/

\k

mtmk
"^fffTn,

mmMmm:

ANDRE
BRVXELLENSIS,

AE

VESALII
SCHOLAE

medfcorum Patauinae profefbris,de Human corporis fabrica Libri ipterm

:<?m*

WWMM

r,

^pSttVUpBWU^W,^,tf

ICVM CAESA REAE^

r.GctllUmmR~.egi>i,d.c Scndtui VenetigrM riuikgio, ut in diplonidtis eorundem continetur-

AE*

L^

AD DIVVM CAROLVM
aVINTVM,
QVE

MAXIMVMi

IN VICTIS SIMVM'

I MPRR-.a^T OR.KM, <~AN DFL.KAE V ES<-A~ Ll injosdt Uumani corpris jhriCa libros?'Pr<efitWi

VANTVMVis

uaria in artibus fcientfjsq? tra&ari dis grauiter obftent, quo minus accurat perdifcan>tur,minusq? fcelieiter in ufum fuccedant, carole elementiffime Caefar,tamenhaud mdiocre difpen* dium quoque adferre arbitrer ,nimium diduclam difciplinarum,qua?unicuipiam arti abfoluendaefa> mulantur diuifionem, Se multo adhuc magis eius ar tis exercitforum adeo morofrn ad diuerfbs artifices diftributionem,ut qui artis feopum Obi prasfixerut, unam eius partem ita complexentur , vit ca?teris quae ipfum maximopere fpeclant,8 ab illo feiungi ne queunt, rendis, nihilunquam egregium praeftent* ac propofitum fineni nunqnam attingen tes, uera artis confh'tutione perptu dclinent. Nm, ut ca>

terasquidem filentio praeteream, &I de eaqux Ginitm homin^ra?feclaeft,aliquantifperfer> monem inftituam,profecT:o in hac tametfi reliquaru m omnium quas hominis ingenium adin> uenitlongcmodiiima&Cimprimis necelTaria difficilisqj acoperofa ft, nihilpeftilentiusirre perepotuiit,qumquod aliquando,&pra?cipue poftGotthorum iiluuiem, Manforemcp Per&eresemffubquo Arabes nobis adhuc cum Gra?cts merito familiares uigebant) medi cina eoufcslacerari cepit,qu6d primarium eius inftrumentum manus operam in curando ad> hibens, fie neoleclum eft, ut ad plebeios ac difeiplinis medica? arti fbferuientibus neut quam inftruclos , id quafi uideatur ef demandatum Quamuis enim trs medicorum fe c"fce olimextiterint, Logica uidelicet, Empirica 8c" Methodica, nihilominus tamenilaruiri autores uniuerfa? artis feopum adeonfruandam fanitatem,morhosqp profiigandos direxe> runt. deinde hue omnia, qux finguli in fuis f&is arti necefaria exiftimahant3rcferentes,tripi ci auxiliorum inftrumento utebantur, quorum primum uidus fuit ratio, fcundum omnis medicaminumufus, tertium manus opra, quas uel prseceteris medicinamefdeficientum additionem,cV: fuperfuoru ablationem,eleganter oftendit, a nunquam non fui ufum in afR> ctuum curatione praebet, quoties in rcmedicaobimus, quorum beneficio hanc generihumano faluberrimefl,tempora ufusep do cuerut. Triplex ha?c medendi ratio, cuiufcuncp fecT medicis ipfiq? proprias manus pro affcluum natura curationi accommo dantes,nonminorem induftriam inillis exercendis impenderunt,qum inftituendae uidus rationi,autmedicamentis dignofcendis,ac componendis, quemadmodum prrcter ca?teros diuini Hippocratislibros,rj liquida arguunt,quos de Medici munere,de Ofum fracturis, Articulorum luxationibus,eiuscgeneris malis omnium abfolutifm confcripfit, Quin SC Galenus poft Hippocratem mdicinal princeps , prxterquam quod Pergamenfium gladia* torum curationem fibifbli commiflamfubinde gloriatur, neque ingrauefeente iam artate* fmias abipfofecandas famulorum opra excoriari uoluit, crebrinculcat3 quantum manus artificioobledatus fit, quamq?ftudiofidcumca?terisAfia? medicis exercueritJm ueterum nullus non a?qu attent curationem quae manu fit, atque eam quse ui&u ac mdicament tis perficitur, pofteris tradidifle uidetur. Verum maxime poft Gotthorum uaftationem* quando omnes fcientia:anteapulcherrimflorentes,atque ut decebatexercita?, pefurn iuere, lautiores medici primm in Italia ad ueterum Romanorum imitationem manus operam faftL dientes,qu32ina?gris manufaciendaducerent,fruis pra*fcribere, ac illistantumarchitedo> rummodoaftare,cceperunt*Mox quum fenfim cacteri quoque uerammedicinam exercitan tium incommoda detreclarent, quaeftui honoricp nihil intrim fubducentes, prifeis medicis prompte degenerarunt, coquendi modum,omnemcj5ade6uicT:us pra?parati'onem a?grorum euftodibus , medicaminu compofitionem pharmacopolis,manuum uer munus tonforibus relinquentes* Atque ita temporis fuccefu, curandi ratio tam mifere diuufa ef,ut medici qui dem,fe phyficorum nomine uenditantes, medicamentorum & uictus adreconditosafeclus prfcriptionem fibi duntaxat arrogauerint : reliquam autem medicinam 3 ijs quos Chirur*

I N V l C T I S S* I M P ER A T O RE M 2osnominant,uixcpfamulorumlocohabent,relegarinyurpiter fe riquitiimum eft mdian* membrum, quodc? nature fpecultiom (fimodo quodaliud; m

AD

CAROLVM

V*

fofx^?^

prtoisinnititur,depellentes^ h^reditari iur fuis liberis rief ind ac quiidrri tot Afckpiadum ars tradunt, 1 nraces cum plerifqueriationibusfummecol
olim Romani tanquameludendisinterimendiscphominibusexcgtttarn^republicaproicri

pferiint:ut qu* citra Nature opemnihil penitus accommodet, im allam alioqutn inmor bo feexplicand fatagentem,iuuare ftudens, frquenter totampeffundet, cab omcio pror fus abftrahau Vndeetiam illi potiffimm debemus, qu6d tt cnuicrjs in medicos laci lolitis haxfcftiffima ars eluditur, quum tamen ipfiuspars,quam liberalibus diiciphiiis initituti fetuftnterdiuellifinun^^^^ fons Homerus medicum uirum multis pr effe affirmt,^ cum uniuerus Uraeci* potis Podalyrium& Machaonem clbrt, hi diuiifculaprj filrj non ideo prjdicantur, quodfebriculani, & qua^fola Naturaabfquemedici auxilio leui^ remuerent.hminumu palato in reconduis deploratisc? arTedibusfubferuirent.fedciuia luxationum,fratf urarum,uulnerum,8c reliquarum continuitatis folutionum f anguimsc| nu xuscurationi potiflimmpr^efTen^ac fpiculis, telis, atque alrjs eiufmodtmalisCquacbeUam primis inferun^diligentemc? medici operam feniper expemt) generofiffimos Agamemnoms milites liberarent.V^rmauguftiiTimeCa.far c A RO Le/ unummedicmae inftrumentum alrispra:ferre,hudquaquamprpofuitquum triplex dicla auxiliorum ratio mmimediliungi poffit, & tota d urtuni artificem attineat: atque ad hnc ut dbite exequatur omnes mdian*
partes ex a?quoitconftitut*parata^fint^ cumulatius omnia inuicem iungat.Qumuis etiam rarus omnino morbus occurnt, qui non. ftatim triplex prafidiorum inftrument requirtiitacp opportuna uiclus ratio inltituenda, oc medicam^tis ac demu manu aliqid moliendS fit.deo uthuius artis tyrones modisommbus hortandi uenit,ut illoruni (fi drjs placet)phyfcora fufurros uilipedntes,Grxcoru more,a quemadmdd5 artis natiira penitus praxipit, riiartus quq> curatiomadmoueat,ne demceps

lacerammedendirationem,incommunis hominum uit* prnidm concertant, Atque hoc eo inftigandi funt diligentius, quo in niedicina hodie integrius eruditos, a manus opera,tan , quam pefte,ido brsefertim abftinre cernimus,n medicorum Rabinis apud indoclam pie

bempro^onforibustraducantur^
cis

quitus, nequehonor,neque apud imperitum uulgUs aeftimatio accdt. Hax etenim

deteftabiisuulgiopinio prsedpuremoratur, quo minus totuni curandi artincium,uel hoc etiam fecul affumamtts,8cinteriorm afFetfuum curationem duntaxat nobis akifcentes,m oliamortaliuirinoxa(ut fmel uerec? dicam) niodicafolum ex parte medici effe vTudeamus. t)uippe quum primm ad pharmcopos uniurf nedicamntrum compofiho relegare tur,mox etiammedidimpenfipfis necefTariam fimplicium medicaminum cogmtionem ami ferunt,atque uttotbarbaris uocibus, falfisc? etiam pharmacis officinae fcaterent,totueroeIe oantifm* ueterum compoftiones nobis pariter deefTent, adhucqj complures etiam lateant, autores fuere : ac inexhauftum laborem pararunt cum aetatis noftr*, tum qui ante annos alu quot hnc praceflTere eruditiflmis uiris,indefefTo ftudio fimplicium medicamentorum cognt tioni fie incumbentibus, ut illam priftino nitori reftituere conati,plurimum contuliiie uidean turcuius reiinter totcelebrsalioquinuiros,argumntuhipraebet,huiusa?tatis rarumipeci^ menGerhardus VueldbifcMaiefttita; a fecretis^uriac^difciljlinarum ac linguarumeru ditione cumpriniis ornatus, atque in ftirpiumhiftorianoftrorumhminuexercitatiilimus. Canerum pererfiffima h^ccurationis inftrumentorum aduarios artihcesdidutfio, adhuc multo xecrabilius nufrgium, ac long atrocioreni cladm precipuae naturalis philolophiac parti intulit,cui quum hominis hiftoriani compleclatur, firmiffimumqj totius medic* artis fundanientuni,ac conftitutinis initium iurehabendafit,Hippocrates & Platotantum tri bueruht, ut illi inter mdian* partes,primas efle adfcribendasnon dubitarint, H*c nanque cmprius medicis unic excoleretur.ipfiqun hac adipifcnd omnes neruos intendererit, tum demum mifere collabi cpit, quum ipfi manuum munus ad alios rerj cientes, Anatomen perdiderunt.Dum enim medici folam interioru arTeduum curtihm ad fe pertmere autuma bant,etiamuifcerutticognitinefibiabUrtdffficererbitra^^^^ neruorum,uenarum,arteriaruni quat ofa mufcuoscp perre{3tant fabricam,ueluti ad ipfos nonfpeclantem,neglexerunt. Ad hsec quum uniurf adminiftratio tonforibus committe batur,non folum uerauifcerum cogmu'o medicis perrjt, uerm etiam dillecandi mduftria interc^

ANDREAE

VESLt PRAEFATld

nterdditprorfus,eo quod fcilicethiconfedionem non aggrederentur^illi ucro quibtts manus artificium committeretur,indo<ftiores efTent, qum ut diflclionis profefform fcripta intelli oerent : tantm abeft, ut difficillimam abftrufifimamcp artem manu ipfis traditam, id homi num genus nobis aflruaretjUtcp haec peftilens curatiu* partis difperfio deteftabilem ritum iri Gymnafjs non inueheret, quo alijhumani corpris fdionem adminiftrare,alrj partiumhi ftoriam enarrare confeuerunt his quidem graculorum modo,qu* nunquam aggrefl funt, led tantum ex aliorum libris mmorise commendant,defcripta ue ob oculos ponunt,alt in ca thedra egregio faftu occinntibus : illisautem deo linguarum imperitis,ut diflc'hfpe&a toribusexplicarenequeant, atque ex phyfici pracfcripto oftndenda lacrent, qui manu cor porisfeclioni nunquam adhibita, tantum ex commentarib nautam non fine fupercili agit; Atque utficomniaperpermdocenturinfcholis,ac ridiculis quaeftionibus dies aliquotabe unt,ita quoque fpeclatoribus in illo tumutu pauciora proponuntur, qum lanius in macellb medicumdocere poit ut aliquot Gymnafia practeream, ubidehumani corpris compagc refcandauixunquam cogitatur:ufquedeouetusmedicina priftino dcore anteplures an nosdefciuit.Porro quumillaiampridemintanta huius fculi(quodtuonumine prudenter moderariuolunt fuperi)flicitate cum omnibus ftudijs itareuiuifcere,atque profundifmis tenebris caput fuumerigere ccepifet,ut ueterem candorem citra controuerfiamihnonnul lis Academrjspropemodum recuperafl uideretur,nihilcillaimpenfius adhuc defideraret acprdrfusemortuam humani corpris partium fcientiam,ipfetot praeftantiumuirorumex mplo proucatus, huic pro mea uirili,ac rjs quibus pofem rationibus opem ferendam dux Acn, omnibus aliquid communium ftudiorum gratia tanto fcceiu attentantibus, folus torpefcerem,aut etiam meis progenitoribus degenerarem, hoc naturalis philofbphi* mem brum ita b inferis reuocandum putaui, ut u' non abfolutius apud nos, qum alis unquam apud prifeos difeclionum profeflbres uerfaretur,eo tamenpertingeret,ut aliquando haud pu deretafIrere,hancdif!dionisrationemcum antiqua illaconferri pofTemoftracphactempe ftate nihil fimul ita eollapfum, nioxcg integritati reftltutum,ac Anatomen fuine* Verm id ft dium neutiquam fuccefift, d quum Parfrjs medicin* operam darem, huic negocio manus non admouiftm ipfe,ac obiter mihi & cofodibus ab imperitiflmis tonfbribus in unaatque altra publica fedione uiferibus aliquot fiperfi dtenu s oftenfis acquieuifliruadeo enim per funclori illic, ubi primm medicinam profper renafci uidimus, Anatome traclabatur,ut ipfe in brutorum aliquot feclionibus fb celebri ac nunquam fatis laudato uiro acobo Syluio uerfatus,tertiamcui unquam mihi adefe obtigit fclionem, fblito abfolutius ,& fbdalium 8c" prxccptorumhortatu addudus publie adminiftrarem. Quumautem fecundo(tonforibus
ab opre km relegatis)illam aggrederer,mufculos manus cum accuratiori uifcerum difTeclione conatus fum oftendere prter o&o enim abdominis mufculos turpiter,peruerfoc ordine laceratos, nullum unquam mufculum, ut neque etiam os aliquod,multocj? minus adhuc ner uorum, uenarum,arteriarum exaclam feriem, quifquam mihi primm commonftrauit, Mox Louanii,qu ob beli tumultus mihi redeundum fuerat,quod illic decem & octo annis de Ana tome ne fomniauert quidem medici, utcp de eius Academfae ftudiofs bene mererer, ac ipfe in re prorfus abdita, Se mihi ad medicinam apprim neceflaria exercitatior redderer, accuratius paulo qum Parifrjs, human fabricam ita inter diuidendum enarraui, ut iuniores eius Acad mire profefToresnuncmagn atque adeo friamac diligente in hominis partibus dignofcdis operam impendere uideantur, probe intelligentes, qum egregiam philofophandi fuppellecli lem earum riotit ipfis fuppeditet* Porro Pataui) in clariffmo totius orbis gymnafio, quia ad medicin* chirurgice profefTionem(quam,ne reliqua medicina meipfum difiun gerem,annis quincp iiluftriftmi, erga doclrinarum ftudialong liberalifmi ftipendrjs conducus,pr*lego) Anatomes quocp traclatiopertinet,eam in hominis conftru clione inquirenda nauaui operam, t modo f*pius hc&: Bononiae hancitaadminiftraue rimjridiculoc^fchoarummore explofo fie oftenderim atquedocuerim,utinhac nihil quod ueteribus proditum ad nos peruenit, defiderare pofimus, ac nullius qua? occurreret partis conftruclionem adhuc expeteremus.At medicorum fegnitiesnimiumcauit,neEudemi,He rophili, Marini, Andreae,Lyci,ac aliorum difecftionis procerum feriptanobis refruarentur* quum ne fragmentum quidem alicuius paginae fliperfit tt illuftrium autorum,quos uel Ga> lenusfecundo corn mentario in Hippocratislibrum de Naturahumana,pluresuiginticom memorat,imo cV Galeni Anatomicorumlibrorum uix dimidiapars ab intrim eftuindicata* Qui uero ipfum funt fecuti, in quorum daim Oribafium,Theophilum, Arabes, ^ noftros quotquot lgre haclenus mihi licuit,reccnfeo (illorumbonadixerimunia)omnes, fi modo

senatvs veneti

quid

AD

CARO&VM

V*

INVICTISS,

IMFERATORBM

uid leclu dignum tradiderunt, ex Galeno id ftint mutuati, & per ouemftudiofe fecantini

