You are on page 1of 2

193

1 C. Elfstedentocht
2
���������������������
�������������������
������������������
��������
�� ������������������������������������������
��������������������������������������� �� ������
� ��
������������������������������������ ��������� ��
� ��
����������������� �����������������
���������
�����
�� ���������
���������� ���������
���������


��
�� ������

��
��
��������

Deze atlas moet


��������� ��� ������ �������������
�� ������������
����������
�� �����
������ �����

���
�� ��������

��
����������
��������� �����������
�� �� � ���

Dé primeur voor Fryslân

����
���

je gezien hebben

��
���� ��
��

�� �� ��


���
��
��

��
��



� � � � � ����

���
��������

zo mooi, dat is niet De eerste bosatlas van Fryslân

���
����� �������

����
���
� D. Rayons

�� ��

��
��

������

���
��������������������

��
��������������������� ������
����� ������������������ ��������

����
��������������������� ����������
������ ���������� ����������

�����
����
� �������� ����������

uit te leggen!

��
����������
����������� ���������� �� ���������
������

���
����������
��

��
��� ��������� �����
�������
� �� ������ ��������
��� ���� �����
���� � ����� ���������
�� ������ �����

��
��������

��
�������� ������

��
������ ������� ��������
������ ������
�����������

���� ������
��������

E . Elfstedentocht bij Sneek, Franeker en Bartlehiem


E1. Sneek E2. Franeker E3. Bartlehiem


Een spectaculaire

���
��
��
��
���
��
� ���������������
������������� �

����������
��������
��
���������

ontdekkingsreis

����� ��������

����
��
�����������

���

��
��������������
��������������
� �������� ������������������������
������������������������
��������������������

door de provincie Fryslân


� legenda: zie kaart E3 legenda: zie kaart E3 � ���������

Bronnen: Vereniging ‘De Friesche Elf Steden’ (C-D); Provincie Fryslân (E) © Noordhoff Uitgevers

12 - Sport.indd 193 21-7-2009 7:56:24

Meer weten?
Onderwijs, cultuur en godsdienst

Speciaal voor de schaatsliefhebbers 164 Cultuur Het planetarium Franeker


De allergrootste en allermooiste atlas van het hedendaagse Friesland.
1. Elfstedentocht (uit het hoofdstuk Sport) 3
A. Het Planetarium van Eise Eisinga
De complete Friese samenleving spectaculair in kaart gebracht!
Natuurlijk de routekaart, maar ook de detailinformatie Kijk op www.friesebosatlas.nl Unieke luchtfoto’s, de Friese geschiedenis en cultuur in magnifieke kaarten.
over deelnemers, winnaars, weersomstandigheden, De meest gedetailleerde topografische kaarten die voorhanden zijn.
of bel 0517 393147 (Dingeman van Wijnen).
rayons en klúnplekken.

Voordeelbon
voor 20 euro korting Wat een ronduit uniek standaardwerk.
Dat zoiets kan voor onder de honderd euro. Maar het kan!


Ik betaal

Bezorgt u mij de atlas thuis. Ik betaal géén verzendkosten.

Telefoonnummer:

E-mailadres:

Postcode + woonplaats:

Adres:

Naam:

Mijn voordeel bedraagt maar liefst € 20,=.


Stuurt u mij

Bestel uw exemplaar nu bij ons en u profiteert van de


Ja, ik bestel de Bosatlas van Fryslân!

korting van € 20,= op de definitieve prijs.


na ontvangst van de Atlas d.m.v. overschrijving, boekenbonnen of irischeques.
via automatische incasso van het gehele factuurbedrag van rek.nr.:
in twee termijnen via automatische incasso van rek.nr.:

Geen € 119,95 maar € 99,95.


