You are on page 1of 150

Toru Nam i kos h i

SHIATSU uciskiem

Tytu oiyginalu: //. ('nmplcte Hnnk i t f \ltuil.\u ihentpy


Pr/ekad Magdalena Michal.ska

Pedakc4a Elbieta Makowska

Przedmowa
i ./ s l / 0 y p i0ede ws0.yslkim 0apohicgani/ chorobom popr0c0 pob/cl0.anic wi o d 0i -t1ii)21 i s.imoii0drawiai3cych i ro0wi4anic odporno5ci organi0.m/ c0owicka. &awet w o bo t6167i8 2 k i c a y s0 yh ki post9:p tcchnic0ny od0icra otac0a43cy nas 5wiat 0c ws0clkich ta4emnic. i26Wrti2;<s n=is0i>;o wasnego ciaa po0osta4e nadal 0alcdwic w minimalnym stopni/ 0ro0./mia $1&?O i @ > A 0 7 0 naBhard0ie4 /c0.onych spec4alistCw w d0icd0inic medycyny. Dak stwierd0il Ae8 $2D$1 <. li 0./ hodmch a/torytetCw medyc0.nych= ws0ystkie podrEc0niki medycyny nale0.y / 0 r B 16r7iiii0.tli; @;ierpiFBce ciao pac4enta to podrec0nik medycyny pr0ys0o5ci. Go powy0 fc&;i0)iii.!= >; k t C i y m powinien 0.aws0e pamiHtaI ka0dy c0owiek 0a4m/43cy sio lec0e/iem= p tliml./ i/< .J . K iii/kiilowym charaktcr0e k a0ego pac4enta. c h.i /0 pi.iwie ka0.ilFi choroby mo0na na0.waI i 0obraI na 4e4 temat n a4b ar il 0ie 4 wyI0.ci p 7l7ik- i . ) mc wolno klasyfikowaI 0adnego pac4enta i 4ego choroby w ramach s0crokich. 7-i7 9 iil7>ii<7 h oEt1nikCw= ktcire 0.dominoway wspCc0esn3 medycyny. L podstaw terapii sl/alsi B Wltfli72n.2iiir. 0c k a 0 d y indywid/alny pr0ypadek 4est wy43tkowy. Gostosow/4cie terapii=; do si &Ar:lt= otioh//9ych cech indywid/alnego stan/ pac4enta= mo0liwe 4est pob/d0enic c/dotwCri igm 1i0li.iwiamcych 0dolno5ci i k/ltywowanio 0arCwno /mysowego= 4 a k i fi0.yc0.nego ilo 1fti62p7 0t/ ta. .i ksiFB0.ka 0.awiera opis ws0ystkich praktyc0nych technik terapii shiats/. l<2i 0ytcli/kowi podstawowych wiadomo5ci o b/dowie i f/nkc4onowani/ li/l0.kicgo llinii= 6 7 i stanowi wstHpny war/nek sk/tec0nego lec0enia metod3 shiats/. Pr0cdstawia rC 6iy2 B>72Bn?12ia stawiSw ora0= r/chomych p/nktCw miH5ni i nerwCw= l ka0/4e te0 pr0cbicg n iiwi72iiiMin9i h. polo0.enie i f/nkc4onowanie organCw /kad/ wyd0ielania wewn9lr0.ncgt>= oV hCw powici0chniowych i ich powi30ania 0 wewnEtr0nymi organami ora0 pr0.yc0yny i cli cct)hy stanCw patologic0nych. OgClne 0ro0/mienie fi04ologic0nych aspektCw 0tlr7 thoiohy stanowi poiDstawE dogHbnego 0ro0/mienia po3c0eN f/nkc4onalnych niiyd0.y p8 wwytni p / n k t a mi shiats/ poo0onymi na rC0nych c0e5ciach ciaa a fi04ologi3. Wicd0a @a 0 wyf1iniii sk/tki terapii shiats/. Osi30ka mo4a opis/4e 0.arCwno podstawy= 4ak i praktykH l KftlrtL/ lak lasno. 4ak to tylko mo0liwe. Gokonaem dokadnego wybor/ spo5rCd ogromneA lotografic0negi> i osobi5cie pr0ygotowaem tablico i rys/nki= aby poka0aI c0yteln y 0wiiB0ek miyd0.y p/nktami terapii shiats/ a b/dow3 l/d0kicgo ciaa. Wier0<;= y.c bogi il/tiiacii i dokadno5I ora0 0.akres ich pro0ontac4i sprawia43= 0o ksi30ka stanowi pr0cloi l77 w il0icd0imc literat/ry na temat shiats/. 1am nai0ie4e= 0.e 0a 4e4 po5rednictwem po wiel/ omnb// dokadnie 0ro0./mieI shiats/= opanowaI technik3 stosowania te4 metody i KB61iSb ro0pows0echni@F wied09= 4ak ka0dego dnia 0achowaI dobre samopoc0/cie.
lORUNAMIKi

Opracowanie graficzne Alfred Wysocki

Skad i amanie Ethos

Copyright for the Polish edition by Wydawnictwo ET OS Warszawa !""#

$S%& '()'*+,')-")"

Podstawowe punkty shiatsu (przd)

mikowy obs0ar i .m/mia


1

obszar doni

QRFR obs0ar nadoc0.ny i mied0.yoiSiiy QQTQ R obs0ar 4arzmowy pr0edni obs0ar s0y4ny obszar piersiowy obs0ar br/0dy miH5nia dw/gowe ) obs0ar mostka

obszar palcCw doni

obszar brz/cha

obszar 5rodkowy przedramienia

pr0cdni obszar /dowy obszar 5rodkowy /da obszar rzepki

bok goleni obszar step/

obszar 5rodka ko5ci piHtowe4

obs0ar grzbiet/ stopy obszar palcCw 0

Podstawowe punkty shiatsu (ty!)


boc0ny obs0ar pi ml ramienia obs0ar potylic0ny obs0ar id0cnia pr0ed/0onego tylny ohs0ar s0y4ny i>hs0ai miod0yopatkowy

Podstawowe punkty shiatsu (bo zne)


skronie ohs0ar skroniowy

pr0edni ohs0ar s0y4ny

boc0ny ohs0ai s0yBii9 ) obs0.ar nadopatkowy

obs0.ar krHgos/pa obszar podopatkowy i lHdUwiowy grzebieN biodrowy ohs0ar kr0y0owy p/nkt &amikoshiego

boczny obs0ar ramienia

p/nkt &amikoshieno

gr0biet rHki ,, gr0hict palcCw y^ i9 k i

obszar po5ladkowy boczny obszar /dowy tylny obszar /dowy

hr/0da podkolanowa

tylny obszar ydkowy boczny obszar ko5ci piHtowe4

boczny obszar goleniowy

. R obs0ar podes0wowy

ko5I piHtowa

P/nkty miH5niowe i nerwowe odr/chCw pod wpywe! bodUca


elektrycznego
splot r a mi en n y ni. piersiowy wiHkszy ni naiamicmiy= akton pr0edni n iiaiamiemiy= akton 5rodkowy in. trC4gowy ramienia @d/ga gowaA ni. t rC4 gowy ramienia @boc0Na gowaA !!!. dw/gowy ramienia nerw okciowy m. ramienny ni lamiemio)promieniowy ni niostownik promieniowy nadgaistka d/gi ni pioslnwiiik promieniowy iiadgatstka krCtki in 0gin3c0 palcCw gHboki in @nlwi/l0icicl kci/ka d/gi ni 0gin3c0 kci/ka d/gi m odwod0iciel kci/ka pimiwstawiacz kci/ka 2 pr0ywod0iciel kci/ka ni doniowy krCtki nim. glistowate m. prosty brz/cha nerw /dowy m. szeroki szyi m. mostkowo)obo4czykowo)) s/tkowy m. /s0.ny tylny ni. patowaty gowy m. c0.woroboczny in podgr0ebieniowy ni iiaiainienny in .ib y wiHkszy < ih1i)goboczny n Piostownik ni. nawrotny oby m. zginacz promienio< nadgarstka m. zginacz palcCw powierzchowny m. doniowy d/gi nerw po5rodkowy nerw okciowy m. odwodzicieJ palca pi3tego krCtki m. zginacz pak pi3tego krCtki m. przeciwstawiE palca pi3tego iin w k/lszowy l;i0</iAd0iciel wielki in pC5ciHgnisty . 0wi/oglowy cz. boczna m. sm/ky ni. dw/gowy /da @d/ga gowaA in dw/gowy /da @ k i ot k a gowaA ni. po boniasty

1L t<sai0o<<y

@4)oi $$SA
\\c\\\ l / ./= @sBitdk86<<<

nerw pomocniczy m. czworoboczny


nerw pachowy m. zHbaty przedni m. zewnHtrzny skosi brz/cha nerw po5rodkowy

k a n a net / / twar0owogo nerw t w a t 0 7 m 9 @we wneli0ii yA m. trC4gowy ramienia @gowa h m. trC4gDowy ramienia @powa ii nerw promieniowy m. trC4gowy ramienia @gowa przy5rodkowaA m. ramienno)promieniow& m. prostownik nadgarstk/ promieniowy d/gi nerw okciowy m. prostownik iiiidgai)tlka promieniowy krCtki m. prostownik nadgaislka loki m. wspClny piotiowi/k m. prostownik n!l"iait m. prostownik k//k/ t mm. mi9il0yko8tii/8 #r/l

m. prosty /da m. przywodz3cy d/gi m. sm/ky czH5I boczna m. czworogowego /da czH5I przy5rodkowa m. czworogowego /da

m. odwodzicieJ palca piWBlcgo

m. na4d/Vszy /da @m krawieckiA m. onowy

wspClny nerw strzakowy


m. strzakowy d/gi m. piszczelowy przedni m. prostownik palcCw d/gi

nerw piszczelowy brz/chaty ydki @boc0na gowaA brz/chaty ydki @5rodkowa gowaA m. paszczkowaty m. strzakowy krCtki m. zginaI0 pal/cha d/gi nerw pis0c0clowy

m. 0.gin3c0W palcCw ni ! gr/bietowe !i d/ykostn

m. strzakowy krCtki m. prostownik pal/cha d/gi m. pas0c0kowy

Ukad miniowy (pr/.d)


m. c/olowy

Ukad miniowy (ty)

ni pod/0.ny nosa in okrHVny oka ni. nosowy

m. mars0c0.F4cy b i wi

ni. zwaI0. !!!. 5inicchowy T ni. c0worohoc0.ny wargi dolne4 ni. hrCdkowy ) ni. mostkowo)obo4czykowo)) sntkowy ni piersiowy wiHkszy ...

m. czworoboc0ny wargi gCrne4 @dUwigaczA m. 4arzmowy m. dUwigacz k3cika /st

m. podgr0ebieniowy ni. oby mnie4szy = ni. oby wiHkszy

m. pochyy szy4ny m. mostkowo)oboBi.0ykowti t/ m. c0worob@OX.ny m. n a r a m i r i i i i S

m. czworoboczny wargi dolne4 @op/szczaA


m. opatkowo)gnykowy m. mostkowo)gnykowy

m. naramienny
ni naBs0ers0.y grzbiet/ m 0chaty przedni m. ramienny m. oby n lainirniio)promieniowy 5ciHgno miH5nia dw/) gowego ramienia 0 gi n 3 c 0 nadgarstka d/gi piostowni k nadgarstka omieniowy d/gi m 0gin3c0 okciowy n a d ga r s t k a br/zda naramienno)) piersiowa m. dw/gowy ramieni4 m. prosty brz/cha sm/gi 5ci3gniste m. pi splot 5ciHgien m. doniowy dl rozciHgno donid .). ii iB&0eis0y grzebiet/ l;) )/ ic0 lHdUwiowo)ii i .ko5ny brz/cha
$&&$. 4) ;.O/lkowy

m. tr0ygowy t a i m. prostownik t/i promieniowy dliiY !. ok iowy m prostownik wsp7;Al/y


ioc/ck

5redni

p.M.O/lkowy wielki

m. sko5ny br0/cha m. onowy ni. pr0ywodz3cy d/gi

m. po5ladkowy 5redni m. stoVkowy brz/cha m. krawiecki @na4d/Vszy /daAJ m. napina43cy powiHU szerok3 m. prosty /da gowa boczna m. czworogowe gowa przy5rodkowa m. czworogowego rzepka m. brz/chaty ydki m. piszczelowy przedni

5ciHgno piszczelowo))

m. dw/gowy /da m. pC5ciegnisly m. pCboniasty m. br0.nchaty ydki

m. podkolanowy m. podeszwowy

ni. str0akowy d/gi t /. prostownik palcCw d/gi

m. pas0.c0kowy 5ciHgno ?chillesa $ i%gno dugiego /.gina /a pal w

m prostownik pal/cha d/gi $ i%gno !. dugiego prostownika pal w

troczek gCrny poprzeczny mm. prostownikCw troczek dolny poprzeczny mm. prostownikCw mm. miHd0ykostne grzbietowe

i &'ll/k.l oiS tn lo

s0c0cka 0/chwa opatka

ko5I 4ai 0mowa krHgi s0y4ne

obo4czyk Vebra trzon mostka


wyrostek mieczykowaty krHgi piersiowe krHgi ko5I okciowa ko5I promieniowa lHdUwiowe ko5I biodrowa ko5I krzyVowa ko5I ogonowa ko5ci nadgarstka ko5ci 5rCdrccza krHtarz wiHkszy spo4enie onowe ko5I k/lszowa

ko5I ramieniowa

(ozdzia l

)glna teoria

ko5I /dowa ko5ci palcCw rHki

rzepka ko5I goleniowa @piszczelA ko5I strzakowa

ko5ci 5rCdstopia ko5ci palcCw stopy

ko$ i stepu

(ozw* shiatsu
l o k / 4 i r C &amikoshi= twCrca nazwane4 od 4ego nazwiska terapii ) shiats/ &amiknsh/ /t= /J0il si8F ( listopada !"Z* rok/ na wyspie Shikok/. Oiedy mia siedem lat= 4ego rod0ina oA8 l i k / $ n = matka 1asa= starszy brat 1oichi= dr/gi brat 1asazo= modszy brat ar/o i stars0=a 1 !.! Sadako ) 4ako osadnicy przeprowadzili siH z ciepego klimat/ pan/43cego nad 4eziorem D! 7 .mowH war/nki wyspy okkaido= na pCnocy Daponii. Przeprowadzka w nat/ralny sp/ 4). >>KK2 s0.ala war/nki Vycia rodziny i wymagaa wyczerp/43ce4 podrCVy= zwaszcza Ve 5rodki $n i) )t t / byy wCwczas bardzo prymitywne. W dni/= w ktCrym ostatecznie zakoNczyli podrCV= mi 0 2 > 09lF> skarVyI siH na bCl w kolanach. [ pocz3tk/ wszyscy my5leli= Ve spowodowany by on dli ni. @ od0.ienn3 podrCV3 i nie potraktowali dolegliwo5ci powaVnie. W miarH /pyw/ c0as/ bCl r Ll sit=) i rozprzestrzenia na kostki= nadgarstki= okcie i ramiona= przeradza43c siH w choroby= k K K $1 nie 0.namy 4ako rozlegy re/matyzm stawCw. We wsi nie byo lekarza. &ie moVna byo k/piI Vadnych lekarstw. Gzieci nie mogy pal it.i E P1 pienia matki= ale wszystko= co byy w stanie /czyniI= to /ciskaI i masowaI 4e4 c 1. >0hwe= iV samo pragnienie przy45cia matce z pomoc3 do tego stopnia 43 wzr/s0alo= /.c stopni . Mi .i0 mnie4 cierpiaa. Gzieci na zmianH masoway i /ciskay ciao matki= ktCra c0.Hsto powlan 08 Ttllonie Tok/4iro cz/43 na4lepie4M. Pochwaa zachHcia chopca do bardzie4 staranne4 pi 8 t/ iFi0 nie mia wCwczas 4eszcze po4Hcia o anatomii i fiz4ologii= wraVliwe donie i palce wyc0ir i.;0mce kondyc4i skCry= 4e4 ciepo i napiHcie= i na te4 podtawie dostosowywa /cisk do 0n l!.)9 0FB tkowo Tok/4iro stara siH zachowaI nastHp/43ce proporc4eW 'Z procent nacierania i +Z 7 m t /ciskania= lecz wkrCtce za/waVy= Ve odwrotne proporc4e przynosz3 lops0.c cfi Skoncentrowa siH na na4sztywnie4szych i na4chodnie4szych obszarach i wtedy stan zdrowia n ?S i.i0nie siH poprawi. PoniewaV /ciska obie strony 5rodkowe4 czH5ci krHgos/pa= pob/d0al= n M t y m nie wiedz3c= korH nadnerczy= ktCra odpowiada za leczenie re/matyzm/. Ostaa Kloprowadzi do z/penego /zdrowienia= a proces nieo5wieconego ekperymentowania 0a0na4 Eo 0 /krytymi zdolno5ciami samo/zdrawiania wb/dowanymi w l/dzki organizm. Pob/d0il li to d0.ialania i w ten sposCb przyczyni siH do powstania shiats/. Po wiel/ tr/dach st/diowania masaV/ amma i zachodnich stylCw masaV/= w rok/ l o k / 4 i r o &amikoshi otworzy $nstyt/t Terapii Shiats/ na wyspie okkaido. 0 c0asem l/ k !Z!0y przychodzili na zabiegi= stawali siH 4ego /czniami. W rok/ !"(( pozostawi szkoy po K Kpiek3 i wy4echa do Tokio= aby otworzyI nastHpny instyt/t shiats/= lecz wkrCtce przekona 6 /0yskanic szerokiego /znania dla shiats/ wymaga wspCpracy innych. Po5wiHcenie si84 tem/ D m/ doprowadzio w koNc/ do otwarcia= !! l/tego !"-Z rok/= DapoNskiego $nstyt/t/ Shi li) rapia i wykady w szkole zyskay /0.nanie dla wyraUnych sk/tkCw leczenia metoda= shiata Kok/ !"** po raz pierws0.y shials/ 0ostao 0.alcgali0.owane 4ako metoda terap/etyc0na= ehocim powod/= 4ako c0.c5I masa0/ amma= @Ll c0as/ 0.alo0enia DapoNski $nstyt/t Shiats/ przeszkoli

absolwentCw sB SBalisJow. Fi w r o k / l l >S# pod nowFB na0.w3. BFiko +apo,ski! -/kotu Slnals/. o l r 0 y) m.it o l / B . t l n . B kom9sBc m i n i s t r a 0.drowia i opieki spolec0.ne4. Dest to * dynn n 0 k ol a w Daponii B 1o<9./l0FBi).i sB\9Balisl<90nFB ed/kac4e w te4 d0.ied0.inic. W rok/ !",- shiats/ oslatei0n ie oddzielono i /l aminy i in n 9 i l> $i M m masaV/.

-hiatsu a /unk *e /iz*ologi zne


l. )d0ywianie skry 1udowa skry
7 i.iln li/l?ie pokrywa od !=* do + metrCw kwadratowych skCry= ktCra skada siH 0 warni y.wanc4 naskCrkiem @epidemi3A= warstwy gCwne4= zwane4 skCr3 wa5ciwy s0ei. zwane4 tkank3 podskCrn3. GziHki zna4d/43cym siH w skCrze zakoNc0eniom nerw ona na bodUce dotykowe= /cisk= zmiany temperat/ry i bCl. &a okoo 4ednym ccntymcl l 1 adA =iowym skCry /mie4scowionych 4est okoo dw/dziest/ piHci/ ciaek cz/ciowych= kt ;&l1i)i.ti3 bodUce dotykowe= okoo trzech ciaek odpowiedzialnych za reagowanie na ciepo= 20-) - i/ ilo dw/dziest/ trzech odbiera43cych zimno i od st/ do dw/st/ odpowiedzialnych 0./ r sk.1.i O1B4=/4e ponadto na inne bodUce= takie 4ak 5wi3d= askotanie= zdrHtwienie i tym podoh .)/) me s3 wynikiem dziaania spec4alnych receptorCw= ale zoVonego= wspClnego odr/i 8n B> .;wie@i0i na bodUce zewnHtrzne. Peceptory zawiera43 ciaka 1eissnera @dotykA= ciii l;/7 mieyo= ciaka Ora/sego= ciaka P/ffiniego i wolne zakoNczenia nerwowe.

Osoby= ktCre koNcz3 dw/letni3 DapoNsk3 SzkoH Shiats/= ma43 prawo przyst3piI do egza) m i n/ paNstwowego. DeVeli prze4d3 przez niego pomy5lnie= sta43 siH wykwalifikowanymi spec4alis) t a m i od ammy= masaV/ i shiats/. ]3cznie z tymi= ktCrzy st/diowali w instyt/cie= kiedy 4eszcze nosi popr0edni3 nazwH= ponad dwadzie5cia tysiHcy spec4alistCw /koNczyo szkoH &amikoshiego. P / b l i k a c 4 a k s i 3 V k i o shiats/ w 4Hzyk/ angielskim rozsawia tH terapiH w wiel/ kra4ach= st3d ka0dcgo rok/ a/tor m/si odbywaI liczne podrCVe na wykady zagraniczne.

.harakterysty zne e hy terapii shiatsu


Shiats/ polega na /ciskani/ skCry doNmi i palcami w cel/ zapobieVenia chorobie l/b 4e4 wylec0cnia poprzez pob/dzanie nat/ralnych si /zdrawia43cych= wyeliminowanie czynnikCw powod/43cych zmHczenie i doprowadzenie do ogClnego dobrego samopocz/cia. !. Dest to po3czenie diagnozy i terapii. OaVdorazowe zastosowanie /cisk/ shiats/ to diagnoza= k t C r a /moVliwia lecz3cem/ pode4mowanie dziaaN zgodnie ze stanem pac4enta. Gonie i palce wys0kolonego terape/ty s3 tak wraVliwe= Ve wycz/wa43 anomalie w stanie skCry i miH5ni l/b ciepo podczas dotyk/= co /moVliwia wychwycenie niereg/larno5ci i natychmiastowe zorientowanie siH= laki wykonaI zabieg. 2. Terapia wymaga wykorzystania doni i palcCw= nie /cieka siH do /Vycia Vadych /rz3dzeN mcdyc0nych ani lekarstw. .!. &ie wywo/4e sk/tkCw /bocznych w postaci bClCw miH5niowych. PoniewaV p/nkty od) dziaywania= sia i czas trwania /cisk/ dostosowane s3 do indywid/alnych potrzeb pac4enta= leczeni/ nie towarzysz3 przykre doznania. -. &ie istnie4e granica wiek/ dla stosowania te4 terapii. Shiats/ moVna stosowaI / wszystkich poc03wszy od maych dzieci po osoby w zaawansowanym wiek/. L modych pomaga wzmocniI ciaoF / dorosych i l/dzi w 5rednim wiek/ zapobiega tak zwanym chorobom wiek/ do4rzaego i opCUnia proces starzenia siH organizm/. *. Shiats/ 4est barometrem zdrowia. Peg/larne stosowanie shiats/ pomaga zlokalizowaI 0.ab/r0.enia oraz zapobiegaI k/m/lac4i zmHczenia i chorobom. ,. PogHbia za/fanie pac4enta do terape/ty. Po5wiHcenie terape/ty i wiara chorego w /zdrowienie l3c03 siH i wpywa43 na sk/teczno5I leczenia. #. 1etoda shiats/ 4est sk/teczna= poniewaV leczy siH ni3 cae ciao. ^eczenie mie4scowe moVe pr0ynie5I sk/tki tymczasowe= ale nie moVe spowodowaI ogClnego /zdrowienia. Dedynym sposobem na to 4est na4pierw leczenie caego ciaa= a pCUnie4 za4mowanie siH poszczegClnymi ob4awami patologicznymi. Shiats/ zawsze 4est sk/tcczmi terapi3.

('iulka Meissnera
$d)irptory lekkiego dotyk/= skada43ce siH z licznych pokrywa43cych siH komCrek dotykCwF 02tmkm9iych w torebce zb/dowane4 z tkanki 3czne4= pooVone s3 w brodawkach skCry wlasci9 ani0o liiS.nie wystHp/43 w skCrze doni= podeszwach stCp i op/szkach palcCw.

(y2. 3. 4udowa skry


otwCr potowy u*$ ie gru zou potowego brodawka iikry wa$ iwe*

dntko dotykowe 5eissnera i!a (naskrek) "6'~ ~ ~ ~ _ skra wa$ iwa 7

wosowate nt is* krwiono$ne

l kun k a podskrna 8

iako Pa ini go

tkanka tusz zowa

gru zo o*owy

(y2. >. (e eptory zu iowi

.a4ii 4e4 wysychani/. Piu9koriiii W&$O$WL il/s0c0/ chroni orgam0m pr0cd 0ii/nctn i /

*. wolne zakoNczenie nerwowe ) receptor bCl/

Cioka aci!ie"o
Peceptory gHbokiego /cisk/= skada43ce siH z warstw przypomina43cych przekro4on3 ceb/lH=A poo0one s3 w strefie miHdzy skCr3 wa5ciw3 a tkank3 podskCrn3 l/b w same4 tkance podskCrne4.Y

l. ciako 1cissncra receptor lekkiego dotyk/ +. ciako Paciniego ) receptor gHbokiego /cisk/

(. ciako Oar/sego ) receptor zimna

Ciaka #ra$se"o
Peceptory zimna zna4d/43 siH w pobliV/ gCrne4 warstwy skCry wa5ciwe4.

Ciaka Ruffiniego
Peceptory ciepa zna4d/43 siH w skCrze wa5ciwe4.

Wol!e %ako&c%e!ia !erwow'w


0akoNc0cnia nerwowCw odpowiedzialne s3 za odcz/wanie bCl/.

l G0icki kr3Veni/ krwi i wyd/i l!i y.n/0olow potowych skCra pomaga /trzymaI od po !il irmpetal/rH caego organi0m/. Kl !;ot i wydzielina gr/czoCw o4owych /s/wa43 z ciaa niepoV3dane s/bstanc4e i wspo! ;5yt h= tnie @4edynie Z=, prezent caego proces/ oddychaniaA. 6E Oigany percepcy4nc /mie4scowione w skCrze ostrzega43 przed niebe0piec0eN6
-. ciako P/ffiniego ) receptor ciepa
t /4'WII,|ll/..

:unk *e skry
!. Pigment zwany melanin3= zawarty w bonie 5l/zowe4 naskCrka @epidermyA= chroni ciaol pr0cd silnym= szkodliwym dziaaniem promieni sloncc0nych= podc0.as gdy sprHVysta skCraY wa5ciwa 0abe0piec0.a 4e pr0.ed /razami zewnHtrznymi.
+. SkCra magazyn/4e tl/s0cz i wodH. Wydzieliny g/9./olw o4owych i potowych odVywia43 43J

f2 Pt0.enika43ce przez skCrH promienie /ltrafioletowe przyczynia43 siH do prod/kc4i wili

B>. k l/t. i 0.apobiega krzywicy.

<abarwienie skry
OM ;_7 2wk Fi epidermy wytwarza nowe komCrki skCry i z/szcza martwy naskCrek= w postaci l/ i .;i./l/= k t C r y moVna za/waVyI po k3pieli na obrzeVach wanny. 1elanin3 zawarta w l $l/0owi)A naskCrka nada4e skCrze odcieN zabarwienia ) im wiHksza zawarto5I melaniny= t ym 11)f0f Bi;B 0.abarwicnie.

=rubo$2 skry
Oi/liosI naskCrka zaleVy od czH5ci ciaa. `rednio ma on gr/bo5I od Z=! do Z=( milimetr l6;<9/)k.O h= czole i szyi ma gr/bo5I od Z=Z- do Z=! milimetraF na doniach od Z=, do l .+ mil/ 1L podrs0.wach od !=# do +=' milimetra. &a4gr/bsza 4ego warstwa zna4d/4e siH na piHtach. Ski1ii wa5ciwa ma 5rednio gr/bo5I od !=# do +=' milimetra= na powiekach Z=, milin/1i miltmrttii na czole i + milimetry na gowie. &a szyi 4e4 gr/bo5I wynosi od - do * milimclrC< Wysyp/43ca w niektCrych mie4scach ciaa tkanka t/szczowa 4est na4gr/bsz3 warslwiA &irtil/i dzie4 rozwiniHta 4est na po5ladkach= brz/ch/= policzkach i piersiach. Tkanka ll/s0c0.o; 6Snt9p/Bc na pt>wiekach= mosznie= pr3ci/ i wargach sromowych mnie4szych.

-kutki terapii shiatsu dla gru zow potowy h i o*owy h


&2i nkCr0e wystHp/43 dwa rodza4e gr/czoCw potowychW 4edne z nich zna4d/43 siH na calyir li/g/; 0.as wystHp/43 licznie pod pachami oraz w okolicach genitaliCw i prod/k/4FA wyd0ii 1ln/;Bs0.ym zapach/.

@ i i i /Sol y o4owe= zna4d/43ce siH pod ceb/lkami wosCw= wydziela43 oleist3 s/bstanc4e= l2 ;1t. & /) wystHp/43 na nieowosionych obszarach= na doniach i podeszwach slCp. T nil7itl0O)i;/9.y spowodowany 4est nadmiernym wydzielaniem o4/ i zatkaniem mieszkCw wlom $lon) /k y. a4 3 zakaVeni/. Wyleczenie infekc4i przywraca skCrze nat/raln3 miHkko5I i 49/l W : i . / s 0 ym wiek/ warstwa podskCrne4 tkanki t/szczowe4 zmnie4sza siHF gr/czoy lo4o/ l66n0=iBFi mnie4 o4/= w wynik/ czego skCra marszczy siH i traci 4Hdrno5I. Stos/43c > l ;0po5/Jdnio na skCrH moVna zapobiec oznakom starzenia.

>. ?z!o nienie !i%$ni (odza*e !i%$ni


-* procent masy caego ciaa stanowi3 trzy rodza4e miH5ni. @. Miknie popr ec nie pr!"ko#ane. AB /.B ele!enty ukadu kostnego i odgrywa*B wa0ni) wykonywaniu ru hu i utrzy!aniu postawy. Poniewa0 zowiek operu*e ni!i $wiado!ieC i

siH 4e miH5niami samoistnymi= 0b/dowane s3 0. wi3zek wCkien /lotonych w popr0ec0nie pri40kowanc w0ory. &apiHcie tych miH5ni pomaga / t r0y maI ciao w dowolne4 po0yc4i. Podc0as sn/ 4ednak napi4cie to 0anika= na co dowodem 4est 04awisko opadania gowy / osoby dr0.emi3ce4 w 8ied03ce4 po0yc4i. Ciao l/d0.kie posiada c0.terysta miH5ni poprzecznie pr3Vkowanych. +. Mi()!ie "adkie. 1iH5nie k/rcz3ce siH i rozci3ga43ce a/tomatycznie= bez /dzia/ woli. Tworz3 5cianki nac0yN krwiono5nych i organCw wewnHtrznych. [b/dowane s3 z krCtkich wCkien= nie s3 popr0cc0nie pr3Vkowane. *. Mi(sie& sercowy. Samoistnie k/rcz3cy siH= bardzo silny miHsieN poprzecznie pr3Vkowany.

+/.,(c%e!ie ,i()!i
Stae napiHcie l/b praca miH5ni s3 przyczyn3 stopniowego gromadzenia siH zwi3zkCw powod/) 43cych ich zmHczenie @kwas mlekowy i dw/tlenek wHglaA= co z kolei prowadzi do stwardnieniaJ wCkien miH5ni= ktCre trac3 zdolno5I do k/rczenia siH. Or3Venie krwi i limfy zosta4e wCwczas 4 0ab/r0one i odVywianie naczyniowe sta4e siH niewystarcza43ce. DeVeli stwardnienie /trzym/4e siH= powsta4e k/rcz. Ltrzymywanie tego stan/ osabia nerwy i nar/sza f/nkc4onowanie organCwE wewnHtrznych oraz /kad/ wydzielania wewnHtrznego= co prowadzi do /traty wewnHtrzne4 rCwnowagi organizm/. [ powyVszego wynika= Ve stan zwany stwardnieniem miH5ni moVe prowadziI do powaVnych konsekwenc4i i powinien byI leczony za pomoc3 terapii shiats/.

Z6 tttl0ywt0c i tlen. &astHpnie krew 0hieni prod/kty /btic0nc i wraca pr0e0 0.yly i gCwne nnc04 B i6.7no5ne w kier/nk/ serca w postaci ciemneA krwi 0.ylne4. Pr0.cd powrotem do serca pr0ccht -.tr/ pl/ia= yd0ie 0osta4e poddana oc0ys0c0cni/ i otr0ym/Ac 0apas tlen/= ktCry pr0ywnica 4eA Bi l7l2iiiw2rnic. P/ch krwi od serca do komCrek ciaa popr0e0 tHtnice i nac0ynia wosowate na0 1f il/0yi/ kr30eniem @systemowymA. P/ch powrotny= w kier/nk/ serca= pr0e0 p/ca i pecher= $2B71 $ ). na0ywa siH maym kr3Veniem @p/cnymA. Wa pr0enos0eniem krwi= tHtnice= nac0ynia krwiono5ne i limi;atyc0ne spenia43 lak0c i 1iH5nie gadkie= z ktCrych zb/dowane s3 ich 5cianki= k/rcz3 siH a/tomatyc0nie i t smenie= prHdko5I rozprowadzania i ilo5I przepywa43cych pr0e0 nie pynCw. W ten spc < ol/iii0enie serca. [ab/rzenia w ich f/nkc4onowani/ spowalnia43 proces kr30cnia plyi 0iiych= komCrki nie otrzym/43 dostatecznych ilo5ci s/bstanc4i odVywc0ych= co 0 kolei B1 0 9 70 9n . B gromad0enia siH szkodliwych prod/ktCw przemiany materii. W przypadk/ m/

(y2. D. - he!at uk/adu krB0enia

(% zne badanie miH5ni


!ZZ:

prawidowe

cakowity zakres r/ch/ z penym oporem wobec siy ci3Venia

#*: *Z: +*: !Z: Z:

( + ! Z

dobre
dostateczne sabe 5ladowe zerowe

cakowity zakres r/ch/ ze znacznym oporem wobec siy ci3Venia siy ci3Venia cakowity zakres r/ch/ bez opor/ wobec siy ci3Venia lekkie k/rczenie siH= brak
i

i ; J B K
prawa
komora

cakowity zakres r/ch/ z niewielkim oporem wobec i w3troba lewa komora serca

r/ch/
F

brak dowodCw na k/rczenie

(. Pob/dzanie kr3Venia
&a4waVnie4szym war/nkiem Vycia komCrek 4est prawidowe kr3Venie pynCw w organizmie= to 0.iinc0y krwi= pyn/ tkankowego i limfy= poniewaV rozprowadza43 one s/bstanc4e odVywcze i /s/wa)m odpady ze wszystkich komCrek tkankowych. Dasna krew @etniczna transportowana 4est z serca lo pozostaych organCw ciaa za pomoc3 aorty= a nastHpnie za pomoc3 dodatkowych tHtnic do letniczek i w koNc/ do milionCw nac0ynek wioiowity hC ktre dontarcza43 do komCrek s/bstan)

dolna E%$2 iaa gCrna czH5I ciaa

:unko#&)?tato autono!i znego ukadu nerwowego


krwiono5nych prowadzi to do nadwyre0enia serca. &iewydolno5I f/nkc4onowani/ 6 li//)k nac0yN limlatyc0nyth prowad0.i do obr0Hk/. Postawa i aktywno5I ciaa wpywa43 na /kad kr3Venia. Po0ostawanic pr0c0 dl/0s0.y c0.as w 4ed)i/)B po0yc4i spowalnia kr30enie i 4est pr0yc0yn3 obrzHk/ nCg. Chodzenie spr0y4a k/rc0eni/ siH miH5ni= co pr0.y5pies0a powrCt krwi do serca przez Vyy. Laktywnia43c cae ciao= a szczegClnie 0aioki tHtnicy szy4ne4= popr0e0 terapiH shiats/ pob/dziI moVna wyda4ne kr3Venie pynCw /stro4owych= 0abiegi /ciskania wywiera43 pozytywny wpyw na pracH ramion i nCg= a takVe oVywia43 powrCt krwi Vylne4 do serca.

wtpl zulne/o
0trnii .!

e 0n a y l 0.owe y 5linowe

ro0s0er0ame @otwieranieA wyp/ko5I wstr0ymanie wyd0ielania kondensac4a @red/kc4a ilo5ciA pob/dzenie @przy5pieszenieA zwHVenie rozszerzenie wzrost rozl/Unienie wstrzymanie obniVenie spowolnienie dziaania @wstrzymanie perystaltykiA obniVenie wydzielania rozl/Unienie przy5pieszenie wydzielania powiHkszenie @wstrzymanie wydalaniaA sk/rczenie wzmoVenie wydzielania sk/rczenie

;api% ie ukadu przywtp/ zulnego


k/rc0enie @zamykanieA retrakc4a pob/d0enie wyd0ielania ro0cieNc0enie @w0rost ilo5ciA wstrzymanie @zwolnienieA rozszerzenie zwHVenie spadek sk/rczenie @kaszelA przy5pieszenie wzrost przy5pieszenie @pob/dzenie perystaltykiA wzrost sk/rczenie sk/rczenie @wzmoVenie wydalaniaA

1=/ 0ynia krwiono5ne iii/ 0ynia wieNcowe ie krwi K Knki0cla i tchawica 0ol./lrk il0ialanie wytl0iclanie ; l i t i > r i en k i e

F. (egula *a /unk *i nerww


!! k ad nerwowy= ktCry odgrywa rolH sieci kom/nikacy4ne4 3cz3ce4 wszystkie czH5ci ciaa= dzieli siH na o5rodkowy /kad nerwowy= skada43cy siH z mCzgowia= zamkniHtego w ochronne4 czaszce= i rd0enia krHgowego= zamkniHtego w krHgos/pie= oraz na obwodowy /kad nerwowy @patrz rys/n)B k i - i /0. Go obwodowego /kad/ nerwowego naleV3 wiHksze i mnie4sze sk/pienia komCrek ner)wowych= 0wanc zwo4ami= rozmieszczone w pobliV/ krHgos/pa= po obydw/ 4ego stronach= a takVeJ w rC0nych innych czH5ciach ciaa= oraz nerwy. %ior3c pod /wagH dziaanie /kad/ nerwowego odrC0.niamy w nim czH5I wywo/43c3 5wiadome= zaleVne od woli reakc4e organizm/ oraz czH5ci 0awiad/43c3 reakc4ami niezaleVnymi od nasze4 woli. Pierwsz3 czH5I nazwano /kadem somaty)4 c0nym= dr/g3 ) /kadem wegetatywnym l/b a/tonomicznym. W /kadzie wegetatywnym wyrC0.nia siH rCwnieV dwie czH5ciW wspCcz/ln3 i przywspCcz/ln3= ktCre dziaa43 razem i wza4em)i nie siH kontrol/43. &a przykad /kad wspCcz/lny ster/4e dziaaniem /kad/ trawiennego= pod)c0as gdy /kad przywspCcz/lny pob/dza 4ego pracH. W zdrowym organizmie oba sytemy4 wspC prac/43 harmoni4nie. [ab/rzenie takie= 4ak przed/Va43ce siH napiHcie nerwowe= pob/dza4 mC0.g do wysania imp/lsCw= ktCre wHdr/43 z o5rodkowego /kad/ nerwowego do /kad/4 obwodowego i /po5ledza43 dziaanie a/tonomicznego /kad/ nerwowego. W takie4 syt/ac4iY nastHp/4e 0.ab/rzenie kr3Venia krwi w naczyniach wewnHtrznych organCw i wzmoVone wydzielanie kwas/ Vo3dkowego= ktCre moVe doprowadziI do nerwowego bCl/ Vo3dka= a nawet do wrzodCw.J 0abieg shiats/ na przednie4 okolicy szyi= rdzeni/ przed/Vonym i ob/ stronach krHgos/pa peni4 waVn3 f/nkc4H w reg/lac4i a/tonomicznego /kad/ nerwowego. aowa i rdzeN przed/Vony stanowi3 na4waVnie4sz3 czH5I /kad/ nerwowego= ktCra odpowiada za prawidoweY f/nkc4onowanie przysadki mCzgowe4= /kad/ piramidowego i ponadpiramidowego= kory mCzgowe4 i innych elementCw o5rodkowego /kad/ nerwowego. PoniewaV /kad piramidowy i /kadY ponadpiramidowy pomaga43 /trzymaI postawH i kontrol/43 r/chy= ich ze f/nkc4onowanie=Y spowodowane nienormalnym napiHciem miH5ni= prowadzi do /traty kontroli nad ciaem i moVeY byI pr0yc0yn3 nie0dolno5ci do por/szania siH= a nawet choroby Parkinsona. W przypadk/ kiedy4 wylew krwi do mCzg/ /szkadza pCk/lH mCzgow3 l/b /kad piramidowy= nastHp/4e paraliV prze ciwnc4 strony ciaa. ^eczenie takich /szkodzeN /kad/ nerwowego 4est bard0o tr/dne.

ii0/stka 4 S l / ) i 0 y k 0Cciowy i t l 0 m nadnerczy B2X9 $


1

0 moc0owy

ntiii 1 a L$X 0nry 4>otowe (y2. F. )$rodkowy ukad nerwowy w C k n a miH5niowe ; mCzg

rozl/Unienie

nieznaczne wydzielanie poi

(y2. G. )bwodowy ukad nHn


nerw po5rodkowy

rdzeN przed/Vony

niI koNcowa wewnHtrzna ni2 ko, owa y. wn%tr/.na

$%&a#y patologic ne
0ablokowanin w /klad0ie piramidowym sB przy zynB n76l7p/4ncych ob4awCw patologicznych=Y

PyI. ,. Odr/chy patologiczne !. 1b-aw 2abi&skie"o. Lderzanie r3czk3 moteczka lekarskiego zewnHtrzne4 krawHdziJ podcs0.wy w kier/nk/ od piHty do palcCw= przez ko5I stopy= wywo/4e odchylenie d/Vego palca ; i falowanie pozostaych czterech palcCw. +. 1b-aw C#Fa8080Zc_a. Lderzanie r3czk3 moteczka lekarskiego zewnHtrzne4 krawHdzi stopy w okolicy wyrostka strzakowego wywo/4e odchylenie d/Vego palca. (. 1b-aw 3ossoli,a Lderzanie moteczkiem lekarskim stopy w okolicach wielkiego palca powod/4e 0giHcie wszystkich palcCw do 5rodka= w kier/nk/ podeszwy. -. 1b-aw 4o!io!a. 1ocny /cisk ydki powod/4e odchylenie d/Vego palca stopy. *. 1b-aw 5chaffera. 1ocny /cisk 5ciHgna ?chillesa powod/4e odchylenie d/Vego palca.
I. $%&a# $ppenheima. 5o ne po iBgni% ie skry poni0e* kolnnti w kierunku stopy powodu*e od hylenie du0ego pal a.

)dru hy autono!i znego ukadu nerwowego


$(ruch linhi)skn*go $(ruch Cha((ocka $(ruch Ri+\\oliinti

falowanie c0.lerech palcCw

. . . . = . odchylenie d/Vego palca stopy

zgiHcie wszystkich odchylenie d/Vego Q paYca

palcCw

/derzanie podstawy stopy moteczkiem


$(ruch $ppenheima

odchylenie d/Vego palca

0>8 htich 6 \7\+- !ych %atok t(t!ic%ych <<0E;lt= l/ na wa0.no5I 0ahicg/ shials/ na pr0ccimm ohs0ar0c szy4nym nale0y dokadnie 0i h0BoB opc0ne d0ialanic s0y 4 nych 0atok tHtniczych. S0y4na 0atoka tHtnic0a 0naB8hiBr s n) to0Eac0.ienia tHtnicy s0y4ne4 wspClne4 biegn3ce4 w kier/nk/ gowy. W tym p/nkt/6 /n >1r Bi)st ciako tHtnic0ne= wi30.ka tkanki nerwowe4 po3czone4 0 nerwem bHdnym= 0w4i nri wem !"! /#$ s0y4nym. Ciako to 4est niezwykle wraVliwe na ci5nienie krwi i war/nki nikych. &8t pi 0 yk a il kiedy w0r a sta ci5nienie krwi= rozszerza ono 5cianki nac0yN krwiono5nych= co ni c k i w i i 4est przyczyn3 d/s0nicy. Pierws0y p/nkt shiats/ na przednim obs0ar0.e s0yi i o 0 i l 0 i a l (A pooVony 4est na zatoce tHtnic0e4. Gotykanie tego p / n k t / wyra0nie ni m) k r w i i oddala ry0yko wyst3pienia d/sznicy. Lcisk/ ktCregokolwiek p / n k t / na 72ttk0.tt ? nie wolno przed/VaI ani wykonywaI go rCwnocze5nie na dwCch p/nktach. P/nk 2 6 2 l k 7; i 0 < s t / 4 e siH w te5cie %eringa do okre5lenia ob4awCw napiHcia nerw/ biednego. Pi 7)6<82tMtliwo5ci wiHksze4 niV dziesiHI /derzeN na min/tH /waVa siH za ob4aw patologic0ny. 'schnera ten 4est szczegClnie waVny dla zroz/mienia terapii shiats/= ktCra polega l a k 0 doNmi na gaki oczne. Gelikatne /ciskanie gaek ocznych pob/d0a pracy n8 ii&.4.l0it)lnego= ktCry zna4d/4e siH za nimi. To z kolei stym/l/4e odr/chy nerw/ hlcdncgi 4n7;<&./J0i cio spowolnienia tHtna i obniVenia ci5nienia krwi. Odr/ch ten wykorzystano w l b6= hm !=!.

Spowolnienie tHtna do poniVe4 piHtnast/ /derzeN na min/tH /waVa siH 0a ob4aw 4 tt);gt> 0/9= wska0/43cy na przy5pieszenie tHtna nerw/ bHdnego. W terapii shiats/ lekki= mgily F $$& tik doni3 na gaki oczne powinien trwaI nie d/Ve4 niV dziesiHI sek/nd.

-hiatsu i odru hy powierz hniowo7trzewne


0anii0.one f/nkc4onowanie organCw wewnHtrznych= podraVnienie korzeni tylnych rd0 t/0kml0cnic wCkien cz/ciowych nerwCw obwodowych moVe prowadziI do nadmierne4 n/h .2m l t e a k c 4 i na dziaanie bodUcCw skCrnych= czyli do hiperestez4i @obszar gowyA i ro0le4 tt7B Xcia miH5niowego= ktCre 4est przyczyn3 sztywno5ci l/b bCl/. 04awisko lo oclgi 7wAwa0nie4s03 rolH w diagnozowani/ zab/rzeN organCw wewnHtrznych. Pr0yc0yny wyslypow lak 0wanego TbCl/ odno5negoM= ktCry atak/4e ramiona= nogi= plecy= brz/ch i klatkH piersiowiY 672iao do koNca wy4a5nione= ale 4est moVliwe= Ve wystHp/4e on wtedy= kiedy wCkna ncr9 @ 1 0 r k a 0 / 4 3 nieprawidowo5ci organiczne bezpo5rednio na powierzchniH ciala= w po /li/ihCw= bez /dzia/ po3czeN nerwowych. De5li to prawda= to moVe siH tak d0.iaI 0.a sp

Ktriylncholiny l/b innego przekaUnika wydzielanego w tylnych czH5ciach wyrostkCw kre.go9 $lore powinny 3czyI siH przez synapsy z nerwami cz/ciowymi trzewi i w ten sposCb pob/ 62d0ce nerwowe. %odUce te z kolei pob/dza43 nerwy cz/ciowe po3czone y. elcmen td0cniowymi. 0godnie z powyVs03 teori3 zastosowanie shiats/ na nadwra0liwc l/b napiHte c linia powinno wywoaI odr/ch w nar03dach wewnHtrznych= pob/dza43c 4e do prawidom d0ialania= a tym samym lec0.yI 0Dib/r0enia.

PyI. #. ^okalizac4a p/nktCw ihiaL/ na rdzeniowym /kadzie ner powierzchniowo)trzewnych

ym odr/chCw

G. 1ontrola ukadu wydzielania wewn%trznego


h/lsiawiA dobrego stan/ 0.drowia 4est prawidowe wyd0.ielanie rC0norodnych hormon BA 0 1 J.2 1 one w obs0arach odlegych od mie4sca swego powstania. dokFBd 0osta43 pr0emcsion Bi61 0/danie ich polega na reg/lowani/ i koordynowani/ c0.ynno5ci nar0FBdCw ora0= na /lr0yi tt.tm/ tCwnowagi chemic0ne4 5rodowiska wewnHtr0nego. &a0wa ThormonM dla s/bslai K !=!0/) lanych pr0e0 gr/c0oy dokrewne tego /kad/ wywod0.i siH od greckiego sowa o0m/ c-78)g6> p/b/d0anie i stym/lowanie. Wska0/4e ona na rolH= 4aka. te s/bstanc4e odgrywa43 w or iii0nnc 6 0owicka. ObniVenie l/b podwyVszenie ilo5ci hormonCw opCUnia l/b pr0.y5pies0ii pr 7ngino<9 wewnHtr0ych.

!. tHtnica krHgowa= oczy= gardo= gr/czo podV/chwowy +. tHtnica krHgowa= krtaN= oczy= gr/czo pod4Hzykowy (. serce= p/ca= przepona= tHtnica krHgowa -. tarczyca= przepona= nerwy naczyniowor/chowe= tHtnica krHgowa= tchawica= przeyk *. tarczyca= serce= przepona= tHtnica krHgowa= tchawica= przeyk ,. tHtnica krHgowa= tchawica= przeyk= serce= p/ca #. tchawica= przeyk= oczy= p/ca= serce '. oczy= p/ca= tchawica= oskrzela= serce !. oczy= /szy= serce= p/ca= op/cna= nerwy naczyniowor/chowe= oskrzela 2. nerwy naczyniowor/chowe= nerwy miHdzyVebrowe= op/cna= serce= oskrzela (. nerwy miHdzyVebrowe= serce= p/ca= op/cna= w3troba= przepona= oskrzela -. nerwy miHdzyVebrowe= serce= p/ca= op/cna= przepona= tchawica= gr/czoy piersiowe *. nerwy miHdzyVebrowe= gr/czoy piersiowe= op/cna= Vo3dek= 5ledziona= przepona= w3troba ,. op/cna= Vo3dek= 5ledziona= nerwy miHdzyVebrowe= przepona= w3troba #. nerwy miHdzyVebrowe= otrzewna= Vo3dek= 5ledziona= woreczek VCciowy= w3troba= trz/stka '. nerwy miHdzyVebrowe= otrzewna= Vo3dek= 5ledziona= przewCd VCciowy= woreczek VCciowy= otrzewna= nadnercza ". nerwy miHdzyVebrowe= nerwy naczyniowor/chowe= nadnercza= trz/stka= 4elito cienli !Z. nerwy miHdzyVebrowe= otrzewna= trz/stka= 5ledziona= przewCd VCciowy= przepona= moczowody= nerki !!. otrzewna= przepona= trz/stka= nerki= moczowody= 4elito gr/be= 4elito cienkie *2. otrzewna= przepona= nerki= moczowody= 4elito gr/be= 4elito cienkie= wyrostek robaczkowy !. 4elito cienkie= wyrostek robaczkowy= macica= 4a4niki= 4a4owody= 43dra= pr3cie= pHcherz moczowy 2. 4elito gr/be= 4elito cienkie= wyrostek robaczkowy= macica= 4a4niki= 43dra= pr3cie= nasieniowody (. macica= 4a4niki= 4a4owody= gr/czo krokowy= nasieniowody= 43dra= pr3cie= pHcherz moczowy -. odbytnica= odbyt= gr/czo prostaty= pHcherz moczowy= macica= okrHVnica esowata *. pHcherz moczowy= gr/czo prostatc;= odbytnica= 43dra= macica= okrHVnica esowata !. pHcherz moczowy= odbyt= erekc4a= wydzielanie= odbytnica= pochwa= szy4ka macicy 2. pHcherz moczowy= odbyt= erekc4a= wydzielanie= odbytnica= pochwa= szy4ka macicy (. pHcherz moczowy= odbyt= erekc4a= wydzielanie= odbytnica= pochwa= szy4ka macicy -. pHcherz moczowy= odbyt= pochwa= erekc4a= wydzielanie= szy4ka macicy *. pHcherz moczowy= odbyt= pochwa= erekc4a= wydzielanie= szy4ka macicy l. okolice odbyt/ i receptory ko5ci ogonowe4

(y2. J. =ru zoy dokrewne


gr/c0oy pr0ytarc0yc0.nc tchawica przysadka

tarczyca

okolice gr/czo/ tarczowego grasica

trz/stka

Go5wiadc0enia nabyte w wynik/ stosowania zabiegCw doprowad0ily do /stalenia nastHp/4i cych p/nktCw terapii shiats/ w tym re4onieW czterech pooVonych na tylnym obszarze szy4nyi piHci/ na obs0.ar0e miHd0yopatkowym= dziesiHci/ na obs0ar0c ro0.cia.ga4a.cym siH od okolic micd0ylopatkowc4 do obs0ar/ lHdUwiowego ora0 tr0cch na obs0ar0c kr0y0owym. Praktyk/43cy te r/piH shiats/ 0a/wa0y 4ednak= 0c takich p/nktCw 4enJ $r0yd0ieiici 4eden. Ten rodza4 terapii przy) wraca rCwnowagH a/tonomic0.ncgo /kad/ nerwowego=

szyszynka

:unk *e gru zow


l= r%ysadka ,'%"owa. OaVdy 0 dw/ patCw przysadki przedni i tylny wydziela kilka r8\ hormonCw. Mat 8r%ed!i7 hormon wzrostowy @O A= adrenokortykotropina @?CT$$A= tyreotropina fdS 1ik/loslym/lina @dS A= hormon l/teini0/4a.cy @^$$A i hormon l/teotropowy.

lyl!r. hormon anlydmretyc0.ny @ ? $ A A i oksylocyna. Pierws0.y d/inlii ini neiki= 4est wa0nyni ic4.1ilalotrm bilans/ wodnego organizm/. Gr/gi d0.iala obk/rcza43co na o90ainFB macicy lak $eW$$OS na pHcherzyki gr/c0.olCw mlekowych w okresie laktac4i= powod/43cW wydzielanie mleka. Stosowanie zabieg/ shials/ na obszarze rdzenia przed/Vonego wzmaga f/nkc4onowanie pi0.ysadki mC0gowe4. W tym przypadk/ moVna zastosowaI d/Vszy /cisk. .< 9arc%yca. Ty rok syna prod/kowana przez tarczycH= /mie4scowion3 w przednie4 czH5ci S+ 4/0.ed tchawic3 i krtani3= wspomaga przemianH materii. &iedobCr tego hormon/ spowalnia prc cos przemiany materii i 4est przyczyn3 ospao5ci= obrzHk/ twarzy i innych czH5ci ciaa oraz obrzHka4 5l/0owatego. &admiar tyroksyny powod/4e spadek wagi ciaa= wytrzeszcz gaek ocznycl 0.ab/r0.cnia pracy serca i chorobH %asedowa. Tarczyca f/nkc4on/4e w po3czeni/ z przednir patem przysadki. [abieg shiats/ wykon/4e siH na ( i - p/nkcie przedniego obszar/ szy4nego ora na rdzeni/ przed/Vonym. !. :ir$c%oly 8r%ytarc%yc%!e. ormon wydzielany przez dwa gr/czoy przytarczyczne= /mie4s cowione na tylne4 powierzchni tarczycy= wspomaga przyswa4anie wapnia z krwi. &iski pozioi tego hormon/ powod/4e niedobory wapnia= pob/dzenie komCrek /kad/ nerwowego i sk/rcz miH5ni @tHVyczkaA. Shiats/ dla tych gr/czoCw wykon/4e siH na ( i - p/nkcie przedniego obszari szy4nego oraz na rdzeni/ przed/Vonym. -. ;ad!erc%a. &adnercza s3 to dwa niewielkie= paskie twory pooVone na gCrnych bieg/nac k a ?le4 nerki= skada43ce siH z kory i rdzenia nadnerczy. Prod/kowana przez czH5I rdzeniow3 adr na li na ma wpyw na wspCcz/lny /kad nerwowy= wzmaga czynno5I serca= rozszerza miH5niE oskrzeli i obk/rcza naczynia krwiono5ne. Ponadto pomaga zwalczyI stres. Oora nadnerczy prc t / k /4e ponad trzydzie5ci hormonCw= zwanych kortykosterydami= ktCre poprzez reg/lac4B wydzielania ?CT przez przysadkH wzmaga43 odporno5I organizm/. Spadek poziom/ wydziela ma tych hormonCw powod/4e chorobH ?ddisona= miasteniH i re/matyzm. &admierne wydzielaniE ych hormonCw 4est przyczyn3 otyo5ci i c/krzycy. [abiegi shiats/ ma43ce wpyw na nadnercz wykon/4e siH na (= - i * p/nkcie obszar/ miHdzyopatkowego. 1oVna zastosowaI przed/Vor /cisk doni3 l/b /cisk drga43cy. .S. 9r%$stka. Wyspec4alizowane sk/pienia komCrek nabonkowych= zwane wysepkar l .angerhansa= rozrz/cone niereg/larnie w obrHbie tkanki trz/stkowe4= wytwarza43 ins/linH= ktCr 4est na4waVnie4szym hormonem reg/l/43cym przemianH wHglowodanow3. &iedostateczny pozioi ins/liny 4est przyczyn3 c/krzycy. Podczas leczenia trz/stki metod3 shiats/ wykon/4e siH /cisk przeponH oraz na l= + i ( p/nkt obszar/ miHdzyopatkowego. ,. :tr$c%oly 8ciowe. 1Hski hormon @androgenA i VeNski hormon @estrogenA= prod/kowane prz komCrki 43der i 4a4nikCw= odpowiada43 za wystHpowanie cech pciowych mHskich i VeNskich ora 0a wzrost i rozwC4 narz3dCw pciowych w okresie do4rzewania. ar/czoy te dziaa43 w po3czeniE 0 pr0.ysadk3. Obszar pachwinowy= krzyVowy i podbrz/sza oraz rdzeN przed/Vony s3 t/ wa5cN dla wykonywania zabiegCw shiats/.

