Kurmaca : Hayal ürünüdür.Edebi kavramlar içerir ve soyuttur.

Gerçeklik : Gerçek hayattan alınır ve sözcükler genelde gerçek anlamlarında kullanılır.

Sayfa - 5
1)Bilgi vermek amacıyla yazılmıştır.
2)Herkes tarafından bilindiği için kanıtlanabilir.
3)Açıklayıcı anlatımdır.Tasvirler ve betimlemeler bulunur.

4)Amaç bilgi vermek olduğu için dil göndergesel işlevde kullanılmıştır.

Sayfa-8
SAYFA - 9
SAYFA 10
1.soru.....anlatmaya ve ve göstermeye bağlı metinlerin ortak yönleri;metinlerin yapısının
zaman,mekan,olay örgüsü ve kişiler unsurları üzerinde kurulması hem anlatmaya hem de
göstermeye bağlı metinlerin birer edebi eser olmasıdır....farklı yönleri ise;anlatmaya dayalı
metinlerin bir olayı ve durumu anlatmak göstermeye dayalı metinlerin göz önünde canladırmak yani
göstermek amacıyla yazılmalarıdır.anlatmaya dayalı metinlerde tasvirlerine yer
verilirken,göstermeye dayalı metinlerde parantez içi ifadelere yer verilir

2.soru.....göstermeye bağlı metinlerdekiparantez içi açıklamalar anlatmaya bağlı metinlerde

kullanılmaz.bunların yerini tasvirler ve tahliller alır

3.soru.....metinde dil ağırlıklı olarak göndergesel işlevde kullanılmıştır.

Sayfa 11

3.Etkinlik tablo

Sözlü anlatım : söylev,konferans,açık oturum,sempozyum,forum,münazara,röportaj ve mülakat

öğretici metin : mektup,günlük,anı,biyografi,gezi yazısı,sohbet,deneme,makale,eleştiri,roman ve

hikaye.

Göstermeye bağlı metin : Tiyatro

Anlatmaya bağlı : Hikaye,masal,fabl,fıkra

blogkafem.blogspot.com

Sayfa 12
5.ETKİNLİK
*Öğretici metni kurmaca metin haline getiriniz.
(Sadece ilk paragraf)
Tuğrul Bey'in çocuğu olmadığından yerine , Çağrı Bey'in büyük oğlu Süleyman'ın geçmesini vasiyet
etmiş.Fakat Süleyman'ın kardeşi bunu kabullenememiş kendisinin ülkeyi daha iyi yöneteceğini
iddaa ederek sultanlığını ilan etmiş.Bu sırada taht için hak iddaa eden Kutalmış da ; " Eğer sen Çağrı
Bey'in oğlu Süleyman'nın hükümdarlığını kabul etmeyerek kendi hükümdarlığını kendi kendine ilan
ediyorsan o zaman benimde böyle bir hakkım var" demiş, Alp Arslan'a karşı ayaklanarak kendisinin
başa geçmesinin en doğru olacağını iddaa etmişse de bunda başarılı olamamış ve bunu hayatıyla
ödemiş.Selçuk'un oğlu Alpaslan Yabgu ile Mikail'in soyundan gelenler arasındaki bu taht kavgası
uzun yıllar böyle devam ettmiş.

*Oluşturduğunuz sanat metni ile öğretici metni öykülemenin rolü açısından

karşılaştırınız.
Oluşturduğumuz metinde kendi düşüncelerimizi katarak yazdık.
*Sanat metinleriyle , öğretici metinler arasındaki farklılıkları belirtiniz.
Öğretici metinler akla yönelik açıklama bilgi vermek amaçlıdır.Nesnel ifadeler vardır.Kelimeler daha
çok gerçek anlamda kullanılır.

Sanatsal(kurmaca)metinler , öznel anlatım ağırlıktadır ve kanıtlanamaz.Yazar kendi duygu ve

düşüncelerini katarak yazar.Amaç estetik zevk ve heyecan vermek.Duyguya hisse yöneliktir...Bolca
mecaz anlam kullanılır.

6.Etkinlik : Resimde gördüklerinizi öğretici ve kurmaca metin olarak yazıya dökünüz.

Öğretici metin şeklinde ;

Yıkık dökük çatısı yok olmuş taş bir bina yıkıntısı.Yedi kişi bu yıkıntı etrafında birşeyler ile
uğraşıyor.Bir inşaat arabası içi boş hazır bir şekilde duruyor.

