KEFNME TR VE YAZMA B R KEFNME R SLES ZER NE DE ERLEND RME PALMISTRY GENRE AND AN EVOLUTION OF A WRITTEN PALMISTRY EPISTLE Dr.

Yusuf Ziya Smbll*1 zet Gnmzde birok insann ya amnda nemli bir yer tutan fal, insan hayatnn olmazsa olmaz gerekli inden biridir. Olduka renkli bir kompozisyonla kar mza kan bu fal trlerinden biri de Kefnmedir. Kefnme, avu iindeki izgilere ve parmaklarn ekline bakarak, hem gelece i hem de insann karakterini ortaya koydu una inanlan bir fal eklidir. Bu trde, eldeki izgilerin, incelik kalnlk, uzunluk ksalk, kesiklik dzlk durumlarndan hareketle, ki i hakknda fikir sahibi olunmas esas vardr. Anahtar Kelimeler: Fal, el, gelecek, Kefnme Abstract Having an important place in the lives of many people, fortunetelling is a sine qua non reality of human life. One of the elaborate forms of the fortune-telling that we come across is Palmistry. Palmistry is a way of fortune-telling which is believed to reveal the character and the future of a person by looking at the lines in palms or the shaped of fingers. This kind is based on to get opinion about a person as regards to the slimness thickness, lengthiness-shortness and disconnectedness-straightness of the lines in his/her hands. Key Words: Fortune-Telling, hand, future, Palmistry nsan hayatnn olmazsa olmaz gerekli inden biri gelecek kaygs ve bu kaygnn kayna olan merak esidir. Ben kimim, neyim, ne olaca m, nereye gidece im, kiminle evlenece im tarzndaki yzlerce ok bilinmeyenli denklem niteli indeki sorunun, insan insan klan yapsal unsurlarn birer yansmas olmad sylenebilir mi? Bahsi geen sorularn cevaplarnn ise byk bir gizem tabakasyla kapl olmas, insanl dn oldu u gibi bugn de-bazen hi olmadk-birtakm aray larla me gul etmeye devam etmektedir ki bu me guliyetlerden birinin, belki de en ok umut ba lanlannn fal oldu u apak bir gerektir. Bizce, fal inancn ba langcndan gnmze kadar ya atan ve destekleyen en nemli unsur, yukarda da ifade edildi i zere insann yapsndaki yarnn bilinmezli ini anlama ve zme gayreti ile olacaklardan nceden haberdar olma ve ona gre hareket ederek, bir bakma varl n koruma ve gvence altna alma heves ve merakdr. Kk ve ba langtaki ilk manas tam anlamyla belli olmayan fal, Arapa bir kelimedir. Kuran- Kerimde tyr kknden hareketle yer alan fal, (Trk Ans.,1979; 90) ana hatlaryla gelecekte olabilecek hadiselere dair i aret manasnda kullanlmaktadr. slmi ilimler arasnda hususi bir yer te kil eden ilm-l fal itimi faaliyetlerin tatbikine veya insanlarn hal ve keyfiyetine tesir edecek bir kuvvete zamanla ula m ve sonuta en hususi i lerden resmi i lere kadar etki alann geni leterek bazen slmi bazen gayri slmi (Ertaylan, 1951; 27) bir kimlikle toplum nazarnda adet niteli i kazanarak flnme denilen eserlerin vcuda gelmesine vesile olmu tur. slamiyetin ilk dnemlerinde sadece hayra yorulan i aretler dizisi olarak da alglanan veya yle olmas telkin edilen faln ( slam Ans.,1997; 449) sonraki dnemlerde hem iyi hem de kt gelece in tahminine do ru kaym oldu u da gzden kamamaktadr.

*Adnan Menderes niversitesi Fen-Edebiyat Fakltesi Trk Dili ve Edebiyat A.B.D retim yesi

Uluslararas Sosyal Ara trmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume 2/6 Winter 2009

576

fl: u ur, tlih, deneme, kahve fincanna, iskambile bakmak gibi bir takm garip usullerle insann tlihine ait eyler syleme. ( Develio lu,2003; 250) fal: 1. Gelecekte olacak eyler hakknda bilgi sahibi olmak iin ba vurulan e itli yollar tefel. Bakla fal, yldz fal. 2. U ur, talih. Fal amak: Fala bakmak. Fal oku: fala bakmak iin kullanlan ok. Fal ta : Atlarak fala baklan ta . Fala bakmak: Gelecekte olacak eyleri renmek iin e itli yollara ba vurmak (Do an, 2005; 407) Fal trnn bu gizemli duru u, insana zg yntemlerle metafizik olan, bilinmeyeni anlama abasnn, bir bakma bilinmeyenlerin insanlar dnyasna indirgenmesine yani gizlinin bilinen bir ey olmasn sa lamay amalayan mitoslarla ( Batuk, 2003; 14) bir ba lantsnn bulunup bulunmad orusunu da akla getirebilmektedir. Fiction-hayal, tasavvur, illusion-gere in bozulmas anlamna gelen mit, etnolog, sosyolog ve bir ksm din ara trmacsna gre; kutsal gelenekler, ilkel inan lar ve rnek modeller olarak anlamlandrlmaktadr. (Seyido lu, 2005 ; 15) Gnmzde birok insann ya amnda nemli bir yer tutan fal, tarot, by, sihir, u ur, cincilik, ruhuluk ve benzeri eylerle ili kili olarak kurgulanan birok modern mitostan da bahsedildi i dikkate alnrsa, bu iki tr arasnda ne oranda bir ili ki bulunup bulunmad tart maya alabilir. rne in e itli ki ilerin tavr ve davran larna yn veren u ur inancyla ilgili d nceler olduka dikkat ekicidir. Bu tr mitoslarda insanlarn ba na gelen olumlu-olumsuz bir olayn nedeni u ur objesinin ta nmamasna ya da u ur objesine ba lanmakta, bylece u ur kltne ya amnda yer veren di er ki ilerin ya amlarnda kar la acaklar olaylar iin birer prototip (Gndz, 1998; 33-34) olma niteli i kazanmaktadr. Elbette ki mit ve faln yukarda bahsedilen bir ksm benzerliklerin ok tesinde iki farkl kaynaktan beslenen trler olabilece i kanaati ok daha geerli gzkmekle beraber her iki trde de gizlinin veya srrn ke finin ncelikli olmas, trler arasnda yaplabilecek kar la trmalarda da esas olsa gerektir. Dnden bugne olduka kkl bir gemi le kar mza kan fal ve fal nevinden trler gerek yazl ve gerekse szl kltr ierisinde adeta kemikle mi tir. yle ki; gaybn if asnn ta d merak esi, zaman ierisinde bireysel ilgiyi a arak, u urlu gn, u urlu saat vb. yakla m tarzlaryla devletlerin siyasi hamlelerinde de kendini gstererek, mneccim ve mneccimba lk ad altnda ilgi alann geni letmi tir. Mneccimba lk, 15.yy sonlar ile 16. yy ba larnda ortaya km tr. Medrese mezunu olan, ilmiye snf mensuplar arasndan seilen mneccimba lar, ileri gelen devlet adamlarnn kullanm iin takvim, imsakiye ve zayie hazrlamaya ba lam lardr. Takvimler 1800 ylna dek Ulu Bey Zicine gre, bu tarihten sonra da Jacques Cassini Zici ne gre hazrlanm tr. Ba ta ba a geme olmak zere, sava , do um, d n, denize gemi indirilmesi gibi konularda mneccimba lar ve bazen de mneccimler u urlu saatler tesbit ederlerdi. (http://forum.abonem.com) Gnmz toplumlarnda oldu u gibi, Eski Yunan, Roma, Msr, Kalde, Babil ve in medeniyetleri ierisinde de ya am alan bulmu olan fal, insanlara sunabilece i vaat edilen gizemli ieri i ile dikkat ekmi ve ekmeye de devam edecek gibidir. Mesela; Aristo, yzn izgilerine bakarak ki inin karakterini okuma zerine fizyonomi- bir kitap yazm , Yunan mitolojisinde Tanr Apollon evlenmek istedi i Kasandraya falclk yetene i ba lam , Smerler kesilen kurbanlarn karaci erlerine, Etiler ku larn uu larna bakmak suretiyle ileriye dnk de erlendirmelere mracaat etmi , Fransz astrolog Nostradamus miladi 3000 ylna kadar olabileceklerle ilgili kehanetlerde bulunmu tur. ( Duvarc, 1993; 5) Trk kltr tarihi ierisinde nemli bir k e ta olan Kutadgu Biligin fal kavramn ele almas ve fal iyi talih, baht, u ur kavramlarnn kar l olarak gstermesi -Kupa krklg kr kln zke fal, in edg bolgay kamug szni z.- (Yusuf Has Hacip, 1979; 406) Divan- Lugatit- Trkte fal kar l gelen rk szc nn; falclk kahinlik, bir kimsenin gnlndekini bilmek, olarak manalandrlmas ve eseri tercme eden Besim Atalayn, bu kelimenin Trkiyenin bir ok yerinde, kader, tali, fal anlamnda kullanlmakta oldu u eklemesi - Irkm ald: talihim ald- (Ka garl Mahmud, 1998; 42) rya tabiri esasna gre hazrlanan Eski Trke dnemi eserlerinden Irk Biti in varl , bu trn bizim kltrmz ierisindeki duru unu sergilemek adna verilebilecek birka rnek olmakla gelece inin gelmeden bilinmesine ili kin yakla mlarn etkinli ini ortaya koymak adna kayda de er olsa gerektir. Fal gerek ieri i ve gerekse kapsam alan itibari ile olduka geni soluklu bir tr olmakla bu al mann snrlarnn d ndadr. Bu mnasebetle, al mamzda btncl bir fal ve fal trleri de erlendirmesinin yaplma olasl yoktur. al mamzda genel anlamda Trklerin slam medeniyeti dairesine girmesi ile birlikte sanat ve edebiyatta oldu u gibi be eri ve manevi ilimlerde de uzunca bir sre Arap ve Fars kltr ( Yerdelen,1988; 13) etkisinde kalmasnn sonularndan biri olarak grlebilecek olan fal nevinden tr adlarna, zelde ise kefnmelere temas edilecek, transkiripsiyonunu yapm oldu umuz bir kefnmeye ve bu eserle ilgili baz de erlendirmelere yer verilecektir. Baz telif ve tercmelerde mstakil olarak veya cnk veya mecmualarda Ulum- Gaybiyye, ulum- hafiye, ulum- ihkm gibi ba lklarla ele alnan trlerin belki de iki yzden fazla e idi oldu u bilinmektedir.
Uluslararas Sosyal Ara trmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume 2/6 Winter 2009