M unquam minus aggrefuidenturi qum humani corpris fdionem : adeo mordicushc*

rum primarij nefcio cui dicendi generi, aliorumq? in refecando ofcitanti* fidentes, Galenum mdifperidiofa eompendia turpiterredegerunt, nunquam abillisdum ipfius fenfa aflequun tur, ne latum quidem unguem recedentes : imo librorum frontibus adi) ciunt,ipforum icnpta
Galeti plaritis penitus eonfardnata,fuaq$ Galeni efife o"mnia,ideo etiam fubiungentes,f quis

fbrtee duceret reprehendendaiob id Galenum quoqj efTe ctemnendum arbitraretur. Atque

itahuicomnesfidemdedere,utnullusrepertusftmedicus,quiinGalenianatomicisuoIumi nibus,ne leuiflmum quidem lapfum unquam deprehenfum efTe, multoq? minu s deprehendt pofTe,cenfuerttquum intef im(pr*terquam quod Galenus fe frequter corrigit, fuamq? negli gentiammquibufdamlibris imiffam,inali]s,pofteaexercitatiorredditus,nonfemelindi cat contraria^ frquenter docet) nobis modo ex renata difTeclionis arte, diligenticp Galeni H brorum prseledhone, Se in plerifque lods eorundem non pcenitenda reftitutione conftet,nurj quamipfum refecuife corpus humanum ratuero fuis deceptum fimrjs(licet duoipfi arida hominum cadauera occurrerint) crebro ueteres medicos in hominum confedionibude exer tentes immerito arguere* Qiiinetiam quamplurima apud Galenum inuenias, qu* infimes quoqueminusredaflkutuseft.uttaceam,mirandumeffemaxim,inmultiplicimfinita^hu mani corpris organorum & fmise differentia, nullam nifiin digitisacpoplitis flexu,GaIe numanimaduertifl:quamcumc*teris procul dubio omififTet, nif citra hominis difecio nem ipi fuiflet obuia.Verm in pracfentia, haudquaquam inftitui falfa Galeni diftedionis profeforum facile principes dogmataperftringere : multoqp adhuc minus in ipfum bonorum omnium autorem,mox initib impius, fu*q? autoritatis parum obferuans haberi uelim, Haud enim icmoro, quni medici (long fecus qum Ariftotelis feclatores) turbari foleant, quum multolfepis qum ducenties uera partium humanae harmoni*, ufus funclionisqs defcrf ptione,Galenum deelinafTe,in unius Anatomes adminiftratione nunc obferut,toru intrim cfummodefendendiftudiodifaasparticulas expendentes. Quamuis & hi ueritatis amo re dudi, paulatim inde mitefcant, fuisqp oculis ac rationibus no inefficacibus plus fidei,qum Galeni fcriptisadhibeant, hxc uer paradoxa non ab alrjs autoribusemendicata, nequeauto ritatum congerie tantum frmata, hue illuc ad amicos fedulo perfcribentes,& ad illorum infpe cl:ionem,ac demum ad uer* Anatomes cognitionem, tam folicit camic hortantesmtfpes fit,hanc breui in omnibus Academrjs ita excolendam, quemadmodum Herophiii, Andra?, Marini, aliorumq-5 pr*ftantiflmorum difTeclionis procerum fculo in Alexandria olim exer ceri confuuit* Quod quo feelicioribus Mufarum aufpicrjs fuccedat, quantum in me fait, prter illa qua* alis huius argumti in lucem edidi, & qua? plagiari] quidam me procul Ger * mania abfentemarbitrati, tanquam fua emiferunt, iam de integro humani corpris partium cognitionem eo ordine in feptem libros redegi,quo in hac urbe: Bononia? in illo eruditorum uirorum ccetu ipfam pertracTare folo* Hac fiquidem ratione, qui fecanti adfuere,demonftra torum hbebunt eommetarios, cteriscp leuiori negotio Anatomen oftendent+ Quanquam alioquin & his quibus infpedio denegatur, minime futuri fin t inutiles, quum cuiufquehu mani corpris particul* numerum , fitum , formam , magnitudinem , fubftantiam, ad alias partes connexum jufum,munus,ac eiufmodi permulta,qu* in partiu natura diflecantes rimari confueuimus, un cum mortuorum uiuorumcp refe&ionis artifcio,fatis difuf perfequtur* &C partium omnium imagines frmonis contextui infrtasiacontineant,ut uelutidiflclum corpus operum Natur* ftudiofis ob oculos collocent. Ac primo quidem libro omnium of (ium cartilaginumcpnaturam enarraui, qu* quod illis reliquat partes fufTulciantur ftabilian tur6;,8cfecundiimn3ecdefcribantur,ab Anatomes ftudiofis primm cognofeenda ueniunu Secundus liber ligamenta,qu'ori beneficio ofla cartilaginesqp inuicem conecl:untur,8c dein mufculos,motus noftroarbitratu pendentis opifices,comemorat* Tertius^uenarum quae mufeulis bC oflbus c*teriscp particulis familiarem quo enutriahtur fanguinem deferit, ac dein arteriarum infti caloris fpirituscj uitalis temperiem modefanti,frequentiflmam feriem corn pleditur* Quartus non modo neruorum qui mufculos adeunt diftributionem , fed & reli quarum quoque omnium propagines edocet* Quintus organorum nutritioni,qu*potu & cibo perfidtur,famulantium conftrudionem tradit : ac infuper ob fedis uiciniam,inftrumenta etiam continet,ad fpeciei fuccefionem fummo rerum Opifice fabricata, Sextus cordi uita lis facultatis fbmiti,ipfic fubminiftrantibus particulis dicatur. Septimus uero cerebri c (en fus organorum harmoniam ita perfquitur,ut illic neruorum cerebro originem ducentium feries quarto libro expreflTainrepetatur.Quippe in horumlibror ordine digerendo,Galeni
fen^

ANDREAE VESLII PRE^ATlor fhfehtiam furri fquutus,qui poft mufculorum hiftori, unarum, arteriarum, neru6rum,&:
dein uifcerum Anatomen pertraclandam duxit, Quantumis no inepte,acpotifimm apud huius fcienti* ty ronem,aliquis cum uaforu diftributione rudem uifcerum cogniacm ita perfe quendam contendet,quemadmodum in Epitome pr*ftiti : quam ueluti horum libroru f emi

tam,acinillisdemonftratoruindicempr*paraui,SerenifmiPrincipis philippi Maie ,ftatis tu* fili),ceu uiuipaternarum uirtutum exemplaris ( quo qu*cunq? in optimo to tius or
bis moderatore defderari pofTunt, qum cumulatiflm expe&tur) fplendore decbratam, au toritatecp munitam. Verm hc quorundam iudicium mihi fuccurrit, qui non duntaxat her barum,fed & humani corpris partii quantumis etiexquifitifmasdelmeationes,rcrum naturaliu ftudiofis proponi,acriterdamnt;quodhas non piduris, uerm fedula refediohe, rerumcp ipfarum intuitu difci oporteat, perinde fan ac H hoc rRtfnine umfmas, ac utinam typographis nunquam depraundas partium icnes frmonis contextui adhibuifm,utftu diof illis freti, cadauerum feclione temperarent:&: n i)s potius,quibus poim modis medf cin* candidatos ad cfediones propres manibus obeundas,cum Galno hortarer, Profedo f ueterum, qui pueros domi in confe&ionibus adminiftrandis,perinde atque in pin^endis el mentis & leclione exercebant,confuetudo hue ufqp deducla fuiflt, non picluris modo,uerrri Tomnibus cmentarrj s perinde atque ueteresillos facile nos carerepermitterermquitum pri mm de Adminiftrandis diflclionibus fcriberefuntaggrefi, quum noliberisfolum, fed alie nis etiam uiris quos uirtutis nomine fufpiciebant, artem comunicare honeftu eie cenfuerunt. Cum primm enim pueri non amplius in fclionibus exerceri cfueuere, protinus necefario accidit,ut Anatomen inf codifcerent,exercitatione, quam in pueritiaaufpicarifolebti bolita. Ade6 ut qu ars Afdepiadum familia excidift, multisc^ fculis in deterius uergeret, opus fueritlibris qui fpeculationeipfus intgra conferuaret Quantum uero pi&ur* illis intel* ligendis opitulentur, ipfocp eti uel explicatif fimo fermone rem exadis ob oculos collocenti nemo eft qui n in geometria,alrjscp mathemat difeiplinis experiatur;pr*terqum quod no ftr* partium imagines illos impenf oblectabt,quibus no fmper humani corpris refecandi datur copia:at R datur,tam delicata & in medico parum probda pr*diti funt natura,ut etf 'ucundifma hominis cognitione,tmm en fi reru Conditoris fapienti (G. quid aliud)atteftte, inGgnker capiantur, eo tamen animum inducere nequeunt, ut ul fioni aliqudo interfint V tcunq? uero fit,to to opre id unic ftudui,ut in nego cio long reconditiffmo,neq5 minus ar dub,quarnplurimis prodefTem,humartic corpris fabric* non dee,aut duodecim(uti obiter ipecfhnti apparet)fed aliquot mille diuerfis partibus extrucl*hiftori,qum uerifm Se abfo lutiffmpertraclar, ac intelligendis Galeni libris pofteritati adhuc aferuatis, & inter c*tera diuinieius uirimonumeta pr*ceptorisoperrequirentibus,nofpernend fruoemmedicina* candidatis adferreXicet intrim non me lateat,qum conatus ifte me* *tatis, qua uigefmum ocTauum annum nondum excefli, nomine,parm autoritatis habebit, ac quamminim ob cre bram non uerorum Galeni dogmatum indicationem,ab ilorum morfibus erit tutus,qui mihi Anatomen docenti no aftitere,aut ipfi hanc fdulo non funtaggreffi,primac fronte uarias ra tiones in Galeni defenfionem cminifcentur,nifi magno alicuius numinis patrocinio ex more commendatus in lucem aufpicato prodeat* Verm quia maiorinullo qum diui caroli, inuiclifmi,maximiqp Imperatoris nunqua intermorituro nomine tutius muniri, fpledidiusq? ornari poteft,tuam C*faream Maieftatem omni reuerentia fupplex iterum atq iteru obfcroi ut iuuenile hoc meum ftudi multis rationibus caufisq? ^ obnoxiam, fub ipfius dudu,fplen dore ac patrocinio in homin manibus tantifper uerfri finat,donec per rerum ufum,ac quod *tate accedit iudiciu, eruditionemq? hune laborem fummo optimoq? Principe digniorem red dam, autaliudnonreijciendum alusex arte noftra deprompti argumenti munusofteram* Quamuis augurer, ex uniurf Apollinea difeiplina, adeoep tota naturali philofbphia,nihil tu* Maieftati gratius acceptius'ue procudi pofe,hiftoria, qua corpus 8tanimum,ac pr*terea diuinum quoddam numen ex utriufq? fymphonia, cV nofmetipfbs denique (quod uer homi nis eft)cognofcimus Atque ut id pluribus colligo argumtis,ita in de in primis conrjcio,quod ihea librorum frequetia,qu* fedicis memori* maximiliano Romanorumaximo Imp ratori auo tuo cofecrati fuere, nullus pr*fntis nego crj libello unquam gratior extiterit. Necs unquam obliuifcar,qua uoluptate tabulas meas Anatomicas infpexeris,quamq? curiof de [in gulis percundatus fis,quas patermeus Andras MaiefLT* pharmacis primarius iuxtaacft deliffimus,alf quando intuendas obtulit. Vt nunc pr*tere incredibil illum,ut in omnes difci plinasjta eti multo maxime in mathematicas,& pr*fertim eius qu* mundi aftrorumcp feien tiam pertraclat,aniorem, in tanto heroe admirabilem eius periti Adeo^ uthaud fieri queat^

'

quin

AD OBROLVM V. 1NVICTISS, IMK t*ft A F T 10. quinutmundi fcieMiauniceteneris.itaeuamaliquandoomnmcraturarum m"*" bricauoneexp4endadeleaeris,&immortalisan^^

uolupmtemcapias:quoddomicil>um,quiapermulnsn?mm^ de Jeteribushaudab re mjoxKofmus nuncup*atur:C*tcruu>,unmodohom *EPj mamfui corpris ftrufluracognitionem.per fe long commend auffimam, * *P" uel Rom* fummos uiros, tum rbus, tum difciplinis phdofoph.cs per omn a P^ipuos, operam impendere iuuit, minime hc prcedicandam ftatuiata quoque Magm tUms Alexadn,

XonniflabApeUepingi^LyGppoin^educi.&Pyrgotelefculp.uolu.^probememor

tione, illis pro luce tenebras offundam . praefertim quum prorfus improbandus fit, nimrarn

mbshicLdumla^

^VtuSinPr*fa,ionibusrimsJquoabf<omnideleau,&fereprr

&formulaquapiamjUilisalicUiuspraemioligratia ommbus afcr.b, folent na^nguteisprudenua.miranlanfuemdo.acrcm^^^^^ ftudiamirusamor)inrebusagendisfummaeeleritas,omms<?adeou,rmwehorusquotm

4"doag

Maie(fatemnonminusqumdignicate,acf
'mortaleSanteire,nullusn(quamuishicmenortdicat^ fummi numinis oeo adhuc uiuus coleris : quod u Drj ftudrjs & tt. orb. non mu.deant, fcd
diutifiimemortalibusincolume,perptuofelixferuentactueanturIprecork

Paaurj.Calnd.AuguttUrtnopoftnatum CHEISTVM
M, D. XLlIi

TY P OQB-t~>CI>HV S

LBCTO

R.I.

Quoniam Epiftola,quam un cum Tabulis, ad hofce de Humani corpris fabrica libres Si ipforum Epitomen paratis, ab ANDREA VESALioex Italia milTam accepimus, nleraque continere nobis uifa eft, quoram alioquin Letforcm initio admonendum putalle. mus quarqsTypographis.pracipu ita parui Principum dcrta pendentibus, & ad eaqua; inrei titeraria: ufum euulgantur deprauandanatis, fignificanda uidebantur.operapreaum duximus illam ita quoque uti ad nos mifTaeft, candidis Le<3oribus communicare.

lO^fNNI

'

OPORINO
-.--...

GR^EC^fRVM
,

,-

-.

..,

,.,

,,,

..

..

