GR P.D.

Ouspenskynin Tertium Organum ( ilk kez 1912de Rusyada basld, daha sonra 1920de ngilizceye evrilerek ngilterede basld, o tarihten sonra da defalarca yeni basmlar yapld) adl eseri ile balayp, ksa almalarn bir araya getirdii bu yeni kitabna gelinceye dek basm yaplan herhangi bir yazl eserini yorumlayabilmek iin; bizzat kendisinin de, Geree ulamann ana metodu olarak yazl anlatma fazlaca bir inanc olmadn hatrlamak yerinde olacaktr. Ancak ( kendi evresindeki grup yelerinin, kendi aralarnda Ouspenskyye hitap ettikleri gibi) O, bilgelik yolunu ya da bilgiye ulama arzusunu kmseyen bir tutuma da sahip deildi. Doymak bilmeyen ve hem de ince nanslar fark edebilen bir okuyucu olarak, Turgenevi ilk okuduunda alt yandayd. Byle gen bir ya iin olaan d saylabilecek bir yetenein ak bir gstergesidir bu. On iki yana kadar doal bilimler ve psikoloji zerine eline geen tm yaynlar byk bir alkla okuyup bitirmiti bile. On alt yana geldiinde ise kendi ifadesiyle, artk yasal kariyer sfatlar edinmeme, ama geleneksel alma sahalarnn dnda ve tesindeki bilgi alanlar zerinde younlama karar almt. Papazlarn dini ldrd gibi, profesrlerin de bilimi ldrdn sylemiti bir kez. Yerleik bilimlerin hi birinin kesinlikle var olan dier boyutlar kefedecek kadar ileri gidemediklerini, kendi deyimiyle bo bir duvara taklp kaldklarn hissediyordu. Ouspenskynin bilgiyi iletmenin bir yolu olarak yazya baml olmadaki bu sonradan oluan isteksizlii, her ikisi de rettii sisteme aykr dmeyen iki ana nedene balanmtr. Birincisi, bir okul ya da grup evresi ile ve bu ortamlarn iinde temellenen bir reti yoluyla kiinin kendi z geliimi zerinde almasnn nemlidir. Ouspenskynin felsefesi; insann, adeta bir ryadaymasna, mekanik bir biimde kendi varln hareket ettiren bir makine olduu ve tm potansiyel kaynann musluklarn aabilmek ve herhangi bir zamanda varlnn tam anlamyla farknda olabilmek iin disipline edilmi bir aba sayesinde, kendini hatrlama hamlesi gerekletirerek uyanmak zorunda olduu grne dayanyordu. Kendini hatrlama, bir okulun da yardmyla, belli bir srada birbirini izleyen bir seri aamay gerektiren zor bir sreti; bu sreci baaryla tamamlamann dl ise, kendi zerinde alma, kendi kendini kontrol ve negatif heyecanlarn dnm yoluyla hedeflenen bir tam uurluluk haliydi. Bu hal; derin uykusundan uyanma abasndan kurtulan insann, varlnn sradan ve gelimemi seviyelerinin asla farknda olamayaca daha yksek bir realiteyi ( ezoterik bilgi) grebildii tam bir uyanklk haliydi. Tm bunlarn anahtar, elbette ki, bilginin ve varln tekaml-nn, ancak doru bir anlamayla birlikte ilerleme kaydedebilecei prensibine dayanan bir okul almasyd. Dier pek ok sistemin aksine, Ouspenskynin retisi, birey iin salt tefekkr ( contemplation) yoluyla baarl olamyor, ya da salt entelektel yetenein egzersiz edilmesi yoluyla anlalamyordu. te bu yzdendir ki Ouspensky, tm yaam boyunca sistemin herhangi bir kitaptan renilemeyeceini vurgulad. Mucizenin Aratrlmas adl kitabn Bilinmeyen Bir retinin Paralar ( In Search of the Miraculous: Fragments of an Unknown Teaching) (*) adl blmleri Ouspenskynin Londra gruplarnn daha eski yelerine zaman zaman sesli olarak okunuyordu; ancak yine de bu yazlar orada hem bir tartma ortam yaratabilme asndan hem de zgn Rus grubunun dzeyini ve almalarnn younluunu gsterme amacyla kullanlyordu. Bu yzden Ouspenskynin tm kitaplar, sistemin nasl altnn bir sunuu olarak alglanmal, bu almay stlenen rehber kitaplar olarak grlmemelidirler. Ouspenskynin bir retim arac olarak kitabn deerinden kuku duymasnn ikinci temel