577

nsano lunun inan, telakki ve meraklarn ortaya koyan bu trlerden bazlar unlardr: lm-i Cifr, lm-i Reml, l m-i Tefel, lm-i Firset, lm-i Kyafet. ( Tat, 1997;521-524) Araplarn cahiliyye devrinden beri mevcud iken slamiyete de girmi olan ve hal bir ok yerlerde az ok inanlan ve tatbik edilegelen ba lcalar Zecr, Iyafet, Tayre, Kehnet, Ezlam- cahiliyyet, Irafet, htilc, Kitfe, Kyafet, ve Firsetdir (Ertaylan, 1951; 2) zerinde de erlendirmelerde bulundu umuz kefnmenin firset ilminin alt ba lklarndan biri olan kyafetnme tr ierisinde yer almas, genel hatlaryla bu kavramlarn aklanmasn gerekli klmaktadr. Firaset: Dar manada olarak fisiognomoniye yani eski arap stlah ile kyfa denilen bir nevi bilgi ubesine dellet etmek zere kullanlr Kyfet: Takip etmek, iz takip etmek, pe i sra gitmek, manasna gelen k-v-f kknn birinci vezninin bir masdardrEski Arabistanda stlah olarak kif; yalnz yerdeki izleri takip eden ve bundan manalar karan kimseyi de il ayn zamanda mesle i ferdler arasnda benzerliklere, bilhassa ayaklardaki benzerliklere istinden akrabalk derecesini tespit etmekten ibret olan kimseleri ifde iin kullanlmakta idi.( slam Ans, 1997; 640) Kyafet: 1. klk; bir eyin d grn 2. ekil, heyet, suret 3. bir kimsenin giydiklerinin btn. lm-i kyfet: nsann yznden ve d grn nden, i vasflarna, i hayatna dair ahkam karma bilgisi Bir ki inin sa, gz, kulak, el gibi organlarna ve d grn ne bakarak onun karakter yaps hakknda gr ler ortaya koyan bilim dalna kyafe, bu gr leri ortaya koyan esere de kyafetnme ad verilir. Vcut yaps ile karakter yaps arasnda bir ili ki oldu u d nlr. Trk edebiyatnda trn ilk rne i Ak emseddinin o lu Hamdi( 1449-1503) tarafndan verilmi tir. ( Develio lu,1998; 518 Bir kimsenin d grn ne bakp o ki inin ahlak ve karakter yaps hakknda hkmler koyan, yani zahirden batn tespit ve tahmine al an ilme kyafet ilmi,; bu i i yapan yani firasetle bir kimsenin nesebini bilen ki iye de kayif denir.( Trk Dili ve Edebiyat Ans, 1999; 339) Ruhbilimle ilgili olarak insann fiziksel gzelli i ile ruhsal yaps ve bedensel kusurlar ile ki ilik bozukluklar arasnda ba lantl oldu u gr , ilkel olmakla birlikte kyafetnamelerde de yer alan gr tr. ( Mengi, 1977; 307 ) lm-i Kyafet:Bir adamn ehresinden ve azasnn ekil ve sretinden tabiat ve ahlak ve istidadn istihra etmek, keyfiyet ve mahiyeti, ( Sami, 1996; 985) Yukarda verilen terimler zetlenecek olursa; firsetin bat literatrndeki fizyonomiyi, firsetin eser niteli i kazanm grntlerinden biri olan kyafetnmenin de dar anlamda; insann, ka ,gz, burun, kulak, ba , ses, ten rengi gibi organlar ve zelliklerinden hareket ederek ahlak hakknda bir gr bildirmeyi konu edindi i yani edebi bir de er ta maktan te i levsel adan tecrbe naklini amalayan bir grnt sergiledi i ifade edilebilir. Kyafetnme trnn olduka fazla e itlilik arz etti i yukarda ifade edilmi ti. Bu trler arasnda ra bet grme gc bakmndan kefnmelerin ahsna mnhasr bir yer edindi i rahatlkla ifade edilebilir. Ali avu o lu, Trk Edebiyatnda Kyafetnmeler adl eserinde bu tre yle yakla maktadr. Kyafetnmelerde en hacimli yeri el ilmi ( ilm-i kef) konusu i gal eder. Elin muhtelif resimleri izilerek dzenlenen bu blmlerde elin ayas iindeki izgilerden hareket edilerek mr, hastalk, sa lk, talih zenginlik, fakirlik, ki inin gnlk hayatndaki durumu ve mr boyunca nelerle kar la aca n belirten ayrntl izahlar vardr lm-i Hututul Kef vel Akdam ismi ile de kullanlan el fal insann elinde ve aya nda bulunan hcresel izgilerden ki inin durumuyla ilgili hkmler karmaktr. Bir iirde yle denilmektedir. Elin aya v esrarna sen eyle nazar Bilesin ta ki vaidnden irer bana zarar ( avu o lu, 2001; 29) El fal snat ( iromansi, chirognomanie) eski Msra, Hindistana ve ok eski a lara ba lanabilecek kadar uzak gemi i olan bir gizli ilimdir. zellikle Bohemyallar ( ingeneler) tarafndan uygulana gelmi tir.okltistler de bunu eski devirlerden beri uygulamaktadr. (http://www.yorumcu.com/fortune/palm/)Kefnme, avu iindeki izgilere ve parmaklarn ekline bakarak hem gelece i hem de insann karakterini ortaya koydu una inanlan bir fal eklidir. Bu trde, eldeki izgilerin, incelik kalnlk, uzunluk ksalk, kesiklik dzlk durumlarndan hareketle, ki i hakknda fikir sahibi olunmas esas vardr. Mesala; el falnda parmaklarn ekli de ok nemlidir. Drt k e parmaklar saygde er bir ki ili e, hayal gc azl na, de i ikliklere kapal olmaya i aret saylr. Yine bu fala gre elde, ayakta, alnda bulunan izgilerin durumu, mrn uzunlu una ksal na hayatn mutluluk veya mutsuzlu unu tespit etmede faydal olabilmektedir. (Duvarc, 1993; 31-35) Mine Menginin bu tr konusundaki yakla m ise yledir. Kyafenin folklor dilindeki anlam el fal ya da yz faldr. Buna lml simya ya da lml asrir de denir (Mengi, 1977; 300) Avu iindeki izgilere ve parmak ekillerinden hareketle hem gelece i hem de insann karakterini ortaya koydu una inanlan bir fal ekli olarak tanmlanan ve dnden bugne gncelli ini koruyan kefnme trne ait transkripsiyonlu metni vermeden nce, incelememize konu olan bu esere ili kin de erlendirmelerimizi sunmakta yarar gryoruz. Transkripsiyonunu yapm oldu umuz Kefnme zmir Milli Ktphanesinde 1373 numara ile kaytl yazma bir kyafetnme ierisinde yer almaktadr. 1a-28a varaklar aras kyafetnme trne ayrlm , 28b-41b
Uluslararas Sosyal Ara trmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume 2/6 Winter 2009