I. 9kad kostny 1o$ i


S0k/)lol czowieka dorosego skada siH z przeszo +ZZ oddzielnych ko5ci= z czego (( (- twi B fXL;M6/p. +* klatkH piersiow3= +( czaszkH= #+ wchodz3 w skad ko5ca koNczyn gCrnych i @ skad ko5ca koNczyn dolnych. O po3czone s3 z sob3 za pomoc3 saw wiHzade. #e wzglHd/ na wielko5I i k/= rozrCVnia siH ko5ci d/gie @/dowa= n/r na= piszczelowa= s0.trzakowa= promie okciowa i in.A= ko5ci krCtkie @k nadgarstka i step/= ko5ci twar0y i ki oraz ko5ci paskie @opatka= mostek= k biodrowe= sklepienie czaszkiA. O d/gie skada43 siH z trzon/ i gCwki @r ryI. "A. Oo5ci krCtkie nie posa wyraUnie zaznaczonych trzonCw i gltX s3 ksztat/ nieforemnych kostek l/b niastos/pCw. &iektCre ko5ci r wewn3trz 4amy szpikowe @ko5ci dl/ inne zawiera43 4amy wypenione p7i trzem ) tak zwane ko5ci pne/maly @ko5I czoowa= sitowa= klinowaA.

#. 5%ys%y!ka i "rasica. Szyszynka /mie4scowiona 4est mic.i!0y mCzgiem a mCVdVkiem= ster/4 w0ioslcm ciaa oraz rozwo4em narz3dCw pciowych i koNczy sw3 f/nkc4H= kiedy organizm osi3gr do4rzao5I. arasica pooVona 4est w klatce piersiowe4 za mostkiem i podobnie 4ak szyszynka steri 4e wzrostem. L osCb dorosych zna4d/4e '!" w stanie /nik/.

Oo5ci skada43 siH z okostne4= tkanki l ne4 @zbite4 i g3bczaste4A= chrz3stki i ty. kostnego. Okostna to twarda= podw bona zb/dowana z tkanki 3czne4= siada43ca liczne naczynia krwion8 i nerwy= ktCra pokrywa i ch (y2. L. 4udowa ko$ i zewnHtrzn3 powierzchniH ko5ci= pomn 4e4 regenerac4i i dostarczani/ s/hsti fitywtW0ych. Tkanka zbita to s/bstanc4a twarda= gHsta i staa. Tkanka g3bczasta podzieleni E$tlinymi rozstHpami. OgClnie mCwi3c zewnHtrzna czH5I ko5ci to cienka warstwa tkanki z t5?K pokrywa tkankH g3bczast3 zna4d/43c3 siH wewn3trz. W ko5ciach d/gich gCwka sla9 @?t/ln nie tylko z tkanki zbite4= a powierzchnia stawowa z tkanki g3bczaste4 pokryte4 tkank3 z fLnaly lla9ersa w gHste4= zbite4 tkance /moVliwia43 przebieg naczyN krwiono5nych i ncr w tkance zbite4 i g3bczaste4 rozmieszczone s3 w sposCb /moVliwia43cy maksym przed dziaaniem czynikCw zewnHtrznych. 1ied0y gCwk3 a powierzchni3 stawow3 ko5ci d/gich zna4d/43 siH warstwy chrz3stki= t wzrost ko5ci poprzez reprod/kc4H komCrek i stopniowe kostnienie. OoNce l P tiomych= ktCre styka43 siH z innymi ko5Imi= pokryte s3 cienk3 warstw3 bardzo gadkie4 chr 6M 4rwitne4 chrz3stk3 stawow3= ktCra /moVliwia pynne r/chy i zwiHksza odporno5I na /derz

4udowa ko$ i

S0pik wypenia 4amH gCwki stawowe4 ko5ci d/gich i mae 4amy w tkance gflbc0a2lcB. @;0.erwoii ciaka krwi prod/kowane sF4 pr0.ez s0pik czerwony tkanki siateczkowe4. Oiedy t kanka ta traci s stanc4e mineralne i sta4e siH VCta= /sta4e proces prod/kc4i krwi. Oo5ci zb/dowane s3 0 wody= koloidalnych s/bstanc4i organicznych i nieorganicznego wapni 1 i H k k i e ko5ci dzieci= ze w0.glHd/ na nisk3 zawarto5I wapnia= mog3 w pocz3tkowych etapai chodzenia atwo /legaI odksztaceniom. &atomiast zbyt d/Va zawarto5I wapnia w ko5ciach oso starszych sprawia= Ve sta43 siH one kr/che i amliwe. Oorekta skrzywienia ko5ci / maych dzi wymaga pob/dzenia trawienia i wchaniania poprzez wykonywanie zabiegCw shiats/ na obszaW brz/cha i nCg i wzmocnienie w ten sposCb ko5ci. [aVywanie k3pieli sonecznych podczas stosowi n i 3 zabiegCw shiats/ sprzy4a wyleczeni/= poniewaV pozwala skCrze pobieraI 5wiato sonecW potrzebne do syntezy witaminy G.

Mziaanie ko$ i
!. Por/szanie w rCVnych kier/nkach i pod rCVnymi k3tami moVliwe dziHki 5ciHgnom. +. Podtrzymywanie ciaa i /trzymywanie go w prawidowe4 postawie @szczegClnie w przypad krHgos/paA. X Tworzenie 4am )4ama czaszki= 4ama krHgos/pa= klatka piersiowa= 4ama miednicy ) i ochroW narz3dCw wewnHtrznych. -. Wytwarzanie czerwonych i biaych ciaek krwi oraz pytek krwi w szpik/ kostnym. *. Przechowywanie wapnia w tkance kostne4= ktCry w miarH potrzeby moVe byI /walniany krwiobieg/.

4udowa staww
Oo5ci 3cz3 siH stawem w nastHp/43cy sposCbW panewka stawowa ko5ci zakoNczona 4e w y p / k 3 gCwk3 @wyp/ka powierzchnia stawowaA= dr/ga ko5I ma z kolei zakoNczenie wklHs @4ama wklHsaA. Po3czenie otoczone 4est torebk3 stawow3= ktCra tworzy 4amH stawo< 0e wnet rzn3 bona torebki stawowe4 @bona maziowaA wydziela kleisty pyn= zwany mazi3 stawo< k t C r y spenia f/nkc4H smar/ dla powierzchni stawowych. Torebka stawowa wzmocniona 4e wiHzadami= ktCre 3cz3 ko5ci poza bon3 maziow3. [akoNczenia wiHzade wchodz3 do 4amy st wowe4.

4e do bloc0kowego wciHcia 4amy wkl dr/gie4 ko5ci. P/ch takich stawCw 4ent noosiowy. Przykadem staw/ 0n sowego moVe byI staw mied0ypalcow (. 5taw eli8tyc%!y, 0arCwno wyp powierzchnia stawowa= 4 a k i 4/rna wowa ma43 ksztat eliptyc0ny. Sl/w pozwala43 na r/chy wzd/V ilwtWh gCwne4 i poboczne4 osi elipsy wypi powierzchni stawowe4. Przykadem staw promieniowo)nadgarst kowy. -. 5taw 8r%e"$bowy. Wyp powierzchnia stawowa ma k s= cylindryczny= wpasowany do bloc0ko9 wciHcia 4amy stawowe4 dr/gie4 ko5ci= l moVliwy 4est tylko wzd/V gCwne4 wyp/ke4 powierzchni sawo Przykadem takiego staw/ 4est gCrny okciowy. *. 5iodeko. Wyp/ka powier0c stawowa i 4ama stawowa t wCr 03 sioili odbywa siH wzd/V dwCch osi= kaVda z ko5ci pod k3tem prostym wzglHdem dni i/li)m takiego staw/ 4est staw nadgarstkowy. f. .5taw <li%"owy. Obie powierzchnie stawowe s3 paskie i r/ch tego staw/ 4est minimalnyF n/) mog3 por/szyI siH bardzie4 niV tylko 5lizgaI siH rCwnolegle wzglHdem siebie. Pr0.ykla tl/wy miHdzy krHgowe. D =,8hiarthrosis. Po3czenie za pomoc3 maych= w3skich powierzchni wyp/kych i wklei /) sFB 5ci5le otoczone silnymi wiHzadami= ktCre sprawia43= Ve r/ch 4est prawie niemo0 Przykadami s3 stawy nadgarstk/;

(y2. 3H. -tawy

(y2. ' 33. 1ostnienie wi%zadei #

=. =

(odza*e staww
!. 5taw k$listy. Wyp/ka powierzcl4 ni3 stawowa ma ksztat k/listy= za5 4ar wklHsa 4est pytkim naczyniei Przykadem tego typ/ staw/ 4est sts ramienny. Dest to staw wieloosiowy= /moVliwia r/ch w na4wiHkszym zakres k3tCw. aHboka 4ama stawowa= podobi 4ak w stawie biodrowym= stanowi typ@ przykad podgr/py stawCw k/listokoE taktowych. 2. 5taw %awiasowy. Wyp/l powierzchnia stawowa przypomii ksztatem cylinder= a 4e4 o5 pooVona pc k3tem prostym do gCwki stawowe4 pas

krzyzowo)biodrowe.

staw kulisty

staw 0awiasowy

pi0ylegitBiBcc do krHgos/pa= ktCry /lega skr0.ywicni/= /s0kad0.a43c ciao. Pr0y lWiidmnii/ kr9gosl/pa wie0ada y.iia4d/43cc siH 0 tyl/ krHgos/pa ma4/ tendenc43 do hipertrofii @n./linicrnegc lo0rosl/A. Stan ten ogranic0a c0.ynno5ci r/chowe= /po5ledza kr3Venie krwi= pr0cmianc materii piowad0.i do skrCcenia krHgos/pa. X +/.r%ea%ot!ic!h+ kofci. &a4czH5cie4 wystHp/4e / osCb starszych i 4est wynikiem miHdzy innyr niedobor/ wapnia w tkance kostne4= co zmnie4sza gHsto5I /tkania kostnego= powod/4e 5cieNczeniE korowe4 warstwy ko5ci i rozszerzenie 4am szpikowych. Oo5ci sta43 siH wtedy kr/che i amlh c0Hsto /lega43 trwaym odksztaceniom.

10 H,imn' II

l$k 0er! !\?t\w!it@!\


=,*g

wymadi w gCiy O "Z8W

O +*g

pr0ywod0cnie Z),*g

PyI. !+. &ormalny zakres r/chCw


F. 9$'w A
n. c%woroboc%!y !. 8'lkolcowy"owy

(*g

35

0X0i;8009F010X

!i. 8rostow!ik !ad"arstka

wymach w dC O "Z;

,. 8rostow!ik "r%bid

##. 3a,i( C

9/c O ,Z @pt0t/lopochylenieA

i; nadwyprost Z)*Zg @tyoodchylenieA

skon w prawo Z)(*g

prostowanie

!'Z;

/niesienie w gCrH Z)!'Zg


"Zg

!i !.ii.$!ic!i! !i !$tt$t/elw!ttw +Airft@w\B tii!tici!.i

2. 5%y-a 2

*. 9$'w 2
,. 8rostow!ik "r%biet$ (* g ,. sko)!y br%$cha %ew!. ,. sko)!y br%$cha wew!. G/+

Kni./ BWi 2i .O ./iic na O "Zg


tCi.!.i.y i!saii?i!ric!i?i

pronac4a zwracanie do wewn3trz Z)"Zg


,. !awrot!y oby ,. !awrot!y c%woroboc%!y "Zg

HI+

w Iowo ! "#

skrHt w prawo Z)#Z

skrHt w lewo Z)(*g

skrHt w prawo Z)(i

odwodzenie O "Z
m. !$r!,ie!!y ,. !ad"r%cbic!iowy

! /truoror&iii5d/iy O i!. 8icr$i!wy #iltuy

pr0ywod0cnic O 1

J. 5%y-a C
5#$ Ni /OKP//)/y.s'rtQ//*R N i't\'hyiy tylny ni l^lkolcowy "owy

K. ;ad"arstek A
,. %"i!ac% !ad"arstka 8ro,ie!iowy ,. %"i!ac% !ad"arstka okciowy

,. !!i>ter.>y fir/bict$ ,. i!ir!iiiic!iiy @ii o?y #ykuty

odchylenie O *Zg

*2. DokieE

prostowanie !,Z O
,. tr'-"lowy ta,ic!i$ ,. okciowy

0ginanieO !,Z6

po%&yl'ni' (o%/n' w l'wo ! 5#

pochylenie boczne w prnwo O) )*Zg

0.giHcie O "Z;

/ailwyprost Z)!

7y:;itBBtiiiiitf O "Z;

promtmto#y tfugi

tn protlo#nik l$$tfi$rstka

m proHo#nik l$!l"a!tka

/) H io i i to A l k u l i i n u .'i'i)'/i')

/ ".

SC 9k!ad pokar!owy
!i 80 L$L W0O 9 $d$ i!. iio)l?idk,6y \6iclki

anic O !+*g
ni. /'(//w*))W()+U(/o,y

*F. 2iodro 2 :kola!o wy8rostowa!e0


"ZgA m. biodrowy ,. l(dLwiowoB$dowy ,. 8rosty $da

prostowanie @nadwyprostA i
zginanie H7LHT

06l2it2 h i smak po0.ywienia wkadanego do 4amy /stne4 poh/d0.a wyil0iclanic 5liny. "r/ O 20 9i /i ns ti i B. podc0as ktcSre4 0to0one r/chy 4e0.yka= /st= gCrne4 i dolne4 s0c0.eki ro0cln k7ni> i m/)s0Wi44i go 0e 5lin3= ktCra 0apoc03tkow/4e proces trawienia wHglowodanCw i Wf lflir/ <9F iiii c pokarm/ w kier/nk/ pr0elyk/. `lina wyd0ielana 4est pr0e0. cay c0an. nic MM il2 El0i)iiia w0.maga43 ten proces. W 4amie /stne4 0na4d/4c siH wiele gr/c0.olCw 5lin

*M. #ola!o
m. dw$"owy $da ,. 8')ci("!isty w. 8'blo!iasty

3D. Pobieranie po0ywienia i powietrza

(y2. 3F. - he!at ukadu pokar!owy

zginanie O)!(Zg prostowanie !(@

,-. .io(ro C

0 . !a8i!a-Ncy 8owi(L s%erokN ,. 8o)ladkowy )red!i ,. 8o)ladkowy ,afy

m. 8r%ywod%Ncy d$"i ,. 8r%ywod%Ncy kr'tki ,. 8r%ywod%Ncy wielki w. o!owy

przywodzenie Z)+Z

*O. #ostka A
-#

zgiHcie podeszwowe
m. tr'-"owy ydki

,. 8is%c%elowy 8r%ed!i

zgiHcie grzbie towe Z)+Zg


m. str ako#y

odwodzenie Z)-*

tr%eci

*K. 2iodro P :kola!o %"i(te0

po0ywienie

woreczek VCciowy dw/nastnica okrHVnica wstHp/43ca

3#

45

45

skrHt do wewn3trz Z)-*g


FF4. 0Ois0Fi@0?;oi9y ,$y !i !7i8i!?iFF07.Ky 8owie) ./.crok?i

O ,. fir$s%kow!ty l! c-.woroQtowy $d$ ni /i0ni1i+.yy n2rny 3yiiolny

skrHt na zewn3tr0. O -*g

r/ch do wcwn3tr0. O 6Zg

in 0ti60i07;?;19F>0i\00ii !i F2/0i0f0i>1 9 tyl!y ,. str%$lkowy tr/R\Bi

r/ch na zewn3trz O +Zg

wyrostek r2h2c0kowy

,. st!$ikowyiti$"i !i. slr/.!kowy kr'tki

X . Po0rC0niamy gr/c0.oly 5linowe mae i d/Ve. Po d/0.ych= 0wanych tak0e 5lmiankttmi= nalc0y 5lini nka pr0y/s0na= 5linianka podV/chwowa i 5linianka pod4H0ykowa. 0wykle gr/c0.oly le wyd0ielaA okoo l do !=* litra 5liny d0iennie. `lina zawiera glikoproteinH zwan3 m/cyn3= ktCra 3cz3c siH= pokarmem /atwia 4ego przeV/wanie i poykanie. [na4d/43cy siH w 5linie enzym trawienny ptyz na rozkada skrobiH i zamienia 43 w maltozHF dlatego wa5nie d/go przeV/wany ryV ma soc smak. Wydzielanie przez gr/czoy 5linowe hormon/ zwynego parotyn3 ma zwi3zek z przemiz materii w ko5ciach= zHbach i tkance 3czne4 i wpywa na plazmH krwi oraz /kad rozrodczy. ii;!0/) koNc0.y siH w dw/nastnicy O lwi S poki/m 0ostanie doprowml0ony do te4 C0C C$ @Eiml./iir hormonCw pobi/l0a wyd0icli/tic $dgotlmr 0asadowe4 0olei i pyn/ tr0/stkowcgn. 6w76ii=ili0/Ba. silnie kwa5ny odc0yn sok/ tniw/)m/)Eo mia0.gi pokarmowe4. l9n0ymy 7m2tkn<&XA;o i sokCw 4elitowych ro0klaclaBFB s/bstanc4e odVywcze= 0CtI wspomaga k:n proces 46 96B1cs0Fimc em/lgowania @twor0ema em/ls4iA ll/s0e0.Cw. &astHpnie mia0.ga pokarmowiJ 627=t )O) ilo @elita c0czego= w ktCrym kosmki 5ciany 4elita= kilkakrotnie gr/bs0.e od skCry= we h A ta t/i..t=iiO Be odVywcze. Oosmki ma4a. ks0talt palcCw= mog3 k/rczyI siH i ro0.ci3gaI il0i9ki ft2 8i6 t miHsni gadkich 4elita. Pod bon3 5l/zow3 i w kaVdym kosmk/ 4elitowym y.na4d/4iA $X im6 0s ni.i krwiono5ne i limfatyczne= do ktCrych przenika43 strawione i rozp/s0.c0onc w 9 ifcl.k.lmki pokarmowe. T/szcze przenoszone s3 przez naczynia limfatyczne kosmkCw. B6o0 @ttl11m Be odVywcze trafia43c z naczynek wosowatych do Vy wrotnych i w3troby= a nastyp g?ln.l/ k i FB0.enia przez Vyy. T/szcze z maych naczyN limfatycznych przedosta43 siH do wi9k 66J=2W. i = B t i p i 0e wCd / piersiowego= gCwnego kana/ /kad/ limfatycznego. ^imfa pr0eplywii ? >.7J;.< bi0./s0nc4= w gCrH do naczyN pooVonych pod lewym obo4czykiem= pr0.e0. gCrnFB g itL= .t pi awego przedsionka serca. GziHki tem/ procesowi s/bstanc4e od0ywc0e wchoniHte BB2B1. ; i.) nkie rozprowadzane s3 po caym ciele.

aardo
Podczas przygotowywania poVywienia do prze45cia przez przeyk w 4amie /stne4 dokon/4e wiele sk/rczCw miH5ni. Podniebienie miHkkie blok/4e dostHp do 4amy nosowe4= krtaN 4est /i siona= nago5nia za5 przykle4ona do korzenia 4Hzyka i w ten sposCb blok/4e tchawicH= co /moVlh prze45cie poVywienia przez przeyk podczas proces/ zwanego poykaniem.

Przeyk
aCrna czH5I przeyk/= r/rka o d/go5ci +*)(Z centymetrCw= zb/dowana 4est z mie5 pr3VkowanychF dolna za5 z miH5ni gadkich. W wynik/ proces/ zwanego perystaltyk3= C2 r/chem robaczkowym= poVywienie przechodzi przez przeyk do Vo3dka w ci3g/ kilk/ sek/i Pyny wlewane s3 bezpo5rednio do Vo3dka. SBB^

Delito gr/be
l7 t iJ . 8 !;r/be= skada43ce siH z k3tnicy= okrHVnicy i odbytnicy= 4est to d/gie @ l . S r E E1 1=/ 0ynie= do ktCrego przechodzi zawarto5I 4elita cienkiego. Po tego moment/ wi9 t1>;27 1. n odVywczych zna4d/43cych siH w miazdze pokarmowe4 0osta4e 4 / 0 wentom Bp2.2n.. 1 Yelita gr/bego= zwykle o bardzo pynne4 konsystenc4i= stanowi3 nie strawione skl $160 J >.K07)stao5ci sokCw trawiennych. W mie4sc/= w ktCrym 4elito gr/be hBc0y siH 0 4elitem c n n6kB7l/Bf 1C wyrostek robaczkowy= ktCry bywa przyczyn3 choroby znane4 pod na0wi4 /M\ lEio3ik.i robaczkowego. W 4elicie gr/bym miazga przes/wa siH 0 okrH0nicy wslHp/4n Wli<80iit9< poprzeczne4 i okrHVnicy zstHp/43ce4= a stamt3d do okrHVnicy esowate4. TrannB K110E$ 0 ii)ilne4 czH5ci 4elita do nastHpne4 ster/43 zastawki. W miarH przes/wania siH min0gi fA6 n9t k. iiis9stcnc4a sta4e siH pCstaa= dziHki red/kc4i pynCw. W okrHVnicy esowate4 nastcpi . i2)tl/kcBa pynCw i formowanie ka/= ktCry przes/wany 4est r/chem robaczkowym do n iA108 0 mimowolne sk/rcze prostnicy i rozl/Unienie odbytnicy ka wydalony 0.osta4e na 0e< iyii.iliSka 4elita gr/bego 4est zwykle na4silnie4sza po 5niadani/. DeVeli zostanie 0ab/r0.o l2im hoil0.i 0 okrHVnicy esowate4 do prostnicy i nastHp/4e obstr/kc4a. Shiats/ reg/l/4e $$1 s/bstanc4i odVywczych w 4elicie oraz proces trawienia.

ho3dek
ho3dek 4est na4wiHkszym organem /kad/ pokarmowego= o po4emno5ci od !=* do + litrc ^eVy /ko5nie od gCry i strony lewe4 k/ doowi i stronie prawe4 w okolicy nadbrz/szne4 i podVebi lewym. Prze45cie przeyk/ w Vo3dek zwane 4est wp/stem Vo3dkaF za5 prze45cie Vo3dka w nastnicH ) odUwiernikiem. WewnHtrzna powierzchnia Vo3dka wydziela sok Vo3dkowy= w skh ktCrego wchodzi kwas solny= sole mineralne= niewielka ilo5I biaka oraz enzymy trawienneW - syna= chymozyna i lipaza. Proces wydzielania sokCw trawiennych przez gr/czoy Vo3dkom pob/dzany 4est przez bonH 5l/zow3 odUwiernika. PozoVenie pokarm/ w Vo3dk/ na pCpym masH trwa okoo dwCch l/b trzech godzin. P/ch robaczkowy stopniowo przes/wa pCpynn3W do odUwiernika= a stamt3d do 4elita cienkiego. Wydzielina bony 5l/zowe4 zabezpiecza 5ci4 Vo3dka przed silnym trawiennym dziaaniem pepsyny. Stres l/b inne zab/rzenia kr3Venia ki /niemoVliwia43 wytworzenie przez bonH 5l/zow3 odpowiednie4 ilo5ci wydzieliny= co bywa pr czyn3 strawiania 5cian Vo3dka. Wrzody Vo3dka s3 sk/tkiem takiego stan/.

Delito cienkie
Delitem nazywamy na4d/Vsz3 czH5I przewod/ pokarmowego= ro0.poc0yna43c3 siH od Vo3dki koNcz3c3 odbytem. Delito dzieli siH na dwie odmienne czH5ciW 4elito cienkie i 4elito gr/be. Deltf cienkie rozpoczyna siH od odUwiernika Vo3dka i koNczy /45ciem do 4elita gr/bego= pooVonym prawym dole biodrowym. W 4elicie tym rozrCVniamy lny odcinkiW dw/nastnicH= 4elito czcze i 48

$Snk0as caego proces/ rozwo4/ od stadiCw prymitywnych do 0tcchnicy0.owanc4 8 0tie4i c0lowiek polega na swoich rHkach. Wr30 z potHg3 my5lenia i roz/mowania n 0ilolno5ci doni i palcCw odrCVniay czowieka od innych zwierz3t. ^/dzkie rHce lo X09ine narzHdzie pracyF /moVliwiy czowiekowi przystosowanie siH do wszystkich ro fcfcl//k od prostych c0ynno5ci nabierania wody do picia i pobierania 4cd0cnia @ nar0Hd0i do ro0palania ognia= /prawy ziemi= polowaN= przechowywania Uywr kt>i0ysiania 0 niezmiernie rCVnorodne4 techniki naszych c0asCw. &acieranie= /c bol3cych c0cEci ciaa to 4eden 0.e sposobCw wykorzystania tych nar03dCw. SQ

Gziaanie doni i palcCw

i mlo l/b miH5nie skCrne= by po0byI siH pasoVytCw= klCrc c0.Jowick moVe 0. 1.ilpy= istoty na4bliVe4 spokrewnione 0. czowiekiem= ma43 pieciopalc0aslc teE;. K> 4ednak i@ ki n ik i sFB mnie4 rozwiniHte i pr0c0. :o donie mnie4 zrHczne. ^/d0ki kci/k wyposaVony 0osta w s4 /)m o5mi/ miH5ni= ktCry /moVliwia 4ego pr0eciwstawne pooVenie w stos/nk/ do po0ostaiych p4 cow ora0= por/szanie. L d0.ieci system ten nie 4est w peni wyksztacony= a zrHczno5I man/alna 4i owianie0ona do e0.as/ osi3gniHcia do4rzao5ci.

(y2. 3S. Paznokto

nkCiy. 0 ktCre4 bier/e swC4 piP/ntek pw/nol to macica paznokciaF w tym mie4sc/ pa/nok losnie @od Z.! do Z=!- milimetra d/ie! %iaawy pCksiHVyc / podstawy pn/nok zwany obl3czkiem= to 5wieVo wyprod/kowi 4eszcze nie stwardniaa s/bstanc4a pa0i ci owa.

4udowa doni i pal w


&ieowosione wewnHtrze czH5ci r3k nie posiada43 gr/czoCw o4owych i pokryte s3 drobnymi liniami papilarnymi @ryI. !*A skada43cymi siH ze warstwy ziarniste4 i rogowe4= ktCre zb/dowane s3 z tkanki 3czne4. W warstwie rogowe4 zna4d/43 siH /45cia gr/czoCw potowych. Lkad tych warstw skCry sprawia= Ve doN 4est bardzo wraVliwa i /moVliwia podnoszenie i trzy) manie przedmiotCw bez /p/szczania. l a k zwane wzniesienia dotykowe na k abach palcCw i miHdzypalcowe ) podobnie 4 a k wzniesienia dotykowe okci ) s3 bard0o wraVliwe. Podczas terapii shiats/ wraVliwe na zmiany temperat/ry elementy na wzniesieniach dotykowych pozwala43 terape/cie oceniI temperat/rH skCry pac4enta. Ciaka 1eissnera dostarcza43 bodUcCw dotykowych= ciaka P/ffiniego bodUcCw zimna= ciaka Ora/sego bodUcCw ciepa= ciaka Pacciniego pocz/cia /cisk/= a wolne zakoNczenia nerwowe bodUcCw bClowych. Wszystkie odgrywa43 waVn3 rolH w terapii= /moVliwia43c ocenH napiHcia miH5ni ciaa i 4ego temperat/ry. Go5wiadczony terape/ta= ktCry ma miHkkie i sprHVyste donie= 4est w stanie na podstawie dotyk/ oceniI nawet na4s/btelnie4sze zmiany fizyczne.

(y2. 3G. )d isk pal a

p.i0nokcia

krawHdU trzon paznokcia

<!iany patologi zne


!. a%!okcie tr%ci!owate. Powkoi wgHbienia w paznokci/ s3 nastepnti niedoVywienia na podoV/ psychic0i niedobor/ witaminy ? l/b d0.ial chemikaliCw @takich 4ak aceton czy lakic paznokciA. +. a%!okcie yec%kow$tc. Stan= w k d centralna czH5I paznokcia zapada Spowodowane to 4est egzem3 l/b nicdoht Velaza we krwi.

warstwa ziarnista /45cie gr/czo/ potowego warstwa rogowa

korzeN paznokcia macierz pa0nokcia

5cianka paznokcia
Q

obr3bek

\ T+iiHtiokcie hi8okratyc%!e. Stan= w ktCrym koNce paznokci zarasta43 koNce palcCw i iifki iowe= spowodowany otyo5ci3 op/szkCw i zgr/bieniem koryta= co zwi30.anc 4csl 0. cl/2i B2h/ . oskrzeli= dziedzicznymi chorobami serca i sinic3.

k3by palcCw

Pi%2 podstawowy h zasad za howania dobrego zdrowia i dugiego 0y ia


$1tiS.cnic /porz3dkowanego tryb/ Vycia z przestrzeganiem piHci/ opisanych poni0c4 F reg/larne stosowanie zabiegCw shiats/ pomoVe /czyniI Vycie d/Vszym i przy4emnie46

Prawidowa dieta
G$C$.$

Paznok ie
Paznokcie zb/dowane s3 z przetwo) r0=one4 s/bstanc4i rogowe4 nabonka skCry= ktCra przybiera formH cienkich= paskich pytek. Deden koniec stanowi krawHdU paznokcia= dr/gi 4ego korzeN= wyrasta43cy 0c skCry palca. WewnHtrzna strona paznok)
k3b kci/ka

cia 0b/dowana 4est 0 0/rodkowc4 warstwy 0rogowacialcgo naskCrka i nazywa siH kory) tem na0nokcia. Wcwnclr0na warstwa

polega43ca na4edzeni/ wszystkiego= co smak/4e= w nieograniczonych ilo5ciach wy &iezaleVnie od /rozmaicenia diety naleVy zachowaI rCwnowagH miHdzy spo0ywii 1/miami. &a4waVnie4sze 4est zapewnienie organizmowi odpowiednie4 ilo5ci t r0och pt skadnikCw pokarmowych dostarcza43cych energiiW biaek= t/szczCw i wHglowodi na prowadzenie aktywnego tryb/ Vycia. Ponadto naleVy w3czyI do ilo5I soli mineralnych= wody oraz witamin potrzebnych do trawienia poknrr iany ich w energiH. ;awet przy zbilansowane* die ie iao !usi by2 zdolne do trawienia i w haniania p "UwC k lor% przy*!u*eC /ap wni* sobie ustalone godziny posikw i odpowiednie ilo$ i po/yV "5liulnie prze0uwa* *edzenie. Wniadanie to konie zno$2C ho2by skadnio si% S. niewielkie* ""t wyiu)ktO od0yw zego po0ywienia. Poniewa0 organy trawienne sB polB /on /. n rw! XwinC /.e stres e!i1+onnlny !o0e /.abur/.y2 /unk *onowanie ukadu pokar!owegoC a

spowodowaI 4ego /s0kod0cnic. / nik a4 pr0y poVywiani/ siH napiHI= 4cd0 /iiwn/ powoli= w mile4 spoko4ne4 atmosfer0e. 0ahieg shiats/ na ohs0ar0e hr0/s0nym wspomaga f/nkc4onowanie Vo3dka i 4elit= stym/li 43I trawienie i wchanianie s/bstanc4i odVywczych. [abieg ten moVna wykonaI samem/.

)dpowiednie 2wi zenia


$. =Jn<m 0 na4bard0ie4 sk/l/0nyi h tpoioho/ 0./ howama dobrego sian/ 0.drowia Besl 1 $ & /.ime) odpowiednio dobianyih iS1i0ni= l/bi3cych po3c0eniem pracy= spoil/ i te Dmnl0ir o d n a 4 d /4 3 sens Vycia w po5wiHcani/ siH /0ylcc0nym= celowym za4Hciom= a w d0isie t2718 h.im0owanym 5wiecie da4e to mao oka0.p do pre0entowania Vywotno5ci. Praca 0ostali B imi1i<0owana do tego stopnia= Ve l/d0.iom po0osta4e nie4ednokrotnie tylko wykonywanie i itf771i&.li. powtar0a43cych siH czynno5ci. `rodki transport/ stay siH na tyle dogodne= 0o ttfA6.iB.i nCg o wiele rzadzie4= niV powinni= i nawet nad agodnie wspina43ce siH w i7)ik^ / l a 4 3 windy i schody r/chome. &ie moVna siH wiHc dziwiI= Ve w takich war/nkach l/8 6 k / 4 f odpowiednie4 ilo5ci r/ch/= przez co zanika Vywotno5I ich miH5ni. Glatego 4oging Bil pop/larny w5rCd l/dzi= ktCrzy chc3 zaVywaI odpowiednie4 ilo5ci r/ch/ l/b straciI $rot 7l0c &ie pos/wa43c siH aV tak daleko= podobne rez/ltaty moVna osi3gn3I po prost/ c h l i c0.H5cie4 por/sza43c ciaem. SzczegClnie korzystne s3 spacery= podczas ktCrych pob/ k i .B0cnie krwi w koNczynach= co /s/wa /cz/cie rozleniwienia spowodowane brakiem r n / l t i waVne 4est wykorzystanie w peni skonCw= skrHtCw= siHgania i podnos0.enia 4ako w wykonywanych podczas codziennych za4HI. 0 p / n k t / widzenia terapii shiats/ chciabym zwrCciI szczegCln3 /wagH na Iwic0.ema w. 1ae dzieci= ktCre nie Iwicz3 tych czH5ci ciaa= nie rozwi4a43 odr/chCw zapobiega4 $mm)/iom podczas /padkCw. Por/szanie doNmi i palcami rozwi4a nerwy r/chowe i po l odr/chCw samozachowawczych r3k i nCg. Polecam zachHcanie dzieci /c0.cs0c0a43cy Blfi9ss09ch klas szkoy podstawowe4 do reg/larnego wykonywania shiats/. Shiast/ ma43ce n Kf $1. / iiicnie ocz/ i zHbCw 4est szczegClnie korzystne= poniewaV zwi3zane z tym Iwic0.enia 9 Cw ma43 wpyw na prawidowe f/nkc4onowanie mCzg/. P/chy doni zwi3zane 0 malow/ iim)m= gr3 na fortepianie l/b robCtkami rHcznymi ma43 korzystny wpyw na zdolno5I my BB720/mowania.

)dpowiednia ilo$2 snu


Czowiek przesypia 4edn3 trzeci3 czH5I Vycia= gdy kaVde4 nocy po5wiHci na sen osiem godziB Odpowiednia ilo5I sn/ 4est waVnie4sza dla odzyskania si niV 4akiekolwiek leczenie. %ez wzglHd/F to= 4aki tryb Vycia prowadzi czowiek= dopCki ciao nie 5pi= 4ego organy f/nkc4on/43= a miesi zna4d/43 siH w stanie napiHcia. Podczas sn/ organy i nerwy mCzgowe odpoczywa43= miH5nie rozli nia43 siH= pomaga43 cia/ odzyskaI siy i od5wieVyI siH przed przeb/dzeniem. $stnie4e kilka rodza4Cw sn/. $deaem 4est zapadniHcie w sen krCtko po pooVeni/ siH sp' nastHpnie pogr3Venie siH w gHbokim 5nie i pozostanie w nim= dopCki nie nast3pi stopniowe pi b/dzenie. Proces ten moVna porCwnaI do lot/ samolot/= ktCry start/4e= osi3ga pewn3 wysokc pozosta4e na nie4 przez d/Vsz3 czH5I podrCVy= a nastHpnie stopniowo obniVa siH aV do mie4s l3dowania. OaVdy czowiek ma sny= chociaV szybko siH 4e zapomina. daza sn/= w ktCre4 po4awia43 siH nazywana PE1 @gwatowne por/szenia gaek ocznychA= 4est mnie4 poV3dana niV gHboki &ad/Vycie alkohol/ powod/4e stan= ktCry 4est na poy snem= na poy zatr/ciem. Czowiek pi4z nie 5pi normalnym= regener/43cym= gHbokim snem i przewaVnie nad ranem cierpi z powod/ ks &ie /lega w3tpliwo5ci= Ve Tkto rano wsta4e...M ma wpyw na d/gowieczno5I. Tempo wspCc nego mie4skiego Vycia /tr/dnia stosowanie siH do rady zawarte4 w tych sowach. &iemnie4 4edr dobrze 4est wstawaI wcze5nie= cieszyI siH 5wieVym powietrzem= zanim wypeni siH ono spalina codziennego r/ch/ /licznego. [achowanie peni Vycia wymaga po3czenia gHbokiego oddychs 5wieVym porannym powietrzem= d/Ve4 ilo5ci 5wieVego powietrza z odpowiedni3 diet3= gHboi sem i reg/larnych zabiegCw shiats/.

C
B

Prawidowe wydalanie
Delito gr/bre powinno oczyszczaI siH raz dziennie= na4lepie4 bezpo5rednio po 5niadani/= wyrobieni/ takiego nawyk/ /kad pokarmowy bHdzie f/nkc4onowa prawidowo i wszystkie si stanc4e odVywcze bHd3 atwo wchaniane. $lo5I i rodza4 spoVywanego pokarm/ wpywa43 na ilo5I i rodza4 wydalanych odpad &admiar tr/dnych do strawienia pokarmCw 4est z reg/y przyczyn3 obstr/kc4i l/b Mbieg/nki. St psychiczne takVe ma43 wpyw na f/nkc4e wydalnicze. ?by cieszyI siH dobr3 form3= naleVy reg/larnie spoVywaI niewielkie ilo5ci poVywienia i d0iennie rano stosowaI shiats/ na obszarze brz/sznym. Po przeb/dzeni/ siH= leV3c w pozyc4i 4 plecach= trzeba /ciskaI wolno kaVdy ze wskazanych p/nktCw brz/sznych przez trzy do sek/nd. Lcisk wykon/4e siH powierzchni3 doni. Gr/ga doN powinna spoczywaI na doni /ci4 43ce4. [abieg naleVy powtCrzyI tyle razy= ile wyda4e siH konieczne= a nastHpnie zastosowaI delii ny /cisk trzema palcami na okrHVnicH esowat3= aby zapobiec obstr/kc4i. Codzienne powtarT 0.abicgCw przywraca apetyt= poprawia trawienie i reg/l/4e defekac4H. Ponadto 0apobiega obstr/l / osCb 0.e skonno5ciami do te4 przypado5ci.

$!ie h
`miech 4est /nikatow3 cech3 czowieka. &at/ralnie /5miechniHta twarz wygl3da przy4/ mc. 0 fiz4ologicznego p/nkt/ widzenia 5miech 4est bardzo zdrowy. W przeciwieNstw i2 0lo5I l/b strach powod/43 patologiczne napiHcie organCw wewnHtrznych. P/chy pr2 modowane 5miechem pob/dza43 czynno5I serca= kr3Venie oraz pracH Vo3dka i 4elit. Poi K2 h pomaga reg/lowaI pracH gr/czoCw dokrewnych. Choroba /niemoVliwia l/b /lr/cin hiO! piHkny /5miech. 1iH5nie twarzy= 4arzmowe i policzkowe= zna4d/43ce siH po ob/ koNcach /st= nada43 /5mic li0. Gotykanie tych okolic / mal/tkch dzieci sprawia= Ve /5miecha43 siH one w niewinny= liy sposCb. Szt/czny= wym/szony 5miech prezentowany czasem przez l/d0i zwykle r r 0 y nieprzy4emny wygl3d. 0c0ery 5miech= 4akby wydobywa43cy siH z dna brz/cha= czyni Vycie przy4cmnie4szyn stare przysowieW T`miech 4est bram3 do szczH5ciaM= inne za5 zapewniaW T`miech odml as postarzaM.

(y2. 3J. W!ie h od!adzaC gry!as postarza.


m. marszcz3cy brwi

l.,$/i01,itt.'.i m%&ow'*, /.a wrt y 2owy w %o/y % &i#&'(i& &(l.

okres/ k l i m a k t e n / m

R( e) pr e(u"ony
0espCl ir0iBsawki= krwawienia 0 nosa= ciHVko5I gowyC ble gowy= nerwice= bezsenno5I= bi

m. 4arzmowy m. 5miech owy m. pod/Vny nosa m. op/szcza43cy k3cik /st @czworoboczny wargi dolne4A

Oiedy 5mie4e siH twarz= 5mie4e siH takVe Vo3dek.

Oiedy marszczy siH twarz= marszczy siH Vo3dek. Vo3dek

Vo3dek

(iowa bCle gowy= migrena= ociHVao5I= bezsenno5I= nerwice= niedoVywienie wosCw i skCry czaszki= ys nie plackowate= nerwobCle potyliczne Twarz
okresowa krCtkowzroczno5I= nadwzroczno5I= zez= ptoza= astenopia= blokada nosa= zapalei 0atok= t i k i nerwowe= nerwobCle= bCle zHbCw= 5linotok= paraliV twarzy= /szczyca

r%ed!i obs%ar s%y-!y


choroby serca= bezsenno5I= bCl zHbCw= niedokrwienie mCzg/= zawroty gowy= wrodzony kY miH5ni s0y i= zespC trz3sawki= stwardnienie tHtnic= dolegliwo5ci zwi3zane z klimakteri/m= chwianie rCwnowagi r/chowe4= czkawka

3oc%!y obs%ar s%y-!y


0cspC tr03sawki= stwardnienie tHtnic= migrena= zawroty gowy= dzwonienie w /szach= /po5ledzei s/ch/= choroba lokomocy4na

0 i 0 m !h.\%dr \%\+/!\+
& 0) 1 1$1Sj =

stwardnienie tylnie= bCle EJt2w9. mipi)na= nerwobCle potylic0.ne= 0.espCl ti0F<sawki

f D0100r ,ido8atkowy
6m91ir i./niona= /trata apetyt/= nerwobCle ramienienia= zgaga i 2m).ii=i lewaA choroby serca= 0ab/r0enia Vo3dkowe i 4elitowe= choroby tr0/stki fi if.1 i.i piawaA gastropto0a= dolegliwo5ci w3trobowe= kamienie VCciowe

C1tE0r ,i(d%yo8atkowy
6nm=i oskr0clowa= choroby /kad/ oddechowego= zgaga= nerwobCle miHdzyVebrowe= / t r a t a aB im ikt0 ywicnie krHgos/pa w re4onie piersiowym $tii.)n.i L)wa A zab/rzenia Vo3dkowe i 4elitowe= dolegliwo5ci trz/stki= choroby serca tti.) n.t @trawaA dolegliwo5ci w3troby= kamienie VCciowe

1b\URir 8odo8atkowy
t 7 k i 0 < i a = dolegliwo5ci nerkowe= zab/rzenia nadnerczy= obstr/kc4a= bieg/nka= postr0ay= pr0c bn= t tB ysk@;Aw miHdzykrHgowych= rwa k/lszowa= lordoza= skolioza= moczenie nocne $km.i stronaA zab/rzenia Vo3dkowe i 4elitowe= choroby trz/stki BBn=m.i stronaA dolegliwo5ci w3trobowe= kamienie VCciowe

B6/2 ,ied!icowy
n2l22tnikc4a= zab/rzenia 4elitowe= przemarzniHcia= nagromadzenie podskCrne4 tkanki ln2;t/nka= postrzay
LLS0.C?

kr%yowy
5ci prostaty= choroby pHcherza moczowego= moczenie nocne= niereg/larne mcnslni 4a= brak pob/dliwo5ci pciowe4 / kobiet= zab/rzenie wydzielania hormonCw plciowY

1fa%ar 8o)ladkowy
k/ls0@twa= impotenc4a= zmHczenie nCg= hemoroidy= dreszcze

f ;a,ikoshie"o
l1c>Bi/nka= obstr/kc4a= rwa k/lszowa= l/mbago= zmHczenie nCg= przep/klina dyi ft l 0y krHgowych= niereg/larne menstr/ac4e= bCle menstr/acy4ne= dreszcze= dolegliwo5ci wor fc1/owcgo= moczenie nocne= nadczynno5I gr/czo/ prostaty= impotenc4a=oziHbo5I= pr0.cdwcE fBrtk/lac4a

fa&c%y!y dol!e
iw7 k/ls0owa= 0.mHc0enie nCg= dres0c0c= bCl kolan= obr0Hk nCg= beri heri, ro0ciiigniEic ?ct ?lnllesa= dolegliwo5ci nerkowe= moc0enie nocne= re/maty0.m= 0.wichniHcie staw/ hiodro9 iml.iwa stopa

Choroby= ktCrych &$E ?)Y;) YZ.<[\ metod3 shiats/


!. Choroby przewleke

+. [apalenie op/cne4= zapalenie otrzewne4= zapalenie wyrostka robaczkowego= zapaleniE miedniczek nerkowych= zapalenie trz/stki= wrzody Vo3dka= wrzody dw/nastnicy= marskoi w3troby= biaaczka= skrHt kiszek= zwHVenie 4elit= rak (. Wysoka gor3czka poopercy4na= ogClne fizyczne osabienie= stany zapalne skCry

`rodki ostroVno5ci
!. &ieodzowne 4est dokadne zapoznanie siH z podstawami terapii shiats/. +. Lstabilizowanie /cisk/ wymaga opanowania pozyc4i przy4mowanych przy zabiegach. (. Terape/ta m/si mieI rCwno przyciHte paznokcie i /myI rHce przed kaVdym zabiegiem. -. WaVne 4est teV= by przed zabiegiem oddycha gHboko= /reg/lowa oddech i skoncentrowa si* *. Pac4ent przed zabiegiem powinien siH wyprCVniI oraz odprHVyI fizycznie i /mysowo. ,. [abieg/ nie naleVy rozpoczynaI wcze5nie4 niV po trzydziest/ min/tach po posik/ pac4entE kiedy 4ego Vo3dek nie 4est 4eszcze p/sty= ale i nie przepeniony. #. W syt/ac4i gdy przypado5I pac4enta @np. zwichniHcie staw/= przep/klina dyskc miHdzykrHgowych= hemiplegia czy ci3VaA /niemoVliwia43 m/ swobodne por/szanie ciaer zadaniem terape/ty 4est dostosowaI swo43 pozyc4H do 4ego pozyc4i i reg/lowaI intensywne /cisk/. '. P/nkty /cisk/ m/sz3 byI dokadnie okre5lone. Od samego pocz3tk/ nacisk powinien mii odpowiedni3 siH i nigdy nie moVe byI zbyt silny. ". Czas trwania ses4i terape/tyczne4 mie5ci siH w granicach od trzydziest/ min/t do 4edr godziny i naleVy go dostosowaI do wiek/= pci= ob4awCw chorobowych i ogClnego stan/ org nizm/ pac4enta. !Z. Terape/ta powinien przeprowadzaI zabieg z cakowit3 /wag3 i po5wiHceniem.

Podstawowe zabiegi

O>soby /ciskania
9 isk kci/kiem
B6;i.i0.ino na r ys /nk/ l= krCtki i gr/by ii 0i;ihl=.<9.my 4est 0. palic0ka bliVszego i ;6;J_M. im) posiada paliczka 5rodkowego= K9l 0 i w sktad pozostaych palcCw= i dobrze rozwiniHta op/szka oraz ii) /miH5nienie sprawia43= Ve kci/k $1k) 07.)).t /)! /Vywanym palcem w terapii 662 1O?) on dziaaI ze stos/nkowo K22 n./ d k i e m na wiHksze powierzchnie l;Mh./ l i o spora powierzchnia miHsiste4 nio0liwia szersze rozoVenie recep)s k owych skCry= co zwiHksza zdol)
! 0;)l= B. >Wr.

(y2. 3. Prawidowe wykonywanie u itku po!o B k iuka


5taw tfc%t-cy ko)E )r'drec%ti 2 %li"s ym lekko wy"i(ty. #iedy fe\l i!i/iiety, nio"mi o8$s%kN kci$ka. /

/ n i k i niektCrych l/dzi w nat/ralny k l> 0=;m.iB.B siH w stawie miHdzypalicz) i2k Bi)>i to t a k zwany typ miHkki @ryI. 1 $X h 0dolno5I taka nie wystHp/4e )$ = $$ $ < i y p twardy @ryI. (A. W shiats/ 6 <ko i n i Be siH za pomoc3 op/szki kci/)E l 2 i 0 <p . / l k / t yp / miHkkiego /cisk nie $1 ii b < i stosowany za pomoc3 staw/ 2;k7) p.ilicz.ek bliVszy z dalszym @staw $X p . i ln 0 k o w y A F w przypadk/ typ/ tey82 n i f powinno siH /ciskaI op/szk3 & <X pierwszym przypadk/ peny /cisk 1 k o / k a wywo/4e / pac4enta przy) 8 > il 9 0/ / aF w dr/gim przypadk/ za5 .) i bardzie4 pob/dza43ce wraVenia. l a k terape/ta nabiera wprawy= $X = kiedy /VywaI miHkkiego= przy)//sk/= a kiedy 4ak na przykad 2 l k / paraliV/ i stwardnienia miH5ni K mocnie4szy /cisk.

pionowy /cisk op/szk3 kci/ka


i

/ /. ko5I 5rCdrye?i 0M paliczek bliVszy

paliczck dals0.y

/?t/8//r crim p /8!//i/5' 1nii4ifo56 5' futlnifitiu. kinu iiniotllHlti kunlni7 5 8*/i/r mlikii ktti

PyI. >. Typ !i%kki


staw miHd0ypalic0.kowy

;ie !aciskaE sta#em ntletl1yintllcsko#8ttt

(y2. D. Typ twardy


;ie !aciskaE opus k! kciuka.

zakoNczenie palic0.la dalszego @pytkF paznokciowaA

X@;

9 isk *edny! k iukie!


Lcisk wykonywany kci/kiem prawe4 l/b lewe4 doni= pozostae cztery palce spoczywa43 lekko na ciele pac4enta i s/V3 4ako podpora @ryI. -A.

PyI. -. Lcitk *edny! kd/kicm

9 isk dwo!a pal a!i


pal e! wskazu*B y! i prze iwka ukie!
/piis0.ki kci/ka i palca wskaz/43cego mrB d o n i w odlego5ci zbliVone4 do le4= ; O . i 0 a n o na rys/nk/ #= terape/ta /ri sk 0a pomoc3 ob/ palcCw. Ten i= k / stos/4e siH podczas zabiegCw na Bk i siCp.

(y2. S. 9 9k pal e! wtkan i prze iwlegy! kdul


palce wska0/4FBcy

PyI. *. Lcisk dwoma kci/kami

pal e! $rodkowy! u*B y!


li palca 5rodkowego kadziemy na iu 1$ p ak a wskaz/43cego te4 same4 doni. 1 B. ;0 C1$C palcCw @ryI. 'A /moVliwia stay i7B 1is0kFB palca wskaz/43cego. Ten rodza4 / 1..stiBi) siH pr0y wykonywani/ zabieg/ po
i7;it / h nosa.

kci/k

(y2. J. 9 isk pal e! $rodl i wskaz]*B ytn

9 isk dwo!a k iuka!i


]3czymy kci/ki ob/ doni tak= aby ich zewnH krawHdzie stykay siH lekko= a odchylenie pozostaych palcCw nie przekraczao (Z st @ryI. *A. Pozostae cztery palce pozosta43 z3 Lciskamy obydwoma kci/kami 4ednocze5nie.

