You are on page 1of 10

slam Tbb nsan Tekil Eden Drt Unsur (Mizalar) ve zellikleri Evren drt ana unsurdan meydana gelir.

Anasr- Erbaa olarak bilinen ve drt sr manasna gelen bu unsurlarsu, toprak, ate ve havadr. nsan bedeninde bu drt unsurun her birinin karl olduuna inanlr ve bunlara hlt ad verilir. Hltlarn karmndan mteekkil insan bnyesine ise miza denmitir. Her bnyede bu karmlar deiik oranlarda bulunduundan, insanlarn mizalar da farkl farkldr. Bir bnyede hangi miza hkimse bnye onunla anlmtr.Safravi miza, sevdavi miza, demevi miza ve balgami miza gibi. Kan gruplar da drttr. Fakat hi kimse tek bana ve tamamen u veya bu mizatan olmuyor. Herkes, bu mizalarn belli oranda karmndan mteekkil bir yap arz ediyor. Bu mizalarn belli orandaki bilekelerine gre eski hekimler 64 eit temel miza olduunu ifade etmilerdir. Eski tabipler insanlar mizalarna gre ayrmlar ve ona gre tedavi ekilleri uygulamlardr. Temel mizalar; Balgam miza, Demev miza, Safrav miza, Sevdav mizatr. Bu drt hltn bedende kendine has yerleri vardr. Sevda, dalakta. Safra, safra kesesinde. Kan karacierde ve balgam tm bedende (lenf) saklanr. Hastalklarn tedavisinde insanlarn mizacn mutedil ve vasata yaknlatrmaya allr. rnein eer kiinin mizac souk ve kuru ise ona scak ve nemli yiyecekler verilerek vasat ve mutedile yaknlatrlr. Nemli miza, su orannn fazla olmas. bunlarn insann bnyesine gre denge hlinde bulunmas salkl olmaya ve aksi ise hastala delalet eder[1]. Nemli miza, su orannn fazla olmas. Kuru miza ise su orannn az olmas demektir. Drt Unsur Su Toprak Ate Hava nsandaki Karl Balgam sevd safra kan zellikleri souk, nemli souk, kuru scak, kuru scak, nemli Miza Tr Balgami Miza Sevdavi Miza Safravi Miza Demevi Miza Mevsim K Sonbahar Yaz Bahar

Bu drt maddenin souk, scak, kuru, nemli vs. zellikleri de vardr ve eski tp anlayna gre, Evrenin ve insan bnyesinin esasn tekil eden anasr- Erbaa nasl ki scak, souk, kuru, nemli vs. zellikler tayorsa besin maddelerinin, bitkilerin de ayn zelliklere sahip olduu dnlmtr. Bylelikle hekimler her zaman evvela hastann mizacn tehis etmiler ve devamnda da bu mizaca uygun olan bitki ve ilac belirlemek ya da terkip hline getirmek yoluna gitmilerdir. Tp imkanlar gnmzdeki gibi gelimi olmadndan, ilalar veya devalarn tekili sz konusu bitkilerin tad maddelere gre belirlenmeyip daha ok onlarn scaklk, soukluk, kuruluk vs. zellikleri ile hastalkl bnye arasnda bir mnasebet oluturmak biiminde olmutur[2]. Yzlerce eit dier baz bitkiler gibi, eskiden hekimler gl ve ondan elde edilen nemli, souk mizaca sahip kimi maddeleri, baz hastalkl bnyelerin dengesiz mizalar iin tedavi maksatl olarak kullanmlardr. Hz. mam Ali (a.s) yle buyurmutur: Allah, insanlar eitli renklerin karmndan, benzer ve uyumlu eylerle, ztlarla, farkl ve kark mizalarla, scaklk, soukluk, nemli ve kuru olarak karar kld. 1

