HERKES N

H P N O Z
Cemal Kondu
Yayn Ynetmeni: Bilal
zbayEditr : Zeynep zkanKapak Tasarm : Gkhan Ko T a s a r m : Y e l i z Y l d z
Genel Yapm : Endl!ans erik "izmetleri#$ Bask : "aziran %&&' stanb(l)**+ : #,&- . /#,'
GE+0
G
E123
Ki4isel Geli4im 5e Ya4ama *anat 6er7isi
3erkez 3ah$ Karao8lano8l( 9ad$Kon(t *ok$ +o:' 3ahm(tbey . stanb(lTel: &%#% //- && /- pb: ;a:: &%#% //- && '&
<<<$7en=7elisim$=om
.
bil7i>7en=7elisim$=om
TRANSIN GSTERGELER
Genel ;iziksel Gster7eler

+abz ya5a4lamas

*ol(n(m hz de8i4ikli8i

+e?es alp 5erme

*8dan derine

"z @kol katalepsisinde art4larA

Bahatlam4 5e y(m(4ak yz hatlar

Csimetriden simetriye 7ei4

Y(tk(nma re?leksinde de8i4iklik

Bedensel hareketsizlik

Katalepsi

"ipnoz ol7(lar

6etayl ;iziksel Gster7eler

GzlerGz bebe8i 7eni4lemesi6on(k bak4DdaklanmaGz krpma tepkisinin kaybolmas

*es kalitesinin de8i4mesi

6eri ren7iCktan koy(ya @da8lmA

6eri TonlarEarlak 5eya de8il

Clt d(dak ebatlarn=eden kalna 5eya hatlarn belir7inden belirsize 7ei4i

HPNOZUN AAMALARI
6o8r(s(n( isterseniz ki4iF hipnoterapi ynteminden yarar.lanmaya karar 5erdi8i an hipnoz(n ilk a4amas
ba4lam4tr$Cma yine yay7n olarak benimsenen 7r4e 7re hipnoz(na4amalar a4a8dadr$
#$ "C;; "E+DZ:
Tam anlamyla bir hipnoz ol(4ma.m4tr$ Telkin alma yetisi artm4tr$ "a?i? hipnozlarda 7z ka.paklarndaki
se8irmelerde artma 7zlemlenir$G B e h a 5 e t GB a h a t l a ma GGz Kapa8 Kat al epsi si GBirbirinden
ayr kas 7r(plar katalepsisiFGC8r 5eya szlen d(y7(lar$Belirtileridir$
%$ DBTC 6HZEY "E+DZ:
Telkin ile katalepsi ol(4t(.r(labilir$ B( dzey hipnozda sol(n(m derin 5e ya5a4tr$ Ksmiamnezi olabilir$GKok( 5e Tat
6e8i4meleriFGCmnezi 5e r akam bl o8(F GCnal ! ezi @C8r
yokl (8(AF GDt omat i k hareket F GKsmi hal(sinasyonlar $Belirtileridir$
,$ 6EB+ "E+DZ:
"ipnoz boz(lmadan 7zler atrla.bilir$ "areketler don(k 5e monotond(r$G"al(sinasyonlar @Eoziti?AF Grsel I
4itselFG+e7ati? "al(sinasyonl arFGT(ha? hareketlerFG"ipnoz sonras telkinlerFGCnest ezi @d(y7(
yokl (8(AF GKo ma t o z F GJy ( r 7 e z e r l i k $ B( tr hipnozda 7zlenebilir$"ipnoz(n derinli8i ile telkinlerin kab(l
7rme ihtimaliarasnda bir orant yokt(r$ Klasik hipnoz anlay4na 7re hip.nozF telkin edilebilirli8e (la4tran bir
aratr sade=e$ Kyleysetelkin edilebilirli8i arttran 7 nedirLK diye kimse sorma ihti. ya= hissetmemi4$ B( 7
kendi 7r4me 7re KbilinaltnnK7=dr$
Tbbi dernekler hin!"#n k#ll$nl%$&n!n$'l'!r %#(
E5etF n7iliz Tp 6erne8i #MM-Nde tbbi hipnoz zerine 4a.hane bir rapor yaynlad$ Cmerikan Tp 6erne8i
sz=leri de#'-ONde tbbi hipnoz(n k(llanlmasn (y7(n 7rdler$ Trki. yeNde ise henz yasal bir dzenleme yokt(r$
Hin!"$ n$&l )irilir( O*! hin!" n$&l+,renilir(
"ipnoz (y7(layan ki4inin 5erdi8i direkti?ler do8r(lt(s(ndahipnoza 7irilir$ "ipnoz seanslar srasndaF belirli ama
ya dahede?ler iinF hipnoz (y7(layan ki4inin 8retmesiyle ki4iF iste.di8i taktirde kendi kendine hipnoza 7irebilir$ B(na
DTD "E.+DZ ya da *E1; "E+DZ ad 5erilir$ "ipnoz seans srasn.da 5erilen basit i4aretlerF kelimelerF hareketler
dahi ki4iyi ken.di kendine hipnoza sokmaya yeter$ "ipnozF 8renilen bir d(.r(md(r$ Bir sonraki hipnoz bir n=ekinden
kolayF ab(k 5ederin ol(r$
Hin!"$ )ir%e% ne k$d$r "$%$n $lr(
Baz insanlar ,& saniyede bile hipnoza 7irebilirkenF baz in.sanlar hipnoz haline an=ak /- dakikada (la4abilirler$
"ipnozane kadar srede 7ire=e8inizF daha ok sizin hipnoz olma yete.ne8inizle il7ilidir$ Cn=ak "ipnoz (zmannn
kim old(8( 5ek(lland8 teknikler 5e szlerde b( sreyi etkileyen nemli?aktrlerdir$
Hin!"d$ iken hi- h$*rl$%$k i&*e%edi,i%-!k k+*. $nl$r% h$*rl$r&$% ne !l#r(
lk seyretti8iniz anda sizi ok kork(tan bir kork( ?ilmi na.sl kiF de?alar=a seyredin=e sizin iin komedi ?ilmi haline
7eli. yorsaF hipnozdayken hatrlad8nz 5e sizin kt diye nitelen.dirdi8iniz 4eyler teda5i edi=i 4eyler olabilir$ Tabi b(
her 4eyihatrlamann sizin yararnza ola=a8 anlamna 7elmez$ yi bir"ipnoz (zman han7i bil7inin a8a
kt8nda yararl olabile.=e8iniF han7i bil7inin ortaya kt8nda yararl olmaktan okzararl olabile=e8ini bilir
5e sor(larn ona 7re ynlendirir$Cyr=a "ipnoz (zmanF (y7(ns(z 5e ki4inin aklamak isteme.di8i bir sor(
sord(8(ndaF ki4iler s(sarlarF kesinlikle bir =e5ap5ermezler$ B( trl =e5ap 5erilmeyen kon(lar
zerine "ipnoz(zman 7iderseF hipnoz 7enellikle zamanndan n=e sona erer$;arz edelim kiF sor(nlarnzn temelinde
baz kork(lar 5ar$Bazen b( kork(larnz tanmak sor(nlarnzdan k(rt(lmanzsa8laya=ak anahtar olabilir$
En kt d4man tannmayan d4.man old(8( 7ibi en kt kork( da tannmayan kork(d(r$"ipnoz srasnda da
kar4la4a=a8nz 5e kon(4a=a8nz 4ey.ler sade=e size ait 4eylerdir$ +asl kiF dolabnza kork(n bir
4eykoymam4sanzF dolabn kapsn aarken korkm(yorsanzP ya.4amnzda kork(n bir 4ey yapmam4sanzF
hipnoz esnasndakork(n 4eylerle kar4la4ma ihtimaliniz de yokt(r$ Cma b(demek de8ildir kiF ki4i hipnoza
7irdi8inde (n(tmak istedi8ideneyimleri ile yzle4ir$ B( deneyimlerin zlmesi b(nlartekrar tekrar ya4amaktan
7emez$
HPNOZ/A NELER 0AANIR(
"ipnoz( ya4att8m ki4ilerin hipnoz tanmlarF bireysel?arkllklar 7sterebilmektedir$ Yeryznde ne kadar
insan5arsaF o kadar ?arkl hipnoz tanm 5ardr diyebilirim$ Ki4inin"ipnoz hakkndaki bil7isiF hipnozdan
beklentileri 5e yaptk.lar hipnoz tanmn etkilemektedir$ "erkes hipnoz seanssonrasnda ?arkl tanmlamalar
yapabilir$ B( tanmlamalarnbazlarQG"i pnoz
i sel l e4mekmi 4$ G0ok ho4 bir d(y7(d(r$G"ipnoz isel h(z(r( yakalamak 7ibi bir 4eymi4$