(y2. L. 9 isk lewy! pal e! $rodkowy! na prawy pale $rodkowy

(y2. I. 9 isk k iuka na k iuk

9 isk k iuka na k iuk


Op/szkH lewego kci/ka kadziemy delikatnie na paznokci/ prawego kci/ka @odwrotnie w przy) padk/ osoby leworHczne4A= tak aby kaVdy kci/k odchylony by od pozostaych palcCw o (Z stopni= 4ak przy /cisk/ dwoma kci/kami. Prawy kci/k /mieszczamy w p/nkcie terape/tycznym i /ciskamy obydwoma kci/kami 4ednocze5nie @ryI. ,A. &ie naleVy zbyt mocno naciskaI kci/ka gCrnego= ale ciHVar /cisk/ nie powinien spoczy) waI tylko na kci/k/ dolnym.

lewy! palcem 5rodkowym na palc/ 5rodkowym


lewego palca 5rodkowego kadziemy na / prawego palca 5rodkowego. Lciskamy bytlwoma palcami @ryI. "A. @Odwrotnie i3 palce osoby leworHczneA. Takie palcCw pr0y4mowaI moVna podczas $& nhial.s/ tylko na rdzeN przed/Vony.

(y2. 3H. 9dVk otwarty!i pa $rodkowy! wikitt

)twarty! pal e! wskazu*B y!


F/o8lkowy i wskazu*B y *edne* r%ki pKul kBte!C *ak pokazano na rysunku urny rwno ze$nie obydwo!a pal a!iC nal ow stosowane w le /.eniu obu stron

(. Lcisk trzema palcami


Trzyma43c trzy palce razem= /ciskamy rCwnocze5nie palcem wskaz/43cym= 5rod) kowym i serdecznym te4 same4 rHki @ryI. !!A. Takie /oVenie palcCw stos/4e siH podczas pal) pac4i @diagnozy na podstawie badania dotykiemA i przy indywid/alnym stosowani/ shiats/ na 4eden p/nkt.

(y2. 33. 9 isk tranu palouni

(y2. 3G. 9 uk doniB na do,

Lcisk @skrzyVnyA doni3 na dJoli0y ma my ra0cm palce ob/ ri4k. lewi klad0icmy na prawe4 doni @ryI= Odmiana tego polo0enia WY /mics0c0enia prawe4 doni sk r0y0m k3tem prostym na wier0ch/ leweA @ryI. !,A.

9 isk do,!i
Gonie trzymamy pasko i rCwnolegl aby stykay siH krawed0iami kc @ryI. !#A= i /ciskamy obydwoma 4cdnoc= LoVenie to stos/4e siH pode0.a s 0mieN drga43cego /cisk/ na br0/ch.

-. Lcisk kci/kiem i czterema palcami otwarte4 doni


Oci/k i cztery palce te4 same4 rHki skierowane w tH sam3 stronH trzymamy razem z lekkim odchyleniem miHdzy kci/kiem a pozostaymi czterema palcami. Taki /kad palcCw pozwala /ciskaI 4ednocze5nie kilka p/nktCw @ryI. !+A. Stos/4e siH go w leczeni/ okolic potylicy= ydek i boczne4 czH5ci szyi.

P y 3I. -krzy0ny u isk doniB na do,

(y2. 3>. 9 isk k iukie! i ztere!aR otwarte* doni

Lcisk z3czonymi doNmi


SplCtszy sztywno wyci3gniHte palce B8 dr/gie4 doni= terape/ta u iska obyil nadgarstkami rw!Eye$ni (ry2C l 1)C @5 to /Vywane 4est w u iskaniu okoli 5.

(y2. !#. Lcisk doNmi

Lcisk kHbem kd/ka /opt promieniowo)nadgantkow3A


Lcisk t3 c0H5ci3 doni (ry2. 3L) V9V9+/ brz/ch i obs0.ar pa hwinyC 33 lakO i! ni3 gCrn3 c0H5I kolca biodrowegoC

G. 9 isk ztere!a pal a!i otwV doni


Lcisk czterema palcami otwarte4 doni @ryI. wykon/4e siH bez pomocy kci/ka. Stos/4e siHM; naciskania okolic klatki piersiowe4 i re48 miHdzyopatkowego oraz w niektCrych rodza4l samodzielnie wykonywanych zabiegCw shf s/.

9 isk k%be! ok iowo7 nadgarstkowy!


Podczas leczenia okolic br0/cha c096 lo 4e siH /cisk kHbem lokciowo)ni/ kowym@ryc. !"A.

(y2. 3D. 9 isk ztere!a pal a!i otwarte* doni

PyI. !'. Lcisk z3czonymi doNmi


okolice nadgarstkCw k3b kci/ka < klub X!ul

I. 9 isk doniB
Lcisk ca3 doni3= op/s0k3 nadgarstka= op/4 okciowo)nadgarstkow3 ora0= powierzcl nadgarstka.

9 itk *ednB dtoniB

3
M95

3)

+! LcLk 1acy

F. 9 isk ssB y
ii odmiana /cisk/= 0wyklc wy wancgo 0.a pomoc3= tr0ech palcCw l / h polega43cego na r/ch/ cia.gna.cym= kt Cr y pomin3 odrywanie t k a n k i i4c0neA od @ryI. +(A. Lcisk stosowany w terapii br0/

(odza*e u iskw
3. 9 isk zwyky
&a4szerze4 stosowana metoda lekkiego= stop) niowo wzmacnianego= a nastHpnie stopniowo osabianego /cisk/. OaVdorazowo trwa on od trzech do piHci/ sek/nd @ryI. +ZA.
skCni

(y2. >H. 9 isk zwyky PyI. +-. Lcisk plynny

9. 9 isk przerywany
Wykon/43c zabieg na okre5lone mie4sce te) rape/ta na4pierw lekko /ciska p/nkt na skCrze pac4enta= a nastHpnie= nie odrywa43c od nie4 kci/ka @l/b inne4 czH5ci doniA= rozl/Unia /cisk. Po tym wykon/4e /cisk o 5rednim nasileni/. DeVeli w tym momencie przerywa zabieg= 4est to zabieg dw/fazowy. W wers4i trC4fazowe4 /cisk zosta4e zwolniony po dr/gie4 fazie= a nastHpnie stos/4e siH mocnie4szy /cisk. OaVdy /cisk powinien trwaI od piHci/ do siedmi/ sek/nd.

9 isk pynny
ly kci/kami prawe4 i lewe4 doni= iBiL 9 $O$ 0.miennym /ciskani/ przez 4edn3 do tt wk / i / l kaVdego p/nkt/ pooVonego na kilk/ nastHp/43cych po sobie p/nktCw @ryI. B2i07)B5nc od 4ednego p/nkt/ do dr/giego m9 nat/ralnie i pynnieF dlatego teV /cisk >il na0wany /ciskiem pynnym.
(y2. >G. 9 isk tkonoentrow!

trzy do piHci/ sek/nd

^9 isk skon entrowany


(y2. >3. 9 isk przerywany

(y2. >>. 9 isk wstrzy!ywany

nasilany /cisk wykonywany przez piHI t/mi sek/nd. Po osi3gniHci/ wymagane4 /cisk 4est stopniowo rozl/Uniany= BBtf1B )/ta nic dop/szcza do syt/ac4i= w ktCre4 dotyka ciaa pac4enta. &astHpnie nile stopniowo nasila /cisk. Lcisk ten powtCr0.yI kilka razy. Wykon/4e siH go kci/kiem na kci/k.

iEl pi% iu do sied!iu (y2. >I. 9dik drgB*Bpy

od piHci/ do siedmi/ sek/nd

drga*B y
tfclak kci/kiem= trzema palcami l/b doni3 $fftlony p/nkt przez od piHci/ do dziesiHci/ terape/ta wykon/4e podczas zabieg/ r/ch doni3 @ryI. +,A. $stnie4e kilka odmian tl7k/W /cisk 4edn3 doni3= dwoma doNmi Wttk doni3 na doN. Odcz/cia przenika43ce f&O4c/la c0.yni3 ten rod0a4 /cisk/ szczegCl) r4emnym.

D. 9 isk wstrzy!ywany
od pi% iu do dziesi% iu sekund

Lcisk doniBC *edno/azowy. ? staym nasiL utrzynu#*t -f od p/ $u do d/* sieuu sek/nd @ryI. i

(y2. >S. 9 isk sty!ulu*B y wykonywany doniB

J. 9 isk sty!ulu*B y wykonywa,_ doniB


Palce naleVy tr0ymaI blisko 4eden dr/giego i C' doni3 przeci3gaI energicznie po ciele pac4enB @ryI. +#A. Obie donie mog3 byI /Vyte przemieni do szybkich r/chCw w dC. 1oVna takVe /mie 4edn3 doN na dr/gie4.

:azy nasilania u isku


Motyk
LVywany podczas diagnozowania palpa) cy4nego. 1etoda ta wymaga lekkiego /cisk/ palcem na skCrH pac4enta. 1aksymalny nacisk moVe odpowiadaI na4wyVe4 naciskowi st/ gramCw. /cisk/= m/si go zmnie4szyI. $ntensywno5I siH miHdzy 4ednym a piHcioma kilogramami.

9 isk $redni
ChociaV pocz3tkowo stosowanie /cisk/ o L intensywno5ci moVe byI przyczyn3 lekk/ dyskomfort/ dla pac4enta= stopniowo zacznieY odcz/waI /cisk 4ako przy4emny. &acisk waha l od piHci/ do piHtnast/ kilogramCw.

Terapia aego iaa

9 isk bardzo lekki


Od dotyk/ przechodzi siH fazy bardzo lekkiego /cisk/= a nastHpnie powraca do etap/ dotykania. Ten rodza4 /cisk/ stos/4e siH kilka) krotnie na ten sam p/nkt l/b przechodz3c od 4ednego p/nkt/ do dr/giego. $ntensywno5I waha siH od st/ gramCw do 4ednego kilograma=

9 isk silny
ChociaV 4est to na4silnie4szy /cisk stoso< w shiats/= nie przekracza on przedzia/ piHtnast/ do trzydziest/ kilogramCw. &igdyY powinien byI dla pac4enta przyczyn3 nie4 4emnych doznaN= chociaV moVe powodowaI; w rodza4/ /miarkowanego bCl/= ktCry moVna 4ako przy4emny. Terape/ta m/si nai siH panowaI nad tym i powstrzymywaI bHd3cy przyczyn3 takiego przy4emnego bCl/4

9 isk lekki
$ntensywnie4szy niV /cisk bardzo lekki= lecz nadal bardzo delikatny. Terape/ta m/si zsyn) chronizowaI stopniowo wzrasta43cy /cisk ze swoim oddechem. Oiedy osi3gnH maksim/m

(y2. >J. :azy nat%0enia u isku

dotyk ) @ (1 )1

saby 3HH ( l ks

lekki l kg G kg

ir!ini G kt 3G kg

oliw 3G silii ku D DH kl

ilatsu na pa *en ie 1O /ywa*B y! na boku


nt.t m/si 0.awsze rozpoczynaI zabieg od lewe4 strony. Pac4ent leVy na prawym bok/. 4 6<B 1ostowana. ^ewa noga= zgiHta w kolanie= spoczywa na prawe4= a lewe kolan/ t B li . tlmiowy spoczywa43 na pododze= co zapewnia cia/ stabilno5I. T/Cw m/si byt. )in okoo ,Z stopni wzglHdem podoVa. PoniVsze zalecenia dotycz3 lewe4 strony ci/l l6l21y/ pac4ent powinien pooVyI siH na lewym bok/= by terape/ta mCg zastosowaI 0 i sJ n tnie ciaa.

szy*ny l: Przedni obszar szy*ny


pi0.y4m/4c pozyc4H za plecami pac)k l9 O=i 1C na lewym kolanie i podpiera43c lloni3= ktCra spoczywa na podoV/ k l a l k 3 piersiow3 pac4enta @ryI. (A. tt kci/kiem naciska lekko na pierwszy

PyI. ^ THtnica szy4na


tarczyca tHtnica s0y4/a wspClna
c w c a i/
))*+MI)ll

`@Ul5i K i

33 )tt ry p/nkty przedniego obszar/

tchawica trC4k3t tHtnicy szy4ne4

wy4ncgo

p/nkt przedniego obszar/ szy4nego polo/oi tHtnicy szy4ne4 @ryI. l i +A i wy /uwa l PamiHta43c= aby cztery pozostae pal e p doni nie /derzay twarzy pac4enta= przenoni gCrn3 czH5I bocznego obszar/ szy*nego (bok i lekko chwyta szy4H kci/kiem i po/.os(nli" i doni. Lcisk= ktCry nie powinien by2 silnyC delikatny= skierowany 4est na wyrostki kr

PyI. -. 1iH5nie i p/nkty ihiaL/ mostkowo)) na przednim obczarze szy4nym gnykowy

miHsieN

(y2. -. 9 9k 5 pnwdni obszar


wyrostek kol /ynly n i w hl%dt

D: (dze, przed/Vony
;Khnlkowc4 c0.c5ci wgHbienia 0wancgo br/0.d3 laC 0 na4 d/4 3c cgn siH ho0po5rednio pod " li/wi g/0.owato5ci3 potyliczn3= pooVony pi0edl/Vony @ryI. "A. ^eczenie tego lin wymaga= aby terape/ta przy43 pozyc4H litB dla 0abieg/ +. Podtr0.ym/43c lekko czoo tlB lli2niiB prawe4 rHki= terape/ta kadzie na lii pimll/Vonym skierowany do gCry lewy (iOQ. ! ! A i podtrzym/4e prawy boczny 609in9 pac4enta czterema pozostaymi tu pi.iwe4 rHki. Lcisk na kaVdy p/nkt 5@ tiwaI piHI sek/nd i naleVy skierowaI hiEQi @ryI. !ZA. [abieg powtarza siH @rtni Podc0.as zabieg/ gowa pac4enta= iB 8tii>>n w pozyc4i boczne4= powinna 1X na pod/szcze= co zapobiegaI pi0es/wani/.

PyI. ". PdzeN przed/Vony i cztery p/nkty tylnego obszar/ szy4nego

0lichw y tioBkFBt tHtnicy s0yB iioB

hs/Rn pnlylu/uy rd/ , pi/ dlu/(

T p/nkty przedniego obszar/ szy4nego

przeyk
ini9sicN mostkowo)) oho4c0ykowo)s/tkowy miHsieN opatkowo)

)gnykowy

tchawica tarczyca kier/nek nacisk/


<9c<9netr0.ni Vya szy4 na 4 miHsieN 0 wo)obo4c )s/tkowy zewnHtr Vya tHtnica szy4na wspClna

s0.y4nychF wykonywany r/ch przypomina ci3g) niHcie w kier/nk/ wewnHtrzne4 strony miH5nia mostkowo)obo4czykowo)s/tkowego @ryI. *A. l $cisk na kaVdy p/nkt powinien trwaI trzy sek/ndy. [abieg naleVy wykonaI na czterech p / n k t a c h przedniego obszar/ szy4nego= polo0o nych na linii biegn3ce4 wzd/V wewnHtrzne4 granicy miH5nia mostkowo)obo4) c0.ykowo)s/tkowego do p/nkt/ pooVonego t/V pr0.ed obo4czykiem @ryI. + i -A. [abieg naleVy powtCrzyI trzy razy.

tylny obszar s0.y4ny (y2. 3H. 9 isk na rdze, przedu0ony (ttnd/a)


pi0y\i/lkn

^ F: Tylny obszar szy*ny


P; M9c4H zalecan3 dla zabieg/ (= tera) lld7l0/) prawy kci/k na pierwszym strony tylnego obszar/ szy4nego= K$lony rd0cnia przed/Vonego @ryI. "A. kltttl0ic lewy kci/k na prawym kci/k/ i obydwoma palcami przez trzy sek/ndy. 1y skierowaI na stronH przeciwleg3 linii twarzy @ryI. !+A. [ kolei /cisk na p/nkty += ( i - tylnego . pooVone na linii dochodz3ce4 p / n k t / boc0nego obszar/ !,A. [abieg naleVy powtCr0.yI

PyI. #. P/nkty bocznego obszar/ szy4nego

<abieg >: 4o zny obszar szy*ny


Pozosta43c w takie4 same4 pozyc4i 4ak poprzednim zabieg/= /mieszcza43c prawy 4ak pokazano na rys/nk/ #= terape/ta rozf na zabieg od pierwszego p/nkt/ pooVone4 lewym obszarze szy4nym= bezpo5rednioY wyrostkiem s/tkowym. &acisk wykon/4 kci/kiem na kci/k @lewy kci/k na pazi prawego kci/ka l/b odwrotnie dla leworHcznychA i m/si byI skierowany pod prostym wzglHdem powierzchni ciaa @ryI. 'A. [abieg powinien trwaI trzy Wszystkie cztery p/nkty boczne4 powie szy4ne4= ktCre biegn3 wzd/V szyi poY dochodz3ce4 do podstawy ramienia i ot nadopatkowcgo= powinny byI /ciskane sam sposCb= 0abicg naleVy powtCrzyI kilki PoniewaV /cisk kci/kiem na kci/k stos/4e nowo= /C i8R/are! cae4 masy ciaa ten /abi g ten +e! doEy2 silny. 0 lego powoc 495! by2 do0owana 0godnie 0c

wyrostek s/tkowy m. obo4czykowo))m ostkowo)s/tkowy m. dUwigacz opatki

$m l

PyI. !+. Lcisk szyi X @strzakaA

(y2. !! boczny obszar szy4ny

gr/pa mm. pochyych m. czworoboczny

tchawica

(y2. 3D

(y2. 3F

4i

(y2. 3I
prawe4 doni mCgby dotykaI twarzy pac4er DeVeli nie istnie4e takie niebezpieczeNstw moVna pooVyI lewy kci/k na prawym. L@ skierowany zosta4e na 5rodek t/owia wysoko5ci wyrostka siCdmego krHg/ siowego. Lcisk kaVdego p/nkt/ powinien ti piHI sek/nd. [abieg naleVy powtCrzyI trzy !

3L /*ibi / na punkde nudlopatkowy!

PyI. !*

Ple y
[abieg *W )bszar nadopatkowy
Pac4ent spoczywa w pozyc4i 4ak przy poprzed) nich zabiegach @ryI. !#A. Terape/ta przes/wa siH za 4ego gowH i klHka na prawym kolanie. Prost/43c ramiona podtrzym/4e ramiH pac4enta czterema palcami kaVde4 doni. PCwnocze5nie prawym kci/kiem pooVonym na lewym kci/k/ /ciska p/nkt nadopatkowy @ryI. !') +ZA. ^ewy kci/k naleVy /mie5ciI pod prawym= gdyV w przeciwnym razie may palec

(y2. 3S. Pozy *a pa *enta pod zas wykonywania zabiegu na punk ie / nadlopatkowy!
p/nkt
nadopatko/ 9
5

nadopatkowy

4g I: )bszar miHdzylopatkowy
6#

PyI. +Z

^0OL

(y2. 3J. 1ierunek u iskania punktu nadopatkowego (strzaka)

m. dUwigacz opatki m. nadgrzebieniowy


m. czworoboczny

i4i)1t po0osta4e w takie4 same4 pozyc4i 4ak przy PyI. +!. PiHI p/nktCw obszar/ rolni m zabieg/. Terape/ta klHka Kiiolnio miHdzytopatkowego przed opatkami pac4enta. PiHI lliiCw na obszarze miHdzyopatkowym il0y opatk3 a krHgos/pemA pooVonych 4est lii/i biegn3ce4 od gCrnego rog/ do niVszego "tt opatki @ryI. +!A= rCwnolegle do krHgos/pa. =i prawy kci/k na lewym= terape/ta /ciska !!0y sek/ndy kaVdy p/nkt= powtarza43c l $ r 0 y razy @ryI. ++A. Podczas /ciskania powinien byI wyprostowany i lekko hylony do przod/. Pamiona rCwnieV m/sz3 wyprostowane= a ciHVar ciaa ma spoczywaI kci/kach. &ie wolno /ciskaI bezpo5rednio Cw @ryI. +(A.

PyI. ++

p/nkt nadopatkowy

PyI. +(. [abieg n6 otaQ miHdzyiof1tkowW


opatka

wyrostek siCdmego krHg/ piersiowego

$rodek tuowiu

(y2. >F. Mzied%2 punktw obszaru podlopatkowego i l%dawiowego

(y .>G.9ointopd

wykonywania abiegu na obszarze podlopatkowy!

Z Z O
>L. .ztery punkty u isku doniB po lewe* stronie ple w

(y2. DH
[abieg naleVy powtCr0yI dwa ra0.y @ryI= WA zakoNczenie terape/ta /der0a praw3 ill wszystkie dziesiHI p/nktCw= od obszarze podopatkowym do obszarze lHdUwiowym= 0abieg nal /y powu' dwa razy.

iats/ na pac4encie spoczywa43cym na brzu hl


wa ig l: )bszar potyliczny

[abieg #W )bszar podopatkowy i lHdUwiowy


Pac4ent spoczywa w takie4 same4 pozyc4i 4ak pod) e0as popr0ednich zabiegCw. Terpe/ta przys/wa sitF do wysoko5ci po5ladkCw pac4enta i klHka na lewym kolanie. Pierwszy p/nkt /ciskania to pi3ty p / n k t obszar/ miHdzyopatkowego. P/nkty polo0one s3 wzd/V krHgos/pa= ostatni miHdzy p i 3 t y m krHgiem lHdUwiowym a stawem k r0y0owy m @ryI. +-A. Gla pierwszych dziewiHci/ p/nktCw stos/4e siH /cisk przez trzy sek/ndy dwoma kci/kami= prawy pod lewym= powtarzany t r0.y k rot nie @ryI. +*)+'A. Ostatni p/nk silnie /ciska siH pr0ez piHI sek/nd w trzech seriach. &astHpnie terape/ta przes/wa siH do pozyc4i pr0cd po5ladkami pac4enta. Lmieszcza43c lew3 doN na po5ladkach pac4enta= praw3 doni3 /ciska pr0e0 tr0y sek/ndy c0tery p/nkty polo0one w0dl/0 krHgos/pa @ryI. +"A.

ni spoc0ywa na brz/ch/= opiera43c gowH B 627/s?e= ramiona wyci3gniHte do przod/= 6K 04k i9 t e pod k3tem "Z stopni. Terpe/ta & n.i tylny obszar prawym kolanie po lewe4 stronic pac) szy4ny li 0 yma4 3c kci/ki tak= aby ich zewnHtrzne l0/) stykay siH lekko= /ciska trzy p/nkty iir na 5rodkowe4 linii obszar/ lylu 0i/)4;Z @ryI. (!A= od na4wyVszego do ;o. Lcisk na kaVdy p/nkt powinien 0y sek/ndy= a cay PyI. (!. P/nkty pooVone na obtzarze potylicznym= rdzeni/ przedu0ony!C tyto_ zabieg naleVy !2i0<9 !!0y razy @ryI. (+A.

obszaize szy4nym i na obazane nad+opt9an

kil Punkty ihiatiu 5 obtz!r! h kre*othipa nerw nl0eniowy (y SDF


+ 8alc'w ,$si

<abieg F: )btzar nadtopatkowy


Pac4ent /s/wa podus/k% i pal!ie ` kiad0ic gowy i klatkiF piersiowiA plii podod0e. Terape/ta pr/y*!u*e po/yi gow8i pac4enta i pr/ krQ a*" iao pod k3tem klHka twar0.3 do pa *enta. @`O hyl do pr0.od/ podpiera si% prawi* o podogH. Prost/43c lewe ra!i% u inli p/nkt ponadlopatkowy lewy! k iuki (' i ("A. Lcisk m/si byI skienOwany do t/owia na wysoko5ci wyrostka kole siCdmego krHg/ piersiowego= 4 ak f zabieg/ dla tego p/nkt/ w po/y *i bo /i -Z i -!A. Lcisk powinien trwaI pi%2 6cl zabieg naleVy powtCrzyI tr0y ra0y.

(y2. (( (y2. DG. <abieg na tylny! obszarze szy*ny!

tyl!y obs%ar s%y-!y

Vcisk kci$ka i c%terech 8o%ostaych 8osiadaE takie sa,o !at(e!ie^

< [abieg (W Tylny obszar szy4ny


Pozosta43c w takie4 same4 pozyc4i 4ak /przednim zabieg/= terape/ta /ciska pi pooVone po prawe4 i lewe4 stronie tyli obszar/ szy4nego= 4ednocze5nie kci/l i pozostaymi czterema palcami prawe4 8 ^ewa doN podtrzym/4e gowH @ryI. Pos/wa43c siH od na4wyVszego z trzech p/nl w dC= terape/ta /ciska kaVdy p/nkt przez sek/ndy. Lcisk powinien byI skierowany gowH w kier/nk/ twarzy. [abieg m powtCrzH trzy razy. Lciski z lewe4 i z pr6 strony powinny mieI tak3 sam3 moc @ryI. (;

Terape/ta /ciska rdzeN przed/Vony prawym i lewym kci/kiem= przy czym lewy kci/k powinien spoczywaI na prawym. Pozosta43c w takie4 same4 pozyc4i 4ak /przednio= terape/ta naciska lekko p/nkty pooVone poniVe4 p/nk) tCw /ciskanych w poprzednim zabieg/= na przed/Veni/ linii 5rodkowe4 @ryI. (!A. &acisk na kaVdy p/nkt powinien trwaI piHI sek/nd. [abieg naleVy powtCrzyI trzy razy @ryI. ((A.

[abieg +W )bszar rdzenia przed/Vonego

obszar pod) opatkowy i lHdUwiowy obszar grzebienia gCrnego talerza biodrowego obszar E krzyVowy

Pamiona i plecy
(y2. DI. 1r%gosup i okoli zne organy wewn%trzne m. sko5ny gowy gCrny m.sko5ny gowy dolny
1$ .

(y2. DS. =%bokie !i m. prosty gowy tyln


m. prosty s tylny wiHks
ni. biodrowo)! )Vebrowy m. na4d/VszyY ; grzbiet/ Qm. kolcowy grzbiet/

<9ielod0ielny

mm. d0<< FF4.ic0c . Veber

C Poprze zny przekr* klatki piersiowe* K16 nl0cniowy


siiliny krBg ` piersiowy

(y2. DL (y2. F3. 1ierunek u 9ku nadiopatkowe/o

przepona 5ledziona nerki okrHVnica zstHp/43ca

w3troba nadnercza okrHVnica wstHp/43ca9 moczowCd k3tnica okrHVnica csowata p% herz

m. m=4 popr
m. czworoboc lHdUwi

rdzeN krHgowy wspCcz/lny zwC4 nerwowy organy wewnHtrzne Vebro


$rodek tutowia

sid! pbrtk

7 KWM VBM677^r+t+7f+ 7W W )0 tPM6; M 9) ;76 W);WF;M;KK ;)K K;)M W W).KK; M.;l)F

podlopatkowe/o i l%dawiowego

(y2. F>

(y2. FD

<abieg G: )bszar !i%dzyopatkowy


Pac4ent spoczywa w takie4 same4 pozyc4i przy poprzednim zabieg/. Terape/ta klei prawym kolanie po lewe4 strome pac4enta i biodra. &atHpnie prost/4e ramiona w okc ^ewy kci/k /mieszcza pod prawym i wyk84 /cisk obydwoma kci/kami 4ednocze5nie po6F na wszystkie piHI p/nktCw obi miHdzyopatkowego na linii rCwnolege krHgos/pa= pocz3wszy od na4wyVsze4 koNcz3c na na4niVszym p/nkcie @ryI. CiHVar ciaa terape/ty spoczywa na pacA dziHki wyprostowanym okciom. wykon/4e siH przez trzy sek/ndy na kaVdy i powtarza trzykrotnie. &aleVy /waVaI /cisk nie by skierowany bezpo5redniE opatkH l/b na kr3g= lecz na obszar poi nimi= rCwnolegy do krHgos/pa= to znaI prostownik grzbiet/ @ryI. -*A. (y2C FG. 9 iskanie obszaru !i%dzyopatkowego
opatka

Po/.osta*a w takie* sa!e* po/.y *iC t riip uln * suwa si% w d do wysoko$ i po$ladkw pn *t ? ty! pr/.ypadku tak/e stosu*e si% u isk dw k iuka!i (prawy k iuk pod lewy! k iukie!R opus/ki k iukw skierowane sB do gry (ry2. Punkt G obs/aru !i%d/ylopalkowego to puii obs/aru podopatkowego. 9 isk wykonu*e kilkakrotnie na d/iesi% iu punkta hC po wy od tego punktu do ostatniegoC polo/onego 8 piBtego kr%gu l%dawiowego. Punkty polo/oi na linii rwnolege* do kr%gosupa (ry2. 9 iska si% przez trzy sekundy ka/.dy punktC P zabieg nale0y powtr/y2 t r/.y ra/y (ry2. FS <a trze i! powtr/enie! u iska siQ silnie r pi%2 sekund dziesiBty punktC te/ tr/.ykrotnie. (y2. FS (y2. FJ

<abieg I: )bszar podopatkowy i l%dawiowy

(y2. FF

(y2. FL

(y2. GH

(y2. G3. 5ianie ng

i nogi S: )bszar biodrowy


im9/AiBc siH w kier/nk/ stCp pac4enta= wyko)liiBiBi /cisk kci/ka na kci/k= terape/ta /t r0y p/nkty polo0one na linii biegn3ce4 $X 2/J obs0.ar/ kr0yVowego w kier/nk/ pasa @ryI. *(A. &acisk na kaVdy p/nkt !ai trwaI tr0y sek/ndy= a cay zabieg powtCr0.yI trzy razy @ryI. *-)*,A.
(y2. GD. Punkty shiatsu na po$ladka h tylne* z%$ i ng
gr0obieN biodrowy

wiE0ado biodrowe )piszczelowe

(y2. G>. &erw kulszowyC nerw goleniowy i tylne !i%$nie nogi

gowa boczna m. czworogowego

(y2. GF
obszar krzyVowy

m. dw/gowy /da dC kolanowy m. podeszwowy m. brz/chaty ydki gowa przy5rodkowa m. brz/chaty ydki gowa boczna m. na4d/Vszy /da @krawieckiA nerw k/lszowy m. dw/gowy /da @gowa krCtkaA m. dw/gowy /da @gowa d/gaA

m. dw/gowy /da . @gowa krCtkaA

nerw k/lszowy

m. paszczykowaty 5ciHgno ?chillesa

m. podeszwowy

(y2. GG
n. skCrny ydki przy5roakowy m. paszczkowaty tylny obszar goleniowy

kostka boczna

(y2C GI

nyo. HF. runu

(y2. GS

ko5I k i0 y0 o wa wi@=:ks0c wciHcie k/ls0owe = . p/nkt &amikoshieno nerw knls0owy 4 Bcwa s lr o n a A O ko5I k i0y0owa

<abieg 3H: Punkt ;a!ikoshiego


<abieg J: )bszar krzy0owy
Pozosta43c w takie4 same4 pozyc4i 4ak przy zabieg/ #= za pomoc3 ob/ kci/kCw= trzymanych w taki sposCb= aby ich krawHdzie siH stykay= te) rape/ta naciska trzykrotnie= przez trzy sek/ndy= kaVdy p/nkt pooVony na 5rodkowe4 linii pasa krzyVowego @ryI. (')*(A. Dest to obszar= z (y2. GL ktCrego bierze pocz3tek prostownik grzbiet/.
(y2. IH
6OMks09 $mlmwy p/nkt &amikoshiego @strona lewaA

p/nkt &im @stromi pni

Pac4ent spoczywa w takie4 same4 po0.yc4i 4/k czas poprzedniego zabieg/. Terape/ta kk;k ob/ kolanach po lewe4 stronie 4ego po5li/l P/nkt &amikoshiego pooVony 4esl / / 3cz3ce4 przedni gCrny kolec biodrowy 0 k8 krzyVow3= piHI centymetrCw od lyli gCrnego kolca biodrowego= obok wiEkn wciHcia k/lszowego @ryI. ,+A. &acisk 1$$ p &amikoshiego wykon/4e si9: 0a pomoc3= kci/kCw= przy czym prawy kci/k spoc0ywn lewym. [abieg powinien trwaI pi%2 2el i naleVy go powtCrzyI trzy razy @ryI. ,(A=

<abieg 33: Tylny obszar udowy


Terape/ta klHka na prawym kolanie obok pac4enta na wysoko5ci do/ poilkolnno' i obraca twarz w kier/nk/ /d pa *enta. Pi r p/nkt na tym obszar0e pooVony * sl na //l po5ladkowe4= bezpo5rednio poni0e* guwi s0owego @ryI. *(A. Przez obs/ar ten pr/Kl nerw k/lszowy. Terape/ta na iska len / mocno trzy razy pr0ez trzy sekundy k iul trzyma43c prawy kci/k pod lewy! k iul &astHpnie rCwnieV trzy razy pr/ey. tr/y iwk naciska kaVdy z dziesiHci/ punktw polo/a' miHdzy pierwszym punkte! a dol n kolanowym.

<abieg L: )bszar po$ladkowy


(y2. I3

Lmieszcza43c prawy kci/k na pierwszym p po5ladkowym @ryI. *(A= pooVonym obok pi szego p/nkt/ obszar/ krzyVowego= tera kadzie lewy kci/k na prawym i wykon/4e trwa43cy trzy sek/ndy. Lcisk skierowany 4 wiHkszy krHtarz. &astHpnie naciska p/nkty @ryI. *!A= pooVone na linii pochye4 biegn poprzek miH5nia po5ladkowego wielkiego @ i ,!A.

(y2. IG

,!

Pozosta43c w takie4 same4 po0.yc4i tera przes/wa siH do stCp pac4enta. Oci/kami manymi tak= aby ich krawHdzie stykay sob3= naciska trzy razy przez trzy sHk kaVdy z trzech p/nktCw pooVonych na br podkolanowe4 @ryI. *(A= pos/wa43c si zewnHtrzne4 do wewnHtrzne4 strony koni @ryI. ,,A.
(y2. II

[abieg !+W )bszar bruzdy pod) kolanowc4

&astHpnie terape/ta klHka napr0cciwko yd 4cnta. ;$r0.yma43c donie t/k. 4ak pokn0i 0L4Hci/ #!= chwyta ydkH i stos/43c tr0yscki /ciski wyciska43ce pr0es/wa siH w ilCl miH5nia br0./chatego ydki do 5ciHgna ?i Pokonanie te4 odlego5ci wymaga wyk s0e5ci/ /ciskCw= 0abieg naleVy powlNr04 ni0y @ryI. #+ i #(A.

(y2. #+

WE4F

;;:EE4

ly2. SF. 9dik na guzdek koki pi%towe*

(y2. SD

PyI. #*
(y2. IS (y2. IJ

<abieg 3D: Tylny obszar goleniowy


Pozosta43c w takie4 same4 pozyc4i 4ak przy wyVe4 opisanym zabieg/= przes/wa43c siH 4eszcze dale4 poza stopy pac4enta i /Vywa43c kci/kCw trzy) manych tak= aby ich zewnHtrze krawHdzie stykay siH z sob3= terape/ta /ciska trzykrotnie przez trzy sek/ndy osiem p/nktCw @ryI. *(A pooVonych poniVe4 dr/giego p/nkt/ na br/Udzie pod) kolanowe4 @ryI. ,#)#ZA. P/nkty te biegn3 wzd/V miH5nia trC4gowego ydki @boczna i przy5rod) kowa gowa miH5nia brz/chatego ydki i miH5nia plaszczkowategoA. PoniewaV napiHcie tych miH5ni 4est rCVne / rCVnych osCb= /cisk naleVy do) stosowaI do indywid/alne4 potrzeby pac4enta.

Terape/ta klHka obok staw/ skokowego pm Lkada43c kci/ki tak= aby ich y.cwn krawHdzie stykay siH z sob3 i oplata4i<c poi palce wokC kostki lekko /nosi stopH do gCr #-)#,A. Trzyma43c stopH w te4 po0ye4i r/chem /gniata43cym trzy p/nkty poloni g/zie ko5ci piHtowe4 obok 5ciHgna ?chillesa. kaVdego p/nkt/ powinien trwaI trzy aeki naleVy go powtCrzyI tr0y ra0y. [abieg ten i ga 5ciHgno ?chillesa.

<abieg 3F: =uz ko$ i pi%towe* (na p du0eniu $ i%gna & hi/lei

(y2. ##. P/nkty shiati/ na obszarze strona g/zeka ko5d piHtowe4

zewnHtrzna

[abieg !*W 4o zny i $rodkowy obszar ko5ci pi%towe*


Po0osta43c w takie4 same4 po0yc4i terape obniVa stopH pac4enta i kad0ie prawy kci/k pierwszym z trzech p/nktCw pooVonych boczne4 zewnHtrzne4 stronie ko5ci piHtowe4= li kci/k natomiast na pierwszym z trzech p/ri pooVonych na boczne4 wewnHtrzne4 stronie piHtowe4. Palce lewe4 doni przykrywa43 prawe4 doni na podeszwowe4 stronie 5rCdstoY co s/Vy 4ako podparcie @ryI. #"A. Lcisk wyki 4e siH 4ednocze5nie z ob/ stron= na trzy p/W @ryI. 'ZA pooVone na linii biegn3ce4 od piHtowe4 do palcCw stopy. OaVdy /cisk powiW trwaI trzy sek/ndy= a zabieg naleVy powtCF trzy razy.

PyI. '+. Lkad miH5niowy i nerwowy podetzwy @topy m i n ini9il0ykostiO;


ni 0/inac0 pal/cha kiotki

m oilwocl0.FBcy pal/cha ni pi0yw@\l0.iBcy pal/cha m. 0gin3c0 palcCw

PyI. #'. P/nkty shiats/ po bokach ko5ci piHtowe4

5rodkowy nerw podeszwowy

(y2. SL. Punkty shiatsu po boka h guzeka pi%towego

ko5I piHtowa

Dokcie odwied%io!e !a boki.

= Lkiad kci/kCw podczas terapii obszaru podeszwowego

strona wewnHtrzna

[abieg !,W )bszar podeszwy stopy


Pozosta43c w takie4 same4 pozyc4i terape/ta klHka na lewym kolanie. Cztery p/nkty /cisk/ @ryI. '!A pooVone s3 na proste4 linii biegn3ce4 przez 5rodek stopy= pocz3wszy od przerwy miHdzy podstawami dr/giego i trzeciego palca= a koNcz3c na piHcie. Lcisk wykon/4e siH za pomoc3 dwCch kci/kCw trzymanych w taki sposCb= aby ich zewnHtrzne krawHdzie stykay siH z sob3. Lcisk powinien trwaI trzy sek/ndy i naleVy go powtCrzyI trzy razy na kaVdym p/nkcie @ryI. '(A. &a koNc/ zabiegowi pod) dawany 4est /k podeszwowy= przy czym prawy kci/k zna4d/4e siH pod lewym. Lcisk powinien

"i 9 isk k iuka na kiuk 5 obszar podeszwowy PyI. '!. P/nkty shiats/ na podeszwie stopy

m i n iiiO)il0 Q gr0.hielowe Q Q /. ptnlcs0wowy mi8=:il0ykosiny m. pr0cciwstawiac0 palca pi3tego ni. 0.gin3c0 palca pii4tcgo k i Cl k i odwod0icid palca p/itcgo ni. c0worohoc0.ny podeszwowy nerw podes0wowy hoc0.ny

(y2. JG

<abieg D: )btzar po$ladkowy

Prostowanie ple w
<abieg 3: Aopatki
Terape/ta klHka na lewym kolanie na wysoko5ci opatek pac4enta= biodra /niesione po lewe4 stronie. &astHpnie terape/ta prost/4e ramiona i kadzie praw3 doN na prawe4 opatce= a lew3 doN na lewe4 opatce pac4enta. Gonie powinny przylegaI mocno do skCry. &a4pierw lew3= a potem praw3 doni3 terape/ta wykon/4e okrHVne r/chy w kier/nk/ zewnHtrznym= to znaczy praw3 doni3 zgodnie z r/chem wskazCwek zegara= a lew3 w kier/nk/ przeciwnym. [abieg naleVy powtCrzyI trzy razy na kaVde4 strome @ryI. ',A= a pCUnie4 piHI razy rCwnocze5nie na ob/ opatkach @ryI. '#A.
okr"ne m po!c one z na opatki okr"ne ru po!c one na po0la(ki

w takie4 same4 po0.yc4i 4/k popr0edmm 0.abicg/= terape/ta pr0es/wit nic= na wysoko5I bioder pac4enta i kh/l0.ic praw/= pasko na prawym po5ladk/= a lewo. na k po5ladk/ pac4enta. Okre0ny= skierowaNF zewn3trz /cisk stos/4e tak 4ak w pr0yp zabieg/ na opatkach @ryI. ',AW tr0y rnE lewym po5ladk/= tr0y ra0y na prawym po?l oraz piHI razy na ob/ po5ladkach @ryI. "!A.

PyI. ',. )kr%0ne r/chy na fopa i po5ladkach

<abieg F: 1r%gosup (wyrostki poprze zne)


OlHcz3c na kolanach terape/ta obraca l w kier/nk/ krHgos/pa pac4enta. &anl9 /nosz3c biodra i trzyma43c donie na kregos @ryI. "+A /ciska go r/chem w gCrH i w dC. G mocno przylega43 do skCry. Gziel3c odkB miHdzy gCrnymi krHgami piersiowymi a krmF lHdUwiowymi na sze5I rCwnych c0Hsci= lcr7r /ciska po dwa razy kaVdy p/nkt w rytmie mi dwa= trzy i cztery @ryI. "(A. LoVenie ra.k 0.mi siH podczas stopniowego pr0cs/wania / czasie zabieg/ w dC krHgos/pa @ryI. "*A. PyI. "-

&astawianie wyrostkCw poprzecznych krHgos/pa

PyI)"!

<abieg >: 4o zny obszar brzuszny


Por/sza43c siH do ty/ terape/ta kadzie donie po ob/ stronach bocznych okolic brz/cha tak= aby cztery palce kaVde4 doni naciskay ciao pac4enta w okolicach przepony= a kci/ki zna4) doway siH bezpo5rednio pod opatkami i przepon3. Synchroniz/43c r/chy z oddy) chaniem= na raz terape/ta /nosi donie do gCry= na dwa op/szcza @ryI. ''A. [abieg naleVy powtCrzyI rytmicznie dziesiHI razy @ryI. '" i "ZA. PyI. ''. Lciskanie w gCrH i w doJ bocznych obszarCw brz/cha
m. d/gi grzbietowy

XX3I punktw nastawiania / l//othipa i wyrostkw Xlipowy h

krHgos/p

przepona

PyI. "*

(y2. LI. ;u9wianie kr%gw

<abieg G: 1r%goship
Olee03c na lewym kolanie 0 poilmcsionymi drami= 4 a k pr0y zabieg/ - pr0.y nastawi4 wyrostkCw poprzecznych= terape/ta nasti wyrostki krHgos/pa w tych samych sze5ci/ pi tach @ryI. "(A. &aciska lew3 doni3 na krHgos palce skierowe na gowH pac4enta= a nastH4 kadzie praw3 doN na lewe4 pod k3tem "Z st8 @ryI. ",A. [ kolei 5rodkowy palec lewe4 kadzie dokadnie w p/nkcie pooVo4 bezpo5rednio pod siCdmym krHgiem szy4i Podczas /ciskania terape/ta prosi pac4ent wydychanie powietrza zgodnie z rytmem /cis Lcisk kaVdego p/nkt/ powinien trwaI sek/nt cay zabieg naleVy powtCrzyI dwa razy. PoI zabieg/ donie terape/ty przes/wa43 siH w

(y2. 3H3

(y2. LS

(y2. 3HH. 9derzanie doniB o do, Lcisk m/si byI silny i niewskazane 4est rot niepotrzebnych przerw. PyI. "' PyI. ""

<abieg I: -ty!ulowanie nerww rdzeniowy h

Po zakoNczeni/ zabieg/ *= pozosta43c w takie4 same4 pozyc4i= terpe/ta przes/wa lew3 doN na krHgos/p= bezpo5rednio poniVe4 wyrostka kol) czystego siCdmego krHg/ szy4nego= palce 4e4 kier/4e na gowH pac4enta= a praw3 doN kadzie na lewe4 doni. Palce prawe4 doni rCwnieV skierowane s3 na gowH pac4enta. Terape/ta /derza energicznie obiema doNmi cay odcinek krHgos/pa do ko5ci kr0y0owe4 @ryI. !ZZ)!Z+A.

(y2. 3H>

its/ na pac4encie spoczywa43cym w pozyc4i na wz


ryny dolne
l: Przedni obszar udowy
K p > / 0 y w a na wznak z gow3 na r= i / > 4 ;i ma wyprostowane= ramiona lir /0 d l i i 0 ciaa. obszar pachwinowy . Terape/ta klHczy na ;!.!!!!!) i 0 /niesionymi biodrami po . 1 $ $ $ ) pac4enta= twarz3 w kier/nk/ /d. k / i i k a prawe4 doni naciska lekko @ 1 i l m m y pac4enta ) p/nkt pooVony B1?)clmFB gCrn3 krawHdzi3 ko5ci i .! ko5ciJA onow3 @ryI. !Z(A. Op/szek 6kt/.>w.my 4est lekko na zewn3trz= po l 7n) i. AKM prawe4 stronie. ^ewa doN lekko 6i ni0s0F B cze5I przedniego obszar/ D72 28 i 0 pnnad kolanem @ryI. !Z-A. &acisk hi! ii)st pionowo k/ pachwinie.
boc0ny obs0ar ydkowy

(y2. 3HD. Punkty shiatsu na przednie* powierz hni nogi


nr0.ttliii >Ciiiy kolce bioiliowy

(y2. 3HF

*>

k/lir biodrowy pimlni gCrny t/. po5ladkowy 5iaini

PyI= !Z*. Lkad miH5ni koNczyny dolne4 @przCdA

ni. n a p i n a4 3c y powieU szerok3 in. prosty /da hoc9./a gowa ni. czworogo) /da
wiezado biodrowo)p iszczH $owH

m. biodrowy m. lHdUwiowo)) /dowy d/Vy m. onowy

PyI. !Z,. &erw /dowy= wspClny nerw strzakowy i /kad miHsni koNczyny dolne4 @przCdA
m. na4d/Vszy /da @krawieckiA nerw /dowy n. zasonowy m. zasaniacz zewnHtrzny m. onowy m. przywodz3cy m. przywodz3cy gowa przy5rodk m. czworogowego m. sm/ky gowa po5rednia m. czworogowe= n. strzakowy gHboki m. piszczelowy przedni m. prostownik palcCw d/gi m. prostownik pal/cha d/gi m. strzakowy trzeci kostka przy5rodkowa i polbloniasty in pCl5ciegnisty

m. przywodz3cy d/gi m. krawiecki ) R m. sm/ky gowa przy5rodkowa m. czworogowego

rzepka wiezado rzepkowe m. brz/chaty @boczna gowaA ni. strzakowy d/gi in. piszczelowy przedni ni. strzakowy krCtki m. prostownik palcCw d/gi ni. prostownik pal/cha d/gi m. przywodz3cy d/gi m. brz/chaty ydki @5rodkowa gowaA m. prosty /da m. paszczkowaty gowa boczna m. czworogowego wspClny nerw strzakowy nerw strzakowy powierzchowny m. strzakowy d/gi m. strzakowy krCtki kostka boczna

(y2. 3HS 1C go praw3 doni3 przez piHI powtarza trzykrotnie. &astHpnie nacis ka kci/kami= prawy pod 7K ino dziesiHI p/nktCw pokazanych !Z(= zaczyna43c od obszar/ bezpo5rednio pod przednim cm biodrowym i kier/43c siH k/ pooVonem/ t/V nad stawem &acisk na kaVdy p/nkt powinien 7 i 0 < sek/ndy= a cay zabieg naleVy 0 s > !!0y razy @ryI. !Z# i !Z'A.

(y2. 3HJ

<abieg >: Wrodkowy obszar udowy


Terape/ta pozosta4e w takie4 same4 po0yc4i Bi przy poprzednim zabieg/. Pac4cnl otlwoil prawe kolano na zewn3trz= a praw3 stopy pr0 ci3ga do 5ciHgna ?chillesa lewe4 koNc0yny @ry !!ZA. [a pomoc3 kci/kCw /oVonych w la sposCb= Ve prawy zna4d/4e siH pod lewyi terape/ta naciska kole4no ws/.yslk p/nkty pokazane na r ys / n k / $ $ $ = 4MC4 na43I od p/nkt/ pooVonego b /pnbr dn (y2. 33H. 9o0enie ko, zyny pa *enta pod zas zabiegu na $rodkowy! obszarze udowy!

(y2. 3HL. 5i%$nie $rodkowego obszaru udowego


m. biodrowy , )d0wiowo)/dowy kolec biodrowy przedni gCrny

PyI. lll.Pimktyshiats/na5rodkowyi obszarze /dowym

wiezado pachwinowe m. prosty /da m. krawiecki gowa przy) 5rodkowa m. czworo) gowego rzepka

ni. krawiecki trC4k3t /dci

m. przywo) dz3cy d/gi

grupa !i%$ni przywodzB y h

rapk

(y2. 33>

pod ko$ iBC onowi) i ko,yyit na pooVonym nad stawem kolanowym w ecntl c0y5ci 5rodkowego obs0.ar/ nilowego= kaVdego p/nkt/ powinien trwaI tr0y sel [abieg naleVy powtCrzyI tr0y ra0y @ryI. !!+)!Y

" @@ Punkty ihiatou na boo!y! obszarze udowy!


&" IMMKliiA++

(y2C 33S

p/nkt &/mikoshiego

(y2. 33G. 5i%$nie ko, zyny dolne* (zboku)


kolec biodrowy przedni gCrny m. posladkc 5redni m. posiad wiel ielki ni. napina43cy powiHU szerok3 m. prosty /da wiHV3 do biodrowo) )piszczelowe gowa boczna m. czworogowego; m. dw/go9 /da krHtz nerw k/lszowy

(y2. 33D

(y2. 33J

(y2. 33F

m. piszczelowy przedni

m. pCboniz gCwka koB strzakowe m. brz/cha ydki @5roc gowaA m. brzi/ ydki @bc gowaA m. strza d/gi 5ciHgno

D: 4o zny obszar udowy


Kp7 0ywFt 0 wyprostowanymi nogami. @& kl9c0.y obok /d pac4enta. [aledwie op/s0karni kci/kCw naciska kole4no Btf6y ck/ndy p/nkty pooVone wzd/V kt ;0ncgo obs0.ar/ /dowego= pocz3wszy iklu pooVonego bezpo5rednio pod kts1ar0.cm= koNcz3c na p/nkcie n nad stawem kolanowym. [abieg Bpi2wiCr0.yI tr0y ra0y @ryI. !!# i !!'A. (y2. 33L

m. prostownik palcCw d/gi m. strzakowy krCtki m. strzakowy trzeci

3F: )bszar rzepki


w takie* sa!e* po/y *i *ak pr/y r! /abieguC le / obra a*B si8R twar/B pa *entaC terapeuta klad/ie k iuki i luki sposbC aby obe*!oway rzepk% lit)C 1 iuki /na*du*B si% na y* wn .tr/n *

.t
wewnHtrzne4. &a4pierw lewym kci/kiem lera) pe/ta /ciska pr0e0 dwie sek/ndy ws0ystkic t r0y p/nkty poniVe4 staw/ @ryI. !+ZA= pos/wa43c siH od zewnHtrzne4 strony kolana k/ 4ego stronie wewnHtrzne4. &astHpnie prawym kci/kiem /ciska w ten sam sposCb trzy p/nkty pooVone pod kolanem @ryI. !+ZA. [mienia43c kci/ki= lewy na prawy i prawy na lewy= zabieg naleVy powtCrzyI trzy razy.

(y2. 3>H. Punkty shiatsu na obszarze rzepki


PyI. !+!
obszar rzepki (y2. 3>> (y2. 3>G (y2. 3>S

boczny obszar ydkowy

<abieg G: 4o zny obszar ydkowy


OlHcz3c terape/ta przes/wa siH w ki8 bocznego obszar/ ydkowego. Pierwszy shiats/ na tym obszarze pooVony 48 trzech centymetrCw po przek3tne4 od to5ci ko5ci piszczelowe4 i pod bocznym k ko5ci piszczelowe4 @ryI. !+(A. W tym nerw strzakowy wspClny op/szcza dCF kolanowy i rozgaHzia siH na powierzci i gHboki nerw strzakowy. Lcisk wywo/4e silny bCl= poniewaV przyciska nerw strzakowy do ko5ci ko5ci pisz Terape/ta kadzie prawy kci/k na lewym a pozostae palce oplata wokC we czH5ci nogi dla podtrzymania i /ciska sz tCw pooVonych na linii biegn3ce4 z t przez 5rodek bo znego obszar/ ydko; boczne4 z%$ i ko$ i pis0.c0.elowe4 @ryI. 1a0dy u isk powinien trwa2 tr/.y sekundyC nale0y powirsy2 ir/.y rn/y.

l' )btzar step/


kl92 09 l war03 do 5rCdstopia pac4enta. ni"i" palce stCp lew3 doni3= ri doni /ciska trzy p/nkty 9 kostk3 boczn3 a przy5rodkow3 l D/sk kaVdego p/nkt/ powinien wkuiuly. 0abieg naleVy powtCrzyI i punkty shiatsu na obszara h pal w i grzbietu stopy

(V 3>3

gCwka ko5ci strzakowe4 nerw strzakowy wspClny kykieI boczny piszczeli g/zowato5I piszczeli gHboki nerw strzakowy

(y2. 3>D. Punkty shiatsu

T mm. miedzykostne grzebietowe m. zginacz pal/cha d/gi

(y2. 3>L

K0T l

!. pis/ / lowy przedni

i i !#. jwiczenie kortki

<abieg S: )bszar grzbietu stopy


Podtrzym/43c palce pac4enta lew3 doni3 te) rape/ta /ciska p/nkty /oVone w czterech rCwnolegych rzHdach= po cztery w kaVdym= od cz/bkCw palcCw do staw/ skokowego @ryI. !(!A. [aczyna43c od p/nkt/ l= pooVonego miHdzy d/Vym palcem stopy a 4e4 dr/gim palcem= te) rape/ta /ciska przez trzy sek/ndy kaVdy z czterech p/nktCw w rzHdzie. &astHpnie prze) s/wa43c siH do podstawy dr/giego rzHd/ kon) tyn//4e masaV w taki sam sposCb na wszystkich szesnast/ p/nktach @ryI. !(+ i !((A
obs0ar palcowy

[abieg "W jwiczenie palcCw stopy


44
PL1;

w stione l/ 2l.2p9

obszar grzbietowy

odchylenie w stronH piHty

Ti0ymFiBFBi) kostkH pac4enta prawR" dlonui i miiAFBc palce lewe4 stopy terape/la od hyli w k i e r / n k / gr0biet/ stopy i w ki erunk u @ryI. !(# !-ZA. @<9k9.enic n al e0 y wykoii s0ybko i rytmie0nie.

PyI. !(!. P/nkty shiats/ na obszarze grzbiet/ i palcCw stopy

PyI. !(+

PyI. !(( [abieg 'W )bszar palcCw stopy


OlHcz3c zwrCcony twarz3 do kostki pac4e rape/ta podtrzym/4e kostkH praw3 lewym kci/kiem i palcem wskaz/43cym 4e /cisk. P/nkty= po trzy na 4ednym pooVone s3 na bliVszym i dalszym [aczyna43c od pal/cha terape/ta /ciska kaVdego palca stopy kci/kiem= a spCd wskaz/43cym= przez dwie sek/ndy kaVdy dopCki nie wykona /cisk/ na wszystkich t/ p/nktach @ryI. !(-)!(,A. Pod koniec /ciskania kaVdego p/nkt/ terape/ta prost/4e palce.

