You are on page 1of 8

Contexto de Educao e

Desenvolvimento da Aprendizagem
Diretor: Sr. Reinaldo Ricardo.
Planejamento Anual de Religio
Plano anual de ensino de Religio para as turmas do ensino
fundamental.
2014
Santa Cruz RN
1.0 !"#DA$E#%&'
Parte fundamental da educao a educao para o Pensar"
Matthew Lipman
O eixo de orientao do trabalho na rearao da! aula! !er" roduz#$la! co% a inteno
de atrair a ateno do! aluno!. & aula no de'e !i%le!%ente (tran!%itir in)or%a*e!+, co%o !e
)o!!e tare)a %ec-nica, de'e$!e abordar o! a!!unto! de )or%a narrati'a e roble%atizante,
di!cutir e reen!ar a! id.ia! de )or%a a con!truir !eu! r/rio! en!a%ento!.
0!tudar Reli1io en2uanto conte3do na )or%ao de criana! do 0n!ino 4unda%ental
o!!ibilita articiar da realidade 2ue no! cerca, co% u% olhar re)lexi'o e 2ue!tionador ao
%e!%o te%o, !e%re ob!er'ando a! con!e2u5ncia! de no!!a! atitude!, o!iciona%ento %oral
e .tico.
&! caacidade! de anali!ar, di!cutir, interretar, e!clarecer e 2ue!tionar !o
co%orta%ento! 2ue de!en'ol'e% o (en!ar re)lexi'o+, !e% o 2ual no ode exi!tir u% cidado
cr#tico e aut6no%o.
O conheci%ento reli1io!o . u% atri%6nio da hu%anidade. Re)letir !obre e!!e )en6%eno .
en!ar critica%ente !obre a no!!a condio exi!tencial, o 2ue no a!!a, nece!!aria%ente, ela
r"tica de u%a crena e% articular. &nte!, e!!e en!ar e!t" %arcado ela bu!ca incan!"'el do
entendi%ento da! 2ue!t*e! li1ada! 7 r/ria 'ida, 7 tran!cend5ncia e 7 orientao .tica 2ue d"
!entido 7! realiza*e! e!!oai! e !ociai!.
O trabalho 2ue orienta a! aula! de 0n!ino Reli1io!o !er" clara%ente, !e% ro!eliti!%o!,
or1anizando conheci%ento! b"!ico! !obre o a!!unto ara a%liar a! oortunidade! de
de!en'ol'i%ento hu%ano.
8rata$!e de u% trabalho orientado ara are!entar didatica%ente a ri2ueza da di'er!idade
do )en6%eno reli1io!o, ela 'iado !a1rado, ara u%a e!cola laica e lurali!ta, bu!cando di!cutir a
artir do )en6%eno da 'ida, a 'ariedade de rinc#io! co%o 9ondade, Sabedoria be% co%o do
uni'er!o !i%b/lico 2ue re3ne rito! e )e!ta!, dana! e %3!ica!, )ora! !ociai! 2ue !u!tenta% a!
tradi*e! reli1io!a! e !e%re 2ue o!!#'el u% en!ar )ilo!/)ico aroriado ara a )aixa et"ria do!
aluno!.
(.0 &)*E%+,&'
Di)undir e incutir 'alore! no cotidianodo! aluno!, de!de cedo, rearando$o! ara
en)rentar u% %undo e% con!tante tran!)or%ao.
Orientar o! educando! !obre a di'er!idade reli1io!a, !eu! rito!, dana! e co!tu%e!.
:en!ar te%"tica! co%o a az, o re!eito, a %orte, a)i% de roorcionar ao! aluno! u%
a%biente re)lexi'o, bu!cando !e%re o!!ibilidade! de conex*e! entre o!
conheci%ento! roduzido! e% outro! ca%o! do !aber, e!tabelecendo 'ia! de
co%unicao e articulao entre ele! ara %elhor co%reen!o, bu!cando ta%b.%
texto! relacionado! 7! di'er!a! "rea! do conheci%ento e a rodu*e! art#!tica! e
culturai! ara aro)unda%ento da! 2ue!t*e! e!tudada!;
Realizar u% trabalho con!truti'o, bu!cando u%a o!tura re)lexi'a diante do %undo.
4acilitar e icenti'ar o! aluno! a )i% de en!are%, de!!e %odo, en!ar o! r/rio!
roble%a! ara )or%ular !ua! teoria! e ar1u%ento!. &!!i%, o! a!!unto! de'e% !er
abordado! de )or%a narrati'a e<ou roble%atizante, no! atendo rincial%ente a! ideia!
e 'alore!.
