You are on page 1of 25

Tema1:FiltradoptimoMMSE.

Wiener
1.1Planteamientogeneral
1.2Filtrado ptimodeWiener
1.2.1Solucinideal:longitudinfinitaIIR,nocausal
1.2.2SolucinrealizableFIR
1.2.3SolucinrealizableIIR
1.3FiltradoAdaptativo
1.3.1Algoritmosdegradiente.
1.3.1.1 Gradienteexacto:SteepestDescent
1.3.1.2 Gradienteinstantneo:LMS(LeastMeanSquare)
1.3.1.3 Gradientemodificado:Newton
1.3.2AlgoritmosLS(Least Squares).
1.3.3AlgoritmosenelDominioTransformado.
1.4Aplicaciones
1.4.1Ecualizacinadaptativa
1.4.2Cancelacindeinterferencias
TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

Universidad
Zaragoza

Tema1:FiltradoptimoMMSE. Wiener
1.1Planteamientogeneral
1.2Filtrado ptimodeWiener
1.2.1Solucinideal:longitudinfinitaIIR,nocausal
1.2.2SolucinrealizableFIR
1.2.3SolucinrealizableIIR
1.3FiltradoAdaptativo
1.3.1Algoritmosdegradiente.
1.3.1.1 Gradienteexacto:SteepestDescent
1.3.1.2 Gradienteinstantneo:LMS(LeastMeanSquare)
1.3.1.3 Gradientemodificado:Newton
1.3.2AlgoritmosLS(Least Squares).
1.3.3AlgoritmosenelDominioTransformado
1.4Aplicaciones
1.4.1Ecualizacinadaptativa
1.4.2Cancelacindeinterferencias
TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

Universidad
Zaragoza

1.1Planteamientogeneral
Objetivo: Estimar unasealdeseadaapartirdeunconjuntode
datosomedidasdisponiblesdelamisma,enunsentidoptimo
segnuncriteriodebondadpreviamenteseleccionado
Nota:

Supondremos quelasseales,sistemasyestimadoresson,engeneral,
complejos.

EsquemaGeneraldelestimador:

TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

Universidad
Zaragoza

1.1Planteamientogeneral
Criteriodeoptimizacin:Minimizarunamedidadedistancia
odeerrorenlaestimacin.Elestimadorserptimoeneste
sentido.
DichamedidaseexpresamedianteunadenominadaFuncinde
Coste,queesunfuncinmatemticadelerrordeestimacine(n):
L {e(n)}.
Estafuncindecosteseeligecomounafuncinsencilladee(n),
normalmentedetipoprobabilstico.Algunasposibles:
L {e(n}=E{e(n)},E{e(n)2},E{max e(n)},..

ElcriteriomsutilizadoeseldeMnimosCuadradoso
MinimumMeanSquareError(MMSE):
L {e(n}=E{e(n) 2}.

TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

Universidad
Zaragoza

1.1Planteamientogeneral
PorquusarelCriterioMinimum MeanSquareError
(MMSE)?:L {e(n}=E{le(n)l2}=E{e(n).e*(n)}.
Suponeminimizarlapotenciadelerrordeestimacine(n).
Elproblemademinimizacinesmatemticamentetratable.
Implicanicamentealasestadsticasomomentosde1ery
2orden.
Silassealesx(n)yd(n)sondedistribucinGaussiana,la
estimacinesptimaenelsentidoestadstico:criteriosML
(Maximum Likelihood yMAP(Maximum aPosteriori
Probability).
Enesteltimocaso(distribucinGaussiana)lostres
estimadoresmscomunes(MMSE,MLyMAPcoinciden).
TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

Universidad
Zaragoza

1.1Planteamientogeneral
Ejemplosdecriterios:

L {e(n)}

Se pondera mucho ms
los errores grandes
Se ponderan los errores
proporcionalmente a su valor
Se ponderan los errores poco
proporcionalmente a su valor

IeI1/10

TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

Universidad
Zaragoza

1.1Planteamientogeneral
EstructuradelEstimador:enelcasodenuestrointers,el
estimadoreslineal.Esdecir,puedeinterpretarsecomoun
filtrolineal.
ElestimadorptimolinealconcriterioMMSE sedenomina
FiltrodeWiener.