(y2. 3FH

3F3. )d hylanie w kierunku stopy (y2. 3F>

PyI. !(-

(y2. 3DL
PyI. !(*

[abieg !ZW Prostowanie stopy


Lmieszcza43c lew3 doN na kle.bic pni i odwod03c lewy okieI w bok tcrnpc/la i stopH w kier/nk/ 5rCdstopia @ryI. !-! i Wyslarc0a 4edno powtCr0.cnic.

77

<abieg 33: Prostowanie ko, zyny dolne*


Ol/cz3c zwrCcony twarz3 do stCp pac4enta= trzyma43c lewe kolano pod 4ego praw3 stop3= terape/ta zaciska obie donie na stawie skokowym t/V nad piHt3 i /nosi 43 okoo dw/dziest/ centymetrCw nad podogH. &astHpnie lekko odchyla43c siH do ty/ prost/4e przez piHI sek/nd koNczynH pac4enta @ryI. !-()!-*A. Potem /walnia 43 i powraca do pozyc4i wy45ciowe4= kad3c stopH pac4enta na podoV/.

3FS. ;erw pro!ieniowy i !i%$nie ra!ienia (ty)


m. trC4gowy ramienia nerw promieniowy
m. trC4gowy ramienia @boczna gowaA

(y2. 3FD. Prostowanie ko, zyny dolne*


ni It'k8iowy

nerw pachowy m. trC4gowy ramienia m. ramienno)) promieniowy m. prostownik nad) garstka promienio) wy krCtki m. odwracacz przedramienia m. odwodziciel kci/ka d/gi m. prostownik kci/ka d/gi ) m. prostownik kci/ka krCtki powierzchniowa ga3U tHtnicy Tomieniowe4 \\ \ miHdzykostny Y <n nerw doniowy m. zginacz palcCw gHboki

l2i7M;iM<< nik nad) lomienowy K = ;i


&$ ptos toWni O

w wspClny ni piostownik
1ik $ O/ l ) 6 $O<<;X

(a!iona
<abieg 3: )bszar pa hy
(y2. 3FG rylcowatym ko5ci promieniowe4 a zgiN Pac4ent prost/4e lewe ramiH w bok i zwraca d/gim pal/cha l/b miHdzy zginaczem p doN do gCry. Terape/ta klHka na kolanach= niowym nadgarstka a miH5niem ramie twarz3 do lewego ramienia pac4enta= w )promieniowym @ryI. !-,A. &astHpnie kl pozyc4i skierowane4 bardzie4 do okolic pachy z3czone palceW wskaz/43cy= 5rodkowy i ser niV doni. Terape/ta wycz/wa tHtnicH prawe4 doni na tym obszarze @ryI. !*Z i !*! promieniow3= ktCra przebiega przez nad) odnalezieni/ tHtna pozostawia na nim garstek w kier/nk/ kci/ka miHdzy wyrostkiem (y2. 3FI. T%tni a pa howa i pro!ieniowa
tHtnica pachowa m. naramienny m. kr/czo)) ramienny m. dw/gowy ramienia

m. przeciwstawiacz kci/ka m. odwodz3cy kci/ka krCtki m. zginacz kci/ka krCtki

tHtnica 5ciHgno miH5nia promieniowa ramienno)promieniowe wyrostek rylcowaty promieniowe4

m. trC4gowy ramienia obszar pa howy (pierwszy punkt $rodkowego obszaru ra!ienia) -/9d-rWNN P7nkt dotykowyJ l lnic romi

pwmESLcgo k y P 7;

nawrotny czworoboczny

mm. glistowate @pierwszy i dr/giA

(y2. 3FJ. ;erw $rodkowy i ukad !i%$niowy ra!ienia (przd) (y2. 3FL. &e rw ok
m. kr/c0.o)ramienny nerw miH5niowo) )skCrny > ni. dw/gowy ramie nia @krotka gowaA m. dw/gowy ramie) 4 ni3 @d/ga gfowaA m. ramienny nerw

m. przywodzicieJ kci/ka m. zginacz kci/ka krCtki mm. mietl0ykostnc doniowe

io wy i uk ad !t / ita ra !i eni a (pr zc F


,'

m. nawrotny oby JQ m. zginacz nadgarstka promieniow y m. doniowy d/gi ) m. zg in ac z kc i/ ka d /g i ) m. zginacz palcCw powierzcho wny m.

(y2. @-). ?y zuwanie t%tni y pro!ieniowe*


wyrostek rylcowaty ko5ci promieniowe4

Punkty ihlatu na $rodkowy! obtzara ra!ieniowy!

(y2. 3GI

33SC Punkty shiatsu i !i%$nie $rd ra!ienia

<abieg >: )bszar $rodkowy ra!ienia


$ls !aley %lokali%owaE tr%e,a 8alca,i.

(y2. 3G>. ?y zuwanie t%tni y pa howe*


m. ramienno)) promieniowy

Terape/ta przy4m/4e za pierws0y p/nki 0ab p/nkt pooVony na obs0ar0c pachowym= naI go przez trzy sek/ndy lewym i prawym kci/k 4ednocze5nie= a nastHpnie /ciska lak0ie pr/o/ sek/ndy kaVdy 0 s0e5ci/ p/nk @Cw polo/ony l linii biegn3ce4 od do/ okciowego do ok iu ( !**A. Lcisk powinien byI wykonany w

nadgarstka sPosCb2 abX lekko 22piM2l 66Cr7 W k LW L promieniowy m. okcia @ryI. !*,A. doniowy d/gi m. zeinacz nad) garstka okciowy

[abieg (W M ok iowy
Przes/wa43c ramiH pac4enta= klre p).KyE wyprostowane= w bok= pod kBte! okoo Fd i ni w stos/nk/ do ciaa= terape/ta kl%ka kolanach tak= aby doN pac4enta /na*dowali miHdzy 4ego kolanami= i /nosi swo4e bio Oci/kami= ktCrych zewne.tr0ne krawed0.ie /l y siH lekko= naciska prze0 t r0y sek/ndy ka/i trzech p/nktCw @ryI. !*#A pooVonych na przebiega43ce4 od zewnHtrzne4 @ponad !a palcemA do wewnHtrzne4 @ponad kci/kiemA Eli do/ okciowego pac4enta @ryI. !*' !,!A.
(y2. 3GL. 9 isk na do! ok iowy

:cisk le#ego kciuka na ttnic pacho#! #str ymu&e puls # ttnicy promienio#e&.

doN i lewym kci/kiem /ciska @w kier/nk/ obszar/ nadopatkowegoA okolice pachy @ryI. !*+ i !*(A. &astHpnie terape/ta /ciska tHtnicH pachow3= ktCra przechodzi przez obszar pachy i przez chwilH wstrzym/4e p/ls w tHtnicy promieniowe4. Po stwierdzeni/= Ve wstrzymanie nast3pio= zde4m/4e doN z ramienia pac4enta i zastHp/4e lewy kci/k @w okolicach pachy pac) 4entaA prawym kci/kiem= a kad3c lewy kci/k na prawym kci/k/ naciska mocno to mie4sce w kier/nk/ obszar/ nadopatkowego. Potem lekko 0mnie4sza nacisk i kontyn//4e zabieg poci3ga43c palce w kier/nk/ okcia. Lcisk na kaVdy p/nkt powinien trwaI piHI sek/nd= a cay 0abicg naleVy

(y2. 3IH

"5C 9dlk na bru/d% !i%dzy !i%$nie! nara!ienny!

(y2. 3IG

(y2. 3I>

<abieg F: Wrodkowy obszar przedra!ienia


Terape/ta pozosta4e w takie4 same4 poW podczas zabieg/ opisanego poprzednio= shiats/ na 5rodkowe4 czH5ci przedr3Y pooVone s3 w trzech rCwnolegych rzHdF osiem w kaVdym. Pierwsze p/nkty w ki rzHdzie stanowi3 trzy p/nkty /oVone p t/V pod trzema p/nktami do/ okciowe !*#A. Oad3c 4eden kci/k na dr/gim= ten /ciska przez trzy sek/ndy kaVdy p/ri !,+A. Lcisk naleVy wykonywaI poci3ga43c skCrH w kier/nk/ nadgarstka.

(y2. 3II. Punkty shi!ttu ni bo zny! obszarze ra!kniV


ni nalaniu

! ra!to
.i //y0l .ii.icm. m. dw/gowy ramienia

(y2. 3ID. Punkty shiatsu na bruadzie !i%$nia dwugowego

<abieg G: 4ruzda !iedzy !i nara!ienny! a piersiB


Pac4ent spoczywa w takie4 same4 pozyc4i 4 powyVszym zabieg/= 4edno ramiH wyci pod k3tem -* stopni w stos/nk/ do cia skierowana do do/. Przes/wa43c siH do w ktCre4 twarz zwrCcona 4est do pac4en pe/ta klHka na obydw/ kolanach i /nosi Oad3c prawy kci/k na pierwszym br/zdy naramienno)piersiowe4= obok o @ryI. !,(A= terape/ta obe4m/4e pozost cami ramiH pac4enta dla podparcia= kadzie lewy kci/k na prawym= za5 cztery palce na okolicy pachy pac4enta= dwa p/nkty na br/zd0ie pooVone s3 sJ dC od tego pierwszegoC obok obC4 ostatniegoC k lory zna*du*e si . w (ryb 3I3). 9dlk na kn/8Q ni!9t

obo4czyk

!. ra!ienno77 pro!ieniowy

! lokdi

m. naramienny

[abieg I: 4o zny o
Terapeuta kl%ka naprze iwko przedni! pa *enta. 1 iuka!iC ktry h zewn/ti kraw%dzie zaledwie si% dotyka*BC u iikt X punktw poo0ony h na bo zne* z ra!ienia (ry2. 3II)C na linii biegnB e* !i%$nia dwugowego przez tr*gowy wyrostka lok iowego. 9 isk powinien @r

ni. piersiowy wiHkszy

<abieg S: 4o zny obszar przedra!ienia


Terape/ta pr0y4m/4e po0.yc49 obok ramienia pac4enta= /nosi 4ego doN i kadzie 43 na swoim lewym kolanie. OlHczy na ob/ kolanach i /nosi biodra. Pierwszych osiem p/nktCw boczne4 czH5ci przedramienia zna4d/4e siH na wspClnym prostownik/ palcCw @ryI. !,"A. Odchylenie 5rodkowego palca powod/4e gwatowny r/ch tego miH5nia. Silny /cisk na to mie4sce powod/4e ostry bCl z powod/ bezpo5redniego nacisk/ nerw/ promieniowego na ko5I promieniow3. Prawym kci/kiem pod spodem i lewym na wierzch/ terape/ta /ciska pierwszy p/nkt= a nastHpnie pozostae p/nkty pooVone na linii biegn3ce4 w dC od tego p/nkt/ do nadgarstka @ryI. !#Z i !#!A. OaVdy /cisk powinien trwaI piHI sek/nd. [abieg naleVy powtCrzyI trzy razy. (y2. 3SH

(y2. 3IL. Punkty ahktiu na bo zny! obtzane pra/tdra!i nia


gHboki nerw promieniowy in. prostown nadgarstka okciowy m. prostown palcCw wspC

doN pac4enta swo43 lew3 doni3= a praw kci/kiem /ciska p / nk t y w r0edach n/9 bliVs0ymi palic0.kami a palcem 5rodkCw serdecznym i maym @ryI. !#-A. Lcisk ka0d p/nkt/ powinien trwaI tr0y sek/ndy.

<abieg L: )bszar grzbietowy pal w


9*!u*B do, pa *enta !iedzy k iukie! a " e! wskazu*B y! swo*B prawB doniB t rap u iska k iukC wskazu*B y i $rodkowy pal e " *entaC za zyna*B od punktw le0B y h u p stawy pal w i przesuwa*B si% w d pr/. / l punkty k iuka i ztery punkty po/.ostal dw h pal w zna*du*B e si% po stroni gr/l towe*C a nast%pnie u iska punkty po praw lewe* stronie pal w (ry2. 3SG). 1a/iy u8 powinien trwa2 dwie sekundyC /.abi g nit k P&! pal u terapeuta ko, /y prottlu*# ") \;\ po iBga*B (ry2. 3SI 3SJ). Po wykonaniu VVbi na pal u $rodkowy! lerup ula pn515l < pa *enta w swo*B praw] do, i pal e lewy! k iukie! i pal o!

m. prostownik kci/ka d/gi m. prostownik kci/ka krCtki

(y2. 3S>. Punkty shiatsu na grzbie ie doni

<abieg J: )bszar grzbietu doni


m. grzbietowe miHdzykostne

Pozosta*B w takie* sa!e* pozy *i powy0szy! zabieguC terapeuta u*!u*e pa *enta w swo*B prawB i lewy! k iu punkty poo0one w rz%da hC po trzy w ni hC !i%dzy bli0szy! pali zkie! k i e! wskazu*B y! oraz pal e! wsk pal e! $rodkowy! (ry2. 3S>). 9 isk punktu powinien (rwa2 trzy sekundy. zttry PikV lewe* doni terapeuty obe

strona gr/.bi towa

(y2. 3SS

(y2. 3J>

(y2 33D

08 k li!ka,i, tera8e$ta !adal 8ac-e!ta, odchyla t$'w ra,i( 8ac-e!ta.

3JG. Prostowanie r%ki

(y2. 3JH. Punkty shiatsu na doni

[abieg !ZW Mo,


Pozosta43c w takie4 same4 pozyc4i 4ak przy wcze5nie4 opisanym zabieg/= terape/ta odwraca doN pac4enta. Oad3c kci/ki na 4ego doni obe4) m/4e rHkH pac4enta pozostaymi palcami= dla podparcia. P/nkty /ciskania pooVone s3 na kor) p/sie doni= na 5rodk/ doni i / podstawy palca 5rodkowego @ryI. !'ZA. Oci/kami trzymanymi w taki sposCb= aby ich zewnHtrzne krawHdzie lekko siH stykay= terape/ta /ciska wszystkie p/nkty @ryI. !'!)!'(A= po trzy sek/ndy powtarza43c zabieg trzy razy. &asi kadzie na dr/gim= 5rodkowym= p/nkcie kci/k lewy /mieszczony pod pr3 wykon/4e silny /cisk= ktCry powinien piHI sek/nd= 0abieg @ryI. !'-A powtCrzyI tr/y ra/y. Odchyla43c siH do terapeuta pro!u*e ramiH pac4enta @ryI. 3JI).

(y2. 3JS

(y2. 3JJ

Trzyma43c doN pac4enta w taki sam sposCb 4ak pod koniec poprzedniego zabieg/= terape/ta wsta4e i przechodzi za gowH pac4enta= ponad 4ego ramionami @ryI. !'# i !''A. Obe4m/43c rHkH pac4enta i prost/43c 43= obniVa 43 aV do /tworzenia k3ta -* stopni wzglHdem podogi. Trzyma43c nadgarstek pac4enta w prawe4 doni /derza trzy razy lew3 doni3 4ego przedramiH na obszarze wokC pachy @ryI. !'" i !"ZA. Chwyta43c ponownie obiema doNmi nadgarstek= obniVa ramiH= nadal wyprostowane= i powoli kadzie 4e na podogH. Po pooVeni/ ramiH powinno spoczywaI blisko /cha i tworzyI k3t !'Z stopni wzglHdem ciaa @ryI. !"!A. Pozl/Unia43c ramiH terape/ta wolno podnosi 4e do pozyc4i pionowe4 i ponownie op/szcza. &astHpnie= znow/ rozl/Unia43c= pozwala m/ lekko /pa5I w przCd @ryI. !"+)!"*A. [abieg ten koNczy terapiH dla pac4enta spoczywa43cego w pozyc4i na plecach dla p/nk) tCw pooVonych na lewe4 koNczynie dolne4 i gCrne4. Taki sam y.abieg moVna wykonaI na

<abieg 33: Prostowanie ra!ienia

(y2. 3LI. 5i%$nie gowy


miHsieN czoowy czepiec

=owa
[abieg !W ^inia 5rodkowa
Terape/ta przes/wa siH do po0.yc4i 0a gow3 4enta i klHka na ob/ kolanach. Gobrze pooVyI na gowie pac4enta na czas zabieg/ ki rHcznik l/b inny materia. Oci/kami manymi w taki sposCb= Ve prawy zna4d/4e lewym= terape/ta przez trzy sek/ndy n kaVdy z sze5ci/ p/nktCw pooVonych na biegn3ce4 od linii wosCw do 5rodkowe4 cz/bka gowy @ryI. !"#A. [abieg @ryI. !" naleVy powtCrzyI trzy razy.

e5 Punkty thiitw naikronia h

<abieg >: )bszar skroniowy


= miHsieN potyliczny

(y2. 3LS. -ze$2 punktw shiatsu na linii $rodkowe*


linia wosCw na czole

(y2. 3LJ

Terape/ta kadzie lekko swo43 praw3 dl prawe4 skroni pac4enta dla podtrzy P/nkty shiats/ dla lewe4 skroni /oVone sze5ci/ rzHdach biegn3cych na lewo od p/nktCw pooVonych na 5rodkowe4 linii +Z!A. Pierwszy p/nkt zabieg/ na obszF niowym to ostani p/nkt na linii 5rodko;

pomoc3 lewego kci/ka terapeuta u iskV t tkie p/nkty polo0one w r/Q8lK h (r*/ik kaVdy z nich pr0e0= (t4y n ku!ry ;5 /mieszcza43c lewFB doN $$ l `Qt* tkroli wy 4e te same c0ynno5ci mi s/ ktu r&/il/t P pul pooVonych na prawe4 skroniC

[abieg (W ^inia $rodkowa i otat/ skroniowy

linia 5rodkowa

cz/bek gowy

(y2. 3LL

[achodz3cymi na siebie kci/kami= prawy pod lewym= terape/ta /ciska 4ednokrotnie p/nkt na linii 5rodkowe4= 0ac0.ymi4a.c i\ wosCw i przes/wa43c siH w kier/nk/ c gowy. [ kolei kci/kami /oVonymi w sposCb= aby ich zewnHtrzne krawHd0.ie it siH= zaczyna43c od ostatniego p/nkt/ c gowy na linii 5rodkowe4 4cdnoc0eonic i p/nkty pooVone w prawym i lewym r skroniowym. Pos/wa43c siH w kier/nki wosCw na czole terape/ta kontyn//4e + dopCki nie naci5nie wszystkich p/r po5wiHca43c dwie sek/ndy na kaVdy. &7n zachodz3cymi na siebie kci/kami powra pierwszego p/nkt/ linii 5rodkowe4 i linii w na czole i naciska kaVdy p/nkt= leci piHciosek/ndowym /ciskiem na ost p/nkcie cz/bka gowy pooVonym na linii kowc4.

Twarz
<abieg 3: )bszar zoowy i nosowy
Pozosta43c w takie4 same4 pozyc4i 4ak przy poprzednio opisanym zabieg/= ale /nosz3c biodra terape/ta /ciska kci/kami przez trzy sek/ndy kaVdy z trzech p/nktCw pooVonych wzd/V 5rodkowe4 inii twarzy= od p/nkt/ miHdzy /kami brwiowymi do p/nktCw na linii wosCw @ryI. +Z,A. [abieg naleVy powtCrzyI trzy razy @ryI. +Z")+!!A. ObniVa43c swo4e bio) dra= zachodz3cymi na siebie palcem wskaz/43) cym i 5rodkowym kaVde4 doni terape/ta rCwnocze5nie /ciska po kolei p/nkty po ob/ stronach nosa= pooVone w rzHdach biegn3cych od podstawy nosa do nozdrzy. OaVdy /cisk powinien trwaI trzy sek/ndy. Wystarczy 4ed) nokrotny /cisk na kaVdy p/nkt @ryI. +!+)+!-A.
(y2. >HS. 5i%$nie !hn zne

(y2. >HI. Punkty ihia/ru 5

zoowy! i notowy!

=o(c as a%iegu terapeuta musi u#a"a>7 a%y uciska> %e po0re(nio no (r y i nie atka> noso#ego.

czepiec 5ciHgnisty m. czoowy m. pod/Vny nosa

m. marszcz3cy brwi

m. okrHVny oka m. 4arzmowy wiHkszy m. 4arzmowy may m. dUwigacz k3ta /st m. marszcz3cy brwi m. pod/Vny nosa m. nosowy ni. dUwigacz wargi gCrne4 ni. dUwigacz k3ta /st
m. okrHVny /st

(y2. >HJ. 5i%$nie !i!i zne i rozkad nerww twarzowy h


m. czoowy

>33

m. nosowy

m. dUwigacz wargi gCrne4 m. Vwacz m. 5miechowy m. obniVa43cy k3t /st m. obniVa43cy doln3 wargH m. brCdkowy

m. 4arzmowy wiHlcszy

m. brCdkowy !. opus/. /a*B y warg% dolni)

ni. 5mieci/

ni. s/eroki

PyI. +!,

PyI. +!'. P/nkty shiats/ na obszarze 4arzmowym i skroniowym

(y2C f>D

PyI. ++-

+!*. P/nkty shiats/ na skroniach

0abieg/ na lewym obs0ar0e oc0nym i niowym terape/ta 0mienia donie i po zabieg w taki sam sposCb na prawym o ocznym i skroniowym.

<abieg >: )bszar *arz!owyC o zny i skroniowy


W takie4 same4 pozyc4i 4ak przy poprzednim zabieg/= za pomoc3 palcCw wskaz/43cych= 5rodkowych i serdecznych ob/ doni terape/ta /ciska 4ednocze5nie dwa rzHdy p/nktCw= po trzy w kaVdym= pooVone po bokach twarzy= obok niVsze4 krawHdzi ko5ci 4arzmowe4 @ryI. +!'A= po5wiHca43c trzy sek/ndy na kaVdy p/nkt. &aciska 4e w lekkim odchyleni/

w swo43 stronH @ryI. +!*)+!#A. habi wykon/4e tylko 4eden raz.

&astHpnie lewym kci/kiem nacis p/nkty pooVone na linii biegn3ce4 od nego k3cika prawego oka pr0e0 praw3 kier/nk/ /cha @ryI. ++*A. Lcisk na kazi powinien trwaI t r0y sek/ndy. Taki zabiegY wykonaI rt @9lko icden m0. PO #ni7w

!12

<abieg D: 9 isk doniB na gaiki o zne


Terape/ta 5ci3ga razem op/szki palcCw i kad0ie donie na 5rodk/ twarzy pac4enta. &astHpnie lekko naciska gaki oczne rCwnocze5nie por/sza43c obiema doNmi przez dziesiHI sek/nd @ryI. ++'A. Przed zabiegiem terape/ta powinien przykryI oczy pac4enta czystym rHcznikiem l/b kawakiem materia/.

1latka piersiowa
<abieg 3: )bszar !i%dzy0ebrowy
Pozosta43c w takie4 same4 pozyc4i 4ak przy zabieg/ twarzy= terape/ta kadzie praw3 doN z wyprostowanym kci/kiem na klatce piersiowe4 pac4enta obok ramienia= dla podtrzymania. ^ewym kci/kiem /ciska miH5nie miHdzyVebrowe @wewnHtrzne i zewnHtrzneA. P/nkty .wykorzysty) wane podczas tego zabieg/ pooVone s3 miHdzy Vebrami w sze5ci/ rzHdach= zaczyna43c od mostka i przes/wa43c siH na zewn3trz boki @ryI. ++"A. Lcisk wykon/4e siH l kci/kiem przez dwie sek/ndy na kaVdy p zabieg naleVy powtCrzyI 4eden raz +(Z)+(+A. &astHpnie kad3c lew3 doN p klatki piersiowe4= dla podtrzymani pomoc3 prawego kci/ka terape/ta roz zabieg na miH5niach miHdzyVebrowy prawe4 stronie.

(y2. >D3

<abieg >: )kr%0ny u isk doniB na obszar !ostkowy i piersio!


Pozosta43c w takie4 same4 po0yc4i 4ak /przednim zabieg/= z3czonymi kci/kami pe/ta /ciska przez tr0y sek/ndy ka0dy 0= p p/nktCw pooVonych na linii bicgniBcc4 od n ka wzd/V 4ego trzon/ @ryI. ++"A. 04itycg ni powtCrzyI trzy razy @ryI. +.!( i + 1A= L7EfJ moVe byI ani zbyt silny= ani te0= 0.byt f6KJ@8 i nie wolno /ciskaI bc0poirednio nt l mostka. PyI. +(-

(y2. >>L. Punkty shiatsu na obszarze !i%dzy0ebrowy!


rHko4e5I mostka

(y2. >D> <abieg na obszarze ptoniowy!

wyrostek micczykowaty

miH5nie miHd 0cwnHtr0ne

!i%$nie !/day

(y2. +(*. )kr%0ny /citk na obazar piersiowy

&astHpnie 4ednoc0citiiic obiema doNmi ter ta /ciska r/chem okr90nym @d0.icsicI ohs0ar piersiowy pacicnta @k hit kg pier w kier/nk/ na zewna.tr0 @ryI. +(*A. Pod powraca43c doNmi na wy0s0y obszar pi8 i trzyma43c 4e 5ci5le przy ciele pac4enta= ta /derza nimi 4ednocze5nie w dC przez piersiowy i prosi pac4enta o wydychanie trza przy kaVdym takim r/ch/ @ryI. +(8 [abieg naleVy powtCrzyI dwa razy. &a donie terape/ty powraca43 na wyVszy piersiowy i zwalnia43 /cisk.

(y2. >DL. ;arzBdy brzu ha

w9tro(a

PyI. +(,. Lcisk w doJ na obszar pienie


9era8e$ta $ciska okr(!y, r$che, w kier$!k$, kt'ry 8oka%$-N str%aki.

!
pMM
PyI. +-Z. 1iH5nie brz/cha

0oiiidck 5lcd0iona tr0./stka

okrH0nica popr0cc0na

okrE0nica 4d i io k i E / kIitnica 97>7tt;k robac0kowy okr90nica csow/ln prosltika

PyI. +(#

in. popr0cc0ny br0/clm B o8tly br0/eha :ln22ny br0/cha ni. sko5ny br0/cha wcwn9;tr0.ny

(r/:%&a

!!1

<abieg 3: -eria u iskw doniB


Terape/ta klHka twar0.3 do prawego bok/ pac) 4enta. Pozosta43c w pozyc4i na wznak pac4ent kadzie obie donie na klatce piersiowe4 l/b prost/4e prawe ramiH na praw3 stronH= a lewe kadzie wzd/V ciaa. Oad3c lew3 doN pasko na lewym kolanie terape/ta wysz/k/4e praw3 doni3 i /ciska kole4no nastHp/43ce p/nktyW !. gCrny obszar Vo3dka l/b doek nadbrz/sza= +. 4elito cienkie= (. woreczek VCciowy= -. 5lepa kiszka= *. w3troba= ,. 5ledziona= #. okrHVnica zstHp/43ca= '. okrHVnica esowata= ". prostnica @ryI. +(" i +-!A. OaVdy /cisk powinien trwaI trzy sek/ndy. [abieg naleVy powtCrzyI trzy razy @ryI. +-+)+*ZA.

PyI. +-!. P/nkty i r /dikCw doni3

(y2. >FI

[abieg +W Mwadzie$ ia p/nktCw na brz/ch/

(y2. >GD

(y2. >G3. Mwadzie$ ia punktw na brzu hu

Terape/ta klHka na prawym kolanie ot prawego po5ladka pac4enta. Lnosi lewe koi i biodra. [ dw/dziest/ p/nktCw brz/s @ryI. +*!AW l= + i ( pooVone s3 na linii bie4 od br/zdy nadbrz/szne4 do okolic t/V pHpkiemF -= * i , zna4d/43 siH bezpo5rednioW pHpkiem i siHga43 do pHcherza moczowe leVy na 5lepe4 kiszceF ' na okrHVnicy wstHp/Y "= !Z i !! na w3trobieF !+ na Vo3dk/F !(= 3F_ na woreczk/ VCciowymF !,=!# i !' na okr zstHp/43ce4F !" na okrHVnicy esowate4 i prostnicy. [3czone zewnHtrzne kra1 kci/kCw terape/ty i rozoVone po bokach t< pac4enta pozostae palce r3k tworz3 razemJ W @ryI. +*+)+,'A. Lcisk powinien byI zsync nizowany z oddechem pac4enta. OaVdy powinien trwaI trzy sek/ndy= a kaVdy z d9 st/ p/nktCw powinien byI poddany zabiI trzy razy.

(y2. >GG

(y2. >IL. Punkty ihiatau na obszarze *eb'ta ienkiego

<abieg D: )bazar *elita ienkiego


Pozosta43c w takie4 same4 po0.yc4i 4ak poprzednim zabieg/= obydwoma kci/kami manymi w taki sposCb= aby ich krawHdzie stykay siH= terape/ta /ciska pi sek/ndy kaVdy z o5mi/ p/nktCw na cienkim @ryI. +,"A. Lcisk powinien rozpc od mie4sca pooVonego /ko5nie wzf prawego bok/ pac4enta i powyVe4 pHpl m/si byI zgodny z r/chem wskazCwek [abieg naleVy powtCrzyI trzy razy.

>S3 PalB y i okr%0ny udak doniB

(y2. >SD

<abieg G: :alu*B y u isk doniB <abieg F: )bszar okre0ni y esowate*


Pozosta43c w takie4 same4 pozyc4i 4ak przy powyVe4 opisanym zabieg/= terape/ta kadzie lekko lew3 doN na gCrne4 czH5ci grzebienia biodrowego= dla podtrzymania. OHbem prawego kci/ka= przes/wa43c siH po maych odcinkach od p/nkt/ l do -= naciska przez trzy sek/ndy kaVdy z p/nktCw pooVonych na okreVnicy esowate4 @ryI. +#Z i +#!A. [abieg (y2. >SH. Punkty shiatsu na o okre0ni y esowate* naleVy powtCrzyI trzy razy. (y2. +#! Powraca43c do po0yc4i klcc0nc4 im ob/ koi twarz3 do brz/cha pac4enta= terape/ta l obie donie z3c0.one na boc0nym o brz/sznym pac4enta= palce wypri1lCW1t3 doN na pHpk/. Dcdnoc0c?nL4 /lort!a p ob/ doni poci3ga okolice okfflnloy 7 i /ciska okolice okrc0nicy wi +#+)+#*A. Powtar0a fal/43ce /ciskanie piHI ra0.y.

l @;

<abieg I: )kr%0ny i drga*B y u isk doniB


Lnosz3c biodra= lecz pozostawia43c pozostae czH5ci ciaa w takie4 same4 pozyc4i 4ak przy poprzednim zabieg/= terape/ta kadzie obie donie na 5rodk/ brz/cha pac4enta. GziesiHI razy /ciska doNmi ciao pac4enta w sposCb przypomina43cy agodne= gHbokie ssanie @ryI. +#+A. &astHpnie wykon/4e /cisk r/chem drga43) cym ob/ doni przez dziesiHI sek/nd @ryI. +#,A. (y2. >SS. 9 isk doniB na grnB z%$2 grzebienia biodrowego
kolec biodrowy przedni gCrny

(y2. >JH

(y2. >J3V

Terap/eta klHczy na prawym kolanie po stronie /d pac4enta i /nosi biodra. Ti kHby kci/kCw na prawym i lewym p kolc/ biodrowym pac4enta wykon/4e /cisk @ryI. ++#)++"A= ktCry powinien t sek/ndH. &aleVy to powtCrzyI rytmicznie razy.
(y2. >J>

<abieg S: 1ole biodrowy przedni

<abieg J: 9gniatanie obszaru brzu


Pozosta43c w takie4 same4 po0yc4i 4ak poprzednim zabieg/= trzyma43c rHce doN wierzch/ @ryI. +'ZA= terape/ta ws/wa 4e po pac4enta= dopCki cz/bki palcCw nic 0.nn4 bezpo5rednio pod pHpkiem= po bokach tr3 krHg/ lHdUwiowego. &astHpnie za pomoc3 B palcCw zaczyna wykonywaI /cisk /gniata gCrH @ryI. +'! i +'+A. Podczas tego zabieg/ i rape/ty spoczywa43 stron3 grzbietCw podod0e. Por/sza on tylko czterema pi osi3ga43c efekt dUwigni. [abieg naleVy po9t trzy razy. Pac4ent powinien trzymaI zgiHte

(y2C >JD

<abieg 3H: 9 isk doniB i u isk dr* na obszar brzuszny

Po0.osta43c w takie4 same4 po0yc4i Aii popr0ednim 0abicg/= terape/ta l/lcr0/ tle br0/ch pac4enta na obs0ar0.e ro0cingii4iicy dC od do/ nadbr0/s0.nego= ra0 lewiA= rn8 doni3 @ryI. +',)+''A. &astHpnie kli/l0it doN= palce /oVone w kier/nk/ tlol brz/sznego= na pHpk/ pac4enta= a lewi4 8 prawe4 pod k3tem "Z stopni i /ciski dziesiHI sek/nd r/chem drga43cym @ryI. +

<abieg L: 4o zny obszar brzuszny


Pozosta43c w takie4 same4 pozyc4i 4ak /przed) nio= terape/ta kadzie donie na bocznych obszarach brz/sznych pac4enta. Cztery palce kaVde4 rHki trzyma razem= cz/bkami w dC. Ci3gnie 4ednocze5ni obydwie donie w gCrH naciska43c na boczne obszary brz/szne @ryI. +'()+'*A. [abieg wykon/4e szybko i powtarza trzy razy. Po zd4Hci/ doni z brz/cha pac4enta ich wewnHtrzne powierzchnie powinny siH stykaI.

(y2. D. (dze, przedu0ony

PyI. -. Tylny obrar szy4ny

Terapia aego iaa z wykorzystanie! kozetki


Oozetka do zabiegCw shiats/ powinna mieI wysoko5I siHga43c3 kolan terape/ty= szeroko5I do #Z centymetrCw i okoo !'Z)!"Z centymetrCw d/go5ci. 1/si byI sztywna= bez sp [wyke CVko /gina siH pod ciHVarem ciaa= co Ule wpywa na sk/teczno5I terapii.

<alety kozetki terapeuty zne*


!. +. (. Prac/43c przy kozetce terape/ta zna4d/4e siH w pozyc4i sto43ce4 i 4est w stanie sk/tecznie /ciskaI i szybcie4 przemieszczaI siH od 4edne4 czH5ci ciaa pac4enta do dr/ Pac4enci= nawet cierpi3cy na paraliV= przep/klinH dyskCw miHdzykrHgowych l/b dolegl stawCw= mog3 atwie4 przybieraI pozyc4e zalecane podczas zabiegCw. Dak wskazano w dalsze4 czH5ci ksi3Vki= tr/dno 4est wykonywaI zabiegi / pac z powaVnymi /razami koNczyn dolnych. Oozetka /moVliwia takim pac4entom przybF pozyc4i siedz3cych na 4e4 krawHdziach. Pozyc4e takie sprzy4a43 sk/teczne4 terapii.

-hiastu na pa *en ie spo zywa*B y! na boku


PyI. !. Przedni obszar szy4ny

PyI. +. %oczny obszar szy4ny


PyI. G. )bszar nadopatkowy

PyI. #. Obszar podiopatkowy i lHdUwiowy

PyI. !Z. Tylny obszar szy4ny

(y2. 33. )bszar nadiopatkowy

Shiats/ na pac4encie spoczywa43cym na brz/ch/


PyI. '. Obszar potyliczny PyI. ". PdzeN przed/Vony PyI. !+. Obszar miHdzyopatkowy

PyI. !-. P/nkt &amikoahiego

PyI. l S. Tylny obszar /dowy

PyI. !'. a/zeek piHtowy

PyI. !". Tylny i boczny obszar piftc

PyI. !,. Tylny obszar ydkowy

PyI. +Z. Obszar 5rCdstopia

PyI. +!. Orcgot/p

PyI. !#. %oki tylnego obszar/ ydk

(y2. >>. )kr%0ny u iik na opatki

(ye. >3C ;59wiank wyroitkw pop:

L/ dla pac4enta leV3cego na wznak


(y2. >I. )bszar pa hwiny (y2. >S. Przedni obtzar udowy

PyI. +-. &astawianie wyrostkCw krHgowych

(y2. >G. 9 isk dioniB na d!o, w d

(y2. >J. Wrodkowy obszar udowy

(y2. >L. 4o zny obtzar udowy

(y2. DH. )bszar rzepki

(y2. D3. 4o zny obszar ydkowy

(y2. DF. )bszar pal owy

(y2. DG. )d hylanie 1opy w kierunku +e* grzbietu

(y2. D>. )bszar stepu

(y2. DD. )bszar grzbietu stopy

PyI. (,. Pozci3ganie koNczyny dolne4

(y2. DS. )bszar pa hy

PyI. ('. Obtzar 5rCdnmienia

(y2C )L. M ok iowy

PyI. -+. Proitowanie ramienia @+A

PyI. -(. Prostowanie ramienia @(A

PyI. -Z. `rodkowy obszar przedramienia

PyI. -!. Prostowanie ramienia @!A

PyI. --. Prostowanie ramienia @-A

PyI. -*. Prostowanie ramienia @*A

PyI. -,. `rodkowa linia gowy

(y2. FS. )bszar nosowy

PyI. *Z. Lciskanie dwoma kci/kami na obszar brz/szny

PyI. *!. dal/43cy /ciik doni3

PyI. -'. Obszar piersiowy

PyI. -". Lciskanie doni3 na obszar brz/cha

PyI. *+. OkrHVny /cisk doni3

PyI. *(. Lgniatanie w kier/nk/ gCrnego obszar/ kre4ot/pt

(y2. *-. Lcisk ci3gn3cy w gCrH na bocznym obszarze brz/sznym

Pozdzia -

PyI. **. Lcisk skrzyVowanymi doNmi na obszar brz/szny

[abiegi na pac4encie klHcz3cy n

liatsu na pa *en ie kl% zB y! na obu kolai 1Ozy *a


cg lW Przedni obszar szy4ny
ii k lec0y= trzyma43c t/Cw prosto. Szy4a a i podczaszkowy s3 rozl/Unione @4est to 0iiFi pozyc4a 4apoNska= zwana sei%a0. =)0nr po lewe4 stronie pac4enta= lekko terape/ta naciska praw3 doni3 po lewe4 stronie przedniego obszar/ >. w ktCrym przebiega tHtnica szy4na mo0e wycz/I p/ls wspClne4 tHtnicy &astHpnie naciska prawym kci/kiem i i 0 9 sek/ndy kaVdy z czterech p/nktCw 7 ; i i < i h na linii biegn3ce4 wzd/V tHtnicy i k t / pooVonego miHdzy gr/czoem tar)rin .! przedni3 czH5ci3 obo4czyka. Lcisk byI delikatny= a zabieg naleVy trzy razy. Po zakoNczeni/ zabieg/ 0i/)B stronie szyi terape/ta przes/wa siH 1ie4 pozyc4i po prawe4 strome ciaa P8i. lekko z przod/= i powtarza ten sam $rwym kci/kiem na czterech p/nktach !yt $A na prawym przednim obszarze PyI. + (y2. l

<abieg >: 4o zny obszar szy*ny


Terapeuta powra a do pozy *i po lewe* iaa pa *enta i kl%ka na prawy! kolanieC podtrzy!u*B zoo pa *enta lewB doniBC lewB i prawB stron% lewego bo znego ( szy*nego od iBgni%ty! k iukie! (/. lewe* i ztere!a pal a!i (z prawe* strony) prawi (ry2. >). <a zyna*B od punktu l i kon punk ie D na spo*eniu szy*ny!C il)" zwi%ksza*B na iskC u iska punkty praw sekundy ka0dy i powtarza zabieg trzy razyC zwr i2 sz zeglnB uwag% na toC aby na isk i pozostay h ztere h pal w by *edr intensywny.

[abieg (W PdzeN przed/Vony


Podtrzym/43c c0oo pac4enta lewa. dJomFB i po0osta43c w po0yc4i 4 a k pr0y 0ahicg/ += te) rape/ta /ciska prawym kci/kiem obs0ar rdzenia przed/Vonego= ktCry pooVony 4est na 5rodk/ br/zdy karkowe4. Gla podtrzymania obe4m/4e pozostaymi czterema palcami prawy boczny obszar szy4ny pac4enta. Prawy kci/k skierowany 4est do gCry= a nacisk 4est stop) niowo zwiHkszany @ryI. (A. Lcisk na kaVdy p/nkt powinien trwaI piHI sek/nd= a cay zabieg naleVy powtCrzyI trzy razy. ?by /pewniI siH= Ve /ciski dociera43 do rdzenia przed/Vonego= terape/ta prosi pac4enta o pochylenie gowy pod k3tem okoo (Z stopni. &astHpnie= podczas dr/giego= trzeciego= czwartego i pi3tego /cisk/ prosi o stopniowe odchylanie szyi do ty/= dopCki pod koniec pi3tego /cisk/ nie zna4dzie siH ona pod k3tem (Z stopni wzglHdem t/owia.

eg I: )bszar nadopatkowy
pr0.y4n/i4e po0.yc4e wyprostowana.= lekkim ro0krok/= t/Cw pochylony pr0od/ i kad0ie kci/ki na prawym & i n p/nkcie nadopatkowym pac4enta= p.ilce kaVde4 doni skierowane do pr0o)iw.itte= twor0.3 k3t prosty z kci/kami. K / !.! kad0ie 4e lekko na obszarze picr)n2. illa podtrzymania. &astHpnie wykon/) 4ednocze5nie obydwoma kci/kami= powinien byI skierowany na 5rodek tu im wysoko5ci przepony @ryI. ,A. &acisk ni i lewym kci/kiem m/si mieI siH nat/)/ sprostowanych ramion. OaVdy p/nkt /rn hyc /ciskany przez piHI sek/nd= a n.iliS.y powtCrzyI trzy razy.

PyI. ,

<abieg S: )bszar !i%dzyopatkowy


Terape/ta pozosta4e w takie4 same4 po0y przy powyVszym zabieg/= lec0= wykon/4e p/nktCw pooVonych na obs0ar0e m opatkowym. Oci/ki i po0ostale c0tery rozoVone s3 tak szeroko= 4ak to tylko m8 Palce spoczywa43 na obs0ar0e ponadlopntki kci/ki= skierowane w dCf= na prawym i p/nkcie miHdzyopatkowym. Pa0. 4cdnyr dr/gim kci/kiem= zaczyna43c od lewego= @c ta /ciska przez trzy sek/ndy dwa r0=edy p p/nktCw miHdzyopatkowych kaVdy @ryI. [abieg trzeba powtCrzyI tr0y ra0y. C0.tcry kaVde4 doni= dla podtrzymania= naleVy tr0y taki sposCb= aby kci/ki mogty wywieraI n malny nacisk na podoVe. Wykorzyst/43c F dUwigni= terape/ta /ciska ciHVarem ciaa 6 wa43cego na wyprostowane4 rHce= a nie samym kci/kiem. WaVne 4est= aby /cisk wF wany prawym i lewym kci/kiem byty 4cdn intensywne.

[abieg -W Tylny obszar szy4ny


Stos/43c metodH wykorzystan3 przy powyVe4 opisanym zabieg/= tak 4ak przy naciskani/ prawe4 i lewe4 strony bocznego obszar/ szy4nego= terape/ta /ciska praw3 i lew3 stronH tylnego obszar/ szy4nego 4ednocze5nie Wg Ll fJJJ Bffff BJfB kci/kiem i czterema palcami prawe4 doni @l Trzy p/nkty pooVone s3 po prawe4 i trzy stronie tylne4 czH5ci szyi. Lcisk naleVy sl tak= aby przechodzi przez gowH w ki twarzy. Lcisk na kaVdy p/nkt powinien tW

$$$

sek/ndy= a cay zabieg trzeba powtCrzyI ti

$$$ [abieg *W Obszar skroniowy


f!! Podnosz3c siH terape/ta przes/wa siH za Bf &ieco /gina kolana= stopy trzyma w $$$ rozkrok/= mocno oparte o podoVe. Palce iBBB wyprostowane i skierowane do przod/. 5 donie na prawe4 i lewe4 skroni pac4enta= okcie na boki tak= aby nadgarstki zna4d pod odpowiednim k/em i wykon/4e /cii @ryI. *A. Oiedy /ciitk osi3gnie odpowiedni )= nywnotI= terape/ta /trzym/4e go tak przez

<abieg J: Prostowanie tuowia


Terape/ta chwyta nadgarstki pac4enta i 4ego ramiona ponad gowH.= dla podtrzymani zewnHtrzn3 stron3 niVsze4 czH5ci prawe4 naciska na krHgos/p pac4enta. Palce prawe4 kier/4e na bok= aby nie dotykay krHgos/pa 4enta. Podczas wyci3gania ramion teraY przechyla pac4enta do ty/ @ryI. !ZA. Po i wszy= dla rozgrzewki= wykon/4e zabieg ostroVnie. Gr/gi raz wygina pac4enta do tF daleko= 4ak to tylko moVliwe= dopCki 4ego nie obrCci siH do gCry podczas wyci ramion. Oiedy pac4ent wygnie siH cakowicW pe/ta pomaga m/ powrCciI do pozyc4i wy4i popycha43c 4ego ramiona do przod/ @ryI.

(y2. 3F

<abieg 3H: 9derzanie ra!ion i kr%gosupa


W tak ie4 same4 pozyc4i 4 ak pr0.y popr 0abieg/= terape/ta doNmi= ktCrych skierowane s3 do pr0od/= naciska ramioi 4enta na miH5ni/ trC4gowym i s0.yl op/szcza @ryI. !- i !*A. 0abieg /ale0y po< dwa razy. &astHpnie przes/wa43c siH do lewegt pac4enta= twarz3 do prawego= klad0.ie lek podtrzymania= lew3 doN na lewym rn pac4enta. Praw3 doN= 0 palcami skierowa dC= kadzie poniVe4 siCdmego krHg/ s0 i szybko op/szcza w dC= w k ier / n k / di krHg/ krzyVowego @ryI. !, i !#A. Tak koNczy siH zabiegi shiats/ dla pite4 pozyc4i sei%a.
(y2. 3I

(y2. 3H

&astHpnie terape/ta rozl/Unia ramiona i pac4enta. Obe4m/4e 4ego ramiona t/i miH5ni/ trC4gowym. Podnosi 4e @ryI. l wysoko= 4ak to tylko moVliwe= i gwat rozl/Unia. Pamiona w nat/ralny sposCb 43 do zwykego pooVenia @ryI. !(A. habi powtCrzyI trzy razy.

<abieg L: 9noszenie i opusz zanie ra!ion

-hiatsu na pa *en ie siedzB y! prosto na stoku


<abieg 3: Przedni obszar szy*ny
Pac4ent siedzi na krze5le. 1iH5nie rozl/Unione= t/Cw wyprostowany. PHce spoczywa43 l/Uno na kolanach. Sto43c twarz3 do lewe4 strony pac4enta terape/ta /ciska po kolei kaVdy z czterech bocznych p/nktCw szy4nych @patrz s. *#A przez trzy sek/ndy i powtarza zabieg trzy razy. Cztery palce prawe4 doni kadzie= dla podparcia= na tylnym obszarze szy4nym pac4enta. Po zakoNczeni/ zabieg/ na lewe4 stronie terape/ta przes/wa siH na praw3 stronH pac4enta i wykon/4e taki sam zabieg lewym kci/kiem na prawe4 przednie4 stronie szy4ne4 pac4enta @ryI. !'A.

<abieg >: 4o zny obszar szy*ny


Powraca43c na lew3 stronH ciaa pac4enta terape/ta przy4m/4e pozyc4H 4ak na pocz3tk/ pierwszego zabieg/. Gla pod) parcia kadzie lekko lew3 doN na czole pac4enta i wykon/4e zabieg praw3 doni3 na bocznym obszarze szy4nym. Prost/4e cztery zoVone palce= daleko od kci/ka= i kadzie 4e po prawe4 stronie= kci/k za5 po lewe4 stronie bezpo5rednio pod wyrostkiem s/tkowym @ryI. !"A. Dest to pierwszy z trzech bocznych p/nktCw szy4nych. [aczyna43c od niego i pos/wa43c siH w dC k/ pozostaym p/nktom= terape/ta /ciska 4ednocze5nie prawe i lewe boczne p/nkty szy4ne @ryI. ,-A przez trzy sek/ndy kaVdy i powtarza zabieg trzy razy. Lciski na p/nkty pooVone po prawe4 i po lewe4 stronie powinny mieI 4ednakow3 siH.
3L (y2. >H (y2. >>. <abieg obszaru !i dzytopttkowego (y2. >3

OHbem prawego kci/ka= zwrCconego d@ /ciska okolice rdzenia przed/Vonego= cztery palce prawe4 doni chwyta43 lekko= parcia= boczny obszar szy4ny. &a pocz3tk/ terape/ta prosi pac4enta o pochylenie gowy przod/. &astHpnie prosi= aby pac4ent st8 podnosi 43 i odchyla do ty/. Taki powol gowy pozwala na swobodne przenikanie Lcisk powinien byI stopniowo zwiHkszany.F siH go tylko przez piHI sek/nd na 4eden p/i wtarza trzy razy.

G: )bszar nadopatkowy
ula siFiBc 0 ty/ pac4enta= wystarcza43co dotkn3I 4ego ciaa swoim. Odwodzi na boki i kadzie kci/ki na p/nktach iikowych @patrz s. ,ZA. Cztery palce = skierowane w dC= kadzie= dla in.iniii= na klatce piersiowe4 pac4enta i 1$ /.i nie ciHVar swego ciaa. Terape/ta ti/sk na 5rodek t/owia pac4enta na i wyrostkCw kolczystych siCdmego 1 1 owego= na linii wewnHtrznych k3tCw l l L isk powinien trwaI piHI sek/nd i L77 powtCr0yI trzy razy @ryI. +ZA.

W takie4 same4 pozyc4i= przy4m/43c p/nkty i i na lewo od rdzenia przed/Vonego za p/r rape/ta /ciska 4ednocze5nie p/nkty tylnego 4 szy4negoW kci/k na lewe4 linii p/nktCw= a czt na prawe4 linii. Lcisk skierowany 4est na tai <abieg D: (dze, przedu0ony Pozosta*B w pozy *i takie* *ak przy 5rodka twarzy pac4enta. Wykon/4e siH go /abi gu >C terapeuta na iska na okoli e sek/ndy na kaVdy p/nkt. [abieg naleVy i zaczynaI od na4wyVszego p/nkt/ i przes/< rd/ nin nrzedu/oneuo /oalrz s. GLU Yewa

<abieg F: Tylny obszar szy*ny

I: )bszar !i%dzyopatkowy
w po/.y *i przy*%te* do zabiegu GC z*edna wykrokuC terapeuta kadzie k iuki na y! prawy! i pierwszy! lewy! punk ie opatkowy! (patrz s. I3)C a ztery pal eC lii/y!aniaC na obs/ar/. n ad opatkowy ! ? le* sa!e* pozy *iC za zyna*B od

a pote! lewy punkt na dw h < pi% iu !i%dzyopatkowy hC przez trzy aekund_ punkt. <abieg nale0y powtrzy2 trzy i !iar% *ak u isk przesuwa si% w dC pa doni trzy!ane raze! i skierowane w ki obszaru nad opatkowego porusza*B lit ple w pa *enta (ry2. >>). Pal e te li ewentualny h u iskw z wykorzyi

<abieg S: Prostowanie t/owia


Po0osta4nc w luku') 1$1L;A po0.yc4i 4ak 0abieg/ , i na/skit4nc bokiem t/owia na pac4enta= terape/ta chwyta nadgarstki i /nosi 4ego ramiona nad gowH. )d t/Cw do ty/= ci3gnie ramiona pac4enta= ga43c w ten sposCb korp/s i krHgos/p (r Pierwszy zabieg powinien byI lekk3 rozf przed dr/gim= ktCry wymaga penego niHcia t/owia. Oiedy ciao pac4enta zost peni rozci3gniHte= terape/ta rozl/Unia lekko popycha ramiona pac4enta do prze

<abieg J: 9noszenie i opusz zanie ra!ion


Pac4ent cakowicie rozl/Unia ramiona. Tet 3czy swo4e stopy i obe4m/4e doni ramiona na wysoko5ci miH5ni naramienr podniesieni/ ramion rozl/Unia donie Pac4ent nie moVe napinaI ramion pode noszenia i m/si pozwoliI im swobodnie zwyke4 pozyc4i. [abieg naleVy powtCn razy. [akoNczenie zabieg/ dla pac4enta si8 wymaga od terape/ty pooVenia doni ramionach. Terape/ta trzyma palce i razem na zewnHtrzne4 stronie rai wysoko5ci miH5nia naramiennego. +edn8 obiema doNmi op/szcza ramiona pac4ent (y2. >G. 5asowanie ra!ion

(y2. >D (y2. >F. Podnoszenie i opusz7 zanie ra!ion

-a!odzielne wykonywanie
opusz zanie ra!ion

zabiegw shiatsu
1 /

Celem nimc410cgo rn/il/lulu Bol poka0ante dwCch wa0nych l/nkcAi= 4akie samodzielne stosowanie 0/biorCw slnats/. PoniewaV wymaga to /Vycia doni i naleVy opanowaI piaw/llowr mriody /ci skania i>ra0. polo0.enie ws0ystkich wowych p/nktCw na caym ciele. Po pierws0.e= wykorzystanie wasnego ciaa 4ak ria/ Iwiczebnego /atwia i przy5piesza cApanowanie podstaw stosowania zabiegi ts/ na innych osobach. Po dr/gie= samodzielne wykonywanie zabiegCw na 9 ciele pomaga zaobserwowaI= ktCre 4ego czH5ci zna4d/43 siH w dobre4 kondyc4i. wymaga43 /wagi= oraz dowiedzieI siH= 4ak leczyI dolegliwo5ci= zapobiegaI ro8 chorCb= dziHki czem/ stanowi program /trzymania dobrego stan/ zdrowia.

