DENZ TCARET VE SGORTA HUKUKU BTRME SINAVI

CEVAP ANAHTARI
(FT MUNARALI RENCLER)

I.

Merkezi stanbulda bulunan Austos Denizcilik Ltd. ti.,Hamburg Gemi Siciline

kaytl bir yolcu gemisini satn almtr.

1. Austos Denizcilikin bu gemiyi sefere kmad zamanlarda kyya bal
yzer otel eklinde kullanmas durumunda gemi niteliinin devam edip
etmeyeceini, geminin unsurlarn da belirterek, aklaynz. (5 puan)
Yant: TTK m.931de saylan unsurlarn geici olarak kaybedilmesi gemi
niteliinin kaybedilmesine sebep olmaz. Bu sebeple gemi nitelii devam
eder. (Bkz. Rayegan Kender/Ergonetingil/ Emine Yazcolu, Deniz
Ticareti Hukuku, Temel Bilgiler, Cilt I, Oniki Levha Yyanlar, stanbul,
2014, s. 35-36.)
2. Austos Denizcilikin bu gemiyi hangi artlarn varl halinde stanbul Gemi
Siciline tescil ettirebileceini aklaynz. (5 puan)
Yant: ncelikle geminin tescili caiz bir gemi olmas ve yabanc bir
gemi sicilinde kaytl olmamas gerekir. Austos Denizcilik bir limited
irket olduundan TTK m.940/4-b uygulama alan bulur. ( Bkz.
Kender/etingil/Yazcolu, s. 46-48)
3. Austos Denizcilik,G Bankasndan ald 1.000.000 Amerikan Dolar kredi
borcunun teminat olarak bu gemi zerinde G Bankas lehine ipotek tesis
etmek istemektedir. Taraflar bu amala yazl bir anlama yapmtr. G
Bankasnn gemi zerinde ipotek hakk iktisap etmesi iin bunun yeterli
olup olmadn aklaynz.(5 puan)

Yant: potein kurulmas iin TTK m.1015te aranan artlar yerine

yazl

gelmemitir;

anlama

yeterli

deildir.(

Bkz.

Kender/etingil/Yazcolu, s. 80)
II. Mersin Limanna doru yk almak zere bo ekilde seyretmekte olan Kzl
Deniz isimli kuru yk gemisi, kaptann trafik ayrm hattna dikkat etmemesi nedeniyle
kar ynden gelen ve hz limitinin ok zerinde seyrettii iin zamannda manevra
yapamayan Rostock isimli konteyner gemisi ile arpmtr. arpma sonucu
Rostock gemisinin gvertesinde bulunan konteynerler denize dm, Rostock
gemisindeki iki gemi adam yaralanm, Rostock ve Kzl Deniz gemilerinde ar
hasar meydana gelmitir.
1. Meydana gelen zararlardan kimin, hangi hkmler uyarnca sorumlu
tutulabileceini aklaynz. (10 puan)
Yant: TTK m.1286 vd. uyarnca atma hkmleri uygulanr. TTK
m.1289a gre, eya zararndan doan tazminat istemleri bakmndan
donatanlarn sorumluluu mteselsil deildir. Gemi adamlarnn
yaralanmas

bakmndan,

mteselsilen

sorumlu

TTK

olacaklardr.

m.1290

uyarnca

Denize

den

donatanlar
konteynerler

bakmndan, TTK m.1289/2 uygulanacaktr. Bu nedenle Rostok

gemisinden
gemisinin

denize

den

donatanna

konteynerler

bavurmak

bakmndan

mmkn

Kzldeniz

olacaktr.

(Bkz.

Kender/etingil/Yazcolu, s. 282 vd.)

2. Kzl

Deniz

gemisi

arpma

sonucunda

denize

yakt

szdrmaya

balamtr. Rostock gemisinin hz snrna uygun ekilde seyrettii

varsaymnda, Kzl Deniz gemisi donatannn denizde meydana gelen
kirlenmeden hangi hkmler uyarnca sorumlu tutulabileceini aklaynz.
(5 puan)
Yant: 2001 tarihli Gemi Yaktlarndan Kaynaklanan Petrol Kirlilii
Zararnn Hukuki Sorumluluu Hakknda Uluslararas Szleme
uygulama alan bulacaktr. dari para cezalar iin ise evre Kanunu
uygulanacaktr.

