You are on page 1of 18

COĞRAFYA DERSİ

ÖĞRETİM PROGRAMI
12. SINIF
COĞRAFYA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI
12. SINIF

ÖĞRENME ALANI: A. DOĞAL SİSTEMLER

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR

A.12.1. Doğa süreçlerinin ekstrem durumlarına ait H / ” / v Doğal Unsurlardaki Uç Değerler [!] Yakın çevrede ekstrem durum sonucu oluşan
örneklerden yararlanarak bunların oluşumlarını ve doğa Ekstrem durumun sebep olduğu olaylarla ilgili bir alan gezilebilir.
süreçlerine olan etkilerini değerlendirir. gazete haberleri ve fotoğraflar incelenerek bu # Harita becerisi, gözlem becerisi, sorgulama
olaylara hangi doğa sürecinin neden olduğu becerisi, tablo, diyagram, grafik oluşturma ve
belirlenir. Ekstrem durumların doğa süreçler yorumlama becerisi kazanımla birlikte organize
üzerine etkisini vurgulayan kavram ağları edilerek verilecek becerilerdir.
oluşturulur. A.12.1., A.12.2., A.12.3. kazanımlar için
gözlem formu, dereceleme ölçeği, performans
ödevi kullanarak değerlendirme yapabilirsiniz.
A.12.2. Arazi çalışması yoluyla doğal ve beşerî süreçler H / ” Bağımlı Dünya # Harita becerisi, gözlem becerisi, sorgulama
arasındaki etkileşimi kanıtlamaya yönelik bütünsel bir Yakın çevrede bir arazi çalışması yapılarak, becerisi, tablo, diyagram, grafik oluşturma ve
bakış açısı geliştirir. doğa ve insan unsurlarına ait incelemeler yapılır. yorumlama becerisi, arazi çalışma becerisi,
Gezi sonunda toplanan örnekler, çekilen kanıt kullanma becerisi kazanımla birlikte
fotoğraflar, çizimler ve tutulan notlar organize edilerek verilecek becerilerdir.
değerlendirilerek araştırma raporu oluşturulur.
A.12.3. Verilerden yararlanarak doğal sistemlerdeki olası H / ” Doğanın Geleceği # Harita becerisi, sorgulama becerisi, tablo,
değişimlerle ilgili çıkarımlarda bulunur. Doğal sistemlerin işleyişine yönelik zihin diyagram, grafik oluşturma ve yorumlama
haritaları veya diyagramlar oluşturulur. becerisi, değişim ve sürekliliği algılama
Bunlardan yararlanarak görsel imge destekli becerisi, kanıt kullanma becerisi kazanımla
senaryolarla geleceğe yönelik tahmin yapılır. birlikte organize edilerek verilecek becerilerdir.

H:Sınıf-okul içi etkinlik ” :Okul dışı etkinlik v:İnceleme gezisi [!] :Uyarı C:Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve değerlendirme # Coğrafî beceriler

119
COĞRAFYA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI
12. SINIF

ÖĞRENME ALANI: B. BEŞERÎ SİSTEMLER

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR

B.12.1. Haritalar ve görsel materyaller kullanarak ilk H / ” Dünyanın İlk Kültür Merkezleri # Harita becerisi, sorgulama becerisi, değişim
kültür merkezlerinin ortaya çıkışını ve yayılışını Kültür kavram ağı oluşturarak, ilk kültür ve sürekliliği algılama becerisi kazanımla
belirleyen faktörleri zaman, süreklilik ve değişim merkezleri dünya haritası üzerinde belirlenir. birlikte organize edilerek verilecek becerilerdir.
açısından değerlendirir. İlk kültür merkezlerinin oluşumundaki etkili Bu kazanım için gözlem formu, performans
faktörler sınıflandırılarak, dünyada kültürel ödevi, açık uçlu sorular kullanarak
yayılıştaki önemi sorgulanır. değerlendirme yapabilirsiniz.

B.12.2. Örnek incelemeler yoluyla bir bölgedeki baskın H / ” Ekonomik Faaliyetlerin Sosyo- # Gözlem becerisi, arazi çalışma becerisi,
ekonomik faaliyet türünün sosyal ve kültürel yaşama Kültürel Etkileri sorgulama becerisi, tablo, diyagram, grafik
olan etkilerini tartışır. Seçilen bir bölgedeki ekonomik faaliyetler oluşturma ve yorumlama becerisi, kanıt
belirlenerek bunlardan hangisinin baskın kullanma becerisi kazanımla birlikte organize
faaliyet olduğu tartışılır. Baskın ekonomik edilerek verilecek becerilerdir.
faaliyetin sosyal ve kültürel yaşama etkilerine Bu kazanım için gözlem formu, dereceleme
senaryolar oluşturur. ölçeği kullanarak değerlendirme yapabilirsiniz.

B.12.3. Şehirleşme, göç ve sanayileşme olgularını H / ” Günümüz Dünyasını Tanımlayan # Sorgulama becerisi, birincil ve ikincil
birbirleriyle olan ilişkileri açısından yorumlar. Olgular kaynakları etkili kullanma becerisi, değişim ve
Şehirleşme, göç ve sanayileşmenin toplumlar sürekliliği algılama becerisi.
üzerindeki etkisini vurgulayan rol kartları Bu kazanım için açık uçlu sorular kullanarak
hazırlanarak drama çalışması yapılır. Sebep- değerlendirme yapabilirsiniz.
sonuç diyagramları oluşturulur.

