You are on page 1of 13

%

BORLAR HUKUKU Borlar hukuku, bor ilikisinin doumunu, hkmlerini, trlerini ve sona ermesini dzenleyen bir zel hukuk daldr. Borlar hukukunun asli kayna olan Borlar Kanunu, Medeni Kanun gibi svire!den alnm ve onunla birlikte " #kim $%&' tarihinde yrrle girmitir.Borlar hukuku iki ksma ayrlmtr.$()mumi *kmler &(+zel Bor likileri BOR ve BOR LKS KAVRAMLARI

Dar anlamda bor, sadece para borcunu ifade eder. Yine dar anlamda bor, iki kiiden birinin dierine kar yerine getirmekle ykml bulunduu edimdir.rnek terzi ile yapm olduumuz elbise dikimi s zlemesinde terzinin borcu elbiseyi dikmek bizim borcumuz ise bedeli demektir.!eni anlamda "or ilikisi ise , alacakl #e borlu diye isimlendirilen iki taraf arasnda me#cut bulunan $ukuki bir badr.
BOR LKSNN UNSURLARI $,-la.akl &,Borlu /,#dim 0Edimin Konusu: $,Bir ey vermek 12atm szlemesinde sat.nn edimi eyi al.ya vermekdir.( &,Bir ey ya3mak 1*izmet szlemesinde iinin edimi hizmeti yerine getirmektir.( /,Bir ey ya3mamak 14ekabet yasa anlamasnda kiinin bor.u bir ey ya3mamaktr( *Edimin ar !ar": $,Kanuna, ahlaka ve adaba aykr olmamal &, mkansz olmamal /,Belli olmal, belirlenebilir olmal.edim balanta belli edilmi olabile.ei gibi sonradan da belli edilebilmesi mmkndr.bu yetki szleme ile tara5lara ve bir n. kiiye tannm olabilir..6ara5lardan birine bu hak tannm ise bu kii hakkaniyete uygun biimde belirlemek zorundadr.*akkaniyete aykr ise kar tara5 bununla bal olmaz.Bu durumda edim hakim tara5ndan belirlenir.Bu husus n. kiiler tara5ndan belirlenen edimlerde de geerlidir. *A!a#a$ %a$$" a!a#a$!"&a i$i %a$ verir: '()a!e* Ha$$" +(,ava Ha$$" E,MN )-RLER: '. M/s0e 1 Men2i Edim: a. M/s0e Edim: 7ermeye veya ya3maya ilikin olan edimdir. 1*izmet szlemesi v.s( 0. Men2i Edim: 8a3mamaya ilikin bir edimdir. 14ekabet yasa szlemesi v.s( +. a%si 3$i4ise!. 1 Maddi Edim: a. a%si Edim5bizzat borlunun bedeni veya 5ikri g.yle yerine getirilebilen edimdir. grme edimi.Bizzat bir ressamn resmimizi ya3mas gibi 0. Maddi Edim5 Borlunun mal varlyla yerine getirilebilen edimdir.2at.nn satlan eyi al.ya verme edimi gibi . 1malvarl 9 mamelek( ahsi edim borlunun lm halinde miraslarna gemez, ancak maddi edim lm halinde miraslara geer. 6. Ani 1 ,7nem!i ( S/re$!i Edim: a. Ani Edim 30ir de2a!"$ edim.: Borlanlan edimin bir de5ada, bir tek 5iille yerine getirilmesidir. +r. bir eyin teslimi, bir miktar 3arann denmesi. 0. ,7nem!i 3devri. Edim: Borlanlan edimin, belirli aralklarla, dzenli veya dzensiz olarak tekrarlanmasdr. +r. belirli zamanlarda denen sigorta 3rimleri. #. S/re$!i Edim: Kesintisiz bir 5iil ya da davranla yerine getirilebilen edimdir. +r. inin edimi, kiralayann edimi. 8. B7!/ne0i!en 1 B7!/neme&en Edim: a. B7!/ne0i!en edim: #dimin konusunu tekil eden eyin, niteliinde bir deiiklik veya deerinde esasl bir azalma olmakszn 3aralara ayrlabilmesidir. +r. 2ay, tart, l ile miktar belirlenebilen, biri dieri yerine konulabilen misli eyler blnebilir edimlerdir.2atm szlemesinde al.nn sat bedelini demesi edimi gibi 0. B7!/neme&en edim: Blnd zaman niteliinde bir deime, deerinde esasl bir azalma meydana gelen edimlerdir. +r. .anl hayvan teslimi, i grme edimi. BOR VE SORUMLULUK 2orumluluk: ala.aklnn ala.an alabilmek iin borluya ait mal varlna devlet kuvveti yardmyla 1.ebr,i i.ra yoluyla( bavurabilmesi ve borlunun bunlara katlanmak zorunda olmasdr. Sorum!u!u9un /r!eri: '( a%"s i!e Sorum!u!u$: Bu sorumlulukta borlunun ahsna el uzatma sz konusudur. ;nmzde bu sorumluluk uygulanmamaktadr. +( Ma! var!"9" i!e Sorum!u!u$: Modern hukuk dzenlerinde kabul edilmitir. Kendi arasnda ikiye ayrlr. a. S"n"rs": 34a%si. Sorum!u!u$: Kural olarak borlunun bor.undan dolay ha.zedilebilen btn mallaryla snrsz sorumlu olmas esas kabul edilmitir. 0. S"n"r!" Sorum!u!u$: *ukuk dzeni baz hallerde sorumluluu snrlamtr. Kendi arasnda ikiye ayrlr< aa. Be!!i ma!!ar!a s"n"r!" sorum!u!u$: +r. =evlet miras brakann borlarndan dolay yalnz.a tereke mallar ile sorumludur. -yn ekilde donatan baz hallerde n. kiilerin ala.aklarndan dolay yalnz.a gemi ve navlun ile snrl olarak sorumludur. 00. Be!!i mi$ ar!ar!a s"n"r!" sorum!u!u$: Borlu bor.undan dolay btn mallaryla sorumlu olmakla birlikte, bu sorumluluk belli miktar ile snrlandrlmtr. +r. Ke5ilin sorumlu ola.a belli miktar ke5alet szlemesinde gsterilmelidir. Bu geerlilik artdr. EKSK BORLAR 3)AB BORLAR. Bu tr borlarda ortada mev.ut bir bor vardr. Bu bor borlu tara5ndan kendi istei ile yerine getirilirse geerlidir. >akat ala.akl tara5ndan tale3 ve dava edilemeyen borlardr. Bu sebe3le bu eit borlara ? i2a edi!e0i!ir 2a$a dava edi!eme: 0or;!ar< denilmektedir. Borlu kendisini borlu zannederek hataen i5ada bulunsa bile bu i5a geerlidir, sebe3siz zenginleme tekil etmez. Bu i5a balama da saylmaz. @nk borlu bor.unu i5a sebebiyle yerine getirmektedir.#ksik borlarn bir ksm doutan eksik bor niteliindedir. Bunlar: $umar ve 0a%is en do9an 0or;!ar= ev!enme e!!a!!"9"ndan do9an 0or;!ar ve a%!a$i 7dev!erden do9an 0or;!ar dr. >amana4"m"na u9ram"4 o!an 0or;!ar ise sonradan eksik hale gelen borlardr. Aamanamna uram borlar, borlunun zamanam de5!ini ileri srmesiyle eksik bor nitelii kazanrlar. BORLUNUN SAVUNMA VASI)ALARI 6emel hukuka dayanan savunma imkanlar iki gruba ayrlmaktadr. '( )RA>: Bir hakkn domad veya domu olan bir hakkn sonradan ortadan kalktna ilikin bir olayn ileri srlmesidir. +r. +deme, ehliyetsizlik. tiraz hakim re!sen yani kendiliinden dikkate alr. +( ,E?@: Borlu, ala.aklnn hakkn kabul ediyor 5akat zel baz sebe3lere dayanarak bor.un i5asndan devam!" &a da Ae;i#i olarak kanabiliyor. +r. Aamanam de5!i, iki tara5a bor ykleyen szlemelerde demezlik de5!i, adi ke5alette tartma de5!i. =e5!i bir hak kullanm olduu iin hakim kendiliinden dikkate alamaz. BOR LKSNN KABNAKLARI $, *ukuki ilemlerden doan borlar &, *aksz 5iillerden doan borlar /, 2ebe3siz zenginlemeden doan borlar

Bu ana kaynan hari.inde bor ilikisi douran baka kaynaklar da vardr. +rnein, belirli hsmlar arasndaki na5aka ykmll, vekaletsiz i grmeden doan borlar, szleme grmeleri srasnda kusurlu bir davrantan 1.ul3a in .ontrahendo( doan borlar, 5iili szleme ilikileri, koruma ykmlerinin ihlali. HUKUK LEMLER,EN ,OCAN BORLAR *ukuk dzeninin kendisine hukuki sonu balad iradi 5iillere Aeni4 an!amda %u$u$i 2ii! ad verilir. *ukuki 5iiller kendi arasnda ikiye ayrlr< A. Hu$u$a a&$"r" 2ii!!er: *ukuk dzeninin izin vermedii 5iillerdir. Bunlar haksz 5iil ve bor.a aykrlktan oluur. B. Hu$u$a u&Aun 2ii!!er: *ukuk dzeninin izin verdii 5iillerdir. -;e a&r"!"r!ar: HUKUK LEMN )-RLER '. Hu$u$i i4!em!er ara2!ar"n"n sa&"s" 0a$"m"ndan i$i&e a&r"!"r: a. )e$ ara2!" %u$u$i i4!em!er: 6ek bir kiinin iradesini aklamasyla meydana gelen hukuki ilemlere denir. +r. vasiyetname, vak5 kurma. Kendi arasnda ikiye ayrlr. aa. U!a4mas" Aere$!i e$ ara2!" %u$u$i i4!em!er: Baz tek tara5l hukuki ilemlerin hukuki sonu dourabilmesi iin bir kiiye 1+r. i.a3, kabul, takas, 5esih( veya bir resmi makama 1r. mirasn reddi( ulamas gerekir. 00. U!a4mas" Aere$!i o!ma&an e$ ara2!" %u$u$i i4!em!er: Baz tek tara5l hukuki ilemlerin ise bir kiiye veya resmi bir makama yneltilmesi gerekmez. +r. el yazs ile vasiyetname. 0. o$ ara2!" %u$u$i i4!em!er: Kendi arasnda ikiye ayrlr. aa. S7:!e4me!er 3a$i (mu$ave!e.: ki tara5n karlkl ve birbirine uygun irade aklamasnda bulunmalaryla szleme meydana gelir. S7:!e4me!er 0or; a! "na Airen ara2 sa&"s"na A7re i$i&e a&r"!"r: aaa. )e$ ara2a 0or; &/$!e&en s7:!e4me!er: +r. Balama, ke5alet. 000. $i ara2a 0or; &/$!e&en s7:!e4me!er: Kendi iinde ikiye ayrlr< aaaa. )am i$i ara2a 0or; &/$!e&en s7:!e4me!er: Bu szlemelerde tara5lardan her ikisi de her zaman bor altna girmektedir. #dimler karlkl olarak deitirilmektedir. +r. satm, kira, hizmet, istisna szlemeleri. 0000. E$si$ i$i ara2a 0or; &/$!e&en s7:!e4me!er: Bu tr szlemelerde, tara5larn yklendikleri edimler birbirleriyle deitirilme ama. gtmemektedirler. #dimler birbirine bal olmay3, birbirinin sebe3 ve karln oluturmazlar. +r. Kar: 3 /$e im 7d/n#/.= ari&e 3$u!!anma 7d/n#/.= vedia 3emane .= iva:s": ve$a!e s7:!e4mesi . #ksik iki tara5a bor ykleyen szlemelerde, n.e tara5lardan biri iin karlksz bir asli edim ykm doar. 2onra bu bor sebebiyle 5akat ondan bamsz olarak dier tara5n tali edim ykm doar. 00. Karar: Brtak bir ite ve kanunun aka ngrd hallerde birden ok kiinin vard ortak zmdr. Kararlarda iradeler ayn yndedir. >akat karlkl deildir. +. Hu$u$i i4!em!er %u$u$i sonu#un do9a#a9" :aman esas a!"nara$ i$i&e a&r"!"r: a. Sa9!ar aras" %u$u$i i4!em!er: 2onularn ilemi ya3an kii veya kiilerin salnda douran ilemlerdir.2atm, kira,takas,5esih vs. 0. D!/me 0a9!" %u$u$i i4!em!er: 2onularn ilemi ya3an kiinin lmyle douran ilemlerdir. +r. vasiyetname, miras szlemesi. SD>LEMENN MEB,ANA EELMES

"ir s zlemenin meydana gelebilmesi iin iki irade aklamasna i$tiya #ardr. "unlardan zaman bakmndan nce yaplanna CAP &s zleme yapma nerisi' denir. (cab yapan kiiye icap denir. (cap tek tarafl #e #armas gerekli bir irade aklamasdr. (cap mutlaka belli bir kimseye yaplmak zorunda deildir, umuma &kamuya' da icap yaplabilir. )aazalarn #itrinlerinde zerlerine fiyat konularak mal sergilenmesi kamuya yaplm bir icaptr. cap szlemenin esasl unsurlarn iermeli ve icap icabyla bal olmak niyetinde olmaldr. (capta b yle bir nitelik yoksa bu bir CABA A!"# saylr. !azetelerde, radyo #e tele#izyonlarda fiyat g sterilmeksizin reklamlar, ilanlar yaplmas* #itrinlerde fiyat g sterilmeksizin mal sergilenmesi* tarife katalog #eya cari fiyat listeleri g nderilmesi icaba da#ettir. rnein bir krtasiyeye gidip %+ ytl ye kadar bir dolmakalem alacamz bildirirsek bu bir icap deil icaba da#ettir.,ira b ylece irade beyanmzla bal kalacamz #e mutlaka dolma kalem satn alacamz ifade etmi olmuyor sadece satcy icaba da#et etmi oluyoruz .Dier bir deyimle son s zmz s ylemeyi sakl tutuyoruz. (cap kural olarak icapy balar. (cabn icapy balama sresi, icabn sreli #e sresiz olmasna g re deiir.
S/re!i i#a*!arda 1i.a3nn kabul iin bir sre belirledii i.a3( i.a3, kabul haberi bu sre bitmeden n.e kendisine ulamazsa artk i.abyla bal olmaz. S/resi: i#a*!arda= i.a3 %a:"r!ar aras"nda ya3lmsa kar tara5a derhal kabul edilmezse i.a3 bal olmaktan kurtulur. 6ele5on ile veya temsil.i vastasyla ya3lan ilemler de hazrlar arasnda saylr. Ha:"r o!ma&an!ar aras"nda 1telgra5 veya mektu3la ya3lan i.a3larda( ya3lan sresiz i.a3larda ise i.a3, normal bir kabul haberinin kendisine ulan.aya kadar i.abyla baldr. Ee#i$mi4 $a0u! %a0eri &eni 0ir i#a* sa&"!"rF -n.ak ge.iken kabul haberi vaktinde gnderilmise i.a3 bununla bal kalmak istemediini kabul.ye derhal bildirmezse szleme kurulmu saylr. GAH)AN ,DNME 3GABIN EER ALINMASI. .abn geri alnd haberi kabul.ye i.abn varmasndan n.e veya i.abyla ayn anda ularsa ya da i.a3tan sonra ulamakla beraber i.abn geri alndn i.a3tan n.e haber alrsa i.a3tan dnlm saylr. .a3nn kabulden n.e lmesi durumunda eer ahsi edim sz konusu deilse bu i.a3la miraslar baldr. KABUL: .a3nn ya3t i.aba kabul.nn verdii tek tara5l ve varmas gerekli olumlu bir irade aklamasdr. Kabul ak 1sarih( olabile.ei gibi rtl 1zmni( de olabilir.+rnein kabul. kendisine gnderilen mallar iade etmeyi3 tketmeye balam ise bu zimni1rtl( bir kabuldr.Kural olarak kabul.nn i.ab .eva3sz brakmas yani sessiz kalmas kabul saylmaz. >akat i.a3nn iin zel nitelii veya durumun gerei nedeni ile ak bir kabul haberi beklemek zorunluluu olmad hallerde kabul.nn i.ab uygun bir sre iinde reddetmemi olmas kabul anlamna gelir. Kabul mutlaka icaba uygun olmal. cab deitiren kabul yeni bir ica saylr . .a3 gibi kabul de belli bir ekle tabi deildir. 2zl veya yazl ya3labilir. Bir mmessil veya haber.i ara.l ile de ya3labilir.Kabulden de i.a3taki artlara gre geri dnme olur. SD>LEMENN KURUL,UCU VE H-K-MLERN ,OCUR,UCU AN Ha:"r!ar aras"nda ya3lan bir szleme kabuln akland anda kurulmu olur ve kural olarak o anda da hkmlerini dourmaya balar. Ha:"r o!ma&an!ar aras"nda ya3lan bir szleme ise $a0u! %a0erinin i#a*;"&a u!a4 "9" anda $uru!mu4 olur 5akat %/$/m!erini $a0u! %a0erinin A7nderi!di9i andan itibaren dourmaya balar1 Bunun nemi zellikle 5aizde grlr .>aiz szlemenin meydana geldii andan deil hkm i5ade etmeye balad yani kabul haberinin gnderildii veya i.abn kabl.ye varm olduu andan itibaren ilemeye balar. -k bir kabule ihtiya bulunmayan hallerde ise, szlemenin hkmleri i.abn kar tara5a ulamas ile balar. LAN SURE)BLE BAHILAN VAA,LER Bir edim karlnda ilan suretiyle bir bedel vaad eden kimse, vaadine uygun olarak, o bedeli vermeye me.burdur. !an sure i&!e &a*"!an vaadin 4ar !ar" 4un!ard"r: a( Bir edimin yerine getirilmesi karlnda bir bedel vaad edilmi olmaldr, b( 7aad, umuma ya3lm olmaldr, .( 7aad, ilan yoluyla ya3lm olmaldr. lan suretiyle bir vaadde bulunan kimse, edim yerine getirilmeden n.e vaadinden dnebilir. 7aadden dnme de ilan edilmelidir. -ksi takdirde, vaadden dnldnden haberi olmayan kiilere kar bu durum ileri srlemez. 7aadinden dnen kimse, vaad e i9i 0ede!i