Mizalar tanma bilimi, slami tbbn en nemli konularndan biridir. Mizalar tanmamak, fast food yiyecekler, zararl ve yanl beslenmeler el ele vererek ne sadece kendi toplumumuzu hatta tm dnyann miza dengesinin bozulmasna neden olduk. yle ki insanlar artk fiziksel hastalklar ve ondan daha nemlisi ruhsal ve manevi hastalklarla can ekimektedir. Her miza kendisine uygun yiyecekleri, ruhsal olarak da her biri kendine has davranlar gerektirmektedir. rnek olarak aada Safravi miza: 1- iddete eilimli ve kt huyludur. 2- Sonbahar ve Yaz ayn severler. 3- Bazen iradeli bazen de gevektirler. 4- Bazen ok, bazen de az enerjilidirler. 5- Geici manevi yeteneklere sahiptirler. 6- Sinirli, dikkatli ve kararszdrlar. 7- Agresiftirler. 8- Huzursuz ve gnlszdrler. 9- Bazen bakalarnn incinmesine ve dargnlna sebep olurlar. 10- Baz ynlerde kesin ve nettirler. 11- lkelerine bal, dzenli ve hassastrlar. 12- Gelecei gren ve bazen de hayalperest olurlar. Karar almada dakiktirler. 13- Hazrcevap ve zekidirler. 14- Bazen cmerttirler. 15- Cinsel arzusu yksek, cinsel gleri ise deikendir. 16- ok konukandrlar. Buradaki en nemli noktalardan biri farkl insanlarn, farkl mizalarla uyumu konusudur. Bu konu en fazla kar koca arasndaki uyum da kendisini gstermektedir. Elerin kendi ve birbirlerinin mizalarn tanmamalar, evlilik yaantsnda bir ok yanl anlamalar beraberinde getirmektedir. Bu da nihayetinde boanmalara kadar varmaktadr. Bunu ok iyi bilmek gerekir ki evlilik yaantsnda her bir miza baka bir mizala uyumlu deildir. dolaysyla evlilik ncesi genetik testlere nem verildii gibi elerin mizalarn da aratrmak ileride daha huzurlu bir yaama sebep olacaktr. *** Demevi Mizaca Sahip Olduumuzu Nereden Anlayacaz? Demevi Mizallarn zellikleri; Davran ve psikolojik adan yansmalar: 1- Edebiyat ve mzie ilgileri vardr. 2

2- airlik yeteneklerine sahiptirler. 3- Doaya ilgileri vardr. 4- Ak ve muhabbet ehlidirler. 5- Gz ykseklerde, hrsl ve isteklidirler. 6- leri grldrler. 7- Hayr ve maneviyat ehlidirler. 8- Gzel ahlakl ve gler yzldrler. 9- Cesur ve yreklidirler. 10- Yksek riske sahiptirler. (riske eilimlidirler) 11- Yksek derecede zgvenleri vardr. 12- Cmerttirler. 13- eitlilik ve yenilik eilimlidirler, tekrarlanan ilere ilgileri yoktur. 14- Genellikle dzensizdirler. 15- zgeci, fedakar ve bakalarn dnrler. 16- Yaz aylarnda genellikle kendilerini iyi hissetmez ve halleri iyi olmaz. 17- Zeki ve yksek hafzaya sahiptirler. 18- Cinsel arzuya ve yeteneine sahiptirler. 19- evik ve enerji doludurlar. 20- Anlk mutsuzluk ve ekavete mnasiptirler. Demevi Mizalarn Deri ve Cilt Belirtileri Yumuak, nemli ve scak derileri vardr. Deri zerinde byk ve geni gzeneklere sahiptirler ki bunun belirtisi iyi bir ekilde terlemeleridir. Ellerindeki damarlar ak ve belirgindir. Deri rengi buday tenli (esmerimsi) veya pembemsidir. (gl rengine yakn) gzdeki beyaz ksm krmzya alar. Gzbebei kestaneye alan koyu ve siyahtr. Sa, sk ve esnektir. Sa rengi: siyah, koyu, ak ve genellikle sktr. Az tad, sabahlar tatl olur. Azlar az nemli ve az susuzdurlar. tahlar ok ve iyidir. Yemeklerin sindirim ve hazmedilmesi yksek ve mide ikinliine maruz kalmazlar. Kabzlklar olmaz. Tatlya meyilleri az, tuzluya ise olduka azdr. Turuya istekleri azdr. Kt az kokusu ve kt dk kokular yoktur. Karnlarndan kar kur sesleri gelmez. Soua temaylleri yoktur, ancak scaa da istekleri azdr. Demevi mizalar, beden hararetleri normale dnmesi iin serin ve souk yiyecekler tketmelidir. Nar, erik, salatalk ve saral suyu, yourt tr eyler tketmelidirler.

