ELEKTRK DEVRELER II VZE 2004 - 2005

ri.
co

SORU 1 - ) ekil 1 deki devrede dm gerilimleri yntemi ile i1 akmn bulunuz.

em
de
r

sn
o

tla

SORU 2 - ) ekil 2 deki devrede I akmn evre akmlar yntemi ile bulunuz.

w
.e

SORU 3 - ) ekil 3 deki devrede Z L empedansndan ekilen maksimum gc bulunuz.

SORU 4 - ) ekil 4 deki devrede h 100 olduuna gre I L akmn sperpozisyon prensibi ile

bulunuz.

NOT : Snav sresi 90 dakikadr. Her soru eit puandr.

ELEKTRK DEVRELER 2 VZE 2005 - 2006

ri.
co

SORU 1 - ) ekil 1 deki devrede a, b ularndan grnen Thevenin edeer devresini bulunuz.

sn
o

tla

SORU 2 - ) ekil 2 deki devrede I akmn evre akmlar yntemi ile bulunuz.

em
de
r

SORU 3 - ) ekil 3 deki devrede 16 105 rad / s olduuna gre, Z ab empedansn bulunuz.
n nano 10 9

10 6

SORU 4 - ) ekil 4 deki devrede sinzoidal kaynaklardan v g gerilim kayna 1000 rad / s ile,

w
.e

i g akm kayna 2000 rad / s asal hz ile almaktadr. Eer v 4 cos1000t 2 sin 2000t ise

v g ve i g yi bulunuz.

NOT: Snav sresi 90 dakikadr. Her soru eit puandr.

ZMLER

em
de
r

j3 VS 1200
12 j3
10 j3 1 j3 V 0

OC

sn
o

VOC 10VS VOC VS

0; VOC 60VS j3VOC j3VS 0

120
j 40
(10 j3)VS (1 j3)VOC 0

tla

VS 120 VS VS VOC

0; 10VS 2VS j3VS j 3VOC 1200

12
60
j 40
(12 j3)VS j3VOC 1200

ri.
co

ZM 1 - )

12 j3
j3
12 j36 j3 9 j30 9 12 j9
10 j3 1 j3
12 j3 1200
12000 j3600
10 j3
0

VOC

12000 j3600 12528.3716.7 0

835.22 20.17 0 784 j 288

12 j9
1536.87

w
.e

(1)

(2)

 120 12( I 1 I 2 ) 60 I 1 0, 72 I 1 12 I 2 120, 6 I 1 I 2 10

120 12( I 2 I 1 ) j 40 I 2 0, 12 I 1 (12 j 40) I 2 120

6
1
72 j 240 12 60 j 240
12 12 j 40
10
1
120 j 400 120 j 400
120 12 j 40

6 10
720 120 600
12 120

tla

ri.
co

1 I 1 10
6
12 12 j 40 I 120

1
j 400
j 40
j 40(6 j 24) 960 j 240

60 j 240 6 j 24
612
612

I2

2
600
10
10(1 j 4) 360 j1440

60 j 240 1 j 4
17
612
60(960 j 240)
612

em
de
r

VS 60 I 1

I 3 10VS / 120
I SC I 2 I 3

10 60(960 j 240) / 612 600(960 j 240) 5(960 j 240) 4800 j1200

120
612 120
612
612

360 j1440 4800 j1200 5160 j 240 5165.62.66

8.442.66 0
612
612
612
612

VOC 835.22 20.17 0

98.96 22.830 91.2 j38.4

0
I SC
8.442.66

w
.e

Z Th

sn
o

I1

ZM 2 - )
V X j 5( I I 1 )
I 2 0.75V X
I 2 j 3.75( I I 1 )

I 2 j 3.75( I 1 I )
33.8 (1 j 2) I (3 j5)( I I 1 ) 0

ri.
co

(3 j5)( I 1 I ) 2 ( I 1 0.75V X ) 0
(4 j3) I (3 j5) I1 33.8

(3 j5)( I 1 I ) 2 ( I 1 j3.75( I I 1 )) (3 j 5) I 1 (3 j 5) I 2 I 1 j 7.5( I I 1 ) 0

(3 j5) I 1 (3 j5) I 2 I 1 j 7.5I j 7.5I 1 0

4 j3
3 j5
20 j10 j15 7.5 (9 j15 j 7.5 12.5) 6 j 2.5
3 j 2.5 5 j 2.5
33.8 3 j5
169 j84.5
0
5 j 2.5

4 j3
33.8
101.4 j84.5
3 j 2.5
0

em
de
r

1 169 j84.5 188.9526.57 0

29.073.95 0

6 j 2.5
6.522.62

w
.e

sn
o

3 j5 I 33.8
4 j3
3 j 2.5 5 j 2.5 I 0

tla

(3 j 2.5) I (5 j 2.5) I 1 0

1 169 j84.5 (169 j84.5)(6 j 2.5) 1225.25 j84.5

29 j 2 29.073.950

6 j 2.5
42.25
42.25

ZM 3 - )

n nano 10 9

10 6

X L L 16 10 5 25 10 6 40
1
1

25
6
C 1.6 10 25 10 9

XC

Vg j 40 I g 15I 1 j 25( I g I 1 ) 0

j15I g (15 j 25) I 1 V g

j 25
j1
j1(1 j1)
1 j
Ig
Ig
Ig
Ig
25 j 25
1 j1
2
2

j15I g (15 j 25)

Z ab

Vg
Ig

1 j
1 j

I g V g j15 (15 j 25)

I g
2
2

j15 (15 j 25)

1 j
15 j 25 j15 25
j15
20 j 20 28.2845 0
2
2

em
de
r

ZM 4 - )

sn
o

I1

tla

ri.
co

25I 1 j 25( I 1 I g ) 0, (25 j 25) I 1 j 25I g 0

cos( 90) cos cos 90 sin sin 90 sin

v 4 cos1000t 2 sin 2000t 4 cos 1000t 2 cos(2000t 90)

V2 290 o j 2

w
.e

V1 40 o ,

V1

Vg

Vg
30 j5

( j10) 4

120 j 20 12 j 2

2 j12
j10
j1

V g 2 j12 12.1780.54 0
v g 12.17 cos(1000t 80.54 0 ) V

10 j10
2 j2
Ig
30 j 5
6 j1
V2 j 5 I j 2
I Ig

2 j2
j2
6 j1
2(6 j1) 12 j 2
Ig

5(2 j 2)
10 j10
12.17 170.54
Ig
14.1445
I g 0.86 215.54

ri.
co

j5 I g

I g 0.86144.46 0 A

w
.e

em
de
r

sn
o

tla

i g 0.86 cos(2000t 144.46)

ELEKTRK DEVRELER II YAZ VZE 2005 - 2006

ri.
co

SORU 1 - ) ek.1 deki devrenin Norton edeer devresini bulunuz.

em
de
r

sn
o

tla

SORU 2 - ) ek.2 deki devrede v g 5 cos 2000t V olduuna gre, kararl halde v gerilimini bulunuz.

w
.e

SORU 3 - ) ek.3 deki devrede VAB ve VBC gerilimlerini evre akmlar yntemi ile bulunuz.

ZMLER

ZM 1 - ) ek.1 deki devrenin Norton edeer devresini bulunuz.