"ipnoz(zman ise zaten bizde 5ar olan 5e ?ark etti8imiz b( i.sel h(z(r sayesinde sor(nlarmzn kar4sna daha
7lkmamz sa8layan ki4idir$GTm ener!im beyni mden toplanm4t $ G"ipnozda beynim tm bask 5e
yklerden k(rt(l(yor$G"ipnoz sade=e beyin olarak 5ar olmak 7ibi bir 4ey$ Reher 4ey ok
berrakla4yor$GKendinizi resetlemek 7ibi bir 4ey$G0ok yo8(n bir (y(4(kl(k haliydi$G"ipnoz insann
kendini b(lmasym4$ Tm =e5aplarbendeymi4$G"ipnozda 5=(d(ma yaban=la4rkenF benli8ime yakn.
la4t8m hissettim$GKendimi ameliyattan km4 7ibi hissediyor(m$
G;arkl bir dnyaym4 yah( b( hi pnoz$GBir param sizi dinleyebilirken di8er param ba4ka
bir yerdeydi$G0ok a 8r l a4t m$ GGari p 4eymi 4 b( hi pnoz$ G*anki b(rada de8ildim$ *anki kendi
5=(d(ma d4ardanbakyord(m$"ipnoz(n ob!ekti? kriterlerle llebilmesi kon(s(nda4yle denir: Kki insan
ayn miktarlarda elektri8e mar(z kalsaFelektri8in b( iki insan zerinde meydana 7etirdi8i etkiler 5eki4ilerin
elektri8e 5ermi4 old(8( tepkiler m(tlaka ?arkl ol(r$B(n(n 7ibi hipnoza mar(z braklan insanlarn da ?arkl
4eyler ya4ayarak ?arkl tepkiler 5ermeleri do8aldr$ K"ipnoz deter.ministik @ayn ko4(llarda ayn
son(lar do8(ranA bir yapdade8ildir$ zetle standart bir hipnoz yokt(r$
/E1K HPNOZ ETLER
Ki4isel hipnoz:
Bir ki4inin hipnoz edilmesi anlamna 7elir$
Gr(p hipnoz(:
Bir 7r(b(n ayn anda topl(=a hipnotizeedilmesi 4eklinde yaplr$
Kollekti? hipnoz:
Kalabalk saylabile=ek insan topl(l(8(n(nhepsinin hipnoz edilmesidir$Gr(p hipnoz(n hipnoz olan ki4i say.sF kolekti? hipnozda hipnotize olan ki4i saysndan old(ka
azdr$
*osyal hipnoz:
0ok 7enel olarakF topl(m zerinde (y7(la.nan kontrol 5e basknn son(=(d(r$ Topl(mdaki her bireyinbireylerin topl(
olarakF (y7(lanan kontroll telkinlere (y(m.l( da5ran4 7stermeleri en belir7in 7ster7esidir$ *osyal hip.noz(
(y7(layan ki4iler topl(m liderleridir$
Dto hipnoz @a(toA:
Ki4inin kendi kendini hipnotize etme.sidir$ "ipnoz hakknda bil7i sahibi olan 5e hipnoz olmay 8.renmi4 herkes
oto hipnoz (y7(layabilir$
Yolhipnoz(:
zellikle (z(n yol 4o?rlerinin ba4na sk sk 7e.len bir hipnoz trdr$C4r yor7(nl(kF (yk(s(zl(kF sessizlikF tra.?i8in serbest 5e rahat ol(4(F (z(n 5e dz yol 5eya
aklnda olan her.han7i bir sor(n ki4inin yol hipnoz(na 7irmesine neden olabilir$
Jyankken hipnoz@daydreamA:
Ki4inin 7zleri akkenhayal 7rmesi 7ibi bir d(r(md(r$ Ki4iye telkin 5erilirkenF 7z.lerin ak kalmas telkini
5erildi8i zamanF 7zleri ak bir 4e.kilde ki4inin transa 7irmesidir$
*rekli hipnoz:
n=e transa sok(lan ki4iF derin transaalnd8ndaF transn (z(n srmesi telkin 5erildi8inde ya4anan(z(n sreli
hipnoz halidir$
HPNOZU ETKLE0EN ARTLAR
"ipnoz Jy7(lamas yapla=ak olan ortamn ?iziksel 4artla.rnnF transa 7ire=ek olan ki4ileri ?iziksel 5e zihinsel
olarakF ra.hatsz edi=i olmamas 7erekir$ Drtamn ?iziksel zellikleri ara.sndaP 7rltszF sakinF ha?i? aydnlkF
dolayl 4klandrlm4Frahatlat= bir kok(s( olmaldr$ ;iziksel sor(nlar b(l(nmayanbir e5re ba4arl bir
hipnotik trans iin old(ka etkilidir$"ipnoz yapla=ak odann so8(k 5eya s=ak olmamas 7e.reklidir$ Cksi halde
4yen 5eya terleyen bir bedenF bilinlizihni (yank t(tmaya al4a=a8ndanF (y7(lay= hipnoz (stasiin transa
almak ok zorl( bir sre ol(r$Baz insanlarn rahatszlklar dolaysylaF odann nemli yada ha5asnn k(r(
olmasndan rahatsz olmalar d(r(m(ndaortam ha5as de8i4tirilmelidir$ Klimalarn ha5a akmnn tran.sa
7ire=ek ki4ilerin zerine do8r(dan 7elmesi kesinlikle en7el.lenmelidir$ B( zihinsel h(z(r( bozd(8(ndan dikkat
edilmesi7ereken bir nokta olarak kar4mza kmaktadr$B(nlardan ba4kaF hipnoz ola=ak ki4inin rahat edebile=e8i5e
ba4n rahata dayayabile=e8iF belki ha?i? yatrlabilenF kon.?orl( bir kolt(k hipnoz(n do8al yapsn ba4arya
7trebile.=ek bir etkendir$ rne8inP baba kolt(8( 5eya TR kolt(8( ola.rak adlandrlan kolt(klarF ki4inin (zanmasn
7erektiren psi.kolo7 kolt(klarndan daha (y7(n bir hipnoz kolt(8(d(r$Cyr=a ba4arl bir hipnoz seans iin zihinsel
olarak rahat.szlk 5eri=i 4eylerin de b(l(nmamas 7erekir$ rne8inF idra.r sk4m4 5eya yarm saat
sonra nemli bir rande5(s( olan ya da yannda hipnoza 7irmek istemedi8i insanlar b(l(nan
ki4ilere hipnoz (y7(lamaya al4mak ba4ary ol(ms(z ynde et.kileye=ektir$ B(n(nla birlikte e5rede 5ar olan her trl (yar=ki4inin transa
7irmesinde 5e transn derinle4tirilmesinde k(lla.nlabilir$ B( be=erinin kazanlmasF zamanla artan deneyimlereba8l old(8(ndan ba4lan7ta
b( 7ibi ?aktrlere dikkat etmekama=a (la4ma yol(nda yararl ola=aktr$ "ipnoz ile il7ili merakedilen kon(lardan biri de herkes hipnoz yapabilir
mi 5e b(n(niin do8(4tan 7elen baz zelliklere sahip olmak m 7erekiyorL"ipnoz(n nasl yapld8n 8renmi4 akl ba4nda hemen
herkeshipnoz yapabilir$ Eek ok ki4inin zannetti8i 7ibi hipnoz yapanlar7izemli 5e do8(4tan 7elen baz 7lere sahip de8illerdir$B(n(nla birlikte
hipnoz sade=e ki4iyi trans d(r(m(na al.mak de8ildir$ Bir ki4iye sabit bir noktaya bakmasn syleyipsrekli 7zlerin
a8rla4yor$$$ kapanyorlar$$$ (yk(n 7eliyor der.seniz eninde son(nda 7zleri yor(la=ak 5e kapana=aktr$ Jy.k( ile il7ili
telkinleri tekrarlarsanz da (y(ya=aktr$ EekiF yasonraL *onra ne diye=eksinizF nasl diye=eksinizLnemli olanF ki4ide
bir trans hali yaratmak de8ildir$nemli olanF yaratlan b( trans d(r(m(n( ki4inin lehine k(l.lanabilme bil7isi 5e
be=erisini 7sterebilmektir$ Yoksa transaalmakla bir otomobilin kap(t(n( ap otomobilin motor(nabakmak arasnda
bir ?ark yokt(r$ E8er arzann nerede old(8(.n( tespitten 5e tamir bil7isinden yoks(nsanz motora hayrankalr 5e
