1

2



3



4



5



6



7



8



9






10





11



12





13


BEYTLERDEN SEMELER

Yoluna cn revn etsem gerek cnm dedim
Yzme bin hm ile bakt dedi cnn m var.
Zti

Ey sevgili senin yoluna canm vermeli, sana
kurban olmalym, dedim.
Yzme fke ile bakt senin cannda m var diye
sylendi.

Ne re var ki firkunla eglenem bir dem
Ne tlim meded eyler visle frsat olur.
Nef'

Ne senin ayrln yznden bir an oturup
kalmann aresi var.
Ne de talihim yardm eder de sana kavuma
frsat bulabilirim.

Ey dil hele lemde bir dem yo imi
Var ise de ehl-i dile mahrem yo imi
Gam ekme hakikatte eer arif isen
Farz eyle ki el'n yine lem yo imi
Nef

Ey gnl, bu lemde bir insan yok imi,
Var ise de, gnl ehline srda yok imi,
Eer gerekten arif isen, gam ekme,

14


Farz eyle ki, imdi yine lem yok imi.

Eczmz hep rik-i beyban- gam etsek
Cnne giden nme-i hicrana dklsek

(Bedenimizi gam llerinin kumu haline getirip,
sevgiliye giden ayrlk mektubunun zerine
dklsek.)
Trk iirinde hasreti bu kadar gzel ifade eden
baka bir beyit yoktur diyebiliriz. Beyban, l
demektir. l kumu ok ince olur. Burada
bedenin zerrelere ayrlmas ile kumlarn says
arasnda mnasebet kurulmutur. Eskiden
yazlarn mrekkebini kurutmak iin zerine
rik veya rh denilen ince bir kum dkerler, bu
kum mrekkebin fazlasn emince ona frr
ve el ile silkelerlerdi. air, sevgiliye
kavuabilmek iin, bedenini byle ince bir kum
tanesi haline getiriyor, onu sevgiliye giden
ayrlk mektubunun zerine dkyorlar, sonra
silkeliyorlar, bu mektup sevgiliye ulayor,
sevgili mektubu eline alnca air sevgiliye
kavumu oluyor.

sanma hm__herkesi sen__sadkne___yr olur
herkesi sen__dost mu sandn_belki ol_ayr olur.
sadkne____belki ol_______lemde__serdr olur
yr olur___ayr olur__serdr olur__dldr olur
YAVUZ SULTAN SELM

15



Yavuz Sultan Selim'in bu iirinde iir soldan
saa okunduu gibi srasyla birinci msradan
itibaren,blnm kelimeleri alt alta
getirdiimizde yine anlam btnl
bozulmadan iir btnlk iinde yukardan
aa da srasyla aynen okunmu olur.Divan
iirnin ilk rneidir.

Ey Gnl! Bir ela gze bakar yanarsn, o bir
hayaldir gerek sanrsn; bir al yana per
doyarsn, o bir topraktr mahbub sanrsn; bir sar
sa okar kanarsn, o bir glgedir varlk sanrsn.

Eyitti ol per bir dne girren bir eb
Sevincimden nice yllar geipdr grmedim uyhu
Zat

O peri gibi gzel sevgili bir gn bana "Bir gece
ryana gireceim" dedi.
Nice yllar geiyor ki bu iyi haberre
sevincimden bir trl gzme uyku girmiyor.

Ey dilber-i rn;
k olmutur gne ey dilber-i ra'na sana
Dolanr dnyy hergiz bulamaz hem-t sana...
NECAT BEY



16


Ey sevgili...Gne sana ak olmutur...Acaba
senin bir benzerini bulabililir miyim diye
dnyay dolamaktadr...senin bir ein benzerin
olmad iin de dnyann etrafnda srekli
dolanmaktadr.

stemem artk k, rayiha, renk alemini,
Koklamam yosma karanfille,gzel yasemini.
Beni bir lahza msait bulamaz idlale,
Ne beyaz bakire zambak,ne ateten lale.
Beklemem fecrini leylaklar aan nisann,
zlemem vaktini da da kzaran erguvann.
Her sabah baka bahar olsa da ben uslandm,
Uramam bahelerin semtine glden yandm.

Kan zre tr- myinle cebinin grdler
Nurdan kandil aslm sandlar mihrbda
Bki

Kann stne dm salarnn telini ve
alnn grenler sanki mihraba nurdan bir
kandil aslm sanrlar.

Cnn ise matlb tama'candan kes
Matlb ise can md cnandan kes
Can sevmek ile myesser olmaz cnan
Ya bundan md y tama'ondan kes
FUZL

17



Zamn o gl gibi gl grmemi zamn olal
Gln gzellii dillerde dstn olal
Ne serve bakmadadr imdi gzlerim ne gle
O vekr bu kaamette nev-civn olal

Ya evk iinde harab ol, ya ak iinde gnl!
Ya lale amaldr gsmzde yahud gl
Y K B

Demen kim adli yok y zulm ok her hl ile olsa
Gnl tahtna andan zge sultn olmasn y Rab
Fuzl

Adaletsiz oluuna, zalimliine, una buna
baklmasn
Allahm, gnl tahtma ondan bakas sultan
olmasn
Mecnun gibi:) Hani bir hikaye vardr ya: Kays
Leyla'nn babasnn yannda alyor Leyla da
nazl nazl Mecnunun olduu yerde yemek
datyormu. Herkese bol bol yemek datp
Kaysn anana sadece tn diye nazl ve iveli
bir ekilde vurmu. Kays ldrm sevincinden.
Oynatm akln. Herkes demi ki, sen
hakikaten delisin. Senin adn Mecnun olsun.
Sevseydi sana da bol yemek koyard. Kays
cevap vermi : Bana da sizin gibi mi
davransayd?

18



* * *
GL LTFUNDAN U SNEME HAR DER
Avularmdan yere inci inci zr der
Kudretle alnma bir uzun intizar der

Hsnnn karsnda blbl olamadm da
Yine de gl ltfndan u sineme hr der

Ben hl yanyorum, gnl unutmad ki
Nitekim nisyann kalkt yere nar der

Pay etmi adaletle gya canan zaman
Bilmem neden hep bana uzun sonbahar der

Vuslat midi bile genlememe yeterken,
Bir lahzalk firakla gnlm ihtiyar der

Kelime yrla balar, hece mdamdr yrla
Ve cmlenin sonuna nokta gibi, yr der

Bir baktn ki sevgili paraladn kalbimi
Sanrsn sinem stne ak- Zlfikr der

Ey kalkan hr, lme ne olur baka yerde,
Sinem kabristannda sana da mezar der

19



arh alm fignm, ay utanp saklanr
Derdime sema alar, tek tek yldzlar der

zdn zaman hani zlfn dudak bker ya
Kalbimin en scak noktasna kar der

Sual ederler benden Seviyor musun hl?
Dudamdan cevaben sktla ikrar der

Mustafa TANRIKULU
*



imdilik, hsn sana ak bana vermiler,
Ariyettir bunlar cana, ne senindir ne benim...
LA EDR

EY SEVGL, imdilik ak bana gzellik ise
sana nasip olmu,
Ama bunlar bize dntr, ne gzellik senindir
ne de ak benim.

Her hr ile sen sohbet edersin dn gn ben
Derdin ederim mnis-i can yandm elinden
Ahmed Paa


20


Sen gece gndz her rakiple sohbet edersin,
Bense derdini can dostu edinirim;yandm
elinden.

k u maka benzer smn ile zemn
Kim biri alaynca birisi handn olur...
AHMED PAA

Ak gkyzne benzer, mauk(sevgili) ise
yeryzne.
Biri alaynca dieri gler.

Mihrim artar dil-i sengnini yd etmek ile
Kim bin muhkem olur seng ile bnyd edicek
Ahmed Paa

Senin ta kalbini hatrladm zaman sevgim
artar,
Binann temelini ta ile yapnca, bina salam
olur.

Cihn ten dilerem ben ki oduna yanam
Bu varlkta yanarsam oduna kem yanaram
Kad Burhaneddin

Btn dnyann bedenim olmasn ,o bedenle
senin akna yanmay dilerim.nk bu
bedenimle -kendi bedenimle -yanarsam senin
ateine gerektii gibi yanmam olurum.

21



ftirknla efendim bende tkat kalmad,
Yah-pre oldu bu dil akda muhabbet kalmad,
ol kadar alatd ben breyi hkm-i kaz,
Giryeden hi hazret-i Ya'kba nevbet kalmad.
Sultan Ahmed

Efendim! Ayrln yznden bende zerre
kadar g ve takat kalmad. Gnl, onca ak
ateiyle bir buz paras kesildi de (eyvah)
aktaki sevgi eriyip gitti. Aln yazm, zavall
beni ylesine alatt ki; akttm gz
yalarndan dolay Yusuf'u iin alayan Hz.
Yakub, gzlerinden elemini ve hasretini
aktmaya bir trl frsat bulamad.

Derdin kendindedir bilmiyorsun, derman yine
sendedir grmyorsun, iine koca bir alem
yerletirilmi; sen hala kendini kk bir ey
zannediyorsun. Hz. Ali (as)

Barm dorar firakn hr ey cennet gl
Nev-bahar olsun gl olsun arada har olmasn
Nesim

Ey Yr!.. Sen ki bana derdi derman edensin,
imdi 'ekil nmden' diye ferman edersin,
Senin o yzn gnlmn kblesi olmu bir kez,

22


Ne yapsn? Kble mi deitirsin bu can, dersin....
MER HAYYAM

Ey cennet gl, ayrln dikeni barm
paralar,
lkbahar olsun, gl olsun, ama arada diken
olmasn.

Bir lebi gonca yz glzr dersen ite sen
Hr- gmda andelib-i zr dersen ite ben
Bk

Duda gl goncas, yz gl bahesi bir gzel
grmek isteyen sana baksn
Barna gam dikeni saplanm, feryad eden
blbl grmek isteyen bana baksn!

emem andem ki zi ovk-i tu nihed ser be lahd
T dem-i subh-i kymet nigern hhed bd
HFIZ-I RZ

Senin arzulayarak mezara giren gzlerim;
Kyamet sabahna kadar ak kalacak, seni
arayacak.

Srd Mecnn nevbetin imdi benim rsv-y ak
Dogru dirler her zamn bir kun devrndr...
FUZUL


23


Mecnun nbetini bitirdi, imdi aktan rezil olan
benim,
Doru derler; her devirde bir ak hkmn
srer

Dil mbtel-y derddr amm bel degl
Dil-dr hl-i zrum sormaz bel budur...
SEHAB

Gnl derde tutulmutur, ama bu bela deildir,
Sevgili bu dermansz halimi sormaz, asl bela
budur.

Gnller murg konmakdan egilmi
Nihl-i tzedr ol iki ebr
Nak

Sevgilinin kalar iki taze fidandr,
Gnl kular konduu iin eilmitir.

Sabr it cef-y yre ki art- vef budur
Cn ile derdin iste ki ayn- dev budur
Sehb

Sevgilinin eziyetlerine sabr gster ki, vefa art
budur,
Can ile derdini iste ki; devann kendisi budur.



24


Uak ten habb cndur
Ten zahir tende cn nihndur.
Fuzul

klar ten; sevgili ise candr
Ten grnr; can ise tenin iinde gizli olandr.

Esr-i derd-i k u mest-i cm- hsn oh amm
Bizz mehr olan Leyl sana Mecnn mana dirler
Fuzl

Ak derdinin esiri ve gzellik kadehinin sarhou
oktur amma,
Mehur olan biziz, Leyla sana Mecnun bana
derler.

Kalem yanar oda yazlsa ger beyn- firk
Ya nice erh olasn yra dstn- firk
Cem Sultan

Ayrlk destann sevgiliye nasl aklayacaksn?
Ayrln izh yazlacak olsa, kalem ayrln
ateinden yanar.

Bir hayl ola meger grdmz yoksa nigr
Mutlaka htra gelmez ki gele yanmza.
Fuzl



25


Bu grdmz bir hayal olmal.
Yoksa bizim yanmza gelmek onun hatrna
bile gelmezdi.

Cihnda dem olan b-gam olmaz
Anunn b-gam olan dem olmaz
Necti Beg

Dnyada insan olan gamsz olmaz,
Onun iin gamsz olan insan olmaz.

Mubtel-y ak olan elbette cnann arar
Byledir knun- Hakk derd ehli dermnn arar
Leskofal Galip

Aka tutulmu olan kii elbette sevgilisini arar,
Allah'n kanunu byledir, derdi olan dermann
arar.

Shan- bhudeden ho gelr vz- hors
Br mansn bilmez ise hengm bilr
Nb

Horozun t bo szden daha hotur,
Manasn bilmese de, bari tecegi zaman bilir.

Cnn mahallesinde ne dil kim ged degl
Milk-i cihna mlikise pdi degl

26


Adni

Sevgilinin mahallesinde dilenci olmayan gnl,
Btn dnyann mlkne sahip olsa da padiah
deildir.

Sevdiin kimdir bana gster dese ol mh-r
Destine sad-erm ile sunsam hemn yneyi
Nazm

O ay yzl, sevdiin kimdir bana gster dese;
Yzlerce utan ile hemen eline versem aynay.

Ten fanidir, can lmez
n, gitti geri gelmez
lr ise ten lr
Canlar lesi deil...
Yunus Emre

Yzn grdke emm aglamaz kim
Gne dokndg yirde nem olmaz
Cem Sultan

Yzn grdmde gzlerimden ya gelmez,
nk gne vuran yerde nem olmaz.

Gel hakiki k rgen em ile pervaneden
Blbln k mecazidr hem ok szldr
Muhibb

27



Gel gerek ak mum ile kelebekten ren ki,
Blbln ak mecazidir hemde gereksiz
konuur.

Yrdn ayru gnl mlki durur sultn yok
Mlk kim sultn yok cismi durur kim cn yok
Ali r Neva

Sevgiliden ayr olan gnl, sultan olmayan lke
gibidir,
Sultan olmayan bir lke ise, can olmayan bir
cisimdir.

Akl yr olsayd terk-i ak- yr etmez m'idm,
htiyr olsayd rhat ihtiyr etmez m'idm.
Fuzl

Akl bana yar olsayd yarin akn terk
etmezmiydim,
radem elimde olsayd hi rahat etmeye karar
vermezmiydim.

Yazdlar kun sicilini ezel Ferhd u Kays
Bana iridi nevbet ben de imza eyledm
Muhibb



28


Akn sicil defterini nce Ferhad ile Mecnun
yazdlar,
imdi nbet sras bana geldi, imzam atarak
devraldm.

Sen hill ebrdan ayru yd mtemdir bana
Kimse bayram eylemez n kim grnmeye hill
Ak

Sen hilal kaldan ayr iken bayram bana
matemdir,
nk hilal grnmezse kimse bayram
yapmaz.

Cnna cn olan bilmez cnnn kymetini,
Cnn da bilmez cnna cn olann kymetini.
Cem Sultan

Sevgiliye can olan, kendi cannn kymetini
bilmez,
Sevgili de, canna can olann kymetini bilmez.

Didiler zlfini vir Msr ile m virelm,
Virmeyem bir kln anun kamu mlk-i Aceme.
Karamanl Ayn



29


Sevgilinin zlfn ver, Msr ile am verelim
dediler,
Onun sann bir kln, ran topraklarnn
tamamna vermem !

Tketim tk oldu gemden kedi mrm hah ile,
Derdime derman ne dersiz neyleyim yoldalar?
Nesm

Gamdan gcm tkendi, mrm ah ile geti.
Derdime derman syleyin, ne yapaym
yoldalar?

Gln derdi blbldendir, blble sorsan
gldendir.
Ne gldendir ne blbldendir, asl dert
gnldendir...


Gel gel beri kim savm u saltn kazs var
Sensiz geen zaman- haytn kazs yoh
Nesimi

Ben umardm ki seni yr- vef-dr olasn
Ne bileydim ki seni byle cef-kr olasn
Hele sen kaaide- cevrde eksik komadn
Dostluk hakk ise anca ola var olasn
Reh-i knda neler ektm ey dost benim

30


Bilesin bir gn ola aka giriftr olasn
Szme uymadn ey aslas dil dilerim
Ser-i zlfne ann hiri ber-dr olasn
Sen ki cn gl-eninin bi gl-i nev-restesisin
Ne revdr bu ki her hr hasa yr olasn
MIHRI HATUN

Aiyan-i mrg-i dil zlf-i perianndadr
Kanda olsam ey peri gnlm senin yanndadr
Ey gnl! Ak aklarn iidir.
Subha dek hi kimsenin emin frzn eylemez
B-vef dny eer ben bildiim dny ise
Nef


Bu vefasz dnya eer benim bildiim dnya ise
Tabi odur- kimseyi ilnihye sevindirmez.
Mumu sabaha kadar yanmaz kimsenin.

Fakruma bakma eh eyleme tahkr beni
Kul fakr ise ne var yaradan Allh gan
Sem

Ey sultanm, fakirliime bakp beni kk
grme,
Kul fakir ise ne olur, yaratan Allah zengin


31


Sen mana yar ol ki knlm ol dahi yar istemez
Knlmin dildar sensen zge dil-dar istemez
Nesim

Sen bana yar ol, gnlm baka yar istemez,
Gnlmn hakimi sensin, baka sevgili istemez.

Sana ne gam ki benm gibi durur cmle sana
Gam banadur ki senn gibi deil kimse bana
Cem Sultan

Senin iin dert deil, nk herkes sana benim
gibidir,
Asl dert banadr, nk kimse bana senin gibi
deildir.

Derd-i kun zerrece klmadlar dermnn
lem ire nieler Lokmn u Efltun olup
Talcal Yahya

Alem iinde nice Lokman Hekimler,
Eflatunlar var ama;
Ak derdine, zerre kadar derman
bulamadlar

k u maka benzer smn ile zemn
Kim biri aladugnca birisi handn olur
Ahmed

32



Yer ile gk, sevenle sevilene benzer,
Biri aladka dieri gler...

k- sdkda dil birdir olur mu yr iki
Hangi taht stnde mmkndr hnkr iki
Ahmed Paa

Sadk olan akta gnl birdir, nasl olur iki
yr?
Bir tahtta iki padiah olmas mmkn mdr?

Didm vasluna nin cn dilersn
Didi kim yddur kurbnsuz olmaz
Celil

Dedim sana kavumak iin neden can istersin,
Dedi ki; bayramdr, kurbansz olmaz.

Ahvl-i pernm sylersem o yra
Dir ki uar szleri hep byle yalandr
Rif

O sevgiliye perian halimi sylesem,
Der ki, air szleri hep byle yalandr.

Efendimsin cihanda itibarm varsa sendendir
Meyn-knda itihrm varsa sendendir
eyh Galib

33


Sen efendimsin dnyada saygnlm varsa
sendendir,
Aklar arasnda bir hretim varsa, bu da
sendendir.

limleri irfan sahib eden harf ile be noktadr
()
Mminleri duhl cennet eyleyen be harf ile
noktadr ()
Yunus Emre

Alimleri irfan sahibi eden, harf ile be
noktadr (ak),
Mminleri cennete sokan, be harf ile
noktadr (iman).

Ehl-i dny kim cihn zevkn demdem sandlar
Veh ki bu mtem-sery cy- hrrem sandlar
Rahm

Dnyaya dkn olanlar, buradaki zevki
devaml sandlar,
Yazktr ki; matem evini dn evi sanp
aldandlar.

Talar yedirdi nan yerine bir zaman felek
Nan verdi imdi ah ki dendne kalmad
Ziy Paa

34



Felek bir zamanlar ekmek yerine talar yedirdi,
imdi ekmek verdi ama, ah ki azda di
kalmad.

Sanman taleb-i devlet ch etmee geldik
Biz leme bir yr iin h etmee geldik
Yeniehirli Avn Bey

Makam ve mevki iin geldiimizi sanmaynz,
Biz bu leme, bir Yr iin h etmee geldik

Zlimlere mehl olmasa matlb- ilh
Bir demde ykar lemi mazlmlarn h
Srr Paa

Allahn takdir ettii zamana kadar zalimlere
mhlet olmasayd,
Zulme urayanlarn ettii ahlar, lemi bir anda
ykard.

Her kes bir kimseyi idindi lemde kes
Kimsenem sensin menm iy kimseszler kimsesi


Herkes lemde bir kiiyi kimsesi edindi,
Benim kimsem sensin, ey kimsesizler kimsesi


35


Hak myesser ede ferhunde hillin bir dahi
Kim bile kime nasb ola visalin bir dahi
Ak

Allah mubarek hilalini grmeyi, bir daha nasib
etsin,
Sana tekrar kavumann kime nasip olacan
kim bilir.

Mirt- ruhnda nazar itdm kedern yok
Cnum gibi sevdm seni cn habern yok
Rcih Ahmed Bd

Yanann aynasna baktm, hi bulanklk yok,
Ey sevgili, seni canm gibi sevdim haberin yok.

Etme r ren oku ehlinden
Her eyin ilmi gzel cehlinden
Nab

Utanma, oku ren ehlinden,
Her eyin ilmi gzeldir, cahilliinden.

Firktin derdinden ey cn yregim kan oldu gel
Gzlerim ya cihn dutdu tufn oldu gel
Nefi



36


Ey can sevgili, ayrlnn derdinden yreim
kan oldu, gel
Gzlerimin ya cihn doldurdu, tufn oldu gel

Ben bilmez idim gizli ayn hep Sen imisin
Tenlerde v cnlarda nihn hep Sen imisin
Senden bu cihn ire nin ister idim ben
hir bunu bildim ki cihh hep Sen imisin
Nev

Ben bilmez idim gizli ak hep Sen imisin,
Tenlerde ve canlarda gizli hep Sen imisin,
Senden bu dnya iinde bir iaret ister idim,
Sonunda bildim ki, dnya hep sen imisin.

Kaan h eylesem mihrn gnlde artar ey meh-r
Bel bd ile olurm ziyde her zamn te
Revn.

Ey ay yzl, ne zaman h eylesem gnlde
sevgin artar,
Evet, ate her zaman rzgr ile alevlenirmi.

resi b-relikdr yine bu derdn hemn
n bel burcndadur klarun sitresi
Erefolu Rm


37


Bu derdin aresi yine aresizliktir,
nk klarn yldz bela burcundadr.

Muhl old bana hlm yazub dildra bildrmek
Ki bir harfin komaz ekm yuyar her ne kidem
tahrr
Tc-zde Cafer elebi

Sevgiliye halimi yazp bildirmek imknsz oldu,
nk bir harf yazacak olsam, gzyalarm
ykayarak siliyor.

Grmesem bir gn yzn ey meh beni gam ldrr
Ger grrsem zevk d grdgm dem ldrr
Zti

Ey ay yzl, yzn bir gn grmesem beni
gam ldrr,
Grdm zaman ise, zevk ve mutluluk beni
ldrr.

Derd-i dili ama sakn herkese
Derde deva derdi ekenden gelir
eyh Ali Fakri

Gnl derdini sakn herkese ama,
Derde deva, derdi bilenden gelir.


38


Derdimi ey yr derdim kimse yok benden yana
Gnlme derdim vel gnlm dahi senden yana
Refk

Ey sevgili, derdimi sylerdim ama kimse yok
benden yana,
Derdimi gnlme sylerdim ama o bile senden
yana.

Ey gzim nr sana tan m rakb olsa karb
n meseldr bu ki b dde-i pinhna der
Sevdy

Ey gzmn nuru! Ak rakibim sana yakn olsa
alr m?
nk bu ataszdr Saknan gze p
batar.

Ben andan iren cefya dydm
Ol benden olan vefya dymez
Ahmed Paa

Ben sevgiliden gelen eziyete dayanrm,
O benden olan vefaya dayanamaz.

k olan emden grmek gerekdr yanmag
Yregi yanar ya akar vel efgn yok
Kdzde Cevn

39



Ak olan kii yanmay mumdan renmelidir,
Yrei yanar, ya akar fakat feryad yoktur.

Kasd eyledm ki kum snemde saklayam
Penbe iinde ola m te nihn dah
Muhibb Kanuni Sultan Sleyman

Akm gnlmde saklamak isedim ama,
Pamuk iinde ate saklamak mmkn m?
u

Halk iiri nazm eklidir. Aruzun mstefiltn
mstefiltn mstefiltn mstefiltn kalbyla
murabba eklinde yazlr. Her msra bir
mstefiltn czne sacak ekilde drt kelime
veya kelime grubuna blnr. Birinci msrann 2.
Cz ikinci msrann bana, ikinci msrann 2.
Cz nc msrann bana, nc msrann 2.
Cz drdnc msrann bana getirilir ve bu
czlerden sonra gelen czler birbirlerini izler.
"Vezn-i har" albmnde.

40




41




42




43







44


Elinde nka-i Leyl banda mrg var Mecnn
Benim det-i cnnumdan ku umaz kr-bn
gemez

Elinde Leylnn devesi, banda yuva yapm
ku vard
Mecnnun. Oysa ben ku umaz, kervan
gemez llerdeyim.

Nazarda merhametden yok eser ey h- sengin-dil
Kya baklarundan anlanur kalbn kaya ancak
baki

Ey ta gnll sevgili, baklarnda
merhametten eser yok,
Kaya gibi bir kalbinin olduu, ldrc
baklarndan anlalyor.

BkiGrdm gam zre ser-be-ser ebn-y demi
Bildm eken bu bende degl yalnuz gam
Bir

nsan oullarn batan baa gam iinde
grdm,
Anladm ki, dert eken sadece bu esir deilmi.

Bir aceb bmr-hne bu cihan ey hasta dil
Derd derd zre olur bunda mdv byledr
Bir-

45



Ey hasta gnl, bu dnya bir acayip hastanedir,
Dert dert stne olur, burda tedavi byledir.

Kanat ehli ol dim ki asl bakma lya
Elin atls kabsndan yegdir bu khne l
Trabzonlu Osman Avni

Daima kanat et, senden yksekte olanlara
bakma,
Bakasnn atlas kaftanndan, bu eski almz
daha iyidir.

Dern- dilden h itsem olur dd- bel peyd
Ayndur nr- k olmaz dil-i kda n-peyd
Talcal Yahy

Gnln derinlerinden ah etsem, bela duman
ortaya kar.
Ak atei bellidir, an gnlnde saklanmaz.

Ey hblerin h knldr sene k
lem ham hban ola knlm seni ister
Seyyid Azim irvn

Ey gzellerin sultan! Gnlm sana ktr,
Btn dnya gzellerle dolu da olsa, gnlm
seni ister...


46


Ne kadar ok ise mlun ecel sana sunar elin
Ne ass eyledi Krn bu dnyya batm iken
Ynus Emre

Maln ne kadar ok olsa da, ecel sana elini
sunacaktr,
Yerin dibine gmlen Karun, malndan ne
fayda grd.

Alup bir dem bu bg- dil bahr olmaz m h
Nahl-i mdmde ya Rab berg br olmaz m h
Rid

Bu gnl bam bir an alp da bahar olmaz
m?
Ya Rab! mit aacmda, yaprak ve meyve
olmaz m?


Sleymn tahtn verdi yele bu rzgr ey dil
Bu lem mlkini hir kamu berbd-m bildm
Selk

Ey gnl! Bu felek, Hz.Sleymann bile tahtn
yele verdi;
Bu lem lkesinin sonu, tamamen perianlkm
anladm.


47


Kimdir o kim arsa-i dnyya geldi gitmedi
Kimdir o kim kasr-i mrn arh virn etmedi
Fuzl

Dnya arsasna gelip de gitmeyen kimdir?
mrnn sarayn zaman viran etmeyen
kimdir?

Der-i gencne-i ikblmn ahenger-i dehr
Eylemi kuflini mde kildin ihml
eyhlislam Bahyi

Felek demircisi, talih hazinemin kapsnn
kilidini hazrlam,
Fakat, o kilidi aacak anahtar yapmay ihmal
etmitir.

Gh saan gh hasta gh d u geh mell
Gh sultn- cihnem gh bir zde kul
Rahm

Bazen salam, bazen hasta, bazen mutlu, bazen
mahzun,
Bazen cihann sultanym, bazen bir zde kul.

Bir dem bid bir dem zhid bir dem s bir idem
mut
Bir dem gelr ki iy gnl ne dnde ne mndasn

48


Ynus Emre

Bir an ibadet eder, bir an ibadeti kar iin
yapar, bir an si, bir an itatlisin,
Bir an gelir ki ey gnl, ne dinde ne imandasn.

Vakti hep lm ile gedi nedr srr aceb
d-km olm cihnda grmedk dny h
Rid

limleri bu cihanda hi sevinli gremedik.
Vakitleri hep zntlerle geti, bunun srr
nedir acaba?

Greyin tur seni bir lahza disem yollarda
Bana ol h- cihn iveyi turmaz eyler
Bki

Sevgiliye; dur! Bir an seni yollarda greyim
desem,
O dnya gzeli, Durmadan! Bana naz eder!

Ke-i frkatde bir gn sabr ok mihnet vel
lem-i vuslatda bin yl mr srmek az imi
Behit

Ayrlk kesinde, bir gnlk sabr ok
eziyetlidir,
Ama, kavuma leminde bin yl mr srmek

49


azdr.

Derd-i kundan ayag zre bir dem kalmad
Pister-i hicrna dmiler btn lem yatar
Sheyl

Aknn derdinden, ayaklar stnde duran
kimse kalmad,
Btn alem, ayrlk deine dm
yatmaktadr.

Gzm ya yir itse yzmde aceb midr
Her kanda ki su aksa mdm anda yol olur
Mnr

Gzyalarm yzmde yer edip iz braksa alr
m?
Suyun devaml akt yerde iz olur.

zne gana ann zm benzedem deyib
Gah dner ay bedr olur gah zn hill eder
Nesm

Ay, kendini senin yzne ve kana benzetmek
iin,
Bazen dner dolunay olur, bazen kendini hill
eyler.


50


Bir berg-i sebzi ok grr snemde bunca dgna
Bu bg- dehrn degmedk biz bir yeil yapragna
Veys

Sinemde at bunca yarasna, bir yeil yapra
ok grr,
Biz bu felek bahesinin bir yeil yaprana
demedik gitti.

lemde gnl var m ki anda elem olmaz
dem bulnur m ki dernnda gam olmaz
Bir

Alemde derdi olmayan bir gnl var m?
inde gam olmayan bir insan bulunur mu?

Mihnet derd bel v gussa v endh u gam
e cihetden cna oldlar havle neyleyem
Selk

Eziyet, dert, bel, sknt, keder ve gam
Alt ynden canma saldrdlar, ne yapaym?

yne dmyor gice gndz elinden h
Hayrn msn cemline hayrnn oldgm
Mehmed Bahed-dn Beg

Gece gndz elinden ayna dmyor,
Ey hayran olduum, sende mi kendine

51


hayransn?

yle muhkemdr eh-i kun hisr dilde kim
Zerrece gel mez ana top- havdisden halel
Selk

Ak sultannn gnlmdeki kalesi yle
salamdr ki;
Felketlerin topundan ona zerre kadar zarar
gelmez.

Hey yrnlar hey kardalar nic'edeyin n'ideyin ben
Sen benm kulum deglsin dir olursa n'ideyin ben
Ynus Emre

Ey dostlarm, kardelerim! Ne ederim ne
yaparm ben?
Yarn, sen benim kulum deilsin derse, ne
yapaym ben?

ftdeler ikeste v mecrh pyml
Hbn semend-i nza binp trktzda
Bki

Sevgiliye tutkun aklar; krk, yaral ve ayaklar
altnda
Gzeller ise; naz atna binip cokuyla
koturmakta...


52


Tolaal zlfinn bendine bu miskn gnl
Bildi kim bagr nedendr pre pre nenn
Selk

Bu miskin gnl salarnn dmne dolaal,
Taran barnn neden dilim dilim olduunu
anlad.

Dde grdm bir denizde mh aksi var imi
Ol meger bu yala gzmde hayl-i yr imi
Behit

Ryamda, bir denizde ayn yansmasn
grdm,
Meerse grdm, yal gzmde sevgilinin
hayaliymi.

stemez mi kendi hsnn grmegi sylen o h
Sne-i sfm gibi mirt tekdr etmesin
Nedm

O sevgili, kendi gzelliini grmeyi istemez mi?
Syleyin ona, ayna gibi saf gnlm
bulandrmasn!

Cihn eyler ikyet pdiha zulm-i zlimden
Bel bu kim bana zulm eyleyen ol pdihumdur
Ziy

53



Dnya halk, zalimin zulmn padiaha ikayet
ederler,
Bela bu ki, bana zulm eyleyen o padiahmdr.

Katre-i brn degl drler dkerdi ekseler
Hk-i pyun ttiysndan sehbun aynna
Bki

Sevgilinin ayann toprandan, bulutun
gzne srme ekilse,
Gkten, yamur damlalar yerine inciler
dklrd.

Hem dahi cmle fen buldukta ak bki kalr
Bu sebebden dediler kim aka yoktur intih
Niyazi Msr

Her ey yok olur ama ak ebedi kalr,
Bu sebeple, akn sonu yoktur dediler.

Ben ged sen aha kul olmak yok amma neyleyim
rz sergete-i fikr-i muhal eyler beni
Fuzul

Benim gibi bir dilencinin senin gibi bir
padiaha kul olmas uygun deil,
Ama ne yapaym? Ak, olmayacak dncelerle

54


bam dndryor.

ah- dehr oldun sipihr stnde eyvan oldu tut
Sen gp gittin bu menzilden o viran oldu tut
Ak

Diyelim ki leme sultan oldun, gkyz de
saraynn adr oldu,
Sen bu dnyadan gp gideceksin ve bu konak
da viraneye dnecek.

eytna uyub zinhr aldanma o mekkra
Ukbya tedrik kl dnyda ne rhat var
Sutr

eytana uyup, sakn o hilekra aldanma,
Ahiret iin hazrlk yap, dnyada ne rahat var.

lh bir k vir bana ben benligm bilmeyeyin
Yavu klayn ben beni isteyben bulmayayn
Ynus Emre

Ey Allahm bir ak ver bana, benliimi
bilmeyeyim,
Kaybedeyim ben beni, isteyince bulmayaym.

Ten essn ykd kld cn evin bb ak
Dilde seng-i hecr ile sald ar bnyd ak
Necat Beg

55



Ak; beden binasnn temellerini ykarak can
evini yapt,
Ak, ayrlk talar ile gnlde salam bir bina
kurdu.

Gelenler ekser ser-mest-i gaflet gitdi huyr ol
Humrn nevesi degmez aceb mey-hnedr dny
Rid

Gelenler genellikle gaflet sarholuu ile gitti bu
dnyadan,
Sarholuk neesine demez, alacak bir
meyhanedir dnya.

Kurbiyyet-i gl blble de hre de kalmaz
Hengm- tarab meste de hyre de kalmaz
Vli

Gle yaknlk, blble de dikenede kalmaz,
Mutluluk zaman, mest olana da, ayk olana da
kalmaz.

humla erh dner bir yildegirmenidr
m u seherde tan m turmazsa bd vardur
Ziy

Felek, hmn rzgryla dnen bir yel
deirmenidir,

56


Gece gndz durmasa almaz, (ahmn)
rzgr eksik olmuyor.

Yand snem k odyla gzlerm ya dkdgi
Bir evi od tutsa l-bd merdm ana su seper
Mnr

Ak ateiyle sinem yand, gzlerim ya
dkmededir,
Bir evde yangn ksa, insanlar ona su seperler.

Gndzn halk er ile ararlar gnei
Bulmayup derd ile bir pare od oldu her dil
Nect Beg

nsanlar gndz vakti gnei mumla ararlar,
Bulamayp, her birinin gnl bir pare ate oldu.

Halka-i sohbeti ndnun olur dm- bel
Seni dvne gibi baglamasun kayd- cihn
Talcal Yahy

Cahillerin sohbet meclisi, bela tuza olur sana,
Bu dnya ba, seni deliler gibi balamasn.

Ser-myemz bir cnd an dah ald bu k
Ne ser-mye var ne dkkn bzra neye varayn
Ynus Emre

57



Tek sermayemiz kuru canmzd, onu da ak
elimizden ald,
Ne sermayemiz var, ne dkkn, pazara neye
varaym?

Gelicek gam mlkine cn karu kar
Nasl izzet itmesn memleket sultndur
Bk

Gnl mlkne gam gelecei zaman, can onu
karlamaya kar,
Nasl kymet vermesin ki, memleket sultandr.

