TEMEL SALII VE GVENL ETM

Emrah GRER
SG Uzman evre Mhendisi

PROGRAM
1. Blm : Sal Ve Gvenlii Genel Prensipleri 2. Blm : Temel Kavramlar(i sal ve gvenlii, meslek hastalklar, i kazas tehlikelerden etkilenme) 3. Blm : gvenlii ynnden iyerlerinden yaplmas gerekli kontroller, dzenlenecek belge, kayt, form ve raporlar 4. Blm : Yasal haklar ve sorumluluklar (6331 Sayl Kanunun ilgili maddeleri) 5. Blm : KKD seimi ve nemi 6. Blm : Uyar ve ikaz iaretleri 7. Blm : yerinin zelliklerine gre iyerindeki riskler ve alnacak nlemler (grlt, toz, mekanik, ergonomik vb. tehlikeler)

1. ve 2. BLM

Sal ve Gvenlii Genel Prensipleri Temel Kavramlar(i sal ve gvenlii, meslek hastalklar, i kazas tehlikelerden etkilenme)

ETMN AMACI

Katlmclarn, i sal ve gvenlii konularna farkl bir pencereden bakmalarn salayarak; istenmeyen i kazalarnn ve meslek hastalklarnn nedenlerine, boyutlarna ve sonularna, dikkat ekmektir.

 Sal ve Gvenlii Felsefe ve Gereklilii

Sal Kaybetmenin dl ve Bedeli Olamaz

Hibir Ekonomik Zorunluluk nsan Salna Zarar Verecek Bir lemin Nedeni Olamaz
Kiisel Koruyucu Malzemesini Kullanmayan, Kaza Bedelini Ailesi ile Birlikte der yerinde Kimse Kendisini Risk e Atma Hakkna Sahip Deildir.

Risk ve Tehlikelerin nlenmesi Douraca Sonulardan ok Daha Ucuzdur.

 SALII VE GVENLNN HEDEF;

MARUZ KALMA

RSK

RSK

Tehlike

HEDEF

alan

TEHLKE

TRKYE, i kazalar asndan

Avrupada BRNC,

Dnyada ise NC srada

Dnyada en fazla i kazas; Gney Kore ve Brezilya'nn ardndan Trkiye'de.
Brezilya : % 19.5 Gney Kore : % 19 Trkiye : %18.7 Romanya : % 7

Polonya : % 4.5
rlanda : % 4.2

Meksika : % 9
Rusya : % 14.4

srail : % 4.1
Macaristan : % 4

Kazakistan : % 9.7
Krgzistan : % 9

Danimarka : % 2
Japonya : % 0.1

Bulgaristan : % 8.3

Sabah saatlerinde ve maden, inaat, tekstil ve kimya ikollarnda daha sk kaza oluyor. Trk Harb- Aratrmas, 06.03.2004 Radikal Gazetesi

SSK raporlarndan ;

Kazalarn Yllara Gre Dalm

YILLAR 2001 2002

2003 2004 2005 2006

Kazas lm Sakatlk
72.367 1.008
2.183

Meslek Hastal
883

72.344
76.668 83.830 73.923 79.027

878
811 843 1.096 1.601

2.087
1.596 1.693 1.639

267
440 384 519 574

TOPLAM

538.159

7.400

3.493

RAKAMLARLA Sal ve Gvenlii

SSK raporlarndan ;

lmlerin Sebeplerine Gre Dalm

LM SEBEB

2002
872

2003
810

2004
841

2005
1072

2006
1592

KAZASI
MESLEK HASTALII TOPLAM

6
878

1
811

2
843

24

1.096 1.601

HEPMZN SORUMLULUKLARI VARDIR

 KAZASI ?

Tanmlar ;
LO ( Uluslararas alma rgt)

nceden Planlanmam, Bilinmeyen ve Kontrol Altna Alnmam olan, etrafa Zarar Verecek Niteliklerde Olaylar olarak tanmlanr WHO ( Dnya Salk rgt)
nceden Planlanmam, ou Kiisel Yaralanmalara, Makinelerin, Ara Gerelerin Zarara uramasna, retimin Bir Sre Durmasna Yol Aan Olay olarak tanmlanr

 KAZASI ?

LKEMZDE Kazas ; 5510 sayl Sosyal Sigortalar Kanununda,

Sigortalnn yerinde Bulunduu Srada,

veren Tarafndan Yrtlmekte Olan Dolays le,

Sigortalnn veren Tarafndan Grev le Baka Bir Yere Gnderilmesi Yznden, Asl ini Yapmakszn Geen

Zamanlarda,
Emzikli Sigortal Kadnn ocuuna St Vermesi in Ayrlan Zamanlarda Sigortalnn,iverence Salanan Bir Tat ile in Yapld Yere

Toplu Olarak Gtrlp Getirilmesi Srasnda

Kaza Nedenlerinin Analizi

1. Kaza Nedenlerinin Tanm NSAN

EVRE ORTAM

KAZA

MAKNE EKPMAN

KAZASI VE MESLEK HASTALIININ

NEDENLER

1-Gvensiz Ortam ve Koullar

2-Gvensiz davranlar ve Kiisel kusurlar

RSK

=1

1 5

x x

5 5

=5 =25

Kaza Nedenlerinin Analizi

2. Kaza Nedenleri le lgili Yanl Grler 1. ANSIZLIK 2. KAINILMAZLIK

3. DKKATSZLK

Kaza Nedenlerinin Analizi

3. Kazalarn Temel Nedenleri ( 4M ) 1. MAN (nsan ) 2. MACHNE ( Makine )

3. MEDA ( Ortam evre ) 4. MANAGEMENT ( Ynetim )

Kaza Nedenlerinin Analizi

1. MAN (nsan )
1- Psikolojik Nedenler: Unutkanlk, sknt-znt-keder, evre etkileri, istem d davran, ihmalci davran, hatal davran vb. 2- Fiziksel Nedenler: Yorgunluk, uykusuzluk,alkol, hastalk vb. 3- yeri Nedenleri: nsan ilikileri, takm almas, iletiim vb.

Kaza Nedenlerinin Analizi

3. MEDA ( Ortam evre )

1- Yetersiz alma bilgisi, 2- Uygun olmayan alma metodu, 3- Uygun olmayan alma yeri ve ortam vb.

Kaza Nedenlerinin Analizi 4. MANAGEMENT ( Ynetim ) 1- Yetersiz ynetim organizasyonu,

2- Tamamlanmam kurallar ve talimatlar, 3- Yetersiz gvenlik ynetim plan,

4- Eitim ve retim yetersizlii, 5- Uygun olmayan nezaret,ynetim ve rehberlik 6-Uygun olmayan personel istihdam,

7- Yetersiz salk kontrolleri vb.

Kaza Aratrmas

Kronolojik olarak olay geliim sras, 4 M, (nsan, makine-ekipman, evre, alma metodu)

Muhtemel neden (ler), Tavsiyeler, neriler (Kim Ne zaman Ne)

a) (Acil nlemler) b) (Uzun vadeli nlemler)

 Sal Ve Gvenlii Neden Ynetilmelidir?

4 temel neden ; 1. nsani Sebepler,

2. Finansal Kayplar nlemek, 3. Yasalara Kar Gelmemek, 4. Firma Prestijini Zedelememek.

 Sal ve Gvenlii Nedir? Neden Ynetilmelidir? SONU

nsani Faydalar Salkl ortamn olumas alann Salnn korunmas alann baarsnn artmas alann Moralinin artmas

HEDEF
Kaza, Yaralanma ve Mesleki Hastalklarn Azaltlmas

Ekonomik Faydalar retkenlik, Kalite Organizasyonel verimlilik Positif imaj Rekabeti yaklam Azaltlm i gc kayb

SG nin Kronolojik Gelime Sreci

Hipokrat (M 460-377)
Maden ve metal iilerinde kurun zehirlenmesi belirtilerini tanmlamtr.

Pliny (23-70)
Asbest ve civann zehirlilii

Ulrich Ellenborg (1473)

Metal dumanlarnn tehlikeleri, belirtileri ve nleyici tedbirler

Paracelsus (1493-1541)
Meslek hastalklar konusunda tez hazrlamtr, Toksikolojinin babas kabul edilir,
Btn maddeler zehirdir. Zehir olmayan hibir madde yoktur. Uygun doz, zehir ve ila arasndaki fark yaratr.

Paracelsus

SG Tarihinde nemli Kiiler

Agricoloa (1494-1555)

De Re Metallica: Aza Buruna Mendil

Bernardino Ramazzini (1633-1714)

salnn kurucusu, koruyucu melei kabul edilir.

De Morbis Artificium Diatriba-alanlarn Hastalklar
Kurun ve cva zehirlenmeleri ve dier meslek hastalklarndaki

semptomlar tanmlamtr.
Silikozun tehlikelerinden kanma yollarn.

Hekimlere, hastalarna alma ortam ve yaptklar iin

hikayesini sormalarn tavsiye etmitir.