tekrar kapatrsnz$ 4te b( bil7i 5e be=eriyi kazanm4insanlarn rahatlat=F y(m(4ak 5e etkili bir ses ton(na
sahipolmalarF ana dilini 7zel kon(4abilmeleriF tela??(z(n(n dz.7n olmas 7ibi zellikler hipnoza alma i4lemini
kolayla4trr$Cyn zamanda hipnoz (zmanF hipnoz denemesi srasnda a=e.le=i da5ran4lardan saknanF
kar4sndakine 75en telkin edertarzda kon(4an 5e yapt8 i4te pro?esyonel old(8( ima!nkar4sndakine
aktarabilen bir yapda olmaldr$
Konsantrasyon yetene8i yksekF kendine 75eni tam 5e yapabile=e8ine inanm4 bir hipnoz (zmanF b( d(y7(lar
kar4.sndakine de yansta=a8ndan hipnozla il7ili arz( 5e iste8ini yksek t(tmaldr$ "ipnoz(n sade=e bir bilim
de8ilP ayn za.manda da bir sanat old(8( inkar edilemez bir 7erektir$ B(nedenle iyi bir hipnoz (zmanF olabilmenin
temel 4artnn daPn=elikle insan iyi tanmakF insan se5mek 5e kar4sndakinind(y7(larn kendi d(y7(lar
7ibi hissedebilmek old(8( (n(.t(lmamaldr$ Yine hipnoz(n ynn seans srasnda tam ola.rak ba4arl bir 4ekilde
(y7(layabilmek iinP hipnoz (zman ye.rine 7re otoriterF yerine 7re 4e?kat dol(F yerine 7re de da.n4ann
beklentilerine =e5ap 5erir bir (zman ki4ili8ine sahipolmas 7erekmektedir$ 6aha n=e b(l(n(lmam4 bir e5re ba.4arl
bir hipnotiktrans iin old(ka nemlidir$"ipnoz yapla=ak odann ok so8(k 5eya ok s=ak olma.mas 7ereklidir$
Cksi halde 4yen 5eya terleyen bir bedenFzihni kendi zerine eke=e8indenF hipnoz (y7(lana=ak
ki4i yo8(nla4amayan zihnin transa 7irmesi beklenemez$ Baz in.sanlar sol(n(m rahatszlklar 5eya hassasiyetleri
nedeniyleodann nemli ya da ha5asnn k(r( olmasndan da 4ikayetiolabilmektedirler$ Cyn zamanda =ereyanda
kalmak isteme. yen insanlar klimann yaratt8 ha5a akmn problem edebil.mektedirler$ B( da zihinsel h(z(r(
bozd(8(ndan dikkat edil.mesi 7ereken bir nokta olarak kar4mza kmaktadr$
HPNOZA U0GUNLUK
Ero?esyonel olarak b( i4i yapmayan bir hipnoz (y7(lat=sFhipnoz hakknda ok bil7isi olmadan da
baz insanlara hipnoz yapabilir$ B( (y7(lat=dan ok hipnoz (y7(lanan ki4inin hip.noza olan el5eri4lili8inden
kaynaklanr$ B( 7ibi insanlar 5ar.ken hipnoza kar4 diren 7steren insanlar yok m(L Elbette5ar$ 6eneyimli hipnoz
(zmanlarnn bile transa almakta zor.landklar insanlar da 5ardr$ Elbette b( o ki4inin hipnoza 7i.remedi8i 5eya
7iremeye=e8i anlamna 7elmez$ B( d(r(m o ki.4inin herhan7i bir nedenden dolay hipnoza diren 7sterdi8i.nin
kantdr$ 3$ Eri=kson b( kon(da K6irenli ki4i yokt(rF be.=eriksiz hipnozitr 5ardr$K demi4tir$ Eri=ksonNa 7reP
hipnoz(zmannnF ki4inin diren=inin nedeni 5e ortadan kaldrma yo.l(n(F ki4iyle ol(4t(ra=a8 iyi bir (y(m
sre=inde zmesi 7ere.kir$ Byle bir (y(m be=erisiF hipnoz(n sanat old(8(na en b. yk kanttr$ *on( olarakF
her insana hipnoz (y7(lanabildi8ibir 7erektir$ "ipnoz hakknda yaplan ara4trmalara 7reFherkes 7nde '& ila
#&& dakikada bir do8al yollarla transa7irmektedir$Gnde #/ . #- kez kontrol d4 7eli4en b( hipnoz haliniF ki.
4inin kontrol altna alarak yararna k(llanabile=e8i bir hale7etirmesi mmkn mdrL Bilinaltmzn 7n
yzne kt8b( anlardan ?aydalanmann yol( nedirL +asl kendimizi istek.lerimiz do8r(lt(s(nda
ynlendirebilirizL B( 5e benzeri sor(la.rn =e5abn b( kitab ok(rken b(labilmeniz iinF size ta5si. yem b(
sor(lar aklnzn bir kenarnda b(l(nd(rmanzdr$Dla8anst yantlara kendiniz (la4t8nz 7re=eksiniz$$$
"ipnoz olmak 5e hipnoz ola=ak ki4inin ya4 arasnda birili4ki elbette 5ardr$ *ylenilenleri anlayp
(y7(layabile=ek 5edikkatini belli noktalar zerinde toplayabile=ek kadar by.m4 o=(klar kolay=a hipnoz
edilebilirler$ 0o=(k sylenilenle.ri henz anlaya=ak bir ya4ta de8il ise ona hipnoz (y7(lanma.mas daha do8r(d(r$
1iteratrlerde / ya4 zerindeki o=(kla.rn hipnoz edilebildi8ine dair bil7iler b(l(nmaktadr$ M.O ya45e zerindeki
o=(klar hipnoz edebilmek eri4kin insanlara7re daha kolaydr 5e daha etkili son(lar kazandrr$ 4te b(nedenleF
hipnoz (y7(lama ba4lan7=na en (y7(n ya4 7r(b( M5e zeri ya4 7r(b( olan o=(klardr$ B( ya4 7r(b(ndaF
hipnoz.la teda5i olmaya istekli olan o=(klarn teda5ilerinde hipnozba4ar oran old(ka yksektir$0ok ya4l
insanlarF akl hastalarF b(naklarF zeka zrlinsanlar da ise hipnoz (y7(lanmaz$ Bazen bir ki4i bir hipnoz
al4masnda transa 7iremez 5ekendisine hipnoz yaplmad8n iddia ederF oysaki ayn ki4iba4ka bir hipnoz
(zman tara?ndan kolaylkla transa alnabi.lir$ B( ki4isel direnlerle il7ili bir kon(d(r$ Cyn 4ekilde yalnzba4na
hipnoza diren 7steren baz insanlar 7r(p hipnoz(naalndklarnda kolay=a hipnoz olabilmektedirler$3eslek
7r(plarnn bile kolay hipnoz olmak zerinde etki.si 5ardr$ 3eselaF ast.st ili4kisinin 5e belli bir hiyerar4ik yap.
lanmann old(8( meslek 7r(plarnda al4anlarF di8er meslek.lerde al4anlara oranla daha kolay transa 7irerler$
Cst stili4kisinin hakim old(8( mesleklerde al4anlarn zihinleriF zaman iinde kendili8indenF alnan emirleri
sor7(lamadan (y.7(lama ynnde pro7ramlanr$ 6i8er bir deyi4leF zihinlerininkritik etme zelli8iF kendinden stte
old(8(n( d4nd8 ki.4ilere kar4 kapal hale 7eer$ "ipnoz (y7(laya=ak (zmannF b( mesl ek
7r(b( zeri nde N st N i ma! yar at mas kol ayl k sa8layabilir$ Elbette kiF kar4nzdaki insan hipnoza
almanziin byle bir 7enelleme yeterli de8ildir$ B( ki4iyi yakndan ta.nmanz sa8laya=ak ip(lar
edinmelisiniz$
HPNOZAU0GUNLU1UN L2M2
"ipnoza (y7(nl(8(n llebilir zellikleri 7n be 7n ar.tarak kab(l edilmektedir$ Baz testler k(llanlarak bir
ki4ininhipnoza yatknl8n lmeniz kolayla4r$
HPNOZ/A GZLEMLENEN3AZI 4ZKSEL /E1KLKLER