.
a4mama$ $o4u!u&!a edimin i5as iin i&i ni&e !e &a*"!an giderleri demek zorundadr. >akat, vaadde bulunan, vaadinden dnmeseydi dahi edimin yerine getirilmesine olanak bulunmadn is3at edebilirse tazminat demekten kurtulur. SD>LEMELERN EKL Cekil: iradenin belirli bir biimde veya belirli aralarla aklanmasdr. Cekil, szlemeye kesinlik, aklk, is3at kolayl ve gvenlik salar, tara5lar dnmee sevk eder ve szlemenin yorumunu kolaylatrr. e$!in )/r!eri: '( Ka&na$!ar"na E7re e$i!: a. Kanuni 4e$i!: Bizzat kanun tara5ndan ngrlen ekildir. 0. radi 4e$i!: Kanunun ekle tabi klmad bir szlemeyi bizzat tara5larn bizzat kendi istek ve irade leri ile ekle tabi klmalardr.. +( Ama;!ar"na E7re e$i!: a. Ee;er!i!i$ 3s"%%a . 4e$!i: Bir szlemenin geerli bir surette meydana gelebilmesi iin uyulmas gereken ekildir. Borlar Kanunu!nda kural ekil serbestisidir. Kanunda herhangi bir ekle tabi tutulmam ilemin meydana gelebilmesi iin belli bir ekle uymaya gerek yoktur. 0. s*a 4e$!i: Bir szlemenin varlnn kantlanmas iin ngrlen ekildir. 8a3ld andaki deeri "D milyon 6E ve daha 5azla olan ilemler yazl delille is3at edilebilir. Kanuni Ee;er!i!i$ e$!inin )/r!eri: '. S7:!/ 4e$i!: rade aklamasnn mutlaka szle ya lmas gereken ekildir. +r. #vlenme akdi, szl vasiyetname. +. Ba:"!" 4e$i!: 6ara5larn el yazs ile veya baka bir aletle bir senet dzenleyerek altn imzalamalardr. !lacan temliki, balama "aadi, ke#alet szlemesi, rekabet yasa szlemesi, gayrmenkul tellall "e kayd hayatla irad gibi ilemler $orlar Kanunu%nda yazl ekle tabi tutulmutur . Kanun bir szlemenin yazl ekilde ya3lmasn belirtmise, o szlemeye ilikin deiikliklerin de yazl ekilde ya3lmas gerekir. >akat sz konusu deiiklik, szlemeye aykr olmayan, tamamlay. ve ikin.i dere.edeki noktalara ilikinse, yazl ekle uyma zorunluluu ortadan kalkar.8azl eklin iki unsuru vardr< Me in ve im:a. Metnin bor altna giren kimse tara5ndan imzalanmas yeterlidir. 8azl ekilde metin el yazl ile veya daktilo vs. ile de yazlabilir. !ncak el yazs ile "asiyetnamede "asiyeti mutlaka kendi el yazs ile yazmaldr. Bor altna giren kii tara5ndan imzalanm olmak artyla mektu3 ve telgra5lar da senet saylr. mzada kural imzann 0i::a 0or;!u ara2"ndan $endi e! &a:"s" i!e a "!mas"d"r .+yleyse bir mmessil temsil olunann namna an.ak kendi imzasn atabilir. +r5 ve adetin izin verdii ve zellikle ok miktarda tedavle karlan kymetli evrakn ise bir aletle imzalanmas mmkndr. ;rmeyenlerin imzalar usulen onaylanmadka 1Foter tara5ndan( veya imza ettikleri zaman ilemin metnine vak5 bulunduklar is3atlanmadka onlar balamaz. mza atamayan kiiler ya usulen onaylanm ve el ile ya3lm bir iaret koyabilirler 13armak basma, mhr( ya da resmi bir belge kullanabilirler. mza metnin sonuna konulmaldr. 6. Resmi 4e$i!: *ukuki ilemin yetkili resmi bir makam nnde ya3lmasdr. Eene! &e $i!i resmi ma$am no er!erdirF =ierleri ise ta3u memurlar ve sulh hakimidir. Bu makamlarn dzenledikleri senetlere resmi senet denir. 4esmi senetlerin ieriinin, aksi is3atlann.aya kadar doru olduu yolunda bir karine vardr. Foterler.e re!sen dzenlenen senetler, sahtelikleri is3atlann.aya kadar kesin delil olarak kabul edilirler. &esmi ekle tabi ilemlere r. mal re'imi szlemesi, resmi "asiyetname, miras szlemesi, gayrmenkuller zerindeki ayni haklarla ilgili ilemler, gayrmenkul satm, gayrmenkul sat "aadi, lnceye kadar bakma szlemesi.i otekli bor senedi 8. )es#i!: Kanun bir hukuki ilemin geerliliini bazen belli bir si.ile tes.il edilmesine bal tutmutur. +r. mlkiyeti muha5aza szlemesi, an.ak menkul mal alan kiinin yerleim yerindeki noter tara5ndan tasdik ve zel si.iline kaydedilmise geerlidir. I. !an: Kanun baz hukuki ilemlerin ilann ngrm ve buna birtakm sonular balamtr. +r. bir malvarl veya iletmeyi devralan kimse, bunun ala.akllara ihbar veya gazetelerle ilanndan itibaren onlara kar malvarlnn veya iletmenin borlarndan dolay sorumlu olur. e$!e U&maman"n Sonu;!ar": Kanunen veya tara5larn kararlatrdklar geerlilik ekline uygun olmayan ilem batldr. (akim re%sen bu durumu dikkate alr. lgisi olan n. kiiler ve tara5lar bu durumu ileri srebilirler. >akat ekle aykrln ileri srlmesi hakkn ktye kullanlmas nitelii tamamaldr. 6ara5lar kendi rzalar ile szlemeden doan edimlerini yerine getirmilerse veya butlan ileri sren tara5, ekil noksanna kendi hileli davran ile kasden sebe3 olmusa bu hallerde ekle aykrlk sebebiyle ilemin batl olduunu ileri srmek hakkn ktye kullanlmas nitelii tar. SD>LEMELERN BORUMU: 2zlemelerin yorumunda tara5larn Aer;e$ ve or a$ irade!erini ortaya koymak asldr. ;ven ilkesine uygun olarak hal ve artlar dikkate alnarak orta zekal, drst ve gvenilir bir insann allm hayat te.rbelerine gre irade beyanna vere.ei anlam esas alnr. SD>LEME BAHMA VAA, 3DN SD>LEME.: Bir szlemenin ilerde ya3lmas zorunluluunu douran szlemelere n szleme denir. +n szlemenin varl iin ilerde ya3lmas vaad edilen hukuki ilem bor douru.u nitelik tamaldr 1r. sat vaadi bu bakmdan bir n szlemedir(. lerde ya3la.ak hukuki ilem bir hakka dorudan doruya etki eden bir tasarru5 ilemi niteliinde ise, bir n szleme deil, direkt szleme sz konusu olur 1r. ala.an temliki vaadi bir n szleme deildir(. +n szleme, ilerde ya3la.ak szlemenin esasl unsurlarn iermeli ve ya3la.ak szleme bir ekle tabi tutulmusa, n szleme de kural olarak o ekle uygun olarak ya3lmaldr. +n szleme asl szlemenin ya3lmasn isteme hakk verir. 6ara5lardan biri bu szlemeye uymazsa dier tara5 dava aabilir. Mahkemenin vere.ei karar asl szlemeyi ya3maktan kanan tara5n iradesinin yerini alr. RA,E LE RA,E AIKLAMASI ARASIN,AK UBEUNSU>LUK HALLER radenin da yanstlmasna irade aklamas 1irade beyan( denir. '. BLEREK BARA)ILAN UBEUNSU>LUK HALLER a. )e$ ara2"n is e9i i!e &ara "!an u&Aunsu:!u$ %a!!eri aa. La i2e 34a$a. Be&an": Beyanda bulunan kimse, .iddi olmayarak ve kar tara5n beyann .iddiye almaya.a kansndan hareket ederek, gerek iradesine uymayan bir beyanda bulunursa bu durum ortaya kar. Caka beyan kural olarak ya3an kiiyi balamaz. >akat beyann niteliine ve ya3l ekline gre kar tara5a .iddiye alnan ve obGekti5 olarak .iddiye alnmas mmkn olan beyan sahibini balar. 00. >i%ni Ka&" : Bir kimse beyan ettii eyi istemiyorsa zihni kayt sz konusu olur. Bu beyan sahibini balar. 0. $i ara2"n is e9i i!e &ara "!an u&Aunsu:!u$ %a!i 3MUVA>AA ( ,an"4"$!"$. Muvazaa: bir szlemede her iki tara5n iradeleriyle beyanlar arasnda bilerek ve isteyerek yani kasten oluturduklar uygunsuzluktur.B halde muvazzada irade ve irade aklamas arasnda ki uygunsuzluktan her iki tara5ta haberdardr ve onlar zaten bunu istemektedirler. Muvazza kiye ayrlr< aa. Mu !a$ 3adi. muva:aa: 6ara5lar gerekte hibir ilem ya3madklar halde /. kiilere kar bir ilem ya3m gibi grnmek konusunda anlarlar. 00. Nis0i 3mevsu2. muva:aa< 6ara5lar aralarndaki gerek ilemi grnrdeki ilemin arkasna gizlemek konusunda anlarlar. Mutlak muvazaada grnrdeki ilem ve muvazaa anlamas olmak zere iki ilem varken nisbi muvazaada bu iki ileme ek olarak bir de gizli ilem vardr. Muva:aan"n %/$/m!eri: ;erek mutlak gerekse nisbi muvazaada grnrdeki ilem hkmszdr. Fisbi muvazaadaki gizli ilem ise ekil artlarna uygun olarak ya3lmsa geerlidir.;rnrdeki ilemin geersiz 1batl( olduu tara5lar.a ve hukuki yarar bulunan n. kiiler.e ileri srlebile.ei gibi hakim de re!sen bu durumu dikkate alr. Muvazaal ilemin resmi memur nnde ya3lm olmas, szlemenin butlann ileri srmeye kural olarak engel deildir.Muvazaal ilemin geersiz olduu kural olarak iyi niyetli olsalar bile /. kiilere kar da ileri srlebilir. >akat yazl bor ikrarna dayanarak muvazaal ala.a kazanan iyi niyetli /. kiiye kar borlu muvazaa iddiasnda bulunamaz. Muva:aan"n s*a ": *ukuki ilemin muvazaal olduunu ileri sren tara5 iddiasn is3atla ykmldr. Muvazaal ilem adi bir senede veya resmi senede balanmsa, tara5lar muvazaa iddialarn tankla is3atlayamazlar. *ukuki ilem resmi ekilde ya3lm olsa dahi tara5lar muvazaa iddialarn adi senetle is3atlayabilirler.