H:Sınıf-okul içi etkinlik ” :Okul dışı etkinlik v:İnceleme gezisi [!] :Uyarı C:Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve değerlendirme # Coğrafî beceriler

120
COĞRAFYA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI
12. SINIF

ÖĞRENME ALANI: B. BEŞERÎ SİSTEMLER

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR

B.12.4. Çeşitli verilerden yararlanarak nüfus, yerleşme ve H / ” Geleceği Tasarlamak [!] Teknolojik değişimler ve doğa ilişkisine ait
ekonomik faaliyetlerde gelecekte olabilecek değişimlerle Beşerî unsurlara ait çeşitli veriler, haritalar ve örneklerden yararlanarak doğa, hatta uzayın
ilgili çıkarımlarda bulunur. diğer görsel materyallerden yararlanarak mevcut kullanımına ait değerlendirmelere de yer
durum ve olası değişimler hakkında beyin verilebilir.
fırtınası yapılır. Daha sonra oluşturulan # Harita becerisi, gözlem becerisi, sorgulama
gruplardan gelecekte bir tarih belirleyerek olası becerisi, tablo, diyagram, grafik oluşturma ve
değişimler ve gelişmelerle ilgili senaryolar yorumlama becerisi, değişim ve sürekliliği
yazmaları istenir. algılama becerisi, kanıt kullanma becerisi
kazanımla birlikte organize edilerek verilecek
becerilerdir.
Bu kazanım için proje, açık uçlu sorular
kullanarak değerlendirme yapabilirsiniz.

H:Sınıf-okul içi etkinlik ” :Okul dışı etkinlik v:İnceleme gezisi [!] :Uyarı C:Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve değerlendirme # Coğrafî beceriler

121
COĞRAFYA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI
12. SINIF

ÖĞRENME ALANI: C. MEKÂNSAL BİR SENTEZ: TÜRKİYE

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR

C.12.1. Bölge sınıflandırma ilkelerinden yola çıkarak H / ” Coğrafî Bölgelerimiz [!] Türk Coğrafya Kurumunun kuruluşu ve
Türkiye’nin coğrafî bölgelerinin oluşturulma Birinci Türk Coğrafya Kongresi2ne ait kitaptan görevleri verilecektir.
gerekçelerini sorgular. bölge çalışmaları ile ilgili metinler seçilerek # Harita becerisi, gözlem becerisi, sorgulama
incelenir. Sınıfta bir coğrafya kongresi organize becerisi, zamanı algılama becerisi, değişim ve
edilerek, bölge oluşturma gerekçeleri analiz sürekliliği algılama becerisi, kanıt kullanma
edilir. becerisi kazanımla birlikte organize edilerek
verilecek becerilerdir.
C.12.2. Ulaşımda etkili olan unsurlardan yola çıkarak H / ” Ulaşım Ağları ve Gelişmişlik [!] Günümüz dünyasının en önemli
ülkemizdeki ulaşım sistemlerinin gelişimiyle ilgili Belirlenen hatlar arasında yolculuk yaptıkları özelliklerinden biri olan ulaşım-iletişim
çıkarımlarda bulunur. düşünülerek doğal ve beşerî faktörler açısından gerçeğinden yola çıkarak, ulaşım
karşılaşabilecekleri durumlar hakkında öykü sistemlerindeki entegrasyonun önemi ve ulaşım
C.12.3. Ulaşım ağları ile yerleşme ve ekonomik yazmaları istenir. Yazılan öykülerden ve ulaşım sistemlerinin kalitesi üzerinde durularak,
faaliyetleri ilişkilendirir. sistemimizin gelişimini gösteren haritalardan ülkemizin bölgesel ve küresel bağlantılar
yararlanarak yerleşme, ekonomik faaliyet ve açısından önemli bir ulaşım merkezi olduğu
ulaşım ilişkisi kurulur. vurgulanır.
[!] Atatürk’ün ulaşımla ilgili görüşleri konuyla
H / ” Ulaşım Projeleri ilişkilendirilir.
Gazete ve dergilerden haberler biriktirilip # Harita becerisi, sorgulama becerisi, tablo,
yorumlanarak ülkemiz ve çevresi ile ilgili diyagram, grafik oluşturma ve yorumlama
önemli ulaşım projeleri incelenir (Grup becerisi, zamanı algılama becerisi, değişim ve
oluşturarak proje çalışmaları yapılabilir). sürekliliği algılama becerisi kazanımla birlikte
organize edilerek verilecek becerilerdir.
Bu kazanımlar için gözlem formu, performans
ödevi, açık uçlu sorular kullanarak
değerlendirme yapabilirsiniz.