578

varaklar arasnda ise zerinde al ma yapt mz kefnmeye yer verilmi tir. 42 adan itibaren ise zellikle Kaygusuz Abdal ile Azmiye ait iirlere, Levniden naklen Durub- Emsl-i Levni ba l altnda manzum bir atalarsz rne ine ve tarkat adap ve gereklerinin ham sofulara retilmesini amalayan bilgilerin, bir ksm dini menkbe nezretinde i lendi i mellif kaydndan yoksun bir mecmuaya yer verildi i grlmektedir. Kyafetnme ve mecmua arasnda yer alan eserin her sayfas 17 satr halinde dzenlenmi ve olduka okunakl nesih yazyla harekesiz olarak tertip edilmi tir. Mellifi tarafndan Arap ve Fars dillerindeki firset ve kyafetnmelerden Trkeye evrildi i ifade edilen eser, dokuz blm ve iki mstkil fasl halinde dzenlenmi , fasllarda ifade edilenlerin somut hale getirilmesi adna da drt adet resim eserin muhtelif yerlerine serpi tirilmi tir. al mann 1. blm; Mlm ola ki erlerin hkmi sa elden, avratlarn hkmi sol elden mlm ola ifadesi ile ba lamaktadr. Bu blmde, ellerin uzunlu u ksal , yrrken ellerin ald ekil ve parmak aralarndaki mesafe ile parmak ularnn ekline gre kadnlar ve erkekler iin ayr ayr bir ksm hkme yer verilmektedir. 2. blm cim hatt olarak nitelendirilen s ve l parmak arasndaki izgiden ve bu izginin di er izgilerle olan geometriksel ili kilerinden hareketle, muhtelif almlar iermektedir. 3.blm; mrn uzunlu u ve ksal ana temi zerine in a edilmi tir. Bu blmde, mr izgisinin di er hatlarla olan mukayesesinden hareketle, a rlkl olarak sa lk-hastalk bahsi ele alnrken, di er konularda da kstl baz almlara yer verilmi tir. 4. blm; el ve parmak izgilerinden hareketle ki inin burcunun tayinine yneliktir. 5.blm; ba hatt olarak nitelendirilen m hattnn di er hatlarla olan ili kisi do rultusunda ki inin zihin, mizc, ahlak, nasip ve mr sresi bakmndan tahlilini i lemektedir. 6. blm, belirgin bir ba lktan ziyade el ve avu ierisindeki baz ekillerden hareketle btncl bir ki i tahlili sunmaktadr. Yalnz, bu blmde a rlkl olarak ahlaki kehanetlerin ve nasip teminin yer ald n sylemek yerinde olacaktr. 7. blm; Bir kimsenin avretleri ve u aklar nicedir, beyan olunur ifadesi ile ba layarak, kadn-erkek ili kisi, evlilik ve ocuk konusunu i lemektedir. Fakat bu blmn son kesitinde nasip ve hastalk-sa lk kehanetlerine yer verildi i de ifade edilmelidir. 8. blmde, cimrilik, cmertlik, kskanlk, kibir, alakgnlllk, zihin, dostluk-d manlk, sa lk-hastalk, iyi-kt huy vb. muhtelif pek ok alma yer verilmi tir. Bab- di er ad verilen blmde, bir nceki blmde oldu u gibi hem karakter hem ahlak tespitleri yaplmaya ve ki inin gelece ine ili kin e itli saptamalara yer verilmi tir. Bu dokuz blmn ardndan, fasl ismi etrafnda, vcudun muhtelif yerlerinde grlen beneklerden hareketle, yine gelece e ynelik de i ik saptamalara yer verildi i grlmektedir. Fasl adndaki son blmde, avu ii ekillerinin dellet etti i baz hkmlere yer verildi i grlmektedir. Dil ve slup zellikleri asndan 18.yzyln ikinci yars ile 19.yzyln ilk yars arasnda dilimize tercme edildi i d nlen eser, bunculayn, ark, olup, olmayup, to r, turcak, togu, eylk, er e, kiirek, kirek, iken gibi Eski Anadolu Trkesinde de kullanlan bir ksm kelimeye de yer vermekle birlikte, ana hatlaryla Osmanl Trkesi zelli i ta maktadr. Dnemi itibari ile d nld nde, olduka sade ve anla lr bir slupla kaleme alnd da sylenebilecek olan eserin bu zelli e ek olarak zaman zaman hem Trkenin yap ve tamlama zellikleri ile hem de Arapa ve Farsaya zg yap ve tamlama hususiyetleri ile dzenlenmesi, eseri tek dze bir gramer zelli inden uzakla trm gibi gzkmektedir. Eser her ne kadar eviri olsa da paralel kltr ve inan dairesi ierisinde bulunmakla eser-toplum ekseni ierisinde de erlendirildi inde, toplumsal e ilimleri yanstmakta ba arldr. Dnemin dini, siyasi ve ahlaki yansmalar, toplumun fertlerden bekledi i baz kalp hareketler ile olmas veya olmamas arzu edilen bir ksm davran n kehanet tespitleri esnasnda sralanmas, eseri bazen sosyoloji, bazen din ve bazen de folklor izgisine srkleyebilmektedir. Mellifin, eserine ve eserde ele aldklarna sa lam bir zemin olu turmak, bahsettiklerine daha fazla gereklik ve inandrclk katma adna Hz. Danyal, Hz. Zlkarneyn, Cafer-i Sadk ve Sleyman Farsi isimlerini nevin pirleri arasnda takdim etme abas ierisinde oldu u da gzden kamamaktadr ki H.z Aliye, mam Cafer-i Sadka, Muhyddin Arabiye, Hz. Danyala, Hz. Zlkarneyne atfedilen falnmelerin dnden bugne varllarn ok daha byk bir gle koruyabilmi olmalar bu yakla mla bire bir rt mektedir. Bizce, fal ve fal nevinden trlere yakla m tarz, bu trlerin dnden bugne ula malarnn altnda yatan srrn ke fini de temin edebilecektir. Bu trlere bir ksm cahilin elinden km numuneler ve deli samas gzyle bakmak kanaatimizce hi de uygun de ildir. nk al malarmz esnasnda grdk ki, bu trden eser yazarlar cahil yak trmasnn ok tesindedir. Hz. Aliye, Caferi Sadka, Muhyiddin Arabiye, mam afiye, Ak emseddinin o lu Hamdullah Hamdiye, Erzurumlu brahim Hakkya ait oldu u bilinen veya d nlen fal nevinden pek ok eserin varl , tre yakla m tarznda daha ilmi olmay zorunlu klsa gerektir.
Uluslararas Sosyal Ara trmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume 2/6 Winter 2009