Planeten in het klein waarbij Mercurius, Venus, Mars, Ju- door een model van het zonnestelsel planeten van het Planetarium bewe-
Een nauwkeurig bewegend model van piter en de maan dicht bij elkaar aan te bouwen. Hij gebruikte hiervoor het gen in dezelfde tijd rond de zon als
het zonnestelsel werd tussen 1774 en de hemel stonden. Er werd beweerd plafond van de woonkamer van zijn de echte planeten (C). Het Koninklijke
1781 gebouwd door de Friese wol- dat deze hemellichamen op elkaar grachtenhuis in Franeker (A). Eise Eisinga Planetarium is het oudst
kammer Eise Eisinga (1744-1828). Het zouden botsen, waardoor de aarde Koning Willem I kwam in 1818 naar werkende planetarium ter wereld.
toont de actuele stand van de plane- uit haar baan geslingerd zou worden Friesland om het planetarium te be- In 2006 is het planetarium opgeno-
ten (met uitzondering van Uranus en en in de zon verbranden. Deze ideeën zichtigen. Hij was zo onder de indruk men in de canon van de Nederlandse
Neptunus die nog niet ontdekt wa-
ren). Op 8 mei 1774 vond een bijzon-
zorgden voor veel onrust en angstge-
voelens. Eise Eisinga wilde laten zien
dat hij het meteen aankocht voor
Nederland. In 1859 werd het overge-
geschiedenis. Het Franeker plane-
tarium trekt jaarlijks ruim 50.000 U kunt dit bedrag desgewenst betalen in twee termijnen van vijftig euro.
dere samenstand van planeten plaats, dat er geen reden was voor paniek dragen aan de gemeente Franeker. De bezoekers (E).

Het mooiste kado voor Fryslân!


ex van de Bosatlas van Fryslân voor de voordeelprijs van € 99,95 i.p.v. € 119,95.

B. Tijdlijn met gebeurtenissen ten tijde van Eise Eisinga

���� ���� ��������� ��������� ��������� ���� ���� ���� ����


�������� ���������� ������ ��������� ���� ��������������� �������������������� ��������������������������� ����������

Bestel deze Bosatlas van Fryslân nu


������������ ����� ������ ����������������� ��������������������� ����������������������� ������������
������� ������ �������������� ������������

����

����
�����������������
���� ����

����
����������
����

����
������������������
����

����
����

�����������������������������
����

����
����

���������������������
����

����
�����������������������
����
����

�����������������
En: we bezorgen de Atlas direct na verschijnen Gratis bij u thuis.

tijdelijk met E 20 ,= KORTING bij Wever Van Wijnen


���������� ���������� ���������� ���������� ���������� ���������� ����������
��������������� ������������ ���������� ��������������� �������� ���������� ���������������

Bron:Koninklijk Eise Eisinga Planetarium © Noordhoff Uitgevers


Bestel snel en vis niet achter het net.
10 - Onderwijs_Cultuur_Godsdienst.indd 164 21-7-2009 7:58:16

Sport
202 Voetbal Betaald voetbal

4
A. Marktgebied sc Heerenveen Betaald voetbal
Tot 1954 is voetbal in Nederland een amateursport
������������������
����������������� en is er geen competitie tussen organisaties betaald
����������������� voetbal. De officiële profcompetitie gaat in 1954 van
���������������������
������������ ����������� start. Fryslân was met twee clubs vertegenwoor-
digd: Heerenveen en Leeuwarden.
������������� �������������� Anno 2009 kent Nederland 38 Betaald Voetbal Orga-
�������
������� ���������
��������
�����������
���������������
��������������
nisaties (BVO). Achttien clubs spelen op het hoogste
niveau: de eredivisie. De overige twintig spelen in de
2. Leeuwarden en Dokkum

len
(uit het hoofdstuk Steden en dorpen)
������� ��������
������������� eerste divisie. Fryslân is vertegenwoordigd in zowel
����������
������ ���������� ���������� de eredivisie als de eerste divisie.
�������������

e
������� ����������������� ���� De winnaar van de eredivisie (de landskampioen)
Luchtfoto’s van Karel Tomeï laten zien dat de eeuwenoude
d
��������� kwalificeert zich voor de internationale Champions

or ijnen:
�����
League. De nummer laatst degradeert naar de
(voor regelmatige informatie over Friese uitgaven) .

