emredilen palangay in ettirip bitirtmesi.
155
Eflak voyvodasna
Baz nemli hususlar iin Tmvar beylerbeyine ve Erdel kralna gnderilen

Hasan avu'un sa slim Tmvar'a ulatrlmas.
156
Rum beylerbeyine
Halktan nezir ad altnda para ve eitli eya topladktan sonra ran'a giderken
yakalanan ve yaptklarn itiraf eden be ahsn siyset olunmas ve aile ve akrabalarnn da
bulunduklar yerden alakalar kesilerek Budun'a srgn edilmeleri hususunda kendisine daha
nce gnderilen emrin yerine getirildiine dair herhangi bir cevap gelmedii; emrin derhal
yerine getirilmesi ve ka kiinin srlp Budun beylerbeyine teslim edildiinin temessk ile
belgelenip arzedilmesi; ancak bu bahne ile susuz insanlarn cezalandrlp sulularn da
para karl kurtarlmalarndan iddetle kanlmas.
157
Baz nemli konular ihtiva eden bir hkmn Vezir Mustafa Paa'ya acele
ulatrlmas gerektiinden, en sratli geminin seilip gvenilir birinin de reis tayin edilerek
ad geen vezir tarafna gnderilmesi; gnderilen reisin, gtrd hkmn cevabn da
dnnde beraber getirmesi.
158
Erdel kralna nme-i hmyun
Erdod Kalesi'nin fethedildii ve Sakmar Kalesi kuatmasnn baarl olabilmesi

iin ilave mhimmt ve zahre gnderilmesi gerektiine dair gnderdii mektubunun
alnd ve Erdod Kalesi'nin fethinden dolay kendisine mkfat olarak hilat ve kl
gnderildii; asker ve mhimmt gnderilmesi konusunda ise, zahre hususunda genel bir
sknt yaanmakta olduundan, Rumeli askeri yardma gnderilse bile bunlara zahre
tedrik edilinceye kadar k mevsiminin gelecei; kald ki dman Sakmar Kalesi'nde ok
miktarda top ve mhimmt ile slendii iin onlarn zerine daha fazla askerle deil ancak
daha fazla silah ve mhimmt ile gidilmesi gerektiinden, bu durumda Be kralndan olumlu
bir cevap gelinceye kadar beklemenin daha uygun olaca; dmandan yana hibir endieye
kaplmayarak emrindeki askerleri gayrete getirip savaa hazr halde beklemesi; Be
kralndan olumsuz cevap geldii takdirde, Belilerin elinde bulunan Erdel kalelerinin
alnmas hususunda kesin kararl olunduu ve taleplerinin de o zaman karlanaca;
Tmvar beylerbeyinin de Ker nehri kenarnda gerektiinde yardmc olmak zere
beklemekte olduu.
30
Fener, Arafa, atalca, Yeniehir, Serfice, Alasonya, Siroz, Selnik,

Avrethisar, Yenice-i Karasu, tib, Salina, Tatarpazar, skp, Manastr,
Filorina, Gmlcine, Drama, Kratova, Kstendil Ilcas, Sofya, Radomir, Dobnie,
Samakov, ehirky, zladi, vranya ve Berkofa kadlarna
159
stanbul'da et sknts bagsterdiinden zimmetinde bkiye koyun bulunan

celeplerden bu koyunlarn alnp nibler vastasyla gnderilmesi, aksi takdirde
cezalandrlacaklar.
160
Aydn, Teke ve Bolu msellemleri ile Karahisr- Shib, Hamidili,

Hdavendigr, Sultann ve Karesi piyde beylerine
Daha nce nevbetl msellem ve piydelerden bir ksmnn Bilecik Madeni'ne

gnderilmesi emrolunduu halde bazlarnn greve gitmemesi sebebiyle hizmetin aksad
bildirildiinden, greve gitmeyenlerin derhal Bilecik Madeni'ne gnderilmeleri, aksi
takdirde kimin sancandan gelmeyen olursa o sancakbeyinin cezalandrlaca.

161
Portugal kralna nme-i erif
ki devlet arasnda dostluk tesisi amacyla gnderilecek Portekiz elisinin eitli

sebeplerle gecikmi olmasnn Osmanl tarafnda, Portekiz'in dostluk tesisinden vazgetii
phesine yol amamas, elinin gnderilmek zere olduu hususunda gndermi olduu
mektubun alnd; Portekiz elisi gelip dostluk tesisi hususu karara balanana kadar
Portekizliler'in gerek Cezyir ve gerekse Hindistan taraflarnda gvenlik iinde olmalar, iki
devlet arasndaki dostlua aykr herhangi bir harekette bulunulmamas hususunda bu
blgelerdeki Osmanl hkimlerine tenbihte bulunulduu; ancak buralardaki insanlarn bir an
nce sknt ve tereddtten kurtulmalar iin de elinin biran nce gnderilmesi.
162
Donanma-y hmyun'a zahre gtren gemilerle gnderilen krk sekiz adet

azeb askerinin, ellerinde bulunan beratlarna gre ulfeleri verilip istihdam edilmesi
163
Kengr beyi ile Ankara ve Kengr kadlarna
Tehdit, adam ldrme ve hrszlk sularn iledikleri bildirilen Kilise

kynden isimleri yazl olan ahslarn tefti edilip eran zerlerine sbit olan haklarn
alnp sahiplerine verilmesi; adam ldrme suunu ileyen siphi deil ise er-i erife gre
cezalandrlmas, siphi ise dier sulularla birlikte hapsedilip sicil sretlerinin
gnderilmesi.
164
Koyun hizmetinde olan Dergh- muall avuu Bl'ye

Edirne'deki Sultan Murad mreti mtevellsi, imret iin Eflak'tan satn alnan
ZETLER
31
koyunlar getirilirken yollarda kendilerine mani olunduuna dair ikyette bulunduundan

ad geene ve adamlarna ellerinde tezkire bulunduu takdirde engel olunmamas.
165
Barnl kadsna
aphne hizmetinde grevli olduklar bahnesiyle kendilerine yeni verilen

hizmete gitmedikleri bildirilen Tomlas kyndeki be ocak msellemlerine, yeni grev
mahalline gitmeleri hususunda tenbihte bulunulmas; gitmemekte direnirlerse zincire
vurularak Sdde-i sadet'e gnderilmeleri.
Selh-i Muharrem 973 (27 Austos 1565)

166
Bodan Voyvodasna
Hseyin isimli bir ahs, kendisinin aslen Bodan'n Perkovi ky reysndan

Dimitri olduunu syleyip ailesi hakknda eitli bilgiler verdikten sonra, Despot Yuvan'n
kendisini bir tercmanla birlikte stanbul'a gnderdii srada Rodoslular tarafndan kle
olarak satldn beyan ettiinden ad geenin, ailesi ve kendisi hakknda verdii bilgilerin
doruluunun aratrlp sonucun ayrntl olarak arzedilmesi.
167
Sivas ve Tokat kadlarna*
Rum avular Kethds Hac Ali'nin siphilere ve bakalarna zulmettiine

dair ikyette bulunulduundan, ad geenin tefti edilmesi ve zerine eran sbit olan
haklar alnp sahiplerine verildikten sonra sonucun ayrntl olarak bildirilmesi.
* Divrii Alaybeyisinin de ayn ekilde teftii hususunda her iki kadya bu hkmn bir
sretinin yazldna dair hkmn sonuda kayt vardr, bkz. hk. nr. 205
168
Donanmann ve kale muhasarasnda olan askerlerin ihtiyac olan zahrenin bir

Venedik gemisi ile gnderildii; gemiye daha fazla navlun denmemesi iin zahrenin
derhal boaltlarak geminin gitmesine izin verilmesi.
169
skdar kadsna
skdar'da yolcu tamasna izin verilen krk adet kayktan baka kayklarn da
yolcu tad, baz kayklarn tama cretini fazla aldklar, bazlarnn boazda yelken
atklar iin batp can kaybna sebep olduklar, bazlarnn da engelky ve civar yerlerden
ne id belirsiz kiileri geirdikleri bildirildiinden, bundan sonra izin verilenlerin dnda
baka kayklarn yolcu tamasna, tarife d cret alnmasna, yelken kullanlmasna, istiab
haddinden fazla yolcu tanmasna ve engelky ile dier iskelelerden kimlii belirsiz
ahslarn skele emininin haberi olmadan geirilmesine msaade edilmemesi.
32
170
Tmvar defterdarna
Gle Kalesi karsnda Erdohik Kprs'nde in edilecek palangada

altrlmak zere imece usul ile ihtiyaca yetecek kadar cerahor tesbit edilip gnderilmesi;
ayrca Ker nehri kenarnda toplanan Osmanl askerleri iin de Havss- hmyundan zahre
tedrik edilip derhal blgeye ulatrlmas.
171
Nibolu kadsna
Baz ahslar tarafndan Eflak snrna yakn mahallerde in edilen iftlik ve

klaklarn hrsz, harmi ve ekya yata haline dnmesi sebebiyle Eflak halknn
hayvanlarn hibir yere karamaz duruma geldii bildirildiinden, buralarda yuvalanan
ekyann yakalanarak eran suu sbit olanlarn cezalandrlmass ve bundan sonra
szkonusu iftlik ve klaklardan Eflak halkna herhangi bir zarar gelmesine meydan
verilmemesi.
Gurre-i Safer 973 (28 Austos 1565)

172
Gmlcine kadsna
Baz yenierilerin katledilmesi olaynda zanl durumda bulunan Karloullar,

Ekincioullar, Divane Mustafa, Yaral Mahmud, Hamamcoullar, Kse Sinan ve
avuolu olarak tannan ahslarn yakalanarak Sdde-i sadet'e gnderilmeleri.
173
Msr beylerbeyine ve Menzile kadsna
Menzile'de yetien pirinci, stanbul zahresini almak iin gelen gemilere

vermeyip kendi gemisine ykleterek baka yere gnderdii duyulan Menzile Emini
Hseyin'e engel olunarak pirincin stanbul'dan gelen gemilere ykletilmesi.
174
Tmvar beylerbeyine
Kendisine Gle Kalesi karsnda Erdohik kprsnde in edilecek palangada

altrlmak zere yeterli miktarda cerahor ile o blgede bulunan Osmanl askerleri iin
zahre tedrik edilip gnderilmesi hususunda Tmvar defterdarna hkm gnderildii;
kendisinin de Osmanl askeri o blgede iken palangann bir an nce tamamlanmas iin
gereken gayreti gstermesi.
175
Msr beylerbeyine
Sultan Kaytbay ve Erefiye Evkf'na olan borlarndan dolay bir senedir

hapiste bulunan Hac Saat Olu Ahmed'in, borlarn deyecek gc olmadndan, hapisten
karlmas yolundaki talebin uygun grlmedii.
176
Kastamonu etrafndaki sancakbeylerine

Kastamonu sancanda su ileyen hrsz, harmi ve suhtelerin, yakalanmalar
ZETLER
33
iin Kastamonu beyi tarafndan zerlerine adam gnderildiinde civar sancaklara

sndklar; Kastamonu beyi civar sancakbeylerinden bunlarn yakalanmasn istediinde
ise gereken titizlik gsterilmedii iin ekyann yakalanamad bildirildiinden, bundan
sonra Kastamonu beyinden bu hususta bir talep olursa ekyann derhal yakalanmas ve
cezalandrlmak zere su mahallerine gnderilmesi.
177
Bolu beyine
Kastamonu sanca dahilinde su ileyip Bolu sancana firar eden hrsz,

harmi ve suhtelerin yakalanmas hususunda gerekli titizliin gsterilmedii
bildirildiinden, bundan sonra gerek Bolu dnda su ileyip Bolu'ya gelen, gerekse Bolu'da
faaliyet gsteren ekyann yakalanmas ve cezalandrlmak zere su mahallerine
gnderilmesi.
2 Safer 973 (29 Austos 1565)

178
Msr beylerbeyine
Donanma-y hmyun ile Hind taraflarna muhfaza grevine giden Svey

Kaptan Sefer orada vefat ettiinden, donanma henz Svey'e dnmemi ise bir adam
gnderilerek donanmann Sveye getirtilmesi.
179
Ilca ve Dobnie kadlarna
Samakov tccarlarndan stanbullu Ahmed'in, Samakov civarnda aralarnda bir

papasn da bulunduu baz kiiler tarafndan eitli eya ve paralar alnp ldrldkten
sonra papasn demir frnnda yakld, ancak ktiller Samakov kadsna rvet verdikleri ve
Dergh- l avuu Malko ile bir olduklar iin davann grlemediine dair ad geenin
ocuklar tarafndan ikyette bulunulduundan, zanllarn getirtilip tefti edilmesi; ktil
olduu sbit olanlarn, siphi iseler hapsedilip kimler olduklarnn arzedilmesi, siphi deil
iseler, gerekli cezalara arptrlmalar; ayrca rvet ald ve ktillerle ibirlii yapt iddia
edilen kad ile avuun da tefti edilerek zerlerine eran sbit olan haklarn alnp
sahiplerine verilmesi ve zerlerine sbit olan sularn ayrntl olarak yazlp arzedilmesi.
180
Hdavendigr Beyi Abdurrahman Bey'e
Uzun sredir yakalanmasna allan ve firarda olan Benl Ahmed adl

harminin geri dnd bildirildiinden, ad geeni sa veya l olarak yakalayann
mkafaatlandrlacana dair il erlerine tenbihte bulunulmas ve gerekli tedbirler alnarak ad
geenin yakalanmas.
181
Trhala ve Narda kadlarna
Kfirlere iyi atlar satt ihbar olunan Trhala skinlerinden Cemid'in tefti
edilmesi ve kfirlere at verdii sbit olursa sicil sretinin gnderilmesi; daha sonra gelecek
emir ne ekilde olursa ona gre hareket edilmesi.
34
3 Safer 973 (30 Austos 1565)

182
Kastamonu beyine ve kadlarna
Kastamonu sancana bal nahiye ve kylerde baz erli kimseler ile yalanc
ahitlerin suhte levend, ekya, ve niblerle ibirlii yaparak yalanc ahitlikle halkn
kadnlarn, kzlarn ve mallarn ellerinden aldklar; suhte ad altnda baz hrszlarn da ev
basp ikence ederek halkn mallarn, paralarn ve yiyeceklerini yamalayp gaspettikleri,
kadnlarn ve kzlarn kullandklar; yakalanmalar iin zerlerine adam gnderildiinde ise
Bolu sancana firar ettikleri hususlarnn gerek kendisinin gnderdii mektupta gerekse
halkn sunduu arizalarda yer ald; halbuki bir yere sancakbeyi tayin etmekten amacn
halk bu gibi kiilerin zulmnden koruyarak mutlu ve huzurlu bir ekilde yaatmak olduu;
bu emir kendisine ulatnda halka zarar veren kiileri bir an nce yakalayarak eran suu
sbit olanlar siphi iseler hapsedip isimlerini bildirmesi, deil iseler hakettikleri cezalarn
bakalarna ibret olmas iin su mahallerinde vermesi; baka sancaklara firar eden
ekyann yakalanmas iin de Bolu beyine ve etraftaki sancakbeylerine hkm-i erif
gnderildiinden, bu hkme istinaden onlar da ilgili sancakbeylerinden talep edip
hakettikleri cezalar vermesi; ayrca yalanc ahitlik vs. ile halka zulmeden kiileri de tesbit
edip eran suu sbit olanlar sicilleri ile birlikte Sdde-i sadet'e gndermesi; er-i erife
aykr hkm veren niblerin durumlarn da ayrntl olarak szkonusu hkmlerin sicildeki
sretleri ile birlikte arzetmesi ve daha sonra gelecek emir ne ekilde olursa ona gre hareket
etmesi.
183
Kayseri beyine ve kadsna
Kayseri'de, emirlik iddiasiyle bana yeil takp halka zulmettii bildirilen Ali
isimli ahsa engel olunmas ve yeil takmasna izin verilmemesi.
184
Edirne kadsna
Kastamonu'da, ev basp yamalayan isimleri yazl ehl-i fesd suhteleri,

Edirne'de firarda bulunduklar haber alndndan, bunlarn yakalanarak Sdde-i sadet'e
gnderilmeleri.
185
Anadolu beylerbeyine ve Ankara sanca kadlarna
Kastamonu'da ev basp Mslmanlarn mallarn, paralarn, yiyeceklerini vs.

eyalarn yamalayan ve kadnlarn ve kzlarn kullanan ekyann yakalanmas iin
zerlerine adam gnderildiinde Bolu taraflarna firar ettikleri bildirildiinden, gerek
Ankara sancana gerekse Anadolu Beylerbeylii'ne bal dier sancaklara firar etmi olan
bu gibi ekyann derhal yakalanp bakalarna ibret olmas iin su mahallerinde
cezalandrlmalar ve halkn huzurunu bozmak isteyenlere frsat verilmemesi.
186
Sultann sanca beyine ve kadlarna

Sultann sancanda, gnah ve yasak olan eitli fiileri ileyip yanlarna
ZETLER
35
aldklar fhieler ve eitli oyun ve alg letleriyle ehir, kasaba ve kyleri gezerek halkn
youn olarak bulunduu pazar vs. yerlere gidip insanlar yoldan karan ve dzeni bozan,
tenha yerlerde de ldrme, soygun, yama gibi sular ileyen gurbet ve ingene tifesinin
szkonusu faaliyetlerinin engellenmesi hususunda daha nce emir gnderildii halde emrin
gerei yerine getirilmedii iin bu gruplarn hl faliyetlerini srdrdklerinin haber
alnd; bu gibi kii ve gruplarn derhal aratrlp tesbit edilerek yakalanmalar ve yol kesip
ekyalk yaptklar eran sbit olanlarn derhal gerekli cezalara arptrlmalar; gnah ve
yasak olan fiilleri ileyenlerin ise hapsedilip durumlarnn arzedilmesi.
187
Erdel Kral stefan'a nme-i erif
Erdod Kalesi'nin fethinde gsterdii gayretten dolay kendisine Hasan avu

vastasyla bir hilat ve bir mzehheb kl gnderildii; Be Kral Maksimilyano'a
gnderilen mektubun cevab gelinceye kadar askerlerini datmayp beklemesi ve dman
saldrlarna kar hazrlkl bulunmas.
188
Kayseri kadsna
Kayseri'de Yenieri lyas ve Eymirah adl zimmyi yemeklerine akslmen

denilen zehirden katarak ldrd sbit olan Hasan isimli ahsn siyset olunmas.
189
Rumeli yakasnda deniz kenarnda bulunan kale dizdarlarna
Kavala Kaptan Hseyin'e yeni bir grev verildiinden, bu grevin fas

esnasnda ad geene adam lzm olup yardm iin adam istedii takdirde yeteri kadar hisar
eri gnderilmesi ve ka kii gnderildiinin arzedilmesi.
190
Mora Beyi Osman ah'a
Donanmann ihtiyacn karlamak iin Mora kalelerinden daha nce ne kadar

barut ve yuvalak alnm ise, yeni gnderilen barut ve yuvalakdan alnp ilgili kalelere tesim
edilmesi.
4 Safer 973 (31 Austos 1565)

191
Kuds beyine ve kadsna
Ziyaret ve ibadet ad altnda srf gezinti maksadyla Mescid-i Aksa'ya gelen baz
kadnlarn galiz bir ekilde, etraf pislettikleri, grevlilerin bunlarn pisliklerini temizlemekte
zahmet ektikleri; Mezar- Meryem, Kadem-i sa ve kutsal meknlarda, er-i erife aykr
iler yapld; Kudst'e ikmet eden Araplardan biri ldnde, kadnlarn gece toplanp
mahalle aralarnda arkclar dolatrarak bunu ilan ettikleri, lnn defninden sonra da
gn mezar banda yzlerine kara srp, atlar yakarak halka halinde tepindikleri;
kapclarn grevlerini yapmadklar iin Mescid-i Aksa etrafndaki evlerde kalanlarn
yemek artklarn buralara dktkleri, Sahratullah etrafndaki odalarda kalan baz Hindlilerin
de gece tuvalet ihtiyalarn buralarda giderdikleri; pazara st ve yourt gtren iftilerin,
36
yol zerinde olduu iin Harem-i erif'i yol haline getirdikleri hususlarnda Kuds-i erif
mcavirlerinden Molla Siyami-i Rum tarafndan ikyette bulunulduundan, bundan sonra
bu gibi kutsal meknlarda ve kabirlerde er-i erife aykr i ve uygulamalar yaplmasna
msade edilmemesi ve buralarn temiz tutulmas; ayrca bu emrin, bir sonraki kad
tarafndan da uygulanabilmesi iin sicile kaydedilmesi.
192
Kengr beyi ile Milan ve Kurunlu kadlarna
Kohisar kazasnda harabe bir handa ldrlerek at ve eyalar gaspedilen

Seyyid Ferecullah'n ktilleri olduu bildirilen ahslar ile olaya ad karan dier ahslarn
biraraya getirilerek tefti edilmesi; sulu olduklar eran sbit olanlarn hakettikleri cezaya
arptrlmalar; aralarnda siphi olanlar var ise hapsedilip kimler olduklarnn arzedilmesi.
193
Anadolu beylerbeyine
Seyyid Ferecullah' Kohisar'da katledip at ve eyalarn alanlarn daha nce

yakalanp soruturma iin kendisine gnderilen ekya reisi brahim ve yanda Mustafa
olduu, alnan at ve eyann ise timar sahibi bir nalbant vastasyla satld
bildirildiinden, szkonusu ahslarn mahallinde tefti olunmak zere Kengr beyine
gnderilmesi.
5 Safer 973 (1 Eyll 1565)

194
il beyine
Boalan kale gedikleri bakasna tevcih olunduunda, yaptklar arza karlk

kale dizdarnn yirmi be ake, sancakbeyinin ise bir altun almalar emr-i erif ve det gerei
olduu halde Mamuriye Kalesi'nde buna uyulmayp daha fazla alndnn bildirildii;
bundan byle gerek ad geen kalede gerekse dier kalelerde belirlenen miktardan daha
fazla ake ve altun alnmamas.
195
il beyine
Mamuriye Kalesi'nin tamamlanmam ksmlarnn tamamlanmas iin emin

tayin olunan Karahisr- Shib Yayalar Beyi Hseyin'e her hususta yardmc olunmas.
196
Anadolu beylerine ve kadlarna

Ankara ve Seferihisar kadlar tarafndan iyiliine ehadet edilen ve sitne-i
), davaclar tekrar
sadet'e getirilirken Gekbuze'de kaybolan Tkna Pri'nin (
mahkeme edilmesini istediinden, aratrlp hangi kazada bulunursa yakalanp Sdde-i
sadet'e gnderilmesi.
197
Karaman beylerbeyine
Ankara ve Seferihisar kadlar tarafndan iyiliine ehadet edilen ve sitne-i
ZETLER
37
), davaclar tekrar
sadet'e getirilirken Gekbuze'de kaybolan Tkna Pri'nin (
mahkeme edilmesini istediinden kefillerine veya akraba ve yaknlarna buldurularak
198
Haleb beylerbeyi ve kads ile am beylerbeyine
Ticaret iin Kbrs'tan Haleb'e gelen Fransis adl zimmnin ok miktarda silah,
kalkan vb. harp leti satn alarak kfir memleketlerine gnderdii ve bir kiinin elini klla
kopard haber alndndan, bu hususun aratrlarak kfir memleketlerine at, silah ve
sava letleri gnderdii tesbit edilen kiilerin hapsedilerek kimler olduklarnn arzedilmesi
ve bu gibi silah ve harp letlerinin memleket dna kmasna izin verilmemesi; ayrca ad
geen zimmnin klla bir bakasnn elini kopard ve baka ktlkler yapt da sbit
olursa kree konulmak zere Sdde-i sadet'e gnderilmesi
199
Erzurum beylerbeyine
Karahisr- ark'den kovulan ve be alt yldan beri Erzincan'da ikmet etmekte

olan Cansevdi isimli zimmnin, grevinden uzaklatrlm bir kaddan vilyetin vekili
olduuna dair bir hccet elde ederek, etrafna toplad birka kii ile birlikte stanbul'a
gidip eitli devlet hizmetlerini grmek iin Erzincan'a gelmi olan grevliler hakknda
aslsz ikyet ve iftiralarda bulunduklar ve bu ekilde bu grevlilerden mal szdrdrdklar,
ayrca yine bir yolunu bulup kendilerinden fazla vergi alndna dair bir hkm-i erif elde
ederek vilyete geldiklerinde "sizin iin hkm kardk" demek sretiyle vilyet halkndan
da ok miktarda mal szdrdklar, halbuki kendilerinin byle erli kimseleri vekil tayin
etmelerinin mmkn olmad, bunlar yznden Erzincan'n adnn ktye ktna dair
Erzincanl Mslim ve gayrimslimler Erzincan kadsna ikyette bulunduklarndan, ad
geenin suu eran sbit ise krek cezasna arptrlmak zere sicil sreti ile birlikte
Dergh- muall'ya gnderilmesi.
200
Haleb beylerbeyi ve defterdarna
Daha nce masrafl olduu gerekesiyle tamir ettirilemeyen Frat nehrinin

Balis'e gelen harknn Balis Alaybeyi aban tarafndan daha dk bedelle yaptrlabilecei,
hark tamir edilirse hem Balis'in mamur hale gelecei hem de Hazine'nin gelirinin artaca;
ayrca mterek timar tasarruf eden siphiler arasndaki anlamazlklarn ortadan
kaldrlmas iin de yeniden mstakil timar tevzi yaplmas gerektiine dair Balis Beyi Ltfi
Bey tarafndan arz gnderildiinden, gerek yukarda belirtilen hususlar, gerekse memleketin
mamur hale gelmesini salayacak dier hususlar hakknda sahip olduklar bilgileri doru ve
ayrntl bir ekilde yazp bildirmeleri.
201
Anadolu beylerbeyine, Kurunlu ve Milan kadlarna

Kengr sanca siphilerinden Mustafa'nn hrsz ve yolkesen olduu, Kurunlu
38
ve erke kazalarndaki halkn at ve katrlarn alp Kengr'da satt, mahkeme olunmak

zere arldnda da bu arya itaat etmedii bildirildiinden, ad geenin derhal
yakalanp tefti edilmesi ve timarnn elinden alnarak bakasna verilmesi.
202
lbasan beyine
Sahte arz dzenleyerek Dra Azebler Aal grevini deruhte ettii bildirilen
Mehmed isimli ahsn gvenilir birinin kefleti altnda Dergh- muall'ya gnderilmesi.
203
Sultann Piydeleri Beyi Mehmed Bey'e
Bilecik'te demir top hizmetine tayin olunan Sultann piydeleri nevbetl

efradnn daha nceki sancakbeyinin ihmali yznden hizmete ge ve eksik getirilmeleri
sebebiyle hizmet aksadndan, beyliin kendisine tevcih edildii; kendisinin de nceki
sancakbeyi gibi ihmalkr davranmayp bu hizmeti bir an nce tamamlatmas.
204
Rum beylerbeyine, Sivas ve Tokat kadlarna*
Rum avular Kethds Hac Ali'nin

kiilerin timar ve kale gedii almalarn saladna
geenin tefti edilmesi ve zerine sbit olan haklarn
timar verilmesi ile ilgili iddialarn da aratrlarak bu
beratlarnn ruzname ile karlatrlmas ve bu
olmadnn da tesbit edilip sonucun arzedilmesi.
siphi vs.ye zulmedip haketmeyen

dair ikyette bulunulduundan, ad
sahiplerine verilmesi; ayrca usulsz
ekilde timar ald iddia edilenlerin
ie karan baka grevliler olup
* Hkmn zerinde, baz dzeltmeler yaplp yeniden yazldna dair bir kayt olup, 205
numaral hkmde yeniden yazlmtr, bkz. hk. nr. 223.
8 Safer 973 (4 Eyll 1565)

205
Rum beylerbeyi ile Sivas ve Tokat kadlarna*
Divrii Alaybeyi Ali'nin halka zulmettii, kendisinin ve baz akrabalarnn ran

ile devaml irtibat halinde olduklar, hatta bir akrabasnn ah smail'e ait olduunu iddia
ettii bir sar pamakla dourmayan kadnlara fa datt bildirildiinden, szkonusu
iddialarn gizlice aratrlmas ve ad geenden ve akrabalarndan ikyeti olanlarn davalar
grlerek zerlerine sbit olan haklarn alnp sahiplerine verilmesi; eer iddialar
dorulanrsa, buna bir delil olmak zere szkonusu paman da ele geirilmesi ve durumun
arzedilmesi.
* 204 numaral hkmn dzeltilerek yeniden yazlmdr, bkz. hkm 204.
206
Mentee beyi ile Balat ve Megri kadlarna

Yapt ktlklerden dolay kendisinden ikyette bulunulmas zerine
ZETLER
39
mahkemeye davet edildii, ancak grevlilere silahla kar koyarak er-i erife ve emr-i
erife dil uzatp irkin szler sarf ettii bildirilen Kutlu kynden Kara Musa isimli ahsn
tefti olunmas; neticede iddialar dorulanrsa siyset olunmas.
10 Safer 973 (6 Eyll 1565)

207
Avlonya kadsna
sporo Kilise kynde ikmet etmekte olan Burhan olu Ahmed adl siphinin
ehl-i fesad olduu ve halkn gen olanlarn zorla kard bildirildiinden, ad geenin
yakalanarak timarnn elinden alnp hapsedilmesi ve tefti olunmas.
208
Alacahisar kadsna
Demirci Mustafa isimli ingene'nin kalpazan olduu iddias zerine, ad geen

demircinin eyalar arandnda bir adet kuru kalb, bir miktar gm ile kark bakr ve
bir miktar da kuyumcu topra bulunduu, her ne kadar kendisi bunlar bakr yzk
dkmekte kullandn sylese de yzk dkmeyi beceremedii gibi bir kuyumcunun da bu
malzemelerin kalpazan malzemeleri olduunu beyan ettii bildirildiinden, ad geenin
derhal yakalanarak kalpazanlk letleriyle birlikte Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
209
Sa ve Sol kolda celep olan yerlerin kadlarna
Celeplerin nceden tesbit edilmi miktarda koyunu stanbul'a gndermeleri

iinin kadlar tarafndan bizzat yrtlmesi hususunda daha nce birok emir gnderildii
halde, kadlarn szkonusu emirlerin gereini yerine getirmekte ihmalkr davranmalarndan
dolay stanbul'da et sknts bagsterdiinden, bundan sonra kadlarn bu ile bizzat
ilgilenerek, gnderilmesi gereken miktarda koyunu hangi cinsten ne kadar gnderildiini bir
deftere kaydedip mhrleyerek nibleriyle, vaktinde stanbul'a gnderip koyun eminine
teslim ettirmeleri; niblerin de ne kadar koyun teslim ettiklerine dair temessk almalar;
belirtilen hususlarn yerine getirilmesinde herhangi bir eksiklik olursa kendilerinin
cezalandrlacaklar.
12 Safer 973 (8 Eyll 1565)

210
Bursa beyine
Mihali'e bal Musa kynde Bayezid isimli ahsn evini basp ailesine ikence
ederek parasn ve eyasn gaspedenlerden Mehmed isimli siphi ve bu ie klavuzluk yapan
Ali'nin siyset olunmas.
211
Mekke kadsna
Kabe'de, Mahkeme-i Kbr'da grlen davalarn sicilleri saklanmakta olduu

halde fi, Mlik ve Hanbel niblerce grlen davalara ait sicillerin ounun arandnda
bulunamad bildirildiinden, her mezhebe mensub niblerin, tuttuklar sicilleri ayda
40
bir Mahkeme-i Kbr'ya teslim etmeleri; ayrca mkil ve muazzam davalar da kendisi ile
mvere ederek halletmeleri.
212
Rumeli ve Anadolu yallarnda olan kadlara ve kale dizdarlarna
Kavala Kaptan Hseyin'e talebi halinde kalelerdeki hisar erlerinden yardmc

kuvvet gndermeleri hususunda kendilerine daha nce emir gnderildii halde, Bozcaada
Kale Kethds Bekir'in bu emre uymad bildirildiinden, bundan sonra kimsenin bu emre
aykr hareket etmemesi; ancak bu yaplrken kalelerdeki muhfaza hizmetinin de
aksatlmamas.
213
Basra'y igal eden dmann zerine varlp malup edildii, Musul Beyi
Sinan'n Basra muhfazasnda brakld ve gherile hususunda, numne alndktan sonra
bilgi verileceine dair gnderdii mektubun alnd; dmandan bundan sonra da gaflet
zre olunmamas ve hareketlerinin srekli takip edilmesi; gherile hususunun da bir an
nce neticelendirilmesi iin gerekli gayretin gsterilmesi.
214
Edirne kadsna
Gnderdii kalpazanlarn stanbul'a ulat; daha nce kaybolduu bildirilen

Kapucu Ali adl kalpazann da bulunup gnderilmesi.
215
Cezyir-i Garb Beylerbeyilii'ne varncaya kadar yol zerinde bulunan

beylere ve kadlara
Fransa elisi arzuhal gnderip, baz levendlerin Fransa snrndaki baz blgeleri
basarak gemi ve eya gaspedip adam esir ettiklerini bildirdiinden, blgelerinde bu gibi
levend takm tarafndan gaspedildii ve Fransa'ya ait olduu kesin olarak belirlenen gemi,
eya, adam vs.nin Franszlara teslim olunmas ve kimsenin ahidnme-i hmyuna aykr i
yapmasna msaade edilmemesi.
216
Teke beyine
Gnderdii mektupta Teke ve Antalya arasndaki blgede, deniz kenarlarnda

bulunan yerleim birimlerine kfir korsan gemilerinden herhangi bir zarar gelmedii, halkn
gvenlik iinde bulunduu bildirilmi ise de bu duruma aldanmayp daima uyank olunmas
ve halka da bu ynde tenbihte bulunulmas.
217
am beylerbeyine
Haleb'den baz tccarlarn harp letlerini kfir memleketlerine ve ran'a

gnderdiklerinin haber alnmas zerine bunun nne geilmesi iin Haleb beylerbeyine
emir gnderildii; kendisinin de bu konuda titiz davranarak lke dna karlmas yasak
olan silah vs. maddelerin, kfir lkesine veya ran'a gtrlmemesi hususunda gerekli
tedbirleri almas.
ZETLER
218
41
Haleb beylerbeyine
Maarra sancanda Kefertab nhiyesine bal Mevrik kyn basarak ky

) ky
halkn silahla yaralayp evlerini yakan ve mal ve eyalarn yamalayan Latmin (
halkndan sular sbit grlen ve Haleb Kalesi'nde hapsedildii bildirilen on sekiz kiinin
siyset olunmas.
13 Safer 973 (9 Eyll 1565)

219
Erdel kralna nme-i hmyun*
Baz nemli hususlar iin Eflak zerinden Tmvar beylerbeyine gnderilen

Dergh- l avularndan Mustafa'nn, Tmvar'dan geri dnnde beraberinde kendisinin
bir adam, Tmvar beylerbeyinin bir avuu ve baz tutsaklar olduu halde Erdel iinde
Milatolu Hisar'ndan geerken hisardan kan baz Macarlarn avu Mustafa'y ve
yanndaki adamlar ldrp tutsaklar serbest braktklar bildirildiinden, bu eylemi
yapanlarn derhal yakalanarak bakalarna ibret olacak ekilde cezalandrlmas.
* Hkmn zerinde tashih olunup yeniden yazldna dair kayt vardr, bkz. hk. nr. 248.
220
Bosna, Hersek ve Klis kadlarna
Bugne kadar acemi olan olarak snnetli olanlar da alnd halde, acemi
olan toplamak iin o blgede bulunan yayabana snnetli olan alma hususunda kendileri
tarafndan engel karld bildirildiinden, snnetli olanlar yerli ise veya acemi olan
seilmemek iin sonradan snnet olmu deillerse bu gibilerin acemi olan olarak
seilmelerine herhangi bir engel karlmamas.
221
Yeniehir kadsna
er-i erif ve emr-i erife aykr olarak Mslmanlara iki satmakta olduu
bildirilen Yeniehir'e bal Balkl kynden Juba isimli zimmnin cezalandrlmas ve
elinde bulunan ikilerin sirkeye dntrlmesi.
222
Budun beylerbeyine
Sbk Budun Hazine Defterdar Halil Sdde-i sadet'e gelmek istediinden ad

geenin bu grevden iliii kesildikten sonra gelmesine izin verilmesi.
16 Safer 973 (12 Eyll 1565)

223
Rum beylerbeyine, Sivas ve Tokat kadlarna
Rum avular Kethds Hac Ali'nin siphi tifesine ve halka zulmettii,

usulsz olarak timar, zeamet, kale gedii ve kale dizdarl tevcih ettirdii ve gemite iki
defa dirliinin bakasna verilmesi, iki defa da idam edilmesi iin emr-i erif kt
42
bildirildiinden, ad geenin tefti edilmesi ve usulsz dirlik tevcihi iddialarnn

aratrlmas.
224
skdar kadsna
Daha nce, Rumeli'den Anadolu'ya kfir levend gememesi ve halktan hi

kimsenin kfir levend esirleri hizmeti olarak istihdam etmemesi hususunda emir karld
halde, imdi bu emre aykr olarak kfir levendlerin tekrar Anadolu'ya getiine dair
haberler alndndan, bu ile bizzat ilgilenerek bu levendleri tesbit ettirip tekrar Rumeli
yakasna srdrmesi ve levendleri Anadolu'ya gememeleri, halk da kfir levend istihdam
etmemeleri, aksi taktirde cezalandrlacaklar hususunda uyarmas.
225
Msr beylerbeyi ve Menzile kadsna
Emin ve millerin Menzile'de retilen pirinci baka yerlere gnderip stanbul'un

ihtiyac olan zahreyi almaya gelen gemilere satmadklar ve reynn satmasna da engel
olduklar, madrabazlarn da kendi istedikleri ekilde olmazsa gemilere pirin satmadklar
bildirildiinden, eminlere ve millere, ellerindeki pirinci madrabazlara deil stanbul
zahresi iin gelen gemilere satmalar ve reynn bu gemilere pirin satmasn
engellememeleri hususunda tenbihte bulunulmas.
226
Rudnik kadsna
Rudnik'te Mslmanlarn evlerine, mahkemeye ve cami-i erife yakn yerlerde

meyhnelerin bulunduu, Mslmanlarn buralara gelenlerin kavgalarndan rahatsz
olduklar ve zarar grdkleri bildirildiinden, szkonusu meyhnelerin kapatlp ikilerin
sirke yaplmas ve kimseye er-i erife aykr i yaptrlmamas.
227
Kaptan Piyle Paa'ya
Kalafatclara verilen buuklarn, nceden olduu gibi kethdlar tarafndan

tevcih olunmas.
228
stanky kadsna
Narice Kalesi hisar erenlerinden Ali, Halil ve Sleyman, kendileri ile Sdde-i
sadet'e gnderilen Yorgi adl zimmyi getirip teslim ettiklerinden kimsenin bu hususta
kendilerine mdahalede bulunmasna izin verilmemesi.
17 Safer 973 (13 Eyll 1565)

229
skdar kadsna
Daha nce hazrlanmas ferman olunan gemi kerestelerinin derhal deniz

kenarna indirilmesi ve tanmas mmkn olanlarnn renber gemileriyle, mmkn
olmayanlarn ise top gemileri ile gnderilmesi.
ZETLER
230
43
am beylerbeyine, Bursa ve am kadlarna
Baz mallara vurulan damgalarda Esm-i Hsn'dan isimler bulunmas uygun

olmadndan, bunlarn deitirilip yerlerine baka birey yazdrlmas.
Silistre, Nibolu, Pnarhisar, Krkkilise, Ruskasr, irmen, Prevadi,
Hezargrad, Trnovi, Varna, Tekfurgl, Hrsova, Baba, ernovi, Zara-i
Atik, Karinbd ve Yanbolu kadlarna
231
Gemi senelerde stanbul'a gnderilmesi gerekirken gnderilmemi olan

koyunlarn miktarn gsterir baky defterlerinin kendilerine gnderildii; bu defterlere
gre hangi kazann zerinde ne kadar koyun bkiyesi var ise acele ihra edilip gnderilmesi.
18 Safer 973 (14 Eyll 1565)

232
Silistre, sakc ve Brayil eminlerine
Tuna nehrinde sandallar ile hrszlk ve harmilik eden ekyann yakalanp

ortadan kaldrlmas ile grevlendirilen Haydar avu'a gemi ve kreki tedriki ile
ekyann yakalanmas vs. hususlarda gerekli yardmn yaplmas ve ekyay
barndrmamalar hususunda halka tenbihte bulunulmas.
233
Hrsova, Brayil ve Silistre dizdarlarna
Tuna nehrinde hrszlk ve harmilik etmekte olan ekyann yakalanmas ile

grevlendirilen Haydar avu'a bu grevinde yardmc olmak zere yeterli miktarda hisar
eri verilmesi.
234
Kite kadsna
Baz yerlerdeki ehl-i fesdn teftii ile grevlendirilen Hdavendigr Beyi

Abdurrahman Bey'e baz yerlerdeki ehl-i fesdn teftii grevinin verildii ve o da yannda
kad olarak kendisinin bulunmasn istediinden, ad geen ile birlikte emrolunan yerlere
giderek tefti grevini yerine getirmesi.
235
Bursa'dan negl'e, negl'den Bozyk'e varncaya kadar mevcut olan

kazalarn kadlarna
Hdavendigr Beyi Abdurrahman Bey bu blgedeki ehl-i fesd tefti etmekle

grevlendirildiinden, kendisi yakalad kiilerden kimin sicilini grmek ve yoklamak
isterse, istedii sicillerin kendisine verilmesi.
19 Safer 973 (15 Eyll 1565)

236
Silistre beyine
Tuna nehrinde insanlar ldrp mallarn yamalayan birok hrsz ve harmi
44
trediinin haber alnmas zerine Dergh- l avuu Haydar'a bunlarn yakalanmas ve

Tuna nehrinin korunmas grevinin, Bodan voyvodasna da Tuna nehrinin Bodan
tarafnn korunmas grevinin verildii; kendisinin de Silistre blgesindeki kylar
koruyarak halkn ekyadan zarar grmemesine ve ekyann yakalanmasna gayret etmesi
ve yakalananlardan suu sbit olanlarn haklarndan gelerek gerektiinde Haydar avu'a da
yardmc olmas.
237
Bodan voyvodasna
Tuna'da ortaya kan ehl-i fesadn yakalanmas iin zerlerine adam

gnderildiinde katklar, adamlar geri dndnde ekyann da geri dnerek fesad
icrasna devam ettikleri beyanyla Tuna nehrinin Bodan kylarnn korunmas iin
kendisine hkm-i erif verilmesi talebine dair gnderdii mektubun alnmas zerine, Tuna
nehrinde ortaya kan ekyann yakalanmas ile Dergh- l avuu Haydar'n, Tuna
nehrinin Silistre blgesinin korunmas ile de Silistre beyinin grevlendirildii; kendisinin de
Tuna nehrinin Bodan ksmn koruyarak ekyann halka ve tccarlara zarar vermesini
nlemesi ve ekyay yakalayp haklarndan gelmesi.
238
Kavala kaptanna
Kendisinin nz skelesi'ndeki bir Girit gemisinden eitli eya, para, gemi

pusulas vs. eyay alp gemi tayfalarndan bir kiiyi de kadunaya vurarak Sakz tarafna
gittiinin bildirildii; durum anlatld gibi ise byle bir davran ahidnmeye aykr
olduundan, gemiden ald adam, eya vs.yi eksiksiz olarak sahiplerine teslim etmesi ve
bundan sonra da ahidnmeye aykr bir i yapmamas.
239
Aknc Beyi Mustafa Bey'e
Turhanlu'ya bal aknc tifesinin Rumeli beylerbeyinin yanna gitmesi ferman

olunduu halde atalca kazasnn Ermiye nahiyesi kylerindeki aknclarn bu emre itaat
etmediklerine dair gnderdii mektubunun alnd; nceki emirde de akland zere
szkonusu aknclarn emrolunduklar yere gtrlp hazr olmalarnn salanmas ve emre
muhalefet edenlerin iddetle cezalandrlmas.
240
Hdavendigr Sanca Beyi Abdurrahman Bey'e
Bozyk'e kadar olan blgedeki ehl-i fesdn tefti edilmesi grevinde

kendisine yardmc olarak sadece Kite kadsnn tayin edilmesi yolundaki talebinin uygun
grld ve ad geen kadya bu konuda hkm-i erif gnderildii.
241
Bursa beyine
Haklarnda adam ldrme, yaramazlk yapma gibi bir ok ikyet bulunduu

halde kimsenin mahkemede yzlerine kar ahitlikte bulunmaya cesaret edemedii
bildirilen ahslarn, sularnn bir biimde sicile geirilerek, kree konulmak zere
ZETLER
45
20 Safer 973 (16 Eyll 1565)

242
Haleb beylerbeyine ve kadsna
) Mahallesi'ndeki mescidlerde, etrafndaki evlerde

Haleb'de Bahsit (
Mslmanlar bulunmad iin be vakit namazn eda edilememesi ve zamanla bu evlerin
Yahudiler tarafndan satn alnmas sonucu mescidlerin tamamen tl hale gelmesi zerine
bu evlerin Mslmanlara satlarak mescidlerde tekrar namaz klnmaya balanmas
hususunda emir kt halde Mslmanlarn sadece bir mescidin etrafndaki bir iki evi satn
aldklar ve mescidlerin hl tl vaziyette olduu bildirildiinden, mescid etrafnda bulunan
Yahudi evlerinin deeri zerinden Mslmanlara sattrlp mescidlerin yaknnda
gayrimslimlerin oturmasna msaade edilmemesi; ayrca ne kadar ev satldnn ve
mescidler etrafnda ne kadar Mslman evi bulunduunun da bildirilmesi; bu hususta
kimsenin kayrlmamas ve mnazaal ekilde ev satn almamalar hususunda Mslmanlara
tenbihte bulunulmas.
243
Silistre beyine
Ehli fesadn Brayil'de gpegndz arlar bast ve ktlk yapt haber

alndndan, derhal Brayil'e giderek bu ii yapanlar yakalayp cezalandrmas.
244
Kavala kaptanna
Onalt oturak kalite ile denizde ekyalk yaptklar haber alnan Macar Reis ve
Sakzl Hasan Reis adl levend reislerinin yakalanmas.
245
Pnarhisar kadsna
ekmece'deki kpr inaat iin Sokucak kynden kirei temin edilip

gnderilmesi.
246
Naka adas beyine
ki bin para deirmen ta getirmek zere bir gemi gnderildii; belirtilen

miktarda deirmen tann, satmak isteyenlerden bedeli mukabilinde satn alnp gelen
gemiye ykletilip gnderilmesi.
21 Safer 973 (17 Eyll 1565)

247
iilbeli ve Yaar derbendi civarnda bulunan Tatar kynn bir ksm ekya
tarafndan baslarak halkn mal vs. eyalarnn yamaland ve Konya yolu zerinde bir ka
yerde insan cesetlerine rastland haber alndndan, bu husus ile bizzat ilgilenerek bu gibi
ileri yapanlar ele geirip eran suu sbit olanlarn haklarndan gelmesi; bundan sonra da
46
bu gibi ktlklerin meydana gelmemesi iin basiret zere bulunmas, aksi takdirde hibir
zrn kabul edilmeyecei.
248
sonra
Erdel kralna*
Mhim bir husus iin Tmvar beylerbeyine gnderilip grevini tamamladktan
geri dnmekte olan Dergh- muall avularndan Mustafa avu ve
beraberindekilerin Erdel vilyetine bal Rum (

) Kalesi yaknnda bir kyde
katledilmi olduklar; bir gn nce de yine ayn yerde Tmvar beylerbeyi ile Solnok
beyinin adamlarnn, beraberlerinde baz esirler olduu halde ky halknn saldrsna
uradklar, bazlarnn ldrld, esirlerin de serbest brakld haber alndndan, bu
fiili ileyenlerin yakalanp bakalarna ibret olacak ekilde cezalandrlmalar ve serbest
braklan esirlerin de bulunmas.
* 219 numaral hkmn tashih olunarak yeniden yazlm eklidir, bkz. hkm 219.
249
Hslar kadsna
Ba sahibi Mslmanlarn, zmlerini Mslman renberlere deil kfirlere

sattklar haber alndndan, zmlerini kfirlere deil Mslman renberlere satmalar
hususunda kendilerine tenbihte bulunulmas ve zmlerin arap yaplmasna msaade
edilmemesi.
250
stanbul'a koyun getirmeye memur Bl avu'a
stanbul'a koyun getirmek zere grevlendirilmi olan Kzlca msellemlerin,

Rebilahir aynn sonuna kadar grevlerini yerine getirmeleri ve grevleri sona erdikten
sonra kendilerine izin verilmesi.
251
Bursa kadsna
Ticaret iin Bursa'ya gelmi olan baz Leh tccarlar, yavaclarn kendilerinden
yava harac talep ederek rahatsz ettiklerine dair ikyette bulunduklarndan, konunun
aratrlmas ve bu ahslar gerekten Leh reysndan ise yavaclarn bu ahslar rahatsz
etmesine ve kimsenin kanuna aykr i yapmasna izin verilmemesi.
252
Erdel kralna
Sebe ve Lugo hkimlerinin, kendi blgelerine yerleecek reydan sene

vergi alnmayaca haberini yaymalar zerine Vidin, Fethlislm ve Tuna etrafndaki
gayrimslim reynn Sebe ve Lugo tarafna gitmek zere olduklar duyulduundan, bu
blgelerde Osmanl lkesinden gelmi rey var ise buldurulup geldikleri yerlere geri
gnderilmesi ve bundan sonra da byle bir harekette bulunulmasna msaade edilmemesi.
ZETLER
47
24 Safer 973 (20 Eyll 1565)

253
am beylerbeyine ve Kuds kadsna
Sdde-i sadet'e sunulan bir arzuhalde Hazret-i Halilrrahman Evkf nzrnn

nibi olan Ali Blkba isimli ahsn, vakfn anbarndan buday alp si Araplara satt,
vakfn imretinde pien ekmein tartsnda hile yapt, ayrca yine onun zamannda vakfn
mutfa ile Yakub ve shak peygamberlerin trbelerinin soyulduuna dair iddialar yer
aldndan, zanllarn tefti edilmesi ve sulularn ortaya karlmas ve eran hakettikleri
cezaya arptrlmalar.
254
Dukagin beyine
Gnderdii mektupta, baz blgelerde ortaya kan silerin ky basmak ve yol

kesip tccarlarn mallarn gaspetmek gibi eylemler gerekletirdikleri, ancak asker
mevcudu yeterli olmad iin bunlarla baa klamadnn bildirilmesi zerine kendisine
iki yz nefer yenieri gnderildiinden, bundan sonra szkonusu silerin yakalanmas iin
azam gayretin gsterilmesi ve memleketin korunup halka bir zarar erimesine meydan
verilmemesi .
255
lbasan Beyi Ahmed Bey'e
Dukagin Beyi Ahmed Bey, yannda bulunan askerlerin, sancann baz

blgelerinde ortaya kan sileri ortadan kaldrmaa kifayet etmediini bildirdiinden,
kendisine yardmc kuvvet olmak zere iki yz nefer yenieri gnderildii; bu hususta
kendisinden de yardm talep ederse sanca askeriyle derhal yardmna gitmesi.
256
Sinop Kads Mevlna Muhiddin'e
Para karl hapisten adam karlmasna gz yumduu, baz kale grevlilerini

dvd, gedik ve dirliklerini ellerinden alp usulsz olarak bakalarna verdii ve eran
yasak olan fiilleri iledii bildirilen Sinop Kalesi dizdar ile kethdsnn tefti edilmesi ve
neticenin arzedilmesi; ayrca kaleden kaan mahbuslarn da kendisine buldurulmas,
bulamaz ise siyset olunmas.
257
Msr beylerbeyine
Mekke'ye su getirmek iin in olunan suyollarnda altrlmak zere bu

grevi ifaya memur brahim tarafndan istenen lnc ve suyolcularn Msr'a gnderildii;
kendilerinin ad geenin yanna ulatrlmas.
258
am beylerbeyine ve Nablus kadsna
Tanburcu Memi adl siphinin, kendisinden alacan isteyen Recep isimli bir
ahsa, olmayan eyler isnad ederek yalanc ahitlikle yz altnn ald, Nablus'da bir
caminin minberini ykt iin eran yeniden yaptrmasna hkmolunduu halde
yaptrmad ve daha birok suunun bulunduu bildirildiinden, ad geenlerin tefti
48
olunmalar ve eran sbit olan bir hak varsa sahibine verilmesi; ayrca ad geen siphinin
minber ykmak vb. sicile gemi sular var ise sicil sretinin gnderilmesi.
27 Safer 973 (23 Eyll 1565)

259
Neme kral stanbul'daki elisine mektup gnderip, daha nce kendisine

gnderilen nme-i hmyunda yazl olan hususlar kabul ettiini ve Erdel'deki askerinin
geri ekilmesi iin adam gnderdiini bildirdiinden, Neme askeri geri ekilip herhangi bir
saldrda bulunmazsa, Erdel tarafndan da herhangi bir harekete giriilmemesi; bu hususta
Tmvar beylerbeyine de hkm gnderildii; ayn hkmde Osmanl askerleri tarafndan
esir edilen Erdel reysnn serbest braklmas emrinin de yer ald; kendisinin de, Solnok
Beyi Hasan Bey'in Sdde-i sadet'e gnderdii tutsaklar getiren siphileri Erdel'den
geerken ldren kiileri bir an nce buldurmas; ayrca, Neme kral Erdel'e saldrrsa
yardm iin Erdel'e asker gnderilmesi hususunda Tmvar beylerbeyine hitaben yazlm
bir hkmn de kendisine gnderildii; gerekli olduu takdirde bu hkm Tmvar
beylerbeyine gndererek yardm talep etmesi.
260
Tmvar beylerbeyine
Neme kral stanbul'daki elisine mektup gnderip, daha nce kendisine

gnderilen nme-i hmyunda yazl olan hususlar kabul ettiini ve askerlerinin Erdel'den
ekilmesi iin Budun'a adam gnderdiini bildirdiinden ve bu durum, Budun beylerbeyi
tarafndan da teyid edildiinden, Neme askeri Erdel'den ekilir ve herhangi bir saldr
ihtimali kalmaz ise kendisinin de daha nceki emre gre hareket edip i blgelerden gelmi
olan Osmanl askerine izin vermesi; ayrca Erdel, Osmanl lkesi hkmnde olduundan
halknn da dier Osmanl halk gibi tecavzden masn olduklar hususunda defalarca
tenbihte bulunulmu olmasna ramen baz Osmanl askerlerinin Erdel kylerini basp
halkn esir ettikleri haber alndndan, buna engel olunmas ve geitlere adamlar
yerletirilerek ister bey, ister siphi her kimde Erdel'den alnm esir bulunur ise serbest
braktrlmas.
261
Mekke'de suyolu hizmetinde olan brahim Bey'e
Mekke'nin suyollarnn yapm iinde altrlmak zere kendisi tarafndan talep

edilen lnc ve suyolcularn Msr beylerbeyi vastasyla gnderildii.
262
Bolu sanca kadlarna
Bolu sancandaki ehl-i fesad suhte tifesinin sancan dier kazalarna

katklar, oradaki kadlarn da bunlara gz yummalar veya tefti esnasnda Bolu beyi
tarafndan istendiklerinde, toprak kadlarnn vermemesi sebebiyle ekya saysnn gnden
gne artt bildirildiinden, Bolu beyine ekyann yakalanmas hususunda gerekli yardmn
yaplmas.
ZETLER
263
49
Karaman tefti etmekte olan Beyehir* Beyi Bayezid Bey'e
il Alaybeyisi Kemal'in zeametine dahil olan Ortaviran ky ahalisinden

isimleri yazl kiilerin ekyalk yaptklar; son olarak yol kesip buday ykl drt deve
gaspettikten sonra sulu olduklarnn anlald, fakat tefti iin alaybeyine gtrlmek
istendiklerinde kap stanbul'a geldikleri hususunun il ve Mut kadlar tarafndan
bildirildii; gerekten de szkonusu ahslarn stanbul'a gelerek alaybeyi hakknda ikyette
bulunduklar ve kendilerine ikyetlerine uygun hkm-i erif verilerek bir avu eliinde
gnderildikleri; avu bu ahslar getirdiinde hem ikyetlerin, hem de bu ahslar
hakkndaki sulamalarn tefti edilip sonucun ayrntl olarak arzedilmesi.
* Metinde Yeniehir eklinde yazlmtr.
28 Safer 973 (24 Eyll 1565)

264
Ergene ve Hayrabolu kadlarna
Ergene nehri zerinde yaplan Pavli kprsnn yannda in olunan

kervansaray etrafnda iskn emrolunan krk hneyi getirip yerletirmeyi deruhte eden
Mehmed'e bu hususta kimsenin mdahele etmemesi.
265
Tekeili beyi ve kadlarna
Kendilerinin, mallarnn gret olunmas emrolunan gurbet tifesinden

olmadklar halde mallarnn gret olunduunu iddia eden Ali ve Karaca isimli ahslara,
haklarnn geri verilmesi hususunda hkm-i erif verilmi ise de, baz kiiler bu ahslarn da
o tifeden olduklarn bildirdiklerinden, ad geenlerin durumlarnn aratrlmas; eer
szkonusu tifeden iseler hapsedilmeleri, deil iseler haklarnn verilmesi.
266
Dukagin beyine
Memleket muhfazas iin maiyyetine tayin olunan iki yz nefer yenieriye

zahre sknts ektirilmemesi.
29 Safer 973 (25 Eyll 1565)

267
Badefterdar Murad'n adamlarn Yaan Kprs civarnda ldren ahslardan

Haco isimli ahsn, Kilis Beyi Canpolad ve kadlar huzurunda verdii ifadede suunu kabul
edip Hrim kazasnn Halka kynden Fahreddin ve olu brahim'in de su ortaklar
olduunu sylemesi zerine ad geen iki kiinin de yakaland ve Mslmanlarn, bu
ahslarn iyilikle mehur olmadklar hususunda ehadette bulunduklar bildirildiinden,
szkonusu ahslarn sular sbit olursa, ldrdkleri kiilerden gaspettikleri eyalar
alndktan sonra er-i erife uygun olarak haklarndan gelinmesi; sbit olmaz ise kree
konulmak zere Sdde-i sadet'e gnderilmeleri.
50
268
Hzne-i mire Badefterdar Murad Bey'in hemiresinin Haleb'de olan mlk

evi kendisine lzm olduundan, hlen bu evde ikmet etmekte olan Haleb Defter Kethds
Ahmed'in evden karlmas.
269
znikmid'de gemi aac hizmetinde olan Hac Hasan avu'a
Btn arabalar sadece gemi aac indirip odun indirmediinden, odun sknts
bagsterdii; bu sebeple arabalardan bir ksmnn odun indirmeye tahsis edilmesi.
270
Bosna beyine
Be kralnn ahidnme-i hmyuna riyet edecei ve askerini geri ekmek zere

olduu Budun beylerbeyi tarafndan bildirildiinden, Beliler herhangi bir saldr ve
tecavzde bulunmadka, bu taraftan da herhangi bir harekete kalklmamas ve askere de
bu ekilde tenbihte bulunulmas, ancak herhangi bir tecavz vuku bulur ise o takdirde de
derhal karlk verilmesi; ayrca Krupa Kalesi'nin fethinden sonra Zirinskolu'nun
gnderdii "O kale bize tbi deil, ne yaparsanz yapn" eklindeki mektubunun da cevap
yazlmak zere Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
271
Bursa beyine ve kadsna
Bursa'ya gelmekte olan baz tccarlarn, negl kazasna bal Aksu

derbendinde gecelerken soyulmas olaynda sular sbit grlerek hapsedildii bildirilen
gurbet tifesinden isimleri yazl dokuz kiinin siyset olunmas; ayrca olay yerinde bu
ahslarla birlikte yakaland ve eyalarnn arasnda da bu tccarlara ait bir yay ve bir
tirke bulunduu bildirilen Barnl kazasndan Ali bin vaz isimli ahsn da, bunlar bu
ahslardan satn ald yolundaki iddiasn isbat ederse durumunun yeniden arzedilmesi;
isbat edemez de onlarn su orta olduu ortaya karsa onun da siyset olunmas.
272
Msr beylerbeyi ve defterdarna
Muha Kaptan Ferhad'a verilmesi emrolunan iki kadrgann, cenkisi, krekisi,

let ve edevat olmad halde verildii bildirildiinden, siyset cezasna mahkm olmayan
ar sululardan kreki ile gerekli olan dier mhimmtn verilmesi.
Gurre-i Rebiulevvel 973 (26 Eyll 1565)

273
Dulkadir beylerbeyine, Mara, Elbistan ve Yeniil kadlarna
Hsnmansur Alaybeyi Halil Bey'in zeamete mutasarrf olu Hzr ile sekiz
yoldann stanbul'a giderken Yeniil kazasnda skin elebi olu Uurlu ve Okuoullar
elebi isimli ahslar ve beraberlerindeki on kii tarafndan ldrld, ancak ktiller
yakalanp teftie gtrlrken ktillerin altm adamnn yolu basp ktilleri kurtard
bildirildiinden, ktillerin ve onlar kurtaranlarn buldurulup tefti edilmesi; eran sular
ZETLER
51
sbit olur ise siphi olanlarn hapsedilip kimler olduklarnn arzedilmesi; siphi
olmayanlarn ise er-i erife gre cezalandrlmas.
274
Haleb, Diyarbakr ve Rum beylerbeyilerine
elebi olu Uurlu ve Okuoullar elebi isimli ahslar ile yoldalarnn tefti
edilmeleri iin hkm-i erif karldndan, eer bu ahslar tefti davetine icabet etmeyip
Haleb, Diyarbakr ve Rum beylerbeyiliklerinden birinin toprana kaarlarsa yakalanp
Dulkadir beylerbeyinin adamlarna teslim edilmeleri.
Semendire'den Hram'a, Hram'dan Gercinlik ve Vidin skelesi'ne,
Belgrad'dan Srdk skelesi'ne gelinceye kadar yol zerinde bulunan
kazalarn kadlarna, eminlere ve Semendire Beyi Bayram Bey'e
275
Erdel'deki Osmanl askerlerinin Erdel reysndan baz kiileri esir ettikleri

duyulduundan, tm geit ve iskelelerin kontrol altna alnarak gelip geen her kimin
yannda esir varsa, bizzat esirlerden sorularak hangi memleketten olduklarnn tesbit
edilmesi; Erdelli olduu tesbit edilenlerin alkonularak hangi ehir ve kyden olduklarnn
ve kimin elinde bulunduklarnn yazlp arzedilmesi; Semendire beyinin de Erdel kralnn
gnderecei adamlara Erdelli olduu tesbit edilen bu esirleri temessk karl teslim
etmesi.
276
Bursa beyine
Daha nce stanbul'a gndermi olduu Veli adl harmi, Mihali Ovas'nn
Karatepe kynden Mestan'n, kendisinin su orta olduunu sylediinden ad geenin
277
Lala'ya
anigirlerden Said'in Memi adndaki klesi ile ihtisab hizmetinde olan Pr

avu'un Behram adndaki klesinin kaybolduu ve Behram'n ehzde Selim'in
Kapcbas brahim Aa'nn yannda olduu haber alndndan, ad geene Memi'nin de
buldurulup her ikisini de gnderilen adamlara teslim edilmesi.
278
Budun ve Tmvar beylerbeyilerine
Daha nce kendilerine gnderilen hkmde de belirtildii zere, dman

askerleri geri ekilirse kendilerinin de geri ekilmeleri; ancak dman Erdel'e saldrrsa
Erdel kralna hemen yardma gidilmesi; dman tarafndan ahidnameye aykr bir hareket
olmazsa bu taraftan da ahidnameye aykr herhangi bir hareket meydana gelmesine izin
verilmemesi; ancak herhangi bir saldrya kar da hazrlkl bulunulmas.
279
skp kadsna
tib kads ve nibinin, vefat etmi baz ehl-i berat kiilerin mirasn tib
52
kassmna taksim ettirmeyip kendileri taksim ederek resm-i ksmeti kendilerinin aldna
dair tib kassm tarafndan ikyette bulunulduundan, bu gibi kimselerin mirasna kassm
dndaki kimselerin karmasna izin verilmemesi ve kassma ait olduu halde kad ve nib
tarafndan haksz olarak alnm resm-i ksmetin de geri alnmas.
280
Sokol ve Prebol kadlarna
Sokol ve Prebol kazalarna bal olan ve sbk Ohri Beyi Hseyin ah'dan
boalan iki ky Bosna Beyi Mustafa'ya verildiinden, her iki kye ait mahsultn Mustafa
Bey'in oraya gelen adamna zabt u tasarruf ettirilmesi ve bakalarnn mdahalesine izin
verilmemesi.
281
Galata kadsna
Sultangircamii Mahallesi'nde Arab Fat, Narin, Giritl Nefise adl kadnlar ile
Balatl Ayn adl yenieri karsnn ve Atlu Ases lakapl Kamer adl kadnn yaramaz
olduklar, Balatl Ayn'nin daha nce kendisini teftie gelen imam, mezzin ve cemaate
svd ve mahalle halknn bunlarn evlerinin satlp mahallelerinden karlmalarn taleb
ettikleri bildirildiinden szkonusu kadnlarn evlerinin sattrlp ehirden srlmeleri;
Yenieri kars olan kadnn da tecdd-i iman ettirildikten sonra kocas seferden gelene kadar
zindanda hapsolunmas.
282
Gerger kadsna
Mektup gndererek Gerger'de yirmi otuz yldan beri grevde bulunan bir nib
ile muhzrn, subana, niblere ve kad hizmetkrlarna gammazlk yapmak sretiyle
halktan haksz yere mal szdrdklar ve rzlarna tecavz ettikleri, bu sebeple grevden
alnmalar gerektii hususunda kendisi tarafndan arzda bulunulduu; oysa nib ve muhzr
gibi grevlileri atama ve grevden alma yetkisinin kadlara ait olduu; bu hususu biliyor ise
niin yetkisini kullanmayp arzda bulunduu; bilmiyor ise bylece renmi olup yetkisini
kullanmas ve halka zulmeden grevlileri grevden almas.
3 Rebiulevvel 973 (28 Eyll 1565)

283
Budun beylerbeyine ve Yenieri aasna
simleri ve bal olduklar blkleri yazl yenierinin, bir kfir beyini

stanbul'a getirirken Belgrad'da iki yenieriyi yaraladklar bildirildiinden, szkonusu
yenierilerin buldurulup mahkeme edilmek zere su mahalline gnderilmeleri.
284
Semendire beyine ve Belgrad kadsna
Budun'dan stanbul'a gelirken Belgrad'da iki yenieri ile kavga edip yaralayan
ve kavgaya engel olmak isteyen bir kiiyi de yaralayp lmne sebep olan isimleri yazl
yenierinin yakalanp su mahalline gnderilmesi iin Budun beylerbeyine ve Yenieri
ZETLER
53
aasna hkm gnderildii; ad geenlerin tefti edilerek sular sbit olursa siyset
olunmalar.
285
Larende kadsna
Baz kiilerin aktan aa iki iip kavga ettikleri haber alndndan, bu gibi
fesatlara mani olunup iki satlmasna ve fsk u fcur ilenmesine msaade edilmemesi;
emre uymayanlarn isimlerinin bildirilmesi.
286
Diyarbakr beylerbeyine ve mid kadsna
Van'da binden fazla gayrimslimin toplant yaptklar, niin toplandklar

sorulduunda cevap vermedikleri, ayrca bunlarn baz yeni kiliseler in edip baz eski
kiliseleri de tamir bahnesiyle eski konumlarna gre deiiklie urattklar, eer
haklarndan gelinmezse isyan edebilecekleri hususunda Van beylerbeyinin mektup
gnderdii; ancak bunlardan bir ksmnn stanbul'a gelerek kendilerinin beylerbeyi ile hsl
konusunda anlamazlklar bulunduunu, bu hususun halli iin hkm-i erif karttklarn,
toplanmalarnn nedeninin de bu hkm-i erif zerinde mavere yapmak olduunu, bunun
dnda er-i erife aykr bir i yapmadklarn, yeni kilise in etmediklerini, sadece baz
eski kiliseleri tamir ettirdiklerini syledikleri; her iki iddiann da aratrlarak hangisinin
doru olduunun ortaya karlmas ve sonucun arzedilmesi.
287
Sa Ulfeciler Aas Mehmed, Sol Ulfeciler Aas Mustafa ve Sa Garib

Yiitler Aas Hasan aalara
Ulfeci askerlerin yollarda bedava yem ve yiyecek alarak halka zulmettiklerinin

duyulduu; bu konuda kendilerine daha nce tenbihte bulunulmasna ramen hl bu gibi
durumlarn ortaya km olmasnn kendilerinin bu husustaki ihmalkrlklarn gsterdii;
bundan byle askerlerin zapturapt altna alnarak halka bu ekilde zulmetmelerine msaade
edilmemesi ve aksi halde hibir mazeretlerinin kabul edilmeyecei.
288
irmen beyi olan Aknc Beyi Sleyman'a
Aknc tifesinin yollarda bedava yem ve yiyecek alarak halka zulmettiklerinin

duyulduu; byle bir durumun ortaya km olmasnn kendi iktidarszln veya
ihmalkrln gsterdii; bundan sonra aknclarn zapturapt altna alnarak halka bu ekilde
zulmetmelerine msaade edilmemesi ve grevini yerine getirmeyen toycalarn grevlerinden
alnmas; bu husus, grevlendirilecek bir adam tarafndan kontrol edileceinden, bundan
sonra byle birey duyulacak olursa hibir mazeretin kabul edilmeyecei; ayrca, krk sekiz
adet koyunu yamalanan bir ahsn hakknn da alnp sahibine verilmesi.
5 Rebilevvel 973 (30Eyll 1565)

289
Bursa beyine ve Kite kadsna

Yeniehir'de baz yolcularn bir deve yk astarlk kumalarnn alnmas
54
olaynda zanl durumunda olan ve rf edilmek zere suba hazr olmad iin kad
tarafndan i erlerine teslim edilen ve daha sonra suba gelince subana teslim edilen,
ancak hapiste iken len Canbaz Mustafa'nn vrislerinin, subay rf esnasnda lme sebep
olmaktan dava ettikleri ve bunun iin hkm-i erif karttklar bildirildiinden, olayn tefti
edilmesi ve ad geenin i erlerinin rfnden mi yoksa subann rfnden mi ldnn
tesbit edilerek sulularn cezalandrlmas ve neticenin arzedilmesi.
290
Bolu Bey'i Mehmed Bey'e
aa kadsyla birlikte Bolu sancandaki hrsz, harmi ve ehl-i fesadn teftii

ile grevlendirildiklerinden, ehl-i fesad yakalayarak kendilerinden davac olanlarla
davalarn grp hak sahibi olduklar eran sbit olanlara haklarnn verilmesi; ehl-i
fesaddan siphi olanlarn arzedilmesi, siphi olmayanlarn ise kree konulmak zere
sicilleri ile birlikte Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
291
Teke beyine
Aralarnda Meis Kale kethds ve hizmetkrlarnn da bulunduu Teke

sancana bal Koakl kynden isimleri yazl ahslar ile Olsar ky ahalisinden yirmi
iki kiinin ekyadan olduklar arzedildiinden, kale kethds ve hizmetkrlar ile Koakl
kynden isimleri yazl kiilerin yakalanp hapsedilmesi; dierlerinin durumlarnn da
gvenilir kiiler araclyla gizlice aratrlmas ve neticenin ayrntl olarak arzedilmesi.
292
Leh kralna
Vasko adl birinin Leh lkesine bal erkeskirman, Kanevi ve Mankirman

isimli kalelerden toplad drt yz asker ve yirmi iki ayka topu ile gece yars
Akkirman'daki Cankirman Kalesi'ne saldrarak kale varolarndaki halkn bir ksmn esir
ald, harmanlar yakt ve srlar srd bildirildiinden, iki devlet arasnda uzun
sreden beri yrrlkte olan antlamann ve kendisinin Osmanl Devleti'ne olan dostluk ve
sadakatinin bir gerei olarak bu ii yapanlar yakalatarak haklarndan gelmesi; bundan sonra
da snrdaki askerlerine gerekli tenbihte bulunarak benzer durumlarn bir daha yaanmasna
meydan vermemesi.
293
Akkirman beyine
Gnderdii mektupta Vasko adl birinin Leh lkesindeki baz kalelerden

toplad drt yz asker ve yirmi iki top ile gece yars Cankirman Kalesi'ne saldrp kale
varolarn yamalayarak halkn bir ksmn esir aldktan sonra geri ekildii, ancak hl
yeniden saldrma ihtimalinin bulunduunu bildirmesi zerine bu hususta gerekli tedbirlerin
alnmas iin Leh kralna nme-i hmyun gnderildii, ayrca Silistre beyine de gerekli
olduu takdirde yardma gelmesi hususunda hkm yazld; kendisinin de halka bir zarar
erimemesi iin daha dikkatli ve gayretli olmas, gerekirse Silistre Beyi'nden yardm talep
etmesi.
ZETLER
294
55
Silistre beyine
Vasko adl bir birinin Leh lkesindeki baz kalelerden toplad top ve askerlerle
Cankirman Kalesi'ne saldrd ve yeniden saldrma ihtimali bulunduu bildirildiinden,
Akkirman beyi kendisinden yardm talep ederse derhal yardm gndermesi.
295
Biga kadsna
Biga kazasnda Divane Mustafa olu Ahmed adl ahsn ev yakp yamalad
ve haydutluk yaptna dair ikyette bulunulduundan, ad geenin her nerede ise
buldurulup tefti edilmesi; suu sbit olursa hak sahiplerinin haklar alnp sahiplerine
verildikten sonra kendisinin Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
296
Pojega beyine ve kadsna
Zaesne sanca beyi Ferhad'n yolsuzluk ve suistimalde bulunduu,

adamlarnn halka zulmettii ve kendisi ihtiyar olduu iin i grmeye iktidarnn
bulunmad bildirildiinden, ad geenin ve adamlarnn tefti edilmesi ve neticenin
arzedilmesi.
297
Karasu Yenicesi kadsna
Bb- hmyun Aas Yakub, Karasu Yenicesi'nde vefat eden akrabas

Cafer'den kendisine intikal eden miras malndan bir ksmnn Cafer'in ei ve klesi
tarafndan yamalandna dair ikyette bulunduundan, davann tefti edilerek
yamalanan mallarn buldurulup Yakub'un adamna zaptettirilmesi.
298
lbasan beyine
Dra'da oturan Arab olu Mehmed'in yannda bulunan Mustafa'nn yakalanp

kardei ve akrabalarnn ne olduunun sorulmas ve alnan cevabn ve ad geeninin yaramaz
olup olmadnn sicile kaydedilerek ad geenin sicil sreti ile birlikte Sdde-i sadet'e
gnderilmesi.
299
300
* Hkmn zeri izilip iptal edilmitir. Ayn hkm iin bkz. hk. nr. 304.
Dergh- muall avularndan Seydi avu'a
Aydn ve Saruhan Nzr Ltfullah, ml- mir tahsilinde kendisi ile beraber
almak istediinden, ad geenin yanna gidip ml- mir tahsili hizmetinde bulunmas.
301
Vize kadsna
Tersne-i mire'ye kc lzm olduundan, gnderilen defterde isimleri yazl

kc ustalarnn, letleriyle birlikte Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
56
302
Lala'ya, Edremid, Midilli ve Molova kadlarna
ehzde Selim'in ferman ile yaplan tefti neticesinde, yolsuzluk ve suistimalde

bulunduu, halka zumettii, fsk u fcur iinde olduu, hccet, fetva, hkm-i erif vs. ye
svd tesbit edilerek adam Bayram ile birlikte ehzde Selim'e gnderildii bildirilen
sbk Midilli mili Basdrmaolu Hseyin'in eran zerine sbit olan haklar alnp
sahiplerine verildikten sonra siyset olunmas.
303
Avlonya beyine
Avlonya sanca siphilerinin, bedava yem ve yiyecek alarak halka

zulmettikleri duyulduundan, siphilerin zapturapt altna alnarak ahaliden parasz bir ey
almalarna meydan verilmemesi ve bu hususta kendilerine sk tenbihte bulunulmas.
304
Bursa kadsna*
Bursa'da baz kumalar, ibriim satan kimselerin dirhemi bir ake olan ibriim
arasna on dirhemi bir ake olan ibriimden katarak kumalarn harap olmasna sebebiyet
verdiklerine dair ikyette bulunduklarndan, bu ii yapanlarn cezalandrlmas ve bu
ekilde ibriim satmamalar hususunda uyarlmalar;, aldrmayp satmaya devam edenler
olur ise isimlerinin bildirilmesi.
* ptal edilmi olan 299 numaral hkmn yerine yazlmtr.
305
Semendire beyine
Semendire'den Hram'a kadar olan sahillerde baz iler iin grevlendirilen

Dergh- muall avularndan Aydn olu Mehmed'e ayka lzm olursa derhal tedrik
edilip gnderilmesi.
306
Hram'dan Gercinlik'e kadar olan kad ve dizdarlara
Baz iler iin grevlendirilen avu oluna ayka lzm olursa tedrik edilip
gnderilmesi.
7 Rebilevvel 973 (2 Ekim 1565)

307
lbasan Beyi Hasan'a
Peklin kethds iken vefat eden Hsrev'in yerine arzolunan Hseyin'in evrakn
ele geirip kendi adna berat ettirdii bildirilen Hasan isimli ahsn kree konulmak zere
308
znikmid, Mudanya, Ereli, Gemlik ve stravik kadlar ile Marmara, mral,

Tavan ve Knal adalar kadlarna
Tersne-i mire'de gemi

marangozlarn bulunup gnderilmeleri.
insnda
alrken
kaan,
isimleri
yazl
ZETLER
309
57
orum beyine ve kadsna
arap iip fhielerden dost tuttuu, annesinin de ayn ekilde arap iip
fhielik yaptn bildii halde buna engel olmad bildirilen Osmanck Boyahnesi'nden
Mustafa adl siphinin tefti edilerek sbit olan sularnn arzedilmesi.
310
Hayrabolu ve Malkara kadlarna
simleri defter olunup gnderilen ehl-i fesadn yakalanmas; zam ve

siphilerden bunlar himaye edenler var ise isimlerinin bildirilmesi.
311
Rumeli kadlarna
Baz ehl-i fesad ingenelerin iyi atlara binip kylere inerek hrszlk, adam
ldrme ve kalpazanlk fiillerini iledikten sonra serbest timar, evkf ve emlke sndklar,
teslim edilmeleri istendiinde verilmedikleri bildirildiinden, bu husus iin grevlendirilen
Silahdar Ali'ye her trl yardmn yaplarak, bunlarn fesadnn ortadan kaldrlmas iin
gerekli gayretin gsterilmesi.
312
Karahisr- Shib ve Uak kadlarna
Uak kazasndan Hoca Ali olu Mehmed isimli ahsn erir, fesadc, iftirac,
hilekr ve sahtekr olduu ve halka zulmettiine dair ikyette bulunulduundan, ad
geenin tefti edilip hilekr ve sahtekr olduu sbit olursa hapsedilmesi ve sonucun
bildirilmesi.
313
stanbul kadsna
Balat kaps dnda in ettikleri kilisenin, emr-i erif ile kilitlendii hususunda
Balk keferenin ikyette bulunduklar, ancak bu kilisenin alt katnn eskiden ev olduu ve
daha sonra zerine, etraftaki evlerden daha yksek bir ekilde kilise in olunduunun
anlalmas zerine burasnn yktrlarak etraftaki evlerle ayn seviyeye indirilmesi iin emir
verildii; kendisinin de kefere tifesine bir daha bu evde toplanp yin yapmamalar, civarda
oturan Mslmanlara da evin zerine yeniden ilave yapld veya kefere tifesi burada
topland vakit haber vermeleri hususunda sk tenbihte bulunmas.
314
Edirne kads ve bostancbana
Arda ve Meri nehri kenarndaki bahe sahiplerinin bahelerini geniletmek iin

nehrin yatana tecavz etmeleri neticesinde nehrin yatan deitirip yolu bozduu ve
kpr ban harap etmekte olduu bildirildiinden, bahe sahiplerinin bahelerine kattklar
yerlerin tekrar nehir yatana katlarak nehrin eski haline getirilmesi ve suyun bozmas
ihtimali bulunan yerlerin de gerekli tedbirler alnarak bu tehlikeden korunmas; ayrca bahe
sahiplerine de bir daha byle bir i yapmamalar hususunda tenbihte bulunulmas.
58
315
Tmvar beylerbeyine
O blgedeki askerlerin Erdel halkndan bazlarn esir edip bu tarafa

geirdiklerinin haber alnmas zerine Tuna sahillerindeki beylere, elinde Erdelli esir
bulunanlardan bu esirleri alp Erdel kralnn adamlarna temessk karl teslim etmeleri
hususunda emirler gnderildii; kendisinin de bu durumu Erdel kralna haber vererek,
szkonusu Erdelli esirleri aldrmak zere Tuna sahillerindeki beylerin yanna adamlar
gndermesini salamas.
316
Bayburd kadsna
Erzurum'un tahriri ile grevli Defter-i Hkn Ktibi Mustafa gnderdii

mektupta, kendisine ktip olarak tayin edilen Mehmed'in, spir sancann tahriri esnasnda
baz olmayacak isteklerde bulunduunu, Bayburd kazasna gelince de kendisine kafadar
bulduu Alaybeyi Glbi ile birlikte geceleri iki iip grevinde ihmalkr davrandn,
kendisini bu ilerden vazgeirmeye alanlar kt szler syleyerek geri evirdiini, bu
durumun da tahrir hizmetini aksattn bildirdiinden, ad geen Mehmed'in ve alaybeyinin
tefti edilerek, haklarndaki iddialardan sbit olanlarn yazlp arzedilmesi.
317
Meri kadsna
Geriburnu kynden Musa isimli ahsn srekli ktlk yapt, yalanc

ahitlik, hilekrlk, dolandrclk, sahtekrlk, iftira ve tehdit yollar ile halkn sahip olduu
emlk, para vs. eyalarn ellerinden ald, sular sicile gese veya aleyhinde herhangi bir
hak sbit olsa da nceki kadlarn bu adam cezalandrmaya veya o haklar almaya muktedir
olamadklar bildirildiinden, ad geenin tefti olunarak zerine sbit olan haklar alnp
sahiplerine verildikten sonra, kree konulmak zere sicil sreti ile birlikte Sdde-i sadet'e
gnderilmesi.
318
Hslar kadsna
Doanclarla kavga etmesi ve kendi kylleri tarafndan da gemi ile arap

getirip sattna ve ehl-i fesad olduuna dair ikyette bulunulmas zerine hapsedilen
Aynalu kynden Kethdolu isimli ahs, kendisine hakszlk yapldna dair arzuhal
sunduundan, ad geenin hak zere yeniden tefti edilip sonucun ayrntl olarak
arzedilmesi.
319
Ayasofya Evkf Mtevellsi Ahmed'e
Galata'da Cmi-i Kebir yannda Ayasofya Vakf'na ait olan ve harabe olduklar
iin kendilerinden istifade etmek imkan kalmayan evlerin uslne uygun bir ekilde satlp
yerlerinin muktaaya verilmesi.
ZETLER
59
10 Reblevvel 973 (5 Ekim 1565)

320
Donanmadan seksen adet gemiyi tam techizatl olarak donatp Preveze'de

muhfazada kalmak zere Kaptan Piyle Paa'nn emrine vermesi; kendisinin ise dier
gemilerle birlikte stanbul'a dnmesi; Rodos beyini de Rodos gemileri ile Rodos
muhfazasna gndermesi; ayrca Malta seferi iin daha nce gnderilmi olan zahreyi de
Rodos'ta satlmak zere Rodos beyine teslim etmesi.
321
Cezyir Beylerbeyi Piyle Paa'ya
Vezir Mustafa Paa tarafndan tam techizatl olarak donatlp emrine verilecek
olan gemilerle Preveze aklarna giderek dman donanmasndan kylardaki halka
herhangi bir zarar gelmesini engellemesi; zahre hususunda sahillerde bulunan kadlara emir
gnderildiinden, askerlerin zahre ihtiyacn buralardan tedrik etmesi; beylerden, zam
ve erbb- timardan yannda alkonulanlarn hibirinin ayrlmasna izin vermemesi, ancak
dman donanmas dalp herhangi bir tehlike ihtimali kalmadnda her birinin
yoklamasn yaptktan sonra gitmelerine izin verip mnasip iskelelere brakmas.
322
Rodos beyine
Rodos gemileri ile birlikte Rodos muhfazasna gidip kfir gemilerinin Rodos'a
ve denizdeki renber gemilerine zarar vermesine engel olmas; ayrca hlen Moton'da
olduu haber alnan bir Dubrovnik gemisi ile daha nce gnderilmi olan zahreyi de teslim
alarak zahre sknts eken Rodos halkna gnlk narh zerinden satmas.
323
Yenieri kethudsna
Kendisine bal yenieriler ile birlikte Piyle Paa'nn emrinde Preveze

muhfazasna tayin olunduundan, Piyle Paa'nn uygun grecei ekilde hizmette
bulunmas.
324
Hslar kadsna
Gayrimslimlerin balarnda yetien zmlerin ra yaplmasna

verilmemesi ve nceki emirde de belirtildii zere pekmez ve turu yaptrlmas.
325
izin
nceki Erzurum Beylerbeyi Sinan Paa'nn yeni Beylerbeyi Ali Paa dnemine
ait ispene gelirinden, Erzurum millerindeki alacaklarn karlk gstererek bir miktar para
ald, ancak ne millerin bu paray demeye yanat ne de yeni beylerbeyinin alacaklarn
karlk gsterilmesini kabul ettii; bunun zerine Oltu ve Ardahan beylerinin nceki
beylerbeyi Sinan Paa'nn Erzurum azeblerinin aylk maalarna karlk Erzurum
dizdarna emaneten brakt paray, kendi kefletleri ile alarak Ali Paa'ya dedikleri
bildirildiinden, Oltu ve Ardahan beylerinin, azeb maalar iin alkonulan bu paray kendi
60
kefletleri ile aldklar eran sbit ise, szkonusu parann bu beylerden tahsil edilmesi,
demek istemezler ise durumun yazlp arzedilmesi.
326
skdar kadsna
Daha nce zmlerin ra yaplmayp turu ve pekmez yaplmas emredilmi

olduu halde Maltepe, Kartal ve Darca kyleri halknn zmlerini ra yapp flara
doldurduklar bildirildiinden, durum arzedildii gibi ise flarn iine tuz konup ralarn
sirke yaplmas.
327
328
Semendire beyine
Dergh- l avularndan Ali'nin sa slim Budun'a ulatrlmas.
Cezyir Beylerbeyi Kaptan Piyle Paa'ya
Dman donanmas dalncaya kadar Preveze blgesini muhfaza etme

grevini ifa ederken, emrindeki gemilerde ihtiya duyulmas muhtemel cenki, kreki
vs.nin siphi ve hisar erenlerinden tedrik edilip gnderilmesi hususunda Mora, nebaht,
Karlili ve Yanya sancakbeyleri ile Delvine alaybeyine hitaben yazlm hkm-i eriflerin
kendisine gnderildii; gerekli olduu takdirde bu hkm-i erifleri ilgili beylere gndererek
ihtiya miktar cenki, kreki vs.yi, getirtmesi.
329
Mora, nebaht, Karlili, Arboz ve Yanya sancakbeyleri ile Delvine sanca

alaybeyine
Preveze blgesinin muhfaza grevi Kaptan Piyle Paa'ya verildiinden, ad

geen tarafndan kendilerinden cenki ve kreki istendiinde bunlar sancaklarnn siphi
ve hisar erenleri arasndan seip gndermeleri; ayrca kendi sancaklarnn kylarn da bo
brakmayp dmandan korumalar.
330
Neme komutannn, Erdel'den geri ekilmeye pek niyetli olmad ve

kendisinin stanbul'a gelmek istediine dair gnderdii mektubun alnd; Nemelilerin bu
husustaki olumsuz tutumlar Tmvar beylerbeyi tarafndan da bildirildiinden, Tmvar
beylerbeyine Neme askerleri Erdel'den ekilirlerse Erdel ve Osmanl askerlerinin de
ekilmesi, onlar ekilmezse, o takdirde de Osmanl ve Erdel askerlerinin bir olup
Nemelileri Erdel'den karmalar hususunda emr-i erif gnderildii; kendisinin de O'nun
uygun grecei ekilde hareket etmesi; stanbul'a gelme isteinin ise, memleketinin iinde
bulunduu bu kark durum gznne alnarak imdilik mnasip grlmedii, bu hususta
kendisine daha sonra nasl bildirilirse yle hareket etmesi.
331
Tmvar beylerbeyine
Dman zerine hcum edildii srada, Neme kralnn ahidnme-i hmyuna

riyet edeceine dair Budun beylerbeyinden haber gelmesi zerine hcumdan vazgeilip
ZETLER
61
dmann geri ekilmesinin beklendii ancak Nemelilerin, geri ekilmeleri gerektii

hususunda birka defa uyarlmalarna ramen, nce Osmanl askerlerinin ekilmesi
gerektiini ne srerek yerlerini terketmedikleri, bunun zerine Osmanl askeri kaldrlp o
blgeden bir miktar uzaklald halde Nemelilerin geri ekilmemekte srar ettikleri
grldnden tekrar uyarda bulunulduu, ancak cevap alnamad, bu durumda nasl
hareket edilmesi gerektiine dair gnderdii mektubunun alnd; bu durumda eer
Nemeliler Erdel'den geri ekilirler ve herhangi bir tehlikeli durum kalmaz ise kendisinin de
ekilmesi, aksi takdirde yanndaki askerlerle dmann zerine varmas; bu ekilde hareket
etmesi iin Erdel kralna nme-i hmyun, bu durumun Nemelilere bildirilmesi hususunda
da Budun beylerbeyine hkm-i erif gnderildii.
332
Budun beylerbeyine
Tmvar beylerbeyi Nemelilerin Erdel'den ekilmemekte srar ettiklerini

bildirdiinden, ekilmemekte srar ederlerse, yanndaki askerler ile Nemelilerin zerine
hcum etmesi hususunda Tmvar beylerbeyine emir gnderildii; kendisinin de
Nemelilere, askerlerini Erdel'den geri ekmezlerse Osmanl askerlerinin zerlerine hcum
edeceini bildirmesi ve Erdel kralndan veya Tmvar beylerbeyinden gelebilecek yardm
taleplerine kar hazrlkl bulunmas; ayrca Neme komutan Lazar'n bara aykr
niyetlerini ortaya koyan ve ele geirilen bir mektubun da kendisine gnderildii; bu
mektubu Neme kralna ulatrp cevabn istemesi ve alaca cevab yazp arzetmesi.

333
Sultann beyine ve kadlarna
stanbul'un ihtiyac iin gelen koyunlarn Sultann'nde kestirilmeyip ve

sattrlmayp eksiksiz olarak stanbul'a gnderilmesi.
334
Vilyet tahririne memur Defter-i Hkn ktipleriden Bostan'a
Kendisine ktip olarak Defter-i Hkn ktiplerinden Hac Nuh tayin

edildiinden, bundan sonra bu grevi ad geenle birlikte yrtmesi.
335
Tekfurda kadsna
Hakknda ev soyduu ve cariye karmaya teebbs ettiine dair ikyette

bulunulduu bildirilen Sleyman adl ahsn Sdde-i sadet'e gnderilmesi.

336
Kuds-i erif beyine ve kadsna

eyh Mehmed Halvet ve isimleri yazl ahslar, krk yldan beri mutasarrf
62
oldular mlk evlerinin brahim bin Gudayya ve oullar tarafndan zaptedilmek istendiine
dair ikyette bulunduklarndan, ad geen brahim ve oullar bu konuda hkm-i erif
kartsalar dahi szkonusu davann, zaman getiinden, artk grlmemesi.
337
Koyun hizmetinde olan Bl avu'a
Krkkilise'den stanbul'un ihtiyac iin gnderilen krk bir sr koyunun

stanbul'a sadece on bir srsnn geldii, dierlerinin ise kayplara kartnn haber
alnd ve bunun kendi ihmalinden veya yolsuzluundan kaynaklandnn dnld; bu
ie gerekli itinay gstermesi ve szkonusu koyunlarn ne olduunu aratrp bildirmesi.
338
Karahisr- ark kadsna
Hara toplamakla grevli Mustafa siphi'nin, belirlenenden daha fazla hara

topladna dair Karahisarl gayrimslimler ikyette bulunduklarndan, bu hususun tefti
edilmesi ve fazla hara alnd eran sbit olursa fazlaln iade edilmesi.
339
Ermenipazar kadsna
stanbul'un ihtiyac iin gelecek koyunlarn baka yerlere gnderilmeyip

doruca stanbul'a gnderilmesi.
340
Rumeli beylerbeyine
Donanma, deniz mevsimi sona erinceye kadar Preveze blgesinde ak denizde

olacandan Preveze sahillerinin ve orada oturan halkn dman saldrsndan korunmas iin
Yanya sanca siphilerinden timar drt bin ake ve daha aa miktarda olanlarn Preveze
muhfazasna gnderilmesi; ayrca Sofya'daki askerlerin de k mevsiminden zarar
grmemeleri iin iklimi daha lman bir blgeye nakledilmesi.
341
Gelibolu, Rodosuk, Kean, Malkara, psala, Ergene, Hayrabolu ve orlu

kadlarna
Eflak ve Bodan'dan gelen haymana koyunlarn dald ve satld haber

alndndan, szkonusu koyunlarn buldurulup stanbul'a gnderilmesi.
342
Dergh- muall avularndan Rodosuk'ta skin skender avu'a
Haymana koyundan bin sekiz yz keinin kendisi tarafndan alnd

duyulduundan, bu olayn asln bildirmesi ve szkonusu keileri stanbul'a gndermesi.
343
Tekfurgl kadsna
stanbul zahresi iin gelen koyundan Rodosuk'a bin be yz kei karld

haber alndndan, szkonusu keilerin buldurulup stanbul'a gnderilmesi.
ZETLER
344
63
(....) kadsna*
stanbul zahresi iin gelen koyunun kasaba ve kylerde zayi ve telef olduu
haber alndndan, szkonusu koyunlarn hibir tarafa verilmeyip hepsinin stanbul'a
gnderilmesi.
* Hkmn nereye yazld belirtilmemitir.
345
Bursa beyine ve Kite kadsna
Mihali Nibi Muslihiddin'e svp hakaret etmek, iki iip hamam yolundaki
kadnlara uygunsuz sz sylemek, halk para szdrmak amacyla rahatsz etmek ve haksz
yere paralarn almakla sulanan Muhzr Mehmed'in szkonusu sular iledii eran sbit
ise siyset olunmas.
346
Mentee muhfazasnda bulunan Karahisar beyi Mahmud Bey'e
Karahisar muhfazasnda bir miktar siphiye ihtiya duyulduundan, emrindeki

siphilerden otuzunu bir eriba ile Karahisar muhfazasna gndermesi.
347
Gelibolu kadsna
) kyne hariden gelip yerleen Kurd adl ahsn bazan bir iki ay
Avraslu (
kaybolup daha sonra baz eyalarla kye dnd, bu kiinin hrsz ve harmi olabilecei
bildirildiinden ad geenin geimini nereden temin ettii, getirdii eyalarn ticar olup
olmad ve kendisinden davac olan bulunup bulunmad hususlarnn gizlice aratrlmas
ve elde edilecek bilgilerin arzedilmesi.
348
Kanuna gre, vefat eden bir siphinin timar, timara hak kazanm iki ocuuna
ikier bin ake olarak tevcih edilip iki ocuktan biri kk olursa onun hissesinin timara hak
kazanm bakalarna verilmesi gerekirken, bu durumdaki baz ya kk siphi oullarnn
kendi yerlerine bakalarn gndererek berat kardklar bildirildiinden, siphi ocuklarna
timar tevcihi yaplrken bu husustaki kanuna gre hareket edilmesi ve kendi yerine bakasn
gnderip berat alanlarn, haklarndan gelinmek zere bildirilmesi.
349
znik kadsna
stanbul'da soan ktl olduu iin soann madrabazlara satlmayp stanbul'a

gnderilmesi hususunda daha nce emir karld halde, baz madrabazlarn mevcut soan
satn alp stok yapmaya devam ettikleri bildirildiinden, stok yaplm soanlarn satlmak
zere gemilere ykletilip sahipleri veya vekilleri ile birlikte stanbul'a gnderilmesi.
350
Sakol ulfecilerinden, Aksaraypazar'nda skin Ellialtnc Blk'ten Ahmed

olu Hseyin'in stanbul'a gnderilmesi.
64
351
Yolsuzluk ve suistimalde bulunduu, halka zulmettii, er-i erife aykr fiiller

iledii ve hkm-i erif, fetva-y mnif vb.ne svdnn tesbit edilmesi zerine siyset
olunmas emrolunan Basdrmaolu Hseyin'in Dergh- muall avularndan Mustafa
avu ile kendilerine gnderildii; ad geen oraya getirildiinde, gerekirse sahip olduu
tm mal ve emlki hatta hibe veya vakfetmi olduu emlk de satlarak, zerine eran sbit
olan haklarn alnp sahiplerine verilmesi ve kendisinin kaza vurularak siyset olunmas.
352
am kadsna
Kendisinin stanbul'da mret-i mire nzr olduu dneme ait kazy defteri
teslim edilmedii iin ilerin aksad bildirildiinden, szkonusu defterin Sdde-i sadet'e
gnderilmesi.
353
Badad Beylerbeyi skender Paa'ya
Basra blgesindeki Cezyir vilyetinde tam bir hkimiyet tesisinin, ancak ok

miktarda gemi ve asker gnderilerek blgenin abluka altna alnmas ile mmkn
olabileceine dair Basra beylerbeyi tarafndan mektup gnderildii ve bu amacn
gerekletirilebilmesi iin de Birecik'de gemi yapmna baland; kendisinin de bu blgede
nasl bir hareket tarz takip edilmesi gerektiini iyice aratrp bu husustaki dncelerini
ayn ekilde ayrntl olarak arzetmesi.
354
Balkesir Kadl'ndan mazul Bostan'a
Karesi sancandaki ehl-i fesdn teftii grevi kendisine ve Mehmed avu'a

verildiinden derhal Karesi sancana gidip sbkallardan balayarak ehl-i fesd tefti
etmesi ve kendilerinden davac olanlarla davalarn grerek, eran hak sahibi olanlarn
haklarn alp sahiplerine vermesi; neticede eran siyset olunmay hakedenleri, siphiler
dnda, derhal cezalandrp, siphileri ise hapsedip kimler olduklarn arzetmesi; dier
sulular ise, kree konulmak zere Sdde-i sadet'e gndermesi.
355
Karesi sanca kadlarna
Ehl-i fesadn teftii ile grevlendirilen kad gelinceye kadar kazalar dahilinde
ehl-i fesad olarak tannan kiileri gvenilir kefillere vererek ortadan kaybolmalarna frsat
vermemeleri; aksi takdirde sorumluluun kendilerine ait olaca.
356
Tekeili beyine
Ehl-i fesadn teftiine memur olan mfettilerin adam hususunda herhangi bir
talepleri olursa kendilerine siphilerden yeteri kadar adam verilmesi.
357
Mustafapaa Kprs'nden tede olan kazalarn kadlarna

Tmvar Beylerbeyi Mustafa Bey'in Kethds Hzr ve arkadalarna ulak
ZETLER
65
bargiri verilmesi.
358
Sidrekapsi kadsna
Sahte berat ile Sidrekapsi Mehterbas olduunu iddia eden Mustafa bin
Abdullah ile berat yazan Ktip Hseyin elebi ve arac olan Kasm Papla isimli ahslarn
yakalanp Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
359
Yeniehir kadsna
Kalpazanlarn gizlice yoklanp su letleriyle birlikte yakalanmalar hususundaki emr-i erif bahne edilerek, pazarlardaki tccarlarn rahatsz edildii ve paralarnn
toplanp kendilerinden cerime akesi alnd bildirildiinden, bundan sonra emrin amacna
uygun hareket edilerek susuz insanlar rahatsz edilmeden kalpazanlarn su letleriyle
birlikte yakalanmas ve Dergh- muall'ya gnderilmesi.
360
Selanik beyine
Kesterye'de gayrimslim halkn, ehl-i fesad olduuna dair kendisinden ikyeti

olduu Dimitri Yorgi adl zimmnin, sbit olan sularnn sicil edilip kree konulmak zere
361
lbasan ve Avlonya sancaklar beylerine ve kadlarna
Coraf konumu sebebiyle Nova Kalesi'nde zahre sknts ekildii

bildirildiinden, ad geen kalede nevbetci olan yenierilere babularndan mhrl
temessk getirmeleri artyla eskiden olduu gibi Avlonya ve lbasan iskelelerinden yeterli
miktarda zahre verilmesi.
362
zmir ve Foa kadlarna
zmir ve Foa'da yetien kuru meyve, madrabazlar tarafndan satn alnp

stokland iin stanbul'da kuru meyve sknts bagsterdiinden, bu durumun ortadan
kaldrlmas iin madrabazlarn anbarlarnn atrlp ne kadar kuru meyve var ise
madrabazlara aldklar fiyattan sattrlp gemilere ykletilerek stanbul'a gnderilmesi.

363
Ruha beyine
Ruha ve kylerinde ekya, apulcu ve kemendciler bulunduu, gvenilir

Mslmanlar bunlar aleyhinde yaramaz olduklarna dair ehadette bulunsalar dahi delil
olmadan srf sz ile bunlarn haklarndan gelinemedii, bundan dolay da Ruha'nn ekya
yata haline geldii bildirildiinden, bu gibilerin kendilerinden davac olanlarla biraraya
getirilip tefti olunmas ve sular sbit olanlar ile gvenilir Mslmanlar tarafndan
66
ekyalklar mahkemede yzlerine kar sylenenlerin sicil sretleri ile birlikte Sdde-i
364
Boazhisar, Lapseki, ardak ve Kemer iskelelerinde Donanma-y hmyun

iin hazrlanm gemi kerestelerini kadrgalara ve top gemilerine ykletip beraberinde
getirmesi ve Tersne-i mire'ye teslim etmesi.
365
Nide beyine*
ki yz hnelik cemaati ile Nide dahilindeki kuyulu yaylasna yerleerek

ekyalk yapt, bildirilen Bulgar olu Halil ve yoldalarnn, gerekli tedbirler alnarak
siphi ve il erleri ile zerlerine varlp yakalanmalar ve er-i erife gre tefti edilip
cezalandrlmalar.
* Bu hkmn bir sretinin Adana beyine de gnderildiine dair hkmn sonunda kayt vardr,
bkz. hk. nr. 463.
366
Rakka Beyi Nimetullah Bey ve Rakka kadsna
Gurgura isimli Arap eyhinin nceki eyh Ahmed'in zerine saldrp

hayvanlarn ve eyasn gaspettii bildirildiinden, kendisi Gurgura'nn kefili olduu iin
byle bir olay olup olmadn aratrmas; asl var ise gaspedilen hayvanlarla mallar alp
sahiplerine geri vermesi ve bu ii yapanlarn isimlerini yazp arzetmesi.
367
Trhala beyine ve Yeniehir kadsna
Baka bir vilyetten gelip kylerde ve pazarlarda er-i erife aykr davranlar
iinde bulunduu bildirilen keiin durumunun aratrlp eran sbit olan sularnn sicil
edilip arzedilmesi.
368
Belviran kazasnda vefat eden Dursun'un muhalleft iin mahkemeye davet

edilen ahslardan veys'in kaybolmas zerine, buldurulmas iin kefillerine giden
Dursun'un vassi Resul ve beylerbeyi adamnn erbb- timardan Hsrev'in kardei Ali Paa
ve reydan baz kiiler tarafndan yollar kesilip dvld bildirildiinden, bu ii
yapanlarn derhal yakalanarak kendilerinden davac olanlarla davalarnn grlmesi ve
zerlerine eran sbit olan haklarn alnp sahiplerine verilmesi; bunlardan ehl-i fesad
olduklar sbit olanlarn, siphi iseler hapsedilip timarlarnn bakasna verilmesi, siphi
olmayanlarn ise gnderilecek emre gre cezalandrlmalar.

369
Beyehir beyi olup Karaman'da teftie memur olan Bayezid Bey'e ve Larende
kadsna
ZETLER
67
Bolvadin, shakl, Akehir, Ilgn ve Turgud kazalarnn tefti olunup crm-i galz iledii
sbit olanlarn haklarndan gelindii, krek cezasn hak edenlerin de gnderilmek zere
olduu, ancak Karaman'n bir blmnde veba salgn ortaya kt iin tefti iinin sonraya
braklmasnn uygun olacana dair Larende kads mektup gnderdiinden, durum
arzedildii gibi ise teftiin ertelenmesi ve Beyehir Beyi Bayezid'in da sancana dnmesi.
370
Biga beyine ve kadsna
Balya nahiyesinde Akbalar diye tannan siphilerin donanmaya katlmalar

gerekirken yerlerine bakalarn gnderip seferden kaldklar ve ayn kyde oturan on kii ile
birlikte daima fesad ve ktlk yaptklar bildirildiinden, siphilerin ve szkonusu on
kiinin yakalanp toprak kadlar marifeti ile tefti edilmeleri; sular sbit olursa siphilerin
hapsedilmesi ve kimler olduklarnn arzedilmesi; siphi olmayanlarn ise eran gerekli
cezaya arptrlmalar.
371
Aydn Piydeleri Beyi Bl'ye
Daha nce kendisinin sanca piydeleriyle birlikte Tophne-i mire hizmetine

tayin olunduu; ancak imdi Tersne-i mire hizmetine tayin edildiinden, sanca
piydeleriyle birlikte eksiksiz olarak gelip hizmette bulunmas.
372
Msr muktaalarnn nceki dneminde elde edilen gelirin ve bkiyenin miktar

ile yeni sat neticesinde kimler uhdesine getii ve ayn olarak anbarlara ne kadar rn
girdii hususlarnn ayrntl olarak yazlp Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
373
Sirem Beyi Bl Bey'e*
Sirem siphilerini sefere alaybeyinin gtrmesi; kendisinin ise verilen

grevlerin yerine getirilmesinde Semendire beyine yardmc olmas.
* Hkmn zerinde gnderilmediine dair kayt vardr.
374
am beylerbeyine
Hama taraflarnda Aarne ve Ben Ziyad kabilelerinin isyan zere olduu,

etraftaki hrsz ve harmilerin de bunlarn arasna kararak yolcular soyduklar ve halka
zulmettikleri, defalarca uyarlmalarna ramen aldrmadklar, ktlk ve isyanlarna son
verebilmek iin bunlarla vurumaktan baka are kalmadna dair gnderdii mektubun
alnd; ncelikle bunlarn er-i erife davet edilip zulme uram veya soyulmu kiilerle
olan davalarnn grlmesi ve suu sbit olanlarn haklarndan gelinmesi; itaat etmez de
isyanda srar ederlerse ne ekilde mmkn olursa olsun haklarndan gelinmesi; ancak bu
yaplrken, ailelerinin esir edilmemesi ve kendi halinde olanlara zarar verilmemesi.
68
375
Barut imalathnelerine ilave ii alnarak her sene ilenen miktardan bir misli
daha fazla barut retilmesi.
376
Moha Beyi Hamza'ya
sek Kalesi'nden Prenovar Barkan'na, Prenovar'dan Moha'a ve Moha'dan

Sekuy'a varan yollardaki ehl-i fesadn yolculara zarar verdii, daha nce de dman
tarafndan bir ka haydudun Moha Barkan'nn yanndaki Danofa adl varou atee verip
yakt, ancak bu blgeler kendi sorumluluk alannda olmad halde bu hususta gelen
emirlerin Moha Beyi Hamza hitabyla geldii, halbuki bu blgelerin sorumlusu olan bey
szkonusu olay haber verse kendisinin de ekyann yolunu keserek yakalanmalarna
yardm edecek olduuna dair gnderdii mektubun alnd; ancak ncelikle nemli olan
husus ekyann hakkndan gelmek olduundan, bu hususta Sekuy beyi ile yardmlaarak
ekyann hakkndan gelinmesi.
377
Sekuy Beyi Abdullah Bey'e
Moha Beyi Hamza'nn, Sekuy sancanda zuhur eden baz ekyann yolculara
zarar verdii ve dman tarafndan gelen baz haydutlarn da Danofa varounu yaktklar,
kendisine haber verilmedii iin bunlarn yakalanamadna dair ikyette bulunduu;
Sekuy sancanda bu gibi ekyalk faaliyetleri veya dman saldrs olup da bundan
haberdar olmamasnn veya bunlar yakalayamamasnn, kendi ihmalkrln gsterdii;
bundan sonra byle bir olay meydana geldiinde, etrafndaki beylerle haberleerek
dmann veya ekyann yollarn ve geitlerini tutturarak haklarndan gelinmesi; aksi
takdirde hibir zrnn kabul edilmeyecei.
378
Semendire beyine
Budun'daki grevlilerin maalar iin gnderilen hazinenin gvenilir adamlar

nezaretinde slimen Varadin'e ulatrlmas.
379
Budun beylerbeyine
Budun'daki grevlilerin maalar iin gnderilen hazinenin slimen Varadin'e

ulatrlmas hususunda Semendire beyine emir gnderildii; kendisinin de szkonusu
hazinenin teslim alnp slimen Budun'a ulatrlmas iin Varadin'e gvenilir adamlar
gndermesi.
380
stanbul'dan Belgrad'a varncaya kadar yol zerinde bulunan kazalarn

kadlarna
Budun'daki grevlilerin maalar iin Budun'a gnderilen hazinenin yol

boyunca korunmas.
ZETLER
381
69
Diyarbakr'da yakalanan Tegeltici Kasm isimli ehl-i fesdn, kendisinin su

ortaklar olduunu syledii Erzincan'da skin Kr Murad ve Murad adl zimmler ile
Hzrah isimli ahsn yakalanp Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
382
Budun beylerbeyine ve Yenieri aasna
Budun muhfazasnda olan Dergh- l yenierilerinin, eskiden ayr

zamannda kaleden dar kmadklar halde imdi kalede elli kii brakp drt ay
boyunca kale dnda adrlarda durduklar, halbuki bu yenierilerin oradaki herhangi bir
harekete kar hazr kuvvet olmak zere bulundurulduklarna dair nceki beylerbeyi
skender Paa tarafndan mektup gnderildii; bundan sonra szkonusu yenierilerin
tedenberi uygulama ne ekilde olmusa ona uygun hareket etmeleri ve kimsenin bu
husustaki emre aykr hareket etmesine izin verilmemesi.
383
Bolu beyine
Daha nce yakaland halde, zulmettii kiilerin korkup kendisinden davac

olmamalar yznden babasnn kefletiyle serbest braklan, ancak ktlk ve zulmlerine
tekrar balad iin halkn ikyeti zerine kaan Bolu kazasndan Doancolu
Muharrem'in stanbul'da yakaland ve tefti olunmak zere Bolu'ya gnderildii; ad
geenin tefti edilip eran zerine sbit olan haklarn alnp sahiplerine verilmesi ve sbit
olan sularnn ayrntl olarak yazlp bildirilmesi.
384
Bolu beyine
Kendisinin, Mudurnu kazasnn Bozyaka kynde shak adl kimsenin evinin

baslp olu Sefer'in ldrlmesi olaynda diyet deyerek serbest braklan Aka adl kiiyi
dier su ortaklarn tesbit gayesiyle hapsedip gtrrken Mudurnu kadsnn, zerine su
sbit olmayan kefilli birini hapsetmek kanuna aykrdr diyerek kendisini engellediine dair
gnderdii mektubun alnd; eer szkonusu ahsn suu sbit olup sicile gemise su
ortaklaryla birlikte Sdde-i sadet'e gnderilmesi, ancak bu bahne ile susuzlara zarar
verilmemesi.
385
Tekad maa alan sdt, suleh vs.den baz kimseler, ellerinde arzlar ile
sitne-i sadet'e geldiklerinde, sitne-i sadet'teki defterlerde onlarn bu durumlarna
iaret eden kaytlara rastlanmadndan, bu gibi kiilerin Msr'da bulunan defterlerinin bir
sretinin de Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
386
Budun yenieri aasna
Yenierilerin ehl-i fesd ve yaramaz olanlar kanunlar gereince nasl hisara

karlyorsa, bunlarn yayabalar ve blkbalarndan yaramaz ve ehl-i fesad olanlarn da
kanunlar gereince dierlerinin iinden ihra edilmeleri.
70
387
Diyarbakr beylerbeyine
Ekya Tegeltici Kasm, baz kimseleri katlettii srada isimleri yazl iki kiinin
de kendisine su ortakl ettiklerini ve bunlar Asesba Bekir'in tandn sylediinden,
bu kiilerin Asesba Bekir'e buldurulup Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
388
Bilecik, Yarhisar, Gl, Yeniehir, negl, Pazarck ve znik kadlarna
Bilecik Madeni'nde alan yaya vs. tifeler iin zahre tedrik edilerek sahipleri
ile birlikte ad geen madene gnderilip sattrlmas.
389
Bilecik kadsna
Bilecik Madeni'nde daha ok onaltar, ondrder, on birer, yirmier ve yirmi

ikier vukyyelik top yuvala imal edilmesi ve imdiye kadar imal edilen yuvalak adedinin
ve her yuvalan ka vukyye olduunun bildirilmesi; ayrca odun eken hayvanlarn zahre
vs. ihtiyalarnn da tedrik edilip k bahnesiyle iin yavalatlmamas.
390
Saray ve skaradin kadlarna
Klis Sancakbeyi Mehmed'in, halktan bir ksmn hapsedip bir ksmnn eya ve
emlkini sattrd, eitli yiyecek maddelerinden salgnlar sald, engel olmak isteyenleri
voyvodasna ldrtt, her evden sekiz ake alarak deryaya tereke verilmesine izin verdii
ve halka srekli zulmettiine dair ikyette bulunulduundan, ad geeninin grevinden
azledildii ve bir Dergh- muall avuunun bu hususun halli iin mbair tayin olunduu;
avu ile birlikte yukarda zikredilen hususlarn tefti edilmesi ve ad geen sancakbeyinin
zerine sbit olan haklarn alnp sahiplerine verilerek zerine sbit olan su ve haklarn
bildirilmesi; ayrca ad geenin Bosna Beyi Mustafa Bey ile olan anlamazlnn da er-i
erif ve kanuna uygun olarak grlp halledilmesi.
391
Msr beylerbeyine
Mekke'ye su getirilmesi ii nemli olduundan bu i iin gerekli olan

malzemenin tedrikinde gerekli gayretin gsterilmesi ve suyolu hizmetinde alanlardan
bazsna daha nce tevcihi emrolunduu halde hl tevcih edilmemi olan gedik ve
terakklerin de tevcih edilmesi.
392
393
* Hkmn zerinde mkerrer olduuna dair kayt vardr. Ayn konudaki hkm iin
bkz. hk. nr. 398
Badad beylerbeyine
Gherile ve barut ilenmesi hususu ok nemli olduundan, daha fazla

ilenmesi iin azam gayretin gsterilmesi ve bugne kadar ne kadar gherile ve barut
ilendiinin ve daha ne kadar ileneceinin bildirilmesi; ayrca Basra beylerbeyinin
ZETLER
71
gnderecei barutun da teslim alnp Badad'da hazrlananlar ile birlikte develere ykletilip
Haleb dizdarna gnderilmesi.
394
Badad beylerbeyine
Basra'daki adalarn zapt iin Birecik'te gemi ins grevi Azz u Kilis ve Ben
Reba sancakbeylerine verildiinden, bu hususta en uygun olan ekil ne ise tesbit edip ad
geen beylere bildirmesi.
395
Basra beylerbeyine
Bol miktarda gherile ilenmesi iin azam gayret gsterilmesi ve ilenen

gherilenin Badad'a gnderilmesi; ayrca ne kadar gherile ilendiinin de yazlp
arzedilmesi.
396
Klis sancanda olan dizdarlara
Baz ilerin teftii ile grevlendirilen mer avu'a, talebi halinde yeterli
miktarda hisar eri verilmesi.
397
Sbk Klis Beyi Hamza Bey'e
Kendisi ve adamlar hakkndaki ikyetler, er-i erife gre tefti edilip

neticeleninceye kadar ne kendisinin ne de adamlarnn hi bir yere ayrlmamalar, aksi
takdirde iddetle cezalandrlacaklar.
398
Msr beylerbeyine*
Msr hazinesi birka seneden beri ge geldiinden, bunun sebebinin ne

olduunun bildirilmesi ve bundan sonra da hazinenin eskiden olduu gibi zamannda
gnderilmesi.
* 392 numaral hkmn yerine yazlmtr.
399
Hslar, Silivri ve orlu kadlarna
Daha nce gayrimslimlerin, zmlerini turu, pekmez ve sirke yapmalar

emrolunduu halde zmlerini arap yapanlar olduu haber alndndan, bu konu ile bizzat
ilgilenilip gayrimslimlerin elinde bulunan araplarn sirke yaplp mhrlemesi ve daha
sonra tekrar kontrol edilerek, sirkeye dnm olanlarn satna izin verilmesi, sirkeye
dnmemi olanlarn ise dklmesi.

400
atalca ve Karaferye kadlarna

skdar evkf mahsulnden Dubrovnik beylerine verilmesi emredilen bin be
72
yz md terekenin bin mdnn Golos skelesi'nden, be yz mdnn de etroz

skelesi'nden verdirilmesi.
401
Budun beylerbeyine
spanya tarafndan gelen baz kimselerin Filek sancandaki Havss- hmyun

ve sancakbeyi hslarnda kebe saldklarnn haber alnd; byle bir olayn varlndan
haberdar olmamasnn veya haberdar olup da bunu engellememesinin, kendi ihmalkrln
veya idar iktidarszln gsterdii; bu hususun derhal aratrlp hibir yn gizlenmeden
aslnn bildirilmesi.
402
skdar Evkf Nzr Ahmed avu'a
Zimmetinde skdar mreti Evkf'nn fazla miktarda alaca bulunduu ve

demesi istendiinde vermedii bildirilen Mustafa isimli ahsn yakalanp sitane-i sadet'e
gnderilmesi.
403
Sol Ulfeciler Aasna
Bl ile Budun'a gidip orada klamas ve Budun beylerbeyinin mnasip

grecei ekilde hizmette bulunmas.
404
Haleb beylerbeyine ve dizdarna
Haleb Kalesi hisar erenlerinden hazine hizmetine tayin olunanlarn, hizmete

bizzat gitmeyip yerlerine adam tutup gnderdikleri ve bunlarn da hizmetlerini yerine
getirmeden yollarda katklar haber alndndan, bundan sonra hazine hizmetine tayin
olunan hisar erenlerinin yerlerine adam tutup gndermelerine msaade edilmeyip bizzat
kendilerinin gitmesinin salanmas.
405
406
Badad beylerbeyine
Haleb'e gnderilecek barutun Eb Ri'den kiralanacak develerle gnderilmesi.
Belgrad, Semendire, Sirem ve Varadin kadlarna
Semendire Beyi Bayram Bey'in gnderdii mektupta halk arasnda

al-verilerde altn, guru ve penz kullanlp Osmn akenin kullanlmad, halktan bunun
sebebi sorulduunda, tedvldeki akelerin ounun kalp ale olduunu, bir hafta sonra
kzl ve kurununun ortaya ktn, Belgrad'da darphne kurulduundan beri kalp akenin
oaldn, ayar dzgn ake kalmadn, ayrca burada kesilen akelerin de harite
gemediini syledikleri, yaplan aratrmalarda da sylenenlerin doru ve kalpazanlk
yapanlarn ok olduunun tesbit edildii bildirildiinden, kalpazanlk yapanlarn
aratrlmas ve ellerinde kalpazanlkla ilgili let ve malzeme bulunanlarn bu malzemelerle
birlikte, kalpazan olduklar eran sbit olanlarn ise sicil sretleriyle birlikte Sdde-i
sadet'e gnderilmeleri; ancak bu yaplrken dikkatli olunmas ve kalpazanlkla alakas
olmad halde srf elinde sahte para bulunduu iin kimsenin rahatsz edilmemesi.
ZETLER
407
73
Semendire ve Moha beylerine
Budun'a gnderilen hazinenin karadan veya gemi ile, hangisi mnasip ise,
yeterli miktarda adam grevlendirilerek slimen Budun'a ulatrlmas.
408
Sirem Beyi Bl'ye
O taraflardaki beylerin beylerbeyi yannda toplanmalar emrolunduu halde

kendisinin gitmeyip sancanda kaldnn haber alnd; kendisinin de dier beyler gibi
derhal beylerbeyi yanna gidip hizmette bulunmas.
409
Budun beylerbeyine
Blyle birlikte Budun'da klamas ve mnasip grlecei ekilde hizmete

bulunmas hususunda Sol Blk Ulfeciler aasna hkm gnderildii; ad geen blk
Budun'a vardnda erzak ihtiyalarnn tedriki ile ilgilenilip kendilerine hibir konuda
sknt ektirilmemesi.
410
Rumeli beylerbeyine*
Sofya'da toplanm iken ok miktarda yamur ve kar yamas zerine askerler

ile ehrin yaknlarndaki baz yerlere girildiine dair gnderdii mektubun alnd; dman
tarafndan haber gelinceye kadar, kendisine daha nce de emredildii zere, askerleri ile
birlikte havas mutedil ve zahresi bol bir yerde beklemesi ve daha sonra gnderilecek emir
ne ekilde olursa ona gre hareket etmesi.
* Hkmn yannda hatt--hmyun sreti vardr.
411
Yamur ve kar yamas sebebiyle askerleriyle birlikte samanla sndna ve

Semendire'de zahre sknts ekildiine dair gnderdii mektubun alnd; bu durumda
blyle birlikte, hlen bulunmakta olduu yere yakn ve zahresi bol olan rgp veya
Ni'den hangisi mnasip ise oraya gitmesi ve daha sonra gelecek emir ne ekilde olursa ona
gre hareket etmesi.
412
Saray kadsna
Vezir-i azam Rstem Paa'ya verilmi olan harabe tuzla ve iftliin, onun
vefatndan sonra adamlar tarafndan tasarruf edilmeye baland, ancak bu dnemden
itibaren kefere Frenk tifesinin ve Klis kalesi ahalisinin kendilerine ait olduu iddiasyla
tuzla ve iftlik arazisinin snrlarna tecavz edip baz yerleri kendi tasarruflarna aldklar,
daha nce bu anlamazln giderilmesi iin iki defa snr tesbiti yaplp hccet-i eriyye
verildii ve bu husus iin bir ok emr-i erif geldii halde bunlara da iltifat etmeyip
tecavzde srar ettikleri Klis beyi tarafndan bildirildiinden, Frenk tifesinin de getirtilerek
davann grlmesi; durum arzedildii gibi ise ve bu hususta verilmi olan hccet de er-i
erife ve kanuna uygun ise hccetin esas alnp orada belirlenen snrlara hi kimsenin
74
tecavz etmesine izin verilmemesi ve bu tifenin, snr tecavznden dolay haksz olarak
elde ettii tesbit edilen maln da geri alnmas.
413
Gnderdii mektupta, deniz mevsiminin getiini ve gemi ile hareketin

mmkn olmadn bildirmi olduundan, Kaptan Piyle Paa ile birlikte Sdde-i sadet'e
dnmeleri.
414
Belgrad kadsna
irret ekavet ile mehur olduu, reyy isyan ettirebilecek gce sahip
bulunduu, kendisi resm demedii gibi bakalarnn demesine de mani olduu, bir fesad
karmak istediinde etrafna birok adam toplayabildii, son olarak da fesad karmak
niyetiyle yanna bir ka knez alarak Dergh- muall'ya geldii, er-i erife ve kanuna gre
tefti edilse bile zerine hi bir eyin sbit olmas mmkn olmadndan hakkndan
gelinmesinin gerekli olduu bildirilen ve Sirem'de zimmler arasnda ar Pavla veya Pavla
Voyvoda olarak tannan ahsn, Sdde-i sadet'te yakalanp yerinde tefti edilmek zere geri
gnderildii; ad geenin, oraya getirildiinde, hakkndaki iddia ve ikyetlerden dolay
tefti olunarak zerine sbit olan haklarn alnp sahiplerine verilmesi ve kendisi Belgrad
Kalesi'ne hapsedilerek sularnn ayrntl olarak defter edilip arzedilmesi; daha sonra
gelecek emir ne ekilde olursa ona gre hareket edilmesi.
415
Rum beylerbeyine ve Tokat kadsna
Baz vakflarn mtevell ve nzrlarnn vakf cihetlerine kendi istedikleri

kiileri tayin ettirdikleri, mtevellsi ve nzr olmayan baz vakflarn cihetlerini de
sitane-i sadet'e sahte mhrl arzlar gndererek yine kendi istedikleri kiiler adna berat
ettirdikleri, bylece vakf cihetlerinin ehil olmayan kiilerin eline getii bildirildiinden, bu
ekilde sahte mhr ile arz sunanlarn belirlenip zerlerine sbit olan sular ile birlikte
arzedilmesi.
416
Boazhisar'na varncaya kadar Rumeli yakasnda bulunan kazalarn

kadlarna
Msr ve zmir'den stanbul'a zahre getiren gemilerin kyya yanap,

getirdikleri zahreyi sattklar haber alndndan, bu hususta dikkatli olunup bu gemilerdeki
zahrenin bakalarna satlmasna izin verilmemesi ve bu gemilerin doruca stanbul'a
gnderilmesi.
417
Rumeli'nin sa-kolunda bulunan kazalarn kadlarna
stanbul zahresi iin gelen koyunlarn yolda uranlan kasaba ve kylerdeki

kasaplar tarafndan alnd duyulduundan, szkonusu koyunlarn bu ekilde kasaplar veya
dier kiiler tarafndan alnmasna msaade edilmemesi ve bu emre aykr hareket edenlerin
bildirilmesi.
ZETLER
75
Dergh- li avularndan olup Akhisar ve znik kadlklarnda gemi aac

hizmetinde olan Hac Hasan'a; Ada, Akyaz ve skdar kadlklarnda gemi
aac hizmetinde olan Mehmed avu'a; Kandra ve ile kadlklarnda gemi aac
hizmetinde olan Ferhad avu'a; Biga ve Lapseki kadlklarnda gemi aac hizmetinde
olan Sol Gureb'dan Mustafa'ya
418
Yalnzca gemi aac indirilip odun indirilmediinden Matbah- mire'de odun

sknts ekildii; bu sebeple bundan sonra ne kadar gemi aac indirilirse o kadar da odun
indirilmesi.
419
Gelibolu kadsna
Gayrimslimlerin, iki hususunda gelen emirlerin karkla yolatn

syleyerek bu hususta ak bir emr-i erif gnderilmesini talep ettikleri bildirildiinden,
kendilerine balarnda yetien zm iki yapmayp sirke, pekmez ve turu yapmalar
hususunda tenbihte bulunulmas; bu hususta kendilerine engel kard bildirilen
voyvodaya da msaade edilmemesi.
420
Msr beylerbeyine ve defterdarna
Buhayra vilyeti eski eyhi sa, Buhayra vilyetinin krk keseden fazla zamma
tahammlnn olmadn, Hablas, Sleyman ve mir adndaki ahslarn kendisine ve
oluna dman olduklarn, daha nce Buhayra'da kendisi tarafndan in edilmi olan dolap
ve kprleri yktklarn, kendisine ve oluna ait pirin, mercimek, eker, tahl vb. rnlerini
gaspettiklerini bildirdiinden Buhayra Vilyeti eyh'l-Arabl'nn krk kese ziyade ile ve
ad geenin kefil olmas artyla olu mer'e tevch edilmesi; gaspedilen rnlerinin ortaya
karlp kendilerine ide edilmesi; Sleyman ve mir isimli ahslarn da yakalanarak,
Sdde-i sadet'te hapisde bulunan Hablas ile birlikte Budun'a srgn edilmek zere Sdde-i
sadet'e gnderilmeleri.
421
Msr beylerbeyine
Buhayra vilyetinin nceki eyhi Mehmed Hablas'n mahkemede zerine hak

sbit olduu iin hapsedildii ve nbeti kapclarn yardm ile hapisten kat hususu ile
Buhayra Vilyeti eyhlii'ne ait hesap durumunun yer ald mektubun alnd; szkonusu
eyhlik eyh sa olu mer'e tevcih edilerek bu hususta emir gnderildiinden, emre gre
hareket edilmesi; ayrca Mehmed Hablas'n hapisten kamasna yardmc olan nbetilerin
de yakalanarak durumun akla kavuturulmas ve neticenin arzedilmesi; bunlarn dnda,
merolu isimli ahsn hazineye olan borcunun niin tahsil edilmediinin ve Badadolu
Vilyeti eyhi Hasan'n halka zulmettiine dair gelen haberlerin asl olup olmadnn da
yazlp bildirilmesi.
422
Anabolu Azebleri Aas Cafer'i katlettikleri bildirilmesi zerine su mahallinde

siyset olunmalar emredilen adlar yazl ahslarn siyset edilmeyip hapisten
salverildikleri haber alndndan, olayn aslnn bildirilmesi ve eer szkonusu ahslar
76
hlen hapiste iseler nceki emir gereince siyset olunmalar; eer salverildikleri doru ise
hangi sebepten ve kimler tarafndan serbest brakldklarnn bildirilmesi ve kendilerinin
yakalanarak nceki emrin gereinin yerine getirilmesi.
423
Kefe Beyine
Azak Kalesi Azebler Aas Haydar ile Kale Dizdar Sefer'in aktan aa iki
getirip sattrmak, geceleyin kale kaplarn atrmak gibi er-i erife ve akla aykr bir ok
iler yapmalarndan dolay ehl-i fesdn yz bulduu ve kalede disiplinin salanmasnda
zorluk ekildii bildirildiinden, bu hususun kimse korunmadan tefti edilip sonucun
arzedilmesi.
424
orlu ve Silivri kadlarna
Baz Yahudilerin ahvalinin grlmesi hususunda daha nce gnderilmi olan

hkm-i erifin geri gnderilmesi.
425
ehzde lalasna
Rum vilyetindeki Boylu tifesi ile silerin geride kalan kayp mal ve
dkntlerine mltezim olan Ferahad'n er-i erife aykr olarak ahaliden ald mallarn
eran sbit olduktan sonra sahiplerine geri verildii bildirildiinden, ad geenin ve orta
Behzad'n siyset olunmas.
426
Tmvar beylerbeyine
Dmann durumu, kpr zerinde yaplan muharebe, Neme askerinin Tisa

suyunu getii, kendisinin ise Kransa suyunu geip Tmvar tarafna gittii, Solnok Beyi
Hasan'n da Budun askeriyle ayrlp Solnok tarafna gittii ve Erdohik palangasnn
ilkbaharda in edileceine dair gnderdii mektubun alnd; bu durumda daha nce kendi
emrine verilmi olan Kstendil, skp, Prizrin, Ohri, skenderiye ve Hersek sancaklar
beylerinin ve siphilerinin yoklamalar yaplarak sancaklarna dnmelerine izin verilmesi ve
yoklama defterlerinin mhrlenip Sdde-i sadet'e gnderilmesi; Tmvar askerinin ise
dmandan zarar gelme ihtimali ortadan kalkncaya kadar datlmadan bekletilmesi; ayrca
ad geen palangann da hava durumu uygun ise in ettirilmesi.
427
Gelibolu kadsna
limanda tersne olmaya uygun ne kadar yer bulunduunun tahminen

belirlenip arzedilmesi; ayrca baz mir yerlerin baz kiiler tarafndan tasarruf edildii
duyulduundan, bu yerlerin de bu kiilerden geri alnmas ve ne kadar yerin ne ekilde,
kimler tarafndan kullanldnn ve o blgede tersne ve kadrga yapm iin ne kadar
kereste mevcut olduunun bildirilmesi.
428
am beylerbeyine
Halilrrahman ahalisinin Kays ve Yemen adnda iki kabileden olutuu,
ZETLER
77
aralarnda eskiden beri sregelen anlamazlk nedeniyle devaml kavga halinde olduklar ve
bu yzden Mslmanlarn korkudan cuma namaz dahi klamadklar, bu fitnenin kayna
olan Berekt adl kiinin hakkndan gelinmezse halkn yurtlarn terketme niyetinde
olduklar bildirildiinden, durum arzedildii gibi ise ad geen Berekt ile fitne ve fesad
karmakta eleba olduklar sbit olan dier kiilerin yakalanarak haklarndan gelinmesi.
429
Eflk voyvodasna
Tuna nehrinde gemilerle gezip ekyalk yaptklar belirlenen isimleri yazl

ahslarn yakalanarak tefti edilmesi ve sular sbit olduu takdirde haklarndan gelinmesi.
430
Tuna yalsnda olan dizdarlara ve iskele eminlerine
O blgede ortaya km olan hrsz ve ekyann yakalanmas ile

grevlendirilen Dergh- muall avularndan Mehmed'e yardmc olmak zere yeterli
miktarda hisar eri ve ayka krekisi verilmesi.
431
Semendire beyine
Belgrad'da sandklarda bulunan kkrdn derhal Budun'a gnderilmesi ve ne

kadar kkrt gnderilip teslim edildiine dair temessk aldrlmas.
432
Silistre ve Akkirman beylerine
Tuna zerinde harmilik yapan ve yakalanarak Sdde-i sadet'e gnderilen

ahsn, sorgusu neticesinde iledii sular ile dier arkadalarnn kimlikleri ve yataklk
olarak kullandklar kyler hakknda verdii bilgilerin defter edilip kendilerine gnderildii;
bu bilgiler nda szkonusu harmilerin ve dier ehl-i fesadn yatak ve duraklar
aratrlarak nereye kaarlarsa kasnlar mutlaka yakalanp sicil hccetleriyle birlikte
Sdde-i sadet'e gnderilmeleri.
433
Eski Ohri Beyi Malko Bey'e
Kendisine Klis Sancakbeylii'nin verildii ve bu husustaki hkm-i erifin

gnderildii; emir kendisine ulatnda gecikmeden sancana gidip grevine balamas.
434
Bursa kadsna
Ulu Cmi ile ilgili baz hususlara dair gelen rukann bir sretinin kendisine
gnderildii; rukada yazl hususlarn hak zere tefti edilip neticesinin, darda adrvan
yapmaya uygun yer olup olmad hususu ile birlikte ayrntl olarak arzedilmesi.
435
Edirne kadsna ve Edirne Sultan Bayezid Han Medresesi Mderrisi Mevlna

Abdrrahim'e
Merhum Rstem Paa'nn Kapclar Kethds mteveff Mahmud'un Edirne'de

bulunan hatunu Fahri'nin, ad geen Mahmud zerinde daha nce bor olarak verdii bin be
78
yz filori alaca kaldn sylemesi zerine Mahmud'un stanbul'daki vrisi olan olu
Mehmed'in annesi ve vasiyyesi Aie'nin bu iddiay kabul etmedii ve davann gvenilir
ahitlerin ehadeti ile Fahri Hatun lehine sonuland bildirildiinden, szkonusu ahitler
ile bunlarn gvenilirliklerine ahitlik eden ahslarn gelip ayn ahitlii Sdde-i sadet'te de
yapmalar iin nasl kiiler olduklarnn, nerede oturduklarnn ve sanatlarnn ne olduunun
ayrntl olarak yazlp defterinin Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
436
Erdel kralna
Kendisinin Sdde-i sadet'e gelmek istedii, Neme kralndan gelen cevabn

samim olmad vs. hususlar muhtevi mektubunun alnd; stanbul'a gelme isteinin daha
nce gnderdii mektupta da yer ald, buna cevaben gnderilen nme-i hmyunda da
belirtildii zere Erdel'deki karklk bertaraf oluncaya kadar stanbul'a gelmesi mnasip
grlmediinden, imdilik Erdel'de kalarak memleketini dmana kar muhfaza etmesi,
daha sonra nasl mnasip olduu bildirilirse ona gre hareket etmesi; ayrca her sene
Erdel'den gnderilmekte olan on bin sikke altn henz gelmediinden, bunun da
geciktirilmeden gnderilmesi.
437
Haleb beylerbeyine
Hama taraflarndaki Aarne ve Ben Ziyad kabilelerinin isyan zere olduklar,

etrafta bulunan hrsz ve harmilerle birlikte yolcular soyduklar ve halka zulmettikleri,
defalarca uyarldklar halde sz dinlemedikleri, ktlk ve isyanlarna son verebilmek iin
vurumaktan baka are kalmad Hama beyi tarafndan bildirildiinden, bu hususta
kendisiyle haberleip fitne karan sileri vurup haklarndan gelmeleri; ancak bu yaplrken
oluk ocuklarnn esir edilmemesi, mallarnn yamalanmamas ve susuz olanlara herhangi
bir zarar gelmesinden kanlmas.
438
Anabolu Azebleri Aas Cafer'i katlettikleri eran sbit olan Peltek Hasan ve
drt arkadann su mahallinde siyset olunmalar emredildii halde emrin yerine
getirildiinin henz bildirilmemi olmas sebebiyle maktln kardeleri tarafndan, ktillerin
siyset olunmadklar ve belki de serbest brakldklarna dair ikyette bulunulduundan,
ktiller siyset olunmu ise niin arzedilmediinin, siyset olunmamsa niin
geciktirildiinin veya serbest brakldklarnn bildirilmesi; eer salverilmiler ise mutlaka
yakalanarak siyset olunmalar ve emrin yerine getirildiinin bildirilmesi.
6 Rebilahir 973 (31 Ekim 1565)

439
lbasan beyine
Hakknda kaledeki hisar erenlerinin gediklerini haksz yere ellerinden ald,

sahte arzlarla berat kard ve devaml sahtekrlk yapt yolunda kale dizdar tarafndan
ikyette bulunulmas zerine yaplan aratrmada, gerekten de ehl-i fesd olduunun
ZETLER
79
anlald ve elinde sahte beratlar ve arzlar bulunduu bildirilen sbk lbasan Kalesi
Bevvb Nasuh'un, elindeki sahte berat ve arzlarla birlikte Dergh- muall'ya gnderilmesi.
440
Mula kadsna
Gkova sahrasndaki nehir zerinde bulunan ve gelip gidenlerin geiine imkn

vermeyecek derecede harap olduu bildirilen kprnn isteyen hayrseverler tarafndan
yenilenebilecei; kimsenin bunlara engel olmamas.
441
Solnok Beyi Hasan Bey'e
Be kral tarafndan Gle Kalesi muhfazasndaki askerlerin maalarnn

denmesi iin Zani Mihal adl komutanla Gle Kalesi'ne gnderilen hazinenin Solnok
askerlerinden bazlar tarafndan ele geirildii, ancak bu askerlerin Hazne-i mire'ye ait
olmas gereken bu paralar kendileri yama edip uradklar bir kyde iki ierek kavgaya
tututuklar ve ky halkndan bir kiiyi ldrp bir kiiyi de yaraladklar, bu sebeple
bunlarn haklarndan gelinmesi gerektiine dair gnderdii mektubun alnd; bu hususun
asker arasnda fitne kmasna meydan verilmeyecek ekilde gerekli tedbirler alnarak,
toprak kads marifeti ile tefti edilip, neticenin ayrntl olarak bildirilmesi ve daha sonra
gelecek emir ne ekilde olursa ona gre hareket edilmesi.
442
Selnik beyine ve kadsna
Bodan Voyvodas Aleksandra, kendisinin Selanik'e bal bir adada yaptrd

manastrn harmiler tarafndan baslp birka keiinin ldrldn, keilerin de birka
harmiyi ldrdklerini, ancak kendilerinin ise keilerden, gemi bastklar iddiasyla krk
dokuz bin ake aldklarn ve birka keii de hapsettiklerini bildirdiinden, byle bir olay
olup olmadnn ve hapsedilmi kei bulunup bulunmadnn, var ise sebebinin ne
olduunun Dergh- muall'ya arzedilmesi.
443
orlu, Hslar ve Silivri kadlarna
Gayrimslimlerin, balarnda yetien zm iki yapmayp sirke, pekmez ve

turu yapmalar hususunda daha nce defalarca hkmler gnderilmesine ramen hl o
hkmlere aykr olarak baz gayrimslimlerin zmlerini iki yapmaya devam ettikleri
haber alndndan, bu hususu tefti ile grevlendirilen skender avu ile birlikte
kasabalarn ve kylerin yoklanp bulunan ikilerin, ilerine tuz konularak veya baka
yollarla sirkeye dntrlmesi; bundan sonra da hi kimsenin iki yapmasna izin
verilmemesi ve emre uymayanlarn isimlerinin bildirilmesi.
7 Rebilahir 973 (1 Kasm 1565)

444
Kastamonu beyi ve Arac kadsna
Ktahya piyde ve msellemlerinin teftii ile grevli Mustafa'nn, yanndaki yz

seksen bin ake ile Uak tarafnda kaybolmas olay ile ilgili olarak, zerinde ad geene ait
80
eyalar bulunduu bildirilen ahslardan soruturulmak sretiyle bu eyalar kimden

aldklarnn tesbit edilmesi ve kap kaybolduu bildirilen ahslarn da buldurulup tefti
edilerek olayn akla kavuturulmas ve neticenin arzedilmesi.
445
Lala'ya, Ktahya ve Karahisr- Shib kadlarna
eyhl kads ile birlikte Ktahya piyde ve msellemlerinin teftiinde grevli

olan Mustafa'nn, kad'nn vefatndan sonra beraberindeki yz seksen bin ake ile Uak
taraflarnda kaybolmas olayn tefti eden Kula ve Ktahya kadlarnn tefti sonucu olarak
gnderdikleri mektupta yazl hususlar akla yatkn bulunmadndan, Ktahya ve
Karahisr- Shib kadlarnn, lalann kendilerine verecei gvenilir bir adamla birlikte
bizzat olay yerine gidip ad geen Mustafa'nn, kald evin sahibinden atn nallatt
nalbanta kadar, temas kurmu olmas muhtemel herkesten ad geen Mustafa'nn akbetini
soruturmalar ve bu hususta elde ettikleri bilgileri yazp arzetmeleri; ancak ihmalkrlk
veya baka sebeplerle olayn aydnlanmasn engelledikleri duyulursa kesinlikle
cezalandrlacaklar.
446
Piyle Paa'ya
Gelibolu'da yaplacak tersne iin ta kestirmek ve kesilen talar sahile

indirmek zere bir kadrga ve yz elli kfir grevlendirilmesi; yaplacak tersne iin gerekli
malzemenin imdiden hazrlanmas; baz gemilerin iskele azna safralarn boalttklar
haber alndndan, bunlara msaade edilmemesi; ayrca Gelibolu'da, yklp Mslmanlara
zarar verme ihtimali olan harap bir saray bulunduu ve tann da hayli ok olduu haber
alndndan, bu hususun da aratrlp ne kadar ta bulunduunun ve yklmasnn uygun
olup olmayacann arzedilmesi.
447
Karahisr- ark beyine ve kadlarna
Daha nce Sultan Bayezid adna vilyet dahilinden at deviren ve halka

zulmettii iin zerine sancak siphileri gnderilen, ancak bu esnada kap ortadan kaybolan
Behram'n, her naslsa sitne-i sadet'ten bir hkm-i erif alarak tekrar geri dnd ve
kendilerine zulmetmeye baladna dair Karahisr- ark siphileri ikyette
bulunduklarndan, eer ad geenin bu ekilde zulm var ise buna engel olunmas ve yapt
zulmlerin yazlp bildirilmesi.
448
Arboz Beyi Mehmed Bey'e
Arboz'daki Hssa muktaalarnn nceki dnem mltezimleri zerindeki

alacaklarndan henz bir akesinin dahi tahsil edilmemi olduu, yeni dneme ait iltizam
taksitlerinin ise eksik tahsil edildii, bunun da Arboz Muktaalar mfettii olan Arboz
kads ile Muktaalar Nzr Hzr'n ihmalinden veya baz mltezimleri korumasndan
kaynakland; mal hususunda kendisine itimd- hne bulunduundan gerek alacaklarn
gerekse iltizam taksitlerinin tahsili ile bizzat ilgilenip mfettie ve nzra yardmc olmas ve
bunlarn eksiksiz tahsil edilip Hazine-i mire'ye gnderilmesini salamas.
ZETLER
449
81
Rusuk'tan stanbul'a kadar yol zerinde bulunan kazalarn kadlarna
Eflak voyvodas tarafndan baz hususlar iin stanbul'a gnderilen adamlarn,

yolda gelirken baz menzillerde konaklattrlmad ve istedikleri adam klavuz tutmalarna
engel olunduu yolunda ikyette bulunulduundan, bundan sonra Eflak voyvodasnn
Sdde-i sadet'e gnderecei adamlarn, istedikleri yerde konaklamalarna ve istedikleri
klavuzu tutmalarna hi kimse tarafndan mdahale edilmemesi, mdahalede bulunanlarn
engellenmesi ve gereken kolayln gsterilmesi.
450
Ohri kadsna
Acemi olan toplamakla grevli Yayaba Muhammed'in bu ii adaletli ekilde

yapmad ve Koi isimli zam ile Dimitri isimli zimmnin de yardmyla halktan hayli mal
szdrd duyulduundan, ad geenin grevden alnd ve yerine Yayaba Ali'nin tayin
edildii; ad geenin tefti edilmesi ve ie yarar acemi olan almayp halktan mal szdrd
sbit olursa, bunlarn geri alnp sahiplerine verilmesi; kendisine yardmc olduklar sbit
olursa dier iki kiinin de sicilleriyle birlikte Sdde-i sadet'e gnderilmesi.

451
Dmann durumu ve kendisinin halen bulunduu mevki hakknda bilgiye

ihtiya duyulduundan, bu hususlardaki bilgiler ile getirilmesi daha nce emredilmi olan
kerestelerin gemilere yklenip yklenmediinin arzedilmesi.
452
Antalya kadsna ve skele eminine
Msr'a gitmek zere yola kan Dergh- muall avularndan Ahmed'in

kadrga veya karamrsel gemisiyle Msr'a gnderilmesi.
453
Tekfurda, nz, Kean, psala ve Yenice-i Karasu'ya varncaya kadar

yallarda bulunan kazalarn kadlarna
Fermn- erif olmadan deniz yoluyla darya tereke verilmemesi hususunda

defalarca emir gnderilmesine ramen, kazalar dahilinden gemilerine tereke ykleyen baz
gemicilerin bu terekeleri Aydnck, Mihali, Mudanya ve Anadolu taraflarna gtrp
sattklarnn haber alnd ve tereke gtren gemi reisleri ile terekeyi satanlarn ve satn
alndklar kazalarn isimlerinin ve satlan terekenin miktarnn yer ald defterin kendisine
arzedildii, ancak srf kendilerinin gerei bildirip bildirmediklerini yoklamak iin defterin
sretinin gnderilmeyip kendi bilgilerine bavurulduu; hkm kendilerine ulatnda
kazalar dahilindeki iskelelerden kimlere hangi tarihte ne kadar tereke verildi ise isim ve
resimleriyle yazp bildirmeleri; bundan sonra da fermn- erif olmadan hibir gemi reisine
tereke aldrmamalar; fermanla gelenlerin de ne gn geldiklerini ve ne kadar tereke alp
gittiklerini yazp arzetmeleri; bundan sonra da emre aykr olarak tereke verildii duyulursa
hibir zrlerinin kabul edilmeyecei ve azledilip cezalandrlacaklar.
82
454
nebaht kadsna
Mteveff Turhan Bey'in lbasan sanca beyi iken Nahvan seferinde devlet
hazinesinden ald borcu demeden lmesi zerine borcunun karl olan para
terekesinden alnp Yeniehir Bezzazistan'nda emanete konulduu halde nebaht Sanca
Beyi Mustafa'nn bu paray alp kendi ihtiyalarna harcad bildirildiinden, ad geen
Mustafa'dan bu parann eksiksiz olarak tahsil edilmesi; dememekte direnirse hslarnn
zaptedilerek bu parann tahsil edilmesi.
455
Tekfurda kadsna
skelelere buday ve un ykyle gelen gemilerin, ilerine gvenilir adamlar

konularak stanbul'a gnderilmesi.
456
Ahyolu, Varna ve Balk kadlarna
Bulunan yerden gnlk narh zerinden buday tedrik edilip gemilere

ykletilerek stanbul'a gnderilmesi.
Akhisar ve znik kazalarnda gemi aac hizmetinde bulunan Dergh-
muall avularndan Hac Hasan avu'a; Ada, Akyaz ve skdar
kazalarnda bulunan mer ve Mehmed avulara; Kandra ve ile kazalarnda bulunan
Ferhad avu'a
457
skelelere sadece gemi aac indirilip odun indirilmemesi sebebiyle Matbah-

mire'de odun sknts bagsterdiinden, bundan sonra ne kadar gemi aac indirilirse o
kadar da odun indirilmesi hususundaki emrin gereinin bir an nce yerine getirilerek,
Matbah- mire'de odun sknts ekilmesine meydan verilmemesi.
458
459
Kefe beyine
erkes beylerinden Taket Bey'in stanbul'a gelmesine izin verilmesi.
Kratova ve Samakov kadlarna
Islavite (
) ve Ksnice nahiyeleriyle Samakov ovasnda ekinlerin
tarlada kald, bir ksmnn rd ve bir ksmnn da rmeye yz tuttuu haber
alndndan, bunun sebebinin etraflca aratrlp arzedilmesi.
460
Filibe kadsna
Eskiden beri mir iin saraydrlar tarafndan korunan Filibe'deki Saray- mire
etrafndaki ayrlara, yerli halktan baz kiilerin kendi meralar olduunu ileri srerek
tecavzde bulunduklar bildirildiinden, bu hususun hak zere tefti edilmesi; durum
bildirildii gibi ise haksz olarak tecavzde bulunanlara engel olunmas ve bu hkmn
saraydrlarn elinde ibka ettirilmesi.
ZETLER
461
83
Karahisr- Shib Beyi Mahmud Bey'e
Daha nce Mentee sancakbeyi denizde grevlendirildii iin kendisinin geici

olarak Mentee sanca muhfazasna tayin edilmi olduu; ancak Mentee sancakbeyi
sancana dnd iin kendisinin de kendi sancana giderek asl grevine devam etmesi.
462
Kavala kaptanna
stanbul zahresi iin kylardaki iskelelerden gemilerine tereke ykleyen baz

gemicilerin, terekeyi baka yerlere gtrp sattklar haber alndndan, bu durumun nne
gemek iin tereke ykl gemileri, ilerine gvenilir adamlar koyarak Boazhisar'na kadar
getirtmesi.
463
Adana beyine*
Nide civarnda kuyulu adl yaylaya kan Bulgar olu Halil'in

akrabalarndan Veli ve Mahmud isimli ahslarla birleerek ekyalk yaptklar, iki yz
hnelik cemaatlerinin de kendilerine yardm ettii haberinin Nide beyi tarafndan
arzedilmesi zerine, sanca siphileri ve il erleri ile zerlerine varmas hususunda ad
geene hkm gnderildii; eer szkonusu ekya, zerlerine asker vardnda kap Adana
topraklarna gelirlerse yakalanmalar hususunda Nide beyine yardmc olmas.
* 365 numaral hkm de ayn konudadr, bkz. hkm 365.
464
Gmlcine, Siroz, Kavala ve Karasu Yenicesi kadlar ile Kavala Kaptan

Hseyin'e
Her birinin stanbul zahresi iin kazalar dahilinden gnlk narh zerinden
yirmi bin md buday tedrik edip renber gemileri ile stanbul'a gndermeleri; Kavala
Kaptan Hseyin'in de her gemiye gvenilir bir adamn bindirmesi ve ne kadar buday
gnderildiini gsteren bir defteri de birlikte gndermesi, bu adamn da ne kadar buday
teslim ettiine dair temessk almas.

465
Bosna beyine ve Saray kadsna
Pakri Kalesi'ne saldran banlarla yaplan muharebede Bosna Alaybeyi

Mehmed'in dmandan kaarken Hzr Voyvoda ile karlat, Hzr Voyvoda'nn
kendisine neden katn sormas zerine Hzr Voyvoda'ya saldrp yaralad Pojega beyi
tarafndan bildirildiinden, bu hususun tefti edilmesi; suu sbit olursa ad geenin
hapsedilip durumun arzedilmesi.
466
Kefe beyine
Yirmi yldan beri Azak ehrini mekn tutup ekyalk yapan Rus keferesinden
erkes Mie'nin bir ara drt bin kadar kfir ile Azak Kalesi'ni bir ka gn muhasara ettii,
84
ancak asker-i slm ile zerlerine varlp bir ksmnn kltan geirildii, kalannn da
katna dair gnderdii mektubunun alnd; bundan sonra da memleketin korunmas,
emniyet ve asayiin salanmas ve halkn refah ve huzur iinde olmas iin gerekli gayreti
gstermesi.
467
Kstendil sanca kadlarna
Kazada bulunan hara, koyunhak, sancakbeyi adamlar, zam ve siphiler ile

dier grevlilerin halktan defter ve kanuna aykr olarak fazla vergi aldklar
duyulduundan, bu husus ile bizzat ilgilenerek defter ve kanuna aykr i yaplmasna izin
vermemeleri ve yapanlarn isimlerini bildirmeleri.
468
Mora beyine
Anabolu Azebleri Aas Cafer'i katlettikleri ve sularnn eran sbit olduu

bildirilen be ahsn su mahallinde siyset edilmeleri ve emrin yerine getirildiinin
bildirilmesi daha nce kendisine emrolunduu halde henz byle bir bilgi gelmedii gibi
emrin yerine getirilmedii ve belki de bu ahslarn salverildikleri haber alndndan, bu
ahslarn her nerede iseler buldurulup siyset edilmeleri ve emrin yerine getirildiinin
bildirilmesi.
469
Samakov kadsna
Hazrlanmas emrolunan yz adet gemi lengerinin fazla kar yamas

sebebiyle hazrlanamadna dair gnderdii mektubun alnd; bu iin zerinde bizzat
durup, mevsim elverdiinde beklenmeye gerek kalmamas iin, lengerlerin imdiden
hazrlanmas.
470
am beylerbeyine ve am kadsna
Yahudilerden Smir denilen topluluk arab yaz, siykat ve defter tutma

ilerinde bilgili olduklarndan suba ve eminlerin bunlar yanlarna ktip olarak aldklar,
ancak bu topluluk mfsid ve erir olduundan, ktiplerin eitli hile ve desiselerle
Mslman halkn mallarn ellerinden aldklar ve reynn korkudan deta bunlarn
hizmetkr durumuna dt bildirildiinden, bundan sonra hi bir devlet grevlisinin
bunlar ktiplikte veya Mslmanlarla ilgili ilerde istihdam etmemeleri; aksi taktirde
sorumluluun beylerbeyi olarak kendisine ait olaca.
471
Rumeli kadlarna
Mustafa adl mezzinin hangi kaza dahilinde bulunursa yakalanp bu i iin

grevlendirilen Habib'e teslim edilerek stanbul'a gnderilmesi.
472
Samakov kadsna
Donanma iin ve ekmece'de yaptrlacak kpr iin lzm olan kerestenin

araba ile gnderilmesi mmkn olmadndan Filibe'den deve gnderilmesi talebine dair
ZETLER
85
gnderdii mektubunun alnd ve bu hususta gereken emrin verildii; kendisinin de ne

kadar deve lzmsa Filibe'deki Deveciler kethdsna adam gnderip getirtmesi ve bir an
nce keresteleri ykletip ayr ayr defterlerini de hazrlayp gndermesi.
473
Kavala, Drama ve Zihne kadlarna
Kavala kaptannn adam tarafndan sekiz kalpazann yakalanarak hapsedildii,

ancak bunlardan birinin Drama mili tarafndan salverildii duyulduundan, bu haberin
doru olup olmadnn, doru ise sebebinin ne olduunun bildirilmesi ve hapistekilerin de
sicil sretleriyle birlikte Dergh- muall'ya gnderilmesi.
474
Silistre ve Akkirman beylerine
Voyvodalarn il zerine kp gezerek srf cerme akesi almak amacyla susuz

insanlar yakalayp hapsetmek sretiyle halka zulmettikleri Hrsova kads tarafndan
bildirildiinden, voyvodalara, bundan byle il zerine kp gezmemeleri, halktan parasz
yem ve yiyecek almamalar ve suu sbit olmadan kimseden cerme akesi talep etmemeleri
hususunda sk tenbihte bulunulmas.
475
Kavala kaptanna
Kavala'da sekiz kalapazan yakalandnn bildirilmesi zerine bunlarn Sdde-i

sadet'e gnderilmeleri iin Kavala, Zihne ve Drama kadlarna hkmler gnderildii;
ancak Kavala'da hl kalpazanlar olduu haber alndndan, bu gibi ahslarn da aratrlp
yakalanmas ve toprak kadlar tarafndan tefti edilerek kalpazan olduu sbit olanlarn, su
letleri ve sicil sretleriyle birlikte Dergh- muall'ya gnderilmesi; ancak bu yaplrken
kendi halinde olan kimselerin srf elinde kalp ake bulundu diye rahatsz edilmemesi.
476
Budun beylerbeyine
Hlen dman elinde esir bulunan bir yenieri blk kethds ile bir
yenierinin, dman esirlerinden Toma Yako ile mbadelesinin, kendisinin bu esiri
stanbul'a gnderdiini sylemesinden dolay gerekletirilemediine dair Budun
Yenierileri Aas skender Aa tarafndan ikyette bulunulduu; daha nce de ad geen
esirin esir olan kars, dman elinde esir olan bir yenierinin serbest braklmasna karlk
serbest braklm olduundan, o mbadelede dmann szkonusu yenieriyi serbest brakp
brakmadnn ve mbdelenin nasl sonulandnn yazlp bildirilmesi.
477
Karaman avularnn stanbul'daki defteri ok fazla kayt dlmekten dolay

dolduundan, Karaman'daki avular bizzat yoklayarak her birinin isim ve timarlarnn
yazl olduu iki yeni defter hazrlatp birini mhrleyip stanbul'a gndermesi, dierini ise
arzettii gedikleri kaydetmek zere orada alkoymas.
86
478
Bursa kadsna
Bursa'nn Hssaharcemini Mahallesi'nde ldrlen papuunun ktilinin

yakalanarak hapsedilmesi ve davasnn sancakbeyi sancana dndkten sonra sancakbeyi
ile birlikte grlmesi.
479
Van beylerbeyine
Berados Beyi Hasan Bey snrda, hrsz, yolkeseni, ekyas bol, be yz, bin
nfuslu birka airet bulunduunu, bunlarn zerlerine varp sulu olduu bilinen kimseleri
yakalamak istediini bildirerek Van beylerbeyinin de kendisine yardmc olmas talebinde
bulunduundan, bu hususta ad geene yardmc olmas; ancak bu yaplrken snrda kargaa
yaratacak hareketlerde bulunulmasna da izin verilmemesi ve yakalananlarn er-i erife
gre haklarndan gelinmesi.
480
Kefe beyine
Azak'ta in edilecek gemilere ne kadar kreki lzm olduu ve bunlarn

nereden tedrik edileceinin ayrntl olarak yazlp arzedilmesi.
481
Koyun hizmetinde olan Dergh- muall avular Bl ve skender'e
stanbul'a dnmek iin kendileri tarafndan izin talebinde bulunulduundan,

Cemziyelevvel aynn sonuna kadar kendilerine verilmi olan hizmete devam edip
Cemziyelhir aynn birinde emirlerindeki msellemlere izin vermeleri ve kendilerinin de
stanbul'a dnmeleri.
482
Bursa kadsna
Kadnlar zindann bastklar ve yakalanarak Bursa yasakbasna teslim

edildikleri haber alnan acemi olan kyafetindeki kimselerin saylar, acemi olan iseler
ocak iindeki konumlar ve blkleri ile olayn sonucunun ayrntl olarak bildirilmesi.
483
Tekfurda kadsna
Madrabazlarn depoladklar buday, pirin ve kuru meyvenin gemilere

ykletilip stanbul'a gnderilmesi emrolunduu halde szkonusu zahrenin hl
gnderilmedii ve emre aykr olarak baz madrabazlarn pirin depolamaya devam ettikleri
bildirildiinden, madrabazlarn mahzenlerinin alp depoladklar buday, pirin ve kuru
meyvenin kendi aldklar fiyattan sattrlarak gemilerle stanbul'a gnderilmesi ve hangi
gemiye ne kadar zahre yklendiinin bildirilmesi.

484
Hslar kads ile orlu ve Silivri kadlarna

zmn sirke, pekmez ve turu yaplp iki yaplmamas hususunda defalarca
ZETLER
87
emir gnderildii halde baz kiilerin emre aykr olarak zmlerini iki yapmaya devam
ettikleri duyulduundan, kazalar dahilindeki nahiye ve kylerin tek tek yoklanp her kimde
arap bulunursa dklmesi ve kimde ne kadar arap bulunup dkldnn defter edilip
bildirilmesi.
485
Kocaili beyine ve znikmid kadsna
simleri yazl celep, stanbul zahresi iin getirdikleri yz ba koyunun,

znikmid'de Alemah isimli ahsn olu ve adamlar tarafndan baslp yamalandna dair
ikyette bulunduklarndan, Alemah'n olunun ve adamlarnn buldurulup er-i erife gre
tefti edilmeleri ve sular sbit olursa hapsedilip durumlarnn arzedilmesi.
486
Mirza Ali Bey'e
Serhaddin durumu hakkndaki bilgileri ihtiva eden mektubunun alnd; elde

ettii bilgileri gndermeye bundan sonra da devam etmesi.
487
Trhala beyine
Alasonya'da Hazret-i sa olduunu iddia edip halk etrafna toplayan bir kei
ortaya kt, Kensel ky halkn Alasonya pazarna gitmekten menettii, eran tefti
edilmek iin Mslmanlar tarafndan zerine varldnda daa karld bildirildiinden,
szkonusu keiin mutlaka yakalanp sicil sretiyle birlikte Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
488
Kavala Kads Mevlna Abdlbki'ye
Rodos Kalesi halk, bulunduklar yer talk olduu iin tereke yetitiremediklerini, bu sebeple zahre sknts ektiklerini syleyerek kendilerine tereke verilmesi
yolunda talepte bulunduklarndan, kendilerine eskiden olduu gibi bedeli mukabilinde
Havss- hmyun terekesinden iki yz md zahre verilmesi ve gnderdikleri gemiye
ykletilip gemi iine gvenilir bir adam da konularak Rodos'a gnderilmesi; ancak bu
bahne ile belirtilen miktardan fazla zahre verilmemesi.
489
Bursa kadsna
Bursa'da Deveciler Mahallesi'nde oturan ve Koca Usta diye bilinen Zerbaft

Hac Mehmed'in, Bursada arap teftiinde olan Ahmed avu'a teslim edilerek stanbul'a
gnderilmesi.
490
znikmid kadsna
Kara zm ykl birka geminin znikmid tarafna gittii haber alndndan,

gerek bu gemilerdeki zmlerin ve gerekse daha sonra stanbul zahresi iin gelecek dier
kuru meyvelerin orada sattrlmayp stanbul'a gnderilmesi.
88

491
Tmvar beylerbeyine
Dman askerlerinin Erdel'den ekildii ve k mevsimi de geldii iin Rumeli

ve Budun askerlerine dn iin izin verildii, kendisinin ise dman tarafna gnderdii
casus gelene kadar beklemede kalacana dair gnderdii mektubun alnd; ancak Erdel
kralndan gelen mektupta Be askerlerinin Erdel'den ekilmesinin bir hile olduu, slm
askeri Erdel'den ekildikten sonra geri gelip Bana Kalesi'ni kuattklar, Be kralnn sava
hazrl iinde bulunduu ve Kara Bodan'a saldrma niyetinde olduu bildirildiinden,
ilkbaharda dman zerine sefer-i hmyun dzenlenmesine karar verilerek Rumeli ve
Anadolu beylerbeyileri ile dier beylere tam techizatl ve eksiksiz olarak sefere
hazrlanmalar hususunda emirler gnderildii; Budun beylerbeyine de savaa hazr olmas
ve dman tarafndan ahidnmeye uyulmad takdirde Erdel kralna yardm etmesi ve frsat
elverdiinde dman topraklarna aknlar dzenlemesinin emredildii; kendisinin de btn
askerleri ile savaa hazr olmas ve gerekten Bana kalesinin kuatld kesin ise ve Erdel
kral da kendisinden yardm isterse, mevsimin k olmasna bakmadan derhal yardmna
gitmesi ve dman topraklarna aknlar dzenlemesi; ancak dman tarafndan ahidnmeye
aykr bir hareket yaplmad takdirde bu tarafdan da herhangi bir harekete kalklmamas.
492
Dman askerinin Erdel'den ekilmesinin hile olduu, slm askeri Erdel'den

ekildikden sonra geri dnp Bana kalesini kuattklar, Be kralnn sava hazrl iinde
bulunduu ve Kara Bodan'a saldrma niyetinde olduuna dair gnderdii mektubun
alnd; bu durumda ilkbaharda dman zerine sefer-i hmyun dzenlenmesine karar
verilerek Rumeli ve Anadolu beylerbeyileri ile dier beylere tam techizatl ve eksiksiz
olarak sefere hazrlanmalar hususunda emirler gnderildii; ayrca kendisinin mektubunda
bildirdii gibi, dman tarafndan ahidnmeye aykr bir harekette bulunulmu ise kendisine
yardm etmeleri ve dman topraklarna aknlar dzenlemeleri hususunda Budun ve
Tmvar beylerbeyilerine de hkmler gnderildii; eer durum bildirdii gibi ise
kendisinin de askerleri ile dman defetme hususunda gerekli gayreti gstermesi ve Erdel'e
dman tarafndan zarar erimesine meydan vermemesi; ancak dman tarafndan
ahidnmeye aykr bir hareket yaplmazsa, kendisinin de kimseye ahidnmeye aykr i
yaptrmamas.
493
Budun beylerbeyine
Belilerin ahidnmeye uyup Erdel'den ekileceklerine dair kendisi tarafndan

haber gelmesi zerine, Beliler Erdel'den ekilirse Osmanl askerlerinin de ekilmesi
hususunda Tmvar beylerbeyine emr-i erif, Erdel kralna da nme-i hmyun gnderildii
ve Tmvar beylerbeyinin de buna istinaden Budun siphileri ile i blgelerden gelen
siphilere dn iin izin verildiini bildirdii; halbuki Erdel kralnn gnderdii mektupta
ise, dmann Erdel'den ekilmesinin bir hile olduu, Osmanl askerleri ekildikten sonra
geri dnp Bana Kalesi'ni kuattklar, Be kralnn sava hazrl iinde bulunduu ve Kara
ZETLER
89
Bodan'a saldrma niyetinde olduunun bildirildii; bu durumda ilkbaharda dman zerine

sefer-i hmyun dzenlenmesine karar verilerek Rumeli ve Anadolu beylerbeyileri ile dier
beylere eksiksiz ve tam techizatl olarak sefere hazrlanmalar hususunda emirler
gnderildii; kendisinin de btn askerleri ile birlikte sefere hazr olmas ve gerekten
Belilerin Bana Kalesi'ni kuattklar kesin ise ve Erdel kral da kendisinden yardm isterse
derhal yardmna komas ve frsat elverdiinde dman topraklarna aknlar dzenlemesi;
ancak dman tarafndan ahidnmeye aykr bir hareket yaplmaz ise bu taraftan da herhangi
bir harekette bulunulmamas; ayrca bu hususu Belilerle haberleerek aratrmas ve
kendilerine, eer bar istiyorlarsa Erdel'den ekilmeleri gerektiini bildirmesi; neticeyi de
ayrntl olarak arzetmesi.
494
Rumeli beylerbeyine
Erdel kralnn, Erdel'den ekilen Be askerlerinin Osmanl askerleri ekildikten

sonra geri dnp Bana Kalesi'ni kuattklarn ve bu K Erdel'e saldrma niyetinde
olduklarn bildirmesi zerine ilkbaharda dman zerine sefer dzenlenmesine karar
verilerek Budun ve Tmvar beylerbeyilerine sefere hazr olmalarnn emredildii;
kendisinin de btn sancakbeyi, alaybeyi, zam ve siphileri ile birlikte tam techizatl ve
eksiksiz olarak sefere hazrlanmas; ayrca defterdar deitii iin ilerin grlemedii haber
alndndan, ilerin aksamamas iin, yeni defterdar gelinceye kadar ileri defter
kethdsyla yrtmesi.
495
Kefe beyine
Gnderdii mektupta, sancak tasarruf eden erkes beylerinin tam bir itaat
iinde olduu, ancak alkokoullar(

) denen tifenin isyan halinde bulunduu,
tccarlara ve Azak ahalisine zulmettikleri bildirildiinden, gerekli her trl tedbir alnarak
bunlarn yakalanp haklarndan gelinmesi; bu hususta kendisine yardmc olmas iin Krm
hanna da nme-i hmyun gnderildii; kendisiyle haberleerek bu hususta ondan da
yardm istemesi.
496
Semendire beyine
lkbaharda dman zerine sefer dzenlenmesine karar verildiinden, daha nce

hazrlanmas emrolunan gemi ve zahrenin yeni bildirilen miktarlara gre hazrlanmas.