579

Gerek kef-nme ve gerekse bu trlerin tamamn ierisine alan falnme trnden eserlerin mellifleri bu trlerin geerlili ini sa lamla trmak adna baz izahatlara da giri mektedirler. Genel bir yakla m olmas adna Mneccim Muhammed Abdlselamn Sebeb-i Telif-i Kitap olarak adlandrlabilecek sunu ksmnda syledikleri dikkate alnabilir. Bu blmde yazar, zetle; deprem, volkanik patlama gibi tabiatta meydana gelen baz olaylar ve bu olaylarn sonularndan hareketle, kinatta sebepsiz bir ey olamayaca ndan ve her olayn bir sonraki olayn tetikleyicisi ve habercisi oldu u tezinden yola karak, insan vcudunun baz uzuvlarnn ekillerinin ve hareketlerinin gelecekte olacaklara bir i aret saylmas gerekti ini ve bunlarn zaten pek ok tecrbe ile sabit oldu unun altn izmektedir ki eldeki izgilerde elbette bir mana ifade etmelidir.( Muhammed Abdlselm,1333; 2-3) Gnmzde oyalama, avutma veya yalanlar silsilesi de erlendirmelerine de muhatap olan kefnme ve trevi eserler, her eye kar n metamorfoz geirerek de i en ekil ve uygulamalarla varl n srdrebilmektedir. o u zaman nyarg olarak nitelendirilebilecek bir ksm yakla m ad altnda, gzellik, irkinlik, uzunluk, ksalk, i manlk ya da zayflk gibi ilk bak ta gze arpan zelliklerle, el, sa, ba , gz vb. pek ok fiziki unsurun bizleri muhatabmza ili kin saptamalar yapmada ynlendirdi i inkar edilebilir mi? Bizce, sosyoloji, folklor, psikoloji ve tp gibi ilimlerin ilgi sahas ierisine dahil edilmesi gereken fal ve fal ierikli tr ve yakla mlar, belki ilk etapta psikolojik rahatlama sa layan, basit ve sradan szler y n olmann tesine oktan gemi tir. nsan dn oldu u gibi de bugn de etiyle kemi iyle, fiziksel ve zihinsel donanmyla, yarna ili kin beklenti ve ilgisiyle insandr. Szn z, insan insan klan unsurlardan biri olan merak esi ve gelecek kaygs insan yapsndan asla koparlamayaca ndan bu trler de var olmaya devam edecek gzkmektedir. Metin: Haz Risle-i lm-i Kef2 Bab- Evvel: Malm ola ki erlerin hkmi sa elden, avratlarn hkmi sol elden malm. Eger elleri kollar to r turcak zerrelerine yeti e, yrekli ve cmerd ve azz ola. Eger ksa olsa, gavgac ve korkak ola. Eger kollar, elleri oyulu unun yarsna yeti e, nesne ihtiyar idp, kimse ile hemtt olmad na dellet ider. Eger ellerin to r tutsa, gbeginden elinin c barma nn ba taraf uzun gelse, yani gbeginden aya nn orta barma ndan u r olma a delildir. Zira gbeginden aya taraf- cnibinden iki taraf, iki elleri uzun olmaktr. Eger yrdg zaman, ucun yumub, kolun sala sala gitse, r-merd ve gayretli olma a delildir. At zaman b e parmaklar muttsl olub, arasnda aydnlk grnmese, kocal nda dirli i gzel ola. c d parmaklarnn arasnda aydnlk grnmeyb muttsl olsa, ahr mr huzur ile gee. Eger parmaklarnn cmlesi mutbk olub aralarndan aydnlk grnmese, dim devlet ile ola. Eger parmak ba lar yo un olub, etl ola, ucu ark ola, mr emekle gee. Eger parmaklar aralar krca ola, dervi e, muhtc olma a delildir. Bab- D-vm: Eger cim s l hattnn rengi kzl ve muttsl ve byk olsa, cim alet tensln eylgne delildir. Eger cim hatt ba ve yrek hatlaryla muttsl olsa, bunlarn ucndan mselles gibi olsa, bunun sahibi ol kadar muhtara ve korkuya d e ki ne ola idi togmaya idim diye. Eger b parma nn dibine dek varmya, nasibsiz ola ve malsz ola, cerhte u rama a delildir. Eger hat b parma n dibine dek varsa ve anda ucundan ol tarafdan birer budaklar yine e parma n dibini gzede, devletl, sadetl, cmerd olma a delildir. Eger bu hattn aya ve budaklar, ba hattna varsalar, yalanc olub, adamlar yzne gelb msv eyleyici ola. Eger bu hat, mr hattyla muttsl olub, anlardan zviye hades olsa, ba hat eksik olsa, tizcek ba keslp, yahud byk yaras olma a delildir. Eger bu hat ba hattn gzetse, lm korkusuna d e, yine hals bula. Eger bu hattn uzunl b barma nn ortasndan iler varsa, itigi gele ve ok yatma a dellet ider. Huss kzl ola, eger bu hattn to r ve mevz budaklar olur b barma n dibinden yana vara, izzet, devlet, mal sahibi olmakl a delildir. Eger bu hattn uc orta parma n altna dek varsa, kat gavgasz ve melletsiz olmaya. Eger bu hat orta barma n dibine yakn yerde ikiye blnse, birisi ehdet b barma nn dibine varsa ve birisi orta parma n dibine varsa, ann dirligi ziyde ey ola, rzk eline gele mmriyet ile zindegni olmaya. Eger bu hattn uc hemn orta parma nn altna dek vara, mri muhtaral ve zahmetldir. Eger bu hattn uc b parma a varmya, zahmetler ekmege delildir. Eger bu hattn uc ya bir buda b ve c parma n aral nda temm ksa, ishlden ve ykl avret to urmak zerine, helak oldu una delildir. Huss bu hat byk kzl ola, ama hat s l baz kimselerde mevcud olur ve bazsnda madm olmak, ermek ahvllerine gre old . Eger bu hat byk ve rengi mutedil olub muttsl ola, ol kadar ba rn ve midenin ho lu u olub ferah olmaga delildir. Eger bu hahttn rengi effaf olmya ve eczalar olmya midenin ve ba rn zafna delildir. Eger bu hat zerinde yahud yanlarnda kzl noktalar ola, tabatnn azzli ine delildir. E er bu hat aya n mikdrnca bir

Kyafetnme, zmir Milli Ktphanesi, Numara: 1373, s.28b-41b

Uluslararas Sosyal Ara trmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume 2/6 Winter 2009

