Professional Documents
Culture Documents
"Bireyler bazı dönemlerde ve yaşlarda belli türden davranışları öğrenmeye karşı daha
duyarlıdırlar". Hangisinin tanımıdır?
Gelişimin kritik dönemleri
İçgüdüye örnek :
İpekböceğinin koza yapması
"Gelişimde bir alanın hızlandığı bir dönemde bir diğer gelişim alanı duraklayabilir".
Hangi gelişim ilkesini açıklamaktadır?
Gelişim nöbetleşedir.
Belli bir işin nasıl yapıldığı ile ilgili bilgi ve becerilerin yer aldığı bellek :
İşlemsel bellek
Bir öğrencinin derse sürekli hazırlıklı gelmesini sağlayan pekiştirme tarifesi :
Değişken aralıklı pekiştirme
Bilgi işleme kuramına göre bilgiyi işlemenin ilk basamağı aşağıdakilerden hangisidir?
Duyusal kayıt
Kohlberg'e göre doğru davranış, sosyal düzene uygun olarak kişinin görevini yerine
getirmesidir" ifadesini kapsadığı nedir :
Kanun ve düzen eğilimi
’’Bir öğretmenin sınıfta uygun davranışlar gösteren bir öğrencisini pekiştirmesi, diğer
öğrencileri de etkilemesi ne ile açıklanır?Modelden öğrenme
"Okulda her 45 dakikadan sonra 15 dakika teneffüs verilmesi' neye örnektir verilebilir?
Sabit aralıklı pekiştirme
reflekse örnek :
Nefes alma ,
Emme ,
Yakalama ,
Göz kırpma
Vücudun sadece boy, kilo ve hacim olarak artması hangi kavramı tanımlar?
Büyüme
Klasik koşullanma :
Organizmada hiçbir tepkiye yol açmayan uyarıcı,nötr uyarıcıdır
Şartsız tepki doğal bir davranıştır ,
Pekiştirme şartsız uyarıcının tekrar verilmesidir
Şartsız uyarıcı ile şartsız tepki arasında doğal bir bağ vardır
Büyüme:
Bedenin sadece boy, kilo ve hacim olarak artmasıdır.
Büyüme, vücudun değişik organlarında değişik hızlarda gerçekleşir.
Gelişme:
Organizmanın büyüme, olgunlaşma ve öğrenmenin etkileşimiyle sürekli olarak ilerleme
kaydeden değişmesidir.
Gelişim ise organizmanın döllenmeden başlayarak bedensel, zihinsel, dil, duygusal,
sosyal yönden, belli koşulları olan en son aşamasına ulaşıncaya kadar sürekli ilerleme
kaydeden değişimidir.
Gelişmeyi ürün olarak ele aldığımızda gelişimi bu ürünün süreç yönü olarak
tanımlayabiliriz.
Olgunlaşma:
Vücut organlarının kendilerinden beklenen fonksiyonu yerine getirebilecek düzeye
gelmesi için, kalıtımın etkisiyle geçirdiği biyolojik bir değişmedir.
Öğrenme yaşantılarından bağımsız olarak, Örneğin, parmak kasları yeterince
gelişmemiş bir çocuk makasla kağıdı düzgün bir şekilde kesemez.
Hazır bulunuşluk:
Bireyin olgunlaşma ve öğrenme sonucu belli davranışları yapmaya hazır hale
gelmesidir.
Bireyin sadece olgunlaşma düzeyini değil, aynı zamanda, bireyin önceki öğrenmelerini,
ilgilerini, tutumlarını, güdülenmişlik düzeyini, yeteneklerini, genel sağlık durumunu da
kapsar.
Örnek:Resim çizmeyi öğrenecek olan bir çocuğun kalem tutabilmesi için kaslarının
olgunlaşmasının yanısıra resime karşı ilgisinin olması
Gelişim görevi:
Kişinin içinde bulunduğu yaşam döneminde başarması gereken görevleri, kazanması
gereken bazı özellikleri, geliştirmesi gereken bazı davranışları ifade eder.