/
*ukuki ileme tara5 olmayan n. kiiler, muvazaa iddialarn 1sz konusu ilem adi veya resmi bir senede balanm olsa bile( tankla is3atlayabilirler. Muva:aa ve nan;!" i4!em!er: nanl ilemlerde 1teminat iin mlkiyetin naklinde veya tahsil iin ala.an temlikinde( hak, kar tara5a devredilmekte an.ak, tara5lar arasnda ya3lan bir inan anlamas ile, hakk devralan kimsenin bu hakkn nasl kullana.a ve hangi koullarla iade ede.ei tes3it edilir.Muvazaal ilemlerden 5arkl olarak, inanl ilemler, tara5larn gerek niyetlerine uygun olan ve bu nedenle geerli hukuki sonular douran ilemlerdir. +. RA,E LE BEBAN ARASIN,A S)ENMEBEREK MEB,ANA EELEN UBEUNSU>LUK HALLER 3RA,E SAKA)LICI 1 ?ESA)LICI HALLER. a. HA)A: rade ile beyan arasndaki uygunsuzluk iradesini aklayan tara5n dikkatsizliinden ileri gelir. *ata sebebiyle bir szlemenin i3tal edilebilmesi iin dlen hatann esas!" %a a olmas gerekir F Esas!" %a a %a!!eri5 s7:!e4menin ni e!i9inde= $onusunda= $ar4" ara2"nda 34a%"s a. %a a ve 7nem!i mi$ ar %a a!ar"d"r . 2z konusu hata trleri beyanda hata halleridir. Bu esasl hata halleri snrl deildir. -di hesa3 yanll ise esasl hata saylmaz. -di hesa3 hatalar dzeltilir ve szleme geerli olarak devam eder.Kural olarak sai$ %a as" esas!" %a a sa&"!ma:. 2aikte hata bir kimsenin yanl baz tahminler ve deerlendirmeler sebebiyle beyanda bulunmas durumunda ortaya kar. 2aikte hataya den kii hata ettii hususu bilseydi szlemeyi ya3maya.ak idiyse ve hataya dlen hususlar ti.ari doruluk kurallarna gre de s7:!e4menin !/:um!u vas"2!ar"ndan saylabiliyorsa bu hata temel hatasna dnr.*ataya den tara5, iyi niyet kurallarna aykr bir ekilde ona dayanamaz. (ataya den tara#n ya mak istedii szlemeyi dier tara# ya maya hazr olduunu bildirirse hataya den artk szlemeyi i tal edemez . *ataya den kii hataya dmekte kusurlu olsa bile yine de szlemeyi i3tal edebilir. >akat bu durumda dier tara5n zararn karlamas gerekir. Bu zarar men5i zarardr 1szlemenin geersiz olmasndan dolay ortaya kan zarar(. *akkaniyet gerektiriyorsa msbet zarar 1szlemenin yerine getirilmemesinden doan zarar( da istenebilir. -n.ak dier tara5 hatay biliyorsa veya bilmesi gerekiyorsa tazminat denmesi gerekmez. 0. HLE 3AL,A)MA.: Bir kiiyi szlemeye ya3maya yneltmek ama. ile onda bile bile yanl kanaat uyandrlmas veya zaten mev.ut yanl kanaatin devam ettirilmesidir. *ile de irade ile beyan arasnda bir uygunsuzluk bulunmamaktadr. *ile, iradenin oluumu esnasndaki sakatlk halidir.*ilenin koullar: belli konularda aldatma, aldatma kasd ve aldatma ile szlemenin ya3lmas arasnda illiyet balantsnn bulunmasdr.(ile szlemenin kar tara#nca ya labilecei gibi ). kiilerce de ya labilir. *akat ). kiinin ya t hile sebebiyle szlemenin i tali iin dier tara#n ). kiinin hilesini bilmesi "eya bilebilecek durumda olmas gerekir. *ileye maruz kalarak szleme ya3an kii, szlemeyi i3tal etse bile, szlemenin geerli olmamasndan doan zararn kar tara5tan isteyebilir. 2zlemeye i.azet verilmi olmas, zararn istenilmesinden vazgeme anlamna gelmez. #. KRAH 3KORKU)MA= )EH,).: Bir kimse kendisine veya yaknlarndan birine 1.ana veya mala( bir zarar verile.ei tehdidi altnda szleme ya3maya zorlanr. krah kar tara5a ya3labile.ei gibi /. kiiler.e de ya3labilir. (ileden #arkl olarak, szlemenin i tal edilebilmesi iin, ). kiinin ya t tehdidi ilemin kar tara#nn bilmesi gerekmez . Kar tara5 /. kiinin ikrahn bilmiyorsa ve ikraha maruz kalan szlemeyi i3tal ederse dier tara5n zararn gidermekle ykmldr. krahn varl iin, .iddi olmas, derhal gereklee.ek ar bir tehlike oluturmas, ikraha maruz kalann bizzat kendisinin veya yaknlarndan birinin kiiliine veya malna ynelik olmas, hukuka aykr bulunmas ve korkutulan o hukuki ilemi ya3maa yneltmi olmas gerekir.Bir hakkn istene.ei veya yasal bir yetkinin kullanla.a tehdidiyle ya3lan bir szleme, kural olarak geerlidir. >akat, hakkn veya yasal bir yetkinin kullanla.a tehdidi altnda, zor durumda bulunan kar tara5la ya3lan szleme ile normali aan men5aat salanmsa ikraha ilikin kurallar uygulama alan bulur . kraha maruz kalarak szleme ya3an kii, szlemeyi i3tal etmi olsa bile, urad men5i zararn tazminini kar tara5tan isteyebilir. krah ile ya3lm szlemeye i.azet verilmi olmas, tazminat talebinden vazgeme sonu.unu dourmaz. RA,E SAKA)LICI HALLERNN SONULARI: Bu hallerin ya3trm e$ ara2!" 0a9!ama:!"$ "r . 8ani bu hallere urayan kii szlemeye bal deilken kar tara5 szlemeyle baldr. Bu hallere maruz kalan kii hata veya hileyi rendii, ikrahn ise etkisinin ortadan kalkt andan itibaren ' &"! i;inde 3%a$ d/4/r/#/ s/re. szlemeyi i3tal edebilir. 3tal etmezse szlemeye i.azet 1onay( vermi saylr. SD>LEME SERBES)LC VE SINIRLARI: 2zleme serbestlii, tara5larn bir szleme ya3arken onun ieriini ve ka3samn diledikleri gibi belirleyebilmeleridir. 2zleme serbestlii kavramna, szleme ya33 ya3mama, szlemenin kar tara5n seme, diledii szlemeyi seme ve szlemenin ieriini diledii gibi deitirme serbestlikleri girer. 2zleme serbestlii ilkesi, irade zerklii 3rensibinin borlar hukukundaki yansmasdr. '. S7:!e4me ser0es !i9inin s"n"r!ar": 2zlemenin konusu kanunun emredi.i kurallarna, kamu dzenine, kiilik haklarna ve ahlaka aykr olamaz. -yn zamanda szleme konusu edimin yerine getirilmesi balangta obGekti5 olarak imkansz da olamaz. 6ara5larn,hukuk zeninin yasaklad hukuki veya ekonomik bir sonu.u elde etmek iin, ya3lmasna hukuken izin verilen baka bir ilem ya3malar durumunda $anuna $ar4" %i!e sz konusu olur. Kanuna kar hileye balanan ya3trm, hileli olarak ya3lan ve kanun tara5ndan yasaklanan ilemin tabi olduu ya3trmdr. +. S"n"r!ar"n a4"!mas"n"n &a* "r"m": 2zleme serbestiliinin snrlarnn ihlali durumunda sz konusu szleme mu !a$ 0u !an!a sakat olur. Byle bir szleme ya3ld andan itibaren kendiliinden geersizdir. Bu geersizlii tara5lar ve ilgili n. kiiler ileri srebile.ei gibi, hakim de re!sen dikkate alr.2zlemenin ka3sad hkmlerden bir ksmnn geersizlii szlemenin tamamnn batl olmasn gerektirmez. Bu halde kural olarak sade.e o ksm geersiz saylr. Buna $"smi 0u !an denir. >akat, geersiz saylan hkmden yararlanan tara5, sz konusu hkmn batl olduunu bilseydi szlemeyi ya3maya.an is3atlayabilirse, szlemenin tamam batl olur. EABN 3AIRI BARARLANMA.: ki tara5a bor ykleyen szlemelerde tara5lardan birinin darda kalmasndan 1mzayaka halinde bulunmasndan(, dn.esizliinden 1hi55etinden( veya te.rbesizliinden yararlanlarak edimler arasnda yaratlan ak oranszlktr. ;abinin iki art vardr< '. O0Je$ i2 4ar : #dimler arasnda ak oranszln bulunmas. +. S/0Je$ i2 4ar : Bu ak oranszln kar tara5n zorda kalmasndan1muzayaka hali(, dn.esizliinden veya te.rbesizliinden yararlanlarak meydana getirilmesidir. +arda kalma hali ,-uzayaka (ali./ ;enellikle bir kiinin zor durumda kalmas ve byk bir sknt iinde olmas halidir.+rnein alktan lmek zere olan isiz bir kimsenin ok dk .retle almaya raz olmas ,o.uu ar bir hastalk geirmekte olan babann kasabann doktoruna ok yksek bir .ret demesi bu olaya rnek gsterilebilir. +ncesizlik ,(i##et./Bir kimsenin girimi olduu hukuki muamelenin sonunu dnmemesi ,kendi men5aatlerini hesa3layamamas aldatlmaya ve smrlmeye msait olmas demektir. 0ecrbesizlik/ hayatnn gidiini bilememek veya belli bir iin zelliklerinin bilgi dzeyine erimemi olmak demektir.;abinin te.rbesizlik ile hkmsz olmasna ilikin hkm ta.irler iin uygulanmaz .1Basiretli i adam gibi davranma bor.una istinaden( Ea0inin H/$/m!eri: ;abinle sakatlanan szlemenin hkmleri ayn irade bozukluu hallerinde olduu gibi askdadr. ;abine maruz kalan kii szlemenin ya3lmasndan itibaren ' &"! ierisinde 1hak dr. sre( szlemeyi i3tal edebilir. *akim srenin gei3 gemediini kendiliinden dikkate almak zorundadr.;abin halinde hile veya ikrahta olduu gibi zarara urayan kii kar tara5tan tazminat isteyebilir. HUKUK LEMLERN H-K-MS->L-C'. Bo$!u$: Bir ilemin meydana gelebilmesi iin bulunmas gerekli olan kuru.u unsurlardan birinin veya bir kann bulunmamas durumunda o ilem yoklukla sakattr. +. Ba "! %u$u$i i4!em!er 3mu !a$ 0u !an.: Belli bir sakatlk sebebiyle batan itibaren geersiz olan ilemlerdir. lemi ya3an kii tam ehliyetsizse, geerlilik art olarak ekil aranan hallerde ekle uyulmamsa, ilem muvazaal ise, ilemin konusu hukuka, ahlaka, kiilik haklarna aykr ise ve ilemin konusu balangta obGekti5 olarak imkanszsa sz konusu ilem mutlak butlanla sakat olur. Batl olan bir ilem batan itibaren geersizdir. Butlan tara5lar ve yarar olan /. kiiler ileri srebile.ei gibi hakim de re!sen bu durumu dikkate alr. Batl olan bir ilem, belli bir srenin gemesiyle veya butlan sebebinin ortadan kalkmasyla veya edimlerin yerine getirilmesiyle geerli hale gelmez.

1
Batl ilemde edimler i5a edilmise tara5lar verdiklerini geri isteyebilirler. >akat hukuka veya ahlaka aykr bir ama elde etmek iin verilen ey geri istenemez. Batl bir ilemde kusurlu olan tara5 kusursuz olan tara5n men5i zararn demekle ykmldr. )a%vi! 3,7n/4 /rme.: +zellikle ekil artlarna uyulmad iin geersiz olan bir ilem, benzer sonular douran dier bir ilemin geerlilik artlarna sahi3se ve tara5larn ya3tklar ilemin batl olduunu bilselerdi onun yerine dier ilemi ya3mak isteyebile.ekleri kabul edilebiliyorsa geerli olan ilem, batl olan ilemin yerini alr. +r. noter huzurunda ya3lan gayr menkul satm szlemesinin gayr menkul satm vaadi szlemesine dnmesi. 6. * a! edi!e0i!en 3nis0i 0u !an. %u$u$i i4!em!er: Kendiliinden geersiz olmay3 belli bir sakatlk sebebiyle i3tal hakkna sahi3 olan kii tara5ndan i3tal edilebilen ilemlerdir. 3tal hakk bozu.u yenilik douran bir haktr. 3tal edilebilen bir ilem, i3tal edilebilme sresi iinde askdadr. 3tal hakkna sahi3 olan kii ilemi i3tal ederse, ilem ya3ld andan itibaren geersiz olur. >akat bu kii, ilemi sresi iinde i3tal etmez veya ileme i.azet verirse, ilem batan itibaren ve kesin olarak geerli hale gelir. Hata, hile, ikrah ve gabin durumlarnda bu hallere maruz kalan kimse szlemeyi iptal edebilir. )EMSL Bir hukuki ilemin bir kimsenin nam ve hesabna bir bakas tara5ndan ya3lmasdr. 6emsil ilikisinde / kii vardr. 6emsil olunan

6emsil.i /. Kii 6emsil olunan< lem kendi nam ve hesabna ya3lan kii, 6emsil.i< lemi /. kiiyle ya3an kii, /. kii< 6emsil.iyle ilem ya3an kiidir. )emsi!in )/r!eri: '. Vas" a!" 3,o!a&!". )emsi!: Bu temsil trnde kendisine yetki verilen temsil.i ilemi bakas hesabna 5akat kendi adna ya3ar. =olaysyla bu ilemden doan hak ve borlar temsil.iye ait olur. 6emsil.i bunlar daha sonra ala.an temliki ve bor.un nakli ilemlerini ya3arak temsil olunana devreder. +. Vas" as": 3,o!a&s":. )emsi!: Bu temsilde yetkili temsil.inin ya3t ilemin hkmleri ilemin ya3ld andan itibaren temsil olunana ait olur. @nk temsil.i bu ilemi temsil olunan nam ve hesabna ya3ar. 6emsil.i bu ilemden hak kazanmad gibi bor altna da girmez. Vas" as": emsi!in 4ar !ar": a. )emsi! &e $isinin 0u!unmas": 6emsil yetkisi ya kanundan 1kanuni temsil( ya da temsil olunann iradesinden 1iradi temsil( doar. 0. )emsi! o!unan nam ve %esa0"na %are$e e me: 6emsil.i ilemi ya3arken temsil.i s5atyla hareket ettiini /. kiiye kural olarak bildirmelidir. >akat /. kii kendisiyle ilem ya3an kiinin temsil.i olduunu hal ve durumundan anlayabiliyorsa veya ilemin temsil.i yahut temsil olunandan birisiyle ya3lmas /. kii iin nemli deilse bu durumda yine vastasz temsil sz konusudur.6emsil.i /. kiiyle ilem ya3arken temsil olunann deil bizzat kendi iradesini aklar. *aber.i ise kendi iradesini deil bir tara5n iradesini dier tara5a ileten kiidir.6emsil.inin temyiz kudretine sahi3 olmas art ve yeterlidir. -ksi halde aklad irade hibir hkm dourmaz. 4eit olmasna gerek yoktur. @nk ilemden doan hak ve borlar kendisine ait olmaz.6emsil, temsil.inin temsil olunann nam ve hesabna hukuki ilemler ya3maya yetkili olu3 olmamasna gre, yetkili temsil ve yetkisiz temsil olarak ikiye ayrlabilir< A. BE)KL )EMSL: 6emsil yetkisi verme ulamas gerekli tek tara5l bir hukuki ilemdir. lemin meydana gelebilmesi iin temsil.inin bu yetkiyi kabul ettiini bildirmesine ihtiya yoktur. Bu durum temsili vekaletten ayrr. 7ekalet bir szlemedir. Bysa temsil yetkisi verme tek tara5l bir ilemdir. 7ekalet szlemesinde ou zaman temsil yetkisi de bulunmaktadr. >akat, btn vekalet szlemelerinde mutlaka temsil yetkisinin bulunmasna gerek yoktur. -yr.a temsil yetkisi vekalet szlemesinden baka hizmet veya irket szlemelerinde de sz konusu olabilir. 6emsil yetkisi verme kural olarak ekle bal deildir. 6emsil.inin ya3a.a hukuki ilem bir ekle tabi olsa bile, buna ilikinin temsil yetkisinin ekle tabi olmadan verilebile.ei doktrinde kabul edildii halde uygulamada temsil.iden yetkisini gsteren bir belge aranmaktadr. 6emsil.inin temsil yetkisini is3atlamasna yarayan bu belgeye yetki belgesi 1selahiyetname( denir. a. )emsi! Be $isinin Ka*sam" 6emsil yetkisi sre, kii ve konu bakmndan snrlandrlabilir. 6emsil yetkisi temsil olunana ait her trl ilemin ya3lmas iin verilmise buna genel temsil yetkisi denir. >akat, da"a ama, sulh olma, tahkim, kambiyo taahhdnde bulunma, balama "e gayr menkul de"retme "eya ayni bir hakla snrlama ilemlerinin ya labilmesi temsilciye iin mutlaka zel bir temsil yetkisi "erilmi olmaldr. 6emsil.i kural olarak, kendi kendisiyle szleme ya3amaz. >akat buna yetkili klnmsa veya szlemenin nitelii bir kar atmasna yol amyorsa temsil.i, kendi kendisiyle szleme ya3abilir. Bu kurallar i5te temsil hakknda da uygulanr.6emsil.i hileye, hataya, ikraha maruz kalarak szleme ya3msa szlemeyi i3tal hakk temsil olunana aittir. 6emsil olunan temsil.iye verdii yetkiyi istedii zaman snrlayabilir. >akat temsil yetkisini verdiini /. kiilere bildirmise bu yetkiyi snrlandrdn da ayn ekilde bildirmelidir. Bildirmezse bu snrlamay iyi niyetli /. kiilere kar ileri sremez. 0. )emsi! &e $isinin sona ermesi ve sonu;!ar": Belli bir sre iin verilmise srenin dolmas ile, belli bir ilem iin verilmise o ilemin ya3lmas ile, temsil.inin ya da temsil olunann lm, gai liklerine karar "erilmesi, #iil ehliyetlerini kaybetmeleri "eya i#las etmeleri ile kural olarak temsil yetkisi sona erer.-n.ak bu hkm emredi.i bir hkm olmadndan aksinin kararlatrlmas mmkndr.rnein temsil olunan lse bile temsilin devam ede.ei hususunda szleme konan art geerlidir. 6emsil.inin isti5a etmesi de bu yetkiyi sona erdirir. 6emsil olunan temsil.iyi her zaman azledebilir 1temsil yetkisini geri alabilir(. 6emsil olunann, kanunun kendisine tand bu haktan n.eden 5eragat etmesi geersizdir.6emsil.i yetkisinin sona erdiini bilmiyorsa bunu renene kadar iyi niyetli /. kiilerle ya3t ilemler temsil olunan ya da miraslarn balar.>akat n. ahslar yetkinin sona ermi olduunu biliyorlarsa yani iyi niyetli deilseler ya3lan hukuki muamele temsil olunan veya hale5lerini balamaz .6emsil yetkisi daha n.e ilan edilmise geri alnd da ayn ekilde ilan edilmelidir. -ksi takdirde yetkinin geri alnd iyi niyetli n. kiilere kar ileri srlemez.6emsil yetkisi mmessil veya temsil olunann lm gai3lii 5iil ehliyetini kaybetmesi veya i5las dolaysyla sona ermise n. ahslarn iyi niyetli olu3 olmadklarnn bir nemi yoktur.Aira onlar iyi niyetli olsalar bile mmessil ile ya3tklar hukuki muamele temsil olunan veya hale5lerini balamaz. B. BE)KS> )EMSL Bir kimsenin gerekli yetkiye sahi3 olmakszn veya yetkisini aarak bir bakasnn nam ve hesabna ilemler ya3masdr.8etkisiz temsil.inin ya3t ilem temsil olunan balamaz. Balayabilmesi iin temsil olunann o ileme i.azet vermesi gerekir. lem i.azet verilin.eye kadar tek tara5l balamazlk ya3trmna tabidir. Hn. kii, temsil olunandan uygun bir sre iinde i.azet veri3 vermeye.eini bildirmesini isteme hakkna sahi3tir. 6emsil olunan, bu sre iinde i.azet vermeye.eini belirtir veya sreyi sessiz geirirse, ilem n. kii asndan da balay.lk deerini kaybeder.8etkisiz temsil.inin ya3t ilemle temsil.i de bal deildir. .azet verilmezse iyi niyetli /. kii yetkisiz temsil.iden men5i zararnn tazminini isteyebilir. #er yetkisiz temsil.i kusurlu ise daha 5azla tazminata da hkmedilebilir. HAKSI> ?L,EN ,OCAN BORLAR *ukuk dzeninin hukuki bir sonu balad 5iile hukuki 5iil denir. kiye ayrlr< a( *ukuka uygun 5iiller b' *ukuka aykr 5iiller 0 *ukuk dzeninin izin vermedii 5iillerdir. *ukuka aykr bir 5iili ile bakasna zarar veren kii bu zarar tazmin etmek zorundadr. Buna hukuki sorumluluk denir. *ukuki sorumluluk ikiye ayrlr< a( A$i i;i sorum!u!u$: Borlunun szlemeden doan edimi yerine getirmemesiyle ala.aklnn urad zarar gidermesidir. Buna bor.a aykrlk da denir.