497
Budun ve Tmvar beylerbeyilerine
Dmann ahidnmeye uyacan bildirip Erdel'den ekilmesinin hile olduu,

slm askeri Erdel'den ekildikten sonra geri dnp Bana Kalesi'ni kuattklar ve bu k
Erdel'e saldracaklar hususunda Erdel kralnn mektup gndermesi zerine, durum
bildirildii gibi ise Erdel kralna yardm edilmesi hususunda kendilerine daha nce emirler
90
gnderilmi olduu; Erdel kral bu hkm kendilerine gnderip yardm isterse derhal
yardmna gitmeleri ve dman hakknda srekli bilgi edinerek ona gre hazrlk yapmalar.
498
Samakov kadsna
Daha nce Hssa-i hmyun iin Samakov'dan gnderilmesi emrolunan

ivilerin bir ksmnn geldii ve bu husus iin sekiz bin altn daha gnderildii; geri kalan
ivilerin de en ksa zamanda tedrik edilip gnderilmesi.
499
Rodos ve Mentee beylerine
Nevruz'da dman zerine sefer dzenlenmesine karar verildiinden, denize de

byk bir donanma karlaca; bu sebeple gemi yapabilecek ve gvenilir kefil verebilecek
levendlerin on sekiz oturaktan yirmi be oturaa kadar gemi in etmelerine izin verildiinin
ilan edilmesi ve ka kiinin gemi yapmaya baladnn isimleri ile yazlp bildirilmesi.
500
Avlonya beyine
Denizlerde dman gemileri grldnden derhal siphileriyle birlikte dnp

sancann kylarn ve kylardaki yerleim yerlerini dmandan muhfaza etmesi.
501
Rumeli beylerbeyine
Kendisine daha nce Yanya sanca siphilerinden drt bin ve daha az akelik
timara tasarruf edenleri Preveze muhfazasna gndermesinin emredilmi olduu; imdiki
halde Avlonya sanca aklarnda da dman gemileri grldnden sanca kylarn
muhfaza etmek zere sancana dnmesi hususunda Avlonya sancakbeyine emir
gnderildii; kendisinin de Avlonya sancakbeyine adam gndererek bu hususu tekid etmesi;
ayrca Yanya sanca siphilerinin Preveze'ye gnderilip gnderilmediini de bildirmesi.
502
Tmvar beylerbeyine
Dman askerinin dalmasndan dolay Rumeli ve Budun askerlerine izin

verildii, Gle kalesinin muhasaras, Palanga inaatnn k sebebiyle ertelendii ve dman
tarafna gnderilen casusun dnmesine kadar Tmvar askeri ile beklemede kalnacana
dair gnderdii mektubun alnd; palanga ins ve Gle kalesinin muhasaras hususunda
gerekli hazrlklar yapmas ve dman tarafna gnderilen casus olumlu haberlerle gelirse
uygun grd ekilde Tmvar askerine de izin vermesi; ancak bu arada gaflete de
dmeyip dmana kar uyank bulunmas ve memlekete herhangi bir zarar erimesine
meydan vermemesi.
503
ernovi, Trnovi ve Hezergrad kadlarna
skdar mreti Evkf'na bal kylerin avrz- divniyye ve teklf-i rfiyyeden muaf olduklar hususundaki hkm-i erifte bu vakfa bal baz kylerin isimlerinin
yer almadnn bildirildii; ancak szkonusu kyler de dierleri gibi avrz ve tekliften
muaf olduklar iin bunlardan da avrz ve teklif talep olunmamas.
ZETLER
504
91
Aydn beyine
Merhum ehzde evkfnn cbsi Hseyin'in zimmetinde bulunan, ancak tahsili

iin daha nce emir gnderildii halde tahsil edilememi olan vakfa ait yetmi drt bin
akelik alacan en ksa zamanda tahsil edilerek ad geen cb ile birlikte Sdde-i sadet'e
gnderilmesi.

505
beylerinden
Devlet Giray Han'a

Sdde-i sadet'e gelip yz srmek arzusunda olduu bildirilen erkes
Ankoton'un istedii zaman gelebilecei; ayrca erkes tifesinden
) isyann bastrmakla grevlendirilen Kefe Beyi Kasm

albukoullarnn (
Bey'e de bu hususta gerekli yardmn yaplmas.
506
Kefe beyine
Azak Kalesi civarndaki si erkes ve Ruslardan bazlarnn emn emn alp

kaleye gelip giderken kaledeki haramzdeler tarafndan yollarnn kesilip bir ksmnn
ldrld, bir ksmnn da esir edildii bildirildiinden, sulularn yakalanarak, ktil
olduu eran sbit olanlarn er-i erife gre cezalandrlmalar; dier sulularn ise
aykalarda kree konulmas.
507
Rum beylerbeyi ile Amasya ve Ladik kadlarna
Ladik'in Onuz kynden skender adl siphinin ummen teftii hususundaki

hkm-i erifin yolda kaybolduu bildirildiinden o hkmn yerine kim olmak zere bu
hkmn gnderildii, ad geenin ummen tefti olunarak zerine sbit olan haklarn alnp
sahiplerine verilmesi ve sularnn ayrntl olarak arzedilmesi.
508
Emr-i hacca ve Mahmil-i erif kadsna
Huccac mukaddimlerinin mir iin verdikleri develerin kirasn am

Hazinesi'nden tam olarak aldklar halde hac yolunda bulunan Beytlmal hslatndan ve
bc- bahardan da para aldklar duyulduundan, bunlarn develerinin kiras tam olarak
dendikten sonra baka hibir yerden, hibir sretle para almalarna msaade edilmemesi.
509
am beylerbeyine ve kadsna
Hlen defterdar olan Murad'n Hac Emirlii yapt dnemde haclarn

korunmas iin ne kadar yenieri ve siphi gnderilmi ve ka kiiye ne kadar yiyecek tayin
edilmi ise bundan sonraki hacc- eriflerde de O'nun dneminin esas alnmas.
510
am beylerbeyine
am'da baz mukaddimler zimmetinde mirnin alaca bulunduu bildiril-
92
diinden, bu parann her kimde ise ortaya karlp mutlaka tahsil edilmesi.
511
Kendisi hakknda itimd- hmyun bulunduundan, o blgedeki emvl-i

hssaya nzr tayin edildii; bunlarn tahsilinde gerekli titizlii gstermesi.
512
Karlili, Arboz, nebaht ve Mora beyleri ile Delvine alaybeyine
Denizlerde dman gemilerinin gezmekte olduu haber alndndan, kylarn

gece gndz korunarak buralarda bulunan yerleim yerlerinin ve halkn dmandan
herhangi bir zarar grmesine meydan verilmemesi; bu hkmn Delvine alaybeyine yazlan
sretinin Karlili beyi tarafndan yerine ulatrlmas; Krds Kalesi'nde ne kadar barut ve
gherile bulunduunun da Mora beyi tarafndan bildirilmesi.
513
Mentee ve Tekeili beylerine ve kadlarna
Rodos halknn zahre sknts ektii ve teden beri zahre aldklar yerlerde
kendilerine engel karld bildirildiinden Rodos beyinin temessk ile gelen hi bir
gemiye bu hususta engel karlmamas ve zahre verilen gemilerin iine adam konularak
Rodos'a ulatna dair temessk aldrlmas.
514
Rodos beyine
Zahre hususunda sknt eken Rodos halknn teden beri alageldikleri

yerlerden zahre almalarna engel olunmamas hususunda Teke ve Mentee kadlarna
hkm gnderildii; kendisinin de zahre almaya giden Rodos iin zahre almaya giden
gemileri, kendisi tarafndan verilecek bir temessk ile gndermesi ve gelen zahreyi Rodos
halkna sattrmas.
515
Rodos beyine
Denizlerde dman gemilerinin gezmekte olduu haber alndndan,

skenderiye Kaptan Mehmed ile grmeden bir tarafa gitmemesi ve dman gemilerinin
durumu ve hareketleri hakknda bilgi edinip arzetmesi.
516
lkbaharda dman zerine sefer dzenlenmesine karar verildiinden, emri

altndaki sancakbeylerine, alaybeylerine, zam ve siphilere tam techizatl ve eksiksiz olarak
sefere hazrlanmalar hususunda gerekli tenbihte bulunmas.
517
Bodan voyvodasna
Dmann ahidnmeye aykr hareketler yapt, sava hazrl iinde
ZETLER
93
bulunduu ve Bodan'a saldrma niyetinde olduu bildirildiinden, kendisinin de gaflette

bulunmayp herhangi bir dman saldrsna kar hazrlkl olmas ve szkonusu bilgileri
aratrarak neticesini ayrntl olarak arzetmesi.
518
Birecik beyi olup Rodos muhfazasnda bulunan Ahmed Bey'e
Rodos beyi sancana dnd iin, kendisinin de kendi sancana dnmesi ve

Birecik'te gemi ins ile grevli olanlara her konuda yardmc olmas.
519
Huccac mukaddimlerinden mir iin kiralanan develere nceden deve bana

yirmi altar altn denirken, mukaddimlerin ricas zerine bu miktarn yirmi sekiz altna
karld, ancak devlete borcu olan baz mukaddimlerin bu karara raz olmadklar ve hac
yolunda Beytlmal'den ve bc- bahardan da para aldklar iin devlete borlandklar haber
alndndan, bundan sonra devlete borcu olan mukaddimlerin, kendilerine denecek deve
kirasndan deve bana drder altnlarnn kesilmesi ve hibirine deve kiras haricinde para
denmemesi.
520
Huccac mukaddimlerinden mteveff Ali Azzv'nin mirye borcu olduu, fakat

lmeden nce mallarnn bir ksmn vakfedip bir ksmn da sattndan, borcuna karlk
emlkinin zaptna gidildiinde baz kiilerin vakfiye ya da sat hcceti gstererek dava
atklarnn haber alnd; ancak devlete borcu olan bir kiinin mallarn satmas veya
vakfetmesi geerli olmadndan ad geenin mukaddim olduktan sonra satt veya
vakfettii emlkinin satlarak parasnn am Hazinesi'ne teslim edilmesi.
521
am, Haleb ve Dulkadirl beylerbeyleri ile am kadsna
Nevruz yaklatndan am'da bulunan muktaalarn eski ve yeni dneme ait

alacaklarnn, hi kimsede baky braklmayacak ekilde tahsil olunup hazineye teslimi
hususunda gerekli gayretin gsterilmesi ve Arap defterdarnn bu hususta mektup veya adam
gndererek yapaca yardm talebinin derhal karlanmas.
522
Arabistan vilyetindeki sancaklarn beylerine
Sancaklar dahilinde bulunan muktaalarn eski ve yeni dneme ait alacaklarnn

hi kimsede baky braklmayacak ekilde tahsil olunup hazineye teslimi hususunda gerekli
gayretin gsterilmesi ve Arap defterdarnn bu hususta yapaca yardm talebinin derhal
karlanmas; ayrca Havss- hmyun reysna karmamalar hususunda subalara
tenbihte bulunulmas ve reydan biri idama mahkm olsa bile cezasnn subalara Havss-
hmyun dahilinde infaz ettirilerek bedel-i siyset akesi aldrlmamas.
523
am kadsna ve nzrna
am'da lzumsuz yere birok masraf yapld haber alndndan, bundan sonra
94
Arap defterdarnn izni olmadan mutad harcamalarn dnda hibir harcama yaplmamas.
524
stanbul kadsna
stanbul'da kasaba ihtiya duyulduundan, isimleri ve ikmet ettikleri yerler

yazl olan ahslarn bulunarak kasaplk hizmetinde istihdam edilmeleri.
525
skdar, ile, Kandra, Akyaz ve Takpr kadlarna
Hssa gemilerinin tamiri iin her kazadan yzer kantar stb tedrik edilip
gnderilmesi.
526
* Hkm iptal edilmitirr.
Pnarhisar kadsna
527
Vezir-i azam Mehmed Paa'nn gelip geen yolcular iin Burgaz'da in

ettirmek istedii kervansaray iin gerekli kerestenin, bedeli mukabilinde tedrik
edilmesi.
528
Rodos beyine
Krek cezasn Rodos'ta bulunan Kasmpaal Hac sa olu Mustafa adl reisin
gemisinde ekmekte olan smail olu Bl'nin kefile verilip serbest braklmas.
529
Samsun ve nye dizdarlarna
nye Kalesi mstahfzlarndan bazlarnn ilerinin Samsun Kalesi mstahfzlarna grdrldne dair ikyette bulunulduundan, bundan sonra kimsenin himaye
olunmamas ve kimsenin hizmetinin bir bakasna grdrlmemesi.

530
Budun beyberbeyine
Segedin sancann Ba nahiyesinde timara mutasarrf olan mteveff

Abdurrahman'n oullar Abdlkerim ile Hasan'n, babalarnn timarnn kendilerine tevcihi
esnasnda Sdde-i sadet'e sunduklar ibtid beratnn sahte olduu anlaldndan, ad
geenlerin buldurularak sahte berat kimin dzenlediinin tesbit edilmesi ve fillerin
yakalanp hapsedilerek durumun ayrntl olarak arzedilmesi.
531
Mentee beyine
Daha nce kendisine gnderilen emirde, gemi yapabilecek levendlerin baharda

sefer iin deryaya karlacak byk donanma iin on iki oturaktan yirmi be oturaa kadar
gemi yapmalarna izin verildiinin bildirildii; ancak imdi bu l deitirildiinden,
gemilerin on sekizden yirmi oturaa kadar in olunmas.
ZETLER
532
95
am beylerbeyine
am Timar Defterdar Mahmud'un mal- mir tahsili iin kendisine siphi ve

yenieri verilmesi yolunda yapaca talebin derhal karlanmas.
533
Foa kadsna
Baz Frenklerin Foa'dan Dubrovnikliler adna zahre ve koyun gtrdkleri

bildirildiinden, bundan sonra kfirlere ancak ellerinde Sdde-i sadet'ten alnm hkm-i
erif var ise zahre satlmas, elinde hkm olmayan kimselere zahre verilmemesi.
534
Sultan Murad lalasna
Gnderdii mektupta krk dman kadrgasnn Girit aklarna geldiini

bildirmesi zerine bey ve kadlara sancak ve kazalarn korumalar iin emirler gnderildii;
kendisinin de sancak dahilindeki kylarn, kalelerin, nahiye ve kylerin muhfazas ve
dmann halka herhangi bir zarar eritirmemesi iin gerekli tedbirleri almas.
535
orlu kadsna
Kpr yapmnda kullanlmak zere Samakov'dan gelen ivilerin mmknse

arabalarla, deilse develerle stanbul'a gnderilmesi ve bunun iin ne kadar deve lzm
olduunun bildirilmesi.
536
Bosna beyine
Ahidnmeye aykr herhangi bir hareket yapmamalar hususunda askerlere ve

serhad aalarna tenbihte bulunulduuna ve Zirini olunun Krupa Kalesi hakkndaki
mektubuna dair gnderdii mektubun alnd; bu durumda dmana kar daima uyank
bulunarak hareketlerini ve niyetlerini aratrp takip etmesi; eer o taraftan bara aykr bir
hareket yaplmazsa bu taraftan da kimsenin ahidnmeye aykr i yapmasna izin vermemesi;
ancak memlekete herhangi bir saldr olursa kendisinin de gc nisbetinde gerekli karl
vermesi; ayrca Klis Sancakbeylii'ne Solkol Alaybeyi Hsrev tayin edildiinden kendisini
oraya geldiinde sancana gndermesi.
537
Cezyir-i Garb Trablusu beylerbeyine
Trablusgarp'ta beylerbeyi iken vefat eden Turgut Bey'in Hazinedrbas Murad

stanbul'a gelmek istediinden, yanna gvenilir adamlar katlarak kendisinin ve eyalarnn
slimen stanbul'a ulatrlmas.
538
Kean kadsna
Ferman olmadan darya zahre verilmemesi emredildii halde bir gemiye

zahre verildiinin duyulmas zerine yaplan aratrma neticesinde bunun donanma iin
Boazhisarl Cafer Reis'e verilen zahre olduunun anlaldna dair gnderdii mektubun
alnd; bu emir hl yrrlkte olduundan bundan sonra da elinde ferman bulunmayan
96
hi kimseye zahre verdirilmemesi ve iskelenin kapatlarak gemilerin yanamasnn

nlenmesi; eer iskeleye zahre indiren olursa zahresine el konulup kendisinin hapsedilmesi
ve durumun bildirilmesi.
539
Rodosuk kadsna
Rodosuk'tan kimsenin tereke gtrmediine ve iki bin mdden fazla budayn

hazr olduuna dair kendi nibi tarafndan gnderilen mektubun alnd; hazr olduu
bildirilen budayn orada bulunan gemilerle stanbul'a gnderilmesi; ayrca Hayrabolu,
necik ve Malkara'da kimin anbarnda buday varsa kendilerine yetecek kadar alkonduktan
sonra kalannn Rodosuk'a srdrlp gelen gemilere gnlk narh zerinden sattrlarak
stanbul'a gnderilmesi.
540
Budun beylerbeyine
Kendisine mansb verilen Budun Defterdar Halil Bey'in stanbul'a gelmesine

izin verilmesi ve zimmetinde ne kadar alacak varsa yazlp arzedilmesi.
541
Pojega, Vidin, Semendire, Nibolu, zvornik beylerine
Sefer iin gemi yapm iine isimleri yazl avular mbair olarak tayin
edildiklerinden, kendilerine gemi malzemesi vs. tedrikinde her trl yardmn yaplmas ve
hibir hususta sknt ektirilmemesi.
542
Bursa kadsna
Semerci Ahmed'in Dere isimli mevkide yapt deirmenin evreye verdii

zararla ilgili olarak yaplan aratrmada baz mphem noktalar bulunduundan, bunlarn da
gznne alnarak yeniden bir aratrma yaplmas ve neticenin arzedilmesi.
543
znikmid Kadsna
Daha nce kendisinden, zmir'den znikmid'e gittii haber alnan kuru yemi
ykl gemileri stanbul'a gndermesi istendii halde kendisinin srf tamahkrlndan dolay
bu geminin zmir'den gelmediini bildirmi olduu; halbuki kendisinden geminin durumunu
bildirmesi deil geminin stanbul'a gnderilmesi istendiinden, derhal szkonusu gemileri
ykleriyle birlikte stanbul'a gndermesi.
544
Bursa beyine, Kite ve Mihali kadlarna ve Balkesir Kadl'ndan mazul

Mevlna Bostan'a
Kirmasti nehri etrafndaki mir bostanlar hizmetinde grevli Hseyin'in er-i

erife aykr szler sarfettiine dair ikyette bulunulduundan, ad geenin durumunun
yerinde tefti edilerek sbit olan sularnn bildirilmesi.
ZETLER
97

545
Lapseki kadsna
Mir gemilerin ins iin gerekli olan kerestenin tedriki grevinin Mihali,
Edremid, Duzla, Ezine, Biga, Balya, Gnen, Manyas ve an kadlarna verildii; kendisine
de bunlar kontrol etme grevi verildiinden, gerekli kerestenin eksiksiz olarak ve
zamannda tedriki hususunda gerekli gayreti gstermesi.
546
Anadolu ve Karaman beylerbeyilerine
Malta seferine katlan ve Vezir Mustafa Paa tarafndan haklarnda inayet

ricasnda bulunulan isimleri yazl siphi mazulleri ile mteveff siphi ocuklarndan
kanunnme gereince timara hak kazanm olanlara timar tevcih edilmesi.
547
Yenieri aasna
Malta seferine katlm olan yenierilerden solaklk rtbesi verilen beinin

ble alnmas, timar tevcih edilmi olan drdnn timara karlmas ve ayrca acemi
olanlar blkbalarndan iki yz adedinin de Kapkulu Oca'na alnmas.
548
Rumeli beylerbeyine
Daha nce, Yanya sanca siphilerinden drt bin ve daha az akelik timara
mutasarrf olanlarn, kylarn muhfazasna gnderilmesinin emredildii; imdi de Yanya
sancakbeyine, kalan siphileri ile birlikte sancana dnp muhfazada olmas
emredildiinden, kendisine sancana gitmesi iin izin verilmesi.
549
Yanya beyine
Denizlerde dman gemileri gezmekte olduundan yannda bulunan sanca

siphileri ile birlikte sancana dnerek kylardaki nahiye, ky ve kaleleri dmandan
gelebilecek zararlara kar korumas.
550
am beylerbeyine
Bir yerdeki karkln bastrlmas ya da ekyann yakalanmas iin asker

gndermek gerektiinde sancakbeyi, zam, siphi ve yenierilerin o hususta ayr bir emir
bulunmad gerekesi ile gitmek istemedikleri bildirildiinden, gitmek istemeyenlerin
bakalarna ibret olacak ekilde cezalandrlmak zere isimlerinin yazlp bildirilmesi.
551
Solkol Alaybeyi Hsrev'e
Yeni tayin olunduu Klis sancana giderken, halka zulmettiine dair hakknda
baz kiiler tarafndan ikyette bulunulan Yenipazar kadsnn durumunu renmek iin
Yenipazar'a da urayp tarafsz kiilerden soruturarak ikyetlerin asln renmesi ve
edindii bilgileri arzetmesi.
98
stanbul'dan Mora'ya kadar Rumeli sahillerinde bulunan sancaklarn beyleri

ve kazalarn kadlar ile Adana'ya kadar Anadolu sahillerinde bulunan
sancaklarn beyleri ve kadlarna
552
Dmann Girit adas aklarnda, kylara saldrma amacnda olan krk para
gemisi bulunduu haber alndndan, bunlara kar uyank bulunulmas ve kylardaki kale,
nahiye ve kylerin gerei gibi korunarak dmandan halka herhangi bir zarar erimesine
meydan verilmemesi.
553
Mora beyine
Anabolu Azebleri Aas Cafer'i ldrenlerin siyset olunmalar emredildii

halde hapisten salverildikleri duyulduundan, kad'nn grevinden alnd; ktillerin,
kad'nn bilgisi dahilinde serbest braklmlar ise kad tarafndan, kendi bilgisi dahilinde
serbest braklmlar ise kendisi ve kad tarafndan mutlaka bulunarak siyset olunmalar ve
emrin yerine getirildiinin bildirilmesi.
554
Kavala kaptanna
Kocaili Sanca Beyi Ali Bey, dman gemilerinden haber almak zere o tarafa
gnderildiinden, yanndaki gemiler ile Sakz'a kadar kendisine elik etmesi ve nceki emir
gereince stanbul zahresi iin gemilerle zahre gndermeye devam etmesi.
555
Msr beylerbeyine
Daha nce skenderiye Kaptan Ali ile gnderilen gemilerin eitli ihtiyalar
iin Msr Hazinesi'nden yaplan harcamay karlamak amacyla halktan toplanmas gereken
avrzn affedildii, ancak bundan sonra gnderilecek donanma iin avrz toplanmasnn
gerektii; ayrca mirye ait ky ve mezraalarn o blgede grev yapan mer, kul tifesi ve
mteferrikalardan bazlarna kiralanarak halka hakszlk yapld haber alndndan,
bundan sonra mir arazinin kimseye kiralanmamas, emnet veya iltizam usul ile
zaptedilmesi.
556
Yeniehir kadsna
Sbk Yemen Beylerbeyi Mahmud, stanbul'a gelip giden baz ahslara ait
hayvanlarn teden beri mteveff Sleyman Paa'nn Yeniehir'deki hanlarnda kladn
belirterek kendi develeri iin de ayn iznin verilmesi talebinde bulunduundan, bu hususta
kendisine izin verilmesi ve zahre tedriki hususunda da kendisine yardmc olunmas.
557
Aliye sanca beyine
Mentee Beyi Ahmed Bey tarafndan, kendisine bu hkm gnderilerek

denizlerin muhfazasna tayin olunan iki kadrga iin cenki talebinde bulunursa Aliye
sanca siphilerinden istenilen miktarda cenki seip Mentee beyine gndermesi.
ZETLER
558
99
Mentee, Rodos, Midilli ve Sack beylerine
Msr gemilerini slimen boaza getirme, dman gemileri hakknda bilgi

toplama ve derya muhfazasnda bulunma grevleri ile o taraflara gnderilmi olan Kocaili
Sanca Beyi Ali Bey'e gereken yardmn yaplmas.
559
Mentee beyine
Kendisi sefere gittikten sonra ehl-i fesd suhte tifesinin halkn evini basp
yamalad, bunlarn bir ksmnn kardei ky kethds, nib, hatib olduu iin
yakalanamadklar hususu ile kreki ihtiyacnn giderilmesi iin ar sulularn kree
konulmak zere kendisine verilmesine dair gnderdii mektubun alnd; ehl-i fesdn
yakalanarak kendilerinden davac olanlarla davalarnn grlmesi ve eran ksas lzm
gelenlerin ksas edilmesi, ksas lzm gelmeyenlerin ise kree konulmas; bunlara yardm
ve yataklk yapt eran sbit olanlar ile daha nce suu sbit olmu olan ar sulularn da
ayn ekilde kree konulmas; cenki ihtiyacnn ise siphilerden karlanmas.
560
ehzde hazretleri lalasna
ehzdenin millerinin, bu hkm getiren ahslarla vergi konusunda

anlamazlklar olduu, bunun halli iin daha nce gnderilen hkm gereince davalar
grlp amillerin bunlar rahatsz etmemesine hkmolunduu halde millerin bu hkme
uymayarak bunlara zulmetmeye devam ettikleri bildirildiinden, bir kad ve bir adam
grevlendirilerek bunlarn bir daha Asitne-i sadet'e gelmelerine ihtiya kalmayacak
ekilde bu meselenin zme kavuturulmas.
561
Midilli ve Sack beylerine
Kocaili Sanca Beyi Ali ile buluarak dman hakknda bilgi toplamalar
hususunda daha nce gnderilen emri yerine getirirken Golos iskelesine de gidip orada
bulunan Dubrovnik gemilerini stanbul zahresi iin stanbul'a gndermeleri.
562
znik kadsna
znik reysnn, kendilerinin daha nce ykml tutulduklar gemi kerestesi ve

Bilecik Madeni'ne zahre tedriki hizmetinin yan sra son olarak ykml tutulduklar odun
tedriki hizmetini ifa etmeye gleri bulunmadna dair ikyette bulunduklar
bildirildiinden, odun tedriki hizmetinin kereste hizmeti ile birlikte yrtlmesi.
563
Badad beylerbeyi ve kads ile Erbil kadsna
Erbil'de isimleri yazl baz ahslarn sahtekr, hilekr, dzenbaz ve dolandrc

olduklar, daima sancakbeyi ve subalarn yannda bulunup haksz yere gammazlk yaparak
Mslmanlar hapsettirip paralarn aldklar ve eitli bidatler ihdas ettiklerine dair
Erbil'den gelen baz kiiler ikyette bulunduklarndan, halktan ve ileri gelenlerden bu
ahslarn durumlarnn soruturulmas ve durum arzedildii gibi ise bildirilmesi; ad geen
100
ahslara da durumlarn dzeltip bu gibi iler yapmamalar hususunda tenbihte bulunulmas;

ayrca er-i erife, kanunlara ve temllere aykr bir bidat varsa derhal kaldrlmas.
564
Badad beylerbeyi skender Paa'ya, Badad ve Erbil kadlarna
Sancakbeyi Bekir'in reyya zulmettii, subalar, kethds ve etrafndaki

yirmi kadar kiinin er-i erife ve kanuna aykr olarak fakir fukarann mallarn ellerinden
aldklar ve sebepsiz yere hapsettiklerine dair Erbil'den gelen baz kimselerin ikyette
bulunduu, ancak Erbil kadsnn ise bu ikyetlerin asl olmadn, halkn sancakbeyinden
memnun olduunu bildirdii; bu durumda gerek ikyetilerin iddialarnn, gerekse Erbil
kadsnn bildirdii hususlarn hak zere tefti edilerek kimin zerine hak sbit olursa alnp
sahibine verilmesi ve sonucun arzedilmesi; eer durum kad'nn bildirdii gibi ise geree
aykr arzuhal sunanlarn, haklarndan gelinmek zere, kimler olduklarnn bildirilmesi.
565
am beylerbeyine
Beyrut'un Cerd nahiyesine bal Drz Ayn- Dre ky halknn si olduklar

ve vergilerini vermedikleri, hatta ii mal- mir tahsilinde grevli siphinin evini basmaya
kadar vardrdklar, ellerinde ok miktarda gelimi tfekler bulunduu, haklarndan gelmek
iin imdiden gerekli tedbirler alnmazsa ileride daha byk karklklar karabilecekleri,
ayrca Nablus'a bal Muayyed (
) kynn de ekya yata olduu, buradaki ekyann
Safed, Leccun, Gazze ve Kuds yollarn kestikleri bildirildiinden, gerekli tedbirler
alnarak szkonusu ekyann ne ekilde mmkn ise mutlaka ele geirilip bakalarna ibret
olacak ekilde haklarndan gelinmesi; ancak bu yaplrken haksz yere, kendi halinde olan
insanlara da zarar verilmemesi.
566
Budun beylerbeyine
Budun Kalesi'nde ve o blgedeki dier kalelerde, yirmi iki, on sekiz, on alt, on

drt ve on bir vukiyyelik glleler atabilen ne kadar top ve ayka bulunduu ile bunlarn
kundak, araba gibi levzmtnn ne kadarnn kullanma elverili olduunun ve cephne
mevcudunun tesbit edilip bildirilmesi.
567
Kavala dizdarna
Kavala kaptanna, yeni grevinin ifas esnasnda, istedii miktarda hisar eri
verilmesi; ayrca bundan sonra mahll hisar gedikleri iin yaplacak arzlarn da dorudan
kendisi tarafndan deil, Kavala kaptan vastas ile yaplmas.
568
Semendire beyine
Semendire ve Belgrad'da ne kadar darbzen bulunduunun ve levzmtnn

kullanma elverili olup olmadnn bildirilmesi.
ZETLER
101
2 Cemaziyelevvel 973 (25 Kasm 1565)

569
Karaman ve Rum beylerbeylerine
lkbaharda dman zerine sefer dzenlenmesine karar verildiinden

beylerbeyilikleri dahilindeki tm sancakbeyi, alaybeyi, eriba ve siphileri ile birlikte
eksiksiz ve tam techizatl olarak sefere hazr olmalar ve daha sonra ne zaman, nerede
toplanmalar emredilirse orada toplanmalar; bu hususta her bir sancakbeyine hitaben ayr
ayr yazlm emirlerin de onlara iletilmek zere kendilerine gnderildii.
570
Semendire beyine
Dman zerine sefer dzenlenmesine karar verildiinden, daha nce

kendisinden tedrik etmesi istenen arpa ve undan imdiye kadar ne kadarnn tedrik
edildiinin bildirilmesi.
571
Semendire beyine
Semendire'de yaplacak kpr iin elinde yeterli miktarda ivi mevcut deilse
ihtiya miktar iviyi Samakov'da demir hizmetinde bulunan Dergh- muall avularndan
Mstedam avu'tan temin etmesi.
572
Teke beyine
Evleri yamalanan Araplarn eya ve hayvanlarnn teftii hususundaki emre

istinaden er-i erife davet olunduklar halde davete icabet etmedikleri bildirilen ve emr-i
erifde isimleri zikredilen zanllarn yakalanarak kree gnderilmesi.
573
lkbaharda dman zerine sefer dzenlenmesine karar verildiinden,

beylerbeyilii dahilindeki btn sancakbeylerinin sefere hazrlanmalar iin her birine
hitaben ayr ayr yazlm hkmlerin kendisine gnderildii, bu hkmleri ilgili
sancakbeylerine ulatrmas.
574
nebaht'da bulunan erkes Sleyman Reis'e
nebaht civarnda bulunan levend reislerinden Osmanl lkesine zarar vermeyen

ve dostluk zere bulunanlarn rahatsz edilmemesi, ehl-i fesd olanlarn ise yakalanp
Sdde-i sadet'e gnderilmesi; ayrca itimad edilen reislerden isteyenlerin on sekiz oturakl
gemi yapmalarna izin verilmesi ve etrafa zarar vermeyen levendlere bedeli mukabilinde
peksimed verilmesi.
575
Preveze, Ayamavra ve nebaht kadlarna
nebaht'da bulunan gnll reislerden erkes Sleyman Reis'in, zararsz

olduklarna dair kefil olduu levendlere on sekiz oturakl gemi yapma izni verildiinden,
kendilerine talep ettikleri takdirde bedeli mukabilinde peksimed verilmesi.
102
576
Rumeli beylerbeyine
lkbaharda dman zerine sefer dzenlenmesine karar verildiinden, yannda

bulunan veya bulunmayan tm sancakbeyi, alaybeyi ve siphilere eksiksiz ve tam techizatl
olarak sefere hazr olmalar hususunda gerekli tenbihte bulunmas ve kendisinin skp veya
Kstendil'de klayp emrindeki askerlere sefer zamanna kadar izin vermesi; daha sonra ne
zaman, nerede toplanmak emredilirse, herhangi bir aksakla meydan vermeden, orada
toplanlmas.
577
irmen beyi olup Aknc beyi olan Sleyman Bey ile Silistre beyine
lkbaharda dman zerine sefer dzenlenmesine karar verildiinden, eksiksiz

ve tam techizatl olarak sefere hazrlanmalar iin emri altnda bulunan siphi ve aknclara
sefer zamanna kadar izin verip, daha sonra nerede, ne zaman toplanmak emredilirse
herhangi bir aksakla meydan vermeden orada toplanlmas.
578
Sa Ulfeciler Aas Mehmed Aa ile Sol Ulfeciler aasna ve Sa Garibler

Aas Hasan Aa'ya
Rumeli beylerbeyine skp'te klamas emredildiinden, kendilerinin de

blkleriyle birlikte Sdde-i sadet'e gelmeleri.
579
Aydn beyine ve Lala Cafer Bey'e
Sla Beyi Hzr Bey, gemilerinde krekiye ihtiya bulunduunu bildirip

sululardan kreki gnderilmesini talep ettiinden, Aydn ve Saruhan'da siysete mahkm
olmayan ar sululardan suu eran sbit olmu olanlarn Hzr Bey'e gnderilmesi ve ne
kadar sulu gnderildiinin defter edilip bir sretinin Sdde-i sadet'e dierinin ise ad
geen beye gnderilmesi.
580
Teke beyine
Kfirlere ait bir geminin Demre'de karaya vurup yz otuz kiinin karaya kt
haber alndndan, derhal toprak kads ile zerine gidip geminin cinsi, uyruu, geli amac,
tad yk, ka kiinin karaya kt, len yolcu ya da yamalanm mal olup olmad vs.
hususlar iyice aratrp ayrntl olarak yazp bildirmesi ve eer karaya kanlar harb
kafirler ise ilerinden ie yarar birini Sdde-i sadet'e gnderip dierlerini hapsetmesi.
581
Arboz ve Koloz kadlar ile Mentee beyine
Sla Beyi Hzr Bey, yannda bulunan mir gemilerle deniz muhfazasna
ktnda, Arboz, Koloz ve Mentee taraflarna gelip bedeli mukabilinde yiyecek ve
zahre tedrik etmek istedii takdirde, kendisine yeterli miktarda zahre tedrik edilmesi, bu
hususta ad geene kimsenin mdahalede bulunmasna izin verilmemesi.
582
Sla beyine
Deniz muhfazasna kaca zaman gemide istihdam edecei cenkileri, Malta
ZETLER
103
seferine katlm olan doksan siphi arasndan semesi.
583
znik kadsna
Hssa kadrgalarna kereste kesilmesi iin kylere hizmet tevzi yapld srada
mteveff Ali Paa Evkf'na bal Hedne ve Sfer kylerinin, muafnmeleri olduunu ne
srerek grev kabul etmedikleri ve tevz tezkiresini yrttklar bildirildiinden, tezkireyi
yrtann yakalanarak Sdde-i sadet'e gnderilmesi ve dierlerine de ykml olduklar
hizmetin ifa ettirilmesi.
584
Silivri kadsna
Kpr yapmnda kullanlmak zere Samakov'dan arabalarla gnderildii, ancak

tamak iin otuz alt adet deveye ihtiya bulunduu bildirilen ivileri iyi bir yerde muhfaza
etmesi ve hava artlar uygun olup kendisinden bunlar gndermesi istendiinde de araba
kiralayarak gndermesi.
585
Malkara ve Tekfurda kadlarna
stanbul'da zahre sknts ekildiinden, Malkara ve Tekfurda'nda gerek

madrabazlarn, gerekse dier kiilerin ellerinde bulunan zahrenin, kendilerine yetecek
kadar brakldktan sonra kalannn gnlk narh zerinden sattrlp stanbul zahresi iin
oraya gelen gemilere ykletilerek stanbul'a gnderilmesi.
586
Pojega sanca kadlarna
Pojega'daki barkanlarn tamiri ve kffrn defi iin reydan adam

gnderilmesine kadlarn engel olduuna dair Pojega Beyi Nasuh tarafndan ikyette
bulunulduundan, gerekli olduu takdirde beylerin kale tamiri vs. iin reydan adam
almalarna engel olunmamas.
587
Selanik beyine
stanbul'un zahre ihtiyacn temin iin Selanik'de bulunan renber gemilerine

buday yklenerek stanbul'a gnderilmesi.
588
Mora, Yanya, Karlili ve nebaht beyleri ile kadlarna
Deryaya ve kffra tereke verilmemesine dair daha nce gnderilmi olan emrin
gereinin yerine getirilmesi hususu ile bizzat ilgilenilerek, gerek Havss- hmyun ve
gerekse dier hslardan elde edilen terekenin kffra ve deryaya verdirilmemesi.
589
Akdeniz kylarnda bulunan kazalarn kadlarna

Deryaya ve kffra tereke verilmemesine dair daha nce gnderilmi olan emrin
104
gereinin yerine getirilmesi hususu ile bizzat ilgilenilerek gerek Havss- hmyun ve
gerekse dier hs, zeamet ve timarlardan elde edilen terekenin kffra ve deryaya
verdirilmemesi.
590
Mora beyine
Daha nce ilenmesi istenen gherilenin ilenmeye balanp balanmadnn,

baland ise ne kadar ilendiinin ve nasl tedrik edildiinin bildirilmesi.
591
Budun beylerbeyine
Dmann daldna dair gnderdii mektubun alnd; bu durumda

emrindeki askerlere yerlerine dnmeleri iin izin vermesi, ancak lkbahar'da sefere
klacan da hatrlatp eksiksiz olarak sefere hazr olmalar hususunda kendilerine tenbihte
bulunmas.
592
Eflak voyvodasna
Sefer-i hmyun iin Nibolu'da gemi yapm ile grevlendirilen skender

avu'a her hususta yardmc olunmas.
593
Alasonya kadsna
Vezir Ahmed Paa hslarna dahil olan Alasonya'nn Diranya ve Ranko kyleri
reysnn katklar bildirildiinden, olayn aslnn aratrlarak, reynn niin katklarnn
ve yerlerine kimlerin geldiinin ayrntl olarak yazlp arzedilmesi.
4 Cemaziyelevvel 973 (27 Kasm 1565)

594
Yenieri aasna
Malta seferinde yararlk gsteren bin be yz yirmi alt yenierinin siphi

olanl, silahdarlk, zaarclk, sekbanlk, solaklk, blkbalk rtbeleri ve timar ve
buuk tevcihi ile taltif edildiklerinden, szkonusu taltiftn kanunlarna uygun olarak
datlmas.
595
Tekfurda, Kean ve Hayrabolu kadlarna
stanbul'da zahre sknts ekildiinden, kazalar dahilinde kimin elinde tereke

mevcutsa kendilerine yetecek kadar alkonulup kalannn gnlk narh zerinden sattrlmas
ve Rodosuk ile Rodosuk'a yakn iskelelere indirtilip stanbul zahresi iin gelen gemilere
ykletilerek Tekfurda msellemleriyle stanbul'a gnderilmesi.
596
stanbul'dan Arboz'a varncaya kadar yallarda bulunan kazalarn

kadlarna
stanbul'da zahre sknts ekildiinden, kazalar dahilinde madrabazlarn veya
ZETLER
105
baka kiilerin ellerinde ne kadar zahre varsa kendilerine yetecek kadarnn braklp
kalannn gemilere ykletilerek stanbul'a gnderilmesi.
597
Badad ve Basra beylerbeyilerine
Devlete kar isyan halinde olan Ulyan olu isimli sinin memleketine Osmanl
lkesinden yiyecek, silah ve gemi levzmt gnderildii ve llerinin Osmanl lkesine
gmld haber alndndan, bu husus ile bizzat ilgilenilerek szkonusu sinin Osmanl
lkesinden bu ekilde fayda temin etmesinin nne geilmesi ve hi kimsenin bu emre
aykr hareket etmesine izin verilmemesi.
598
Badad beylerbeyine
Kendisine daha nce de emredildii zere bol miktarda gherile iletip hazr
olanlar Basra'dan gnderilenlerle birlikte Haleb'e gndermesi, bugne dek ne kadar
gherile ilenip gnderildiini ve daha ne kadar ileneceini yazp bildirmesi; bu hususta
Basra beylerbeyine yazlan ve kendisine gnderilen hkm de Basra'ya ulatrmas; ayrca
ran'a, ihrac yasaklanm olan yiyecek, silah vs. gnderildii haber alndndan, bunun
nlenmesi iin de gerekli tedbirleri almas.
599
Basra beylerbeyine
Kendisine daha nce de emredildii zere bol miktarda gherile iletip

Badad'a gndermesi ve bugne dek ne kadar gherile ilenip gnderildiini ve daha ne
kadar ileneceini yazp bildirmesi.
600
Diyarbakr'da mevcut gherilenin bir miktarn alkoyup kalann stanbul'a

gnderilmek zere Haleb veya Trablus'a gndermesi ve daha sonra Badad'dan gelecek
gherileden, gnderilen kadarn alp yerine koymas; ayrca yeni defterdar gelinceye kadar
mir tahsilat kendisinin yrtmesi ve herhangi bir aksakla meydan vermemesi.
601
Msr beylerbeyine
Msr muktaalarnn geen sene ve bu seneki hesaplar ile anbarlara dahil olan
ve satlan tereke miktarlarn gsterir muhasebe sretlerinin hazrlanp gnderilmesi; ayrca
bugne kadar Msr'daki tahl ambarlar ktlk zamanlar iin dolu tutulageldiinden, hlen
ambarlarn bo mu, dolu mu olduunun, bo ise dete aykr olarak niin boaltldnn
yazlp arzedilmesi.
602
Sakz beylerine
det zere her sene Sakz'dan Sdde-i sadet'e gnderilmekte olan on bin
altnn bu sene gnderdikleri adam tarafndan eksik teslim edildii, szkonusu ahs taahhd
ettii srede paray getirmediinden bu parann tahsili iin Hseyin avu'un Sakz'a
gnderildii; bu parann szkonusu ahstan tahsil edilerek ad geen avua teslim edilmesi.
106
603
Midilli beyine
Sakz'dan her sene gnderilmekte olan on bin altn, bu sene getiren adamn
eksik teslim etmesi ve taahhd ettii srede de kalann getirmemesi zerine eksik ksmn
tahsili iin Hseyin avu'un Sakz'a gnderildii ve Sakz beylerine de bu hususta hkm
yazld; bu parann tahsili hususunda kendisi tarafndan da gerekli gayretin gsterilmesi.
604
Sultan Hseyin Beye
Gnderdikleri mallar karlnda birka tohumluk sakat aygr isteyen kiilerin

isteklerinin kabul edilip binmeye elverili olmayan birka sakat aygr bulunup gnderilmesi.
605
Serhaddin durumu hakknda gnderdii mektubun alnd; bundan sonra da

ayn ekilde o blge ile ilgili haberleri gndermeye devam etmesi.
606
Ada kadsna
Gherile ilenmesi iin gerekli olan kmrn hazrlanp hayvanlara ve

arabalara ykletilerek znikmid'e gnderilmesi.
607
Msr beylerbeyine
Msr sancakbeylerinden olup hlen Mekke suyollarnn yapm iini yrtmekte

olan brahim Bey'in, vefat eden oullarna ait ulfenin bir ksmnn, Mekke suyolu
yapmnda alanlara datlmas yolundaki talebi kabul edildiinden, szkonusu ulfenin
ilgili ksmnn brahim Bey'in gnderecei defterde isimleri yazl olan ahslara tasarruf
ettirilmesi.
608
Mekke suyolu hizmetinde bulunan brahim Bey'e
Vefat eden oullarna ait ulfenin bir ksmnn Mekke suyolu hizmetinde
alanlara datlmas yolundaki talebi kabul edildiinden, szkonusu ulfenin ilgili ksmn
hakedilerine gre ilgililere datp tanzim edecei defteri Msr beylerbeyine gndermesi.
609
Bursa kadsna
Daha nce gnderilmesi istendii halde bulunamad bildirilen Bursa'nn

Deveciler Mahallesi'nde oturan Koca stad lakapl Zerbaftc Hac Mehmed'in mutlaka
buldurulup gnderilmesi.
610
Van beylerbeyine
Kul tifesinden ve halktan baz kimselerin ran'a, ihrac yasak olan at, silah vs.
mallar sattklar haber alndndan, bu husus zerinde nemle durularak ihrac yasak
mallarn darya satlmasna izin verilmemesi ve emre aykr hareket edenlerin yazlp
bildirilmesi.
ZETLER
107
10 Cemaziyelevvel 973 (3 Aralk 1565)

Hdavendigr, Mentee, Kastamonu, Kocaili, Kengr, Sultann, Karesi,
Tekeili, Hamidili, Karahisr- Shib, Biga, Aydn, Bolu, Aliye, Nide,
Krehir, Akehir, Bozok, il, Beyehir ve Aksaray beyleri ile Saruhan ve Ktahya'daki
ehzde lalalarna
611
lkbaharda dman zerine sefer dzenlenmesine karar verildiinden, sancaklar

dahilindeki btn alaybeyi, eriba ve siphilerin eksiksiz ve tam techizatl olarak sefere
hazrlanmalar ve daha sonra gnderilecek hkmde ne zaman, nerede toplanlmas
emredilirse eksiksiz olarak orada toplanmalar.
612
Kuds-i erif kadsna
Kuds'te yeni alan kahvehnelerin birer fesad yuvas olduu ve Mslmanlar

ibdetten alkoyduundan bahisle bunlarn kapatlmas gerektii yolunda kendisi tarafndan
yaplan talep uygun grldnden, szkonusu kahvehnelerin kapatlmas ve emre
uymayanlarn isimlerinin bildirilmesi.
613
Sultan Murad lalasna ve Manisa kadsna
ki alm satm yasak olduu halde baz fsk kimselerin aka iki satt ve
itii, kasaba halknn da bunlardan rahatsz olduu bildirildiinden, bu durumun nne
geilerek yasan titizlikle uygulanmas ve kar gelenlerin cezalandrlmas.
614
Golos kadsna
Mir hssa kadrgalarn krekleri iin gerekli olan aacn tedriki maksadyla
Mentee Beyi Ahmed Bey'in Golos'a gnderdii adama, bedeli mukabilinde aa tedrik
etmesi hususunda yardmc olunmas.
615
Tekfurda kadsna
skdar'da bulunan imret iin satn alnp anbara konulmu olan tahl
gemilerle getirmek zere oraya gelen vakf grevlisine zorluk karlmamas, ancak bu
bahne ile bakalarnn hrice tahl karmasna da izin verilmemesi.
616
Msr beylerbeyine
Daha nce skenderiye Kaptan Ali ile gnderilen gemilerin eitli ihtiyalar
iin Msr Hazinesi'nden yaplan harcamay karlamak amacyla halktan toplanmas gereken
avrzn affedildii; ancak bundan sonra gnderilecek donanmann ihtiyalar iin avrz
toplanaca; ayrca Msr'daki baz mir ky ve mezraalarn bir ksm devlet grevlilerine
kiralanarak reyya hakszlk yapld haber alndndan, bundan sonra hibir grevlinin
bu ekilde ky ve mezraa tasarruf etmesine izin verilmemesi ve mir arazinin eskiden olduu
gibi emnet veya iltizam usul ile iletilmesi.
108
617
Ankara ve Seferihisar kadlarna
Halka zulm ve ktlk yaptklar iin umum teftie tbi tutulmalar emredilen
ancak etraf kazalardan gelen birok ehl-i fesdn mahkemeye mdahale etmesi ve hak talep
edenlerin okluu sebebiyle Kengr beyi mahkemeyi terk ve tatil ettii iin teftileri
yaplamayan Kurunlu kazasnn Bozku kynden Dervi ve olu Murad adl siphilerin
teftii grevinin kendilerine verildii; ad geenlerin tefti edilerek zerlerine sbit olan
haklarn alnp sahiplerine verilmesi ve ayrca sbit olan sular da varsa kendilerinin
hapsedilip durumun arzedilmesi.
618
ran'dan kaarak Baauk Melik'e snd ve aradaki antlama gereince

ranllar tarafndan birka defa geri istendii halde iade edilmedii bildirilen Grc
beylerinden Portar'n kardeinin karsnn mutlaka buldurulup ran'a geri gnderilmesi;
ayrca Erzurum Beylerbeyilii'ne bal sancakbeylerine de, ran ile yaplm olan
antlamaya aykr herhangi bir i yapmamalar hususunda sk tenbihte bulunulmas.
619
Canpolad Bey'e, Trkmen kads Abdlkf'ye ve Trablus beyine
Haleb Defterdar Dervi Bey'e mal- mir tahsili ve hazine ile ilgili hususlarda
yardmc olunmas.

620
skp beyine ve Pirlepe kadsna
Yaptklar ktlklerden dolay halkn ayaklanmasna sebep olan ve

yakalanarak iledikleri sulara gre siyset ya da krek cezas ile cezalandrlmalar
emredilen ancak firar ettikleri iin yakalanamayan ve daha sonra da Sancakbeyi veys'in
baka sancaa tayin edilmesinden dolay cezalandrlamayan zimmlerin mutlaka
yakalanarak iledikleri sulara gre birkann siyset olunmas, birkann da kree
konulmak zere Dergh- mualla'ya gnderilmesi.
621
skp beyi ile Krova ve Pirlepe kadlarna
Vezir Mustafa Paa hslarna dahil olan Pirlepe varou ve Morhova nahiyesi
zimmlerinin voyvodalarndan ikyet ettikleri, fakat mahkemede delil gstermee muktedir
olamadklar; bu arada voyvodann da bu zimmlerden iki senelik alaca olduunu syleyip
tahsilini talep etmesi zerine binden fazla zimmnin sopa ve talarla mahkemeye saldrmaya
kalktklar ancak cuma gn olmas mnasebetiyle Mslmanlarn ou mahkeme
kapsnda hazr bulunduklar iin bu zimmlerin datld Pirlepe Kad Nibi Ahmed
tarafndan bildirildiinden, szkonusu zimmlerin elebalarnn yakalanarak derhal Dergh-
mualla'ya gnderilmesi.
ZETLER
622
109
Arap defterdarna
Eskiden Havss- hmyun'a dahil olduu halde u anda siphi timar olan
bin akelik Bc- Tark-i Hordum'un yeniden Havss- hmyun'a dahil edilmesi.

623
Kengr, Karahisr- Shib, orum, Kocaili, Karesi, Mentee, Aliye ve Biga

beylerine*
Daha nce gnderilen emirle kara seferine hazrlanmalar istenmi iken imdi
deniz seferine tayin olunduklarndan, nevbetlee dirlik tasarruf eden siphiler dndaki tm
siphi, zam ve alaybeyileri ile birlikte eksiksiz ve tam techizatl olarak sefere hazrlanp
Nevruz'dan on gn nce orum, Kocaili ve Karahisar beylerinin stanbul'da, dier beylerin
de Boazhisar'nda hazr bulunmalar.
* Hkmn sonunda Karahisar beyinin tekrar kara seferine tayin olunduuna dair kayt
vardr.
Yanya Arboz, Midilli, Vize, irmen, Avlonya, Rodos, nebaht, Ohri, Mora,
skenderiye ve Dukagin beylerine; Anadolu, Karaman ve Rum beylerbeyileri
ile bu beylerbeyiliklere bal sancakbeylerine; Ktahya sanca iin ehzde Selim
lalasna, Saruhan Sanca iin Sultan Murad lalasna; Marmara, Edirne, Gmlcine ve
Yenice-i Karasu kadlarna
624
Denize kacak olan donanma iin kreki gnderilmesi hususunda sancaklar

dahilindeki kadlara hkm ve adam gnderildii; kadlar ve gnderilen adamlar kendi
hallerine brakmayp bizzat ilgilenerek istenilen miktarda krekinin bir an nce eksiksiz
olarak gnderilmesi hususunda azam gayreti gstermeleri.
625
Sbk Badad Hazine Defterdar Ahmed elebi'ye
Daha nce Diyarbakr' tahrire memur edilen Uzeyr Beyi Musa'nn grevine son
verilip tahrir ii iin kendisi grevlendirildiinden, ad geenden defterleri alp bu hizmeti
yrtmesi ve daha nce tasarruf etmekte olduu yz krk bin akenin karln da tahrir
esnasnda ortaya kacak zevidden alp tasarruf etmesi.

626
Edirne, Gelibolu, nz, Midilli, Ferecik, skp, Selanik, Siroz, Amasya,

Larende, Konya, Kayseri, skilip, Merzifon, Gm, Kastamonu ve Takpr
kadlarna
Bykekmece yaknnda in olunacak kpr iin yetenekli ustalar temin edilip
birbirlerine kefillenerek Nevruz'da ie balayacak ekilde gnderilmesi.
110
627
Yemen beylerbeyine
Yemen'de iyi cins barut imal edildii ve hazrda be yz kantar barut bulunduu
haber alndndan, szkonusu barutun Hille Beyi Ahmed Bey ile Muha ve Svey
zerinden Msr'a gnderilmesi ve bundan sonra da her yl bin kantar barut ilenip ayn
ekilde Msr'a gnderilmesi.
628
Msr beylerbeyine
Yemen'de mevcut be yz kantar barutun Muha ve Svey zerinden Msr'a

gnderilmesi hususunda Yemen beylerbeyine hitaben yazlm olan ve bu hkmle birlikte
kendisine gnderilen hkm-i erifi Yemen beylerbeyine ulatrmas ve ilkbahara kadar bin
kantar barut yetitirmesi; ayrca Svey gemilerinin gittikleri yerden dnp dnmediini de
bildirmesi.
629
Diyarbakr beylerbeyine ve Siirt kadsna
Etrafna toplad bir takm kt kimselerle halka zulmettii ve adam ldrd

bildirilen Hac smail adl ahs ile avenesinin yakalanp tefti olunmas ve adam ldrd
sbit olursa ve kendisi de siphi ise hapsedilip durumunun arzedilmesi, siphi deil ise er-i
erife gre cezalandrlmas.
630
Bolu beyine ve Bolu sanca kadlarna
Sancak dahilindeki kasaba ve kyleri gezip irkin fiiller ileyen, yama ve

soygun yapan ingeneler yakalanp hapsedildiklerinde, kadlarn bunlar ellerinde hkm-i
erif bulunduu gerekesiyle salverdikleri bildirildiinden, hi kimsenin bu ekilde er-i
erife aykr i yapmasna izin verilmemesi ve bunlarn ellerinde bulunduu iddia edilen
hkm-i eriflerin de Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
631
Bolu beyine, Gerede ve aa kadlarna
Bolu beyi tarafndan gnderilen mektupta, siphi ve il erleri ile birlikte

ekyann zerine varldnda, bir ksm elegeirildii halde elebalarnn, zerlerine
varlacan daha nce haber aldklar iin katklar, bunlar tanyanlarn da bunlar ele
vermedii bildirildiinden, kam olan ekyann mutlaka yakalanp davaclar ile
davalarnn grlmesi ve cezalandrlmalar; ayrca ekyalk yapanlar bilip de ele vermeyen
veya koruyanlarn da tesbit edilip arzedilmesi ve bunlar hakknda, gelecek emre gre
hareket edilmesi.

632
Karaman beylerbeyi ile Konya, Turgud ve Akehir kadlarna
Sbk Turgud kads hakknda bu hkm getiren yedi kii tarafndan, rvet
ald ve eitli suistimallerde bulunduuna dair ikyette bulunulduundan, ad geenin bu
iddialarla ilgili olarak tefti olunmas; ayet iddialar eran sbit olursa bu kaddan davac
ZETLER
111
olan bakalarnn davalarnn da grlmesi ve hak sahiplerinin haklarnn alnp sahiplerine

verilmesi; ancak iddialarn aslsz olduu ortaya karsa, o takdirde de bu yedi kiinin
hapsedilmesi ve her iki halde de neticenin ayrntl olarak bildirilmesi.
633
Kandra kadsna
Kefken skelesi'nden kadrga kerestesi yklenen Arap Mehmed Reis'e ait top
gemisinin karayel frtnasna tutularak iki paraya ayrld ve krk kiilik mrettebattan reis
ile dokuz grevlinin kurtulduuna dair gnderdii mektubun alnd; szkonusu geminin
kyya vuran paralar ile gemi kerestelerinin toplatlmas ve durumun bildirilmesi.
634
Karaman beylerbeyi ile Turgud ve Konya kadlarna
Turgud kazasnda halka zulmettikleri, hrsz ve harmi olduklar bildirilen

ahslarn tefti olunarak eran zerlerine sbit olan haklarn alnp sahiplerine verilmesi ve
suu sbit olanlarn hapsedilip sularnn ayrntl olarak arzedilmesi.

635
Gelibolu kadsna
Korbeli'ndeki Etere kynde ekyalk yapan drt harminin Hsam Reis

tarafndan Sdde-i sadet'e getirildii; evinde eya bulunan ky kethds Pr'nin de
yakalanarak ayn ekilde ad geen reis ile Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
636
Lapseki ve Gelibolu* kadlarna
Lapseki'de, ulhaolu diye tannan ekyann alt defa kree konulduu halde
her defasnda kurtulmay baararak tekrar ekyala balad haber alndndan, ad
geenin derhal yakalanarak Sdde-i sadet'e gnderilmesi ve hangi sutan ka defa kree
konulup nasl kurtulduu, hlen ekyalk yapp yapmad ve iyiliine ehadet eden kimse
bulunup bulunmad hususlarnn ayrntl olarak arzedilmesi; ayrca Eceovas'nda Kum
kyde skin olup ekyalk yaptklar bildirilen ahslarn da sular sbit grlrse kree
konulmak zere Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
* Metinde Nibolu olarak gemektedir.
637
Gynk kadsna
Kendisinin attan dp aya krldndan, hssa kadrgalar iin znikmid

skelesi'ne kereste indirilmesi iinin aksadnn bildirildii; bu iin bir an nce bitirilmesi
gerektiinden eer kendisi ile ilgilenemeyecek derecede gsz ise yerine ibilir birini
tayin edip bu ii mutlaka bitirmesi.
638
Rum beylerbeyine, Sivas ve Zile kadlarna

Sivas'taki Abdlvahhb- Gazi Zviyesi mtevellsi, siphi ve emlk sahibi olan
112
baz kimselerin vakf hududuna tecavz ettikleri yolunda ikyette bulunduundan, konunun
aratrlarak vakf arazisine kimsenin tecavzne izin verilmemesi.
639
am'da mret-i mire mtevellsi olan Molla Aa aleyhinde baz ahslar

tarafndan verilen ikyet dilekesinin bir sretinin gnderildii; ad geenin kendisinden
ikyeti olanlarla er-i erife gre tefti edilerek, zerine sbit olan haklarn alnp
sahiplerine verilmesi ve sonucun arzedilmesi.
640
am beylerbeyine
Gazze sanca siphilerinin, am Beylerbeyilii'ne bal dier sancaklardan her

yl bir ka siphinin hacc- erife gitmesine izin verilegelmi olmasn emsal gsterip
Gazze'den de baz siphilerin Mahmil-i erife hizmet etmek artyla hacca gitmesine izin
verilmesi yolundaki talepleri uygun grldnden her sene, isteyenler arasndan be
siphinin mahmil-i erife hizmet etmek artyla hacca gnderilmesi.

641
Silistre beyine
Bodan voyvodas baz ehl-i fesdn Bodan'a zarar verebileceklerinden

bahisle, gerektiinde kendisine yardm edilmesi talebinde bulunduundan, byle bir durum
ortaya kar ve ad geen tarafndan yardm talebinde bulunulursa kendisine gereken
yardmn yaplmas.
642
Koba kadsna
Koba'ta Virbas nehri zerinde bulunan kprnn ana yol zerinde olmasndan
dolay kpr civarndaki kyn, kprnn muhfaza ve bakmn yapmak artyla
avrz- divniyye, teklif-i rfiyye, cerahorluk hizmeti ve sancakbeyinin teklif edecei
dier hizmetlerden muaf olduklarna dair kendilerine verilmi olan emr-i erife aykr olarak
hizmet teklif edildii yolunda ikyette bulunulduundan, eer szkonusu kyler halk
grevlerini eksiksiz yerine getiriyor ise kimsenin kendilerine emre aykr olarak hizmet
teklif etmesine izin verilmemesi.
643
Bolu beyine
Bolu'da yakalanan ekyalardan yedisini Bolu zindanna gtrmekle grevli

iken ekyalar yolda salverip kendileri de kaan Mustafa, Abdi ve Ferhad adl siphilerin
mutlaka yakalanmalar ve salverdikleri ekyalar kendilerine buldurularak hapsedilmeleri ve
netecenin arzedilmesi.
644
Yenieri aasna
ZETLER
113
Malta seferinde hizmette bulunan yayaba, solak ve yenieriler eitli rtbe ve ake ile
dllendirildiklerinden, szkonusu rtbe ve akelerin datlarak defterinin gnderilmesi.
645
Rum beylerbeyine
orum sanca siphilerinin derya seferine memur edildii ve bu hususta orum

sanca beyine emir gnderilmi olduu; siphileri ile birlikte tam tekmil savaa hazr
vaziyette Nevruz'dan nce gelip gemilerde hizmete hazr bulunmas hususunda orum
sanca beyine kendisi tarafndan da ayrca tenbihte bulunulmas.
646
orum beyine
Sanca siphileri ile birlikte derya seferine tayin olunduundan, tam tekmil
savaa hazr vaziyette siphileri ile birlikte Nevruz'dan nce gelip gemilerde hizmete hazr
bulunmas.
647
Diyarbakr Vilyeti Tahrir Emini Musa Bey'in yerine sbk Diyarbakr Hazine
Defterdar Ahmed Bey tayin edildiinden, talebi halinde kendisine, yannda istihdam etmek
zere kul tifesinden yeterli miktarda adam verilmesi.
648
Musa Bey'e
Tahrir grevi sbk Diyarbakr Hazine Defterdar Ahmed Bey'e verildiinden

kendisinin, elindeki defterleri ad geene teslim edip sancakbeylii grevine dnmesi.

649
Budun beylerbeyine
Kendisinin daha nce gnderdii mektuplarda Neme kralnn ahidnmeye

riyet edeceini bildirdii ve bunun zerine dman kalelerini almak zere olan slm
askerinin geri ekildii, son gnderdii mektupta da Nemelilerin Kaa'ya ekildiini
bildirdii; Erdel kralndan gelen mektupta ise Nemelilerin Erdel'e geri dnp daha nce
fethedilmi olan kaleyi aldklar ve ikisini de kuatmakta olduklarnn bildirildii; bu
durumda kendisinden ve Erdel kralndan gelen haberler arasnda bir eliki bulunduundan,
bunun sebebinin ne olduunun arzedilmesi ve eer Nemelilerin ahidnmeye riyet
etmedikleri doru ise nceki emir gereince hareket edilip Erdel'e ve dier Osmanl
memleketlerine herhangi bir zarar erimesine meydan verilmemesi.
650
Erdel kralna
Gnderdii mektupta, slm askeri geri ekildikten sonra Neme askerlerinin

geri dnp hcum ederek Erdel kalesini aldklar, ikisini de kuatmakta olduklarnn
bildirildii; ilkbaharda Neme zerine sefer dzenlenmesine karar verildiinden kendisinin
114
de tm beyleri ve askerleri ile tam bir birlik iinde dmana kar koyarak memleketi
korumak iin aba gstermeleri.
651
Hslar kadsna
skdar mreti iin Rumeli'den gelen bal ykl bir geminin rzgr sebebiyle
karaya vurduu ve iindeki bal flarnn civardaki kyler halk tarafndan yama edildii
bildirildiinden, szkonusu flarn kimler tarafndan yamalandnn tesbit edilip flarn
bulunmas ve kimlerde ne kadar f bulunduunun bildirilmesi.
652
Cezyir beylerbeyine
Donanma Nevruz'da sefere kacandan kendisine bal beylere sefere hazr

olmalar hususunda emirler yazlp gnderildii; bu emirleri onlara ulatrarak, her birine,
emirleri altnda bulunan bey, zam ve timar erbbnn tam techizatl olarak hazrlanp
gemilere girmeleri mutad olan yerlerde hazr bulunmalar ve donanma geldiinde
donanmaya katlmalar hususunda ayrca tenbihte bulunmas.
653
skdar ve Kite kadlarna
Daha nce Bursa beyine, Mihali kadsna ve sbk Balkesir kadsna verilmi
olan Kirmasti'de oturan Bostanc Acem'in teftii grevinin imdi kendilerine verildii; bu
husustaki emr-i erifi, fetvay ve arzuhal sretini Bursa beyinden alp ad geeni tefti
etmeleri.
654
Karlili, nebaht, Arboz, Midilli ve Rodos beylerine
lkbaharda dman zerine sefere klacandan kendilerine bal alaybeyi,

zam ve timar erbb ile birlikte tam techizatl olarak sefere hazrlanp Nevruz'dan nce
mutad olan yerde hazr bulunup donanma geldiinde katlmalar.
655
Haleb beylerbeyine
Birecik ve Rumkale kalelerinde, ilenmi gherile mevcut olduu ve o blgede

gherile ilemeye elverili yerler bulunduu haber alndndan, hazrda bulunan
gherilenin Trablus'a gnderilmesi ve gherile ilemeye elverili yerlerin de aratrlp
bulunmas ve bol miktarda gherile ilenerek Trablus'a gnderilmesi.
656
Cezyir-i Garb beylerbeyine
O blgede levendler tarafndan esir edilmi Franszlarn isimlerinin yazl

olduu ve Fransa padiah tarafndan gnderilmi olan defterin bir sretinin kendisine
gnderildii; her kimde defterde ad yazl olanlardan biri esir olarak bulunursa elinden
alnp Fransa padiahnn adamlarna teslim edilmesi ve bundan sonra da hi kimsenin iki
devlet arasndaki antlamalara aykr iler yapmasna izin verilmemesi.
ZETLER
657
115
Hdavendigr beyine
Zindan ykp iinde bulunan gurbet tifesinden on kiinin kamasna sebep olan
zindanc ile szkonusu gurbetlerin kadnlarnn siyset olunmas.
658
Hdavendigr beyine
Kendisi ile birlikte bulunduu mehyif teftiinde stn gayret gsterdii

bildirilen Kite Kads Mevlna Abdurrahman'n, Kite Kadl bakasna verilmi olduundan, kendisine yeni bir kadlk verilinceye kadar mehyif teftiine devam etmesi.
659
Samakov kadsna
stanbul'dan Samakov'a giderken Udhal ky yaknlarnda kaybolan tcir

Ahmed'in vrislerinin, babalarnn Samakovlu baz kiiler ile ad geen kyn papas,
papasn oullar ve birka gurbeti tarafndan katledilip parasnn ve hayvanlarnn
alndn iddia etmesi zerine yaplan tefti neticesinde iddiann doru olduu ortaya
ktndan, bu husus ile ilgili olarak ad geen kadlarca dzenlenen sicilin bir sretinin
kendisine gnderildii; sicilde isimleri yazl olan ahslarn mutlaka yakalanp hapsedilmesi
ve durumun arzedilmesi.
660
Tekeili beyine
Denizde paralanan bir kfir gemisinden otuz be kiinin Ka'n Demre

nahiyesine ktklar, sorgulamalarnda yirmisinin Venedikli olduklarn, kalan on beinin
ise Fransa taraflarndan olduklarn ve Kuds' ziyaret maksadyla kp Kuds'ten Kbrs'a
getiklerini ve oradan da bu gemiye bindiklerini syledikleri ve hepsinin de Antalya
Kalesi'nde hapsedildiklerine dair gnderdii mektubun alnd; bu kiilerin verdikleri
bilgilerin doruluunun, ilerinde bulunan ya kk biri korkutulup konuturulmak ve
Venediklilerin baz alametlerine bakmak gibi baz yntemlerle tesbit edilmesi ve
arzedilmesi; ayrca ilerinden, haber alnabilecek birinin Sdde-i sadet'e gnderilmesi ve
kalanlarn da tek bir yerde deil ayr ayr yerlerde hapsedilmesi.
661
Sigetvar'dan Erdel kralna varncaya kadar yol zerinde bulunan yerleim

yerlerinin beylerine, kadlarna ve iskele eminlerine
Erdel kralnn yanna gitmek zere yola kan ve bu hkm tamakta olan
Macar beyzdesinin ve maiyyetindekilerin sa slim Erdel kralna ulatrlmas.
662
Silistre beyine
Bodan voyvodas Aleksandra, Yapazar kasabasnda in ettirecei hamam

iin paras ile Silistre'den mermer satn almak istediinden, bu hususta kimsenin kendisine
mdahale etmemesi.
116

663
Vize sanca kadlarna
Irgatlk vs. sebeplerle Rumeli'de bulunan baz ingene, levend ve tatar tifesinin
Vize, orlu, Hayrabolu, Silivri, Babaeski ve Pnarhisar'da bulunan korularda ve serbest
timarlarda toplanp silahlanp atlara binerek ky ky dolatklar, halkn hizmetkr ve
cariyelerini ayarttklar, mallarn aldklar ve evleri yaktklarna dair halkn ikyette
bulunduu; halbuki daha nce hi kimsenin kefilsiz levend istihdam etmemesi ve alt aydan
fazla rgat kullanlmamas, alt ayda bir deitirilmesi hususunda emir gnderildii ve bu
emrin imdi de geerli olduu; bundan byle kefilsiz levend istihdam etmemeleri ve alt
aydan fazla rgad altrmamalar hususunda halka tenbihte bulunulmas ve fesad kard
sbit olan levendlerin yakalanp kree gnderilmeleri ve bunlarn bu ekilde
toplanmalarna da meydan verilmemesi.
664
Mora beyine
Anabolu Azeb Aal'nn Tersne-i mire reislerinden Perviz'e verildii;

Anabolu Kalesi'nde bulunan kalite ile iindeki mcrimlerin deiimi iin szkonusu
kalitenin donatlarak havann msait olduu bir zamanda stanbul'a gnderilmesi.
665
Pojega beyine
Osmanl topraklar zerinde bulunan kffra ait Sigetvar ve Bobofa kalelerinin, etraflarnda bulunan gayrimslim kylerin reys hem kendilerine hem de
Mslmanlara hara verdiinden epeyce kuvvetlendikleri, bundan dolay timar sahiplerinin
timarlarna gidemez hale geldii, ayrca zaman zaman civar kylerde de haydut klnda
baz kiiler tredii, bunlarn da memlekete zarar verdiklerine dair gnderdii mektubun
alnd; ilkbaharda sefere kldnda dmann hakkndan gelineceinden, blgenin
imdilik mmkn olduu lde korunmasna gayret edilmesi.
666
Budun beylerbeyine
Budun'da ilenmesi emrolunan barut iin Moha kaptan ile Belgrad'dan krk
sandk kkrt gnderilmesi hususunda Semendire beyine emir verildii; szkonusu kkrt
getirilip teslim edildiinde derhal iletilmeye balanmas ve bu hususta gereken ihtimamn
gsterilmesi.
667
Semendire beyine
Budun'da ilenecek barut iin Belgrad Kalesi'nden krk sandk kkrt karlp
Moha Kaptan Mehmed ile Budun'a gnderilmesi; ayrca daha nce kendisinden tedriki
istenen zahrenin durumunun ve gemi ins iin gnderilen parann ulap ulamadnn da
ayrntl olarak yazlp arzedilmesi.
ZETLER
668
117
Budun beylerbeyine
Daha nce gndermi olduu mektupta, k mevsiminde dman tarafndan

Erdel'e herhangi bir tecavzde bulunulsa bile bunun kolaylkla savuturulabileceini
bildirmi olduu; ancak imdiki halde dmann iki Erdel kalesini geri alp ikisini de
kuatmakta olduu haberlerinin artk kesinlik kazand; halbuki daha nce kendisine,
dmann tecavz halinde dman topraklarna aknlar dzenlenmesinin emredildii; buna
ramen niin hl kar harekete giriilmediinin ve akn iin kendisinden asker talebinde
bulunan Solnok beyine niin asker gnderilmediinin ayrntl olarak yazlp arzedilmesi;
bundan sonra da dman tecavzlerinin nlenmesi iin Solnok beyine asker gndermek
veya bizzat akn dzenlemek ekillerinden hangisi mnasip ise onun yaplmas ve ne
Osmanl lkesine ne de Erdel'e dman tarafndan herhangi bir zarar erimesine meydan
verilmemesi.
669
Erdel'i yeniden igal eden dmann Erdel'den karlmas iin uygun olan
hareket tarz ne ise ona gre hazrlk yaplp dmann Erdel'den karlmas; bu hususta
Budun'dan asker talep etmesi halinde talebinin karlanmas iin Budun beylerbeyine emir
gnderildii; ayrca, esir edilmi olan Sakmar beyinin de gvenilir adamlar nezaretinde
670
zvornik Beyi aban Bey'e
Daha nce ins emrolunan gemilerin son durumunun yazlp bildirilmesi ve

szkonusu gemilerin bir an nce in edilip yklenecek zahre ile aban ayna kadar
Belgrad'a ulamalarnn salanmas.

671
Akkirman beyine
Baz ehl-i fesdn toplanp Bodan zerine saldracaklar bildirildiinden,

Bodan voyvodas yardm talep ettiinde kendisine derhal yardm gnderilmesi.
672
Yalakabad kadsna
Karamrsel'de arap iip ev basan ve bir kiiyi ldrerek iki kiiyi de yaralayan
ahslardan ikisi Sdde-i sadet'e gnderildii halde dier be kiinin yaya ve avu reys
olduklar gerekesi ile kendisi tarafndan serbest brakld bildirildiinden, szkonusu
ahslarn da derhal yakalanp Sdde-i sadet'e gnderilmesi ve ortada herhangi bir emir
olmad halde sulularn niin serbest brakldnn da yazlp arzedilmesi.
673
Diyarbakr' tahrir eden Ahmed elebi'ye

Kendisinden nce tahrir ktibi olan Arif, datm emrolunan yerlerin icmal
118
sretlerini gndermediinden, szkonusu icmal sretlerinin mhrlenip Sdde-i sadet'e

gnderilmesi.
674
Kesterye ve Pirlepe kadlarna
Kilise teftii iin Koi avu mbair tayin edildiinden, tarafsz bilirkiiler ve
ad geen mbair ile birlikte kiliselerin tefti edilmesi ve er-i erife aykr olarak sonradan
in edilmi kiliseler ile eski kiliselere sonradan yaplm ilave blmlerin yktrlmas;
bundan sonra da kimsenin yeni kilise in etmesine veya ilavede bulunmasna izin
verilmemesi.
675
Manastr kadsna
Manastr Yahudilerinin, birbirlerine arap sattklar, ancak Mslmanlara arap

satmadklar, fakat buna ramen subalarn cerme akesi almak amacyla Mslmanlara
arap sattklar iddiasyla kendilerini yakalayp zulmettikleri bildirildiinden durumun
incelenmesi ve eer ikyet doru ise subalarn Yahudileri bu ekilde rahatsz etmelerine
izin verilmemesi; ancak Yahudilerin Mslmanlara arap satt doru ise satanlarn er-i
erife gre cezalandrlmas.
676
Adilcevaz Beyi Mehmed Bey'de olan ve daha nce istendii halde ad geenin
serkelii sebebiyle tahsil edilemedii bildirilen iki bin altnn yeniden istenmesi ve mutlaka
tahsil edilmesi.
677
am beylerbeyi ve kadsna
Sdde-i sadet'e sunulan bir arzuhalde, Hazret-i Hallrrahman Evkf'nda

adaletsizlik yapld yolunda ikyette bulunulduundan, durumun yerinde incelenerek
varsa adaletsizliin nlenmesi.
678
Bozok beyine
Bozok'taki emin, mltezim vs. grevlilerin kendisi tarafndan gnderilmedii

iin Nevruz irsaliyesinin takdir edilemedii ve sbk Sorgun ve Budakz mltezimi olan
mteveff Handan'n hesaplarnn grlmesinin de kendisi tarafndan engellendii haber
alndndan, bunun sebebinin bildirilmesi ve Bozok'a mal mfettii olarak tayin olunan
Muslihiddin'e, talebi halinde szkonusu grevliler gnderilmek sretiyle mal- mir
tahsilinde yardmc olunmas.
679
Eflak voyvodasna
Baz ehl-i fesdn toplanp Bodan'a saldrlacaklar bildirildiinden, Bodan

voyvodas yardm talep ettiinde kendisine gereken yardmda bulunulmas ve dmann
Bodan'a zarar eritirmesine meydan verilmemesi.
ZETLER
680
119
Haleb beylerbeyine
Rumkale ve Birecik'de bir hayli barut olduu haber alndndan, kalelere

yetecek kadarnn braklp kalannn Trablus'a gnderilmesi.
681
Van beylerbeyine
Gerekli levzmn tedrik edilip Van'da da barut ilenmeye balanmas ve eer

gherile bulunamazsa Haleb'den iki usta getirilerek ilettirilmesi; ayrca Erci Kalesi iin
talep edilen elli adet darbzenin Diyarbakr'dan gnderilmesi hususunda da Diyarbakr
beylerbeyine hkm gnderildii.
682
Yeni in olunan Erci Kalesi'ne elli adet darbzen gnderilmesi gerektiinden

Diyarbakr'da ihtiya miktarndan fazla darbzen bulunup bulunmadnn, yoksa imal etmek
iin gerekli usta, let vs.nin tedrik edilip edilemeyeceinin bildirilmesi; ayrca
Diyarbakr'da ihtiyatan fazla barut varsa Trablus'a gnderilip barut ilenmesine devam
edilmesi; Van beylerbeyine gnderilen iki hkmn de Van'a ulatrlmas.
683
Dukagin beyine
Dukagin ve skenderiye sancaklarnn yeniden tahriri iin daha nce kendisine

ktip olarak tayin edilmi olan Divan- Hmyun ktiplerinden Hzr'n yerine Defter-i
Hkn ktiplerinden Ali'nin tayin olunduu.
684
Erdel Kral stefan'a
Gnderdii mektupta istemi olduu askerlerin gnderilmesi iin Tmvar Beyi

Mustafa Paa'ya emir verildii; gelecek olan askerlere erzak vs. sknts ektirmeyip uygun
grecei ekilde istihdam ederek ilkbaharda yaplacak sefere kadar Erdel'i muhfaza etmesi;
ayrca daha nce szkonusu edilmi olan Erdelli esirlerden ikisinin Hram Kalesi'nde
bulunduu; adam gnderip bunlar aldrmas.
685
Moha, Seksar ve Sekuy beylerine
Barut ilenmesi grevi ile Budun'a gnderilen Moha Kaptan Mehmed Bey'in,
yanna yeterli miktarda adam verilerek sa slim Budun'a ulatrlmas.
686
Tmvar beylerbeyine
Erdel Kral stefan'n talebinin karlanmas iin bin adet asker tertip edilip ad
geene gnderilmesi.
687
Budun beylerbeyine
Barut ilenmesi grevi ile Budun'a gnderilen Moha Kaptan Mehmed Bey'e
bu hususta gerekli olacak adam vs. levzmn tedrikinde gerekli yardmn yaplmas.
120
Gurre-i Cemaziyelahir 973 (24 Aralk 1565)

688
Budun beylerbeyi ile Dobra ve Togana (
) varou kadlarna
Budun, Dobra ve Togana'dan drlharbe gizli olarak papu, izme, sahtiyan ve

silah gnderildii haber alndndan, kimsenin drlharbe bu gibi mallar ile silah, at vs.
gndermesine izin ve frsat verilmemesi.
689
Badad beylerbeyine
Badad'da gherile iletilmesi hususunda daha nce de emirler

gnderildiinden, bu hususun zerinde nemle durularak bol miktarda gherile iletilip
gnderilmesi ve ne kadar gherile gnderildiinin bildirilmesi.
690
Badad beylerbeyine
ran beylerinden Luristan Hkimi Mehmed'in zerine dier ran beyleri

tarafndan asker gnderildii esnada kaarak hlen Badad'da bulunan sbk Elvan Beyi
Rstem Bey'e snan oullar Cihangir ve Sultan Hseyin ile ballarnn ran tarafndan
aradaki muahede gerei talep edildikleri halde Rstem Bey'in bunlar iade etmek istemedii
bildirildiinden, szkonusu mltecilerin Rstem Bey'den tekrar istenmesi; vermemekte
direnir ise zerine varlp hem Rstem Bey'in hem de mltecilerin yakalanmas ve
mltecilerin iade edilip Rstem Bey'in hapsedilmesi; bundan sonra da kimsenin iki devlet
arasndaki muahedeye aykr i yapmasna izin verilmemesi.
691
Hasky, Yanbolu, Krkkilise, Ferecik ve Gmlcine kadlarna
Kazalar dahilinde bulunan Hssa ikr korularn rey tarafndan hayvan

otla, kla ve al olarak kullanlmasna, buralarda tfek atlmasna, taz ile av
avlanmasna ve aa kesilmesine msaade edilmemesi ve bunlarn yasaklanmas.
692
Hazine-i mire'nin Diyarbakr Defterdarl grevi Rumeli Timar Defterdar

Ahmed'e tevcih edildiinden, ad geene grevinin ifas esnasnda yardm edilmesi.
693
Karaman beylerbeyine ve Konya kadsna
Mslmanlarn kadnlarn ve cariyelerini ayartmak, ehl-i fesdn bakalarnn

evlerine girmesine ve ayartlan cariyeleri ldrmesine yardm etmek gibi yaramazlklar
bulunduu bildirilen Mihriah isimli kadnn, zerine eran sbit olan haklar alndktan
sonra siyset olunmas.
694
Bursa kadsna
Gkdere'de bulunan deirmenin suyunun yola akarak evreye zarar verdii

yolundaki ikyetin aratrlmas neticesinde, szkonusu deirmene gelen insanlara ait at,
ZETLER
121
katr vs. hayvanlarn pislikleri deirmen suyunun akt arkn kenarna boaltld iin
deirmen suyunun evreyi kirlettiinin tesbit edildii bildirildiinden, bu durumun nne
geilmesi ve kimsenin kanuna aykr i yapmasna izin verilmemesi.
695
ki zamin yolunu kesip ldrmek kasdyla zerlerine saldrarak yaraladklar,

ayrca hrszlk ve harmilik sabkalar da bulunduu bildirilen Mansur, Cell ve Bekda
isimli siphilerin yakalanarak tefti olunmas ve kendileri hapsolunup zerlerine sbit olan
sularn yazlp arzedilmesi.
696
Badad beylerbeyine
Basra'daki gemiler iin ihtiya duyulan malzemelerin Birecik'ten gemiyle yola

karld; nehrin tamasndan dolay herhangi bir glkle karlalrsa gerekli yardm
yaplarak geminin Basra'ya ulamasnn salanmas.
697
Pojega Beyi Nasuh Bey'e
Bosna, Klis, Pojega ve Zaesne sancaklarnn Mabeyn emini olan nehan ve

Pojega'da timar mutasarrf olan aban Aa'nn sahte mhr ve evraklarla gedik datp
halka zulmettiklerine dair ikyette bulunulduundan ad geenlerin kendilerinden davac
olanlarla biraraya getirilip tefti edilmesi; sahtekrlklar sbit olursa durumun arzedilmesi
ve ele geirilecek sahte mhr ve evraklarn da bir keseye konularak gnderilmesi.
698
Boyaluk ky halk tarafndan hakknda, ahalinin maln gaspettii, etrafna

toplad kimselere ahaliden bazlarn dvdrd ve yaralattna dair ikyette bulunulan
Muhyiddin isimli nibin mahkeme arsna uymayp kat bildirildiinden, ad geenin
buldurulup kendisinden davac olanlarla mahkeme edilmesi ve eran zerine sbit olan
haklar alnp sahiplerine verildikten sonra sularnn yazlp bildirilmesi.
699
Rumeli beylerbeyine
lkbaharda dman zerine sefer dzenlenmesine karar verildiinden, tm

alaybeyleri ile timar ve zeamet sahiplerinin tam techizatl olarak sefere hazrlanmalar
hususunda Rumeli Beylerbeyilii'ne bal sancakbeylerine ayr ayr hkmler yazlarak
kendisine gnderildiinden, bu hkmlerin ilgili beylere ulatrlmas ve kendisi tarafndan
da bu hususta ilgili beylere tenbihte bulunulmas.
700
Edirne kadsna
Menteeli Saru Ali ve Bozykl Receb isimli suhtelerin yakalanarak Sdde-i

122
Avlonya Klis, skp, Akkirman, Zaesne, Dukagin, zvornik, Krkkilise,

nebaht, Nibolu, irmen, Yanya, lbasan, Bosna, Hersek, Delvine, Trhala,
Kstendil, Mora, skenderiye, Prizrin, Ohri, Selanik, Drama ve Silistre beylerine
701
lkbaharda sefere klacandan kendilerine bal tm alaybeyleri ile zeamet ve

timar sahiplerinin tam techizatl olarak sefere hazrlanmalar ve daha sonra gnderilecek
emirde ne zaman, nerede toplanlmas istenirse orada hazr bulunmalar; ayrca Akkirman ve
Silistre beylerinin, Bodan Voyvodas tarafndan herhangi bir yardm talebinde bulunulduu
takdirde derhal kendisine yardma gitmeleri; Nibolu beyinin de Nibolu'da in edilen
gemilere zahre ykletip Belgrad'a gtrmesi.
702
Semendire beyine
Belgrad Kalesi'nde dman zamanndan kalma ok miktarda barut mevcut

olduu bildirildiinden szkonusu barutun Moha Kaptan Mehmed ile beraber grlp
incelenmesi; eer bozulmusa gherile ilavesi veya baka bir yolla slah edilmesi.
703
Akkirman beyine ve Akkirman'da bulunan dizdar ve aalara
Krm hanna gnderilen Rdvan avu'a yeteri kadar hisar eri verilip varaca
yere sa slim ulatrlmas.
704
Habe beylerbeyine
Fethedilen yerler ve o blgenin durumu hakknda gnderdii mektubun alnd;

bundan sonra da memleketin ve reynn muhfazas hususunda gerekli gayretin gsterilip
elde edilecek bilgilerin arzedilmesi.
705
Defter-i Hkn ktiplerinden olup Erzurum vilyetinin tahriri ile

grevlendirilen Bostan'a*
Tahriri yaplan spir, Bayburd ve Tercan kazalarnda beylerbeyi hslarndan

baka bir milyon ake zevid zuhur ettii, Erzurum, Kemah ve Erzincan kazalarnda da
zevid zuhur etmesinin beklendii bildirildiinden szkonusu zevidin alaybeyi, zam ve
siphiler ile Erzurum Kalesi'nden beride olan kalelerin ulfeli hisar erenlerine timar olarak
tevcih edilmesi ve bunlara verilecek ulfenin de Hazine'de braklmas.
* Hkm eksik braklmtr.
706
Nibolu ve Vidin beyleri ile kadlarna
Sefer iin in edilmesi daha nce emredilmi olan gemilerin ilkbahara kadar
yetitirilmesi.
707
Eflak voyvodasna
Baharda yaplacak sefere katlmak zere, zahreleri tedrik edilmi olarak yedi
bin yarar asker ile Tmvar'a gelmesi; ayrca yz bin kile arpa tedrik edip Vidin ve
ZETLER
123
Nibolu'da in olunan gemilere teslim etmesi ve iki yz gemi iin de kreki tedrik
olunmas.
708
Bodan voyvodasna
Yardm talebini havi mektubunun alnd ve gerektiinde kendisine yardm

etmeleri hususunda Silistre ve Akkirman beyleri ile Eflak voyvodasna hkmler
gnderildii; kendisinin de hazrlkl bulunmas ve gerektiinde Silistre ve Akkirman beyleri
ile Eflak voyvodasndan yardm talep ederek Bodan' dmana kar muhfaza etmesi.
5 Cemaziyelahir 973 (28 Aralk 1565)

709
Mora, Arboz, nebaht ve Karlili beylerine, kadlarna ve Emvl-i Hssa

nzrlarna
Vezir Mustafa Paa Malta seferinden dnerken Balyabadra ahalisinin ehl-i fesd
levend tifesinden ikyeti zerine o havaliyi muhfaza iin on alt oturakl bir kalite brakp
nebaht Kalesi azeblerinin bir kalite ile deryaya kmalarn emrettii halde azeblerin bu
emre muhalefet ettikleri haber alndndan, kimsenin emre kar gelmesine izin verilmemesi
ve kar gelenlerin isimlerinin bildirilmesi.
710
Yemen Beylerbeyi Rdvan Paa'ya
Yemen vilyeti byk olduundan iki beylerbeyilie ayrlmas uygun grlerek

Sana vilyetinin on yedi sancak itibariyle kendisine, Yemen vilyetinin ise on iki sancak
itibariyle Murad Bey'e verildii ve kendi beylerbeyiliine bal olacak sancak ve
muktaalar gsterir bir defterin kendisine gnderildii; bundan sonra Murad Bey ile birlikte
ittifak halinde memleketin muhfazasna gayret etmesi.
711
Gazze Beyi Murad Bey'e
Yemen vilyeti byk olduundan iki beylerbeyilie ayrlmas uygun grlerek

on iki sancak itibariyle Yemen Beylerbeyilii'nin kendisine, Sana Beylerbeyilii'nin de
Rdvan Bey'e verildii ve kendi beylerbeyiliine bal olacak sancak ve muktaalar gsterir
bir defterin kendisine gnderildii; bundan sonra Rdvan Bey ile birlikte ittifak halinde
memleketin muhfazasna gayret etmesi ve geliri ve mahsul fazla olan muktaalar kendi
beylerbeyiliine bal olduu iin, Sana tarafna bu hususta sknt ektirmemesi.
712
stanbul kadsna
stanbul'un muhtelif semtlerinde oturan isimleri yazl ahslarn kasap olarak

istihdam edilmeleri.
713
Niksar kadsna
Odasnda kalpazanlkta kullanlan letler bulunduu bildirilen bk mili

Yusuf'un szkonusu letlerle birlikte Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
124
714
Kili, Fener ve Trhala kadlarna
simleri yazl olan ahslar stanbul iin kasap yazldklarndan, kasaplk letleri
ile birlikte hisar erenleri nezaretinde stanbul'a gnderilmeleri.
715
sfirlik kadsna
Kendileri ile Ni ingenelerinden Hayreddin Reis isimli kalpazana ait

kalpazanlk let ve eyalar gnderilmi olan sfirlik Kalesi erenlerinden Dervi, Seyd, Ali
ve Cafer isimli hisar erenleri szkonusu letleri getirerek teslim ettiklerinden, kimsenin
kendilerine bu hususta mdahale etmesine izin verilmemesi.
716
nebaht beyine
Sanca siphilerini tam techizatl olarakhazrlayp, alaybeyi kumandasnda

derya seferine gndermesi; kendisinin ise Turhanlu'ya bal aknc tifesiyle sefere
hazrlanp daha sonra bildirilecek yere giderek Rumeli beylerbeyine katlmas.
717
Msr beylerbeyine
Alt adet gemi hazrlatp bin kantar da barut ykleterek skenderiye kaptan ile
donanmaya gndermesi.
718
Msr beylerbeyine
Yemen beylerbeyilii ikiye blnp Gazze Beyi Murad Bey Yemen

Beylerbeyilii'ne tayin edildiinden, ad geenin ihtiyalarnn temin edilip Yemen'e
gnderilmesi.
719
Avlonya ve Ohri beylerine
Havss- hmyundan Kados ky ahalisinin hem vergilerini vermedikleri hem

de etrafta olan kylerin ahalisine zulmettikleri bildirildiinden, bunlarn elebalarnn
yakalanp dierlerine ibret olacak ekilde cezalandrlmas.
720
Msr beylerbeyine
yz yenieri yazlp Yemen Beylerbeyilii'ne tayin olunan Murad Bey ile

birlikte Yemen muhfazasna gnderilmesi.
721
Haleb beylerbeyi ile Haleb ve Sermin kadlarna
Sermin Nahiyesi Emini olan Abdlkadir adl ahsn halka zulmettiine dair
defalarca ikyet vaki olup teftii iin iki defa hkm yazld halde ad geenin kadya
rvet verip halka zulmetmeye devam ettiine dair yeniden arzuhal sunulduundan, ad
geenin yakalanp hapsedilerek yeniden tefti edilmesi ve sonucun bildirilmesi.
ZETLER
722
125
skenderiye beyine ve kadsna
Ali olu Mehmed'in sahte arzlarla hisar gediklerini bakalarna tevcih ettii ve
yaplan aramada torbasnda dokuz adet arz msveddesi bulunup yaznn kendine ait olduu
ahitlerle sbit olduu bildirildiinden, bu husus sbit olmu ise ad geenin kree
konulmak zere Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
723
skenderiye beyine ve kadlarna
Bretotorik nahiyesinden isimleri yazl zimmlerin ehl-i fesd olduklar, halk

isyana tevik ettikleri ve baz kyleri basp koyunlarn yamaladklar bildirildiinden
szkonusu ahslarn bulunup teslim edilmesi hususunda ad geen nahiye keferesine sk
724
725
* Hkmn mkerrer olduuna dair zerinde kayt vardr. Ayn hkm iin bkz. hk. nr.
740
skenderiye beyine
Trme ky silerinin evre kyleri basp yaktklar ve yol kestikleri

bildirildiinden, Dukagin, lbasan ve Hersek beyleri ile birlikte hareket ederek silerin
zerine varlmas ve haklarndan gelinip blgenin gvenli hale getirilmesi; ancak bu
yaplrken kendi halinde olanlara zarar verilmemesi.
726
Hersek, lbasan ve Dukagin beylerine
skenderiye Beyi Durali Bey tarafndan, Trme ky halknn isyan halinde

olduklar bildirildiinden, ad geen beyle haberleerek yeterli miktarda siphi ve hisar eri
ile yardmna gitmeleri ve silerin hakkndan gelmeleri.
727
Baban halknn srekli isyan halinde olduu, daha nceki beylerin bunlar
zapturapt altna alamad, ancak mnasip bir yerde bir kale in edilip tayin edilecek beyler
orada oturursa hem zapturaptn, hem de vergi tahsilinin salanacana dair gnderdii
mektubun alnd; ancak bu mektupta kalenin nasl yaplacana dair ayrntlar yer
almadndan, kalenin yaplmas durumunda maliyetinin ne kadar olaca ve iine
konulacak askerin ne ekilde tedrik olunaca hususlarnn da ayrntl olarak bildirilmesi.
728
Rumeli beylerbeyine
Mteveff brahim avu'un muhalleftnn ve kabzetmi olduu vakf

akelerinin, defteri ile birlikte Hasan avu'a teslim olunarak Dergh- muall'ya
gnderilmesi.
126
9 Cemaziyelahir 973 (1 Ocak 1566)

729
am beylerbeyi ile am ve Sermin kadlarna
mret-i mire Evkf'na bal Zeydan ky halkndan Hac Ali'nin Kefer-m

kynde katledilip para ve eyalarnn alnmas olaynda ktil olduklar iddia edilen
ahslarn mutlaka yakalanp tefti olunmalar ve sular sbit olursa, siphi iseler hapsedilip
durumlarnn arzedilmesi, deil iseler gereken cezalarnn verilmesi.
730
skenderiye beyine ve kadlarna
Yenierilerden ve ahaliden baz kimselerin vilyetin bal, ya vs. mahsullerini

ucuza alp baka vilyetlerde satmalarndan dolay halkn darlk ektii bildirildiinden,
elinde emr-i erif ile gelip stanbul zahresi iin mal almak isteyenler dnda, bu ekilde mal
toplayp vilyet dna karmak isteyenlere engel olunmas.
731
Msr beylerbeyine
Yemen beylerbeyi Rdvan'a yazlan ve Zebid Azeb Aal ihsan olunan Sinan
ile gnderilen hkm-i erifin yerine ulatrlmas.
732
Karaman ve Anadolu beylerbeyilerine
Baharda klacak sefer iin daha nce kendilerine ve sancakbeylerine hkm

gnderildii; ancak bu seferin dier seferlerle kyas edilmeyip daha ok tedrik grlmesi
gerektiinden sancakbeylerine tekrar adamlar ve mektuplar gndererek alaybeyi, zam ve
siphilerin tam techizatl olarak daha sonra bildirilecek yerde eksiksiz hazr bulunmalar
hususunda yeniden tenbihte bulunulmas.
733
Budun beylerbeyine
Dman tarafndan bey kethds, alaybeyi ve kale yoklamacs gibi grevleri

olan baz ie yarar kiilerin Solnok ve stolni Belgrad gazileri tarafndan esir edildikleri ve
her biri iin yksek miktarda fidye talep olunduu haber alndndan, bu esirlerin hibir
ekilde geri verilmemesi ve bunlar ellerinde bulunduranlara da iyi muhfaza etmeleri
734
skp kadsna
Silahdarlar zmresinden iki yz on altnc blkte on ake ulfeli Yunus'un,

davaclar ile olan davasnn grlebilmesi iin Sdde-i sadet'e gelmesi; gelmezse
ulfesinin kesilecei.
735
stanbul kadsna
Baz alarn stanbul'da Eminbey Mahallesi'nde evler satn alp, iinde byk
ZETLER
127
ateler yakarak arda satacaklar koyunlar buralarda piirdiklerine dair mahalle halk
ikyette bulunduundan, alarn satacaklar yemei evlerde piirmelerine izin
verilmemesi.
736
Sleyman isimli mteveff bir ahsn oullar olduklar belirtilerek iki ayr
ahsa yaplan timar tevcihinde, timar tezkirelerine Sleyman'n lm tarihi olarak farkl
tarihler yazlm olduu grldnden, sahtelik phesiyle szkonusu tezkirelerin
sretlerinin geri gnderildii; bu karkln dzeltilmesi ve sebebinin bildirilmesi; bundan
sonra da bu hususta daha dikkatli olunmas.
737
Hamidili kadlarna
Bilecik Madeni hizmetine tayin olunan yayalarn gnderilmesi iin yardm

talebinde bulunan Hamidili Piydeleri beyine gerekli yardmn yaplmas.
738
Pojega beyine
Kamengrad Kalesi Dizdar Mehmed'in, Pojega kadsnn kendisine niin namaz

klmadn sormas zerine verdii cevapta, eran kfr gerektirir szler sarfettii
bildirildiinden, dizdarlnn bakasna verilerek kendisinin yakalanp Dergh- muall'ya
gnderilmesi.
739
Msr beylerbeyine
Yemen'de hazr durumda bulunan be yz kantar barutun Muha skelesi

zerinden Svey'e gnderilmesine dair Yemen Beylerbeyilii'ne hitaben yazlm olan
emrin, Msr avularndan Kara avu ile Yemen beylerbeyine ulatrlmas; ayrca Svey
gemilerinin gelip gelmediinin bildirilmesi ve bahara kadar bin kantar barut hazrlanmas.
740
Diyarbakr beylerbeyi ile mid ve Palu kadlarna
Sbk Palu Hkimi Cemid, torunu Rstem hakknda parasn ald ve

ahlaksz davranlar iinde olduu yolunda ikyette bulunduundan, ad geenlerin bir
araya getirilip tefti olunmas ve eran Rstem zerine sbit olan haklar alnp sahibine
verildikten sonra sbit olan sularnn bildirilmesi.
741
Karahisr- Shib beyine ve kadsna
Timar erbbndan iken feragat eden ve hlen lovas'nda ikmet etmekte olan
Efendibeyolu Hasan'n yakalanp Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
742
Saruhan sanca kadlarna
Galata'da bulunan gemiler iin gerekli olan yelken bezinin bir an nce tedrik
edilip bahardan nce ulatrlmas.
128
743
Varna kadsna
Sefer iin Rusuk'a gnderilecek topta, barut vs. silahlarn sevki iin imdiden
ok sayda araba temin edilerek szkonusu silahlar getiren gemiler geldiinde herhangi bir
gecikmeye meydan verilmeden silahlarn arabalara ykletilip Rusuk'a gnderilmesi.
744
745
Rusuk kadsna
Daha nce ins emredilen be geminin yapmnn hzlandrlmas.
Beyehir beyine
Hrszlk ve harmilik ile mehur olup daha nce yakalanmasna alld

halde yakalanamayan ve bu esnada ehzde Selim'in Abdi isimli klesini de ldren Ahmed
bin Hsam isimli azl aknin yakaland bildirildiinden, ad geenin siyset olunup emrin
yerine getirildiinin bildirilmesi.
746
Gelibolu kadsna
Msr'dan barut getiren geminin Gelibolu'da su ald bildirildiinden Gelibolu

Emini Halil ile birlikte bizzat gidilip durumun tetkik edilmesi; eer su baruta bir zarar
vermise barutun darya karlp tartlp ne kadar olduu bir deftere kaydedildikten sonra
defterin Sdde-i sadet'e gnderilmesi, barutun da iyi bir yerde muhfaza altna alnmas;
eer suyun baruta zarar verme ihtimali yok ise geminin bekletilmeden gnderilmesi.
747
Bodan Voyvodasna
Neme'deki casuslarn, Neme askerlerinin toplanmakta olduunu bildirdiklerine dair kendisinden gelen mektubun alnd; bu durumda kendisinin de gaflette
bulunmamas ve dman saldrsna kar gerekli hazrlklar yapmas.
748
Kocaili kadlarna
Gemi ins iin lzm olan keresteyi kestirmek zere gnderilen avularn,
halkn hepsini aa kesme iinde altrarak ekin ekmelerine engel olduklar duyulduundan, szkonusu avulara bu ilerden herhangi birinin aksamamas iin halk ekin
ekme ve aa kesme ilerinde nbetlee altrmalar yolunda tenbihte bulunulmas.
749
am beylerbeyine*
am'da ehl-i fesdn geceleri baz ahslarn bahelerinde toplanp evleri basarak
yamaladklar ve adam ldrdklerine dair sunulan arzuhalin kendisine gnderildii.
* Hkm eksik braklmtr.
750
Segedin beyine
Sefer iin zahre tedrik edilmesi hususunda kendisine para ve hkm-i erif
gnderildiinden, istenilen miktarlarda arpa ve unu tedrik ederek Varadin'de anbarlamas;
ZETLER
129
adam ve paraya ihtiya bulunduu takdirde bunun karlanmas iin Semendire beyine de
hkm gnderildiinden, gerekirse bu husustaki ihtiyalar iin ad geen beyden yardm
talebinde bulunmas.
751
[Semendire Beyi] Bayram Bey'e
Segedin beyi zahre tedriki ile grevlendirildiinden, para ve adam istedii

takdirde kendisine derhal yeterli miktarda para ve adam gnderilmesi.
752
Msr beylerbeyine
kiye ayrlan Yemen Beylerbeyilii'nin bir blmne tayin olunan Gazze Beyi
Murad Bey Msr'a geldiinde kendisine gerekli olan levzm ve mhimmt tedrik ederek
sa slim Yemen'e gndermesi.
753
Daha nce tedriki emrolunan zahre ve gemiler ile bunlardan baka son olarak
tedriki emrolunan yzer bin kile un ve arpa ile yz otuz geminin de Hzrilyas'a kadar
yetitirilmesi.
754
Tokat kadsna
Bayburd'un tahriri esnasnda, Tahrir Ktibi Mehmed ile birlikte yolsuz ve

uygunsuz davranlarda bulunduu iin teftii emrolunan Bayburd Alaybeyi Glbi'nin,
tefti edileceini haber alnca Bayburd'dan ayrld ve yolda kendisini teftie mbair tayin
edilen avua rastgelince ona itaat etmeyip silah ektii bildirildiinden, ad geenin
teftiine kendisinin tayin olunduu; olay yerine giderek ad geeni tefti edip neticeyi
arzetmesi; ayrca baz siphilerin tahrirle ilgili ikyetleri ile Tercan nibinin Tahrir Emini
Mustafa hakknda verdii biri lehte dieri aleyhte iki arzn asln da aratrp neticeyi
arzetmesi.
755
Akkirman beyine
Akkirman Tatarlarnn esir ettii Lehlilerden, bulunabilenlerin Leh Kralnn

Tercman slanisla'ya teslim edildii, ancak Akkirman Tatarlarnn emr-i erife itaatsizlie
devam ederek Cankirman sahrasndaki koyun ve sr ocaklar ile snrdaki Lehistan'a ait
kale ve kyleri basp yamaladklar ve esirler aldklar, fakat Akkirman Kadl Havss-
hmyun'a ve Sultan Selim Evkf'na dahil olduu iin ekyann yakalanmas yetkisi hs
eminlerinde bulunduundan, ekyann hakkndan gelinemediine dair gnderdii mektubun
alnd ve bu gibilerin bulunup yakalanmalar hususunda hs ve vakflardaki emin, mil vb.
grevlilere emirler gnderildii; kendisinin de ehl-i fesd olanlar nerede olursa olsun
mutlaka yakalayp toprak kadlar marifetiyle tefti ettirmesi ve suu sbit olanlar er-i
erife gre cezalandrmas; emr-i erife ramen bu gibi ekyay vermemekte direnen grevli
olursa bunlarn isimlerini de yazp bildirmesi.
130
756
Hersek beyine*
Sefer iin cerahor hazrlanmas hususunda Maliye tarafndan sanca dahilindeki kadlara hkmler gnderildii, kendisinin de bu hususta kadlar kendi hallerine
brakmayp bizzat tenbihte bulunmas; ayrca sefere katlmak iin sancandan ayrldnda
Nova Kalesi'nin muhfazas iin yeteri kadar asker brakmas.
* Hkmn kenarnda, cerahor hkmlerinin Foa, Nevesin, Mostar, Prepolye, Nova maa
Karada, Neretva ve Velika kadlklar ile Zaesne beyine gnderildiine dair kayt vardr.
Teke, Kengr, Sultann, Aliye, Bolu, Kastamonu, Karahisr- Shib,

Hdavendigr, Biga, Karesi, Aydn, Mentee, Hamidili, Amasya, orum,
Canik, Karahisr- ark, Midilli ve Rodos beylerine, Sivas beylerbeyine, Ankara sanca
iin Anadolu beylerbeyine, Ktahya sanca iin ehzde Selim lalasna ve Saruhan
sanca iin ehzde Murad lalasna
757
Donanma iin kreki gnderilmesi hususunda kadlara hkmler ve grevli

adamlar gnderildii; kadlarn ve grevli adamlarn kendi hallerine braklmamas ve bu
husus ile bizzat ilgilenilerek szkonusu krekilerin istenilen yer ve zamanda eksiksiz
olarak hazr edilmesi iin gerekli gayretin gsterilmesi.
758
Saruhan sanca kadlarna
Galata'da bulunan kadrgalar iin lzm olan yelken bezi ve tente bezinin, bedeli
muktaalardan karlanmak zere satn alnp gnderilmesi.
Arboz, Mora ve Atina beylerine, Atina sanca kadlarna ve Livadya, zdin,
Arboz, stefe, Salina, Balyabadra, Anabolu, Arhos, Ayamavra, Angelikasr,
Narda, atalca ve Yeniehir kadlarna
759
Baharda deryaya kacak donanma iin kadlarn daha nce kendilerine

emderilen miktarlarda peksimedi eksiksiz olarak hazrlatmalar; sancakbeylerinin de kadlar
kendi hallerine brakmayp bu i ile bizzat ilgilenmeleri.
760
Msr beylerbeyine
Dirlik tasarruf etmeyenlerden yz kiinin yenieri yazlp Yemen Beylerbeyi

Murad Bey ile birlikte Yemen muhfazasna gnderilmesi.
761
Filibe, Tatarpazar, Rahova, vraca, Nibolu, Trnovi, Plevne, Lofa,

Yanbolu, umnu, Silistre, Prevadi, Hezargrad, zladi ve Eskihisar kadlarna
Baharda klacak sefer iin kazalar dahilindeki voynuk tifesinden ie yarar

olanlarn Nevruz'dan nce eksiksiz ve techizatl olarak eribalar ile Sdde-i sadet'e
gnderilmesi.
ZETLER
762
131
Pojega, Semendire ve Moha beyleri ile Filibe, Sofya, sek, Ni, Semendire,
Belgrad, Moha ve Budun kadlarna ve Budun defterdarna
Baharda yaplacak sefer iin Kilr- mire'ye buz tedrik edilmesi.
763
Bursa beyine
Kirmasti'de Bostanc olan Acem'in teftii iin daha nce hkm kartan Hzr,
Mustafa ve Dervi isimli ahslarn yakalanp hapsedilerek gvenilir adamlar nezaretinde
764
Moha Beyi Hamza Bey'e
Kendisi tarafndan Estergon sanca beyi iken 964 senesinde stanbul'a

gnderilmi olan Sitermiz adl kfir hakknda aratrma yaplp neticenin ayrntl olarak
arzedilmesi.
765
Msr beylerbeyine
stanbul'da pirin sknts ekildiinden, bol miktarda pirin tedrik edilerek

seferden nce stanbul'a ulatrlmas.
766
Budun beylerbeyine
Kendisine gnderilen hkmde, Nemelilerin antlamay bozup geri Erdel'e

dnerek Bana Kalesi'ni kuattklar haberinin doru olup olmadnn, doru ise sebebinin
ne olduunun bildirilmesi emredildii halde, kendisinin, gnderdii mektupta bu hususlara
cevap vermedii gibi gnderdii adamlar ile de srekli olarak verilecek her grevin
stesinden gelineceini bildirdii; derhal nceki emirde cevab istenen hususlar ile bu
ekilde davranmasnn sebeplerini ayrntl olarak yazp arzetmesi ve barut ilenmesi
hususundaki gayretini devam ettirmesi.
767
Brayil ve Baba kadlarna
Tuna zerinde sefer iin hazrlanan gemilere kaptan tayin olunan Kocaili
Sanca Beyi Ali Bey iin bedeli mukabilinde bin kantar peksimed piirtilip gnderecei
adamlara teslim edilmesi.
768
Karahisr- ark sancana varncaya kadar, kreki gndermesi emrolunan

kadlara
Daha nce hazrlanp gnderilmesi istenen krekilerden ne kadarnn

hazrland ve ne zaman gnderileceinin bildirilmesi.
769
Sekuy Beyi Mehmed Bey'e
Baz haydudlarn hs, zeamet ve timarlara yerleip hs eminleri, zam ve sipah

tifesinden yardm grerek kuvvet bulduklar ve reynn mallarn alp zulmettikleri
132
bildirildiinden, szkonusu emin, zam ve siphilere, haydudlara yardm etmemeleri ve

geldiklerinde haber vermeleri hususunda tenbihte bulunulmas ve bu haydudlarn
yakalanarak haklarndan gelinmesi, aksi takdirde yardmc olanlarn cezalandrlaca.
770
zvornik beyine
Daha nce ins emrolunan gemilerden ne kadarnn hazrland ve ne

kadarnn hazrlanmakta olduunun bildirilmesi; ayrca ivi iin Samakov'dan gelecek
demirin beklenmeyip oradan demir alnp ingenelere kestirilmesi.
771
Gnderilen adlet-nmenin pazarda halka ilan edilmesi zerine baz kiilerin

Mirliva Kaymakam Pr Suba'dan davac olduklar ve neticede ad geen suba ile Emr-i
Ahur Hseyin zerine hak sbit olduu, ancak ad geenlerin er-i erife itaat etmedikleri
bildirildiinden yakalanarak Sdde-i sadet'e gnderilmeleri.
772
Semendire beyine
Daha nce tedriki emrolunan zahre, arpa, un ve gemilerin Hzrilyas'a kadar

hazr edilmesi iin gayret edilmesi; ayrca top arabalarnn altna da yeterli miktarda deme
tedrik edilmesi.
773
Pojega beyine
Seferde kullanlacak toplar iin deme aac gerektiinden o civardan bin be

yz adet demelik aa tedrik olunarak hazr edilmesi; bu hususta yardmc olmas iin
Sirem beyine de hkm gnderildiinden gerekirse kendisinden de yardm istenmesi.
774
Pojega ve Moha beylerine
Sefer iin iki parmak kalnlnda ve on arn uzunluunda iki yz elli adet pelit
tahtas hazrlanmas.
775
Sirem beyine
Top arabalarna deme aac tedriki ile grevlendirilen Pojega ve Semendire

beylerine bu hususta her trl yardmn yaplmas.
776
Hersek beyi ile Saray, skaradin ve Viegrad kadlarna
Havss- hmyun'a dahil olan Krka hslarnn, serhadde bulunmasndan dolay

muhfazas gerektii halde eriba, zam ve siphilerin ihmali nedeniyle kffrn deryadan
gelip varolar yakp esirler ald, ayrca deryaya yakn iftlikleri olan baz siphilerin de
kffra tereke verdii bildirildiinden durumun tefti olunmas ve neticenin bildirilmesi.
ZETLER
777
133
skdar kadsna
Tuzla'da yoldan geen baz kiileri tutup soyarken yakalanan ve kendisini

yasaknn gnderdiini syleyen kfir ile yine Tuzla'da Diyarbakrl celeplerin alnan
koyunlar alnda bulunan Yusuf adl ahslarn su mahallinde tefti olunmalar.
778
Mmrevan Beyi mer Bey ve kethds Hseyin'e
Daha nce Erzurum'un tahriri ile grevlendirilmi olan Tahrir Emini Mustafa,
ktibi ve halk ile iyi geinemediinden Tahrir Eminlii grevinin ad geenden alnarak
kendisine verildii, Mustafa'nn da kendisine ktip tayin edildii.
779
Haleb kadsna
Yalif adl Frenk'e borlu olan Yoefe Kar ( ) adl Yahudi'nin, borcunu kabul
ediyorsa ad geenin vekiline demesi, kabul etmiyorsa mahkemede yzletirilmek zere
Sdde-i sadet'e gelmesi.
780
Msr beylerbeyine
Msr'da Nzru'n-nuzzr olup Yemen'de sancak verilen Ltf Beyolu'nun

sancana gitmeyip Msr'da baz ilere kart bildirildiinden, ad geene sancana
gitmesi hususunda tenbihte bulunulmas.
781
Haleb beylerbeyine
Diyarbakr ve Badad'dan ne kadar barut geldii, ne kadar barut hazrland ve

Trablus'a barut gnderilip gnderilmedii hususlarnn ayrntl olarak yazlp arzedilmesi.
782
Gelibolu kadsna
Kpr hizmetine benn gnderilmeyip gemi yapm iin alkonulmas;

Gelibolu'ya gelecek askerler iin mmkn olduu kadar zahre hazrlanmas; krekilerin
bizzat kendisi tarafndan getirilmesi ve elinde tknme bulunan Frenk esirlerinin Frenk
tarafna gitmesine izin verilmemesi.
783
Kayseri beyine
Daha nce kendisinden sefere hazrlanmasnn istendii, ancak imdi Konya

muhfazasnda kalmas mnasip grldnden, Karaman beylerbeyinin Kayseri sanca
siphilerinin tezkiresiz olanlarndan tayin edecei siphiler ile birlikte Konya sahrasnda
mnasip bir yerde toplanp asayi ve muhfaza hizmetinde bulunmas.
784
Pr Paa'ya
Dman zerine yaplacak seferden dolay Kayseri muhfazasna tayin
134
olunduundan, Karaman beylerbeyinin tayin edecei Karaman'n tezkiresiz siphileri ve

Adana'nn zam ve siphileri ile birlikte mnasip bir mahalde toplanp asayi ve muhfaza
hizmetinde bulunmas.
785
Daha nce donanma iin Karaman'dan gnderilmesi istenen krekilerin,

donanmann kma vakti yaklatndan, bir an nce gnderilmesi.
786
Azz u Kilis Beyi Canpolad Bey'e
Kendisi tarafndan in ettirilmi olan gemilerin, kullanlacaklar zaman

gelinceye kadar yamur ve gneten korunmas.
Drama, Zihne, Siroz, Yenice-i Vardar, Avrethisar, Karaferye, Filorina,
Cumapazar, Timurhisar, Kesterye, Dobnie, Ilca, Pirlepe, Krova, Kprl,
Manastr, Nevrekop, Sofya, Selanik, Kavala, Yenice-i Karasu, Gmlcine, Yeniehir,
787
Alasonya, Serfice, Sidrekapsi, atalca, Gerni (
), Fener ve Trhala kadlarna
Yeni yaplan celep tahririne gre dzenlenmi olan celep defteri sretlerinin
kendilerine gnderildii; bundan sonra her hangi bir ihmal ve suistimale meydan
verilmeden, celeplerin bu hkmde belirtilen esaslar erevesinde ykml olduklar
miktarda koyunu eksiksiz olarak tedrik etmeleri salanarak, koyunlarn yollarda zayi ve
telef edilmeden ie yarar src ve nibler nezaretinde stanbul'a gnderilmesi ve imzal,
mhrl hccet karlnda koyun eminine teslim ettirilmesi.
788
Mentee beyine
Bodrum Kalesi topularnn, topubann haberi olmadan kale dizdarndan izin

alp istedikleri yere gitmelerinden dolay topuluk hizmetinin aksad bildirildiinden,
topu neferlerine, topubana itaat etmeleri ve hizmeti aksatmamalar hususunda tenbihte
bulunulmas.
789
Sekuy beyine
Pervane adl ahsa olan borcunu demesi; aksi takdirde sancann bakasna
tevcih edilecei.
790
Yenieri aasna
Hssa bahelerden, Edirne bahesinden ve torbadan toplam be yz adet acemi

olann kapya karlmas.
791
Semendire ve zie kadlarna
Halktan kanunsuz olarak para ald ve devirdii ocuklar tekrar ailelerine

satt bildirilen acemi olan devirmekle grevli olan ahsn tefti olunup hak sahiplerinin
ZETLER
135
haklarnn alnp sahiplerine verilmesi ve ad geenin eyalarnn bu i iin mbair tayin

edilen Ferhad Suba marifeti ile aranp para ve eya cinsinden ne bulunursa defter edilip
defterin mhrlenerek Ferhad Suba'ya teslim edilmesi; ayrca henz devirme yaplmam
yer var ise buralarn olanlarnn da yine Ferhad Suba tarafndan devirilmesi.
792
Selanik yrklerinin bulunduu yerlerin kadlarna, Selanik yrkleri

subasna ve Ofabolu Yrkleri Subas Hseyin'e
Seferde top ekmek iin yrkleri ile birlikte toplam yz elli ift camu
gnderilmesi.
793
Sofya ve Berkofa kadlarna
Kazalar
gnderilmesi.
794
dahilindeki
voynuklarn
iki
nevbetlilerinin
Istabl-
mire'ye
Samakov kadsna ve Dergh- muall avularndan Mehmed ve Mstedam

avulara
Daha nce sefer ve kpr yapm iin hazrlanp gnderilmesi istenen mismar
vs. demir letlerin, herhangi bir gecikmeye meydan verilmeden istenilen zamanda
gnderilmesi ve bunlardan ne kadarnn hazrlanp ne kadarnn hazrlanmakta olduunun da
bildirilmesi.
795
Rumeli beylerbeyine
Rumeli'de bulunan yrklerin kendisine katlmalar hususunda yrk

subalarna yazlan hkmlerin yerlerine ulatrlmak zere kendisine gnderildii; hem bu
hkmlerin ilgili subalara ulatrlmas hem de kendisi tarafndan bu hususta ayrca
tenbihte bulunulmas; Selanik ve Ofabolu yrklerinin ise su sr srmekle
grevlendirildii ve bu husustaki hkmlerin kendilerine ulatrld.
796
ehzde lalasna
Ordu sefer iin hareket ettiinde ehzde Selim'in de kap halk ile birlikte
Anadolu'da kendisi tarafndan belirlenecek mnasip bir yerde oturmas.
797
Sefer mddetince Kayseri Sancakbeyi erkes Bey Konya muhfazas ile, Pr

Bey de Kayseri muhfazas ile grevlendirildiinden, Karaman Beylerbeylii'ne bal
siphilerden silah vb. eksii olanlar ile tezkiresiz timar tasarruf eden siphilerden yal, hasta
ve sefere kudreti olmayanlarn tesbit edilip Pr Bey maiyyetine, Kayseri sancann
tezkiresiz timar tasarruf eden siphilerinden sefere yaramayanlarn da ayn ekilde tesbit
edilip erkes Bey maiyyetine tayin olunmalar.
136
798
Yanbolu tatarlar, Tanrda, Kocack, Naldken, Vize, Selanik ve Ofabolu

yrkleri subalar ile Vize, Krkkilise ve irmen beylerine
lkbaharda dman zerine sefer dzenlenmesine karar verildiinden,

subalarn kendilerine bal yrklerin bir nevbetlleri ile, sancakbeylerinin de kendilerine
bal msellemleri ile ilkbahardan nce Rumeli beylerbeyine katlmalar; Selanik ve
Ofabolu yrklerinin ise top arabalar iin su sr srmekle grevlendirildikleri.
799
Edirne kadsna
mer, Hac ve Divne Pr isimli suhtelerin yakalanp Sdde-i sadet'e

gnderilmeleri.
800
ernovi kadsna
Sofya kads ve Sleyman avu tarafndan Yerg Kalesi'ne hapsedilen

Durali'nin iki kk ocuunun serbest braklmalar.
23 Cemaziyelahir 973 (15 Ocak 1566)

801
Cezyir Beylerbeyi Kaptan Piyle Paa ve Hzne-i mire Defterdar Hasan'a
Sbk Tersne-i mire Emini Mehmed'in muhasebesini grmekle grevlendirildiklerinden, Tersne-i mire'nin ktip ve mbairleri ile Donanma-y hmyun'a
katlan gemilerin reislerinden vs. ahslardan soruturularak, ad geenin dnemine ait tm
tersne defterleri birbiriyle karlatrlp kontrol edilerek, ad geenin muhasebesinin
grlmesi ve neticenin yazlp Hazine-i mire'ye teslim edilmesi.
802
Merhum Sultan Selim Han Medresesi mderrisine
Kaptan Piyle Paa ile Anadolu Defterdar Hasan'n, Galata Hssa Harc Emini
Mehmed'in muhasebesini grmekle grevlendirildikleri; bu esnada ortaya kaak er
hususlarn grlmesi iin de kendisinin mfetti tayin edildii.
803
Bosna beyine
Klis Beyi Hsrev Bey sancana dnnceye kadar Klis'in muhfazas iin asker
gnderildii ve Bosna hududunda bulunan Lublan ve Sika adl dman kalelerine gemilerle
asker geldii fakat niyetlerinin anlalamadna dair gnderdii mektubun alnd, ancak
mektupta, gelenlerin denizden mi yoksa Sava nehrinden mi geldii bildirilmediinden, bu
hususun da aratrlp bildirilmesi ve memleketin muhfazas hususunda dikkatli ve
hazrlkl olunmas.
804
Gmlcine kadsna
Tereke almak iin stanbul'dan gnderilen gemicilerden terekeyi ald bildirilen

Yahudi'nin buldurulup Sinan avu'a teslim edilerek Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
ZETLER
805
137
Malta seferinde kendisiyle birlikte hizmette bulunanlara inayet olunan akenin

istihkaklarna gre datlmas.
806
Hersek beyi ile Saray, Iskaradin ve Viegrad kadlarna
Neretva Kads sa'y ldrtt ve hakknda yaplan ikyetlerin grlmesi iin

mahkemeye davet edilmesine ramen eitli bahnelerle gelmedii bildirilen Klis beyi ile
adamlarnn, gerekirse zorla getirtilerek davalarnn grlmesi.
807
Rodos beyine
Rodos siphilerinin alaybeyileri ve eribalar ile eskiden olageldii zere

Rodos muhfazasnda braklmas ve gemilerin de donanmaya katlmak zere hazr edilmesi.
808
Hlevne kadsna
Hlevne ahalisi, bugne kadar gelen sancakbeylerinin kanunsuz olarak salgun

salp kendilerine zulmettii yolunda ikyette bulunduundan, bundan sonra gelecek
sancakbeylerinin adamlarnn, er-i erife ve kanuna aykr i yapmalarna izin verilmemesi.
809
Van beylerbeyine
Gnderdii mektupta Erci Kalesi'ne drt yz nefer azeb yazld bildirilip yz

elli nefer de atl yazlmas talebinde bulunulduundan, szkonusu kale iin yz elli nefer
azeb yazlp kalann dier kalelerden karlanmas ve elli nefer de atl yazlarak defterlerinin
gnderilmesi.
810
Akdeniz'de Rumeli yallarnda bulunan kadlara
Cezyir-i Garb'da Mile Sanca Beyi olup memleketine dnmekte olan Hasan
Bey'e bedeli mukabilinde peksimed ve erzak ihtiyalarnn temininde yardmc olunmas.
811
Klis sanca beyine ve kadlarna
Baz ahslarn deryaya ve kffra tereke ve yiyecek maddeleri vermesinden

dolay ktlk ba gsterdii ve halkn sknt ektii bildirildiinden, bundan sonra deryaya,
kffra vs. vilyet dna yiyecek verilmemesi iin ilgili yerlere tenbihte bulunulmas,
gerekli kontrollerin yaplp tedbirlerinin alnmas ve kadlarn da bu husustaki hkm sicile
kaydederek bundan sonra gelecek kadlarn da bu hkme uymalarn salamalar.
812
Peuy Beyi Hamza Bey'e
Sbk Budun Beylerbeyi mteveff Rstem Paa'nn kz, kardeinin olu

Ahmed isimli zam ile evli olup validesi kzn grmek istediinden, kendisinin, validesinin
stanbul'dan gnderdii adam Pervane Aa ve Rstem Paa'nn sbk Kethds Ali
refakatinde sa slim stanbul'a ulatrlmas.
138
813
Bu sene Nil nehrinin suyunun az olmas ve su bendlerinin de harap vaziyette

bulunmas yznden hububat fiyatlarnn ykseldii haber alndndan, hangi blgelerde ne
kadar harap bend bulunduu, gemite bunlarn kimlere tamir ettirildii ve niin harap
olduklar hususlar ile anbarlarda mevcut olan hububatn miktarnn ve cinslerine gre
fiyatlarnn ayrntl olarak arzedilmesi.
814
Msr beylerbeyine
Daha nce gnderilen hkm-i erif gereince Hrrem Sultan Evkf Nzr
Hasan ile Deie nzrnn muhasebeleri grlp zimmetlerine yklce para geirdiklerinin
tesbit edildii haber alndndan, bunun doru olup olmad, doru ise niin arzolunmad
ve bu parann ad geenlerden tahsil edilip edilmediinin bildirilmesi.
815
Bodan voyvodasna
Kendisi tarafndan gnderilen mektupta, Neme ve Leh taraflarnda Bodan'a

ynelik asker hazrlklar yapldnn bildirilmesi zerine, Leh kralna Osmanl Devleti'nin
dostu ise Neme askerine yol vermemesi hususunda nme-i hmyun yazld; kendisinin
de memleketin muhfazas iin hazrlkl ve dikkatli olmas ve Neme ve Leh taraflar ile
ilgili olarak elde edecei haberleri bildirmesi.
816
Nibolu Beyi Mehmed Han'a ve Vidin beyine
Daha nce kendilerine ins ve tedriki emrolunan gemi ve zahrenin son

durumu ile zahrenin gemilere nereden ve ne zaman ykleneceinin bildirilmesi.
817
Malta seferinde Cezyir gemileri ile gelerek her trl yardmda bulunmasnn
takdirle karland; bundan sonra da Trablusgarb Beylerbeyi Ali Paa ile birlikte
memleketin dmandan korunmas iin gerekli gayreti gstermesi.
818
Akkirman beyine
Lehistan'a tbi Bar Kalesi Kazaklarnn bir gece Bender Kalesi'ne hcum ederek
aldklar bildirilen atlarn hududda olan Leh hkimlerinden talep edilip getirilerek
sahiplerine verilmesi.
819
Leh kralna
Bodan voyvodas tarafndan Neme ve Leh askerlerinin Bodan'a tecavz

niyetiyle hazrlk yaptklar bildirildiinden, eer aradaki antlamann ve dostluun devam
isteniyorsa Neme askerine Lehistan'dan yol verilmemesi ve aradaki dostluun bir gerei
olarak bunlara kar konulmas; Neme veya Leh askerleri Bodan snrna tecavz ederlerse
aradaki antlama ihll edilmi olacandan Osmanl Devleti'nin de antlamaya uymayaca;
ZETLER
139
ayrca daha nce antlamaya aykr olarak Cankirman tarafna tecavz edip adam ve hayvan
gaspeden Lehlilerin de cezalandrlmas ve aldklar adam ve hayvanlarn iade olunup,
snrdaki Leh beylerine de bu gibi tecavzlere izin vermemeleri hususunda tenbihte
bulunulmas.
820
ernovi kadsna
Sofya kads ve Sleyman avu tarafndan Yerg Kalesi'nde hapsedilen

Kallab Ali'nin iki kk olunun serbest braklmas.
821
Azz u Kilis Beyi Canpolad Bey'e
Zahre ve asker gemileri hususundaki mektubunun alnd; bu gemilerin suya

indirilme zamannn Badad beylerbeyi ile haberleilerek kararlatrlmas ve gemilerin
yamur ve gneten korunmas.
822
Badad beylerbeyine
Badad Beylerbeyilii grevine gidii ile ake ve zahre tedriki hususunda

karlat glklere dair gnderdii mektubunun alnd; gerek ake ve zahre tedriki,
gerekse dier mhimmtn tedrikinde gerekli gayretin gsterilmesi.
823
Badad beylerbeyine
Basra'daki Zekiyye Kalesi azebleri ile hisar erenlerinin maalarn alamadklar

bildirildiinden, maalarn mmkn olduu kadar tedrik olunup kendilerine ulatrlmas.
824
Basra beylerbeyine
Basra Azeb Aas Sinan'n azlolunduu srada kul tifesini ve azebleri kkrtt ve memlekette fesad kartt bildirildiinden, ad geenin siyset olunmas.
825
Badad beylerbeyine
Basra'nn muhfazas iin denizde birka kadrga bulundurmann faydal

olaca, ancak bunun iin de krekiye ihtiya bulunduu Basra beylerbeyi tarafndan
bildirildiinden, Badad'da mahpus, idama mahkm olmayan mahkmlardan Basra'ya
kreki gnderilmesi.
826
Diyarbakr ve Haleb beylerbeyilerine
Basra'nn muhfazas iin denizde birka kadrga bulundurmann faydal

olaca, ancak bunun iin de krekiye ihtiya bulunduu Basra beylerbeyi tarafndan
bildirildiinden, Diyarbakr ve Haleb'de mahpus, idama mahkm olmayan mahkmlardan
Basra'ya kreki gnderilmesi.
140
827
Basra beylerbeyi tarafndan Basra'da yaya askere ihtiya bulunduu bildirildiinden, Gazihan Bl yenierilerinin nbeti usul ile Basra'ya gnderilmesi.
828
Basra beylerbeyi tarafndan Basra'da top dkmek iin demir tel, kalay ve kalp
toprana ihtiya bulunduu bildirildiinden, szkonusu malzemelerin Hasankeyf'den
tedrik edilip Basra'ya gnderilmesi.
829
Badad beylerbeyine
Basra Beylerbeyi Ferruh Bey'in dmann hakkndan gelmek iin yaplmas

gerekenler hakknda gnderdii mektup ile Canpolad Bey'in gemilerin durumu ve
tayabilecekleri asker miktar hakkndaki mektubunun aynen kendisine gnderildii; Basra
beylerbeyinin mektubunu inceleyerek ad geenin talep ettii asker, mhimmt vs.nin nasl
tedrik olunabilecei hususu ile kendisinin bu konudaki dncelerini ve Badad'da
terekenin bolluk durumu ile seferin ne zaman olmas gerektiini bildirmesi.
830
Top dkmek iin Basra beylerbeyi tarafndan istenilen ard odununun Harir
sancandan temin edilerek kelekler ile Badad zerinden Basra'ya gnderilmesi.
831
Basra beylerbeyine
Vst ve dier yerlerden gherile topra getirtilip iletilmesi; kalelerde ihtiya

duyulan tfek ve kurunun gnderildii; ayrca Ulyan olu memleketine demir, kurun,
tfek gibi, ihrac yasak eya gnderilmemesi iin de gerekli terbirlerin alnmas.
832
Basra beylerbeyine
Top dkm iin istemi olduu ard odunu, kalp topra, demir tel ve kalay
ile gemilere kreki yapmak iin istemi oduu mahkmlarn ve Basra muhfazas iin
istemi olduu Gazihan Yenieri Bl'nn Basra'ya gnderilmesi hususlarnda
Diyarbakr, ehrizol, Haleb ve Badad beylerbeyilerine hkmler gnderildii.
833
Basra beylerbeyine
Basra tarafnda adama ihtiya duyulduundan Rum yiitlerinden, yetmezse Krt

yiitlerinden yeterli miktarda adam yazlp Basra'ya gnderilmesi; ayrca para ihtiyacnn da
Diyarbakr'dan deil mmkn olduunca Badad'dan temin edilmeye allmas.
834
Badad beylerbeyine
ehrizol ve Diyarbakr'dan Basra'ya ulatrlmak zere Badad'a gnderilecek

ard odunu, toprak, kalay vs. malzemenin, Basra'ya ulatrlmas.
ZETLER
835
141
Daha nce, Basra iin tedriki istenen gemi, zahre vs. mhimmtn, ihtiya
duyulduunda herhangi bir bekleme ve gecikmeye meydan vermemek iin, imdiden hazr
edilmesi.
836
Vize beyine
Daha nce sefere katlmas emrolunan Vize sanca msellemlerinin, Vize

kadsnn arzna binaen Szebolu, Misivri ve Ahtabolu'da in edilmekte olan yirmi
kadrgaya kereste getirilmesi hizmetine tayin olunduklar.
837
Vize kadsna
Vize sanca msellemlerinin gemi yapmnda gerekli olan kerestenin getirilmesi ile grevlendirildii hususunda Vize beyine emir gnderildiinden, msellemlerin
getirtilip kereste hizmetinde istihdam edilmesi.
838
Trabzon beyine ve kadsna
Reyya zulmettii bildirilen Receb bin Abdullah adl ahsn tefti edilmesi;
yaramaz ve ehl-i fesd olduu sbit olursa kree konulmak zere Sdde-i sadet'e
gnderilmesi.
839
lbasan beyine
Peklin Kalesi'ne lbasan sancann dier kalelerinden kale neferi gnderilmesi

hususundaki emir sancakbeyinin deimesi sebebiyle yerine getirilemediinden bu hususun
imdi yerine getirilmesi.
840
Lala'ya
Koyun hakk toplamak iin giden Sa Ulfeciler zmresinden Mehter Hseyin

diye bilinen Ahmed olu Hseyin, getirdii koyunlar teslim etmedii gibi ortadan da
kaybolduundan bulunup Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
841
Tmvar defterdarna
Pankota Beyi iken vefat eden Mahmud Bey'in Tmvar Hazinesi'nde alkonulan
sanca bann Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
842
Budun beylerbeyine
Budun Beylerbeyilii hslarndan on ky halknn cizye, hara vs. vergilerini

vermedikleri gibi isyan halinde olduklar ve ayn ekilde Filek sancandaki yz ky
halknn da haralarn demedikleri bildirildiinden, durum bu ekilde ise elebalarnn ve
dier silerin haklarndan gelinmesi, ancak kendi halinde olanlara zarar verilmemesi.
142
843
Mentee beyine ve kadlarna
Ehl-i fesd suhtelerden bir ksm yakalanp, bir ksm henz yakalanamadndan, bunlarn da ne ekilde mmkn olursa olsun mutlaka yakalanp hapsedilmeleri.
844
Erci Beyi brahim Bey'e
Kendisine Vize Sancakbeylii'nin inayet olunduu; bu sebeple derhal sancana

giderek grevine balamas.
845
Erim nibine
Erim Kadl'na tayin olunan Simav kadsnn henz grevine balamam

olmas yznden sefer iin gerekli olan kendirin gnderilemedii bildirildiinden, bu
hususun kendisi tarafndan grlp sefer iin gerekli olan kendirlerin, geciktirilmeden gelen
gemilere ykletilip gnderilmesi.
846
Hayrabolu'ya kadar olan kadlara ve zahre srmeye memur skender

avu'a
stanbul'da arpa sknts ekildiinden, her kimin anbarnda arpa varsa gnlk
narh zerinden renber gemilerine sattrlp stanbul'a gnderilmesi.
847
Tmvar beylerbeyine
Tmvar askeri iin zahre tedrik edilip anad ve Kalnak kalelerinde

anbarlanmas; ayrca ordu sefer iin hareket edip Sofya'ya geldiinde Gle Kalesi kendisi
tarafndan muhasara edileceinden, bu husustaki hazrlklarn da imdiden yaplmas
848
Lahsa beylerbeyine
Sbk Lahsa Beylerbeyi Ferruh Bey yeni grevi olan Basra Beylerbeyilii'ne
giderken Lahsa Beylerbeyilii makamn baz aa ve beyere brakt ve bu arada Arap
ekyasnn da baz hazrlklar ierisinde olduu haber alndndan, bir an nce Lahsa'ya
gidip Beylerbeyilik grevine balamas.
849
Kilis Sanca Beyi Canpolad Bey ve Birecik beyine
Birecik'te yaplmakta olan gemilerin yapm bittiinde Badad Beylerbeyi

skender Paa'dan emir gelinceye kadar suya indirilmeyip karada muhfaza edilmesi.
850
Dulkadirli beylerbeyine
stanbul'a gndermi olduu timar tevcih tezkireleri incelendiinde, bir kl

timarn ikiye blnp iki kiiye tevcih edilmesi veya zeametin bozulup zeamet sahibinin
oullarna timar olarak tevcih edilmesi gibi kanuna aykr i yapld anlaldndan,
bundan sonra kanuna aykr dirlik tevcihi yaplmamas.
ZETLER
851
143
Rodos beyine
Kariye Kalesi'nin harap olduu ve halknn dald bildirildiinden, bu

hususun aratrlp, iin aslnn bildirilmesi.
852
Berkofa, ehirky, Samakov, skp, Kratova, Tikve, tib, Ustrumca,

Radomir ve vranya kadlarna
Eski ve yeni celepler zerine takdir olunan koyunlar sefere tahsis edildiinden,
her bir celebin bizzat yoklanp gnderilen deftere gre zerlerine takdir olunan miktarda
koyun tedrik etmeleri salanarak, nib ve dier yarar adamlar vastasyla srlp
orducubana teslim edilmesi.
853
Samakov kadsna ve Mehmed avu'a*
Tersne ve kpr iin gnderilen ivi, istenilen miktara gre eksik geldiinden,
bunun sebebinin bildirilmesi; sebebi stanbul ve Samakov kantarlar arasndaki farkllk ise
hesabn stanbul kantar zerinden yaplmas.
* 854 numaral hkmle ayndr.
*Hkm mkerrerdir. Ayn hkm iin bkz. hk. nr. 853.
854
Badad beylerbeyine
Kara adrlu airetleri eskiden beri Sultan Hseyin ve Bekir beylerin airetleri
olduu iin Kara Ulus, Dertenk, Derne ve Kerend sancaklarnn tahriri
855
esnasnda, bunlarn hs olarak yazlmas durumunda dalacaklar
bildirildiinden, eskiden beri ad geen beylerin aireti olanlara dokunulmadan, bunlarn
arasna karm olanlarn hs olarak yazlmas.
856
zvornik beyi ile Brdelen ve Srebrenie kadlarna
Srebrenie Kalesi eski Dizdr Ali'nin, Srebrenie Kalesi'nde mevcut darnn

tartlp, halk zimmetinde olduu defterde yazl olan darnn da yerli yerinden yoklanarak
yeni dizdara teslim edilmesi hususundaki emre ramen teslimat yapmadan ortadan
kaybolduu bildirildiinden, ad geen her nerede ise buldurulup muhasebesinin grlmesi
ve gerek halkn ve gerekse kendisinin zimmetinde bulunduu ortaya kan darnn toplanp
anbara konulmas.
857
Dertenk Beyi Mustafa Bey'e
Kara adrlu airetlerinin, eskiden beri bu blgedeki sancakbeylerinin airet ve

nkerleri olduklar iin, tahrir esnasnda hs olarak yazldklar takdirde dalacaklarna dair
gnderdii mektubun alnd; tahrir esnasnda bu gibilere dokunulmayp, sonradan gelip
bunlarn arasna karm olan Kara adrlu vs. reynn hs olarak yazlmas.
144
858
Rumeli, Rum, Anadolu ve Karaman beylerbeyilerine
Sefer zaman yaklatnda baz timar sahiplerinin timarlarndan feragat edip

bakalarna tevcih ettirdikleri duyulduundan, sefer sona erinceye kadar hi kimseye bu gibi
braknt timarlar iin tezkire veya berat verilmemesi.
5 Receb 973 (26 Ocak 1566)

859
nebaht beyine
skdar mreti Evkf'ndan Dubrovnikli'ye tereke verilmesi hususunda ferman

kmas zerine baz gemilerin etroz ve Ermiye gibi ilek olmayan limanlara gizlice gelip
halktan ucuza tereke alp gittikleri bildirildiinden, bu hususun aratrlp emre aykr olarak
deryaya ve kffra tereke verdii sbit olanlarn hapsedilip kimler olduklarnn bildirilmesi
ve bu gibi limanlarn bir daha bu ekilde suistimale imkan vermeyecek ekilde kapatlmas.
860
Sofya, Radomir, Ilca ve Dobnie kadlarna
Samakov'dan serhadlere gnderilecek ham demir, mismar vs. letin nakli iin
bin kira hayvan tedrik olunup Samakov'a gnderilmesi.
861
Bursa beyi ile Mihali ve Aydnck kadlarna
stanbul'da arpa, buday ve alef sknts ekildiinden, her kimde zahre varsa
kendilerine yetecek kadar brakldktan sonra kalannn sahipleri veya vekilleri ile birlikte
gemilerle stanbul'a gnderilmesi.
862
Anadolu, Rumeli, Karaman ve Cezyir'de kreki istenen yerlerin beylerine
Nevruz yaklat halde tedriki istenen krekilerden bir haber kmadndan,

kadlara gerekli tenbihin yaplarak krekilerin Nevruz'da stanbul'da hazr edilmesi.
863
Samakov kadsna ve Mehmed avu'a
Serhadde gidecek ham demir ve mismarn tanmas iin ihtiya duyulduu

bildirilen bin kira hayvannn tedriki hususunda Sofya, Radomir, Ilca ve Dobnie
kadlklarna hkm-i erif gnderildii; szkonusu hayvanlar geldiinde istenen
malzemelerin derhal gnderilmesi; ayrca araba zaman geldiinde de tersne, kpr
mhimmt ve Karadeniz yallarnda yaplan yirmi gemi iin istenmi olan malzamelerin de
bir an nce gnderilmesi.
864
Vidin beyine ve Nibolu Beyi Mehmed Han'a
Daha nce, Nevruz'a kadar yetitirilmesi emredilmi olan gemilerin son durumu
ve ne zamana yetiecei hakknda bilgi verilmesi.
ZETLER
865
145
Eflak voyvodasna
Sefer iin yedi bin Eflak askerinin zahresi ile birlikte Demirkap zerinden
Tmvar'a getirilmesi, ordu iin yz bin kile arpa tedrik edilip Nibolu ve Vidin'deki
gemilere teslim edilmesi ve bu gemilere kreki temin edilmesi hususlarnda daha nce
gnderilen hkm-i erifin gereinin yerine getirilmesinde gerekli gayretin gsterilmesi ve bu
husustaki hazrlklar hakknda bilgi verilmesi.
866
Arboz kadsna ve Kzlcahisar dizdarna
Kzlcahisar yaknlarnda karaya oturan kadrgann ie yarayan takmlarnn,

yannda bulunan dier kadrgalar tarafndan alnd, geri kalan kereste, demir vs. eyasnn
ise muhfaza altnda bulunduu bildirildiinden, szkonusu eyann deftere kaydedilip
kaptan- derya donanma ile geldiinde kendisine teslim edilmesi.
867
Ahyolu, Varna ve Balk kadlarna
stanbul'da arpa ve buday sknts ekildiinden siphi, madrabaz vs. elinde

bulunan terekenin, kendilerine yetecek kadar braklp kalannn iskelelere indirilerek zahre
iin gelen gemilere gnlk narh zerinden sattrlmas ve stanbul'a gnderilmesi.
868
Mihali kadsna
Yenieri Mustafa'nn kars ile dp kalktklar bildirilen Acemi Olan Hamza

ile arkadalarnn yakalanp Sdde-i sadet'e gnderilmeleri.
6 Receb 973 (27 Ocak 1566)

869
Semendire'ye varncaya kadar yol zerinde bulunan kazalarn kadlarna
Ferhad Suba Semendire'ye acemi olan toplamaya gnderilen Ksm'n teftii

ile grevlendirildiinden, ad geen Kasm'n, hangi kazada rastlanrsa eyalarnn
mhrlenip defter edilmesi ve Ferhad Suba'ya teslim edilmesi.
870
Erzurum beylerbeyine ve Hasan Kalesi kadsna
Hasan Kalesi iinde bir deirmen dndrecek kadar su mevcut olduu ve bu

sudan herkes istifade edegeldii halde, baz kiilerin suyu zaptedip evlerine akttklar ve
halk susuz braktklar bildirildiinden, kale halknn hakk olan suyun er-i erife gre
hkmolunup alnmas.
871
Aydnck ve Marmara kadlarna
Mihali ve Aydnck'ten tereke tedrik etmekle grevlendirilen Mustafa

avu'un iskelelere getirdii tereke iin gemi tedrik edilerek getirilen terekenin bu gemilere
ykletilip gnderilmesi.
146
872
syan halinde olduu bildirilen Baban sanca halknn elebalarnn

haklarndan gelinmesi ve slahlarnn mmkn olup olmadnn bildirilmesi.
873
Varna kadsna
Sefer mhimmt iin gemilerle gnderilecek barutu tamak zere arabalar

hazrlanmas hususunda daha nce gnderilen emrin gereinin yerine getirilmesinde gerekli
gayretin gsterilmesi ve stanbul'daki arpa skntsnn giderilmesi iin de arpa tedrik
edilerek tereke gemileri ile stanbul'a gnderilmesi.
874
Silistre beyine
Sefer iin Silistre sancandan temin ve tedriki emrolunan nzln Nevruz'dan

on gn sonra istenilen mahalle gnderilmesi.
875
Bolu beyine
Konrapa kadsnn ie yarar kz sahiplerinden para alarak, gemi kerestesi

hizmetine ie yarar kzler yerine ie yaramayan kzleri gnderdii bildirildiinden,
szkonusu iddiann aratrlp neticenin olduu gibi arzedilmesi.
876
Hatvan beyine
Sancak dahilindeki kalelerde bulunan nefer aalar, odabalar vs. neferlerin

sefer ve dier hizmetlerde sancakbeyine itaat etmeleri.
877
Yanbolu kadsna
Anbarlarda mevcut olan terekeden nzl miktarndan fazla olan ksmnn

stanbul'a gnderilmesi.
878
Biga ve Andranos kadlarna
Eskiden o blgede gherile ilenen maaralar bulunduundan, bu iten anlayan

kiiler ile bu gibi yerlerin aratrlp mevcut durumlarnn arzedilmesi.
Hdavendigr Sanca Beyi Abdurrahman Bey'e, Bolu, Kastamonu, Kengr,
Biga, Karesi, Aydn, Mentee, Karahisr- Shib, Sultann, Teke, Aliye,
Nide, Kayseri, Krehir, Bozok, il, Aksaray, Akehir, Amasya, orum, Canik,
Karahisr- ark ve Midilli beyleri ile Ankara sanca iin Anadolu beylerbeyine,
Ktahya sanca iin ehzde Selim lalasna, Saruhan sanca iin Sultan Murad
lalasna, Konya sanca iin Karaman beylerbeyine ve Sivas sanca iin Rum
beylerbeyine
879
ZETLER
147
Kreki gnderilmesi hususunda daha nce emir gnderildii halde henz

kreki gelmediinden, kadlarn kendi hallerine braklmayp bu ile bizzat ilgilenilmesi ve
krekilerin Nevruz'dan nce stanbul'da hazr edilmesi.
880
Van beylerbeyine
Beylerbeyilik berat resmini Ramazan ay ierisinde gndermesi; aksi taktirde

stanbul'daki kethdsnn hapsolunaca.
881
Karlili beyi ile Ayamavra kads ve dizdarna
Ayamavra Kalesi'nin imece yoluyla veya serbest kyler reysnn ve hisar

erenlerinin yardmyla tamir olunmas.
882
nebaht beyi ile nebaht, Gmlcine, Karasu Yenicesi, Hayrabolu, Kean ve

Malkara kadlarna
stanbul'da zahre sknts ekildiinden, kimin anbarnda tereke ve arpa varsa

kendilerine yetecek kadar braklp kalannn sahipleri veya vekilleri tarafndan satlmak
zere gemilerle stanbul'a gnderilmesi.
883
Selanik beyine
Daha nce bir ksm gnderilen maln kalan ksmnn niin gnderilmediinin
bildirilmesi; ayrca daha nce de emredildii zere kimde tereke ve arpa varsa, satlmak
zere sahipleri veya vekilleri ile birlikte gemilerle stanbul'a gnderilmesi.
884
Edirne kadsna
Kreki gnderilmesi hususundaki emre ramen henz kreki gelmediinden,

bu i ile bizzat ilgilenilerek krekilerin Nevruz'dan nce stanbul'da hazr edilmesi.
885
Mora beyine
Gherile iletilmesi hususu ok nemli olduundan, temin edildii bildirilen

gherile ustalarnn banda durulup, bol miktarda gherile ilemelerinin salanmas.
886
Basra kadsna
Basra beylerbeyinin istei zerine kendisinin Basra Emvl-i Hssa Nzrl'na

tayin olunduu.
887
Tmvar beylerbeyine
Vidin siphileri gemi hizmetinde istihdam olunduundan, kendilerine baka

hizmet teklif olunmamas; ayrca daha nce Erdel kralna yardm iin gnderilmesi
emrolunan Beli tifesinin gnderilip gnderilmediinin de bildirilmesi.
148
888
Vidin beyine
Talebi dorultusunda Vidin sanca siphilerinin gemi hizmetine tayin

olunduu ve bu hususta Tmvar beylerbeyine de hkm gnderilerek Vidin sanca
siphilerine baka hizmet teklif edilmemesi emredildiinden, gemi hizmetinin bir an nce
bitirilmesi iin gerekli gayretin gsterilmesi.
889
Balkesir kadsna
Reislkttab Mehmed'in zeametini zapteden Ahmed'in baz suistimallerde

bulunduu bildirildiinden, ad geenin muhasebesinin grlp tefti olunarak zerine sbit
olan haklarn alnmas.
890
Kastamonu, Bolu, Canik ve Amasya beylerine
stanbul'da arpa sknts ekildiinden denize yakn yerlerde kimin elinde arpa
varsa kendilerine yetecek kadar alkonulup kalannn iskelelere indirtilip gnlk narh
zerinden renber gemilerine sattrlmas ve stanbul'a gnderilmesi.
891
Semendire Kalesi'nde mevcut top gllelerinin, Dergh- muall Topular

Blkbas Mahmud marifetiyle enberden geirilerek cinslerine gre ayrlp kaar vukyye
olduunun defter edilip bildirilmesi.
892
Semendire'den Budun'a varncaya kadar yol zerinde bulunan sancaklarn

beylerine
Mir toplar iin Budun'a gnderilen Dergh- muall topularndan Nasuh ve iki
yoldann sa slim Budun'a ulatrlmas.
893
Samakov kadsna*
Ktil olduu gerekesiyle hapsedilmi olan Mente olu Ahmed'in, maktln

vrisleri, kendisi ile husumetleri olmadn beyan ettiklerinden, salam kefillerin kefletiyle
serbest braklmas.
* 904 numaral hkmle ayndr.
894
Teke beyine
Teke sancanda ekyalk yapan Karaur tifesinden olmadklarn iddia eden

ancak yaplan tefti neticesinde ekyalk yapan oullarna ve kardelerine yardmc
olduklarnn tesbit edildii bildirilen iki ahsn kree konulmak zere Rodos'a gnderilmesi
ve ekyalk yapan oul ve kardelerinin de yakalanmas.
895
mret-i mire mtevellsine

Hac yolunda fakirlere verilecek peksimed iin gerekli olan buday bugne
ZETLER
149
kadar Msr'daki vakf kylerden karland halde bu yl ktlk dolaysyla sknt ekildii
bildirildiinden, ihtiya duyulan budayn Evkf- hmyun mahsulnden verilmesi.
896
Vize kadsna
Mir kerestenin sevkiyle grevlendirilen kylere, iddetli ktan dolay arabalara

ykleme yaplamadndan, Nevruz'a kadar mhlet verilmesi.
897
ns emrolunan gemiler ile tedriki emrolunan arpa, un vs. zahrenin ne

kadarnn hazrland ve geri kalannn ne zaman hazr edileceinin bildirilmesi.
898
Budun beylerbeyi ile Kopan ve Moha beylerine
Dmann durumunu renmek iin casuslar gnderilmesi ve ie yarar esirler

alnmas; dman tecavzlerine aknlarla karlk verilmesi; ayrca Budun beylerbeyinin de
Budun'da gherile iletilmesi ile ilgili yrtlen faaliyetler hakknda bilgi vermesi.
899
zvornik ve Pojega beylerine
ns emrolunan gemilerden ne kadarnn hazrland ve geri kalannn ne

zamana kadar hazr edilecei hususu ile daha nce tedriki emrolunan kpr aalarnn
durumunun bildirilmesi; ayrca dmandan esir almaya allp casuslar gnderilmesi.
900
znik kadsna
Karaman'daki Mamuriye Kalesi'ne hazine gtrrken znik kazasnda kaybolan

yenieriler ile hazinenin akibetinin ortaya karlmas iin Ferhad avu ile yenieri
blkbalarndan Mustafa'nn grevlendirildii; ad geenlerle bizzat ilgilenilerek olayn
ayrntl olarak tefti edilip aydnlatlmas iin gerekli gayretin gsterilmesi ve neticenin
bildirilmesi.
901
Budun beylerbeyine ve Pojega Beyi Nasuh'a
Pojega'daki Lako keferesinin, eskiden silahlaryla seferlerde hazr olup

yararlklar gsterdikleri ve kendilerinden kale muhasarasnda, esir almakta, casusluk
yapmakta vs. hususlarda faydalanld, bundan dolay da rsm- rfiyyeden muaf tutulduklar, ancak daha sonra yerlerinin zeamete dntrld, imdi ise zamin ld,
bunlardan eskiden olduu gibi istifade edilebilmesi iin yerlerinin tekrar zeamet olarak
bakasna verilmemesi ve eskiden olduu gibi tekliften muaf tutulmalar arzedildiinden,
ad geen tifenin hizmetlerine devam etmeleri karlnda zeamete verilmeyip tekliften
muaf tutulmalar; hizmetlerinde aksama grlrse tekrar zeamete verilecekleri.
902
Ankara kadsna
nceleri yenieri keeleri eitli kiiler tarafndan getirilip satlrken bol
150
bulunduu halde imdi bu i iltizam usul ile yrtld iin kee bulunamad bildirildiinden, kee ticareti yapmak isteyenlere engel olunmayp yenierilerin bu hususta
skntya drlmemesi.
903
Mihall'ye bal aknc tifesinin skin olduu yerlerin kadlarna
Mihall'ye bal aknclarn tam techizatl olarak sefere hazr edilmeleri

hususunda sancakbeyine gerekli yardmn yaplmas.
904
905
* 893 numaral hkmn aynsdr, bkz. hk. nr. 893.
znikmid kadsna
Ayan Gl'nn tamas yznden gemi kerestesi tayan arabalarn yolunun

kapand bildirildiinden, daha yukarda baka bir yol almas.
906
Badad beylerbeyine
Basra Beylerbeyi Ferruh iin Diyarbakr Hazinesi'nden gnderilen salynenin

kendisine ulatrlmas.
907
Bilecik kadsna
Bilecik Madeni'nde grevlendirilen msellem ve piydelere ait defterlerin

sretlerinin kendisine gnderildii; bunlar bizzat yoklayarak gelmeyenleri veya ge
gelenleri bildirmesi; ayrca emrolunan yuvalaklarn bir an nce ilenerek gnderilmesi iin
de gerekli gayreti gstermesi.
908
Tmvar beylerbeyine*
Gnderdii mektupta Erdel kralnn istedii bin adet asker Tmvar mevcudundan gnderilirse geriye kalanlarla memleket muhfazasnn yerine getirilemeyecei,
yeniden asker yazlp gnderilirse bu defa da Tmvar Hazinesi'nin bunlarn maalarn
karlayamayaca bildirildiinden durumun iyice incelenmesi ve ayet talep olunan askerler
gerekten ihtayaca binaen isteniyorsa gnderilmesi; ayet byle bir ihtiya yoksa
gnderilmemesi.
* Hkmn zerinde, gnderilmeyip alkonulduuna dair kayt vardr.
909
Tmvar beylerbeyine
Sefer iin, Tmvar askerine yetecek miktarda arpa ve zahre tedrik edilip
anad'da bulunan cmide depolanmas; ancak bundan dolay cuma namaznn klnmamas
gibi bir durum ortaya kmasna da meydan verilmeyip, cuma namaznn uygun bir mahalde
ifa ettirilmesi.
ZETLER
910
151
Tmvar defterdarna
Sefer dolaysyla zahreye olan ihtiya artacandan, Havss- hmyun'dan

hsl olan zahrenin, gerektiinde ordu iin kullanlmak zere saklanmas; ayrca Tmvar
kazalarndan toplanacak nzln de anad vb. yerlerde depolanmas.
911
Alacahisar, Modava ve anad sancaklarnn Tuna nehri kysnda bulunan

kazalarnn kadlarna
Semendire Beyi Bayram Bey sefer iin kazalardan zahre satn alp gemilerle ve
arabalarla Sirem'e getirerek slankamin Kalesi'nde depolamakla grevlendirildiinden,
kendisine veya gnderecei adamlara gereken her trl yardmn yaplmas.
912
Kesterye kadsna
Keiler mili Dimitri'nin yakalanp Kesterye'de Nzr- Emvl olan Hrrem

nezaretinde Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
913
Kocaili sanca beyine ve kadlarna
Daha nce derya seferine tayin olunan Kocaili sanca siphileri, imdi
Karadeniz'e gidecek gemilere tayin olunduklarndan, Nevruz'dan nce stanbul'da olacak
ekilde stanbul'a gnderilmeleri.
914
Kocaili beyine
Kocaili sancann subalar, siphileri ve alaybeylerinin tam techizatl olarak

sefere hazr olup vakti geldiinde, Karadeniz'den Tuna'ya gidecek kadrgalara binip
emrolunan hizmete gitmeleri.
915
Gherile iletilmesi hususu nemli olduundan bu iin zerinde durulup her

sene bin batman gherile ilenmesine gayret edilmesi.
916
Limni kadsna
Urla kazas reysnn zahre ihtiyacnn karlanmas amacyla Cezyir

beylerbeyine, kendisinin Limni'deki hslarndan elde edilen terekeyi Urla'ya gtrp satma
izni verildiinden, szkonusu hslardan Urla'ya gtrlecek terekenin miktarnn sicil
edilmesi ve bir sretinin Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
917
Urla kadsna
Urla halknn ihtiyacnn karlanmas amacyla Cezyir beylerbeyinin

Limni'deki hslarndan getirilecek terekenin miktarnn deftere kaydedilip Sdde-i sadet'e
bildirilmesi.
152
918
Kengr beyine
Kengr'da hapiste bulunan Himmet ve Mustafa isimli ahslarn gvenilir

adamlar nezaretinde Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
919
Edirne ve Hasky kadsna
Hasky'e bal Evhak (

) kynden Salih, kardei Ali ve Hac ile
Danimendl kynden Emrullah isimli ahslarn taz besleyip koruda avlandklar ve
kendilerine engel olmaya alan Sa Ulfeciler Bl'nden brahim'e kl ektikleri
bildirildiinden, ad geenlerin tefti olunmas ve durum gerekten arzedildii gibi ise bu
ahslarn sicil sretleri ile birlikte Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
920
Arap ekyasnn Basra'ya saldraca haber alndndan, byle bir saldr

olmas halinde Basra beylerbeyine her trl yardmn yaplmas.
921
stanbul kadsna
stanbul'da oturan Yahudilerin, mahallelerinde koyun ve sr keserek ehri

kirlettikleri bildirildiinden bunun nlenmesi iin kendilerine Yedikule Salhnesi'nde bir
dkkn tahsis edilip hayvanlarn burada kesmelerinin salanmas.
922
Mentee beyine
Tahir isimli ahs, bu sene sefere kldktan sonra ehl-i fesd suhte tifesinin
toplanp fesad karacaklarn bildirerek, sancan muhfazas grevinin kendisine verilmesi
talebinde bulunduundan, kendisinin bu grevin stesinden gelip gelemeyeceinin
bildirilmesi.
923
Sirem beyine
Semendire Beyi Bayram Bey, sefer iin zahre tedrik etmekle grevlendirildiinden, kendisine bu hususta gerekli yardmn yaplmas; ayrca cerahor ihrac, kpr
demesi tedriki vs. hususlarn herhangi bir gecikmeye meydan verilmeden yerine
getirilmesi iin de gerekli gayretin gsterilmesi.
924
Gemi kerestesi, zahre vs. tedriki hususundaki mektubunun alnd ve zahre

tedriki ve tanmasnda gerekli kolayln gsterilmesi ve un uval alm iin
muktaalardan para verilmesi hususlarnda ilgili kadlara ve muktaa grevlilerine hkm-i
erifler gnderildii; kendisinin de herhangi bir gecikmeye meydan vermeden, mektubunda
belirttii ekilde, Vidin ve Tmvar dndaki sancaklardan zahre tedrik edip slankamin
Kalesi'nde depolamas; ayrca toplar iin de on para gemi yaptrmas.
ZETLER
925
153
Semendire, Sirem, zvornik, Vidin, Silistre ve Nibolu beylerine
Tccar reynn orduya zahre tedrik edip, getirip satmasna ve gc yetenlerin

gemi in etmesine izin verildiinden, bu hususun kendilerine ilan edilip tevik edilmeleri.
926
Mentee beyine
Mentee'de bulunan kadrgalarn cenki ihtiyacnn Balat ve ine'deki timar

erbbndan karlanmas yolundaki talebini, sancandaki tm siphiler derya seferine tayin
olunduundan, seferden sonra arzetmesi.
927
Tmvar beylerbeyine
Vidin sanca siphileri sefer iin in olunacak gemilerin yapm hizmetinde

grevlendirildiklerinden, bu k kendilerine baka hizmet teklif edilmemesi.
928
Segedin beyine ve kadsna
Sefer iin Segedin'den tedrik olunacak zahrenin Varadin'de deil Segedin'de

depolanmas; ayrca bu i iin gnderilen parann dnda, oradaki muktaalardan da para
alnp mmkn olduu kadar ok zahre tedrik edilmesi.
929
Ruha sanca beyine
Yol kesip hrszlk ve harmilik yaptklar halde Havss- hmyun'a dahil

olduklar iin haklarndan gelinemedii bildirilen Komanlar ve Acrlu cemaatlerinin
yakalanp kendilerinden davac olanlarla davalarnn grlmesi ve zerlerine sbit olan
haklar alnp sahiplerine verildikten sonra eran hakettikleri ekilde cezalandrlmalar;
ancak bu bahne ile kendi halinde olanlara dokunulmamas.
930
ehrizol'daki Gazihan yenierilerinin muhfaza hizmetinde bulunmak zere

nbeti usulyle Basra'ya gnderilmesi.
931
Bayat Beyi Mir Hseyin'e
Bayat sanca askerlerinin tam techizatl olarak Basra'ya gidip beylerbeyinin

uygun grecei ekilde muhfaza hizmetinde bulunmalar.
932
Badad beylerbeyine ve Bayat* kadsna
Bayat Beyi Mir Hseyin'in halktan, kanun ve defterde belirlenenden fazla vergi
aldna dair ikyette bulunulduundan, kendisine vergiyi Sdde-i sadet'ten gnderilen
deftere gre alp halka eziyet etmemesi yolunda tenbihte bulunulmas.
* Metinde Baban olarak gemektedir.
154
933
Basra beylerbeyine
Arap ekyasnn Basra'ya yeniden saldrma ihtimali zerine, byle bir durumda
asker vs. talep edildiinde, gecikmeden gnderilmesi hususunda Badad ve ehrizol
beylerbeyilerine emir gnderildii; kendisinin de dmann hareketlerini srekli takip edip
herhangi bir saldr ihtimali olursa derhal her iki beylerbeyinden de yardm talep etmesi ve
memlekete herhangi bir zarar erimesine meydan vermemesi.
934
Badad beylerbeyine ve Bayat kadsna
Bayat Beyi Mir Hseyin'in halk bedava altrd ve kanunda belirlenen

miktardan fazla vergi topladna dair Bayat halk tarafndan Sdde-i sadet'e arzuhal
gnderildiinden, arzuhalde yazl hususlarn tefti edilip hak sahiplerine haklarnn
verilmesi ve ad geene, bu ekilde kanuna aykr iler yapmamas hususunda tenbihte
bulunulmas.
935
Msr beylerbeyine
Hac yolunda fukaraya tayin olunan peksimed vs. eyann gemi vs. ye ncelikle
yklenmesi ve emr-i hccn dedii miktardan daha fazla kira bedeli talep edilmemesi.
936
Kocaili beyine ve znik kadsna
Ehl-i fesd suhte tifesinin znik'den olan karmak, medreseyi basp kendi
halinde olan suhteleri yaralamak, soygun yapmak gibi sular iledikleri bildirildiinden,
szkonusu suhtelerin her nerede iseler bulunup yakalanarak hapsedilmeleri.
937
Hatvan beyine
Eri Kalesi'nde esir olan Ali isimli atl askeri zindandan kurtarp Hatvan'a
getiren ve kendisi de slm' kabul eden Blajko isimli olann Sdde-i sadet'e gelmesine
izin verilmedii bildirildiinden, kendisine bu hususta engel karlmayp derhal Sdde-i
938
Van beylerbeyine
ran hakknda gndermi olduu bilgilerin alnd; bundan sonra da ayn

ekilde bilgi gndermeye devam etmesi.
19 Receb 973 (9 ubat 1566)

939
Karahisr- Shib beyine
Daha nce kendisi sanca askeri birlikte derya seferine tayin olunduu halde
imdi kara seferine tayin olunduundan, askerini tam techizatl olarak sefere hazrlayp daha
sonra gelecek emre gre istenilen yer ve zamanda hazr bulunmas.
ZETLER
940
155
Sultann ve Krehir sancaklar beylerine
Daha nce sancaklar askerleriyle birlikte kara seferine tayin olunduklar halde
imdi derya seferine tayin olunduklarndan, askerlerini tam techizatl olarak hazrlayp,
Donanma-y hmyun'a binmek zere Nevruz'dan on gn nce Boaz hisarlarnda hazr
bulunmalar.
941
Davas grlen Bastrma olu Hseyin'in mal ve emlki borlarn karlamadndan mallarnn alacakllar arasnda paylatrld ve kendisinin de kaza vurularak
Midilli'de siyset olunduu fakat ad geenin ehzde Selim'e olan borcunu demek
amacyla bir sene nce Midilli'de bulunan iftliklerini iindeki hayvanlarla beraber Hanm
Hatun'a seksen drt bin akeye satp parasn ald, ayrca ad geen kadndan bir miktar da
bor ald bildirildiinden, eer bu iftlikler daha fazla deerde ise yeniden satlmas ve ad
geen kadna ne kadar borcu varsa denip kalannn dier alacakllara datlmas.
942
Bodan voyvodasna
lkbaharda Tmvar taraflarna sefere klacandan Bodan'dan yz bin kile

arpa tedrik edilerek gemilere ykletilip gnderilmesi.
943
Bodan voyvodasna
lkbahar'da dman zerine dzenlenecek sefer iin Bodan'dan tam techizatl

olarak bin atl ve iki bin yaya asker gnderilmesi.
944
Msr emr-i hccna
Hac yolunda fakirlere tahsis olunan develerin dier deve kafilelerinin nnde
gitmesi ve fakirlerin binmesine tahsis edilmesi gerekirken, bu develerin emr-i hcc
tarafndan deve kafilelerinin arasna baland ve zenginlerin binmesine veya tccarlarn
ykn tamaya tahsis edildii bildirildiinden szkonusu develerin sadece fakirlerin
binmesine tahsis edilip baka ilerde kullanlmamas.
945
Kili kadsna
Kocaili Beyi Ali Bey baz sefer mhimmtnn tedriki iin Tuna taraflarna
gnderildiinden, szkonusu mhimmtn tanmas iin on adet donbaz kiralanp
hazrlanmas; ayrca reynn da kendi gemileriyle ordu iin zahre getirip satmalar
hususunda tevik edilmesi.
946
Silistre beyine
Tophne'den gnderilecek barut vs. silahlar Rusuk'a gemilerle tanacandan,

tama ii iin tedrik olunduu bildirilen yz adet arabadan vazgeilmesi.
156
947
skenderiye beyine
pek kazasna acemi olan toplamaya gelen Haseki Muhammed Suba'ya itaat
etmedikleri ve beraberindeki yenierilere saldrp yaraladklar bildirilen ky halkndan
sulu grlenlerin yakalanarak cezalandrlmalar.
948
Sack beyine
stanbul'a zahre ve pirin getirmek iin gidip hlen geri dnmemi olan
reislerden birinin, ald zahreyi Sakz'a gtrp satt haber alndndan, szkonusu
reislerin durumlarnn ve iddialarn aslnn aratrlarak neticenin ayrntl olarak arzedilmesi.
949
Budun beylerbeyine
Erdel kral dmann Menka Hisar'n kuattn ve ilkbaharda Erdel'e

saldracan bildirdiinden, ayet Erdel'e dman tarafndan bir saldr vaki olur ve Erdel
kral da yardm talebinde bulunursa Tmvar beylerbeyi ile de haberleilip kendisine yeteri
kadar asker gnderilmesi; bu hususta Tmvar beylerbeyine de hkm-i erif gnderildii.
950
Eflak voyvodasna
Kendisine Eflk Voyvodal grevi verildiinde, bu hususu kendisine tebli

etmi olan Ferhad avu'a vermeyi vaad ettii, fakat henz gndermemi olduu deti
Mehmed avu ile gndermesi.
951
Basra beylerbeyine
Siyset olunmas emredilmi olan Rahmaniye Aas brahim'in emir olmadan

salverilmeyip hapiste tutulmas.
952
Vidin, Alacahisar ve Semendire beylerine ve kadlarna
Ordu-y hmyun iin, belirtilen miktarlarda koyun ihra olunup satlmak zere
sahipleri veya vekilleri ile gnderilmesi.
953
Dman askerinin Menka Hisar'n kuatt ve Erdel'e saldrma hazrl

ierisinde olduuna dair gnderdii mektubunun alnd ve bunun zerine dman
tarafndan Erdel'e herhangi bir saldr olursa gerekli yardmda bulunmalar hususunda Budun
ve Tmvar beylerbeyilerine hkm-i erif gnderildii; byle bir durumda her iki beylerbeyi
ile haberleerek Erdel'i dmandan muhfaza etmesi.
954
Tmvar beylerbeyine
Erdel kralnn yardm olarak istemi olduu bin adet asker gnderilecei srada,
Erdel kralndan dmann bahara kadar saldrmayaca eklinde haber gelmesi zerine
szkonusu askerlerin gnderilmedii, fakat artlar elverili olduundan Pankota Kalesi
ZETLER
157
civarndaki kalenin kuatlmasnn uygun olacana dair gndermi olduu mektubun

alnd; ancak ilkbaharda sefere klaca iin k vakti askeri ypratmak uygun
olmayacandan, Tmvar Beylerbeyilii'ne bal tm askerler ile tam techizatl olarak
Hzrilyas gn kp mnasip bir mahalde beklemesi ve bu hususta sancakbeylerine
yazlm olan hkm-i erifleri kendilerine ulatrmas; ayrca Tmvar Hazinesi'nin
doldurulmas ve askere zahre tedriki hususlarnda da gerekli gayretin gsterilmesi.
955
Vidin, Pankota, Vultrn, Lipova, Arad, anad, Alacahisar ve Modava

beylerine
Tmvar beylerbeyine, Hzrilyas gnnde sefer iin askerleri ile

birlikte hazr bulunmas emredildiinden, kendilerinin de sancaklarndaki askerleriyle tam
techizatl olarak sefere hazrlanp belirtilen gnde Tmvar beylerbeyinin yannda hazr
bulunmalar.
956
Ceziyr-i Garb beylerbeyine
Hlen muhasebesi grlmekte olan sbk Galata Emini Eskiciolu Mehmed,

