Tesisat Eitimi

Semboller
Pompa Termometre Kresel vana Vana Boaltma yollu motorlu vana ki yollu motorlu vana Termostatik vana Kilitli vana Manometre Eanjr Hidrometre Su sayac Kompansatr Istma gidi Istma dn Kullanma souk suyu Kullanma scak suyu Sirklasyon hatt Prjr Daldrma tip termostat Balans vanas Srgl vana Basn drc Drt yollu vana Tortu ayrc Membranl vana Genleme deposu Hava ayrc Kompresr Fan

Emniyet ventili
Genleme Tp Check valf

Pislik tutucu

nemli Komponentler

Vanalar
Esas olarak iki amala kullanlr:
Tesisat elemanlarn veya blmlerini ayrma Kontrol

Kullanlan amaca gre farkl beklentileri karlamaldr:

Basn dm (diren) Ama/kapama sresi Tasarm basnc Malzeme

nemli Komponentler

Vanalar
Ayrma amal kullanlan vanalar genelde:
Srgl vana Kresel vana Kelebek vana iber vana (Genelde boaltma amal)

Farkl gsterimler olsa da, tek bir sembol yeterli olabilir.

nemli Komponentler
Kontrol Vanalar
Tesisatn tamam veya blmlerine ynelik kullanlabilir. Kullanm amalar
stenen iletme artlarn salamak Devreden karmak veya devreye almak stenen debiyi salamak Tesisat komponentlerinin gvenliini salamak

nemli Komponentler

Yollu Vanalar
ki amala kullanlabilir:
Kartrc
Farkl scaklklardaki hatlardaki suyu kartrarak, ara scaklklar salar.

Ayrc
Su akn bir hattan dierine ynlendirir.

nemli Komponentler

Kartrc Yollu Vanalar

A 100 75 50 25 0 B 0 25 50 75 100 C 100 100 100 100 100 Giri A k C Giri B

nemli Komponentler

Datc Yollu Vanalar

A 100 100 100 100 100 B 0 25 50 75 100 C 100 75 50 25 0 Giri A k C k B

nemli Komponentler Pompalar

Esas olarak bir svy, bir noktadan, bir dierine tayan makinalardr.
Tanan sv miktar: ki nokta arasndaki basn fark: Ak: Kapal: Hidroforlar Sirklasyon pompalar Debi Basma ykseklii

Pompa devreleri ana olarak 2 snfa ayrlr:

Istma ve soutma tesisatlarnda kullanlan pompalar, sirklasyon pompalardr.

nemli Komponentler

Debi
Birim zamanda tanacak akkan miktar ise yaplacak iin sl kapasitesi ile belirlenir.

Q = mc T
Q m c T Isl kapasite (kcal/h) Debi (m3/h) zgl s (Su @15 C: 999,78 kcal/kgK) Scaklk farkl (K)

Tesisat
Debi

a+b

Tesisat
Debi

a+b

Tesisat
Debi

a+b

Tesisat
Hidrolik Denge

Tesisat
Hidrolik Denge

nemli Komponentler Pompalar

H Ak sistem alma noktas

Hs

Kapal sistem Hs Q

Tesisat
Toplam Basn Dm

Tesisat
Toplam Basn Dm

nemli Komponentler

Pompa Seimi
Tasarm artlar Q= 96.000 kcal/h P= 4,2 mSS T= 20K (70/50 C) Q = mc T m = Q/(c T) = = 4,8 m3/h

0,185 kW

nemli Komponentler

Pompa Seimi
En sk yaplan hata m = 4,8 m3/h P = 4,2 x 1,25 = 5,25 mSS Sonu: Daha fazla debi %19 Daha fazla kayp %33 Daha fazla enerji %78

0,33 kW

nemli Komponentler

Pompa Seimi
En sk yaplan hata - 2 m = 4,8 m3/h P = 4,2 x 1,25 = 5,25 mSS Sonu: Daha fazla debi %85 Daha fazla kayp %228 Daha fazla enerji %105

0,38 kW

Tesisat Boru ap Seimi

Borularn (yani tesisatn) grevi, akkan reteten, kullanm noktalarna getirmek ve ardndan da tekrar retece geri gtrmektir. Doru boyutlandrma, snn tanmas srasnda en az basn dmne imkan vermelidir. Bunun yansra, ak sesi de hacimlerin kullanmna uygun ses seviyesinin stne kmamaldr.