2
b( A$i d"4" sorum!u!u$ 3%a$s": 2ii! sorum!u!u9u.: Bir kiinin aralarnda bir szleme olmakszn hukuka aykr 5iili ile baka bir kimseye verdii zararlar tazmin etmekle ykml olmasdr. *aksz 5iil bir bor ilikisi dourur. -la.akl haksz 5iile maruz kalan kii, borlu haksz 5iili ya3an kii, edim ise tazminattr. (aksz #iilin unsurlar unlardr/ '. Hu$u$a a&$"r" 0ir 2ii!: Kiilerin malvarl veya kiilik varlklarn koruyan davran kurallarnn ihlaline hukuka aykrlk denir. *ukuka uygunluk sebe3lerinin varl durumunda hukuka aykrlk ortadan kalkar. Hu$u$a u&Aun!u$ se0e*!eri unlardr< Kamu g.nn kullanlmas, zel hukuktan doan bir hakkn kullanlmas, zarar grenin 5iile rza gstermesi, bilimsel eletiriler, meru mda5a, ztrar 1zorda kalma( hali, kendi hakkn korumak iin kuvvet kullanma ve stn zel bir yararn bulunmasdr. Me4ru m/da2a5 bir kimsenin gerek kendisinin, gerek bakasnn ahs varlna veya malvarlna kar ya3lan haksz ve halen mev.ut bir saldry de5etmek iin te.avzde bulunana kar zorunlu bir kar saldrda bulunmasdr. 6e.avz mev.ut ve gerek olmal ayr.a savunma saldr ile orantl bulunmaldr. I: "rar %a!i5 bir kimsenin gerek kendisinin, gerek bakasnn ahsn veya mallarn derhal meydana gele.ek bir tehlikeden kurtarmak iin tehlikeyi oluturmu olmayan dier bir kiinin mallarna zarar verilmesi halidir. Meru mda5adan 5arkl olarak bu durumda 5edakarln denkletirilmesi ilkesi gerei mala verilen zararn tazmini gerekir. Kendi %a$$"n" $oruma$ i;in $uvve $u!!anma5 gvenlik glerinin zamannda mdahalesi mmkn deilse ve hakkn ortadan kalkmasn veya kullanmnn glemesini nlemek iin baka bir yol da bulunmuyorsa, bir kimse hakkn korumak iin kuvvet kullanabilir. +. Kusur: Kendi iinde ikiye ayrlr< a( Kas : *ukuka aykr sonu.u n.eden grerek bu sonu.u istemektir. b( %ma!: &!ye ayrlr< A9"r i%ma!: *erkesin normal olarak ala.a tedbirlerde ihmal gsterilmesidir. Ha2i2 i%ma!: -n.ak dikkatli insanlarn gstere.ei zende ihmal gsterilmesidir. 6. >arar: Bir kimsenin mal varlnda kendi rzas olmakszn meydana gelen eksilmeye denir. Aarar &!ye ayrlr< a( Maddi :arar: >iili zarar ve yoksun kalnan kar ka3sar. +rnein yaralanma sonu.unda ila ve tedavi har.amalar ,alamamadan doan kazan kayb,maddi zarar niteleindedir. b( Manevi :arar: *aksz 5iil nedeniyle kiinin duyduu elem, a. vs. 8. Hu$u$a a&$"r" 2ii! i!e :arar aras"nda i!!i&e 0a9" 3se0e*(sonu; i!i4$isi. bulunmaldr. Aarar ile haksz 5iil arasnda u&Aun i!!i&e 0a9" bulunmaldr. 8ani haksz 5iil genel hayat te.rbelerine ve olaylarn normal akna gre byle bir zarara sebe3 olabilmelidir.Bir 5iili ya3maktan kanma durumunda zarardan sorumlu tutulabilmek iin kanunen zarara engel olma ile ykml bulunmak arttr. Or a$ i!!i&e 5 hibiri tek bana yeterli olmay3, an.ak bir araya gelmek suretiyle zararl sonu.u douran sebe3ler birlemesine denir. Bar"4an i!!i&e 5 birden ok sebe3lerden her birinin zararl sonu.u ayn zamanda birbirinden bamsz olarak tek bana meydana getirmeye elverili olduu hallerde sz konusu olur. Se;im!i$ i!!i&e 5 zararl sonu.u, birden ok sebe3ten yalnz biri 5iilen meydana getirmi olmakla beraber somut olayda bu sebebin hangisi olduu bilinemedii durumda ortaya kar. Bu durumda kural olarak sorumluluk sz konusu olmaz. >akat sebe3lerin birlik manzaras oluturmas durumunda 5iile katlanlar zarar grene kar sorumlu olurlar. Dn/ne Ae;en i!!i&e ve&a 2ara:i i!!i&e 5 gerekleen trden zarar meydana getirmeye elverili birden ok sebe3 bulunmakla birlikte bunlardan yalnz biri zararl sonu.u meydana getirmitir. >akat ayet bu sebe3, sonu.u meydana getirmemi olsayd, dier sebe3 ayn zarar kesin olarak meydana getirmi ola.akt. !!i&e 0a9"n" $esen se0e*!er5 m.bir sebe3, zarar grenin ar kusuru ve /. kiinin ar kusurudur. HAKSI> ?LN H-K-MLER *aksz 5iilden doan edim tazminattr. 6azminat ikiye ayrlr< a. Maddi )a:mina A&nen a:min: +r. krlan .amn yerine yenisinin taklmas. Na$den a:min: Malvarlnda uranlan eksilmenin 3ara ile giderilmesidir. 0. Manevi a:mina : *akim kararnda bir miktar 3araya hkmedebile.ei gibi kararn yaymlanmasna da karar verebilir. 6azminatn miktarn ve eklini bizzat hakim belirler. 1arar "e #ailin kusurunu is at etmek da"acya der. (akim madurun zarara raz olduu "eya zararn domasnda kusurunun bulunduu hallerde tazminat miktarn indirebilecei gibi kaldrabilir . 6azminatn miktar tayin edilirken kusurun arlk dere.esi ve 5ailin ekonomik durumu da dikkate alnr. (aksz #iillerden sorumlu olabilmek iin temyiz kudretinin "arl art "e yeterlidir. 0emyiz kudretinden geici yoksunluk durumunda kii "erdii zarardan kural olarak sorumludur. *akat bu duruma kendi kusuruyla dmediini is at ederek sorumluluktan kurtulabilir . Maddi ve manevi tazminat davalar, zarar grenin zarar ve 5ailini rendii tarihten itibaren ' &"!, zarar veri.i 5iil veya olayn gereklemesinden itibaren 'K &"! getikten sonra zamanamna urar. 6azminat davas, .eza kanunlarnn daha uzun bir zamanam sresi ngrd su oluturan bir 5iilden douyorsa, tazminat davasna da sz konusu sre uygulanr. KUSURSU> SORUMLULUK *ukuk sistemimizde haksz 5iilden dolay kural olarak kusur sorumluluu esas benimsenmitir. Kusursuz sorumluluk istisnadr. A. D>EL KANUNLAR,A ,->ENLENEN KUSURSU> SORUMLULUK HALLER: '. Mo or!u a4" ara#" i4!e en!erin sorum!u!u9u: Karayollar 6ra5ik Kanunu!na gre, bir motorlu ara.n iletilmesi bir kimsenin lmne veya yaralanmasna veya bir eyin zarara uramasna sebe3 olursa, motorlu ara.n bir teebbsn nvan veya iletme ad altnda veya bu teebbs tara5ndan kesilen biletle iletilmesi halinde, motorlu ara.n ileteni ve bal olduu teebbsn sahibi doan zarardan mteselsil olarak sorumlu olurlar. letilme halinde olmayan sebe3 olduu tra5ik kazasndan dolay iletenin sorumlu tutulabilmesi iin, zarar grenin, kazann oluumunda ileten veya eylemlerinden sorumlu tutulduu kiilere ilikin bir kusurun varl veya arataki bozukluun kazaya sebe3 olduunu kantlamas gerekir.Motorlu ara kazalarndan doan maddi zararlarn tazminine ilikin tale3ler, zarar grenin, zarar ve tazminat ykmlsn rendii tarihten itibaren & yl ve herhalde kazadan itibaren $D yl gemekle zamanamna urar. =ava, .ezay gerektiren bir 5iilden doar ve kanun bu 5iil iin daha uzun bir zamanam sresi ngrm bulunursa, bu sre, maddi tazminat tale3leri iin de uygulanr. +. evre&i $ir!e en!erin sorum!u!u9u: @evre Kanunu!nda dzenlenmitir. B. ME,EN KANUN,A ,->ENLENEN KUSURSU> SORUMLULUK HALLER: '. Ev 0a4$an"n"n sorum!u!u9u: #v bakan, ev halkndan olan kn, kstlnn, akl hastal veya akl zay5l bulunan kiinin verdii zarardan, allm ekilde durum ve koullarn gerektirdii dikkatle, onu, gzetim altnda bulundurduunu veya bu dikkat ve zeni gsterseydi dahi zararn meydana gelmesini engelleyemeye.eini is3atlamadka sorumludur. +. )a4"nma: ma!i$inin sorum!u!u9u: Bir tanmaz malikinin mlkiyet hakkn bu hakkn yasal kstlamalarna aykr kullanmas sonu.unda zarar gren veya zarar tehlikesi ile karlaan kimse, durumun eski hale getirilmesini, tehlikenin ve urad zararn giderilmesini dava edebilir. *akim, yerel adete uygun ve kanlmaz taknlklardan doan zararlarn uygun bir bedelle denkletirilmesine karar verebilir.Medeni Kanun!da ayr.a, ta3u si.ilinin ve kiisel hal si.illerinin hukuka aykr tutulmasndan doan zararlardan devletin kusursuz olarak sorumlu olmas esas benimsenmitir. G. BORLAR KANUNU@N,A ,->ENLENEN KUSURSU> SORUMLULUK HALLER < '. )em&i: $udre inden s/re$!i o!ara$ &o$sun o!an!ar"n sorum!u!u9u: Bu kiiler kural olarak haksz 5iilleriyle bakalarna vermi olduklar zararlardan sorumlu deildirler. >akat %a$$ani&e Aere$ iri&orsa sorumlu tutulmalar mmkndr. +. Ba4$as"n" ;a!"4 "ran"n 3is i%dam edenin. sorum!u!u9u: Borlar hukukunda altrlan kiinin iin grlmesi srasnda bakalarna vermi olduu zarardan, onu altrann sorumluluu iki ayr maddede dzenlenmitir 1BK II ve $DD(. Bu iki madde arasndaki 5arklar unlardr< a. BK II, sade.e szleme d sorumlulukta uygulanrken, BK $DD, szleme sorumluluunda uygulanr.