580

gayri hat kese, mide hastal na delildir. Eger bu hat mr hattnn yannda ziyde kzl ola, m-ad bahar ile ba a rlarna delildir. Eger ba hattnn yannda kzl olursa ggs zahmetlerine delildir. Bab- Svm: Bilki mrn uzunlu ksal mr hattnn uzunlu una ve ksal na gre olur ve mr hattnn ibtids m tarkindendir. Adamn elinde o hatlar vardr, mr uzunlu una delildir. Bu hatt ne kadar hatlar keserse, ol hatlar kadar hastalklar vki m s hatt gayet hattna er e, bu ki inin mr kendi ikliminde gayet ok ya am adam ya kadar ola. Eger mr hattn keser hatlar m tarafna yakn ise, bu hattn ibtids ne ise, ol kadar to du u vakte marz yakn ola. m tarafna yakn olur, kk iken hasta ola, eger s tarafna yakn ise pir iken le, eger s stnde ise orta ya nda hasta ola, eger ki s hatt ne kadar m s hat zviyesine yakn kat eylese, ol kadar hastal ola. Eger zviye-i kaime zerinde olsa lm muhtaras ola. Eger kesen hat, ne kadar byk ise hastal ol kadar uzaya. Eger mr hattnn yo unlu u ba hatt tarafna yakn ise nasihtl ola. Eger bu hat ba tarafndan yana, yo unlu unda artk ise, her ki i ile dost olub nsiht verir ki i ola. Eger s tarafndan yana bunculayn budaklar olsa, dervi olup kavllerinde yalan szler sylemege

delildir. Eger s tarafndan bunculayn budaklar olsa, shib-i mal, shib-i izzet olma a delildir. Eger bu hat ne kadar m tarafndan yana incelse, ol kadar akln zeyrekligine delildir. Eger s tarafndan yana olan kzll tarafndan yandan olan kzll ndan artuk olursa, esenlgne delildir. Eger bu hat m tarafndan yana budaklar bitrrse, fikirleri muteber oldu una delildir. Eger bu hatlardan mselles m l s iinde bunun gibi budaklar ve d m l hat tokunsa, ey dirlikleri ola, yaramazl ndan sonra bu hattn ba nda kiirek hat bitse ki biri birine muttsl olsa, bu ekilde harm olaca na dellet ider. Eger mr hattnn yannda gayet hattna yakn bunculayn bir ekil bulunsa, bir gzi fsid ola, iki blnrse iki gzi fsid ola. Eger mr hattndan bir kzl hat bitse ve h barma na yakn varsa, muhtral yaras olma a dellet ider. Eger mr hattn bir kii dik hat kese kol to usuna gide byk muhtraya u rama a delildir. Eger bu hattan m l hatt ile tokundu u yerden bu hat ka m l hattna eri se ve a a a a ya baka, kaza yaras olsa gerekdir. Eger noktaya yakn iki hatlar mr hattnn sa yanna uzunlu una olsa, mizc tabi zre lm ola. Bab ehr: m ba hatt to ru olsa, zihnin ve dim n ve mizcn eylgne delildir. Eger bu hat egri olup pare pare olmu olsa, u ru olma a delildir. Eger bu hat gayet yakn varrsa, her nesnede eksikligine delildir. Eger gayet hattna ba hatt yap a, yaramaz nsibe delildir. Eger bu hat uzun olup parmaklar dibine yakn bite, kuvvete ve mr uzunlu una delildir. Eger kat ksa olsa, yaramaz huya delildir. Eger bu hat ol kadar ksa ola ki orta parmak mukabelesinden iler varmya, katli yakn iken, eceli ile le. Eger bu hattn ucunda iki kk hatlar yap m ola, ann gvdesinde demrden yara olma a dellet ider. Bab- Pencm: Adamn yldzn bildirir. Eger ellerin ni nlar byk olup orta parmakda artk hatlar olsa, yldz Zhal. Huss elinin uzunlu undan gayet sathiden bir hat ucundan geer ve c barmakdan gelr, ol kim yldz M teri olub. Barmakda ok hatlar olur huss ki cim ve ba hatlar budaklarndan bir parma n dibine dek varalar, ol kim yldz Merihdir. Ba ve mr hatlar to rdr ve renkleri koyudur, ol kim yldz emsdir. Barma n ok incerik hatlar vardr, ol kim yldz Zhredir. Yerinde ok hatlar olur, ol kim yldz Utariddir. Bunda ok hatlar olur, ol kim yldz Kamerdir. Elinin barma nda bunun gibi ni n bulunur ve kamer yerinde vfir hatlar vardr. Allah alem. Bab- e m: mdi bilmek kaan h parmak uzunlu u d parma n ol faslna yeti se, harmzdedir. Zira Zhrenin cim tesiri vardr. h parmak Zhre hkmndedir. Cima hellden olsa naks olur. Eger e parma nn ol faslnda olan hat evrilse, ya ol hattn zerinde bunun gibi ni n olursa aslacakdr. Eger mezkr ekil tamam olmakdan az eksik olursa, emin oldu una delildir. Yani aslma a yakn olup kurtulur. Eger e parma nn faslna yakn bunculayn olursa, anasyla ve kz karnda yla itti ine delildir. Eger M teri yerinde ha bulunursa, zin ettigine delildir. Eger e ve b parma nn arasnda mr hatt karbine Kamer mevz cnibine, a a sna kol tarafna bir hat olursa, gulmpre oldu una delildir. Huss bu hat kzl ola. Eger bu hat gayet hattna varsa, cemi zamanda, cmle mrnde mal eksik olmaya. Eger olanda bu hat eksilse, mal mr olanda az ola. Eger sonunda eksik olursa, mr-i ahrnda mal az ola. Bab- Heftm: Bir kimsenin avretleri ve u aklar nicedir beyan olunur. Eger her parma n dibinden elin sol cnibi tarafnda kk hatlar elin uzunlu una inerse, ol kadar o ullar ola. Eger ol hatlar ann to rsna to r olursa, erkek ola. Eger egri, dik olursa kz ola. Hatlar adedince olalar. Eger d parmak tarafnda olan hat, ol to r mertebesine gre ol hat uzun olursa uzun mri, uzun hat ksa olursa mri ksa ola. Eger h parma n dibinde parmak yassl na ne kadar hat keserse, ol kadar ahr mrne dek, ol kadar avret ala. Eger avret hatlar parmak yassl na to r olursa, tul avret almasna delildir. Eger ol hat kzl olsa, akrabasndan avret ala. U ak hatlar, avret hattna ula sa, andan evlad ola. Avretin ellerinde dahi byle hkm olunur. Bu zikr olunan hatlardan
Uluslararas Sosyal Ara trmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume 2/6 Winter 2009