3. Kzl Deniz gemisinin deniz trafik kurallarna uygun ekilde seyrettii

varsaymnda, Rostock gemisiyle arpmay nlemek iin Kzl Deniz
gemisinin kaptannn gemisini karaya oturtmas halinde bundan ileri gelen
zarar ve masraflarn mterek avarya saylmas mmkn mdr? Ksaca
aklaynz. (5 puan)
Yant: Kzl Deniz gemisi bo olduundan TTK m.1272ye gre,
mterek

avaryann

artlar

gereklememitir.

(Bkz.

Kender/etingil/Yazcolu, s. 265 vd.)

III. A, mlkiyeti B Finansal Kiralama A..ye ait, stanbul Gemi Siciline kaytl Alan I
isimli yk gemisini 1 yl sreyle finansal kiralama yoluyla kiralam, daha sonra Alan
I gemisinin 4, 5 ve 6 numaral ambarlarnda 2.000 rulo kt yknn zmitten
Batuma tanmas hususunda C ile anlamtr. Sz konusu yk iin A tarafndan
dzenlenen konimentoda 2.000 rulo kt yklendi kayd ve tayann
balangtaki elverisizlikten sorumlu olmayaca kayd yer almaktadr.
1. Yolculuk srasnda gemi adamlarndan birinin 4 numaral ambara sigara
izmariti atmas nedeniyle yangn km, yangn geminin dier blmlerine
sramadan sndrlmse de bu ambarda bulunan 500 rulo kt
tamamen zayi olmutur. Bnin zarardan sorumlu tutulup tutulamayacan
aklaynz. (10 puan)
Yant: TTK m.1180 uyarnca, zarar yangndan kaynaklandndan B
zararlardan sorumlu tutulamaz. (Bkz. Kender/etingil/Yazcolu, s.
216)
2. Yangnn sebebi yolculuk balangcnda arzal olan ambar aydnlatma
tesisatnda meydana gelen ksa devre olsa idi cevabnz deiir miydi?
Aklaynz. (10 puan)
Yant: Konimentoda yer alan balangtaki elverisizlikten sorumlu
olunmayaca kayd TTK m.1243 ve m.1245e gre geersizdir. TTK

m.1141

uyarnca,

tayan

sorumlu

olurdu.

(Bkz.

Kender/etingil/Yazcolu, s. 208- 210/ 228-229)

3. 2.000 rulo kdn kararlatrlan tarihten 10 gn sonra Gye teslim

edilmesi

varsaymnda,

Bnin

gecikmeden

ileri

gelen

zararlardan

sorumluluunun snrlandrlm olup olmadn aklaynz. (5 puan)

Yant: TTK m.1178 uyarnca tayan gecikmeden doan zararlardan
sorumludur. Tayann gecikmeden doan sorumluluu, TTK m.
1186/6 uyarnca snrldr.(Bkz. Kender/etingil/Yazcolu, s. 224)

IV. pek Tekstil Ltd. ti.,S Sigorta A.. ile 1.1.2013 tarihinde akdettii szleme ile
Kocaelindeki fabrika ve depolarnda bulunan tekstil makineleri ile tekstil rnlerini
yangn rizikosuna kar bir yl sre ile sigortalatmtr. pek Tekstil, sigorta irketinin
kendisine verdii teklifnamede yer alan sorulardan birine verdii cevapta fabrika ve
depolarda yangn alarm bulunduunu beyan etmitir. 20.6.2013 tarihinde depolardan
birinde yangn km ve 200.000 Euro deerinde tekstil rn yanmtr. Yaplan
ekspertiz neticesinde fabrikada yangn alarm bulunmakla birlikte depolarda
bulunmad tespit edilmitir.
1. pek Tekstil tarafndan hangi grevin ihll edildiini ve bu ihll iin TTKda
ngrlen yaptrm aklaynz. (10 puan)
Yant: TTK m.1435 vd. hkmleri uyarnca, szleme ncesi ihbar
grevi ihll edilmi olur. TTK m. 1449/2de dzenlenen yaptrm
uygulanr. (Bkz. RayeganKender, Trkiyede Hususi Sigorta Hukuku,
On ki Levha Yaynclk, stanbul, 2013, s. 253 vd.)