Sz- dilden ne aceb yansa ser--ser bedenm
imdi mold kuru yannda nie ya da yanar
Mnr

Gnlmdeki yangndan, bedenim batan baa
yansa alr m?
Kuru yannda yan yanmas yeni mi kt
sanki?

Neve-i ak ile biz terk-i ur eylemiz
Gam ile lfet idp redd-i srr eylemiz
Skb


58


Biz ak neesiyle, irademizi terk eylemiiz,
Gam ile yaknlap, sevinci reddeylemiiz.

Hrmen-i dehrde takdr iledr cmle nasb
Ksmet-i gv ile har arpa ile kha der
Rid

Felein harmannda, btn nasipler kader
iledir,
Eekte kzn ksmeti olursa, nasibine arpayla
saman der.

Her kimi glmekde grsem mahv eder hasret meni
Bes ki mkil gldrr gerdn san aladr
Mevc

Her kimi glerken grsem, hasretlik beni
mahveder,
Bu felek denilen, kolay alatr ama zor
gldrr.

Ne blbldr ne gl ne em ne pervnedir k
zn bilmez szn zabt eylemez divnedir k
Gavs

Ne blbldr, ne gl, ne mum, ne de pervnedir
k,
Kendini bilmez, szn zabteylemez divnedir

59


k.

Kaz-y smnden saknmak sd-mend olmaz
Rzdur resi akun grinmez bir bel ancak
Bk

Ak grnmez bir bel olduu iin; aresi raz
olmaktr,
Gkten imek gibi inen beladan saknmann ne
faydas var?

kbet her verdiin alr bilirsin dehr-i dn
Bu harb-bad pr-genc-i firvan oldu tut
Ak

Bilirsin ki, u alak dnya her verdiini tekrar
geri alr,
Bu harabe dnya, saysz hazinelerle dolu olsa
ne olur.

Geh geh harbesine rakbn nedr varup
Menzil-geh-i melek molur ol it yatadur
Mnr

Ey sevgili, ara sra rakibin harabesine
varmaktasn,
Meleklerin gidecei yer deildir, oras it
yatadr.


60


Hedef-i nvek-i b-dd ki dirler o bizz
Kte-i gamze-i celld ki dirler o bizz
Skb

Zalim oklarn hedefini derler, ite o biziz,
Cellat baklarnn ls derler, o da biziz.

Syledm k ne yoldan tez yeter maksuduna
Syledi sen dane sep Tanrdan iste hirmeni
Meczub

Sordum; An amacna en tez ulat yol
hangisidir?
Syledi, sen tohumunu sa, harman Allahtan
iste.

tmede eller saf vaslyile her demde d
Rze-i hicrine yrn biz bugn olduk resd
Feyz

Herkes sevdiine kavutugu iin, hep bayram
etmede;
Bizse bugn sevgilinin ayrlk orucuna eritik.

eker ehl-i tama br- girn- dehri ml in
Bu sevdda olanlarda aceb rhat m kalmdr
Fzl



61


A gzl insanlar, mal iin dnyann ar
ykn eker,
Bu sevdada olanlarda, acaba rahatlk kalm
mdr?

Rakbi yr ile grdik o meh-smdan el ekdik
Grince zg gl-ende gl-i randan el ekdik
Garbi

Rakibi sevgili ile grdk, o ay yzlden elimizi
ektik,
Kargay gl bahesinde grnce, gzel glden
el ektik.

Bir dahi grmek cemln knlm ey cn arzular
Hasteyi-derdi-ferakn derde derman arzular
Nesmi

Ey sevgili, gnlm gzel yzn bir daha
grmeyi arzular,
Ayrlk derdi hastas, derdine derman arzular.

Gezdik bu zr-i kubbe-i eflk her taraf
Vrn-ser-y dil gibi gam-hne grmedik
Garbi

Bu gkkubbe altndaki her taraf gezdik,
Bu virane gnlmz gibi bir gam evi grmedik.


62


Bir gn bize vad itdi o meh d-i vislin
Hrd tul itmeden ahamn grdk
Garbi

O ay gibi sevgili, birgn kavuma bayramn sz
verdi,
Daha gne domadan, akam olduunu
grdk

Hoa bak zatna kim zbde-i alemsin sen
Merdm-i dide-i ekvan olan ademsin sen
eyh Glib

Kendine yle bir gzelce bak, alemlerin
zsn,
Yaratlmlarn gzbebei olan, insansn sen.

Bin-y kasr- dilim ykmada mhendis-i gam
Ne oldugn bilebilsem kusuruma bis
Sdk

Gam mhendisi, gnl saraym ykmadadr,
Kusuruma neyin sebep olduunu bir
bilebilsem

erbetin hir sunar her ahsa kann- ecel
Derdine Lokmndan ey dil haste dermn oldu tut
Ak

63



Ey gnl hastas, ecel kanunu lm erbetini
herkese eit sunar,
Derdine Lokman Hekimden derman oldu
farzet ve mutlu ol.

Sebz olmad bir dne-i mmdimiz ey dil
og sl mehin gerdi-i eyymn grdk
Garbi

okca aylar, yllar ve gnlerin getiini grdk,
Ey gnl, bir mit tohumumuz yeermedi gitti.

Beni aglar grp ey dost niye glmeyesin
Ne bilr aglayanun hlini handn ehli
Mihr

Ey sevgili; beni alar grp niye glmeyesin ki?
Glenler, alayann halini ne bilirler

Cyghn kbet bir iki tahte-predir
Hy gfil menzilin taht- Sleymn oldu tut
Ak

En son meknn bir-iki tahta paras olduktan
sonra,
Ey gafil, imdiki duran Sleyman taht olsa ne
olur.


64


Bir acaip derde dtm herkes gider krna
Bugn buldum bugn yerim Hak kerimdir yarna
Nesmi

Zerrece tamahm yoktur u dnyann varna
Rzkm veren Hudadr kula minnet eylemem

Kimsenn iy tr-i dil kalbine biz gz dikmenz
Sneme dik trni olsun cihnda dikmenz
Fazl

Ey gnl oklar, kimsenin kalbindeki oklarda
gzmz yok,
Ama, bizimde gnlmze bir ok sapla, lemde
bir dikmemiz olsun.

Ger mrekkeb olsa derylar yazlmaz hare dek
Mcer-y eki yre nice erh idem dinz
Zt

Denizler mrekkep olsa bile, kyamete kadar
akm yazamaz,
Siz syleyin, ak maceram sevgiliye nasl
aklayaym.

Tenbe-hk-i acz olan ebnem gibi ftdenin
Cmleden evvel yeten hurd olur imddna
Nb

65



Topraa den, iy damlas gibi aciz bir
garibin,
Herkesten nce imdadna gne yetiip onu
gklere rarr.

Lutf u kerem grinmez ebn-y dehr iinde
Ancak virp alnur sde selm kalm
Bir

Ltuf ve kerem grnmez zamane oullarnda,
Ancak verilip alnan bir kuru selam kalmtr.

Lzm gelirdi serv enrda mvedar
Fazl hnerde medhli olsa kyfetin
Nb

Eer fazilet ve hner sahibi olmada, grnn
etkisi olsayd,
Servi ve nar aalarnn meyve vermesi
gerekirdi.

Lezzet inkr olunmaz bezl isrf etmenin
h zmnnd eer ende-i vm olmasa
Nb

Sonunda borlara girip iflas korkusu olmasa,
Bol bol para harcamanin zevkini inkr olmaz.


66


Bir kap bend ederse bin kap eyler kad
Hazret-i Allah'dr malik-i Fatihu'l-ebvab
ems

Hazreti Allah, bir kapy kapatrsa bin kapy
aar,
Kapal kaplar aaak (anahtarlar) sahibi
Odur.

Halk hep bgne erbb- dile yok in
Bulmadum lemde bir rz- nihnumdan bilr
Bir

nsanlar hep yabanc, gnl sahiplerine tandk
yok,
lemde gizli srlarmdan anlayacak birini
bulamadm

Tadun yine deli gnl sular gibi aglar msn?
Akdun yine kanlu yaum yollarum baglar msn?
Ynus Emre

Celb-i dnydan hzer kl ekme rzkun kaydn
Ml olur mrsa taksm olmaz ana itibr
Sutri

Dnya kazancndan kendine koru, rzkn dert
etme!


67


Mal dediin; mirasta taksim olunur o kadar,
ona itibar etme.

Bd- humdan hazer klsun sehba sylenz
ok karaltular asarm ky- cnn stne
Fth (Hsm)

Buluta syleyin, hmn rzgarndan saknsn!!!
Sevgilinin kynn stnde ok karaltlar
edermi.

h kim her dem felek derd zre derdim arttrr
Gsterir bin derd bir derdine derman etmeden
Fuzl

Ah ki, felek her an derd stne derdimi arttrr,
Bir derdine derman etmeden, bin dert gsterir.

Hrmen-i mri savurub dnemz dirmekdeyz
Bir degirmendr cihn biz bunda nevbet beklerz
Enver

Ekinimizi derip, mr harmanmz
savurmaktayz,
Bu dnya bir deirmendir, orada sramz
bekliyoruz.


68


Yolnda eylesem de fed cn ne fide
G eylemez niyzum cnn ne fide
Feyz

Yolunda canm versem de, faydas yok.
Sevgili benim yalvarmam bile duymaz.

Kld sultn- it hkmini icr hl
lemn hlini grdke felekler alar
Bir

K sultan grevini yapmaktadr,
lemin halini grdke felekler alar.

Ol zemn kim dr olup cnna itdm elved
yle zann itdm ki cism cna itdm elved
Fash

Sevgiliden ayrlp, ona elveda dediim zaman,
yle sandm ki, canma ve varlma elveda
dedim.

Siper tutmam bel peyknlarna gemiim cndan
men deryya gark oldum ne bkim var
brndan
Fuzl

Bela oklarndan kendimi korumam, canmdan
vazgemiim,

69


nk ben denizde boulmuum, ne korkum
olur yamurdan.

Bir devr de geldik bu bzr- fenya
Sermye-i irfn olanlar zarar eyler
Nmk Keml

Bu dnya pazarna yle bir zamanda geldik ki,
Sermayesi irfan olanlar zarar eyler.

Hsl olmaz cev kadar mihr-i giy iy ehl-i k
Siz vef bstnna tohm- mahabbet ekmenz
Sebz

Ey ak ehli, bu ak otunun arpa kadar kazanc
yoktur,
Siz vefa bahesine, sakn sevgi tohumu
ekmeyiniz.

Sabrum binsn ne kadar muhkem eylesem
Eyler harb zelzele-i ztrb- k
Emr

Sabr binam ne kadar salam yapsam da,
Ak acsnn depremi, onu perian eder.

lem-i zhirde geri sret bir katreyz
Lk mande marif drrinn ummnyuz

70


Sinn

Grnr alemde, grnte bir damlayz,
Ama gerekte, ilim incisinin deniziyiz.

Gelen cihna heme derd-nk olm gitmi
l bulmayup hir helk olup gitmi
Birr

Dnyaya gelenlerin hepsi dertli olarak gitmi,
la bulamayp, sonunda helk olmu gitmi.

rz-ile dilbern kaddi yiter iy bg-bn
Glene zahmet ekben serv lle dikmenz
Sebz

Ey bahvan, sevgilinin boyu ve yana yeter,
Bouna zahmet ekip, baheye selvi aac ve lale
dikme.

Her ne kim takdirdir tagyir bulmaz ey gnl
Levh-i takdirin hatt ergiz bozulmaz ey gnl
Fuzl

Ey gnl, alnmza yazlandan bakas olmaz,
Ey gnl, kader levasnn yazs hi bozulmaz.

Dilim sevd-y zlfnle peran oldgm yerdir

71


Dernum te-i aknla szn oldgm yerdir
Sdk

Gnlm, sann sevdasyla perian olduum
yerdir,
Kalbim, aknn ateiyle yandm yerdir.

ihre-i zerdm grb nilfer-i gam dirseniz
Lutf idb bu mcer-y ekme dery dinz
Sebz

Solgun yzm grp, ona gam nilferi
derseniz,
Ltfedip, bu gzya macerama da, derya
deyiniz.

lrz gayret-ile chile pa dimezz
Ayag topragyuz ehl-i kemln kulyuz
Tli

almaktan lrz, yine de chile paa
demeyiz,
Kmil kielerin kuluyuz, onlarn ayann
toprayz.

e ikeste olsa turmaz iinde n b
Gnlm snuklgna yaum almet ancak
Emr


72


Eer ie krk olursa, iinde su durmaz,
Gnl iemin krk olduuna gzyalarm
delildir.

sr- kerem gitdigi l-rayb old
Erbb- emel cmle teh-ceyb old
Vehb

Y Rab kime arz- rec eyleyelim
Bir asra yetidik ki kerem gayb old

O rtbe hod pesend cy-gir tab merdmdr
Ki chil akln ehl-i ilm olan haysiyetin syler
erf

nsan tabiat kendini o kadar beenmitir ki,
Cahil olan akln, ilim sahibi de itibarn syler.

Felek tersine dvr eyler meger ahr zaman oldu
Kafesde tutiy gumru emenlerde gurab oynar
Nesmi

Felek tersine devreyler, artk dnyann sonu
gelmitir,
Papaan ve kumru kafeste, kargalar bahelerde
oynar...

Ikn odna gnl pervnedr
Tkatm yoh bilmezem perv nedr

73


Fursat olnca gnl sen yanadur
kun yni budur ya nedr
Nesmi

Gnl, senin ak ateinin etrafnda dnen
kelebektir,
Takatim kalmad, ekinecek ne var
bilmiyorum,
Ey gnl, sen frsat bulduka yanmaya devam
et,
An deti bundan baka ne olabilir ki?

Mecnn ve ah edeyim Ferhd ve vah edeyim
Bu virdi her-gh edeyim ah hasret vah hasret
Niyz-i Msr

Mecnun gibi ah edeyim, Ferhad gibi vah
edeyim,
Her zaman bu duay syleyim, ah hasretlik vah
hasretlik...

Cn verme gam- aka ki ak fet-i cndur
Ak fet-i cn oldu mehr- cihndur.
Fuzuli

Akn gamm almak iin sakn cann verme!
nk, ak, cann fetidir. Akn can iin bir
fet, bir bel olduu, herkes tarafndan bilinen
bir gerektir.

74



Kadem kadem gice terifi o mehn
Cihan cihan elem-i intizra demez mi.
Nail-i Kadm

O ay yzl sevgilinin gece adm adm gelii,
Dnyalar dolusu bekleyi skntsna demez
mi?

Avniy geri lm dnyede mkil idir
Gamze-i dilber ile biz an sn ederiz.
Avn

Ey Avn, dnyada lm geri mkil bir itir;
Sevgilinin bak ile biz onu kolay ederiz.

Bezm-i cnn Nect etme zinhr ikr
Gizlice hodur benim b- cinnm gizlice.
Necati

Sevgilinin meclisini ey Nect sakn belli etme;
Gizlice hotur benim cennet bahem, gizlice.

Fign yan dk rz- hecr-i zlfnde
Ak ake kara gn iin denir meseldir bu.
Fign

Ey Fign, sevgilinin salarndan ayrldn gn
Gz yan dk; zira ak ake kara gn iindir.

75


Not: Divan iirinde sevgilinin sa gece kadar
siyahtr. Beyitte bu siyah sa iin dklen
ayrlk gzyalar, kara gn iin biriktirilen 'ak
akeler' gibi ilenmitir.

Gerdn sitem-i baht- siyh etmee demez
Billh bu gam-hne bir h etmee demez.
zzet Molla

Lanet edip kara bahta sitem etmeye demez,
vallahi bu dert,
Keder evi bir h etmeye demez !..

ol'mr kim sensz geer ol'mr zayi'mr imi
Bir cn k'anun canan yok ol cn dahi cn olmam
Ahmet Paa

u mr ki sensiz geer, o mr kaybolmu
mr imi bir can ki onun canan yok, o can
henz can olmam.

Gelir mihmn- gam cn eb-i firkat hcum eyler
Gnl zenbr-ve inler ne bal eyler ne mum eyler.

Aklama : Gam gelip cana misafir olur, ayrlk
gecesi hcuma geer. Zavall gnl eek ars
gibi inler ama ortaya ne bal kar ne de mum.


76


Giydin boyunca nz letfet libsn
ptr doyunca dmenini bnevlara.

Boyunca naz ve incelik elbisesini giydin.
Gel, sana dkn olanlara peinden koanlara
eteini doyasya ptr..

Mecnun ile bir mektebi-i ak icre okuduk
Ben Mushaf hatmettim, o Leyli'de kald.

Mecnun ile bir ak mektebinde okurken (ki o
mektebin kitab Kur'andr) ben Kur'an'
ezberledim, o "velleyli" de kald(Kur'an'n
daha balangcndaki surelerden Duha
suresinin ierisinde "velleyli" leyla ifadesinde
taklp kald.

Yandrp yam dkse ne aceb zlf ruhun
Ki biri atee benzer biri dtn gibidir.
Karamanl Nizami

Kara zlfn ile krmz yanan beni yandrp
yam dkse almaz.
nk zaten onlardan birincisi duman misali,
ikincisi de ate gibidir."

Nev nem bulamaz dmeyicek hke nebt
Mtevz olan rahmet-i Rahmn bytr.
Laedr

77



Bir tohum, topraa dmeyince asla byyp
gelime gsteremez.
nk mtevaz olup ban yere indireni
Allahn rahmeti bytr.

Glsitan- derhe geldik renk yok bu kalmam.
Sayendaz- kerem bir nahl-i dil-cu kalmam.
Nabi

Dnya denen glbahesine geldik amma ne
renk var ne de koku...
Hatta sayesi kerem ve iyilikle
llen(glgesinde dinlenilecek,himayesinde
mesut olunacak) bir fidan bile yok artk orada.

Sinemde akn tutalm etmiim nihn
Amma ki kande saklayalm h- hasreti
Nedm

Farz edelim ki akn kalbimde saklam
herkesten gizlemiim.
Peki ya hasret ahlarn nerede(nasl)
saklayalm?

Bir bse mi bir gl m verirsin dedi gnlm
Bir nm tebessmle o fet gl verdi
Zt


78


Gnlm [o gzele] bir pck m, bir gl m
verirsin diye sordu.
O fet sevgili ise yarm bir tebessmle gl
verdi.

Meh durdu mukabil sana bulduka keml
Grd ki znde sence yok hsn-i ceml
Bu gayete yetti incelip gamdan kim
Za'f beden ile bedr iken oldu hill
Fuzuli

Ay byyp dolunay olunca kendini seninle
karlatrmaya,
boy lmeye kalkt;
fakat grd ki kendinde seninki gibi gzellik
yok .
bu dnceyle-kskanlkla-yle kederlendi ki
eriyip gitti ve ayn ondrd iken hill haline
geldi.

Ger huzr itmek dilesen ey Muhibb frig ol
Var mdur vahdet makaam ge-i uzlet gibi.
Kanuni Sultan Sleyman

Ey Kanuni, eer huzurlu olmak istiyorsan
btn mal mlk brak,vazge.
Sessiz,tenha bir yer gibi vahdet(birlik) makam
var mdr?


79


Gll dib giydin emm korkarm zr seni
Nzennim sye-i hr- gl-i dib seni
Nedim

Ey sevgili,zerinde gl ilemeli motifler
bulunan bir elbise giydin;
Fakat korkarm ki o elbisenin glnn
dikeninin glgesi seni incitir.

Dem--dem cevrlerdir ekdiim b-rahm btlerden
Bu kfirler esri bir mselmn olmasn y Rab

Her zaman, bu put kadar gzellerden eziyetler
ekerim;
Bu kfirlerin esiri bir mslman olmasn ey
Rabbim!

Bi-baht olann bana bir katresi dmez
Baran yerine drr gher yasa semadan.
Ziya Paa

Gkyznden yamur yerine inci ve cevher
Yasa bahtsz olann bahesine bir damla
dmez!

Ne beyn- hle cr'et, ne figna tkatm var
Ne rec-y vasla gayret, ne firka kudretim var.
Enderunlu Vasf Efendi

80



Ne hlimi arz etmeye cr'et edebiliyorum, ne de
feryad etmeye tkatm var.
Ne vuslat umudu iin gayrete geliyorum, ne de
ayrla g yetirebiliyorum.

Bir ksedir alev dolu gnlm yana yana
Ben t senin yannda dahi hasretim sana
smail Hami Daniment

Kimsesiz hi kimse yok, herkesin var bir
kimsesi,
Kimsesiz kaldm, yeti ey kimsesizler kimsesi.

Hem demde elinden iim h olmutur
mrm bu hev ile tebh olmutur
Gnden gne hm benim artrdn
Benden sana bilsem ne gnah olmutur.
Necat

Senin elinden her an ah ediyorum.
mrm bu hevesle,bu ak rzgryla geip
gitti,zayi oldu.
Gnden gne ahm artryorsun.
Bilsem ki sana kar nasl bir kusur
iledim,sana ne yaptm?



81


Sabuh imedi gndz emende gl-ruhsr
Bu nergisin gz nedir humrdan bu gece.
Ahmedi

O gl yzl sevgili sabah ikisini imedi.
yleyse bu nergisin gznn byle mahmur
oluunun sebebi nedir?

Kasr- cefy yapmaa hn- mlk-i hsn
Ferhd talara beni topraa saldlar.
Hayl

Gzellik lkesinin sultanlar cefa kkn bina
etmek iin Ferhad' talara beni topraa
saldlar.

Kays'a eydn ben bel detinde sergerdn iken
Uramasn yanma billh o sersem yanar.
Hayl

Kays'a(Mecnun)syleyin ben bela llerinde
dolarken yanma yaklamasn.
Yoksa benim ateimden yanar,kl olur.

Dat benefe salar gl yana stne
Sagl abr anberi glzre ey sab.
Ahmed



82


Ey sabah rzgar, o meneke salar gl
yanaklar stne dat.
Bylece ok gzel kokular gl bahesine sa.

Gnl muhabbet-i cnn zle cn kim olur
Saf-y cn var iken milket-i cihn kim olur.
eyhi

Ey gnl sen sevgilinin akn ve rzasn
zle,can dediin de nedir ki?
Cann asl mutluluu sevgiliye kavumaktr.Hal
byle iken u cihan mlk -dnya varl-da ne
demektir.

Ne haber verdi sab zlf-i perinn in
Ki benefe kara yasl grnr nn in.
eyhi

Bahar rzgr senin perian zlfne dair ne
haberler verdi ki,
Meneke byle kara yasl grnyor.

let benim selmm dildre ey sab
Arzeylegil peymm ol yre ey sab.
Ahmed

Ey sabah rzgar selamm o sevgiliye ulatr.
Ona benim bu perian halimden haberler arzet.


83


Subh-dem dildrm grdm otandan gelir
yle sandm hridir firdevs bandan gelir.
Nesimi

Sabah vakti sevgilimi grdm, otandan
geliyordu.
yle sandm ki bir huridir; cennet bahesinden
km geliyordu.

Gel gel beri ki savm u slatn kazs var
Sensiz geen zaman- haytn kazs yoh.
Nesimi

Gel, gel beri ki namazn ve orucun kazas var.
Fakat sensiz geen zamann bir daha geri
gelmesi mmkn deil.

h senin cemlini greyim andan leyim
Susamm visline ereyim andan leyim.

Ey padiahm senin yznn gzelliini
greyim sonra leyim.
Sana kavumaya susamm, sana kavuaym,
sonra leyim.

Ne ki ederse gzn dil-firb sanem
Ne klar ise san cmlesin dil-ke eder.
Hoca Dehhani


84


Ey put gibi gzel olan; gzlerin ne yapsa
gzeldir.
San ne ederse o da gnl ekicidir.

An ki zlf-i keileri eyledi gnle
Cihanda anclayn ii hangi serke eder.
Kad Burhaneddin

Onun zlfnn keilerinin bu gnle yaptn,
Dnyada hangi asi ve imansz kimse yapar?

Hev ki ol sanemin zlfn mevve eder
Kokusunu errr bu dimama ho eder.
Kad Burhaneddin

Hava, o put gibi gzelin salarn datr.
Dimama onun kokusunu getirerek, onu ho
eder.

Ay yznde hat belirse gzlerim giryn olur
Hle grnce kenr- mhda brn olur .
Dehhan

Ay yznde izgiler belirse gzlerim alamaya
balar.
Nitekim ayn kenarnda hle grnnce
yamur yaar.


85


Gzn sadefinden nice drdne dkersin
ol dii gher mercn ere umma.
Hoca Dehhan

Gznn sadefinden ne zamana kadar gzya
dkeceksin?
u dileri inciye, duda mercana benzeyen
sevgilinin geleceini hi mit etme.

Sabreyle gnl derdine dermn ere umma
Can atma oda bhde cnn ere umma.
Hoca Dehhan

Ey gnl sabret; derdine derman bulacan
sanma -sabretmekten baka are yoktur-.
Bo yere cann atee atma; sevgilinin geleceini
sanma. Sevgili gelmeyecek.

Lle-hadler yine glende neler etmediler
Servi yrtmediler goncay syletmediler.
Necati

Al yanakl gzeller, gl bahesinde gene neler
yapmadlar!
Selviye nazl nazl sallanmak cesareti ve
koncaya almak frsat vermediler.


86


Akt gnlm su gibi sen serv-i dil-i cdan yana
Sen de myil ol revn ey serv akar sudan yana.
Zt

Gnlm, su gibi gnl eken servi boylu sen
sevgiliden yana akt.
Ey servi boylu gzel, sende akar sudan yana
akmaya eilimli ol.

Gzya encmn reh-ber edinmezse eer
eb-i gamda eremez k- gm-rh sana
Necti

Yolunu arm ak, eer gzya klavuzunu
Rehber edinmezse gam gecesinde sana
ulaamaz.

Tab- air andelb-i zrdur glzr ir
Nutk shil, akl gavvs dr-i ehvr ir.
Ak

airin yaratl inleyen bir blble benzer, iir
de gl bahesidir.
Yahut sz sahildir de, akl orada dalg; iir ise
hne bir inci

Bende Mecnndan fzn klk isti'dd var
k- sdk benim Mecnn'un ancak ad var
Fuzl

87



Bende Mecnn'dan da te bir klk yetenei
var.
Gerek k benim ama Mecnn'un ad km
bir kere!...

Aytt ol per bir gn dne girren bir eb
Sevincimden nice yllar geiptir grmedim uyku.
Zt

O periler gzeli, "Gnn birinde, bir gece
ryana gireceim!" diye sz verdi...
Bu szn sevinciyle nice yllar geiyor ki
gzme uyku girmedi!

Krbn- rh- tecrdiz hatar havfn ekip
Gh Mecnn gh ben devr ile nevbet bekleriz.
Fuzl

Mecnn ile ben, soyutlanmtk yolunun
kervanyz. Yolkesiciler kervanmza saldrp da
tekilliimizi bozmasnlar diye bazen o, bazen de
ben, sra ile u dnyann ak nbetini
tutuyoruz.

Bil illeti kl sonra mdvta tasadd
Her merhemi her yreye merhem mi sanrsn?
Ziya Paa

88



nce hastal tehis eyle; ancak ondan sonra
deva iin areler ara.
Her merhemi her yaraya iyi gelecek sanrsan
aldanrsn!.

Gece, gl bahesinde ararken seni,
Glden gelen kokun sarho etti beni;
Seni anlatmaya balaynca gle
Baktm kular da dinliyor hikayemi.
mer Hayyam

Ne in ba aar el gtrr serv enar
Ki du eyleyeler kadd-i hramnn in.
eyhi

Servi ve nar neden ba ap el uzatyorlar,
bilir misin?
Onlar senin salnan endamn iin dua ediyorlar.

Bin cn olayd k men-i dil-ikestede
T her biriyle bir kez olaydm fed sana.
Fuzl

Keke bir deil, bin canm olayd da bin kez her
birini senin iin verseydim.

Hey ne kfirdir gelir imna sanman zlfn
Dem mi vardr ruhlar arzetmeye imn ana.

89


Muhibb(Kanun Sultan Sleyman)

Sevgilinin sa yle kfirdir ki,imana gelir
sanmayn.
Yanaklarnn onu imana getirmee uramad
bir an m vardr?

Ravza-i kyuna her dem durmayp eyler gzr
k olmu galib ol serv-i ho-reftre su
Fuzuli

Su, her zaman senin cennet misli mahallenin
bahesine(Ravza) doru akar.
Galiba o da, o serviye benzeyen nazl gidili
gzele ak olmu.

Bamdan akl ise gitti dil ile cn revn oldu
Ten-i b-itibr adl kuru virnemiz kald.
Hayl

Akl bamdan gitti,gnl ve can yollara dt.
Bize;itibarsz,deersiz kuru bir bedenden baka
bir ey kalmad.

Men lebn mtkyam zhhd Kevser talibi
Nitekim meste mey imek ho gelr huyra su.
Fuzuli



90


Ben dudan zlyorum, sofular da Kevser
istiyorlar.
Nitekim sarhoa arap imek, akl banda
olana da su imek ho gelir.

Ymn-i natnden Gher olm Fuzl szleri
Ebr-i nsndan dnen tek ll-i ehvra su
Fuzuli

Seni vmenin bereketinden dolay Fuzlnin
sradan szleri nisan bulutundan dp iri
inciye dnen su damlas gibi birer inci
olmutur.

Cihnn izz chn byle izn eyledim ben kim
Eiginde kul olmak dehre sultn olmadan tegdr.
Nev

Cihanda yceliin,itibarn ne olduunu yle
anladm:
Senin eiinde kul olmak,dnyaya sultan
olmaktan daha iyidir.

Senin mahzunun olmak bana dn olmadan
yegdr
Gamnla alamak ellerle handan olmadan yegdr.
Nev



91


Senin yznden mahzun olmak benim
nazarmda mutlu olmadan daha iyidir.
Senin gamnla alamak,bakalaryla glp
sylemekten iyidir.

Gnl muhabbet-i cnn zle cn kim olur
Saf-y cn var iken milket-i cihn kim olur.
eyhi

Ey gnl sen sevgilinin akn ve rzasn
zle,can dediin de nedir ki?
Cann asl mutluluu sevgiliye kavumaktr.
Hal byle iken u cihan mlk -dnya varl-
da ne demektir.

ste peyknn gnl hecrinde evkum skin it
Susuzam bir kez bu sahrada menm-n ara su
Fuzuli

Gnl! Onun ok temrenine benzeyen
kirpiklerini iste ve ayrlnda zlemimi yattr;
Susuzum, bu lde bir defa da benim iin su
ara.

Diler kirpiklerini zr knlm
Bolur blbl yeri dim tikende.
Nev

Bu alayan gnlm kirpiklerini diler.

92


nk blbln yeri daima dikenin bulunduu
yerdir.

Gl yznde greli zlf-semen-sy gnl
Kuru sevdda yeler biser bi py gnl
Demedim mi sana dolama ana hy gnl
Vy gnl,vy bu gnl,vy gnl,ey vy gnl.
Ahmet Paa

Gl yznde yasemin kokulu salarn
grdmden beri gnl perian bir halde ve
kuru sevda uruna dolanp durmaktadr.
Ey gnl ben sana"onun peinde
dolanma"demedim mi?

Bende yok sabr- skn, sende vefadan zerre
ki yoktan ne kar fikredelim bir kere.
Nabi

Zevk-i tgundan aceb yoh olsa gnlm k k
Kim mrr ilen braur rahneler divra su.
Fuzuli

Senin klca benzeyen keskin baklarnn
zevkinden gnlm para para olsa buna
almaz.
Nitekim akarsu da gelip geerken duvarda
yarklar aar.


93


Bm-i dzah nr- gam salm dil-i sznuma
Var mdm ebr-i ihsnun sepe ol nra su.
Fuzuli

Cehennem korkusu, yank gnlme gam atei
salm ama
O atee senin ihsan bulutunun su serpeceinden
umutluyum.

Bulmaz saf bazarn terketmeyenler rn
Akn melmet drn makbul eder Mansur'u gr.
eyhi

Utanma,ayplanma dncesini terketmeyenler
saadet pazarna kavuamazlar.
Nitekim Mansur aktan ayplanmay,o yolda
can vermeyi gze ald da istediine kavutu.

Hlimi yine-i rhsrn iinde grp
stne bir nokta kodun adm hl eyledin"
Hayl

Yznn aynasnda perian halimi grnce
stne bir nokta koyup adn hal(ben)eyledin.

Ne glde reng b varidi ne sabda fer
Ben gleninde blbl-i naln idim sana
Hayl

94



Glde renk ve koku,sabah rzgrnda takat
kalmamt.
Ama ben yine de senin bahende inleyen bir
blbl idim.

Arz u semda mesken edinmem sehb-ve
T yerde gkte zerre kadar minnet olmasun.
Necati

Hibir yerde, hi kimseye kar minnet altnda
kalmamak iin elimden gelse bulutlar gibi
gezer,
Ne arzda ne de semda yer tutmam.

Firkatinden gzlerim geh ya aktr gh kan
Yoluna isar iin drr ile mercan yadurur.
Necati

Senin ayrlndan dolay gzlerimden bazan
ya gelir bazan kan...
Sanki gzlerim sana armaan olsun diye ini
mercan saar.

Tb- ruhumla szunu yazarken Ahmedin,
evkinde odlara tutuup yane yazmam.
Ahmet Paa



95


Ruhumun hararetiyle ateini yazarken
Ahmedin, heyecan ve evkinden atelere
tutuup yanayazmm.

Levh-i ehremde okunmaa hikyt- gam
Geceler subha dein em tutar h sana.
Necati

ektiim zdrab yzmn levhasnda
okuyabilmem iin,
Geceleri,ahm,sabaha kadar sana kandil tutar.

Srr- selbinden Nesimi'ye sual ettim dedi
Reh-neverd-i Kbe-i aksz budur ihrmmz.
Nesimi

Nesimi'ye derisinin yzlmesinin sebebini
sordum"biz ak Kbesinin yolcusuyuz,
Kbeyi tavaf ederken ihram yerine derimizi
giyeriz"dedi.

Gzm seni grmek iin elim sana ermek iin
Bu gn canm yolda kodum yarn seni bulmak iin.
Yunus Emre

Ey Fuzl kalmam gavg-y Mecnun'dan eser
Glib efsne-i Leyl getrm hb ana.
Fuzuli

96



Ey Fuzl, Mecnun'un ak macerasndan eser
kalmam.
Galiba Leyl masal onu uyutmu.

Diyr- szun oldum em gibi ben de serdr
Nice Ferhd ile Mecnn gibi yanar eram var.
Hayl

Bende mum gibi,ateler lkesinin nde geleni
oldum.
Ferhad ve Mecnun gibi nice kandillerim var.

Bilmez kimesne kafile-i dosttan haber
Geh geh budur kulama bang-i ceres gelir.
eyhi

Kimsenin sevgiliye giden kafileden haberi
yoktur.
Halbuki benim kulama an sesleri gelmeye
balad.

Vuslat glne ermez elim pes nicesi ben
Bunca tahamml eyleyem ol hre ey sab.
Ahmedi

Vuslat glne elim ulamaz.yleyse ben ne
zamana kadar dikene tahamml edeceim.


97


Cihn-r cihn iindedir ary bilmezler
O mhler ki dery iredir deryy bilmezler.
Hayl

Dnyay ssleyen yine dnyann iindedir,ama
insanlar onu aramasn bilmezler.
Tpk denizin iinde olup da denizi bilmeyen
balklar gibi.

Ne in ba aar el gtrr serv enar
Ki du eyleyeler kadd-i hramnn in.
eyhi

Servi ve nar neden ba ap el
uzatyorlar,bilirmisin?
Onlar senin salnan endamn iin dua ediyorlar.

Cn- lem suret oktur vel cnn bir
Nice yzbin encmn oldu meh-i tbn bir.
Hayl

Sevenler ok;fakat sevilen ancak bir tanedir.
Nitekim gkte de yzbinlerce yldza karlk
bir tane ay vardr.

Kadem basal yoluna kadem kadem yanaram
Tapunda em gibi uda dem-be-dem yanaram.
Kad Burhaneddin

98



Ey sevgili senin yoluna ayak basal,adm adm
yanarm.
Mum nasl durmadan yanp tkenirse,bende
senin yolunda yle durmadan yanp
tkeniyorum.