 20V 10( I sc 5) 0
V 10(5 I sc )
20 10(5 I sc ) 10( I sc 5) 0
210 I sc 1050,

I sc I N 1050 / 210 5 A

Voc
1050 / 5 210
I sc

sn
o

ZN

tla

1000 200 I sc 10 I sc 50 0

ri.
co

Voc Vab 20V V 21V , V 5 10 50, Voc 21 50 1050 Volt

ZM 2 - ) ek.2 deki devrede v g 5 cos 2000t V olduuna gre, kararl halde v gerilimini

w
.e

em
de
r

bulunuz.

VA 5 VA V

0,
4k
4k

VB VB 5

0,
2k j 2k

VA

V 5
2

VB j (VB 5) 0,

VB

j5
1 j1

V A VB
j5
V 5

,
1 j1
2

10 j (1 j1)V 5 j 5,

5 j 5 7.07135 0

590 0
0
1 j1
1.41445

v 5 cos(2000t 90 0 ) V

tla

ri.
co

ZM 3 - ) ek.3 deki devrede VAB ve VBC gerilimlerini evre akmlar yntemi ile bulunuz

(3 j 4 j10) I 10045 0 j 40
I

sn
o

10045 0 (3 j 4) I j10( I 4) 0

70.71 j110.71 131.3657.430

9.17 20.48 0 8.59 j 3.21 A

0
3 j14
14.3277.91

em
de
r

V AB 553.130 9.17 20.480 45.8532.650 V

w
.e

VBC j10 (8.59 j3.21 4) 32.1 j 45.9 56550 V

ELEKTRK DEVRELER II VZE 2006 - 2007

SORU 1 - ) ek. 1 deki devre elemanlarn empedans formunda yaznz. 1 H lik indkdanstan (

tla

ri.
co

bobinden ) geen akm Thevenin teoremi yardm ile bulunuz.

em
de
r

sn
o

SORU 2 - ) 2-) ek. 2 deki devreyi evre akmlar ile znz.

SORU 3 - ) vg 0.10sin(2t 300 ) V olduuna gre her bir elemanda harcanan

a-) Aktif gc hesaplaynz.

w
.e

b-)Reaktif gc hesaplaynz.

SORU 4 - ) 4-) ek.4 deki Z L elemannda maksimum g harcandna gre,

a-) Bu elemann deerini

ZMLER
ZM 1 - )

2000

1
1

C 2000*106 * 14

sn
o

XC

tla

I 200

ri.
co

b-) Bu elemanda harcanan gc bulunuz.

2*106
2000
1000

em
de
r

X L 2000*1 2000

I I L I1

2000 I1 (1000 j 2000) I L

2000( I I L1 ) (1000 j 2000) I L1

w
.e

2000 I 2000 I L1 (1000 j 2000) I L1

2000 2 (3000 j 2000) I L1
I L1

4000
4000

3000 j 2000 3605.633.69 o

I L1 1.109 33.69 o

i L1 1.109 cos(2000t 33.69 o )

V 1000

1000
X L L 1000 1 1000

j 1000

I L2

10
4000

3000 j1000 3162.318.43o

I L 2 1.265 18.43o
i L 2 1.265 cos(1000t 18.43o )

i L i L1 i L 2 1.109 cos(2000t 33.69 o ) 1.265 cos(1000t 18.43o ) A

v j 2I1
I 2 12 v 12 j 2I1 jI1

tla

j12I1 5( I1 I 2 ) 10

ri.
co

ZM 2 - ) ek. 2 deki devreyi evre akmlar ile znz.

j12 I1 5( I1 jI1 ) 10

I1

10
10(5 j 7)
2
(5 j 7)
5 72

sn
o

(5 j 7) I1 10

86.02(54.460 )
74

em
de
r

I1 1.162(54.460 ) A

I 2 jI1 I1900 1.162(54.460 )*1900 AI 2 1.162(35.540 ) A

ZM 3 - ) vg 0.10sin(2t 300 ) V olduuna gre her bir elemanda harcanan

a- Aktif gc

b- Reaktif gc

w
.e

hesaplaynz.

zm.

V1 v p vn 0

V1 V g
3

V1 V0 V1 V0 V1

0
6
j2
j2

Vg

0.10 300
0.07071300
2

V1 vg
3

vg V V
V1 V0 V1 V0

0, 0 0 0
6
j2
3 6 j2

1 1 vg
1 3
3 j9
V0 ,
V0 , vg V0 ,
3
3
6 6
6 j2
6 j6

vg V0 0.5 j1.5 V01.581108.430 , V0

0.07071300
0.0447(78.430 )
0
1.581108.43

Vg V1

0.07071300
2
, I I I * 0.000556
3
3
Kaynan verdii g
I

S VI * (0.07071300 )[0.07071 300 )] / 3 0.001667 j 0

2

tla

2 dirente harcanan g I R 0.001112 W

sn
o

6 luk dirente harcanan g.

V0 0.0633(78.430 )

ri.
co

Kaynan verdii g.

em
de
r

V0 V1 0.0633(78.430 )
(0.0633)2
2
I

, I
6
6
36
2
(0.0447)
2
P6 R I 6
0.000333 W
36

j 2 luk empedansta harcanan g

V0 0.0447(78.430 )
I

V0 V1 0.0447(78.430 )

, I 0.02235(168.430 )
0
j2
290

S2 VI * 0.0447(78.430 )0.02235(168.430 ) 0 j 0.001 VA

w
.e

ZM 4 - )

Z L 4.4 j 0.8 olmaldr.

(3 j 4)(2 j 4)
(3 j 4)(2 j 4)

(3 j 4) (2 j 4)
5
6 j12 j8 16

4.4 j 0.8
5

Z e

vg

R 6 2 // 3 6 / 5 1.2 6 7.2
I 5 / 7.2 A, 3I1 2 I 2 , I 5 / 7.2 I1 I 2

2
I2 I2
3

tla

ri.
co

5
I I2
3
5 3
3
I2

A,
7.2 5 7.2
3
VAB VTh
(2 j 4) 1.863 63.43
7.2

3
(2 j 4) 1.863 63.43
7.2
1.863 63.43
I
, P I 2 R 0.1972 W
4.4 4.4

w
.e

em
de
r

sn
o

VAB VTh

ELEKTRK DEVRELER II VZE 2006 - 2007

SORU 1 - ) ekil 1 deki devrede a, b ularndan grnen Norton edeer devresini VS 250 o V

ri.
co

iin bulunuz.

tla

SORU 2 - ) ekil 2 deki devrenin frekans tanm aralndaki edeerini izip, evre akmlar

em
de
r

sn
o

yntemi ile i akmn bulunuz.

SORU 3 - ) ekil 3 deki devrenin frekans tanm aralndaki edeerini izip, a b ularnn
solundaki ksmn Thevenin edeerini bulunuz. Thevenin edeer devresinden faydalanarak i1

w
.e

akmn bulunuz.