3
0. BK II!te adam altrana kurtulu beyyinesi getirme olana tannmken, BK $DD!de yardm. ahs kullanana byle bir imkan verilmemitir. #. BK II!te adam altranla altrlan kii arasnda bir bamllk ilikisi aranrken, BK $DD!de yardm. ahs kullananla yardm. ahs arasnda byle bir ilikiye gerek yoktur. d. BK II!e gre altrlan kiinin kendisine verilen iin grlmesi srasnda meydana gelen zarardan sorumluluk sz konusu iken, BK $DD!e gre, hem bor.un i5as hem de bir bor ilikisinden doan hakkn kullanlmas srasnda verilen zararlardan sorumluluk sz konusudur. e. BK II!te zamanam sresi $ ve $D yl iken, BK $DD!de bu sre $D yldr. 6. Ha&van idare eden!erin sorum!u!u9u: Bir hayvan tara5ndan verilen zarar o hayvan kimin idaresindeyse, o kimse kusursuz olsa bile karlamak zorundadr. Bu sorumluluk da zen gsterme ykmllnn ihlaline dayanr.*ayvan idare edenin mutlaka hayvann maliki olmas art deildir. *ayvan idare edenin de kurtulu beyyinesi getirmesi mmkndr. 8. Bina ve di9er &a*" eseri ma!i$!erinin sorum!u!u9u: Bir bina veya ya3 eserinin 1tnel, kanal, elektrik direi, yol, inaat iskelesi, kuyu, bahe duvar( maliki o eyin &a*"!"4"nda$i 0o:u$!u$ ve&a 0a$"m"nda$i no$san!"$ sebebiyle bakalarnn urad zarar tazmin etmekle ykmldr. Bina veya ya3 eseri malikine sorumluluktan kurtulma imkan tannmamtr. SEBEHS> >ENENLEME,EN ,OCAN BORLAR Bir kimsenin mal varlnn hakl bir sebe3 olmakszn dier bir kimsenin mal varl aleyhine zenginlemesine sebe3siz zenginleme denir. ar !ar" unlardr< $( >enAin!e4me5Mutlaka malvarlnn akti5 ksmnda bir artma eklinde olmasna gerek yoktur.Malvarlndan kmas gereken bir eyin malvarlndan kmamas da zenginleme saylr. +. ?a$ir!e4me 6. >enAin!e4me i!e 2a$ir!e4me aras"nda i!!i&e 0a9" "( >enAin!e4menin %a$!" 0ir se0e0e da&anmamas": *ukuki sebebin geerli olmamas ve bor olmayan eyin denmesi, hukuki sebebin gereklememi olmas, ve hukuki sebebin ortadan kalkmas hakl sebebin olmadn belirtir. Se0e*si: :enAin!e4menin %/$/m!eri: 2ebe3siz zenginlemeden doan bor, geri verme 1iade( bor.udur. ;eri verme bor.unun ka3sam sebe3siz zenginleenin iyi niyetli olu3 olmamasna gre deiir. 2ebe3siz zenginleen iyi niyetliyse: geri verme annda elinde kalm olan miktar vererek bor.undan kurtulur, elinden km olan ksm vermekle ykml deildir. yiniyetli sebe3siz zenginleen iade konusu ey iin ya3t zorunlu ve yararl giderleri isteme hakkna sahi3tir. 2ebe3siz zenginleen $7 / ni&e !i&se : malvarlnda meydana gelen oalmay tamamen iade ile ykmldr. B halde zenginletii miktarn rnein malvarlna giren maln kaybolmasndan hasara uramasndan veya deerinin azalmasndan da sorumludur. Bu kii iade halinde, an.ak ya3t :orun!u Aider!erin 7denmesini is e&e0i!ir . 8a3t yararl giderlerden, yalnz.a geri verme zamannda elde kalan deer 5azlas oranndaki miktar kendisine denir. Eks giderler eyadan skl3 alnabiliyorsa her iki sebe3siz zenginleen de bu giderleri ayr3 alabilir.2ebe3siz zenginlemede 5akirleen tara5 verdiini geri istemeye hakk olduunu rendii tarihten itibaren ' &"! ve her halde bu hakkn doduu tarihten itibaren 'K &"! iinde. $ ve $D yllk sreler zamanam sreleridir. Aamanamna uram olan bir bor.un denmesi, ahlaki bir grevin yerine getirilmesi ve hukuka veya ahlaka aykr bir ama iin demede bulunulmas durumlarnda sebe3siz zenginleme davas alamaz.2ebe3siz zenginleme davas, ayni dava deil kiisel nitelikte bir dava olduu iin yalnz borlu ve miraslar aleyhine alabilir. stihkak davas sebe3siz zenginleme davasn engel olur. Jara misli ey olduundan misli eylerin sebe3siz zenginleenin ayn trden dier eyleri ile kararak onun mlkiyetine gemesi sebe3siz zenginleme davasna imkan verir.*aksz 5iilden doan dava hakk ile sebe3siz zenginlemeden doan dava hakk yarr. =ava., bu davalardan birini seerek onu aabilir 1davalarn yarmas ilkesi(. BORLARIN ?ASI 5a bor ilikisini sona erdiren ve borlunun bor.unu szlemeye uygun olarak yerine getirmesini 1usulne uygun i5a( i5ade eden bir kavramdr. Bor.un konusu ne ise i5a da kural olarak o konuya ilikin olmaldr. >akat i5a yerine edim olarak bor.un konusu olan eyden baka bir ey ala.aklya nerilir ve ala.akl tara5ndan da kabul edilirse i5a gereklemi saylr. Buna i2a &erine Ae;en edim denir. 2a ama#"&!a &a*"!an edimde ise5 ala.aklya bor.un konusu olan eyden baka bir ey tekli5 edilmekte ala.aklnn da kabulyle sz konusu ey 3araya evrilmekte ve bor evrilen miktar uyarn.a sona ermektedir. Bor#un 0i::a 0or;!u ara2"ndan i2a edi!mesinde a!a#a$!"n"n 0ir men2aa i 0u!unmad"$;a 0or;!u 0or#unu 0i::a i2a e me$ :orunda de9i!dirF Cayet bor.un tamam mua..el olmusa 1vadesi gelmise( ve herhangi bir uyumazlk da bulunmuyorsa bu durumda ala.akl $"smi i2a&" kabul etmek zorunda deildir. Bu kuraln aksi szleme ile kararlatrlabilir. 2zlemede belirtilmemi olsa bile hakkaniyet gerein.e de ksmi i5a sz konusu olabilir. SEMLK BOR 1 SEMLK BE)K: Birden ok edimi iermekle beraber, borlunun bunlar arasndan see.ei bir tek edimi yerine getirmekle ykml olduu bor.a se;im!i$ 0or; denir. 2eim hakk kural olarak borluya aittir. Bu hak, tek tara5l, varmas gerekli irade beyanyla kullanlan deitiri.i yenilik douran bir haktr. Se;im!i$ &e $ide ise, szlemenin ya3ld anda kesin olarak belirlenmi ve borlanlm bir tek asli edim vardr. >akat borlu, tara5larn anlamalarna veya ala.aklnn sonradan verdii yetkiye gre, asl edim yerine baka bir edimi 1yedek veya ikame edim( yerine getirebilir. 2eimlik yetki, kanundan veya tara5 iradelerinden doabilir. Kanundan doan seimlik yetkiye r. aynen deme kayd bulunmayan yaban. 3ara bor.unun borlusu, vadede bor.unu yaban. 3ara ile i5a edebile.ei gibi, o 3arann 6E karl zerinden de bor.unu i5a edebilir. ?A BER: 5a yeri tara5lar.a serbeste belirlenebilir. 6ara5lar i5a yerini belirlememilerse Borlar Kanunu!nun i5a yerine ilikin tamamlay. hkmleri uygulanr. Buna gre *ara 0or;!ar" i5a zamannda a!a#a$!"n"n i$ame Aa%"n"n 0u!undu9u &erde i2a edi!ir . Jara borlar nakit olarak ve memleket 3aras ile denir.ala.aklnn bankadaki hesabna yatarlmas veya ek ile denmesi an.ak ala.aklnn kabulu ile olur.3osta havalesi ile gnderilmise ikametgatta demeli olarak gnderilmelidir.Bu borlara A7 /r/!e#e$ 0or; denir. >akat $"&me !i evra$ a ise bor.un i5a yeri 0or;!unun i$ame Aa%"n"n 0u!undu9u &erdir . Jara borlar kural olarak 6E ile yerine getirilir. 8aban. 3ara zerinden borlanlmsa ve szlemede aynen deme kayd yoksa, borlu bor.unu yaban. 3ara ile i5a edebile.ei gibi i5a zamanndaki kur zerinden 6E ile de i5a edebilir 1seimlik yetki(. Belli bir eyin teslimi bor.u ise 3*ar;a 0or#u. o eyin szleme ya3lrken bulunduu yerde i5a edilir. Jara bor.u: 5erdiyle belirlenen eylere ilikin bortur. +rnein motor numaras belirtilmi 5errari marka araba veya 5rtna adl at gibi .-n.ak bu hkmn uygulanabilmesi iin tara5larn bu eyin szleme ya3lrken baka bir yerde olduunu bilmeleri lazmdr. Gins 0or;!ar" ise doduklar anda 0or;!unun i$ame Aa%"n"n 0u!undu9u &erde i2a edilirler. Bu borlara da arana#a$ 0or;!ar denir. Kins bor.u: tryle veya say, tart veya l ile benzerlerinden ayrt edilebilen eylere ilikin bortur 1Hzm ,kmr.3rin gibi( . Kins borlar 1nevi,tr,eit borlar( o trden eylerin yeryznde bulunduu sre.e ortadan kalkmaz. ?A >AMANI: Bor.un i5a edilmesi gereken ana denir. Kural olarak her bor doduu anda mua..el olur yani i5as istenebilir. 6ara5lar bor.un i5asn bir sreye balayabilirler. Bu tr borlara me..el bor 1sreye balanm bor( denir. Me..el bor vadesi geldiinde mua..el olur. 7ade olarak bir ayn ba, ortas veya sonu belirlenmise bundan ayn $., $I. ve sonun.u gn anlalr. 7ade 3azar veya kanunen tatil olan bir gne rastlarsa kendiliinden bugn izleyen ve tatil olmayan ilk gne geer. Bor vadede i saatleri iinde i5a edilmelidir.Bu sebe3ledir ki ala.akl i saatleri dndaki i5ay kabul etmek zorunda deildir. -ksi kararlatrlmamsa borlu bor.unu vadeden n.eden i5a edebilir. >akat bu sebe3le indirim tale3 edemez. ALAGAKLININ )EMERR-,-: -la.aklnn kendisine sunulan edimi hakl bir sebe3 olmakszn reddetmesidir. Kusurlu olmasna gerek yoktur. -la.aklnn temerrd kural olarak bor.u sona erdirmez. Bor.un konusu bir eyin teslimiyse ala.aklnn temerrd halinde borlu, hasar ve giderleri ala.aklya ait olmak zere, vere.ei eyi tevdi ederek bor.undan kurtulabilir. Maln tevdi yerini i5a yerindeki hakim belirler. 6i.ari satmlarda ise hakimin kararna gerek olmakszn mal bir ardiyeye tevdi olunabilir. 6evdi ile birlikte bor, ala.ak ve ona bal yan haklar sona erer. Bor.un konusu olan eyin nitelii veya iin tr tevdie olanak vermiyorsa veya verile.ek ey bozulabile.ek veya bakm veya saklanmas byk giderleri gerektire.ek nitelikte ise, borlu, ala.aklya ihtarda bulunduktan sonra, hakimin izniyle, mal ak arttrmayla sattrarak bedelini tevdi edebilir. Bor.un konusu bir eyin teslimini gerektirmiyorsa borlu, szlemeyi 5eshedebilir.

4
BORGUN ?A E,LMEMES Bor.un i5a edilmemesi 1ademi i5a( borlunun yklenmi olduu edimi hi veya gerei gibi i5a etmemesi veya i5asnda ge.ikmi olmas demektir. Borlu edimi kendi kusuruyla imkanszlatrmsa buna $usur!u im$ans":!"$ denir. Buna karn edim borlunun kusuru dnda bir sebe3le imkansz hale gelmise buna da $usursu: im$ans":!"$ denir. Kusurlu imkanszlk borlunun sorumluluuna yol aarken: $usursu: im$ans":!"$ ise 0or; i!i4$isini $ura! o!ara$ sona erdirirF A. BORGUN ?A E,LMEMESNN SONULARI '. A&nen i2a: -la.aklnn bu yola bavurabilmesi iin bor.un i5asnn imkanszlamam olmas gerekir. +. )a:mina : -la.akl borlunun kusurlu imkanszlnda ve temerrdnde 1i5ada ge.ikmesinde( borludan tazminat isteyebilir. -la.aklnn isteyebile.ei bu tazminat ms3et zararn tanzimidir. Borlu i5ann kendi kusuru olmakszn imkanszlatn is3at etmedike bu zarar demek zorundadr. M/s*e :arar bor.un i5a edilmemesi nedeniyle ala.aklnn uram olduu zarardr. 6. S7:!e4meden d7nme 32esi%.: Bu yol Borlar Kanunu!nda sade.e iki tara5a bor ykleyen szlemelerde borlunun temerrd iin tannmtr. B. BORLUNUN )EMERR-,-: 5as halen mmkn olan mua..el bir bor.un borlu tara5ndan zamannda yerine getirilmemesidir. Cartlar< $( Bor#un mua##e! o!mas" +. % ar: Borlunun temerrd iin ala.aklnn borluya kural olarak bir ihtarda bulunmas gerekir. htar ekle tabi olmayan borluyu ge.ikmi olarak da olsa i5aya davet etme anlam tayan varmas gerekli bir irade beyandr. *akat tacirler arasnda ya lacak ihtarlarn noter "astasyla "eya iadeli taahhtl mektu la "eya telgra#la ya lmas arttr . Borlunun ikametgah belli deilse ihtar ilan suretiyle ya3lr.Cu durumlarda ise ihtara gerek yoktur< 6ara5lar arasnda kesin bir vadenin belirlenmi olmas: i5a gnn belirleme yetkisinin tara5lardan birine braklm olmas ve bu tara5n vadeyi belirleyerek dier tara5a bunu bildirmesi, borlunun hal ve davranlarndan ihtarn 5aydasz grlmesi.Borlunun temerrde debilmesi iin bor.un i5asnda ge.ikmede kusurlu olmasna ise gerek yoktur. Bor;!u )emerr/d/n/n Sonu;!ar": '. EENEL SONULARI a. Ee#i$me )a:mina ": Bor.un zamannda i5a edilmemesi nedeniyle ala.aklnn urad zarar borlu gidermekle ykmldr. >akat borlu bu ge.ikmenin kendi kusurundan ileri gelmediini is3atlarsa tazminattan kurtulur. 0. Ka:adan ,o!a&" Sorum!u!u$: Borlu temerrdn devam ettii srede edime kazara gelen zararlardan da sorumludur. Borlu temerrde kendi kusuruyla dmemi olduunu ve bor.u zamannda i5a etmi olsayd bile yine de kazann ola.an is3at ederse sorumluluktan kurtulur. +. D>EL SONULARI a. Hara Bor;!ar"nda$i D:e! Sonu;!ar: aa. )emerr/ 2ai:i 3Ae#i$me 2ai:i.: Jara bor.unun borlusu temerrde derse bu 5aizi demek zorundadr. /D%I sayl ?Kanuni >aiz ve 6emerrt >aizine likin Kanun!a gre: borlu szleme ile aksi kararlatrlmadka gemi gnler iin yllk olarak Merkez Bankas!nn n.eki yln /$ -ralk gn ksa vadeli kredi ilemlerinde uygulad reeskont oran zerinden temerrt 5aizi demeye me.burdur. 2z konusu reeskont oran, /D *aziran gn, n.eki yln /$ -ralk gn uygulanan reeskont oranndan I 3uan veya daha ok 5arkl ise yln ikin.i yars iin bu oran geerli olur. Merkez bankasnn ayn tarihte ksa vadeli avanslar iin uygulad 5aiz oran, reeskont oranndan 5azla ise, ti.ari ilerde temerrt 5aizi bu oran zerinden de istenebilir. 6ara5lar akdi ka3ital 5aiz miktarn szlemede kararlatrmlar, 5akat, temerrt 5aiz orann kararlatrmamlarsa, temerrt 5aiz oran akdi ka3ital 5aiz oranndan daha az olamaz. 8aban. 3ara borlarnda szlemede daha yksek akdi veya temerrt 5aizi kararlatrlmamsa, yaban. 3ara bor.unun 5aizinde devlet bankalarnn o yaban. 3ara ile alm bir yl vadeli mevduat hesabna dedii en yksek 5aiz oran uygulanr. Borlu temerrde dmekte kusursuz olduunu is3at etse bile bu 5aizi denekten kurtulamaz. -yr.a ala.aklnn bu 5aizi isteyebilmesi iin bir zarara uradn is3at etmesine de gerek yoktur. 6emerrt 5aizi temerrt tarihinden itibaren kendiliinden ilemeye balar. 6emerrt 5aizini demede temerrde den borluya ayr.a bir 5aiz uygulanmaz. 00. Mun:am :arar"n a:mini 3e$ :arar"n a:mini.: -la.akl borlunun temerrd yznden temerrt 5aizinden daha byk bir zarara uradn is3at ederse borlu, kusursuzluunu is3at etmedike onun bu zararn gidermelidir. 0. $i )ara2a Bor; B/$!e&en S7:!e4me!erde$i D:e! Sonu;!ar: Bu tr szlemelerde ala.akl borluya n.e kural olarak bir mehil 1sre( verir. 2onra da kanunun kendisine tand seimlik haklar kullanr. -la.aklnn borluya vere.ei mehil uygun bir sre olmaldr. -la.akl bu sreyi hakime de tayin ettirebilir. Cu durumlarda ise mehil vermeye gerek yoktur< 2zlemede kesin vade kararlatrlmsa, Borlunun hal ve davranlarndan mehil vermenin 5aydasz ola.a anlalyorsa, Borlunun temerrd sonu.u bor.un i5as ala.akl iin 5aydasz hale gelmise. Kendisine verilen uygun sre iinde borlu bor.unu yerine getirmezse ala.akl u seimlik haklarndan birini kullanabilir< aa. A&nen i2a L Ae#i$me a:mina ": -la.akl bu yola mehil vermeden de gidebilir. 00. A&nen i2adan va:Ae;ere$ m/s*e :arar"n"n a:minini istemek ##. S7:!e4me&i 2esi% ve men2i :arar"n"n a:mini: Borlu kusursuzluunu is3at ederek men5i zarar demekten kurtulabilir. Men2i :arar5 szlemenin geersiz olmas nedeniyle uranlan zarardr.-la.akl ikin.i veya n. seimlik haklarn kullanmak istiyorsa bunu derhal borluya bildirmek zorundadr. M-)ESELSL BORLULUK 3HAS? )ESELS-L. 6ara5larn anlamasyla ya da bir kanun hkm nedeniyle blnebilir bir edimin birden ok borlusundan her birinin edimin tamamn i5a etmekte sorumlu olduu borluluk halidir.Mteselsil borlulukta her borlu ala.aklya kar edimin tamamndan sorumludur. -la.akl, edimin tamamn borlulardan herhangi birinden istedii takdirde, bu borlu, kendisinin bor.un sade.e kendi 3ayna den ksmndan sorumlu olduuna ilikin taksim de5!ini ileri sremez. Mteselsil borlulukta ala.akl, edimin tamamn veya bir ksmn borlulardan herhangi birinden tale3 edebilir. Bu borlulukta, ala.aklnn tatmini orannda dier borlular da bortan kurtulurlar.Mteselsil borluluk ya kanundan doar ya da borlularn iradesinden doar. Kanundan doan mteselsil borlulua $anuni ese!s/! denir. +r. birden ok kiinin ayn zarardan ayn sebe3ten veya deiik sebe3lerden dolay sorumlu olmalar, adi ortaklk, miras ortakl, birden ok kimsenin ariyet almas, vedia kabul etmeleri, birden ok mvekkilin bir kiiyi vekil tayin etmeleri, kambiyon senetlerinde hamile kar mra.aat borlularnn sorumluluu.Mteselsil borluluk, borlularn ala.aklya kar mteselsilen sorumlu olmay yklenmelerinden domusa buna da iradi 3a$di. ese!s/! denir. Borlular arasnda bu tr teselsln olabilmesi iin mutlaka iradelerinin varl gerekir. =ier bir i5ade ile Borlar Kanunumuz teselsl karinesini kabul etmemitir. Ksmi bor karinesini benimsemitir. >akat 6i.aret Kanunu teselsl karinesini kabul etmitir. M/ ese!si! 0or;!u!u9un %/$/m!eri: -la.akl bor.un tamamn veya bir ksmn diledii borludan isteyebilir. -la.aklnn borlulardan birine kar at davay kaybetmesi durumunda dierlerine kar dava amasna engel bir durum sz konusu deildir. Mteselsil borlulardan birinin a.ze dmesi dier borlular bortan kurtarmaz.-la.aklnn mteselsil borlulardan birine temerrt ihtarnda bulunmas dierlerini etkilemez. Mteselsil borlulardan biri kendi 5iili ile dier borlularn durumunu arlatramaz. Bunun tek istisnas, mteselsil borlulardan birine kar zamanamnn kesilmesi durumunda dierlerine de kar da zamanamnn kesilmesinde grlr.Mteselsil borlularn her birinin bor.un sebebinden veya konusundan doan ortak de5!ileri ala.aklya kar ileri srme ykmllkleri vardr. Kendi 3ayndan 5azla demede bulunan bir borlu, ala.aklya kar bu de5!ileri ileri srmemise dier borlulara r.u etme hakkn kaybeder. Kiisel de5!ileri ise ileri sr3 srmemekte serbesttirler. Mteselsil borlulardan biri kendi 3ayndan 5azla demede bulunduu miktar iin ala.aklnn haklarna %a!e2 o!ur ve dier mteselsil borlulara r/#u ede0i!ir. ilikide mteselsil borluluk sz konusu olmaz. Borlular kendi aralarnda bor.un bllmesi konusunda bir anlama ya3mamlarsa eit olarak ykmlendikleri kabul edilir.