nedeni ise, kendisinin, szn gcne fazlasyla sayg duymasdr. Devrim ncesi Rusyasnda sivrilmi bir gazeteci olarak Ouspensky, yaamn szleriyle kazanyordu, ama yine de szlerin hem etki glerinin hem de kolayca kontrolden kabilme zelliklerinin farkndayd. Bir kat zerinde gzel bir biimde dizilmi szckler sradan bir konumann baaramayaca bir biimde dnceyi iletebilirdi; ama te yandan kusurlu yazlm bir cmle, kendi iindeki belirsizlik yznden mesajn iletmekten ok, arptlabilirdi. Ouspensky, doru artlarda doru szck kullanmnn neminin ylesine farkndayd ki, herhangi bir metni ilk yazld yldan itibaren tekrar ele alp defalarca gzden geirirdi. Bunun tipik bir rnei 1905de yazlan, ama 1915e kadar yaymlanmayan roman Ivan Osokinin Garip Yaamdr. Kendisi, en ok bilinen eserlerinden Mucizenin Aratrlmas isimli kitabnn Bilinmeyen Bir retinin Paralar adl blmleri de dahil olmak zere birka kitabn asla yayma uygun bulmamt. 1925te msveddesi hazr olan Mucizenin Aratrlmas, Ouspenskynin Londra gruplarna sesli olarak 1930larda okunmu, pek ok revizyondan gemi ve lm yl olan 1947de hala yaymlanmamt. .. (*) Bu kitabn geniletilmi Trkesi, nsann Gerei - Kendini Bilmek adyla Ruh ve Madde Yaynlar tarafndan yaynlanmtr. Ouspenskyyi iyi tanyan ve toplantlarna pek ok kez katlan insanlar; onun, belirli bir durumu tanmlamak iin doru szcklerin seimini ne kadar nemsediini, dini ya da felsefi dile girmeyi reddettiini ve iinde bulunduu artlardan karlan hibir ifadenin anlaml olamayacann farknda olduunu bilir ve hatrlarlard. Eski rencilerinden birinin yle bir yorumu olmutu: Eer biri Bay Ouspensky geen hafta demiti ki diye cmlesine balarsa soruyu sonuna kadar dinler ve sonra fakat bunu neyle ilikili olarak sylemitim? diye sorard. Ayrca bu renciler, onun, yaymlanan szlerin mthi etkisine olan saygsn da hatrlarlar- yani, bir kitaba hapsedilen bir felsefenin, devaml tetkik edilmesi ve tek rehber addedilmesi sebebiyle Medlerin ve ranllarn kanunlar kadar l bir ekil olarak oraya adeta bir mezar gibi gmlmesi ihtimali Ouspenskynin bir kitap yaymlama riskini fark etmesi ve kendi eserini iki karton kapak arasnda grmeye karar vermekte ekinceli davranmas, buradan ileri gelir. Ouspensky, yazl anlatmn olduu kadar szl anlatmn da bir ustasyd. Kendisi her eyden nce bir retmendi ve bu kk kitapta be ana balkta toplanan alma; alma odasnda yapayalnz yazan bir adamn deil, yava yava kavranabilen ve dinleyicilerinin yerinde sorular ve yrekten gelen renme istekleri sayesinde doru olarak anlalabilen bir grler sistemini anlatan bir retmenin rndr. Ouspensky tam yirmi alt yl (1921-1947) sisteminin bnyesinde almak isteyen ve nce konuya temel oluturan bir konferans dinleyip, daha sonra da dikkatli ve yerinde sorular sorarak, konunun anlamn netletirip akla kavuturan kiilerin katld toplantlara bakanlk etti ( Ouspensky tarafndan talep edilen z disiplinin ok nemli bir art, doru sorular hazrlayabilmekti). Gruptan bir yenin de dedii gibi: Dersler, 3 aylk bir sre iinde 60-70 kiilik bir grup oluturan kiilere haftada bir kez Ouspenskynin adna okunuyordu. Toplantlar iki saat sryordu; her toplantda bir dersin yars okunuyor, daha sonra Ouspenskynin kendisinin cevaplayaca sorular sorulmas isteniyordu Ouspenskynin stenoyla yazlm toplant metinleri muhafaza edilerek bunlarn z