581

gayr, elin ta rasndan yana hatlar olsa, kahbe olmasna delildir. Eger dilersen, bilesen er o lan iken mi olunur, yohsa koca olurda m olur. Eger erde avret hatt h parma n dibine kat yakn gele, o lan iken olunur, eger biraz rak olursa, orta ya nda, dahi rak ise pir iken olur. Eger gayet hattna yakn mr hattnn sa yannda, mevz hat olsa, gurbette fevt olmasna delildir. Eger mr hattnn sol yannda, mr hattna mevz hat bulunsa ki gayet hattna yakn yerde olsa tabi olmasna delildir. Eger gayet hatt yannda elin yassl na drt mevz hatlar olsa, mr olanda eylikler grb, mal ok olma a delildir. Eger bu hatlar gayet hattndan rak olsa, orta ya nda mal ok ola. Eger bu hatlar e parmak ile gayet hatt ortasnda olsa, orta ya nda mal ok ola. Eger Kamer hkm itti i yerden a a a ekilde mersm olan ni nlardan biri bulunsa, kendi avretlerin koyup, harm avret ile zin itmege delildir. Eger Utarid yerinden a a a ekilde mersm olan ni nlardan biri bulunsa, a r hastalk ve yrek ve ksrk bunlara delildir. Eger Merih yerinden a a a ekilde mersm ni nlardan biri bulunsa, mtegayir hal olub, hastalklara delildir. Eger ems yerinden a a a ekil mersm olan ni nlardan birisi bulunursa, tiz hakikatllge delildir. Eger M teri yerinden mersm olan ni nlardan birisi bulunursa, erzkdan ferh olub, dervi lige delildir. Eger Zhre yerinde mersm ni nlardan biri bulunursa, sevilmesinde a r edlu, ehl-i fikir, sahib-i cevb, kamil ve ulemalar ile hemtt olmasna delildir. Eger mselles iinde bu zikr olunan mersm ni nlardan biri bulunursa, yaramaz huylu ki i olmasna ve cmerd olmasna dellet ider. Allah alem. Bab- Sekizinci: Ahkm- zviyesi b ve c barmaklarnn arasnda to r olsa, gnli miskin olub, haram kazanma a, ziyde hris olmasna delildir. Eger bu zviye b barma n ortasna to r dahi olsa, zihni zeyrek olub sadetine delildir. Eger ki m ve s ve m l hatlarnda zviye hdes olsa, yan birbirine tokunmasa araluklu olsa, kendyi byk grr, esirgemez, ilden bilmez, kskan, yalanc, gammz, murdr huylu, akibeti hayr olmaz ki i olmasna delildir. Eger zikr olunan hatlarn aralklar kat ziyde yakn olma a muttsl gibi olsa, muhtaraya u ruya, demrden yaras olma a delildir. Eger bu hatlar arasnda gayri hat m zviyesinin dibinden kup, gir gelb m s hattna tokunup a a a bakarsa, a udan helk olmasna delildir. E er m zviyesinin stnde gelen hat sa tarafndan aras alub gine egilb kavu maga yakn olub, varub m zviyesinin altnda kr sa, itti i harlar ve cmerdliklere pi man ola. E er mselles iinde m yannda ni n olur, avrtndan mirs degmeye delildir. Eger mezkr yerde bunculayn bunculayn ni n olub, kzl olursa, bir yl temm hasta olmasna delildir. Eger s zviye-i kaime zhir olub kzl ola, gnlin ve harret-i zzinin ve kullarn ho lu una delildir. Eger mezkr zviye olsa harmi ki i olmasna delildir. Eger zviye (?) olsa bunun aksidir. Eger zviye olmasa, ademlik insniyeti olmayub, mtegayiril hal olma a delildir. Eger zviyede bunculayn ni n olsa avret olsa, hal-i erkek olma a delildir. Eger mezkr hre ise fitneli e delildir. Eger mezkr (?) ahmak olub insniyeti olmad na delildir. Eger l zviye olsa, mide ve ba r zayfl na delildir. Eger elin parma nda ha gibi olsa salih ve mteedd ve mte erri ve izlet ihtiyd ider kimse olub, izzetll oldu una delildir. Eger mezkr ha egri olub ve ho ni n olmasa, ktdr. Eger parma nda mselles bulunsa, gah ey gah ktdr. Eger mselles olsalar ki birinin hatt birisinin zerine ola, ey olma a delildir. Eger olursa, ktdr. Eger drt olursa, eydr. Eger mezkr yldz gibi ni n olub, kzl ola adilli e ve eminli e ve eyliklere delildir. Eger darl a gelse tekrar devletl ola, avretlerden sakna. Eger anda kii daire gibi olursa, ilimde kamil olub, ey huylar olmasna delildir. Eger ann parma nda mselles ki zviye-i hre olub m l hattnn ortasnda vaki ola, byk d manlar oldu una delildir. Eger mezkr d c ve h aral mukbelesinde ha bulunsa, seferlere kub, zahmetler grmeye delildir. Eger hat e parma n dibinden kub mr hattn keser olsa, uzun seferlere kub, ok vilyetler grmeye delildir. Eger kamer yerinde bunculayn ni n olsa, sevinb ferh olma a delildir. Eger kamer yerinde bunculayn ni n olsa, sahb-i izzet ve hrmetl olma a delildir. Eger kamer yerinde mr hatt yannda bunculayn ni n hades olsa, akbince gelecek marzlara dellet ider. Eger cim hattndan bir budak bitp b barma n dibine dek gelse, ok ki al ub ziyde zahmet ekme e delildir. E er c parma dibinde, iki ksack yo un hatlar olsa, i vri olub maslht ba ard na delildir. E er mezkr olan hatlar birbirisiyle eksilse, emek ekp, zahmet grmesine delildir. Eger c barma n nc bo umu dibinde, kirek hatlar bitb a a a inseler, g sde ya ba rda verem olmasna delildir. Eger d parma n dibinden iki to r hatlar bitb elin uzunlu una gideler ki bklm yahud kesilmi olmyalar, akln zeyrekli ine ve ok ulmlar bilib, fakat olur syler, fakat olur sylemez ki i oldu una delildir. Eger mezkr ikiye kesilmi olsalar, mezkrlarn helk ola. E er Utarid yerinde a a a dek, yukaru eln barma na varnca, egri ekil hat ksa, yad kimseler ile dost olma a delildir. Eger zikr olunan hatlar gayet hattna yakn yerde olsa, yarar ve bilgili oldu una delildir. Eger Utarid yerinde bunculayn bir ekil olsa d manlar ana galib olma a delildir. E er Utarid yerinde bunculayn bir ekil olsa iler varub, ey mertebeye irb, ulu kimse olmasna. Eger e parma nn evvelki faslna yakn yerde bir hat yrek gibi temm parma evirse, sulardan muhtraya u rayub, g ile hals olma a delildir. E er e parma nn evvelki mafsl stnde bunun gibi ekil olsa ziyde yaramazdr. Eger trnak yannda

Uluslararas Sosyal Ara trmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume 2/6 Winter 2009