Tesisat Boru ap Seimi

Boru ap seim abaklar, sl kapasite (veya debi), hz ve basn dm (genelde mmSS/m olarak) deerlerini ierir. Ama doru hacim iin, doru hzda ve doru basn dmne sahip ap semektir.

Genel kural olarak: Daha byk ap, daha iyidir.

Tesisat
Boru ap Seimi
rnek olarak: Kapasite: 50 kW yani 43.000 kcal/h Scaklk fark: 20 K (r: 80/60C)
ap Hz (m/s) 3/4" 1 1 1/4" 0,90 0,55 0,31 Basn Dm (mmSS/m) 49 14 3,45

Tesisat
Boru ap Seimi
Boru aplar stmada esas olarak 10 mmSS/m basn dmn gemeyecek ekilde seilir. Tavsiye olarak konfor stmasnda en fazla 6 mmSS/m hedeflenmelidir.
Ak hzlar da benzer olarak 1 m/syi gemeyecek ekilde seilir. Tavsiye olarak konfor stmasnda 0,3 0,7 m/s aral hedeflenmelidir.

Tesisat Boru ap Seimi

Boru ap seim tablolarnda kullanlan scaklk fark ( T) nemlidir. Eer kullanlan tablo T = 20 K iin ise, daha farkl uygulamalarda dnm yaplmaldr.

Tesisat
Boru ap Seimi
rnein: Kapasite: 50 kW yani 21.500 kcal/h Scaklk fark: 20 K (r: 80/60C) Seilen ap: 1 1/4
Debi: Q = mc T m = 21.500 / (20 1.000) = 1,075 m3/h

Scaklk fark: 10 K (r: 55/45C) Seilen ap: 1 1/2

Debi: Q = mc T m = 21.500 / (10 1.000) = 2,15 m3/h

nemli Komponentler

Genleme Deposu

Gaz Hacmi (Azot)

Membran (Butil Kauuk) Su Hacmi

Ventil

nemli Komponentler

Vg1

Gaz Hacmi

> Vg2

P1
Vs1
T1

<
Su Hacmi

P2

< Vs2
< T2

nemli Komponentler

Genleme Deposu

P1

<

P2

Deiken basn nedeni ile bir deponun faydal hacmi her tesisatta farkl olacaktr. st basn ile statik basn arasndaki fark ifade eden basn faktrnn (df) ok kk olduu hallerde, deponun faydal hacmi, toplam hacmine oranla ok kk olacaktr.

nemli Komponentler

Genleme Deposu Basn Faktr

df =
Pe

Pe - P

Pe + 1

Son basn [bar] Emniyet ventili ama basncnn (PSV) 5 bardan dk olduu tesisatlarda PSV 0,5 bar 5 bardan yksek olduu tesisatlarda PSV (Psv / 10) Statik basn + 0,2 [bar]

nemli Komponentler

Genleme Deposu Nominal Hacmi

Vn = Vf / df
Vg Depo hacmi
df Basn faktr

Pst Statik basn

nemli Komponentler

Genleme Deposu
Tam forml:

Pe + 1 Vn = Vf Pe - Pst

Vf Faydal hacim:
Tesisattan genleen suyun hacmi ve n su hacminin toplamdr.

nemli Komponentler Genleme Deposu

Genleen su hacmi:
Normal Su Su scakl

Tesisat 10 Cde doldurulur. Tesisatn kabilecei azami scakla kadar snabilir.

C % 0 10 0 20 30 40 50 60 70 80 90 100 105 110 120 130 140 150 160 0,13 0,37 0,72 1,15 1,66 2,24 2,88 3,58 4,34 4,74 5,15 6,03 6,96 7,96 9,03 10,2

Genleme katsays

%20 Antifrizli Su Su scakl Genleme katsays

C %

10

20

30 0,9

40

50

60

70

80

90

100

105 -

110 5,64

120 6,4

130

140

150

160

0,07 0,26 0,54

1,33 1,83 2,37 2,95 3,57 4,23 4,92

7,19 8,02 8,89 9,79

%34 Antifrizli Su Su scakl Genleme katsays

C %

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

105 -

110

120

130

140

150

160

0,35 0,66 1,04 1,49 1,99 2,53 3,11 3,71 4,35 5,01 5,68

6,39 7,11 7,85 8,62 9,41 10,2

nemli Komponentler

Genleme Deposu
n su hacmi:
Tesisatn toplam su hacminin %0,5i kadar bir hacim nceden depoya eklenir. Ama kk kayp ve kaaklarn karlanmasdr.

