LNDA: GJEOTEKNIK

TEMA : Vetit fizike te materialeve

Vetit fizike t materialeve

Vetit fizike karakterizohen me at se nuk ndryshojn gjat prdorimit t materialit dhe e
karakterizojn at n fardo gjndje q sht, d.m.th. para, gjat dhe pas veprimit te ngarkess.
Vetit fizike jan:

- masa vllimore

- masa specifike

- dendsia

- poroziteti

- thithshmria e ujit

Masa Vllimore- paraqet materialit n njesi vllimi n gjndje natyrore (me pore dhe
zbrastsira).

- masa vellimore

m
0
- masa e mostrs n gjndje t that (gr),(kg)

V- Vellimi n gjndje natyrore (me pore dhe zbrastesira) (gr), (kg)

Masa e mostrs n gjndje t that (masa e mostrs n gjndje konstante ), fitohet me tharjen e
mostrs n temperatur ~ 105 0C, prderisa mostra pas dy matjeve t njpasnjeshme n interval
kohor prej 24 h, nuk tregon dallim m teper se 1 gr, dhe pastaj peshohet me peshore me saktsi t
caktuar (0.1 gr).
Vllimi i mostrs , n varsi t forms gjeometrike prcaktohet n dy mnyra:

- mostrat me form t rregullt gjeometrike; me matjen e dimensioneve

- mostrat me forme jo t rregullt gjeometrike; me volumenometr

Mirepo te forma jo e rregullt gjeometrike dallojm mostrat n gjndje t ngurt, q krkojn
kushte t tjera dhe mostrat n form pluhuri q krkojn kushte tjera t prcaktimit t vllimit.

Masa specifike (densiteti)- Paraqet masn e materialit n njsi vllimi n gjndje absolutisht
kompakte (pa pore dhe zbrastsira)

-
s
- masa specifike

- m
0
- masa e mostrs n gjndje t that (gr),(kg)

V
0
- Vellimi n gjndje absolutisht kompakte (pa pore dhe zbrastsira) (gr), (kg)

N shumicn e materialeve vrehet dallimi n mes ktyre dy koncepteve: mass vllimore dhe
mass specifike, mirpo disa materiale bjn prjashtim ku mund t themi se nuk dallon ky
koncept(p.sh. eliku, qelqi, etj)
N prgjithesi masa vllimore sht m e vogel se masa specifike, apo n raste t caktuara e
barabart :
s
Kta dy parametra pr materiale t ndryshme dallojn shum.
Q t arrijm n realizimin e vllimit absolutisht kompakt, sht n varsi t llojit t materialit.
Te materialet e ngurta (t pa ndrydhshme), kjo realizohet vetm me bluarjen e tyre (tharmimin e
tyre), e m pastaj prcaktojme masn specifike.
Kjo sht nj mnyre, ku prdorim volumenometrat si aparature: volumenometri i Erdmenger-
Man, e n raste m t shpeshta Byreta Automatike me Piknometer.
Dndesia (shkalla e dndesis)- paraqet shkallen e mbushjes s vllimit me lnd t ngurt, apo
paraqet raportin n mes vllimit n gjndje absolutisht kompakte dhe vllimit n gjndje
natyrore.

=

Porositeti- paraqet shkalln e mbushjes s vllimit me pore dhe zbrastsira, n njesi vllimi, dhe
shprehet n prqindje.


p=

Poroziteti sht cilsi e kundrt e dndesis,


Meqnse poroziteti sht i ndrlidhur me shumn e poreve, ather poret mund t jen:



- kapilare

- poret e lidhura

- poret e mbyllura


Si veti poroziteti mund t jet :
- poroziteti i hapur- op
- poroziteti i mbyllur- mp
Poroziteti i hapur- paraqet raportin e shums s vllimit t t gjitha poreve t ngopura me uje
ndaj vllimit t materialit.
Vmmpno nm-masa e mostrs s ngopur me uje
0m- masa e mostrs n gjndje t that
V- vllimi i mostrs
0p- poroziteti i hapur
Poret e hapura jan t lidhura me ambientin, e gjithsesi jan t lidhura n mes veti, prandaj edhe
mbushen me uje n kushte t zakonshme t ngopjes.
Porositeti i mbyllur- Paraqet pjesn e mbetur t poreve nga poroziteti i hapur.

P
m
=P-P
0
(%) ; ku P
m
-poroziteti i mbyllur

N pergjithesi materialet prmbajn pore t hapura dhe t mbyllura. Rritja e porozitetit t
mbyllur n krahasim me at t hapur shpie n rritjen e jetgjatsis s materialeve.


Thithshmria e ujit- e ndonj materiali t ngurt nnkupton aftsin e tij q n kushte normale,
apo n kushte t posame n kontakt me ujin t thith at, gjersisht q ta mbaj n masn e tij.
Si veti manifestohet, apo bie n shprehje n materialet q koh t gjat jan nn veprimin e ujit, i
cili edhe mund t jet agresiv, q deprton n strukturn e materialit duke shkaktuar efekte t
dmshme, p.sh. ndikimi i ujerave agresiv n beton te shtyllat e urave shkakton korozionin e
betonit-armaturs.
Poashtu uji i thithur , nse materiali i nnshtrohet ndryshimit t temperaturave, kalon n gjndje
agregate tjeter, me crast shkakton rritje t vllimit, e me kt forcat e brndshme q tentojn t
shkatrrojn at material.


Dmtimet e shkaktuara nga uji ne brndesi t murit
Thithshmeria e ujit e materialeve poroze prcaktohet sipas metods Standarde, duke e zhytur dhe
mabajtur mostrn n uj, Temperatura e ujit sht , ndrsa kohezgjatja sht 24 h, n nivele t
ndryshme.
Thithshmeria e ujit varet nga porositeti i hapur, meqnse uji nuk deprton n poret e mbyllura.
Mirepo nuk do t thot q thithshmeria e ujit sht e barabart me porositetitn.