5
ALAGACIN )EMLK Bir ala.an ala.akl tara5ndan baka bir kimseye devredilmesi demektir. -la.an temliki, tediye 1deme(, tahsil ve teminat amalaryla ya3labilir. -la.an temliki hakim gr uyarn.a soyuttur 1m.errettir(. A. A!a#a9"n em!i$inin /r!eri: '. Kanuni em!i$: Bir ala.an kanundan dolay bir ala.akldan baka bir kimseye gemesidir. +r. miras brakann lmyle sahi3 olduu ala.aklarn kanundan dolay miraslarna gemesi, mvekkilin vekile kar vekalet ilikisinden doan borlarn i5a edin.e, vekilin kendi adna 5akat mvekkili hesabna n. kiiden kazand ala.ak hakknn mvekkile gemesi. +. Ka:ai em!i$: Bir ala.an hakim kararyla bir baka kiiye gemesidir. +r. hakimin 3ayl veya elbirlii halindeki malvarl ilikilerinin giderilmesi ve taksimine ilikin karar. 6. radi em!i$ 3r":ai em!i$.: -la.an, devredenle devralan arasnda ya3lan bir anlamayla temlik edilmesidir. Borlar Kanunu!nda dzenlenmi olan temlik tr budur. B. A!a#a9"n em!i$inin 4ar !ar": '. Bir a!a#a9"n 0u!unmas": Kural olarak btn ala.aklar temlik edilebilir. Bu balamda mev.ut bir ala.ak temlik edilebile.ei gibi ileride kazanla.ak bir ala.ak ve arta bal bir ala.ak da temlik edilebilir. *a.zedilmi ala.aklar da temlik edilebilir 5akat byle bir temlik, ha.iz ala.aklsnn haklarn ihlal ettii oranda geersiz olur.Baz ala.aklarn temlik edilemeye.ekleri kanunda belirtilmitir. +r. bakm ala.aklsnn hakk, vergi ala.a. -la.an devredilemeye.ei ala.akl ile borlu arasndaki szleme ile de kararlatrlabile.ei gibi ala.an nitelii de temlike engel olabilir. +r. na5aka ala.a. Bunlar dndaki btn hallerde borlunun rzas aranmakszn ala.ak devredilebilir. +. )em!i$ eden i!e a!a#a9" devra!an"n &a:"!" 0ir s7:!e4me &a*m"4 o!mas": Burada ki yazllk bir geerlilik eklidir. -la.an temliki ekle tabi ise de temlik vaadi bir ekle tabi deildir. 6. )em!i$ edenin asarru2 &e $isine sa%i* 0u!unmas": -la.an temliki bir tasarru5 ilemi olduu iin bunu devredenin o ala.ak zerinde tasarru5 yetkisinin olmas gerekir. G. A!a#a9"n em!i$inin sonu;!ar": -la.an temlikinin en nemli sonu.u, bor ilikisinin ala.akl tara5nn deimesidir. -la.ak ile birlikte ona bal olan yan haklar 15aiz, rehin, ke5alet( de devralana geer.-la.an temlik eden, ala.ak senedi ile birlikte ala.a is3ata yarayan dier belgeleri devralana teslim etmek ve ayr.a ala.ak hakknn ileri srlmesini iin gerekli olan bilgileri de ona vermekle mkelle5tir.-la.an temliki ivazl 1karlkl( ise, temlik eden temlik zamannda ala.an varln garanti etmi saylr. >akat kanuni temliklerde temlik eden bundan sorumlu deildir. 6emlik ivazsz ise 1karlkszsa( ala.akl ayr.a garanti etmedike ala.an varlndan sorumlu deildir. 6emlik ister ivazl ister ivazsz olsun ala.a devreden ayr.a taahht etmedike borlunun deme g.nden sorumlu deildir. -la.an temlik edilmi olduu borluya, temlik eden veya ala.a devralan tara5ndan bildirilebilir. -la.an temlikinden borlu haberdar edilmemise eski ala.aklya iyi niyetle bor.unu i5a ederse bor.undan kurtulur. -la.an kime ait olduu tartmal ise, borlu, bor.unu mahkemeye veya hakimin gstere.ei yere tevdi ederek bor.undan kurtulabilir. Borlu temliki rendii anda temlik edene kar sahi3 olduu ala.aa bal olan de5!i ve itirazlar temlik alana kar da ileri srebilir. +r. demezlik de5!i, zamanam de5!i. BORGUN NAKL Bir bor ilikisinde borlunun yerini yeni bir borlunun almas demektir. Bor.un naklinde n.e borlu ile bor.u yklenmeyi taahht eden kimse arasnda bir bortan kurtarma taahhd 1vaadi( szlemesi ya3lr. Buna 0or#un i; na$!i denir. Borlu, kendisinin taahht edene kar olan bor.unu yerine getirmi olmas artyla, taahht edenden vaadini yerine getirmesini isteyebilir. ;erek ve teknik anlamda bor.un nakli ise bor.u devralan kimse ile ala.akl arasnda ya3lan bir szleme ile ortaya kar. Buna da 0or#un d"4 na$!i denir. 2z konusu szlemeye ilikin i.a3 ve kabul ak 1sarih( olabile.ei gibi rtl 1zmni( de olabilir. Bu szleme herhangi bir ekle tabi deildir.Kural olarak btn borlar nakledilebilir. Fakledile.ek bor, mua..el olabile.ei gibi, me..el veya arta bal bir bor da olabilir. Bor#un na$!inin sonu;!ar": Bor.un nakli ile bor ilikisinin borlu tara5 deiir. -la.akl artk eski borludan tale3te bulunamaz. Bor.u teminat altna alan bir rehin varsa ve bu rehin /. kii tara5ndan verilmi bulunuyorsa bor.un nakli ile rehin sona erer. 4ehnin devam edebilmesi iin /. kiinin bor.un nakline rza gstermesi gerekir. Ke5alette de durum ayndr. Bor.u devralan kimse eski borlunun ahsna bal olan de5!iler 1r. takas de5!i( dndaki dier de5!ileri ala.aklya kar ileri srebilir. +r. zamanam de5!i veya demezlik de5!i. AR)A BACLI BORLAR Cart hukuki ilemin sonularna etkisi bakmndan ikiye ayrlr< '. Ee#i$ iri#i 3Er e!e&i#i()a!i$i. ar : *ukuki ilemin sonularn dourabilmesinin gele.ekte gereklemesi 3heli bir olaya balanmasdr. +. Bo:u#u 3n2isa%i. ar : *ukuki sonularn dourmu olan bir ilemin ortadan kalkmasnn gele.ekte gereklemesi 3heli bir olaya balanmasdr.*ukuki ilemin balanm olduu gele.ekteki 3heli olayn ge.iktiri.i art m yoksa bozu.u art m olduu hususunda tereddt olunursa, kural olarak hukuki ilemin ge.iktiri.i arta baland kabul edilir.C3heli olayn gereklemesi eklinde kararlatrlan arta m/s0e 4ar : 3heli olayn gereklememesi eklinde konulan arta men2i 4ar denir. ;ereklemesi tara5larn elinde olmayan, tamamen tesad5e veya /. bir kiinin iradesine bal arta esad/2i 4ar denir. ;ereklemesi tara5lardan birinin iradesine bal arta ise iradi 4ar denir. ;ereklemesi hem tara5lardan birinin hem de belli bir /. kiinin iradesine bal olan arta ise $arma 4ar denir.Cart konusu olay gele.ee ilikin ve 3heli bir olay olmaldr. Cart hukuka ve ahlaka aykr olmamal ayn zamanda imkansz da bulunmamaldr. Kural olarak btn ilemler arta balanabilir. #vlenme, tanma, nesebin reddi, mirasn reddi ve tes.il talebi gibi ilemler ise arta balanamaz. ;e.iktiri.i artta art gereklein.eye kadar ilemin hkmleri askdadr. Bu devrede ala.akl ala.an tale3 edemeye.ei gibi, takas da edemez. >akat arta bal ala.ak bakasna temlik edilebilir ve ala.aklnn lm halinde miraslarna geer. -yn zamanda arta bal ala.ak, rehin veya ke5aletle teminata balanabile.ei gibi, ha.iz veya i5las yoluyla takibe de konu olabilir. Cart gereklein.e ilemin sonular doar. Borlu art gereklein.eye kadar edimin gerei gibi i5asn nleye.ek davranlardan kanmaldr. -la.akl hakk tehlikeye dt takdirde sanki ala.a arta bal deilmiesine gerekli nlemlerin alnmasn isteyebilir. Cartn gereklemesine tara5lardan birinin drstlk kurallarna aykr davranmas mani olmusa bu durumda art kanunen gereklemi saylr 1hkmi gerekleme(.-ksi kararlatrlmadka ge.iktiri.i ve bozu.u artn etkileri gemie etkili deildir. HEB AKES: 6ara5lar arasnda bir szlemenin ya3lm olduunun teyidi ama.yla tara5lardan birinin dierine verdii bir miktar 3ara veya menkul bir maldr.Kanuna gre aksine bir yerel adet veya szleme olmadka yoksa 3ey akesi alan onu ala.ana mahsu3 etmeyerek ona sahi3 olabilir. >akat lkemizde 3ey akesi alan tara5n onu ala.andan mahsu3 ede.ei 1de.ei( kabul edilir. HMANLIK AKES: 2zlemenin ya3ld srada bir tara5n dierine verdii ve onu alan kiiye brakmak suretiyle, veren tara5a, diledii zaman szlemeden serbeste dnme hakk salayan bir miktar 3aradr. Jimanlk akesi #a&ma a:mina "= :aman" r/#u diye de bilinir. Jimanlk akesini veren tara5 szlemeden dnerse verdiini kar tara5a brakr. Jimanlk akesini alan tara5 szlemeden dnerse aldnn iki katn verir. GE>A AR): Bor.un hi ya da gerei i5a edilmemesi durumunda borlu tara5ndan ala.aklya denmesi n.eden kararlatrlan edimdir. Kezai art borluyu, i5aya zorlay. bir bask ara. olduu gibi ala.an teminatn da oluturur. Ge:ai 4ar "n unsur!ar" 4un!ard"r: a. Ee;er!i 0ir as"! 0or#un 0u!unmas": -sl bor.un hangi bor kaynandan doduu nemli deildir. #ksik borlardan zamanamna uram borla, ahlaki bir devin yerine getirilmesi bor.u .ezai arta balanabilir. 0. Ge:ai 4ar as"! 0or#un &an"nda ondan 0a9"ms": a&r" 0ir edim &/$!enimidir: Kezai art olarak kararlatrlan edim mali bir deer tayan bamsz bir edimdir. #. Ge:ai 4ar an do9an 0or; as"! 0or#un &an"nda 2er@i 0ir 0or; ni e!i9indedirF Ge:ai 4ar "n /; /r/ vard"r: '. Se;im!i$ #e:ai 4ar : Kezai art: bor.un hi veya gerei gibi i5a edilmemesi durumunda denmek zere konulmu ise aksi kararlatrlmam olduu takdirde ala.akl ya bor.un i5asn veya .ezai artn denmesini isteyebilir.