582

bunculayn

ni n olsa aslma a ya bo ulma a delildir. Eger e parma n evvelki mafslnn stnde

kz karnda na zarar itmege delildir. Eger mezkr parma n evvelki mafslnn bunculayn ni n olsa stnde yldz gibi ni n olsa, efrtyla cima olmasna delildir. Eger M teri yerinde to r hatlar olub, uzunlu una az ise, ne kadar parma n dibine yakn olub ok olsa, ol kadar dnyada mallar ve izzet ziyde olma a delildir. Ama art budur ki bu hatt gayr hat kesmiye ve bklm olmya. Eger mezkr hatt gayr hat kesmi ola, ya bklm ola, ahkm mezkrun hilfdr. Ya ba nda ya alnda yara olma a dellet ider. Eger hat kzl ve byk ola gelece e dellet ider. Rengi hyre ve kirek olsa, gimi e dellet ider. Eger M teri yerinde ha gibi, yahud mselles hatlar bulunsa, rengi ve tasviri muayyen dar ola, izzete ve hrmete saadete delildir. Eger M teri yerinde bunculayn ni n olsa beyni zaif olub ve hareketli olub ve zahmetli dirligi olma a dellet ider. Eger bir to r ince hat elin merbandan renkl h barma n dibine dek varsa, eger bu hat erlerde olsa, insnyeti olub harmi ki iye dellet ider. Eger avrtda bu hat olsa, ululu a eylge delildir. Eger bu hat egri yo un olsa, erlerde cmerd ola, avretlerde olsa cimya hris olma a delildir. Eger Zhre yerinde hatlar olsa, kimi kk kimi orta olsa, to ru olmayub, mihmn muhabbet idb harm kabul idb, cimaya i tihs olma a delidir. Eger mezkr hatlar to ru olsa, izzete delildir. Eger h parma n dibinde Zhre yerinde, eger kzl hatlar elin merbanda Zhre yerine geleler, ama parma n dibine varmyalar kollarda yara olma a dellet ider. Eger h parma n dibinde nsf daire olub ortaya baka, mertebenin eylgne hemtt oldu una delildir. Amma a a a bakarsa, mertebe eksilmege, ta yire delildir. Eger gayret hatt to r ve muttsl olup, rengi muayyen dar olub, yukar tarafa mil ola Huss ki budaklar to ru olub kesilmi olmya, devletl, servetl olub, mal ziyde olma a delildir. Eger gayet hattndan bir to r muttsl hat kub m l hattna varsa, mr olandan dirligi zahmetl olub, ahr huzr ile hayr ile gemege delildir. Eger mezkr hat orta barma a varsa her ne i ki i lerse rast gelb tali mesd olmasna delildir. Eger mezkr hat orta parma a degmiye, ma k oldu una delildir. Eger mezkr hat d barma a varsa, uzak seferlere gitmege delildir. Eger mezkr hat h yahud d parma a yakn varsa, gayet byk nasib olma a dellet ider. Eger mezkr hat muttsl olub, ey renkli olub e barma nn dibine, yahud mr hattnn yannda karsa, gayet vakti ltif ola. Eger gayet hattnn stnde avretlerde mr hattna yakn ya drt ya dahi ziyde yldzlar olsa, gaz viremez olub, sonra gene kurtulmasna delildir. Eger kolun ortasndan bir hat ksa, gayet sathi gese, Utarid hkm yerinde tursa, kend dostlara sadkat idb, dostlarnn ana advet mnfert eylediklerine delildir. Eger mezkr hat kolun dibinden kub egri ola, kavi olub kendi ihtiyd ile olmad na delildir. Eger cima hattnn ucundan bunculayn bir hat bitse ki parmaklarn ta rasndan tarafna yine barmaklar dibine baka (?) hatm oldu una delildir. Eger kolun ortasndan bir hat kub gayet sathi gese bu yerde oturak olmayub, ok yerler grmesine delildir. Eger mezkr hat geb mr hattna ya ba hattna tokunsa rifate, eline vafr rzk gire, eger mezkr hat kamer hkm ynnde varsa, deniz seferidin idb vard yerde temekkn olub, maksd temam olmasna delildir. Eger gayet hatt stnde ha olsa ey nasib eline girmege dellet ider. Eger gayet hattndan bir hat kub orta parma a yakn varsa tabiat sevdai olup ziyde cmerd olmasna delildir. Eger Zhre yerinde ha olursa ey nsip eline girmege delildir. Eger Zhre yerinde mselles yahud merbi olsa, hali ey ola. Eger Utarid yerinde yldz olsa, avret hali hsl olmasna dellet ider. Eger b c barmaklarnn arasnda bir hat kub yay ekli gibi egilb b barma n dibine varsa, ba da yara olub, yahud olaca na delildir. Eger b ve c parmaklarn arasnda bir hat ksa h parma n dibine varsa, mahbs olmasna delildir. Eger c parma n dibinden yakn Merihin hkmi yerinde nfs daire gibi bir hat olsa, yukaruya bakar ola, zindna girmesine delildir. Eger Zhre yerinde mezkr hat gibi olsa u r oldu una delildir. Eger kl az olsa, avret tabiatlu olub ta yirl hl oldu una delildir. Eger kolun kimi renkllg ve yo unlugu ve eger eylg ve to rulu u itidl zere olsa, ey huylara delildir. Eger trnak hub olsa yregin kavi olub, dima hub olsa, yregin kavi olub dima hb oldu una delildir. Akln ve huylarn latfligine delildir. Eger ince ve renkli ltif ola, ya kzl ola ve uzun ola akln ho lu una delildir. Eger kat ksa olsa, ademe kar mayup hatrnk kimseye dellet ider. Eger trnak zerinde ufack ake ake noktalar ok olsa bereketler bula ve halk iinde hrmet bula. Eger trnak zre ufack kara kara noktalar olsa, ol kadar d man ola veya kend yarnlar olma a delildir. Bab- Diger. Hat d h ona m kl olsa ve uzunlu u mesela parma nn ol bkmnn beraberinde olsa, sahibinin mizc ey ola, mstkim ve ey ola. e b gayet ile ayn olsa, sahibi efkt ve merhmetsiz ola. Beraber olsa ve ekil ey olsa sahibi, emin, cmerd, m fik, cmle halkn memdhu olmasna delildir. Dar olsa, sahibi hasis ve himmet ola. Ve ge tabi ola. Huss hatlar egri ola, gayetle dar olsa, sahibi ya esir ola ya hapis eke. Hattl kamer byk ve kzl ve egri olsa, merhmetsiz ola. b c katce ola, sahibinin tabit ey ola, mizc ey ola, kuvveti hatmesi ey ola ve ahlk hilfete dellet ider. Cebel-i Zhlde ksa ve hatlar olsa, mr elem ile gee. Cebel-i M teri pak olsa, i i rast gele mttefik ve mnis ola. Merih kim elin ayasdr. Teslis zerine olsa, ekli hb olsa sahibi bahdr ve hneriz ola. Cebel-i emsde iki hat olsa, d h den, ta ems parma nn elin bileklerine degin, sahibi lm, fzl ve msvver ola. Hat Utarid gayet iri ve ksa hat olsa, ukur gibi, sahib-i hrsuz dahi ola. Zhre parma nn ikinci bkm hat olsa, aslup le ya boynu urula. Kamerde hat olsa ve ekli ey olsa sabrl emin ola. Ve z ile hat c t ortas pak olsa tabi ola. Hat d h ya baz hatlar
Uluslararas Sosyal Ara trmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume 2/6 Winter 2009

583

parma nn mukbelesinde sahibi mezkr hattn adedince hrmiye rast gele, erza n elden, ya hatrnk yere d e. Mezkr hatta kur gibi yir ola, beraber dizilmi olsa, sahibi n z ve nhk ins ve hor oluna. Hat e b parma n merbi olsa ve mezkr merbinin mukbelesinde bir teslis olsa, sahibinin ba na kasd ider. D manlar ola ve mezkr iki ekle hat e c muttsl olursa, d manlar ana zafer bulalar. Ama hat e c m de muttsl olmya kendi d manlar zerine galib ola. Ama mezkr ekil e b ye ula k degil ise d manlar malna kasd ideler kendi slm kurtula. Fasl Benekler Beyanndadr: Yzde ya alnda ok halka olsa, esir ola, nisvn sevmiye ve sevd-y marza girftr ola. Benek elin bir tarafnda olsa, ziynda ola. Ben ka iinde olsa, mnis mihrbn ola. Ben burun stnde olsa, o l kz ya amya. Ben burunun bir tarafnda mercimek denl olsa, hakkn mergb ola. Ben st duda ortasnda olsa, lende o l kz olmya. Ben kulak ardnda olsa, tedbiri lende o l kz olmya. Ben kulak ardnda olsa, tedbiri yaramaz ola. Ben ensesinde ya h tamar zerinde olsa lmi akaldan ola. Ben h tamar nnde olsa pk, slh ola. Ben bo azda olsa, szende ola. Ben omuzun yannda olsa, mr vusat zerine ola. Ben omuz ba nda olsa, bir vilyete hkm ola. Ben iki omuz ortasnda olsa, ulu padi ah ola. Ben iki omuz ortasnda olub, zerinde kzll a mail olsa, sahb-i Kurn olub tebas zerine galib ola. Ben bazu zerinde olsa, ehl-i sefer olub, mal tahsil idb mlik ola. Ben belde ola, ey evsfyle mevsf ola. ki elin birinde olsa dostlar ile dost ola. Ben parmaklarn birinde olsa, halk yaramaz ola. Ben gvdesinde olsa, kend bildigin ide. Ben ggsn sol tarafnda ola, tiz ve cretl ola ve fkry seve. Ben arkasnda olsa, mirsdan ve melden mahss ola. Ben avret yerinde olsa, zanpara ola, baslub rsvy ola. Ben sa oylu unda olsa, ulu ki i olub, nefsine buyruk ola. Ben sol oylu unda olsa, tacirden fide gre. Ben dizinin birinde ola, mi eti az ola. Ben aya nn birinde olsa ki ola derler. Ben tabannda olsa slm ola. Fsl. Bu bab avu iinde olan alametleri bildirir. Eger bir ki inin avuc iinde kim bu ekil olsa, salb gibi arkr hatlar olsa, ne kadar aded olursa, ol kadar vilyete hkm ide. Ol ekil budur. ve eger bir