LITE

RARVM

APVD

BASILINSES
amico charifmo fu*

PROFESSORJ,

CGIPIES breuifimu cttm bis titerisper JMediolanenfes mercatores Danonosj tabulas ddmeos deJrlumani corprisfibrica libros y <& erundem HpitomenfcuU
ptas.^tiam tant intgr ac tut Bafileamperfirantur?atquefedl6 cumfculptos re& nicolao stopio bic Bombrgorum negocorumfidelifiimo curatorejnbumanioributcj Budijs apprimuerfat iuuenePes compofuitne alicjua ex partt atteranturpaliudue incommodum ipfis tielura infirat * Inter iabularum feriem exemplarfiw flatimrepofuimm ?fimulcum imprjjofingularuhtfigraruht typ 0 cuiquo quoque loco repos henda eniat affcripfi ne forte illdruin or do ac difpjti tibituisue operis nego cium fie efie f etfigura^ non ordinatimimprimerenturSn exethpari prompte difcernes?ubigenm ebara' lerumfitimmutandum.quandoquidemfcriptur partent ,qu organorum biftoriahi complet litur:tconinuock orationis contextufingulircapitibus abfoluiiurjineisab ea diliinxi, quai ad characlefum qui in tabulisfculptioccurrunt expticationem iuuat : ob idfefigurdrum & chara^ Berum Index appellatur * In continua orationisferie nufquamfiguris inditahdis inierruptaji terula: expendes^quas in officinisfuperlineares nuncupatis : qu illis fjpondent annotations bmPquas inter iofmafgni non tanta indulria?quanto labre & tpdio,adbibuip ut lecloriue> htfcriptorum ejjnt cmmentarim^exprimens in qua namfigura pars?cuius mentio inciditfpc Baripofiitxutiannotationesin exteriori margine obui ? eorum qu enarrantur argumentum quodammodo proponuhtln interioribus, ne effemprolixior^eam ratiohem obferuaui, ut quos tiefeunquefigura indicaiuf,qu capiti?ubiaMOtatioJpcatur?prafixdeft, nullum cpitisnu merum indicemtxquem aioquin appono fi figura atteripfeeponatur capitU Rurfu6,jfigura in libro ubiannotatio occurriiPnuehidturJibrinumerumfigur baudfubijcio * Quamobrem e' fofiguras hocillo'ueloco collocandas duxerim ^inlibrorum titulis?1 cbaraclerum indicibus abunde explicatum reperieSisTotaruht enim, quibus partes in elineaiione quapiam infignien* dfierty loco?cbaracleres quorum in fficinis perptu ufiit efiPin tabulis fculpfimmtprimm fr dmaiufculis>& dein aljjs Latinorum orfi:infupr Grcorum minoribus : mox ab eorun*
demarandioribuspquiLatinisnonJuntfimiliars:qumtier6biomnesnonfufiicercnt?numero^ rm typos afjmpfimus^fiquce alia notula in communibm typis occurfebat ; In borum indicu defcfptione obferuatum efl?ut indicans unamfy priuatam expticationem habens cbaracler in margine liber collocetur. Siuer pecutiarem non habeat indicem^ac ueluii cum ali tbard&ere txprimaturjpfipunclum in marginefubieci , ut un cum cteris leclori in ferie obuimfieret* J/ermhanc ratinem>ac potifiimmcur cbaraclerum indicem cum partium bifloria confins endum honputauerim?atids dteprolixisfcripfi\ nunc uero ijs quibm poffiim modis bortor^ T rogo pariter^ut omni quam nitidifiim CT ocys excudantur P utefc in mets conatibus expe* BationUquamomnes de tua Officina>nunc primm magno fludiofrum commodoPfilici^ Mu

fini expreff : nufquam piBur'ratione (fi inter dumlocum quo fes detineatfiiffulcirentur,
cxcipias^neglecla.r quanquabte idicio ualeas^nibil^ no de tua induflria er* fedulitate mihi piicenhocunumpercuperem. Ut inter excudendumid exempldrqudm proxim imiiarerisy quodfculptorejpeciminisji loco imprejjuht?und cumligneisforms relufm inuenies ita es
nim tiulls cbaracler?quantumuis etiam in timbra reconditus?ocutatumfeduumfy lelorem latu tabitt<(y quod in bdcpilurd longe efl aftificififiimum^mibi^fpelatuperqudm iucundum , lu nearum in quibufdam partibus crafiitiesfimulcum elegantiumbrarum obfifcatione apparehi Verm non tl quod bac tibiperfcribam.quum in papy fi luitate foliditatefy , ac in primU in ueflrarum operarum digentiapoftumfit^utfingula^ qulenuncmittimus exemplar? hosf bic aliquot imprefiimus^exiU Offtcina omnibus piOponantur?multisfyfiant communia. Dbo ope

ram,ut non ita multopojl aduosprofcifcar&finon toto imprefiionis iempore,fattm aliquan diu Bafile comorer?mecumformulam decreti SenatM Venetiallaturus?quo catittur, ne quis tabularum

0 L * iaktarum aliquam abfque mto confenfu imprimat. Gefaris, quantumis tu gnrale in omHeJ 1er os quosprimm imprimis babeas, mater mea ad te Bruxella mittet . dudum enim mibi impt*
fe

tratumfiittfedutrecentius efet,adplures$ annos utileJaBenu* non curauimus defcribendiu Rgis Gallif mihi adepturum recepit ipfius apud Fenets Orator, Monffefuli antifles. Licet bac ex parte parumfim anxiustimo diplomatum exemplaribus ne paginant quidem occw pandam duxerim.Nam quidprincipum dcrta apudbibliopolas , r in omnibus angulisnunc
denfifiimfatos typograpbos ualedt, abundin meis^sfhatomicis tabulis ante annos trs Vent tifs primm imprefiis^poflmodi miferepafiim deprauatis, maioribusfy intrim titulis exors natis,ejl animaduertere ^Auguile enim mea ad narcissvm v e R T v n v m,

Gafaris er regni Neapolitaniprimarium medicum.rarum^profiB noilre etatis medicos rum exemplarfiubduBa epiRola, nefcio quis rabula GermanicceR prefitus , & prter me'
ritum in ^suicennam reliquoss arabes blaterans,me inter quofdamfuccinBos Galenos cotu numerat^ut cmptorificumficeret)me coegiffe infex tabulas frlfo afferit,que Galenuspk ribus qudm triginta libris diffufe complexus efl.Dein Latinafe Germanico idiomate donaffi fubiungens,atteRatur Grecas er arabicas uoces ab ipfo adbibitasiquum intrim nonfolum taies omninofubduxerit?fed ea omiferit qua: conuertere nequiuit , quorum^ nomine tabule itt primis debebant efje commendatiores prter quam quod V'enetam fculpturam peruerfe illic funt imitait Hoc ^AuguRanofculptore longe rudior imperitiorfe extitit, qui Colonie ijfdem tabulis manum admouiv.qnantumuis illic nejcio quis in typographi gratiamfcribat 3 non tantum ex meis tabulis hominis conRruBionem melius qudm ex humane fibrice refeBione ins tueripoficuerm etiam ipfos ex elegantifiimisfigurisficijje multo elegantiores : quum tamen &piBuram ualde corruperint,r neruorum delineationem parum fliciter imitatam adiece^ rin t, quam ego charaBerum adieBo indicejini atque alteri amico , qui idtantifper dum ipfe ea. ederemjme expetebant.ruditer delineaueranu Varias trespriores eleganter expreffes runt,ali;sinterimpropterfculpture(uticonifcio)difiicukatemomifiis bus fi Rudioforum habita efjet ratio, abRinendufidfieU Geterm ^{rgentinenfis ille,que V V C H s I V S tantis conuicijs ob quedam denuo tranfcripta profcindit,quemcp ego longe fc lioiurequdmipfeplagiariumappellarepofiem?defludijspefiimeRmeritus,qudtabul^ nunquamfatis magne Rudiofisproponipoterunt?tamf er turpifiimpiBas, ac prter omnem rationem circunfcriptas, cum ^duguRaniuerfione, tanquamfuas emiferiu Huius qlorie is inuidere uifus eR,qui undecunquecitra deleBum compilatis ex aliorum libris, imaginibus, Marpurgi & Francofyr die eiusgeneris libros adhuc emitterepergit ^s/deo ut diuina illa tyfadicifiima Italorum ingnia leuiterfiram,et ualde exofeuler, quo daliud in Ger manie medicis iudici obfordidor quorundam typograpbor mancipia requirant,que nttllum no feriptigenm uilis alicuus premioli dtypographis emungedigratia cogerere,emutarefran fcriberejo^ nomine ut nouum quideditum uideatur, dcreta cpprincipumfileant,emittere au* dent. Hec efcribo,ut intelligas?qudm parum illa imprefiioni tue adhibenda putauerinu minpotiusfignificandum duxerimjne multo lubentius tabulas alicuiinduRrio typographo quo cunque tranfmifiurum: quantum^ in me efiet,operam meam in rei literarie ufum communicant rumtmdm ut ineptus aliquis,cuipro mea uirili rationibus omnibus obefie conabor, tabulas tan' to labore in communem Rudiorum ufum confiBas imitaretur , illefy turgido quopiam prfixa titulo, perinde acfidme ita negligenter exvj fient, in hominum manus uenirenu ^sftque hecpo' tifiima eR caufa,cur tabulas meofumptuparauerim,ac nunc iterum atque iterum abs te conten dam,ut qudm integerrime T mundifiime dtuis operisferuentur* Vole. Venetijs> nono
Calcndas Septembres*

Tum t^td. Vefalim*

UNDRE^sfE

VES^tLIl.

ANDREAE
BR VXELLENSS,
RIS EABRICA LBER

VESA
DE HVMANI
.PRIHVS, IIS

LU
CORPO'
Q.VAE

uniuerfm corpus fuftinent ac fuffulciunt,quibusq? omnia ftabiliuntur Se adnafcuntur dedicatus*.

(XV IB

OS, CXVIS'QJSE IV S IV S VSVS er differentia* Gaput I*

s CAETERARVM hominis partium eft durifsi OpUndturd. mum, Se aridifsimu,maximeq? terreftre BC firigidum, Se fenfs Seniquepr*ter fblos dents expers* Huius Cnim temperamenti fiimmus rerum opifex Deus Ofitim ujs. fubftnti merito efFormauit, corpori uniuerfo fun damentiinftar mbrjciendamuNam quod parietes SC trabes in domibus, Se in tentorrjs pli > Se in nauibus carin*fimulcum coftis pr*ftant, id in hominis fabrica ofsium pr*bet fubftantia * Offium fiquidem alia roboris nomine tanquam corpris fulcra pro tiddhufu. creantur, quorum numro funt tibiarum cVfemo rum ofI,& dorfi uertebre,ac oninis fer ofum cou textus, Alia reliquis partibus ueluti propugnacula, tutifsimiq? ualli & mri ntura obrj ciuntur, quercu admodum caluariauertebrarum fpin*,&: rranferfi erundem procefts,pecT:oris os,coft*; Aliaquorundam ofurti articulis pr*ficiuntur, ne illi plus ftis lax moueantur,autin ni mium acutosindinenturangulos* Huius nanquebeneficrj occafione, ofsicula effnguntur, fefmi fminis magnitudini difedionis profefloribus comparat, quorum qu*dam fecun do pollicis manus internodio, & quatuor reliquoru digitorum primis internodrjs, &primis etiam intemodijs quinque digitorum pedis coarticulantur. Dents porroirtcidendis&con fringendis 8C atterendis moliendisep dois priuatim conducunt, perinde ac duo auditus inftru menti ofsicula peculiari ufu audiendiofficiofamulanturVermcuiufq?ofis primariummu nus,fingulorum ofsium Caput fufius oftendet,quandoquidem in pr*fentia abunde eft,gene* ratim ofsium ufum recenfre : quo(utfemel dicam) h*cfulcrorum modo uniuerfm corpris molem fiiftentant, SC rjs omnia adnafcuntur Si frmantur, $C ab rjfdem fufpenduntur, adeo nut ex ofsium ttfu aut of!do,non alia qum modo fer diximus, defumi pofsit diferentia In magnitudine uero offa uariant,quod nonnulla quidem fnt grandia, ut fmur, tibi* os,hu Differetitfd merus,&of fcri offis lateribus utrin que connexa: nonnulla autemparuaexiftant,ut bra- magnitudim. chialis of,dentes,& ofsicula qu* fefamo afmiantur. Alia rurfus ampla funt,ut of facri o t^d'firmd. fis lateribus coarctata,fcapula?,facrum os,uerticis offa,frontis cV occipitij. Alia angufta &C gra cilia SC longa, ut fibula, radius, ulna, Se cum alrjsniuliis cofbe* Porro ftius erit omnesdife rentias,quas forma petereintegrum eft(cum innumer* occurrant)ad priuatas ofsium defcriptionesrefruare* Arduumquippe eft, ofsibus nondum enarratis aiqui, qu*'nam horumfintafperatut eaqu*lpidea in caluari* bafi uoeabimus, quod pr*rupt*rupi fimi lia uideanturatem qu* l*uia fnt,ut uerticis of,frontis os, pedoris os* deinde qu* triangulum referant,ut fcapul* : Se quadrangulum,ut uerticis ofa : Se qu* cunei fpeciem obtineant, utcapitisos,cuneo <rcpbxjo<l<Ats diclum:cxlqu*iugisafsimilentur,ut {vyuitctrcc Gr*cis,iuga lia autem noftris appellata : 8c* qu* f noftrum imitentur, ut clauicul* : Se qu* enfs efgiem oftendant,ut pecloris os ; infuper qu* v figuramreferant,ut vceu/tt uoeatumos; Se qu* ra drj quo latiores cordul* texuntur figuram exprimant, ut cubiti os radij nomine donatum:8c" qu* cubo tefr*q? comparamus, ut pedis osa cubi imagine LM&s nuncupatum : Se qu*

cymb*imaginiaccedant,utpedisos cymbaGr*cis <rw<po<lAs appellatum:8c"qu*mol*, feuto Se patell*fmiliadicantur, ut osgenu articulo pr*pofitum : ad h*c qu* totius tali* circunfcriptionem leuiter proponant, ut fmur:&Tqu*fibulamrepr*fntent, ut tenuius in ti bia os fibula appellatum : SC qu* coccygis fu cuculi auis roftro comparentur,ut fcro of fup pofitum os,quod coccyx nuncupatur ; dein qu* incudis uel molaris demis effigiem quodam modo repr*fentt,ut minus organi auditus oisiculum;8c" qu* malleum, ut grandius eiufHem A organi

t
claloGrxcts

ANDREAE VESALII

BRVXBLLENSIS

dcerisfernum>*fefat^
,^'^f
tttppaai.
F
*

&,

appellato refpondeant, ut

^Sii^
nitum
H

oeneris offium qua: formainuicem uarientpermulta.non ita obuer aD '0 e"

lSn;mteluge,,ntur.AtquehaC etiam
fum,appmdicem,eius^ordintsreltq^ hoccaptenecetTaripertra^^^

perdliorum, Gnuum,8c tuberculorumimamnesJmpra:fenune^

quemadmodumneque aliquaqua;exnuceiui j
,l,Vma miTexhifcefumipollitoiiiumdilerentia,
_

*SfSS5b&

fu.

tZetitw

%i^.
^'

^ ontSDfeflrim;iftaicundoab

quum^iu

^ *, l*i
ji .

ot/"* debus^te.nificrmflu^

rima:unt,8c cognitu non admodum qua: ^cartilagine dpendere poffunt3nondum olTa cartL quiuisaffequeretur.Incognita entra carnlagme mteHedu f^'^misoff^m3ii gine prorfus deftituanttuyit uerticis oflkqua: .lia und.que, u quarfam braduans o i ,

^,qoar^CWrfb^l^

.?"gg

jKSam

luatanturaex

parte.utfemur.incruftentur.qu

{1&. LraioPcuraafferuatis>efsqua:fubftantia ^^^'*^E

;

"^JT

colfae Defloris

os.His igiturdifferentiisi aaaitfw/tar differmuinfiguri^finguli^pitil^i^

ohuidjnc appinximus fodcb'y oJSisJeuiut eu Gel fo diedmus ) bumeri , fecuw im longitudinem diffeli <tl
/2

SC offium coftitutione

colliguntur, lermom hc adrj ciamus.Sunt enim qu*dam olTa pla ne folida, neque quouis pa&o effra&a, intztins cauemulis finibus' ue obfita uidentur; ut, pr*ter c*tera, duo naf offa, Se quod in oculorum fede minimum,ac fuperioris ma. xill* offium fecundum numerabitur ; U ea qu* fefami feminis magnitudini comparan tur;&: duo officula auditus organo propria, qu* omnia nifi temporis fuccefTu impenf reficcata,nullamomnino cauitatemintus o ftendut Nonnulla uero exterius,quafi coiv tinua crufta,aut lamina obducertur, folida apparent,fed efTracffo.qu*dam paruis tantu finibus cauernulisq? copaclifsim* fpongi*, uel l*uiffimi pumicis foraminaquamproxi m referentibus , intus oppleta cernuntur, quandam fungi fpeciem exprimentes; utin minorum offium numro, brachialisofia, SC tarfi offa : in maiorum autem, facrum os, uertebrarum corporations os,calcis os, talus,deinde cV uerticis offa qu*dam uero prter cauernulas,nulla ferie aut numro po fitas, ampl aliquem Se infigniter cauum exi crunt finum, qui folidifsima ualidifsimaq$ ol fis fubftantia circundatus in extremis angu lis,ofTeis ueluti lineis interftinguitun Hune finum fingula offa, quibus obtigit, unicum fer adipifcuntur.Sunt autem huius claffis inter minora offa,pediipoftbrachialis,cV:di

terdm partent, pi* ipfius cdpite quod fcdpuU drticit Idtur , cduernuldS pumicis
wodoeffbrmdtas, y

in*

fignitas comonfbrdt : fuedi modu etffidtnd illis MO*

nulis obduld, et B notdtd.