Ak bir em-i ilhdir benim pervnesi
evk bir zincirdir gnlm de onun divanesidir.
Hayl

Ak,ilahi bir mumdur-ktr-ben de onun
pervanesiyim.
evk ise bir zincirdir ki gnlm de onun
divanesdir.

Tem-n beri gel kim gresin
Nite gzm ya rmak u aydr.
Sultan Veled

Seyretmek iin yakna gel;
Senin yznden-gzmden akan yalarn rmak
ve ay gibi akp gittiini gresin.

Gerek hadis imi bu kim hubun vefs yoh
Kim sevdi hubu kim dedi hubun cefs yoh.
Nesimi



99


Gzellerin vefs yok"diyenler doru
sylyorlarm.
yle ki kim gzel sevdi de "gzelin cefs
yok"diyebildi.

zini sende yitirdi bulamad dah hi
zini bula meger zin ile deli gnl.
Kad Burhaneddin

Deli gnlm kendisini sende kaybetti;bir daha
da bulamad.
O,ancak kendini seninle olmakla bulabilir.

Senin yzn gnedr yoksa aydur
Canm ald gzn dak ne aydur.
Sultan Veled

Senin yzn gne mi yoksa aymdr?
Gzn-baklarn-canm ald,daha ne syler,ne
ister?

Dest-busi arzusuyla ger lrsem dostlar
Kze eylen topraum sunun anunla yare su.
Fuzuli

Dostlarm, eer sevgilinin elini pmeden,
Bu arzuyla lrsem, topramdan testi yapp
onunla sevgiliye su verin.


100


Arzun ydyla nemnk olsa mjganum nola
Zyi olmaz gl temennsyla vermek hre su.

Yanan andmda kirpiklerm slansa,
alasam alr m?
nk gl elde etmek dileiyle dikene su
verilirse boa gitmez.

b-gndur gnbed-i devvr rengi bilmezem
Y muht olm gzmden gnbed-i devvre su.
Fuzuli

u dnen kubbenin rengi su renginde midir?
Yoksa gzmden akan yalar m bu dnen
kubbeyi kaplamtr, bilemiyorum..

Sama ey gz ekden gnlmdeki odlara su
Kim bu denl tutuan odlara klmaz re su.
Fuzuli

Ey gz(m) (ey gzlerim), gnlmdeki atee gz
yandan (gz yalarmdan) su sama; zir bu
denli tutumu (tutuan) atelere suyun
yapaca bir ey yoktur. (Bylesine bir atei
sndremez.

Bu gl devrinde mrn geirme zayi ey gafil
Ki gl devri bigi tezcek geer bu mr devran.
Hoca Dehhani

101



Gl mevsimine benzeyen u genliini bo yere
harcama; zira insanolunun mr hakikaten
gl zaman kadar ksadr; hzl akp geer,
farknda bile olmazsn.

Vef her kimseden kim istedim andan cefa grdm
Kimi kim bivefa dnyada grdm, bivefa grdm.
Fuzuli

u vefasz dnyada kimden vefa bekledimse
ondan cefa grdm.
Vefakr bir insana rastlamak nasip olmad

Ben ged sen aha kul olmak yok amma neyleyim
rz sergete-i fikr-i muhal eyler beni.
Fuzul

Benim gibi bir dilencinin senin gibi bir
padiaha kul olmas uygun deil ama; ne
yapaym ki,
Ak ve arzu beni olmayacak dncelerin
vadisinde akn akn dolatrp duruyor.

Ylda bir kurban keserler halk- lem yd in
Dem-be-dem saat-be-saat men senn kurbannam.
Fuzuli



102


Ey Sevgili! Dnya halk ylda bir kez bayram
iin kurban keserler;
Ama ben her an senin iin kurbanm.

Nzdan hmsun yoksa zebnun duymadan
stesen bin dstn sylersn ebrularla sen.
Nedm

(Ey sevgili!) Nazdan sus pus olmusun
Ama istesen, dilin bile duymadan, kanla
(gznle) bin destan sylersin.

Biz blbl-i muhrik-dem-i glzr- firkuz
te kesilr gese sab glenimzden.
Sultan II. Selim

Biz, ayrlk glzarnn yakc nefesli
blblyz
Eer saba (akmzn) gl bahesinden gese,
ate rzgrna dnr.

Nakd-i mrn bir sanem urunda sarf etdn
temam
Ey Fuzul h eer senden sorulsa bu hisb .
Fuzul





103


Ey Fuzul! mrnn btn nakdini put (gibi
bir gzelin) uruna harcadn Ah, eer
(ahirette) senden bunun hesab sorulursa ne
yapacaksn?

rler pene-i kahrumdan olurken lerzn
Beni bir gzleri hya zebn itdi felek.
Yavuz Sultan Selm

Arslanlar bile kahrmn penesinde tir tir
titrerken;
Felek beni bir ahu gzl gzelin karsnda ciz
hle getirdi.

Bi-baht olann bana bir katresi dmez
Baran yerine drr gher yasa semadan.

Gkyznden yamur yerine inci ve cevher
yasa
Bahtsz olann bahesine bir damla dmez!

Ger gnahm Kuh-i Kaf olsa ne gam y Celil
Rahmetin bahrine nisbet enneh ey'un kall.
Ledri

Gnahm kaf da kadar olsa ne gam ey
Allah'm! Senin rahmet denizine gre, Kaf Da
byklndeki gnah kk bir eydir.


104


Haddeden gemi nezket yl bl olmu sana
Mey szlm eden ruhsar- l olmu sana.
Nedim

Nezaket, kuyumcularn altn tel halinde
incelttii aratan (haddeden) geerek senin
boyunu posunu oluturmu.
arap, ieden szlerek yanandaki all
oluturmu.

Tiz-i reftr olann pyine dmen dolar
Eriir menzil i maksduna aheste giden.
Edirneli Hatem

(Acelesi olann etei ayana dolar,
Yava giden amacna ular.)

Behne-cy-i vuslat olduum yre duyurmlar
Nifak itmiler amma manev himmet buyurmlar
Nr

Sevgiliye, vuslat iin bahaneler aradm
duyurmular
Ara bozuculuk yapmlar, ama, manen himmet
etmiler, yardmda bulunmular.

Ney kimi her dem ki bezm-i vasln yd eylerem
T nefes vardr kuru cismimde feryd eylerem.
Fuzul

105



Ney gibi, senin vuslat bezmini her an yd eder,
hatrlarm.
Kuru cismimde nefes var olduu srece feryd
ederim.

Mugayln- gam- dilber safdur Merve hakkyn
Bam gitse yzm dnmezem ben kble-ghmdan.
Usul

Sevgilinin verdii kederin dikenleri, Merve
hakk iin sylerim ki cana safadr, mutluluk
vesilesidir.
Bam gitse bile bu kbleghtan yzm
dnemem.

Hr-i n ravza-i Rdvan havylikdrr
Nefsden gemidr ol senden rz ister hemn.

Gzel gzl huriler ve Rza cenneti (bir eit)
havayliktir;
Halbuki o (Fuzuli), nefsden gemitir ve senden
sadece rza istemektedir.

Geh hme gibi ekve-trz- gam- akz
Geh nle gibi hme-i ekvda nihnz.
Net



106


Bazen kalem gibi, akn gamndan ikayet
etmekteyiz.
Bazen de inilti gibi ikayetleri dile getiren
kalemin iinde gizliyiz.

Sensen ol h- felek mertebe kim leyl nehr
Yz srer eiine ems kamer dne dne.
Necat

Sen, mertebesi felekten daha yksek bir
insansn ki
Ay ve gne gece gndz demeden eiine yz
srer.

Artrmaz demyi meger kim mezd- ak
Her nesnenin bahsn bazr yeg bilir.
Necat

Ak pazarnda her olur olmaz insann deeri
artmaz.
Her nesnenin deerini o pazarn ehli olan
insanlar iyi bilir.

Bin zeban sylersn ol em-i shan-perdz ile
Dstnlar erh idersn bir nigh- nz ile.
Nedm



107


(Ey sevgili!) Sen, o tatl dilli gzlerin yardm ile
bin dilden konuuyorsun;
Bir nazl baknla destanlar erh ediyorsun.

Ol dem kani ki Kb- kyun mekn idi
Armgh gnlmn ol sitn idi.
Cem Sultan

Nerde o gnler ki senin bulunduun yer benim
meknmd.
Gnlmn o eikte huzur bulduu gnler
nerde?

Ta gemeyince medrese-i kyl klden
Anlanmaz stlh kitb- muhabbetin.
Nb

Dedikodu niversitesini terk etmedikten sonra
Sevgi kitabnn ne dedii asla anlalamaz.

Srrn k olan nihn etsin kim
Duymasn agladgn dde-i giryn bile.
Riyaz

k olan srrn yle gizlesin ki,
Aladnda gzya bile aladn duymasn.


108


Hidyet Senden olmazsa, diryet neylesin y Rab!
Araba bilse de B Cehle yet neylesin y Rab!
Merzifonlu Cdi

Y Rab heme et lutfunu reh-nm mana
Gsterme ol tarki ki gitmez sana mana.
Fuzl

Ya Rabbi ltfunu her zaman bana yol gsterici
kl.
Sana ulamayan yolu bana gsterme.

Can firaknla fitil oldu gnl hnesine
Ten haylinle fener oldu yanar dne dne.
Mihr Htun

Can senin ayrlndan dolay gnl evine fitil
oldu.
Ten, senin hayalin ile fener oldu; dne dne
yanyor.

Nolayd sihr bileydim ki hecre doymak iin
Yreimi yrein gibi seng-i hre klam.
Ahmed Paa

Ne olurdu, sihir bilseydim de senin ayrlna
dayanabilmek iin yreimi senin yrein gibi
mermer ta haline getirebilseydim.


109


mrm iinde senden ger bir vef greydim
Rz idim gmnla mrm tebh olayd.

Yaadm sre zarfnda eer senden bir kez
olsun vef grseydim,
Tm mrm senin gamnla mahvolsayd
(razydm)

Gz yallarn halin ne bilsin merdm-i gafil
Kevakib seyrine eb ta seher bidar olandan sor.
Fuzul

Gaflet uykusundaki gz, ne bilsin gz
yallarn halini?
Yldzlara bakarak sevgiliyi dnmeyi ancak
sabaha kadar gzne uyku girmeyenden sor.

Msiv nakna iplik kadar olma mil
Ehl-i tecrdi yolundan alkor bir ine.
Esrar Dede

Msivnn (insan cezbeden) gzelliklerine iplik
kadar bile meyletme.
nk kendini dnyadan soyutlayanlar o
yoldan alkoymak iin bir ine yeterlidir.

Taat itsn diy Allaha cemahir-i enam
Bir gzel mihrab gstermi id mah- syam.
Meshi

110



Tm mahlkat Allaha itaat,
badet etsin diye bir gzel mihrab oru ayn
gstermitir.

nn ardn gzet fikr-i dakik et onda bir syle
tme azna her ne gelirse siyb-s.
Nevres

Szn nn ardn gzet, ince dn, onda bir
syle.
Deirmen gibi azna her ne gelirse hemen
tme.

Tenm ak tei yaksa gam derde gnah olmaz
Mahabbet ehridr bunda vezr pdih olmaz.
Hayal Beg

Ak, tenimi yaksa, gam ve derde gnah olmaz.
Bu, muhabbet ehridir; burada vezir ve padiah
bulunmaz.

Cihana ak ile geldim, ne malm ne menalim var
Kanaat gencine kani olal, hoa halim var.
Figani

Dnyaya ak ile geldim ne malm ne mlkm
var
Kanaat hazinesine sahip olal ok ho halim var.

111



Kimden istifsar idem keyfiyyet-i ak aceb
rif-i agh serho vkf- esrar mest.

Bilgi sahibi arifler sarho; srlara vkf olanlar
mest
Bu durumda akn ne olduunu acaba kimden
sorup rensem?

lemi pervne-i em-i cemln kld ak
Cn- lemsn feda her lahza bin cndur sana.
Fuzul

Ak, lemi senin cemalinin kandiline pervane
yapt
Sen lemin cansn; her lhza sana bin can feda
olsa, yerindedir.

Hi durmadan, hayat tr devreden bu ark,
lmek srayladr, sralanmakta varsa fark.
Yahya Keml

Lebin srrn gelip gftara benden zgeden sorma
Bu pinhan nkteni bir vakf- esrar olandan sor.
Fuzul

Konumak gibi bir ltufta bulunursan eer,
Benden bakasna sorma dudann srrn.

112


Bencileyin srlar bilen birisinden sor bu gizli
nkteyi.

Y Rab heme et lutfunu reh-nm mana
Gsterme ol tarki ki gitmez sana mana.
Fuzl

Ya Rabbi ltfunu her zaman bana yol gsterici
kl.
Sana ulamayan yolu bana gsterme.

Byle b-hlet degldi grdm sahr-y ak
Anda mecnn bdler dvne clar var idi.
Nedm

Benim bildiim ak sahras byle renksiz,
cansz, hareketsiz deildi;
Orada mecnun olmu salkm stler, deli
divane akarsular vard.

Bin zeban sylersn ol em-i shan-perdz ile
Dstnlar erh idersn bir nigh- nz ile.
Nedm

(Ey sevgili!) Sen, o tatl dilli gzlerin yardm ile
bin dilden konuuyorsun;
Bir nazl baknla destanlar erh ediyorsun.


113


Sinede bir lahza rm eyle gel cnum gibi
Geme ey rh-i revn mr-i itbum gibi.
Nedm

Gel de, sinemde canm gibi bir an olsun karar
kl
Ey, benim akp giden ruhum (sevgilim); koup
giden mrm gibi byle geip gitme!

Bel dildendir ol dildr elinden ddmz yoktur
Gnldendir ikyet kimseden ferydmz yoktur.
Nev

Bela gnlmzden geliyor. Yoksa o sevgiliden
zerrece bir ikayetimiz yoktur.
Bizim ikayetimiz gnlmzdendir, baka
kimseden ikayetimiz yoktur.

km amma yine dze-gn- fikrme
Cebralim Meryem-i ende mahremdr bana.
Nef'

m ama; yine, fikrimin el dememi
bakiresine
Ben Cebrailim; dnce ve hayl Meryemi
benim mahremimdir.

Gelicek gam mlkine cn karu kar
Nasl izzet itmesn memleket sultndur.

114


Nect

Gam, kendi lkesi olan gnle geldii zaman,
can kar kar.
Can nasl sayg gstermesin ki, o (gam), bir
memleket sultandr.

Ten essn ykd kld cn evin bb ak
Dilde seng-i hecr ile sald ar bnyd ak.
Necat

Ak, beden binasnn temellerini ykt ve can
evini bd etti
Ak, ayrln talar ile gnlde gl bir bina
kurdu.

k seni dnyya gamn leme vermez
Bin mre firkunla geen bir demi vermez.
Nail-i Kadm

(Ey sevgili!) klar seni dnyaya, aknn
elemini btn leme vermez;
Ayrlnla geen bir an, bin mre bile
deimezler.






115


Su uyur dman uyur haste-i hicran uyumaz.
eyh Glib

Su uyur, dman uyur; ama, ak ve ayrlk
hastas asla uyumaz.

ekl-i ak gnlmn levhinde tahrr eyledm
Yanar od bir akar su zre tasvr eyledm.
Zt

Akn eklini gnlmn sayfasna iledim ve bir
akarsu zerinde alevli br ate resmi izdim.

Ey meh leyal-i vesvese-hiz-i firakta
Sen gelmeyince hatra bilsen neler gelir.

Ey ay <sevgili>, ayrln kuruntu artrc
Gecelerinde sen gelmeyince bilsen aklma neler
gelir.

Dilde ger ak ola akl eyleyemez anda karr
Dzde zindan olur ol dr ki mihmn uyumaz.
eyh Glib

Eer gnlde ak varsa, orada akl karar
edemez.
nk misafirin uyumad ev, hrsza zindan
olur.


116


Yok bu ehr ire senin vasfettiin dilber Nedm
Bir per-sret grnm bir hayl olmu sana.

Ey Nedim! Senin anlattn gibi byle gzel bir
kadn bu ehirde yok. Bu gzelliklere sahip olan
varlk bir kadn, bir insan olamaz. Olsa olsa
sana bir perinin yz grnmtr. Sen ancak
bir hayale ak olmusun.

Hoa bak ztna kim zbde-i lemsin senMerdm-
i dde-i ekvn olan demsin sen.
eyh Glib

Kendine iyi bak, nk lemin zsn sen.
Kinatn gz bebei olan insansn sen.)
Hoa Bakn Zatnza...

Habda busesin almak nice mmkin zira
Busenin sayesi ruhsarna dse uyanr.
Nb

Uykuda sevgiliden pck almak ne
mmkndr;
nk pcn glgesi yanana dt
anda uyanr.

Gonca glsn gl alsn cy feryd eylesin
Sen dur ey blbl biraz glende yrim sylesin.

117


Nb

Gonca glsn, gl alsn, rmak feryat eylesin.
Sen sus ey blbl, biraz da gl bahesinde
yarim sylesin.

Szim olmasa yaum gark iderdi lemi
Ek-i emm olmasa yanard szumdan cihn.
Sinn

Eer yangnm olmasa, gzyam alemi suya
board,
Gzlerimin ya olmasa, gnlmn ateinden
cihan yanard.

Ten essn ykd kld cn evin bb ak
Dilde seng-i hecr ile sald ar bnyd ak.

Ak, beden binasnn temellerini ykt ve can
evini bd etti
Ak, ayrln talar ile gnlde gl bir bina
kurdu.
Necati

Ey Fuzul ksa cn kman tark-i akdan
Reh-gzr- ehl-i ak zre kln medfen bana.

Ey Fuzul! Bu canm bedenimden ksa da, ak
yolundan asla ayrlmam.

118


Bana (ldm zaman), klarn gelip getii
yol zerinde bir mezar yapn.

Br- bel-y aka heves klma Bkiy
Zr tahamml itmeyesn ihtimldr.
Bak

Akn bell meyvesine heves etme ey Bak!
nk bu ar yk tayamayacandan
korkarm.

Perde ek ehreme hicrn gn ey kanl sirk
Ki gzm grmeye ol mh-likdan gayr.
Fuzl

Ayrlk gn yzme perde ek ey kanl
gzya!
Ki gzm o ay yzlden baka bir ey
grmesin.

Min cn olayd k men-i dil-ikestede
T her biriyle bir kez olaydum feda sana.
Fuzul

(Ey sevgili!) Keke benim gibi gnl krn bin
can olsayd da, her biri ile sana bir kez feda
olsaydm.


119


Alasa derd-i dernum em-i girynm sana
ikr olurdu glib rz- pinhnm sana.
Avn

imdeki dertler ile, ya dolu gzlerim senin iin
alayacak olsa,
Gnlmdeki gizli srlarm gzyalarma glip
gelir ve srlar sana aikr olurdu.

Ben umardm ki seni yr- vef-dr olasn
Ne bileydim ki seni byle cef-kr olasn.
Mihri Hatun

Ben sanyordum ki sen vefa bilen birisin.
Byle cefkr olduunu bilmiyordum.

Kadem kadem gice terifi o mehn
Cihan cihan elem-i intizra demez mi.
Nail-i Kadm

O ay yzl sevgilinin gece adm adm gelii,
Dnyalar dolusu bekleyi skntsna demez
mi?

Szme emin gelmesn mjgan mjgan stine
Urma zahm- sineme peykan peykan stine.
Rasih Bey



120


Ey sevgili! Gzlerini szme ki, kirpik kirpik
stne gelmesin; bylece barmda (gnlmde)
atn yaraya ok stne ok atm olma (st ste
kirpikler; st ste ok demektir)

Mrr-i vde-i yre inanma sen Ahmed
Gama inan inanrsan ki eski yrindir.
Ahmed Paa

Ey Ahmet! Sevgilinin verdii sze sakn
inanma.
nanrsan gama inan ki, o, senin eski
dostundur; vefaszlk etmez.

Gnl diler ki ayana yz sre heyht
Bu arzuya ol erince ben gubr oluram.
Hmni

Gnl, senin ayann toprana yz srmek
ister;
Ama ne yazk ki o bu arzusuna kavuuncaya
kadar ben toz, toprak olurum.

Ak derdiyle hoem el ek ilcumdan tabb
Klma derman kim helkm zehri dermnundadur.

Ey tabibi Ben ak derdinden memnunum; beni
iyiletirmeye alma!

121


Bil ki, senin verecein bu derman, asl benim
helakimi hazrlayan zehir olacaktr.

Kaz-y smnden saknmak sd-mend olmaz
Rzdur resi akun grinmez bir bel ancak.

Ak grnmez bir bel olduu iin; bunun
aresi, raz olmaktan ibarettir.
Gkyznden yldrm gibi inen kazadan
saknmann ne faydas var?

Efendimsin cihnda i'tibrm varsa sendendir
Miyn- knda itihrm varsa sendendir.
eyh Glib

Sen benim Efendimsin, benim bu cihanda
itibarm varsa sendendir.
Aklar arasnda bir hretim varsa yine
sendendir.

Ne beyn- hle cret ne figna tkatm var
Ne recy vasla gayret ne firaka kudretm var
Vasf- Enderuni

Ne sevgiliye hlimi arz etmeye cretim, ne
alayp inlemeye takatim var
Ne vuslat ricas iin bir gayretim kald; ne de
ayrlk skntsn ekmeye kudretim


122


Bezm-i evkn ire devr eyler felek bir cmdur
Camda bir cradur akun arbndan afak.

(Ey sevgili!) Felek, seni arzulamann meclisinde
dnp dolaan bir kadehtir.
afan krmzl ise, senin aknn arabndan
o kadehin dibinde kalm bir yudumdur.

Cn verme gam- aka ki ak fet-i cndur
Ak fet-i cn oldu mehr- cihndur.

Akn gamm almak iin sakn cann verme!
nk, ak, cann fetidir.
Akn can iin bir fet, bir bel olduu, herkes
tarafndan bilinen bir gerektir.

Bu gamlar kim benim vardr birin bana koysan
kar kafir cehennemden gler ehl-i azap oynar.

Benim yle gamlarm var ki, bu gamlar bir
devenin srtna koysan kafirler cehennemden
kar; azap ehli de glp oynamaya balar.

Klsa vaslnda gnl bsen temenn etme ayb
Dstum dettir eyler cerrini cerrr- yd.
Ak



123


Sevgilim! Gnlm vuslatn yaarken, buseni
istese onu ayplama.
Bilirsin ki bayram dilencisinin dilediini
istemesi dettendir.

ldkte bu ben hasteyi ek ile yusunlar
Cnne gzr ettii yollarda kosunlar
Celil

Devasz bir ak hastas olan beni,
ldm zaman gzya ile ykasnlar ve
sevgilinin getii yollarn kenarnda bir yere
defnetsinler.

Ak bir nakkdur kim sret-i ukda
Za'fern ile gelr ekl-i ecel tasvir ider.
Zat

Ak yle bir ressamdr ki; elinde safran ile
gelip,
Aklarn yzlerinde ecelin eklini resmeder.

lemi pervne-i em-i cemln kld
Cn- lemsin fed her lahza min cndr sana.
Fuzul

Ak btn lemi gzelliinin mumu etrafnda
pervne etmitir. Sen lemin cnsn. Her an
sana bin cn fed olsun.

124



Asude olam dersen eer gelme cihane
Meydane den kurtulmaz seng-i kazadan.
Ziya Paa

Huzurlu olmak istersen eer gelme bu dnyaya.
nk yaam meydanna bir kez den kaza
talarndan -yani zdrap veren olaylardan-
kurtulamaz.

Susuz deirmenlerin ne ile dner ark
Kerem etmeyen beyin fakirden nedir fark.
L-edr

air, suyu olmayan deirmenler nasl ie
yaramazsa, iyilik -kerem- yapmayan
zenginlerin de ie yaramadn, fakirden
farknn kalmadn sylyor. Sadece kendisi
iin yaayan, insanlar plkten ekmek
toplarken, srekli daha iyisi benim olsun diye
mr tketenler aslnda fakir deil de ne?
Ydklarnn... Nitekim elencesidir ml
servet chilin.

Dilde gamzen ok var iken gamun gnderme kim
Konmak olmaz iy sanem mihmn mihmn stne.
Cem Sultan



125


Gnlde gamzen oku varken gamn gnderme
ki,
Ey sevgili, misafir stne misafir uygun olmaz.

Hezaran gl ikeftend ez nesim-i subh der yekdem
dilhy murdn ez nigah-i kutb-i Rabbn.
Mevlana Halidi Badadi

Seher yeliyle bir anda binlerce gl ald
Tpk Kutub (byk velinin) bakndan
mridlerin kalplerinin almas gibi.

Ey beni hicriyle hk eden sana yalvarmaa
Badan ayaa dil olmudur giyhm gitme gel.
Nect

Ey beni ayrlyla toprak eden sevgili, sana
yalvarmak iin,
(mezarmn stndeki) otlar batan ayaa dil
olmutur... Gitme, gel!

Srrn k olan nihn etsin kim
Duymasn agladn dde-i giryn bile.
Riyz

k olan srrn yle gizlesin ki aladnda
gzya bile aladn duymasn.


126


Kendimi bir dahi mir'at bilirdim hayrn
Hsnne kendi de hayretde imi bilmez idim.
zzet Molla

O sevgilinin gzelliine bir kendimi bir de
aynay hayran bilirdim;
Meer kendisi de hayretde imi, bilmez idim...

Tem-y ruhun azmine kd fitb amm
Gelirken sr'at ile dd yz yerde itbndan.
Fuzl

Ey sevgili, gne senin yanan izleme azmiyle
kt ama;
Gelirken hzndan yz yerde yere dt.

Sirik-i dde teskn etmeseydi hl mkildi
Mahabbet geri kim tedir amm dil de derydr.
Fash Ahmed Dede

Gzya rahatlatmasa, sakinletirmeseydi hal
mkildi;
Muhabbet geri atetir ama gnl de denizdir.

Bu alem-i fanide ne mir ne gedayz,
A'lalara a'lalanuruz pest ile pestuz...
BADATLI RUH



127


Bu fani dnyada ne beyefendi ne de dilenciyiz
Byklenene byklenir, mtevazi ile mtevazi
oluruz.

lim bir lcce-i bi-sahildir
Anda alim geinen,cahildir...
NAB

lim,kys olmayan engin bir deryadr,
Bu deryada alim geinen ise cahildir.

Ik aybn bilrsen hner ey zahid-i gafil
Hnern aybdur amma dedn ayb hnerdr...
FUZUL

Ak ayplamay hner zanneden ey gafil zahid!
Ak ayplamakta ki hnerindir asl ayp
olan.Asl hner ayp dediin aklktr.

Bir nihnce tebessm de mi smaz cn
Syle billh dehenn o kadar teng midr...
NEDM

Ey Sevgili! Syle, dudan o kadar m
kktr?
Gizli bir tebessm de mi smaz.

Ba egmezz edniye dny-y dn in
Allahadur tevekklmz itimdumuz...

128


BAK

Bu aalk dnya iin alaklara ba emeyiz.
Tevekklmz, itimadmz
ancak Allahadr.

Sylesem Tesiri Yok
Sussam Gnl Raz Deil...
FUZUL

Ba- dehrin hem hazann hem baharn grmz
Biz neatn da gamn da rzigarn grmz...
NAB

Dnya bann hem ilk hem de sonbaharn
grmz
Biz neenin de gamnda -yaand- zamanlar
grmz.

emimin yan sil, deme benim nemdir bu
Kim bilir acyasn, iki gzm demdir bu...
CNAN

Gzmn yan sil bu benim neyim ki sileyim
deme,
Kim bilir belki acrsn a iki gzm akan su deil
kandr bu.


129


Nme vaslunla merref ola ben hecr ile zr
Hme bu hleti erh eylemee ne dili var...
AHMED PAA

Yazdm mektup, sana kavumakla mutlu;
bense ayrlktan
Alamaktaym, mektubu yazan kaleminse bunu
anlatacak dili yok.

Glmek ol gonceye mnsiptir
Alamak bu dil-i hazne gerek...
BAK

Glmek o goncaya yakr.
Alamaksa bu hznl gnlme gerektir.

Sanman taleb-i devlet ch etmeye geldik
Biz leme bir yr iin h etmeye geldik...
YENEHRL AVN

Dnyaya talih, devlet ii ve makam istemeye
geldiimizi zannetmeyin.
Biz dnyaya bir sevgili ah ekmeye geldik.

Cihana ak ile geldim,ne malm ne menalim var;
Kanaat gencine kani olal,hoa halim var...
FGAN



130


Dnyaya ak ile geldim ne malm ne mlkm
var
Kanaat hazinesine sahip olal ok ho halim var.

Arif isen bir gl yeter kokmaa
Cahil isen gir baheyi ykmaa...
LA EDR

ncitmesin ahm o gzel kalbini, ey gl
Ben gizli yanp mahvolaym, olma haberdar...
FTNAT HANIM

Bir peri peyker mi var yannca ayr olmaya
Var mdr bir gl ki nn evresi hr olmaya...
MUHBB

Dikeni olmayan bir gl nasl bulunmazsa
yannda yabanclarn,
Rakiplerin bulunmad peri yzl sevgili
yoktur.

emm-i kkln alm nesm glende
Demiki snble sende emanet olsun bu...
FGAN

Sabah esen hafif tatl rzgar, gl bahesinde
senin kklnn gzel kokusunu alm ve
snble demi ki, sende emanet olsun bu koku.


131


Lle-hadler yine glende neler etmediler
Servi yrtmediler goncay syletmediler...
NECAT

Al yanakl gzeller, gl bahesinde gene neler
yapmadlar!
Selviye nazl nazl sallanmak cesareti ve
koncaya almak frsat vermediler.

Bakma ya Rab sevad- defterime
Onu yak atee benim yerime...
LA EDR

Allah'm gnah defterimin bunca dolu oluuna
bakma
Hatta benim yerime onu yakver gitsin.

Miyn- gft u gda bed-meni ihm eder kubhun
ecat arzederken merd-i kpti sirkatin syler...
RAGIP PAA

Kt tabiatllar dedikodu srasnda kendi
irkinliklerini de ortaya dkerler.
ingene delikanls kahramanlk gstereyim
derken yapt hrszl anlatr.

Erbab- kemali ekemez naks olanlar
Rencide olur dide-i huffu ziyadan...

132


ZYA PAA

Yarasann gzleri nasl a dayanamazsa,
Cahil insanlarda olgun kiilere tahamml
edemezler.

Halletmediler bu lugazn srrn kimse
Bin kafile geti hkemadan, fuzaladan...
ZYA PAA

Bilgi ve erdem sahibi binlerce insan bu dnyaya
gelse,
Yine de bu yaam bilmecesinin manasn
zemediler.

Gl glse daim, alasa blbl aceb deil,
Zira kimine ala demiler, kimine gl...
BAK

Gl her vakit glse ; blblde srekli alasa
bunda gariplik yok!
nk ezelde kimine ala demiler kimine gl.

Kamu bmrna cnn deva-y derd eder ihsan.
Nin klmaz bana derman beni bmar sanmaz
m...
FUZUL



133


Ey sevgili herkesin hastalna bir are
bulursunda
Neden benim gnl yarama bir are bulmazsn
yoksa beni hasta bilmezmisin.

Sen usandrm eli, el de usandrmaz seni
Hilekrlk eyleme kimse dolandrmaz seni.
SAD PAA

Mrg-i dil dim hev-y ak sergerdndr
Blbln glzr var bmun olur virnesi...
HAYAL

Blbln gl bahesi var,baykuun da virnesi..
Gnl kuu ise yersiz yurtsuz ba dnm bir
halde dnp duruyor.

Beni rek oduna pervane tek ey em yandurma
Yeter horid-i ruhsarun era- bezm-i ayar et...
FUZUL

Beni kskanlk ateine pervane gibi yakma
Rakiplerin meclisini gne yananla mum gibi
aydnlattn yeter artk.

Her hr ile sen sohbet edersin dn gn ben
Derdin ederim mnis-i can yandm elinden...



134


Sen gece gndz her dikenle(yani
rakiple)sohbet edersin,
Bense senin derdini can dostu edinirim;yandm
elinden...

Zlf grenlerin hep baht siyh olurmu
Tek zlfn greydim bahtm siyh olayd....
NEVRES

Senin zlfn gren herkesin baht siyah
olurmu.
Tek senin zlfnn bir telini bile grseydim de
benim de bahtm siyah olsayd

Dilde gam var imdilik lutfeyle gelme ey srr
Olamaz bir hnede mihmn mihmn stne...
EYHLSLAM YAHYA

Gnlde u anda gam bulunmaktadr ey sevin
bundan dolay imdilik gelme, (nk) bir
hanede misafir stne misafir olmaz.

Dest bsu arzusuyla lrsem dustlar
Kze eylen topram, snun annla yre su...
FUZUL

Eer ben yarin dudaklarn pme arzusuyla
lrsem dostlar;

135


Bedenimin rd topraktan bir testi yapn
ve onunla yre su verin.

Derd-i ak gayrdan sorman ne bilsn ekmeyen
An yine k- nlne sylen sylesn...
BAK

Ak derdini bakalarndan sormayn; onu
ekmeyen ne bilsin?
Siz onu yine, alayan inleyen a sorun da o
sylesin.

Suya virsn baban glzr zahmet ekmesn
Bir gl almaz yzn teg virse min glzra su...
FUZUL

Bahvan bouna uramasn, gnl bahesini
sele versin zir
Bin tane gl bahesini de sulasa senin yzn
gibi bir gl yetimez, almaz.

Gz grd gnl sevdi seni ey yz mhm
Kurbnn olam var m benim bunda gnhm...
Nhf

mh: ay
Nk bed herkes bulur lemde bir gn ettiin
Kendi ekmezse cez mrs kalr evldna...

136


ZYA PAA

Nk: iyi
bed: kt

Ne denl cehd ederse bir murde
Nasb olmaz mukadderden ziyde...
LA EDR

Muradna ulamak iin ne kadar aba
harcarsan harca,
Kaderinde olandan fazlas nasip olmayacaktr.

Zr zr et k'ilim zra Allh akna
Yre a tek olma yr ayra Allh akna...
SENH- MEVLEV

Senin tm eziyetlerine razym.
Allh akna bakasna yr olma da istersen
sinemde yaralar a.

Bir gl dedi blbl gle, Gl glmedi gitti
Gl blble, blbl gle, Yar olmad gitti ...






137


Ydnda m?
Yadnda m doduun zamanlar?
Sen alar idin glerdi lem;

Bir yle mr geir ki olsun
Mevtin sana hande halka matem.

mevt: lm
hande: sevin

lim meclisine girdim kldm talep
lim ta gerilerde kald "illa edeb illa edeb)...
FGAN

Akl, ak ve can bu gendir
Her derde are her yaraya merhemdir...
MEVLANA

ldkte bu ben hasteyi ek ile yusunlar
Canane gzar ettii yollarda kosunlar...
CELL

Ak derdine tutulan beni ldm zaman
gzya ile ykasnlar ve sevgilinin getii
yollarda defnetsinler..

Size tuhfe getirdik biz bu can
Hakir olur fakirin armaan...

138


LA EDR
tuhfe: hediye

Ne senden rku artk ne de benden kyam
Bundan sonra selam aleykum aleykum selam...
FUZUL

Gn yzn grmeyeliden ki gnm dn gibidir,
Bana bin ylca gelir geri sana dn gibidir...
KARAMANLI NZAM

Sultanm! Gne yzn grmeyeli gndzm
gece gibidir.
Belki sana dn gibi gelir ama, bana bin yl
gemi gibidir.

Derd-i kun zerrece klmadlar dermnn
lem ire nieler Lokmn u Efltun olup...
TALICALI YAHYA

Alem iinde nice Lokman Hekimler,
Eflatunlar var ama;Ak derdine, zerre kadar
derman bulamadlar.

eb-i yeldy mneccimle muvakkit ne bilir;
Mptela-y gma sor kim geceler ka saat...
SABT



139


Uzun gecenin ne olduunu, ne mneccimler ne
de takvim hazrlayanlar bilir, gecenin ka saat
olduunu- ne kadar uzun olduunu- gam
ekene soracaksn ancak o bilir.