EsquemaGeneraldelFiltradodeWiener:

W(z)

TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

Universidad
Zaragoza

Tema1:FiltradoptimoMMSE. Wiener
1.1Planteamientogeneral
1.2Filtrado ptimodeWiener
1.2.1Solucinideal:longitudinfinitaIIR,nocausal
1.2.2SolucinrealizableFIR
1.2.3SolucinrealizableIIR
1.3FiltradoAdaptativo
1.3.1Algoritmosdegradiente.
1.3.1.1 Gradienteexacto:SteepestDescent
1.3.1.2 Gradienteinstantneo:LMS(LeastMeanSquare)
1.3.1.3 Gradientemodificado:Newton
1.3.2AlgoritmosLS(Least Squares).
1.3.3AlgoritmosenelDominioTransformado
1.4Aplicaciones
1.4.1Ecualizacinadaptativa
1.4.2Cancelacindeinterferencias
TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

Universidad
Zaragoza

1.2FiltradoptimodeWiener
Generalmente
disponible

EsquemaGeneral:
Generalmente
disponible

Objetivo:obtenerloscoeficientesdelfiltroW(z)que
minimicenlapotenciadelerrorE{e(n)2}.
.
Solucin:Calcularelgradiente
deJ=E{e(n)2}respectodelos
coeficientesw eigualaracero.

TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

w
i
0
w
J

w
i 1
.

Universidad
Zaragoza

1.2FiltradoptimodeWiener
SolucindeWiener.Casoconcoeficientesw complejos
J ( w) wu jv J (u jv) J (u , v) con u y v variables independientes
Dosposiblesenfoques:
A). Calcularporseparadolaparterealui ylaparteimaginariavi

ui J u 0

J J 0
i
vi

i wi ui jvi

B). Calculardirectamentewi derivandoconrespectoawi owi*.?


Veamos

TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

10

Universidad
Zaragoza

1.2FiltradoptimodeWiener
B) Calculardirectamentewi ,derivandoconrespectoawi owi*?
Esdecir,usamoslaexpresindelgradientew dew*?.

Regla de la
cadena

Siwyw*seconsideranv.independientes,podemosescribir:

w w*
u 2

w u jv
*

w
w
v

2j

TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

1 J
J J ui J vi 1 J

.
.
j .
.
2 vi
wi ui wi vi wi 2 ui
1 J
J J ui J vi 1 J

.
.
.
.
j
*
*
*
2 vi
wi ui wi vi wi 2 ui

11

Universidad
Zaragoza

1.2FiltradoptimodeWiener
B) Calculardirectamentewi,derivandoconrespectoawi owi*?
(cont.)
Ladefinicinadecuadadelgradientees=w* porque,deeste
modo,suparterealeimaginariaconservanelsignodelas
derivadasrespectoauyv:

J 1 J
1 J 1J
J 1
w
.
j .

j
u j v
*
wi 2 ui
vi 2
2 vi 2 ui
*
i

Obsrveseque,enelptimo,eslomismow=0 w*=0

TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

12

Universidad
Zaragoza

1.2FiltradoptimodeWiener
Operacionescongradientecomplejoynotacin
vectorial:
Conmatemticacomplejahayalgunasrelacionesque
difierendelcasoreal:
w * W 0

w W 1

w * W 1

w W 0

w * (W .X ) X

w (W .X ) 0

w ( X .W ) 0

w ( X .W ) X *

w * (W .R xx .W ) R xx .W

w (W .R xx .W ) R xx .W

Nota : La matriz R xx es Hermtica R xx = R xx


H

TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

13

Universidad
Zaragoza

1.2.1Wiener.Solucinideal:IIRnocausal

d ( n)

w ( m) x ( n m) w ( n) x ( n)
*

Ojo! nomenclatura

e( n) d ( n) d ( n) d ( n)

w* (m) x ( n m)

w( n) ptimo ? minimizar J respecto w* (m)

e( n ) *
*
E
e
(
n
)
e
(
n
)