%+
+. 2a&a e$!enen #e:ai 4ar : Kezai art: bor.un zamannda ve belirlenen yerde i5a edilmemesi halinde denmek zere konulmu ise aksi kararlatrlmam olduu takdirde ala.akl hem bor.un aynen i5asn hem de .ezai artn denmesini birlikte tale3 edebilir. >akat ala.akl bu hakkndan 5eragat etmi veya bir ekin.e ileri srmeksizin yalnz.a i5ay kabul etmise, .ezai art tale3 etmekten vazgemi kabul edilir. 6. ,7nme #e:ai 4ar ": -la.akl bu .ezai artta sade.e .ezai art tale3 edebilir. Borlu .ezai artn szlemeden dnme iin kararlatrlm olduunu is3at ederek ve de .ezai art deyerek szlemeden dnebilir. Ge:ai 4ar "n %/$/m!eri: Kezai artn tale3 edilebilmesi iin n.elikle asl bor.un mua..el olmas 1vadesinin gelmi olmas( gerekir. -yr.a asl bor.un hi veya gerei gibi veya zamannda veya belirlenen yerde i5a edilememi olmas gerekir. >akat bor.un hi veya gerei gibi yerine getirilmemesi borluya ykletilemeyen sebe3lerden meydana gelmise .ezai art denmesi gerekmez. Kezai artn miktarn tara5lar diledikleri gibi belirleyebilirler. >akat hakim ar 15ahi( grd .ezai art indirmekle ykmldr. Bu kural ta.irler arasnda 3rensi3 olarak geerli deildir. Kezai artn artlar gereklein.e ala.akl, hibir zarara uramam olsa bile bu .ezai artn denmesini isteyebilir.-la.akl .ezai art miktarndan daha 5azla bir zarara urarsa, urad bu zarar borlunun kusurunu is3at ederek tale3 edebilir. BAKASININ E,MN BORLANMA 3--NG- KNN ?LN )AAHH-). Bir /. kiinin edimini taahht eden kii, /. kiinin edimini yerine getirmemesinden doan zarar demekle ykmldr. /. kii szlemenin tara5 deildir. 8argtay $%'% tarihli bir tihad Birletirme Karar!nda 0an$a emina me$ u*!ar"n" 6F $i4inin edimini aa%%/ olarak nitelendirmitir. Bakasnn edimini borlanma bir tr garanti szlemesidir. ;aranti szlemesi BK!da dzenlenmemitir. ;aranti verenin bir ivaz elde etme ama. olmakszn garanti alan, bir teebbse sevk etmek gayesi ile teebbsn tehlikesini bamsz olarak zerine ald szlemeye Aaran i s7:!e4mesi denir. Ke5alet szlemesinden 5arkl olarak bakasnn edimini taahht edenin bor.u asl bortan bamsz bir bortur. Bakasnn edimini borlanma szlemesinin geerlilii ke5alet szlemesinden 5arkl olarak bir ekle bal deildir.Bakasnn edimini borlanmada, n. kiinin edimi kararlatrlan zamanda yerine getirmemesi halinde, borlu dier tara5n msbet zararn gidermekle ykmldr. /. kiinin edimini taahhtten doan ala.ak, nitelii itibariyle szlemeye dayal bir ala.ak olduundan $D yllk genel zamanamna tabidir. BAKASI BARARINA SD>LEME 2zlemenin tara5lar kendi adlarna hareket ettikleri yani bir temsil ilikisinin sz konusu olmad durumda borlu edimini bir /. kiiye i5a ile ykmlyse buna /. kii yararna szleme denir. Bu szlemeler ikiye ayrlr< a. Ba4$as" &arar"na e$si$ s7:!e4me: Bu szlemede /. kii bor.un i5asn tale3 edemez yalnz.a kendisine ya3la.ak i5ay kabule yetkili olur. Bakas yararna szlemeler aksi kararlatrlmamsa eksik /. kii yararna szlemedir. 0. Ba4$as" &arar"na am s7:!e4me: Bu szlemelerde /. ahs da bor.un i5asn isteyebilir. Hn. kii yararna tam szlemelerde, n. kii bor.un i5asn tale3 hakkn kullanmak istediini borluya bildirmise, ala.akl, artk borluyu ibra edemez.Hn. kii yararna ya3lan szlemelerde, n. kiinin hakk tara5lar arasndaki szlemeden doduu iin, borlu, ala.aklya kar ileri srebile.ei itiraz ve de5!ileri n. kiiye kar da ileri srebilir. >akat, borlu n. kiiye kar olan bor.unu, dier tara5n kendisine olan bor.u ile takas edemez. BORLARIN SONA ERMES '. ?A: )sulne uygun olarak ya3lan i5a bor ilikisine son verir. +. BRA 3BOR)AN KUR)ARMA SD>LEMES.: bra Borlar Kanunu!nda dzenlenmemitir. -la.akl ile borlu arasnda ya3lan bir szleme ile 1ibra szlemesi( bor sona ermi olur. Bor.u douran szleme bir ekle bal ise 8argtay!a gre ibra szlemesi de ayn ekle uygun olarak ya3lmaldr. bra bir tasarru5 ilemi olduundan, ibrann geerlilii, ala.aklnn ala.ak zerinde tasarru5 yetkisinin bulanmasna baldr. bra ile asl bor ve ona bal 5er!i borlar sona erer. >er!i bir bor ibra edilmise asl bor sona ermez. 6. )EG,) 3BENLEME.: 8eni bir bor kurmak suretiyle eski bor.un ortadan kaldrlmasdr. Cartlar unlardr< a. Es$i 0or#un or adan $a!d"r"!mas": 2z konusu bor hukuki ilemden doan bir bor olabile.ei gibi, haksz 5iil veya sebe3siz zenginlemeden doan bir bor da olabilir. >akat yenilene.ek olan bor geerli bir bor olmaldr. Aamanamna uram borlarla ahlaki bir devin yerine getirilmesi iin yklenilmi olan bor.un yenilenebile.ei kabul edilmekte, 5akat, kumar ve bahisten doan borlarn ise yenilenemeye.ei benimsenmektedir. 0. Ee;er!i 0ir &eni 0or; me&dana Ae iri!mesi #. Beni do9an 0or#un es$i 0or; an 2ar$!" o!mas": Bu 5arkllk edimde ortaya kabile.ei gibi 1obGekti5 yenileme(, tara5lardan birinin deimesi biiminde de ortaya kabilir 1sbGekti5 yenileme(. d. )ara2!ar"n &eni!eme i;in a;"$;a an!a4ma!ar" Aere$ir: 8enileme rtl 1zmni( ekilde ya3lamaz. Mev.ut bir bor iin kambiyo taahhdnde bulunmak, yeni bir ala.ak senedi vermek, ke5alet senedi vermek aksine anlama yoksa yenileme saylmaz. -yr.a, bir ala.an .ari hesaba kaydedilmesiyle bor yenilenmi saylmaz. Bor, an.ak, hesa3 kesili3, ortaya kan bakiye kar tara5a kabul edilin.e yenilenmi olur. >akat hesa3 kalemlerinden biri iin verilmi olan teminat sona ermeyerek bakiye iin devam eder. 3otekli bor senedinin veya irat senedinin dzenlenmesiyle birlikte dayana olan bor ilikisi ise kural olarak yenileme yoluyla sona erer.8enileme szlemesi ile eski bor ve ona bal 5er!i borlar da sona erer. Bnun yerine yeni bor geer ve zamanam yeniden ilemeye balar. 8. ALAGAKLILIK VE BORLULUK SI?A)LARININ ABNI K,E BRLEMES: -la.akl ve borlu s5atlarnn ayn kiide birlemesiyle bor ve 5er!ileri son bulur. 2z konusu birleme klli hale5iyet yoluyla olabile.ei gibi .zi hale5iyet yoluyla da olabilir. -la.akl ve borlu s5atlarnn ayn kiide birlemesi kesin olmaldr.Birleme bor.u sona erdirmesine ramen /. kiilerin haklarn etkilemez. Bor: i3otekli bor senedine veya irat senedine balanmsa ala.akl ve borlu s5atnn ayn kiide birlemesiyle bor ortadan kalkmaz. Borlu isterse ayn senetleri tekrar tedavle karabilir. -yn ekilde kymetli evraka ilikin hkmler de sakldr.Birleme sonradan ortadan kalkarsa bor da yeniden doar. I. KUSURSU> MKANSI>LIK: Borluya ykletilemeyen haller yznden bor.un i5as mmkn olmazsa kural olarak bor sona erer. 2zlemenin kurulmas srasnda ortaya kan imkanszla balangtaki imkanszlk: szlemenin kurulmasndan sonra ortaya kan imkanszla ise sonraki imkanszlk denir. Balangtaki obGekti5 imkanszlk szlemenin batl olmasna neden olur. 2onraki imkanszlk ayet borlunun kusurundan ileri geliyorsa kusurlu imkanszlk, borluya ykletilemeyen bir sebe3ten ileri geliyorsa kusursuz imkanszlk ismini kazanr. mkanszlk bir bor.un i5asnn eitli sebe3lerle 1umulmayan hal 1kaza(, m.bir sebe3 vs.( mmkn olmamasdr. mkanszlk nedeniyle asl bor ve ona bal 5er!i borlar ortadan kalkar. mkanszlk ksmi veya tam olabilir.Kusursuz imkanszlk sebebiyle bor.un sona erebilmesi iin yok olan 1tele5 olan( edimin yerine baka bir eyin gememi olmas gerekir. Kusursuz imkanszlk durumunda borlu kar tara5tan edimini isteyemez. =aha n.e almsa sebe3siz zenginleme kurallarna gre geri vermek zorundadr. >akat bu hkmn aksi kararlatrlabilir.2atm szlemesinde hasar, szlemenin kurulduu andan itibaren al.ya getiinden, sat., satlan teslim bor.unu kusursuz olarak yerine getiremiyorsa al. taahht ettii semeni sat.ya demekle ykmldr. M. )AKAS: Karlkl olarak hem ala.akl hem borlu olanlarn birbirlerinden olan ala.aklarnn en aznn miktar uyarn.a sona ermesidir. 6akas, kolaylk ve basitlik salar.6akasn, kanuni takas 1bizzat kanunun tara5lardan birine tand ve dier tara5n rzasnn bulunmasna gerek olmakszn sonu douran takas( ve akdi takas 1tara5larn anlamalaryla ortaya kan takas( olmak zere iki tr vardr. Borlar Kanunu!nda dzenlenen kanuni takastr. )a$as 1 Ma%su*: Mahsu3, bir ala.ak miktarndan belli olgular sebebiyle indirme ya3ma anlamna gelir. Mahsu3ta ala.aktan indirile.ek olan miktar bir kar ala.ak deildir. 6akasta ise, karlkl iki ala.ak bulunmaktadr. )a$as"n 4ar !ar" 4un!ard"r: a. Bor;!ar"n $ar4"!"$!" o!mas" 3m/ e$a0i!i&e .: 6akas edile.ek borlar karlkl olmaldr. 6akasta karlkllk ilkesinin tek istisnas, ala.an temlikinde, borlunun temliki rendii zaman henz mua..el olmam bir ala.a mev.ut olu3 da bu ala.an temlik edilen ala.aktan daha sonra mua..el olmamas artyla temlik edilen ala.akla takas mmkndr. 0. Bor;!ar"n 0en:er o!mas" 3m/mase!i&e .: 6akas edile.ek borlar birbirine benzer olmaldr. Miktarlarnn eit olmas gerekmez. #. Bor;!ar"n mua##e! o!mas" 3vade!erinin Ae!mi4 o!mas".: 7adesi gelmemi borlar 1me..el borlar( kural olarak takas edilemez. >akat borlunun i5las durumunda ala.akllar vadesi gelmemi olsa bile ala.aklarn m5lisin kendilerinden olan ala.a ile takas edebilirler.

%%
d. )a$as 0e&an"nda 0u!unu!mu4 o!mas": 6akas beyan tek tara5l ekle tabi olmayan kar tara5a varmasyla sonularn douran bir ilemdir. Borlulardan biri, bu hakkndan n.eden 5eragat edebilir. Borlarn takas edilebilmesi iin kural olarak borlulardan birinin bu beyanda bulunmas yeterlidir. >akat kanun u ala.aklarn takasnda kar tara5n onayn aramaktadr< , 6evdi edilmi veya haksz olarak alnm veya hile ile alkonulmu bulunan bir eyin geri verilmesine veya bedeline ilikin ala.aklar, , Fa5aka ve i .reti gibi borlunun ve ailesinin geimi iin mutlak biimde zorunlu olu3 zel nitelii gerei 5iilen ala.aklnn eline verilmesi gereken ala.aklar, =evlet, vilayet ve kyler lehine olarak kamu hukukundan doan ala.aklar. )a$as"n H/$/m!eri: 6akas, karlkl olan borlar en az olannn miktar orannda sona erdirir. Karlkl borlar deer itibariyle birbirlerine eit iseler takas sonunda her ikisi de son bulur. 6akasn hkmleri takas beyannn kar tara5a varmasyla meydana gelir ve daha sonra ortadan kaldrlamaz. 6akasn hkmleri gemie etkilidir. 8ani takas edilen borlar takas aklamasnn ya3ld andan itibaren deil takas edilebilmelerinin mmkn olduu andan itibaren sona ermi saylrlar. N. >AMANAIMI 3M-RURU>AMAN. Kanun tara5ndan belirlenmi artlar altnda ve belli sre iinde ala.aklnn hareketsiz kalmas sonu.u ala.an i5asn isteme yetkisinin sona ermesidir. Buna "s$a " m/ruru:aman 1dr. zamanam( denir. >amana4"m"1Ha$ d/4/r/#/ s/re: Aamanam ala.ak hakkn zay5latrken, hak dr. sre hakk ortadan kaldrr. *ak dr. sre nitelii itibariyle bir itirazdr, hakim re!sen dikkate alr. Aamanam ise bir de5!idir, hakim re!sen dikkate alamaz. Aamanam sresinin ilemesinin durmas veya kesilmesi mmkn olduu halde, hak dr. srenin ilemesi durmaz ve kesilmez. Aamanam sade.e ala.ak haklarnda sz konusu olurken: hak dr. sre, bor ilikileriyle benzeri ilikilerde, yenilik douran haklarda etkili olur.Bir bor.un veya bir ala.an zamanamna uramas iin gerekli artlar unlardr< a. Bor#un mua##e! o!mas": Kural olarak btn borlar zamanamna urarlar. >akat gayr menkul rehni ile gven.e altna alnan borlarla, a.iz vesikasna balanm olan borlar zamanamna uramazlar. Menkul rehniyle gven.eye balanm olan borlar ise zamanamna urarlar. 0. Kanunun 0e!ir!edi9i s/renin Ae;mi4 o!mas": Kanun btn borlar iin tek bir sre belirlememi eitli zamanam sreleri ngrmtr. Kanunda ayr.a zel bir sre belirtilmedike her bor on yllk zamanamna tabidir. Buna Aene! :amana4"m" s/resi denir. Kanunun be yllk zamanamna tabi tuttuu baz ala.aklara r. kira, sermaye 5aizleri, iilerin .ret ala.a, vekalet, komisyon, a.entelik, ti.ari tellallk szlemesinden doan davalar. Karz szlemesinden doan ala.ak haklar ise alt aylk zamanamna tabidir. Aamanam sreleri kural olarak ala.an mua..el olduu andan itibaren ilemeye balar. >akat, ala.an mua..eliyeti bir ihbara balanmsa, zamanamnn balang an, bu ihbarn ya3ld deil, ya3labile.ei andr. 2reler hesa3lanrken o srenin ilemeye balad gn hesaba katlmaz. 2on gn bir tatil gnne rastlarsa, sre, bugn izleyen ilk i gnne kadar uzar. #. >amana4"m"n"n durmam"4 o!mas": Kanunda saylan sebe3lerden birinin varl durumunda zamanam sresinin ilemeye balamamas veya balamsa bu sebe3 ortadan kalkn.aya kadar durarak devam etmesine zamanamnn durmas 1tatili( denir. 2ebe3 ortadan kalkt andan itibaren kalan sre durduu yerden itibaren tekrar ilemeye balar. >amana4"m"n" durduran se0e*!er unlardr< , 7elayetin devam sresin.e o.uklarn ana babalarndan olan ala.aklar iin, , 7esayetin devam sresin.e vesayet altnda bulunanlarn vasi ve vesayet dairelerinden 1sulh ve asliye hakimlerinden( olan ala.aklar iin, , #vliliin devam boyun.a kar ko.adan birinin dierinden olan ala.a iin, , *izmet akdinin devamn.a iilerin iverenden olan ala.aklar iin, , Borlu ala.ak zerinde inti5a hakkna sahi3 olduu sre iinde, , -la.an bir 6rk mahkemesinde ileri srlmesi mmkn olmad sre.e zamanam ilemez veya ilemeye balamsa durur. d. >amana4"m"n"n $esi!memi4 o!mas": Kanunda saylan sebe3lerden birinin gereklemesi durumunda srenin o ana kadar ilemi olan ksmnn ortadan kalkmas ve srenin batan itibaren yeniden ilemeye balamasna zamanamnn kesilmesi denir. >amana4"m"n" $esen se0e*!er unlardr< , Borlu bor.u ikrar ettii 1kabul ettii(, zellikle 5aiz veya mahsuben bir miktar 3ara veya rehin veya ke5il verdii takdirde, , -la.akl mahkemede dava amsa veya hakeme mra.aat etmise veya i.ra takibinde bulunmusa veya i5las masasna bavurmusa, zamanam kesilmi olur. Aamanam mteselsil borlulardan birine kar kesilmi olursa dierlerine kar da kesilmi olur. -sl borluya kar zamanam kesilmi olursa ke5ile kar da kesilmi olur. >akat ke5ile kar kesilen zamanam asl borluya kar kesilmi olmaz.Aamanamnn kesilmesi durumunda o andan itibaren ilemeye balaya.ak yeni sre kural olarak eskisinin ayndr. >akat bor bir senetle ikrar olunmu veya bir hkmle is3atlanmsa yeni sre daima $D yldr. >amana4"m"n"n %/$/m!eri: Aamanamna urayan borLala.ak ortadan kalkm olmaz sade.e ala.aklnn tale3 ve dava hakkn sona erdirir. Borlu ala.aklnn i5a talebine kar zamanam de5!i!ni ileri srebilir. Aamanamna uram bor eksik bortur. Borlu dilerse deyebilir. Borlunun zamanamndan n.eden 5eragat etmesi batldr. -sl ala.an zamanamna uramas halinde ona bal 5erMi haklar da 1r. 5aiz, .ezai art( zamanamna uram olur. >er!i bor zamanamna uramsa asl bor zamanamna uramaz. 2134 $5&6 4K43& Borlar hukukunda dzenlenmi olan szlemeler $( Mlkiyetin devri gayesini gden szlemeler 12atm,tram3a,balama v.s( &( Kullandrma gayesi gden szlemeler 1Kira 2zlemesi .Karz 2zlemesi ( /( grme gayesini gden szlemeler 1*izmet,istisna.neir1yayn(,vekalet ,tellalk v.s( "( Muha5aza gayesini gden szlemeler 17ediya,ardiye ve otel.iye ve han.ya tevdi szlemesi( I( 6eminat gayesini gden szlemeler 1Ke5alet 2zlemeleri ( '( 6alih ve tesad5e bal szlemeler 1Kumar ve bahis ( N( Cirket 2zlemeleri 1Borlar kanununda sade.e adi irket dzenlenmitir.( M-LKBE)N ,EVR EABESN E-,EN SD>LEMELER A. SA)IM SD>LEMES 2atm szlemesi iki tara5a bor ykleyen szlemelerdendir.8ani satm szlemesinde sat. ve al. hem borlu hemde ala.akldrlar. ;erekten sat. satlan eyin mlkiyet ve zilyetliini al.ya devretmek bakmndan borlu semeni al.dan istemek bakamndan ala.akladr.-yn ekilde al.da semeni sat.ya demek bakmndan bor.lu 5akat satlan eyin mlkiyet ve zilyetliinin kendisine verilmesini sat.dan istemek bakmndan ala.akldr. Unsur!ar" '. Sa "!an e& : 2atm szlemesinin konusu sade.e maddi eylerden ibaret deildir.Maddi eyler kadar maddi olmayan eylerde satlabilir.Bu itibarladr ki mameleki deer tayan herey satm szlemesine konu olabilir.1elektrik.su .doalgaz,bir haber,bir maazann mteri evresi gibi (.2atlan eyin szlemenin ya3ld anda sat.nn mlkiyetinde olmasda gerekmemektedir. 5a zamannda yeterki sat. satma konu olan eyi i5a edebilsin. +. Semen :-l.nn satn ald eye karlk sat.ya demeyi tahaht ettii 3aradr.Bu 3ara memleket 3arasdr.2emenin szlemenin ya3ld anda miktar bakmndan belli olarak gsterilmesi art deildir,tayin edilebilir olmas lazm ve yeterlidir. 6. An!a4ma: 2at. zilyetlik ve mlkiyetini al.ya devretme al.da sat.ya deme tahahtnde bulunmu olmalardr. Ne2i ve Hasar"n Ee;i4i: 2atm szlemesinde ne5i1yarar( ve hasar 1tehlike( halin gereinden ve zel artlardan doan istisnalar dnda s7:!e4menin &a*"!mas"ndan i i0aren a!"#"&a geer. Sa "m S7:!e4mesinin )/r!eri : '. Men$u! Sa "m" +. Ea&rimen$u! Sa "m" 3Resmi e$i!de &a*"!mas" Aere$me$ edirF 6. Numune /:erine Sa "m

