Professional Documents
Culture Documents
7
9 Member Design - Columns
78
80 81
8 8
0
Member Design - Columns 1
Member Design - Columns
82 83
8 8
2
Member Design - Columns 3 Introduction
Bu bölümün konusu sadece Basınç elemanları
(örn. Uçları mafsallı çubuklar)
•Sadece eksenel basınç
•Eğilme yok
Uygulamada gerçek kolon
•Eksenel yüklerin dış merkezi dağılımı
•Ters kuvvetler
Uygulama
•Kalın/Tıknaz kolonlar, ve
•Narin kolonlar
Lokal burkulma olmayan
84 85
8 8
4
Kalın/Tıknaz Kolonlar 5
kesitler
88 89
92
9 Euler burkulma eğrisi ve 93
9
2
göçme modları
3
Narinlik sınırı λ1
ε = [ 235 / f y ] 0 , 5
fy Failure by
buckling where
Euler
buckling λ1 is equal to
curve 93,9 for steel grade S275
λ1 λ 76,4 for steel grade S355
λ1 λ
98
9 Kusurların etkisinin narinlik 99
9
8 9 Artık gerilme paterni
ile ilişkisi
Büyük narinliğe sahip kolonlar Typical residual stress pattern
–Çoğunlukla kusurlardan etkilenmez
–Max.Göçme yükü ≈ Euler yükü (Ncr) ∼ 0 ,3 f
y
compression
–Akma gerilmesinden bağımsız
Orta narinliğe sahip kolonlar ∼ 0 , 2 fy
tension
–Kusurlar önemli
∼ 0 , 2 fy
–Max.Göçme yükü < Euler yükü (Ncr) compression
100 101
1
0 Artık gerilmeler 1
0 Doğrusallık eo
0 1
eo
+ = o r=
σn < f y fy
N /A σR σ
B
σn reaching fy
Combination with axial stresses
N
102
1
103
1 Kusur etkisi ile eksenel
0 Doğrusallık eo 0
2 3 gerilmelerin kombinasyonu
> fy => kesit
σmax Max. gerilme - combination of
P
kısmen plastik – Eğilme gerilmesi σB
– Artık gerilme, σR
Yielded – Uygulanan eksenel gerilme, N/A
zones σB
σR σmax
N/A
+ + =
104 105
1 1
0 Birimsiz narinlik 0
EC Burkulma eğrileri (ECCS)
4 5
λ
0,5
Af Deneylere dayanarak
λ = β A y
N cr Cl. 5.5.1.2.(1) – > 1000 tests
–(I H T [ ⊥ Ο) sections
βA = 1 for class 1-3 –Narinlik oranı 55 – 160 arası
λ sections
λ = [β A ]0 , 5 Sayısal calısma ile desteklenerek
λ1 βA = Aeff/A for class 4
sections
106 107
1 1
0 EC Burkulma eğrileri 0 Varsayımlar
6 7
1
Eğriler matematiksel olarak:
a
b 1
χ= 2
≤1
0.5 c
φ + [φ − λ ]0,5
2
d
2
φ = 0,5[1 + α (λ − 0,2) + λ ]
–5.5.1.2.(1) (5.46)
1 2 3 λ
110
1
Kusur katsayısı α
111
1 Uygun burkulma eğrisinin
1 1
0 1 seçimi
α aşağıdakilere bağlı; Cross- Limits Buckling Buckling
–Kolon kesit şekline section type about axis curve
112 113
1
1 Tasarım Adımları 1
1 Tasarım adımları (2)
2 3
Burkulma boyunun her iki ana aks Uygun burkulma eğrisinin seçilmesi
yönüne göre hesaplanması –Üretim prosesi
–Mesnetler veya destekler arası mesafe –Kesit kalınlığı
–Birleşim detayı λ değeri için determine χ ‘nin
.
116 117
1 1
1
Özet - kalın/tıknaz kolonlar 1 Özet – Narin kolonlar
6 7
Kalın/tıknaz kolonlar ( λ ≤ 0,2) kesitin λ > 0,2 => yük dayanımı burkulmadan
tam plastik dayanıma ulaşabilir dolayı azalır
–Burkulma tahkikine gerek bile yok. –Orta narinlikteki kolonlar elastik olmayan
–Lokal burkulma kesit sınıfı 4 profillerinin burkulmadan dolayı göçer
kapasitesini azaltır. –Narin kolonlar elastik burkulmadan dolayı
göçer.