C dutem inferibitur portio

exterioris fuperficiei iflivA ops,bic cofiictid . Infuper JDfinum comtnonftrdt dm' phter cduum.quifolidifiimd crdjfd ofiis pdrte EacF indicdtd circumddtuA, ftcu*
dm humeri longitudinem exporrigitur.Adfinus uet

rofummumuM G reponi' tur, rimttm ubiH uifu

tur, offert occurruntlined-,

medulUm boefinu contenu tdm intexentes . Caterum

fubbumerooscymbdm ref rens , de undecinid figura prigefimi tertij Cdpitii ex? primendi, bic uero per me, dium diffelum, (y I CT K. infgnitum delineduimits,ut ofti appdreret fiibJldntia

pumiciiin&dr confirucld + *^sc utruncfc quidem Z, ,

cduernofdm fungofamue htt iws ofit notdtfubfldntidm .

jy^i

^ZJ^f^td*

M- uero,fludmdm,qurt ofi fis conflituit fuperficiem ,

rM AQfotnp<! nrofefbrum pr*ci/ dentm.^Mckbocideo M notdtum intgr per medtumdiuijmus, eus Galeno Anatomes ]proteli ru^P utdliquodoslpenffolidum^cdumuUspendeMmum^cm Pdrn^hk uo uifum llt> offa digi orum folida coniti. i\ ^JJ^.
Comentdr. m

* i rrr Xm Vfit

gitorumoffatatqueexhispotiilimupnm* opimu\0fflcdorumfuhiunxirnuS)u Se fecund* digitorum acies, quantumis le &, Codrc7dtd,infecunddtrigeJmiterty Cap.figur* cr4 f**>

^L
'

^ ^ Qrana0ra uero offa eiufmodi finu

'

tisos temporumoffa^plerun^ipfum cuniforme os+ Dents autem, qui omnium offium facile funt durifsimi,huius generis finum quoque obtinent : fed intrim dicli s nuper cauernu, lis SC pumicis modo efformatis foraminulis prorfus deftituuntur + Maiores iti imus,o illa p Jmici ac exiccato fungo non abfmilis conftrudio,offibus contigerunt,cum quo motus no

donatafun^^

DE HVMANI CRPORS FRIC LIBER* * 5 miniuiraredderentur,tumutmedullam proprium ipforum nutrimentum illis cotinrent, autpriuatim a'rem,aliquam'uepeculiarem materiam,utfrontis os,temporumofa,pr*ter medullamiamplecfterentur.Neque folum in mioribus his offium fnibus,ut quifpiam arbitra Qbjsiupdt retur,medulla reponitur,uerum ill* fpongi* modo extrucl* cauernu* non minus qum iir, te niedulUre/ figniores illi fnus medlla infarciuntur* Quod autem fingulis offibus prout unumquodque pondiur. llaidri minori e indiget leuitate, robore Se duritia, aut prout huic aut illi fenfs organo pr*cft,fnus hi Se ofsium denftas iuftifm attributur, in fngulorum offium enarrtione fedulo profquar. Pr*ter cauernulas Se finus,quibus of intus fcatent, qu*dam etiam amplis fora- t^t> offium minibus fnt peruia^ ut occipitis os, Se uertebr*, q dorflem tranfmittuntmedullam. pubis jvrdm'inibwik quoque of, quo leuiora reddantur, c*teris omnibus grandiu s foramen obtinent* Alia au tcm pruis perforantur foraminibus, ut pleraque capitis Se maxillarum offa, uenis , neruis, ar terrjs uiam pr*bentia:& os quod inter capitis of oclauum numerabitur, odorum gratia tenuibus foraminulis cribri modo perforatum creditur Alia exterius acinfperficienullum quod fnfo dignofcitur foramen comonftrant, ut brachialis of, Se dentes,& digitorum of fium permulta. Non paucis utem offibus foraminula obtingunt, qu* exterius ac in foperfcie font confpicuamon tamen uniuerfum os pntrant, fd tantum uenis Se artres craffior offa fubeuntibus pr*parantur Eiufmodi foramin in calcis offe, Se talo, 8c" offe facro, Sein grandiumuertebrar corpofibus pafsim occurrunt: quoduideliceth*c craffior fnt,qum ut uafi's ipforum fuperficiem tantu perreptantibus, alimentum commode queant affumere* Ab ofsium fnfo leuis admodum pendet diierentia Dents enim fenfupr*ditos,reliqua au j feHf\ temoffa il(o deftituta arbitramuriquamuis non nimium temer ofsibus omnem fntiendi liimadimereconuenit, quum in crebrisquas manu obimus curationibus interdumofdo lore affici,etiam pr*ftantifsimi medici affirment: non ignorantes intrim membranam quan dam omnibus propemodum ofsibus obduci,quam tvwoswjj ob id Gr*ci uocart,cuius gra tiaalrjs of (fi quid modo fentiunt) fnfo pollere uifom fuit. Pr*terea Se foli dents totafede t-Ab occulte qua extra gingiuas prominent,nudi font, reliquis in terim ofsibus omni ex parte te<ftis, ante tione . fclionem latitantibus. Ad h*c dents ubi prominent, membrana ofinuoluentedeftituun st tnemlrdnd. tur,utcx*caluari* interiorfoperfcies, qucerebrum continetur,quamduracerebrum indu- offid. fuccingc ens membrana proxim fccingit , quum alioquin c*teris ofsibus dicla prius membrana un te. dique circunducatur, fi eas fedes exceperis, quibus of uel articulantur inuicem , uel alioquin mutuo conftruuntur*
.

(XVI D GARTILAGO,
'

ET

QJSIS G ARTI'
II*
Cdnildgbtls
TldtUrd.

laginis ufiis <& difierentia* Gap*

of mollior eft terreftris tamen ac durifsima partium corpris fcundm os particula, prorfos folida, Se nullis foraminibus cauernulis qpoffiu modo intus oppleta, &fnfsacmedull*expers. Huius ufosperquam uariuseft Primm nanq? idem pr*ftat quod of, quum uelut fulcrum quoddam fit,cui proxim* partes adnafcantur, 8t"adftabi liantun Cartilagines enim quibus larynx conftat,ofsiummunereeIegan ter funguntur. quippe ipfis quid implanttur mufculi, ac nnulli ab illis enafcuntur* nfoper cartilagines h* laryngem perinde effingunt, atque rufticorum domus ex trabibus confeclas cernimus,priufquam ftramina,tegul*, Se lutum illis adhibtur, Necjue fn hominum of Se cartilagines carne nudatas,ac poftmodum un contextas,propius cui piam imagini afsimilaueris,qum tuguriorum fabric* iamprimum ere<ft*,(C nondum ramis aut terra ornat**Pari quoqueratione cartilagines ofsium uicem obeunt, qu* inibi reponun tur,ubi nullo of locato, mufculi foam infrtionem tentant;quod palpebris Se nafo euenitjn palpebrarum enim extremis oblong* confiftunt cartilagines, in quas mufculi palpebras mo uentes infruntur. Ad h*c,nafial* cartilaginibusefbrmtur,qu*mufcuorum infrtionem perinde ac of excipiunt. Quinetiam ill* alarum cartilagines, nafi apicem un cum alrjs car tilaginibus nafi ofsibus prognatis eleganter offium ritu foffulciunt, eriguntq?, Pr*terea co ftarum ofa in cartilagines fniunt,in omnibus quod ad ufom fer fpedat, illis ofsibus refpoiv dentesrquamuis ex abundanti his cartilaginibus peculiaris ufos accedit,quo thoracis amplitu dinem (quam ill* cum coftarum ofsibus efbrmant) promptius dilatari conftringiqj patiun tur, qum Ci rigid* Se offis modo dur* efent nfoper eiufdem fer ufos gratia afper* arteri* cartilagines C noftriimaginemexprimentes,in hoc ab offibus difcrepant, quod pr*terid quod belle fuftinent, ofisp munus fulciendo gerunt, eam adipifcuntur temperiem, cuius be

artilago

Vfut commit
ni ofsium ufi
rejfiondms.

Cdrtitdgin
offe proptiui

firingidcdtl tdri.

ncficio

ANDREAE VESALII

R V fc E

LLN SI

SrSS
&

.,

/hertciWiki^^

quaminfimum,quoh*coffibus o ccafionempr*bet,ut in continuis frequentibusc^moubus attritu minus uitientun Offium nanque commiffur* motus gratia extruct*, propter oilium ficcitatem ex mutuo contadu, leui opra rumperentur, nifi utraque commiiiur* oiia tota fede qu fe inuiCem c5tingunt,articulum6^ formant, cartilagine quadam ueluti crulta ieorlim obducerenmr,& h*c cartilago fooinduritie mollitiec? temperamento oflmmimpetui reli fteret,& un incidentis uim cedendo leuiter exoluerct, Neque folum cartilago in offium aiin ftuquominus mutuo conta<ftuatteranturcommodaeft,at ita teui&planaq? uifitur,ut prom ptifsimeofsis caput in fufinu uoluatur, nullacp afperitas motus promptitudinemimpediat,
accedentehucuifcido Iubricoc?humore,&: ueluti fmegmate ctuopiam, quorotulas adrcHe

T******
is iuibufdS eulii
<L

aendumfonesoblininius.aufnctifagaxremmOpifexadeopr*ftantemcartilagin tnarticulisfore cognouit,utnonfolumadeumquemdiximus modumofla m mutuoconta <fhicartilaginel*ui&lubrica cruft* cuiufdam modoornauerit,ueruminnonnullisarticulis

^tcr has cartilagines tertiam quand adhibuerit, qu* neutrius oflis cartilagmi,led tantum
^nmsrmd8 artlcSliliaamentis orbiculatim connafcitur,&: ueluti cartilaginum ofsibus obdu clarumquoddaminterftitiumefficitur.H*c utrinque,qu inter alias cartilagines confiltit, *uis,&: ob uifcidum quooblinitur humorem lubricaeft, Se multo illis cartilagimbus qu*
offibusobnafc5turmollior,Huiufmodicartilagineminferiorismaxill*adfuperioremarticii

cdftikgo.

los intercedere,fuo loco audies:deinde aliam pecloris oflis cum clauicula articulum,^ nexum dauicul* cum fommo humero,&: uln* cum brachiali,8 tibie oflis cum femore in quo articii lo huius generis cartilagines,finus,quibusfemoris capitaexcipiuntur,magnaNatur*promdentiapeculiariteraugent.Verumeiufoodi cartilagines Galenononuidenturanimadueri*, f ex omnibus eas duntaxat exceperis, quas genu articulo proprias effe diximus:quarum <aa U . * dcAl ienus i,'aamcnti nomine femel,& obiter tantum meminit Arabibus autem eas notiores huile, quodammodo hinc colligitur,qu6d illi ofsium contextum docentes, ofl quidem omniafcri ' pferint efl contigua nllis tantum feclufis, in quibus Laguahic, aut (ut corretftus dicamus; Luhachintercedunt,qu*offainuicemnonihildirimunt,eauocehuius generis cartilagmem

"%

molicielioamentinatura parum abfimilem intelligentes. At quibus fedibus h* continean tur,neminem Arabumhaclenusdocuiffereperi.Huiufmodi itaqueufum cartilago m articujtZfle lis foppeditat ad quem rurfus accedit, quod in plerifque offium commiffuris non ad motum fuhns. inftitutis,cartilago quaf glutinisuice interuenit:quemadmodum in pubis ofsium commiifuraferi animaduertimus, Se in minoribus natu corporibus, inappendicis cum reliquo olfe coalitiu Porro de coglutinantis cartilaginis natura,ubi ofsium commiffurarum differentiam perfequemur,denuo agendum erit, ubi h*c luxationum gratia neutiquam perfondorie per >Z( dmentorZ pendendaueniet. Pariter & cartilaginis fpecies , quam ligamenta cartilaginofaaliquandoef fiMdJtZ formare docebimus,inligamentorum enarrtione pertraclabitur. Sunt autem eius generis gredims cdrti m uertebrarum connexu, in coxendicis articulo, Se in genu+ n pr*fentiaigitur fuffecerit, ita -, Ug0' cartilaginis natur leuiter explicare:ad quam no inopportune adhuc cartilagines retuleris, in Sw hoc fbricatas, ut quippiam in ipfis quod continue) ere&um effe oportait,firmaretiu\ Cuius nul erigBtes. generis palpebrarum font cartilagines, WgG* nuncupati,qu* cilia feu palpebrarum pilos re c1:os,neque aliorum pilorum modo concidentes foftinpnt, inftar aridi duricp foli,in quo arbo res firmius figuntur : eo uidelicet paclo, quo in longis nauibus remos, quoties nonnauigaExtktii Pdr' tur,fua ferie firmatos,8t" ex aquafubleuatos confpicimus* Prter h*c rerum Opifex nudas SC tkX'ddnlZ prominentes corpris particulas,8<: offium fines alteri offinon commiffas, cartilagine adaucdrtUdgnes . xitjnirnirum ut tali coftarent fubftantia, qualis neque frangi propter molliciem,neque rumpi propter ficcitatem queat+ Quod aut cartilago no minus qum ungues ea formentur fubftan tia,uel pueri nos docent, qui maiufculam cartilaginei pifeis, aut uituli cartilaginem nadi, eam in globulum feindunt, ac ut ualidifsim frequentifsimeep refiliat,lapidi cuipiam inrjciuntvls enim refoltus liquido cartilaginis temperiem ita arguit,ac quum c*fim pundimep cartilago fo perficieteius cultro petitur, Se ab illo dein refilit Jn cartilaginum,qu*nudis partibus conti gerunt, numro, obferuabis nafi cartilagines, eam qu*in mucronem gladfj modo pedoris ofls fine exaCuitur/puriarum coftarum cartilagines,8 eam qu* offis coccygis termino adna feitur : Se auris cartilaginem, qu* tenuis molliscj? eft, Se cute obducla,ofs uice auris corpus CdrtiLgnn pulchr fonulcit.C*terum ifti cartilaginum inter fe uariantes ufos , earundem quoc# diffrai fferenti*. ^ expHcant^adeo ut nunc neque has,neque cartilaginum formas, prolixius enarrare conue niat,pr*fertim quum fingul* cartilagines perinde ac offa nobis priuatim ueniantdefcriben d*/Quamuisfortaliquishcadhucadditumuelit,inminoris*tatis corporibus cartilagines mollejj

DE

HVMANI

CORPRIS

FABRICA

LIBER

I*

molles effe: in grandioris uero ita fubinde indurri3ut fragilis ac firiagilis offis nturam rf rant, quod potifsimum laryngis cartilaginibusicV illis accidit qus foperiores coft* educunt* H*enimtemporis fuccefu, idc maxime in brutis, offe* fiunt, exterius duntaxat cartilagine ueluti membrana quapiam fuccind*, qu* ab offea illa cartilaginis fubftantia per elixationem leui ngotio abfcedit Se diuellitwv