Demevi mizalar eer tatl ve ekerli yiyeceklerin yannda souk gda ve yiyecekler tketmezlerse bedende kant, sivilce, scak basmalar, huzursuzluk, rtiker, kurdeen, dknt, isilik, yanmal idrara kma, mide ekimesi ve az aft gibi eylere maruz kalrlar. ounlukla demevi mizalarn hastalklar scaklk ve nemin artmasyla oluur. Yani genel olarak vcuttaki kann artmasyla ortaya kmaktadr. Burada en nemli ila ve derman hacamattr. nk scak ve nemli kana sahiptirler. Demevi mizalar iin mnasip rejim yemekleri souk ve kuru rejim yemekleridir. Souk ve kuru mizaca sahip olan mercimek gibi. Demevi mizallar hava, scaklk ve nemli olduklarndan hcrelere besin ve oksijen ulatrlmas gerekmektedir. Eer ok olursa azn tad oalr kafa arlar, uyuklar, duyular dikkatsizleir, az suyu artar- dili nar salas veya saral yemi gibi krmz olur. Beden kanmaya, ya bezeleri, sivilce ve iinde irin bulunan kk deri kabarcklar daha ok boyun ve krek kemii arasnda kmaya balar. Damaktan kan gelir, huzursuz ve tedirgin olur. Sebep: haddinden fazla ok yemek kan oaltr. lac: Arpa, yemeklerden nce zeytin yal ve limonlu salata, yeillik ve meyve tketmek. Demevi Mizalar in Zararl Yemekler Kzartmalar, yallar, pastane rnleri ve suni tatllar, ok yemek, acl baharatlar, tuzlu yiyecekler, turu eitleri (lahana, salatalk) ok et, tere ya ve kaymak, ok yemek, patlcan, niastal yiyecekler, buzlu su, ayran, kola, yumurta, yemek arasnda veya hemen sonras sv iecekler, hurma, kuru tut, kuru zm, sos, sala, sirke, sarmsak, ay, kahve, neskafe, yourt, fast food tr yiyecekler. Demevi Mizalara Faydal Yiyecekler Yemeklerden yarm saat nce ve iki buuk saat sonra gnde alt bardak serin su imek, saral, marul, salatalk, meyve, zellikle kabuklu elma ve ekirdekleri, nar, yeillik, arpa orbas, taze limon, yemek ncesi salata, zeytin ya, hububat (buday, ma ve mercimek gibi) az miktarda bal, ham yiyecekler (meyve ve sebze), tut eitleri zellikle brtlen, kabak kompostosu, kann doal ve normal durumuna abucak gelmesine sebep olan saral suyundan iki veya su barda imek, az yemek, sadece kalorisi az olan yiyecekler tketmek (halanm ve buharda pimi sebzeler gibi) demevi mizalara ayrca egzersiz ve spor tavsiye edilir. Safravi Mizaca Sahip Olduumuzu Nereden Anlayacaz? Safravi Mizallarn zellikleri; Davran ve psikolojik adan yansmalar: 1- Edebiyat ve matematie ilgileri vardr. 2- iddete eilimli ve kt huyludurlar. 3- Sonbahar ve Yaz mevsimini severler. 4- Bazen iradeli bazen de gevektirler. 5- Bazen ok, bazen de az enerjilidirler. 6- Geici manevi yeteneklere sahiptirler. 7- Sinirli, dikkatli ve kararszdrlar. 8- Agresiftirler. 4