Dr. Alice Hamilton (20. yy)

Exploring the Dangerous Trades Deirmen ve madenlerdeki deneyimlerini yazd kitab

Bernardino Ramazzini

Trkiye de SG nin Tarihsel Geliimi

Tanzimat ncesi - Lonca (Orta Sand Teavn Sand) Tanzimat ve Merutiyet dnemi - 1865 Dilaver Paa Nizamnamesi (Havza-i Fahmiye Teamlnamesi) - 1871 Ameleperver Cemiyeti - 1895 Osmanl Amele Yardmlama cemiyeti Cumhuriyet dnemi - 1937 Ereli Havza- Fanmiye Maden Amelesinin Hukuna Mteahhitlik Kanunu - 1926 Borlar Kanunu - Umumi Hfzshha Kanunu

1829 Erelide kmr madeni bulunuu

Rakamlar ile Sal ve Gvenlii

2004 yl SSK verilerine gre GNDE ;
230 i kazas olmakta, 2 kii meslek hastalna yakalanmakta, 5 kii sakat kalmakta, 3 kii hayatn kaybetmekte

Rakamlar ile Sal ve Gvenlii

Uluslar aras alma rgtnn (ILO) yapt

aratrmaya gre;
Dnyada her yl 2.2 Milyon kii i kazas ve meslek hastal sonucu hayatn kaybetmekte, 270 Milyon kii i kazasna, 160 Milyon kii meslek hastalna maruz kalmakta

Rakamlar ile Sal ve Gvenlii

OSHAnn yapt aratrmaya gre ;

Avrupa lkelerinde her yl i kazas ve meslek hastal sonucu; 5500 kii hayatn kaybetmekte, 75.000 kii srekli alamaz hale gelmekte,

149 Milyon i gn kayb 200 Milyon Euro Maddi Kayp

kazalarnn % 82 si lmle sonulanyor.

kazalarnn % 90 KOBlerde oluyor. 50den az alan olan iyerlerinde lml i kazas byk iletmelere gre 2 kat daha fazla

 Kazalarnn Gerek Maliyeti

Grnen Maliyet Tedavi harcamalar, ki gnlk cret, Kaza sonucu denen tazminatlar, Dava giderleri, mali mesuliyet sigorta Kazada hasar gren tesis onarm
Gizli Maliyet Kaza aratrma maliyeti Yerine geen iinin renme sresi, (Ekibin morali) Verim ve zaman kayb, Fazla mesai, Yneticilerin harcadklar zaman, lm varsa ie ara verme, Soruturmada st dzey zaman kayb, letmenin prestij kayb

% 20

% 80

!!!...
Bu kadar nemli sonulara neden olan Sal ve Gvenlii ynetilmeyi hak etmiyor mu ?

 Sal ve Gvenlii Nedir ?

yerlerinde iin yrtlmesi srasnda, eitli maddelerden kaynaklanan sala zarar verebilecek koullardan korunmak amacyla yaplan sistemli ve bilimsel almalardr. alanlarn, geici iilerin, mteahhit personelinin, ziyaretilerin ve alma alanndaki dier insanlarn refahn etkileyen faktrler ve artlar (OHSAS 18001:1999)

SG de Geleneksel Yaklam

Kaza olana kadar her eyin kontrol altnda olduu varsaylr Kazann ardndan, kazazedenin nasl olup ta byle bir kazaya neden olduuna akl sr erdirilemez. Kazalara verilen reaksiyon kazann iddeti ile paraleldir, dolaysyla kl pay atlatlan olaylar grmezden gelinir

Cana geleceine mala gelsin, byk gemi olsun Dzeltici faaliyet genellikle acil nlemlere-anlk zmlere odaklanr, kk nedenlerin tanmlanmas iin aba sarf edilmez
Her ey olacana varr, kaderde yazlmsa nlenemez

Tanmlar Tehlike

nsanlarn yaralanmas, hastalanmas, maln veya malzemenin hasar grmesi, iyeri ortamnn zarar grmesi veya bunlarn
birlikte gereklemesine sebep olabilecek kaynak veya durum. OHSAS 18001 Zarar Yaralanma, hastalanma, maln veya allan yerin zelliklerini kaybetmesine neden olan durum veya kaynak

Tanmlar

Kaza nsanlarn yaralanmas, hastalanmas, maln, allan yerin zarar grmesi veya bunlarn birlikte gereklemesi durumu Olay Kazaya sebep olan veya sebep olacak potansiyele sahip olan oluum

Tanmlar

Kl Pay Atlatlan Olay

(Ucuz atlatlan olay-ramak kala)

Kazann olumad (ne alma ortamnda, ne altyapda ne de insanda hasar var) ancak
kendiliinden nlendii olay

olumasnn tesadfler ile

Tehlikeli Durum (Gzlem)

Kazann olumasna neden olabilecek tehlikeli davran ve/veya tehlikeli ortamlardr.

 Sal ve Gvenliinin Sorunlar

Konuya yasak savma gz ile baklyor Alnacak nlemlerde yeterince yetkisi olmayan bir kii sorumlu tutuluyor Mevzuatta, alnacak nlemler iin etkin caydrclk yok Kaza olduktan sonra cezalar ok ar.

Ancak mahkemeler ok uzuyor, ceza kararlar ok gecikiyor

Kaderci kiiliimizden kaynaklanan riskleri grmeme veya hesaplamama alkanlmz var

Kaza maliyetlerini yeterince hesaplayamama

 Kazalar Nasl Oluur / nlenir ?

TEHLKEL DAVRANI NEDENLER

Kiinin Eitimi;

i ciddiye almama,
Gereksiz akalama, Kiisel koruyucu kullanmama,

e uygun koruyucu kullanmama,

Tehlikeli alet kullanma, Topraklamas olmayan alet kullanma, Ergonomi kurallarna uymama

 Kazalar Nasl Oluur / nlenir ?

BR YERNDE EER GVENL NLEMLER ALINMAMISA !!!

kazas

Tehlike,Kaza ve Risk Etkileimi

TEHLKE: Potansiyel kaynak veya durum

Tehlikeli ortam veya davran

KAZA: Kayplara sebep olan olay

RSK: Meydana gelebilecek zararl bir olayn sonular ve oluma olaslnn bilekesi
Acaba burada Kaza olur mu? olursa ne boyutta ve ne zaman olur

RSK DEERLENDRMES: Olabilecek bir kazann sonucunda meydana gelecek hasarn bykln ve olma olasln tahmin etmek, yani kabul edilen parametrelerle riskin boyutunu hesaplamak

nsani Adan Kazalar

nsani Adan Kazalar

Kazalar mutlaka bir iz brakr fiziksel veya psikolojik

ldrr veya sakat brakr.

Evine salkl ve eksiksiz dnebilmek Her alann temel hakkdr,

Kaza geni
Kazalarla lgili istatistiksel almalarn sonular;

1 3

lm veya Ciddi Yaralanma Gc Kaypl Kaza lk Yardm Maddi Hasar Klpay Atlatlan Olay

30 300 * Type & Pearson (1973)

Bird (1969)

Kaza Geliyorum Der

Sen dilinden anlamaya bak

Domino Teorisi
BR SSTEMN ANA ELER

1. NSAN (operatr, usta, teknisyen, uygulama yneticisi)

2. DONANIM (teknoloji, ara, gere, kiisel koruyucular)

3. YNETM (hedef, misyon, stratejiler, taktik ve operasyon planlar ) 4. YNTEM

(politika, ama, prosedr, talimat)

Domino Teorisi
C
B A

A : Ynetim Kontrolnn Eksiklii B : Temel Nedenler (Eitim, Bakm vb.) C : Tehlikeli Ortam ve Davranlar D : Kaza

E : Yaralanma

Domino Teorisi
KAZA GELYORUM DEMEZ

DYE BREY YOKTUR

Kazalar birden bire meydana gelmez

Her kazann bir kuluka dnemi vardr

nemli olan tehlikeleri nceden tespit edip Risklerini deerlendirmek ve en nemlisi

ONUN N DKKATL OL !!!

!!!! NLEMLERNN ZAMANINDA ALINMASIDIR

SG Uygulamalarnn Baarl Olmas in

YNETEN UYGULATAN - UYGULAYANLARIN

Sal ve Gvenliinin nasl yaplaca zerinde,

Baarl ekilde uygulanmasn salayacak artlarda,
Yaplan ilerin, prosedrlere uygunluunu lecek kriterde,

almalar doru veri ve kurallarla deerlendirmede,

Karlalan aksaklklar incelenip sebepleri bulmada, Kazalarn tekrarn nleyecek nlemleri almada, Deneyimlerden edinilen bilgilerle yeni talimat yapmnda,

TAM MUTABAKATI OLMALI

zetle...

En Byk Yanl ayn eyi yapp,

farkl sonu beklemektir Eitim nsanlara yeni yollar deneme frsat verir

3. BLM

gvenlii ynnden iyerlerinden yaplmas gerekli kontroller, dzenlenecek belge, kayt, form ve raporlar

 Sal ve Gvenlii nlemlerinin: Yeterlilik ve Gvenirlilik lm, Aksaklklar saptama, Verimli ve Kesintisiz alma, lke baznda iyeri sorunlarn deerlendirme.

PERYODK

KONTROL LM BAKIM

BELGE KAYIT RAPOR

I-Mevzuatla belirlenmi rnei olanlar. A-alanlara B-yerlerine C-Mfettiler ve Tefti Kurulunca Dzenlenenler II-Mevzuatta belirlenmi rnei olmayanlar. A-alanlara B-Makine, ara, tesisat, vs. C-yerinde yaplacak Salk ve Gvenlik almalar III-Mevzuatta belge dzenleme gerei aka belirtilmeyenler A-alanlara B-Makine, alet, tesisat, vs. C-Salk ve Gvenlik lmleri ve almalar IV-Dier etiket, levha, bavuru konular vs. A-Etiketler ve Levhalar. B-verenlerin Bildirimleri ve zin Talepleri.