NOMINA

QJSIBVS

OSSIVM
Gaput

"PARs

tes fedesfyindicdntur*

III*

*fc R AE

E N

TI

TABVLAE EVSDE'M Q,V E

characterum index*

Vropofitd modo tahuld aliquot offit in hoc tant delineantur, ut ofiium partes <&>fedes,q\uas rum nomina hoc Gapite perfequar, in nonnullisfaltem ofiihus appofit exprimant. Yndefiin huius Capitis contextu alicuius ofiis hic non delineati mentio incidetPidexfigurispnroprijfu Capitis, aut ex integris duceprimi libri calci adhibebuntur? opportunepetes* Quancfuam non opus e$l,in cuiufifue partisfediscp defcriptionePomnia offa? duce exempli loco adfiram,contem plari,c[uum hic abunde erit in uno offe duodtrdditur perpendere, er cjuum alibi id nomen occur

ret,memorem efi* Quce uero offa hic delineantur?charaerum index docebiu ^A^T>extrumfimur? cuius appendices fudfede dimouimus? de ueluti dtiodam interfiitio dreliduo

ofjdifiunximut*

B D extrumfimur, cui appendicesfuisfedibus adhuc adnat C Mdxilla infrioryund cum humiliori dentium ferie*

barrent*

Hc

ANDREAE VSAL BRV^ELLENSS " J) Hc os deXtrofitcri ofiis lateri coarticulatum,externafede exprimitur : cui aiiudnullunpecu liarenomencumGaleno indimus,fedtriplici nomine, uidelicet iliumzr coxendicis <&pubisP pro ipfimfedium ratione comprehendimus?iduigefimo nono Capite defcripturu Sub iam comemorato offe,<& infiriori maxilla,pedis dextri offa ita uidetur,ut quatuor tarfi t. x. <&>c offa his notis,uz. 3. 4- inflgnita,cum offe cymbce non abfimili,ac B indicato,^ tdlo F fnfirU B. F. G* pto,rcdlcisofe Gfignificato,dquinquepedijofiibus I, II, III, II II, V0notatis,y
v

HJJI,

digitorum ofiibus H <&> H ottenfis, ade remouentur .utfedes quapedijoffatarfiofiibus III, etc. committuntur,intueripofiit.Hac nanque rationefinus infuperficie tantum in[inuati?<o> capita H H. leuiter admodumprotuberantia , opportune common&rantur* I Vedifubiacet brachif os ,feu humrus?anteriorem ipfiusfedem oflendens* K Scapulce dorfi portio, in hoc depitta, utfpinam ipfim cumfummi humeri appendice lineis ins terflina,* udrijspdrtibus eformata oRendereU^Atque hcec ofid prafins commoihat ta bula.reliqui uero charaSleres ofiiumpartibus o&endendis hune in modumferuiunt* Lrc* Quatuor L in priorifimore ^Tnotato pofitis,quatuorfimoris appendices indicantur. M<L7c\ Quatuor in dltero fimore locdtis, etiam quatuorfimoris appendices infinuantur?quarunt circumfcriptionem line notant, quibus illcedfimoris off,ut ita dicam?dirimuntur* NN Superius N in offefacri ofiis lateri commiffo0acD infignito, appendicem nott ofiis iium. inftrius autem IV, appendicem ofiis coxendicis* O&c* aliquot O inpedij ofiibmjfcilicetJII er Vfigndtisponuntur?&>deinde in primofis cundoipollicisoJJ,<zr primofecundo^medij digiti etiam O confpicis, appendices in bis op fibus infinuantiatnon quod tantum offa O infignita appendicibus donenturfedquia aliquot chet raeres eandem infimilibus ofiibus rationem ejj,fatis doceant*

P Humer i appendix * Q^ ^Appendixfpinfcapula; ,feufummi humeri * pul appendicis portiones intercedunt*

Linece? qu0plurcsfpincefcds

S &c* In utroquefimore duofcripfimus S , fimoris notantes pro cefius * T VroceJfiisacutusinfrriorismaxillce,atqtita etiam TPUom infignitur* y y Duofnt proceffm in ofie alterifiacri ofiis lateri coarato* JC Proceffs appendicisfuperiorispedif ofiis V notati,paru6que digito prctpofiti* Y Y Duo proceffisfeu tubercula infiriorisfiedis humeri,qua cubiti ofiibus articulatur a <eTC+ In utroque fimore ter a ponitur , tria fimoris oHendens capita ; Gceterm in priorifimore A notato,inelatifiimaappedice d pofuimus* Infimore uero B infignito,extrddppendicemA n forte quisfolam appendicem hiccaput coxendicis ofiiinarticulatumeJJearbitreturt b Caput maxill infirioris dextrum* c Caput tali, ofiis quodcymbam refirtfinumfubintrdns* d G aputtaliptibicefinumfubiens, quod <& F notatur* t&c* <^Aliquoties inpedisfigurd e occurrit, capita notdnspedij & digitorum ofiium f Caput humerifiuperms, quodfcapulce articulatur\ 00 Duo capita infiriora humeri3fieupotitisfiedes quibus uhd * rddius drticuldntur* h h In utroquefimore fimel h ponitur? ceruicem cdpitis indicas quod coxendicis ofii immittitur* i Ceruix in infiriori mdxilldi. k Ceruix in tdlo // Ceruices pedif ofiium* Ponitur dutem lin II ? &> in II 1 1 tdntum, ne reliquat ceruices obfcurdrentur* m Ccruixinbumcro* n JsTcetabulum in coxendicis offP cuifimur indrticuldtur* o ^Acetabulumin humer oJatitat autem 0 inter duo Y* pp p Superficietenus exculptifinus, quiin tarfiiofiibiis uidenturl qq Pedvj ofiium minime extuberantid tubercula * duo autem q tdntum Us dfcripfimu*?qu6drci *qua in umbrd latitaffent,^ pilur quoque obfuifienu r r Supercilia in coxendicis ofie,adfuperiorem acetabulifedem conjpicud* Sifirtin cdrtildgis nibus hds quodj ofiium pdrtes autfdes contueri lubetp omnes quai in cdrtildginibutjpecldri poffntyeffigies cdrtildginum trigefimo olduo Capitiprxpofit commonilrabunu
V T C V N*

DE

HVMANI CORPORIS FABRCA LIBER ! t TC v N Q_V E uocummultitudoc^uariusillarumapudalioscVeundem

fubinde authorem ufus rerum defcriptionem arduam reddit,nulla tamen Vdria iff *qu uaria puonansa diclionum eft congeries,atque nominum, quibus of*sjmt>.ep ZK r ^ * / i _ .t rr~ i r ! hupdrtes Jt* ofium partes f edesqp indicatur, Se quibus in ofliu def cnptione perpetuo ^ ^.^ eft utendu, Vt enim nunc ad fquens Caput uarias appellationes af fru, fMr. quibus commiffurar offa iungenti fpecies fignifictur,huc modo refe.
'

runtur, UtoKvxi<pv<ris,iin<pv<rto t^fH^mfh^*4m^^hAt$^^f^Juv^^ ,

^cel^S^x^orvhH, LorvAHMwffacpoViyAtijx, hv^o^v<Hr^vlr, xA*, JJ*fyiVWt'> Cl'uSCp generis uoces quamplurim*, qu* Gr*cor font nomina;Latinis aut, cVfi priuatim nonujla tantum habentur,interpretum tamen lafciuia tt nominum myriades pafsim ita font obui*,utiam feotfum unumquodcp Gr*corum nomen affumendum ueniat,& quid ueteres qui pueros do mi fedulo diffecandi rationem docebt, illis intellexerint* addendum, quo tandem cuiufmodi
uoce nos quoque fimus toto frmonis contextu ufuri, ftatuaturV K&tou itaque, quo etiam no K(^ mine Gr*corum interprtes fubinde utun tur, aliquan do autem artum,interdumueromem ^4rtUfi brum uertunt,Gr*cis quatuor duntaxat membris accommodabatur,brachio fcilicet,cubf to, Membru*. femori,otibi*:neque etiam alam partem eauoceGalenus ufquam intellexiffe uidetun Verm quum raro,aut nunquam huius uocis ufos mihi incidat,illi prolixius inh*rendum non ar bitror. E^v^quam Latiniappendicem,applantationem,adnexum,additamentum,adna i^wt^ tum, Se alrjs innmeris profedo modis reddunt, perpetuo appendicem appelabo* Eft autem <^}pendiz.

\m$ms feuappendix,osalterioffiadnatum,cVpeculiaremobtinenscircumfcription,neque illiusoffis cui committitur,uera portio, Huiufmodi appendicis naturam,quotiesautuituli, authcedi, autacmi,aut alicuius iunioris animalis pars aliqua menfeapponitur, difcerelicet* V Emundato enim femore,humero,tibia,autradio,aut ulna, autalio his fimili offe c*teris libe rato,cVualidius nonnihil attreclato,ab illo ueluti aliud quodd os decidere cofpicimus,appen icis nomine donatuim Atque id in iunioribus duntaxat animtibus intuemur Jn *tate enim proueclis appendices adeo pertinaciter fuis ofsibus adnafcuntur, ut aboflauelli nequeant, uxcr coniuncftionis lineam exprimant, & uer* foorum ofsium portiones effe uideantuncm intrim in nuper natis magnam cartilaginis portionem inter appendicem Se os cui ea adnefti E*** /?- tur,intercedere appareat,qu* appendicem offi glutinis modo conneait.Coalitus hic non* ! moris appc u{ pjanaq? pcrfdtur foperficie:uerm os cui appendix committitur, finibus quibufdam Si alpe di es fi. a. ritau'fous abundat,quibus appendicis tubercula fnuscp mutuo ingreffu ualidius accommodan fe tft tur. Pr*tereabconnexusiftehoc quoque priuatim nancifcitur, quod os nulla prorfus fui fede mfcnx m- mollius,&: in duritia ac foliditateinfirmiusqumcircaipfumconnexumcernatur. Perpetuo trrGcrA. enim 0sinlbi pUmicis fpongi* ue modomultis cauernulis intus plnum eft . Se quamuis id fubinde reliquapropemodum ipfiuslongitudine unumfinum ampliter cauum & duntaxat medua oppletum obtineat,ac durifsimum ualidifsimumcp fecundu finus illius longitudinem exftafnihilominus tamen priufquam appendici os anne&imr,finus ille dficit, Se ipfum mol lius redditum,cauernulfs, quemadmodum Se appendix ipfa,fcatet+ Atque id ita perficitur,ut _^ Galenus appendices finuummedullamcontinentiumopercula effe tradident.Quafi uero ap> ^.^ J{ pendicum cauernul* medulla deftituerentur, Se non quamplurima offa finibus quibus me ^fpp^ctr duila offuofis fibris non intertexta continetur carentia, appendicem afcifcerent. Amplis enim fm medutl ofsibus qu* facri ofsis lateribus cparcantur, dufmodi finus neutiquam adeftmihilominus ta SS

mentotiiliumoffisfpin*cappendixcoalefcit,quemadmodumc^totiinfim*fedicoxendicis chU% x y e k offk Quin SC fcapul* nulla fer ex parte medullof*, quatuor appendices annecluntur.du* fi.lscd.zu quidem adipfiusbafim,unaad mucronem interioris proceffusfcapul*,&quartaadfummu CuKJuiC humerum ;c qu* peculiariter ex pluribus particulis extruitur, Demum dorfi uertebr* eius ge nerfs finucarent: attamenipfarumcorporafoperiusinferiuscpfibi appendices uendicant. lmo *"7 nonmodo uertebrarum corpora appendices habent,fed etiam tranfoerforum inthoraceac * lumbis uertebrarum proceffuum cV fpinarum apicibus appendices annedmntur. nfoper SC coftarum radici uertebris coarticulat* appendix committitur, etiam Ci coftarum os nullo am plo finu medullam recipiente donetur . C*terum uertebr* cV puerorum dentes,qui etiam ap ^/^ pendicibus decorantur,non folum indicant offa his finibus deftituta appendicesobtinere^ue fppc%.Jco>t rumetiam aroumeto font non folis grandibus ofsibus Natur appendices dedme,quantaw tingere . antehac Anatomicorumpr*cipuioppofitum afferuiffeuidetur,appendicesmagnis tantum ofsibus adfcribentes.Porro ex ofsibus dufmodi finus habentibus, femon quidem quatuor ^^ L f>. A.en anncchintur appendicesmnus capiti, quo coxendicis offi inarticulatur : unus infenon pfius 4 M tu B. parti,qu* tibi* committitur&: duo alij duobus ipfius procefsibus,quos fere rotatores uoca
N.N/.D.
^

t\

4?

mus*

ANDREAE

VESA LU

BRVXELLENSLS

mus.Tibi* offi Se fibul* ad genu Se ad pedem appendices adnafcuntur.Radius quoque iuxta

brachiale Se humerum appendicibus donatur* Humero autem tantummodo foperius, qua fcapulam fpeclat,appendix Contigit ; quemadmodum uln* duntaxat iuxta brachiale. Atque h*c of grandia font, quibus infignes Natu'ra finus largitur. Parua autem, qu* Se nos quo que eius generis finu contra Galeni placitum dnari docuimus,haudquaquam appendice ca rent : quippe poftbrachialis Se apedrj of ad unum omnia manifeftifsimum appendicem exi o o mfi, gunt,ubiprimorum digitorum ofsium finus ad articulationemfbeunt. Superius uer qu Pc * h*c offa brachiale Se tarfum refpiciunt, fubinde appendicem quidem adipifcutur, at firmius femper qum iiria parte, ipforum offi coalitam Item omnia digitorum offa foperius Se infe rius appendicibus plerunque decorantur,fi ultima excipias,qu* foperius tantum appendices hal}ent.H*c oninia in puerulis admodum font cfpiua Jn i)s uero qui iam ad fummum incre mentumuenere,ppendicum connexus fpeclatu eft difficilis, infnibus autem prorfos occul tcmcpviris* tatur ac latet* Tncpvcris * quem interprtes proceflm, exceflm, explntationem,additamen Proceffwi. tum, cnefcio quibus alrjs uocibus uertunt nobis procefls appellabitur : eftcp ofs pars ni hil foo offediftrens, qum quod tuberculi fu gibbi inftar ex offe procedit, quemadmo dum ex arboris trunco radies ramiq? extuberare ac procedere uidentur* Eiufmodi procefls in ofsibus font quamplurim Nulla enim dorfi eft uertebra, qu* non multis donetunquandoquidem aliquot bceruicis uertebras etm plures undecim procefls habere, thoracis autem *fi-vc<tp* uertebras fptem,lumborum uertebras nouem,fuis locis docebimus. Deinde Se cinferior ma untm xilla procefsibus utrinq? duobus donatur, Se dhumerus quoque, Se omnia corpris of pro c t- ifi.c. ceffiis exigunt, quoties extra fimplicem planamq? fuperficiem aliqua fui fde extuberant+ Por * Y YM Proceffuum r^ pToce[unmi(cut Se appendicum,nonnull* font diffrenti*+ Quibufdam enim procefsib SSfig.A. differenti*. appendix adnafcitur.nam femoris proceffusVotatores nuncupati, Se fcapul* fpina(qu* pro ceffus fcapul* eft) appendicem obtinent: quemadmodum Se interior quo que fcapul* pro cefls, qui ancor*imagini confertur. Alrjs procefsibus nulli font appendices, nammaxill* inferioris,calcis offis, tali,8c" reliquorum fongo forum ofsium procefsibus appendices rarifsimcontingunt,modo Se eorum quoque ofsium procefls fungof fint. Humeri etiam pro ceffibus, qui ad cubiti articulum confiftunt, nulli appendices adnecftuntur : quemadmodum neque uln* procefsibus, qui humero articulantur.Rurfusipfi appendices plerunqsfibi pro cefls uendicant. Vin* enim appendici procefls accidit, quem column*,8 quo fcribimus fi-t.t. cap. ftilo,diflc1:ionum periti afsimilarunt.Tibi* quoque offis inferiori appendici aprocefls obti *4 ~Rgt, quem interiorem malleol nuncupamus. Deinde Se pedrj offis paruum digitum foftinen- ?l f * * tis fuperior appendix bproceflm exigit,cui odauus pedem mouentium mufculus infri oCten xinpede. detur, Humeri quoque appendix, quemadmodum Se appendix infima femoris,in duos pro* ceffus adeo infignes diuiduntur, ut utrofque capitis nomen feorfim mereri audias. Ad appen dicem itaque Se proceflm referuntur, qu* iam explicabimus ofsium capita, ceruices, finus, tubercula, Se fupercilia. Quanqu tamen procefls nomen illis tant procefsibus adhiberi fa tius erit,qu* alteri offi non articultun Femoris nanq? Se humeri capita procefls non nuncu pam us, quemadmodum fan acutosmaxill*inferioris procefls, Se tubercula humeri, qu* ad cubiti articulilatera prominent. Deinde Se procefls appendicibus ornatos,non appendices,fd procefls fimpliciter appellare opportun ius fore putamus.Femoris enim rotatores,8 fcapul* Se uertebrarum procefls, etiam Ci appendices habeant,procefs aliorum Anatomicorum m ore(qui fubinde \-7nqwiy cum tto^vj^ confundunt)nuncupabimus: Appendicis autem proceflm fimpliciter nunquam,non addito appendicis nomine,proferemust quippe interiorem malleol inferioristibi*offis,appendicis proceflm efldicemus.At h*c omnia obiter tant intelledis nominibus, in offi defcriptionibus ert obuia, ut Se procef quoq? Trocefuu uns m finguh's offibus manifeftus euadet.Coferuntaut procefls pr*cipuad comodam ar ufui. ticulationem,8c' offium comifram, deinde ad multarpartium exortum,aut infrtionem Si enim offa nullibi extuberarent,neqj collix ritu educertur,ac rurfs ualliu modo exculpertur, paucifsima ex ipfis nafci, ipfisq? infri poffent* Nunc aut" procefls montis inftar prominent, quo plura qum ex piano pronafcutur,aliacp ei dein(ut fie dicam)infruntur,8c' fuper ipfum ex*dificantur. Quinetiam pro cefls propugnaculi uice efl,fcapularum Se uertebrarum pro Mgwe, cefls teftabuntur* Kogws, fu bowig, interpretibus quibufdam cornix dicitur. At ueteres Gr*ci in ofsibus hac uoee acutum fignificabant proceflm, quem ad arcus cornu Se incido^ c J^" . nem,ubi neruus fedet,referebant/Huius generis unus utrinque in inferiore maxilla habetur, t. a , b! cui temporalis mufculi tendo infritur* Deinde in temporum ofldalius cernitur, quem mam d c6 marum papillis afsimilant. Sic SC in eodem ofldalius confftit, qui gallorum cakaribus,cV feri capMmtsh

ptorio

dterL

'