ki inin avuc iinde bu ekil olsa, dellet ider kim sahibi cmerd ve kl-u mal ve kendy gmesini seve Eger bir ki inin avuc iinde bu ekil olsa dellet ider kim, o kimse hlim, kerim ve maldr olub, ulema ve dindr ola. Eger bir ki inin avuc iinde bu ekil olsa dellet ider kim, sahibi mal- zim bula ve bi-hayr iken Eger bir ki inin avuc iinde bu ekil olsa dellet

nimete eri e ve mr uzun ola ve dirligi gkek ola

Eger bir ki inin avuc iinde bu ekil ider kim, sahibinin halk hsn ola mestrl hal ola ve seyid ola olsa, dellet ider kim, sahibinin mal ok ola ve heybetl ola ve ok taife kendye muhabbetl ve ra betl ola Eger bir ki inin avuc iinde bu ekil olsa, dellet ider kim, bahadr ve mukddem ola Eger bir ki inin avuc iinde bu ekil olsa, dellet ider kim, sahibinin gnli gni ola kimseye ihtiya arz eylemeye ve halinde fkr ola Eger bir ki inin avuc iinde bu ekil olsa dellet ider kim, sahibi hl-i akl ola ve Eger bir ki inin avuc iinde bu ekil olsa, dellet ider kim, sahibinin Eger bir ki inin avuc iinde bu

merhmetl, sitrel ve lm ola

mr uzun ola ve rzk ok ola ve ehl-i huzur ve refhebet zerine gee

ekil olsa, dellet ider kim, sahibinin rzk az ola ve dirligi gkek ola ve ki ve azz ola Eger bir ki inin avuc iinde bu ekil olsa, dellet ider kim, sahibi ehl-i ilim ve hlim olub mal sevmiye ve cmerd ola ve dindr ola ve duas makbul ve kendsi halk arasnda nik- nm ola. Allahu Talann ltfyle rzk eksik olmya, ama gamnk ola. Temmet. Szlk advet: d manlk, ya lk a u: zehir ahkm: emirler, hkmler ark: zayf, ince bunculayn: bunun gibi cebel:da ehr:drt d-vm:ikinci efrd: tek olanlar, birler evsf:sfatlar, kaliteler fsid:kt,fena,yanl , bozuk fevt:bir daha ele gememek zere kaybetme
Uluslararas Sosyal Ara trmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume 2/6 Winter 2009

584

gammaz:birine iftira ederek zarar veren gni:ok, bol giriftr:tutulmu , yakalanm , esir gulmpre:kulampara, o lanc hades:yeni olma hris: hrsl, tamahkar, cimri hatrnk: kymet bilir, hatr sayar heftm:yedinci hyre:kama k, donuk, fersiz hilf: kar , zd, yalan ibtid' : ba lama, ba lang i tih' :meyil, istek, evk kaim:ayakta duran, ayakta bulunan kada:kaza kavi: gl, keskin mad:ba ka, fazla, gayri madm:yok olan, mevcut olmayan m ug:sevilen mafsal:organ mrz: hastalk, sakatlk, rahatszlk maslht:i , husus, emir, keyfiyet mellet:usan, usanma, bkma memdh:meddolunmu , ekilmi merbu: kul, kle mergb:ra bet edilmi , be enilmi mersm:resmolunmu , yazlm , izilmi mevzi' :mevziler, yerler mevsf:vasfolunmu , vasflanm mezkr:zikrolunmu , ad gemi mihmn: misfir, konuk mihriban:sevgi, dostluk, gnl alan,

mutedil:ne az, ne ok, orta halli bulunan muhtara:tehlike, zarar, ziyan mukabele:kar lk verme, kar lama mukaddem:takdim edilen, sunulan mnis:al lan, yadsnamaz, al lm musavver:tasarlanm , d nlm muttsl:ula an, kavu an, biti en msavi: e it, denk mselles:le tirilen, l mteedd:ed edici, deyen, deyici mtegayyir:de i ik, zt olan mte erri' : eri' at i leriyle u ra an nks:alak, adi, baya n- d:hznl, gaml, kederli nsf:yarm, yar nk- nm:iyi nam kazanm nisvn:kadnlar pencm:be inci rifat:ykseklik, ycelik rsvy:rezil olma svm:nc e m:altnc ins:anlayan, tanyan r: arslan ta yir:gayr, ba ka, yabanc, di er temekkn:yerle me, yer tutma ulm:alimler vafr:bol, ok zviye:k e, a zeyrek:anlay l, uyank, zeki

KAYNAKA Batuk Cengiz, Tarihin Sonunu Beklemek, Ortado u Dinlerinde Eskatoloji Mitoslar, z Yay., st., 2003 avu o lu Ali, Trk Edebiyatnda Kyafet-name, Aka Yay., st.,2001 Develio lu Ferid, Osmanlca-Trke Ansiklopedik Lugat, Aydn Kitabevi, Ank., 1998 Do an Mehmet, Byk Trke Szlk, Pnar Yay., st., 2005 Duvarc Ay e, Trkiyede Falclk Gelene i ve Bu Konuda ki Eser, Ersa Matbaas, Ank., 1993
Uluslararas Sosyal Ara trmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume 2/6 Winter 2009

585

Ertaylan .H., Falnme, Sucuo lu Matbaas, st., nv., Yay., st., 1951 Gndz inasi, Mitoloji ile nan Arasnda, Ett Yay., Samsun, 1998 http://forum.abonem.com/osmanli-tarihi-genel/8213-osmanli-tarihinde-bilim-7-a.html http://www.yorumcu.com/fortune/palm/ slam Ansiklopedisi, C. 4, Milli E itim Bakanl Yay., st., 1995 slam Ansiklopedisi, C. 6, Milli E itim Bakanl Yay., st., 1997. Ka garl Mahmud, Divan Lugatit Trk, Ter: Besim Atalay , C.1, TDK., Yay., Ank., 1998 Kyafetnme, zmir Milli Ktphanesi, Numara: 1373 Mengi Mine, Kyafetnameler zerineTrk Dili Ara trmalar Yll , Belleten 1977, TDK Yay., Ank., 1978 Muhammed Abdlselm, Segirmek Manalar, Na iri: timat Kitaphanesi Sahibi Seyid Thir, Kadnlar Dnyas Matbaas, stanbul, 1333 Seyido lu Bilge, Mitoloji zerine Ara trmalar Metinler ve Tahliller, Dergah Yay., st., 2005 emseddin Sami, Kamus-i Trki, a r Yay., Gndo du Mat., st 1996 Tat Mustafa, Edebiyattan eri ( Dini-Tasavvufi Trk Edebiyat zerine Yazlar) Aka Yay., Ank., 1997 Trk Ansiklopedisi, C. 15, Dergah Yay., st.,1979 Trk Dili ve Edebiyat Ans., Dergah Yay., C.5, st; 1999, Trk Dnyas Edebiyat Kavramlar ve Terimleri Ans. Sz., Alem Yay., Ank,2005 Yerdelen Cevat, Trk Edebiyatndaki Kyafetnameler ve Ni deli Visalinin Vesiletn rfan Adl Kyafetnamesi ( Yaymlanmam Yksek Lisans Tezi) Erz., 1988 Yusuf Has Hacip, Kutadgu Bilig, Haz: R. Rahmeti Arat, TDK., Yay., Ank 1979

Uluslararas Sosyal Ara trmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume 2/6 Winter 2009