Aylık Fikir Mecmuası 

Yıl: 1, Sayı: 8  Sahibi ve Müdürü: H. Nihâl  15 Birinci kânun 1931 

Kuş Bakışı 
Millî İktisat 
 
İstihsali bedevi olan bir milletin istihlâki medeni olamaz.
Asırlardan beri kapitülasyonlar gibi zalim zincirlerle eli  Büyük harp geldi. Yeniden bir sürü masraflara daldık. 
ayağı bağlanıp açıkgöz ve bezirgân ruhlu milletler ve  Çocuklarımız yiyecek ekmek bulamazken, 
sermayeler tarafından sağlam bir inek gibi istismar  mahsulâtımız sıfıra inmiş ve ihracatımız durmuşken 
olunmuş bir milletiz. Herkes müstemlekeler edinir ve  çöllerdeki baldırı çıplaklara altın dağıtmakla uğraştık. 
onların kanını emerdi. Biz Ana yurdumuzu da  Nihayet mütareke geldi.  
müstemlekelerimiz uğrunda istismar ettik.    
  Yeniden birkaç emperyaliste miras olacak kadar 
Bunlarla beraber, Tanzimat'tan beri Avrupa  büyük arazi ile beraber büyük servetler kaybettik.  
medeniyeti ve onun icapları ile daha sıkı temasa   
gelerek bilhassa münevver geçinen sınıflarımızın gözü  İstiklal harbini, gırtlağımızı aşan borç ve milletimizin 
kapalı israfları ve züppelikleri yüzünden bütün  dibi çıkmış kesesinden kırıntı halinde dökülen 
servetimizi bir mirasyedi gibi düşüncesizce israf ettik.   paralarla başardık.  
   
Zararlarımız bu kadar da değildir. 1310 senesinden  Ondan sonra da herkese parmak ısırttıran büyük 
beri hemen her yıl baş gösteren dâhili harplerle  inkılâplarımız başladı.  
uğraşıyor ve bir sürü mas‐raflar yapıyoruz. Bunlardan   
başka meşrutiyet inkılâbını yaptık. Onun tabii ve  Bunların hepsi masrafla olan ve kıymetleri para ile 
serdengeçti birer neticesi olan bir sürü masraflarla  ölçülemeyecek büyük işlerdi. Milli müdafaamızı temin 
karşılaştık.   için zaruri fedakârlıklarla mühim müesseseler 
  meydana getirdik. 
İtalyan taarruzu ve Trablus harbi önümüze çıktı.   
Onunla pençeleştik. Bitmeden Balkan başladı. Henüz  Sonra yeni bir medeniyeti bütün etrafı ve levahiki ile 
tedarik ettiğimiz bir sürü müdafaa vesaitimizi ve  kabul ettik. Bu son zaferi hayatımız pahasına 
henüz denkleri açılmamış kız gibi malzemeyi büyük ve  kazanmıştık. Zafer ve muvaffakiyet içimizdeki dolgun 
mümbit arazi parçaları ile beraber düşmanlarımıza  ruh iktibaslarını ve ıstıraplar içinde geçen hayatımızın 
kaptırdık. Bu arada istikrazlar yaptık.  sert zembereğini boşalttı, bir müddet israfa daldık. Bu 
arada yine dâhili isyanlar oldu. 
 
 
 
 
 

   

www.atsizcilar.com 
 
 
Sayı: 8  ATSIZ MECMUA  Sayfa: 2 
Büyük masraflarla bastırdık.    Biz bu halkın tükenmez bir hazine olduğuna ve onun 
  enerjisine inanıyoruz.   Çünkü o bunları tarihimizin her 
Vatanımızın en mamur yerlerini kuduz bir düşman  safhasında ispat etti ve gösterdi.  
çiğnemişti. Onların kerpiç harabeleri yerine beton kâşaneler   
yükselttik. Türkiye şehir ve hatta kasabalarının birçoğu  *** 
rüyasında bile görmediği binalara ve medeni teşkilata ve   
tesisata malik oldu. Nihayet Orta Anadolu yaylası üzerinde  Kocası cephelerde çarpışırken yaban otlan yiyerek 
yeni ve büyük bir merkezin ilk nüvesi olan Ankara şehrini  yavrusunu emziren Türk kadını, cins bir Türk anası olduğunu 
meydana getirdik.   lazım oldukça ispat etti. Obası açlık ve karanlıkla çarpışırken 
  cephelere damarlarım boşaltan köylümüz aslanlığını her 
Bu sırada dünyayı kavuran iktisadi buhran bize de çattı.  zaman dünyaya gösterdi. Ona bir şey vermeden 
Aklımız başımıza geldi. Tedbirler almaya başladık. 
                                                                          Belki bir gün çöllerde kaybedersin eşini,  
                                                                          Belki bir gün ağlarsın kaçtı diye karına.  
                                                                          Işıksız kulübende boranın esişini  
                                                                          Dinleyerek çıkarsın bir ümitsiz yarına.  
 
                                                                          Gün olur ki mertliğin uğrar kahpe bir hınca;  
                                                                          Namert bir el arkandan seni vurur kadınca;  
                                                                          Bir gün sabrın tükenir... Silahını kapınca  
                                                                          Haykırarak çıkarsın yurdunun dağlarına...  
 
                                                                          Hayatın kamçısıyla sızar derinden kanlar,  
                                                                          Senin büyük derdinden başkaları ne anlar?  
                                                                          Vicdanını ‘‘Paris’’e, ‘‘Moskova’’ya satanlar,  
                                                                          Küfür diye bakarlar senin dualarına.  
 
                                                                          Hey arkadaş! Bu yolda ben de coşkun bir selim,  
                                                                          Beraberiz seninle, işte elinde elim.  
                                                                          Seninle bu hayatın gel beraber gülelim, 
                                                                          Ölümüne, gamına, tipisine, karına...  
 
                                                                                                                                      Atsız 
Yukarıdan beri bütün birer cümle ile geçtiğimiz hadiseler,  birçok şey istedik. Verdi.  Başımız sıkıldıkça tehlike var gel 
iktisadi bakışla her biri tek başına birer büyük hailedir.  dedik. Geldi. Böyle bir hazineye ve böyle bir mukaddes 
Bunlar bizim maddi ve manevi birçok hazinelerimizi  kütleye malik olan bir millet hangi buhrandan ve hangi 
tükettiler. Fakat bütün bunlara mukabil hürriyet ve  tehlikeden yılar? İstiklal için ölümle çarpışan ve pençeleşen 
istiklalimizi kazandık. Milli hudutlarımız, içinde milli  Arslan, yaşamak için sefaletle ve açlıkla didişmekten korkar 
mevcudiyetimize sahip olduk.   ve yılar mı? 
   
Bütün bu harikaların meydana gelmesinde olduğu gibi  Her şeye katlandık ve kazandık. Her şeye katlanacak ve 
bütün bu iflas ettirici hadiselerin karşısında da biricik  kazanacağız. 
istinadımız Türk köylüsü oldu.   
  Boş midelerimize yumruk basarak çarpışmasını yedi iklimde 
İşte bu fedakârlıkların büyük zararlarını da Türk köylüsü malı  deneyerek kaşarlanmış bir milletiz. Ot yiyecek, yağ yakacak, 
ve canı ile ödedi. İktisadi nazariyeler hilafına olarak açlığı  çuval giyecek fakat yine ölmeyecek, yine hürriyetimizi ve 
ah‐laksızlığa, sefaleti esirliğe, ıstırabı serseriliğe tercih etti.  istiklalimizi kaptırmayacak ve kurtarıp yaşatacağız. Bütün 
bunlar hür ve müstakil Türkiye uğruna ve onun için... 
 

   

www.atsizcilar.com 
 
 
Sayı: 8  ATSIZ MECMUA  Sayfa: 3 
Onun için iktisadi seferberlik var. İsraflara sefahatlere  Türk tarihinin son asırlarda cihana örnek yaptığı ikinci 
elveda...   şaheser olacaktır. Sakarya, Dumlupınar yolu ile iktisadi 
  kurtuluşa gidiyoruz. Sakarya, Dumlupınar ve Lozan'a 
Yaban mallarına harp var. Şehir canavarları olan tenezzüh  gidiyoruz 
otomobillerine, yılan derisi gibi parlayan ipekli kumaşlara,   
boş kafaları süsleyen lüks şapkalara, gösteriş budalaların  Yolumuz geçen seferki yoldur. Yolumuz Moskova veya 
tapındıran kürklü ve kadifeli parçalara, züppe midelerin  Roma'ya değil, Dumlupınar’a gidiyor.  
hoşlandığı Frenk pirinçlerine harp var.    
  Kabuklu maksatlarla içimize katılanlar varsa, onlara 
Asrın hülya aşılayan afyonlu filmlerine, kulaklara rakı içiren  şimdiden haber edelim. Birinci milli mücadelede 
kahpe sesli plaklara harp var. Cilalı tırnaklara, pomatlı  karşılaştıkları hüsranı tekrar denemesinler. Yine 
suratlara, renkli kravatlara her yerde yurdumuza dikilmiş  mahkemeler, yine sehpalar kurulmasın. Yine sorguya 
düşman topu gibi patlayan şampanyalara harp var; iktisadi  çekilerek ağlayanlar bulunamasın. Moskova ve Romanya 
seferberlik  değil. Dumlupınar ve Lo‐ 
Koşma 
 
                                                                                    Dem olur kızlardan bir suna boylu  
                                                                                    Söylenmez derdini fıslar dağlara.  
                                                                                    Dem olur bir âşık yolundan uğrar,  
                                                                                    Kıvrılır, kıvranır rastlar dağlara. 
 
                                                                                    Dağ var, beyazlanır: bahar çağıdır,  
                                                                                    Dağ var dumanlanır: deri cırlağıdır,  
                                                                                    Dem olar lalesi neşe dağılır,  
                                                                                    Dem olur yaraşır yaslar dağlara. 
 
                                                                                    Dağ var, denizlere iner uç olur,  
                                                                                    Gün balar yolları bakır, tunç olur;  
                                                                                    Bir ceylân pusuya uğrar suç olur:   
 
                                                                                    Ağlar ilkim ilkim sesler dağlara. 
                                                                                    Ardında "Şirin"ler, "Aslı kız"lar var,  
                                                                                    Dağ.. dağ meleşliren vefasızlar var,  
                                                                                    Burada bir garip, bir göynü sızlar var;  
                                                                                    Dem olur başını yaslar dağlara. 
 
                                                                                                                             Nihat Sami 
var. Bütün Türkler bir kalp gibi çarpacak, bir kafa gibi  zan'a gidiyoruz. Türk milleti fedakârlık ve kahramanlıkta 
düşünecek ve bir ordu gibi çarpışacak. Onun için diyoruz:  örnekler peşinde koşan bir moda kuklası değildir. Tek başına 
Bütün Türkler bir ordu, katılmayan kaçaktır.  tarih, tek başına istila ve tek başına inkılâp yapmış, kendi 
  göbeğini kendi kesmiş bir milletiz.  
Ata söylüyor. Biz de onunla beraber haykırıyoruz. Yeni bir   
Samsuna ayak bastık. Yeni bir Sakarya’dan geçerek yeni bir  Bazılarının sandığı ve hülyalandığı gibi Kızıl veya Kara 
Dumlupınar’a ve oradan da yeni bir Lozan’a gidiyoruz.  rejimlere değil, Türk milletinin yarattığı Al kanlı Sakarya, Al 
Gazinin kumandasında olarak çarpışacak olan bu ordunun  kanlı Dumlupınar ve Al kanla kazanılmış Lozan'a gidiyoruz. 
muvaffakiyeti, 
Yeri malı kullanmak vatan borcudur.
 

