1/5

ngilizce nasl renilir?

lk nce Yabanc dil nasl renilmez? sorusu ile balayalm m? Gramer alarak yabanc dil
renilemez. Neden mi? u cmleye bir bakn:
Sorular altklarnzdan m kt?
Cmlenin tmn incelemeden nce sadece aadaki szce bakalm:
altklarnzdan m
Bu szc kk ve eklerine gre ayrp analiz ederek, her ekin adn ve fonksiyonunu yazabilir misiniz?
te doru cevap:
al tk lar nz dan m
Kk-Sfat-okluk Yardmc-2. oul ahs ismin soru fiil eki-ses iyelik eki-den eki hli
Sizin cevabnzla ayn m? Deilse hi sorun yok. Bu sorunun doru cevabn az sayda insan verebilir. Peki,
bu kelimeyi kullanrken, bu kurallar biliyor, hatrlyor ve tek tek uyguluyor musunuz? Genelde bu soruya
verilen cevap hayr olacaktr. Peki, nasl oluyor da dil bilgisi kurallarn bilmediiniz hlde bu kelimeyi
doru kullanyor ve anlyorsunuz? Bir dnn, bu szck ana dilinizden bir para deil mi? Elbette, cevap
evet olacaktr. Ama nasl oluyor da bunun zmlemesini (analizini) ve ilevlerini (fonksiyonlarn)
bilmiyorsunuz? Yoksa siz Trke bilmiyor musunuz? Grdnz gibi, ana dilimizde olsa dahi tek bir
kelime ile dil bilgisi kurallar asndan baa kmak zor. Bir baka deyile, bu kelimeyi ok rahat
kullanabildiimiz ve anlayabildiimiz halde, bu kelime ile ilgili dil bilgisi kurallarn aklayamyoruz.
Buradan yle bir sonuca varabiliriz: Bir dili bilmek, o dil ile ilgili dil bilgisi kurallarn matematik formlleri
gibi bilinli olarak bilmek anlamna gelmedii gibi, dil bilgisi kurallarn bilinli olarak bilmek de bir dili
bilmek anlamna gelmez. Trkiyede yabanc dil eitimindeki yanllk da buradan, yani bir dili bilmeyi dil
bilgisi kurallarn bilmekle e anlaml gren yaklamdan kaynaklanyor.
imdi, Trke renen bir yabanc renciyi dnn. Trke renmek iin yalnzca dil bilgisi alyor.
Siz de ona yardm ediyorsunuz. Yukarda size sorulan soruyu ona sorun. Bu soruyu cevaplayabilmesi iin
neler yapmas gerekir?
ncelikle bu renci, bu szckleri, kkleri, ekleri ve bunlarn fonksiyonlarn bilecek. Fakat ii bununla
da bitmiyor.
Daha sonra bu renci ses uyum kurallarn bilecek. rnein, neden aldiklarinzden deil de
altklarnzdan olduunu bilecek. rencimizin ii henz bitmedi.
Bu renci, ayn zamanda bu eklerin srasn da, yani neden aldanlarnztk m olmadn da bilecek.
Btn bunlardan sonra o szcn ne anlam ifade ettiini, cmle iindeki yerini ve elerle ilikisini
bilecek.
Dikkat edecek olursanz, renci henz cmle seviyesine bile geemedi. Szck seviyesinde bu kadar eitli
ve karmak ilemleri yapmak zorunda. Bir de, insann bir anda ancak bir ileme dikkat edebilecei gerei
gz nne alnrsa bir rencinin ayn anda, birden fazla ilemi bilinli olarak yerine getirmesi mmkn
grnmemektedir. nk bir renci ayn anda;
Szck ierisinde;
Ek-kk analizini ve bunlarn ilevlerini
Ses uyumunu
Eklerin srasn
Cmle ierisinde;
Szcn cmledeki anlamn ve yerini
Szcn dier elerle ilikisini
Para ierisinde;
Cmlenin dier cmlelerle ilikisini bilmek ve bunlar uygulamak zorundadr.

1/4

Ayn anda yaplmas gereken bilinli ilemler, beynin kullanlabilen kapasitesinin stndedir. Sonu olarak
rencinin bu ekilde, dilin kurallarn renmeye alarak yabanc dilini ilerletme ihtimali yoktur. Ayrca,
rencinin btn dil bilgisi kurallarn bildii varsaylsa bile, yine bir baka sorun onu beklemektedir. Dili
kullanlrken, zellikle okuma ve dinleme ilemlerini yaparken kurallar dnecek zaman yoktur. Bir
kelime, bir anda retilir. Yukardaki rnekte verilen bir kelimeyi retmek bile dakikalar alr. Bu ekilde dil
bilgisi kurallarn dnerek ve uygulayarak iletiim kurulamaz ve srdrlemez.
Grld gibi, nasl bir yabanc rencinin dil bilgisine dayal bir eitim almas onun Trkeyi renmesini
salamaz ise, ayn ekilde sizin de dil bilgisi arlkl bir dil renimi ile herhangi bir yabanc dili renmeniz
mmkn deildir. Bu yzden, bunca zaman, para ve emee ramen, yabanc dilde istediiniz dzeye
ulaamadnz. Trkiyede yabanc dil eitiminin de temel sorunu budur. Yabanc dil eitimi dil bilgisi odakl
srdrlmekte ve dil bilgisi bilmek o yabanc dili bilmekle e tutulmaktadr. Bu tr bir renme sistemi de,
yukarda verilen Trke rnekte akland gibi, yabanc dil eitiminde harcanan bunca emek, para ve
zamana ramen, istenilen ve amalanan baary getirmemektedir.