Cezyir'de bulunan Yahya Reis'e bedel akesi olarak be yz bin ake teslim ettiini
sylediinden, szkonusu meblan gerekten alnp alnmadnn Yahya Reis'ten sorulup
renilmesi ve neticenin arzedilmesi.
957
Ayaslu dizdarna
Sla Kalesi'ne tayin olunduklar halde orada durmayp gediklerinden feragat

ederek geri Ayaslu'daki evlerine dnp oullarna ve kendilerine gedik talep ettikleri
bildirilen Ayaslu Kalesi erenlerinin oullarna gedik verilmemesi.
958
nebaht beyine ve Badrack kadsna
Donanma seferden dnerken kaybolan Dergh- muall yenierilerinden Posta

Perviz'in akbetinin aratrlmas; eer ldrlmse ktillerinin bulunup hapsedilmesi ve
neticenin arzedilmesi.
959
lbasan beyine
Acemi olan devirmekten dnen yenierilere saldrdklar, teden beri isyan

zere olduklar ve etraftaki dier kylere zarar verdikleri bildirilen Bezrete ky ahalisinin
bakalarna ibret olacak ekilde haklarndan gelinmesi.
960
Eflak voyvodasna
Daha nce kendisine gnderilen emirde yer alan, sefer iin Eflak'tan yedi bin
asker hazrlanp ilkbaharda yola karlmas, ordu iin yz bin kile arpa tedrik edilip
158
Nibolu ve Vidin'de in olunan gemilere teslim edilmesi ve bu gemilere kreki tedrik

edilmesi hususlarnda ne safhaya gelindiinin ayrntl olarak arzedilmesi.
961
Mihali kadsna
Yenieri Mustafa'nn kars ile dp kalktklar bildirilen Acemi Olan Hamza

ile arkada Hseyin'in yakalanp tefti olunmalar; durum bildirildii gibi ise blkbalar
nezaretinde Sdde-i sadet'e gnderilmeleri.
962
Rodos beyine
Haleb'e gidecek kurun ve silah, bir gemi ile Trablus'a gnderildiinden,

szkonusu geminin slimen Trablus'a ulatrlmas ve Trablus'ta bulunan barutun da
kadrgalarla Rodos'a getirilip uygun bir yerde saklanarak daha sonra stanbul'a gnderilmesi.
963
Aslan olu Nasuh'a "sipahizdedir" diye sahte berat ile Alanya sancandan
ibtiddan iki bin akelik timar tevcih edildii anlaldndan, szkonusu beratn kim
tarafndan yazld ve getirildiinin aratrlarak sonucun bildirilmesi.
964
Semendire beyine
Sirem'de suu sbit grlerek Belgrad Kalesi'nde hapsedilen Pavli'nin siyset
olunmas.
965
Pojega, Sirem ve Alacahisar beylerine
Ordu iin on bin ba veya daha fazla kesimlik koyun tedrik edilip ordu
geldiinde sahiplerine srdrlp sattrlmas.
966
Ruha Beyi Mustafa Bey'e
973 senesi iin am'dan Mekke-i Mkerreme'ye kadar olan yerlerde

emr'l-hclk grevi kendisine verildiinden, mahmil-i erifi alp haclarn yollardaki
emniyetini salamas.
967
Ktahya kadsna ve Osman avu'a
Tahsili hususunda daha nce emir gnderildii halde henz tahsil edilmemi
olan Mezid avu'un bakysnn, daha fazla geciktirilmeden tahsil edilip Hazine-i mire'ye
gnderilmesi.
968
lkbaharda donanmann sefere kmas kararlatrldndan, gemileriyle gelip

Cezyir Beylerbeyi Piyle Paa'ya mlki olmas; ancak spanya gemilerinin Cezyir'e
saldrma ihtimali varsa donanmann Cezyir'in muhfazasnda bulunmas; ayet spanya
ZETLER
159
gemileri saldrrsa kendisinin de spanya'ya aknlar dzenlemesi; her hlkarda tedbirli olup
memleketin korunmas hususunda gereken titizlii gstermesi.
969
skp beyine
Sefer-i hmyun iin Kalkandelen ve dier yerlerden yirmi otuz bin kadar
kesimlik koyun tedrik edilip ordu geldiinde sahiplerine srdrlp sattrlmas.
970
Semendire beyine
K sebebiyle zahre tedriki hususunda karlat glklere dair gndermi

olduu mektubun alnd; zahre tedriki nemli olduundan, bu i iin gerekli olan paray
diledii yerden alabilmesi iin Maliye tarafndan kendisine hkm-i erif gnderildii;
kendisinin de gerekli gayreti gstererek istenilen miktarda zahreyi tadarik etmesi.
971
Bursa kadsna
Kap Aas mteveff Cafer Aa'nn Bursa'da yaptrd cami ve muallimhnenin nceki mtevellsi mteveff Davud grevlilerin cretlerini dememi olduundan,
vakfn yeni mtevellsi Kap Aas Yakup Aa'nn szkonusu cretlerin denmesi iin
gnderdii iki yz elli altndan alacakllarn haklarnn datlmas.
972
Bolu beyine
Mudurnu'ya bal Glcler kynden Hasan bin Mestan ile kars Mihri bint-i
Muharrem'in geceleyin evlerine girdii ve mahkemede suunun sbit olduu bildirilen Hac
Mustafa isimli ahsn kree konulmak zere Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
973
Aydn ve Mentee sancaklarndan Sla sancana tayin olunan zam ve siphilerin timar defterlerinin mhrlenip bir sretinin Sdde-i sadet'e gnderilmesi, bir
sretinin de Sla sancakbeyinin adamna verilmesi.
974
stanbul'a zahre tamak iin gnderilen gemilerde isyan kardklar bildirilen

kafir esirlere yardmc olan ve onlarla birlikte hareket eden mcrimler var ise, haklarndan
gelinmek zere kimler olduklarnn bildirilmesi.
975
skender avu'a
ledii sulardan dolay aranan ve bir trl yakalanamayan Gelibolu'nun Kora

kynden Dimitrak isimli zimmnin yakalanp Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
976
Sinop kadsna
Sinop'ta Dellal Ahmed adl kiinin ktlk ve gammazlk yaparak halk rahatsz
160
ettii ve karsnn da kt yolda olduu bildirildiinden, durum gerekten bildirildii gibi ise
ad geenin ehirden srlmesi.
977
978
*Hkm yarm braklmtr. Ayn hkm iin bkz. hk. nr. 980
Bursa beyine
Hrszlk ve harmilik ile mehur Kara Bahar isimli ahsn mutlaka yakalanp
979
Bosna beyine ve Yenipazar kadsna
Seferde kullanlmak zere iki bin adet srk kestirilip Sava nehrinden gemilerle
Belgrad'a gnderilmesi.
980
Pojega ve Sirem beylerine*
Gemiler ve top arabalar iin deme aac tedriki ile grevlendirilen

Semendire beyine gerekli her trl yardmn yaplmas.
* Bu hkm, eksik yazlm olan 977 numaral hkmn tamamlanm halidir.
981
Rumeli'de Sa ve Solkolda, kreki tedriki emrolunan sancaklarn beylerine

ve kazalarn kadlarna
Daha nce tedriki emrolunduu halde hl gnderilmemi olan krekilerin bir

an nce tedrik edilip gnderilmesi.
982
Semendire beyine
Belgrad Kalesi'nin stndeki barut ile dolu olan kulelere hrsz ve ktillerin
hapsedilmek istendii haber alndndan, byle zarar grme ihtimali olan yerlerde hrsz ve
ktil hapsedilmemesi.
983
984
* Hkm mkerrer ve yarm braklmtr. Ayn hkm iin bkz. hk. nr. 1018.
Selanik beyine
arap iip fesad kardklar ve kendilerine engel olmak iin gelen Hsrev
Voyvoda'y yaraladklar bildirilen Selanik Kalesi mstahfzlarndan Memi, Maksud ve
arkadalarnn yakalanp kree konulmak zere Kavala kaptanna gnderilmeleri.
985
Tmvar beylerbeyine
Sefer iin tam techizatl olarak bin adet serahor hazrlanmas.
ZETLER
986
161
Haleb beylerbeyine
Lahsa Beylerbeyilii'ne Hama Beyi Ali Bey'in tayin edildiine dair ad geene
hitaben yazlm hkm-i erifin kendisine ulatrlarak bir an nce grev yerine gitmesinin
salanmas; grlecek ileri varsa kendisine on be gn mhlet verilmesi.
987
988
Semendire beyine
Tuna'ya gnderilecek donanma iin bin kantar peksimed hazrlanmas.
Antalya kadsna
Msr Beylerbeyi Mahmud'un adamlarnn Msr'a gitmeleri iin gemi tedrik
edilmesi.
989
Rumeli beylerbeyine
Sefere kldnda zahre hususunda sknt ekilmemesi iin kendisinin

Sofya'dan skp'e giderek orada beklemesi.
990
Pojega beyine
Seferde kullanlmak zere bin kadar srk kestirilip gemilerle sek'e

gnderilmesi ve Pojega'da ne kadar srk ve kalkan mevcut olduunun bildirilmesi.
991
Arap defterdarna
Mal hizmetinde grevli, ou Tat tifesinden iki yz yenierinin iki iip fesad
kardklar ve ahlksz davranlarda bulunduklar duyulduundan, bunlarn bu
gibi fiilleri ilemekten men edilmeleri; buna ramen yapmaya davam edenlerin te'dib edilip
gedikleri bakalarna verilmek zere kimler olduklarnn bildirilmesi.
992
Semendire beyine
Karadeniz'den baz kadrgalarla sefere katlacak olan Kocaili sanca beyi iin
bin kantar peksimed hazrlanmas.
993
umnu ve Hezargrad kadsna
Ali bin Nasuh isimli yenieriyi ortak mlkleri olan deirmen zerindeki
anlamazlktan dolay, szkonusu deirmende dp, yaralayp ldrmeye kasdettikleri
bildirilen zimmlerden ldrmeye kasdeden Nedo'un siyset olunmas, dierlerinin ise
kree konulmak zere Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
994
Kefe beyine
Taman Adas'nda ikmet eden erkes reyya, davarlarn zorla alarak zulmettikleri bildirilen erkes bey ve siphilerinin yakalanarak suu sbit olanlarn, herhangi
bir karklk kmasna meydan verilmeyecek ekilde haklarndan gelinmesi.
162
995
Tarsus beyine
Adana ve Tarsus sahillerinin muhfazas grevi kendisine verildiinden sanca

askerleriyle uygun bir yerde toplanarak denizden ve karadan gelebilecek zararlara engel
olunmas.
996
Hama Beyi Ali Bey'e
Lahsa Beylerbeyilii grevi kendisine tevcih olunduundan, bir an nce ilerini

hallederek Lahsa'ya gidip grevine balamas.
997
Lahsa Beylerbeyi Mehmed Paa'ya
Shh durumunun bozuk olduu Haleb beylerbeyi tarafndan bildirildiinden,

Lahsa Beylerbeyilii grevinin kendisinden alnp Hama Beyi Ali Bey'e ihsan olunduu;
kendisine de Kuds-i erif sancann tevcih olunduu.
998
Sbk Msr Beylerbeyi Ali Paa'ya ve dizdarna
Msr Beylerbeyilii sbk Yemen Beylerbeyi Mahmud Paa'ya verildiinden,

kendisi gelinceye kadar muhfaza ve mal hizmetinde herhangi bir ihmal gsterilmemesi;
ayrca Msr'da sancak tasarruf eden beylerden Behram Bey'e de Hama sanca tevcih
edildiinden ad geenin derhal Hama'ya gnderilmesi.
999
Van beylerbeyine
Beradost Hkimi mteveff Budak Bey tarafndan sulhten nce ran'dan getirilip
nikh edildii ve bir de ocuu olduu, ancak ad geenin vefatndan sonra akrabalarndan
Tebriz Hkimi Pir Mehmed Sultan tarafndan geri istendii bildirilen kadnn iade edilip
olunun iade edilmemesi; ancak kadn sulhten nce alnm ise verilmemesi ve buna gre
cevap gnderilmesi.
1000
ah'n Kazvin'de olduu, irvan'daki Abdullah Han'n vefat ettii ve yerine

olunun getii, Grcistan'n kendi halinde olduu ve snrlarn gvenlik ierisinde
bulunduuna dair gndermi olduu haberlerin alnd; ran ve Grcistan hakknda elde
edilecek bilgileri gndermeye bundan sonra da devam etmesi.
1001
Daha nce serhadlere gnderilmesi emrolunan ham demir, ivi vb.

malzemelerin yk hayvanlaryla derhal gnderilmesi.
1002
Gelibolu'da Hssa Harc Emini olan Halil'e ve Sultaniye dizdarna
Gelibolu hisarnda alkonulan mir kreklerin kim tarafndan ve niin

alkonulduunun bildirilmesi.
ZETLER
1003
163
Zeynel Bey'e
Ekrad tifesinden, ekyalk yaptklar bildirilenlerin, bakalarna ibret olacak

ekilde er-i erife gre haklarndan gelinmesi.
1004
ran'dan talep olunan avret hakknda daha nce yaplan aratrmalarda avretin,
Baak lkesinde olmayp Grgi Melik'in lkesinin tesinde hatta Dadyan Melik'in
lkesinin de tesinde olan Abaza'ya yakn yerde olduu anlaldndan nceki emre gre
hareket edilmesi.
1005
Akdeniz sahilinde olan kadlara
Mirali adasnda skin baz reislerin stanbul'a zahre getirmek iin grevli
olduklar halde zahreyi lke dna sattklar duyulduundan yakalanarak sicilleriyle birlikte
Dergh- muall'ya gnderilmeleri.
1006
Tekeili beyine
Ka kazasnn Demre mevkiinde karaya vuran Venedik gemisinden ele

geirilen dman efradn Rodos'a gnderilmesi ve dost devlet tebas olanlarn salverilmesi.
1007
Bolu beyine ve Mudurnu kadsna
Dergh- muall avularndan Mudurnu'nun Dibek kynden Hseyin

avu'un adamlarnn, kendisi Malta Seferi'nde iken fesad kardklar, kendisi seferden
dndkten sonra ise evinde bir ceset bulunduu ve btn bunlarn sicile kaydedildii, ancak
Hac Aydn isimli adamnn, nibler ile ibirlii yaparak bunlar sicilden sildirdii
bildirildiinden, meselenin aslnn ayrntl olarak aratrlp, neticenin Dergh- muall'ya
bildirilmesi.
1008
Solnok beyine
Erdel'de bulunan Tokay Kalesi'ndeki dmann durumunun tahkik edilip frsat

el verince Hatvan, Segedin, Filek, Novigrad, Seen ve Solnok sancaklar askerleriyle Budun
yenierilerinden oluacak yeterli miktarda bir kuvvetle dmann hakkndan gelinmesi.
1009
Filibe kadsna ve eminlerine
Filibe'de yetitirilen pirincin mirye ait olan hissesinden her sene belli miktarda
pirin ayrlp Edirne'ye gnderilmekte iken bu sene belirlenen miktarda pirin gelmemesi
sebebiyle umum bir sknt ekildii bildirildiinden, yeterli miktarda pirincin Edirne'ye
gnderilmesi.
164
27 Receb 973 (17 ubat 1566)

1010
Kefe beyine ve Taman kadsna
Taman adasna tbi Vayle ky siphilerinden Yesaruk ve adamlarna baz

ahslar tarafndan yaplan mdahalenin nlenmesi.
1011
Basra beylerbeyine
Lahsa Beylerbeyilii'ne tayin olunan Hama Sancakbeyi Ali'nin ihtiyalarnn

karlanarak bir an nce grev mahalline gnderilmesi.
1012
Diyarbakr'da gherile ilenmediine dair gnderdii mektubun alnd;

ancak bu husus nemli olduundan, ehil kiiler marifetiyle gherile bulunup ilettirilmesi.
1013
Bursa beyine
zinsiz dkkn amak ve bir bekiyi yaralamak sularndan aranan ve

stanbul'da yakalanan Budak isimli olann Mudanya'ya katklarn syledii su
ortaklarnn da derhal yakalanarak Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
1014
Badad beylerbeyine
Masraf Diyarbakr Hazinesi'nden karlanmak zere yeteri kadar gherile

topra bulunup ilettirilerek Haleb'e gnderilmesi.
1015
stefan Kral'a
Solnok Beyi Hasan Bey, baz Erdel beylerinin hasetlii yznden hapsedilen
Bebek Grgi isimli ahsn kendi yannda bulunmas halinde daha yararl iler yaplacan
bildirdiinden, Bebek Grgi'nin ei ve ocuklarnn rehin olarak alnp kendisinin Solnok
beyinin yanna gnderilmesi.
1016
Haleb beylerbeyine
Trablus skelesi'ne gnderilen gherile, kkrt ve barutun miktar ile

Birecik'te yaplmas emredilen gemiler iin lzm olan kerestenin tedrik edildiine dair
gnderdii bilgilerin alnd; bundan sonra da Birecik, Rumkale ve Hssa taraflarndan
gherile tedrik olunarak iletilmeye devam edilmesi.
1017
am beylerbeyine, am, Kuds-i erif ve Remle kadlarna
Kuds'teki mret Evkf ky halknn, Rikb- hmyun'a sunduklar

arzuhalde Vakf Mtevellsi Abdlkerim hakknda ikyette bulunduklar; ancak
kendilerinin gnderdikleri mektupta ise Abdlkerim hakknda sylenenlerin yalan olduu,
aslnda ikyetilerin sulu olduklar ve kendi sularn rtmek iin grevlilerin sulu
ZETLER
165
olduklar yolunda ikyette bulunduklar bildirildiinden, konunun aratrlmas ve

mtevellnin gerekten yolsuzluk yapp yapmadnn bildirilmesi; eer ikyetilerin sulu
olduu sbit olursa kendilerinin hapsedilip durumlarnn sicil sretleri gnderilerek
arzedilmesi.
1018
Aydos kadsna*
Aydos'a tbi Bergos iskelesinde arabaclar ile kavga eden yenieriyi bakla
ldren Kl'n siyset edilmesi ve kavgaya karan dier ahslarn da yakalanarak kree
konulmak zere Dergh- muall'ya gnderilmesi.
*Bu hkm eksik yazlm olan 983 numaral hkmn tamamlanm halidir.
1019
Anadolu ve Rumeli kadlarna
Sdde-i sadet haricinde skin olan yenierilerin cilen sefer iin toplanmalar
gerektiinden, bu i iin grevlendirilen bir yenierinin kendi atyla yola kt; vard
yerlerde ata ihtiya duyduunda kendisine bedeli mukabilinde at tedrik olunmas.
1020
stanbul'dan Budun'a varncaya kadar sal ve sollu konaklarda olan

kadlara
Seferde kullanlacak bargirler iin saman, arpa ve ot lzm olduundan, emir-i

ahurun tezkiresiyle gelen adamlara tezkirelerde yazl miktarda ot, saman ve arpa tedrik
edilmesi.
1021
Bolu ve Bursa beyine
stanbul'da yakalanan Budak isimli hrsz, verdii ifadede arkadalarnn

Gerede taraflarna gittiini sylediinden, arkadalarnn da yakalanarak yarar adamlar
eliinde Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
1022
Hakkari beyine
Ekyalk hareketlerinde bulunarak asayii bozduklar bildirilen ekrad

tifesinin haklarndan gelinmesi.
1023
Budun beylerbeyine
Erdel vilyetindeki Tokay Kalesi'ne hcum edilebilmesi iin Solnok Beyi

Hasan'n yanna Hatvan, Segedin, Filek, Novigrad ve Seen sancaklarnn askerleri ile
Budun yenierilerinden be yz kadarnn gnderilmesi ve bu iin gizli tutularak dmann
hakkndan gelinmesi.
1024
Badad beylerbeyine
Baharda sefere klacandan kendisinin Cezyir vilyeti iin istemi olduu

askerin stanbul ve am'dan gnderilmesinin mmkn olmad; ancak Arap ekyasna
166
kar dikkatli olunmas; eer Arap ekyas Basra'ya herhangi bir tecavzde bulunmaz ise bu
senelik bu taraftan da onlara kar herhangi bir hareket yaplmamas; fakat onlar tarafndan
herhangi bir saldr olursa derhal Krt beylerinden ve Diyarbakr askeri ile ehrizol
askerinden yeteri kadar yardm salanarak dmann hakkndan gelinmesi.
1025
Arap ekysnn zerine dnlen sefer, Rumeli'de yaplacak sefer

mnasebetiyle tehir edildiinden Araplarn vuku bulacak tecavzlerine Diyarbakr ve
Badad askeriyle birleilip Basra beylerbeyinden gelecek habere gre yeterli miktarda asker
gnderilerek kar gelinmesi.
1026
Basra'daki Arap ekysnn zerine yaplmas dnlen sefer, Rumeli'deki

sefer sebebiyle tehir edildii; ancak Arap ekys tarafndan vuku bulacak saldrlara kar
hazrlkl bulunularak Badad beylerbeyinden gelecek habere gre mid askeriyle Krt
beylerinin de yardma gnderilmesi.
1027
Basra beylerbeyine
Bu sene Arap ekys zerine yaplmas dnlen sefer, Rumeli'deki sefer

mnasebetiyle ertelendiinden, szkonusu ekynn Basra'ya ynelik herhangi bir saldrs
olursa derhal ehrizol ve Badad beylerbeyilerine haber gndererek yardm talep etmesi ve
yardma gelecek olan askerlerle birlikte dmana kar koyup, memlekete herhangi bir zarar
eritirmemesi.
1028
Haleb beylerbeyine
Basra'ya gidecek askere lzm olan arpa ve budayn, Badad beylerbeyi ile
haberleilerek Birecik'ten gnderilmesi.
Sultan Hseyin Bey'e, Bahaeddin Bey'e, Palu Hkimi Hseyin Bey'e, Kasm
Bey'e, Han Abdal Bey'e, Servi Abdal Bey'e, Bedir Bey'e ve oluna, Yakup
Bey'e, Mir brahim olu Ahmed Bey'e, Ergani beyine, Siverek beyine, Bitlis beyine, Gen
beyine, Kulp Beyi Alican Bey'e, Pertek Beyi Rstem Bey'e, Mazgird Beyi Keyhsrev
Bey'e, Saman Beyi Pelin Bey'e, Esi Beyi Ali Bey'e*
1029
Arap ekyasnn Basra'ya saldrma ihtimaline kar belirtilen miktarlarda asker

ve mhimmt tedrik edilip Badad beylerbeyinden gelecek habere gre Badad'a
gnderilmesi.
*Ayrca hkm altnda Diyarbakr'da olan airetlerden Pesban, Buciyan ve Zilan airetleri ile
Mardin airetlerinden ve Amid, Mardin ve Hasankeyf kalelerinden de asker gnderilmesi iin
hkmn birer sretlerinin gnderildii kayd vardr, ancak bunlarn kime gnderildii
belirtilmemitir.
ZETLER
1030
167
Gelibolu kadsna
Gelibolu'nun Harchamza Mahallesi'nden Yusuf b. Abdullah ve hanm

Selime bint-i Abdullah'n eyalarn ald iddia edilen Hma bint-i Hasan'n tefti edilmesi;
suu sbit olduu takdirde ald eyalarn alnp sahibine verilmesi ve kendisinin
hapsedilmesi.
1031
Ktahya ve Saruhan sancaklar siphilerinden bir ksmnn muhfaza iin

alkonmas, dierlerinin ise tam techizatl olarak alaybeyileri nezaretinde sefere
gnderilmesi; muhfazada kalanlarn defterlerinin de lalaya gnderilmesi.
1032
ehzde lalasna
Ktahya sanca siphilerinden asayii temin etmek zere elli nefer braklp
kalannn sefer iin grevlendirildii; bunlarn uygun grlecek ekilde muhfaza
hizmetinde grevlendirilmesi; ayrca Lala Cafer'in Mentee ile Saruhan'da suhte fesadnn
nlenmesi iin grevlendirdii Zam Tahir'e de yardmc olunmas.
1033
Solnok beyine
Dmann durumu hakknda istihbar bilgiler elde etmek iin casuslar

grevlendirilmesi ve elde edilen bilgilerin, yakalanan esirlerden alnacak bilgilerle birlikte
arzedilmesi ve yarar esir alnrsa gnderilmesi.
1034
atalca ve Yeniehir kadlarna
Msr'da tereke sknts ekildiinden, oradan gelen Sleyman Reis'in atalca

ve Yeniehir'den parasyla tereke alp gtrmesine mani olunmamas.
1035
Biga beyine
Kendisinin daha nce Biga sanca askerleriyle birlikte derya seferine tayin
olunduu ancak imdi Msr tarafna bir miktar kadrga gndermek gerektiinden, kendisinin
bu greve tayin olunduu; emrindeki askerleri tam techizatl olarak hazrlayp Msr'a
gnderilecek kadrgalar Boaz hisarlarndan geerken kadrgalara binmek zere Boaz
hisarlarnda hazr bulunmas.
1036
1037
Rumeli beylerbeyine
Rumeli askerini Nevruz'dan sonra yannda toplayarak sefere hazr olmas.
Mora beyine
Korsan levendlerin batrdklar Venedik kadrgalarndan sahile kp savaan

ve bir ksm katledildikten sonra yakalanan yirmi yedi kiinin kree konularak hangi
gemiye yerletirildiklerinin bildirilmesi ve bunlarn emirsiz salverilmemesi.
168
1038

Mora, lbasan ve Dukagin beylerine
Daha nce sefere hazr olunmas hakknda gnderilen emre binaen Mora
beyinin otuz nefer, lbasan ve Dukagin beylerinin de onar nefer siphi ile muhfazada
kalarak, dier askerleri alaybeyileri nezaretinde sefer iin beylerbeyinin yanna
gndermeleri.
1039
Safed beyine
am'daki mret-i mire'nin vakf olan Hara nahiyesine tbi Ulem karyesi
rsumunun kendisine hs olarak tayin olunmas hasebiyle subalarn belirlenenden daha
fazla vergi talep etmek sretiyle ky halkna zulmettii mtevell tarafndan bildirildiinden,
daha nce bu hususta yazlan hkm gereince ad geen kyden belirlenen miktardan daha
fazla vergi talep edilmemesi.
1040
Rumeli beylerbeyi ile Selanik, skp, Sofya ve Filibe kadlarna
Sefer iin orducu esnaf olmak zere birer tane kasap, ba, a, ekmeki,
bakkal, ukac, attar, sarrac, papuu, kazzaz, terzi, hallac, airci, demirci, semerci, eskici,
mumcu, nalbant ve nalac gnderilmesi.
1041
Daha nce sefere hazr olmalar hakknda emir gnderilen beylerin askerleriyle
birlikte sefere katlmak zere Biga ovasna gelip, Gelibolu'dan Rumeli'ye geerek Ordu-y
hmyun'a katlmalar; askerin ihtiyalarn karlamak zere yeterli miktarda orducu esnaf
gnderilmesi; derya seferi emredilen Karahisr- Shib sanca siphilerinin yerine
Sultann askerinin deryada grevlendirilmesi, Karahisr- ark siphilerinin ise beylerbeyi
ile sefere gitmesi.
1042
zvornik Beyi aban Bey'e
Sefer iin iki yz adet zahre gemisi ve on alt adet ayka in edilmesi iin
Dergh- muall avularndan Ferhad avu ile iki bin be yz doksan iki altn
gnderildii; szkonusu gemilerin en ksa zamanda in olunmas ve zahre ile doldurulup
Belgrad'a gnderilmesi.
1043
zvornik'e varncaya kadar yol zerinde bulunan yerlerin beyleri ve

kadlarna
Gemi insnda sarf edilmek zere iki bin be yz doksan iki altn ile
stanbul'dan zvornik beyine gnderilen Ferhad avu'un henz zvornik'e varmad
bildirildiinden, hangi konaklardan getiinin ve nerede kaybolduunun renilmesi.
1044
Mora beyine
Sefer iin gherile ustalar tarafndan ilendii bildirilen krk kantar
ZETLER
169
gherilenin saklanmas, bundan sonra da gherile ilettirilmeye devam edilmesi ve

mmkn ise ilenen gherilenin barut haline getirtilmesi.
1045
Rumeli kadlarna
Gemi hizmetine tayin olunan Vize yrkleri, canbazlar ve tatarlarndan yz

altm neferin eksiksiz olarak tayin olunduklar hizmete gnderilmesi.
1046
Haclarn muhfazasna tayin olunan siphilere deve yerine kira bedeli verilmesinin Hazine'nin menfaatine olaca, hract- Hacc- erif ve Kilar- mire Emini
Mehmed tarafndan bildirildiinden, siphilerin kira bedelleri verilerek gnderilmesi; kabul
etmeyip kar gelenlerin timarlarnn alnarak bakasna tevcih edilmesi.
1047
am beylerbeyine
am yenierilerine kethd olan Pervane'nin haclara ve Ulem ky halkna

zulmettii duyulduundan, bundan sonra haclarn muhfazasna tayin olunan yenierilere
serdar olarak Pervane'nin deil yayabalardan birinin tayin edilmesi.
1048
Dukagin beyine
skenderiye Beyi Durali mektup gndererek skenderiye kazasndaki baz

nahiyeler halknn dmanla mnasebette olduklar ve vergi vermediklerinden bahisle
burada bir kale in olunmas gerektiini bildirdiinden, bunun faydal olup olmayacann,
bu kale iin ne kadar masraf yaplacann ve ne kadar hisar eri grevlendirmek
gerekeceinin aratrlarak ayrntl olarak bildirilmesi.
1049
Karaman'n muhfazasna tayin edilen sancakbeyleri ile daha nce Karaman

muhfazasna tayin edilmi iken imdi derya seferine tayin edilen Krehir beyi dndaki
sancakbeylerinin askerleriyle birlikte Gelibolu'dan geip Ordu-y Hmyun'a katlmas;
askerin yolda kimsenin zorla bireyini almamas iin gerekli tedbirlerin alnmas ve det
olduu zere orducu esnaf tedrik edilmesi.
1050
Eflak voyvodasna
Daha nce gnderilen emirle sefer iin hazrlanmas istenen asker ve yz bin
kile arpann, Nibolu'da bulunan gemilere ykletilmesi, fazlalk olursa onun da Vidin'deki
gemilere konularak teslim edilmesi.
1051
Van beylerbeyine
ran, Trkmenler, ah olu ve irvan ile ilgili gnderilen haberlerin alnd;

elde edilecek bilgilerin bundan sonra da srekli bildirilmesi.
170
1052

Van beylerbeyine
Merhum Yakub Bey'in oullarnn, babalarnn mal iin ahkulu'nun olu

Bahaeddin Aa ile anlamazlk iinde bulunduklar bildirildiinden, anlamazln
nlenmesi.
1053
Vidin beyine ve Nibolu Beyi Mehmed Han'a
Zahre ve pirin gemileri iin gereken krekilerin Vidin ve Eflak'tan temin

edilip her gemiye bir miktar Eflak ve bir miktar da Vidin'den temin edilen krekilerin
konulmas ve Eflak krekilerinin bir gemiye binip ortadan kaybolmalar ihtimaline kar
tedbir alnmas.
1054
Mora beyine
Kendisine daha nce Mora sancann muhfazas iin otuz siphiyi alkoyup
dierlerini alaybeyileri ile birlikte sefer iin Rumeli beylerbeyinin yanna gndermesinin
emredildii, ancak imdi bu miktar az bulunduundan, muhfaza iin alkonanlarn
miktarnn yze karlmas.
1055
Rumeli beylerbeyine
Muhfaza iin Mora'da yz, lbasan'da ve Dukagin'de onar siphi braklarak

dierlerinin, alaybeyileri nezaretinde tam techizatl olarak sefere katlmak zere kendi
yanna gnderilmeleri hususunda ad geen sancaklarn beylerine gnderilen hkmlerin
yerlerine ulatrlmas ve sefere tayin olunan askerlerin alaybeyileri ile getirtilmesi.
1056
lbasan ve Dukagin beylerine
Sancaklar dahilinde bulunan siphilerden otuzar neferi muhfazada brakp

geri kalanlarn sefere katlmak zere alaybeyileri ile birlikte Rumeli beylerbeyinin yanna
gndermeleri.
1057
1058
ehirky kadsna
Ordu iin arpa, ekmek, un, ya, bal vs. zahre tedrik edilmesi.
Biga beyine
Daha nce kendisinin sanca askeri ile birlikte derya seferine tayin olunduu,
ancak imdi Marib taraflarna bir miktar kadrga gndermek gerektiinden kendisinin bu
hizmete tayin olunduu; emrindeki askerleri tam techizatl olarak hazrlayp Marib'e
gnderilecek kadrgalar Boaz hisarlarndan geerken kadrgalara binmek zere Boaz
hisarlarnda hazr bulunmas.
1059
Haleb beylerbeyine
Haleb, Hama, Birecik ve Trablus taraflarnda bulunabilen yerlerden gherile
ZETLER
171
toplanarak barut ilettirilmesi, ilenen barutun miktarnn bildirilmesi ve barut ilettirilmeye

devam edilmesi.
1060
Edirne kadsna
Mahkemede davasnn yeniden grlmesi esnasnda davaclarnn kendisinden

tekrar davac olduu, ancak mahallesi halknn aleyhinde ahitlikte bulunmad bildirilen
mahpus Hseyin'in hapisten salverilmemesi.
1061
Dulkadirl beylerbeyine ve Zamantu kadsna
Antep'ten Mehmed isimli canbazn yolunu kesip yeeni Hasan' kard ve

devaml iki itii bildirilen Mara alaybeyisinin olu Mehmed isimli siphinin buldurularak
tefti edilmesi; suu sbit olduu takdirde timarnn bakasna tevcih edilmesi.
4 aban 973 (24 ubat 1566)

1062
Gelibolu kadsna
Mftahmetelebi Mahallesi'nden lyas b. Emirze, hanm Emine ile Fatma ve

Emine isimli dier hatunlar yaralayp eyalarn alan Ramazan b. Emirze, Ramazan b. Ali
ve siphi Arnavud Yunus isimli ahslarn gvenilir adamlar nezaretinde Sdde-i sadet'e
gnderilmeleri.
1063
Mamuriye Kalesi nbetilerine ulfe gtrrken kaybolan yenierilerin

akbetlerinin aratrlp nerede olduklarnn ve niin kaybolduklarnn ortaya karlmas.
1064
Kilis Beyi Canpolad Bey'in, sancandaki Krt ekyann hakkndan gelmek

iin gnderdii adamna gereken yardmn yaplmas ve ihtiya duyduunda yeteri kadar
adam verilmesi.
1065
orum ve Kengr beylerine
Sancaklar askeriyle derya seferine itirak etmek zere Nevruz'dan nce

stanbul'da hazr bulunmalar.
1066
Solnok beyine ve kadsna
Daha nceki beylerin, voyvodalarna nceden voyvoda olduklar yerlerdeki

ahaliden pike ve poklon diye kurt ve tilki derileri toplattklar ve fazla vergi aldklar,
reynn da vergilerini deyemedikleri iin yerlerini terkettikleri bildirildiinden, bu
durumun nne geilip kimsenin kanuna aykr i yapmasna ve usulsz vergi toplamasna
izin verilmemesi ve memleketin mamur hale gelmesine allmas.
172
1067

Canpolad Bey'e
Kilis'te ekyalk yapan ve Diyarbakr'a kaan baz Krt ekyann yakalanmas

hususunda kendisine yardmc olmas iin Diyarbakr beylerbeyine hkm gnderildii;
kendisinin de szkonusu ekyann yakalanmas iin Diyarbakr'a ie yarar adamlar gnderip
bunlar yakalatarak er-i erife gre haklarndan gelmesi.
1068
1069

Daha nce gnderilen emir gerei iki bin adet kunbara mlei hazrlanmas.
Midilli beyine
Eskiden beri adann muhfazas iin iki kadrgada nbetlee vazife yaptklar
bildirilen Midilli siphilerinden derya seferi iin bir miktar levendin iki kadrga ile sefere
gnderilmesi, geri kalan siphilerin de adann muhfazas iin braklmas.
1070
Anadolu ve Karaman'a kadar yol zerinde bulunan kazalarn kadlara
Daha nce gnderilmesi emrolunan krekiler henz gelmediinden, derhal

hazrlanp Nevruz'dan nce gnderilmesi; ayrca, istenilen mir develerin de Ramazan'a
kadar eritirilmesi.
1071
Karahisar beyine
Kula yresinde skin Efendibey olu Hasan ve yannda bulunanlar getirmekle

grevli Selim avu baka bir greve gittiinden, bu kiilerin gvenilir adamlar nezaretinde
1072
Akkirman beyine
Ailesi iin Bender Kalesi'nde bir ev yaptrmak isteyen Bodan voyvodasna

mani olunmamas ve bu hususta dizdara da gerekli tenbihte bulunulmas.
1073
Bodan voyvodasna
Leh beylerinden Haru'un ekyay toplayarak fesad kartmak istedii ve

kendisinin Bender Kalesi'nde bir ev yaptrmak istediine dair gnderdii mektubun alnd;
dmana kar daima uyank bulunarak memleketi muhfaza etmesi; ayrca Bender
Kalesi'nde yaptrmak istedii ev iin izin verildii ve bu hususta Akkirman Beyi'ne de
gereken emrin gnderildii.
1074
Bebek oluna
Kendisi hakkndaki iyi niyet dolaysyla azad edildii ve iltifata mazhar

grld; kendisinin de, kalelerinde Mslman esir bulunmas uygun olmadndan,
kendisine tbi kalelerde bulunan Mslman esirlerin hepsini serbest brakmas.
ZETLER
1075
173
Marmara kadsna
Mirali adasndan baz reislerin dmana tereke verdikleri ve katklar

bildirildiinden, firar eden bu reislerin mallar ve eyalarnn zaptedilmesi, mmkn ise
yakalanarak hapsedilmeleri, deil ise nerede olduklarnn bildirilmesi.
1076
Karahisr- Shib, Sultann ve Krehir beylerine
Gnderilen emirler gereince, Karahisr- Shib beyinin sefere itirak etmek

zere sanca askeriyle Anadolu beylerbeyinin yanna, Sultann ve Krehir beylerinin ise
askerleriyle derya seferine itirak etmek zere grevlendirildikleri gemilere hareket etmeleri.
1077
Rum beylerbeyine
Daha nce gnderilmesi emredilen krekilerin yarar adamlar eliinde cilen

toplatlarak Nevruz'da stanbul'a ulatrlmas ve oralarda bulunan haralarn da cilen
gnderilmesi.
1078
1079
Pr avu'a
Daha nce de emredildii zere Larende'den bir adet kasap getirilmesi.
Rodos beyine
Msr'a gitmekte olan Msr Beylerbeyi Mahmud Paa Rodos'a geldiinde

kendisini kadrgalar ile skenderiye'ye gtrmesi ve oradan da Trablus'a geerek, orada
istihsal edilen barutu alp Rodos'a getirmesi.
1080
Ergene kadsna
Ergene mreti mtevellsinin kulu Ferhad', mtevellnin baz kymetli

eyalarn almas hususunda kandran Kaytas'n kree konulmak zere Sdde-i sadet'e
gnderilmesi.
1081
Eyaletin muhfazas iin Pr Bey'in Kayseri'de, Kayseri Beyi erkes'in de

Konya'da oturmas; tezkiresiz siphilerden sefere gc yetmeyenlerin muhfaza hizmetinde
braklmas; Krehir Beyi Gazanfer'in askeriyle derya seferine memur olduu, kendisinin de
geri kalan askerler ile Anadolu beylerbeyinin ardndan Biga'ya gelerek Gelibolu'dan geip
orduya katlmas; ancak boazdan geerken iki beylerbeyinin birbirlerine zorluk
karmamas; ayrca asker iin orducu esnaf temin edilmesi ve menzillerde askerlerin kanun
hilafna i yapmalarnn nlenmesi.
1082
Vize yrkleri subasna*

* Hkm yazlmamtr.
174
1083

Badad beylerbeyine
nce Badad Beylerbeyilii'ne balanp, daha sonra ehrizol Beylerbeyilii'ne

balanan Musul sancann tekrar Badad Beylerbeyilii'ne baland.
1084
Msr beylerbeyine
Medine-i Mnevvere'ye gelen nzr ve sadakann saklanmas iin Harem-i

erif'in bir kesinde kule yaplmasnn ve muhfazas iin Msr kullarndan elli nefer ile bir
aann buraya tayininin mnasip olduu.
1085
Van beylerbeyine
Merhum Yakub Bey'in oullarnn, babalarnn mal iin ahkulu'nun olu

Bahaeddin Aa ile anlamazlk iinde bulunduklar bildirildiinden ad geen ahsa
kanunsuz hibir mdahalenin yaplmamas ve ilerine kimsenin kartrlmamas.
1086
Sbk Budun Beylerbeyi skender Paa'ya
Sefer-i hmyun sebebiyle stanbul'un muhfazasna tayin olunduundan, ehri

iyi bir ekilde idare etmesi ve iki yasa gereince pazarlar, iskeleleri ve kaplar kontrol
ederek iki getirilip satlmasna mani olmas.
1087
Bursa beyi ile Sultan ve Muradiye medreseleri mderrislerine
Bursa'da Bedreddinolu Mahallesi'nden Hac Mustafa'nn kz Emine'yi,

Ahmed ile nikhlanaca esnada afyonlu helva yedirip ldrmeye teebbs ettii ve daha
sonra stanbul'a kat bildirilen smail'in stanbul'da yakalanarak Bursa'ya gnderildii; ad
geenin daha nceki emir gereince tefti olunmas.
Pnarhisar, Krkkilise, Hasky, Kzlaa Yenicesi, Yanbolu, Nevhi-i
Yanbolu, Karinbd, Ruskasr, Ahyolu, Aydos, Vize, Ohri, Varna,
Tekfurgl, Hrsova, Silistre, Kili, Akkirman, irmen, Eski Zara, Yeni Zara,
Akakzanlk, Filibe, Uzuncaova Hasky, Plevne, Lofa, Trnovi, Tatarpazar, zladi,
vraca, Rahova, Nibolu, ernovi, Hezargrad ve umnu kadlarna
1088
stanbul'a koyun getirmekle grevli celeplerin, lm, iflas vs. sebeplerden

dolay saylarnn azalmas nedeniyle stanbul'da et sknts ekildiinden yeniden bir tahrir
yaplarak celep defterlerinin kadlklara gnderildii; defterlerde yazl celeplerin zerlerine
tayin olunan koyunlarn srcleri vastasyla stanbul'a gnderilmesi; atk celeplerin
yerlerine koydolunan yamaklarn lm durumunda vekillerinin istenen miktarda koyunu
tedrik etmeleri; voynuk tifesinden celep yazlanlarn isterlerse her iki grevi de
yapabilecekleri, istemezlerse voynukluk grevinin bakalarna verilebilecei; toyca, aknc,
Yahudi ve ingenelerden celep yazlanlarn eitli bahnelerle zerlerine den koyunlar
tedrik etmekten vazgemelerine dikkat edilmesi ve hibir celebin himaye edilmeyerek
koyunlarn zamannda stanbul'a gnderilmesinin salanmas; srclerin celeplerden eitli
ZETLER
175
bahnelerle ake istememesi; her celebin erkek koyunlarn yine kendi civarnda bulunan
celeplere satmas ve bu hkmde belirtilen artlara uyularak grevlerinde hibir ihmalin
gsterilmemesi.
1089
Kastamonu beyine
Sinop'ta kadrga gemileri yapm iin usta getirmeleri hususunda livadaki

kadlara tenbihte bulunulduu halde bazlarnn eitli sebeplerle grevlerini ihmal ederek
kadrga yapmnda ve kreki temininde skntlara yolat haber verildiinden, grevini
ihmal eden kad ve niblerin isimlerinin bildirilmesi.
1090
Kastamonu beyine, kadlarna ve dizdarna
Kastamonu'da sancakbeyleri sefere gidince yerine brakt kethdlarn

sancaktaki suhte vs. ekyay bertaraf etmek iin Kastamonu ve Sinop kalelerinden hisar eri
ve at talep etmeleri durumunda kendilerine zorluk karlmadan ve geciktirilmeden
taleplerinin yerine getirilmesi.
1091
am beylerbeyine
am'da fesad kartp Drz tifesine snan Haim'i ele vermeyen ve toplad
adamlarla birlikte, ad geeni yakalamak iin gelen grevlilerle atmaya giren fakat bir
yolu bulunup hapsolunan nahiye ahalisinden erfeddin'in bakalarna ibret olacak ekilde
hakkndan gelinmesi; erfeddin'i kurtarmak iin ba kaldran ve ellerinde bin kadar tfek
bulunan yandalarnn da datlp tfeklerinin ellerinden alnmas, bundar sonra da reynn
tfek kullanmasna izin verilmemesi.
1092
Rodosuk, Hayrabolu ve Burgaz kadlarna
Pnarhisar'da zahre sknts ekildiinden Ordu-y hmyun iin istenen

zahrenin Rodosuk, Hayrabolu ve Burgaz kazalarndan tedrik edilerek Pnarhisar'daki
konaklara getirilip teslim edilmesi.
1093
Szebolu, Bartn, Sinop, Akyaz, Ilca, Geyve, Gynk, Tarakl ve Ahyolu

kadlarna
Daha nce kadrga kerestesi temin edip getirmek iin grevlendirilen

avularn sefere katlmak zere stanbul'a gnderilmesi; kereste tedriki iinin ise kadlar
tarafndan takip edilerek kerestenin cilen yetitirilmesi iin gerekli gayretin gsterilmesi.
1094
Budun beylerbeyine
Solnok Beyi Hasan Bey ile Erdel seferine katlp yararlk gsterenlere, arz
defterinde belirtildii ekilde, gnll ve beli gedikleri ile terakkler tevcih edilmesi.
1095
Mentee sanca sahillerinde bulunan yerleim yerlerindeki kadlara
176
Sla beyinin rast geldiini bildirdii levend gemilerindeki ekya levendlerden Mentee
sancanda bulunanlarn yakalanmas.
1096
Van beylerbeyine
Sahte berat ile gnll gedii almak istedii bildirilen enlik isimli ahsn
sorgulanarak, sahte berat kimin dzenlediinin tesbit edilmesi ve kendisi hapsedilerek
neticenin bildirilmesi.
1097
Edirne'ye varncaya kadar yol zerinde bulunan kadlara
Ramazann on birinci gn sefere klacandan gzergh zerinde bulunan

yollarn ve kprlerin tefti edilerek temizlenmesi, gerekirse tamir edilip gereken yerlere
kpr yaplmas ve askerin yollardan gelip geerken sknt ekmemesi iin gerekli
tedbirlerin alnmas.
1098
Filibe kadsna
Filibe'de hamam basp olan ekmek isterken yakaland ve hapsedildii

bildirilen Seyyid Abdi isimli suhtenin Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
1099
stanbul'dan Edirne'ye kadar yol zerinde bulunan kadlara
Sefer iin ordunun geecei yollarda bulunan konaklarda Istabl- mire ve

askerler iin gerekli olan arpa, saman, otluk, ekmek vs. zahrenin tedrik olunarak yeterli
miktarda bulundurulmas ve bu hususta sknt ekilmemesi iin gerekli tedbirlerin alnmas.
1100
Edirne kadsna
Sefer esnasnda asker iin yeterli miktarda pirin, bal, ya, arpa, saman ve ot
hazrlanp anbarlarda saklanmas ve bu hususta orduya sknt ektirilmemesi iin gerekli
tedbirlerin alnmas.
1101
Hersek beyine ve Karada kadsna
Haydar adl voyvodann, Yagotin kynden birtakm zimmleri Polya'ya

giderken yoldan evirdiini ifade ettii ve ahitlerin de bunu dorulad belirlendiinden,
zimmlerin kylerine gtrlerek yerletirilmeleri ve drlharbe kamalarna izin
verilmemesi.
1102
Vize yrkleri Subas Pir'ye
Subalna bal canbaz, tatar ve yrklerle birlikte Misivri, Szebolu ve

Ahtabolu'da gemi in hizmetinde bulunup gemiler tamamlandnda emrindeki grevlilerle
birlikte ekmece'ye gidip orada yaplmakta olan kprye yardm etmesi.
ZETLER
1103
177
stolni Belgrad beyine
Beli aalarndan Saruhan Aa'nn dmanda tutsak olduu bildirildiinden,

yannda bulunan Torna Toma, Oranfiye ve geri kalan Gle keferesinin Sdde-i sadet'e
gnderilmesi veya Saruhan Aa'nn hapisten karlmas.
1104
Budun beylerbeyine
Dmanda esir olan Novigrad Azeb Aas Hasan'n kurtarlmas iin Sdde-i
sadet'te hapiste bulunan kfirlerden Yako Tomas'n gnderildii; ayn ekilde Budun
gnlllerinden Mustafa'nn da gnderilen kfir karlnda serbest braklmas.
1105
Badad beylerbeyine
Lristan hkimlerinden Mehmed'in ran tarafndan hapsolunmas zerine

oullar Cihangir ve Sultan Hseyin'in byk bir cemaatle sbk Elvan Beyi Rstem Bey'in
yanna snmalar ve ranllarn da bunlarn geri verilmesini talep etmeleri zerine, bunlarn
Rstem Bey'den istenip kendisinin de hapsedilmesine dair emr-i erif geldii ve bunun
zerine de, korkup Kelhr dalarna kam olan Rstem Bey'den bunlarn geri istendii,
eer Rstem Bey bunlar vermezse yakalanp hapsedilecei, ancak ran'dan gelen adamlarn
antlamaya aykr olarak Badad'a bal baz yelerde tc ile dolatklar ve halk iine
kartklarna dair gnderdii mektubun alnd; ancak bunlarn Badad' ziyaret etmelerine
izin verildiinden kendilerine herhangi bir engel karlmamas, fakat bundan sonra
Badad'a geldiklerinde halk iine karmamalar, doru yoldan gelip gitmeleri ve Hayder
tc kullanmalar hususunda da kendilerine gerekli tenbihte bulunulmas.
1106
skenderiye beyine
skenderiye Kalesi mstahfzlarndan bazlarnn emre itaat etmeyip fesad

kardklar, Mslmanlardan at satn alarak besleyip dman kalelerinde kfirlere para
karl sattklar, ehl-i fesd himaye ettikleri ve ortal kartrdklar bildirildiinden,
emre itaat etmeyenlerin dirliklerinin bakalarna tevcih edilmesi; dmana at ve yasak eya
satt sbit olanlarn da haklarndan gelinmek zere, sicil sretleri ile birlikte Sdde-i
1107
Erzurum kullar blndeki mahll gediklerin datm srasnda kullar

ktibinin altn almadan deftere kaydetmedii duyulduundan, ktibe gerekli tenbihte
bulunulup gedik datmnda emre aykr hibir ey aldrlmamas ve fazladan altn alnm
ise geri alnp sahiplerine iade edilmesi.
1108
Ktahya msellemleri olan yerlerin kadlarna

Ktahya Msellemleri Beyi Halil, baz msellemlerin ellerinde hkm ol-
178
duunu iddia ederek teklif edilen hizmete gitmediklerine dair ikyette bulunduundan,
durumun aratrlmas ve msellemlerin ellerinde bulunan hkmlerin toplanarak
gnderilmesi; ayrca hizmete gitmemekte direnenlerin de isimlerinin bildirilmesi.
1109
nebaht sanca beyine
Aknclar sefere kacaklar zaman baz toyca ve aknclarn itirak etmedikleri,

bazlarnn da yolda kaybolduklar, bunlarn ta gemilerinde kree konulmas halinde bu
gibi durumlarn ortaya kmasnn nne geilebilecei bildirildiinden, hizmetten kaan
toyca ve aknclarn yakalanarak kree gnderilmesi ve yolda kaybolmamalar iin
grevlilere tehbihte bulunulmas.
1110
Pnarhisar kadsna
Gemi ins iin kereste tedriki ii ile grevlendirilen Pnarhisar Nibi

Muslihiddin'in kereste tedriki ii bitmeden baka yere gnderilmemesi.
irmen, Zara Yenicesi ve Eskisi, Uzuncaova-i Hasky, Filibe, Tatarpazar,
Pnarhisar, Krkkilise, Hasky, Kzlaa, Yenice, Yanbolu, Nevhi-i
Yanbolu, Karinbd, Ruskasr, Ahyolu ve Aydos kadlarna
1111
Kazalar dahilinde bulunan atk ve cedd celeplerin, zerlerine takdir olunan

koyunlar tamamyla hazrlayp Ramazann on beinde stanbul'a getirmeleri gerektiinden,
koyunlarn ilgili deftere gre toplanp srclere teslim edilerek eksiksiz ve zamannda
stanbul'a ulatrlmas iin gerekli tedbirlerin alnmas.
1112
Mteveff Gedik Ahmed Paa Evkf Mtevellsi Abdi'ye
Mteveff Vezir-i Azam Ali Paa'nn Karahisr- Shib'deki suyolu hizmetine

mteallik muhsebelerin nzr ve ktiple gnderilmesi.
1113
Karahisr- Shib kadsna, dizdarna ve sancakbeyinin Karahisar'daki

subasna
Mteveff Vezir-i Azam Gedik Ali Paa'nn Karahisar'daki suyolu hizmetinde

bulunan Mtevell Abdi'ye, ihtiya duyduu hususlarda gereken yardmn yaplmas ve
emrine yeteri kadar hisar ereni verilmesi.
1114
Barnl ve Seydigazi kadlarna
Mteveff Vezir-i Azam Ali Paa'nn Karahisr- Shib'de bulunan evkf ve

imretinin suyolu hizmeti iin inaat ve ta ustas lzm olduundan, kazalarnda mevcut
inaat ve ta ustalarnn, kendilerine gerekli let ve edevat ile birlikte hizmet yerine
gnderilmeleri.
ZETLER
1115
179
Bolu beyine
Baz suhte klkl levendlerin Konrapa, Devrek vs. yerlerde toplant yaparak
fesad kardklar duyulduundan, ehl-i fesdn ele geirilerek hapsedilmesi ve bundan sonra
da bu gibi ekylk faaliyetlerine meydan verilmemesi iin gerekli tedbirlerin alnmas.
1116
Sla beyine
Sancana bal siphilerle birlikte derya seferine hazrlanmas hakkndaki

emir gereince kendisine tayin olunan kadrga ile sefere hazrlanp donanma ulatnda
donanmaya katlmas.
1117
Alacahisar beyine
Daha nce hazrlanmas istenen on bin ba koyunun otuz bine karlmas ve

Ordu-y hmyun ulatnda sahipleri veya vekilleri vastasyla konaklara getirilip
sattrlmas.
1118
Daha nce Aydn sanca siphilerinin sefere hazrlanmalarnn emredildii,

ancak imdi Sla beyi derya seferinde grevlendirildiinden, daha nce Sla beyinin
emrine tayin olunan Aydn siphilerinden Sla beyiyle birlikte deryaya gidecek olanlarn
sefere gitmeye zorlanmamas.
1119
Msr beylerbeyine
Msr Beylerbeyilii'ne tayin olunan Mahmud'un arz zerine Sdde-i sadet

avularndan Mustafa avu'un da kendisiyle birlikte Msr'a gnderildii; Hazine'de
bulunan mal, anbarlarda bulunan zahre ve memleketin durumu hakknda kendilerine
gereken bilginin verilmesi.
1120
Msr'da baz beylere vs. kimselere iltizam yoluyla verilen hs kylerde mir
maln zarara uratld ve i verilen kimselerden tahsilat yaplamad duyulduundan,
bundan sonra hs kylerin merya, mflislere ve borlu kimselere verilmeyerek mal tahsili
mmkn olan ahslara verilmesi.
1121
Haleb defterdarna
am'da mal hizmetinde grevlendirilen am yenierilerinin ounun Tat

tifesinden olduu ve arap iip fitne ve fesad kardklar duyulduundan, bu gibilerin
cezalandrlmalar ve kanuna aykr i yapmalarna izin verilmemesi; aksi takdirde meydana
gelebilecek olaylardan kendisinin sorumlu tutulaca.
180
1122

Ruskasr kadsna
Aydos kazasna bal Misivri kasabasnda yasak olan Dergh- l yenierilerinden Hseyin'i yaraladklar bildirilen Ruskasr kazasndan Receb ve sa'nn kefillerine
buldurularak davalarnn grlmesi ve cezalandrlmalar.
1123
lbasan beyine
Sancan muhfazas iin on siphinin alkonulup geri kalannn alaybeyileriyle birlikte beylerbeyi yanna gnderilmesi; ayrca Avlonya ve lbasan sancaklarnn
tahririne balanmas.
1124
Ohri beyine ve kadsna
Ohri kazasna bal Kasrkalan kynde bulunan Yenieri Mehmed'in evini

basp eyalarn aldktan sonra evi yakan ve ailesine eziyet eden harmilerin her ne ekilde
olursa olsun bulunarak cezalandrlmalar.
1125
Budun beylerbeyine
Dman tarafna gnderilen casuslarn getirdikleri haberlere gre sefere kma

kararnn dman birliklerinde byk korkuya sebebiyet verdii ve eer sefere klrsa
Macar, Neme, eh ve Alman topraklarnn fetholunabilecei yolunda gnderdii bilgilerin
alnd; bundan sonra da dman tarafndan doru haberler alnarak bildirilmesine devam
edilmesi.
1126
Haleb beylerbeyine
Vilyette ilenen ve kalelerden alnan gherile ve siyah barutun miktar

hakknda gnderilen bilginin alnd; siyah barut ilenmesine devam edilmesi, kalelerden
alnanlarn yerine yeterince barut konulmas ve barut bulunmas ihtimali olan Rumkale ve
Birecik kaleleri de yoklanarak bulunabilecek barutun fazlasnn getirilmesi.
1127
Selanik yrklerinin bulunduu yerlerin kadlarna
Selanik yrkleri subasna baz hizmetler emrolunduu ve yrklerin hizmete

gitmekte ihmalkr davrandklar yolunda suba tarafndan ikyette bulunulduundan, bu
hususta yrk subasna gereken yardmn yaplmas ve hizmete gelmemekte inat eden
yrklerin isimlerinin bildirilmesi.
1128
Mentee Beyi Ahmed Bey, derya muhfazas iin kendisine verilen

kadrgalarda cenki olarak grevlendirilen siphilerin, isim defteri yok diye kadrgalara
girmediklerini bildirdiinden, siphilerin isim defterinin gnderilmesi.
ZETLER
1129
181
Diyarbakr beylerbeyine ve kadsna
emikezek halkndan bazlar arzuhal sunup emikezek Beyi Ali hakknda

ikyette bulunduklarndan, ikyet konularnn aratrlmas ve zerine sbit olan hak varsa
alnp sahiplerine iade edilmesi.
1130
Budun beylerbeyine
Beylerbeyilii dahilinde eitli yerlerden drlharbe papu, izme, sahtiyan, at

vs. gibi dman lkelerine ihrac yasak olan eya gnderildii bildirildiinden, bu gibi
yerlerin sancakbeylerine ve kadlarna daha nce bu gibi faaliyetlerin yasaklanmasyla ilgili
gnderilen hkmn sreti ile mektuplar gnderilerek bu gibi faaliyetlerin nlenmesi.
1131
Solnok beyine
) ky halknn uzun sreden beri

Tokay Kalesi'ne bitiik olan Kraltelek (
isyan halinde olduu ve vergilerini vermedikleri belirtilerek, kale yaknlarnda pusu kurulup
birka adam alma bahnesi ile ad geen kye gidilirse, Tokay Kalesi'ndeki kfirlerin dar
kaca ve bunlardan ie yarar esirler alnabilecei, bylece isyanclarn da itaat altna
alnabileceine dair gnderdii mektubun alnd; gerek isyanclarn itaat altna alnmas,
gerekse dmandan esirler alnmas hususunda gerekli gayretin gsterilmesi, ancak uyank
bulunulup memlekete herhangi bir zarar eritirilmemesi.
1132
Bir zimmnin evini basp eyalarn alan ve yakalanan hrszn, kendisinin su

orta olduklarn syledii ahslarn babalarna veya kefillerine buldurularak durumlarnn
arzedilmesi.
1133
Badad beylerbeyine
mid Kalesi'nden on be nefer topunun ehrizol'a gnderilmesinin

emrolunduu, bunun zerine mid'in krk be topusundan yirmisinin Ki Madeni'nde top
yuvala dkmekle megul olduu ve mid Kalesi'ne otuz topunun yetmeyeceinin
arzedildii, fakat yine de ayrlan topularn emrolunduu zere gnderilmesi ve inat ettikleri
takdirde ulfelerinin kesilmesi.
1134
Rodos beyine
Donanmaya katlmalar emrolunan Rodos siphilerinin Rodos'ta gzclk

yaparak, Asitne-i sadet'e arzolunmas gereken hususlarn iletilmesi, gemilerin yanamas
mmkn olan yerlerin gzetilmesi ve adann korunmas hizmetlerini yrttkleri
bildirildiinden, eer durum arzolunduu gibi ise siphilerin eski hizmetlerinde kalmalar ve
grevlerine devam etmeleri.
182
1135

Solnok beyine
Solnok hslarndan Kraltelek (

) adl kyn Tokay Kalesi'ne yakn
olduu ve uzun sreden beri isyan edip vergilerini vermediklerinin bildirildii; fesad ehlinin
elebalarndan birkann ele geirilip bakalarna ibret olacak ekilde haklarndan
gelinmesi, fakat bu bahne ile kendi halindeki halka dokunulmamas.
1136
Remle kadsna
Kap Aas mteveff Cafer Aa'nn Remle'de yaptrd cami ve muallimhnenin nceki mtevellsi mteveff Davud grevlilerin cretlerini dememi
olduundan, vakfn yeni mtevellsi Kap Aas Yakup Aa'nn szkonusu cretlerin
denmesi iin gnderdii iki yz elli altndan alacakllarn haklarnn datlmas.
1137
Dergh- l mteferrikalarndan Zam Hasan'a
Kendisi sefere gnderilmeyip Bilecik'te yuvalak ilenmesi hizmetine tayin

olunduundan, yaya ve msellemleri toplayarak yuvalak dkme iinde istihdam etmesi;
ancak hizmetin kusursuz yaplmas ve halkn ba ve bahesine tecavz edilmemesi;
tecavzde bulunanlar olursa cezalandrlmalar iin isimlerinin bildirilmesi.
1138
Zara'ya varncaya kadar yol zerinde bulunan kazalarn kadlarna
dam olunan harmi ingene Hdr'n yoldalar olan ingenelerden Yahi,

atac Budak, Sevndk ve Musa ile dier yol kesenlerin yataklar ve kladklar yerleri
tesbit edip ele geirmekle grevlendirilen Silahdar Cafer'e gerekli her trl yardmn
yaplmas.
14 aban 973 (6 Mart 1566)

1139
skenderiye beyine
Bukamir ky silerinden Divne Gn yakalanp getirilirken Sofya ve

Bukamir kyleri halkndan baz kimselerin grevlilerin yolunu keserek bir ksmn ldrp
Divne Gn' kurtardklar bildirildiinden, yol kesenlerin ele geirilerek elebalk
yapanlarn haklarndan gelinmesi.
1140
Bosna beyine
Travnik Kalesi'nde Perika ve gayriden Ali adl kimsenin, mutasarrf olduu

gediini yar yarya nefer gediklerine bozduu ve cebecilik hizmetinin bo kalp cebe vs.
sava letlerinin harap olmaya balad, ayn hisseye mutasarrf Mustafa'nn feragat ettii
belirtilip biriktirilen gediin cebecilik hizmeti yapmak zere kendisine verilmesi talebinin
uygun grld ve her ikisine de cebecilik hizmeti yaptrlmas.
ZETLER
1141
183
Bursa beyine
Bursa kads, Sargzel Mustafa ve olu Mehmed'in ellerinde alnm eya

bulunduunu bildirdiinden, Kebsud kads da Karacalar nibi ile lyas adl ahsn
yaramazlna dair sicil sreti gnderdiinden, ad geen ahslarn kree konulmak zere
gnderilmesi.
1142
Van beylerbeyine
Van'da dirlik sahibi baz Kzlbalarn ran ile ibirlii ierisinde bulunduklar
bildirildiinden, bunlar hakknda gizlice aratrma yaplarak ran ile ibirlii yaptklar doru
ise bir bahne ile ihra olunmalar.
1143
Sbk Zihne kads Mevlna Muslihiddin'e
Uzunkpr'deki hssa ayrnn ortasnda bulunan deirmenin arknn tap

ayra zarar verdii bildirildiinden, durumun aratrlmas ve deirmenin zararnn
giderilmesi iin ne yaplmas gerektiinin arzedilmesi.
1144
Hslar kadsna
Ramazann onuncu gnnde sefere klaca ve nc konak Davudpaa

ayr, drdnc konak atalca ayr olacandan bu konaklarn her birine drt yz md
arpa, iki yz araba ot, yz it saman, be bin akelik ekmek ile iki bin yk odun
hazrlanmas.
1145
* Hkm iptal edilmitir. Ayn hkm iin bkz. hk. nr. 1164.
Msr beylerbeyine
Msr muhfazasnda istihdam olunan yenieri, tfekci ve gnlllerin
saysnda eskiye gre art olduu ve bu da Hazine'ye yk tekil ettiinden
boalan gediklerin, blkler eski sayy buluncaya kadar kimseye verilmemesi ve blkler
eski saylarn bulduktan sonra da blklerdeki noksanlarn, Dergh- muall'dan yazlp
gnderilmek zere, defter edilip arzedilmesi.
1146
1147
Sbk Dr Beyi Mehmed Bey'e
Msr Beylerbeyi Mahmud, Dr sancann mukarrer olmasn bildirdiinden,

abann on ikinci gnnden itibaren sancann mukarrer olduu ve Sana Beylerbeyi
Rdvan'n uygun grd ekilde sancan muhfazasnda bulunmas.
1148
Msr beylerbeyine
Tercan'a tayin olunan mer ve aalarn grev yerlerine gitmedikleri bildirildiinden, gitmemekte inat eden ve emre itaat etmeyenlerin haklarndan gelinmek zere
isimlerinin arzedilmesi.
184
1149

Msr beylerbeyine
Asker miktar eski saysna ininceye kadar bo bulunan gediklerin kimseye

verilmemesi hususunda nceden gnderilen emrin geerli olduu, ancak hizmet ve
yoldalkta bulunan yarar yiitlerin, istihkaklarna gre dllendirilmesi iin elli altm
gediin tevcihine izin verildii.
15 aban 973 (7 Mart 1566)

1150
stanbul kadsna
Ramazann on birinci gn sefer iin stanbul'dan hareket edilip ilk olarak

Rstem iftlii ve ikinci olarak Halkalpnar'da konaklanacandan, her bir konak iin
drder yz md arpa, ikier yz araba ot, er yz it saman, be bin akelik ekmek ve iki
bin yk odun tedrik edilerek konaklara gtrlp teslim edilmesi ve zahre hususunda
sknt ekilmemesi iin gerekli tedbirlerin alnmas.
1151
Silivri kadsna
Ramazann on birinci gnnde sefere klacandan, konak yeri olarak tayin

olunan Mermercik ve Silivri adl mahallerde belirtilen miktarlarda zahrenin hazr
bulundurulmas; gerektiinde bu hususta orlu kadsyla da yardmlalmas.
1152
orlu kadsna
Ramazann on birinci gn sefere klacandan, yedinci konak olarak tayin

olunan Araplu ile sekizinci konak olarak tayin olunan orlu'da belirtilen miktarlarda
zahrenin hazr bulundurulmas; gerekirse bu hususta Silivri kadsyla da yardmlalmas.
1153
Vize kadsna
Ramazann on birinci gn sefere klacandan, dokuzuncu konak olarak

tayin olunan Elvanbeyli ile onuncu konak olarak tayin olunan Kardran'da belirtilen
miktarlarda zahrenin hazr bulundurulmas; gerekirse bu hususta Rodosuk kadsyla da
yardmlalmas.
1154
Rodosuk kadsna
Ramazann on birinci gn sefere klacandan, dokuzuncu konak olarak

tayin olunan Elvanbeyli ile onuncu konak olarak tayin olunan Kardran'da yeterli miktarda
zahre hazrlanmas hususunda Vize kadsna hkm gnderildii; kendisine gereken
yardmn yaplmas ve bu husus ile grevlendirilen skender avu vardnda belirtilen
miktarlarda zahrenin hazrlanarak konaklara getirilmesi.
1155
Babaeski kadsna
Ramazann on birinci gn sefere kmaya karar verilip Babaeski on ikinci ve
ZETLER
185
Sdl on nc konak olarak tayin edildiinden, ad geen konaklarda belirtilen

miktarlarda arpa, saman, ot, odun, ekmek vs. erzakn hazr bulundurulmas ve gerekirse bu
hususta Ergene kadsyla da yardmlalmas.
1156
Ergene kadsna
Ramazann on birinci gn sefere kmaya karar verilip Babaeski on ikinci ve

Sdl on nc konak olarak tayin edildiinden, ad geen konaklarda belirtilen
miktarlarda zahre hazrlanmas hususunda Babaeski kadsna hkm gnderildii; bu
hususta kendisine yardmc olunmas.
1157
Hasky kadsna
Ramazann on birinci gn sefere kmaya karar verilip Hasky on drdnc

ve Ken on beinci konak olarak tayin edildiinden, bu konaklar iin zahre tedrik etmekle
grevlendirilen Bevvab Ali Bl ve Posta lyas avulara belirtilen miktarlarda zahre
verilmesi ve gerekirse bu hususta Krkkilise kadsyla da yardmlalmas.
1158
Krkkilise kadsna
Ramazann on birinci gn sefere kmaya karar verilip Hasky on drdnc

ve Ken on beinci konak olarak tayin edildiinden, bu konaklarda belirtilen miktarlarda
zahrenin hazr bulundurulmas hususunda Hasky kadsna hkm gnderildii ve Bevvab
Ali Bl ile Posta lyas avularn da bu husus ile grevlendirildii; kendilerine bu hususta
gereken yardmn yaplmas.
1159
Pnarhisar kadsna
Ramazann on birinci gn sefere kmaya karar verilip Bergoz on birinci

konak olarak tayin edildiinden, belirtilen miktarlarda zahrenin ad geen konakta hazr
bulundurulmas; gerekirse bu hususta Hayrabolu kads ile de yardmlalmas.
1160
Hayrabolu kadsna
Sefer iin on birinci konak olarak Bergoz tayin edildiinden, ad geen konakta
belirtilen miktarlarda zahrenin hazr bulundurulmas hususunda Pnarhisar kadsna gerekli
emrin gnderildii; bu hususta kendisine yardmc olunmas.
1161
Yanbolu, Kzlaa, psala, Kean, Dimetoka, Karinbd ve Zara Yenicesi

kadlarna
Sefer iin Ramazan'n on birinde stanbul'dan kmaya karar verildiinden,

Dergh- muall avularndan Armudcuolu Ali kazalarna geldiinde belirtilen miktarlarda
arpa tedrik edilerek sahipleri veya vekilleri vastasyla Edirne'ye gnderilmesi ve ordu iin
sattrlmas.
186
1162

Edirne kadsna
Her ne kadar kendisi tarafndan, asker iin yeterli miktarda zahre hazrland
bildirilmi ise de Edirne'de birka gn kalma ihtimali olduundan arpa, un, koyun vs.
ihtiyalarn fazla miktarda hazrlanmas ve zahre hususunda Ordu-y hmyun'a sknt
ektirilmemesi.
1163
Habe beylerbeyine
Habe eyaleti, fethedilen yerler ve maiet sknts ekildii hususlarnda

gnderdii mektubun alnd; salynenin bir ksmnn Msr Hazinesi'nden bir ksmnn da
Yemen Hazinesi'nden verilmesi hususunda ad geen beylerbeyilere hkmler gnderildii;
kendisinin de memleketin muhfazasnda gaflette bulunmayp memlekete ve reyya
herhangi bir zarar erimemesi iin gerekli gayreti gstermesi ve arz gereken durumlar
bildirmesi.
1164
Emr-i ahr aaya
Mteveff vezirlerin sara akirdlerinden bota kalan yz kiinin ble

karlp yerine krk adet acemi olan istenmise de krk kiinin ble ve otuz kiinin
timara karlp krk adet acemi olan alnmas ve bunlardan otuz kiinin Byk Ahur'a, on
kiinin de Kk Ahur'a sara akirdi olmas.
1165
Erdel kralna
Sefer iin yaplacak hazrlklar vs. hususlarda gnderdii mektubun alnd;

Ramazann on birinde sefere kmaya karar verildii ve kendi isteine binaen Macar
beylerine istimletnme gnderildii; kendisinin de askerleriyle tam techizatl olarak sefere
hazr olmas; ayrca Tatar askerinin de Tmvar'a gelmesi emredildiinden, kendilerine
zahre hususunda sknt ektirilmemesi.
1166
Erdel'de olan Macar beylerine
Dman zerine sefer dzenlenmesine karar verildiinden, sefer esnasnda

dman kalelerinin tahrip edilecei; bu sebeple memleketlerini istiladan korumak
isteyenlerin Erdel Kral Yano'un olu stefan'a tbi olmalar.
1167
znikmid kadsna
Azak'n muhfazas iin lzm olan kay yaptrmakla grevlendirilen sa ve

Ali reislere, kadrgalara yarar keresteden bir kayk yaptrp gndermesi.
1168
Belgrad'a varncaya kadar Karadeniz ve Tuna sahillerinde olan kadlarla

Eflak ve Bodan voyvodalarna
Tuna'ya gidecek gemilere kaptan tayin olunan Kocaili Beyi Ali Bey'e, bedeli
mukabilinde mhimmt ve erzak tedriki hususunda gerekli kolayln gsterilmesi.
ZETLER
1169
187
Rodos beyine
Msr Beylerbeyi Mahmud Paa'y Msr'a ulatrmak iin tayin olunan ve hssa
reislerden Karabyk Mehmed'in kumandasna verilen dokuz kadrga Rodos'a vardnda
kendi gemileriyle onlara katlp Mahmud Paa'y skenderiye'ye ulatrmas; dnte
Karabyk Mehmed ve skenderiye Kaptan Mehmed ile Trablus'a gidip oradaki barutu
gemilere ykleyip donanmaya katlarak Piyle Kaptan'n hizmetinde bulunmas; yolda
dmana kar dikkatli olup askerlere ve gemilere bir zarar verdirilmemesi; kimseye bo yere
top attrmayp barutun israf ettirilmemesi ve skenderiye'ye vardnda skenderiye Kaptan
Mehmed'in emrine gre hareket etmesi.
1170
Karadeniz sahillerinde bulunan kadlara
Bodan Voyvodas Aleksandra'nn Yapazar kasabasnda yaptrd hamam

iin voyvodann adamlar tarafndan stanbul'dan alnacak kurunun gtrlmesi srasnda
kendilerine engel olunmamas.
1171
Hssa reislerden Karabyk Mehmed Res'e
Msr Beylerbeyi Mahmud'u dokuz adet kadrga ve Rodos beyinin refakatiyle

Msr'a ulatrmaya tayin olunduu; dnte Trablus'ta bulunan barutu gemilere ykleyerek
donanmaya katlp Piyle Paa'nn hizmetinde bulunmas; kimseye bo yere top attrmayp
barut israfna meydan vermemesi ve yolda dikkatli olup askerlere ve donanmaya bir zarar
eritirmemesi.
1172
skenderiye Kaptan Mehmed Bey'e
Rodos beyi ile birlikte Trablus'a giderek orada bulunan barutu gemilere
ykleyip donanmaya katlmas ve Piyle Paa'nn hizmetinde bulunmas; yolda bo yere
kimseye top attrmayp barut israfna meydan vermemesi.
1173
Kre ve Daday kadlarna
Ara kazas ahalisi, kadlar Mevlna smail hakknda, kendilerine bask

yapt ve akelerini ald yolunda ikyette bulunduklarndan, ad geenin kadlktan
azlolunduu ve kendilerinin bu hususa mfetti tayin olunduklar; ad geenin tefti
olunmas ve sular sbit olduu takdirde zerine sbit olan haklarn alnp sahiplerine
verilmesi ve sicilinin Dergh- muall'ya gnderilmesi; iddialarn aslsz olduu ortaya
karsa o takdirde de iddia sahiplerinin kree konulmak zere sancakbeyinin adamna
teslim edilerek Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
1174
Dukagin Beyi olup vilyet tahriri ile grevlendirilen Kasm Bey'e
Sefer iin sancak dahilindeki askeri alaybeyileriyle birlikte beylerbeyinin

yanna gnderip kendisinin skenderiye ve Dukagin sancaklarnn muhfazasnda kalarak
tahrir iine devam etmesi.
188
1175

Kuds-i erif kadsna
Muhibbddin isimli ahsn ikyeti zerine grevden azlolunan Ktip

Eb'l-avn ve kardei Yahya'nn, yaplan tefti neticesinde susuz olduklarnn anlald
bildirildiinden, isterse ad geenleri yeniden grevlendirebilecei.
1176
Nibolu beyi ile Rusuk ve Nibolu kadlarna
Tuna'nn yukar tarafna barut ve mhimmt gndermek iin ins emrolunan

on be adet geminin cilen tamamlanmas; daha nce gemilerle gnderilen mhimmtn yeni
yaplan gemilere yklenmesi ve gemiler yetmedii takdirde kira ile baka gemi tutularak
1177
Nibolu ve Vidin beylerine
Sancaklarndaki aykalarn donatlarak Tuna'ya gnderilen kadrgalara kaptan

olan Kocaili Beyi Ali Bey ile gnderilmesi.
1178
Budun beylerbeyine, Peuy Beyi Hamza Bey'e ve Solnok Beyi Hasan Bey'e
Dmann durumu hakknda bilgi almak zere dman tarafna gvenilir

casuslar gndermeleri iin sancakbeylerine gerekli tenbihte bulunulup elde edilecek
haberlerin Sdde-i sadet'e bildirilmesi.
1179
Eflak voyvodasna
Sefer zaman yaklatndan, nceden bildirildii zere zahre tedrik edilip

gemilerle mahalline gnderilmesi.
1180
Dukagin beyine
Tcirlerin Venedik ve Dubrovnik dndaki yerlere gitmesi yasaklandndan,

bu hususta kendilerine gerekli tenbihte bulunulmas ve yasan bizzat kendisi tarafndan
kontrol edilmesi
1181
Akhisar kadsna
Daha nce Akhisar'dan gnderilmesi istenen krekilerin, donanma sefere

kmak zere olduundan bir an nce gnderilmesi.
1182
Karesi sanca beyi sefere gittiinden yerine brakt adamna suhte ve ekya
takibinde yardmc olunmas; Balkesir'de zindan olmadndan ele geirilen ekyann
Sdde-i sadet'e gnderilmesi ve ehl-i fesd hakknda srekli aratrma yaplarak herhangi
bir faaliyete balamadan haklarndan gelinmesi.
ZETLER
1183
189
Dukagin beyine
Dukagin'de tccarlarn yollar kesilerek alnan uka ve kumalarn bir

ksmnn, siphi olan, silahdar vs. kimselerden akrabas olanlarn evlerinde bulunduu
bildirildiinden, bu mallarn her kimin elinde bulunursa alnmas ve alanlarn, er-i erife
gre cezalar ne ise ona gre cezalandrlmalar.
1184
Murtazabd kadsna
Emr-i erifle yasakland halde arap imal edip satan stanos ve Erkeksu
kyleri zimmlerin hakknda eran gerekenin yaplmas.
1185
stanbul'dan Erdel kralna varncaya kadar yol zerinde bulunan kazalarn

kadlarna
Baz hususlar iin stefan Kral'a gnderilen silahdarlar zmresinden Tercman

Ferhad'n, kazalar dahiline geldiinde gvenliinin salanmas.
1186
irmen, Eski ve Yeni Zara, Uzuncaova Hasky, Hasky, Kzlaa

Yenicesi, Akakzanlk, Mahmudpaa Hss ve Krkkilise kadlarna
Kazalar dahilindeki celeplerin, koyunlarn Ordu-y hmyun iin

eksiksiz olarak ve geciktirmeden Edirne'ye ve Edirne'ye yakn konaklara getirmelerinin
salanmas.
1187
Msr beylerbeyine
Yemen beylerbeyi geldiinde ihtiyalarnn grlerek Yemen vilyetine

gnderilmesi.
1188
Msr beylerbeyine
Mekke-i Mkerreme'de suyolu ins iin grevlendirilen brahim'e, ihtiya

duyduunda mhrl temessk karlnda istedii kadar ake vs. levzmt verilip
ihtiyalarnn giderilmesi ve verilenlerin deftere yazlp Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
1189
Dubrovnik'e varncaya kadar yol zerinde bulunan kazalarn kadlarna
Baz ilalar almak zere Dubrovnik'e gidip dnecek olan Erdel Kral stefan'n
hekimi Yorgi olu Melandrana'ya yol boyunca kimse tarafndan mdahalede bulunulmasna
msaade edilmemesi.
1190
Trablus beyine
am'a gnderilmek zere Birecik'e ulatrlacak silah ve mhimmt Trablus'a

vardnda topubann mhrl defteri gereince yirmi adet aklozu araba ile am'a
gndermesi ve teslim edildiine dair am beylerbeyinden temessk alp geri kalan silahlar
am'dan getirilen adamlarla Birecik'e gnderip teslim etmesi.
190
1191

Bilecik kadsna
Bilecik'te ldrlen yenierinin ktilinin kim olduu ve niin ldrldnn

aratrlp ktilin bulunmas ve suu sbit olursa hapsedilip durumun bildirilmesi.
1192
Bodan ve Eflak voyvodalarna
Kefe Han Devlet Giray Han'n olu Mehmed Giray Han'n da sefere gelmesi
emrolunduundan, Bodan'dan Eflak'a varncaya kadar geecei yol zerindeki mnasip
mahallerde, bedeli mukabilinde satlmak zere, yeteri kadar zahre hazrlanmas ve yanlarna
gvenilir bir adam katlararak halka zarar verdirilmeden Eflak'a ulatrlmalar.
1193
Trablus beyine
Badad ve Haleb'den gelen barutun yz elli kantarnn Trablus Kalesi'nde

alkonulup geri kalannn, donanmaya teslim edilmek zere gemilerle gelen Rodos Beyi
Hamza'ya verilmesi ve karlnda temessk alnmas.
1194
Venedik dojuna nme-i hmyun
Hersek beyi tarafndan skoklarn Sen Kalesi'nden kp Zadra, iyenik ve

spilin kalelerinden zahrelerini temin ederek Makarska skelesi karsndaki Havss-
hmyun kylerini basp esir ve eya aldklar bildirildiinden, Venedik halkna ahidnme-i
hmyuna aykr olarak ehl-i fesada yardmda bulunmamalar hususunda gerekli tenbihte
bulunulmas ve fesad karmaya devam ettikleri takdirde gerekirse muhfaza iin kadrgalar
gnderileceinin bildirilmesi.
1195
Tekfurda kadsna
Tekfurda'a bal Ikl kynden Todor adl zimmnin Mslman olup sonra
tekrar kendi dinine dnd bildirildiinden, durumun iyice aratrlarak Mslman
olduktan sonra dinden kt dorulanrsa ad geen zimmnin hapsedilmesi ve durumun
arzedilmesi.
1196
Karesi'de serbest timar ve seltin evkf ok olup bunlarn ehl-i fesad

koruduklar ve bu yzden ev basma ve ldrme olaylarnn artt bildirildiinden, ehzde
Selim'in subalarndan baka hi kimseye renber kullandrlmayp ehl-i fesadn her nerede
ise ele geirilerek eran lzm olann yaplmas, cezalarnn mahallinde yerine getirilmesi ve
ehl-i fesad himaye etmekte direnenlerin haklarndan gelinmek zere isimlerinin bildirilmesi.
1197
Delvine beyine
Mazrak kazasna bal Prakalma nahiyesi halknn acemi olan toplamaya

gelen Ali Suba'ya tfekle ve harp letleriyle kar gelerek isyan ettikleri bildirildiinden,
bakalarna ibret olmas iin isyanclarn zerlerine gidilerek haklarndan gelinmesi.
ZETLER
1198
191
Foa kadsna
Bosna beyi, Lim nehri kenarndaki Roda adl yerde Mslman kyleri bulunup
halknn fakir olduunu ve ilerinde ilim ehli kimse bulunmadndan cenazelerinin gnlerce
gmlemediini, bu sebeple burada bir yer satn alnp zerine cami, muallimhne ve
mektep yaplarak krk elli ev yerletirildiini ancak ad geen yerin siphisinin halka
zulmettiini bildirdiinden, ad geen yerin siphisinin, mtevellden maktan ylda seksen
ake almas, ahalinin dier vergilerden muaf tutulmas ve bu konuda bask yaplmamas.
1199
Akkirman beyine
Kefe Han Devlet Giray Han'n, kendisine gnderilen emir zerine olu
Mehmed Giray' sefere gnderecei fakat memleketin korunmas iin Uraz'na geldiinde
dmana kar kendisine tfekci, top otu, hisar erenlerinden silah kullanabilen er, vs. silah,
gemi ve ayka yardmnda bulunulmasn istediinden, kendisine her trl yardmn
yaplmas ve ne isterse verilmesi.
1200
Kefe beyine
Tatar Han Devlet Giray Han'n, olu Mehmed Giray' askerlerle sefere
gnderdii ve kendisinin memleketin muhfazasnda kald bildirildiinden, memleketin
muhfazas esnasnda Uraz'na ya da baka yere gittiinde, gemi, silah, hisar erenleri vs. ne
lzm olursa gereken yardm yapmas ve bu hususlarda dier erkes beylerine de gerekli
tenbihte bulunmas.
20 aban 973 (12 Mart 1566)

1201
Tatar hanna
Olu Mehmed Giray'n dman zerine yaplacak sefere katlaca, kendisinin

ise memleketin muhfazas iin Uraz'na gidecei, bu esnada kendisine lzm olan top otu,
silah, gemi, ayka ve kayk tedriki hususunda gerekli yardmn yaplmasna vs. ye dair
gnderdii mektubun alnd ve bu hususlarda gerekli yardm yapmalar ve gerektiinde
erkes beylerinin de kendisine yardma gelmeleri iin Kefe ve Bender beylerine emirler
gnderildii; ayrca Tatar askerinin sefere gelirken Eflak ve Bodan'da zahre ihtiyalarnn
karlanmas iin Eflak ve Bodan voyvodalarna da hkmler gnderildii; kendisinin de
gerek oluna, gerekse Tatar askerlerinin komutanlarna Eflak ve Bodan'dan geerken
reyya zarar vermemeleri hususunda ayrca tenbihte bulunmas ve memleketin muhfazas
hususunda gerekli gayreti gstermesi.
1202
Bursa kadsna
Divan- hmyun ktiplerinden mteveff Hoca lyas olu Mehmed'e ait

vakfn mtevellsinin, vakf mallarn zyi edip bazlarn da kendisi kulland yolunda
ikayette bulunulduundan, durumunun incelenerek mtevellde ve bakalarnda ne kadar
vakf mal varsa alnmas ve deftere kaydedilerek arzedilmesi.
192
1203
Lala'ya ve Akehir kadsna
Akehir'e tbi Hur kynde vefat eden Seyyid Ahmed'in yetimlerinin vassi
olan Hac Ahmed'den, yetimlere ait ne kadar mal varsa alnmas iin, mallarn tamam tahsil
edilinceye kadar ad geenin olu brahim ve klelerinin hapsedilmesi.
1204
Aydos ve Ruskasr kadlarna
Yenieri Hasan'n Burgaz skelesi'nde kan kavgada ldrlmesi olayyla

ilgili olarak olaya karan on drt kiinin sorgulanmas sonucu ktilin kim olduunun
anlalamad ve ktil olma ihtimali zerinde durulan Kl'n suunun tesbiti iin ahit
bulunamad.
* Hkm yarm braklmtr.
1205
Budun beylerbeyine ve defterdarna
Gherile ilemek iin belirlenen kylerin muafiyetlerinin ne zaman ve ne

hakknda verildiinin bildirilmesi; gherile ii iin de Havss- hmyun'un yarar
kylerinden deil, yaramayanlarndan grevli ayrlmas; gherile ilenmesi iin ihtiya
duyulan kkrdn daha sonra gnderilecei.
1206
Budun beylerbeyine
Budun tarafna yaplacak sefer iin sancaklarn muhfazasnda braklacak

askerlerin dnda kalan sancak askerleriyle beylerin uygun bir yerde toplanmalar; dmann
durumu hakknda gvenilir casuslar araclyla elde edilecek haberlerin geciktirilmeden
gnderilmesi.
1207
Semendire beyine
Tmvar beylerbeyine baz kalelerin muhasaras grevi verildiinden,

kendisine gerekli olan bin kantar top otu, alt yz adet kazma ve be yz adet krein
1208
zvornik beyine
Kendisine emrolunan ileri bitirip gemileri Belgrad'a gtrerek silah ve

mhimmtyla birlikte askerleri toplayarak Budun beylerbeyine katlmas.
1209
Semendire beyine
Semendire sanca siphilerinden yz neferini sancak muhfazas iin

brakarak dierlerini alaybeyleriyle birlikte Budun beylerbeyinin yanna gndermesi.
1210
Vidin, Alacahisar ve Vultrn beylerine

Tmvar beylerbeyine baz kaleleri muhasara etme grevi verildiinden,
ZETLER
193
kendilerinin de sancaklar askerleriyle birlikte Tmvar beylerbeyinin yanna gitmeleri.
1211
Akkirman beyine
Sanca askerleriyle birlikte uygun bir yerde toplanarak her taraf kontrol
altnda tutmas ve Tatar askerlerinin gemesi iin gemi tedrik etmesi.
1212
Silistre beyine
Ramazann on birinde sefer iin stanbul'dan hareket edileceinden sanca

askerleriyle birlikte tam techizatl olarak Tmvar'a doru yola kp orduya katlmas.
1213
Sinop'tan Trabzon'a varncaya kadar Karadeniz sahillerinde bulunan

kadlara
Sinop'ta gemi yapmnda altrlmak zere, kazalar dahilinde bulunan

marangozlarn deftere kaydedilerek Sinop'a gnderilmesi.
1214
Tmvar beylerbeyine, Tmvar'dan Budun'a varncaya kadar yol zerinde

olan beylere ve Semendire beyine
Bir i iin Budun'a gnderilen Dergh- muall avularndan mer'e yollarda

gerekli kolayln gsterilmesi ve gvenliinin salanmas.
1215
Tmvar beylerbeyine
Gle Kalesi'nin muhasaras iin talep etmi olduu barut, kazma, krek vs.
mhimmtn gnderilmesi hususunda Semendire beyine emr-i erif gnderildii, ayrca
kendisine yardma gelmeleri iin de Vidin, Vultrn ve Alacahisar sancakbeylerine de
hkm-i erifler gnderildii; belirtmi olduu ihtiyalarn Semendire beyinden talep edip
getirtmesi; ad geen sancakbeyleri geldiinde de Yanova ve Lago kalelerinin fethine
almas.
1216
Dergh- muall silahdarlarndan Emrullah'a
Krm han tarafndan gnderilen mektup zerine iki ake terakk ile avuluk
snfna terf ettirildii; bundan sonra da ayn ekilde hann hizmetinde bulunmaya devam
etmesi.
1217
Sirem ve zvornik beylerbeyine
Semendire reys gemi yapm ve sefere katlmak gibi hizmetlerde istihdam

edildii iin fazlasyla sknt ekmekte olduklarndan, kpr gemilerinin ins, kpr
kerestesinin tedriki ve gemi ustas gnderme hususlarnda Semendire beyine gerekli
yardmn yaplmas.
194
1218

Akkirman sanca beyine, Bender kadsna ve Bender Kalesi dizdarna
Bender Kalesi istaburunun iinde oturanlarn otluklarn harmanlarda ymayp

evlerinin avlularna ydklar, bunun da yangn kma ihtimalini arttrd bildirildiinden,
bu durum kaleye zarar verecekse otlarn kale dna ydrlmas iin gerekeni yaplmas.
1219
Akkirman sanca beyine, Bender kadsna ve Bender Kalesi dizdarna
Kale damlarndan akan sularn geecei yollar zerine hneler in olunarak

suyun mecrasnn kesildii bildirildiinden, kale iinde evi olmayan hisar erenlerine, harap
olup sahiplerinin iinde oturmad hnelerin verilmesi, mazgallarn stne ev
yaptrlmamas ve kalenin imar edilmesi hususunda gereken tedbirlerin alnmas.
1220
Alacahisar beyine
Semendire reysna kpr gemileri ve sefer mhimmt tedriki ii ar

geldiinden, Morova'da in olunacak gemiler iin kereste tedriki ve gemi ins hususunda
Semendire beyine gerekli yardmn yaplmas.
1221
Msr beylerbeyine ve kadsna
Msr'daki Remmmiye Evkf Mtevelllii'nin, aalara verilmesi gerekirken

bakalarna verildii yolunda Anber Aa tarafndan ikyette bulunulduundan, durum
arzedildii gibi ise ve ad geen aa, mtevelllie layk ise vakf mtevellliinin Anber
Aa'ya tevcih olunmas.
1222
Filek beyine
Filek kadsnn gnderdii sicil sretlerinde Siphi Ahmed Aa'nn tasarrufunda bulunan ky ve iki varo halknn isyan ederek haydutluk yaptklar ve
siphilerine ait vergilerini demedikleri bildirildiinden silerin elebalarnn yakalanarak
dierlerine ibret olacak ekilde cezalandrlmas; ancak kendi halinde olan reyya
dokunulmamas.
1223
Kili ve Akkirman kadlarna
Belgrad'a gnderilecek silahlarn tanmas iin yeterli miktarda donbazn hazr

bekletilmesi ve silahlar geldiinde donbazlara yklenerek gnderilmesi.
1224
Rum beylerbeyi ve kadlar ile orum ve Kengr beylerine ve kadlarna
Kara Kader, Cafer, Kirman ve ah adl harmilerin yanlarna aldklar on be

kadar atl ile orum ve Kengr'daki derbendlerde yol kesip hrszlk yaptklar
bildirildiinden, szkonusu ekyann ve ekyaya yataklk yapanlarn mutlaka ele geirilip
tefti olunmalar ve zerlerine sbit olan haklar alnp sahiplerine verildikten sonra
hapsedilip durumlarnn arzedilmesi.
ZETLER
1225
195
Krkkilise, Hasky ve Kzlaa kadlarna
Kazalar dahilinden daha nce stanbul zahresi iin tayin olunan koyunlarn
sahipleri tarafndan Edirne'ye srlmesi.
1226
Yemen beylerbeyine
Sana vilyetinin zahresi Amakiye, Levn-i Hamra ve Cebele nahiyelerinden

karlandndan buralarn Sana vilyetine tbi olmas hakkndaki teklifin uygun grld
ve beylerbeyi olanlarn buralar tasarruf etmelerine izin verildii.
1227
Kastamonu sanca beyine ve kadsna
Kastamonu Dizdar Hac Mehmed'in kalede bulunan zahre ile kaleye ait
eyalardan bir ounu zayi ettii, tefti edilmek istendiinde kethds Kubad'la kat,
ayrca suhte ekyas zerine yaplacak hareket iin yeni tayin olunan dizdardan mhimmt
talep edildiinde eski dizdarn muhasebesi grlmeden mhimmt vermekten ekindii
bildirildiinden, eski dizdarn bulunarak grevinin bana getirilmesi ve tefti olunmas;
suhtelerin de il erleri ve hisar erleri ile zerlerine varlp tedib olunmalar.
1228
stanbul'dan Nibolu'ya varncaya kadar yol zerinde bulunan kazalarn

kadlara
Ordu-y hmyun iin avdar adl reisin gemisine zahre yklenip

gnderildiinden, kimsenin kendisine mdahalede bulunmamas.
1229
Sipahizde olmad halde bakasnn berat ile timara dhul ettiine dair,
erbb- timardan mteveff Budak'n olu Abdi tarafndan hakknda ikyette bulunulan
Yaram olu brahim'in durumunun etraflca aratrlp gerein ortaya karlmas ve
neticenin arzedilmesi.
1230
Sbka Badad defterdar olup Diyarbakr' tahrir eden Ahmed'e
Daha nce Musa Bey tarafndan tahrir ve tevz edilmi veya tahrir edilmi olup
henz tevz edilmemi olan yerlere karmayp, tahriri yaplmam olan yerleri tahrir ve tevz
etmesi.
1231
Kastamonu kadsna
Kap Aas Yakub'a, Ara nahiyesinde sebil olarak yaptrmak istedii eme
iin bedeli mukabilinde kereste tedriki hususunda gerekli yardmn yaplmas.
1232
am beylerbeyine
Beyrut dizdar iken vefat eden Kasm'n lnceye kadar zimmetinde bulunan
196
kaleye ait silah ve dier eyalarla zahrenin saymnn yaplp eksii ve zayi olan varsa
sorumlusunun bulunarak tazmin ettirilmesi.
1233
Pr Paa'ya
stanbul'a gnderdii sahte hkmn, yazann bulunmas iin kendisine geri

iade edildii; sahte hkmn kim tarafndan yazldnn tesbit edilip yakalanarak Sdde-i
1234
Midilli, Mentee ve Sla beylerine
Malta gemilerinin Marib'e gelip Msr Boaz'na doru ilerledikleri haber

alndndan, bu hususta uyank bulunulmas iin Rodos beyine hkm gnderildii;
kendilerinin de gemilere ve halka her hangi bir zarar getirilmemesi iin gereken titizlii
gstermeleri.
1235
Kprl kadsna
Gnderilmesi emrolunan zahrenin beygirlerle deil arabalarla tanmak

istenmesi zerine yeterli miktarda araba tedrik olunarak terekenin yerine ulatrlmas.
1236
Msr beylerbeyine
Daha nce Sana ve Yemen olarak ikiye ayrlan Yemen Beylerbeyilii'nde iae
hususunda sknt ekilmemesi iin baz nahiyelerin Sana'ya balanmas talep edildiinden,
konunun incelenmesi; mnasip grld takdirde bu konuda gnderilen hkmn Sana'ya
da ulatrlmas ve be adet Malta gemisinin Msr'a gnderildii haber alndndan, gaflette
bulunulmayarak gemilerin ele geirilebilmesi iin gerekenin yaplmas.
1237
Rodos beyine
Malta gemilerinden be adedinin Msr Boaz'na gelmekte olduu haber

alndndan, gaflette bulunmayarak halka zarar vermelerine engel olunmas ve mmkn
olursa ele geirilmelerine allmas.
25 aban 973 (17 Mart 1566)

1238
Badad yenierilerinden bir ksmnn Badad'a tbi Hlis, Mehrd ve Horasan

nahiyeleriyle Haleb'e bal kylerde oturup ahaliden parasz yem ve yiyecek aldklar ve
ahaliye bask yaptklar duyulduundan, yenierilerin ky ve nahiyelerde oturtulmayp grev
yerlerinde bulunmalarnn salanmas ve buna uymayanlarn isimlerinin bildirilmesi.
1239
am beylerbeyine
Hac kafilesi devecilerinin deitirilerek yerlerine bakalarnn bulunmas
ZETLER
197
hususundaki emrin, bunlara verilmesi gereken pein akenin yarsndan fazlas dendii iin
imdilik yerine getirilemeyecei ve mr-i hacla am Sanca Mr-i alemi lyas Kethd'nn
baz artlar muvacehesinde talip olduuna dair gnderdii mektubun alnd ve teklif edilen
artlar muvacehesinde ad geenin talebinin kabul edildii, ancak onun da zeametine dahil
edilecek Al ky halkna bask yapmamas; ayrca szkonusu devecilerin zerlerindeki
mal- mirnin de ellerindeki deve, emlk vs. ye el konularak tahsil edilmesi, demeyenlerin
hapsolunmas.
1240
Atak Beyi Musa Bey'e
Atak nahiyesinin kendisine lkelik tarikiyle verilmesi yolundaki talebinin

kabul edildii.
1241
Bodan voyvodasna
Sefer iin Bodan askerinin yararlarndan bin atl ve iki bin yayay harp letleri
ve mhimmtyla Hzrilyas'da Ordu-y hmyun'a katlmak zere Tmvar'a gndermesi.
1242
Eflak voyvodasna
Daha nce gnderilen hkm uyarnca sefere katlmak iin Eflak askeri ile
Tmvar'a doru gelmesi; tedriki emrolunan arpay gemilere ykleterek Belgrad'a
gndermesi; ayrca Eflak'tan geecek Tatar askerlerine de zahre tedrik etmesi.
1243
Van beylerbeyine
Hakkari Beyi Zeynel'in ahs eyalarn tamak iin yaptrd gemiye, mir
gemilere zarar verir bahnesi ile izin verilmediinin bildirildii; ayet ad geen bakalarnn
kereste ve eyalarn tamayp sadece kendi evi iin lzm olan eyleri tayacaksa,
yaptrd gemiye izin verilmesi.
1244
stanbul kadsna
stanbul'da et sknts ekildii ve kasaba ihtiya duyulduundan, isimleri

yazl olan ahslarn kasaplk hizmetinde istihdam edilmeleri.
1245
Bodan voyvodasna
Voyvoda olduunda taahhd ettii zere her ay kesime yarar bin ba sr

sahipleri veya vekilleri vastasyla gnderip koyun eminine teslim ettirmesi.
1246
Kefe beyine
Krm han mektup gnderip, tccar tifesinin drd bir Osman ayarnda
kesilen akeleri alp darya gtrerek erittiklerini ve bu sretle vilyette ake skntsna ve
ticaretin aksamasna sebep olduklarn bildirdiinden bu ekilde, akeleri alp gizlice
198
memleket dna kararak eritenlerin yakalanarak kree konulmak zere Sdde-i sadet'e
gnderilmeleri.
1247
Erzurum, Badad, Van, ehrizol, am, Haleb, Basra, Lahsa, Diyarbakr,

Rum ve Dulkadir beylerbeyilerine
Baharda Rumeli ve Anadolu askerleri ile sefere klacandan, kendilerinin,

askerleriyle yerlerinde kalp memleketi ve snrlar muhfaza etmeleri; ran ahyla
dostluun bozulmamasna gayret edilmesi ve ran hududu ierisinde bulunan hibir kimseye
dokunulmayp ran tarafndan da memlekete yaplacak tecavzlere mani olunmas.
1248
am beylerbeyi ve kads ile Kuds-i erif kadsna
Sbk Kuds-i erif Kads Carullah'n yz yldr kullanlan sebili ykp

yerine kahvehne yaptrd, kaza gelirlerini muktaa olarak niblere, Hall'r-Rahman
Evkf'n da kendi adamlarna verdii, ayrca daha birok yolsuzluklarnn olduu; bunun
dnda Kuds-i erif Mahkemesi'nin muhzrbasnn da halka zulmettii yolunda reydan
bazlar ikyette bulunduklarndan, ad geen Carullah'n imdiki grevi olan Menzile
Kadl'ndan azlolunduu; kendisi oraya geldiinde yukardaki iddia ve ikyetlerden
dolay tefti olunmas ve zerine sbit olan sularn yazlp bildirilmesi.
1249
Kesterye dizdarna
Baz kimselerin Kesterye Kalesi mstahfzlarnn timarlarn ald, ancak

beratlarn sicil ettirmeyip saklayarak mahsul zamannda dardan gelip beratlarn
gstererek btn mahsul alp gittikleri bildirildiinden, bu gibi ahslarn beratlarnn
ellerinden alnp Sdde-i sadet'e gndermesi.
1250
Gelibolu kadsna
Ahalinin elinde bulunan tfeklerin toplanmas emredildii halde vermemekte

inad ettikleri bildirilen Nesmi, aban, Emirah ve Sazdelisi adl ahslarn yakalanarak sicil
sretleriyle birlikte Hsam Reis'e teslim edilip Sdde-i sadet'e gnderilmeleri.
1251
stanbul kadsna
Sleymaniye, Fatih, Bayezid, Sultan Selim, ehzde Mehmed, Ali Paa,

skdar, Murad Paa, Mahmud Paa, Davud Paa ve dier baz imretlerin evkfndan
toplam alt yz doksan sekiz bin akenin, mtevelllerinden alnarak murabahaya verildii
ve faizinin stanbul kasaplarna sermaye olarak verilmesi iin Mteferrika Mustafa Aa'ya
teslim edildii; szkonusu parann koyun emini tarafndan kasaplara datmnn yaplmas.
27 aban 973 (19 Mart 1566)

1252
Van beylerbeyine
Van'da on dokuz akelik kul gediine mutasarrf olup Bitlis'te oturan Keel
ZETLER
199
Hseyin'in eskiden Erci kullar kethds iken fesadndan dolay kethdlnn elinden
alnd, ancak hapisten kp hem kendisine, hem de oullarna tekrar gedikler ald, fakat
oullarnn hizmete gelmedii, kendisinin de geimsiz olduu ve halka zulmettii
bildirildiinden, durum arzedildii gibi ise ad geenin ve oullarnn gediklerinin ellerinden
alnp bakalarna tevcih edilmesi.
1253
Bodan voyvodasna
Bodan'da altnn doksan be, guruun ise elli be ake zerinden ilem
grd, ancak cizyelerini demek iin Lehistan'a koyun satmaya gidenlerin, orada altn
yz yirmi akeye alp Bodan'da doksan be akeye vermek zorunda kaldklar iin bir hayli
zarara uradklar ve cizyelerini vermekte zorlandklar bildirildiinden, Bodan reysna,
koyun satmak istediklerinde koyunlarn Lehistan'da deil bu taraflarda satmalar hususunda
1254
Karlili sanca kadlarna
Havss- hmyun ve serbest timar arazisinde ar su ileyip idama veya eli

kesilmeye mstehk olanlardan hakknda er hkm bulunanlarn zabitler tarafndan teslim
edilmeyip para karl serbest brakldklar bildirildiinden, kimsenin bu gibileri para
karl serbest brakmasna izin verilmemesi ve suu sbit olanlarn cezalarnn yerine
getirilmesi.
1255
Eflak voyvodasna ve Erdel beylerine
Sefer iin Bodan voyvodasndan istenen bin askerin sevkiyatnda ve bedeli

mukabilinde zahre tedrik etmeleri hususunda kendilerine kolaylk gsterilmesi.
1256
Bodan voyvodasna
Dmann, Leh ve Macar taraflarndan Bodan'a saldracann haber alnmas

zerine Akkirman ve Silistre beylerinin yardm iin alkonulduundan, zahre arabalarnn
ve gemilerin gnderilemedii; bin atl ve iki bin yayann derhal ihrac edilmesi, dmann
durumunun srekli gzetilerek herhangi bir zarar verdirilmemesi ve nceden tayin olunan
yz bin kile arpann tedrik edilip gemi veya arabadan hangisi mnasipse onunla cilen
Ordu-y hmyun'a ulatrlmas.
1257
Sbk Budun beylerbeyi olup stanbul muhfazasna tayin olunan skender

Paa'ya
Krkkilise'den ve Anadolu'dan stanbul'a gelecek koyunlar getirmek iin avu

ve siphi talep edildiinde yeterli miktarda adam gnderilmesi.
1258
Eskiehir, Bolu ve Hrsova sancaklar kadlarna

Satlmak zere gelen kesimlik koyunlardan Eskiehir ve Bolu'dan ellier bin,
200
Hrsova'dan da krk bin adedinin stanbul'a gnderilmesi ve her srye bir hisar eri
grevlendirilerek baka yere gtrlmesine engel olunmas.
1259
Numune olarak gherile ilenmesi emri zerine Znnun ve Ali avu'un

tetkikleri sonucu eer amele ilerse gherilenin kantarnn yz otuz be akeye, msellem
ve mtekaid ilerse doksan akeye mal olaca hususundaki bilginin alnd ve bundan
byle gherilenin msellem ve mtekaid siphilere ilettirilmesinin uygun grld.
1260
Kesterye kadsna
Alagz olu Mustafa ile Zam amil'in celep olmaya kdir olduklar Selanik
beyi tarafndan bildirildiinden, ad geen celeplerin ihra mevsimleri geldiinde zerlerine
yazl olan koyunlarn gndermelerini salamas ve gnderdikleri koyunlar irsaliye
defterine ilemesi.
1261
Yedikule dizdarna
Yedikule mstahfzlarndan bazlar kalede oturmayp darda bulunduklar

iin kule hizmetlerinin aksad ve defalarca tenbih olunmasna ramen grev bana gelip
hizmette bulunmadklar bildirildiinden, mstahfzlara bu hususta tekrar tenbihte
bulunulmas; buna ramen grevlerinin bana gelmeyerek muhalefet edenlerin gediklerinin
bakalarna tevcih olunmas.
1262
Selanik beyine ve kadsna
Kale-i Cedd'de yamur yadnda biriken sularn akacak yeri olmadndan

kalede bulunan top, kundak ve kale duvarlarnn zarar grd ve suyollarn daha nce
Selanik bostanclar aageldii halde imdi bu grevi yapmadklar bildirildiinden, eskiden
olduu gibi Selanik bostanclarnn suyollarn ap tamir etmeleri ve bu hususta verilen
grevi yerine getirmeyenlerin adlarnn bildirilmesi.
1263
Varna kadsna
Varna'da yapm emredilen gemilerin bir an nce tamamlanmas iin

sahillerdeki dlger ve kalafatlarn cretle gemi yapm hizmetinde istihdam edilmesi ve
mir gemiler tamamlanncaya kadar dlger ve kalafat hususunda sknt ekilmemesi iin
baka gemi yaptrlmamas.
1264
Diyarbakr beylerbeyine ve defterdarna
Van kullarndan bazlarna Diyarbakr'da ulfe verildii haber alndndan,

bundan sonra Van kullarndan Diyarbakr'da kimseye ulfe verilmemesi, ulfe talep
edenlerin beylerbeyi yanna gnderilmesi.
ZETLER
1265
201
Msr mteferrikalarndan ve Medine-i Mnevvere'de Harem-i erif ktibi olup

yirmi kadeh budaya mutasarrf olan Nizam'n hizmeti esnasnda Hasan adl kiinin gelip
beratn gstererek ktiplii zaptetmesi zerine beratnn Sdde-i sadet'te bulunan berat
defteriyle karlatrldnda sahte olduu anlaldndan, ktipliin on kadeh buday
arttrlarak otuz kadeh buday zerinden tekrar Nizam'a verilmesi.
1266
Tatar hanna
Bodan hududunda Leh ve Ruslarn toplanarak ynaklar yaptklar ve

Bodan'a hcuma hazrlandklar haber alndndan, byle bir harekete engel olmak iin ne
gerekiyorsa yaplmas ve dmann memlekete zarar eritirmesine meydan verilmemesi.
1267
Gelibolu'ya varncaya kadar Rumeli ve Anadolu yakasnda olan kadlara
stanbul'a gelmesi gereken baz zahre gemilerinin sahillerdeki iskelelere

gelince zahrelerini sattklar haber alndndan, zahrenin stanbul'dan baka yerde
satlmamas iin gerekli tedbirlerin alnmas.
1268
Rumeli ve Anadolu sahillerinde bulunan kadlara
stanbul'un zahre ihtiyacn karlamak iin zahre getiren gemilerden

bazlarnn zahreyi alp Mudanya, znikmid, Gekbuze ve sahillerde bulunan dier kazalarda
sattklar ve bunun da stanbul'da zahre skntsna yol at bildirildiinden, bu durumun
aratrlarak zahrenin stanbul'dan baka yerlerde satlmasna engel olunmas ve satan olursa
hakkndan gelinmek zere kefilleriyle birlikte isimlerinin bildirilmesi.
1269
ranl bir kadn alp getiren Gril Melik Aznavurlarndan mrahor'a, kadn
getirdii takdirde bir zeamet tevcih edilip tezkiresinin verilmesi.
3 Ramazan 973 (24 Mart 1566)

1270
Cezyir beylerbeyine
Cezyir'in deftere kaytl yirmi nefer avuu bulunup sefer zamannda ancak on
ikisinin istihdam edilebildii ve bunun da yetersiz geldii bildirildiinden, siphilerden
avuluk hizmetine kdir ve on binden aa timar olanlardan yedi neferin avulua
yazlmas ve beratlar verilmek zere defterlerinin gnderilmesi.
1271
Hslar kadsna
Silivri'de zahre tedriki hususunda sknt ekildiinden Bovate ky halknn

zahre konusunda Silivri kadsna gerekli yardm yapmas.
202
1272

Avlonya ve Karine dizdarna
det zre Avlonya sanca beylerinin Avlonya'ya gelilerinde kalelerden top

atld ve enlikler yapld, ancak imdi barut sknts ekildiinden enlik bahne
edilerek kalelerden top atlmamas ve barut israfna meydan verilmemesi.
1273
Silistre beyine
Ramazan aynn on birinde sefere klacandan, daha nce gnderilen hkm

gereince Silistre sanca askerinin Tmvar'da Ordu-y hmyun'a katlmas ve yarar
yiitlerin de aknlar yapmalar iin sefere davet olunmas.
1274
Mihali kadsna
Rumeli'den gelip ekyalk yapan ok saydaki Arnavudun yakalanarak

Bursa'da hapsedildii halde bir yolunu bulup hapisten katklar, bunlarn takip edilip
yakalanabilmeleri iin il erlerinin yardmna ihtiya duyulduu bildirildiinden, il erlerinin
yardmyla kaan ekyann takip edilerek ele geirilmesi ve bunlara yataklk edenlerin de
tesbit olunarak bildirilmesi.
1275
Bolu msellemleri beyine
Byk ekmece Kprs'nn yapm iin tayin olunan bir nevbetl ve sekiz
yz doksan nefer msellemin, eribalar ve altar aylk yiyecekleriyle eksiksiz ve kusursuz
olarak kartlp szkonusu hizmete gnderilmesi.
2 Ramazan 973 (23 Mart 1566)

1276
stanbul kadsna
stanbul kasaplarna sermaye olmak zere, varlkl Mslman ve

Hristiyanlardan onar binden toplam yirmi bin altn toplanarak Dergh- muall mteferrikalarndan Mustafa'ya teslim edilmesi.
1277
Aknc Beyi Mustafa Bey'e
Turhanlu'ya tbi aknclarn sefere hazrlanmas emri zerine aknclarn

ekserisinin elliciden tahrir olunduu ancak bunlardan yarar olanlarn celep ve eltikci olarak
yazldklarn bahne ederek sefere kmak istemedikleri bildirildiinden, aknc olu aknc
olanlarn artsz olarak sefere karlmalarnn salanmas.
1278
[Nibolu Beyi] Mehmed Han'a
Havss- hmyun terekesinden istenen drt bin md zahrenin, Eflak'tan

gelecek arpa arabalar ile gnderilmesi talebine dair gnderdii mektubun alnd;
szkonusu zahrenin mmknse gemiler tedrik edilerek gnderilmesi, deilse nceki emre
gre hareket edilmesi.
ZETLER
1279
203
Vidin beyine
Gemilerin ins tamamlandktan sonra, bir miktar asker ile Semendire'ye

gtrlmesi; sancak askerinin de karadan sevkedilerek daha sonra Semendire'den Vidin'e
gemi ile gidilip sefer iin Ordu-y hmyun'a iltihak olunmas.
1280
Rodos ve Midilli beylerine
Naka Dkas Yakmo'nun ( ) gnderdii adam tarafndan, ahidnme-i

hmyun ile kendi tasarrufuna braklan bc ve gmrklerin Paroz ve dier adalar ahalisi
tarafndan denmedii ve bu konuda inat ettikleri; ayrca siyset ve krek cezalaryla
cezalandrlan sulularn haklarndan gelinmek istendiinde ahali tarafndan sululara arka
kldna dair ikyette bulunulduundan, ahalinin ahidnme gereince vergilerini
demeleri; dememekte direnenlerin ve sulular koruyanlarn yakalanarak
cezalandrlmalar ve bu konuda yardm talep etmesi durumunda kendisine gerekli yardmn
yaplmas.
1281
Eflak voyvodasna
Sefer iin daha nceki emirlerde hazrlanmas istenen yedi bin Eflak askeriyle
bunlara yetecek kadar erzakn Nibolu ve Vidin'de in olunan gemilere yklenmesi, yeteri
kadar kreki tedrik edilmesi ve kendisinin de Hzrilyas'ta askerleri ile yola kp
Tmvar'dan geerek Ordu-y hmyun'a katlmas.
1282
Gelibolu, znikmid, Rodosuk, Enez, Gmlcine, Karasuyenicesi ve Akdeniz

sahillerinde bulunan kazalarn kadlarna
stanbul zahresi iin baz renber gemilerine yklenen arpa, buday, pirin,
zm ve incir gibi yiyecek maddelerinin stanbul'a getirilmeyip sahillerde satld haber
alndndan renber gemileriyle stanbul'a gelen yiyeceklerin sahillerde satlmamas iin
gerekli tedbirlerin alnmas.
1283
umnu kadsna
Varna kadsna, yapm emrolunan mir gemiler iin lzm olan am direi ve
kerestenin tedriki hususunda gerekli yardmn yaplmas.
1284
Kefe beyi ve Azak kadsna
Azak Kaptanl grevine getirilen sa Reis'e, Kefe ve Azak taraflarndan

yeterli miktarda, tfek kullanabilen cenkci verilmesi.
1285
Sack beyine
Donanma seferden dndkten sonra bozulmayp, det zere gemilerde yeni

siphilerin istihdam olunmas.
204
1286

Budun beylerbeyine
Muafiyet karl ylda iki yz kantar barut ilemeyi taahhd eden ve iki bin
kantara yakn barut ileyen kye barut ilettirmeye devam edilmesi.
1287
Aydn msellemleri ve yayalar beylerine
Nbetli msellemlerden elli neferin eribalaryla, nbetli yayalardan yz

neferin de yayabalar ile Gzelhisar'da gherile hizmetine tayin olunduu; geri kalan
nbetli msellemlerin Bilecik Madeni'ne, yayalarn da kpr hizmetine gnderilmesi.
1288
Belgrad'a varncaya kadar yolun sa ve sol kolunda bulunan kadlara
Yenierilerin ihtiyac iin kazalar dahilinden ake karl zahre tedrik

olunup konaklarda hazr edilmesi; yenieriler geldiinde kendilerine bu hususta sknt
ektirilmemesi.
1289
Gazze beyi ile Gazze ve Mecdek kadlarna
Gazze'den Hsir adl ahs arzuhal sunarak, Mecid adl ahsn kendisine bask
yaptna ve karsn zorla bakasna nikhladna dair ikyette bulunduundan, konunun
aratrlarak davalarnn grlmesi.
1290
am beylerbeyi ile am, Nablus ve Kuds kadlarna
Nablus'ta brahim b. Abdullah isimli ahsn baz kimselerle birlikte hrszlk

yapp adam ldrd yolunda Eb Salih ve Hsir b. Yusuf tarafndan ikyette
bulunulduundan, konunun aratrlarak sonucun bildirilmesi.
1291
Lapseki kadsna
Burgaz kazasndan Tokmak Ali adl sulunun yakalanarak kree konulduu

halde kat ve ekyalk yapmaya devam ettii bildirildiinden, ad geen sulunun
3 Ramazan 973 (24 Mart 1566)

1292
Vize kadsna
Vize-Midye arasndaki koruya, dan br tarafndan baz ahslarn

davarlarn getirerek aalarn dallarn kestikleri ve koruya zarar verdikleri bildirildiinden,
bu durumun nlenmesi iin koruya celep koyunlarnn dndaki hayvanlarn sokulmamas
ve kar gelenlerin yakalanarak kree konulmak zere gnderilmesi.
1293
kaleye
Mora beyine
Hssa Muktaalar Nzr Bl'nin Karlili'nde kale karsnda yaptrd evlerin
zarar verdii yolunda Ayamavra dizdar ve baz grevliler ikyette
ZETLER
205
bulunduklarndan, bilirkiilerle ad geen mahalle gidilerek gerekli kefin yaplmas ve in

edilen evler kaleye zarar veriyorsa yktrlmas.
1294
Budun beylerbeyine
Neme kral tarafndan Dergh- muall'ya hara getirmek zere gnderilen

Gorgi isimli eliye izin verilip verilmeyeceine dair gnderdii mektubun alnd; Bb-
Hmyun herkese ak olduundan ad geen elinin Sdde-i sadet'e gelmesine engel
olunmamas; ancak sefer hazrlklarnn da devam ettirilmesi ve dmana kar uyank
bulunulmas; ayrca yz adet ayka kza yaptrlarak Tata'da muhfaza edilmesi.
1295
Rodos beyine ve kadsna
Hapsedilmek zere Rodos'a gnderilen Glb ve Hasan adl klarla saz

erbbndan bir baka n gerei gibi korunarak kamalarna meydan verilmemesi.
1296
Acara beyi, tasarrufuna verilen yerler iin kendisine berat verildii halde
buralara dahil birka kye, Kzlba'a tbi Varza diye bilinen Aznavur'un mdahale ettiine
dair ikyette bulunduundan, serhad hkimlerine durumun bildirilmesi ve haksz
mdahalenin nlenmesi.
1297
Siroz kadsna
Siroz'da zeytinya imdiye kadar alt akeye satlrken baz tcirlerin

zeytinyan toplayp baka vilyetlere dokuzar onar akeye sattklar ve sun ktlk
meydana getirerek fiyat arttrdklar bildirildiinden, bu gibiler hakknda gereken tedbirin
alnmas ve halka lzm olan mallarn baka yerlere satlmasnn engellenmesi.
1298
Dukagin beyine
Dukagin'de baz tcirlerin yollar kesilerek uka ve kumalarnn alnd ve

bu kumalarn Prizrin, skenderiye ve pek'de ortaya kt, ancak buralarn baka
sancakbeyleri tarafndan idare olunmas sebebiyle hrszlarn yakalanamad
bildirildiinden, bu gibi hrsz ve harmilerin her nerede olursa olsun ele geirilerek
hapsedilmesi ve sicil sretlerinin gnderilmesi.
1299
lbasan beyine
Avlonya, Ohri ve lbasan sancaklarnda gherile ilenmeye uygun yer

aranarak gherile iletilmesi hakkndaki hkmn, iddetli k nedeniyle yerine getirilememesi ve Avlonya'da gherile ilenmeye uygun yer bulunduu halde gnderilen iki
ustann bu ii becerememesinden dolay gherile ilenmesinin aksad, bu nedenle
Avlonya'da bu ii bilen bir Yahudi bulunduuna dair gnderdii mektubun alnd ve
kendisine bir gherileci daha gnderildii; her iki ustann birlikte srekli gherile
ilemeleri ve yeteri kadar gherile hazr etmelerinin salanmas.
206
1300

Piyle Paa'ya ve Trablus- Marib beylerbeyine
Trablus- Marib beylerbeyi iken vefat eden Turgut Bey'in muhalleftnn,

vrisinin er vekili olan kimseye eksiksiz teslim edilmesi; ayrca Trablus'da fazla top
bulunduu haber alndndan, eer ie yaramyorsa bu toplarn stanbul'a getirilmesi ve bu
iler iin gerektiinde Murad, Mahmud ve Sinan reislerin kadrgalarnn kullanlmas.
1301
Amasya beyine
Kengr sancanda baz gurbet ve suhte tifesinin toplanarak adam

ldrdkleri ve yamaclk yaptklar haber alndndan, bu gibilerin zerine il erlerinin
gnderilerek haklarndan gelinmesi.
1302
Bodan voyvodasna
Bodan'da bulunan iki yz yenierinin, kendi gnderecei bin askerle

birlikte Tmvar'da Ordu-y hmyun'a katlmalarnn salanmas; szkonusu yenierilere
yeterli miktarda yk beygiri tedrik edilmesi ve gerekekirse Krm han, Bender beyi ve
Silistre beyinden de yardm talep edilmesi.
1303
Daha nce yasakland halde baz tcirlerin ran taraflarna bakr, gm vs.
gtrdkleri haber alndndan, buna kar gerekli tedbirlerin alnmas ve yasaa aykr i
yaplmasna izin verilmemesi.
4 Ramazan 973 (25 Mart 1566)

1304
Mu sancana tayin olunan Hasan Bey'e memuriyet mahalline vardnda

gerekli yardmn yaplmas ve airetlere, Hasan Bey'i sancakbeyi olarak tanmalar iin
1305
Rumeli kadlarna
irmen beyine aknc tifesini hazr etmesi emredildiinden, blgede mevcut

kadlarn aknc ihrac iin gnderilen adamlara yardmc olmalar; aksi takdirde bu konuda
ihmli grlen kadlarn tecziye edilecekleri.
1306
Elmal kadsna
Elmal'nn File nahiyesi halk, Glcolu Mustafa'nn zulmnden ikyet

ederek ad geenin zulmnn nlenmesi iin hkm-i erif talep ettiklerinden, Mustafa'nn
sularnn yazlmas ve kendisinin Dergh- muall'ya gnderilmesi.
ZETLER
207
Anadolu ve Rumeli'nin Akdeniz sahillerinde bulunan kazalarn kadlarna,

sancakbeylerinin sancak muhfazasna tayin ettikleri adamlarna, eminlere,
millere ve dizdarlara
1307
Cezyir beylerbeyi Donanma-y hmyun ile Akdeniz'e sefere ktndan,

kendisi tarafndan mektup veya adam gnderilerek zahre veya ihtiya maddeleri tedrik
edilmesi istendiinde, bedeli mukabilinde, bulunan yerlerden tedrik edilmesi, ancak
reyya bu bahne ile bask yaplmamas.
1308
Vultrn beyine ve kadsna
Piyasadaki kalp akenin nereden geldii hususunda yaplan aratrmada, kalp

akenin esnafa pirin pazarnda sattklar mallarna karlk verildiinin anlald ve
soruturma iin birka kii alkonulmak istendiinde halkn grevlilerin zerlerine gelerek
zanllar kurtardklar bildirildiinden, kalpazanlklar eran sbit olanlar ile ellerinde sikke
bulunanlarn yakalanarak hapsedilmeleri ve yakalanamayanlarn da isimlerinin bildirilmesi.
1309
Bilecik kadsna
Yenieri Ali'yi ldrd iddia edilen, ancak yaplan tefti neticesinde

suunun sbit olmad bildirilen Yenieri Mehmed'in yeniden tefti edilmesi ve sularnn
yazlarak kendisinin kree konulmak zere Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
1310
Piyle Paa'ya yazlan serdarlk bertnn sreti
Dman zerine yaplacak sefer iin kendisinin serasker tayin olunduu;

denize kldnda nce Akdeniz kylarnda olan yerlerin ve halknn dmandan
korunmas, dmana mmkn olduunca zarar verilmesi ve slm gemilerine zarar
verdirilmemesi; seraskere muhalefet edilmemesi, Anadolu ve Karaman'daki bo zeamet ve
timarlarn hizmet ve yoldalkta bulunanlara datlmas; adalar arasndaki yerlerin
korunmas iin on be gemi tayin ve gemiler iin bir serdar nasbedilmesi.
1311
Bodan'a varncaya kadar yol zerinde bulunan yerlerin beylerine ve

kadlarna
Hssa tcirlerinden Mehmed, Hssa-i hmyun'un ihtiyac olan krk ve benzeri

eyalar almak zere Moskova'ya gnderildiinden, gidi ve dnnde getii mahallerde
kendisine yardm edilmesi; tehlikeli yerlerden geerken yanna adam verilmesi ve yannda
gtrd altnlarn zarar grmemesi iin gerekli tedbirlerin alnmas.
1312
Moskov kralna
Baz eya ve krk satn almak iin Moskova'ya gnderilen Hssa tcirlerinden
Mehmed'e kolaylk gsterilmesi ve satn ald mallardan gmrk vergisi alnmamas;
Osmanl tebeasndan olup orada lenlerin muhfaza edilmekte olan eya ve paralar ile
bundan nce serhad beylerinin stanbul mteferrikalarndan Mustafa'dan anlamaya aykr
208
olarak aldklar krk sekiz kantar kalay ve baz alacaklarnn tamamyla tahsil edilip ad
geen ile gnderilmesi ve anlamaya aykr i yapanlarn cezalandrlmas.
1313
Leh kralna
Rusya'dan samur krk ve benzeri eyalar almak zere gnderilen Hssa

tcirlerinden Mehmed'e iki lke arasnda olan dostluk ve sadakat gereince gidi ve gelite
gereken kolayln gsterilerek kendisinin veya adamlarnn getirecei eyalardan bc ve
gmrk vergisi alnmamas.
1314
Bodan voyvodasna
Hssa tcirlerinden Mehmed, Rusya'dan det zere samur ve benzeri eya satn
alp getirmek zere Moskova'ya gnderildiinden, yolda kendisine, yannda gtrd
altnlara ve adamlarna zarar verdirilmemesi ve getirecei mallardan bc ve gmrk vergisi
istenmemesi.
1315
Tatar hanna nme-i erif
Hssa tcirlerinden Mehmed, Hazine-i mire'den verilen altnlarla Hssa-i

hmyun iin baz eyalar satn almak zere Rusya'ya gnderildiinden, ald eyalardan
bc ve gmrk vergisi alnmayarak kendisine gereken kolayln gsterilmesi.
1316
Bodan'a varncaya kadar yol zerinde bulunan iskelelerin eminlerine
Hssa tcirlerinden Mehmed, Hazine-i mire'den verilen altnlarla

Hssa-i hmyun iin baz eyalar almak zere Rusya'ya gnderildiinden, gidi ve dnte
satn ald eyalarndan bc ve gmrk vergisi alnmayarak sa slim gidip gelmesinin
salanmas.
1317
Sla beyine
Yannda bulunan gemide kree konulan Mehmed adl ahsn gvenilir bir
kefil gstermesi karlnda salverilmesi.
1318
Sla sahilinde bulunan kadlara
Sla beyi, denizde rastlad levend ve korsan gemilerinin sahile kap

iindeki korsan ve levendlerin karaya kp daldklarn ve kadlarn kaan adamlar ele
vermediklerini bildirdiinden, bu gibi korsan ve levendlerden kazalar dahilinde
bulunanlarn yakalanarak teslim edilmesi.
1319
Marib Trablusu beylerbeyine ve Cezyir-i Garb Beylerbeyi Hasan Paa'ya
sitne-i sadet'e dostluk ve sadakat zere bulunan Tunus Hkimi Mevlay

Ahmed'le her hususta birlik olunarak memleketine ve adamlarna herhangi bir taarruzda
bulunulmamas.
ZETLER
1320
209
Bursa beyine
Fesad ve kt huylarndan dolay krek cezas ile cezalandrlan smail adl

ahsn, cezasn ekmek zere gvenilir adamlar nezaretinde kree gnderilmesi.
1321
Nablus ve Kuds-i erif beylerine ve kadlarna
Yusuf adl ahs, Nablus yaknlarnda bulunan arazisindeki zeytin ve harnub

aalarnn sancakbeyinin adamlar tarafndan kesildii, yakld ve arazisine ekin ekilerek
zaptedildii ve kendisine zulmedildii yolunda ikyette bulunduundan, bu hususun tefti
edilmesi; durum arzedildii gibi ise kimsenin kendisine bu ekilde zulmetmesine izin
verilmemesi.
1322
[Nibolu Beyi] Mehmed Han'a, ernovi kadsna ve Hseyin avu'a
ernovi'de bulunan gemilerle sair gemilere mir ve Eflak'tan gelecek olan

zahrelerin yklenerek cilen Belgrad'a gnderilmesi; ayrca Tophne-i mire'de bulunan ve
gemilerle Varna skelesi'ne gnderilen siyah barut ile mhimmtn da oradan arabalarla
Belgrad'a iletilmesi.
1323
Bodan voyvodasna
Daha nce gnderilen emirle hazr edilmesi istenen bin askerin Hzrilyas'ta
yola karlarak grevlendirildikleri mahalle gnderilmesi.
1324
Budakz kadsna
Krehir sancann Keskin nahiyesini sancakbeyinden iltizam eden Bayram

Hoca'nn halka zulmettii eran sbit olduundan, hakszla urayanlarn haklarnn iade
edilip kendisinin subalkdan alnmas ve bundan byle kimsenin iine karmamas
hususunda kendisine tenbihte bulunulmas.
1325
Pojega beyine
Sefer srasnda eskiden beri Ota- hmyun kurulan sek merkezinin imdi
halk tarafndan tapulanp ba ve bahe haline getirildii bildirildiinden, ordunun
konaklamas iin baka bir yerin bulunmas.
1326
Erzurum kullar gediinde mahll bulunan gediklere yaplan tevciht, kullar

ktibinin altn almadan kaydetmedii duyulduundan, bundan sonra kayt karl hibir
ey alnmamas ve alnanlarn da geri verilmesi.
1327
Kastamonu beyine ve kadsna
Bolu msellemlerinin, teden beri grev verildiinde greve gitmedikleri ve

adam gnderildiinde ise ortadan kaybolduklar ve bu sebeple hizmetin bo kald
210
bildirildiinden, kimsenin bu ekilde hareket etmesine izin verilmemesi ve emre itaat

etmeyenlerin, haklarndan gelinmek zere, kimler olduklarnn bildirilmesi.
1328
Ohri ve Pirlepe kadlarna
Kesterye kasabasndan Dimitri Yorgi hakknda kasaba ahalisinin ileri gelenleri

tarafndan ikyette bulunulmas zerine stanbul'da yakalanarak ikyet konusu davalarn
mahallinde grlmesi iin ad geenin Kesterye'ye gnderildii; ad geenin ikyetileri ile
birlikte davalarnn grlerek eran sbit olan sularnn yazlp bildirilmesi.
1329
Kaptan Paa'ya
Sakz ahalisinin haralarn vermedii, birka yllk borlarnn bulunduu ve

tahsilat iin gnderilen Hseyin avu'dan da henz bir haber alnamadndan, beylerin ve
ad geen avuun arlp durumun bizzat tefti edilmesi ve tahsilatn yaplmas; toplanan
tahsiltn Hazine-i mire'ye gnderilmesi ve haralarn bugne kadar gnderilmeme
sebebinin bildirilmesi.
1330
Edirne'ye varncaya kadar yol zerinde bulunan kazalarn kadlarna
Yol amak iin gnderilen silahdarlarn ihtiyac olan zahrenin, kazalar

dahilinden bedeli mukabilinde tedrik edilmesi.
1331
Dimetoka, Hayrabolu, psala ve Ferecik kadlarna
Ordu ve Istabl- mire iin Babaeski ve Sdl konaklarnda hazrlanmas

istenen arpann toplanmasnda, yeterli miktarda arpa bulunamamasndan dolay sknt
ekildii Ergene kads tarafndan bildirildiinden, kendilerinin de bu konuda yardmc
olmas ve yeteri kadar arpann toplanp ad geen konaklara gnderilmesi.
1332
Tekfurda kadsna
Elvanbey ve Kardran konaklar iin hazrlanmas istenen otluk, saman ve

ekmein hazrland, fakat arpa konusunda sknt ekildiine dair gnderdii mektubun
alnd, ancak belirtilen miktarlarda zahirenin mutlaka tedrik edilmesi gerektiinden, bu
hususta gerekli gayretin gsterilmesi.
1333
orlu kadsna
Otluk konusunda sknt ekildii ve halktan bir miktar otluk toplandysa da

baz kylerdeki zama, yenieri ve siphilerin fazla otluu olduu halde parasz
vermedikleri bildirildiinden, her kimde bulunursa bulunsun ihtiya duyulan zahre ve
otluun mutlaka tedrik olunmas.
1334
Mehmed Bey'e
Sakz adasna gelen tcirlerin vebl yerden geldikleri gerekesiyle yirmi be
ZETLER
211
gn hapsedilip her gn iin ikier akelerinin alnd bildirildiinden, bundan sonra

Mslmanlarn hapsedilmeyip, tayin edilecek uygun bir yerde bekletilmeleri.
1335
Anadolu'da yol zerinde olan kadlara
Malatya beyi iken vefat eden Semender Bey'in getirilecek terekesinin yolda
zarara uramamas iin Hasan avu'un gnderildii; tereke getirilirken getii her kazada
tereke defterinin mhrlenmesi; Semender Bey'in kethdsnn, avubasnn ve
hazinedrnn eyalarnn zaptolunup deftere kaydedilerek gnderilmesi ve yolda hibir
eyinin kaybolmamas iin dikkatli olunmas.
1336
Ayamavra kadsna
Karlili'ne ve nebaht muktaalarna nzr olan Bl adl zamin muktattan ve

kendi iftliklerinden hsl olan zahre ile halktan ucuza ald zahreyi dman lkelerinden
gelen gemilere satt bildirildiinden, ad geenin sust yakalanp durumun arzedilmesi.
1337
Cezyir beylerbeyine
Hsam Reis adyla tannan yenieri Ahmed'in, am Trablusu'na giderken tfek

ve hssa eya ile ykl gemisinin karaya vurduu ve Sakzllarn, eyalarn bir ksmn
yama edip, bir ksmn da mahzene koyduklar haber alndndan, konunun aratrlarak
byle bir olay olup olmadnn, olmusa eyalarn ne kadarnn yamalanp, ne kadarnn
mahzene konduunun bildirilmesi ve defter edilmesi; mallarn da mret-i mire iin
zaptolunmak zere gvenilir adamlar nezaretinde Beyrut skelesi'ne gnderilmesi.
1338
Gelibolu kadsna
Sol ulfecilerden Hseyin'in hapiste bulunan hizmetkrnn, oraya gnderilen

sol ulfecilerden Mustafa'ya teslim edilerek Sdde-i sadet'e gnderilmesi ve yolda
kamamas iin yanna birka hisar eri verilmesi.
1339
Dukagin beyine
Liva dahilinde yollar kesilen tccarlara ait olduu halde Prizrin, skenderiye
ve pek sancaklarndaki baz kimselerin ellerinde olduu iin ele geirilemedii bildirilen
alnt mallar bulunduranlarn her nerede olursa olsun yakalanp toprak kadlar tarafndan
tefti olunarak eran lzm gelenin icra edilmesi.
1340
Ayamavra kadsna
Karlili ve nebaht sancaklarna nzr olan Bl adl zamin, acemi olan

toplamaya gelen yayaba dndkten sonra, bu grevin yayaba tarafndan kendisine havale
edildiini iddia ederek kyllerden bask ve zulmle para topladna dair ikyette
bulunulduundan, kendisinin ikyetilerle yzletirilerek davalarnn grlmesi; eran
zerine sbit olan haklarn alnp sahiplerine geri verilmesi ve sonucun bildirilmesi.
212
1341

Diyarbakr beylerbeyi ve kads ile ve Hizan kadsna
Hizan hkimi iken vefat eden Sultan Ahmed Bey livann, olu Melik Halil
Bey'e verilmesini vasiyyet ettii halde daha sonra kardei Mehmed de Dergh- muall'ya
gelerek livann kendisine verilmesini talep ettiinden, konunun incelenmesi ve uygun
grlyorsa herkese istihkakna gre bltrlmesi.
1342
Rumeli kadlarna
Arap ve ingenelerin ata binmeleri, kl vs. silahlarla dolamalar defalarca

yasakland halde bu emre uyulmad haber alndndan, Zam Mustafa'nn ad geen
topluluklara giderek emre itaat etmeleri hususunda gerekli tenbihte bulunmas ve emre itaat
etmeyenleri hapsetmesi.
1343
lbasan beyine
Yastar ky civarnda Hasan Ma ve oullaryla dier birtakm kiilerin yol

kesip kervan soyduklar, adam ldrdkleri ve halk isyana tevik ettikleri bildirildiinden,
bu gibi ehl-i fesdn yakalanmas ve gereken cezalarnn verilmesi.
1344
Foa kadsna
Bosna ve Hersek'te Lim Nehri kenarndaki Roda denilen yerde fakir ve ilim
ehline muhta Mslman kyleri bulunduu iin burada bir yer satn alnp iskn yeri
oluturularak mektep ve mescid yapld fakat siphilerin zulm nedeniyle halkn dald,
bunun nlenmesi iin burasnn kasaba haline getirilmesi ve halknn vergilerden muaf
tutulmas hususunda Bosna beyi tarafndan mektup gnderildiinden, bundan sonra
siphinin mtevellden maktan seksen ake almas ve dardan gelip yerleenlere
karmamas.
1345
Klis beyine ve Saray kadsna
Sbk Klis Beyi Mehmed Bey hakknda vuku bulan ikyetler zerine Cafer
avu tarafndan yaplan teftite, kendisinden hak dava eden kimsenin kmad ve
ikyetlerin voyvodalardan kaynakland anlaldndan, voyvodalarn bulunarak
ikyetilerle birlikte muhakeme olunmas.
1346
Silivri kadsna ve Dergh- muall avularndan olup zahre temini ile

grevlendirilen lyas ve Bayram avulara
Sefer iin tayin olunan konaklarda hazrlanmas emredilen zahrenin

toplanmasnda glk ekildii bildirildiinden, her kimde zahre varsa geciktirilmeden
sahipleriyle gnderilip ordu geldiinde satmalarnn salanmas; ayrca atalca Kprs
kona iin hazrlanacak zahrenin tedriki hususunda konaa yakn kylerin gerekli
yardmda bulunmalar.
ZETLER
1347
213
Hersek beyine
Uskoklarn Trikra skelesi'ne gelip yama yaptklar, esir aldklar ve mir

mallara zarar verdikleri belirtilerek iskelede bulunan iki kaya ilave olarak iki kayk daha
yaplmas yolundaki talebi uygun grlmediinden, elde bulunan iki kaykla yetinilmesi ve
kayklara bir zarar gelmemesi iin de denize klmamas.
1348
Budun beylerbeyine
Barut ilemeye mltezim olan kyler tarafndan ilenen ve ilenmekte olan

barut ve gherile hakknda gnderilen bilgilerin alnd; barut iletilmeye devam edilmesi,
ayrca daha nce gnderilen barut haricinde ne kadar barut ilendii ve fazlalk bulunup
bulunmadnn da bildirilmesi.
1349
Rum beylerbeyine
Tokat Kalesi'nde hapiste bulunan leroullar diye bilinen ehl-i fesdn

gvenilir adamlar nezaretinde Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
1350
Alacahisar beyine
Daha nce ins emredilen gemileri tamamlayp, Tmvar'a gitmesi

hakkndaki emrin gereinin yerine getirilmesi hususunda gerekli gayretin gsterilmesi;
ancak gemiler tamamlanamaz ise, o takdirde de kendisinin Tmvar'a gidip gemi in
hizmetini Nzr Mmin'e brakmas.
1351
Defterdar Hasan elebi'ye
Seferden dnte asker ve hssa hayvanlarnn sknt ekmemesi iin stanbul,

Edirne, Bursa, Hayrabolu, Yanbolu, Filibe ve Siroz'da bulunan hssa anbarlarnn zahre ile
doldurulup hssa ayrlarnn vaktinde bitirilmesi ve otlarn det olan yerlere eskisi gibi
ydrlmas.
1352
Ferhad avu'a
Bodan ve Eflak askeri getikten sonra, kendisine bulunduu yerden ayrlmas

emri ulat zaman Tatar askerleriyle birlikte grev yerine gelmesi; Eflak ve Bodan askeri
gemeden Tatar askerlerinin zi suyundan geirilmemesi.
1353
Siroz kadsna
Siroz, Demirhisar, Drama ve Yenice-i Karasu halknn, susam yann ykesi

alt ake iken baka vilyetlerden gelen tcirlere dokuz akeden sattklar ve memlekette
susam ya sknts bagsterdii bildirildiinden, durum arzedildii gibi ise memleketin
ihtiyac varken darya susam ya sattrlmamas.
214
1354

ehrizol'da krk elli kadar defterli avu ve yirmi otuz kadar avu mlzm
olup bir i teklif olunduunda avuuz diyerek grev yapmadklar ve blklerde ktip olan
kimselerin hazineyi usulsz olarak kendilerinin ap ulfeleri istedikleri gibi dattklar
bildirildiinden, bundan sonra aann kendisi ve mhr olmadan hazinenin almamas, para
datlmamas ve emre uymayanlarla kanunsuz i yapanlarn engellenerek kar gelenlerin
isimlerinin bildirilmesi.
1355
Seferihisar'da Zam Kasm ve Sol Garib Yiitler zmresinden Budak'n yolunu

keserek yaralayan ve hrszlk, yol kesme, yaralama gibi daha pek ok sutan zanl durumda
bulunan Mansur, Cell ve Bekta adl siphilerin yakalanarak davaclaryla birlikte
davalarnn grlmesi.
1356
Budun'a varncaya kadar yol zerinde bulunan beylere
nemli ve cil bir i iin gnderilen avu oullarndan Mehmed'in tehlikeli

yerlerden geerken yanna yeteri kadar adam verilerek gidecei yere gvenli bir ekilde
gitmesinin salanmas.
1357
Erzurum beylerbeyine ve Kemhs kadsna
Penek Kalesi Dizdar Emirze'nin ktlkle mehur olmasnn yansra kale

halknn da kendisinden ikyeti olduu bildirildiinden, ad geenin tefti edilip eran
sbit olan sularnn yazlp arzedilmesi.
11 Ramazan 973 (1 Nisan 1566)

1358
Badad beylerbeyine
Basra'da zahre sknts ekildiinden Basra tarafna mmkn olduu kadar

zahre gnderilmesi iin gerekli gayretin gsterilmesi.
1359
Basra'da zahre sknts ekldiinden Basra tarafna kelekler ile bol miktarda
zahre gnderilmesi.
1360
Canpolad Bey'e
Yeni yaplan gemilerin yirmi tanesi ile zahre sknts ekilmekte olan Basra
taraflarna zahre gnderilmesi.
1361
Basra beylerbeyine
Dman lkelerine zahre, at, silah ve mhimmt gnderildii, Arap tifesine
ZETLER
215
gedik verildii, kul tifesi ve kale mstahfzlar yerlerinde bulunmadklar halde

mevciblerinin datld ve halka zulmedildii yolunda duyulan haberler zerine
gnderilen hkm-i erifin alnd, ancak bu hususlarn nceki beylerbeyileri zamannda
olduu, imdi byle bir durumun asla szkonusu olmad, fakat baz mstahfzlarn
gedikleri dtnde verilecek Rum, Krt ve Trk yiitleri bulunmad ve bulunanlar da bu
grevi kabul etmedikleri iin Acem tifesine ve yerlilere teklif edildii, kul tifesinden ve
mstahfzlardan grevi banda bulunmayanlara mevcib verilmedii, halka zulmedenlerin
de gerei gibi cezalandrld, ayrca bu seneki ktlktan dolay halk zahre sknts
ektiinden Badad'dan yeteri kadar zahre gnderilmesine dair gnderdii mektubun
alnd; yeteri kadar zahre gnderilmesi hususunda Badad beylerbeyine emir verildii;
stanbul'dan baz kimselerin gedik berat alp sonradan onu Arap ve Acemlere sattklar
haber alndndan bunlarn elinden beratlarnn alnp Rum tifesinden mstahk olanlara
verilmesi; bo gediklerin Arap ve Acemlere verilmemesi, mevcud olmayan efradn
ulfelerinin datlmamas ve daha nceki hkmlerde belirtilen konulara titizlikle uyulup
hibir ekilde kanuna aykr i yaplmamas.
1362
Sa kolda ve sol kolda bulunan beylere
Maliye tarafndan yazlp Mehmed avu ile gnderilen ahkm- erifenin

geciktirilmeden livlar dhilindeki kadlara teslim edilmesi ve teslim edildiine dair
kadlardan temessk alnmas.
1363
Kstendil beyine
Sancakta bulunan kadlara verilmek zere Maliye tarafndan yazlan

hkmlerin geciktirilmeden yerlerine ulatrlarak karlnda temessk alnmas ve sefer
iin gnderilen hkme uygun olarak da Hzrilyas'ta sefere klmas.
1364
Batum'un Arhova nhiyesi Basedre ky ve dier baz kylerde timar sahibi

olan ehsuvar b. Budak'n iki iip silahl olarak Htuniye Medresesi'ni bast, medresede
bulunan hocalara ve dine svd, ayrca Erzurum kullarndan Tahir b. Mehmed ile
Ardahan kullarndan Ahmed b. Hamza'nn da hrszlk, adam ldrme ve yaralama fiillerini
iledikleri bildirildiinden, ad geenlerin timarlarnn ve gediklerinin ellerinden alnmas ve
mstahk olan bakalarna tevcih edilmesi.
1365
stanbul kadsna
Mft Ebu's-sud Efendi'ye, Macuncu Mescidi adl mahalde bir ifte hamam
yaptrmas iin izin verildiinden, kendisine engel olunmamas.
1366
Rusuk kadsna
Daha nce on be adet gemi in edilmesi ve mhimmt iin navlun ile donbaz
ve gemiler tedrik edilmesi hakknda emir gnderildii, imdi ise Kocaili Beyi Ali Bey'in
216
mhimmt gemileri ile yola karld; ins emredilen gemilerin bitirilerek navlun ile
tedrik olunacak gemilerle birlikte hazr bekletilmesi ve mhimmt gemileri geldiinde
beklenmeden mhimmtn bu gemilere yklenip gnderilmesi; ayrca ne kadar gemi geldii
ve navlun ile ne kadar gemi tedrik edildiinin de bildirilmesi.
1367
Bodan voyvodasna
Bodan'da len Ahi adl ahsa ait olan ve alacana karlk kendisinde
bulunan incileri ad geenin vrislerine vermesi; alacan ise eran isbat ederek vrislerden
almas.
1368
eyh Bl, Batum Beyi Haydar'n, sene nce muamele ile ald altnlarn
asln ve muamelesini halen gndermediine dair ikyette bulunduundan, altnlarn asl ve
muamelesi ile birlikte geciktirilmeden Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
1369
Eskizara, Hasky ve Filibe kadlarna
Korulara davar sokulduu, aalarn kesildii ve baz yerlerin tarla haline

getirildii yolunda Korucu Hasan tarafndan ikyette bulunduundan, durumla bizzat
ilgilenilerek korulara zarar gelmemesi iin gerekli tedbirlerin alnmas ve bu hususta halka
1370
Tarsus ve Kayseri beylerine
Daha nce Tarsus beyinin sahil muhfazasna, Kayseri beyinin de Konya

muhfazasna tayin olunduklar; Kayseri muhfazasna tayin olunan Pr Bey kendilerinden
yardm talep ederse gereken yardm yapmalar.
1371
Arap ekyann Basra'ya yeniden saldrma ihtimali zerine, bunu defetmek iin
Van, Ergani ve Siverek'ten Basra'ya gnderilmesi emrolunan asker ile kreki, zahre,
toprak, demir tel, kalay vs. hakknda gnderdii mektubun alnd; bundan sonra da ayn
ekilde kendisine emrolunan hizmetlerin yerine getirilmesinde gerekli gayreti gstermesi ve
bildirilmesi lazm gelen bilgileri de arzetmesi.
1372
Arboz beyine ve zdin dizdarna
zdin Kalesi erenlerinden bazlarnn kaleyi terkederek baka iler yaptklar ve

asl hizmetlerinin bo kald bildirildiinden, hizmette olmayanlarn gediklerinin alnarak
ehil olanlara tevcih edilmesi; ancak bu yaplrken iltizam veya baka bir yolla ml- mir
hizmetinde olanlara karlmamas.
ZETLER
1373
217
Badad beylerbeyine
Badad'n gelirlerinin nceden yeterli olmasna ramen imdi masraflara

yetmemesinin sebebinin ne olduu hakknda yaplan aratrmada, nceki beylerin halka
zulmedip ahalinin g etmesine sebep olduklar, muktaalarn mflislere iltizam edilip
bedellerinin toplanamad, bu yrede ziraatin genellikle su ve su kanallaryla ilgili olduu
iin yamurun az yamas, kanallarn da tamirinin yaplamamas sebebiyle mahsul elde
edilemedii ve kendilerine sefer grevi verilmedii taktirde bu skntlarn ortadan kalkaca
bildirildiinden, ahalinin rahat ve huzur ierisinde yaamasnn temin edilmesi ve refahn
salanmas iin gereken her eyin yaplmas.
1374
Emr-i alem aaya
Alem mehterlerinin vefat edenlerinden bki kalan elli akenin hakedenlere

yarmar ake olarak verilmesi.
1375
Ayamavra kadsna
Ayamavra Kalesi'nin yapmnda ihmalkr davranld ve yapmn durduu

bildirildiinden, sefere kan sancakbeyinin yerine brakt adamna gereken yardmn
yaplarak kalenin bir an nce tamamlanmas ve ihmalkr davrananlarn azledilmesi.
1376
Haleb'de baz mescidlerin etrafndaki evlerin Yahudiler tarafndan satn

alnarak mlk edinilmesi sebebiyle mescidlerde namaz klnamadnn bildirilmesi zerine
bu evlerin deer fiyatlaryla Mslmanlara tekrar sattrlmas hususunda gnderilen emrin
gereinin yerine getirildiine dair gnderdii mektubun ve satlan evlerin saysn gsterir
defterin alnd; bundan sonra evleri tekrar satn almak iin sitne-i sadet'ten bir yolla
hkm elde eden Yahudilerin ellerindeki hkmlere itibar edilmeyip bu hkmlerin
ellerinden alnarak Sdde-i sadet'e gnderilmesi ve evlerin Mslmanlarn ellerinde
kalmasnn salanmas; ayrca bu hkm-i erifin de sicile kaydedilerek buna gre amel
edilmesi.
1377
Basra beylerbeyine
nceki beylerbeyi Mehmed'e ran ah tarafndan gelen ve Sdde-i sadet'e

gnderilen mektupta, Basra zerine saldran Arap ekysndan Kara Osman'n [Mehmed
Osman'n] hareketine, Hasan Ganem adl mfsidin sebep olduunun anlald ve ran
tarafndan ahidnmeye daima uyulduu bildirildiinden, bu konuda dikkatli olunup
ahidnmeye uyulmas ve ran'dan bu tarafa kaan ekyann da yakalanarak iade edilmesi.

1378
Varna, Ahyolu, Vize ve Silivri kadlarna

Hssa gemileri yapm iin kazalar dahilinden letleriyle birlikte yeterli sayda
218
marangoz ve kalafat gnderilmesi.
1379
Dergh- l anigirlerinden Murad'a
Kendisinin, sefere gitmeyerek ekmece'de yaplacak kpr inaatna tayin

olunan siphi, yaya ve msellemlerin bana gemesi ve kpr inaatnn bir an nce
bitirilmesi iin gayret gstermesi.
1380
Nibolu ve Silistre beylerine; Yanbolu, Silistre, Nibolu, Rahova, Plevne,

vraca, Lofa, zladi, Eskihisar, Trnovi, umnu ve Hezargrad kadlarna
973 senesi ayr ve sefer voynuklarndan bir ksm hizmete gelmedii iin
bunlarn defterlerinin gnderildii; her birisinin bizzat tesbit edilerek kap saklananlarn
ortaya karlmas ve bakalarna ibret olacak ekilde cezalandrlmas.
1381
Bayat Beyi Mir Hseyin'e
Basra yolu zerinde bulunan Krna adl mahallin tehlikeli bir yer olmasndan
dolay korunmas ve buradan gelip geenlere zorluk ektirilmemesi iin kendisine yirmi bin
ake ihsan edilerek sancaa bal airetlerle birlikte ad geen mahalde grevlendirilmesi
uygun grldnden gerei gibi hizmette bulunmas.
1382
Pnarhisar, Krkkilise, Yanbolu, Nevahi-i Yanbolu, Karinbd, Ruskasr,

Ahyolu, Aydos, vraca ve zladi kadlarna
stanbul'da et sknts ekildiinden kazalar dahilinde bulunan eski ve yeni

celeplerin, zerlerinde kaytl bulunan koyunlar bayrama kadar karp stanbul'a
getirmelerini salamalar.
1383
Vize ve Rodosuk kadlarna
Elvanbeyli ve Kardran konaklarna gtrlecek zahrenin hazrlanmakta

olduu, ancak Rusuk kazasnda baz kyllerin arpa vermek istemedikleri ve bazlarnn da
kar geldikleri bildirildiinden, konaklarda hazrlanmas emredilen zahrenin
geciktirilmeden hazrlanp mahalline gnderilmesi; kar gelenlerin haklarndan gelinecei.
1384
Kayseri beyine
Ehl-i fesdn ve gurbet tifesinin adam ldrme vs. sular iledikleri bildirildiinden, bu hususta msamaha gsterilmeyerek sulularn yakalanp kendilerinden
davac olanlarla davalarnn grlmesi ve zerlerine sbit olan haklar alnp sahiplerine
verildikten sonra kendilerinin hapsedilip durumlarnn arzedilmesi.
1385
Badad beylerbeyine
Sbk Basra Beylerbeyi Mehmed Paa'ya Acem ahndan gelen mektubun yeni
beylerbeyi Ferruh tarafndan Sdde-i sadet'e gnderildii ve mektupta Basra zerine gelen
mfsid Mehmed Osman'n [Kara Osman'n] oraya gelme sebebinin Hasan Ganem adl
ZETLER
219
mfsid olduu belirtilerek kar tarafn daima ahidnmeye uygun davrand

bildirildiinden, Acem tarafndan kaan mfsidlerin ahidnme gereince yakalanp iade
edilmeleri ve ahidnmeye aykr i yaplmasna izin verilmemesi.
1386
Mentee beyine
Ehl-i fesd suhte tifesinin nceki senelerde olduu gibi yine fesad karma
niyetiyle toplandklarndan, evreyi iyi bilen kimselerden Zam Tahir'in sefere
gnderilmeyerek yanna yeteri kadar adam verilip memleketin bunlara kar muhfazas
hizmetine tayin olunmas yolundaki arzna binaen ad geenin yanna yeterli miktarda adam
verilerek vilyetin korunmasna memur edilmesi.
1387
Sakz beylerbeyine
Bki kalan haracn toplanmas iin gnderilmi olan Hseyin avu'un hara
ile birlikte geciktirilmeden Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
1388
Haleb beylerbeyine ve defterdarna
Badad'a gnderilecek zahrenin Birecik'te yaplan gemilere yklenerek cilen

gnderilmesi.
1389
Badad beylerbeyine
Birecik'te zahre yklenerek gnderilen gemilerin oraya vardnda gerei gibi
korunmas.
1390
Piyle Paa'ya
Sakz beylerinden hara toplamak zere gnderilen Hseyin avu'un Sakz

beyleri tarafndan devaml ek sre istenmesi sebebiyle hara toplayamad bildirildiinden,
Sakz'a varldnda bki kalan haracn eksiksiz olarak toplanp ad geen avula birlikte
1391
ehzde Selim'in ve olu Murad'n lalalarnn, kendi hizmetlerinde bulunan

baz zam ve siphilerin de, sefere gnderilmeyip kendileri yanna tayin olunacak alak halli
dirlik sahipleri arasna dahil edilmesini istedikleri bildirildiinden, Ktahya'dan tayin
olunacak elli nefer ile Saruhan'dan tayin olunacak krk neferin bir ksmnn onlarn istei
dorultusunda tesbit edilip, kalannn alak halli timar sahiplerinden tamamlanmas.
1392
Krkkilise beyine
ingene msellemlerinin de sefere katlmas emrolunduundan eribalar

geldiinde geciktirilmeden sefere gnderilmeleri.
220
1393

Eflak voyvodasna
Eflak'tan mir iin toplanarak gnderilen beygirlerden bir ksmn ahslarn,

parasn nceden vererek kiraladklar ve beygirler toplandktan sonra verdikleri paralar
beygir sahiplerinden fazlasyla istedikleri bildirildiinden, kim ne kadar para vermise ancak
onu istemesine izin verilip fazla ake aldrlmamas.
1394
Bodan voyvodasna
Zahre iin gnderilecek arpann gemilere yklenerek Belgrad'a gnderilmesi

hakkndaki emrin, iskelede bulunan gemilerin yeterli kapasite ve sayda olmamasndan
dolay yerine getirilemedii bildirildiinden, arpann elli bin kilesinin Istabl- mire iin
stanbul'a gnderilmesi, geri kalan elli bin kilenin ise geciktirilmeden gemilerle Tuna
zerinden Belgrad'a ulatrlmas.
1395
Bodan voyvodasna
Bodan'daki yenierilerin seferden alkonulmas yolundaki talebi uygun

grlmediinden, nceki emir gereince Bodan'dan gnderilecek askerlerle birlikte
yenierilerin de Tmvar'a gnderilerek Ordu-y hmyun'a katlmalar.
1396
Bodan voyvodasna
Henz Lehistan ile Moskova arasnda bar yaplmad ve Leh beylerinin

dmanca tavrlar taknarak kendisinden vergi istediklerine dair gnderdii mektubun
alnd; Leh beylerinin bu taleplerine aldrmayp onlara asla vergi vermemesi; onlar
tarafndan kendisine yaplacak herhangi bir tecavze kar yardm etmeleri hususunda Tatar
hanna ve Bender beyine hitaben yazlm hkm-i eriflerin kendisine gnderildii,
gerektiinde bu hkmleri kendilerine gndererek yardm talebinde bulunmas.
1397
Akkirman beyine
Emrindeki askerlerle birlikte sancann muhfazasnda bulunup, Bodan

voyvodasndan yardm talep edilmesi durumunda gereken yardm yapmas.
1398
Lalaya
Lrende'de kasap iken stanbul'a tayin olunan Hoca Mehmed adl ahs
getirmek iin grevlendirilen Pr avu vardnda ad geen kasabn ortalktan kaybolduu
ve kefillerinin Sdde-i sadet'e getirildii, fakat kefiller ad geenin orada olduunu
sylediklerinden, ad geenin bulunarak Sdde-i sadet'e gnderilmesi.