9- Huzursuz ve gnlszdrler. 10- Bazen bakalarnn incinmesine ve dargnlna sebep olurlar. 11- Baz ynlerde kesin ve nettirler. 12- lkelerine bal, dzenli ve hassastrlar. 13- Gelecei gren ve bazen de hayalperest olurlar. Karar almada dakiktirler. 14- Hazrcevap ve zekidirler. 15- Bazen cmerttirler. 16- Cinsel arzusu yksek, cinsel gleri ise deikendir. 17- ok konukandrlar. 18- Bazen cesur, bazen de sakindirler. 19- Bazen ak, bazen de serbesttirler. 20- Hzl, evik ve enerjiktirler. Safravi mizalarn Deri ve Cilt Belirtileri: Derileri kuru ve nemsizdir. Deri zerinde byk ve geni gzeneklere sahiptirler. Ellerindeki damarlar bazen ak ve bazen de gizlidir. Deri rengi sarya alar. Gzn beyaz, beyazdr ama sarya almaktadr. Gzbebei kestaneye almakta ve eladr. Sa, kuru, kaln ve belirgindir. Sa rengi, siyah ve hurma rengindedir. Safravi mizalarn genellikle salar az olur. Safravi Mizalarn Eilim Belirtileri: Sabahlar azlar ac olur. Genellikle azlar kuru ve susuz olur. Safraviler az itahl olurlar. Yemeklerin sindirim ve hazmedilme derecesi yksektir. Mide ikinlii yoktur. Tatl ve tuzluya eilimleri olmaz. Genellikle turuya meyillidirler. Kt az ve dk kokusu yoktur. karnlarndan kar kur sesi gelmez. Soua eilimli olurlar, scaktan kaarlar. Safravi mizalar iin mnasip rejim yemekleri, souk ve nemli yiyeceklerdir. Bu yiyeceklere rnek sirkeli salata eitleri, bitkisel yalar Safravi mizalarda, genellikle hacamattan kaynaklanan miza dzelmesi ve ayarlanmas grlmektedir. Renk ve yz ncekine oranla daha ak olur. Hacamatla itahlar artar ve hacamatn tekrarlanmasyla yalanarak imanlarlar. Safravi mizalar iin uygun yiyecekler souk ve nemli olan maruldur. Safrann defedilmesi iin faydaldr. Balk, yourt ve genel olarak st rnleri, domates, narenciye, arpa suyu, eki mayho iecekler, limon suyu gibi yiyecekler faydal ve gereklidir. Sevdavi Mizaca Sahip Olduumuzu Nereden Anlayacaz? Sevdavi Mizallarn zellikleri; Davran ve psikolojik adan yansmalar: 1- Hesap ve teknik konularna ilgileri vardr. 2- Donuk ve dar grldrler. 3- Bahar ve Yaz aylarna ilgileri vardr. 5

4- Duygular ve mantklar zayftr. 5- Vasat ve ihtiyatldrlar. 6- Az enerjili ve ileri yerine getirmede istimrarldrlar. 7- Az bir oranda maneviyata meyillidirler. 8- Huzursuz ve her zaman dncelidirler. 9- Takntl, saplantl, endieli, kararsz ve gnlszdrler. 10- Riske eilimsizdirler. 11- ntikamc ve kincidirler. 12- Meczup olmazlar. 13- Cinsel arzular ok, ama cinsel gleri azdr. 14- Dnce ve hayalleri oktur. 15- Ktmser, hassas ve endielidirler. 16- Dzenlidirler. 17- ine kapanktrlar. 18- Cidal ve tartma ehlidirler. 19- Kurnaz ve dikkatlidirler. 20- nat ve dik baldrlar. Sevdavi Mizalarn Deri ve Cilt Belirtileri: Kuru ve nemsiz deri ve ciltleri vardr. Deri zerinde orta boy gzeneklere sahiptirler. Ellerindeki damarlar gizlidir. Deri rengi koyudur. Gz renginin beyaz, beyaz ve koyudur. Gzbebei ela ve kahvedir. Salar, kuru, kaln veya kvrcktr. Sa rengi, siyah mat ve budaymsdr. Sevdavi mizalar da genellikle az saldrlar. Sevdavi Mizalarn Eilim Belirtileri: Sabahlar az tatlar tuzlu olur. Azlar kuru ve az sulu olur. tahlar ok, ama az yerler. Yemeklerin sindirilmesi olduka zayftr. Mide ikinlii olduka fazladr. Kabzlk ekerler. Tuzlu ve tatl eylere eilimlidirler. Turuya meyilleri yoktur. Azlar ve dklar kt kokmaz. Karnlarndan kar kur sesi gelir. Soua eilimleri olmaz, ama scaa eilimleri vardr. Sevdavi Mizalar in Mnasip Rejim Yemekleri: Sevdavi mizalar, souk ve kuru olduklar iin souk ve kuru yiyeceklerden saknmaldrlar. Onun yerine bal gibi scak ve nemli besinler tketmelidirler. Souk ve kuru besinler nem kaybna sebep olduundan kabzln en nemli sebebidir. Mevsimler arasnda, sonbahar sevdavi mizallarn mevsimidir. Hacamat iin en mnasip ay da sevdaviler iin sonbahar aydr. 6