Saye-i servi blendin yollar stnde grp,
Hasseten der gnl "y leyteni knt trab...
BK

Serviye benzeyen endamnn glgesinin yollar
stne dtn grdnde gnlm der ki:
Keke (stne glgenin dt) toprak
olaydm.

Fri olmam eylesen yz bin cef sevdim seni,
Byle yazm alnma kilk-i kaz sevdim seni,
Ben bu szden dnmezem devr eyledike nh felek,
hid olsun akma arz u sem sevdim seni...
EYH GALB

Yz bin keder versen bile brakmam, sevdim
seni,
Kaderin kalemi byle yazm alnma, sevdim
seni,
Dokuz gk kubbe dnse bile, ben szmden
dnmeyeceim,
Gkyz ve yeryz akma ahid olsun,
sevdim seni.


140


k olann k odndan nian gerek,
Bar kebb gzlerinn ya kan gerek...
AHMED

Ak olann, ak ateinden bir belirtisi olmas
gerekir.
Bar yank, gzlerinin ya da kanl olmaldr.

k- sdkda dil birdir olur mu yr iki
Hangi taht stnde mmkndr hnkr iki...
AHMED PAA

Sadk olan akta gnl birdir, orada nasl iki
yr olur?
Bir tahtta iki padiah olmas mmkn mdr?

Olur insanda zeban bir, iki g
Sen dah syle bir, ol iki ham...
NAB

nsanda iki kulak olmasna ramen bir tane
az vardr.
Bu nedenle- sen de iki defa dinle ve sessiz ol bir
defa syle.

Kfi bana bilmek beni, hi bilmesin lem
Zira byk afettir o hret, neme lazm...
SIRRI PAA


141


Benim kendimi bilmem bana yeter. Baka
insanlarn bilmesine gerek yok nk fazla
tannmak hret sahibi olmak iyi deildir, bana
gerekmez.

Gle g ettiremez, bo yere blbl inler
Vark- mihr vefy kim okur kim dinler...
KAM

Blbl, sesini gle dinletemeden bo yere inler
durur.
Vef ve sevgi sayfasn, kitabn kim okur, kim
dinler

Ylda bir kurban keserler halk- lem yd in,
Ben senin saat-be-saat dem-be-dem kurbnnm...
FUZUL

Halk senin iin senede bir kurban keser,
Ben her an, her saat Senin kurbnnm.

Dern in ol taradan bgne sansnlar
Bu bir zb revidir kl ol dvne sansnlar...
YAHYA BEY

Kalp gzyle grenlerden ol, dardan chil
sansnlar seni.
Huss ve gzel bir giditir u ki; sen akll ol da
seni deli sansnlar.

142



Gnl Mecnn gibi dil-beste olma zlf-i Leylya
Seni shra-neverd-i ak eden zr Huddr hep...
HAMET

Ah gnl! Mecnun misali, Leylann zlfne
hemen gnl balama.
nk seni ak llerinde gezdirip duran Leyla
deil, Mevldr hep.

Bir lebi gonca yz glzr dersen ite sen
Hr- gmda andelib-i zr dersen ite ben...
BAK

Duda gl goncas, yz gl bahesi bir gzel
grmek isteyen sana baksn.
Barna gam dikeni saplanm, feryad eden
blbl grmek isteyen bana baksn.

Gerekmez zerrece zahid cihanun mihr ile mah
Benm bir yzi gn aln kamer ka hilalm var...
FGAN

Ey zahid, cihann ay ve gnei beni zerre kadar
ilgilendirmez;
Benim yz gn, aln ay, ka hilal olan bir
sevgilim var.


143


Senin gnln daima mesrr ve muhassardr
mazursun
Gamn ne olduunu asla bilmedin mazursun
GAZAL

Ben sensiz bin gece kan yuttum
Sen bir gece sensiz kalmadn mazursun...

eb-i yeldda uzar fecre kadar kssa-i ak
Ta ki Mecnun bitirir nutkunu Leyl syler...
FUZUL

Ak hikayesi yln en uzun gecesinde bile afak
skene kadar srer; yle ki Mecnun szn
bitirse Leyl balar;Leyl sussa Mecnun
anlatr.

Yar in ayare minnet ettim aybeyleme
Baban bir gl iin min hare hizmetkar olur...
FUZUL

Sevgili iin dmana, rakibime minnet ettiimi
ayplama;
Zira bahivan bir gl elde edebilmek iin bin
tane dikene hizmetkar olur)

Ne beyan- hale cret, ne figana takatm var
Ne reca-y vasla gayret, ne firaka kudretim var...
ENDERUNLU VASIF-

144



Ne halimi arz etmeye cret edebiliyorum, ne de
feryad etmeye takatm var..
Ne vuslat umudu iin gayrete gelebiliyorum, ne
de ayrla g yetirebiliyorum.

Alan sensin veren sensin klan sen
Ne verdinse odur gayr nemiz var...
AZZ MAHMUD HD

Ey Allahm- alan da veren de klan da sensiz.
Senin bize verdiinden baka neyimiz varki

Marr olma cbbe v destr ile rakb
Destr u cbbe o olur elde hner gerek...
CELL

Ey- rakip cbbe ve sarkla vnme, marur
olmana sebep deildir
Asl nemli olan bir hnerinin olmasdr.

Bu bezm-i dil-gya mahrem olmaz Bkiy herkes
De gelsn ehl-i diller gelmesn bgneler dnsn...
BAK

Bu gnl ac toplulua herkes katlmaz Ey
Baki; Syle gnl erleri(ehl-i diller) gelsin,
gnlden anlamayan yabanclar geri dnsn


145


Veren b suret-i mevhma revnak reng-i
hsnndr
Glistn- haylim nev-bahrm varsa sendendir...
EYH GALB

Bu kuruntuya dayanan hayal rn olan ekle
parlaklk veren senin gzelliinin rengidir.
Hayalimin bir gl bahesi, ilkbaharm varsa
senden dolaydr.

Srrn k olan yle nihn etsin kim
Duymasn aladn dde-i giryn bile..
RYAZ

k kii, srrn yle saklamal ki,
Aladn yal gzleri bile duymamaldr.

ekl-i ak gnlmn levhinde tahrr eyledm
Yanar od bir akar su zre tasvr eyledm..
ZAT

Akn eklini gnlmn sayfasna iledim ve bir
akarsu zerinde alevli br ate resmi izdim.

Hoa bak zatna kim zbde-i alemsin sen
Merdm-i dide-i ekvan olan ademsin sen...
EYH GALB


146


Kendine bir hoa bak, lemin zsn sen,
Varlklarn gzbebei olan insansn sen.

Ders-i akn mkilin Yahy nice halleylesin
Syleyenler kendini bilmez bilenler sylemez...
EYHLSLAM YAHYA

Ak dersinin zorluklarn yahya nasl zebilsin.
Bu srr bilenler konumaz, konuanlar ise
kendini bilmeyenlerdir.

Gzelsin, bi-bedelsin, tarz u tavrn hep
msellemdir.
Ne are bi-vefasn, ah insaniyyetin yoktur...
HALET ELEB

Ey sevgili ok gzelsin herkesin beendii
tavrlarn bulunmakta ama
Ne yapaym ki vefaszsn, insaniyetin yoktur

Kendnn bn ederdi an
Kellerin olsa idi dermn..
SIRRI

Kelin ilac olsa kendi bana srer

Bel dildendir ol dildr elinden ddmz yoktur.
Gnldendir ikyet kimseden ferydmz yoktur...

147


NEV'

Bel gnlmzden geliyor yoksa o sevgiliden
zerrece bir ikyetimiz yoktur.
Bizim ikyetimiz gnlmzdendir baka
kimseden ikyeti deiliz.

Ey benm cnum soran ol ry-i zbdan cd
Mh-i sekbenn ahvlin nolur mdan cd...
MAKAL

Ey benim o gzel yzl sevgiliden ayr halimi
soranlar,
Sudan km baln hali naslsa, bende
yleyim.

ol kadar suz-i gam- ak derunum yakt
Ki yakar alemi derd ile dilimden kan ah
O bahaneyle duhan nu ederim glende
Olmaya ta ki adu dud- dilimde agah

Ak derdinin atei iimi ylesine yakt ki
yreimden dert ile kan bir ah tm alemi
yakar. te gn lmdeki bu yangn dumann
dmanlar fark etmesinler diye glende sigara
ierim..

Dil-sr-i felketsin her gece hayliyle
Glib aceb ol mhn gnlnde yerin yok mu..

148


EYH GALB

Ey Galib sen o sevgili iin her gece gnln
felaketlerle acyla gamla doldurmaktasn, buna
ramen senin o sevgilinin gnlnde yerin yok
mu?

ekdiim derdi ne hem-hne ne hem-rh bilir
km hl-i dil-i zrm Allah bilir...
NEF

Derdimi ne ev halk ne de yoldalarm bilir;
Am bu iten ie yanan halimi ancak Allah
bilir.

Merdm-i ddeme bilmem ne fsn etti felek
Ekimi kld fzn giryemi hn etti felek
rler pene-i kahrmda olurken lerzn
Beni bir gzleri hya zebn etti felek..
YAVUZ SULTAN SELM

Bilmem ki gzlerime felek nasl bir by yapt
ki gzm kan iinde brakt, askm artrd
benim penemin( gcmn) korkusundan
arslanlar(bile) titrerken felek beni bir ahu
gzlye esir etti.

Ben gz amam hbdan bdrdr gnlmdeki
Geri ben mestim vel hyrdr gnlmdeki...

149


ENDERUNLU VASIF

Gnlmde yle bir ak var ki, ben uyurken bile
uyank,
Ben geri mest olmuum amma gnlmdeki her
an uyank.

Dehrin ne saf var acaba sm zerinde
nsan brakr hepsini hn-i seferinde..
ZYA PAA

Dnyann altnnda ve gmnde ne mutluluk
olabilir ki?
nsanlar ahiret yolculuuna karken bunlarn
hepsini geride brakr.

zd-ser olurdum asb-i derd gamdan
Ya dehre gelmeseydim ya aklm olmasayd...
ZYA PAA

Bu dnyaya gelmeseydim, ya da aklm
olmasayd.
Dert ve gam belasndan bylece kurtulmu
olurdum.

Her kile bir derd bu lemde mukarrer
Rahat yaam var m grh- ukaldan...
ZYA PAA


150


Bu alemde her akll kiinin bir derde uramas
kanlmazdr.
Aklllar topluluundan, rahat yaam olan
kimse var m.

Yr'i grnce arzuhal edemedim alamaktan
Ylda bir bayram olur onda da baran oldu...
RAHM

Sevgiliyi grnce alamaktan halimi ona
syleyemedim.
Sevgiliyi ylda bir ancak grebiliyorum,onda da
yamur yanca bayramn tad nasl olmuyorsa
yle oldu.

Rzkna kani olan gerdna minnet eylemez,
lemin sultandr muhtc- sultn olmayan...
ZYA PAA

Rzkna raz olan felee boyun emez.
Sultana muhta olmayan lemin sultandr.

Bilmedim zevk-i vislin ekmeyince firkatin,
Olmaynca hasta kadrin bilmez dem shhatin.
ZZET MOLLA

Ayrlnn acsn ekmeden seninle beraber
olmann kymetini bilemedim. nsanolu hasta
olmaynca saln kymetini anlamaz.

151



Sakn ayara gsterme cemaln,
Koma yine nbyana kar...
HAYAL

Ey Sevgili, gzel yzn ak rakibime sakn
gsterme,
Hi kr karsna ayna konulur mu.


Ne mkil derd olursa bulunur lemde dermn
Ne mkil derd imi kun ki dermn eylemek
olmaz...
FUZUL

Alemde ne kadar zor dert olursa derman
bulunur,
Senin akn ne zor dert imi ki, derman bulmak
mmkn deil.

ka dny v cn terk eylemek sn olur
Lk cnn terkini itmek gelpdr cna g...
AVN

Ak olana dnyay ve can terketmek kolaydr,
Lkin, sevgiliyi terk etmek cana g
gelmektedir.


152


Yri benden tan degl ayrma isterse rakb
Kasd ider eytn bel her mminn mnna...
REVAN

Rakibimin sevgiliyi benden ayrmak istemesine
almaz,
eytan her mminin imann almaya alrm.

Ezme bregn zulmnle htirz eyle zr
bldan
Demesinler gidince ukbya Bir kpek eksik oldu
dnyadan...
FERT KAM

ster aada, ister yukarda, nerede olursan ol,
zulmden uzak dur!.Zavall resiz insanlar
zulmnle ezip perian etme ki;
Yrn lp de ahrete gidince arkandan,
dnyadan bir kpek daha eksik oldu,
demesinler!

Talar yedirdi nan yerine bir zaman felek
Nan verdi imdi, ah ki dendne kalmad..
ZYA PAA

Felek bana ekmek yerine ta yedirdi durdu,
imdi ekmek verdi ama, ah neyleyim ki o
ekmei yiyecek azda di kalmad.


153


Hd sr- izmihll gstermesin bir yerde,
Ahibb ive-i yama da mebhut eyler ady..
YENEHRL AVN

Allah, bir yerde yklmann, yok olmann
almetlerini, emarelerini gstermesin. Byle bir
duruma dtnde, dostlarnn sevdiklerinin
yamas, talan, dmanlar bile geride brakr,
hayrete drr

Kimdir bizi men eyleyecek ba- cinandan
Mevrs-i pederdir gireriz hne bizim...
NAB

Cennet bahelerinden bizi men edebilecek olan
da kimmi?
O ev bize dem atamzdan mirastr, elbette
gireriz.

k ifn-y vcd eylemeden kasd budur
stemez yrnna br olduunu tbutun...
NAB

An, bedenini eritip-yok etmesindeki kast
udur ki,
Tabutunu tayan dostlarna yk olmak
istemez.


154


fet-i gamdan aceb dnyda kim zdedir,
Herkesin bir derdi var madem ki demzdedir...
L Edr

Gamdan kederden kim uzak kalabilmitir ki,
Madem ki ademoludur, dertlidir

Zahm- emir ile tenhda rakibi ldr,
Eskiden darb- meseldr ki ibadet mahfi.
SABT

Kl yaras ile ak rakibini tenhada ldr;
Eski ataszdr derler ki; ibadet gizli yaplr.

lemde zerre denl deil iken vcdumuz,
Mkl budur ki zerreden artk hasdumuz...
EYHLSLAM YAHYA

Bu alemde varlmz bir zerre kadar bile
yoktur ama, gel gr ki zerreler saysndan fazla
bize haset dmanlk eden vardr.

Ykma gnlm hnesin ey gzlermn nr kim
Kabe yapmak gibidr yapmak gnl vrnesin...
REVAN

Ey gzlerimin nuru, gnl hanemi ykma ki,
Virane gnl yapmak kabe yapmak gibidir.


155


Bu lem-i fnde ne mr ne gedyuz
llara a'llanruz pest ile pestz...
BADATLI RUH

Bu geici dnyada ne zengin bey ne de yoksul
dilenciyiz.
Byklk satanlara byklenir,alak gnllere
de alak gnll oluruz.

Benim tek hi kim zar perian olmasn ya Rab
Esir-i derd-i ak u da-i hicran olmasn ya Rab...
FUZUL

Kimseye verme alayp inlemeyi benden gayr;
kimse perian olmasn, aman!.. Allah'm! Ak
derdine tutsak etme hi kimseyi ve ayrlk
yarasyla babaa brakma Allah'm!

Glm yle glm byle demektir yre mutdm
Seni ey gl sever cnm ki cnne hitbmsn...
NEDM

Ey gl seni bu kadar sevmemin sebebi sevgiliye
hitabmn GLM olmasdr.

eme-i emem geh pr-b geh pr-hun eved
Y Rab b u te ez yek eme brn n eved...

156


UHUD


Gzmn emesi bazen yala, bazen kanla
dolar.
Ya Rabbi ayn emeden hem su, hem ate nasl
kar?

Fakrz geri kim amm gn-y kalb ile bizi
Gren kimse sanur yir gk gtrmez mlumuz
vardur...
EMR

Fakir kimseleriz, ama bu kalp zenginlii ile bizi
grenler,
Yer gk gtrmez malmz vardr zannederler.

Kanda bir ehl-i kerem varsa yaatmaz rzgr
Yer yznde imdi bir dem mi var dem gibi...
EYHLSLAM YAHYA

Nerede bir kerem ehli varsa felek onu
yaatmaz,
Yeryznde imdi adam gibi bir adam m var?

lemin hr harb olmasna budur sebeb
Gitdi hayf kalmad ehl-i kemlin ragbeti...
BADATLI RUH


157


Yazk ki, dnyada olgun insann deeri kalmad
gitti.
En sonunda, lemin harap olmasna sebep
budur.

Krlsa rze rze olsa mirt- dil-i lem
Yine her zerresinde rnmdr ehre-i cnn...
FAZ

klarn gnl aynalar krlp param para
olsa ne kar,
nk onun her zerresinde yine sevgilinin yz
grnecektir.

Harbt ehlini hor grme zahid
Hazineye malik ne viraneler var...
RAGIB PAA

Ey zahid harabeye dnm kiileri hor grme,
iinde hazine olan virane yaplar vardr.

Dil almaz dde giryn olmasa
Tazelenmez sebze bran olmasa...
KEMAL PAAZADE

Gz ya dkmese, gnl alp mesud olmaz,
Tpk yeilliklerin yamur olmazsa
tazelenmeyecei gibi.


158


Sana dmez rakib olmak ol h ile hem-zanu
Eeri ben dahi kstahem amma sen igen kstah...
BADATLI RUH

Ey rakip, o gzelle diz dize olmak sana dmez,
Geri ben de kstahm ama sen benden daha
kstahsn

Gll diba geydin amma korkarm azar ider
Nazenim saye-i har- gl-i diba seni...
NEDM

Ey sevgili gl desenli ipekten yaplm kuma
giydin ama,
Korkarm o kumataki gllerin dikenlerinin
glgesi seni incitir.

Vuslat- canna nakd-i can mert eylemi
Padiah- kiver-i akn aceb kanunu var...
ESAT MUHLS PAA

Ak memleketinin padiahnn ne garip kanunu
var.
Sevgiliye kavumak iin can vermeyi art
komutur.

Alatmayacaktn yola baktrmayacaktn
Ol va'de'-i tekrr be tekrr unutma...

159


ESRAR DEDE

Alatmayacaktn, yolunu gzletmeyecektin,
O tekrar tekrar verdiin sz unutma

Bir gn demez o h ki y murd ne
okdan bu kya Nb-i eyd gelr gider...
NAB

O sevgili, bir kerecik de akledip sormaz ki "bu
zavall Nb ok zamandr etrafmda dolap
duruyor, acaba bir derdi anlatman istedii bir
halimi var.

Mescide koymadlar meygededen srdler h;
Ne helle yarar olduk ne harma nidelim...
NECAT BEY

Mescitden de kovdular meyhaneye de almadlar
Nedelim ki ne helale ne harama yaranamadk.

Her kime ki ben yr direm ol bana agyr
Her kime ki ben dst direm ol bana a'd...
CEM SULTAN

Ben her kime yar desem o bana yabanc olur..
Kime dost desem o bana dmandr.


160


em-i sitre gibi biz alaa nzr olmazuz
Himmetmz blenddr kaddnedr nezremz...

Perdelenecek gz gibi biz alaa bakmayz;
Gayretimiz ycedir, seyrimiz boyunadr.

Yrdan cevr cef lutf u kerem gibi gelr
Gayrdan mihr vef derd elem gibi gelr...
BAK

Sevgiliden gelen cefa ltuf ve kerem gibidir
Ondan bakasnn gsterecei gzelliklerde
derd ve elemdir

Etme r ren oku ehlinden
Her eyin ilmi gzel cehlinden...
NAB

ekinme ve bilmediklerini bilenden ren,
Her eyin ilmi bilinmemesinden gzeldir.

Gezdik bu zr-i kubbe-i eflk her taraf
Vrn-ser-y dil gibi gam-hne grmedik...
GARB

Bu gkkubbe altndaki her taraf gezdik,
Bu virane gnlmz gibi bir gam evi grmedik.


161


Ke-i frkatde bir gn sabr ok mihnet vel
lem-i vuslatda bin yl mr srmek az imi...
BEHT

Ayrlk kesinde, bir gnlk sabr ok
eziyetlidir,
Ama, kavuma leminde bin yl mr srmek
azdr.

Dern- dilden h itsem olur dd- bel peyd
Ayndur nr- k olmaz dil-i kda n-peyd...
TALICALI YAHYA

Gnln derinlerinden ah etsem, bela duman
ortaya kar.
Ak atei bellidir, an gnlnde saklanmaz.

Hemn bir ben sanrdm kmet-i dildre dildde
Meger pyna dm syesi de olmu ftde
HSAL

O gnl alan uzun boylu gzele gnl veren
sadece ben sanrdm.
Meer ayana dm olan glgesi de ona
dknm.

P pesinde evk ile r-ml olup gider
Syen de sana bencileyin mbtel mdr...

162


NAHF

nnde ve arkanda arzuyla yz srp gider.
Yoksa glgende benim gibi sana dkn mdr/
hayran mdr/ak mdr.

Bir kap bend ederse bin kap eyler kad
Hazret-i Allah'dr malik-i Fatihu'l-ebvab...
EMS

Hazreti Allah, bir kapy kapatrsa bin kapy
aar,
Kapal kaplar aaak (anahtarlar) sahibi
Odur.

Dem geer mi kim mjen celld olub kan istemez
Lahz m var kkln hlm pern istemez
HAYAL BEY

Kirpiklerinin cellat olup kan dkmek istemedii
bir an var m ki
Kakllerinin beni perian etmek istemedii bir
an var m ki

yknelden yzne hergiz baklmaz yzne
Bi-haydur ki old bu vech ile mstahkar gne...
AHMED PAA



163


Gne senin yzn taklide kalktndan beri
yzne baklmaz oldu. bu utanmazl
yznden de hor grld kmsendi.

Niin sk sk bakarsn byle mir't-i mcellya
Meer sen dahi kendi hsnne hayrn msn
kfir...
NEDM

Ey kafir sevgili,neden cilalanm aynaya yle
sk sk bakarsn.
Yoksa sen de benim gibi gzelliine hayran
msn?

Ne perisin ki dili hsnne pervne klp
Etdin ol ekl emyille giriftr beni
AHMED PAA

Sen nasl bir perisin ki, gnlm gzelliine
pervane klp o ekl emalinle( gzelliinle)
beni kendine baladn.

Bilen hk-i Sitnbl'dur rsm- ve v nz
Kenrn dilberi nzk de olsa nzenn olmaz...
HAMET

ve ve nazn usuln bilen stanbul topradr.
Kenarn dilberi nazik olsa da nazenin, iveli
olamaz.

164



Yri diyen gerek kum ola gayrden ber
Cnn isteyen kiiye terk-i cn gerek
AHMED

Sevgiliden sz eden kimsenin sevgili dndaki
eylerden kurtulmu olmas gerekir.
Zira sevgiliyi isteyen kiinin cann terk etmesi
gerekir.

Misl-i b ederiz nk bedle mize
Bu kr-gehde muayyen mizcmz yokdur...
NAB

Bizim bu yerde belirlenmi, tayin edilmi bir
karekterimiz yoktur.
Su gibiyiz iyi ile de kt ile de geiniriz.

Bir kaidedir bu cavidane
Elbette gider gelen bu cihane...
ZYA PAA

Bu sonsuz bir kuraldr ki:
Bu aleme gelen elbette gidecektir.

dem odur ki adn alemde andra
Alemde ad kalr dem gelir gider...
ADEM DEDE


165


nsan odur ki bu alem de adn andracak,
nk dnyada kalan "nam" dr. yoksa insan
dediin gelir gider.

Aradka dil-i pr-cda ma'n bulunur
Ka'r- deryda nice gevher-i yekt bulunur...
SNBLZADE VEHB

Denizin derinliklerinde esiz gzellikte birok
inci bulunduu gibi, cotuka coan gnlde de
aradka nice anlamlar bulunur.

Ey felek bin gn benim reyimle devrn itmedin
Derd oh verdin vel bir derde dermn itmedin...
FUZUL

Ey felek, bir gn benim istediim ekilde
dnmedin,
ok dert verdin, ancak bir derdime derman
etmedin.

mrm olduka gzel sevmeyeyim derdim lik
Nideyim bu dil-i eyde beni yalan etti...
BAK

mrm olduu srece gzel sevmeyeyim
derdim ama ne edeyim ki bu divane gnlm
beni yalanc kard.

166



Servn sala zge giiye sye rev m
Gn ki gee sinsz mre saya rev m...
KADI BURHANETTN

Selvi boyunun baka kiiye glge salmas reva
m...
Sensiz geen gnlerin mre saylmas reva m

Ltif olsa ltife hotur elbet
Velkin hari olmaya edebten...
Beyn

Latife gzel olunca edeb dairesinin dnda
olmaynca gzeldir.

Olmu o kadar halk- cihan mekirde stad
Kim sbka-i hret-i eytan unutulmu...
NAB

nsanlar hile ve katlkta o kadar
ustalamlar ki,
eytann bu konudaki hreti unutulup gitmi.

Dr iken byle yakar ol yzi hrd beni
Pertev-i vaslna irsem nice olur hl aceb...
YAKIN



167


O yz gne sevgili, uzak iken bile byle yakar
beni,
Onun kavuma na ulasam, acaba halim ne
olur?

Ahmed itin evrini ekmez der imi mdde
Ol seni candan sever yaramaz ol bhtan ona...
AHMED PAA

Senin cefan ekmez der imi iddia eden,
O yalan ona-Ahmede yakmaz zira o seni
candan sever.

Ndnlar eder muhabbet ndnla telezzz
Divnelerin hemdemi divne gerektr...
ZYA PAA

Cahillerin yine cahillerle muhabbet etmekten
zevk alrlar...
Divanelerin arkada yine divane olmal.

Azn ire di midr y gonca ire jle mi
Levkeb-i derr- midr ya ll-i ll mdr
BK

Senin aznn indeki di midir yoksa gonca
iinde i tanesi mi, parlak bir yldz m yoksa
parlak inci midir.


168


Terk-i serdir mddea meydn- ak ire bana
Gitse bam dnmezem bu mddedan
dnmezem...
FUZUL

Benim davam; ak meydan iinde ba
vermektir,
Bam gitse bile, bu davadan asla dnmem.

Bizm baht- siyehden kh u ferydumuz yokdur
Hat bizdendr asl kimseye isndumuz yokdur...
RAD

Bizim kara bahtmzdan dolay fke ve
feryadmz yoktur,
Hata bizden kaynaklanmaktadr, asla kimseye
iftiramz yoktur.

Bezlini evvel bahrn kha sor hmna sor
Ml-i dnydan ne alp gitdiin Krna sor...
HAYAL

Baharn bolluunu nce daa, sonra bozkra
sor,
Dnya malndan ne alp gittiini Kruna sor.

Yzin greli gitmeyiser ya gzmden
L-bd gnee kim ki baha gzi ola ya...

169


HOCA MESUD

Senin yzn greli, gzlerimden ya gitmiyor
phesiz gnee kim bakarsa gzleri yaarr.

Salnda nice ehl-i hnerin bir tutam tuz bile
yoktur ana.
ldrp onu evvel alktan sonra bir trbe
yaparlar bana...
FERT KAM

Nice hner ehli, mrifet ehli insanlarn hayatta
iken kymeti bilinmez. htiyac olduunda
grmemezlikten, duymamazlktan gelerek,
yemeine bir kak tuz bile vermekten imtina
ederler.

Hfzn kabri olan bahede bir gl varm
Yeniden her gn aarm kanayan rengiyle
Gece, blbl aaran vakte kadar alarm
Eski iraz' hayl ettiren ahengiyle...
Suskunluum asaletimdendir
Her lafa verilecek bir cevabm var
Lakin; bir lafa bakarm laf m diye
Bir de syleyene bakarm adam m diye...
MEVLANA



170


Anlayan lemi, tahsiline zahmet ekmez
kil olan kii, b stne sret ekmez...
Hmi-i mid

Alemi anlayan tahsil noktasnda sknt ekmez
akll olan su zerine yaz yazmaz.

Hk-i pyn olduum grd dedi kfir rakb
Ta ile barn dp yleyteni knt trb...
SEZAY- GLEN

Ey sevgili senin ayann topra olduumu
gren kafir rakip barn dverek keke ben
de toprak olsaydm dedi

Allh ne rifleri var mekteb-i akn
Mecnnu ile kl- devrn edemez bahs...
EYH GALB

Ey Allahm ! Ak mektebinin ne arif kiileri
var,
Orann delileriyle, zamann alimleri bile
iddialaamaz.

htirz- taneden kalmakdadr hm nihn
Bir hakkat kalmasn lemde Allahm nihn...
MUALLM NAC



171


Onun bunun diline dolanmaktan ekindiim
iin hissiyatm aa vuramyorum.
Allahm! Hibir hakikat gizli kalmasn.

Hsn ile sana yknemez n gl-i rn
Hzn ile bana benzeyemez blbl-i eyd...
BAK

Parlak taze gl, nasl ki gzellikte sana
benzeyemezse; lgn blbl de hznle akma
konusunda bana benzeyemez.

Gam ebinle firkatinle cnm aldn tnmadm
Gel beru sulh edelm bir bseye inkrdan
HAYL BEY

Ayrlk gecesinde canm aldn aldr etmedim.
Gel beri inattan vazge bir bse ile bar
yapalm.

Sararm ehremi sanman ki reng-i za'ferndr bu
Muhabbet leminde dstum reng-i hazndr bu...
HAYAL BEY

Bu sararm ehremi sanmayn ki safran
rengidir.
Muhabbet aleminde sonbahar mevsimidir bu.


172


Pare-i elms eker her at zahma o h
Ltfu var olsun eder ihsn ihsn stne...
RASH

Sevgili, at her yaraya elmas tozu ekiyor(bu
yarann kapanmasn engelliyor).
Ltfediyor iyilik stne iyilikte bulunuyor.

Terk idp raht her kim heves-i cha der
Yorlur megaleden ba dnp ha der...
RAD

Her kim, rahatn barkp makam hevesine
derse,
Meguliyetten yorulur, ba dner kuyuya
der.

Bendeki gam olayd Ferhd- mptelda
Bir h ile verirdi bin Bi-stnu bda...
FUZUL

Eer bendeki gam Ferhatta olsayd bir ah ile
bin tane Bi-stn dan ( Ferhatn amaya
alt dan ismi) rzgara verirdi.

Ak derdiyle hoem el ek ilacmdan tabib
Klma derman kim helakim zehr-i dermanndadr...

173


FUZUL

Ey tabib! Bana ila vermekten vazge.
Bana ila verme ki,
benim asl sonum senin verecein ilatandr.

Cihan banda ey akl, budur maksud-u ins cin;
Ne kimse senden incinsin, ne sen bir kimseden
incin...
LA EDR

Ey akl sahibi kii,dnyadaki insanlarn en
makl olan;
Kimseden incinmeyen ve kimseyi
incitmeyendir.

Nedr ey arh- cef-pe bu b-dd nedr
Nedr ehl-i dil ile ak bu kadar ceng cidl...
EYHLSLAM BAHAY

Ey zalim felek, bu adaletsizliinin sebebi nedir?
Gnl ehliyle bu kadar ura ve kavga
nedendir?

Dost bi-perva, felek bi-rahm, devran bi-skn
Derd ok hem-derd yok, dman kavi, tali' zebun
Fuzul


174


Dost pervasz, felek merhametsiz, dnya kark
Dert ok, derdi paylaacak yok, dman gl,
talih gsz...

Pr-ateim atrma benim azm zinhar
Zalim beni syletme derunumda neler var.

A acmasz sevgili Beni syletme ki iimde neler
neler var!
yle ate doluyum ki sakn azm atrma
yoksa dnya tutuacak

Sevdin ol dilberi sz eslemedin vy gnl
Eyledin kendzini leme rsvy gnl
Sana cevr eylemede klmaz o pervy gnl
Cevre sabr eyleyemezsin nideyin hy gnl
Gnl eyvy gnl vay gnl eyvy gnl
AVN (FATH SULTAN MEHMET)

Ey gnl, sz dinlemedin, o dilberi sevdin.
Bylece kendini leme rsvy ettin.
O, sana eziyet etmekten bir an geri durmaz;
eziyete de sen dayanamazsn.
Ne yapaym ey gnl, eyvh gnl!


Mest-i hab- naz olup cem'it dil-i sad paremi
Ki ann her paresi bir nevk-i mjganundadur
FUZUL

175



Ey sevgili! Naz uykusunun sarhou olup da uyu.
Sen uyu ki benim yz para olup kirpiklerinin
ucuna
takl gnlmn paralar bir araya gelsin...

Cm- l lnle arb- nb hem-reng olmasa
Kleyb dmezdi sgar stne vreler
Necti

Dudann kadehi ile saf arap ayn renk
olmasayd
vre(klar) kadeh stne dmezlerdi.

Zlfnn berg-i gl stnde siyah-p olduu
Budurur kim knn mevtine mtem tutar
Ceml

Ey sevgili, sann gl yaprana benzeyen
yzne siyah bir rt olmasnn sebebi nn
mne yas tutmasdr.

Abestir intihab- ay buse vech-i dilberde
Derun-u Kabede tayin-i mihrab olmaz.
eyhlislam Yahya Efendi

Gzelin yznde plecek yer aramak
Kabenin iinde kble aramak kadar abestir.


176


Gnl ders-i gamn okdan unuttu hatrn ho tut
O mrg baka bir sayyad tuttu hatrn ho tut
eyh Galip

mrg: ku
sayyad: avc

Sihr efsn ile dolmudur dernun ey kalem
Zlf Hrutun demek mmkin ki nl olmu sana
NEDM

Ey kalem iin sihir ve by ile dolmu; demekki
senin iin kalemin ortasndaki siyah yer
Harutun sandan olumu.

Snene ak ile elifler kes
Bilsin ol servi sevdiin herkes
Bak

Ey k!.. Barna ak ile selvi biimli izikler
ek;
Ta ki o selvi boyluyu sevdiini herkes anlasn

Gll db giydin amm korkarm zr eder
Nazeninim sye-i hr- gl-i db seni

Gll elbise giydin sevdiim ama elbisenin
stndeki gln dikeninin glgesinden seni
saknrm.

177



"Yoluna can vermeyen tksir eder
Grd dn kej tbir eder
Her kiiye ne yazlgann grr
An bilmeyen dahi tedbir eder"
Kad Burhaneddin

Senin yoluna can vermeyen kusur
ilemitir.Grd ryay da yanl
yorumlamtr..
Herkes alnna ne yazldysa onu grr;ama
bunu bilmeyen tedbir
almaya kalkr.

ektim frkn savmn erdim cemlin ydine
Ah leblerin mey-hnesin ney gibi nln et beni
L Edr

Ey Sevgili! Ayrln orucunu sonuna kadar
tuttum ve cemalini grmekle bayrama erdim.
Artk dudaklarnn meyhanesini aver de bir
ney gibi sevin ile ilemeye balayaym.

Sunar bir cm- meml bin teh peymneden sonra
Felek dilad eder ehl-i dili amma neden sonra
Mezaki-i Mevlevi

Felek bin tane bo arap kadehinden sonra
doldurulmu kadeh sunar,

178


Gnl ehlinin gnln ho eder ama ne zaman
sonra.

Ylda bir kurban keserler halk- alem yd in
Dem-be-dem saat-be-saat men senn kurbanunam
Fuzuli

halk- alem: dnya halk
Iyd: bayram
Dem-be-dem: an ve an

k ldrmek tutalm muktez-y hsn imi
T- hicrn ile katl etmek kimin fermandr
Ahmet Paa

Diyelim ki k ldrmek, gzelin gzellik
hakkdr.
Peki de, k ayrlk denen klca mahkm
ederek cann almak, kimin fermandr?

Halk iinde muteber bir nesne yok devlet gibi,
Olmaya devlet cihanda bir nefes shhat gibi.
Kanuni Sultan Sleyman

Muteber: deerli, saygn, itibar olan.

krne senin yoluna bin cn ola bir gn
Kim hazretine ermee imkn ola bir gn.
Ahmed-i Di

179



Senin ltfunun kran karl olarak, urunda
bin can feda olmaldr.
yle ki bir gn sana kavuma imkn bulunsun
diye..