lmnden sonra uzun bir derleme haline getirilmi ve 1957de Drdnc Yol adyla yaymlanmt. Bu kitapta allacak fazlaszla materyal vard ancak bunlardaki esas cevheri bulup karmak ok zordu. Elinizdeki bu eser, Ouspenskynin lmnden sonra ve Drdnc Yolun metinlerinin bir araya getirilmesinden nce; 1952den 1955e kadar aslnda kitap olarak baslan be ksa makaleden olumaktadr. Kitaplar zel datm amacyla baslm, hibir durumda 300 kopyadan fazlas yaplmam ve bu ana kadar da halka ulamalar mmkn olmamt. Tpk Drdnc Yol gibi; bu eserdeki be kitap da Ouspenskynin toplantlarnda sylediklerinden oluturulmutur. Drdnc Yolun etkinlik alanndan farkl olarak, buradaki her makale; sistemin nemli bir ilkesi zerinde younlamakta, bylece sistemin zn bu yazlarn arasndan ayklamak daha kolay hale gelmektedir. Kavramlar tanmlama ve birletirme ( sentez) eyleminin deeri udur: Makaleler hepsi bir btn olarak ele alnrlarsa, sistemin Ouspensky tarafndan dile getirilen psikolojik yann ortaya koyarlar; tek tek ele alndklarnda ise her biri tek bir oturuta kavranabilirler ve bylece Ouspenskynin daha uzun kitaplarnda bulunan materyalin zenginliini alglayabilmemiz iin bir anahtar grevi stlenebilirler. Ouspenskynin toplant konumalarnn kopyalarndan pasajlar seilirken ve bunlar son haline kavumu bir metin olarak basma hazrlanrken, grlerin arptlma ya da sslenme kaygsndan dolay son derece titiz alld. Hemen hemen her durumda Ouspenskynin yorumlar harfi harfine yazlp yaymlandlar. Elimizdeki kitaplarn bu toplant metinlerinden retilmesi iinin yaklak otuz yldan fazla bir sreyi kapsadn ve tm bu yllar boyunca Ouspenskynin biraz daha zenginleip derinletiini, dncelerini daha da berrak hale getirdiini akldan karmamak gerekir elbette. Dahas, bu makalelerde kullanlan baz terimlerin tam anlamyla kavranabilmesi iin Ouspenskynin rettii Drdnc Yol sistemi ile balantl olan zel anlamlarnn bilinmesi gerekmektedir. Ouspenskynin felsefesini daha yakndan incelemek isteyenlerin ya da bu kitapta kullanlan baz terimlerin anlamlar zerinde daha titiz alma yapmay dnenlerin bu rnekle birlikte Evrenin Yeni Bir Modeli, Mucizenin Aratrlmas ve nsann Olas Evriminin Psikolojisi ( Ouspenskynin lmnden sonra yaymlanan bu kk kitap drt-alt aylk tantm sreleri boyunca toplantlarna katlan yeni kiilere okunan dersleri iermektedir. Ouspenskynin fikirleri zerinde ciddi bir aratrma yapmak isteyenlerin bu kitab okumasnn art olduu sylenmitir) gibi daha uzun eserlerini de okumalar gerekmektedir. nceden uyarlsa bile, yetkin olmayan bir okuyucunun da bu kitapta bulunan be almay kavramaya alrken duraksamasna gerek yoktur, nki herkes belirsiz bir ekilde de olsa hissedecektir ki, bu eserde gnlk hayatn yavan kalplar tarafndan aa karlan, grnrdeki gerekten ok daha fazla bir eyler ifade edilmektedir. Bellek adl blmn ilk sayfalarndan birinde u akldan kmayan szleri kabul emekten baka ne yapabilir insan? nsann kendi kendinin uurunda olduu baz anlar vardr; ancak bu anlar kontrol altna alabilmesi mmkn deildir. Onlar, d koullar ve rastlantsal armlar veya heyecan tarafndan kontrol edilir, kendi kendilerine gelir ve giderler. Burada sorulacak soru udur: Tam uurlu olma halinin bu uucu anlar zerinde gerek bir kontrole sahip olmak, onlar daha da uyandrmak ve daha uzun tutmak, hatta kalc klmak olas mdr? kinci Dnya Savandan beri uur konusundaki almalara duyulan genel ilgide srekli bir art gzlenmi, tam uurluluk halinin tbbi bilimlerin tanmladndan daha te bir ey olduu, sradan deneyimlerimizin stnde ve tesinde bir dnyann farknda olmak ve onu alglamak anlamna geldii kabul edilmeye balanmtr. zellikle son yirmi ylda, uyuturucu kullanmndan tutun da, ya tamamyla ya da ksmen eski Dou dinlerine dayal