stadsbegrenzingen vaak nog duidelijk zichtbaar zijn. Van alle elf


�������������� eerste divisie. De winnaar van de eerste divisie pro-
��������������

vor Van W
����������� ����������� moveert naar de eredivisie.
������������
��������
����������
de Friese steden, plus Drachten en Heerenveen, zijn luchtfoto’s
w
�����
Marktgebieden

U eve
����� In het betaald voetbal heeft elke club een eigen

opgenomen.
��������������� ‘marktgebied’ waaruit het merendeel van de sup-

ting!
���������������� porters afkomstig is (A, H). Gemeenten worden tot
����������

0 kor
�����������
�������� een bepaald marktgebied gerekend wanneer ten

bij W
minste 78,7 mensen per 10.000 inwoners een speel-
�����������
ronde bezoeken en wanneer ten minste 50% van
2
met
����� ����������������

gd! et
����������� deze bezoekers één en dezelfde club bezoeken.
3. Het planetarium Franeker
ij ons uisbezor gelijk m
���������� SC Heerenveen haalt zijn bezoekers voor het groot-

b
ste deel uit het midden en zuiden van de provincie,

(uit het hoofdstuk Onderwijs, cultuur en godsdienst) n u e


S th mt
maar heeft ook fans in het uiterste noordoosten

tel
•Bes • GRATI hebt he huis.
��������������� van Fryslân, en in gemeenten uit omliggende pro-
vincies (A). SC Cambuur haalt zijn bezoekers vooral
Het planetarium van Eise Eisinga is opgenomen in zowel de
ber
��������������� uit Leeuwarden en Leeuwarderadeel (H).

u i n
aan 22 okto
������

en
��������� Het gemiddeld aantal bezoekers betaald voetbal per
10.000 inwoners is het grootst in Heerenveen en het
Canon van Nederland als in de Canon van Friesland. Vanzelf- l N U e H
ste oppe d ijnt op j!
� � �� ����� kleinst in Noordoost-Fryslân en Harlingen (I).

sprekend wordt er dus ook in De Bosatlas van Fryslân uitvoerig • Be F h i en.


B. Resultaten van sc Heerenveen 1980-2009 C. Clubbegrotingen D. Absoluut aantal bezoekers betaald voetbal
aandacht aan besteed. t l a s versc op tijd b en betal las.nl
a e r ij n sat
• De wees ilt in term.friesebo nken!
�������������� ������� ���������������� ������������ ������������������������������������������ Waddeneilanden:
���������� ���������� ������������� � �� �� �� �� �� �� �� minder dan 250
������������ ��� �� �����������

w
������������

w e
���

d
�������������

u w

be
�������������

ls w
����

unt a

4. Betaald voetbal
ie op et te
�� �����������
� ���������

• U k informat ado is ni
� ���������

2009
� �������������

��
(uit het hoofdstuk Sport)
er rk k van

������������

• Me en mooie

�����������������������

n
�������

����������
Er is aandacht voor het amateurvoetbal, maar natuurlijk ook voor c h e
sges
��

•E
�� ���

de professionals van sc Cambuur en voor de winnaar van de ejaar drijven!