0!ti%ular a atitude de re!eito %3tuo e o !en!o de liberdade e re!on!abilidade na
!ociedade e% 2ue 'i'e con!iderando a e!cola co%o arte da 'ida do aluno,
de!en'ol'endo rocedi%ento! r/rio! do en!a%ento cr#tico: areen!o de conceito!,
ar1u%entao e roble%atizao co%o ta%b.% a %ini!trao de aula! exo!iti'a!
trabalhando a! id.ia! do! 1rande! en!adore! anti1o! e %oderno!.
-.0. &R/A#+0A12& E 'E3E12& DE C&#%E4D&
O! conte3do! are!entado! ne!!e lane=a%ento !e1ue% a! orienta*e! da 0!cola ara o
en!ino reli1io!o e ba!eia$!e no! :ar-%etro! Curriculare! Nacionai!. & or1anizao !e d" a artir
de conte3do! e!truturante!, ou !e=a, conte3do! 2ue !e con!titu#ra% hi!torica%ente e !o
ba!ilare! ara o en!ino de rinc#io! e 'alore! hu%ano! e uni'er!ai!.
:odendo !er acre!centado! e adatado! con)or%e a nece!!idade, de acordo co% e!!a
er!ecti'a, e!te lane=a%ento . con!ciente%ente con!tru#do e% )uno do %e!%o crit.rio de
continuidade e, or e!!a razo, e!t" i1ual%ente !ub%etido 7! o!!ibilidade! de ree!truturao
e reelaborao.
Co%o onto de artida do! conte3do!, 'ere%o! u%a tradio reli1io!a de!conhecida ara,
e% u%!e1undo %o%ento, e!tudar u%a tradio reli1io!a conhecida do! aluno!. &!!i%, o
ro)e!!or a%liar" o horizonte de o!!ibilidade! de co%reen!o do !a1rado, 'iabilizando, ainda,
u%a %elhor co%reen!o !ocial e cultural da di'er!idade reli1io!a, dado %arcante da !ociedade
bra!ileira.
O! conte3do! ara a! aula! do >? a @A ano! e!to di'idido! e% 4 unidade! orientadora!:
1? 9i%e!tre:
RESPEITO DIVERSIDADE RELIGIOSA
LUGARES SAGRADOS
2? 9i%e!tre:
TEXTOS ORAIS E ESCRITOS SAGRADOS
ORGANIZAES RELIGIOSAS
B? 9i%e!tre:
UNIVERSO SIMBLICO RELIGIOSO
RITOS
4? 9i%e!tre:
FESTAS RELIGIOSAS
VIDA E MORTE
5.0$E%&D&3&/+A
& ri%eira unidade te%"tica abordada . o Respeito 6 Diversidade Religiosa, ou !e=a, o!
%eio! elo! 2uai! a le1i!lao 'i1ente retende a!!e1urar a liberdade reli1io!a, or exe%lo, o
direito de ro)e!!ar a ). e a liberdade de oinio e exre!!o ou o direito 7 liberdade de !e reunir
e% torno de u% ob=eto !a1rado. & !e1unda, 3ugares 'agrados , ou !e=a, or2ue e!!e ou a2uele
e!ao ad2uire u% !i1ni)icado !a1rado, reli1io!o, ara o! 1ruo!, co%o, or exe%lo, o! lu1are!
da natureza co%o rio!, %ontanha!, etc., ou lu1are! con!tru#do! co%o cidade! !a1rada!,
!ina1o1a!, etc. & terceira, %extos 'agrados &rais e Escritos, bu!ca are!entar co%o
a!tradi*e! reli1io!a! re!er'a% a %en!a1e% di'ina ou co%o a! tradi*e! 1uarda% e
tran!%ite% de )or%a oral ou e!crita e!!e! texto! !a1rado!, utilizando$!e de canto!, narrati'a!,
oe%a! etc. & 2uarta unidade, &rganiza7es Religiosas, roble%atizando a! reli1i*e!a artir
da! e!trutura! hier"r2uica!.