tekniklere kadar pek ok eit tekniin, uurluluk ya da varlk dzeyini arttrmak amacyla ortaya ktn gryoruz. stelik, yasal diye adlandrlan bilimlerin gelime sreleri iinde, bir zamanlar Okltizmin bir paras olarak damgalanan alanlarda yeni ve ciddi almalar yaplagelmektedir. Bir zamanlar falclarn ve arlatanlarn alma alanlar olarak kabul edilen duyular d alglama, psiik fenomenler, ilave boyutlar, biyogeribesleme, telepati vb. gibi konularda almalar yaplmtr. Denilebilir ki gnmz dnyas; Hamlette drt yz yl nce yaplm bir gzlemin doruluk payn takdir edecek bir noktaya varmtr: Yerde ve gkte senin felsefenin hayal edebileceinden daha fazla bir eyler var, Horatio. te bu nedenden dolay bir zamanlarn genel felsefesinin ok dnda bir dnya grnden, tm sradan bilgilerin ok tesinde ve onlarn ulaamayaca, ama bir eylerde hep var olmaya ve birilerine ait olmaya devam eden bir bilgiden- gnmzden epeyce zaman nce bahseden P.D.Ouspensky ve dier filozoflara kar yeniden bir ilgi uyannn olduu u gnlerde bu be kitab yeniden yaynlamak ok uygundur. Ouspenskynin imdi Yale niversitesi Ktphanesinde( P.D.Ouspensky ansna alan koleksiyon Ekim 1978de byk bir sergiyle aratrclarn hizmetine sunuldu.) el yazmas metin ve arivler koleksiyonunda korunan yazlar, P.D.Ouspensky ve onunla fikir birlii eden insanlarn gnmzdeki gibi moda olmadan, hatta kabul edilebilir olmadan ok daha nceleri, daha yksek bir bilgiye ulama abasnda olduklarn aka kantlamaktadrlar. Daha sonra baslan Drdnc Yol da anlatlan gr de; parasal katk, ila kullanm veya Ouspenskynin bizzat kendisi tarafndan ifade edilen dncelerin klece bir yaklamla kabullenilmesini de gerektirmiyordu. Gerekten de Ouspensky, grubundaki kiilerden birinin de dedii gibi; Pratikte doruluu kantlanmayan hibir grn kabul edilmemesini sylerdi. Gerekli olan tek ey; kiinin kendi mekaniini ve birletirici uurluluktan yoksun oluunu kabul etmeye istekli olmas ve bir eyleri alt etmek, dierlerini kazanmak iin kendini hatrlama arzusunu duymasdr. Gnmzdeki dier pek ok inan ve felsefenin insan elikiye dren hedefleri ve metotlar yznden akna dnen okuyucu Ouspenskynin Yzeysel Kiilik adl kitabnda aklanan hedeflerin scak davetiyle karlaacaktr: Bu sistemin amac insan uurlu hale getirmektir. Okuyucu bu be ksa makaleden en byk yarar; onlarn dn okuyarak deil, onlarn kendilerini okuyarak edinecektir. Yine de birka ksa aklama yapalm: Bellek: Syledikleri Kendini P.D.Ouspenskynin ve Hatrlama Bellek Yazdklarndan ve hakknda Alntlar, Yineleme