+abz at4nda azalmaF

Be?lekslerde de8i4meF

Yz i?adesinde de8i4iklikF

+e?eslerin ya5a4lamasF dzenlenmesi 5e derinle4mesiF

Telkine ba8l olarak 5=(t ssnda art4 5eya azalmaolabilir$ Telkin olmad8 d(r(mlarda ise 5=(t ssnda7enellikleF
seansn ba4larnda azalmaF sonlarnda iseartma 7zlemlenebilir$

Kan basn=nn d4mesiF

Kalp ritminin ya5a4lamas 5e dzenli olmasF

Dksi!en tketimi artmasF

Kas 7e54ekli8inin artmasF"ipnozda - d(y(n(n her biri daha hassas al4r$ Baz in.sanlar serinleme
hissederkenF bazlar 5=(tlarnda karn=a.lanma hisseder$ "ipnoz esnasnda bilinaltnn dili olan
ima! yaratma i4le5iF yo8(nla4ma 5e srdrme 7= artar$ "ipnozsrasnda ol(4t(r(lan ima!lar hallsinasyonlar
kadar =anlolabilir$ *inir sistemiF b( ima!inasyon sre=inin son(larnkaydedebilir$ B(ndan sebepleF yllar
n=esine ait 5e hatta o.=(kl(k yllarna ait anlarmz bile hipnozda net bir 4ekilde=anlandrlabilir$Bir
hipnoz seans sonlandktan sonra ki4ilerden ilk istedi8im4ey saatin ka old(8(n(F saate bakmakszn tahmin etmeleridir$ Kolay kolay do8r(
tahminde b(l(nan olmaz$ 0nk zamanal7sF hipnozda d4 olaylara 7re de8il deF isel ya4antlara 7.re
meydana 7etirilir$ Zaman al7sF isel ya4antlarn hzn bazalr 5e isel ya4antlar ya5a4 old(8( iin
hipnozdaki ki4iye7enellikle hipnozda kald8 sre ok ksa 7elir$
HPNOZNERELER/E KULLANILIR(
"ipnoz 7enel anlamda d4n=elerinizi de8i4tirmedeP zihni.nizi k(llanarak 5=(d(n(z(F da5ran4larnz 5e
ksa=as haya.tnz kontrol etmede k(llanlr$

Tpta:
Genellikle psikiyatriF =errahiF dermatolo!iF n.rolo!iF kadn do8(m blmnde do8(m a8rlarnnkontrolndeP
di4 hekimli8indeF ameliyat 5e di4 ekimin=esi anestezide k(llanlabilir$

EsikiyatrideP
sinir 5e kay7 boz(kl(klarndaF histeriF as.tmF (yk(s(zl(kF her trl kork(n(n 7iderilmesindeP si.7araF alkolF
(y(4t(r(=( 7ibi al4kanlklarn zmndeFa4r kilo 5e yeme boz(kl(klarnnF konsantrasyon ek.sikli8ininF
7nlk stres 5e skntlarn 7iderilmesindek(llanlr$

E8itimde:
Konsantrasyon sa8lamaktaF z75enin 7eli4.tirilmesindeF ders al4madaF ha?zay k(55etlendirme.deF stresin
7iderilmesinde k(llanlr$

8renme steksizli8i:
Cilelerin Ko=(8(mF ald8 zelderslere ra8menF niye ders al4myorK sor(s(naF d(.r(m(
de8i4tirerek =e5ap sa8lamakta k(llanlr$ 6ers.leri se5me 5e disiplinli al4ma al4kanl8
hipnoz ile
sa8land8ndaF 8ren=inin hayatnn dnm noktasnhaline 7elir$

z75en Eksikli8i:
Topl(l(k nnde kon(4amamaFkararszlkF ba4lad8 i4i bitirmemeF ekin7enlikF (tan.7alkF kendisi hakknda
ol(ms(z d4nme 7ibi biroksor(n(m(z(n nedeni z75en eksikli8idir$ B( kon(n(nba4ka bir zm olmad8 iin
hipnoz b( kon(n(n tekzmdr$

Zay?lama:
6iyet 5e e7zersizler belirli bir lye 7elme.nizi sa8lasa da istedi8inize (la4mak kon(s(ndaF ya datekrar 5erdi8iniz
kiloy( almamanz kon(s(nda size pek yardm= olamayabiliyor$ "ipnoz ile bilinaltna yeni ye.me al4kanl8
kazandrld8nda kilo 5ermenin zorl(8(da ortadan kalkyor$

;obiler:
*ize mantksz 7else deF ba4na 7eldi8inde ken.dinizi a=iz hissetti8iniz karanlkF kapal yerF (a8a bin.meF
ykseklik 7ibi kork(larF akl mantk dinlemiyor$lalarsa b( sor(n( sade=e bastryor$ 0zmleyemiyor$0zm yine
hipnozdan 7eiyor$

*i7aray Brakma:
6aha n=e en az bir kez si7aray b.rakmay denemi4 olanlar iin (y7(lanabilir$ *i7aray b.rakt8nzda
hissetti8iniz d(y7(larn (zakla4trlmasnsa8laya=ak al4malar size ok kolaylk sa8laya=aktr$

9insel Eroblemler:
Erkeklerde ereksiyonF kadnlardaor7azm 5eya birle4me sor(n( olarak tanmlayabile=e8i.miz sor(nlara 5ia7ra 7ibi
ilalara ba8ml olmak isteme. yenler iinF tad 7arip olan 4eyler yiyip imekten dahakolay 5e etkili bir yntemdir
hipnoz$

stemsiz Cl4kanlklar:
Trnak yemeF parmak emmeFsa koparma 7ibi tik olm(4 al4kanlklarn sizi d4rd8
kt d(r(mdan bktysanzF ister yeti4kin ol(n istero=(kF hipnozla en ksa zamanda b( sor(ndan
k(rt(.labilirsiniz$

Cltn )slatma:
Yaknda 7eer sylemiyle nemsiz bir4eymi4 7ibi o=(klarda nemsenmeyen b( d(r(mF o.=(k ok(la ba4lad8nda
hala de5am ediyorsa daha dakt son(lara neden ol(r$ B( rahatszl8n pek az ro.lo!ik nedenlerden kaynaklanrF
7enellikle psikolo!ik k.kenlidir$ E5lenmek zere olan 5eya askere 7ide=ek olanki4ilerde a4r stresten dolay da
ya4anabilir$ *on are ol.masa bile b(rada da hipnoz(n etkili old(8(ndan bahse.debiliriz$

6(y7(sal *or(nlar:
Jyk(s(zl(kF sinirlilik 5e di8erd(y7(sal sor(nlarn zm iin hipnoz neredeyseS#&& etkilidir$ Karakter
boz(kl(8( olmad8 sre=ekesin =e5ap alabile=e8iniz d(r(mlardr$

6il 8renme:
Yaban= dil 8reten k(r(mlarda en yay.7n sor(n 8renememektir$ E8er dil 8renmeye 7idip8renemediysenizF her
d(r(mda 7itti8iniz k(r(ma ya da8retmene hata b(lmak kesinlikle hakszlktr$ 8reni.le=ek bil7ilerin ok hzl
(n(t(lmasF 8retilmedi8inden ya da 8retilemedi8inden de8ilF 8renen ki4inin yete.rin=e tekrar etmemesinden 5e
dili zmseyememesin.den dolay bilinaltnda yeterin=e 7l bir iz brakama.masdr$ B( 7= hipnoz ile
d4ardan sa8lad8nzdahipnoz yntemi dil 8renmede en byk yardm=nzol(r$

"(k(kta . Emniyette:
CmerikaNda polisF tanklarnba4larndan 7eenleri 5eya 7rdklerini detayl olarakanlatmalar iin hipnozdan
?aydalanmaktadr$ Hlkemiz.de henz yasal bir yntem olarak kab(l 7rmemektedir$
*anat 5e 4 6nyasnda:
*tresten k(rt(lmadaF dikkat5e konsantrasyon( arttrmadaF yeni pro!eler 5e i4lerretmek iin d4n=e berrakl8
sa8lamada k(llanlabilir$