SORU 4 - ) ekil 4 deki devrede v gerilimini dm gerilimleri yntemi ile bulunuz.

m
VS 4V2
, V2 VOC
1000

sn
o

V 4V2 VS 4V2 V2
V2 4V2
V
I 2 0 , 2

0,
j 250
1000
50
j 250
50

tla

ZM 1 - )

ri.
co

ZMLER

j12V2 VS 4V2 20V2

0, j12V2 VS 4V2 20V2 0

1000
1000
1000
VS 16V2 j12V2 0, 25 16V2 j12V2 0, 16V2 j12V2 25
25

em
de
r

16V2 j12V2 25, 20143.13o V2 25, V2

20143.13

1.25 143.13o 1 j 0.75

w
.e

V2 Voc VTh 1 j 0.75

V2 0 olduundan baml gerilim kaynann ular arasndaki gerilim sfr ( 0 ) olduundan

250 o
250 o
0.0250 o A 250 o mA ve I N I SC I
0.0250 o A 25180 o mA
1000
1000

V2 Voc VTh 1 j 0.75

Z Th

Voc 1.25 143.13o

5036.87 o 40 j 30
o
I sc
0.025180

18 (6 j 4)( I I1 ) 2 I 0,
18 (6 j 4)( I I1 ) I1 (2 j 2 j 4) 0,

ri.
co

ZM 2 - )
(8 j 4) I (6 j 4) I1 18

(6 j 4) I (8 j 2) I1 18

tla

(8 j 4) (6 j 4) I 18
(6 j 4) (8 j 2) I 18

(8 j 4) (6 j 4)
64 8 j16 j 32 (36 16 j 48) 36 j 0 360 o
(6 j 4) (8 j 2)

'

18 (6 j 4)
144 j 36 108 j 72 36 j 36 50.91 45 o
18 (8 j 2)

' 50.91 45 o

2 45 o A
o

360

em
de
r

sn
o

w
.e

i 2 cos(2t 45o ) A

ZM 3 - )

ekil 3a da a b ular arasndaki elemanlarn karp, ekil 3b ( a ) dan Thevenin gerilimi

18
,
6 j4 2

olur.

Vab VTh 2 0 2 I 2

18
36
36(8 j 4)

3.6 j1.8 V
8 j4 8 j4
80

m
ri.
co

ekil 3b ( b ) den Thevenin empedans

2(6 j 4)
12 j8
(12 j8)(8 j 4)
2
2

6 j4 2
8 j4
80
96 j 48 j 64 32
2
3.6 j 0.2 15 (18 j1)
80

sn
o

Z Th

tla

Z Th 2 (6 j 4) // 2 2

olur.

ekil 3b ( c ) de ekil 3a da a b ular arasndaki elemanlar yerine izerek

Z Th

VTh
3.6 j1.8
3.6 j1.8
10 o A

j 2 j 4 3.6 j 0.2 j 2 3.6 j1.8

ve

i1 cos 2t A
olur.

em
de
r

I1

w
.e

VOC 95 (2 j1)V , Z th 15 (18 j1) , i1 cos 2t A

ZM 4 - )

V 10 V1
V
2 90 o
0,
j15
5
V1
V (V 10)
50 o 1
0,
10
5

jV 30 90 o 3V 30 3V1 0

V1 500 o 2V1 2V 20 0

(3 j1)V 3V1 30 j 30
2V 3V1 70

ri.
co

(1 j1)V 40 j 30
V

40 j 30 (40 j 30)(1 j1) 40 j 40 j 30 30 10 j 70 70.71 81.87 o

1 j1
2
2
2
2

tla

V 35.355 81.87 o 25 2 81.87 o V

w
.e

em
de
r

sn
o

v 25 2 cos(2t 81.9 o ) V

ELEKTRK DEVRELER II YAZ VZE 2006 - 2007

SORU 1 - ) ekil 1 deki devrede v g 4 cos 10 t Volttur. Empedanslar hesaplayarak devreyi izip,

tla

ri.
co

sinzoidal kararl halde, v gerilimini bulunuz.

SORU 2 - ) ekil 2 deki devrede akmn efektif deeri 50 0 A dir. Z L empedansndan ekilecek

em
de
r

sn
o

maksimum gc Thevenin devresi yardm ile bulunuz.

SORU 3 - ) ekil 3 deki devrede 3 k luk direncin ektii akm ve baml kaynan absorblad

w
.e

gc bulunuz.

SORU 4 - ) ekil 4 deki devrede fazr akm I b 545o A dir.

a-) I a , I c , Vg deerlerini bulunuz.

b-) Eer 800 rad/s ise, ia (t ), ic (t ), v g (t ) yi yaznz.

m
ri.
co

em
de
r

sn
o

tla

SORU 5 - ) v g 72 cos 5000t V tur. evre akmlar metodu ile vo gerilimini bulunuz.

ZMLER

w
.e

ZM 1 - )

Vg

4
2

0 0 V

V1 Vg
2

V1 V V1 V

0
1
j1

(0.5 1 j1)V1 (1 j1)V 0.5Vg , V1 V1 0

2 135 0 V
V

2
2
2

20 0
2 2 135

0 0
0 0

0.5 4

1135 0

ri.
co

(1 j1)V

v 2 cos(10t 135 0 ) V

ZM 2 - )

( b ) den

sn
o

ZTh 3 j 4

tla

( a ) dan Voc VTh 3 50 0 150 0 V

Z L Z Th
3 j4

15
2.5 A
6
Pmax 2.5 2 3 18.75 W

em
de
r

w
.e

ZM 3 - )

Z1 10 3 j10 3
210 3 45 0

20
2

0 0 V

20
I1

Z1

0 0

2
10 10 3 45 0
3
0
2 10 45

V1 I 110 3 90 0 10 10 3 45 0 10 3 90 0 10 45 0 V

V2 5V1 50 45 0 V

Z 2 3 10 3 j 4 10 3 5 10 3 53.130
V2
50 45 0

10 10 3 98.130 A
3
0
Z 2 5 10 53.13

ri.
co

I2

S 2 V2 I 2 50 450 10 10 3 98.130 500 10 3 53.130 0.300 j 0.400 VA

ZM 4 - )

tla

I b 545o A dir.

sn
o

a-) I a , I c , Vg deerlerini bulunuz.

VB I b (15 j15)

em
de
r

545 o 21.21 45 o
106.060 o V

Ia

VB
106.060 o

3 45o A
o
25 j 25 35.3545

w
.e

I c I a I b 245o 3 45o 545o 245o 4.243 j 0 4.2430 o A

Vg 5 4.243 VB 21.21 106.06 1270 o V

b-) Eer 800 rad/s ise, ia (t ), ic (t ), v g (t ) yi yaznz.

ia 3 2 cos(800t 45o ) A

ic 4.243 2 cos(800t ) A
v g 127 2 cos(800t ) A

ZM 5 - )
v g 72 cos 5000t V , Vg 720 o V , 5000

1
1

400
C 5000 0.5 10 6

ri.
co

X L L 5000 14 10 3 70 , X C

(50 j 70) I1 50I 2 590I x Vg

590I x 50( I 2 I1 ) (160 j 400) I 2 0 ,

(50 j 70) I1 50I 2 590I 2 Vg ,

(50 j 70) I1 640I 2 72

50I1 (800 j 400) I 2 0

em
de
r

50I1 (210 j 400) I 2 590I 2 0 ,

50I1 (210 j 400) I 2 590I x 0

sn
o

Vg j 70I1 50( I1 I 2 ) 590I x 0 ,

tla

I x I 2

640 I1 72
(50 j 70)

50
(800 j 400) I 2 0

(50 j 70)
640
36000 j36000
50
(800 j 400)
72
640
57600 j 28800
0 (800 j 400)

w
.e

(50 j 70) 72
3600
50
0

I2

2
3600
3600

36000 j36000 5091245o

Vo 160 I 2 160

3600
5091245

vo 11.31cos(5000t 45o ) V

11.31 45o V

ELEKTRK DEVRELER II VZE 2007 - 2008

SORU 1 - ) ek.1 de grlen devre 10 krad/s frekans ile almaktadr. deeri real olup -50 ile

+50 arasnda deimekedir, yani -50 50 dir.

a ) Devrenin a, b ularndan grnen Thevenin

ri.
co

empedansnn tamamen rezistif ( sadece direnten )

olmas iin deeri ne olmaldr?

b ) nn deerini deitirerek Thevenin empedans 5 j5 olarak elde edilmektedir. Bu durumda

tla

y hesaplaynz.

c ) nn hangi deerleri iin Thevenin empedans kapasitif olur ?

em
de
r

sn
o

SORU 2 - ) ek.2 deki devrede kararl-halde v gerilimini bulunuz.