H:Sınıf-okul içi etkinlik ” :Okul dışı etkinlik v:İnceleme gezisi [!] :Uyarı C:Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve değerlendirme # Coğrafî beceriler

122
COĞRAFYA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI
12. SINIF

ÖĞRENME ALANI: C. MEKÂNSAL BİR SENTEZ: TÜRKİYE

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR

C.12.4. Ülkemizin ticaret merkezlerini, ticarete H / ” / v Türkiye’nin Ticarî Dokusu [!] Tarihî ticaret yolları da (İpek yolu gibi)
konu olan mallarını ve akış yönlerini değişim ve Ülkemizin bölgesel ve küresel ölçekte etkili olan vurgulanmalıdır.
süreklilik açısından analiz eder. önemli ticaret merkezlerini belirleyerek, farklı # Harita becerisi, arazi çalışma becerisi, sorgulama
dönemlere ait ticari akış haritaları oluşturulur becerisi, tablo-diyagram ve grafik oluşturma ve
C.12.5. Ülkemizin dış ticaretini ve dünya (CBS kullanılabilir). Ticarete konu olan mallar ve yorumlama becerisi, değişim ve sürekliliği algılama
pazarlarındaki yerini ticarete konu olan ürünler ticaretin ekonomimizdeki yerini gösteren tablo ve becerisi kazanımla birlikte organize edilerek verilecek
açısından analiz eder. grafikler hazırlanarak yorumlanır. becerilerdir.
Bu kazanım için gözlem formu, öz değerlendirme
formu, kontrol listesi kullanarak değerlendirme
yapabilirsiniz.
C.12.6. Ülkemizi sembolize eden mekânlara ait H / ” / v Türkiye’nin Resmini Çizelim # Harita becerisi, gözlem becerisi, arazi çalışma
değerlerin mekân algısına etkisini yorumlar. Uluslararası bir fuarda ülkemizi tanıtan bir bölüm becerisi, sorgulama becerisi, zamanı algılama becerisi,
oluşturulması istenir. Öğrenciler gruplara değişim ve sürekliliği algılama becerisi, kanıt
ayrılarak ülkemizi en iyi tanıtan grup kullanma becerisi kazanımla birlikte organize edilerek
ödüllendirilir. verilecek becerilerdir.
Bu kazanım için dereceleme ölçeği kullanarak
değerlendirme yapabilirsiniz.
C.12.7. Turizm faaliyetlerinin çevresel, kültürel H / ” / v Turizm Değerlerimiz [!] Tarihî, kültürel veya doğal değerlerimizin olduğu
ve ekonomik etkilerinden yola çıkarak Turizm faaliyetlerine yönelik karikatürler, gazete bir bölgeye gezi yapılabilir.
Türkiye’nin turizm politikalarını analiz eder. haberleri incelenerek; bunların çevresel, kültürel # Harita becerisi, arazi çalışma becerisi, sorgulama
ve ekonomik açıdan etkileri belirlenir. Ülkemizin becerisi, tablo-diyagram ve grafik oluşturma ve
turizm politikalarını sonuçları açısından yorumlama becerisi, değişim ve sürekliliği algılama
değerlendirerek, senaryo ve afiş çalışması yapılır. becerisi.
H / ” Doğa ve Kültürel Zenginlik Merkezi: Bu kazanım için gözlem formu, performans ödevi,
Türkiye öğrenci ürün dosyası, açık uçlu sorular kullanarak
Yaşadığı bölge veya ülkemiz ölçeğinde turizmle değerlendirme yapabilirsiniz.
ilgili reklâm ve tanıtım kampanyası organize
etmeye yönelik proje yapılabilir.

123
H:Sınıf-okul içi etkinlik ” :Okul dışı etkinlik v:İnceleme gezisi [!] :Uyarı C:Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve değerlendirme # Coğrafî beceriler
COĞRAFYA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI
12. SINIF
ÖĞRENME ALANI: C. MEKÂNSAL BİR SENTEZ TÜRKİYE

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR

C.12.8. Türkiye’nin nüfus politikalarını ve H / ” Geleceğe Ait Senaryolar


gerekçelerini değerlendirir. Türkiye nüfusunun gelişimine ait veri ve grafiklerden # Gözlem becerisi, sorgulama becerisi, zamanı
yola çıkarak nüfus özelliklerinin yıllar içindeki değişimi algılama becerisi, değişim ve sürekliliği
tartışılır. Nüfus politikalarımız ile ilgili bir araştırma algılama becerisi, kanıt kullanma becerisi
C.12.9. Türkiye’nin nüfus projeksiyonlarına yapılarak ön bilgi elde edilir. Sınıfta bir meclis kazanımla birlikte organize edilerek verilecek
dayalı senaryolar oluşturur. kurularak nüfusun mevcut durumuyla ilgili olumlu ve becerilerdir.
olumsuzluklar tartışılır. Hükümet grubu ve muhalefet Bu kazanımlar için öğrenci ürün dosyaları, öz
grupları mevcut nüfus politikalarını yorumlar. Gelecekle değerlendirme formu, dereceleme ölçeği, açık
ilgili tahminlerini ortaya koyarlar. Tüm tartışma ve uçlu sorular, kısa cevaplı, çoktan seçmeli,
görüşmeler sonucunda ortak bir karar metni (geleceğe boşluk doldurma, eşleştirme tipi testler
dönük senaryolar da içeren) oluşturulur (CBS kullanarak değerlendirme yapabilirsiniz.
uygulamaları yapılabilir).