Tasarım burkulma dayanımı = tasarım
basınç dayanımı * burkulma katsayısı, χ.
Eleman Tasarımı
118 119
1
Özet – burkulma eğrileri
1
1 1
8 9 Eğilmeye çalışan Kolonlar
EC burkulma eğrileri => azaltma
katsayısı
Background and design according to EC3
–Kesitin şekline
–İmalat prosesi
–Referans narinlik değeri
–Burkulma eksenine.
Burkulma eğrileri deneysel ve teorik
yaklaşımlar ile elde edilmiş, güvenli
sonuçlar vermektedir.
Eleman Tasarımı
120 121
1 1
2 2 Introduction
0 Eğilmeye çalışan Kolonlar 1
Kuvvetli aks N
Yük-yerdeğiştirme eğrisi davranışı
doğrultusunda belirler
L
eğilme Lateral ψM Teorik davranışı varsayıma göre değişir
restraints
z – örn. Doğrusal elastik veya plastik
davranış
M Davranış karşılastırılabilir
y – kirişler (eksenel yük yok)
N
– Kolonlar (eğilme yok)
Column deflects in zx plane only
124 125
1 1
2 Elastikk davranış
Elasti 2
Elastik olmayan davranış
4 5
N
Başlangıçta yük
Yük artışı ile Loading Lnear elastic beam
Linear b am M artışı ile Loading
M,N v
yerdeğiştirme yerdeğiştirme M,N
oranı artar Elastic critical axial load (M=0) v oranı artar
Ncr Plasticbehaviour of
Bu eğilerek Eksenel yük
Mpl beam(N=0) M
şekildeğiştiren etkin olarak
elemanda eksenel M kesitin plastik N
yükün oluşturduğu moment
N (N,M)max
eğilme etkisidir. Elastic Beam-column kapasitesini
Eğri kritik basınç interaction azaltır
yüküne asimtot Tepe yükün
oluşturur. ötesinde eğri Firstyield
azalarak devam
eder In-planedeflection v
O In-plane deflection v O
126 127
1 1
2 2
6 Kesit davranşı – kesit sınıfı
sınıfı11 ve 2 7 Kesit davranşı – kesit sınıfı
sınıfı11 ve 2
128 129
1 1
2 2
8 Kesit davranşı – kesit sınıfı
sınıfı11 ve 2 9 Kesit davranşı – kesit sınıfı
sınıfı11 ve 2
b
fy
Asal eksen gövdede ise EC3’ün basitleştirmesi
tf
(equation 1) tw NM
NM=2fytwyn h
y y yn
– MNyRd = Mpl.y(1-n)(1-0,5a) but ≤ Mpl.yRd (eq 3)
MN
MN=fybtf(h-tf)+fy{(h-2tf)2/4- NM, MN according to Eq. (1) where n=NSd/Npl.Rd and a=(A-2btf)/A ≤ 0,5
yn2}tw –fy
Yaygın kesitler için buna benzer
(a) yn < (h – 2tf) / 2
basitleştirmeler mevcut.
Asal eksen başlıkta ise Örn., I kesitler için:
b fy
(equation 2)
– Kuvvetli aks eğilmesi - MN,y = 1,11 Mpl.y(1-n)
NM=fy{tw(h-2tf)+2b(tf-h/2+yn)} tf NM
tw – Zayıf aks eğilmesi - MN,z = 1,56 Mpl.z(1-n)(0,6+n)
MN=fyb(h/2-yn)(h-yn}tf y y MN
h
yn
NM, MN according to Eq. (2)
–fy
130 131
1 1
3
0 Kesit davranşı – kesit sınıfı
sınıfı11 ve 2
3
1 Kesit davranışı – kesit sınıfı 3
The simplified EC3 relationships are quite precise
N / Npl Kesit sınıfı 3 elastik davranış ile sınırlı
1,0 Plastic neutral axis Göçme öncelikle akma.