Kurmaca Metin şeklinde ;

Resimdeki bireyler üniversite öğrencisidir.Araştırma alanı olarak taş binayı ve çevresini

seçmilerdir.Kızlı,erkekli grup çok hassas çalışarak buradaki kalıntıları ortaya çıkarmaya
çalışmaktadır.

Sayfa 13
1 )*açıklayarak ifader eder….
*şiirsel….
*göstermeye bağlı ve anlatmaya bağlı
*gerçek

2 )D, Y , Y , D , Y

3)D
4)E
5 ) soru hatalı
6)D
7)B
8)A
9)C

blogkafem.blogspot.com

Sayfa 16
Birinci soru
1. sanat
2. kurmaca
ikinci soru
d,d,y

3)A
4)D
5)D
6)E
7)C
8)D
9)E
10 ) bu soruda hatalı
11 ) D
12 ) B
13 ) C
14 ) E
15 ) A

Sayfa 17
Sayfa 16, 17, 18 Boşluk doldurma ve Test Cevapları

1.
*Sanat Yapmak
*Öğretici

2.
Doğru-Doğru-Yanlış

3.
A – 4D – 5C – 6E – 7C – 8D – 9E – 10B -11D – 12C – 13C -14E – 15A

Sayfa 21
1.Mektup geçmişte tek iletişim aracıydı. insanlar birbirleriyle mektuplaşarak iletişim kurarlardı. o
yüzden geçmişte mektubun önemi büyüktü. ancak günümüzde böyle bir durum söz konu değildir
teknoloji sayesinde e-posta ve telefon gibi araçlarla iletişim kuruyoruz. bu nedenle günümüzde
önemi kalmamıştır
2.Bir iş başvurusu yapmak ya da resmi makamlardan bir talepte bulunmak için dilekçe yazarız.
3. e-posta ve kısa msj yoluyala gönderilen iletilerin mektubun işlevini yerine getirmektedir.
4.Mektup kişiliğimizin aynasıdır; saygımız, sevgimiz, karekterimiz, inancımız, görüş ve
düşüncelerimiz, hatta kültürümüz mektubumuza yansır. basit bir yazı tibi olarak görülse de
mektubun da kendine özgü bir üslubu vardır.

Kusura bakmayın ama 1. ve 2. Etkinlikler size kalmış bişey.

3.ETKİNLİK
Mektubun Tarihsel Gelişimi
Mektup, yazının bulunduğu tarihe kadar ortaya çıkmış eski edebiyat türlerinden biridir. Eldeki en
eski örnekler; Mısır firavunlarının diplomatik mektupları (MÖ 15. - 14. yüz yılları) ile Hitit krallarının
Hattuşaş (Boğazköy) arşivinde bulunan mektuplarıdır. Batı edebiyatında mektup türünün ilk
örneklerini, Yunan edebiyatında görürüz. Mektup, bir edebiyat türü olarak, özellikle Latin
edebiyatında gelişip yaygınlaşmıştır. Bu alanda yazanların başında Cicero (MÖ 106 - 43) gelir.
Rönesans’tan bu yana Avrupa’da çeşitli ülkelerde bu türün yaygınlaştığı görülür. Özellikle Fransa’da
mektup türü büyük gelişme göstermiştir. Mektup türünün Türk edebiyatında epey uzun bir geçmişi
vardır. Münşeatlarda (Nesir halindeki yazıları bir araya toplanmasından meydana gelen eserlere
denir.) resmi ve özel mektuplara geniş yer verilirdi. Şinasi’ nin öncülüğünde başlayan düz anlatım
akımı, mektuplarda da etkisini göstermiş; Tanzimat’tan bu yana yazılan özel mektuplarda
yapmacıksız, doğal bir anlatım kullanılmıştır.