Yaşlılık özellikleri :
Azalan fiziksel güç ve sağlığına uyum sağlama.
Emeklilik ve azalan gelire uyum sağlama.
Eşin ölümüne uyum sağlama.
Yaş grubu ile açık bir yakınlık kurma.
Toplumsal ve vatandaşlık yükümlülüklerini yerine getirme.
Doyurucu fiziksel yaşam düzenlemesi oluşturma.
GELİŞİM DÖNEMLERİ:
Doğum Öncesi Dönem: Döllenmeden doğuma kadar olan dönem.
Doğum Sonrası Dönem: Doğumdan başlayıp ölüme kadar süren yaşam dönemidir.
Doğum sonrası dönem aşağıdaki tabloda yaş aralıkları ile verilmiştir.
Gelişim alanları:
Bedensel gelişim
Bilişsel gelişim (Piaget)
Dil gelişimi (Chomsky)
Psiko-seksüel gelişim (Freud)
Psiko-sosyal gelişim (Erİkson)
Ahlak gelişimi (Piaget ve Kohlberg)
BEDENSEL GELİŞİM
Doğum Öncesi Dönemin özellikleri : :
Yaşam, annenin yumurtasının babadan gelen sperm tarafından döllenmesiyle başlar
Döllenmiş olan yumurtaya zigot denilmektedir.
Zigotun bölünmesiyle hücre grupları oluşmakta ve değişik aşamalardan geçerek insan
yavrusu oluşmaktadır.
Döllenmeden ortalama 280 gün sonra doğum gerçekleşmektedir
Bebek doğduğunda boyu ortalama 48-53 cm. ve ağırlığı 2500-4300 gr arasındadır
Olgunlaşma:
Kişinin bedensel açıdan gelişmesi.
Yaşantı:
Yakalama, hareket etme, somut objeler hakkında düşünme ve onlarla ilgili süreçler
doğrultusunda düşünme.
Sosyal Etkileşim:
Oynama, konuşma ve diğer insanlarla özellikle de çocuklarla İş yapma.
Dengelenme:
Yeni karşılaşılan bir durumla, daha önceden sahip olunan yaşantılar arasında denge
kurmak için yapılan zihinsel işlemler.
Bilişsel gelişim, zihindeki dengelerin bozularak yeniden kurulması ve bu İşlemlerin
sürekli tekrar edilmesiyle ortaya çıkmaktadır.
Uyum Sağlama
Uyum sağlama, bireyin çevresiyle etkileşimi sonucu meydana gelen devamlı bir
değişmedir
Bireyler yeni yaşantılar geçirdikçe, bazen mevcut şemalar yetersiz hale gelir.
Bu gibi durumlarda bireyler, dengeleme durumunu sürdürebilmek için yeni yaşantıyla
varolan şemaların birbirleriyle uyuşmasını sağlamaya çalışır.
Hayatında ilk kez kaplan gören bir çocuk, kaplanı kendinde var olan kedi şeması ile
açıklamaya çalışabilir ve "büyük bir kedi" diyebilir. Bu tanımlama onun için belli bir süre
yeterli olacaktır. Ancak bir süre sonra kendi şeması yeterli olmadığında yeni bir şema
(kaplan) oluşturacaktır.
Kedi kavramını kullanmaya çalışma zihnin "özümleme",
Kaplan şemasını oluşturma ise "uyumsama" işlevini gösterir
DİL GELİŞİMİ :
Birey bilişsel gelişim dönemlerindeki özellikleri kazandıkça dil kullanımındaki
becerileri de artmaktadır.
Dil gelişimi sadece sözcüklerin öğrenilmesini değil, aynı zamanda sözcük ve cümlelerin
yapısına İlişkin kuralları öğrenmeyi de içermektedir
Babıldama Dönemi:
4 ile 9 ay arasını kapsar.