I-MEVZUATLA BELRLENM RNE OLANLAR. A-alanlara Ynelik olanlar: 1-Salk Raporlar 2-i izelgeleri 3-i Kimlikleri a)i alma ve Kimlik Belgesi b)Kadn ilerin Kimlikleri c)Ar ve Tehlikeli lerede alanlarn Kimlikleri 4-ocuklar iin Emzirme Odalar-Yurtlarda Tutulan Kaytlar: -Kabul Defteri(Noter Tasdikli defter ) -Gzlem Kad -Salk Muayenesi Kad

5-Salk Dosyas -Salk raporu -Meslek Hastal verileri - Kazas Fileri 6-Operatr Belgesi B-YERLERNE YNELK OLANLAR: 1- Kazas ve Meslek Hastal statistik Fii 2-yeri Salk Birimi Yllk alma Cetveli 3-Yap Defteri

C-MFETTLER VE TEFT KURULUNCA DZENLENENLER

II- MEVZUATLA BELRLENM RNE OLMAYANLAR.

A-alanlara Ynelik Olanlar: 1-e Giri Raporlar 2-Meslek Hastalklar 3-Meslee Bal Hastalklar 4-Hasta Bakm 5-Gebe ve Emzikli Kadn ilerin Muayeneleri 6-Gece Postalarnda alan Kadn ilerin salk Kontrol 7-ocuk ilerin Salk Kontrol 8-alma Belgesi 9-Eitim Belgesi

B-MAKNA, ARA, TESSAT vs. YNELK OLANLAR: 1- Asansrler 2- Motopomplarn Kontrol 3- Kazanlarn Kontrol a) malat firmann teknik karakteristii ve deney belgesi b) lk kullanmda ve periyodik muayeneler 4- Basnl Kaplarn Kontrol ve Deneyleri 5- 6- Basnl Su ve Hava Tanklarnn Kontrol ve Deneyleri 7- Kompresrlerin Kontrol ve Deneyleri

8-Basnl Gaz Tpleri a) malat firmann kontrol ve garanti belgesi b) Dolum yapan firmann kontrol belgesi 9-Asetilen Tpleri a) Asetilen Tplerinin periyodik kontrol ve deney belgesi b) Dolum yapan firmann kontrol belgesi 10- Kaldrma Aralar 11- Alev Geirmez Cihazlar 12- Seyyar Yangn Sndrme Cihazlar 13- Asma skeleler a) almaya balamadan nce kontrol ve uygunluu b) Tayaca yklerin raporla belirlenmesi

C-SALIK ve GVENLK ALIMALARINA YNELK OLAN 1-me Suyu analizleri 2-yeri Hekim Szlemesi 3-Sorumlu Mdr Bulundurulmas 4-Tefti Defteri 5-Kiisel lk Yardm Paketi Ynergesi 6-i Sal ve Gvenlii Kurullar a) yeri Ynetmelii b) Kazas ve Meslek Hastal Raporu c) Eitim ve retim Program d) Bakm ve Onarmlarn Planlanmas e) Yangnla lgili Kontroller f) Sal ve Gvenlii Dzeni g) Yllk Rapor h) SG Kurul Toplant Tutana

III-MEVZUATTA BELGE DZENLEME GERE AIKCA BELRTLMEYENLER: A-ALIANLARA YNELK OLANLAR:

1- Kazanc Ehliyeti 2- Ehliyetli Kaynak 3- Kaldrma aralar ve Vin kullananlarn Operatr Belgesi

B-MAKNA, ARA, TESSAT vs. YNELK OLANLAR: 1- Motopomplar 2- Yangn Hortumlar 3- Aspirasyon Tesisat 4- Marangoz Makinalar 5- Emniyet Subaplar 6- Basnl Asit Kaplar 7- Frn ve Ocaklar

8- Elektrikli El Aletleri 9- Elektrik Kaynak Makinalar 10-Tam Yaltlm Elektrik Cihazlar 11- Aydnlatma ve Elektrik Devresi 12- Yldrmlk Tesisat 13- Topraklama Tesisat 14- Boru Tesisat 15- Sv Tank ve Depolar 16- Taban ve Asma Katlar 17- Kiisel Koruyucular C-SALIK ve GVENLK LMLER ve ALIMALARI: 1- Yangn 2- Kaynakla Onarm 3- yerinde Yaplacak lmler 4- i Sal ve Gvenlii Kurullar 5- Emzirme Odalar ve Yurtlar 6- Kazalar Bilgi Formlar

IV-DER KAYIT, BELGE, BAVURU, vs. :

A-ETKETLER VE LEVHALAR:

SGT 1- Ecza Dolab 2- Asansr Kabinleri 3- Motopomplarn Kontrol Tarihleri 4- Seyyar Yangn Sndrme Cihazlar 5- Zmpara Ta Etiketi 6- Kazan zerindeki Levha 7- Basnl Kaplarn Etiketi 8- Kompresrlerin Etiketi 9- Oklu Vinlerin Tayaca Yk Etiketi 10- Motorlu Aralar ve Romrklarn Tayaca Yk Etiketi

4. BLM Yasal haklar ve sorumluluklar (6331 Sayl Kanunun ilgili maddeleri)

6331 Sayl Yeni Sal ve Gvenlii Kanunu

BRNC BLM Ama, Kapsam ve Tanmlar

MADDE 1 (1) Bu Kanunun amac; iyerlerinde i sal ve gvenliinin salanmas ve mevcut salk ve gvenlik artlarnn iyiletirilmesi iin iveren ve alanlarn grev, yetki, sorumluluk, hak ve ykmllklerini dzenlemektir.

MADDE 2

(1) Bu Kanun; kamu ve zel sektre ait btn ilere ve iyerlerine, bu iyerlerinin iverenleri ile iveren vekillerine, rak ve stajyerler de dhil olmak zere tm alanlarna faaliyet konularna baklmakszn uygulanr.

MADDE 2
(2) Ancak aada belirtilen faaliyetler ve kiiler hakknda bu Kanun hkmleri uygulanmaz:

a) Fabrika, bakm merkezi, dikimevi ve benzeri iyerlerindekiler hari Trk Silahl Kuvvetleri, genel kolluk kuvvetleri ve Milli stihbarat Tekilat Mstearlnn faaliyetleri. b) Afet ve acil durum birimlerinin mdahale faaliyetleri. c) Ev hizmetleri. ) alan istihdam etmeksizin kendi nam ve hesabna mal ve hizmet retimi yapanlar. d) Hkml ve tutuklulara ynelik infaz hizmetleri srasnda, iyiletirme kapsamnda yaplan iyurdu, eitim, gvenlik ve meslek edindirme faaliyetleri.

Tanmlar
MADDE 3 (1) Bu Kanunun uygulanmasnda;
a) Bakanlk: alma ve Sosyal Gvenlik Bakanln, b) alan: Kendi zel kanunlarndaki statlerine baklmakszn kamu veya zel iyerlerinde istihdam edilen gerek kiiyi, c) alan temsilcisi: sal ve gvenlii ile ilgili almalara katlma, almalar izleme, tedbir alnmasn isteme, tekliflerde bulunma ve benzeri konularda alanlar temsil etmeye yetkili alan,

Tanmlar

) Destek eleman: Asli grevinin yannda i sal ve gvenlii ile ilgili nleme, koruma, tahliye, yangnla mcadele, ilk yardm ve benzeri konularda zel olarak grevlendirilmi uygun donanm ve yeterli eitime sahip kiiyi,

GREVLENDRME YAZISI, KURULA KATILIM. ETM.( UZM,YER HEKM )

Tanmlar
d) Eitim kurumu: gvenlii uzman, iyeri hekimi ve dier salk personelinin eitimlerini vermek zere Bakanlka yetkilendirilen kamu kurum ve kurulularn, niversiteleri ve Trk Ticaret Kanununa gre faaliyet gsteren irketler tarafndan kurulan messeseleri, e) Gen alan: Onbe yan bitirmi ancak onsekiz yan doldurmam alan f) gvenlii uzman: sal ve gvenlii alannda grev yapmak zere Bakanlka yetkilendirilmi, i gvenlii uzmanl belgesine sahip mhendis, mimar veya teknik eleman,

Tanmlar

g) kazas: yerinde veya iin yrtm nedeniyle meydana gelen, lme sebebiyet veren veya vcut btnln ruhen ya da bedenen zre uratan olay, ) veren: alan istihdam eden gerek veya tzel kii yahut tzel kiilii olmayan kurum ve kurulular,

Tanmlar

h) yeri: Mal veya hizmet retmek amacyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile alann birlikte rgtlendii, iverenin iyerinde rettii mal veya hizmet ile nitelik ynnden ball bulunan ve ayn ynetim altnda rgtlenen iyerine bal yerler ile dinlenme, ocuk emzirme, yemek, uyku, ykanma, muayene ve bakm, beden ve mesleki eitim yerleri ve avlu gibi dier eklentiler ve aralar da ieren organizasyonu,

