Diyalekt nedir?

Diyalekt bir dilin özel varyasyonlaridir ; mesela ingilizcede

Ingiliz Ingilizcesi ve Amerikan ingilizcesi gibi.
Çince pekçok diyalektlere sahiptir. Çin’in uzun tarihinden
dolayi bu diyalektler birbirlerinden o kadar
farklilasmislardir ki farkli diyalektleri konusan insanlar
birbirlerini anlamakta güçlük çekilmektedir, hatta
anlayamamaktadir. Bu farkli diyalektler farkli dillermis gibi
algilanmaktadirlar. Fakat ortak tarih ve yazma sistemi (Çince
karakterler) güçlü bir birlestirici etki yaratmaktadir.
Çin’de resmi olarak konusulan dil MANDARIN ( Putonghua) dir.
Dünyada Mandarin konusan insan sayisi Ingilizce konusan insan
sayisindan daha fazladir. Kantonca daha çok Hong Kongta ve
Güney eyaletlerde konusulur. Tayvanda ise Tayvanca ve Mandarin
konusulur. Daha pekçok diyalektler vardir.

Tonlar nedir?

Çincede tonlar bir kelimenin telaffuzu için gerekli olan temel

araçlardir. Eger bir heceyi seslendirirken ses tonunuz
yükselmesi gerektigi yerde düsüyorsa tamamen farkli bir heceyi
telaffuz etmis olursunuz. Böylece ifade etmek istediginizden
çok daha farkli bir sey ifade etmis olursunuz. Tonlar
önemlidir. Baslangiçta biraz zor gelse de basarmak gereklidir.
Her hecenin 4 tonu bulunur:

1. düz ton
2. yükselen ton
3. alçalip yükselen ton
4. düsen ton

Çince isimler nasil olusur?

Çinde önce soaydi sonra adi yazilir. Mesela Çin lideri Jiang
Zemin’in verilmis ismi Zemin soyadi ise Jiang dir. Genellikle
Çince soyisimler tek karakterden olusur, fakat iki karakterden
olusan soyisimlerde mevcuttur. Çin’de pekçok ortak soyadi
vardir. Pekçok insan ayni soyada sahiptir.
Isimlerin çogu tek veya iki karakterden olusur. Aileler
çocuklari için nadir ve yaratici isimleri seçerler. Standart
isimleri vermekten kaçinirlar.
Mandarindeki 4 tonun vurgu tonlari ile gösterimi.
Pinyin hakkkinda birkaç ipucu:
• Q ingilizcedeki “ch” gibi telaffuz edilir.
• X ingilizcedeki “sh” gibi telaffuz edilir.
• ZH “just” kelimesinde oldugu gibi “j” olarak telaffuz
edilir.
• C “ts” gibi telaffuz edilir.
• IAN ise “yen” gibi telaffuz edilir. (mesela Tian’anmen
Meydani= Tyen en men meydani gibi)

Eger Çince latin harfleri ile yazilabiliyorsa neden Çince

karakterler kaldirilmiyor?

Yabanci insanlar Çince karakterlerin zor ve karmasik oldugunu

ve kaldirilmasi gerektigini söylüyorlar. Belki haklilik
paylari var ama bu o kadar kolay degil.
Pekçok Çince karakter ayni telaffuz fakat farkli yazilisa
sahiptir. Herseyi ayni sekilde yazmak karisiliga sebebiyet
verir. Ayni pinyin yazilisi ve ayni vurgu isaretine sahip
karakterlerin yazilislari farkli olabilir. Bu da karisikliga
sebep olabilir.
Çince karakterlein degistirilmesi Çin’in tarihi ve kültürel
geçmisini kötü yönde etkileyecek ve yeni nesillerin atalarini
ve eserlerini anlamalari mümkün olmayacaktir.

Ismimi Çince nasil yazabilirim?

Çince olmayan bir ismi Çince karakterler ile yazmanin iki yolu
vardir.
Ilk metod basit hece çevirisidir. Isimde bulunan heceleri
Çince hecelere benzeterek yazma metodu.

Çince ögrenmek zor mudur?

Çince karakterleri ögrenmek zor gibi görünebilir. ( Çince

karakterleri gördügünüzde tanimaniz onlari ezberleyip
yazmaktan daha kolaydir.) Fakat konusma Çincesi
düsündügünüzden daha kolaydir. Çince gramer çok kolaydir.
Çince gramer Türkçe gramerden çok daha kolaydir. Ingilizcedeki
gibi istisnalari yoktur. Fiillerinin çekimleri olmadigindan
dolayi düzenli veya düzensiz diye herhangi bir ayrim yoktur.
Öncelikle telaffuza önem veriniz ve ilk ögrenirken yanlis
ögrenmeyiniz. Yanlis ögrenilen bir seyin düzeltilmesi sonradan
zordur. Eger yanlis ton kullanirsaniz sizi anlamalari zor
olur. Dogru ton kullanmaya gayret ediniz!