�� ���
�������

d
��
�� ���������

e i n e
KNVB-beker van dit jaar sc Heerenveen : hét voor b
�� ������

• Tip
��
������������
��
�������������
��
�������� �����������������
��
�������� ����������
��
���������� ��������������
���� ���� ���� ���� ���� ���� � �����

E. Resultaten sc Heerenveen Internationaal F. Trainers van sc Heerenveen 1980-2009 G. Topscorers van sc Heerenveen

�� � ��������
���� ���������������� ������������������
��� � ����������
����
�� � �������� ����� ������������������
���� ����
�� � �������� �������
��������
��� � �������������� ����������������������
���� ��� � ����������� �����������������
���������� ����������������
�������� ��� � ������������ ����
��������������������
���� � � ������ �����������������

U kunt deze bon in een envelop (zonder postzegel) sturen naar: ��������
����������
����

Verzendboekhandel
���� ���� ��������������
�������� ������������� ����

Wever Van Wijnen BV, t.a.v. Annette Mollema,


��������
��������
��������� ��������������� ����������������
������������� �����������

Franeker
����
�������� ���������

Wever Van Wijnen BV, Zilverstraat 4, 8801 KC Franeker.


�����
������
�������� �������������

Antwoordnummer 5, 8800 VB Franeker.


��������
����
� �� ��� �� �� ��� ��� ��� � ���� ���� ���� ���� ���� ���� ����

Telefoon (0517) 393147, Email: verzendboekhandel@wevervanwijnen.nl.


Bestellen kan ook via de speciale website: www.friesebosatlas.nl www.friesebosatlas.nl
Bronnen: T. DeJonghe, 2008 (A, D); sc Heerenveen (B, E- G), Sponsor Magazine (C) © Noordhoff Uitgevers

Telefoon (0517) 393147, Email: verzendboekhandel@wevervanwijnen.nl. 12 - Sport.indd 202 21-7-2009 8:00:25


Geschiedenis van Friesland
20 Middeleeuwen Kerstening en kloosterwezen

1
A. Kerstening van de Friezen � �� ����� Willibrord en de kloosters
Sinds de Frankische koning Clovis
����������������
� � � � � � � �
rond het jaar 500 het katholieke
���������������
christelijke geloof aannam, vormde
����������������
��� het bekeren van mede-Germanen
������������������������������
����������������������������������� een belangrijk onderdeel van de
������������������������������������
�������� ��� uitbreiding van de Frankische macht.
�����������

Meer dan 1000 kaarten!


������
������������ �������������� ������ Behalve dat de Franken zich hierin
��� �����
���������������������������� gesteund wisten door de Paus, onder-
����� mijnde het kerstenen van de bevol-
�������� ��������������������� ������ king de machtsbasis van hun niet-
����������� christelijke rivalen. Hieronder bevond
������� ��������������������������� �����������
����������
�������
������ ���
zich in de 7e eeuw de Friese koning
Redbad. Angelsaksische geestelijken
464 pagina’s op fantastisch groot formaat: 28 x 38 cm!
�������

Een
������������� �������
���������������� – zij spraken de taal van het Friese

Verpakt in schitterende opbergcassette.


����� volk – kregen de opdracht de Friezen
��� ������� tot het ware geloof te brengen, en tot
�����������
�������� �������� ��������� ��������� de Frankische hoeder daarvan. Toen
��������
������������ ���
������� �������� ��� ������� in 690 het oude Limesfort Utrecht
��� ������� in Frankische handen viel, werd Wil-
���������� ��������������
�������� ���� ��������� ����� ������ librord daar geïnstalleerd als bisschop
���
��������� voor de Friezen.
��� ������� �����

Elk dijkje, elke sloot!


Toen het christendom er in Karolin-

spectaculaire
��������� gische tijden eenmaal wortel schoot,
������� bleek de Friese klei een vruchtbare
��� voedingsbodem voor het klooster-
�����������
����� leven. Nergens anders in het rijk
��������
Een atlas moet natuurlijk kaarten geven. Liefst met zoveel mogelijk erop.
������ �������
�������������� van Karel en zijn opvolgers verrezen
���������
���� ������������ ������������� zoveel kloosters en zo dicht opeen
����� ��������������������������
��� ���������� als hier. De vaak machtige kloosters
������� ��������������� ��������������� ����
speelden een belangrijke rol in de be-
����������

De Bosatlas van Fryslân toont de meest actuele en meest gedetailleerde kaarten die we hebben.
ontdekkingsreis
� �� ����� �����
������� ������ ����� dijking en ontginning van het gebied.