1399
Malatya beyine
Zile Kads Nibi Hasan tarafndan gnderilen mektupta, Malatya beyi iken
ZETLER
221
vefat eden Semender Bey'in doannn, Saray Kapucusu Yakup Aa ve doanclar

vastasyla stanbul'a getirilirken, doanclarn doanlarla birlikte Artukbd kazas
yaknlarndaki Bedr Kalesi civarnda ortadan kaybolduklar bildirildiinden, doanclarn
bulunup doanlarn alnarak, Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
1400
Trabzon Beyi Sleyman Bey'e
Kzltaylu adyla tannan ehl-i fesddan bazlarnn Karahisr- ark ve

Sivas'ta ky ve pazar basp hrszlk, adam ldrme, kz karma gibi sular iledikleri,
bazen siphi bazen de eyh ve dervi klklarna girip fitne kardklar ve yaptklar
zulmden dolay kimsenin yaylalara kamad bildirildiinden, szkonusu ahslarn
mutlaka ele geirilip tefti edilmesi ve zerlerine sbit olan sularn yazlp arzedilmesi;
daha sonra gelecek emir ne ekilde olursa ona gre hareket edilmesi.
1401
Trabzon Beyi Sleyman Bey'e
Krtn kazasnda bulunan epni tifesinin Kzlba sempatizan olduu,

antlamadan sonra bir ksmnn ran taraflarna gittii, tedbir alnmazsa tamamnn gp
gidebilecei bildirildiinden, ran'la ilikisi bulunanlarn gizlice aratrlarak yakalanmas ve
sular sbit grlenlerin Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
1402
Cezyir beylerbeyine
Mirali adasnn Hzrilyas kynde bulunan Hristiyan reislerden bazlarnn

stanbul zahresi iin aldklar buday stanbul'a getirmeyip baka yerlerde sattklar
yolunda stanbul muhtesibi tarafndan ikyette bulunulduundan, szkonusu reislerin
1403
Daha nce kendisine sefer iin Anadolu askeri ile kp Biga ovasndan ve
Gelibolu'dan geerek Ordu-y hmyun'a katlmasna dair emir gnderildii; imdi ise
Gelibolu'dan getikten sonra psala'da bekleyip daha sonra gnderilecek emre gre hareket
etmesi.
1404
Daha nce Karaman beyleri ile birlikte karak Anadolu beylerbeyinin

ardndan Biga ovasna gelip Gelibolu'dan geerek Ordu-y hmyun'a katlmasnn
emredildii; ancak Anadolu beylerbeyine Gelibolu'dan geip psala'da beklemesi
emrolunduundan, kendisinin Gelibolu'dan gemeyip Biga ovasnda beklemesi ve daha
sonra gelecek emre gre hareket etmesi.
1405
irmen, Uzuncaova, Hasky, Mahmutpaakprs, Kzlaa Yenicesi,

Zara-i Atik, Zara-i Cedid ve Akakzanlk kadlarna
stanbul'da et sknts ekildiinden daha nce Edirne'ye getirilmesi emredilen
222
koyunlarn, srcleri ve nibleri vastasyla stanbul'a gnderilmesi.
1406
Pnarhisar, Krkkilise, Yanbolu, Nevhi-i Yanbolu, Karinbd, Aydos,

Ruskasr, Ahyolu, Varna, Prevadi, vraca, ve zladi kadlarna
Daha nce kazalar dahilinden stanbul'a gnderilmesi emredilen

koyunlarn hl gelmemesi sebebiyle stanbul'da et sknts ekildiinden, istenen
koyunlarn src ve nibler vastasyla cilen stanbul'a gnderilmesi.
1407
Varna ve Ahyolu kadlarna
stanbul'da arpa sknts ekildiinden, kazalarna odun iin urayan gemilerle

stanbul'a cilen arpa gnderilmesi.
1408
stanbul ve Edirne arasnda bulunan kazalarn kadlarna
Budun'dan gnderilip Babaeski yaknlarnda Kalkanc kynde konakladklar

esnada ortadan kaybolan yedi Macar esirinin derhal bulunarak bu ile grevlendirilen Hasan
ve Murad aalara teslim edilmesi.
1409
1410
Sirem beyine
Vulkovar Kalesi yaknndaki harabe kprnn tamir edilmesi.
Budun beylerbeyine
Solnok, Segedin ve Hatvan sancaklar beyleri ile Budun yenierilerinden be

yz kiinin, Solnok Beyi Hasan Bey'in emri altnda bulunmak zere Solnok'a tbi
Koromarta palangasnn muhfazasna tayin olduu; bunlarn dnda yz nefer gnll
daha yazlarak Solnok beyinin emrine verilmesi ve ad geen mahalle gnderilmesi.
1411
Segedin ve Hatvan beylerine
Dmann saldrmas muhtemel grlen Solnok'a tbi Koromarta palangasnn

muhfazas iin sancaklarnda bulunan askerler ile gidip Solnok Beyi Hasan Bey'in emrinde
hizmette bulunmalar.
1412
Solnok beyine
Solnok'a tbi Koromarta palangasnn muhfazas iin Segedin ve Hatvan

beyleri ile Budun yenierilerinden be yz kiinin gnderildii, ayrca yz gnll daha
gnderilecei; kendisi de bu beylere ve askerlere serdar tayin olunduundan, dman
tarafndan gelebilecek herhangi bir saldrya emrindeki askerlerle kar koyarak ad geen
mahalli muhfaza etmesi.
1413
ehreminine
Edirnekaps yaknndaki Gmrkhne ars'nda in olunan emenin
ZETLER
223
masrafnn, sair emelere verilegeldii gibi hssa harcndan verilmesi ve emenin

korunmas iin tayin olunan suyolcubasna da gnlk bir ake tahsis edilmesi.
1414
Yenieri aasna
Byk Ahr'da sara akirdlii iin acemi olanlarndan on kii yazlmas ve

defteri ile gnderilmesi.
1415
Bursa kadsna
Merhum Sultan Murad'n Bursa'daki vakf imretinde bulunan talebelerin

vakfiye gerei verilen yemee itiraz ederek vakfiye artlar dnda isteklerde bulunduklar
bildirildiinden, durum arzedildii gibi ise buna engel olunmas ve vkfn artna aykr i
yaptrlmamas.
1416
Gelibolu'da Hssa Har Emini Halil'e
Arslan Kethd ile gnderilen mektupta firar eden mir esirlerden bir tanesi
hri tamamnn yakalandnn bildirildii; bunda sonra gerekli tedbirler alnarak firara
meydan verilmemesi.
1417
Daha nce kendisine sefer iin beylerbeyiliine bal beyler ve askerler ile
Biga ovasna gelip Gelibolu'dan geerek Rumeli yakasnda Ordu-y hmyun'a katlmas
emri verildii, ancak Bursa'ya gelindiinde beylerbeyiliine tbi beyler ve merdan hl
gelmeyenlerin olduu ve byk bir ihtimalle Biga ovas veya Gelibolu'da yetieceklerini
bildirip, bundan sonra nasl hareket edileceine dair gnderdii mektubun alnd; daha
nce kendisine Anadolu askeri ile Gelibolu'dan geip psala'da beklemesi emredildiinden,
orada bekleyerek bundan sonra gelecek emre gre hareket etmesi.
1418
Diyarbakr defterdarna
Sbk Van Beylerbeyi skender Paa'ya on bir kere yz bin, krk bin ve doksan
iki ake olarak tevcih edilen hslar, daha sonra Van Beylerbeyilii'ne tayin olunan Hseyin
Paa'ya on kere yz bin ake olarak tevcih edildiinden, aradaki farkn nerede ve kimlerde
olduunun aratrlp tesbit edilerek mir iin zaptolunmas.
1419
skenderiye beyine
skenderiye Kalesi'nde at besleyip dman kalelerine sattklar bildirilen krk

elli kiinin, sefere kldnda kale halknn bunlarn errinden uzak kalmas iin sefere
beraber gtrlmeleri; muhalefet edenlerin hapsedilmesi.
1420
Budun beylerbeyine
Kirvar, Otod ve ara kalelerinden baskn iin gelen dmandan esir alnarak
224
Sdde-i sadet'e gnderilen yirmi be ahsn ulat; bundan sonra da dman tarafndan
esirler alnmaya ve dman hakknda bilgi edinilmeye gayret edilmesi.
1421
Bodan voyvodasna
Neme kralnn vezirleri ile grevlilerinin Vaporak kasabasnda toplanp ok

sayda askerle Leh vilyetine hcum etmeye karar verdikleri bildirildiinden, Lehistan'a
mektup gnderilip Neme'ye sefer yaplacann ve kendilerinin de bu frsattan yararlanarak
Neme'ye hcum etmelerinin bildirilmesi.
1422
Edirne'ye varncaya kadar yol zerinde bulunan kazalarn kadlarna ve

zahre tedrik etmekle grevlendirilen avulara
Tmvar'a gnderilen Samsuncuba Mehmed Aa ve bin yz yenieriye

ihtiylar olan zahrenin menziller iin toplanan zahreden bedeli mukabilinde verilmesi.
1423
Edirne'den Tmvar'a varncaya kadar yol zerinde bulunan kazalarn

kadlarna
Tmvar'a gnderilen Samsuncuba Mehmed Aa ve bin yz yenieriye,

ihtiyalar olan et, ekmek ve arpann, bedeli mukabilinde verilmesi.
1424
Bodan ve Eflak voyvodalarna
Daha nce Tmvar'a gnderilmesi istenen Bodan askerinden bin atl ve iki
bin piyde ile Eflak'tan bin askerin Severin ve Sebe zerinden Tmvar'a gnderilmesi; bu
esnada baka gzerghn kullanlmamas ve yollarda kimseye zarar vermemeleri iin
askerlere gerekli tenbihte bulunulmas.
1425
Kendisi tarafndan yaplan talebe binaen, Bodan ve Eflak askerinin ahaliye

zarar vermemesi iin Erdel'den gemeyip Severin ve Sebe zerinden Tmvar'a gitmesi
hususunda Bodan ve Eflak voyvodalarna hkm-i erifler gnderildii; kendisinin de bu
askerler iin Sebe'de zahre hazrlamas; daha nce kendisinden hazrlamas istenilen
zahrenin de Tmvar'a ulatrlmas ve sefer iin gerekli btn hazrlklarn tamamlanmas.
1426
Canpolad Bey'e
Krt eyhlerinden hrszlk ve yankesicilik sularndan aranan eyh

Zeyneddin'in yakalanarak Rodos'a srld; kat bildirilen eyh Nsr'n da yakalanarak
Rodos'a srlmek zere Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
1427
Tmvar beylerbeyine
Gle Kalesi'nin muhasara zamannn geldii ve hisar dvmek iin alt adet
bacaluka topu mevcut olup daha fazlasnn gerektiine dair gnderdii mektubun alnd;
mektubunda da bildirdii zere Gle Kalesi'ni muhasara etmesi; muhasara iin bin be yz
ZETLER
225
yenieri ile Vezir Pertev Paa'nn Serasker tayin olunarak gnderildii; Solnok Beyi Hasan
kumandasnda Hatvan ve Segedin beyleri ile Budun yenierilerinin de muhasaray
kolaylatrmak iin Koromarta Palangas'n muhfaza edecekleri; kendisinin de
Semendire'den iki bacaluka topu daha getirtmesi ve dmandan da gaflet etmeyip, Gle
Kalesi'nin alnmas iin her trl gayreti gstermesi.
1428
Semendire beyine
Gle'yi muhasara edecek Tmvar beylerbeyine yuvalaklaryla birlikte iki adet

bacaluka topu, ve bin kantar pamuk fitil verilmesi; ayrca daha fazla malzeme talep ederse
isteinin karlanmas.
1429
Semendire beyine
Gle'yi muhasara edecek olan Tmvar beylerbeyine iki adet bacaluka topu
verilmesi.
1430
Canik sanca kadlarna
Sinop'ta yaplacak gemiler iin lzm olan kerestenin emredilen yere getirilmesi gerektii halde halkn kendir hizmetinde olduklarn ileri srerek kereste hizmetine
gitmedikleri haber alndndan, bu hususta hi kimsenin bu ekilde hizmetten kamasna
izin verilmemesi ve bu ile grevlendirilen Mehmed avu kazalarna geldiinde istenen
gemi kerestesinin, gemi in edilecek yerlere gtrlerek teslim edilmesi.
1431
Sinop kadsna
n olunacak gemiler iin Mehmed avu ile birlikte grevlendirilen Nib

Mahmud'un grevden alnp yerine baka nibin tayin olunduunun duyulduu; ancak gemi
insnn abuk bitmesi iin bir elden takibi gerektiinden ad geenin yerine bakasnn
tayin edilmesinin uygun grlmedii; bu nedenle ad geen nibin tekrar eski grevine iade
edilmesi ve gemilerin istenen zamanda bitirilmesi.
1432
Erdel kralna
Solnok Beyi Hasan Bey, baz Erdel beylerinin hasetlii yznden hapsedilen
Bebek Grgi isimli ahsn kendi yannda bulunmas halinde daha yararl iler yaplacan
bildirdiinden, Bebek Grgi'nin ei ve ocuklarnn rehin olarak alnp kendisinin Solnok
beyinin yanna gnderilmesi; ayrca baz Osmanl askerleri tarafndan esir edilmi olan
Erdellilerden on beinin bulunduu ve Belgrad Kalesi'nde muhfaza edildii bildirildiinden
adam gnderilerek bunlarn teslim alnmas.
1433
stanbul kadsna
stanbul kasaplarna sermaye olmas iin muhtelif yerlerden toplanarak

Mteferrika Mustafa'ya teslim edilen parann muameleye verilip sene banda stanbul kads
huzurunda muhasebesi yaplarak senelik nemsnn stanbul kasaplarna datlmak zere
226
koyun eminine verilmesi; kad tarafndan verilecek sicil sretinden vergi alnmamas, ayrca
bu hkmn sicill-i mahfza kaydedilerek bundan sonra da bu hkme gre hareket edilmesi.
1434
Cezyir beylerbeyine
Ayamavra Kalesi mstahfzlarndan Ali b. Osman'n babas ve ecdadnn da

hisar erenlerinden olduu, kale hizmetinde iken dman tarafndan kale muhasara edildii
zaman hyanet ederek kaleyi dmana teslim ettikleri ve bu nedenle kaleden srldkleri
bildirilerek ad geen Ali'nin ve yaknlarnn da ayn ekilde kaleye dman tarafndan bir
zarar eritirmelerinden endie duyulduu, bu sebeple kaleden karlmalarnn uygun olaca
yolunda Ayamavra dizdar, kethds ve mstahfzlar tarafndan ricada bulunulduundan,
bu konuda gerekli incelemenin yaplmas ve durum arzedildii gibi ise ad geenlerin kale
hizmetinden karlmalar.

1435
Rumeli beylerbeyine
Prizrin sanca beyinin, sancak siphileri ile Tmvar beylerbeyinin yanna

giderek hizmette bulunmas hakknda kendisine hitaben yazlan emrin, yerine ulatrlmas
ve bu hususta kendisine ayrca tenbihte bulunulmas.
1436
Prizrin beyine
Daha nce sefere hazr olunmas haknda gnderilen emir gereince tam
techizatl olarak sanca askerleri ile birlikte Tmvar beylerbeyinin yanna giderek onun
emrine girmesi ve hizmette bulunmas.
1437
Ahyolu kadsna ve Dergh- muall avularndan Abdi avu'a
stanbul'a odun getirmek zere Misivri, Szebolu ve Ahtabolu iskelelerine

giden hssa gemilere odun ve odunlar iskelelere tamak iin araba verilmedii
bildirildiinden, bu i iin gelen hssa gemilerin reislerine odun almnda ve araba
tedrikinde gereken kolayln gsterilmesi.
1438
Canik beyine
Suhte, gurbet ve ingene tifesinden baz kimselerin liva dahilinde eitli

sular iledikleri, beyler tarafndan sulularn yakalanmas konusunda siphilere emir
verildiinde siphilerin emirleri yerine getirmedikleri, baz emin, mil, zam ve eribalarn
ise eitli bahneler uydurarak subalarn grevlerini engelledikleri ve sulular koruduklar
bildirildiinden, sulularn yakalanmas ve halka zarar vermelerinin nlenmesi iin ne
gerekiyorsa yaplmas; bu konuda verilen grevi yapmayan ve ihmal eden siphi ve
zamlerin dirliklerinin ellerinden alnp haklarndan gelinmek zere kimler olduklarnn
arzedilmesi; sulular koruyup kollayan grevlilerin de tesbit edilip suu sbit grlenlerin
cezalandrlmas.
ZETLER
1439
227
Bodan voyvodasna
Kendisinin hizmetine verilmi olan gnll tifesinin, fesad kardklar ve

aalar Mehmed'i dinlemeyerek muhalefet ettiklerine dair gnderdii mektubun alnd;
gnll tifesini zapturapt altna almas hususunda aaya gerekli tenbihte bulunulmas ve
buna ramen fesad karan olursa, haklarndan gelinmek zere, kimler olduklarn
arzedilmesi.

1440
Nibolu'da yapm biten gemileri bir alaybeyi ve yeterli sayda siphi

grevlendirerek Semendire'ye gndermesi; kendisinin de geriye kalan siphilerle
beylerbeyinin yanna gelmesi; Semendire'ye gemileri gtren alaybeyine de gemileri teslim
ettikten sonra emrindeki siphilerle birlikte kendisinin yanna gelmeleri ve sefere katlmalar
hususunda tenbihte bulunmas.
1441
Erzurum'u tahrir etmekle grevlendirilen Mmrevan Beyi mer Bey'e
Baz siphilerin timarlarn artrmak, yeni timar elde etmek, bazlarnn da

eksik timarlarn tevcihte tamamlamak iin bo, harabe ve defter harici baz ky ve
mazraalar timarlarna eklettirip, timarlarn fazla yazdrarak bir yolunu bulup
beylerbeyinden berat aldklar ve tevcih esnasnda da bunlarn karlnda yeni timar elde
etmek istedikleri duyulduundan, kanuna aykr olan bu durumun nlenebilmesi iin bu
ekilde timar elde etmek veya eksik timarn tamamlamak isteyenlerin isteklerinin dikkate
alnmamas ve tevz esnasnda buna gre hareket edilmesi.
1442
Dulkadir beylerbeyine
Hrszlklarnn sbit olduu ve halkn kendilerinden ikyeti olduu

bildirilen, Haruniye nahiyesinde Krcal Cemaati'nden timar mutasarrf Minnet ve mer adl
siphilerin toprak kads tarafndan tefti olunarak zerlerine sbit olan haklarn alnp
sahiplerine verilmesi ve neticenin arzedilmesi.
1443
stanbul kadsna
Saray- mire'nin Suboy ky yaknlarndaki suyundan bir kam miktar

suyun Sultan Bayezid Camii suyuna ilave olunarak, Gmrkhne yaknlarnda in olunan
emeye aktlmas ve suya kimse tarafndan mdahele ettirilmemesi.
1444
Samakov kadsna
stanbul'dan Samakov'a ticaret iin giderken ldrlen Tccar Ahmed'in

ktillerinden ele geirilenler ile kalpazanlk yaptklar iddiasyla tutuklanp Samakov Emini
Ramazan'a teslim olunan fakat Ramazan Dobnie'de dnde iken firar eden sulularn ad
geen Ramazan'a buldurulmas, aksi halde sulularn yerine kendisinin siyset olunmas.
228
1445

Sinop kadsna
Sinop'ta ins emrolunan on be kadrga ve mavna iin gerekli olan gemi

aalarn kesmek zere Karye-i Ky [Karacaky], Karasu ve Gedas [Kirakos] kyleri
halknn grevlendirilmesi.
1446
Bursa kadsna
Gnderilen sicil sretlerine binen Kiremitiolu Mahallesi'nden Sitti bint-i

Kemal ve validesi Paa bint-i Abdullah adl kadnlarn bir sre hapsedilmesi; Yagob olu
Harom adl Yahudinin ise kree konulmak zere Sdde-i sadete gnderilmesi.
1447
orum beyine
Durumlarnn aratrlmas istenen Budakz kazasna tbi Boztepe kynden

Kara Yusuf, Kalender, Merdan ve Eymir adl kiilerden yakalanan ve hapsolunduu
bildirilen Kara Yusuf'un kree konulmak zere Dergh- muall'ya gnderilmesi.
1448
Tmvar beylerbeyine
Gle Kalesi'nin muhasaras esnasnda halkn malna ve canna hibir ekilde

tecavzde bulunulmamas, askerin ihtiyac iin halktan akesiz yiyecek aldrlmamas,
verilen emirleri yerine getirmeyenlerin haklarndan gelinip dirliklerinin ellerinden alnmas;
muhasara iin serdar olarak grevlendirilip emrindeki askerler ile gelmekte olan Vezir
Pertev Paa gelinceye kadar Gle Kalesi'nin veya muhasaras mmkn olan baka bir
kalenin muhasara edilmesi.

1449
Vidin beyine
ns emrolunan yz krk adet geminin tamamland, zahrenin tedrik

edildii ve yklenmek zere olduu, ancak krekiye ihtiya duyulduu bildirildiinden,
kreki tedriki hususunda Eflak voyvodasna hkm gnderildii ve voyvoda tarafndan da
krekilerin hazr bekletildiinin bildirildii; szkonusu krekilerin oradan getirtilerek
gemilerin geciktirilmeden gnderilmesi.
1450
Tmvar defterdarna
Sefer-i hmyuna gnderilecek top, barut vs. mhimmtn nakli iin ihtiya
duyulan arabalarn eskiden olduu gibi Havss- hmyun'dan temin edilmesi; ancak
beylerbeyi, beyler, zam ve erbb- timara, mutasarrf olduklar kylerden kendi ileri iin
cretsiz araba almamalar hususunda tenbihte bulunulmas.
1451
Badad beylerbeyine
Musul'dan at'a kadar olan yerlerde bulunan Arap mfsidlerin haklarndan
ZETLER
229
gelinip Tat ve Fellah tifesinden dirlik elde etmi olanlarn ellerinden dirlikleri alnarak Rum
yiitleri ile Krt tifesine tevcih edilmesi, bunlarn dnda her ne sretle olursa olsun
kimseye gedik verilmemesi; ayrca gedik sahiplerine, grevleri banda olmalar hususunda
tenbihte bulunulmas, aksi takdirde gediklerinin alnarak hakedenlere tevcih edilmesi ve kul
tifesinin de bir dzene sokulmas.
1452
Musul sancann Badad'a tbi olmasna karar verildiinden, ehrizol'de

bulunan Musul sancayla ilgili defterlerin mhrlenip Badad beylerbeyine gnderilmesi.
1453
Budun beylerbeyine
Semendire Beyi Bayram Bey, sefer mhimmt iin gerekli olan gemilerin
ins ve zahre tedrikinde istihdam etmek zere, olu olan Sirem alaybeyisi ile timar
sahiplerinden yz kiiyi alkoyduundan, sefere gelmedi bahnesiyle bunlarn timarlarna
dokunulmamas iin grevli siphilerin defterde iaretlenmesi.
1454
Rodos beyine
Yalanc ahitlik yaptklarndan dolay Hamza Reis'in gemisinde kree

konulan iki kiinin serbest braklmas.
1455
Sirem beyine
Sirem Alaybeyi Ahmed Semendire beyi yannda sefer mhimmt iin gerekli
olan zahre ve gemi hizmetine tayin olunduundan, kendisi bu hizmette iken alaybeyiliine
kimsenin mdahele etmemesi ve siphilerinin de eribalar ile sefere gnderilmesi.
1456
Erzurum'u tahrir etmekle grevlendirilen mer Bey'e
Bnyd adl ahsn Bayburd'un Tokyack kynn kendi mlk olduu halde
Ferruhad Bey olu Mehmed adl zame mlk olarak kaydolunup kendisine zulmedildiine
dair ikyette bulunmas zerine yaplan aratrmada, aslnda bu kyn Defter-i Atk'de
timar olarak kaytl iken Defter-i Cedd'de sehven Ferruhad Bey'e mlk olarak
kaydedildiinin anlald bildirildiinden, eer bu kyn temlik edildiine dair bir
mlknme yoksa ad geen kyn Havss- hmyuna kaydolunmas ve mahslnn mir
iin zaptedilmesi.
1457
Lala'ya, Seferhisar ve Ankara yrkleri kadlarna
Seferihisar'a tbi Okuba kynden Aie olu diye bilinen ahsn hrszlk ve
adam ldrme sularndan dolay idamna karar verildii fakat idam edilmeden firar ettii ve
son olarak da bir kiinin evini basp eyalarn ald ve kendisini yaralad
bildirildiinden, ad geenin yakalanmas ve sicil sretleriyle birlikte gvenilir adamlar
nezaretinde Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
230
Selh-i Ramazan 973 (20 Nisan 1566)

1458
Vize Beyi brahim Bey'e
Daha nce kendisine, emrinde bulunan askerler ile Rumeli beylerbeyinin

yanna giderek sefer hizmetinde bulunmasnn emredildii; ancak imdi Rumeli
beylerbeyinin yanna deil, sanca askeriyle birlikte Tmvar beylerbeyinin yanna giderek
onun hizmetinde bulunmas.
1459
Edirne'ye varcaya kadar yol zerinde bulunan kazalarn kadlarna
Vezir Pertev Paa, sol ulfeciler, sa garip yiitleri ve yenierilerle Tmvar'a

gnderildiinden, kendilerine yol boyunca Ordu-y hmyun iin hazrlanan zahre ve
otluktan yeterli miktarda zahire verilmesi.
1460
Rumeli beylerbeyine
Vize Beyi brahim sanca askeriyle birlikte tam techizatl olarak Tmvar
beylerbeyinin emrine tayin olunduundan, kendisinin ve askerlerinin Tmvar'a
gnderilmesi.
Gurre-i evval 973 (21 Nisan 1566)

1461
Silistre, Vize ve Prizrin beylerine
Daha nceki emir gereince derhal sancaklar askerleri ile birlikte tam
techizatl olarak Tmvar beylerbeyinin yanna giderek onun uygun grecei ekilde
hizmette bulunmalar.
1462
Alacahisar, Vidin, anad, Arad, Modava, Pankota ve Vultrn beylerine
Tmvar beylerbeyinin Gle Kalesi'ni muhasara etmekle grevlendirildii ve

uzun zamandan beri hazr olarak bekledii halde kendilerinin henz Tmvar beylerbeyinin
yanna gitmedikleri duyulduundan, derhal sancaklar askerleri ile birlikte tam techizatl
olarak Tmvar beylerbeyinin yanna giderek onun uygun grecei ekilde hizmette
bulunmalar.
1463
Ferhad avu'a
Daha nce kendisine Tatar askeri ile sefer-i hmyuna gelmesi hakknda emir
gnderildii; ancak yeni bir emir gelene kadar imdilik hareket etmeyip hazr bir ekilde
beklemesi.
1464
bekletilmesi.
Ferhad avu'a
Yeni bir emir gelinceye kadar Bodan ve Eflak askerinin bulunduklar yerde
ZETLER
1465
231
Geen senelerde aknc tifesinin zulmne urayan halka istimlet verildiine

dair gnderdii mektubun alnd; bu defa aknc taifesinin halka zulmetmemesi iin ilgili
beylere sk tenbihte bulunulduu; kendisinin de bu gibi hareketler olmamas iin gerekli
tedbirleri almas ve byle bir ey yapan olursa hakkndan gelmesi.
1466
Bodan voyvodasna
Tmvar'a Bodan askerinden bin atl ve iki bin yaya gnderilmesi hakknda
daha nce verilen emir gereince askerlerin cilen Tmvar'a doru yola karlmas; ayrca
Tatar askerinin geecei yerlerin tesbit edilerek konaklarda zahrelerinin tedrik olunmas ve
daha nce hazrlanmas emredilen arpann yarsnn stanbul'a, yarsnn da Tmvar tarafna
gnderilmesi.
1467
Tmvar beylerbeyine
Daha nce gnderilen emirle kendisinin ve kendisine bal sancakbeylerinin

sefere hazr olmalar emredildii halde kendisinin hazr olduu fakat beylerden hi kimsenin
gelmedii duyulduundan, derhal kendisinin yanna gelip hizmette bulunmalar hususunda
sanca beylerine hitaben mekked hkmler yazlarak kendisine gnderildii; kendisinin de
bu hkmleri sanca beylerine ulatrp, her birini yanna getirtmesi ve uygun grecei
ekilde istihdam etmesi.
1468
Akkilise ve Ralya konaklar ile dier mahallerde bulunan azmak ve bataklarn

kontrol edilerek kpr ve geitlerin tamir edilmesi.
1469
Eflak voyvodasna
Daha nce kendisine sefer iin hazrlamas emrolunan yedi bin askerle birlikte
Tmvar'a doru yola kmas.
1470
Budun beylerbeyine
Erdel kral dmann Sakmar'da toplanmakta olduunu ve Bebek Yorgi'nin

vilyetine saldracaklarn bildirdiinden, gerekirse Filek, Seen ve Novigrad beylerinin
gnderilerek Bebek Yorgi'nin vilayetine dmandan herhangi bir zarar erimesine meydan
verilmemesi,
1471
Gelibolu'da Hssa Harc Emini Halil'e
Gelibolu'da asker geirmek iin mevcud at gemilerine ilaveten stanbul'dan da

be adet at gemisinin gnderildii; bu gemilerle askerlerin gece gndz geciktirilmeden
kar tarafa geirilmesi.
232
1472

Vidin beyine
Asker geirmek iin Vidin'de ins emrolunan at gemilerinden tamamlananlarn derhal Drama skelesi'ne gnderilmesi.
1473
Hetim Beyi Han Abdal Bey'in, kendisini ikyet edip aleyhine emir getiren
Hata adl ahs katlederek maln yama ettii, ayrca baka ldrme ve yaralama fiilleri de
ilediine dair ikyette bulunulduundan, ikyete konu olan olaylarn bizzat tefti edilerek
hakszla urayanlarn haklarnn iade edilmesi ve ad geenin sbit olan sularnn
bildirilmesi.
1474
) Aireti, kendilerinin eskiden Akkoyunlu

Hasankeyf'e bal Hlid (
hslar iken nce Hasankeyf Hkimi Melik Halil, daha sonra da Bahaeddin Bey tarafndan
zaptolunduklar, Bahaeddin Bey'in kendilerine zulmetmekte olduu, cebren yiyecek, ake,
hayvan vs. lerini ald, kadn ve kzlarna tasallutta bulunduu ve kanunsuz iler yapt
yolunda ikyette bulunduklarndan, durumun yerinde tefti edilerek neticenin Sdde-i
sadet'e bildirilmesi.
1475
Sinop kadsna
Karasu, Kirakos [Gedas] ve Karacaky kyleri halknn eskiden beri gemi

yapm iin lzm olan aalarn kesimi iinde altklarndan, yeni yaplacak gemiler iin
gerekli olan kerestenin kesimi hizmetinde de ad geen kyler halknn istihdam edilmesi.
1476
Erdel kralna
Erdel halknn Nemelilerin errinden kurtarlmas iin Neme zerine sefere

klacandan, Neme'ye tbi ngrs beylerine, eer memleketlerine, mallarna ve
canlarna herhangi bir zarar gelmesini istemiyorlarsa gelip kendisine tbi olmalar, aksi
takdirde sefer esnasnda kendilerinin de haklarndan gelinecei, kalelerinin fethedilecei ve
halklarnn esir edilecei hususunda tenbihte bulunulmas.
1477
Ahtabolu kadsna
Ahtabolu'da yaptrlan gemilerin mimar Agusta adl zimmnin baz kimselerin

paralarn ald yolunda ikyette bulunulmas zerine grevinden alnp yerine baka
mimar tayin edildii halde grevini brakmad bildirildiinden, ad geenin grevinden
alnmas ve ikyete konu olan durumlarnn aratrlp davasnn grlerek sonucunun
bildirilmesi.
1478
Kastamonu beyine ve Takpr kadsna

Yeniky kynden baz ahslarn dava ettikleri Hac Hzrolu Mehmed ve
ZETLER
233
arkadalarnn tefti olunup sbit olan sularnn bildirilmesi ve aralarnda siphi olanlar
varsa hapsedilmesi dierlerinin ise er-i erife gre cezalandrlmas.
1479
Dmann Sakmar'da toplanarak geriden gelecek askerleri bekledii, slm

askeri gelmeden Erdel'e girmek fikrinde olduklar, Bebek Grgi'nin bir kalesinin dman
tarafndan zaptedildii ve dmann Macar beylerine kendilerine tbi olmalar hususunda
haberler gnderdiine dair mektubunun alnd; Erdel lkesi ve halk, Osmanl lkesi ve
halkndan ayr grlmediinden, bugne kadar olduu gibi bundan sonra da Erdel'e yardm
edilecei; bu sebeple kendisinin ve Erdel halknn dmann aslsz haberlerine kulak
asmamas ve tm Erdel beylerinin birlik olarak Erdel'i dmana kar muhfaza etmeleri;
Osmanl ordusunun ncs olmak zere Vezir Pertev Paa'nn Tmvar'a gnderildii, asl
ordunun ise onun ardndan yetimek zere olduu ve Bebek Grgi'ye yardm iin Filek,
Novigrad ve Seen beylerinin gnderilmesi hususunda Budun beylerbeyine emir
gnderildii; bu arada kendisinin de ngrs beylerine, kendisine tbi olanlarn emniyette
bulunacaklarn ve mkfatlandrlacaklarn bildirmesi.
1480
Filibe, skp ve Gmlcine kadlarna
Yenieri ukas ileyen Yahudiler, baz tcirlerin yapa satn alp gemilerine
ykleyerek Frengistan'a gtrmelerinden dolay sknt ekildii yolunda ikyette
bulunduklarndan darya yapa satnn yasaklanmas.
1481
Nide beyine, Karahisr- Develi ve Nide kadlarna
Halktan zorla rvet ald bildirilen Nide Kazas Nibi Crullah'n suu
sbit grlrse niblik grevinden alnmas.
7 evval 973 (27 Nisan 1566)

1482
Mora Beyi Hseyin ah Bey'e

Balyabadra Kalesi'nin kalede bulunan il erlerinin de yardmyla tamir
ettirilmesi.
1483
Karinbd kadsna
Ordu-y hmyun iin daha nce gnderilmesi istenen drt yz md zahre

yerine elli iki md gnderildiinden, geri kalan ksmn da geciktirilmeden tedrik olunup
gnderilmesi.
1484
skdar ve znikmid kadlar ile Sbk znikmid Kads Mevlna Nuh'a
znik kazasnda evinde yaralanarak ldrlm bulunan Yenieri Ali'nin

ktilinin bulunamad, fakat ktilin Hasan adl ahs olabilecei yolunda yenierilerden
234
Yusuf ve Rstem tarafndan ahitlikte bulunulduu bildirildiinden, Hasan'n durumunun

tekrar aratrlmas ve davasnn grlerek sonucun arzedilmesi.
1485
stanbul kadsna
stanbul'da imal edilen hasrlarn boy ve enlerinin noksan yaplp fiyatnn da

pahal olduu yolunda mteriler tarafndan ikyette bulunulduundan, durumun bilirkiiler
ve muhtesib tarafndan incelenmesi; hasrlar eskiden ne ekilde imal ediliyorsa imdi de ona
gre imal edilmesi, pahal satanlar varsa engellenmesi ve eskiden beri her cins hasr ne kadar
boy ve ende yaplyor ve kaa satlyorsa deftere kaydedilerek bundan sonra da ayn lde
yaplp ayn fiyata satlmasnn salanmas; bundan sonra muhtesib tarafndan durumun
kontrol edilmesi ve buna uymayanlarn hakkndan gelinmek zere kimler olduklarnn
bildirilmesi.
1486
Silistre beyine
Silistre dahilinde bulunan Tatarlarn, kendilerine lzm olan harp letleri ve alt
aylk yiyecekleri ile birlikte derhal Bosna beyinin emrine gnderilmesi.
1487
Semendire beyine
Emrindeki askerler ile Tmvar'a gnderilen Vezir Pertev Paa'nn Hram'dan

geebilmesi iin yirmi adet gemi tedrik edilerek Hram skelesi'nde bekletilmesi; ayrca
gemileri iletmek iin Hram ve Koyluc'dan yeteri kadar hisar eri tedrik edilmesi.
1488
Sirem Beyi Bl Bey'e
Ordu iin tedrik edilen on bin koyunun, ordu gelinceye kadar beslenmesi ve
tamire muhta olan Vulkovar kprsnn de iki araba geecek ekilde yeniden in
edilmesi.
1489
lbasan beyine
Dra kazasnda Derunik ( ) Kalesi varounda skin Mehmed Kk adl

ahsn kard fesad ve yapt hrszlklardan dolay halkn muzdarip olduu
bildirildiinden, Donanma-y hmyun geldiinde ad geen ahsn kree verilmesi.
1490
Cezyir beylerbeyine
Sakz adasnn fethi vs. hakknda gnderdii mektubun alnd; mektubunda

arzettii zere Sakz Sancakbeylii'nin Krehir Beyi Gazanfer Bey'e tevcih edildii ve
istemi olduu kad ve yenierilerin de gnderilecei; Sakz beyzdelerinden on onbe
yalarnda olup hareme lyk olanlarn gnderilmesi, Malta'ya yardma gidenlerin ise
yakalanarak kree konulmas; cami iin hatip, imam ve mezzin gnderilecei; ayrca
mektubunda bildirdii hususlarn dnda, cephneliklerinde ne kadar silah ve mhimmt
bulunduunun, Sakz'n gelir ve giderlerinin, yetien rnlerinin ve muktaalarnn kimler
elinde olduunun da tesbit edilip defterlerinin Sdde-i sadet'e gnderilmesi
ZETLER
1491
235
Sultan Murad'n lalas, memleketin muhfazas iin kendi emrine tayin olunan
krk siphinin ounun at ve silah kullanmasn bilmedikleri iin ie yaramadklarn, levend
ve suhte tifesiyle mcadele edilebilmesi iin ie yarar krk adet siphi gnderilmesi
gerektiini bildirdiinden, emrindeki siphilerden krk adedini bu i iin grevlendirmesi ve
daha nce tayin olunan siphileri de sefere gtrmesi.
1492
am ve Haleb beylerbeyilerine
Arafat'a gelecek suyolunun ins iin ta ustasna ihtiya duyulduundan,

am'dan yeteri kadar ta ustas tedrik edilerek bu i iin grevlendirilen Msr beylerbeyinin
emrine gnderilmesi; ayrca Haleb'in Bahsit Mahallesi'nde ikmet eden ve daha nce Haleb
tacbas olan Mimar Abdlkadir'in babas Nasruddin'in de ta ustalarna ustaba olarak
tayin edilmesi.
8 evval 973 (28 Nisan 1566)

1493
Msr ve am emr-i haclarna
Mekke'de yaplan suyolu inaatnda alan ta, demirci vs. iilerden

bazlarnn grevleri banda bulunmad, bazlarnn himaye edildii ve bazlarnn da
haclar ile geri geldikleri duyulduundan, bu konuyla bizzat ilgilenilerek icilerin grevleri
banda bulunmalarnn salanmas.
1494
Hrsova kadsna
dam olunan baz ehl-i fesdn akrabalarnn susuz kimselere musallat olup
akrabalarmzn idamna siz sebep oldunuz diyerek zulm ve bask yaptklar
bildirildiinden, bu gibi davranlarda bulunanlarn engellenmesi ve buna ramen yapmaya
devam ederlerse kimler olduklarnn bildirilmesi.
1495
Msr beylerbeyine
Arafat'a gelecek suyolu inaat iin ta gndermeleri hususunda am ve

Haleb beylerbeyilerine yazlm iki hkmn kendisine gnderildii; eer Msr'dan tedrik
olunan talar yetmez ise bu hkmleri am ve Haleb beylerbeyilerine gndererek ta ustas
tedrik edilmesi; ayrca talardan kimsenin himaye olunmamas; inaattan kaan talarn
geriye iadesi ve inaat iin istenilen krk bin altnn yirmi be bininin surre mahslnden, on
be bininin de Msr'dan verilerek gnderilmesi.
1496
Hssa tcirlerinden Mteferrika Mustafa'ya nin- hmyun
skdar, Galata ve stanbul'un baz kaplarnda gmrk mltezimlerinin

kanunda belirtilen miktardan fazla vergi aldklar bildirildiinden, bunun nlenmesi iin
mltezimlere bir nzr tayin olunmasnn gerektii; kendisine duyulan gven ve tecrbeye
binaen kanundan fazla vergi alnmasn nlemek ve kanunlara uygun i yaplabilmesi iin
236
kendisinin Gmrk Nzr olarak tayin olunduu; bundan sonra gmrk alnan yerleri
bizzat grp kontrol ederek gelip geenlerden fazla vergi alnmasn nlemesi; gmrksz
mallardan gmrk alnmamas ve kimsenin zor durumda braklmamas.
1497
Silistre skelesi eminine
Bodan voyvodasnn baz binalarda kullanmak iin ald be yz kantar

kurunun Silistre skelesi'nden geirilmesine engel olunmamas.
1498
Vilyet tahririnde grevli sbk Badad Defterdar Ahmed'e
Daha nce Eil Hkimi Kasm Bey tarafndan tasarruf edilmekte olan ermik'e
bal b- Thir isimli blgenin Kasm Bey vefat ettii ve olu Cafer'e de b- Thir
blgesinin haricinde Eil vilayeti verildiinden b- Thir blgesinin tahrir edilmesi.
1499
Uzuncaova Hasky kadsna
ekeler kynden akrc adl kiinin torununu karan harmilerin Edirne'de

yakalanp birinin hapsolunduu bildirildiinden, davalarnn grlebilmesi iin ocuk ve
babasnn Dergh- muall'ya gnderilmesi.
9 evval 973 (29 Nisan 1566)

1500
1501
9 evval 973 gn Padiahn sefere kt, Otan Edirnekaps'nn dna

kurulduu, askerin de Rstem elebi iftlii'nde konaklad hakknda.
Medine-i Mnevvere kadsna ve eyh'l-Harem'e
Medine yaknlarndaki baz kylerin yaknlarndan geen Msr ve am

haclarnn kullandklar yolun kyller tarafndan kazlan hendeklerle daraltlmas sebebiyle
haclarn ve dier yolcularn zor durumda kaldklar bildirildiinden, meselenin incelenerek
umum yolun kullanlmasn engelleyen bu gibi durumlarn ortadan kaldrlmas.
1502
Kaptan Paa'ya
Frenk tarafndan Marib Trablusu'na gelen baz ehl-i fesdn blgenin

durumunu inceledikten sonra dmana bilgi verdikleri duyulduundan, bunlara engel
olunmas.
1503
Marib Trablusu beylerbeyine
Trablus'a gelen Mslman klna girmi baz kiilerin buradaki durumu

gizlice aratrp elde ettikleri bilgileri dmana ulatrdklar ve casusluk yaptklar
duyulduundan, bu gibi durumlara mani olunmas iin bundan sonra pheli ahslarn
Trablus'a gelmelerinin nlenmesi.
ZETLER
1504
237
Aydn msellemleri beyine
Aydn sancanda gherile ilemekle grevlendirilmi olan yayalardan baka

msellemlere de ihtiya duyulduundan, szkonusu hizmet iin bir yayabalk msellemin
daha tayin edilip gnderilmesi.
1505
ehreminine
Aydn sancanda gherile iletmek zere usta bir gherilecinin, gherile

iletmek zere mbair tayin olunan Seydi Ahmed avu ile birlikte gnderilmesi.
1506
stanbul kadsna
stanbul'daki saray ve imretlere verilen koyunun bundan sonra mutlaka koyun

emini vastasyla tayin edilen kasap tarafndan verilmesi, bu ie ehremini ve mtevelller de
dahil hibir kimsenin mdahele etmemesi ve Yahudilere de gnde seksen koyundan fazla
koyun verilmemesi.
1507
stanbul kadsna
Kasaplk iin yirmi Yahudiden on bin filori alnmas emredilmi iken bunlarn
kendilerinden baka da ok sayda zengin Yahudi bulunduunu bildirmeleri zerine paray
veren ahslarn dahil olduklar cemaatlar haricindeki Yahudilerden de on bin filori
toplanmas ve Dergh- muall mteferrikalarndan Mustafa'ya teslim edilmesi.
1508
stanbul kadsna
Sr kasaplarndan Karl Hac Mahmud'un zengin olduu bildirildiinden,

stanbul'a koyun kasab olarak tayin edilmesi.
1509
1510
Yenihisar dizdarna
Kaledeki tutsaklarn bundan sonra hariten kimse ile grtrlmemesi.
Ktahya msellemleri beyine
Daha nce tersne hizmetine tayin olunan msellemlerin hisar tamiri iin
grevlendirilmesi.
10 evval 973 (30 Nisan 1566)

1511
1512
10 evval 973 gn padiahn Ordu-y hmyun'la Halkalpnar'a geldii.

Anadolu beylerbeyinin ardndan Gelibolu'dan geip orduya katlmas.
238
1513

Bodan voyvodasna
Kendi yannda nbeti olarak bulunan yenierileri sefere gnderip topular

alkoymas; ayrca daha nce gnderilmesi istenen fakat tamamnn gnderilmesinin
mmkn olmad bildirilen yz bin kile arpann yirmi bin kilesinin parasn Semendire Beyi
Bayram'a teslim etmesi, geri kalan seksen bin kile arpay ise Istabl- mire iin stanbul'a
gndermesi.
1514
irmen, Zara Yenicesi, Zara Eskisi, Uzuncaova, Mahmudpaa Hasky,

Kzlaa Yenicesi ve Akakzanlk kadlarna
Sefer-i hmyuna kldndan dolay, daha nce belirlenen miktarda koyunun

zamannda konaklara eritirilmesi ve bu hususta gerekli gayretin gsterilmesi.
1515
Bilecik Madeni'nde demir top yuvala hizmetine tayin olunan yaya ve

msellem beylerine
Bilecik Madeni'nde grevlendirilen piyade ve msellemlerden bazlarnn

hizmete gelmedii bildirildiinden, beylerin yaya ve msellemleri ile zamannda ve eksiksiz
olarak hizmete gitmeleri; aksi halde grevini ihmal edenlerin cezalandrlacaklar.
1516
Bilecik kadsna
Bilecik Madeni'nde top yuvala imal etmek iin alan altm yedi ocan
otuzdan fazlasnn, Sultann beyinin msellem ve yayalarnn tamamn gndermemesinden dolay ilemez halde olduu bildirildiinden, bundan sonra yaya ve
msellemlerini hizmete getirmeyen beylerin, dirliklerinin ellerinden alnabilmesi iin kimler
olduklarnn arzedilmesi.
11 evval 973 (1 Mays 1566)

1517
Sbk Budun Beylerbeyi olup Kostantniyye muhfazasnda bulunan

skender Paa'ya
Galata'daki baz zimmlerin daha nce kendilerinin patrii iken grevden ihrac
edilen bir kiiyi yeniden patrik yapmaya uratklarna dair yine ayn cemaatten baz ahslar
tarafndan ikyette bulunulduundan, szkonusu ahslarn yakalanarak hapsedilmeleri.
12 evval 973 (2 Mays 1566)

1518
irmen kads ile Beyalan ve akraa Deirmeni isimli konak yerlerinin

bal olduu kadlara
Sefer-i hmyuna kld ve irmen'deki Kemal Aa Kervansaray konak

yeri olarak tayin edildiinden, irmen kadsnn ad geen konakta ve Mustafapaa
Kprs'nde, dier kadlarn ise Beyalan ve akraa Deirmeni konaklarnda belirtilen
miktarlarda ekmek, arpa, odun ve her trl yiyecek maddesini hazr etmeleri.
ZETLER
1519
239
Silivri, orlu ve Edirne yolu zerindeki kadlara
Sefer-i hmyuna kldndan daha nce tesbit edilen konaklarda, belirtilen

miktarlarda ekmek, arpa ve odunun hazr edilmesi; aksi halde ihmali grlenlerin grevden
alnp eitli cezalara arptrlaca.
1520
Hrsova ve nzl emrolunan dier kadlara
Daha nce gnderilen hkmde belirtilen nzln, emrolunan zamanda

gnderilmesi.
1521
Kocaili Beyi Ali Bey'e
Beraberindeki gemiler ile nereye ulatn, ihtiyalarn nasl karladn ve

umum durumu bildirmesi.
1522
stanbul Muhfz skender Paa'ya
amoyil isimli Yahudi kilisede iken evine girip iki yz drt bin akesini
almaktan zanl Abraham adl Yahudi ve arkadalarna rf-i maruf uygulanmas; bundan
sonra da bu gibi ehl-i fesda ayn ekilde rf-i marf ile muamele edilmesi.
13 evval 973 (3 Mays 1566)

1523
Silistre beyine ve Hrsova kadsna
ledii hrszlk ve adam ldrme sularn itiraf eden ve hapse atlan Nasuh
bin Abdullah adl ahsn ifadesinden Musa isimli bir ekyann, yanna toplad iki yz
adam ile birlikte yama ve talan niyetinde olduu anlaldndan, szkonusu ekyalarn her
ne ekilde olursa olsun yakalanp hapse atlmalar, ihtiya varsa il erlerinden de
yararlanlmas ve ekyann halka zarar vermesinin nlenmesi.
1524
Edirne kadsna
Sefer iin yola kan ordunun Edirne'ye yaklatndan, daha nce asker iin
tedrik edilmesi emrolunan un, arpa, odun, ya, bal ve pirincin cilen hazrlanmas ve hibir
hususta skntya meydan verilmemesi.
1525
Vezir Pertev Paa'ya
Tmvar beylerbeyi Sdde-i sadet'e gnderdii haberde, kendi emrine

yollanlacak askerin cilen erimesini istediinden, bir an evvel Tmvar'a giderek hizmette
bulunmas.
1526
Badad beylerbeyine
Abbas adl tifeye mensup baz kiilerin Sultan Ali adl ahs, kendilerinden bir
ka kiiyi ldrd gerekesi ile ikyet etmeleri zerine, yaplan mahkeme srasnda
240
Sultan Ali'nin herkesin gz nnde bu tifeden bir ka kiiyi daha ldrp Kzlbaa
kaacan syledii bildirildiinden, durumun gerei gibi incelenip suu sbit grlrse ad
geenin cezalandrlmas.
1527
skdar kadsna
Hslar Kadl kendisine tevcih edildiinden, hemen grevine balamas;

blgede ehl-i fesad olduu iin emniyetin gerei gibi salanmas amacyla kimsenin kefilsiz
olarak rgad altrmasna izin vermemesi.
1528
skender Paa'ya
Bayburd alaybeyinin Budun beylerbeyinin adam gelinceye kadar bekletilip

sonra onunla birlikte gnderilmesi.
14 evval 973 (4 Mays 1566)

1529
Krehir Beyi Ali Bey'e
Derya seferine gnderilen siphilerin gittikleri, kendisinin de sancana

dnerek halkn ehl-i fesdn errinden korunmas iin gerekli gayreti gstermesi.
1530
skender Paa'ya ve ehreminine
Yenierilere lzm olan keeninin ya gemiler ile Rodosuk'a gnderilip oradan

arabalar ile veya dorudan kira hayvanlar ile cilen Edirne'ye gnderilmesi.
15 evval 973 (5 Mays 1566)

1531
Belgrad'a kadar Anadolu beylerbeyinin yolu zerinde bulunan kazalarn

kadlarna
Anadolu beylerbeyinin yanndaki askerler iin bol miktarda zahre tedrik
edilmesi.
1532
Sla, Saruhan ve dier blgelerin muhfazasna tayin olunan siphilerin

kaydedildikleri defterlere gre grev yerlerine gnderilmesi.
1533
stanbul kadsna
skdar kads tarafndan Hersekdili skelesi'nde yakalanan Mehmed, Mustafa

ve Hasan isimli ahslarn hrsz olduklarnn anlald ve zerlerinde bulunan mallarn
defterlere kaydedilip Beyt'l-mal eminine gnderildiinin bildirildii; bu ahslarn mebbed
kree konularak mcrim defterine kaydedilmesi ve habersiz salverilmemesi.
ZETLER
1534
241
am beylerbeyine ve am'da in olunan mret-i mire Medresesi

mderrisine
am'da bulunan Selahaddin Evkf ile am'da mfti iken len Aladdin'e ait kitaplarn
durumu hakknda sunulan rukann bir sretinin gnderildii; buna gre inceleme yaplp her
iki konuda da durumun ne olduunun ve kitaplarn durumunun rukada belirtildii gibi olup
olmadnn bildirilmesi.
1535
Hasky kadsna, Beyalan, akraa Deirmeni, Gllk ve Pnarba

mevzilerinin etrafndaki kadlara
Konak tayin olunan ad geen mahallerde belirtilen miktarlarda ekmek, odun,

arpa, bal, ya, peynir vs. zahre temini grevinin toprak kadlarna verildii; kendilerinin de
erzak hazrlama hususunda toprak kadlarna yardmc olmalar.
1536
Zara ve Hasky kadlarna
Gllk konanda istenilen miktarlarda zahrenin geciktirilmeden hazr

edilmesi hususu ile bizzat kendilerinin ilgilenmeleri ve ordu konak yerine vardnda hibir
eksikle karlalmamas iin gereken tedbirleri almalar; ayrca ad geen konaa rpan
nahiyesinden de zahre srlmesi.
1537
Daha nce stanbul'da Venediklilere tercmanllk yapan Mikel adl ahsn

Galata'da bulunan hanmnn muhfaza altnda tutulmas gerektiinden yarar kefiller alnarak
veya baka bir yolla muhfaza altna alnmas.
1538
skender Paa'ya
Sakz'dan gelecek olan beyzdelerin iinde bulunan on, on iki yalarndaki

olanlardan Harem-i hmyun'a yarar olanlarn brahim Paa Saray'na teslim edilmesi,
geriye kalanlarn ise Kefe'ye gnderilmesi.
1539
Kefe beyine
Sakz adasnn fethedildii ve beyleri Kefe'ye gnderildiinden, orada mnasip

olan yerlere yerletirilmeleri ve ticaretlerine kimsenin karmasna izin verilmemesi.
1540
Sa garip yigitleri aasna
Belgrad'da bulunan Bayram Bey'in yannda hizmet etmekle grevlendirilen

gureb-i yemnden Hdaverdi ve Ferhad isimli kiilerin istenilen grevi yerine getirmeden
kap gittikleri bildirildiinden, ad geen ahslarn bulunarak cilen Sdde-i sadet'e
gnderilmesi.
242
1541

Moton kads olup Mora mfettii olan ahsa
Daha nce siyset olunmas emrolunan sbk Mora Nzr Ali, Sdde-i sadet'e
gnderdii bir adam vastasyla, bir ok yerde mallar ve zerinde devletin alaca olduunu,
siyset uygulanrsa bunlarn ziyn olacan bildirdiinden, gerekli aratrmann yaplmas;
eer alacaklar varsa tahsil edilip borcuna karlk zaptedilmesi ve daha sonra hakkndaki
cezann emredildii ekilde uygulanmas.
1542
orlu kadsna
Vize msellemleri yol temizleme grevine tayin olunduklarndan, altar aylk

erzaklar ile cilen Kardran'a gnderilmeleri.
1543
Mora beyine
nebaht ve Ayamavra'da baz levendlerin in ettikleri kayklarla denize alp

soygunculuk yaptklar ve halka zulmettikleri, bu yzden Holomi skelesi'nin uzun
zamandr ilemez durumda olduu ve bundan dolay mal- mirnin zarara urad
duyulduundan, bundan sonra bu gibi ekylk faaliyetlerine katlan levendlerin tesbit edilip
kayklarnn ellerinden alnmas ve emr-i erif olmadan levendlerin gemi ve sandal
yapmalarnn yasaklanmas, fesat karmaya devam edenlerin de ar ekilde
cezalandrlmalar.
1544
Edirne'den Sofya'ya kadar yolun sa ve sol tarafnda olan kazalarn

kadlarna
Ordu sefere ktndan, sefer gzerghnda zahre sknts

ekilmemesi iin konak yerlerinde yeterli miktarlarda odun, ya, bal, peynir, arpa, ekmek ve
koyun hazr edilmesi.
1545
Silahdarlardan Sakz'da ehremini olan Hsrev Bey'e
Kendisine elli bin ake terakk ile Sakz Sancakbeylii verilen Krehir Beyi
Gazanfer Bey'e Krehir Sancakbeylii beratnda yazl olan miktarn nakden denmesi;
terakksinin ise tahrir yapldktan sonra gnderilecek emre gre denmesi.
1546
Filibe, Sofya ve Tatarpazar kadlar ile Pnarba, Zagovie, Karapnar,

Mnendili, htiman ve Minareliky isimli konak yerlerinin bal olduu
kadlara
Sefer-i hmyuna klp, kazalar dahilinde tesbit edilen konaklara varlmak
zere olunduundan, her konakta, belirtilen miktarlarda odun, ekmek, arpa, bal, ya, peynir
ile her trl yiyecek maddesinin hazr edilmesi ve herhangi bir aksakla meydan
verilmemesi.
ZETLER
243
16 evval 973 (6 Mays 1566)

1547
Yanlarnda bulunan askerleri zapturapt altna almalar ve yollarda asker

tarafndan halka zarar verilmemesi, kimsenin yiyecek ve ayrlarna tecavz edilmemesi ve
kendi rzas ile yiyecek satanlardan baka kimseden zorla bir ey alnmamas hususunda
gerekli tedbirleri almalar.
1548
Kral oluna nme
Dmann Komoran Kalesi'nde topland ve Erdel'e saldracaklar hakkndaki

mektubun alnd; Osmanl ordusu yetimek zere olduundan, kendisinin de emrindeki
asker ve siphiler ile hazrlkl olup dmana kar uyank bulunmas.
17 evval 973 (7 Mays 1566)

1549
Bosna beyine
Ordunun sefer iin yola kt ve snr blgelerine yaklat; kendisinin de

Bosna gazileriyle birlikte, Ordu Sofya'ya yaklat zaman Turhanlu'ya bal sol kol aknc
beyleri, Klis, Pakri ve mmkn olursa Pojega beyi ile de haberleerek bir yerde toplanp
hep birlikte Hrvat vilyetine aknlar dzenlemesi; akna gidilirken dman saldrlarna
kar tedbirli olunmas ve sanca koruyacak kadar asker braklmas; eer dmann
topland yerler var ise aknlarn oralara dzenlenmesi.
1550
nebaht Beyi olup Turhanlu'ya bal aknc Beyi olan Mustafa Bey'e
Bosna Beyi Mustafa'ya yardm iin emrindeki aknclarla yola kp Vultrn

zerinden geip zvornik'de Bosna beyi ile bulumas ve grevi srasnda her trl gayreti
gstermesi; yolda aknclarn halkn mallarna zarar vermemesi iin aknclar zapturapt
altna almas ve akndan sonra da sancana dnerek muhfaza grevine devam etmesi.
1551
Pojega, Klis ve Pakri beylerine
Bosna Beyi Mustafa Bey'e verilen greve katlmak iin eer mmkn ise
onunla haberleip toplant yeri belirlendikten sonra sancaklar askerleriyle birlikte yola kp
Bosna beyi ile bulumalar; kendilerinden istenilen hizmeti yerine getirirken her trl gayreti
gstermeleri; yolda askerlerine sahip olup halkn mallarna zarar vermelerinin nne
gemeleri.
1552
1553
Yenieri aasna
Hizmetkr olmak zere, bostan olanlarndan yirmisinin kapya karlmas.
Misis (
) Beyi Mehmed Bey'e
244
Daha nce sancakbeyi olan Ferhad'a emredilen kale tamiri grevi kendisine verildiinden,
bu konuda gerekli ihtimam gstermesi.
1554
zvornik kadsna
Daha nceki kadlarn zvornik'in merkezinde oturageldikleri halde kendisinin

zvornik'in dnda, kasabaya bir buuk gnlk mesafedeki bir yerde oturduu, bu yzden
halkn birok iinin aksad ve Mslmanlara zorluk karld sancakbeyi aban
tarafndan bildirildiinden, kendisinin de nceki kadlar gibi zvornik'in merkezinde
oturmas.
1555
stanbul, Edirne ve Bursa kadlarna
Sefere kldnda camilerde sabah namazndan sonra haftada iki gn Kurn-

Kerm okunmas ve Mslmanlarn zafer kazanmalar iin dua edilmesi gzel bir adet olarak
uygulanageldiinden, stanbul'da bulunan lim, hfz, kurr vb. kiilerin Eyp Sultan
Cmii'nde toplanp herkesin Kurn- Kerm'den bir cz okumalar ve hatim tamamlandktan
sonra Mslmanlarn muzafer olmas iin duada bulunmalar; daha sonra da btn
Mslmanlarn pazartesi ve perembe gnleri kendi semtlerinde, mderris, lim, talebe ve
ehl-i Kurn olanlarn da seltn cmilerinde toplanarak Allah'a duaya devam etmeleri.
1556
Rum beylerbeyine
Amasya ve Bozok taraflarnn muhfazas iin bu yerlerin beyleri ve

siphilerinin kendi sancaklar dahilinde uygun yerlerde toplanmalar; ayrca kendisinin de
dier beyler ile birlikte beylerbeyilik dahilinde uygun bir yerde toplanmas ve herhangi bir
fesdn ortaya kmasna meydan verilmemesi.
1557
Vidin beyine
Vidin kadsndan gelen mektupta, gemilere tereke yklenip gtrlecei srada

beylerbeyinin yanna gidilmesi eklinde gelen bir emirle bu iin durdurulduu
bildirildiinden, gemilerin gtrlmesi iinin ertelenmemesi ve szkonusu gemilerin bizzat
kendisi tarafndan Koyluc limanna kadar gtrlp orada alaybeyine teslim edilmesi ve
kendisinin oradan beylerbeyinin yanna gitmesi; Vidin'de bulunan azeb aas ve
martaloslarn da gemilerle gnderilmesi ve huzursuzluk karanlarn da cezalandrlmas.
1558
Nibolu Beyi Mehmed Han'a
nceki emirle gnderilmesi istenen gemilerin hazrlanarak, yeterli sayda adam

ile Belgrad'a gnderilmesi ve kendisinin de Belgrad'a doru yola kmas.
1559
Budun beylerbeyine
Kral tarafndan gnderilecek elinin, oraya geldiinde Sdde-i sadet'e

gnderilmesi.
ZETLER
1560
245
Semendire beyine
Budun beylerbeyi tarafndan Sdde-i sadet'e gnderilen kraln elisinin

Belgrad'a geldii zaman bekletilip her trl ihtiyalarnn giderilmesi ve elinin, Belgrad'a
ulald zaman orduyu ve asker saysnn okluunu grebilecei bir yerde tutulmas.
Yerderbendi'nin bu tarafndaki konak yerinin bal olduu kad ile
Mukabele-i ehirky, Aruz [Azor], Ilca- Ni, Kenar- Ni, Karye-i Yama
konaklarnn bal olduu kadlara; ayrca Alacahisar'dan sonra Morova'nn te yannda
ve ber suyu geildikten sonraki yerlerde bulunan kadlara
1561
Sefere kld ve ad geen konak yerlerine varlmak zere olunduundan,

askerin ihtiyac iin odun, ekmek, bal, ya, peynir, arpa ve dier her trl yiyecek
maddesinin belirtilen miktarlarda hazr edilmesi ve yiyecek konusunda hibir sknt
ekilmemesi iin gerekli tedbirlerin alnmas; aksi takdirde ihmali grlenlerin
cezalandrlaca.
1562
zladi kadsna
Minareliky konana zahre tedrikinde kendisinin de yardmda bulunmas ve

yeteri kadar zahrenin hazrlanmas.
1563
Diyarbakr ve evresinde bulunan Ulus tifesinin zapturapt eskiden beri

Diyarbakr Beylerbeylii'nin grevleri arasnda olduundan, ad geen tifeyi zapturapt
almak iin bir bey grevlendirilerek szkonusu tifenin ran tarafna gemesine veya orada
olanlarnn bu tarafa gelmesine engel olunmas ve ahidnmeye zarar verecek hareketlerden
kanlmas.
1564
Han hazretlerine
Akkirman Sancakbeyi Hasan'n gnderdii mektupta Leh'e bal Braslavyar

adl kaleden gelen dman askerinin sr ve koyunlar gtrp Turla suyunun te tarafnda
olan obanlar soyduklarn, derileri iin kuzular ldrdklerini, bu olaylar zerine kuvvet
gnderildiini, iddetli atma olduunu ve iki taraftan da l ve yaral bulunduunu, bu
kalede bulunanlarn ekyalktan geri durmadklarn bildirdiinden, dman tarafndan
tekrar bir saldr olursa kendisinin de Akkirman beyine gerekli yardmda bulunmas.
1565
Belgrad'dan Budun'a varncaya kadar olan yerlerde bulunan beylere
Budun tarafna gnderilen Dergh- muall avularndan Mehmed ve

adamlarna getii yerlerde yardmc olunmas.
18 evval 973 (8 Mays 1566)
246
1566

Padiahn Kardran konanda konaklad ve ata binip ava kt.
19 evval 973 (9 Mays 1566)

1567
1568
Bergos konana gelirken askerlerin kprlerden gemekte zorlandklar ve

konaa gelindiinde yamur yad.
rgp kadsna
Ilca-i Ni ve Kenar- Ni konaklar iin gerekli olan arpa, odun, ekmek, bal,
ya ve dier ihtiya maddelerinin tedrikinde toprak kadlarna gerekli yardmda
bulunulmas.
1569
Tekfurda irmeni kadsna
Kazadaki msellemlerden bir nevbetlisinin eribalar Hseyin ile cilen

Edirne'ye gnderilmesi, bu konuda ihmalkr davranlmamas ve msellemlerin ne zaman
yola ktnn bildirilmesi.
1570
Hasky, Beyalan, akraa Deirmeni, Gllk ve Pnarba isimli

mevzilerin etrafndaki kadlara
Ad geen yerler konak tayin olunduundan, buralarda ordunun ihtiyac olan

ekmek, odun, arpa, bal, ya, peynir ve dier ihtiya maddelerini salamakla grevli olan
toprak kadlarna her trl yardmn yaplmas; aksi taktirde hibir mazaretin kabul
edilmeyerek sorumlularna ar cezalar verilecei.
20 evval 973 (10 Mays 1566)

1571
Eflak voyvodasna
Dergh- muall avularndan Ali geldiinde, kendisinin nceki emir

gereince istenilen miktarda yarar asker ile cilen Tmvar'a gitmesi ve Ali avu'u yanna
adamlar katarak Bodan'a slimen ulatrmas.
1572
Bodan'da muhfaza iin bulunan iki yz yenierinin babuu olan

Ramazan Suba'ya
Daha nce orduya katlmas istenen yenierilerin yine Bodan'da muhfazada

kalmalar; eer yola km iseler geri dnp voyvodann yanna gelmeleri.
1573
Bodan voyvodasna
Daha nce sefere gnderilmesi emrolunan Bodan muhfazasndaki iki yz

yenierinin sefere gnderilmeyip yannda muhfazada kalmas; daha nce Tmvar
taraflarna gnderilmesi istenen dier askerlerin ise cilen gnderilmesi.
ZETLER
1574
247
Kocaili beyine
Daha nce gnderilen emirde gemiler ile birlikte nerede olup ne zaman nereye
varacann ve verilen grevin hangi durumda olduunun bildirilmesinin istendii; ayn
emrin gerei olarak nerede olduunu, hangi tarihte nereye varm olacan ve gemiler ile
zahre durumunu Dergh- muallaya bildirmesi.
1575
Tmvar beylerbeyine
Gle'nin muhasaras hakknda gnderdii bilgilerin alnd; Tmvar

taraflarna gnderilen asker varmadan nce Gle, Yanova ya da Lago kalelerinden
hangisinin muhasara edilmesi daha uygun ise ona gre hareket edilmesi.
1576
eme kadsna ve Dergh- muall avularndan Seydi Ahmed avu'a
Sla'da in edilen kalenin varouna muhfaza iin civar kylerden elli

hnenin srgn edilmesine dair ferman kt, ancak nceki kad'nn ilk yazlan kiileri
defterden karp yerlerine fakir fukaradan yal ve evsiz barksz baz kiileri yazdna dair
ikyette bulunulduundan, durumun aratrlarak u anda kalede olanlarn ilk yazlan elli
hne halk m yoksa sonradan habersiz olarak getirilen fakir fukara m olduunun ve avrz
vergisi verip vermediklerinin bildirilmesi; ayrca kalenin deniz tarafndan gerei gibi
korunmas.
1577
orlu mderrisine
orlu'daki vakf imretinin mtevellsi olan Fethi isimli kiinin vakfa ait eitli
yolsuzluklar yapt ve vakf zarara uratt bildirildiinden, vakf defterlerinin kontrol
edilerek yolsuzluunun ve zerinde vakfa ait mal bulunup bulunmadnn aratrlmas;
zerinde mal bulunduu tesbit edilirse bunlarn vakf adna zaptedilip ortaya kan
yolsuzluklarnn yazlp bildirilmesi.
1578
skender Paa'ya
Be kralnn stanbul'daki elisine yollad nceki ve imdiki ifreli

mektuplarn anlalamad ve mektuplar getiren grevli ile birlikte geri gnderildii;
mektuplarn eliye gsterilerek kraln kendisinden ne istediinin ve ifre ile yazl olanlarn
ne olduunun renilerek bildirilmesi.
1579
Akkirman beyine
Bender'in karsnda Turla suyunun te tarafnda bulunan koyun ve sr

ocaklarnn hrsz ve haydutlar yznden harap hale geldii, her bakmdan ok kt ve zor
durumda olduu, saylarnn da iyice azald, bu durumu nlemek iin Bender'in karsnda
ky kurup Bender'de bulunan beli tifesinin Bender ve Akkirman'dan takviye edilerek
buraya gnderilmesi halinde blgenin muhfazasnn salanabileceine dair gnderdii
mektubun alnd; kendisinin Bender'deki azeblerle birlikte muhfaza hizmetinde
248
bulunmas ve gerekirse Akkirman'daki belilerden yirmisini emin yanna gnderip,

kendisinin kalanlarla muhfaza hizmetini srdrmesi.*
*Hkmn sonunda bir sreti bal altnda kime yazld belirtilmeden "ky kurulacak yerin
kimsenin mal veya kullanmnda olmamasna, kimseye zarar verilmemesine dikkat edilmesi;
kurulacak kye yerlemek isteyenlere izin verilmesi, kye yerleenlerin saysnn bildirilmesi ve
bundan sonra verilecek emre gre hareket edilmesi" ne dair aklama bulunmaktadr.
1580
Kefe beyine
Lehistan'a bal blgeden gelen iki blk kadar askerin Turla suyunun te
yakasndaki koyun obanlarn soyduklar, bunlarn zerine kuvvet gnderildii ve yenilgiye
uratldklar bildirildiinden, kendisinin de o blgeye daima dikkat etmesi ve dmann
herhangi bir hareketi grld zaman her ne ekilde olursa olsun Akkirman beyine yardm
etmesi.
21 evval 973 (11 Mays 1566)

1581
Yenieri aasna
Bodan'daki yenierilerin ulfelerinin Bodan haracndan verilebilmesi iin

ulfe ve nafaka miktarn gsterir defterin gnderilmesi.
1582
Lalaya ve Sultan Murad lalasna
Bolu'da ve Kastamonu'da suhte, Kengr'da da gurbet tifesinin toplanp

ekylk yapmalarna mani olunmas ve suu sbit olanlarn cezalandrlmas.
1583
Akkirman beyine
Sancaktaki toyca, aknc ve gnll yiitler ile sancan muhfazasnda

bulunulmas ve ehl-i fesdn halka zarar vermelerinin nlenmesi.
1584
Budun beylerbeyine
Fetholunan taka Kalesi'nin gerekliyse tamir edilmesi; ancak harap olmas

daha faydal olacak ise bir daha tamir edilemiyecek derecede tahrib edilmesi.
22 evval 973 (12 Mays 1566)

1585
stanbul muhfazasna tayin olunan skender Paa'ya
Sakz'dan stanbul'a ticaret amacyla gelen baz kiilerin, Sakz'da karklk

kmas zerine Sakz beyzde ve siphilerinden olduklar gerekesi ile tutuklandklar; bu
kiilerin daha sonra Sakz'n beylerinden olmayp adann kendi halinde yaayan yerli
halkndan olduklarn ve karkl karan beyzde ve siphilerle hibir ilgilerinin
bulunmadn ifade ettikleri, bu durumda szkonusu kiilerin stanbul'a gelecek Sakz
beyleri ile yzletirilinceye kadar serbest braklmamalar; yzletirme neticesinde
ZETLER
249
syledikleri doru karsa geri dnmelerine izin verilmesi, bey ve beyzdelerden olduklar
anlalrsa hapsedilmeleri.
1586
Gnderilen hkmde sefere nevbetsizlerin gnderilip gnderilmeyecei

hususunda yeterli aklk olmad iin nevbetsizlerin durumunun ne olacana dair
gnderdii mektubun alnd; kanun gerei sefere sadece nevbetlilerin gnderilmesi,
nevbeti olmayanlarn ise yerinde kalmas.
1587
irmen sanca kadlarna
irmen msellemlerinin bir nevbetlisinin kanun gerei altar aylk erzaklar

ve mhimmtlaryla, eriba Hseyin ile birlikte Ordu-y hmyun'a katlmak zere
Edirne'ye gnderilmesi.
1588
Rumeli beylerbeyine
Kadlara, nzl yerlerine gerekli olan yiyecek malzemesinin ne zamanda

karlaca hakknda daha nce Maliye tarafndan emir verilip buralarla ilgili defterin
gnderildii; defterde kaytl kadlara avular gnderilerek istenen nzln eksiksiz ve
zamannda yerine ulatrlmasnn salanmas.
1589
Pojega'ya kadar yol zerinde nzl ihrc emrolunan kadlara
Daha nce nzl hazrlanmas hususunda Maliye tarafndan kendilerine hkm

gnderildii ve ordunun da blgeye varmak zere olduu; bu sebeple gnderilen hkmde
belirtilen nzln zamannda ve eksiksiz olarak yerlerine ulatrlmas; aksi halde ihmali
grlenlerin iddetle cezalandrlacaklar.
1590
Dimetoka ve Zara kadlarna
Konak yeri olarak belirlenen eme ve Beyalan adl mahallere ekmek, arpa,
buday, ya, bal, peynir ve her trl yiyecek maddesini tedrik etmekle grevlendirilen
toprak kadlarna gerekli yardmn yaplmas.
Zara Yenicesi ve Eskisi ile rpan ve zladi'den Sofya'ya kadar olan
kazalarn kadlar ile Uzuncaova, Samakov, Radomir, rgp, sferlikbanas
ve Parakin'e kadar olan yerlerin kadlarna
1591
Sefer nedeniyle konak yerleri iin zahre gerektiinden, bundan nce toprak
kadlar ile sa ve sol kollarda bulunan kadlara konak yerleri iin zahre tedrik edilmesi
hususunda emir gnderildii; toprak kadlarnn tedrik edecei miktardan baka
yaknlarnda bulunan konak yerleri iin de gerekli miktarda ekmek, arpa, odun, bal, ya,
peynir ve her trl yiyecek malzemesinin hazrlanmas ve bu konuda hibir skntya
meydan verilmemesi; aksi takdirde ileri srlecek hibir mazeret ve bahnenin kabul
edilmeyecei; ayrca daha nceden sefer iin nzl konusunda bir emir gelmi ise gerekli
250
malzemenin asker varmadan nce yerine bizzat ulatrlmas ve bu konuda gereken gayretin
gsterilmesi.
1592
Nin- hmyun
Bosna tarafndan akn iin tayin olunan askere Bosna Beyi Mustafa Bey'in
serdar tayin olunduu ve herkesin onu serdar bilip emrine itaat etmesi.
1593
Krankol Kona'nn bal olduu kadya
Krankol adl mahal konak yeri olarak belirlendiinden, asker iin belirtilen
miktarlarda zahre hazrlanarak bu hususta herhangi bir skntya meydan verilmemesi.
23 evval 973 (13 Mays 1566)

1594
Vultrn sanca kadlarna
Ordunun sefere kt ve Belgrad'a vardnda zahreye ihtiya duyulaca; bu

sebeple gerekli ihtiya maddelerinin sahipleri veya vekilleri ile Belgrad'a getirtilerek askere
sattrlmasnn salanmas ve bu konuda herhangi bir skntya meydan verilmemesi.
24 evval 973 (14 Mays 1566)

Otan Edirne'de Saray- mire nnde kurulduu, Divan'n eksiksiz
topland, Bodan'n haracnn gelip Hzne-i mire'ye zaptolunduu ve sbk
Badad Beylerbeyi Kara Mustafa Paa'nn el pp hediyelerini arzettii.
1595
1596
Edirne kadsna
Ehl-i fesd olduklar bildirilen baz ingenelerin gvenilir adamlar nezaretinde

kree gnderilmeleri.
1597
Edirne'den Alacahisar'a varncaya kadar yol zerinde bulunan kazalarn

kadlarna
Ordunun nnden giderek yollar temizlemek ve gerekli olan yerlere kprler

yaptrmakla grevli Silahdarlar Kethds Mehmed'e her trl kolayln gsterilmesi,
askerin skntya dmesine sebep olacak hibir ihmalin meydana gelmemesine dikkat
edilmesi; aksi taktirde ileri srlecek bahnelerin kabul edilmeyecei ve sorumlularn
cezalandrlaca.
1598
Tmvar beylerbeyine
Erdel kral, Nemelilerin Erdel'e saldrma niyetinde olduunu bildirdiinden,

dmann u andaki durumunun ne halde olduunun aratrlarak bildirilmesi ve daha nceki
emir gereince Lago ve Yanova kalelerinin muhasarasna balanmas.
ZETLER
1599
251
Vezir Pertev Paa'ya
Daha nce grevlendirildii mahalle bir an nce ulamas gerektiinden, cilen

grev yerine varmas.
1600
Vize, Krkkilise ve Pnarhisar kadlarna
Daha nce Hasan avu araclyla paras datlan gemi kerestesinin henz
indirilmedii bildirildiinden, kerestenin cilen Szebolu'ya indirilip Ahyolu kadsna ve
Abdi avu'a teslim edilmesi.
1601
Varna, Prevadi, umnu, Aydos, Karinbd ve Ruskasr kadlarna
Misivri, Szebolu ve Ahyolu'da in olunan gemiler iin gereken kereste,

kazalar dahilinden istendiinde emr-i erif olmad gerekesi ile istein geri evrildii
yolunda Ahyolu kads ve gemi yapmna mbair olan Abdi avu tarafndan ikayette
bulunulduundan, konunun nemine binaen bundan byle gemi kerestesi hususunda emr-i
erif beklenmeden her trl yardmn yaplmas ve ihmalkr davranlmamas.
1602
Vize yrkleri bulunan yerlerin kadlarna
Kendilerine eitli grevler verilen yrklerden bazlarnn grev yerlerine

gitmedikleri bildirildiinden, bu gibi davran grlenlerin hemen grev yerine
gnderilmesi, gitmemekte direnenlerin ise hapsedilip kree konulmak zere kimler
olduklarnn bildirilmesi.
1603
Diyarbakr defterdarna
Daha nce Diyarbakr Beylerbeyi skender'in hslarndan olan cemaatin

Havss- hmyuna dahil edilmeleri emredildii halde szkonusu cemaatlerin bu emre itaat
etmeyip vergilerini vermedikleri belirtilerek bunlarn u andaki Diyarbakr Beylerbeyi
Behram'n hslarna dahil edilmelerinin teklif edildii; ancak nceden gnderilen fermandaki
hkmn deitirilmesi mmkn olmadndan, cemaatlerin Havss- hmyun'a
kaydedilmeleri ve emre itaat etmeyip kar gelenlerin isimlerinin beylerbeyine bildirilmesi.
1604
Eskihisar- Zara kadsna
Gnderdii mektupta ordu iin istenen alt bin drt yz elli koyunun tedrik
edilmekte olduunun bildirildii; ancak ordu oraya varmak zere olduundan, brahim
avu geldiinde koyunlarn hepsinin tedrik olunmas ve bu konuda herhangi bir skntya
meydan verilmemesi iin gereken tedbirlerin alnmas.
1605
irmen beyine ve kadsna
Daha nce hazr halde tutulmas emredilen bir nevbetli msellemlerin,

eribalar ve alt aylk erzaklar ile birlikte orduya katlmak zere cilen gnderilmeleri ve
bu konuda ihmal gsterilmemesi.
252
1606

irmen kadsna
Mustafapaa Kprs'nde bulunan avrz verecek hne miktarnn Dergh-

muallya bildirilmesi.
1607
irmen, Zara-i Eskihisar, Filibe, Tatarpazar, Sofya, ehirky, Ni ve

Alacahisar kadlarna
Konak olarak tayin olunan yerlere belirtilen miktarlarda yiyecek ve odun gibi
ihtiya maddelerinin hazrlanmas hususunda daha nce emir gnderildii ve Dimetoka,
Zara ve Eski Zara kadlarna da Beyalan, Kpr ve akraa Deirmeni konaklarna
zahre tedriki iin yardmc olmalar hususunda emirler gnderildii; kendilerinin de emirde
belirtilen miktarlarda malzeme ve erzak konak yerlerinde hazr etmeleri, eer yeterli
gelmezse eksik miktar o konak yerine yardm iin tayin edilen kaddan tedrik etmeleri; bu
konuda ihmal gsterilmemesi, aksi takdirde grevden alnacaklar ve cezalandrlacaklar.
1608
Semendire, Alacahisar ve Belgrad kadlarna
Ordu sefere ktndan, konak olarak tayin olunan yerlere belirtilen

miktarlarda erzak tedrik edilmesi ve bu konuda herhangi bir skntya meydan verilmemesi.
1609
Belgrad kadsna
Ordu sefere kt ve Belgrad da konak yeri olarak tayin olunduundan, ordu

iin Belgrad'da yz bin akelik ekmek, bin md arpa ve drt yz araba odun tedrik
edilip hazr edilmesi ve bu hususta ihmal gsterilmemesi.
25 evval 973 (15 Mays 1566)

1610
Semendire, Sirem, Alacahisar ve Vidin beyleri ile kadlarna

Yenierilere zahire tedrik etmekle grevlendirilen Ferhad'a gerekli yardmn
yaplmas.
1611
Karahisr- ark sancann bir nceki tahririnde defter d hnelerin drt bin
akeye sancakbeyine hs olarak kaydedildikten sonra Hssa-i hmyuna dahil edildii,
ziraatle uraan msellemlerin siphiye dedikleri rden baka kendi topranda
oturduklar gerekesi ile sancakbeyi tarafndan da vergi demeye zorlandklar, bu gibi
durumlar yznden zor durumda kalan halkn dald, bu sebeple eski tahrirde defter d
olan reynn yaplacak yeni tahrirde eskiden beri oturduklar kylerinde tahrir edilmelerine
dair gnderdii mektubun alnd; yeni yaplacak tahrir ile ilgili hkmn blgenin tahririni
yapmakla grevli Mmrevan Beyi mer'e daha nceden gnderilmi olduu; ayrca mer
Bey'in elinde mufassal defter bulunmadndan Erzurum'da bulunan mufassal defterin mer
Bey'e ulatrlmas.
ZETLER
1612
253
Mmrevan Beyi mer Bey'e
Karahisr- ark sancann tahriri grevinin kendisine verildii; sancan

mufassal defterinin Erzurum beylerbeyi tarafndan kendisine gnderilecei; daha nce
gnderilmi olan nin- hmyun gereince ad geen sancan tahririni yapmas.
1613
ran'a giden casusun getirdii bilgilerle ilgili olarak gnderdii mektubun

alnd; bundan sonra da ayn ekilde ran'n durumu hakknda srekli aratrma yaplarak
edinilen her trl bilginin gnderilmesi.
1614
Sbk Badad Beylerbeyi Mustafa Paa'ya
Sefer zamannda Edirne'nin muhfazas nemli olduundan ve bu hususta da

kendisine itimad edildiinden, ordu Edirne'den ayrldktan sonra Edirne'nin muhfazas
grevinin kendisine verildii; ehrin ve evresinin gerei gibi muhfaza edilerek
huzursuzluk karanlarn cezalandrlmas ve gerekli hususlarn yazlarak bildirilmesi.
1615
Anadolu askerlerinin ordunun nnden yryp Mustafapaa Kprs, Filibe,

Samakov, Dobnie, Radomir ve Alacahisar'dan geerek Belgrad'a gitmesi; giderken ordunun
konaklayaca yerlere uramayp, dier mnasip yerlerden gemesi ve askerlerin kimseye
zarar vermemeleri iin zapturapt altna alnmas.
1616
Emrindeki askerlerle ordunun arkasndan yrmesi ve askerlerin halkn malna

mlkne ve ekili dikili yerlerine zarar vermemeleri iin zapturapt altna alnmas ve yol
zerine grevli adamlar konulmas.
1617
1618
Sbk Diyarbakr defterdar olup vilyeti tahrir eden Ahmed'e

Tahriri yaplan yerlerin tevz edilmesine izin verildii.
Semendire beyine
Nzln Sirem'e geirilmesi esnasnda bu nzl getiren kadlarn da nzl ile

beraber Sirem'e geirilip orada bekletilmesi ve geri dnmelerine izin verilmemesi; ayrca
kpr gemileri iin gerekli olan malzemenin de eksiksiz olarak hazrlanmas ve ordu
Sofya'ya varnca kpr yapmna balanmas.
1619
Pakri Beyi skender Bey'e
Blgedeki dman beylerinin Neme kralnn yanna gitmekten vazgeip orada

toplanmaya baladklar ve zaman zaman atmalar meydana geldii, bu arada
beylerbeyinin de sefere katlmas iin kendisine emir gnderdiine dair gnderdii
254
mektubun alnd; bu durumda kendisinin sefere katlmamas ve blgenin muhfazasn

salamaya devam etmesi.
1620
Haleb, am, Dulkadir, Rum, Diyarbakr, ehrizol, Badad, Erzurum, Basra

ve Lahsa beylerbeyilerine
Rumeli ve Anadolu askeriyle sefere gidilip vilyet askerlerinin memleket

muhfazasnda braklmalar kararlatrldndan, kendilerinin de askerleriyle birlikte
eskiden beri toplanlagelen yerde toplanp memleketin muhfazas hizmetinde bulunmalar.
26 evval 973 (16 Mays 1566)

1621
1622
26 evval 973 gn Padiahn Divan ile Edirne'den yola kp Kemal Aa

Kervansaray'nda konaklad.
Gelibolu kadsna
Gelibolu'da meydana gelen hrszlk olaylarn aa kavuturmak iin yaplan

aratrmalar esnasnda, enkkaya adl blgede kimlii belirsiz baz kiilerin oturup
kalktnn ihbar edilmesi zerine yakalanan Nebi ve Nasuh isimli ahslarn su ortaklar
daha olduunu sylemeleri zerine bunlarn da yakalanp hapse atld, ayrca yakalanan bir
kalpazann da hapiste olduuna dair gnderdii mektubun alnd; btn bu sulularn,
seferden dnlp durumlar grlnceye kadar salverilmemeleri.
1623
Han hazretlerine
Bodan voyvodas, Bodan'dan Lehistan'a giden hainlerin iadesi iin Leh

kralna hkm gnderildii halde bu hainlerin geri verilmedii, ayrca Neme kralna yardm
iin asker hazrland, stefan Voyvoda olu Konstantin'in Bodan zerine yrmek
amacyla asker toplad ve kendilerine tbi olmalar iin Bodan reysna mektuplar
gnderdiini bildirdiinden, Leh tarafndan Bodan'a bir tecavz yaplacak olur ise
kendisinin de dmana yardm eden Laskov (
) ve Urusuk (
vilyetine, yama yapmak zere taarruzda bulunmas.
1624
) voyvodalarnn
Akkirman beyine
Bodan zerine Lehliler tarafndan yaplacak bir saldrya kar hazrlkl

olunarak gerektii takdirde her trl yardm yaplarak Bodan vilyeti ve halknn zarar
grmesinin engellenmesi.
1625
Eflak voyvodasna
Emredildii zere askerlerini sefer iin hazrlad, ancak kendisinin sefere

katlmaya gc olmadna dair gnderdii mektubun alnd; bu durumda askerlerini
gvenilir bir serdar ile gnderip kendisinin Eflak'n muhfazasnda kalmas.
ZETLER
1626
255
Belgrad kadsna
Sefere kan askerlerin Belgrad Kprs'nden geip Zemun isimli yerde

konaklamas uygun grldnden, ad geen yerde belirtilen miktarlarda arpa, odun, ya,
bal ve dier ihtiya maddelerinin hazr edilmesi ve askere bu hususta sknt ektirilmemesi.
1627
irmen kadsna
irmen dahilinde konak yeri olarak tayin edilen Beyalan, Gllk ve

Yedideirmen adl yerlerde zahre hususunda herhangi bir sknt ekilmemesi iin her
konakta belirtilen miktarlarda ekmek, arpa, odun, bal, ya, peynir ve dier erzkn hazr
edilmesi, aksi halde hibir zrn kabul edilmeyecei.
1628
Sbk Badad Beylerbeyi olup imdi Edirne muhfazasnda bulunan

Mustafa Paa'ya
Hrszlk yaparken yakalanan Baba Ali ve yolda olan olann cezalarnn

verilmesi gerekiyorsa da bu olann baz eyler sorulmak iin alkonulmas; Baba Ali'nin ise
eran eli kesilerek veya siyset olunarak cezalandrlmas.
1629
Malkara ve Kean kadlarna
Tersne-i mire Emini Halil, tersneye kire tamak iin krk alt adet kanatl
su sr arabasna ve asker tamak iin getirildii halde bu ite kullanlmayan at gemilerine
ihtiya duyulduunu bildirdiinden, bu konuda kendisine gereken her trl yardmn
yaplmas.
27 evval 973 (17 Mays 1566)

1630
Badad Beylerbeyine
Tahrir esnasnda Dertenk, Kerend ve Derne sancaklarnda ortaya kan

zevidin henz mir iin zaptedilmedii duyulduundan, szkonusu zevidin mir iin
zaptedilmesi.
1631
Msr Beylerbeyine
skenderiye'de in olunan bir hann kaleye zarar olduu duyulduundan,

durumun yerinde incelenerek szkonusu hann kaleye ne gibi bir zarar olduunun ve bu
durumun nasl nlenebileceinin bildirilmesi.
1632
Filibe kadsna
Vezir Pertev Paa ile birlikte geen askerlere verilen zahre miktarnn Pertev
Paa'nn asker saysna gre ok fazla olduu; ordu Filibe dahilindeki konak yerlerine
vardnda odun, ekmek, arpa, bal, ya, peynir, yourt ve dier her trl ihtiya
maddelerinde bir sknt ekilmemesi iin dikkatli olmas ve gerektiinde Akakzanlk
256
kazasndan da yardm talep ederek emrolunan zahrenin konak yerlerinde hazr

bulundurulmas iin gerekli gayreti gstermesi,; aksi halde hibir zrn kabul edilmeyecei.
28 evval 973 (18 Mays 1566)

1633
Belgrad'a varncaya kadar yol zerinde olan kazalarn kadlarna
Yol temizlemek iin tayin olunan silahdarlarn zahre ihtiyacnn, bedeli

mukabilinde kazalar dahilinden karlanmas.
1634
Yenieri aasna
Budun'daki kul karndalarndan iki yz yenieri yazlmas; eer iki yz tane

kul karnda yoksa, bulunanlarn yazlp eksiin, bu taraftan tamamlanmak zere
bildirilmesi.
1635
Nibolu ve Vidin beylerine
Daha nce ins emrolunan gemilerin durumunun ne mertebede olduunun ve

yukar tarafa gnderilen gemi varsa, ne zaman gnderildiinin bildirilmesi.
1636
Kocaili beyine
Gemilerin nerede, ne durumda olduu, gittikleri yere ne zaman ulaabilecekleri

ve umum durum hakknda bilgi verilmesi.
29 evval 973 (19 Mays 1566)

1637
Dimitrofa kadsna
Mukbele-i Brdelen konak yeri olarak belirlendiinden, buraya belirtilen

miktarlarda yiyecek ve odun gnderilmesi ve bu konuda herhangi bir sknt ekilmesine
meydan verilmemesi, aksi takdirde hibir zr ve bahnenin kabul edilmeyecei; ayrca
Dimitrofa Kalesi'nin te yanndaki konak yeri iin ise Yakova kadsndan yardm istenmesi.
1638
Brdelen ve lok kadlarna
Mukbele-i Brdelen bir konak yeri olarak tayin olunup, buraya belirtilen
miktarlarda erzak ve odun tedriki hususunda Dimitrofa kadsna hkm gnderildii;
kendilerinin de bu hususta ad geen kadya yardmc olmalar.
1639
Yakova kadsna
Dimitrofa Kalesi'nin te yannn konak yeri tayin edildii ve buraya belirtilen

miktarlarda zahre tedriki hususunda Dimitrofa kadsna emir gnderildii; kendisinin de
bu hususta ad geen kadya yardm etmesi.
ZETLER
1640
257
Sirem Beyi Bl Bey'e
Daha nce gnderilmesi emrolunan cerahor ve krekilerin durumu ile

koyunlarn hazr olup olmadnn bildirilmesi; Vulkovar yaknlarndaki rmaa araba
sacak genilikte kpr yaplmas iin gerekli hazrlklarn tamamlanmas; sancak dahilinde
belirlenen yedi konaa somun, boaa ve peksimed gibi erzakn gnderilmesi hususunda
kadlara gerekli tenbihin yaplmas ve ihtiya maddelerinin hne ba olarak toplanmas.
1641
Anadolu Beylerbeyine
Teke Beyi Murad Bey ile Bursa Sancakbeyi Abdurrahman Bey arasndaki
tasaddur hususunda, daha nce gnderilen bu konudaki kanunnmeye gre halledilmesi.
1642
Tmvar Beylerbeyine
Erdel kralnn baz Hersek ve Neme beylerinin Erdel'e saldrmak zere

olduklarn bildirdii, byle bir durumda asker iin byk zahre sknts meydana gelecei
ve Gle ele geirilmeden zahre gnderilmesinin mmkn olamayacana dair gnderdii
mektubun alnd; durum arzedildii gibiyse asker oraya varmadan Gle, Yanova veya
Lago kalelerinden hangisinin fethedilmesi daha uygun ise orann kuatlp fethedilmeye
allmas.
1643
Budun Beylerbeyine
Gnderdii mektupta Solnok Beyi Hasan'a be alt yz yenieri verilmesinin

emredildii ancak Budun'da bulunan drt yz doksan alt yenierinin gnderilmesi halinde
muhfazaya asker kalmayaca bildirildiinden, Hasan Bey'e Budun yenierilerinden drt
yz nefer ile Tatar frislerinden otuz ve Pete frisleri aalklarnn her birinden krkar nefer
gnderilmesi; Budun iin ise yenieri aas tarafndan hisar erenlerinden ve silah
kullanabilen kimselerden iki yz yenieri yazlp muhfaza grevinde istihdam edilmesi.
1644
Emrindeki beyler ve askerler ile sefer iin hazrlanm iken gelen hkm-i erif
zerine Segedin ve Hatvan beyleri, Budun yenierileri ve gnllleri ile toplanp Eri'nin st
tarafndaki baz kalelerin fethi iin grme yapld, dmann be alt bin kiilik kuvveti
bulunduundan zerlerine saldrlmasnn dnldne dair gnderdii mektubunun
alnd; ancak imdilik Gle Kalesi'nin fethi daha nemli olduundan Tmvar
beylerbeyine bu konuda yardmc olmak zere Vezir Pertev Paa'nn Gle'ye gnderildii;
kendisinin de emrindeki bey ve asker ile toplanp, Gle Kalesi'ne dmandan yardm
gelmesini engellemesi.
1645
Bedesten'den eya alan Mustafa ve skdar'da bulunan arkadalarnn

durumu ile siphinin hapsedilip hizmetkrlarnn kree konulduu ve siphilerin
timarlarn bakasna vermek istedii yolunda gnderdii mektubun alnd; sefer dnne
258
kadar siphilerin hapiste, hizmetkrlarnn ise krekte tutulmas; siphilerin timarlarnn ise
bakalarna verilmek zere arzedilmesi; ayrca buldurulmas daha nce emredilen Mikel adl
kfirin karsnn da, Mikel'in dramanlk yapan kefiline buldurulmas.
1646
Baz camilerin hitabet grevinin bo olduu ve bu konuda kadlar tarafndan

arz geldiinde tevcih yaplp yaplamayacana dair gnderdii mektubun alnd ve
kendisine tevcih etme izni verildii; yaplan tevcihler iin imdilik tevcih tezkiresi verilmesi,
beratlarn sefer dnnde yazlaca.
1647
stanbul kadsna
stanbul'a kasap tayin edilen Edirne kasaplarndan Hac Mehmed'in grevine

balamayp Ktahya'ya gittiinin haber alnmas zerine bu hususta ehzde Selim'in
lalasna emir gnderildii, lalann da ad geenin, nce hasta olup sonra iyiletiini
bildirdii; ad geenin, teslim olur olmaz kasaplk hizmetinde istihdam edilmesi.
1648
Filibe ve Tatarpazar kadlarna
Filibe ve Tatarpazar'ndan, orduya satlmak zere, yeterli miktarda ivi ve nal

tedrik edilip sahipleriyle birlikte gnderilmesi.
1649
Samakov kadsna
Samakov'dan ordu iin bin takm at nal ve ona yetecek kadar ivi kestirilip
Sofya'ya gnderilmesi.
1650
mer Bey'e
Erzurum beylerbeyi hslar otuz yk akelik olup millerin uhdesinde

olduundan, sekiz yk akelik ksmnn hssa iin ayrlp kalan yirmi iki yk akelik ksmn
Erzurum beylerbeyine tasarruf ettirilmesi.
1651
Rumeli Beylerbeyine
avuoullar diye bilinen Mahmud ve Keyvan adl kiilerin obanlarnn,

Marmara kyne sarho olarak gelip ev basp adam dvdkleri ve kendilerine engel olmak
iin gelen Vezir-i azam Mehmed Paa'nn Voyvodas Mustafa Aa'y da yaraladklar ve
tefti esnasnda ad geen voyvodann olay srasnda Mahmud'un da hazr bulunduunu ve
kendisinin onun bilgisi dahilinde dvldn syledii bildirildiinden, ad geen
Mahmud ve Keyvan'n timarlarnn ellerinden alnarak bakalarna verilmesi.
1652
Zihne kadsna
Gnderdii mektupta belirttii olay zerine Mahmud ve Keyvan adl ahslarn

timarlarnn ellerinden alnmas hususunda Rumeli beylerbeyine hkm gnderildii; olaya
ZETLER
259
karan obanlarn ise kree konulmak zere gvenilir adamlar nezaretinde stanbul'a
gnderilmesi.
1653
Bodan voyvodasna
Leh kralnn, Bodan'dan kaan hainleri iade etmedii gibi, Neme'ye yardm
iin ok sayda asker hazrlad, stefan Voyvoda olu Konstantin Voyvoda'nn asker
toplad ve Bodan'a saldr hazrlklar yaptna vs. ye dair gnderdii mektubun alnd
ve Bodan topraklarna herhangi bir tecavz vukuunda Krm hannn dman topraklarna
aknlar dzenleyip yamalamas ve Bodan'a yardm etmesi hususunda ad geene ve
Akkirman beyine hitaben yazlan hkmlerin kendisine gnderildii; gerektiinde bu
hkmleri ad geenlere ulatrp yardm talep etmesi ve Bodan'a ynelik herhangi bir
saldrya kar hazrlkl bulunup, dman tarafndan Bodan'a herhangi bir zarar erimesine
meydan vermemesi; ayrca Bodan'daki iki yz yenierinin orada muhfazada kalmas, daha
nce gnderilmesi emrolunan atl ve yayalar ile yz bin kile arpann yirmi bin kilesinin
Belgrad'a gnderilmesi, seksen bin kilesinin ise gemilere yklenip stanbul'a gnderilmesi.
1654
Anadolu Defterdar Hasan elebi'ye
Rikb- hmyun'a Aydn Memlahas, Aydn Memlahas'nn mltezimi ve

Bozyk Muktaas'nn mltezimi ile ilgili sunulan adet rukann cevap verilmek zere
keseye konularak kendisine gnderildii; geciktirmeden bilgi edinip cevaplar ne ise ak
olarak yazp bildirmesi.
1655
Peuy beyine
Sefer iin cerahor ve ekmek lzm olduundan liva dahilinden cerahor

yazlmas ve konak yerlerinin her birine belirtilen miktarlarda ekmek, boaa ve peksimed
gnderilmesi; yol zerinde bulunan varolarn kaldrlmayp zahre temininde bunlardan
faydalanlmas; ayet varolarn ahalisi yerlerinde durmaktan korkuyorlar ise byk
varolara dahil edilmeleri ve asker tarafndan halka zarar verilmesinin nlenmesi.
1656
Kopan beyine
Sancak dahilinden cerahor yazlp sefer iin hazrlanmas ve bu iin ne ekilde

yapldnn bildirilmesi; yol zerinde bulunan kk varolara dokunulmayp buralardan
zahre temini hususunda faydalanlmas ve kimseye zarar verilmemesi; eer varolar ahalisi
yerlerinde durmaktan korkuyorlar ise bunlarn byk varolara yerletirilmeleri ve askerden
ya da bakasndan halka bir zarar gelmesinin nlenmesi.
1657
Eflak voyvodasna
Gnderilmesi emrolunan yedi bin askerin hazr olduu fakat sal iyi
olmadndan kendisinin gelemeyeceini bildirmesi zerine, szkonusu askerlerin gvenilir
adamlar ile gnderilip kendisinin Eflak'n muhfazasnda kalmas hususunda daha nce
kendisine hkm gnderildii; bunun dnda, Belgrad'a gnderilmesi gereken zahrenin
260
yerine ulap ulamadnn ve Vidin ile Nibolu'da yaplan gemilere kreki gnderilip
gnderilmediinin bildirilmesi; gnderilen krekilerden yolda kaan olursa iin
aksamamas iin yerine para ile kreki tutulmas ve krekilerin kamas yznden gemi
iinin uzamamas iin krekilerin bana gvenilir bir adam grevlendirilmesi.
1658
Budun Beylerbeyine
Kuatlan kaleleri dmek ve dman toplarn tahrip etmek iin arabalar,

yuvalaklar, barutu vs. levzmt ile birlikte on bir, on drt ve on alt vukyye glle atar
toplar ile bin kantar top otu hazrlanmas ve Peuy'da ne kadar top ve ne kadar yuvalak
mevcut olup ne kadar topun hazr halde bulunduunun da bildirilmesi.
1659
Aknc Beyi Sleyman Bey'e
Kendisine gnderilen hkm gerei aknclarn sefer iin hazrland ve hazr

beklendii, imdiye kadar ne bir yere toplanmak ne de bir yere gnderilmek iin emir
gelmedii, ani bir durum olursa ok uzaklarda bulunan aknclara haber vermenin zor
olaca ve zamannda grev yerine yetiilmedii takdirde de sorumluluk altnda kalnacan
belirterek, verilecek emir her ne ise yapmaya hazr olduu yolunda gnderdii mektubun
alnd; Mihall'ye tbi aknclar ile irmen msellemlerini det ve kanun gerei cilen
yola karmas ve Ordu-y hmyun'a katlmalarn salamas.
1660
Yenipazar kadsna
Hasta olduunu belirterek nzl gnderemeyecei yolunda gnderdii

mektubun alnd; nzl konusu nemli olduundan ihmale gelmeyecei, bu sebeple
hastalnn uzun srme ihtimali varsa istenilen nzl nibler vastasyla Belgrad'a
gndermesi; ancak hastalk bahnesiyle nzl gndermedii anlald takdirde mansbnn
elinden alnaca ve cezalandrlaca.
1661
Semendire beyine
Daha nce kendisine kadlar tarafndan getirilen nzln Sirem'e geirilmesi

ve kpr gemilerinin malzemesinin hazr edilmesi, ordu Sofya'ya varnca kpr yapmna
balanmas hakknda emir gnderildii, u anda ordu Filibe'ye varmak zere olduundan,
kendisinin de ona gre hesap edip emir gerei kpr yapmna balamas.
1662
Pojega beyine
Kaza dahilinde bulunan menzillerde ka rmaa kpr yapmak gerektiinin,

zahre gemilerinin Belgrad'a gnderilip gnderilmediinin, kprlerin nerede kurulmasnn
uygun olacann ve ne kadar cerahor gnderildiinin bildirilmesi; konak yerlerine yeteri
kadar ekmek, poaa ve somun gnderilmesi; in edilecek kprlerin araba geecek
genilikte olmas; ayrca Belgrad'a gnderilen gemilerin ka tane ve zahrenin ne kadar
olduunun, kpr aalarnn ne ekilde tedrik edildiinin ayrntl olarak bildirilmesi.
ZETLER
1663
261
Filibe, Tatarpazar, Sofya, ehirky, Ni, Alacahisar ve Belgrad kadlarna
Daha nce, konak tayin olunan yerlerin isimlerinin ve her konak iin ne kadar
zahre lazm olduunun kendilerine bildirildii; u anda ordu blgeye varmak zere
olduundan, belirtilen miktarlarda zahre vs. mhimmtn eksiksiz olarak konaklarda hazr
edilmesi; Belgrad kadsnn istenilen miktarda peksimed, arpa, ekmek ve dier zahreyi
arabalara ykletmesi, Filibe kadsnn bin takm, dier kadlarn da beer yz takmlk nal ve
ivi hazrlamalar.
1664
sek ve Sirem sanca kadlarna
Sefer iin belirtilen miktarlarda peksimed, ekmek, bal, ya gibi erzakn tedrik
edilip orduya bu konuda sknt ektirilmemesi ve hayvanlar iin de bir iki bin kadar nal ve
ivi gnderilmesi.
1665
Budun beylerbeyine
Kale muhasaras iin mmkn ise Budun'dan cerahor gnderilmesi; Sigetvar

Kalesi muhasara edildiinde kale toplarn ie yaramaz hale getirebilmek iin Peuy'da top
olup olmadnn ve toplar Budun ya da stolni Belgrad'dan gnderilecekse orada hazr olup
olmadnn bildirilmesi; hazr deil ise hazrlanmas ve kale muhasaras srasnda hibir
hususta sknt ekilmesine meydan verilmemesi.
1666
Zara ve irmen kadlarna
Kopan'dan stanbul'a getirilirken yolda kaan esirin nerede ise aratrlp

buldurulmas.
1667
Rumeli beylerbeyine
Beylerbeyilie tbi sancakbeylerinin skp'e yakn yerlerde askerleriyle

toplanp hazr halde bekledikleri yolunda gnderdii mektubun alnd; Rumeli askerleri
bizzat padiah tarafndan denetleneceinden, sancakbeylerine, askerlerin silahlarnda ve
sava ara gerelerinde herhangi bir noksanlk olmamas hususunda tenbihte bulunulmas;
herhangi bir eksii grlen olursa iddetle cezalandrlaca.
Gurre-i Zilkde 973 (20 Mays 1566)

1668
Gurre-i Zilkde 973 gn Pnarba'nda iddetli yamur yadndan kindi

Divan'nn toplanamad.
2 Zilkde 973 (21 Mays 1566)

1669
Filibe kadsna
Ordunun Filibe'de iki gn kalmas kararlatrldndan, daha nce tedriki
262
emrolunanlar dnda gnlk ellier bin akelik ekmek hazrlanmas; Kona nahiyesine de
bol miktarda ekmek gnderilmesi ve bu hususta gereken titizliin gsterilip herhangi bir
sknt ekilmesine meydan verilmemesi.
1670
Cebecibana ve Arabacbana
akraa Deirmeni, Kerehalil, Pnarba ve Zagovie isimli konaklarda

konaklamalar; daha sonraki konak yerlerinin yazl olduu tezkirenin hkmle birlikte
gnderildii, ona gre hareket etmeleri.
1671
Topubana
Cebehnenin nnden geceleri orduya bir iki menzil mesafede yrnmesi;

konak yerleri hususunda ise gnderilen tezkireye gre hareket edilmesi.
3 Zilkde 973 (22 Mays 1566)

1672
Hdavendigr Sanca Beyi Abdurrahman ile Teke Sanca Beyi Murad'n

durumlar hakknda gnderdii mektubun alnd; bundan sonra Teke sanca beyinin sa
kolda, Hdavendigr sanca beyinin ise sol kolda yer almalar.
1673
Dobnie kadsna
Sofya kazasna tbi Yerderbendi konana altm bin akelik ekmek, drt yz
md arpa ve yulaf tedrik edilip gnderilmesi.
1674
Sofya kadsna
Zahre temininde sknt ekildiinden, kaza dahilindeki konaklara Samakov,

vraca, Radomir ve Dobnie kadlarnn yardm etmeleri hususunda emir verildii;
kendisinin de her konaa altm bin akelik ekmek ve biner md arpa ile yulaf gndermesi.
1675
Samakov kadsna
Sofya kazasnda konak yeri olarak tayin edilen htiman ve Hackaraman'a

belirtilen miktarlarda ekmek, arpa, yulaf, nal ve mh tedrik edilmesi.
1676
Radomir kadsna
Sofya konana zahre tedriki hususunda yardmc olmas hakknda

gnderilen hkm gereince szkonusu konan ihtiyac olan miktarlarda arpa, yulaf ve
ekmei hazrlayp gndermesi.
1677
Filorina kadsna
Nzl hizmetini gren Behzat'n gnderdii mektupta, vilyetin nzlnn
ZETLER
263
topland ve nzln dier yerlerden fazla olduu, nzln gtrlmesi srasnda vilyet
kads bulunmad takdirde nzl gtren kfirleri zapturapt altna almann g olaca
bildirildiinden, nzln gtrlmesine bizzat kendisinin nezaret ederek istenilen yere
teslim etmesi; nzl zamannda yerine ulamad takdirde kendisinin sorumlu olaca ve
grevinden alnaca.
4 Zilkde 973 (23 Mays 1566)

1678
Yemen beylerbeyine
Yemen'in sahil ve dalarnda bulunan kalelerden ounun harap vaziyette

olduu ve tamir edilmeleri gerektii hakknda dizdarlar ve beylerden srekli mektuplar
gelmesi zerine onlara gvenmeyip szkonusu kalelere mimarlar gndererek durumu
incelettii ve neticede yirmi kadar topraktan yaplma kalenin, zellikle iddetli
yamurlardan dolay bozulduunun anlald ve eer tamir edilmezlerse hem ilerde daha
fazla masraf gerektirecekleri, hem de bu durumun memleket muhfazas bakmndan
mahzurlu olduu yolunda gnderdii mektubun alnd; durum arzedildii gibi ise tamire
muhta kalelerden gerekli olanlarn israfa kamadan tamir ettirilmesi.
1679
Antalyal Mehmed avu'a
Tatarpazar kazasndan Mnendili konana gnderilecek arpa ve ekmekten

artan ksmn, zahre sknts ekilen htiman konana gnderilmesi.
1680
Edirne kadsna
Edirne hslarna tbi Sofular kynde bulunan iftliin eyh Pir Ahmed ile
Sf Ali bin Abdullah adl ahslar arasnda anlamazla sebep olduu ve Sf Ali'nin iftlik
zerinde haksz yere tasarruf iddiasnda bulunduu bildirildiinden, durumun incelenerek
haksz yere yaplan mdahalelerin nlenmesi ve iftliin eskiden beri kimin tasarrufunda ise
ona tasarruf ettirilmesi.
1681
Arad beyine
Kendilerinden nzl, araba ve cerahor istenilen sancak halknn, blgenin iki

yldr askerin urak yeri olduunu, dman tarafndan srekli bask altnda tutulduklarn ve
iki tarafa da vergi demek zorunda kaldklarn belirterek nzl ve araba vermeye raz
olduklarn, ancak cerahor vermeye gleri yetmediini, ayrca slm askerlerinin blgeye
gelmesinden dolay ok zarara uradklarn, buna ramen kendilerinden cerahor talebinde
bulunulacak olursa kaacaklarn syledikleri yolunda gnderdii mektubun alnd; ancak
sefere kmaktan gaye, halkn rahat ve mutluluunu salamak ve kendilerini dman elinden
kurtarmak olduundan istenilen cerahorlarn hazrlanmas ve kendilerine, askerin kimseye
zarar vermemesi iin gerei gibi zaptedileceinin sylenmesi.
264
1682

Uzuncaova Hasky kadsna
Seferden dnte ordunun ihtiyac olan arpa ve yulafn eski ve yeni terekeden
tedrik edilip hazrlanmas ve herhangi bir skntya meydan verilmemesi.
1683
Edirne Muhfz Mustafa Paa'ya ve Edirne kadsna
Baz ehl-i fesdn su iledikleri yerlerden kaarak baka kadlklara, vakflara

ve timarlara sndklar ve ele geirilmek istendiklerinde geri verilmedikleri
duyulduundan, bu gibi ahslarn katklar yerlerden istenerek su iledikleri yerlere
getirilip davalarnn grlmesi ve zerlerine sbit olan haklarn alnp sahiplerine verilmesi;
sulular vermemekte direnen grevli olursa, kimler olduklarnn bildirilmesi.
1684
Budun beylerbeyine
Solnok Sanca Beyi Hasan'a, Segedin ve Hatvan sancaklar beyleri ile

Koromarta adl palangada toplanmalarnn emredildii, ancak Vajaka'da dmann
memlekete saldrabilecei yer bulunduu, bu sebeple Vajaka'da toplanmalarnn daha uygun
olaca bildirildiinden, neresi mnasip ise orada toplanmalar hususunda kendilerine
1685
Msr beylerbeyine
Menzile kadsnn niblii iltizam ile vermesi sebebiyle nib olanlarn

Mslmanlardan kanuna aykr para talep edip zulmettii bildirildiinden, durum bu ekilde
ise, niblii iltizam ile vermeyip, gvenilir kiileri nib yapmas hususunda kadya tenbihte
bulunulmas .
1686
Yemen beylerbeyine
bb ve Sadan kadsnn gnderdii mektupta, Sadan vilyeti ve Hin (

)
Kalesi'nin fethinden sonra sabk Yemen beylerbeyi Mahmud'un buralardaki halka
tahammllerinin zerinde vergi koyduu, bunun zerine halkn yurtlarn brakp dald,
vergilerin indirilmesi zerine halkn yurtlarna geri dnd, ancak beylerbeyinin
grevinden ayrlmasna yakn bir zamanda vergileri tekrar ykseltmesi zerine halkn tekrar
yurtlarn brakp gittikleri bildirildiinden, durum arzedildii gibi ise bundan byle
vergilerin halkn tahammlne gre alnmas.
1687
Yemen ve Sana beylerbeylerine
Yemen'de kesilen akenin eskiye gre eksik kesildii haber alndndan, bu

hususun zerinde nemle durulmas ve akenin eskiden olduu gibi kesilmesi iin gereken
ihtimamn gsterilmesi.
1688
Silistre kadsna
Szebolu ve Ahtabolu'da yaplmas emredilen kadrgalar iin gereken
ZETLER
265
kerestenin bir ksmnn kesilip bir ksmnn kesilmedii, kaza halknn ekserisinin eitli
grevlerle seferde olduu, seferde olmayanlarn ise avrz hnesinden olmadklar
bahnesiyle hizmete gitmediklerinin bildirildii; ancak kereste ii avrz olmayp cretle
yaptrldndan, sefere gitmeyenlerin cretle kereste hizmetine gnderilmesi ve kerestenin
bir an nce yerine iletilmesi; gerekirse bunlara hisar erenlerinin de yardm etmesi.
5 Zilkde 973 (24 Mays 1566)

1689
Rumeli beylerbeyine
Pritine kadsnn gnderdii mektupta, zahre gtrecek gemiler iin kaza

dahilinden grevlendirilen krekilerin toplanmas esnasnda baz zimmlerin birtakm ehl-i
fesd ile birleerek eitli bahnelerle kreki vermekten kandklar, kylerden toplanan
zahrenin Belgrad'a gtrlmesi iin gereken araba ve adamlar vermek istemeyerek
mahkemeyi bastklar, bu ahslarn daha nceki kad zamannda da drlharbden ucu sivri
almetli bir kazk getirip kyleri gezdirerek fesd kardklar bildirildiinden, durum
arzedildii gibi ise fesad karanlarn elebalar ile kazk gezdirenlerin yakalanarak
hapsedilmesi ve kazk gezdirenlerin kimler olduklarnn defter edilip gnderilmesi.
1690
Budun beylerbeyine
Daha nce kendisine, Filek Beyi Hasan Bey'in fethettii taka Kalesi'nin
memleketin muhfazas iin gerekli deil ise yktrlmas hususunda emir gnderildii; fakat
Hasan Bey bu kalenin memleketin muhfazas iin gerekli olduunu bildirdiinden, eer
kale memleketin muhfazasna yararl ise yktrlmamas.
1691
Samakov, ehirky, Radomir, Berkofa, Kratova, Ustrumca, Tikve,

vranya, tip ve skp kadlarna
Ordu-y hmyun iin kazalar dahilinden tedrik edilmesi emredilen

koyunlarn ordu varmadan nce Belgrad'a ulatrlmas.
1692
Sbk Budun Beylerbeyi [stanbul Muhfz] skender Paa'ya
Kral'n adam Mikel'in, Galata'da bulunduu haber alnan avretinin aramalara

ramen bulunamadna dair gnderdii mektubun alnd; szkonusu avret bulunduu
takdirde yakalanmas uygun olmayacandan, gerektiinde bulunmak zere, salam kefillere
balanmas.
1693
Filibe'den Belgrad'a varncaya kadar yol zerindeki kazalarn kadlarna
Kadlklar dahilinde belirlenen konaklar yoklayp birbirine olan uzaklklar ile

birbirinden uzak konak varsa arasnda konak olmaya mnasip yerler olup olmadnn
belirlenmesi ve sarp yerler, kprler ve kprye muhta olan yerler, azmak ve deirmen
olan konaklar ile hangi konaklarn daha nceki seferlerde kullanld gibi hususlarn
266
ayrntl olarak bildirilmesi; ayrca konaklarn zahresi iin, gereken ihtimamn gsterilerek
kpr gereken yerlere kpr yaplmas.
1694
Mmin Nzr'a
Morova nehri zerine kurulacak kprnn, bu ile grevli iken grevini

tamamlamadan Tmvar beylerbeyinin yanna giden Alacahisar Beyi Rstem'in keresteleri
hazrlad yerde kurulmas yolundaki talebini hvi mektubunun alnd; eer sular geit
vermezse kprnn kerestenin hazr olduu yerde kurulmas; ayrca eski konaklardan kpr
kurulacak yere ulalp ulalamayacann da bildirilmesi.
1695
Edirne Muhfz Mustafa Paa'ya
Harmiler elinden kaan bir olann, harmilerin yataklar, duraklar ve

bunlara yardm edenler hakknda verdii bilgiler ile dier kaynaklardan elde edilen bilgilerin
defteri tutularak bir sretinin kendisine gnderildii; defterde belirtilen ahslarn
yakalanarak toprak kadlar tarafndan tefti edilmesi ve suu sbit olanlara gerekli cezalarn
verilmesi.
1696
Baz ekya ve ehl-i fesdn, Edirne'ye gelip siphi kyafetinde ve silahla

dolaarak fesad kardklar bildirildiinden, durumun aratrlmas ve szkonusu ahslar
gerekten siphi iseler sefere gnderilmeleri, siphi deil iseler suu sbit olanlarn
hapsolunmalar.
1697
Estergon Beyi Mehmed'in akrabas ve ie yarar adamlarndan olup dmana

esir den Cafer'in kurtarlabilmesi iin, dman tarafnn da Eri Kalesi'nden esir alnan
kfirlerden Nadajdi Karka isimli esiri talep ettii Budun beylerbeyi tarafndan
bildirildiinden, ad geen esirin Cafer'in kardei Durali'ye teslim edilmesi.
1698
Talep ettii iki yz adet nianl kdn gnderildii; bunlarn gerekli olan
yerlere sarfedilip her ne yazlmsa deftere kaydedilmesi ve sretinin Sdde-i sadet'e teslim
edilmesi; ayrca Bursa kadsna gnderilen hkmn de yerine ulatrlmas.
1699
Yemen beylerbeyine
Yemen ile Hindistan arasndaki deniz yolu zerinde bulunan Bender-i ihr ve
Hadralmd denilen blgeye hkmeden Sultan Bedir isimli Arap eyhinin Sleyman Paa
zamanndan beri sancak tasarruf ederek itaat eder gibi grnp Rum'dan ve Hindistan'dan
gelip geen tccar gemilerinden gmrk ve bc alarak zulmettii, dmanla dostluk
kurduu, idaresi altndaki memleketlerden Hazine-i mire iin ok az mal gnderdii,
Mahmud Paa zamanndan kalan yllk mal istendiinde ise vermedii ve isyan zere
ZETLER
267
olduu, eer izin verilir ise buralarn kolayca fethedilebileceine dair gnderdii
mektubunun alnd; eer ad geen eyh isyan zere ise uygun bir ekilde ve fitneye sebep
olmadan ele geirilmesi ve hakkndan gelinmesi.
6 Zilkde 973 (25 Mays 1566)

1700
stanbul, Edirne, Filibe, Gmlcine, Yenice, Siroz, Selanik ve dier Rumeli

kadlarna
Gmlcine kazasnda suhte tifesinden baz kiilerin adam ldrp ev

bastklar, iki iip fesad kardklar, bunlardan bazlarnn yakalanp hapsedildii,
bazlarnn ise bulunamadklar bildirildiinden, szkonusu mfsidlerin yataklar, duraklar
ve akrabalar aratrlarak yakalanp hapsedilmeleri ve Gmlcine halkndan bunlarn
sularnn sorularak sbit olanlarnn yazlp bildirilmesi; ayrca bu ahslarn baz evleri
basacaklar haber alndndan buna kar gerekli tedbirlerin alnmas ve yakalanmalarna
gayret edilmesi.
1701
Pojega beyine
Gnderdii mektupta Drava stnde kpr yapmak iin otuz adet kpr gemisi
gerektiinin bildirildii; belirtilen miktarda kpr gemisinin yetip yetmeyeceini tekrar
aratrp ne kadar daha lzm ise bunlar da acele olarak hazrlamas.
1702
Yemen beylerbeyine*
Sana Beylerbeyi Rdvan'n adam gndererek, daha nce Yemen Beylerbeyi

olan Mahmud zamannda her yl Yemen'den gnderilmesi gereken baharat gndermedii...
* Hkm yarm braklmtr.
1703
Filibe kadsna
Filibe'de bulunan Saray- mire nndeki ayrn ehir halk tarafndan

sahiplenilip zerine davar srld ve avrzdan muaf tutulma karl saray korumakla
grevlendirilen kyden avrz alnmaya baland haber alndndan, yine avrzdan muaf
olma karl saray ve ayrn evresinin hendekle evrilip aalandrlmas grevi ile ayr
ve hendein korunarak tamirinin yaplmas grevinin ayn kye verilmesi ve bu konuda
kimseye engel olunmamas.
1704
Daha nce hazrlanmas istenen kpr gemileri, zahre ve dier mhimmttan

her birinin ne kadarnn hazrland ve ne kadarnn kald hususunda teferruatl bilgi
gnderilmesi ve ilerin bir an nce tamamlanmas; ayrca ordu o tarafa yaklamakta
olduundan, Semendire ve Belgrad'dan alnacak toplarn nakli iin gemi hazrlanarak bu
husustaki hazrlklar hakknda da bilgi verilmesi.
268
1705

[Solnok Beyi] Hasan Bey'e
Daha nce kendi emrine verilen beyler ile birlikte Koromarta mevkiinde
toplanlmasnn emrolunduu; fakat Budun beylerbeyi tarafndan Vajaka adl mahalde
toplanlmasnn daha uygun olacann bildirilmesi zerine Budun beylerbeyine hangi yer
daha mnasip ise orada toplanlmas hususunda emr-i erif gnderildii; kendisinin de bu iki
yerden hangisi uygun ise orada toplanp dmann hareketlerine gz kulak olup elde
edilecek bilgileri bildirilmesi.
1706
Sofya'dan Belgrad'a varncaya kadar yol zerinde olan kazalarn kadlarna
Ordu-y hmyun iin, kazalar dahilindeki konak yerlerinde belirtilen

miktarlarda zahre hazrlamalar; bu hususta kendilerine yardmc olmalar iin konaklara
yakn olan dier kadlara hitaben yeniden hkmler yazlp kendilerine gnderildiinden,
gerekirse bu hkmlerin sretlerini karp ilgili kadlara gndererek yardm talep etmeleri.
1707
Sofya'dan Belgrad'a varncaya kadar yolun sa ve sol kolunda bulunan

kazalarn kadlarna
Kadlklarna yakn konaklara zahre yardm yapmalar hususunda kendilerine

daha nce gnderilen emir gereince, her birinin biner md arpa ve alef ile krkar ellier bin
akelik ekmek hazrlayarak bu konaklara iletmeleri.
1708
Budun beylerbeyine
Daha nce lzm deil ise yktrlmas, lzm ise kalmas hususunda emir
gnderilen taka Kalesi'nin yktrlmayarak ierisine asker konulmak sretiyle
muhfazasnn salanmas; ayrca Komoran ve Yank'dan, kendilerinden haber alnabilecek
nitelikte esirler alnarak gnderilmesi.
1709
Budun beylerbeyine
Sefer iin Budun'da onaltar vukyye atar iki bacaluka top, ondrder vukyye
atar drt top ve onbir vukyye atar drt top hazrlamalar iin Dergh- muall topular
blkbalarndan Yusuf'un yoldalar ile beraber gnderildii; ad geenler vardklarnda
szkonusu toplarn mhimmtlaryla beraber hazrlanmas.
1710
Semendire beyine
Semendire'den getirilecek onaltar, ondrder ve onbirer vukyye atar toplarn

yuvalak vs. mhimmtlaryla birlikte hazrlanarak gemilere konmas.
1711
Vidin Beyi Mehmed Bey'e
Daha nce kendisine, yukarya zahre gndermesi emrolunduu halde

zahrenin henz gnderilmedii duyulduundan, szkonusu zahreyi derhal emredilen
mahalle gndermesi ve gemileri Koyluc'a ulatrdktan sonra, nceki emir gereince derhal
Tmvar beylerbeyinin yanna varmas.
ZETLER
269
9 Zilkde 973 (28 Mays 1566)

1712
Erdel kralna
Daha nce kendisine gnderilen nme-i hmyunda beyleri ve askerleri ile

birlikte Varadin'de toplanp hazr bulunmasnn istendii ve imdi de, dmann Varadin'i
istilaya teebbs edeceine dair haberler alnd; durum bu ekilde ise dmann Varadin
Kalesi'ne ve reyya herhangi bir zarar eritirmemesi hususunda gerekli gayreti gstermesi
ve u anda ne durumda olduunu, yannda hangi beylerin bulunduunu ve atl, cebeli, tfekli
vs. ka askerinin mevcut olduunu, dman hakknda elde edecei bilgilerle birlikte
bildirmesi; ayrca dmann bir kola hcumu olursa ordu varncaya kadar Erdel askeri ile
dmana kar koymas.
1713
Budun beylerbeyine
Semendire ve zvornik siphilerinin belirlenen yere gelmediklerine ve

dmann da serhadde saldrma ihtimali bulunduuna dair gnderdii mektubun alnd;
szkonusu siphilerin cilen kendisine katlmalar hususunda sancakbeylerine hkm
gnderildii, Hatvan ve Segedin beylerinin ise Solnok beyi ile birlikte, dmann Gle'ye
yardm etmesini engellemekle grevlendirildii; kendisinin de, bu sancaklarn dnda,
beylerbeyiliine bal tm sancakbeyleri ile dmana kar gerekli tedbirleri almas ve
dmann memlekete herhangi bir zarar eritirmesine frsat vermemesi; dmann Tata
Kalesi'ne saldrma ihtimaline kar da bu kaleyi her bakmdan takviye etmesi; ayrca Solnok
Beyi Hasan Bey'e, Hatvan ve Segedin askerleri ile birlikte arldklar takdirde yardma
gelmeleri hususunda emir gnderildiinden, gerekirse onlar da yardma armas.
1714
Filibe kadsna ve Dergh- muall avularndan Filibe subas olan

Hseyin avu'a
Filibe kazasnda, Falka (

) binti aban adl Yahudi kadnn olu Salom'u
Belova kyne giderken ldrerek mallarn alan Bayramlu isimli Yahudi ile Eyb'n
yakalandklar, bunlardan Eyb'n katl suunu kabul ettii iin siyset olunduu,
Bayramlu'nun ise maktln mallarndan bazlarnn elinde bulunduu tesbit edildii iin
mebbed hapisle cezalandrld, fakat baz kiilerin geeni hapisten kurtarmaya altklar
bildirildiinden, ad geenin mebbeden hapsedilip salverilmemesi ve kimse ile
buluturulmamas.
1715
Bosna beyine
Budun beylerbeyi tarafndan Neme kralnn Yank Kalesi yaknlarnda tabur

kurma fikrinde olduunun bildirildii; bu durumda askerlerin aknda ypratlmas uygun
olmayacandan, sanca dahilinde muhfazas gereken yerlere yeterince adam brakarak
emrindeki askerler ile birlikte orduya katlmas ve aknc beyine de orduya katlmas iin
haber gndermesi.
270
1716

Semendire beyine
Siphilerinden yz neferinin alkonulup dierlerinin Budun beylerbeyinin

yanna gnderilmesi emrolunduu halde henz kimsenin gitmedii bildirildiinden,
siphilerin, yz neferi hari, cilen tam techizatl olarak Budun beylerbeyinin yanna
gnderilmesi ve gitmeyenlerin burunlarna kl geirilerek tehir olunup timarlarnn
ellerinden alnmas.
1717
[Semendire beyi] Bayram Bey'e
Budun'a elli ayka gnderilmesi gerektiinden, gnderilecek aykalarn

kreki ve cenkilerinin eskiden nasl tedrik ediliyorsa yine ayn ekilde tedrik edilerek
cilen gnderilmesi.
1718
Nibolu Beyi Mehmed Han'a
Gemiler ile yerine ulatrlmas emredilen zahrenin gnderilmedii haber

alndndan, bu hususla bizzat ilgilenerek zahrenin gemilere yklenmesi ve krekilerin de
eksiksiz olarak tedrik edilip emredilen yere gnderilmesi.
1719
Eflak voyvodasna
Yz bin kile zahreyi gemilere ykletip krekilerini de tedrik ederek

gndermesi emredildii halde henz bunlarn gnderilmedii haber alndndan. szkonusu
zahre ve krekilerin eksiksiz olarak gemilere teslim edilip derhal gnderilmesi.
1720
zladi kadsna
Baboni kynde samanlk harap etmek, rza tecavze teebbs ve bir kadnn
parmakla bekretini bozmak sularn iledii bildirilen Hseyin bin nebey'in, sicil sretiyle
birlikte kree konulmak zere stanbul'a gnderilmesi
10 Zilkde 973 (29 Mays 1566)

1721
Badad beylerbeyine
ran tarafndan firar ederek gelen Rstem ve adamlarnn ahidnme gerei

yakalanarak ran'a teslim edilmesi emredildii halde bu hususun henz halledilmediine dair
ran tarafndan yeniden mektup geldii ve Rstem'in o civarda bulunduu yolunda haberler
alndndan, mmkn ise ad geenin yakalanarak hakkndan gelinmesi, mmkn deil ise
o civarn serhad hkimleri ile ittifak edilerek zarar ve fesadnn defedilmesi iin gerekenin
yaplmas.
1722
Solnok beyine
Daha nce Hatvan ve Segedin beyleriyle mnasip bir yerde toplanarak o civar
muhfaza etmesinin emredildii; ancak Budun beylerbeyi dmann Tata veya civarndaki
ZETLER
271
baz kalelere saldrma niyetinde olduunu ve yannda Budun Beylerbeyilii askerlerinden

henz kimse bulunmadn bildirdiinden, Budun beylerbeyi yardm istediinde sancan
korumak zere yerine adam brakp Hatvan ve Segedin beyleriyle birlikte yardma gitmesi.
1723
Klis beyine
Bosna beyi sefer iin orduya katlacandan, Klis ve Bosna taraflarnn

muhfazas grevinin kendisine verildii; kendisinin de Klis ve Bosna serhadlerinin
dmana kar muhfazas iin gereken gayreti gstermesi.
1724
Filibe kadsna
Avrz- divniyyeden muaf olmak zere Filibe'de bulunan saray koruyup

gzetir iken, daha sonra avrz hnesine kaydedilen on iki hneli Kumat kynn, eskiden
olduu gibi saray koruyup gzetmek ve etraftaki hendein srekli tamirini yapmak artyla
avrzdan muaf tutulmalar.
1725
Filibe kadsna
Filibe'de bulunan sarayn evresine, hendek kazlarak ehrin davarlarnn

ieriye girmesini engellemek iin st diktirilmesi ve bu ilerin, daha nce buralar
avrzdan muaf olma karl koruyup gzeten ve yine avrzdan muaf tutulan Kumat
kyne yaptrlmas.
1726
zvornik beyine
Yaplan gemileri Belgrad'a gnderip kendisinin, emrindeki askerlerle birlikte

derhal Budun beylerbeyinin yanna gitmesi ve onun uygun grecei ekilde hizmette
bulunmas.
1727
Sirem beyine
Daha nce kendisine, Vulkovar Kprs'n tamamlayp Budun beylerbeyinin

yanna gitmesinin emredildii; eer kpr tamamlanm ise sanca askerleri ile birlikte
cilen Budun beylerbeyinin yanna gitmesi; kpr tamamlanmam ise askerlerin,
alaybeyleri ile birlikte hemen Budun'a gnderilmesi ve krekiler ile cerahorlarn da
Semendire beyine teslim edilmesi.
1728
Rumeli askerinin sek'e geebilmesi iin kpr lzm olduundan, asker

ulamadan yetimesi mmkn ise kpr yaplmas, aksi takdirde at gemilerinin hazr
bulundurulmas; ayrca Budun'a gnderilecek elli adet aykann da kreki vs. levzm ile
hazrlanp azebler ve martoloslarla donatlarak hazr bulundurulmas.
272
1729

Rumeli beylerbeyine
Askeriyle birlikte yryp sek'e gitmesi; hkmn kendisine hangi gn

ulatn, hangi gn yola kacan ve yanndaki beylerin kimler olduunu yazarak
bildirmesi; ayrca yolda ordu iin tayin olunan konaklarda konaklamamas ve getii
yerlerde, halka zarar vermemeleri iin askerlerini gerei gibi zaptederek ahalinin ikyetine
mahal vermemesi.
1730
Lala'ya
ehzdenin Karapnar'da yaptrd imretine vakf iin istenilen Ateken

Yurdu'nun, szkonusu vakf iin ihsan olunduu.
1731
Tmvar beylerbeyine
Dmann Varadin taraflarna hcum etmesi halinde mevcut asker ile hem
onlara kar konulup hem de kale muhasara etmek mmkn olmadndan, ilave asker
gnderilmesi gerektiine dair gnderdii mektubun alnd; bu durumda, Tmvar'a yardm
olarak gnderilen askerler vardnda toplanan dman askerinin datlp ardndan kale
muhasarasna balanmas; kazma ve krek gibi ihtiyalarn Semendire'den getirtmesi; ayrca
Gle Kalesi top ile dvlerek alnamayaca ve ancak Lago ve Yanova kaleleri top ile
dvlerek alnabileceinden, ot israf edilmemesi; Gle kalesi iin de uygun olan ekil ne ise
onun tatbik edilmesi.
1732
Selanik beyine
Daha nce kiralanarak gnderilmesi emredilen su sr iftlerinin kiralanp

Sirem'e doru ektirilmesi.
1733
Sbk Budun beylerbeyi olup stanbul Muhfzl'na tayin olunan

skender'e
eitli sular isnad edilerek, sular sbit olmadan ve sicile kaydedilmeden

hapsedilip uzun zamandan beri hapiste tutulan adlar yazl kiilerin serbest braklmalarna
dair gnderdii mektubun alnd; bu kiilerin serbest braklmas, ancak istendiinde
bulunabilmeleri iin gvenilir kefillere balanmas.
1734
Filibe kadsna ve subasna
Kubarl kynden mfsid Tola bin Hac Sleyman'n hakkndan gelindii ve

kardeinin de yaramazlkla mehur olduunun bildirildii; kardeinin de yakalanp suu
sbit grlrse hapsedilerek durumunun arzedilmesi.
1735
Tatarpazar kadsna ve Filibe subasna
Remmal Haydar Olu'nun subas Hasan ile muhtesibi ve yoldalarnn

buldurulup hapsedilerek durumun arzedilmesi.
ZETLER
1736
273
Zahre tedrikine tayin olunan avulara
Ota- hmyunla nceden giden kapucbalara ve otak mehterlerine sefer iin

hazrlanan arpa, ekmek vs. zahreden yeterli miktarda verilmesi.
1737
Koanya ve Rudnik kadlarna
Koanya ve Rudnik madenlerinde dklmesi emredilen kurun fndklardan,

dklm olanlarn cilen Belgrad'a gnderilerek ne kadar gnderildii ve geriye ne kadar
kaldnn bildirilmesi; kalanlarn da bir an nce dklp gnderilmesi.
1738
Eflak voyvodasna
Nibolu'da bulunan gemilere yklenmesi emredilen arpann tam olarak teslim

edilmedii ve gnderilen baz krekilerin de kaybolup hizmetin yarm brakld; bu
sebeple, Dergh- muall avularndan Sleyman vardnda geri kalan arpann tedrik
edilmesi ve kaybolan krekilerin yerine tutulacak krekiler iin de yz bin ake
gnderilmesi.
1739
Bodan voyvodasna
Daha nce hazrlanmas emredilen yz bin kile arpann, Sleyman avu

vardnda seksen bin kilesinin Istabl- mire iin stanbul'a gnderilip, geri kalan yirmi bin
kilenin ise her kilesi altar ake hesabyla bedelinin, Semendire Beyi Bayram Bey'e
gnderilmesi ve seksen bin kilenin teslim edilip gnderildiine dair defterdardan tezkire
alnmas.
1740
Akkirman beyine
Tatar han mektup gndererek Leh kral Bodan tarafna saldrrsa kendisinin
de Leh topraklarna akn etmek istediini ve bunun iin de yardm gerektiini bildirdiinden,
byle bir saldr olduu takdirde askerleriyle birlikte Tatar hanna yardma gitmesi.
1741
Semendire beyine
Gelen zahrenin Belgrad, Semendire ve slankamin anbarlarna konulduu,

Vidin, Vultrn ve Alacahisar'a bal yerlerden gelecek zahrelerin de alnd, i blgeden
gelen nzln ise Belgrad'da olduu ve bununla ilgili olarak kendisine herhangi bir emir
gelmedii vs. hususlarda gnderdii mektubun alnd; kendisine daha nce gnderilen
emir gereince gelen nzl Sirem'e geirmesi ve kendisine emrolunan her hususu gerei
gibi yerine getirmesi.
1742
Pojega, zvornik ve Vidin sancakbeyleri ile Nibolu Beyi Mehmed Han'a
Pojega'da in edilip Belgrad'a gnderilen gemilerin bir yerde

grevlendirilinceye kadar beklemesi srasnda krekilerin zapt iin yarar adamlarn tayin
edilmesi.
274
1743

sfirlik, Berkofa, Visok, Priznik ve Raza nahiyeleri kadlarna
Konak tayin olunan Aruz [Azor]'da zahre sknts ekildiinden, ad geen

nahiyelerin her birinden krkar bin akelik ekmek ile drder yz md arpa hazrlanarak
gnderilmesi.
1744
Nzr Mmin'e
Gnderdii mektupta su taknlarnn ok olmas sebebiyle kprnn aada,

Didak kynde kurulmasnn uygun olduunu bildirmesi zerine o taraflardaki menzillerin
yazlp kendisine gnderildii; kendisinin de ad geen yere bu menzillerin hangisinden
saplaca, kanc menzilde varlaca ve aralarndaki mesafelerin ne kadar olduunu tesbit
edip bildirmesi ve yeni kprler kurmaya elverili yerlere kprler kurmas; ayrca yeni
duruma gre gidilmeyecek olan eski konan zahresini de yeni konaklara srdrp, etraftaki
kylerde ekmek piirtmesi.
1745
Han olu Mehmed Giray Han'a
Emredildii gibi Tatar askeri toplanp zi nehri geilmek zere iken yeniden
gelen emir gereince burada beklenilmekte olduu Krm han tarafndan bildirildiinden,
daha nce belirlenen gzerghtan Tmvar'a gidilmesi; ancak yol boyunca askerlerin
gereince zaptedilerek reynn ikyetine yol aacak herhangi bir hareket yaplmasna
msaade edilmemesi.
11 Zilkde 973 (30 Mays 1566)

1746
Semendire beyine
Daha nce, isimleri yazl olan yerlerin konak tayin edildii ve bu konaklara
zahre hazrlanmasnn emredildii; ancak Vidak suyunun geit vermemesi sebebiyle daha
aada kpr yaplmas gerektiinden, Vidak'da kpr yapldnda Ni'den, daha nce
tayin olunan konaklara ka konakta gelinip hangi konakta birleilecei ve eski konaklarda
hazrlanan zahrenen yeni konaklara gtrlp gtrlemeyecei, eer gtrlemeyecek
konaklar varsa bunlarn zahrelerinin nasl temin edilecei hususlarnn teferruatl bir ekilde
yazlarak bildirilmesi.
1747
Semendire beyine
Gnderdii mektupta, Tuna ve Sava nehirlerinin tamas sebebiyle Belgrad ve

Brdelen arasnda kpr yapmaya mnasip yer olup olmadnn sorulmas zerine
) ky yaknnda
yaplan aratrmada kprnn Brdelen civarnda Kalanka (
yaplmasnn mmkn olduu, bundan baka da uygun yerin bulunmad ve kpr
yaplmas iin gerekli hazrlklarn yaplp emir beklendiinin arzedildii; Rumeli askeri
varmak zere olduundan arzolunduu zere kprnn szkonusu yerde yaplmasnn
uygun grld.
ZETLER
1748
275
Valpova ve Korenik konaklarnn bal bulunduklar kadlara
Valpova adl yer ile Korenik ky konak yeri tayin olunduundan, asker iin
szkonusu konaklarda belirtilen miktarlarda ekmek, peksimed, arpa, alef vs. zahrenin
hazrlanmas ve ordu geldiinde zahre hususunda sknt ektirilmemesi.
1749
1750
Konak tayin olunan Korenik kynn bal bulunduu yerin kadsna

Korenik konanda belirtilen miktarlarda ekmek ve arpa hazrlanmas.
Krm hanna
Leh kralnn Bodan tarafna hareketi olup ahde muhalif bir mdahalesi olursa
kendisinin de Leh kralnn lkesine yrmesinin istendii, ancak imdiye kadar Bodan
tarafna bir mdahalenin duyulmad, imdilik Be kfirlerine yardm gnderdiinin haber
alnd, eer Bodan zerine gnderilmedi ise Akkirman Beyi Hasan Bey'in de kendisi ile
birlikte bulunmas hususunda gnderdii mektubun alnd ve bu hususta Akkirman beyine
hkm gnderildii; kendisinin de eskiden olduu gibi haber toplayp Leh kralnn Be
kralna yardm edip etmediini aratrmas; eer etmi ise ne kadar ake veya adam yardm
yaptn teferruatl olarak bildirmesi; Bodan tarafna bir saldr olursa Hasan Bey ile
birlikte o tarafa akn dzenlemesi; ayrca zi nehri kenarnda beklemekte olan askerleri de
daha nce belirlenen gzergh zerinden Tmvar'a gndermesi.
1751
Budun beylerbeyine
Dergh- muall avularndan Mehmed konaklara zahre toplamak zere o

tarafa gnderildiinden, kendisinin konaklara sa slim ulatrlmas iin yanna ie yarar
adamlar katlmas.
12 Zilkde 973 (31 Mays 1566)

1752
Tatarpazar kadsna
Kaza skinlerinden olup Samakov ahvaline karan ve mir samakovclar ve

iileri azdrp firar ettiren Mahmud bin Aydn, Hasan bin Bahtiyar ve Kara Ferhad isimli
ahslarn srgn edilmeleri.
1753
Valpova dizdarna ve azeb aasna
Korenik ve Valpova adl konaklara zahre hazrlamak iin gnderilen

Dergh- muall avularndan Haydar ve Mehmed'in yanna, bu hususta kendilerine
yardmc olmak zere beer nefer hisar eri ve beer nefer azeb verilmesi.
1754
Yemen beylerbeyine
Sana'da bulunan kul tifesine hazine lzm olduunda veya dmana kar
asker yardm gerektiinde, Sana beylerbeyine yeterli miktarda hazine ve asker verilmesi.
276
1755

Sana beylerbeyine
Sana'dan Hindistan taraflarna silah ve gm letler satld duyulduundan,

kul tifesi ile reyya tenbih edilerek bunun nlenmesi ve dinlemeyenlerin haklarndan
gelinmesi.
1756
Yemen beylerbeyine
Sana'da bulunan kul tifesi, men ve ummldan, Yemen'e kaanlarn

yakalanmas ve istenildiinde teslim edilmesi.
1757
Semendire beyine
Gnderdii mektupta sularn geit vermemesi sebebiyle kprnn ancak

Brdelen'in altnda kurulmasnn mmkn olduunun bildirildii; bu durumda on gemi
ilvesiyle kprnn Sebe'te eski yerinde kurulmas mmkn ise orada kurulmas, deil ise
arzolunduu zere Brdelen'in altnda kurulmas ve kpr ile eski menziller arasnda ka
menzilin olaca, bu menziller arasndaki uzaklklar ile buralarda ka kprnn bulunup ka
kprye daha ihtiya olduu hususlarnn da ayrntl olarak yazlp bildirilmesi; ayrca eski
menzillerdeki zahrenin yeni menzillere srlmesi ve Belgrad'da askere satlmak zere
yz bin akelik ekmek ve peskimed piirtilip hazrlanmas; bundan baka, menzillerde kpr
gereken azmak ve bataklar varsa buralara da kpr yaplmas.
14 Zilkde 973 (2 Haziran 1566)

1758
Belgrad'dan yukarda yol zerinde bulunan kadlar ile Brdelen ve

zvornik kadlarna
Yol zerindeki kadlarn, kadlklar dahilinde belirlenen konaklarda ordu iin

gerekli olan ekmek, arpa vs. zahreyi hazrlayarak teslim etmeleri; ayrca Brdelen ve
zvornik kadlarnn da kazalarna yakn konaklarn her birine belirtilen miktarlarda zahreyi
hazrlayarak gtrp teslim etmeleri.
1759
Rudnik ve Semendire civarnda bulunan kadlara
Semendire'de konak tayin edilen ayr mahalle yardm iin kazalar

dahilinden belirtilen miktarlarda ekmek, arpa, vs. zahrenin hazrlanarak en yakn konaa
gtrlp teslim edilmesi.
1760
Semendire kadsna
Her kad'nn, kazas dahilindeki konaklarn durumunu aratrp slah gereken

yerlerini slah ettirip kpr yaplmas gereken yerlere mteaddid kprler yaptrmas ve
azmak olan yerler ile konaklar arasndaki uzaklklar bildirmesine dair daha nce gnderilen
emir zerine Akkilise, Ralya ve Hisarlk isimli yerlerin daha nceden konak olduklar, bu
konaklarn birbirinden uzaklklarnn fazla olmad, konaklar arasndaki azmaklar ve
bataklar zerindeki kprlerin eskisi gibi tamir edildii ve zahrenin tedrik edilmek zere
ZETLER
277
olduuna dair gnderdii mektubun alnd; ancak her konakta bulunan batak ve azmaklara
bir kpr yetmeyeceinden, ikier er kpr yaplmas ve her konaa yeteri kadar zahre
hazrlanmas; gerekirse zahre hususunda civar kadlardan da yardm istenmesi.
1761
Belgrad'a varncaya kadar yol zerinde bulunan kazalarn kadlarna
Ordu yola ktndan, askerlerin gece yolculuu esnasnda geecei yerlerde

hububat tarlalarn inememeleri iin reyya tenbih edilerek yol etrafndaki hububat
tarlalarnn kenarlarna hendek kazdrlmas.
1762
rgp kadsna
Ni kazasna bal Ilca- Ni'te gn konaklanacandan, belirtilen miktarlarda ekmek, arpa alef vs. zahrenin hazrlanarak ad geen mahalle gnderilmesi.
1763
Nzr Mmin'e
Kendisine ulaan fermanda, sular geit vermez ise kprnn aada Vepro
ky yaknnda, kerestenin hazr olduu yerde yaptrlmas ve eski konaklar ile kprye
ulalp ulalamayacann bildirilmesinin emredilmesi zerine yaplan aratrmada,
yukarda sularn geit vermedii, eski konaklar ile kprye varmann da mmkn
olmadnn grld ve kpr yapmna balanlm olup on iki gne kadar bitirileceine
dair gnderdii mektubun alnd; bu durumda kprnn bitirilmesi iin gerekli gayretin
gsterilmesi ve gnderilen mektupta kpr ile eski konaklar arasnda ihdas olunacak yeni
konaklar hakknda bilgi verilmediinden bu konunun da teferruatyla yazlp bildirilmesi.
1764
Klis beyine
Bosna beyinin dmann Senika Kalesi'nde toplanmakta olduunu bildirmesi

zerine dmana kar hazrlkl olmas hususunda ad geene emir gnderildii; kendisinin
de bu hususta hazrlkl bulunup dmann saldrmas halinde Bosna beyine yardm etmesi.
1765
Aknc Beyi Sleyman Bey'e
Daha nce kendisine akn iin Bosna beyinin yanna gitmesinin emredildii;
ancak dmann Bosna'ya saldrma ihtimali zerine akndan vazgeildiinden kendisinin de
vazgeip doru yoluna devam etmesi.
1766
Rumeli beylerbeyine
Vefat eden Remmal Haydar'n olunun yannda suba ve muhtesib olan

ahslar hakknda ikyette bulunulduundan, ad geenlerin Remmal'in oluna buldurulup
1767
Rumeli beylerbeyine
Sefer iin yola kldnda halkn ekili tarlalarnn ve ayrlarnn inetil-
278
memesi ve kimseden karlksz bir ey aldrlmamas iin askerlerin iyi zaptedilmesi.
1768
Bosna beyine
Daha nce kendisine Bosna'nn muhfazas iin yerine adam brakarak sanca
askeriyle birlikte orduya katlmasnn emredildii; ancak kendisinin gnderdii mektupta ise
dmann Senika ve stolca kalelerinde toplanmakta olduunun bildirildii; bu durumda
kendisinin orduya katlmayp sancann zam ve siphileri ve Bosna'dan avrz
alnmamasna karlk halktan toplayaca askerlerle birlikte memleketin muhfazasnda
bulunup dmandan memlekete her hangi bir zarar gelme ihtimali kalmadktan sonra orduya
katlmas; ayrca baz mfsidlerin akna klaca srada akn dmana haber verdikleri
duyulduundan, suu sbit olanlardan birkann bakalarna ibret olmak zere haklarndan
gelinmesi.
1769
Sofya, Dobnie ve Ilca kadlarna
Yz koyuna celep yazlp daha sonra celeplerin iflas eden ve vefat edenlerini
tefti iin grevlendirilen Cafer avu tarafndan eitli kiilerin ahitlii ile iflas ettii tesbit
edilerek mflis defterine kaydedilen ve Dobnie kads tarafndan eline sicil sreti verilen
Seyodayken (
) adl zimm, baz ehl-i garaz kiilerin sz ile tekrar celep
yazldna dair ikyette bulunduundan, bu hususun teftii iin mbair tayin edilen
Mahmud ile beraber gerekli aratrmann yaplmas ve durum arzedildii gibi ise ad geenin
yerine baka birinin celep yazlmas.
1770
Medine-i Mnevvere kadsna ve eyh'l-Harem'e
Medine-i Mnevvere'de Bb- Rahmet'deki Kaytbay Vakf'na ait su

mahzeninin baz kiiler tarafndan igal edildii bildirildiinden, durum arzedildii gibi ise
igalcilerin buradan karlmalar ve bundan sonra da kimsenin vkfn artna aykr i
yapmasna izin verilmemesi.
1771
Ilca kadsna
Ilca'da bir iki gn konaklanacandan belirtilen miktarlarda ekmek, arpa, alef

vs. zahrenin hazrlanmas.
1772
Mustafapaa Kprs'nden geerek Belgrad'a doru ordunun iki menzil

gerisinden gelmeleri ve ileriye gememeleri; ayrca askerlerini gerei gibi zaptedip halkn
mahsuln inetmemeleri ve kimseden karlksz birey alnmasna msaade etmemeleri.
1773
sfirlik Banas kadsna
Konak olarak belirlenen yerlere zahre tedrikinde yardm edilmesi ve

kprlerin ve bataklarn tamir edilmesi hususlarnda daha nce gelen emirler zerine
ZETLER
279
kprlerin tamir edildii, fakat memlekette zahre sknts ekildiine dair gnderdii
mektubun alnd; ancak zahre tedriki nemli olduundan, hibir bahne gstermeden
belirtilen miktarlarda ekmek, arpa, alef vs. zahrenin konaklarda hazrlanmas ve kpr
tamiri ile zahre tedriki hususunda noksan birey braklmamas.
1774
Yagodine adl yerin kadsna
Yagodine adl yer konak tayin olunduundan, szkonusu konakta belirtilen

miktarlarda ekmek, arpa, alef vs. zahrenin hazrlanmas.
1775
Yagodine'nin bal bulunduu kadln civarnda olan kadlara
Yagodine adl yer konak tayin olunduundan, her bir kazadan, belirtilen
miktarlarda ekmek, arpa, alef vs. zahrenin tedrik edilip ad geen konaa gnderilmesi.
1776
Bana kadsna
Kazada bulunan Aksem adl yer konak tayin olunduundan, szkonusu

konakta belirtilen miktarlarda ekmek, arpa, alef vs. zahrenin hazrlanmas.
1777
Koanya ve rgp kadlarna
Bana kazasna bal Aksem adl yer konak tayin olunduundan kazalar
dahilinden belirtilen miktarlarda ekmek, arpa, alef vs. zahrenin hazrlanarak szkonusu
konaa gnderilmesi.

1778
Kral oluna nme-i erif
Erdel ayan, beyleri ve askerlerini vilyetin muhfazasnda brakp kendisinin

Belgrad'da orduya katlmak istediine dair gnderdii mektubun alnd; ordu ondrdnc
menzilde Belgrad'a varacandan, o zamana kadar yetimesi mmkn ise orduya katlmas,
eer mmkn deilse, vilyetine dman tarafndan zarar gelmesi ihtimaline kar beyleri ile
birlikte vilyetinin muhfazasnda kalp, daha sonra uygun bir yerde orduya katlmas.
1779
Tmvar beylerbeyine
Onbe ake ile beli aas olan Gazanfer'e on iki bin akelik timar iin hkm
verilmiken, tekrar on be ake ile beli aalna arzolunduu, ancak hile ile beratn yirmi
iki ake olarak kartt bildirildiinden, elindeki beratn incelenmesi ve belirtilen
hususlarn doru olduu ortaya karsa hapsedilip beratnn elinden alnarak Sdde-i sadet'e
gnderilmesi ve yerinin bakasna tevcih edilmesi.
1780
Samakov kadsna
Dergh- muall avularndan Mehmed tarafndan, Samakov'da yaplacak baz
280
mir masraflar iin yannda bulundurduu hazinenin korunmas gerektii bildirildiinden,

hazinenen bana nbeti konularak muhfazasnn salanmas.
1781
Alacahisar kadsna
Parakin kadl dahilindeki konaklarn zahresinin tedrikine yardm iin

belirtilen miktarlarda ekmek, arpa, odun vs. zahrenin hazrlanarak bizzat konaklara getirilip
teslim edilmesi.
1782
sfirlik ve sfirlik Banas kadlarna
Kazalar dahilindeki Aleksenie ve Yabokofa adl konaklara belirtilen

miktarlarda ekmek, arpa, odun vs. zahre hazrlanarak gtrlp teslim edilmesi.
1783
Kstendil kadsna
Kstendil'de tutukland bildirilen

durumlarnn seferden sonra grlmesi.
1784
kalpazanlarn
muhfaza
edilerek
Yenieri aasna
Yenierilerle birlikte Belgrad'dan kar tarafa geilmesi gerektii, ancak sularn

elvermemesi yznden karya geilemedii ve Belgrad nnde de kpr kurmann
mmkn olmad, bu sebeple gemiler ile Belgrad'dan Zemun'a gemek mmkn ise
Semendire beyinden gemiler istenerek karya geilmesi; eer gemi ile gemek mmkn
deil ise Brdelen'de kurulacak kprden geilmesi ve nereden geildii hakknda bilgi
verilmesi.
1785
Semendire ve Belgrad dizdarlarna
Gemilere zahre ve silah yklenmesi, kpr yaplmas vb. hizmetlerde istihdam

edilmek zere Semendire beyine istedii kadar hisar eri verilmesi.

1786
Edirne yaknlarndaki Sazldere'de be alt adamn ehl-i fesd tarafndan

ldrld duyulduundan, ktillerin ve o blgedeki dier ehl-i fesdn yakalanarak eran
sbit olan sularna gre cezalandrlmalar.
1787
Lalaya
Kohisar ve Tosya arasndaki baz yerlerde adam katlolunup, mallarnn

yamaland duyulduundan, szkonusu blgede meydana gelen katl vakalar hakknda
bilgi verilip ehl-i fesdn yakalanarak haklarndan gelinmesi ve yollarn gvenliinin
salanmas.
ZETLER
1788
281
Semendire Beyi Bayram Bey'in mektup gndererek, Tuna nehrinin tamas

sebebiyle kprnn ancak Zemun karsnda kurulmasnn mmkn olduunu bildirmesi
zerine kendisine arzettii yerde kpry yapmasnn emredildii; kendisinin de gemi ile
mhimmtn Zemun'a nakledilmesi ve muhasarada kullanlacak olan Semendire ve
Belgrad'daki toplarn da yuvalaklar ve dier mhimmtyla birlikte gemilere yklenerek
emredilen yere ulatrlmas konularnda Bayram Bey'e yardm etmesi.
1789
ehirky kadsna ve sbk Angelikasr kads olan Mevlna Mehmed'e
ehirky kazasnda bulunan Mahmud hakknda baz kylerden gelen

ikyetlerin defterinin gnderildii ve bu konuda vaz avu'un mbair tayin edildii;
gnderilen defterdeki hususlar ile sair davac olanlarn davalarnn grlp hakk sbit
olanlarn haklarnn iade edilip ad geenin zerine sabit olan sularn bildirilmesi.
1790
Ordunun Belgrad'a yaklat, yenierilerin ve nzln br yakaya

geirilmesinin gerektii ve bunun iin yenieri aasna hkm gnderildii; szkonusu
nzln zvornik'deki gemiler getirtilerek onlara yklenip kar tarafa geirilmesi;
yenierilerin de Belgrad'dan Zemun'a geirilmesi mmkn ise bunun iin gemi tedrik
edilmesi, kprden geilmesi tercih edilirse bir an nce Brdelen'de kpr inasna
balanmas; ayrca hisar mhimmt iin gerekli kazma ve kreklerin gemilere yklenmesi;
bu hususlarda hisar erenlerinin kendilerine yardmc olmalar iin dizdarlara hkm
gnderildiinden, onlarn da getirtilip istihdam edilmesi ve oraya gnderilen Mehmed
avu'un kpr yapmnda grevlendirilmesi.
1791
Kopan sanca Beyi Sinan'n haber almak iin yakalayp stanbul'a gnderdii
esirlerden birini, yolda voynuk sretine sokarak karmaya teebbs eden Voynuk Lazari'nin
kendisine gnderildii; ad geenin zincire vurulup kree konulmas.

1792
Bodan voyvodasna
Bodan'n muhfazasna tayin olunan yenierilerin mevcib defterinin

gnderildii; mevciblerin bu deftere gre denip, Bodan haracndan mahsub edilmesi.
1793
Gelibolu kadsna
Gelibolu'daki acemi olanlarndan birisinin Malkara kads yannda iken

kad'nn hizmetkrlar tarafndan ldrlp altnlarnn alnd bildirildiinden, Malkara
kadsna, hizmetkrlar buldurularak bu hususun tefti edilmesi ve hizmetkrlarn sular
sbit olursa altnlarn tahsil edilip kendilerinin hapsedilmesi ve sonucun bildirilmesi.
282
1794

Sbk Budun Defterdar Mehmed elebi'ye
Sefer iin toplanan mir zahreyi getirmek zere kendisinin emin tayin edildii
ve Semendire Beyi Bayram Bey'e de zahre nakli iin gerekli gemileri hazrlayp zahreyle
birlikte teslim etmesi hususunda hkm gnderildii; Bayram Bey'den zahreyi teslim alarak
Tuna'ya gnderilen gemilere kaptan tayin edilen Kocaili Beyi Ali Bey ile birlikte bo
gemilere ykletip getirmesi.
1795
Budun defterdar olup sefer iin toplanan mir zahreye emin tayin edilen
Mehmed'e zahrenin gemilerle nakledilmesinin emredildii; sek ve zvornik'de bulunan
bo gemilere alabildii kadar zahreyi ykleterek defteriyle birlikte Mehmed Bey'e teslim
edip gndermesi.
1796
Sefer iin toplanan zahreye emin tayin edilen Budun Defterdar Mehmed'e
zahrenin gemilerle tanmasnn emredildii; gerek zahrenin gemilere yklenmesi ve
gerekse gemilerin gvenlik ierisinde yerlerine ulatrlmas hususunda kendisine gerekli
yardm yapmas.

1797
Pojega beyine
Gnderdii mektupta daha nce tedriki ve ins istenen kpr ve zahre

gemileri ile menzillerde eitli cins ve miktarlarda ekmek hazrlanmas hususlarnn bir
ksmnn yerine getirildii, bir ksmnn da yerine getirilmekte olduu, ancak Drava nehri
tat iin kpr yapmnda Peuy ve Moha sancakbeylerinin te yakadan kendisine
yardmc olmalar gerektii hususlarnn yer ald; bu durumda, Drava nehrinin normal hale
dnmesini beklemek ileri aksataca iin elindeki imknlar kullanarak kpr gemileri
tedrik ve in edip ordu gelinceye kadar kpry kurmas; bu hususta gerekirse Peuy ve
Semendire beylerinden de yardm istemesi; ayrca ordu iin yirmi bin koyun tedrik edip
mnasip bir yerde muhfaza etmesi.
1798
Sirem beyine
Varadin'de kpr kurulmas gerekirse ne kadar gemiyle, nerede kurulabilecei

ve Drava nehriyle dier nehirlerin tap tamadnn aratrlmas; ayrca daha nce
emrolunan koyun ve cerahor hazrlanmas hususlarnn ne durumda olduunun da ayrntl
olarak yazlp bildirilmesi ve ordu iin yirmi bin koyun tedrik edilerek mnasip bir yerde
muhfaza edilmesi.
1799
Pojega, Sirem ve skp beyleri ile Alaca kadsna ve Temrhan avu'a

Sefer
iin
livalar
dahilinden
tedriki
emrolunan
koyunlar
henz
ZETLER
283
getirilmediinden, belirtilen miktarda koyunun, sahipleri veya vekilleri vastasyla ordu

varmadan Belgrad'a ulatrlmas.
1800
Samakov kadsna
Ordu iin gerekli olan nal ve ivileri tedrik ederek arabalar ile Belgrad'a
gndermesi.
1801
Vultrn, zvornik, Alacahisar, Vidin ve Nibolu sancaklarndan ake ile

alnan zahre Belgrad'a gelmi ise oradan nzl ile birlikte geirilmesi; ayrca yukar gidecek
aykalarn pranklar ile dier malzemelerinin de hazrlanmas.
1802
Pojega beyinin gnderdii mektupta, kendisinden istenen gemilerin

hazrland ve kpr iin de otuz alt adet gemi yaptrld, ancak Drava nehrinin
grlmemi bir ekilde tamasndan dolay kpr yapma imkn olmad ve bu durumda
gemilerin de yetersiz kalaca bildirildiinden, ad geene kprlerin durumunu inceleyip,
yeniden in etmek veya zahre gemilerinin zerinde deiiklik yaparak kullanmak gibi
yollarla meseleyi halletmesi iin emir gnderildii; kendisinin de, ad geen bey tarafndan
kpr iin kullanlmak zere zahre gemileri istenirse, yeteri kadar gemi gndermesi; kpr
Brdelen'de kurulacak olursa Belgrad ile arasnda ka konak olduunu bildirmesi ve bu
konaklarda bataklk yerler var ise oralarda da kpr yaptrmas; ayrca menzillerde askerler
iin yeterli miktarda zahre hazrlatmas.
1803
Peuy Beyi Hamza Bey'e
Pojega beyi tarafndan gnderilen mektupta, kurulmas emredilen kprlerin

nehrin tamasndan dolay kurulamadnn bildirilmesi zerine, ad geen beye gemi in
ederek veya zahre gemilerinden faydalanarak mutlaka kpr kurmasnn emredildii;
kendisinin de bu konuda Pojega beyi ile grerek, kpr kurulacak yerlerdeki bataklklar
veya fazla aknt olan yerleri tesbit etmesi ve ordu oraya varmadan kpr kurulmasna
dman tarafndan engel olunma ihtimali olup olmad hususu ile kpr kurulmas iin
uygun olan yerleri bildirmesi.
1804
Radonik [Rudnik] ve Koanya kadlarna
Daha nce kendilerine imal etmeleri emrolunan tfek yuvalaklarndan ne

kadarnn imal edilip Belgrad'a gnderildiinin ve geriye ne kadar kaldnn, kalanlarn da
ne zamana yetitirileceinin bildirilmesi.
1805
Semendire beyine, Kocaili Beyi Ali Bey'e, Semendire ve Belgrad dizdarlarna

Gemilerde ve kalelerde bulunan silahlarn grlerek Belgrad'a gidecek
284
silahlarn gemilere ykletilmesi hizmeti ile Dergh- muall Topular Aas Pr

grevlendirildiinden, kendisine bu hususlarda gerekli yardmn yaplmas.
1806
Kocaili beyine
u anda hangi blgede bulunduu, gemilerin yerlerine ulap ulamad,

Semendire ve Belgrad'da kale kuatmas iin kullanlacak top ve mhimmtn yklenip
yklenmedii ve dier durumlar hakknda gerekli bilgileri yazp gndermesi.
1807
Vidin kadsna
Daha nceki emir gereince ordu iin hazrlanan koyunlarn sahipleri ya da

vekilleri vastasyla Belgrad'a doru srlp ulatrlmas.
1808
Vidin sanca kadlarna
Ordu iin hazrlanmas ve Belgrad'a gnderilmesi emredilen otuz bin koyun

henz gnderilmemi olduundan, her birinin kendilerine emredilen miktarda koyunu
tedrik tedrik edip, toplam otuz bine tamamlayarak, sahipleri veya vekilleri vastasyla ordu
varmadan nce Belgrad'a ulatrmalar.
1809
Berkofa kadsna
Ordu iin kazas dahilinden tedriki istenilen bin be yz koyun henz

gelmediinden, istenilen miktardaki koyunun cilen hazrlanarak gnderilmesi.
1810
Semendire beyine
Vezir Pertev Paa'nn istedii btn silah, mhimmt vs. nin cebehnede
mevcut olandan verilmesi; ayrca Koanya ve Rudnik madenlerinde ilenen ve Belgrad'a
gnderilmesi emredilen fndklarn gelip gelmediinin ve geldi ise miktarnn da bildirilmesi.
1811
Samakov, ehirky, Radomir, Berkofa, Kratova, Ustrumca, Tikve,

vranya, tib ve skp kadlarna
Daha nce kendilerine, kazalar dahilinden belirtilen miktarlarda koyunun

Belgrad'a gnderilmesinin emredildii; kendilerinin ise Dergh- muall avu oullarndan
Nebi'ye verdikleri arzlarda, koyunlarn gnderilmek zere olduunu bildirdikleri; konunun
nemine binaen koyunlarn geciktirilmeden sahipleri veya vekilleri vastasyla cilen
Belgrad'a ulatrlmas ve bu konuda hibir ekilde ihmal gsterilmemesi.
1812
Thaka [aka] kadsna
Gnderdii mektupta, tayin olunan konak yeri iin tedriki emrolunan zahreyi,
halkn kamas ve bulunduu topra terketmesi yznden toplayamadn ve emredilen
miktar kadar da toplamasnn imkn olmadn bildirdii; bu konuda gerekli ihtimamn
ZETLER
285
gsterilmesi ve istenilen miktarda zahrenin toplanarak yarsnn Batine, yarsnn ise

Akkilise konaklarna gtrlmesi.*
* Hkmn sonunda zahrenin teslim yerinin Eskihisarlk olarak deitirilmesi hakknda yeni
bir hkm gnderildiine dair kayt vardr.

1813
Sbk Budun Beylerbeyi olup stanbul muhfazasnda bulunan skender

Paa'ya
Malkara kads tarafndan gnderilen mektupta hrsz, ekya ve ehl-i fesd

yakalamakla grevli Evren kethd adl siphinin sefere gittii, onun yerine Gelibolu'da
oturan hssa reislerinden Hsam Reis'in bu grevin stesinden gelebilecei bildirildiinden,
ehl-i fesdn takibi ve yakalanmas hususunda Malkara kads tarafndan adam talep
edildiinde ad geen reisin veya bir avuun gnderilmesi.
1814
Erdel kralna
Dmann silah ve asker durumu, halkdan yardm iin hayli kuvvet topladklar
ve u anda ok gl bir durumda olduklarna vs. ye dair gnderdii mektubun alnd;
daha nce gnderdii mektupta da Belgrad'da orduya katlmak isteini bildirmi olduu; bu
hususta kendisine gnderilen nme-i hmyunda belirtildii ekilde hareket etmesi ve
dman hakknda elde edecei bilgileri iletmeye de devam etmesi.
1815
Eflak voyvodasna
Erdel kral ile birlikte hareket edip adamlar geldiinde her trl ihtiyalarnn
karlanarak yol emniyetlerinin salanmas ve dman hakknda elde edilecek bilgilerin
iletilmesi.
1816
Mismar ve lenger gibi Tersne-i mire mhimmtnn Hac Mehmed

marifetiyle iletilmesi.
1817
Nibolu'da bulunan gemilerin Demirkap'ya gemeyip Vidin taraflarnda

bulunduunun haber alnd ve cilen Belgrad'a gelmelerinin gerektii; bu sebeple
siphilerle birlikte gemileri vakit kaybetmeden Belgrad'a ulatrmas ve oradan
beylerbeyinin yanna gitmesi.
1818
Ordu-y hmyun'dan Hram'a, Hram'dan Kral oluna varncaya kadar yol

zerinde bulunan kazalarn kadlarna
Kral olu'nun adam Petri ve yolda Kral olu'na gnderildiinden,
286
getikleri yerlerde gereken yardmn yaplmas, ihtiyalarnn giderilmesi ve sa slim

gidecekleri yere varmalarnn salanmas.
1819
ehirky kads ile Angelikasr sbk Kads Mevlna Mehmed'e ve vaz

avu'a
Sbk ehirky Kads Mahmud ve baz siphiler hakkndaki ikyetleri hvi

defter sretinin kendilerine gnderildii; ad geenin ve siphilerin hak zere tefti edilerek
zerlerine sbit olan haklarn alnp sahiplerine verilmesi ve sbit olan sularnn
bildirilmesi.
1820
Novaberde, Kratova, Srebrenie, Vultrn, Blasene ve Zaplana kadlarna
Daha nce gnderilen hkmde her kazadan sefer iin hendek kazc ve
lamc gnderilmesinin emredildii, ancak imdiye kadar kimsenin gelmedii; emir gerei
her kazadan cilen hendek kazc ve lamc tedrik edilip blkbalaryla Ordu-y
hmyun'a gnderilmesi; aksi takdirde ihmali grlenlerin cezalandrlaca.
1821
stanbul Hfz skender Paa'ya
stanbul'da hrszlk olaylar meydana geldii duyulduundan bunlara kar

dikkatli olunmas, levend tifesinin kontrol edilerek kefili olmayanlarn ehirden
uzaklatrlmas ve stanbul'da kefilsiz kimse braklmamas; ayrca Malkara'da adr basarak
adam ldrenlerden iki tanesinin yakalanarak siyset olunduu, su orta olan iki kiinin
ise Ergene Kprs'nde bir evde kaldklarnn ve reislerinin Kazda'ndan Divane Hseyin
olduu belirlendiinden, bu kiilerin de yakalanmalar iin gereken gayretin gsterilmesi ve
sular sbit grlrse haklarndan gelinmesi.

1822
Alacahisar kadsna
Yabokofa, oylak ve Senire adl yerler konak tayin olunduundan, buralara

belirtilen miktarlarda arpa ve ekmek hazrlanmas ve Ordu-y hmyun geldiinde zahre
hususunda herhangi bir skntya meydan verilmemesi.
1823
ehirky kadsna
Kendisinden nceki kad tarafndan asker iin halktan arpa toplanp anbara
konulduu, ancak arpann askere verilmeyip anbarda kald haber alndndan, konuyla
bizzat kendisinin ilgilenerek toplanan zahreyi kimlerden alnm ise tekrar sahiplerine iade
etmesi ve kimden ne kadar arpa alnp ne kadar iade edilmise defterini tutup Sdde-i
sadet'e gndermesi; bu ii emredildii ekilde halletmedii takdirde kendi kbetinin de
nceki kadnn kbeti gibi olaca.
ZETLER
1824
287
aka kadsna
Toplanan zahre yetersiz olduundan daha fazla zahre toplanmas ve bundan

sonra toplanacak zahrenin tamamnn Eskihisarlk konana gnderilmesi.
1825
Venedik Doju Bronimos Pribol'a (
) nme-i hmyun
Saray- Atik Aas Ali Aa'ya olan borlarn demeyip Venedik'e giden
Aleksandra ve kardeinin borlarnn tahsil edilip, kendilerinin ve borcun tahsili iin
Venedik'e gnderilen ancak orada irtidad eden Dergh- muall kapclarndan Mehmed'in
yakalanp Sdde-i sadet'e gnderilmeleri.
1826
Sbk Budun beylerbeyi olup stanbul muhfazasnda bulunan skender

Paa'ya ve Defterdar Hasan elebi'ye
Menzillerde ve geitlerde haralarn fazla ake aldklar yolunda ikyette

bulunulduundan, bundan sonra haralarn harac bizzat mahkemede ve kad huzurunda
almalar, hara dnda mal ve imza akesi alnmamas; kul tifesine beratlarnda yazl olan
ake dnda fazla ake almamalar yolunda tenbihte bulunulmas ve bu konunun kadlar
tarafndan gerei gibi kontrol edilmesi.
1827
Mmrevan Beyi mer Bey'e
Erzurum beylerbeyinin arzna binen, Havss- hmyun'a yaramayan

zevidden, Kemah, Bayburd, Erzincan, spir ve Kasirik kalelerinin hisar erenlerine bin be
yz, blkbalarna bin altar yz, dizdarlara beer-altar bin ve ulfesi fazla olanlara da
yedier bin akelik timar tevcih edilmesi.
1828
Vidin beyine
Yaptrd gemileri grevlendirecei siphiler ile cilen Demirkap'dan karp

Belgrad'da Kocaili Beyi Ali Bey'e teslim etmesi ve sanca siphileri ile birlikte
beylerbeyinin yanna gitmesi.
1829
ehirky kadsna
Madenci olduklar iin celeplikten karlan on iki kiinin yerine kaydedilen

yeni celeplerin defterinin kendisine gnderildii; bundan sonra szkonusu celeplerin her
sene koyunlarn muntazam olarak gndermelerinin salanmas.