   

www.atsizcilar.com 
 
 Sayı: 8  ATSIZ MECMUA  Sayfa: 4 
Kapitalizm Buhranı  
IV 
Yazan: N. Basilescu  Komünistlerin  Çeviren : 
 
Bükreş Hukuk Fakültesi Reisi  Sermayesi  Safaattin Rıza 
Geçen makalemizde şahsî sermayeden bahis ve bu  listlerin bu suretle temin edecekleri sermaye ebedi 
sermayenin cemiyete olan lüzumunu ehemmiyetle  değildir. Makinalar kullanılarak eskiyecek, iptidaî 
işaret etmiştik. Bu yazımızı, Komünist sistemindeki  maddeler yenecek ve amele ancak bu istihsal 
sermayeye hasrediyoruz.  imtidadınca yaşayacaktır. Bu takdirde kullanılan ve 
  tükenen sermaye yerine yenisi nasıl konacaktır?... 
Müşterek sermaye sisteminde ilk önce irat olunacak   
kuvvetli bir sual vardır. Bu sis‐temde, sermayeyi teşkil  Mevcut sermayeler nasıl çoğalarak daimî bir tedavülü 
eden tesisatı; amele, memur maaşlarını, makinaları,  temin edebilecek,yeni keşfiyata ve cemiyetin 
iptidaî maddeleri kim temin edecektir?...  ihtiyaçlarına karşı tedbirler nasıl alınacaktır?.. Ferdî 
  sermaye sisteminde patronun şahsi menfaati, 
Cevabı kolaydır. Cemiyet, daha doğrusu Sosyalist  kendisinin, tedbirli ve faal olmasını istilzam eder. Bu 
hükümet.  sistemde her patronun binlerce rakibi vardır. Bu 
  rakipler karşısında, patronlar istihsal şekilleri ile 
Fakat cemiyet ve yahut sosyalist hükümet, bu  mahsullerini tekemmül ettirmek 
muhteşem ve mürekkep sermayeyi nerden temin  mecburiyetindedirler. Halbuki sosyalist sistemde 
edebilecektir?...  böyle ferdî bir menfaat mevzuu bahis değildir. 
   
Tabiî evvelâ akla bugün hususî eşhasın elinde bulunan  Sosyalistler, herkesin cemiyet karşısında aynı his ve 
sermaye gelecektir. İlk iş olarak hükümet, bu hususî  alaka ile harekete geçmeleri lüzumunu ileri sürmekte 
eşhasın elindeki servetleri müsadere edecektir.  ve fertlerin kalbinde bu his ve alâkayı 
Sosyalist akidesine göre, cemiyeti vücuda getiren  yaratabileceklerini iddia etmektedirler. 
efrat yek diğerine müsavidir. Aralarında zengin   
olamayacağı gibi, fakir de bulunmayacaktır.  Bu his ve alâkanın bütün fertler tarafından müsavaten 
Binaenaleyh, hiç bir kimsenin hiç bir şeyi  izhar edilmesi ve bundan mütevellit istihsallerden de 
olamayacaktır. Bu, sosyalistlerin bugünkü cemiyetlere  müsavaten istifade etmiş olmaları lâzımdır. 
vurabilecekleri ilk tırpandır...   
  Çok güzel ve ideal bir şey. Fakat ancak Eflatunun, 
Fakat Karl Mark'sın kuvvetli dehâsı bu şekle bir  çocukları bile Komünist nazariyeleri ile büyüttüğü 
meşruiyet vermeye çalışmıştır. Amele sınıfının  cumhuriyette mümkün olabilir. 
peygamberine nazaran bu umumî müsadere bir   
"restitutio in integrum"dan yâni vâktiyle "alınan bir   Fakat bugünkü ve yarınki insan cemiyetleri için 
şeyin aynen iade ve istirdadından başka bir şey  imkânsızdır. Bizzat sosyalistler bile ortaya attıkları 
değildir. Zira, müsadere edilen bütün bu servetler  mucizeli nazariye ve fikirlerin tahakkuk edeceğine 
amelenin istismarından, işçinin fazlayı hasılatından   
doğmuştur. Fakat, sosya‐ 
 
 

   

www.atsizcilar.com 
 
 
Sayı: 8  ATSIZ MECMUA  Sayfa: 5 
kani değillerdir. Bakınız. "Karl Rodbertus Yagetzov" ne  edecektir. Bu suretle istihsal gün geçtikçe azalacak, 
diyor:  bilâkis cemiyet tedricî fakat mutlak bir. Sefalete 
  mahkûm olacaktır. Onu bu mahkûmiyetten kurtarmak 
"Cemiyetin kendisini uçurmadan kurtarabileceğini  mümkün olamayacaktır. 
zannetmiyorum. Fakat buna rağmen ahlâkî kuvvet   
gün geçtikçe artmaktadır. Toprağın ve sermayenin  Muzaffer olacak Sosyalizm Yalnız mahdut bir 
mülkiyeti ancak çalışmakla temin ve muhafaza  zümrenin refah ve saadetini belki temin edebilir. 
olunabilir."  Fakat içtimaî teşekküllerde esas olan amele sınıfını 
  çak vahşi bir şekilde istismar ederek çalışmasına 
Sosyalizm, serbest mesai yerine mecburî mesaiyi  mukabil ona açlık, sefalet ve ölüm verecektir. Şimdi 
ikame etmektedir. Kadın ve erkek her fert cemiyet  bir sual sorabiliriz. 
için çalışmak mecburiyetindedir. Bunların   
mesaisinden doğan meyvalar, kendilerinden ziyade  Hangi medeni cemiyet böyle bir esarete ve acı bir 
cemiyete aittir.  sefalet mahkûmiyetine rıza gösterecektir?... 
   
Diğer taraftan bir patron olan hükümet, tıpkı bugünkü  Rusya misali nazariyemizi isbat için kanaat bahis ve 
patronlar gibi her vesile ile istihsal fiyatını azaltmaya  kâfi değildir. 
çalışacaktır. Bunun için muhtelif çarelere baş vurarak,   
işçinin gündeliğini kısacak, çalışma saatlerini  İleriki yazılarımızda bu memleketin yeni vaziyetini 
arttıracaktır. Bu suretle bir istihsal fazlası temin  tetkik ve mütalaa edeceğiz. Bugün iddia edebiliriz ki, 
edecektir. Bu fazla istihsali hükümet kendisi için  medeni Avrupa'da hiç bir millet mecburî çalışmanın 
alıkoyarak sermayesini çoğaltarak mevcut  demir boyunduruğuna boyun eğmeye muvafakat 
müesseseleri idameye sarfedecektir. Diğer taraftan  etmemiş, mecburî cemiyet müsavatına, fertlerin 
sosyalist, hükümet; ferdi sermaye sistemindeki  hayatlarıyla kaim olan "şahsiyet‐"lerin ilgasına 
patrondan daha fazla olarak kanunlarla, mecburî  yanaşmamıştır. 
çalışmayı vücuda getirecektir. Ameleyi, temin etmiş   
olduğu eşya mukabilinde değil, fakat en mübrem ve  Avrupa'nın bütün memleketlerinde bolşevizm 
en asgari ihtiyaçları tatmin edebilecek surette terfihe  cereyanı, düşünen, muhakeme eden halk amele ve 
çalışacaktır. Hâkimimutlak olması itibariyle amelenin  münevver sınıflar tarafından nefret ve lâkaydî ile 
"mübrem ve asgari" ihtiyaçlarını tayin ve tesbitte bu  karşılanmıştır. Hindistan ve Çin'deki mevziî komünizm 
ihtiyaçları asgari dereceden aşağıya düşürecektir, işte  harekâtı bu memleketlerdeki sınıf ve cemiyet 
ancak bu sayededir ki, sosyalist hükümet ihtiyat  ifadesinden ziyade Moskova'dan savrulan sedaların 
sermayeyi; kullanılan mevadı, makina, tesisat  zayıf bir aksidir. 
vesaireyi temine muvaffak olabilecektir. Sosyalist   
hükümet, bunları temin edebilmek için ferdî sermaye  Moskova'da hâkim olan kanaat; dünyanın 
sistemindeki patrondan daha fazla olarak ameleyi çok  komünistliği ancak Avrupa'nın komünistliği ile kaimdir 
az bir ücret mukabilinde istismara çalısaçaktır, Bu  merkezindedir. Avrupa, bütün dünyanın içtimai ve 
vaziyet karşısında çalışkan, istihsale: amele, tembel,  siyasi hayatında nâzım rolünü oynamaktadır. İşte 
şahsî istidattan mahrum arkadaşları ile muameleye  bunun içindir ki, Moskova adı bütün milliyetperver 
maruz kalacaktır. Bu netcice, çalışkan ameleyi  memleketler için bir dehşet, ve facia ifade 
çaresizliğe, ümitsizliğe, bilâkis tembel ve istidattan  etmektedir. İşte kanlı Viyana hadiseleri. İşte Almanya‐ 
mahrum olanları da müsbet ve muayyen bir neticeye  
malik olmaları itibariyle teşyik 
 

   

www.atsizcilar.com 
 
 
 
Sayı: 8  ATSIZ MECMUA  Sayfa: 6 

da masum yolcularla dolu bir tirene Komünist  vardır. Ezcümle bugünkü cemiyetlerde mevcut bütün 
suikastı, işte bizde; Romanya'da sık sık yolcu  ferdî sermayelerin meşru olduğu iddia edilemez. 
tirenlerine tevcih edilen komünist suikastları.  Müstahsilin sırtından çalınarak sefahete sarf edilen 
  servetler yok değildir. Yalnız muharririn daha devam 
Bütün bu hadiseler bize medeniyetin, komünizm hırs  edecek olan bu tetkiki bilhassa şu noktada doğru bir 
ve vahşetine karşı silâhlı bir halde bulunmasını  fikir veriyor ki, komünist devlet ve sosyalist İhtilali de 
âmirdir. Bütün medeni milletlerin bu müşterek ve kızıl  çalışan insanların ıstırabını azaltmayacak, belki de 
tehlikeye karşı durabilmeleri için anlaşmaları lâzımdır.  arttıracak‐tır. Mukaddes halk kütlelerini münevver 
Bu anlaşma bir emrivaki, bir kat'î mecburiyet halini  zümrelerin istismarından kurtarmak için bu rejimin de 
almıştır.  iyi bir deva olmadığı ve hatta zehirli bir ilâç olduğu 
  tebarüz etmektedir. 
Peygamber olmaya ihtiyaç yoktur, insanların seciye ve   
ihtiyaçlarını asırlar vücuda getirmiştir. Asırların  *** 
yaratıcılığından ilham alan bizler, "Karl Rodbertus   
Yagetzov" ile birlikte iddia edebiliriz ki, Sosyalist  Ancak her şeyden önce işçiyi ve köylüyü, himaye 
ihtilâli imkânsızdır.   edecek kuvvetli kanunların vücut bulması halkını 
                                                            ‐Bitmedi‐  seven ve ona kıymet veren her hükümetin ilk vazifesi 
  olmalıdır. Biz halkın ne patronlar ve ne de devletler ve 
Not: Gerek bu makalede ve gerek bundan önceki  münevverler tarafından istismar edilmesini hoş 
yazıda, muharririn bazı umuimi hükümlerinde fazla  görmüyoruz. 
hassasiyet   "Atsız Mecmua" 
Göçebeliğin İlgası 
Şu yazı başlığı ilk bakışta Esaretin ilgasi gibi bir vakıayı meleler gören mazlum beşeriyeti hayvan gibi 
tedai ettirebilir; halbuki bu iki terkip, bir birine zıt  pazarlarda satılmaktan kurtardı… Ben şu başlık 
mefhumlar ifade eder. Esaretin ilgası: "Yek diğerine  altında, içtimaî zümremizin başlıca ıstıraplarından 
müsavi halkedilen insanların kendilerine Hâlıkleri  birine değmek istiyorum. 
tarafından bahsedilen hayat, hürriyet ve takibî saadet   
gibi gayri kabili ferağ hukuka insanları nail etmek"[1];  Anadolu'da Oğuz istilâsının başladığı XI'inci asırdan 
mefkuresini tecelli ettirmekle beraber, Göçebeliğin  beri devam eden göçebelik aleyhindeki fikirlerimi ileri 
ilgası: Hilkatten serazat bir dirlik süren insanları,  süreceğim: 
cemiyetin günden güne artan ihtiyaç ve kayıtlarıyla   
bağlamak, onları, medeniyetin sıkı çerçevelerîne  Göçebelik, bir kısım halkımızın mecbul olduğu bir 
sokmak demektir.  an'ane; daha doğrusu, Memleketin maruz kaldığı 
  "yolsuzluklar, maişet zaruretleri ve iklim icabı olarak 
Esaretin ilgası, tarihin başlangıcından XVII'inci asır  ihtiyar edilmiş bir "Sefalet hayatı"dır. Mütalaama 
sonlarına kadar suren bir hâile sahnesini kapattı;  Alaiye kazasını örnek yapacağım: 
zalim ve behimi mu   
  Mülhakatıyla beraber 37,800 küsur nüfusu olan 
____________________  memleketin 128 parça köyü vardır. 4,500 küsur 
[1] Amerika'nın istiklali beyannamesinden 2‐8‐1776  nüfuslu kasaba merkezi istisna edilirse beher köye 
 