B. De komst van de kloosters


Sjoerd Hellinga
Schaal 1 op 25.000. Als je iets daar niet op kunt vinden is het er niet…
Hellinga Grafische
��������������������������������� �����������������������
����������������������������� ������������� �����������
��������� �������������� ������������

door de provincie
�������� �������������������� �����������

Specialisten, Leeuwarden
�������� ����������������� ������������
����������� �����������

Maar nog veel, veel meer!


�����������������������

������������������� �������
���������
����������
����������
���������� ���������

De Bosatlas van Fryslân bevat niet alleen maar landkaarten. Hij zit boordevol unieke
������ �������������
������������ �������

Fryslân
���������

Wat een schitterend product! Ik heb er direct voor al mijn


��������� ������� ��������� ���������
����������
�������������� �������� ����������� ��������� �����������
�����
��������

informatie-kaarten. De kaart van Friesland met de rayons van de Elfsteden-


������������ ������� �����������
������
������
���� ����� ������ ������� �����
��������
���������� ������ ��������� ������������ �������� ��������� ������� ������������������
medewerkers een besteld. Deze atlas gun je aan iedere Fries.
������ ��������� ������
������������ ������ ������������� ����������
�����
��������� �������� �������
��������� ������� ���������� �������
��������
��������� ����� �������� ������ �������� ������������ ��������� ��������

tocht. Met alle reddingsstations van de KNRM. Met alle kaatsclubs in Friesland
�������� ��������� �������
������� ��������� ����������� ������ ������ �����������
����������� ������������� �������������� ������� ��������� �������
�������� ������� ����������
������������ ������������ ��������� ����������� ����� ����������
������������ ����� ������� �������� ����� �����������
������ �������������� ���������
������������
������������ ������� ����������� ������������� ��������� ����
���������

(met hun naam) – en een overzicht van de spelregels. Met alle concertzalen,
��������� ����������� ������������ ��������� ����
���������
�������� ��� �������� ��������
������������ ����� ����������
�������
����� ���������
�������� �����������

theaters (ek iepenloft) en festivals van Friesland.


����������
���������� ��������
�������
�������

� �� �����
� �� ��

678 695 754 786 815 9e eeuw 884


De Friese koning Aldgisl verleent Willibrord gewijd als Bonifatius Liudger actief De Fries Frederik Friesland wordt In opdracht van de bisschop van
onderdak aan aartsbisschop Wilfried aartsbisschop der Friezen, bij Dokkum in Oosterlauwers wordt bisschop geteisterd door Bremen verdrijven de Friezen de
van York in zijn residentie te Utrecht met Utrecht als zetel vermoord Friesland van Utrecht de Vikingen Vikingen uit Norden

600 VROEGE MIDDELEEUWEN 700 800 900


begin 7e eeuw 690 739 777 805 838 863 ca. 950 988
Vanuit Wijnaldum en De Angelsaksische Willibrord De Fries Liudger Liudger wordt de Odolphus sticht Het handelscentrum Dorestad Stichting van Friezen steken het
andere Friese plaatsen missionaris Willibrord overlijdt te bedrijft missie eerste bisschop een klooster te raakt in verval na te zijn het klooster klooster van Egmond
wordt handel gedreven arriveert in Friesland Echternach vanuit Deventer van Münster Stavoren geplunderd door Vikingen van Egmond in brand

Bron: Kerst Huisman en Arjen Versloot (cartografische basis) © Noordhoff Uitgevers

01 - Geschiedenis.indd 20 21-7-2009 7:48:25

Bedenk iets over Fryslân 36


Friesland in oude kaarten
16e eeuw en daarvoor Sibrandus Leo

en je vindt het in de 2
A. Pauwenkaart

Spectaculair aanbod
Bosatlas van Fryslân. van unieke atlas: de Bosatlas van Fryslân.