Tanmlar
) yeri hekimi: sal ve gvenlii alannda grev yapmak zere Bakanlka yetkilendirilmi, iyeri hekimlii belgesine sahip hekimi, i) yeri salk ve gvenlik birimi: yerinde i sal ve gvenlii hizmetlerini yrtmek zere kurulan, gerekli donanm ve personele sahip olan birimi, j) Konsey: Ulusal Sal ve Gvenlii Konseyini k) Kurul: sal ve gvenlii kurulunu

Tanmlar

n) nleme: yerinde yrtlen ilerin btn safhalarnda i sal ve gvenlii ile ilgili riskleri ortadan kaldrmak veya azaltmak iin planlanan ve alnan tedbirlerin tmn, o) Risk: Tehlikeden kaynaklanacak kayp, yaralanma ya da baka zararl sonu meydana gelme ihtimalini,

Tanmlar

) Risk deerlendirmesi: yerinde var olan ya da dardan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dnmesine yol aan faktrler ile tehlikelerden kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin kararlatrlmas amacyla yaplmas gerekli almalar,

Tanmlar

p) Tehlike: yerinde var olan ya da dardan gelebilecek, alan veya iyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelini, r) Tehlike snf: sal ve gvenlii asndan, yaplan iin zellii, iin her safhasnda kullanlan veya ortaya kan maddeler, i ekipman, retim yntem ve ekilleri, alma ortam ve artlar ile ilgili dier hususlar dikkate alnarak iyeri iin belirlenen tehlike grubunu,

Tanmlar

s) Teknik eleman: Teknik retmen, fiziki ve kimyager unvanna sahip olanlar ile niversitelerin i sal ve gvenlii program mezunlarn, ) yeri hemiresi: 25/2/1954 tarihli ve 6283 sayl Hemirelik Kanununa gre hemirelik mesleini icra etmeye yetkili, i sal ve gvenlii alannda grev yapmak zere Bakanlka yetkilendirilmi iyeri hemirelii belgesine sahip hemire/salk memurunu, ifade eder.

Tanmlar

(2) veren adna hareket eden, iin ve iyerinin ynetiminde grev alan iveren vekilleri, bu Kanunun uygulanmas bakmndan iveren saylr.

6331 SAYILI KANUN

iveren vekilleri

iveren

KNC BLM

veren ile alanlarn Grev, Yetki ve Ykmllkleri

verenin Genel Ykmll

MADDE 4 (1) veren, alanlarn ile ilgili salk ve gvenliini salamakla ykml olup bu erevede; a) Mesleki risklerin nlenmesi, eitim ve bilgi verilmesi dhil her trl tedbirin alnmas, organizasyonun yaplmas, gerekli ara ve gerelerin salanmas, salk ve gvenlik tedbirlerinin deien artlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyiletirilmesi iin almalar yapar. b) yerinde alnan i sal ve gvenlii tedbirlerine uyulup uyulmadn izler, denetler ve uygunsuzluklarn giderilmesini salar. c) Risk deerlendirmesi yapar veya yaptrr. ) alana grev verirken, alann salk ve gvenlik ynnden ie uygunluunu gz nne alr. d) Yeterli bilgi ve talimat verilenler dndaki alanlarn hayati ve zel tehlike bulunan yerlere girmemesi iin gerekli tedbirleri alr.

verenin Genel Ykmll

MADDE 4 (2) yeri dndaki uzman kii ve kurululardan hizmet alnmas, iverenin sorumluluklarn ortadan kaldrmaz. (3) alanlarn i sal ve gvenlii alanndaki ykmllkleri, iverenin sorumluluklarn etkilemez.
(4) veren, i sal ve gvenlii tedbirlerinin maliyetini alanlara yanstamaz.

Risklerden korunma ilkeleri

MADDE 5 (1) verenin ykmllklerinin yerine getirilmesinde aadaki ilkeler gz nnde bulundurulur:
a) Risklerden kanmak. b) Kanlmas mmkn olmayan riskleri analiz etmek. c) Risklerle kaynanda mcadele etmek. ) in kiilere uygun hale getirilmesi iin iyerlerinin tasarm ile i ekipman, alma ekli ve retim metotlarnn seiminde zen gstermek, zellikle tekdze alma ve retim temposunun salk ve gvenlie olumsuz etkilerini nlemek, nlenemiyor ise en aza indirmek. .

Risklerden korunma ilkeleri

MADDE 5 (1) verenin ykmllklerinin yerine getirilmesinde aadaki ilkeler gz nnde bulundurulur:
d) Teknik gelimelere uyum salamak. e) Tehlikeli olan, tehlikesiz veya daha az tehlikeli olanla deitirmek. f) Teknoloji, i organizasyonu, alma artlar, sosyal ilikiler ve alma ortam ile ilgili faktrlerin etkilerini kapsayan tutarl ve genel bir nleme politikas gelitirmek. g) Toplu korunma tedbirlerine, kiisel korunma tedbirlerine gre ncelik vermek. h) alanlara uygun talimatlar vermek.

 sal ve gvenlii hizmetleri

MADDE 6 (1) Mesleki risklerin nlenmesi ve bu risklerden korunmasna ynelik almalar da kapsayacak, i sal ve gvenlii hizmetlerinin sunulmas iin iveren; a) alanlar arasndan i gvenlii uzman, iyeri hekimi ve dier salk personeli grevlendirir. alanlar arasnda belirlenen niteliklere sahip personel bulunmamas hlinde, bu hizmetin tamamn veya bir ksmn ortak salk ve gvenlik birimlerinden hizmet alarak yerine getirebilir. Ancak belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olmas hlinde, tehlike snf ve alan says dikkate alnarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi stlenebilir.

 sal ve gvenlii hizmetleri

MADDE 6 (1) Mesleki risklerin nlenmesi ve bu risklerden korunulmasna ynelik almalar da kapsayacak, i sal ve gvenlii hizmetlerinin sunulmas iin iveren; b) Grevlendirdikleri kii veya hizmet ald kurum ve kurulularn grevlerini yerine getirmeleri amacyla ara, gere, mekn ve zaman gibi gerekli btn ihtiyalarn karlar. c) yerinde salk ve gvenlik hizmetlerini yrtenler arasnda i birlii ve koordinasyonu salar. ) Grevlendirdikleri kii veya hizmet ald kurum ve kurulular tarafndan i sal ve gvenlii ile ilgili mevzuata uygun olan ve yazl olarak bildirilen tedbirleri yerine getirir. d) alanlarn salk ve gvenliini etkiledii bilinen veya etkilemesi muhtemel konular hakknda; grevlendirdikleri kii veya hizmet ald kurum ve kurulular, baka iyerlerinden almak zere kendi iyerine gelen alanlar ve bunlarn iverenlerini bilgilendirir.

 sal ve gvenlii hizmetleri

MADDE 6

(3) Tam sreli iyeri hekimi grevlendirilen iyerlerinde, dier salk personeli grevlendirilmesi zorunlu deildir.

 sal ve gvenlii hizmetlerinin desteklenmesi

MADDE 7 (1) sal ve gvenlii hizmetlerinin yerine getirilmesi iin, Bakanlka aadaki artlarla destek salanabilir:
a) Kamu kurum ve kurulular hari ondan az alan bulunanlardan, ok tehlikeli ve tehlikeli snfta yer alan iyerleri faydalanabilir. Ancak, Bakanlar Kurulu, ondan az alan bulunanlardan az tehlikeli snfta yer alan iyerlerinin de faydalanmasna karar verebilir. b) Giderler, i kazas ve meslek hastal bakmndan ksa vadeli sigorta kollar iin toplanan primlerden kaynak aktarlmak suretiyle, Sosyal Gvenlik Kurumu tarafndan finanse edilir.

yeri hekimleri ve i gvenlii uzmanlar

MADDE 8 (1) yeri hekimi ve i gvenlii uzmanlarnn hak ve yetkileri, grevlerini yerine getirmeleri nedeniyle kstlanamaz. Bu kiiler, grevlerini meslein gerektirdii etik ilkeler ve mesleki bamszlk ierisinde yrtr.
(2) yeri hekimi ve i gvenlii uzmanlar; grevlendirildikleri iyerlerinde i sal ve gvenliiyle ilgili alnmas gereken tedbirleri iverene yazl olarak bildirir; bildirilen hususlardan hayati tehlike arz edenlerin iveren tarafndan yerine getirilmemesi hlinde, bu hususu Bakanln yetkili birimine bildirir. (3) Hizmet sunan kurulular ile iyeri hekimi ve i gvenlii uzmanlar, i sal ve gvenlii hizmetlerinin yrtlmesindeki ihmallerinden dolay, hizmet sunduklar iverene kar sorumludur.

yeri hekimleri ve i gvenlii uzmanlar

MADDE 8 . (4) alann lm veya maluliyetiyle sonulanacak ekilde vcut btnlnn bozulmasna neden olan i kazas veya meslek hastalnn meydana gelmesinde ihmali tespit edilen iyeri hekimi veya i gvenlii uzmannn yetki belgesi askya alnr.