C.12.10. Ülkemizin bölgesel kalkınma H / ” / v Kaynakları Etkili Kullanma [!] Bölgesel planlar, kalkınmada öncelikli
projelerini gerekçeleri ve etkileri açısından Öğrencilerden yaşadıkları alanda kaynak kullanımı ile yöreler, GAP, KOP, DAP gibi projeler ve etkileri
analiz eder. ilgili bir proje hazırlamaları istenir. Sınıfta sunulan üzerinde durulur.
projelerden sonra ülkemizin büyük projelerinden biri [!] Atatürk’ün Türkiye’nin kalkınmasına ait
(örneğin GAP olabilir) seçilir. Bu proje hakkında görüşleri ve uygulamaları konuyla
araştırma yapılarak projenin kapsamı, amaçları ve ilişkilendirilir.
projede şimdiye kadar yapılan uygulamalar tartışılır. # Harita becerisi, gözlem becerisi, sorgulama
Projenin her bir adımı, doğurduğu sonuçlar göz önüne becerisi, tablo, diyagram, grafik oluşturma ve
alınarak incelenir. Projenin etkileri konusunda münazara yorumlama becerisi, değişim ve sürekliliği
yapılır. algılama becerisi, kanıt kullanma becerisi
kazanımla birlikte organize edilerek verilecek
v Kalkınma Projeleri becerilerdir.
Proje uygulama alanına araştırma gezisi düzenlenir. Bu kazanım için dereceleme ölçeği, proje ile
değerlendirme yapabilirsiniz.

124
H:Sınıf-okul içi etkinlik ” :Okul dışı etkinlik v:İnceleme gezisi [!] :Uyarı C:Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve değerlendirme # Coğrafî beceriler

COĞRAFYA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI


12. SINIF
ÖĞRENME ALANI: C. MEKÂNSAL BİR SENTEZ TÜRKİYE

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR

C.12.11. Jeopolitikte etkili olan faktörlerden yola çıkarak H / ” Konumumuzun Getirdikleri [!] Türkiye’nin ulaşım koridoru olma özelliği de
tarihsel süreçte Türkiye’nin jeopolitik konumunu değişim Bölgemize ait ortak bir sorun ele alınarak bu verilecektir.
ve süreklilik açısından değerlendirir. çerçevede taraf ülke temsilcilerinin katıldığı bir [!] Atatürk’ün dış politika ve dünya barışı ile
C.12.12. Ülkemizin konum özelliklerinden yola çıkarak canlandırma yapılır. Gerçek olay ve ilgili görüşleri konuyla ilişkilendirilir.
içinde yer aldığı jeopolitik bölgelerle olan ilişkisini analiz gelişmelerin yer aldığı senaryolar ve gazete # Harita becerisi, gözlem becerisi, sorgulama
eder. kupürleri önceden dağıtılarak öğrenciler konu becerisi, tablo, diyagram, grafik oluşturma ve
ile ilgili bilgilendirilir. Çözüme dair ortak bir yorumlama becerisi, değişim ve sürekliliği
bildiri hazırlanması istenir. algılama becerisi, kanıt kullanma becerisi
kazanımla birlikte organize edilerek verilecek
becerilerdir.
Bu kazanım için öğrenci gözlem formu, açık
uçlu sorular kullanarak değerlendirme
yapabilirsiniz.

H:Sınıf-okul içi etkinlik ” :Okul dışı etkinlik v:İnceleme gezisi [!] :Uyarı C:Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve değerlendirme # Coğrafî beceriler

125
COĞRAFYA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI
12. SINIF

ÖĞRENME ALANI: D. KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER VE ÜLKELER

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR

D.12.1. Örnek ülke analizleri yoluyla gelişmişlik H / ” Ülkeler Neden Farklı Gelişmişlerdir? [!] Birleşmiş Milletler (BM) İnsanî Gelişme
seviyelerini belirleyen faktörler hakkında çıkarımlarda Gelişmişlik kavramı ile ilgili zihin haritaları İndeksi (İGİ) ve BM’nin belirlediği gelişmişlik
bulunur. oluşturulur. Farklı gelişmişlik seviyesine sahip ölçütlerinden yararlanılmalıdır.
ülke örneklerinden yola çıkarak gelişmişlik # Harita becerisi, gözlem becerisi, sorgulama
D.12.2. Gelişmiş bir ülkenin coğrafî özelliklerini farkını oluşturan doğa ve insana ait unsurların becerisi, tablo, diyagram, grafik oluşturma ve
araştırır. neler olduğu sorgulanır ve sınıflandırılır. Harita yorumlama becerisi kazanımla birlikte organize
üzerinde gelişmiş ve gelişememiş ülkeler edilerek verilecek becerilerdir.
D.12.3. Geri kalmış bir ülkenin coğrafî özelliklerini işaretlenerek rapor oluşturmaları istenir. Bu kazanımlar için öğrenci ürün dosyaları, öz
araştırarak ülkelerin farklı gelişmişliğinin nedenlerini değerlendirme formu, gözlem formu,
yorumlar. dereceleme ölçeği, açık uçlu sorular, kısa
cevaplı, çoktan seçmeli, boşluk doldurma,
eşleştirme tipi testler kullanarak değerlendirme
yapabilirsiniz.