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER ti 9 ptofio ftil comparatur* Verm Galenus non eiufmodi acutos procefls mufculortim fnfr
tionibus Se exortibus paratos,ita folum appellafle uidetur,fd Se nonnulla ofsium capita, qu* fi$.6c<t.ll aliorum ofsium finus articulationis ergo fubeunt* Occipitfj enim *ofls capitula primf* cerui In Uho de cis uertebr* finibus articulata, non fmel eo nomine appellauit, qu intrim, idq? potifsimum fdus. in ho mine, acu ti pro ceffus nomen neutiquammereantun Kt<?><*A, &L Ucpcchcuoy, Latinis nomi , , ne capitis explicantur. qui hac uoceappellant oflis tuberculum,alterius offis cauum articula- b^xaiou* tionis motusqp arbitrarrj occafione fobintrans.Et caput rurfos prominens aut depreflm nun Cdpttt. mire idl Cupamus,ad ipfus ceruicem id referentes.Femoris enimhcaput,coxendicis offis finui inarticu Oapmm dit* Djfcl*so. *atum ptominens dicitur, quod ab ipfus eeruice ad uerticem ufque longus pertingat du&us : J^SS* t m dd f quemadmod Se humerf caput fcapul* commiflm, prominentis capitis loco numeramus, mfi. i. quoniam ipfus emintifsima parte ceruicem aut collum long excdt* Verm pedrj offium 3,4 m pcde dcapitaj quse tarfi oflbus committuritur, adeo deprefl planac font, ut uix dicere queas,num Cofr f, t, *P& tarn oflum finus fubintret, aut tarfi offium tubercula in fe recipit. Pr*terea necp in trium ti fi. ca . tarfi of cum of cymb referente conexu finibus capita diftinguere licet. dein eiufmodi ca tum n , m,l pjtuia m plerifq? uertebris haberi,fuo loco admonebimus. In pr*fentia enim fofficit addidif, f fissai Gr*cos Natur* operum ftudio flagrantes,capita prominentia nuncupafl,qu* manifeftum /.et-figura oftendunt tuber, Se ipforum medio (quantum ad fuperficiem fpeclat) magis qum lateribus* i6c<fcX,Y auinorbiculo eminent Se extuberant. Deprefl autem, qu*adebobfeuro tubere gibbou pr*dita font,ut num caput,num finus ea uocari debeant,non fatis conftet Atque h*cpofte> riora capita diflcTionum periti &w c/Ivav uidentur appellafle, priora aut fimpliciter UqkKcux i At de condy lo non ita multo poft qu*dam (qu ita uari multis id nomen ufrpetur)adhuc fubrjciemus. 'gSgoj/, quem nos Articul dicimus, Gr*ci primm uocart, offium commiffuram ad motum paratam, Verm Hippocrates crebro,idc^ potifsimum in libris de Fra&uris 8k$* articulis,ac Galenus etiam in eorundem librorum Commentais, articulumnominarunt <-4cu^ rotun dam offis partem,in proximi offis cauum fnume immiflm,cVcapitis nomine dicftam* Atque huiufmodi caput Latini etiam uertebrum feu uertebram appellare uidentur, quan- Venelnm. . do femoris a caput coxendicis offis" finum fbingrediens, ita nominant quanquam alrj s rur- Vertehd. tch\fi!cd. fus uniuerfum coxedicis offis cum femorearticulum ita uocare libuit* Satius tamen foerit,uer ^m^>^ $o'me,f,g tebr* nomencdorf oflbus tantum accommodare, ut nobis uertebra idem fignificet, quod fi.icd.i-9' Qj-^qs c&wdlvtos, nimirumquoduisdorfios:quod8^uerticulnonnulisdicitur,uertiCLi e . pgur* u^cnCt f0rma,quo mulieres fufos aggrauant* C*terum capita qu* iam dite modo extu Capt &> \6y 7 . berant, quibufdam oflbus fimplicia obtigerunt, ut femori qua coxendicis of ii articulatur, pe- raae . dij &poftbrachialis offibus, qua digitor prima of^ Se finu quodam interftincla, Ut femori qu tibi* committitur, primis Se fecundis digitorum offibus,in inferioribus partibus,qu* fobfquentium offium finus fubintrt. Rurfos capitum alia rotunda confpicitur,ut femoris fupremum caput:alia dextra fede fniftrorfum longius ducuntur, atque ita quodammodo ata fiunt,ut maxill* inferioris capita * Se alia priori fede retrorfum longius feruntur, ut capita occipitrj offis prim* uertebr* finus fubeuntia Verum of medico nomine medici digno huiufmodi apit form* ac diffrend* non minus qum proprrj ungues,uelluxationum gratia,fntcognofcend*,hc tamen prolixius eas fubdiuidendas ef haudexiftimaui,quodaccuratifsim fingula in unoquoq? of perfqui conabon Por r ofsium capita non fmel Galeno im$vfc9 feu appendices uocantur,fortaffis quod eorum nonnulla appendice confient : quemadmodum femoris capita, foperius humeri caput, pedrj ofsium Se poftbrachialis capita, quibus primis digitorum ofsibus coar&tur Verm pleracp oflum capita neutiquam appendice formantunTalus enim prorfus appendice caret, quemad modum Se humrus qu cubito iungituncV maxilla quoque inferior capita,no autem appen dices exigiuVnde non admodumrecipfendauenit Galeni oratio,qua &wA{/, hoceftartuum fn i&V}k capita, im<pv<r<ls Se Lovdvtos uocari docuit Porro lcov</lv?tsy Latini nuncarticulum,nunc no pdrtmm. dum,nuncgibberum,nunc caput, nunccapitulum,nunc digitorum ofluertunt:qudad- "***? modum uari hanc uocem Gr*cis haberi cognofcant. n Galeni enim iam dicla oratione,ar tuum capita eo nomine nuhcupari uidentur* n libris autem de Adminiftrandis fedtionibus, ita duo inferiora femoris capita uocat, Se tubercula capita'ueinferiora humeri, perinde ac fi eo nomine indicartur gemina offium capmuquod Se Hippocrates in libro de Articulis in fnuat, ubi luxatum humerum Mvdvtots, hoc eft digitorum articulis reftituere docet Verifimile enim H fi- * eft,digitor offa ita ab aliquibus foifle nuncupata,quod geminisdcapitibus, quemadmodum Cd ** z7' fmur inferiori fede donentur* Se potiflm prima quatuor digitorum offa, qu* in luxationis reftitutionehumerum extrorfunr, Se dein furfum pr*cipu ducunt* C*term Galenus in pri
mo

'

td ANDREAE VSAL RVXELLNSl modeMufcuorummotu &oMt/to{/ appellat, depreffm offis captulum,quando te&toty fu* caput /mtvAp fu acetabulo,profundo'ue fu alto fnui cfert ; xf ^vAsj/ uer,fudeprefmmi nimeqp extuberans Se planum capitulum, yhhJjH, quam finum ef dicimus, adeo leuiter in ofl c*latum,utanfnus,ancapitulumftidiiudicareuixpoffis. Atque in hune modum primis difle&ionisprofeflbribus &w^t/A* nomen prouldubio inftitutum fuit, quamuis intrim fa cile curauero,ne hoc nomen quicquam obfcuritatis alibi in noftra oratione parit, quum non minus promptum foerit, obfcurc' leuiter extuberans capitulum, aut internum externum'ue femoris caput iuxta genu dicere, qum ambigua uoee condy lum, uel nodum,uel quippiam f mile frmoni infrere. Ac proinde etiam in cuiufque oflis deferiptione perpetuo illud nomen nobis conftituemus, quo poftmodumin mufculorum, uenarum, arteriarum,8c' reliquarum TfcexHtes* corpris partium enarrtione nunquam difeedemus. t^o^y, de fywe, Latini collum SC Cdfam ceruicem nuncupant, his uoeibus offis partem qu* collo noftro refpondet fignificantes.Col Ceruix. lum nanque Se ceruix tenues offium font procefls, quorum extremum crafius redditum in offis caput fnitun Huiufoiodi ceruices nullibi perinde confpiciuntur ac in femore, iuxta ela- k hfi.A& tifsimum ipfus caput coxendicis offi inarticula tum. Dein in maxilla infriori adeo infignis hbdTorl b<:erui'x ^ $rt 3 ut Se caput inferioris maxill* ceruicis nomine ab Anatomicis fubinde dona^ * r* c* ' tum fcimus.Quinetiam in talo quoque0 ceruix apparet, ante orbiculatum ipfus caput confpi ^ -mpede. cua,quod nauifbrmi ofli inarticulatur Ad h*c,dpedrj Se poftbrachialis ofl, qu digitis coar^ y m ^Ct clan tur, ceruices oftenduntJn reliquis autem oflbus ill* non *qu maniffto confpiciuntur C*term aliquando non mo do tenuiores offium partes in capita extubertes, ceruices dicun tur,quineti Se tenues procefls ita uo camus, qui latiores redditi finum conftituunt cui aliud Qdlmiho os coarcTatur* Quod f in aliquo ofl confpicitur,fn in fcapula eft manifeftifsimum,cuiuscar */* de Ofsibus. d:iorpars ante finum cui humrus inarticulatur pofita, ceruicis quoque nomen ab Anatomes ^>D* xota profeflbribus obtinuiu k<jti/a^/,& UotvKhMvk, aedein ovx<poyi Latini in offium deferiptio Jfvffi ne (nulla nanque nobis modo menfurarum eft ratio) acetabulum Se acceptabulum,8t" uulgb pyxidem, Se interdum buccellam uoeant : his nominibus finus indicantes,qui altius profon dius'uedefcendunt,excauanturq?,ac offium capita excipit. Obfruantur aut eiufmodi finus feu acetabula, in coxedicis ofle, ubi femoris caput admittiturrdein Se in ofl cy mbrefrte,in ' n^jP' quem taf i caput ingreditur. Neq? fan in corpore arj finus,quibus of capita inarticulantur, dl. illis duobus profundiores exiftunt, Verm arbitror primis diflc'Konis profefloribus, no fb lum infigniter profondos finus eo nomine appellato s effe,fd omnfnum alterius offis caput ' yMwH, excipientem, modo quius illum primo intuitu finum ef atteftaretur. xkUjh autem ab ocularis fnus(quantum coniedor) forma finus dicitur, qui leuiter Se foperficietenus tant cauatus eft : ac talis occurrit,ut ignores num aliud os admittat,aut aliud os fobeat,nihilo fcus qum f duo plani l*uigatiq? aflres inuicem imponerentur. Atque fie y^lwn depreflb refponderet ca" h b . piti,quod omnium primm Kivdvtoy nuncupatum ef arbitror.Tales finus habenturinb tarfi pJ offibus,qua pedrj ofl ipfis coarcltur. Item" ofls cymbam refertis fdes, quibus id tarfi ofl c fi- lo c** excipit,huiufmodi quoque funtiut cVdbrachialis oflium nonnulla, quibus poftbrachialis offa J* J * articulantur.Pr*tereainprimaceruicisuertebra,ubih*cdepreflfecund*uertebr* capitula c/m/lJ admittit. Verm h*c non ita dico, quafi inhibere uelim, finus quofdam (qui 8<:f manifefti f- K. nus formampr*fferant,tamen non admod profonde infinuantur) etiam pim$ appellaru Noll enim contentiof rixari, num tibi* ofls finus quibus inferiora femoris capita infident, c LotvKhs aut yhbl/Hs nomen mereturAttamenfarticulationisfpeciesdiligterdifcuflrimus, ]a meritifmo orvhbu uoeabimusapparentem finum, yxlwlw uero finum adeo obfcurum, ut ambigamus an uer finuum numro ueniat adfcribdus. Quamobrem autem finus nunc leuiGinmm r ter,nunc profonde rerum Opifice infculpantur,fquen ti Capite,quod oflium commiflra cdpitUufii. rum diffrtias explicabit,oftendemus : quandoquidem articulationis gratia tam finus qum ^ capita formantur.Hc autem fufceritnomina duntaxat declarafle:8t"f cui intrim uifumfoe Sinumdiffc rit,licebit Se finuum differtias hc quoqj fermoni obiter adrj cere. Quippe pr*terquam quod rem*, alq alt, alrj uero in fuperfcie tantum inciduntur, alrj rotundi orbcularescp funt,ut coxendicis ofls ffnus femoris caput excipis, Se digitorum oflium finus,quibus poftbrachialis offa inar f *f ticulanturAlrj aut oblongifunt,utradif finus brachialiadmittens:cVprim* uertebr* finus, * 8/'2f qui occipitis ofls capitula excipiunt:8i maxill* fuperioris fnus,admittend* infriori maxil b ju r, 1* parati,in horum quoque finuum numro repontur. Alrj gemini font, ut tibi* ofls finus, %* quibus inferiora femoris capita committuntur ; dein digitorum ofuin'fnus plerique gemini *j f quoquecenfentur.Alijtrochleisrotuliscprefpondent,uthumaicfnusulnamadmittens.Ai) Ttfi.*+ Creferunt,ut finus uln*, quem humrus ingrediturt C*termt finus Se capita articulo- <*.e,c,d.
rum

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER U * rum gratia coftituuntur,ita quoque 8< hv^^v^K^ov^-,^) qu*LatinisfoperciliacVlabra fa^ nuncupantur. Sunt autem procefls ad finuum orbern inftar labrorum prominetes, cV finus ^wj, profunditatem augentes.Hi tametfi in omnibus articulis fer Se oflum commiflris confpicui "7% fnt,euidentiffim tamen ipforum naturam in profildiflmis finibus oftendunt. Quare etiam ^u^rci^ r,r mfi. in coxendicis offis fnu,cui fmur inarticulatur, altiflima maximeq* prominentia uidentur'Tu x^r*. D. percilia,ut finum impenfius cauum redderent, femorisqj luxationem accuratius prohibrent Quo minus enim ofl prompte luxentur, fupercilia in primis conducunt. bctfaifo autem, MwMk finus quidam font, qui bals firmamenticp ritu, ultra qum animanti ex ufu fit,osmoueri b ifi .cd. haudquaquam fnunt. Inbanteriori enim humeri fede, &incpofteriori finus exculpitur,fingu '23N. tes uln*dprocefls excipiens Anterior nanque finus priorem uln* admittit proceffum,quan C 2 fi- Cd do cubitus extrme fleclitunpofteriore autem finum pofterior ubi* procefls in cubiti xten23 o d ifi.cd. fonibus ingreditur. Quoniam itaque pofterior finus in anteriorem non eft peruius,hi ufoam ultra qunexpedit haudquaquam moueri fnunt. Si enim efnt perurj, neque proceffibus 24 C>D obuiam irent,cubitum*qu in acutum angulextenderemus,'atquemdb fleclimus.Merito itaque primi diflcftionum profeffores,hos finus fo^Vte? uocarunt:quamuis Hippocrati non huiufmodi tant finus ita appellentur,uerumetiam reliqui, in quos tubera oflium ingredietia t fi. cd. 24 infdunt. Vin* nanc/ finum C modo exculpmm,8c" quem humeri orbitafubit, x8iti</lx nun tihodeFrt C,E,D. cupauit, quemadmodum alrj totum cubiti cum brachio articulum. Illi quos prius in humero fari*. narrabam finus,id priuatim fibi uendicant,quod foli fer omni finu alterius ofls procefls in articulorum motibus excipienti, rj cartilagine u ix incruftturiquemadmod alrj perique ^kas drtte& oflum finus, articulants oflbus non parati,fed folumin ho c incifi ut ligamenta aut mufculi Utionis mm> m ipfis ualidius aptioric fede inferantur,&: interd quoque aliqua ex rjfdem initium commo **?**?**> f ifi.cdp. dius duct.Cuiufmod/ finus in interno atere magni extern^ procefls femoris obferuatur, 30R. Se in talo Se calce,insmedio duorum articuior,quibus h*c ofl inuicem coarclantur Ath*c g 4'/*M crf.T,T.CT omnia,(quemadmod Se finus,quibus tendines uehuntur,atque ne fua aberrent fede ctinen 7,8/.v, tur,1,quales in externa radi) fede iuxta brachiale o ccurrunt)in priuatis offium defcriptionibus V. magis erunt obuia: SeCi aliud quodpiam nomen,quo in oflum defcriptione utendum erit,hic fe zfi.cd. pr*termiferim,id fequentibus Capitibus recenfebo t Vereor enim ne ifta, utcunque utiis fit, ante offis cuiufque enarrationem prolixitas, ab Anatomes ftudio aliquem properandi cupidum deterreat, isqp non mediocri difpendio aliud perquirat compendium. Quamuis nonmi* nus Galeni librorum occafone, qum qu* fubfequetur oflum defcriptioni s gratia, in hun modum nomina pr*libare oper*precium fuit.
.