SzczegClnie waVne 4est zachHcanie dzieci= nawet na4modszych= /czeszc0a4m niVszych klas szkoy podstawowe4= do rozwi4ania nawyk/ codziennego inclywidi wykonywania zabiegCw shiats/= poniewaV sprzy4a to rozwo4owi fizycznem/ i i ni/ siy w okresie intensywnego wzrost/. Prawdopodobnie na4waVnie4szy dli bHdzie czwarty zabieg na obszarze twarzy. Shiats/ na obszarze ponadoc0nym= i ocznym i na skroniach oraz naciskanie doni3 gaek ocznych /s/wa zmec0eni sprzy4a ogClne4 dobre4 kondyc4i ocz/ i zapobiega okresowe4 krCtkowzroc0.no5t 0abieg na obszarze twarzy wzmacnia dzi3sa= zapobiega prCchnicy i zapalemo /stne4. Gzieci powinny byI zachHcane do po5wiHcania piHci/ min/t d/ien! 0abiegi. Wszystkie zabiegi shiats/ omCwione w poprzednich ro0d0ialach= 0 wy4 0.abiegCw na prawym i lewym obszarze miHdzyopatkowym= moVna wykonywa* 5

szy*ny l: Przedni obszar szy*ny


lii obs0.ar szy4ny to nie tylko czH5I ciaa= od 0 9n a siH wiHkszo5I zabiegCw shiats/= ll0c mie4sce= w ktCrym zna4d/43 siH hiirBs0c p/nkty te4 terapii. Oczywi5cie t e n wymaga bardzo ostroVnych &aleVy zawsze zaczynaI od lewe4 l pi0.echodziI do prawe4 pod koniec OlHcz3c na ob/ kolanach w pozyc4i kona4 /cisk kci/kiem. Pierwszy p/nkt m9 w mie4sc/= w ktCrym tHtnica szy4na @n rozgaHzia siH= tworz3c wewnHtrzn3 ltmii0iiiB tHtnicH szy4n3. Po stronie ll0nei tHtnicy szy4ne4 zna4d/4e siH zatoka $ p / i i 0 s. *#A= w ktCre4 moVna wycz/I $rti iska43c lewym kci/kiem na ten p/nkt liiA lewe ramiH w bok i poCV lekko lir r0lery palce lewe4 doni na przednie4 ! @ryI. +A. P/nkty /cisk/ pooVone s3 wewnHtrzne4 krawHdzi miH5nia i> oho4ezykowo)s/tkowego= obok gr/)n 0owego i siHga43 obo4czyka. &aciska4

(y2. 3. Punkty ihlat5 5 obtzane Xty*nyn

t hawi a

miHsieN mostkowo))

szy4ny (y2. D. 1ierunek u isku na tarczycy obszar szy*ny obo4czykowo)s/tkowy rdzeN przed/Vony

gr/czo

przedni obszar

(y2C F. Punkty thiatsu na

lylny obs0ar szy4ny krHg szy4ny miHsieN czworoboczny dUwigacz opatki boczny obszar pM szy4ny miHsieN pochyy przeyk tchawica miHsieN mos )obo4czykCw miHsieN dUwigacz

pi 0eill/0.onym. Stopniowo 0wieks0a4 sile /c mia i9 /nos0.enia gowy do po0.yi04i pion6 nastHpnie odchyl X?\ o (Z stopni ilo t yl/= powinien byI skierowany na krawcdi c0as0l "A. Ody zabieg= od pochylenia gowy ilo 4 do odchylenia 4e4 o (Z stopni w t y . po trwaI piHI sek/nd. &aleVy go powlCi0y r a0y.

(y2. L. 1iero! nantad przedhu


przysadka ko5I potylic0ni

3H. Punkty shiatsu na tylny! obszarze szy*ny!

kier/nek /cisk/ picrws0y ki<:n 20 id0cN pi0all/0o

(y2. G

powtCrz zabieg trzy razy. Lcisk m/si byI skierowany przez szy4H do wyrostkCw kol) czystych krHgCw szy4nych @ryI. (A. Skierowanie nacisk/ na 5rodek szyi blok/4e przewCd odde) chowy i moVe spowodowaI kaszel.

rdzeN przed/Vony= tylny obszar szy4ny

(y2. 33. 1ierunek u isku na tylny obszar szy*ny

[abieg +W %oczny obszar szy4ny


%oczne obszary szy4ne /ciska siH 4ednocze5nie= z3czonymi palcami wskaz/43cymi= 5rodkowymi i serdecznymi ob/ doni. P/nkty /ciskania pooVone s3 na linni biegn3ce4 od p/nkt/ pooVonego bezpo5rednio pod wyrostkiem s/tkowatym do ramienia @ryI. -A. Wyprost/4 ramiona na boki= za pomoc3 trzech wyVe4 wskazanych palcCw naciska4 p/nkty pooVone po ob/ stronach szyi przez trzy sek/ndy kaVdy i powtCrz zabieg trzy razy @ryI. *A. Lcisk stosowany na boczn3 czH5I obszar/ szy4nego m/si byI skierowany na odpowiada43cy m/ p/nkt pooVony po przeciwne4 stronie obszar/ szy4nego @ryI. ( i ,A.
(y2. I. 1ierunek u isku na bo zny obszar szy*ny

iwiir0

-W Tylny obszar szy4ny


w ktCrym wykorzyst/4e siH trzy place do /nia tr0ech p/nktCw @ryI. !ZA pooVonych >/ stronach tylnego obszar/ szy4nego= iiy 4est do zabieg/ +. PoCV oba palce 1C na pierwszych p/nktach= pooVonych cdnio na rdzeni/ przed/Vonym. Palec i 5rodkowy kaVde4 doni w nat/ralny

!i /wnrohuuwi
kier/nek nacisk/

[abieg (W PdzeN przed/Vony


P/nkt /cisk/ na rdzeN przed/Vony pooVony 4est na 5rodk/ br/zdy szy4ne4= miHdzy ko5ci3 potyliczn3 a pierwszym krHgiem szy4nym @ryI. #A. Lmie5I k3b prawego palca 5rodkowego na tym p/nkcieF nastHpnie poCV k3b lewego palca 5rodkowego na prawym palc/ 5rodkowym.

rdzeN pr br/0da

liBc0.3 siH z palcami serdeczn ymi. Lcisk Kk terowaI poziomo wzglHdem osi symetrii l wykonywaI na4pierw na na4wyVszych .h po ob/ stronach= a nastHpnie na nlych= pooVonyc h poniVe4 tamtych. Lcisk 4e .siH 4ednocze5 nie na praw3 i na lew3 tylnego obszar/ szyi @ryI. !+A= przez trzy ly na kaVdy p/nkt. [abieg naleVy n0yI t r0y razy. Podczas wykonyw ania na t r0cci p/nkt palec wskaz/43cy ii 0naidowaI siH na w9sok89iri

!*+

=/owa
(y2. 3D. Yinia $rodkowa gowy

(y2. 3F 7

4rt !#. P/nkty ihiaL/ TL obszarze skroniowym

(y2. 3J. <abie na obrane ikronlowy!

czoowa linia wosCw

(y2. 3G. 1ierunki u iskania na linii $rodkowe*

cz/bek gowy o5 symetrii

<
Vcisk 8owi! wyko!a!y kNte, 8ros

(y2. >H. 9 isk do,!i na otV skroniowy

<abieg 3: Yinia $rodkowa


Sze5I p/nktCw tego obszar/ leVy na osi symetrii czaszki= od czoowe4 linii wosCw do cz/bka gowy. Lcisk naleVy wykonywaI palcami wskaz/43cym= 5rodkowym i serdecznym prawe4 doni= na ktCr3 trzeba pooVyI wskaz/43cy= 5rodkowy i serdeczny palec lewe4 doni @ryI. !-A. Lcisk na kaVdy p/nkt powinien trwaI trzy sek/ndy. &aleVy /ciskaI pod k3tem prostym sze5I p/nktCw pooVonych na powierzchni gowy @ryI. !*A.

[abieg +W Obszar skroniowy


Po zakoNczeni/ zabieg/ na sze5ci/ p wykorzystanych przy zabieg/ l Vabie lewe4 doni z palcCw prawe4 doni i poCV tkie sze5I= dotyka43c op/szkami= na p obszar/ skroniowego w nastHp/43cy trzy palce po lewe4= trzy po prawe4 sze5ci/ p/nktCw osi symetrii @po kaVde4 gowy zna4d/4e siH razem osiemna5cie tCwA. [aczyna43c od palca wskaz/4 pCUnie4 5rodkowym i serdecznym o /ciska4 rCwnocze5nie dwa rzHdy po trzy pooVone na linii biegn3ce4 od szCstego osi symetrii do linii wosCw na skroni !#A. Przez cay c0as wykonywania Vabi powinien byI skierowany pion powi/r0chni gowy. PowtCrz zabieg na r0edach= po $r0.y p/nkty kaVdy= po ob/ pi3tego p/nkt/ mi osi symetrii= a0 do

(y2. 3I. <abieg na linii $rodkowe*


:cisk &est skiero#any piono#o # (2.

[abieg (W ^inia $rodkowa


PowtCrz zabieg l.

[abieg -W Lcisk doNmi na oba skroniowy

Skierowanymi do gCry c0/bkami y.l3c0c cCw naciska4 na praw3 i lew3 stronH ob6 niowego @ryI. !*A. Odwodz3c okcie /ciska4 rCwnomiernie lew3 i praw3 itr dziesiHI sek/nd @ryI. !" i +ZA. W tym r moVna wykor0ystaI /cisk drga43cy.

Twarz
<abieg 3: )$ sy!etrii obszaru zoowego
Wskaz/43cym= 5rodkowym i serdecznym pal) cem prawe4 doni na dole i palcami lewe4 doni na gCrze /ciska4 trzy p/nkty na czoowe4 osi symetrii= biegn3ce4 w gCrH od p/nkt/ pooVonego bezpo5rednio nad miH5niem pod/Vnym @ryI. +!A. Lcisk kaVdego p/nkt/ powinien trwaI trzy sek/ndy= a cay zabieg naleVy powtCrzyI trzy razy @ryI. ++A. (y2. >3. Punkty shiatsu na twarzy

[abieg +W )bszar nosowy


Tr0.y p/nkly obs0ai/ nosowego polo0one 4edne4 i $r0y po dr/gie4 stronie nosa. PiI zna4d/4e siH w wewnHtrznym k3cik/ oka= obok ko5ci nosowe4= a trzeci bezpo5r przylega do nozdrzy @rys/nek +!A. wykon/4e siH na prawy i lewy 4ednocze5nie= za pomoc3 kHbCw pB wskaz/43cych. O3b 4ednego palca 43cego kadziemy= dla podparcia= i wskaz/43cym dr/gie4 doni. Lcisk na kole4ny p/nkt powinien trwaI trzy sek/r zabieg naleVy powtCrzyI trzy razy @ryI. 2*

<abieg D: )bszar *arz!owy


Po trzy p/nkty obszar/ 4arzmowego pole s3 na liniach biegn3cych od nozdrzy do stawy /sz/ @ryI. +!A. LVywa43c palcCwW 43cego= 5rodkowego i serdecznego ob/ naciska4 4ednocze5nie= lekko do gCry= na i p/nkt po prawe4 i lewe4 stronie twarzy trzy sek/ndy @ryI. +-A. [abieg naleVy po< trzy razy.

PyI. +, PyI. +#. P/nkty shiats/ na obszarze skroniowym >. 5rodkowego i serdecznego 3 $ $" kaVde4 doni= w 292 !! poziome4= PyI. +' naciska4 kaVdy z trzech p/nk)kioniowych pooVonych na linii biegn3ce4 od tr/.y punkly iiO)tt0.nego k3cika oka do podstawy /cha @ryI. dA l L isk na kaVdy p/nkt powinien trwaI trzy i/i/ly= a zabieg naleVy powtCrzyI trzy razy @ryI. $A Po zakoNczeni/ zabieg/ na skroniach i20 lekko donie na gakach ocznych= palce B pi7;<9Fme do gCry= i naciska4 delikatnie na obie lltt K 0.ne 4ednocze5nie przez dziesiHI sek/nd.

o5 symetrii obszar/ czoowego obszar nadoczny obszar miHdzyoczny

i g G: MziBsa
rozpoczynamy od dzi3se V/chwowych= a i9pmc przechodzimy do dzi3se szczHkowych .M>A= ;$ rVy p/nkty po kaVde4 stronie V/chwy K71 $ C s3 na linii zaczyna43ce4 siH od osi ttriiii twarzy i biegn3ce4 w kier/nk/ k3cika @tyI. +"A. Lcisk naleVy wykonywaI +". P/nkty terapii shiats/ na dzi3sach rCwnocze5nie na obie strony twar0.y wskaz/43cym= 5rodkowym i scrdcc0 doni. Palec serdeczny dotyka be/p kaVdego p / n k t / . Lcisk ka0dcgo powinien trwaI t r0y sek/ndy= a 0ahii powtCrzyI t r0y ra0.y @ryI. (ZA. Po 0 ni/ zabieg/ na d0.inslach V/chwowy6 w taki sam sposCb pr/. prowad/i2 4 dzi3sach szczHkowych.

obszar nosowy

[abieg -W Obszar nadoczny= oczny i skroniowyF doNmi na gaki oczne


PyI. ++ [a pomoc3 palcCw wskaz/43cych= 5rodl i serdecznych ob/ doni naciska4 4ednoc ob/ stron kaVdy z czterech p/B pooVonych na obszarze miHdzyocznym= na43I od wewnHtrznego k3cika oka i pr+ 43I siH w kier/nk/ zewnHtrznego k3cil Lcisk na kaVdy p/nkt powinien tn sek/ndy= a zabieg naleVy powtCrzyI tr Potem w taki sam sposCb /ciska4 czteryF obszar/ podocznego @ryI. +* i +,A. &ast okciami przed sob3= kHbami palcCw PyI. +PyI. +*

[abieg ,W 1iH5nie 5miechowe pn k3cikach /st

dzi3sa V/chwy

Po trzy p/nkty shiats/ polo0ono 1 miH5ni policzkowych po ob/ stronach (!A. [a pomoc3 palcCwW wska0/43cci kowego i serdecznego ob/ doni wykc3 czas /ciskania lekkie poci3gniHcia na l Lcisk na kaVdy p/nkt po ob/ stronne powinien trwaI trzy sek/ndy= 0abic powtCrzyI trzy razy @ryI. (+A.
(y .D>.<t95 aa
I,/I.

PyI. +(

(y2. DH. <abieg na

(y2. D3. Punkty shiatsu na !i%$nia h $!ie howy h

nii n./i n

$HN45O-6*

dzi3sa szczHki

(y2. DD. )bizar nadiopatkowy

(y2. DF. 1ierunek udaku obszaru nadopatkowego

(y2. DI. )btzar podopatkowy i l%dawiowy tylna o5 symetrii opatka

(y2. DS

;*
boczne p/nkty szy4ne p/nkt nadopatkowy

$ ,' \ \ <
ini= >9ta

/ i,

i /

? 8

;r@' Aio%

;
/

pi
l)

rzebieN ko5ci iodrowe4 pi3ty krHg lHdUwiowy

Pamiona i plecy
[abieg !W )bszar nadopatkowy
[abieg na obszarze nadopatkowym naleVy zawsze rozpoczynaI od lewe4 strony. Palcami wskaz/43cym= 5rodkowym i serdecznym prawe4 doni naleVy wykonaI /cisk skierowany do 5rodka t/owia na wysoko5ci doka nadbrz/sza= przez piHI sek/nd @ryI. (( i (-A. [abieg trzeba powtCrzyI trzy razy. &astHpnie za pomoc3 palca wskaz/43cego= 5rodkowego i serdecznego lewe4 doni wykon/4e siH taki sam zabieg na prawym p/nkcie nadopatkowym.

(yo.lt

[abieg +W )bszar podopatkowy i lHdUwiowy


Przenie5 rHce na stronH plecCw i lekko obe4m/43c boki skierowanymi do gCry czterema palcami ob/ doni naciska4 obydwoma kci/kami 4ed) nocze5nie p/nkty tego obszar/ @ryI. (,)('A. Dest ich dziesiHI po kaVde4 stronie. Pierwsze z nich pooVone s3 po ob/ stronach krHgos/pa bezpo5rednio przed przepon3. Pozostae p/nkty= oddalone od siebie maymi odstHpami= siHga43 aV do wysoko5ci pi3tego krHg/ $cd0.wiowctfo. Odchylenie l/towia do tQlu

krHtarz wyrostek ko5ci ogonowe4

obszar po5ladkowy

ibieg +W P/nkt ;a!ikothkgo

(y2. --. Punkt ;a!iko hk/o


p/nkt

wiHkszy obszar krzyVowy

(y2. FH. Punkty s5atsu na po$ladka h

[abieg (W arzebieN biodrowy


P/nkty pooVone na grzebieni/ biodrowym zaczyna43 siH bezpo5rednio obok staw/ krzyVowo)biodrowego i biegn3 wzd/V zewnHtrznie wygiHte4 linii @ryI. -ZA. Po kaVde4 stronie 4est ich trzy. [abieg na tych p/nktach wymaga /oVenia kci/kCw poziomo na wysoko5ci kaVdego z nichF /cisk wykon/4e siH przez trzy sek/ndy na kaVdy p/nkt. [abieg trzeba powtCrzyI trzy razy @ryI. -!A. Czterema palcami kaVde4 doni naleVy ob43I boczny obszar brz/szny i przes/waI 4e w dC w miarH /ciskania kci/kami kole4nych p/nktCw.

&iimikoshiego pnlo0ony 4est sko5nie i04kleilem pr0.cdnicgo gCrnego kolca 17;.liowego= okoliA piHci/ centymetrCw od 1XO; l9 )/pa= na linii 3c0.FBce4 go 0 ko5ci3 w3 @ryI. --A. P/nkt ten zna4d/4e na 5red)lin miH5ni/ po5ladkowym= w mie4sc/ .4.ie0.ienia nerw/ po5ladkowego. Lcisk na ten link i przechodzi zatem przez gCrne nerwy iwl./lkowe i wywiera wpyw na nerw k/lszowy. ii)f na tym p/nkcie wymaga /cisk/ prawym K<wm kci/kiem= skierowanymi na siebie K t/ ;legie na takie4 same4 wysoko5ci= za5 @ale cztery palce m/sz3 spoczywaI= dla i n h t 0 y m a n i a = na przednim gCrnym kolc/ @ryI. -*A.

'44 } B,

[abieg ten moVna wykonywaI w @klHcz3c na ob/ kolanachA albo= 4e5li wygodnie4= w pozyc4i sto43ce4= l ;eisk byI skierowany do gCry= na wiek s0e <: szowe= m/si byI gHboki i silny= l sek/nd= a cay zabieg naleVy powtCr0yI

<abieg D: Przedni obszar udow


(y2. F> Siedz3c z wyprostowanymi noga kolano lekko /niesione= mici5ni4 o kci/kami @prawy pod lewymA picrwt/ p/nkt /dowy= poio0ony hc0pofa przednie4 czH5ci ko5ci /ilowei @ryI= podparcia obe4mi4 /do c0lcrcma p/l doni @ryI. -#A. Pr0e0 l r0.y ck/i/ly kaVdy z dziesiHci/ p/nktCw polo0onyi PyI. -' -"

;ogi
[abieg na nogach rozpoczynamyE rCwnoczesnego /ciskania p/t pooVonych na prawym i lewym posiaI nastHpnie przechodzimy do lewe4= a pot prawe4 nogi. Poda4emy t/ opis zabieg/F dla lewe4 nogi= poniewaV zabieg dla wykon/4e siH tak samo.
FG

<abieg F: )bszar krzy0owy


Trzy p/nkty obszar/ krzyVowego pooVone s3 na pionowe4 5rodkowe4 linii ko5ci krzyVowe4 @ryI. -ZA. OaVdy p/nkt naciskamy przez trzy sek/ndy z3czonymi op/szkami ob/ kci/kCw. [abieg trzeba powtCrzyI trzy razy @ryI. -+A. &aleVy /waVaI na to= aby podczas /ciskania ostatniego p/nkt/ nie naciskaI na ko5I ogonow3. PyI. -(

[abieg !W Obszar po5ladkowy

Gwie linie= na ktCrych pooVone s3 po i p/nkty= biegn3 od pierwszego krzyVowego wzd/V miH5nia p5ladl wielkiego /ko5nie= na zewn3trz= w @k -ZA i koNcz3 siH w bezpo5rednim s3s/ wiHkszego krH t nr0.a. Go 4ednoc naciskania p/nktCw na lewym i po5ladk/ /0.ywnmy kci/kCw. Lcisk na p/nkt powinien trwaI t r0.y sek/ndyF

biegn3ce4 od tego polo0cnin w LCl kolanowego. PowtCr0 0.ahicg lr0=y ni0F i -"A.

(y2. FI. Mzkat poakt/ n& pnodiuiM obtu/io udowyi

kolce biodrowy pr0eilni goi /y

obs/ar pa hwinowy

(y2. GH. Mi/edt punktw na $rodkowy! obtzarze udowy!

/ad po$ladkowy

m. na4d/0s0y /da @krawieckiA m. pr0ywodz3cy d/gi

guz

gr/pa miHsni przywodz3cych

(y2. G>

(y2. GJ. Miiedo2 punktw aa tylny! oboant udowyV

<abieg F: Wrodkowy obszar udowy


[gina43c kolano na zewn3trz= /nie5 stopH do pooVenia pod prawym kolanem. GziesiHI p/nk) tCw 5rodkowego obszar/ /dowego zna4d/4e siH na linii= ktCra zaczyna siH bezpo5rednio pod miH5niem onowym i biegnie do kolana. Lcisk na kaVdy p/nkt naleVy wykonywaI przez trzy sek/ndy w taki sam sposCb 4ak przy zabieg/ (= a cay zabieg trzeba powtCrzyI trzy razy @ryI. *Z) *-A.

(y2. GG. Mziesi%2 punktw na obszarze udowy!

(y2. GL

ig I: Tylny obszar udowy


0 d0iesiHci/ p/nktCw tylnego obszar/ pooVony 4est na fadzie po5ladkowe4 B/0om k/lszowym= pozostae za5 leV3 na bioE/3ce4 w dC w kier/nk/ do/ pod)&a pierwszych p/nktach atwie4 oprowadziI zabieg w pozyc4i sto43ce4. ni wskaz/43cym= 5rodkowym i serdecznym oni naciska4 te p/nkty 4ednocze5nie li0y sek/ndy i powtCrz zabieg trzy razy. Po 0oni/ 0abieg/ /si3dU na pododze z noga)towanymi przed sob3. Podnie5 wysoko ki>la i to. PoCV kHby palcCwW wskaz/43cego= im\7go i serdecznego @dotyka43c tylko miA na dr/gim z dziesiHci/ p/nktCw tyl)obs0.ar/ /dowego. Gla podtrzymania ii4 /do kci/kami. Przez trzy sek/ndy 7B kaVdy p/nkt od dr/giego do dziesi3tego l8Xr0 0abiea trz9 raz9 fr9c. ,Z i ,$X

<abieg G: 4o zny obszar udowy


PowrCI lew3 nog3 do pozyc4i wy45ciowe4= oprzy4 43 na prawym kolanie. Oci/kami trzymanymi w taki sposCb= aby ich zewnHtrzne krawHdzie stykay siH= i pozostaymi czterema palcami obe4) m/43c /do= dla podtrzymania= naciska4 dziesiHI bocznych p/nktCw /dowych= pooVonych na linii zaczyna43ce4 siH bezpo5rednio obok wielkiego krHtarza= biegn3ce4 wzd/V /da i prowadz3ce4 do staw/ kolanowego @ryI. **A. Lcisk na kaVdy p/nkt powinien trwaI trzy sek/ndy= a cay 0abicg naleVy powtCr0.yI trzy

podkolanowy! i tylny! obszarze podudzia

K51K+

5@5i59

@Pi ??

dC podkolanowy

tylny obszar pod/dzia

(y2. IS <abieg L: Tylny obszar podudzia


Pierwszy z o5mi/ p/nktCw tylnego pod/dzia pooVony 4est be0po5rednio pot klykiej /nktem pkszczeh P leV3cym pod doem podkol @ryI. ,,A. Pozostae siedem p/nktCw poi 4est na linii biegn3ce4 od picrws0.cgo w dC gowa ko5ci przez 5rodek miH5nia br0./chatcgo 5ciHgna strzakowe4 ?chillesa. Palcem wskaz/43cy i kowym i serdecznym ob/ doni wykona4 te p/nkty tak 4ak w pr0ypiitlk/ do kolanowego. Lcisk na ka0dy p/nki \ trwaI trzy sek/ndy= a 0abieg nalc0y powlri razy @ryI. ,#A.
(y2. IL

(y2. IH

<abieg S: )bszar rzepki


Podnie5 lekko lewe kolano. Op/szkami ob/ kci/kCw naciska4 przez trzy sek/ndy kaVdy z trzech p/nktCw pooVonych nad kolanem @ryI. ,+A. PowtCrz zabieg trzy razy. [a kaVdym razem zaczyna4 od zewnHtrznego p/nkt/ i przes/wa4 siH do wewn3trz. Gla podtrzymania chwyI kolano czterema palcami 4edne4 i dr/gie4 rHki.

(y2. I>. Punkty shiatsu na dole podkolanowy!

[abieg 'W GC podkolanowy


Trzyma43c kci/ki po ob/ stronach staw/ kolanowego= naciska4 op/szkami palcCwW wskaz/43cego= 5rodkowego i serdecznego ob/ doni na pierwszy= dr/gi i ostatni z trzech p/nk) tCw @ryI. ,,A= przes/wa43c siH przez dC pod) kolanowy od strony zewnHtrzne4 do wewnHtrzne4. &aciska4 kaVdy p/nkt przez trzy sek/ndy i powtCrz zabieg trzy razy @ryI. ,*A. PyI. ,(
(y2. IF

(y2. SH

[abieg !ZW %oczny obszar podudzi


[abieg na bocznym obs0ar0e pod/dzia zgiHcia lewego kolana do wewn/tr0 t/k= D noga spoczywaa na prawe4. Picrwn0y 0 p/nktCw bocznego obs0ar/ pod/d0.ia p 4est bezpo5rednio pod bocznym kykcie goleniowe4 @ryI. ,'A. &aciska4 go prk sek/nd mocno= trzyma43c 4eden kci/k na a czterema palcami kaVde4 doni= dla pod ni3= chwyI nogH @ryI. ,"A. PowtCrz zabieg r staych piHci/ p/nktach= pooVonych ko5ci3 goleniow3 a strzakow3. Lcisk ni

[abieg !!W )bszar step/


Lnosz3c lewe kolano i przyci3ga43c stopH do t/owia wykona4 zabieg na trzech p/nktach obszar/ step/ ) od kostki boczne4 do 5rodkowe4 @ryI. #!A. Cztery palce ob/ doni powinny dla podtrzymania obe4mowaI kostkH= a styka43ce siH cz/bkami kci/ki przez trzy sek/ndy /ciskaI kaVdy p/nkt. [abieg naleVy powtCrzyI trzy razy @ryI. #+ )#-A. PyI. #+
ob/Flt 5lfpil

<abieg 3D: )bszar pal w


kostka pr0y\r8\lkowa

0gin3 43I nogH w kostce do gCry i t r0y lew3 doni3= kci/kiem i c0./bkicm paleN 43cego prawe4 doni naciska4 ob/0ar gr i podeszwowy trzech p/nktCw polo0.r bliVszym= 5rodkowym i dals0.ym kaVdego palca stopy= po5wiHca43c l r0y na kaVdy p/nkt @ryI. #! i #,A. Chwyta43c wysoko5ci paliczka dalszego poci3gni4 4e /ciskania do gCry. 0abieg naleVy wykni

PyI. #!. P/nkty shiats/ na obszarze step/= grzbiet/ stopy i na obszarze palcCw

[abieg !-W )bszar podeszwy


[egni4 lewe kolano na zewn3lr0 i podeszwH lewe4 stopy do gCry. C0.lcr4 obszar/ stopy pooVone s3 nieco dr/giego i trzeciego palca. Gr/g pooVony 4est bezpo5rednio pod picrwtty. ci na /k/= a czwarty na 5rodk/ piEty 8 Obe4m/43c czterema palcami gr0.bic naciska4 kci/kami 0oVonymi l/b 1ykn4i zewnHtrznymi krawHdziami kn0dy p/n trzy sek/ndy i powlCr0. zabieg Tt/y m6y= zabieg /Vywa43c 0oVonych kci/kCw do l /ciskania trzeciego p/nkt/ l rVy racy sek/nd @ryI. '!A.

[abieg !+W Obszar grzbiet/ stopy @miHdzykostny obszar 5rCdstopiaA

PyI. #*

Po wykonani/ zabieg/ !! naci5ni4 zoVonymi kci/kami obszar 5rCdstopia= zaczyna43c od przerwy miHdzy podstawami pierwszego i dr/giego palca stopy= przez trzy sek/ndy kaVdy z czterech p/nktCw pooVonych na obszarze grzbietowym / podstawy palcCw. &astHpnie naciska4 po0ostac trzy rzHdy p/nktCw= po
i i==W.= ^)
.nil

(a!iona
Podobnie 4ak w przypadk/ zabieg/ dla nCg= poniVsze ob4a5nienia dotycz3 tylko lewego ramienia. [abieg dla prawego ramienia wykon/4e siH tak samo.
(y2. J>. Punkty shiatsu na $rodkowy!
obszarze ra!ienia

<abieg D: M ok iowy
(y2. JI. Punkty shiatau na dole ok iowy!C $rodkowy! obszarze przedra!ienia oraz na doni i pal a h

<abieg 3: )bszar pa howy


Wyci3gni4 lewe ramiH w bok= doni3 do gCry. PoCV palceW wskaz/43cy= 5rodkowy i serdeczny prawe4 doni pod pach3 @ryI. '+A= kci/k na br/Udzie naramienno)piersiowe4. &aciska4 p/nkt op/szkami palcCw przez piHI sek/nd i powtCrz zabieg trzy razyF /cisk powinien byI skierowany na obszar ponadopatkowy @ryI. '(A.
! + ( * ,

P/nkt y nalc0.a.cc do obs0.nr/ do/ lok @ryI. q,A polo0one si2 na linii biegn3ce4 wewnc.tr0ne4 strony @po stronic miilcg8 do zewnHtrzne4 @po stronic kci/kaA. Ot ramiH c0tcrcma palcami prawe4 dl kci/kiem= skierowanym c0/bkicm tl naciska4 kaVdy z tych p/nktCw prF sek/ndy i powtCrz zabieg tr0.y r /0y @ryI

o5 symetrii ctrona promieniowa

<abieg >: Wrodkowy obszar ra!ienia


Sze5I p/nktCw 5rodkowego obszar/ ramienia pooVonych 4est na linii proste4 prowadz3ce4 od pachy do do/ okciowego. Obe4m/43c ramiH czterema palcami prawe4 doni= 4e4 kci/kiem= zwrCconym cz/bkiem w kier/nk/ pachy= naciska4 kaVdy z sze5ci/ p/nktCw @ryI. '+A przez trzy sek/ndy i powtCrz cay zabieg trzy razy @ryI. '- i '*A.

5rodkowy obszar przedramienia

(y2. 3S

obszar pacCw

(y2. JF

<abieg F: Wrodkowy obszar przed7 ra!ienia

Gwadzie5cia cztery p/nkty naleV3ce do obszar/ rHki pooVone s3 w o5mi/ rzHdach= po trzy w kaVdym= biegn3c strony okciowe4 @po stronie maego pal( strony promieniowe4 @po stronie kci/kaA= pionowe zna4d/43 siH bezpo5rednio pod p/nktami br/zdy okciowe4 @ryI. ',A. kci/kiem= skierowanym cz/bkiem do naciska4 kaVdy p/nkt przez trzy sek/ndy= ten moVna wykonaI tylko 4eden raz @ryI.

p4imiinc c0terema palcami prawe4 doni i3 c0.H5I ramienia= 4e4 kci/kiem= 1wanym /ko5nie do gCry= naciska4 kaVdy ikt pi0.e0 tr0y sek/ndy. PowtCr0 0abieg tr0y @t/. "*A.

Gg I: 4o zny obszar ra!ienia


17

<abieg G: 4ruzda !iedzy !i%$nie! * nara!ienny! a

Trzy p/nkty leV3ce na te4 br/Udzie zna* na linii biegn3ce4 nieco /ko5nie (y2. L>

ramiH tak= aby wewnHtrzna czH5I doni Kwala siH w gCrze. Sze5I p/nktCw /h do tego obszar/ pooVonych 4est na lm>;.nFice4 wzd/V 5rodka miH5nia naramien); / i wyrostka obo4czykowego opatki do hi okciowego @ryI. ",A. [aciska43c dla li09mania kci/k wokC wewnHtrzne4 czH5ci p n i a = naciska4 kaVdy p/nkt przez trzy f27l9 prawym palcem wskaz/43cym= 5rod)i serdecznym. PowtCrz zabieg trzy razy.

(y2. LI. Punkty shiatau na bo zny! obszarze ra!ienia i grzbietowy! obszarze pal w
wy i osiek burko opatki bo /.ny obii/*u ra!ienia

S: 4o zny obszar przedra!ienia


4iiiC

(y2. LS. Punkty boo!yi !dra lrebiK

(y2. LF

4ednoczesnego /ginania czterech pal)fa/ waVyI moVna r/ch wspClnego zginacza pooVonego obok okcia. 1ie4sce= w !! nastHp/4e ten r/ch= stanowi pierwszy i / p/nktCw pooVonych na linii biegn3ce4 rstka do bocznego obszar/ przed)0abieg na tych p/nktach wymaga kcia i przywiedzenia przedramienia k lalkH piersiow3. Oci/kiem prawe4 doni= m w stronH okcia= naci5ni4 pierwszy $Wostae cztery palce prawe4 doni= dla ( niania= obe4m/43 ramiH. &aciska4 kaVdy pi0c0. tr0y sek/ndy i powtCrz zabieg trzy q i ""A.
(y2. LJ
l *O obs/ar gr/.bi tu pal w bo zny obs/ar przedra!ienia obszar grzbietu r%ki

(y2C LL

(y2. 3HH

[abieg 'W )bszar grzbietu rHki


P/nkty na grzbiecie rHki polo0one s3 m ko5Imi wzd/V c0terech linii= po trzy p/n kaVdym rzHdzie= biegn3cych od nadgarst podstawy palcCw @ryI. "#A. Prawym kci/ zwrCconym w stronH nadgarstka= nacisk kolei przez trzy sek/ndy kaVdy z p/ zaczyna43c od strony kci/ka. Gla podtrzy chwyI lew3 doN czterema palcami prawe4 @ryI. !ZZA.

bieg 33: (oz iBganie ra!ienia


0 prawy kc i / k na 5rodk/ lewe4 doni i obe4) n.0ostalymi c0lerema palcami gr0.biet lewe4 MU h itlnic5 praw3 rHkH na wysoko5I ramienia .iE.ni4 do przod/ lew3 doni3 @ryI. !Z*A. ! ! ! 0.ci3ga nie rHki naleVy wykonywaI prze0 i powtCrzyI trzy razy.

(y2. 3HG. (ozdB/anie r!!taii

tka piersiowa
!W Obszar miHdzyVebrowy
(y2. 3HI. Punkty shiatiu na obtzarze pieiiiowyni
trzon mostka

(y2. 3H3. Punkty shiatsu na obszarze pal w

(y2. 3H>

<abieg L: )bszar pal w


(y2. 3HF

$stnie43 trzy p/nkty nacisk/ na pooVone na linii biegn3ce4 od dal bliVszego paliczka. Oci/kiem i palcem cym prawe4 doni 4ednocze5nie nacisk p/nkt na obszarze grzbietowym i d lewego kci/ka przez trzy sek/ndy= lekko palce podczas /ciskania p/nkt/ szym paliczk/. &astHpnie /ciska4 pr3; stronH kaVdego p/nkt/ w taki sam s zakoNczeni/ zabieg/ kci/ka /ciska4 cz ty na pozostaych palcach w taki sami @ryI. !Z+ i !Z(A.

Y\@ /)n pr0eznaczony 4est dla miH5nia pier)pi wiHkszego oraz wewnHtrznych i ze)iBi0ti9ch miH5ni miHdzyVebrowych. &aci5ni4 cm wskaz/43cym= 5rodkowym i serdecznym / i i bezpo5rednie okolice bocznych n 0 o n / mostka. OaVdy palec powinien l7l.>wFiI siH miHdzy dwoma Vebrami. i7i.ii;=iBiBc ramiona na boki naciska4 4ed)-)s1/) kaVdy z czterech p/nktCw l0s ?) browych po prawe4 i lewe4 stronie ciaa. 0.c5I poziomych rzHdCw takich p/nktCw i stronie. &a4pierw naciska siH wyVsze i09il y. a nastHpnie trzy niVsze. Lcisk in/)n l rwaI trzy sek/ndy= a zabieg naleVy i ? r tylko 4eden raz. Lcisk wykon/4e siH z tnt p. 9iFBgniHciem do ty/ @ryI. !Z# i !Z'A.
(y2. 3HS

[abieg !ZW )bszar doni


&a osi symetrii doni pooVone s3 trW pierwszy na na4wiHkszym kHbie doni 5rodk/ doni= a t r0cci / podstawy pi kowcgo @ryI. ',A. Obe4mi4 grzbiet ztere!a pal a!iC a prawym kci/kiem im !inklQ nrEe/ ir09 sek/nd 9 kaVdy.
wyrostek iniee/ykowitty

(y2. 3HJ

!,7

<abieg >: )bszar !ostkowy


PiHI p/nktCw mostkowych poloVonych 4est na linii zaczyna43ce4 siH na cz/bk/ mostka )rHko4e5ci ) i ci3gn3ce4 siH do wyrostka mieczykowatego @ryI. !Z,A. [a pomoc3 palcCwW wskaz/43cego= 5rodkowego i serdecznego ob/ doni= z3czonych cz/bkami= naciska4 lekko kaVdy p/nkt przez trzy sek/ndy @ryI. !Z"A. [abieg naleVy wykonaI tylko 4eden raz. PamiHta4= aby nie naciskaI bezpo5rednio na wyrostek mieczykowaty.

(yo.3HL K/rB stronie br0./cha= pr0.ecina go i biegnie w > lego lewe4 stronie @ryI. !!+A. Lcisk naleVy $.1$ ./; obiema doNmi= prawa pod lew3= 0n./9.a43c tr0y sek/ndy na kaVdy p/nkt= ti0.eba powtCrzyI trzy razy. P/nkt l leVy lildkiem= p/nkt + nad 4elitem cienkim= nad pHcherzem moczowym= p/nkt - om 5lepym= p/nkt * nad w3trob3= p/nkt 5ledzion3= p/nkt # nad okrHVnic3 4;/B.B cFi= p/nkt ' nad okrHVnic3 esowat3 i n k t l 0 nad prostnic3. Przed wykonaniem /cisk/ wci3gni4 gHboko powietrze= Kpnie stopniowo zwiHksza4 nacisk= siH zsynchronizowaI /cisk z wydy)powietrza @ryI. !!()!!#A. Oiedy /st3pi E w okolicach brz/cha= moVna /ciskaI n/) p/nkty za pomoc3 palca wskaz/43cego= i serdecznego obydw/ doni. (y2. 333. 9 isk do,!i w d

(y2. 33D

<abieg D: )kr%0nyC z!ienny u isk doniB na obszar piersiowy


Trzyma43c palce skierowane na trzon mostka= poCV donie na lewym i prawym obszarze pier) siowym i odci3gni4 okcie na boki. [astos/4 rotacy4ny /cisk doNmi przez piHI sek/nd @ryI. !!ZA. Po powrocie ramion do pozyc4i wy45ciowe4 pod koniec zabieg/ zwrCI palce w kier/nk/ przepony i prze4edU nimi szybko w dC klatki piersiowe4 @ryI. !!!A. PowtCrz zabieg dwa razy. [synchroniz/4 energiczne wydechy z r/chami w dC. (y2. 33H. )kr%0ne ru hy doniB

(y2. 33>. Mziewi%2 punktw serii u iskw doniB

4rzu h
PoniVsze zabiegi moVna wykonywaI w pozyc4i siedz3ce4 l/b leV3c na wznak.

<abiegi: -eria u iskw doniB


Pierwszy p/nkt te4 serii pooVony 4est nad przepon3= na dok/ nadbrz/sza. Gr/gi= trzeci= czwarty= pi3ty= szCsty= siCdmy= Csmy

5"4

<abieg >: )bszar *elita ienkiego


P/nkty /ciskane podc0as tego 0abieg/ poo0one s3 na okrHg/= ktCrego 5rodek stanowi pHpek. Pierwszy leVy po prawe4 stronie= /ko5nie pod pHpkiem= a pozostae zatacza43 koo zgodnie z r/chem wskazCwek zegara @ryI. !!'A. Lcisk naleVy wykonaI palcamiW wskaz/43cym= 5rod) kowym i serdecznym ob/ doni= po5wiHca43c trzy sek/ndy na kaVdy p/nkt. [abieg trzeba powtCrzyI trzy razy.

(y2. 33J. Punkty ihatiu nad +elite! ienki!

71

<abieg D: )bszar okre0ni y zst%pu*B e* i okre0ni y wst%pu*B e*


PoCV praw3 doN na pHpk/ prostopadle do bok/= tak aby z3czone palce zna4doway siH bezpo5rednio nad okrHVnic3 zstHp/43c3. ^ew3 doN= skierowan3 w przeciwnym kier/nk/= poCV na grzbiecie prawe4 rHki. O3b prawe4 doni prze) s/N po okreVnicy zstHp/43ce4 w kier/nk/ pHpka. Potem rozl/Uni4 miH5nie i korp/sem doni naci5ni4 okrHVnicH wstHp/43c3 w kier/nk/ pHpka @ryI. !!"A. PowtCrz ci3gniHcie i naciskanie dziesiHI razy. &astHpnie= pozostawia43c donie w takie4 same4 pozyc4i i przyciska43c 4e tak= aby siH nie ze5lizgnHy= wykona4 dziesiHI okrHVnych r/chCw rotacy4nych @ryI. !+ZA. &a zakoNczenie zabieg/ przez dziesiHI sek/nd wykon/4 gHbokie r/chy drga43ce @ryI. !+!A.

(y2. 33L. :alu*B y u isk doniB

Ye zenie okre$lony h
(y2. 3>H. )kr%0ny u isk doniB (y2. 3>3. Mrga*B y u isk d

przypadkw patologi zny h

Opis terapii okre5lonych stanCw patologic0.nych 0aklada opiniowanie potLln technik shiats/. S0c0.egCly technic0ne terapii podane 0.ostay w popr ro0d0iatach.

kad krB0enia
Molegliwo$ i ser owe
%olesna. [espC chorobowy charak)r0/Bi4cy siH napadowymi bClami zamostkowy) pioinieni/43cymi k/ gCrze i do lewego tinna. &a4czHstsz3 przyczyn3 d/sznicy 2m;l 4est zwHVenie naczyN wieNcowych= wystHp/4e pod wpywem niedotlenienia 8l7)statecznego /krwienia miH5nia sercowego. serca. Polega na niezdolno5ci do l i yn / ma dostatecznego kr3Venia krwi f7lt9no5ci od potrzeb organizm/. Prowadz3 mirY wady serca= nadci5nienie tHtnicze= choro)ln2295nia sercowego. 1oVe dotyczyI 4edne4 l/b komCr serca. Ob4awia siH d/szno5ci3. ! serca. aCwnym 4ego ob4awem 4est nagy= hol dawicowy /mie4scowiony za mostkiem= iwiii/43cy do lewe4 rHki= barkCw= palcCw= E k. W postaci wstrz3sowe4 wystHp/4e spadek Fina krwi i blado5I z obwodow3 sinic3. $&C 0. obrzHkiem p/c cech/4e siH d/szno5ci3 li0lem. Go zawa/ serca dochodzi przez H= ktCre4 przyczyn3 4est zwHVenie naczyN lono5nych i zatrzymanie przepyw/ krwi Bflnicy wieNcowe4= co powod/4e przerwy ity serca i ob/marcie tkanek. (y2. l

PyI. D. )bizar !i%dzytopttkowR

shiatsu
/ ktCre4 pode4rzewa siH niereg/larno5ci serca= powinna prze45I terapiH metod3 iii= ale przede wszystkim m/si /nikaI s/b)Bi pob/dza43cych= takich 4ak kawa= tytoN i ol= dokadnie /reg/lowaI swo43 codzienn3 l rtaraI siH /trzymaI ciao w dobre4 konctyc4i. @= Pac4ent kadzie siH na prawym bok/= a tera)& wykon/4e zabieg shiats/ na czterech p/nk)pr0cdniego obszar/ szy4nego @zabieg zapo)lacy gwatowne4 akc4i serca i wzrostowi A= nastHpnie na obszar0c nadtopatkowym Fi/ p/nktach na lewe* c0c5ci obszar/

5rodkowy 5rodkowy obszar obszar przedramienia ramienia (y2. F. Powierz hnia irdra!ienia obszar palca serdeczne4

!i%dzy !ienie! a a PyI. *. %r/ piersiowy!C ot bruzdy piersiowe* i nadt lewa strona obs0.ar/ piersiowego

sztywno5I miH5ni gHbokich zna4d/43cych siH miHdzy dr/gim a pi3tym p/nktem obszar/ miHdzyopatkowego @ryI. (A. Terape/ta m/si /s/n3I to napiHcie. +. Pac4ent pozosta4e w pozyc4i leV3ce4 na prawym bok/= terape/ta /nosi 4ego lewe ramiH nad gowH i delikatnie wykon/4e zabieg na trzech p/nktach pooVonych na br/Udzie miHdzy miH5niem dw/gowym ramienia a miH5niem pier) siowym= sze5ci/ p/nktach na 5rodkowym obszarze ramienia pooVonych na linii od pachy do staw/ okciowego= o5mi/ p/nktach na okciowe4 czH5ci przedramienia oraz na czterech p/nktach na powierzchni grzbietowe4
(y .S

69wn9tr0.ne4 maego i scrdcc0ncgo palca @ryI. ,A. nii9pnie tr0.yma43c lew3 doni3 wyprostowane m i9 pac4enta za nadgarstek poci3ga praw3 m3 0.a c0/bek maego palca pac4enta i potrz3sa m/)nicm pac4enta @ryI. # i 'A. X Pac4ent spoczywa w pozyc4i na wznak= tera)/i.i wykon/4e zabieg na czterech p/nktach >W8> i prawego obszar/ nad) i podocznego 4ed)i 0i) 5nie. Stos/4e lekkie /ciski doni3 przez nieI sek/nd oraz /ciska dwa l/b trzy razy na k i oc0ne. Zabie" ten reg/l/4e tHtno poprzez id0nn ic odr/ch/ ?schnera= inacze4 zwanego t/ hcm oczno)sercowym. - Terape/ta wykon/4e zabieg na czterech nk t ach na obszarze miHdzyVebrowym lewego /wego obszar/ piersiowego @ryI. *A. Spec4alne4 g i wymaga zabieg na lewym obszarze pier)yt / = ktCry ma na cel/ rozl/Unienie miH5nia KKKowego i miH5ni miHdzyVebrowych. &astHpnie B\)/ta wykon/4e zabieg na trzonie mostka. iAc okrHVny /cisk doNmi na obszar piersiowy i0cnia w dC przez obszar piersiowy.

i= w ktCrym gCrne ci5nienie krwi @przy sk/r) m serc/A przekracza !,Z mm g= a dolne me @kiedy serce 4est rozszerzoneA "* mm g= $1 siH za nadci5nienie. $stnie43 dwa rodza4e l5nieniaW nadci5nienie pierwotne= ktCrem/ nie 0ys0.3 Vadne ob4awy patologiczne i ktCre 4est liym stopni/ zaleVne od czynnikCw dzie) nydi. oraz nadci5nienie wtCrne= ktCre moVe Kpowodowane chorobami nerek= gr/czoCw ;li0nego wydzielania= chorob3 %asedowa $nnymi czynnikami. &azwy Tnadci5nienieM 1X na oznaczenie nadci5nienia pierwot) $poiiS.ywc nadci5nienie moVe byI przyczyn3 ilo5ci= zawrotCw gowy= sz/m/ w /szach= /no5ci= sztywno5ci ramion= obstr/kc4i= brak/ Kwagi emoc4onalne4= nerwowo5ci i staego il0cnia. 1oVe doprowadziI do wylew/ krwi . Osoby nadwraVliwe i spiHte s3 bardzie4 Kw mi l9 chorobH. PoniewaV mCzg 0./Vywa +Z ii caego tlen/ wykorzystywanego przez

&adci5nienie tHtnicze

twardnie43 i sta43 6i7 lamliw6 rtkttB emoc4onalne moVe ipowodowi5 p wzrost ci5nienia krwi= Wta 1 l naczynie krwiono5ne pfkl= ZZ EBl po5redni3 przyc0yn3 wytaw kroi -Z! W regionach Daponii= w klCryd staym skadnikiem diety i gd0Do ipc d/Ve ilo5ci sonych potraw= odn6 na4wyVsze wskaUniki 0nchorO1 nadci5nienie. SCd zawarty w loli napiHcie miH5ni gadkich 5cian krwiono5nych= powod/43c sk/rc0cn podnosi ci5nienie krwi. &admierne ryV/ prowadzi do nagromadzenia conych kwasCw t/szczowych w or4 co z kolei 4est przyczyn3 wapnienii krwiono5nych. Lmiar w korzy takich pokarmCw leVy / podstaw gania te4 chorobie. &adci5nienie 4est powaVn3 c ktCra powod/4e wiele komplikac4i gicznych. Obci3Va ono serce i prowadU przerost/ @hipertrofiiA oraz wywot

!81

li/)4)/A l/d0ie= ktCr0.y cierpi3= na tH dolegliwo5I= s0.l reg/larnie poddawaI siH dokadnem/ i;tamowi terapii.

tr!pia shiatsu
5nienie wymaga terapii caego ciaa= ale ! powinien koncentrowaI siH na obszarze f7l09lopatkowym @zwi3zanym z organami i1<9haniaA= obszarze podopatkowym iwymA= na zakoNczeniach r3k i nCg oraz $10/ch/. ;a c 4en l spoczywa na lewym bok/= tera)!=! naciska lekko= wolno cay obszar szy4ny= 0s n a 4 3I od 4ego przednie4 czH5ci. .; &astHpnie naciska piHI l/b sze5I razy p / n k tC w pooVonych na obszarze li/ltopatkowym i miHdzyopatkowym= a irni dziesiHI p/nktCw pocz3wszy od pi3tego 82O?ir0c miHdzyopatkowym poprzez obszar opatkowy aV do lHdUwiowego. [ kolei .nit/4e /ciski 4edn3 doni3 przez piHI sek/nd ; z czterech p/nktCw pokazanych na l / k / OA i powtarza zabieg piHI l/b sze5I &a koniec wykon/4e r/chy drga43ce= lic wyVny 4est /cisk doni3 na trzeci kt na lewym obszarze nerkowym. Par4enl kadzie siH na brz/ch/= a terape/) iXl/0nia prawy i lewy obszar miHdzyopatkowy. 9pnic ostroVnie naciska kci/kami na prawy o l is0.a r nerkowy 4ednocze5nie @ryI. !!A. iBc palce ob/ doni /ciska kaVdy p/nkt piHI sek/nd podstawami doni. Powtarza g piHI l/b sze5I razy @ryI. !( i !-A. &a iiK0lenie stos/4e /cisk drga43cy.
(y2. 3G. (oz iBganie nogi (y2. 3S. )bszar brzuszny
0 ilolny 0./ 0ebrowy br/zda nadbrz/szna

(y2. 3H. Punkty u iskania lewego obszaru nerkowego przy pozy *i na lewy! boku

&adci5nienie mo0e byI pr0.yc0yn nienia tHtnic0.ek nerkowych= co 0. kolei dopyw krwi do nerek i /po5led0a ich 0 wydalnicze oraz powod/4e obr0Hk= ma na cel/ przywrCcenie nori f/nkc4onowania nerek. -. Terape/ta wykon/4e 0.abicg mi4B tylnych powierzchniach nCg= pode0im pac4ent spoczywa na brz/ch/= a ini lcp pac4entowi przy43I pozyc4H na w0=n naciskaI przednie powier0.chnie i dokadnym zabieg/ po ob/ stron zakoNczenie rozci3ga nogi= 4ak pole rys/nk/ !*. *. Pac4ent leVy na wznak. Terapc/t/ zakoNczenia ob/ r3k= a nastHpnie ramiona @ryI. !,A. ,. Po lekkim zabieg/ na nhs04ir0c stos/4e powolny= delikatny /cisk oczne. #. Po dokadnym 0ahicg/ im o sio wy m terape/ta 0ac0yi/t /cisk doni3. '. Po dokadnym 0abieg/ na o brz/cha terape/ta koncentr/4e lif 1 d brz/sza oraz na prawym i lewym &WWf obszarze Vebrowym @ryI. !#A. Pltb/dt wienia i zapobieganie obfttr/kc4i ostroVnego zabieg/ na okrH0nicy oiowi ". &a zakoNczenie pac4ent ponowi m/4e pozyc4H na brz/ch/= a terape/ta i atwo napina43c3 siH przeponH= ston/4 doni3 na prawy i lewy boczny obs0ar @ryI. !'A.
(y2. 3J. 9 isk do,!i na p!poa* przy pozy *i na brzu hu

lewy dolny obszar Vebrowy

(y2. 3I. (oz iBganie r%ki

obszar okrH0nicy esowatc4

! +

pierwszy W procesie starzenia siH ciao czowieka zwykle p/nkt S+ przechodzi zmiany prowadz3ce do stan/ pierwszy zwanego stwardnieniem tHtnic. Dest on teV 5ci5le p/nkt s3 zwi3zany z chorobami serca i nadci5nieniem. %ardzo elastyczne i k/rczliwe tHtnice zb/dowane s3 z trzech warstwW bony wewnHtrzne4= bony 5rodkowe4 i bony zewnHtrzne4= czyli przydanki. Stwardnienie moVe nast3piI w kaVde4 z trzech warstw tHtnicy. &agromadzenie t/szczCw na 5ciankach warstwy wewnHtrzne4 moVe stopniowo zewnHtrzna tHtnica doprowadziI do niedroVno5ci tHtnicy i szy4na rdzeN pr /niemoVliwiI przepyw krwi. Gotyczy to pierwszy B na4czH5cie4 d/Vych tHtnic= takich 4ak aorta= p/nkt S+ naczynia wieNcowe= tHtnice mCzgowe i tHtnice wyrostek nCg. tHtnica Stwardnienie warstwy 5rodkowe4 nastHp/4e wspClna tHtnica szy4na w 5rednich tHtnicach miH5niowych= takich 4ak tHtnice /dowe= podkolanowe= piszczelowe i promieniowe= kiedy na ich 5ciankach odkada siH wapN. Stan ten spotyka siH zwykle / osCb starszych. Stwardnienie warstwy zewnHtrzne4 nastHp/4e w tHtniczkach. W mCzg/ i nerkach warstwa zewnHtrzna tHtnic twardnie4e i rozrasta siH= tam/43c wewnHtrzne kr3Venie. Stan ten zwi3zany 4est z nadci5nieniem. LVywa siH ogClnie termin/ Tstwardnienie tHtnicM= 4ednak istnie4e wiele rodza4Cw te4 choroby= rCVni3cych siH od siebie w zaleVno5ci od czH5ci tHtnicy dotkniHte4 zmian3 patologiczn3= 4ak i stan/ organizm/ dane4 osoby. Choroba ta p/nkt bocznego obszar/ szy4nego= wystHp/4e nie tylko / osCb w zaawansowanym rdzenia przed/Vonego oraz pierwszy pi wiek/= ale takVe / modych. &a4lepszym nego obszar/ szy4nego w podane4 @ryI. sposobem zapobiegania stwardnieni/ tHtnic 4est !"A. Tylny obszar szy4ny powi staa 5wiadomo5I stan/= w 4akim zna4d/4e siH szczegClnie dokadnie potraktowany= organizm= i stosowanie program/ terape/ty) pomaga to w zwalczani/ otyo5ci @ryI. cznego. SzczegCln3 /wagH trzeba zwrCciI na +. Pac4ent leVy w pozyc4i na ilo5I spoVywanego cholesterol/. &aleVy Terape/ta /ciska doni3 i kci/kiem prowadziI /reg/lowany tryb Vycia= /nikaI tyto) nerkowy @ryI. +! i ++A. ni/= ktCry sprzy4a rozwo4owi stwardnienia tHtnic= a (. &astHpnie /ciska nogi i stopy na4lepie4 porz/ciI go cakowicie nastHp/43ce4 kole4no5ciW tylny obszarJ dC podkolanowy= podeszwa. Terapia shiatsu -. Teraz podda4e zabiegowi ramim l Pncicnt nrwhi ra no/Q i seiia /kl ka na do dot/ okciowego= stawy nadgf )5rCdreczne i palce. G. Pa *ent nadal spo zywa w tal po/y *i. Terapeuta na iska obszi

D. -twardnienie t%tni

(y2. 3L

we w net n s0y4na

winowyC udowy.

nr/ d!

obs/ar

(y2. >3. )bszar szy*ny i nerkow y


rdzeN przed/Vony tylny obszar szy4ny obszar nerkowy

"e u r opatia

li0 poowy iaa


polowy ciaa wystHp/4e zwykle na sk/tek ii krwi do mCzg/= spowodowanego Klinieniem mCzgowych naczyN krwiono5nych= pyka43 pod wpywem napiHcia emoc4onal) Si an ten zwany 4est takVe paraliVem riowym= a ob4awia siH stopniowo po litni/ przez pac4enta przytomno5ci po /nier/chomieniem poowy ciaa przeciw)Lo pCk/li mCzgowe4= w ktCre4 nast3piJ krwi. Sk/tki zaczyna43 byI widoczne na 5ci twarzy= na ktCre4

paraliV miH5ni kowych= nosowych i /stnych /tr/dnia

(y .>>/ (y2. >D. )btz!r brzuszny

li . ;a skutek skur zu !i%$nia pier7

skur zu (zgina*B si% i odwra a*B na z Q -taw biodrowy ulega zwi hni% iuC n ydkowy *est zwiot zay i roz iiigni%l) zosta*e skr% ona w stawie ik i (szpotawa)C a wy iBgni%te pal e twora pi%towoko,skB. )b*aw ten zwany *oi ze! ?erni ke'a75anna (ry2. >F). -/ *V z!usza pa *enta do wyginania hore* i uk pod zas hodzenia. 4ardzo trud przywr i2 sprawno$2 u osoby dol i%0ki! przypadkie! skur zu ?on 5anna. ;aty h!iast po odzyttknnit pa *enta przyto!no$ i powinno li%

$ -

Terapia shiatsu

!. Terape/ta klad0ie pac4enta w po0=yc4i na i nFiwrt wznak i wolno rozpoczyna zabieg na miH5ni/ piersiowym wiHkszym= br/Udzie naramienno)) piersiowe4 i miH5ni/ naramiennym @ryI. +*A= aby przywodzenie zapobiec przywiedzeni/ staw/ ramiennego @ryI. +,A. +. &astHpnie terape/ta wykon/4e stay /cisk z lekkim poci3gniHciem w kier/nk/ palcCw doni na odwodzenie nastHp/43cych czH5ciach koNczyny gCrne4W miH5ni/ trC4gowym ramienia= miH5ni/ okciowym= miH5ni/ odwraca43cym przedramienia= gr/pie miH5ni prostowanie stopa pil prost/43cych= na nadgarstk/ i stawach miHdzypal) szpotawt4 cowych= aV do koNca palcCw @ryI. +# i +'A. @piHtonI (. W cel/ zapobieVenia zwichniHci/ staw/ stopa piHtowo) biodrowego terape/ta ostroVnie rozl/Unia gr/pH koNska @piHtonCg koNskiA miH5ni przywodz3cych na 5rodkowym obszarze /dowym. zabiegi shiats/ na dotkniHtych p4 -. Oad3c pac4enta na brz/ch/ terape/ta czH5ciach ciaa. ?by zapobiec sk/rczowiJ wykon/4e zabieg na miH5ni/ zginacz/ na tylnym podczas sn/= sparaliVowane czH5ci ciaaY obszarze /dowym= aby zapobiec rozci3gniHci/ owi4aI rHcznikami l/b kawakami koca. staw/ kolanowego @ryI. (ZA. Chorzy dotkniHci 4ednostronnym ciaa= *. Pac4ent zosta4e przywrCcony do pozyc4i na ktCrzy d/Vo czas/ spHdza43 w4 podatni wznak i terape/ta rozl/Unia przedni miHsieN s3 na odleVyny= zwaszcza \ krzyVowe4= piszczelowy oraz zespC miH5ni strzakowych= okolicy wielkiego krHtai biodrowego= aby zapobiec odgiHci/ stopy i piHtonogowi roz) wyrostkCw krHgos/pa i PoniewaV bieVnem/. Podda4e stopH Iwiczeniom odchyla43) sk/rcz miH5ni /s/wa t/szcz podskCrne4= cym 43 w kier/nk/ grzbietowym= aby rozci3gn3I dziaanie pot/ w fadach czas leVenia w miH5nie okolic stopy i w ten sposCb zapobiec CVk/ 4est przyczyn3 skCry w tych piHtonogowi koNskiem/ @ryI. (!A. &ie wolno mie4scach. [apobie4 dolegliwo5ci zapomnieI o Iwiczeni/ polega43cym na odchylani/ polega na wycierani/ szybko= 4ak to stopy w kier/nk/ podeszwy. tylko moVliwe. &aL czHsto ,. Oole4ny zabieg= na obszarze brz/cha= ma przewlekaI i wygadzaI pod zmieniaI zapobiec obstr/kc4i= ktCra czHsto towarzyszy pooVenie ciaa chorego. (y2. >I tem/ stanowi @ryI. ((A. Po zakoNczeni/ zabiegCw pac4ent powinien zostaI po/czony= 4ak za pomoc3 doni i palcCw czynne4 strony ciaa wykonywaI samodzielnie
(y2. >G. 5i%sie, nara!iennyC bruzda nara!ienno7piersiowa i obszar piersiowy

(y2. >F. Pe!iplegia 7 skur z ?erni ke'a75anna

>S. 4o zna powierz hnia ra!ienia

(y2. +'

:cisk nale"y skiero#a> na o%ie strony espou mi0ni gina&!cych # (u" punkt2# poo"onych na ramenu.