Salk ve hijyen konularnda ty dkclerin kullanlmas sevday defeder. Elbette arsenik ierikli ty dkcler kullanlmaldr. Bu kiiler iin kepekli ekmek en uygun ekmektir. Sevdann anlam, siyah demektir. Sevda (sevdavi) mizallar patlcan ve mercimek gibi siyah eylerin tketiminden kanmaldr. (az tketmelidirler) (Sevda kemik reticidir) ban zonklamas, sevdavi mizallarn ba arsdr. Sese duyarl olmak bedendeki sevdann artn gstermektedir ki bu ikisinin (ban zonklamas ve sese hassasiyetin) aresi kann incelmesine sebep olan sirke tketimi ile hacamat yapmaktr. Buz, sevday arttrr, dolaysyla tm mizalar ondan saknmaldr. (su, direk olarak soutulmamaldr) slami tp kitaplarnda yle bir ibaret bulunmaktadr: Eer tabip sevda mizallar raz edebilmise, hner etmitir. Balgami Mizaca Sahip Olduumuzu Nereden Anlayacaz? Balgami Mizallarn zellikleri; Davran ve psikolojik adan yansmalar: 1- Rasyonel, aklc ilimlere ve matematie eilimlidirler. 2- Hesaplayc ve ihtiyatldrlar. 3- Akll ve mantkldrlar. 4- Temkinli, ihtiyatl ve bazen de korkak olurlar. 5- Ticarete yatkndrlar. 6- Pasif, mnzevi, izole ve yava hareketlidirler. 7- Retrospektif ve geriye dnktrler. 8- Narin, ince dnceli ve hassastrlar. 9- Dzenli ve dakiktirler. 10- Depresyona mnasip yapdadrlar. 11- Riske mnasip yapda deildirler. 12- Uyumlu ve iradesizdirler. 13- e dnk (kapank) ve menfi dncelidirler. 14- Muhabbet ve sevgiye ihtiya duyarlar. 15- Kinci ve hnldrlar. 16- Unutkan ve zihin darl vardr. 17- Bir eyi renmee isteksizlikleri vardr. 18- Cinsel arzu ve gleri olduka azdr. 19- Bir ok konuda rahat, kaygsz ve tasaszdrlar. Balgami Mizalarn Deri ve Cilt Belirtileri: 7

Deri ve ciltleri yumuak ve nemlidir. Genellikle soukturlar. Deri ve ciltleri ince gzenekli (az terlerler) ellerindeki damarlar gizlidir. Deri ve cilt renkleri beyazdr. Gz renklerinin beyaz beyaz ve uyuuk. Gzbebekleri ise (genellikle) ak, renkli ve mavidir. Salar ince, yumuak, yaln, ak kahve rengi, sarn ve sar renklidirler. Balgami mizallarn da salar genellikle azdr. (Avrupa insan bu tarife ok yakndr) Balgami Mizalarn Eilim Belirtileri: Azlar tatsz, nemli ve ok suludur. tahlar ok ve olduka fazla yerler. Yiyeceklerin sindirim ve hazmedilmesi zayftr. Mideleri gaz yapar. Bazen kabzlk ekerler. Tatl ve tuzlu eylere eilimleri fazladr. Turuya meyilleri yoktur. karnlarndan kar kur sesleri gelir. Soua temaylleri yoktur. Onun yerine scaa olduka meyillidirler. Eer balgam kafada fazlalarsa aptallk ve ahmaklk oluturur. Sebebi ise bata soukluun artmasdr. Hafzann arttrlmasn salayan tm ilalar scak besinlerden hazrlanmaktadr. Kafada soukluk (elbette soukluk ve kuruluk) zirveye karsa Alzheimer hastal oluur. Eer kanda balgam olmazsa teneffs yaplamaz. Balgami mizalar souk eyleri tek bana tketmemelidirler. (scak yiyeceklerle birlikte tketmelidirler.) Bitkisel yalar, tere ya, kola, pirin, inek eti, sosis, salam tr rnler balgam arttrr. Ayn ekilde st ve st rnleri de balgam arttrrlar. Dolaysyla balgami mizalar bu tr yiyeceklerden saknmal ya da ok snrl olarak kullanmaldrlar. *** Scak ve Nemli Besinler: (Demevi, Hava, Kan, Bahar Mevsimi) St rnleri: yourt, tereya, taze inek ve koyun st. (her de yerli ve ky rn olmal) Kavunun her eidi, acur Meyveler: Ananas, kuru ve taze incir, zm, hurma, kays, kiraz, armut, tatl elma, meviz (siyah kuru zm), aa kavunu[3], tut eitleri ve kuru zm. Turpun her eidi, havu, patates, algam. Hububat olarak buday ve fasulye eitleri. Et: karides, yerli tavuk, ak cier ve kara cier, paa, kuzu, hindi, dil. Badem, fstk, kavun ekirdei, susam. zm pekmezi, susam ya, ac badem ya, tahin, inek ya, kuyruk ya. *** Scak ve Kuru Besinler: (Safravi, Ate, Yaz Mevsimi) St rnleri: eski peynir. Patlcan ve yeil biber. Mango, ayva, zeytin ve Hindistan cevizi. 8