DE

OSSIl^M

INTER

SE STRJSs

clurd cr contextu* Caput I II L s s A humani corpris inftar unus continuiez ofls, lapide* cuiufdan ftatu* modo, effingi nequierunt. Nam Se fi ita quidem hominis fabrica iniurrjs minus foret obnoxia, Se ipfus offa firmiorem fedem adipifeeren tur,neque luxari, neqj excidere ac diftorqueri poflnt: tamen quia homo motu (qui animali maxim,f quid aliud, propriuscenfetur)neutiquam deftitui dbilita quum motus citra oflum diuifiones commiffurasq? Homine pltt* _ haud perneiatur, hominem multis oflbus fabrefieri magnoper codurib. ofil. con> xiU Quinetiam ofl inuicem componuntur non folum motus gratia, fed etiam alicuius corpo fldre,motwi ris tranfitus occafione,aut fecuritatis,feu noxijs ferendis pertinaci* caufa,aut partium diuerfo grdtid* tatis nomine.Propter motum quidem digitorum oflinuicem committuntur, deinde ulna Se radius cum humero, Se humrus" cum fcapula, Se fmur cum tibia, pr*ter eiufmodi innume- Trhfitu* ex* ros offium connexus.Tranfpirationis uero feu tranfitus alicuius corpris gratia, futuras ca phdtionis grd pitis efformari,tunc dicam,quando has fuliginofa cerebri recrementa tranfiuittere,cVdur*ce tia. rebri membran* fibris uiam pr*bere docebo, ex quibus membrana caluariam fuccings con Qrdtid diffr flatur Pariter quoque Se in capitis futurar fermone (ne longius exempta petantur) caluariam cutdtispdtien nonunooffe fed pluribusefformariaudies, ne forte h*cquapiamex parte l*fa, late rumpa- di. tu- uitium ueluti in fi<ftilemollam longius qum ad offis circunferiptionempertingat, fed 'Pdrtium diff udpfomun cum ofl ad futuram terminetur Ad h*c,propter partium difTerentiam,uerticis renti& grdtidi offa utcunque mollia duris temporum offibus committi,in eorum ofsium commifluraru fer

moneintelliges.Omniaigim^^^ ab v imagine ft*& nuncupatur,& fi quod in cordis bafi confiftit) feorfim per fehabetur,fed autparsclnunuieft,autaliudoscotingit,acalteriadneaitur:adeoutfagaxrerumparensNa

&f.Xm.

tt

ANDREAE

VESA Lit

BRVXELLENSIS

Li.i.de Par>
ub.dn%idl.Qd
de

Hijl

dn

Cup.j.

tura,oflbus tanquam uno continuocp Se canquam pluribus ad comemoratos ufos hominem uti uoluerit.Qubd uero a cartilago Se interdumb ligamenti portio inter ofl qu* inuicem com- a sfi.n mittuntur interuenit, uilius pendendum arbitror, qum ut eius gratia cum Ariftotele minus c* ^ apte poffimusdicere, offa inter feeflcontipua; quamuis in terimis ofl uenarum modo con- RR '' tmua elle atteftetur: pr*terea etiam aflerens,h*c ex dorli ipma non lecus quam uenas a corde principium ducere. Hanc porrbc integram oflium mutub coh*renti friem Gr*ci <rxfcAt-r|/> rresfig. * quaf aflicatum eflt cadauer,nuncupart* C*term ut uarius compoftionis ufos eft, ita quo- h^li. cd que multiplex dufdem eft fatiorquam modo obiter in tabellam primm reqciam,latiusfngu WW** laseommifrarum differentias deinexplicaturus
^

TYPVS
O

COMMISSVRARVM
S S

IVNGENTIVM

Humani corpris ofa inuicem committuntur

ftrucfturis, qu*

Motum edunt

ISfullumpenitm habent
motum?fiuntfe
per

Mdnifijlum<zy euidentem , ut dearticulatio fimoris in coxen dicis ofiePprim uertebr cum

fecunda? uln eu humero* Hic contextes <^fhatomes profip fioribm diartbr ofiis uoeatur*
X.
S

Obficurum cr obferuatu dijfi' cilem ? ut tali cum offi cymbam refirente ? T tarfi cpedij ofi fiib.tali adcalcem coarticulas

tio. Ucflruflurajynartfrro fis dicitur

Componuntur autem ifta

S*

i
tsrtbrodid ,

Kndrtbrq/i,

Ginglymo,quo
ulnd cum hume' 70, CT cdlcis os

Gompbofm,
hdc coflrulior
ni6ff>ecie dents

Suturdm,fud
jfiecie multd cd'

cdputindcetdbulu coxendicis ofis

c<udfmori<s

ifldffeciepri'
tttd uertelrd d Jcunda, r tdr

Hdrmonidm, bdc ( prater d'

lid ) ndfioffk ue lutifmpliceslu
ncds mutuo com

ctitdlo ingref

rtdlicdput in
nduifbrmis

fioffd

eu pedij

of

fu

mutuo conne

tdn cldui mdf xillis infigun'

tur.

pitis rnonnul U mdxilfefupc

Sympby/m, pid bumiliord.

peiorisoffain **rfe, j ap' pendicesfuisof fibus concinn
codlefcunt.

rioris offdfer'
rdt* compdgis
modo inidcc co

ofib, qudfipU'
nis fuperficieb. codrddntUT.

fis

dluntur.

pddds cernit
mus.

acetdbulum

indrticuldtur .

flruuntur.

Atque h*c omnia committuntur

*-Alicuiu* partis opeP aut
ji
Ligdmenti ut uni' vtrfi ofiiu nexus qui
>

Jsfullim partis beneficio*

Ita enim in natu grandis

Cdrtildginis , cuius
interuentu pubis offa. inuicemneltitur , }r inminoribus ndtuhu

motupollent uoluntd

Cdrns, ut omnes offi um commiffurx quos mufculi circunddnt.

oribm appendices ipfios rum ofiibm coalitas cers

nimm.'Deinde omnesfw

rio. t^Tig bd>ccom* miffur* rdtio fyndw

tbrofs uocdtur.

Prd'tered dents in Jiiis dliuolis cjpidficdr

nis beneficio innei uidentur. Hdncfyn' Jdrcofin uoedmus.

miliordpe&oris ojfd. Jnfiiper appendices in primd ddbuc tdtt cdrtildgine glutinU modo medidnte ,Jis

turP

quemadmodum o*

harmonie abfifc corpris aicuiM auxilio b

ofib. conndfcuntur . JDicitur autem iflt

connexus Jyncbon*

drofs.

Hu-

HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I* 13 Huiufmodi itaque commiffurarum diffrentes offa inuicem committuntur. Ac primm quidem uoltarrj motus gratia eorum naturalis fit compoftio,qu* Gr*cis x<&g h & ^y fy^ nobis articulatio articulusq? nuncupatur. Verm motus huiufce in omnibus articulis non ea^ *-Aikaik* dem eft ratio, quandoquidem ait) motus euidrttes font, neque quert quam lateiit.nemo enim f^ldlentes vio tus. non caput fuper collum moueri fentitifemur^ d coxendicis o s, Se extremairi mnum ad cubi ' tum,acpr*ter innumeros articulos,ipfos quoque digitos.H*c articulationis fpecies euidentem motum oftenden~cW0gwcn? dicitur,quaflaxaeflt dearticulatiotquemadmod&Hip ic^atu pocrates eam 7TOg9g{/,quafabarticulationemuocuit Aliorum Uerb articulorumnequeua ^ff"Art" lidus nec/manifeftus,fed obfcrus adeoqp diflcilis ltscp motus fentitur, ut is neutiquam Cm ]% '*f? gulis prompte drjudicariqueat.Cuiuisenim poftbrachialis ofs ad brachialisoflcoarticu xdumem. lationis motus non eft obuiusrfi tamen in planam fuperficiem primm digitos extendefis,ac M cm dbfat indicem dein minimumcp digitum medio Se annulari inftar x ut deiffatim fubieceris,digi. ritorumqp radicibus ueluti fmicircul ftatuerecorteris, poftbrachialis offa n prorfus immobi lia apparebunt Atque idem quoque in brachialis oflium inter fe commiffuris, Se calcis cum ta lo,talicp cum offe cymbam exprimente, acrurfuin huius cum tribus tarfi ofbus,&I calcis cum tarfi ofl cubum referente,tarfq? offium cum pedrj oflbus ufouenit.Harum nnq? commiffu rarum ne obfcuriffim quidem motum, nifi mente fedul adhibita, animaduettes. Vocata eft autem h*c articulationis fpecies aWg8gj, quafi coarticulation dixerisj folius motus quan- ^g%** titatedearticulationedifcrimenrecipiens.C*termutranquearticulationisfpeciemNatura tfrucud' non fimplici compofitionis gnre nexuit, quemadmod etiam neque omnibus articulis par Articulas ont motus attribuitur. Alrj enim flecTuntUr & extenduntur, atque in hoc illudq? latus adductur, * tyfc*? Se abducuntur,ac demum in gyrum quoque circumuertuntur. Fmur enim Se brchium hos gl mctlhtismotus oftendt. quippe brchium pedori adducis, Se retrorfm ad dorfom agis,dein forfoti ad caput moues, deorfumq? ad ilia fers:ac demum circumagis quocp, quum pollice in menfiri fixo,reliquis digitis circul qum potes maxime moliris. Ita Se fmur antrorfom retrorfniqj Se introrfom ad aliud femur,& extrorfm ab alio ducis,& circumuertis pariter,quum calc ili terram firmato digitos hue atque illuc in latcra agis. Hoc enim paclo circumuerfionis motum fobaudire conuenit,non autem quum brchium modo antrorfom,modo frfum,modb retror fom,modb deorfum, foccedentibus motibus ueluti in circul moues, quod in ufibus mufeu lorumexplicandis diffiiis perfequemur. Alij articuli duntaxat fledtur oextaidtur,atcp in lateramouentur, omnismotus circuerfionsexpertes,utprimadigitoruminternodia, & ipfum brachiale qu cubito iungitur. Alrj uerb flecluntur Se extenduntur, fimulq? circunuer> tuntur,nullum intrim in latera motum fibi uendicantes. Vt radius fimul cum ulna ad hume rumfle(fu'tur Se extenditur, ac etiam ad humerum circumuertitur,fuinpronum fopinumcp agitur.Ali) folumflecT:unturcx:extenduntur,utulnaad hum erum,cV tibia ad fernur,ck fecunda&tertia quatuor digitorum internodia, cVtertiumpollicis. Alrj duntaxat circuertuntur, ut prima ceruicis uertebrafuprafcundam,uelutadaxem cum uniuerfo cpite circuoluitur: Se radius fopraulnam non nifi in pronum fopinumq; circumuerfionis motu ducitur. Quo niamigitur omnes articuli nonfimili pollentmotu, nequaquam mirum uideri dbet, diuerf quoque compofitionis fpecie eofdan compingi. Ac fpecies hec fu forma eft tripartita, uetu Trs drtiew ftiffimis Gr*corum qui filios diffeclionis rationem docebant, triplici uoeedonata, lvx^wa-4 lorumfirm*:. uidelicet, du</llx SC ^Av^. quanquam fbrtafls h*c nomina Diocle, Se illis qui primm refcandi rationem commentarrjs tradidere,poftmodumfuerintconfofa. ]Wg0gw<n? itaquear- , , . ticulationis fpeciem notabat, in qua excipientis offis cauum finus'ue altus, Se acetabuli modo * 2 ^7ls* exculptuseft. Caputautem quod illi inarticulatur extuberans, adde& finumin hac articula ^ tionis difrentia fimiliter ac caput ef fimplicem, unicum feilicet finum Se unum caput,aper J, l1*mif indeacin femoris articulatione cum coxendicis of, Sein humeri cum fcapula, Seh poftbra fyX fig\0. chialis pedrjq? offium cum primis digitorum oflbus fieri confpicimus. Commemorati m odb cdp.'mcygy articuli manifeftispluribusq? motibus donantur. Fmur nanque Se brchium, cuius os hume /, 1 er %fu rUm dicimus,flec1:untur,extenduntur,ad latera ducuntur Se circumuerttur. Prima autem di. Vc, Tifil g*torum fl on circuertuntur,quod aim mufculorum ratione Se oflum qu* fefmo com 7 capitis. parantur, tum etiam articuli conftruclionis gratia accidereaudies. Huiufmodi etiam articula tione brachiale radio iungitur, quod fle&itur Se extenditur,8c" in latera agitur. Radius quoq? humero yvxfy<ret committitur, qu are eti pluribus motibus donatur. fleclitur enim Se exten QuZdo infa, ditur fimul cum ulna,cV: deinde circumuertitur,adeb ut Naturam yvcdfyamy infimplicibusar- pUddrticuio ticulis,qui continua Se non intercepta cartilaginis incruftatione,ut fie dicam,perficitur, con- ^f?Trfflttfr finxiffe coftet,quoties ipfipluribus motibus idem os moueri uifom foit,in illis motibus qum 'dtur.
\

DE

fimpli

,.*,

VESALII BRVXELLENSIS fimplidffmominimeq? geminoutens oflium connexu.aTali uero caput offi cymbam referen topbt tihacarticulationisfpecieiungitur,utetiamqu*dambrachialishoflainuicemarticularifuolo ^ co docebimus,non minus qum fccund*,terti*, quart* Se quint* coftarum cartilagines hac ^^ articulationis fpecie peftoris offi coardantur. In pr*fentia enim abunde eft, commiflurarum %smmm differentias naturascf enarrare,cV in illis feopum Coditoris recenfere, quibufdam tantum ad- 7 mu
%
%

ANDREAE

& W/*.

