W

S PE AKE RS CORNE R

Ze verwierpen het geweld in Parijs, maar veel moslims voegden er meteen aan toe dat ze kwaad waren
om de M O H A M M E D - C A R T O O N S in Charlie Hebdo. Waar komt die boosheid vandaan?
vraagt Guillaume Van der Stighelen zich af.

k was ook kwaad toen ik de cartoons

van de profeet zag. Maar daarom grijp
ik nog niet naar een kalasjnikov. Een
jonge moslim in Parijs uitte zijn verontwaardiging voor de camera, daags na de aanslag
in Parijs. Je hoorde die uitspraak in vele vormen over de hele wereld. Telkens als de aanslag veroordeeld werd door een aanhanger
van de islam moest er duidelijk bij vermeld
worden dat hij de cartoons verwierp. Heel
vaak benadrukten de gelovigen dat ze boos
waren, maar dat ze daarom nog geen geweld
gebruiken. Dat geweld, dat is er voor hen te
veel aan.
Wat we ons daarbij mogen afvragen is:
wie heeft die jongens en meisjes geleerd dat
ze kwaad moeten zijn vanwege een spotprent? Waar hebben ze als leefregel meegekregen dat ze zich boos moeten maken als
iemand lacht met hun geloof of met de symbolen ervan? Je wordt niet geboren met zon
stelling in je hoofd. Vergeet even de moorden
van vorige week, voor zover dat mogelijk is.
Vergeet even alle terreur in naam van een
god of een andere levensbeschouwing. Laten
we het enkel hebben over die boosheid.
Moi aussi, jtais fach.
Het maakt deel uit van een gedragscode.
Een aangeleerde gedragscode. Als iemand
spot met God, dan moet er verontwaardiging
getoond worden. Zo hoort het. Het wordt
onderwezen aan kinderen, heel vroeg. Het
boos zijn getuigt van goede godsdienstigheid,
van trouw aan de profeten, de heiligen, de
goden. Toen ik als kind spotte met Jezus,
zijn moeder en zijn kruis, werd ik in katholieke kringen vies bekeken. Er was een opbod
van verontwaardiging, zeker als er een tante
nonneke of een nonkel pater in de buurt was.
Om het kwaadst, en dat om n enkele reden:
mijn jonge katholieke tijdgenoten gingen
ervan uit dat het van hen verwacht werd.
Dat hun ouders en leraars trots zouden zijn
als ze zich boos maakten op mij en mijn spotternijen.

WWW.KNACK.BE

GUILLAUME VAN
DER STIGHELEN
Ex-reclamemaker
en medeoprichter
van Duval
Guillaume,
schrijft boeken,
columns en
cursiefjes.

Flink, flinker,
flinkst. Zo
ontstaat een
opbod onder
jongens die
menen te
kunnen scoren.

Groepsgedrag
Iemand heeft ooit aan de jonge moslim op
tv gezegd dat het ink is om boos te zijn als
er met de Profeet gespot wordt. Op zich is
dat niet erg. Maar er is ook nog zoiets als
groepsgedrag. Flink, inker, inkst. Zelfs
burgerrechtenactivist Dyab Abou Jahjah
moest toen hij de aanslag afkeurde expliciet
vermelden dat hij de Charlie-cartoons wansmakelijk vindt. Ook hij, vrijdenkend mens,
moest laten horen aan alle goede moslims dat
hij de cartoons afkeurt. Hij deed het op een
wellevende manier, en welbespraakt, maar
hij deed het. Anderen zijn minder welbespraakt en komen agressiever uit de hoek.
Zo ontstaat een opbod onder jongens die
menen te kunnen scoren. Zoals de hooligan
denkt dat hij zijn club dient door bushokjes
te vernielen als de scheidsrechter in hun
nadeel heeft geoten. Het mondt uit in de
ontsporingen die we kennen. Geloof en
geweld zijn geen vreemden van elkaar. Het
is een piramide. De basis is verontwaardigd.
De middenmoot is boos. En helemaal bovenaan slaan de stoppen door. Zonder de basis
geen doorslaande stoppen.
We hoeven daar geen leger op af te sturen.
Legers zijn voor watjes die van een veilige
afstand stoer willen doen. We hoeven ook
geen godsdiensten te verbieden of te deporteren. We hoeven helemaal niets te doen. We
moeten alleen maar stoppen met iets te doen.
Stoppen met kinderen op te voeden met de
gedachte dat het ink is om boos te zijn op
mensen die spotten met de overtuiging die
we ze meegeven.
Laat de ouders, de leraars, de buren en de
vrienden van die jongen op tv, en alle anderen
die zo luid moeten laten horen dat ze boos zijn
om die cartoons hier even bij stilstaan: denk
drie keer na voor u aan kinderen wijsmaakt
dat het netjes staat om kwaad te zijn vanwege
spotprenten. Op een dag tonen ze u met trots
hun verontwaardiging, op een manier die u
misschien niet meer leuk vindt.

14 JANUARI 2015 77