Türk Edebiyatında Mektup Türünün Önemli Temsilcileri;

Türk Edebiyatındaki temsilcileri : Namık Kemal,Ziya Paşa,Halide Edip,Cahit Sıtkı Tarancı,Abdülhak
Hamit Tarhan

İlk mektup : Fuzuli-> Şikayetname

Namık Kemal-> Hususi Mektupları
Ziya Paşa -> Veraset Mektupları
Halide Edip Adıvar -> Handan
Cahit Sıtkı Tarancı -> Ziya’ya Mektuplar

Dünya Edebiyatında Mektup Türünün Temsilcileri;

İlk temsilcisi:Cicero
Fransa'da ; Mme de Sevigne, Voltaire, Rousseau mektup türünü çok kullanan sanatçılardır.
Bazı sanatçılar romanlarının daha içten ve etkili olması için mektup türünde yazmışlardır. Balzac
"vadideki zambak" ,
Goethe'nin "Genç Werther'in Izdırapları" bu şekililde yazılmıştır.

SAYFA 23
İNCELEME
1.İncelenen mektupların giriş bölümlerinde mektupların yazılış sebepleri ortaya konmuştur. Gelişme
bölümlerinde asıl konuya geçilmiş ve konu bütün ayrıntılarıyla ortaya konmuştur.Ayrıca farklı farklı
konulara da değinilmiştir.Sonuç bölümlerinde ise durum sorulmuş,kendi durumundan bahsedilip
sevgi ve saygı duyguları belirtilmiştir.
2.Oğuz Atay’ın mektupta belirttiği imla ve noktalama kuralları günümüzde de geçerliliğini
korumaktadır.

4.ETKİNLİK
3. Paragrafta "üç hafta daha da gezebilirim" sözünde "da" ekiden kaynaklanan bir anlatın bozukluğu
olabilir.
3. Paragrafın ilk cümlesinde ; hem seninle hemde birlikte sözcüklerinin beraber kullanılması anlatım
bozukluğuna yol açmış.

SAYFA 24
1.Özel mektuplarda gönderici ile alıcının birbirlerine karşı özel durumlarının yanında,ele alınan
konunun da metnin dil ve cümle yapısına yani üslubuna etkisi vardır.
2.İncelediğimiz mektuplardan Oğuz Atay ve Hamdi Tanpınar’ın mektupları aldıkları mektuplara
cevap vermek için yazılmıştır.Ahmet Kutsi Tecer’in mektubu ise kendi durumunu bildirmek için
yazılmıştır.Mektupların bu yazılış amaçları da giriş bölümlerinde belirtilmiştir.
3.Oğuz Atay ve Ahmet Hamdi Tanpınar’ın mektupları özel mektuplar olduğu için gönderici-alıcı
ilişkisi yönünden bir içtenlik söz konusudur.Oğuz Atay kızına Ahmet Hamdi Tanpınar da arkadaşına
kendi aralarında konuşabilecekleri herhangi bir konuda mektup yazmışlardır.Mektuplardaki bu
gönderici-alıcı ilişkisi ve konular,mektupların dil ve cümle yapısını belirlemiş,bir içtenlik
oluşturmuştur.Ayrıca Ahmet Hamdi Tanpınar’ın mektubu biraz daha edebidir.
5.ETKİNLİK
2.Parafrafta : .... mısraın sonunda lüzumlu görüyorum.Cümlesinde "mısraın" kelimesi "mısranın"
şeklinde düzeltilmeli.

Oğlum ile başlaya metinde de sondan üçüncü paragrafta ;

Helis eben de üç yaşlı bir horoz adamış, kesecek Hıdrellez günü.
Cümlesinde "üç yaşlı bir horoz" kelimesi ile anlatım bozukluğu yapılmıştır.