Ben = Wo
Sen = Ni
O = Ta
Biz = Womın
Siz = Nimın
Onlar = Tamın

Bay = şensın (Çincede İsmin sonuna eklenir,mesela Lee şensın =

Bay Lee)
Bayan = şao-ciye (Genelde bütün bayanlara kullanılır)
Baba = Baba
Amca = Su-su
Cucu = Dayı
Anne = Ma-ma
Abi = Gı-gı
Küçük erkek kardeş = Di-di
Abla = Ciye-ciye
Küçük kız kardeş = Mey-mey
Lütfen = Çing
Meşgul = Mang
Türkiye = Tu-er-çi
Amerika = Mey-guo
Çin = Con-guo
Almanya = Da-guo
Fransa = Fa-guo
Japonya = Rı-ben
Pahalı = Guey
Çok = Hen
Çok pahalı = Hen-guey
Ucuz = piyen-yi
İyi = Hao
Çok iyi = Hen hao
En iyi = Zuvey hao
Para = çiyen
Kaç = Dwoşau
Bu ne kadar? Bu kaç para? = Cıgı duvoşau çiyen?
Tamam = Duvey
Büyük = Da
Küçük = şiao
Olabilir = Kı-yi
Arkadaş = Peng-you
Kitap = şu
Öğretmen = Lao-şıKaç Yaşında? = Duvo suvey?
Wo şı = Ben .....im.
Wo+şı+Hasan = Ben Hasan’ım
Ni+şı+ Ayşe = Sen Ayşe’sin

Tamın şı Conguo-rın = Onlar Çinlilerdir.

Conguo = Çin
Conguo-rın = Çinli
Tu-ır-çi = Türkiye
Tu-ır-çi-rın = Türk

şimdiki Zaman
Wo çü = Ben gidiyorum
Ni lay = Geliyorsun
Wo ay ni = seni seviyorum
Wo siy-huan ni = senden hoşlanıyorum

Geçmiş Zaman
Tamen lay lı = Onlar geldiler (cümle sonuna konan LI ile
olayın sona erdiği anlatılır)
Wo çü lı = gittim
Ta kan lı = Gördü

Gelecek Zaman
Wo huvey çü = Gideceğim (HUVEY gelecek zaman için kullanılır)
Ni huvey lay = Geleceksin

Ni bişi çü = gitmelisin
Ta bişi lay = gelmeli
Women bişi may = satın almalıyız

Wo yao çü = gitmek istiyorum

Ta yao lay = gelmek istiyor
Wo bu yao çü = gitmek istemiyorum
Ni yao bu yao çü ma? = gitmek istiyor musun? (yao BU yao =
istiyor musun, istemiyor musun? anlamına gelmekte)
Nimen ay bu ay Tu-er-çi? = Türkiye’yi seviyormusunuz?

Wo yao may = Satın almak istiyorum

Wo bı yao may = satı

Gitmek = Çü
Gelmek = Lai
Bakmak = Kın
Oturmak = Tsuo
Yemek = Çı
İçmek = Hı
Vermek = Gey
Sevmek = Ay
Hoşlanmak = Si-huan
Uyumak = Suvey-caobr
İstemek = Yao
Bilmek = Cı-dao
Anlamak = Dong
Sormak = Wen
Duymak = Ting
Konuşmak = şuo
Anlatmak = Gao-su
Satın almak = May
Satmak = Mey
Öğrenmek = şue-şi
Sahip olmak = You
Ben = Wo
Sen = Ni
O = Ta
Biz = Womın
Siz = Nimın
Onlar = Tamın