"ipnoz( teda5i metod( olarak k(llanan doktor saysok azdr$ 0o8(nl(8( hipnoz ola8an teda5ilereF zellik.le
ameliyat 5e ila=aF ek olarak k(llanlr$ "astalklarnteda5isi iin sradan hipnoterapistlere ba45(rmak sa.
kn=aldr$ 0nk 7enellikle teda5iyeF te4hisi tam olarakbelirlemeden ba4lanmaz$ B( yzden hastalklarn teda.
5isi iinF hipnoz(F bir teda5i metod( olarak k(llanandoktorlara ba45(rmalyz$ "ipnoz ile teda5i ama=nz5arsaF
n=elikle doktora 7idip 7erekli te4hisin kon(lma.sn sa8lamalsnz$
HPNOZUN TARHES
"i pnozF t ari hi boy(n=a bi rok se?er yok sayl mayaF reddedilmeye al4lsa da 5arl8n kab(l ettiren
sre8en bir bi.lim olarak b(7nmze kadar 7elmi4tir$ Cd 5e 4ekli tarih bo. y(n=a ?arklla4sa daF 4( anki haliyle
7nmze (la4abilmi4tir$Gemi4te hipnozla yaplan teda5iler psikoterapi 5e psikanali.zin temellerini atm4tr$ ;arkl
dnemlerdeF ?arkl 4ekillerde(y7(lanan hipnoz hakknda biraz bil7i 5ermek isterim$
An*ik $,
"ipnoz antik a8dan beri k(llanlan bir teda5i 4eklidir$0inlilerF 3srllarF branilerF "ind(larF ranllarF Bomallar
5ebirok (y7arlk hipnoz( teda5i yntemi olarak k(llanm4tr$/&&& yl n=e 0inNde ya4ayan Tan7 Tai adnda bir ki4iF
hasta.larn 5=(tlar zerinden 7eirdi8i paslar 5e sim(ltane szler.le teda5iler (y7(lamaktayd$ Cyn yntem Tan7
TaiNden iki yzyl sonra "indistanNda Reda tara?ndan benzer prosedrlerile tanmlam4tr @Gra5itz #',, aA$Cntik
Y(nanistanNda Ces=(lapiosN(n elleri ile hastalarndabir e4it (yk(ya benzer bir hal meydana 7etirerek
teda5iler(y7(lad8 bilinmektedir$ Ces=(lapiosF kendisine olan 75eni.nin 5e inan=nn teda5isinin son(=(na
byk katks old(8(.n( d4nyord($ "ipnoz 75enF inan 5e istekle ba4lar k(ra.lF 7nmz modern hipnoz
anlay4nda da aynen 7eerlidir$Cntik a8 insanlarF 7nmzde bile hipnoz hakknda okbir 4ey bilinmemesine
baklarakF hipnoz(n mekanizmas
hakknda ok ok az bil7iye sahip olmasalar daF hipnoz( birteda5i ara= olarak k(llanmaya ekinmemi4lerdir$
Gnmz.de ise hipnoz(n do8as hakknda ok bil7iye sahip ol(nmad.8 iinF hipnoz( kab(l etmeyen insanlar
o8(nl(ktadr$ Cntika8da bile hipnoz (yk( halinde teda5i olarak 7rlrkenF b.rakn halkF baz doktorlarn bile
hipnoz( sade=e bir (yk( ha.li olarak tanmlamasF 7nmz insannn ne kadar 75ensizold(8(n(n bir kant
de8il midir siz=eL
Me&%er n5e&i /+ne%
#-&&Nl yllarn sonlarndaF batl bilim adamlarF zihinsel7lerin sa8lk zerinde nemli etkileri old(8(na dair
bil7ile.re (la4m4lardr$ "eronymo(s +ymanF ima!inasyon(n 7= 5einsan sa8l8na etkisi hakknda yazlar
yazd$ Teda5ideF ima!i.nasyon 7=nn k(llanlan ilalarn kalitesinden ok dahaetkili old(8(n(
sa5(nm(4t($#-$ yzylda Eetr(s Eomponat(s ma7netik etkilerle birliktek(llanlan ima!inasyon(n 5e hastann
iyile4me iste8inin kan5e r(h( etkileye=e8ini syledi$ Cyn a8da Eara=els(s da "i.pokratUn d4n=elerine
katlarak inanlarn sa8lk 5e hasta.lklar zerine kritik etkilere sahip old(8(n( syledi$3esmerin al4malar
biroklar tara?ndan dinamik psiki. yatrinin ba4lan7= olarak kab(l edilir$ "ipnoz(n tarihesi de3esmer ile
ba4latlr$ Dysa hipnoz(n -&&& yllk tarihi 5ardr$D zamanlar henz psikolo!i bilimi do8mam4t$;ranz Cnton
3esmer @#M,/.#O#-A hipnoz tarihinde birdneme adn 5eren bir ki4idir$ nsan hayatnda yeni
birdnya ke4?etti8i iin kendisi 9ristopher 9olomb(s ile kyas. lanr$ B( her iki ka4i?in hayatlar da
benzerlik 7stermektedir$"ayatlar hakknda ok ?azla bil7i olmasa daF her ikisi de
hayatlar boy(n=aF b(ld(klarnn mit ettiklerinden ?arkl5e yanl4 4eyler old(klarn bilmeden
ya4am4lardr$ 3esmerNin b( kon(lara merak sarmas ho=as sayesinde ol.m(4t(r$ Eeder Gassner @#M%M.#MM'A
3esmerNin ho=asF C5(s.t(ryal bir papazdr$ #M-O ylnda is5ireNnin Klsterle yresin.de rahiplik hayatnn
sekizin=i yln ya4arkenF 4iddetli ba4 a8.rlar 5e ba4 dnmeleri nedeniyle strap ekmeye ba4lad$ B(tr
a8rlarnF iindeki 4eytann oy(n( old(8(na inanarakF ki.lisede halk topl(msal d(a 5e 7nah kartmaya
da5et etti$B( (y7(lama kendi problemlerinin ortadan kalkmasn sa8la. yn=aF ayn yntemi ba4ka problemler
iinde denedi$ 0zm.ledi8i her sor(n rahibe 4hret 7etirdi$ Bahip (y7(lad8 b( yntemden kendisine
(la4amayan insanlarn da ?aydalanma.s ama=ylaF bir kitapk yaynlad 5e teda5i
yntemleriniaklad$ Teda5i iin n=elikle hastann iznini alan rahip GassnerFhastaya "z$ saNya olan inan=nn
hastal8n teda5isinde belir.leyi=i ola=a8n sylerdi$ *onra Gassner KE8er b( hastalktado8a tesinde bir nitelik
5arsaF "z$ sa namnaF on(n kendini7stermesini emrediyor(m$K derdi$ Yani kendi inan=na 7reF4eytan hastal8n
belirtilerini 7stermeye da5et ederdi$ "as.talar derhal kon5lziyonlar ser7ilemeye ba4lard$ E8er her.han7i bir
semptom ortaya karsaF hasta teda5i edilmi4 saylr.d$ E8er hibir semptom 7rlmezseF Gassner o
hastalklarKor7anikK teda5i iin hekime ha5ale ederdi$
Me&%er /+ne%i
3esmerF GassnerNe yapt8 bir ziyaretten sonra ondan etki.lenerek kendi teda5i yntemini 7eli4tirmi4tir$
3esmerNin teda.5i yntemi / ilkede in=elenebilir$
#A+arin ?iziksel bir s5 tm e5reni dold(rmaktadr$ B( s.5F insano8l( ile dnya 5e insan ile insan arasnda
ileti.4im=i bir rol oynamaktadr$%A"astalkF b( ?iziksel s5nn insan 5=(d(nda e4it olma. yan da8lmndan
dolay ortaya kmaktadr$ 2i?a b( s.5 den7esinin yeniden k(r(lmas ile elde edilir$,ABaz teknik yntemler ile
b( s5F di8er insanlara da ynlendirilebilir 5e onlarda da depo edilebilir$/ACyn ilkelere dayanarakF
hastalarda 5e 4i?a b(lm(4 has.talarda krizler ol(4t(r(labilir$3esmerF epilepsi hastas olan ok se5di8i birine 4yle