Vermeyen cnn sana bulmaz hayt- cvidn
Zinde-i cvd ana derler ki kurbndur sana
Fuzuli

Sana cann vermeyen ebed hayata eriemez.
Ebed hayata erien ona derler ki sana
kurbndr.

Bunca zaman lebin iin san karangusundayam
Ab- hayat kandadur soraym andan leyim"
Kad Burhaneddin

Bunca zamandr dudana ulaaym diye
sann karanlklar iinde dolanp duruyorum.
Hayat suyu nerededir diye soraym,ondan sonra
leyim.

Kadem basal yoluna kadem kadem yanaram
Tapunda em gibi uda dem-be-dem yanaram.
Kad Burhaneddin



180


Ey sevgili senin yoluna ayak basal, adm adm
yanarm.
Mum nasl durmadan yanp tkenirse,bende
senin yolunda yle durmadan yanp
tkeniyorum.

Hk-i pyine yzn srmek in ems kamer
Ser-i kuyuna gelir am u seher dne dne.
Mihri Htun

Ay ve gne senin ayann tozuna yz srmek
iin sabah akam demeden sevgilinin
bulunduu yere dne dne gelir.

ehd-i akn oldum ile-zr- dadr snem
er- trbetim em-i mezrm varsa sendendir
eyh Galip

Aknn ehidi oldum. Gsm yaralarla lale
bahesine dnd.
Eer trbemin bir kandili varsa, mezarmda
mum yanyorsa senin sayendedir.

Hals olmak iin ez-cn u dil akndan ol yrin
Dua etsem de derghnda ya Rab mstecab etme
Halm



181


O sevgilinin akndan kurtulmak iin can u
yrekten de dua edecek olsam,
Onu dergh- izzetinde kabul etme Allah'm!..

R-be r yineve safvet ile cilve edip
Kandadr bezm-i visl ire grtklerimiz

Aynalar gibi yz yze bakp safiyane cilveleip
vuslat meclisinde grtmz zamanlar
nerde?

Bezm-i 'k ire Fuzl nice h eylemeyem
Ne temeddu' bulunur neyde saddan gayr
FUZL

Fuzl ! ak meclisinde nas olur da ah eylemem
Ney'in [yakc] sesinden baka ne kazanc
vardr.

Nr- dzahdan bu tele ne bkim var benim
Ak dirler bir synmez nrdr glmdeki

Himmet-i prn ile srdm kardm gayr hep
Yalz nak- hayl-i yrdr glmdeki
Endern Vsf

Ben de bu ate varken cehennem ateinden ne
tedirgin olaym ki

182


Adna "ak" denilen bir snmez atetir benim
gnlmdeki

Prlerin himmeti ile gereksiz olan ne varsa
karp attm
imdi gnlmdeki yalnzca yrin hayalinin
nakdr.

Yok bu ehr ire senin vasfettiin dil-ber Nedim
Bir peri-sret grnm bir hayl olmu sana

Nedim! Senin anlattn gzel bu ehirde yok.
Sen bir hayal grmsn, sana peri yzl bir
gzel grnm.

Hatt- leb dvn- hsne msra- ber-cestedir
Anda gy kim dehnn mani-i ser-bestedir

Dudann ayva tyleri, gzellik divanna en
gzel msradr.
Onda sanki azn gizli manadr.

Buydan ho rengden pkzedir nzk tenin
Beslemi koynunda gy kim gl-i ran seni

Nazik tenin gzel kokudan daha ho, renkten
daha temizdir;
Sanki gzel gl seni koynunda beslemi.


183


Hk-i kademn khli gelrse gzm zre
Kyun yolnun hidmeti baum yzm zre

Srme gibi siyah olan ayann topra gzm
stne gelirse,
Mahallenin yolunun hizmeti bam yzm
stne.

bgndur knbed-i devvr rengin bilmezem
Y muhit olm gzmden knbed-i devvre su
FUZUL

Dnen kubbe mi (gkyz m) su rengindedir,
yoksa gz yalarm m btn gkyzn
kaplad ,bilmiyorum.

Abestir intihab- ay buse vech-i dilberde
Derun-u Kabede tayin-i mihrab olmaz.
eyhlislam Yahya Efendi

Gzelin yznde plecek yer aramak
Kabenin iinde kble aramak kadar abestir.

not:kabenin iinde istediiniz yne dnerek
ibadet edebilirsiniz.

Tutalum mihri grem talat-i dilber yerine
Kime dil balayam ol zlf-i muanber yerine


184


Diyelim ki dilberin parlak yznn yerine
gnee baktk;
Fakat o anber kokulu zlfn yerine gnlmz
kime balayalm.

Hayl-i em-i ruhsrun ko yansun hne-i dilde
Perin ol ema yakup evkle pervneler dnsn

Senin yanann mumunun hayali, brak gnl
evinde yansn; pervaneler kanadn o muma
yakp evk ile dnsn.

Gice em-i ruhun evknde bir ka beyti
yandurdum
Aceb hb u dil-efruz eyledm ho dil-pesend itdm

Gece yanan mumunun evkinde birka beyti
yandrdm;
Ne ho gnl yaktm ne ho gzellikler eyledim
ne ho gnller aldm..

Yanar od ire girr em- ruhun evkyla dil
Yanmadan pervs yok her hidmete pervnedr

Gnl, yanann mumunun evkiyle ate iine
girer yanar;
Yanmadan korkusu yok, her hizmete
pervanedir.


185


Bir gn demez o h ki y murd ne
okdan bu kya Nb-i eyd gelr gider
Nb

O sevgili, bir kerecik de akledip sormaz ki "bu
zavall Nb ok zamandr etrafmda dolap
duruyor,
Acaba bir derdi/merm, anlatmak istedii bir
ey mi var?"


Kadrni seng-i musallda bilp ey Bk
Turup el baglayalar karuna yrn saf saf

Ey Bk! Sevenlerin kadrini musalla tanda
bilir onun iin karnda saf saf el balarlar...
Sevgili, seninle ben pergel gibiyiz:
ki bamz var, bir tek bedenimiz.
Ne kadar dnersem dneyim evrende:
Er ge ba baa verecek deil miyiz?
mer HAYYAM

Syle oralara senin kymetini bilsin..
Oralar gzelse eer tek sebebi sensin!...
Hz.Mevlna

Grmedin dide yzin old gnl fte
Gnlme em-i gher-br bu yzden terdr


186


Gz, yzn grmediinden beri gnl fte
oldu;
Gnlme inci yadran gz bu yzden tazedir

em-i sitre gibi biz aloa nzr olmazuz
Himmetmz blenddr kaddnedr nezremz

Perdelenecek gz gibi biz alaa bakmayz;
gayretimiz ycedir, seyrimiz boyunadr.

Bin zebn sylersin ol em-i shan perdz ile
Dstanlar erh edersin bir nigh- nz ile
NEDM

O gzel sz syleyen gz ile bin dil sylersin; bir
naz bak ile destanlar aklarsn.

Ey dipdiri meyyit, iki el bir ba iindir;
Davransana, eller de senin, ba da senindir
Bekay hak tanyan, sayi bir vazife bilir;
al, al ki beka, say olursa hak edilir.
M. Akif ERSOY

Can ver gnl ol gamzeye kim bunca zamandr
Can ire seni beslediim ann iindr
Fuzl




187


O sevgilinin urunda cann ver,
Bu can bunca zaman tayp beslediim zaten
bunun iin deil miydi?

Hl kfir zlf kfir em kfir el-aman
Ser-be-ser iklm-i hsnn kfiristn oldu hep
NEDM

Ben kfir, sa kfir, gz kfir imdat! Gzellik
iklimi batan baa hep
kfiristan oldu.

Sen skntdaysan ben zordaym,
Sen ateteysen ben kordaym,
Bir gn bu dnyadan gp gidersen,
Bil ki ben senden nce oradaym...

Nev-bahr ad cemln mushafndan bir varak
Ol varakdan balad glende blbller sebak

lkbahar, yznn sayfalarndan bir yaprak
at; blbller, gl bahesinde o yapraktan
derse balad.

Dem-i irde dilm balama ey dest-i ecel
Kol vefsuz anem in biraz efn lam

Ey ecelin eli! Son anlarda dilimi balama ki o
vefasz gzel iin biraz haykraym.

188



Ol lebi ml baa ger bir gice mihmn ola
h ile cmle seer mrini biryn lam

Eer o arap dudakl bana bir gece misafir olsa
Ah ile btn sabah kularn kebap yaparm.

Yine ol gonca-leb blbllern kanna girmidr
Gzellik var bu gn ayet kzarm al al olm


Yine o gonca dudak, blbllerin kanna
girmidir;
Bugn gzellii var, gayet kzarm al al olmu.

Dehn- gonca-i hamrda gy jleler yir yir
Olupdur lal-i dil-berde dil tebhleler yir yir

Ey gnl! Krmz goncann kenarnda yer yer
bulunan jaleler, sanki
sevgilinin dudanda yer yer bulunan uuklar
gibidir.

Vasf- kaddnle hrm itse alem gibi kalem
Leker-i satr eker defter dvn saf saf

Kalem senin soyunun vasfyla bayrak gibi
salnsa;
Defter ve divan satr askerini saf saf eker.

189



Tem-gh- hsnnde cihn hayret almdur
Ganinn gzleri hayran fakirn emi dem-beste
BK

Dnyay, gzelliinin gezinti yerinde hayret
almtr.
Zenginin gzleri
hayran, fakirin gz balanmtr.

Hsnn zektnun eger ey h(v)ce-i ceml
Bir mstehkkn ister isen ite ben fakir
BK

Ey yz gzel hoca!
Eer gzelliinin zekatn vermek istersen ite
ben fakir.

Sultn- gam nimen idelden dernumu
Sahr-y kalbe leker-i sevd gelr gider
Nb

Gam sultan iimde yer edinip taht kurdu
kural
Yreimin llerine gam askerleri dolar dolar
boalr.


190


Bmr tenim nergis-i mestin eleminden
Hnn cierim ll-i dr-efnn iindir
Fuzl

Cismim, o nergisin kederinden hasta dt
Kana bulanm yreim kzl yakutlar saan
dudaklarn iin byledir.

Yok bu ehr ire senin vasf ettiin dil-ber Nedm
Bir per-sret grnm bir hayl olmu sana
Nedm

Sfatlarn sayp dktn dilber buralarda
bulunmaz ey Nedm / Sana bir haller olmu,
hayal grmektesin, ya da peri yzl birinin
simas gznn nnden geip gitmi belli ki!

te-i dilden yine itdi alevler zuhr
Mevclerin gsterr var ise ummn- ak
eyhlislam Yahya

Gnln iinden alevler kmaya balaynca, o
alevleri sndrecek bir su gerekir. Bu su da, ak
denizinde bulunmaktadr.
eyhlislam Yahya, gnlnn ateini, ak
denizinin dalgalar arasnda sndrmeye
alr:



191


ldr beni gel bir gn nrdi kerem eyle
Kanum dkp cnum al dem kadem eyle
Talcal Yahy

Sevgilisinin kendisini ldrmesini dahi ltuf
sayar ve bir an nce bu ltufa mazhar olmak
ister:

Kasr- srr knc-i kanat deil midir
Sahn- behit hy- fergat deil midir
Nb


Kanaat kesi var ya, ite sevin-huzur saray
orasdr
El ekmeyi-vazgemeyi bilirsen, dnya sana
cennet olur.

Bir oulmaz yaradur k u mahabbet yaras
Hsl sarlmaynca re yok tmr g
Nev'

Ak ve muhabbet yaras zorlu bir yaradr
Szn z, baka aresi yok, sarlmaynca
iyilemesi ok gtr.

em-i pr-nemde safdan gayrs urmakda mevc
Gnlmzde derd gamdan m-ad eksilmede
Rh

192



Ya dolu gzmde her ey dalga dalga yzer de
bir tek safa yok
Gnlmzde her ey eksilip gidiyor, dert ve
sknt hari!

Cihnn nimetinden kendi b u dnemiz yedir,
Elin kanesinden ke-i vrnemiz yedir.
Bak

Dnya dolusu maldan, kendimize ait bir tas su
ile bir lokma ekmeimiz yedir.
Bakasna ait saraylardansa, kesinde
oturduumuz viranemiz hotur bize.

Kld akn beni vre elimden ne gelir
Ddm ol zlf-i siyeh-kra elimden ne gelir
Ahmed Paa

Akn beni perian etti, elimden ne gelir.
O gnahkr, siyah zlflnn (sevgilinin) eline
dtm, zlf tuzana kapldm elimden ne
gelir.

Yollara bakmak ile pr-hn olupdur gzlerim
h senin ge ge gelip tez tez durup gidilerin
Necati Bey


193


Sevgili bekletip ok ge gelmekte ve azck
durup hemen gidivermektedir. Her ne kadar
burada k sevgiliye kavuuyormu gibi
grnse de bu ok ksack bir grme
olduundan, mz yine sevgilinin hasretini
ekmeye devam eder

Kl tefhur kim senn hem var men tek kun
Leyli'nn Mecnn' rn'n eer Ferhd' var
FUZUL


Eer Leyl'nn Mecnun'u irin'in Ferhad'
varsa,
Senin de benim gibi n olduu iin
vnmelisin.

Y Rab ol dsman bakslu yra nitdm neyledm
Sevdgmden gayr ol dildra nitdm neyledm
Nect

sk, genellikle dsman baksl olan
sevgiliyi sevmekten baska bir sey yapmaz ve
sevgilinin bu kadar ok
eziyet etmesinin nedenini anlamakta zorlanr:

Yr ile gft u end ire hirsnm kim
Gele mbeyne gire ddedeki nem-i kstah
Nb

194



Sevgilimle sze sohbete dalmken korkarm ki
Gzmn kstah nemi gelip araya giriverir.

Ltf u kahr- yr cmle ka yeksn iken
Y nedir ey sde-dil bilsem bu gavgdan murd
Nb

Ak olan iin Sevgili'nin ltfu da kahr da
birdir; hal byle iken
Ey safderun adam, bu kavgadan (rpnp
durmaktan, aldm/sattm kaygsndan,
zldm/sevindim derdinden) muradn nedir!

Olm o kadar halk- cihn mekrde std
Kim sbka-i hret-i eytn unudulm
Nb

Dnya halk hilede yle ustalam ki eytnn
nnn gemii unutulmu

"Ak" Arapa'da 'ek'dan gelir.
Aek, bir aac saran ve besinini aatan alan
ve zaman iinde aac kurutan ve ldren
sarmaa denir.

em-i pr-nemde safdan gayrs urmakda mevc
Gnlmzde derd gamdan m-ad eksilmede
Rh

195



Ya dolu gzmde her ey dalga dalga yzer de
bir tek safa yok
Gnlmzde her ey eksilip gidiyor, dert ve
sknt hari!

Yine vreste deildir krre-i htrdan
Pyie dse bile perem-i pr-ham- kstah
Nb

Yine de aklm gnlm ona takl kalmaktan
kendini alamaz
Kstah kstah kvrlm kakllerinden bir
para ayana dse bile!

Zahm- btn yine btndan olur vye-pezr
Giremez hne-i zahm- dile merhem-i kstah
Nb

Yara derinlerde bir yerde(!) ise ifasn da
ancak ieriden kabul eder
Dardan kstah bir merhem, gnl yarasnn
kapsndan ieri giremez.

Dil almaz dde giryn olmasa
Tazelenmez sebze bran olmasa
Kemal Paazade


196


Gz ya dkmese, gnl alp mes'd olmaz,
tpk otlarn,
Yeilliklerin yamur olmazsa tazelenmeyecei
gibi.

Misl-i b ederiz nk bedle mize
Bu kr-gehde muayyen mizcmz yokdur...
NAB


Bizim bu yerde belirlenmi, tayin edilmi bir
karakterimiz yoktur.
Su gibiyiz iyi ile de kt ile de geiniriz.

Can ver gnl ol gamzeye kim bunca zamandr
Can ire seni beslediim ann iindr
Fuzl

O sevgilinin urunda cann ver, bu can bunca
zaman tayp beslediim zaten bunun iin deil
miydi?!

Ehl-i temknem beni benzetme ey gl blble
Derde sabr yok ann her lahza bin feryd var
Fuzl

Ey gl, ben sabrl ve temkinliyimdir, beni
blblle kartrma

197


Onun dert ekmeye tahamml m var,
baksana her an feryad edip durur.

Olsa kumlar sanca mrne hadd aded
Gelmeye bu e-i arh ire bir sat gibi
Muhibb

mrn, kumlarn says kadar fazla-uzun olsa
da, kum saatini andran felee gre bu mr bir
saat gibi (ksa)dir.

Dil almaz dde giryn olmasa
Tazelenmez sebze bran olmasa
Kemal Paazade-

Gz ya dkmese, gnl alp mes'd olmaz,
tpk otlarn, yeilliklerin yamur olmazsa
tazelenmeyecei gibi.

Helk etmez bir iki darb- zikr emmre-i nefsi
O bir tnd ejdehdr kim nice cellddan kalm...
YENEHRL AVN

Bir iki zikir darbesi ile nefs-i emmre yi yok
Edemezsin, o nice cellattan kalan bir
ejderhadr.

Fikr-i yr ile ben mha-i sohbet iken
Balad girmee ol halvete de gam- kstah

198


Nb

Yarin hayaliyle bizbize oturup tatl tatl
sohbette iken
Gam denen kstah ftursuzca aramza
dalverdi

Bana zamn ile Mecnn mukaddem olsa nola
Oyunda h ber--ber degil piyde ile
FUZL

Mecnun dnyaya gelis itibariyle benden nde
ise ne olur?
Zira satran oyununda ah, piyade ile beraber
degildir.

Geri cnndan dil-i eyd in km isterem
Sorsa cnn bilmezem km- dil-i eyd nedr
Fuzl

Sevgiliden dilerim ki, deli gnlm murada
erdirsin
Bana 'deli gnlnn murad nedir' diye sorsa,
verecek cevabm yok(!).

Adn harbe kod gelenler bu hneye
Aldanma chna anun uyma fesneye
At

199



Bu dnya evine gelenler, burann adn harabe
koydu,
Onun makamna aldanma, efsanesine de uyma.

Yed-i teslmni bir mridn sun destine zr
Etbb tutmaynca nabz- bmr il itmez
Bir

Teslimiyet elini, Allah yolunu gsteren birinin
eline ver,
nk, tabip hastann nabzn tutmaynca ila
yapamaz.

Benim blbl gibi eyd yoluna cn u ba fed
Glistndan gl istersen dikenden niin rkersin
Usl

Blbl gibi lgn olan benim, yoluna can ve ba
feda olsun,
Gl bahesinden gl istersen, dikenden niin
rkersin.

Safda gayrilerle sen ceflar ire kalam ben
lem yegdir bu dirlikden gidelim bri ehrinden
Usl

Bakalaryla elenmedesin sen, cefalar iinde
kalaym ben,

200


Byle yaamaktansa lmek daha iyi, gidelim
bri ehrinden.

Mlik olmaz gevhere deryya vsl olmayan
Marifet drrin dilersen htr- dnya bak
Edirneli Kara Fazl

Denize kavumayan kii cevhere sahip olamaz,
Marifet incisini istersen, limin gnlne bak.

Varma chel meclisine olma muazzeb
O meclis olur rif u dnya dzah
Bir

Cahillerin olduu ortama girip de, azap ekme,
nk; o meclis arif ve bilgine cehennem olur.

Ehl-i irfn kadrin anlar shib-i irfn olan
Kanda bilsin gevherin kymetini ndn olan
Usl

rfan ehlinin kymetini, yine irfan sahibi olanlar
anlar,
Cahil olan kii, cevherin kymetini nerden
bilsin?

Sylenen dillerde imdi Leyli v Mecnn degil
Zlfn ile bu dil-i dvnenn ahvlidir
Usl

201



Dillerde imdi sylenen Leyla ile Mecnun
hikyesi deildir,
Senin zlfn ile bu divane gnlmn halidir.

O yra gnderrdm peyk-i h- cn-gdzumla
itb- teninden yanup kl olmasa nme
Beyn_

Atein abukluundan yanp kl olmasayd
eer,
O sevgiliye, can yakan ahmn habercisiyle
mektup gnderirdim.

Gam- frkat bana vuslatda dn olmadan yegdr
Ki zr ehl-i ka girye handn olmadan yegdr
Ravz

Benim iin ayrlk derdi, kavuma
mutluluundan daha iyidir,
nk; ak ehline alamak, glmekten daha
iyidir.

yne virn destine ol h- cihnun
Grsn hele bir kerre ne fet var iinde
Km



202


O cihan gzelinin eline bir ayna verin,
Grsn hele bir kere, ne afet var iinde.

Tutuup k ile oldum ek-i b-pyna gark
Kim grpdr bahr- b-pyn iinde yana gark
Edirneli Kara Fazl

Ak ile tutuup, sonsuz gzyalarna bouldum,
Sonsuz bir deniz iine batp da, yanan kim
grmtr?

Gerekmez cn kim akn yeter dil mlkne sultn
ki eh bir vilyetde mcerred kuru gavgdr
Hayl Bey

Gnl lkesine sultan olarak akn yeter, can
gerekmez.
Bir lkede iki sultan olursa orada kavga olur.

Kalmam zindn- cism ire bugn tenh garib
Bu kafeste ruz u eb zr olmuum Yrab meded
Niyz-i Msr

Beden zindan iinde, bugn yalnz ve garip
kalmm,
Bu kafeste gece gndz alyorum, Allahm
yardm et.


203


Biricik syle aman nz ile ldrme beni
Ben senin ve-i gftrna kurbn olaym
Nedm

Biricik sevgilim syle, beni naz ile ldrme;
Ben senin sznn nazna kurban olaym.

Her nire varsam yakar bu cnm ak atei
Yana yana klli pr-nr olmuum Yrab meded
Niyz-i Msr

Her nereye varsam, bu ak atei canm yakar,
Yana yana her yanm atele doldu, Allahm
yardm et.

Kapunda server edndan edn bir ged olmak
Mehbetle Krm iklmine hn olmadan yegdr
Ravz

Ey sultanm, senin kapnda alaktan alak bir
kle olmak,
Krm lkesine, heybetle Hn olmaktan daha
iyidir.

Kim beni ykdysa ben tamre say itdm an
Zr u zr oldum dil-zr olmadum olmam yine
Muvakkit-zde Muhammed Pertev



204


Kim beni yktysa, ben onu tamir etmeye
altm,
Alayp inledim, gnl krmadm, krmam yine.

Degme bir h- cihnun ba irmez pyine
Nerdbn- kasr- yre nh felek bir pyedr
Ravz

yle her cihan sultannn ba, senin ayana
ulaamaz,
Dokuz felek, sevgilinin saraynn merdiveninde
bir basamaktr.

Cnneye vasl olmadn ayrd dir
Bilmem ne verpdr kalmaz bana bu frkat
Vusl

Yazk ki, daha sevgiliye kavumadan ayrd;
Bu ayrln benimle ne alp veremedii var,
bilmiyorum?

Sen de bir sen gibi b-merhamet fet bulasn
Bana rahm eyledign mertebe rahmet bulasn
Muvakkit-zde Muhammed Pertev_

Sen de, senin gibi merhametsiz bir afet bulasn,
Bana acdn kadar, ondan merhamet bulasn.


205


Her-dem ad v ehibbdan eker bin drl derd
Derd in halk old benzer dostlar dnyda dil
Edirneli Kara Fazl_

Devaml olarak dost ve dmanlardan bin trl
dert eker,
Bu gnl, sanki dnyada dert iin yaratld.

Dery-y fikre dme gnl bir kenra gel
n baa her ne yazsa gelr ktib-i ezel
Kadr

Ey gnl, fikir denizine dme, kyya gel,
nk ezel ktibi ne yazmsa baa gelir.

Terk-i lyi gerekdr bu tark- akda
Sab meslekdr sebk-br olmayanlar gelmesn
Beyn

Bu ak yolunda, baka eylerden ilgiyi kesmek
gerekir,
Zor meslektir, yk hafif olmayan bizimle yola
kmasn.

eker tesbhle her dneyi kendye eyh-i asr
Vel ehl-i recya zerrece himmet nedr bilmez
eyhlislm Muhammed erf



206


Zamanmzn eyhi, her taneyi tesbihle kendine
eker,
Ancak, kendine yalvaranlara zerrece yardm
nedir bilmez.

Bildn mi bu lemde cn neye ak olsun
Uka vef eyler cnneye ak olsun
emi

Ey sevgili, bildin mi bu dnyada neye ak
olsun?
Aklara vefa eyleyen sevgililere ak olsun !!!

Ne gam ger vasl- yr iin ekem renc
Kii kim renc ekmez bula m genc
Hayl Bey

Sevgiliye kavumak iin zahmet eksem dert
deil.
Kii hazine bulduunda sknt ekmez mi?

Cef v cevrini ekmek neyidi lemde
Sonunda mihr vefs olayd her hbun
md

Eer sonunda sevgi ve vefalar olsayd,
Gzellerin cefa ve eziyetini ekmekten kolay ne
vard?


207


Servn sala zge giiye sye rev m
Gn ki gee sinsz mre saya rev m
Kad Burhaneddin

Selvi boyunun baka kiiye glge salmas reva
m?
Sensiz geen gnlerin mre saylmas reva m?

Ben sana yz kez dimekle klmadun bir kez vef
Sen bana bir demeden bin kez fid oldum sana
Muhy

Ben sana yz kere dedim, ama sen bana bir
kere vefa etmedin,
Sen bana bir kez bile demeden, ben sana bin
kere feda oldum.

Cihn mlkinde devlet srmek istersen emrne
Fergat kesinde h olup tc u kabdan ge
Vusl_

Dnya yurdunda beyler gibi hkm srmek
istersen,
Tac ve taht brakarak, feragat kesinde
sultan ol.

Kyintun sanat- cehlinde kmil olmazuz
Hemdem-i ehl-i hev yr- erzil olamazuz
Talcal Yahy Bey

208



Biz kinatn cahillik sanatnda usta olmayz,
Hevesine uyanlarn arkada, rezillerle de dost
olmayz.

Bir iki gn ekersin rzgrun iddetin amm
Bu dery-y mahabbetde selmet el verr bir gn
Beyn

Frtnann iddetini bir iki gn ekersin amma,
Bu sevgi denizinde, bir gn selamet el verir
sana.

Nsha-i akun yazup baumda hfz etsem nola
Eyleyen oldur beni cn bellardan emn
Beyn

Aknn muskasn yazp, bamda saklasam ne
olur?
Ey sevgili, beni belalardan koruyan odur.

Ksmet oldukda ezelde cmle-i ervha ak
Kim kime oldysa k ben sana oldun sana
Muhy

Ezel gnnde, btn ruhlara ak ksmet
olduunda,
Kim kime k oldu bilmem ama, ben sana ak

209


oldum.

Dne toprak ire iddet ektigiyin nice gn
Ba ekip hrmenlenir ryi-i bustn olur
Fuzl

Tohum, toprak iinde gnlerce sknt eker,
Sonra yeerip bahenin ss olur.

Cn tenden gemeyen akn libsn giymesin
Giymeye hc olan ihrm esvb stne
Ahmed Paa

Can ve teninden gemeyen, ak elbisesini
giymesin,
Hac olan kii, ihram elbise stne giymez.

Bir harb niceler alt mamur etmee
Bir yann tamir ederken bir yan oldu harb
Niyz Msr

Bu harap dnyay, niceleri mamur etmeye
alt,
Ama bir yann tamir ederken bir yan harap
oldu.

Nin ey tr-i gam dil tflnun gnlne tokundun
Gnh neydi kim kanna girdn sen bu masmun
Behit

210



Ey gam oku, neden gnl ocuunun gnlne
dokundun,
Bu masumun gnah neydi ki, kanna girdin?

Dest-i cevr ile benm boynum burup kkl gibi
Kanuma girdn be-hey zlim helk itdn beni
Talcal Yahy Bey

Ey zalim sevgili, kanma girdin ve beni helk
ettin,
Eziyet eliyle; boynumu, salarn gibi bklm
bklm ettin.

Herkes ihsnun grp mesrr u dil-d oldlar
Knc-i gamda ben kalam lyk mdur zr u hazn
Beyn

Herkes senden bir iyilik grp, mutlu olup
sevindiler.
Gam kesinde, hznle alayan bir ben kalam,
layk mdr?

Muhtc- ged oldugu erbb- gnnun
drk olnur lk biraz dikkate muhtc
Yeniehirli Avn Bey



211


Zengin kiilerin, klelere muhta olduu,
Eer biraz dnlecek olsa anlalr.

nki ahkm- kader kbil-i tagyr olmaz
Hkm-i takdre tevekkl gibi tedbir olmaz
Yeniehirli Avn Bey

Kaderin kararlarnn deitirilmesi mmkn
deildir,
Allahn takdirine rza gstermek gibi tedbir
olmaz.

Bmr olursam dermn idersin
bd olursam vrn idersin
Aglar grp gldrmezsin amm
Handn olursam giryn idersin
Pertev

Hasta olursam derman edersin,
Mamur olursam viran edersin,
Alarken grp gldrmezsin amma,
Glerken grnce, alatrsn.

Esr-i frkatz itdk visl-i yra heves
Gark-i bahr-i gamuz eyledk kenra heves
Ktib-Zde Skb



212


Ayrln esiriyiz, sevgiliye kavumaya heves
ettik,
Gam denizinde boulduk, sahile heves ettik

Libs- k ben geydm anun hlini benden sor
Bir te-prehendr an bandan geenden sor
Edirneli Kara Fazl

Ak elbisesini ben giydim, onun halini benden
sor,
Ateten bir gmlektir, onu bandan geenden
sor.

Her kimi kim derd-i ka mbtel kld Hud
Ni'met-i uzmy ihsan eylemidir bil ana
Kudds

Allah, kimi ak derdine mptela eylemise,
Bil ki, ona byk bir nimet ihsan eylemitir.

Dil hnesini ykd dnp yzme gldi
Yan ki teselller edp etdi meremmet
Vusl

Gnl evini ykt, bir de dnp yzme gld;
Yani, teselli ederek kk bir tamiratta
bulundu.


213


Didiler giderek ol cevri ok dil-ber cef itmez
Cefya sabr iderdm korkarn mrm vef itmez
Mostarl Ziy

Dediler ki, zamanla o eziyeti ok sevgili cefasn
azaltr,
Eziyetlerine sabrederim, ama korkarm buna
mrm yetmez.

Dil-i k gelir c u hura sanki derydr
Seyhat eyleyen bahr- elemde flk-i sevddr
Fzl

klarn gnl coup taar, sanki bir deryadr,
Dert denizinde seyahat eyleyen, sevda kaydr.

Sekiz cennet cemli gleninde bir gl-i zb
Tokuz eflk kadr-i rifat-i dildra bir pye
Talcal Yahy Bey

Sekiz cennet, Sevgilinin gzellik bahesinde
ancak bir gldr.
Dokuz kat gk ise, Sevgilinin gzellik
derecesine bir basamaktr.

Nr- mahabbetine ddm bir fitbun
Geri sovukluk eyler amm ol od soynmaz
Mostarl Ziy

214



Bir gnein sevgi ateine dtm,
Bana soukluk eder, ama o ate snmez.

Sanma cevrnden kaup dil sevmeden b-zr olur
Her ne mikdr olsa cevrn akum ol mikdr olur
Mostarl Ziy

Gnl; eziyetlerinden kap, sevmekten usanr
zannetme,
Eziyetlerin ne kadar ok olursa, akm da o
miktar olur.

Bu gice umaram ki grem dde yzni
Dde grrem bu di ger hb olur ise
Kad Burhaneddin

Bu gece ryamda, senin yzn grmeyi umut
ediyorum,
Eer uyuyabilirsem, bu ryay ancak ryamda
grrm.

Cihn ki nehr-i fen zre cisr-i fndr
Gelen o pldan ider lem-i cezya mrr
Yeniehirli Avn Bey

Bu dnya, yokluk nehri rerine kurulu bir
yokluk kprsdr,
Dnyaya gelen, o kprden ahiret alemine

215


geer gider.

Tayanma ek-i mazlmn ile cem itdgn mla
Ess b zre oldukca bins pydr olmaz
Ktib-Zde Skb

Mazlumlarn gzyayla topladn mala
gvenme,
Temel su stnde olursa, binas ayakta kalmaz.

Bezlini evvel bahrn kha sor hmna sor
Ml-i dnydan ne alp gitdiin Krna sor
Hayl Bey

Baharn bolluunu nce daa, sonra bozkra
sor,
Dnya malndan ne alp gittiini Kruna sor.

Bulunmaz her bahirde gevher-i k
Konlmaz her ser zre efser-i k
Fash

Her denizde ak cevheri bulunmaz,
Her ban stne ak tac konulmaz.

Nedir ey arh- zlim yr yrndan cda klmak
Murad ehlin esiyr-i dm- biydd- bel klmak



216


lzmdr sana klmak cda her yr
yrndan
ekip zahmet ne lzm birbiriyle ina klmak

Aks-i mh- nev degldr dymeyp ey meh-lik
Frkat-i ebrnla kendn suya atmdur hill
Emr

Ey ay yzl, suda grdn hilalin yansmas
deildir,
Kalarnn ayrlyla, hilal kendini suya
atmtr.

San ol ahs- beybnem ki kaldum zulmet-i ebde
Yagar yagmur eser yel her tarafdan berk urur
imek
Behit

ldeki adam gibiyim(Mecnn), gecenin
karanlnda kaldm,
Yaar yamur, her taraftan rzgr eser,
imekler akar

Helk olur ol fet haste oldugna agyrun
Vel efkat gziyle bir nazar itmez biz lrsek
Behit



217


O afet sevgili, bakasnn hastalanmasna ok
zlr,
Ama biz lsek de, efkat gzyle bir kere bile
bakmaz.

Terk-i serdir mddea meydn- ak ire bana
Gitse bam dnmezem bu mddedan dnmezem
Fuzl

Benim davam; ak meydan iinde ba
vermektir,
Bam gitse bile, bu davadan asla dnmem.

Yzin greli gitmeyiser ya gzmden
L-bd gnee kim ki baha gzi ola ya
Hoca Mesud

Senin yzn greli, gzlerimden ya gitmiyor,
phesiz gnee kim bakarsa gzleri yaarr.

Ddr- yre dde tahamml ider degl
Ger szme inanmazisen ftba bak
Behit

Sevgilinin yzne bakmaya gzler dayanamaz,
Eer szme inanmazsan gnee bak.


218


Ey ka ddiler diy uka tan iden
Biz kendmz bu tee bhde atmaduk
Behit

Ey aka dtler diye aklar ayplayanlar!
Biz kendimizi bu atee bou bouna atmadk.

Kab giysn diyen bana gzm yana bakmaz m
Kii deryya dse yeg degl mi ana urynlk
Behit

Bana elbise giysin diyenler, gzlerimin yana
bakmaz m?
nsan denize dt zaman, plak olmas
daha iyi deil mi?

Hasret-i eminle ben hk-i siyh olsam dah
Baht ahir srme-i em-i gazl eyler beni
Nedm

Sevgilinin gznn hasretiyle kara toprak
olsam bile;
Kader, sonunda beni sevgilinin ceylan gzne
srme eyler.

Nice alam murdum senden ey nzk-beden ben
kim
Visln fethin itmekden kolaydur bir hisr almak
Behit

219



Ey nazik bedenli sevgili, senden muradm nasl
alaym?
nk bir kale fethetmek, sana ulamaktan
daha kolaydr.

Hayf kim taksm-i derd ettikde kassm- kaz
Tr-i gamzen dd sehm-i k- efkendeye
Nedm

Yazk ki kaza taksimcisi, derdi paralara
ayrd zaman;
Dkn n hissesine, gamze baknn oku
dt.

Ey ecel alma bugn cnn ben bmrun
Bir iki gn ekeyin br- cefsn yrun
Talcal Yahy Bey

Ey ecel! Ben hastann cann bugn alma ki;
Sevgilinin cefa ykn bir iki gn daha
ekeyim.

Dr iken byle yakar ol yzi hrd beni
Pertev-i vaslna irsem nice olur hl aceb
Yakn



220


O yz gne sevgili, uzak iken bile byle yakar
beni,
Onun kavuma na ulasam, acaba halim ne
olur?