%8. )e#r/0e ve mua&ene 4ar "&!a sa "m I. M/!$i&e i mu%a2a:a 4ar "&!a sa "m M. )a$si !e sa "m N. Ar "rma i!e sa "m Sa "m S7:!e4mesinin H/$/m!eri : Sa "#"n"n Bor;!ar" '. )es!im ve m/!$i&e i na$!i 0or#u: +. Sa "!an" sa$!ama 0or#u /( A&"0a $ar4" e$e22/! 0or#u:2at. satlan eyin belirttii ve vaad ettii nitelikleri tamamas kadar onun deerini veya 5aydasn azaltan veya ortadan kaldran noksanlklarn bulunmasndan dolaysyla al.ya kar sorumludur.-n.ak sat. al.nn satm zamannda bilmekte olduu ay3lardan sorumlu deildir.2atlan eyin ay3l olmas halinde al.ya seimlik hak tannmtr a.S7:!e4me&i 2es% ede0i!ir 0. Semenin indiri!mesini dava ede0i!ir #.Sa "!an 4e&in a&"*s": mis!i i!e de9i4 iri!mesini is e&e0i!ir -n.ak ay3 sebebi ile sat.nn sorumlu tutulabilmesi iin al.nn imkan doar domaz satnald eyi muayene etmesi ve muayene sonu.unda grd ay3lar derhal al.ya bildirmesi gerekmekedir. 8.>a* a Kar4" )e$e22/! Bor#u:2atlan eyin zerinde n. ahslarn ayni veya kuvvetlendirilmi ahsi bir hakk bulunmadn garanti etmesi ayet bir n. ahs stn hakkna dayanarak satlan eyi al.nn elinden ala.ak olursa yada al.nn mlkiyet hakkn tam anlamyla kullanmasn nleye.ek biimde bir hak iddia ederse bunun sonularndan sorumlu olmasdr. A!"#"n"n Bor;!ar" '. Semeni Ddeme Bor#u +. Sa "!an" )es!im a!ma Bor#u B. )RAMHA SD>LEMES :6ram3a bir maln baka bir mal ile deitirilmesidir.6ram3ada semen yokdur.2zlemeye konu olan mallarn az ok eit deerde olmas gerekmektedir.Cayet mbadele edilen eyler arasnda deer 5ark mev.ut ise 5azla deerde olan alan tara5 dier tara5a bir miktar 3ara demek zorunda kalrki byle bir durumda ya3lan hukuki muamele tram3a szlemesi deil 5akat bileik szleme nitelii gsterir. G. BACILAMA SD>LEMES <Mlkiyetin devri ama.n gden szlemelerdendir.Bir kimse malvarlnn tamamn veya bir ksmn teberru kasdyla yani bir karlk beklemeksizin dier bir kimseye devreder veya devretmeyi tahahht eder.Balama tek tara5l ivazsz bir szlemedir.2ade.e balayan bor altna girmektedir.2atm szlemesine konu olabilen herey balama szlemesine de konu olabilir.Balama szlemesi ya3abilmek iin balayann tam ehliyetli olmas gerekirken balanann sade.e mmeyyiz olmas yeterlidir.-n.ak kanuni mmessil snrl ehliyetsizi balamay kabulden men etmek veya balanan 4e&i 0a9"4!a&ana iade e mesini is eme &e $isine sa%i* irF )/r!eri a.E!den Ba9"4!ama 0.Ba9"4!ama a%a%%/d/:Balama tahahdnn ka3samna menkuller gayrimenkuller ile onlar zerindeki ayni haklar girer.Balama tahahhd yazl ekilde ya3lmak zorundadr.#er balama konusu olan ey bir gayrimenkul veya gayrimenkuller zerindeki bir ayni hak ise balama taahhdnn resmi ekilde ta3u memuru nnde ya3lmas gerekmektidir. KULLAN,IRMA EABES E-,EN SD>LEMELER A.KRA SD>LEMES : Kullandrma gayesini gden szlemelerin banda gelir .Bununla bir kimse bir .ret karlnda bireyin kullanlmasn veya ondan yararlanlmasn belli bir sre iin baka bir kimseye brakmay taahht eder. vazl kullandrma szlemelerindendir. ki tara5a bor ykleyen szlemelerdendir. )/r!eri a.Adi Kira:Kira.ya kiralanan eyi sade.e kullanma hakkn veren kira trdr.2zlemenin konusu menkul olsun gayrimenkul olsun mutlaka maddi bir eydir.+rnein araba,gelinlik ,radyo kiralamas gibi 0.Has"!a Kiras" :Kira.ya kiralanan eyi kullanma hakknn yannda onun semerelerini de to3lama hakk verir.*aslat kirasnn konusu sade.e haslat getiren eyler ve haklar olabilir.+rnein bir i5tliin bir 3ortakal bahesinin bir sinamann kiralanmas bu tr kiraya rnek tekil eder.2emere vermeyen eylerin kiras kural olarak adi kira semere veren eylerin kiras ise haslat kirasna konu olur.Kira szlemesi ister haslat ister adi kira olsun herhangi bir ekle tabi deildir. H/$/m!eri a.Kira!a&an"n Bor;!ar" :Kiralanan eyi szlemenin gayesine uygun bir ekilde kullanmaya elverili bir halde kira.ya teslim etmek ve kira sresin.e onu bu halde bulundurmaktadr.Cayet kiralanan ey szlemenin gayesine uygun surette kullanma mmkn olmaya.ak veya nemli dere.ede azala.ak bir halde teslim olunursa kira. szlemeyi 5eshe veya kira bedelinden uygun bir miktar indirim ya3lmasn isteme hakkna sahi3tir. 0.Kira#"n"n Bor;!ar": #n nemli boru kira bedelini demektir.Kira bedelini tara5lar serbeste tes3it edebilir.Kira.nn bir dier bor.u ise kiralanan eyi zenle kullanmak ve a3artman kiralarnda bina dahilinde oturanlara kar komuluk gereklerine uymaktr.2on olarakda kira szlemesinin sonunda kiralanan eyi geri vermekle kira. sorumludur.Kira. kiralanan eyi hangi ekilde almsa o ekilde de iade etmekle de sorumludur. Sona Ermesi a.S/renin Ee;mi4 O!mas" : 0.?es%i Bi!dirme: Kira szlemesinin belirsiz bir sre iin ya3lm olmas halinde gerek kira. gerekse kiralayan tek tara5l bir irade aklamas ile szlemeyi sona erdirebilmesidir. #.?esi%:>eshi bildirme sresi belli olmayan kira szlemesinin sona erdirilmesi yolu olduu halde 5esih ister belirsiz sreli olsun ister belirli sreli olsun szlemenin hkmlerinin tara5lar.a hi veya gerei gibi yerine getirilmemesi veya ge.ikmesiyle yerine getirilmesi halinde sz konusu olan bir sona erme halidir.*er iki tara5ta bu yola bavurabilmektedir. d. Dnem!i Se0e*!erden ,o!a&" ?es%i Bi!dirme: 2ade.e belli sreli gayrimenkul kiralar iin uygulanabilir.Belli bir sre iin ya3lm olan gayrimenkul kirasnda kira ilikisinin devamn ekilmez hale getiren sebe3ler ortaya kt takdirde tara5lardan biri dierine tam bir tazminat vermek ve kanuni srelere uymak art ile szlemenin 5eshini bildirebilir. B. ARBE) SD>LEMES :-riyet yle bir szlemedir ki onunla ariyet veren bir eyin bedava kullanlmasn ariyet alana brakmak ve alan dahi o eyi kullandktan sonra geri vermekle mkelle5 olur.-riyet kullandrmama.n gden szlemedir.-riyet veren kullandrma karl herhangi bir bedel karlk beklememektedir.-riyet szlemesine konu olan eylerin tketilebilen eya olmamas gerekmektedir.Aira ariyet alan ariyet ald eyi belli bir sre sonra ariyet verene geri vermek zorundadr.6ketilebilen eyler an.ak karz szlemesine konu olabilirler.Menkuller ve gayrimenkuller ariyet szlemesine konu olabilirler.-riyet alan eyay bizzat kullanmakla sorumludur.Bakasna kullandrmak iin ariyet verinin izninin alnmas gerekmektedir.-riyet alan olaan masra5lar demekle sorumludur.*erhangi bir ekle tabi deildir. G. KAR> SD>LEMES :Kullandrma ama.n gden szlemelerdendir.Karz szlemesi ile karz veren bir miktar 3ara veya dier bir misli eyin mlkiyetini karz alana devretmeyi karz alan da miktar ve vas5ta eit ayn trden ayn eyi karz verene geri vermeyi tahahht eder.5erden muayyen olan eyler karz szlemesine konu olmazlar mesela dolma kalemim emsiyem gibi eyler karz szlemesine konu olmay3 an.ak ariyet veya kira szlemesine konu olabilir.)ygulamada karz szlemesine en ok 3ara borlarnda rastlanmaktadr.Karz szlemesi herhangi bir ekli tabi deildir.-n.ak isbat bakmndan yazl ya3lmasnda 5ayda vardr.Karz szlemesinde mlkiyet kar tara5a

%.
gemektedir.-n.ak ariyet ve kira szlemelerinde mlkiyet kar tara5a gememekte sade.e zilyetlik1Kullanm hakk( kar tara5a gemektedir. Adi Kar: <Kural olarak ivazszdr.8ani tara5lar 5aiz kararlatrmamlar iseler karz alann 5aiz vermesi gerekmez. )i#ari Kar: < 6i.ari karzda ise durum byle deildir.>aiz art edilmemi olsa bile 5aiz verilmek lazmdr.6i.ari karz daima ivazldr. Kar: Verenin Bor;!ar" : Karz konusu olan 3ara veya misli eyi kar tara5a verme bor.udur.Karz verenin teslim bor.unun karsnda karz alann eyin kendisine teslimini isteme hakk vardr.an.ak bu hak karz verenin temerrdnden itibaren ' ay gemekle zamanamna urar.;rld gibi zamanam bor.un mua..el olduu tarihten deil temerrt tarihinden itibaren ilemeye balar.Bu durum karz szlemesine zg istisnai bir durumdur. Kar: A!an"n Bor;!ar": a. Eeri Verme Bor#u : b( ?ai: Bor#u: 2ade.e ivazl karzlarda sz konusudur. EDRME EABESN E-,EN SD>LEMELER A. H>ME) SD>LEMES :*izmet szlemesi igrme gayesini gden dier bir anlatmla insan emei olan szlemelerdir.Bununla bir kimse belirli veya belirsiz bir sre iin hizmet grmeyi dier tara5ta buna karlk .ret demeyi tahaht eder.*izmet bedeni ve 5ikri olabilir. B. S)SNA SD>LEMES : Konusu insan emei olan szlemelerdir.Bununla bir kimse dier tara5n demeyi tahaht ettii bir .ret karlnda bir ey imal etmeyi tahaaht eder.2zleme herhangi bir ekle tabi deildir.2zlede ya3labilir.Bir terzinin elbise dikmesi,bir tiyatro to3luluunun 3iyesi temsil etmesi ,bir mimarn 3lan izmesi istisna szlemesine konu olabilir. stisna szlemesi daima ivazldr. G.VEKALE) SD>LEMES : 7ekalet szlemeside hizmet ve istisna szlemeleri gibi igrme gayesini gden ,insan emei veya 5aaliyetleri olan szlemelerdir.7ekalet 2zlemesi ile bir kii vekalet veren tara5a bir iin idaresini veya bir hizmetin grlmesini tahaaht eder .*izmet ve istisna szlemeleri daima ivazl olduu halde vekalet szlemesi ivazl veya ivazsz olabilir.7ekalet szlemesi herhangi bir ekle tabi deildir.-vukatlara dava iin verilen vekalet szlemesinin yazl olarak ya3lmas gerekmektedir.*er trl hizmet vekalet szlemesinin konusu olabilir.7ekalet szlemesine rnek olarak unlar verebiliriz.Bir hammaln bavulumuzu tamas,bir di tabibinin diimizi tedavi etmesi,bir mimarn inaatmz kontrol etmesi,bir arkadamzn bizim iin bir malmz satmas gibi .+a"a ama,sulh olma,tahkim,kambiyo tahaahtnde bulunma ,balama "e bir gayrimenkulun temlik "eya bir hak ile snrlandrlmas iin "erilen "ekaletlerde zel yetki "erilmesi gerekmektedir. 7ekil kendisine verilen ii bizzat ya3mak zorundadr.7ekalet szlemesi azil,isti5a,vekilin ve vekalet verinin lm,i5las ve ehliyetini kaybetmesi vekalet szlemesini sona erdidir. ,.HAVELE: *avalenin konusunu 3ara,kymetli evrak ve misli eyler tekil eder.*avale hereyden evvel bir deme vastasdr.havaleye tahsil maksad ile de bavurulabilir. MUHA?A>A EABESN E-,EN SD>LEMELER A. VE,A SD>LEMES : 7edia bir eyin muha5aza edilmesi gayesini gden szlemelerdendir.Bununla vedia alan 1mstevda( vedia veren 1Mudi( tara5ndan kendisine tevdi edilen eyi kabul ve onu emin bir yerde saklamay taahht eder.Fitekim bir doktorun muayenehanesinin bekleme odasnda herhangi bir eyasn brakan hasta ile doktor arasnda bir vedia ilikisi sz konusu deildir.Buna karlk ayn eyann bir lokantann veya bir tiyatronun vestiyerine braklmasnda mteri ile lokanta veya tiyatro sahibi arasnda vedia szlemesi ya3lm olur.2zleme herhangi bir ekle tabi deildir.7edia .ret belirtilmedii sre.e ivazsz szlemelerdendir.7edia alan vedia konusu eyi vedia verinin izni olmakszn kullanamaz.Kullana.ak olursa vedia verene uygun bir tazminat demek zorunda kalr.-yr.a kazadan doa.ak zarardanda sorumludur. )/r!eri a. Adi Vedia : 0. Usu!s/: )evdi : #. Ardi&e Mu$ave!esi d. O e!#i&e )evdi e. )EMNA) EABES E-,EN SD>LEMELER A.KE?ALE) SD>LEMES :Ke5alet yle bir szlemedir ki ,onunla ke5il borlunun borunu i5a etmemesi halinde bundan ahsen sorumlu olmay ala.aklya tahahht eder.Ke5elat szlemesi tek tara5a bor ykleyen szlemelerdendir.Aira ke5alette yalnz ke5il bor altna girmekte ala.akl ise bundan sada.e men5aat elde etmekedir.Ke5ilin bor.u 5eri bir bortur.-sli bor.un mev.udiyeti halinde hkm i5ade eder.-sl bor herhangi bir sebe3le sona ererse ke5alette sona erer.ke5alet bor.u tali bir bortur. lk 3landa asl borlunun takibi szkonusu olu3 an.ak asl borlu bor.unu demedii takdirde ke5ile bavurulabilir. Ee;er!i!i$ ar !ar" As!i ar !ar a. Ee;er!i 0ir as!i 0or#un 0u!unmas" 0. Ke2i!in E%!i&e i

You might also like