birteda5i (y7(lam4tr$ "astann 5=(d(n(n alt ksmna bir mk.nats koyar$ B( i4lemin hemen ardndan
hastaF esrarl bir s5.nn 5=(d(ndan a4a8 ak4n hisseder$ B( ak4 ona birka sa.at sren bir 4i?a 7etirir$
Cn=ak hastal8n teda5isi aylar srenseanslar son(=(nda tamamlanr$3esmer bireysel teda5ilerindeF hastasnn
nnde ot(r(r.d( 5e dizlerini hastann dizlerine dok(nd(r(rd(P sonraF has.tann ba4parma8n a5(lar iine
alarak bastrrd$ B(ndansonra 7zleriniF hastann 7zlerinde sabitleyerekF hastann el5e ayaklarna elleriyle
kk kk dok(n(rd($ B( i4lemlerbirok hastada t(ha? hisler 5e krizler ile son(lanr 5e b(4ekilde
teda5i b(l(rlard$ 3esmerNin 7r(p teda5ilerinde teda5i salon(n(n ortasnda/O=m yksekli8inde baV(et denilen
7arip bir alet b(l(n(rd($Cletin etra?nda %- ki4i ot(rtabiliyord($ B( aletin zerinde ki.4ilerin ot(ra=a8 yerin
hizasnda delikler b(l(n(rd( 5e bazdemir (b(klar b( deliklerden karak insanlara temas eder.di$ En etkili
son(larF 3esmer yakla4t8nda ortaya kard$3esmer kimseye dok(nmadan ellerinin 5e 7zlerinin hare.ketleri ile
s5y 7ereken kimselere ynlendirip kon5lziyonlarn
ortaya kmasna 5eya ortadan kalkabilmesine neden ol(yor.d($ 3esmer hastalarn teda5i olabilmesi iin
kon5lziyonlarn4art ol d(8(n( d4nyor d($ 6i 8er t ara?t anF 8ren=i si
E(ysW7(r kon5lziyonlarn 4art olmad8nF somnamb(.lizm halinin esas old(8(n( sa5(nm(4t(r
$ E(ysW7(rNin has.talar kon5lziyonlarn ne old(8(n( bile bilmiyorlard$3esmerizm ClmanyaNda ;ransaNdakinden
ok daha ?arklbir 7eli4im 7sterdi$ 3esmerNin prensipleriF zellikle animalma7netizmP BomantistNler 5e do8a
;ilozo?lar tara?ndan he.men benimseni5erdi$ #O#%Nde Er(sya "kmeti bir komisyonk(rd( 5e b( komisyonN(n
ol(ml( raporlar son(=( Berlin 5eBonn Hni5ersitelerinde 3esmerizm k(rslar k(r(ld($ClmanlarF 3esmerizme daha ok
?else?i bir yor(m 5erdiler$K(l(7e adl bir alman yazd8 ders kitabndaF manyetize eden 5eedilenin arasnda manyetik bir daire
ol(4t(rd(klarn belirtmi4.tir$ B( manyetik alanF iki ki4i arasnda yaratlm4 zel bir dnyaol(p her trl d4 etkilerden kor(nmas
7erekti8ini sa5(nm(4.t(r$ ;rederi=k "(?elandF K(l(7eNnin bahsetti8i b( ikili niteyiFhamile kadn 5e ?et(sa benzetti 5e manyetik teda5ininF
?et(s(ndo8(m(na kadar 7eirdi8i ya4antlarn ayns old(8(n( belirtti$3esmerNin doktrini modern psikolo!iye birok teda5isel
to.h(mlar ekmi4 olmasna ra8men #O#-Nte ld8nde artk ne.redeyse bilinmeyen bir insand$ 3esmerNin
doktrinlerini 4(4ekilde sralayabiliriz$#$ "astann 4i?a b(labilmesi iin 7ereken k(dret kendiiindedir$%$ "astann
4i?a b(labilmesi iin Kterapist ile yakn ili4kideb(l(nmas 7erekir$ B( modern psikolo!ide Kt(nin7K 5eyaKtrans?eran=eK ile
kyaslanabilir$,$ 2i?aF semptomlarn d4arya 5(r(lm(4 7rnmleri @ab.rea=tionA ile nitelenen krizler yol(yla elde
edilir$
;ransaNda 3esmerNin teda5ilerini ara4trmak iin kral birkomisyon ol(4t(rd($ B( komisyon 3esmerNin mknatsl
de.mir (b(klarnn yerineF demire benzetilmi4 tahtalar k(l.lanmasn 3esmerN den istedi$ 3esmer
tahta (b(klar k(l.land8nda da hastalar teda5i ol(yord( 5e kon5lziyonlar meydana 7eliyord($
3ari?etin mknatslarda olmad8 byle=eanla4lm4 old($ Ba4ka bir deneme olarakF hastalarn 7zleri
kapattrld 5ekendilerine 4( anda manyetik paslar yapld8 sylendi$ 3es.mer hibir 4ey yapmad8 halde
hastalarn kon5lziyonlar 7e.irdi8i 5e iyile4ti8i 7zlendi$ Komisyon 3esmerNin yapt8 te.da5ilerin nedeninin ne
mknatslarF ne de 3esmerNden kay.naklanmad8naF hastalarn ima!inasyonlarndan 5e beklenti.lerinden
kaynakland8na inand$ Yani b( ara4trmaya 7reF3esmer sade=e pla=ebo etkisi ile teda5iler
(y7(lamaktayd$Bilimsel komisyonlar 3esmer 5e teda5isi hakknda ol(ms(zrapor yazdlar$ DysakiF 7erekte
3esmer psikoterapinin dek(r(=(s( saylr$
M$r6#e& de P#'&7)#r
E(ysW7(rF 3esmerNin 8ren=i olmasna ra8men yntem ba.kmndan ?arklyd$ DF teda5i ynteminde hastadanF
(yankold(8(ndan daha =anl bir atmos?erdeF yksek sesleF yantlaralnabiliyord($ E(ysW7(r daF 3esmer 7ibi
kollekti? teda5iler(y7(lam4tr$E(ysW7(r teda5i (y7(laya=a8 mekanlar daF mekann orta.snda bir a8a
b(ld(r(rd($ "astalar a8a=n etra?na ot(r(rlar.d 5e tm hastalar birbirlerinin ba4parmaklarndan
t(tarlard$"astalarF a8a=n 75desine 5e dallarna sarl olan ipleri 5.=(tlarnn hastalkl bl7elerine
de8dirirlerdiF b( i4lemden
sonra hastalar aralarndan bir s5nn 7eti8ini hissederlerdi$*onra master 7elirF insan zin=irlerini krmalarn 5e
hastalarna5(larn birbirlerine srtmelerini sylerdi$ 4lemlerden son.ra E(ysW7(rF hastalarn aralarndan
birilerini seip onlara de.mir (b(8( ile dok(n(r 5e mkemmel bir kriz ol(4t(r(rd($Biraz sonra da E(ysW7(r
a8a= pmelerini 5e manyetik (yk(.dan (yanmalarn emrederdi$ B( 4ekilde bir aydan daha azzamanda
,&& hastadan X%Nsinin tamamen iyile4ti8i raporedilmi4tir$E(ysW7(r KBen iimdeki k(dretin 5arl8na
inanyor(m$ B(inan=m kendi iradem altnda on( k(llanabile=e8ime izin 5e.ri yor K di yor d($ Gnmz
modern hi pnot erapi si nde deE(ysW7(rNn inan 5e istek ile il7ili d4n=eleri hala 7eerlidir$Gnmzde
7erekten insann ?arkna 5armad8F teda5i edi.=i isel 7leri 5ar old(8( kab(l edilmi4tir$ Yeter kiF insanlarnol(ml(
istekleri bir hipnoterapist tara?ndan belir7inle4tirilsinFelde edilmesi kolay ol(yor$ E(ysW7(r manyetizmin akl
hasta.lklarnda k(llanlabile=e8ini d4nen ilk ki4idir$
E(ysW7(r dneminde manyetizma 5e yldzlar (n(t(ld($Cra4trmalar somnamb(lizme @(y(r7ezerli8eA
yneldi$ 0nk E(ysW7(rNn hastalar teda5i esnasnda (y(r7ezerbir hal alyorlard$
8$%e& 3r$id 9Hin!":#n &i% 3$b$&;