Bu kitaptaki dier almalar gibi Bellek de Gney Afrikada, Cape Townda Stourton Yaymevinde zel olarak basld. Tarih 1953. Kitabn ilk drt blm, nsann Olas Evriminin Psikolojisi adl kitaptan biim olarak biraz farkl bulunabilir. Beinci blm, Mucizenin Aratrlmas adl kitaptan alntdr, alt ve yedinci blmler ise Ouspenskynin Londra ve New York toplantlarnn kaytlarndan oluturulmulardr. Bellein ana temas udur: Bizler gerekte kendi yaamlarmzla ilgili ok az ey hatrlyoruz. Bunun nedeni, sadece uurlu anlarmz hatrlamamzdr. Ouspenskynin uurlu olma halinden kast, salt uykunun ya da uur yokluunun kart bir durum deildir; bu, insann benliinin farknda oluu, bir kendini hatrlama halidir. Ouspensky, daha sonra gerek benlik uuruna nasl kavuacamz ve bununla birlikte dopdolu bir bellee ve yayor olmann coku ve sevincine nasl sahip olacamz anlatr.

Yzeysel

Kiilik:

majinatif

Bir

nsan

zerinde

alma

1954de baslan bu kitap, tamamyla P.D.Ouspenskynin 1930-1944 yllar arasndaki toplantlarnda syledii szlerin metinlerinden oluturulmutur. Kitabn ana temas Ouspenskynin u szdr: Varlmzn esas zellii, bir deil, birok oluumuzdur. nsan kendi varlnn tamamyla farknda olmad iin, onu bir dakikadan bir sonrakine srkleyen pek ok aykr arzunun inan, his ve nyargsnn da farknda deildir; bir ekim merkezine sahip deildir. Bu yoksunluu onun herhangi bir zaman diliminde sabit bir hedefi besleyip srdrebilmesine engel olur. Kendi yaamna yn verdiini zannetse de, aslnda eitli trden d etkiler onu bir arzudan dierine koturur durur. nsan bu halinden ancak oul benlerinin farknda olmakla ve negatif heyecanlarn ifade etmekten, zdelemeden, yalandan ve yanl kiiliin dier elerinden vazgemekle kurtulabilir. Benlikilik: radenin gelimesi iin bir hazrlk olarak Benlikiliin almas ihtiyac ile ilgili olmak zere P.D.Ouspenskynin dile getirdii dncelerin bir derlemesidir Bu kitabn iki yz kopyas 1955de Cape Townda basld.