Dit mag geen Fries missen!


Sandra Kooistra
Mantgum
En nog veel meer!
Syb van der Ploeg in een atlas? Kaarten en grafieken over: Minsken, wat moai! Ik haw der fuort ien besteld. En der gjit
Alles over Friese muziek, theater en film in de Bosatlas van Fryslân.
• Bevolkingsontwikkeling: geboorte en sterfte in mail nei de famylje yn Canada, want dy wol dit fansels

Ulbe Zwaga en de Freule in een atlas? • Friese geschiedenis van de Romeinen tot de ek net misse.
Alles over skûtsjesilen en keatsen in de Bosatlas van Fryslân. Tweede Wereldoorlog
• Van Friese Vrijheid tot Fries Gewest
Grutte Pier in een atlas? • Friese uitslagen gemeenteraadsverkiezingen,
De Friese geschiedenis compleet in de Bosatlas van Fryslân. Provinciale Staten, Tweede Kamer
• Gemeentelijke indeling
De Brandaris in een atlas? • Stedenbanden van Friese gemeenten
Alle Friese reddingstations en vuurtorens in de Bosatlas van Fryslân.
• Politie en defensie
• Hoogtekaarten van Friesland
Trond Sollied in een atlas? • Bedijkingen
Alles over Fries betaald voetbal in de Bosatlas van Fryslân.
• Levensfasen

E 20
kort ,=
• Zorginstellingen
John Jorritsma in een atlas? Bron: Tresoar, Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum © Noordhoff Uitgevers

Alles over de Friese politiek in de Bosatlas van Fryslân. 02 - Friesland in oude kaarten.indd 36 21-7-2009 7:53:00
• Oppervlaktewater, grondwater, bedreiging en bescherming

ing
Water
• Natuurgebieden, flora en fauna
Waterwerken
Eise Eisinga in een atlas? • De Elf Steden (plus Drachten en Heerenveen) met magistrale luchtfoto’s
96 Bedreiging en bescherming

als
best u ‘m nu
Alles over musea en monumenten in de Bosatlas van Fryslân. 3
Ir. D.F. Woudagemaal
Het Ir. D.F. Woudagemaal is het
grootste nog werkzame stoom-
• Stadsvernieuwing
het m elt. De B bij ons
gemaal in de wereld. Het staat in
Tacozijl (bij Lemmer) en is in 1920 in
• Wonen en werken
os
gebruik genomen. Het gemaal wordt

Goudplevieren en kemphanen in een atlas? eest


t? indru atlas van
nu gebruikt om het waterpeil in de

i
Frieze boezem (150 km2) te verlagen
• Kaarten van alle onderwijstypen
d
in tijden van zeer hoge waterstanden

n
kw
i
over F
wanneer het Hooglandgemaal bij

onze ekkende ryslân,


Hoe k !
Alles over natuur, milieu en klimaat in de Bosatlas van Fryslân.
Stavoren te weinig capaciteit heeft.
Dat elektrische gemaal werkt vanaf
1966. De afvoercapaciteit is met 6000 • Monumenten en musea
m3 per minuut anderhalf keer groter

ooit pro nas


versc vincie da lagwerk
dan die van het Woudagemaal. De
pompcapaciteit van het Woudage-
• Godsdienst in Fryslân

It kin
Adrie Warmenhoven
maal van 4000 m3 per minuut (4

Eekhoff in een atlas? miljoen liter water per minuut) houdt


in dat het Snitsermar (ca. 10 km2) in
ongeveer twee etmalen kan worden
• Kaarten van talen en dialecten hene
n is.
t
Koninklijk Eise Eisinga
leeggepompt. Het Woudagemaal

Natuurlijk, prachtige oude kaarten óók in de Bosatlas van Fryslân. is gebouwd in de nadagen van het

• Jongens- en meisjesnamen
stoomtijdperk en is een schitterend
monument van waterbeheersings-