1830
Belgrad ve Semendire kadlar ile dizdarlarna
Vezir Pertev Paa'ya elli adet darbzen gtrmekle grevlendirilen arabaclar

kethdsnn darbzenleri almadan arabalar alp gittiinin haber alndndan, eer haber
288
doru ise kethdnn geri gnderilip darbzenlerin aldrtlmas; ayrca kpr geildikten
sonra Zemun'a ka konakta gelindiinin, Zemun'dan Varadin'e kadar ka menzil
bulunduunun, her menzilin uzaklnn ne kadar olduunun ve Tise suyu hizasndan
gidildiinde Segedin'e ka menzilde varlacann bildirilmesi.
1831
Kprnn nerede kurulmas gerektiine karar verip gemileri ona gre tedrik
etmesi; eer Varadin'de kurulacaksa adam gnderip sek'teki gemileri de getirterek kendi
gemileriyle birlikte kpry kurdurmas ve durumu bildirmesi.
1832
Pojega beyine
Kprnn Varadin'de kurulma ihtimali olduundan, byle bir durumda ihtiya

duyulduu takdirde sek'de bulunan gemilerin de Semendire beyine gnderilmesi.
1833
Rumeli beylerbeyine
Zaplana kadsnn mektup gndererek Ordu-y hmyun ve Istabl- mire iin

hazrlanan zahrenin hepsinin Kurunlu yaknlarnda konaklayan Rumeli askeri tarafndan
alndn ve geride baka zahre kalmadn, nceki zahrenin zaten kaza haricinden tedrik
edildiini ve ahalinin tekrar zahre kartmaya kudretleri olmadn, askerlerin Istabl-
mire iin hazrlanan zahreyi ok dk fiyatla zaptettiklerini bu nedenle Alacahisar
yaknlarndaki konaklara zahre yardmnda bulunamayacaklarn bildirdiinden, emrindeki
askerleri gerei gibi zaptedip ordu ve Istabl- mire iin hazrlanan zahreyi yama
ettirmemesi, ordunun geecei konaklara uramadan doruca Sirem'e giderek orduyu
beklemesi ve gzergh boyunca askerlerin reydan karlksz bir ey almamalar iin
gerekli tedbirleri almas.
1834
Sirem beyine
sek'de kpr kurulmasndan vazgeilip kprnn Varadin'de kurulmas

kararlatrldndan, sek'deki kpr gemileri ve kpr aalaryla dier ara ve gerelerin
Varadin'e gnderilmesi iin Pojega beyine, Belgrad'da kprden artan gemi vs.
malzemelerin gnderilmesi iin de Semendire beyine emir gnderildii; bu gemileri ve
ihtiya duyulan dier ara gere ve malzemeleri isteyip kpry kurmaya balamas ve
kpr demesine aa yetmezse geri kalann kendisi tedrik ettirmesi.
1835
Sirem beyine
Brdelen-Varadin gzerghnda bulunan konaklara zahre tedrik etmekle

grevlendirilen kadlara, belirtilen miktarlarda zahreyi hazrlayarak konaklara getirmeleri
1836
Pojega beyine ve Semendire Beyi Bayram Bey'e

Varadin yaknlarnda kurulmas kararlatrlan kpr iin sek'de hazrlanan
ZETLER
289
kpr gemileri, deme aalar vs. malzeme ile Belgrad'da daha nce yaplan kprden
artan gemi, deme aac ve dier mhimmtn cilen Sirem beyine gnderilerek gnderilen
malzeme hakknda Sirem beyinden temessk alnp durumun bildirilmesi.
1837
zvornik'den Brdelen'e kadar Sava'nn iki yakasnda olan kazalarn

kadlarna
Ordu Brdelen yaknlarndan geeceinden, Brdelen'de bulunan

konaklara belirtilen miktarlarda arpa, ekmek, yulaf ve kapluca hazrlanarak gemilerle veya
baka yollarla gtrlp teslim edilmesi ve konaklarda zahre hususunda sknt ekilmesine
meydan verilmemesi.
1838
Tmvar beylerbeyine, defterdarna ve kadsna
Tmvar'a gnderilen Pertev Paa ve emrindeki askerlere, zahre sknts

olduu sylenerek zahre verilmedii duyulduundan, daha nce anbara konan zahireden
verilerek ya da baka bir yerden tedrik edilerek kendilerine bu hususta sknt
ektirilmemesi.
1839
Modava ve Tmvar kadlarna
Tmvar taraflarna gnderilen askerler iin zahreye ihtiya bulunduundan,

menzillerde belirtilen miktarlarda zahre hazrlanmas.
1840
Semendire ve Belgrad kadlar ile dizdarlarna
Seferde kullanlacak toplar ve top arabalarn alp gtrmek zere gnderilen

arabaclar kethds, arabalar alp toplar almadan Hram'a gittiinden, toplar almak zere
geri dndnde, gtrd arabalara gre her arabaya ne cins top lzm ise Belgrad ve
Semendire'den almas; toplarn derhal kaleden karlp gemilere yklenmesi ve her topa
ellier adet glle verilerek yeteri kadar azeb ve hisar eri ile birlikte Hram'a gnderilmesi; ne
kadar top karldnn, ka gemiye yklendiinin ve hangi gn gnderildiinin de
bildirilmesi.

1841
Segedin beyine
Ordu-y hmyun iin liva dahilinde koyunu olanlardan baa yarar otuz bin
erkek koyun tedrik edilerek Ordu-y hmyun geldiinde sahipleri veya vekilleri tarafndan
gtrlp sattrlmasnn temin edilmesi.
1842
Vidin beyine
Sefer iin Vidin'deki gemilerin bir ksmnn yola kt, bir ksmnn da
kmak zere olduu, ancak Nibolu'dan gelecek gemilerin henz yola kmad haber
alndndan, Vidin'deki gemiler yola ktktan sonra gemi karmaya gtrd grevliler
290
ile birlikte Nibolu gemilerinin kmasna da yardm etmesi ve gemilerin tamamnn yola
kmas iin gereken gayreti gstermesi.
1843
Alacahisar kadsna
Suyun karya gemeye msait olmamasndan dolay askerler karya

geemedii ve bu taraftan ilerlemeye karar verildiinden, karda olan konaklarda daha nce
hazrlanmas emrolunan zahrenin baka bir emir beklemeden cilen Yabokofa, oylak ve
Kprba konaklarna geirilmesi; ayrca Ordu-y hmyun iin daha nce istenilen
koyunlarn da eksiksiz olarak istenen yere gtrlmesi, aksi halde grevinden alnp
cezalandrlaca.
1844
Sipahileri alaybeyi ile birlikte gemilere bindirerek boaz geirip yukar

gndermesi emredildii halde ne siphilerin, ne de gemilerin hl yola kmad haber
alndndan, siphilerini cilen gemiler ile yukar geirip oradan beylerbeyinin yanna
gitmesi ve emrindeki askerleri gerei gibi zapturapt altna alarak halka zulmetmelerine
meydan vermemesi; ayrca eya tama bahnesiyle halktan araba ve hayvan kiralanp
cretinin denmedii duyulduundan byle bir eye izin vermemesi ve hak sahiplerine
cretlerinin denmesini salamas.
1845
Peuy Beyi Hamza Beye
Pojega beyinin mektup gndererek kpr kurulmas istenen yerlerde Drava

nehrinin ykselmesinden dolay kpr kurulmasnn mmkn olmadn ve baka bir yerde
kpr kurulmas gerektiini bildirmesi zerine, kararlatrlacak yere gre kereste
hazrlamalar hususunda Pojega ve Sekuy beylerine emir gnderildiinden, ad geen
beyler ile mavere edilerek kpr kurulacak yerin tesbit edilmesi ve kpr iin yeteri kadar
kereste hazrlamas.
1846
Pojega ve Sekuy beylerine
Drava nehrinin ykselmesi ve kpr kurulmak istenen yerde kpr

kurulmasnn mmkn olmad bildirildiinden, kpr kurulmaya mnasip baka bir yer
bulunarak ona gre kereste hazrlanp, durumun bildirilmesi ve daha sonra gelecek emre
gre hareket edilmesi; bu hususta Peuy beyine de emir gnderildiinden, onunla da
mavere edilmesi.

1847
Resava kadsna
Kazas dahilinde tesbit edilen konaklarda asker iin, belirtilen miktarlarda arpa,
ekmek vs. zahre hazrlamas ve dier kadlara da bu hususta yardmc olmas.
ZETLER
1848
291
ns emrolunan kpr iin ne kadar gemi lzm olduu, nerede kurulaca, ne

zaman bitecei ve eni ve boyunun ne kadar olaca hususlarnda bilgi vermesi.
1849
Segedin beyine
Daha nce istenen koyunlarn dnda, bir miktar da sr tedrik edilmesi ve

cerahor yazlp gnderilmesi gerektiinden, eer Solnok beyinin yannda ise izinli olarak
gelip bu ile kendisinin ilgilenmesi veya gvenilir bir voyvodasn bu i iin
grevlendirmesi; ayrca Varadin'den Segedin'e Segedin'den Solnok'a ka konak olduu, her
konan arasnn ne kadar uzaklkta olduu ve kpr yapmna elverili yer olup olmadn
da aratrarak ayrntl olarak bildirmesi.
1850
Solnok beyine
Yannda bulunan Segedin beyi asker iin koyun ve cerahor tedrik etme
hizmeti ile grevlendirildiinden, bu grevi yerine getirmesi iin ad geene izin vermesi;
kendisinin de mmknse sanca dahilinden asker iin koyun hazrlamas ve cerahor
gndermesi .
1851
Radonik [Rudnik] kadsna
Kaza dahilinde toplanan zahrenin yarsnn Batne, yarsnn da Akkilise

konaklarna getirilmesi.
1852
Belgrad Azeb Aas Pr'ye
Belgrad tarafnda mir hizmete tayin olunduundan, cilen Belgrad'a giderek

grevine balamas.
1853
Vidin beyine
Tuna'ya gelecek gemilere kaptan tayin olunan Kocaili Beyi Ali Bey, Sdde-i
sadet'e mektup gndererek, Karadeniz'den gelecek gemiler ile Nibolu gemilerinin
Tuna'dan yukar karlmas iin eskiden olduu gibi Vidin halknn yardm etmesini talep
ettiinden, bu hususta kendisine gereken yardmn yaplmas.
1854
Vidin beyine
Vidin'deki gemilerin bir ksmnn yola kt, bir ksmnn da kmak zere
olduu fakat Nibolu'da yaplan gemilerin hibirinin Tuna'ya kmad haber alndndan,
gemileri karmas iin Nibolu beyine emir gnderildii; Vidin'deki gemileri karmaya
giden grevlilerin ii bitince Nibolu'dan gelen gemilerin karlmasna da yardmc
olmalar.
292
1855

Vidin beyine
Ordu-y hmyun zahresi iin sancak kadlar tarafndan gnderilecek

koyunlar getirmek zere ie yarar adamlar tayin olunmas ve koyunlarn geciktirilmeden
Ordu-y hmyun'a yetitirilmesi.
1856
Belgrad'dan tede olan Mozavie, Grabofa, Debriciye, Pridorie ve

Kprba konaklarnn bulunduu yerlerin kadlarna
Askerlerin zahre ihtiyac iin, tayin olunan konaklarn her birinde biner md
arpa, alef, mahlta ve yz bin akelik ekmek hazrlanmas.
1857
Belgrad, Brdelen, zvornik ve Tuzla kadlarna
Askerin konaklamas iin Belgrad'dan Kpr'ye kadar Moravie, Grabofa ve

Pridorie kyleri konak yeri olarak tayin olunduundan, buralara yakn yerlerden
geciktirilmeden her konaa biner md arpa, alef, mahlta ve yz bin akelik ekmek tedrik
edilmesi.
1858
Parakin kazasndan tedrik olunan un ve arpann mir gemilerle Semendire

anbarlarna gtrlmek zere iken Vezir Pertev Paa'nn maiyyetinde bulunan askerlerin
zahre sknts ekmeleri zerine Hram skelesi'ne gtrld duyulduundan, bundan
sonra zahrenin baka yere gnderilmemesi ve Semendire'ye gtrlp anbarlara konmas.
1859
Top nakli iin on adet geminin mevcut olduu ancak kazma krek vs. hrdavat
iin gemiye ihtiya duyulduu bildirildiinden, bunlar iin de yeteri kadar gemi tedrik
olunmas, ayrca drt adet de at gemisi hazrlanmas; rutubetlendii duyulan barutun da
orada bulunan topuba nezaretinde havalarn msait olduu zaman serilip kurutulmas.
1860
Semendire ve Hram kadlarna
Gemileri karmak iin Kpr'ye gidecek olan Mehmed Han'a yeteri kadar
ayka verilmesi.
1861
Topubana
Semendire Beyi Bayram Bey tarafndan on adet bnyadl top gemisinin

yapmnn bittii bildirildiinden, bunlardan beine top ve top mermileri ile gemilerin
alabilecei kadar krek ve kazma yklenmesi ve hazr olarak bekletilmesi.
1862
Topubana
Top arabalar tekerlei, top demesi ve metris damlar iin lzm olan kiri ve
metris dam aacnn, bu ile grevlendirilen Dergh- muall arabaclarndan Rstem ve
ZETLER
293
arkadalar tarafndan Belgrad'da hazrland bildirildiinden, bu malzemelerin gemilere

ykletilmesi ve hazr olarak bekletilmesi.
1863
zvornik sanca kadlarna
Semendire beyi tarafndan gnderilen mektupta Belgrad'a getirilip teslim

olunmas gereken zahre ve krekilerin henz gelmedii bildirildiinden, emrolunan zahre
ve krekilerin cilen gtrlp teslim edilmesi.
1864
zvornik beyine ve Brdelen kadsna
Daha nce gnderilen emir gereince istenen cerahor ve zahrenin, halkn

eitli bahneler ne srmesi ve sancakbeyinin gerekli yardm yapmamas sebebiyle
gnderilemedii bildirildiinden, bu konuda grevlilerin birbirleriyle yardmlamas;
knezlerin, papazlarn ve aynn arlarak bu konuda kendilerine gerekli tenbihte
bulunulmas; ayrca gemilerin de cilen gnderilmesi ve gecikme sebebinin bildirilmesi; aksi
halde muhalefette bulunanlarn cezalandrlp, ihmali grlen grevlilerin grevden
alnacaklar.
1865
Tuna'ya gidecek gemilere kaptan tayin olunan Kocaili Beyi Ali Bey'e
Pertev Paa'ya Belgrad'dan on adet ah ve krk adet hurde darbzen verilmesi

emrolunduu, ancak paa darbzenlerin arabalarn alp derbzenlerin kendisindeki
darbzenlerden verilmesini istediinden, paaya yannda gtrd gemi mhimmtndan on
adet ah ve krk adet hurde darbzen vermesi ve onlarn yerine de Belgrad'da bulunan
darbzenleri almas.

1866
Askerin zapt iin gnderilen skender avu'un baz alaybeyileri ile gvenlii
salamakta olduu, fakat baz kap halk, Anadolu tifesi, aknc vs. tifenin Karaman askeri
arasna karp fesad karttklar ve dirlikleri bilinemediinden cezalandrlamadklar
bildirildiinden, askerin gerei gibi zaptedilip, bu davranlar yapanlarn yakalanmas ve
zellikle aknc tifesinden olanlarn haklarndan gelinmek zere Ordu-y hmyun'a
gnderilmesi.
1867
Alacahisar kadsna
Gnderilmesi istenen koyunlara Havss- hmyun eminlerinin kar kt

bildirildiinden, her kimde koyun varsa tayin olunduu zere gnderilmesi ve kar
kanlarn isimlerinin bildirilmesi.
1868
Semendire beyine
294
Kkrde ihtiya duyulduundan her kimde kkrt varsa satn alnmas.

1869
Klis Beyi Hsrev Bey'e
Klis'te Blay sahrs adyla bilinen yerleri, vilyetin tahriri srasnda baz
ahslarn, kendi zerlerine makt kaydettirerek oraya gidip yerlemek, etraf imar ve ihya
etmek isteyen kiilere engel olduklar, halbuki bu arazinin otuz yldan bu yana bo ve
verimsiz olduu, engel olan ahslarn hibir ekilde araziyi ilemedikleri ve bo braktklar
bildirildiinden, arazinin oralara gelip yerlemek ve ziraaat etmek isteyenlere tahsis
edilmesi, zerimize maktdur diye engel olanlarn dikkate alnmamas; ayrca Lika
nahiyesindeki tamire muhta olduu arzedilen kale ile dier harap kalelerin de tamir
ettirilmesi.
1870
Varadin kadsna
Dimitrofa kazasnda tayin olunan konaa kendisin de zahre tedrik ederek

yardmda bulunmas.
1871
Semendire beyine
Brdelen'de kurulan kpr tamamlandktan sonra Varadin'de kurulmas

kararlatrlan kpr iin mmkn olursa kendisinin bizzat giderek ilgilenmesi, mmkn
olmaz ise ie yarar bir adam ile kpr yapmndan anlayan bir mimar gndererek kprnn
kurulmasna yardmc olmas; kpr yapm iin gemi yetmezse Sirem ve Pojega'da bulunan
at gemileri ile zahre gemilerinin kullanlmas; ayrca Brdelen'de kurulmakta olan
kprnn son durumu hakknda da bilgi verilmesi.
1872
Sirem beyine
Varadin'de kurulacak kpr iin Semendire Beyi Bayram Bey

grevlendirildiinden, gerek kpr yapmnda gerekse levzm ve mhimmt tedrikinde
kendisine gereken yardmn yaplmas.
1873
Sirem beyine
Varadin'de kurulacak kpr iin Pojega Beyi Nasuh Bey'den otuz alt adet
gemi istendii; eer gelecek gemiler yetmezse zahre gemilerinden takviye olunmas;
Semendire beyinden de mimar ve ie yarar adam isteyip mnasip bir yerde geni ve salam
bir kpr yaptrmas.
1874
Budun beylerbeyine
Daha nce hazrlanmas emrolunan on topdan baka hisar dmek iin yirmi
ZETLER
295
adet daha on alt, on drt, on bir, on ve sekiz vukyyelik toplar ile be kantar ot hazrlanmas;
ayrca dmann durumu hakknda ayrntl bilgi edinilip gnderilmesi.
1875
Budun beylerbeyine
Ordu birka gne kadar Belgrad'a varaca halde kendisinden uzun zamandr
dmann durumu hakknda herhangi bir bilgi gelmediinden, bunun sebebini arzetmesi ve
dmann durumu hakknda ayrntl bilgi edinip ie yarar esirler alarak Sdde-i sadet'e
gndermesi; bu hususta beylerbeyiliine bal serhad beylerine de gerekli tenbihte
bulunmas .
1876
Pojega beyine
Varadin'de kurulacak kpr iin sek'te yaptrlan kpr gemilerinin deme,

sepet vs. levzmtyla birlikte eksiksiz olarak Varadin'e gnderilip Sirem beyine teslim
edilmesi.
1877
Pojega beyine
Emredilen ilerin tamamland, gemiler, aykalar, at gemileri, top deme

tahtalar, zahre, ekmek, kreki ve cerahor hazrlanp yalnzca kpr kurma ii kald
hususunda gnderdii mektubun alnd; bu durumda top deme tahtalar ile karaaa
tahtalarndan yarsnn gemilere yklenerek Varadin'e gnderilmesi, dier yarsnn da uygun
bir yerde muhfaza edilmesi.
1878
Hamza Bey'e
imdiye kadar defalarca hkm gnderilmesine ramen hl dmann durumu

hakknda bir haber veya ie yarar esir elde edilip gnderilmemesinin sebebinin bildirilmesi;
ordu Belgrad'a yaklamakta olduundan cilen dmann nerede bulunduu, says, nerede
toplandklar konusunda doru haberler elde edilmesi ve ayrntl bir ekilde bilgi verilmesi.
1879
Topubaya
Budun beylerbeyine kale dmeye yarar otuz adet top hazrlamas

emredildiinden, bu toplara, cinslerine gre ne kadar glle gerekiyorsa deftere edilip bir
topu ile beylerbeyine gnderilmesi ve ne kadar glle gnderildii ile gllelerin nerelerden
tedrik edildiini de bildirmesi.
1880
Belgrad dizdarna
Dergh- muall avularndan Ferhad ile Belgrad'a gnderilen sulunun

Belgrad Kalesi'nde hapsolunmas.
1881
Belgrad kadsna
Ordu-y hmyun iin tedrik olunan bin kile arpann yenieri tifesinin
296
aalar ile beraber gelip birka gn kalmalar halinde yetmeyeceine, baz kimselerin elinde
bulunan arpa mhrlenmek istendiinde baz kimselerin para ile satn aldklar yolunda
cevap verilerek mhrlettirilmediine ve zie kadsnn zahre tedriki hususunda gereken
yardm yapmadna dair gnderdii mektubun alnd ve zahire tedrikinde yardmc
olmas iin zie kadsna hkm gnderildii; kendisinin de mmkn olduu kadar ok
zahre tedrik etmesi ve elinde zahre bulunanlarn bu ekilde direnmelerine meydan
vermeyip, anbarlardaki zahreyi mhrlemesi.
1882
zie kadsna
Kendisine daha nce zahre tedrikinde Belgrad kadsna yardm etmesi

hususunda emir gnderildii halde gereken yardmn yaplmad bildirildiinden, emre
aykr i yapmamas ve bol miktarda arpa, ekmek tedrik ederek Belgrad kadsna yardmda
bulunmas.
1883
Aknc beylerinden Sleyman Bey'e
Geen sene sefere gelen aknc tifesinin gerei gibi zaptedilmedikleri iin
reyya zulmettikleri duyulduundan, bu sene de ayn ekilde hareketler meydana
gelmemesi iin aknc tifesinin zapturapt altna alnmas; aksi takdirde neticenin kendisine
ait olaca.
1884
Ordu-y hmyun iin daha nce gnderilen emirle sanca dahilinden tedrik
olunmas istenen koyunlarn Haydar avu araclyla cilen srdrlp Sirem tarafna
geirilmesi.

1885
Pertev Paa'ya
Kendisiyle gnderilen sol ulfeciler ile sa garib yiitlerden hayli kimsenin

gelmedii duyulduundan, ad geen blklerin aalarndan mhrl mevcut defterlerinin
alnarak Sdde-i sadet'e gnderilmesi.
1886
Eflak ve Bodan voyvodalarna
Daha nce Eflak ve Bodan'dan Tmvar'a gnderilmesi emredilen askerlerin

henz gelmedii bildirildiinden, szkonusu askerlerin bir an nce yola karlarak
Tmvar'a gnderilmesi.
1887
Hram kadsna
Eflak ve Bodan tarafna gnderilen Ahmed avu'a bir ayka tedrik edilerek
gidecei yere ulatrlmas.
ZETLER
1888
297
Semendire ve Sirem beylerine
Varadin'de yaplacak kpr iin Dergh- muall avularndan Drdger

Mehmed avu mbair tayin olunduundan, grev yerine giderek geni ve salam bir
kpr yaplmas iin gereken gayreti gstermesi.
1889
Rumeli beylerbeyine
ledii sulardan dolay yakalanp Belgrad Kalesi'nde hapsolunan Divane

Hzr'n su orta olan arkadalarnn da yakalanarak hapsolunmalar.
1890
Filorina kadlarna
Filorina'da ikmet eden Cafer Voyvoda adl siphinin kulu Hasan bin Abdullah
ve arkadalarnn sbit olan sularndan dolay kree konulmak zere sicil sretleriyle
birlikte stanbul'a gnderilip Galata eminine teslim olunmas ve teslim olunduuna dair
temessk alnmas.

1891
Topubana
Belgrad'dan Pertev Paa'ya verilmesi emrolunan on ah ve krk kk

darbzeni almak zere arabalaryla giden arabaclar kethdsnn darbzenleri almad
bildirildiinden, olayn aslnn arzedilmesi ve Ordu-y hmyun Belgrad'a gelinceye kadar
btn silahlarn gemilere konularak hazrlkl bulunulmas.
1892
Topubana
Demirkap'ya gelen gemilerin Tuna'dan yukar kartlmas iin yeteri kadar

adam gnderilerek gerekli yardmda bulunulmas ve mir esirler iin peksimed piirtilip
cilen Tuna gemileri Kaptan Ali'ye teslim edilmesi.
1893
Bana, sfirlik Banas, Koanya, Alacahisar ve Parakin kadlarna
Bana kadsnn mektup gndererek, kaza dahilindeki martaloslara serdr olan

Banal Mezzin Mustafa'nn serdarl esnasnda halkn huzur ierisinde yaad, Koanya
ve evresindeki ehl-i fesdn faaliyette bulunamad ve halkn gvenlik iinde olduu,
ancak Mezzin Mustafa'nn vefatyla birlikte harmi ve ehl-i fesdn tekrar ortaya kt ve
huzurun bozulduu yolunda kendisine gelen ikyetleri bildirmesi zerine, Semendire'nin
Lefe nahiyesinde timara mutasarrf olan Mustafa'nn Bana kazasndaki martalos ve
primikrlere serdar olarak tayin edildii; bu sebeple ad geenin sefere katlmamas ve kaza
dahilinde ve Koanya dalarnda ortaya kan ehl-i fesd ve harmilerin faaliyetlerinin
nlenip cezalandrlmalar iin emrindeki martalos ve primikrlerle birlikte mcadele etmesi;
bunlar yetmedii takdirde kendisine yeteri kadar il eri verilmesi ve ehl-i fesdn nne
geilip halkn huzurunun salanmas.
298
1894

Parakin ve Resava kadlarna
Morova nehri zerinde kurulan kprnn bozulup gemilerin Belgrad'a

gtrlmesi hizmetine timar erbbndan Mustafa'nn tayin olunduu ve kendisinin,
krekiler iin drt bin ake verilerek o tarafa gnderildii; ad geen geldiinde yeterli
miktarda kreki temin edilerek gemilerin Belgrad'a gnderilmesine yardm edilmesi.
1895
Varadin'de kurulacak kprye sek'ten gelecek gemilerden baka ne kadar

gemi gnderildii, kpr iin zahre gemilerinden bozulan gemi olup olmad, Pertev
Paa'ya verilecek darbzenlerin verilip verilmedii hususlarnn bildirilmesi ve ihrac
emrolunan koyunun karlmas iin voyvodalarn kadlara gnderilerek koyunlarn hazr
edilmesi; ayrca Nibolu ve Vidin'den geecek gemilere yardm edilmesi iin ilgili kadlara
hkm gnderildii, kendisi tarafndan da bu konuda voyvodalara tenbihte bulunulmas;
bunlardan baka Vidin'e gelmesi gereken elli iki adet kpr gemisi geldi ise, kpr kurmakta
adam ve malzeme eksikliinden dolay zahre gemilerinin bozdurulmasna gerek
duyulmamas iin, gemilerin bir an nce Belgrad'a, oradan da Varadin'e ulatrlmas.
1896
Semendire kadsna
Tuna'dan gelecek gemilerde bulunan mir esirler iin peksimed piirtilip Tuna
gemileri Kaptan Ali'ye teslim edilmesi; ayrca Belgrad'a kacak gemilere de, kaza
dahilinden yeteri kadar adam ve ayka gnderilerek yardmc olunmas.
1897
Semendire dizdarna
Kalede bulunduu bildirilen gherile ve kkrtten on beer kantarn Tuna

gemilerine kaptan tayin olunan Kocaili Beyi Ali'ye verilmesi.
1898
Koanya, Resava ve Belgrad'a gelinceye kadar sahillerin iki yakasnda

bulunan kazalarn kadlarna
Demirkap tarafndan gelecek olan gemilerin Belgrad'a karlmas iin adama

ihtiya duyulduu bildirildiinden, Havss- hmyun eminleri ve voyvodalarnn da bu
konuda gereken gayreti gstermeleri ve yeteri kadar adam gndererek gemilerin Belgrad'a
gtrlmesine yardmc olmalar.
1899
Koanya, Resava ve Hram'dan Belgrad'a varncaya kadar Tuna kenarnda

olan kazalarn kadlarna
Demirkap'ya gelen gemilerin Belgrad'a karlmas iin yeteri kadar adam

gnderilmesi; ayrca ihtiya duyulduunda yeteri kadar kreki de grevlendirilip gereken
yardmn yaplmas.
1900
Alacahisar, Koanya, Resava ve Semendire kadlarna

Morova Kprs'nn yapmnda kullanlan gemiler, Evren avu ile Belgrad'a
ZETLER
299
gnderildiinden, gemilere getii yerlerde gereken her trl yardmn yaplmas.
1901
Alacahisar beyine ve kadsna
Hakkndaki ikyet zerine grevinden alnan Alacahisar kads hakknda

gerekli teftiin yaplarak hakszla urayanlar varsa haklarnn iade edilip, sonucun ayrntl
olarak bildirilmesi.
1902
Karaman beylerbeyisine giden yolun zerinde bulunan kazalarn kadlarna
Karaman askerinin zahre hususunda sknt ektii, halkta bulunan zahrenin

de ake karl istendii halde verilmedii bildirildiinden, beylerbeyi tarafndan zahre
tedrikiyle grevlendirilen adamlar geldiklerinde, kendilerine bedeli mukabilinde yeterli
miktarda zahre verilmesi ve askere bu hususta sknt ektirilmemesi.
1903
Belgrad kadsna
Daha nce tedrik edilip Sirem'e geirilmesi emredilen koyunlar henz Sirem'e
geirilmemi ise, ordu gelmeden nce Sirem'e geirilmesi; ayrca kendisinden kreki de
istenilmi ise krekilerin de hazrlanmas.

1904
Hac Hasan avu'a ve Mustafa avu'a
Eflak ve Bodan askerlerinin yolda ve konaklarda gerei gibi zaptedilerek

halktan parasz bir ey aldrlmamas ve halka zulmetmelerine meydan verilmemesi.
1905
Modava kadsna
Demirkap tarafndan gelecek gemilerin Semendire'ye ulatrlabilmesi iin

Modava kazasna geldiklerinde iki bin adam hazrlanarak gemilerin Semendire'ye
ulatrlmasna yardmc olunmas.
1906
Vidin beyine
Kendisinin gemileri brakp gitmek zere olduu haber alndndan, gemileri

Semendire'ye karmadan baka bir yere gitmemesi ve gemileri Semendire'ye ulatrmas;
aksi halde yoldan geri dndrlecei.
1907
Bekerek kadsna
Konak yeri olarak tayin olunan Srdk ve slankamin'de zahre hazrlanmas

hususunda ilgili kadlara hkm-i erif gnderildii; kendisinin de ad geen konaklara
belirtilen miktarlarda arpa ve ekmek gtrp teslim etmesi.
300
1908

slankamin ve Varadin kadlarna
Konak yeri olarak tayin olunan slankamin ve Srdk'te, belirtilen miktarlarda

zahre ve yiyecek hazrlanmas.
1909
Alacahisar kadsna
Alacahisar dalarnda ortaya kan ekyann zerine il erleri ile gidilerek

yakalanmalar, aksi halde ekyann verdii zararn kendisinden ve il erlerinden tazmin
edilecei.
1910
Dimitrofa kadsna
Daha nce Dimitrofa kazas dahilinde tayin olunan konak iin hazrlanan
zahrenin cilen slankamin ve Varadin konaklarna gtrlmesi ve zahre hususunda sknt
ekilmemesi iin gerekli tedbirlerin alnmas.
1911
Koanya, Gercinlik ve Semendire kadlarna
Demirkap tarafndan Belgrad'a gelecek gemilere kaptan olan Kocaili Beyi Ali
Bey gnderdii mektupta, gemilerde yeteri kadar adam bulunmadn ve henz tehlikeli
mahallerden geilmediini belirterek yardma ihtiyac olduunu bildirdiinden, gemilerin
Belgrad'a kadar gvenlik ierisinde ulatrlabilmesi iin kazalar dahilinden iki bin kii
grevlendirilerek Gercinlik kadsnn Koanya kazasna kadar, Koanya kadsnn
Semendire'ye kadar, Semendire kadsnn da Belgrad'a kadar gereken yardm yapmalar ve
gemileri Belgrad'a ulatrmalar.
1912
Pojega beyine
Kprnn Valpova'nn alt veya st yannda kurulmasndan vazgeilip

Varadin'de kurulmas kararlatrldndan, sek'te in olunan otuz alt adet kpr
gemisinin btn levzmt ile birlikte cilen Varadin'e gnderilmesi.
1913
Durumunu bildirdii gemilerin Semendire'ye ulatrlmas iin, siphileri ile

dnp gemileri cilen Semendire'ye gtrmesi ve daha sonra siphileriyle birlikte Tmvar'a
dnmesi.
1914
Sirem beyine
Daha nce emredildii zere kpr Varadin'de kurulacandan, sek'teki otuz

alt para gemi ile Semendire'deki otuz para geminin Sirem'e gnderilmesi hususunda her
iki beye de hkmler gnderildii; kendisinin de bu kadar geminin kpr kurmaya yetip
yetmeyeceini aratrmas ve eer yetmeyecek ise zahre gemilerini de kullanarak geni ve
salam bir kpr kurmas; ayrca kprnn boy ve eninin ne kadar olaca ve ne zamana
kadar tamamlanacan da ayrntl olarak bildirmesi.
ZETLER
1915
301
lok'da mevcut olduu bildirilen arpann, kullanlmaya elverili ise Varadin'e

gnderilmesi; ayrca aadan gelen gemilerin Belgrad'a karlmas iin de sancak kadlar
ile voyvodalarn cilen yeteri kadar adam grevlendirmeleri ve gemilerin Belgrad'a
karlmas.
1916
Kocaili beyine
Gtrd gemileri tehlikeden uzak bir yere kardktan sonra, gemilerin

bana bir kalite ile yarar bir reis grevlendirerek kendisinin cilen orduya katlmas.
1917
Kocaili beyine
Sinan avu ile gnderilen sulunun teslim alndktan sonra kree
konulmas.

1918
Varadin'de in olunan kprnn en ksa zamanda yetimesi gerektiinden

Vidin'den gelecek elli iki adet kpr gemisinin rey tarafndan cilen getirilmesi;
kendisinin de Sirem'e gidip Sirem beyi ile birlikte alarak, kendi yaptrd kprden artan
gemiler ile Vidin ve sek'ten gelen kpr gemilerini kullanarak kpry en ksa zamanda
tamamlamas.
1919
Sirem beyine ve kadlarna
Varadin'de in olunacak kprde kullanlacak kerestenin tanmas iin

arabaya ihtiya duyulduundan, yeteri kadar araba temin edilerek deme vs. malzemenin
nakledilmesi; ayrca kpr gemilerini gtrmek iin de yeterli sayda kreki ve cerahor
gnderilmesi.
1920
Sirem beyine
Kprnn durumuna ve siphilerinin, kendi yannda hizmette bulunup, kpr

iin gereken malzemeleri Bayram Bey'in getirmesi yolundaki taleplerine dair gnderdii
mektubun alnd ve talebi dorultusunda Bayram Bey'e, kpr gemisi, kerestesi vs.
malzeme ile birlikte Sirem'e gitmesi hususunda emir gnderildii; kendisinin de Bayram
Bey ile birlikte kpr hizmetini tamamlamas ve kpr bittikten sonra daha nce kendisine
gndermesi emrolunan koyunlar ve cerahorlar hisar erleri ile geirip gndermesi; ayrca
Pojega beyine yazlp kendisine gnderilen hkm de yerine ulatrmas.
1921
Pojega beyine
sek'te yaptrd kpr gemilerini gemi demeleri, dlgerleri, demircileri vs.
302
mhimmtyla birlikte eksiksiz olarak Varadin'e gnderip Sirem beyine teslim etmesi.
1922
Sancak dahilinde ka konak olduunun bildirilmesi, menzillerde olan azmak ve

bataklarn kontrol edilerek lzm olan yerlere yeteri kadar kpr yaplmas, konaklara zahre
hazrlanmas ve Peuy karsnda sfetianda adyla bilinen azman iki yerinde geni
kprler yaptrlmas.
1923
Sirem beyi, Varadin'de yaplacak kpr iin dlger ve demirci kalmadn,

sancanda bulunanlardan hepsinin Brdelen'deki kpr yapmnda istihdam edildiini,
kpr levzmnn da bundan sonra tedrik olunsa bile kprnn zamannda yetimeyeceini
bildirdiinden, kendisinin Varadin'deki kpr iin Vidin ve sek'ten gelen gemilere ilaveten
Brdelen'de yaplan kprden artan gemiler ile orada istihdam edilen dlger ve
demircilerden yeteri kadarn orada brakp fazlasn alarak kpr levzmt ile birlikte
Varadin'e gtrp kprnn yapmna balamas.
1924
Vidin beyine
Havss- hmyun reysndan baz harmilerin ev basp hrszlk yaptklar,

yakalananlarn mahkemede sularn itiraf ettikleri ve sular mahkeme tarafndan tescil
edildii halde Havss- hmyun millerinin grevlerini yapmayarak sulularn gereken
cezay ekmelerine engel olduklar bildirildiinden, hrsz ve harmilerden sularn itiraf
edip mahkemece sular tescil edilenlerin mahallerinde siyset olunmalar.
1925
Erdel kralna
Dmann srekli gelmekte olduu, Tokay Kalesi yaknnda kpr kurmaya

baladklar, hisarlarna harp letleri gndermekte olduklar ve baz kyleri yakmaya
teebbs ettikleri yolunda gnderdii mektubunun alnd; ordu gelinceye kadar emrindeki
beyler ile birlik olup dmana kar koymas ve memleketin muhfazas iin gereken gayreti
gstermesi.
1926
Semendire kadsna
Erdel kralnn adamnn, Kraova'ya varncaya kadar yanna bir adam katlarak
gnderilmesi.
1927
Bosna beyine
Zilhicce aynda Sirem'e, oradan da Varadin'de yaplmakta olan kprden

geilerek Segedin'e varlmas kararlatrldndan, kendisinin de sefere katlamayacak olan
alak halli siphilerden yz elli kadarn ayrp balarna birini babu tayin ederek, knezlere
vs. gnll tifesine de gerekli tenbihte bulunduktan sonra memleketin muhfazasnda
brakp, geri kalan siphiler ve gnll askerlerle gelip Ordu-y hmyuna katlmas.
ZETLER
1928
303
Klis beyine
Bosna beyine Bosna'nn muhfazas iin bir miktar siphi brakarak Ordu-y
hmyun'a katlmasnn emrolunduu; kendisinin de dman tarafndan Bosna tarafna
herhangi bir saldr yaplma ihtimaline kar uyank bulunup, gerektiinde yardma gitmesi.
1929
Vidin beyi ile Koanya, Fethlislm ve Semendire kadlarna
Demirkap tarafndan gelecek gemilerin cilen Belgrad'a ulatrlmas

gerektiinden, Vidin beyinin, sanca dahilindeki reydan yeterli miktarda adam
grevlendirip, gemileri skk blgelerden kartmak hususunda gerekli gayreti
gstermesiher kadnn, kazasna ulaan gemileri adam toplayarak dier kazaya ulatrmak
sretiyle gemileri Belgrad'a iletmeleri.
1930
Pakri beyine
Sancan muhfazas iin yerine gvenilir bir adam tayin ederek kendisinin
gelip Ordu-y hmyun'a katlmas.
1931
Brdelen, Semendire ve Goryan kadlarna
Gnderilen mektupta, blgelerinde arpa sknts olduu iin her konaa be

yz md arpa tedrik edilmesi konusundaki emrin yerine getirilmesinin mmkn
olmadnn bildirildii, ancak her kad'nn nceki emirde belirtilen miktarlarda zahreyi
tedrik ederek ilgili konaklarda hazr etmeleri.
1932
Bana kadsna
Kazas dahilinden yeteri kadar zahre ve ekmek tedrik ederek Ordu-y

hmyun kazaya yaklatnda getirip teslim etmesi.
1933
Semendire kadsna
Semendire'den alnan toplar ile kpr gemilerini gtrmek zere hazrlanan

cerahorlarn Mehmed Han'n adamlar tarafndan Belgrad'a gtrld ve gemilerin kald
bildirildiinden, Semendire'de bulunan hisarlardan ve kylerden cerahor yazlarak top
gemileri ve kpr gemilerinin cilen Belgrad'a gnderilmesi.
1934
Balk eminine ve voyvodasna
Vezir Pertev Paa'ya gnderilecek silah ve mhimmtn tanmas iin arabaya

ihtiya duyulduundan, yeterli miktarda araba gnderilerek szkonusu silah ve mhimmtn
yklenip Tmvar'a ulatrlmas.
1935
Semendire beyine ve kadsna

Tmvar'a gnderilen silahlarn gemilere yklenerek Balk emininine
304
ulatrlmas; ayrca uvala ihtiya duyulduundan, fazla uval varsa derhal yarsnn
gnderilmesi.
1936
Ni'e varncaya kadar yol zerindeki kazalarn kadlarna
Kazalar dahilinden ve dier yerlerden toplanan nzl getirme grevi

Dergh- muall avularndan Hsrev'e verildiinden, toplanan nzln, yollarda
toplanacaklarla birlikte ad geen grevli tarafndan getirilmesi.
1937
Kocaili beyine
Kendisinin nce gelip Ordu-y hmyun'a katlmas, donbazlarn ise sonraya

kalmas gerektiine dair gnderdii mektubun alnd; ancak silah ve mhimmtn bir an
nce gelmesi gerektiinden, gerekli gayreti gstererek donbazlar da birlikte getirmesi.
Selh-i Zilkde 973 (18 Haziran 1566)

1938
Brdelen'de yaplan kprden artan, Vidin'den gelen ve sek'ten gelecek

gemiler ile Varadin'e varp Sirem beyi ile birlikte kpr yapmna balamas, ayet bu
gemiler yetmez ise noksan kalan ksm zahre gemilerinden tamamlamas emredildii halde
henz Varadin'e gitmedii haber alndndan, derhal Varadin'e gidip kprnn bir an nce
bitirilmesi iin gerekli gayreti gstermesi; kpr hizmeti iin gnderilen Mehmed avu'u
da gerekli ise kpr yapmnda istihdam etmesi, deilse kendisine izin vermesi.
1939
zvornik kadsna
Kaza dahilinden hazrlanmas emredilen unun, zahre gemilerine yklenerek

gnderildii, ancak Semendire beyinin koyun iin araba istedii hususunda gnderdii
mektubun alnd; reynn araba vermesine dair bir emrin olmad, ancak kazadan her on
hneden bir adam olmak zere bin adet cerahor hazrlanmas ve szkonusu zahrenin de
gemilerle Belgrad'a gnderilip teslim edilmesi
1940
Semendire kadsna
Vidin'den gelen zahre gemilerinin cilen Belgrad'a gtrlmesi gerektiinden,

kaza dahilinden yeteri kadar cerahor hazrlanarak gelen gemilerin Belgrad'a ulatrlmas.
1941
Segedin beyine
Kendisine bal yerlerden yazlan cerahorlarn yiyecek ve baltalaryla birlikte

hazr edilmesi; konaklarn her birinde daha nceki emirde belirtilen miktarlarda ekmek, arpa,
koyun ve sr tedrik edilerek erzak konusunda askere sknt ektirilmemesi, bu hususta
voyvodalarn da kendisine yardmc olmalar; ayrca konaklarda azmaklar ve bataklar varsa
aratrlp kpr gereken yerlere kpr yaplp slah gereken yerlerin de slah edilmesi.
ZETLER
1942
305
Belgrad dizdarna
Toplar iin topubana , belirtilen miktarlarda urgan, krek, kazma ve yeteri

kadar ot ile sefer mhimmtndan ihtiya duyulan dier malzemelerin verilmesi.
1943
Alacahisar kadsna
Kprl ve Yenice-i Vardar kazalarna det-i anam tahsiline gnderilen

Siphi Yusuf'un tahsilt yaptktan sonra stanbul'a gelmeyip ortadan kaybolmas zerine bu
hususun aratrlmas iin daha nce Kprl ve Yenice-i Vardar kadlarna hkm
gnderildii, ancak herhangi bir netice alnamadndan, bu hususun aratrlmas grevinin
kendisine verildii; kendisinin de bu ile bizzat ilgilenerek ad geenin gezdii ve
konaklad yerlerden ve grt kimselerden etraflca soruturmak ve gerekli olan
kiileri tefti etmek sretiyle bu olay aydnlatmas; bu hususta Yenice-i Vardar
voyvodasnn da mbair tayin olunmas.
1944
Turye adl azmak zerine birer ok atm aralklarla iki yerde kpr in
edilmesi; gerekiyorsa baka yerlere de kpr yaplmas.
1945
Yenieri aasna
nas emredilen kpr iin kereste tamada kullanlacak araba bulunamad

ve arabalarn yenieriler tarafndan alnd duyulduundan, derhal kpr yapm iin yeteri
kadar araba verilmesi.
1946
Pojega beyine
Varadin'de yaplacak kpr iin sek'te in edilen ve daha nce gnderilmesi

emredilen gemilerin henz gelmediinin bildirildii ve Ordu-y hmyun'un da Belgrad'a
vard; zaman az kaldndan szkonusu gemilerin derhal demeleri, dlgerleri,
demircileri vs. levzmt ile birlikte gnderilmesi.
1947
aka kadsna
Daha nce hazrlanmas emrolunan zahre, kreki ve koyunlarn bir an nce

hazrlanarak koyunlar getirmekle grevlendirilen Mehmed avu'a teslim edilmesi.
1948
Nin- hmyun
Sefer-i hmyunda, gnll tifesine Karaman zamlerinden brahim serdar

tayin olunduundan, szkonusu ahsn gnlller tarafndan serdar bilinip szne itaat
edilip, emrettii ekilde hizmette bulunulmas.
1949
* Bu hkm iptal edilmitir.
306
Gurre-i Zilhicce 973 (19 Haziran 1566)

1950
Sirem beyine ve kadsna
Bayram Bey gnderdii mektupta, Brdelen Kprs'nden artan gemiler ile

deme vs. mhimmtn Varadin'de yaplacak kprye iletilmesi hususunda kendisine emir
geldiini, fakat bu malzemenin gemiler ile gnderilmesi halinde ancak on gnde yerine
ulaacan, ayet Sirem'de bulunan arabalar ile gnderilir ise gnde ulamasnn
mmkn olduunu bildirdiinden, szkonusu deme tahtalar ve dier kpr
mhimmtnn arabalara yklenerek cilen Varadin'e ulatrlmas.
1951
Dobnie kadsna
Anadolu siphilerinden Trabi, asker ile gelirken hizmetkr Ali bin

Ramazan'n Dobnie voyvodas tarafndan cebren alndn belirterek bu hususta Anadolu
Ordusu kadsndan ald temessk ibraz ettiinden, szkonusu voyvodann tefti edilerek
hizmetkr, sulu olduu iin mi, yoksa baka bir sebepten dolay m aldnn tesbit edilip
bildirilmesi.
1952
Sirem ve Pojega beylerine
Daha nce hazrlanmas emredilen krekilerin derhal emredilen yere

gnderilip teslim edilmesi.
1953
zvornik kadsna
Seferde grev yapmak zere kazas dahilinden bin adet cerahorun baltalar ve
kazmalar ile birlikte hazrlanp Ordu-y hmyun'a gnderilmesi; cerahorlarn yazlmas ve
gnderilmesi hususunda yardm iin kaza iindeki dizdarlar ve voyvodalardan yeterince
adam alnmas ve ihmali grlenlerin bildirilmesi.
1954
Kocaili beyine
Ordunun Zilhicce aynn birinci gn Belgrad'da konaklad ve Brdelen

kprsnden geilerek hareket edilmeye karar verildii; kendisinin de bir an nce gemileri
getirip orduya yetimeye gayret etmesi.
1955
Segedin sanca dizdarna ve eminlerine
Segedin sancandan istenen cerahor ve zahrenin hazrlanmas hususunda

kendilerinin de yeterince adam vererek yardmc olmalar.
1956
Koanya, Fethlislm ve Semendire kadlarna
Bundan nce bir ok defalar gnderilen hkmlerle aadan gelecek gemiler

her kazaya ulatnda, o kaza dahilinden toplanacak cerahorlarla dier kazaya iletilmek
sretiyle Belgrad'a ulatrlmasnn emredildii halde henz gemilerin gelmedii
ZETLER
307
grldnden, emredildii zere gemilerin Belgrad'a ulatrlmas; aksi takdirde ihmali

grlenlerin azlolunaca.
Ordu-y Hmyun'da ele geirilen ve suunu kabul eden Kalayc Musa adl
hrszn su orta olan arkadalarnn isimlerinin yazlarak kendilerine
gnderildii; bu ahslarla birlikte dier ehl-i fesdn da yakalanarak ular eran sbit
olanlarn haklarndan gelinmesi; eran sabit olmayanlarn ise hapsedilmesi.
1957*
* Hkmn kime hitaben yazld belirtilmemitir.
1958
Brdelen kadsna
Kaza dahilinde bulunan konaklarda, belirtilen miktarlarda arpa ve ekmek

hazrlanmas ve bu hususta orduya sknt ektirilmemesi.
1959
Dimitrofa kadsna*
Kaza dahilinde bulunan Kprba ve Kopenik konaklar iin biner md arpa

ve yzer bin akelik ekmek hazrlanmas.
* 1960 numarada yeniden yazlmtr.
1960
* 1959 numaral hkmn aynsdr, bkz. 1959.
Belgrad dizdarna
1961
1962
Kree konulmak zere Kocaili Beyi Ali'ye teslim olunacak be adet sulunun,
Ali Bey gelinceye kadar kalede hapsolunmas.
Ba kadsna
Varadin'de yaptrlacak kpr iin lzm olan kazk, deme vs. kpr
kerestesinin, orada bulunan korudan kestirilip gnderilmesi.
2 Zilhicce 973 (20 Haziran 1566)

1963
Cezyir beylerbeyine
Sakz adas, kffr donanmas ve krekiler hakknda gnderdii mektubunun

alnd; Sakz'daki doksan adet kfirin yerlerinde braklp hssa harac iin bunlara
mdahalede bulunulmamasna dair Maliye'den hkm verilmesi hususunda emir verildii;
nebaht, Avlonya, Trhala ve Karlili nzrlarna da bin kreki veya buna karlk bedel
akesi vermeleri hususunda hkm gnderildii; kendisinin de dmana kar uyank
bulunmas; ayrca Sakz'da bulunan mcrimlerin de kree konulmas.
308
1964

skender Paa'ya
Badad zahresi, Basra'ya Araplarn tecavzleri ve askerlerin zahre durumlar

hususlarnda gnderdii mektubun alnd; gerektiinde para, asker ve zahre hususunda
yardmda bulunmalar iin ehrizol ve Diyarbakr beylerbeyileri ile Krt beylerine hkmler
yazld; kendisinin de gerekli olduu takdirde ad geenlerden yardm talep ederek Arap
ekysnn Basra'ya zarar eritirmesine meydan vermemesi ve Basra beylerbeyine yardmc
olmas.
1965
Badad beylerbeyi mektup gndererek, Basra ve Badad'da zahre ve hazine

hususunda sknt ekildiini ve Arap ekysnn Basra etrafn muhasara edip fesad
kardklarn bildirdiinden, Badad beylerbeyi ile haberleerek, daha nce Basra'dan
yardm istenmesi halinde yaplacak yardmlara dair gnderdii defterde belirttii ekilde
yeteri kadar asker ve zahre gndermesi; ayrca Haleb'den gnderilecek hazineyi de emin bir
ekilde ulatrmas.
1966
Haleb beylerbeyine
Badad'a gnderilmek zere elli bin altn verilmesi iin Haleb defterdarna
hkm gnderildii; altnlarn gvenilir adamlarla mid'e ve buradan mid beylerbeyinin
adamlar ile birlikte Badad'a ulatrlp teslim edilmesi; ayrca Birecik'te yaplan gemiler ile
Badad'a zahre gnderilmesi ve yerlerine tekrar gemi yaplmas.
1967
Badad beylerbeyinin Arap ekysnn Basra'y kuatp tecavz ettiklerini

bildirmesi zerine Diyarbakr beylerbeyine Basra'ya asker gndermesi hususunda hkm
gnderildii; kendisinin de Basra beylerbeyi ile haberleerek gerekli ise ehrizol askeri ile
birlikte yeteri kadar zahre ile gidip Diyarbakr'dan gelecek askerler ve Basra beylerbeyi ile
birlikte hareket ederek Arap ekysnn defedilmesi hususunda gerekli gayreti gstermesi;
ayrca kendisi Basra'ya gittiinde, ehrizol'un muhfazas iin kendisine daha nce hkm
gnderilen Sultan Hseyin'i muhfaza grevinde brakmas.
1968
Haleb defterdarna
Badad beylerbeyi, Basra ve Badad'da ake sknts olduunu bildirdiinden,

Haleb Hazinesi'nden elli bin altnn Badad'a gnderilmesi; ayrca Basra'ya gnderilen
gemilerin yerine de yenilerinin yaplmas.
1969
Sultan Hseyin Bey ve Bedir Bey'e
Arap silerin Basra'y muhasara ederek zarar vermek zere olduklar ve zahre
hususunda sknt ekildii bildirildiinden, kendilerinin de yeterli miktarda un, arpa vs.
zahre ile asker toplayarak Badad ve Basra'ya gndermeleri; ayrca beylerbeyi Basra
ZETLER
309
tarafna gidecei hususunda haber gnderdiinde Sultan Hseyin'in ehrizol'a giderek

orann muhfazasn salamas.
1970
Badad beylerbeyine
Durumu bildirilen Kelhr Rstem adl ahsn siyset edilerek sonucun
bildirilmesi.
1971
Kilr- mire iin orada bulunan buzhnelerin mhrlenerek Ordu-y hmyun

gelinceye kadar almamas ve buzhneden kimseye buz verilmemesi.
1972
Trablusgarb beylerbeyine ve Trablusgarb Kads Mehmed'e
Sbk Trablusgarb Beylerbeyi Ali, Turgut Paa'nn kethds Ali'den baz

kimselerin davac olduuna ve zerinde mirye ait mallar bulunduuna dair mektup
gnderdiinden, konunun tefti olunup szkonusu ahsn zerinde mir mal var ise alnmas;
bunun haricinde davac olanlarn da sbit olan haklarnn iade edilmesi.
1973
Pakri Beyi Ferhad Bey'e
Bosna beyine Ordu-y hmyun'a katlmas emredildiinden, kendisinin de,

kendi sancan muhfaza ettii gibi gerekli olduu takdirde Bosna beyinin yerine brakt
adamna da gerekli yardmda bulunmas.
1974
Bosna beyine
Daha nce gnderilen hkm gereince yerine gvenilir bir adam brakarak
Ordu-y hmyun'a katlmas ve yerine brakaca adama Pakri beyi ile birlikte hareket
etmesi hususunda tenbihte bulunmas.
1975
Sol kol Aknc Beyi Mustafa Bey'e
Daha nce Bosna beyinin yanna gitmesinin emrolunduu, ancak imdi sanca
askerleri ve aknclar ile birlikte gelip Ordu-y hmyun'a katlmas ve yolda halkn malna
zarar vermemeleri iin aknclarn gerei gibi zaptetmesi .
1976
1977
Yenieri aasna
Cebehne-i mire'yi Belgrad nnden gemiler ile Zemun'a geirmesi.
Belgrad kadsna
Kurban bayramnda Zemun'a varlp bir mddet konaklanacandan, derhal

Ordu-y hmyun iin yeterli miktarda ekmek, arpa vs. zahre hazrlanarak ordu vardnda
gemiler ile Zemun'a geirilip satlmas.
310
1978

Belgrad kadsna ve azeb aasna
Vidin ve Morova suyu zerinde in olunan kpr gemilerinin Varadin'e

gnderilmesi emredildii halde henz ulamad haber alndndan, Vidin ve Morova'dan
gelecek gemilerin krekileri vs. levzm tedrik edilerek cilen Varadin'e ulatrlmas.
1979
Defterdar Murad elebi'ye
Vidin ve Morova'dan gelecek kpr gemilerinin cilen Varadin'e ulatrlmas

gerektiinden, yeteri kadar kreki grevlendirilip szkonusu gemilerin Varadin'e
ulatrlmas ve krekilerin geriye getirilmesi; ayrca orduya gelen Kral olu iin altm
koyun, otuz mum, yz kile arpa, iki yz ift ekmek ve bir f iki gnderilmesi; bundan
baka, iskele hizmetinde olan iki ky halknn neden daldnn da aratrlmas ve zulm
sebebiyle dalmlar ise zulmn ortadan kaldrlarak istimlet verilmek sretiyle tekrar
yerlemelerinin salanmas.
3 Zilhicce 973 (21 Haziran 1566)

1980
Rumeli beylerbeyine
Peuy Beyi Hamza Bey'e yardm edilmesi gerektiinden, Rumeli sancaklarndan Trhala ve Ohri sancakbeylerini sancaklar siphileriyle birlikte yardma gndermesi, kendisinin de Ordu-y hmyun Zemun menziline yaklatnda askeri ile
karlamaya kmas; ayrca Arslan Paa'nn kale muhasaras srasnda yardma ihtiyac var
ise Hamza Bey'in serdar tayin edilerek gnderilmesi.
1981
Belgrad kadsna
Zahre hazrlamas hususunda kendisine avular gnderildii halde bu hususla

ilgilenmedii haber alndndan, gaflet etmeyerek zahre tedriki hususunda gerekli gayreti
gstermesi; Ordu-y hmyun Zemun'da bir ka gn konaklayacandan, ona gre tedrikte
bulunmas.
1982
Brdelen kadsna
Kprye varncaya kadar yol gzerghnda bulunan baz yerlere kpr

yaplmas gerektii bildirildiinden, Pr avu geldiinde daha nce gnderilmi olan
avularn yanna nib tayin edilerek gerekli yerlere kpr yaptrlmas; bu hususta yardma
ihtiya duyulur ise sancakbeyi voyvodas ile birlikte kendisine yeteri kadar hisar eri ve azeb
verilmesi.
1983
Rumeli beylerbeyine
Asker ve ehl-i hrefden baz kiilerin, kprye kadar olan yol zerinde bulunan
kylerdeki reynn mallarn alarak zulmettikleri ve buna engel olmak isteyen avulara
silahla karlk vererek bazlarn dvdkleri, bunlarn slah iin bazlarnn haklarndan
gelinmek gerektii bildirildiinden, reynn korunmas iin grevlendirilen avulara silah
ZETLER
311
ekenlerin yakalanarak cezalandrlmalar; adam dvenlerin ise hapsedilerek durumlarnn

arzedilmesi ve gelecek emre gre hareket edilmesi.
1984
Yenieri aasna
Baz askerlerin kylere dalarak reynn harmanlarna mdahale edip zahre

ve arabalarn alarak karlnda ake vermedikleri duyulduundan, askerlerin urad
kylere yeteri kadar yayaba ve yenieri tayin edilerek, askerlerin reynn mahsulne,
davarlarna ve arabalarna cebren mdahale etmelerine engel olunmas ve parasz bir ey
alnmasna msaade edilmemesi; ayrca Zemun'da bir ka gn konaklanlacandan burada
kalnacak her gn iin ve Varadin'e kadar yol zerinde tayin olunan konan her birine,
belirtilen miktarlarda ekmek, arpa vs. zahrenin tedriki hususunda ilgili kadlara yardmc
olmak zere yenieriler gnderilmesi.
1985
Yenieri aasna
Cebehne-i mire ve top arabalarnn geirilmesi hizmeti ile kendisi

grevlendirildiinden, bu husus ile bizzat ilgilenerek nce cebehne ve top arabalarn
gemiler ile geirip daha sonra siphi blklerine de gemiler tayin ederek onlar da karya
geirmesi.
1986
Sirem sanca kadsna
Ali Voyvoda Segedin'de mhim bir i iin grevlendirildiinden, getii

kazalarda, emrine koi cinsinden bir araba verilmek sretiyle Segedin'e ulatrlmas.
1987
Kral oluna nme-i erif
Ordu-y hmyun'a katlmak iin gnderdii mektubun alnd; nme-i erif

vardnda Balk'a gelerek bir ka gn bekleyip Ordu-y hmyun Zemun'a vardnda
gnderilecek gemiler ile gelip orduya katlmas.
1988
Segedin kadsna, Segedin dizdarlarna ve nefer aalarna
Segedin kads, Varadin ile Segedin arasnda gerekli yerlere kpr yaplmas
ve bu aradaki menzillere zahre hazrlanmas hususlarnda kendisine yardm edilmesi
gerektiini bildirdiinden, emredildii zere szkonusu konaklarda belirtilen miktarlarda
ekmek, arpa vs. zahrenin hazrlanmas ve gerekli yerlere kpr yaplmas hususlarnda
dizdarlar, aalar, beylerbeyi ve sancakbeyi voyvodalar, men ve ummlin Segedin
kadsna yardm etmeleri; ayrca Ba yoldan uzak olduu iin, buradaki anbarlarda bulunan
unun mnasip bir yere tanarak muhfaza edilmesi; erzak nakliyle grevlendirilen Ali
Voyvoda'ya da gereken her trl yardmn yaplmas.
1989
Metrofa kadsna
Rumeli askerlerinin zahre sknts ektikleri iin kylere dalp halka

zulmettikleri haber alndndan, Ordu-y hmyun iin tedrik olunan zahreden baka
312
Rumeli beylerbeyinin gnderdii avular vardnda, Rumeli beylerbeyinin askerleri iin de

yeteri kadar zahre tedrik olunarak gnderilmesi ve bu konuda kendilerine zorluk
kartlmamas.
ANALTK NDEKS
N D E K S *
b-hne : 1219
b- Thir; mahsli : 1498; lkeleri : 1498
aba : 271
bdn etmek : 1869
Abaza : 1004
Abbs avu : 1721
Abbs tyifesi : 1526
Abd ibn-i Declr : 1321
Abdl Bey, Hn, Hetim (?) Beyi : 1029, 1473
Abdl, Dvd ol, Muhzr, Gerger : 282
Abd : 1057
Abd avu : 146, 1600
Abd avu, Dergh- Muall avu : 1437
Abd avu, gemi binsna mbir : 1601
Abd elebi, tereke shibi, Mihali : 861
Abd Res : 29
Abd, Abdurrahman ol, Hammmc, hrsuz erki,
Burusa : 1132
Abd, Blkba, Edirne Kds Muhzr : 1225
Abd, avu-ol : 1817, 1828
Abd, Gedk Ahmed Paa Evkf Mtevellsi : 1112,
1113
Abd, maktl, ehzde Selm'in demi : 745
Abd, mteveff tmr shibi Budak'n ol,
Erzurum : 1229
Abd, Seyyid, shte : 1098
Abd, siph : 1134
Abd, siph, Bol : 643
Abd, Topc Blkbas : 1820
Abdullah Bey, Sekuy Beyi : 377
Abdullah Hn : 1000
Abdullah, sbk Filibe Kds : 1680
Abdurrahm, Mevln, Edirne Sultn Byezd Hn
Mderrisi : 435
Abdurrahm, sbk Mezistre Kds, mahbs : 123
Abdurrahman : 1030
Abdurrahman, Burusa Sancakbeyi : 44, 139, 180,
234, 235, 240, 879, 1641, 1672
Abdurrahman, eriba : 1542

Abdurrahman, harm-zde, Azak kl. : 506
Abdurrahman, Mevln, Kite Kds, mehyif
teftine memr : 44, 658
Abdurrahman, Mevln, sbk Edirne Kds : 1680
Abdurrahman, sbk skender Paa Hn Nzr-
Emvli : 421
Abdurrahman, sbk Msr Kds : 421
Abdurrahman, tmr mutasarrf, Bac nh., Segedin :
530
Abdussamed, Rum avular Kethuds Hac Ali'nin
hdmetkr : 223
Abdlbk, Mevln, Kavala Kds : 488
Abdlcell, Brdelen kds demi : 1931, 1932
Abdlfetth, Samakov Kds : 179
Abdlgaffr, Muhzr : 206
Abdlhd, Tercan Nyibi : 754
Abdlkf, Trkmn Kds : 619
Abdlkerm, Abdurrahman ol, tmr mutasarrf,
Bac nh., Segedin : 530
Abdlkerm, avu-ol : 675, 787
Abdlkerm, mret Evkf Mtevellsi, Kuds : 1017
Abdlkerm, Mesre Nhiyesi Emni, Msr : 148
Abdlkerm, Mevln, Karaferye Kds, Trhala
Muktat Mfettii : 759
Abdlkerm, Mteferrika-i Haymne ve Sarova
Hslar Emni : 206
Abdlkdir avu, Dergh- Muall avu, zahre
tedrkine memr : 1518, 1626
Abdlkdir, drende, Kuds : 336, 1248
Abdlkdir, Mimr, sbk Haleb Taclarbas,
Bahsit (?) mh., Haleb : 1492
Abdlkdir, Sermn Nhiyesi Emni : 721
Abdlmelik, Abd ibn-i Declr'un karnda : 1321
Abdlvahhb Gz Zviyesi, Sivas : 638
bk mili : 713
Abkglli, tereke shibi, Mihli : 861
Abraham Levi, aac, Yahd kassb, Selnik
* 1- Yannda (*) iareti bulunan terimler hemen hemen btn hkmlerde getiinden hkm numaralar
verilmemitir.
2- Defterde baz kelimeler ktip hatas olarak yanl yazlmtr. Bu kelimeler indekse doru ekilleriyle alnm
olup, yanl ve doru halleri ile hkm numaralar, indeks metninin sonunda verilmitir..
316
Cemati'nden : 1244
Abraham, Yahd, ehl-i fesd : 1522
Abrahani, maktl Yahd tcir, Karagl mevzii,
Sinob : 256
Acara beyi : 1296
Acem yay : 271
acem tyifesine gedk verilmek : 1361
Acem, bostnc, Kirmasti : 653, 763
acemi bostnc-olan : 482
acemi-olan(lar) : 959, 961, 1414, 1793;
blkbalar : 547; cemi : 220, 450, 791,
947, 959, 1340; sretinde kimesneler : 482;
verilmek : 1164; yayabas : 1484
Acrlu Cemati, Ekrd'dan, Ruha sn. : 929
ad : 51, 54, 58, 71, 93, 99, 122, 146, 153, 293, 294,
329, 340, 436, 497, 502, 517, 536, 561, 650,
671, 679, 684, 829, 949, 953, 968, 1023, 1163,
1201, 1294, 1396, 1412, 1525, 1681, 1705,
1715, 1723, 1875, 1925, 1963, 1965, 1973;
ahbr : 1712; ahvl etvrn malm
edinmek : 1548; ahvl etvrn tecesss :
747; ahvli : 27, 108, 260, 330, 436, 492,
920, 933, 954, 1008, 1206, 1427, 1713;
ahvlini tecesss : 815, 1008, 1027, 1131,
1256; ahvlini teft : 1022, 1024;
ahvlini tetebbu : 933, 1768; cemiyyeti :
822, 1479; dahli : 1470; dernei : 1548,
1814; ehl ylinin giriftr : 1310;
fikr fersetinin tecesssi : 1027; hareketi :
158, 260, 668, 954, 1256, 1548; hisrlar :
649; hcm : 1411, 1549, 1712, 1969;
istls : 108, 1712; lekeri : 154;
mazarratnn defi : 1027; memliki : 1310;
memleket vilyeti : 491, 492, 493;
memleket vilyetine
zarar :
650;
memleket vilyetini nehb gret : 536, 766;

salgun salmak : 401; vilyeti : 1549;
vilyetini gret : 898, 968; -y bed-fil :
1965; -y bed-filin defi : 1965;
-y bed-rey : 187, 1778, 1967; -y dn :
1247; -y dn-i mbn : 493, 817, 1215,
1592, 1620; -y hksr : 158, 174;
-y ekvet-ir : 1024, 1967; dan haber
almak : 561; dan memleket vilyete zarar :
502; dan zarar : 747; dan zarar ihtimli :
426; nn ahvl etvr : 491, 492, 493, 669,
815, 898, 1024, 1713; nn defi : 87, 119,
353, 492, 669, 1029, 1705, 1764, 1964, 1967;
nn def-i mazarrat : 1025; nn
def u refi : 98, 100, 213, 330, 492, 650, 668,
669, 1580, 1712; nn efsne haberi : 1479;
nn Erdel'i istls : 669; nn fesd : 260;
nn fikr-i fsidi : 491, 492, 493, 1008; nn
fikr-i fsidini tetebbu : 1768; nn fikrini

malm edinmek : 1653; nn hle v
hudas : 278; nn kal u kam : 98; nn
mazarrat : 1024; nn memlekete dhli :
1768; ya haber iletmek : 1502; ya haber
vermek : 1503; ya zarar eridrmek : 1023
Adalar (?) hslar, Edirne kz. : 1680
ada(lar) : 131, 142, 442, 1310; halk : 851
Adalar; Kdl : 418, 457; kds : 124, 606;
muhfazas : 1310
adlet-i hmyn : 66
adlet-nme-i hmyn : 771
Adal : 308
Adana (sanca) : 552, 784; beyi : 365, 463, 552;
kds : 552; sanca erbb- tmr : 784;
sanca yallarnn hfz : 995; sanca
zams : 784; 'ya kadar Anadol
yallarndaki beyler : 552; 'ya kadar Anadol
yallarndaki kdlar : 552
advet : 93, 1476
dem almak : 1983
dem greti : 215
adem-i ihtimm : 1121
adem-i iktidr : 401
Aden : 1699
det : 450, 1049, 1312; knn : 386, 420, 445,
761, 793, 801, 903, 1187, 1280, 1305, 1313,
1351, 1405, 1490, 1496, 1542, 1569, 1587,
1659; -i kadme : 1090
det-i anm : 1554; cemi : 1943
dilcevz beyi : 676
ad; -y bed-hy : 122; -y hksr memerri : 377
advv : 420, 769, 1713; -i hksr : 98, 100; -i
makhr : 27
Advoyruol, harm, Gelibol : 144
afyon yedrmek : 1087
Agusta, mimr, zimm : 1477
Aa Bli : 283
aa blkbas : 1191
Aa Emr, harm, Migalkara kz. : 1138
aa : 866, 977, 980, 1042, 1093, 1445, 1688, 1834,
1836; dikmek : 314; hdmeti : 457, 637,
748; indr(t)mek : 269, 418, 899, 1430;
iletdrmek : 1862; kes(il)mek : 691, 775,
1042, 1292, 1321, 1369, 1445, 1475;
kesdrmek : 773, 1445; krdurmamak :
1292; tayni : 1430; tahmli : 1862;
tahta etdrmek : 923; tedrki : 1662;
yakmak : 1321
aa(lar) : 23, 703, 827, 848, 854, 863, 1448, 1592,
1885, 1988; lk : 113, 1183, 1779;
tayni : 1084
NDEKS
Aca-bd nhiyesi, Trabzon lv. : 838
al : 777; etdrmek : 691
anm : 1514; cemi : 1554
aniy : 78, 107, 944, 954, 1227, 1276, 1507
Arafa kds : 159
Arboz (sanca) : 149, 448; emvl-i hssa
nzr : 709; hssa muktat mltezimleri :
448; kds : 149, 448, 581, 596, 709, 759,
866; muktat mfettii : 448;
(sancak)beyi : 329, 448, 512, 624, 654, 709,
759, 862, 1372; tahvl-i atk mltezimleri :
448
austos; akas : 448; irsliyyesi : 296;
tevzi : 448
aza etm : 1364
ahl : 282, 302, 466, 612, 613, 617, 1173, 1893; -i
dvn : 1595; -i ehrin muhfazas : 1086
hara r-revgan satmak : 1353
hara tevch : 439
ahbr bkz. haber
ahd : 492, 1377, 1385, 1721; emn : 52, 53, 259,
278, 292, 330, 377, 491, 492, 493, 494, 497,
517, 656; emn feshi : 57, 58, 59;
emn- hmyn : 99; emna muyir :
517, 656, 668, 818, 819, 1022, 1105, 1312,
1313; emna muhlefet : 58; emna
muhlif : 1194; emn fesh : 51, 54;
emn riyet : 331, 332, 649, 690, 1105;
peymn : 147, 1247; peymn feshi : 99,
108; -i hmyn : 147, 238, 331; -i erf :
70, 77, 102; -i erfe muhlif : 70; e
muyir : 260, 332, 536, 656, 668, 690, 766,
819, 898, 1022, 1296; e muhlif : 52, 53, 59,
93, 99, 1105, 1194, 1750; i riyet : 649, 766
Ahd, ehl-i fesd, shte, Dursun k., Gmlcine kz. :
1700
hen : 860; -i hm : 1001
Ahi : 1355
Ahi, maktl zimm, zimmiyye Kaya'nn zevci,
Brayil : 20, 25, 1367
ahid-nme : 71, 90, 215, 330; -i hmyn : 51, 53,
54, 57, 58, 59, 70, 77, 83, 99, 108, 154, 187,
215, 238, 270, 574, 1194, 1280, 1825; -i
hmyn feshi : 102; -i erf : 215
Ahmed : 782, 808, 811, 957, 998
Ahmed Aa, siph : 1222
Ahmed b. Ebbekir, eky, Latmn (?) k., Kefer-tb
nh., Maarra sn. : 218
Ahmed b. Hall, kallb ingne : 1444
Ahmed b. Hamza, Ardahan kullarndan, ehl-i fesd :
1364
Ahmed b. Hn Ahmed, Seyd, mahbs : 1733
317
Ahmed b. Hsm, mfsid, Yaztapan k., Akehir :
745
Ahmed b. s, Emr Kavs b. Harko'un hdmetkr,
ktil, Zeydn k., m : 729
Ahmed b. Karagz, Kocaili Beyi Yasakcs, yenieri :
1063
Ahmed b. Mahmd, Kirihisr k., Yeniehir : 1063
Ahmed b. Mehmed, sahteci, skenderiyye (Arn.) :
722
Ahmed b. Mustafa, kd demi : 1851
Ahmed b. Receb, hid, Glciler k., Mudurn kz. :
972
Ahmed b. Seyyl (?), Siph Emr Mehmed'in
hdmetkr, ktil, Zeydn k., m : 729
Ahmed Bey, Birecik Beyi, Rodos Muhfz : 518
Ahmed Bey, Mr brhm Bey ol : 1024, 1026,
1029, 1371
Ahmed Bey, sbk Avlonya Sancakbeyi : 207
Ahmed Bey, sbk lbasan (Sancak)beyi : 255, 839,
1055
Ahmed Bey, Sultn, mteveff Hizan Hkimi : 1341
Ahmed avu : 1, 372, 375, 385, 388, 389, 391, 398,
434, 489, 754, 778, 858, 862, 1006, 1363,
1541, 1575, 1591, 1598, 1599, 1782, 1804,
1885, 1886, 1887, 1913, 1954, 1956
Ahmed avu, Abd ol : 1607
Ahmed avu, Danyal karnda : 1543
Ahmed avu, Dergh- Muall avu : 71, 77,
452, 859, 1806
Ahmed avu, Erzurum Defteri kethuds ol :
1778, 1781
Ahmed avu, Mora Nzr : 1482
Ahmed avu, mbir : 754
Ahmed avu, Pehlivanol : 879, 1964, 1965
Ahmed avu, Sivasl : 1593
Ahmed avu, h Hseyin ol : 879
Ahmed avu, skdar Evkf Nzr : 402
Ahmed elebi : 359
Ahmed elebi, Diyrbekir'in Tahrr Emni, sbk
Diyrbekir Hazne Defterdr : 625, 647, 648,
673, 1230, 1498, 1617
Ahmed elebi, Hasanh-zde, Pertev Paa
Tezkirecisi : 1459
Ahmed Kethud, ehl-i fesd, Sinob : 256
Ahmed Paa, Rumili Beylerbeyisi : 108
Ahmed Res, Bb- Sadet Aas Ykb'un resi :
140
Ahmed Res, stanbul zahresini tedrke memr :
948
Ahmed, Abdsselm ol : 47
Ahmed, Ah ol, Yeniky k., Takpr : 1478
318
Ahmed, Arnavud, ehl-i fesd : 1889

Ahmed, arpa emni demi : 1351
Ahmed, Ayasofya Evkf Mtevillsi : 319
Ahmed, Benl, harm, Hudvendigr sn. : 180
Ahmed, Burhn ol, siph, ehl-i enat, Avlonya :
207
Ahmed, avu, Melvanol : 1607
Ahmed, avu-ol : 1333, 1807, 1808
Ahmed, Defter Kethuds : 268
Ahmed, defterdr demi : 510
Ahmed, Delll, Sinob : 976
Ahmed, Dergh- Muall avu-oullarndan : 341
Ahmed, Dergh- Muall avu, zahre mbiri :
1774, 1775
Ahmed, Deveci, Zam, Ferec nh., m : 1239
Ahmed, Dvne Mustafa ol, Biga : 295
Ahmed, Diyrbekir Defterdr, sbk Rumili Tmr
Defterdr : 692
Ahmed, Dukagin Beyi : 255
Ahmed, Dulkadirl Beylerbeyisi : 929
Ahmed, Edil, ktil, Sba mh., Diyrbekir : 387
Ahmed, Hac Sat ol, Sultn Kaytbay ve
Erefiyye Evkf'na medyn, Msr : 175
Ahmed, Hac, Mesre nh., Msr : 148
Ahmed, Hac, Seyd Ahmed'in eytm vassi, Hor k.,
Akehir kz. : 1203
Ahmed, Hille Beyi : 627
Ahmed, stanbullu, Samakov tcirlerinden, maktl :
179, 659, 1444
Ahmed, Kabyil-i Arab eyhi : 366
Ahmed, ktib, Sinob kl. : 256
Ahmed, Kays ol, stanbullu Ahmed'in katl zanls :
179
Ahmed, Keel, Erbil : 563
Ahmed, Kol, katl zanls, Samakov : 659
Ahmed, Kuyumc, kallb, Edirne : 88
Ahmed, Mentee Beyi : 557, 614, 1128, 1234
Ahmed, Menteol, mahbs ktil, Samakov : 893,
904
Ahmed, Merdm-zde, avu-ol : 1799, 1903
Ahmed, Mr, Kerkil Sancakbeyi : 36
Ahmed, Mustafa Kethud ol : 693
Ahmed, mteveff Budun Beylerbeyisi Rstem
Paa'nn dmd, zam : 812
Ahmed, mteveff Emn'l-men : 92
Ahmed, Ortavrn k. : 263
Ahmed, Pirlepe Kds Nyibi : 621
Ahmed, Semerci : 542
Ahmed, Sirem Alaybeyisi, sefer mhimmtna
memr : 1455
Ahmed, Sultn, Mevly, Tunus Hkimi : 123, 1319

Ahmed, eyh, Mesre nh., Msr : 148
Ahmed Yenieri bkz. Hsm Res
Ahmed, Yenieri Ktibi, Budun : 378, 382, 386
Ahmed, yenieri, Budun : 283, 284
Ahmed, Yeniehir kdsnn demi : 367
Ahmed, zam : 889
Ahmed, zehirlenen Emne'nin nikhls : 1087
Ahtabol [/Ohyabol] : 836, 1102, 1477, 1688;
skelesi : 1437
ahur : 1138, 1164, 1414
Ahyol : 863, 1601; kds : 456, 867, 1088, 1093,
1111, 1378, 1382, 1406, 1407, 1437, 1600,
1601
ahz u celb : 450, 453, 484, 754, 787, 1138, 1180,
1342
ahz- ml : 316
ie, Mehmed'in annesi ve vassi : 435
ak dlbend : 777
Akandilo
Cevhiri,
Karayi
Cemati'nden,
Hamunol mh., stanbul : 712
Akbalar, siphler, Balya nh. : 370
Aka b. Budak, ehl-i fesd, Mudurn kz. : 384
aka : 10, 11, 13, 17, 25, 61, 72, 73, 78, 79, 90, 92,
95, 98, 101, 103, 111, 120, 129, 152, 154, 162,
164, 169, 170, 179, 194, 204, 208, 210, 223,
246, 261, 266, 279, 280, 287, 288, 296, 302,
303, 304, 307, 311, 312, 317, 322, 325, 335,
345, 348, 350, 351, 358, 390, 406, 415, 442,
444, 445, 456, 488, 504, 508, 510, 519, 520,
521, 523, 525, 527, 530, 538, 556, 563, 574,
575, 580, 581, 602, 603, 607, 614, 622, 625,
632, 644, 659, 662, 667, 675, 678, 692, 705,
713, 721, 724, 725, 728, 729, 734, 736, 750,
758, 767, 779, 787, 791, 801, 805, 806, 810,
850, 901, 925, 928, 937, 941, 954, 956, 963,
971, 996, 997, 1019, 1034, 1039, 1046, 1048,
1049, 1063, 1088, 1140, 1144, 1150, 1152,
1154, 1155, 1156, 1157, 1158, 1159, 1160,
1163, 1165, 1168, 1173, 1188, 1192, 1196,
1198, 1216, 1224, 1229, 1231, 1239, 1240,
1248, 1251, 1252, 1253, 1255, 1259, 1265,
1297, 1299, 1308, 1330, 1333, 1334, 1340,
1344, 1353, 1361, 1364, 1381, 1393, 1413,
1418, 1419, 1422, 1423, 1433, 1440, 1442,
1456, 1474, 1477, 1481, 1490, 1495, 1513,
1516, 1518, 1519, 1535, 1536, 1544, 1545,
1546, 1561, 1568, 1577, 1590, 1591, 1593,
1601, 1607, 1609, 1610, 1611, 1626, 1627,
1632, 1633, 1637, 1638, 1639, 1640, 1650,
1653, 1654, 1655, 1662, 1663, 1664, 1669,
1673, 1674, 1675, 1676, 1680, 1685, 1687,
NDEKS
1688, 1706, 1707, 1730, 1738, 1739, 1743,
1748, 1749, 1750, 1757, 1758, 1759, 1762,
1773, 1774, 1775, 1777, 1779, 1781, 1782,
1792, 1795, 1797, 1801, 1812, 1818, 1822,
1825, 1826, 1827, 1833, 1837, 1838, 1839,
1856, 1857, 1868, 1877, 1881, 1890, 1893,
1894, 1902, 1904, 1907, 1908, 1910, 1915,
1924, 1931, 1941, 1958, 1959, 1960, 1963,
1968, 1984, 1988; cemi : 414, 448;
greti : 38, 39; gasb : 564; ihzr : 1570,
1608, 1847; ile krekci tutmak : 1657;
irsli : 448, 1838, 1964; kli : 1246;
kesecek sikke : 713; kesmek : 1246, 1687;
klleti : 1246; muzyakas : 1246, 1608,
1847; mhrlemek : 359; salmak : 843;
sikkesi : 713; sirkas : 659, 724, 740,
1522; tahsli : 522; tedrki : 751, 822,
1570; tevzi : 608, 644, 805, 924, 970,
1354, 1374, 1600; zimmeti : 519, 522
Akahisr; kds : 1343; Kalas : 1343
Akakzanlk; kazs : 1632; kds : 1088,
1186, 1405, 1514, 1632
Akaehir kds : 38, 39
akd-i meclis : 256, 659
akd-i selem : 78
Akda kds : 103
Akdeniz : 810; yallar : 1307, 1310; yallar
kdlar : 589, 810, 1005, 1282
Akhisr : hatbi : 32; Kdl : 418, 457;
kds : 32
Akhisr, Ohri kz. : 959; kds : 1181
Akn (?) Fakh : 771
akn : 1551, 1715; artmak : 668, 669;
etmek : 1273, 1549, 1592, 1740, 1750, 1768;
dan fergat : 1765
aknc(lar) (tyifesi) : 53, 56, 239, 577, 716, 903,
1088, 1305, 1549, 1550, 1583, 1688, 1765,
1866, 1943; beyi kethuds : 1277;
bey(ler)i : 53, 239, 288, 577, 903, 1305, 1550,
1659, 1715, 1765, 1883; cemiyyeti : 1659;
ihrc : 903, 1109, 1305; tyifesi
karmak : 1659; tyifesi ihrc : 239, 1277,
1659; tyifesi teaddsi : 1465; tyifesini
perkende etmemek : 288; tyifesinin zabt :
288, 1109, 1550, 1883, 1975; toycalar :
903; -ol aknc : 1277; -oullar : 1277
Akkilise; Kona : 1468, 1608, 1746, 1760, 1812,
1824, 1851; Kona zahresi : 1693, 1746,
1760, 1812, 1824, 1851; Yurd : 1904
Akkirman : 77, 90, 293; belsi : 1579; beyi
kethuds : 474, 755, 818, 1579, 1583; beyi
voyvodas : 474; obanlar : 70;
Kdl : 755; kds : 127, 1088, 1223;
319
livs aalar : 703; livs dizdrlar : 703;
(sancak)beyi : 70, 77, 125, 126, 292, 293,
294, 432, 671, 699, 701, 703, 708, 755, 818,
1072, 1073, 1199, 1211, 1218, 1219, 1256,
1397, 1564, 1580, 1624, 1653, 1740, 1750;
Tatarlar : 70, 77, 755; tyifesi : 70
Akkoyunlu hslar : 1474
Akky karyesi, Balat kz., Mentee sn. : 38, 39, 84
akmie : 791
Aksary Bzr, stanbul : 350
Aksary (sancak)beyi : 611, 624, 879
Aksem, Bana kz. : 1776, 1777; Kona : 1776,
1777; Kona zahresi : 1776, 1777
Aksu derbendi, negl kz. : 271
akslmen zehiri : 188
Akehir; (sancak)beyi : 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12,
13, 14, 15, 16, 17, 18, 43, 46, 611, 624, 879;
kds : 369, 632, 1203; sbas : 745;
tefti : 745
Akyaz; Kdl : 418, 457; kds : 525, 1093
Al karyesi, m : 1239; reys : 1239
al bah : 1336
al barut : 627
al nzl : 910
al-tark'-ehde : 1124
al-vechi'l-hasm : 412
Alaca kds : 1799
Alacahisr (kazs/sanca/livs) : 89, 924, 1561,
1597, 1615, 1741, 1801, 1833; dalar :
1909; kds : 208, 1117, 1607, 1608, 1663,
1781, 1799, 1822, 1843, 1867, 1893, 1900,
1901, 1909, 1943; Kona : 1746;
Kona zahresi : 1693, 1746; livs/sanca
kdlar : 911, 952, 1610; (sancak)beyi :
952, 955, 965, 1117, 1210, 1215, 1220, 1350,
1462, 1610, 1694, 1901
Aleddn, Hac, Arab : 639
Aleddn, Hms Kds Nyibi : 68
Aleddn, mteveff m Mftsi, Salhuddn Evkf
Nzr : 1534
Alagz, Mehmed Hn'n avubas : 1860
Aliyye; sanca : 963; sanca siphleri :
557, 559; (sancak)beyi : 557, 611, 623, 757,
879
Alaka, Akkirman : 77
Alaman : 1125
Alaman Cemati, Yahd cemati: 1507
almet-i darb : 475
almet-i erfe : 454, 460, 594, 720, 1443, 1515,
1516, 1520, 1528, 1542, 1583
320
Alasonya; bc- bzr : 487; kds : 159, 487,

593, 787
Alaehir kds : 1291
lt bkz. let
alay; geinmek : 120; bey(ler)i : 45, 121, 154,
167, 179, 200, 205, 263, 273, 274, 316, 328,
329, 340, 373, 412, 465, 494, 501, 512, 516,
536, 569, 576, 577, 611, 623, 646, 654, 686,
699, 701, 716, 732, 733, 754, 807, 914, 939,
940, 954, 985, 1031, 1038, 1049, 1054, 1055,
1056, 1061, 1081, 1123, 1134, 1174, 1209,
1436, 1440, 1448, 1453, 1455, 1458, 1528,
1557, 1592, 1615, 1727, 1844, 1866; beyleri
dirlikleri : 732
alak hall siph(ler) : 1031, 1038, 1054, 1056,
1391, 1491, 1927
alak tmrlular : 1391
alef : 861, 1332, 1577, 1707; cemi : 1748;
ihzr : 1383, 1673, 1674, 1675, 1676, 1682,
1707, 1758, 1760, 1762, 1771, 1773, 1774,
1775, 1776, 1777, 1837, 1839, 1847, 1856,
1857; iletmek : 1707; muzyakas :
1673, 1682, 1748, 1774, 1777, 1837, 1847,
1856, 1857; tedrki : 1682, 1758, 1762,
1771, 1773, 1856, 1908
Aleks veled-i Marko, voynuk-ol voynuk, Bellu k.,
Sofya kz. : 69
Aleksandra veled-i Mikel, zimm rey, stanbul :
1825
Aleksandra Voyvoda, Bodan Voyvodas : 25, 61,
442, 662, 1170
Aleksenie; kyi, Bana kz. : 1773; (Kyi)
Kona : 1773, 1782; (Kyi) Kona
zahresi : 1773, 1782; Yurd : 1841
alem mehterleri : 1374
Alemhol, gsb : 485
let [/lt]; c : 801; - ceng cidl : 569, 903,
939; - darb : 947; -i harb : 206, 218, 239,
283, 285, 311, 368, 663, 1018, 1197, 1337,
1364, 1714, 1768, 1983; - kala : 1227; -i
lehv : 1700; -i lehv lub : 186; irsli :
198; esbb(lar) : 406, 568, 1378, 1797;
- harb ktl : 493, 494, 516, 576, 577, 611,
652, 654, 701, 732, 1667; - harb ktl
verdrmemek : 67
l dvn : 1595
Ali : 148, 265, 1030, 1249, 1443
Ali Aa, Bender kl. : 1219
Ali b. Hac, Kara, ehl-i fesd, Beybzr kz. : 384
Ali b. sml, hid : 1399
Ali b. vaz, hrsuz, Barnlu kz. : 271
Ali b. Nash, yenieri : 993
Ali
b. Osmn, Ayamavra mstahfzlarndan,

hin-zde : 1434
Ali b. Ramazn, Anadol siphsi Trb'nin
hdmetkr : 1951
Ali b. Seyd, Mftahmedelebi mh., Gelibol : 1062
Ali b. kr, Kkali k., Aydos kz. : 1018
Ali b. Veli, drende : 632
Ali b. Yahy, Kesterye Kalas erenlerinden : 1260
Ali Baba, Koca Pr Ali'nin kyegsi ve yata : 1138
Ali Bl, Bevvb, Hasky Kona zahresine
mbir : 1157, 1158
Ali Bey, Avlonya Beyi : 100, 791
Ali Bey, Esi (?) Beyi : 1029
Ali Bey, Kara, Sekbn : 1413, 1454
Ali Bey, Krehri Beyi : 1529
Ali Bey, Kocaili (Sanca) Beyi, Tuna Gemileri
Kapudn : 554, 558, 561, 637, 767, 945, 1168,
1177, 1366, 1521, 1788, 1791, 1794, 1796,
1805, 1828, 1853, 1865, 1892, 1896, 1897,
1898, 1911, 1961
Ali Bey, Lahs Beylerbeyisi, sbk Ham Beyi : 996
Ali Blkba, Hall'r-rahmn Evkf Nzr Nyibi :
253
Ali avu : 52, 87, 98, 100, 270, 275, 280, 287, 303,
331, 332, 433, 467, 469, 472, 512, 531, 552,
610, 655, 666, 667, 668, 669, 670, 680, 681,
682, 689, 1059, 1259
Ali avu, Anadol avu : 963, 1557
Ali avu, Armudcol, arpa tedrkine mbir :
1161, 1483, 1608
Ali avu, Dergh- Muall avu : 325, 327, 421,
453, 1016, 1571
Ali avu, Drdger-zde, Dergh- Muall avu :
28, 320, 328, 413
Ali avu, Hasan Paa'nn demi : 1571, 1572, 1573,
1574
Ali avu, kapuclkdan kma : 286
Ali avu, Kara, avu-ol : 1512, 1592
Ali avu, Pars(alu) : 462, 464, 701, 706, 707, 1472,
1657
Ali elebi, Badd Beylerbeyisi Kethuds : 1373,
1389, 1451
Ali elebi, Defterdr : 448
Ali Hilm, Badd Beylerbeyisi Kethuds : 353
Ali Hoca, tereke shibi, Mihali : 861
Ali ibn-i Abdullah, Sf, Edirne kz. : 1680
Ali Kethud : 1008, 1066, 1083, 1105, 1135, 1247
Ali Kethud, Badd'dan mazl Hsrev Paa'nn
Kethuds : 199
Ali
Odaba,
Azeb
Resi,
Erzurum
hisr-erenlerinden : 325
NDEKS
Ali Paa : 583
Ali Paa Evkf : 1251
Ali Paa, Belvrn kz. : 368
Ali Paa, Msr Beylerbeyisi : 998
Ali Paa, mteveff Vezr-i Azam : 24, 1112, 1113
Ali Res, Hssa Resi : 742
Ali Res, kayk insna memr : 1167
Ali Sba, Muzaffer ol, Tatarbzr : 22
Ali Sba, olan cemine memr : 1197
Ali Voyvoda : 1986
Ali Voyvoda, Budun : 812
Ali Voyvoda, mbir, Segedin beyi demi : 1988
Ali, Abdullah ol, hid : 1101
Ali, Akkirman Beyi Kethuds : 755
Ali, Akkirman Sancakbeyi : 292
Ali, Akkirman sancakbeyinin demi : 293
Ali, Anbr Ktibi, siph-olan : 1858
Ali, Baba, hrsuz ingne, Edirne : 1628
Ali, Basdrmaol Hseyin'in klesi, ehl-i fesd : 302
Ali, Bodrum Kalas Topcbas, drende : 788
Ali, Blkba : 1020
Ali, avu-ol : 4
Ali, emikezek Beyi : 1129
Ali, drende, giriftr, Eri kl. : 937
Ali, Defter-i Hkn Ktibi, Dukagin ve skenderiyye
sancaklarnn tahrrinde ktib : 683
Ali, Deli Kd : 632
Ali, Derz, hid : 1101
Ali, Divrii Alaybeyisi : 205
Ali, doanc : 1399
Ali, ehl-i fesd, Yeniky k., Takpr : 1478
Ali, erbb- tmrdan, mbir : 1893
Ali, Erimerli, tereke shibi, Mihali : 861
Ali, Erzurum Beylerbeyisi : 325
Ali, Evhak k., Hasky kz. : 919
Ali, gedk mutasarrf, Bosna : 1140
Ali, gemi benn, Sapanc : 905
Ali, Hac, mfsid, Divrii : 80
Ali, Hac, Rum avular Kethuds : 167, 204, 223
Ali, Hac, Zeydn k., m : 729
Ali, Hall Bey demi : 1108
Ali, harm, Mihali : 210
Ali, Hasan Kethud ol, ktil, Mora : 422, 438, 468,
553
Ali, hrsuz, Midill : 131
Ali, hisr-ereni : 1328
Ali, hisr-eri, drende, Narice (?) kl. : 228
Ali, skenderiyye Kapudn (Msr.) : 555, 616
Ali, stanbul Muhtesibi : 1228
Ali, kaak shte, hrsuz erki, Gerede : 1013, 1021
321
Ali, Kallb, Yergi kl. : 820
Ali, Kapuc : 460
Ali, Kapuc, kallb : 214
Ali, Sarydr, Kapuc : 1724
Ali, Karlili beyi demi : 881
Ali, Kassb Hamza ol, stanbul : 75
Ali, Kayseriyye : 183
Ali, Kel, Muhzr, Gerger : 282
Ali, Kel, ehsuvarol, harm, Migalkara kz. : 1138
Ali, Kengr Beyi : 617
Ali, Kopuzc, kallb, Emel k., irmen kz., Edirne :
88
Ali, Kstendil Kds Muhzr : 1783
Ali, Kk, ehl-i fesd, Gelibol : 1622
Ali, Lahs Beylerbeyisi, sbk Ham Sancakbeyi :
986, 997, 1011
Ali, Mehmed Res'in Ktibi : 1171
Ali, mteveff Budun Beylerbeyisi Rstem Paa'nn
Kethuds : 812
Ali, Rumili beylerbeyisi olnn demi : 410
Ali, sbk dizdr, Srebrenie : 856
Ali, sbk Mezistre Kds Abdurrahm'in hdmetkr,
mahbs : 123
Ali, sbk Trablusgarb Beylerbeyisi : 817, 1972
Ali, Sary- Atk Aas : 1825
Ali, Saru, shte, Kudds Medresesi, Edirne : 700,
843
Ali, Saruca ol, mahbs, Kengr : 192, 193
Ali, Sekbn, Dergh- Muall Mteferrikas : 313,
777
Ali, Silhdr : 311
Ali, Solnok Beyi Hasan Bey'in Kethuds : 1033,
1074, 1094
Ali, Sultn : 1526
Ali, Tmvar avu : 426
Ali, Tokmak, harm-zde, Burgos ks., Lapseki kz. :
1291
Ali, Turgud Paa'nn Kethuds : 1972
Ali, std, hssa suyolcs, Mekke : 261
Ali, Vidin beyi demi : 887, 888
Ali, Yayaba, acemi-olan cemine memr : 450
Ali, Yenieri, maktl, znikmid kz. : 1484
Ali, ktil yenieri : 1309
Ali, Ysuf ol, Mal demekle marf ehl-i fesddan,
Yastar k., Akahisr kz. : 1343
Ali, Zam, sbk Mora Nzr, siyset mahkm :
123, 1541
Ali-i Azzv, mteveff Huccc Mukaddimi : 520
Alicn Bey, Kulb Beyi : 1029
Alicn, Kelek, harm, Migalkara kz. : 1138
322
Alifakh karyesi, Gerede : 1013, 1021

Alihn, Nyib, mid : 42
Alipaaoullar, Mal demekle marf ehl-i
fesddan, Yastar k., Akahisr kz. : 1343
Altani karyesi, Sofya kz. : 69
altun(lar) : 61, 80, 156, 182, 185, 194, 200, 208, 210,
258, 359, 406, 435, 454, 498, 510, 519, 555,
602, 603, 616, 617, 676, 814, 1043, 1107,
1136, 1248, 1253, 1312, 1314, 1315, 1316,
1326, 1329, 1367, 1368, 1473, 1495, 1516,
1541, 1733, 1793, 1966, 1968; cemi :
1276; eer : 166; ekli : 875; filori :
555; gnder(il)mek : 1965, 1966, 1968;
irsli : 436, 1964; kse : 1194; kozalak :
76, 161, 1548, 1825; rt sirkas : 253;
i : 166; tahsli : 1490; telefi : 81;
zyii : 81
Alc : 1502, 1503
am : 210
Amkyye nhiyesi, San vt. : 1226
Amasya : 1240; kds : 103, 507, 626;
muhfazas : 1556; (sancak)beyi : 757, 879,
890, 1301, 1556
amyir bkz. imret
amden katl-i nefs : 302
amele yaramaz kz : 875
mid (sanca/livs) : 5, 10, 682, 781, 1014, 1966;
beylerbeyisi : 1966; Haznesi : 5, 17;
kds : 42, 286, 724, 740, 1473, 1474;
Kalas : 682, 1026, 1029, 1133; kullar :
1024, 1026, 1371; kullar aalar : 1025,
1026
miller Zindn : 712
mil(ler) : 425, 473, 560, 713, 787, 912, 1438, 1924
mir, sbk Buhayra Vilyeti eyhi, ehl-i fesd :
420, 421
Amo, Rus : 1312
Ams b. Sleymn, eky, Latmn (?) k., Kefer-tb
Anabol : 1733; Azeb Aal : 664; azebleri
aas : 422, 438, 468, 553; kds : 759
Anadol (vilyeti) : 224, 453, 539, 796, 1267, 1586,
1866; askeri : 1247, 1403, 1404, 1417,
1547, 1615, 1620; Beylerbeyilii livlar
kdlar : 1531; beylerbeyisi : 192, 193, 201,
491, 492, 493, 516, 546, 569, 573, 611, 624,
695, 732, 736, 757, 858, 862, 879, 963, 973,
1031, 1032, 1041, 1049, 1076, 1081, 1118,
1128, 1355, 1391, 1403, 1404, 1417, 1491,
1512, 1531, 1532, 1547, 1586, 1615, 1616,
1641,
1672,
1772;
beylerbeyisi
(kapu)kethuds : 185, 348, 546, 693, 812,
1041, 1128; avu(lar) : 963, 1417, 1557;

defterdr : 802, 1654; efendisi : 653;
erbb- tmr : 1310; kdlar : 196, 1019,
1070; mazlleri : 546; mlzm
avular : 1471; Ordus kds : 1951;
(sancak)beyleri : 196, 493, 624, 736, 862;
siph-zdeleri : 546; siphleri : 546, 693,
1951; vilyeti kdlar : 1019; yakas :
224; yallar : 1268; yallar beyleri :
552; yallar hfzlar : 1307; yallar
kdlar : 212, 552; yallar kalalar
dizdrlar : 212; yayalar : 546;
zams : 1310; 'da yol zerindeki kdlar :
1335; 'daki Akdeniz yallar kdlar : 1307;
'daki Akdeniz yallar sancak muhfzlar :
1307; 'dan koyun gelmek : 1257
anbr : 45, 129, 279, 601, 616, 813, 970, 1119, 1351,
1440, 1858, 1931; a(l)mak : 253, 349;
bozmak : 1400; ktibi : 1858;
mhrle(n)mek : 877, 1881
Anbr; - mire : 1931; - Hssa termmi : 55
Anber Aa, drende, Msr : 1221
Anderya : 115
Anderya stemad, mtek kfir, Kesterye ks. : 360,
1328
Anderya Teska, harm, Bezrete k., Ohri : 1124
Andranos kds : 878
Ane sancakbeyi : 122
Angelikasr : 759; kds : 759, 1789, 1819
Ankara (sanca) : 192, 193, 624, 757, 862, 879;
kds : 163, 196, 197, 617, 902; sanca
kdlar : 185; yrkleri kds : 1457
Ankoton, erkes beylerinden : 505
Antalya : 28, 216, 1006, 1087; skelesi emni :
452; kds : 452, 988; Kalas : 660
Anutlalava karyesi, Pritine : 1689
Aparlu Hammm, Diyrbekir : 387
Arab defterdr : 521, 522, 523, 622, 991;
kethuds : 508, 622
Arab Fat, yaramaz avret, Sultngrcmii mh.,
Galata : 281
Arb bkz. Arab
arabac(lar) : 983, 1018, 1204, 1862; lar kethuds :
1830, 1840, 1891; ba : 1670
araba(lar) : 45, 55, 90, 100, 269, 498, 535, 538, 562,
566, 606, 698, 863, 896, 911, 970, 980, 1144,
1150, 1151, 1152, 1153, 1154, 1155, 1156,
1157, 1158, 1159, 1160, 1190, 1278, 1322,
1333, 1346, 1383, 1488, 1518, 1530, 1590,
1591, 1593, 1607, 1608, 1609, 1632, 1637,
1640, 1658, 1662, 1663, 1781, 1782, 1800,
1830, 1865, 1891, 1919, 1939, 1984, 1985;
NDEKS
basmak : 132; cemi : 418; gndermek :
1256, 1919; ihrc : 1450, 1919, 1934;
ihzr : 873, 1519, 1535, 1536, 1546, 1561,
1570, 1609, 1627; muzyakas : 1536, 1546,
1561, 1609, 1627; mhimmi : 980;
salnmak : 1681; srmek : 1984; tayni :
1437; tedrki : 469, 924, 946, 1535, 1546,
1561, 1570, 1629, 1704; tekerlei ihzr :
1862; tut(l)mak : 584, 743, 1844; lar
yrmemek : 970; lara kereste yklemek :
472; ya darbzen tahmli : 1840; ya kereste
tahmli : 896, 1945; ya kpr mhimmt
tahmli : 1950; ya tereke tahmli : 1235;
ya top tahmli : 98, 100, 1840; ya top
ykletmek : 87; ya yarak tahmli : 743; ya
zahre ykletmek : 1689
Arabgr; sanca : 204, 223; kds : 80
Arabistn;
gedkleri :
1361;
vilyeti
muktat : 522; vilyeti sancaklar beyleri :
522
Arab(lar) [/Arb, Urbn] (tyifesi) : 16, 65, 119,
122, 191, 192, 193, 247, 253, 353, 374, 437,
470, 572, 639, 833, 1025, 1342, 1377, 1451,
1964; ayn- vilyeti : 105; avretleri :
191; bzergn : 271; ekys : 105, 920,
1377, 1964; ekys resi : 105;
ekys eyhleri : 105; hareketi : 1371;
kablesi : 437; katli : 1290; mfsidler :
1451; eyhi : 366; tyifesine gedk
vermek : 1361; tyifesinin zabt : 366; -
bed-fil : 113, 119, 829, 920, 1025, 1026,
1027; - bed-fil teaddsi : 1964; -
bed-filin hareketi : 848, 1029; -
bed-nihd : 153; - ekvet-ir : 118, 920;
- ekvet-ir hareketi : 1025; -
ekvet-ir muhrebesi : 113; - eytn :
933; n hareketi ihtimli : 1027
Arablu Kona : 1152; zahresi : 1152
Arabluderesi Yurd : 1531
Arac; nhiyesi/kazs, Kastamon : 1173, 1231;
kds : 444; kazs ahlsi : 1173
Arad beyi : 955, 1462, 1681
Arafat suyol : 1492, 1493, 1495
Arak Res, kaak : 1075
arkyye : 1030
arz icresi : 68
Arda nehri : 314
Ardahan; beyi : 325; kullar : 1364
ard odun : 834; irsli : 830, 832, 834;
tahmli : 830; talebi : 834; tedrki : 830
Arhos kds : 759
Arhova nhiyesi, Batum : 1364
323
rif, Mteferrika, sbk Akehir Beyi Ms'nn
Ktibi, Diyrbekir vilyeti ve emikezek'in
tahrrinde grevli : 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13,
14, 15, 16, 17, 42, 43, 46, 673
Ariz (?) Varo, Eflak : 143
ark : 1143
Arnavud; levend kfiri srmek : 224; tyifesi :
1274
Aronna, Kondol Re's'in kyegsi, Mrali adas :
1005
Arpa Krbnsary, Edirne : 88
arpa : 390, 707, 861, 882, 883, 897, 970, 1042, 1155,
1361, 1633, 1775, 1833, 1835, 1979;
arabalar : 1278; beyi : 846, 1267, 1282,
1977; buldurmak : 1100; cemi : 1331,
1748, 1812, 1823, 1824, 1858, 1881;
der-anbr : 847, 1057, 1100, 1351, 1823,
1881; der-mahzeni : 1915; emni : 69,
761, 1020, 1143, 1351, 1380; getrilmek :
1383; getrtmek : 108; gnder(il)mek :
882, 1024, 1026, 1028, 1407, 1513, 1738,
1739, 1915, 1964, 1969; hfz : 910;
ihrc : 846, 1346, 1679, 1931; ihzr : 570,
667, 772, 782, 847, 1050, 1057, 1099, 1100,
1144, 1150, 1152, 1154, 1157, 1158, 1159,
1160, 1162, 1331, 1346, 1383, 1459, 1518,
1519, 1524, 1535, 1536, 1544, 1546, 1561,
1568, 1570, 1590, 1591, 1593, 1607, 1608,
1609, 1626, 1627, 1632, 1637, 1638, 1639,
1663, 1664, 1673, 1674, 1675, 1676, 1682,
1706, 1707, 1736, 1743, 1749, 1758, 1759,
1760, 1762, 1771, 1773, 1774, 1775, 1776,
1777, 1781, 1782, 1822, 1824, 1833, 1837,
1839, 1847, 1856, 1857, 1882, 1907, 1908,
1910, 1922, 1931, 1932, 1941, 1958, 1959,
1960, 1984, 1988; iletmek : 1707, 1833;
indrmek : 846, 883, 890, 1242, 1407;
irsli : 890, 1026, 1028, 1394, 1466, 1965;
muzyakas : 108, 846, 867, 873, 890, 1020,
1100, 1160, 1162, 1331, 1332, 1351, 1423,
1518, 1519, 1524, 1536, 1546, 1561, 1591,
1593, 1607, 1608, 1609, 1626, 1627, 1632,
1637, 1639, 1663, 1664, 1673, 1679, 1682,
1748, 1771, 1774, 1777, 1822, 1837, 1847,
1856, 1857, 1881, 1882, 1910, 1922, 1931,
1941, 1981; mhrlemek : 1881; (satun)
almak : 197, 1351, 1881; sr(il)mek : 846,
1161, 1679, 1824; srdrmek : 882, 890,
1156, 1157, 1158, 1160, 1590, 1743;
tayni : 750, 1256, 1519, 1591, 1674, 1843,
1960; tahmli : 890, 942, 1242, 1282, 1653,
1738, 1858; tedrki : 707, 750, 753, 772,
865, 909, 924, 942, 960, 1020, 1050, 1057,
324
1099, 1150, 1151, 1153, 1154, 1156, 1159,

1160, 1161, 1162, 1256, 1281, 1333, 1423,
1518, 1535, 1546, 1561, 1570, 1590, 1591,
1607, 1609, 1639, 1682, 1738, 1743, 1758,
1759, 1762, 1771, 1773, 1781, 1782, 1824,
1856, 1907, 1908, 1931, 1941, 1958, 1959,
1960, 1977
Arpaclar Meydn, stanbul : 1244
Arsine karyesi, Buka nh. : 254
Arslan Bey/Paa, Budun Beylerbeyisi : 99, 102, 260,
330, 403, 1980; kethuds : 403
Arslan avu : 275, 623, 736, 757
Arslan Kethud, mbir : 446, 1416
Arslan, Kuds : 336
Arslan, yenieri, acemi-olan cemine memr : 959
arun : 253, 772, 774
artuk ayr aka : 1246
artuk bah : 941
Artuk-bd kazs : 1399
Arra (?) karyesi, Nabls : 1321
Arurlar (?) karyesi, Vize : 896; halk : 896
Aruz [/Azor] : 1607; Karyesi Kona zahresi :
1693, 1746; (Karyesi) Kona/Menzili :
1561, 1743, 1746; Kona/Menzili arpas :
1743; Kona/Menzili etmei : 1743;
Yurd : 1792
Aryar Cemati, Yahd cemati : 1244
arz; defteri : 776, 1094; ihds : 415;
msveddesi : 722; vermek : 415, 1516; -
mzevver : 415
s b. Sleymn, eky, Latmn (?) k., Kefer-tb nh.,
Maarra sn. : 218
askir bkz. asker
syi : 158
ases : 387, 1546; nyibi : 44; ba : 387
ashb- emlk : 638
ashb- hukk : 48, 68, 70, 77, 80, 148, 163, 179,
205, 296, 351, 354, 617, 631, 721, 791, 941,
1384, 1901
s(ler) : 254, 437, 565, 597, 725, 1139, 1343;
Arablar : 253; cemi : 254; defi : 254;
drz serdr : 565; hs karyeler : 842;
karyeler : 1106, 1131, 1222; varolar :
1222
sitne : 70, 93, 248, 1399; -i Adlet-nvn : 161,
436
sitne-i Sadet*
asker [/askir] (tyifesi) : 45, 52, 53, 59, 94, 100,
119, 122, 158, 213, 254, 255, 270, 278, 293,
303, 320, 353, 411, 512, 514, 536, 550, 573,
641, 645, 649, 650, 652, 654, 686, 690, 699,
708, 716, 732, 766, 782, 797, 807, 815, 865,
914, 931, 939, 940, 942, 949, 954, 955, 995,

1029, 1035, 1040, 1049, 1058, 1066, 1100,
1105, 1131, 1148, 1165, 1174, 1199, 1200,
1201, 1212, 1215, 1242, 1273, 1352, 1371,
1385, 1396, 1397, 1403, 1404, 1410, 1411,
1412, 1417, 1424, 1436, 1458, 1461, 1462,
1466, 1471, 1472, 1479, 1487, 1548, 1564,
1571, 1575, 1588, 1591, 1608, 1624, 1637,
1667, 1713, 1721, 1728, 1739, 1740, 1747,
1754, 1760, 1767, 1778, 1802, 1809, 1833,
1850, 1866, 1899, 1951, 1965, 1980;
arasnda rza : 426; cemi : 591, 668, 669,
819, 1421, 1549, 1551, 1623, 1653, 1764,
1768; cemiyyeti : 57, 98, 99, 154, 158,
259, 410, 426, 747, 954, 995, 1008, 1036,
1073, 1206, 1208, 1211, 1247, 1410, 1411,
1412, 1458, 1462, 1620, 1644, 1705, 1712,
1716, 1726, 1727, 1927; karmak : 1323;
dalmak : 330; defteri : 1024;
gemileri : 821; getrtmek : 116, 1027;
gnder(il)mek : 54, 259, 294, 491, 492, 920,
933, 1024, 1025, 1026, 1027, 1199, 1200,
1377, 1573, 1625, 1657, 1754, 1886, 1965,
1967; ihrc : 1050, 1241, 1965; ihzr :
960, 1026, 1886; irsli : 71, 108, 158, 829,
1255, 1302, 1395, 1425, 1460, 1525, 1598,
1642, 1731, 1750, 1839, 1965, 1969;
klamak : 576; mhimmt : 1450;
mrr : 1629; srdrmek : 1886;
tayni : 1965; talebi : 668, 669, 829;
tedrki : 829, 847, 1281; ura : 1681;
vermek : 71; zd zevdesi : 707, 1081,
1281; zahresi : 108, 154, 158, 321, 847,
909, 942, 954, 1024, 1026, 1028, 1057, 1524,
1531, 1626, 1632, 1642, 1748, 1796, 1802,
1823, 1838, 1839, 1847, 1856, 1857, 1902,
1908, 1932, 1964; -i fevz-mesir : 140, 154,
158; -i hezmet-sr : 493; -i hezmet-eser
hareketi : 1564; -i kffr : 497; -i kffr
hareketi : 803; -i makhre : 1715; -i
mansre : 1092, 1597; -i mansre
mhimmt : 111; -i mansre zehyiri : 111;
-i mslimn : 1310; -i nusret-eser
gnderilmek : 1025; -i nusret-karn : 154;
-i nusret-makrn : 1597; -i nusret-mesir :
118, 122, 146, 153, 315, 817, 1310, 1427,
1448, 1471, 1500; -i eytn-rehber : 1878;
-i zafer-eser : 27; -i zafer-mesir : 45;
-i zafer-rehber : 168, 174; e aknc
karmak : 1866; e inetmemek : 1655,
1656; e iczet : 426, 576, 591, 701; e
levend karmak : 1866; e serdr tayni :
1592; e zahre beyi : 945; e zarar : 340;
i aknda ypratmak : 1715; i grp
NDEKS
gzetmek : 1615; i hfz : 1041, 1049, 1547;
i kaldurmak : 1463, 1464; i taurgatmak :
957, 1027; i zabt : 260, 303, 1041, 1081,
1551, 1750, 1844, 1866, 1904; in adem-i
zabt : 1833; in ekysn slh : 1983; in
hfz u hrseti : 1866; in mrcaat : 649;
in zabt u rabt : 1448, 1547, 1729, 1745
asker halk : 54, 170, 260, 275, 925, 952, 969, 1023,
1028, 1041, 1049, 1097, 1117, 1161, 1166,
1279, 1410, 1448, 1655, 1656, 1662, 1757,
1761, 1838, 1841, 1915, 1932, 1983, 1984,
1989; na iczet : 153; na zahre : 1099;
na zahre beyi : 1594; n gzetmek : 1616;
na teaddden men : 1615; n zabt : 111,
287, 1616, 1681, 1772; nn teaddsi : 111;
nn zapt u rabt : 1833
asker-i hmyn : 45, 54, 108, 118, 119, 154, 174,
1567; azks : 108; terekesi : 170;
zahresi : 29, 146, 154, 158
asker/askir-i slm : 26, 27, 292, 330, 331, 332, 466,
491, 492, 494, 497, 517, 546, 649, 668, 669,
684, 707, 865, 954, 960, 965, 1201, 1215,
1310, 1412, 1479, 1549, 1555, 1560, 1644,
1681; halk : 154; irsli : 330, 1731;
serdr : 546; zahresi : 1609; a zahre :
1281;
n
mrcaat :
649;
-
nusret-fercm : 331, 1592; - zafer-fercm :
436
asl- ml : 78
asma ipi : 1877
Astan, ban, levend kfir : 432
Aaa Belgrad : 1130
Aaa Kargadam, Musul : 1451
Arne Kablesi, s Arb kablesi, Ham : 374, 437
Aa (?) gli : 1048
ayir bkz. aret
a(lar) : 289, 735, 791, 1040; lar dll : 1752
ak(lar) (tayifesi) : 741, 1071, 1295
aret(ler) [/ayir] : 17, 18, 122, 479, 724, 855, 857,
1024, 1029, 1304, 1381, 1474; aalar katli :
1474; beyi : 857; zabt : 36
A, maktl zimm, Diyrbekir : 1473
at gemisi(leri) : 55, 525, 1053, 1165, 1471, 1629,
1797, 1859, 1871, 1877; bins : 1472;
irsli : 1472; mhimmi : 525; resleri :
1437; ekmek : 1487; ihzr : 1487,
1728, 1802
Ata, ak : 632
Atak; nhiyesi : 1240; beyi : 1240
Ateken Yurd, Karapnar : 1730
Atebe-i Aliyye*
325
Atebe-i
Uly*;
avular :
592;
mteferrikalar : 313
tl; u btldan karye vermek : 855; u btldan
sanca olanlar : 857; u btldan sancak
tasarruf : 855; dan sancak tasarruf : 857
atk celeb(ler) : 787, 852, 1088, 1111
atk emvl tahsli : 521, 522
atk kul tyifesi : 1354
Atina; beyi : 759; kds : 759; sanca
kdlar : 759
at(lar) : 25, 72, 73, 79, 166, 179, 192, 198, 205, 311,
368, 444, 445, 598, 617, 631, 632, 634, 663,
688, 694, 729, 754, 793, 803, 818, 1019, 1063,
1090, 1106, 1130, 1343, 1473, 1474, 1859;
arkasndan inmemek : 803; beslemek :
1419; beyi : 610; binip yarak
kuanmak : 1342; devrmek : 447;
greti : 105, 365; hdmeti : 901;
muzyakas : 927; nal : 1649; nal
kesdrmek : 1649; salmak : 22, 465;
satmak : 1419; sirkas : 201, 365, 463;
tedrki : 1790; ve dona kdir olmak : 686,
1277, 1491; verdr(me)mek : 67, 181, 598,
1361; zebn olmak : 1019; a binmek :
1342, 1566; a kdir olmak : 797
atlas kse : 71, 76, 252, 1201
Atlu Ases bkz. Kamer
atlu : 491, 492, 493, 517, 827, 949, 953, 954, 1224,
1474, 1653, 1712; asker : 119, 954;
beyler : 1312; defteri : 809; gedi :
937; ihrc : 943, 1241, 1256; irsli :
1424, 1466; kfir : 292, 293; msellem
tyifesi : 1504; yazm : 809; yenieri
irsli : 353; ba : 733
attr : 1040
av; avlamak : 919; artmak : 919
avn : 976
avrz : 503, 555, 1768; edsna ind : 1603;
-hnesi : 223, 1606, 1688; -hnesine ilhk :
1724; salmak : 414, 555, 616; tark :
555, 616; - dvniyye : 503; -
dvniyyeden mufiyet : 642, 1724; dan
mufiyet : 642, 1576, 1703
Avasak, mtek Ermeni, Van : 286
Avlonya (sanca) : 1272, 1299; dizdr : 1272;
havss- hmyn : 106; skelesi : 361,
1343; kds : 106, 207, 361, 719;
muktat mfettii : 719; nzr : 106,
1963; sanca beyleri : 1272; sanca
siphsi(leri) : 98, 100, 500, 501; sanca
sbas(lar) : 98, 100; sancann hfz :
500; sancann tahrri : 1123;
326
(sancak)beyi : 98, 100, 207, 303, 361, 500,

501, 624, 701, 719, 791, 862
Avraslu (?) karyesi, Gelibol : 347
Avrethisr kds : 159, 787
Avretler Zindn : 482; 'n basmak : 482
avret(ler) : 91, 182, 191, 281, 476, 657, 934, 961,
976, 1004, 1101, 1269, 1432, 1446, 1474,
1490, 1645, 1692; istihdm : 934;
rehni : 1015; tasarruf : 1474; tyifesine
yapmak : 1844
ayak etmek : 1080
ayak kprsi yapmak : 1797
Ayamavra : 1543; azebleri : 1293; azebleri
aas : 1293; dizdr : 881, 1293, 1434;
kds : 575, 759, 881, 1293, 1300, 1336, 1340,
1375, 1434; Kalas : 881; Kalas
hisr-erenleri :
1434;
(Kalas)
mstahfzlar : 1293, 1434; Kalas'nn
bins : 1375; karyeleri keferesi : 1340;
kethuds : 1434; topcbas : 1293
Ayan Gli : 905
ayn : 412, 564, 1479, 1757, 1778, 1825, 1864; -
kefere : 1334; - vilyet : 86, 103, 105, 256,
302, 314, 335, 351, 563, 617, 695, 838, 1308,
1340, 1355, 1425
ayrdan tedenn : 1246
ayartmak : 693
Ayas Bey, mteveff Karahisr- ark Vlsi : 447
Ayaslu dizdr : 957
Ayasofya Evkf mtevellsi : 319
Ayasofya, Selnik : 130
Aydn avu-ol bkz. Muhammed avu
Aydn, Ermeni, Bezzzistn, stanbul : 712
Aydn, Hac, ehl-i fesd : 1007
Aydn, zimm, kallblkla maznn, Niksar : 713
Aydn-ol bkz. Muhammed avu
Aydn-zde bkz. Muhammed avu
Aydn; sanca : 38, 973, 1504, 1505;
Memlehas : 1654; msellemleri : 160;
msellemleri beyi : 160, 1287, 1504;
piydeleri sancakbeyi : 371; Sanca
Memlehas emni : 1654; sanca siphleri :
1118; sancak(beyi) : 28, 84, 504, 579, 611,
757, 879; ve Saruhan nzr : 300;
yayalar : 1504; yayalar beyi : 1287
Aydnck [/Edincik] : 871, 453; kds : 861, 871
Aydnlu karyesi, Ermiye nh., atalca kz. : 239
Aydnol karyesi, Ermiye nh., atalca kz. : 239
Aydomu b. Muhammed, celeb : 485
Aydos; kazs : 983, 1018, 1122; kds : 983,
1018, 1088, 1111, 1204, 1382, 1406, 1601
yende v revende : 363, 366, 642, 929, 1343, 1381,

1451; cevri : 107; teklft : 6
aygr : 604, 793
yn : 1280; -i btl : 313
Ayn- Dre karyesi, Cerd nh., Beyrt : 565
Aynalu karyesi, Haslar kz. : 318
Ayn (?) nehri : 696
Ayn, Balatlu, Yenieri avreti, Sultngrcmii mh.,
Galata : 281
Ayntb : 1061
Ayotodor skelesi : 859
Aye bint-i Pr Ali, Filorina : 1890
Ayeol, hrsuz, Okcba k., Seferhisr : 1457
zd : 1074; suz kul : 223
Azak (ehri) : 466, 480, 1284; ahlsi : 466, 495;
kds : 423, 1284; Kalas : 506;
Kalas dizdr : 423; Kapudnl : 1284;
muhfazas : 1167
Azz u Kilis (sancak)beyi : 394, 786
azeb(ler) (tyifesi) : 112, 125, 126, 616, 657, 709,
730, 824, 1025, 1029, 1146, 1579, 1728, 1729,
1753, 1982; Aal : 664; aas(lar) :
13, 40, 126, 151, 202, 292, 293, 422, 423, 438,
468, 709, 710, 731, 809, 818, 824, 1104, 1293,
1557, 1713, 1728, 1753, 1852, 1978; aas
irsli : 1713; avretleri : 657; bert : 162;
beyi : 695; defteri : 809; gedi
dmek : 162; gndermek : 1029; ihrc :
809; irsli : 1490; mevcibi : 325, 823;
mhimmt : 555; resi : 325;
tayni : 809, 1490; tedrki : 1840;
yazlmak : 162; -hne : 1007; lerin zabt :
1741, 1742
azk : 122; c : 108
azl : 282, 453, 553, 567, 623, 654, 672, 699, 701,
768, 852, 911, 913, 1173, 1182, 1248, 1311,
1375, 1515, 1518, 1519, 1520, 1535, 1536,
1544, 1546, 1561, 1562, 1568, 1569, 1570,
1589, 1590, 1591, 1593, 1607, 1608, 1609,
1626, 1627, 1632, 1637, 1638, 1639, 1640,
1663, 1664, 1673, 1674, 1675, 1676, 1691,
1707, 1743, 1748, 1762, 1771, 1774, 1776,
1777, 1782, 1808, 1809, 1820, 1822, 1826,
1837, 1843, 1847, 1856, 1857, 1863, 1864,
1882, 1899, 1907, 1908, 1958, 1959, 1960,
1981
azmak : 1640, 1693, 1797, 1944; ve batak : 1468,
1757, 1760, 1802, 1803, 1922, 1988; ve
bataklarn slh : 1797, 1941
aznavur(lar) : 147, 1269; ahvli : 153
Azryil Cevhiri, Macar, Cemat-i Salom'dan,
Mahmdpaa, stanbul : 712
NDEKS
327
Azor bkz. Aruz
Baddol Vilyeti Mehati : 421

Baddoullar : 421
b(ler) : 290, 425; kefere : 1006; lik (?) :
1006; zmresi : 1222
ba(lar) : 249, 326, 419, 443, 484, 941; mahslini
ra etmek : 324; ve be ihds : 1325;
a tecvz : 1137
Bahadr, mfsid, Ekrd tyifesinden, Kilis : 1064
Baheddn Aa, hkul'nn ol, drende : 1052,
1085
Baheddn Bey : 1029, 1474
Baheddn Bey, Hizo Hkimi : 1498
bahr koyun; gndermek : 1406; ihrc : 1405;
srdrmek : 1405, 1406; tayni : 1405,
1406
Bahr, Kara, hrsuz u harm, Mihali : 868, 961, 978
bahr; emnleri : 508; gndermek : 627;
irsli : 1702
Bahsit (?) Mahallesi, Haleb : 242, 1492
baky : 402, 1120; defteri : 159, 448; kesmek :
292, 293; tahsli : 325, 448, 504, 941, 967,
1373, 1490
bakr : 208, 682, 832; aka : 61; esbb : 1303;
kaynatmak : 832
bakkl : 1040
Baklalu karyesi, Ermiye nh., atalca kz. : 239
Bakri karyesi, Zaesne sn. : 296
bkyi cem : 421
bal : 390, 730, 1057; beyi : 1594; der-anbr :
1100; fular : 651; getrtmek : 108;
ihzr : 1100, 1524, 1535, 1536, 1544, 1546,
1561, 1568, 1570, 1590, 1591, 1593, 1594,
1607, 1608, 1609, 1626, 1627, 1632, 1637,
1638, 1639, 1664, 1833; muzyakas : 108,
1100, 1524, 1536, 1546, 1561, 1591, 1593,
1607, 1608, 1609, 1626, 1627, 1632, 1637,
1639, 1664; nakli : 651; srdrmek :
1590; tayni : 1591; tedrki : 1535,
1546, 1561, 1570, 1590, 1591, 1594, 1607,
1609, 1639
Balat (nhiyesi/kazs), Mentee sn. : 30, 33, 38, 39,
84, 115, 843, 926; kds : 28, 84, 206
Balatkapus, stanbul : 313
Balbek kds : 68
Balk : 924, 1987; emni : 1934, 1935; kds :
456, 867; voyvodas : 1934
balk sayd : 1048
Balkbzr, stanbul : 524
balkc kefere : 313
Balkesri; kazs : 354, 544, 889; kds : 544,
653, 889, 1182
Bb- Hmyn aas : 297

Bb- Muall : 93, 161
Bb- Rahmet, Medne-i Mnevvere : 1770
Bb- Sadet : 153, 196, 1312; aas : 24, 140;
-meb : 7, 22, 207, 434, 1294
Baba kds : 231, 767
Babaeskisi (kazs): 1138, 1408; Kdl : 663;
kds : 1155, 1156; Kona : 1155, 1156,
1331; Kona zahresi : 1155, 1156;
Menzili : 1578; Yurd : 1547, 1561, 1571
Baban; beyi : 872; kds : 932; sanca
halk : 727, 872
Baboni (?) karyesi, zladi kz. : 1720
bc : 1313, 1314, 1315, 1316, 1699; vermemek :
1280; - bahr : 508, 519; - bzr : 487;
- tark- Hordum (?) : 622
Bac; nhiyesi, Segedin sn. : 530, 1988; kds :
1962
bacaluka : 55, 1427, 1428, 1429
bd- hev : 17, 256, 296
badaloka bkz. bacaluka
Badrack kds : 958
Bafra kds : 256
Be-i mire, skdar : 653; ustas : 653
be(ler) : 749, 941; tevsi : 314; ye tecvz :
1137
Badd (vilyeti) : 113, 153, 199, 393, 395, 598, 599,
600, 690, 781, 825, 826, 830, 831, 832, 844,
855, 857, 933, 1014, 1083, 1105, 1133, 1193,
1361, 1388, 1451, 1452, 1965, 1966, 1969;
askeri : 122, 213, 1024; Beylerbeyilii :
822, 1683; beylerbeyisi : 118, 148, 213,
393, 394, 405, 563, 564, 597, 598, 689, 690,
696, 821, 822, 823, 824, 825, 826, 828, 829,
830, 831, 832, 833, 834, 835, 849, 855, 906,
932, 933, 934, 1014, 1024, 1025, 1026, 1027,
1028, 1029, 1083, 1105, 1133, 1238, 1247,
1341, 1358, 1361, 1371, 1373, 1385, 1526,
1595, 1614, 1620, 1628, 1630, 1721, 1733,
1965, 1967, 1968, 1969, 1970; beylerbeyisi
kethuds : 353, 920, 1373, 1389, 1451, 1452;
avular : 1964, 1966; defterdr : 1230,
1498; Defterdrl : 647, 648; Hazne
defterdr : 625; Haznesi : 823, 1014;
kds : 563, 564; kurs : 1451; lekeri :
353; mahbslar : 825; mhimmi : 1968;
nevhsi : 1451; terekesi : 829;
yenierisi(leri) : 213, 1238; zahresi : 1964
328
Balkl karyesi, Yeniehir, Rumili : 221

Bl Aa, Dra Azebleri Aas : 202
Bl b. Saruca, siysete mahkm, Rum ey. : 156
Bl Bey, Sirem Beyi : 373, 408, 1488, 1640
Bl avu, Arab Defterdr Kethuds : 508, 622
Bl avu, Dergh- Muall avu, koyun
hdmetine ve nal, mh tedrkine memr :
164, 250, 337, 406, 414, 481, 624, 719, 759,
852, 1691, 1800, 1807, 1811
Bl avu, Kavlak, Dergh- Muall avu,
mbir : 952
Bl avu, Sevindk : 1846, 1856
Bl elebi : 619
Bl Kethud : 1684
Bl, Aydn Piydeleri Sancakbeyi : 371
Bl, ehl-i fesd, Filorina : 1890
Bl, hrsuz erki, Gerede : 1013, 1021
Bl, sml ol, drende, krek mahkm : 528
Bl, Kara, Yeniky k., Takpr : 1478
Bl, Karlili ve nebaht Sancaklar Muktatlar
Nzr, Zam : 1293, 1336, 1340
Bl, kpr binsna memr, Varadin : 1962
Bl, Mevln, Milan Kds : 617
Bl, Selnik Nzr : 358
Bl, eyh : 1368
Bls; sanca/livs : 200; alaybeyisi : 200;
sancakbeyi : 200
balkan : 1292
balta : 170, 586, 943, 985, 1241, 1941, 1953
Balya; nhiyesi, Biga sn. : 370; kds : 545
Balyabadra; ahlsi : 709; kds : 759;
Kalas'nn tamri : 1482
Bana; Kalas : 102, 649, 650, 668; Kalas'nn
fethi : 259, 492, 493, 494, 497, 766;
Kalas'nn muhsaras : 491, 493, 497, 766;
martaloslar : 1893
Bana; kazs : 1773, 1777, 1893; kds : 1776,
1893, 1932
Banac veled-i Bezon, ehl-i fesd zimm, Midill : 82
Bancesne (?) Karyesi Kona : 1746; zahresi :
1608, 1693, 1746
ban(lar) : 27, 465
Banya ehri : 330
Bar; beyi : 818; Kalas kfirleri : 818;
Kalas, Leyh kl. : 818
Baraklu karyesi, Ermiye nh., atalca kz. : 239
brn : 1567, 1668
bara : 320, 322, 580, 746, 859, 1006, 1336;
batmak : 1; irsli : 162; resi ktibi :
1006; sulamak : 746; ya zahre tahmli :
149, 168
Barnlu; kazs : 138, 271; kds : 138, 165,

1114
brgr : 72, 73, 271, 357, 444, 637, 694, 761, 793,
818, 1020, 1235, 1733; alm : 1393;
irsli : 1393
bark(lk) : 330, 497
barkan : 376; tamri : 586
Bartn kds : 1093
barut [/barut- siyh, siyh barut] : 45, 55, 100, 152,
158, 190, 259, 512, 566, 627, 628, 702, 739,
746, 831, 946, 982, 1014, 1016, 1079, 1171,
1172, 1176, 1193, 1207, 1232, 1322, 1450;
der-mahzeni : 962; etdrmek : 1044;
gnder(il)mek : 393, 405, 627, 667, 680, 831;
hfz : 393, 746; slh : 702; ihzr :
393, 405, 781, 1126; iltizm : 1286, 1348;
irsli : 154, 405, 628, 667, 680, 743, 873,
946, 1016, 1215; isrf : 1169, 1171, 1172,
1272; ile(t)mek : 375, 393, 512, 627, 666,
667, 680, 681, 682, 685, 687, 717, 766, 1016,
1059, 1126, 1286, 1348; iletdrmek : 375,
680, 681, 687, 1059; kr-hnesi(leri) : 375,
1286; kurutmak : 1859; mhimmi : 687;
mltezimi : 1286; nemnk olmak : 1859;
rtsi : 924; serdrmek : 1859;
tahmli : 393, 405, 680, 682, 962, 1014, 1169,
1172; tahsli : 1126; talebi : 681;
tedrki : 682, 1016; tevzi : 831
barut- siyh bkz. barut
Basra (vilyeti) : 23, 67, 152, 598, 696, 822, 825,
826, 827, 830, 831, 833, 834, 848, 920, 930,
931, 1024, 1025, 1026, 1028, 1029, 1359,
1360, 1371, 1377, 1385, 1964, 1965, 1967,
1969; askeri : 122, 353; Beylerbeyilii :
23; beylerbeyisi : 23, 65, 66, 67, 81, 92,
113, 118, 119, 152, 353, 393, 395, 597, 598,
599, 822, 823, 824, 825, 829, 830, 831, 833,
834, 848, 886, 920, 933, 951, 966, 1011, 1014,
1025, 1026, 1027, 1247, 1358, 1360, 1361,
1371, 1381, 1385, 1620, 1965, 1967;
beylerbeyisi demi : 1377; beylerbeyisi
kethuds : 930, 931, 933, 1024;
beylerbeyisi sliynesi : 906; Haznesi :
822; kds : 824, 886; kl : 81; kul
tyifesi : 1361; lekeri : 1024; Mahzeni :
152; muhfazas : 213, 931; muhsaras :
113, 153; mhimmi : 835, 1968;
mstahfzlar : 1361; nevhsi : 920;
reys : 1964; vilyetinin istls : 213;
vilyetinin zabt : 353; yol : 1381; 'nn
hasr : 122; 'nn hfz : 118, 1361
ba kaldurmak : 974
ba tayni : 954
NDEKS
ba; almak : 330; c : 1040
ba; harm : 429; mfsid : 1222; olan ehl-i
fesd : 1689
Baauk; Melik : 147, 153, 618, 1004; lkesi :
1004
babu : 125, 361, 428, 1135, 1572, 1927; tayni :
329, 557, 686, 985, 1169, 1728
badefterdr : 267, 268
Basedre karyesi, Arhova nh., Batum : 1364
Batak (?) Kalas, lbasan : 298, 307;
hisr-erenleri : 307
batak : 1849, 1938; larn slh : 1941; larn
tmri : 1773
Batne; Kona : 1812, 1824, 1851; Kona
zahresi : 1812, 1824, 1851; Yurd : 1891
batman : 915, 1259
battl ocaklar : 1516
Batum; sanca : 1364; beyi : 1368
Bayat; beyi : 931, 934, 1381; halk : 932;
kds : 934
Bayburd (nhiyesi/kazs/sanca) : 316, 754, 1229,
1456; kds : 316, 754; kds nyibi :
754; Kalas dizdr : 1827; Kalas
neferleri : 1827; kazs alaybeyisi : 754,
1528; 'un tahrri : 705
Byezd : 368
Byezd Bey, Beyehri Beyi, Karaman mehyifinin
teftine memr : 263, 369, 634
Byezd karyesi : 896
Byezd, avu-ol : 1772
Byezd, evi baslan am, Ms k., Mihali kz. : 210
Byezd, Sultn : 447
Baygeros karyesi, Pritine : 1689
Bayndr Karyesi Kona : 1546
bayrak kaldurmak : 723, 725
Bayram Bey, Semendire Sancakbeyi : 55, 275, 283,
406, 414, 541, 751, 753, 891, 897, 911, 923,
924, 1068, 1453, 1465, 1468, 1513, 1689,
1690, 1704, 1717, 1728, 1739, 1788, 1790,
1794, 1795, 1797, 1801, 1802, 1831, 1836,
1848, 1858, 1859, 1861, 1862, 1872, 1884,
1895, 1915, 1918, 1920, 1923, 1938, 1950;
kethuds : 1453, 1455; voyvodalar : 1895
Bayram avu, Dergh- Muall avu, Silivri
Kona zahresine ve koyun hdmetine
memr : 209, 231, 1151, 1346, 1518, 1637,
1639
Bayram Hce, Sba, zlim mltezim, Keskin nh. :
1324
bayram namz : 191
Bayram, gureb-i yemnden, Belgrad : 1540
329
Bayram, Hac, siph-olan : 1769
Bayram, ktil, Sinob : 256
Bayram, Rodoscuk : 335
Bayramlu, ktil Yahd, mahbs, Filibe : 1714
Bzrck : 1063; kds : 388
bzr(gh) : 60, 186, 191, 359, 414, 487, 662, 735,
771, 1253, 1577, 1655; bozmak : 367;
ikmeti : 61; muhfazas : 1086; yeri :
390; ba : 1009
Bzrl b. Abdullah, ingne, ehl-i fesd : 1596
Bzrl b. Pr, Byklu k., Ruskasr kz. : 983, 1018
Bazboko (?), ban, Leyh beylerbeyisi : 819
bzergn(lar) : 271, 440, 488, 944, 1180, 1248, 1312,
1334, 1733; bas(l)mak : 44, 70, 1400;
katli : 1400
be-nevbet; l : 623; eer siphler : 623;
emek : 1586; tmr tasarruf : 646
Bebek Grgi; 'nin avreti : 1015; 'nin ol
[/Bebek-ol] : 1015, 1074, 1644
Bebek-ol bkz. Bebek Grgi'nin ol
Be (vilyeti) : 492, 493, 733, 1419; kfiri : 91,
1750; kral : 91, 331, 441, 491, 492, 493,
497, 1750; kral elisi : 51, 52, 54, 57, 58,
59, 64, 72, 99, 102, 158, 270, 1578; kral
lekeri : 51, 99, 270; kral lekeri
kapudnlar : 102; kral lekeri serdrlar :
102; vergisi : 102
Bee (?) Kalas, Pojega vt. : 901
Bekerek kds : 1907
bedel; akas : 801, 956, 1963; tarh : 1248;
tevchi : 1441; tutmak : 404; -i havss-
hmyn : 1205; -i siyset : 522
Bedir Bey, Cizre Hkimi : 1029, 1473, 1498, 1969
Bedir Bey-ol : 1029
Bedr Kalas, Artuk-bd : 1399
Bedr, Sultn bkz. Sleymn Paa
Bedreddn, Hms Kds Nyibi Aleddn'in ol : 68
Bedreddn, kaak, Alifakh k. : 1013
Bedreddnol Mahallesi, Burusa : 1087
Behbd Kethud : 242
Behisni Kalas : 223
Behll, mazl Klis Beyi Mehmed Bey'in zami :
776
Behrm b. Abdullah, ehl-i fesd, Filorina : 1890
Behrm Kethud, eyh : 1038
Behrm Paa, Diyrbekir Beylerbeyisi : 286, 1603
Behrm, Basdrmaol Hseyin'in klesi, ehl-i fesd :
302
Behrm, Basra Beylerbeyisi : 831
Behrm, Bostn elebi hdmetkr : 734
Behrm, Canbolad Bey'in demi : 1064, 1067
330
Behrm, anad beyi demi : 219, 260

Behrm, ehl-i fesd, Karahisr-i ark : 447
Behrm, Ham Sanca Mutasarrf : 998
Behrm, sarkc, Pr avu'un hdmetkr : 277
Behrm, ak, Karamrsel : 672
Behzd, Mltezim Ferruhd'n erki : 425
Behzd, nzl hdmetine memr : 1677
bekret izlesi : 1720
beki : 4, 1063
Bekda, siph : 695, 1355
Bekeki (?) karyesi bkz. Evikalo karyesi
Bekir b. Abdullah, Nyib, Gerger : 282
Bekir Bey, Karaadrlu Areti Beyi : 855, 857
Bekir avu : 1042
Bekir, Asesba, Diyrbekir : 387
Bekir, Boscaada Kalas Hisr-erleri Kethuds : 212
Bekir, avu-ol : 455
Bekir, Erbil Sancakbeyi : 564
Bekir, Kara, ehl-i fesd shte, Senli mevzii,
Gmlcine kz. : 1700
Bekir, Karabaol, kassb, stanbul : 524
Bekir, Muhzr Ktibi : 1784
Bekir, sbk Badad ve Diyrbekir Defterdr
Ahmed'in Kethuds : 1498, 1617
Bekir, mer-i Ekrd'dan : 1964
bel [u] ketm : 1577
Bellu karyesi, Sofya kz. : 69
belde-i tayyibe : 191
Belgrad : 53, 55, 56, 100, 207, 275, 283, 284, 380,
431, 568, 666, 670, 687, 701, 924, 979, 1042,
1208, 1217, 1223, 1242, 1299, 1322, 1394,
1513, 1540, 1558, 1560, 1594, 1609, 1615,
1653, 1657, 1660, 1662, 1689, 1691, 1704,
1706, 1707, 1713, 1726, 1731, 1737, 1739,
1741, 1742, 1747, 1757, 1772, 1778, 1784,
1788, 1790, 1797, 1799, 1800, 1801, 1802,
1804, 1806, 1807, 1808, 1810, 1811, 1814,
1817, 1828, 1833, 1834, 1840, 1852, 1853,
1856, 1862, 1863, 1865, 1875, 1878, 1891,
1894, 1895, 1899, 1900, 1911, 1915, 1929,
1933, 1939, 1940, 1946, 1954, 1956, 1976;
Anbr(lar) : 45, 970, 1741, 1931; azeb
aas : 1852, 1978; dizdr : 1785, 1805,
1830, 1840, 1880, 1942, 1961; gzleri :
733; kds : 283, 284, 406, 414, 762, 1608,
1609, 1626, 1663, 1830, 1840, 1857, 1881,
1882, 1898, 1899, 1903, 1977, 1978, 1981;
Kalas : 45, 55, 414, 667, 702, 964, 982,
1432, 1880, 1889; Kona : 1609, 1857;
Kona zahresi : 1693, 1857; Kprsi :
1626; Yurd : 1950; 'a kadar Karadeniz
yallarndaki kdlar : 1168; 'a kadar Tuna

yallarndaki kdlar : 1168; 'a kadar
Tuna'nn iki yakasndaki yal kdlar : 1898,
1899; 'a kadar yol stndeki kdlar : 95,
1531, 1633, 1761; 'a kadar yol stndeki
sa-kol kdlar : 1288; 'a kadar yol
stndeki sol-kol kdlar : 1288; 'dan
Budun'a kadar yol stndeki beyler : 1470,
1565; 'dan Surdek skelesi'ne kadar olan
emnler : 275; 'dan Surdek skelesi'ne kadar
olan kdlar : 275; 'dan yukarda yol
stndeki kdlar : 1758
beliyyt : 444, 678, 889, 1227
Belova (?) karyesi, Yrk kyi, Filibe : 1714
Belmer karyesi : 192
Belvrn kazs : 368
Ben
Marma,
Yahd
kassb,
stanbul
Cemati'nden : 1244
bend : 924; bozmak : 353; -i hark : 1693
Bender : 1385, 1579; ahlsi : 818; azebleri :
1579; belsi : 1579; frisleri : 1580;
hargelesi : 1564; 'in hfz : 198; kds :
1218, 1219; Kalas dizdr : 1072, 1218,
1219; Kalas erenleri : 1219; Kalas
hisr-erenleri : 1218; Kalas istabur :
1218; Kalas voyvodas : 818;
Kalas/Hisr : 818, 1072, 1073, 1219, 1579;
(sancak)beyi : 1201, 1302, 1396; snur :
1564
Bender-i ihr : 1699; hkimi : 1699
Bengi-ol bkz. Bengi-zde
Bengi-zde [/Bengi-ol]: 346, 461, 481
Ben-Reba sancakbeyi : 394
Ben-Ziyd Kablesi, s Arab kablesi, Ham : 374,
437
benn : 782, 1114, 1220, 1443; yazm : 626;
zir : 319, 1747
bennk : 932
ber-vech; -i makt : 1344; -i nakd : 1039, 1490;
-i tekud : 385; -i terakk : 607
Berados Hasan Bey'in kethuds : 479
Beradost hkimi : 999
bert : 5, 14, 439, 530, 546, 778, 809, 858, 937, 963,
971, 1136, 1198, 1205, 1344, 1418, 1441,
1545, 1554, 1779, 1826; karmak : 223;
etdrmek : 307; ibrz : 348, 1249, 1265;
ihrc : 415, 1779; olunmak : 858;
resmi : 880; sicilli : 1249; sreti : 1265,
1310; ver(il)mek : 1094, 1646; zabt : 12;
- hmyn : 450, 625; - erf : 162,
1296; (elinden) alnmak : 12, 204, 1229,
1249, 1779; mhrlenmek : 1229
NDEKS
berber : 791
Berekt, ehl-i fesd babu, Hall'r-rahmn : 428
Berekt, Mehmed b. Abdddyim'in karnda,
Beytveren (?) k., Nabls : 1321
Bereket, Nyib, Hms : 68
Berinin [/Pein] kazs, Mentee sn. : 700, 843
Berkofa; kazs : 1691; kds : 159, 793, 852,
1691, 1743, 1809, 1811
Berksas (?) Varo : 953
Berzet karyesi, Buka nh. : 254
bestn bkz. bostn
bess-i ekv : 148, 632
Ber, avu-ol : 1035
bel(ler) (tyifesi) : 382, 887, 954, 1397, 1448,
1579; aas : 818, 1103, 1779; gedkleri
tevchi : 1094; mevcibi : 908;
yaz(l)mak : 686, 908
bevvb(lar) : 191, 439, 791, 1157, 1158
bey u ir : 61, 390, 406, 613, 1184, 1246; dan
men : 487
bey-zde : 1490, 1585
Beyalan, irmen kz. : 1546; Kona : 1518, 1535;
Kona zahresi : 1535, 1570, 1590, 1607,
1627; Yurd : 1605, 1633
Beyza (?) karyesi, Nabls : 1321
Beybzr kazs : 384
beyhde top atlmak : 1169
bey(ler)*; cemiyyeti : 408, 1462; hslar : 588,
589, 842, 1130; hslar terekesi : 588, 589;
kullar : 377; sbalar : 470; tayni :
66; (kapu)kethuds : 45, 163, 176, 177,
192, 236, 243, 254, 255, 276, 369, 579, 581,
582, 611, 614, 665, 722, 723, 725, 726, 730,
733, 745, 748, 755, 756, 767, 778, 818, 838,
842, 894, 901, 936, 948, 964, 984, 1006, 1007,
1022, 1033, 1037, 1074, 1085, 1087, 1089,
1090, 1139, 1176, 1177, 1179, 1196, 1198,
1246, 1273, 1285, 1293, 1299, 1347, 1364,
1370, 1384, 1400, 1455, 1486, 1494, 1583,
1611, 1612, 1618, 1672, 1845, 1846, 1876,
1938, 1946; nkerleri : 65; voyvodas :
1066, 1486
beylerbeyi*; dem(ler)i : 148, 1044; bert : 12,
348; cemiyyeti : 1409; avun katl :
248; avular : 1989; defterdr : 1120;
dizdr : 998; hslar : 5, 589, 705, 778,
1650; (kapu)kethuds : 40, 80, 147, 198,
218, 348, 352, 353, 357, 401, 408, 409, 431,
437, 511, 530, 546, 550, 566, 568, 576, 578,
591, 605, 611, 618, 629, 632, 640, 649, 676,
677, 693, 721, 749, 812, 847, 880, 920, 927,
930, 931, 933, 938, 954, 955, 999, 1000, 1004,
331
1024, 1041, 1049, 1051, 1059, 1096, 1107,
1121, 1125, 1126, 1128, 1130, 1163, 1229,
1239, 1243, 1247, 1252, 1259, 1303, 1373,
1388, 1389, 1451, 1452, 1462, 1467, 1827;
ktibi : 1230; (lik) askeri : 260, 426, 955,
1247, 1620; nasb : 1479; ol : 410;
ordus : 1989; sbalar : 470; tayni :
66, 783; voyvodas : 1988; yftas : 778;
ler hslar terekesi : 588, 589
beylerbeyilik : 99, 118, 153, 154, 185, 213, 247, 274,
470, 491, 493, 494, 516, 550, 569, 573, 618,
640, 652, 686, 699, 710, 718, 732, 752, 785,
797, 809, 822, 826, 830, 880, 996, 998, 1025,
1041, 1049, 1081, 1178, 1206, 1215, 1226,
1247, 1377, 1418, 1427, 1448, 1563, 1667,
1683, 1713, 1756, 1875; beyleri : 1620;
hfz : 1967; siphsi : 1354; tark : 710,
711
Beyrt (kazs) : 565, 1016, 1091, 1232; skelesi :
1337; Kalas dizdr : 1232
Beyehri; (sancak)beyi : 263, 369, 611, 624, 745;
beyi kethuds : 745
Beyt'l-Ml : 508, 519, 778; emn(ler)i : 508,
1533
Beytveren (?) karyesi, Nabls : 1321
beyyine : 435, 621, 993; talebi : 621, 1101
bez : 1699; tedrki : 742, 758
Bezrete karyesi, harm karye, Makri nh., Ohri kz. :
959, 1124; keferesi : 959
Bezzzistn, Diyrbekir : 381
Bezzzistn, stanbul : 712, 1645
Bezzzistn, Yeniehir (Rumili) : 454
bak : 983, 984, 1018, 1122; a yarar erkek koyun :
965, 969, 1841, 1867; a yarar koyun : 209,
1117, 1691; a yarar sr : 1245; la
ur(l)mak : 104, 983
bk : 485
bldrki toklu : 209
brand : 862; tevchi : 858
Byklu karyesi, Ruskasr kz. : 983, 1018
b-bert alay geinmek : 120
b-hsl yerler : 823
Bvazin (?) Cemati kethuds : 1473
bidat : 1979; ihds : 563, 1373
Biga (sanca) : 210, 370, 736; beyi : 370, 611,
623, 757, 879, 1035, 1058; Kdl : 418;
kds : 124, 295, 370, 545, 878; kasabas
ahlsi : 295; ovas : 1041, 1049, 1081,
1403, 1404, 1417, 1512
bil-nikh tasarruf : 370
Bilecik : 203, 562; kds : 3, 388, 389, 907, 1137,
1191, 1309, 1516; Madeni : 3, 160, 388,
332
389, 737, 907, 1137, 1287, 1515, 1516;

(Madeni) nzr : 1515, 1516
bilei : 985
bin : 1097, 1482; hdmeti : 1375; mhimmi :
1188
binilrl gemiler : 1704
Birecik (nhiyesi) : 5, 353, 394, 680, 696, 849, 1016,
1028, 1059, 1190, 1388, 1389, 1966; beyi :
518, 849; gemileri : 353; Kalas : 655,
1126
Bitlis : 1252; beyi : 1029
Blajko, mahbs mhted : 937
Blasene kds : 1820
Blay (?) sahrs, Klis : 1869
Bobofa Kalas : 665
Bodrum Kalas; dizdr : 788; topcbas : 788
bogas : 289
Bogat b. Mihal, harm, Gelibol : 144
Bogat Dulhtnol, harm, Gelibol : 144
boaa; birtmek : 1640; ihzr : 1640, 1655,
1662, 1797; muzyakas : 1655;
tedrki : 1662
Boaz : 169, 453, 558, 1310, 1404, 1427, 1490,
1844; hfz : 1412
Boaz Hisr(lar) : 30, 140, 462, 623, 940, 1035,
1058; dizdrlar : 50, 85; skelesi : 364;
'na kadar Rumili yakasndaki kdlar : 416
boa : 1030
Bodan (vilyeti) : 27, 74, 83, 108, 114, 166, 641,
671, 679, 708, 815, 819, 942, 1192, 1266,
1302, 1352, 1396, 1397, 1571, 1623, 1624,
1653, 1740, 1745, 1750, 1887; askeri : 708,
1323, 1352, 1395, 1424, 1425, 1464, 1466,
1904; askeri cemiyyeti : 1073; askeri
ihrc : 1241; atlus : 1466; davarlar :
1201; ekys : 61, 70; harc : 1581,
1595, 1792; haymne koyun : 341;
lekeri : 112, 114, 1256; muhfazas : 1572,
1573; mfsidleri : 1266; reys(lar) :
70, 166, 1201, 1253, 1623, 1624, 1750;
serhaddi : 819; snur : 1266; vilyeti
renberleri : 1253; voyvodas : 20, 25, 61,
73, 74, 112, 114, 126, 166, 219, 236, 237, 442,
517, 641, 662, 671, 679, 701, 708, 747, 815,
942, 943, 1072, 1073, 1168, 1170, 1192, 1201,
1241, 1245, 1253, 1255, 1256, 1266, 1302,
1314, 1323, 1367, 1393, 1394, 1396, 1397,
1421, 1424, 1425, 1439, 1466, 1497, 1513,
1573, 1623, 1624, 1653, 1739, 1792, 1886;
yama : 1466; yenierileri mevcibi :
1581; yenierileri nafakas : 1581;
yenierileri ulfesi : 1581; 'a kadar yol
stndeki beyler : 1311; 'a kadar yol

stndeki iskele emnleri : 1316; 'a kadar yol
stndeki kdlar : 1311; 'a tbi Tuna
yallar : 237; 'n hfz u hrseti : 236; lu :
61
Bohtan (?) Cemat : 1603
bolar(lar) : 953, 1421, 1479, 1625, 1657
Bolavadin kds : 369
Bol (sanca) : 182, 185, 1582; beyi kethuds :
1007; Kdl : 262; kds : 383;
msellemleri :
160;
msellemleri
(sancak)beyi : 160, 1275, 1327; sanca
kdlar : 262, 630, 1258; (sancak)beyi :
177, 182, 262, 290, 383, 384, 611, 630, 631,
643, 757, 875, 879, 890, 972, 1007, 1021,
1115, 1275; Zindn : 631, 643
Bonam karyesi, Sofya kz. : 69
Bonovise Kuleleri, Belgrad kl. : 982
boru : 1197
Boscaada Kalas hisr-erleri : 212; kethuds :
212
Bosna (sanca) : 697, 1198, 1344, 1592, 1723, 1768;
alaybeyisi : 465; askeri : 52, 1715, 1927;
beyi hslar : 280; beyi kethuds : 642,
1198; gzleri : 1549; reys : 1973;
sanca kdlar : 220; (sancak)beyi : 52,
87, 97, 98, 100, 270, 390, 465, 536, 642, 697,
701, 803, 979, 1140, 1198, 1344, 1486, 1549,
1550, 1551, 1592, 1715, 1723, 1764, 1765,
1768, 1927, 1928, 1973, 1974, 1975;
serhadd(ler)i : 52, 87, 803, 1550, 1551, 1723;
siphsi : 100; 'nn hfz : 1768, 1928,
1973, 1974
Bostn elebi, Kd-askerlik'den oturak : 734
bostn [/bestn] : 544, 1552; icresi : 68; a
tecvz : 1137
Bostn, Anadol Beylerbeyisi Kethuds : 1128
Bostn, Defter-i Hkn Ktibi, emikezek ve
Erzurum'un tahrrine memr : 43, 46, 334,
705, 1456
Bostn, ehl-i fesd, Konya : 693
Bostn, Mentee beyi demi : 926
Bostn, Mevln, mazl Balkesri Kds : 354, 544,
653
Bostn, odaba, Burusa : 657
Bostn, shte, Mentee sn. : 843
bostn-olanlar : 1552
bostnc(lar) : 763, 1262; Acem'in tefti : 653,
763; olan (?) : 482; ba : 229, 919,
1552
Bovate (?) karyesi, Hslar Kdl : 1271
boy kethuds(lar) : 42, 271
NDEKS
boya-hne : 309
Boyaluk karyesi, Seydehri : 698
Boyana nehri : 1048
Boylu (?) tyifesi, Rum vt. : 425
boyunduruk : 759
boz yer : 1869
boza-hne; refi : 419; ruhsat : 419
Bozdepe karyesi, Budakzi kz. : 1447
bozdoan : 659
bozgun kadrga : 320
Bozku karyesi, Kurunlu kz. : 617
Bozok : 678; kds : 103; kazs mehyifi :
103; ml mfettii : 678; muhfazas :
1556; sancakbeyi : 103, 611, 678, 879,
1556; siphleri : 1556
Bozyk (kazs), Mentee sn. : 139, 240, 700;
kds : 235; Muktaas mltezimi : 1654
Bozulus : 1451
Bozyaka karyesi, Mudurn kz. : 384
Brdelen : 1638, 1747, 1757, 1784, 1788, 1790,
1802, 1833, 1835, 1837, 1871, 1923; kds :
770, 856, 1638, 1758, 1857, 1864, 1931, 1958;
kds nyibi : 1982; Kona : 1637;
Kona zahresi : 1638; Kprsi : 1938,
1950, 1954
blk(ler) : 53, 97, 100, 108, 283, 482, 644, 827,
1032, 1107, 1146, 1149, 1354, 1516, 1540,
1985; aas : 39, 129; avu : 840; e
k(ar)mak : 547, 1164; halk : 403, 409,
411, 578, 919, 1062, 1459, 1696, 1838, 1858;
ktibi : 1354; kethuds(lar) : 95, 476;
kullar : 403
blkba(lar) : 227, 267, 386, 428, 547, 644, 870,
891, 900, 961, 985, 1017, 1020, 1190, 1191,
1225, 1232, 1709, 1827, 1942; lk : 223,
594; lk tevzi : 594
Braslav : 77
Braslavyar Kalas, Leyh kl. : 1564, 1580
Brayil Seran (?), harm : 432
Brayil [/brayil] : 112, 114, 125, 243, 294;
dizdr : 125, 233; emni : 232; kds :
20, 25, 125, 767; Kalas mstahfzlar :
125; mstahfz : 1688
Brehle (?) karyesi, Makarska skelesi : 1194
Bretotorik nhiyesi : 723
Brod; kazs : 980; kds : 296
Brodoski (?) kasabas, Pojega : 697
Bronimos Pribol (?), Venedik Doj : 1825
Bucyan Areti, Diyrbekir : 1029
buuk; terakk : 227; tevzi : 594
Budak Bey, mteveff Beradost Hkimi : 999
333
Budak, Abdullah ol, hssa suyolcs, Mekke : 261
Budak, Cemat-i Bvazin (?) Kethuds : 1473
Budak, harm Hurrem'in kyegsi : 1138
Budak, hrsuz, Alifakh k., Gerede : 1013, 1021
Budak, Mill Cemati Mr-i Areti, tmr
mutasarrf : 17
Budak, mteveff tmr shibi, Erzurum : 1229
Budak, sol-blk garb yiitlerinden, Seferhisr :
695, 1355
Budak, atac, harm ingne : 1138
Budakzi; kazs, orum : 1447; kds : 1324;
ve Sorkun Hslar mltezimi : 678
Budun (vilyeti) : 40, 55, 95, 156, 259, 260, 327,
378, 380, 403, 407, 409, 420, 431, 666, 667,
668, 669, 685, 733, 892, 1020, 1130, 1214,
1286, 1408, 1470, 1565, 1634, 1644, 1665,
1709, 1716, 1717, 1728, 1746; askeri : 154,
260, 426, 491, 497; askeri serdr : 59, 154;
askerlerine iczet : 502; beylerbeyisi :
53, 54, 64, 98, 99, 102, 121, 156, 222, 260,
270, 278, 283, 284, 330, 331, 332, 379, 382,
403, 436, 476, 491, 492, 493, 494, 497, 530,
540, 566, 568, 591, 649, 666, 667, 668, 669,
687, 688, 733, 766, 812, 842, 898, 901, 937,
949, 953, 1008, 1023, 1086, 1094, 1104, 1125,
1130, 1178, 1205, 1206, 1208, 1209, 1257,
1286, 1294, 1348, 1410, 1412, 1420, 1453,
1470, 1479, 1517, 1528, 1537, 1559, 1560,
1584, 1643, 1644, 1658, 1665, 1684, 1690,
1697, 1705, 1708, 1709, 1713, 1715, 1716,
1722, 1726, 1733, 1751, 1813, 1814, 1826,
1874,
1875,
1879;
beylerbeyisi
(kapu)kethuds : 40, 401, 408, 409, 431, 530,
566, 568, 576, 578, 591, 649, 1125, 1130;
beyleri : 491, 892, 1479; avu(lar) : 1410,
1420; defterdr : 540, 762, 1205, 1794,
1795, 1796; gnllleri : 1104;
Haznesi : 1286, 1348; kds : 72, 762;
Kalas : 566; lekeri : 1727; mevcibi :
378, 379; muhfazas : 382, 1643;
serhadleri : 54; siphleri : 493; yenieri
aas(lar) : 284, 382, 386; yenierileri :
284, 382, 1008, 1023, 1410, 1412, 1427, 1644;
Yenierileri Aa Bli : 283;
yenierileri aas : 283; yenierileri ktibi :
407; 'a kadar yol stndeki beyler : 1356
buday : 37, 78, 263, 390, 539, 861, 882, 895, 948,
1018, 1361, 1402; alm : 456, 464;
beyi : 587, 1267, 1282; der-mahzeni : 483;
gemileri : 455, 456, 1267; getrmek :
1018; gnder(il)mek : 882, 1024, 1026,
1028, 1964; ihrc : 1931; irsli : 456,
1026, 1028, 1965; muzyakas : 867;
334
sirkas : 253; tahmli : 140, 149, 456, 483,

587, 1282; tasarruf : 1265; tedrki :
456, 464; ykletmek : 1006
Buhayra; vilyeti : 420, 421; eyhu'l-Arabl :
420; Vilyeti Mehati : 421
Buka nhiyesi, Dukagin : 254
Bukamir karyesi, skenderiyye (Arn.) : 1139;
sleri : 1139
Bulak : 421
Bulgur, kassb, Kili : 714
burc u br : 1678
Burgaz/Burgos/Burgoz; kasabas : 527; kds :
124, 1092; Kona : 1159, 1160, 1567;
Yurd [/Dvdpaa ayr] : 1144, 1517, 1541,
1561, 1563; (Yurd) Kona zahresi : 1144,
1159, 1160
Burgos skelesi, Aydos kz. : 983, 1018, 1204
Burgoz/Burgos kasabas, Lapseki kz.: 861, 1291
burnna kl geirp tehr etmek : 1716
burnn kesmek : 586
Burusa (sanca) : 48, 62, 349, 1087, 1202, 1351,
1417, 1446, 1512; Avretler Zindn : 482;
beyi (kapu)kethuds : 62, 271, 276, 289,
478, 1087; beyi sbas : 1087; kds :
75, 230, 235, 251, 271, 304, 434, 482, 489,
542, 609, 694, 971, 1063, 1132, 1141, 1202,
1415, 1446, 1555, 1698; kumaclar : 304;
(sancak)beyi : 32, 48, 139, 210, 241, 345,
478, 544, 653, 763, 861, 978, 1013, 1021,
1063, 1087, 1132, 1141, 1320, 1641;
Zindn : 1274; 'dan negl'e kadarki
kdlar : 235
buz; ihzr : 762; tedrki : 762;
verdrmemek : 1971; -hne hfz : 1971;
-hne mhrlenmek : 1971
Bnyd, avu-ol : 543
Bnyd, kyi ilhk olunan kii, Bayburd : 1456
bnyadlu top gemileri : 1861
Bnyak (?) b. Sopota, harm, Gelibol : 144
Byk Ahr : 1164, 1414
Byk ekmece : 626; Kprsi : 1275
cb(ler) : 504, 787, 1062