SAYFA 25
6.ETKİNLİK
anne: Buralara bahar geldi.
ogul: Bizim o arka bahçe ne güzel olmuştur şimdi.
anne: ilk güzden beri gelcem diye gözümüzü yolda bıraktın
ogul: gelecektim annecigim ama işler yakamı bırakmıyor ki
anne: güzden ayva nar sakladım.Belki kurban bayramında gelir diye ayvalar narlar askıda oldu;zehir
olsun dilimize sürdüysek...
ogul: annecigim böyle konuşmayın ama üzülüyorum. Söz veriyorum en yakın zamanda ilk uçaga
atlayıp gelecegim
anne: bu sırada harımda diktigin enginarlar büyüdü,yozup gider;sen yoksun diye pişirip de içimize
sine sine yiyemiyoruz.
ogul: ne çok severim enginarı geldigimdede bolca enginar yerim
anne gelirsinde gögüsüne sokarsın diye,sümbülü,nergizi kimselere
vermediydim.Gelmedin;akranlarına verdim gögüslerine soktular.Şimdi karanfiller güller açtı.Yine de
gelecem diye söz veriyorsun.,
ogul: ama annecigim benim elimdeki bişey degil ki patrob izin vermiyor ilk fırsatta gelecegim.
anne: baban her oduna gidişinde dagdan tutam tutam dag lalesi getirir.oglan gelince soksun diye
onlar da ellerin gögsünde kurudu.
ogul: babam hala odun kesmeye mi çıkıyor?annecigim söyle babama tepe tepe,dag dag dolaşmasın
yaşı ilerledi allah korusun birşey olur
anne: bayramda menentlerin el öpmeye geldiler seni sordular dünya başımıza dar geldi.
ogul: Ahmetle Yaşar mıydı yoksa gelenler onlarıda çok özledim.
anne: Halillerin dügünü var
ogul: öyle mi! kim evleniyor ?
anne: Aliko evlenecek babana bayraktar senin oglanı yapalım dediler babanda:gelirse her şeyiniz
olsun ,velakin gelemez benim oglan dedi
ogul: en sonunda evleniyor demek hayırlısı olur inşallah.Patrondan izin almaya çalışacagım bakalım.
anne: sarı inek dogurdu sakar bi buzagası var.onun agzından da nasip olmadı sana koca inek
akşamlık sabahlık, onun agzından da nasip olmayacaga benziyor
ogul: ne çok otlardım sarı inegi gezmedigimiz dag ova kalmamıştı.demek buzagası oldu
anne: hıdırellez geliyor
ogul: hatırlar mısın annecigim ateşin üstünden atlama yanacaksın diye kızardın bana
anne: bütün oba hazırlıkta hamdolsun ele güne karşım allah ne verdiyse biz de hazırladık keşkegi
çifte kazanlara vuracagım.toğgayı sana adagımın yerine pişirecegim helis ebende üç yaşlı bir horoz
adamış kesecek hıdırellez günü
ogul: tıpkı eski günlerdeki gibi
anne: hıdırellezde bari gel oglum. bu gurbetlik yettiş gayri bize
ogul: annecigim söz veremem ama gelmeye çalışacagım
anne: kardeşlerine gönderdigin resmi gösterdim ellerine alıp sokaga çıktılar, agabeyim geliyor
agabeyim geliyor diye bagırmaya başladılar sevinçlerinden o akşam yemek bile yemediler aç
uyudular aynanın üstünde asılı resmini gösteriyolar .O zaman gözlerimden yaş dolu gibi
iniyor.Baban çok aglıyorsun diye bazı bazı bana söylenir.
ogul: aglama ama anne sen agladıgını yazdıkça ben burda kendi kendime kızıp üzülüyorum
anne: ekinler başaga geldi.kabaklar çoktan döktü.baklalar geçiyor gayrı burda her yer yemyeşil
yogurt çiçegi ortalıgı sardı bürüdü ilaç için bir avuç kara toprak göremezsin bir buçuk aya kalmaz
akça armutlar yetişir.Arkasındanda kavun karpuz üzüm gelecek bize söz kes de gelecegini bildir.Bu
gurbetlik yetti gayrı bize
ogul: peki annecigim söyledigim gibi en yakın zamanda gelecegim sizleri çok özledim senin ve
babamın ellerinden kardeşlerimi gözlerinden öperim bütün köye de selam söyleyin.

KARŞILIKLI KONUŞMADAN FARKI

Mektupları karşılıklı konuşma haline getirirken mektupların bir haberleşme aracı olduğu ancak
karşılıklı konuşmadan farklı olarak donütün biraz geç alınacağını göz onünde
bulundurulmalı.Mektupların yüz yüze bir haberleşme aracı olmadığı da unutulmamalı.

7.ETKİNLİK
Tarih ve yer:Kağıdın sağ üst köşesine yazılır.
Ad-soyad ve imza:Kağıdın sağ alt köşesine ad ve soyad yazılıp altına imza atılır.
Hitap:Sol üst köşeye ,tarih ve yerin hizasından biraz aşağıya yazılır.
Adres:Kağıdın sol alt köşesine yazılır.
***Mektuplarda kağıt düzeni önemlidir.Çünkü mektuplar kişinin yansımasıdır.