Bize meyl itmese tan m o meh-r
Olur n kim rak dibi karanu
Talcal Yahy Bey

O ay yzle sevgili bize bakmasa alr m?
nk mum dibini aydnlatmaz !

Hayfdur kim emme toprak koya bd- ecel
Nie kez grmken ol yrun ceml-i hrremin
Tc-zde Cafer elebi


O sevgilinin glen yzn ok kez grmm,
Ecel rzgar grdm gzlerime toprak koysa,
yazk deil mi,?

Hne-i cnuma mihr-i gnei girmek in
Sni-i kudret iki gzlerm cm itdi
Talcal Yahy Bey

Sevgilinin aknn gnei, can evime girsin diye,
Kudret sahibi Allah, iki gzm pencere
yapmtr.


221


Kapuna yz srdgince dil dker hn- ciger
Bde eglenmez iinde ie olsa ser-nign
Tc-zde Cafer elebi

Kapna yz srdke, gnlm cier kan dker,
nk, ie ba aa olursa iinde bde
durmaz.

Ddr- yra hasret olur sanma k
Her kanda ise an grr ayn- cn ile
Talcal Yahy Bey

Aklar sevgilinin yzne hasret olur sanma,
Her nerede olursa olsun, onun yzn can gz
ile grrler.

Ab- hayvn olsa da vaslun getrmen gnlme
Hayli demdr e-i htrda vardur inkisr
eyhlislm Yahy

Sana kavumak lmszlk suyu bile olsa,
gnlme getirmem,
nk hayli zamandr gnl iem krktr,
orda durmaz.

Gam mektebinde kaddini yd eylesem nola
Ey serv n elifdr okumaa ibtid
Emr

222



Gam mektebinde boyunu hatrlasam ne olur?
Ey selvi boylu sevgili, nk okumaya elif
harfinden balanr.

Pertev-i husn-i cemlin sye salm leme
ek nikbn olmasn gel mh- tbnn telef
evk brahim Efendi

Yznn gzelliinin n aleme glge salm,
Yzn rt, o parlayan ay telef etme.

Bzr sm zerle olur sk- vuslatun
Bhde ek dun hbna itme arz
Vahy


Sevgiliye kavuma arsnn alverii, altn ve
gmle olur,
Bouna gzya ve yaralarn sevgiliye gsterme.

Mmkin mi h gayrya aldurma gnlmi
Sen nzenn gibi var iken dil-sitnmuz
Feyz

Senin gibi nazl bir sevgilimiz var iken,
Gnlmz baka birinin almas hi mmkn
m?


223


Sen gl gibi her lahza glistn arasnda
Blbl bigi ben h ile efgn arasnda
Sevdy

Sen gl gibi her an gl bahesinde,
Ben ise, blbl gibi h ile ferytlar arasnda.

Bilmek istersen eer meslek-i dervin
Sevenin bendesiyiz, sevmeyenin sultn
L-edri

Eer dervilerin mesleini bilmek istersen,
Bizi sevenin klesiyiz, sevmeyenin sultn!

Zebn- halkda vze szdur shan
Ham iken yine ehl-i shan kitb gibi
eyhlislm Muhammed erf

Sz ehli, kitap gibi sessiz olsa da,
Szleri, halkn dilinde yksek sesle sylenir.

n ehd olub dem topraga rh- yrda
Yunmadan defn eylenz benden gubr gitmesn
Tc-zde Cafer elebi

Sevgilinin yolunda ehit olup, topraa
dersem,
Ykamadan defnedin, o yolun tozu zerimden

224


gitmesin.

Dil-i uk nr- akile kbil degl tahvf
Ki sz- uleden pervne-i szna perv ne

klarn gnln ak atei ile korkutmak
mmkn deil.
Atein scaklndan, yanm pervneye korku
yoktur.
Feyz

Sanat- kun egeri ni sn grinr
Son mkildr ana urma dil gel sen dest
Muhibb (Kanuni Sultan Sleyman)

Ak sanatnn ncesi kolay grnse de,
Gerekte sonu zordur, gel ona el srme.

Cevr itme bana sen de seversin birin sakn
Bugn nola banayise yarn sana
Behit

Sakn bana eziyet etme, sende birini seversin,
Bugn bana ne olduysa yarn sana olur.

Vaslm dilersin un dedin ltf edeyin olsun dedin
Yarn dedin bir gn dedin ferdlara saldn beni
Bk

225



Madem kavumay diliyorsun, ltfedeyim olsun
dedin.
Yarn dedin, bir gn dedin, yarnlara saldn
beni!

kr Huda ki her e taleb kerdem ez Huda
Ber mnteha-yi matlab-i hod karman odem
Hfz- irz

Allaha krler olsun ki, Hakkdan ne
istemisem,
stediimden daha fazlasna kavumuum...

Hl-i lem ezel byle pern ancak
Kimi handn kimi giryn kimi naln ancak
Bk

Dnyann hali ezelden beri byle periandr,
Kimi gler, kimi alar, kimi de inlemektedir.

Ey dil vcduna irip sarsar- ecel
Bir gn ola ki em-i cihn grmeye tozun
Talcal Yahy Bey

Ey gnl! Bir gn olur ecel rzgr vcuduna
eriir.
Cihann gz, senin bir tozunu dahi gremez.


226


Seni Ysufla sorarlarsa gzellikte bana
Ysufu bilmezin amm seni ran bilirin
Bk

Bana Yusufmu yoksa senin mi gzel olduun
sorulursa,
Yusufu bilmem amma seni gzel bilirim.

Byk korkum firkun dandur kim dr- dnyda
Bulumaz cn dhi bir kez bedenen kim ola ayru
Taci-zade Cafer elebi

Bu dnya evindeki en byk korkum senin
ayrlndr,
nk bir can bedenden ayrlnca bir daha
bulumaz.

Ruhlerin tebh edersem nola cennet bna
Eksik olmaz tze eftalsi ann yaz k
Bk

Yanaklarn cennet bahesine benzetsem ne
olur?
nk onun yaz k eftalisi eksik olmaz.

Sinemde akn tutalm etmiim nihn
Amm ki kande saklayam h- hasreti
Nedm

227



Farzedelim akn sinemde gizlemiim,
Ama hasret ahlarn nerde saklayaym?

Hasretinle ben dahi hk-i siyh olsam nola
Baht hir srme-i em-i gazl eyler beni
Nedm

Hasretinle kara toprak olsam ne olur ki?
Bahtm sonunda beni bir ahunun gzne srme
eyler.

Muallim geri ok talm-i ders itdi bana amm
Hurf- ayn u n kf hemn ezberde kalmdur
Sutr

retmen bana ok ders retti ama,
Aklda kalan; ayn, in ve kaf (a--k) harfleridir.

mrm olduka gzel sevmeyeyin dirdm lk
Nideyin bu dil-i eyd beni yalan itdi
Bk

mrm olduka gzel sevmeyeyim diyordum,
Ama ne yapaym, bu lgn gnl beni yalanc
kard,


228


Bir dem murdm stne devr eylemez felek
b isterem serb- demden nin verir
Nef'

Bu felek bir kere olsun istediim gibi dnmez,
Su isterim, bana yokluk serabn gsterir...

ki dillidr kalem eyler yn dil rzn
Kim dimiler kll srrn cvezel-isneyni
Sehb

Kalem iki dillidir, gnl srrn belli eder,
nk, Bir sr ikinci kiiye geerse yaylr
demiler.

Frkatnde tan m eftl dilerse cn u dil
Mve-i b-vakt iderler rzu bmrlar
Bk

Can ve gnl, ayrlnda eftal yanaklarn
istese alr m?
nk hasta olanlar vakitsiz meyve arzu
ederler.

rtif-i kadr iin lzm tevzu deme
emsi gr kim syesin salm ayaklar altna
Fahr



229


tibar kazanmak iin adama alak gnlllk
gerekir,
Gnei grmezmisin, glgesini ayaklar altna
salm.

Kim ki bilmez zini bilmeye hergiz szini
Kendzin anlamayan bilmedi bu kr nedr
Nesm

Kendi zn bilmeyen kii, szn de bilmez.
Kendinden haberi olmayan, ak iinin ne
olduunu bilmez.

Bu nh dolb gerdn eyleyen seyl-b- ekmdr
Yaum ser-emesinden bahs idermes mcer
artar
Bk

Bu dokuz kat felei dndren gzyalarmn
selidir,
Gzya pnarmdan sz edecek olursam, bu
macera bitmez.

Billh ne saht te imisin gnl meger
Gark oldun ek-i hna synmezmisin dahi
Nedm

Ey gnl, meer sen ne iddetli bir ate imisin!
Kanl gzyalarna bouldun, halen daha

230


snmez misin?

Baka bir zevk u safdur yr derdi ka
kil olan derd-i k- yre dermn istemez
Sheyl

k olana, yr derdi bir baka zevk ve
elencedir,
Akl olan, sevgilinin ak derdine derman
istemez.

Bir nim neve say bu cihnn bahrn
Bir sgar- kedeye tut llezrn
Nedm

Bu dnyann baharn bir yarm sarholuk say,
Lale bahesini ise, iilmi bir kadeh farzet.

Vardr huzra syleyecek bir szm an
Ad kaan uyur o zaman sylerim sana
Nedm

Ey sevgili, elbet huzurunda syleyecek bir
szm vardr,
Dmanlarm uyuduu zaman onu sylerim
sana.


231


nki blblsn gnl bir glistan lzm sana
nki dil koymular adn dil-sitan lzm sana
Nedm

Ey gnl, madem blblsn sana bir glbahesi
lazm,
Madem adn gnl koymular, sana bir gnl
alc lazm.

Kanat eyleyb b-imtinnsz rbe-i bulgur
Kibrun sofrasndan hor- ihsn olmadan yegdr
Sutr

Kimseye minnet etmeden, kanaat edilen bulgur
orbas,
Byklerin sofrasnda hor grlmekten daha
iyidir.

Derdme ilc sordum rst cevb oldu tabb
Derd-i aka yine hir derd olur shhat sana
Sutr

Hekimden ak derdime ila sordum, dorusu
udur dedi;
Ak derdine, sonunda shhat verecek olan yine
derttir.
arh- gaddarda vef neyler
Kse-i ser-nignda m neyler
Bk

232



Zalim felekte vef ne arar,
Ters dnm kadehte su durur mu?

tme ey gl-bn nihlm ek-i emm py-ml
ftb- lem-r yirde kor m eb-nemi
Malatyal ehr

Ey glbahesinin aac, gzyalarm ayaklar
altna alma,
nk, lemi ssleyen gne i damlasn
yerde brakr m?

h u nle ekmeden bir lahza hl olmadun
Ey gnl dny gibi bir b-vef yrn mi var
Sutr

Ey gnl, ah edip inlemekten bir an
kurtulamadn,
Yoksa dnya gibi vefasz bir yrin mi var?

Ecel derbendine tenh gidersin yalnuz bir gn
Ne rh- bl-acebdr kim ku umaz krbn
gitmez
Sheyl

Bir gn ecel geidine yalnz gideceksin,
Ne alacak yoldur ki, ku umaz kervan

233


gemez.

Bundan ziyde k ferhunde-fl olur m
Rz- ezelde kura nak- nigre dm
Bk

Ezel gnnde ekilen kura, sevgilinin yzne
isabet etti,
k iin bundan daha byk mutluluk olur
mu?

Ehl-i dil derd- gamun nimetine mstarak
Dizilrler keremin hnna mihmn saf saf
Bk

Gnl ehli klar, senin gam ve dert nimetine
boulmular,
Misafirler, senin bu cmertliinin sofrasna saf
saf dizilirler.

Cevr cefn ekmege sevdi gnl seni
Derd belya geldim efendi cihne ben
Bk

Bu gnlm, keder ve eziyetlerini ekmek iin
seni sevdi,
Ey efendi, bu dnyaya ben dert ve bela ekmeye
geldim.


234


Leger-i ek-i firvan ile ceng itmek in
Gnderr mevclerin lcce-i umman saf saf

ok saydaki gzya askerlerimle savamak
iin,
Deniz, saf saf dalgalarn gndermektedir.

Hamr- kun cras Ferhd mecnn eyledi
Var kys eyle ki idm an mdre mdre ben
Behit
Ak arabnn bir yudumu Ferhad mecnun
eyledi,
Ben onu kadeh kadeh itim, varn kyas eyleyin.

Ne kan agladugum kunla giryn olmayan bilmez
Nedendr nlemz derdnle nln olmayan bilmez
Yakn

Nasl kan aladm, aknla alamayan
bilmez,
nlememiz nedendir, derdinle inlemeyen bilmez.

Aynme sensz tiken old cihn
Kandesen ey tze gl-istanumuz
Nesm

Sensiz cihan gzme diken grnd,
Ey taze glbahemiz, nerdesin ?


235


Gl-istnn gli sensz tikendr
Bana cn sensz ey cnn gerekmez
Nesm

Glbahesinin gl, sensiz bana dikendir,
Ey sevgili; bana sensiz cn gerekmez...

Sorma kim kn derdine dermn tabb-i ma sen
Yra sor kim kn derdine ol dermn ider
Nesm
yle sradan hekimlere ak derdi iin derman
sorma,
Sevgiliye sor, nk akn derdine ancak o
derman eder.

Erbab- fazl marifet olmazd muteber
Herkes cihanda olsa eer sahib-i hner
Smih

Eer, dnyadaki herkes hner sahibi olsayd,
Marifet ve fazilet sahibi kiiler itibar grmezdi.

Mande getrmiler kardadan yr yigrekdr
Oguldan dah tatlu eger togr yrsa
Ynus Emre

Yr, kardeten daha iyidir diye sz vardr,
Eer doru yr ise, ouldan bile tatldr.


236


Gz yana tayanma sen arz- hl it ey dil
kil olan kimesne hergiz suya tayanmaz
Mnr

Ey gnl, gzyalarna gvenme, git halini
anlat,
Akll olan kii, asla suya dayanmaz/gvenmez.


B- cennettir yzn etrf prdr mveden
Nola bir eftalicik versen sehlar vaktidir
Hayli Bey

Yzn cennet badr, etraf (yanaklarn)
meyvelerle doludur,
Bir eftalicik versen ne olur ki, cmertlik
zamandr.

Gn yzn grdke yrn avk artar gnlmn
Mihrden mehrdur bu mh ider nr iktibs
Sem

Sevgilinin gne yzn grdke, gnlmn
artar,
Mehurdur ki, ay nurunu gneten alr.

Kgd alsam destme vasf- ruhun yazmagin
te-i evkumla cn defter dvn yanar
Ravzi

237



Senin yanann gzelliini yazmak iin elime
kalem alsam,
Ey sevgili, arzumun ateiyle defter ve divan
yanar.

Her mehi grdkde nakd-i ekni harc eyleyp
Mter olma met- vasla kim hicrn var
Yakn

Her grdn ay gibi gzele. gzya dkerek
talip olma,
nk, kavuma iinin sonunda ayrl vardr.

Verdim te dillere sz-i dil-i vreden
Eyledim icd bin yangn bir te-preden
Muallim Nci

Avre gnlmn ateinden, dier gnllere ate
verdim,
Bir ate parasndan, bin yangn icat eyledim.

Yeniden cn bulup lem ald gnli dnynun
Hazn nev-bahr old cihn dndi glistna
Km

Alem yeniden can buldu, dnyann gnl ald,
Hazan mevsimi ilkbahar oldu, dnya

238


glbahesine dnd.

yle yanmdur tenm tb- teb-i hecrnde kim
Nabzuma yapsa Lokmn ey tabb-i cn yanar
Ravz

Senin ayrlnn hararetiyle bedenim ylesine
yanmtr ki,
Ey can tabibi sevgili, nabzm tutsa Lokman
Hekim yanar.

Ey dil-ber-i dil-drum sensen ebed vrum
Vey yr-i vef-krum ddruna mtkam
Nesm

Ey gnl alan sevgilim, ebedi varm sensin,
Ve ey vefal yrim, yzn gresim geldi...

Nev-bahr iridi yine geldi seyrn gnleri
Vuslat eyym yetidi gedi hicrn gnleri
Revn

lkbahar eridi, yine geldi seyran gnleri,
Vuslat zaman yetiti, geti hicran gnleri.

Bana bir tenhca yir olsa firvn aglasam
Eyle kim yaum kursa kalmasa kan aglasam
Emr

239



Bana bir tenhaca yer olsa, srekli alasam,
Ta ki, gzyalarm kuruyana kadar, sonra kan
alasam

Snk ganatl gu kimi hi yana getmezem
Ta yasa baa beklemiem yr gapsn
Saleh


Krk kanatl ku gibi hibir yere gitmem,
Bama ta yasa da, yr kapsnda beklerim.

Elbette olur p-zede-i cey-i zemistn
Bu revnak u fer bga da ezhra da kalmaz
Vl

Yeryznn cokusu elbette ayaklar altna
alnr,
Bu gzellik ve ss, baa da ieklere de kalmaz.

Dil-bern seyr-i glistn eylesn nev-rzdur
kn sz ile efgn eylesn nev-rzdur
ehr

Gzeller, glbahesinde dolasn nevruz
zamandr,
Aklar ise, yanp inlesinler, nevruz zamandr.


240


Ne gamzeden ne gam- yr- pr-cefdandr
Bizim ikyetimiz baht- b-vefdandr
Nil-i Kadm

Ne baklardan, ne de sevgilinin cef dolu
gamndandr,
Bizim ikyetimiz; vefasz bahtmzdan
dolaydr,

Gussamun kssalarn nie ki yazmak dilerem
Kanlu ya varak stine dkilr kalemn
Mnr

Derdimin hikyelerini yazmak istediimde,
Kalemin kanl yalar kt zerine dklr.

Firkatnde gzlerm ya ile gamgn olmasa
te-i humla ey dil-ber yakardum lemi
Revn

Ayrlnda, gzlerim ya ile gaml olmasa,
Ey sevgili, ahmn ateiyle alemi yakardm.

Kalmam b-kes b-yr ki yokdur hergiz
Togrlup bana gelr tr-i beldan gayr
Selk

ylesine kimsesiz ve yrsz kalmm ki,
Bel oklarndan baka bana doru gelen hi

241


kimsem yok.

Hblukda olmaya h sen melek-sm gibi
Ikda bulnmaya ben k- eyd gibi
Selk

Gzellikte sen melek yzl gibi hi kimse
yoktur.
klkta da, ben lgn k gibi biri bulunmaz.

n dem ki zi airi eser nst
Sultn- suhan menem diger nist
eyh Glib

airlikten eser bile bulunmayan bu zamanda,
Sz padiah benim, bir bakas deil.

Cnan msn bel msn ub- cn msn
Ey b-aman gayr elinden aman senin
eyh Glib

Sevgili misin, bela msn, can fitnesi misin?
Ey aman bilmez sevgili, artk usandm senin
elinden.

Bir szle kim oldu yra vsl
Bir gonce ile behra vsl
eyh Glib

242



Bir szle kim sevgiliye kavutu,
Bir gonca ile kim bahara ulat.

Basmadn dah kadem mekteb-i dehre mecnn
Sebak- k okyanun ben-idm std
Selk

Mecnun, daha dnya mektebine ayak
basmamken,
Ben, ak dersini okuyanlarn stadydm.

Kaysa eydin ben bel detinde ser gerdn iken
Uramasn yanma billhi ol sersem yanar
Hayl Bey

Ba dnm bir ekilde bela lnde dolaan
Mecnuna syleyin,
Yanma uramasn, vallahi o sersem ateimden
yanar.

rzun gnlme geldke fign etsem nola
Nleler peyd olur tokndugnca nra su
Selk

Yanan aklma geldike inlesem alr m?
nk atee su dokunduka czrtlar gelir.


243


Cnn cna virmege yrek iinde cn gerek
Yregi kan su olup gzleri suy kan gerek
Kad Burhaneddin

Cann sevdiine vermeye yrek iinde can
gerek,
Yreinin kan su olup, gz yalar alamaktan
kan olmaldr.

Sanman ki gam- ka bugn blaruz biz
Ferhd ile bu fende sebak-dlaruz biz
Mnr

Ak derdine bizim bugn baladmz
zannetme,
Biz bu ilimde Ferhad ile ders arkadayz.

Kesilir nice bin balar sorulmaz kimsenin kan
Ki zra ak ehride igen mazlma dd olmaz
Usl

Kesilir binlerce balar, sorulmaz kimsenin kan,
nk ak ehrindeyken mazluma adalet
yoktur.

vreler felek-zedeler b-nevlarz
lemde bir muhabbet esri gedlarz
Usl

244



vareler, felekten darbe yemi zavalllarz,
lemde, bir sevgi esiri fakirleriz biz.

B-vef dildr imisin byle bilmezdm seni
Hem-dem-i ayr imisin byle bilmezdm seni
Revn

Vefasz sevgiliymisin, byle bilmezdim seni,
Bakalaryla dost imisin, byle bilmezdim seni.

Verd-i handnum solaldan emm aglar kan ana
Cmle-i lem bana giryn u ben giryn ana
Muhy

Alm glm solduundan beri gzlerim ona
kan alar,
Btn alem benim halime alar, ben ise ona
alarm.

Saklasa ayrdan k nola cnnn
Her kii zhir durur saklar beldan cnn
Revn

Ak, sevdiini bakalarndan saklasa ne olur,
nk, her kii cann belalardan saklar.


245


Krumuz talm-i fenn-i ak- dilberdr bizm
Bir mdn yok bize ol fende stduz bugn
Beyn

Bizim iimiz, sevgilinin ak bilimini
retmektir,
O fende bize denk biri yok, iin stad bugn
biziz.

Zlfden grmedm ol hsn-i cihn-ry
Mkil ola bulut olan gice grmek ay
Hidyet elebi

Dnyay ssleyen gzelliini, salarndan dolay
gremedim,
nk, bulutlu gecelerde ay grmek zordur.

Mlik olmaz gevhere deryya vsl olmayan
Marifet drrin dilersen htr- dnya bak
Edirneli Kara Fazl

Denize kavumayan kii cevhere sahip olamaz,
Marifet incisini istersen, limin gnlne bak.

Tutuup k ile oldum ek-i b-pyna gark
Kim grpdr bahr- b-pyn iinde yana gark
Edirneli Kara Fazl



246


Ak ile tutuup, sonsuz gzyalarna bouldum,
Sonsuz bir deniz iine batp da, yanan kim
grmtr?

Kapunda server edndan edn bir ged olmak
Mehbetle Krm iklmine hn olmadan yegdr
Ravz

Ey sultanm, senin kapnda alaktan alak bir
kle olmak,
Krm lkesine, heybetle Hn olmaktan daha
iyidir.

Sen de bir sen gibi b-merhamet fet bulasn
Bana rahm eyledign mertebe rahmet bulasn
Muvakkit-zde Muhammed Pertev

Sen de, senin gibi merhametsiz bir afet bulasn,
Bana acdn kadar, ondan merhamet bulasn.

Terk-i lyi gerekdr bu tark- akda
Sab meslekdr sebk-br olmayanlar gelmesn
Beyn

Bu ak yolunda, baka eylerden ilgiyi kesmek
gerekir,
Zor meslektir, yk hafif olmayan bizimle yola
kmasn.


247


Geceler azm ettiim ol mhe syem havfidir
Bir tark ile kabul etmez mahabbet irketi
Fash Ahmed Dede

O ay (yzl sevgilime) geceleri gitmemin sebebi
glgemin korkusundandr; zira muhabbet,
ortakl, bir nc kiiyi kabul etmez.

Sensin ol bahr-i kermet kim eb-i Mi'rac'da
eb-nem-i feyzin yetirmi sbit seyyre su
Fuzuli

Sen o keramet denizisin ki, Mira gecesinde
senin feyzinin i taneleri, sabit ve seyyar btn
yldzlara su eritirmitir.

Bbn- ak su vermi arb- iveden
Tohm- glden bitme bir serv-i safdur kmetn
eyh Glib

Ey sevgili!) Senin anlk duruluk servisi olan
boyun,
Gl tohumundan bitmitir. Ak bahevan da o
serviyi ive arab ile sulamtr.


248


Hep sennndr benm dny cefsn ekdgm
Yoksa mrm var sensiz neylerim dnyy ben
Bak

(Ey sevgili)! Benim bu dnyann eziyet ve
cefasn ekmem, hep senin iindir
Yoksa, ey mrmn var, sensiz bu dnyay ben
ne yapaym?

Lal-i yr aznda amma vpesn olmu nefes
k- bmr grdm cn virp cn almada
Nedm

Sevgilinin ll renkli duda aznda, ama
neredeyse son nefesini vermek zere
Hasta grdm; (kendi) can(n) verip,
(sevgilinin dudandan) can almaktayd.

yle b-h ol keml-i mest-i vuslatla kim
Yr gunda yatsun cism cnun duymasun
Yeniehirli Avn

(Ey k!) Vuslatn mutlak sarholuu ile
ylesine kendinden ge ki; sevgili, kucanda
uyuduu hlde ne bedenin ne de cann bundan
haberdar olmasn.

249



Byle b-hlet degldi grdm sahr-y ak
Anda mecnn bdler dvne clar var idi
Nedm

Benim bildiim ak sahras byle renksiz,
cansz, hareketsiz deildi;
Orada mecnun olmu salkm stler, deli
divane akarsular vard.

Zleyh-y zamn mr-i azzim gasb edip Glib
Cvnlk leminde pr-i Ken'n olduum kald
eyh Glib

Zamann Zleyh's, aziz mrm gasp edince
ey Glib;
Delikanllk leminde Ken'n ihtiyar olduum
kald.
Cna meylin var ise hkm eyle teslm eyleyim
h sensin, ben senin bir bende-i fermannm
Fuzl

Cnma meylin var ise syle, teslim edeyim;
ah sensin, ben senin fermanna bir kleyim.


250


Bezm-i hsnne vcdum emdr pervane dil
Bu yanan cnum fitilidr yregm yadur
Mihr

Ey sevgili! Gzelliinin meclisine bedenim
kandil olmutur; gnlm ise pervane Bu
kandilin iinde yanan, benim canmn fitili ile
yreimin yadr.

Ey beni hicriyle hk eden sana yalvarmaa
Badan ayaa dil olmudur giyhm gitme gel
Nect

Ey beni ayrlyla toprak eden sevgili, sana
yalvarmak iin,
(mezarmn stndeki) otlar batan ayaa dil
olmutur... Gitme, gel!

Ak bir nakkdur kim sret-i ukda
Zafern ile gelr ekl-i ecel tasvir ider
Zat

Ak yle bir ressamdr ki; elinde safran ile
gelip,
Aklarn yzlerinde ecelin eklini resmeder.

251


Gelicek gam mlkine cn karu kar
Nasl izzet itmesn memleket sultndur
Nect


Gam, kendi lkesi olan gnle geldii zaman,
can kar kar.
Can nasl sayg gstermesin ki, o (gam), bir
memleket sultandr.
Bir ulesi var ki em-i cnun
Fnsna smaz sumnun
eyh Glib

Can kandilinin yle bir alevi var ki;
u gkyznn fanusu bile onu kuatamaz.

Seyr eylemesem ynede aks-i cemlin
Hsn ile seni meh gibi mmtz sanrdm
Nef'

Yznn aynadaki yansmasn grmesem,
Gzellikte seni ay gibi sekin sanrdm.

Nedr bu tli ile derdi Nef-i zrun
Ne h sevse mlyim dedke fet olur


252


Bu talihsiz ve zavall Nefnin ektii dertler
nedir?
Hangi gzeli sevse ona yumuak huylu ve uysal
dedike bir afet kesiliyor.

Gonca glsn gl alsn cuy feryad eylesin
Sen sus ey blbl biraz gl-ende yarim sylesin
Nb

Gonca glsn , gl alsn , rmak feryat eylesin.
Sen sus ey blbl,biraz da gl bahesinde yarim
sylesin

Nolacakdur terk-i k etme Fuzli vehm edb
Gayeti derler ola bir bende sultann sever

Ey Fuzli ! sakn korkup ta ak terk etme ne
olacak ki?
En fazla bir kul sultann sevmi derler.

lemi pervne-i em-i cemln kld ak
Cn- lemsn feda her lahza bin cndur sana
Fuzul



253


Ak, lemi senin cemalinin kandiline pervane
yapt
Sen lemin cansn; her lhza sana bin can feda
olsa, yerindedir.

Ol peri akn dimezven gnlme dvnedr
Dmeninden raz l-bd kiinn pinhn gerek
Avn

O peri soylu gzelin akndan gnlme
bahsetmiyorum; zira o bir lgndr.
nsann da zaten srrn dmanndan saklamas
gerekir.

Sirik-i dde teskn etmeseydi hl mkildi
Mahabbet geri kim tedir amm dil de derydr
Fash Ahmed Dede

Gzya rahatlatmasa, sakinletirmeseydi hal
mkildi;
Muhabbet geri atetir ama gnl de denizdir.

Hor bakma dil-i vrnuma aka nazar it
Grdn genc-i nihn mahzen-i vrna geer
Avni

254



Bu ykk ve viran gnlme hor bakma da, (sen
asl orada bulunan) aka nazar kl!
nk, grdn o gizli hazine, ykk, viran
mahzenin ierisinde bulunmaktadr.

Cn verme gam- aka ki ak fet-i cndur
Ak fet-i cn oldu mehr- cihndur
Fuzuli

Akn gamm almak iin sakn cann verme!
nk, ak, cann fetidir.
Akn can iin bir fet, bir bel olduu, herkes
tarafndan bilinen bir gerektir.

Dilde gamzen ok var iken gamun gnderme kim
Konmak olmaz iy sanem mihmn mihmn stne
Cem Sultan

Gnlde gamzen oku varken gamn gnderme
ki,
Ey sevgili, misafir stne misafir uygun olmaz.

Mhm grdm bugn yzden nikb alm gider
Pertev-i nrundan onun fitab alm gider
Hat'/ah smail

255



Bugn dolunaym, (ay yzl sevgilimi)
grdm, yznden rtsn alm gidiyor; yle
ki, gne, onun yznn nurundan k alm
gidiyor.

Ne sa olmak murdmdr ne lmekten kaar
cnm
Cihnda hasta-i ak olal bir hoa hlim var
Talcal Yahya

Yaamak arzum da yok, lmekten korkum
da.Ak hastalna dtmden beri ho bir
hlim var. yle bir hl ki, hasta ama ifa
istemiyor.

Su yerine c eden ek-i terimdir benim
Blbl hm eden nlelerimdir benim
Mehmed Sdi Bey

Sularn yerine coan, benim gzyalarmdr.
Blbl susturansa, benim feryatlarmdr.

Gn-i kalbe sebep, devlet-i kanaat imi
Cihanda cy-i sefa, ke-i fergat imi"
Fitnat Hanm


256


Kalp zenginliine sebep, elindekiyle yetinme
servetiymi;
Dnyada mutluluk yeri de tokgzllk kesi
imi.

Gn yznn hayli peyveste cn iinde
Aks-i kamer gibidir b- revn iinde
Necti

Yznn aya benzeyen hayali daima can
iindedir.
O hayal, akarsuya ayn aksi vurmu gibidir.

Bezm-i evkn ire devr eyler felek bir cmdur
Camda bir cradur akun arbndan afak
Bki

(Ey sevgili!) Felek, seni arzulamann meclisinde
dnp dolaan bir kadehtir. afan krmzl
ise, senin aknn arabndan o kadehin dibinde
kalm bir yudumdur.

Cm- saf gerekmez dny-y dn elinden
Merdneler ikr almaz zebn elinden
Nev


257


Nasl ki mert kiiler, zavalllarn elinden
avlarn almazlarsa, bize de bu aalk
dnyann elinden mutluluk kadehini almak
gerekmez.

Ziy evke geldi gnli bir fns- hikmetdr
Ki anda rz u eb ak tei durmaz yanar tenh
Mostarl Ziya

u Ziya evke gelmi ve artk gnl bir hikmet
fanusuna dnmtr.
yle bir fanus ki, onda gece gndz sadece ve
sadece durmakszn akn atei yanmaktadr.

Halk- lem gl seveydi kki blbl gibi
Ol lebi gonca bana tenha kalayd gl gibi
Bk

u dnya halk, keke blbl gibi gl seveydi
de o gonca azl yalnzca bana kalsayd.

Gl hre dt sne-figr oldu andelb
Bir hre bakd bir gle zr oldu andelb
Nil



258


Gl dikene dt, blbln bar yaraland.
Blbl, bir dikene bir gle bakt, alayp
inlemeye balad.

Almadn incitti seni zr hezrn
Ey gonce-i ter gnl msn blbl-i zrn
Yahya Bey

Ey gl goncas, bir trl almadn; herhalde
blbln feryad seni rahatsz etti.
Yoksa u feryat eden blbln gnl msn ki
almyorsun?

Dil-i mecrhuma rahm eyle kalsn dm- zlfnde
ikeste-bl olan mrg edip azd neylersin?
eyhlislam Bahay

Yaral gnlme ac, brak zlfnn tuza
iinde kalsn.
Kanad krk bir kuu azad eyleyip de ne
yapacaksn?

Ferhd'a z vcdu dalarca hil idi
Yoksa deildi ciz ol Bstn elinden
Nev


259


Ferhat iin en byk engel, dalar deil, kendi
vcudu idi.
Yoksa o Bstun dann karsnda aresiz
deildi.

Bk'yi gl gibi handn ettin evvel ltf ile
Sonra dndn mptel-y hr- hicrn eyledin
Bk

nce, Bki'yi ltfunla, alan gller gibi mesut
ve bahtiyar ettin;
Sonra vazgeip onu ayrlk dikenine mptela
eyledin.

Dilde bel-y frkat bada hev-y vuslat
Dest-i emel yakada tg-i ecel kafda
Talcal Yahy Bey

Gnlde ayrlk belas, bata kavuma hevesi,
stek eli yakada, kafada ecel klc durmakta.

Dev mdin idp derd-i yra neyleyeyin
lmden zge if yok ne re neyleyeyin
Yakn



260


Sevgili derdine deva mit edip de neyleyeyim?
lmden baka ifa yok, ne are neyleyeyim?

Seng gelse yrdan k per bana kor
Gyiy ihsn ider hn- keremden nn atar
eyhlislm Yahy

Sevgiliden ta gelse, k onu per bana koyar,
Sanki iyilik yapar, kerem kapsndan ekmek
atar.

Olmasan ger cihnda bir dne
Zlfn olmazd cn mrgine dm
Bk

Eer dnyada bir tane (kii/yem) olmasaydn,
Zlfn can kuuna tuzak olmazd.

Dilde bel-y frkat bada hev-y vuslat
Dest-i emel yakada tg-i ecel kafda
Talcal Yahy Bey

Gnlde ayrlk belas, bata kavuma hevesi,
stek eli yakada, kafada ecel klc durmakta.


261


El-at geldi yine tb- temz- ule tb
Rek-i det-i Kerbel itti zemni fitb
Fehm-i Kadm

Susuzluk! Alevler saan temmuz sca yine
geldi;
Gne, dnyay Sahra lnn kskanaca bir
hale getirdi.

Temzun tbii ol mertebe dmi ki glzra
Semeder pyesi yn virilse blbl-i zra
Pertev

Temmuzun parlay gl bahesine yle dm
ki,
nleyen blble semender rtbesi verilse
uygundur.

Ne sende mihr vef var ne bende sabr u karr
O yok bu yok ne aceb bizden ictinb itdn
Bk

Sende sevgi ve vefa, bende sabr ve skn yok,
O yok, bu yok, peki bizden neden uzaklatn?


262


Rite-i mrmi mikrz- ecel kesmidr
Kalmad meyl-i dilm leme kat imdi
Talcal Yahy Bey

Ecel makas, mr ipimi kesmitir.
Gnlmn dnyaya meyli kalmad.

Oklarundan incinrse haste-dil mazr tut
y kemn ebr meseldr deme eylk batar
Kara Fazl

Bu hasta gnlm, baknn oklarndan incinirse
ho gr,
Ey keman kal, mehur szdr; iyilik adama
batarm.