2. pek Tekstil primin ilk taksidini 15.1.2013 tarihinde demi, taraflar sonraki
prim taksitlerinin her ayn 15. gn muaccel olaca hususunda
anlamlar ve bu husus polieye yazlmtr.pek Tekstilin sigorta
tazminatnn denmesini talep etmesi zerine S Sigorta A..,pek Tekstilin
en son 15.4.2013 tarihinde demede bulunduunu; o tarihten beri prim

taksitlerinin denmediini; bu nedenle sigorta himayesinin 15.5.2013

tarihinde durduunu; dolaysyla sigorta tazminatn demekle ykml
olmadn ileri srmtr. S Sigorta A..nin bu iddiasn deerlendiriniz. S
Sigorta A..ninprim taksitlerinin denmemesi karsnda hangi hukuki
imkndan yararlanabileceini aklaynz. (10 puan)
Yant: TTK m.1434 uyarnca, izleyen taksitlerden herhangi birinin
zamannda denmemesi halinde sigortacya tannan imknlardan
yararlanabilir. ( Bkz. Kender, s. 241-243 vd.)

3. pek Tekstil ile S Sigorta A.. arasndaki szleme uyarnca fabrika ve

depolarda bulunan tekstil makineleri ile tekstil rnleri 1.000.000 Euro
bedel zerinden sigortalanmtr. Yangndan sonra yaplan ekspertiz
neticesinde makine ve tekstil rnlerinin deerinin 2.000.000 Euro olduu
tespit edilmitir. Bu durumun denecek sigorta tazminat zerinde bir etkisi
var mdr? Aklaynz. (5 puan)
Yant: TTK m.1462 uyarnca, eksik sigorta sz konusudur. Hkmde
ksmi zarar iin ngrlen esasa gre deme yaplr. ( Bkz. Kender, s.
304-306 vd.)

V. A,1.8.2012 tarihindeS Sigorta A.. ile ei Enin lm halinde kendisine 300.000

TL denmesini ngren bir szleme akdetmitir. A ve E 2.2.2014 tarihinde
otomobilleriyle stanbuldan zmire seyahat ederken sarho bir kamyon srcsnn
hatal sollama yaparken aralarna arpmas sonucunda kaza geirmiler, kazada A
yaralanm, E ise hayatn kaybetmitir.
1. A, S Sigorta A..ye bavurarak sigorta bedelinin denmesini talep etmitir.
S Sigorta A.. ise Ann 1.1.2013 tarihinde Z Sigorta A.. ile ei Enin
lm halinde Aya 200.000 TL denmesini ngren bir szleme daha
akdetmi olduunu; bu nedenle kendisiyle akdedilen szlemenin geersiz
olduunu ileri srerek deme yapmay reddetmitir. S Sigorta A..nin
kendisiyle akdedilen szlemenin geersiz olduu iddiasn deerlendiriniz.
(5 puan)

Yant: TTK m.1491 uyarnca, zenginleme yasa ve ifte sigorta

yasa geerli olmadndan szleme geerlidir. ( Bkz. Kender, s.
314-316 vd.)
2.S Sigorta A..nin sigorta bedelinin tamamn dedii varsaymnda dedii
bedeli kamyon srcsnden talep edip edemeyeceini aklaynz. (5
puan)
Yant: Hayat sigortalarnda halefiyet sz konusu olmadndan
sigortacnn kamyon srcsne bavurmas mmkn deildir.( Bkz.
Kender, s. 342 vd.)
4. A, 2013 ylnn Eyll ayna kadar prim taksitlerini dzenli ekilde
demitir. 2013 yl banda iten atlmas zerine ekonomik gle
dm ve prim taksitlerini deyemez hale gelmitir. Ancak yeni bir i
bulduunda prim taksitlerini eskisi gibi dzenli ekilde deyebileceini
dndnden sigorta szlemesinin devam etmesini istemektedir.
Ann yararlanabilecei hukuki bir imkn var mdr? Aklaynz. (5 puan)
Yant:

TTK

m.1500

uyarnca

sigortacdan

isteyebilecektir. (Bkz. Kender, s. 245-247 vd.)

dn

para