Caca nhiyesi : 1549, 1550
Cafer : 284, 1173
Cafer Aa, mteveff Kapuaas, stanbul : 971,
1136; Camii, Remle : 1136; Cmii,
Burusa : 971; Evkf Nzr : 971, 1136;
Evkf, Burusa : 971; Evkf, Remle : 1136;
Muallim-hnesi,
Burusa :
971;
Muallim-hnesi, Remle : 1136; Vakf

mtevellsi : 1136
Cafer b. Bzrl, ingne, ehl-i fesd : 1596
Cafer Bey, II. Selm'in ol ehzde Murd'n lalas :
30, 39, 579, 1032
Cafer avu : 90, 624, 794, 795, 798, 799, 803, 806,
1345, 1769
Cafer Kethud, Van Beylerbeyisi Kethuds : 1142,
1252
Cafer Res : 29
Cafer Res, Boaz Hisrlu : 538
Cafer Voyvoda : 89, 208
Cafer Voyvoda, siph, Filorina : 1890
Cafer, Ali Bey'in demi : 1898
Cafer, Bb- Hmyn Aas Ykb'un mteveff
akribs : 297
Cafer, anad Alaybeyisi, Babu : 985
Cafer, Dergh- Muall yenierisi : 983, 1018, 1204
Cafer, evi baslan Seferhisrl : 1457
Cafer, Hac, : 1319
Cafer, harm, gurbet tyifesinden : 1224
Cafer, hisr-ereni : 1489
Cafer, kuyumc, Alacahisr kz. : 208
Cafer, maktl Anabol Azebler Aas : 422, 438,
468, 553
Cafer, mteveff Budakzi ve Sorkun Hslar
Mltezimi Hndn'n Ktibi : 678
Cafer, mteveff Eil Hkimi Ksm'n ol : 1498
Cafer, Sehbe Evkf Nzr, Msr : 895, 935
Cafer, serhad emekdr, kffra giriftr : 1697
Cafer, Seyd Ahmed'in eytm vassi Hac Ahmed'in
klesi, Hor k., Akehir kz. : 1203
Cafer, Seyd avu ol : 1188, 1669
Cafer, Silhdr, posta : 1138
Cafer, siph : 1103
Cafer, yenieri, acemi-olan cemine memr : 959
Cames (?), rayyet, Sivas : 204
cmi [/cevmi] : 63, 226, 909, 1490, 1555;
bins : 63; den mermer almak : 68; den
ta almak : 68; den yer almak : 68; harb
olmak : 1017; htbetleri : 1646;
kapanmak : 1017; kurbnde kefere : 319;
minberi bins : 258; minberi ykmak :
258; mrtezikas : 971, 1136; suyol :
1443;
vakfn
ekl :
1017;
ve
muallim-hne mtevellsi : 971, 1136
Cmi-i Kebr, Galata : 319
Cmi-i Nr, Hms : 68
cms; karmak : 792; ifti : 792; srmek :
792
NDEKS
cnbz(lar) : 798, 1045, 1061; ihrc : 1102;
oca : 798; -olan : 207
Canbolad Bey, Azz u Kilis Sancakbeyi : 267, 273,
394, 619, 786, 821, 829, 849, 1064, 1067,
1360, 1426
Cani, harm yata, Harmenli k., Migalkara kz. :
1138
Canik-i Sfl karyesi, tmr karye, Bayburd nh. :
1456
Canik-i Uly karyesi, tmr karye, Bayburd nh. :
1456
Canik; (sancak)beyi : 757, 879, 890, 1438;
sanca kdlar : 1430; vilyeti beyleri :
1438; vilyeti beyleri siphleri : 1438
Cankirman : 819; azeb aas : 292, 293;
dizdr : 292, 293; kds : 292, 293;
Kalas : 292, 293; Kalas varo : 292,
293; sahrs : 755
Cansevdi, zimm, eirr serdr, Erzincn : 199
criye : 279, 693, 1890; ayartmak : 991, 1121;
dlli : 663; satun almak : 312; tahrki :
335
Crullah avu : 362
Crullah, Nyib, Nide kz. : 1481
Crullah, sbk Kuds-i erf Kds : 1248
css(lar) : 26, 87, 491, 492, 517, 954, 1033, 1125,
1503, 1548, 1598, 1814, 1925; gndermek :
26, 100, 502, 898, 899, 1033, 1178
cebe : 25, 1140, 1752; v ceven : 198, 493, 494,
569, 576, 577, 591, 611, 645, 646, 652, 654,
699, 701, 732, 939, 940, 1031, 1123, 1490
cebe-hne : 866, 1214, 1490, 1671, 1681, 1810,
1985; grmek : 1671; ktibi : 1934,
1935
Cebe-hne-i mire : 1976, 1985
cebeciba : 1670; defteri : 1810
cebecilik : 1140
Cebele nhiyesi, San vt. : 1226
cebel(ler) : 493, 494, 516, 569, 576, 577, 591, 611,
645, 646, 652, 654, 699, 701, 732, 939, 940,
1031, 1123, 1712
Cebryilkendi karyesi, harbe karye, Erzurum : 1229
cedd arpa : 1931
cedd celeb(ler) : 787, 852, 1088, 1111
;cedd emvl tahsli : 521, 522
cedd kul tyifesi : 1354
cel-y vatan : 66, 428, 698, 721, 959, 1066, 1373,
1812
Cell, Ktib, Hms : 68
Cell, siph : 695, 1355
celb u ahz : 419, 675
335
celb-i ml : 199, 359, 674, 1114, 1983
celeb (tyifesi) : 127, 159, 209, 417, 485, 777, 969,
1088, 1111, 1514, 1688; defteri : 787, 1260,
1829; defteri sreti : 127; emni : 107;
kayd : 67, 107, 787, 1769, 1829; kitbeti
hdmeti : 107; koyun : 209, 787, 1186,
1258, 1292, 1382; koyun ihrc : 1186;
tahrri : 69, 127, 787; tefti : 1769;
yama : 787, 1088; yaz(l)mak : 69, 503,
1088, 1260, 1277, 1769, 1829; yoklamak :
852; lere keflet : 787; lik (hdmeti) : 107,
127, 787, 1088, 1769, 1829; likden ihrc :
127, 1769, 1829
Cem Ahmed elebi : 211
Cemat-i Bvazin (?) kethuds : 1473
cemat(ler) : 281, 365, 463, 929, 1507; aniys :
1507; kethuds : 17, 1473; zabt : 1603;
-i mslimn : 281, 319; ba : 208
cemiyyet : 254, 255, 260, 286, 549, 631, 815, 819,
822, 843, 1036, 1684, 1705, 1722, 1727;
zre oturmak : 1556; -i rey : 1554
Cemd, Delvine beyi demi : 1197
Cemd, Palu Sanca Hkimi : 724, 740
Cemd, serrc : 1271, 1346
Cemd, siph, Trhala : 181
ceng asker : 320
cenk : 219, 254, 292, 293, 330, 353, 827, 1006, 1037,
1091, 1434, 1564, 1580; cidl : 99, 100,
102, 330, 493, 494, 516, 565, 569, 576, 577,
611, 652, 654, 701, 732, 903, 939, 1619, 1983;
harb : 1893
cenkci(ler) : 320, 321, 353, 557, 559, 582, 926, 1284,
1717; ihrc : 328, 1128; ihzr : 1029;
irsli : 272, 1717; istihdm : 1128;
tayni : 329, 1024, 1128; tedrki : 1029,
1717
cerhatden fevt : 1793
cerahor : 503, 1768, 1798; karmak : 1941;
gndermek : 174, 1953; hkmleri : 756;
ihrc : 170, 174, 756, 775, 923, 1640, 1655,
1662, 1665, 1727, 1797, 1849, 1850, 1864,
1919, 1920, 1929, 1939, 1940, 1941, 1955,
1956; ihzr : 756, 1640, 1655, 1656, 1681,
1849, 1850, 1933, 1939, 1941; irsli : 154;
salnmak : 1681; srmek : 756;
tayni : 756, 1741; tedrki : 174;
yazmak : 1655, 1656, 1797, 1849, 1850, 1877,
1933, 1941, 1953; luktan mufiyet : 642
ceryim bkz. crm
Cerd nhiyesi, Beyrt : 565
cerh : 947; -i mehd : 435
336
cerme : 359, 579, 636, 825, 826; almak : 474,

621; defteri : 354
cerrr : 663
cevhir : 1312
Cevhir Albarez Kalfa, Yahd, Cemat-i
Salom'dan, miller Zindn, stanbul : 712
cevmi bkz. cmi
ceven : 516
Cezyir bkz. Trablusgarb
Cezyir (vilyeti) (Basra) : 67, 1024; mhimmt :
394; vilyeti kl : 353; vilyeti kurs :
353; vilyeti mhimmi : 353; vilyetinin
fethi : 353; vilyetinin zabt : 353
cezyir ahlsi (Nake Dkal'na tbi) : 1280
Cezyir-i Garb bkz. Trablusgarb
Cezyir-i Garb Trablus bkz. Trablusgarb
cezre : 302, 1006, 1134, 1334; muhfazas : 807
Cezre-i Memleha-i Meys, Rodos : 660
Cezre-i Nake beyi : 246
Cezre-i meriyye : 36
cibl kalalar : 1678
cidl : 1620
cifr; tercemesi : 1578; yazlmak : 1578;
yazs : 1578
cihd : 1247, 1310, 1555; u gaz : 796
Cihn bint-i Derv, Filorina : 1890
Cihngr, Lristn hkimlerinden kzlba beyi
Mehmed'in ol : 690, 1105
Cihnh, vakfa mdhil, Zile : 638
ciht : 5, 415, 1248; arz : 415
cisr : 813; tamri : 813, 998; -i cedd bins :
314
Cizre hkimi : 1498
cizye : 199, 1827; eds : 1253; vermemek :
842
Cuhdkapus, stanbul : 524
cuma namz : 191; klnmak : 428
Cuma, eriba, drende : 103
Cumabzr kds : 787
cnd : 330; -i muvahhidn : 1310, 1476, 1555
crm [/ceryim] : 256, 825, 826, 1227, 1733; sbit
olmak : 474; -i galz : 272, 354, 369, 370,
522, 559, 579, 1254
cz tilveti : 1555
cz bah : 1253
aka [/Thaka] kds : 1812, 1824, 1947

adr : 382; baslmak : 1821
aa kds : 290, 631

akalta, Klis : 412
akraa Deirmeni [/akraa, Yedideirmen];
mahalli : 1535, 1546, 1607, 1637; Kona :
1518, 1535, 1670; Kona zahresi : 1535,
1570, 1607, 1627; Yurd : 1641
akraa bkz. akraa Deirmeni
akrc, ekeler k., Uzuncaova-i Hasky kz. : 1499
akr : 1030; c : 1040
albukoullar [/alkokoullar], isync erkise
tyifesi, Kefe : 495, 505
alkokoullar bkz. albukoullar
am; direkleri : 1283; tahtas kesilmek : 364;
tahtas tahmli : 364
an kds : 545
anad (livs) : 909, 910, 924, 1838; alaybeyisi :
985; beyi : 219, 260, 955, 1462; Kalas :
847; sanca kdlar : 911
anlar almak : 248
ar : 414
ara Kalas : 1420
ardak skelesi : 364
ars(lar) : 735, 1413; baslmak : 243
reb : 1030
nigr : 277, 996, 1379
atalca (kazs) : 132, 239, 400; kds : 37, 159,
400, 759, 787, 1034; keferesi papas : 86;
Kona : 1144; Kona zahresi : 1144;
Kprsi Kona : 1346; Kprsi Yurd :
1518
avdar Res, drende : 1228
avu*; katli : 219, 248; mlzm : 1354;
reys : 672; tayni : 1270, 1591, 1607;
tmr : 477; -ol(lar) [/avu-zde] : 4,
30, 31, 75, 301, 306, 349, 455, 456, 483, 543,
615, 787, 789, 848, 967, 1035, 1186, 1337,
1356, 1512, 1570, 1608, 1691, 1799, 1807,
1808, 1811, 1817, 1828; ba : 41, 68, 156,
159, 200, 216, 281, 331, 418, 637, 674, 713,
853, 863, 905, 921, 929, 941, 1002, 1062,
1093, 1098, 1144, 1150, 1151, 1152, 1153,
1154, 1155, 1156, 1157, 1158, 1159, 1160,
1161, 1162, 1173, 1268, 1335, 1531, 1593,
1596, 1679, 1856, 1860, 1937; lar
kethuds : 167, 1473; lu alnmak : 967;
luk almak : 223; luk hkmi : 1270; luk
inyeti : 1216
avu-zde bkz. avu-ol
avuol, yenieri katl zanls, Gmlcine : 172
ayr : 1143, 1144, 1403, 1547, 1595, 1615, 1767;
ayuklamak : 1191; bi(dr)mek : 761,
1351; inenmemek : 1767; hfz : 1703;
NDEKS
korumas : 460; tasarruf : 460;
voynuklar : 1380; yedrmek : 1403, 1404,
1417, 1512; zamn : 382
eh (vilyeti) : 491, 492, 493, 517, 953, 1125;
Kalas : 649, 650
ehr-yra dil uzatmak : 120
ekeler karyesi, Uzuncaova-i Hasky kz. : 1499
ekmece : 245, 472, 1102, 1379
elebi, Okol, ehl-i fesd, Yeniil kz. : 273, 274
elik gndermek : 1495
eltk; hdmeti : 11; ci yazlmak : 1277
eltkci karyesi, Zara Eskisi kz. : 133
emikezek; [beyi] : 1129; livs defterleri :
43; sancann tahrri : 46
enberden yuvalak germek : 891, 1861
engelkyi, stanbul : 169
enkkaya, Gelibol : 1622
epni tyifesi : 316, 754
epni, kzlba ehibbs, Krtn kz. : 1401
erkise bkz. erkes
eriba(lar) : 3, 103, 340, 346, 501, 569, 611, 761,
793, 798, 807, 836, 1275, 1287, 1392, 1438,
1453, 1455, 1542, 1569, 1587, 1605;
ihrc : 160
erkes Bey, Kayseriyye Beyi, Lofa ve Karaman'n
muhfazasna memr : 797, 1049, 1081;
kethuds : 1384
erkes kazs : 201
erkes [/erkise] (tyifesi) : 505, 994; beyleri :
458, 495, 505, 994, 1200, 1201; isyn :
505, 506; olan : 90; siphleri : 994
erkeskirman Kalas : 292, 293
ermik livs : 1498
ernovi : 1322; kds : 231, 503, 800, 820, 1088,
1322
eme : 1443; bins : 1231, 1443; kerestesi :
1231; meremmt getrmek : 1413;
meremmt harc : 1413; ciler : 694
eme, irmen kz : 1590; kds : 131, 1576;
Kona zahresi : 1590
etroz [/Karaca] skelesi, Karaferye kz. : 400, 859
nar beyi : 141
narhoyser (?) beyi : 136
rak : 1447
rpan; nhiyesi : 1536; kds : 1591
ift [/it] : 10, 1144, 1150, 1151, 1152, 1153, 1154,
1155, 1156, 1157, 1158, 1159, 1160, 1383
ifte hammm bins : 1365
iftlik(ler) : 279, 776, 941, 1150, 1336, 1500;
bins : 171; evi : 941; halk : 296;
mahsli : 1445; mutasarrf kefere : 10;
337
mutasarrf mslimnlar : 10; tasarruf : 10,
1680; tefti : 1680; temlki : 412
iilbeli derbendi, Karaman : 247
ine nhiyesi/kazs, Mentee sn. : 843, 926
ingne(ler) (tyifesi) : 88, 186, 208, 311, 630, 663,
706, 715, 770, 1088, 1138, 1342, 1438, 1444,
1596, 1628; ispenesi mltezimi : 311;
msellemleri : 798; msellemleri ihrc :
1392
irmen; kazs, Edirne : 88, 1590; akncs :
56; beyi : 56, 288, 577, 624, 699, 701, 798,
862, 1305, 1605; kds : 231, 1088, 1111,
1186, 1405, 1514, 1518, 1569, 1605, 1606,
1607, 1627, 1666; kds nyibi : 1111;
Kona : 1546; Kona zahresi : 1607;
msellemleri : 1587, 1659; sanca
kdlar : 1587; toycas : 56
iroz Res, zimm, kaak res, Mrali adas : 1005,
1075, 1402
it bkz. ift
izme : 688, 1130
oban : 70, 77, 210, 1564, 1651, 1652; shibleri :
62; sretinde yrmek : 311
oher suy, Bodan : 166
orl (kazs): 528, 1013, 1577; (Deresi) Yurd :
1546, 1547; Kdl : 663; kds : 1,
341, 399, 424, 443, 484, 535, 1151, 1152,
1333, 1519, 1542; Kona : 1152;
Kona zahresi : 1152; mderrisi : 1577
orum (sanca) : 490, 1224; kds : 309, 1224;
sanca siphleri : 645; (sancak)beyi :
309, 507, 623, 645, 646, 757, 879, 1065, 1224,
1447
orumlu Hasan avu-ol : 490
oet [/Doset] Kalas/Hisr : 649, 650, 954;
muhsaras : 668, 954
reki-zde Mescidi, Tahte'l-kala, Edirne : 88;
mezzini : 88
uka : 238, 791, 1030, 1183, 1298, 1339; akr :
1030; ilemek : 1480; c : 1040
ulhaol, harm, Lapseki : 636
ulovas, Karahisr- Shib : 741, 1071
uval : 925, 970, 1935; akas alnmak : 924
Daday kds : 1173

Dadyan Melik lkesi : 1004
da : 1893, 1909
da urmak : 267
daarck : 271
dhil-i defter olmayan rey : 18
338
dahl; taarruz : 412, 1039, 1255, 1311, 1321,

1344, 1984; teadd : 560, 1494;
tecvz : 1448, 1494, 1883, 1967
dam aac : 1862; iletdrmek : 1862
Damc karyesi, Silivri : 1346
damgala[n]mak : 230, 944, 1454
damla (?) suy mazgal : 1219
damlar ihrk : 663
dnimend : 1364, 1733; sretl : 1063
Dnimendl karyesi, Hasky kz. : 919
Danofa Varo : 376
darb u harbe kdir : 1451; gnll : 686
darb-hne ihds : 406
darb- ml : 316, 754
darb; - edd : 256, 698, 1340; dan fevt : 1364
darbzen(ler) : 45, 100, 119, 568, 681, 849, 1830,
1840, 1865, 1891, 1895; arabalar : 1865;
dkmek : 55, 682; fnd : 45;
kunda : 45; levzm : 682; tahmli :
1840; yuvala : 45
Darda karyesi, skenderiyye (Arn.) : 725
Darca karyesi, skdar : 326; balar : 326;
halk : 326
daru yoklamak : 856
dru'l-harb : 275, 1689; baras : 1336; e lt-
harb u ktl verilmek : 67; e at gndermek :
1130; e at ver(il)mek : 67, 1130, 1361; e
izme gndermek : 1130; e izme vermek :
1130; e firr : 1101; e met gndermek :
688; e met vermek : 1130; e pb
gndermek : 1130; e pb vermek : 1130;
e sahtiyn gndermek : 1130; e sahtiyn
vermek : 1130; e tereke satmak : 1336; e
yarak vermek : 1130, 1361; e zahre
vermek : 1361; e zehyir verilmek : 67
Dru's-Saltanati'l-Aliyye : 63, 1201
dav : 48, 68, 140, 148, 206, 241, 336, 507, 763,
1478; etmek : 621; istim : 211;
satn almak : 838; -y hak : 36, 148, 163,
167, 201, 204, 205, 207, 223, 256, 290, 296,
354, 363, 368, 370, 383, 390, 397, 414, 559,
617, 632, 698, 721, 806, 929, 941, 1400, 1442,
1695, 1789, 1901, 1972; -y telbs : 1478;
clar : 734; dan fergat : 1680
davar : 25, 70, 95, 98, 111, 145, 171, 192, 279, 444,
460, 538, 556, 572, 606, 661, 691, 725, 819,
900, 994, 1063, 1066, 1201, 1255, 1279, 1292,
1313, 1314, 1369, 1448, 1530, 1594, 1618,
1663, 1703, 1745, 1784, 1984; karmak :
755; frht : 61, 1253; greti : 265, 725;
gndermek : 1256; ihzr : 1795;
klamak : 556; satmak : 1253; sirkati :
631, 659; tedrki : 860, 863; tutlmak :

1844; zahresi tedrki : 389; zyii : 77;
a zarar : 340
David Levi, Yeserici, Yahd kassb, Tahtakala :
1244
Dvd Paa Evkf : 1251
Dvd, doanc : 1399
Dvd, gedk shibi, Behisni kl. : 223
Dvd, Hac, eirr, Belvrn kz. : 368
Dvd, harm-zde, Azak kl. : 506
Dvd, mteveff, Cafer Aa Cmii ve
Muallim-hnesi Mtevellsi : 971, 1136
Dvd, Rodos beyinin demi : 807
Dvd, ehzde Selm'in Cebecisi : 444
Dvdpaa ayr bkz. Burgaz Yurd
dyire : 289
dev : 211
Debreie : 1165
Debri nhiyesi, Dukagin : 254
Debriciye Karyesi Kona : 1856; kds : 1856;
zahresi : 1856
def; -i ifsd : 1451; -i mazarrat : 920; -i
mazarrat u ifsd : 1090; -i mehyif : 522;
u ref : 668, 1027, 1029, 1470, 1764
defn : 191, 1344; olunmak : 1198
defter; -i atk : 1198, 1456, 1611; -i baky :
678; -i cedd : 5, 6, 8, 9, 69, 787, 1198,
1344, 1456; -i cedd irsli : 477; -i cedd-i
hkn : 8, 10, 16, 107, 638, 1039; -i dvn :
638; -i hkn : 8, 9, 11, 256, 414, 1108,
1321; -i hkn ktib(ler)i : 43, 46, 316, 334,
683, 705, 754, 778; -i hmyn : 932, 1066;
-i kadm : 5; den esm ihrc : 127; den
ihrc : 107; e kayd : 18, 1433; hrici : 68;
hrici rey : 1611; hrici rey
muktaas bedeli : 1611; ktib(ler)i : 204,
1456; kethuds : 268, 494, 1778, 1781;
l avu : 1270, 1354; tatbk : 801
defterdr : 11, 26, 40, 148, 154, 170, 174, 200, 272,
372, 375, 385, 420, 421, 448, 509, 510, 521,
522, 523, 532, 540, 600, 601, 622, 647, 692,
721, 801, 802, 813, 841, 910, 991, 1120, 1121,
1205, 1230, 1265, 1351, 1388, 1418, 1450,
1498, 1603, 1617, 1654, 1739, 1794, 1826,
1838, 1966, 1968, 1979; efendi : 267;
kethuds : 508, 519, 622; mhri : 1354;
tebdli : 494; lk tefvzi : 692
deirmen : 420, 542, 941, 993, 1546, 1570, 1641,
1670; ark : 1143; bins : 542;
ihds : 42, 145; suy : 694; ta almak :
246; ta gndermek : 246; ta tahmli :
NDEKS
246; yrtmek : 870; ler yrmemek :
970
denek(ler) : 368, 1689; ekmek : 1983
dekkn bkz. dkkn
Delvine; kazs : 1197; alaybeyisi : 329, 512;
beyi : 624, 701, 862, 1197; muhfazas :
328
dem; talebi : 25, 273, 843; heder olmak : 368
Demre nhiyesi, Ka kz. : 580, 660, 1006
demr : 571, 828, 831, 860, 863; lt gndermek :
794; lt ilet(dr)mek : 706, 794; beyi :
1042; furun : 179; kesdrmek : 770;
tedrki : 706; tel : 834; tel gndermek :
1371; tel irsli : 828, 832, 834, 1371; tel
talebi : 834; top hdmeti : 203; top
yuvala hdmeti : 1515; verdrmemek : 67;
yuvalak : 3
demrci : 208, 1040, 1493, 1921, 1923, 1946;
srmek : 1938
Demrkapu : 701, 707, 865, 960, 1281, 1817, 1828,
1892, 1899
demrta atar top : 566
Demyan veled-i Boyo, voynuk-ol voynuk,
Nikovin k., Sofya kz. : 69
Demyan veled-i stoyano, voynuk-ol voynuk,
Miyorminl k., Sofya kz. : 69
Dendikkalo, Semendire nh. : 1222
der-anbr; arpa : 846, 882, 1881; galle : 279;
soan : 349; tereke : 539, 585, 595, 813,
882, 895, 1823, 1881, 1902; un : 1988;
zahre : 897, 1346
der-mahzen; arpa : 1915; barut : 962;
buday : 483; daru : 856; kur meyve :
362, 483; natron (?) : 421; pirin : 483;
zahre : 1797, 1838
der-zincr etmek : 138, 144, 165, 273
derbend : 247, 1182, 1224; hdmeti : 6;
kfirleri : 659; karyesi keferesi : 107;
kayd : 107; muhfazas : 107
Derbendaz : 1607, 1712
derbendcilik : 107
Dere mevzi, Burusa : 542
Dergh- lem-penh*
Dergh- l*; nigrleri : 1379; avular :
179, 418, 894, 1098, 1760; mteferrikalar :
1137; topclar : 405; yenierileri : 382,
1122
Dergh- Muall avu*
Dergh- Muall*; arabaclar : 1862;
nigr(ler)i : 277, 996; avu-oullar :
31, 301, 341, 1811; hasekileri : 1610;
kapuclar : 1825; kullar : 53, 804, 861;
339
mteferrikalar : 777, 1276, 1507;
silhdrlar : 1216; silhdrlar kethuds :
1597;
siph-olanlar :
1342;
tercemnlar : 1165; topclar : 773, 892;

topclar
aas :
1805;
topclar
blkbas : 891, 1709; yayabalar : 484,
691, 791, 1793; yenieri blkbalar : 443,
900; yenierileri : 134, 254, 255, 353, 730,
958, 961, 983, 1018, 1191, 1302, 1427
deri : 1564
Dermn, mfsid, Mazun kz. : 843
Derne sancann tahrri : 855, 857, 1630
dernek : 492, 493, 1470
Dertenk; beyi : 855, 857; sancann tahrri :
855, 857, 1630
Derunik (?) Kalas, Dra kz. : 1489
Derv b. Ali, sfirlik Kalas erenlerinden : 715
Derv b. Hasan, Kirmasti : 763
Derv avu, Dergh- l avu : 265, 291, 894
Derv Kethud : 463, 995
Derv Res, stanbul zahresi tedrkine memr :
948
derv sretine girmek : 1400
Derv, Bol Beyi Kethuds : 1007
Derv, Haleb Defterdr : 619
Derv, harm yata, Harmenli k., Migalkara kz. :
1138
Derv, mtek : 544
Derv, siph, Bozku k., Kurunlu kz. : 617
dery : 1, 34, 122, 146, 161, 178, 189, 244, 293, 320,
322, 340, 500, 825, 866, 935, 995, 1037, 1038,
1048, 1075, 1079, 1169, 1171, 1576;
hdmeti : 212; kenr kasabt u kurs :
216; kenr muhfazas : 84; kenrndaki
kdlar : 85; kenrlarnn hfz u hrseti : 84;
muhfazas : 30, 31, 38, 39, 149, 557, 558,
582, 1128; seferi : 360, 611, 623, 645, 646,
716, 913, 914, 926, 939, 940, 1035, 1058,
1065, 1069, 1076, 1116, 1529; seferine
emrolunmak : 1081; yol : 1699; yzini
zabt : 321; dan kffr gelmek : 776; nn
zamn gemek : 413; ya kmak : 581, 709,
717, 1310, 1347, 1543; ya donanma
k(ar)mak : 499, 531, 624, 646, 652, 757, 759,
968; ya emrolunmak : 461, 1041, 1049,
1118; ya koyun verilmek : 533; ya tereke
beyi : 390; ya tereke ver(il)mek : 37, 106,
488, 533, 538, 806, 811, 859; ya tereke
verdrmemek : 453; ya tereke vermemek :
588, 589; ya zd zevde verilmek : 811;
ya zahre vermek : 561
derzi : 1040
340
Desorte (?) karyesi, Prebol kz. : 280

despot : 166
dee nzr : 814
devb : 103
Deveboyn mevzii, Balat kz., Mentee sn. : 30, 38,
39
Deveciler Mahallesi, Burusa : 489, 609
deveci(ler) : 1239; mukaddimleri : 1239
deve(ler) : 16, 122, 263, 393, 405, 535, 556, 584,
634, 853, 854, 1014, 1046, 1188, 1501, 1844;
damgalamak : 944; dutmak : 519;
greti : 105, 365, 366; gnderilmek : 472;
eridrmek : 1070; klamak : 556;
kirlamak : 944; kirs : 508, 519, 1046;
sirkas : 365, 463; yalanmak : 1762, 1771;
yki : 289; lere mhimmt tahmli : 472
Devin (?), ehl-i fesd, zimm : 993
Devlet Giray Hn, Kefe (Tatar) Hn : 70, 71, 505,
1192, 1199, 1200
devlet : 1476; -i ebed-peyvend : 1412, 1448, 1525,
1592; -i hmyn : 1310, 1411, 1427, 1436,
1722
Devletol karyesi, Barnlu kz. : 138
Devrek : 1115
Deyl beyi : 1526
deyn [/dyn] : 13, 75, 78, 325, 351, 520, 779, 941,
1541; eds : 519
Deyo veled-i Matar Res, Kondol Res'in
kyegsi, zimm, Hzrilys k., Mrali adas :
1005, 1075, 1402
Dr (?) beyi : 1147
ddebn : 84, 866, 1134
dn : 1310, 1411, 1427, 1436, 1448, 1525, 1592,
1620, 1722; devlet : 353, 711;
devlet-i hmyn : 108, 1008, 1023; -i
btla : 86; -i mbn : 1555; e etm : 1364
dvn : 80, 84, 94, 147, 148, 149, 153, 160, 186, 218,
220, 272, 281, 381, 525, 534, 576, 577, 611,
645, 824, 1354, 1575, 1595, 1621; basmak :
824; ktibi : 1275
Dvn- Hmyn : 320, 570, 889; ktib(ler)i :
683, 1202, 1282
Dvn- Msr : 616
Dibek karyesi, Mudurn kz. : 1007
Didak karyesi bkz. Vidak karyesi
dil : 733, 1131, 1294, 1408, 1713, 1715;
al(n)mak : 330, 803, 898, 899, 901, 1033,
1125, 1131, 1178, 1206, 1420, 1644, 1708,
1875, 1878; elegirmek : 1033;
gndermek : 1656, 1791; irsli : 1713
Dil, Gekbovize : 141
dilk krki : 1066

Dimetoka; Kdl : 109; kds : 1161, 1331,
1590, 1607
Dimitrak, ehl-i fesd zimm, Kora k., Gelibol kz. :
975
Dimitra (?) : 466
Dimitri b. Novak, harm, Gelibol : 144
Dimitri stale, Sanuka k., skb : 620
Dimitri Nohobol, harm, Gelibol : 144
Dimitri Yorgi, err ve ak kfir, Kesterye ks. : 360,
1328
Dimitri Yovan, madenci : 1829
Dimitri, kaak neccr, Haramarla kz. : 308
Dimitri, kaak neccr, Knal adas : 308
Dimitri, kayp mhted, Perkovi k., Bodan : 166
Dimitri, Keiler mili, zimm : 912
Dimitri, zimm : 450
Dimitrofa; kazs : 1638, 1639, 1870; kds :
1637, 1910, 1931, 1959, 1960; Kalas :
1637, 1639; kazs konaklar : 1931;
klesi : 970; Kona zahresi : 1639
Dimo Maryo Dora, kaak neccr, mral adas : 308
Dimyo b. Karaca, harm, Gelibol : 144
dingil : 1665
Dirak karyesi, Ohri : 1124
Diranya karyesi, reys girhte, Alasonya kz. : 593
direk : 1283
dirhem : 304, 565, 1016, 1126
dirlik : 204, 937, 1516, 1866; tasarruf : 205, 720,
760, 1142; tevchi : 1364, 1448, 1451;
vermek : 256; den fergat : 205; den
ihrc : 1142, 1143; e dhl : 1451; e
gemek : 1451; i hara tevch olunmak :
223, 1106; i hara verilmek : 111; i
alnmak : 120, 154, 256, 732, 761, 1364, 1448;
i kesilmek : 1238
Divrii : 80, 223; alaybeyisi : 167, 205; beyi
sbalar : 80; Dizdrl : 223; Kalas
Blkbal : 223; Kalas/Hisr : 135,
204; sancakbeyi : 135
Diyrbekir (vilyeti) : 118, 122, 153, 381, 600, 625,
680, 781, 822, 832, 833, 835, 1012, 1016,
1026, 1029, 1067, 1264, 1341, 1473, 1563,
1967; askeri : 213; beylerbeyisi : 122,
273, 274, 286, 387, 511, 600, 629, 647, 681,
682, 692, 724, 740, 822, 825, 826, 828, 832,
834, 835, 1012, 1024, 1026, 1064, 1067, 1129,
1247, 1264, 1341, 1359, 1371, 1473, 1474,
1563, 1603, 1620, 1964, 1965, 1967;
beylerbeyisi kethuds : 36, 511, 629;
celebleri : 777; defterdr : 647, 1264,
1418, 1603, 1617; Defterdrl : 692;
NDEKS
Hazne defterdr : 647; Haznesi : 906,
1014; kds(lar) : 1129, 1341, 1371;
(sancak)beyleri : 213, 1371; tahrr emni :
647, 648; topra : 273; vilyeti
siphleri : 12; vilyetinin kitbeti : 5, 18;
'in tahrri : 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14,
15, 16, 17, 42, 43, 46, 625, 648, 673, 1230
diyet talebi : 248
dizdr(lar) : 31, 47, 50, 85, 125, 151, 194, 205, 212,
233, 256, 262, 293, 306, 325, 393, 396, 404,
430, 529, 684, 703, 722, 756, 788, 856, 866,
881, 957, 998, 1002, 1072, 1113, 1218, 1219,
1227, 1232, 1261, 1262, 1272, 1293, 1307,
1357, 1372, 1434, 1509, 1608, 1678, 1753,
1785, 1790, 1805, 1827, 1840, 1880, 1942,
1953, 1955, 1961, 1988; irsli : 1490;
tayni : 1490; tebdli : 439; - atk : 856;
- cedd : 856; l hara verilmek : 256,
738; l alnmak : 256; lk : 1227; lk
bert : 223
Dobnie (kazs) : 1444, 1615, 1673; Kdl :
863; kds : 107, 159, 179, 659, 787, 860,
1673, 1674, 1769, 1951; kasabas
voyvodas : 1951
Dobra : 1487; Varo kds : 688
doan : 1399
doanc(lar) : 318, 1399, 1688
dourmayan htnlar : 205
doj : 1194, 1825
dolab; bins : 420; ykmak : 420
Dolnekori karyesi, Dobnie kz. : 107
don : 901; a kdir olmak : 797
Donaki Res, zimm res, Hzrilys k., Mrali
adas : 1005, 1402
donanma : 320, 515, 555, 1037, 1963; ahvli :
328; bozlmak : 321; k(ar)mak : 499,
531, 555, 646, 757, 759, 785, 968, 1181;
deryya kmak : 717; gemileri : 178;
ihrc : 555, 616, 987; mhimmt : 538,
759; -i hezmet-sr hareketi : 1310
Donanma-i Hmyn : 33, 38, 39, 119, 140, 146,
168, 178, 190, 320, 321, 329, 340, 364, 370,
451, 472, 499, 531, 624, 646, 654, 717, 757,
759, 785, 807, 866, 879, 940, 968, 987, 1116,
1134, 1169, 1171, 1172, 1181, 1193, 1227,
1489; karlmak : 652; defterleri : 801;
mhimmi : 1307; seferi : 958, 1285;
zahresi : 140, 149, 162
donbaz : 942, 1937; gndermek : 1176; ihzr :
1366; tedrki : 1366; tutmak : 945,
1176; a yarak tahmli : 1223
donuz dam : 977
341
dor at : 1063
Doset bkz. oet
dostluk : 574; artlarn riyet : 70
Dovigrad karyesi, Zaesne sn. : 296
Doyohac; skelesi, zvornik : 296; skelesi
hslar : 296
doyumluk : 1273
dkci(ler) : 682, 1012
dknd iltizm : 425
dnm : 1198, 1344
Drdnci Aa Bli, Yeni Odalar, Aksaray,
stanbul : 983, 1018
drt bin; akalk tmr : 530; den eksk tmr :
548, 549; l tmr : 501, 548, 549
deme : 923, 1876, 1877, 1919, 1921, 1962;
aac ihzr : 773; aac(lar) : 773, 775,
977, 980, 1836; ihzr : 772, 1862;
tahtas : 1797, 1950; tedrki : 772
Dra (kazs) : 298, 1489; azebleri aas : 202;
skelesi : 1343; Kdl : 179; Kalas :
4
Dragan, Bodan voyvodas demi : 1623
dragman : 166, 650, 1653, 1925; lk : 1645
Drak (?), zimm, ba harm, Yalago k., Eflak : 429
Drama; mili : 473; beyi : 701; Kdl :
1297; Kdl reys : 1353; kds :
159, 473, 475, 787
Drand : 1194
Drava : 1701; (nehri) tuyn : 1797, 1798, 1802,
1845, 1846; nehri yals : 1797
Drayko, Udhal (?) papaz ol, Udhal (?) k.,
Samakov : 659
Dubrovnik : 1101, 1180, 1189; baras : 322;
beyleri : 37, 106, 400; gemisi : 561, 859;
'e kadar yol stndeki kdlar : 1189; l :
533, 1006; l'ye tereke vermek : 859
duhter (?) tyifesi : 1137
Dukagin; beyi kethuds : 254, 255; sancann
hfz : 1055, 1174; sancann mceddeden
tahrri : 683; (sancak)beyi : 254, 266, 624,
683, 701, 725, 726, 862, 1038, 1048, 1055,
1056, 1174, 1180, 1183, 1298, 1339, 1551
Dulkadirl [/Zlkadirl]; beylerbeyisi : 273, 274,
521, 850, 915, 929, 1061, 1247, 1442, 1620;
beylerbeyisi kethuds : 1247, 1259
Duman, drende Ali b. Veli'nin karnda : 632
Durakc karyesi, Gnen kz. : 241
durak(lar) : 370, 432, 1224, 1274, 1385, 1943
Durali Bey, skenderiyye Beyi (Arn.) : 726, 1048
Durali, ehl-i fesd : 1400
Durali, Hseyin avu demi : 1449
342
Durali, serhad emekdr Cafer'in karnda : 1697

Durali, Yergi Kalas'nda iki ol mahbs : 800
Duras, a, shte, Balat kz. : 843
Dursun kyi, Gmlcine kz. : 1700
Dursun, Belvrn kz. : 368
durdger bkz. dlger
Dustek, Neme serhaddinde : 1421
Du karyesi, Buka nh. : 254
Duzla kds : 545
dkkn(lar) [/dekkn]: 279, 735; a(l)mak : 271,
1013; icresi : 1248
dlbend : 777, 1013, 1030; giydrmek : 1106
dlger [/durdger] (tyifesi) : 1263, 1920, 1921,
1946; muzyakas : 1263; sr(dr)mek :
1923, 1938
dndr : 1549
drz [/drz] (tyifesi) : 565, 1091
drz bkz. drz
dmen : 27, 87, 100, 108, 119, 122, 154, 158, 187,
353, 962, 1169, 1171, 1310, 1420, 1479, 1678,
1684, 1754, 1768, 1925, 1928; ahvli : 213,
708; ahvlini tetebbu : 708; alay :
1925; askeri dalmak : 330; baslmak :
213; cemiyyeti : 330; defi : 118;
gzergh : 54; hisrlar : 1925; tabur :
330; zerine var(l)mak : 908, 1754;
yara : 45, 51, 52, 54, 57, 58, 87, 97, 98, 108,
153, 154, 260, 491, 494, 516, 557, 569, 576,
586, 611, 623, 645, 646, 652, 654, 699, 701,
716, 914, 931, 939, 940, 954, 955, 1038, 1049,
1055, 1065, 1076, 1165, 1200, 1208, 1209,
1211, 1212, 1273, 1410, 1411, 1435, 1436,
1458, 1460, 1461, 1462, 1470, 1486, 1549,
1625, 1659, 1667, 1715, 1716, 1726, 1729,
1778; -i bed-fil : 153; -i bed-girdr :
213; -i makhr : 158; in def-i mazarrat :
1073; in kal u kam : 108; in kam : 213
dyn bkz. deyn
Eb-Eyyb- Ensr Cmii : 1555

ebn-y sebl : 6, 70, 77, 254, 354, 527, 1787, 1893;
in zabt u syneti : 377
ebrr : 1555
Ebre, Yahd, Hamunol Evi, stanbul : 712
Ebr, Vrisol, ehl-i fesd : 1889
Ebu'l-Avn, ktib, drende, Kuds : 1175
Ebu'l-Fazl, Hms Kds Nyibi Aleddn'in ol : 68
Ebu'l-Feth, Arab bzergn : 271
Ebu's-Sud, Mft : 1365
Eb-Aram bkz. Mehmed b. Seyd

Eb-R Bey : 1, 405, 1014
Eb-Sliha, Nabls : 1290
Ebbekir, Bedir Bey'in hsm : 1473
ebvb- mahslt : 280, 1490
Ece ovas, Nibol [Gelibol] : 636
ecneb : 204, 223, 1229; tefti : 223; ye dirlik
vermek : 256; ye gedk vermek : 256
ecr-i misl : 1248
ed-y salavt : 1376
edevt; - ceng cidl : 493, 494, 516, 576, 577,
611, 652, 654, 701, 732; - harb u ktl : 569,
939
Edhem avu : 1546
Edhem avu, orl Kona zahresine memr :
1152
Edincik bkz. Aydnck
Edirne (kazs) : 164, 166, 184, 337, 435, 919, 1013,
1099, 1161, 1186, 1225, 1351, 1405, 1408,
1499, 1530, 1549, 1550, 1561, 1569, 1585,
1587, 1588, 1593, 1621, 1680, 1696, 1786;
Baesi : 790; bzrbas : 1009; beyi :
624; bostncbas : 314, 919; hfz :
1683, 1786; kds : 79, 88, 184, 214, 314,
435, 624, 626, 700, 799, 884, 919, 1009, 1060,
1100, 1162, 1519, 1524, 1555, 1596, 1680,
1700; kds muhzr : 1225; kassblar :
1647; Mahkemesi muhzr : 214;
muhfazas : 1614, 1695, 1697; muhfz :
1696; reys zahresi : 1009; sbas :
1628; Yurd : 1419, 1576, 1588, 1594,
1595, 1608, 1620; 'den Alacahisr'a kadar
yol stndeki kdlar : 1597; 'den Sofya'ya
kadar sa-koldaki kdlar : 1544; 'den
Tmvar'a kadar yol stndeki kdlar : 1423;
'ye kadar yol stndeki kdlar : 79, 1097,
1330, 1422, 1459, 1519
Edirnekapus, stanbul : 63, 712, 1413, 1500
edn; bah : 730, 1336; nzl : 910
Edremid kds : 302, 351, 545
edviye : 1189
efl; -i kabha : 693; -i ena : 186, 630
Eflak (vilyeti) : 108, 143, 145, 164, 219, 248, 429,
1053, 1192, 1278, 1352, 1449, 1469, 1745,
1887; askeri : 707, 865, 960, 1242, 1281,
1352, 1425, 1464, 1625, 1657; askerinin
zabt : 1904; bolarlar : 1657; (haymne)
koyun : 164, 341; ylleri : 1201;
karyeleri : 143; kerestesi : 1440; kurs :
143; memleketinin zabt : 1657;
(reys) davarlar : 171, 1201;
reys(lar) : 145, 1201, 1750; snur :
NDEKS
143, 145, 171; terekesi : 1322; mers :
1657; vilyeti muhfazas : 1625, 1657;
voyvodas : 116, 143, 145, 155, 171, 429, 449,
592, 679, 707, 708, 865, 950, 960, 1050, 1168,
1179, 1192, 1201, 1242, 1255, 1281, 1393,
1424, 1425, 1449, 1469, 1571, 1625, 1719,
1738, 1815, 1886; voyvodas ktibi : 1625,
1657
Eflaklar Yurd : 1758
efsne : 649; haber : 1479
eer : 166
Eil; hkimi : 1498; mahsli : 1498; lkesi
tahrri : 1498
Eirdir kds : 572
Eri : 1066, 1644; Kalas alaybeyisi : 733;
Kalas, harb kala : 733, 937, 1697
eseri bkz. yeseri
Ehil veled-i aytay Levi, Yahd kassb, Zeytn
Cemati'nden : 1244
ehil gherileci : 1505
ehl yl : 260, 1201, 1222, 1224, 1300, 1425, 1476,
1745, 1750; almak : 1343; beyi : 296,
1343; ekilmek : 296; esr etmek : 260,
374, 437
ehl-i bert : 279
ehl-i ciht : 1248
ehl-i dallet : 612
ehl-i fesd : 32, 33, 44, 62, 70, 82, 105, 112, 126,
139, 141, 144, 171, 184, 185, 192, 207, 218,
233, 237, 243, 254, 256, 285, 289, 290, 292,
310, 365, 369, 381, 384, 423, 432, 463, 495,
550, 621, 629, 636, 641, 643, 726, 755, 819,
838, 843, 936, 959, 975, 1032, 1063, 1064,
1090, 1091, 1106, 1115, 1194, 1196, 1224,
1227, 1252, 1254, 1266, 1289, 1290, 1301,
1339, 1343, 1349, 1355, 1384, 1400, 1426,
1502, 1522, 1551, 1583, 1596, 1689, 1696,
1734, 1787, 1793, 1813, 1821, 1889, 1890,
1893, 1909, 1957, 1961; ahvlini tecesss :
1182; akribs : 1494; arkalandurmak :
1274; bab(lar) : 428, 1135; cemi :
176, 447, 671, 679, 749, 1386; cemiyyeti :
182, 631, 922; gemileri tecesssi : 112;
gemisi : 429; harmler : 377; hareketi :
1786; kfirler : 1689; karye halk : 163;
kefere : 255; levendler : 709; mekn :
376; shte cemi : 559; shteler
(tyifesi) : 262, 559; enati : 1196;
tefti : 24, 354, 355, 657; ekvet : 671;
enat : 36, 48, 114, 125, 126, 177, 182,
219, 224, 236, 248, 262, 271, 318, 354, 377,
383, 479, 565, 679, 755, 769, 825, 826, 929,
1067, 1310, 1386, 1489, 1527, 1529, 1614,
343
1683, 1786; enati teft : 235;
yata : 112, 114, 723; zd zevdesi :
114; zuhr : 1182, 1653; a muvenet :
723, 1194, 1308; himyet : 1182;
korutmak : 1438; n defi : 232; n def u
refi : 1696; n iltics : 232
ehl-i garaz : 354, 697, 1769
ehl-i hayr : 440
ehl-i hev : 423
ehl-i hibre : 319
ehl-i hiref : 1983
ehl-i ilim : 1198, 1344
ehl-i irti : 1089
ehl-i slm : 146, 313, 470, 649, 650, 665, 675, 684,
766, 819, 901, 954, 1074, 1201, 1564, 1592,
1768; renber tyifesi : 249; ' habs :
1334; 'n mrcaat : 650, 766
ehl-i kret : 1555
ehl-i Kurn : 1198, 1344
ehl-i mahbes : 672
ehl-i rf : 563
ehl-i ekvet : 1090
ehl-i enat : 207, 262, 376, 824
ehl-i tezvr u telbs : 563
ehl-i ticret : 1183
ehl-i vukf : 16, 145, 314, 319, 412, 655, 674, 727,
801, 829, 1004, 1110, 1124, 1175, 1183, 1293,
1386, 1443, 1474, 1485, 1496, 1680, 1688,
1747, 1763, 1769, 1813, 1830, 1871, 1873
Ehlddnol Keml Bey kethuds : 1902
eimme ehdeti : 1700
ekbir : 1757; iftlii : 1518; himyeti : 944
ekin : 420; ekdrmemek : 1321; ekmek : 748,
837; e tecvz : 1137
Ekizlk karyesi, Ermiye nh., atalca kz. : 239
ekmek bkz. etmek
Ekrd bkz. Krd
eksk; fiyt : 1248; sir : 1687; vezin : 253
el kat : 1628
Elbasanca karyesi, Samakov : 659
Elbistn kds : 273
eli : 51, 52, 53, 54, 57, 58, 61, 64, 70, 72, 73, 74, 79,
83, 85, 93, 99, 102, 108, 158, 161, 215, 259,
260, 270, 271, 1559, 1560, 1578
eli emrl avu(lar) : 1229, 1354
eli tfenkl tyifesi : 1438
ellici : 1277, 1688
Elmalu; kazs : 1306; kds : 1306
elmas karg : 271
Elvh vilyeti : 421
Elvn beyi : 690, 1105
344
Elvnbey(l) : 1555; Kona : 1153, 1154, 1332,

1383; Kona zahresi : 1153, 1154
Elyakim, Yahd, Yeni Bezzziyye, stanbul : 1244
emkin; -i mutahhara : 19; -i merrefe : 612;
-i mteberrike : 612
emnet : 454, 616; hdmeti : 92; muhsebesi :
802; tark : 1680; tevchi : 92; den
ref : 721; le zabt : 555
emcek bah : 994
Emel karyesi, irmen kz. : 88
Emn (?), Kobran k., Ruskasr kz. : 1122
Emnbey Mahallesi, stanbul : 735
Emne bint-i mirze, Mftahmedelebi mh., Gelibol
kz. : 1062
Emne bint-i Veli, lys b. mirze'nin htn,
Mftahmedelebi mh., Gelibol kz. : 1062
Emne,
mteveff
Hac
Mustafa'nn
kz,
Bedreddnol mh., Burusa : 1087
emn(ler) [/men] : 29, 66, 70, 77, 85, 107, 112,
143, 159, 169, 173, 206, 209, 225, 232, 275,
343, 430, 448, 452, 470, 508, 522, 524, 678,
712, 721, 761, 769, 778, 787, 801, 802, 852,
901, 1002, 1009, 1046, 1062, 1088, 1244,
1254, 1276, 1307, 1316, 1321, 1378, 1405,
1416, 1438, 1444, 1497, 1510, 1533, 1579,
1629, 1654, 1680, 1756, 1800, 1819, 1867,
1898, 1900, 1934, 1935, 1955, 1963, 1988;
tayni : 195, 1603, 1794; v umml : 421,
459, 467, 470, 755, 813, 935
emn'l-men : 92
Emr avu : 1924
Emr Gz : 103
emr [/mer] : 23, 54, 153, 182, 183, 278, 315, 516,
555, 616, 699, 727, 935, 1120, 1148, 1215,
1240, 1247, 1417, 1427, 1448, 1450, 1556,
1563, 1592, 1713; avu : 183; nn
teaddsi : 111; tayni : 1024; ya hsl
kaydolunmak : 855; -y kirm : 1310
Emr, Hoca, harm, Migalkara kz. : 1138
Emr, ak, Turgud : 634
emr-i ahr : 771, 1020; aa : 1164
emr-i alem [/mr-alem] : 1239; aa ktibi : 1374
emr-i hc/huccc [/mr-i huccc] : 508, 509, 935,
944, 1239, 1493, 1495; tayni : 966
Emrh, tfenk shibi, Gelibol : 1250
Emrze (?), Penek Kalas Dizdr : 1357
emlk bkz. mlk
emn emn : 28, 66, 70, 77, 112, 114, 161, 177, 216,
247, 292, 353, 506, 711, 1048, 1166, 1247,
1476, 1479, 1614, 1768, 1964; - bild : 466;
- memleket : 66; - vilyet : 1201, 1373
Emre, Havss- Hmyn ltizm Emni, Niksar : 713
emred olan : 207

Emrekeil karyesi, Ermiye nh., atalca kz. : 239
Emrullh Hoca, Akhisr Hatbi : 32
Emrullh, Dnimendl k., Hasky kz. : 919
Emrullh, Dergh- Muall Silhdr : 1216
emvl bkz. ml
emvl-i hssa; nzr : 511, 532, 709, 886;
Nezreti : 692; tahsli : 511, 619;
- zyit : 152; -i hmyn : 886
Enez kds : 1282
Er ahlsi : 1017
Erarslan, mteveff, brhm b. Ms'nn days : 632
erbb- ciht : 415
erbb- hukk : 207, 290, 383, 1173
erbb- rib : 78
erbb- saz : 1295
erbb- sebl : 48
erbb- tmr : 5, 9, 78, 111, 193, 200, 260, 310, 320,
321, 340, 348, 368, 459, 467, 491, 493, 494,
516, 532, 550, 576, 589, 623, 646, 652, 654,
665, 699, 701, 705, 732, 741, 778, 784, 787,
797, 857, 861, 926, 939, 940, 954, 1025, 1049,
1056, 1081, 1092, 1138, 1197, 1310, 1436,
1448, 1450, 1453, 1458, 1518, 1592, 1615,
1637, 1768, 1893, 1894, 1900; bert : 14;
defteri : 1391
Erbil; kasabas : 563, 564; kds : 563, 564;
kasabas reys : 563; sancakbeyi : 564
Erci; azeb aas : 809; beyi : 844; Kalas :
681, 682; Kalas'nn tamri : 809;
kullar kethuds : 1252
erdeb : 421
Erdel (vilyeti) : 27, 51, 53, 57, 58, 99, 108, 112,
114, 154, 219, 248, 260, 275, 330, 332, 436,
491, 492, 493, 494, 497, 502, 649, 650, 668,
669, 898, 949, 953, 954, 1008, 1023, 1066,
1165, 1166, 1255, 1425, 1432, 1470, 1476,
1479, 1548, 1778, 1925; askeri : 1479;
askerinin cemiyyeti : 1712; kalas(lar) :
53, 54, 59, 102, 649; kral : 27, 58, 99, 102,
248, 252, 259, 275, 315, 330, 331, 436, 491,
492, 493, 494, 497, 517, 649, 650, 661, 684,
686, 908, 909, 954, 1165, 1185, 1189, 1425,
1432, 1470, 1476, 1479, 1598, 1642, 1712,
1814, 1815, 1925, 1926; lekeri : 158, 330,
684; memleketi : 99, 331, 332; rey v
berys : 1479; reys : 111, 260, 275,
315, 684, 1166, 1425, 1476, 1479; seferi :
1094; (vilyeti) beyleri : 684, 1255, 1479,
1712, 1778; (vilyeti) esrleri : 260, 275,
502, 1432; vilyeti esrlerinin tlk : 259;
vilyeti snur : 99, 102; vilyetine
NDEKS
hcm : 1642; vilyetine taarruz : 278;
'in istls : 669
erdenler : 465
Erdod Kalas : 154, 158, 649, 650, 668;
muhsaras : 108; 'nn fethi : 187, 260
Erdod, erbb- tmrdan, mbir : 1893, 1894
Erdohik; Kprsi, Tmvar : 170, 174;
Palankas : 426
Ereli; kazs : 308; kds : 308; Liman : 1
Erenler da : 936
eren(ler) : 586, 1372
Ergami karyesi, Yarhisr kz. : 1063
Ergani : 1024; beyi : 1026, 1029, 1371
Ergene; kazs : 1138; mreti mtevellsi :
1080; kds : 264, 341, 1080, 1155, 1156,
1331; Kprsi : 1821; nehri : 264
Erim; kazs : 845; nyibi : 845
erkek koyun : 1867; ihzr : 1117; satmak :
1088; tedrki : 1841; yazmak : 969
Erkeksu karyesi, Murtaz-bd (?) : 1184;
zimmleri : 1184
Ermeni : 286
Ermenibzr kds : 339
Ermiye nhiyesi, atalca kz. : 239, 859
erzk : 811; greti : 1062
Erzincn [/Erzingn] (kazs/vilyeti): 199, 381, 705;
kds : 199; Kalas dizdr : 1827;
Kalas neferleri : 1827; vilyeti keferesi :
199; vilyeti mslimnlar : 199
Erzingn bkz. Erzincn
Erzurum (kazs/sanca/nhiyesi): 705, 1229;
azebleri : 325; Beylerbeyilii : 325;
beylerbeyisi : 153, 199, 325, 381, 605, 618,
676, 870, 1000, 1004, 1107, 1229, 1269, 1296,
1303, 1326, 1357, 1364, 1368, 1611, 1612,
1613, 1620, 1827; beylerbeyisi hslar :
1650; beylerbeyisi (kapu)kethuds : 147,
605, 618, 676, 1000, 1004, 1107, 1229, 1247,
1303, 1357; Defteri kethuds : 1778, 1781;
dizdr : 325; hisr-erenleri : 325;
Kalas : 705; kullar : 1107, 1364;
Kullar Bli : 1107; kullar gedi :
1326; kullar ktibi : 1107; tahrr emni :
778; Tahrr Kitbeti : 778; (vilyetinin)
tahrri : 316, 705, 754, 778, 1441, 1456
esm; defteri : 674, 1128; ihrc : 127
esr : 813; n gals : 813
esbb : 279, 347, 359, 363, 368, 425, 447, 801, 1303,
1337, 1339, 1473, 1474, 1490, 1622, 1862;
almak : 894; beyi : 351; frht : 61;
greti : 38, 39, 62, 105, 137, 141, 184, 210,
215, 247, 256, 295, 366, 421, 1052, 1062,
345
1085; sirkas : 82, 271, 335, 1030, 1138,
1645; u emlk : 941, 1425; u emlk
satdurmak : 390; u emvl greti : 48, 109,
265, 297, 421; u etvr greti : 725;
yamas : 580; zabt : 1335; - ceng
cidl : 577; - mr : 520; - tersne : 852,
854
Esbando (?) karyesi, Ohri kz. : 1124
esed penez : 954
Eser, ingne, kallb, Kaynhor k., Edirne : 88
esr(ler) : 84, 88, 506, 782, 1104, 1222, 1432, 1476,
1549, 1666, 1697, 1892; al(n)mak : 154,
330, 502, 776, 1166; zd : 83;
bakaldurmak : 974; beyi : 83;
karmak : 315, 755; defteri : 1166;
Erdel reysnn tlk : 315; etmek : 70,
90, 260, 292, 293, 374, 466, 656, 684, 1194,
1347, 1448; Frane reys : 656;
hfzlar : 1416; hals : 71, 219, 248;
hfz : 1166; istihdm : 224; kfir
avreti : 476; kfir gaybeti : 1416; (kfir)
tlk : 70, 77, 83, 111, 259, 260, 476; katli :
248; kethud tlk : 476; meskeni
bins : 319; reynn tlk : 154;
tark : 83; tebdli : 476; yenieri tlk :
476; yoklamak : 275; lik : 335
Esi (?) beyi : 1029
Eski Bezzzistn, stanbul : 524
Eski Cmi, Selnik : 130
Eski Zara bkz. Zara-i Atk
eski celeb : 1382
eski fris : 954
eski konaklar : 1757, 1763, 1802
eski tereke : 1682
Eskicmi [/Eskicuma] Mahallesi, Gelibol : 35, 44
eskici : 1040
Eskicuma Mahallesi bkz. Eskicmi Mahallesi
Eskihisr- Zara bkz. Eskihisr(lk)
Eskihisr(lk) [/Eskihisr- Zara]; kds : 761,
1380, 1604; Kona : 1746, 1812, 1824;
Kona zahresi : 1746, 1812, 1824
Eskiehir kds : 1258
esm-i husn : 230
Estergon bkz. Usturgon
ecr : 1321; dikdrmek : 1703
Eher, Rus bzergn : 1312
eirr : 163, 182, 199, 291, 368, 428, 629, 697, 838,
1017, 1024; -y Arb : 353, 1024
eky bkz. ak
eky-y Arb : 920, 1377, 1964; hareketi : 1026,
1027; 'n defi : 1026
ekinci : 1688
346
Ekincioullar, yenieri katl maznnas, Gmlcine :

172
emek : 797, 1083, 1452, 1586
Erefiyye Evkf : 175
Etere karyesi, Korbeli, Gelibol : 635;
kethuds : 635
et : 333; muzyakas : 159, 209, 339, 1244, 1382,
1405, 1423; tedrki : 1423
Etil, Yahd, stanbul : 712
etmek [/ekmek] : 1154, 1519, 1561, 1626, 1655,
1775, 1812; beyi : 1977; bir(t)mek :
253, 1518, 1640, 1744, 1757; birenler :
1057; defteri : 1669; gndermek : 1979;
ihrc : 1158, 1679; ihzr : 1099, 1150,
1151, 1155, 1156, 1157, 1159, 1160, 1518,
1524, 1535, 1536, 1544, 1546, 1568, 1570,
1590, 1591, 1593, 1607, 1608, 1609, 1626,
1627, 1632, 1637, 1638, 1639, 1640, 1655,
1662, 1663, 1664, 1669, 1673, 1674, 1675,
1676, 1706, 1707, 1736, 1743, 1748, 1749,
1758, 1759, 1760, 1762, 1771, 1773, 1774,
1775, 1776, 1777, 1781, 1782, 1797, 1822,
1833, 1837, 1839, 1847, 1856, 1857, 1882,
1907, 1908, 1910, 1922, 1932, 1941, 1958,
1959, 1960, 1984, 1988; iletmek : 1707;
muzyakas : 1057, 1160, 1423, 1518, 1524,
1536, 1546, 1591, 1593, 1607, 1608, 1609,
1626, 1627, 1632, 1637, 1639, 1655, 1663,
1664, 1673, 1679, 1748, 1771, 1774, 1776,
1777, 1822, 1837, 1847, 1856, 1857, 1882,
1910, 1922, 1941, 1981; salmak : 1669,
1910; srdrmek : 1157, 1158, 1160, 1590,
1743; srilmek : 1679; tayni : 1591,
1674, 1843, 1960; tedrki : 1099, 1144,
1150, 1152, 1153, 1156, 1159, 1160, 1332,
1423, 1518, 1535, 1546, 1570, 1590, 1591,
1607, 1609, 1639, 1662, 1743, 1758, 1759,
1762, 1771, 1773, 1781, 1782, 1856, 1907,
1908, 1931, 1941, 1958, 1959, 1960, 1977;
tevzi : 1877; vezni : 253; ci : 1040
Etoy, Yahd, kassb, Selnik Cemati'nden : 1244
ev : 49, 68, 279, 281, 336, 1681; a(l)mak : 335,
354, 1030, 1138, 1522, 1622, 1821;
avlusna otluk ymak : 1218; bas(l)mak :
21, 131, 142, 182, 184, 185, 210, 241, 354,
384, 559, 565, 632, 672, 749, 843, 1062, 1124,
1132, 1196, 1384, 1457, 1473, 1523, 1700,
1720, 1924; beyi : 1376; bins : 1072,
1073; greti : 572; ihrk : 241, 663, 725,
1700; kapanmak : 369; mezd : 242;
muzyakas : 1219; yakmak : 218, 295;
yapmak : 1219, 1293; e girmek : 1700;
ler trc olmak : 295, 296
Evhak (?) karyesi, Hasky kz. : 919

Evikalo [/Bekeki (?)] karyesi, Filek : 1222
evkf bkz. vakf
evkt- hamse eds : 242
evld- Arab : 191
evlddan mtevell olmak : 415
Evren avu : 1368, 1399, 1418, 1620, 1900
Evren Kethud, siph : 310, 1813
evsat nzl : 910
eylet : 1969; tark : 18
Eymir, Bozdepe k., Budakzi kz. : 1447
Eymir, drende Murd b. Temr'n karnda : 632
Eymirh, zimm, Kayseriyye : 188
eytm : 1203; emvli nzr : 1203; a vas
olmak : 68
Eyvanlu Yurd : 1549
eyym- it : 491
Eyyb, harm Kara Veli'nin yolda, Eskicmi mh.,
Gelibol : 44
Eyyb, ktil, Filibe : 1714
Ezine kds : 545
ezvc yl tasarruf : 177, 182, 185
fhie : 186, 309; avret : 370, 976

Fahr Htn, Sf Mahmd Aa'nn htn, Edirne :
435
Fahrddn, ktil, Halka k., Hrm kz. : 267
Fik, Hall Bey'in demi : 138
Fakh Ynus : 1321
fakr [/fukar] : 601, 730, 935, 1227, 1252, 1769,
1844; avretini almak : 182; avretleri : 32;
ezvc u yli : 182; gedkleri : 439;
hakk : 928, 934; kzn almak : 182;
kzlar : 32; perkende olmak : 78; v
zuaf : 697; e deve tayni : 944; e gadr :
944; e hdmet : 895; e koyun tahmli :
107; e teadd : 564, 634; e zulm : 182,
420; e zulm teadd : 617, 721; i
rencde : 1198, 1344; in evi tarc olmak :
296; u'l-hl : 1198
Falka (?) bint-i abn, Yahdiyye, Filibe : 1714
Fanta nhiyesi, Dukagin : 254
fris : 1643; aas : 1644; irsli : 1643;
mevcibi : 954; yazmak : 954;
yoklamak : 954
fsk u fcir : 120
fsid barut : 702
Fa karyesi, Belgrad : 207
NDEKS
Fatma
bint-i Mehmed, Mftahmedelebi mh.,

Gelibol kz. : 1062
Fyik (?), Eflak Voyvodas Ktibi : 1657
Fzl b. Fazlullah, eky, Latmn (?) k., Kefer-tb
Fazl-zde : 1901
Fedor, Leyhl esr : 77
fellh(n) (tyifesi) : 470, 1017, 1039, 1451;
avretleri : 191
Fener; kazs : 60, 714; kds : 60, 159, 714,
787
Ferec (?) nhiyesi, m : 1239
Ferecik kds : 626, 691, 1331
Ferecullah, Seyyid, maktl, Belmer k. : 192, 193
Ferendu Hersek, kefere : 491, 492, 493, 517
Ferhd : 533, 738
Ferhd Aa : 1769
Ferhd b. Osmn, sahteci, skenderiyye (Arn.) : 722
Ferhd Bey, Pakri Beyi : 1973
Ferhd Bey, Zaesne Sancakbeyi : 87, 100, 296
Ferhd avu : 1050, 1192, 1211, 1212, 1461
Ferhd avu, Dergh- l avu, gemi mhimmt
ve odun hdmetine memr : 418, 457
Ferhd avu, gemi mhimmt ve binsna memr :
541, 1042, 1043
Ferhd avu, hazne ile kaybolan yenieri ahvline
memr : 900
Ferhd avu, Rumili avu, mahbs nakline
memr : 1880, 1889
Ferhd avu, Tatar askerinin sevkine memr :
1352, 1463, 1464
Ferhd avu; Dergh- Muall avu, Yahd
ahvline memr : 424
Ferhd Kilr, Otuz Beinci Blk, Belgrad : 1540
Ferhd Paa, Vezr : 487
Ferhd
Tercemn
[Dergh-
Muall
Dragman/Silhdr/Hasekisi] : 650, 1165,
1185, 1610
Ferhd [/Yanuk Veli], mzevvir, hid-i zr : 632
Ferhd, Dergh- Muall Hasekisi bkz. Ferhd
Tercemn
Ferhd, Dragman bkz. Ferhd Tercemn
Ferhd, Ergene mreti Mtevellsi s'nn kul : 1080
Ferhd, Kapucba : 1346
Ferhd, Kara, Tatarbzr : 1752
Ferhd, Kefe beyinin demi : 994
Ferhd, mahbs, Mora Nzr Zam Ali'nin
hdmetkr : 123
Ferhd, Marmara k., Zihne : 1651
Ferhd, Muha Kapudn : 272
Ferhd, paa kapuclarndan : 1555
347
Ferhd, sbk Misis (?) Sancakbeyi, Misis (?) Kalas
tamrine memr : 1553
Ferhd, siph, Bol : 643
Ferhd, Sba, Dergh- Muall Yayabas, teft
ve acemi-olan cemine memr : 791, 869
Ferhd, yenieri : 1309
Ferhd, zindnc : 1444
Ferd, paa demi : 675
Ferdn Bey : 320, 449, 480, 561, 577, 666, 779,
1388, 1449, 1487, 1744, 1769
ferr(lar) : 191; la tayn : 24
Ferruh b. Abdullah, Mftahmedelebi mh., Gelibol :
1062
Ferruh Bey, Krkkilise Beyi : 701
Ferruh Bey, mteveff Bls Sancakbeyi : 200
Ferruh avu : 1132, 1141, 1939
Ferruh avu, Yanyal, mbir : 181
Ferruh Kethud, Burusa Sancakbeyi Abdurrahman
Bey'in Kapukethuds : 139, 180, 210, 235,
240, 271, 276, 289, 478, 482, 1672
Ferruh Paa, Basra Beylerbeyisi : 23, 113, 118, 829,
848, 906, 1385
Ferruh Res, stanbul zahresini tedrke memr :
948
Ferruh, Karlili Beyi : 1254
Ferruh, sbk Budun beylerbeyisi demi : 1086
Ferruhd Bey, Bayburd : 1456
Ferruhd, Mltezim, mil : 425
ferydc : 254
fesdt bkz. fesd
fesd(lar) [/fesdt] : 4, 32, 38, 62, 77, 82, 103, 105,
141, 144, 153, 188, 198, 206, 223, 237, 248,
259, 260, 271, 273, 283, 289, 302, 335, 345,
365, 366, 376, 384, 414, 441, 445, 491, 492,
493, 494, 559, 629, 631, 657, 668, 723, 818,
824, 838, 843, 894, 922, 947, 949, 954, 974,
1017, 1037, 1048, 1067, 1073, 1106, 1138,
1139, 1182, 1194, 1197, 1222, 1224, 1274,
1298, 1306, 1318, 1339, 1385, 1419, 1689,
1700, 1793, 1844, 1866, 1893, 1924, 1925,
1951; harba vermek : 1091;
muhlefet : 163; enat : 36, 38, 39, 48,
70, 77, 112, 114, 134, 137, 171, 176, 177, 180,
182, 185, 186, 197, 219, 234, 237, 243, 244,
247, 285, 290, 291, 311, 318, 347, 354, 355,
360, 363, 365, 367, 368, 370, 374, 383, 384,
386, 429, 432, 463, 559, 565, 574, 579, 620,
629, 630, 636, 663, 695, 709, 725, 755, 825,
826, 838, 843, 929, 936, 959, 975, 984, 991,
1003, 1007, 1064, 1067, 1091, 1121, 1124,
1196, 1197, 1250, 1274, 1289, 1291, 1301,
1320, 1342, 1343, 1384, 1385, 1386, 1400,
348
1438, 1439, 1451, 1543, 1557, 1582, 1614,

1683, 1695, 1696, 1700, 1786, 1909, 1965;
enat zre yryen gemiler : 1095;
irret : 1003, 1022; yata : 1224
feseka; tyifesi : 186, 613; v fecere gavgas :
226
fesh-i ahd : 53
feth : 146, 154, 158, 187, 259, 260, 353, 497, 649,
650, 654, 668, 704, 766, 901, 954, 1163, 1201,
1341, 1575, 1584, 1644, 1686, 1690, 1699;
u fth : 1125; u nusret : 1201, 1592; u
teshr : 119, 1215, 1427, 1642; u zafer : 491,
492, 493, 494, 496, 516, 569, 576, 611, 650,
654, 784, 796; -i hkn : 9, 412, 901; den
mlk : 857
Feth-i slm bkz. Fethu'l-slm
Fethi, imret mtevellsi, orl : 1577
Fethiyye Kalas, Basra : 81
Fethu'l-slm [/Feth-i slm]; kds : 1929, 1956;
keferesi : 252
Fethullah elebi, Alaehir Kds : 1291
fetv : 653; -y mnf : 351; -y mnfeye etm :
302; -y eriyye : 258; -y erfe : 258
fndk : 45, 55, 831, 1232, 1877; atar tfenk : 565;
dkdrilmek : 1737; dkilmek : 1737;
gnder(il)mek : 831, 1737; ilenmek :
1810; tevzi : 831
Frat suy : 353; hark, Bls : 200
fsk : 613, 675, 936, 961, 991, 1121; u fesd : 612,
724, 740; u fcr : 120, 130, 186, 226, 256,
285, 309, 724, 740, 754
Fiko (?), ban, levend kfir : 432
fikr-i fsid : 100, 491, 517, 536, 747, 803, 815, 819,
898, 933, 953, 1008, 1023, 1027, 1033, 1178,
1215, 1310, 1420, 1427, 1713, 1768, 1874,
1875, 1878
fil-i en : 309, 360, 630, 961, 972, 1328, 1720
File nhiyesi, Elmalu kz. : 1306; halk : 1306
Filek; (sanca/livs) : 54, 401, 842, 1130;
beyi hslar : 842; beyi kethuds : 842;
kds : 1222; sanca kdlar : 842;
(sancak)beyi : 842, 1008, 1023, 1222, 1470,
1479, 1690, 1708
Filibe (kazs) : 472, 1351, 1615, 1661, 1678, 1689,
1725, 1734; emnleri : 1009; kds : 21,
460, 761, 762, 1009, 1040, 1088, 1098, 1111,
1369, 1480, 1546, 1607, 1632, 1648, 1663,
1669, 1680, 1700, 1703, 1714, 1724, 1725,
1734; kds korcs : 1703; kds
nyibi : 1111; Kona zahresi : 1693;
pirinci : 1009; Saray : 460; sbas :
1714, 1734, 1735; Yurd : 1555, 1623,
1651, 1653, 1660, 1668, 1672, 1689; 'den

Belgrad'a kadar yol stndeki kdlar : 1693
Filok karyesi, Belgrad : 207
filori : 11, 168, 179, 238, 279, 319, 412, 421, 435,
444, 555, 616, 678, 742, 831, 1042, 1106,
1354, 1507, 1825; ihrc : 1014, 1354;
sirkati : 659
Filoriciol, zimm kassb, stanbul : 524
Filoriciyn Hslar nhiyesi, skenderiyye (Arn.) :
1048
Filorina : 1890; kds : 159, 787, 1677, 1890;
nzli : 1677
firr : 113, 421, 466, 618, 1006, 1066, 1653, 1681,
1752
firr hinler : 1653
firkate : 33, 38, 39, 84, 1543
fitil : 1428; barut : 1016; otlar : 566
fitne : 414, 1274, 1699; v fesd : 36, 428, 436,
437, 441, 550, 565, 669, 698, 784, 819, 920,
933, 954, 1105, 1203, 1400, 1426, 1623
Foa; halk : 533; kds : 362, 533, 756, 1198,
1344; 'nn hfz u hrseti : 534; lu
shteler : 936
Franconfca (?) kasabas, Rudnik kz. : 226
Frane : 660, 1006; dragman : 215; elisi : 93,
215; pdih : 93; (pdihnn)
reys : 93, 656; tcirleri : 93; vilyeti
snur : 215; l : 215
Fransis, zimm tccr, Kbrs : 198
Frengistn : 1048; kalalar keferesi : 1106; 'a
yapa iletmek : 1480
Frenk (tyifesi) : 412, 533, 779, 1138, 1502, 1503;
esrleri : 782; kalalarna at satmak : 1419;
keferesi : 412; taraf : 782
Frenk Cemati, Yahd cemati : 712
fu : 326, 651, 1979
fuh- kelm : 316, 754
fukah : 1686
fukar bkz. fakr
Furkn- Azm : 1310
furtna : 633; ya tutlmak : 1006
furun : 179
futa : 1030
Fuvva, Msr : 148; kds : 148
fuzl; tasarruf : 1474; zabt : 1474
frht muhsebesi : 601
Gdir, ktil, Kefer-m k., m : 729

gal : 813
NDEKS
Galata : 169, 281, 742, 758, 801, 1086, 1496, 1517,
1537, 1692; emni : 905, 956, 1378, 1510,
1890; hssa harc emni : 802; kds :
281, 319
galz etm : 351
gallt bkz. galle
galle [/gallt, gll] : 279, 372, 421, 705; frht :
601; hfz : 970; kabz : 13;
muhsebesi : 601; sirkas : 218; tari :
15
Galos bkz. Golos
gammzlk : 282, 563, 976
gan : 1769; leri himyet : 107
gret : 21, 30, 33, 38, 39, 44, 48, 62, 105, 109, 115,
137, 141, 151, 184, 186, 210, 215, 218, 247,
254, 255, 256, 265, 297, 331, 332, 365, 366,
374, 421, 437, 485, 559, 572, 723, 725, 872,
959, 1052, 1062, 1085, 1222, 1224, 1266,
1339, 1343, 1347, 1361, 1377, 1385, 1473,
1543, 1549, 1699, 1787; hasret : 28, 287,
292, 293, 491, 492, 898, 968, 1027, 1310,
1421, 1425; sirka : 1339; yama :
295; -i emvl : 236, 354, 749, 1064, 1301,
1384, 1451, 1473, 1478
garb yiitler : 695, 1885; aas : 56, 97, 100, 108,
287
gasb : 421; en kabz : 412
gavga : 284, 285, 318, 441, 983, 1062, 1384
gaybet bert : 223
gyib; celeb : 787; defteri : 745; yenieri :
1643
gaz : 492, 493, 494, 516, 611, 654, 784, 796, 1026,
1086, 1201, 1273, 1927; -y hmyn :
1247, 1620; -y zafer-gye : 1555; dan
saflu gnll asker : 1927
Gazanfer, Bel Aas, Tmvar : 1779
Gazanfer, Dergh- Muall nigri : 996
Gazanfer, Kl, harm, Khan Ayakorta (?) k.,
Nibol [Gelibol] : 636
Gazanfer, Sakz Sancakbeyi, sbk Krehri Beyi :
940, 1081, 1490, 1545
Gz, Dvne, mfsid, zzeddnler k., Turgud kz. :
634
Gzhn; Bli yenierileri : 827, 930;
yenierileri aalar : 930; yenierileri,
ehrizol : 832
gz(ler) : 330, 733, 1420, 1768
gazv u cihd : 1310
Gazvin [/Kazvin] : 1000
Gazze : 565, 1289; kds : 1289; (sancak)beyi :
640, 718, 752, 1289; siphleri : 640;
yol : 565
349
Gebr (?) derbendi, Rum ey. : 1224
geid : 260, 275, 1757; tamri : 1468; yerleri :
111
Gedas karyesi bkz. Kirakos karyesi
Gedk Ahmed Paa Evkf : 1113; mtevellsi :
1112
Gedk Hoca, Fener, kz. : 714
gedk : 194, 204, 296, 307, 529, 567, 697, 937, 1096,
1146, 1364; almak : 223; birikdrilmek :
1140; bozlmak : 1140; dmek : 162,
1361; kayd : 477, 1107, 1326; mahll
olmak : 567, 1146; mutasarrf : 1140;
mnsafesi : 1140; shibi : 223;
tasarruf : 148, 1451; tevchi : 391, 1094,
1107, 1146, 1149, 1361, 1372, 1451;
ver(il)mek : 65, 256, 1149, 1361;
yazlmak : 1138; den fergat : 957, 1140;
e dhl etmek : 1252; i hara verilmek : 148,
162, 189, 529; i alnmak : 439, 1364, 1372;
in hara tevchi : 439, 722, 991, 1252, 1261
Gekbovize [/Gekbuze] : 136, 137, 141, 196, 197,
1268; kds : 137
Gekbuze bkz. Gekbovize
Gelibol : 44, 419, 446, 975, 1002, 1030, 1041, 1049,
1081, 1403, 1404, 1416, 1417, 1622, 1793,
1813, 1821; emni : 746; Gmri
emni : 140; hssa harc emni : 1471;
Kdl : 109; kds : 29, 35, 44, 50, 109,
110, 134, 140, 144, 341, 347, 419, 427, 626,
635, 636, 746, 782, 1030, 1062, 1250, 1282,
1622, 1793; kds ktibi : 1338;
keferesi : 419; Maberi : 1512; 'ya kadar
Anadol yakasndaki kdlar : 1267; 'ya kadar
Rumili yakasndaki kdlar : 1267
gemi : 28, 29, 30, 38, 55, 84, 85, 93, 112, 119, 123,
124, 129, 140, 146, 173, 178, 216, 225, 229,
232, 238, 318, 322, 323, 328, 329, 340, 407,
413, 416, 429, 446, 453, 455, 490, 500, 512,
513, 514, 515, 525, 528, 538, 539, 543, 545,
549, 552, 554, 555, 558, 561, 574, 580, 582,
585, 587, 595, 628, 632, 651, 655, 696, 706,
707, 717, 739, 743, 759, 765, 772, 782, 801,
803, 804, 807, 817, 835, 846, 859, 867, 871,
873, 882, 883, 890, 911, 913, 916, 917, 923,
927, 935, 946, 948, 962, 968, 974, 977, 979,
980, 983, 990, 992, 1005, 1018, 1035, 1037,
1048, 1058, 1069, 1079, 1089, 1095, 1101,
1106, 1109, 1168, 1169, 1171, 1172, 1193,
1199, 1200, 1201, 1208, 1217, 1228, 1234,
1236, 1237, 1267, 1282, 1283, 1318, 1322,
1337, 1366, 1449, 1454, 1471, 1490, 1530,
1538, 1574, 1629, 1636, 1657, 1689, 1694,
1699, 1719, 1739, 1741, 1757, 1790, 1798,
350

1802, 1817, 1825, 1832, 1833, 1834, 1837,
1840, 1842, 1844, 1846, 1848, 1853, 1854,
1862, 1865, 1871, 1877, 1891, 1892, 1894,
1896, 1898, 1899, 1905, 1906, 1911, 1913,
1915, 1916, 1920, 1923, 1929, 1940, 1950,
1964, 1965, 1976, 1977, 1979, 1985; aac
hdmeti : 269, 418, 457; aac in(dr)mek :
269, 457; aac kesmek : 1475; aalar :
1445; ahvli : 829; lt esbb : 1797;
anbr : 1440; azeblerinin zabt : 1742;
basmak : 432, 974; bins : 308, 394,
480, 499, 518, 531, 541, 574, 575, 592, 667,
670, 701, 706, 707, 770, 786, 816, 822, 849,
863, 864, 865, 887, 897, 899, 905, 924, 925,
927, 942, 960, 1016, 1042, 1043, 1102, 1176,
1199, 1213, 1217, 1220, 1243, 1281, 1350,
1360, 1366, 1378, 1388, 1430, 1431, 1440,
1445, 1453, 1472, 1475, 1477, 1557, 1601,
1657, 1719, 1726, 1741, 1742, 1797, 1802,
1803, 1828, 1858, 1861, 1894, 1912, 1914,
1921, 1933, 1966, 1978; boz(l)mak : 1802,
1894, 1895; k(ar)mak : 1558, 1711, 1828,
1842, 1853, 1854, 1860, 1898, 1906, 1929,
1956; demrcisi(leri) : 1921, 1946;
donatmak : 1487, 1840; demesi : 1876,
1921, 1946; detdrmek : 1797;
dlgeri : 1921, 1946; esbb : 150, 151;
greti : 215; gark : 123, 150, 151;
gnder(il)mek : 555, 781, 1558, 1635, 1662,
1726, 1742, 1864, 1873, 1876, 1894, 1895,
1912, 1921; hareketi : 512, 549; helki :
633; hdmeti : 821, 887, 888, 927, 1045,
1102, 1213, 1437, 1449, 1455; hfz : 39,
786, 821, 849, 1389, 1966, 1968; ihrc :
1853; ihzr : 45, 496, 670, 744, 753, 767,
770, 772, 821, 897, 1366, 1558, 1701, 1728,
1784, 1802, 1834, 1836, 1859, 1861, 1873,
1938; ile harmlik : 126; intihb : 320,
321; irsli : 781, 804, 829, 974, 1742, 1895,
1912, 1914, 1987; iletmek : 861;
ittisli : 1788; kalafat : 597; kapudn :
1897; karaya urmak : 580, 1006, 1337,
1699; kerestesi : 545, 562, 592, 597, 633,
864, 875, 905, 924, 1016, 1430, 1600, 1601,
1846; kerestesi hdmeti : 836, 837;
kerestesi hfz : 866; kerestesi ihzr : 364,
451, 1220; kerestesi tedrki : 545;
kerestesi teklfi : 562; krekcisi(leri) : 579,
1978; levzm : 717, 1217, 1220, 1618,
1876, 1914, 1978; levzm ihzr : 1661;
met : 60; mhimmt : 555, 616, 717,
864, 1110, 1618, 1921; mhimmi : 525,
696, 742, 748, 1042, 1437, 1865;
prele(n)mek : 660, 866, 1006; pusulas :
238; res(ler)i : 168, 651, 1310, 1437;

sepeti : 1876; sulanmak : 746;
sulatmak : 1134; suya in(dr)mek : 821,
849; sr(il)mek : 1918, 1939, 1978;
tayni : 1169, 1985; tedrki : 45, 480,
496, 682, 753, 829, 924, 988, 1024, 1211,
1278, 1366, 1701, 1704, 1790, 1797, 1831,
1840, 1859, 1987; teknesi : 866;
termmi : 525; ticreti : 237, 466; top :
353; tut(l)mak : 801, 942, 945;
uladurmak : 1906; std : 1217;
yanadurmamak : 538; yanamak : 1134;
yap(dur)mak : 531, 744, 1543, 1968;
yapdurmamak : 1263; yaplmak : 353, 575,
1263, 1701, 1966; yapmaya kdir levend
tyifesi : 499, 531; yara : 849; yat u
yara : 320; yedmek : 149; yrtmek :
1954; ci(ler) : 362, 453, 456, 462, 804; de
kree verilmek : 1454; de siph istihdm :
1285; ye arpa indrmek : 1407; ye arpa
koymak : 1050, 1394; ye arpa tahmli : 883,
1242, 1394, 1653, 1738, 1858; ye bal
tahmli : 651; ye barut tahmli : 1169; ye
buday tahmli : 456, 483, 587; ye darbzen
tahmli : 1840; ye deirmen ta tahmli :
246; ye girmek : 645, 646, 652, 654, 914,
940, 1076, 1279; ye hisr-eri koymak : 362;
ye kadrga mhimmt tahmli : 229; ye
karaaa tahtalar tahmli : 1877; ye kazma
tahmli : 1861; ye kendir tahmli : 845; ye
kereste tahmli : 451; ye kiri tahmli : 1862;
ye kur meyve tahmli : 483; ye krek
tahmli : 1861; ye krekci koymak : 1053;
ye levzm koymak : 1921; ye metris
dam aac tahmli : 1862; ye mhimmt
koymak : 1921; ye mhimmt tahmli :
1861; ye pirin tahmli : 483; ye siph
koymak : 1440, 1844; ye siph tayni :
1440; ye soan tahmli : 349; ye tereke
tahmli : 37, 488, 539, 595, 596, 615, 861, 871,
873, 883, 1322, 1388, 1557; ye tereke
verilmek : 488; ye tereke yklenmek : 1719;
ye top koy(dur)mak : 1710, 1788, 1861;
ye top mhimmt tahmli : 1788; ye top
tahmli : 1806, 1859, 1861; ye un tahmli :
1858, 1939; ye yapa tahmli : 1480; ye
yarak koymak : 1805; ye yarak tahmli : 743,
1366, 1785, 1935; ye zahre gndermek :
1256; ye zahre koymak : 1719, 1795; ye
zahre tahmli : 464, 585, 701, 816, 1179, 1718,
1785, 1794, 1795, 1796; ye zarar : 1234,
1796; yi bozmak : 1285
Gemlik; kazs : 308; kds : 308
Genc sanca : 1029
NDEKS
Gence beyi : 1563
gen-olan voynuk : 793
Gerede : 936, 1013, 1021; kds : 631; li
shteler : 936
Gerger; kds : 282; muhzr : 282; nyibi :
282; nvvb : 282; sbas : 282
Geriburn karyesi, Meri kz. : 317
Gerni (?) kds : 787
Geroni (?) Cemati, Yahd cemati : 1507
Geyve kds : 1093
gll bkz. galle
girhte; celeb : 107, 787, 1088, 1111;
voynuklar : 1380
Girid (adas) : 85, 244, 534, 552; li gemi : 238
giriftr olmak : 476, 1697
Golos [/Galos, Koloz]; skelesi,: 37, 400, 561,
859; kds : 581, 614; kds kethuds :
614
Gora nhiyesi, Dukagin : 254
Gorgi (?), kral demi : 1294
Gorgi veled-i Vasko, voynuk-ol voynuk, Sofya
kz. : 69
goritine : 143
Goryan kds : 1931
Gosenli (?) karyesi, Samakov : 179; papas : 179
Gkdere mevzii, Burusa : 694
Gkova sahrs : 440
Gl kds : 388
gl tamak : 905
Glciler karyesi, Mudurn kz. : 972
Gle b. Sola, harm, Gelibol : 144
Gle, Tmvar : 154, 170, 174, 1066, 1644, 1713;
aniys : 954; beyi : 441, 733; beyi
kethuds : 733; Kalas, harb kala : 260,
954; Kalas muhfzlar : 441; Kalas
serdr : 1427; Kalas'n dmek : 1731;
(Kalas'nn) fethi : 491, 502, 1427, 1575,
1642, 1644; (Kalas'nn) muhsaras : 847,
954, 1215, 1427, 1428, 1429, 1448, 1462,
1575, 1642; keferesi : 1103; Perkolapl
(?) : 733
gnder : 732
Gnen; kazs : 241; kds : 545
Gnkola, harm, Bezrete k., Ohri : 1124
gnlek : 1030
gnll (tyifesi) : 213, 328, 329, 382, 493, 1104,
1146, 1265, 1412, 1644, 1927; asker : 1551,
1927; gedi : 1096; gedkleri tevchi :
1094; reslerin zabt : 575; sefer een
tyife : 1948; tyifesi aas : 1439;
tyifesinin zabt : 1439; yazm : 686, 1410;
351
yiitler : 686, 1583; ler aas : 119, 152,
1354
Grasib (?), Grci Beyi Portar'n karnda : 618
Gre b. Radovi, harm, Gelibol : 144
Gre Orusa Nikola, harm, Gelibol : 144
Grgi (?) veled-i Yop, voynuk-ol voynuk,
Komanie k., Sofya kz. : 69
Grgi Melik'in lkesi : 1004
Grgi veled-i stoyan, voynuk-ol voynuk,
Grgi, Bebek [/Yorgi, Bebek] : 1015, 1432, 1470,
1479
Gril Melik aznavurlar : 1269
Gynk kds : 637, 1093
gzci : 1134, 1549; komak : 1549
Grabofa; Karyesi Kona : 1856, 1857;
Karyesi Kona kds : 1856; (Karyesi)
Kona zahresi : 1856, 1857; Yurd : 1964,
1980
Gradetice, skb : 620
Gradika : 1487
Grko, Leyhli : 251
Grink (?) karyesi, pek kz. : 947
gulvv-i mm : 621
gurbet; tyifesi : 48, 186, 265, 271, 1138, 1224,
1384, 1438, 1582; avretleri : 309;
tyifesi cemiyyeti : 1301
Gureb-i Yemn; Otuzbeinci Bli : 1540;
nci Bli : 1540
Gureb-i Yesr kinci Blk aas : 129
Gurgura [/Gurgurol], Arab eyhi : 366
Gurgurol bkz. Gurgura
guru : 61, 406, 1253; kalb : 208
gbre : 681
Gercinlik, Hram : 275, 306, 1487; dizdr : 306;
kds : 1911; 'den Vidin skelesi'ne kadar
olan emnler : 275; 'den Vidin skelesi'ne
kadar olan kdlar : 275
gher : 759
gherile : 512, 600, 681, 702, 1205, 1299, 1348,
1505, 1810, 1897; barut etdrilmek : 1044;
cemi : 590; dmek : 831;
gnder(il)mek : 393, 395, 600, 655, 1012;
hdmeti : 1205, 1287; hfz : 393, 1044;
ihzr : 393, 395, 598, 655, 1044; irsli :
598, 599, 600, 1299; ile(n)mek : 100, 152,
393, 512, 655, 878, 885, 898, 1012, 1126,
1205, 1286, 1299, 1348; iledilmek : 1044;
ilemee kbil madenler : 1299;
ilenmee kbil yerler : 655; ilet(dr)mek :
393, 395, 512, 590, 598, 599, 655, 689, 831,
885, 898, 915, 1012, 1014, 1044, 1205, 1259,
352
1286, 1299, 1504, 1505; kazganlar : 100;

madeni : 213, 878; mhimmt : 1044;
mhimmi : 606; tabh : 100, 152;
tahmli : 393; tahsli : 1059; tecesssi :
1012; tedrki : 590, 1016; tetebbu :
681; topra : 831, 878, 1012, 1014;
topra buldurmak : 100; topra cemi :
1014; topra iletdrmek : 1014; topra
tedrki : 1014; std(lar) : 655, 681, 885,
1044, 1299; ci : 1287, 1299
Glb Bey, Bayburd Kazs Alaybeyisi, epni
tyifesinden : 316, 754
Glb Bey, Nide Beyi : 365
Glb, ak, mahbs, Rodos : 1295
Glciol bkz. Mustafa [/Glciol]
Gllk; Kona : 1535, 1536, 1670; Kona
zahresi : 1535, 1570, 1627; Yurd : 1651,
1655
Glhky karyesi, Zile : 638
gmrk : 1312, 1313, 1314, 1315, 1316, 1490, 1699;
almak : 1496; emni : 140;
mltezimleri : 1496; vermemek : 1280
Gmrkhne, Edirnekapus, stanbul : 1443;
rs : 1413
Gmlcine [/Grmlcine]; kazs : 172, 1700;
halk : 464, 787, 882, 1700; kds : 4, 159,
172, 464, 624, 691, 787, 804, 882, 1282, 1480,
1700
Gm kds : 626
gm : 208, 1080, 1303; aka : 61; lt :
1755; kapl kl : 25; kozalak : 71, 76,
219, 248, 252, 650, 1165, 1201, 1425, 1432,
1925; i : 25; l sne-bend : 444, 1080;
l topuz : 1080
Gn, Dvne, s, Bukamir k., skenderiyye (Arn.) :
1139
Grci beyleri : 618
Grci, mtek : 1129
Grcistn : 1000
grde : 1030
Grmlcine bkz. Gmlcine
Gzel (?), Muhzr Ktibi : 188
Gzelhisr : 1287
habset : 631, 693

haber [/ahbr]; - sahha : 26, 52, 54, 94, 100, 766,
898, 938, 1000, 1024, 1420, 1613, 1705, 1814,
1875, 1878; - sahha bildrmek : 847, 898,
1033, 1712; - sahha ilm : 486, 766, 803,
815, 938, 1000, 1125, 1813, 1875; almak :
561, 660, 1502, 1503, 1715, 1875;

bildrmek : 497, 517, 1715, 1815; ilm :
51, 58, 708, 1051, 1163; 1875; iletmek :
1503; u sr arz : 213; u sr
bildrmek : 605, 1875; u sr ilm : 153,
174
Habe beylerbeyisi : 704, 1163; kethuds : 1163
Habb : 471
Habb, Kara, Meis Kalas Kethuds, ak : 291
Habin(?), zimm, Erbil : 563
habs : 2, 4, 36, 67, 68, 75, 80, 101, 113, 114, 130,
148, 154, 163, 179, 182, 185, 186, 192, 193,
198, 201, 202, 207, 210, 218, 241, 253, 256,
265, 267, 271, 272, 273, 281, 286, 289, 291,
297, 312, 318, 354, 365, 368, 370, 390, 414,
421, 442, 463, 465, 474, 478, 485, 530, 538,
563, 564, 580, 617, 621, 629, 630, 632, 634,
643, 659, 660, 690, 695, 713, 721, 729, 755,
763, 777, 800, 820, 843, 859, 880, 894, 936,
958, 964, 982, 983, 1015, 1017, 1018, 1030,
1037, 1062, 1071, 1075, 1080, 1091, 1096,
1105, 1115, 1138, 1191, 1195, 1196, 1203,
1224, 1239, 1248, 1252, 1295, 1298, 1308,
1309, 1334, 1342, 1343, 1384, 1400, 1401,
1416, 1419, 1432, 1446, 1447, 1478, 1490,
1499, 1517, 1523, 1602, 1628, 1645, 1689,
1696, 1700, 1714, 1733, 1734, 1735, 1766,
1779, 1793, 1880, 1889, 1890, 1957, 1961,
1983; hfz : 1628; -i ebed : 1714; -i
medd : 1340; den karmak : 1103; den
tlk : 103, 123, 175, 207, 256, 384, 421, 422,
473, 507, 553, 630, 672, 800, 820, 893, 904,
951, 1060, 1196, 1517, 1585, 1622, 1714,
1733; -hne bozmak : 1444
Habur : 1064
hacc; - erf : 508, 509, 519, 520, 640, 1046; -
erf devecileri mukaddimleri : 1239; - erf
muhfazas : 1047; - (erf) yol : 895, 1239;
- erfe iczet : 640
Hac : 1071
Hac, Evhak k., Hasky kz. : 919
Hac, Hasan Bey'in Kethuds : 479
Hac, shte, Edirne : 799
Hachamza karyesi, Rum ey. : 1224
Hacivaz karyesi, Hrsova kz. : 1523
Hackaraman : 1607; Kona zahresi : 1674,
1675, 1693
Haclar Bayram (?) : 1931
Hacno, Leyhli : 251
Haco, ktil Krd, Hrm kz. : 267
haddd : 706
hdis kense hedmi : 674
NDEKS
Hadra'l-mevt bkz. Hadra'l-md
Hadra'l-md [/Hadra'l-mevt] : 1699; hkimi : 1699
hfz [/huffz] : 116, 1555, 1645
hin : 1623
hin; firrler : 1653; -zde : 1434
hakret : 1516, 1727; siyset : 1716, 1726
hakk [/hukk] : 68, 148, 207; davs : 68, 80,
631, 771; kabz : 1198; sbit olmak :
1091; talebi : 48, 70, 77, 806; - fukar :
163; - hulv : 1248; - mslimn : 256,
317, 806; - ns : 68, 103, 135, 296, 302,
351, 414, 421, 425, 693, 806, 929, 941, 1306,
1442, 1789; - rsm : 16, 66, 467, 1222;
- rsm vermemek : 414, 565, 1131, 1135;
- er : 77; - eriyye : 103; - rb : 870
Hakkri beyi : 1022, 1243; kethuds : 1022
Hakk avu : 1371
Hakk, Sinob Kalas Dizdr, ehl-i fesd : 256
Haleb nhiyesi kurs, Badd : 1238
Haleb (sanca) : 198, 200, 242, 393, 405, 598, 600,
655, 681, 721, 832, 962, 1014, 1016, 1059,
1193, 1495; beylerbeyisi : 200, 217, 242,
267, 268, 273, 274, 404, 521, 655, 680, 721,
781, 825, 826, 986, 997, 1016, 1024, 1028,
1059, 1126, 1376, 1492, 1495, 1620, 1966,
1968; beylerbeyisi kethuds : 198, 218,
437, 721, 1059, 1121, 1126, 1247, 1388;
defterdr : 200, 619, 1121, 1388, 1966, 1968;
defterdr kethuds : 519; dizdr : 404;
Haznesi : 200, 325, 619, 1964, 1965, 1968;
hisr-erenleri : 267; kds : 198, 218,
242, 267, 268, 721, 779, 1376; Kalas :
218, 404, 1016; Kalas erenleri : 404;
mahallt : 1376; sancakbeyi : 218;
taclarba : 1492; topra : 273;
vilyeti tccr : 217
hl; karyeler : 13; medris : 1686;
mescid : 1686; tmr : 1441; yerlerin
ihys : 1869
Halfe (?) : 1071
Hall Aa, nebaht Kalas Azebleri Aas : 709
Hall b. Hamza, siysete mahkm, Rum ey. : 156
Hall Ba, Diyrbekir celeblerinden : 777
Hall Bey : 138
Hall Bey, Melik, Hizan Hkimi Sultn Ahmed'in
evld : 1341
Hall Bey, tahrre vazifeli, Semendire nh. : 1222
Hall, Bulgarol, kuyulu Yayla, Nide : 365,
463
Hall, drende, Kuds : 1248
Hall, emred olan, Avlonya : 207
353
Hall, Gelibol Hssa Harc Emni : 746, 1002, 1416,
1471
Hall, Hsn- Mansr Alaybeyisi : 273
Hall, hisr-eri, Narice (?) kl. : 228
Hall, Ktahya Msellemleri Beyi : 1108
Hall, Melik, Hasankeyf Hkimi : 1474
Hall, Mora Beyi Kethuds : 1037, 1038
Hall, Ofabol yrkleri sbasnn demi : 792
Hall, sbk Budun Hazne-i mire Defterdr : 40,
121, 222, 540
Hall, Tersne-i mire Emni : 29, 1629
Hall'r-rahmn; ahlsi : 428; bins, Kuds :
1248; Evkf nzr nyibi : 253;
mrtezikas ulfeleri : 1248; mtevellsi :
1248; Vakf : 677, 1248
Halme, Solakba Mehmed'in kz, Akhisr kz. : 32
Hlid, mltezim, Nusaybin : 11, 13
Hlid (?) Areti, Hasankeyf : 1474
Hlis nhiyesi, Badd : 1238
halk; perkende olmak : 1979; a iv vermek :
223; a zulm : 1047, 1175; dll etmek :
1383; rencde etmek : 345; srmek :
1962; tazyk : 1297; zabt : 1772; n
isyn : 872
Halka karyesi, Hazer (?) nh. : 267
Halkalu karyesi, Silivri : 1346
Halkalupnar : 1511; Kona : 1150; Kona
zahresi : 1150
Halkyas mezraas, Zile : 638
hallc : 1040
Haloh karyesi, Eflak : 429
Halonik; Varo, Eflak : 143; halk : 145;
snur : 145
ham demr : 860, 863; ilemek : 706; tedrki :
706
Ham : 374, 1016, 1059; sanca mutasarrf :
998; sancak(beyi) : 437, 986, 996, 997,
1011
Hamidili; piyade (sancak)beyi : 160, 737;
piydeleri : 160; sanca kdlar : 737;
(sancak)beyi : 611, 757
Haml nhiyesi, Habur : 1064
hammm : 88, 524, 712, 729; basmak : 1098;
bins : 63, 662, 1170, 1365; yol : 345;
c : 1132
Hammmcoullar, yenieri katl zanls, Gmlcine :
172
hamr : 104, 120, 279, 285, 302, 351; alup gitmek :
85; beyi : 130, 221, 285, 423, 675; bey
u ir : 613, 1184; dkmek : 484;
354
et(dr)mek : 249, 399, 443, 484, 1184;

etmekden men : 419; getrtmek : 1086;
gndermek : 1979; halli : 130, 221, 443;
imek : 613; sat(l)mak : 82, 613;
tefti : 489; a sirke koymak : 419; a tuz
konmak : 443; sirke et(dr)mek : 226, 419,
443
Hamunol; Evi, stanbul : 712; Mahallesi,
stanbul : 712
Hamza Bl, Kutlu k., Meri kz. : 206
Hamza Bey, Moha Beyi, sbk Usturgon
Sancakbeyi : 97, 376, 377, 764
Hamza Bey, Peuy Beyi : 812, 1178, 1797, 1803,
1845, 1878, 1980
Hamza Bey, Rodos Beyi : 1172, 1193
Hamza Bey, sbk Klis Beyi : 397
Hamza elebi, Dvn Ktibi : 1275
Hamza Fakh, rayyet, Arabgr : 223
Hamza Res gemisi : 1454
Hamza Res, tereke shibi, Mihali : 861
Hamza, acemi-olan, yaramaz, Mihali : 868, 961
Hamza, avu-ol : 1186
Hamza, Deli, Kastamonlu shte, Edirne : 184
Hamza, Hac : 529
Hamza, Hac, tib kz. : 279
Hamza, harm, Khan Ayakorta (?) k., Nibol
[Gelibol] : 636
Hamza, hrsuz erki, Alifakh k., Gerede : 1013,
1021
Hamza, mahbs kassb, stanbul : 75
Hamza, Muhzr : 206
Hamza, Pbcc, ehl-i fesd : 1889
Hamza, Palu Sanca Hkimi Cemd'in ol,
mfsid : 724, 740
Hamza, sbk defterdr : 822
Hamza, Yayaba : 1516
Hamza, Zam Ahmed'in demi, Balkesri : 889
hn (nvan) : 192, 495, 703, 1192, 1199, 1216, 1246,
1256, 1302, 1564, 1623, 1624, 1653, 1740,
1745, 1750
hn; basmak : 207; bins : 1631; tahliyesi :
1757
Hanbel nyibi : 211
haner : 1473
Handn karyesi; Remle kz. : 1017
Handn veled-i Mikel, zimm rey, stanbul : 1825
Handn, mteveff Budakzi ve Sorkun Hslar
Mltezimi : 678
Handn-ol, mteveff Budakzi ve Sorkun Hslar
mlteziminin ol : 678
hne : 1490, 1669; konmak : 1579
Hnm Htn, Bastrmaol Hseyin'den alacakl :

941
Hr (?) nhiyesi, Safed kz. : 1039
harb [/harbe] : 11; cisrler : 813; hn : 192;
hslar : 11; kalalar : 1678; kalalar
imr : 1869; karyeler : 1686;
kpr(ler) : 100, 440, 813; ky : 100;
mezraalar : 200; mrif kur : 1124;
mrif mescid : 242; mrif nevh : 1124;
sary : 446; tmr : 1441; tuzla
temlki : 412; u yebb : 491
harbe bkz. harb
harc : 8, 10, 251, 791, 1294, 1321, 1554, 1581,
1792, 1826, 1827, 1963; bakys : 1387,
1390, 1490; (bakyas) tahsli : 1329, 1390;
cemi : 338, 1387, 1390; ed etmemek :
842; vermek : 665; zabt : 1595;
-gzr kefere : 10; -gzr rey : 70, 111,
665; -gzrlar : 1893; c hkmi : 1826;
c(lar) : 199, 467, 1077, 1826; da tealll :
1329
Harchamza Mahallesi, Gelibol : 1030
harm-zde(ler) : 139, 145, 171, 363, 414, 506, 565,
629, 634, 755, 818, 842, 894, 1280, 1291,
1384, 1438, 1579, 1924; cemi : 376; ve
haydd cemi : 376
Haramarla kazs : 308
harm(ler) (tyifesi) : 33, 44, 62, 109, 114, 144, 171,
176, 180, 182, 185, 193, 210, 236, 276, 290,
347, 374, 414, 430, 432, 437, 479, 636, 729,
745, 982, 1062, 1091, 1124, 1138, 1298, 1400,
1499, 1533, 1579, 1695, 1813, 1893, 1924;
ingne : 1138; Frenk : 1138; gemisi :
84; kfir : 432; kfir yata : 1893;
karye ahlsi : 1124; katli : 442; korsan
gemileri : 28; korsan levend kfirleri : 115;
levend gemileri : 38, 39; levend kfirler :
112, 126; levend kaliteleri : 28; levend
yata : 1893; melcei : 565; serdr :
192; erki : 1426, 1695; tefti : 110;
yata : 1138, 1695; lik : 33, 126, 182, 232,
241, 368, 429, 432, 635, 636, 695, 929, 961,
978, 1017, 1224, 1290, 1355, 1400, 1893
harset : 1869
harb : 292, 686, 1764, 1893; u cenk : 1138; u
ktl : 67, 100, 331, 428, 493, 494, 516, 569,
576, 577, 611, 652, 654, 701, 732, 843, 939,
1667
harbe(ler) : 586, 659, 985, 1018, 1241; l kfir :
108
harb; kfir : 580; kfr ile ihtilt : 1048;
kala(lar) : 87, 260, 476, 733, 803, 901, 937,
1462, 1697
NDEKS
Harbol bkz. Hayrabol
harc : 11, 100, 979, 990, 1299, 1413, 1541, 1780;
emni : 802, 1002, 1416, 1471
Harekin karyesi : 223
Harem-i Muhterem, Medne-i Mnevvere : 1084,
1265, 1538
Harem-i erf, Mescid-i Aks : 191; 'de tebevvl :
191; 'de tekz : 191; 'e tam dkmek :
191
harem-i erf (pdih) : 1490
hargele : 1564; basmak : 818
Hrm (kazs/sanca), ehrizol : 267, 830, 832
hric; -ez-defter : 1441, 1611; -ez-defter kur :
5; -ez-defter mezri : 5; -ez-tmr : 1441;
-i defter : 11; -i vilyete zd zevde
verilmek : 811; e tereke beyi : 1005; e
tereke verilmek : 361, 615
Hariho (?) Cemati, Katekazerl mh. (?),
Sidrekapsi : 358
hark : 1373, 1693; harb : 200; su dolmak :
1262; tamri : 200; ykmak : 694
Harka (?), zimm, Erbil : 563
harmen : 1218; ihrk : 292, 293; olmak : 459
Harmenli karyesi, Migalkara kz. : 1138
harnb aac : 1321
Harom, Yagob ol, Yahd, Burusa : 1446
Haro, Leyh beyi : 1073
Hrniye nhiyesi, Dulkadirl : 1442
Hasan : 226, 282, 638, 1030, 1478
Hasan Aa : 1408
Hasan Aa, Sa-Garb Yiitler Aas : 287, 578
Hasan b. Abdullah, Cafer Voyvoda'nn kul, ehl-i
fesd, Filorina : 1890
Hasan b. Bahtiyr, Tatarbzr : 1752
Hasan b. Deyyn, eky, Latmn (?) k., Kefer-tb
Hasan b. Hasan : 1030
Hasan b. Hseyin, eky, Latmn (?) k., Kefer-tb
Hasan b. skender, muhzr, Edirne Mahkemesi : 214
Hasan b. Mestn, Glciler k., Mudurn kz. : 972
Hasan b. Mustafa, gurbet tyifesinden, Aksu
derbendi, negl kz. : 271
Hasan Bl : 868
Hasan Bl, Kara, eky, Koaklu k., Teke sn. : 291
Hasan Bl, Muhzr Ktibi : 1018, 1195
Hasan Bey, Akkirman Sancakbeyi : 70, 701, 1564,
1580, 1750
Hasan Bey, Berados : 479
Hasan Bey, Dellak : 1546
Hasan Bey, harm, Migalkara kz. : 1138
355
Hasan Bey, maktl Kerek Beyi : 105
Hasan Bey, Solnok Sancakbeyi ve Budun Askeri
Serdr : 59, 120, 121, 154, 248, 259, 426, 441,
668, 669, 1015, 1023, 1074, 1094, 1178, 1410,
1411, 1427, 1432, 1643, 1644, 1684, 1705,
1713, 1925
Hasan avu, Dergh- Muall avu : 35, 73, 74,
154, 155, 158, 187, 189, 252, 308, 499, 513,
515, 699, 701, 821, 844, 848, 855, 857, 1065,
1070, 1076, 1077, 1078, 1081, 1204, 1234,
1335, 1542, 1591, 1600, 1690, 1758, 1759,
1760, 1761, 1762, 1763, 1812, 1842, 1852,
1853, 1854, 1855, 1865, 1980
Hasan avu, Dergh- Muall avu, katl teftine
memr : 983, 1018
Hasan avu, Dergh- Muall avu, Smi Paa'ya
tbi, zahre tedrkine memr : 1627
Hasan avu, Hac, Dergh- Muall avu, gemi
aac hdmetine memr : 269, 418, 457, 1242,
1278, 1281, 1322, 1904
Hasan avu, Teke-zde, Badd beylerbeyisi
demi : 727, 822, 823, 824, 825, 826, 827, 828,
829, 830, 831, 832, 833, 834, 835
Hasan avu, Ustrumca : 41
Hasan elebi, Hazne-i mire Anadol Defterdr :
448, 801, 802, 1351, 1654, 1826
Hasan elebi, Mustafa Paa'nn Tezkirecisi : 620,
621
Hasan Kalas; erenleri blkbalar : 870;
halk : 870; kds : 870
Hasan Kethud : 118, 1101, 1678, 1686, 1687, 1699,
1702, 1754, 1755, 1756
Hasan Kethud, Mustafa Paa demi : 1692
Hasan Ma, Mal demekle marf ehl-i fesddan,
Hasan Paa, Cezyir-i Garb Beylerbeyisi : 1319
Hasan Res, Gelibol : 1030
Hasan Res, Sakzl, levend resi : 244
Hasan Res, zahre tedrkine memr : 29, 948
Hasan Ganem, mfsid, Basra : 1377, 1385
Hasan Voyvoda : 1305
Hasan, Abdullahoullar'ndan, ehl-i fesd : 1889
Hasan, Abdurrahman ol, tmr mutasarrf, Bac nh.,
Segedin : 530
Hasan, Ayamavra Azebleri Aas : 1293
Hasan, Azeb Aas, esr, Novigrad : 1104
Hasan, Azeb, kree mahkm : 1454
Hasan, Bilecik Madeni Nzr : 1515, 1516
Hasan, Cnbz Mehmed'in kzkardeinin ol : 1061
Hasan, avu-ol : 75
Hasan, Dergh- l yenierisi, ktil : 983
356
Hasan, Dergh- Muall avu-oullarndan : 301

Hasan, Divrii : 223
Hasan, Efendibeyol, ulovas : 741, 1071
Hasan, ehl-i fesd : 1400
Hasan, ehl-i fesd, Yeniky k., Takpr : 1478
Hasan, erbb- sazdan, mahbs, Rodos : 1295
Hasan, Erbil : 563
Hasan, Evkf Nzr, Msr : 814
Hasan, Filek Beyi : 1690
Hasan, Hac, eirrdan, Kilise k., Kengr lv. : 163
Hasan, Hammmc, ktil, Samakov : 179, 659, 1444
Hasan, Hssa Resi : 1263
Hasan, Haydar avu'un demi : 256
Hasan, hrsuz, Midill : 131, 142
Hasan, Hzr ol, hrsuz erki, Burusa : 1132
Hasan, Hseyin avu ol : 535, 538
Hasan, lbasan Beyi : 307
Hasan, lbasan Beyi Kethuds : 1299
Hasan, Kara, eltkci k., Zaraeskisi kz. : 133
Hasan, Kara, ktil, Sinob : 256
Hasan, Kara, Sivas : 204
Hasan, ktil, Kayseriyye : 188
Hasan, katl zanls : 1484
Hasan, Kavala Kapudn Hseyin'in demi : 974
Hasan, Ketnc, hrsuz kulauz, Petro k., Molova
kz. : 142
Hasan, Klis Alaybeyisi : 412
Hasan, Koruc : 1369
Hasan, kree mahkm harm : 1533
Hasan, Mahmd ol, Tatarbzr : 22
Hasan, maktl yenieri : 1204
Hasan, Msr gnlllerinden : 1265
Hasan, Midill beyi demi : 1069
Hasan, Mile Sancakbeyi : 810
Hasan, Mr : 1297
Hasan, Mu Sancakbeyi : 1304
Hasan, mteveff Azebler Aas, zemet
mutasarrf, Pete : 40
Hasan, Palu Sanca Hkimi Cemd'in ol, mfsid :
724
Hasan, Peltek, ktil, Mora : 422, 438, 468, 553
Hasan, Remml Haydar-ol'nn Sbas : 1735
Hasan, Sa-Blk Garb Yiitler Aas : 100
Hasan, sahtekr, Peklin : 307
Hasan, serrc : 1414
Hasan, Silistre kdsnn demi : 1688
Hasan, siph : 754
Hasan, siph-olan : 1769
Hasan, shte, Mentee sn. : 38, 39
Hasan, Sdde-i Sadet avu : 728
Hasan, eyh, Baddol Vilyeti eyhi : 421

Hasan, Vrisol, ehl-i fesd : 1889
Hasan, Zam, Dergh- l Mteferrikas : 1137
Hasan, Zile Kds Nyibi : 1399
Hasan, zindnc, Burusa : 657
Hasankef bkz. Hasankeyf
Hasankeyf [/Hasankef] : 828, 832, 834, 1474;
hkimi : 1474; Kalas : 1026, 1029
Hasanpaa Hn, Ankara : 192, 193
Hasanh : 444
hasret : 215, 898
Haseki Hammm : 712
haseki : 1610
hsl : 390, 1490; kayd : 487
hasr; bahs : 1485; c : 1485
Hsir b. Ysuf, Gazze : 1289, 1290
Hasky karyesi, Lapseki kz. : 132
Hasky (kazs) : 919, 1138, 1579; kds : 691,
919, 1088, 1111, 1157, 1158, 1186, 1225,
1369, 1405, 1514, 1535, 1536; kds
nyibi : 1111; Kona : 1157, 1158;
Kona zahresi : 1157, 1158, 1570; Yurd :
1564, 1581
Hslar; kazs : 1527; Kdl : 1271, 1527;
kds : 249, 318, 324, 399, 443, 484, 651,
1144, 1271, 1346, 1509, 1528, 1533, 1537;
Muktaas : 296
Hasnik (?) Kalas, harb kala : 733
hssa; anbrlar : 1351; at gemileri : 1471;
at gemileri mhimmi : 525; at gemileri
resleri : 1437; beleri : 790;
ayr(lar) : 1143, 1351; davarlar : 1351;
davarlar
mhimmi :
1351;
deirmenleri : 42; emvli : 885; esbb

der-mahzeni : 1337; esbb nakli : 1337;
esbb tahmli : 1337; esbb yamas :
1337; gemiler bins : 308, 1378;
gemileri : 124, 525; gemilerinin termmi :
525; harc : 1963; harc emni : 802,
1002, 1416, 1471; harc : 1413;
kadrgalar mhimmi : 758; kadrgalar : 30,
38, 39, 115, 469, 614, 637; kadrgalar
kerestesi : 583; mllar nzr : 532;
mutemedleri :
525;
muktat
mltezimleri : 448; muktat nzr : 1293;
muktat : 925; neccr : 1213;
res(ler)i : 1, 128, 144, 149, 178, 212, 635,
664, 742, 1169, 1171, 1250, 1263, 1813;
suyolclar : 261; ikr korlar : 691;
tcir(ler)i : 1311, 1312, 1313, 1314, 1315,
1316, 1496; -i hmyn : 9, 498, 589, 625,
655, 755, 1311, 1312, 1315, 1316, 1413; -i
NDEKS
hmyn in zabt : 7, 8, 12, 13, 40; -i
hmyn terekesi : 589; -i hmyn
topclar : 1014, 1859; -i hmyna ilhk :
1611; -i hmyna kayd : 40, 1456; -i
hmyna odun alm : 124
Hssaharcemni Mahallesi, Burusa : 478
hss(lar) [/havss] : 5, 43, 106, 264, 280, 401, 589,
593, 621, 692, 705, 778, 996, 997, 1039, 1042,
1144, 1474, 1587, 1680, 1838; emn(ler)i :
66, 206, 296, 769; a zabtolunmak : 1603;
harb olmak : 11; hsl : 1650; ifrz :
1650; karye(ler) : 218, 842, 1120, 1131,
1867; kayd : 855, 1611; tahrri : 855;
tasarruf : 1650; terekesi : 361, 917;
terekesi frht : 916; tevchi : 1418, 1650;
tevzi : 778; tmr bedeli : 17; - atk :
15; - hmyn : 5, 13, 40, 106, 170, 218,
232, 401, 565, 713, 719, 755, 776, 787, 855,
929, 1088, 1194, 1205, 1278, 1450, 1827; -
hmyn milleri : 787, 1924; - hmyn
cemati : 929; - hmyn emn(ler)i : 432,
787, 1254, 1898, 1900; - hmyn hrseti :
412; - hmyn in zabt : 5, 7, 8, 9, 12,
622; - hmyn ifrz : 5; - hmyn
mltezimleri : 1254; - hmyn reys :
522, 1924; - hmyn tahrri : 857; -
hmyn tasarruf : 412; - hmyn
temlki : 412; - hmyn terekesi : 154,
174, 488, 588, 910; - hmyn topra : 42,
459; - hmyna ilhk : 1603; -
hmyna kayd : 6, 121; - hmyna tmr
ilhk : 17; dan bozlmak : 1603; n
zabtetdrmek : 454; lar mltezimi : 678;
lar terekesi : 588, 589; lara dahl : 1924
Hasufa karyesi, Aca-bd nh., Trabzon vt. : 838
Haem, Kzl, ehl-i fesd, Belgrad : 1961
Him, s, ehl-i fesd, m : 565, 1091
Hatmt, Arap eky resi, Leccn Menzili, Kerek
sn. : 105
Hata (?), maktl : 1473
hatb [/hutab] : 32, 559, 1227; tayni : 1490
Hatbol, shte, ine kz. : 843
hatm : 1555
hatt : 1096; - erf : 340, 410
htn : 191, 205; ayartmak : 693
Htniye Medresesi : 1364
Hatvan; sanca : 1697; askeri : 1713;
Kalas : 937; (sancak)beyi : 876, 937,
1008, 1023, 1410, 1411, 1412, 1427, 1644,
1684, 1713, 1722; l : 733
havle tayni : 444
havan : 766
357
havss bkz. hss
Havran; Kdl : 137, 141; kds : 137, 141
hayl-i ksid : 815, 1310, 1420
Haydar b. Mestn, hid, Glciler k., Mudurn kz. :
972
Haydar avu : 232, 233, 236, 237, 256, 292, 1546,
1868, 1870, 1871, 1872, 1873, 1874, 1875,
1876, 1877, 1878, 1879, 1880, 1881, 1882,
1884
Haydar avu, Dergh- Muall avu, Babu :
125
Haydar avu, Dergh- Muall avu, zahreye
mbir : 256, 1748, 1753
Haydar Voyvoda : 1101
Haydar, Azebler Aas, Azak kl. : 423
Haydar, Batum Beyi : 1368
Haydar, erbb- tmrdan, mbir : 1893, 1894
Haydar, harm, Migalkara kz. : 1138
Haydar, skenderiyye Ml Emni (Arn.) : 725
Haydar, Rum avular Kethuds Hac Ali'nin kul :
223
Hayder tc : 1105
haydd (tyifesi) : 665, 769; cemi : 376;
sretine girmek : 665; u harm-zde : 842;
u harm-zde yata : 842; yata : 842;
luk : 1222
hayf u teadd : 697, 1576
haymne tyifesi : 264
haymne erkek koyun : 341
haymne koyun : 341, 342
hayme mehterleri : 1736
Hayrabol [/Harbol] : 539, 1351; Kdl : 663;
kds : 264, 310, 341, 595, 846, 882, 1092,
1159, 1160, 1331; 'ya kadar olan kdlar :
846
Hayreddn Res, kallb, ingne, Ni : 715
Hayreddn, mtek : 544
hayvnt ihrk : 376
Hazer (?) nhiyesi, Hrm kz. : 267
Hazne [/Hzne]-i mire : 17, 76, 200, 441, 448,
692, 801, 967, 1042, 1188, 1311, 1312, 1315,
1329, 1433, 1595, 1699; Anadol
defterdr : 802; badefterdr : 268;
defterdr : 26, 40, 121, 801; 'yi
bekletdrmek : 1780
hazne : 17, 200, 353, 372, 441, 521, 522, 705, 711,
822, 823, 833, 841, 906, 954, 1014, 1119,
1146, 1188, 1227, 1232, 1313, 1314, 1361,
1373, 1490, 1894, 1964, 1965, 1968;
akas : 1354; bozmak : 724, 740;
hdmeti : 404; rsli : 378, 379, 380, 392,
358
398, 407; gaybeti : 900, 1043; kifyet

etmemek : 1754; kullesi : 1219;
muzyakas : 908, 1965; tahsli : 901;
yamas : 441; zyii : 4; dr : 1335;
drba : 537; nin itlf u isrf : 1361
Hazne; -i Celle : 619; defterdr : 222, 600,
647, 648; defteri : 421; -i Pdih : 1227
hecin : 731
hedy : 123, 150, 151, 205, 1595
Hedene karyesi, Ali Paa'nn vakf : 583
Hedvidardo karyesi, Semendire nh. : 1222
Hekm Hoca, Resne Karyesi mm, ehl-i fesd,
Filorina : 1890
hekm : 1189
hel : 68
Hendek : 905
hendek; ekmek : 1703; kazdurmak : 1501,
1703, 1761; kesilmek : 1725; tamri :
1703, 1724; ler bendetmek : 353
Heren karyesi, oher suy kenr, Bodan : 166
Hersek, meln : 87, 97, 98, 100
Hersek; sanca : 1198, 1344; (sancak)beyi :
426, 701, 725, 726, 756, 776, 806, 1101, 1194;
beyi (kapu)kethuds : 756, 1194, 1347;
beyleri : 491, 492, 493, 1642; Kdlklar :
756; sanca kds : 220; sanca
siphleri : 426; ller : 1479
Hersekdili skelesi : 1533
hersek(ler) : 953, 954
Hertovii, Heren k., Bodan : 166
Hetel (?) Kalas : 1598
Hetim (?) beyi : 1473
Hezargrad : 993; kds : 231, 503, 761, 993, 1088,
1380
hdemt bkz. hdmet
hdmet [/hdemt]; dmek : 822; hl kalmak :
1327; hl olmak : 1372; muattal
olmak : 1372; teklfi : 138, 539, 1108, 1277;
de avk : 203, 1738; de ihml : 111, 316,
754, 897, 1127, 1137, 1375, 1438; de
tealll : 1108, 1127; de temerrd : 1327;
den kamak : 404, 1380; den ref : 450,
1175; e adem-i iktidr : 1875; e
gelmemek : 3, 239, 1127, 1252, 1380; e
tayn : 1602; -i mr : 1785; ini ed
etmemek : 529
hdmetkr : 141, 198, 223, 282, 291, 1645, 1951;
dlli : 663
hfz : 1384; u hrset : 28, 30, 33, 84, 149, 212,
232, 236, 237, 243, 247, 259, 293, 320, 321,
328, 329, 340, 346, 369, 377, 380, 436, 461,
500, 501, 502, 509, 512, 518, 534, 548, 549,
552, 558, 581, 642, 648, 710, 733, 756, 769,

803, 827, 844, 849, 876, 922, 931, 953, 966,
995, 1025, 1032, 1038, 1049, 1054, 1055,
1056, 1081, 1084, 1086, 1174, 1182, 1227,
1247, 1304, 1310, 1347, 1361, 1381, 1386,
1397, 1411, 1412, 1416, 1448, 1470, 1491,
1502, 1527, 1547, 1550, 1556, 1560, 1576,
1579, 1614, 1619, 1620, 1625, 1655, 1656,
1678, 1712, 1713, 1715, 1723, 1761, 1768,
1821, 1866, 1927, 1930, 1964, 1973; u
hrset-i memleket : 36, 118, 126, 174, 213,
254, 322, 323, 466, 665, 684, 686, 704, 708,
747, 783, 784, 797, 815, 817, 825, 848, 933,
996, 997, 998, 1073, 1201, 1211, 1548, 1573,
1713, 1754, 1893, 1925; u hrset-i vilyet :
255; u synet-i rayyet : 436, 1163; u
zapt : 849; - memleket : 1778; - sulh :
1247
Hms; halk : 68; kds : 68; Mahkemesi :
68
hrset : 16, 66, 78
hrdavt : 1859
Hrsova; dizdr : 233; kds : 231, 474, 1088,
1494, 1520, 1523; mstahfz : 1688;
sanca kdlar : 1258
Hrsovapnarmahallesi karyesi, Hezargrad kz. : 503
hrsuz(lar) : 82, 139, 171, 177, 201, 302, 634, 978,
1021, 1132, 1138, 1141, 1290, 1355, 1579,
1821, 1893, 1924, 1957; cemi : 38, 39;
kulauz : 142; u harm : 33, 109, 114,
176, 180, 182, 185, 192, 236, 290, 347, 368,
374, 429, 430, 437, 631, 745, 982, 1017, 1298,
1426, 1813; u harm levend kfirler : 112,
126; u harm tefti : 110; u harm
yata : 363; u harm-zde : 818; yata :
82, 103, 1489; yataklandurmak : 131;
luk : 33, 112, 123, 232, 311, 429, 632, 634,
695, 745, 929, 961, 1442, 1457, 1628, 1893
Hrova karyesi, ernovi kz. : 503
Hrvat vilyeti : 1549
Hsn- Mansr alaybeyisi : 273, 274
htbet; arzlar : 1646; tevchi : 1646;
tezkiresi : 1646
hynet : 150, 1434
hyel bkz. hle
Hzne bkz. Hazne
Hzr : 1689
Hzr b. Abd, Kirmasti : 763
Hzr b. Durak, sfirlik Kalas erenlerinden : 715
Hzr Bl b. Hasan, Kkali k., Aydos kz. : 983,
1018
Hzr Bey, sbk Rum Beylerbeyisi : 223
NDEKS
Hzr avu : 402, 503, 624
Hzr avu, Unc-zde : 319, 593
Hzr Kethud, Mmrevan Beyi mer Bey'in
Kethuds : 1611, 1612, 1613, 1650, 1827
Hzr Kethud, Tmvar Beylerbeyisi Mustafa'nn
Kethuds : 357, 847, 909, 910, 927, 954, 955
Hzr Voyvoda, Bosna Alaybeyisi Mehmed'in
erdenlerinden : 465
Hzr, Azeb Resi, hisr-ereni, Erzurum : 325
Hzr, ilingir, kallb, Arpa Krbnsary, Edirne :
88
Hzr, Dvn- Hmyn Ktibi : 683
Hzr, Dvne, ehl-i fesd : 1889
Hzr, Filibe kds demi : 1632
Hzr, hdmetkr, eky : 291
Hzr, hrsuz, Midill : 131
Hzr, Hsn- Mansr Alaybeyisi Hall'in ol,
zemete mutasarrf : 273
Hzr, Kara, gurbet tyifesinden : 1138
Hzr, Sla Beyi Kethuds : 579
Hzr, Sla Sancakbeyi : 581, 1095
Hzrilys karyesi, Mrali adas : 1402
hzrilys : 753, 772, 795, 798, 943, 954, 955, 1235,
1241, 1242, 1273, 1281, 1323, 1363
Hzrh, Kapanc Selmn'n kz karnda ol, ehl-i
fesd, Erzincn : 381
hle [/hyel] : 697; v huda : 278, 536, 1203;
v telbs : 223; zr : 470
hibe : 317, 351, 941
hilf; - ahd : 1377, 1385; - defter : 563, 564,
638, 1129; - knn : 223, 420, 449, 460,
563, 579, 638, 661, 675, 1010, 1041, 1049,
1081, 1129, 1198, 1496, 1680, 1685; - art-
vkf : 1415; - er kelimt etmek : 544;
- er u knn : 564, 579, 630, 791, 808, 1041,
1129, 1198, 1473, 1474
Hilfet-i Ry-i Zemn : 161
hilat; -i fhire : 158, 187; -i fhire irsli : 154;
-i hmyn : 187
Hille beyi : 627
himyet : 70, 134, 423, 443, 448, 450, 453, 485, 529,
631, 674, 787, 875, 944, 948, 1111, 1137,
1182, 1473, 1495, 1518, 1620, 1769; -i
rayyet : 710
Himmet (?) b. Hall, hid : 1399
Himmet, Karaman Beylerbeyisi Kethuds : 632
Himmet, mahbs, Kengr : 918
Hin (?) Kalas fethi : 1686
Hind : 178
Hind tyifesi avretleri : 191
359
Hindistn (vilyeti) : 161, 1755; hocalar gemisi :
1699; tccr gemileri : 1699; yakas :
1699; yol : 1699
hisr-eren(ler)i : 112, 125, 189, 228, 267, 325, 329,
439, 462, 534, 552, 567, 585, 705, 713, 714,
715, 726, 741, 823, 852, 1113, 1199, 1200,
1218, 1219, 1272, 1328, 1434, 1451, 1643,
1688, 1790, 1920, 1955, 1827404; tedrki :
1487; gedi : 722; ihrc : 328
hisr-er(ler)i : 151, 189, 233, 298, 329, 362, 396, 439,
567, 585, 587, 635, 703, 856, 881, 891, 1227,
1258, 1338, 1489, 1753, 1785, 1982;
gedi : 256; gnderilmek : 1029;
ihrc : 1048, 1090; irsli : 430, 1490;
kethuds : 212; tayni : 1490;
tedrki : 1840
hisr(lar) : 30, 135, 219, 382, 439, 462, 940, 1048,
1058, 1218, 1479, 1548, 1579, 1925, 1933;
al(n)mak : 330, 649, 1470, 1479; dizdr :
50; dmek : 55, 649, 1427, 1874;
gedi : 204, 223, 567; ger vermek : 330;
halk : 439; haremi : 1262; hark su
dolmak : 1262; kethuds : 714; mamr
etmek : 649; meremmt : 1510;
muhsaras : 466, 649, 949; mhimmt :
1790; mstahfzlar : 866; teslim etmek :
330; yapm : 503; a karlmak : 386
Hisrlk : 1487; Kona : 1608, 1760, 1881;
1938
hisse-i eriyye : 317
Hizan; livs : 1341; hkimi : 1341; kds :
1341
Hizo hkimi : 1498
Hlevne; kasabas, Klis : 390, 1345; kds : 808;
kasabas bzr : 390; nhiyesi reys :
808
Hoca lys ol Mehmed Evkf, Burusa : 1202;
mtevellsi : 1202; nzr : 1202
hocalar gemisi : 1699
Hocaysuf karyesi, Aydos kz. : 1018
Hocazde karyesi, Ermiye nh., atalca kz. : 239
Hodol (?), harm, Psenek : 432
Holomi skelesi : 1543
Hor karyesi, Akehir : 1203
Horasan nhiyesi kurs, Badd : 1238
Hordum (?) : 622
horos depmek : 191
Horozme (?) karyesi, tmr karye, Bayburd : 1229
Hram : 275, 305, 1487, 1840, 1858, 1865;
skelesi : 684, 1472, 1858; kds : 1860,
1887, 1899; Kalas : 684; Kalas
360
dizdr : 684; 'dan Gercinlik'e kadar olan

emnler : 275; 'dan Gercinlik'e kadar olan
kdlar : 275; 'dan Kral-ol'na kadar yol
stndeki kdlar : 1818; 'dan Semendire'ye
varnca dizdrlar : 306; 'dan Semendire'ye
varnca kdlar : 306
hubbt : 420, 813; siri : 813
huccc : 895, 966, 1239, 1493, 1495, 1501; hfz u
hrseti : 509, 966; muhfazas : 1046;
mukaddimleri : 508, 519, 520; a zulm :
1047
huccet : 182, 185, 199, 267, 317, 406, 432, 520, 721,
787, 941, 1175, 1254, 1457, 1825;
olunmak : 1017; vermek : 317; -i
eriyye : 412; e etm : 302
Hudvendigr, ehl-i fesd : 44
Hudvendigr; sanca : 210; piyde beyi :
160; piydeleri : 160; (sancak)beyi : 44,
234, 235, 240, 611, 657, 658, 757, 879, 1672;
sancakbeyi kethuds : 180
Hudverdi b. Rstem, zdin Kalas erenlerinden :
1372
Hudverdi, doanc : 1399
Hudverdi, nc Blk, Belgrad : 1540
Hudeyr karyesi, Medne : 1501
hudd-nmeler : 412
huffz bkz. hfz
hukk bkz. hakk
Humeys b. Sleymn, Latmn (?) k., Kefer-tb nh.,
Maarra sn. : 218
humus alnmak : 353
hurde; darbzen : 1830, 1840, 1865, 1895;
kala : 1678; kyler : 1655, 1656
Hr bint-i Bl, mteveff Cafer'in zevcesi, Karasu
Yenicesi : 297
Hurrem : 1812
Hurrem (?) Bey, Mehter : 841
Hurrem, Emvl Nzr, Kesterye : 912
Hurrem, Koca Pr Ali'nin kyegsi, harm : 1138
hurrul-asl : 1699
husam : 36, 48, 68, 148, 163, 211, 218, 289, 290,
297, 317, 354, 363, 368, 626, 631, 697, 755,
1248, 1345, 1477; ihzr : 659;
muvcehesi : 80, 82, 128, 141, 207, 256, 296,
367, 368, 374, 390, 414, 507, 564, 617, 632,
634, 639, 695, 721, 754, 776, 929, 934, 1017,
1129, 1321, 1340, 1355, 1534, 1695, 1789,
1819, 1901, 1972; syla berber etmek : 629,
631, 697, 740; syla berber klnmak : 1060
hutab bkz. hatb
hutbe okunmak : 428
hcre basmak : 936
hkm*; -i kd : 522; -i erf verilmek : 1094; i

alnmak : 1779; ninlamak : 1096
Hm bint-i Hasan, hrsuz, Mftahmedelebi mh.,
Gelibol : 1030
Hsm : 416
Hsm Res [/Yenieri Ahmed], Hssa Resi : 128,
132, 144, 347, 419, 427, 446, 635, 636, 1062,
1250, 1337, 1477, 1622, 1629, 1813, 1821
Hsm, Divrii Alaybeyisi Ali'nin nyibi : 205
Hsm, Mevln, Bayburd Kds Nyibi : 316, 754
Hseyin : 660, 1896, 1910, 1955
Hseyin b. Ali, ktil erki, sebke ile mttehem,
mahbs : 1733
Hseyin b. nebey, krek mahkm, Baboni k.,
zladi kz. : 1720
Hseyin b. Mustafa, ingne, ehl-i fesd : 1596
Hseyin Bl : 993
Hseyin Bl, Muhzr Ktibi : 4, 249, 266, 450, 594,
869, 900, 947, 975, 978, 1191, 1581
Hseyin Bey, Karahisr- Shib Yayalar Beyi : 194,
195
Hseyin Bey, Palu Hkimi : 724, 1029
Hseyin Bey, Sultn, mdiye Hkimi, Karaadrlu
Areti Beyi : 855, 857
Hseyin Bey, Sultn, ehrizol Muhfz, mera-i
Ekrd'dan, Lristn hkimlerinden Mehmed'in
ol : 604, 690, 1029, 1105, 1964, 1967, 1969
Hseyin avu : 107, 393, 485, 574, 587, 588, 589,
590, 602, 913, 914, 1322, 1329, 1391, 1561,
1608, 1693, 1891, 1892, 1895, 1901, 1962
Hseyin avu, Bosnal, Karduran Kona
zahresine mbir : 1153
Hseyin avu, Dergh- Muall avu : 602, 603,
1007, 1843
Hseyin avu, Dergh- Muall avu, Filibe
Sbas : 1714
Hseyin avu, gemiler hdmetine memr : 1449
Hseyin avu, Karagz, Babaeskisi Kona
zahresine mbir : 1155, 1156
Hseyin avu, sbk kapuc : 1562
Hseyin avu, Sakz beylerinden harc cemine
memr : 1387, 1390
Hseyin avu, Toygun (?) : 1561
Hseyin avu, Vanlu : 1906, 1911, 1912, 1914,
1915, 1916, 1917
Hseyin avu, Vezzn Ferruh ol : 536, 548, 551,
979, 1927, 1928, 1929, 1930
Hseyin elebi, Ktib, Ornos mh., Sidrekapsi : 358
Hseyin Eflak, sol-ulfeciler cematinden, Gelibol :
1338
NDEKS
Hseyin Kethud, ehrizol Beylerbeyisi Kethuds :
1247, 1264
Hseyin Ma, Mal demekle marf ehl-i fesddan,
Hseyin Res, Hssa Resi, drende : 1
Hseyin, Abdullah ol, lnci, Mekke : 261
Hseyin, Acem-zde, kassb, stanbul : 524
Hseyin, Aclan, eky, Latmn (?) k., Kefer-tb nh.,
Maarra sn. : 218
Hseyin, Ahmed ol, sa-kol ulfecilerinden,
Aksary Bzr, stanbul : 350, 840
Hseyin, Aknc Beyi Sleymn Bey'in demi : 1659
Hseyin, Akehir Sbas : 745
Hseyin, Anadol Beylerbeyisi Kapukethuds : 693,
812
Hseyin, Ayamavra Topcbas : 1293
Hseyin, Be-i mire Ustas, mbir, skdar :
653
Hseyin, Basdrmaol, sbk mil, Molova kz.,
Midill : 302, 351, 941
Hseyin, Batak Kalas hisr-erenlerinden : 307
Hseyin, Bender Kalas Voyvodas : 818
Hseyin, eriba : 1569
Hseyin, ukac-zde, Hce, Bezzzistn, stanbul :
712
Hseyin, drende, Selnik ehri Kethuds : 130
Hseyin, Dergh- l topclarndan : 405
Hseyin, Dergh- Muall avu, mbir : 435
Hseyin, Dvne, ehl-i fesd elebas, Kazda :
1821
Hseyin, ehl-i fesd : 1400
Hseyin, Emr-i Ahr, Krehri : 771
Hseyin, Hakkri Beyi Zeynel Bey'in Kethuds :
1085, 1243
Hseyin, hssa topclarndan : 1014
Hseyin, hisr-ereni, Batak kl. : 298, 307, 439
Hseyin, Hoca lys ol Mehmed Evkf Nzr,
Burusa : 1202
Hseyin, mdddn Bey Kethuds : 65, 81
Hseyin, Kara, ekvet ile marf : 868, 961
Hseyin, mteveff Cafer'in klesi, Karasu
Yenicesi : 297
Hseyin, Kavala Kapudn : 31, 149, 157, 189, 212,
464, 558, 559, 1490
Hseyin, Keel Hseyin ol, gedk shibi, ehl-i
fesd, Bitlis : 1252
Hseyin, Keel, sbk Erci Kullar Kethuds, ehl-i
fesd : 1252
Hseyin, mahbs, Edirne : 1060
Hseyin, Mmrevan Beyi mer Bey Kethuds : 778
Hseyin, Menzile Emni : 173
361
Hseyin, Mr, Bayat Beyi : 931, 932, 934, 1381
Hseyin, mr bostn hdmetinde : 544
Hseyin, Msellem eribas : 1587
Hseyin, mteveff Bol Beyi : 1275
Hseyin, Nibol Sancakbeyi Mehmed Hn'n
demi : 1742
Hseyin, Ofabol Yrkleri Sbas : 792
Hseyin, Peklin : 307
Hseyin, Perkovi k., Bodan : 166
Hseyin, Pojega beyi demi : 1742
Hseyin, Selnik yrkleri sbasnn demi : 792
Hseyin, Semendire beyi demi : 1741, 1746, 1747,
1757
Hseyin, Seyyid : 415
Hseyin, siph : 754
Hseyin, h, Burdurluol, ak, Karamrsel : 672
Hseyin, ehzde Selm'in Lalas : 38, 1391
Hseyin, ehzde [Mehmed] Evkf Cbsi : 504
Hseyin, Van Beylerbeyisi : 286, 1418
Hseyin, Yasakc, Dergh- l Yenierisi, Misivri
ks. : 1122
Hseyin, Yenieri : 1610
Hseyin, Yenieri, ktil : 422, 438, 468, 553
Hseyin, Zam, Kavala Kapudn : 115, 559, 974
Hseyinbeyoullar, Diyrbekir : 43
Hseyinh Bey, Mora Beyi : 1482
Hseyinh, Ohri Beyi : 280
Hsrev Bey, Klis Beyi : 701, 803, 1869
Hsrev Bey, Sakz ehremni, Silhdr : 1545
Hsrev Bey, Selnik Nzr : 130
Hsrev Ktib : 2
Hsrev Paa Kethuds Ahrlar, Hasky : 1138
Hsrev Paa, Badd'dan mazl : 199
Hsrev Sba : 2
Hsrev, Dergh- Muall avu : 1936
Hsrev, Gekbovize : 137, 141
Hsrev, Hce Keml kul, Bezzzistn, stanbul : 712
Hsrev, hrsuz u harm, erbb- tmr, Belvrn kz. :
368
Hsrev, Kastamon beyi demi : 1327
Hsrev, Klis Sanca Sol-Kol Alaybeyisi, mbir :
179, 459, 536, 551
Hsrev, mteveff Peklin Kethuds : 307
Hsrev, Srebrenie Kalas Dizdr : 856
Hsrev, Voyvoda : 984
362
dll : 414, 663, 693, 754, 842, 1080, 1383, 1752;

-i er : 1517
Ilgun kds : 369
Ilca : 1607; Kdl : 863; kds : 179, 659,
787, 860, 1093, 1769, 1771; Kona : 1773;
Kona zahresi : 1771, 1773; nyibi :
179; Yurd : 1797, 1813
Ilca-i Ni : 1762; Kona : 1561, 1746; Kona
zahresi : 1568, 1693, 1746, 1762; Yurd :
1822
Irak : 122
rgad(lk) : 11, 485, 663, 1188; kullandurmak :
1527; iye : 10, 11
rmak : 1662
rz; u nms- saltanat : 53, 87, 331, 491, 493,
495, 669, 817, 933, 1008, 1131, 1412, 1713,
1765; - saltanata halel getrmek : 414;
lar pyml etmek : 282
rz etmek : 789
Isladete karyesi, Sofya kz. : 69
slh : 739; - ahvl-i rayyet : 161
Islavite (?) nhiyesi : 459
Istabl- mire : 69, 793, 1099, 1331, 1513, 1739,
1833; brgrleri : 1020; mhimmi : 1394
stabur : 27, 1218; harb : 466; vaz : 466
Iklu karyesi, Tekfurda : 1195
kc : 301
tk-nme : 782
tlk : 2, 103, 260, 383, 468, 473, 476, 528, 553, 630,
631, 672, 800, 820, 1005, 1006, 1037, 1196,
1317, 1499
il-y kelime-i uly : 1555

iln- fsk : 675
bde Cemati, Arab tyifesi : 16
ibdet : 191; tat : 612
ibkat : 1666
bb kds : 1686
bere [/beri] nehri/suy : 1561, 1607, 1746, 1812;
Kona zahresi : 1693
beri nehri bkz. bere
ibr v iskt : 103
brhm : 104, 444
brhm Aa, ehzde Selm'in Kapucbas : 277,
302
brhm b. Abdullah, Nabls : 1290
brhm b. Gudayya, gsb, Kuds : 336
brhm b. Lazar, katl zanls, Samakov : 659
brhm b. Ms, drende : 632
brhm Bey'in kethuds : 257, 607, 608, 1492, 1495
brhm Bey, Erci Beyi : 844

brhm Bey, sancak mutasarrf, sbk Nzr-
Emvl, Mekke-i Mkerreme ve Arafat Suyol
hdmetine memr : 257, 261, 359, 391, 607,
608, 1188, 1492, 1495
brhm Bey, Vize Beyi : 1458, 1460
brhm avu : 1331, 1546, 1604
brhm avu, Muhtesib-zde : 1841, 1842, 1847,
1849, 1850
brhm avu, mteveff : 728
brhm Paa mreti, Kavala : 60; mtevellsi : 60
brhm Paa Sary : 1538
brhm, Budun avu : 1410, 1420
brhm, avu-ol : 1186
brhm, irmen beyi demi : 1605
brhm, drende : 560
brhm, drende, Kuds : 1248
brhm, drende, Sa-Ulfeciler Bli'nden, Ysuf
k., Hasky kz. : 919
brhm, Erbil Sancakbeyi Sbas : 564
brhm, eski nyib, Konya : 634
brhm, Fahreddn ol, ktil, Halka k. Hrm kz. :
267
brhm, harm serdr, Karacalar : 192, 193
brhm, Hoca : 312
brhm, ktil, Samakov : 1444
brhm, mahbs Rahmniye Kullar Aas : 113, 951
brhm, Serdr, gnll, Karaman zamlerinden :
1948
brhm, Seyd Ahmed'in eytm vassi Hac
Ahmed'in ol, Hor k., Akehir kz. : 1203
brhm, Seydehri kz. : 560
brhm, uc Res demi : 817
brhm, Tercemn : 83
brhm, Yaramol, erbb- tmrdan, Erzurum :
1229
brhm, Zam : 971, 1136
brhml karyesi, Yanbol : 101
brayil bkz. Brayil
ibriim; direi : 1030; futa : 1030; satanlar :
304
ibtid; bert : 12, 204, 223, 530; tmr : 546,
963
icrt bkz. icre
icre [/icrt] : 68, 555, 584, 616; ktibleri : 801;
tark : 555, 616; ye almak : 1248; ye
dutmak : 1689
iczet : 118, 250, 320, 321, 322, 399, 443, 491, 493,
531, 540, 548, 557, 575, 576, 591, 640, 701,
1365, 1938; almak : 788; ver(il)mek :
NDEKS
260, 390, 574, 577, 663, 699, 1165, 1560,
1618, 1680; -i hmyn : 481, 499, 916
icml : 1441; defteri : 43, 46; sreti : 673
i il : 1618, 1741; askeri : 260, 954;
sancakbeyleri askeri : 154; sancaklar
askerleri : 426; sancaklar beyleri : 426;
siphleri : 493
i liman : 427
i-olan : 1165
ieru kala : 954, 1133
il; sanca : 1866; sanca alaybeyisi : 263;
sancak(beyi) : 194, 195, 263, 611, 624, 879
d; -i sur : 984; -i erf : 1382, 1977
drs, Mudurn kz. : 384
ifrz : 7, 1630, 1650; tahsli : 1418; tevzi :
705; zabt : 1418; zuhr : 705
ifsd : 558, 949, 1451; defi : 565, 1721; n def
u refi : 1721
iftir : 163, 312, 317
imz- ayn : 1354
iv : 223, 824, 1517
ihml : 229, 235, 247, 260, 287, 301, 306, 310, 337,
341, 371, 377, 381, 388, 391, 401, 448, 455,
456, 457, 459, 471, 497, 498, 522, 541, 585,
589, 624, 631, 638, 655, 757, 776, 787, 813,
830, 862, 864, 897, 911, 1023, 1045, 1088,
1089, 1144, 1153, 1154, 1155, 1156, 1157,
1158, 1160, 1161, 1235, 1258, 1305, 1363,
1366, 1378, 1406, 1408, 1425, 1437, 1462,
1492, 1495, 1519, 1535, 1562, 1568, 1569,
1589, 1590, 1601, 1607, 1608, 1632, 1637,
1638, 1639, 1655, 1664, 1669, 1716, 1718,
1775, 1777, 1807, 1812, 1824, 1836, 1838,
1839, 1840, 1855, 1857, 1864, 1875, 1882,
1896, 1898, 1899, 1900, 1907, 1911, 1934,
1944, 1947, 1952, 1953, 1956, 1958, 1959,
1960, 1962, 1965, 1967, 1977, 1978, 1988;
gaflet : 1693; muhlefet : 1438;
mshele : 1, 34, 98, 111, 151, 155, 159, 176,
195, 203, 209, 232, 245, 249, 262, 288, 294,
308, 311, 333, 339, 389, 430, 469, 505, 522,
525, 545, 595, 596, 637, 736, 737, 744, 750,
761, 773, 775, 793, 799, 846, 860, 882, 1001,
1012, 1019, 1090, 1131, 1148, 1159, 1168,
1176, 1181, 1213, 1224, 1282, 1283, 1310,
1331, 1356, 1375, 1416, 1445, 1486, 1504,
1515, 1531, 1570, 1610, 1629, 1640, 1649,
1660, 1737, 1748, 1753, 1781, 1811, 1812,
1837, 1851, 1852, 1853, 1863, 1909, 1950,
1981; tealll : 714; teksl : 316,
521, 573, 754, 794
ihrct- hacc- erfe emni : 1046
363
ihrct- hssa defterleri : 801
ihrk (etmek) : 260, 292, 293, 663, 1124
ihtill : 479, 994, 1022; vermek : 1343; e bs
olmak : 506
ihtilt : 205
htiman : 1546, 1607; Kona zahresi : 1674,
1675, 1679, 1693; Yurd : 1721
ihtisb hdmeti : 277
ihtiyr Msr kullar : 1084
ihzr- husam : 258, 729, 889, 1173, 1203
ki Yz On Altnc Blk : 734
iki tmra gemek : 1229
ikindi dvn : 1668
ikmet-i beyyine : 621
il-emni : 376
il-er(ler)i : 180, 365, 463, 552, 843, 1090, 1274,
1400, 1438, 1482, 1523, 1893, 1909;
ihrc : 177, 631, 1301
il-ereni : 1227
lbasan (sanca) : 202, 1299; beyi kethuds :
1299; skelesi : 361; Kalas bevvb :
439; kl : 839; neferleri : 307;
sanca kds : 361; sancann hfz :
1055; sancann tahrri : 1123;
(sancak)beyi : 202, 298, 307, 361, 439, 454,
624, 701, 725, 726, 839, 862, 959, 1038, 1055,
1056, 1123, 1343, 1489, 1551
ilhd : 1401
lok : 1915; kds : 1638
lova karyesi, Trnovi kz. : 503
iltic : 147, 690
iltizm : 11, 13, 564, 616, 902, 1286, 1348, 1372,
1444; emni : 713; etmek : 425, 787,
1324, 1577, 1654; tark : 1120; a iltihk :
15; a vermek : 1685; a zam : 15; la
zabt : 555
lya Eruh, Yahd kassb, stanbul Cemati'nden :
1244
lyadur Seruti, Yahd kassb, Surken (?)
Cemati'nden : 1244
lys b. merze, Mftahmedelebi mh., Gelibol kz. :
1062
lys b. Ysuf, Mftahmedelebi mh., Gelibol :
1062
lys avu : 448, 989, 1518, 1931
lys avu, Dergh- Muall avu, zahre tedrk
ve ihrcna memr : 1346, 1637, 1822
lys avu, Edirneli, Mermercik Kona zahresine
memr : 1151
lys avu, posta, Ken Kona zahresine
mbir : 1157, 1158
364
lys Horla, kallb ingne : 1444

lys Kethud, m Mr-alemi : 1239
lys, evi baslan mtek : 1224
lys, Kuds-i erf Beyi : 428
lys, Rum Mfettii, sbk orum Beyi : 309, 507
lys, Sultngrcmii mh., Galata : 281
lys, yaramaz, Kebsud kz. : 1141
lys, yenieri, Kayseriyye : 188
lysolan karyesi, Zile : 638
lye b. stimad, harm, Gelibol : 144
mdiye hkimi : 857
mdddn Bey kethuds : 65, 81
imm : 88, 1017, 1063, 1821; dmek : 256;
evi : 88; tayni : 1490; - karye : 1238;
- kasaba : 256; a etm : 281
mmkul, mteveff siph, tmr mutasarrf,
Erzurum : 1229
mna etm : 163
imret [/amyir] : 253; bins : 1730; evkf :
503, 859, 1017, 1251, 1415; evkf mahsli :
37, 1577; evkf muktat : 402; in
zabt : 1730; ktibi : 1112; koyun : 337;
muhsebesi : 1112; mhimmi : 164, 615,
651; mtevellsi : 60, 164, 1080, 1577;
nzr : 1112; e vakf : 1730; lere koyun
vermek : 1506; -i seltn : 1009
mret-i mire : 639, 1337; evkf : 729, 787,
1039, 1251; mtevellsi : 352, 470, 639, 895
mret-i mire Medresesi, m : 1534
imece bkz. imeci
imeci [/imece] : 727, 881; tark : 170
mrahor, Gril Melik'in aznavurlarndan : 1269
mral adas kds : 308
mrn (?), tmr shibi : 736
imz akas : 1826
n (?) Memlehas iltizm : 1654
nceiz karyesi, Silivri : 1346
incir; beyi : 1282; tahmli : 1282
inc : 25, 1367
ne kds : 124
nebaht : 574, 1543; emvl-i hssa nzr : 709;
kdlar : 588; kds : 454, 575, 709, 882;
Kalas azebleri aas : 709; sanca
muktat : 1336; (sanca) nzr : 1340,
1963; (sancak)beyi : 328, 329, 454, 512,
588, 624, 654, 701, 709, 716, 859, 862, 882,
958, 1109, 1550
necik : 539
negl (kazs) : 139, 271; kds : 235, 289, 388;
'den Bozyk'e kadar kdlar : 235
nehan, Bosna, Pojega, Zaesne ve Klis sancaklar

mbeyni emni : 697
inek sirkas : 959
ngiltere; kraliesi : 93; papaslar : 1006
nz; skelesi : 238; Kdl : 109; kds :
453, 626; kds nyibi : 238
nitardine karyesi, skb : 620
ip : 421, 1877
pek (kazs) : 947, 1048, 1298, 1339; kds : 947;
'in tahrri : 1048
ipek : 78; ci : 381
psala : 1403, 1404, 1417; ayr : 1403;
Kdl : 109; kds : 128, 341, 453, 1161,
1331
rd defteri : 1490
rn bkz. Yukaru Cnib
ravaylk (?), Yahd kassb, enuda Cemati'nden :
1244
irs-i er : 297
irsliyye : 296, 678; defteri : 1260
rsima, kaak neccr, mral adas : 308
irtikb : 186
irti : 179, 1089, 1481
s (a.s.) : 191, 487, 1812
s Bl b. Dede, Mftahmedelebi mh., Gelibol :
1062
s Bl b. Mustafa, gurbet tyifesinden, Aksu
s avu : 34
s el-Muhazziz, eirr, Handn k., Remle kz. : 1017
s Hoca, Akkirman : 77
s Res, Azak Kapudn, kayk insna memr :
1167, 1284
s, Chil, shte, Mentee sn. : 843
s, avu-ol : 846, 867, 1608
s, oban, Mihali kz. : 210
s, Ergene mreti Mtevellsi : 1080
s, Hac, Nide : 365
s, Kobran k., Ruskasr kz. : 1122
s, Ruha beyinin demi : 363, 366
s, Sba, mahbs, Divrii : 80, 135
s, eyh, sbk Buhayra eyhu'l-Arab, Msr : 420,
421
s, Trnovi Kds, maktl : 806
sak emni : 232
sfendiyr avu, atalca Kona zahresine
mbir : 1144, 1518, 1931
sferka karyesi, pek kz. : 947; keferesi : 947
sfetianda azma, Peuy : 1922
sfirlik Banas kds : 1591, 1773, 1782, 1893
NDEKS
sfirlik; kds : 715, 1782; kds nyibi : 715;
Kalas erenleri : 715; nhiyesi kds :
1743
shk Neb Trbesi : 253
shk, Bozyaka k., Mudurn kz. : 384
shklu kds : 369
skaradin; kds : 390, 412, 776, 806; kazs
ahlsi : 390; 'in tahrri : 1048
iskele(ler) : 19, 37, 110, 111, 114, 164, 169, 238,
275, 293, 296, 320, 321, 400, 446, 455, 595,
633, 642, 684, 739, 781, 859, 861, 867, 946,
983, 1016, 1018, 1059, 1194, 1204, 1267,
1282, 1322, 1343, 1394, 1472, 1497, 1533,
1858; ahlsi : 983; emn(ler)i : 112, 169,
430, 452, 661, 1316, 1497; hslar emni :
296; hdmeti : 1979; hfz : 1086, 1347;
ilememek : 1543; mhimmi : 1347;
seddi : 538; den zahre almak : 361; lere
tereke indrmek : 595; lerin hfz u zabt :
1503; ye arpa indrmek : 883, 890; ye
kereste indr(il)mek : 364, 637; ye odun
indrmek : 1437; ye odun tahmli : 124;
ye tereke indrmek : 861, 867, 883; ye
tereke srmek : 871; ye zahre indrmek : 45
skender Bey, Pakri Beyi : 1619
skender Bey, Zaesne Beyi : 701
skender avu, Dergh- Muall avu, Yasak :
1866
skender avu, Dergh- Muall avu : 156, 167,
204, 205, 333, 339, 443, 455, 539, 541, 804,
815, 819, 975, 1546, 1616
skender avu, Kroval, Nalband, Elvnbeyl
Kona zahresine mbir : 1153, 1154, 1561
skender avu, Rodoscuklu, Dergh- Muall
avu : 342, 1561
skender avu, h : 223
skender avu, zahre srmeye me'mur : 846
skender Paa Hn, Bulak : 421
skender Paa kethuds : 876, 1555, 1647
skender Paa, Badd Beylerbeyisi : 353, 564, 849,
1029, 1964
skender Paa, stanbul Muhfz, sbk Budun
Beylerbeyisi : 382, 476, 1086, 1257, 1517,
1522, 1528, 1530, 1537, 1578, 1585, 1645,
1646, 1692, 1698, 1733, 1813, 1821, 1826
skender, Atebe-i Uly avu : 592
skender, Dergh- Muall avu, Yayaba,
mbir : 484
skender, Dergh- Mull avu, koyun hdmetine
memr : 481
skender, Honende, tereke shibi, Mihali : 861
skender, sbk Diyrbekir Beylerbeyisi : 1603
365
skender, sbk Van Beylerbeyisi : 1418
skender, siph, Onuz k., Ladik kz. : 507
skender, siph, sol-garb yiitlerinden : 624
skender, Yedikulle Kethuds : 1261
skender, Yenieri Aas, Budun : 476
skenderiyye (kazs/sanca) (Arn.) : 683, 725, 947,
1048,
1174,
1298,
1339;
beyi
(kapu)kethuds : 722, 723, 725, 726, 730,
1106, 1139; skelesi : 1343; Kalas :
1419; Kalas mstahfzlar : 1106;
kdlar : 723, 730; kds : 722; sanca
siphleri : 426; sancann hfz : 1174;
sancann mceddeden tahrri : 683;
(sancak)beyi : 254, 426, 624, 701, 722, 723,
725, 726, 862, 947, 1048, 1106, 1139, 1419;
'nin tahrri : 1048
skenderiyye (Msr.) : 1079, 1169, 1171, 1172, 1631;
gemileri : 1172; kadrgalar : 765;
kapudn : 515, 555, 616, 717, 1169, 1171,
1172
skenderli Hocaol, Akkirman : 77
skilip kds : 626
iskt : 384, 909; - hak : 317
slm : 331, 954, 1412; dnine girmek : 937;
vilyeti : 1106; 'a gelmek : 1006, 1195
slm Giray, Tatar Hn Devlet Giray'n ol : 1201
slm, harm-zde, Azak kl. : 506
slm, muhtesib olan : 225
slm, ak resi : 631
slmbol bkz. stanbul
slanisla, Leyh Kralnn Tercemn : 755
slankamin [/Slankamen]; Anbr : 1741;
kds : 1908; Kalas : 911; Kalas
Anbrlar : 924; Kona : 1907, 1908;
Kona zahresi : 1910
sml avu : 666, 946
sml Fakh, eirr, Yazur ahlsinden : 1017
sml Voyvoda, paa voyvodas : 1907
sml, Baban beyinin demi : 872
sml, ehl-i fesd : 1320
sml, Emne'nin katline kasdeyleyen, Burusa :
1087
sml, erbb- tmrdan, mbir : 1894
sml, Hac, err, ehl-i fesd, Siird : 629
sml, rn h : 205
sml, Mevln, Arac Kazs Kds : 1173
sml, Mudurn kz. : 384
sml, Sba, sancak mutasarrf Lutf'nin demi,
mahbs, Divrii : 80, 135, 204, 223
sml karyesi : 503
snata Deriman (?), ehl-i fesd, zimm : 993
366
spanya (vilyeti) : 401, 580, 968, 1006; 'y gret

hasret : 968
ispene : 8, 10, 78, 705, 719; mahsli : 325;
mltezimi : 311
spilin Kalas, Venedik kalas : 1194
spir; sanca : 316; Kalas dizdr : 1827;
Kalas neferleri : 1827; sancann tahrri :
705, 754
sporokilise karyesi, Avlonya : 207
isrf : 1272; u itlf : 1205, 1361, 1678
sryil, Ortavrn : 263
sryil, Yakc k. : 1383
stana, zimmiyye, Baboni k., zladi kz. : 1720
stanbul Cemati, Yahd cemati : 1244
stanbul [/slmbol] : 20, 115, 127, 129, 159, 166,
209, 250, 276, 341, 352, 362, 435, 455, 456,
471, 524, 538, 539, 552, 623, 659, 714, 765,
777, 787, 846, 861, 862, 867, 873, 879, 882,
884, 890, 913, 962, 1013, 1021, 1043, 1061,
1065, 1077, 1081, 1087, 1088, 1111, 1132,
1161, 1170, 1212, 1244, 1267, 1299, 1351,
1382, 1394, 1398, 1405, 1406, 1407, 1444,
1466, 1471, 1508, 1512, 1513, 1514, 1530,
1555, 1585, 1611, 1629, 1652, 1653, 1666,
1692, 1720, 1739, 1791, 1821, 1890;
aniys : 1276; Boaz : 169; hfz :
1645, 1646, 1698, 1813, 1821, 1826; in
kassb yazm : 712; imretleri : 1506;
kds : 49, 63, 313, 524, 596, 712, 735, 921,
1150, 1244, 1251, 1276, 1365, 1433, 1443,
1485, 1506, 1507, 1508, 1533, 1555, 1647,
1700; kantr : 853, 854, 1016, 1126;
kapudn : 1496; kassblar : 75, 1251,
1647; kassblar sermyesi : 1276, 1433;
klesi : 106, 970; koyun : 339, 417, 1258;
muhfazas : 1257, 1522, 1537, 1585, 1733;
muhtesibi : 50, 1228, 1402; mddi : 37;
nasrs : 1276; sarylar : 1506;
soan : 349; suy : 49; sbas : 184;
zahresi : 129, 173, 225, 333, 337, 343, 344,
416, 417, 462, 464, 483, 485, 490, 554, 561,
585, 587, 595, 596, 730, 877, 882, 948, 974,
1005, 1225, 1245, 1268, 1282, 1332, 1402;
Zindn : 777, 1733; 'dan Arboz'a kadar
olan yal kdlar : 596; 'dan Belgrad'a kadar
yol stndeki kdlar : 380; 'dan Bodan'a
kadar yol stndeki kdlar : 83; 'dan
Budun'a kadar yol stndeki kdlar : 72;
'dan Budun'a kadar yol stndeki konaklardaki
kdlar : 1020; 'dan Edirne'ye kadar yol
stndeki kdlar : 1099, 1408; 'dan Erdel'e
kadar yol stndeki kdlar : 1185; 'dan
Ktahya'ya kadar yol stndeki kdlar : 73;
'dan Mora'ya kadar Rumili yallarndaki

beyler : 552; 'dan Mora'ya kadar Rumili
yallarndaki kdlar : 552; 'dan Nibol'ya
kadar yol stndeki kdlar : 1228; 'un hfz :
1086
stanbullu htn : 1699
stanky kds : 228
stanos karyesi, Murtaz-bd : 1184; zimmleri :
1184
stefan Kral [/Kral-ol], Erdel Kral, Kral Yano'un
ol : 27, 58, 59, 99, 108, 154, 155, 158, 187,
219, 278, 315, 332, 494, 497, 517, 661, 684,
686, 766, 887, 949, 953, 1015, 1016, 1066,
1185, 1189, 1548, 1778, 1818, 1979, 1987;
askerleri : 953; beyleri : 108, 953;
bolarlar : 953; kalalar : 260; lekeri :
27, 108; memleketi : 108
stefan, Voyvoda : 1623, 1653
stefe kds : 759
stepan veled-i Mano, voynuk-ol voynuk, Yobak
k., Sofya kz. : 69
stepan, zimm, Anutlalava k., Pritine : 1689
istl : 669, 1712, 1713
isticze(-i hmyn) : 54, 58, 102, 160
istikrz : 454
istimlet : 23, 66, 107, 108, 154, 158, 506, 822, 842,
1101, 1361, 1373, 1465, 1479, 1853, 1927;
vermek : 631, 1979; -nme : 1165
istif eylemek : 205
stolca Kalas : 1768
stolni Belgrad : 1665; beyi : 1103; gzleri :
733
stonyo, ehl-i fesd, zimm : 993
stoyan Poyo, zimm eky, nitardine k., skb :
620
stoyan veled-i Malkovi, voynuk-ol voynuk,
Yukar Hince k., Sofya kz. : 69
stravik; kazs : 308; kds : 308
svetimiklo (?) Kalas, Pojega vt. : 901
isyn(lar) : 286, 353, 447, 495, 505, 506, 565, 727,
842, 872, 1048, 1106, 1138; u tuyn : 368,
374, 437, 597, 959, 1017, 1131, 1135, 1222,
1699
a (?), Yahd : 470
engra (?) Kalas'nn tamri : 1048
i tutmak : 1372
i-er(ler)i : 66, 289
ikence (etmek) : 185, 210, 1224
tib; kazs : 279, 1691; kds : 159, 279, 852,
1691, 1811; kasabas kassm : 279
itirk tark : 200
NDEKS
itat-i er : 947
itle-i lisn : 345, 698, 754
taka Kalas : 1708; 'nn fethi : 1584, 1690
itminn- rayyet : 1373
vanyani karyesi, Sofya kz. : 69
vaz avu, Dergh- Muall avu, mbir :
1043, 1789, 1819
vaz, ehrizol avu : 153
vraca; kds : 761, 1088, 1380, 1382, 1406, 1673,
1674; Kalas, harbe, Klis : 412
vranya; kazs : 1691; kds : 159, 852, 1691,
1811
zdin; dizdr : 1372; kds : 759; Kalas
erenleri : 1372
zladi; kds : 159, 761, 1088, 1380, 1382, 1406,
1562, 1720; 'den Sofya'ya kadar olan
kdlar : 1591
zmir : 30, 38, 39, 416, 543, 1282; kds : 362
znik : 141, 349, 936; Kdl : 418, 457;
kds : 124, 349, 388, 562, 583, 900, 936,
1063; kds nyibi : 562; kasabas
ahlsi : 1063; reys : 562
znikmid (kazs) : 141, 269, 308, 606, 1268, 1484;
skelesi : 637; kds : 308, 485, 490,
543, 905, 1167, 1282, 1484
zvornik (kasabas/sanca/livs): 296, 1549, 1550,
1554, 1741, 1790, 1795, 1801; beyi avu :
1042; harc : 925; kds : 1554, 1758,
1857, 1939, 1953; sanca kdlar : 1863;
(sancak)beyi : 541, 670, 701, 770, 856, 899,
925, 1042, 1208, 1217, 1554, 1726, 1742,
1864; siphsi : 1713; 'den Brdelen'e
kadar Sava kenrndaki kdlar : 1837; 'e
kadar yol stndeki beyler : 1043; 'e kadar
yol stndeki kdlar : 1043
zzeddn, mfsid, Ekrd tyifesinden, Kilis : 1064
zzeddnler karyesi, Turgud kz. : 634
zzet (?) b. Nn (?), eky, Latmn (?) k., Kefer-tb
Juba, zimm, Balkl k., Yeniehir : 221
Kaba, Akkirman : 77
kabyil bkz. kable
Kabe-i Mkerreme : 211
kable [/kabyil] : 122, 374, 437; -i Arab eyhi :
366
367
kaak neccrlar : 308
kagun gemi : 140
kadeh : 1265
Kadem, Kutlu k., Meri kz. : 206
Kadem-i Hazret-i s : 191
Kader, Kara, harm, gurbet tyifesinden : 1224
kadna bkz. kaduna
kadrga : 33, 39, 115, 149, 320, 452, 534, 557, 559,
765, 866, 914, 926, 962, 992, 1016, 1037,
1069, 1079, 1089, 1167, 1171, 1177, 1194,
1223, 1300; aalar : 1093; bins : 427,
836, 1688; ubu ihzr : 229; direi :
866; donad(l)mak : 30, 38, 39, 825, 826,
1371; esbb : 866; gemileri yaplmak :
1089; helki : 1037; irsli : 1035, 1058;
karaya urmak : 866; kerestesi : 427, 633,
637, 1688; kerestesi cemi : 1093;
kua : 229; mhimmt ihzr : 229;
mhimmt irsli : 272; mhimmi : 758;
tayni : 446, 1116, 1128; yapdurmak :
1445; yeniden iletmek : 469; lara kereste
tahmli : 364; ya barut tahmli : 962; ya
cenkci tayni : 1128; ya girmek : 1035,
1058, 1128
kd* [/kuzt]; arz : 196, 414, 564; azli : 553;
dvmek : 824; hdmetkrlar : 282;
huccetleri : 302; ktibi : 1338; katli :
137, 806; kethuds : 614, 1780;
mahzar : 384, 941; muhzr : 223, 1225;
nyib(ler)i : 68, 238, 317, 715, 721, 754, 1110,
1111, 1982; reddi : 78; tayni : 66, 355,
1490; tebdli : 439; zulmi : 1173; lar
zulme tahrk : 1248; larn ihmli : 1089;
larn tefti : 369; l hara verilmek : 34,
658; l alnmak : 981, 1070; lk
verilmek : 1677; lkdan azl : 1173; lklar
defter olunmak : 1588; lklar defteri : 1588;
ya etm : 281
kd-asker : 242, 279, 281, 309, 312, 317, 335, 351,
422, 435, 444, 445, 617, 632, 634, 659, 693,
721, 941, 961, 976, 1060, 1062, 1098, 1306,
1309, 1590, 1596, 1660; efendi kethuds :
745; muhzr : 763, 1590; lik : 734
Kdlu karyesi, Vize : 896; halk : 896
kadm; kense : 674; konaklar : 1760
kadm; rayyet : 8; rey : 1585
Kados karyesi, havss- hmyndan, Ohri kz. : 719
kaduna [/kadna]ya ur(l)mak : 238, 838, 1037, 1490,
1791
kafes odalar : 657
kfile-i huccc : 1239
368
kfir(ler) [/kefere, kffr] (tyifesi) : 10, 27, 82, 83,