   

www.atsizcilar.com 
 
 
Sayı: 8  ATSIZ MECMUA  Sayfa: 7 
olarak 380 kişi düşüyor; halbuki bu köylerden 30'a  hiyesi müstesna ziraata el verişti arazi olmadığından 
yakını 40‐100 nüfus arasında ve esas itibarıyla bütün  ellerinde yegâne vasıtai maişetleri olan hayvan 
köyler perakende oba lardan müteşekkil göçebe  sürülerine musallat olan. Göven dedikleri 
tarzında müessestir.  haşerelerden korunmak için yaylaların çıplak yerlerine 
  sığınmak zarureti olduğu. 
***   
  III — Kaza dahilinde ziraata elverişli arazinin mahdut, 
Kadim zamanlarda: Taşlık Kilikya ve Izorya denilen,  münakale ve muvasale hatlarının gayri mevcut olması 
Toros'ların yalçın sırtlarına serpilen bu köy kesafeti  dolayısıyla Alâiye köyleri ahalisi kışlık zahirelerini 
zannedildiği gibi derli toplu bir manzara göstermez,  Urum dedikleri Bozkır ve Ermenek'ten te'min öderler, 
birbirinden mesafeli, her biri bir kuytu orman dibine  ve bunu, oralara götürdükleri Harnup=Buynuz, 
sokulmuş izbe evlerden ibarettir. Güya iskân edilmiş  Mercin, incir, limon, portakal gibi mahsullerle 
köyler arasında hâlâ yürük maişetini idame ettiren 9‐ değişirler. 
10 aşiret ve bir tarafa yerleşmemiş olmakla beraber   
Alâiye nüfusunda kayıtlı 5 ‐ 6 parça Tahtacı Oymağı  İşte bu ve buna mümasil ahval halkı göçebeliğe sevk 
var; Kasaba halkı da dahil olduğu halde Kaza halkı  eden başlıca amiller olsa gerektir. Bu vaziyet bir kısım 
senenin lâakal altı aynıda müteharrik bir halde,  halkın menfaat ve maişet zaruretlerinden münbais 
Torosların üzerinde, asırlardan beri çalkalanıp  olmakla beraber içtimaî hayat ve temeddünün 
geliyor.Bu haneberduş, bedevi vaziyet memlekette  hakkıyla teessüsüne engel teşkil etmektedir. 
içtimaî, iktisadî ve medeni inkişâfları baltalayan muzur   
bir âdet halinde devam edip gidiyor. Bundan dolayı  *** 
128 parça köyün ancak 19 tanesinde mektep vardır..   
Bu mekteplerden biri birkaç sene kaza teşkilatıyla  Fikrimce göçebeliğin ilgası için alınması îcabeden 
idare edilmiş olan Gazi Paşa nahiye merkezindedir ki,  tetbirler; Alâiyeye güre: 
burası da göçebelik yüzünden, köy bile denemeyecek   
şekilde dağınık ve harabezardır. Köy hanelerinin toplu  A ‐ Bir kerre bu havali kurunu ûlâdan beri kereste 
olmaması ve halkın göçebeliği yüzünden mektebi olan  ihraç mıntıkasıdır. Ve ilk Türk tersanesi, Selçukîler 
köylerde dahi maarif ışığını yayamıyor. Göçebelik  tarafından 624 tarihinde burada yapılmış, Kılıç Aralan 
yüzünden: Kasaba ve köylerde kurulan düzenler,  Oğullarından Birinci Alâaddinin adını alan Belde, o 
başlanan işler yarım yamalak kalıyor; keza, köy  zaman imparatorluk merkezi olan Konya'nın 
halindeki yaylalarında yapılan işler de göçten avdette  Akdeniz'de yegâne iskelesi olarak ehemmiyet almıştı 
bozuluyor. Şimdi bu hale saik nedir?Anladığımı tasrihe  Bugün bile Bozkır, Hadim, Ermenek, Akseki kazalarının 
çalışacağım:  bazı münakalât ve seyrüsefer için en yakın iskelesi 
  Alâiye'dir. Maatteessüf, bu havali ile rahat münakala 
1 — Kasaba halkının, yazın 30‐40 derece arasında  ve muvasaleyi te'min edecek, geçmesi hayat pahasına 
geçen boğucu sıcakları iktifasın ettirecek fennî  mal olan keçi yollarından başka yol yoktur. 
vasıtalardan mahrum olduklarından yayla ittihaz  B ‐ Alâiye kazası Akdeniz kıyısında en iyi turfanda 
ettikleri dağ sırtlarına can atarak hazirandan  sebze memleketidir; civarındaki akarsulardan fennî 
teşrinisani'ye kadar oralarda âtıl bir sayfiye hayatı  surette istifade edilmediğindeu sebzecilik pek âdî ve 
yaşa‐maları.  iptidaî şekildedir. Kazanç gördükçe halkın bu yoldaki 
  gayreti artmakta ve Memleket Sulama teşebbüsleri 
II —Köylerin bir kısan da sahil iklimindim müteessir  artmakladır. 
olmakla beraber, Gazi Paşa na‐  C ‐ Bu havalinin Narinciye mahsulü. 
 

   

www.atsizcilar.com 
 
 
 
Sayı: 8  ATSIZ MECMUA  Sayfa: 8 

Dörtyol'a, şayanı tercihtir. Bilhassa günden güne tarzda ucuz, basit, sıhhi evler ve bilhassa mektep 
çoğalan Muz ziraati Alâiye muzlarının lezzet ve  binalarıyla teçhiz etmek. 
nefasetini piyasalarda tanıtmıştır.. Dağlarında   
milyonlarca Zeytin, fıstık aşısına elverişli çitlembik,  G‐ Toplu İskân tarzıyla bu havalinin en mühim serveti 
fındık ağaçları hüdayınabittir; bunların ıslahı büyük  olan ormanları ayak altlarında tahripten korumak... 
servet membaı vücuda getirir [2].   
  İşte bu kabil tedbirler almakla beraber bu işleri halkın 
D‐ Bu sene Gazipaşa nahiyesi arazisinde tecrübe  keyf ve arzusuna bırakmayarak onları, asırlardan beri 
edilen Tembeki ziraatı Tütün inhisar idaresi  süren Bedevi hayattan kurtarmak lâzımdır. Esasen 
mütahassısının takdirin celbetmiş, âti için bir kazanç  medenî imkân ve vasıtalara kavuştukça bu sefalet 
başlangıcı olmuştur. Küçük bir Çukur Ova denilmeye  hayatından bizar olan halk da kendiliğinden göçebeliği 
lâyık olan bu araziden başka suretle istifade dahi  terke mecbur olacaktır. Yakın zamanlara kadar 
Halkın yerleşmesine mütevakkıftır.  göçebe olan Nefsi Antalya, şosaları, buz ve elektrik 
E‐ Memleketin şahdamarları mesabesinde olan  fabrikaları v. s sayesinde göçebeliği terketmiştir. 
Alâiye‐Bozkır‐Konya ve Alâiye‐Manavgat‐Antalya   
şosalarının yapılması, ve göçebelikten evvel yer, yer  Hülâsa: Göçebelik, memleketi maariften, ümran ve 
mamureler bulunduğu harabelerinden anlaşılan bu  temeddünden alıkoyan; aynı zamanda Şekaveti teshil 
havalide asrı mamurelerin kurulmasına âmil olacağı.  ve asayişi içtimai nizamı ihlâl eden çok kütü bir 
  gidiştir. Bütün müesseselerini asri temeller üzerine 
F‐ Köyleri toplu bir halde bîr araya getirmeye sevk ve  kur‐maya başlayan yeni Türkiyemiz'de artık bedevi 
icbar ederek nahiye merkezlerini olsun köylere örnek  gidişlerin yolunu kapamak gerektir sanırım. 
olacak 
Bizde Koro ve Repertuarı  
II 
Koro san'atının şehirlerimizde taammümünü temenni  II— Güf'teli musikilerle meşgul olacağından halkı daha 
ederken, bu temenniyi mucip sebepleri de  fazla alâkadar eder. 
göstermeliyiz:   
  Ecnebi koro eserlerinin memleket lisanına tercüme 
I— Bilhassa ağız sazlarında mütehassıs  olunarak okunmaları imkân dahilindedir; bu kolaylık 
sanatkârlarımızın ‐İstanbul ile Ankara'da bile‐ azlığı  ta, gerek koristleri ve gerek dinleyenleri ecnebi 
dolayısıyla, Koro müessesesi, memleketimiz için en  üslûplarına kolayca yaklaştırır. 
kolay tevkiî olunabilecek polifonik icra vasıtası sayılır.   
Esasen fen ve zaman İtibarıyla da, bir koro hey'eti, her  III— "Millî bir beste repertuvarı" biriktirmek gaye 
yerde orkestradan daha çabuk ve kolay yetiştirilebilir.  edinildiğine göre, Türk bestekârı, en kolay ve en faal 
  bir şekilde koro repertuarı hazırlattık sayesinde 
___________________  tutunabilecektir. 
[2] Çitlembik ağaçlarına Ayıntap fıstığı aşısı yapmak,   
için bu sene oradan, kaymakamlık delaletiyle; aşı  IV— Türk bestekârı her an makamlar ve çeyrek sesler 
celbedilmiş ve bir kısım ağaçlar aşılanmıştır.  müvacehesinde 
 
 

   

www.atsizcilar.com 
 
 
Sayı: 8  ATSIZ MECMUA  Sayfa: 9 
bulundukça, koro, bu unsurların zerresini bile  bir memleket koro repertuarına başlangıç vazifesi 
bozmayacak başlıca Avrupai icra vasıtası olmak  görecek eserler pekâlâ vardır bunları nisyan 
imtiyazını —bu gidişle uzun zamanlar daha— yalnız  köşesinden çıkarıp faaliyete getirmek lâzımdır. 
başına, saklayacaktır.  Türkiye, Sahrayıkebir değildir: sinesinde her türlü 
  mahsuller ve istidatlar —bazı yerde az, bazen de çok 
V— Nihayet, ses san'atının ve ses virtiözlüğünün  —ye‐tişmiştir; bunları ne unutmalı, nede inkâr 
mebdei ‐zemini‐ operanın mühim bir rüknü, korodur:  etmeliyiz, tik bir arama tecrübesi atideki eserleri 
koro başlamadan, ses san'atının diğer şubeleri  meydana çıkardı; taharride devam olunduğu takdirde 
taannümm edemez; Avrupa musiki tarihi buna dair  daha birçoklarının ele geçirileceği kanaati kafiyesiyle 
mi‐sallerle doludur.  —ve bunu temenni ederek— koro meraklılarımıza 
  bildiriyorum.  
Hülâsa, esasen bir şark aleti olan koro, şark   
memleketleri için birkaç millî kıymeti birden nefsinde  Türkiyeli bestekârların yazıları:  
toplamı? demektir. "En masrafsız teşekkül olması"   
maddesinin, demokratik kıymetine, İçinde  M. Vittorio Radegliya musiki mahafilimizde tanınmış 
bulunduğumuz zamanla mütenasip bir değer katışma  bir simadır; bundan üç sene evvel İstanbul 
ise ne derseniz? Millî koro teşekkülleri memleket  Konservatuvarı'nda hoca iken, yaşının ilerlemesi 
eserleri ile teçhiz edildiği anda, bu kıymetin ne kadar  dolayısıyla bu vazifeden ayrıldı. Paris 
artacağı ayrıca düşünülsün..  Konservatuarından mükâfat sahibidir. 
   