(y2. DH. Tylny obszar uda


i& nale"y skiero#a> na strony po(sta#o#ych ikt2# poo"onych na o%s ar e u(o#ym.

(y . D3. Przednia powierz hnia nogi

br/zda naramienno) obszar m. naramienny )piersiowa piersiowy t

:cisk nale"y skiero#a> na o%ie strony po(sta* #o#ych punkt2# na pr e(nim o%s ar e gole* nio#ym i espole mi0ni str ako#ych.

1d"i!a!ie ,$si by tt 8e!e, -ak to tylko m8

obszar step/ obs0.nr gr0bictowy

(y2. DD. )b59 okuta

na osi @tyine9il

>. 4ezsenno$2
W5rCd przyczyn przed/Va43ce4 siH niezdolno5ci do spania wymieniI naleVy zmartwienia i stres= zapalenie mCzg/= nadwraVliwo5I nerwow3 i stwardnienie naczyN krwiono5nych. [wykle niepoko4enie siH niezdolno5ci3 do za5niHcia pogorsz3 ten stan= lecz nie 4est to wystarcza43cy powCd do siHgania po 5rodki nasenne.
pierwszy przedni p/nkt szy4ny

gowy

(y2. DG
obszar potyliczny rdzeN przed/Vony tylny obszar szy4ny obszar nadopatkowy

;erwi e

(y2. DL shiats/ caego ciaa= 0c s0c08 /wzglHdnieniem obs0arCw s0.y4nych= potylicznego= rdzenia pr0cdi/0.oncgo= nadopatkowego= plecCw i gowy @/ 08 szCstego p/nkt/ na osi symetriiA. dodaI /cisk doni3 na skronie i g/li &a zakoNc0cnic lr0cha ilokl/dnio przeponH @ryI. -Z -.!A= poniewaV poA trawienie. Wa0nc 4cnl \apobtofiD strawno5ci= obstr/kc4i t btog/i& c4ent powinien il/0o tp7- l spoko4nym 5r8/lowi6k/= (y2. FH. 9dik dtaiB mm5 poo0ony h na od lyc5di obszaru ikroniowt/o
Oier/nek /cisk/ na obs0.ar E skroniowy
Moc!y $cisk !a s%'sty 8$!kt.

Terapia shiatsu
^/dzie cierpi3cy na bezsenno5I odcz/wa43 sztywno5I w okolicach brz/cha i na obszarze szy4nym. Glatego terape/ta powinien skoncen) trowaI siH na tych czH5ciach ciaa. !. Pac4ent przy4m/4e pozyc4H sei%a. Terape/ta wykon/4e zabieg na pierwszym p/nkcie przed) niego obszar/ szy4nego @ryI. (-A= a nastHpnie na p/nktach caego przedniego obszar/ szy4nego= bocznego obszar/ szy4nego= obszar/ rdzenia przed/Vonego i tylnego obszar/ szy4nego @ryI. (, i (#A. [abieg ten przy5piesza kr3Venie krwi w tHtnicach i Vyach= wpywa na lepsze /tlenienie tkanek mCzgowych. +. OstroVny zabieg naleVy wykonaI na obszarze potylicznym= nadopatkowym= grzbie) towym i wszystkich czH5ciach koNczyn gCrnych i dolnych. &astHpnie na sze5ci/ p/nktach osi symetrii gowy= stos/43c wstrzymywany= drga43cy /cisk @ryI. ('A. Stos/4e siH takVe /cisk doni3 na gaki oczne. OaVdy p/nkt /ciska siH przez dziesiHI sek/nd.

nerwicowe i nerwice ob4awia43 siH przez 1.ihilno5I /mysow3= zmienno5I nastro4Cw= 0ilolno5I do koncentrac4i= niezdolno5I do ;m /)ni3 i dziaania oraz wieloma innymi zmia) iitn patologicznymi= ktCre wystHp/43 / l/dzi w ;n9m wiek/. Spowodowane s3 one zwykle ni/kami psychicznymi= takimi 4ak kopoty <iiwc= tr/dno5ci w stos/nkach z innymi l/dU)$= napiHcia zwi3zane z prac3= silne przeVycia z o N siwa itp. ^/dzie o sabe4 kondyc4i psy) 0nc4= ktCrzy bez przerwy zamartwia43 siH i na tystko reag/4 3 histerycznie= s3 bardzo podatni nrrwice. Dednak stany opisane powyVe4= 0r ni0 powaVne choroby /mysowe= 4ak np. nho0.a maniakalno)depresy4na= wyleczyI / 0a pomoc3 zmiany nastawienia pac4enta t/)bic i otacza43cych go l/dzi. K0anc 4est przeprowadzenie pene4 terapii PyI. -! PyI. -+

ia shiatsu

(y2. FD. 4ruzda nadb! i udik doniB


/cisk na gaki oc0ne RE. br/zda 7== nadbrz/szna

W+D

$stnie4FA dwa rod0a4e nerwobCliW san/>istne ner) wobCle= ktCrych pr0.yc0yny nie s3. 0nane= ora0= nerwobCle symptomatyc0nc= powodowane przez tHtniaki= choroby zatok= zapalenie dzi3se i zab/rzenia metaboliczne. &a4gr/bszy nerw czaszkowy= nerw trC4dzielny= 3czy siH z pi3tym nerwem czaszkowym i tworzy zwC4 nerwowy aasseriana= a nastHpnie rozgaHzia siH na trzy czH5ci. Pierwsza ga3U to nerw oczny= dr/ga to nerw V/chwowy= a trzecia 4est nerwem szczHkowym. &erwy te rozoVone s3 po cae4 twarzy @ryI. --A. P/nkty /cisk/ s3 rCVnie /oVone dla kaVde4 z tych gaHziW dla pier) wsze4 4est to obszar nadocznyF dla dr/gie4 obszar podoczny i 4arzmowo)twarzowy= dla trzecie4 obszar mCzgowy @ryI. -*A. %Cl nigdy nie wystHp/4e naraz w wiHce4 niV 4ednym z powyVszych nerwCw. W przypadk/ pierwsze4 gaHzi bCl obe4m/4e podstawH nosa= obszar nadoczny i czoowy. W przypadk/ dr/gie4 gaHzi /mie4scawia siH na obszarze podocznym= ko5ci 4arzmowe4= skrzydekach nosa i gCrne4 wardze. W przypadk/ trzecie4 gaHzi /lokowany 4est na V/chwie= dolne4 wardze= w okolicach /sz/ i na skroniach.

/ c i s k / 0wii B0 an ych be0po5icdmo 0 mie46 wystHpowa n iF2 bCl/. Terape/ta wykol

Terapia shiatsu

pynny /cisk wstr0.y mywany= drga4 rozl/Uniony= a nastHpnie /cisk 0godl wymogami ob4awCw @ryI. -,A. De5li spowodowany 4est przez pierwsz3 ga3U trC4dzielnego= naciska kci/kiem= trzema mi l/b doni3 na cztery p/nkty obl podocznego. Potem kci/kiem l/b trzema @ cami wykon/4e /cisk na p/nktach poCw na zewnHtrzne4 stronie osi symetrii ot czoowego @ryI. -#A. ady bCl spowodc 4est przez dr/g3 ga3U= terape/ta /Vywa l/b trzech palcCw do zabieg/ na p/nktach pooVonych na obl podocznym= trzech p/nktach na obszan mowym od strony nosa do /cha i trzech tach na gCrne4 wardze od strony we @ryI. -'A. Oiedy bCl spowodowany 4est gaHzi3 nerw/ trC4dzielnego= zabieg wykonaI na trzech p/nktach V/chwo< dzi3sach zna4d/43cych siH na tym @ryI. -"A za pomoc3 kci/kCw l/b ti cCw. PoniewaV por/szanie /stami stanie bolesne= zabieg powinien byI; takVe na obszarze wokC /st= przy ni/ lekkiego /cisk/.
pierwsza \ otwCr nadoczod@ otwCr pod8 dr/ga

(y2. FJ (y2. FL

G. ;erwoble potyli zne


t wobCle potyliczne wystHp/43 na obszarze= ?X ktCry przebiega wiHkszy nerw potyliczny= /)Bs0y nerw potyliczny= trzeci nerw potyliczny /)lki nerw s/chowy= ktCre biegn3 od obszar/ ii y.o przez cz/bek obszar/ potylicznego 6ln< m l/b dwoma rCwnolegymi pasami. P/nkt ya pooVony 4est miHdzy wyrostkiem i2ikMwatym a pierwszym krHgiem szy4nym l/b 2<)7J09 wyrostkiem s/tkowatym a rdzeniem l0-).ll/0onym @ryI. *ZA. Przyczyn3 kopotCw >07K byI stwardnienie miH5ni i tkanki t/szcz)na obszarze potylicznym= napiHcie k)l szy4nych= stwardnienie tHtnic l/b tak $W & ?) spCl trz3sawki. (y2. GH
wiHkszy nerw potyliczny mnie4szy nerw potyliczny trzeci nerw potyliczny cz/y p/nkt

[abieg powinien koncentrowaI siH na p/nktach PyI. --= Lkad nerwCw PyI. -*. P/nkty Xalld\a trC4dzielnych
pierwsza ga3U dr/ga ga3U

(y2. G>

trzecia ga3U

trzecia otwCr brCdkowy


gowa obszar czoowy obszar nad) i pod) oczodoowy obszar 4arzmowy obs0ar grne*

(y2. FI

wielki nerw s/chowy *!

Terapia shiatsu
!. Terape/ta rozl/Unia napi obszarze potylicznym pr0e0 poi /ciskanie kci/kami pooVonymi 4 dr/gim trzech p/nktCw mied0y wy s/tkowatym a rdzeniem pr0edl/0r dotkniHte4 schorzeniem stronic @i &astHpnie wykon/4e 0.ahicg na p/nkcie= ktCry wymaga 10c0cgClni @ryI. *+A. >. ?ykorzystu*e l r 4y punkty " !i%dzy wyrostkie! ;tilkowttly! /t l pr/.e llu/.ony! (eni"1'9lit wykonu*e l trze h pionowy h r/ydii h punk /tere h punkta h grny hC w/Be*! wszy w r/ed/i po/io!y!C pi% iu wB za*B drugi w r/ed/ie pozio!) sze$ iu grny hC wlii /a*n @r/ Qi pozio!y! (ry2. G3)C w por/i"dku od gry. (. Przes/n3wszy dotkniHt3 \ch8 czH5I twarzy pac4enta lekko na 0.cwni pe/ta kadzie doN na dole ko5ci pt @mnie4sza granica szyiA= dr/g/ doN pac4enta i rozci3ga obszar polylic0ny przez piHI sek/nd @ryI. *(A. Powlam

!"Z t r 0 y ra0.y. &astHpnie= trzyma43c podstawy doni na obs0arze potylic0nym= wykon/4e tr0y /ciski drga43ce. De5li ne/ralgia potyliczna wystHp/4e na ob/ obszarach bocznych= terape/ta zaczyna od lewe4 strony i powtarza taki sam zabieg na prawe4 stronie. -. &aleVy wykonaI dokadny zabieg na obszarze szy4nym= rdzeni/ przed/Vonym i obszarze potylicznym.

nerw pachowy nerw miH5niowo)) skCrny nerw okciowy nerw promieniowy;

$nt/ic4o= tr0y p/nkty Xallei\aW krHgowy= pier) tiowy boc0.ny i mostkowy poo0one w okoli)// h nerwCw powierzchniowych @ryI. *,A. Pr0.yc0.ynami nerwobCli miHdzyVebrowych lin t0c byI sztywno5I miH5ni prostownika grzbiet/ i miH5ni miHdzyVebrowych= schorzenia serca= K i a k0.c dolegliwo5ci krHgos/pa i Veber.

Terapia shiatsu
Bp7tJt bCl wystHp/4e na przednim obszarze pier) 22w9m= pac4ent powinien pooVyI siH w pozyc4i a terape/ta m/si wykonaI zabieg na l220ar0e miHdzyopatkowym i podopatkowym. DBilast9pnie pac4ent kadzie siH na wznak= a tera)1 i t a 0aczyna delikatnie /ciskaI dotkniHt3 czH5I ciaa= zaczyna43c od mostka i prze)c siH w kier/nk/ Veber @ryI. *#A. &aleVy

,. &erwobCle ramienia
1ie4scowy bCl wystHp/4e na ramionach zgodnie z rozkadem nerwCw ramiennych. &a przykad nerw pachowy 4est przyczyn3 bCl/ w miH5ni/ naramiennym i miH5ni/ obym mnie4szym @odpowiedzialnym za por/szanie ramieniemAF nerw miH5niowo)skCrny powod/4e bCl w bicepsie ramienia= miH5ni/ kr/czo)ramiennym @odpowie) dzialnym za por/szanie przedramieniemAF nerw okciowy= nerw 5rodkowy i nerw promieniowy powod/43 bCl na obszarze przedramienia= nadgarstka= grzbiet/ rHki= bCl doni i stawCw paliczkowych @ryI. *-A.

nerw po5rodkowy

0asosowaI /cisk kci/kiem l/b /cin palcami i doni3. Przy bCl/ wystHp/43cym na obw/in towym l/b bocznym obs0=ar0.c br0./w. zabieg naleVy wykonaI= gdy pac4cnl bok/. W tym przypadk/ tcrapc/ln f pozyc4H obok gowy pac4enta i podno ramiH nad gowH wykon/4e 0.abicg mi obszarze brz/sznym @ryI. *'A. &t stosowaI /cisk kci/kiem= t r0.Ima doni3 i /cisk drga43cy. W ob/ przypadkach terape/ta po5wiHciI szczegCln3 /wagH 0ahic przeponie. Pac4ent m/si odychaiI B spoko4nie= kiedy terape/ta stara \ii bCl.

PyI. *,. P/nkty wystHpowania nerwobCli miHdzyVebrowych


p/nkt na krHgos/pie nerw miHdzyVebrowy

Terapia shiatsu
Terape/ta m/si wykonaI zabieg na dotkniHtych schorzeniem obszarach= koncentr/43c siH na przebieg/ nerwCw. 1/si rozci3gn3I staw ra) mienny= staw ociowy= staw nadgarstkowy i stawy paliczkowe @ryI. **A. W te4 bardzo waVne4 tech) nice rozci3gania m/si postHpowaI ostroVnie i wolno rozci3gaI poszczegClne nerwy. PyI. ** (y2. GF. Przednia powierz hnia prawego ra!ienia

#. &erwobCle miHdzyVebr
&erwy miHdzyVebrowe przebiega43 od lewe4 strony krHgCw sko5nie w d boczny obszar brz/szny= przez miHdzyVebrowy= a nastHpnie sko5nie W ob/ stronach mostka. & miHdzyVebrowe atak/43 tylko 4edn ciaa i czH5cie4 wystHp/43 na le szczegClnie od pi3tego do dziewi3J miHdzyVebrowego. %Cl zwykle sk/ obszarze piersiowym= grzbiet bocznym obs0ar0c brz/cha i towarzyizyI oprys0ezka 0wykle lewe4 !! roniI i na0.ywa siH go powtrichniowo)lr0cwiowyrn. Ch
trzon mostka p/nkt na mostka

PyI. *'

P>+

J. (wa kulszowa
Oor0enic nerw/ k/ls0owcgo zna4d/43 siH w czwartym i pi3tym krHg/ lHdUwiowym ora0 pierwszym= dr/gim i trzecim krHg/ krzyVowym. Pozchodz3c siH od tego mie4sca= w ktCrym tworz3 wi3zkH= przechodz3 przez tylny obszar /dowy i tylny obszar ydkowy do obszar/ podeszwy i palcCw stopy. S3 na4d/Vszymi i na4) gr/bszymi= gr/bo5ci maego palca= nerwami peryfery4nego /kad/ nerwowego. &a4czH5cie4 rwa k/lszowa 4est nastHpstwem przep/kliny kr3Vka miHdzykrHgowego= zmiany znieksztaca) 43ce4 krHg/ w stawie biodrowo)krzyVowym= przerost/ wiHzada VCtego= przytwierdzonego do tylnego otwor/ krHgowego= oraz sztywno5ci otacza43cych krHgi wiHzade i miH5ni. P/nkt szczegClnie wraVliwy pooVony 4est miHdzy wyrostkiem k/lszowym a wiHkszym krHtarzem dotkniHte4 schorzeniem strony. DeVeli stan ten stanie siH chroniczny= wysiki zmierza) 43ce do zagodzenia bCl/ sprawia43= Ve ciao przegina siH w stronH wystHpowania dolegli) wo5ci= co zwane 4est skrzywieniem k/lszowym @skolioz3 k/lszowaA. Cenion3 metod3 diagnozowania rwy k/l) szowe4 4est znak ^aseg/e;a= Pac4ent leVy na wznak.
p/nkt &amikoshiego wiHkszy krHtarz p/nkty Xallei\a /z /lszowy

Terapeuta podnosi 4ego nogH. Mie po0wa m/ 0giiBI kolana @ryi. @>@AA. L osCb cierpi3c na rwH k/ls0owFc powod/4e to dotkliwy nerw/ k/ls0owego na tylnym obk /dowym= 0ginanie stopy potHg/4e bCl.

(y2. I3. Przykad ydenia pla kowatego

Terapia shiatsu
!. Pac4ent m/si spoczywaI w pozyc4l4 brz/ch/. Terape/ta dokadnie wykon/4e na obszarze lHdUwiowym= po5ladkowym p/nkcie &amikoshiego= w podanym por &astHpnie wykon/4e /cisk wstrzymywi p/nktach Xallei\a pooVonych wzd/V k/lszowego @ryI. *"A. [ kolei dokon/4e na koNczynie dolne4= ze szczeg8 /wzglHdnieniem tylne4 strony. 2. Pac4ent przy4m/4e teraz pozyc4H na terape/ta wolno i dokadnie wykon/4e na obszarze brz/sznym= gCwnie i brz/cha= aby /s/n3I ochodzenie i szt4 zapobiec obstr/kc4i. PoniewaV nerw k/lszowy zna4d/4e s/nkowo blisko powierzchni skCry= po/czyI pac4enta= aby nie siada na wilg8 chodnych mie4scach i trzyma d@ schorzeniem czH5I ciaa zawsze w cieple. PyI. ,Z

(y2. I>

(y2. ID

:cisk palcem #ska u&!cym i 0ro(ko#ym #ykor ystaniem 0ro(ko#e& c 0ci &ako po(pory.

(y2. IF

Aysienie pla kowate


wie plackowate l/b gwatowne ysienie f mCw gowy zwi3zane 4est z zab/rzeniami $nna krwi w skCrze czaszki i wynika43cym z l> brakiem odpowiedniego odVywiania wosCw. &ie 4est to choroba zakaUnaF a rwa0= nie towarzyszy 4e4 swHdzenie ani bCl= filc /da4e siH 43 wyleczyI= zanim pac4ent 1L n 4e siH= Ve w ogCle cierpi na tak3 dolegli)S= WystHp/4e czasem 4ednocze5nie w wiHce4 c 498lnym mie4sc/. Golegliwo5I ta ma zwykle podoVe psy) 1te. W bardzie4 nasilone4 postaci wystHp/4e > /martwia43cych siH= pob/dliwych= cicr)h 0 powod/ nagromadzenia stres/ l/b Dol rwa lego napiHcia emoc4onalnego. km pr0yc0yr/i ysienia 4est be0senno5I

Terapia shiatsu
!. Pac4ent m/si mieI 5wie0o /my6 Terape/ta /Vywa43c kci/kCw l/b lr07 cCwW wskaz/43cego= 5rodkowego i twrih ostroVnie naciska 5rodek i boki ly2 obszar/ @ryI. ,! i ,+A. +. &astHpnie terape/ta wykon/4e 8 /cisk 5rodka tego obszar/ @ryI. ,(A. P pomoc3 /cisk/ kci/ka na kci/k w zabieg na osi symetrii= ob/ skroniach= ni/ i rdzeni/ przed/Vonym @ryI. ,-A. (. 0 kolei /ciska obszar szy4ny opatkowy= ktCre s3 zwykle sztywne p typ/ dolegliwo5ciach. -. &a koniec wykon/4e zabieg nn i brz/sznym= aby pob/dziI trawienie i +t prawidowe odVywianie korzeni w\ot'\

(y2. GL

(y2. ,*. )bszar czoowy= oczny i skroniowy


obs0ar nad) i podoczodoowy

PyI. ,#. )bszar potyliczny

!Z. 1igrena
1igrena to rodza4 bCl/ gowy= ktCry wystHp/4e zwykle / kobiet w okre5lonych mie4scach gowy= na przykad na skroniach= czole l/b obszarze potylicznym= za oczami= na4czH5cie4 4ednostronnie. 1og3 poprzedzaI go zawroty gowy= sz/m w /szach= mroczki przed oczami i towarzyszyI m/ n/dno5ci oraz wymioty. [wi3zana z f/nkc4onowaniem naczyN krwiono5nych migrena zwykle po4awia siH po z4edzeni/ czego5 pob/dza43cego= co mogo spowodowaI rozszerzenie naczyN krwiono5nych. WystHp/4e / osCb cierpi3cych na nadci5nienie= bezsenno5I= na stwardnienie miH5ni= ktCre powod/43 zwHVenie naczyN krwiono5nych. !. Terape/ta rozpoczyna zabieg od trzymania 4edn3 rHk3 bol3ce4 czH5ci gowy pac4enta= ktCry zna4d/4e siH w klHczne4 pozyc4i sei%a, a dr/g3 doni3 /ciska pr0e0. piHI do d0icsiHci/ sek/nd
1CEl

(y2. II. )bszar skronie


4 4

ff t>.;toba S1O& dotknHa w latach $", !"#Z c osCb w Daponii i bya pr0.yc0yn3 wici/ pieN= dopCki nie odkryto= Ve 4e4 pr0.yc0yn3 7 lekarstwo na 4elita zwane chinoformem. tk t y l k o /dowodniono ten i akt= we wrze5ni/ ;K;n rok/ prod/kc4a lek/ zostaa zakazana i 1 l tamte4 pory nie zanotowano Vadnych Mwych przypadkCw. We wczesnych stadiach 72ohy pac4ent skarVy siH na bieg/nkH i bCle /rn ha. &astHpnie na podeszwach stCp po4a)siH k/cie podobne do tego= ktCre ik0/wamy podczas chodzenia boso po /. Odr/chy 5ciHgna ?chillesa sabn3= a i2t 9 pnie z/penie zanika43. Stan ten przeradza w nadwraVliwo5I podeszwy stopy i pozy ty)h29 wynik da4e badanie odr/ch/ %abiNskiego. 2ti 9i wionie i bCl przechodz3 stopniowo od nCg PyI. ," obszar potyliczny rdzeN przed/Vony tylny obszar szy4ny obszar nadopatkowy

pr0ypailkach r/ch koNc0yn dolnych memo0.liwy= a odrHtwienie= b/l i nic0tlt por/s0.ania dochod0i do po0.iom/ rani

Terapia shiatsu
Terape/ta m/si pr0eprowad0iI 0abiei na caym ciele= 0abieg powinien li d/Ve4 niV czterdzie5ci do piHIil0icsieci d/Vszy zabieg mCgby bowiem 0mc.c0y ta i wywrzeI sk/tek odwrotny t/ rzonego. SzczegCln3 /wagH naleVy 0wr wstrzymywany i drga43cy /cisk m potyliczny= rdzeN przed/Vony= tylnF szy4ny= obszar nadopatkowy i obi krHgos/pa= przez obszar miHd0ylopal obszar/ lHdUwiowego i p/nkt/ &ami @ryI. ,"A. Terape/ta powinien teV pr dziI dokadny zabieg na ramionach i szczegClnie za5 na pierws0ym bocznego obszar/ pr0eclramienia i na ydkowym @ryI. #ZA. W 04ilc0no ii t/l naleVy zastosowaI /cink lekki= 1it/ przerywany l/b wnlr0ymywn/y $1 B czH5ci ciaa.

4..+.>.4
dozowane w zaleVno5ci od nasilenia choroby. 1oVna wykorzystaI /cisk dr +. Okre5lenie p/nktCw /cisk/ lokalizac4i bCl/. Gla bCl/ czoowego cztery pionowe rzHdy p/nktCw ) pier PyI. ,' czoowe4 osi symetrii i trzy ponad brwil bCl/ na obszarze skroniowym istnie4l p/nkty na obszarze nadocznym= obszarze miHdzyocznym i dodatkowe skroniach @ryI. ,*A. Gla bCl/ na obs niowym istnie43 cztery rzHdy odchodz3ce od osi symetrii do obs niowego na dotkniHte4 dolegliwo5ciJ gowy @ryI. ,,A. Gla bCl/ w okolicy istnie43 cztery rzHdy= po cztery p/nkt odchodz3ce od osi symetrii do d8 schorzeniem obszar/ potylicznego &aleVy wykonaI 0abieg na wszyst p/nktach. (. &astHpnie terape/ta wykon/4e obrano oy4nym.

Terapia shiatsu

obszar krHgos/pa

p/nkt &amikoshiego

Terape/ta m/7i wykonaI wany na obs042rnch= na wyziHbiona= aby pob/dfttt D- w ten sposCb 0apobtac tttywnofe l K Pob/dzi to krn0enic krwi W 1 wosowatych i /s/nie bCl. &a zakoNczenie naleVy wykonaI i /cisk obszar/ br0/s0ncgo @ryI. #! i przywrCciI prawidowe f/nkc4i Vo3dka i 4elit= pob/d0iI trawienie= we s/bstanc4i odVywczych i zapobiec bic4 obstr/kc4i. (y .S>.9o? dto 2!y oba

(y2. S3. 9 isk doniB na obszar brzu ha SH. ?strzy!ywany u isk drga*B y na zako, z 7 ni h ktnb zyn grny h dolny h

Molegliwo$ i organw ukadu pokar!owego


3. 4iegunka
Osabienie f/nkc4onowania Vo3dka i 4elit l/b chCd w koNczynach dolnych i re4onie lHdUwiowym 4est przyczyn3 zab/rzeN trwien) nych. &ie strawione s/bstanc4e pob/dza43 bonH 5l/zow3 okrHVnicy i przy5piesza43 perystaltykH 4elit tak= Ve zawarto5I 4elit przes/wa siH szybko przez przewCd= zanim pyny zostan3 dokadnie wchoniHte= i dochodzi do prostnicy w postaci pCpynne4. Powod/4e to bieg/nkowe wyprCVnie) nia. &iekiedy brak rCwnowagi nerwCw a/to) nomicznych pob/dza nerwy przywspCcz/lne i powod/4e przy5pieszone przechodzenie czH5ciowo strawione4 masy przez okrHVnicH. Lporczywa bieg/nka bywa przyczyn3 odwodnienia organizm/ i /niemoVliwia wcha) nianie s/bstanc4i odVywczych= obniVa43c w ten sposCb odporno5I organizm/ i powod/43c 4ego osabienie. ?by tem/ zapobiec= naleVy wykony) waI zabiegi ma43ce na cel/ pob/dzenie trawienia i reg/lac4H f/nkc4onowania 4elit. PrzeziHbienia wir/sowe czHsto s3 przyczyn3 atakCw bieg/nki= szczegClnie / dzieci. Peg/larne zabiegi shiats/ pozwol3 /trzymaI dobry stan zdrowia i /od) porni3 organizm na przeziHbienia. Ponadto shiats/ sk/tecznie pomaga w przywracani/ ogClnego dobrego samopocz/cia.

PyI. #*

(Terapia shiatsu
Pac4ent spoczywa w pozyc4i na brz/ch/= llri.ipe/ta wykon/4e zabieg na obszarze rdzenia lB&0.;.ll/0onego= prawe4 i lewe4 stronie obszar/ !.! opatkowego= na obszarze miHdzyopatkowym= BB&M l opatkowym i krzyVowym @ryI. #(A= aby /re)BB22iowaI f/nkc4onowanie a/tonomicznego ii. / l / nerwowego i zapobiec nadmierne4 perys)B6Jt/e 4elit. .; &astHpnie wykon/4e kci/kiem /cisk na oba /n ki y &amikoshiego @ryI. #- i #*A= przeznacza)pieI sek/nd na kaVdy p/nkt i powtarza i>/)i; i r0y do piHci/ razy. X Teraz pac4ent kadzie siH na plecach= tera)i t . i 0as wykon/4e /cisk na sze5I p/nktCw 0nego obszar/ pod/dzia= od staw/ planowego do p/nkt/ pooVonego t/V nad n skokowym. [abieg powinien trwaI piHI 1i / t/l na kaVdym p/nkcie i naleVy go imlCr0yI od trzech do piHci/ razy. -. 0 kolei naleVy wykonaI silny /cisk na staw nkowy i grzbietow3 powierzchniH stopy= t0ogCln3 /wagH po5wiHca43c dokom miHdzy $slawami pierwszego i dr/giego palca stopy F. ##A. Pob/dzanie kr3Venia krwi w stopach pmaga wykonania zabieg/ na palcach i na des0wic stopy. X Lcisk doni3 stos/4e siH 4ednocze5nie na i lew3 stronH obs0ar/ brz/sznego @ryI. #'A. il /.y /ciskaI doni3 prze0= piHI sek/nd kaVdy tl0.iewieci/ o/nktCw GooVonych wokC

pi iws/y punkt gi/hu i (!iQil/y podstawa!i \ \ i dugiego pal a stop

s/. $2 punktw n.t bo /.nQnO ohs/ai/o p(Eliu!/ia

(y2. SI

(yo.S3

obszary opatkH opatkc wiowy obszar ki p/nkt ;i

(y2.

(y2. JH
obszar lHdUwiowy grzebieN biodrowy

(y2. @@. )boar okr%0ni y eVowat]* (y2. J>

okrH0nica popr0ec0na okrHVnica zst/*p

okrHVnica wstHp/43ca

p/nkt &amikoshiego obszar po5ladkowy

obszar krzyVowy
okrHVnica esowai

+. Obstr/kc4a
WyprCVnienie nastHp/4e zwykle raz dziennie. Oiedy wystHp/4e nie czH5cie4 niV raz na trzy dni l/b raz w tygodni/= po4awia siH /cz/cie niewygody i stan zwany chroniczn3 obstr/kc43. CzHsto prowadz3 do nie4 zab/rzenia a/tono) micznego /kad/ nerwowego spowodowane nawykiem niereg/larnego spoVywania posikCw l/b stresem psychicznym. Oiedy f/nkc4onowanie a/tonomicznego /kad/ ner) wowego /legnie zab/rzeni/= osabiona zosta4e czynno5I nerwCw wspCcz/lnych 4elit= co 4est bezpo5redni3 przyczyn3 obstr/kc4i. SpoVywanie atwostrawnych pokramCw= takich 4ak chleb= ser biay= maso i 4og/rt= nie 4est korzystne= poniewaV nie pob/dza43 one pracy okrHVnicy i nie aktywiz/43 perystaltyki 4elit. Wskazane 4est natomiast spoVywanie warzyw i owocCw zawiera43cych cel/lozH= ktCra pob/dza r/ch robaczkowy. ?le trzeba pamiHtaI= Ve zbyt d/Ve ilo5ci tych pokarmCw mog3 wywoaI rCwnieV niepoV3dane sk/tki. Pokarmy solone= s/szone 4apoNskie 5liwki $,eboshi, a takVe owoce takie= 4ak pomaraNcze= brzoskwinie i awokado= ktCre zawiera43 oprCcz cel/lozy d/Ve ilo5ci kwasCw organicznych= pob/dza43 pracH okrHVnicy i ma43 reg/l/43cy wpyw. &aleVy /nikaI d/gotrwaego zaVywania 5rodkCw

a zamiast tego wykonywaI cierpliwie opisane zabiegi shiats/ i /reg/lowaI dzi a/tonomicznego /kad/ nerwowego= a p pob/dzaI zdolno5ci trawienne.

Terapia shiatsu
!. Terape/ta wykon/4e zabieg na4pi przednim obszarze szy4nym= obszarze przed/Vonego i obszarze krzyVowym pob/dziI dziaanie nerwCw przywspi nych. +. Lciska p/nkty na obszarze lHdUwi grzebienia biodrowego= obszarze krzyV po5ladkowym i p/nkt &amikoshiego @ Lciskanie p/nkt/ &amikoshiego po pracH 4elit. (. &astHpnie wykon/4e zabieg na obszarze brz/sznym= ze szczegi /wzglHdnieniem dziewiHci/ p/ pooVonych na tym obszarze w nast kole4no5ciW Vo3dek= 4elito cienkie= 4elito okrHVnica wstHp/43ca= okrHVnica pop okrHVnica zstHp/43ca i prostnica. l /cisk kHbom kci/ka m/si byI szcW ostro0nic wykonany na okrHVnicy csowa! '!) '-A.

F. ;a wiko, y !e nal /.y wykona2 nkreina u kki doniB nn hr/nrh

711

W wynik/ pewnych chorCb l/b 0 powod/ Terapia shiatsu ogClnego osabienia organizm/ tkanka miH5niowa Vo3dka moVe staI siH atoniczna. DeVeli stan taki /trzym/4e siH przez d/Vszy czas= Vo3dek opada poniVe4 swego zwykego pooVenia ponad pHpkiem. Opada on wolno poniVe4 linii 3cz3ce4 lew3 i praw3 czH5I ko5ci biodrowe4= aV do miednicy. S3 to symptomy choroby zwane4 gastroptoz3= w ktCre4 pac4ent cierpi na zab/rzenia Vo3dkowe= niestrawno5I= czkawkH i tym podobne dolegliwo5ci. &a gastroptozH zapada43 zwykle szcz/pe kobiety= / ktCrych miH5nie brz/cha nie s3 zbyt silne. Osoba taka powinna poddawaI siH reg/) larnym zabiegom shiats/ i IwiczyI miH5nie brz/cha= aby 4e4 organizm mCg /trzymaI Vo3dek we wa5ciwym pooVeni/ na 5cianach 4amy brz/szne4 i pob/dziI czynno5ci tra) wenne.
(y2. JG. )kr%0neC z!ienne u iski doniB

D. =astroptozB

(y2. JJ

(y2. JL. 9dik ttB y

!. Osoby podatne na gastropto0H s3 nerwowe i cierpi3 na sztywno5I w ri szy4nych= opatkowym i grzbietowym= powinien koncentrowaI siH na wzmoci re4on/ szy4nego oraz prawego i lewego o nadopatkowego= szczegClnie lewe4 strony. +. Terape/ta wykon/4e zabieg na obs okolic miHdzyopatkowych do czH5ci lHdi po lewe4 stronie krHgos/pa= a nastHpi obszarach pooVonych miHdzy i podopatkowym a lHdUwiowym po pra9 nie krHgos/pa. (. [ kolei wykon/4e dokadny Vabi koNczynach dolnych= aV do zakoNczeN stCp= aby pob/dziI kr3Venie. WaVne 4est ganiH ziHbniHci/ dolnego obszar/ brz/szr -. Pac4ent spoczywa w pozyc4i na rape/ta wykon/4e na4pierw prosty zabieg PyI. '#

(y2. LH. 9gniatanie w kierunku grnego obszaru brzu n

n6 $m= a pCUnie4 /ciska go okrHVnymi r/cha)0 dcktem ssania w kier/nk/ przepony @ryI. O A . WaVne 4est podczas tego zabieg/ -l./lne dociskanie doni do skCry pac4enta O!AA. [abieg powinien trwaI piHI sek/nd i $le0y go powtCrzyI piHI do dziesiHci/ razy. i2t9pnie terape/ta podkada donie pod il/ pac4enta poniVe4 zwykego pooVenia littlka= po bokach pHpka= i op/szkami $crirh palcCw kaVde4 rHki pooVonymi po "!. jwiczenie ?. Podniesiony t/Cw

obu strona h krygo5luptt pni7* iitu d/.i sie2 ugniaa*ii y h u ukwC akto lekko w gry (ry2. ?). G. ;a /.akoik/. niti pr/ytuy!i skokowe pa *entaC ktry w ly! .+5to skony (ry2. L3). (`Qi / nio *til skute /neC gdy pa *ent tr/.ynui rVa n i *e/ li *est to dla niego /byt trudnoC n !a2 r% e wyprostowane pr/ d Vobn (r

(y2. JI. 9 isk ssB y

(y2. L>. \wi zenie 4. Podniesiony tuw


ri?P'KwU kostek

-#-

F. Molegliwo$ i wBtroby
W3troba 4est odpowiedzialna za podstawowe czyno5ci Vyciowe= 4ak przemiana materii= wyprCVnienia= odtr/wanie= prod/kc4a krwi= kr3Venie krwi i wydzielanie VCci. &aleVy do na4wiHkszych organCw ciaaF porCwnywalna 4est pod wzglHdem wielko5ci do mCzg/ i osi3ga wagH od !+ZZ do !*ZZ gramCw. THtnice w3trobowe i Vyy wrotne posiada43 odpowiedni3 do 4e4 wielko5ci b/dowH. THtnice przenosz3 tlen i s/bstanc4e odVywcze dla w3trobyF Vyy wrotne przenosz3 prod/kty przemiany materii z Vo3dka= 4elit= trz/stki i 5ledziony. $nnymi sowy= w3troba 4est magazynem i UrCdem s/rowcCw energetycznych obficie zawartych w krwi. aCwne dolegliwo5ci w3trobowe to zapale) nie= marsko5I i ot/szczenie. Stany te powodowane s3 niepohamowanym 4edzeniem i piciem oraz ak/m/lac43 zmHczenia. ^eczenie ich wymaga spoVywania odpowiednich ilo5ci zdrowego poVywienia= /nikania zmHczenia i dbania o wypoczynek. ?ngielska nazwa czowieka skorego do gniew/ ) hot li6er @gor3ca w3trobaA ) s/ger/4e= Ve choroby tego organ/ mog3 mieI podoVe psychiczne. Osoby podatne na tego typ/ dolegliwo5ci m/sz3 /nikaI zde) nerwowania i stanCw pob/dzenia.

wi"tioha

5rodkowym i serdec0nym 4edni!A nil.1 $ $ = tr0yma43c 4e 0.l3c0one. &astHpnie terape/ta bada stan w3troby l wykon/4e y.abieg na prawym obs0.a) nadopatkowym= miHdzyopatkowym @opatkowym @ryI. "# i "'A. [ wy43tkiem / na prawym obszarze miHdzyopatkowym= stale moVna wykonywaI samodzielnie= delikatnie= codziennie podczas l/b przed /daniem siH na. spoczynek /trzym/4e w3trobH w dobrym stanie.

(y2. LG

$nnlok

(y2. LI

woreczek VCciowy

dw/nas

tnica prawy obs0ar mied0yopatkowy

(y2. LS

(y2. LF. 1ierunek u iskania dla prawego wewn%trznego obszaru 0e (wBtroby) 7 strzaka

piawy ohs/! nadlopalkow)

Terapia shiatsu
l. OsoniHta Vebrami w3troba pooVona 4est bezpo5rednio nad przepon3 z prawe4 strony gCrnego obszar/ brz/sznego @prawy podVebrowyA @ryI. "(A. Golegliwo5ci w3troby da43 /cz/cie /cisk/ i tHpego bCl/ w 4e4 okolicy. %adanie dotykowe pozwala okre5liI stan w3troby. PoniewaV atwo 4est 43 zlokalizowaI i samem/ wykonywaI zabieg= warto na/czyI siH poznawaI stan wasne4 w3troby i reg/lowaI 4e4 f/nkc4onowanie za pomoc3 terapii shiats/. W tym cel/ naleVy obe donie ) prawa pod lew3 ) pooVyI na prawym obszarze Vebrowym i wykonywaI powolne= skierowane do gCry /gniata43ce /ciski @ryI. "-A. DeVeli /cisk nic wywoa bCl/ ani /c0/cia 5ciskania= watro)

PoniewaV w3troba 4est d/Va= koni przeprowadzenie podobnego dotykowego na obszarze przepony i obszarze brz/sznym @ryI. "*A= aby bardzie4 dokadnie 4e4 stan. 2. De5li badanie dotykowe prawego Vebrowego wyka0c twardo5I= przede naleVy zastosowaI lekki= drga43cy / @ryI. ",A. Oiedy stwardnienie /st3pi= zaitoiowi2 powolny /cisk ki

f/l 0itpobii;piinic twor0eni/ siH kai Pccher0yk VCciowy= mFi4FBcy ks0.lalt 0ClnowSih= n.iliSS kontrolowaI dietH i gr/szkowatego worka= d/go5ci okoli nic0.aI spo0y9ir pokarmCw bogatych w cl dziesiHci/ centymetrCw i s0.eroko5ci okoo terol= by /nikn3I pr0cci30enia w3troB czterech centymetrCw= zna4d/4e siH pod zapewniI wyd0.iclanic odpowiednich ilo5ci w3trob3. hCI prod/kowana w w3trobie prze) Ponadto dla polepszenia stan/ w3tr8 chodzi przez przewCd VCciowy oraz przewCd woreczka VCciowego= ktCre s3 5ci5le z soi pHcherzykowaty i wchodzi do woreczka wi3zane= warto wykonywaI poniVe4 Z! VCciowego= w ktCrym nastHp/4e 4e4 zagHszczenie zabiegi. w wynik/ wchoniHcia nadmiar/ wody przez 5ciany pHcherzyka. hCI 4est magazynowana w Terapia shiatsu pHcherzyk/= dopCki nie bHdzie potrzebna w !. Oiedy po4awi siH kolka VCciowa= te procesie trawienia t/szczCw i biaek= kiedy ta prosi pac4enta o pooVeni/ siH na pr zosta4e wydzielona. PHcherzyk VCciowy bok/= z kolanami zgniHtymi i przywiedzie k/rczy siH= gdy rozwiera siH otwCr dw/nastnicy do t/owia. [a pomoc3 /cisk/ kci/ka na w wynik/ dziaania zwieracza Oddiego. terape/ta wykon/4e zabieg na prawym ol Wydzielona VCI wpywa do dw/nastnicy przez nadopatkowym i piHci/ p/nktach pri wspClny przewCd VCciowy. Tak zwane kamienie obszar/ miHdzyopatkowgo. %ior3c p/nkt4 VCciowe= ktCre tworz3 siH w pHcherzyk/ w te4 serii za p/nkt pierwszy wykon/4e VCciowym l/b w przewodzie trzech p/nktach na ol pHcherzykowym= skada43 siH z cholesterol/ miHdzyopatkowym @ryI. !Z!)!Z(A. @t/szczA i bilir/biny @wapNA. $nnymi sowy powinien byI pooVony na trzeci= C+ cholesterol i wapN odkada43 siH w VCci= pi3ty p/nkt obszar/ miHdzyopatkowego tworz3 osad= a nastHpnie kamieN. OamieN typ/ wszy i dr/gi p/nkt obszar/ podopatko< cholesterolowego tworzy siH w pHcherzyk/ +. Terape/ta za4m/4e pozyc4H napr3 ciaa VCciowym. OamieN z bilir/biny tworzy siH w pac4enta i k3bem prawego kci/ki chodz3c pHcherzyk/ VCciowym= a takVe w przewodzie po granicy Veber= wykon/4e prawy pHcherzykowym. Przechodzenie kamienia z wewnHtrzny obszar Vebrowy @r Oier/43c pHcherzyka VCciowego l/b przewod/ nacisk na w3trobH stopnic wzmacnia. pHcherzykowego do wspClnego przewod/ &astHpnie wykon/4e drga4k doni3. VCciowego powod/4e stan zwany kolk3 (. Po /st3pieni/ bCl/ pac4ent kad3 VCciow3 @ryI. ""A= ob4awia43cy siH gor3czk3= pozyc4i na wznak= a terape/ta bClem w okolicy podVebrowe4 i po4awieniem odpowiedni /cisk doni3 i kci/kiem na siH obszarCw nadwraVliwych na /cisk= zwykle rozci3ga43cy siH od przepony do pl bardzo bolesnych @ryI. !ZZA. Oamienie wewnHtrznego re4on/ Veber @ryI. !Z-A. VCciowe wystHp/43 / l/dzi= ktCrzy czHsto spoVywa43 d/Ve ilo5ci t/szcz/ oraz / (y2. 3HH. )bszary kobiet w 5rednim wiek/ ma43cych hyperalgii i zu7 y h punktw pHcherzyk VCciowy kamienie VCciowe dwunastni a nadwagH. PoniewaV PyI. ""
wspClny przewCd obszar gowy w3trobowy

D. 1a!i a zoi iowa

obs0.ar miHd0yopatkowy

podstawowe p/nkty obs0.ar podopatkowy

prawy obszar nad opatkowy br/zda nadbrz/szna

O/rcz 0oBdka
apiecie w Vo3dk/ sprawia= Ve miH5nie okrHVne iB iB spazmatycznym sk/rczom= powod/43)iii bCle w gCrne4 okolicy brz/cha. Stan ten K?) byI spowodowany sokami trawiennymi= 4/lcniem Vo3dka l/b mieI podoVe nerwowe. K podobnego stan/ prowadzi kolka iobowa wywoana kamieniami VCciowymi= $ 3 dolegliwo5ci w3troby= zapalenie trz/stki= i e wyrostka robaczkowego i stwardnie)O;tnic aorty brz/szne4.

prawy dolny obszar Vebrowy

(y2. 3HF szar/ miHdzyopatkowego @ryI. !Z* m/si byI wykonany szczegClnie stai mie4scach wystHpowania sztywno5ci. De5li przyczyn3 bClCw Sil kamienic l/b dolegliwo5ci w3troby= pac4ent m/6 siH na lewym bok/= a terape/ta l zabieg na prawym obs0/r0e nndlopal piHci/ p/nktach lewego miHdzyopatkowego. +. Pac4ent przy4m/4e pozyc4e= na ; terape/ta wykon/4e 0abieg na lewi czH5ci obszar/ brz/s0ncgo i br/?d brz/szne4= 4eVeli przyczyn3 bCl/ 4est i na wewnHtrzne4 prawe4 czH5ci Vebrowego i br/Udzie nadbrz/szne4= f czyn3 bCl/ 4est w3troba l/b kamienic @ryI. !Z,A. (. %ez wzglHd/ na przyczynH l zakoNczenie zabieg/ pac4ent kadU brz/ch/= a terape/ta wykon/4e /cisk n p/nktach obszar/ miHdzyopatkowego @ 43I od czwartego p/nkt/ miHdzyop po prawe4 i lewe4 stronie 4ednocze5l /cisk na kaVdy p/nkt powinien lr sek/ndy @ryI. !Z#A.

ipia shiatsu
l. Oiedy przyczyn3 bClCw brz/cha 4est ze ikronowanie Vo3dka= pac4ent kadzie siH na i bok/= a terape/ta wykon/4e powtarza)siH zabiegi na prawym obszarze illopatkowym i piHci/ p/nktach prawego ob)
obszar nadopatkowy cztery= p/nkty pooVone wzd/V linii biegn3ce4 w dC od czwartego p/nkt/ miHdzyopatkowego

przewCd pHcherzykowy wspClny przewCd przewd trzustkowy zi go obnar

h!/da nudbr/usznn

@owy

brodawka

<aburzenia ukadu !otory znego !. Lrazowe zwichniHcie krHgCw szy4nych


PasaVerowie zderza43cych siH samochodCw= a zwaszcza ci= ktCrzy zna4d/43 siH w po4eUdzie= ktCry zosta4e /derzony= zwykle dozna43 gwatownego szarpniHcia gow3= ktCre powod/4e /raz krHgCw szy4nych. [a przykadem amerykaNskiego ortopedy= ktCry po raz pierwszy opisa to z4awisko= dolegliwo5I bHd3c3 sk/tkiem takiego wypadk/ zaczHto nazywaI zwichniHciem wstrz3sowym= chociaV bardzie4 dokadnym okre5leniem 4est /razowe zwichniHcie krHgCw szy4nych. W piersze4 fazie po wypadk/ na pierwszy plan wys/wa43 siH ob4awy bezpo5rednio zwi3zane z kont/z43= z czasem po4awia43 siH takie dolegliwo5ci= 4ak bezsenno5I= bCle gowy= sz/m w /szach= /trata apetyt/= bCl miH5ni szy4nych= sztywno5I ramion= opotanie serca. Golegliwo5ci wywoane zwichniHciem wstrz3sowym /trzy) m/43 siH 4eszcze d/go po wypadk/= ktCry 4e spowodowa. Podczas koliz4i gowa zosta4e odrz/cona na4pierw do ty/ @nadwyrHVenie szyiA= a nastHpnie do przod/ @ryI. !Z' i !Z"A. Taki gwatowny wstrz3s powod/4e nadwyrHVenie miH5ni= wiHzade= naczyN kwiono5nych= ner) wCw i krHgCw szy4nych. awatowny r/ch zm/sza miH5nie szyi do nadmiernego sk/r) czenia siH i nadmiernego rozci3gniHcia= co zrywa naczynia wosowate= powod/43c stan zapalny i k/rcz miH5ni. &astHp/4e zwichniHcie krHgCw szy4nych i przep/klina dyskCw miHdzykrHgowych. [osta4e wywarty /cisk na s3siad/43ce z nimi nerwy i naczynia krwiono5ne. W ten sposCb powsta4e syndrom

zginanie

prostowanie
5#E

(y2. 33H. Przedni obszar szy*ny

(y2. lll.4oonyobi

Terapia shiatsu

Po wypadk/ samochodowym ni niezwocznie zgosiI siH do lekarza= ltB dokadnie zbada pac4enta i stwierdzi= doszo do /raz/ szyi. Czasami= w zaleVne ob4awCw= stos/4e siH /nier/chomienie= kiedy 4/V za4miemy siH zapaleniem= aby biec trwaym= widocznym sk/tkom wy4 zaleca siH zabieg shiats/= poniewaV moVe zacz3I cierpieI na bCle gowy= no5I= rozdraVnienie= nerwicH= ktCre z bywa43 przyczyn3 innych dolegliwo5ci= shiats/ powinno siH zacz3I (y2. 33D. )bszar l%dawiowy stosowaI ) 48 to moVliwe ) tylny obszar zaraz po wypadk/. szy4ny !. Pac4ent m/si obszar nadopatkowy przy43I pozyc4H Terape/ta obszar wykon/4e badanie diagnost miHdzyopatkowy przez naciskanie wszystkich p/nkt8J przednim i bocznym obszarze szy4nym= rc przed/Vonym= obszarze potylic nadopatkowym i miHdzyopatkowym !!Z)!!+A w podane4 kole4no5ci= aby stwfa zaistnienie niereg/larno5ci w mie5 zwiotczenia= stan zapalny= zlokalia wystHpowanie bCl/. PCUnie4 lekko ni mie4sca dotkniHte 4edn3 z wyVe4 wymieni dolegliwo5ci. +. &astHpnie pac4ent kadzie siH na potem na brz/ch/ i na zakoNczenie na pl a terape/ta podda4e ogClne4 terapii cae 4 SzczegClnie dokadnie i delikatnie wykonywaI zabieg w mie4scach wystHpc bCl/= gor3ca czy zwiotczenia miH5ni. PyI. !Z". Pene zgiHcie podczas zderzenia

zwichniHcia wstrz3sowego. PyI. !Z'

.$t/0ony
4 4 ' 4

PyI. !!+

PyI. !!* ++. w przypadkach zwichniHcia wstrz3)/waga terape/ty sk/pia siH zwykle na szy4nym= 4eVeli opis wypadk/ wskaz/4e to= Ve dotkniHty zosta takVe obszar i Bf8 l 0wio wy= naleVy wykonaI dokadny zabieg na i2hs0ar0e lHdUwiowym. Po zakoNczeni/ zabieg/ shiats/ dla caego Llaa= na okolicach szyi= ramionach i plecach= te)&B/)/ta prosi pac4enta o ponowne przy4Hcie B6209c4i sci%a i kadzie prawy kci/k na pierwszym twym bocznym p/nkcie szy4nym= a cztery po0ostale palce te4 doni na pierwszym prawym l6 S1ym p/nkcie szy4nym. Oad3c lew3 doN na t07>lc pac4enta= dla podtr0ymania= odchyla lekko gowH w ty= a m2st9:pmc wyci3ga szy4H do
,.\,.,ir\[ \A+\ l
Ri9/!(iiioimu( l:ilM## ..wimm

9. Przepuklina dyskw !i%dzykr%gowy h


awatowny skrHt l/towia powod/4e bolesn3 przep/klinH dyskCw miHdzykrHgowych. &a4bardzie4 podatne na ten rodza4 dolegliwo5ci s3 krHgi szy4neF na4czH5cie4 wystHp/4e ona miHdzy czwartym a pi3tym krHgiem szy4nym. Oiedy czowiek siedzi l/b stoi= gCwny ciHVar ciaa spoczywa na krHgach lHdUwiowych. Glatego miH5nie i 5ciHgna przytwierdzone do tych krHgCw zna4d/43 siH wtedy w stanie napiHcia. Oiedy trac3 elastyczno5I i sta43 siH sztywne= zaczyna43 wywieraI /cisk na kr3Vki miHdzy krHgowe= ktCre spenia43 rolH pod/szek miHdzykrHgowych. Or3Vki trac3 sprHVysto5I. D3dro miaVdVyste= zna4d/43ce siH zaraz za 5rod) kiem dysk/ miHdzykrHgowego= zaczyna stop) niowo przes/waI siH od kr3VkCw w kier/nk/ lewego l/b prawego otwor/ miHdzykrHgowego. W ten sposCb zosta4e lekko wypchniHty na zewn3trz. Oiedy kr3Vki miHdzykrHgowe zna4d/43 siH w takim stanie= nage pochylenie t/owia do przod/ sprawia= Ve 43dro miaVdVyste wypada z otwor/ miHdzykrHgowego i dotyka nerw/ rdzeniowego= co wywo/4e bCl @ryI. !!,A. Okre5lenia Tprzep/klina dyskCw miHdzy) krHgowychM /Vywa siH w odniesieni/ do kaVde4 dolegliwo5ci zwi3zane4 z kr3Vkami miHdzy) krHgowymi= ale stan ten moVe ob4awiaI siH rCVnie. Czasami bCl nie 4est dotkliwyF czasem za5 tak silny= Ve pac4ent nie moVe siH por/szaI.
wyrostek kolczysty =

yc. !!#= %adanie wyroitkCw kolczystych rHk3 0dar0a siH= Ve bCl wystHp/4e pr0.y ponm ciaem w okre5lonym kier/nk/ l/b po chodzenia.
/cisk

PyI. !!'= %adanie wyroitkCw popr0ec0nych


/gniatimie w gCrH wyrostek popr0cc0ny

piliy k i wl0wit

c/w.