(5) gvenlii uzmanlarnn grev alabilmeleri iin; ok tehlikeli snfta yer alan iyerlerinde (A) snf, tehlikeli snfta yer alan iyerlerinde en az (B) snf, az tehlikeli snfta yer alan iyerlerinde ise en az (C) snf i gvenlii uzmanl belgesine sahip olmalar art aranr. Bakanlk, i gvenlii uzmanlarnn ve iyeri hekimlerinin grevlendirilmesi konusunda sektrel alanda zel dzenleme yapabilir.
(6) Belirlenen alma sresi nedeniyle iyeri hekimi ve i gvenlii uzmannn tam sreli grevlendirilmesi gereken durumlarda; iveren, iyeri salk ve gvenlik birimi kurar. Bu durumda, alanlarn tabi olduu kanun hkmleri sakl kalmak kaydyla, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayl Kanununa gre belirlenen haftalk alma sresi dikkate alnr.

Tehlike snfnn belirlenmesi

MADDE 9 (2) yeri tehlike snflarnn tespitinde, o iyerinde yaplan asl i dikkate alnr.

Risk deerlendirmesi, kontrol, lm ve aratrma

MADDE 10

(1) veren, i sal ve gvenlii ynnden risk deerlendirmesi yapmak veya yaptrmakla ykmldr. Risk deerlendirmesi yaplrken aadaki hususlar dikkate alnr: a) Belirli risklerden etkilenecek alanlarn durumu.( Astm,engelli v.b ) b) Kullanlacak i ekipman ile kimyasal madde ve mstahzarlarn seimi. c) yerinin tertip ve dzeni. ) Gen, yal, engelli, gebe veya emziren alanlar gibi zel politika gerektiren gruplar ile kadn alanlarn durumu.

Risk deerlendirmesi, kontrol, lm ve aratrma

MADDE 10 (2) veren, yaplacak risk deerlendirmesi sonucu alnacak i sal ve gvenlii tedbirleri ile kullanlmas gereken koruyucu donanm veya ekipman belirler. (3) yerinde uygulanacak i sal ve gvenlii tedbirleri, alma ekilleri ve retim yntemleri; alanlarn salk ve gvenlik ynnden korunma dzeyini ykseltecek ve iyerinin idari yaplanmasnn her kademesinde uygulanabilir nitelikte olmaldr. (4) veren, i sal ve gvenlii ynnden alma ortamna ve alanlarn bu ortamda maruz kald risklerin belirlenmesine ynelik gerekli kontrol, lm, inceleme ve aratrmalarn yaplmasn salar.

Acil durum planlar, yangnla mcadele ve ilk yardm

MADDE 11 (1) veren; a) alma ortam, kullanlan maddeler, i ekipman ile evre artlarn dikkate alarak meydana gelebilecek acil durumlar nceden deerlendirerek, alanlar ve alma evresini etkilemesi mmkn ve muhtemel acil durumlar belirler ve bunlarn olumsuz etkilerini nleyici ve snrlandrc tedbirleri alr. b) Acil durumlarn olumsuz etkilerinden korunmak zere gerekli lm ve deerlendirmeleri yapar, acil durum planlarn hazrlar. c) Acil durumlarla mcadele iin iyerinin bykl ve tad zel tehlikeler, yaplan iin nitelii, alan says ile iyerinde bulunan dier kiileri dikkate alarak; nleme, koruma, tahliye, yangnla mcadele, ilk yardm ve benzeri konularda uygun donanma sahip ve bu konularda eitimli yeterli sayda kiiyi grevlendirir, ara ve gereleri salayarak eitim ve tatbikatlar yaptrr ve ekiplerin her zaman hazr bulunmalarn salar. ) zellikle ilk yardm, acil tbbi mdahale, kurtarma ve yangnla mcadele konularnda, iyeri dndaki kurulularla irtibat salayacak gerekli dzenlemeleri yapar.

Tahliye
MADDE 12 (1) Ciddi, yakn ve nlenemeyen tehlikenin meydana gelmesi durumunda iveren;
a) alanlarn ii brakarak derhal alma yerlerinden ayrlp gvenli bir yere gidebilmeleri iin, nceden gerekli dzenlemeleri yapar ve alanlara gerekli talimatlar verir. b) Durumun devam etmesi hlinde, zorunluluk olmadka, gerekli donanma sahip ve zel olarak grevlendirilenler dndaki alanlardan ilerine devam etmelerini isteyemez.

(2) veren, alanlarn kendileri veya dier kiilerin gvenlii iin ciddi ve yakn bir tehlike ile karlatklar ve amirine hemen haber veremedikleri durumlarda; istenmeyen sonularn nlenmesi iin, bilgileri ve mevcut teknik donanmlar erevesinde mdahale edebilmelerine imkn salar. Byle bir durumda alanlar, ihmal veya dikkatsiz davranlar olmadka yaptklar mdahaleden dolay sorumlu tutulamaz.

almaktan kanma hakk

MADDE 13 (1) Ciddi ve yakn tehlike ile kar karya kalan alanlar kurula, kurulun bulunmad iyerlerinde ise iverene bavurarak durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alnmasna karar verilmesini talep edebilir. Kurul acilen toplanarak, iveren ise derhl kararn verir ve durumu tutanakla tespit eder. Karar, alana ve alan temsilcisine yazl olarak bildirilir.

(2) Kurul veya iverenin alann talebi ynnde karar vermesi hlinde alan, gerekli tedbirler alnncaya kadar almaktan kanabilir. alanlarn almaktan kand dnemdeki creti ile kanunlardan ve i szlemesinden doan dier haklar sakldr.
(3) alanlar ciddi ve yakn tehlikenin nlenemez olduu durumlarda birinci fkradaki usule uymak zorunda olmakszn iyerini veya tehlikeli blgeyi terk ederek belirlenen gvenli yere gider. alanlarn bu hareketlerinden dolay haklar kstlanamaz.

(4) szlemesiyle alanlar, talep etmelerine ramen gerekli tedbirlerin alnmad durumlarda, tabi olduklar kanun hkmlerine gre i szlemelerini feshedebilir. Toplu szleme veya toplu i szlemesi ile alan kamu personeli, bu maddeye gre almad dnemde fiilen alm saylr.
(5) Bu Kanunun 25 inci maddesine gre iyerinde iin durdurulmas hlinde, bu madde hkmleri uygulanmaz.

 kazas ve meslek hastalklarnn kayt ve bildirimi

MADDE 14 (1) veren;

a) Btn i kazalarnn ve meslek hastalklarnn kaydn tutar, gerekli incelemeleri yaparak bunlar ile ilgili raporlar dzenler. b) yerinde meydana gelen ancak yaralanma veya lme neden olmad halde iyeri ya da i ekipmannn zarara uramasna yol aan veya alan, iyeri ya da i ekipmann zarara uratma potansiyeli olan olaylar inceleyerek bunlar ile ilgili raporlar dzenler.

(2) veren, aadaki hallerde belirtilen srede Sosyal Gvenlik Kurumuna bildirimde bulunur:
a) kazalarn kazadan sonraki i gn iinde. b) Salk hizmeti sunucular veya iyeri hekimi tarafndan kendisine bildirilen meslek hastalklarn, rendii tarihten itibaren i gn iinde.

 kazas ve meslek hastalklarnn kayt ve bildirimi

MADDE 14 (3) yeri hekimi veya salk hizmeti sunucular; meslek hastal n tans koyduklar vakalar, Sosyal Gvenlik Kurumu tarafndan yetkilendirilen salk hizmeti sunucularna sevk eder. (4) Salk hizmeti sunucular kendilerine intikal eden i kazalarn, yetkilendirilen salk hizmeti sunucular ise meslek hastal tans koyduklar vakalar en ge on gn iinde Sosyal Gvenlik Kurumuna bildirir.

Salk gzetimi

MADDE 15 (1) veren;

a) alanlarn iyerinde maruz kalacaklar salk ve gvenlik risklerini dikkate alarak salk gzetimine tabi tutulmalarn salar. b) Aadaki hallerde alanlarn salk muayenelerinin yaplmasn salamak zorundadr: 1) e girilerinde. 2) deiikliinde. 3) kazas, meslek hastal veya salk nedeniyle tekrarlanan iten uzaklamalarndan sonra ie dnlerinde talep etmeleri hlinde .

Salk gzetimi
MADDE 15 (2) Tehlikeli ve ok tehlikeli snfta yer alan iyerlerinde alacaklar, yapacaklar ie uygun olduklarn belirten salk raporu olmadan ie balatlamaz. (3) Bu Kanun kapsamnda alnmas gereken salk raporlar, iyeri salk ve gvenlik biriminde veya hizmet alnan ortak salk ve gvenlik biriminde grevli olan iyeri hekiminden alnr. Raporlara itirazlar Salk Bakanl tarafndan belirlenen hakem hastanelere yaplr, verilen kararlar kesindir.