H:Sınıf-okul içi etkinlik ” :Okul dışı etkinlik v:İnceleme gezisi [!] :Uyarı C:Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve değerlendirme # Coğrafî beceriler

126
COĞRAFYA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI
12. SINIF

ÖĞRENME ALANI: D. KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER VE ÜLKELER

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR

D.12.4. Doğal kaynak potansiyeli açısından farklı H / ” Doğal Kaynakların Belirleyiciliği # Harita becerisi, gözlem becerisi, sorgulama
özelliklere sahip ülkeleri karşılaştırarak doğal Öğrenciler gruplara ayrılır. Her grup bir doğal becerisi, tablo, diyagram, grafik oluşturma ve
kaynakların bölgesel ve küresel ilişkilerdeki etkisini kaynaktan sorumlu olur. Bunların dünya yorumlama becerisi, değişim ve sürekliliği
sorgular. üzerinde en çok çıkarıldıkları ülkeler algılama becerisi kazanımla birlikte organize
belirlenerek bu ülkelerin yönetimi kaynak sahibi edilerek verilecek becerilerdir.
gruplara verilir. Karşılıklı anlaşmalar yapılarak Bu kazanım için dereceleme ölçeği, açık uçlu
ülkeler arasında doğal kaynak ticareti yapılır. sorular kullanarak değerlendirme yapabilirsiniz.
Ticaret sonunda doğal kaynak varlığının
ülkelere ve bölgelere kazandırdığı siyasî ve
ekonomik güç tartışılır.
H / ” Doğal Kaynaklar ve Gelişme
Dünya üzerindeki önemli doğal kaynak alanları,
kaynakların kullanımı, değeri ve taşınması ile
ilgili gazete haberleri toplanır (Petrol gibi
sadece bir doğal kaynak da seçilebilir.
Çıkarıldığı yerler, taşınması ve kullanım alanları
ve değeri ile ilgili gazete ve dergi haberleri
toplanabilir.). Konu ile ilgili bir sunum yapılır.
D.12.5. Dünyanın önemli enerji nakil hatlarını bölge ve H / ” Enerji Akışı # Harita becerisi, sorgulama becerisi, değişim
ülkelere etkileri açısından analiz eder. Haritalar ve verilerden yararlanarak önemli ve sürekliliği algılama becerisi, tablo, diyagram,
enerji nakil hatları belirlenir. Bu alanların grafik oluşturma ve yorumlama becerisi
bölgesel ve küresel ilişkiler açısından nasıl bir kazanımla birlikte organize edilerek verilecek
etkiye sahip olduklarına dair sorgulama yapılır. becerilerdir.
Bu kazanım için öğrenci ürün dosyaları, öz
H / ” Büyük Projeler değerlendirme formu, gözlem formu kullanarak
Dünyanın önemli enerji bölgeleri ve küresel, değerlendirme yapabilirsiniz.
bölgesel değerleri, önemli nakil hatları ile ilgili
stratejilere ilişkin projeler yapılır.

127
H:Sınıf-okul içi etkinlik ” :Okul dışı etkinlik v:İnceleme gezisi [!] :Uyarı C:Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve değerlendirme # Coğrafî beceriler

COĞRAFYA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI


12. SINIF

ÖĞRENME ALANI: D. KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER VE ÜLKELER

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR

D.12.6. Coğrafî analiz yoluyla bir ülkenin konumunun H / ” Satranç Taşları


bölgesel ve küresel etkilerini değerlendirir. Dünya haritasından yararlanarak dünyanın # Harita becerisi, gözlem becerisi, sorgulama
jeopolitik açıdan önemli ülkelerinin bulunduğu becerisi, değişim ve sürekliliği algılama
alanlar ve bölgeler gerekçeleri ile belirlenir. becerisi, kanıt kullanma becerisi kazanımla
Ülkelere ait farklı konum bilgilerinin verildiği birlikte organize edilerek verilecek becerilerdir.
(Türkiye 50-70 batı meridyenleri ile 40-60 Bu kazanım için dereceleme ölçeği, açık uçlu
güney paralelleri arasında olsaydı gibi) bir sorular, kısa cevaplı, çoktan seçmeli, boşluk
ifadenin de olduğu dünya dilsiz haritaları doldurma, eşleştirme tipi testler kullanarak
dağıtılarak değişen coğrafî özellikler de göz değerlendirme yapabilirsiniz.
önüne alınmak kaydıyla yeni durum ile ilgili
senaryolar yazılması istenir (CBS ‘de
kullanılabilir.).
H Ülkeleri Tanıyalım
Seçilmiş ülkelerin coğrafî özelliklerini tanıtan
belgeseller izlenir.
D.12.7. Bölgesel ve küresel ölçekteki siyasî ve ekonomik H / ” Küresel ve Bölgesel Organizasyonlar [!] Küresel siyasî, ekonomik ve çevre örgütleri
örgütlerin oluşum gerekçelerinden yola çıkarak bu Öğrencilere örnek bir örgütün yapısı kuruluş ile bölgesel örgütler sınıflandırılır. Bunların
örgütlerin işlevlerini, etki alanlarını değişim ve süreklilik amaçları ve işleyişi ile ilgili ön bilgi verilerek Türkiye için önemi de analiz edilir.
açısından değerlendirir. öğrencilerden küresel veya bölgesel bir örgüt # Harita becerisi, sorgulama becerisi, tablo,
kurmaları istenir. Sınıf içinde birkaç örgüt diyagram, grafik oluşturma ve yorumlama
kurularak bu örgütlerin kuruluş gerekçeleriyle becerisi, değişim ve sürekliliği algılama becerisi
kendilerini tanıtmaları istenir. kazanımla birlikte organize edilerek verilecek
becerilerdir.
Bu kazanım için dereceleme ölçeği, açık uçlu
sorular kullanarak değerlendirme yapabilirsiniz.