Terapia shiatsu
!. Terape/ta przeprowadza na4B badanie lekko naciska43c kHbem palca kowego okolice poprzecznych wyrc krHgCw lHdUwiowych. Lciskanie w ktCrych 4est przep/klina ) zwykle czwarty i pi3ty krHg lHdUwiowy @ryI. powod/4e bCl. &astHpnie terape/ta m/si 0.badi przep/klina wystHp/4e w prawym poprzecznym wyrostk/ krHgowym= badanie poprzez lekkie naciskanie kci/l cz/bek dr/giego kci/ka. %ol3ce stanowi obszar dotkniHty przep/klil !!'A. +. Przy4mi4my= Ve przep/klina wyli lewe4 strome miHdzy czwartym P krHgiem lHdUwiowym. Terape/ta kci/kiem na kci/k na obszar bezpo5rednio pod czwartym po5wiHca43c trzy sek/ndy na k f Lcisk powinien byI /gniata43cy= ski gCry i naleVy go powtCrzyI trzy @ryI. !!'A. &astHpnie terape/ta wy kci/kiem na kci/k skierowany do i pooVony bezpo5rednio pod pi3t4 lHdUwiowym. Lcisk na kaVdy p/l

/cisk w dC

i od trzech do piHci/ sek/nd i naleVy go od trzech do piHci/ razy @ryI. !!"A. i.. im0.yI i)A! wykon/4e siH= kiedy pac4ent spoczywa na 9 l/t= lecz 4e5li nie 4est to dla niego wygodne= !!.! przykad w przypadkach przep/kliny )i i onne4= pac4ent moVe pooVyI siH na lewym iW na prawym w przypadk/ przep/kliny Mstronne4. Pac4ent spoczywa na plecach= terape/ta k i 1 / i 4 e zabieg na obszarze brz/sznym= ze 0ogClnym /wzglHdnieniem podbrz/sza. O)pnie kad3c k3b lewego kci/ka na przed)2;2i irym kolc/ biodrowym @na stronie prawe4 4 10 ypadk/ prawostronne4 przep/klinyA k alt C wykon/4e pionowy /cisk= stopniowo nasila= a potem gwatownie zwalnia @ryI. A Powtarza zabieg od trzech do piHci/ razy. (y2. 3>H
obszar nad 4elitem

PyI. !!"

(y2. 33I
korzeN nerw/ rdzeniowego

r\

(y2. 3>3

przep/klina 43dra miazdVystego

wyrostek poprzeczny sk/rcz korzenia nerw/ przez 43dro miaVdVyste

;iodrowy

trzon krHg/
cienkim rdzeN krHgowy

(. 1ogigrafia @k/rcz pisarskiA


Om i 0 p i s a r s k i lo mie4sco wa dolegliwo5I K? < )E;p/iiica / l / d 0 i = klCr0.y pi>0FB i l/ 0o lec0nie. l; /l /pywem maych r/chCw= koniec0.nych ilo K 1 i 0ymania piCra= gi /py miH5ni pr0.edramicnia
10
!

dlom.

ktoir

/llllilni.l

pisami; B

0 a m a i t w i a m e sitF 0 powod/ L)B dolr4k pt0yc0Siia. pioblemCw psyelm01& es0c0e BFB nFisilFiBiB.

k l aby palci;n9 mec03 sitF i podc0as pod)

; > 0 e n i a piCra mo0e n a s t 3 p i I sk/rc0. PrCby

= F 0i)0.<<;ycie0=enia k/rc0/ powod/43 trzHsienie siH PyI. !+*


obszar palcCw obszar staw/ okciowego

Glatego wa0nc Bcsl iispokoBeim zapewnienie go= 0c mo0liwe Bcsl B\)Bi nic= gdy za pomocFA 0abicg/ shiiil /s/n3I zmHczenie i przywrCciI 1 O $ 1 no5I mic5ni.

Terapia shiatsu
!. Po5wiHca43c szczegCln3 m9Fi dotkniHte4 dolegliwo5ci3= letapc ostro0nic wykonaI 0abky na i a l 9 i s0y4nym= kt@;Ary Bcsl 0wyk$r ba ni / osCb c ie rp i3 c ych na k n r c 9 p i s a i s k i = +. &a sl 9p n i c t e r a p e / t a w y k >n / Bi rd 0 e n i / p r 0 . e d l / 0 t 2n y m i na nadlopatkowym. (. 0 kolei pr0epiowatl0a 0abicg i/ gCrne4 nalc0a.ieB do 1l/2ny dolegliwo5ci=A= 0c 0c0cgClnym mieBS@.a wysl9p7><9iiiiiii 70lyW i\1= lain/) ni/= tawi/h ini9d0ypiilO7BBii gr0bieh>weB i dlonn279At09-l //#llC ;i nie 0abieg/ pionl/ic p22lc9 l C7l3 ffB i $+r>A.

(y2. 3>>

(y2. 3>D
boczny obszar przedramienia

(y2. 3>F

ty2. !+#.
@ibieg na !i%$niu Xplzykostny! l #loniowy! i przy7 0 0 pal w wodzenie 4
. 4 t 1

(. Po /s/niHci/ bCl/= 4e5li pac4ent mCg siH por/szaI= terape/ta powinien d wyVe4 opisanego zabieg/ /cisk na lHdUwiowy= grzebieN biodrowy= obszar kr p/nkt &amikoshiego @ryI. !+!A= 4elito podbrz/sze i dolny obszar brz/szny @ryd4 [abieg naleVy kontyn/owaI nawet po witym /stani/ bCl/. Po ses4i terape/tyczne4 terape/ta pomCc pac4entowi wstaI podtrzym/4 t/Cw @ryI. !++ !+-A. &a pocz3tk/ 0abi rapeuta !usi lak/ pomCc pac4entowi na ile *enl lo polr/ebn /nikn3I gwat ru hw. Pr/ydnlny byby t/ stC y.abi gi

(y2. 3>J. <abieg na obszarze grzbietowy! doniC !i%$niu !iedzy7 kostny! i rozchy) lanie palcCw

5 )
( 1 1
*

-. lA/0iB /wag9 nalc0y Bq>?wtf9tI $ stawach nii9d0yko lny9h doni @ ff stawach doni @ryI. !+# i !+'A= *. W pr0.ypadk/ wyk/pieni/ 60l obs0ar0e staw/ okciowego nalc0y go i 0miekc0yI. ,. lerape/ta powinien te0 wykom gowie pac4enta= aby go /spokoiI. PyI. !+,

/ U.

+!+

F. 1ur z !i%$nia brzu hatego ydki


Po wielogodzinnym stani/= wspinani/ siH po gCrach= pywani/ l/b biegani/ czHsto po4awia43 siH k/rcze miH5nia brz/chatego ydki. Czasami przes/wanie siH w CVk/ po za5niHci/ moVe spowodowaI podobne bCle= ktCre sta43 siH bardzo /ci3Vliwe. $ch przyczyn3 moVe byI takVe zmHczenie= bieg/nka= brak odpowiednie4 ilo5ci wody we krwi= skrzep Vylny l/b Vylaki= powod/) 43ce zastC4 krwi na obszarze ydkowym.

PyI. !+". Prawa noga


dC podkolai/my plynny ncl5k \ # g2r l # i przy5rodkowa gowa m. trC4) gowego pod) /dzia boczna go miH5nia lr_ pod/dzia

G. -ztywnienie ra!ion
Ptawie kaVdy czowiek do5wiadc0.y sztywno5ci $1 /py miH5ni pooVonych na obszarze ro0ci3ga)B.B cym siH od s0y i do ramion. ChociaV zwykle Bi)st to sk/tkiem przemHczenia prac3 tak3= 4ak podnoszenie i przenoszenie ciHVkich przed) miotCw= w niektCrych przypadkach moVe byI wynikiem patologicznych odr/chCw organCw wewnHtrznych. Przy zab/rzeniach pracy serca l/b Vo3dka wystHp/4e sztywno5I po lewe4 stro) ni c obszar/ nadopatkowego. Stan taki 4est nastHpstwem tak zwanego odr/ch/ skCrno)t rzewnego. Pob/dzanie powierzchni ciaa i i /kl0iaywanie wten sposCb na miH5nie /moVliwia powstanie odwrotnego odr/ch/ skCrno)trzewnego. PyI. !(+

PyI. !(!

d0wigac0 opatki obszar nadopatkowy miHsieN nadopatkowy miHsieN naramienny

Terapia shiatsu
!. Terape/ta wykon/4e kci/kiem na kci/k/ pynny /cisk w gCrH i w dC po ob/ stronach do/ podkolanowego @ryI. !+"A. 2. &astHpnie wykon/4e przerywany /cisk 4edn3 doni3 na miHsieN brz/chaty ydki. Podniesienie nogi pac4enta wzmaga sk/teczno5I zabieg/ @ryI. !(ZA. Oiedy k/rcz zagodnie4e= te) rape/ta zmienia kci/k /ciska43cy sztywne obszary miH5nia brz/chatego ydki. Sk/rcze zwykle wystHp/43 do5I reg/larnie. &aleVy tem/ zapobiegaI nie dop/szcza43c do nagromadzenia zmHczenia oraz wykon/43c podczas k3pieli samodzielnie zabiegi shiats/ na tylnym obszarze /dowym= dole podkolanowym= obszarze ydkowym= 5ciHgnie ?chillesa i na podeszwie stopy @ryI. !+"A.

k/rcze miH5ni brz/chatego ydki

Gzie4e siH to w ten sam sposCb Bak /cz/cia god/ / osCb= ktCre / t r n przez /cisk na lewy obs0ar w/llopii

5ciHgno ?chill

PyI.

Terapia shiatsu
$)sli przyczyn3 sztywno5ci ramion 4est zmHczH) im)= terape/ta wykon/4e dokadny zabieg na l 1= i wy m i lewym obszarze nadopatkowy m oraz

PyI. !((. [abieg na obszarze nadlopatkowym. Pac4ent spoczywa w pozyc4i na brz/ch/

na miH5ni/ c0.woroboc0.nym= d>.wig8 ki= miH5ni/ nadopatkowy m i mi9 mieNnym @ryI. !(! i !(+A. ady ma ono powi30anic 0. ni organCw wewnHtrznych= terape/ta l sowaI skoncentrowany /cisk l nadopatkowy strony dotkniHte4 dol Lcisk naleVy skierowaI na 5rodek wysoko5ci siCdmego krHg/ picr /ciskaI kaVdy p/nkt prze0 piHI sck/ bHdzie bardzie4 sk/tec0ny= 4cil pr0y4mie na4pierw po0yc4H >el%at po

I. Parali0 nerwu ok iowego (r%ka krogul za)


W wynik/ /raz/ l/b zanik/ miH5nia na obszarze kontrolowanym przez nerw okciowy czasowy paraliV miH5nia zgina43cego strony okciowe4 przedramienia= doni i grzbiet/ rHki powod/4e /tratH zdolno5ci r/chowe4 tych miH5ni i ich wiotko5I. Oiedy tak siH dzie4e= z powod/ paraliV/ l/b atrofii zginacza palcCw= prostownika= przywodziciela kci/ka i odwodzi) ciela palca maego= miHdzykostne miH5nie grzbietowe= doniowe i miH5nie glistowate= sta43

(y2. 3DF. (%ka krogul za

(y2. 3DG

siH bardzo cienkie= za5 br/zda 5rCdi wyraUnie widoczna. Stan taki /niemo0$D z3czenie razem piHci/ palcCw rHki= 4ak r'\ zgiHcie palcCw l/b doni. Oiedy pac4ent pi 4e wykonaI takie r/chy= nastHp/4e wy4 w stawach 5rCdrHczno)paliczkowych zgiHciach w stawach miHdzypaliczkowych. 4 nada4e doni ksztat szpona @ryI. !(-A.

Terapia shiatsu
przy5rodkowy obszar ramienia przy5rodkowy obszar przedramienia kHbik palca pi3tego

(y2. 3DI

!.Terape/ta wykon/4e na4pierw zab/ sze5ci/ p/nktach pooVonych na linii bicB od pachy do 5rodkowego obszar/ raml oraz na o5mi/ p/nktach pooVonych przy5rodkowym obszarze przedrai strony dotkniHte4 dolegliwo5ci3 @ryI. !(* i +. &astHpnie wykon/4e zabieg na ,i: doniowych i miH5niach pooVonych na przeciwlege4 do kci/ka @ryI. !(* i !(#A. (. &a koniec terape/ta wykon/4e Val cae4 rHce i stawach miHdzykostnych @ryI= Ooncentr/4e siH na miH5niach doni8 wzmacnia zdolno5I zginania 5rCddoniowych= k/rczenie miH5ni towych i miHdzykostnych oraz w natl sposCb przywraca zdolno5I otw i zamykania doni. PyI. !(#. 1iH5nie glistowate i mie5) nie miHdzykostne doniowe /B\ PyI. !('. iJ miHdzykoitl

r \

n E 2

7K 6

EiEiCLiOL$EW

$<

i i > 8

>

#. ParaliV nerw/ poirodkowego @rHka mapiaA


l s0kod 0cmc spowo dowa ne /ni0r m l/b 0.mik ieni miH5 nia po5ro dkow cgo tanm )ma 4est 410/ 9=yn3 paral iV/ i /trat y dasi< 90no5 d miH5ni p.;oV onyc h na obsza rze kontr olow anym prze0 i. n nerw. Paral iV nerw/ po5rC d k oweg

o powod/)Ji8) 0 a n i k odwodziciela kci/ka krCtkiego= prze)= iwsiawiacza= zginacza krCtkiego i przywodzi)..7 la kci/ka= ktCre skada43 siH na k3b kci/ka= i p; ;0bawi3 kci/k zdolno5ci przeciwstawiania siH 0/)rem (y2. 3DL (%ka !apia pozostaym palcom= ktCra odrCVnia nn !!0.k 3 rHkH od rHki mapy. WystHp/4e teV inir0dolno5I 0 a n i k i n i y5 n i zgiHcia palca wskaz/43cego i klcb/ kd/ka dosiHgniHcia kci/kiem palca 5rodkowego. l l.iiego tak3 rHkH nazywamy mapi3.
(y2. 3F3

Terapia shiatsu
!. Terape/ta wykon/4e 0.abicg nn oi tach pooVonych wzd/V osi symetrii n przedramienia= od br/zdy okciowe4 dt ka@ryc. !-Z i !-!A.

>. < kolei wykonu*e dokadny zBb na zu pro!ieniowy! i dugi! !iel ktre przebiega*B przez $rodek doni eE ka do podstawy pal wC w elu przyw zdolno$ i kur zenia si%.

D . ;as t%p nie ter ape uta prz no Vi $ro dka do ni na kiB b ki uka i roz da teg o obs zar u ora / dok ad nie z!i %k

-56

J. Parali0 nerwu pro!ieniowego (opadanie nadgarstka)


&erw promieniowy przebiega blisko powierz) chni skCry po boczne4 stronie ko5ci okciowe4 i moVe atwo /lec paraliVowi l/b /traciI elasty) czno5I w wynik/ /raz/= pHkniHcia ko5ci= kon) t/z4i= zanik/ ko5ci= zastrzykCw l/b /cisk/= a wCwczas wyprostowanie nadgarstka sta4e siH niemoVliwe. Stan ten nie 4est widoczny= kiedy (y2. 3F>. )padanie nadgarstka

rHka 0wisFi swobodnie w0.dl/0= ciaa. ^ec0 pac4ent wyci3gnie ramiH w bok= gr0.bietemi do gCry= wyprostowanie 4e4 sta4e siH niemo i zwisa ona pod k3tem prostym do ramienia @ryI. !-+A. Ponadto pac4ent nit zdolny do zoVenia ob/ doni 4ak do modli poniewaV dotkniHta dolegliwo5ci3 doN o4

kilka sek/nd. [abieg naleVy powtCrzyI l

7
(y2. 3FG.
kr3Venie

L. Parali0 twarzy
O/ )d y /ra0= 0imno= skr0.ep l/b re/maty0m p. Ewod/43 parali0 nerwCw motorycznych kon) n2l/4 3c ych wyraz twarzy= dziaanie miH5ni 1iimic0nych sta4e siH nierCwne i wCwczas twarz 0.)1a4e znieksztacona. Stan ten nazywany 4est i810.opoplegi3 l/b paraliVem twarzyF dotyka 1$ nerwCw motorycznych= a nie cz/ciowych= 2t/c towarzyszy m/ bCl. @Ab4awy zaleV3 od mie4sca wystHpowania 4>.iiFiliV/. DeVeli na przykad zostanie nim d.;tkniHty miHsieN okrHVny /st= 4edna strona i/. i r 0.y bHdzie 5ci3gniHta= a /sta pozostan3 na wpoi otwarte. Pac4ent z tak3 dolegliwo5ci3 nie 1L ;0c gwizdaI= poniewaV nie moVe 5ci3gn3I /st .J2 takiego samego stopnia po ob/ stronach. l;Milc0as sn/ pac4ent 5lini siH. W przypadk/ k/)dy paraliV dotknie miH5nia okrHVnego oka= l>./ Bcnt nie bHdzie mCg zamkn3I oka.

zginanie gr0ebi

<abiegi shiatsu
!. Terape/ta stos/43c /cisk wstrzyr wykon/4e zabieg na bocznym ohi ramienia koNczyny= ktCre4 rHka dotkl zostaa dolegliwo5ci3= na obszarze= przez przechodzi nerw promieniowy= i na ot pooVonym nieco niVe4. +. Po dokadnym rozl/Unieni/ pier< p/nkt/ na bocznym obszarze przedrar wykon/4e zabieg na o5mi/ p/nl pooVonych na linii biegn3ce4 od tego szego p/nkt/ do nadgarstka= w cel/ wrCcenia normalnego f/nkc4onowania nego zginacza doni @ryI. !-( i !--A. (. &astHpnie terape/ta wykon/4e dc zabieg na prostownik/ nadgarstka pr wym. -. Pac4ent prost/4e ramiH w stawie nym i zgina rHkH w kier/nk/ grzbieto9 !-*A. [abieg naleVy powtCrzyI wolno= razy.

m. prostownik palcCw wspClny m. prostownik nad) garstka promieniowy

(y2. 3FD

PyI. !--

(y2. 3FS

Terapia shiatsu
l. Terape/ta m/si wykonaI peny zabieg na ohs0arze twarzy.

*. &a zakoNczenie= trzyma43c palce ta w ob/ doniach= terape/ta rozci3ga

+. &astHpnie 0a pomoc3 kci/k6; cCw wskaz/43cych= 5rodkowych i w terape/ta wykon/4e zwyky l/b wstr /cisk na sparaliVowany obs0ar. Pr= zdolno5ci do k/rczenia siH m/=MJ przykad podczas zabieg/ na /sh/l od terape/ty przes/niHcia p/nktCw stosowania /cisk/ ss3cego w kicri niHcia od zdrowe4 strony do spin @ryI. !-, i !-#A. (y2. 3FI. 9 iik iiB y trze!a pal a!i

/< IO- II

stroni
sona dot stane! p

3H. <!ro0one ra!iona

Choroba lokaliz/43ca siH w stawie ramicnnym= obo4c0yk /niwersalnym po3c0eni/= o na4wiHks0.e4 0dol) m. dw/gowy gowFi i /E/ ramienia no5ci obrot/ po5rCd wszystkich stawCw cialaF wystHp/4e gCwnie / osCb w wiek/ okoo piHIdziesiHci/ lat. Staw ramienny otoczony 4est torebk3 stawow3 i ot/lony miH5niami i 5ciHgnami @ryI. !-' i !-"A. Osoby cierpi3ce na tH dolegliwo5I dozna43 ostrego bCl/ podczas odwodzenia= obracania na zewn3trz l/b wygi) m. nadgrzebienic gowa ko5ci nania ramienia do ty/ przy zakadani/ mary) ramienne4 opatka narki albo chwytani/ r3czek w tramwa4ach czy poci3gach. %Cl powod/4e nienat/ralno5I (y2. 3FL. Tylny obszar lewego stawu wszystkich r/chCw ciaa. DeVeli chory dop/5ci ra!iennego do tego= aby stan taki /trzymywa siH przez m. nadgrzebieniowy d/Vszy czas= dochodzi do zanik/ miH5nia ko5I ramienna naramiennego= ramiona trac3 swo43 nat/raln3 kr3go5I= co 4est przyczyn3 niezdolno5ci r/chowe4. Golegliwo5I ta ob4awia siH na wiele sposobCw. Geformac4a staw/= zanik miH5ni= otyo5I= zrosty= zapalenie torebki stawowe4 i wapnienie to tylko niektCre z nich.

(y2. 3FF. (zut grne* oei i lewego itawu ra!iennego

m. oby wiHkszy

Terapia shiatsu
!. [aczyna43c od zabieg/ na obszarze nado) patkowym= terape/ta przes/wa siH do miH5nia nadgrzebieniowego w kier/nk/ zewnHtrzne4 strony miH5nia naramiennego @ryI. !*Z i !*!A. +. Lciska miHsieN podgrzebieniowy od obszar/ miHdzyopatkowego w kier/nk/ zewnHtrznym. W taki sam sposCb= poprzez /ciskanie= rozl/Unia miHsieN oby mnie4szy= miHsieN oby wiHkszy i pachH. (. Lciska zewnHtrzn3 czH5I okr3gego obszar/ miH5nia naramiennego @wCkna 5rod) koweA. &astHpnie koncentr/4e siH na mie4scach= w ktCrych wystHp/4e bCl= i wykon/4e zabieg na przednim @przed n O6 wCknaA i tylnym @tylne wCknaA obszarze tego miH5nia @ryI. !*+ i !*(A. -. PoniewaV zewnHtrzne odchylenie staw/ ramiennego 4est 4ednym z r/chCw na4bardzie4 ograniczonych przez dolegliwo5I nazywan3 zmroVonymi ramionami= terape/ta prosi pa) c4enta o podniesienie koNc0yny= 0gin3 43 w okci/ i kad0.ie doN na obs0ar0c nnt9lic0n9m i

m. oby wiHkszy

m. podgrzebieniowy

&awet 4eVeli nie nast3pi widoczna poB wa stan/= wiotko5I w okolicach miH5nia ni miennego i strzykanie podczas podnoszenia l 5wiadcz3 o tym= Ve rozpocz3 siH sk/rcz 5ciHgien. [apobieganie pogorszeni/ wyr rCwnieV samodzielnego stosowania zabi8 shiats/ i wykonywania IwiczeN takich= 4ak ot canie= krB0enia i podnos0enie ramion ryt!u do tylu. -hiatsu na lewym i prawym obs nadlopatkowy! ora/C na obs0ar0c m\( nara!ienn go wipobi ga ni tylko wyst%*
.iu

5rodkowa czH5I m. naramiennego

doek naramiemio)) piersiowy

<aburzenia ukadu !etaboli znegoC wydzieh wewn%trznego oraz ukadu !o zowego i rozrod ze*
GziHki ins/linie wydzielane4 przez komCrki (y2. 3GF wysp ^angerhansa trz/stki organizm moVe rd0cn pr/ dtu/i przyswa4aI zawarty we krwi c/kier 4ako UrCdo obszar nadopatkowy energii. C/kier pozostay po tym procesie zosta4e przetransportowyny do w3troby i ma) gazynowany 4est t/ w postaci glikogen/. W przypadk/ /po5ledzenia wydzielania ins/liny obszar /legnie zab/rzeni/ przemiana wHglowodanowa podopatkowy i przyswa4anie przez ogranizm c/kr/= ktCry nagromadzi siH we krwi= a nastHpnie zostanie wydalony wraz z moczem. PowyVe4 opisany stan zwany 4est c/krzyc3 i 4est to choroba wiek/ do4rzaego. LwaVa siH 43 za chorobH dziedziczn3. CzHsto wystHp/4e / osCb= ktCre ma43 c/kr/ w mocz/= ktCry ma wtedy woN= skonno5ci do nadmiernego spoVywania zbyt /trata energii= gwatowny spadekF ciaa= d/Vych ilo5ci wysokoodVywczych pokarmCw= nie/stanne pragnienie= niezwykle otyych= ktCrym zaczyna brakowaI ins/liny oddawanie mocz/= osabienie wzrok/= potrzebne4 do strawienia nadmiar/ c/kr/. s/bstac4i nat/szcza43cych skCrH= 5wi3d &iektCre ob4awy te4 choroby to obecno5I (y2. 3GG

t. ?rtretyzm
ei y0m 0ac0a.! b<9 0n.my w l.ipomi dopiero iii... BB wo4nie 5wiatoweA= kiedy dieta B. i48.>Ne0ykCw 0ostaa /ro0maieona. Choroba sl > 0 e l a siH po4awiaI / mH0c0y0n w 5rednim L sHk / 0.e skonno5ciami do nadwagi= ktCrzy .0ywali d/Ve ilo5ci miHsa i znaczne ilo5ci 21poBCw alkoholowych. lest to choroba bHd3ca nastHpstwem 6O;kszone4 zawarto5ci kwas/ moczowego 6 pynach /stro4owych. Owas moczowy K)..nowi koNcowy prod/kt metabolizm/ zasad l)=i9nowych i wydalany 4est przez nerki. <s organizmie wystHp/4e gCwnie w postaci i h O A rozp/szczalne4 w wodzie soli. Czasem n .Mlomadzenie te4 soli wokC staw/ 4est t a k =J. i0e= Ve niszczy ko5I= co sta4e siH pr0yc0yn3 i) ;l !!. Stan ten wystHp/4e na4czH5cie4 na !;1iwszym stawie 5rCdstopowo)palic0kowym wielkiego palca stopy @ryI. !*' i !*"A. Choroba ir /od/4e gor3czkH i silny bCl= ktCre dok/c0a4a. 0>? 9 kle w nocy.

(y2 3GJ

hallnk

!. C/krzyca

(y2. 3IH

@P7lkl

nu n k ;!nl

Terapia thlal5
t. !;ac4cnl /tpVKKywi w $crapctii1 wykonu*V +K5//

Terapia shiatsu
!. Pac4ent przy4m/4e pozyc4H na bi Terape/ta wykon/4e dokadny zabieg ni ni/ przed/Vonym= obszarze nadopatkc szczegClnie na piHci/ p/nktach po i lewe4 stronie obszar/ nadopatl i podopatkowego @ryI. !*-)!*,A. +. Pac4ent przy4m/4e pozyc4H na Terape/ta wykon/4e zabieg na podbl PoniewaV trz/stka pooVona 4est bezpc za Vo3dkiem= bardzo waVne 4est dol rozl/Unienie Vo3dka i /nikanie w ktCre4 /ciskaby on trz/stkH.

V/ / dolnB uwag"
c0wariy= pitBly i KE#tly i)l55ni

@ryI. !,ZA. pomCw6J nui*di5B al/ l

(y2. 3GI

Wykon/4e /cisk doni3= a pott! kol9 !,+A. +. $crapc/ta /ciska 4cdnoc1?nt lewy p/nkt &amikoshicgo. (. LwaVa43c na sp/chnicliB. ho stopy= terape/ta wykon/4e 0.abicg nit stopy= gCwnie na piHci/ p/nktach 0.ni siH na podbici/ @ryI. !,+ i !,(A. -. &astHpnie ostro0nic wykon/4e bocznym obszarze pod/d0.ia i na c/lyr

(yo.lti>.)bow PyI. !*#

D. <aburzenia pra y nerek


&erki poo0one s3 po ob/ stronach krHgos/pa miHdzy 4edenastym krHgiem piersiowym a trzecim krHgiem lHdUwiowym. Prawa nerka zna4d/4e siH nieco niVe4 niV lewa. &erki ma43 ksztat fasoli= d/go5I dziesiHci/ centymetrCw i szeroko5I piHci/. &ad nerkami zna4d/43 siH gr/czoy nadnerczy. &erki spenia43 czynno5I wydalnicz3= reg/lacy4n3 i wewn3trzwydziel) nicz3. Stwardnienie tHtnic= ze f/nkc4onowanie w3troby l/b wysokie ci5nienie krwi mog3 staI siH przyczyn3 dodatkowego obci3Venia nerek= zab/rzenia przemiany materii i wywoaI takie choroby= 4ak zapalenie nerek= marsko5I nerek= osadzanie siH kamienia nerkowego. Spowodowany niewydolno5ci3 nerek nadmiar wody i soli w organizmie prze4awia siH gCwnie przez biakomocz i endemiH. Wcze5nie4 po4awia siH op/chlizna= gCwnie gCrnych powiek. Op/chlizna spowodowana 4est nagromadze) niem pynCw w organizmie. Przy postHp/43ce4 chorobie nerek na przednim obszarze pod/dzia powsta43 wgHbienia w mie4scach /ciskanych rHk3= ktCre wypenia43 siH powoli po zwolnieni/ /cisk/. [ostao to wykorzystane do diagnozowania zab/rzeN f/nkc4onowania nerek. PyI. !,-. Obszar podlopatkowo)) lHdUwiowy

Terapia shiatsu
!. Pac4ent przy4m/4e pozyc4H na lewym nastHpnie na prawym i na zakoNcze/O brz/ch/. Terape/ta zmienia nasilenie podczas naciskania dziesiHci/ p/nl pooVonych na obszarze rozci3ga43cym 7i okolicy podopatkowe4 do lHdUwiowe4. Poni na p/nktach pooVonych obok nerek= to trzecim= czwartym i pi3tym @ryI. !,-A= tl 4est wykonaI zabieg= naleVy /ciskaI 4e delii @ryI. !,*A. +. &astHpnie skada43c palce r3k ter naciska 4ednocze5nie oba obszary nerkc pomoc3 podstaw i kHbCw ob/ doni= powinny byI wykonywane przez piHI @ryI. !,,A. Powtarza43c zabieg teraB wykon/4e /cisk drga43cy. (. Pac4ent pozosta4e w pozyc4i na br4 Terape/ta lekko /ciska nogi. [gina43c pac4enta wykon/4e zabieg 4ednocze5r prawym i lewym /k/ @ryI. !,#A. wykonywania tych czynno5ci zgina gHbie4= aV piHta dotknie obszar/ posiad [abieg naleVy powtCrzyI kilka razy. -. Pac4ent przy4m/4e pozyc4H na Terape/ta wykon/4e dokadny zabieg na 4 nie4 powierzchni nCg. &a zakoNczenie cao5ciowy zabieg na obszarze brz/sznyJ

PyI. !,,

F. Przerost gru zoiu krokowego


. i / c z o krokowy @prostataA wchodz3cy w 2 k l a d mHskich narz3dCw pciowych= twCr 7 irl ko5ci i ksztat/ kasztana= leVy / podstawy l2<9herza moczowego @ryI. !,'A. Wydzielina 41iic0o/ krokowego stanowi czH5I mHskiego n. i sieni3. [ przyczyn zwi3zanych z /kadem wsil0ielania wewnHtrznego 4ednym z ob4awCw Ki./0enia siH mHVczyzny= w wiek/ powyVe4 i0rsIdziesiHci/ lat 4est patologiczny przerost 41nstaty= ktCry /tr/dnia oddawanie mocz/. 1 i >0.na zapobiec te4 dolegliwo5ci poprzez reg/) larne stosowanie zabiegCw shiats/ i /trzymanie w dobre4 kondyc4i.

Terapia shiatsu

$. Terape/ta /ciska na4pierw p/nkt na i i2l>s0arze rdzenia przed/Vonego @ryI. !,"A= piHI l/li sze5I razy= po sze5I= siedem sek/nd. $n/lza to rdzeN przed/Vony i /trzym/4e 4 f;;<9nowagH /kad/ wydzielania wewnHtrznego. pHcherz moczowy Z. 3IJ. 5%skie przewCd moczowy
nasieniowCd ko5I onowa

+. Pac4ent przy4m/4e pozyc4e !i Terape/ta przeprowadza zabieg *ot na prawym i lewym obs0.ar0.e leCtl/ p/nktach &amikoshiego @ryI. 9O silny /cisk na p/nkty &amikoshicgo. wykon/4e piHI do s0.e5ci/ /ciskCw tui ty krzyVowe. (. Pac4ent pr/y*nui* po/y *t/ i! Terape/ta wykonu*e /iihieg i! pt naciska43c illnniii pr/ / pl/2 p/nkt. &astHpnie wykonu* ikKk palcem wsku/u"t" y!C serdecznym na ko8t onowBV bezpo5rednio !ul p% her!!t //lPttP@ F. ;a /ako, / nl do,!i llll wskaz/43cymi= $rodk8wyini l li wykon/4e /cisk drgn *i" y pn /t powtarza zabieg pi#2 ra/y.

rdzeN pr0ed/0.ony

pHcherzyk nasienny przewCd wytryskowy gr/czo krokowy gr/czo op/s0kowo) obszar B )cewkowy lHdUwiowy obs0ar kr0y0owy 4i<dro p/nkt &amikoshiego

organy rozrod ze
moc/.owa

(y2. 3IL
penis

++-

G. @!poten *a
1HVczyzna cierpi3cy na impotenc4e= niezdolny 4est do odbycia stos/nk/ pciowego. ChociaV istnie4e wiele przyczyn te4 dolegliwo5ci= takich 4ak napiHcie nerwowe= stres= brak do5wiad) czenia we wspCVyci/= pamiHtanie niepowo) dzeN zwi3zanych z prCb3 odbycia pierwszego stos/nk/= na4waVnie4szymi czynnikami s3 z reg/y przedwczesna e4ak/lac4a i kompleksy z powod/ wygl3d/ wasnego ciaa. [e wzglHd/ na wyVe4 opisane przyczyny przywrCcenie pac4entowi rCwnowagi emoc4onalne4 i /wol) nienia go od stres/ stanowi3 pierwsze kroki w leczeni/. Ponadto waVn3 rolH odgrywa t/ wa5ciwa dieta oraz odpowiednia ilo5I sn/.

Terapia shiatsu
!. Terape/ta wykon/4e 0.abieg na ca obszarze szy4nym= 0ac0yna43c od pr0.edn obszar/ szy4nego. +. Pac4ent spoczywa na brz/ch/. Tera wykon/4e dokadny zabieg na obszarze rdF przed/Vonego= obszarze nadopatko! grzbietowym= lHdUwiowym i krzyVowym @f !#Z i !#!A. &astHpnie wykon/4e zabieg na p tach &amikoshiego. (. Pac4ent kadzie siH na plecach. Tera rozl/Unia cay 4ego obszar brz/szny= szczegCln3 dokadno5ci3 wykon/4e powtarF cy siH wstrzymywany /cisk kci/kami i dl na okolice ko5ci onowe4 @ryI. !#+ i l Towarzysz3cy /cisk doni3 na obszar p8 kowy potHg/4e efekty zabieg/. (y2. 3S>

I. 4ezpodno$2
&/)moVno5I spodzenia potomstwa w poowie pi0.ypadkCw dotyc0y m90c0y0n= w dr/gie4 poowie kobiet. 1oVe byI wrod0ona i nabyta. 1Hsk3 niepodno5I czHsto wywo/4e zapalenie /iler bHd3ce powikaniem zapalenia pi0.y/sznicy= ktCre miao mie4sce po okresie >l2irzewania. L kobiet przyczyn3 bezpo) dno5ci moVe byI brak f/nkc4onowania 1inikCw= niedorozwC4 macicy= zator kana/ t. /lnego l/b brak ow/lac4i. [apalenie 4a4nikCw moVe wyst3piI / kobiet dotkniHtych zapale) tiO)m przy/sznicy po rozpoczHci/ okres/ l2B r0ewania. (y2. 3SF
gr0ebieN biodrowy

(y2. 3SH

p/nkt &amikoshieno obszar lHdUwiowy obszar krzyVowy


7

&adal 4ednak istnie4e wicie mal0cN nie s3 w stanie wydaI na 5wiat polon/ ci3V obo4e partner0 y pozbawieni s2i l /omno5ci. W takich pr0.ypaiikach pr> przewaVnie c0ynniki psychic0ne. J napiHcie /po5ledza4FA a/tonomie0ny 2 wowy i /kad wydzielania wewi %adanie niepodno5ci melodii shialni sztywno5I na obs0.arze szy4nym i led tak / mHVczyzn 4ak i / kobiet. Sto wno5ci prawego i lewego obs0ar/ po5l 4est rCVny= gdy na pr0.yklail nast3pio 0 staw/ biodrowo)kr0y0owego= ktCre ski nicH. Stan ten obni0.a f/nkc4onowam tr0ewnych mialn/ y w pr0ywspi /klail0ie nerwowym= od mirtln/y 2l7 ro0.roilc0ych= okry0n/)y 07lXB2/l;1A. pychot 0a LO 0owego= tk3il niedoskonale l/iikiBoiiowrtnifl /kli7l W l ii k icA fyl/m4i Bq lbf lLil B s/tywne i

obszar po5ladkowy

Terapia ihlat5
l.
s0yncgo. obs0.ar s/y*nyC hoKEny d przed/Vony i tylny ohtiuir +. P.iccnt pr/y*!u* pV QyQ# ! ww/ wykon/4e zabieg nii oh ntrw

obszar pachwinowy obszar onowy

obszar krzyVowy obszar lHdUwiowy

(y2. 3S3 (y2. 3SG

szczegClnym /wzglHdnieniem obs0ai/ lHdUwio) wego krHgos/pa= grzebienia biodrowego= obszar/ krzyVowego= po5ladkowego i p/nkt/ &amikoshiego @ryI. !#- i !#*A. (. Pac4ent pozosta4e w pozyc4i na wznak. Terape/ta wykon/4e zabieg na przemian na prawym i lewym kolc/ biodrowym przednim

t/ iskapn. pionowo kl/bem kci/l cel/ pr0.ywiCcenia staw/ biodrowo)kr0.y0.o do normalnego f/nkc4onowania @ryI. !#, i -. &astHpnie dokadnie rozl/Unia podhr za pomoc3 wstrzymywanego /cisk/ wy wanego kci/kami l/b doni3 @ryI. !#'A.

S. Mresz ze
&.iwet gdy nie Bcsl bard0o 0imno= kobiety 0esJo skarV3 siH na mie4scowe dres0e0.e na s0arach s0.y4nym= opatkowym= grzbietowym= . 10wiowym= w stawach koNczyn gCrnych i dol). F < r h = zakoNczeniach r3k i nCg oraz na pod); 1 0 L S 0 L . Przyczyn3 tych dolegliwo5ci s3 0.ilnirzenia w a/tonomicznym /kadzie ner) wowym= ktCre nar/sza43 f/nkc4onowanie ner) w C w naczyniowo)r/chowych= a to z kolei F) iowadzi do zatorCw w /kadzie kr3Venia i K )0reg/lowania /kad/ wewnHtrznego ialania. Ltrata apetyt/= niestrawno5I= K).labienie= odcz/wanie zimna w nocy= bCle K1rnstr/acy4ne ) to ob4awy= ktCre czHsto ! ;<9arzysza wystHpowani/ dreszczy.

(y2. 3SI

kolec biodrowy przedni gCrny

wykonywanie 0abieg/ na ws0yslk e0e5ciach podatnych na dies0i0e. 0i c nym /w0.glydnieniem n/eBsi <9y>J dreszczy wskazanych pr0e0 parienla $SOA= 0abiegiem nale0y ol>BF<I 4>i0ci szy4ny= obszar rdzenia pi0ed/0on obszar szy4ny= obs0ar m/li podopatkowy= lydUwii>wy= k r 0 y 0 o / kowy i p/nkty &amikoshiego= no wszystkim boczny i tyln y obs0at obszar stopy= obs0ar podes0wy koNczyny gCrne @szczegClnie boc0n towy obszar przedramienia= obs0ai cCwA= obszar brz/cha @a gownie po ryI. !'ZA.

Terapia shiatsu
&<;=i0ne 4est poprawienie kr3Venia krwi i przy) cenie dobre4 kondyc4i caego ciaa przez PyI. !#". P/nkty shiats/ na palcach w mie4scach podatnych na oziHbienie PyI. !'Z. P/nkty ihiat/u

na brzu hu

l #V.

J. ;udno$ i poranne
&/dno5ci poranne s3 dolegliwo5ci3 0wi30.an3 0 ci3V3. WystHp/43 ) 4ak sama na0wa wskaz/4e zwykle rano= zanim przysza matka zd3Vy cokolwiek z4e5I. Towarzyszy im brak apetyt/= wzmoVone wydzielanie 5liny= wymioty i zmiany /podobaN dietetycznych. LwaVa siH= Ve w tym okresie ci3Vy kos) mCwka pozbywa siH prod/ktCw przemiany materii podczas tworzenia siH oVyska. Prod/kty te przedosta43 siH do krwiobieg/= zmienia43 podstwowy skad krwi i s3 przy) czyn3 stan/ nazywanego n/dno5ciami poran) nymi= ktCry zwykle /stHp/4e w czwartym miesi3c/ ci3Vy= kiedy oVysko zostanie w peni /ksztatowane. PowaVne l/b d/gotrwae przy) padki n/dno5ci porannych :hy8ere,esis "ra6iB dari$,0 wystHp/43 / kobiet o sabych Vo3dkach oraz / kobiet znerwicowanych.

Terapia shiatsu
Wykonywanie zabieg/ / kobiety ciHVarne4 m/si byI szczegClnie delikatne. Oczywi5cie= pac4entka nie moVe pooVyI siH na brz/ch/.

(y2. 3J>. )d zwartego punktu !iedzytopatkowego do trze iego punktu podopatkowego

(y2. !'(

Spoc0ywii n=t ptawym bok/ l/b na w0mtl terape/ta wykonine 0abieg sied03c. &ie wykonywaI 0.abieg/= gdy Vo3dek pac4entki p/sty. &a4leps03 por3 bHd0ie c0as po poili kiedy Vo3dek 4est spoko4ny. !. Pac4entka siedzi w pozyc4i wyproshn Terepe/ta wykon/4e lekki zabieg na pr0.ec bocznym i tylnym obszarze szyi i na rda przed/Vonym. +. Pac4entka kadzie siH na lewym Terape/ta dokadnie rozl/Unia sztywne ,i\ nadopatkowe i podopatkowe. &astHpnie i dokadnie rozl/Unia szczegClnie sztywne pl ty serii od czwartego p/nkt/ miHdl patkowego do trzeciego podopatkowego !'+ i !'(A. [ kolei naciska lekko wszystkie pl ty do dziesi3tego p/nkt/ podopatko< @obszar lHdUwiowyA. Pac4entka kadzie sif= prawym bok/= a terape/ta wykon/4e ten zabieg na lewe4 stronie ciaa. (. Pac4entka leVy na wznak. Terape/ta i powoli naciska doni3 na obszar brz/cha= ze szczegClnym /wzglHdni8 br/zdy nadbrz/szne4. De5li w czasie ci3Vy wzro5nie apetyt= k powinna spoVywaI mae ilo5ci lekkostr4 pokarmCw tyle razy dziennie= ile Wymioty obniVa43 poziom pynCw w nizmie= m/si wiHc wypi4aI wiHce4 niV chodnych napo4Cw orzeUwia43cych= herbt mleka= aby pob/dziI oddawanie mocz/= /s/wa z organizm/ toksyczne s/bstanc4eE powinna denerwowaI siH n/dno5ciami= kL co prawda /ci3Vliw3 dolegliwo5ci3= al szczH5cie prze45ciow3.

L. Molegliwo$ i
k7st to okres pr/ *$ iowy u koht/lC ioipVP/Qn.i l.icy siH mied0.y -* a *Z rokiem 0ytln= 0wi8i0=/>9 0 0/nikaniem c0.ynno5ci pilnikCw= 0o6lnAr wow 6 0as zab/r0ona rCwnowaga /klml/ wyil0idania wewnHtrznego= co nar/s0.a a/tonomie01y /kad nerwowy= powod/4e stres= w0.rost ci5nienia krwi= pr0y5pieszone bicie serca i inne dolegliwo5ci. WystHp/43 one z wiHkszym nasileniem / kobiet s0c0/pych= nerwowych= cierpi3cych na ilreszcze. PoniewaV ma43 na nie d/Vy wpyw E 0.ynniki psychiczne. $m bardzie4 kobieta denerw/4e siH tymi dolegliwo5ciami= tym d/Ve4 one /wa43. W zwi3zk/ z tym na4waVnie4sze 4est 0achowanie spoko4/ i przekonanie= Ve dolegli)<<)i >5ci te z czasem /st3pi3.

i tylnym obs0i/0e s0yBiiym. &asili k.i kad0ic siH liii prawym b/k/= wykon/4e t a k i sam 0abicg po l ci aa = 0.e s0e0.cgClnym /w0glcdn/ niego obs0ar/ s0.y4ncgo i oki przed/Vonego.

+. Pac4entka kad0.ie si9 i Terape/ta wykon/4e 0.abieg r potylicznym= nadopatkowym i oraz na p/nktach &amikoshieg8 &astHpnie lekko /ciska nogi. (. Pac4entka klad0ie siH Terape/ta lekko /ciska pr0edniii nCg= ramion= gowy= t war0 i t SzczegCln3 /wagH naleVy po5wie8 podbrz/sza i br/0dy n a d b r 0 /ciskowi doNmi na gaki oc0ne @i

Terapia shiatsu
!. Pac4entka spoczywa na lewym bok/. Terape/ta wykon/4e zabieg po prawe4 stronic obszar/ szy4nego= przednim obszarze szy4nym= l

(y2. 3JG

obszar potyliczny
(y2. 3JF

rdzeN przed/Vony tylny obszar szy4ny obszar nadopatkowy

(y2. @5

loe0nym obszarze szy4nym= rdzeni/ przed/Vonym

PyI. !'#

obs0ar ki0y0owy p/nkt &amikoshiego okrHVny /cisk doni3

[ab/rzenia organCw zmysCw


!. Opadanie gCrne4 powieki

Oobieta miesi3czk/4e zwykle raz na dwadzie5cia osiem dni= lecz czasem cykl ten zosta4e zab/) rzony. &iektCre kobiety nie miewa43 menstr/ac4i przez d/Vszy czasF zdarza siH teV= Ve nie po4awia siH ona we wa5ciwym czasie z powod/ opCUnienia w do4rzewani/. &a4czHstsz3 przy) czyn3 niereg/larno5ci w wystHpowani/ men) strac4i 4est brak rCwnowagi hormonalne4 spowodowany napiHciem emoc4onalnym l/b szokiem= osabieniem albo zmHczeniem na sk/tek nadmiernego wysik/. L wiHkszo5ci ko) biet menstr/ac4a wywo/4e bCle w podbrz/sz/= re4onie lHdUwiowym= bCle gowy i n/dno5ci. W ciHVszych przypadkach kobieta m/si odpocz3I od obowi3zkCw w pracy i w dom/. W tych przypadkach macica nie 4est dostatecznie wyksztacona albo wystHp/4e nadmierne 4e4 tyozgiHcie l/b wygiHcie= co stanowi przyczynH bCl/ menstr/acy4nego.

!Z. &iereg/larne menstr/ac4e i bCle menstr/acy4ne

(y2. 3JJ

t Epadanie gCrnych powiek @ty9. l;A+A 0m/sza. ;O/kniHt3 t3 dolegliwo5ciFA osobH do marszczenia lS.ola= /noszenia brwi i podnoszenia podbrCdka w cel/ dostrzeVenia przedmiotCw zna4d/43cych Ki9: w gCrze. W powaVnych przypadkach pac4ent m/si rHk3 /nosiI powiekH= aby co5 zobaczyI. Stan ten 4est nastHpstwem paraliV/ dUwigacza f orne4 powieki i dotyczy 4edne4 powieki l/b 2h/. WystHpowanie te4 dolegliwo5ci 4est /war/nkowane genetycznie= ale moVe takVe byI K)powodowane /razem l/b nieprawidowym t/nkc4onowaniem nerwCw ocznych albo niedorozwo4em dUwigacza gCrne4 powieki.

(y2. 3JL przed/Vonego= na obszarze lHdUwio< krzyVowym i p/nktch &amikoshiego. 98 na kaVdy p/nkt powinien trwaI piHI s%ki @ryI. !'#)!'"A. 2. Terape/ta wykon/4e kilka okrHVl /ciskCw doni3 @zwrCcon3 na zewn3trzA prawy i lewy po5ladek @ryI. !'#A. (. Pac4entka spoczywa na wa Terape/ta wykon/4e zabieg na przemit prawym i lewym przednim gCrnym biodrowym. &astHpnie pionowym /ciJ kHbem kci/ka dokadnie rozl/Unia brz/sze @ryI. !"Z i !"!A.

Terapia shiatsu
l. Pac4entka spoczywa na brz/ch/. Terape/ta wykon/4e powtarza43ce siH= 4ednoczesne zabiegi na prawe4 i lewe4 stronie rdzenia (y2. 3LH. Podbrzusze

(y2. !"!