#O/#Nde Yames Braid adl 3an=hesterNli bir hekimF ;ranszmanyetizma= 1a?ontaineNin yapt8 deneylerden ok
etkilen.mi4 olmasna ra8menF ba4lan7ta 4phe d(ym(4 5e deneyim.leri kendisi de tekrarlam4tr$ Kendi yapt8
deneyler son(=(n.da Ns5N k(ramn tamamen reddetmi4 5e beyin ?izyolo!isinedaha (y7(n 7rd8 yeni bir ka5ram
ortaya koyd($ Braid
hipnoz( ilk de?a manyetik el hareketleri yapmadan k(lla.nan ki4idir $ *abit bak4larnF ki4iyi
transa almak iin 4art ol.mad8nF parlak ob!elere baklarak da hipnoz
yaplabildi8iniispatlam4tr$Eskilerden ;aria 5e BertrandNn 48 sabitle4tirme yol(ylaeli sabitle4tirme
yntemini esas alarakF tm b( olaylara hip.noz @hypnosisA adn 5erdi$ B( sebeple hipnoz(n isim
babassaylabilir$Cyn zamanlarda "indistanNda ya4ayan 6oktor EsdaileF,/- hastaya K3esmerik anesteziyiK ba4ar
ile (y7(lad$ +arkozhenz b(l(nmad8 b( dnemdeF EsdaileNnin hipnoz anesteziile yapt8 ameliyatlarda lm
oran S-&Nden S-Ne d4t$
N$n5' Ok#l# 9Li7b$#l* < 3ernhei%;
+an=y Dk(l(Nn(n k(r(=(s( C(7(ste Cmbroise 1iWba(ltFmanyetize etme yntemini k(llanmay ok istiyord(F
an=akb(n( herkese kab(l ettiremeye=e8i iinF baz hastalarnaF te.da5ilerinde ya =retli tbbi bir teda5i ya da
beda5a manyetizeedilmek seeneklerini s(nmaya ba4lad$ Beda5a teda5i herke.se iyi bir ?ikir 7ibi 7rnd8nden
drt yl sonra 1iWba(ltN(nbirok hipnotik teda5i hastas 5arkenF hi para kazanamyor.d($ 1iWba(ltNa 7re hipnotik
(yk(F telkin yol(yla ol(4t(r(lando8al (yk(yd($ Elbette parasz hayat olmaya=a8 iin 1iWba(ltkendi si ne
7nl l ol arak 5eri l en 5i zi t e =ret l eri ni kab(l et . meye ba4l ad$ 1iWba(ltF hipnoza ba4lamak iin 7z
7ze sabitleme ynte.mini k(llanrd$ "astalarnn o8( ?akir kyllerdi 5e ona m(.=ize yaratyor 7ibi
bakyorlard$ B( m(=izeler BernheimNin k(.la8na 7itti8indeF #OO%Nde 1iWba(ltN(n 8ren=isi olmaya karar5erdi$
Bernheim ayn zamanda 1ieba(ltN (n iyi arkada4 da
olm(4t($ +an=y ok(l(n(n Bernheim k(rm(4t(rF ?akat dost(.na 5e ho=asna hrmeten 1iWba(ltN mane5i k(r(=(s(
olaraktantm4tr$Bernheim hipnozN(n ya4l askerler 5e ?abrika i4ileri 7ibi7nlk hayatlarnda emir almaya
e8ilimli kimseler zerindeok daha etken old(8(n( ilk ?ark eden ki4idir$ +an=y Dk(l(n(nhipnoz anlay4 KEmir 5e telkinKden
ibarettir$BernheimF Tp 6nyasna 1iWba(ltN(n al4malarnn 5arl.8nF 9har=otN(n bilimler akademisine
hipnotizm hakkndakime4h(r bildirisini yaptktan sonra aklam4t$ Bernheim#OOXNda K6e la s(77estion et
de ses appli=ations a la thWrape.(tiV(eK @telkin 5e on(n teda5iye (y7(lanmalar hakkndaAisimli kitabn
yaynlad$ B( kitap 5e 6oktor 9har=ot arasn.daki tart4malarF BernheimNa +an=y Dk(l(Nn( y=elte=ek n7etirdi$
Bir dahiliye=i olan BernheimF 9har=otN(n tersineF hip.noz(n yalnz=a histerilerde 7rlen patolo!ik bir olay
olmaypb( kondisyon(n telkin son(=(yla da ol(4t(r(labile=e8ini 5(r.7(lad$ Etki altnda kalmay @s(77estibilityAF
bir ?ikri harekete@olayaA dndrme hali olarak tanmlad 5e etkilenmenin her.keste bir dere=eye kadar ayn
old(8(na dikkat ekti$BernheimF hipnoz(F telkin yol(yla ol(4t(r(lm(4 bir etkin.lik hali olarak yor(mlamaya
de5am etti 5e b(n(F sinir siste.mi hastalklarnda romatizmadaF sindirim sistemi 5e mens.trel
boz(kl(klarda k(lland$ 9har=otN(n KGrand "ystrWriWKtanmn kab(l etmedi$"ipnoz( da 7it 7ide daha az
k(llanarakF ayn son(larn(yanklk halinde k(llanla=akF telkin yol( ile de alnabile=e.8ini sa5(nd($ Byle=eF
+an=y Dk(l( Kpsy=hotherapiesK ad al.tnda yeni bir 8r am4 old($ B( dnemdeF hipnotik telkinhipnoz(n
ba4l=a karakteristi8i olmaya ba4lad$ B(rada ;re(dN(nBernheimNin 8ren=isi old(8(n( hatrlatmak 7erekir$
=HAR=OT >E SALPETRERE OKULU
9har=ot tezinin ba4l=a zelli8i hipnozlaF histerinin ayn4ey old(8(n( iddia etmi4 olmasdr$
9har=ot #OMONde bilimsel ara4trma yapma kay7s ile kadnhisterik 5akalar seerek onlara hipnoz( (y7(lamakla
hipnozhayatna ba4lad$ Dnlarn ard ardna Klethar7yKF K=ata.lepsyK 5e Ksomnamb(lismK a4amalarn 7eerek
hipnotik kon.disyona 7irdiklerini 7rd$ #OO%Nnin ba4lan7=nda al4mala.rn ;ransz Bilimler Ckademisine
s(nd($ Byle=e hipnotizme yeni bir say7nlk kazandrd$9har=ot hipnotize edilmi4 baz hastalaraF (y7(lad8
dene.melerde kollarnn ?el old(8(n( telkin etti 5e son(ta eldeedilen hipnotik paralizinF kendili8inden ol(4m(4
histerik ?el.ler ile ayn old(8(n( 7rd$ 9har=ot b( paralizileri hipnotiktelikinle ol(4t(rd(8( 7ibi ortadan
kaldrabiliyord($Bir paraliz ol(4t(rmak 5e b(n(n tm etkilerini kaldrmak.tan sonraki ara4trmasF tra5mann
etkisiydi$ 9har=otF kolay.lkla hipnotize edilebile=ek hastalar seti 5e onlaraF hipnoz.dan ktktan sonra arkalarna
5(r(ld(8(nda kollarndan bi.rinin ?el ola=a8n telkin etti$ Gerekte deF b( hastalar posthipnotik amnezi
7sterdikleri 7ibiF 9har=ot arkalarna 5(rd(.8( 7ibi monople!i @Bir kol( 5eya ba=a8 etkileyen ?elA ol(4(.5erdi$
9har=otF baz hastalarn srekli somnamb(lizm halini ya4ad8n 5e telkine bile 7ereksinim olmad8n syledi$
By.le=e post tra5matik ?el yor(mlanm4 old($ B( al4malara ekolarakF 9har=otF tra5mayF izleyen sinir
sistemi 4okN(n(n hip.notizme benzer bir hipnotik d(r(mdan ibaret old(8(n( 5eki4inin telkinlere
ak old(8(n( 5(r7(lad$ 9har=ot histerikF post tra5matik 5e hipnotik ?elleri Kdina.mik paralizilerK ad altnda
toplad$ "isterik m(tizm 5e kok.sal!iya olaylarnn da ayn yntemler k(llanlarak hipnoz ile iyi
edilebile=eklerini de ispatlad$ #O'%NdeF tra5matik nroz son(.=( ol(4an dinamik amneziyi hipnoz ile iyile4tirerek
b(n(F hip.noz(n teda5i edemeye=e8i or7anik amnezilerden ayrt etti$