Bazı kimselerimiz, hatiften gelecek sadayı bekler gibi,  San'at meraklılarımızdan Celal Esat Beyin teşebbüsü 
bir gün bîr Türk dahisi gelip koro sesleri yazacağını  ve yazdığı livre üzerine bes telerdir "Şaban," 
bekliyor ve bu beste peygamberi gelmeden  operasında, M. V. Radeglia, [*] başından sonuna 
Türkiye'de koro propagandasını yapmak doğru  kadar Türk temleri ü‐zerinde çalıştı, hatta bazı maruf 
olamayacağını, çünkü kurulacak teşekküllerin  Türk parçalarını aynen işledi ki, aralarında çok hoş 
yaşamayacağını yazıyorlar. Gerçi yalnız millî koro  korolar da vardır. Eser 3 perdeliktir: 4 Temmuz 
bestekârlığında fevkalâde halkçı ve tamimci bir  1017'de İstanbul'da besteleyerek, ertesi sene 
faaliyet göstermiş mîllî bestekâr numunelerini tarihte  Viyana'nın operasında oynandı: Türk sefiri, ve Celal 
okuyorsak ta pek nadirdirler. Bizde de muadilleri  Esat Bey — ki dekorların tanzimine bilfiil fırçasıyla 
yetişmesi  bestekârlığa çalışanlarımızın bu sahaya ayrı  iştirak etmişti — ve diğer Türkler hazır idiler. 
bir ehemmiyet vermeleri temenni olunur: birkaçı  Gazeteler temsil arkasından mutat tenkitleri yazdılar, 
muvaffak olamasa bile, nihayet  biri tutunur [*].  Fakat Celal Bey, o zamanki ümitlerine rağmen, bugün, 
Fakat, bu her şeyi yüz üstü bırakıp da hatif sedasını  Türk musikisinin şimdiki hali ile operaya 
bekleyelim demek değildir ki! Her yolda peygamber  gelmeyeceğine — tecrübe‐den sonra— karar vermiş 
bekleyenlerimiz yok mu?'...  bulunuyor: Türk musikisi "dramatik" "bîr üslûp 
  değildir. Eserin bestekâr elinden çıkmış yegâne büyük 
Tetkikat gösteriyor ki, topraklarımızda yetişip de  partisîyonu ile yegâne piyano parti‐ 
memleket musikileri üzerinde tecrübeler yapmış olan  ____________________ 
bestekârlara: eserleri arasında,   [*] Vittorio Radeglia, 1863'te İstanbul'da doğmuş olup 
____________________  opera bestekarıdır. Eski ope‐ralarının ilk temsil yer ve 
[*] Senfonik veya dramatik sahaların bi rinde  tarihleri şunlar‐dır: Colomba (Milano. 1887), Suprema 
muvaffak olmak ayrı ayrı istidat meseleleri olduğu gibi  vis (Tü‐ren, 1902)‐, Amore occulto (İstanbul, 1904).. 
güfte bestelemekte eli kolu bağlanan bestekârlar da  Riemann musiki kamusu)... M. Radeglia şehirimizde 
vardır.  tedrisatla mefkuldür.
 

www.atsizcilar.com 
 
 
Sayı: 8  ATSIZ MECMUA  Sayfa: 10 
siyonu, ve livrenin Türkçe, Fransızca ve Almanca  köylü bestekârlara has saf istidattan bir şeyler vardı.
metinleri, Celal Esal Bey, nezdinde saklıdır. 23 numara  Eskilerin tecrübelerinden sonra, yeni Türk gençlerinin, 
teşkil eden parçaların‐dan, münferit veya birkaçı bir  henüz basılmamış ateşli tecrübelerinden bahse 
arada tertipler halinde, konserlerde bilhassa istifade  geçebiliriz. Eski ve yeni Türk beste karlığı için, koro 
olunmalıdır.  eseri yazmak işi, son zamana kadar kapalı kalmıştı. 
  Rusyalı Türk musikicileri içinde hal böyledir. İşte ön 
Tigran Çuhaciyan [1837 — 1898]ın opera  ayak olan ilk bestekârımız Cemal Reşit Bey'dir. 
komiklerindeki korolarda da Türk üslûbununun garp  Avrupa'da koro tarzında hiç bir eseri basılmadı. Cemal 
tekniklerine esaslı bir şekilde raptedildiği görülür.  Bey bir kaç koro eseri yazarak konservatuvarda 
Çuhaciyan, Abdülmecid'in saatçi basısı Kevorgun oğlu  söyletti ki, yalnız biri, benim Anadolu Türküleri ve 
olup saray hesabına Milano Konservatuvarı'nda tahsil  musiki istikbalimiz kitabımda çıkmıştır: Çayır ince 
görmüştü. "Arifin Hilesi" opertindeki son "sefa  biçemedim!... 
geldiniz!" korosu, yazdığı koroların en güzelidir: eserin   
1876'daki ilk temsilinden itibaren her ciddi  Bestekâr Adnan Bey de Kerem ile Aslı gibi Anadolu 
oynanışında halk tarafından bisse edilmiştir.  destanlarından fıkralar Üzerinde çalışmağa başladı, v. 
Çuhaciyan'ın operetlerinin orijinal orkestra  s. 
partisiyonları, Şehzadebaşı'nm tiyatro mucirlerinden   
Kâmil beydedir.  Bir halk bediî terbiye aleti olan koroya mahsus eserler 
  yazarken, halkın musiki zevkini düşünmek, halk 
Bu ağır veya zarif neviden, ve şehir Türk musikisi  şarkıları üzerinde Esaslı tetebbuatta bulunduktan 
üslûbuna yaklaşan Türkçe korolara, Kütahyalı  sonra başlamak icap eder; işin başlıca güçlüğü 
Komitas'ın Anadolu temleri üzerinde bestelediği  buradadır. 
rüstaî memleket korolarını da ilâve edebiliriz:   
İçlerinden bir kısmı piyano refakatlı bir kısmı da "a  Görülüyor ki, ciddiyetle tahkikatta bulunduğumuz 
capella" dır. Paristeki tabı'larında Türkçe güfteleri  taktirde, köşe bucakta, eski ve yeni bestekârların 
ilâve olunmamış ise de, şehirimiz ermeni kilise  hususî kütüphanelerinde, el yazısı halinde duran 
koristlerinin Türkçe güftelerini de yazmaya teşebbüs  kalem tecrübeleri bulacağımız gibi; Cereyan bir kere 
ettiklerini memnuniyetle haber aldık. Ârmonize  ve konserler halinde baş gösterdiği, gazetelerde 
edilişleri, bildiğimiz şekilde değil, ezgilerin esas  "Memleket koro eserleri konseri" gibi ilânlar 
bünyelerini bozmayacak hususî bir manzaradadır.  okunmağa başladığı vakit, yeni yeni korallerin tevali 
İlâve edelim ki, burada bahsettiğimiz korolar, kiliseye  ettiği görülecektir: malûm; muhterisiz meta zayidir 
ait ermeni musikilerinden değil, üzerlerine Ermenice  derler... Türk şarkıları üzerinde Türk, ecnebi herkesin 
ve Fransızca güfteler tatbik olunmuş hâlis Anadolu  yapa‐cağı armoni tecrübeleri makbul tutulmalıdır: 
ağızlarıdırlar [*].  çünkü, armoni, bir nevî tertip ve takviye meselesi 
  olup, armonistin milliyeti eserin milliyetine karışmaz: 
Komitas'ın armonileri fazla şahsî oldukları için mektep  Yahudi Halevy Fransız bestekârı, Alman Haendel ise 
teşkil edemeyecek ise de, kuvvetli bir musiki şevki  İngiliz bestekârı sayılır; v.s. Ele alınan tem veya melodi 
tabiisi menuslarından doğdukları için, dinlemesi hoş  pırlantanın kendisi ise, armonize etmek, o taşı bir 
oluyor. Komitas'ta,   yüzük üzerine yerleştirmek işçiliğidir. 
____________________   
[*] Komitas, Eçmiyatzin kilise mektebinde okurken  Ecnebi repertuar: Rusların Kafkas ve Türk şarkıları 
bellediği bir iki Kafkas ağzını da armonize etmiştir ki  üzerinde yaptıkları koro yazıları, şüphe‐ 
esas Anadolu ağızlarından ayırt edilmeleri güç 
değildir. 
 

www.atsizcilar.com 
 
 
Sayı: 8  ATSIZ MECMUA  Sayfa:11 

siz ki, ecnebi repertuar idinde bize en yakın gelen  hitlerde, matlup heyecan ve faydeyı uyandıramazlar

musikiler olacaktır. Bu repertuarı henüz tetkik  [*]. Koro, her yerde, dînî, mahallî, ve bir kelime ile 
imkânını bulamadım; mesele hakkında Prof. V.  "millî" eserler sayesinde tutunup, umumileşmiştir: 
Belayev'e yazdığım son mektubun cevabını alınca  son misal Ermeni kilisesinde kazandığı rağbet olup, 
aynen neşrederim.  Ekmelyan, Komitas gibi iki üç bestekârın memleket 
  üslûbundaki koro eserlerine medyundur. 
Bunlardan sonra. İspanyol, Alman v.s. halk koroları   
içinde yapılacak ince intihaplar gelir. Gerek bunları ve  Koro san'atının memleketimizde tutunması, 
gerek klâsik koro musikilerini Türkçe tercümelerinden  halkımızın armoni ve polifoni üslûpları ile tedricî bir 
okumak, onları, Türk dinleyici (veya daha doğrusu  şekilde ünsileşmesinin de başlangıcını vücuda 
icracı)lerine yakınlaştırmak demektir. Burada hayli  getirecektir. 
ince bir iş, yani "tercümecilik" meselesi Önümüze   
çıkmaktadır.  Tefrikamızın mihverini teşkil eden iki esas maddeyi 
  hülâsa edelim: lâik koro cemiyeti [ = Societe chorale] 
Mevcut milli koro eserlerini toplamak veya kopya  temelini atmak işinde, yarı yarıya, A) tecrübe görmüş 
etmek ister: konservatuarlarımızın bir işi de, icabında  kilise koristlerin den, B) memleket koro eserlerinden 
para sarfederek, bu eserlerin cümlesini —bir usul  istifade etmeğe mecburuz. Millî musiki inkilâbımızın 
dairesinde— istinsah ettirmek, kütüphanelerinde  can damarlarından biri, ses san'atına ve koro 
şefler ile icracıların emrine amade bulundurmak  akidesine germi vermektir. 
olmalıdır. Fakat, maalesef, el'an bu yolda çalışılmaya   
başlanmadı.  Kösemihal zade 
  Mahmut Ragıp 
Gelişi güzel repertuvarlar, acemi mu‐ 
 
 
Halk Edebiyatı Örnekleri 
Kâtibi, Gevheri, Âşık Ömer'den Parçalar 
Halk edebiyatımızın çok geniş mahsulleri arasında  bir salâhiyetle açtığı çığıra, onun meselâ Sadettin 
elde edilebilenleri ve hele intişar sahasına çıkanları  Nüzhet Bey gibi kıymetli muakkipleri; H. B. derneği ve 
aslına nispetle henüz çok azdır. Gevheri gibi. Karaca  bazı Anadolu mecmuaları tarafından isabetle devam 
Oğlan, Kayıkçı Kul Mustafa gibi, hayat ve eserleri  edilmektedir. 
hakkında, kitaplar, neşrolunan şairlerin bile bütün   
deyişleri tamamlanmış sayılamaz.  Biz de bu sahada elimize geçen ve henüz 
  neşredilmemiş bulunan bazı güzel 
***   
  _________________ 
Büyük üstat Köprülüzade Fuat Beyin bu hususta geniş  [*] Gelişi güzel programın ceremesini konservatuvarın 
korosu çekmiştir. 
 
 
 

   

www.atsizcilar.com 
 
 
Sayı: 8  ATSIZ MECMUA  Sayfa: 12 
parçaları hem bu meşkûr mesaiye bir damla daha ilâve  Benim gönlüm eğlencesi  
etmek; hem de güzel H. edebiyatımızdan müteaddit  Şifükdrum safa geldin 
numuneler vermek maksadıyla, bu sütunlarda   
neşredeceğiz:  Verdi mevlâm seni yokdan  
  Bir İnayet erdi hakdan  
1. Kâtibi'den: [1]   Gelmez idim kah çokdan  
  İftiharım safa geldin. 
Gönül melûb olup eyleme âhı    
Aşıka ayrılık ola gelmiştir   Düşdü gönül zalim size  
Kâh sözümü dinle hubların şahı   Merhametin yok mu bize  
Ağlayanlar bîr gün güle gelmiştir.  Ela gözün süze süze  
  Gül fidanım safa geldin. 
Hatırcığın yıkma şu gedanın    
Biz de edna kuluyuz barı hüdanın   Nedir böyle çeşm‐i celâl  
Nice sencileyİn taze fidanın   Akar dudaklarından bal  
Açılan gülleri sola gelmiştir.  Gevheri der kaşı hilâl  
  Nazlı yarini safa geldin.  
"Doğan Aylar gibi doğup dolanma    
Cıkup karşımızda böyle salınma   NOT: Gevheri'nin hayatı ve eserleri hakkında malûmat 
Beni sevdi deyü sakın alınma   almak için, bakınız: Prof. Dr. Köprülüzade Mehmet Fuat: 
Ezelden dilber sevile gelmiştir.  Türk saz şairlerine ait metinler ve tetkikler: 1; Gevheri ve 
  Sadettin Nüzhet: Halk şairleri. 3'üncü kitap. 
Güzelsin sevdiğim biz de bilürüz    
İltifat edesin' deyü gelürüz   3. Âşık Ömer den: 
Günde bir selâma kail oluruz   Evvel bahar gülzar ile yaz gelür 
Mecnun Leylâsını bula gelmiştir.  Yüce dağlar donandığı zamandır 
  Gülüstandan gunâgun avaz gelür 
Kâtibi der mânâ var bu sözde   Bülbül güle kul olduğu zamandır. 
Derdimüz ne bindedir ne yüzde    
Güzel mecnun eyledin beni [2]  Bağlar müzeyyen açılmış güller  
   Figan edüp öter garip bülbüller  
  Seyre çıkmış cümle mehru güzeller  
NOT: XVII'nci asır sazşairlerimizden olan Râtibî hakkında  Âşıkların deli olduğu zamandır. 
malûmat almak için Köprülüzade Fuat Beyin "Türksaz   
şairlerine ait metinler ve tetkikler." namıyla tesis ettiği                           *** 
seride Kâtibi hakkında intişar edecek eserine bakınız.   
  Hep duhherler cennet donun giyerler 
2. Gevheri: den:   Açık olan bülbüllere uyarlar 
Taze açılmış goncası   Şimdi suyun döker dağlar koyular  
Nevçivanım safa geldin  Sahraların sel olduğu zamandır. 
____________________   
 [1] Kâtibi'nin bu güzel koşması, bundan evvel, Duygu ve  Âşık Ömer arar durur çareler  
Düşünce Mecmuası'nın 7’nci ve Yeni Mecmua'nın  Hasretinle oldu yürek yareler 
33'üncü sayılarında farklı ve eksik olarak neşredilmiş,  Dürlü şüküfeler gül ü Lâleler  
ayrıca şairinin ismi de zikrolunmamıştır.  Yeryüzünün al olduğu zamandır. 
 [2] Bu mısra gibi 2'nci kıtanın 1'inci mısraı kısmen ve    
şiirin son mısraı tamamen eksiktir.  NOT: 1. Elimizde bulunan bir mecmuada Âşık Ömer 
namına tesadüf ettiği‐ 
 