nemli Komponentler

Kullanma Suyu Boyleri Genleme Deposu

Vn = Vb x
P0 PSV n Vb

n x (PSV + 0,5) x (Po + 1,2) 100 x (P0 + 1) x (PSV P0 0,7)

n basn = Alt basn (0,2 1,0) Emniyet ventili ayar basnc [bar] Genleme katsayn Boyler hacmi [L] [bar]

Tesisat
Scak Sulu Istma

Tesisat
Boyler ncelikli Sistem

Tesisat
Boyler ncelikli Sistem
Sadece tek tip kullanmn olduu tesisatlarda dnlmelidir (rnein bir villa). Istma sistemi ya bina stmasna, ya da kullanma suyu stmasna ynelik alr. Is retecinin, sadece en byk kapasitede seilmesi yeterlidir. rnein Kullanma suyu kapasitesi 24 kW Istma kapasitesi 16 kW O zaman cihaz kapasitesi 24 kW

Tesisat
Boyler ncelikli Sistem
Boylerde ihtiya doduu anda sistem bina stmasn kapatarak, boylere alr. Hava ile stma yaplan binalarda, bina ataletine yklenen s ok fazla olamad iin boyler almas srasnda binann soumas mmkndr. Bu nedenle tavsiye edilmez.

Kullanma Scak Suyu Istmas

Kullanma Scak Suyu Istmas

Kullanma Scak Suyu Istmas Konut ve otellerde, her gn kii bana 40 L ile 120 L arasnda deien miktarlarda kullanma scak suyu ihtiyac vardr. Ofislerde bu ihtiya 20 30 L/gn mertebesindedir. Kullanma suyu farkl scaklklarda istenebilir:
El ykama ve banyo: 40 50C Mutfak: 60C

Genelde 45 veya 60C ayar scakl vardr.

Kullanma Scak Suyu Istmas

Kullanma Scak Suyu Istma Sistemleri
Hazrlama sresine bal:
Anlk su stclar Depolu su stclar

Yakta bal:
Gaz/sv yaktl sistemler Elektrikli sistemler

Depolu stclarda, stcnn yerine bal:

Boylerler: Entegre eanjrl Eanjr ve akmlatr tankl sistemler

Kullanma Scak Suyu Istmas

Ani Istclar
ofbenler
Bacal Hermetik

Elektrikli su stclar

Kullanma Scak Suyu Istmas

Eanjr ve akmlatr tank sistemleri

Eanjr

Akmlatr Tank

Kullanma Scak Suyu Istmas

Boylerler

Boyler

Kullanma Scak Suyu Istmas

Boylerler

Kullanma Scak Suyu Istmas

Gne Enerjisi Sistemleri

Kullanma Scak Suyu Istmas

Gne Enerjisi

Aktif Sistemler Elektrik retimi Is retimi

Pasif Sistemler

Dk Scaklk Yksek Scaklk Kullanma Suyu Havuz Istmaya Destek

Kullanma Scak Suyu Istmas

Gne Enerjisi Sistemleri

Kullanma Scak Suyu Istmas

Gne Enerjisi Sistemleri

Kullanma Scak Suyu Istmas

Gne Enerjisi Sistemleri

Kullanma Scak Suyu Istmas

Gne Enerjisi Sistemleri

Kullanma Scak Suyu Istmas

Gne Enerjisi Sistemleri

Kullanma Scak Suyu Istmas

Gne Enerjisi Sistemleri

Kullanma Scak Suyu Istmas

Kullanma scak suyu sisteminden beklenenler
htiyaca uygun hzda stma ok yksek ve garantili hijyen
Kaplamalar Lejyonella hastal

Korozyon dayanm
Anotlar

Uzun mr

Kullanma Scak Suyu Istmas

Kullanma scak suyu kapasitesi
Pik yke gre
r: Spor salonlar

Srekli kullanma gre

Sabit yk (Sanayi) Deiken yk (Konutlar, oteller, ofisler vb.)