PyI. !"+

opadanie powiek

L osCb stars0ych pr0yc0.ymi le4 ii moVe byI chronic0.nc 0.mcc0emc edema powieki.

Terapia shiatsu
stan normalny PyI. !"(
$cisk % 8ociN"!i(cie, do "'iy

dUwigacz gCrne4 powieki

!. Pac4ent spoczywa na hr0./cl/i sta4e za 4ego gow3. Wykon/4e w\l /cisk palcem wskaz/43cym= 5m serdecznym ob/ doni na miH5nie gCrne4 powieki. +. &astHpnie trzema palcami krCtkimi przerwami= piHI p/nktCw na dUwigac0/ gCrne4 powieki= l $cisl z lekkim poci3gniHciem w kiei/n czoowego @ryI. !".! i !"-A. &a koN ta wykon/4e /cisk drga43cy. Pr/.y gach 0.wraca /wagH na l o. by i hH0po5rednio na gaiki oc0ne.

zamkniHte oko

>. <apalenie zatok


0/palenie y.atok to choroba polega43ca na nagromadzeni/ siH ropy w zatokach przynosowych= to znaczy w ma43cych 3czno5I z 4am3 nosow3 zatokach szczHkowych= sitowych @ocznychA i klinowych @czoowychA= ktCre w nor) malnym stanie wypenione s3 powietrzem. Przyczyn3 te4 choroby 4est infekc4a= do ktCre4 atwo moVe do45I na przykad w przebieg/ ostrego nieVyt/ nosa. Proces zapalny obe4m/4e 4edn3 l/b wiHce4 zatok= a towarzysz3 m/ bezsen) no5I= zmnie4szenie koncentrac4i= tr/dno5ci w roz/mowani/ i zapamiHtywani/. Czasami stan ten 4est prze45ciowy= ale moVe teV byI staym sk/tkiem alergii.
linia 5rodkowa czoa boki nosa prawo i lewa strona gadziny

(y2. 3LG. Poo0enie zatok przynoi


0.a t oka e0oowi

*OO

D. 1rwawienie z nosa
L d0.ieci lic0nc mae iiac0ynia kr92 5l/0Cwce 4amy nosowe4 sF< ta k dclikali lekkie /derzenie w nos mo0.e spowi pHkniHcie i krwotok 0. nosa. C0ani/ czekolady l/b napo4Cw o wysokie4 kofeiny rozszerza nac0ynia krwioiO pHka43 i powod/43 krwawienie. Ob obszarem Oiesselbacha= w pr0cdnic4 nosowe4 @ryI. !""A= 4est na4bard0ic4 !! krwotok. L osCb dorosych cicr4 nadci5nienie= stwardnienie nac0.yN kr l/b inne dolegliwo5ci= ktCre sprawia4A ni3 krwiono5ne sta43 siH kr/che= l wystHpowaI krwotoki 0 nosa. Ponm wo5I ta czHsto towar0.ys0.y menstr/ac4i krwi do mC0g/.

obszar Oiesselbacha

zatoka szczH 4ama nosowa

naczynie wosowate

(y2. >HH. -kutki zabiegu na rdzeniu przedu0ony!

Terapia shiat/u
Pa *ent pr/y*!u* pn/y *% l il/F"tB wykonu*e /ubi g na o5tt5;5 pr/ du/oiiego (ry2. >HH i >H3)C ;/tl !a*B /.ysla. tlui1l i/k% lub rpnll pa *enta prawy! k iuk 5!i ugtota oto pr/edlu/onego. 9 isk *5l p,pyn+5")" 5rodek zwHVenia *a yC skierowany ku go r w w 9ro)/+l (ry2. >H> i >HD). Powinien @rw/tlod pi8 !iu sekund i nal /y go pobud/.a pra y a%ieg shiatsu nerwt-w rdzenia przedu/tOn gtOC na ra"eniu pr e(u"onym kur /.y nu i) sposb wstrzy!u*e krwotok / nota.

obszar wokC oka

PyI. !",

obszar nieco ponad ko5ci3 4arzmow3

(y2. >HD

Terapia shiatsu
!. Pac4ent kadzie siH na lewym bok/. Terape/ta dokadnie /ciska obszar rdzenia przed/Vonego i tylny obszar szy4ny w cel/ pob/dzenia nerwCw wspCcz/lnych i wyleczenia stan/ zapalnego poprzez zwHVenie naczyN krwiono5nych bony 5l/zowe4 nosa. Podczas tego zabieg/ oddychanie przez nos znCw sta4e siH moVliwe. +. Pac4ent kadzie siH na wznak. Terape/ta wykon/4e /cisk na linii 5rodkowe4 czoa= na obszarze wokC ocz/= po ob/ stronach nosa

Ll0c N przed/Vony

F. .horoba loko!o y*nB


Grgania= r/ch w gCrH i w dC= 0miany prHdko5ci samochod/= statk/ l/b samolot/ mog3 spowodowaI / niektCrych osCb dolegliwo5I zwan3 chorob3 lokomocy4n3= ktCra ob4awia siH zawrotami gowy= n/dno5ciami= wymiotami= zimnym potem i blado5ci3 twarzy. P/ch po4azd/ 4est przyczyn3 zmian w naczyniach limfaty) cznych bHdnika l/b /cha 5rodkowego. To z kolei pob/dza nabonek cz/ciowy= zab/rza rCwnowagH a/tonomicznego /kad/ nerwowego i wywo/4e wyVe4 opisane ob4awy. Stan ten wystHp/4e gCwnie / modych kobiet= / osCb o sabych Vo3dkach= cierpi3cych na gastroptozH= bezsenno5I i nadwraVliwo5I emoc4onaln3. Choroba lokomocy4n3 zwi3zana 4est ze zmysami s/ch/= wzrok/ i wHch/= dlatego osoby na ni3 podatne powinny podczas 4azdy czytaI l/b s/chaI m/zyki i trzymaI wzrok z dala od zmienia43ce4 siH scenerii za oknem. S/che powietrze wewn3trz zamkniHtego po4azd/ draVni bonH 5l/zow3 4amy nosowe4. Dest to bardzo niewskazane przy chorobie lokomo) cy4ne4 i osoby na ni3 cierpi3ce powinny s3czyI par/43ce= gor3ce napo4e l/b trzymaI przy nosie wilgotne= gor3ce rHczniki. PoniewaV strach przed staniem siH ofiar3 te4 choroby sta4e siH zwykle 4e4 przyczyn3= na4waVnie4sze 4est zachowanie spoko4/.

2. Pac4ent pr0.y4m/Be po0yi.)Bc na br0/ch/. Terape/ta wykon/4e y.abicg po prawe4 i lewe4 i stronie obs0.ar/ nadloptkowego i miHd0y.F optakowego. SzczegCln3 /wagH nale0yl po5wiHciI czwartem/ i pi3tem/ p/nktowiY miHdzyopatkowem/ @ryI. +Z-A. (. &a zakoNczenie pac4ent kadzie siH ni wznak. Terape/ta koordyn/4e oddychanie wykonywaniem /ciskCw na br/zdH na8 brz/szn3. DeVeli war/nki /niemoVliwia43 8i 4entowi pooVenie siH na wznak= powinien /si35I= a terape/ta wykona wtedy praw3 do zabieg na br/Udzie nadbrz/szne4 sto43c za 4e4 plecami l/b po 4ego prawe4 stronie.
(y2. >HF
rdzeN przed/Vony tylny obszar szy4ny obszar nadopatkowy obszar miHdzyopl

G. Mzwonienie (tzu!) w usza h

G0wonienie w /ch/ mo0c l2Xi ininostromie l/b Terapia shiatsu !. Pac4ent sied0.i na kr0e5lc= ob/stronne. .lctln8>sii72mi9 & 0 L$L w /ch/ 4est stanem patolo y/0/ ym /cha 0ewnHtr0nego i pomoc3 kci/ka /ciska tr0.y p/nk 5rodkowego. Ob/stronne d0wonienie w /szach 4est nich= gCrnych i tylnych mic5nii/l chorob3 /cha wewnHtrznego i wi3Ve siH z innymi @ryI. +Z,A. +. Oad3c kci/k na skrawk chorobami. Gzwonienie o niskich tonach 4est dolegliwo5ci3 /cha 5rodkowego i zewnHtrznego= zamkn3I pr0ewCd s/chowy @ol<6 podczas gdy dzwonienie o wysokich tonach 4est rape/ta naciska pr0.c0 piHI sHk m/ przypado5ci3 /cha wewnHtrznego. Przyczynami pooVone wokC wyrostka s/lk/ dzwonienia w /szach= oprCcz chorCb /sz/= mog3 +Z,A. Podczas wykonywania 0.ab/ byIW nadci5nienie= niskie ci5nienie= stwardnienie na przemian /ciska i ro0.l/0nia kc naczyN krwiono5nych= dolegliwo5ci okres/ kli) wodem s/chowym= otwiera43c makterycznego= re/matyzm= bezsenno5I= choroba przewCd palcem wska0./4a.cym 1eniere;a= syndrom 1eniere;a= anemia= ciao obce kci/kiem p/nkt y polo0.onc wCl w /ch/ zewnHtrznym= woskowina /szna i inne. W s/tkowatego @ryI. +ZSA. niektCrych wyVe4 wymienionych chorobach (. &astHpnie pr0c0. piec 8 zwHVa43 siH naczynia krwiono5ne pooVone w naciska doni3 na cale /cho. B272 na4bliVszym s3siedztwie /s0/ i sychaI w nich dach doN nalc0.y s0.yhko ro0l/> krew tHtni3c3 w tych nac0yniach. W wiel/ p ai l k ach ob/stronnego 60/m/ 8 przypadkach wewnHtrzne 0roda dUwiHk/ s3 wykoi/iBc $X ACtlm\.0c?iiLk /ch/. niewiadomego pochod0enia. Dest tak czHsto przy ob/stronnym dzwonieni/ /tr0y)m/43cym siH przez d/Vszy czas. Cz3sto 4est to prawd3 w przypadkach .i lu/.y ob/stronnego dzwonienia= kiedy sz/m sychaI przez d/Vszy czas. PyI. +Z#

Terapia shiatsu
!. Pac4ent siedzi prosto. Terape/ta kadzie lew3 doN na 4ego czole= dla podtrzymania= a praw3 wolno wykon/4e zabieg na bocznym obszarze szy4nym= obszarze rdzenia przed/) Vonego i na tylnym obszarze szy4nym @ryI. +Z- i +Z*A. (y2. >HG

br/zda nadbrz/szna

wyroaiel/ /tutkowal (y .>Ht

Molegliwo$ i ukadu odde howego


!. Terape/ta ro0poc0yna 0.abieg od /ci

(y2. +!!
ni0cii pr0edhi0ony

(y2. >3>

3. &st!a oskrzelowa
?tak astmy ob4awia siH nagym zesztywnieniem garda= /cz/ciem ciHVko5ci w klatce piersiowe4= odcz/waniem brak/ tch/= zadyszk3 i /ci3Vliwym kaszlem. Gomin/43cym ob4awem astmy 4est d/szno5I napadowa. Wydechy s3 /tr/dnione= a wdechy powierzchowne i 5wiszcz3ce. ?stmH powod/4e zwHVenie oskrzelikCw wsk/tek sk/rcz/ ich miH5ni gadkich= obrzHk/ i nadmiernego wydzielania 5l/z/. ?taki wystHp/43 zwykle pCUno w nocy i wczesnym rankiem= gCwnie na 4esieni. Choroba ta 4est 5ci5le zwi3zana z alerge) nami= dosta43cymi siH do organizm/ przez drogi oddechowe przewod/ pokarmowego l/b skCrH. ^ista alergenCw 4est bardzo d/gaF wymieNmy dla przykad/ k/rz= pyki kwiatowe= ple5N= sier5I zwierz3t= 4a4ka= kraby= makrele= kaszH gryczan3= szpinak. ^/dzie cierpi3cy na astmH ma43 nad) wraVliwy /kad oddechowy i przeyk.

Terapia shiatsu

&aleVy po/czyI pac4enta= Ve podczas atak/ powinien przy43I przy zabieg/ pozyc4H siedz3c3. Lcz/cie d/szno5ci spowodowane atakiem astmy /niemoVliwia bowiem oddychanie w inne4 pozyc4i. Stan ten zwany 4est ortopne3.

ni3 kci/kiem c0terech p/nktCw pnto0.onychi lewym bocznym obs0.ar0.e szy4nym= a czterech p/nktCw pooVonych na pra< bocznym obszarze szy4nym @ryI. +Z" i +O Wykon/4e ten zabieg wolno i powtarza kilka razy= aby /spokoiI sk/rcze oskr0clik8J +. Teraz /ciska sze5I razy na obl rdzenia przed/Vonego oraz na prawy i tylny obszar szy4ny @ryI. +!!A. Go wykom zabieg/ 4ednocze5nie na prawe4 i lewe4 str8 tylnego obszar/ szy4nego /Vywa siH po palceF kci/ki spoczywa43 na rdi przed/Vonym. (. &astHpnie terape/ta wykon/4e zabieg 4 prawe4 i lewe4 stronie obszar/ nadopatkc i na piHci/ p/nktach obszar/ mi8 opatkowego @ryI. +!+ i +!(A. -. Sto43c za pac4entem terape/ta obe4t doNmi 4ego grzbiet w taki sposCb= aby wskaz/43ce= 5rodkowe i serdeczne ob/ dotykay trzon/ mostka. Lciska piHI p/nl pooVonych wzd/V trzon/ mostka i po>

tylny obszar szy4ny

(y2. >3D

(y2. +!-

obu

(y2. >HL. .ztery punkty na przedni! obszarze szy*ny!

(y2. >3H

0abieg trzy razy @ryI. +!-A. $stnie43 cztery pio) nowe rzHdy sze5ci/ p/nktCw na piersiowym obszarze miHdzyVebrowym po ob/ stronach mostka. *. Terape/ta kontyn//4e zabieg /Vywa43c palcCw wskaz/43cego= 5rodkowego i serde) lS.nego oraz maego ob/ doni do wykonania 0abieg/ 4ednocze5nie na o5mi/ rzHdach p/nk)i Cw= zaczyna43c od gCry. [abieg naleVy wykonywaI delikatnie i powtCrzyI go od trzech do piHci/ razy. ,. &astHpnie trzema palcami ob/ doni tera) pe/ta wykon/4e /cisk na trzy p/nkty kaVde4 br/zdy miHdzy miH5niem naramiennym a klatk3 piersiow3. [abieg naleVy wykonywaI odci3ga43c opatki w ty i powtCrzyI go sze5I razy @ryI. +!* i +!,A. #. &a zakoNczenie 4eszcze raz= sto43c za pacie n t em= terape/ta przy /Vyci/ doni oraz palcCw wskaz/43cego= 5rodkowego i serdecznego ob/ i ii k trzymanych w taki sposCb= aby siH dotykay= s0e5ciokrotnie rytmicznie /ciska br/zdH nad) br0./szn3 @ryI. +!-A= po5wiHca43c na kaVdy /cisk ir0.y sek/ndy. Podczas naciskania pac4ent powinien wydychaI powietrze= podczas rozl/U) niania /cisk/ ) wci3gaI powietrze. W ten sposCb reg/l/4e oddychanie. ^iczba powtCrzeN i ila /cisk/ m/sz3 byI dostosowane do stan/ i horobowc/o i indywid/alnych cech organizm/

+. Czkawka
Gok/cza ona od czas/ do c0.as/ kaVdem/ czowiekowi. W sensie medycznym s3 to powta) rza43ce siH mimowolne sk/rcze przepony= powod/43ce gwatowne wci3ganie powietrza z rCwnoczenym zamkniHciem go5ni i str/n gosowych= przerywa43cymi wdech i powod/43) cymi efekt dUwiHkowy. Czkawka 4est odr/chem spowodowanym podraVnieniem nerw/ przeponowego bodUcami z narz3dCw 4amy brz/szne4 l/b z o5rodkowego /kad/ ner) wowego. 1oVe 43 spowodowaI na przykad nerwowe l/b po5pieszne wypicie gor3cego pyn/ albo z4edzenie czego5 pob/dza43cego. CzkawkH / dzieci da4e siH atwo zlikwidowaI ykiem wody l/b lekkim /derzeniem w plecy. L dorosych moVe byI ona chroniczna. [apobieganie czkawce wymaga reg/larnego wykonywania zabiegCw shiats/ na przednim obszarze szy4nym= obszarze grzbietowowym i na przeponie

l. ?rodzony kr* i nyi


Prawidowa po0.yc4tt pltnlu w mamy charak) teryz/4e siH poLk/rc0cmcm n0yi i skierowaniem gCwki w kier/nk/ /45cia s0yBki macicy @ryI. ++Z ?A. W przypadk/ /lo0.enia po5ladkowego l/b /oVenia gCwki 4ak na rys/nk/ ++Z % @/oVenie twarzyczkoweA podczas porod/ /ci5niHty zosta4e prawy i lewy miHsieN mostkowo)obo4czykowo) )s/tkowy= wywo/43c zwHVenie naczyN wosowatych we wCknach miH5ni. ematoma miH5nia= w ktCrym nast3pia taka zmiana= twardnie4e i sta4e siH nowotworem. Podczas wzrost/ miHsieN taki przybiera formH bliznowa) tego waka. 1iHsieN mostkowo)obo4czykowo) )s/tkowy /lega skrCceni/ od strony dotkniHte4 0byt wielkim /ciskiem podczas porod/ @ryI. ++!A. Stan ten wymaga szczegClnie staranne4 terapii= poniewaV z reg/y towarzyszy m/ okooporodowe zwichniHcie stawCw bio) drowych.

?. /oVenie normalne

% /d $

WyVe4 opisane zabiegi powinny byI d sowane do indywid/alnych potrzeb pac4 i 4ego przypadk/ oraz powtarzane tak 4ak to konieczne. 1oVna takVe dodaI doni3 na gaki oczne. [atykanie i wstrzymywanie oddech/= 4ak rC /ciskanie 4Hzyka przez kilka chwil to na4 sze metody pozbywania siH czkawki.
obszar miHdzyopat

Terapia shiatsu
!. Pac4ent spoczywa na plecach. Terape/ta wykon/4e zabieg na czterech p/nktach pooVonych po lewe4 stronie przedniego obszar/ szy4nego @ryI. +!#A= ze szczegClnym /wzglHdnieniem p/nkt/ trzeciego @ryI. +!"A= przez ktCry przebiega nerw przeponowy. [abieg ten sk/tecznie wstrzym/4e sk/rcze. Taki sam zabieg wykon/4e na czterech p/nk) tach pooVonych na prawe4 stronie przedniego obszar/ szy4nego. +. Pac4ent kadzie siH na brz/ch/. Terape/ta wykon/4e zabieg na trzech p/nktach po prawe4 i trzech po lewe4 stronie obszar/ miHdzy) opatkowego @ryI. +!'A. (. &aciska43c doNmi na boki obszar/ brz/sznego na wysoko5ci przepony= wykon/4e zdecydowane /ciski ss3ce na praw3 i lew3 stronH 4ednocze5nie @ryI. +!'A. -. Pac4ent kadzie siH na wznak. Terape/ta wykon/4e dokadny zabieg polega43cy na /ciskani/ doni3 brz/cha oraz zdecydowanych= skierowanych k/ gCrze r/chach skrHca43cych
~~ 8i9i8 KKKOsino/7O1 /Viaa n8i/7Oionta

Terapia shiatsu
!. Pac4ent spoczywa na brz/ch/. Palcem wskaz/43cym i 5rodkowym terape/ta lekko /ciska miHsieN mostkowo)obo4czykowo)s/tkowy= 0aczyna43c od gCwki mostka i koNcz3c na wyrostk/ s/tkowym= aby wycz/I= czy istnie4e w tym mie4sc/ nowotwCr l/b sztywno5I. PyI. ++!
%abie" 8ole"a-Ncy !a $ciska!i$ w "'r( i w d' !a boc%!y obs%ar br%$s%!y trzeci przedni p/nkt szy4ny
strona zdrowa

strona dotkniHta stanem patologicznym

phyma @krHczA 5ci3gniHty miHsieN

mostkowo)obo4czykowo) )s/tkowy

+. Po zlokalizowani/ 2twi samymi palcami wykon/4e ptyni i w dC= z krCtkimi przerwa!i i ktCrym wystHp/4e sztywno5I zaleVno5ci od kszatt/ nowoC/ moVeF siH) okazaI chwyceniA schorzeniem= obszar/ kcioki wskaz/43cymi &ie /cisk a 43I \ pe/ta dokadnie wykon/4e n przednim obszarze szy4nym. (. Po cakowitym usuni% iu i ma obszary skroniowe w ob/ i niowo przekrHca gow%R w slron8 twarzy @ryI. ++(A= a nast%pnie do poprzedniego potowenia. O/rcz miH5nia !oetkow )s/tkowego na4atwie4 *est usur ka= ale wykonywanie zabiegu dzonym dzieck/ wyr!gi ostroVno5ci= toteV *eg r pi na4lepie4 bHdzie powierzyI nB*l m/ za/fania spec4ali5cie. +e$li galny= naleVy wykonywaI nut opisane czynno5ci. <abiegi nie zbyt d/go. +e0eli zabieg i stosowany reg/larnie i dokli miH5ni do k/rczenia siH bHdzie ?_ rozwo4/ dziecka. (y2C ++( )6R6

8ociN"a!i. d9 ;; "'ry !a obs%ar%e

PyI. +++

zdrowa stF

>. ?rodzone zwi hni% ie stawu biodrowego


&ieprawidowe /oVenie nCVek pod/ w macicy l/b niedostateczne wyksztacenie siH panewki stawowe4 w okresie Vycia podowego 4est przy) czyn3 zwichniHcia staw/ biodrowego i prze) s/wania siH ko5ci /dowe4 @ryI. ++-A. Podczas porod/ gCwka ko5ci /dowe4 zna4d/4e siH czH5ciowo albo cakowicie poza panewk3 staw/ biodrowego. Chroba ta czH5cie4 wystHp/4e / dziewcz3t niV / chopcCw i w przewaVa43ce4 mierze dotyczy 4ednego staw/= ale moVe siH zdarzyI zwichniHcie ob/stronne. [wichniHcie biorda zazwycza4 4est tr/dne do za/waVenia= dopCki dziecko nie zacznie chodziI. 1oVe na nie wskazywaI niesymetryczne fadowanie siH skCry na wewnHtrzne4 powierzchni /d czy ograniczone odwodzenie przy zmieniani/ piel/szek chore4= a przez to krCtsze4 nCVki @ryI. ++*A. W przypad) kach zwichniHcia 4ednostronnego wystHp/4e / chodz3cego 4F/V dziecka charakterystyczne chro) manie ) dziecko pochyla miednicH na stronH zdrow3 za kaVdym razem= kiedy obci3Va chor3 koNczynH. Celem przeciwdziaania tem/ pochyla t/Cw w kier/nk/ przeciwnym @to znaczy na stronH chor3A. (y2. >>G. Tylna powierz hnia po$ladkw
gCwka ko5ci /dowe4 wywichniHte4 z panewki krolar0. wielki gCwka ko5ci /dowe4 panewka ko5ci /dowe4

(y2. >>I. Tylna (y2. >>F


kolec biodrowy X4f m. napmFiB.Bi.< przedni gCrny powie0. s0eiokF

potladkw

grzebieN biodrowy

m. po5ladkowy 5redni m. po5ladkowy wielki

zginanie stawu kolanowego zewnHtrzne skrHcanie staw/ biodrowego wewnHtrzne skrHcanie biodrowego

Terapia shiatsu
PoniVsze wskazCwki dotycz3 zwichni4 lewego staw/ biodrowego. [abieg dla prawe4 staw/ 4est taki sam. !. Pac4ent spoczywa na brz/ch/= a tera ta dokadnie /ciska gr/pH miH5ni wokC st biodrowego= zwaszcza miHsieN po5ladkc wielki= po5ladkowy 5redni i miHsieN napina4i powiHU szerok3 @ryI. ++,A= +. Pac4ent przy4m/4e pozyc4H na piec terape/ta dokadnie dotyka krHtarza wielkie aby odnaleUI pooVenie zwichniHte4 koi &astHpnie pac4ent zgina nogH w kolanie= a pe/ta kadzie praw3 doN na krHtarz/ wielkil Teraz pac4ent zgina kolano i podnosi n8 /mieszcza43c staw biodrowy pod k3tem stopni= a terape/ta kadzie lew3 doN na doli czH5ci tylnego obszar/ ydkowego= dla pod4 da. Wykon/43c /cisk ss3cy lew3 doni3= poci3ga krHtarz wielki w stronH panewki biodrowego. Oiedy gCwka ko5ci /d8 do4dzie do panewki= nada4e 4e4 odB
...i. ^ t~? ~+@+' i U

krHtarz wielki

(. Pozostawia43c praw3 doN na gCwce ko5ci /dowe4 terape/ta przenosi lew3 doN na przedni obszar ydkowy. Trzyma43c gCwkH ko5ci /dowe4 praw3 doni3= lew3 zgina kolano na zewn3trz= aby ko5I przes/nHa siH do wewn3trz @ryI. ++'A. 0abieg ten powinien /mie5ciI ko5I /dow3 w panewce. DeVeli naciskanie 5rodkowego= a nastHpnie bocznego obszar/ pod/dzia i obra) canie gCwki ko5ci /dowe4 na bok i na 5rodek nie powod/4e nienormalnych odgosCw= staw biodrowy zosta prawdopodobnie nastawiony. PoniewaV 4ednak miH5nie te4 okolicy s3 nadal sabe= istnie4e d/Ve prawdopodobieNstwo= Ve nast3pi ponowne wypadniecie ko5ci biodrowe4.

l \ \

Aic ne fa(ki s! #ynikiem *skr2cenia ko)c yny.

+-+

D. 1olana szpotawe
Stan ten /4awnia siH dopiero wtedy= kiedy pa) c4ent spoczywa w pozyc4i na plecach= a na4bardzie4 widoczny 4est= gdy pac4ent stoi. Lda wygina43 siH na zewn3trz= natomiast pod/dzia do wewn3trz. PiHty s3 z3czone= a palce rozchy) lone. &azywa siH to nogami beczkowatymi l/b wygiHciem w ksztacie litery TOM. WygiHcie takie 4est czym5 normalnym do trzeciego rok/ Vycia. W pCUnie4szym wiek/ kolana szpotawe spotyka siH / dzieci przedwcze5nie zm/szanych do stawania oraz / dzieci o nieprawidowym rozwo4/ ko5ci. Przyczyn3 takiego wygiHcia koNczyn dolnych moVe byI ponadto krzywica l/b k/rcz miH5ni.

(y2. >>L boczny obszar R /dowy

-. Oolana koi9we
Stan bHd3cy ociwrolito?/ii nCg bec0.kowatych= w ktCrym wystHp/4e wygiHcie /d do wewn3tr0.= a ydek na 0cwn3tr0. Wygl3dem pr0ypomina to literH TqM i tak bywa na0ywane. Przyczyn3 iksa moVe byI krzywica= niedorozwC4 ko5ci= k/rcz miH5ni= wrodzone skrzywienie l/b choroba einego)1edina. W tym ostatnim przypadk/ skrzywieni/ /lega tylko 4edna koNczyna.
pr0y5rodkowy /dowy obs0.ar

boczny obszar pod/dzia

Terapia shiatsu
!. Pac4ent spoczywa w pozyc4i na plecach. Terape/ta wykon/4e zabieg na obszarze staw/ kolanowego. +. [gina43c nogH pac4enta w kolanie na zewn3trz wykon/4e skierowane w bok /ciski na dziesiHI p/nktCw pooVonych na 5rodkowe4 czH5ci obszar/ /dowego @ryI. +(+A. (. Przywraca43c kolano do pozyc4i wy45ciowe4 wygina ca3 koNczynH pac4enta do wewn3trz i wykon/4e zabieg na sze5ci/ p/nk) tach na tylnym obszarze pod/dzia @ryI. +((A. -. Pac4ent spoczywa w pozyc4i boczne4. Terape/ta kadzie 4edn3 doN= dla podtrzymania= na 5rodkowym obszarze /dowym= a dr/g3 doni3 wykon/4e /cisk na sze5I p/nktCw pooVonych na tylnym obszarze pod/dzia. *. Lnosz3c koNczynH pac4enta terape/ta poci3ga 5rodkow3 czH5I /da do gCry 4edn3 doni3= a dr/g3 /ciska boczny obszar pod/dzia @ryI. +(-A. [abieg naleVy wykonaI wolno= stop) niowo i powtCrzyI kilka razy na ob/ koNczy) nach.

(y2. >DH

(y2. >DD

pr/ywod/ nie

(y2. >D3. Prostowanie n0ek

Terapia shiatsu
!. Pac4ent spoczywa w pozyc4i na piec Terape/ta naciska dziesiHI p/nktCw pooVonydtl na bocznym obszarze /dowym i sze5I p/nki pooVonych na bocznym obszarze pod/dzia ol nCg. [abieg ten wykon/4e siH= aby przyw/ nogi do siebie @ryI. ++"A. +. Pac4ent spoczywa w pozyc4i boczne Terape/ta doni3 /mieszczon3 pod ydk3 nosi 4ego nogH. Gr/g3 doni3 wykon/4e /cilkl skierowany na boczny obszar /dowy @ryI. +(ZA. (. Pac4ent ponownie przy4m/4e pozyc4H nt plecach. Terape/ta /4m/4e doNmi 4ego nogi WD

(y2. >DF

(y2. >DG
8arali ,i()!ia str%akowe"o

,. Samoistna skolioza
Patologic0.ne skrzywienie kteyosl/pa w praw/= l/b w lew3 stronH= zwane samoistn3 skolioza= wystHp/4e / dziewcz3t w okresie do4rzewania= miHdzy dziesi3tym a piHtnastym rokiem Vycia= kiedy nstHp/4e na4wiHkszy wzrost /kad/ kost) nego. W zaawansowanym stadi/m stan ten wygl3da tak= 4ak pokazano na rys/nk/ +-Z. &awet 4eVeli osoba stara siH staI prosto ) w pozyc4i na baczno5I ) miHdzy ramieniem a bokiem wystHp/4e przerwa= a krHgos/p nie 4est pooVony w rCwne4 odego5ci od ob/ apatek. Skrzywienie icst bardzie4 widoczne= kiedy pac4ent pochyli siH do przod/ @ryI. +-!A. Przyczyny takiego skrzy) wienia nie s3 dokadnie znane. Podzice m/sz3 0wracaI baczn3 /wagH na rozwC4 krHgos/pa swoich nastoletnich dzieci. SkoliozH atwie4 4est bowiem skorygowaI po wczesnym 4e4 stwier) dzeni/. Profilaktyka powinna polegaI na 0rCwnowaVone4= prawidowe4 diecie i odpowied) nie4 liczbie IwiczeN fizycznych= co ma na cel/ odVywienie i /4Hdrnienie miH5ni.
zewnHtrzna strona kostki boczne4

Terapia shiatsu
!. PoniewaV sztywno5I mieni szy4nym sprawia= Ve gowa prF 4edn3 stronH= terape/ta ro0poc0 poproszenia pac4enta o p r 0 y towane4 siedz3ce4 postawy l/b /ciskania przedniego obs0ii bocznego obszar/ szy4nego= ol; przed/Vonego i obs0ar/ wok +-ZA. Powinien w ten spos7 rozl/UniI miH5nie tych ohs0arCw +. &astHpnie /ciska kci/k icn na praw3 i lew3 topalkc on miHdzyopat kowy. (. Chwyta nadgarstki pac 4e n ramiona nad gowH. PacAc przechyliI t/Cw do ty/. Picrw pr0eprowad0.iI 0abicg bard0 Oiedy nast3pi ro0l/0.nienie w l8 powtar0a sic 0abieg kilka ra0y= 8 ciiBga4iBc t/Cw.

sto8a %wr'co!a do wew!(tr% i do "'ry

Vcisk stos$-e si( tak, aby odwr'ciE sto8( !a %ew!Ntr%.

G. Pi%tong
Wrodzony krHcz szyi= zwichniHcie staw/ biodrowego i piHtonCg to trzy na4czH5cie4 wystHp/43ce dolegliwo5ci okres/ niemowlHcego. Podczas porod/ stopa zosta4e skierowana do wewn3trz i zwichniHta l/b nastHp/4e zgiHcie 5rod) kowego obszar/ podeszwy stopy. Stan ten 4est wynikiem paraliV/ gr/py miH5ni ydkowych @ryI. strona maego palca +(*A. Przyczyn3 nabytego piHtonog/ moVe byI obszar/ grzbietowego natomiast choroba einego)1edina l/b zwich) niHcie /razowe.

(y2. >FH
sta! !or,al!y 8rawostro!!a

tylny obszar szy4ny obszar nadopatkowy

Terapia shiats/
!. &aleVy wykonaI dokadny /cisk gr/py miH5ni ydkowych= szczegClnie miH5nia brz/cha) tego= paszczkowatego i strzakowego. Podczas tego zabieg/ terape/ta dr/g3 doni3 wykrHca na zewn3trz stopH tak daleko= 4ak to tylko moVliwe @ryI. +(, i +(#A. +. &astHpnie /ciska boczny obszar kostki= $%s ar stopy oparty o boczn3 czH5I miH5nia piszczelowego i grzbietow3 po(o"e czH5I stopy @ryI. +('A. SzczegCln3 /wagH naleVy p/nktCw na bocznym obszarze pCdl po5wiHciI grzbietowe4 czH5ci maego palca stopy. @ryI. +("A. PoniewaV leczenie te4 doleglh (. [gnia43c nogH pac4enta w kolanie i kad3c 4est bardzo tr/dne= zabiegi nale0y ci stOGC na nodtodze terane/ta nacisk/ nr!// arVo/ t\rfBf rPniVVVVV /VX

obszar miHdzy) opatkpwy @siedem p/nktCw pooVonych blisko siebieA

kr%go/tlup opatka
$(stpy t!

rdzeN przed/Vony

7=2

(y2. >F>. <ginanie i prortowanie tuowia

(y2. >FD. 4o zne z/ie*oia (skony) tuowia

Spis tre5ci
r%ed,owa odstawowe 8$!kty shiahu $!kty ,i()!iowe i !erwowe 8od w8ywe, hotliea ' Vkad Vkad kost!y !+ ,i()!iowy elektryc%!e"o !Z

-`rodki ostroVno5ci --

Pozdzia +W Podstawowe zabiegi -*


-posoby u iskania !. Lcisk kci/kiem +. Lcisk dwoma palcami
(. Lcisk trzema palcami -. Lcisk kci/kiem i czterema palcami otwarte4 doni *. Lcisk czterema palcami otwarte4 doni ,. Lcisk doni3 Podza4e /ciskCw Lcisk zwyky Lcisk przerywany Lcisk6wstrzymywany Lcisk ss3cy Lcisk pynny Lcisk skoncentrowany

(ozdzia l: )glna teoria 3D


PozwC4 shiats/ !* @Mha raktery styczne cechy terapii shiats/ !, Shiats/ a f/nkc4e fiz4ologiczne !# !. OdVywianie skCry zgiHcie wyprost !# +. Wzmocnienie miH5ni !" (. Pob/dzanie kr3Venia +Z -. Peg/lac4a f/nkc4i nerwCw lewa strona prawa strona ++ *. Oontrola /kad/ wydzielania wewnHtrznego +# ,. Lkad kostny +" #. Lkad pokarmowy

4 7 4 7 4 9 5 0 5 0 5 0 5 0 5 2

[abiegi naleVy powtarzaI codziennie przez piHI do dziesiHci/ min/t w cel/ przeciwdziaania /trwaleni/ siH skrzywienia krHgos/pa l/b pogorszeni/ zaistniaych skrzywieN. Samo) dzielnie wykonywane zabiegi shiats/ i codzienna gimnastyka= polega43ca na rozci3gani/= zginani/ i przechylani/ t/owia= nie tylko zapobiega43 skrzywieniom krHgos/pa= ale takVe pob/dza43 rozwC4 i f/nkc4onowanie organCw wewnHtrznych.

(y2. >FF. )broty tuowia

l Dcisk drga43cy O. Lcisk stym/l/43cy wykonywany

(* $ Aziaanie doni i palcCw (# PiHI podstawowych zasad zachowania dobrego zdrowia i d/giego Vycia (" @;horoby= ktCre moVna leczyI metod3 shiats/ -+ @;horoby= ktCrych &$E WO^&O ^EC[Sj metod3

shiats/

Pozdzia (W Terapia aego


5hiats$ !a 8ac-e!cie !a bok$ )bszar szy*ny [abieg !W Pr0cdni obs0.iir 0y4i [abieg +W %oc0ny obs0ar s0.y4/ [abieg (W Pd0eN pr0cill/0ony [abieg -W Tylny obs0ar n0y4ny

Ple y

5hiats$ !a 8ac-e!cie s8oc%ywa-N br%$ch$ =owa [abieg !W Obs0ar potylic0.ny [abieg +W Obs0ar rd0cnia pr0cd/0nncgo [abieg (W Tylny obs0ar s0y4ny Pamiona i plecy [abieg -W Obs0ar i//llopalko< [abieg *W Obs0.ar micil0ylopal [abieg ,W Obs0ar pndlnpalkoi i lHdUwiowy Po5ladki i nogi [abieg #W Obs0ar biodriwy [abieg 'W Obs0ar kr0y 0owy [abieg "W Obs0ar po5ladkCw [abieg OAW P/nkt &amikonhic [abieg ! !W Tylny obs0ar /do/ [abieg ! +W Obs0ar br/0dy po8 kolanowe4 [abieg !(W Tylny obs0ar golci [abieg !-W a/0 ko5ci pielowc [abieg ! *W %oc0ny i 5rodkCwA ko5ci piHtowe4 [abieg !,W Obs0ar podes0wy i Prostowanie plecCw [abieg !W ]opatki [abieg +W %oczny obs0ar br0t [abieg (W Obszar po5ladkowy [abieg -W OrHgos/p [abieg *W OrHgos/p [abieg ,W Stym/lowanie nerw rd0cniowych

[abieg *W Obs0ar nadlnpatko9 [abieg ,W Obs0ar mic.i$0.ylopal [abieg #W Obs0ar podJopatko9 i lHdUwiowy

5hials$ ,i 8ac-e!cie s8oc%ywa-N

-46

(y2. >F>. <ginanie i prostowanie tuowia

(y2. >FD. 4o zne zfifda (skony) tuowia

Spis tre5ci
r%ed,owa odstawowe * $!kty ,i()!iowe i !erwowe ,l!$Bh'w 8od w8ywe, hotLca elektryc%!e"o ' VTdad Vkad kost!y !+ ,i()!iowy !Z 8$!kty t shiahu

^EC[Sj

metod3

shiats/

-`rodki ostroVno5ci --

Pozdzia +W Podstawowe zabiegi -*


Sposoby /ciskania -# !. Lcisk kci/kiem
-# +. Lcisk dwoma palcami

Pozdzia lW OgClna teoria !(


PozwC4 shiats/

-" (. Lcisk trzema palcami *Z -. Lcisk kci/kiem i czterema palcami otwarte4 doni *Z *. Lcisk czterema palcami otwarte4 doni ,. *Z Lcisk doni3

zgiHcie wyprost

!* @liarakterystyczne cechy terapii shiats/ !, Shiats/ a f/nkc4e fiz4ologiczne !# !. OdVywianie skCry !# +. Wzmocnienie miH5ni PyI. +--. Obroty t/owia !" (. Pob/dzanie kr3Venia +Z -. Peg/lac4a f/nkc4i nerwCw
prawa strona

[abiegi naleVy powtarzaI codziennie przez piHI do dziesiHci/ min/t w cel/ przeciwdziaania /trwaleni/ siH skrzywienia krHgos/pa l/b pogorszeni/ zaistniaych skrzywieN. Samo) dzielnie wykonywane zabiegi shiats/ i codzienna gimnastyka= polega43ca na rozci3gani/= zginani/ i przechylani/ t/owia= nie tylko zapobiega43 skrzywieniom krHgos/pa= ale takVe pob/dza43 rozwC4 i f/nkc4onowanie organCw wewnHtrznych.

lewa strona

++ *. Oontrola /kad/ wydzielania wewnHtrznego +# ,. Lkad kostny +" #. Lkad pokarmowy

*Z Podza4e /ciskCw *+ !. Lcisk zwyky *+ 2. Lcisk przerywany *+ (. Lcisk;wstrzymywany *+ -. Lcisk ss3cy

(* l Aziaanie doni i palcCw (# l &HI podstawowych zasad zachowania dobrego zdrowia i d/giego Vycia (" @;horoby= ktCre moVna leczyI metod3 shiats/ -+ @;horoby= ktCrych &$E WO^&O

*( < Lcisk pynny *( @>. Lcisk skoncentrowany *( #. Lcisk drga4iicy *( O. Lcisk stym/l/43cy wykonywany

Pozdzia (W Terapia aego


Obszar szy4ny [abieg !W Pr0.cdni obs0.iir n0y4/ [abieg +W %oc0.ny obs0.ar s0.y4/ [abieg (W Pd0cN przedl/0ony [abieg -W Tylny obs0.ar s0.y4ny Plecy [abieg *W Obszar nadtopili ko/ [abieg ,W Obs0ar mied0.ylopiil [abieg #W Obs0ar podlopalktw i lHdUwiowy 5hiats$ !a 8ac-e!cie s8oc%ywa-N br%$ch$ aowa [abieg !W Obs0.ar polylic0.ny [abieg +W Obs0ar rd0.ema pr0edl/0oncgo [abieg (W Tylny obs0.ar s0.y4ny Pamiona i ple y [abieg -W Obs0.ar nadlopalko9 [abieg *W Obs0.ar mi9;d0.ylopnl [abieg ,W Obs0ar podlopalko6 i lHdUwiowy Po5ladki i nogi [abieg #W Obs0ar biodrowy [abieg 'W Obs0ar krzyVowy [abieg "W Obs0ar po5ladkCw [abieg OAW P/nkt &amikonhic [abieg ! !W Tylny oba0nr /do6 [abieg !+W Obs0ar br/0.dy poi kolanowe4 [abieg !(W Tylny obszar golc/ [abieg !-W a/0 ko5ci piHtowe4 [abieg ! *W %oc0ny i 5rodkowy ko5ci polowe4 [abieg ! ,W Obszar podeszwy i Prostowanie plecCw [abieg !W ]opatki [abieg +W %oczny obszar br0./ [abieg (W Obszar po5ladkowy [abieg -W OrHgos/p [abieg *W OrHgos/p [abieg ,W Stym/lowanie nerw rdzeniowych
5liiats$ !a 8ac-e!cie s !a bok$

5hiats$ !a 8ac-e!cie s8oc%ywttfN

0abieg

lW

Pr0.edni

obs0.ar

/dowy

#!A 0abieg +W `rodkowy obs0.ar /dowy ql 0abieg (W %oc0.ny obszar /dowy O ( [abieg -W Obszar rzepki '( [abieg *W %oczny obszar ydki '[abieg ,W Obszar step/ '* [abieg #W Obszar grzbiet/ stopy ', [abieg 'W Obszar palcCw stopy ", [abieg "W jwiczenie palcCw stopy '# [abieg !ZW Prostowanie stopy '# [abieg !!W Prostowanie koNczyny dolne4 '' Pamiona '' [abieg lW Obszar pachy '' [abieg +W Obszar 5rodkowy ramienia "! [abieg (W GC okciowy "! [abieg -W `rodkowy obszar przed ramienia "+ [abieg *W %r/zda miHdzy miH5niem naramiennym a piersiowym "+ [abieg ,W %oczny obszar ramienia "( [abieg #W %oczny obszar przed ramienia "[abieg 'W Obszar grzbiet/ doni "[abieg "W Obszar grzbietowy palcCw "* [abieg !ZW GoN ", [abieg !!W Prostowanie ramienia "' aowa !ZZ [abieg lW ^inia 5rodkowa [abieg +W Obszar skroniowy [abieg (W ^inia 5rodkowa i obszar skroniowy Twarz !ZZ !ZZ !Z!

lW Obszar miHdzyVebrowy !Z, +W OkrHVny /cisk doni3 %rz/ch [abieg na obszar mostkowy i [abieg piersiowy !Z# !Z" [abieg [abieg lW Seria /ciskCw doni3 [abieg 0nbicg !!Z +W Gwadzie5cia p/nktCw na brz/ch/ !!+ (W Obszar 4elita cienkiego !!, -W Obszar okrHVnicy esowate4 !!, *W dal/43cy /cisk doni3 ,W Okrcy.ny i drga43cy /cisk

[abieg [abieg

55|

0abieg #W Oolce biodrowy pr0.edni gCrny 0abicg OW Lgniatanie ohs0ar/ !*! br0./s0.nego !*+ 0abieg "W %oc0.ny obs0.ar br0/s0.ny 55[abieg !ZW Lcisk doni3 i /cisk drga43cy 55na obszar brz/szny Terapia caego ciaa !*( z wykorzystaniem kozetki terape/tyczne4 [alety kozetki !*( !*terape/tyczne4 5hiats$ !a 8ac-e!cie s8oc%ywa-Ncy, !*!a bok$ 5hiats$ !a 8ac-e!cie !*s8oc%ywa-Ncy, !*!a br%$ch$ 5hiats$ !a 8ac-e!cie s8oc%ywa-Ncy, !*!**
55"

!** !*, !*, !*, !*' !*' !*' !*' !*" !*" !,Z !,Z !,!

!Z+ [abieg !W Obszar czoowy i nosowy !Z+ [abieg +W Obszary 4arzmowy= oczny i skroniowy !Z[abieg (W Lcisk doni3 na gaki oczne !Z, 1latka piersiowa !Z,

lW Obszar po5ladkowy +W P/nkt &amikoshiego (W Przedni obszar /dowy -W `rodkowy obszar /dowy *W %oczny obszar /dowy ,W Tylny obszar /dowy #W Obszar rzepki 'W GC podkolanowy "W 56Tylny obszar pod/dzia !,+ [abieg !ZW %oczny obszar pod/dzia !,( [abieg !!W Obszar step/ !,( [abieg !+W Obszar grzbiet/ stopy !,[abieg !(W Obszar palcCw !,[abieg !-W Obszar podeszwy !,* Pamiona !,* !W Obszar pachowy !,, +W `rodkowy obszar ramienia !,, !,, (W GC okciowy !,# -W `rodkowy obszar przed ramienia !,' *W %r/zda miHd0y miH5niem naramiennym a piersiowym !,' 0abicg ,W %oc0.ny obs0./r ramienia !," !a w%!ak

5hiats$ !a 8ac-e!cie kl(c%Ncy, !a ob$ kola!ach :8o%yc-a seiza4 [abieg lW Przedni obszar szy4ny [abieg +W %oczny obszar szy4ny [abieg (W PdzeN przed/Vony [abieg -W Tylny obszar szy4ny [abieg *W Obszar skroniowy [abieg ,W Obszar nadopatkowy [abieg #W Obszar miHdzyopatkowy [abieg 'W Prostowanie t/owia [abieg "W Lnoszenie i op/szczanie ramion [abieg !ZW Lderzanie ramion i krHgos/pa 5hiats$ !a 8ac-e!cie sied%Nce"o 8rosto !a stok$ [abieg lW Przedni obszar szy4ny [abieg +W %oczny obszar szy4ny [abieg (W PdzeN przed/Vony [abieg -W Tylny obszar szy4ny [abieg *W Obszar nadopatkowy [abieg ,W Obszar miHdzyopatkowy [abieg #W Prostowanie t/owia [abieg 'W Lnoszenie i op/szczanie ramion

(ozdzia G: -a!odzielne wykonywanie zabiegw itou

(ozdzia F: <abiegi na pa *en ie kl% zB y!

0abicg aowa !W ^inia 5rodkowa +W Obszar [abieg skroniowy (W ^inia 5rodkowa -W [abieg Lcisk doNmi na obszar skroniowy [abieg 5> [abieg O5 symetrii obszar/ czoowego Twarz [abieg +W Obszar nosowy [abieg [abieg (W Obszar 4arzmowy [abieg -W Obszar nadoczny= miHdzy) oczny i skroniowyF /cisk doNmi na gaki oczne [abieg *W Gzi3sa [abieg ,W 1iH5nie 5miechowe przy

27 oc0ny (5ir 8r9m9 (W Od0cN pr0cdl/0ony -W Tylny ohs0ai 0S$ S

OW Obs0itr gr0hicl/ r9 0abicg ;AW 8 Abs0ai palcCw 0abicg !ZW Obs0ar doni 0abicg l !W ko0.ci3ganic nmw Olatka piersiowa 0abicg !W Obs0ar mied0y0cli [abieg +W Obs0.ar niCs kowy [abieg (W OkrHVny= 0micniw doni3 na obs0ar B %rz/ch [abieg l W Seria /ciskCw dloi [abieg +W Obs0.ar 4elita cieni [abieg (W Obs0.ar okre0mcy p / 4 i\ cc 4 i okrc0.mtA

(ozdzia I: T /pre!ie okre/loi przypadkw pat gkzny h


9kad krB0enia !. Golegliwo5ci sercowe +. &adci5nienie tHtnic0e (. Stwardnienie tHtnic &e/ropatia !. Parali0= polowy ciaa +. %c0senno5I (. &erwice -. &erwobCle nerw/ lrCBd0it *. &erwobCle polylic0ne ,. &erwobCle ramienia #. &erwobCle mied0.y0ebnw '. Pwa k/ls0.owa ". ]ysienie plackowale !Z. 1igrena 33. .horoba -5); Molegliwo$ i organw ukadu pokar!owego !. %ieg/nka +. Obstr/kc4a (. aastroptoza -. Golegliwo5ci w3troby *. Oamica VCciowa I. 1ur z 0oBdka <aburzenia ukadu !otoryoo5 !. Lrazowe zwichniHcie kr<6gt szy4nych +. Przep/klina dyskCw miHd0ykrHgowych (. 1ogigrafia @k/rc0 pisarski

k3cikach /st Pamiona i plecy

[abieg lW Obszar nadopatkowy [abieg +W Obszar podopatkowy i lHdUwiowy (W arzebieN [abieg biodrowy -W Obszar krzyVowy [abieg &ogi [abieg [abieg [abieg [abieg [abieg [abieg [abieg [abieg [abieg

[abieg 0abieg 0abieg 0abieg

o. ra rai i0 nerw/ loOciowego @rcica krog/lc0.aA +!#. Parali0 nerw/ po5rodkowcgo @rHka mapiaA +!* '. ParaliV nerw/ promieniowego @opadanie nadgarstkaA +!, ". ParaliV twarzy +!# !Z. [mroVone ramiona

+!' <aburzenia ukadu !etaboli znegoC wydzielania wewn%trznego oraz ukadu !o zowego i rozrod zego ++Z !. C/krzyca

/>. i&iereg/inme mcii ir/i/ Bc i hoic mcnstr/acy4iic <aburzenia organw z!ysw !. Opadanie gCrne4 powieki +. [apalenie 0.atok (. Orwawienie z nosa -. Choroba lokomocy4na *. Gzwonienie @sz/mA w /szach Molegliwo$ i ukadu odde howego !. ?stma oskrzelowa +. Czkawka .horoby wieku dzie i% ego !. Wrodzony krHcz szyi +. Wrodzone zwichniHcie staw/ biodrowego (. Oolana szpotawe @beczkowate nogiA -. Oolana ko5lawe @5ci3gniHteA *. PiHtonCg ,. Samoistna skolioza

Nowoici W3FBWGIHIWB JIK!>;


Joh! Ma i ! a]OS C$S[S
?merykaNski benedyktyn Dohn 1ain /waVany 4est za 4ednego z n a4 w i ek s0 ych ni d/chowych we wspCczesnym Oo5ciele katolickim. To. co propon/4e <9 te4 ksiiB0co= B modlitw3 serca= a za pomocne w 4e4 praktykowani/ /waVa wypracowane !!!! l Wschodzie techniki medytacy4ne i Iwiczenia koncentr/43ce= co nie znac0y. 0e nio0iiii mi3I wzywanie przez chrze5ci4anina $mienia %oskiego z wypowiadaniem pi0t9 $ mantry. 1odlitwa= ktCre4 na/cza o4cec 1ain= obe4m/4e caego c0lowieka <9e ws0ysiki wymiarach i wymaga od pode4m/43cego 43 gHbokie4 pokory. Osi3Vka la 0apoc0FBtkt>s<i T1edytac4e chrze5ci4aNskieM.

C ary T Matriscia!a %OaOW$E T & E W ?a M


%ogami &ew ?gH nazywa ?/torka przywCdcCw sekt .@=;000K00. l/d0i chciwych. my5liBc98 o pomnaVani/ swoich ma43tkCw i o wadzy polityczne4= nawet 5wiatowoAF manipnl l/dUmi= czHsto 5ciganych przez prawo= ale teV ma43cych na swych /s/gach powite 20 organizache miHdzynarodowe. Osi3Vka demask/4e osz/stwa sekt= ti^i0iiBo 0>9io /6po w niektCrych as%,!iach. porCwnywalne zdaniem ?/torki 0 tym. co d0i.ilo $X <9 i kich obozach koncentracy4nych. Wielka zna4omo5I temat/. 0ap/9ontowFm=i t/ pi0c0 0 wypywa tak z 4e4 osobistych do5wiadczeN= 4ak i 0. prowadzone4 pi0c0 m3 w ominlk mentac4i i informac4i pracy badawcze4 nad sektami= Caryl 1atrisciana sam/ O/a 2i &ew ?gH= ale potem Dez/s c/downie wkroczy w 4e4 Vycie i z/penie 43 odmieni

2o"$saw Jasi&ski GPOa? 1S`^$


Obszerna p/blikac4a= bHd3ca zbiorem rozpraw i artyk/Cw pisanych na pi0o5li0ciii ii st/ lal. Prace te obe4m/43 badania z zakres/ metodologii= logiki= ontologii. a lak0c 8 Stay siH one swoit3 kronik3 sporCw intelekt/alnych dr/gie4 poowy qq wiek/. Dc2l lo napisana Vywym 4Hzykiem= nie stroni3ca od kontrowersy4nych s3dCw.

2o"$sfaw Jasi&ski GW$E dE&O1E&O^Oa$EW LSSEP^ $ E$GEaaEP


Dedno z pierwszych w polskie4 literat/rze filozoficzne4 st/di/m analiz/43ce po4ecie nologii w filozofii Edm/nda ll/sser la i 1 a r t i n a lleideggera. ?/tor stawia tc0E. 0C $l/sserla staa siH /wieNczeniem idealizm/ transcendentalnego w historii filo0oln= !! stanowisko lleideggeia okre5la 4ako swoi5cie realistyczne. W istocie s3 to dwa ro04ic B m a t y my5lenia O s i 3 V k a pi0o0nac0ona 4est gCwnie dla czytelnika posiaila4iBccgo p wied0s lilo0olic0neA

You might also like