84, 86, 100, 107, 108, 112, 114, 115, 126, 154,
166, 191, 198, 199, 242, 249, 252, 292, 293,
294, 313, 319, 331, 338, 360, 367, 399, 412,
414, 419, 432, 441, 443, 450, 487, 493, 515,
516, 533, 536, 549, 555, 569, 573, 576, 586,
611, 621, 650, 654, 659, 660, 663, 665, 668,
669, 674, 702, 707, 747, 764, 766, 777, 782,
784, 796, 797, 798, 803, 818, 819, 851, 898,
901, 916, 937, 947, 949, 953, 956, 959, 964,
974, 975, 993, 1006, 1018, 1024, 1025, 1026,
1027, 1079, 1086, 1088, 1103, 1104, 1125,
1131, 1166, 1180, 1197, 1199, 1215, 1247,
1328, 1329, 1334, 1340, 1357, 1408, 1416,
1420, 1444, 1474, 1481, 1490, 1503, 1517,
1555, 1564, 1578, 1579, 1580, 1585, 1644,
1645, 1689, 1697, 1791, 1797, 1803, 1829,
1893, 1963; - bed-girdr : 466; -
bed-liym : 377; - dzeh-karr : 1420; -
hksr : 216, 377, 410, 491, 492, 493, 494,
1106, 1294, 1310, 1351, 1420, 1434, 1476,
1620, 1764, 1874; - hksr ahvli : 426,
451, 497, 1878; - hksr cemiyyeti : 87,
108; - hksr donanmas : 321; - hksr
fikr-i fsidi : 497; - hksr gemileri : 500,
501; - hksr gemilerinin hareketi : 515;
- hksr istls : 1713; - hksr serdr :
331; - hksr tabur : 1875; - hksr
tekellft : 1681; - hksr- eytn-ir :
491; - hksra yarak vermek : 217; -
hksrn hareketi : 576; - eytn-ir : 492,
493; a at irsli : 198; a at vermek : 1106;
a cebe v ceven irsli : 198; a esr
olmak : 1104; a giriftr olmak : 476, 1697;
a haber almak : 1768; a haber vermek :
1768; a kala vermek : 1434; a memn
met vermek : 1106; a tereke vermek : 488,
533, 585, 587, 588, 589, 776, 811, 859, 917,
1075, 1106; a yarak irsli : 198; a yarak
vermek : 1106; a yarar at satmak : 73; a
zd zevde verilmek : 811; a zahre
vermek : 561; a zrh irsli : 198; ahvl
etvr : 574, 847, 1310; ahvl etvrn
tecesss : 515; ahvli : 260, 1033, 1178,
1206; ahvlini tecesss : 953, 1598, 1750;
ahvlini tetebbu : 321; askeri : 278, 649,
949; avreti : 191, 476, 618; balarnn
mahsli : 324; baras : 580; bey(ler)i :
283, 954; beyleri cemiyyeti : 1619;
cemi : 255, 466, 487; cemiyyeti : 260,
286, 466, 502, 517, 803, 1178, 1549, 1598,
1731, 1768, 1874, 1875, 1878; cemiyyeti
dalmak : 491; dan dil almak : 1878; dan
kamak : 465; dernei : 1470;
donanmas : 320, 515; donanmas ahvli :

328, 1963; donanmas bozlmak : 321;
donanmas hareketi : 146; e avret : 91; e
kefl olmak : 1357; e tereke beyi : 1005;
e zm beyi : 249; e zarar vermek : 181;
ehl yli : 1166; esr etmek : 476; esr
istihdm : 224; esrler : 319; fesd :
1564; fikr-i fsidi : 1750; firkatesi : 33,
38, 39, 84, 244; gelmek : 776; gemileri :
33, 38, 39, 216, 322, 512, 515, 549, 552, 554,
558, 574, 660, 962; gemilerinin hareketi :
28, 512, 549; habsi : 286; harm-zdesi :
376; hareketi : 1199, 1201, 1266, 1564,
1580, 1598, 1731, 1750, 1764, 1875, 1878;
haydd : 376; hfz : 733; hcm :
1427, 1731; n ahvl etvr : 536; n
dahli : 412; n defi : 586; n ehl ylin
esr etmek : 1549; n fikr-i fsidi : 536; n
hareketi : 494, 1722, 1765; n istls : 1722;
n mllarn gret : 1549; n mrcaat :
649, 766; rgad : 485; ihrc : 1905;
irsli : 1294; iskn : 242; kabz : 580;
kadrgas : 33, 38, 39, 534; katli : 292,
1006; Kazaklar : 818; korsan gemisi : 30;
kral : 1875, 1878; la dili olmak : 1699;
la mevereti olmak : 1699; la mumele :
1106; lekeri : 953, 1875; levend
yoklamas : 224; memliki : 1166;
memleket vilyeti : 1549; memleket
vilyetini gret : 1266; memleketini
bozmak : 1549; memleketini harb : 668;
memleketini ykmak : 1549; nin zabt u
skn : 620; pusus : 1420; res : 1006;
sandallar : 232; serdr : 332;
srmek : 224; tayni : 446; tabur : 260,
1644, 1878; tabur dalmak : 591;
tutmak : 733; vilyeti : 296; vilyetine
at vermek : 72; vilyetini gret : 898;
vilyetini harb : 1750; yamas : 580;
ye at beyi : 1106; yi dll : 723; yi
mslimn libsna koymak : 1106; zabt :
1677
kaftan : 444, 1030
kd : 491, 492, 1498, 1516; emni resmi : 1517
kaht(lk) : 106, 153, 601, 616, 811, 895, 1014, 1048,
1336
kahve-hne; bins : 1248; ihds : 612; lerin
izlesi : 612; lerin kam u refi : 612
kletmek : 1246
Kala-i Cedd, Vardarkapus, Selnik : 104;
dizdr : 1262
kalafat (etmek) : 597, 945
NDEKS
kalafatc; ihrc : 1378; kethuds : 227;
muzyakas : 1263; tyifesi : 1263; lar
blkbalar : 227
Kalafatc Mahallesi, Galata : 281
kala(lar) [/kl] : 4, 45, 51, 54, 81, 98, 100, 102,
112, 114, 158, 190, 194, 204, 223, 293, 307,
353, 382, 412, 465, 466, 566, 586, 655, 664,
665, 667, 680, 686, 702, 727, 766, 803, 809,
818, 820, 823, 839, 847, 900, 937, 954, 957,
982, 1008, 1012, 1026, 1074, 1090, 1091,
1106, 1126, 1131, 1134, 1166, 1194, 1222,
1238, 1293, 1321, 1343, 1349, 1371, 1399,
1409, 1419, 1420, 1476, 1580, 1637, 1638,
1639, 1697, 1713, 1722, 1764, 1768, 1797,
1805, 1827, 1840, 1897, 1925, 1927; ad
eline dmek : 158; al(n)mak : 53, 54, 57,
58, 59, 99, 102, 108, 260, 270, 668, 1708;
askeri : 292; azeb aalar : 151; azebi :
126; bevvb : 439; bins : 353, 682,
727, 870, 872, 1048, 1375, 1482; damlas
(?) suy : 1219; dizdr(lar) : 151, 189, 212,
423, 684, 738, 788, 856, 1072, 1218, 1219,
1232, 1678, 1827; dmek : 493, 1428,
1429, 1658, 1731, 1879; dmek : 158;
eren(ler)i : 255, 404, 439, 705, 957, 1219,
1260, 1372; ereni gedi : 957; erenleri
blkbas : 870; feth u teshri : 1215;
fethi : 87, 154, 158, 187, 260, 491, 492, 493,
494, 497, 502, 517, 650, 668, 766, 901, 1575,
1644, 1686, 1690; gedi : 296; hl
kalmak : 954; halk : 293, 1434; harb
etmek : 851, 1584, 1708; hdmeti : 881;
hfz u hrseti : 1678, 1712; hfz : 212,
534, 549, 552, 756, 827, 954, 1025, 1576,
1708; istabur iinde otluk ymak : 1218;
istls : 1712; kam : 87, 100; kefi :
1678; kethuds : 291, 839, 851;
kebendi : 1678; liman : 146; mamr
etmek : 650, 1584, 1869; muhfazas : 125,
126, 1029; muhfzlar ulfesi : 441;
muhsaras : 26, 27, 108, 113, 146, 154, 168,
492, 493, 494, 497, 517, 650, 668, 766, 847,
901, 953, 954, 1207, 1210, 1215, 1427, 1434,
1448, 1462, 1598, 1658, 1665, 1731, 1788,
1980; mhimmi : 831, 1935, 1939;
mstahfz(lar) : 81, 104, 125, 126, 529, 984,
1361, 1489; mstahfzlar mevcibi : 81;
mstahfzlar
tmrlar :
1249;
mstahfzlarn yoklamak : 1106; nefer

aalar : 876; neferi yeri tevchi : 194;
neferleri : 705, 1827; nevbetci yenierileri :
361; nevbetcisi : 1063; tamri : 55, 195,
296, 586, 809, 954, 1482, 1553, 1678;
tahassun : 158; tedrki : 187; termm
369
tamri : 881; teshri : 502; top(lar) :
108, 1665; topcbas : 788; tfengi :
108; u bik : 534, 803, 1024, 1027; u
bik yat u yara : 23; varo : 293, 1489,
1576; voyvodas : 818; yeri : 727, 872;
ykmak : 1690; yoklamas : 733;
zabt : 119, 423, 1690, 1708; da habs : 80,
175, 218, 256, 414, 713, 800, 820, 964, 1071,
1400, 1889, 1961; da hfz : 1560, 1880;
dan srilmek : 1434; ya zarar : 1219, 1631
Kalanka (?) karyesi, Brdelen : 1747
Kalas skelesi : 112, 114
Kalavra (?): 1310
kalay [/kalgay] : 834, 1312; gndermek : 1371;
irsli : 828, 832, 834; talebi : 834;
tedrki : 828
kalb; aka : 208, 311, 359, 406, 475, 1308;
altun : 208, 406; ibriim : 304
Kalender, Bozdepe k., Budakzi kz. : 1447
kalgay bkz. kalay
kalp : 208, 828, 832, 834; etmek : 828
kalie(ler) : 444, 632
Kalikri karyesi, skdar : 326; balar : 326;
halk : 326
kalite : 28, 149, 244, 810, 1916; donad(l)mak :
30, 38, 39, 664, 709; imtihn etmek : 157;
irsli : 157; tebdli : 664
Kalkallu karyesi, Ermiye nh., atalca kz. : 239
kalkan : 732, 990
Kalkanc karyesi, Babaeskisi : 1408
Kalkandelen : 969
Kalkanlu kds nyibi : 317
kallb(lar) : 89, 208, 214, 311, 406, 473, 475, 713,
715, 1622; lt esbb : 359; esbb :
406, 715; hfz : 1783; korutmak : 1438;
lar tutlmak : 1783; la mteallik lt :
406; lk : 88, 208, 713, 1308, 1444
Kalnak (?) : 910, 1838; Kalas : 847
Kalo b. Radola, zimm harm, Gelibol : 144
Kalo Kethud, harm, Gelibol : 144
Kaluyan Damlar, voynuk-ol voynuk, Sofya kz. : 69
Kalvine nhiyesi, Midill kz. : 302
Kamengrad Kalas : 738
Kamer [/Atlu Ases], yaramaz avret, Sultngrcmi
mh., Galata : 281
Kamer, maktl criye : 693
kam (su ls birimi) : 49, 1443
kamlk : 420
kan; sbit olmak : 1091; shibleri : 629
kanatlu su sr arabas tedrki : 1629
Kandr; Kdl : 418, 457; kds : 525, 633
370
Kanevi Kalas : 292, 293

kanlu : 982
kantr : 100, 152, 491, 493, 525, 535, 584, 627, 628,
717, 739, 767, 828, 831, 832, 853, 854, 866,
898, 987, 1001, 1014, 1016, 1044, 1059, 1126,
1170, 1193, 1207, 1215, 1259, 1286, 1299,
1312, 1348, 1371, 1428, 1497, 1641, 1658,
1731, 1737, 1810, 1874, 1892, 1896, 1897
knn : 4, 16, 17, 36, 73, 80, 105, 171, 176, 177, 182,
185, 204, 251, 254, 287, 321, 353, 354, 384,
386, 390, 412, 414, 546, 564, 579, 591, 594,
654, 661, 705, 716, 754, 761, 778, 790, 791,
797, 808, 827, 836, 932, 934, 939, 955, 1009,
1010, 1038, 1041, 1049, 1055, 1081, 1129,
1187, 1198, 1254, 1305, 1310, 1344, 1384,
1438, 1441, 1490, 1494, 1504, 1515, 1542,
1552, 1569, 1582, 1586, 1659, 1680, 1893;
u defter : 143; u deftere muhlif : 932; -
kadm : 66, 1496; - mnf : 1361; -nme-i
hmyn : 494, 546, 569, 576, 577, 611, 623,
645, 646, 652, 654, 699, 701, 939, 1031; a
muyir : 467, 638, 850; a muhlif : 60, 66,
80, 460
kapluca; ihzr : 1837, 1839; muzyakas :
1837
kapu; halk : 796, 1866; ya k(ar)mak : 547,
790; ya olan karmak : 1552
kapuaas : 101, 971, 1136, 1231
kapucba(lar) : 49, 277, 302, 745, 1736
kapuc(lar) : 38, 101, 272, 421, 485, 1203, 1231,
1248, 1320, 1555, 1576, 1736, 1825; lar
kethuds : 435; lk : 1562
kapudn : 30, 31, 38, 39, 102, 115, 149, 157, 178,
189, 212, 227, 238, 244, 272, 320, 323, 329,
330, 413, 441, 451, 462, 464, 473, 475, 554,
666, 667, 717, 801, 802, 866, 954, 1168, 1300,
1310, 1329, 1490, 1496, 1502, 1896, 1897,
1898; kethuds : 845, 1169, 1172, 1193;
tayni : 178, 767, 1794, 1853; lk : 1284
kapukethuds : 369, 425, 566, 591, 693, 722, 723,
725, 726, 730, 756, 812, 1106, 1239, 1303
kapukul(lar) : 787, 1092, 1346, 1518, 1637;
aas : 38, 39; bli : 38, 39
kapular : 1496; n hfz : 1086
Kapur serhaddi, Venedik : 1101
kar : 410, 411, 469
kr kisb : 347, 420, 1893
kr-hne : 735; bins : 1286, 1348; etdrmek :
1205; iisi : 375
Kara Bodan : 491, 492, 493
Kara avu, Msr avularndan : 628, 739
Kara Hoca, nyib : 856
Kara Sebe : 27
kara bkz. karu
Kara, eylek k., Seferhisr : 1457
kara sr : 584, 941
kara zm; gemisi : 490; tahmli : 140
karaaa tahtalar tahmli : 1877
Karaaa karyesi, Edirne : 314
Karaaa mezraas, Zile : 638
Karabzergnlu karyesi, Tekfur Kdl : 1569
Karaburun, eme kz., zmir : 131, 142
Karaca : 265
Karaca skelesi bkz. etroz skelesi
Karacaky karyesi, Sinob : 1475; halk : 1475
Karacalar : 192; nyibi : 1141
Karaadr Ulus(t) : 855, 857
Karaadrlu Areti beyi : 855
Karada kds : 1101
Karadeniz : 554, 651, 913, 914, 992, 1853;
yallar : 863; yallar kdlar : 1168, 1170,
1213
Karadepe karyesi, Mihali ovas : 276
Karaferye kds : 37, 400, 759, 787
karagol bkz. karavul
Karagl mevzii, Sinob : 256
Karahay- Sar, Yahd, Karayi Cemati'nden,
stanbul : 712
Karahisr : 1113; beyi : 346, 1071; derbendi :
1733; kds : 572
Karahisr- Devel kds : 1481
Karahisr- Shib : 1112, 1114; dizdr : 1113;
kds : 2, 312, 445, 741, 1113; piyde
beyi : 160; piydeleri : 160; sanca
siphleri : 1041; (sancak)beyi : 2, 33, 461,
611, 623, 741, 757, 879, 939, 1076;
sbas : 1113; yayalar beyi : 2, 194, 195
Karahisr- ark : 199, 1400; kdlar : 447;
kds : 338; keferesi : 338; sancana
kadar kdlar : 768; sancann tahrri :
1611, 1612; (sancak)beyi : 447, 757, 879;
siphleri : 447, 1041
Karaman (vilyeti) : 477, 611, 631, 784, 785, 862,
900; askeri : 1404, 1866, 1902;
beylerbeyisi : 197, 247, 368, 477, 546, 569,
624, 632, 634, 693, 698, 732, 771, 783, 784,
785, 797, 858, 862, 879, 1049, 1081, 1324,
1404, 1512, 1547, 1616, 1772, 1866, 1902;
beylerbeyisi kethuds : 632, 1049;
beyleri : 624, 732, 785, 797, 862, 1404;
avular : 1866; avular defteri : 477;
avular tmr : 477; elviyesi : 611;
erbb- tmr : 1310; siphleri : 797;
NDEKS
tezkirel siphleri : 1049; tezkiresz
siphleri : 784, 797, 1049, 1081; vilyeti
mehyifi : 369; vilyeti mehyifinin tefti :
263; zams : 1310; 'a kadar yol
stndeki kdlar : 1070, 1902; 'n hfz u
hrseti : 784, 797; 'n hfz : 1049, 1081
Karaman, Hac, zimm kassb, stanbul : 524
Karamnlu karyesi, Ermiye nh., atalca kz. : 239
Karamrsel (kazs) : 308, 672
karamrsel : 29, 452
Karapnar : 1546; Kona : 1607, 1730; Kona
zahresi : 1679, 1693
Karasu karyesi, Sinob : 1445, 1475; halk : 1445,
1475
Karasu Yenicesi bkz. Yenice-i Karasu
Karaulus (Areti/tyifesi) : 855, 857, 1451
Karaulus sancann tahrri : 855, 857
Karaur halk : 894
karavul [/karagol] : 901, 1549; koymak : 803;
tark : 1134
Karayazc, Sba, mahbs, Divrii : 80, 135
karayel : 633
Karayi Cemati, Yahd cemati, Mahalle-i Frenk,
stanbul : 712, 1507; sbacs : 712
krbn; basmak : 1298, 1343; urmak : 1194;
sary bins : 88, 264, 527, 712, 1063, 1546,
1596, 1621, 1625, 1627, 1628
karburlatmak : 750
Karesi; sanca/livs : 354, 1196; piyde beyi :
160; piydeleri : 160; sanca kdlar :
355, 1182, 1196; (sancak)beyi : 611, 623,
757, 879, 1196; (sancak)beyi kethuds :
1182, 1196
karg : 271
Karduran : 1542; Kona : 1153, 1154, 1332,
1383; Kona zahresi : 1153, 1154;
Yurd : 1561, 1566
Karn-bd; kds : 231, 1088, 1111, 1161, 1382,
1406, 1483, 1601; kds nyibi : 1111
Karine; dizdr : 1272; Kalas, Avlonya : 1272
Kariye Kalas, Rodos : 851; kethuds : 851
Karlili; livs : 1293; emvl-i hssa nzr :
709; kds : 709; (sanca) kdlar : 588,
1254; sanca muktat : 1336;
(sanca)
nzr :
1340,
1963;
(sancak)beyi : 328, 329, 512, 588, 624, 654,

709, 862, 881, 1254; yallarnn hfz : 512
Karloullar, yenieri katli zanls, Gmlcine : 172
Karol, Neme kralnn kardei : 953
Kartal karyesi; balar : 326; halk : 326
Kartene, Mora : 150; kds : 150
371
karu [/kara, kuru, kur] : 122, 161, 849, 935, 995,
1038; seferi : 611, 623; ya kmak : 1095,
1318; ya gaybet : 1095; ya urmak : 580,
866, 1337, 1699
Karye-i Ky karyesi : 1445; halk : 1445
karye(ler) [/kur ] : 11, 182, 216, 224, 870, 1490,
1744; ahlsi : 28, 563; basmak : 247;
greti : 28, 33, 38, 39, 115, 725; hl
olmak : 11; halk : 311, 365, 441, 463, 663,
898, 1789; halk ihrc : 1445, 1576;
halk perkende olmak : 1979; halk
srgni : 1576; halkna teadd : 719;
halkn dll : 1383; halkn rencde etmek :
345; harb kalmak : 1686; harb : 1017;
hfz : 534, 549, 552; -i hss- atk : 15;
icresi : 555, 616; ihrk : 260;
iltizm etmek : 1577; kasaba olmak : 1198;
keferesi : 107, 1689; kethuds : 635;
mahslt : 5; muhfazas : 28;
perkende olmak : 6; reys : 112, 114,
125, 881, 1066; reysna teadd : 126;
rsm : 5; siphsi : 638, 754, 1010;
tamri : 296; tevchi : 857; vermek :
855; v mezri : 66; zabt : 13;
zevyidi : 5
karz : 941; almak : 1248; tark ile arpa
verilmek : 1931; - er : 435
kasaba [/kasabt] : 209, 216, 226, 256, 390, 1554,
1833; ahlsi : 563; bzr : 662;
emni : 1819; hfz : 1182; kassblar :
417; reys : 114, 125; reysna
teadd : 126; voyvodas : 1951; lar
halk : 663; u kur : 630
kasabt bkz. kasaba
Ksm Aa, Sdde-i Sadet Aas, drende : 19
Ksm b. Abdullah, atalca : 86
Ksm Bey : 1029
Ksm Bey, Dukagin Beyi, vilyet tahrrine memr :
701, 1055, 1056, 1174
Ksm Bey, Eil Hkimi : 1498
Ksm avu : 659
Ksm Kethud, l Emni, Moha : 376
Ksm Papla, Kbt, Hariho Cemati, Katekazerl
mh. (?), Sidrekapsi : 358
Ksm, Blkba, Kapuc : 1040
Ksm, erbb- tmrdan, mbir : 1894
Ksm, Erbil sancakbeyinin amuca-zdesi : 564
Ksm, eirr, Belvrn kz. : 368
Ksm, ktil, Zeydn k., m : 729
Ksm, Kefe Sancakbeyi : 505
Ksm, Kprl kdsnn demi : 1235
Ksm, olan cemine memr, Semendire : 869
372
Ksm, Pnarhisr kdsnn karnda : 1110

Ksm, sbk Beyrt Kalas Dizdr : 1232
Ksm, sbk Divrii Sancakbeyi : 80, 135
Ksm, Tegeltici, ktil, Diyrbekir : 381, 387
Ksm, Trkn, Mr-i Huccc : 1239
Ksm, veys ol, avu-zde : 787, 863
Ksm, zam, Seferhisr : 695, 1355
Ksmpaa Hammm, Edirne : 88
Kasirik Kalas; dizdr : 1827; neferleri : 1827
Kasrkalan karyesi, Ohri kz. : 1124
kassb : 75, 417, 524, 1040, 1078, 1251, 1506;
defteri : 1508; gaybeti : 1647; kefli :
1398; sermyesi : 714, 1276; sermyesi
cemi : 1433; tayni : 1244, 1398, 1647;
yazlmak : 712, 714; lk (hdmeti) : 524,
714, 1507, 1508, 1647
Kassbvrn karyesi, Ermiye nh., atalca kz. : 239
kassmlar : 279
Kastamon (sanca/vilyeti) : 176, 177, 184, 1582;
(sancak)beyi : 182, 185, 444, 611, 757, 879,
890, 976, 1089, 1090, 1227, 1327, 1478;
beyi kethuds : 176, 177, 1089, 1090;
dizdr :
1090,
1227;
etrfndaki
sancakbeyleri : 176; Kalas : 1090;
kds : 626, 1227, 1231, 1327;
livs/sanca kdlar : 182, 1090
Ka kazs, Tekeili : 660, 1006
Kaa : 54, 649; kapudn : 953
kif : 1678
Katel Kalas, Klis : 412
kat; - tark : 263, 365, 463, 1224; - uzv : 1196,
1254; - yed : 1628
katar : 944
Katekazerl (?) Mahallesi, Sidrekapsi : 358
katr : 192, 193, 205, 631, 694, 1473, 1474;
greti : 105; sirkas : 201
Ktib Hasan Babas, Divrii Alaybeyisi Ali'nin
akribs : 205
ktib [/ketebe] : 2, 5, 17, 43, 68, 107, 152, 172, 204,
256, 334, 378, 382, 386, 407, 450, 470, 683,
705, 754, 778, 791, 801, 812, 869, 900, 947,
975, 1018, 1107, 1112, 1171, 1175, 1202,
1265, 1282, 1326, 1338, 1354, 1374, 1577,
1625, 1630, 1657, 1792, 1793, 1858, 1934,
1935; defteri : 754; tayni : 625, 683
ktil(ler) : 36, 163, 256, 273, 478, 659, 729, 843, 893,
904, 958, 1017, 1191, 1204, 1309, 1444, 1786;
erki : 1733
katl(etmek) : 20, 25, 36, 44, 48, 94, 105, 109, 120,
137, 141, 144, 163, 172, 179, 186, 188, 192,
193, 210, 219, 247, 248, 254, 255, 256, 259,
267, 273, 292, 293, 311, 335, 354, 368, 384,
387, 390, 422, 432, 438, 441, 442, 478, 506,

629, 659, 672, 693, 695, 725, 729, 806, 824,
894, 958, 974, 983, 1006, 1060, 1106, 1139,
1191, 1196, 1204, 1224, 1290, 1309, 1343,
1355, 1367, 1384, 1400, 1457, 1473, 1474,
1523, 1526, 1564, 1700, 1714, 1733, 1786;
olunmak : 2, 1018, 1037, 1138, 1786, 1787;
zanls : 553; -i nefs : 284, 302, 365, 463,
506, 1017; -i nfs : 236, 241, 749, 1301,
1384, 1451, 1473, 1478; e kasd : 163, 1087;
e mberet : 468
katun aba : 271
kavid-i sulh u salh : 1377
Kavala : 60, 984; dizdr : 31, 567; kds : 31,
464, 473, 475, 488, 787; kapudn : 30, 31,
38, 39, 115, 149, 157, 189, 212, 238, 244, 462,
464, 473, 554, 558, 559, 567, 974, 984, 1490;
kapudn kyegsi : 475
Kavlar Yurd : 1918, 1924
Kavs b. Harko, zam, Zeydn k., m : 729
kavvs : 1686
Kay karyesi, Molova kz. : 142
Kaya, Kilise k., Kengr lv. : 163
Kaya, zimmiyye, maktl Ahi'nin zevcesi, Brayil : 20,
25
kayd bend : 35, 86, 131, 142, 172, 192, 295, 302,
351, 507, 583, 635, 643, 700, 738, 740, 754,
806, 975, 978, 1005, 1233, 1291, 1349, 1400,
1402
kayk : 112, 114, 126, 169, 1037, 1199, 1201, 1347,
1651; bins : 1167, 1543; tayni : 169;
creti : 169; yap(dur)mak : 1167
Kaynhor karyesi, Edirne : 88
Kaytbay Vakf bkz. Sultn Kaytbay Evkf
Kaytbay, Solakol, s harm-zde : 565
kyim-makm : 771; tayni : 23
Kaykala (?) : 1133
Kayseriyye : 1049; beyi kethuds : 1370;
kds : 183, 188, 626; muhfazas : 783,
784, 1370; muhfz : 797; sanca
siphleri : 783; (sancak)beyi : 183, 624,
783, 797, 879, 1081, 1384; tezkiresz
siphleri : 797; tezkiresz tmrlar : 1081;
Zindn : 188
Kays eirr : 428
Kaytas : 1080
Kaytas, Babu : 686
kaz : 134, 852; halk : 617; mltezimi : 678;
dan azl : 1248
Kazak Hn : 94; 'n ol : 94
Kazaklar : 818
Kazanc, kfir : 1791
NDEKS
kazy : 148; defteri : 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14,
15, 18, 351, 352, 1084, 1147, 1858, 1861,
1862, 1863; mahv : 1007; -y eriyye :
66, 211
Kazda : 1821
kazgan : 100, 1014
kaza ur(dur)mak : 351, 941
kazk : 1689, 1962
kazma : 666, 993, 1207, 1731, 1790, 1850, 1859,
1879, 1938, 1942, 1953; irsli : 1215;
tahmli : 1861
Kazvin bkz. Gazvin
kazzz : 1040
kebe; cemi : 401; salmak : 401
kebr beylerbeyilik tark : 710
Kebsud kds : 1141
kee; beyi : 902; irsli : 1530; muzyakas :
902; tedrki : 1530
Keeba : 94
kei : 342; kaurmak : 343
Kedeara [Vezrkpr] siphleri : 1556
keflet : 325, 1312
Kefe (sanca) : 505, 1538, 1539; beyi : 423, 480,
495, 506, 994, 1010, 1200, 1201, 1284, 1538,
1539, 1580; beyi kethuds : 458, 466, 1246
Kefe hn bkz. Tatar hn
Kefer-m karyesi, m : 729
Kefer-tb nhiyesi, Maarra sn. : 218
kefere bkz. kfir
kefl [/kfel] : 4, 62, 141, 273, 292, 293, 325, 349,
366, 713, 779, 787, 1122, 1146, 1398, 1484,
1537, 1735, 1825; almak : 34, 202, 1692,
1894; olmak : 420, 632, 1098, 1357;
talebi : 663; yazlmak : 787; e
ver(il)mek : 2, 34, 103, 355, 383, 444, 499,
528, 634, 779, 893, 904, 1018, 1062, 1173,
1317, 1692, 1733, 1821, 1825, 1953;
le(ndr)mek : 626, 1700; l dem habsi :
384; sz rgad : 663; sz rgad
kullandurmamak : 1527; sz levend tyifesi :
663; n-bi'l-ml : 421, 1368
Kefken skelesi, Kandr : 633
Keknk (?) atlubas : 733
Kelm- Kadm : 1310
kelek : 828, 830, 832, 1359, 1371, 1964, 1965, 1967,
1969
Kelhr; dalar : 1105; tyifesi : 690
kelimeteyn-i ehdeteyn : 86
Kemah; kazs : 705; Kalas dizdr : 1827;
Kalas neferleri : 1827
373
Keml : 181
Keml b. Hamza, zdin Kalas erenlerinden : 1372
Keml b. Muslihiddn, zdin Kalas erenlerinden :
1372
Keml Bey, Ehlddnol : 1902
Keml, Abdullahoullar'ndan, ehl-i fesd : 1889
Keml, il Sanca Alaybeyisi : 263
Kemlaa Krbnsary : 1546, 1628; Kona :
1518, 1621; Yurd : 1596, 1625, 1627
Kemller karyesi, orl : 528
kemndr : 119; Krd irsli : 353
Kemnlu karyesi, orl : 1577
kemend : 1062; -endz : 1964; -endz
gndermek : 1965; -endz ihzr : 1965;
ci : 363
Kemer skelesi : 364
Kemer, Migalkara : 1629
Kemhs kds : 1357
Kenr- Ni [/Ni Kenr]: 1561, 1607; Kona :
1746, 1773; Kona zahresi : 1568, 1746,
1773
kendir; hdmeti : 1430; eridrmek : 845;
tahmli : 845
Kendirl karyesi, Bzrck : 1063
Kengr (kazs/sanca) : 192, 201, 1224, 1301,
1582; beyi kethuds : 163, 192; kds :
163, 1224; sanca askeri : 623;
(sancak)beyi : 193, 201, 611, 617, 623, 757,
879, 918, 1065, 1224; siphleri : 201
Kense karyesi, Kengr lv. : 163
kense [/kilise] : 1490, 1522; bins : 313;
cmi olmak : 1490; hedmi : 313, 674;
ihds : 286, 674; kilitlenmek : 313;
ruhbnlar : 130; tamri : 286;
ykdurmak : 674; lerin esm defteri : 674;
lerin tefti : 674
Kense, Klis : 412;
Kensel karyesi, Alasonya : 487
Kerecin (?) : 441
Kerehall (?) Kona : 1670
Kerek (sanca/livs) : 105; beyi : 105
Keremmn (?) karyesi, Nabls : 1321
Keren karyesi, Buka nh. : 254
Kerend sancann tahrri : 855, 857, 1630
kereste : 427, 545, 562, 583, 592, 597, 727, 864, 924,
1110, 1167, 1220, 1283, 1299, 1440, 1577,
1629; al(dur)mak : 1577, 1601, 1919;
bimek : 836; cemi : 1093; ekmek :
905; gelmek : 1600; gndermek : 229,
1601; hdmeti : 836; hfz : 866;
ihzr : 364, 451, 518, 527, 837, 1231, 1688,
374
1694, 1763, 1845, 1846; indr(il)mek : 229,

562, 637, 748, 837, 875, 896, 1430, 1600;
irsli : 472; kes(dr)mek : 583, 748, 836,
905, 1217, 1688, 1962; muzyakas : 446,
527; srmek : 836, 1938; tayni : 1430;
tahmli : 229, 364, 451, 633, 896, 1945;
tamak : 1243; tedrki : 527, 706, 1016,
1231; teklfi : 562; tevzi : 1600;
yklemek : 472
Kermddn, Mescid-i Aks mm, eyhu'l-Harem,
bzergn : 1248
Kerkil; sanca : 36; sancakbeyi : 36
Kerne (?) tyifesi : 1066
Ker suy : 154, 158, 170, 260
kesim; etmek : 78; tahmli : 1066; kesmek :
1248
Keskin nhiyesi, Krehri : 1324; halk : 1324
kesret-i hdmetden zayf dmek : 1278
Kestenbol karyesi, Ergene kz. : 1138
Kesterye; kasabas, Selnik : 360, 1328;
dizdr : 1249; kds : 674, 787, 912, 1260;
Kalas
erenleri :
1260;
Kalas
mstahfzlar tmrlar : 1249; keferesi :
1328
Kean; Kdl : 109; kds : 341, 453, 538,
595, 882, 1161, 1629
kef : 1678
ke : 367, 487; habsi : 442; katli : 442; e
iftir : 442; ler mili : 912
ketebe bkz. ktib
kethud*; habsi : 880; tlk : 476; vekl-i
harc : 1491; l alnmak : 223, 1252;
lkdan ref : 167, 204
Kethudol, zimm ehl-i fesd, Aynalu k. : 318
Kethudyeri Bli, Budun : 283
ketmiyyt : 444
Keyhsrev Bey, Mazgird Beyi : 1029
Keykvus, Zam, Serdr : 1029
keyletdrmek : 856
Keyvn, Akkirman Beyi Kethuds : 1564, 1579,
1580, 1583
Keyvn, avu-ol, Zihne : 1651, 1652
Keyvn, brhm Bey Kethuds : 261, 1492, 1495
Keyvn, Kapuaas Ykb'un kul : 101
Keyvn, paa demi : 527
Kbrs (cezresi) : 198, 660, 1006
Kbt : 358
kl bkz. kala
Kl b. Ali, arabac, ktil, Byklu k., Ruskasr kz. :
983, 1018
kl : 22, 25, 158, 187, 198, 271, 444, 729, 1018;

ekmek : 205, 207, 919; kartmak : 754;
havf : 1476; irsli : 154; konlmak :
872; koylmak : 727; kuanmak : 1342;
syrmak : 1983; dan germek : 466;
la yrmek : 1342
kl tmr : 850
Kl, katl zanls, Burgos : 1204
Knal adas kds : 308
Kr (?) kds : 1161
kret-i Furkn : 1555
Krankol; 1607; Kona kds : 1593
Krcalu Cemati : 1442
Krova kds : 621, 787
Krka hslar : 776
Krkkilise : 337, 1257; beyi : 699, 701, 798, 1392;
kds : 231, 691, 1088, 1111, 1157, 1158,
1186, 1225, 1382, 1406, 1600; kds
nyibi : 1111
krmz; uka : 1030; sof kaftan : 444
Krehri; sanca : 940, 1324; beyi siphleri :
1529; Beylii bert : 1545; kds : 771;
mr-livs
kyim-makm :
771;
(sancak)beyi : 611, 624, 879, 940, 1049, 1076,

1081, 1490, 1545
kss : 120, 559; talebi : 248
ksmet : 279
ksrak : 761, 793
k : 340, 389, 491, 896; ziyde olmak : 970;
lamak : 403, 409, 494, 576, 578, 699, 1138,
1516
kla(k) : 171, 232, 691; bins : 171
kta hdmeti : 1434
ktlk : 1336
kz : 182, 1474; ayartmak : 32; ekmek : 1400,
1720; tasarruf : 1474
Kzlaa kds : 1111, 1161, 1225; nyibi : 1111
Kzlaa Yenicesi kds : 1088, 1186, 1405, 1514
kzlba : 94, 256, 1142, 1296, 1526; beyleri : 690;
ehibbs : 1401; tefti : 1401; lk
thmeti : 103
Kzlca msellemler : 250, 798
Kzlcahisr : 866; dizdr : 866
Kzltaylu (?), ehl-i fesd : 1400
kle : 106, 496, 570, 667, 707, 753, 772, 865, 897,
924, 942, 970, 1024, 1026, 1028, 1042, 1050,
1162, 1242, 1256, 1281, 1394, 1513, 1653,
1719, 1739, 1833, 1881, 1979
kse : 31, 71, 76, 161, 219, 248, 252, 280, 347, 420,
421, 512, 563, 650, 697, 806, 1016, 1108,
NDEKS
1165, 1201, 1210, 1425, 1432, 1548, 1654,
1686, 1699, 1825
kiirek gemi : 85
Ki Madeni : 1133
Kilr- mire : 762, 1971; emni : 1046
Kilata, Klis : 412
Kili : 112, 114, 714; kds : 127, 714, 945, 1088,
1223; Kalas : 112, 114; Kalas
azebleri : 125, 126; Kalas mstahfzlar :
125, 126; snur : 1564
Kilis; kds : 267; (sancak)beyi : 267, 394,
849, 1064; sancakbeyi kethuds : 849
kilise bkz. kense
Kingedik, harm, Dirak k., Ohri : 1124
Kinkola : 1124
kir : 508, 520, 743, 935, 944, 1577, 1844;
akas : 1046; brgrleri : 1001; deyni :
519; ile donbaz tutmak : 1176; tark :
616
kir davar : 860, 1014, 1530; ihrc : 860;
muzyakas : 863; tedrki : 860
Kirakos [/Gedas] karyesi, Sinob : 1445, 1475;
halk : 1445, 1475
kire; ihrk : 245; ihzr : 446;
muzyakas : 1629; tamak : 1629;
tedrki : 446; yakmak : 881; ci ihrc :
245
Kiremidlik, stanbul : 524
Kiremitciol Mahallesi, Burusa : 1446
Kirihisr karyesi, Yeniehir : 1063; imm : 1063
kiri : 1877; iletdrmek : 1862; tahmli : 1862
Kirmn, harm gurbet tyifesinden : 1224
Kirmasti : 653, 763; nehri : 544
Kirvar Kalas : 1420
Kiryako Mihal, kaak neccr, stravik kz. : 308
Kiryako, neccr, znikmid kz. : 308
kitb : 1534; - vakf : 935; a etm : 1364
kitbet : 5, 7, 18, 107, 200, 316, 470, 778, 1174,
1265, 1456, 1869; den ref : 316, 754, 1175
Kite kds : 44, 62, 124, 210, 234, 240, 289, 345,
544, 653, 658
Kiyset (?) karyesi, Nabls : 1321
kizb telebbst : 439
Klis (sanca/livs) : 433, 697, 803, 1869;
alaybeyisi : 412; beyi kethuds : 1345;
Kalas ahlsi : 412; reys : 811;
sanca dizdr : 396; sanca kdlar : 220,
811; sanca sol-kol alaybeyisi : 536;
sanca sbas : 100; sancann tevchi :
551; (sancak)beyi : 87, 100, 390, 397, 412,
701, 776, 806, 811, 1345, 1549, 1551, 1723,
375
1764, 1869, 1927, 1928; (sancak)beyi
voyvodas(lar) : 390, 806, 1345; serhaddi :
1723
knez(ler) : 756, 1768, 1864, 1927, 1941, 1953;
cemi : 414; cemiyyeti : 1715
Koba; skelesi, zvornik : 296; skelesi
hslar : 296; kds : 642
Kobran karyesi, Ruskasr kz. : 1122
Koca b. Hbil, celeb : 485
Koca Usta bkz. Mehmed, Hac, Zerbftc
koca voynuk : 793
Kocabeykuz : 90
Kocack yrkleri sbas : 798
Kocaili; beyi yasakcs : 1063; kdlar : 748,
913;
sanca
siphleri :
913;
(sancak)beyi : 139, 485, 554, 558, 561, 563,

611, 623, 637, 767, 913, 914, 936, 992, 1063,
1168, 1177, 1366, 1521, 1574, 1636, 1788,
1791, 1794, 1796, 1805, 1806, 1828, 1853,
1865, 1897, 1916, 1917, 1937, 1954, 1961;
(sancak)beyi kethuds : 611, 767, 936, 1176,
1177, 1179
Koaklu karyesi, Teke sn. : 291
Koanya (kazs) : 1893, 1911; dalar : 1893;
kds : 1214, 1737, 1777, 1804, 1893, 1898,
1899, 1900, 1911, 1929, 1956; Madeni :
1737, 1810
Kohisr (kazs) : 192, 193, 1787
Koi avu, mtekid Sdde-i Sadet avu : 674,
1328
Koi Melac, mtek kfir, Kesterye ks. : 360, 1328
koi : 1986; ihrc : 1450
Koi, Cezyir avu : 1963, 1972
Koi, zam : 450
Komanlu Cemati, Ekrd'dan, Ruha sn. : 929
Korbeli, Gelibol : 635
Kour da : 144
kouluk : 1629
Kohac (?) Kalas, harbe, Klis : 412
kolak : 25
Kolojvar hfz : 117
Koloz bkz. Golos
Komanie karyesi, Sofya kz. : 69
Komenek (?) Kona zahresi : 1931
Komoran Kalas/Hisr, harb kala : 1548, 1708
konak(lar) : 1043, 1092, 1186, 1288, 1466, 1468,
1514, 1518, 1519, 1546, 1561, 1567, 1608,
1662, 1670, 1673, 1694, 1729, 1746, 1758,
1763, 1802, 1830, 1838, 1847, 1849, 1856,
1922, 1941, 1943, 1958, 1988; arpas :
1331, 1743, 1833; etmei : 1743, 1833;
376
kds(lar) : 1020, 1561; tayni : 1150,

1151, 1152, 1153, 1154, 1155, 1156, 1157,
1158, 1159, 1160, 1518, 1535, 1536, 1544,
1568, 1570, 1590, 1593, 1607, 1608, 1621,
1626, 1637, 1638, 1639, 1640, 1663, 1673,
1674, 1693, 1706, 1743, 1746, 1748, 1749,
1759, 1760, 1773, 1774, 1775, 1776, 1777,
1782, 1822, 1833, 1843, 1856, 1857, 1870,
1907, 1908, 1931, 1984; tezkiresi : 1670,
1671; yeri : 1020; zahresi : 1099, 1144,
1150, 1151, 1152, 1153, 1154, 1155, 1156,
1157, 1158, 1159, 1160, 1332, 1333, 1346,
1383, 1535, 1536, 1544, 1562, 1568, 1570,
1590, 1591, 1593, 1607, 1608, 1609, 1626,
1627, 1632, 1637, 1638, 1639, 1663, 1673,
1674, 1675, 1676, 1679, 1693, 1706, 1707,
1744, 1746, 1748, 1749, 1751, 1753, 1758,
1759, 1760, 1762, 1771, 1773, 1774, 1775,
1777, 1781, 1782, 1812, 1822, 1824, 1833,
1843, 1847, 1857, 1870, 1881, 1907, 1908,
1910, 1931, 1959, 1960, 1984; larn slh :
1760; larn tamri : 1773
Kona nhiyesi, Filibe : 1669
Kondol Res, Mrali adas : 1005, 1075, 1402
Kondu Bey, Lipova Alaybeyisi, Babu : 686
Konrapa (kazs) : 875, 1115
Konya (sanca) : 247, 797, 862, 879, 1081; hfz :
1370; Kalas : 634; kds : 626, 632,
634, 693; muhfazas : 783; sahrs :
783, 797
Kopan (sancak)beyi : 898, 1656, 1666, 1791
Kopenik Menzili zahresi : 1959, 1960
Kora karyesi, Gelibol kz. : 975
Kora, kaak neccr, Tavan adas : 308
Korokara bkz. Koromarta
Koromarta [/Korokara] Palankas, Solnok : 1410,
1411, 1412, 1427, 1684, 1705
korsan; gemisi(leri) : 28, 30, 84, 216, 1318;
kfir gemileri : 216; levend kfirleri : 115;
levend kaliteleri : 28
Korenik Karyesi Kona : 1748, 1753; zahresi :
1748, 1749, 1753; 'nn bulundu yerin
kds : 1748
koru(lar) : 663, 691, 919, 1292, 1962; c : 919,
1369, 1703; ya davar girmek : 1369; ya
teadd : 1292
Kosta, harm, Gelibol : 144
Kosta, kaak neccr, Ereli kz. : 308
Kosta, kaak neccr, znikmid kz. : 308
Kostandin, kaak neccr, Haramarla kz. : 308
Kostandin, kaak neccr, Mudanya kz. : 308
Kostandin, kaak neccr, Tavan adas : 308
Kostanie Kalas, Bosna : 87, 97, 98, 100

Kostantniyye : 1, 4, 25, 49, 54, 63, 68, 78, 93, 102,
105, 142, 146, 157, 161, 166, 205, 207, 210,
223, 229, 232, 236, 242, 253, 259, 264, 267,
273, 283, 289, 307, 336, 363, 369, 400, 439,
444, 451, 465, 484, 491, 497, 530, 545, 569,
611, 620, 632, 663, 688, 729, 801, 869, 939,
1010, 1062, 1139, 1201, 1238, 1252, 1270,
1276, 1292, 1304, 1358, 1378, 1399, 1435,
1440, 1449, 1458, 1461, 1482, 1493;
muhfazas : 1517
Kostantin Voyvoda, stefan Voyvoda'nn ol : 1623,
1653
Ko Kdl : 1130
kovan : 143, 941
Kove, s resi, Dukagin : 254
kovu evi; gnderilmek : 229; ihzr : 229;
indrmek : 229; tahmli : 229
Koyluc : 1487, 1557, 1711
koyun : 70, 77, 143, 164, 287, 342, 787, 1260, 1405,
1406, 1580, 1608, 1849, 1855, 1939, 1979;
al : 691; almak : 417; baky
defteri : 159; bakys : 231; beslemek :
1488; beyi : 341, 343, 344, 965, 969, 1117,
1245,
1841;
birmek :
735;
boazla(t)mak : 333, 921; boazlayan

kassb : 1508; celebi : 1769; cemi : 889;
oban : 62, 1564, 1580; defteri : 209,
231, 1088, 1514, 1691, 1807, 1903; emni :
159, 209, 343, 524, 712, 787, 852, 952, 1088,
1111, 1244, 1245, 1251, 1257, 1276, 1382,
1405, 1433, 1506; eti : 333; greti : 38,
39, 365, 485, 723; getrmek : 777, 1257;
gndermek : 159, 231, 341, 1258; gbresi :
681; hakclar : 467; hakk : 840;
hrice gitmek : 333; hdmeti : 164, 250,
337, 481; hfz : 1797, 1798; ihrc : 107,
127, 159, 209, 231, 787, 852, 952, 1088, 1111,
1186, 1382, 1640, 1691, 1797, 1799, 1807,
1808, 1809, 1811, 1829, 1843, 1855, 1867,
1884, 1895, 1903, 1920, 1947; ihzr :
1117, 1162, 1488, 1514, 1544, 1604, 1640,
1691, 1797, 1798, 1807, 1808, 1841, 1850,
1941; irsli : 231, 339; kassb tayni :
1508; krmak : 1580; muzyakas : 127,
533, 1162, 1514, 1604, 1941; n-bedd
olmak : 337; ocaklar : 755, 1579;
otla : 691; perkende olmak : 333, 341;
satdurmamak : 339; sirkati : 365, 463,
777, 959; sr(dr)mek : 159, 209, 250, 341,
787, 965, 969, 1088, 1117, 1225, 1257, 1514,
1691, 1807, 1811, 1841, 1884, 1920, 1947;
srsi : 337, 1580; tayni : 787, 952, 1088,
NDEKS
1514; tahmli : 107; tahrri : 787;
takdri : 852, 1088, 1111; tedrki : 965,
1488, 1514, 1604, 1691, 1799, 1941; telefi :
344, 852; retmek : 127; ver(il)mek :
533, 1506; yama etmek : 288; yazmak :
107, 952, 969; zyii : 344, 787, 852
kozalak : 71, 76, 161, 219, 248, 252, 650, 1165,
1194, 1201, 1425, 1432, 1548, 1825, 1925
kle : 1203
kmr irsli : 606
kpr : 100, 170, 174, 412, 426, 432, 642, 782, 813,
853, 1102, 1468, 1546, 1567, 1604, 1606,
1615, 1630, 1640, 1727, 1728, 1746, 1757,
1760, 1784, 1785, 1797, 1809, 1830, 1848,
1860, 1927, 1954, 1982, 1983, 1988;
atdurmak : 1802; bins : 245, 264, 420,
440, 472, 571, 626, 1097, 1217, 1220, 1379,
1488, 1662, 1693, 1747, 1760, 1790, 1797,
1798, 1803, 1834, 1836, 1845, 1871, 1872,
1873, 1888, 1900, 1918, 1922, 1923, 1938,
1941, 1944, 1950, 1962, 1982, 1988; bins
levzm : 1912; bozlmak : 1894;
demesi : 923, 1834, 1919, 1962;
hdmeti : 1102, 1275, 1287, 1790, 1888, 1920,
1938; hfz u hrseti : 642; ins : 1945;
kaz : 1962; kur(l)mak : 1662, 1694,
1744, 1757, 1763, 1784, 1788, 1797, 1798,
1802, 1803, 1831, 1832, 1834, 1845, 1871,
1876, 1877, 1894, 1895, 1925, 1946;
kurdurmak : 1744, 1757, 1831; levzm :
1217, 1220, 1747, 1797, 1836, 1871, 1877,
1923; levzm tedrki : 1872;
meremmt : 1923; meremmeti : 1097;
mimr : 1871, 1873; sepeti : 1876, 1877;
tamri : 1097, 1409, 1468, 1488, 1773;
tebdli : 440; tedrki : 1597; termmi :
1760; std : 1217, 1871; ve bataklar :
1849; yapdurmak : 1597, 1757, 1922;
yaplmak : 1701, 1760; yeri : 1747, 1797,
1845, 1846, 1912, 1914; ykmak : 420
kpr aac : 899, 1834, 1836; gnderilmek : 229;
ihzr : 229, 1834; indrmek : 229;
tahmli : 229; tedrki : 229, 1662
kpr gemisi(leri) : 1694, 1797, 1836, 1846, 1848,
1877, 1894, 1895, 1900, 1918, 1920, 1933,
1938, 1978, 1979; lt esbb : 1797;
bins : 1220, 1876, 1912, 1914, 1921, 1946,
1978; demesi : 1876, 1946;
gndermek : 1946; irsli : 1946;
levzm : 1618, 1876, 1946; levzm
ihzr : 1661; mhimmt : 1618, 1876;
sepetleri : 1876; sr(il)mek : 1919, 1978;
tadarki : 1704; yapdurmak : 1797
377
kpr kerestesi : 1694, 1845, 1846, 1919, 1945;
ihzr : 1220; kesdrmek : 1962;
mhimmt : 1962
kpr mhimmt : 472, 535, 584, 794, 853, 854,
863, 1871, 1945; irsli : 1950; tahmli :
1950; tedrki : 1872
Kprba; Kona : 1843, 1856, 1857; Kona
kds : 1856, 1857; Kona/Menzili
zahresi : 1843, 1856, 1931, 1959, 1960;
Yurd : 1869
Kprl; kds : 787, 1235, 1943; kazs det-i
anm : 1943
Kprni Kona zahresi : 1607
Krds Kalas : 512
Kre b. Macar, harm, Gelibol : 144
Kse, eirrdan, Kilise k., Kengr lv. : 163
Ksnice (nhiyesi) : 459, 659
Kstendil : 576; kds : 1783; kds muhzr :
1783; sanca askeri : 426; sanca
kdlar : 467, 1363; (sancak)beyi : 426,
701, 1363
Kstendil Ilcas kds : 159
kebendler : 1678
Ken Kona : 1157, 1158; zahresi : 1157, 1158
ky : 1655; basmak : 1224, 1400; greti : 254;
halk : 1321; ihrk : 260, 1925;
ilhk : 1456; kethuds : 559;
kondurlmak : 1579
kral : 27, 70, 90, 91, 154, 161, 187, 248, 252, 275,
292, 293, 330, 331, 332, 436, 441, 491, 493,
497, 650, 686, 733, 815, 819, 908, 954, 1015,
1166, 1205, 1294, 1312, 1479, 1537, 1598,
1619, 1623, 1642, 1653, 1740, 1750, 1814,
1815, 1875, 1878, 1925; askeri : 649;
askerinin mrcaat : 649; bolarlar : 1421;
elisi : 51, 52, 53, 54, 57, 58, 59, 61, 64, 71,
72, 73, 79, 83, 99, 102, 108, 158, 259, 260,
270, 1559, 1560, 1578; lekeri : 51, 270;
tercemn : 755; vezrleri : 1421; -
bed-fil : 1692, 1815; - bed-fil askeri :
1715
Kral-ol bkz. stefan Kral
kralie : 93
Kraltelek karyesi (?), hs karye, s, Solnok kz. :
1131, 1135
Kransa suy, Erdel : 426
Kraova : 1926
Kratova; kazs : 1691; kds : 159, 459, 852,
1691, 1811, 1820
Krupa Kalas, Bosna : 87, 97, 98, 100, 536; 'nn
alnmas : 270
Kubd avu : 694, 1013, 1021
378
Kubd Kethud, Kastamon Dizdr Hac Mehmed'in

Kethuds : 1227
Kubarl karyesi, Filibe kz. : 1734
Kudds Medresesi, Edirne : 700
Kuds Mahkemesi muhzrbas : 1248
Kuds-i erf (sanca) : 565, 612, 660, 997, 1175;
beyi : 191, 336, 428, 1175, 1321; kds :
191, 253, 336, 612, 1017, 1175, 1248, 1290,
1321; mcvirleri : 191; yol : 565
khistn : 365, 463
kul (tyifesi) : 166, 179, 279, 361, 555, 598, 610,
624, 647, 751, 824, 862, 901, 1025, 1146,
1148, 1149, 1240, 1247, 1395, 1451, 1754,
1755, 1756, 1826; gedi : 1252, 1326;
gedi verilmek : 65; karnda : 65, 1634;
ktibi : 1107, 1326; sirkati : 631;
tayni : 355; tyifesi mevcibi : 81, 1361;
tyifesi teaddsi : 1238; tyifesi ulfesi :
1354; yazlmak : 1149; -ol : 65; -ol
kul : 256
Kula kds : 445
kula : 1845
kulauz(luk) : 142, 210, 445, 733, 900, 942, 952,
1043, 1063; karmak : 73, 1818;
tedrki : 72; tutmak : 449
kulak kesmek : 22, 586
Kulb beyi : 1029
kulle : 982, 1227; bins : 1084; fethi : 146;
hdmeti : 1261
Kulol, Kastamonlu shte, Edirne : 184
kuma : 1183, 1298, 1339; harb olmak : 304;
c : 304
Kumat karyesi, Filibe : 1724, 1725
Kumkapus, stanbul : 524
Kumky karyesi, Ece ovas, Nibol [Gelibol] : 636
kundak : 55, 566, 1262
kunpara; lmei : 1068; ihzr : 1068
kur bkz. karye
Kurn- Kerm : 1555
Kurd Aa : 1869
Kurd b. nehan, ingne, ehl-i fesd : 1596
Kurd b. Mustafa, Hac, Mftahmedelebi mh.,
Gelibol : 1062
Kurd Kethud, skender Paa Kethuds : 224, 364,
845, 866, 876, 916, 917, 968, 1270, 1434
kurd krki : 1066
Kurd, Avraslu (?) k., Gelibol : 347
Kurd, Hac : 1813
Kurd, Hac Hsm Res'in demi : 1821
Kurd, Kara, ehl-i fesd, Yeniky k., Takpr : 1478
Kurd, Mehmed ol, b-bert zemet mutasarrf,

Solnok : 120
Kurd, Moha kapudnnn demi : 702
Kurd, sahte siph, Temral k., Nibol [Gelibol] :
636
Kurd, ak, atalca : 132, 133
kur bkz. karu
kur meyve : 416; alm : 362; beyi : 490;
der-mahzeni : 362, 483; gndermek : 490
kur yemi : 543
Kuray; Kona zahresi : 1693; Yurd : 1700
Kurdere, Klis : 412
kurr : 1555
kurun : 55, 100, 406, 831, 1170, 1214, 1497;
fndk dkilmek : 1737; gnderilmek : 831;
tahmli : 962; tevzi : 831;
verdrmemek : 67
kurunlu hudd-nme : 412
Kurunlu (kasabas/kazs) : 201, 617, 1833;
kds : 192, 201, 617
kuru bkz. karu
Kuruga, kallb ingne kadn : 1444
Kuruna, Basra yol zerinde : 1381
kuak ubu; gnderilmek : 229; ihzr : 229;
indrmek : 229; tahmli : 229;
tedrki : 229
Kutlu karyesi, Meri : 206
kutn : 1030; yeni : 1030
kuttu't-tark : 128, 186, 201, 363, 479, 550, 630,
1400
kuyd dmek : 477
kuyumc : 88, 142; topra : 208
kuzt bkz. kd
Kuzguncuk karyesi, skdar : 1244
kuzu; derisi : 1564; greti : 38, 39, 365;
krmak : 1564, 1580; sirkas : 365;
srsi : 1580
Kk Ahr : 1164
Kk b. Ali, arabac, Byklu k., Ruskasr kz. : 983,
1018
Kk Morova suy : 1746
kk darbzen : 45, 1891
Kkali karyesi, Aydos kz. : 983, 1018
kfel bkz. kefl
kffr bkz. kfir
kfri mir kelimt : 738
kfr sylemek : 281
Khan Ayakorta (?) karyesi, Nibol [Gelibol] : 636
kkrd : 666, 687, 1810, 1897; alm : 1868;
karmak : 667; gndermek : 1205;
irsli : 431; irslinden mufiyet : 1205;
NDEKS
klleti : 1016; sanduklar : 431;
tedrki : 667, 1868
klh : 1030
Klekli karyesi, ernovi kz. : 503
Krd [/Ekrd] (tyifesi) : 36, 353, 929, 1003, 1022,
1024, 1064, 1067, 1426, 1451; beyleri : 18,
857, 1965; ekys : 1022; kds : 267;
mers : 1965; yiitleri : 833, 1361
Krdistn : 1025, 1371; askeri : 1025; beyleri :
1025; mers : 1240; yiitleri : 65
Kre kds : 617, 1173
Kre-i Mamre Oca : 1516
kre; iletmek : 389; ci : 1277, 1688
krek : 169, 345, 586, 666, 866, 1015, 1207, 1596,
1731, 1790, 1850, 1859, 1879, 1942;
ekdrmek : 1490; irsli : 1215;
kesdrmek : 614; tahmli : 1861; den
gaybet : 636; den tlk : 528, 1317, 1454,
1645; e gnder(il)mek : 22, 198, 360, 369,
572, 620, 631, 636, 663, 1109, 1292, 1320,
1446, 1447, 1596, 1652; e kon(l)mak : 22,
48, 101, 104, 199, 224, 241, 290, 307, 317,
354, 506, 528, 559, 579, 620, 636, 722, 838,
894, 972, 975, 984, 993, 1002, 1018, 1037,
1080, 1141, 1173, 1246, 1291, 1309, 1446,
1447, 1533, 1596, 1602, 1720, 1791, 1864,
1890; e ko(l)mak : 267, 825, 984, 1137,
1280, 1917; e koymak : 559, 1791, 1917,
1961, 1963; e ver(il)mek : 1454, 1489, 1645
krekci : 320, 321, 503, 559, 579, 616, 707, 782, 801,
826, 832, 1029, 1371, 1449, 1717, 1718, 1728,
1894, 1926, 1939, 1963, 1979; karmak :
862, 884; emrolunmak : 862; gaybeti :
1738; gndermek : 624, 1719, 1738;
hkmi : 1181; ihrc : 328, 624, 736, 757,
768, 785, 862, 879, 884, 981, 1077, 1181,
1640, 1727, 1797, 1863, 1899, 1919, 1929,
1947, 1952; ihzr : 865, 981, 1449, 1640,
1903; eridrmek : 1070; irsli : 272,
329, 879, 884, 1281, 1717; kamak : 1657;
srdrmek : 1077; (tyifesinin) zabt :
1741, 1742; tayni : 1689, 1833;
tedrki : 232, 430, 480, 865, 960, 1053, 1281,
1717, 1978; teklfi : 1089; tut(l)mak :
801, 1657, 1738; vermek : 1657;
yazmak : 329, 1689, 1797, 1877, 1894; ye
muzyaka : 825
krk : 1066, 1311
Krtn; nhiyesi : 1400; kazs reys : 1401
kf : 935
Ktahya (sanca) : 79, 624, 757, 879, 1031, 1032,
1309, 1391, 1647; kdlar : 1108; kds :
75, 445, 941, 967; msellemleri : 444, 1108;
379
msellemleri beyi : 1108, 1510;
piydeleri : 444; sanca siphleri : 611,
1031; 'dan Bodan voyvodasna kadar yol
stndeki kdlar : 73
kyeg : 1005, 1075, 1402
Ladik kds : 507

Lago : 1731; Kalas : 954, 1215, 1575;
(Kalas) muhsaras : 1598, 1642
lamc; ihrc : 1820; yazmak : 1820
Lahs; vilyeti : 848, 997; Beylerbeyilii : 23,
986, 996, 1011; beylerbeyisi : 848, 997,
1247, 1620; serhadleri : 23
lajiverd (?) karg : 271
Lako keferesi : 901
lala : 30, 38, 39, 277, 302, 445, 534, 579, 611, 613,
624, 757, 796, 840, 879, 1031, 1032, 1203,
1391, 1398, 1457, 1491, 1582, 1647, 1730,
1787; kapucs : 1787; kethuds : 611
Lapseki; skelesi : 364; Kdl : 418;
kds : 132, 545, 636, 1291
Lrende : 1078, 1398; kds : 285, 369, 626
Laskov voyvodas : 1623
Latmn (?) karyesi, havss- hmyndan, Kefer-tb
Layi Yalavik, zimm, Bretotorik nh., skenderiyye
(Arn.) : 723
Lazar Herpodkola (?), Neme serdr : 332, 953, 954
Lazar stoyan, zimm celeb, Dolnekori k, Dobnie
kz. : 107
Lazar, Hersek : 260
Lazari, Voynuk : 1791
Lazari, zimm, Yagotin k., Karada kz. : 1101
leb-i dery; karyeler hfz : 84; kur : 28
Leccn : 565
Leccn, menzil, m : 105
Ledan Serdan, zimm, Yagotin k., Karada kz. : 1101
ledre : 78
Lefe nhiyesi, Semendire sn. : 1893
lehv lab : 186
Leme (?) : 707
lenger : 863, 866; ihzr : 469; ilet(dr)mek :
469, 1816
Leon, ban, levend kfir : 432
Leskofa karyesi, Trnovi : 503
leker : 27, 51, 87, 97, 98, 99, 100, 108, 112, 114,
154, 158, 187, 260, 330, 353, 493, 569, 684,
732, 819, 953, 960, 1256, 1875; aldurmak :
58; aya zre olmak : 158; cemiyyeti :
380
270; kaldurmak : 54, 59, 102; -i

makhre : 54
Leva Kalas, harb kala : 476
levzm : 718, 1228, 1450, 1618, 1658; ihzr :
1661; irsli : 272; u mhimmt : 1187,
1709, 1871, 1872, 1874, 1876; u mhimmt
gndermek : 920; u mhimmt ihzr :
1618; u mhimmt tedrki : 1220, 1618
levend [/levendt] (tyifesi) : 134, 154, 499, 528,
531, 575, 612, 656, 663, 851, 936, 1037, 1069,
1095, 1227, 1343, 1491, 1543, 1551, 1821,
1866, 1893; cemiyyeti : 1115, 1438;
gemisi : 38, 39, 1095, 1318; kfir esr
istihdm : 224; kfir(ler) : 112, 114, 115,
126, 432, 663; kfir srmek : 224; kfir
yata : 1893; kaliteleri : 28; resler :
244, 574; reslerinin zabt : 574;
shteler : 182, 1478; tyifesi fesd : 709;
tyifesi istihdm : 663; yoklamak : 224;
zulmi : 215; lik : 1543
levendt bkz. levend
Levn-i Hamr nhiyesi, San vt. : 1226
Leyh (vilyeti) : 77, 85, 90, 708, 755, 815, 818, 819,
1006, 1253, 1256, 1314, 1396, 1421, 1564,
1580, 1623; beylerbeyisi : 819; beyleri :
1396; elisi : 74, 85; esrleri : 77, 755;
keferesi : 83, 1266; kral elisi : 61, 70, 73,
79, 83; kral tercemn : 755; reys :
70, 71, 77, 83, 251; reys vergisi : 71;
serhaddi : 74; snur : 77; snurna kadar
dery kenrndaki kdlar : 85; tyifesi : 61,
819; tevbii : 292, 293; (vilyeti) kral :
71, 77, 90, 292, 293, 755, 815, 819, 1313,
1421, 1623, 1653, 1740, 1750; vilyetine
akn : 1740; 'in ahvl etvrn tecesss :
815
Lika (?), ehl-i fesd, zimm : 993
Lika nhiyesi : 1869
Lim nehri : 1198, 1344
liman(lar) : 1, 427, 859, 1134, 1171; aznda safra
boaltmak : 446; kullesi : 146; sedd
bendi : 859
Limni; kazs : 917; kds : 916
Lipova; alaybeyisi : 686, 954; sancakbeyi : 955
liv : 44, 105, 106, 1238; beyi : 518; defteri
kitbeti : 43; dizdrlar : 1988; hfz :
1928; icml defteri : 46; kdlar : 186,
1531; kitbeti : 5; mufassal defteri : 46,
1611, 1612; muhfazas : 33, 346; nefer
aalar : 1988; tahrri : 7, 46, 1611, 1612;
tevzi : 5
Livadye kds : 759
Lofa Petreol, harm, Gelibol : 144

Lofa; kds : 761, 1088, 1380; muhfazas :
797
Loanca Gorta (?), Pankota ve Yanova Kalalar
shibi : 954
lnci; irsli : 257, 261; tayni : 257, 261
Lublan Kalas, harb kala, Bosna serhaddinde : 87,
98, 100, 803
Lugo, Erdel : 27, 909; hkimi : 252
Lristn hkim(ler)i : 690, 1105
Lutf avu, Dergh- Muall avu : 1615
Lutf, Bls Beyi : 200
Lutf, Edirne Sbas : 1628
Lutf, erbb- tmrdan, mbir : 1894
Lutf, Sancakbeyi : 204, 223
Lutfbeyol, Sancakbeyi, sbk Nzru'n-Nuzzr,
Msr : 780
Lutfullh, Aydn ve Saruhan Nzr : 300
madin bkz. maden

Maarra; sanca : 218; kds : 218
ma : 902; a muzyaka : 1236
Macar Res, levend resi : 244
Macar (tyifesi) : 219, 1125, 1256; ayn : 1479;
bey-zdeleri : 661; beyleri : 1166, 1479;
beylerine istimlet-nme : 1165; kfiri :
1408
Macncmescidi Mahallesi, stanbul : 1365
Maden b. Ali, ehl-i fesd, Mudurn kz. : 384
maden [/madin] : 3, 100, 160, 213, 388, 389, 878,
907, 1133, 1137, 1299, 1810; milleri : 787;
emnleri : 787; nzr : 1515, 1516; ci :
1829
maara : 681, 878
Malo, ehl-i fesd kfir : 993
Marib : 1058, 1234, 1237; cnibleri : 1236;
diyr hkimleri : 93
Marib Trablus bkz. Trablusgarb
mahall-i fesd enat : 281
mahall-i mhlik : 1713
Mahalle kds, Msr : 148
mahalle halk : 281, 1622
Mahalle-i Frenk, stanbul : 712
mahbes : 421
mahbs : 48, 123, 188, 193, 256, 273, 286, 359, 442,
473, 475, 631, 777, 799, 825, 838, 868, 893,
964, 1338, 1349, 1444, 1457, 1523; diller :
1408; hfz : 1880; mcrimler : 825
NDEKS
mahkeme : 211, 239, 317, 1175, 1826; basmak :
1689
Mahkeme-i Kbr : 211
mahll(t) : 1310; gedk : 194, 1107, 1146, 1326;
htbet : 1646; hisr gedi : 567;
tmr : 530; tmr tevchi : 1310;
zemet tevchi : 1310
mahlt bakr : 208
mahlta; ihzr : 1839, 1856, 1857;
muzyakas : 1856, 1857; tedrki : 1856
Mahmil-i erf : 966; hdmeti : 640; kds :
508
Mahmd : 32, 309, 1184
Mahmd Aa, Sf, mteveff zam, Rstem
Paa'nn Kapuclar Kethuds : 435
Mahmd b. Aydn, Tatarbzr : 1752
Mahmd b. Mustafa, gurbet tyifesinden, Aksu
Mahmd Bey : 733
Mahmd Bey, Karahisr- Shib Sancakbeyi,
Mentee Muhfz : 346, 461
Mahmd Bey, mteveff Pankota Beyi : 841
Mahmd Bey, Rahmniye Gnllleri Aas : 119,
152
Mahmd Bey, skb Beyi : 701
Mahmd avu, Dergh- Muall avu : 337, 451,
552, 862, 882, 883, 885, 1769
Mahmd avu, Kaya-zde : 1798
Mahmd elebi : 249, 338, 347, 430, 1485, 1535,
1536, 1724, 1765
Mahmd elebi, Ankaral, tereke shibi, Mihali :
861
Mahmd Paa mreti Evkf : 1251
Mahmd Paa, Msr Beylerbeyisi, sbk Yemen
Beylerbeyisi : 556, 988, 998, 1079, 1119,
1120, 1147, 1169, 1171, 1686, 1699, 1702
Mahmd Res : 1300
Mahmd Voyvoda, Budun : 812
Mahmd, Anadol Beylerbeyisi : 611
Mahmd, Bulgarol Hall'in akribas, kuyulu
Yayla, Nide : 463
Mahmd, avu-ol : 1651, 1652, 1670, 1671
Mahmd, Dergh- Muall Topclar Blkbas :
891
Mahmd, erbb- tmrdan, mbir : 1894
Mahmd, Hac, Karl, sr kassb : 1508
Mahmd, Hatbol, tereke shibi, Mihali : 861
Mahmd, hrsuz, Midill : 131
Mahmd, mret-i mire Mtevellsi : 352
Mahmd, nebaht beyi demi : 716
Mahmd, kd demi : 907
381
Mahmd, Kd, Mill Cemati Kethuds : 17
Mahmd, Kapuc : 535, 538
Mahmd, kul demi : 1677
Mahmd, Marf ol, ak, atalca : 132
Mahmd, Mevln, Sapanc Kds : 905
Mahmd, Nyib : 1431
Mahmd, Ortavrn k. : 263
Mahmd, Prud Kds : 296
Mahmd, sbk ehirky Kds : 1789, 1819
Mahmd, Seyd, ak, Turgudlu : 634
Mahmd, siph : 1441
Mahmd, siph-olanlarndan, Samakov : 904
Mahmd, m Tmrlar Defterdr, Emvl-i Hssa
Nzr : 532
Mahmd, eyh Pr Ahmed'e iftlik teslim eden :
1680
Mahmd, Yaral, yenieri katl zanls, Gmlcine :
172
Mahmd, Yayaba, mbir : 958
Mahmd, yenieri, Budun Kethud Bli : 283, 284
Mahmd, Yeniky k., Takpr : 1478
Mahmdlar Cemati, Turgud kz. : 634
Mahmdpaa Hss(kyi) kds : 1186, 1514
Mahmdpaa Krbnsary, stanbul : 712
Mahmdpaa Kprsi kds : 1405
Mahreme karyesi, Zamantu kz. : 1061
mahsl(t) : 5, 13, 15, 280, 412, 1336, 1445;
defteri : 754; greti : 1361; ketmi : 754;
zamn : 1249; -i Beyt'l-Ml : 508; -i
cedd : 78; -i kaz : 1248; i bzra
iletmek : 1577; i muktaaya vermek : 1248
mahf u muhtara; derbendler : 107; mahaller :
116, 117; yer(ler) : 84, 126, 157, 264, 695,
892, 1214, 1311, 1315, 1355, 1356, 1381;
yollar : 161
mahzen : 152, 584, 856, 1757, 1770; adurmak :
362; ktibleri : 801; meremmt : 970
maet muzyakas : 1163
Makm- erf, Hall'r-rahmn : 428
makmt- mteberrike : 191
Makarr- Edirne Yurd : 1561
Makarska skelesi : 1194
Makri nhiyesi, Ohri kz. : 959
Maksimilyano Kral, Neme [Be] Kral : 64, 187,
260, 332
Maksd, Dergh- Muall avu, mbir : 316,
338, 754
Maksd, Ouz karyesi siphsi : 754
Maksd, Selnik Kalas mstahfzlarndan, ehl-i
fesd : 984
makt kayd : 1869
382
maktl : 36, 192, 193; bzergnlar : 1733;

vrisleri : 893, 904
ml [/emvl] : 470, 1203, 1541; - Beyt'l-Ml :
778; - evkf tahsli : 175; - eytm : 1203;
- gib iltizm : 425; - makt : 13; -
pdih : 1048; aldurmak : 282; almak :
894; greti : 218, 366, 421, 437, 1343;
gndermek : 883; hdmeti : 991;
hdmetine istihdm : 1121; kat etme :
1686; kuvveti : 1007; mfettii tayni :
678; refi : 1686; tahsli : 421, 448, 521,
1120; esbb greti : 105, 769; yazmak :
1686
ml- mr : 2, 296, 445, 510, 519, 619, 719, 721, 725,
814, 886, 941, 1046, 1372, 1496, 1972;
cemi : 366, 510; deyni : 520; eds :
366; hfz : 1048; tahsli : 123, 300, 366,
454, 510, 532, 565, 678, 719, 721, 727, 872,
901; tedenn etmek : 1699; zabt : 1780;
zimmeti : 123, 366, 510, 519, 941; ye
gadr : 1120, 1543; ye zarar : 1347
ml- vakf : 60; a gadr : 1577; a tecvz : 253;
a zarar : 223; ekl : 1017; ketm : 1017
Malatya beyi : 1335, 1399; avubas : 1335;
haznedr : 1335; kethuds : 1335
mlikne : 638
Mlik nyibi : 211
Mliyye : 321, 512, 624, 666, 692, 701, 744, 750,
755, 756, 757, 758, 759, 770, 874, 910, 924,
925, 928, 954, 970, 979, 990, 1042, 1053,
1214, 1322, 1362, 1363, 1482, 1520, 1588,
1589, 1820, 1963
Malko Bey, Ohri Beyi : 433
Malko avu, Dergh- Muall avu, arpa
tedrkine mbir : 1161, 1608, 1908
Malko avu, Dergh- Muall avu, tefte
mbir : 41, 179, 617
Malko, Balya nh., Biga : 370
Malko, kuttu't-tark, psala : 128
Malko, Res : 1608
Malofa karyesi, Sofya kz. : 69
Malta : 29, 320, 817, 1310, 1490; gemileri : 1234,
1236, 1237; Kalas Liman : 146;
muhsaras : 178; Seferi : 546, 547, 582,
594, 644, 693, 709, 805, 984, 1007, 1309
Maltepe karyesi, skdar : 326; balar : 326;
halk : 326
Mmrevan Beyi : 778, 1441, 1611, 1827;
kethuds : 778, 1611, 1612, 1827
Mamriyye Kalas : 194, 195, 900, 1063; 'nn
tamri : 195; nevbetlleri : 1063
Manastr; kds : 159, 675, 787; Yahdleri :

675
manastr; basmak : 442; bnyd : 442
Manine (?) karyesi, Semendire : 1608
Mnendi [/Mnendili]; Karyesi Kona : 1546;
Karyesi Yurd : 1712, 1714; Kona
zahresi : 1679, 1693
Mnendili bkz. Mnendi
Manisa kds : 613
Manka Hisr bkz. Manka Kalas
Manka Kalas [/Hisr] : 649, 650, 949, 953, 954;
muhsaras : 668, 949, 953, 954
Mankirman Kalas : 292, 293
Mankoa karyesi, skenderiyye (Arn.) : 725
Manol Dimitri, mtek kfir, Kesterye ks. : 360,
1328
Manol Franesko, kaak neccr, mral adas : 308
Manol Serac, mtek kfir, Kesterye ks. : 360, 1328
Manol, Bezirci, Edirnekapu, stanbul : 712
Manol, kaak neccr, Tavan adas : 308
Manolac, Kuyumc, zimm, hrsuz kulauz, Kay k.,
Molova kz. : 142
mansb; alnmak : 191, 194; hara verilmek :
159, 209
Mansr, siph : 695, 1355
Mansrol, Erbil : 563
Manyas kds : 545
Mara; alaybeyisi : 1061; kds : 273
Mardin; ayiri : 1029; Kalas : 1026, 1029
Marko b. Yuvan, harm, Gelibol : 144
Marko veled-i stoyan, voynuk-ol voynuk,
Marko, zimm, Filibe : 21
Marmara (adas) kds : 308, 871, 1075
Marmara karyesi, Zihne : 1651
martalos : 1347, 1728, 1893; ihrc : 1893;
serdr : 1893; serdr tayni : 1893; ve
primikr serdr : 1894; ba : 1557
Martin, Bodan Voyvodas Aleksandra'nn demi :
61, 1072, 1073
Marya bint-i Yorgi, zimmiyye, atalca : 86
masrif bkz. masraf
masraf [/masrif] : 523, 1678; defterleri : 1431,
1490
Mal tyifesi, ehl-i fesd ete : 1343
matbah : 253; esbb sirkas : 253; almak :
253
Matbah- mire : 418, 457, 1725
matrabaz (tyifesi) : 129, 225, 349, 483, 585, 596,
846, 867, 882, 883, 890; mahzeni : 362
mavna yapdurmak : 1445
NDEKS
Mayk (?), Eflak Voyvodas Ktibi : 1625
Mayno Nikola, zimm eky, Pesti k., skb : 620
mazarrat; defi : 247; u fesd : 153; u ind :
612; u ifsd : 247, 505, 536, 557, 829, 1027,
1073, 1451, 1470, 1721; u ifsdn defi :
1024
mazgal delikleri : 1219
Mazgird beyi : 1029
maznna : 4, 101, 105, 179, 253, 983, 1018, 1030
Mazrak kazs, Delvine : 1197
mazl(ler) : 546, 824, 1683, 1956; kd : 199;
siphler : 546
Mazun kazs, Mentee sn. : 38, 39, 843
mebir : 661
Mecdek kds : 1289
Mecid, ehl-i fesd, Gazze : 1289
meclis-i er : 281, 693, 698, 1030; -i erf : 86,
695
mecma; - ehl-i dallet : 612; - levendt : 612
mecrh : 218, 725, 1564; etmek : 36, 1355, 1364,
1457
medris bkz. medrese
Medevved (?) karyesi, Nabls : 1321
Medne Kalas, Basra : 81
Medne-i Mnevvere : 24, 1084, 1265; kds : 24,
1501, 1770; mtevellsi ol : 62; 'ye
kadar yol stndeki kdlar : 19; 'ye vakf
olan dkknlar : 657
medrepolid : 1517
medrese [/medris] : 700, 802, 1534; basmak :
1364; evleri : 191; hl kalmak : 1686
medyn : 1120; rey : 78
Meri kds : 206, 317
mehr : 519; devesi : 421
mehyif : 302, 522; mfettii : 103, 128, 634;
tefti : 103, 263, 369, 658, 745
Mehmed : 86, 312, 444, 445, 1248, 1473, 1890
Mehmed Ali, Diyrbekir Beylerbeyisi Kethuds :
511
Mehmed Ali, Erbil : 563
Mehmed Avec ibn-i Eb-Levh : 1321
Mehmed b. Abdullah, Sdde-i Sadet yenierisi,
Belgrad : 283
Mehmed b. Abdddyim, Beytveren (?) Karyesi
Mlzm : 1321
Mehmed b. Ali, Aydn Sanca Memlehas Emni :
1654
Mehmed b. Cihn, Res, Kavala dizdrnn
kyegsi : 567
Mehmed b. Derv, gurbet tyifesinden, Aksu
383
Mehmed b. Durak, siysete mahkm, Rum ey. : 156
Mehmed b. Hamza, zdin Kalas erenlerinden : 1372
Mehmed b. Hane, siph, ml- mr tahsline
memr : 565
Mehmed b. Hasan, gurbet tyifesinden, Aksu
Mehmed b. Hseyin, hid, Glciler k., Mudurn kz. :
972
Mehmed b. Mahmd, eky, Er ahlsinden : 1017
Mehmed b. Mirza, masm mahbs : 1733
Mehmed b. Osmn, eky, Latmn (?) k., Kefer-tb
Mehmed b. Seyd [/Eb-Aram], s drz serdr,
Ayn- Dre k., Cerd nh., Beyrt : 565
Mehmed b. Sinn, atalca : 86
Mehmed b. Ysin, eky, Latmn (?) k., Kefer-tb
Mehmed Bahr, Kilr- mire ve hrct- Hacc-
erfe Emni : 1046
Mehmed Bey [/Res], skenderiyye Kapudn
(Msr.) : 473, 515, 1169, 1171, 1172
Mehmed Bey, dilcevz Beyi : 676
Mehmed Bey, Arboz Beyi : 448
Mehmed Bey, Bol Sancakbeyi : 290
Mehmed Bey, nar(hoyser) Beyi : 136, 141
Mehmed Bey, Dr (?) Beyi : 1147
Mehmed Bey, Hizan Hkimi, Sultn Ahmed'in ol :
1341
Mehmed Bey, Misis (?) Beyi : 1553
Mehmed Bey, Sakz : 1334
Mehmed Bey, Sekuy Beyi : 769
Mehmed Bey, Sultnni Piydeleri Beyi : 203
Mehmed Bey, Vidin Beyi : 1711
Mehmed avu : 122, 159, 209, 354, 429, 432, 498,
554, 597, 598, 599, 600, 624, 693, 742, 757,
758, 777, 853, 854, 860, 863, 1001, 1014,
1075, 1089, 1309, 1324, 1362, 1366, 1419,
1519, 1520, 1521, 1523, 1525, 1546, 1549,
1550, 1568, 1593, 1643, 1644, 1648, 1649,
1658, 1660, 1661, 1662, 1663, 1664, 1665,
1744, 1788, 1816, 1888, 1933, 1971
Mehmed avu, Adalu : 1546
Mehmed avu, Arslan ol : 1427, 1428, 1430, 1435
Mehmed avu, Bozyoku : 1883
Mehmed avu, ankal : 1975, 1976, 1977, 1978,
1985
Mehmed avu, Dellk Hasan Bey ol : 1546
Mehmed avu, Dergh- Muall avu : 34, 41,
64, 213, 354, 507, 625, 794, 950, 1098, 1191,
1512, 1523, 1559, 1565, 1588, 1640, 1655,
384
1656, 1674, 1743, 1780, 1790, 1797, 1899,

1938
Mehmed avu, Dergh- Muall avu, gemi
bins hdmetine memr : 1431, 1445, 1475
Mehmed avu, Dergh- Muall avu, mbir :
224, 617, 1430, 1947
Mehmed avu, Durdger, Dergh- Muall avu,
kpr binsna mbir : 1888
Mehmed avu, Emn, mbir, Samakov : 1800
Mehmed avu, Kara Ali avu ol : 1403, 1592,
1961
Mehmed avu, Kaya-zde : 1797, 1799, 1801,
1802, 1803
Mehmed avu, Kulaksuz, Dergh- Muall avu :
1812, 1824
Mehmed avu, Kk, Dvdpaa ayr ve Burgoz
Konaklar zahresine mbir : 1144, 1159,
1160, 1753
Mehmed avu, mbir : 541
Mehmed avu, sbk Diyrbekir Hazne Defterdr
Ahmed elebi'nin kardei : 647, 648, 673
Mehmed avu, Sdde-i Sadet avu : 111
Mehmed avu, Tunalu : 1546
Mehmed avu, Trk : 1674, 1675, 1676
Mehmed avu, Yavaca : 1561
Mehmed avu, Yeniehirli : 623, 757
Mehmed elebi, Aydn-zde : 1350
Mehmed elebi, sbk Budun Defterdr : 1794
Mehmed elebi, Tc-zde : 222
Mehmed el-Hurf : 1321
Mehmed el-Kd, eirr, Handn k., Remle kz. : 1017
Mehmed Giray Hn, Tatar (Kefe) Hn Devlet Giray
Hn'n ol : 1192, 1199, 1200, 1201, 1745
Mehmed Halvet, eyh, Kuds : 336
Mehmed Hn, Nibol Sancakbeyi : 701, 706, 816,
864, 925, 1053, 1278, 1322, 1440, 1558, 1718,
1742, 1817, 1844, 1860, 1913, 1933; 'n
kethuds : 1440
Mehmed Mnr, Azebler Aas : 13
Mehmed Osmn [/Kara Osmn], eky-y Arb'dan,
Basra : 1377, 1385
Mehmed Paa, Lahs Beylerbeyisi : 997
Mehmed Paa, Vezr-i Azam : 1, 106, 527, 1651
Mehmed Res bkz. Mehmed Bey, skenderiyye
Kapudn
Mehmed Res, Arab, gemi kapudn : 633
Mehmed Res, Karabyk, Hssa Resi, Babu :
1169, 1171
Mehmed Sultn, Mr, Tebrz Hkimi : 999
Mehmed Voyvoda : 1584
Mehmed Voyvoda, tmr shibi, Solnok : 120
Mehmed Yenieri, Rodoscuk : 335

Mehmed, Acemi-olan Yayabas, mbir : 1484
Mehmed, Ak, Divrii alaybeyisi mtealliktndan :
205
Mehmed, Akal, tereke shibi, Mihali : 861
Mehmed, Ali ol, sahteci, skenderiyye (Arn.) : 722
Mehmed, Arabol, Dra : 298
Mehmed, s Him'in birderi : 565
Mehmed, Ayamavra Dizdr : 1293
Mehmed, Ayamavra kds demi : 1336, 1340
Mehmed, Behrm ol, Mal demekle marf ehl-i
Mehmed, Bykl (?), mfsid, Ekrd tyifesinden,
Kilis : 1064
Mehmed, Bosna Alaybeyisi : 465
Mehmed, Blkba, topcbann demi : 1190
Mehmed, Burusa kdsnn demi : 542
Mehmed, Cb : 1080
Mehmed, cnbz, Ayntb : 1061
Mehmed, ingne, Betel Mustafa'nn hdmetisi,
ktil, Samakov : 659, 1444
Mehmed, drende : 90, 264
Mehmed, Defter-i Hkn Ktibi, Erzurum'un
tahrrinde grevli : 316, 334, 754
Mehmed, Dergh- Muall avu-oullarndan : 31,
349, 789, 967, 1337, 1356, 1544, 1679
Mehmed, Dergh- Muall Kapucs : 1825
Mehmed, Dergh- Muall Silhdrlar Kethuds :
1597
Mehmed, Deyl Beyi : 1526
Mehmed, Dvne, Kucol, eky, Teke sn. : 291
Mehmed, Dvne, Tata Frisleri Aas : 1643, 1644
Mehmed, ehl-i fesd : 1400
Mehmed, Yeniky k., Takpr : 1478
Mehmed, Emr, ktil siph, Zeydn k., m : 729
Mehmed, Eskiciol, sbk Galata Emni : 956
Mehmed, eirr, Belvrn kz. : 368
Mehmed, Ferecol, dkkn kircs, Kuds : 1248
Mehmed, Ferruhd Bey ol, zam, Bayburd : 1456
Mehmed, Galata Hssa Harc Emni : 802
Mehmed, Hac Hzr ol, ehl-i fesd, Yeniky k.,
Takpr : 1478
Mehmed, Hac, drende : 1816
Mehmed, Hac, Edirneli, kassb : 1647
Mehmed, Hac, Kastamon Dizdr : 1227
Mehmed, Hac, Zerbftc, [/Koca Usta], Deveciler
mh., Burusa : 489, 609
Mehmed, harm-zde, Azak kl. : 506
Mehmed, Hasan Kalas Erenleri Blkbas : 870
Mehmed, Hssa Resi : 212
NDEKS
Mehmed, hdmetkr, eky : 291
Mehmed, hrsuz, Midill : 131, 142
Mehmed, hisr-eri : 856
Mehmed, Hoca Ali ol, err, Uak : 312
Mehmed, Hoca lys ol, mteveff Dvn-
Hmyn Ktibi : 1202
Mehmed, Hoca, kassb, Lrende : 1398
Mehmed, il Beyi : 263
Mehmed, skender avu ol, Dergh- Muall
avu : 456
Mehmed, skenderiyye Beyi Kapukethuds (Arn.) :
1106, 1139
Mehmed, Kdbey : 1660
Mehmed, Kala-i Cedd Dizdr, Selnik : 1262
Mehmed, Kalafatclar Blkbas : 227
Mehmed, Kalafatclar Kethuds : 227
Mehmed, Kamengrad Kalas Dizdr : 738
Mehmed, Kara, Kara Hasan ol, Sivas : 204
Mehmed, Karaman avu : 1866
Mehmed, Karesi Beyi : 1196
Mehmed, Ktib, Sultngrcmii mh., Galata : 281
Mehmed, Kethud : 1473
Mehmed, kzlba beyi, Lristn hkimlerinden,
mahbs : 690, 1105
Mehmed, Kocaili Beyi Sbas : 1063
Mehmed, Kulaksuz : 925, 942, 943, 945, 946, 960
Mehmed, Kurdol, Solnok Alaybeyisi : 121
Mehmed, kree mahkm harm : 1533
Mehmed, krek mahkm : 1317
Mehmed, Lala Kapucs : 1787
Mehmed, Mahmd Aa'nn vrisi ve ol : 435
Mehmed, Mahmd ol, Kumky k., Ece ovas,
Nibol [Gelibol] : 636
Mehmed, maktl Anabol Azebleri Aas Cafer'in
karnda : 553
Mehmed, Mealeci, Kapuc : 1231
Mehmed, Mevln, Dra Kdl'ndan mazl : 179
Mehmed, Mevln, sbk Angelikasr Kds : 1789,
1819
Mehmed, Mevln, Vernie Kds : 296
Mehmed, Msr mteferrikalarndan : 607
Mehmed, Moha Kapudn, barut iletmeye memr :
667, 685, 687, 702
Mehmed, Molla, Zam : 1630
Mehmed, Musl avu ol : 789
Mehmed, Mustafa avu ol : 416
Mehmed, msellem : 417
Mehmed, mteveff Karahisr- ark Vlisi Ayas
Bey'in karnda : 447
385
Mehmed, Nhiye Mukaddimi erefddn'in ol,
ehl-i fesd, m : 1091
Mehmed, Receb ol, mahbs, Kengr : 192, 193
Mehmed, Res'l-kttb : 889
Mehmed, Rum avular Kethuds Hac Ali'nin
amcas ol, Sivas : 223
Mehmed, Rumili avu : 1983
Mehmed, sbk Basra Beylerbeyisi : 1377, 1385
Mehmed, sbk Klis Sancakbeyi : 100, 390, 776,
1345
Mehmed, Samsunclarba : 1422, 1423
Mehmed, Sargzel Mustafa'nn ol, hrsuz,
Burusa : 1141
Mehmed, Sekuy Beyi Kethuds : 1845, 1846
Mehmed, Seyyid, mteveff eyhl Kds : 445
Mehmed, silhdr : 663, 1633
Mehmed, Silhdrlar Kethuds : 1097
Mehmed, Silistre Beyi Kethuds : 243
Mehmed, siph, Mara alaybeyisinin ol : 1061
Mehmed, siph, Milali : 210
Mehmed, Sirem beyi demi : 1409
Mehmed, Sirem siphsi : 1920, 1921, 1922, 1923
Mehmed, Solakba, Akhisr kz. : 32
Mehmed, Solnok Beyi Kethuds : 408
Mehmed, Sultn, Knn'nin mteveff ehzdesi :
814
Mehmed, Sdde-i Sadet yenierisi, Belgrad : 284
Mehmed, hid, Esbando k., Ohri kz. : 1124
Mehmed, m blkbalarndan : 1232
Mehmed, ehzde Kapucs : 1203, 1320
Mehmed, tcir Ahmed'in vrisi : 659
Mehmed, Ters-hne-i mire Emni, Galata : 801
Mehmed, tezvr maznnas, lbasan : 202
Mehmed, Tmvar avu Ali'nin demi, Tmvar :
426
Mehmed, Trablusgarb Kds : 1972
Mehmed, Usturgon Beyi : 1697
Mehmed, Yayaba : 1017
Mehmed, yenieri : 1309
Mehmed, yenieri, Budun Kethud Bli : 283, 284
Mehmed, yenieri, Kasrkalan k., Ohri kz. : 1124
Mehmed, Zahre Emni, sbk Budun Defterdr :
1795, 1796
Mehmedcn, Keel Hseyin ol, gedk shibi, ehl-i
fesd, Van : 1252
Mehrd nhiyesi kurs, Badd : 1238
mehter : 1374; balk : 358
Meis Kalas, Teke sn. : 291; kethuds : 291
mekbirn : 191
386
Mekke; -i Muazzama kds : 211; -i

Mkerreme : 966, 1188, 1680; -i Merrefe :
261; kdlar : 211; suyol (hdmeti) :
257, 261, 391, 607, 608
mekteb; bins : 1344; ins : 1198
meklt : 287, 390, 1459, 1536, 1560, 1759;
beyi : 1282, 1547; cemi : 1812;
gndermek : 1969; ihzr : 1151, 1153,
1154, 1155, 1156, 1158, 1160, 1518, 1524,
1546, 1561, 1568, 1590, 1591, 1593, 1607,
1608, 1626, 1627, 1637, 1638, 1639, 1837,
1847; muzyakas : 730, 1151, 1152, 1154,
1155, 1156, 1160, 1518, 1524, 1546, 1561,
1591, 1593, 1607, 1608, 1626, 1627, 1637,
1639, 1837, 1847; srdrmek : 1158, 1160,
1590; tayni : 1591; tahmli : 1282;
tedrki : 1152, 1153, 1154, 1160, 1518, 1546,
1561, 1590, 1591, 1607, 1639, 1908
mekr (?) : 331, 332
Melandraya (?), Yorgi ol, stefan Kral'n hekmi,
drende : 1189
Mela (?) Arab : 263
Meliklakol, harm, Gelibol : 144
melik(ler) : 147, 1004
Memah, Aksak, Mal demekle marf ehl-i
memlik bkz. memleket
memlik-i mahrse : 70, 77, 102, 130, 185, 252, 278,
311, 353, 401, 492, 493, 574, 597, 598, 665,
668, 688, 701, 710, 819, 920, 949, 1024, 1025,
1256, 1310, 1420, 1476, 1646, 1678, 1745,
1795; hkimleri : 161; hfz : 784;
reys : 114, 154, 161, 251, 252, 260, 499,
1194, 1312, 1425, 1479, 1825; serhaddi :
270, 819, 997, 1549; tccr : 161, 1194
memerr; seddi : 377; -i ns : 6
memhr arz : 202, 439
memhr kse bkz. mhrl kse
Memi b. Baylan, Hac, siph-olan : 1769
Memi b. Ysuf, gurbet tyifesinden, Aksu derbendi,
negl kz. : 271
Memi elebi, tereke shibi, Mihali : 861
Memi Hace, Yakc k. : 1383
Memi Kethud, Midill Sancakbeyi Kethuds : 82
Memi, Dergh- Muall nigri Sad'in
hdmetkr, Macar asll : 277
Memi, Edirne bzrbasnn demi : 1009
Memi, Selnik Kalas muhfz, ehl-i fesd : 984
Memi, Sirem Beyi Kethuds : 1938
Memi, Tanburc, siph : 258
Memi, Yeniehir : 221
Memicn, ktil, Mora : 422, 438, 468, 553
memleha; emni : 1654; iltizm : 1654

memleket(ler) [/memlik] : 36, 84, 87, 100, 126, 331,
332, 436, 665, 704, 708, 710, 783, 784, 817,
824, 848, 933, 1163, 1476, 1523, 1548, 1573;
hfz u hrseti : 1620, 1821, 1925, 1927;
hfz : 826, 901, 908, 1024, 1031, 1032, 1199,
1200, 1201, 1227, 1579, 1625, 1705, 1768,
1964, 1973; hrseti : 1549; muhfazas :
1893; reys : 866; tahrb etmek : 94;
teshri : 1015, 1432; reyya dahl
tecvz : 1523; zabt u hfz : 1386;
zabt : 586, 1657, 1690; -i slm : 665; e
ihtilt vermek : 186; e teadd : 1400; e
zarar : 174; e zarar u teadd : 1580; i
fesda vermek : 824; i ihrk : 1925; in
ihys : 70, 93; -i menhse : 1310; -i
pdih : 120, 665
memleket vilyet : 61, 66, 70, 254, 266, 353, 466,
491, 492, 649, 650, 668, 803, 815, 920, 922,
968, 1024, 1025, 1027, 1038, 1090, 1119,
1163, 1166, 1256, 1266, 1343, 1361, 1373,
1381, 1479, 1556, 1582, 1678, 1768, 1925,
1927, 1964; emn emn : 711; hfz :
953, 998, 1754; zabt : 1583, 1584; e
dahl : 536, 1967; e dahl tecvz : 1967;
e zarar : 502, 649, 650; in nehb greti : 536
memn met vermek : 831, 1106
Menahem Kohsi, Klbdnc, Yahd kassb, Selnik
Cemati'nden : 1244
menzil bkz. menzil
Menkaca, Burdurlol, ak, Karamrsel : 672
menkhasn hara nikhlamak : 1289
Mentee (sanca) : 30, 38, 39, 115, 700, 973, 1032,
1582, 1654; beyi kethuds : 614; (livs)
kdlar : 513, 514, 843; sanca/livs
muhfazas : 346, 461; (sancak)beyi : 131,
206, 461, 499, 513, 531, 557, 558, 559, 581,
611, 614, 623, 757, 788, 843, 879, 922, 926,
1128, 1234, 1386; sanca hfz : 33, 1032;
sanca yallar : 33; sanca yallar
kdlar : 1095; siphleri : 557, 1128
menzil [/menzil] : 105, 331, 332, 436, 449, 822,
958, 1041, 1049, 1081, 1519, 1524, 1536,
1544, 1549, 1555, 1566, 1578, 1604, 1615,
1632, 1655, 1662, 1671, 1744, 1757, 1772,
1778, 1794, 1797, 1802, 1822, 1830, 1835,
1838, 1839, 1851, 1875, 1980, 1988;
arpas : 1743; defteri : 1744; etmei :
1743; tayni : 1519, 1960; merhil :
19, 88, 98, 144, 288, 303, 379, 640, 661, 686,
966, 1043, 1185, 1524, 1750, 1826, 1883,
1904, 1975; yazlmak : 1744; yollar :
1922; zahresi : 1757, 1835
NDEKS
Menzile; kazs : 1248; emni : 173; kds :
173, 225, 1685; pirinci : 225
mer : 460, 1703; nn hfz : 1054
Merm elebi : 851
Merasne (?) : 953
mertib; inyeti : 644; tevzi : 644
Merca, Yahd, Erbil : 563
mercimek : 416, 420
Merdn, Bozdepe k., Budakzi kz. : 1447
meremmt bkz. meremmet
meremmet [/meremmt ] : 1097, 1923; slh :
628, 739
Meri nehri : 314
mermer : 68; tedrki : 662
Mermercik; Kona : 1151, 1346; Kona
zahresi : 1151; Yurd : 1523
Mervn b. Abdullah, Gureb- Yesr kinci
Blk'den : 129
Meryem (hz.) : 191
Merzifon kds : 626
Mes nhiyesi sleri : 1343
mescid bkz. mescid
meslih; -i mr : 199, 373, 449, 782; -i mr
teklfi : 1354; -i mslimn : 211, 470, 845
Mesaline Kalas (?) : 1336
mesmr bkz. mismr
mescid [/mescid] : 1376, 1490; bins : 1344;
etrfndaki Yahd evleri : 242; hl
kalmak : 1686; harb olmak : 1017;
ins : 1198; kapanmak : 1017;
kurbnde kefere iskn : 242; muattal
olmak : 242; vakfn ekl : 1017
Mescid-i Aks : 1248; ferrlar : 191;
Haremi : 191; imm : 1248
Mescid-i Ms, Hms : 68
Mesh, Deli, Mora Nzr Zam Ali'nin demi : 123
Mesre nhiyesi, Msr : 148; emni : 148;
halk : 148
Mesine : 1310
mesken bins : 319
Mestn, harm, Karadepe k., Mihali ovas : 276
mestolmak : 120
mealeci : 1231
meyih : 1555; tarkna girmek : 1400
mehat : 421
Mekalor, bzrgh, Fener kz. : 60
meta damga urlmak : 230
Metn karyesi, s karye, Cerd nhiyesi, Beyrt : 565
Metre (?), zimm : 1720
387
metris : 901, 1293; dam aac tahmli : 1862;
dam aalar iletdrmek : 1862; damlar :
1862; harb : 466; kurmak : 466
Metrofa kds : 1989
metrkt : 1335
mevcib : 4, 325, 378, 379, 409, 686, 727, 801, 823,
908, 954, 971, 1136, 1361, 1581, 1792, 1827;
defteri : 325; irsli : 81
mevz; - mbreke : 191; - mteberrike : 191
mevcd defteri : 1885
Meviol Klas : 232
mevkfa zabt : 754
mevkft kirdi : 611
Mevrik karyesi, hs karye, Kefer-tb nh., Maarra
sn. : 218
mey-hne; ihds : 130; kapatmak : 130;
refi : 226, 419; ruhsat : 419
meydan alur top : 1788
meyl muhb : 179, 445, 632, 1173, 1819
meyletdrmek : 459
meyve : 416, 490; alm : 362; der-mahzeni :
362
meyyit : 179, 247, 1344; defni : 1198
mezhib bkz. mezheb
Mezhib-i Erbaa : 365, 463
mezlim : 296, 1017; mehyif : 204, 205, 934
Mezr- Hazret-i Meryem : 191
mezri bkz. mezraa
mezbele dkmek : 314
mezheb [/mezhib] : 120, 211, 1142
Mezd Bey : 741, 796, 802
Mezd avu : 967, 1856
Mezistre; kazs : 123; kds : 123, 150
mezraa [/mezri] : 5, 11, 200, 698, 855, 1120, 1441,
1456; icresi : 555, 616; iltizm : 1120;
kitbeti : 200; tevchi : 857; zabt : 13
mh : 1648, 1663, 1800; ihzr : 1675; irsli :
1800; kesdrmek : 1649; tedrki : 1664,
1800
Msr : 19, 47, 416, 452, 601, 616, 627, 628, 739,
746, 752, 780, 895, 935, 962, 1034, 1035,
1079, 1169, 1171, 1236, 1248, 1495;
anbrlar : 601, 616, 1119; Beylerbeyilii :
998; Beylerbeyilii inyeti : 1119;
beylerbeyisi : 148, 173, 175, 178, 225, 257,
261, 272, 372, 375, 385, 391, 392, 398, 420,
421, 555, 601, 607, 608, 616, 628, 717, 718,
720, 731, 739, 752, 760, 765, 780, 813, 814,
935, 988, 1079, 1084, 1119, 1120, 1146, 1147,
1148, 1149, 1169, 1171, 1187, 1188, 1221,
1226, 1236, 1265, 1492, 1495, 1631, 1685,
388
1699; beylerbeyisi dizdr : 998;

beyleri : 998; Boaz : 1234, 1237;
avular : 628, 739, 1146, 1148, 1149, 1631;
defterdr : 148, 272, 372, 375, 385, 420,
421, 601, 813, 1120, 1265; emr-i hcc :
944, 1493, 1495; gemileri : 558;
gnllleri : 1265; Haznesi : 392, 398,
421, 555, 616, 1119, 1163, 1188; huccc :
1501; kds : 421, 1221; kullar : 607,
1084; ml : 1119; muhfazas : 1146;
muktat : 372, 601; mteferrikalar : 607,
1265
mimr : 1375, 1379, 1477, 1492, 1678, 1871, 1873;
ba : 1443
Midill (kazs) : 30, 31, 38, 82, 351, 941;
adas/cezresi: 131, 142, 302; beylerbeyisi :
561; cezresi muhfazas : 1069; kds :
82, 302, 351, 626, 941; livs siphleri :
1069;
nhiyesi
halk :
302;
(sancak)beyi : 142, 558, 561, 602, 603, 624,

654, 757, 879, 1069, 1234, 1280;
sancakbeyi kethuds : 82
Midye : 1292
Migalkara (kazs) : 539, 1138, 1629, 1821;
kds : 44, 109, 110, 128, 310, 341, 585, 882,
1629, 1793, 1813
Mihail, Karayi Cemati'nden, Hamunol mh.,
stanbul : 712
Mihal b. Dimitri, harm, Gelibol : 144
Mihal b. Nikola, harm, Gelibol : 144
Mihal, zimm : 1585
Mihal, zimm, atalca : 86
Mihali (kazs) : 210, 453, 871; kds : 345, 544,
545, 653, 861, 868, 961, 1274; nyibi : 345;
ovas : 276
Mihall; beyleri : 1305; 'ye tbi aknc
tyifesi : 903, 1659; 'ye tbi aknclarn skin
olduu yerlerin kdlar : 903
Mihri bint-i Muharrem, Hasan b. Mestn'n zevcesi,
Glciler k., Mudurn kz : 972
[Mihrimh Sultn] : 63
Mihrih Htn, yaramaz, Konya : 693
Mikel, Be Kral Elisi : 51, 54, 57, 58, 59, 64, 72,
1692
Mikel, sbk Venedikl tercemn : 1537, 1645
mil (uzunluk ls) : 108, 1008, 1023, 1797
Milan kds : 192, 201, 617
Milatol Hisr : 219
Mile sancakbeyi : 810
Millet-i Ahmed : 1310
Millet'l-Meshiyye : 70, 117, 161
Mill Cemati; kethuds : 17; mr-i areti :

17
Milo, zimm, Filibe : 21
Minrelky Kona : 1546; zahresi : 1562
minber; bins : 258; ykmak : 258
Minnet, tmr mutasarrf, siph, hrsuz, Krcalu
Cemati : 1442
mr-alem bkz. emri alem
mr-i aret : 17
mr-i huccc bkz. emri hc
mr-i mrn hslar : 705
mr-liv : 857; hslar : 705; kyim-makm :
771; ya mteallik hdemtdan mufiyet :
642
Mrali adas : 1005, 1075, 1402
Miran, Kr, ak resi : 631
mr : 16, 460, 519, 600, 1010, 1048, 1143, 1333,
1345; aka : 1351; altun : 454; arz :
555, 616; bostn : 544; deve : 1070;
esbblar : 42; esr hfzlar : 1416; esr
kfirler : 319, 1416; esr(ler) : 319, 1666,
1697, 1892, 1896; gallt : 1227; gemi
kerestesi : 866; gemiler : 124, 545, 581,
1243, 1263, 1283, 1337, 1858; hssa
kadrgalar : 614; hdmet : 81, 110, 138,
529, 788, 1852; hisse : 1009; in kabz :
9, 13; in kabz u zabt : 7; in zabt :
322, 1418, 1456, 1630; kereste tahmli :
896; kpr : 314; krekler : 1002;
maslahat : 1629; mezraa iltizm : 1120;
mhimmt : 1450; nzl : 1681; r :
106; pirin beyi : 225; tereke : 1322;
toplar : 892; yer tasarruf : 427; zahre :
1896; zahre cemi : 1794; zimmet : 856;
den istikrz : 454; ye brgr alm : 1393;
ye deve kirlamak : 508; ye deyn : 75,
351, 520
Mirza Ali, Ardahan Beyi : 325, 486
Mirza b. Mustafa, siysete mahkm, Rum ey. : 156
Mirza Bey, sbk Karahisr- ark sancan
tahrre memr : 1611
Mirza avu, gemi binsna memr : 541
Mirza avu, Sdde-i Sadet avu : 21
Mirza, Mehmed avu'un demi : 1213
Misis (?); beyi : 1553; Kalas tamri : 1553
Misivri (kasabas), Aydos kz. : 836, 1102, 1122,
1601; skelesi : 1437
mismr [/mesmr] : 498, 571, 699, 701, 860, 863;
gndermek : 794; irsli : 498;
iletdrmek : 794, 1816; kesdrmek : 706;
mhimmt : 498; tedrki : 498; -
kebr : 1001
NDEKS
Mie, erkes, kefere-i Rus'dan : 466
miyne darbzen : 55
Miyst (?) karyesi, Nabls : 1321
Miyorminl karyesi, Sofya kz. : 69
mizc; slh : 997; da ihtill : 997
Modava; livs : 924; beyi : 955, 1462;
kds : 1839, 1905; sanca kdlar : 911
Modova karyesi : 1694
Moha (sanca) : 376, 769, 1797; barkan : 376;
beyi askeri : 53; beyi kethuds : 376;
beyleri : 407; kds : 762; kapudn :
666, 667, 685, 687, 702; kffr : 1797;
(sancak)beyi : 56, 97, 98, 377, 685, 762, 764,
774, 898, 1797
Molova (kazs) : 302, 941; kds : 82, 142, 302,
351, 941; kazs karyeleri : 351
Monla Aa, mret-i mire Mtevellsi, m : 470,
639, 1039
mor uka : 238
Mora (sanca) : 78, 151, 1044; azeb aalar : 151;
beyi kethuds : 1037, 1038, 1293;
emvl-i hssa nzr : 709; kl dizdrlar :
151; kdlar : 588; kds : 709;
mfettii : 1541; nzr : 123, 1482, 1541;
sancann hfz : 1055; (sancak)beyi :
78, 150, 190, 328, 329, 422, 438, 468, 512,
553, 590, 624, 664, 701, 709, 759, 862, 885,
1037, 1038, 1044, 1054, 1055, 1482, 1543;
serhaddi : 1037; yallarnn zabt : 329;
'ya kadar Rumili yallarndaki beyler : 552;
'ya kadar Rumili yallarndaki kdlar : 552
Moran Kalas, Semendire nh. : 1222; varo :
1222
Moravie [/Mozavie]; karyesi kds : 1856;
Karyesi Kona : 1856, 1857; Karyesi
Kona zahresi : 1856; Yurd : 1963
Mordehay, Yahd kassb, stanbul : 524
Morhova nhiyesi; voyvodas : 621;
zimmleri : 621
Morova : 953, 1220, 1561, 1894, 1979; kenr :
1607; Kona zahresi : 1693, 1746;
Kprsi : 1900; nehri : 1607, 1608, 1694,
1858, 1978; Suy Geidi Kona zahresi :
1693
Morovik Kdl : 923
Moskov (vilyeti) : 1311, 1313, 1314, 1315, 1316,
1396; kral : 1312
Moslavine karyesi, Zaesne sn. : 296
Mostar kds : 756
Moton, Mora : 322; kds : 1541
Mozavie bkz. Moravie
muaddel mzekk : 107
389
muf; beyler : 1286; karyeler : 898; u
msellem : 252, 901; -nme : 583, 1498
mufiyet : 642, 1205, 1703, 1724, 1725
muhede; -i hmyn : 71, 93; -i erf : 70
mulece : 1189
muallim-hne; ins : 1198; mevcibi : 971,
1136; mtevellsi : 971, 1136
mumele; eylemek : 78; ile altun almak :
1368; -i eriyye : 1433
muattal mescid : 242
Muviye tyifesi, Cezyir (Basra) : 353; isyn :
353
Muayyed karyesi (?), mr-liv hss, Nabls : 565
Mud kds : 263
Mudanya (kazs) : 62, 308, 453, 1013, 1268;
kds : 308
Mudurn kazs : 384, 972; kds : 384, 972, 1007
mufassal; defter : 43, 46, 806, 964, 1611, 1612;
fermn : 794; hkm-i hmyn : 683;
nin- hmyn : 683
muanniye : 191
Mula kds : 440
Muha : 272; skelesi : 627, 628, 739;
kapudn : 272, 627
muhfaza (hdmeti) : 47, 115, 178, 213, 328, 346,
461, 555, 616, 760, 783, 784, 930, 931, 1049,
1069, 1081, 1086, 1134, 1146, 1517, 1532,
1715, 1792, 1974; -i memleket : 266, 797,
1583, 1620; -i vilyet : 23, 901, 1090, 1247
muhfz ulfesi : 441
muhalleft : 368, 435, 454, 632, 728; greti : 297;
vrisi : 1300
Muhammed : 314
Muhammed Aa, Gnll Tyifesi Aas, Bodan :
1439
Muhammed b. skender, sebke ile mttehem,
mahbs : 1733
Muhammed avu, Antalyal, Dergh- Muall
avu, zahreye mbir : 1679, 1748, 1749,
1751
Muhammed avu, Dergh- Muall avu, gemi
aac hdmetine memr : 418, 457, 1213
Muhammed
avu,
[/Aydn-zde/Aydn
avu-ol/Aydn-ol] Dergh- Muall
avu : 26, 27, 30, 275, 287, 288, 294, 296,
305, 315, 1294, 1559, 1926, 1952, 1953, 1973,
1974, 1979
Muhammed Fakh b. Ali Fakh, drende : 632
Muhammed Habls, Buhayra Vilyeti eyhi Emr
s'nn karnda ol, firr mahbs : 420, 421
390
Muhammed Kk, hrsuz yata, ehl-i fesd,

Derunik (?) kl., Dra kz. : 1489
Muhammed Res : 244
Muhammed Sba, haseki, acemi-olan cemine
memr : 947
Muhammed [/Safer], Mihali Muhzr, ehl-i fesd :
345
Muhammed, Burusalu : 70
Muhammed, drende, Kuds : 1248
Muhammed, hssa tciri : 1311, 1312, 1313, 1314,
1315, 1316
Muhammed, Hazne-i mire Defterdr, Tmvar :
26
Muhammed, Mevln, Sonisa Kds : 103
Muhammed, Mustafa ol, kala mstahfz, ehl-i
fesd, Selnik : 104
Muhammed, Sdde-i Sadet kinci Kapucbas : 49
Muhammed, Sdde-i Sadet Sa-Ulfeciler Aas :
95, 96, 287, 350, 411, 578
Muhammed, h Ali ol, mahbs, Kengr : 192, 193
Muhammed, Yayaba, acemi-olan cemine
memr : 450
muhrebe : 113, 365, 368, 426, 463, 497, 1893
Muharrem : 836, 837
Muharrem, Doancol, ehl-i fesd enat, Bol :
383
Muharrem, harm-zde, Azak kl. : 506
muharremt : 186
muhsara : 26, 27, 54, 108, 113, 146, 153, 154, 168,
178, 466, 492, 493, 494, 497, 517, 649, 650,
668, 766, 847, 901, 1207, 1210, 1215, 1427,
1428, 1429, 1434, 1448, 1462, 1598, 1642,
1658, 1665, 1731, 1788, 1980; top : 1806
muhsebe : 372, 601, 802, 1112; defterleri : 152;
grilmek : 673, 801, 814, 889; sreti :
601, 1433; terakk bulmak : 1373;
vermek : 1433; si grilmek : 956, 1373
muhtara yerler : 1911
Muhib avu, Dergh- Muall avu : 125, 126,
430, 1444, 1461, 1462, 1465, 1468, 1470,
1487, 1488, 1938
Muhibbe, Yenieri Mustafa'nn zevcesi, yaramaz :
868, 961
Muhibbddn, Kuds : 1175
Muhsin, mtek : 1115
muhtesib : 50, 453, 1248, 1267, 1268, 1485, 1735,
1766, 1841
Muhyiddn b. Hac el-Mderris, Mevln, atalca :
86
Muhyiddn, Avlonya Kds, Muktat Mfettii :
719
Muhyiddn, Mevln, Dobnice Kds : 1769

Muhyiddn, Mevln, Mderris, Sultngrcmii mh.,
Galata : 281
Muhyiddn, Mevln, sbk Aydos Kds : 983, 1018
Muhyiddn, Mevln, Sinob Kds : 256
Muhyiddn, sbk Hachamza Karyesi Nyibi, Rum
ey. : 1224
Muhyiddn, Seydehri Kds Nyibi, Boyaluk (?) k.,
Seydehri : 698
muhzr(lar) : 206, 214, 220, 223, 345, 695, 698, 763,
787, 790, 791, 852, 1019, 1225, 1288, 1355,
1530, 1552, 1590, 1783, 1981, 1984; azli :
282; dmek : 256; ktibi : 4, 172, 188,
249, 266, 324, 450, 594, 644, 691, 869, 900,
947, 975, 978, 1191, 1195, 1581, 1784, 1792,
1793, 1825; nasb : 282; yolda : 1422;
ba : 1248
Mukbele-i Ni Kona zahresi : 1693
Mukbele-i ehirky; Kona : 1561, 1746;
mukaddim(ler) : 3, 508, 510, 519, 520, 521, 1091,
1275, 1287, 1516; ihrc : 160
mukarrer-nme : 9
muktaa [/muktat] : 296, 522, 601, 710, 711, 758,
925, 928, 979, 990, 1048, 1336, 1490, 1611;
bedeli : 710, 1611; defterleri : 711;
emvli tahsli : 521; ile tasarruf : 11, 13;
iltizm : 11, 1654; muhsebesi : 372,
1373; mfettii : 448, 719, 759;
mltezim(ler)i : 448, 1654; nzr : 1336;
resmi kabz : 13; tahvli : 372;
tashhi : 822; zbitleri : 152; zabt : 402;
-i hssa : 510; s ref olunmak : 13; ya
verilmek : 319
muktat bkz. muktaa
muktele : 273, 634, 1893; v muhrebe : 368
mum : 1979; c : 1040
murbahaya aka verilmek : 1251
Murd : 1408
Murd b. Temr, drende : 632
Murd Bey, Tekeili Sancakbeyi : 1641, 1672
Murd avu : 25, 1367
Murd elebi, Defterdr : 1979
Murd Kethud : 545
Murd Paa Evkf : 1251
Murd Res : 1300
Murd, Cezyir-i Garb Trablus Beylerbeyisi Turgud
Bey'in Haznedrbas : 537
Murd, Defterdr, sbk Emr-i Hac : 509
Murd, Dergh- l nigri : 1379
Murd, Dergh- Muall avu : 20
NDEKS
Murd, Derv ol, siph, Bozku k., Kurunlu kz. :
617
Murd, Hac, ehl-i bert, tib : 279
Murd, Hazne-i mire Badefterdr : 267, 268
Murd, ktil, Sinob : 256
Murd, Kr, peki, Diyrbekirl, zimm ehl-i fesd,
Erzincn : 381
Murd, Msellem, harm yata, Kestenbol k.,
Ergene kz. : 1138
Murd, Sultn, ehzde Selm'in ol : 30, 39, 1391
Murd, ak, Turgud : 634
Murd, Tavarak karyesi siphsi, Bayburd : 754
Murd, Yemen Beylerbeyisi, sbk Gazze Beyi : 640,
710, 711, 718, 720, 752, 760, 1563
Murd, zimm, Erzincn Bezzzistn : 381
Murdiye mderrisleri, Burusa : 1087
murfaa : 197, 734, 779
Mure nehri, Tmvar : 99
Murtaz-bd kdlar : 1184
Murtaz Kethud : 645, 646, 1247, 1349
Ms b. Ahmed, eky, Latmn (?) k., Kefer-tb nh.,
Maarra sn. : 218
Ms Bey, Akehir [/Uzeyr] Beyi, Diyrbekir ve
emikezek Tahrr Emni : 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11,
12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 42, 43, 46, 625, 647,
648, 1230
Ms, Uzeyr Beyi bkz. Ms Bey, Akehir Beyi
Ms avu : 1187, 1483
Ms avu, Msr avu : 1146, 1148, 1149
Ms elebi, Dvn- Hmyn Ktibi : 1282
Ms Eozi, Yahd kassb, stanbul Cemati'nden :
1244
Ms shk ibn-i Hayim, Yahd kassb, Aryar
Cemati'nden : 1244
Ms karyesi, Mihali kz., Hudvendigr sn. : 210
Ms Neb Haremi Vakf : 336
Ms, Balc, kassb, Kili : 714
Ms, drende, Kuds : 1248
Ms, ehl-i fesd, Geriburn k., Meri kz. : 317
Ms, harm ingne : 1138
Ms, Kalayc, hrsuz : 1957
Ms, Kara, fesdc, Kutlu k., Meri kz. : 206
Ms, Kuds : 336
Ms, Nzr : 1214
Ms, ak, Hacivaz k., Hrsova kz. : 1523
Musall-y Edirne : 1593; Yurd : 1368, 1549,
1550, 1561, 1585, 1610
Musl (?) elebi : 383
Muslihuddn, Mevln, Bozok Ml Mfettii : 678
Muslihuddn, Mevln, sbk Zihne Kds : 1143
391
Muslihuddn, Mevln, Sanduklu Kds : 312
Muslihuddn, Mevln, Tatarbzr Kds, sol-kolda
celeb kitbetine memr : 69, 107
Muslihuddn, Mihali Nyibi : 345
Muslihuddn, Pnarhisr Kds Nyibi : 1110
Muslonya : 1912
Mustafa : 207, 583, 758, 776, 1586, 1606
Mustafa Aa, Sol-Ulfeciler Aas : 287
Mustafa b. Abd, Kirmasti : 763
Mustafa b. Abdullah, Kbt, Hariho Cemati,
Katekazerl mh. (?), Sidrekapsi : 358
Mustafa b. Abdullah, ak, Karamrsel : 672
Mustafa b. Balce (?), kallb, demrci ingne : 208
Mustafa b. Hasan, Filorina : 1890
Mustafa b. Hayt (?), yaramaz, Durakc k., Gnen
kz., Burusa : 241
Mustafa b. s, ehl-i fesd, Yeniky k., Takpr :
1478
Mustafa b. Lutf, yaramaz, Durakc k., Gnen kz.,
Burusa : 241
Mustafa b. Receb, Hac, Glciler k., Mudurn kz. :
972
Mustafa b. Tagun, mahbs ehl-i fesd, Gmlcine :
1700
Mustafa Bey, Aydn Beyi : 84
Mustafa Bey, Bosna Sancakbeyi : 87, 97, 98, 280,
390, 642, 679, 1550, 1551, 1592
Mustafa Bey, Dertenk Beyi, vilyet tahrrine
memr : 855, 857
Mustafa Bey, nebaht Sancakbeyi, Turhanlu'ya tbi
Aknc Beyi : 239, 454, 701, 1277, 1550
Mustafa Bey, Ruha Beyi : 366, 966
Mustafa Bey, tahrre vazifeli, Semendire nh. : 1222
Mustafa Blkba, alaybeyi demi : 985
Mustafa avu : 3, 91, 136, 141, 196, 197, 351, 491,
493, 494, 496, 500, 501, 505, 733, 750, 751,
762, 764, 770, 772, 775, 861, 871, 878, 937,
965, 982, 987, 992, 1005, 1042, 1119, 1323,
1352, 1367, 1387, 1392, 1684, 1695, 1701,
1704, 1705, 1706, 1707, 1708, 1716, 1717,
1726, 1727, 1728, 1731, 1737, 1904, 1908
Mustafa avu, irmenl : 1499, 1856
Mustafa avu, Dergh- Muall avu : 72, 86,
219, 247, 248, 289, 351, 584, 766, 889, 941,
1607
Mustafa avu, mahbs ehl-i fesd, Gmlcine :
1700
Mustafa avu, Hseyinh ol : 585
Mustafa avu, Kara Ali ol : 1608
Mustafa avu, Kofelek (?), Edirne zahresine
memr : 1162
392
Mustafa avu, maktl, Erdel : 259

Mustafa avu, Mustafa Paa'nn avu : 1681,
1712
Mustafa avu, Pehlivnol : 1966, 1967, 1968,
1969, 1970
Mustafa avu, Serheng : 1722
Mustafa avu, siph-ol : 350
Mustafa avu, Tosunol : 476, 875, 897, 898, 899,
911, 923, 924, 925, 928, 955, 970, 972, 980,
990
Mustafa elebi, Bzergn : 440, 488, 1300, 1311
Mustafa Dnimend, Bodrum Kalas dizdrnn
hsm : 788
Mustafa Kethud : 217, 230, 1247
Mustafa Paa : 1681, 1692, 1712
Mustafa Paa mreti Evkf : 1251
Mustafa Paa'nn tezkirecisi : 620, 621
Mustafa Paa, Kara, Edirne Muhfz, sbk Badd
Beylerbeyisi : 213, 1595, 1614, 1628, 1683,
1695, 1696, 1697, 1733, 1786
Mustafa Paa, Tmvar Beylerbeyisi : 26, 116, 117,
219, 248, 357, 684, 1462
Mustafa Paa, Vezr, Serdr : 146, 157, 162, 168,
320, 321, 322, 364, 413, 451, 546, 621, 709,
805
Mustafa Res, Hac s ol, Kasmpaal : 528
Mustafa [/Glciol], File nh., Elmalu kz. : 1306
Mustafa, Alagzol, Kesterye : 1260
Mustafa, Anadol beylerbeyisi demi : 1547
Mustafa, Barackol (?), matrabaz, znik : 349
Mustafa, Behrm ol, Mal demekle marf ehl-i
Mustafa, Betel, Samakov tcirlerinden stanbullu
Ahmed'in katl zanls : 179, 659
Mustafa, Bol Msellemleri Sancakbeyi : 1327
Mustafa, Budun gnlllerinden, esr : 1104
Mustafa, Cnbz, mfsid, Yeniehir : 289
Mustafa, Cebe-hne Ktibi : 1934, 1935
Mustafa, avu-ol : 399
Mustafa, drende : 560
Mustafa, drende Selm b. Mustafa'nn karnda :
632
Mustafa, drende, Kuds : 1248
Mustafa, Defter-i Hkn Ktibi, Erzurum Tahrr
Emni : 316, 754, 778
Mustafa, Dergh- Muall Mteferrikas : 1276,
1507
Mustafa, Dergh- Muall Yenierileri Blkbas :
900
Mustafa, Dergh- Muall yenierisi, Mihali : 868,
961
Mustafa, Dvne, yenieri katl zanls, Gmlcine :

172
Mustafa, Dizdrol, Trhala kz. : 714
Mustafa, Dra : 298
Mustafa, emr-i erf rd eden, Kurunlu kz. : 617
Mustafa, erbb- tmrdan, mbir : 1893, 1894
Mustafa, Erbil Sancakbeyi Sbas : 564
Mustafa, Etmeki, Edirneli, ehl-i fesd, Belgrad :
1961
Mustafa, Ferhd ol, hssa suyolcs, Mekke : 261
Mustafa, Filek Beyi Kethuds : 842, 1222
Mustafa, gedk mutasarrf, Bosna : 1140
Mustafa, Gelibol Gmri Emni : 140
Mustafa, Gnlller Aas, ehrizol : 1354
Mustafa, Gmrk Mltezimlerine Nzr, hssa tciri,
mteferrikalardan : 1496
Mustafa, Hac, Bedreddnol mh., Burusa : 1087
Mustafa, Hac, Etmekci, Burusal, Eskicuma mh.,
Gelibol : 35
Mustafa, Hac, Seyd Ahmed'in eytm emvli nzr,
Hor k., Akehir kz. : 1203
Mustafa, harm-zde, Azak kl. : 506
Mustafa, harm, Kohisr kz. : 192, 193
Mustafa, hssa mutemedlerinden : 525
Mustafa, Havss- Hmyn ltizm Emni, Niksar :
713
Mustafa, hdmetkr, ehl-i fesd, Kastamon : 444
Mustafa, zdin Kalas erenlerinden : 1372
Mustafa, zvornik beyi demi : 1554
Mustafa, Kapuc : 1736
Mustafa, Kara : 444
Mustafa, Karahisr- ark : 447
Mustafa, Ktib, Budun : 812
Mustafa, Kel Ahmed Bey ol, zam, Boyaluk (?)
karyesi siphsi: 698
Mustafa, Klis Beyi Kethuds : 1345
Mustafa, Koi, eirr, Belvrn kz. : 368
Mustafa, Kopan beyi demi : 1666
Mustafa, kree mahkm harm : 1533
Mustafa, mahbs, Kengr : 918
Mustafa, Martalos ve Primikr Serdr, tmr
mutasarrf, Lefe nh. : 1893, 1894, 1900
Mustafa, Msr beylerinden : 998
Mustafa, Moha Beyi Hamza'nn Kethuds : 376
Mustafa, muktaa zbiti, skdar : 402
Mustafa, Mezzin, Banalu, mteveff Martalos
Serdr : 1893
Mustafa, mezzin, ehl-i fesd : 471
Mustafa, Nh ol, Dvne, ak resi : 631
NDEKS
Mustafa, paa demi : 1810
Mustafa, paa mteferrikas : 449
Mustafa, Pr ol, hssa suyolcs, Mekke : 261
Mustafa, piyde ve msellem teftine mbir : 444,
445
Mustafa, sbk Selnik Kds : 1680
Mustafa, Sargzel, hrsuz, Burusa : 1141
Mustafa, srik, stanbul : 1645
Mustafa, Saruhanol, Sivas : 223
Mustafa, serrc : 1020
Mustafa, Seyd Ahmed'in eytm vassi Hac
Ahmed'in klesi, Hor k., Akehir kz. : 1203
Mustafa, siph, Bol : 643
Mustafa, siph, harc cemine memr, Karahisr-
ark : 338
Mustafa, siph, hrsuz, kuttu't-tark, Kengr : 201
Mustafa, siph, tmr mutasarrf, Osmnck : 309
Mustafa, sol-azebndan, gemi aac hdmetine
memr, Biga ve Lapseki Kdlklar : 418
Mustafa, Sol-Kol Aknc Beyi : 1975
Mustafa, sol-ulfeciler cematinden : 1338
Mustafa, Sdde-i Sadet Mteferrikas : 1251, 1312,
1433
Mustafa, Svey Kapudn Kethuds : 1169, 1172,
1193
Mustafa, hid, Esbando k., Ohri kz. : 1124
Mustafa, aye (?) ve ekrofa skeleleri Hslar
Emni : 296
Mustafa, tmr shibi, Biga : 736
Mustafa, Topc : 1262
Mustafa, Toyca : 239
Mustafa, Vrisol, ehl-i fesd : 1889
Mustafa, Vezr-i Azam Mehmed Paa'nn
Voyvodas : 1651
Mustafa, Yrkol, ehl-i fesd, Mudurn kz. : 384
Mustafa, Ysuf ol, Mal demekle marf ehl-i
Mustafa, Zam : 1342
Mustafapaa Kprsi : 1518, 1546, 1604, 1606, 1615,
1772; Yurd : 1630; 'nden tedeki
kdlar : 357
Musul (sanca) : 822, 1014, 1083; beyi : 213;
sanca askeri : 213; sanca defterleri :
1452; sanca siphsi : 213
Mu; aretleri : 1304; sancakbeyi : 1304
muamma kapl grde : 1030
mutasarrf : 17, 901, 1240, 1442
mutazaccir mslimnlar : 1554
mutemedn-aleyh : 120, 1685
mutemedn-bih mhr : 415
Muzaffer, Mevln, Amasya Kds : 103
393
Muzaffer, ehzde sitnesi Bli'nden : 1032
muzyaka : 27, 45, 129, 145, 154, 158, 159, 191,
209, 266, 293, 322, 339, 349, 362, 409, 411,
418, 446, 457, 513, 514, 527, 533, 541, 595,
596, 684, 696, 707, 711, 730, 765, 770, 810,
825, 838, 846, 847, 867, 873, 882, 890, 895,
897, 901, 902, 908, 909, 924, 927, 954, 970,
989, 1009, 1034, 1057, 1081, 1092, 1099,
1100, 1144, 1150, 1151, 1152, 1153, 1154,
1155, 1156, 1157, 1159, 1160, 1162, 1163,
1165, 1168, 1219, 1225, 1236, 1238, 1244,
1268, 1271, 1331, 1332, 1333, 1336, 1351,
1358, 1359, 1361, 1381, 1382, 1405, 1406,
1423, 1437, 1480, 1487, 1524, 1531, 1546,
1561, 1591, 1597, 1604, 1608, 1609, 1626,
1627, 1629, 1632, 1637, 1638, 1639, 1642,
1655, 1662, 1663, 1664, 1665, 1673, 1674,
1679, 1682, 1728, 1748, 1771, 1773, 1774,
1776, 1777, 1822, 1837, 1838, 1847, 1851,
1853, 1856, 1857, 1858, 1881, 1882, 1902,
1908, 1913, 1922, 1929, 1931, 1941, 1958,
1959, 1960, 1965, 1969, 1982, 1984, 1989
muzrr- ns : 838
mbir(ler) : 66, 181, 354, 446, 470, 507, 541, 678,
801, 802, 869, 952, 961, 1018, 1088, 1215,
1504, 1505, 1597, 1600, 1601, 1800, 1856,
1893, 1894, 1898; kayd : 179; tayni :
223, 224, 256, 313, 412, 435, 443, 484, 572,
617, 659, 674, 754, 802, 861, 871, 889, 952,
983, 1430, 1608, 1609, 1639, 1748, 1774,
1776, 1789, 1888, 1947, 1988
mcdele v muhrebe : 463
mchidn : 1555
mcvir : 191
mceddeden; kitbet : 5, 7, 18; tahrr : 5, 6, 7,
8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 683, 787
mcrim(ler) : 272, 528, 579, 632, 825, 826, 832,
1917, 1963; bakaldurmak : 974; defteri :
1533; tebdli : 664
mdd : 11, 37, 106, 400, 464, 488, 538, 539, 861,
1009, 1057, 1088, 1099, 1144, 1150, 1151,
1152, 1153, 1154, 1155, 1156, 1157, 1158,
1159, 1160, 1161, 1278, 1331, 1332, 1383,
1483, 1518, 1519, 1535, 1536, 1544, 1546,
1561, 1568, 1570, 1577, 1590, 1591, 1593,
1607, 1608, 1609, 1626, 1627, 1632, 1637,
1638, 1639, 1663, 1664, 1673, 1674, 1675,
1676, 1706, 1707, 1743, 1748, 1749, 1758,
1759, 1762, 1771, 1773, 1774, 1775, 1776,
1781, 1782, 1812, 1822, 1824, 1833, 1835,
1837, 1839, 1847, 1856, 1857, 1907, 1908,
1910, 1931, 1939, 1941, 1958, 1959, 1960,
1984, 1988
394
mderris(ler) : 435, 802, 1087, 1534, 1555, 1577

Mdlic (?) b. Nassr, eky, Latmn (?) k., Kefer-tb
mebbed krek : 1533
mezzin : 88, 281, 471; tayni : 1490
mfetti(ler) : 103, 128, 289, 356, 359, 448, 719, 759,
975, 1173, 1541; tayni : 754, 802, 1173
mflis : 1120, 1373; celeb : 108, 787, 1088;
celeb tefti : 1769; defteri : 1769;
rey : 78; tefti : 1769
mfredt defter(ler)i : 539, 801, 889, 1088, 1577
mfsid(ler) : 38, 39, 70, 77, 80, 114, 185, 186, 241,
311, 363, 428, 470, 620, 634, 698, 719, 745,
843, 872, 1017, 1064, 1222, 1343, 1377, 1385,
1451; kalalarn zabt : 119
mft : 1365, 1534
Mftahmedelebi Mahallesi, Gelibol : 1030, 1062,
1064
mhimmt : 541, 718, 835, 864, 873, 1187, 1450,
1455, 1531, 1618, 1658, 1661, 1785, 1794,
1806, 1815, 1820, 1921, 1950; ihzr : 772;
irsli : 272, 835, 873, 1215; ittisli :
1788; tahmli : 945, 1861; tedrki : 122,
394, 541, 772, 835, 1027; - mr : 845; -
sefer : 924
mhr : 302, 421, 439, 443, 453, 477, 697, 1335,
1354; lemek : 877, 1474, 1577, 1881, 1971;
l arz ihds : 415; l defter : 1001, 1190;
l [/memhr] kse : 280, 347, 563; l
mevcd defteri : 1885; l temessk : 361,
1188; l tezkire : 164
mkerrer rsm talebi : 1611
mlzemet : 556
mlzm : 1354; avu : 1471
mlevves(t) : 191; su : 694
mlk [/emlk] : 68, 182, 311, 317, 447, 520, 663,
698, 755, 857, 1196, 1456, 1479, 1490, 1683,
1745; -nme : 1341; -nme-i hmyn : 9;
beyi : 351, 520; e ilhk : 1456; ev :
49, 268, 336; ine yazdurmak : 68;
kaydetmek : 1456; satdurmak : 390;
emlk : 1476; esbb hfz : 1075;
esbb mhrlemek : 1075; vakf : 520
mlkiyyet; davs : 520; zre tasarruf : 9
mltezim(ler) : 11, 13, 15, 311, 425, 448, 521, 522,
634, 678, 1254, 1286, 1324, 1348, 1444, 1496,
1654; ziyn : 1611
Mmin Nzr, gemi binsna memr : 296, 1350,
1694, 1744, 1763
mnfk : 1503
mnsafe : 1140
mnim mldr : 107
mnkert : 186; u menhiyyt : 191

mrcaat : 649, 766
mrsele : 384, 463, 572, 695, 1355
mrde; celeb : 787, 1088, 1111; celeb tefti :
1769; tefti : 1769; tmr : 1643;
yenieri : 1643
Mrsel, Ali ol, msellem, Karabzergnlu k.,
Tekfur Kdl : 1569
Mrsile (?) nehri : 1048
mrted : 1195, 1825
mrtezika : 971, 1136; tayni : 1490, 1579;
ulfeleri : 1248; vazfesi : 1577
mrr u ubr : 1468, 1472
msfirn-i bahr : 1237
msfirni nehb : 374, 437
msellah leker : 108
msellem(ler) (tyifesi) : 250, 252, 417, 595, 798,
1108, 1138, 1259, 1327, 1379, 1516, 1569,
1605, 1611; beliyyt : 444; beyi : 3,
1108, 1275, 1287, 1504, 1510; beyleri
ihrc : 1515; eribas : 3, 836, 1275,
1587; defteri : 539; gndermek : 1510,
1587; ihrc : 160, 836, 837, 1392, 1510,
1587, 1659; istihdm : 1137;
mukaddimi : 1275; oca : 138, 165, 836;
sancakbeyi : 165, 1327; sancaklar
beyleri : 907; tayni : 481, 907, 1504, 1542;
tyifesi yayabal : 1504; tefti : 445;
yayabas : 907; lik : 1108
mslim(n) [/mslimn] : 8, 10, 38, 39, 70, 71, 120,
191, 196, 197, 199, 201, 207, 211, 249, 267,
281, 282, 292, 293, 313, 317, 319, 347, 359,
363, 365, 368, 421, 425, 428, 435, 446, 463,
465, 470, 476, 487, 542, 559, 563, 612, 617,
621, 629, 630, 634, 663, 675, 694, 695, 713,
801, 806, 838, 900, 905, 941, 972, 993, 1060,
1062, 1064, 1124, 1247, 1248, 1306, 1312,
1364, 1400, 1442, 1481, 1501, 1526, 1554,
1555, 1620, 1770, 1893; aniy : 1276;
esrlerin tlk : 77; eky : 114; evleri :
226, 242; ezvc u ylini tasarruf : 177;
htnlara kelimt etmek : 345; htnlar
dll : 693; kyler : 1198, 1344; Leyh
esrleri : 83; libsna koymak : 1106;
mln almak : 177; sretinde kfir : 1503;
a hamr beyi : 130, 221, 675; a hamr
satmak : 82; e olmak : 86; lara ev beyi :
1376; lara teadd : 617, 777; lara zarar :
226; lara zulm : 68, 183, 1685; lar
aldatma : 1733; lar katl : 894; larn ezvc
u yli : 185; larn mllarn almak : 182;
lar rencde : 130; la teadd : 1478
NDEKS
mslimn bkz. mslim
mstahfz : 104, 125, 126, 292, 293, 529, 866, 984,
1261, 1293, 1434, 1489, 1576, 1688;
gedkleri : 1361; mevcibi : 81, 1361;
tmr : 1249; lar yoklamak : 1106
mstakil sancak : 376
Mstecb, hrsuz, Midill : 131
Mstecb, kayp Mustafa'nn vey babas : 444
Mstecb, Leyh esrlerinden : 77
Mstedm avu, Dergh- Muall avu : 41, 541,
571, 794
mstevl : 118; ad : 108, 213, 1023; adnn
defi : 669
mterek kefl : 787
mteferrik sancaklar : 1713
Mteferrika-i Haymne Hss, Meri kz., Mentee :
206
mteferrika(lar) : 46, 313, 449, 555, 607, 608, 616,
777, 1032, 1137, 1251, 1265, 1312, 1433,
1496, 1507
mtekid siph : 1259
mtemevvil : 107, 1507, 1508, 1769
mtevell : 60, 62, 164, 319, 352, 415, 470, 504, 556,
638, 639, 895, 971, 1017, 1039, 1080, 1112,
1113, 1136, 1198, 1202, 1251, 1344, 1415,
1456, 1506, 1577; ol : 62
mzehheb kl : 158, 187; irsli : 154
mzevver; arz : 439, 697; bert : 439, 530;
hkm : 358, 1096, 1233; mhr : 439, 697;
nass : 312
mzevvir : 629, 634
n-bli olan : 1061

n-mahalle gedk verilmek : 1361
n-mahremle baslmak : 281
n-mer kelimt etmek : 345
Nabls : 258, 1290, 1321; beyi : 1321; kds :
258, 1290, 1321; tevbii : 565
nacak : 983; urmak : 465
Nadajdi Karka, Erili esr kfir : 1697
nafaka : 1629; defteri : 1581; ktibleri : 801
Nahcvan Seferi : 454, 1229
nhiye : 201, 218, 530, 1229, 1364, 1400, 1442,
1482, 1669, 1893; emni : 721; ilhk :
1236; kds : 1743; mukaddimi : 1091
nakd [/nkd] : 351, 705, 728, 791, 1335, 1490,
1545; aka : 25, 78, 179, 1124
nakl-i ehdet : 435
395
Nake; cezresi : 246; dkas : 1280;
medrepolidi : 1517
nakz- ahd : 53, 536, 649, 819, 1022, 1105, 1385
nakb'l-erf : 183
nal : 1649, 1675, 1800; alm : 1810; bah :
791; band : 192, 193, 1040, 1561; band
dkkn almak : 271; band eyletmek : 445;
beyi : 1648; a : 1859; ac : 1040;
hfz : 1810; ihrc : 1648; ihzr : 1675;
irsli : 1800; lamak : 445; tedrki :
1648, 1800; u mh : 1663, 1664; u mh
ihzr : 1663; u mh tedrki : 1664;
urmak : 445
Naldken yrkleri sbas : 798
namaz : 191; klmamak : 738
nme : 497, 1266, 1425; -i hmyn : 52, 53, 57,
61, 70, 71, 77, 99, 102, 108, 187, 219, 252,
259, 260, 292, 293, 495, 505, 650, 815, 819,
1814, 1825; -i inyet-mehn : 102; -i
mekremet-sr : 161; -i sadet-nmn :
161; -i erf : 51, 52, 54, 58, 59, 61, 70, 71,
93, 102, 158, 161, 187, 219, 248, 259, 292,
330, 331, 436, 492, 505, 684, 1165, 1194,
1315, 1479, 1750, 1778, 1825, 1925, 1987
Narda kds : 181, 759
narh : 1490; - cr : 129; - rz : 37, 78, 106,
111, 225, 322, 456, 464, 513, 514, 525, 538,
539, 585, 595, 596, 846, 867, 890, 895, 911,
924, 970, 1248, 1297, 1353
Narice (?) Kalas hisr-erenleri : 228
Nrin, yaramaz avret, Sultngrcmii mh., Galata :
281
nasr : 1276
ns dll : 186
Nsr b. Nassr, eky, Latmn (?) k., Kefer-tb nh.,
Maarra sn. : 218
Nsr, Ortavrn k. : 263
Nsr, eyh, ehl-i fesd, Krd : 1426
Nsruddn, eyh : 612, 1175
Nasruddn, Taba, Mimar Abdlkdir'in babas,
Haleb : 1492
Nash b. Abdullah, ktil, hrsuz, mahbs : 1523
Nash Bey, Pojega Livs Beyi : 100, 465, 586, 697,
901, 1551, 1873
Nash Kethud, Basra beylerbeyisi demi : 1358,
1360, 1361, 1371, 1377, 1381
Nash Kethud, Vize Yrkleri Sbas Kethuds :
798
Nash, aknc beyi demi : 903
Nash, Aslanol, ehl-i telbs : 963
Nash, Biga beyi demi, Balya nh. : 370
396
Nash, Dergh- Muall topcs : 892

Nash, ehl-i fesd, Gelibol : 1622
Nash, erbb- tmrdan, mbir : 1894
Nash, lbasan Kalas Bevvb : 439
Nash, Kara Hasan ol, Sivas : 204
Nash, maznna, brhml k., Yanbol : 101
Nash, nzr demi : 1328
Nash, Teke Beyi Kethuds : 894
Nash, yenieri, acemi-olan cemine memr : 959
Nash, Yrk sbas demi : 1045
natron (?) der-mahzeni : 421
natulc (?) : 363
navlun : 168, 801, 861, 882, 883, 942, 1243, 1366,
1653; ile gemi tut(l)mak : 801, 945
nyib(ler) [/nvvb] : 42, 44, 66, 68, 159, 179, 182,
209, 211, 279, 282, 316, 317, 345, 445, 559,
634, 637, 719, 721, 782, 787, 845, 852, 1007,
1088, 1110, 1111, 1141, 1175, 1224, 1248,
1364, 1399, 1405, 1406, 1431, 1481, 1514,
1591, 1600, 1685, 1688, 1691, 1982; nasb :
205; tebdli : 211; lerin ihmli : 1089
Nazar b. Umr, Hocaysuf k., Aydos kz. : 1018
Nazar, Mercn-zde, Hce, Bezzzistn, stanbul :
712
nzr [/nuzzr] : 106, 123, 130, 300, 321, 402, 415,
448, 523, 532, 935, 944, 971, 1112, 1136,
1202, 1203, 1248, 1293, 1353, 1482, 1516,
1541, 1744, 1763, 1963; nyibi : 253;
tayni : 886, 1496, 1603; - emvl : 359,
421, 607, 912
Neb (?), avu-ol : 1514
Neb b. Dedebl, kallb, Gelibol : 1622
Neb,
Armudcol,
Dergh-
Muall
avu-oullarndan : 1691, 1807, 1808, 1811
Neb, mfsid, zzeddnler k., Turgud kz. : 634
neccr : 308; defteri : 34; gnder(il)mek : 34,
1213; ihrc : 1378; muzyakas : 34;
yazlmak : 34, 1213
Necb b. Abdullah, siph-olan : 1769
Nedelko stoyan, zimm celeb, Dolnekori k,
Dobnie kz. : 107
Nedo, ehl-i fesd kfir : 993
Nedons, ehl-i fesd zimm : 993
nefer; aas(lar) : 876, 1988; gedkleri : 1140
Nefse, Giridl, yaramaz avret, Sultngrcmii mh.,
Galata : 281
Nefse, eyh Pr Ahmed'in hemresi, Edirne kz. :
1680
nehb gret : 374, 437, 493, 536, 630, 766, 769,
1298
nehir : 54, 112, 114, 126, 236, 264, 293, 331, 332,
440, 1745, 1750, 1802, 1812; mecrs
deimek : 314; tuyn : 145, 696, 1747,
1788, 1798, 1802, 1803; yol ykmak : 314
Neme askeri : 108, 330, 426, 766, 819, 954;
cemiyyeti : 747, 815, 954; hareketi : 954
Neme kral : 154, 330, 332, 436, 650, 953, 1479,
1623, 1653; askeri : 649; bolarlar :
1421; elisi : 108, 259, 260; vezrleri :
1421
Neme (vilyeti) : 747, 815, 1066, 1125, 1421, 1476;
beyleri : 953, 1642; hersekleri : 953;
kapudn : 330; keferesi : 819; lekeri :
59, 260, 330, 819; serdr : 332;
serhaddi : 1421; tyifesi : 259, 819, 1925;
'nin ahvl etvrn tecesss : 815; 'yi
gret : 1421
Nesm, tfenk shibi, Gelibol : 1250
Neslodyan Kalas bkz. Polata Kalas
nevh : 182, 224; hfz : 534, 549, 552; v
kur hfz : 512
Nevh-i Yanbol kds : 101, 1088, 1111, 1382,
1406; nyibi : 1111
nevbet : 165, 529, 1088, 1327; alnmak : 1062;
eer siphler : 623; voynuklar : 793;
le bekletdrmek : 1780; le tayn : 567
nevbetci : 827; kapuclar : 421; tark : 213,
827, 832, 930, 1490, 1513; ulfesi : 1063;
yenieri : 361, 382, 827, 832, 1395, 1643;
yenieri levzm : 1450; yenieri
mevcibi : 4
nevbetl msellem : 1287; eribas : 1605;
gndermek : 1587; ihrc : 160, 1275,
1569, 1587, 1605; ihzr : 1605; irsli :
1569
nevbetl(ler) : 529, 623, 793, 1045, 1516, 1586;
cnbz : 1045; emek : 1586; ihrc :
798; piyde : 203, 1516; tayni : 1586;
Tatarlar : 1045; voynuklar : 793;
yaya : 1287; yrk ihrc : 1045; yrk
oca : 798
nevbetsz tayni : 1586
Nevesin kds : 756
Nevrekop kds : 787
nevrz : 296, 491, 492, 493, 494, 499, 521, 522, 531,
573, 611, 623, 626, 645, 646, 652, 654, 706,
742, 758, 761, 862, 874, 879, 884, 896, 913,
940, 1036, 1041, 1049, 1065, 1070, 1076,
1077; akas : 448; irsliyyesi : 678;
tevzi : 448
nezir [/nzr]; cemi : 1401; hfz : 1084;
tark : 156
NDEKS
Ni karyesi, Pritine : 1689
Nibol (kazs/sanca) : 171, 592, 701, 707, 865,
960, 1050, 1228, 1281, 1440, 1657, 1738,
1801, 1817, 1842, 1854, 1895; gemileri :
1842, 1853, 1854; kds : 143, 145, 171,
231, 706, 761, 1088, 1176, 1380; sanca
siphleri alaybeyisi : 1440; (sancak)beyi :
541, 699, 701, 706, 864, 925, 1053, 1176,
1177, 1380, 1558, 1635, 1718, 1742, 1842,
1854; siphleri : 1854
Nibol [Gelibol] kds : 636
Nide; kds : 1481; kazs nyibi : 1481;
(sancak)beyi : 365, 463, 611, 624, 879, 1481
nikh etmek : 1289
Niko, Udhal (?) karyesi papaz ol, ktil, Udhal (?)
k., Samakov : 659
Nikola Bey, pan Haruha (?) ol, Akkirman : 90
Nikola Meririski (?), Leyh Kral Zigmund'un Elisi :
70
Nikola Soder, mtek kfir, Kesterye ks. : 360, 1328
Nikola navi, Leyh beyi : 70
Nikola ici, zimm harm, Gelibol : 144
Nikola, Portugal kralnn demi : 161
Nikovin karyesi, Sofya kz. : 69
Niksar; kazs : 713; kds : 713
Nil : 420, 813
Nilakov, ehl-i fesd kfir resi, Milakovie k. : 818
Nimetullah Bey, Rakka Beyi : 366
Ni Ilcas bkz. Ilca-i Ni
Ni (kazs) : 411, 1561, 1568, 1762, 1773, 1822;
ingneleri : 715; kds : 762, 1607, 1663;
Kona : 1693, 1746; Kona zahresi :
1746; 'e kadar yol stndeki kdlar : 1936
Ni Kenr bkz. Kenr- Ni
nin- hmyn : 9, 43, 683, 791, 1310, 1496, 1592,
1612, 1948
nin; etmek : 1096; alnmak : 594; lamak :
329, 1096, 1578; c : 1456, 1620
Nianc Paa, Edirne : 88; eyhi ve imm : 88
ninlu (kd) : 491, 492, 493, 494, 496, 497, 500,
554, 1498, 1504, 1505, 1509, 1512, 1513,
1516, 1517, 1518, 1519, 1520, 1521, 1522,
1523, 1524, 1526, 1527, 1529, 1530, 1534,
1535, 1537, 1538, 1539, 1540, 1542, 1544,
1545, 1546, 1549, 1550, 1551, 1552, 1553,
1556, 1557, 1559, 1560, 1565, 1568, 1569,
1571, 1572, 1573, 1574, 1575, 1576, 1577,
1579, 1580, 1581, 1582, 1583, 1584, 1585,
1586, 1587, 1589, 1590, 1594, 1603, 1605,
1633, 1634, 1635, 1636, 1637, 1638, 1639,
1642, 1643, 1644, 1645, 1646, 1647, 1650,
1653, 1654, 1655, 1656, 1657, 1658, 1659,
397
1660, 1661, 1662, 1663, 1664, 1665, 1669,
1670, 1671, 1673, 1674, 1675, 1676, 1677,
1679, 1690, 1692, 1693, 1694, 1696, 1698,
1701, 1704, 1706, 1707, 1708, 1711, 1713,
1714, 1715, 1716, 1717, 1718, 1719, 1722,
1723, 1724, 1725, 1726, 1727, 1728, 1729,
1730, 1731, 1732, 1733, 1736, 1737, 1738,
1739, 1742, 1743, 1746, 1747, 1759, 1760,
1762, 1763, 1771, 1772, 1773, 1786, 1787,
1789, 1817, 1826, 1827, 1828, 1830, 1831,
1832, 1834, 1835, 1836, 1837, 1838, 1839,
1840, 1841, 1842, 1843, 1844, 1845, 1846,
1848, 1849, 1850, 1851, 1852, 1853, 1854,
1855, 1856, 1857, 1858, 1859, 1860, 1861,
1862, 1863, 1864, 1865, 1867, 1871, 1872,
1873, 1874, 1875, 1876, 1877, 1879, 1880,
1881, 1883, 1886, 1930, 1931, 1933, 1936,
1942
niansuz kd : 471
niybet; etdrmemek : 42; zabt : 1685; den
ref : 1481; in hara iltizm : 1685
Nizm, Harem-i Muhtereme Ktibi, Msr
mteferrikalarndan, Medne-i Mnevvere :
1265
nohud : 416
Norsor, zimm, hrsuz u harm, Haloh k., Eflak : 429
Nova; kds : 361; Kalas : 361; Kalasnn
hfz : 756
Nova maa-Karada kds : 756
Novaberde kds : 1820
Novigrad : 1104; (sancak)beyi : 1008, 1023, 1470,
1479
Noyo, zimm, hrsuz u harm, Haloh k., Eflak : 429
nker(ler) : 65, 287, 855, 857
Nh, Hac, Defter-i Hkn Ktibi : 334
Nh, Mevln, skdar ve sbk znikmid Kds :
1484
Nreddn, hrsuz erki, Alifakh k., Gerede : 1021
Nrullh Kethud : 534
Nrullh, ehl-i fesd : 1400
Nrullh, Kuds-i erf Kds : 1175
Nrullh, err, Belvrn kz. : 368
Nusaybin; sanca : 11; hslar : 11
nuzzr bkz. nzr
nkd bkz. nakd
nvvb bkz. nyib
nzl : 503, 877, 954, 989, 1092, 1099, 1514, 1519,
1520, 1544, 1591, 1627, 1661, 1663, 1675,
1677, 1681, 1688, 1693, 1707, 1725, 1729,
1741, 1759, 1778, 1785, 1790, 1801, 1838,
1847, 1878, 1891, 1910, 1927, 1941, 1954,
1958; arabalar : 1256; cemi : 1795;
398
cem u tahsli : 1677; k(ar)mak : 1520,

1588; gndermek : 1520; hdmeti : 1677;
hkmi : 954; ihrc : 874, 910, 1588,
1589, 1660, 1689; ihzr : 874, 1795;
iletmek : 1618; olunmak : 158;
saldurmak : 910; sr(dr)mek : 1589, 1591,
1795, 1936; sren kefere : 1677; yeri :
1325; -i hmyn : 1875
nzr bkz. nezir
ocak : 160, 165, 724, 798, 836; bins : 1516;

kurlmak : 1516; nevbetl piydesi : 1516;
-erleri oullar : 100; da su kmak : 389
odaba : 876, 954
odun : 830, 832, 834, 1154, 1243, 1519; arabas :
1437; eken davarlar : 389; eken
gemiler : 124; et(dr)mek : 269, 418;
gemisi : 124, 1407; ihzr : 1150, 1152,
1157, 1158, 1159, 1160, 1518, 1524, 1535,
1536, 1546, 1561, 1570, 1590, 1591, 1593,
1607, 1608, 1626, 1627, 1632, 1637, 1781,
1782; in(dr)mek : 457, 562, 1437;
irsli : 832, 834; muzyakas : 124, 269,
418, 457, 1160, 1437, 1518, 1524, 1536, 1546,
1561, 1591, 1593, 1607, 1608, 1626, 1627,
1632, 1637; sermyesi : 1437;
sr(dr)mek : 1156, 1157, 1158, 1160, 1590,
1731; tayni : 1591; tahmli : 124;
talebi : 834; tedrki : 1144, 1150, 1151,
1153, 1155, 1156, 1159, 1160, 1518, 1535,
1546, 1561, 1570, 1590, 1591, 1607, 1609,
1781, 1782; teklfi : 562; verilmemek :
124
Ofabol yrkleri : 795; sbas : 792, 798
olan(lar) : 287, 370, 482, 790, 1101, 1164, 1432,
1490, 1538, 1552, 1695, 1700, 1793;
almak : 90, 207, 450, 1061, 1499, 1951;
ayartmak : 991, 1121; cemi : 220, 791,
869, 947, 1197; ekmek : 241, 1098, 1115,
1438; devrmek : 791; greti : 38, 39;
kapmak : 936; kapuya kmak : 790;
rehni : 1015; resmi : 1340; tayni :
1414; ck esr olmak : 111
oln rehin vermek : 353
Ouz karyesi, Bayburd : 754
Ohri; sanca : 1299; kds : 450, 959, 1088,
1124, 1328; kurs : 450; nevhsi : 450;
sanca siphleri : 426; (sancak)beyi :
280, 426, 433, 624, 701, 719, 862, 1124, 1980
Ohyabol bkz. Ahtabol
ok : 745, 1029, 1091, 1457; atm (mesfe

ls) : 1922, 1944; atmak : 634;
yaras : 267
Okcba karyesi, Seferhisr : 1457
Olsar karyesi, Teke sn. : 291
Oltere [/Vahra] nehri, Nibol : 145; nin tuyn :
145
Oltu beyi : 325
Oluet, s resi kefere, Dukagin : 254, 255
Omla (?) karyesi, Silivri : 1346
on alt oturak kalite : 244, 709
on alt vukyye; atar top : 1658, 1710, 1874, 1879;
ta atar top : 566; yuvalak : 389
on altar vukyye atar bacaluka top : 1709
on bir vukyye; atar top : 1658, 1709, 1710, 1874,
1879; ta atar top : 566; yuvalak : 389
on drt vukyye; atar top : 1658, 1709, 1710,
1874, 1879; ta atar top : 566; yuvalak :
389
on iki oturak gemi : 531
on sekiz oturak gemi : 499, 531, 574, 575
on sekiz vukyye ta atar top : 566
onar vukyye atar top : 1874, 1879
Onuz karyesi, Ladik kz. : 507
Oranfiye, Gle keferesinden, tutsak : 1103
ordu : 1843, 1881
Ordu-y Hmyn : 699, 707, 797, 910, 952, 965,
969, 1041, 1049, 1081, 1092, 1117, 1186,
1201, 1212, 1225, 1241, 1255, 1256, 1273,
1281, 1302, 1331, 1333, 1346, 1383, 1395,
1403, 1404, 1417, 1459, 1483, 1488, 1514,
1536, 1544, 1549, 1572, 1587, 1590, 1591,
1605, 1615, 1616, 1640, 1648, 1649, 1655,
1659, 1669, 1671, 1691, 1706, 1715, 1723,
1748, 1768, 1772, 1778, 1795, 1797, 1798,
1800, 1807, 1808, 1809, 1811, 1814, 1820,
1833, 1841, 1842, 1844, 1866, 1881, 1884,
1895, 1903, 1916, 1927, 1928, 1930, 1932,
1937, 1953, 1957, 1973, 1974, 1975, 1987;
koyun : 1604; levzm : 1228;
zahresi : 925, 1593, 1753, 1758, 1855, 1858,
1984, 1989; 'dan Hram'a kadar yol stndeki
kdlar : 1818
orduc : 1040; ihrc : 1041, 1049, 1081;
yazmak : 1081; ba : 852, 1514
Orho (?) ehri, Bodan : 166
orman : 1760
Ornos Mahallesi, Sidrekapsi : 358
Oron b. Saba, Yahd kassb, Kuzguncuk k.,
skdar : 1244
Ortadepe, Samakov : 1444
NDEKS
399
Ortavrn, Karaman : 263; ahlsi : 263

Oru b. Hzr, Hocaysuf k., Aydos kz. : 1018
Oru b. Zlf, Hocaysuf k., Aydos kz. : 1018
Oru, Divrii : 223
Oru, shte, Kastamonlu, Edirne : 184
oryarar; ihrc : 1820; yazmak : 1820
Osmn b. Afvn, eky, Latmn (?) k., Kefer-tb nh.,
Maarra sn. : 218
Osmn avu : 967
Osmn, Hac, brhm Paa mreti Mtevellsi,
Kavala : 60
Osmn, skenderiyye Beyi Kapukethuds (Arn.) :
722, 723, 725, 726, 730
Osmn, Kara bkz. Mehmed Osmn
Osmn, serrc kirdi : 793
Osmnck Boya-hnesi : 309
Osmn aka : 406, 1246
Osmnlu karyesi, Vize : 896; halk : 896
Osmnh, Mora (Sancak)beyi : 190, 329, 422, 438,
1055
ot : 444, 1169, 1199, 1200, 1207, 1215, 1942;
gndermek : 717; ihrc : 1658; ihzr :
1874; irsli : 1731; ydurmak : 1351
ot kapmak : 1859
ota- gerdn-nitk : 1500
ota- hmyn : 1736; kurlmak : 1595;
nzli : 1325, 1703
otak mehterleri : 1736
otlak : 16, 77; hakk : 70; hakk cemi : 77
otluk : 1160; buldurmak : 1100; der-anbr :
1100; getrilmek : 1383; hzr etmek :
1100; ihzr : 1099, 1144, 1150, 1152,
1154, 1157, 1158, 1159, 1383, 1459;
muzyakas : 1020, 1100, 1333;
srdrmek : 1156, 1157, 1158; tahsli :
1333; tedrki : 1099, 1150, 1151, 1153,
1154, 1155, 1156, 1159, 1332, 1333;
ymak : 1218
Otod Kalas : 1420
oturak : 531, 734, 1594, 1610, 1668, 1689, 1746,
1762, 1771, 1797, 1813, 1822, 1881, 1977,
1981
ova : 459, 1403, 1404, 1512
Oylimne (?), zimm, Yagotin k., Karada kz. : 1101
Oyumaac, Samsad sn. : 929
ldrmek : 368, 632

ldrci, shte, Bein kz. : 843
mer b. Seyb (?), eky, Latmn (?) k., Kefer-tb
mer b. Turhan, ehl-i fesd shte, Sendelli k.,
Gmlcine kz. : 1700
mer avu, Arablu Kona zahresine memr :
1152
mer avu, Dergh- Muall avu : 91, 390, 396,
412, 551, 651, 748, 806, 853, 854, 863, 864,
873, 1178, 1205, 1210, 1214, 1215, 1578
mer avu, Dergh- Muall avu, gemi aac
hdmetine memr : 457
mer avu, Yahy ol : 1535
mer Muadd b. Sefer, kree mahkm : 1454
mer'in (?) tyifesi, Leccn, Kerek sn. : 105
mer, Bayram Bey'in Kethuds : 1453, 1455
mer, ktil, Kefer-m k., m : 729
mer, ktil, Sinob : 256
mer, Mmrevan Beyi, Erzurum'un tahrrine
memr : 778, 1441, 1456, 1611, 1612, 1650,
1827
mer, shte, Edirne : 799
mer, eyh s ol, Buhayra Vilyeti eyhi : 420,
421
mer, tmr mutasarrf siph, hrsuz, Krcalu
Cemati'nden : 1442
meriyye kds : 36
merol, Msr : 421
rf : 98, 289, 444, 1080, 1733; et(dr)mek : 289,
1080; eylemek : 210; ol(un)mak : 131,
142, 1733; -i marf : 62, 105, 354, 365,
444, 463, 659, 1080, 1122, 1522, 1614
rt yapdurmak : 924
sek : 990, 1325, 1664, 1728, 1729, 1795, 1797,
1831, 1832, 1834, 1835, 1836, 1871, 1873,
1876, 1895, 1912, 1914, 1921, 1923, 1938,
1946; ahlsi : 1325; gemileri : 1918;
kds : 762, 1664; Kalas : 376, 1797
r : 6, 9, 106, 719, 932, 1611; rsm : 1039,
1680
zi nehri : 292, 293, 1201, 1352, 1745, 1750
zie; kasabas, Semendire : 97, 98, 100;
kds : 791, 1881, 1882; Kalas : 791
zr-i er : 179
kz : 584, 875, 1688; ihzr : 1450; sirkas :

959
kz, ehl-i fesd : 1889
pb [/pb] : 688, 1130; c : 1040; c katli :

478
pb bkz. pb
400
pdih : 1621; hcesi : 894; - rub- meskn :

1500
Pakri; sanca : 1973; beyi : 1549, 1551,
1619, 1764, 1930, 1973, 1974; Kalas :
465; reys : 1973; 'in hfz : 1930
palanka : 954, 1410, 1427, 1684; bins : 154, 170,
174, 260, 426, 491, 502; hfz : 1411, 1412;
yapmak : 154, 174
Palesti Venedik, Sanlkor Alaybeyisi : 733
Palu; sanca : 724; hkimi : 740, 1029;
kds : 724, 740
Panaloz, Res : 983
panayr bzr : 414
Panayota, Mihal kz, mhtediye zimmiyye, atalca :
86
Pano veled-i Petri, voynuk-ol voynuk, Sofya kz. :
69
Pandelor Res : 1018
Pankota; beyi : 841, 955, 1462; Kalas : 954
Papa Anderya, mtek kfir, Kesterye ks. : 360,
1328
Papa stemad, mtek kfir, Kesterye ks. : 360, 1328
Papa Kalas, harb kala : 733
Papa Kavamira, mtek kfir, Kesterye ks. : 1328
Papa Manol, mtek kfir, Kesterye ks. : 360, 1328
Papa Manol, zimm, atalca : 86
Papa Nepal, mtek kfir, Kesterye ks. : 360, 1328
Papa Yakova Emile, Kesterye : 360
Papa Yani, mtek kfir, Kesterye ks. : 360, 1328
Papa Yani, zimm, Kensel k., Alasonya : 487
Papa Yorgi, mtek kfir, Kesterye ks. : 360, 1328
Papaol, tereke shibi, Mihali : 861
Papar, Prky ve Bvazin Cematleri Kethuds :
1473
Paparakiol, zimm harm, Gelibol : 144
papas : 86, 131, 142, 179, 659, 660, 1006, 1864
para : 1013
Parakin; kazs : 1858; Kdl : 1781;
kds : 1591, 1893, 1894
Parbepolakyi Yurd : 1830
Parka Panayr Bzr : 414
parmak (uzunluk ls birimi) : 774
Paroz cezresi ahlsi : 1280
psbn : 936; urmak : 1013
Paa bint-i Abdullah, Sitti bint-i Keml'in vlidesi,
Kiremitiol mh., Burusa : 1446
paa : 154, 158, 161, 181, 189, 219, 248, 252, 256,
329, 340, 375, 411, 427, 451, 471, 535, 538,
555, 570, 576, 741, 1165, 1578, 1661, 1693,
1711, 1804, 1810, 1820, 1826, 1830, 1834,
1841, 1842, 1845, 1847, 1848, 1849, 1851,
1852, 1853, 1856, 1858, 1861, 1864, 1865,