SORU 3 - ) ek.3 deki devrede V0 fazr gerilimini dm gerilimleri yntemi ile bulunuz, kutupsal

w
.e

ve kartezyen ekilde ifade ediniz.

SORU 4 - )
ek.4 deki devrede i0 akmn evre akmlar yntemi ile bulunuz.

m
ri.
co

ZMLER
ZM 1 - )

Vg
10

Ig

Vg

ZT

Vg

a)

10

Ig

Vg
j10

Vg

j10 10

b)

1
1

Vg

10 j10 j100

10

w
.e

1000 j100( 10)

5 j 5,
100 ( 10) 2

j100( 10) j 5 100 ( 10)

20( 10) 100 ( 10)

20( 10) 100 ( 10) 2

2 20 100 100 20 200 0,

0

V g I
j10

Vg

j10

2 0

j10

10 j j10

Vg
100

1000 j100( 10) 5 100 ( 10) 2 j 5 100 ( 10) 2

veya

100
10010 j ( 10) 1000 j100( 10)

10 j j10
100 ( 10) 2
100 ( 10) 2

10

ZT

10
Vg

em
de
r

Ig

Vg

sn
o

Ig

tla

1000 j100( 10)

5 j 5,
100 ( 10) 2

1000 j100( 10) 5 100 ( 10) 2 j 5 100 ( 10) 2

1000 5(100 ( 10) )),

200 100 ( 10) ,

2 20 100 100,

1 0,

100 ( 10) 2

2 20

ZT

c) 10 0,

10 olmal buna gre 10 50 elde edilir.

ri.
co

1 0 olur.

ZM 2 - ) Kaynaklardan biri dc dieri ac olduundan sper-pozisyon prensibi uygulanacaktr.

em
de
r

sn
o

tla

a) Aadaki ( a ) eklinden akm blc kural ile I = 2 Amper ve V= 6 volt bulunur. v1 6 volt

b) Yukardaki ( b ) eklinden

(3 j1.5) I 1 j1.5I 2 8

(3 j3) I 2 j1.5( I 2 I 1 ) 0

j1.5I 1 (3 j1.5) I 2 0

w
.e

8 (3 j3) I 1 j1.5( I 1 I 2 ) 0

j1.5 I 1 8
3 j1.5

j1.5
3 j1.5 I 2 0

3 j1.5
j1.5
9 2.25 j (3 1.5 3 1.5) 2.25 9 j 9
j1.5
3 j1.5

I2

j1.5

0 3 j1.5

24 j12,

2 j12

,
9 j9

V2 3I 2 3

3 j1.5 8
j1.5

j12

j12 j12 12 90

2 2 135 0 volt
9 j9 3 j3 3 2 45

v2 2 2 cos(6t 1350 )
v v1 v2 6 2 2 cos(6t 1350 ) volt

V0 j10I,

tla

V0
j 0.1 V0 ,
j10

em
de
r

sn
o

ri.
co

ZM 3 - )

V0 V0 2.5I

I 0,
8
j5
(5 j8)V0 (40 j 20)I 600,
15

V0 V0 2.5I
V0 V0

I 15,

(1 j 0.5)I 15,
8
8
j5
j5
j5
(5 j8)V0 (40 j 20) j 0.1 V0 600

40

(5 2 j8 j 4)V0 600,

600
600(3 j 4)

24(3 j 4) 72 j96 12053.130 volt

3 j4
25

w
.e

V0

I j 0.1 V0 j 0.1(72 j 96) 9.6 j 7.2 12143.130

VB 2.5I 24 j18 30143.130

V0 2.5I 72 j 96 (24 j18) 96 j 78 78 j 96

15.6 j19.2 24.74 50.9 0

j5
j5
j5
5

IB

I8

72 j96
9 j12 1553.130
8

ZM 4 - )

X L L 4 10 4 125 10 6 5

ri.
co

1
1

20
4
C 4 10 1.25 10 6

tla

XC

(20 j5) I 1 j5I 2 60

j90 j 20 I 2 j5( I 2 I 1 ) 0

j5I1 j15I 2 j90

(20 j5) I 1 j5I 2 60,

(4 j1) I 1 j1I 2 12
I 1 3I 2 18

em
de
r

I 1 3I 2 18,

sn
o

60 20 I 1 j5( I1 I 2 ) 0

4 j1 j1 I 1 12

1
3 I 2 18

4 j1 j1
12 j 3 j1 12 j 4 12.6518.430
1
3
12 j1
36 j18 40.2 26.57
18 3

4 j1 12
72 j18 12 84 j18 85.91 167.9 0
1
18

w
.e

1
2

1 40.2 26.57

3.18 45 0 2.25 j 2.25

12.6518.430
2 85.91 167.9 0
I2

6.79 186.3 6.75 j 0.75

12.6518.430

I1

I 0 I 1 I 2 9 j3 9.49 18.430

i0 9.49 cos(40000t 18.430 ) A

ELEKTRK DEVRELER II YAZ VZE 2007 - 2008

ri.
co

SORU 1 - ) ek.1 deki devrede a,b ularna gre Thevenin edeer devresini bulunuz.

tla

SORU 2 - ) ek.2 deki devrede nn hangi blgedeki deerleri iin, akm kaynann verdii

em
de
r

sn
o

ortalama g gerilim kaynann verdii ortalama gten byktr.

w
.e

SORU 3 - ) ek.3 deki devrede L nin hangi deeri iin i(t ) 0 ? olur. Hesaplaynz.