Bay = şensın (Çincede İsmin sonuna eklenir,mesela Lee şensın =

Bay Lee)
Bayan = şao-ciye (Genelde bütün bayanlara kullanılır)
Baba = Baba
Amca = Su-su
Cucu = Dayı
Anne = Ma-ma
Abi = Gı-gı
Küçük erkek kardeş = Di-di
Abla = Ciye-ciye
Küçük kız kardeş = Mey-mey
Lütfen = Çing
Meşgul = Mang
Türkiye = Tu-er-çi
Amerika = Mey-guo
Çin = Con-guo
Almanya = Da-guo
Fransa = Fa-guo
Japonya = Rı-ben
Pahalı = Guey
Çok = Hen
Çok pahalı = Hen-guey
Ucuz = piyen-yi
İyi = Hao
Çok iyi = Hen hao
En iyi = Zuvey hao
Para = çiyen
Kaç = Dwoşau
Bu ne kadar? Bu kaç para? = Cıgı duvoşau çiyen?
Tamam = Duvey
Büyük = Da
Küçük = şiao
Olabilir = Kı-yi
Arkadaş = Peng-you
Kitap = şu
Öğretmen = Lao-şıKaç Yaşında? = Duvo suvey?
Nasılsın = Ni hao?
Teşekkür ederim = şiye şiye
Teşekkür ederim = şiye şiye ni(ni burada sana anlamına
gelmekte)
Nasılsınız = Nazik şekilde = Nin hao?
Çok iyiyim = Wo hen hao
İyi misin? = Ni hao ma?
(ma eki soru sorulurken bizdeki –mi? –mı? eki gibi
kullanılmaktadır.)
Gülegüle = Zay-ciyen
Günaydın = Zao-an

Yi = Bir
Er = İki
San = Üç
Szı = Dört
Wu = Beş
Lio = Altı
Çi = Yedi
Ba = Sekiz
Cio = Dokuz
şır = 10
şır-yi = Onbir
şır-er = Oniki
şır-san = Onüç

....

Er-şır = Yirmi
San-şır = Otuz
Szı-şır = Kırk
Wu-şır = Elli

.....
San-şır-wu = otuzbeş
Lio-şır-szı = Altmışdört
Jio-şır-ba = Doksansekiz

.....

Bai = Yüz
San-Bai = Üçyüz
Wu-bai = Beşyüz
...

Çiyen = Bin
Wu-çiyen = Beşbin
.....

wen = Onbin (Çincede bizde kullanılmayan 10000 basamağı

vardır)
san-wen = Otuzbin

....

Yi-çiyen-jio-bai-çi-şır-wu = Bin dokuz yüz yetmiş beş

Wu-wen-san-bai = Elli bin üç yüz

Nasılsın = Ni hao?
Teşekkür ederim = şiye şiye
Teşekkür ederim = şiye şiye ni(ni burada sana anlamına
gelmekte)
Nasılsınız = Nazik şekilde = Nin hao?
Çok iyiyim = Wo hen hao
İyi misin? = Ni hao ma?
(ma eki soru sorulurken bizdeki –mi? –mı? eki gibi
kullanılmaktadır.)
Gülegüle = Zay-ciyen
Günaydın = Zao-an

Yi = Bir
Er = İki
San = Üç
Szı = Dört
Wu = Beş
Lio = Altı
Çi = Yedi
Ba = Sekiz
Cio = Dokuz
şır = 10
şır-yi = Onbir
şır-er = Oniki
şır-san = Onüç

....

Er-şır = Yirmi
San-şır = Otuz
Szı-şır = Kırk
Wu-şır = Elli
.....
San-şır-wu = otuzbeş
Lio-şır-szı = Altmışdört
Jio-şır-ba = Doksansekiz

.....

Bai = Yüz
San-Bai = Üçyüz
Wu-bai = Beşyüz
...

Çiyen = Bin
Wu-çiyen = Beşbin
.....

wen = Onbin (Çincede bizde kullanılmayan 10000 basamağı

vardır)
san-wen = Otuzbin

....

Yi-çiyen-jio-bai-çi-şır-wu = Bin dokuz yüz yetmiş beş

Wu-wen-san-bai = Elli bin üç yüz

Yi = Bir
Er = İki
San = Üç
Szı = Dört
Wu = Beş
Lio = Altı
Çi = Yedi
Ba = Sekiz
Cio = Dokuz
şır = 10
şır-yi = Onbir
şır-er = Oniki
şır-san = Onüç

....

Er-şır = Yirmi
San-şır = Otuz
Szı-şır = Kırk
Wu-şır = Elli
.....
San-şır-wu = otuzbeş
Lio-şır-szı = Altmışdört
Jio-şır-ba = Doksansekiz

.....

Bai = Yüz
San-Bai = Üçyüz
Wu-bai = Beşyüz
...

Çiyen = Bin
Wu-çiyen = Beşbin
.....

wen = Onbin (Çincede bizde kullanılmayan 10000 basamağı

vardır)
san-wen = Otuzbin

....

Yi-çiyen-jio-bai-çi-şır-wu = Bin dokuz yüz yetmiş beş

Wu-wen-san-bai = Elli bin üç yüz