(4) Salk gzetiminden doan maliyet ve bu gzetimden kaynakl her trl ek maliyet iverence karlanr, alana yanstlamaz.
(5) Salk muayenesi yaptrlan alann zel hayat ve itibarnn korunmas asndan salk bilgileri gizli tutulur.

alanlarn bilgilendirilmesi

MADDE 16 (1) yerinde i sal ve gvenliinin salanmas ve srdrlebilmesi amacyla iveren, alanlar ve alan temsilcilerini iyerinin zelliklerini de dikkate alarak aadaki konularda bilgilendirir: a) yerinde karlalabilecek salk ve gvenlik riskleri, koruyucu ve nleyici tedbirler. b) Kendileri ile ilgili yasal hak ve sorumluluklar. c) lk yardm, olaan d durumlar, afetler ve yangnla mcadele ve tahliye ileri konusunda grevlendirilen kiiler.

alanlarn bilgilendirilmesi

MADDE 16 (2) veren; a) 12 nci maddede belirtilen ciddi ve yakn tehlikeye maruz kalan veya kalma riski olan btn alanlar, tehlikeler ile bunlardan doan risklere kar alnm ve alnacak tedbirler hakknda derhal bilgilendirir. c) Risk deerlendirmesi, i sal ve gvenlii ile ilgili koruyucu ve nleyici tedbirler, lm, analiz, teknik kontrol, kaytlar, raporlar ve teftiten elde edilen bilgilere, destek elemanlar ile alan temsilcilerinin ulamasn salar.

alanlarn eitimi

MADDE 17 (1) veren, alanlarn i sal ve gvenlii eitimlerini almasn salar. Bu eitim zellikle; ie balamadan nce, alma yeri veya i deiikliinde, i ekipmannn deimesi hlinde veya yeni teknoloji uygulanmas hlinde verilir. Eitimler, deien ve ortaya kan yeni risklere uygun olarak yenilenir, gerektiinde ve dzenli aralklarla tekrarlanr. (2) alan temsilcileri zel olarak eitilir. (3) Mesleki eitim alma zorunluluu bulunan tehlikeli ve ok tehlikeli snfta yer alan ilerde, yapaca ile ilgili mesleki eitim aldn belgeleyemeyenler altrlamaz.

alanlarn eitimi

MADDE 17 (4) kazas geiren veya meslek hastalna yakalanan alana ie balamadan nce, sz konusu kazann veya meslek hastalnn sebepleri, korunma yollar ve gvenli alma yntemleri ile ilgili ilave eitim verilir. Ayrca, herhangi bir sebeple alt aydan fazla sreyle iten uzak kalanlara, tekrar ie balatlmadan nce bilgi yenileme eitimi verilir. (5) Tehlikeli ve ok tehlikeli snfta yer alan iyerlerinde; yaplacak ilerde karlalacak salk ve gvenlik riskleri ile ilgili yeterli bilgi ve talimatlar ieren eitimin alndna dair belge olmakszn, baka iyerlerinden almak zere gelen alanlar ie balatlamaz.

alanlarn eitimi

MADDE 17 (6) Geici i ilikisi kurulan iveren, i sal ve gvenlii risklerine kar alana gerekli eitimin verilmesini salar. (7) Bu madde kapsamnda verilecek eitimin maliyeti alanlara yanstlamaz. Eitimlerde geen sre alma sresinden saylr. Eitim srelerinin haftalk alma sresinin zerinde olmas hlinde, bu sreler fazla srelerle alma veya fazla alma olarak deerlendirilir.

alanlarn grlerinin alnmas ve katlmlarnn salanmas

MADDE 18 (1) veren, gr alma ve katlmn salanmas konusunda, alanlara veya iki ve daha fazla alan temsilcisinin bulunduu iyerlerinde varsa iyeri yetkili sendika temsilcilerine yoksa alan temsilcilerine aadaki imknlar salar: a) sal ve gvenlii ile ilgili konularda grlerinin alnmas, teklif getirme hakknn tannmas ve bu konulardaki grmelerde yer alma ve katlmlarnn salanmas. b) Yeni teknolojilerin uygulanmas, seilecek i ekipman, alma ortam ve artlarnn alanlarn salk ve gvenliine etkisi konularnda grlerinin alnmas.

alanlarn grlerinin alnmas ve katlmlarnn salanmas

MADDE 18 (2) veren, destek elemanlar ile alan temsilcilerinin aadaki konularda nceden grlerinin alnmasn salar: a) yerinden grevlendirilecek veya iyeri dndan hizmet alnacak iyeri hekimi i gvenlii uzman ve dier personel ile ilk yardm, yangnla mcadele ve tahliye ileri iin kiilerin grevlendirilmesi. b) Risk deerlendirmesi yaplarak, alnmas gereken koruyucu ve nleyici tedbirlerin ve kullanlmas gereken koruyucu donanm ve ekipmann belirlenmesi. c) Salk ve gvenlik risklerinin nlenmesi ve koruyucu hizmetlerin yrtlmesi. ) alanlarn bilgilendirilmesi. d) alanlara verilecek eitimin planlanmas.

alanlarn ykmllkleri

MADDE 19 (1) alanlar, i sal ve gvenlii ile ilgili aldklar eitim ve iverenin bu konudaki talimatlar dorultusunda, kendilerinin ve hareketlerinden veya yaptklar iten etkilenen dier alanlarn salk ve gvenliklerini tehlikeye drmemekle ykmldr. (2) alanlarn, iveren tarafndan verilen eitim ve talimatlar dorultusunda ykmllkleri unlardr: a) yerindeki makine, cihaz, ara, gere, tehlikeli madde, tama ekipman ve dier retim aralarn kurallara uygun ekilde kullanmak, bunlarn gvenlik donanmlarn doru olarak kullanmak, keyfi olarak karmamak ve deitirmemek.

alanlarn ykmllkleri

MADDE 19 b) Kendilerine salanan kiisel koruyucu donanm doru kullanmak ve korumak. c) yerindeki makine, cihaz, ara, gere, tesis ve binalarda salk ve gvenlik ynnden ciddi ve yakn bir tehlike ile karlatklarnda ve koruma tedbirlerinde bir eksiklik grdklerinde, iverene veya alan temsilcisine derhal haber vermek. ) Teftie yetkili makam tarafndan iyerinde tespit edilen noksanlk ve mevzuata aykrlklarn giderilmesi konusunda, iveren ve alan temsilcisi ile i birlii yapmak. d) Kendi grev alannda, i sal ve gvenliinin salanmas iin iveren ve alan temsilcisi ile i birlii yapmak

alan temsilcisi

MADDE 20 (1) veren; iyerinin deiik blmlerindeki riskler ve alan saylarn gz nnde bulundurarak dengeli dalma zen gstermek kaydyla, alanlar arasnda yaplacak seim veya seimle belirlenemedii durumda atama yoluyla, aada belirtilen saylarda alan temsilcisini grevlendirir: a) ki ile elli arasnda alan bulunan iyerlerinde bir. b) Ellibir ile yz arasnda alan bulunan iyerlerinde iki. c) Yzbir ile beyz arasnda alan bulunan iyerlerinde . ) Beyzbir ile bin arasnda alan bulunan iyerlerinde drt. d) Binbir ile ikibin arasnda alan bulunan iyerlerinde be. e) kibinbir ve zeri alan bulunan iyerlerinde alt.

alan temsilcisi
MADDE 20 (2) Birden fazla alan temsilcisinin bulunmas durumunda ba temsilci, alan temsilcileri arasnda yaplacak seimle belirlenir. (3) alan temsilcileri, tehlike kaynann yok edilmesi veya tehlikeden kaynaklanan riskin azaltlmas iin, iverene neride bulunma ve iverenden gerekli tedbirlerin alnmasn isteme hakkna sahiptir. (4) Grevlerini yrtmeleri nedeniyle, alan temsilcileri ve destek elemanlarnn haklar kstlanamaz ve grevlerini yerine getirebilmeleri iin iveren tarafndan gerekli imknlar salanr.

(5) yerinde yetkili sendika bulunmas hlinde, iyeri sendika temsilcileri alan temsilcisi olarak da grev yapar.

 sal ve gvenlii kurulu

MADDE 22

(1) Elli ve daha fazla alann bulunduu ve alt aydan fazla sren srekli ilerin yapld iyerlerinde iveren, i sal ve gvenlii ile ilgili almalarda bulunmak zere kurul oluturur. veren, i sal ve gvenlii mevzuatna uygun kurul kararlarn uygular.
(2) Alt aydan fazla sren asl iveren-alt iveren ilikisinin bulunduu hallerde;
a) Asl iveren ve alt iveren tarafndan ayr ayr kurul oluturulmu ise, faaliyetlerin yrtlmesi ve kararlarn uygulanmas konusunda i birlii ve koordinasyon asl iverence salanr. b) Asl iveren tarafndan kurul oluturulmu ise, kurul oluturmas gerekmeyen alt iveren, koordinasyonu salamak zere vekleten yetkili bir temsilci atar. c) yerinde kurul oluturmas gerekmeyen asl iveren, alt iverenin oluturduu kurula i birlii ve koordinasyonu salamak zere vekleten yetkili bir temsilci atar.

) Kurul oluturmas gerekmeyen asl iveren ve alt iverenin toplam alan says elliden fazla ise, koordinasyonu asl iverence yaplmak kaydyla, asl iveren ve alt iveren tarafndan birlikte bir kurul oluturulur.

(3) Ayn alma alannda birden fazla iverenin bulunmas ve bu iverenlerce birden fazla kurulun oluturulmas hlinde iverenler, birbirlerinin almalarn etkileyebilecek kurul kararlar hakknda dier iverenleri bilgilendirir.

 sal ve gvenliinin koordinasyonu

MADDE 23 (1) Ayn alma alann birden fazla iverenin paylamas durumunda iverenler; i hijyeni ile i sal ve gvenlii nlemlerinin uygulanmasnda i birlii yapar, yaplan iin yaps gz nne alnarak mesleki risklerin nlenmesi ve bu risklerden korunulmas almalarn koordinasyon iinde yapar, birbirlerini ve alan temsilcilerini bu riskler konusunda bilgilendirir.