te size gerek yabanc dil gelitirme yntemleri

1.Okuma
zellikle ders d hikye ve roman okumak dil geliimi iin ok byk bir katk salar. Okuma, her kelimeyi
harfi harfine okuyup srasyla harfleri, kelimeleri, cmleleri ve tm metni kavramak anlamna gelmez.
Hikye kitab okumak, dil edinimi iin n koul olan anlalabilir girdi ve uygun duyusal etkiyi salad
iin yabanc dil baars iin ok byk neme sahiptir. Sadece hikye kitab okumann yabanc dil
yeterliliini %49 orannda etkilediini bulmulardr.

yeni kitap ya da metin okumaktansa, bir kitab ya da metni kez tekrar etmek daha faydaldr. Bir kitab
tekrar ederek okumak, her tekrarnzda o kitab anlama orannz artraca iin, daha ok anlalabilir girdi
elde etmenizi salayacaktr. Bunun sonucunda, okunan kitapta geen kelimeler ve dil bilgisi kurallar daha
kolay ve hzl edinilebilecektir, yani bilinaltnda yer edecektir.
Hemen szle sarlmak yerine bilmediiniz szcklerin anlamlarn tahmin etmeye aln. Sonra bu
szckleri szlkten kontrol edebilirsiniz. Resim, grafik, tablo gibi grsel eleri dikkatli incelemek
anlamanz kolaylatracaktr. Ayrca, zellikle yabanc diliniz ileri seviyede deilse, kasetleri olan kitaplar
bulmaya aln. nce kitabn neden bahsettiini kavramak iin genel dinleme yapn. Eer yabanc dil
parasnn hem yazl hem de ses kayd varsa, ncelikle okuma metnine bakmadan dinleyin. Kesinlikle
okumayn. nk bir kelimenin ilk karlatnzda telaffuzu nasl aklnzda kalrsa, o ekilde devam eder
ve deitirilmesi olduka zordur. Bu nedenle, nce yazl hlini grmeden bir kelimenin telaffuzunu duymak,
doru telaffuz renimi iin ok nemlidir. Bol bol okumak, zellikle dinlemek ve izlemek konuma
becerinizi genel olarak gelitirecek en nemli etkenlerdir.

2/4

Okuma ve dinleme almalarn ayn anda yapmayn. Yani dinlerken, ayn anda kitab da takip etmeyin.
Dikkatinizi o anda bir eye verebileceiniz iin, her ikisini birlikte yapamazsnz.

d. Yazma
ncelikle, yukardaki blmlerde ayrntl olarak akland gibi, yazma, edinim sonucunda ortaya kar.
Nasl bir insan para harcayarak maddi gcn artramazsa ve maddi gcn artrmas iin bir emek sarf edip
maddi girdi salamas gerekirse, ayn ekilde siz de bol anlalabilir girdi elde ederek ve zellikle bol bol
okuyarak yazma becerinizi gelitirebilirsiniz. Yazma almalar, sizin yazdnz metni daha iyi
dzenlemenize, fikirlerinizi bir btn olarak ifade etmenize, imla kurallarn daha iyi kullanmanza yardmc
olabilir.

Video, TV ve Film
Video, TV ve film, hem grsel hem de iitsel girdi salamas ve grsel ipularnn fazla olmas sebebiyle
olduka zengindir. Video, TV ve filmin bir de grsel ekicilii gz nne alnrsa, dil edinimi iin
vazgeilmez bir ara olarak gzkmektedir.
Herhangi bir aratrma motoruna (search engine) girip moviescript veya flmscript anahtar kelimesi
yazld takdirde ilgili sitelere ulamak ve yzlerce filmin konumalarnn yazl dkmn almak
mmkndr.
Film konumalar iin rnek bir site > http://www.imsdb.com (imdb deil dikkat edin)

3/4

Film veya video izlerken nelere dikkat edeyim?

Eer yabanc diliniz izlediiniz filmi genel olarak anlayabileceiniz dzeyde deilse;
1. nce filmi Trke seslendirmeli izleyin.
2. Sonra orijinal seslendirmeli, Trke alt yazl izleyin.
3. Daha sonra birka kez orijinal seslendirmeli ve yabanc dilde alt yazl izleyin.
4. Sadece orijinal seslendirmeli izleyin

Test zmek yabanc dil renmem iin yararl m?

Hemen unu syleyebilirim: Test zerek yabanc dil renilmez. Bu konuda yle bir benzetme yaplabilir:
Kaba bir rnek olacak ama bir tavuunuz var. Siz bu tavuun kilo almasn istiyorsunuz. Tavuu her gn be
kez tartyorsunuz. Tartma saynz sizin tavuunuzun kilosunu artrmayacaktr. stediiniz kadar tartn, siz
tavua yem ve su vermedike tavuunuzun arl ayn kalacaktr. Benzer ekilde, siz de yabanc dil
seviyenizi gelitirmedikten sonra, defalarca test zerek yabanc dilinizi gelitiremezsiniz. Bol bol okumaz,
dinlemez, izlemezseniz yabanc dilinizi istediiniz dzeye getiremezsiniz. Snav sorular zmek, sadece sizi
snavla daha ok tank hle getirir.

4/4