Na 2uinta unidade, !e con!titui do "niverso 'im89lico Religioso , ou !e=a, do con=unto de
exre!!*e! co%unicante! de !i1ni)icado!, )or%ado! or !on!, )or%a! e 1e!to!, entre outro!. 0!te
uni'er!o er%eia e !u!tenta a )or%ao de rito!, %ito! e a 'ida cotidiana da! e!!oa!. & !exta
unidade do caderno . co%o!ta elo! Ritos, ou %elhor, a! r"tica! celebrati'a! da! di)erente!
tradi*e!<%ani)e!ta*e! reli1io!a!, co%o, or exe%lo, o! rito! de a!!a1e%, de bati!%o, de
ca!a%ento!, etc. & !.ti%a unidade trata da! !estas Religiosas , 2ue !o e'ento! or1anizado!
co% ob=eti'o! r/rio!,co%o, or exe%lo, a! )e!ta! =unina!, a! )e!ta! de ca!a%ento, do
ano no'o, entre outra!. & 3lti%a unidade te%"tica o!!ui co%o te%a ,ida e $orte. 0!!a
unidade aborda a! re!o!ta! elaborada! ela! tradi*e! reli1io!a! ara exlicar a 'ida, a %orte,
a o!!ibilidade de 'ida al.% %orte, o niili!%o, a reencarnao, a re!!urreio e a ance!tralidade.
:.0A,A3+A12&
& roo!ta de trabalho ara o! aluno! e a a'aliao ocorrer" no !entido de contribuir tanto
ara o ro)e!!or, o!!ibilitando a'aliar a r/ria r"tica, co%o ara o de!en'ol'i%ento do aluno;
er%itindo$lhe erceber !eu r/rio cre!ci%ento e !ua contribuio ara a coleti'idade.
:en!a%o! a a'aliao co%o u% roce!!o de arendiza1e%, !endo a!!i% todo! o!
enca%inha%ento! eda1/1ico! 2ue re!ulte% e u%a re)lexo<ao da arendiza1e% ode% e
de'e% !er a'aliado!. :ara 1arantir a 'alidade de!ta o!tura, 'eri)ica%o! al1un! rocedi%ento!
nece!!"rio!:
Calere%o$no! de u% roce!!o a'aliati'o onde o roce!!o de arendiza1e% !er" ob!er'ado
co% 'eee%5ncia. D!to !i1ni)ica con!iderar o conheci%ento co%o u%a acu%ulao de
in)or%a*e! anal#tica!, cr#tica!, decodi)icada! e di!!ecada!. &!!i% !endo tere%o! tr5! %o%ento!
a'aliati'o!, no ri%eiro %o%ento !er" 'eri)icada a arendiza1e% corre!ondente ao conte3do
e!tudado at. o %o%ento e o!!ui o 'alor de 0,0 7 2,0.
No !e1undo %o%ento a! aten*e! diri1ir$!e$o ara o! a'ano! con!tatado! at. e!te
%o%ento, !endo 2ue o! conte3do! do ri%eiro %o%ento e!taro, ta%b.% inclu#do! e o 'alor
a1ora !er" de B,0. E" ara o B? %o%ento, 2ue !er" caracterizado o%o 1lobal, incluir" todo o
conte3do do bi%en!tre e ter" 'alor de 0,0 7 >,0.
Da! )or%a! de a'aliao.
Con)or%e o de!e%enho indi'idual e<ou coleti'o, ob!er'ado e% articia*e! de
trabalho! e na !ala.
8exto! roduzido! elo! aluno!, be% co%o debate!;
&ti'idade! e exerc#cio! realizado! e% cla!!e ou extra$cla!!e;
&ti'idade! de e!2ui!a atra'.! do laborat/rio de in)or%"tica, =o1o! e<ou outra!
ati'idade! interi!cilinare! e art#!tica! en'ol'ida! co% o! te%a! e!tudado!.
8e!te! e!crito!, ou orai!, !e=a% ob=eti'o! ou di!cur!i'o!;
&re!entao do! te%a! Foral ou e!critaG e% e!tudo;
Re1i!tro da! aula!, con)or%e a nece!!idade.
;.0 )+)3+&/RA!+A
&SSDN80C. 0n!ino reli1io!o: !u1e!t*e! eda1/1ica!. Curitiba: &SSDN80C, 2002.
9&CH& 4DIHO, 8e/)ilo. O en!ino reli1io!o na! e!cola! 3blica!
do 0!tado do :aran". :roce!!o n? 12JJ<02. 2002. Curitiba: C00,
2002.
9D0D0RK&NN, H. Dicion"rio ilu!trado de !#%bolo!. So :aulo:
Kelhora%ento!, 1JJB.
9O44, I. O ca!a%ento entre o c.u e a terra. Conto! do! o'o!
ind#1ena! do 9ra!il. Rio de Eaneiro: Sala%andra, 2001.
9OLM0R, Eohn. :ara entender a! reli1i*e!. So :aulo: Ntica,
1JJO.