(2) Birden fazla iyerinin bulunduu i merkezleri, i hanlar, sanayi blgeleri veya siteleri gibi yerlerde, i sal ve gvenlii konusundaki koordinasyon ynetim tarafndan salanr. Ynetim, iyerlerinde i sal ve gvenlii ynnden dier iyerlerini etkileyecek tehlikeler hususunda gerekli tedbirleri almalar iin iverenleri uyarr. Bu uyarlara uymayan iverenleri Bakanla bildirir.

Bamllk yapan maddeleri kullanma yasa

MADDE 28 (1) yerine, sarho veya uyuturucu madde alm olarak gelmek ve iyerinde alkoll iki veya uyuturucu madde kullanmak yasaktr. (2) veren; iyeri eklentilerinden saylan ksmlarda, ne gibi hallerde, hangi zamanda ve hangi artlarla alkoll iki iilebileceini belirleme yetkisine sahiptir. (3) Aadaki alanlar iin alkoll iki kullanma yasa uygulanmaz:
a) Alkoll iki yaplan iyerlerinde alan ve iin gerei olarak retileni denetlemekle grevlendirilenler. b) Kapal kaplarda veya ak olarak alkoll iki satlan veya iilen iyerlerinde iin gerei alkoll iki imek zorunda olanlar. c) inin nitelii gerei mterilerle birlikte alkoll iki imek zorunda olanlar.

5. BLM Kiisel Koruyucu Donanm (KKD ) Seimi ve nemi

Koruyucu Ekipman Kullanm

Kiisel Koruyucu Donanm KKD Nedir? alan, yrtlen iten kaynaklanan, salk ve gvenlii etkileyen bir veya birden fazla riske kar koruyan, alan tarafndan giyilen, taklan veya tutulan tm alet, ara, gere ve cihazlar ifade eder. Ne zaman, ne tr Kiisel Koruyucu Donanm (KKD)kullanlmal, Ne tr KKDnin gerekli, KKD lerin nasl kullanlaca

Tehlikelerin nlenmesi
verenler alanlarn makinelerden, zararl materyallerden ve tehlikeli i prosedrlerden dolay oluabilecek yaralanmalardan korumaldrlar. verenler Her trl mmkn mhendislik ve i yntemleri ile tehlikeleri azaltmal Eer bu ekilde tehlikeler yok edilemiyorsa uygun Kiisel Koruyucu Donanmlar kullanlmaldr.

Unutmayn !!!
KKD kullanlmas gereken en son seviye tehlike azaltma yntemidir.

KKD Kullanm

Eer yaplan Risk Analizinde bulunan tehlikeler kaynanda yok edilemiyorsa tehlikenin iddetinin azaltmak iin: Uygun KKD Kullanm gereklidir.
Yz ve Gz Koruma Ba Koruma Solunum Koruma itme Koruma El Koruma Ayak Koruma

Yz ve Gz

Yaralanma Nedenleri:
Toz ve dier metal tala gibi uan paracklar Srayabilecek sv metal Asitler veya dier yakc srayabilecek svlar, bu svlarn buharlar Srayabilecek veya pskrebilecek kan veya dier potansiyel enfekte vcut svlar Kaynaktan veya lazerden oluan youn k

Yz ve Gz KKD
Gvelik gzl Metal / plastik gvenlik erevesi ile yaplmtr. Birok operasyonda yan korumalar gerekmektedir. Marangozluk, talama ve leklendirme ilerinde ortaya kan orta iddetteki etkiler iin kullanlr. Yan korumalar uan paracklar iin gerekmektedir. Gvenlik gzl normalde kullanlan numaral gzlk veya lens ile kullanlmaldr. Koruyucu gzlkler. Gzleri, gz yuvalarn ve gzleri evreleyen alan darbelerden, tozlardan ve sramalardan korur. Bazlar numaral gzln zerine taklabilir.

Yz ve Gz Koruma

Kaynak Maskesi Gz yksek younluk klardan ve radyasyondan korur. Ayrca alann yz blgesini kesme, kaynak, torna vb ilemler srasnda kk, yakc ve kesici metal paralarnn sramalarn kar korur.

Yz ve Gz Koruma

Yz ve Gz Koruma

Yz Maskeleri Yz zararl toz, yakc sprey ve baz zararl akkanlardan korumaya yarar. Ancak yze gelebilecek darbelere kar koruyucu grev yapamaz.

Ba Koruma
Yaralanma Nedenleri
Den cisimler Bir cismin kopmas veya patlamas ile meydana gelen dler Elektriksel kaak ve bunlara yakalanma olaylar

Baret Tipleri

A Snf Baretler Genel kullanm amal (madencilik, inaat ve yap, tersane ileri, kerestecilik, ar sanayi ve imalat sektr) B Snf Baretler Elektrik ve tesisat ileri Den cisimler, yksek voltaj ve ate C Snf Baretler Rahatlk amal tasarlanm, snrl derecede gven salar. Patlamalara kar tedbir amaldr, dmelere ve yksek gerilimli elektrik kazalarnda gvenli deildir.

Solunum Koruma
Solunum Sistemini Koruyucu Ekipmanlar
Solunum yollarna zarar verecek tm gazlardan korunmak amacyla tasarlanmtr. Kiiye tp ile oksijen destei salar.

Basit kullanm amal maskeler

itme Koruma

itme Koruma
Yksek miktarda grltye maruz kalan almalarda kullanlmas gerekmektedir. Uzun sre bu ortamlarda ekipmansz almak geici veya kalc sarla yol aabilir. Bu tip ekipmanlar grlty insan salna uygun olacak seviyeye kadar indirebilmelidir.

Kulaklk

Kulak Tkalar

El Koruma

Yaralanma Nedenleri Yanmalar Zedelenmeler Anma ve ypranmalar Kesikler Delinme Krlma Kimyasal uygulamalar Kimyasal, yksek scaklkta ve kesici aletlere ekipmansz dokunulmas Elektrik ileri ile kauuk ierikli giysi ve ekipmanlar ile allmamas

El Koruma

Scak kazanlarn
tutulmas ve tanmas

Asit vb. cildi tahri edebilecek svlar ile almak

El Koruma

Is yaltml el koruyucu

Kesme ve ezilmelere kar korumal eldiven

El Koruma

Kaln kuma kaplamal eldiven

Mutfak iin koruyucu eldiven

Ayak Koruma
Yaralanma Nedenleri Ar ekipman ve malzemelerin alann ayana dmesi veya yuvarlanarak eziklie sebep olmas ivi vb. sert cisimlerin ayaa batmas (korumasz ayakkablar sonucu) Yksek scaklkta ergimi metallerin ayaa dklmesi veya sramas Scak ve slak zemin Ayakkablar / botlar darbelere, ezilmelere, skmalara ve kesilmelere kar koruyucu olabilir. Ayak tozluklar uzun bacakl alanlar iin scak sv dklme ve sramalarna kar koruyucu etki gsterir.

Ayak Koruma

Gvenlik Ayakkablar Burun ksm sert koruyucu bir cisimden yaplm zel tasarml ayakkablardr. Ar cisimlerin dmesi ihtimali karsnda parmak ularn korur. Tamamyla zel bir yap ile kaplanm bu tip ayakkablar, yakc ve tahri edici maddelere kar ayaa koruma salar. Taban kauuk kaplama ile elektrik kazalarn nlemeyi amalar.

Vcut Koruma
Yaralanma Nedenleri
Ar scaklk Ergimi metallerin ve dier scak akkanlarn vcuda sramas veya dklmesi Makine, malzeme ve dier ekipmanlarn arpmas Kesilmeler Kimyasal tehlikeler Radyasyon

Vcut Koruma

Tulumu

Tam Donanml Koruyucu

KKD Kullanm Esaslar

zen Gstermek Kullanmak Bakm Bertaraf KKD birok eidi ile kullanma uygundur KKD elemanlarnn sizlere uygun ebatlarda olup olmadndan emin olunmal KKD ekipmanlarnn temizlikleri periyodik ve dzenli bir ekilde yaplmal Ekipmanlarda meydana gelen rahatszlklar ve sorunlar derhal yneticilere bildirilmelidir

alanlarn Sorumluklar

KKDleri uygun ekilde takmak Eitimlere katlmak Amirlerine tehlikeler hakknda bilgi vermek Belirlenmi kurallara riayet etmek

 Gvenlii alan Herkesin Sorumluluudur.

nce Gvenlik !!!

6. BLM Uyar ve kaz aretleri

UYARI ARETLER

Renk
Krmz

Anlam veya Amac

Yasak iareti Tehlike alarm Yangnla mcadele ekipman

Talimat ve Bilgi
Tehlikeli hareket veya davran Dur, kapat, dzenei acil durdur, tahliye et Ekipmanlarn yerinin gsterilmesi ve ne olduu

Sar

Uyar iareti

Dikkatli ol, nlem al, kontrol et zel bir davran ya da eylem Kiisel koruyucu donanm kullan Kaplar, k yerleri ve yollar, ekipman, tesisler Normale dn

Mavi
Yeil (1) Mavi Fluoresan Turuncu

Zorunluluk iareti Acil ka, ilk yardm iareti Tehlike yok

Sadece dairevi bir ekil iinde kullanldnda emniyet rengi olarak kabul edilir.