www.atsizcilar.com 
 
 
Sayı: 8  ATSIZ MECMUA  Sayfa:13 

miz bu koşma; Köprülüzade M. Fuat: Kayıktı Kul  muhtemeldir.
Mustafa ve Genç Osman hikayesi; S: 65'de bazı   
farklarla K.K. Mustafa namına ve Sadettin Nüzhet:  NOT: 2. XVII'nci asır saz şairlerimizin en meşhuru ve 
Karaca oğlan; S: 47'de gene bazı farklarla Karaca  en veludu oları Aşık Ömer hakkında malumat almak 
Oğlan namına kaydedilmiştir.   için Köprülüzade Mehmet Fuat beyin; Hayat 
  mecmuası: No: 24'deki makalesine müracaat 
***  etmelidir. 
   
Bu şiirlerin müstensihler elinde şekillerini ve  *** 
şairlerinin isimlerini değiştirmeleri melhuz olduğu   
gibi, saz şairlerimizin ekseriyetle yaptıkları şekilde  Nihat Sami 
birbirlerine nazire olmaları daha kuvvetle  Edirne Erkek Muallim Mektebi 
  Edebiyat Muallimi 
 
"Karaca Oğlan"ın Basılmamış Bir Şiiri 
[Karaca Oğlan, sazşairlerimiz içinde, klâsik  Türkü – Karacaoğlan
edebiyattan en az müteessir olmuş bir şairdir: Onun   
hususiyeti, sair halksairlerinin ananelerine ve  Hazret ‐i‐ mevlâdan dileğim budur  
mazmunlarına pek az bağlı kalmış olmasıdır.   Bülbül gibi. İşin âh u‐ zar olsun  
  Beddua eylemem sana sitemkâr  
***  Gül gibi meskenin diken, har olsun. 
   
Tam manasıyla Anadolu'nun tabiatını duymuş ve  Sıracalar çıksın nazik teninde  
hayatını olduğu gibi, bütün çıplaklığıyla ifade etmiş  Dilerim üleşin tatlı deminde  
olan bu şair, sanatındaki samimiliğiyle temayüz eder.  Yüzün kara olsun halk divanında  
Onda tekellüfsüz ve kayıtsız şiirler çoktur. Aşağıdaki  Kıyamet gününde başın dar olsun. 
parça onun şiirleri içinde güzellik itibarıyla ikinci   
derecede kalmakla beraber, onun bu husususiyetini                          *** 
göstermek itibarıyla mühimdir.   
  Dilerim Subhandan olma bermurat  
***  Cisminde kalmasın bir akçalık zat [*]  
  Cennet yüzü görme ilelebet  
Karaca Oğlan'ın neşredilmiş şiirleri (Sadettin Nüzhet;  Cehennem meskenin yerin nâr olsun. 
Konya, 1927) içinde bulunmayan bu parça,   
Mudurnu'da belediye Zabıta Komiseri Hayreddin Bey  Bu Karaca Oğlan'ı sen ağladırsın  
tarafından istinsah edilmiş bir cönkteki şiirler  Kadir Mevlâm her murada kadirsin  
arasındadır.]  Her dem zebaniler belini kırsın  
  Her urdukça iki elleri var olsun. 
 
____________________ 
[*) Sıhhat demektir 
 
 

   

www.atsizcilar.com 
 
 Sayı: 8  ATSIZ MECMUA  Sayfa: 14 
Basılmamış Bektaşi Şiirleri 
 
Toplayan: M. Şakir
                       – 9 –                         – 12 – 
Dâr ül‐ namânımız şâl‐ı Necefden  Şâh‐ı evreng‐i Murtazâsın yâ 'Alî  
Tariq‐i müsteqim dervişânıyım  Qurret il‐'ayn‐ı imâm‐ı enbiyâsın yâ 'Alî  
Tekyc‐ i aşq içre ders‐i arefden  Vâlid‐i sıbteyni ekrerm, zevc‐i sultân‐ı nisâ  
Öğreden üstâdın câvidânıyım  Server‐i dîn, şehriyâr‐ı evliyasın yâ 'Alî  
  Rehber‐i ehl‐i tarîqat, pîşivâ‐yi sâlikîn  
Sevmişim bir leb‐i qand sükkeri  Sâqi‐i ser‐çeşme‐i âb‐ı baqâsın yâ 'Alî  
Derd ü, belasından dönemem geri  Memba'‐i lutf ü sexâdan melce‐i bây (ü) gedâ  
Râhına qoymuşum can ile seri  Ma'den‐î cud ü keremkân‐ı 'atasın yâ 'Alî  
Sanma bu sevdanın perişaniyım  Darb‐ı pençesinden olur mu ejder‐i a'dâ xalâs  
  Merd‐i meydân‐ı fena, şîr xudâsın yâ 'Alî  
Dâ'im bir bir mahbubun medhinde yektâ  Faxr‐i 'âlem lahmüke lahmî buyurdu şanına  
Oldığını bilürler zâhid (ü) dânâ  Cism (ü) cân‐ı 'aleme nur (u) ziyasın yâ 'Ali  
Perişân oldığım bilürler ama  Rahmi Kemler nice vasf etsün seni ey zât‐ı pak  
Bilmezler ki kimin perişânıyım.  Sensin memdûh (ü) habîb‐i Kibriyasım yâ 'Alî 
   
                           – 10 –                         – 13 – 
Aşq ile memlu olan merdâne bilsün âdemi  Gönül bir yâr sevdi cihan içinde  
Sâni' Ül‐Eşyâ muvahhid‐hane bilsün âdemi  Görenler ol yâra desün mâsallah  
Vech‐i âdemde musattar sırrı subhân el‐lezi  Oqunsun ol yârın mâh cemâlinde  
Sâbit‐i qul innemâ dellane? bilsün ademi  Ahsen el‐xâliqîn tebârek‐allah  
Âyet‐i inni ena'llah remzini imâ qılur  İsmi oqunsun 'Alî haydari  
Şâxıs‐ı gâfil veli amma ne bilsün âdemi  Ebrular misâli çün zü l‐fiqârı  
Alem ül‐gayb âdemin gönlünde ârâm eylemiş  Görenler desünler bu kimin yârı  
Lâ mekânı gözleyen taşrâne bilsün âdemi  'Aşq olsun sevene hasheten l‐İllah  
Almayan ilm‐i ledünnü seyx‐i ekmelden sebaq  "Râvî" bu sözlerin cümlesi sâdıq  
Kendi özinden ol şaqi cehlâne bilsün âdemi  Ne qadar medh etsen vasfına layıq  
Tıyn‐i xamir‐i Vücûdu puta‐i zerkârda  Her kim ki ol yâra olmazsa 'âşıq  
Zerre‐i sâf olmadan hattâ ne bilsün âdemi  Kâfir olur gider ne'uzu bi‐llah  
Dergeh‐i haqdan olan tard menfi şerk ile   
Ol garîdi? âsi‐i a'dâ ne bilsûd âdemi                                 – 14 – 
Ol ki âdemdir bilübdür âdemi âdem nedir  Zâhidâ hükm‐i ezel kim 'aşq imiş qısmet bize.  
Yoxsa her lâ yefhem xârâ ne bilsün âdemi  Şâhid‐i da'vâ‐yi‐haqquz, her varaq hüccet bize  
Ey "Perîsân"‐ı mücerred ya'ni sen bildin mi kim  Vasl‐ı yâra gam yemek olsa nola ni'met bize  
Halq‐ı mut'ân eyledin bunca ne bilsün âdem  Bende‐i âl‐i 'abâyuz bu yeter devlet bize  
  Hâsılı şâh‐ı velâyetden gelür şevket bize  
                             – 11 –  Acılur bâb‐i 'Aliden ka'be‐i hacet bize  
Vâris‐i ilm‐i ledünn‐i âlem‐i ma'nâ bizüz   Nola zâhid zâr île güzâr olsa subh u şâmımuz  
Vâqıf‐i sırr‐ı rümuz‐ı âllem el‐'esma bizuz   Hamd ola dîn‐i Muhammedde muvahhîdnâmımuz  
Bizdedir sırrı Muhammed nutq‐ı pâk‐ı Hayderi   Mürg‐i şelıbâl‐i elestüz 'aşq‐ı haqdur dâmımuz  
Mahzen‐i gene i ilâhi sâhib‐i efâ bizüz   Aşq (u) şevq‐i vasl‐ile bir yerde yoq ârâmımuz  
Faqr ile faxr eyledik mülk‐i qanâ'at şâhıyuz   Hâsılı" şâh‐ı velâyetden gelür şevket bize  
Lâ ubâli‐meşrebüz gerçi ârif‐i dânâ bizüz   Acılur bâb‐ı "Alîden ka'be‐i hacet bize  
Bende‐i evlâd‐ı Hayder xâk‐i râh‐ı Mustafâ  Biz "Refî'â" bezm‐i aşqun mest‐i ser gerdâniyuz  
Murtazânın âşıqıyuz çâker‐i Zehrâ bizüz .  Xayr‐ı bezm‐i sohbetin dem‐beste ü hayrânıyuz  
Mazhar‐ı her rümuzuz hem câvidandır burhânı‐muz   Âh kim Kerbelâ meydânının hicrânıyuz 
Qahir‐i a'da‐yı dinüz seyf‐i mücellâ bizüz  Pâdişah‐ı taht‐ı levlâkin qulu qurbânıyuz  
Ey Rahiqi aşqı sen qavl eyledin kendine   Hâsılı şâh‐ı. velâyetden gelür şevket bize 
Fırqa‐i nâcîdeu olduq 'ürvet il‐vüsqâ bizüz  Açılur bâb‐ı 'Alîden ka'be‐i hacet bize 
 