Pancar, soan, sarmsak, arpack soan. Pancar yapra, yarpuz, nane, yeil soan, reyhan, tarhun otu, dere otu, emen otu, srgan otu, lahana, tere, maydanoz, rezene, kereviz. Hububat olarak: avdar, nohut ve pirin. Et olarak: geyik, rdek, bldrcn, deve, horoz, deve kuu, sere, keklik, kebap ve kalp. Kaju, (Hindistan bademi), ac badem, fstk, am fst, kabak ekirdei, ceviz, fndk. Kekik, zerlik, yeil ve siyah ay, hardal, tarn, biber, zerdeal, zencefil, kimyon, kakao, safran, vanilya, rek otu, tuz, kakule. Bal, zeytin ya, kzartma trleri. *** Souk Ve Kuru Besinler: (Sevdavi, Toprak, Sonbahar Mevsimi) Mumula, erik, eki nar, eki elma, limon, greyfurt, aa kavunu, ide, ahududu, saral, al. Ravent, kini. Hububat tr olarak: dar, kuru bakla, pirin, arpa, msr, mercimek. Et tr olarak: inek eti, kei eti, bbrek, sakatat. Kenevir. Sumak, niasta ve kahve. Sirke, kanula, msr ve bitkisel yalar. *** Souk ve Nemli Besinler: (Balgami, Su ve K Mevsimi) St rnleri: taze peynir, kaymak, ayran, yourt. Salatalk, kabak trleri, domates, karpuz ve balkaba. ilek, erik, portakal, tatl nar, zerdali, eftali, tatl limon (Trkiyede pek bulunmayan bir eit tatl limon), mandalina, kivi, nar suyu. Patates. Ispanak, bamya, mantar, marul, yeil fasulye, beyaz hindiba ve semizotu. Hububat tr olarak: taze bakla ve bezelye. Et trleri: balk eitleri ve koyun beyni. Kabak ekirdei, haha, karpuz ekirdei ve glsuyu.

Dipnotlar: [1] - slam alimleri nsan bedeninin temeli olan drt maddeyi (kan, balgam, safra, siyah kpk/sevd) saydktan sonra; vcudun bu maddeleri nasl rettiiyle ilgili grler ileri srer. Mesela kan, uygun yiyecek ve ieceklerin oluturduunu; safray scak, latif, tatl ve yal gdalarn oluturduunu vs. bir bir sayar. Neticede de insan bnyesindeki karklklarn, scaklk ve soukluk oranlar farkl olan bu maddeler nedeniyle doabileceini; hatta kt dncelerin dahi bu drt karm harekete geirebileceini vurgularlar. [2] - Bir ilacn scak ya da souk olduu sylendiinde burada, ne o ilacn temelde ok scak ya da ok souk olduu, ne de insan vcudundan daha souk ya da scak olduu kast edilmektedir. Aksi takdirde, sz konusu edilen istenmeyen bir sonu ortaya kacaktr; ancak burada hazrlanan bir ilacn, kesin olarak insan vcuduyla ayn mizata olmas gerektii belirtilmektedir. (ibn Sina) [3] - Aa kavunu (Citrus medica), sedef otugiller (Rutaceae) familyasndan meyvesi yenen bir bitki tr. Kaln ve sert kabuu ile bilinir. Genelde bir sre saklandktan sonra ya da hamur ilerinin iine katlarak tketilir. Baz kltrlerde meyve ay yapmnda kullanlr. Aa kavunlarnn en ok yetitii yerler Akdeniz evresi, Hindistan'n baz blgeleri ve Gney ile Orta Amerika'dr. Aa kavunu yava byyen bir aatr. 3 yana geldiinde meyve vermeye balar. Meyvesinin boyu eninden byk genelde 12-15 cm arasndadr. Kabuu kaln, sert ve kokuludur. D kabuu zerinde prz ve kntlar bulunur.

10

You might also like