Planetarium, Franeker
techniek. Vanaf het begin werd er
op kolen gestookt maar in 1967 is de
kolenstook vervangen door oliestook.
Ook architectonisch is het met de 60
meter hoge ranke schoorsteen en de
• Friese literatuur
stoere strakke machinehal met de
hoge ramen een prachtig gebouw.
Het is gebaseerd op de architectuur- • Sportaccomodaties
opvattingen van de Amsterdamse
Tsjonge, wat staat het Planetarium er mooi in! Natuurlijk staat
• Sportdeelname per gemeente
School. Sinds 1998 staat het gemaal,
ook wel de ‘kathedraal van stoom’

1. Kerstening en Koosterwezen genoemd, op de werelderfgoedlijst


van de Unesco.
het er in. Friese cultuur én geschiedenis. Deze atlas krijgt een
(uit het hoofdstuk Geschiedenis) Terhornstersluis
• Schaatstochten en ijswegen
De geschiedenis van Fryslân, in de vorm van een
Fryslân bezit één van de grootste
prachtplek, hier in het Planetarium en bij mij thuis.
meren- en plassengebieden van
West-Europa (ca. 300 km2). De Friezen • Betaald voetbal én amateurvoetbal
veertigtal kaarten in beeld gebracht. Vanaf de prehistorie noemen het Friese merengebied It
Lege Midden (Het Lage Midden), dat

en de Romeinse tijd tot aan de moderne tijd.


bovendien ook leeg is. Het landschap
bestaat uit water en grasland, met • Waterrecreatie
hier en daar een watersportplaats.

Met een tijdbalk onderaan iedere pagina. De watersporter beschikt met de vele
meren en plassen die door kanalen • Wandelen en fietsen
en vaarten met elkaar zijn verbonden
over een uitgestrekt aaneengesloten

2. De pauwenkaart (1579)
vaargebied. Het beleid van de provin-
cie Fryslân is erop gericht om zowel
de watersport als de beroepsvaart
• Openbaar vervoer
ruim baan te geven. Dit wordt gerea-
Het hoofdstuk Historische kaarten laat zien hoe Fryslân vanaf de liseerd door het Friese Merenproject
(zie p. 213). Voor de beroepsvaart is • Alle Friese gemeenten
late middeleeuwen door cartografen in kaart is gebracht.
het Prinses Margrietkanaal belangrijk.
Het is het Friese deel van de vaarroute
die van Amsterdam via het IJsselmeer
naar Delfzijl loopt. Het werd in de

En een schitterende uitvoering!


jaren dertig van de 20e eeuw aan-
gelegd. In de afgelopen jaren is het
3. Waterwerken kanaal verbreed en uitgediept en is de
doorvaarthoogte onder de bruggen

(uit het hoofdstuk Waterwerken) verhoogd. De foto laat het Prinses


Margrietkanaal zien bij het Snitser
Mar in noordoostelijke richting met De fotografie in de atlas is ronduit magnifiek. De beroemde luchtfotograaf Karel Tomeï bracht
Luchtfoto’s van Karel Tomeï, van een aantal in het oog rechts het Terhernster Mar. In het
Prinses Margrietkanaal ligt een grote

springende waterwerken. Bijvoorbeeld het Ir D.F. Woudagemaal,


en lange keersluis (1950). Wanneer
zuidwesterstormen het water in het vele dagen in het Friese luchtruim door. Foto’s staan soms over de volle breedte van een dubbele
Snitser Mar opstuwen wordt deze ge-

een van de weinige Werelderfgoedmonumenten van ons sloten en blijft het achterliggende ge-
bied gevrijwaard van het hoge water. pagina. Adembenemend! Wat hebben we toch een schitterende provincie.
land en de sluis bij Terherne. Foto’s : © Karel Tomeï © Noordhoff Uitgevers

05 - Water.indd 96 21-7-2009 7:54:40

You might also like