www.atsizcilar.com 
 
 Sayı: 8  ATSIZ MECMUA  Sayfa: 15 
 
"Basılmamış Bektaşi Şiirleri" Hakkında 
Atsız Mecmuanın beşinci sayısında (s. 114) M. Şakir  Bunu yazan Bektaşi, bektaşılık gayretiyle üçüncü mısraı 
Beyin "Basılmamış Bektaşi şiirleri" makalesinde  "nazeninim, ahmediyim, hayderîyim ben beli" şeklinde 
dördüncü metni teşkil eden "müseddesi mütekerrir"  tahrif etmiştir. 
Yenişehir Fenerli, mevlevî şeyhi, meşhur Hacı Hasan   
Nazif Dedenindir. Şakir Beyin istinsah ettiği mecmuada  İkinci bendin dördüncü mısraı da düşük ve yanlıştır. 
tahrif edilmiştir, Esasen vezin bozuklukları da bunu  Doğrusu "can feda etildikde axır çünki güftârım budur" 
göstermektedir. Bektaşılar, Alevî neş'esiyle yazılmış  şeklindedir. Üçüncü bent büsbütün yanlıştır.  
şiirlerin çoğunu böyle tahrif ederler. Bazen de isim   
mülâbesesiyle her hangi bir Bektaşıya isnat ediverirler.  *** 
Meselâ: Şeyh Galibin   Aslı şudur:  
İqrârımuza ser verir üz, 'ahde qavîyüz:   
  Cûylar, quşlar, ağaçlar, guhlar, hamunlar  
Biz şâh‐ı velayet qulıyuz; hem 'alevîyüz. beyt‐i  Nuh felek, bahr ü semek, cinn Ü melek, nev'‐i beşer  
mütekerrini havi müseddesi "Es'ad" mahlesiyle  Sâkinân‐ı 'arş ü ferş ü encüm ü şems ü qamer;  
yazıldığından Bektaşılar; bunu, ikinci Mahmut  Hep lisân‐ı hâl ü qâl ile bu beyti zikr eder; 
vak'asında Koska'da öldürülen "Es'ad Baba"ya mal  Lâ ilâh ilâ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  
etmişler ve hatta katilgabına giderken söylemiş diye bir  La nebî ilâ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  
de hikâye uydurmuşlardır.    
  Dördüncü bendin ilk mısraı "Mânâ‐yi hükm‐i..." suretinde 
***  yazılmış. Doğrusu: "Ma'ni‐i hükm‐i resûli çünki iz'ân 
  eyledim"dir. Beşinci bent de yanlıştır. "Melâmilik ve 
Nazif Dede, Mevleviler arasında alevilik ve melâmetle  Melamiler" de yazdığım veçhile doğrusu budur: 
meşhur, çok kuvvetli bir şairdir. Tercüme‐i hâli, Fatin   
tezkeresinde (s. 413—414) bulunduğu gibi ben de  Milletim ehl‐i haqîqat; xaliqim, rabbim xudâ. 
"Melâmilik ve Melâmîler" de not olarak tercüme‐i  Mezhebim râh‐ı muhabbet, şart‐ı îmânım, feda.. 
hâlini yazmış ve hassatan Şakir Beyin dercettiği  Qıblem ebrû‐yi muhammeddir, îmânını murtazâ, 
müseddesin matla beytiyle beşinci bendini dercetmiş  Dîn'‐i islâm aşikâradır, ne lâzım ixtifâ; 
ve mumaileyhin oğlu ve halefi, Bahâriyye şeyhi  Lâ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
Hüseyin Fahreddin Dedenin de muhtasaran tercüme‐i  Lâ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
haliyle bir gazelinden bir, diğer gazelinden iki beyti ve   
bir rubaisini kaydeylemiştîm. Her halde Şakir Bey, bunu  Son bentte de mısralarla tertibi doğru  değildir. Şöyle 
görmemiş olsa gerek (s. 190 —191). Nazif Dedeninin  olacak: 
meşhur "sûr" gazeli ile Fatin tezkeresindeki:   
  Bende‐i âl‐i 'abayım, hayderîyim hayderi; 
Tecellî eyleyüb ol demde kim dîdâr göstermiş Xatın  Ey "Nazîf" bu yolda qurbân" eyledim cân ü‐seri  
teksif edüb burhan içim emvâr göstermiş. Redifli  Hâsılı, her muqtezâyı meşreb‐i peygamberi  
gazeli, şairlik kudretine delildir. Divanının, Darülfünun  İ'tiqâdım böyledir "nahnü qasemnâ"dan beri 
ilâhiyet Fakültesi acemce muallimi Abdülbaki Beyde  Lâ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
bulunduğunu biliyorum. Mezkûr müseddesin ilk bendi  Lâ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
aynen böyledir:    
    
Zâhida; haqqıyçün ol şâhın ki cud‐i ekmelî,    
Ahmed‐i muxtâra vahy etdi kitâb‐ı münzeli,   Konya Lisesi Edebiyat Muallimi 
Mevlevîyim, ahmedîyim, hayderîyim ben beli;   Abdülbaki 
Bana besdir bîr xudâ ü bir nebi ü bir veli;    
Lâ ilâh illâ hüv'allâhü l‐'alîyyü l‐müncelî,  
Lâ nebî illâ muhammed, lâ fetâ illâ 'alî   
 

www.atsizcilar.com 
 
 Sayı: 8  ATSIZ MECMUA  Sayfa: 16 
Türkler'de Ailenin Tekâmülü ve Bunda "Kadın" 
 
II‐ Uzak Şark Medeniyeti Devresinde Türk Ailesi
Türkler  hakkında  yalnız  aile  cihetiyle  değil,  her  Mirza Duğlat" gibi. Türk efsanelerine göre de her boy 
itibarla en az malûmat sahibi olduğumuz devir Uzak  bir ailedir. Oğuz efsanesine göre, Oğuz Hanın Gün Han, 
Şark Medeniyeti devresidir.  Ay Han, Yıldız Han, Gök Han, Dağ Han, Deniz Han 
  adında altı oğlu vardı. Bunlardan her bîrinin de dörder 
Kablelmilât  210'dan  başlayıp,  milâdi  940  senelerine  oğlu oldu. İşte bu yirmi dört torundan 24 boy türedi. 
kadar  devam  edan  bu,  hemen  on  bir  buçuk  asırlık   
devrin  birçok  noktaları  bilhassa  Türklerin  dahilî  İslâmiyet devrinde bile kendi isminden sonra boy adını 
hayatı  ve  içtimai  teşkilâtı  meseleleri  henüz  lâyıkı  taşıyan Türklere tesadüf ediyoruz. Fakat hiç şüphesiz o 
veçhile aydınlatılmamıştır.  zaman boy, aile olmaktan çıkmıştı, ve Boy ismini 
  taşımak sadece bir âdet, bir anane kalmıştı. 
Onun  için  burada  söyleyeceğim  şeylerin  birçoğu,   
Ziya  Gökalp'in,  henüz  tahakkuk  etmemiş  olan  Ziya Gökalp, Boyun en eski zamanlarda "Maderi" 
faraziyelerine  istinat  edecektir.  Mamafih,  bu  olduğunu söylüyor. [1] 
faraziyelerin  birçoğu  tarihi  membalarla  kabili   
tevsiktir.  *** 
   
Şurası  muhakkaktır  ki,  ilk  zamanlarda  Türk  ailesi  Fakat bu bir faraziyedem ibarettir. Türk ailesinin ne 
bugün  anladığımız  manadan  daha  geniş  bir  aile  idi.  zaman "Boy"dan "Pederî aile" şekline geçtiğini de 
Buna "Boy" diyebiliriz.  bilmiyoruz. Fakat bazı tarihî vak'alara göre, Türklerin 
  tarihe girdikleri kablelmilât 210 senesinde bile Boy 
Türklerin en mühim kısımlarından olan Oğuz Türkleri  ailesinden pederi aile şekline geçtiğine ve hatta 
24 Boydan  mürekkepti.  Boy kelimesini  Ziya  Gökalp,  devletin kuvvetli velayeti karşısında aile hissinin bile 
"Phralri"ye karşı tutuyor [1].  çok zayıf olduğuna hükmedebiliriz. İlk Türk padişahı 
  olarak tanıdığımız "Tuman"a oğlu "Mete" isyan etti. 
Türkler  kendi  atlarıyla  beraber  boylarının  da  Mete'nin askeri ancak on bin kişi idi. . Babasının 
isimlerini  taşırlardı.  Meselâ  Dede  Korkut  kitabında  kuvvetli ordusunu bununla mağlup edebilmek için 
"Salur  Kazan"  "Bükdüz  Emen"  i‐simlerine  askere kuvvetli bir disiplin tatbik etti. En nihayet de 
rastgeliyoruz.  Kazan  ve  Emen  isimdir.  Salur  ve  sadakatlerini denemek için de, karılarına ve 
Bükdüz  ise  boyların  ismidir.  İslâmiyetten  sonra  nişanlılarına nişan alarak ok atmalarını emretti. 
yazılmış olmakla beraber en eski zamanların âdet ve  Askerler attılar. Atmayanlar idam olundu[2]. 
ananelerini  saklayan  Dede  Korkut  kitabının  bu   
isimleri, bizi bîr fikir edinmeye sevkeder.  Bu hadise, kumandanın tamsil ettiği kanunun yani 
  devletin, aile hissinden daha kuvvetli olduğunu 
Sonra,  tarihi  şahsiyetler  hakkında  da  tarihi  gösteriyor. Bazı 
membalarda malûmat bulabiliyoruz. Fakat bunlarda   
Boy  ismi  şahıs  isminden  sonra  geliyor.    Meselâ  ____________________ 
"Haydar  [1] Ziya Gökalp T. M. Tarihi Sahife 252 
  [2] M. Şemsettin Mufassal Türk tarihi Ki‐tap II Sahife 
____________________  24. 
[1] Ziya Gökalp: Türk Medeniyeti tarihi sahife 251 
 
 

   

www.atsizcilar.com 
 
 
Sayı: 8  ATSIZ MECMUA  Sayfa: 17 
Türk darbımeselleri de bunun böyle olduğunu  tahta geçtikleri vakit ölen pederinin zevcelerinden kendi 
gösteriyor. Halbuki bugün kabile halinde yaşayan ve kan  anası müstesna olmak üzere diğerleri kendisine geçerdi. 
güden akvam da böyle bir şeyin katiyen olmayacâğı  Ve onları alırdı. Bu usul islâmiyetin kabulüne kadar böyle 
şüphesizdir.  oldu. Zevce çok mukaddes addolunurdu. Evli bir kadına 
  tecavüz edenler idam olunurdu. Bir genç kızı iğfal 
Eski Türkler'de Hintliler'de olduğu gibi sınıf taksimatı  edenler ağır mahkûmiyete duçar olur ve badehu onu 
yoktu. Roma'da olduğu gibi de ahali hürler, esirler diye  almaya mecbur tutulurdu [1] 
ikiye ayrılmamıştı. Her Türk hukukça müsavi idi. [1]   
  *** 
Kadınların Türk hayatında pek mühim bir mevkii vardı.   
Bir Türk evleneceği zaman kendisinin ve kızın mevki ve  Çocukların terbiyesi de milletin ruhu ile mütenasipti. 
şerefiyle mütenasip olmak üzere evvelemirde "Kalın"  Çocukları cemiyete en faydalı olacak bir şekilde 
namıyla bir para vermeye mecburdu.  yetiştirirlerdi. Yani asker olarak büyütürlerdi. En ufak 
  yaşta küçük yaylarla ok atarlardı. "Kun"ların çocuklarını 
Bununla kurulacak yuvanın öte berisi alınırdı. Evlenecek  koyunlara bindirerek biniciliğe alıştırdıklarını Çin 
erkek, ayrıca kızın baba‐sına, anasına, hemşirelerine de  membaları söylüyor [2]. 
hediyeler ve akçeler vermeye mecburdu. Kadın eğer asil   
ise, evlendiği zaman asaletini kaybetmezdi. Erkekle kadın  Büyüdükleri zaman ava ve daha kuvvetli yay 
ailede tamamiyle müsavi olduğu için ocakta, yani evde  kullanabildikleri zaman da harbe giderlerdi. Millet, çorak 
hem erkek, hem kadının mabudu bulunurdu. Erkeğinkine  bir arazide ve yalnız askerlikle yaşayan bîr millet olduğu 
"Od Ata", kadınınkine" Od Ana" derlerdi [2].  için millete faydası dokunanlara çok hürmet olunurdu. 
   