SORU 4 - ) ek.4 deki devrede kararl halde, dm gerilimleri yntemi ile, kondansatr
ularndaki gerilimi ekilde belirtilen iaretleri gz nne alarak bulunuz.

m
sn
o

em
de
r

1
V2 V2
V2
5 0
88I G
10
j 50
5 (V2 / 5)
IG
200
V2 66 j88 110126.87 0 VTh

tla

ZM 1 - )

ri.
co

ZMLER

VT
V V2 / 5
88I G T
,
V2 VT
10
j 50
VT / 5
IG
200
1
V
V VT / 5 VT
0.8VT
1/ 5
0.8

I T T 88I G T

88I G
VT 88

j 50
j 50

50
10
10
10
200
j

w
.e

IT

VT
30 j 40 Z Th
IT

IN

VTh 66 j88
2.2 j 0 A 2.2180 0 A

Z Th
30 j 40

3. metodu kullanarak
Thevenin empedans

m
ri.
co

ZM 2 - )

tla

V1 1
V
1 1 0
1
j
j

V1 1

V1

jV1 1

sn
o

j
j

jV1 1 j

V1

1 j
12

em
de
r

V1 2V1 j 1,

V2 1 V2

1 0
1
j
(V2 1) jV2 j

V 2 j V 2 1 j

w
.e

1 j 1 2 j 2
V2

1 j
1 2

Akm kaynann verdii g :

1 2 j 2
1 j
V

,
2
1 2
12

V1

1 j 1 2 j 2
1
12
S (V1 V2 ) I

2
2
1 2
1 2
1

1
*

Gerilim kaynann verdii g:

2
1
j

P jQ
2
1 2
1

1 j
1 2 j 2
1

j 2
j j 3 2 2
12
1 2
j
j
j
j
1 2
12

j 2

12 1 2

2
2 2
S VI * 1

1
2
1 2
1

3
j 2

P jQ
12 1 2

3 2 1 2 1
1
12
2
2 2
,

12 1 2 12 1 2 1 2 1 2
3 2 1 3 4 2 2 1 4 2

tla

3 2 1 2 1

,
1 2 12
1
4 2 4 4 ,

2
2 2

2
1 2
1

ri.
co

sn
o

ZM 3 - )

i(t ) 0 ( I 0 ) olmas iin V A VB olmaldr.

em
de
r

VCA VCB , j 2 I 1 2 I 2

V AD VBD , 2 I 1 j 2 LI 2

Yukardaki iki eitlikten

4 L 4,

w
.e

j 2I1
2I 2
,

j 2 LI 2
2I1

ZM 4 - )

L 1 H dir.

V1 5 90 0 V1 V1 V2

0
5
j2
j3

V1 V1
V
V

1 2 1 90 0 ,
5 j 2 j3 j3

V1
V
V
V
j 1 j 1 j 2 1 90 0 ,
5
2
3
3

V2 5 90 0
V V1
5 2
0,
j3
j3

V1 5 90 0

5,
j3
j3

ri.
co

V2 5 90 0
V V1
5 2
0
j3
j3

tla

V1 5 90 0 j15 j10
j

V2
10
10
j1 j 2
j3
3
6
6

sn
o

V1
V
V
V
j10
j10
j 1 j 2 j1,
j
j 2 j1,
5
6
3
5
6
3
V2
V
10
10
j
j3 ,
6 2 18 j 6 ,
2V2 18 j10,
3
6
3
6

w
.e

em
de
r

VC V2 V1 9 j5 j10 9 j15 17.49 59 0

V1
V
V
j 1 j 2 j1
5
6
3

V2 9 j 5

ELEKTRK DEVRELER II VZE 2008 - 2009

ri.
co

SORU 1 - ) ek.1 deki devrede 10 luk dirente harcanan ortalama gc bulunuz.

SORU 2 - ) RL yk direnci maksimum ortalama g ekecek ekilde ayarlanyor. RL nin deerini

em
de
r

sn
o

tla

ve harcad maksimum ortalama gc bulunuz.

SORU 3 - ) ekildeki devrenin ac kararl-hal Thevenin edeerini ( VT ve Z T yi ifade ederek ) ,

w
.e

4 rad / s alarak, bulunuz.

SORU 4 - ) ekildeki devrede i0 akmn sper-pozisyon prensibi ile bulunuz.

tla

ZMLER
820 0 0.1V0
4

V V V0

0,
j5
j5

8I 0

V
V
V

0 0,
j5 j5 j5

8I 0

em
de
r

8I 0

sn
o

ZM 1 - ) a-)
I0

ri.
co

SORU 5 - ) evre akmlar analizi ile V0 gerilimini hesaplaynz.

V0
0
j5

820 0 0.1V0
V
j 0 0,
1620 0 0.2V0 j 0.2V0 0,
1620 0 0.2V0 (1 j1)
4
5
1620 0
V0
40 2 25 0 ,
I 40 2 25 0 / 10 4 2 25 0
0
0.2 245
8

w
.e

S 0 V0 I * 40 2 25 0 4 225 0 320 j 0,

P 320 W

820 0 0.1V0
4

I0
b-)

I1 j 4I 0 ,

820 0 0.1V0 820 0 j 4 I 0

I0

220 0 j1I 0 ,
4
4

I1 j 4I 0 4 90 0 2 650 4 2 250 ,

V0 10I1 j 40I 0

220 0
I0

1 j1

220 0
2 45

j 40I 0 10I1 0,

2 650

ri.
co

j5( I1 8I 0 ) j5I1 10I1 0,

V0 10I1 40 2 250

S 0 V0 I1* 40 2 250 4 2 250 3200 0 320 j 0 P jQ,

em
de
r

VOC gerilimi :

sn
o

tla

ZM 2 - )

P 320 W

120 40I 0 j 20( I 0 I1 ) 0,

(40 j 20) I 0 j 20I1 120

4I 0 j10I1 j 20( I1 I 0 ) 0,

(4 j 20) I 0 j30I1 0

40 j 20 j 20 I 0 120
4 j 20 j30 I 0

40 j 20 j 20
j1200 600 j80 400 200 j1280
4 j 20 j30
120 j 20
j3600
0 j30

w
.e

40 j 20 120
480 j 2400
4 j 20
0

1 480 j 2400 48 j 240 (48 j 240)(20 j128) 31680 j1344 31708.5 2.4 0
I1

16784
16784
16784
200 j1280 20 j128

I 1 1.8892 2.4 0

VOC j10 I1 j10

31680 j1344 13440 j31680

18.892 92.4 0
16784
16784

I SC Akm :

4I 0 j 20( I SC I 0 ) 0,

(40 j 20) I 0 j 20I SC 120

(4 j 20) I 0 j 20I SC 0

ri.
co

40 j 20 j 20 I 0 120
4 j 20 j 20 I 0

SC

40 j 20 j 20
40 j 20 120
j800 400 j80 400 j880 , SC
480 j 2400
4 j 20 j 20
4 j 20
0

SC 480 j 2400 48 j 240 240 j 48 30 j 6 30.594 11.30

2.78 11.30

j880
j88
88
11
11
2.727 j 0.5454

sn
o

Z Th

tla

I SC
I SC

VOC 18.892 92.4 0

6.7957 81.10 1.05 j 6.71

0
I SC
2.78 11.3

w
.e

em
de
r

RL Z Th 6.7957

P I 2 RL 1.833 6.7957 22.77 W

ZM 3 - )

120 40I 0 j 20( I 0 I SC ) 0,

VTh
Z Th RL

18.892
1.05 j 6.71 6.7957
18.892
I
7.8457 j 6.71
18.892
I
10.32 40.54
I 1.8340.54 A
I

Va 2 I a

(2 j 2) I a j 3I g Vg

2 I a j8( I a I a ) j1( I a I a I g ) 0,

(2 j14) I a j1I g 0

ri.
co

2 I a j 4( I g I a ) j1( I g I a I a ) Vg ,

j 3 I a V g
(2 j 2)
(2 j14) j1 I 0

g
(2 j14) j1
(2 j 2) V g

g
Ig

j3

(2 j14)
g

Z Th

2 j 2 42 j 6 44 j 4

tla

(2 j 2)

