Professional Documents
Culture Documents
Yavuz YAMAN
Orta Dou Teknik niversitesi, Havaclk ve Uzay Mhendislii Blm, ANKARA,
yyaman@metu.edu.tr
ZET
Bu almada, bir uak kanadnn statik ve dinamik zellikleri incelenmitir. Kanadn geometrik modelinin ve
sonlu elemanlar modelinin oluturulmasnda ve analiz sonularnn incelenmesinde MSC/PATRAN v9.0
program kullanlm, analizler ise MSC/NASTRAN v70.5 programyla gerekletirilmitir. almada
ncelikle kanadn ana paralar olan kanat kutusu, hcum kenar kanat, i kanatk ve firar kenar kanat
belirlenmi, ardndan para detaylar olan uak kaplamas, kiriler ve sinirler modellenmitir. Daha sonra bu
geometrik model uygun boyutta ve yapda bir a ile taranm ve kanadn sonlu elemanlar modeli yaratlmtr.
Sonlu elemanlar modeli oluturulurken ana ve detay paralarn ortak dm noktalarna sahip olabilmesi iin a
oluturma ilemi eitli yntemlerle kontol altna alnmtr. ncelikle kiriler ve sinirler zerinde a yaps
oluturulmu, kaplama daha sonra taranmtr. Oluturulan model zerinde statik ve dinamik analizler
yaplmtr. zerine harici bir dikey yk uygulandnda herhangi bir dnme olmakszn sadece dikey
yerdeitirme olarak tanmlanan kanadn elastik izgisi, etkin dikey ve dnme direngenlikleri kanadn incelenen
statik zellikleridir. Dinamik analizlerde kanadn doal frekanslar ve bu frekanslara karlk gelen titreim
biimleri belirlenmitir. Olas dahili yakt ve harici yklerin kanadn dinamik davranlar zerindeki etkileri de
incelenmitir.
Anahtar Kelimeler: Uak kanad, sonlu elemanlar modeli, elastik izgi, doal frekans, titreim biimi
DEVELOPMENT OF STRUCTURAL MODEL OF AN AIRCRAFT WING
ABSTRACT
In this study, the static and the dynamic characteristics of an aircraft wing are investigated. MSC/PATRANv9.0
finite element package program is used in construction of the geometric model, the finite element model of the
aircraft wing and post processing the analysis results whereas the analysis are run by using
MSC/NASTRANv70.5. In this study first, the main parts namely the wingbox, leading edge flap, flaperon and
trailing edge are located, then the detail parts such as the skins, spars and ribs are geometrically modelled.
Afterwards the finite element model of the aircraft wing is created by meshing the geometric model by using
appropriate element type with appropriate element length. During the construction of the finite element model of
the structure, the coincidence of the nodes on different components are guaranteed by using various techniques.
First, the spars and the ribs are meshed, which is followed by the construction of the finite element model of the
skins. Static and dynamic analyses are conducted on the finite element model. The elastic line, effective
transverse stiffness and effective rotational stiffness of the wing are the static characteristics of the wing which
are examined. The natural frequencies and the corresponding mode shapes of the wing are the dynamic
characteristics that are investigated. The effects of probable internal fuel and the external stores on the dynamic
characteristics are also investigated.
Keywords: Aircraft wing, finite element model, elastic line, natural frequency, mode shape
Erdener ve Yaman
Tm alma boyunca kullanlan ana kordinat
sistemi, kiri boyunca artan ve simetri izgisi (S)
ile kesien X ekseni, sinir boyunca firar kenarndan
hcum kenarna doru artan ve gvde istasyonlaryla
(G) keisen Y ekseni ve su izgisiyle (Su ) kesien
Z ekseni ile tanmlanmtr. ekil 2de bu kordinat
sistemi verilmitir.
1. GR
Bu almada, bir uak kanadnn statik ve dinamik
zellikleri incelenmitir. Kanadn geometrik
modelinin
ve
sonlu
elemanlar
modelinin
oluturulmasnda
ve
analiz
sonularnn
incelenmesinde MSC/PATRAN v9.0 program
kullanlm, analizler ise MSC/NASTRAN v70.5
programyla gerekletirilmitir.
Bu almada incelenen uak kanad; kanat kutusu,
hcum kenar kanat, i kanatk ve firar kenar
kanat olmak zere drt ana paradan
olumaktadr.[1] Bu ana paralar ekil 1de
verilmitir.