Bana kul olsun dey hcet ne fermn etmeye
Ben senin okdan efendim bende-i fermnnam
Nedm

Bana kul olsun diye ferman etmeye ne gerek
var,
Ben oktan beri senin fermannn klesiyim.

kendn ddn iy ftde dil ka ne aglarsn
Meseldr aglamaz kend den kend densin

263


sen
Yakn

Ey tutkun gnl, aka sen kendin dtn ne
alarsn!
Mehur szdr, kendi den alamaz, kendi
densin sen.

Cihn erbetlerinden bulmaga dil derdine dermn
Tabbm tecribe klmadugum bir kse semm kald
Behit

Ey tabibim, gnl derdime derman bulmak
iin,
Cihn erbetlerinden denemediim sadece bir
kse zehir kald.

Hayf ki h-sr- murda sarlmad
Hk-i harm-i dilde biten tk-i rz
Bahy

Gnlmdeki toprakta yetien arzu asmas,
Yazk ki, muradm aacna sarlmad.


264


Dervi olan k gerek yolunda hem sdk gerek
Bar onun yank gerek can gzleri ak gerek
Niyaz-i Msri
Gam gitse acep mi yene d- Ramazndr
d- Ramazn revnak- bzr- cihndr
T gyet-i eb ftiha-i vakt-i seherdir
T evvel-i yd hir-i mh- Ramazndr
Gn gnden yi olsun rze-drn- gam- akn
Demezler kim bizim de dmz nevruzumuz vardr
Nef'
Gamlarmz gitse alr m yine Ramazan
bayramdr
Ramazan bayram dnya pazarnn ziynetidir
Ta ki bu dem bizim iin gecenin sonu, seher
vaktinin balangcdr
Ta ki artk bayramdan hemen ncesi, Ramazan
aynn da sonudur
Ak orulularnn da bir gn bir gnnden
daha ar geip dursun
Onlar hi demezler ki bizim de bayrammz,
nevruzumuz vardr.

Hezrn rze v da iridm an bildm kim
Firkun gibi rze rz- vaslun gibi d olmaz
eyhlislm Yahy

265


Binlerce ramazan ve bayrama eritim ama artk
anladm ki ayrln gibi zor bir oru,
Sana kavumak kadar gzel bir bayram olmaz

Savm- sivy kim tutar
d-i visle ol yiter
Blbl gibi dim ter
Glen olur knesi
Azz Mahmd Hdy

dnz sad olsun. - eski bir bayram tebrik kart
Kim yardan bakalar iin kendini orulu gibi
kstlar ise, yare kavuma bayramna o ular,
yuvas gl bahesi olur kendisi de blbl gibi
en akrak olur.

Bilmezem bu hilkat-i lemde mi insaf yok
Olmadm m yoksa ben hl sez-y merhamet
AVN

Dnya yaratlrken insaf diye bir ey
yaratlmam m yoksa ben mi hala merhamete
layk olamadm ?
Bunca cefa ekmeme ramen hl dolmad m
ilem...

266



Demezem vuslat mdiyle beni d eyleyegil
Rzym cevr cef klma iin yd eyleyegil
AVN

Ey sevgili vuslat midiyle beni ad etmezsin
bilirim bu yzden senden vuslat
dileyemem..cefalar etmek iin de olsa razym
yeter ki beni yd eyle...

Zhd rb-i yehd ile grlmez ne'e
Zevk-i rindneyi bir meygedeye var da gr
Pertev

Ey -ibadeti gstermelik ve aktan yoksun-
zahid! yle yahudi iimi arabla -ak- arhou
olunmaz; sen hele meyhaneye -akn ibadetle
vcuda olduu tekkeye- gel de nasl sarho
olunur nasl keyiflenilir orda gr

Sidreye benzettiim ayb etme cn kaddini
K'an benzetmekde bundan mntehsn bilmedim
Ahmed Paa

O sevgilin boyunu sidre aacna benzetirsem
ayplamasnlar beni bilmem nk daha
ycesini...

267


Ey Nect n olur Mecnun'a hem-dem-her gazl
Bana neyn in ol gzleri h deil
Nect Bey

Ey Nect ! yabanlarda dolanan Mecnun'a bile
her an ceylanlar dostluk eder de o ahu gzl
yr neden bize hi bir inlk gstermez...

Gzlerin ayn- inyettir kime ede nazar
Kirpiin sehm-i sa'dettir kime ola nsib
Nect Bey

Ey sevgili! iyiliin aynas gzlerin kime bakar;
ya kime nasip olur kirpiin saadet oku...

Gz yoludur ki gnl mlkne hblar girer andan
Dutma ey ek an billh ki aceb rh-gzerdr
FUZL

Gzellerin gnl mlkne girmesi iin gz bir
yoldur;
Ey gz ya sel olup onu tutma ki o hayrete
ayan bir gei yoludur..."

Talib-i glden lem ire nasibm hrdur
nlerem blbl gibi can u dilm bilmrdur

268


Ta'n- dmen bir yana bir yana cevr-i yrdur
Kank birin diyeym bin drl derdm vardur
MUHBB

Glleri dilediim u hayatta ksmetime den
dikenleri oldu..
Can ve gnl yaral bir blbl gibi
durmakszn inlerim imdi ..
Arsz dman bir yana; bir yana yarin
eziyetleri.
Hangi birini syliyeyim ki bin trl derdim var
benim

Cihnda kun y Rab cefsuz yr olmaz m
Mahabbet gl-sitnnun gl-i b-hr olmaz m

Nola bizden yana salnsan ey serv-i hrmnum
Nihl-i tzenn her cnibe reftr olmaz m

Cefsna gre hir vef ider gzel yok m
Gnller mlkinn bir adl ider hnkr olmaz m

Nikb- kklnden ruhlarun grmez mi klar
eb-i kadrn gzi aklara envr olmaz m

Virp cn u gnl nakdin met- mihnet almaa

269


Behit gam bildnda bel bzr olmaz m
BEHT

Ya Rab dnyada an cefasz bir yari olmaz
m
Akn gl bahesinde dikensiz gl bulunmaz m
Ey nazl salnan servi boylum bizden yana
salnsan nolur
Taze fidanlarn her yne salnmas kolay olmaz
m
Cefas orannda sonradan vefa eden gzel yok
mu hi
Gnller lkesinin hi adil davranan
hkmdar olmaz m
Kaklnn rtsnden yzn aklar hi
grmeyecek mi
Kadir gecesi gzleri ak olanlara nurlar
yamaz m
Can ve gnlmz cret olarak verip keder
satn almak iin
Ey Behit gam memleketinde bel pazar
kurulmaz m


Zlimlere bir gn dedirir kudret-i Mevl
"Tallhi lekad serek'Allh aleyn"
Ziy Paa

270


Kl tallhi lekad serekellhu aleyn ve in
kunn le htn :
Dediler ki: Vallahi, seni Allah bize stn kld.
biz dorusu byk su ilemitik! (Ysuf
Sresi - 91)

Mahv oldu o kasvetli sktu gece bitti
Akseylemeye balad etrfta vz
Nereyledi fka menrt- cevmi'
lhm- ilh gibi bir name-i kz

Mahfoldu o kasvetli suskunluu, gece bitti
Etrafta sesler yanklanmaya balad
Ufuklara camilerin minareleri satlar
Allahn ilham gibi bir uyandrma ezgisi.

Cm- k n iden tc u asy terk ider
Zhid n eyle gel gr itimd itmez misin
Nev'
Akn kadehinden ien tacn ve asasn bile terk
eder, ey zahid gel i de gr, yoksa itimat etmez
misin, kaybetmekten korktuun eyler mi var ?

Dk zlfn meydna gel, sr atn ferz-ne gel,
Al direni hengma gel, blbl senin gl-en

271


senin.

Yr, yr aman aman, knm hayli zemn.
Dil muntazr terfine, gel aman aman.

Verdin cevb nvn ile, yaktn snem szn ile,
Mtk sana bin cn ile, blbl senin gl-en
senin.

Yr, yr aman aman, knm hayli zemn.
Dil muntazr terfine, gel aman aman.

Kestin mi tr- lfeti, krdn m cm- sohbeti,
ektirme br firkati, blbl senin gl-en senin.

Yr, yr aman aman, knm hayli zemn.
Dil muntazr terfine, gel aman aman.

Hfz sana bir bendedir, hem ker-i kemnedir,
Gnl gz hep sendedir, blbl senin gl-en
senin.

Yr, yr aman aman, knm hayli zemn.
Dil muntazr terfine, gel aman aman.
k Hfz

Salarn dk, meydana gel. Sr atn, vezir gibi
gel (satran) . Daireni (saatini) al, zamana gel.

272


Blbl senin, glen senin.
Yar aman aman, aknm hayli zaman, gnl
terifini bekler, gel artk aman.

Bana ak nvan verip cevabn verdin zaten,
gsm de atelerle yaktn. zledim seni bin
can ile.
Blbl senin, glen senin.
Yar aman aman, aknm hayli zaman, gnl
terifini bekler, gel artk aman.

Dostluk ban kopardn m? Sohbet kadehini
krdn m? Bari ektirme ayrln.
Blbl senin, glen senin
Yar aman aman, aknm hayli zaman, gnl
terifini bekler, gel artk aman.

Hfz senin bir klendir, hem de en acizinden,
gnl gz de hep sendedir.
Blbl senin, glen senin.
Yar aman aman, aknm hayli zaman, gnl
terifini bekler, gel artk aman.

Gz yumup ancadr ey bve-i dny-y dn
Mddet-i vaslun hayl-i hba benzetdm seni
Sad Giray


273


Ey dul kalm aalk dnya kadn,
sana kavuma mddeti gz yumup ancaya
kadardr, bir ryaya benzettim seni

Dil-i childe olmaz nr-i irfn
Ki n-dnn olur kalbi de n-dn
OKU-ZDE H

Cahillerin gnlnde ilim nuru olmaz bilgisizin
gnl de cahil olur.

Hep maglta v lklkadr btn zhir
Bir nokta imi asl- shn evvel hir
RH- BADD

Btn ilimler hep sama szlerden bo
lakrdlardan ibaretmi. Szn asl
balangcnda da bitiinde de bir noktadan
ibaretmi.

Ztnda grr sret-i noksan u kusrun
yne-i ahvline her kim nazar eyler
ABBAS-ZDE HAMET


274


Her kim hareketlerinin aynasna baksa noksan
ve kusurlarn kendinde olduunu grr.

nsan oldur ki yne-ve kalbi sf ola
Sinende neyler dem isen kne-i peleng
BK

nsan dediinin kalbi ayna gibi saf ve temiz
olmal. nsanm diyorsan insan olann kalbinde
kaplan kini barnr m.

Fehmetmeyen dekik- nak- sanyii
bretsitn- leme am gelr gider
DEFTERDAR TIF

u kainatta dikkat isteyen nakl sanatlar
anlamayanlar bu dnyaya kr gelmi kr
gidiyor demektir.

Bu dem didkleri
El ayakla ba deil
dem mnya derler
Sret ile ka deil
KAYGUSUZ ABDAL


275


Bu insan dedikleri sadece el ayak ve batan
ibaret deildir. Mana alemine varana insan
denir yoksa d grnten ibaret deildir.

nsn odur ki ister hem-nevinin refhn
nsnla yakmaz tenimsiz tenum
MUALLM NC

Ancak insanlarn refahn isteyenler insan
olabilirler. Bir ey vermeden insanlardan nimet
istemek insanla yakmaz.

Tohm olmaynca hk-niin bulmaz irtif
Olmaz cihnda kimse azz olmadan zelil
NB

Tohum topran altna girmeden boy atmaz.
Bunun gibi insanlar da aalara inmedike
dnyada aziz olamazlar.

Rsm- ltf u kerem halk iinde mensdir
Fakat alub verilir bir selm kalmdr
NB



276


Alp verilen bir selamdan baka insanlarn
birbirine ltuf ve cmertlikte bulunma
gelenekleri unutulup gitmitir

Kimi vicdna dokundu kimi cism cna
Zevk nmyla ne yaptmsa pemn oldum
NAMIK KEMAL

Zek alma adna ne yaptmsa piman oldum
nk kimi vicdanma kimisi de bedenime ve
canma dokundu.

Ne sl iledir ne ml iledir
Beyim ululuk keml iledir
NAMIK KEMAL

Ne yala ilgisi vardr ne de mal ile
Beyim ululuk ancak olgunlukla elde edilir.

Tegfl gsterb ermende-i ihsn eder yohsa
Addan merd fursat deminde intikam almaz
YENEHRL BEL



277


Mert insanlar frsatn bulunca dmanlarndan
intikam almaz, arada dmanlk yokmu gibi
iyiliklerde bulunurlar.

ok mukbli grdm gler ii kan alar
Handn grnen herkesi hrrem mi sanrsn
ZYA PAA

Dtan glen yle bahtiyar insanlar grdm ki
ileri kan alar glyormu gibi grnen
herkesi mutlu mu sanrsn.

Bir acib tlihim var her iim bozgun der
Blbl iin dam kursam iine kuzgun der
IK ELEB

yle garip bir talihim var ki her iim bozgun
der. Blbl iin tuzak kursam iine kuzgun
der.

Merm ederse Msebbib bir demin krn
Yed-i teebbsn cst c eder esbb
NB



278


Sebepleri bir araya getiren Allah, eer insann
bir ii yapmasn murat etmi ise o iin olmas
iin sebepler yartrr.

Ne sendendir ne bendendir ne erh-i kneverdendir
Bu derd-i ser hmr-neve-i cm- kaderdendir
NB

Ne sendendir ne bendendir ne de kindar
felektendir. Bu ba ars kader kadehinin bize
verdii ba arsndandr

Gonce lebnden isder idm sz aam vel
Ol rz- nzki bilrem kim nihan gerek
AHMED

Gonca dudandan sz amak
isterdim lkin, o nazik srr bilirim
gizli gerektir.

Ben ol hayrn- kam ki yitrdm akl u idrki
Ne lemden haberdram ne kendmden haylm
var
TALICALI YAHY
Ben o ak hayranym (ak
esrar ile kendimden

279


gemiim) ki, akl ve idraki
yitirdim; ne lemden haberim
var, ne de kendi hlimi gz
nne getirebiliyorum.

Gittike hsnn eyle ziyde nigrmn
Geldike derdine beter et mptel beni
FUZL

Allah'mSevgilinin gzelliini, her geen zaman
daha da arttr.O daha gzel olduka beni de
onun kna , derdine iyice mbtela et.

Gzeller mihribn olmaz demek yanltr ey Bk !
Olur vallahi billhi hemn yalvar grsnler.
BK

Ey Baki gzellerde sevgi ve merhamet olmaz
demek yanltr.
Vallahi de billahi de olur, hele aklar biraz
yalvarversinler
Dervi olan ak olmal, yolunda da sadk
olmal,
Onun bar yank, can gzleri de ak olmaldr.


280


Ylda bir olur eb-i yeld vel ey subh-ruh
lem-i hecrn igen okdur eb-i yeldlar
Behit

Ey sabah yanakl sevgili, en uzun gece ylda bir
kez olur,
Ama ayrlk leminin uzun geceleri oktur.

O dem ki gark ide flk-i vcd bahr-i ecel
Biline drr-i girn-mye gibi kymetmz
Talcal Yahy Bey

Ecel denizi, vcut gemisini batrd zaman;
Kymetimizin deerli inciler gibi olduu
anlalr.







281


EY SEVGL
Senin kalbinden srgn oldum ilkin
Btn srgnlklerim bir bakma bu
srgnn bir sregi.
Btn trenlerin slenlerin ayinlerin
yortularin disinda
Sana geldim ayaklarina kapanmaya
geldim
Af dilemeye geldim affa layikolmasam
da
Uzatma dnya srgnm benim

Akn bu en onulmazndan koparp
Bir tuz bulutu gibi
Savuran yregime
Ah uzatma dnya srgnm benim
Nice yoruldugum ayakabilarimdan degil
Ayaklarimdan belli

Lambalar egri
Aynalar akrep melegi
Zaman arpilmis atin son hayali
Ev miras degil mirasin hayaleti
Ey gnlmn dogurdugu
Byttg emzirdigi
Kus tynden

282


Ve kus sdnden
Geceler ve gndzlerde
Insanliga anit gibi ykselttigi
Sevgili
En sevgili
Ey sevgili
Uzatma dnya srgnm benim

Btn siirlerde syledigim sensin
Suna dedimse sen Leyla dedimse sensin
Seni saklamak iin grntlerinden
faydalandim Salome'nin Belkis'in
Bosunaydi saklamaya alismam ylesine
asikarsin bellisin
Kuslar uar senin gnln taklit iin
Ellerinden devsirir bahar ieklerini
Deniz gzlerinden alir sonsuzlugun
haberini
Ey gnllerin en yumusagi en derini
Sevgili
En sevgili
Ey sevgili
Uzatma dnya srgnm benim

Yillar geti sapan lmsz iz birakti
toprakta
Yildizlara uzaniphep seni sordum gece

283


yarilarinda
ati katlarinda bodrum katlarinda

Glgendi gecemi aydinlatan essiz lamba
Hep Kanlica'da Emirgan'da
Kandilli'nin kursuni safaklarinda
Seninle sylesip durdum bir mrn
baharinda yazinda
simdi onun birdenbire gelen
sonbaharinda
Sana geldim ayaklarina kapanmaya
geldim
Af dilemeye geldim affa layik olmasam
da
Ey agdas Kuds (Meryem)
Ey sirrini gnlnde tasiyan Misir
(Zleyha)
Ey ipeklere yumusaklik bagislayan
merhametin kalbi
Sevgili
En sevgili
Ey sevgili
Uzatma dnya srgnm benim

Daglarin yikilisini grdm bir Vens
bardaginda

284


Kle gibi satildim pazarlar pazarinda
Gnesin sarardigini grdm Konstantin
duvarinda
Senin hayallerinle yandim dslerin
civarinda
Glgendi yansiyip duran bengisu
pinarinda
lm dsncesinin beni sardigi su anda
Verilmemis hesaplarin korkusuyla
Sana geldim ayaklarina kapanmaya
geldim
Af dilemeye geldim affa layik olmasam
da

Sevgili
En sevgili
Ey sevgili
Uzatma dnya srgnm benim

lkendeki kuslardan ne haber vardir
Mezarlardan bile ykselen bir bahar
vardir
Ask celladindan ne ikar madem ki yar
vardir
Yoktanda vardan da tede bir Var vardir
Hep su bende degil beni yakip yikan bir
nazar vardir

285


O sarkiya zenip sylenecek misralar
vardir
Sakin kader deme kaderin stnde bir
kader vardir
Ne yapsalar bos gklerden gelen bir
karar vardir
Gn batsa ne olur geceyi onaran bir
mimar vardir
Yanmissam klmden yapilan bir hisar
vardir
Yenilgi yenilgi byyen bir zafer vardir
Sirlarin sirrina ermek iin sende anahtar
vardir
Ggsnde srgnn geri agiran bir
damar vardir
Senden umut kesmem kalbinde
merhamet adli bir inar vardir
Sevgili
En sevgili
Ey sevgili


SEZA KARAKO





286


* * *
SU KASDES

Sama ey gz ekden gnlmdeki odlara su
Kim bu denl dutuan odlara klmaz re su

(Ey gz! Gnlmdeki (iimdeki) atelere gz
yamdan
su sama ki, bu kadar (ok) tutuan atelere su
fayda
vermez.)

b-gndur gnbed-i devvr rengi bilmezem
Y muht olm gzmden gnbed-i devvra su

(u dnen gk kubbenin rengi su rengi midir;
yoksa
gzmden akan sular, gz yalar m u dnen
gk
kubbeyi kaplamtr, bilemem.)

Zevk- tundan aceb yoh olsa gnlm k k
Kim mrr ilen braur rahneler dvra su

(Senin klca benzeyen keskin baklarnn
zevkinden benim gnlm para para olsa buna
almaz. Nitekim

287


akarsu da zamanla duvarda, yarlarda yarklar
meydana
getirir.)

Vehm ilen syler dil-i mecrh peyknun szin
htiyt ilen ier her kimde olsa yara su

(Yaras olann suyu ihtiyatla imesi gibi, benim
yaral gnlm de senin ok temrenine, ok ucuna
benzeyen
kirpiklerinin szn korka korka syler.)

Suya virsn b-bn gl-zr zahmet ekmesn
Bir gl almaz yzn tek virse min gl-zra su

(Bahvan gl bahesini sele versin (su ile
mahvetsin), bouna yorulmasn; nk bin gl
bahesine
su verse de senin yzn gibi bir gl almaz.)

Ohadabilmez gubrn muharrir hattuna
Hme tek bahmahdan inse gzlerine kara su

(Hattatn beyaz kda bakmaktan, kalem gibi,
gzlerine kara su inse (kr olsa, kr oluncaya
kadar
urasa yine de) gubr (yaz)sn, senin
yzndeki
tylere benzetemez. )

288



rzun ydyla nem-nk olsa mjgnum n'ola
Zayi olmaz gl temennsyla virmek hra su

(Senin yanann anlmas sebebiyle kirpiklerim
slansa ne olur, buna alr m? Zira gl elde
etmek
dilei ile dikene verilen su boa gitmez.)

Gam gni itme dil-i bmrdan tgun dir
Hayrdur virmek karanu gicede bmra su

(Gaml gnmde hasta gnlmden kl gibi
keskin olan
bakn esirgeme; zira karanlk gecede hastaya
su
vermek hayrl bir itir.)

ste peyknn gnl hecrinde evkum skin it
Susuzam bir kez bu sahrda menm-n ara su

(Gnl! Onun ok temrenine benzeyen
kirpiklerini iste
ve onun ayrlnda duyduum hararetimi
yattr,
sndr. Susuzum bu defa da benim iin su ara.)

Men lebn mtkyam zhhd kevser tlibi
Nitekim meste mey imek ho gelr h-yra su

289



(Nasl sarhoa arap imek, akl banda olana
da su
imek ho geliyorsa, ben senin dudan
zlyorum,
sofular da kevser istiyorlar.)

Ravza-i kyuna her dem durmayup eyler gzr
k olm galib ol serv-i ho-reftra su

(Su, her zaman senin Cennet misli mahallenin
bahesine doru akar. Galiba o ho yryl,
ho
salnl; serviyi andran sevgiliye ak olmu.)

Su yoln ol kydan topra olup dutsam gerek
n rakbmdr dah ol kya koyman vara su

(Topraktan bir set olup su yolunu o mahalleden
kesmeliyim, nk su benim rakibimdir, onu o
yere
brakamam.)

Dest-bs rzsyla ger lsem dostlar
Kze eylen topraum sunun anunla yra su

(Dostlarm! ayet onun elini pme arzusuyla
lrsem,
ldkten sonra topram testi yapn ve onunla

290


sevgiliye su sunun.)

Serv ser-kelk klur kumr niyzndan meger
Dmenin duta ayana de yalvara su

(Servi kumrunun yalvarmasndan dolay
dikballk
ediyor. Onu ancak suyun eteini tutup ayana
dmesi
(yalvarp arac olmas bu dikballndan)
kurtarabilir.)

mek ister blbln kann meger bir reng ile
Gl budanun mizcna gire kurtara su

(Gl fidan bir hile ile (mehur gl ve blbl
efsanesindeki gibi yine) blbln kann imek
istiyor; bunu engelleyebilmek iin suyun gl
dallarnn damarlarna girerek gl aacnn
mizacn
deitirmesi gerekir.)

Tynet-i pkini ren klm ehl-i leme
ktid klm trk-i Ahmed-i Muhtr'a su

(Su Hz. Muhammed'in (s.a.v) yoluna uymu (ve
bu hli
ile) dnya halkna temiz yaratln aka
gstermitir.)

291



Seyyid-i nev-i beer dery- drr-i stf
Kim seppdr mucizt te-i erra su

(nsanlarn efendisi, seme inci denizi (olan Hz.
Muhammed'in s.a.v) mucizeleri ktlerin
ateine su
serpmitir.)

Klma in tze gl-zr nbvvet revnakn
Mu'cizinden eylemi izhr seng-i hra su

(Kat ta, Peygamberlik gl bahesinin
parlakln
tazelemek iin (ve onun) mucizesinden dolay su
meydana karmtr.)

Mu'cizi bir bahr- b-pyn imi lemde kim
Yetmi andan min min te-hne-i kffara su

(Hz. Peygamberimiz'in mcizeleri dnyada
usuz
bucaksz bir deniz gibi imi ki, ondan (o
mucizelerden), atee tapan kfirlerin binlerce
mbedine su ulam ve onlar sndrmtr.)

Hayret ilen barman diler kim itse istim
Barmandan virdgin iddet gn Ensr'a su


292


(Mihnet gn Ensr'a parmandan su
verdiini (bir
mucize olarak parmandan su akttn) kim
iitse
hayret ile (aa kalarak) parman srr.)

Dost ger zehr-i mr ise olur b- hayt
Hasm su ise dner elbette zehr-i mra su

(Dostu ylan zehri ise (bu zehir onun dostu
iin) b-
hayat olur. Aksine dman da su ise (o su,
dmanna) elbette ylan zehrine dner.)

Eylemi her katreden min bahr- rahmet mevc-hz
El sunup urga vuz in gl-i ruhsra su

(Abdest (almak) iin el uzatp gl (gibi olan)
yanaklarna su vurunca (srayan) her bir su
damlasndan binlerce rahmet denizi
dalgalanmtr.)

Hk-i pyine yetem dir mrlerdr muttasl
Ban dadan daa urup gezer vre su

(Su ayann toprana ulaaym diye ban
tatan
taa vurarak mrler boyu, durmakszn
babo gezer.)

293



Zerre zerre hk-i derghna ister sala nr
Dnmez ol derghdan ger olsa pre pre su

(Su, onun eiinin toprana zerrecikler halinde
k
salmak (oray aydnlatmak) ister. Eer para
para da
olsa o eikten dnmez.)

Zikr-i na'tn virdini dermn bilr ehl-i hat
Eyle kim def-i humr in ier mey-hra su

(Sarholar ikiden sonra gelen bat adrysn
gidermek
iin nasl su ierlerse, gnahkrlar da senin
na'tnn
zikrini dillerinde tekrarlamay (dertlerine)
derman bilirler.)

Y Habballah y Hayre'l beer mtakunam
Eyle kim leb-teneler yanup diler hemvra su

(Ey Allah'n sevgilisi! Ey insanlarn en hayrls!
Susamlarn (susuzluktan duda
kurumularn) yanp
dim su diledikleri gibi (ben de) seni
zlyorum.)


294


Sensen ol bahr- kermet kim eb-i Mi'rc'da
ebnem-i feyzn yetrmi sbit seyyra su

(Sen o kermet denizisin ki mi'rc gecesinde
feyzinin
iyleri sabit yldzlara ve gezegenlere su
ulatrm.)

eme-i hurdden her dem zll-i feyz iner
Hcet olsa merkadn tecdd iden mimra su

(Kabrini yenileyen (tamir eden) mimara su
lazm olsa,
gne emesinden her an bol bol saf, tatl ve
gzel
su iner.)

Bm-i dzah nr- gam salm dil-i sznuma
Var mdm ebr-i ihsnun sepe ol nra su

(Cehennem korkusu, yank gnlme gam atei
salm,
(ama) o atee, senin ihsan bulutunun su
serpeceinden
mitliyim.)

Ymn-i na'tnden gher olm Fuzl szleri
Ebr-i nsndan dnen tek l'l eh-vra su


295


(Seni vmenin bereketinden dolay Fuzl'nin
(alelde)
szleri, nisan bulutundan dp iri inciye dnen
su
(damlas) gibi birer inci olmutur.)

Hb- gafletden olan bdr olanda rz- har
Ek-i hasretden tkende dde-i bdra su

(Kyamet gn olduu zaman, gaflet
uykusundan uyanan
dkn (yahut ak) gz, (sana duyduu)
hasretten su
(gzya) dkt zaman,)

Umduum oldur ki rz- har mahrm olmayam
em-i vaslun vire men tene-i ddra su

(O maher gn, gzel yzne susam olan
bana vuslat
emenin su vereceini, beni mahrum
brakmayacan
ummaktaym.)

Fuzl
*



296


* * *

BLBL KASDES
Ismi Sbhan virdin mi var?
Bahelerde yurdun mu var?
Bencileyin derdin mi var?
Garip garip tme blbl

Bilirim ksn gle
Gln hlinden kim bile.
Bahedeki gonca gle
Dolap sz atma blbl.

Bilirim ksn verde,
Cnnun var gyet serde.
u snemde olan derde
Bir de sen dert katma blbl.
Pervz olup uar msn,
Deniz dery geer misin?
Bencileyin n-r msn?
Sen de hlin syle blbl.

A blblm uslu musun,
Kafeslerde besli misin?
Bencileyin yasl msn?
Garip garip tme blbl.

297



YUNUS vcdun pk derken,
Cihanda mislin yok derken,
Seher vakti "Hakk Hakk" derken
Bizi de unutma blbl
YUNUS EMRE



















298


* * *

BEN CANDAN USANDIRDI

Beni candan usandrd cefdan yr usanmaz m
Felekler yand hmdan murdm em'i yanmaz m

Sevgili beni candan usandrd, cefadan usanmaz
m?
hmdan gkler yand, dileimin mumu
yanmaz m?

Kamu bmrna cnn deva-y derd eder ihsan
Nin klmaz bana derman beni bmar sanmaz m

Sevgili, btn hastalarnn derdine ila veriyor,
Bana niin ila vermiyor? Beni hasta sanmyor
mu?

eb-i hicran yanar cnm dker kan em-i
girynm
Uyarr halk efgnm kara bahtm uyanmaz m

Ayrlk gecesinde canm yanar, alayan gzm
kanl ya dker,
Feryadm halk uyandrr, kara bahtm
uyanmaz m?


299


Gl-i ruhsrna karu gzmden kanlu akar su
Habbim fasl- gldr bu akar sular bulanmaz m

Yanann glne kar gzmden kanl su akar
(kan alarm)
Sevgilim! Bu gl mevsimidir, akar sular
bulanmaz m?

Gmm pinhan tutardm ben dedler yre kl ren
Desem ol b-vef bilmem inanr m inanmaz m

Ben gamm gizli tutardm,sevgiliye a
dediler,
desem o vefasz acaba inanr m? nanmaz m?

Deildim ben sana mil sen ettin aklm zil
Beni tan eyleyen gafl seni grge utanmaz m

Ben sana meyletmi deildim, aklm sen yok
ettin;
Beni knayan gafil seni grnce utanmaz m?

Fuzl rind-i eyddr heme halka rsvdr
Sorun kim bu ne sevddr bu sevddan usanmaz m

Fuzl lgn bir rinttir, daima halkn diline
dmtr;
Sorun ki, bu nasl sevdadr? Bu sevdadan
usanmaz m?Fuzl

300


* * *

BRET AL!

Zahirde a gzn sahraya bak ta ibret al,
u direksiz kubbe-i elvna bak ta ibret al,
Zikr-i Mevl ile her dem kalbini saf eyleyip,
Daim ayna-i dnyaya bak ta ibret al.
Arif isen ekme zerrece fennn mihnetin,
Herkesin Yr- Hddr elbet verir ksmetin,
Grmek istersen Cenab- Kibriyann hikmetin,
Her gn seher vakti kalk deryaya bak da ibret
al.
Kande gitti, geldiler; bunca dnyaya
kahraman,
Bir birine fend edip onlarda oldu imtihan,
Yel gtrd tahtn hani Sleyman zaman,
A gzn devleti skendere bak da ibret al.
Dervi Yunus gel gvenme bu fni mihnetine,
Bu dnya bir zillettir, aldanma ziynetine,
Padiah olsa da derler er kii niyetine,
Var musallada yatan mevtaya bak da ibret al.
*

301



* * *

LEYM

aha sinn camlni greyim andan leyim
susamam vislne ireym andan leyim

Ey ah senin gl yzn greyim sonra leyim.
Susam vuslatna ereyim sonra leyim.

Bunca zemn lebn iin saun karanusndayam
b- hayt kandadur sorayum andan leyim

Bunca zaman dudan iin sa karalndaym.
Ab hayat nerededir soraym sonra leyim.

Dn gice dde ben sini binm ile grir idm
Bu dmn tabrini yorayum andan leyim

Dn gece dte ben seni benim ile grr idim.
Bu dmn tabirini soraym sonra leyim

Bezm-i ezelde ireli cnuma k hsninn
remedm varamadum ireyim andan leyim

Ezel bezminde ereli canma ak gzelliinin.

302


Eremedim varamadm ereyim sonra leyim.

Canum u aklum u gnl zlfn iinde yitdiler
Tevi eer olmaz ise taraym ondan leyim

Canm ve aklm ve gnl san iinde yittiler.
Gceniklik olmaz ise taraym sonra leyim

Kad Burhaneddin

*


















303



* * *

TUYU

Hakka kr kolarun devrndur
Cmle lem bu demn hayrndur
Gn batardan gn toan yire den
Ik erinn bir nefes seyrnidur

Gzelin ii azarlamak ve naz etmek olur.
Gzleri byc cad,gamzeside ortal
kartrc olur.
Ey gnl!Sen btn bunlara tahamml
et,sabret;
nk, sevgiliye kavumak zamanla,yava
yava olur.

Kad Burhaneddin
*







304


* * *

EY SABA

let benim selmum dildra iy sab
Arz eylegil peymum ol yra iy sab

Ey saba,benim selamm sevgiliye ilet
Ey saba haberimi o sevgiliye arz eyle
(sevgili, an gznde sultan gibidir, onun iin
arz eylegil tabiri kullanlm)

Dat benefe salar gl yana stine
Sagl abr anberi glzra iy sab

Meneke salar gl yanaklar zerine dat,ey
saba
Gzel kokular gl bahesine dat
(sevgilinin salar kokusu ve ekli ynnden
ak istiare yoluyla menekeye
benzetilmi.Sevgilinin yz de ak istiare
yoluyla gl bahesine benzetilmi.)

Pinhn var yarn tapusna varursan
Gsterme kendzini sen ayra iy sab

Sevgilinin huzuruna gidersen gizlice git.

305


Kendini bakalarna gsterme

n gizl rzuma seni ben mahrem eyledm
Billh eytme rzum deyyra iy sab

Madem ki ben seni gizli srrma ortak ettim.
Allah akna srrm kimseye syleme

Brelimi benm ol yre arza kl
Bed ki bula derdme bir re iy sab

Ey saba! benim ne kadar aresiz olduumu o
sevgiliye arz et.
Ola ki derdime are bulsun

Vuslat gline irmez elm pes niesi ben
Bunca tahamml eyleyem ol hra iy sab

Ey saba! vuslat glne elim varmyor.
yleyse ben ne zamana kadar bu ekilde o
dikene tahamml edeceim
(sevgiliye kavumak ak istiareyoluyla vuslat
glne benzetilmi,rakip de yine ak
istiareyoluyla hraya(dikene)
benzetilmitir.ayrca gazelin genelinde
kullanlan iy sab sz de nida sanatdr.)

Digil ki ahmedi'ye nie zahm urasn
Gammz gamzel gzi mekkre iy sab

306



Ey saba! de ki gammaz, nazl bakl, hilekar!
Ehmedi'yi daha ne kadar yaralayacaksn

AHMED

*

















307



* * *

GEL GEL K SENDEN AYRU BU
AYUN SAFASI YOH

Gel gel ki senden ayru bu ayun safs yoh
Ho grelm bu mri ki dehrn vefs yoh

Gel gel ki senden ayr bu yeme imenin sefas,
zevki yok.
Bu mr ho grelim nk dnyann vefas
yok

Bir dem bu mr ddn zevk ile virelm
Elden gelriken ki cihnun beks yoh

Bir an zevk ile bu mrn hakkn verelim.
Elimizden gelirken(bunu yapalm) nk dnya
fanidir.

Yirek durur hezr riy ehl-i sfden
Bir saf ak eri kim iinde riys yoh

Riyakar olmayan saf bir ak eri
Bin riya ustas sofudan iyidir


308


Ol yr vasln klaram dim heves
Dnyede gnlmn dahi ayruk hevesi yoh

Daima o yare ulamay diliyorum,
Gnlmn dnyada bundan baka arzusu yok

Sabr eyle ak derdine re diler isen
K'ol derde re sabrdur ayruk devs yoh

Eer ak derdine are istiyorsan sabret,
nk o derde are sabrdr, baka tedavisi
yoktur.