H:Sınıf-okul içi etkinlik ” :Okul dışı etkinlik v:İnceleme gezisi [!] :Uyarı C:Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve değerlendirme # Coğrafî beceriler

128
COĞRAFYA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI
12. SINIF

ÖĞRENME ALANI: D. KÜRESEL ORTAM: BÖLGELER VE ÜLKELER

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR

D.12.8. Dünyadaki bölgesel birliklerin oluşum ve H / ” Dünyanın Bölgeselleşmesi [!] Atatürk’ün Türkiye açısından önemli
gelişimini değişim ve süreklilik açısından değerlendirir. Dünya haritaları üzerinde siyasi, ekonomik ve gördüğü birliklere ait görüşleri konuyla
kültürel açıdan oluşan bölgesel örgütler ilişkilendirilir.
belirlenir. Öğrenciler gruplara ayrılır. Her grup # Harita becerisi, sorgulama becerisi, tablo,
bunlardan birini örnek olarak araştırır ve sınıfta diyagram, grafik oluşturma ve yorumlama
sunar (CBS, internet ve multi-medya araçlar becerisi, zamanı algılama becerisi, değişim ve
kullanılabilir.). sürekliliği algılama becerisi kazanımla birlikte
organize edilerek verilecek becerilerdir.
Bu kazanımlar için öğrenci ürün dosyaları, öz
değerlendirme formu, gözlem formu,
dereceleme ölçeği, açık uçlu sorular, kısa
cevaplı, çoktan seçmeli, boşluk doldurma,
eşleştirme tipi testler kullanarak değerlendirme
yapabilirsiniz.
D.12.9. Ülkeler arasında sorun oluşturabilecek mekânsal H / ” Sıcak Bölgeler # Harita becerisi, gözlem becerisi, sorgulama
unsurları, günümüz çatışma alanlarıyla ilişkilendirir. Örnek olay incelemesi yoluyla, seçilen bir alan becerisi, zamanı algılama becerisi, değişim ve
ile ilgili gazete ve dergi haberleri toplanır. Bu sürekliliği algılama becerisi kazanımla birlikte
alanda yaşanan sorununun ne olduğu ve mekâna organize edilerek verilecek becerilerdir.
ait özellikler ile ilişkisi belirlenerek boş Bu kazanımlar için öğrenci ürün dosyaları, öz
sandalye tekniği ile durum değerlendirmesi değerlendirme formu, gözlem formu,
yapılır, çözüme yönelik öneriler ortaya konur. dereceleme ölçeği, açık uçlu sorular, kısa
cevaplı, çoktan seçmeli, boşluk doldurma,
eşleştirme tipi testler kullanarak değerlendirme
yapabilirsiniz.

H:Sınıf-okul içi etkinlik ” :Okul dışı etkinlik v:İnceleme gezisi [!] :Uyarı C:Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve değerlendirme # Coğrafî beceriler

129
COĞRAFYA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI
12. SINIF

ÖĞRENME ALANI: E. ÇEVRE VE TOPLUM

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR

E.12.1. Doğal çevrenin sınırlılığını “beslenme halkaları” H / ” Doğanın İşleyişi [!] Sınırlı kaynak, tükenebilirlik, aşırı baskı,
ve “taşıma kapasitesi” kavramlarına dayalı olarak açıklar. Beslenme halkası incelenerek beslenme
çevre sorunu ve doğayla uyumlu kalkınma
halkaları ve taşıma kapasitesini ilişkilendiren
(sürdürülebilir kalkınma) kavramları
kavram ağı oluşturulur. Kavram ağlarından
ilişkilendirilerek açıklamalar yapılmalıdır.
yararlanarak kaynakların tükenebilirliliği
# Sorgulama becerisi, tablo, diyagram, grafik
konusunda beyin fırtınası yapılır. Konuyla ilgili
oluşturma ve yorumlama becerisi kazanımla
anahtar kelimeler belirlenerek bunlara dayalı
birlikte organize edilerek verilecek becerilerdir.
sloganlar ve görsel imgeler oluşturulur.
Bu kazanımlar için öğrenci ürün dosyaları, öz
değerlendirme formu, gözlem formu,
dereceleme ölçeği, açık uçlu sorular, kısa
cevaplı, çoktan seçmeli, boşluk doldurma,
eşleştirme tipi testler kullanarak değerlendirme
yapabilirsiniz.
E.12.2. Tarihsel süreçte doğayla uyumlu gelişim H / ” Doğayı Anlamaya Doğru # Sorgulama becerisi, değişim ve sürekliliği
açısından çevre sorunlarının önlenmesine yönelik Altı şapkalı düşünme tekniği ile geçmişten algılama becerisi kazanımla birlikte organize
uygulamaları değerlendirir. günümüze çevreye yönelik uygulamalar edilerek verilecek becerilerdir.
incelenir. Bu kazanımlar için öğrenci ürün dosyaları, öz
değerlendirme formu, gözlem formu,
dereceleme ölçeği, açık uçlu sorular, kısa
cevaplı, çoktan seçmeli, boşluk doldurma,
eşleştirme tipi testler kullanarak değerlendirme
yapabilirsiniz.