V g (2 j14) V g (2 j14)

V g (2 j14)
44 j 4

Z Th

Vg
Ig

44 j 4 22 j 2 (22 j 2)(1 j 7)

2 j14
1 j7
(1 j 7)(1 j 7)

sn
o

1
1
V g 2 I a j 4( I g Va ) j1( I g I a Va ) 0
2
2
1
1
2 I a j8( I a Va ) j1( I a Va I g ) 0
2
2

(22 j 2)(1 j 7) 22 j154 j 2 14 8 j156

0.16 j3.12
(1 j 7)(1 j 7)
50
50

em
de
r

VTh 0 V

ZM 4 - )

w
.e

a-)

I 0 a 0.79 71.57 0
i0 a 0.79 cos(4t 71.57 0 ) A

w
b-) I 0b

8
4,
2

V 10 V V

0
4
j4 2
V 10 V 2V

0
1
j1 1
(3 j1)V 10
10
10(3 j1)
V

3 j1
3 j1
10
3 j1 1 j 3
I 0a

0.25 j 0.75
j4
4

i0b (t ) 4 A

i0 i0a i0b 0.79 cos(4t 71.57 0 ) 4 A

ZM 5 - )
I1 j 4

V0 2( I I1 )

tla

ri.
co

V0 2( I j 4)

I2 2

j3I 2( I j 4) 2( I 2) 12
I (4 j3) 16 j8

I (4 j 3) 16 j8

16 j8 (16 j8)(4 j 3) 64 j 48 j 32 24 88 j16

3.52 j 0.64
4 j3
(4 j 3)(4 j 3)
25
25

em
de
r

sn
o

12 j3I 2( I I1 ) 2( I I 2 ) 0

w
.e

V0 2( I I 1 ) 2(3.52 j 0.64 j 4) 7.04 j 9.28 11.6552.82 0 V

ELEKTRK DEVRELER II VZE 2008 - 2009

tla

ri.
co

SORU 1 - ) ekil 1 deki devrede V1 ve V2 gerilimlerini dm gerilimleri yntemi ile bulunuz.

w
.e

em
de
r

sn
o

SORU 2 - ) ekil 2 deki devrede I 0 akmn evre akmlar yntemi ile bulunuz.

SORU 3 - ) ekil 3 deki devrede v 0 gerilimini hesaplaynz.

tla

ZMLER

ri.
co

SORU 4 - ) 4-) ekil 4 deki devrede a-b ularna gre Thevenin edeer devresini bulunuz.

Sper dm:
V1 V2 2060 0

em
de
r

sn
o

ZM 1 - )

V1 15 V1
V
V

2 2 0,
4
j 4 j1 2

(0.25 j 0.25)V1 (0.5 j1)V2 3.75

w
.e

1
1 V1 10 j17.32

0.25 j 0.25 0.5 j1 V 3.75

1
1

0.5 j1 0.25 j 0.25 0.75 j 0.75 1.0645 0

0.25 j 0.25 0.5 j1
10 j17.32

3.75

0.5 j1

5 j10 j8.66 17.32 3.75 8.57 j18.66 20.53114.67 0

10 j17.32

0.25 j 0.25

3.75

3.75 (2.5 j 4.33 j 2.5 4.33) 3.08 j1.83 3.58 149.30

1 20.53114.67 0

19.3769.67 0 6.73 j18.16 V

0

1.0645

3.58 149.30
V2 2
3.377165.7 0 3.272 j 0.834 V
0

1.0645
V1

Kaynak akm :

ri.
co

I2 2

ZM 2 - )

D evre :

Sper evre, kprnn d evresi :

sn
o

tla

50 10I 0 j8(I 0 I1 ) j 6(I 0 I1 2) 0,

j8(I1 I 0 ) j 6(I1 I 0 2) 5(I1 2) j 4I1 0,

j 2I 0 (5 j 2)I1 10 j12

j2

10 j12 5 j 2)

250 j100 j 60 24 ( j 20 24) 298 j 20 298.67 3.84 0

0 298.67 3.84 0
5.075.94 0 5.04 j 0.52 A

58.86 9.78

w
.e

I0

50 j12

em
de
r

j 2 I 0 50 j12
10 j 2

j2
5 j 2) I 1 10 j12

j2
10 j 2

50 j 20 j10 4 4 58 j10 58.86 9.78 0

j2
5 j 2)

ZM 3 - )

V01 30 V01 V01

0,
8
j1 j 5

1
1
1
30
8 j1 j 5 V01 8 ,

3.75
3.75
V01

4.63 81.12 0
0.125 j 0.8 0.809781.12 0

0.125 j 0.8V01 3.75

2
2

1.05 86.24 0
0.125 j1.9 1.904186.24 0

v02 (t ) 1.05 cos(10t 86.24 0 ) V

0.125 j1.9V02 2

sn
o

V02

1
1
1
8 j 0.5 j10 V02 2,

tla

V02
V
V
02 02 2 0,
8
j 0.5 j10

ri.
co

v01 (t ) 4.631sin(5t 81.12 0 ) V

v0 (t ) v01 (t ) v02 (t ) 4.631sin(5t 81.12 0 ) 1.05 cos(10t 86.24 0 ) V

em
de
r

ZM 4 - )

w
.e

ekil 4 ( a ) da gerilim kayna ksa devre edilerek Thevenin empedans

Z T Z ab (6 j 2) //( j 4) 10

(6 j 2)( j 4)
8 j 24 60 j 20 80.99 32.9 0
10

12.81 14.47 0
0
6 j2 j4
6 j2
6.32 18.43

Z T 12.4 j3.2

3020 0
3020 0 4 90 0
VT I ( j 4) 10 0
( j 4)
18.99 51.57 0 11.8 j14.88 V
6 j2 j4
6.32 18.43

ELEKTRK DEVRELER II VZE 2009 - 2010

SORU 1 - ) Bir yk 120 volt 60 Hz ebekeye balandnda 0.8 geri g faktrnde 4 kW g
ekmektedir. G faktrn 0.95 yapacak kondansatrn kapasitesini bulunuz.
yknn

SORU 3 - ) ekil 3 deki devrede

gerilimini sperpozisyon teoremini kullanarak bulunuz.

em
de
r

sn
o

tla

ri.
co

yk devreden maksimum g ekmektedir.

deerini ve ekilen maksimum gc bulunuz.

SORU 2 - ) ekil 2 deki devrede

w
.e

SORU 4 - ) ekil 4 deki devrede dm gerilimleri yntemi ile

gerilimini bulunuz.

tla

ri.
co

SORU 5 - ) ekil 5 deki devrede I 0 akmn evre akmlar yntemi ile bulunuz.

sn
o

ZMLER
ZM 1 - ) Eer pf 0.8 ise cos 1 0.8,
arasndaki adr.
P
4000

5000 VA
cos 1
0.8

em
de
r

Grnen g S1

1 36.87 0 elde edilir. Burada 1 gerilim ile akm

Reaktif g: Q1 S1 sin 1 5000 sin 36.87 0 3000 VAR

G faktrn 0.95 e ykselttiimizde, cos 2 0.95,

2 18.19 0

Reel g P deimemektedir. Fakat grnen g deimi olup yeni deerleri

P
4000

4210.5 VA ve yeni reaktif g

cos 2 0.95

w
.e

S2

Q2 S 2 sin 2 4210.5 sin 18.19 0 1314.4 VAR

Eski ve yeni reaktif glerin fark yke paralel bal kondansatrn reaktif gcne eittir.