SAYFA 26
1.Verilen mektup örneği Türk Dil Kurumu’na bazı eserler istemek için yazılmıştır.
2.Özel mektuplar; arkadaşlar veya akrabalar arasında haberleşmek için yazılır.İş mektupları ise kişi
ve kurumlar arasında veya kurumlar arasında sipariş,satış gibi konularda yazılır.
3.İş mektuplarında emredici anlatım kullanılmıştır.
4.Özel mektuplarda içten ve samimi bir üslup varken ,iş mektuplarında ciddi bir üslup vardır.Bu
yüzden iş mektuplarında kısa,açık ve somut bir anlatım vardır.

8.ETKİNLİK
“Bedeli posta havalesi ile hesabınıza gönderilmiştir.” Cümlesinde tamlayan eksikliğinden ve yanlış
sözcük kullanımından kaynaklanan anlatım bozukluğu vardır.Cümle “Eserlerin bedeli posta havalesi
ile hesabınıza yatırılmıştır.”şeklinde düzeltilebilir.

blogkafem.blogspot.com

SAYFA 27
1.Dilekçelerde resmi bir üslup kullanılır.Gereksiz sözcüklerden ve süsten kaçınılır.
2.İncelenen iş mektubu ve dilekçe şekil özellikleri ve konu bakımından birbirlerine
benzemektedir.Konu olarak da bir istek söz konusudur.Ancak iş mektubu kurumlar
arasında,dilekçe kişi ile kurum arasında yazılmıştır.
3.Dilekçelerde sağ üst köşeye veya isim ve imzanın üzerine tarih yazılır.Hitap
bölümüne makam adı,kağıt ortalanarak yazılır.Daha sonra dilekçe metni kısa ve açık
bir şekilde yazılarak sonuna arz veya rica eklenir.Dilekçenin sağ alt köşesine
ad,soyad yazılır ve imza atılır.Sol alt köşeye de açık adres yazılır.

9.ETKİNLİK
“Erzurum Büyükşehir Belediyesine burs başvurusunda bulunmak üzere öğrenci belgesi
düzenlenerek tarafıma verilmesini istiyorum.”cümlesinde sebep eksikliğinden
kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır.Cümle “Erzurum Büyükşehir Belediyesine
burs başvurusunda bulunmak için öğrenci belgesi düzenlenerek tarafıma verilmesini
istiyorum.”şeklinde düzeltilebilir.

10.ETKİNLİK
İncelenen özel mektuplarda öyküleyici,açıklayıcı,anlatım türleri kullanılırken iş
mektubu ve dilekçede emredici anlatım kullanılmıştır.Mektuplarda kullanılan bu
anlatım türleri,mektup yazanla yazılan kişi arasında ilişkiye göre şekillenmiştir.

11.ETKİNLİK
Daha çok göndergesel işlevde kullanılmıştır.

SAYFA 28
12.Etkinlik:
İncelenen mektuplar akıcılık,duruluk ve yalınlık bakımından açık bir anlatım özelliklerini
taşımaktadır.
*Bütün kutuları işaretleyin.

13.Etkinlik

....:::: TABLO ::::....

Özel Mektup Özellikleri
Akraba,dost,arkadaş arasında yapılır.
Bir İçtenlik hakimdir.
Belli kurallara göre yazılır.

İş Mektubu Özellikleri:
Özel kuruluşları veya vatandaşlara gönderdikleri mektuplardır.
Ciddi bir anlatımı vardır.
Belli kuralları vardır.

Dilekçe Özellikleri:
Bir istekte bulunmak,bilgi vermek amacıyla kişilerin resmi mekanlara yazdığı mektuplardır.
Kısa ve öz bir anlatım yapılır.
Belli bir plana göre yazılır.
SAYFA 29
14.Etkinlik:
Ses Düşmesine Uğrayan Kelimeler: Ses Düşmesinin Nedeni:
İsim-İsmi----------------------------------------Sözcüğün Ünlü İle Başlayan Ek Alması
Oğul-Oğlum--------------------------------------Sözcüğün Ünlü İle Başlayan Ek Alması
Göğüs-Göğsü-------------------------------------Sözcüğün Ünlü İle Başlayan Ek Alması