H:Sınıf-okul içi etkinlik ” :Okul dışı etkinlik v:İnceleme gezisi [!] :Uyarı C:Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve değerlendirme # Coğrafî beceriler

130
COĞRAFYA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI
12. SINIF
ÖĞRENME ALANI: E. ÇEVRE VE TOPLUM

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR

E.12.3. Doğal afetlere ilişkin farklı H / ” Doğanın Tepkisini Doğru Algılamak [!] Doğal afetlere karşı farklı algıların sonuçları ve
uygulamaların yeterliliğini değerlendirir. Alan çalışmaları yapılarak öğrencilerden yaşadıkları değerlendirmelere Türkiye’den de örnekler verilir.
alandaki yanlış uygulamaları gösteren video # Harita becerisi, gözlem becerisi, sorgulama becerisi,
kayıtları oluşturmaları istenir. Sınıfta sunulan kanıt kullanma becerisi kazanımla birlikte organize
görüntülerden yararlanarak yanlış uygulamalar edilerek verilecek becerilerdir.
belirlenir ve tartışılır. Bu kazanımlar için öğrenci ürün dosyaları, öz
H / ” Dünya Alarm Veriyor! değerlendirme formu, gözlem formu, dereceleme
Dünyada görülen çeşitli doğal afetlerle ilgili internet ölçeği, açık uçlu sorular, kısa cevaplı, çoktan seçmeli,
araştırması yapılır. Çeşitli fotoğraflar ve elde edilen boşluk doldurma, eşleştirme tipi testler kullanarak
bilgiler yardımıyla afetlerin nedenleri, yanlış değerlendirme yapabilirsiniz.
uygulamalar ve tedbirler ile ilgili sorgulama yapılır.
Dilsiz dünya haritası üzerinde doğal afet tedbir öneri
haritası oluşturulur.
E.12.4. Doğal çevreyi korumaya yönelik alınan H / ” / v Doğaya Uyum Projeleri # Harita becerisi, gözlem becerisi, sorgulama becerisi
önlemlerin ve projelerin mekâna etkilerini Doğaya uyum ve doğayı koruma amaçlı projeler kazanımla birlikte organize edilerek verilecek
değerlendirir. sonuçları açısından sorgulanır. becerilerdir
H / ” / v Doğa Hepimizin Bu kazanımlar için öğrenci ürün dosyaları, proje, öz
Koruma altına alınmış alanlara gezi düzenlenerekdeğerlendirme formu, gözlem formu, dereceleme
alınan önlemler ve uygulamalar incelenir. ölçeği, açık uçlu sorular, kısa cevaplı, çoktan seçmeli,
boşluk doldurma, eşleştirme tipi testler kullanarak
değerlendirme yapabilirsiniz.
E.12.5. Sınırlı kaynakların etkili kullanımı H / ” Sınırlı Kaynaklara Sınırsız Projeler # Harita becerisi, sorgulama becerisi, tablo, diyagram,
konusunda projeler geliştirir. Sınırlı kaynaklarla ilgili kavram haritaları grafik oluşturma ve yorumlama becerisi kazanımla
oluşturulur. Öğrenciler gruplara ayrılarak her gruba birlikte organize edilerek verilecek becerilerdir.
bir kaynak verilir. Her grubun seçtiği kaynağın Bu kazanımlar için öğrenci ürün dosyaları, proje, öz
mevcut kullanımına alternatif oluşturacak projeler değerlendirme formu, gözlem formu, dereceleme
üretmesi istenir. ölçeği, açık uçlu sorular, kısa cevaplı, çoktan seçmeli,
boşluk doldurma, eşleştirme tipi testler kullanarak
değerlendirme yapabilirsiniz.
131
H:Sınıf-okul içi etkinlik ” :Okul dışı etkinlik v:İnceleme gezisi [!] :Uyarı C:Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve değerlendirme # Coğrafî beceriler
COĞRAFYA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI
12. SINIF

ÖĞRENME ALANI: E. ÇEVRE VE TOPLUM

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR

E.12.6. Verilerden yararlanarak doğa kaynaklı riskler H / ” Risklerin Farkında mıyız? # Harita becerisi, gözlem becerisi,
hakkında çıkarımlarda bulunur. Verilerden yararlanarak ekolojik riskler belirlenir. Bu sorgulama becerisi, tablo, diyagram,
risklere ait haritalar ve senaryolar oluşturularak grafik oluşturma ve yorumlama becerisi,
değerlendirilir. değişim ve sürekliliği algılama becerisi,
H / ” Şimdi Ne Olacak? kanıt kullanma becerisi kazanımla birlikte
Doğal riskleri tanımlayan öyküler verilerek öykü organize edilerek verilecek becerilerdir.
tamamlama çalışması yaptırılır (Doğal olaylarla ilgili Bu kazanımlar için öğrenci ürün
çeşitli animasyon ve videolar izlenebilir.). dosyaları, proje, öz değerlendirme formu,
gözlem formu, dereceleme ölçeği, açık
uçlu sorular, kısa cevaplı, çoktan seçmeli,
boşluk doldurma, eşleştirme tipi testler
kullanarak değerlendirme yapabilirsiniz.
E.12.7. Doğal kaynakların yönetimine ait ilkeler belirler. H / ” Doğal Kaynak Yönetimi [!] Doğal kaynakların verimli ve etkili
Doğal kaynakların kullanılmasında nelere dikkate kullanımı ile yönetimi kavram
edilmesi üzerine ilkeler belirlenir. Daha sonra doğal haritalarından yararlanarak değerlendirilir
kaynakların farklı kullanımı, belirlenen ilkelere göre ve çevre planlama kavramı üzerinde
analiz edilir. durulur.
# Sorgulama becerisi, kanıt kullanma
becerisi kazanımla birlikte organize
edilerek verilecek becerilerdir.
Bu kazanımlar için öz değerlendirme
formu, gözlem formu, dereceleme ölçeği,
açık uçlu sorular, kısa cevaplı, çoktan
seçmeli, boşluk doldurma, eşleştirme tipi
testler kullanarak değerlendirme
yapabilirsiniz.