Hcum kenar
kanat
kanatk
Firar kenar
kanat
ekil 1. Kanadn ana paralar
Kiri 1
Sinir, S
1803.4
Kiri 2
Kiri 3
Kiri 4
Kiri 5
Kiri 6
Kiri 7
Kiri 8
n Kiri
st Kaplama
Sinir, S
4572
Kiri 9
Kk Siniri
Kanat Kutusu
Sinir
Balpetei
Ara
Malzeme
Kiri
Sinir, S
3048
Core
Hcum Kenar
Kanat
st Kaplama
Alt
Kaplama
st Kaplama
Balpetei
Ara
Malzeme
Core
Firar Kenar
Kanat
Kiri
Kiri
Core
Alt Kaplama
Sinirler
Glendiriciler
Balpetei
Ara
Malzeme
Kanatk
Alt Kaplama
2. GEOMETRK MODELLEME
Erdener ve Yaman
sayede balpetei yapnn z-ynndeki eksenel
yklere kar daha mukavim yaps modele
yanstlmtr.
Z ynnde
zdm
Vektr
Su 0da kiri ve
sinirlerin yerleimi
kanadn
geometrik
modeli
Erdener ve Yaman
3.3. Dahili
Modellenmesi
Yakt
ve
Harici
Yklerin
Erdener ve Yaman
Kanat, ekil 8de gsterildii zere blmeden
olumutur. Bu blmede de dahili yakt
bulunduu varsaylmtr. Her blmede tanan
dahili yaktn arl komu iki sinir zerinde
yaratlan toplanm ktlelerle modellenmitir.
Blme
1
Blme
2
Blme
3
ekil 8. Kanat kutusunda tanan dahili yakt
Dahili
Yakt
Toplanm
Ktle
Harici Yakt Tank Balants
Erdener ve Yaman
Tablo 1. Kanadn etkin direngenlikleri
Kayma
merkezleri
71.01 x 104
direngenlii [mN/mm2]
X-ekseni etrafndaki etkin
Elastik
izgi
24.4 x 1010
dnme direngenlii
y=0.5162 x+8140.2
[mNmm/rad]
ile
yklendiinde
ortaya
yerdeitirmeden hesaplanmtr.
kan
dikey
Doal
Frekanslardaki
Deiim
Titreim Biimleri
[Hz]
+4.5%
+4.4%
-11.0%
+3.4%
Erdener ve Yaman
Erdener ve Yaman
Erdener ve Yaman
Tablo 3. Dahili yaktn, yaktsz kanadn doal frekanslarna oranla etkisi
Konfigrasyon
Blme 1,2 ve 3
yakt dolu
Blme 1 ve 2
yakt dolu
Blme
1 yakt
dolu
nc
doal
Drdnc
frekans
frekans
-40.9%
-43.9%
-19%
-35.6%
-9%
-16.8%
-10.4%
-12.3%
-0.2%
-1.9%
-1%
-0.7%
frekans
doal frekans
Konfigrasyon
Tanm
No
1
Tm kanat yakt ile dolu, sinirler zerinde paylonu ile kanada aslan dolu harici
yakt tank ve harici yk tanmakta
Harici yakt tankndaki yakt kullanlm. Tm kanat yakt ile dolu, sinirler
Tm kanat yakt ile dolu, sinirler zerinde paylonu ile kanada aslan bo harici
yakt tank ve harici yk paylonu tanmakta
Kanat kutusu blme 3teki yakt kullanlm. Blme 1 ve 2 yakt ile dolu,
sinirler zerinde paylonu ile kanada aslan bo harici yakt tank ve harici yk
paylonu tanmakta
Kanat kutusu blme 2deki yakt kullanlm. Blme 1 yakt ile dolu, sinirler
zerinde paylonu ile kanada aslan bo harici yakt tank ve harici yk paylonu
tanmakta
Kanat kutusu blme 1deki yakt kullanlm. Sinirler zerinde paylonu ile
kanada aslan bo harici yakt tank ve harici yk paylonu tanmakta
Bu koullar iin doal frekanslardaki deiim bo kanadn doal frekanslarna oran olarak
Tablo 5de
verilmitir. Birinci konfigrasyonun doal frekanslarna karlk gelen titreim biimleri ekiller 19-22 de
verilmitir.
Erdener ve Yaman
Tablo 5. Dahili yakt ve harici yklerin, yaktsz kanadn doal frekanslarna oranlar
Konfigrasyon
No
Birinci Doal
Frekans
kinci Doal
Frekans
nc Doal
Frekans
Drdnc Doal
Frekans
-66.5%
-74%
-63.4%
-66.3%
-66.4%
-73.9%
-59.8%
-65.6%
-44.2%
-52.8%
-32.9%
-42%
-21.7%
-29.5%
-23.1%
-27.6%
-15.8%
-25.4%
-16.4%
-20.7%
-15.7%
-25%
-15.3%
-20%
10
Erdener ve Yaman
11
Erdener ve Yaman
2.
6. SONU
Bu almada, bir uak kanadnn yapsal zellikleri
MSC/PATRAN
ve
MSC/NASTRAN
programlar kullanlarak incelenmitir.
3.
4.
5.
7. KAYNAKLAR
1.
12