Kadının ailedeki mevkii siyasi hayatta da belli olurdu. Çin  *** 
imparatorlarına yazılan mektuplar Kunların imparator ve   
imparatoricesi namına yazılırdı. Ecnebi devletlerden  Bunun için gençlere çok kıymet verilir, ihtiyarlar, harp 
gelen sefirler de Hakanla Hatunun, yâni zevcesinin  edemeyecek olanlar itibarsız tutulurdu. Kadim 
müşterek huzuruna kabul edilirdi.  "Kun"larda ihtiyarlara hiç ehemmiyet verilmeyip, yemek 
  olarak ta gençlerden artanların verildiğini ve hatta vakti 
Türklerin kadınlara fevkalâde hürmeti olduğu bütün  gelen ihtiyarların, öldürüldüğünü ve ihtiyarların da bunu 
membalarca tasdik edilmiş olmakla beraber zenginler ve  şeref telakki ettiğini Çin membaları bize haber veriyor 
hükümdarlar, bilhassa fütuhat zamanlarında  [3]. 
besleyebilecekleri kadar zevce alırdı. Fakat asıl ilk zevce,   
zevce sayılır ve diğerinden olan çocuklar da onun  Mamafih buna pek lüzum kalmazdı. Aralarında "İnsan 
sayılırdı. Hatta baba öldüğü zaman üvey anayı oğul  çadırda doğar, kavgada ölür " darbı meseli vardı. Yatakta 
almak mecburiyetinde idi.  ölmekten sıkılıp bunu şerefsizlik telakki ettikleri için 
  hepsi harp meydanında ölmeye çalışırlardı. 
Keza ölen kardeşin zevcesini de diğer kardeş ve ölen   
amcanın karısını da yeğen al‐maya mecburdu.   Veraset Türklerde büsbütün başka bir tarzda idi. Kabili 
  nakil eşya evlâdın büyüğüne veya büyüklerine kalırdı." 
Cengiz neslinden olan "Orda" hanları  Küçüğüne de gayrı menkul eşya kalırdı. Hatta bazen 
____________________  bunun garip tecellileri oluyordu. Mesela hükümdar 
[1] Necip Asım, Mehmet Arif: Osmanlı tarihi sahife 327  öldüğü zaman memleket ve taht küçük oğluna 
[2] Ziya Gökalp: Türk medeniyet tarihi sahife 264.  ____________________ 
[1] M. Şemsettin; Türk tarihi V, s. 136 
[2]           "                 "      II, s.10 
[3] Zeki Validi Beyin notları. 
 

www.atsizcilar.com 
 
 
Sayı: 8  ATSIZ MECMUA  Sayfa:18 
kalıyor, halbuki orduya malik olan büyük oğlu bunu  yoktu. Türk kadınlarında tesettür ve îtikâf mevcut 
cebren kardeşinin elinden alıyordu. Ortancalara ise  değildi [1]. 
hemen hiç bir şey kalmazdı. Bunun yüzünden, "ecnebi   
hizmetine girenlerin ve hicret edenlerin ekserisini  Kadının mevkii çok büyüktü. Çok hürmet görürdü. 
ortanca evlâtlar teşkil ederdi.  Fakat nadiren taaddüdü zevcat oluyordu. Öyle olduğu 
  zaman bile ilk kadın esas addolunurdu. Çocuklar 
Kablelislâm devirdeki Türk ailesi hakkında bir söz  mirasta gayrı müsavi idi. Demek ki bu ailenin kendine 
söylemek icap ederse, bu aile "Maderşahî" değildi.  mahsus bir şekli vardı.  
Perderşahî de değildi. Çünkü babanın karısını ve   
çocuklarını satmak ve öldürmek hakkı  İstanbul Kız Lisesi 
  Felsefe Sıtajiyeri 
Mehpare Nihâl 
Fikir Hayatı 
Halk şairleri Şenlikleri: (Sivas'ta Halk şairlerini koruma  ilki, "birinci halk şairleri bayramı" namı altında yapıldı. 
derneği adında bir tevekkül vücuda geldiğini  Bu bayram hem ilk olması, ve hem kısa bir zaman 
işitmiştik. Bu derneğin güzel bir anane yaratmak  zarfında hazırlanması dolayısıyla tabii küçük mikyasda 
istediği anlaşılıyor: 5‐8 teşrinevvelde yapacağı senelik  oldu. 15 âşıkın iştirakiyle yapıldı. Ankara ve sair 
şenliğe Dernek, memleketin edebiyatçı ve  mahallerden gelen misafir ve davetliler bayrama 
halkıyatçılarını da davet etti. Henüz silleri sönmemiş  iştirak ettiler. 
olan sazşairlerinden, vakti geçmeden ilim için istifade   
etmek ve aynı zamanda, eski millî bir ananeyi, asrî ve  *** 
hayatî usullerle canlandırmak çok kıymetli bir   
teşebbüstür.  Bayram üç gün devam etti; birinci gün teşrinisaninin 
  beşinci perşembe gününe tesadüf ediyordu, Bu üç 
Bu şenliklerin her sene daha mükemmel bir şekilde  gün zarfında, havalar da biraz vaktinden, evvel 
tekrarını dilerken, şenlikler hakkında raporlar  soğumuş olduğundan, bu dışarıdaki tezahürlere 
neşretmesini de Dernek'ten bekleriz.  büyük bir mâni teşkil ediyordu. Mamafih yine davul 
  ve zurna çalınıyor ve "halay" çekiliyordu. İlk günün 
Halk Şairlerini Koruma Derneği'nin müessislerinden,  akşamı askeri mahfil salonunda bütün âşıkların 
Sivas Lisesi edebiyat muallimi Ahmet Kutsi Beyin  iştirakiyle ve şehrin bütün münevver gençliğinin 
şenlik hakkında gönderdiği mektubu aynen  arasında büyük bir müsamere yapıldı. Derneğin reisi, 
neşrediyoruz:  Sivas şehri belediye reisi Hikmet Bey bayramı açtı ve 
  ezcümle dedi ki: "...Bugün aramızda dinleyeceğimiz 
Halk şairlerini koruma derneğinin nizamnamesinde  halk şairleri yarının millî inkılâp destanını da 
gayeler meyanında, "halk sairleri etrafında umumi bir  hazırlayacaktır." Hakikaten âşıklar bu celsede son on 
alâka ve sempati uyandırmak" da vardır. Bayramlar  sene zarfında memlekette vukua gelen yeni birçok 
her sene ve bu gayeye hizmet etmek emeliyle  hâdiseler etrafında terütaze eserlerini terennüm 
yapılacak, aynı zamanda tetebbü edecek zevata azamî  ettiler… 
bir suhulet temin edilmiş olacaktır. Bu sene bu   
tezahüratın  *** 
   
____________________  Cuma günü yine sabahtan "halaylar" çekilmeye 
[I] Ziya Gökalp: Yeni Mecmua, cilt. 1, sahife 204.  başlandı. Öğleden sonra talebe ve umum halka 
mahsus ikinci bîr müsa‐ 
 

www.atsizcilar.com 
 
 
Sayı: 8  ATSIZ MECMUA  Sayfa:19 
mere aynı salonda yapıldı. Bu ikinci celsede âşıklar  istifadeler temin ettiler. Birçok fotoğraflar alındı; 
kendilerinde daha az yabancılık duydular ve  ezcümle Sivas'ın. Meşhur oyunları olan meşhur 
müsamere fevkalâde hararetlendi. Nihayet "taşlama  halaylar için en mühim figürleri tespit edildi. Halk 
ayağı"na düştüler. Fakat neticede yine tatlı bir tarzda  şairlerinin resimleri alındı. Bayrama iştirak edenler 
bağladılar. Her iki müsamerede divan, koşma ilh... ve  arasında, Ankara Etnografya müzesi müdürü Hamit 
hemen hemen kendi ananelerine muvafık bir tarzda  Zübeyir Bey ile refakatinde Finlandiyalı Dr. Marttı 
birçok makamlar dinlendi.  Rässänen gibi, bu işlerle, yakından alâkadar zevat da 
  vardı. 
Üçüncü gün, daha hususî bir celse halk fırkası   
binasında yapıldı ve evvelki celselerde hazır  İlmi mesai itibarıyla ehemmiyeti muhtacı izah 
bulunamayan Vali Bey bunda hazır bulundu O akşam,  olmayan bu tazahüratın bir de "halk terbiyesi" 
bayrama iştirak etmiş olan iki musikici arkadaş,  cephesinden şayanı dikkat olduğu herkesin nazarı 
Ankara musiki muallim mektebi muallimlerinden  dikkatini celbetti. Bilhassa "inkılâp" ve "yenilik" 
bestekâr ve piyanist Ulvi Cemal ve Viyolonist Cezmi  mefhumlarının halk içinde intişar ve telkini 
Rıfkı Beyler bir konser verdiler ve burada bestekâr  meselesinde, halk şairlerinin fevkalâde rol ifa 
Ulvi Beyin halk nağmelerinden bestelediği eserler  edebilecekleri görüldü. 
çalındı.   
  Bu bayramın gelecek seneye çok daha şümullü ve 
Bayramın uyandırdığı alâka, bilhassa münevver  esaslı bir tarzda ve bütün şehir halkının iştirakiyle 
gençlik arasında, fevkalâde büyüktür. Bayram  yapılacağı muhakkaktır. 
umumiyet itibarıyla sade fakat samimî ve çok   
heyecanlı olmuştur.  "Devlet demiryolları" bu bayram münasebetiyle nısıf 
  ücretle seyahat müsaadesini derneğe ve şehir halkına 
Bu bayram esnasında halk şairleriyle alâkadar olan  bahsetmiştir. Gelecek seneye bayramın daha müsait 
mütetebbî arkadaşlar çok  bir mevsimde yapılması düşünülüyor. 
 
Ahmet Kutsi 
Seyahat Notları 
II 
15 Temmuz: Sabahleyin, Aladağ suyu kenarında  Yolun en mürtefi noktasına gelince çıplak yamaçlar 
çarşambanın pazar yerine iniyoruz. Burası nahiye  bitiyor; büyük bir çam ormanının içinden geçiyoruz, 
merkezidir, ve yeni yeni inşa edilen dükkânlar, evler  ve geniş bir düzlüğe giriyoruz burası Çarşambanın 
ve dairelerle, günden güne büyümektedir. Mevkii,  birçok köylerinin yaylalarının bulunduğu yer Bolu 
yamaçlardaki köylere nispetle çok alçak ve sıkıcı.  yolunun sağ tarafındaki yamaçta bulunan Koz‐yakası 
Burada çok duruyoruz; Hıfzı ile beraber, 13:30'da  yaylasının sonunda Akça‐Kilise yazısı uzanıyor, işte 
Pazardan hareket ediyoruz.  yaylanın çoğu bu yazının etrafına dizilmiştir. 
   
Solaklar'ın karşı tepelerinden, kayalıklar içinden  Buralarda yayla hayatı Mudurnu‐Abant taraflarına 
Aladağ‐Köroğlu'na doğru yükseliyoruz: takip ettiğimiz,  nispetle çok inkişaf etmiş bir haldedir. Ekser köylerin 
yol Çarşamba‐Bolu yoludur.  ikişer, ba‐ 
 

   