Pierre 8$ne*
Yanet hipnoz( bir disosyasyon olarak aklamaya al4t$Telkin 5e hipnoz(n ayr ayr 4eyler old(8(n(
syledi$ #OO' ylnda EarisNte ilk (l(slararas hipnoz kon7resi topland$
4re#d /+ne%i
;re(d kendi teorisi olan psikanalizi 7eli4tirirkenF hipnoz(bir kenara brakt$ %$ 6nya sa5a4ndaF sa5a4 ne5rozlar
kon(.s(nda hipnoz old(ka etkili bir yntem olarak k(llanlmayaba4land8ndanF hipnoz altn zamann
ya4ad$#'/ONde KBritish *o=iety o? 3edi=al "ypnosisK k(r(ld($Gnmzde hipnoz kon(s(nda birok bilimsel der7i
yayn.lanmaktadr$ "ipnoz bilimsel olarak psikoanaliz 5b$ 7ibi tera.pilere stnl8n ispatlam4tr$Drta a8
boy(n=a ise hipnotistler =ad olarak anld$ B(n.dan yz yl n=e hipnotistler 4arlatan olarak
adlandrlrd$B(ndan elli yl n=e hipnoz 7e=e k(lplerinde e8len=e ara=olarak insanlar kpek 7ibi
ha5latmak iin k(llanlrd$ B(7nF hipnoz dnyada bilim adamlarnn yo8(n il7i 7sterdi.8i say7n bir
teknik olmakla birlikte sakinlikF 7zel bir de8i4imara=dr$
HPNOZ SZL212
"ipnoz:
"ipnoz bilin=in kritikal ?aktrnn by.pass edil.mesi 5e bilinaltnda *elekti? kal= d4n=enin yerle4tirilmesihalidir$
Dto "ipnoz@ kendi kendine hipnozA:
Dto.hipnoz ki4ininkendi zihnini hipnoz haline 7etirmesi 5e kendine ol(ml(de8i4tiri=i
de8i4iklikleri yarata=ak telkinleri 5ermesidir$:
"ipnoterapi:
"ipnozla teda5i
"ipnoterapist:
"ipnozla teda5i yapan kimse$ @me5=(t yasalar sade=e hekimlere izin 5ermektedir$A
"ipnotist:
baknz hipnoterapist
*el? hipnoz:
baknz otohipnoz$
Bilinli zihin:
Karar alan ben dedi8iniz ksm$
Bilind4:
Beynimizde i4i yapan ksmmz$
+1E:
Eriksoniyan hipnoz tekniklerini k(llanan beyin dilipro7ramlama metod($
3ilton Eri=sson:
6nya=a nl hipnoterapist 5e psiyatrFeriksonyan hipnoz ekol k(r(=(s($
Esi4ik:
*ade=e 7rmeF i4itmeF tatmaF koklamaF dok(nma7ibi kab(l edilmi4 be4 d(y(n(n d4nda da baz 4eyleri al7lar.
snz$ 4te b(nlarF nseziler de dedi8imizF psi4ik yetenekler 5ebe=erilerdir$ Esi4ik yetenekF 4((r(m(z( 4imdiki
?arkndal8.mzn tesine 7eni4letebilme be=erisidir$
"ipnotik Trans:
"ipnotik transF de8i4ik hipnoz teknikleriile ki4inin zihinsel ayr4masdr$
Telkin:
Bir d4n=eninF zellikle de bir iddia 5eya ta5siye.nin dolayl 5eya kor(mal bir 4ekilde 5erilmesidir$
Katalepsi:
"a?i? transta telkinle ortaya kan 7z kapaklarkatalepsisi ile ba4lar 5e orta ileri dere=ede tm 5=(tta katalepsisa8lanabilir$ Cdale hareketleri ya5a4lar
5e sonra tamamen kaybo.l(r$ Cdaleler kaskat hale 7elir 5e s(!e btn abalarna ra8menkol(n( kprdatamazF a8zn oynatamazF
7zlerini aamaz$+ormal halde yapamaya=a8 pozisyonlarda (z(n sre kalabilir$
Cnestezi:
Drta derinlikte bir seansta Tam anestezi 5eanal!azi sa8lanabilir$ B(rada hipnoanestezi a8r
imp(lslarnniletilmemesinden de8il idrak edilmemesinden kaynakland8iin dermatomlar ile il7isi yokt(r$
Cmneziler:
Drta dere=ede bir transta telkin ile derintransta ise kendili8inden amnezi ol(4(r$ Rerilen telkin ile iste.nilen 4eylere amnezi
ol(4t(r(labilir$ Telkin ile tetik mekaniz.mas ol(4t(r(larak istenilen bir anda istenilen 4eyleri hatrla.mas sa8lanabilir$
Trans:
TransF parapsikolo!i szlklerinde Kiradi hareketle.rin yokl(8(yla 5e d4n=enin otomatizma d(r(m(na 7eme.siyle
nitelenen psikolo!ik ayr4ma haliK 5eya Kparanormal bir?enomenin belirdi8iF de8i4ik derinlik dere=elerindeki
bilinsiz.lik haliK olarak tanmlanr$"ipnotizma
Alm
$ "ypnotism(s @mAF ;r$ "ypnotisme @mAF
ng
$"ypnotism$ Ki4ide me5=(t 4((rl(l(k d(r(m(n(n ba4ka bir 4ahstara?ndan e4itli etkileme yollaryla de8i4tirilmesi son(=(nda or.taya kan zel
(yk( hali$ "ipnotizma 5eya daha yay7n olanadyla hipnozda tam bir (y(ma d(r(m( sz kon(s( de8ildir$ Jy(.t(lan ki4i sor(lanlara =e5ap 5erebilirF
telkin edilen baz istekleri yerine 7etirebilir$ "ipnozF (y(yannF (y(tann tamamen iradesialtna 7irmesi de8ildir$ ki tara?l bir ileti4im modelidir$
"ipnotik:
3erkezZ sinir sisteminin al4masnn ya5a4la.t= madde$ ;armakolo!ik olarak (y7(n dozda
k(llanld8
zaman (yk( sa8layan ilalardr$ "ipnotik etki sedati? etkidendaha 7ldr$ Birok hipnotik ila yksek dozda
anesteziketki 7sterir$ Cyn 4ekilde baz anestezikler de d4k konsan.trasyonlarda hipnotik etki 7sterir$
"all(=ination @*anrA:
Gerekte 5ar olmayan bir 4eyind(y(msal deneyimidir$
3at=hin7 @E4le4meA:
6an4ann da5ran4n aynen yap.makF kopyalamakF adapte etmek ya da bir ki4inin ?izyolo!isininbaz yanlarn aynen
kopyalamak
3etaphor @3eta?orF 3e=azA:
6an4ann bilinli diren=inide5re d4 brakan 5e on(nla daha derin bir dzeyde ba8lantk(rmay sa8layan
sembolik bir hikayedir$
+e(ro 1in7(isti= Ero7rammin7 @+ro 1in7(istik Ero7.ramlamaA:
+1E mkemmellik ile il7ili bir al4madr$ Zihni.mizin dilinin nasl da5ran4larmz retti8ini tanmlar$ 3.
kemmel olan modellememizi 5e mkemmel da5ran4 yeni.den retmemizi sa8lar$
Eost."ypnoti= *(77estion @"ipnoz *onras TelkiniA:
Transa 7irdikten bir sre sonra harekete 7een 5e i4lemeyeba4layan bir hipnotik telkin$
Bapport @Jy(mA:
Bilind4 dzeyde sor(ml(l(k ta4masre=idir$ G5en 5e anlay4 ortam yaratma be=erisidir
*tate @B(h "aliA@Bazen 6(r(mA:
Bizim isel d(y7(salko4(llarmzla il7ilidir$ +1ENde bizF B(h halinin son(lar be.lirledi8ine inanrz$
6olaysyla mkemmel bir halde olmayadikkat ederiz$ +1ENde bizim isel temsillerimiz art B(h halimiz5e ?izyolo!imiz
da5ran4larmzdaki son(lar yaratr$
Dbsesyon:
6(y7( ile birle4ti8inde da5ran4la son(lanan 5ebazen o8( zaman tekrarlananF kar4 kon(lmazF ynlendiri=i ?ikir$
Telkine yatknlk:
Ki4inin telkine yatkn olmas$