Bir çok ses çıkarmaktadır ve anne babasının nasıl karşılık vereceğine bakmaktadır.
Anne ve babası çıkardığı sesleri onaylarsa çocuk bu sesleri tekrar etmektedir (Örneğin;
bub, agu).
Telgraf Konuşması:
18 ile 30 ay arasını kapsamaktadır.
iki üç kelimelik cümle kurmaya başlandığı görülür.
Olası en kısa yoldan anlam iletilmeye çalışılmaktadır (Örneğin; baba gitti).
AHLAK GELİŞİMİ
Ahlak gelişimi, toplumun tüm değerlerine kayıtsız şartsız uyma değil, topluma etkin bir
uyumu sağlamak için değerler sistemi oluşturma sürecidir
Ahlak gelişimi, çocukların belli davranışlarını "doğru" ya da "yanlış" olarak
değerlendirmelerine rehberlik eden ve kendi davranışlarını yönetmelerini sağlayan
ilkeleri kazanma sürecidir
KİŞİLİK GELİŞİMİ
Kişilik, bireyi başkalarından ayıran, bireyin doğuştan getirdiği (huy = mizaç) ve
sonradan kazandığı Özelliklerin (karakter) bir bütünüdür.
Duygularımız, yetenekelerimiz, huyumuz, sosyal, fiziksel-psikomotor ve bilişsel
özelliklerimiz, karekter ve değerlerimiz, inançlarımız ve tutumlarımız, görüşlerimiz,
vb. tüm özelliklerimiz kişiliğimizi oluşturur
Kişilik gelişimi konusunda Freud'un Psikoseksüel Gelişim Kuramı ve Erikson'un
Psikososyal Gelişim Kuramı ele alınmaktadır.
Ego:
İd'i denetleyen yapıdır.
Kişiliğin yürütme organı olan ego, gerçeklik ilkesine göre çalışır.
Ego'nun görevi, id'in isteklerini süperego elverdiği ölçüde yerine getirmektir.
İd ile süperego arasında meydana gelen çatışmalarda uzlaşma sağlamakla yükümlüdür.
Süperego:
Çocuğa ailesi ve toplum tarafından aktarılan değerleri, ahlak kurallarını yansıtır.
Kişiliğin bu yönü kusursuz olmak için çabalar.
Vicdan ilkesine göre çalışan süperego, hem id'den gelen ve kabul edilemeyecek olan
istekleri bastırmaya çalışır, hem de egoyu kusursuz olmaya yöneltmek için çalışır.
Freud,
Kişilik gelişimi bakımından ilk çocukluk yıllarındaki yaşantıların önemini vurgular.
Normal gelişimin sağlanması için gelişimin her döneminde bireyin temel ihtiyaçlarının
doyurulması gerekir.
Eğer bu temel ihtiyaçlar karşılanmazsa kişilik gelişimi engellenir.
SAVUNMA
MEKANİZMALARI
Farkında olmadan kaygıdan kurtulma çabasına verilen addır.
Savunma mekanizmaları herkes taralından kullanılır ve normal bir davranış biçimi
olarak kabul edilir.
Savunma mekanizmaları :
Bastırma
Düş Kurma
Mantığa Bürüme
Yansıtma: Saplanma
Gerileme
Özdeşim kurma
Ödünleme
Yer değiştirme
Karşıt tepki oluşturma
Çözülme
önüşüm Yüceltme
Yapma-Bozma Yadsıma
Erıkson'ın psiko-sosyal gelişim kuramına göre insanın yaşamında sekiz kritik dönem
vardır:
1. Temel Güvene Karşı Güvensizlik (0 - 1 yaş):
Bu dönemde bebekler çevrelerindeki dünyaya güvenebilecekleri ya da
güvenemeyeceklerine ilişkin temel duygular edinirler.
Bu süre içinde çevresindekilerle ilişkilerinin niteliği çocuğun temel güven duygusunu
etkiler.