SAYFA 30
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
1….dilekçe…
….mektubun yazılış nedeni…çeşitli konulardan…
…arz ederim…….rica ederim…….arz ve rica ederim…..
…..özel mektup…..iş mektubu…dilekçe…
2.D,D,D,Y,Y,D,Y
3.D
4.C
5.E
6.B
7.E
8.B
9.A

ARKADAŞLAR DİKKAT !
SAYFALARIN ALTINDA YAZAN SAYFA NUMARALARINI ÇOK FAZLA
DİKKATE ALMAYINIZ ÇÜNKÜ SAYFALAR ELİNİZDEKİ DİL VE ANLATIM
KİTABIYLA BİREBİR UYUŞMUYOR OLABİLİR..BU SEBEPLE
ÖDEVLERİNİZİ YAZARKEN DİKKATLİ OLUNUZ.SAYFA ALTLARINDAKİ
NUMARALARI DİKKATE ALMAYINIZ.BEN ZATEN ÜSTLERİNE SAYFA
KAÇIN CEVAPLARI OLDUKLARINI YAZDIM.
(iyi çalışmalar..)

SAYFA 33 İLE 36 ARASI : (2 ve 3. etkinliklerin cevaplarını "Günlük

Örnekleri"nden sonra bulabilirsiniz.)
GÜNLÜK ÖRNEKLERİ
GÜNLÜK ÖRNEKLERİ
GÜNLÜK ÖRNEKLERİ
GÜNLÜK ÖRNEKLERİ
SAYFA 33 ile 36'nın Cevapları
SAYFA 36 - 37 ( ETKİNLİKLER)
SAYFA 37 - 38
SAYFA 38
SAYFA 40
SAYFA 40 - 43 - 44
SAYFA 44-45
SAYFA 46
SAYFA 47 - 48 - 49
SAYFA 48 ve 49'un Cevapları
SAYFA 51 ve 57'nin Cevapları
SAYFA 51 ve 57
SAYFA 58
SAYFA 59 - 60
SAYFA 60 - 61 - 62
.etkinliğin cevabı için buraya tıklayabilirsiniz
SAYFA 62
SAYFA 63
Sayfa 65
1- )Seyahatname:Bi
r yazarın gezip gördüğü yerlerden edindiği bilgi ve izlenimlerini anlattığı eser
Seyyah:Gezgi n,turis

2- )Bu söz insanların farklı yerler görüp öğrenme isteğini vurgulayan bir sözdür.İnsanlar tari
boyunca görmediği,gitmediği yerleri hep merak etmiş, bu yerler hakkında bilgi edinmey
çalışmıştır

3- )Günümüzde internet eşsiz bir bilgi

kaynağıdır.Dah a önce görülmemiş yerler hakkında internette
bilgi alınabilir.Ayrıca bu yerler için hazırlanmış dergi,broşür gibi kaynaklardan da bilgi edinilebilir

4- )İnsan merak ettiği için veya daha çok bilgi edinmek istediği için bir yeri görmek isteyebilir

5- )Diğer insanlara
aktarmak,anlatma k için yazılabilir

6- )Seyahatetmek,insanı n farklı kültürleri,farklı coğrafyaları görmesini,farklı insanlarla tanışmasın

sağlayarak kültür açısından büyük faydalar sağlar,insanın ufkunu açar

blogkafe m
.blogspo t.co
Sayfa 6
1 -)Gezilip görülen yerlerle ilgili bilgi ve gözlemlerin anlatıldığı yazılara gezi yazısı denir.Gez
yazılarında yerin tarihi,coğrafi özellikleri,sosyal,ekonomik,kültürel yaşantısı;din,ahlak,gelenek v
görenekleri anlatılır.Anlatılanlar mutlaka gerçek olmalıdır.Açık,sade,canlı bir anlatım yapılmalıdır

2- )Japon halkının
azmi,çalışkanlığı,teknolojisi yazarın ilgisini çeken unsurlardır

3- )Gezi yazılarında görülen

herşe y değil sadece yazarın dikkatini çeken kültür ve tabia
zenginlikleri,tarihi özellikler ve yaşama biçimi hakkında bilgi verilir

5- )Metinde bütünlük
parağrafları n birbirine bağlanmasıylasağlanmıştır.Paragrafları n yapı unsurlar
olan cümleler birbirlerine bağlanmış,başka konulara atıfta bulunarak paragraflar arasında geçişle
sağlanılarak bütünlük sağlanmıştır