www.atsizcilar.com 
 
 
Sayı: 8  ATSIZ MECMUA  Sayfa: 20 
zılarının üçer yaylaları var. Bu köylerin binnetice sürüleri  rına rağmen, Hamza'ya, o gitmeden bir türkü 
de kalabalık: bunları bilhassa tiftik keçisi teşkil ediyor;  söyletemedik. Ağa gittikten sonra çobanın da dili 
buranın tiftikleri Ankara ve Beypazarı'ndan sonra üçüncü  çözüldü; güzel türküler, hikâyeler söyledi: bunların içinde 
gelirmiş. Sürülerin çokluğu, bu köyleri, davarlarını kışlağa  kendisini gururlandıracak olanları da var. Bir tanesi, 
göndermeğe sevkediyor: Kışın Çarşambanın sürüleri, beş  esasen çobanların, cennetten çıktığına inandıkları kavalın 
altı ay kalmak üzere, mer'aları daha geniş olan Haymana,  kudretini anlatıyor: Ağa çobanına demiş ki: "sen eğer, 
Eskişehir. Beypazarı taraflarına geliyorlar. Tiftik sürüleri  iyice tuz verdikten sonra sürüyü su başına kadar 
yetiştirmekte bu mıntıkanın istidadını gösteren bir vaka  götürürde, tam suyun kenarında, su içirmeden 
zikrediyorlar: Çarşamba gibi Bolu'nun bir nahiyesi olan,  bekletebilirsin sana kızımı veririm. "Çoban sürüye adam 
ve yine Köroğlu eteklerinde bulunan Kıbrısçık'ın 150 evlik  akıllı tuz vermiş; sürmüş; sürü tehalükle suya doğru 
bir köyü, Devren'in keçileri 5 sene evvelki büyük kış  iniyormuş; tam suyun kenarına varınca, çoban, bütün 
gelmeden 40 bin kadarmış; büyük kışta yarısı kırılmış;  Anadolu'da aynı isimde maruf olduğunu zannettiğim 
fakat 3 sene sora 50 bini geçmiş şimdi yine 70 bini  davarı suya indirme havasını çalmağa başlamış; o zaman 
bulduğunu tahmin ediyorlar. Bu yaylalarda, bazı köylerin  sürü "rap!" diye durmuş; ve su içmeden, hava bitiriciye 
sürülerinin çoğalması yayla kavgalarına sebebiyet  kadar beklemiş. 
veriyor: Köyler, yaylarını tevsi ihtiyacıyla başka köylerin   
arazisine (daha doğrusu, buralarda şahsi yayla arazisi ol  16 Temmuz: Akşam üstü Köroğluna doğru yola çıktık. 
madığından otlaklarına) tecavüz ediyorlar, hattâ yayla  Hıfzı da Köroğlu'nu daha ilk defa görecek. Dağ uzakta 
evleri kuruyorlar. Bu gibi hadiseler, Türkiye'de yayla  bütün azame tiyle uzanıyor: Kozyakasi yaylası, 
meselelerinin, memleketin iktisadî hayatında en mühim  Köroğlu'nun şimal‐cenup istikametinde uzunluğuna 
noktalardan birini teşkil ettiğini gösterebilir. Bu  bakıyor; onun için, asıl  Köroğlu tepesine kadar, şimalden 
meselelerin hallinde ise, sade eski beratlara batıp hüküm  itibaren, bütün meşhur tepeler, kayalar sayılıyor:  
veren mahkemeler‐den evvel, davacı yaylaların   
ihtiyaçlarını inkişaf istidatlarını tetkik edecek ilmi  Köroğlu kayasından sonra kalan kısmın önüne dağlar 
heyetler lâzım geldiği aşikârdır.  geliyor. İşte mühim noktaları sayıyorum: Ramazan Bey 
  oğlu (bu isimdeki dağın müntehası), Kartal takması 
O geceyi, bize tahsis edilen metruk bir yayla evinde  (kakma='kaya), Karıncalı, Çanak‐Kaya, Dedenin‐Doruğu 
geçiriyoruz; burada "gelik" tabiri yoktur. Abant'takilere  (Köroğlu tepesinden sonra en yüksek) yoğurt kakması, 
nispetle çok büyük ve mükemmel olan bu evlere bazı  yel tepesi, Köroğlu. 
köylerde "alacık" diyorlar. Gece yarısına kadar çoban   
Hamza ve arkadaşları ile sohbet ediyoruz. Hamza güzel  Akça kiliseyi geçtikten sonra iki ormanlık tepe arasından 
kaval çalan, türlü türlü türküler bilen tuhaf bir delikanlı.  ikinci bir düzlüğe  geliyoruz: burası Ayman (bu köy 
Burada çobanların ağalarına (mal sahipleri) karşı, bir  Nallıhan'a tâbidir; halkı iki günlük yoldan buraya 
babaya olduğu kadar hürmetleri var: onların karşısında  yaylamaya gelir) yaylasının bulunduğu düzlük Köroğlu 
hattâ yüksek sesle konuşmuyorlar; bizzat Asım Beyin  dağından inen aynan suyu buradan geçiyor. Bu dere 
ısrarla‐  boyunca, Hasçağaz (Haççağaz) yaylasına gidiyoruz. 
Köroğlu'nun ormanlık eteklerinde bulunan bu yaylanın 
yeri çok güzel: su, diz boyu çayırlardan, ve yüksek çamlar 
arasından akıyor. İsmail isminde, 
 
 

   

www.atsizcilar.com 
 
 
Sayı: 8  ATSIZ MECMUA  Sayfa:21 
Bolu orta mektebini bitirmiş bir delikanlının evine  yavlalar ise, Köroğlu'nun garp sath‐ı mâilindeki 
misafir oluyoruz: bu, dimdik, az konuşan ve hiç  Çarşamba yaylalandır [1]. 
gülmeyen yakışıklı bir genç; çobanları kaçmış, onun   
için çobanlık ediyor. Misafir olduğumuz evin gelini,  ___________________ 
İsmail'in yengesi, kahraman bir kadındır: bir gece,  [1] Leonhardt'ın Köroğlu ve Ala Dağ hakkındaki 
kendisini dağa kaldırmak isteyen adamlarla tek basma  malûmatı için bakınız: Richard Leonhardt; 
boğuşurken, yediği birkaç kurşunla kolunun biri çolak  Paphlagonia: Reisen und Forschungen im nördlichen 
olmuş, İsmail'in amcası ihtiyar Hüseyin ağa bize  Kleinasien; Belim 1915, S. 13‐19y 25‐29. Pertev Naili 
yaylalar ve köyler hakkında malûmat veriyor. Hüseyin    
ağanın köyü Hasçağaz'ın diğer bir ismide "Yağma"dır.  Tashih: Geçen sayıda (S. 163 birinci sütun, 4'üncü 
Paphlagonia müellifi Richard Leonhardt 1899)daki  satır) daki "Bey Kazası" "Bey Pazarı"; aynı sayfa ve 
seyahatinde, Köroğlu tepesine Gerede‐Dört Divan  aynı sütunun 13'üncü satırındaki "Kara Geviş" "Kara 
tarafından çıkmış ve Kıbrısçık tarafından inerek bey  Geriş" olacaktır. 
pazarına gitmiştir. O ,Köroğlu'un şark sath‐ı mâilindeki 
yayları görmüştür. Bu saydığım 
 
Hindenburg'un Sözleri 
Yalnız yaldızlı insanlık sevgileri ile değil, ulviyetçe  "Siyasî olan her şeyden nefret ederim."  Büyük harpte 
ondan aşağı olmayan ve çelik kadar sağlam  Kafkas yaylası üzerinde acıklı bir surette ölen en 
vatanseverlikle birbirinize bağlanınız.  güzide Türk askerlerinin sayısını tâyin etmek asla 
  mümkün değildir. 
Etrafınızda tunçtan bir kale yapıncaya kadar her gün   
bu çelik bağlan daha ziyade takviye ediniz. Ancak  Tasavvuru kabil olan her türlü yoksulluklardan dolayı 
böyle sağlam bir kalenin himayesinde yaşayabilir ve  ölenlerin çok fazla olması, Osmanlı imparatorluğunun 
Avrupa ü‐zerinde esmekte olan siyaset fırtınaları  en iyi harp unsuru olan kahraman Anadolu askerlerini 
arasında ancak o sayede varlığınızı kurtarabilirsiniz.  feci tarihine yani bir sahife daha ilâve etti. Acaba bu, 
  onların çektiği felâketlerin sonuncusu olacak mı idi?" 
Bana itimat ediniz. Bu fırtına daha devam edecektir.   
İnsanların hiç bir feryadı onu teskin edemeyecek, hiç  "Biz Türk karargâhı umumisine daha 1916 son 
bir müdahale onun şiddetini hafifletmeyecektir.  baharından itibaren Kafkas'taki iki ordusunun kuvayı 
  külliyesini ahalisi azalmış olan soğuk ve yüksek 
Eğer fırtına bu duvarda kopmuş bir parça bulacak  Ermenistan yaylasından çekmesini ve bu suretle 
olursa yazık bize!...  askerin kışı daha kolayca geçirmesine imkân 
  vermesini tavsiye ettik. 
O zaman Avrupa milletlerinin coşkun dalgaları, içinde   
henüz ayakta durabilmekte olan Alman kalesini  Bu çekilme hakkındaki emir pek geç olarak verildi. 
yıkmak için bir ejder gibi bu gedikten istifade   
edeceklerdir. Maalesef tarihimizin bize pek çok  Bundan da şu netice hasıl oldu ki, bir çok efrat, bizim 
defalar gösterdiği hakikat budur".  önceden tahmin ettiği 
   
 

   

www.atsizcilar.com 
 
 
Sayı: 8  ATSIZ MECMUA  Sayfa:22 
miz veçhile, açlıktan ve susuzluktan öldüler.  Hint'teki çıplak bacaklı fakirlerin ıstırabından önce senin 
  için hayatlarını karlara gömen adsız kahramanlar için 
İhmal ki, hiçbir satır şiir ve hiçbir yaldızlı kitap onların bu  duyacak ve duyuracaksın. 
feci akıbetini nakil ve hikâye etmeyecektir!...   
  Ey!... Bu toprağın erkek duyuşlu, erkek düşünceli ve 
Bu vesile ile ben şuracıkta o vazifeyi yapmış olayım!...  erkek sözlü öz çocuğu mert duygulu bir insansan senin 
  için ölen ve senin için yaşayanların sevgisini, hasretini, 
Hindenburg  ıstırabını, fedakârlığını haykır... 
   
Türk genci!... Bugün Alman milletinin başında olan bu  Özenti Frenk taklitleri şiirlere, uydurma sevgilere, yaveli 
büyük ihtiyarın büyük harpte Kafkas yaylasına gömülen  propagandalarla dolu manzumelere kapılma!... aldanma 
adsız şehitlerimiz için söylediği sözlerde senden önceki  inanma!... ve unutma ki: 
nesillerle beraber sana da büyük vazifelerinden birini   
hatırlatan acı ve içli nasihatlar var.  San'at ne Firenktedir, ne Acemde, ne Çin'de 
  San'at millet içindir, san'at halkın içinde. 
Çin'deki uzun saçlı afyonkeşlerin ve  Atsız 
Mecmualar Kitaplar
Edirne Muallim Mektebi Mecmuası:  Dokuz Ötkünç: 
Türkiye iktisadi vaziyet itibarıyla en güç zamanlarını  Dünyanın her tarafında olduğu gibi yurdumuzda 
yaşamakla beraber memlekette bir fikir kaynaşması  "Halkçılaşmak" diye birçok yıllardan beri ortaya atılmış 
olduğu da muhakkaktır. Ru kaynaşmayı yeni nesil  bir söz vardır. Hakikaten her münevver idrak etmiştir ki 
yapıyor. Vatanın her köşesinde çıkan ve bir kısmı  kurtulma ve hatta yaşama yolu mutlaka ve ancak 
çabucak sönen kıymetli kıymetsiz mecmualar buna  halkçılaşmaktadır. Dil işleri de dahil olmak üzere halktan 
delildir. Bunların arasında Edirne'de çıkan "Edirne  ayrılığın asırlardan beri ne büyük zararlara sebep 
Muallim Mektebi Mecmuası"nı takdirle zikretmek icap  olduğunu bugün hepimiz biliyoruz. Fakat halka 
eder. Mecmua basım itibarıyla birçok İstanbul  yaklaşmak onun bin konak sağından, bin konak solundan 
Mecmualarından üstündür Şunu da sevinçle söyleyelim  geçmekle değil, içine girmekle olur. Halkın kesesinden, 
ki İstanbul'da gençler tarafından çıkarılan birçok  bir dilim ekmeğinden arttırarak okuttuğu öyle insanlara 
mecmualarda olduğu gibi "mâlâyâniyat" ile dolu değildir.  tesadüf ediyoruz ki, velinimetlerini küçük görüyor, 
Mecmuadaki güzel ve kıymetli yazıların hepsi  onunla alay ediyorlar ve "Karışık" yerine "komplike" veya 
ağırbaşlıdır. Çünkü yazanlar Edirne'nin en kıymetli  "otomobile binmek" yerine' "oto almak" demekle 
muallim ve talebeleridir. Bizi sevindiren diğer bir cihet  münevverlik satıyorlar. "Sivil Türk Hava Kulübü"nün, 
de' mecmuanın Türkçü olmasıdır. Mecmua'da  kendi adını "Türk Aero Klüp" şeklîne koyması da bu 
garplılaşmak isterken Türklüğü ihmal etmek  züppeliğin yeni bir tezahürüdür. Halbuki bizim için Arap, 
züppeliğinden eser yok. Bilâkis Mecmuanın en güzel  Acemle Firenk arasında hiç bir fark yoktur. Hepsi aynı 
şiirinde:  derecede zararlı ve aynı derecede düşmandır. İşte 
  Zübeyir Bey, yaşamak ve büyük kuvvetlere karşı 
  Garbın adımlarından kaldınsa bir an geri.   koyabilmek için halkla beraber olmanın ve muhtelif Türk 
  Bil ki bu bir hız alış, bir emirdir ileri!   unsurlarını bir birine yaklaş‐tırmanın lüzumunu çok iyi 
  anlayarak müspet bir adım atmıştır. Bu kitaba, adına 
diyecek kadar millî kudrete iman gözüküyor. Biz bu güzel  itiraz ederek yaygara koparanlara, temiz Türkçülüğe 
mecmuanın şerefinden Köprülüzade Fuat Beye de bir  Tatarcılık diyenlere verilecek cevap yoktur. Çünkü 
hisse ayırıyoruz. Çünkü bu Mecmuamı idare eden de  onların aslını ararsanız, muhakkak ki damarlarındaki 
Fuat Beyin kıymetli talebelerinden Nihat Sami Beydir.  kanın Türk kanı değil, yabancı kanı olduğunu görürsünüz. 
Atsız'ın okuyucularına bu kardeş mecmuayı tavsiye   
ederiz.  K.A 
 
 

www.atsizcilar.com