QC Q1 Q2 3000 1314.4 VAR 1685.4 VAR

Kondansatr

QC
1685.6

310.5 F
2
V
2 60 120 2

sn
o

tla

ri.
co

ZM 2 - )

Cevap2 ( a ) dan
V0 12 V0 V0 VOC

0,
1
j1
j1

em
de
r

2V0

V0 12 jVOC

VOC V0
0,
j1

2V0 jV0 jVOC 0,

2(12 jVOC ) j (12 jVOC ) jVOC 0,

w
.e

VTH 6 j18

(1)

2V0 jV0 jVOC 0

VOC jVOC 24 j12,

VOC

(2)
24 j12
6 j18
1 j1

Cevap2 ( b ) den

V0 12 V0 V0

0,
V0 12
1
j1 j1
V
I SC 2V0 0 24 j12
j1
V
6 j18 1 j 3 (1 j 3)(4 j 2) 4 j 2 j12 6 10 j10
Z TH OC

0,5 j 0.5
I SC 24 j12 4 j 2 (4 j 2)(4 j 2)
20
20
Z L 0,5 j 0,5
2

P I 2R

6 j18
0,5 180 W
0,5 0,5

v0 v1 v2 v3
ekil ( a ) dan

em
de
r

V1 v1 iR
ekil ( b ) den

Z j5 4

5
1 1 V
4 1

sn
o

Problem sper-pozisyon prensibi ile zlecektir.

tla

ri.
co

ZM 3 - )

j5 4
2.439 j1.951
4 j5

100 0
V2
1 2.146 j1.2786 2.498 30.79 0
1 j4 Z

w
.e

v 2 2.498 cos(2t 30.79 0 )

ekil ( c ) den

Z j2 4

I1 j 2

j2 4
0.8 j1.6
4 j2

j10
20
j2
2.328 77.910
j10 1 Z1
j10 1 0.8 j1.6

V3 I 1 1 2.328 77.910 1 2.328 77.910 V

v3 2.328 cos(5t 77.910 ) 2.328 sin(5t 12.910 )

v0 v1 v2 v3 1 2.498 cos(2t 30.79 0 ) 2.328 sin(5t 12.910 )

ri.
co

ZM 4 - )

V0 10 45 V0 V0 5 60
V0 10 45

0,
j1V0 j1(V0 5 60) 0
3
j1
j1
3
V0 10 45 j 3V0 j 3(V0 5 60) 0,
V0 (1 j 3 j 3) 10 45 j15 60
V0 10 45 15 150 15.73 112.10

tla

v0 15.73 cos(t 112.10 ) 15.73 cos(t 247.9 0 )

sn
o

ZM 5 - )

w
.e

em
de
r

Kaynak akm :

I2 2

D evre :

50 10I 0 j8(I 0 I1 ) j 6(I 0 I1 2) 0,

(10 j 2)I 0 j 2I1 50 j12

Sper evre, kprnn d evresi :

j8(I1 I 0 ) j 6(I1 I 0 2) 5(I1 2) j 4I1 0,

j 2I 0 (5 j 2)I1 10 j12

j 2 I 0 50 j12
10 j 2

j2
5 j 2) I 1 10 j12

10 j 2
j2

50 j 20 j10 4 4 58 j10 58.86 9.78 0

j2
5 j 2)
50 j12
j2
250 j100 j 60 24 ( j 20 24) 298 j 20 298.67 3.84 0
10 j12 5 j 2)

I0

0 298.67 3.84 0

5.075.94 0 5.04 j 0.52 A

0

58.86 9.78

w
.e

em
de
r

sn
o

tla

ri.
co

ELEKTRK DEVRELER II YAZ VZE 2009 - 2010

SORU 1 - ) ekildeki devrede

direncinin deerini ve

tla

akmn dm gerilimleri analizi ile bulunuz.

em
de
r

sn
o

SORU 2 - ) ekildeki devrede

ri.
co

direnci maksimum g ekmektedir.

harcad maksimum gc bulunuz.

w
.e

SORU 3 - ) ekildeki devrede

akmn evre akmlar analizi ile bulunuz.

SORU 4 - ) ekil 4 deki devrede

a-)

akmn sper-pozisyon teoremini kullanarak bulunuz.

sn
o

tla

ri.
co

b-) Aktif ve reaktif gc bulunuz.

ZMLER

w
.e

em
de
r

ZM 1 - )

Zorlayc denklem

 120 40 I 0 j 20( I 0 I1 ) 0

(40 j 20) I 0 j 20 I 1 120

4 I 0 j10 I 1 j 20( I 1 I 0 ) 0

(4 j 20) I 0 j30 I1 0

40 j 20 120
480 j 2400
4 j 20
0

1 480 j 2400

1.8875 j 0.08 1.8892 2.430

200 j1280

VOC I 1 ( j10) 18.892 92.430

120 40 I 0 j 20( I 0 I SC ) 0

(40 j 20) I 0 j 20 I SC 120

(4 j 20) I 0 j 20 I SC 0

SC
i SC

em
de
r

j 20 I 0 120
40 j 20
4 j 20 j 20 I 0

SC
40 j 20
j 20

j880
4 j 20 j 20
40 j 20 120
4 j 20

sn
o

4 I 0 j 20( I SC I 0 ) 0

480 j 2400

SC 480 j 2400

2.781 11.310

j880

Z TH

VOC 18.892 92.4 0

6.793 81.09 0 1.05 j 6.71

I SC
2.781 11.310

w
.e

RL Z TH 6.793
IL

VTH
18.892 92.430

1.83 51.8 0
Z TH RL 6.793 81.09 0 6.793

Pmaz I 2 RL 1.83 2 6.793 22.75 W

ZM 2 - )

tla

i1

ri.
co

40 j 20 j 20 I 0 120
4 j 20 j 30 I 0

1
40 j 20 j 20

200 j1280
4 j 20 j 30

Zorlayc denklem

V0 V1
V
V
0 0 2I 0 0
10
j 20 j10

2 j3
2 j 4

V0 0

ri.
co

V1 V0 V1

20 2 I 0 0
10
20

1
1
1
2
1
V0 V1 0

10
10 j 20 j10 j10
1
2
1
1
V0 V1 20

10 20
10 j10

V0
j10

2 V0 0
2 j3 2
0 2

,
2 j1, 0
800

3 V1 400
2 j4 3
400 3

V
800
357.77 26.6 0
320 j160 357.77 26.6 0 , I 0 0
35.77 116.6 0
2 j1
j10
1090 0

tla

I0

i0 35.77 sin(1000t 116.6 0 ) A

sn
o

ZM 3 - )