1925, 1951, 1952, 1953, 1980; kapucs :
1555; kethuds : 876, 1138, 1233, 1647;
kullar : 1164; mteferrikalar : 449;
resi : 1034; voyvodas : 1907
pamak : 205
patrik : 1517
Pavla, ar bkz. Pavla, Voyvoda
Pavla, Voyvoda [/ar Pavla], harm kfir,
Semendire : 414
Pavli Kprsi, Ergene : 264
Pavli, mahbs kfir, Belgrad kl. : 964
Pein kazs bkz. Berinin kazs
Peirika (?) Kalas, Bosna : 1140
Peuy (sanca) : 1130, 1658, 1665, 1797, 1922;
beyi : 812, 1178, 1655, 1797, 1803, 1845,
1846, 1980; kffr : 1797
Pehlivanol : 1608
Peklin; Kalas : 839; (Kalas) kethuds : 307,
839
pekmez : 326, 443; et(dr)mek : 324, 399, 419,
484; yapmak : 326
peksimd : 320, 574, 575, 810, 895, 935, 987, 1637;
birtmek : 767, 1640, 1757, 1892, 1896;
ihzr : 759, 987, 992, 1639, 1640, 1655, 1662,
1663, 1664, 1748, 1797; muzyakas : 1639,
1655, 1663, 1664, 1748; tahmli : 140, 149;
tedrki : 759, 1639, 1662; tevzi : 1877
Peletoyanik k., skenderiyye (Arn.) : 725
Pelin (?) Bey, Saman Beyi : 1029
pelld tahtas : 774
Penaheri Yani, mtek kfir, Kesterye ks. : 360,
1328
penbe : 1699; fitil : 1428; ykletmek : 1006
Penek Kalas dizdr : 1357
penez : 406, 954
perkende olmak : 6, 17, 66, 107, 302, 1361
pereme : 169
perkende : 1194
perkolaplk (?) : 733
Perkovi karyesi, oher suy kenr, Bodan : 166
Pertek beyi : 1029
Pertev Paa, Vezr, Serasker : 106, 1427, 1448,
1459, 1479, 1487, 1525, 1599, 1632, 1644,
1810, 1830, 1838, 1858, 1865, 1885, 1891,
1895, 1934; hslar : 106; tezkirecisi :
1459
Pervne : 789
Pervne Aa : 812
Pervne, Canik beyi demi : 1438
Pervne, darbdan len err : 1364
NDEKS
Pervne, Klis : 1345
Pervne, m Yenierileri Kethuds : 1047
Pervz, Hssa Resi, Anabol Azeb Aas : 664
Pervz, Posta, Dergh- Muall yenierisi : 958
Pervz, Zam, Basra Beylerbeyisi Kethuds : 823,
825, 826, 827, 828, 834, 920, 930, 931, 933,
966, 997, 1012, 1014, 1016, 1024, 1025, 1026,
1027, 1028, 1029
Pesbn Areti, Diyrbekir : 1029
Pesti karyesi, skb : 620
pen; aka : 519; tark : 508, 519
pekr : 728, 1030
Pete : 40, 382, 1644; Aalklar : 1643;
Frisleri Aalklar : 1643
Petirinol, harm, Gelibol : 144
Petko b. Radovan, harm, Gelibol : 144
Petko, Udhal (?) karyesi papaz ol, ktil, Samakov :
1444
Petko, zimm, Baboni k., zladi kz. : 1720
Petre b. Yorgi, harm, Gelibol : 144
Petre b. Yuvan, harm, Gelibol : 144
Petre, Erdel kralnn demi : 1814, 1815, 1818
Petro Bey'in i-olan : 1165
Petro karyesi, Molova kz. : 142
Petrod (?), harm, Gelibol : 144
peynir; beyi : 1594; ihzr : 1535, 1536, 1544,
1546, 1561, 1570, 1590, 1591, 1593, 1594,
1607, 1608, 1609, 1626, 1627, 1632, 1637,
1638, 1639, 1833; muzyakas : 1536, 1546,
1561, 1591, 1593, 1607, 1608, 1609, 1626,
1627, 1632, 1637, 1639; srdrmek : 1590;
tayni : 1591; tedrki : 1535, 1546,
1561, 1570, 1590, 1591, 1594, 1607, 1609,
1639
Pnarba : 1607; Kona : 1535, 1546, 1670;
Kona zahresi : 1535, 1570; Yurd : 1668
Pnarhisr(); kazs : 1092; Kdl : 663;
kds : 231, 245, 527, 1088, 1092, 1110, 1111,
1159, 1160, 1382, 1406, 1600; kds
nyibi : 1110, 1111
Pr Ahmed avu, Anadol Mlzm avu : 1471
Pr Ahmed, eyh, Edirne kz. : 1680
Pr Ahmed b. Hasan, Filorina : 1890
Pr Ali b. Devlethan, drende : 632
Pr Ali, Koca, harm : 1138
Pr Budak, Silhdr : 88
Pr Dede, Ortavrn k. : 263
Pr Ali, ak, Turgud : 634
Pr Bey/Paa, Adana Beyi, Kayseriyye muhfazasna
memr : 365, 783, 784, 797, 1049, 1081,
1233, 1370
401
Pr avu, Dergh- Muall avu : 611, 1078,
1398, 1546, 1651, 1652, 1694, 1777, 1844,
1982, 1988
Pr avu, Orducba : 1514
Pr elebi, Semendire Beyi Bayram Bey'in
karnda : 1858, 1859, 1861, 1862, 1863,
1864, 1918, 1919, 1940
Pr Paa Evi, stanbul : 49
Pr Paa kethuds : 1233
Pr Sba, Krehri Mr-livs Kyim-makm : 771
Pr, Azebler Aas, Babu : 1728
Pr, Belgrad Azeb Aas : 1852
Pr, Dergh- Muall Topclar Aas : 1805
Pr, Dergh- Sadet avu, ihtisb hdmetinde,
stanbul : 277
Pr, Dvne, shte, Edirne : 799
Pr, Erbil Sancakbeyi Kethuds : 564
Pr, Etere Karyesi Kethuds, Gelibol : 635
Pr, harm, Migalkara kz. : 1138
Pr, serrc : 1020
Pr, ehzde Kapucs : 1576, 1582
Pr, Vize Yrkleri Sbas : 1045, 1102, 1600,
1602
Prky Cemati kethuds : 1473
prze : 271
pke : 1066
Pirekono, atalca keferesi papas : 86
pirin : 416, 420, 948, 1524; bzr : 1308;
beyi : 225, 1009, 1282; buldurmak : 1100;
der-anbr : 1100; der-mahzeni : 483;
hzr etmek : 1100; irsli : 765;
muzyakas : 765, 1009, 1100; tahmli :
140, 173, 483, 1282; tedrki : 765
Pirlepe; kds : 620, 621, 674, 787, 1328;
kds nyibi : 621; varo : 621; ve
Morhova nhiyesi voyvodas : 621
piyde : 371, 949, 953, 954, 1026, 1515, 1516, 1814;
asker : 119, 954, 1371; beyi : 160, 203;
ihrc : 160, 203, 1025; ihzr : 1029;
irsli : 154, 1424, 1466; sancakbeyi : 371,
737; sancaklar beyleri : 907; tayni :
907; tedrki : 1029; ve msellem
beliyyt : 444; ve msellem tefti : 445
Piyle Paa, Kapudn, Cezyir Beylerbeyisi,
Serasker : 227, 320, 321, 323, 328, 329, 413,
446, 451, 801, 802, 968, 1169, 1171, 1172,
1300, 1310, 1329, 1390
Piyle, skdar kds demi : 326
Plevne kds : 761, 1088, 1380
Pob Dimitri, zimm eky, Graditice k., skb :
620
402
Pob Yako, zimm eky, nitardine k., skb : 620

poaa; ihzr : 1748; muzyakas : 1748;
tevzi : 1877
Pojega (sanca) : 697, 773, 775, 990, 1549, 1741,
1797; Haznesi tahsli : 901; kds : 296,
738; reys : 586; sanca kdlar :
586; sanca siphsi : 100; sanca
sbas : 100; (sancak)beyi : 87, 100, 296,
465, 541, 586, 665, 697, 738, 762, 773, 774,
775, 899, 965, 977, 980, 990, 1549, 1551,
1662, 1701, 1741, 1742, 1797, 1799, 1802,
1803, 1832, 1834, 1836, 1845, 1846, 1871,
1873, 1876, 1877, 1912, 1914, 1920, 1921,
1926, 1952, 1973; (sancak)beyi kethuds :
586, 665, 901, 1325, 1876, 1946; vilyetinin
fethi : 901; 'ya kadar nzl ihrc edecek
kdlar : 1589
poklon : 1066
Polata [/Neslodyan] Kalas, harb kala : 733
Polya : 1101
Portar, Grci beyi : 618
Porteal (?) Kersun (?) Toldato, Yahd kassb,
Selnik Cemati'nden : 1244
Portugal kral; elisi : 161; ksd : 161
posta tayni : 1138
Poyo Pobc (?), zimm celeb, Dolnekori k, Dobnie
kz. : 107
Prakalma nhiyesi kurs, Mazrak kz. : 1197
prank ihzr : 1801
Prebol; kazs : 280; kds : 280
Prenovar Barkan : 376
Prepolya kds : 756
Prevadi kds : 231, 761, 1406, 1601
Preveze : 320, 321, 323; kds : 575; yallar :
328; yallarnn hfz : 329, 340, 501
Pridorie Karyesi Kona : 1856, 1857; kds :
1856; zahresi : 1856, 1857
primikr : 1893, 1941, 1953; ihrc : 1893;
serdr : 1893; serdr tayni : 1893
Pritine kds : 1689
Priznik nhiyesi kds : 1743
Prizrin (sanca/livs) : 1298, 1339, 1461; askeri :
1436; erbb- tmr : 1436; sanca
alaybeyisi : 1436; sanca siphleri : 426,
1435; (sancak)beyi : 426, 701, 1435, 1436;
zams : 1436
Psenek (?) : 432
pusu : 1420; ya girmek : 1131
pusula : 238
putere atm : 1760
pzevenklik : 693
Rabya karyesi, Buka nh. : 254

Radomir (kazs) : 1615, 1691; Kdl : 863;
kds : 159, 852, 860, 1591, 1674, 1676, 1691,
1811
Radona Yalavik, zimm ehl-i fesd, Bretotorik nh.,
skenderiyye (Arn.) : 723
Radonik; civr kdlar : 1759, 1760; kds :
89, 226, 1214, 1737, 1759, 1760; 1804,
1851; Madeni : 1810
Radosa, zimm, Yagotin k., Karada kz. : 1101
Radosov, Keknk (?) Atlubas : 733
Radovan b. Novak, harm, Gelibol : 144
Radovan, zimm, Yagotin k., Karada kz. : 1101
Radovi, harm, Taburun : 432
Radovie-i Gebr karyesi, Trnovi kz. : 503
Radovie-i Mslim karyesi, Trnovi kz. : 503
Rfz-mezheb : 120
rafz u ilhd : 1401
Ragovie bkz. Zagovie
Rah (?) karyesi : 1048
Rahm-zde : 1772
Rahmniye; Kalas, Basra : 81; aas : 951;
gnlller aas : 119, 152; kullar aas :
113
Rahova kds : 761, 1088, 1380
rayyet : 36, 93, 126, 204, 436, 665, 704, 708, 710,
783, 784, 817, 933, 1163, 1354; ispenesi :
78; pirinci : 225; -ol rayyet : 223,
1248, 1354; -oullar : 8; leri girhte
hslar : 593
Rakiya Kalas : 1336
Rakka; beyi : 366; kds : 366
Ralya (Karyesi) Kona : 1468, 1608, 1746, 1760;
zahresi : 1693, 1746, 1760
Ramazn b. Ali, ehl-i fesd, Sarucapaa mh., Gelibol
kz. : 1062
Ramazn b. merze, ehl-i fesd, Sarucapaa mh.,
Gelibol kz. : 1062
Ramazn Sba, Yenieri Babu, Bodan : 1572
Ramazn, Emn, Samakov Voyvodal'na mltezim :
1444
Ramazn, Hac, Kutlu k., Meri kz. : 206
Ramazn, harm-zde, Azak kl. : 506
Ramazn, hrsuz erki, Gerede : 1021
Ramazn, kaak, Gerede : 1013
Ramazn, Midill Sancakbeyi Kethuds : 82, 879
ramazn; gnlerinde ekl : 351; da rb-i hamr :
302
NDEKS
Ranko karyesi, reys kagun, Alasonya kz. : 593
Rap karyesi, Buka nh. : 254
Ravza-i erfe Ferrl : 24
Rayic, zimm, Yagotin k., Karada kz. : 1101
Rayi Lokumerik, zimm, ehl-i fesd, Bretotorik nh.,
Rayko, Udhal (?) karyesi papaz ol, ktil,
Samakov : 1444
Raza nhiyesi kds : 1743
rey (tyifesi) : 8, 11, 18, 38, 39, 60, 69, 71, 80, 83,
84, 87, 98, 114, 125, 134, 145, 156, 166, 200,
248, 251, 252, 260, 263, 275, 292, 302, 315,
351, 366, 368, 376, 401, 459, 470, 495, 499,
505, 507, 512, 522, 551, 562, 642, 660, 665,
672, 684, 691, 719, 721, 724, 769, 791, 806,
808, 811, 836, 838, 842, 855, 857, 859, 866,
867, 875, 881, 890, 925, 934, 945, 953, 970,
1003, 1006, 1022, 1034, 1038, 1089, 1090,
1135, 1137, 1166, 1201, 1217, 1220, 1222,
1234, 1247, 1253, 1256, 1277, 1278, 1297,
1307, 1312, 1333, 1346, 1353, 1373, 1393,
1401, 1425, 1430, 1473, 1489, 1543, 1577,
1579, 1580, 1585, 1611, 1623, 1624, 1683,
1712, 1729, 1755, 1814, 1825, 1833, 1842,
1853, 1854, 1858, 1866, 1869, 1905, 1924,
1929, 1931, 1939, 1964; ahvli : 78;
arabas : 1984; karmak : 586;
davar(lar) : 171, 994, 1984; gaybeti : 1812;
girhte olmak : 593; tlk : 154;
ihrc : 1911, 1915; ihys : 93; ketmi :
754; konmak : 1579; muktaas bedeli :
1611; olancklarn almak : 111;
perkende olmak : 66, 107, 296, 851, 1198,
1361, 1611, 1686; rencde olmak : 421,
1681; srmek : 836, 1911; tahrri : 1611;
terekesi : 1761, 1822, 1984; terekesi
inenmek :
1772;
terekesin
inet(dr)memek : 1767, 1772; urmak :
1194; v fukarya teadd : 1252;
zahresi : 1009; dan arpa cemi : 1823;
nn ayrn inetmemek : 1767; nn deftere
kayd : 18; nn ehl yli ekilmek : 296;
nn gemi srmesi : 1918; nn hfz : 33, 39,
1973; nn istirhati : 1681; nn kadm
yerine nakli : 18; nn refhiyyeti : 161, 1373;
nn teallli : 1864; nn teksli : 836,
837; nn tfenk istimli : 1091; ya dahl
tecvz : 1523; ya ihtill vermek : 1343;
ya istimlet : 1066; ya muzyaka : 1238;
ya siyset : 842; ya teadd : 95, 282, 374,
437, 555, 616, 935, 1039, 1066, 1192, 1238,
1448, 1554, 1767, 1844, 1904, 1975; ya
tereke furht : 916, 917; ya zarar : 174, 237,
403
294, 340, 1234, 1347, 1438, 1723, 1750, 1909;
ya zarar u teadd : 1580; ya zulm : 42, 66,
287, 288, 303, 421, 447, 467, 474, 994, 1003,
1017, 1129, 1450, 1844, 1883, 1983, 1989;
ya zulm teadd : 564, 838, 1901; y ayaa
kaldurmak : 414; y ayaklatmak : 1466; y
esr etdrmemek : 1448; y hfz : 1448; y
hfz u hrset : 1655, 1656; y rencde : 143,
522, 838, 994, 1238, 1465; y synet : 158,
1983; y tacz : 78; y tacz u tazyk : 78,
1474; y tahvf : 42; y tazyk : 225, 748
rey v bery : 66, 70, 112, 177, 182, 185, 254,
287, 311, 321, 353, 354, 420, 534, 549, 552,
564, 565, 769, 803, 920, 933, 995, 1024, 1025,
1027, 1048, 1066, 1163, 1166, 1308, 1310,
1319, 1448, 1476, 1479, 1529, 1614, 1768,
1893, 1904, 1927, 1928, 1967; nn ahvli :
414; nn hfz : 293; nn refhiyyeti : 711;
ya teadd : 1192; ya zulm : 425, 1361
Rec karyesi, skenderiyye (Arn.) : 1048
Receb : 206
Receb b. Abdullah, Hasufa k., Aca-bd nh.,
Trabzon vt. : 838
Receb b. skender, Gedk, Byklu k., Ruskasr kz. :
983, 1018
Receb, drende : 258, 295
Receb, Dvne, Kudds Medresesi shtesi, Bozyk
kz. : 700
Receb, hrsuz, Midill : 131
Receb, Kapuaas Ykb'un kul : 101
Receb, Kobran k., Ruskasr kz. : 1122
Receb, Nablslu : 253
Receb, Turgud kz. : 634
redd-i ebed : 78
refhiyyet : 161, 711, 1614; itminn- ibd :
466
rehin : 1312, 1432; olan : 1432; olmak : 1432;
tark : 1015, 1432; vermek : 353
res(ler) : 1, 132, 140, 178, 238, 244, 246, 453, 473,
483, 538, 574, 636, 801, 948, 956, 962, 1005,
1006, 1018, 1169, 1171, 1263, 1268, 1402,
1437, 1477, 1490, 1608, 1622, 1629, 1813,
1916; gemisi : 488; ktibi : 1006;
tayni : 157; -i fesd : 1139; -i fesd
enat : 1222; lerin zabt : 574, 575
res'l-kttb : 889
Remle : 1136; kds : 1017, 1136
Remml Haydar-ol [/Remml-ol] : 1766;
muhtesibi : 1735, 1766; sbas : 1766
Remml-ol bkz. Remml Haydar-ol
Remmmiye Evkf, Msr : 1221
404
renber (tyifesi) : 60, 61, 112, 114, 225, 249, 311,

390, 406, 660, 764, 771, 1347; gemileri :
38, 124, 129, 173, 225, 229, 322, 464, 587,
765, 846, 882, 883, 890, 1282; gemileri
hfz : 39; kullandurmak : 1196; tyifesi
cizyesi : 1253; tyifesine teadd : 126;
lik : 215, 1543
res-i ml : 78
Resava kds : 1847, 1894, 1898, 1899, 1900
resm [/rsm] : 5, 8, 9, 13, 16, 17, 66, 77, 296, 467,
560, 719, 880, 932, 1039, 1106, 1131, 1135,
1222, 1240, 1496, 1517, 1680; - mr : 994;
- rfiyyeden mufiyet : 901; -i ift : 10;
-i goritine : 143; -i ksmet : 279; -i
otlak : 16; -i sicil : 1088; edsna tealll :
1603; vermemek : 414, 565
Resne karyesi, Filorina : 1890; imm : 1890
Resl Fakh, mteveff Dursun'un muhalleft
vassi, Belvrn kz. : 368
Resl, kd demi : 1682, 1683
Resl, Kastamonlu shte, Edirne : 184
Rdvn Paa, San Beylerbeyisi, sbk Yemen
Beylerbeyisi ve sbk Kuds Beyi : 710, 711,
731, 1147, 1175, 1702
Rdvn, Dergh- Muall avu : 703, 714, 1201,
1362, 1833, 1834, 1835, 1836, 1837
rib : 78
ribh : 78, 1251, 1433
Rikb- Hmyn : 68, 148, 177, 179, 182, 313, 434,
638, 721, 1017, 1175, 1248, 1289, 1321, 1654,
1685
Rikb- Zafer-intisb : 161
rislet tark : 83
Roda, Bosna ve Hersek sancaklar : 1198, 1344
Rodos (sanca) : 166, 440, 660, 894, 962, 1006,
1016, 1171, 1295, 1419, 1426; beyi askeri :
514; cezresi ddebnlar : 1134; dizdr :
47; gemileri : 320, 322; halk : 322, 488,
514; kadrgalar : 1079; kds : 47, 440,
488, 1295; Kalas : 513; Kalas halk :
488, 513; muhfazas : 47, 320, 322, 518,
807, 1134; (sancak)beyi : 320, 322, 499,
513, 514, 515, 518, 528, 558, 624, 654, 757,
807, 851, 962, 1079, 1134, 1169, 1171, 1172,
1193, 1234, 1236, 1237, 1280, 1295, 1454;
siphleri : 807, 1134
Rodoscuk (kazs) : 335, 342, 343, 1383, 1530;
skelesi : 595; kds : 341, 539, 1092,
1153, 1154, 1282, 1383; kds nyibi : 539
Rogan (?) gli : 1048
Ruha; kurs : 363, 366; sanca reysnn

zabt : 366; (sancak)beyi : 363, 366, 929,
966
ruhbn(lar) : 130, 1517
Rh, Erbil : 563
Rum (?) Kalas, Erdel vt. : 248
Rum (vilyeti) : 224, 425, 1077; demleri : 65;
beylerbeyisi : 135, 156, 204, 205, 223, 273,
274, 415, 507, 569, 624, 638, 645, 858, 879,
1077, 1224, 1247, 1349, 1556, 1620;
beylerbeyisi kethuds : 80; beyleri : 624;
avular kethuds : 167, 204, 223;
hocalar : 1699; kdlar : 1224;
mfettii : 507; tyifesi : 1361; topra :
273; tccr gemileri : 1699; yiitleri :
833, 1361, 1451
Rumili (vilyeti) : 27, 100, 154, 158, 224, 651, 663,
699, 701, 862, 1041, 1056, 1257, 1267, 1274;
askeri : 57, 108, 491, 1036, 1040, 1247,
1620, 1667, 1728, 1729, 1747, 1989;
askerlerine iczet : 502; beylerbeyileri :
493; beylerbeyisi : 57, 108, 158, 239, 340,
410, 491, 492, 494, 501, 548, 576, 578, 699,
701, 716, 728, 795, 798, 858, 989, 1036, 1040,
1054, 1055, 1056, 1174, 1435, 1458, 1460,
1588, 1651, 1667, 1689, 1729, 1766, 1767,
1833, 1889, 1980, 1983; beylerbeyisi
avular : 1989; avu(lar) : 1667, 1889,
1983; kd-askeri muhzr : 1590;
kdlar : 311, 471, 701, 1019, 1045, 1305,
1342, 1700; sa-kol beyleri : 981;
sa-kol
kdlar :
417,
981;
(sancak)beyleri : 108, 493, 1729;

sancaklar : 1980; sol-kol beyleri : 981;
sol-kol kdlar : 981; tmr defterdr : 692;
yakas : 112, 114, 126, 224, 1417; yakas
kdlar : 416; yakasnda dery kenrndaki
kl dizdrlar : 189; yallar beyleri : 552;
yallar hfzlar : 1307; yallar kdlar :
212, 552, 1268; yallar kalalar dizdrlar :
212; yrk sbalar : 795; 'deki Akdeniz
yallar kdlar : 810, 1307; 'deki Akdeniz
yallar sancak muhfzlar : 1307
Rumkala : 680, 1016; Kalas : 655, 1126
Rumlu : 833
Rus [/Urus]; beyleri : 1312; elisi : 1312;
isyn : 506; keferesi : 466; tyifesi
cemiyyeti : 1266; tyifesi yata : 1266;
tyifesinin katli : 506
Ruscuk : 743; skelesi : 946; kds : 744, 1176,
1366; 'dan Sdde-i Sadet'e kadar yol
stndeki kdlar : 449
NDEKS
Ruskasr; kazs : 983, 1018, 1122; kds : 231,
1088, 1111, 1122, 1204, 1382, 1406, 1601;
kds nyibi : 1111
Ruski Voyvoda, Leyh voyvodas : 819
rz-nme : 204, 223
Rstem Bey, Alacahisr Beyi : 1694
Rstem Bey, Pertek Beyi : 1029
Rstem Bey, sbk Elvn Beyi : 690, 1105
Rstem (elebi) iftlii : 1500; Kona : 1150;
Rstem Paa hslar terekesi : 361
Rstem Paa kapuclar kethuds : 435
Rstem Paa, mteveff Vezr-i Azam : 412
Rstem Paa, sbk Budun Beylerbeyisi : 812
Rstem Yenieri : 1484
Rstem, Burusa kds demi : 1446
Rstem, Dergh- Muall arabacs : 1862
Rstem, Dergh- Muall topcs : 773
Rstem, ehl-i fesd, Kzl Haem'in yolda, Belgrad :
1961
Rstem, Hamza ol, ehl-i fesd, Palu : 724, 740
Rstem, Kelhr : 1385, 1721, 1970
rsm bk resm
rvet : 179; almak : 721, 1248; yemek : 68
sab yol : 361

Sabh, Mehmed b. Abdddyim'in karnda ol :
1321
sabu'l-mrr mevz : 1693
sabun birmek : 1248
Sadn; ahlsi : 1686; kds : 1686; vilyeti
fethi : 1686
sdt u suleh : 385
Sdk, Peklin Kalas Kethuds : 839
Sadr-dr (?), Frat suynn birikdi yer : 353
saflu yiitler : 1273
Safed : 565; beyi : 1039; kds : 1039; yol :
565
Safer, Byezd k. : 896
Safer, Muhzr bkz. Muhammed, Mihali Muhzr
Safer, Van Beylerbeyisi Kethuds : 880
Sf, tereke shibi, Mihali : 861
safra boaltmak : 446
sagu : 191
sa-blk; garb yiitleri aalar : 108;
ulfecileri : 1062
sa-garb yiitler : 1459, 1885; aas(lar) : 56, 97,
100, 287, 578, 1540, 1885; defteri : 1885
405
sa-kol; beyleri : 1362; kdlar : 417, 981,
1288, 1591, 1707; da celeb olan yerlerin
kdlar : 209; ulfecileri : 350
sa-ulfeciler : 840, 919; (bli) aas : 95, 96,
108, 287, 350, 411, 578; bli : 95
sadc (?) : 1645
sare gedk almak : 957
samal koyun : 209, 341
Saman beyi : 1029
sar pamak : 205
sahan sirkas : 253
sahh blk halk : 1696
sahh csslar : 1125
sahh gm aka : 61
sahh haber(ler) : 100, 108, 154, 158, 260, 293, 410,
1125, 1206; almak : 502, 557, 574, 1178,
1768, 1874; bildrmek : 1874, 1878;
vermek : 1768; gelmemek : 1875
sahh siph tyifesi : 1696
sahhu'l-ayr aka : 406
Shib Ali, vakfa mdhil, Zile : 638
shib-i fir (?) : 698
shib-i garaz : 406
sahr : 440, 1927
Sahratullh-i Merrefe Haremi : 191
sahtiyn : 688, 1130
Sad Aa, Dergh- Muall nigri : 277
Sakal (?) Hoca, Akkirman : 77
sakat aygr : 604
sakf : 1219
Sakz (adas/cezresi) : 238, 554, 602, 948, 1329,
1334, 1490, 1538, 1585, 1963; adasnn
zabt : 1539; beylerbeyisi : 1387;
beyleri : 602, 603, 1539, 1585; beyleri
harc : 1390; beylerini habs : 1490;
bey-zdeleri : 1490, 1538, 1585;
cebe-hnesi : 1490; hsl : 1490;
Haznesi : 1490; keferesi : 1329, 1585;
kyleri : 1490; reys : 1585;
sancann tevchi : 1545; sancakbeyi :
1545; siphleri : 1585; lu(lar) : 603,
1337, 1538
Sakmar : 260, 332, 1479; beyi : 669; Kalas :
27, 54, 108, 154, 158, 259, 330, 331;
Kalas muhsaras : 26
Salhuddn Evkf, m : 1534
Salamon Salinal (?) Karayi (?), Yahd kassb,
stanbul : 524
Salamon- Sar, Yakob ol, Frenk Cemati'nden,
Haseki Hammm, stanbul : 712
salt- cumann iskt : 909
406
salt's-subh : 1555
salb : 223, 586, 1457; etmek : 586; u siyset :
354, 522, 579, 1196, 1254
salgun : 896, 910; sal(n)mak : 390, 401, 808,
1042
Salid Yani (?), zimm, Marmara k., Zihne : 1651
Slih, Evhak k., Hasky kz. : 919
Slim ibn-i Araft : 1321
Salimon, Yasef ol, Yahd, Cemat-i Alaman'dan,
stanbul : 712
Salina kds : 159, 759
sliyne : 823, 906, 1163
Saloli (?) Cemati, Yahd cemati : 1507
Salom Cemati, Yahd cemati : 712
Salom veled-i ayay Levi (?), Yahd kassb, Zeytn
Cemati'nden : 1244
Salom, Falka ol, maktl Yahd, Filibe : 1714
samakovclar (?) dll : 1752
Samakov (kazs) : 179, 498, 535, 571, 584, 659,
706, 770, 860, 1615, 1691, 1752, 1780, 1800;
kds : 159, 179, 459, 469, 472, 498, 659,
699, 701, 794, 852, 853, 854, 860, 863, 893,
904, 1001, 1444, 1591, 1649, 1674, 1675,
1691, 1780, 1800, 1811, 1816; kds
kethuds : 1780; ovas : 459; tcirleri :
179; Voyvodal : 1444; 'a kadar yol
stndeki kdlar : 469
saman : 1152, 1346; buldurmak : 1100;
der-anbr : 1100, 1351; getrilmek : 1383;
hzr etmek : 1100; ihzr : 1099, 1144,
1150, 1154, 1157, 1158, 1159, 1160, 1383,
1459; muzyakas : 1020, 1100, 1160, 1351;
satun almak : 1351; srdrmek : 1156,
1157, 1158, 1160; tedrki : 1099, 1150,
1151, 1153, 1154, 1155, 1156, 1159, 1160,
1332; luk : 411; luk ihrk : 1720
Samed, rayyet, Sivas : 204
Sm b. lys, Kkali k., Aydos kz. : 1018
Sm Paa : 1627
Smir b. Himmet, celeb : 485
Smir tyifesi : 470
Samo : 331, 332; nehri : 54
Samsad sanca : 929
Samsun : 129; dizdr : 529; skelesi : 890;
kds : 129, 256; Kalas mstahfzlar :
529
samsunclarba : 1422, 1423
San (vilyeti) : 710, 1236, 1754, 1756;
Beylerbeyilii : 1226, 1236; beylerbeyisi :
1147, 1236, 1687, 1702, 1755; nhiyeleri :
1236; sancaklar : 711; vilyeti zahresi :
1226
sancak : 5, 11, 18, 30, 33, 38, 46, 48, 80, 89, 136,
154, 176, 177, 210, 223, 275, 290, 292, 293,
303, 329, 530, 652, 706, 710, 862, 963, 1032,
1038, 1044, 1224, 1229, 1341, 1486, 1490,
1505, 1516, 1545, 1550, 1583, 1664, 1681,
1797, 1798, 1834, 1845, 1849, 1850, 1884,
1892, 1893, 1895, 1905, 1986; hara
verilmek : 160; alnmak : 154, 937, 1516;
n hara arz : 789; akncs : 56;
alaybeyisi(leri) : 577, 646, 652, 699, 701, 914,
939, 940, 1436; askeri irsli : 108;
asker(ler)i : 52, 53, 98, 100, 213, 426, 512,
516, 569, 573, 611, 623, 641, 645, 654, 699,
701, 716, 732, 807, 914, 931, 939, 940, 955,
995, 1008, 1023, 1025, 1035, 1058, 1065,
1076, 1081, 1174, 1206, 1208, 1210, 1211,
1212, 1273, 1397, 1410, 1411, 1435, 1436,
1458, 1460, 1461, 1462, 1549, 1551, 1624,
1667, 1726, 1965, 1975; dizdrlar : 396,
1090, 1955; emnleri : 1955; erbb-
tmr : 654, 1768; hslar : 1587; hfz u
hrseti : 377, 500, 1930, 1973; hfz : 33,
126, 322, 369, 426, 461, 501, 518, 536, 548,
549, 648, 654, 769, 844, 849, 876, 995, 1038,
1054, 1056, 1147, 1174, 1307, 1386, 1397,
1529, 1619, 1723, 1768, 1974;
hisr-erenleri : 726; ifrz : 711; kl
erenleri : 255; kdlar : 185, 262, 467, 586,
624, 701, 750, 757, 758, 759, 811, 842, 1089,
1090, 1130, 1430, 1594, 1808, 1855, 1863,
1915; muhfazas : 461, 1055, 1123;
muktat nzr : 1336; mutasarrf(lar) :
47, 223, 998; msellemleri : 836, 1275;
nevbetlsi : 1516; olmaa mnsib yer :
376; piydesi(leri) : 203, 371; reys :
1929; serhadd(ler)i : 52, 100; siphleri
alaybeyisi : 716, 1440; siphleri ihrc : 45;
siphleri tayni : 1118; siphsi tmr :
340; siphsi(leri) : 87, 98, 100, 213, 303,
365, 426, 447, 463, 500, 501, 557, 559, 576,
577, 582, 611, 623, 640, 645, 646, 652, 701,
716, 726, 783, 836, 837, 913, 914, 926, 940,
1031, 1035, 1038, 1041, 1054, 1055, 1056,
1058, 1116, 1123, 1270, 1713, 1716, 1727,
1817, 1828, 1927, 1980; sbalar ihrc :
45; tahrri : 46, 683, 754, 855, 857, 1123,
1611, 1612, 1630; tark : 1240, 1490;
tasarruf : 18, 43, 47, 607, 855, 857; tatar :
1212, 1273; tebdli : 839; tevchi : 551,
844, 1304; toycas : 56; verilmek : 780;
yayabalar : 203; zabt u syneti : 182;
zabt : 433, 646, 1206, 1549, 1551, 1722;
zahreleri : 1801; zams : 654, 1768;
(beyi) sbas(lar) : 87, 98, 100, 914, 1196,
NDEKS
1306, 1484; (beyi) voyvodas(lar) : 296,
947, 1345, 1494, 1915, 1982, 1988; -
hmyn tasarruf : 495; lk sreti : 1699
sancakba : 841
sancakbey(ler)i : 3, 14, 27, 33, 44, 57, 66, 70, 87,
104, 108, 118, 135, 165, 176, 182, 186, 194,
200, 203, 204, 207, 213, 216, 218, 234, 235,
240, 289, 290, 292, 307, 340, 359, 366, 369,
370, 371, 390, 394, 426, 439, 454, 461, 467,
478, 492, 501, 522, 550, 557, 563, 564, 630,
631, 668, 710, 722, 732, 757, 759, 764, 808,
810, 811, 838, 839, 843, 849, 851, 857, 879,
901, 903, 907, 927, 929, 936, 940, 952, 955,
970, 992, 1008, 1010, 1023, 1025, 1055, 1066,
1090, 1095, 1101, 1109, 1130, 1173, 1178,
1182, 1219, 1296, 1302, 1304, 1307, 1321,
1327, 1375, 1410, 1435, 1490, 1553, 1554,
1564, 1592, 1610, 1611, 1641, 1644, 1660,
1667, 1672, 1684, 1733, 1742, 1791, 1864,
1980; demleri : 65, 148, 1321; askeri :
154; hs(lar) : 401, 1611; kethuds : 82,
122, 180, 586, 611, 849, 1182; tebdli :
1272; tmr : 1733; topra : 459
sandal : 232, 660, 866, 1006, 1585; yapmak : 1543
sanduk : 431, 666, 687
Sanduklu kds : 312
Sanuka karyesi, skb : 620
Sapanc kds : 905
Sary kds : 390, 412, 465, 776, 806, 1345
sary : 1703; hfz : 1703, 1724; dr : 460,
1724; gzetmek : 1724; lara koyun
vermek : 1506; kapucs : 1399;
yklmak : 446
Sary- mire, Edirne : 1595
Sary- mire, Filibe : 1009, 1703, 1724, 1725
Sary- mire; ayrnn korunmas : 460;
sarydr : 460; suy : 1443
Sary- Atk aas : 1825
srbnlar kethuds : 472
sarho oban : 1651, 1652
Sar Sakal Nalband, erbb- tmrdan, Hasanpaa
Hn, Ankara : 192, 193
sarkc : 277
srik : 253, 479, 1017
Sarova Hss, Mentee : 206
Sarserud (?) Yurd : 1778
Sarucapaa Mahallesi, Gelibol kz. : 1062
Saruhan Aa, Bel Aas, tutsak : 1103
Saruhan (sanca) : 38, 579, 624, 757, 879, 1031,
1032, 1391; muhfazas : 1532; nzr :
300; sanca kdlar : 742, 758; sanca
siphleri : 611, 1031; sancakbeyi : 611
407
Sarunashl karyesi, Ermiye nh., atalca kz. : 239
Sat, Kkali k., Aydos kz. : 983
sat-bzr etmek : 1655, 1656
Satlm kazs : 713
Satlm, kayp Mustafa'nn ammisi : 444
Sav (?), koyun hrsuz, eky : 1564
Sava; nehri tuyn : 1747; suy : 803, 979,
1837
Savur kds : 1603
Say karyesi, Medne : 1501
sayd : 1048
Sayd : 1091
syis-hne : 368, 444, 445; tedrki : 1302
saz : 186
Sazdelsi, tfenk shibi, Gelibol : 1250
Sazldere mevzii, Edirne : 1786
Sebasci (?), Yahd kassb, stanbul : 524
sebb-i [d]n : 163
Sebe [/ebe], Erdel : 909, 1165, 1424, 1425, 1466,
1757; beyi kethuds : 1494; hkimi :
252
sebke bkz. sbike
sebl : 1770; ykmak : 1248; -i mslimn : 1248
sebt-i sicil : 1173
seccde : 444
Seen (sancak)beyi : 1008, 1023, 1470, 1479
sefyin bkz. sefne
Sefer b. Abdullah, Sdde-i Sadet yenierisi,
Belgrad : 283, 284
Sefer b. Pr, ingne, ehl-i fesd : 1596
Sefer elebi : 643
Sefer Kethud, Dukagin Beyi Kethuds : 254, 255
sefer : 99, 102, 126, 154, 205, 254, 330, 362, 373,
454, 491, 546, 557, 559, 573, 582, 623, 644,
699, 701, 707, 716, 725, 797, 805, 829, 836,
845, 858, 876, 897, 899, 903, 911, 913, 914,
922, 926, 927, 958, 984, 992, 1007, 1015,
1035, 1038, 1041, 1048, 1058, 1065, 1069,
1081, 1089, 1090, 1094, 1116, 1150, 1151,
1179, 1182, 1201, 1206, 1212, 1270, 1277,
1281, 1285, 1310, 1363, 1373, 1375, 1432,
1436, 1440, 1491, 1529, 1544, 1586, 1638,
1664, 1682, 1693, 1723, 1778, 1799, 1883;
een nkerler : 857; emek : 797, 855, 857,
1948; hkmi : 701; mhimmt tedrki :
122; mhimmi : 496, 706, 743, 750, 767,
772, 774, 794, 873, 874, 970, 979, 990, 1220,
1453, 1455, 1591, 1709, 1820, 1840, 1865,
1942, 1953; tedrki : 119, 699; teklfi :
1118; voynuklar : 1380; zahresi ihrc :
1947; -i nusret-eser : 499, 531, 569, 611,
408
686, 784; -i nusret-karn : 496; -i

zafer-yn : 1024; -i zafer-eser : 576, 796,
1086, 1166, 1614, 1783; -i zafer-rehber :
492, 493, 577, 943, 1247, 1620; de ihml :
1425; den kalmak : 370, 1137; e aknc
ihrc : 903; e iktidr olmamak : 997, 1049,
1081, 1625, 1927; e kdir olmak : 797; e
tealll : 1277; e yaramamak : 797
Sefer, Anadol Beylerbeyisi Kethuds : 973
Sefer, Azak Kalas Dizdr : 423
Sefer, shk ol, maktl, Bozyaka k., Mudurn kz. :
384
Sefer, Sack Beyi Kethuds : 948
Sefer, Svey Kapudn : 178
sefer-i hmyn : 541, 570, 591, 650, 665, 732, 756,
761, 762, 765, 766, 783, 792, 797, 798, 847,
852, 858, 865, 909, 910, 925, 939, 940, 942,
949, 953, 955, 960, 969, 985, 989, 1019, 1020,
1025, 1027, 1031, 1032, 1049, 1055, 1076,
1081, 1089, 1092, 1093, 1097, 1099, 1100,
1125, 1144, 1152, 1153, 1154, 1155, 1156,
1157, 1159, 1160, 1161, 1165, 1174, 1192,
1199, 1200, 1215, 1217, 1241, 1255, 1273,
1279, 1294, 1302, 1325, 1343, 1379, 1380,
1392, 1395, 1419, 1421, 1425, 1450, 1463,
1469, 1476, 1479, 1500, 1512, 1513, 1518,
1546, 1549, 1561, 1571, 1591, 1594, 1608,
1609, 1611, 1619, 1626, 1637, 1655, 1659,
1681, 1688, 1696, 1813, 1924, 1948;
mhimmi : 592, 750, 773, 775, 793, 945, 946,
1351, 1794; a iktidr olmamak : 348; a
yarar kimesne : 370
Seferhisr kds : 196, 197, 617, 695, 1355, 1457
sefne [/sefyin] : 753, 772, 859, 924, 1310;
bins : 970, 1741; irsli : 1741;
tedrki : 772; -i zafer-karn : 1310
Segedin (sanca) : 530, 928, 970, 1130, 1830, 1849,
1927, 1986, 1988; askeri : 1713; kds :
770, 924, 928, 1922, 1944, 1971, 1988;
livs nefer aalar : 1988; sanca
emnleri : 1955; sanca/livs dizdrlar :
1955, 1988; (sancak)beyi : 750, 751, 928,
1008, 1023, 1410, 1411, 1412, 1427, 1644,
1684, 1713, 1722, 1841, 1849, 1850, 1922,
1941, 1944, 1971, 1988
sehbe : 935; develeri : 944; nzr : 895, 944;
tayni : 944
sekbn(lar) : 503, 644, 777, 1413, 1454; ba : 691,
1581; lk : 594; lk tevzi : 594; lk
verilmek : 594
Sekuy : 376; beyi : 377, 685, 687, 789, 1845,
1846; beyi demi : 769; beyi kethuds :
1845, 1846
sekizer vukyye atar top : 1874, 1879

Seksar beyi : 685
Selnik : 442, 587, 859; beyi kethuds : 984;
bostnclar : 1262; kds : 104, 130, 159,
442, 626, 759, 787, 1040, 1262, 1680, 1700;
Kalas mstahfzlar : 984; medrepolidi :
1517; nzr : 130, 358; (sancak)beyi :
104, 360, 442, 587, 701, 759, 883, 984, 1260,
1262, 1732; ehri kethuds : 130
Selnik Cemati, Yahd cemati : 1244
Selnik yrkleri : 795; oldu yerlerin kdlar :
792, 1127; sbas : 792, 798, 1127
seltn; evkf : 787; evkf cbleri : 787; -i
zm cmileri : 1555
selem; eylemek : 78; tark : 78, 730
selh-hne : 921
Selm b. Mustafa, drende : 632
Selm avu, Dergh- Muall avu : 572, 580,
741, 1071, 1764, 1765, 1766, 1767, 1768
Selm, ehzde, Knn'nin ol : 30, 206, 223, 425,
444, 447, 713, 745, 941, 1032, 1196, 1391,
1647, 1733
Selme bint-i Abdullah, Ysuf b. Abdullah'n zevcesi,
Harchamza mh., Gelibol : 1030
Selmn, Kapanc, Erzincn : 381
Semender Bey, sbk Malatya Beyi : 1335, 1399
Semendire (nhiyesi/kazs/sanca) : 53, 55, 56, 96,
97, 108, 275, 373, 411, 568, 706, 970, 1222,
1279, 1427, 1440, 1704, 1759, 1788, 1806,
1840, 1858, 1881, 1893, 1896, 1905, 1906,
1913; Anbr : 1741, 1858; beyi
kethuds : 45, 964, 1618; civr kdlar :
1759; dizdr : 1785, 1805, 1830, 1840,
1897; harc : 925; Kalas : 45, 891,
1897; Kona : 1760; Kdl : 1911;
kds : 406, 762, 770, 791, 925, 1608, 1759,
1760, 1830, 1840, 1860, 1896, 1900, 1911,
1926, 1929, 1931, 1933, 1935, 1940, 1956;
reys : 1217, 1220; sanca/livs
kdlar : 952, 1610; (sanca) siphleri :
1209, 1215, 1713, 1716; (sancak)beyi : 55,
275, 283, 284, 305, 327, 378, 379, 406, 407,
431, 496, 541, 568, 570, 571, 666, 667, 702,
750, 762, 772, 775, 891, 892, 911, 925, 952,
964, 970, 977, 980, 982, 987, 992, 1207, 1209,
1214, 1215, 1217, 1220, 1428, 1429, 1453,
1455, 1487, 1513, 1560, 1610, 1661, 1710,
1716, 1727, 1731, 1739, 1741, 1746, 1747,
1757, 1784, 1785, 1788, 1794, 1795, 1797,
1802, 1805, 1810, 1832, 1833, 1834, 1836,
1861, 1862, 1863, 1868, 1871, 1872, 1873,
1888, 1914, 1935, 1939; 'den Budun'a kadar
NDEKS
olan beyler : 892; 'den Hram'a kadar
yallardaki emnler : 275; 'den Hram'a kadar
yallardaki kdlar : 275; 'ye kadar yol
stndeki kdlar : 95, 869
semerci : 1040
semmr : 1313, 1314
Sen (?) Kalas : 1194
Sendelli karyesi, Gmlcine kz. : 1700
sengistn : 488, 1833
Senika [/Sika (?)] Kalas : 803, 1764, 1768
Senire Kona : 1822; zahresi : 1822
sepet : 791, 1876, 1877
Sepren, Perkovi k., Bodan : 166
serahor; defteri : 1488; ihrc : 985;
yazmak : 1488
serser; kse : 76, 161, 219, 248, 650, 1165, 1425,
1432, 1548, 1825; kozalak : 1194
serasker tayni : 1310, 1427, 1448
serbest tmr : 311, 663, 1196, 1438, 1683;
shibleri : 1254; topra : 311; zbitleri :
432, 1683
serbest; karyeler reys : 881; rey : 1683
serdr : 27, 102, 154, 292, 293, 331, 332, 843, 953,
1024, 1029, 1310, 1343, 1410, 1412, 1427,
1592, 1625, 1893, 1980; tayni : 340, 686,
943, 1029, 1047, 1241, 1592, 1948; lk
bert sreti : 1310
seren : 866
Serfie kds : 159, 787
serhadd(ler) : 23, 51, 52, 53, 54, 58, 74, 87, 98, 100,
270, 292, 710, 776, 803, 997, 1000, 1037,
1312, 1354, 1361, 1421, 1549, 1550, 1619,
1623, 1723, 1875, 1878; aalar : 536;
ahvli : 486, 605, 954; bey(ler)i : 819,
1875; beylerbeyileri : 1620; emekdr :
1697; hfzlar : 70; hkimleri : 818,
1296, 1721; hfz : 67, 996, 997;
hisrlar : 755; istls : 1713; kalalar :
705; kalas muhsaras : 54; kyleri :
755; muhfazas : 1247; mhimmi : 860,
863, 1001; in ihtilli : 479, 1022
serho kfir : 1018
serka bkz. sirka
serkelik : 676, 991, 1121
sermye : 238, 714, 1251, 1276, 1437; cemi :
1433
Sermn nhiyesi, Haleb sn. : 721; kds : 721, 729
Sermiyn, criye, maktl : 693
Serniesne karyesi, Semendire : 1608; Kona :
1608, 1746; Kona zahresi : 1693, 1746
serrc : 1040, 1143, 1271, 1346; kirdi : 1164,
1414
409
Serrc-hne, stanbul : 1013
Servi Abdl Bey : 1029
Servi, s resi kefere, Dukagin : 254, 255
sevhil : 1678; kalalar : 1678; -hne(ler) : 365,
463
Severin : 1424, 1425, 1466
Sevindk Fakh, Satlm kz. : 713
Sevindk, harm ingne : 1138
Seyd Ahmed avu, Dergh- Muall avu,
mbir : 362, 1504, 1505, 1576
Seyd Ahmed, Hac, Geriburn k., Meri kz. : 317
Seyd Ahmed, Hor k., Akehir kz. : 1203
Seyd Ali b. Hseyin, sfirlik Kalas erenlerinden :
715
Seyd Ali avu-ol : 37
Seyd avu, Dergh- Muall avu : 300
Seyd avuba : 68
Seyd Gz, avu-ol : 483
Seyd Mehmed, Hasan ol, Glciler k., Mudurn
kz. : 972
Seyd, Mevln, Seydehri Kds : 560
Seydgz kds : 1114
Seydehri kds : 560, 698
Seyfddn : 1473
Seyodayken (?), zimm : 1769
Seyyid b. Yakola (?), kallb ingne : 1444
Sanlkor alaybeyisi : 733
Sack beyi : 558, 561, 948; kethuds : 948,
1285
sr : 941, 1245; boazlamak : 921;
gndermek : 1245; ihzr : 1941;
kassb : 1508; muzyakas : 1941;
ocaklar : 755, 1579; srmek : 292, 293,
1564; tedrki : 1849, 1941
Sla; sanca : 973; beyi kethuds : 579, 581,
582, 1317; Kalas : 957; Kalas varo :
1576; muhfazas : 1532; sanca yallar
kdlar : 1318; (sancak)beyi : 581, 582,
973, 1095, 1116, 1118, 1234, 1318, 1390
shhat-i bey : 317; a huccet vermek : 317
sla eylemek : 812
snur : 143, 171, 215, 1180; tayni : 412
sra boncuk : 271
srk; gndermek : 979; ihzr : 979, 990;
kesdrmek : 979, 990
srmal kutn : 1030
Svna (?) mevzii, Ksnie : 659
Sym : 976
Sym, emr-i erf rd eden : 617
Sym, Kastamonlu shte, Edirne : 184
410
Sym, mfsid, Balat kz. : 843

Sym, shte, Mentee sn. : 38, 39
Sym-i Rm, Monla, Kuds : 191
sne-bend : 444, 1080
sicill [/sicillt] : 32, 181, 182, 199, 208, 224, 271,
352, 360, 383, 406, 422, 425, 475, 787, 1364;
akas : 1433; cild etdrmek : 211;
edilmek : 317; et(dr)mek : 78, 101, 180,
241, 256, 298, 309, 363, 367, 630, 632, 663,
754, 1106, 1224, 1249, 1433; eylemek :
1173; hfz : 211; hucceti : 432; kat :
68; mahv : 1007; ol(n)mak : 44, 80, 82,
104, 211, 256, 289, 325, 358, 384, 438, 468,
553, 634, 659, 695, 1007, 1227, 1324, 1345,
1355, 1364, 1522, 1526, 1622, 1700, 1890,
1924; sebti : 68; sreti [/sret-i sicil] :
21, 22, 44, 48, 101, 104, 149, 156, 163, 180,
181, 182, 188, 198, 199, 201, 206, 208, 211,
224, 235, 241, 271, 281, 289, 290, 298, 316,
317, 363, 370, 406, 444, 473, 475, 487, 507,
559, 564, 579, 693, 713, 738, 754, 916, 919,
972, 1005, 1017, 1030, 1062, 1063, 1080,
1106, 1141, 1222, 1227, 1250, 1298, 1400,
1426, 1446, 1457, 1478, 1596, 1598, 1720,
1769, 1890; den mahv etdrmek : 1007; e
kayd : 78, 191, 1342, 1485; -i mahfz : 32,
68, 209, 787, 811, 1066, 1088, 1101, 1251,
1376, 1433
sicillt bkz. sicil
Sidrekapsi; kds : 358, 787; Mehterbal :
358
Sigetvar [Zigetvar] ; Kalas : 665; Kalas
muhsaras : 1665; 'dan Erdel kralna kadar
beyler : 661; 'dan Erdel kralna kadar iskele
emnleri : 661; 'dan Erdel kralna kadar
kdlar : 661
Siird; kasabas : 629; kds : 629
Sika (?) Kalas bkz. Senika Kalas
sikt- mslimn : 435
sikke : 238, 406, 475, 510, 715, 1014, 1308, 1354,
1444; altun : 435, 436, 1043; filori : 444,
1042, 1825; kesecek lt : 713
Siklo [/iklo] : 1130
silh irsli : 198
silhdr(lar) (zmresi) : 88, 311, 644, 734, 1138,
1183, 1185, 1216, 1330, 1545; kethuds :
1097, 1597, 1633; tayni : 1633;
zahresi : 1633
silhdrlk : 594, 1216; tevzi : 594;
verlmek : 594
Silistre (sanca) : 874; beyi kethuds : 236, 243,
474, 577, 1273, 1486; beyi voyvodas : 474,
1486; dizdr : 233; emni : 232;

skelesi emni : 1497; kds : 231, 761,
1088, 1380, 1688; kds nayibi : 1688;
livs iskele emnleri : 112; livs kdlar :
112; sanca askeri : 27; (sancak)beyi :
27, 108, 112, 114, 126, 237, 293, 294, 432,
577, 641, 662, 699, 701, 708, 874, 925, 946,
1212, 1256, 1273, 1302, 1380, 1461, 1523;
siphleri : 1215
Silivri : 584; Kdl : 663; kds : 86, 399,
424, 443, 484, 584, 1151, 1152, 1271, 1346,
1378, 1519; Kona : 1151; Kona
zahresi : 1151; Yurd : 1529
Silo : 953
Simav kds : 845
Simolan, zimm, Hlevne : 1345
Sinn Aa, Zebd Azebleri Aas : 710, 731
Sinn avu, mbir : 1680
Sinn Halfe, Sultngrcmii mh., Galata : 281
Sinn Kethud, Kocaili Beyi Kethuds : 558, 1167,
1168, 1176, 1177, 1179
Sinn Kethud, Kk, Erzincn : 381
Sinn Paa, sbk Erzurum Beylerbeyisi : 325
Sinn Res, Hssa Resi : 149, 168, 1300
Sinn, Ben-Reba Sancakbeyi : 394
Sinn, Blkba : 1020
Sinn, Dergh- Muall avu : 44, 318, 601, 616,
628, 717, 718, 739, 752, 780, 781, 783, 784,
785, 797, 804, 1713, 1715, 1723, 1729, 1732,
1737, 1917, 1941, 1944
Sinn, Dergh- Muall Yayabas : 691
Sinn, Dvne, harm Kara Veli'nin yolda,
Migalkara : 44
Sinn, Dobnie Kasabas Voyvodas : 1951
Sinn, Edirne Bostncbas : 919
Sinn, harm-zde, Azak kl. : 506
Sinn, harm Kara Veli'nin yolda, Eskicmi mh.,
Gelibol : 44
Sinn, nebaht sancakbeyi demi : 1109
Sinn, Kastamon Beyi Kethuds : 1089, 1090
Sinn, Kopan Sancakbeyi : 1791
Sinn, Kse, Dergh- Muall avu : 4
Sinn, Kse, yenieri katl zanls, Gmlcine : 172
Sinn, Kk, kassb, Kili : 714
Sinn, mazl Azeb Aas, Basra : 824
Sinn, Menlikli, Dergh- Muall avu, zahre
mbiri : 1856
Sinn, Msr avu : 1631
Sinn, Musul Beyi : 213
Sinn, Rumili Kdaskeri Muhzr : 1590
Sinn, ehirky Kasabas Emni : 1819
NDEKS
Sinob (kazs) : 976, 1089, 1430; da : 1445;
kds : 256, 976, 1093, 1431, 1445, 1475;
Kalas : 256, 1090; Kalas dizdr : 256;
Kalas merdn : 256; 'dan Trabzon'a
kadar Karadeniz yallarndaki kdlar : 1213
siph bkz. siph
siph(ler) [/siph] (tyifesi) : 4, 12, 33, 36, 66, 78,
87, 100, 111, 120, 129, 134, 154, 163, 167,
179, 181, 192, 193, 200, 201, 204, 205, 207,
210, 213, 223, 253, 259, 270, 273, 289, 290,
309, 310, 328, 354, 356, 365, 370, 382, 414,
426, 447, 492, 493, 500, 501, 534, 546, 548,
549, 550, 552, 559, 569, 576, 577, 582, 611,
617, 623, 624, 629, 631, 643, 644, 645, 646,
654, 659, 663, 693, 699, 701, 706, 716, 726,
729, 754, 769, 776, 783, 797, 836, 837, 846,
867, 890, 914, 926, 929, 940, 973, 994, 1009,
1010, 1029, 1038, 1041, 1046, 1054, 1055,
1056, 1060, 1061, 1062, 1103, 1116, 1123,
1134, 1197, 1198, 1215, 1219, 1222, 1229,
1247, 1257, 1259, 1270, 1279, 1321, 1333,
1340, 1345, 1346, 1355, 1379, 1435, 1438,
1440, 1442, 1449, 1455, 1478, 1484, 1491,
1529, 1532, 1548, 1549, 1551, 1556, 1585,
1592, 1645, 1696, 1713, 1726, 1767, 1813,
1817, 1819, 1828, 1842, 1854, 1913, 1920,
1927, 1928, 1943, 1951, 1980, 1985;
alaybeyisi : 373, 1031, 1440, 1727, 1844;
alaybeyisi gndermek : 1844; bert : 223,
1198, 1344; cemiyyeti : 254, 255, 549,
1556, 1713; cemi : 701; avular :
1354; eribas : 346; kmak : 913;
(esm) defteri : 1031, 1032, 1038, 1054,
1055, 1056, 1128, 1391, 1453, 1491, 1532;
gnder(il)mek : 329, 340, 1727; habsi :
103, 182, 185, 368, 463, 1645; haccna
iczet : 640; ihrc : 45, 557, 1716, 1727;
ihzr : 1058; irsli : 509, 1035, 1727;
istihdm : 887, 888, 927, 1069, 1209, 1285;
sretinde/eklinde yrmek : 311, 636;
sretine girmek : 1400; tayni : 557, 640,
1118, 1128, 1491; tmr : 14, 340, 622,
1061, 1441, 1491, 1645; tmrlar defteri :
973; topra : 1611; yoklamak : 1049,
1081; zabt : 98, 303, 1844; -olan(lar) :
904, 1183, 1342, 1769, 1858; -olanl :
594; -olanl tevzi : 594; -olanl
verilmek : 594; -ol(lar) : 223, 348, 350;
-zde(ler) : 546, 963; -zdeye tmr
verilmek : 348; ye tmr verilmek : 638
sir : 362, 595, 601, 813, 882, 1687
Sirem (sanca/livs/vilyeti) : 56, 911, 924, 964,
970, 1101, 1618, 1661, 1732, 1741, 1833,
411
1884, 1903, 1918, 1950; alaybeyisi : 1453,
1455; beyi kethuds : 1938; kds : 406,
1950,
1986;
sahrs :
1927;
(sanca/livs) kdlar : 1610, 1640, 1664,

1919; (sancak)beyi : 373, 408, 414, 773,
775, 923, 925, 965, 980, 1217, 1409, 1455,
1488, 1610, 1640, 1727, 1798, 1799, 1834,
1835, 1836, 1842, 1871, 1872, 1873, 1876,
1888, 1914, 1918, 1919, 1920, 1921, 1923,
1945, 1950, 1952; siphleri : 1920;
siphleri alaybeyisi : 373
sirka [/sirkat, serka]: 82, 163, 192, 201, 218, 253,
271, 289, 335, 365, 463, 631, 724, 740, 1030,
1132, 1138, 1141, 1457, 1522, 1645, 1821;
olunmak : 1339; thmeti : 103, 1523; v
gret : 959
sirkat bkz. sirka
sirke : 443; beyi : 399; et(dr)mek : 226, 326,
399, 419, 484; koymak : 419
Siroz : 1351, 1353; kds : 159, 464, 626, 787,
1297, 1353, 1700; nzr : 1297, 1353
Sitadnoz, zimm, hrsuz kulauz, Petro k., Molova
kz. : 142
Sitan Cemati : 1603
Sitermiz, kfir, Estergon : 764
Sitti bint-i Keml, Kiremitciol mh., Burusa : 1446
Sivas (sanca) : 167, 204, 223, 624, 638, 879, 1400;
beylerbeyisi : 757; kds : 80, 167, 204,
205, 223, 638
Siverek : 1024; beyi : 1026, 1029, 1371
siyh barut bkz. barut
siykat : 470
siyset : 123, 154, 156, 188, 206, 210, 218, 256, 271,
272, 276, 284, 302, 345, 351, 422, 425, 432,
438, 468, 522, 553, 620, 631, 643, 657, 693,
745, 754, 824, 825, 826, 842, 941, 951, 964,
993, 1018, 1109, 1138, 1196, 1224, 1254,
1280, 1371, 1380, 1444, 1457, 1541, 1628,
1714, 1716, 1726, 1821, 1924, 1970;
hakret : 1448; e mstahk olmak : 354, 825,
826
Siyvu, Turgud kz. : 634
Slankamen bkz. slankamin
sof kaftan : 444
sofra : 191
Sofya karyesi, skenderiyye (Arn.) : 1139; sleri :
1139
Sofya (kazs) : 57, 69, 108, 340, 410, 847, 989,
1544, 1549, 1591, 1618, 1649, 1661, 1674,
1675, 1768; Kdl : 863; kds : 159,
762, 787, 793, 800, 820, 860, 1040, 1546,
1607, 1663, 1673, 1674, 1769; Kona :
412
1674; Kona zahresi : 1676, 1693;

Yurd : 1746, 1752; 'dan Belgrad'a kadar
sa-koldaki kdlar : 1707; 'dan Belgrad'a
kadar sol-koldaki kdlar : 1707; 'dan
Belgrad'a kadar yol stndeki kdlar : 1706
soan; cemi : 349; der-anbr : 129, 349;
der-mahzeni : 129; matrabazlar : 129;
muzyakas : 129, 349; satmak : 349;
satun almak : 349; tahmli : 349
Sohran sancaklar beyleri : 857
Sokol; kazs : 280; kds : 280
Sokucak karyesi, Pnarhisr : 245; kirecileri : 245
sol-blk; azeb yiitleri : 695; ulfecileri
aas : 108, 409
sol-garb; yiitler zmresi : 624, 1355
sol-kol; aknclar bey(ler)i : 1549, 1975;
alaybeyisi : 179, 459, 536, 551, 659;
beyleri : 981, 1362; kdlar : 981, 1288,
1591, 1707; da celeb kitbeti hdmeti : 107;
da celeb olan yerlerin kdlar : 209
sol-ulfeciler : 1459, 1885; aas(lar) : 56, 287,
403, 578, 1885; cemati : 1338; defteri :
1885
solak(lar) : 547, 644
solaklk : 594; tevchi : 547; tevzi : 594;
verilmek : 594
Solnok (sanca/livs) : 120, 260, 937, 1023, 1130,
1849; alaybeyisi : 121; beyi hslar :
1130; beyi kethuds : 408, 441, 1033,
1074, 1094; beyi voyvodasnn katli : 248;
gzleri : 733; kds : 120, 1066;
nefert : 441; (sancak)beyi : 59, 120, 121,
154, 259, 426, 668, 669, 1008, 1015, 1023,
1033, 1066, 1074, 1094, 1131, 1135, 1178,
1410, 1411, 1412, 1427, 1432, 1643, 1644,
1684, 1713, 1722, 1849, 1850, 1925;
siphleri : 120
somun; birtmek : 1640; ihzr : 1640, 1662,
1797; tedrki : 1662; tevzi : 1877
Sonisa kds : 103
Sopotaol, harm, Gelibol : 144
Sorkun Hslar mltezimi : 678
soygun : 936
soymak : 36, 1564, 1580
Senli mevzii, Gmlcine kz. : 1700
smek : 1060
sd dik(dr)mek : 314, 1703, 1725
Sdl Kona : 1155, 1156, 1331; zahresi :
1155, 1156
Srebrenie; kds : 856, 1820; Kalas dizdr :
856
su : 1143; iinde kalmak : 1747; klleti : 1797;

kpr harb etmek : 314; lar geid
vermemek : 1763; (larn) tuyn : 1744,
1757,
1784;
mahzeni :
1770;
muzyakas : 145, 944; mlevves olmak :

694; nzr : 1443; tevzi : 870;
vermek : 49; nun yerine inmesi : 1797; ya
indrmek : 849; y ele vermemek : 1843;
y mecrsndan ihrc : 42
su hark; harb : 200; tamri : 200;
ykmak : 694
Suba karyesi, Silivri : 1346
Suboy karyesi, stanbul : 1443
sucyn : 1029
Sfler karyesi, Adalar (?) Hslar tbii, Edirne kz. :
1680
shte(ler) [/shtevt] (tyifesi) : 33, 38, 39, 176, 177,
184, 185, 262, 559, 700, 799, 922, 936, 1013,
1032, 1098, 1115, 1182, 1227, 1301, 1386,
1478, 1491, 1582; cemi : 559;
cemiyyeti : 182, 843, 1032, 1438; ehl-i
fesdlar : 1032; hareketi : 1090; hcresi
basmak : 936; serdr : 843; teaddsi :
1090
shtevt bkz. shte
suleh : 385, 1555
sulh : 99, 102, 153, 690, 999, 1396, 1401, 1421,
1825; u salh : 93, 99, 102, 147, 332, 618,
690, 1003; u salha muyir : 331, 1022,
1105, 1377; u salha muyir vaz : 1563;
u salh riyet : 331, 1105, 1385; a
muyir : 331, 690; riyet : 1377
Sultn Byezd Hn; Cmi-i erfi suyol : 1443;
mreti Evkf : 1251; [Medresesi],
Edirne : 435; [Medresesi] mderrisleri : 435
Sultn Bedr bkz. Sleymn Paa
Sultn Kaytbay Evkf [/Kaytbay Vakf] : 175, 1770
Sultn Mehmed Hn Evkf : 1251
Sultn Mehmed Vlidesi Evkf, Msr : 814
Sultn Murd Hn; mreti Evkf, Burusa : 1415;
mreti mtevellsi : 164; mreti,
Edirne : 164; lalas : 38, 534, 611, 613, 624,
757, 879, 1491, 1582
Sultn mderrisleri, Burusa : 1087
Sultn Selm; Evkf : 755; Hn mreti Evkf :
1251; Hn Medresesi mderrisi : 802;
lalas : 39, 757
sultn : 37, 63
Sultngr Cmii; cemati : 281; imm : 281;
mezzini : 281
Sultngrcmii Mahallesi, Galata : 281; halk :
281
NDEKS
Sultniye dizdr : 1002
Sultnni (sanca/livs) : 203, 1516; (livs)
kdlar : 186, 333; piyde(leri) beyi : 160,
203; piydeleri : 160; (sancak)beyi : 186,
333, 611, 757, 879, 940, 1041, 1076, 1516
Sun, Akhisr hatbinin ol : 32
Sunullh : 201
Sunullh b. Minnet, Hocaysuf k., Aydos kz. : 1018
sret-i sicil bkz. sicill sreti
sret; ihrc : 3, 258, 932; -i defter : 68, 932,
1456
Surken (?) Cemati, Yahd cemati : 1244
susr : 941; arabas tedrki : 1629;
ekdrmek : 1732; ifti tutmak : 1732;
iftleri gnderilmek : 1732; srmek : 795,
798
suyolc; irsli : 257, 261; tayni : 257, 261;
ba : 1413; lar mahzar : 1443
suyol : 542, 1112, 1113, 1114, 1219, 1493;
amak : 1262; bins : 1188, 1492;
bins masraf : 1188; kmak : 694;
hdmeti : 257, 261, 391, 607, 608;
levzm : 1495; mhimmt : 391;
mhimmt irsli : 1495
Sba Mahallesi : 387
sba(lar) : 2, 33, 44, 57, 66, 80, 87, 100, 109, 135,
184, 223, 256, 282, 289, 470, 522, 563, 617,
630, 675, 745, 771, 791, 795, 798, 846, 914,
976, 1039, 1045, 1063, 1082, 1087, 1113,
1127, 1196, 1197, 1306, 1438, 1484, 1523,
1572, 1600, 1602, 1615, 1628, 1714, 1734,
1735, 1766; ihrc : 45; kethuds : 798;
renberleri : 1196; zabt : 98; lk : 792,
798, 1102; lkdan ref : 1324
sbike [/sebke] : 1733
sd : 191
Sdde-i Sadet*; aas : 19; badefterdr :
267; avular : 21, 111, 125, 126, 674, 728,
1119, 1201; mteferrikalar : 1251, 1312,
1433; yenierileri : 283, 284, 1019
Sdde-i Seniyye*
Sdlce, stanbul : 524
sds r : 6
Sfer karyesi, Ali Paa Vakf : 583
Sleymn : 1274
Sleymn b. Mehmed, eky, Latmn (?) k.,
Kefer-tb nh., Maarra sn. : 218
Sleymn Bey, irmen Beyi, Aknc Beyi : 56, 288,
577, 701, 1659, 1765, 1883
Sleymn Bey, hs mutasarrf, Hasankeyf : 1474
Sleymn Bey, Trabzon Beyi : 1400, 1401
413
Sleymn avu, Dergh- Muall avu : 150,
151, 800, 816, 820, 1463, 1466, 1738, 1739,
1740, 1750
Sleymn elebi : 78, 123
Sleymn elebi, Nianc Paa eyhi ve mm,
kallb, Edirne : 88
Sleymn Paa [/Sultn Bedr], Bender-i ihr ve
Hadra'l-md Hkimi, Arab eyhi : 1699
Sleymn Paa'nn hnlar, Yeniehir : 556
Sleymn Paa, mteveff : 556
Sleymn Res, erkes, gnll reslerden,
nebaht : 574, 575
Sleymn Res, hrsuz, Midill : 131
Sleymn Res, paa resi : 1034
Sleymn Yayaba : 2
Sleymn, adv, Msr : 420
Sleymn, Ayamavra kds demi : 1375
Sleymn, Bosna Beyi Mustafa Bey'in Kethuds :
642
Sleymn, Dergh- Muall avu skender
avu'un demi : 204, 205
Sleymn, Dergh- Muall Yayabas, mbir :
1793
Sleymn, Dvn'da kapuc : 272
Sleymn, hisr-eri, Narice (?) kl. : 228
Sleymn, Kara, Yrk, shte, ine kz. : 843
Sleymn, Mudurn kz. : 384
Sleymn, mteveff tmr shibi : 736
Sleymn, silhdr : 1330
Sleymn, soyguncu, Rodoscuk : 335
Sleymn, Sba, mbir : 109
Sleymn, hid, Harchamza mh. 1030
Sleymniye mreti Evkf : 1251
Slolu, Ekrd tyifesi, Kerkil sn. : 36
snnet; olunmak : 220; li olan cemi : 220
snn(ler) : 1142, 1401; tarkyle nikh : 999
Srdk; skelesi : 275; Kona : 1907, 1908;
Kona zahresi : 1907, 1908
Srgn karyesi, Silivri : 1346
srgn : 156, 420, 1419, 1576
sri : 337, 852, 1258; gndermek : 1256;
krmak : 1580; ciba : 852; ciler : 787,
1088, 1405, 1406; ciler tayni : 1111
sr(il)mek : 156, 224, 976, 1426, 1434, 1752
Svr, mltezim : 564
svr() : 1025, 1814
Svey : 178, 627, 628, 739; gemileri : 628, 739;
kapudn : 178; kapudn kethuds :
1169, 1172, 1193; Kapudnl : 178
Szebol : 836, 1102, 1600, 1601, 1688; skelesi :
1437; kds : 1093
414
b-hne hdmeti : 138, 165

abn : 1931
abn Aa, tmr mutasarrf, Brodosi ks., Pojega :
697
abn Ahmed, Gence Beyi Murd Bey'in demi :
1563
abn Bey, zvornik Beyi : 670, 701, 1042, 1554
abn avu : 1856, 1958, 1959, 1960
abn, Bls Alaybeyisi : 200
abn, avu-ol : 1570
abn, Kilise k., Kengr lv. : 163
abn, Kocaol, Erbil : 563
abn, Mihali kdsnn demi : 345
abn, sbk lbasan Sancakbeyi : 202, 307
abn, ak, Turgud : 634
abn, tfenk shibi, Gelibol : 1250
abe Etop, Yahd kassb, Selnik Cemati'nden :
1244
drvn : 434
d, Yeniky k., Takpr : 1478
fi nyibi : 211
h Ali, eltkci k., Zara Eskisi kz. : 133
h Ms, Atak Beyi : 1240
h Veli, Hac, tereke shibi, Mihali : 861
h (rn) : 205, 1000, 1247, 1377, 1385;
aznavurlar : 147
h, harm, gurbet tyifesinden : 1224
h- destr : 1030
hbey b. Ali, Byklu k., Ruskasr kz. : 983, 1018
h : 45, 412; darbzen : 55, 1830, 1840, 1865,
1891, 1895; darbzen fnd : 45;
yuvala : 45
hid [/uhd] : 412, 617, 1175; istim : 617;
- udl : 22, 345, 435; - zr : 25, 32, 68, 80,
120, 137, 141, 167, 179, 180, 182, 192, 201,
204, 207, 253, 256, 273, 296, 317, 354, 507,
629, 632, 634, 1173, 1306, 1442, 1477; -i
zr korutmak : 1438; un adleti : 435
hin Memi, hisr-eri, ehl-i fesd : 1889
hkul [/ahol] : 1051, 1052, 1085
hkul, rey : 563
hol bkz. ahkul
kird : 277; lik : 1414; lik hdmeti : 1164
akloz : 1190
ak [/eky] : 61, 114, 120, 132, 176, 182, 185,
218, 291, 414, 415, 620, 695, 1003, 1022,
1227, 1696, 1964; cemi : 38, 39, 1073,
1523; cemiyyeti : 1182; hareketi : 1090;
slh : 1983; mecma : 565; resi :

105; y himyet : 70
alvar : 25
m (sanca/vilyeti) : 122, 508, 523, 639, 729, 966,
1017, 1024, 1039, 1190, 1239, 1495;
Beylerbeyilii : 640; beylerbeyisi : 68, 105,
198, 217, 230, 253, 258, 374, 428, 470, 509,
510, 519, 520, 521, 532, 550, 565, 639, 640,
677, 729, 749, 1017, 1039, 1046, 1047, 1091,
1175, 1190, 1232, 1247, 1248, 1290, 1492,
1495,
1534,
1620;
beylerbeyisi
(kapu)kethuds : 352, 550, 640, 677, 749,
1239; blkbalar : 1232; efendisi :
1175; emr-i hcc : 1493, 1495;
Haznesi : 508, 520; huccc : 1501;
mret-i mire Medresesi mderrisi : 1534;
kds : 105, 230, 352, 470, 509, 519, 520, 521,
523, 639, 677, 729, 1017, 1039, 1046, 1248,
1290; Kalas : 1091; mr-alemi : 1239;
mftsi : 1534; nzr : 523; nevhsi :
565; tmrlar defterdr : 532; vilyeti
muktat : 521; yenierileri : 991, 1121;
yenierileri
blkbalar :
1017;
yenierileri kethuds : 1047

m Trablus bkz. Trablus- m
amarya Marda, Yahd kassb, Arpaclar Meydn,
stanbul : 1244
mil, Zam, celeb, Kesterye : 1260
mim, Emr, mfsid, Ekrd tyifesinden, Kilis :
1064
amoyil, Yahd : 1522
arb : 318
rib-i hamr : 120, 365, 463
arine (?) vilyeti, Macaristn : 953
ark seferi : 205
art- vkf : 5, 1221, 1415, 1770
at : 119, 353, 1451
att- Tavl : 353
attu'l-Arb : 353
aye (?) skelesi, zvornik : 296; Hslar emni :
296
ayka : 45, 292, 293, 430, 506, 566, 1199, 1201,
1487, 1580, 1713, 1717, 1797, 1801, 1860,
1877, 1892; bozmak : 1487; donatmak :
112, 125, 126, 1177, 1728, 1896; gemileri
yaplmak : 1042; getrtmek : 112, 114;
gnderilmek : 1728; ihzr : 496, 1802;
irsli : 305, 306, 1713, 1717, 1728; kza :
1294; tedrki : 305, 306, 496, 1887
aytay, Aac, Polatlu, Yahd kassb, Zeytun
Cemati'nden : 1244
eb klh : 1030
NDEKS
ebe bkz. Sebe
ecat ehmet : 1165
ehde, eirr, Yazur ahlsinden : 1017
ehdet : 86, 107, 196, 197, 241, 267, 281, 363, 435,
439, 631, 894, 941, 993, 1222, 1484, 1769;
hdmetinden ref : 1175; -i zr : 258, 1454,
1478
ehd : 1564; etmek : 466
ehir bkz. ehr
ehirky (kazs) : 1691, 1778, 1786; kds : 159,
296, 852, 1057, 1607, 1663, 1691, 1789, 1811,
1819, 1823, 1829; kasabas emni : 1819
ehr [/ehir] : 256, 330, 410, 445; kds : 824;
kethuds : 130; psbn : 936; bzr
muhfazas : 1086; de koyun boazlamak :
921; de sr boazlamak : 921; den
reddolmak : 32; den sr(il)mek : 32, 281,
976; i mlevves etmek : 921; l : 460,
1490
ehremni : 60, 124, 269, 525, 562, 1413, 1437, 1505,
1506, 1530, 1545
ehrizol (vilyeti) : 832, 834, 855, 857, 930, 1024,
1133; askeri : 122, 213, 933, 1025, 1964,
1967; Beylerbeyilii : 119, 205, 213, 1000,
1083, 1247, 1354; beylerbeyisi : 118, 147,
153, 213, 727, 827, 829, 830, 832, 834, 872,
920, 930, 933, 1024, 1025, 1027, 1238, 1247,
1304, 1354, 1452, 1620, 1964, 1967, 1969;
beylerbeyisi kethuds : 1247, 1264;
avular : 153; Gzhn yenierileri : 930;
gnllleri : 213; kalalar muhfazas :
1029; Kalas : 1133; kullar : 213;
muhfazas : 1969; (sancak) beyleri : 118,
213; yenierileri : 213, 827, 832; 'n
hfz : 1025, 1967
ehsvr b. Muhammed, tmr eri, mahbs : 1733
ehsvr ibn-i Budak, Basedre k., Arhova nh.,
Batum : 1364
ehsvr, hisr-ereni : 1272
ehzde sitnesi Bli : 1032
ehzde Selm; mteferrikalar : 1032; 'in
kapucbas : 745; 'in sbalar : 1196
ehzde [Mehmed]; Evkf cbsi : 504; Evkf
mtevellsi : 504; mreti Evkf : 1251
ehzde : 302; avu : 613; kapucs(lar) :
1203, 1320, 1576, 1582; kethuds : 84,
186, 611, 623, 939, 1398; lalas : 38, 560,
611,
796,
879,
1032;
lalas
(kapu)kethuds : 425, 611
ekvet : 68, 113, 118, 153, 199, 631, 695, 920, 1227,
1310
eker kaml : 420
415
ekrofa skelesi, zvornik : 296; Hslar emni :
296
ekv : 334, 347, 698
emkalor (?) Res, kaak, Mrali adas : 1005, 1075,
1402
emseddn, Niksar : 713
enat : 198, 244, 363, 376, 432, 482, 1309, 1614
ender Lazar, kffr serdr : 331, 332
enlik : 1272
enlik, Van : 1096
enuda Cemati, Yahd cemati : 1244
er*; a muhlif kelimt etmek : 345; an siyset :
1628; vekl : 1300; u knn : 563, 619,
638, 791, 808, 934, 1049, 1066, 1081, 1129,
1198, 1321, 1582, 1893; u knna muyir :
564; u knna muhlif : 564
erit- sulh riyet : 1377
eryin karyesi : 1747
erefddn, nhiye mukaddimi, mahbs, m kl. :
1091
erat; -i garr : 1555; e etm : 281
err : 32, 312, 470, 629
err; u ekvet : 1328; u r : 38, 39, 414, 631,
725, 920, 929, 976, 1476
etm : 281, 351, 1357, 1364; -i galz : 302
eyh Ferhd Mescidi, stanbul : 524
eyh Hasanol, eirr, Belvrn kz. : 368
eyh Pr Ahmed iftlii, Sfler k., Edirne kz. :
1680; emni : 1680
eyh : 105, 366, 638
eyh, Hac, Tokad kds demi : 1301
eyh, siph : 754
eyhl kds : 445
eyhu'l-Arablk tevchi : 420
eyhu'l-Harem : 1248, 1501, 1770
eylek karyesi, Seferhisr : 1457
hne : 15
ra; beyi : 249; dkilmek : 484; etmek :
324, 326; ya tuz koymak : 326
r-[r]evgn satmak : 1353
iddet-i it : 836, 954, 1299
iddetli k : 970
if : 205
ikr : 631, 691, 777, 1138, 1566; korlar : 691
ikyet : 296
iklo bkz. Siklo
ile bkz. ili
ili [/ile]; kds : 525; Kdl : 418, 457
irret : 368, 698, 838, 1227; fesd : 82, 629;
ekvet : 32, 68, 163, 182, 199, 206, 263, 295,
416
307, 317, 345, 360, 414, 439, 617, 745, 976,

1017, 1252, 1291, 1328, 1357, 1364, 1384,
1478
irvn : 1000, 1051
i : 25, 166
it : 491, 836, 954, 1299
iyenik (?) Kalas, Venedik klndan : 1194
oma (?), Kse, Selnik Medrepolidi, ehl-i fesd :
1517
oylak; Kona : 1822, 1843; Kona zahresi :
1822, 1843; Yurd : 1866
uhd Kethud : 1011
uhd bkz. hid
umn : 993; kds : 761, 993, 1088, 1283, 1380,
1601
c : 1227
c Res : 817
c, Hac, hisr-ereni : 404
c, siph, ehl-i fesd : 1889
krullh, Seferhisr Kds : 1355
rb-i hamr : 104, 120, 179, 256, 285, 302, 309, 316,
345, 351, 441, 613, 659, 672, 754, 984, 991,
1061, 1121, 1248, 1364, 1700
tam dkmek : 191

taarruz : 668
Tabbb (?) b. Nassr, eky, Latmn (?) k., Kefer-tb
tabbk kirdi : 223
tabl-hne : 292, 293
tabur : 260, 330, 331, 332, 436, 953, 1644, 1715,
1875, 1878
tc : 1105
tcir(ler) : 61, 93, 112, 114, 179, 271, 429, 1297,
1311, 1312, 1313, 1314, 1315, 1316, 1353,
1480; greti : 255; katli : 254, 256;
tyifesine teadd : 126
t zmresi : 1222
tahassun : 154
Thir b. Mehmed, Erzurum kullarndan, ehl-i fesd :
1364
Thir, Zam, mteferrika, Mentee : 843, 922, 1032,
1386
tahrr : 5, 6, 8, 13, 14, 15, 16, 42, 43, 46, 69, 316,
334, 648, 673, 683, 705, 778, 1048, 1174,
1222, 1230, 1545, 1611, 1617, 1630;
bert : 778; defteri : 778, 857, 1123;
emneti : 625; emni : 647, 648, 778;
emni tayni : 683; hdmeti : 46, 625;
ktibi : 778; ktibi tayni : 683;

olunmak : 330, 1612; -i cedd : 13, 17; -i
vilyet : 754, 1612
tahsl : 532; -i emvl : 521, 522; -i ml : 678;
-i ml- mr : 300
tahta : 55, 836, 1042, 1877, 1950; etdrilmek :
1042; kesdrmek : 774; tahmli : 1877
Tahtakala, stanbul : 1244
Tahte'l-kala, Edirne : 88
tahvl : 280, 421, 754; sreti karmak : 601; -i
atk frht : 372; -i atk mltezimleri : 448;
-i cedd : 372, 601; -i cedd mltezimleri :
448; -i gzete : 601
Taket Bey, erkes beyi : 458
takrr; -i dav : 435, 659, 1062; -i rey : 302,
351
taksm-i gurem : 351, 941
talan : 111, 1653; u yama : 1623
talebe; tyifesi : 1415; -i ulm : 1555
tama- hm : 316, 754
Taman; adas : 994, 1010; kds : 1010
tamr : 5, 55, 195, 200, 813, 905, 1097, 1409, 1482,
1553; u termm : 586, 881, 1678, 1703; -i
kala : 586
Tanrda yrkleri sbas : 798
tanzm-i umr- memleket : 161
tapu; refi : 1680; lamak : 1325, 1680
trc : 123, 296
Taraclu tyifesi : 11
Taraklu kds : 1093
tarh : 1248
tark- ahd sulh : 1247
tark- mm : 314, 542, 642, 694, 1061, 1138;
kat : 905; a dahl tecvz : 1501; da
hendek kazdurmak : 1501; dan yer almak :
68; hendek etmek : 1501
tark- cedd vaz : 314
tark- huccc fukars : 895
trik's-salt : 351
tarla : 1761; icreye vermek : 1680; olmak :
1369
Tarsus; beyi : 995, 1370; sanca yallarnn
hfz : 995
tasaddur : 1641
ta : 68, 368; atar top : 566; bin yapmak :
1293; gemisi : 1109; ihzr : 446;
kesdrmek : 446, 881; tedrki : 446
Taburun : 432
tac (tyifesi) : 1114, 1137, 1493, 1495;
getrmek : 1495; gnder(il)mek : 1492,
NDEKS
1495; irsli : 1495; tayni : 1492;
tedrki : 1495; uladurmak : 1495
tar : 15
Takpr kds : 525, 626, 1478
Taoz bkz. Tayoz
taurgatmak : 1027
Tayoz [/Taoz] : 974
Tat (tyifesi) : 833, 991, 1121, 1451
Tata : 1294, 1644, 1875; Frisleri Aal : 1643,
1644; Kalas : 1713, 1722
Tatar karyesi, Karaman : 247; halk : 247
Tatar(n/lar) (tyifesi) : 70, 71, 77, 663, 755, 798,
1273, 1352, 1486; askeri cemi : 1745;
askeri zahresi : 1466; askeri/lekeri : 71,
1165, 1201, 1211, 1242, 1352, 1396, 1463,
1745; hn [/Kefe hn] : 70, 71, 77, 1192,
1199, 1200, 1201, 1266, 1315, 1396, 1740;
ihrc : 1045, 1102; oca : 798;
yrkleri sbas : 798
Tatarbzrck bkz. Tatabzr
Tatarbzr [/Tatarbzrck]; kazs : 1679, 1752;
kds : 22, 107, 159, 761, 1088, 1111, 1546,
1607, 1648, 1663, 1735, 1752; kds
nyibi : 1111; Kona : 1679; muhtesibi :
1766; sbas : 1766
tn : 524, 1334; tutmak : 369; dan firr : 524
Tavarak karyesi, Bayburd : 754
Tavan adas kds : 308
tavuk : 390
tayy-i menzil : 1525, 1555, 1875; merhil :
1525
Tayyib, Yakc k. : 1383
taz(lar) : 691; beslemek : 919
tazmn : 1169, 1171
teadd : 17, 25, 48, 78, 95, 210, 219, 233, 253, 282,
302, 374, 383, 412, 437, 447, 467, 474, 495,
555, 616, 617, 632, 634, 638, 677, 719, 934,
935, 959, 991, 1039, 1049, 1090, 1121, 1173,
1192, 1242, 1252, 1289, 1292, 1321, 1328,
1364, 1400, 1465, 1481, 1496, 1577, 1611,
1714, 1844; v tecvz : 111, 253, 303,
564, 769, 994, 1114, 1137, 1415, 1425, 1448,
1478, 1883, 1904, 1964; v teezz : 808
tealll niz : 145, 242
Teatori Niko veled-i Donik, voynuk-ol voynuk,
Sofya kz. : 69
tebevvl : 191
Tebrz hkimi : 999
tecdd-i mn : 281
tecesss : 44, 75, 88, 112, 125, 131, 142, 248, 347,
462, 515, 747, 803, 900, 1043, 1051, 1063,
1131, 1237, 1256, 1355, 1380, 1444, 1543,
417
1613, 1700, 1734, 1750, 1957; tefahhus :
936, 958, 1622; tetebbu : 114, 1022,
1024, 1027, 1236, 1408; -i ahbr [u] etvr :
1503; -i ahvl : 554, 1502; -i ahvl-i ad :
901
tedbr tecesss : 1008
tefahhus : 4, 101, 114, 145, 224, 347, 376, 435, 439,
453, 459, 539, 659, 856, 868, 885, 961, 983,
1018, 1080, 1124, 1733, 1769; u tecesss :
198
teft : 4, 25, 32, 36, 44, 48, 62, 68, 80, 82, 89, 101,
103, 105, 109, 110, 120, 123, 128, 137, 139,
141, 148, 150, 151, 163, 167, 172, 179, 181,
192, 193, 201, 204, 205, 206, 207, 210, 223,
224, 234, 235, 240, 253, 256, 258, 262, 263,
274, 281, 284, 286, 289, 291, 295, 296, 298,
302, 309, 312, 317, 318, 345, 351, 354, 355,
363, 368, 370, 383, 390, 396, 414, 421, 422,
429, 434, 435, 438, 441, 444, 445, 450, 459,
460, 468, 487, 544, 560, 563, 564, 565, 572,
617, 629, 631, 632, 634, 638, 639, 651, 653,
657, 658, 659, 694, 697, 698, 721, 724, 729,
740, 745, 754, 763, 776, 777, 787, 791, 801,
802, 806, 838, 855, 856, 859, 869, 889, 900,
919, 934, 941, 961, 964, 983, 1007, 1017,
1030, 1061, 1063, 1080, 1087, 1122, 1124,
1129, 1141, 1143, 1173, 1175, 1191, 1196,
1202, 1204, 1218, 1221, 1227, 1246, 1248,
1289, 1291, 1298, 1308, 1309, 1321, 1324,
1328, 1329, 1339, 1345, 1355, 1357, 1367,
1373, 1380, 1400, 1401, 1442, 1447, 1473,
1474, 1477, 1478, 1484, 1534, 1680, 1695,
1696, 1733, 1766, 1769, 1819, 1901, 1951;
tefahhus : 21, 22, 192, 273, 290, 338, 359,
406, 412, 423, 485, 695, 894, 1060, 1063,
1195, 1224, 1474, 1526, 1789, 1943
tegeltici : 381, 387
Tehr (?) : 953
teklf [/teklft, tekellft] : 6, 1198, 1344, 1681;
-i rfiyye : 503; -i rfiyyeden mufiyet :
642; den mufiyet : 107, 503, 1198, 1344
teksl irti : 1089
tekud : 385
tekz : 325
Teke bkz. Tekeili
Tekeili [/Teke] (sanca/livs) : 291, 894; beyi
kethuds : 894, 1006; kds : 265, 514,
572; msellemleri beyi: 160; (sanca)
kdlar/kuzt :
216,
513,
757;
(sancak)beyi : 216, 265, 291, 356, 513, 572,

580, 611, 660, 757, 879, 894, 1006, 1641,
1672; sanca yal kasabt : 216;
sanca yal kurs : 216
418
tekellft bkz. teklif

tekerlek ihzr : 1862
Tekfrda; iskeleleri : 455; Kdl : 1569;
kds : 335, 453, 455, 483, 585, 595, 615, 975,
1195, 1332, 1569; msellemleri : 539, 595
Tekfurgli [/Tekfurkrli] kds : 231, 343, 1088
Tekfurkrli bkz. Tekfurgli
teklft bkz. teklif
tel : 832, 834; irsli : 834; talebi : 834;
tedrki : 828
telbs : 223, 317, 632, 634, 722, 963, 1106, 1306; -i
dav : 317, 1478; -i huccet : 721; -i
mhr : 697; i korutmak : 1438
Telci Yenieri, kallb, Kasmpaa Hammm,
Edirne : 88
telebbs(t) : 439, 1229
telef-i nefs : 62, 105, 365, 463, 565, 621, 1080, 1122
temessk : 78, 116, 156, 209, 275, 315, 361, 362,
412, 431, 453, 462, 464, 488, 512, 513, 514,
757, 838, 841, 894, 962, 984, 1188, 1190,
1193, 1313, 1362, 1363, 1456, 1596, 1825,
1836, 1890, 1917, 1951, 1961, 1966, 1968;
getrmek : 1006
temlk : 412, 1376, 1456
Temrcili karyesi, Ece ovas, Nibol [Gelibol] : 636
Temrhan avu : 1117, 1799
Temrhan, Durakc k., Gnen kz., Burusa : 241
Temrhan, Odaba (?), Azeb Resi, hisr-ereni,
Erzurum : 325
Temrhisr; Kdl : 1297; Kdl reys :
1353; kds : 787
tente bezi tedrki : 758
terakk : 11, 14, 154, 280, 607, 1094, 1216, 1490,
1545, 1579; akas : 1381; hkmi : 223;
kayd : 1094; tekml etmek : 1441;
tevchi : 391
Tercan (kazs) : 754, 1148; nyibi : 754; 'n
tahrri : 705
tercemn : 166, 755, 1165, 1185, 1537
terek (?) : 1030
tereke : 6, 78, 122, 400, 420, 464, 514, 589, 596, 601,
624, 730, 804, 806, 811, 813, 829, 873, 883,
924, 925, 1106, 1278, 1322, 1336, 1547, 1615,
1616, 1772, 1823; akas : 170;
al(n)mak : 453, 462, 513, 514, 804, 859, 924,
928, 1034, 1984; aldurmak : 539;
anbrlar : 877; bahs : 154, 170, 859;
beyi : 170, 320, 322, 390, 453, 514, 539, 595,
596, 916, 948, 1034; ine(n)mek : 1761,
1767; inet(dr)memek : 1772, 1833;
rmek : 459; der-anbr : 539, 585, 595,
596, 601, 615, 882, 895, 1823;
der-mahzeni : 596; dilmek : 459;

ekmek : 1321; frht : 601, 916, 917;
greti : 421; gasb : 421; gemileri : 462,
513, 514, 539, 554, 873, 1267; getrmek :
1005; girift etmek : 538; gnder(il)mek :
170, 322, 554, 595, 871, 873, 882, 1360, 1371;
harmen etmek : 1984; harmen olmak :
459; hfz : 910, 1761; ihrc : 596, 1483;
ihzr : 925, 1092, 1682, 1835;
indrmek : 538, 595, 861, 867, 883; irsli :
539, 917, 1371, 1388; klleti : 361;
mevcd : 1119; muzyakas : 533, 585,
595, 1034, 1336, 1358, 1682, 1902;
mhrlemek : 1881; satmak : 1005;
satun almak : 615; sr(dr)mek : 585, 867,
871, 882; srilmek : 1235; tahmli : 37,
453, 462, 464, 539, 595, 596, 615, 861, 871,
873, 882, 948, 1235, 1268, 1388, 1557;
tarlada kalmak : 459; tarlalar : 1761;
tedrki : 170, 948, 1092, 1682, 1835; telef
olmak : 459; ver(il)mek : 37, 361, 488, 533,
538, 588, 589, 776, 806, 811, 859, 1075;
verdrmek : 453; yamas : 154, 170;
yoklatmak : 861; yklemek : 1719;
zabt : 170; zarreti : 106; yi kefle
vermek : 585
terk; -i diyr : 11, 302, 390; -i kala : 1372
termm : 55, 525, 1760
ters-hne bkz. tersne
tersne [/ters-hne] : 469, 633, 853, 854; aac :
1629; bins : 446, 1629; hdmeti : 782,
1510; kerestesi : 1629; levzm : 446;
mhimmi : 854, 863; olmaa kbil yer :
427
Tersne-i mire : 30, 38, 39, 301, 308, 319, 364,
371; bins : 446; emni : 801, 1629;
hssa resi : 664; mhimmi : 853, 905,
1816
teshr : 119, 1015, 1215, 1427, 1642
tehr : 1716; u hakret : 1305
tetebbu : 232, 242, 244, 304, 349, 421, 489, 655,
713, 1042, 1048, 1438, 1760, 1927; u
tecesss : 107, 126, 134, 186, 196, 205, 213,
224, 321, 353, 422, 432, 475, 484, 486, 491,
492, 493, 497, 517, 536, 700, 708, 784, 799,
815, 847, 933, 938, 948, 953, 958, 1126, 1142,
1182, 1224, 1229, 1268, 1427, 1613, 1692,
1786, 1893, 1909; u tefahhus : 18, 120,
1763
tevch : 92, 546, 551, 850, 858, 901, 954, 991, 1094,
1106, 1107, 1121, 1261, 1361, 1364, 1372,
1441, 1448, 1451, 1779
NDEKS
tevz : 625, 673, 778; defteri : 448; tezkiresi :
583, 778; tezkiresi yrtmak : 583
tezkire : 164, 375, 430, 583, 858, 921, 1205, 1266,
1269, 1485, 1487, 1535, 1536, 1657;
akas : 791; bert olunmak : 858;
vermek : 705, 1646; yrtmak : 583; ci :
621, 1459; l kl tmr : 850; l
siphler : 1049; l tmr : 850; sz
siph : 783, 784, 797, 1049; sz siphleri
yoklamak : 1081; sz tmr : 1081; sz
tmr tasarruf : 797
tezvr : 632, 1017; hle : 697; telbs : 25,
32, 68, 80, 105, 120, 137, 141, 148, 167, 179,
180, 182, 192, 201, 204, 207, 220, 223, 253,
273, 312, 563, 697, 838, 1173, 1442, 1477,
1819; telbs-i huccet : 1175; telbs-i
mhr : 415; -i arz : 307; -i bert : 1779;
-i kalem : 736; -i mhr : 307
Thaka bkz. aka
Tbro (?) : 1803
Tkna (?) Pr : 196, 197
Tmvar (vilyeti/livs) : 26, 99, 426, 433, 684, 686,
707, 865, 924, 942, 943, 960, 1130, 1165,
1212, 1241, 1242, 1273, 1281, 1302, 1350,
1395, 1422, 1423, 1424, 1425, 1458, 1459,
1460, 1466, 1469, 1479, 1487, 1571, 1572,
1573, 1745, 1750, 1779, 1838, 1839, 1886,
1913, 1934, 1935; alaybeyisi : 686, 954;
askerine iczet : 502; beylerbeyisi : 26, 27,
51, 99, 102, 108, 111, 114, 116, 117, 120, 154,
155, 158, 174, 219, 248, 259, 260, 278, 315,
330, 331, 332, 426, 491, 492, 493, 494, 497,
502, 684, 686, 847, 887, 888, 908, 909, 927,
949, 953, 954, 955, 985, 1207, 1210, 1214,
1215, 1427, 1428, 1429, 1435, 1436, 1448,
1458, 1461, 1462, 1525, 1575, 1598, 1642,
1644, 1694, 1711, 1731, 1779, 1838, 1886;
(beylerbeyisi) askeri : 59, 99, 260, 491, 847,
909, 1448; beylerbeyisi kethuds : 357,
927, 954, 955, 1467; beyleri : 1467, 1479;
avular : 426; defterdr : 154, 170,
841, 910, 1450, 1838; frisleri : 954;
Haznesi : 686, 841, 908; kds : 1838,
1839; kl : 908; vilyeti kazlar : 910;
'dan Budun'a kadar yol stndeki beyler :
1214
Trhala; kdlar : 359; kds : 181, 714, 787;
muktat mfettii : 759; nzr : 1963;
(sancak)beyi : 359, 367, 487, 701, 1980
Trnovi kds : 231, 503, 756, 761, 806, 1088, 1380
tmr : 120, 201, 204, 207, 303, 310, 340, 366, 432,
477, 501, 530, 546, 548, 549, 550, 589, 594,
622, 644, 663, 665, 697, 729, 755, 778, 797,
419
926, 940, 963, 973, 1046, 1056, 1088, 1196,
1197, 1254, 1270, 1336, 1364, 1436, 1491,
1683, 1866; almak : 223; bedeli : 14,
1441; bedeli ilhk : 17; bert : 5, 14,
778, 1229, 1249, 1310; defterdr : 532,
692; defteri : 973; hsl : 754;
hkmi : 1779; ifrz : 7; ilhk : 1441;
karye(ler) : 1229, 1450; mahll olmak :
530; mutasarrf : 17, 530, 1442, 1697,
1893, 1894; prelemek : 850; tahrri :
1230; tasarruf : 223, 309, 646, 797, 858,
1229, 1442; temlki : 1456; tevchi : 348,
546, 547, 705, 736, 850, 963, 1310, 1442,
1827; tevzi : 7, 594, 1230, 1441;
tezkiresi : 705, 850; topra : 311;
ver(il)mek : 200, 348, 594, 638, 705, 736,
1827; zbitleri : 432; ziyde etmek :
1441; a k(ar)mak : 547, 1164; a dhil
olmak : 12; a dahl : 1453; a dhl : 12,
204, 223, 1229; a mstehk olmak : 546;
dan azl : 1456; dan fergat : 741, 858;
hara tevch olunmak : 201; hara
ver(il)mek : 223, 368, 1645, 1651, 1652;
alnmak : 201, 207, 643, 1438, 1651, 1652,
1716; mevkfa zabt : 754; ziyde
yazdurmak : 1441; n hara tevchi : 103,
695, 729, 1046, 1061, 1442; lular : 1391
Tn nhiyesi : 1091
trke : 271
ticret : 93, 112, 198, 215, 237, 251, 347, 388, 466,
596, 602, 603, 861, 882, 902, 925, 952, 965,
969, 1117, 1161, 1245, 1303, 1407, 1444,
1594, 1841; tark : 296; kisb : 1539;
e zarar : 61
Tikrit : 822, 1451
Tikve; kazs : 1691; kds : 852, 1691, 1811
tilvet-i Kurn : 1555
Tipold, kfir res, Venedik : 1006
Tise nehri/suy : 154, 260, 330, 331, 332, 426, 707,
1830
tobaka : 1062
Todor, mrted mhted, Iklu k., Tekfurda : 1195
Todora Etmekci, kaak neccr, stravik kz. : 308
Todora Manol, kaak neccr, mral adas : 308
Todora, kaak neccr, mral adas : 308
Todora,Udhal (?) karyesi papaz ol, ktil,
Samakov : 659, 1444
Todora, Pbcc, harm, Gelibol : 144
Togana (?) Varo kds : 688
Tohtar, Krm (Kefe) Hn Devlet Giray Hn'n
demi : 1199, 1200, 1201
tohum : 11; ketmi : 1373; luk sakat aygr : 604
420
Tokad; kds : 167, 204, 205, 223, 415, 754,

1301; Kalas : 1349
Toka, kfir, Hram kl. : 684
Tokay Kalas, Erdel : 102, 330, 1008, 1023, 1131,
1135, 1925
toklu : 209
Tokyack karyesi, tmr karye, Bayburd nh.,
Erzurum : 1456
Tola b. Hac Sleymn, ehl-i fesd, Kubarl k., Filibe
kz. : 1734
Tolca, Kili : 945
Tolna, Klis : 412; hudd : 412
Tolna Kdl : 1130
Toma Yako, esr kfir, Leva kl. : 476
Toma, kfir, Hram kl. : 684
Tomlas karyesi, Barnlu kz. : 165
top : 97, 119, 154, 158, 353, 466, 566, 798, 831, 866,
892, 924, 1037, 1200, 1262, 1300, 1450, 1575,
1642, 1704, 1709, 1710, 1788, 1805, 1814,
1877, 1942; altna girmek : 108;
at(l)mak : 1169, 1171, 1172, 1272;
atdurmamak : 1171, 1172; battal etmek :
1658; eken cmslar : 792; ekmek :
792, 901; dingili : 1665; dkmek : 562,
773, 828, 830, 834, 1371; demesi : 775,
1797, 1877; demesi ihzr : 1862;
gnderilmek : 565, 831; hdmeti : 795;
ihzr : 1658, 1709, 1874, 1879; ile kadrga
helki : 1037; irsli : 828; kurlmak :
1731; levzm u mhimmt : 1709;
levzm : 1658; levzm ihzr : 1874;
mhimmt : 773, 1658, 1710, 1788, 1806;
mhimmt ihzr : 1874; nakli : 1933;
ot : 1199, 1201; tahmli : 98, 100, 1806,
1840, 1859, 1861, 1933; tedrki : 565;
tevzi : 831; topra : 1371; lar
aldurmak : 832; larn ibtli : 1731
top arabas(lar) : 87, 772, 798, 977, 980, 1658, 1840,
1985; ihzr : 772; tekerlei ihzr : 1862
top gemisi(leri) : 320, 633, 1933; leri bins : 1861;
leri ihzr : 1861; leri irsli : 229; lerine
kereste tahmli : 364
top ta : 1874; ihzr : 389; irsli : 743;
tedrki : 389
top yuvala : 1515, 1658, 1665, 1710, 1788, 1806,
1874, 1879; ilenmek : 389; tahsli :
1516; dkmek : 1133
Top-hne : 946; -i mire : 371, 1322
topc (tyifesi/cemati) : 788, 832, 1133, 1513,
1859, 1879, 1891; aas : 1803;
blbas : 891, 1709, 1820; ihrc : 1133;
irsli : 1490; tayni : 1490; yevmiye
defteri : 1133; ba : 160, 571, 788, 891, 892,

1190, 1293, 1671, 1709, 1710, 1805, 1820,
1859, 1861, 1862, 1879, 1891, 1892, 1942;
ba voyvodas : 1892; lar blkbas :
1942; lk hdmeti : 788
toprak : 831, 834; cemi : 1014; gndermek :
1371; irsli : 832, 834; shibi : 1254;
sr(il)mek : 1665, 1731; talebi : 834;
tedrki : 828; la bin olunmu kalalar :
1678
toprak kds(lar) : 139, 240, 262, 363, 366, 368, 370,
374, 441, 475, 559, 580, 721, 755, 929, 1298,
1339, 1384, 1442, 1535, 1536, 1568, 1570,
1590, 1591, 1695, 1707, 1749
topuz : 1080
torba [/torva] olan : 482, 790
Torna Toma, Gle keferesinden, tutsak : 1103
torva olan bkz. torba olan
Tosya : 1787
Too (?) veled-i Estani, voynuk-ol voynuk,
Malofa k., Sofya kz. : 69
toyaga : 1191, 1309
toyca : 56, 239, 1088, 1583; gaybeti : 1109;
zabt : 1109; lk tevchi : 288
Toycapnar, vranca : 412
Toyga b. Mahmd, gurbet tyifesinden, Aksu
thmet : 103, 297
Trablus bkz. Trablus- m
Trablus- Marib bkz. Trablusgarb
Trablus- m [/Trablus, m Trablus] : 565, 600,
655, 680, 682, 781, 962, 1012, 1016, 1059,
1079, 1169, 1171, 1172, 1337; beyi : 619,
1190, 1193; skelesi : 781, 1016, 1059;
Kalas : 1016, 1193
Trablusgarb [/Cezyir, Trablus- Marib, Marib
Trablus, Cezyir-i Garb, Cezyir-i Garb
Trablus] : 161, 862, 215, 810, 1502, 1503;
beylerbeyisi : 215, 321, 328, 537, 652, 656,
801, 817, 916, 917, 956, 968, 1270, 1300,
1307, 1310, 1319, 1337, 1402, 1434, 1490,
1502, 1503, 1963, 1972; beylerbeyisine
kadar yol stndeki beyler : 215;
beylerbeyisine kadar yol stndeki kdlar :
215; avular : 1963, 1972; defterl
avular : 1270; gemileri : 817, 968;
kds : 1972
Trabzon (sanca) : 1213, 1456; beyi : 838, 1400,
1401; beyi kethuds : 838, 1364, 1400;
kds : 838, 1364; nyibi : 1364; 'a kadar
yallardaki kdlar : 34
Travnik Kalas, Bosna : 1140
NDEKS
Trebre karyesi, Koba kz., Bosna : 642
Trikra (?) skelesi : 1347
tur : 632, 1096; yrtmak : 632
tuyn : 368, 437, 620, 696, 729, 1222, 1744, 1747,
1757, 1788, 1798, 1802
Tuna (nehri) : 112, 114, 125, 126, 232, 233, 237, 429,
432, 592, 707, 767, 818, 887, 914, 924, 945,
1023, 1279, 1394, 1634, 1794, 1853, 1865;
gemileri : 1168; gemileri kapudn : 1865,
1897; keferesi : 252; kenr : 114, 126;
nehri tuyn : 1747, 1788; nehri yzinin
hfz : 236; yzi : 112, 114; 'ya donanma
ihrc : 987; 'ya kadrga gndermek : 1177
Tuna yals(lar) : 158, 1165, 1640, 1899; lar
kdlar/kuzt : 315, 911, 1168, 1898, 1899;
lar mers : 315; larndaki kasabt
reys : 112, 114; larndaki kur reys :
112, 114; larnn hfz : 236, 237;
dizdrlar : 430; iskele emnleri : 430
Tunus : 150, 151; hkimi : 123, 1319
Tr : 1495
Turgud Bey, mteveff Cezyir-i Garb Trablus
Beylerbeyisi : 537, 1300; 'in ehl yli :
1300
Turgud (kazs), Konya : 632, 634; kds : 369,
632, 634
Turgud, harm yata, Harmenli k., Migalkara kz. :
1138
Turhan Bey, mteveff lbasan Sancakbeyi : 454
Turhan, Bozyk Muktaas Mltezimi, Mentee
sn. : 1654
Turhanlu : 1277; 'ya tbi aknc : 239, 716, 1550;
'ya tbi sol-kol aknclar : 1549; 'ya tbi
sol-kol aknclar beyleri : 1549
Turl nehri/suy : 70, 77, 1564, 1579, 1580
Tursi nehri/suy : 70, 77
tur : 324, 326, 443; et(dr)mek : 326, 419, 484;
yapmak : 399
Turye (?) azma, Segedin : 1944
tutsak(lar) : 87, 219, 259, 368, 1103, 1194; ehl-i
slm : 1074; hfz : 1509, 1781, 1783
tuz : 1006; krbn : 1194
Tuzla : 777; kds : 1857
tuzla temlki : 412
tccr (tyifesi) : 60, 61, 70, 77, 114, 125, 217, 254,
359, 440, 660, 1183, 1194, 1246, 1303;
gemileri : 1699; katli : 255; rey : 925;
tyifesine teadd : 233; tyifesinin
habsi : 1334; tutsak etmek : 1194; yol
baslmak : 1298, 1339; a teadd : 495, 1496;
a tecvz : 1496; n refhiyyeti : 161
421
tfenk : 565, 691, 831, 1091, 1197, 1224, 1227, 1232,
1250; alnmak : 134; altna girmek : 108;
atmak : 1643; dutdurmamak : 134;
gnderilmek : 831; istimli : 1091;
kullanmak : 134; nakli : 1337; tahmli :
1337; tevzi : 831; yamas : 1337;
yuvala : 1804; ci : 491, 492, 517, 803,
1026, 1146, 1371; ci tayni : 1024; ci
tedrki : 1029; l : 119; l leker : 108
tfenk-endz(lar) : 353, 493, 726, 953, 1091, 1199,
1200, 1201, 1712; cenkci : 1284;
gndermek : 1026, 1371; ihrc : 1025;
irsli : 154; kfir : 108
Trb Kethud, Dulkadirl Beylerbeyisi Kethuds :
850, 915, 1247, 1259
Trb, Anadol siphsi : 1951
trbe; almak : 253; dr : 289
Trk; yiitleri : 1361; 'de olmak : 482
Trkn karyesi, Vize : 301
Trkistn yiitleri : 65
Trkmn : 1051; kds : 267, 619
Trme k., skenderiyye (Arn.) : 725
Uberdofa karyesi, Sofya kz. : 69

ucuz bah : 859
Uua karyesi, Samakov : 659
Udhal (?) karyesi, Samakov : 659; papaz, ktil :
659, 1444
udl-i mslimn : 435, 465, 693, 738
uruluk : 695
Uurlu, elebiol, ehl-i fesd, Yeniil kz. : 273, 274
Uurlu, Sba, mahbs, Divrii : 80, 135
ulak : 54, 116, 117, 153, 213, 433, 822, 857, 1356,
1659; brgri irsli : 357; gnderilmek :
122
Ulamac Res : 1018
Ulem karyesi, Hr (?) nh., Safed kz. : 1039, 1047;
fellhlar : 1039
ulem : 1686; v suleh : 1227; -i zm : 1555
Ulu Cmi, Burusa : 434
ulfe : 77, 162, 261, 425, 705, 823, 1063, 1219, 1264,
1827; bedeli tarh : 1248; defteri : 1581;
eds : 441; kat : 734, 1133;
tasarruf : 350; tevzi : 607, 1354;
ver(il)memek : 1361; ci(ler) : 350, 403, 823,
1062, 1885; ciler aas : 56, 108, 287, 403,
409, 411; l : 482; l hisr-eri : 705
Ulus tyifesinin zabt : 1563
ulust tahrri : 855, 857
422
Ulynol, mfsid, Badd : 597; memleketi : 831

umml (tyifesi) : 225, 325, 421, 459, 467, 678, 755,
901, 935, 1307, 1438, 1650, 1756, 1988
ummna salnmak : 149
umr; - evkf : 352; - er-i mbn : 211
un : 1833; almak : 970, 1939; cemi : 1858;
der-anbr : 496, 847, 970, 1988; gemileri :
455; getrtmek : 108; gndermek : 1024,
1026, 1964, 1969; hfz : 1988; ihzr :
496, 570, 782, 847, 897, 970, 1162, 1524,
1568; irsli : 1026, 1939, 1965;
muzyakas : 108, 496, 1057, 1162, 1524;
tmek : 993; tayni : 750; tahmli :
1858, 1939; tedrki : 496, 750, 753, 772,
924, 1057, 1162
Uraz, Krm : 1199, 1200, 1201
Urahovie Kalas, Pojega vt. : 901
Urbn bkz. Arab
urgan : 659, 866, 1942
Urla; kazs : 916; kds : 917
Urus bkz. Rus
Uruscuk voyvodas : 1623
ust- urbn : 119
uskok : 1194, 1347
usta : 653, 655
Ustoyan Berelah, zimm, Baygeros k., Pritine :
1689
Ustrumca (kazs) : 41, 1691; kds : 852, 1691,
1811
Usturgon [/Estergon] : 764; (sancak)beyi : 764,
1697; serhaddi : 476
Uak; kazs : 312, 444, 445; kds : 312
Uzeyir beyi : 625
Uzuncaorhas Kyi bkz. Uzuncaova-i Hasky
Uzuncaova bkz.Uzuncaova-i Hasky
Uzuncaova-i Hasky [/Uzuncaova, Uzuncaorhas
Kyi]; kds : 1088, 1111, 1186, 1405,
1499, 1514, 1591, 1682, 1683; kds
nyibi : 1111
Uzunkpr : 1143
cret : 727, 1213, 1629; le dem tutmak : 1728;

le deve talebi : 405
kuyulu Yayla, Nide : 365; sevhil-hneleri :
463
leroullar, mahbs ehl-i fesd, Tokat kl. : 1349
erefel Medresesi, Edirne : 88
lgn Kalas, Venedik kalalarndan, skenderiyye
(Arn.) : 1048
lke : 18, 1341; tasarruf : 1498; lik tark :

1240; si hara tevch olunmak : 36; si
alnmak : 36
men bkz. emn
mer bkz. emr
mer-y Ekrd : 857, 1024, 1964, 1965
mer-y Krdistn : 1026, 1371
mm-i veled : 999
mm, Geriburn k., Meri kz. : 317
ngrs beyleri : 1476, 1479
nge : 1297, 1353
nye :
308;
dizdr :
529;
Kalas
mstahfzlar : 529
rgb : 411; kds : 1568, 1591, 1762, 1777
skb (kazs) : 494, 576, 578, 699, 989, 1667, 1691;
Kdl : 1689; kds : 159, 279, 626,
734, 852, 1040, 1480, 1691, 1811; sanca
siphleri : 426; (sancak)beyi : 620, 621,
701, 969, 1799
skdar (kazs) : 224, 418, 503, 615, 653, 1244,
1645; Evkf nzr : 402; Evkf
terekesi : 400; mreti Evkf : 1251;
mreti Evkf mahsli : 37, 859; mreti
mhimmi : 651; Kdl : 418, 457;
kds : 141, 169, 224, 229, 326, 525, 653, 777,
1484, 1527, 1533; kurs : 326; Maberi :
1496; nevhsi : 224
std : 626, 681, 885, 1044, 1089, 1299, 1871;
dkci : 682; irsli : 1217; lamclar :
1820; oryararlar : 1820; topclar : 832
stbi : 525
veys b. Hamza, gurbet tyifesinden, Aksu derbendi,
negl kz. : 271
veys Paa, Sivas : 223
veys, Belvrn kz. : 368
veys, mr-i sbk : 620
veys, Ortavrn k. : 263
zm : 419; beyi : 249, 1282; hamr
et(dr)mek : 399, 443; pekmez et(dr)mek :
324, 399, 419, 443; pekmez eylemek : 326;
satmak : 249; skmak : 326; sirke
et(dr)mek : 399, 419, 443; ra etmek :
326; tahmli : 1282; tur et(dr)mek :
324, 326, 399, 419, 443
Vac voyvodas : 1962
Vacyak karyesi, Alacahisr kz. : 208
Vahra nehri bkz. Oltere nehri
Vajaka, Budun : 1684; mevzii : 1705
Vak b. Yuvan, harm, Gelibol : 144
Vak veled-i Yuvan, zimm, Vacyak k., Alacahisr
kz. : 208
NDEKS
Vakami (?), Nake Medrepolidi, ehl-i fesd : 1517
vakf [/evkf] : 5, 60, 175, 223, 253, 264, 319, 351,
352, 615, 663, 698, 814, 859, 935, 941, 1017,
1039, 1136, 1202, 1221, 1415, 1534, 1683;
akas : 728; anbr almak : 253;
cbsi : 504; ciht : 5, 415; dkknlar :
657; etmek : 520, 728, 941, 1730; ev
beyi : 319; rd : 1577; karye(ler) : 8,
503, 895, 935; karyeler mahsli : 895;
ktibi : 1112; kaydolunmak : 638;
mahsli : 37; mahsli bakys : 402;
mahslini bey : 1017, 1577; mahslini
kabz : 728; mln telef : 1202;
masraflar : 1577; matbah : 253;
muhsebesi : 814; muktat : 402;
mbiri : 1248; mtevellsi(leri) : 319,
415, 504, 638, 1017, 1113, 1136, 1248, 1251,
1415; mtevellsi muhsebesi : 1112;
nzr : 37, 415, 814, 935, 971, 1112, 1136;
nzr nyibi : 253; nezreti tevchi : 1221;
reys : 1683; skinleri : 787; sebl
olmak : 1770; eyhi : 638; tamr
ihys : 5; tark : 351; tereke beyi : 895;
terekesi : 400, 615; u emlk : 311, 1196,
1683; yeri muktaaya verilmek : 319;
zbitleri : 755; - mire cbleri : 787; -
dvn : 638; - evld : 336; - hmyn
masrifi : 895; - hmyun mahsli : 895;
- n-mera : 941; - seltn : 755, 1088,
1196; -nme : 638; a gadr : 638, 1577; a
gadr teadd : 1202; a rey tayni : 8;
a teadd : 677; na yazdurmak : 68
vakfiyye : 520; sreti : 520
vakfiyyet davs : 520
Valaci
Tolrona,
Yahd
kassb,
stanbul
Cemati'nden : 1244
Valaciron, Yahd kassb, Zeytun Cemati'nden :
1244
vl : 447
Vlide mreti Evkf : 1251
Valika (?) kds : 756
Valpova : 1797, 1912; aas : 1753; dizdr :
1753; kds : 1748; Kona : 1748, 1753;
Kona zahresi : 1748, 1753
Van : 286, 1142; beylerbeyisi : 286, 479, 610,
655, 680, 681, 682, 809, 880, 938, 999, 1051,
1052, 1085, 1142, 1247, 1418; beylerbeyisi
kethuds : 94, 880, 938, 999, 1051, 1096,
1247, 1252; keferesi : 286; kullar : 1264
Varadin : 378, 379, 750, 928, 1712, 1731, 1798,
1830, 1831, 1832, 1834, 1835, 1836, 1849,
1871, 1872, 1873, 1876, 1877, 1888, 1895,
1912, 1914, 1915, 1918, 1919, 1921, 1923,
423
1927, 1938, 1946, 1950, 1962, 1978, 1979,
1984, 1988; kds : 406, 1870, 1908;
Kalas'nn istls : 1712; Kona zahresi :
1910; Kprsi : 1950
Varaka b. Ynus, Kkali k., Aydos kz. : 1018
Varaka mevzii, Budun : 1705
Vardarkapus, Selnik : 104
vridtclk hdmeti : 152
varil : 238
vris(ler) [/verese] : 36, 454, 659, 1367; vekli :
105, 1300
Varna; skelesi : 1322; kds : 231, 456, 743,
867, 873, 946, 1088, 1263, 1283, 1378, 1406,
1407, 1601
varo(lar) : 292, 293, 376, 688, 803, 953, 954, 1222,
1489, 1576, 1655, 1656, 1797; snur : 143;
yakmak : 776; a ate vermek : 376
varsak ba : 984
Vartab karyesi, tmr karye, Bayburd nh., Erzurum :
1456
Varza, kzlba aznavur, Erzurum : 1296
Vst, gherile mahalli, Badd : 831
vasyye : 435
vasyyet akas : 632
vas olmak : 68
Vasil, kaak neccr, stravik kz. : 308
Vasil, Vasilkole k., oher suy kenr, Bodan : 166
Vasilkole karyesi, oher suy kenr, Bodan : 166
Vasko, kffr serdr : 292, 293
Vaporak kasabas, Neme : 1421
Vatabet Kensesi, Selnik : 130
vatan : 959
Vayko veled-i staylak, voynuk-ol voynuk, Isladete
k., Sofya kz. : 69
Vayle karyesi, Taman adas : 1010; siphleri :
1010
vazfe tasarruf : 385
veklet : 1680
vekl : 779, 1117, 1300, 1825; -i harc : 1491
Vekin Kalas, Pojega vt. : 901
Velko veled-i Grgi, voynuk-ol voynuk,
Velo veled-i Radivi, voynuk-ol voynuk, Nikovin
k., Sofya kz. : 69
Veled, mslimn, Baboni k., zladi kz. : 1720
Veli b. Bula, Ergami k., Yarhisr kz. : 1063
Veli Bey : 727
Veli avu, Anadol avu : 1417
Veli, Budakzi ve Sorkun Hslar Mltezimi : 678
Veli, Bulgarol Hall'in akribs, kuyulu Yayla,
Nide : 463
424
Veli, harm, Burusa : 276

Veli, hrsuz, Midill : 131
Veli, kapudn demi : 1284
Veli, Kara, harm, Hudvendigr : 44
Veli, Mahmd ol, muhzr, Gerger : 282
Veli, Tmvar Alaybeyisi, Babu : 686
Veli, kuyulu Yayla, Nide : 365
Veli, Yanuk bkz. Ferhd
Venedik : 60, 1006, 1101, 1180, 1825; ayn :
1825; adalar : 1194; baras(lar) : 149,
168; doji : 1194, 1825; halk : 1194;
kadrgalar : 1037; kalalar : 1194;
karyeleri : 1194; keferesi : 1106; kl :
1048; l : 660, 1537; l baras : 320
Vepro kyi : 1763
verese bkz. vris
vergi : 71, 99, 102, 1066, 1681; talebi : 1396;
vermemek : 842
Vernie kds : 296
Veyis, Yayaba : 961
Veyoveyo veled-i Mano, voynuk-ol voynuk,
Yobak k., Sofya kz. : 69
Vezr Ahmed Paa hslar : 593
Vezr Mehmed Paa hslar, Avlonya : 106, 593
Vezr Mustafa Paa hslar, Pirlepe : 621
vezr [/vzer] : 106, 157, 162, 168, 320, 321, 322,
364, 451, 487, 709, 805, 1421, 1427, 1448,
1459, 1479, 1487, 1525, 1599, 1632, 1644,
1810, 1830, 1838, 1858, 1865; hslar : 106,
589; hslar terekesi : 588, 589; kullar :
1164; -y zm : 1595
Vezr-i Azam Mehmed Paa Voyvodas : 1651
vezr-i azam : 24, 412, 527, 1112, 1113
Vrahblaka karyesi, Koba kz. : 642
Vidak [/Didak]; karyesi : 1744, 1746; suy :
1746
Vidin (livs/sanca) : 707, 865, 924, 952, 960,
1050, 1281, 1657, 1741, 1801, 1817, 1895,
1918, 1923, 1938, 1940, 1978, 1979;
gemileri : 1842, 1854, 1918; skelesi : 275;
kds : 706, 1557, 1807, 1808; keferesi :
252; (livs/sanca) kdlar : 952, 1610,
1808; reys : 1853; (sancak)beyi :
541, 706, 816, 864, 888, 925, 927, 952, 955,
1053, 1177, 1210, 1215, 1279, 1449, 1462,
1472, 1557, 1610, 1635, 1711, 1742, 1828,
1842, 1853, 1854, 1855, 1906, 1924, 1929;
siphleri : 887, 888, 927
vilyet : 13, 66, 942, 1024; ahvli : 414; fethi :
1686; greti : 898, 1377; halk : 663,
1321, 1343; harb olmak : 1686;
haznesinin tahsli : 901; hfz u hrseti :
1620; hfz : 187, 198, 247, 1247, 1579;

kds(lar) : 1020, 1677; kalalar : 1678;
ktib(ler)i : 107, 1630; kitbeti : 5, 7, 18,
1869; knezleri cemiyyeti : 1715;
mamrlu : 420; muhfazas : 760, 1625;
muktat : 521, 522; nzli : 1677;
siphleri : 12, 663; tahrri : 5, 6, 7, 8, 9, 10,
11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 42, 43, 334, 855,
1174, 1198, 1344, 1498, 1545, 1611, 1617;
talan : 1653; memleket : 933, 1479;
memleket nehb greti : 766; zabt : 158,
420; -i kffra silh irsli : 198; e dahl :
1967; e dahl tecvz : 1967; i zabt u
hfz : 1386
Virbas nehri : 642; skelesi, Koba kz. : 642
vire kd : 1294, 1559
Virerovie Kalas, Pojega vt. : 901
Virevitice Kalas, Pojega vt. : 901
Visok nhiyesi kds : 1743
Viegrad kds : 776, 806
Vize yrkleri : 1045; sbas : 798, 1045, 1082,
1102, 1602; sbas kethuds : 798
Vize; kazs/sanca : 836, 844; askeri : 1458;
cnbzlar : 1045; Kdl : 663;
kds : 301, 624, 836, 837, 896, 1088, 1153,
1154, 1292, 1378, 1383, 1600; (sanca)
kdlar : 663, 837, 1542; sanca
msellemleri : 836; sanca siphleri : 836,
837; (sancak)beyi : 624, 663, 699, 798, 836,
837, 862, 1458, 1460, 1461; Tatarlar : 1045
Vlad Loyo, ban, levend kfir : 432
Vlad, ban, levend kfir : 432
Vok, zimm, Ni k., Pritine : 1689
Voona, dmen serdr : 953
voynuk (tyifesi) : 761, 787, 1088, 1688;
eribalar : 793; karmak : 793;
gndermek : 793; ihrc : 69, 761, 793;
kayd : 1088; sretine koymak : 1791;
yoklamak : 1380; -ol voynuklar : 69;
lukdan fergat : 787, 1088
voyvoda(lar) : 20, 61, 73, 74, 89, 104, 112, 114, 116,
120, 126, 143, 145, 155, 166, 171, 208, 219,
236, 237, 296, 390, 414, 419, 429, 442, 449,
474, 517, 586, 592, 621, 641, 662, 671, 679,
707, 708, 747, 806, 812, 815, 818, 865, 942,
943, 947, 950, 960, 984, 1050, 1066, 1072,
1073, 1101, 1168, 1170, 1179, 1192, 1201,
1241, 1245, 1253, 1255, 1266, 1281, 1302,
1305, 1314, 1323, 1345, 1367, 1393, 1394,
1396, 1397, 1421, 1424, 1425, 1439, 1449,
1466, 1469, 1486, 1494, 1497, 1513, 1557,
1571, 1572, 1573, 1581, 1584, 1623, 1624,
1651, 1653, 1657, 1719, 1738, 1739, 1792,
NDEKS
1815, 1849, 1886, 1892, 1895, 1898, 1900,
1915, 1934, 1941, 1943, 1951, 1953, 1955,
1962, 1982, 1986, 1988; ktibi : 1625;
katli : 248, 254, 255; vekli : 25; lk :
984, 1314, 1444; lk inyeti : 950
Vradivi veled-i Nikola, voynuk-ol voynuk,
Uberdofa k., Sofya kz. : 69
vukyye : 389, 566, 853, 854, 891, 1016, 1126, 1286,
1348, 1371, 1658, 1709, 1710, 1874, 1879
Vultrn (livs/sanca): 1308, 1549, 1550, 1741,
1801; Kdl : 1308; kds : 1820;
(sanca)
kdlar :
1308,
1594;
(sancak)beyi : 955, 1210, 1215, 1308, 1462

Vulkovar : 1640; Kalas : 1409; Kprsi :
1488, 1727
vurdinb(?) : 1629
vzer bkz. vezr
Yabokofa; Kona : 1782, 1822, 1843;

1847, 1853
yfta : 778
Yagob veled-i Avlaya, Yahd, ehl-i fesd : 1522
Yagob veled-i emoyil, Yahd, ehl-i fesd : 1522
Yagodine; Kdl : 1775; kds : 1774;
Kona : 1774, 1775; Kona zahresi :
1774, 1775; livs kdlar : 1775; Yurd :
1885
Yagotin karyesi, Karada kz. : 1101
ya : 390, 730, 1524; beyi : 1594; buldurmak :
1100; der-anbr : 1100; getrtmek : 108;
hzr etmek : 1100; ihzr : 1057, 1535,
1536, 1544, 1546, 1561, 1568, 1570, 1590,
1591, 1593, 1594, 1607, 1608, 1609, 1626,
1627, 1632, 1637, 1638, 1639, 1664, 1833;
muzyakas : 108, 1100, 1536, 1546, 1561,
1591, 1593, 1607, 1608, 1609, 1626, 1627,
1632, 1637, 1639, 1664; srdrmek : 1590;
tayni : 1591; tedrki : 1535, 1546,
1561, 1570, 1590, 1591, 1594, 1607, 1609,
1639; c : 1277
Yaan Kprsi : 267
yama : 154, 170, 288, 295, 441, 580, 632, 651,
1523, 1623; v hasret : 493; v talan :
111; nn meni : 1833
yamur : 410, 411, 786; yamak : 1373; -
edd : 1678; luk : 192
Yahi, Dukagin beyi demi : 1048, 1174, 1183
Yahi, harm ingne : 1138
Yahd Mahallesi, Balkbzr, stanbul : 524
425
Yahd(ler) (tyifesi) : 242, 424, 470, 675, 712, 779,
787, 804, 1088, 1299, 1376, 1446, 1480, 1506,
1522; cemat(ler)i : 1244, 1507; evleri :
1376; evlerinin mslimnlara beyi : 242,
1376; kassb : 524, 1244; tcir katli :
256; tyifesi mahalleleri : 921;
tyifesinin mescid etrfndan meni : 1376
Yahy : 776
Yahy Res : 956
Yahy, drende, hid, Kuds : 1175
Yahy, Erci Azeb Aas : 809
Yahy, Gnlller Aas Mustafa'nn demi : 1354
Yahy, mazl Klis Beyi Mehmed Bey'in eribas :
776
Yahy, Mimr : 1495
Yaka Trkmn : 1051
Yakc karyesi, Rodoscuk : 1383
Yakmo (?), Nake Dkas : 1280
Ykb Aa, Bb- Sadet Aas, Ravza-i erfe
Ferr : 24, 140, 297
Ykb b. Temr, zdin Kalas erenlerinden : 1372
Ykb b. Ysuf, drende : 632
Ykb Bey : 1029, 1052, 1085
Ykb Neb Hazretleri Trbesi, Hall'r-rahmn :
253
Ykb, Breki (?) Ali ol, Sivas : 223
Ykb, Kapuaas : 101, 1231
Ykb, Kapuaas, Cafer Aa Cmii ve
Muallim-hnesi Nzr, Remle : 971, 1136
Ykb, Karesi Sancakbeyi Kethuds : 1182, 1196
Ykb, Sary Kapucs : 1399
Ykb, ak, Turgud : 634
Yakof, Bodostiyor ol, Yahd, Cemat-i
Frenk'den, stanbul : 712
Yako Toma, mahbs kfir : 1104
Yakova kds : 1637, 1639
ykt : 271
Yalago (?) karyesi, Eflak : 429
Yalak-bd kds : 672
yalan ehdet : 258
yal(lar) : 158, 236, 305, 315, 328, 859, 863, 1005,
1038, 1165, 1213, 1263, 1310, 1318, 1640,
1797, 1898, 1956; beyleri : 552;
dizdrlar : 430; hfzlar : 1307; hfz :
33, 237, 329, 340, 501, 512, 534, 548, 549,
552, 995, 1038, 1370; iskeleleri emnleri :
430; kdlar : 34, 453, 552, 574, 810, 911,
1005, 1095, 1168, 1170, 1268, 1892, 1898,
1899; kalalar dizdrlar : 189, 212;
kurs : 500; kursnn hfz : 512;
nevhsi : 500; nevhsinin hfz : 512;
426
reysn hfz : 33, 39; zabt : 321, 329;

lara arpa indrmek : 846; lara kadrga
mhimmt indrmek : 229; lara kereste
indrmek : 229; lara kereste tahmli : 229;
lara tereke indrmek : 595, 867, 873, 882;
lara tereke vermek : 585; lara zahre
karmak : 416; larda zahre beyi : 416;
lardan
tereke
tahmli :
462;
larn
muhfazas : 500; larn reys : 340; ya
ta indrmek : 446
yaln kln : 695, 1355
Yalif (?), Frenk : 779
Yalmaya Lolomerik, zimm, ehl-i fesd, Bretotorik
nh., skenderiyye (Arn.) : 723
Yama karyesi, Alacahisr kz. : 1607; Kona :
1561, 1746; Kona zahresi : 1693, 1746
yamak; kayd : 787, 1088; tayni : 1088
Yanak (?) Res, Kondol Res'in kyegsi, kaak,
Mrali adas : 1075
Yanaki, Papas ol, Midill : 131, 142
Yana Lolomerik, zimm, ehl-i fesd, Bretotorik nh.,
Yanbol : 1351; kds : 231, 691, 761, 877, 1088,
1111, 1161, 1380, 1382, 1406; kds
nyibi : 1111; Tatarlar yrkleri sbas :
798
Yank Kalas, harb kala : 733, 1708, 1715
Yani (?) veled-i Yob (?), voynuk-ol voynuk,
Yani, lya ol, Kesterye : 360
Yani, Kalafatol, zimm ehl-i fesd, Galata : 1517
Yani, mtek kfir, Ohri : 1328
Yani, drende, zimm, Leyh reysndan : 251
Yanko, drende, zimm, Leyh reysndan : 251
Yankod madi, voynuk-ol voynuk, vanyani k.
Sofya kz. : 69
Yano veled-i Yino, voynuk-ol voynuk, Bonam k.,
Sofya kz. : 69
Yano Kral, Erdel Kral Kral stefan'n babas : 1166
Yanova; Kalas : 954, 1215, 1575, 1731;
muhsaras : 1598, 1642
Yanya; beyi : 328, 329, 549, 588, 624, 701, 862;
kdlar : 588; sanca siphleri : 340,
501, 548, 549
yapa; muzyakas : 1480; tahmli : 1480
Yar (?) Ahmed : 223
yara bkz. yarak
yarak [/yara] : 27, 51, 52, 54, 56, 57, 58, 67, 87,
100, 108, 119, 153, 154, 158, 198, 217, 465,
491, 494, 516, 557, 569, 576, 597, 598, 645,
646, 652, 654, 688, 699, 701, 716, 754, 849,
914, 931, 939, 940, 943, 948, 954, 955, 1029,
1049, 1055, 1065, 1076, 1106, 1130, 1139,

1140, 1165, 1199, 1200, 1201, 1227, 1232,
1241, 1273, 1342, 1343, 1410, 1411, 1521,
1549, 1625, 1659, 1667, 1715, 1716, 1726,
1755, 1778, 1805, 1810, 1814, 1865, 1925,
1937; defteri : 1690; dkmek : 1133;
dkci : 1012; esbb : 1322; gemileri :
1366; irsli : 743, 829, 946, 1176, 1190,
1223, 1366, 1934, 1935; kuanmak : 1342;
muzyakas : 927; tahmli : 743, 962,
1176, 1223, 1366, 1785, 1934, 1935; talebi :
829; tedrki : 829, 1713; u lt u
esbb : 566; u yasa : 783, 784, 1696;
vermek : 598, 1361; a kdir olmak : 797;
gemilere koymak : 1891; la yrmek : 1342
yaramaz : 192, 281, 363, 386
yaramaz aka : 359
yaramazluk : 112, 205, 210, 241, 281, 298, 309, 335,
355, 363, 386, 429, 617, 634, 663, 693, 826,
838, 868, 1060, 1141, 1700, 1734, 1821, 1866,
1957
yarar at : 1419; at beyi : 610
yarar koyun : 209
yarar olan cemi : 450
Yarhisr; kazs. : 1063; kds : 388
Yaripo karyesi, skenderiyye (Arn.) : 725
yasa bkz. yasak
yasak [/yasa] : 419, 691, 1180; - hmyn : 134
yasakc : 777, 1063, 1122; tayni : 1866; ba :
482
Yasef, zimm : 302
Yastar karyesi, Akahisr kz. : 1343; ahlsi :
1343
yastk : 1030
Yaar derbendi, Karaman : 247
Yabzr kasabas, Bodan : 662, 1170
Yalga (?), zi kenrnda : 292, 293
yat u yarak : 27, 56, 57, 100, 108, 114, 122, 146, 158,
320, 321, 610, 611, 623, 646, 652, 707, 732,
797, 849, 901, 914, 939, 1035, 1058, 1227,
1462, 1486, 1925; beyi : 610; irsli :
154; muhfazas : 23; tekmli : 23
yatak : 842, 1138; olmak : 723; u durak : 112,
114, 131, 354, 370, 432, 729, 843, 1122, 1224,
1274, 1695, 1700; landurmak : 131, 142,
1091
yatuk bara karmak : 1
yava; harc : 251; clar : 251
yay : 271, 1029
yaya (askeri) : 203, 420, 546, 672, 737, 827, 1091,
1294, 1379, 1516, 1653, 1712, 1797; asker
cemi : 1768; beyi : 2, 3, 194, 195, 1287;
NDEKS
beyleri ihrc : 1515; karmak : 737;
gndermek : 1965; ihrc : 737, 943, 1241,
1256, 1964; ihzr : 1965; istihdm :
1137; tedrki : 388; yazm : 1964;
zahresi : 388
yayaba(lar) : 2, 3, 220, 386, 450, 484, 644, 691,
791, 907, 958, 961, 1017, 1047, 1137, 1287,
1340, 1484, 1504, 1793; ihrc : 160, 203;
oca : 1516; tayni : 1984
yaylak : 365; a kmak : 1400; sevhil-hnesi :
463; yakmak : 254
yazlu; celeb ihrc : 1260; msellemler : 1108;
sancak tasarruf : 857
Yaztapan karyesi, Akehir : 745
yazu : 1344
Yazur ahlsi : 1017
Yedideirmen bkz. akraa Deirmeni
Yedikulle, stanbul : 524; dizdr : 1261;
kethuds : 1261; mstahfzlar : 1261;
Selh-hnesi : 921
yeseri [/eseri]: 584, 853, 866, 1001, 1797, 1802;
der-mahzeni : 584; iletdrmek : 706;
kesdrmek : 770; muzyakas : 770;
tahmli : 584; tedrki : 706
Yeha karyesi, Tuna yalsnda : 432
yelken : 866; bezi tedrki : 742, 758; etmek :
169
yem : 1088; bahs : 1866
yem yemek : 73, 287, 288, 303, 474, 1474, 1772,
1904; bahlar : 1866; tayni : 509;
tedrki : 72
yemek : 287, 288, 303, 1088, 1772
Yemen (vilyeti) : 710, 711, 718, 720, 780, 1163,
1187, 1678, 1702; Beylerbeyilii : 718, 752,
1236; beylerbeyisi : 556, 627, 628, 710,
711, 720, 731, 739, 760, 998, 1175, 1187,
1226, 1236, 1555, 1678, 1686, 1687, 1699,
1702, 1754, 1756; cibli kalalar : 1678;
Haznesi : 1163; kantr : 627;
muhfazas : 720, 760; nhiyeleri : 1236;
sevhili kalalar : 1678; ve Hindistn
yol : 1699; vilyeti kalalar : 1678
Yemen eirr : 428
yenge : 1001
Yeni Bezzziyye, stanbul : 1244
Yeni avu : 955, 1001, 1042, 1053, 1060, 1068,
1100
Yeni Odalar, Aksaray, stanbul : 983, 1018
yeni celeb : 1382
yeni fris : 954
yeni menziller : 1757
yeni tereke : 1682
427
Yenibzr kds : 551, 979, 1660
Yenice kds : 1111, 1700; nyibi : 1111
Yenice-i Karasu [/Karasu Yenicesi] : 624; Kdl
reys : 1353; kds : 159, 297, 453, 464,
624, 787, 882, 1282, 1297; 'ya kadar
yallardaki kdlar : 453
Yenice-i Vardar; kds : 787, 1943; kazs
det-i anm : 1943; voyvodas : 1943
Yeniceky karyesi, Zile : 638; siphsi : 638
yenieri aas(lar) : 283, 284, 386, 476, 547, 594,
644, 790, 930, 1414, 1552, 1634, 1643, 1784,
1790, 1945, 1976, 1984, 1985; defteri :
1792; mevcibi : 1581; nafakas : 1581;
ulfesi : 1581
yenieri(ler) (tyifesi) : 88, 129, 134, 213, 283, 310,
323, 361, 386, 493, 532, 547, 550, 594, 644,
730, 787, 827, 868, 930, 947, 958, 959, 983,
991, 993, 1008, 1019, 1023, 1063, 1121, 1122,
1124, 1146, 1191, 1204, 1302, 1310, 1333,
1395, 1410, 1422, 1423, 1427, 1451, 1459,
1484, 1490, 1513, 1581, 1643, 1653, 1784,
1790, 1838, 1858, 1881, 1945, 1984, 1989;
aa bli : 283; astr : 1063; avreti :
281; babu : 361, 1572; beyi : 685;
blk kethudlar : 476; blkbalar :
443, 900, 1017; ukas : 1480;
gnder(il)mek : 254, 720, 1412, 1573;
tlk : 476; ihrc : 1019; irsli : 255,
353, 509, 827, 1023, 1215, 1490, 1644;
ktibi : 378, 382, 386, 407; katli : 2, 172,
188, 1018, 1309; keesi : 1530; keesi
beyi : 902; kethuds : 320, 321, 323, 1047;
kisvesi : 1063; levzm : 1450;
mevcibi : 4, 1792; muhzr : 1981, 1984;
odas : 961; serdr : 1047, 1310;
tayni : 1490, 1984; talebi : 668, 669;
tyifesi aas : 1881; teaddsi : 1238;
urlmak : 1018; yaz(l)mak : 720, 760,
1410, 1634; zahresi : 266, 1288, 1610;
-olan : 503
yeniden bel yazlmak : 686
Yenihisr dizdr : 1509
Yeniil; kazs : 273, 274; halk : 223;
kds : 223, 273
Yeniehir (kazs) : 289, 367, 1063; Bezzzistn :
454; kds : 37, 159, 221, 289, 359, 367,
388, 400, 556, 759, 787, 1034
yer tevzi : 625, 1617
Yerah (?) adas : 1194; skelesi : 1194
Yerderbendi : 1561; Kona zahresi : 1673, 1674,
1693
Yergi Kalas : 800, 820
428
yeri hara tevch olnmak : 288

Yerli (?), Mirza Ali Bey'in Kethuds : 486
yerl : 65; yurtlu : 1318; ye gedk verilmek :
1361
Yesaruk, siph, Vayle k., Taman adas : 1010
yeil alkat etmek : 183
yevmiye : 954, 1133; defteri : 1133
Yldrm, mltezim : 632
yiirmi be oturak gemi : 531
yiirmi bir vukyye ta atar top : 566
yiirmi iki vukyye yuvalak : 389
yiirmi oturak gemi : 531
yiirmi vukyye yuvalak : 389
yiit(ler) : 100, 833, 835, 1273, 1361, 1451;
yazm : 833, 1146; aas : 56, 287; e
istimlet vermek : 100
Yobak karyesi, Sofya kz. : 69
yourt : 191; ihzr : 1632; muzyakas : 1632
yoklama : 3, 224, 1252; defteri : 426; c : 733;
ya gelmemek : 1252
yol : 1567, 1936; almak : 254; ayrdlmak :
901, 1330, 1542, 1633; ayrtladdurmak :
1097; ayrl(n)mak : 901, 1760;
bas(l)mak : 90, 273, 368, 695, 1061, 1139,
1183, 1298, 1339, 1343, 1355; etmek : 905;
hkmi : 1470, 1850; slh : 1922;
kat : 565, 1224; kesmek : 695, 929;
sab olmak : 361; tamri : 905;
stndeki beyler : 215; stndeki kdlar :
215; stndeki kur : 6; a inmek : 48,
109, 466, 1064; da ve belde durmak : 894;
dan kmak : 1109; lara kmak : 506;
larn pklenmesi : 1597; larn tathri : 1597;
larn temizlii : 1597
Yolan karyesi, Filorina : 1890
yolc : 263, 289; ya mazarrat : 376
yolda : 801, 818, 843, 1354, 1422, 1645, 1735;
lk : 154, 1432
Yoma Papo, zimm celeb, Dolnekori k., Dobnie
kz. : 107
Yoran (?) : 1487
Yorgi veled-i Karta, zimm, atalca : 86
Yorgi, Bebek bkz. Grgi, Bebek
Yorgi, kaak neccr, Gemlik kz. : 308
Yorgi, kaak neccr, mral adas : 308
Yorgi, Karagz, ak, Hacivaz k., Hrsova kz. :
1523
Yorgi, zimm, stanky : 228
Yoros; kazs kurs : 224; kazs nevhsi :
224; vilyeti : 1421
Yosarlayi, zimm, Yagotin k., Karada kz. : 1101
Yose, maktl zimm, Diyrbekir : 1473

Yoefe Kar, Yahd : 779
Yova Takid, Yahd, Karayi Cemati'nden,
Mahalle-i Frenk, stanbul : 712
Yovan Repo veled-i Yoyo, voynuk-ol voynuk,
Altani k., Sofya kz. : 69
Yovan, Bodan voyvodas demi : 641, 671, 1421,
1424, 1439
Yri karyesi, Gmlcine : 4
Yrke (?), at : 1451
yrk karyesi : 1714
yrk (tyifesi) : 795, 798, 889, 1127;
kar(t)mak : 792, 1045; ihrc : 792, 798,
1045, 1102, 1127; kds : 1457; oca :
798; sbas(lar) : 792, 795, 798, 1045,
1082, 1102, 1127, 1600, 1602
Yukar Hince karyesi, Sofya kz. : 69
Yukaru Cnib [/rn] : 156, 610, 618; e yarar at
beyi : 610; e yat u yarak beyi : 610; le
ihtilt : 205
Yulahe, Perkovi k., Bodan : 166
Yumrta, Klis : 412
yumurda tahmli : 140
Yunak b. Yuvan, harm, Gelibol : 144
yund(lar) : 311, 941, 1103
Ynus avu, Eymir-ol : 1608
Ynus, Arab Mehmed ol, ktil : 422, 438, 468, 553
Ynus, Arnavud, siph, sa-blk ulfecilerinden,
ehl-i fesd : 1062
Ynus, Engrv (?), silhdr : 734
Ynus, Hac, Sultn Hseyin Bey'in demi : 604
Ynus, Kara, maktl ingne : 1138
Ynus, Keyyl, Erbil : 563
Ynus, Rodoscuk : 335
Ynus, Yenieri : 1484
Ynus-ol, avu-ol : 615
yurt : 1489, 1517, 1518, 1523, 1529, 1531, 1546,
1547, 1549, 1550, 1555, 1561, 1563, 1564,
1566, 1571, 1576, 1581, 1585, 1594, 1595,
1596, 1605, 1608, 1610, 1620, 1623, 1625,
1627, 1630, 1633, 1641, 1651, 1653, 1655,
1660, 1668, 1672, 1712, 1714, 1746, 1752,
1758, 1778, 1786, 1792, 1794, 1813, 1822,
1830, 1841, 1847, 1853, 1866, 1869, 1885,
1891, 1904, 1918, 1924, 1938, 1950, 1963,
1964, 1980; lu : 1318
Ysuf : 1306
Ysuf b. Abdullah, Harchamza mh., Gelibol : 1030
Ysuf b. Ali, atalca : 86
Ysuf b. Hamza, Cllahol, ktil, Durakc k., Gnen
kz., Burusa : 241
NDEKS
Ysuf b. Hrms, s drz, Ayn- Dre k., Cerd nh.
Beyrud : 565
Ysuf b. Sefer (?), mfsid, Ekrd tyifesinden, Kilis :
1064
Ysuf Blkba, Dergh- Muall Topclar
Blkbas : 1709
Ysuf avu, Dergh- Muall avu : 1561, 1908
Ysuf avu, Matrah, Sdl Kona zahresine
mbir : 1155, 1156
Ysuf karyesi, Hasky kz. : 919
Ysuf Kethud, maktl, Diyrbekir : 1473
Ysuf, bk mili, Niksar : 713
Ysuf, det-i anm cemine memr siph : 1943
Ysuf, al shibi, Tuzla : 777
Ysuf, reki-zde Mescidi Mezzini, kallb,
Tahte'l-kala, Edirne : 88
Ysuf, drende : 560
Ysuf, Diyrbekir celeblerinden : 777
Ysuf, Erbil : 563
Ysuf, Hamidili piyade sancakbeyi demi : 737
Ysuf, harm Kara Veli'nin yolda, Migalkara : 44
Ysuf, hrsuz, Midill : 131
Ysuf, Kara, mahbs, Bozdepe k., Budakzi kz. :
1447
Ysuf, Kastamon Beyi : 185
Ysuf, kzlbadan dnen dirlik shibi ecneb : 256
Ysuf, Nabls : 1321
Ysuf, Nyib, mid : 42
Ysuf, Tabbaol, ktil, Aparlu Hammm,
Diyrbekir : 387
Ysuf, Yakc k. : 1383
yuva basmak : 695
yuvalak : 45, 55, 190, 566, 891, 924, 1133, 1207,
1215, 1428, 1515, 1516, 1658, 1665, 1788,
1804, 1806, 1840, 1861; dkmek : 1137;
gnder(il)mek : 907, 1874, 1879; ihzr :
1710; irsli : 1879; ilenmek : 3, 389;
iletmek : 3, 907; tedrki : 1710
Yuvan b. Dimitri, harm, Gelibol : 144
Yuvan Mihal, harm, Gelibol : 144
Yuvan, sbk despot, dragman, Orho, Bodan : 166
Yuvan, zimm, Ni k. : 1689
Yuvar (?) Kalas'nn fethi : 259
yk : 78, 152, 472, 490, 705, 806, 1034, 1144, 1150,
1498, 1650
yzk dmek : 208
zbit : 152, 432, 755, 1088, 1683
429
zabt; u hfz : 36, 1386; u hrset : 709, 1038;
u hrset-i memleket : 1420; u rabt : 303;
u rabt- memleket : 436, 710; u rabt-
rayyet : 817, 1201; u synet : 377; u
synet-i rayyet : 36, 126, 665, 704, 708, 783,
784, 933; u synet-i vilyet : 23, 466; -
memleket : 1163; - sulh : 1247
Zaesne; sanca : 296, 697; beyi : 87, 100,
701, 756; sanca siphsi : 100; sanca
sbas : 100
zd zevde : 67, 112, 114, 160, 586, 597, 654, 707,
769, 798, 810, 811, 865, 940, 960, 1048, 1275,
1281, 1287, 1486, 1504, 1515, 1542, 1587,
1605, 1784, 1790, 1818, 1941; ihrc :
1081; ihzr : 1029, 1162, 1837;
muzyakas : 409, 684, 1162; tedrki : 79,
409, 581, 1029, 1049, 1162; verilmek : 811
Zadra Kalas, Venedik kalas : 1194
Zagovie [/Ragovie] Karyesi Kona : 1546, 1607,
1670
zaarclk : 594, 644; tevzi : 594; verilmek :
594
Zara-i Atk [/Zaraeskisi, Eski Zara]; kazs :
133; kds : 231, 1088, 1111, 1186, 1369,
1405, 1514, 1591, 1607; kds nyibi : 1111
Zara-i Cedd [/Zarayenicesi]; kds : 1088,
1111, 1161, 1186, 1405, 1514, 1591; kds
nyibi : 1111
Zara-i Eskihisr kds : 1607
Zara; kds : 1536, 1590, 1607, 1666; 'ya
kadar yol stndeki kdlar : 1138
Zaraeskisi bkz. Zara-i Atk
Zarayenicesi bkz. Zara-i Cedd
zahre gemisi(leri) : 119, 146, 585, 707, 821, 1053,
1389, 1797, 1833, 1871, 1873, 1877, 1914,
1938, 1939, 1940; leri bozlmak : 1895;
leri gndermek : 1662; ihzr : 1802;
tedrki : 1803; yaplmak : 353, 1042
zahre [/zehyir] : 54, 55, 122, 129, 158, 170, 173,
225, 321, 333, 417, 462, 483, 485, 490, 554,
556, 561, 595, 597, 601, 616, 667, 670, 701,
707, 730, 742, 782, 822, 835, 856, 877, 887,
910, 942, 945, 948, 953, 960, 970, 974, 1005,
1006, 1009, 1028, 1042, 1137, 1155, 1168,
1224, 1226, 1232, 1245, 1256, 1282, 1322,
1333, 1383, 1394, 1402, 1536, 1574, 1590,
1591, 1632, 1637, 1676, 1679, 1682, 1689,
1707, 1739, 1741, 1748, 1753, 1757, 1758,
1759, 1775, 1777, 1823, 1835, 1837, 1839,
1847, 1855, 1856, 1857, 1858, 1877, 1881,
1882, 1896, 1910, 1932, 1964, 1984, 1988;
akas : 1838; al(n)mak : 361, 911, 924,
928, 1795, 1796, 1801, 1967, 1984;
430

arabalar : 1256; beyi : 154, 388, 416, 925,
1268, 1346, 1594, 1977; buldurmak : 1100;
cemi : 775, 1042, 1215, 1422, 1453, 1736,
1746, 1751, 1795, 1812, 1824, 1833, 1838,
1843, 1851, 1989; avu irsli : 1422,
1544; avu tayni : 1544, 1607;
avular : 1736; defteri : 1794, 1795;
der-anbr : 496, 750, 847, 897, 909, 924, 928,
1100; der-mahzeni : 856, 1797, 1838;
emni tayni : 1794, 1795, 1796;
getr(t)mek : 108, 1154; gnder(il)mek :
320, 388, 1026, 1359, 1483, 1518, 1562, 1657,
1662, 1711, 1719, 1965, 1966; hzr etmek :
1100; hdmeti : 1455; hfz : 924;
ihrc : 822, 1346, 1633, 1736, 1863, 1864,
1947, 1955, 1965; ihzr : 158, 496, 667,
750, 753, 816, 847, 897, 925, 928, 1057, 1099,
1144, 1154, 1155, 1156, 1157, 1158, 1160,
1288, 1332, 1425, 1459, 1518, 1524, 1535,
1544, 1546, 1561, 1562, 1568, 1570, 1593,
1594, 1609, 1626, 1627, 1633, 1637, 1638,
1639, 1663, 1664, 1675, 1679, 1693, 1706,
1707, 1736, 1746, 1749, 1753, 1758, 1759,
1762, 1771, 1773, 1774, 1776, 1781, 1782,
1802, 1812, 1833, 1837, 1838, 1843, 1847,
1851, 1877, 1907, 1908, 1922, 1931, 1960,
1981, 1989; iletmek : 1707; indrmek :
45; irsli : 29, 146, 149, 162, 585, 822, 835,
1026, 1281, 1389, 1425, 1657, 1711, 1858,
1964, 1965; klleti : 1743; koyun beyi :
343, 344; koyun telefi : 344; kll
kymet etmek : 910; muzyakas : 27, 45,
95, 108, 154, 158, 266, 322, 411, 496, 513,
514, 596, 707, 882, 897, 909, 954, 989, 1057,
1092, 1099, 1100, 1144, 1150, 1151, 1152,
1153, 1154, 1156, 1157, 1158, 1159, 1160,
1165, 1168, 1225, 1268, 1271, 1288, 1332,
1359, 1361, 1524, 1531, 1546, 1561, 1593,
1609, 1626, 1627, 1637, 1639, 1642, 1663,
1664, 1674, 1773, 1774, 1776, 1837, 1838,
1847, 1851, 1858, 1881, 1902, 1908, 1910,
1958, 1959, 1960, 1965, 1969, 1989;
sr(dr)mek : 45, 846, 1153, 1154, 1156,
1159, 1160, 1161, 1518, 1536, 1637, 1744,
1824, 1858, 1910, 1939, 1989; tayni : 750,
1562, 1736, 1835; tahmli : 140, 149, 168,
464, 585, 701, 816, 883, 911, 1179, 1228,
1449, 1718, 1785, 1794, 1795, 1796;
tedrki : 95, 108, 158, 170, 195, 266, 388,
389, 496, 570, 581, 667, 750, 751, 772, 822,
835, 883, 897, 909, 923, 928, 948, 1024, 1057,
1099, 1150, 1151, 1152, 1160, 1162, 1165,
1179, 1192, 1201, 1242, 1255, 1281, 1288,
1307, 1330, 1332, 1346, 1449, 1466, 1483,
1531, 1535, 1546, 1561, 1562, 1570, 1594,

1609, 1610, 1626, 1639, 1655, 1656, 1663,
1693, 1704, 1713, 1746, 1758, 1759, 1760,
1762, 1771, 1773, 1781, 1782, 1812, 1824,
1833, 1838, 1870, 1881, 1902, 1908, 1977,
1981, 1984, 1989; teklfi : 562, 1833;
vakti : 730; verdrmemek : 67; vermek :
1194, 1361, 1657; yazm : 1689;
yklenmek : 1689; zabt : 111; si bol
yer : 410; ye zarr : 108
zam : 115, 123, 450, 686, 729, 812, 901, 920, 966,
1014, 1016, 1025, 1026, 1027, 1028, 1029,
1136, 1137, 1239, 1260, 1336, 1355, 1391,
1438, 1630; katli : 273
zakon (?) : 414
zlim : 182, 351
Zamn, kefl : 560
Zamantu kds : 1061
Zani Badeste(?), Frane Dragman : 215
Zani Mihal, Kapudn : 441
Zaplana; kazs : 1833; kds : 1820, 1833
zarar; tazmni : 70, 1909; u gezend : 51, 84, 87,
294, 321, 322, 329, 340, 491, 492, 493, 497,
649, 665, 668, 669, 671, 679, 684, 708, 769,
803, 815, 1025, 1027, 1079, 1086, 1163, 1194,
1310, 1314, 1381, 1479, 1582, 1583, 1623,
1624, 1723, 1778, 1818, 1893, 1927, 1967,
1973; u teadd : 126, 1580; u teadd
defi : 1090; u ziyn : 39, 366, 755, 786,
819, 1262, 1369; - mm : 282, 363; -
mla kefl olmak : 420
zviye : 638
zemet : 120, 121, 223, 263, 850, 901, 1032, 1239,
1453; bozmak : 850; mahsli : 889;
mutasarrf : 40, 273; tark : 901;
tasarruf : 43, 901, 1386; tevchi : 850,
1269, 1310; tezkiresi : 1269; topra :
889; zabt : 889; e dahl : 1386; in hara
tevchi : 729
Zebd; Azeb Aal : 731; azebler aas : 710
zehyir bkz. zahre
zehir : 188
Zekeriyy, ktil, Kefer-m k., m : 729
Zekiyye Kalas; azebleri : 823; hisr-erenleri :
823
Zemun (karyesi) : 1747, 1784, 1788, 1790, 1830,
1835, 1976, 1977, 1980, 1981, 1984, 1987;
Kona zahresi : 1626
zerbftc : 489, 609
zevyid : 5, 7, 14, 15, 625, 1630, 1827; rsm :
13; tevzi : 705; zuhr : 705, 1611; -i
vilyet : 13; e dahl : 13
NDEKS
Zeydn karyesi, m : 729
Zeyn b. Hoca, eli alnm : 1018
Zeyn b. Receb (?), Hocaysuf k., Aydos kz. : 1018
Zeyn, mfsid, Ekrd tyifesinden, Kilis : 1064
Zeynel Bey, Hakkri Beyi : 1003, 1052, 1085, 1243;
kethuds : 1085, 1243
Zeynel [/Zeynddn] Kethud, Haleb Beylerbeyisi
Kethuds : 1121, 1247, 1376
Zeynddn : 563, 564
Zeynddn bkz. Zeynel Kethud
Zeynddn, Prky Cemati Kethuds : 1473
Zeynddn, eyh, ehl-i fesd, Krd : 1426
zeyt-i revgan : 1297
zeyt-i sabun birmek : 1248
Zeytun Cemati, Yahd cemati : 1244
zeytn aalar : 1321
zrh giydrmek : 198
Zigmund Ogst, Leyh Kral : 70, 71
Zihne kds : 473, 475, 787, 1143, 1651, 1652
Ziln; Areti, Diyrbekir : 1029; Cemati :
1603
Zile kds : 638; nyibi : 1399
zimem bkz. zimmet
zimmet [/zimem] : 13, 279, 296, 302, 312, 351, 366,
454, 504, 510, 519, 520, 522, 540, 678, 814,
856, 941, 1017; tahsli : 421; -i ns : 856;
-i umml : 325
zimm(ler) : 8, 20, 21, 69, 86, 107, 130, 142, 144,
145, 166, 188, 198, 199, 208, 221, 228, 251,
302, 318, 338, 381, 429, 432, 450, 487, 563,
621, 629, 659, 660, 723, 801, 856, 912, 975,
993, 1101, 1132, 1184, 1189, 1195, 1312,
1328, 1345, 1477, 1517, 1585, 1689, 1720,
1769, 1825; kassb : 524; resler : 1402;
tuyn : 620
zin thmeti : 103
zincr : 273; bozmak : 273, 1457
zindn : 188, 281, 482, 712, 777, 1182, 1733;
bozmak : 657, 1274; delmek : 421; clar :
657; dan hals : 937; dan tlk : 631, 643
zinde celeb : 159
zir : 238, 319, 1703, 1725, 1747
zirat : 16, 78, 84, 631, 1361, 1611; etdrilmek :
1373; etmek : 353; olunmak : 1373;
olunmamak : 1373; harset : 1869;
harset olunmamak : 66; e kbil olmamak :
361
Zirinsk-ol : 270, 536; 'nn mektb : 270
Ziti hfz : 116, 117
Ziyde karyesi, Buka nh. : 254
ziyde k : 896
431
ziyde bah : 596, 859
ziyde harc almak : 338
ziyret : 191
zulm : 103, 390, 617, 638, 754, 1047, 1253, 1340,
1699, 1844, 1979, 1983; cevr : 70;
fesd : 1007; hayf : 66, 77, 167, 186, 201,
273, 312, 420, 529, 721, 932, 1135, 1173;
teadd : 42, 66, 68, 78, 148, 167, 179, 182,
183, 204, 205, 215,
223, 287, 288, 303, 311, 338, 420, 421, 425,

447, 459, 467, 474, 485, 551, 564, 617, 675,
721, 838, 870, 984, 991, 994, 1003, 1017,
1041, 1066, 1121, 1129, 1137, 1175, 1248,
1249, 1307, 1324, 1361, 1442, 1473, 1474,
1496, 1685, 1767, 1833, 1866, 1883, 1901,
1975, 1989; n defi : 1306
zam (tyifesi) : 5, 78, 111, 260, 296, 310,
320, 321, 340, 412, 467, 491, 493, 494, 516,
550, 576, 577, 623, 646, 652, 654, 665, 695,
699, 705, 732, 769, 776, 778, 784, 787, 797,
857, 939, 940, 954, 973, 1049, 1056, 1081,
1196, 1197, 1247, 1310, 1333, 1436, 1438,
1448, 1450, 1458, 1518, 1532,1592, 1637,
1768; bert : 14; defteri : 1391;
tmrlar : 589, 1088; tmrlar defteri :
973; topra : 459; zulmi : 459
Zfer, Kayseriyye Beyi erkes Bey'in Kethuds :
1370, 1384
Zlfikr b. Mehmed, siysete mahkm, Rum ey. : 156
Zlfikr, Arab ekys resi, Kerek sn. : 105
Zlfikr, nzr karnda : 150
Zlkadirl bkz. Dulkadirl
zmre-i mslimn : 1620
Znnn, Dulkadirl : 1259
Zveyb (?), Erbil : 563
NDEKS
433
Defterde yanl yazlan yer isimleri ve nvanlara ait izelge

Defterde geen
yanl yazlm
Doruyazlm
Beyehri
Yeniehir
367
Midill beylerbeyisi
Midill beyi
561
Sack beylerbeyisi
Sack beyi
561
Koloz
Golos
581
Nibol
Gelibol
636
Golo
Lugo
909
Baban kads
Bayat kads
932
Tekfurkrli
Tekfurgli
1088
Ohyabol
Ahtabol
1102
Misivr
Misivri
1122
emikezek
emikezek [beyi]
1129
Uzuncaorhas Kyi
Uzuncaova-i Hasky
1186
zvornik beylerbeyisi
zvornik beyi
1217
Sirem beylerbeyisi
Sirem beyi
1217
Sakz beylerbeyisi
Sakz beyi
1387
1- Ahyol ve Ahtabol kelimeleri birbirlerinin yerlerine kullanlmlardr.

2- Burgaz, Burgos ve Burgoz kelimeleri birbirlerinin yerlerine kullanlmladr.
Hkm no:

Mühi̇mme Özet İndeks

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Mühi̇mme Özet İndeks

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

T.C.

Dvn- Hmyn Sicilleri Dizisi : II

5 NUMARALI MHMME DEFTER

Bilgisayar Dizgi-Sayfa Dzenleme

5 NUMARALI MHMME DEFTER

ve deerlendirmek iin, Osmanl Arivi'nde aratrmalar yapmak

Trkiye Cumhuriyeti, Osmanl Devleti'nden devralm olduu

Anadolu Seluklularnn tesiriyle, Osmanl Devlet tekiltnda yaps ve

kimselerdi. Mhimme-nvsler baka yazlar yazmakla megul olmayp,

Mhimme Defterlerinde yer alan konular; devrin zaman, mekn ve

Netice olarak, XVIII. yzylda devlet ilerinin Divn- Hmyn'dan

belgelerin asllaryla defter kaytlarnn karlatrlmasna frsat vermesi

botur. nc sayfasnn st ksmnda "Cz-i Evvel Ahkm- mr f

Defterin kaleme alnd H. 973 (1565-1566) yl olaylar ksaca yle

kprlerle bal ada hlindeki Zigetvar ehrine ular. Padiahn

Saray- Atk Aas Ali'ye borlu olduklar hlde Venedik'e kaan

ran'dan firar ederek gelen Rstem ve adamlarnn ran'la yaplan

Belilerin askerlerini geri ekmeyip Bana Kalesi'ni (hkm. 492) ve

Cezyir Beylerbeyi Piyale Paa'nn Sakz seferine serdar tayin

8- Ordunun ne zaman sefere kaca, sefer srasnda askerlerin

1057), Pnarhisar (hkm. 1092) ve Tmvar'dan zahire (hkm. 96)

kiilerin Eyb Sultan Camii'nde toplanarak hatim okuyup zafer iin

olmayan frenk tccarlara koyun ve zahire satlmamas (hkm. 533); ran'a

halknn isyan ederek vergilerini vermedikleri (hkm. 1131, 1135); Filek'te

bir kyn yamaladktan sonra yakalanan 16 kfir korsann stanbul'a

Varlkl kiilere kasaplk yaptrlmas (hkm. 1244); Larende (hkm.

yollarda bedava yem ve yiyecek almamalar, almakta srar edenler olursa

16- lke snrlar iindeki gayrimslimlerin arap yaparak imeleri

hakknda aratrma yaplmas (hkm. 130); Rudnik ve Franconfca

skenderiye'de sahte arzlarla gedik tevcih eden ve yaplan aramada

Lahsa Beyi Ferruh Paa'nn yapt baarl hizmetlerden dolay

beklettirilmesi (hkm. 1084); Hac yolunda fakirlere verilecek olan

evlerinden yksek olarak ina ettikleri kilisenin Mslman evleri

halka ktlk yapan Hamza olu Yusuf ve arkadalarnn kree

zerine Eski Zara, Hasky ve Filibe kadlarnn durumla bizzat

kimlii belirsiz ahslar skele Emininin haberi olmadan tamamalar

Ergene nehri zerinde yaplan Pavli kprsnn bulunduu yer

karlmamtr. Mkerrer olan hkmlerin zetleri bir defa yaplp, ilgili

Bunlarn dnda, bir de tamamen yanl yazl neticesi ortaya

Eserin hazrlanmasnda emei geen Babakanlk Devlet Arivleri

Gurre-i Muharrem 973 (29 Temmuz 1565)

Ereli Liman'nda batan gemiyi kartmakla grevlendirilen Hssa reislerinden

Karahisr- Shib beyine ve kadsna

Karahisar'da ldrlen yenierilerden dolay hapsedilmi olan Hsrev Suba ve

Bilecik Madeni'nde demir yuvalak imali iin grevlendirilen bey, msellem,

2 Muharrem 973 (30 Temmuz 1565)

Dra Kalesi'nde grevli yenierilerin maalarnn bir ksmnn Gmlcine'nin

Gelip geen yolcularn, yol zerinde bulunan kylerin rnlerine verdikleri

5 NUMARALI MHMME DEFTER

Tahrir esnasnda ortaya kan zevidin ve Havss- hmyun'a yarayan

Tahrir olunan yerlerdeki vakf kylerin defterde kaytl reysnn ve onlarn

Tahrir olunan yerlerde, mutasarrflar elinde mlk olduunu gsterir mlknme,

mid'de iftlik mutasarrf olup Mslmanlara gre daha az vergi veren

Nusaybin hslarnda defterde yazl olan miktardan fazla tohum ektirildii ve

Muktaa eklinde tasarruf olunmakta iken yeni tahrirde muktaalklar kaldrlan

Tahrir olunan yerlerdeki baz sancakbeyleri ile zeamet ve timar sahiplerinin

Hss- atk kylerde ortaya kan zevidin, mltezimleri tarafndan kabul

Tahrir olunan yerlerde bulunan Araplardan bde Cemaati'nin ok sayda deveye

Eyalet tarikiyle sancak tasarruf eden Krt beylerine

Baka sancaklardaki yerlerini terkederek kendilerine bal airetler arasna

Medine-i Mnevvere'ye kadar yol zerinde bulunan kadlara

Ahi isimli zimmyi drt hizmetisiyle birlikte katlettirdiine dair ad geenin ei

Ev basp soygunculuk yapmakla sulanan ve davalar grlmek zere kendisine