7- )Gezi yazılarında görülen yerin coğrafi ve tarihi

özellikleri,kültü r ve tabiat zengnlikleri,gelenek v
görenekleri hakkında okuyucuya bilgi verilir

8- )Göndergese
l işlevde kullanılmıştır

3.ETKİNLİ
-Metindeparagraflar,Japony a hakkında bilgi vermek amacı etrafında yapı unsurlarıyla oluşturulmu
ve bu amaçla birbirlerine bağlanmıştır
Sayfa 71
7.ETKİNLİK
-Ses Düşmesi Olan Kelimeler;Kaybetme,Devrilme
-Ses Türemesi Olan Kelimeler;Kapıyorlar,Gitmeye
-Sessiz Benzeşmesi Olan Kelimeler;İşçi,Çektikten
-Ses Daralması Olan Kelimeler;Arıyorlar,Bitmiyorla r
*Ses daralmasının sebebi:''Y'' sesinin daraltıcı etkisi vardır.Bu yüzden ''y'' sesinden önce gelen geniş
ünlüler bazen daralır.
Ara-yor -> arı-yor

Sayfa 72
8.ETKİNLİK
Amaç Bakımından:Anılarda amaç yazarın yaşamındaki ilgi çekici olayları anlatmasıdır.Gezi
yazılarında ise gezilip görülen yerleri okuyucuya tanıtmaktadır.

Üslup Bakımından:İki tür de açık,sade,anlaşılır,içten bir anlatımı vardır.

Gözlem Tekniği Bakımından:Gezi yazılarında gözlem önemli bir unsurdur.Anılarda ise yazarın
kendi yaşama dair izlenimleri önemlidir.

Dilin İşlevi Bakımından:İki türde de dil göndergesel işlevinde kullanılır.

Anlatım Türleri Bakımından:Her iki türde de öyküleyici,betimleyici,açıklay ıcı anlatım türleri

kullanılır.

10.ETKİNLİK
-Günümüz teknolojileri sayesinde geçmişte uzak olan yerler yakınlaşmıştır.İnsanlar istedikleri yerleri
istedikleri zaman gezip görebilmektedirler.

Sayfa 73
13.ETKİNLİK
-Dünya edebiyatının en önemli seyahatnameleri arasında 13. yüzyılda yayımlanmış Marko Polo’nun
Uzak Doğu izlenimlerini içeren Seyahatnamesi ve 14. yüzyılda yaşamış Arap gezgin İbni Batuta’nın
İslâm dünyası gezilerini konu edinen Seyahatnamesi yer alır.
Türk edebiyatının ilk seyahatname eserleri arasında Farsça yazılan Hoca Gıyaseddin Nakkaş’ın
Acâibü’lLetâif adlı eseriyle Ali Ekber Hatâî’nin 1515′te yazdığı Hıtâînâme adlı eseri sayılabilir.
Seydî Ali Reis (ö.1562) Mir’atü’lMemâlik (1557) adlı seyahatnamesinde Belücistan, Hindistan,
Afganistan, Buhara, Maveraünnehir’le ilgili gözlemlerini ve yaşadığı olayları anlatmıştır. III. Sultan
Murat (15751575) döneminde Tokatlı İbrahim oğlu Ahmet, Acâibnamei Hindistan adlı eserinde
Kabil, Hindistan, Basra, Yemen, Hicaz izlenimlerini aktarır.
Trabzonlu Mehmet Aşık’ın (1555?) Menâzıru’lAvâlim adındaki eseri de gezi edebiyatının önemli
eserlerindendir.
Türk edebiyatının en önemli seyahatname eserlerinden biri Evliya Çelebi’nin (16111682) 10 ciltlik
seyahatnamesidir. Evliya Çelebi , 40 yıllık gezilerinden elde ettiği coğrafî, etnografik, tarihî, kültürel
pek çok bilgiyi akıcı ve mübalâğalı bir üslûpla kaleme almıştır.

Sayfa 73
Ölçme Ve Değerlendirme
1-)...göndergesel...
...Evliya Çelebi...
2-)(Y),(Y)
3-)D
4-)A
5-)C
6-)D
7-)E

Sayfa 81
ÖLÇME DEĞERLENDİRME
1.a.göndergesel
b.sohbetin
2.D,Y,D,D
3.A
4.B
5.E