Iyn
0,8 Centroidal axis Bu en büyük basınç eğilmesi
noktasında olur
0,6
Max gerilme => σc + σb
0,4 Neutral axis
in flange fyd = σc + σb => ilk akma
0,2 Exact Eqs. (1)/(2)
EC3 approx. Eq. (3) Neutral axis
in web
0,2 0,4 0,6 0,8 1,0 M / Mpl
132 133
1 1
3
Kesit davranışı – kesit sınıfı 4 3 Genel Stabilite
2 3
134 135
1 1
3 Genel Stabilite 3 Genel Stabilite - elastik
elastik analiz
analiz
4 5
N
M
Eğileye çalışan M
kolonda toplam y Max. sehim, vmax, ve moment, Mmax,
x
moment
– ana moment
Euler kritik yükü PEy ile ilşikilidir -
M
v Nv M
– ikincil L
moment Nv Moment M π N
toplamıdır. d2v
=EI –––
v max = sec −1
dx2 N 2 PEy
π N
M max = M sec
M 2 PEy
M
N
136
1
Genel Stabilite – ilk seviye
137
1 Gerçek ve yaklaşım
3 3
6 yaklaşım 7 karşılastırması
N / P
Ey
1, 0
=> ML2 1 E x a c t f o r d e fl e c ti o n – E q . ( 4 )
v max =
8 EI y 1 − N / PEy 0, 4
0,2
1 v M
M max = M m ax max
– – – –– – – – – or – – – – –
M L2 / 8 E I M
1 − N / PEy 0
y
0 1 2 3 4 5 6 7 8
138 139
1 1
3 Genel Stabilite 3
Genel Stabilite
Stabilite-- σc, σb ve λ ilişkisi
8 9
σmax = fy =>
σc σb Slenderness
+ = 1,0 increasing
fy f y (1 − N / PEy ) σb / fy
0 1,0
σmax = fy ve 1,0
σb→ 0, σc → fy Euler gerilmesi σEy / fy
σEy / fy
PEy π 2 EI y π2 E
σ Ey = = = Slenderness
A AL2 λ2y increasing
σb / fy
0 1,0
142 143
1 1
4 Genel Stabilite - EC3 çözümü 4
EC3 kuralları
2 3
Class 3 sections
N Sd kyM ySd
+ ≤1 – Aynı ifadede Wply yerine Wely
χ y Af y W ply f y
Class 4 sections
µ y N Sd
ky = 1− Kbut K k y ≤ 1,5 – Etkili kesit parametreleri Aeff, Weff.y
χ y Af y – lokal burkulmadan dolayı asal eksenin
kaymasını hesaba katmak icin ek
W pl , y dışmerkezlik
µ y = λ (2 β My − 4 ) + − 1K but K µ y ≤ 0,9
Wel , y
Yatay yüklerden dolayı momentler - udl βm= 1,3 İşaret değiştirmeden moment diyagramı
noktasal yükler βm= 1,4 ∆ M = |max M|
M
1 ∆ M
Mo M
Q İşaret değiştirerek moment diyagramı
∆ M = |max M| + |min M|
Mo
sonra (plastik)
Elastik yanal burulma
Elastik Elastik yanal burulma
Elastik
150 151
1 1
5 5
0 burkulması - temel bağıntılar 1 burkulması - bağıntılar
Iy + Iz
N & M kritik kombinasyonları: Polar atalet yarıçapı i0 =
A
M2 N N
= 1 − 1 − π 2 EI z
2
i0 PE PE 0 PEz Zayıf aks kritik yükü
PE 0 PEz =
L2
where
– i0 , polar atalet yarıçapı GI t π 2 EI w
Burulma burkulma yükü PE 0 = 1 +
– Pez , zayıf aks kritik yükü i02 GI t L2
– PE0 , burulma burkulma yükü
152
1 Eğilmeye çalışan kolonların 153
1 Yatay tutulu olmayan kolonlar için
5 5
2 Elastikk yanal burulma davranışı
Elasti 3 EC3 kuralları
Eksenel yük ile düzlem içi momentlerin Düzlem içi davranıla benzer olarak, kesit sınıfı 1
büyültmesine izin verilmez. & 2:
Yaklaşım; N Sd k LT M y S d
M
+ ≤1
χ z Af y χ LT W ply f y
1 − N PEy
µ LT N Sd
Etkileşim bağıntısı k LT = 1 − K but K k LT ≤ 1,0
χ z Af y
N 1 M
+ =1
PEz 1 − N PEy M cr ( )
µ LT = 0,15 λ c 2 β MLT − 1 K but K µ LT ≤ 0,9
N Sd k y M y S d kz M z S d
+ + ≤1
χ min Af y W ply f y W plz f y
159