E
e ( n) 0

*
*
w (k )
w (k )

w* ( k )
e( n )
*

x
(
n

k
)

x
(
n

k
).
e
( n) 0 k

w* ( k )

PrincipiodeOrtogonalidad
TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

14

Universidad
Zaragoza

1.2.1Wiener.Solucinideal:IIRnocausal
PrincipiodeOrtogonalidad (P.O.):

E x (n k ).e* ( n) 0 k
UsandoelfiltroptimoMMSE(Wiener)comoestimador,se
cumpleque:
Elerror cometidoenlaestimacinesortogonalalosdatosx(n)
^
usados(ytambinortogonalalaestimacind(n)porsersta
unacombinacinlinealdelosdatos).
ElPrincipiodeOrtogonalidad escondicinnecesariay
suficienteparaobtenerelptimoMMSE.

TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

15

Universidad
Zaragoza

1.2.1Wiener.SolucinIIRnocausal
InterpretacinGeomtricadelPrincipiodeOrtogonalidad
E x ( n k )e* ( n) 0

x ( n k ) e ( n ) k

Caso de orden 2:
datos x(n) y x(n-1)
d(n)
e(n)
w1* x(n-1)

wo* x(n)

x(n)

^
d(n)

x(n-1)
TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

16

Universidad
Zaragoza

1.2.1Wiener.SolucinIIRnocausal
RepresentacingeomtricadeJ=E{le(n)l2}

*
J E e( n)e ( n) E d ( n) w ( m) x ( n m) d ( n) w( m) x* ( n m)
m
m

Jesunaformacuadrticadeloscoeficientesw(m),ylafuncinJpuede
representarseporunhiperparaboloide denominadosuperficiedeerror:
*

J=

w1

Caso orden 2

w1

w0
w0

TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

17

Universidad
Zaragoza

1.2.1Wiener.SolucinIIRnocausal
Sustituyendolaexpresindelerrore(n)enlaexpresindelP.O.:
E x ( n k )e* ( n) 0 E e( n) x* ( n k ) k
con e( n) d ( n)

E d ( n) x ( n k )
*

*
opt

( m) x ( n m)

*
wopt
( m) E x ( n m) x* ( n k ) 0

k ( , )

EcuacionesdeWienerHopf:
rdx ( k )

*
opt

TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

( m) rxx ( k m) wo*pt ( k ) rxx ( k )

18

k ( , )

Universidad
Zaragoza

1.2.1Wiener.SolucinIIRnocausal
SolucindeWienerIIRnocausaleneldominiofrecuencial
TransformandoambosmiembrosdelasecuacionesdeWienerHopf,resulta
en:
*
S dx (e j ) Wopt
(e j ) S xx (e j ) Sdx ( z ) Wo*pt ( z * ) S xx ( z )

j
S
e
(
)
j
*
dx
Wopt (e )
S xx (e j )

Sdx ( z )
W (z )
S xx ( z )
*
opt

Ejercicio 1.1 .- Comprobar las expresiones anteriores.


Ejercicio 1.2 .- Demostrar que si el filtro de Wiener es IIR causal
(realizable), stas expresiones no son vlidas.

TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

19

Universidad
Zaragoza

1.2.1Wiener.SolucinIIRnocausal
Ejemplo1.1:Realce deunasealruidosaapartirdeuna
referenciaderuido
d(n)=s(n)+v(n)

s(n) y v(n) incorreladas


x(n)=v(n)

^
Objetivo:Obtenerd(n),unaestimacindev(n).Minimizare(n),proporciona
unaestimacindes(n)conmximaSNR.
rdx (k ) E s (n) v(n) .v '* (n k ) rsv ' (k ) rvv ' ( k ) S dx (e j ) 0 Svv ' (e j )
rxx (k ) rv ' v ' (k ) S xx (e j ) Sv ' v ' (e j )
j
)
S
(
e
*
Wopt
(e j ) vv' j
S v ' v ' (e )

Ejercicio 1.3 .- Suponiendo que la referencia de ruido =x se obtiene a partir del ruido
interferente filtrado por una funcin H(z), obtener la expresin de Wopt (ejw). Comente el
resultado obtenido. Cul es la SNR obtenida en el proceso de realce?
TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

20

Universidad
Zaragoza

1.2.2Wiener.SolucinrealizableFIR

J E e( n )

E e(n).e (n)
*

W(z)FiltroFIRcausaldeLcoeficientes(ordenL1)
L 1

H
w( n) 0, n 0, n L d ( n) w* ( m) x ( n m) w .x ( n)
m 0

con w w(0), w(1),....w( L 1) y x( n) x( n), w( n 1),....w( n L 1)

Minimizacin de J E e( n)

TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

w* (J)=0

21

Universidad
Zaragoza

1.2.2Wiener.SolucinrealizableFIR

Minimizacin de J E e(n)

w* (J)=0

Usando notacin vectorial:

J=E e(n)

(n).w E w

E e(n)e* (n) E d (n) w H. x(n) d *(n) x H (n).w


E d (n) E d (n) x (n) .w w .E x(n)d (n) w . E x(n).x (n) .w
J E d (n) P .w w (n).P w (n). R .w
E d (n)

E d (n) x

. x(n)d *(n) E w H. x(n).x (n).w


H

TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

T
dx

22

*
dx

xx

Universidad
Zaragoza

1.2.2Wiener.SolucinrealizableFIR
ParaobtenerloscoeficientesptimosdeWiener o
solucinMMSE:

Minimizacin de J E e( n )

w* (J)=0

2
H
H
*
T

w J w E d ( n) Pdx .w w . Pdx w . Rxx .w 0

Con las reglas de derivacin vectorial vistas:


*

w* J 0 0 Pd*x Rxx .w 0
w = R xx-1 .Pdx* = R xx-1 .P

Rxx .w Pd*x

Ecuaciones de
Wiener-Hopf

con P Pdx* por sencillez


de nomenclatura

Solucin de Wiener
Caso FIR

TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

23

Universidad
Zaragoza

1.2.2Wiener.SolucinrealizableFIR
ClculodeJmin

J E d ( n)

P .w w H .P w H .R xx .w

con P P dx
*

wopt R xx .P

J min rdd (0) P H . Rxx1.P P .R xx .P P .R xx .R xx . R xx .P


1

rdd (0) P .R xx .P P .R xx .P P . R xx .P rdd (0) P .wopt J min


H

J min rdd (0) P dx .wopt


T

con P P dx
*

TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

24

Universidad
Zaragoza

1.2.2Wiener.SolucinrealizableFIR
Ejemplo1.2.Casodualdefiltradodesealenruido(sealesreales)
x ( n) s ( n) v ( n)

rss (k ) 2.(0,8)

d ( n) s ( n)

rvv (k ) 2. (k )

s (n) y v(n) incorrelados


v(n) ruido blanco

rdx (k ) rss (k )

rxx (k ) rss (k ) rvv (k )


Rxx w Pdx* Pdx

rxx (0) rxx (1) rxx (2) w(0) rdx (0)


rxx (1) rxx (0) rxx (1) . w(1) rdx (1)
rxx (2) rxx (1) rxx (0) w(2) rdx (2)
4.00 1.60 1.28 w(0) 2.00
0.3824
1.60 4.00 1.60 . w(1) 1.60 w 0.2000

1.28 1.60 4.00 w(2) 1.28


0.1176

J min

0.3824
rdd (0) PdxT .w 2 2 1.6 1.28 . 0.2000 0.7647
0.1176

TratamientodeSealparaComunicaciones
Tema1.FiltradoptimoMMSE.Wiener

25

Universidad
Zaragoza

You might also like