Kullanma Scak Suyu Istmas

Kullanma scak suyu hesab
Scaklk: 45C, 60C, ? Kullanm miktar ve sresi: 1.000 L/gn, 1.000 L/h, 10 L/dak, ? Kullanm tipi (hazrlama sresi):
Pik yk Srekli yk Sabit yk

Kullanma Scak Suyu Istmas

Kullanma scak suyu hesab
Pik yk
Gn iinde belirli zamanlarda oluan ve belirli bir sre devam eden tek bir kapasitedir. rnein: Bir spor salonunda her akam saat 19:30 ile 23:30 arasnda 6.000 L su (60C) kullanlmaktadr. O zaman bu su, saat 19:30a kadar herhangi bir zamanda hazrlanabilir. Ya da bu suyun bir ksm, 19:30a kadar, kalan ise 19:30 ile 23:30 arasnda hazrlanabilir.

Kullanma Scak Suyu Istmas

Kullanma scak suyu hesab
Pik yk
nceden hazrlama: - Sabah 07:30 ile 19:30 arasnda hazrlk - 12 h hazrlk sresi 6.000 / 12 = 500 L/h stma kapasitesi - Souk su scakl 15C ise T = 60 15 = 45 K - Q = 0,51.00045 = 22.500 kcal/h - Tm su nceden hazrlanaca iin depolama hacmi 6.000 Ldir.

Kullanma Scak Suyu Istmas

Kullanma scak suyu hesab
Pik yk
nceden ve kullanma paralel hazrlama: - Depolama hacmi 3.000 L olarak, kullanm anna kadar sadece 3.000 L su hazrlanacaktr. - 12 h hazrlk sresi 3.000 / 12 = 250 L/h ve 11.250 kcal/h stma - Kullanm sresi 4 h (19:30 22:30 aras) 3.000 / 4 = 750 L/h stma kapasitesi - Q = 0,751.00045 = 33.750 kcal/h

Kullanma Scak Suyu Istmas

Kullanma scak suyu hesab
Srekli Yk
Deiken de olsa gn boyunca devam eden kullanmlardr. Apartmanlar ve oteller en iyi rnekleridir.

Kullanma Scak Suyu Istmas

Kullanma scak suyu hesab
Srekli Yk
Farkl hesap yntemleri ile kapasite belirlenebilir. Kii ba gnlk scak su tketim miktar iyi bir yntemdir. rnein: - 80 kiinin yaayabilecei bir apartman - Kii ba 100 L/gn scak su tketecekse - Gnde 8.000 L scak su hazrlanacaktr. - E kullanm faktr dnlmelidir .

Kullanma Scak Suyu Istmas

Kullanma scak suyu hesab
Srekli Yk
- Gnde 8.000 L scak su hazrlanacaktr. - Gn boyunca yk olacaktr demek ki belirli bir depolama hacmi gereklidir. - Seim: %25 depolama 2.000 L hazr su - Her 1.000 Llik boyler, ~100 kW g retebilir. 100860 = 86.000 86.000 / (451.000) = 1,91 m3/h Saatte 1.900 L su hazrlanabilir.

Kullanma Scak Suyu Istmas

Kullanma scak suyu hesab
Srekli Yk
- Gn boyunca her an 2.000 L hazr scak su ve her saatte 3.800 L yeni su hazrlama imkan vardr. Benzer bir hesap yntemi olarak da boyler hacminin ne kadar srede stlacana karar verilebilir. - Gnde 8.000 L scak su hazrlanacaktr. - Seim: %25 depolama 2.000 L hazr su - Bu hacmi 1 saatte hazr hale getirmek iin: 45 2 1.000 / 1 = 90.000 kcal/h

Kullanma Scak Suyu Istmas

Kullanma scak suyu hesab
Sabit Yk
Genelde imalat sanayinde karlalr. Belirli makinalar alt srece ihtiya olan scak su miktardr. Tm gn olabildii gibi, gn iinde sadece belli anlarda (pik yk) olabilir. Saatlik kapasiteyi veren bir su stma sistemi yeterlidir. Su stma anlk olaca iin depolama zorunlu deildir.