I2 4

w
.e

em
de
r

I3 2

1090 2( I 0 2) j 4( I 0 I1 4) 0,

i0 35.77 sin(1000t 116.6 0 ) A

(2 j 4) I 0 j 4 I1 4 j 26

1 I 1 j 2( I 1 2) j 4( I 1 I 0 4) 1( I1 4) 0,

j 4 I 0 (2 j 2) I 1 4 j 20

2 j4 j4
2 j 4 j 4 I 0 4 j 26

12 j12 16.97 45 0
j 4 2 j 2 I 4 j 20 ,
j4 2 j2

4 j 26 j 4
0
36 j 44 56.85129.30
4 j 20 2 j 2
I0

0 56.85129.30

3.35174.30 A
0

16.97 45

ZM 4 - )

a-) Cevap 4 ( a ) dan

ri.
co

Cevap 4 ( b ) den

i0 i01 i02 3 A

90 0
90 0

1.152 50.2 0 A
0
5 j 6 7.81 50.2

b-)

em
de
r

i0 i01 i02 3 A

sn
o

I 2m

tla

I 1m

Cevap 4 ( a ) dan P1 15(i01 ) 2 15 32 135 W ,

Q1 0

Cevap 4 ( b ) den

P2 5( I 2m ) 2 / 2 5 1.152 2 3.32 W ,

w
.e

P P1 P2 135 3.32 138.32 W ,

90 0

2.25 90 0 A
j8 j 4

Q2 4( I1m ) 2 / 2 6( I 2m ) 2 / 2 6.14 Var

Q Q1 Q2 0 6.14 Var

ELEKTRK DEVRELERI II VZE 2011-2012

SORU 1-) ekil 1 deki devrede

ri.
co

deerlerini evre akmlar analizi ile bulunuz.

Zorlayc denklem:
)

tla

Sadaki evre

Ortadaki evre

sn
o

(1)

(2)

Zorlayc denklemi ( 2 ) de yerine yazalm.

em
de
r

Zorlayc denklemden

volt

w
.e

( 1 ) eitliinden

SORU 2-) ekil 2 deki devrede, maksimum ortalama g eken

yk empedansn bulunuz. Yk
empedansnn ektii ( absorblad) maksimum ortalama gc hesaplaynz.

Cevap 2 ( a ) da akm blc kural ile

gerilimini hesaplayalm.
V

ri.
co

Cevap 2 ( b ) den Thevenin empedans

tla

Yke verilen ortalama maksimum g

sn
o

Maksimum gcn ortalama deeri ( Akm kayna maksimum deerle Fazr olarak yazldysa)
watt

Efektif gcn ortalama deeri ( Akm kayna maksimum deerle Fazr olarak yazldysa)

em
de
r

watt

w
.e

SORU 3-) ekil 3 deki devrede

akmn dm gerilimleri zm yntemi ile bulunuz.

(V 24) 10 30 V 24
V

290
0
1 j2
2
4 j6

1
1
1 24 10 30 24

V

290
1 j2
2
1 j2 2 4 j6

I0

V
30.07814.29 0

4.17 42 0 3 j 2.79
4 j6
7.2156.3

ri.
co

(94 5 3 ) j (53 10 3 ) 2669.17 j1828.33

101 j 37 (94 5 3 ) j (53 10 3 )
V
, V 26

5
101 j 37
101 j 37
130
V 29.147 j 7.425 30.07814.30 ,
V1 29.147 7.425i 24 5.147 j 7.425 9.03455.27 0

w
.e

em
de
r

sn
o

tla

SORU 4-) ekil 4 deki devrede io akmn sperpozisyon prensibi ile bulunuz.

Cevap 4 ( a ) dan :

I0

24
4 A,
42

Cevap 4 ( b ) dan :

i0 dc 4 A

 10 30 (1 j 2) I 2( I I 0 B ) 0,

2 I 0 B (3 j 2) I 10 30

(4 6 j ) I 0 B 2( I 0 B I ) 0,

(6 6 j ) I 0 B 2 I 0,

2 (3 j 2)(3 3 j )I 0 B

2 I 0 B (3 j 2)(3 3 j ) I 0 B 10 30,

Z sol 2 //(1 j 2)

Z sol

Z sol
14 / 13 j8 / 13
29
7
290

j
0.33513.57 0
4 j6
14 / 13 j8 / 13 4 j 6 89
89

tla

I 0C 290

2(1 j 2) 14
8

j 1.24 29.74 0
2 1 j 2 13
13

I 0 B 0.548 j 0.511 0.7495 430 ,

I ac I 0 B I 0C 0.548 j 0.511

I 0C

29
7
j
0.874 j 0.432 0.975 26.32 0
89
89

i0 idc iac 4 0.975 sin(3t 26.34 0 )

Baka bir yoldan

w
.e

29
7
j
0.33513.57 0
89
89

em
de
r

i0ac 0.975 sin(3t 26.34 0 )

sn
o

( b ) ve ( c ) nin frekanslar eit olduundan :

1)

Zorlayc denklem:
(

10 30
0.548 j 0.511 0.7495 430
2 (3 j 2)(3 3 j )

Cevap 4 ( c ) den, akm blc yardm ile :

10 30

ri.
co

I 0B

I (3 3 j ) I 0 B

Sadaki evre
(1)

Ortadaki evre
(2)
Zorlayc denklemi ( 2 ) de yerine yazalm.
(

ri.
co

Zorlayc denklemden

V
( 1 ) eitliinden

tla

---------------------------------

4 30

V0 V0 3V0

0,
2
j4

(1 j )V0 8 30,

V0 2V0
V0 V0

4 30,

4 30
2
j4
2
j2
8 30 8 30
V0

4 2 75
1 j
245

3V0 12 2 75

6 2 15
j2
2 90

em
de
r

I0

sn
o

Dm gerilimleri ile

Baka bir yoldan

w
.e

2)

V
V

2 0,
j10 8 j 4

1
1

V 2,

j
10
8

j
4

2(40 j80)
16 j8 17.8926.57
8 j6
16 j8
I SC
0.8 j1.6 1.789 63.43
j10

8 j 4 j10

V 2,
40

j
80

4) Baka bir yoldan

ri.
co

i0dc 4 A idi.

2 (1 j 2) 14
70 14 26

78.69 0 5.49178.69 0
2 1 j 2 13
13
13
V 10 30 V
290 0
1 j2
2

tla

ZT j6

sn
o

1
V
V 10 30
1

290 5.8250.10 V
V (0.7 j 0.4)
1 j2 2
1 j2
1 j2 2
5.8250.10
V
6.768 j 2.51 7.21920.36 0
0.7 j 0.4

i0ac

em
de
r

Vab VT V 6.768 j 2.51 7.21920.36 0

VT
6.768 j 2.51

0.874 j 0.433 0.975 26.34 0

0
Z T 4 5.49178.69 4

i0ac 0.975 sin(3t 26.34 0 )

i0 i0ac i0dc 0.975 sin(3t 26.34 0 ) 4

w
.e

4) Dier bir yoldan

a) i0dc 4 A
b)
V 10 120 V
V

0
1 j2
2 4 j6
V
V
V
10 120

1 j 2 2 4 j6
1 j2
1
1
1
10 120

V

1 j2
1 j 2 2 4 j6
V 5.407 76.7
Ib

V
0.75 133
4 j6

c)

2(1 j 2)
1.077 j 0.615 1.24 29.74
3 j2
Z xy
Ic 2
0.335 76.43
Z xy 4 j 6

w
.e

em
de
r

sn
o

tla

i0 4 0.975 cos(3t 116.34 0 )

ri.
co

I ac I b I c 0.975 116.34

Z xy