Emniyet iaretleri dnda sar yerine kullanlabilir. zellikle zayf doal gr artlarnda bu renk ok dikkat ekicidir.

Renk

Anlam ve Amac

Talimat ve Bilgi

Temel Nitelikler

ekil

Kaplar, k Acil ka, ilk yerleri ve yollar, yardm iareti ekipman, tesisler
Acil k ve ka yolu

Yeil

Dikdrtgen veya kare biiminde. Yeil zemin zerine beyaz piktogram (yeil ksmlar iaret alannn en az %50'sini kapsayacaktr)

Ynler (Yardm c bilgi iareti)

Tehlike yok Normale dn

lk Yardm

Sedye

Acil yardm ve ilk yardm telefonu

Gvenlik duu

G z duu

(1) Mavi

Sadece dairevi bir ekil iinde kullanldnda emniyet rengi olarak kabul edilir. zellikle zayf doal gr artlarnda bu renk ok dikkat ekicidir

(2)Flouresan turuncu

7. BLM yerinin zelliklerine gre iyerindeki riskler ve alnacak nlemler (grlt, toz, mekanik, ergonomik vb. tehlikeler)

RSK YNETMNN AMACI

TL
RSK

Riskin deerini drme maliyeti

AMA

KAYIP
Tolere edilebilir Risk

RSK AZALTMANIN ETKNL

RSK YNETMNDE TEMEL PRENSPLER AAMALAR (GENEL)

Verilerin Toplanmas ve Snflandrlmas Tehlikelerin Tanmlanmas
PLANLA

Risk Bileenlerinin Derecelendirilmesi

UYGULA

Risk Puannn Hesaplanmas

Risk nem Snfnn Belirlenmesi

Alnacak nlemlerin Belirlenmesi

NLEM AL KONTROL ET

nlemlerin Planlanmas Planlarn Uygulamaya Alnmas&zlenmesi Tedbirlerin Yeterliliinin Deerlendirilmesi Risk Analizlerinin Gncellenmesi

Deming Dngs

RSK ANALZ

. Verilerin Toplanmas ve Snflandrlmas, Tehlikelerin Tanmlanmas,

Risk Bileenlerinin Derecelendirilmesi, Risk Puannn Hesaplanmas,

Risk nem Snfnn Belirlenmesi, Alnacak nlemlerin Belirlenmesi, ..

RSK ANALZ -- Alnacak nlemlerin Belirlenmesi

Verilerin Toplanmas ve

Snflandrlmas,

Risk Sfrlanabilir mi ?

Tehlikelerin Tanmlanmas, Risk Bileenlerinin Derecelendirilmesi, Risk Puannn Hesaplanmas, Risk nem Snfnn Belirlenmesi,

Riski Sfrlamak Mmkn m ? Riski Ne Seviyeye ndirelim ? Riski Sfrlamak =? Risk Ynetimi Risk Nasl Ynetilir ?
Tolere edilebilir Risk
TL

Alnacak nlemlerin Belirlenmesi,

RSK
AMA

Riskin deerini drme maliyeti

KAYIP
RSK AZALTMANIN ETKNL

RSK ANALZ -- Risklerin nem Snfnn Belirlenmesi

ok Dk Risk Grubu Ka Snfa Ayrmal? Hangisini Semeli?
Verilerin Toplanmas ve Snflandrlmas, Tehlikelerin Tanmlanmas,

Risk Bileenlerinin Derecelendirilmesi,

Dk Risk Grubu
Orta Risk Grubu

15Risk Puan35 35<Risk Puan<70 70Risk Puan<90

Dk Risk Grubu Orta Risk Grubu

Risk Puannn Hesaplanmas, Risk nem Snfnn Belirlenmesi, Alnacak nlemlerin Belirlenmesi,

Skala Nasl Olmal ?

Yksek Risk Grubu

ok Yksek Risk Grubu

90Risk Puan10 0

Yksek Risk Grubu

ok Yksek Risk Grubu

Dk Risk Grubu Orta Risk Grubu Yksek Risk Grubu

Riski kontrol altna almak amacyla balatlmas gereken faaliyetin kapsam ve/veya zaman planlamas riskin bykl ile orantl olmaldr.

RSK ANALZ -Risk nem Snf Puan Aral

Risklerin Snflandrlmas
Yaplmas Gereken lem

Dk Risk Grubu

15Risk Puan35

Daha ncelikli nlemlere emek ve zaman harcanr. Dier riskler kontrol altna alndktan sonra nlemi alnabilir. Ek kontrol gerekmez.

Orta Risk Grubu

35<Risk Puan<70

Bu risk grubuna giren ilerde mevcut kontrollerin uygulanp uygulanmad izlenir. Buna ilave olarak riski azaltmak iin alnacak tedbirler ve gerekli bte hesaplanr ve programa alnr. Dk maliyet ve kk abalar ile hemen kontrol altna alnabileceklerden balamak zere risklerin ortadan kaldrlmasna ynelik aba harcanr.

Yksek Risk Grubu

70Risk Puan<90

Bu gruba giren riskli ilerde alnmas gereken tedbirler ivedilikle belirlenir ve programa alnr. Bu tr faaliyetlere program iinde ncelik verilir. Planlanan faaliyetler devreye alnmadan (gereklemeden) ie acil devam edilmesi gerekiyorsa geici nlem paketleri devreye sokulur.

ok Yksek Risk Grubu

90Risk Puan100

Bu tr riskli ilerde nlem alnmadan iin devamna izin verilmez. Alnan tm nlemlere ramen risk puannda azalma olmuyorsa yaplan i yasaklanr, yasaklamann mmkn olmad durumlarda riskin kayna (kullanlan makinaekipman-malzeme-yntem) deitirilir, veya kstl sreli zel tedbirler altnda faaliyet yerine getirilir.

RSK ANALZ -- Risk Puannn Hesaplanmas

+ x /

=
Risk
Olaslk

?
Etkinin iddeti

Riskin Ana Bileenleri

RSK ANALZ --Verilerin Toplanmas ve Snflandrlmas

Hangi Veriler Toplanmaldr ? Neden htiya Var ? Nasl Snflandrlmaldr ?

Kaza ve kl pay atlatlan olay istatistikleri Hastalk istatistikleri Yasal dzenlemeye ilikin bilgiler Proseslerin/Operasyonlarn ve rnlerin ieriklerini bilmek Girdiler ve ktlar bilmek Prosesin ve ktlarn devamn belirlemek kazas olduunda neler olabileceini kartabilmek Miktar, kapasite, etkilenen kii says vb.

RNEK RSK ANALZ YNTEM

Risk Hesaplama Forml;

Risk Puan = A x B
(A) TEHLKENN YARATACAI RSK DDET

(B)

TEHLKENN OLUMA OLASILII

TEHLKE TANIMLAMADA YAANAN SORUNLAR

Tehlikenin genel ifadeler iermesi Tehlike ifadesinin, tehlikenin muhtemel nedenlerinden sadece

birini iermesi (bu durumda kk neden analizi yaplamaz)

Tehlikenin muhtemel sonucunda oluabilecek her bir durumun ayr bir tehlike olarak tanmlanmas

Ayn tehlike tanm iinde birden fazla ve birbirinden farkl

tehlikelerin tanmlanm olmas Tehlikenin hangi faaliyet srasnda olutuunun tanmlanmamas,

ANALZLERN GNCELLENMES

Risk analizlerini tamamladk,

ok kr bitti

RSK ANALZNDE YAANAN SORUNLAR

Mevcut uygulamalarn dorulanmas amacyla yaplmas

Belli bir sistematikle yaplmadnda tehlikelerin bazlarn atlama

i bizzat yapanlar dahil etmeme Rutin olmayan veya olaanst durumlar gz ard etme Risk snf yksek faaliyetlere ncelik tanyarak kolayca nlenebilecek risklerle ilgili faaliyet balatmama

Planlanan faaliyetlerle ilgili risk analizini atlama

RSK ANALZNDE YAANAN SORUNLAR

Geici tedbir alnan yerlerde tehlike yokmu gibi

hareket etme
Yaplan risk analizini, ilgili blm alanlarna aktarmama Tehlikelerin doru tanmlanmamas ile riskin neminin gz ard edilmesi Analiz sonucu alnan aksiyonlarn yeterliliinin deerlendirilmemesi

Risk faktrleri
Biyolojik alma maddeleri

aydnlatma
Elektrik akmnn oluturduu riskler

Yangn ve patlama tehlikesi ile ilgili faktrler

Ik ve renk Mekanik Faktrler Ruhsal Faktrler Imalar, radyasyon

Yksek veya alak basnta alma

Tehlikeli maddeler

Klima

nsanlar
Dalgalar Isl risk faktrleri ok faktrl riskler

Fiziksel Faktrler Mekanik titreimler

Hayvanlar

Bilgi kaynaklar

Yasal talepler
-kanunlar, tzkler, - kazalarn nlenmesine ilikin mevzuatlar )

Deneyimler
Riskleri deerlendirmek

Snr Deerler
(tehlikeli madde, grlt, )

Uzmanlarn gr
- dahili, - harici

lmler

Meslek Sandigi veya sanayi denetiminden talep etme

Gvenliin
ansa deil sana baldr
i gvenlii kurallarna uy

TEEKKRLER

emrah.gurer@gmail.com