Kullanma Scak Suyu Istmas

Kullanma scak suyu hesab
Tavsiye edilen hesap deerleri:
Standart konutlar: Lks konutlar: Oteller: Dulu oda Kvetli oda 30 50 L/gnkii 45 100 L/gnkii 50 100 L/gnkii 200 300 L/gnkii

Kullanma Scak Suyu Istmas

Kullanma scak suyu hesab
Tavsiye edilen hesap deerleri:
Oteller iin boyler hacmi Standart (2 3 yldz) Lks (4 5 yldz) Konutlar iin boyler hacmi Standart Lks
500 L / 20 Oda 1.000 L / 20 Oda 500 L / 10 Daire 1.000 L / 10 Daire

Kullanma Scak Suyu Istmas

Kullanma scak suyu hesab
Tavsiye edilen hesap deerleri:
Du:
Ekonomik Lks Kvet: Kk (100 L) Byk (180 L) 50 L / Kullanm 6 dak 180 L / Kullanm 10 dak 100 L / Kullanm 15 dak 250 L / Kullanm 20 dak

Kullanma Scak Suyu Istmas

Kullanma scak suyu hesab
Tavsiye edilen hesap deerleri:
E kullanm faktr kullanc says ve kullanm noktas arttka der. rnein 1 dairede 1,15 iken 10 dairede 0,47 ve 50 dairede 0,32ye der. Yani 10 dairede, tm kullanm noktalarnn tketimlerinin toplamnn %47si yk olarak alnr.

Tesisatlar

Tesisat
Tesisat Oluturma
ncelikle yaplmas gereken ihtiyacn kapasite ve scaklklar olarak belirlenmesidir: Yani Q = mc T eitliindeki bilinmeyenleri bilmektir. Kapasite ve scaklklar tamamen uygulamaya baldr. Standart radyatr scakl, standart yerden stma scakl vb. herhangi bir standart yoktur; kabuller vardr. Bunun yansra kapasite iin ise standart deerler vardr (s transfer katsays vb.). Ama kapasiteyi esas olarak belirleyen oda scakl, su scakl gibi deerler yine uygulamaya (veya kiiye) zeldir.

Tesisat
Tesisat Oluturma
Radyatrler iin kullanlabilecek scaklklar: 90/70C 80/60C 75/60C Dier Yerden stma iin kullanlabilecek scaklklar: 55/45C 40/30C Dier

Tesisat

Tesisat

Tesisat Oluturma
Boyler sekonder devresi (kullanma scak suyu) iin kullanlabilecek scaklklar: 10/45C 10/50C 10/60C Ya da 15 20 25 vb. giri scaklklar Boyler primer devresi iin kullanlabilecek scaklklar: 90/70C 80/60C 75/60C Dier

Tesisat
Tesisat Oluturma
Farkl besleme scaklklar kapasiteyi deitirmez. Istc performansn ise dorudan deitirir.

Tesisat
Tesisat Oluturma
Kurulacak tesisat, devrelerin ihtiyac olan Kapasitenin tamamn En yksek scakl En dk scakl Birbirine uyumlu olarak debileri salayabilmelidir. Unutmamal ki kapasite ve scaklklar sadece ihtiya olduu anda gerekletirilmelidir.

Tesisat
Tesisat Oluturma
Is reteci sadece kendi zerindeki gidi ve dn scaklklarna gre alr. Yani toplam debinin sahip olduu scaklklar belirleyicidir.

Tesisat
Tesisat Oluturma
rnek: 1. Devre: 2. Devre:

3. Devre:

Radyatr 27.000 kcal/h - 75/60C Boyler 14.500 kcal/h - 90/70C Yerden stma 7.000 kcal/h - 40/30C

Tesisat

Tesisat
Kapasite Tayini
Hesaplanan toplam kapasite, her zaman s retecinin kapasitesi olmak zorunda deildir. E zamanda devrede olacak toplam en byk kapasite s retecinin kapasitesi olmak zorundadr.

Is retecinin kapasitesi birden ok cihaz ile karlanabilir. Bu noktada artk primer ve sekonder devreler gndeme girer.

Tesisat
oklu reteli Sistemler ve Hidrolik Denge

Tesisat
Basn Snrlamalar
Tesisatn statik ykseklii, cihaz dayanm basncndan bamszdr. Tesisat ise ierdii tm ekipmanlarn dayanm basnlarna ve gvenlie uygun olarak kurulmaldr.

Sorularnz

Teekkrler