Kitabn metni P.D.Ouspenskynin, 1935- 1944 yllar arasnda Londra ve New York toplantlarnda kendisine sorulan sorulara verdii cevaplardan oluturuldu. Burada insann irade ( kendi yolumuzu kendi kendimize yapma istei) sahibi olmadn, ama benliki ( bir ii srf yapmamamz gerektii iin yapma istei; inadna, kasten yapma arzusu) olduunu anlatr. Her ikisi de insan oluturan oul benlerin isteklerinin anlk gelip geileri yznden beslenip geliirler. Gerek irade, yalnzca uurlu insanda bulunur ve ancak sistemin altrlmas yoluyla elde edilebilecek olan bir hedeftir; iradeyi, sistemin iinde, bir okul atmosferinde alarak kazanrz. Benlikilik ve inatl yok etmek gtr, nki bunlar zaten uurlu olduumuz ve yapmaya muktedir olduumuz ( yani d etkilere kar mekanik olarak ve refleks tr bir cevap verdiimizi idrak etmekten ziyade, o ii kendi zgn niyetimizle baardmz sanrz) illzyonunun birer parasdrlar. P.D. Ouspenskynin Negatif Heyecanlar konusunda Baz Sz ve Yazlarnn bir Sentezi Bu alma, P.D.O.nin yaymlanmam sz ve yazlarndan oluturulup, ilk kez 1953de basld. Ancak Ouspenskynin zel olarak baslan ( 1934- 1940) Psikolojik Dersler adl kitabndaki baz terimlerin tanmlamalar bu kitaba alnmad. Negatif heyecanlarn tm iddet ve depresyon heyecanlardr. Ouspensky, bu kitapta bu tr heyecanlarn yararsz ve ykc olduklarn ve biz her ne kadar tersini iddia etsek de d tahrikler yznden deil, bizim kendi iimizden kaynaklandklarn anlatr. zdeleme ( kendimizi evremizdeki nesne, insan veya heyecanlardan ayr tutabilme konusundaki baarszlmz ve yetersizliimiz) yznden ortaya kan negatif heyecanlar yapay olduklarna gre, bir kez bunlarn farkna varrsak ve kendimizi hatrlama yoluyla onlar bastrmaya alrsak yenilip yok edilebilirler. Negatif heyecanlar amann birinci adm, bunlarn tezahrne snr koymaktr. Bunu bir kez baardk m, negatif heyecanlarn kendilerine yukardan bakabilmek mmkn olacaktr. alma zerine Notlar

alma zerine Notlar, ilk kez 1952de baslm, alma Karar zerine Notlar , Kendi zerimizde almayla lgili Notlar ve Okul Nedir? balkl ksa makaleden oluturulmutur. Her de, sistem iinde almaya balamak isteyen kiiden beklenen

bireysel zverinin derecesinden bahseder. alma zerine Notlarn ana mesaj Ouspenskynin al paragrafndan anlalabilir: Kendinizi deitirme dncesi ile kendi zerinizde almaya balama karar almadan nce ciddi ciddi dnnz bu alma hibir uzlama sz vermez ve fazlasyla z disiplin ve tm kurallara uymaya her an hazr olmanz gerektirir. Bu be alma nceleri ok snrl sayda baslp, Ouspenskynin felsefesi zerinde almaya kendilerini yllarca adam kk bir grup insann hizmetine sunuldu. Bellek, Yzeysel Kiilik, Benlikilik, Negatif Heyecanlar ve alma zerine Notlar daha geni bir okuyucu kitlesinin hizmetine sunmak amacyla tekrar basma karar, yeni bir cokuyla alnd. Kitaplarn ieriini; Yale niversitesinde P.D.Ouspensky ansna alan koleksiyon zerinde yaplan aratrmalar oluturdu. Dikkate deer bir alma olan bu yeni kolleksiyonun, hem pek ok aratrc ve bilim adamna hem de onun at bu yolla dier baka filozoflar ve baka dnya grlerini renmek isteyen amatrlere, P.D.Ouspenskyyi - ve kendilerini- anlamada daha ileri ufuklar kazandracan umuyoruz. Merrily E. Taylor