9ra!il.4/ru% Nacional :er%anente do 0n!ino Reli1io!o. :ar-%etro! curriculare!
nacionai!: en!ino reli1io!o. 2. ed. So :aulo:
&K 0di*e!, 1JJO.
9R&SDI. 4/ru% Nacional :er%anente do 0n!ino Reli1io!o. Caacitao ara u% no'o
%il5nio: 0n!ino reli1io!o e o! !eu! ar-%etro! curriculare! nacionai!. So :aulo, !.d.
9R&SDI. 4/ru% Nacional :er%anente do 0n!ino Reli1io!o. Re)erencial curricular ara a
roo!ta eda1/1ica da e!cola. So :aulo, !.d.
9RPC0$KD84ORD, Kiranda. O li'ro ilu!trado do! !#%bolo!. O
uni'er!o da! i%a1en! 2ue rere!enta% a! id.ia! e o! )en6%eno!
da realidade. So :aulo: :ubli)olha, 2001.
9PC0, K. O li'ro ilu!trado do! !#%bolo!. So :aulo: :ubli4olha,
2001.
C&K:90II, Eohn. O oder do %ito. So :aulo: :ala! &tena,
1JJ0.
CH0C&ID0R, Eean; QH00R9R&N8, &lain. Dicion"rio de !#%bolo!.
Rio de Eaneiro: Eo!. OlR%io, 200>.
COS8&, E. D%a1e% 1lobal. 9arcelona: 0dicione! CC&C, 1J@O.
D&II&R, O 2ue !o direito! da e!!oa. So :aulo: 9ra!ilien!e,1J@1.
0ID&D0, Kircea. D%a1en! e !#%bolo!. 0n!aio !obre o !i%boli!%o
%"1ico reli1io!o. So :aulo: Kartin! 4onte!, 1JJ1.
QDI, SRl'io 4au!to. 0!ao de rere!entao e territorialidade do
!a1rado: nota! ara u%a teoria do )ato reli1io!o. O 0!ao Qeo1r")ico e% &n"li!e, Curitiba,
'.B, n.B, .J1$120, 200>.
9R&SDI. Dn!tituto de De)e!a do! Direito! Hu%ano!. Curitiba: 0!cola
da az, 2001.
E&CO9D, E. Co%lexo, ar2u.tio, !#%bolo, na !icolo1ia de C.
Q. Eun1.So :aulo: Cultrix, 1JJ0.
EPNSP0DR&, S.r1io Ro1.rio &ze'edo. O roce!!o de e!colarizao
do en!ino reli1io!o no 9ra!il. :etr/oli!: Coze!, 2002.
EPNSP0DR&, S.r1io Ro1.rio &ze'edo; K0N0QH088D, Ro!a Qitana Mrob;
OI0NDMD, Karilac Ioraine R.; D&ID0Q&N, Ci'iane KaRer. 0ncantar: u%a
r"tica eda1/1ica do en!ino reli1io!o.:etr/oli!: Coze!, 200B.
:&R&NN, Secretaria de 0!tado de 0ducao. Diretrize! Curriculare!
de 0n!ino Reli1io!o ara a 0ducao 9"!ica. Curitiba: 200T.
:0DROS&, D. Da cor 7 cor inexi!tente. Rio de Eaneiro: I.o Chri!tiano
0ditorial, 1JJJ.
:0DR&NO, K. Rituai! onte% e ho=e. Rio de Eaneiro: Eor1e Uahar,
200B
R0U0ND0, Eo!.. Di'er!idade reli1io!a e direito! hu%ano!. 9ra!#lia: Secretaria 0!ecial do!
Direito! Hu%ano!, 2004.
ROCH&, 0. O 2ue . %ito. So :aulo: 9ra!ilien!e, 1JJJ.
SDIC&, D!a#a!. & reli1io!idade e% 2ue!to. 0E&. Curitiba: 0ducarte,
200T.
SCHIOQI, 0. No ba!ta abrir a! =anela!: o !#%bolo na )or%ao do
ro)e!!or. Curitiba: :PC:R, 200T. Di!!ertao. FKe!tradoG. :PC:R.
CD0DR&, 0. O! rito! na )or%ao do ro)e!!or de en!ino reli1io!o. Curitiba: :PC:R, 200T.
CDIH0N&, K. Rito!: exre!!*e! e roriedade!. So :aulo: :aulina!,
200>.
L&SCHOLDCU, Iilian &nna. 0n!ino Reli1io!o e !ua relao eda1/1ica.
:etr/oli!: Coze!, 2002.

You might also like