Akun yolunda menzile nicesi iriser
Ol kim bel v mihnete sabr rzs yoh

Belaya ve skntya sabr ve rzas olmayan,
Senin aknn yolunda nasl hedefe ulaabilir

Her kim bu yolda varln terk eyleye
Bir mr-i cvidn bula k'anun fens yoh

Bu yolda varln terk eden,
Fenas olmayan ebedi bir mr bulur.
Mka vasln dileyen cevre sabr ide
Dnyde rhat ola m k'anun ans yoh

Sevilene ulamay dileyen cevre sabr eder,
Dnyada sknt ekmeden rahat olunur mu?

309



oh haste dil esri var ol cz gzlern
ll ki ahmed bigi bir mbtels yoh

O cad gzlerinin ok hasta gnll esiri var
Ama ahmedi gibi bir mptelas yok.

AHMED


*













310






* * *

MUHBB YM HO HALM!
ho
Celis-i halvetim, varm, habibim mah- tabanm
Enisim, mahremim, varm, gzeller ah sultanm

Benim birlikte olduum, sevgilim, parldayan
aym,
Can dostum, en yaknm, gzellerin ah
sultanm.

Hayatm haslm,mrm, arab- kevserim, adnim
Baharm, behetim, rzum, nigarm verd-i
handanm

Hayatmn, yaammn sebebi cennetim, kevser
arabm
Baharm, sevincim, gnlerimin anlam,
gnlme nakolmu resim gibi sevgilim, benim
glen glm,


311


Neatm, iretim, bezmim, eram, neyyirim,
em?im
Turuncu u nar u narencim, benim em-i ebistanm

Sevin kaynam, ikimdeki lezzet, elenceli
meclisim, nurlu parlak m, mealem.
Turuncum, narm, narencim, benim
gecelerimin, visal odamn aydnl,

Nebatm, skkerim, genc,m, cihan iinde bi-rencim
Azizim, yusufum varm, gnl msrndaki hanm

Nebatm, ekerim, hazinem, cihanda hi
rselenmemi, el dememi sevgilim.
Gnlmdeki msrn sultan, hazret-i yusufum,
varlmn anlam

Stanbulum, karamanm, diyar- milket-i rumum
Bedahanm ve kpam ve badad?m,
horasanm

stanbulum, karamanm, btn anadolu ve rum
lkesindeki diyara bedel sevgilim.
Deerli lal madeninin kt yer olan
bedahan?m ve kpam, badadm,
horasanm

Sa varm, ka yaym, gz pr fitne, bimarm

312


lrsem boynuna kanm, meded he na-
mslmanm

Gzel salm, yay kalm, gzleri l l fitneler
koparan sevgilim, hastaym!
Eer lrsem benim vebalim senin boynunadr,
nk bana eza ederek kanma sen girdin, bana
imdad et, ey mslman olmayan gzel sevgilim.

Kapnda nki meddahm, seni medh ederim daim
Yrek pr gam, gzm pr nem, muhibbi yim ho
halim!

Kapnda, devaml olarak seni medhederim, seni
verim, sanki hep seni mek iin
grevlendirilmi gibiyim.
Yreim gam ile, gzlerim yalarla dolu, ben
muhibbiyim, sevgi adamym, bana bir eyler
oldu, sarho gibiyim. bir ho hale geldim.

MUHBB

*
Hali




313








* * *

Halk inde Mu'teber Bir Nesne Yok
Devlet Gibi.

Halk iinde mu'teber bir nesne yok devlet gibi
Olmaya devlet cihnda bir nefes shhat gibi

Halk arasnda devlet kadar itibarl bir baka
ey yoktur.
Ama, dnyada bir nefeslik shhat gibi saadet ve
zenginlik olmaz.

Saltanat didkleri ancak cihn gavgsdur
Olmaya baht se'det dnyede vahdet gibi

Saltanat dedikleri sadece bir dnya kavgasdr.
Cihanda vahdet gibi talih ve mutluluk yoktur.


314


Ko bu 'y 'ireti nkim fendur 'kbet
Yr-i bk ister isen olmaya t'at gibi

Bu yiyip imeleri brak, nk iin sonu
ktdr.
Eer ebed bir sevgili istersen ibadet gibisi
yoktur.

Olsa kumlar sagnca 'mre hadd aded
Gelmeye bu e-i erh ire bir s'at gibi

mrnn sonu ve gnleri adedi kumlar
saysnca olsa da,
Bu felek iesinde bir saat gibi gelmez.

Ger huzr itmek dilesen ey muhibb frig ol
Olmaya vahdet cihnda ke-i 'uzlet gibi

Ey muhibb! eer huzur bulmak istiyorsan her
eyden el etek ek;
nk dnyada uzlet kesi gibi yalnzlk
bulunmaz.

MUHBB

*


315










* * *

MJDE EY BARE DL
Mjde ey bare dil kim nzla dilber gelr
Hicr iinde mrde iken yine cisme cn gelr

Ey aresiz gnl, mjdeler olsun sevgili naz ile
yanna gelir.
Ayrlk iinde lmken, lm bedene can
gelir.

Girye ile gzlerm Ya'kup-ve a'm idi
Ren adl gn gibi n Ysuf- Kenan gelr

Gzlerim alamaktan Yakup gibi kr olmutu.

316


imdi gn gibi aydnland. nki Kenan
Yusuf'u gelir.

Ey dil-i rde blbl gibi efgn eyle kim
Ol letfet ma'deni ol gonce-i handn gelr

Ey perian gnl, blbl gibi sende alayp inle.
Zira o boluk madeni, o glen gonca gelir.

Firkt ile hlmi sorsan eh grsen ne der
Dem olur kim y yirine gzlerimden kan gelr

Ey pdiah, eer sensiz, ayrlk ile halimi
sorarsan,
Zaman olur gzlerimden ya yerine kan gelir.

Bu harb olmu gnl ma'mr olsardur yine
Ey Muhibb nz ile n ol eh-i hbn gelr.

Ey Muhibb, bu harap olmu gnl yine
yaplacaktr.
nki naz ile gzeller padiah gelir eker.

MUHBB

*



317


* * *

Haddeden Gemi Nezket Yl Bl
Olmu Sana

Haddeden gemi nezket yl bl olmu sana
Mey szlm ieden ruhsr- al olmu sana

Nezaket, kuyumcularn altn tel halinde
incelttii aratan (haddeden) geerek senin
boyunu posunu oluturmu.
arap, ieden szlerek yanandaki all
oluturmu.

By-i gl taktr olunmu nzn ilenmi ucu
Biri olmu hoy birisi dest-ml olmu sana

Gln kokusu damtlm nzn ucu mendil gibi
ilenmi:
Biri huyunu biri mendilini oluturmu.

Sihr efsn ile dolmutur dernun ey kalem
Zlf Hrutun demek mmkin ki nl olmu sana

Sen yle byl eyler yazyorsun ki ey kalem,
Byc Harut'un sa senin kalemini
oluturmu.

318



yle gird olmu firengistan birikmi bir yere
Sonra gelmi ge-i ebrda hl olmu sana

Senin kann kenarndaki ben,
Btn dnya lkelerinin gzel kzlarna
denktir.

Ol bt-i ters sana mey n eder misin demi
El amn ey dil ne mkilter sul olmu sana

O putatapan sana arap ier misin? diye
sormu. Aman yarabbi, ne zor, zlmesi ne
g bir soru sormu sana. (Tezat sanat var. Bir
yandan sevgili arap sunuyor, dier yandan ise
Mslman ve arap yasak).

Sen ne cmn mestisin y kimin hayrnsn
Kendin aldrdn gnl noldun ne hl olmu sana

Sen hangi kadehten sarho olmusun, acaba
kime hayransn?
Ey gnl, ona sen balandn, ne oldun, bu halin
nedir? (Bunu sen istemedin mi?)

Leblerin mecrh olur dendn- sn-i bseden
Lalin ptrmek bu hletle muhl olmu sana


319


Dudaklarn sin harfinin dilerinden dolay
yaralanr (Senin dudaklarn o kadar naziktir ki,
bse szcndeki sin harfinin dii andrr
balangcndan dolay yaralanr). Bu yzden,
ate gibi krmz olan o dudaklarn pmek
imkanszdr.

Yok bu ehr ire senin vasf ettiin dilber Nedm
Bir per-sret grnm bir hayl olmu sana

Ey Nedim! Senin anlattn gibi byle gzel bir
kadn bu ehirde yok.
Olsa olsa sana bir perinin yz grnmtr

NEDM

*









320


* * *

Glbn-i Iy Demed Saki-i Gl-izar
k?



Glbn-i y demed saki-i gl-izar k?
bad- bahr mivezed bde-i ho-gvar k?
her gl-i nevzi gl-ruhi yd hemi kned veli
g-i shan inev kca dide-i itibar k?

Zevk ve ne'e meclisinin gl fidan yeerirken /o
gl yzl sk nerede
Bahar rzgr esmekte ama /ho kokulu kevser
arab nerede
Her yeni yeeren gl fidan /o gl yzly
hatrlatmakta
Ama, sz duyup anlayacak kulak nerede /
Baktndan ders alacak gz nerede


meclis-i bezm-i yra galiye-i murat nist
ey dem-i subh-i ho nefes nfe-i zlf-i yar k?
ey ahid-i kudsi-ki keed bend-i nikabet
vey mrg-i behit-i ki dihed danev bet


321


Bu zevk ve elence meclisinde / muradmz olan
gzel koku yok
Ey ho nefesli sab yeli /sevgilinin zlfnn
kokusu nerede
Ey mukaddes sevgili, yzndeki nikb kim
aar senin
Ve ey cennet kuu, senin dneni ve suyunu kim
verir

Hafz Post

*













322




* * *

Alasa Derd-i Dernum em-i
Girynm Sana

Alasa derd-i dernum em-i girynm sana
ikr olurdu glib rz- pinhnm sana

(Sevgili!) imdeki dertler ile, ya dolu gzlerim
senin iin alayacak olsa, (gnlmdeki) gizli
srlarm (gzyalarma) glip gelir ve (srlar)
sana aikr olurdu.

Mesned-i hsn zre sen ben hk-i rehde pyml
Mr hlin nice arz ede Sleyman'm sana

Sen gzellik tahtnda (oturuyorsun): bense
yolunun topranda pyml (ayaklar altnda)
kalmm. Hl bu iken a Sleyman'm, sana bir
karnca (denli ciz olan) durumumu nasl arz
edeyim? ' Divn edebiyatnda Sleyman
ihtim; karnca da acziyet ve zayfl temsil
ettii iin air de kendini karnca; sevgilisini
Sleyman olarak nitelendirmitir.'

323



em'i gr kim meclisinde alayp badan kar
Ho yanar yklr ey em'-i ebistnm sana

Muma da bak! Senin (bulunduun) meclisinde
alayp batan kmakta. Ey odam aydnlatan!
O mum senin iin ne de ho yanp yklyor.
'Mum yanarken, bataki fitilin kenarlarndan
alyormu gibi akar. air buna gpta ediyor ve
onu sevgilinin ak ile batan km veya o
uurda ban vermi olarak gsteriyor.'

Subh gibi sdk olduum gam- aknda ben
Gn gibi ren durur ey mh- tbnm sana

Ey ay gibi parlayan sevgilim! Benin sana kar,
aknn yolunda sabah kadar sdk olduum,
(dorusu) gn gibi ikrdr.

Dn rakbin cevrini men' eyledin ben hastadan
Eyledi te'sir gy h u efgnm sana

Dn rakiplerimin, aknn hastas olan bana
yaptklar eziyetleri meneyledin. Galiba h ve
feryatlarm sana tesir etmi!

Zahm- hicrn erhi n mmkn deildir dostum
Sne-kinden haber versin girbnm sana


324


Dostum! Anlalan o ki (barmdaki) ayrlk
yarasnn erh etmek mmkn grnmyor.
(Bari) ak duran u yakam, (akndan dolay)
gsmdeki (erha erha olmu) yarklar sana
gstersin (de insafa gel!)

Eyleme gnln gzn cevr ile Avn'nin harb
Drr gevherler verir bu bahr ile knm sana

(Sevgilim!) Eziyetlerinle Avn'nin gzlerini ve
gnln harap etme! Zira bu deniz (gibi cokun
gzlerim) , sana inciler; bu maden oca (gibi
gnlm) de mcevherler sunar.

Avn (Fatih Sultan Mehmet)

*









325





* * *

Ba- Dehrin Hem Haznn Hem
Bahrn Grmz

Ba- dehrin hem haznn hem bahrn grmz
Biz netn da gamn da rz-grn grmz

Dnya bahesinin hem de sonbaharn hem de
ilkbaharn grmz;
Biz neenin de kederin de (an, zamann)
grm, yaamz

ok da marr olma kim meyhne-i ikblde
Biz hezran mest-i marrun humrn grmz

ikbl (Baht akl) l meyhanesinde ok da
marur olma ki
Biz binlerce gurur sarhounun ayldktan
sonraki sersemliini (de) grmz.

Top- h inkisra py-dr olmaz yine
Kiver-i chn nice sengin hisrn grmz

326



Biz yksek mevki, ikbal lkesinin nice tatan
(salam) yaplm kalesini grdk; bunlarn hi
biri inksar (beddua) h'larnn topu karsnda
dayanp ayakta kalamd.

Bir hadeng-i can-gdz hdr sermyesi
Biz bu meydnn nice bk-svrn grmz

Biz bu meydannnice usta binicilerini grdk
ki;
Can eriten bir ah okuna mal olmu (bir ah
okuyla yere dmtr.)

Kse-i deryzeye tebdl olur cm- murd
Bu bezmin Nbiy ok bde-hrn grmz

Ey Nabi ! Biz bu iki meclisinin nice arap
ienlerini grmzdr ki;
'Murat' itikleri kadeh, dilenci ana haline
gelmitir.

NB

*



327


* * *

EY DOST!

Ceflarn bana bildm vefym ey dost
Bu fikri kim ben iderdm hatym ey dost

Bana cefa yaptn dnyordumbu hata imi.
Ey dost, cefalarnn bana feva oldunu
anladm.

Iraa salma kapundan beni ki Merve hak
Tavf- Ka'be-i kyun safaym ey dost

Beni kapndan uzaklatrma Merve hakk senin
Mahallenin Kabesini dolanmak safa imi ey
dost

Dmde zlfni grdm diyu sevinmi idm
Gzme hod grinen ejderhym ey dost

Ryamda san grdm diye sevinmitim
Meer gzme grnen ejderhaym ey dost

mdi zlfne tutmu idm vel bildm
O dah mr gibi b-vefym ey dost


328


midimi sana balamtm ama anladm ki,
O da mr gibi vevaszm ey dost.

rimek ister idi hn- vasfna lkin
Hemen nsib-i Cem hir duym ey dost.

Vuslat sofrasna ulamak istiyordu, lakin,
Cemin nasibi hemen sonunda dua imi ey dost

CEM SULTAN

*













329




* * *


Gnlm Esr-i h- Zenahdn Olup
Gider

Gnlm esr-i h- zenahdn olup gider
B-re neylesn yiri zindn olup gider

Gnlm ene ukurunun esiri olmaktadr
aresiz ne yapsn yeri zindan olmaktadr.

Gn yzller hevsna den bulut gibi
Yile virp karrn giryn olup gider

Gn yzl gzellerin arzusuna denler
Bulut gibi kararn yele verip alamaktadr.

Zlfn misfir itse beni tan del ki mg
inden bu cevr ile cieri kan olup gider

Salarn beni misafir etse almaz zira mk
sana
inden bu eziyetle cieri kan olarak gelr.

330



Snbl saun seher yili seyrn idp gelr
Reyhn hatun kohusna hayrn olup gider

Seher rzgar smbl salarn seyran edip gelir
Reyhan senin kokulu ayva tylerine hayran
olup gider.

Ol em-i cem giceleri alatmaa beni
Meclislere rakb ile handn olup gider

O topluluun geceleri beni alatmak iin
Meclislerde rakip ile glp oynamaktadr

evgn salarsa turralarun top yirine ger
Yz ba ayakda her yana galtn olup gider

Senin sann kvrmlar evgan salarsa top
yerine
Yz tane ba ayakta her tarafa yuvarlanr

Ahmed der kalem gibi sevd-y zlfne
Kim ilden ile b-ser smn olup gider

Ahmed kalem gibi senin sann sevdasna der
lden ile zavall bir ekilde gezinip duru.

AHMED PAA

331



* * *

Bana Allah'im Gerek

Neyleyim ben dnyayi, bana Allah'im gerek

Gerekmez msivsi, bana Allah'im gerek

Ehli dnya dnyada, ehli ukb ukbda

Her biri bir sevdada, bana Allah'im gerek

Dertli dermanin ister, kullar sultanin ister

sik cananin ister, bana Allah'im gerek

Fni devlet gerekmez, trl ziynet gerekmez

Haksiz Cennet gerekmez, bana Allah'im gerek

Mecnn ister Leylyi, Vmik zler Azryi

Nidem gayri sevdayi, bana Allahim gerek

Blbl gle eder zr, pervneyi yakmis nr


332


Her kulun bir derdi var, bana Allah'im gerek

Beyhude hevyi ko, Hakki bulagr yhu

Hdnin sz bu, bana Allah'im gerek



AZIZ MAHMUD HD HAZRETLERI

*












* * *

333



CENNETM OLURMUSUN
Elini tutsam, dnyann br ucuna benimle birlikte
gelir misin?
Bekle desem, dnyann bir ucunda beni bekler
misin?
Denizimde frtnalar ktnda limanm olur
musun?
Karanlk bastrdnda deniz fenerim, hava anca
yldzlarm olur musun Bulutlar g
kapladnda pusulam?
Mihengim, turnusol kadm olur musun?
Yreimin suyu bulandka onudurultacak
iksirim?
Kaplar kapandnda kapm, yollar and vakit
yolum, saklanmak istesem
duvarm olur musun? zgrlm ve mapusanem?
rsem evim olur musun? yorganm, ana
kucam?
lmde vaha olur musun? vahamda hurma
aacm?
Dan tavan, ln ceylan, gecenin hayalleri
barna bast gibi
beni barna basar msn?
ak ak yarlsa bile gkten umudunu kesmeyen
kra tarlalar gibi umut balar msn bana?
Gitmek istersem kanatlarm olur musun?

334


Kalmak istersem ayamda prangam?
Hurilerim olur musun? kudret helvam ve
bldrcnm?
Soanda sarmsakta gzm yok, tih l
srgnnde gzm yok.
Ate almaya gidersem, krk vakit sonra dnsem
bile ayn yerde beni bekliyor olur musun?
Kavmim beni terk ederse ve ben kavmimden
kaarsam,
bir kez arkana bakmadan arkamdan gelir misin?
Ot bitmeyen bir vadide yalnzca Allaha emanet
edip gidersem,
sen de beni knamakszn Ona gvenir ve say eder
misin?
midimi kaybettiim anda midim, neemi
kaybettiim zamanlarda cokum,
kalbim igale urarsa halaskrm ve rehberim olur
musun?
Arkadam, yoldam, srdam, ensim,
huzrum, srrum, nrum, znetim, nmetim,
cennetim olur musun?
* * *

Mevlid-i erif


335



ALLAH - ADIN BAHR

Mefhar - i Mevcudt, Hazret-i Fahr-i Alem
Muhammed Mustaf r Salevt

Allh adn zikredelim evvela
Vacib oldu cmle ite her kula

Allh adn her kim ol evvel an
Her ii san eder Allh an

Allh ad olsa her iin n
Hergiz ebter olmaya ann sonu

Bir kez Allh dese evkile lisan
Dklr cmle gnah misli hazan

sm-i pkin pk olur zikreyleyen
Her murada eriir Allh diyen

Ak ile gel imdi Allh diyelim
Dert ile gz ya ile ah edelim

Ola kim rahmet kla ol padiah
Ol Kerim ol Rahim ol ilh

Birdir ol birliine ek yokdrr

336


Geri yanl syleyenler ok drr

Cmle alem yok iken ol var idi
Yaradlmtan Gani Cebbr idi

Var iken ol yok idi ins- melek
Ar fer ay gm hem nh felek

Sn ile bunlar, ol var eyledi
Birliine cmle ikrar eyledi

Kudretin izhr edp hem ol Celil
Birliine bunlar kldu delil

"Ol!" dedi bir kere var oldu cihan
"Olma!" derse, mahv olur ol dem hemn

Hare dek ger denilirse bu kelm
Nice har ola, bu olmaya temm

Pes Muhammeddir bu varla sebeb
Sdk ile nn rzasna kl taleb

Ey azizler ite balarz sze
Bir vasiyet klarz illa size

Ol vasiyyet kim derim hem tuta
Mis gibi kokusu canlarda tte


337


Hakk Teala rahmet eyleye an
Kim beni ol bir dua ile an

Her kim diler bu duada buluna
Fatiha ihsan ede ben kuluna *


* Mevlid-i erif-in mellifi Merhum Sleyman
Sleyman elebi Hazretleri'nin ruhu iin ve bu
satrlar okuyan, dinleyen, okumasna sebep
olanlardan yaayanlarn ruhu makamlarna, ahirete
gm olanlarnnda ruhlarna El-Fatiha.


HAK TEALA BAHR

Hak Teala n yaratd Ademi
Kld Ademle mzeyyen alemi

Ademe kld feritehler scud
Hem an ok kld ol ltf issi cd

Mustafa nurunu alnndan kodu
"Bil habibim nurudur b nur dedi"

Kld o nur ann alnnda karar
Kald ann ile nice ruzigr


338



Sonra Havva alnna nakletdi bil
Durdu anda dahi nice ay yl

it dodu an nakletti bu nur
Ann alnnda tecelli kld nur

Erdi brahimi smaile hem
Sz uzanr eer kalann der isem

bu resm ile mselsel muttasl
Ta olunca Mustafa'ya mntekil

Geldi n ol rahmeten lil'alemin
Vard nur anda karar etti hemin

"Ger dilersiz, bulasz oddan nect
Ak ile, derd ile edin essalat"


VLADET BAHR

efiul'usati fi yevmil'arasat, Hazreti-i Ahmed
Mahmud Muhammed Mustafa r Slevat


Amine hatun Muhammed annesi
Ol sadeften dodu ol dr danesi

339



nki Abdullah'dan oldu hmile
Vakt eridi hefte v eyyam ile

Hem Muhammed gelmesi oldu yakn
ok alametler belirdi gelmedin

Ol Rebiul evvel ay nicesi
On ikinci gice isneyn gecesi

Ol gice kim dodu ol hayrl beer
Anesi anda neler grd neler

Dedi grdm ol Habibin nesi
Bir acep nur kim gne pervanesi

Berk urup kt evimden nagehan
Gklere dek nur ile doldu cihan

Gkler ald ve feth oldu zulem
melek grdm elinde alem

Biri merk biri maribde ann
Biri damnda dikildi K'benin

Bildim anlardan kim ol halkn yei
Kim yakin oldu cihana gelmei

Bildim anlardan ki ol halkn beyi

340


Kim yakn oldu cihan gelmeyi

ndiler gkten melekler saf saf
Kabe gibi kldlar evim tavaf

Hem hava zre dendi bir dek
Ad Snds, deyen an melek


n grnd bana bu iler ayn
Hayret ire kalm idim ben hemn

Yarlp kt divardan nagehan
Geldi huri ban oldu ayan

Bazlar derler ki ol dilberin
Asiye'ydi biri ol meh-peykerin

Biri Meryem hatun idi aikr
Birisi hem hrilerden bir nigr

Geldiler lutf ile ol mehcebin
Verdiler bana selam ol dem hemin

evre yanma gelip oturdular
Mustafay birbirine mutular

alem dahi dikildi yere
Her birisin edeyim nerden nere

341



Dediler olun gibi hi bir oul
Yaradlal cihan gelmi deil

Bu senin olun gibi kadri cemil
Bir anya vermemitir ol Celil

Ulu devlet buldun ey dildare sen
Douserdir senden ol hulki hasen

Bu gelen ilm-i ledn sultandr
Bu gelen tehvid-i irfan kndr

Bu gelen akina devreyler felek
Yzne mtakdrr ins melek

Bu gice ol gicedir kim, ol erif
Nur ile alemleri eyler latif

Bu gice dn olur erbb- dil
Bu giceye can verir eshab- dil

Rahmeten lil'alemindir mustafa
Hem efiu'l-muznibindir mustafa

Vasfn bu resme tertib etdiler
Ol mbarek nuru tergib ettiler

Amine eder vakt oldu tamam

342


Kim vcuda gele ol hayrl enam

Susadm gayet hararetten kati
Sundular bir cam dolusu erbeti

erbeti karmda tutdu hriler
Bunu sana verdi Allah dediler

Kardan ak idi ve hem souk idi
Lezzeti dahi ekerde yok idi

tim an oldu cismim nura gark
Edemedim kendimi nurdan fark

Geldi bir ak ku kandiyle revan
Arkam svad kuvvetle heman

Dodu ol saatte ol sultan- din
Nura gark oldu semavat zemin

Sall aleyhi sellim teslima
Hatta tenali cennetten ve naima

Essalat vesselam aleyke Ya Resulallah
Esselat vesselam aleyke Ya Habiballah
Essalat vesselam aleyke
Ya Seyyidel-evveline velhirin.



343


MERHABA BAHR

Yaradlm cmle oldu adman
Gam gidip alem yeniden buldu can

Cmle zerrat-i cihan edip seda
aruben dediler kim merhaba

Merhaba ey l-i sultan merhaba
Merhaba ey kan-i irfan merhaba

Merhaba ey srr- frkan merhaba
Merhaba ey derde dermn merhaba

Merhaba ey blbl-i ba- Ceml
Merhaba ey derde derman merhaba

Merhaba ey mah- hrid-i Hda
Merhaba ey Hakk'dan olmayan cd

Merhaba ey asi mmet melcei
Merhaba ey aresizler efai

Merhaba ey can- bki merhaba
Merhaba uaka saki merhaba

Merhaba ey kudreti ayn- Halil
Merhaba ey has- mahbub-u Celil

344



Merhaba ey rahmeten lil'alemin
Merhaba sensiz efia'l mznibin

Merhaba ey Padiah- d cihn
Senin iin oldu kavnile mekan


Ey cemali gn yz bedr-i mnir
Ey kam dmlere sen dest-gir

Dest-girisin kamu ftadenin
Hem penah bende-v azadenin

Ey gnller derdinin derman sen
Ey yaradlmlarn sultan sen

Sensin ol sultan- cmle enbiya
Nur-i em-i evliya v asfiya

Ey risalet tahtnn sen hatimi
Ey nbvvet mhrnn sen hatemi

nk nurun ruen etdi alemi
Gl cemalin glen etdi alemi

Oldu zail zulmet-i cehl- dall
Buldu b- marifet ayn-i kemal


345


Ya Habiballah bize imdad kl
Son nefes didarn ile ad kl

Ger dilersiz, bulasz od-dan nect
Ak ile, derd ile edin es-salat

nk ol mahbub-i Rahman Rahim
Kld dnyay cemalinden naim

Birbirine mutalayp her melek
Raksa girdi evk adndan felek


bu heybetten Amine hub r
Bir zaman akl gidp geldi ger

Grd gitmi huriler hi kimse yok
Grmedi olun tazarru kld ok

Huriler ald tasavvur kld ol
Hayret ire ok tefekkr kld ol

evre yann istey kld nazar
Grd kimbir kede hayr'l-beer

yle Beytullaha kar ol Resul
Yz yere vurmu ve secde klm ol

Secdede ba dili tahmid eder

346


Hem kaldrm parman tehvid eder

Debrenr dudaklar syler kelm
Anlayamazdm ne derdi ol hmam

Kulam azna verdim dinledim
Syledii sz ol dem anladm

Der ki ey Mevl yzm tuttum san
Ya lahi mmetim ver- gil ban

mmetim dedi san n Mustafa
Ver salavat sen de an bul safa


Mirac Hazreti Peygamber

Sahib'l hullet-i vetta, verakib'l braki fi leyleti'l
mir'ac Hazret-i Ahmed-i Mahmud- Muhammed
Mustafa ra salevat


Gel beri ey ak od'una yanc
Kendyi mauka ak sanc

Dinle gel mir'acn ol ahn ayan
Ak isen ak oduna durma yan


347


Bir denbih gecesi tahkik haber
Leyle-i kadr idi o gece meer

Ol hmayun baht ol kadri yce
mmhann evine vard gece

Anda iken nagehan ol yz ak
Cennete var dedi Cebrail Hak

Bir murassa ta ve bir hulle kemer
Hem dahi al bir burak- muteber

Ol habibime ilet binsin an
Arm seyreylesin grsn beni

Cebrail n cennette vard revan
Grd kimin krk burak otlar heman

lerinden bir burak alar kati
Yemez, imez, kalmam hi takati

Gzlerinden ya ceyhun eylemi
Cierini dert ile hun eylemi

Dedi Cebrail nedir aladn
Hznile can cier daladn

Baki yoldan yeyip iip gezer
Sen inilersin, cann ne sezer?

348



Dedi brk bin yl durur kim ya emin
Ak durur ban yemek, imek hemin

Nagehan bir n iitti kulam
Ol zamandan bilmezem sau solum

Ya Muhammed deyuben ardlar
Bir seda birden yrekler deldiler

Ol zamandan bilmezem kim nolmuam
Ol adn ismine ak olmuam

Yreim iinde eridi yam
Ak oldu grmeden bu kulam

Cenneti bama ak dar eder
imi veleyl- nehar zar eder

Geri zahir cennet iinde duraram
Ma'nide narn azabn grrem

Ger eremezsem visaline ann
Uruserem terkini can tenin

Cebrail eder buraka ey burak
Verdi Hak maksudunu klma firak

Kimde kim akn nian vardurur

349


Akibet mauka an er grr

Gel beru maukuna er greyim
Yrein zahmine merhem uraym

Ald cebrail burak ol zaman
Ta Cenab- Ahmede geldi heman

Hak selam etti san ey Mustafa
Kim mbarek hatrn bulsun safa

Dedi kim gelsin konuklarm an
Arm seyreylesin, grsn beni

Bu gece zahir olur esrar- Hak
Gsteriserdir san didar- Hak

Zemzem ile doldu kevn ile mekan
Ara varr dediler Fahr-i Cihan

Hem sekiz cennet kaps atlar
Alemin stne rahmet satlar

Gel gidelim Hazrete ya Mustafa
Muntazrdr anda ashab- safa

San cennettten getirdim bir burak
Deveti Rahmandurur eyle yirak


350


Durdu yerinden hemanden Mustafa
Kodu tac bana ol pr safa

ekti ol demde burak Cebrail
nne dt an oldu delil

Tarfetl'ayn ire ol ah harem
Geldi Kudse erdi v bast kadem

Enbiya ervah kar geldiler
Mustafaya izzet ikram kldlar

Pes geip Mihriba ol hayr'l enam
Enbiya ervahna oldu imam

ki rekat kld Aksada namaz
yle emretmi idi ol bi niyaz

Ol gece durmad ceylan eyledi
yle kim eflaki seyran eyledi

Her biirnden trl hikmet grd ol
Ta ki vard Sidreye eriti ol

Cebrailin duradr ol makam
Nh felek ta kim tutaldan nizam

Kald Cebrail makamnda hemin
Dedi an Rahmeten lil alemin

351



Bilmezem bu yollr ben nideyim
Kim garibem bunda kande gideyim

Cebrail dedi Resule ey Habib
Sanmagil bu yerde sen garib

Senin iin yaratld nh felek
ns cinn, hur cennet hem melek

Bundan hatmoldu benim seyrangahm
Maverasndan dahi yok hm

Ban byle emredbtr Zlcelal
Amayam ben bundan te perr bl

Eer geem bir zerre denlu ileru
Yanrm batan aa ey ulu

Dedi Cebraile ol ah- cihan;
Pes makamnda dur imdi sen heman

Rah- akta kim saknr cann
Ol kaan grse gerek cannn

n ezelden ban ak oldu delil
Yanr isem yanym ben ey Halil

Rah- ak sanma gafil serseri

352


Belki katmer nesnedir vermek seri

"Ger dilersiz, bulasz oddan nect
Ak ile, derd ile edin essalat"

Syleirken Cebrail ile kelam
Geldi Refret nne verdi selam

Ald ol ah- cihan ol zaman
Sidreye gitti v getirdi heman

Grd gk ehli ibadettre kamu
Her biri bir trl taatte kamu

Kim tehlil kimi temcid okur
Kimi tesbih kimi tahmid okur

Kimi kyamda kimi klm rk
Kimi Hakka secde klm ba hu

Kimisini ak- Hak alm durur
Valeh hayran' mest kalm durur

Hep gk ehli cmle kar geldiler
Mustafaya izzet ikram kldlar

Merhaba ya muhammed dediler
Ey efaat kn- Ahmed dediler


353


Her biri kutlad mi'racn
Dediler giydin saadet tacn

Yr kim meydan senindir bu gece
Sohbeti sultan senindir bu gece

Ermedi evvel gelen bu devlete
Kimse layk olmad bu ri'fate

nk kamusun grp geti te
Vard eriti ol ulu hazrete

Bi hurufu lafs- sazt ol padiah
Mustafaya sledi b itibah

Dedi kim mahbubu matlubun benem
Sevdiin can ile mabudun benem

Gece gndz durmayp istediin
Nola kim grsem cemalin dediin

Gel Habibim san ak olmuam
Cmle halk san bemde klmam

Ne muradn var ise klam reva
Eyleyem bir derde bin trl deva

Mustafa dedi ya rabbenalalemin
Ey hatabuu atas ok kerim

354



Ol zaif mmetlerin hali ne ola
Hazretine nice anlar yol bula

Gece gndz ileri isyan kamu
Korkarm ki yerleri ola tamu

Ya lahi hazretinden hacetim
Bu durur kim olan makbul mmetim

Hak Tealadan eriti bir nida
Ya Muhammed ben san kldm ata

mmetini san verdim ey Habib
Cennetimi anlara kldm nasib

Ey habibim nedir ol kim diledin
Bir avu topraa minnet eyledin

Ben san ak olucak ey latif
Senin olmaz m d alem e erif

Zatma mir'at edindiim zatn
Bile yazdm adm ile adn

Hem dedi kim ya Muhammed ben seni
Bilrem gremee doymazsn beni

Liyk varp davet et kullarm

355


Ta gelben greler didarm

Tarfet-l ayn iere ol Fahri cihan
mmhan evine geldi heman

Her ne vaki oldu ise serseter
Cmlesin ashabna verdi haber

Dediler ey kble-i slam- din
Kutlu olsun san mir'ac- gzin

Biz kamumuz kullarz sen ahsn
Gnlmz iinde ruen mahsn

mmetin olduumuz devlet yeter
Hizmet kldmz izzet yeter


Evvel Andk

Evvel andk an kim evveldir ol
Evveline bulmad hi akl yol

Evvelin ol evvelidir bigman
Ahirin hem ahiridir cavidan

nk Hak evvelliin bildik ayan
Dinle imdi klaym sn'un beyan

356



Hak Tela ne yaratt evvela
Cmle mahlukattan kim evvel ola

Mustafa nurunu evvel kld var
Sevdi an ol kerim girgidar

Her ne trl kim saadet vardrr
Yahi hu, gerekli adet vardrr

Hak san verdi mkemmel eyledi
Yaradlmtan mufaddal eyledi

Andan oldu her nihan- aikar
Ar- fer- yerde gkte ne ki var

Ger Muhammed olmaya idi ayan
Olmayserdi zemin asuman

Hem vesile olduu in ol Resul
Ademin Hak tevbesini kld kabul

Ger Muhammed gelmeseydi aleme
Tac-i izzet ermez idi Ademe

Nuh ann buldu hem garktan necat
Dai domadan grnd mcizat

Cmle ann dostluuna adna

357


Bunca izzet kld Hak ecdadna

Ceddi olduin ann hem Halil
Nar cennet kld an ol Celil

Hem dahi Musa elindeki asa
Oldu ann hrmetine ejderha

lmeyip sa gk'e buldu yol
mmetinden olmak iin idi ol

Geri kim bunlar dahi mrseldrr
Lk Ahmed ekmel efdaldrr

n temenni kldlar Haktan bular
Kim Muhammet mmetinden olalar

Snnetin tut mmeti ol mmeti
Ta nasip ola san Hak rahmeti

SLEYMAN ELEB


*


358