H:Sınıf-okul içi etkinlik ” :Okul dışı etkinlik v:İnceleme gezisi [!] :Uyarı C:Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve değerlendirme # Coğrafî beceriler

132
COĞRAFYA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI
12. SINIF

ÖĞRENME ALANI: E. ÇEVRE VE TOPLUM

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR

E.12.8. Günümüz çevre sorunlarına ait senaryoları olası H / ” Çevre Sorunlarında Olası Gelişmeler # Gözlem becerisi, sorgulama becerisi,
etkileri açısından değerlendirir. Çevre sorunlarını ve etkilerini konu alan kısa birdeğişim ve sürekliliği algılama becerisi,
tiyatro oyunu sergilenir. Oyun sonunda konu kanıt kullanma becerisi kazanımla birlikte
tartışmaya açılır. “Ben olsaydım” oyunu oynanarak organize edilerek verilecek becerilerdir.
çevre sorunundan zarar gören, çevre sorununa neden Bu kazanımlar için öğrenci ürün
olan ve çevre sorunlarını önlemeye çalışan kişilerin
dosyaları, proje, öz değerlendirme formu,
yerine kendilerini koyarak neler yapabileceklerinigözlem formu, dereceleme ölçeği, açık
söylemeleri istenir. uçlu sorular, kısa cevaplı, çoktan seçmeli,
boşluk doldurma, eşleştirme tipi testler
kullanarak değerlendirme yapabilirsiniz.
E.12.9. Çevre yönetimi ve koruma açısından ülkeleri H / ” Çevreye Ortak Duyarlılık Geliştirme [!] Uluslararası çevre kurumları ve
karşılaştırarak uluslararası uygulamaları ve çevresel Farklı gelişmişlik düzeyindeki ülkeler ve ülkemizin anlaşmaları verilebilir.
örgütlerin etkinliklerini değerlendirir. çevre ile ilgili bir konudaki uygulamaları # Sorgulama becerisi, değişim ve
karşılaştırmalı olarak ele alınır. Benzer ve farklı sürekliliği algılama becerisi, kanıt
yönler Venn Şeması’nda gösterilir. kullanma becerisi kazanımla birlikte
organize edilerek verilecek becerilerdir.
Bu kazanımlar için öğrenci ürün
dosyaları, proje, öz değerlendirme formu,
gözlem formu, dereceleme ölçeği, açık
uçlu sorular, kısa cevaplı, çoktan seçmeli,
boşluk doldurma, eşleştirme tipi testler
kullanarak değerlendirme yapabilirsiniz.

H:Sınıf-okul içi etkinlik ” :Okul dışı etkinlik v:İnceleme gezisi [!] :Uyarı C:Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve değerlendirme # Coğrafî beceriler

133
COĞRAFYA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI
12. SINIF

ÖĞRENME ALANI: E. ÇEVRE VE TOPLUM

KAZANIMLAR ETKİNLİK ÖRNEKLERİ AÇIKLAMALAR

E.12.10. Ortak doğal mirasın ekosistemdeki öneminden H / ” Hepimizin Sorumluluğu # Sorgulama becerisi, değişim ve
yola çıkarak doğal miraslara yönelik tehditleri sorgular. Doğal Mirası Koruma gazetesi çıkarılır. sürekliliği algılama becerisi kazanımla
E.12.11. Doğal mirasın korunmasında kişisel H / ” Doğal Mirasların Farkında mıyız? birlikte organize edilerek verilecek
sorumluluğun gerekliliğine inanır. Yakın çevredeki doğal miras alanlarına gezi becerilerdir.
düzenlenir. Fotoğraf ve görüntüler alınarak yakın Bu kazanımlar için öğrenci ürün
çevremizdeki doğal miras konulu belgesel hazırlanır. dosyaları, proje, öz değerlendirme formu,
Okulda sergilenir (Doğal miras alanları ile ilgili gözlem formu, dereceleme ölçeği, açık
belgesel filmler de izlenebilir.). uçlu sorular, kısa cevaplı, çoktan seçmeli,
boşluk doldurma, eşleştirme tipi testler
kullanarak değerlendirme yapabilirsiniz.

H:Sınıf-okul içi etkinlik ” :Okul dışı etkinlik v:İnceleme gezisi [!] :Uyarı C:Ders içi ilişkilendirme :Ölçme ve değerlendirme # Coğrafî beceriler

134

You might also like