ditis exemplis,qualia h*c pofteriora in obfcuris motibus cenferi queunt.Omnes enim articu los femper enumerare,&:fi promptiffimum mihi quidem eflt, illi tamen Anatomes tyronem nondum explicatis oflbus remorarentur, ac negocrj difficultate pulcherrima Deioperum inquifitioneabfterrerent. k^Sx itac? articuli fpecies eft,qu* cauum finumq? leuiter & lu perfcietenus exfculptum, Se caput ofls deprefmadipifcitur,8<: ueluti planarum fuperhcie rum connexufit.cx: quemadmodum inenarthrofi quisfinus caputqjfitindicareleuiseftne gotij,ita diuerfo in arthrodiautraque adeo obfcura Cunt3 ut ignores cui nam offi finus aut ca pitis nomen opportune debeas adfcribere, perindeac fi duas fuperficies planas inuic incumbere fingeres.Hac fpecie committuntur' tria interiora tarfi offa cymbam referen ti ofi,cxT pe- e f&j> j ofl tarfi oflbus, nonullaqj brachialis offa poftbrachialis offibus, dein quartum brachialis ^ -^ osquodrecflumuocabitur,tertiobrachialisoffi;&:clauiculafummo humero At^inhiscom mjlofi. miflurisadeoobfcurifuntmotus,utperqumardufentiripoflnt.QuafiNaturahancarticu *Jfa*<

fimplicem candanc? ueram arthrodiamreperias,ubi manifeftus fit motus: quemadmodu for ** tduplicemobferuabismanifefto motu pr*ditam,fed illo ferunico Se fimplici. Prima nan que ceruicis uertebranullo motu alio,qumliquido circumacftu fuper fecundam moueri probabitur/cVduobus intrim locis primahominisuertebrafecund*per arthrodiam iungitur, eJ^+ utrinque feilicet ad fecund* uertebr* dentis latera, Se dens ipfe quodammodo arthrodia pri- cm c f m* uertebr* committitur. Quanquam in his uertebrarum nexibus finus capital adhuc ma- Dm 4 fi. nifeftiora fint, qum in fimplicibus,quas antea enumerauimus,arthrodrjs. Ad h*c,eiufmodi jH^JJ* quoque arthodiam obferuabis in reliquis eticeruicis uertebris,& s thoracis quoq? omnibus, p^M L^ ad eam ufqj quam ab incumbete ipfi uertebra Se ab ipfi fobiefta fufeipi expon. Nam ear uer fi. cg y & tebrarumeonnexus, qui ad radicemfpin* feu pofterioris uertebrarum procefls confiftunt, f imge *. ita committuntur, ut fubingredientes unius uertebr* partes leuifltm protuberent, Se partes 7jM>- * aliam uertebram admittetes,fuperfcietenus tantum fnuentur, Quamuis in his uertebris pr*- ^ Jj terflexionem Se extenfionem, etiam aliquis in latera motus obfruetur. Atque ita fi eiufmodi ^ xfig.% duplicem uertebrarum ad finuicem articulationem arthrodiam efe dixerimus, halle non ex> . i6,cum L,hm&. fmplicis motus gratia perpetubfieri etiam fatebimur. W}yAi/^?,qu*tertia articuli fpe ^j% cies cen fetur , manifeftis finibus capitibusq? perficitur , fd nequaquam fimplicibus . Fit enim gKr4, gingly mos, quoties mutuo ingreflu ofl inuicem iunguntur :ita ut unius gibba,alterius ofsis caua fobintrentc' rurfus unius ofsis finus alterius gibba admittant, perinde ac Ci digitos mu' Hic Afirru . ingrefsibus committas, aut oftiorum cardinibus hanc articuli fpeciem leti cdruinent o _ __ , * notdtypdried m conferas,in quibus ferrum parietiinfixum illudquodoftio comittiturex infixum-.fidu *5_=fi:jHj cpiat, ipficp etiam oftrj ferro parietis ferrum fubintret.Ab hac enim imagi hcfrG>* t.firriquod lU^fe nepr*fns articulationis fpecies nomen inuenit.hH*c in genu occurrit. *? '*'* ojtiojaifene' * . r la.uwjc, fir< nelimr. tibi* enim osduobusdonaturlinibus,inquorum medio tuberculu pro* t.&iifo minet: femoris autem inferior pars duo exigit capita,tibi* ofls finus ingre ? caPUlidientia. ein in capitum medio finus uiftur,tibi* ofls tuber fofeipiens. ' Eadem ratio in fecun * n * hdis Se tertrjs quatuor manus ac pedis digitorum articulis feruatur, Se in tertio manus pollicis ^ftj internodio,8 in fcundo pollicis pedis. Superius enim horumarticulorum os duo obtinet ca i,k,m. pita,in quorum medio finus cofiftit:inferius uero,ac (ut fie dicam) ungui uicinius os,duobus donatur finibus, tubere quodam diremptis Ad hec,humeri cum ulna articulus gingly mo ele gantiflm perficitur. Vin* enim finus humeri tubercula excipit,cV rurfos uln* tubera hume ri finus mirific fubeuntAtque in diclis iam offibus ginglymos in uno ctinuoq? fit articulo, qui folam extenfionem Se flexionem nancifcitur,nullo intrim alio motu pr*ditus,non aliter Qudndo Nd qum Ci hac articuli formarerum Opifex utendum duxift,quoties articulum duntaxat fledi turd gingly extendiqp , aut alio fimplici tantum motu agi oportuit.Huc quoque (quantum conieclura monfirmd' ^qm' ualeo) ueteres Gr*cirepofuerunt ofl inuicem diftinclis remotisep articulationibus ^ ^^ Quibus mo commifl, qu* fimplici motui pr*ficiuntur. idqjtunc potifsimum, dum ill* articulationes c<t.Autcom dupUces drt inter fe in fufceptioneuariant.k Radius nanque uln* duplici articulo committitur, cVeiu s be ''j./ cuUfim*' nefiCI-0 tantum fimplici motu, qui in fupinum pronumep fit,pollet.Iuxtahumerum enim ulna f*sfi[ ' in finum fibi exfculp tum radij admittit capitula. Se iuxta brachiale radrj finus uln* capitulum in o 7 h\ excipit.
didmeonflitue

a^

?>

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER U *5 excipit.Idem in calcis Se tali conexu ( ut Se ginglymos obfcurum motu edentes aliquot recen wmittev feam) obferuatun Inpofteriorienim fede talus calcis tuber affomit, in an teriori uerb calcis fi.7 ea.* m finui caput tali in articulatur, adeo ut meritiflmb Se hc quoque mutuis ingreflibus ofl articucur.fi.&' jar^ dicantur.Pariter hue quoque ueteres retulifl uidentur duplices articulatibnes,etiamfi mu S fytim*. tuo eodemc uario non firent ingrefl, fed fmili utrinque modo,ut capitis ad primam uertecBt bramconnexus cenferipoflet.bDuobus enim inuicem diftantibus prim* uertebr* finibus, fi . cTi m duo occipitfj ofls capita ueluti enarthrof articulantur , neque quicquam dextri lateris articuN *h- et latio finiftri, fpecie forma uediferepat. Sic quoque Se ali* uertebr* inter fecoar&antur. ?iE> o ^am in^rior ^eu fabie&a fuperiori feu fuperpofit* duplici articulo comittitur, illis nimirum aXfi. i articulis c qui ad fpin* fu pofterioris uertebrarum pro cefls radicem haberi dicentur. Non c N, ofi. enim de uertebrarum nexu/quem fuis corporibus moliuntur, in pr*fnti loquor:quumis, C% *4 * quantum ad propoftum fpe(5tat,uarius Cit. quemadmod etiam uertebr* fupra duodecimam 4.' thoracisconfiftentes,quod ad articuli formam attinet, pofterioribus articulis arthrodimu. lunge o 2- tubiunguntunqu* uero duodecim* fubiacent, quodammodoe enarthrof. Verm fi huiuffixd . 14 m modi uertebrarum nexus,quia duplices(unus utrinque nimirum ad latus)fint,fub gingly mo K L M complecT:eremur,etiam aliquot huius generis articulationes non fimplici tantum motu donatas fateremur, quum uertebr* pr*ter extenfionem & flexionem,in latera quoque nonnihil agantur. At non arbitror ueteres illos Anatomicorum pr*cipuos,uertebrasideo gingly mo articulari dixifl, quod prima ceruicis Se duo dcima plerun que thoracis uertebrarum dunta xat excep tis, fmperunauertebra fuperiori parte fufeipiatur ab alia, & infriori parte inferiorem fofcipiat:aut contra ,fuperiori parte aliam fofcipiat,inferiori autem fufeipiatur. Quamuis id Galenus fatis innuat, hac ratione ginglymon fieri autumans:& forte non animaduerten s, fi ^ J^ confbke uerum aflreret, tune oporteref tria ofl ad articuationem concurrere,primumfcilicet os uer- cLmanetrfsuerte- tebram,qu* fuperiori fua fede exciperetur : Se fecundum uertebram, qu* fuperiorem hanc fe- rn m Hippo.
Gp
.

fi. s dmexciperet:&:tatiumuertebram,qu*medi*feuprim*uertebr*iiiferiori fede fufeipe- ^^ r' M' %9' retur. Vt enim una fufeipiat, eademq? fufeipiatur , pr*ter illam, Se fufeipientem Se fufeeptam quoque concurrere neceflm eflt. Atque hac etiam ratione ad plurima offa ginglymos referendus eflet,ad ea nimirum qu* ima lui parte aliud os fubirent, & fuperiore aliud admittert; aut ex aduerfo,in fuperiori fede aliud ingrederentur,inferiori autem aliud exciperent,nullo arn 2 u ticulationis form* habito refpe&u. Et huius generis cenferentursprima digitorum ofla,qu* B.'etlfiji. fuperiori fede per enarthrofin poftbrachialis offibus iunguntur,&: ima parte fubfequentis of fis disiti finus fubeunt. Verm de digitorum uertebrarumcp connexibus fuo loco cumulatim pertradaturus, nunc commiflras nullum prorfos motum oftendentes exequar, f prius admonuero, nullum ha&enus didorum offium contextum fieri, nifi finibus Se capitibu s feu fo /Urf.4R. perficiebus leui lubricaq? cartilagine incruftatis,fi modo'uertebrarum corporuiri ad inuicem, Se facri oC(is cum duobus ipfi coanftatis offibus connexum fecluferis, in quo cartilagineum li gamen tum priuatim interuenire pofterius audies . Qu* uerb iam narrabuntur commiflr* omni prorfus motudeftitut*,l*ui lubricoq* contacte neutiquamfiunt. Atque harumpri immitted ma yotupun: dic'itur.eftq;,cum inftar cauios offi infigitur:qua dents ad unumomnesmaxit y0i^m^ tmmfericm larum pr*fepiolis tanquam claui adeb impinguntur, ut ne tantillum quidem moueantur. a,a nott* cxterum ueteres interdum inftar claui connexum,etiam ad articulum, fd alia ratione contu ^mr'afo lerunt, quum oflinuicem alterius ofls benefcio tanquam claui cuiufd interuentu coardari
bras

TapJ

mVm^
Vgr*fig.
si mter^

Z tutet
fir
figum
cd.n eu fi-

gum c*.3.

dicerent.quemadmodumAriftotelesinnuit,quumduoofiacauainmediocauumhaberefcri bit,ktibiam Se calcis os finus obtinere, Se talum fuis tuberibus eos finus claui ritu ita fubire arbi gp*^ tratus,ac f duo aflres eodem fpiculo committerentur. Verm trigefmo tertio Capite tali na dnimdiium% tura tradetur,cuius connexus ad tibiam Se calcem ginglymo,& in hominibus Se in quadrupe ^us artculatur. Homines aiim talo non deftituuntur , quamuis is foliped ac bifulcor ta lo forma(non autem ftu)difcrepet.Nam tibi* omnibus fubidtur,cx:calci,aut quod calcis ui cem gerit offi articulatur. Femoris enim os tam in auibus qum in equis Se porcis, Se rehquis quadrupedibus, Ariftotelem,&: in tertio de Vfu parti Galenum lufit, quod in illis *que ac in . gominibus fem ur uifu obuium non Civ.ut modo in fuum locum aflruem,qu* in libro de Cmuni animaliumgreffuAriftoteles,obignoratum ipfi in quadrupedibus Se auibus femoris os,& brachrj os,parum red pofteris tradidit. Sutura,quam/<?k; Gr*ci appellant,compo fxtp, fitio qu*dam eft,ad confutarum rerum fimilitudinem.Hanc nonnulli qu explicare ftudent, Sumrd. ferratam compagem ftruduramqj, alrj in unguem commiflram ef definiunt. Sed illi nobis in memoriamreuocant,mutuumferrarumcontrariooccurfuingreflm,quodentat*^alterius ferr* partes in alterius finus fubeunt.Hi uerb qu* m unguem committi dicuntur , qu gibb*
,

uideli

\ ANDREAE VESALU BRVXEtLENSIS uidelicet partes ad un guium figuram ftruct*i in finus quibus concinn excipipoiTunt,nfSerrdu com runtur, qua connexus ferie arcarum feu ledicarum aflres fubinde inuicem PdS* SS1112c compingicernimus,C*termpofteriores,fotur*formamacc'uratiusquam Infor unguf priores explicant. Quemadmodum omnium proxim eam aflmilant,qui fu um commijjuf Lf^lFPteif^ r r i r rrr i j t. J ; ra, (V'A#uyLIgi turas ad limborum futur* emgiem conterunt,quando,ut de unguibus dixi Afferumne' tfSSm?r mus,panni unius flofculi in alterius finus mutuis ingreflibus confountur* xut -^^^Sl Eiufmodi1 foturis ofl capitis magna ex parte compinguntur : Se inter reli- difi.cd. quas fmper futur* fpeciem elegantiflim ea oftendit," quam a liter* in occi o a, b,c, LimlorTi tut' Pitl' comparants. Porrb &p*m oflum ftrudfora eft per fmplicem line- y| rid infuitio. W Zjf% $ am> c*tra omnem tuberis, finus Se afperitatis mutuum ingreffum com m ifla. tu intgra fyiMvix* *-* v^^k^Ad huncc modum qu*dam maxill* foperioris ofl, Se pr*fertim nafi in ter rum. fe iungi putantur. C*term quia harmoni* conexus uix unquam ad amuC ^ ^f; * fim inftar fmpicis line* perficitur, fed nonnull* afperitates mutuo ingredientes perpetuo fe r cum oflrumpuntur,inharmoniaoccurrunt,ueteres futurarum uoce etiam harmonias plu rimm complexi uidentur. sv^vcn? eft naturalis oflum unio, qua commifir* forma ap rv^wis. pencj-ces fas 0fYbus connafcuntur,11 in *tate quidem minoribus, quum ofl adhucmollia fun |^J^ gofcpexiftunt, cartilaginis interuentun'n grandioribus uerb, ubi iam ofl induruere,appendi 4> ? ces citra alicuius corpris mteruent oflbus adeo uniuntur,utcoalituslineamuixconrjcere queas. Hac quoque unione ofl fcri ofls lateribus commifl inuicem' inpube coalefcunt. ifigur Dein admodum pueris utriufque lateris os tribus formari oflbus apparenque tribus lineis in tegmu n coxendicis ofls acetabulum concurrentibus interftinguuntur: ut etiam in agnis uidereeft,in quibus cartilago lineas hasficut in pueris intercedit. in paulo autem prouectioribus trs ill* partes adeo connafcuntur, utnelincarum quidem fpecies feofrat. At de his oflibus,ipfis di^ cando Capitepertradabitur:quemadmodum& de uertebris,que in pueris quoque pluribus confiant partions quemadmodum Se occipitis os, Si alia corpris pleraque : qu* alioquin unius ofls nomine ideo habentur, quod coalitus imago plan in a?tate prouedioribus lateau Libri Introdu<fterrj,feu Medici, qui Galeno afcribitur,author,oflum difciplinam inftituens, non eiufmodi unionem, quam nos iam defcripfmus, vfttpmy uocat, uerm foturas ad har moniam quodammodo accedentcs. Maxill* enim fuperioris oflium commiflraSj <ru^v<r</?, Qaomm km at non rc$ intrim) appellat. Omnes ofsium conftrucftur* fpecies, aut alicuius aut nui ras offd mm ^ corpor][s beneficio committuntur/ Vniuerf nanque articuli ligamentis inuicem alligan- fi.cd.iM. s: cemcomtttdn' r \ o i rj< ^r tur. tur,qu* orbiculatim olla mueitiunt. nterdum uero Se h*c in olsium medio conliltunt,ut in Ligdmen femoris cum coxendicis ofl articulo,cV in uertebrarum corpor nexu.Hic ofsium connexus torum. n'gamentorumauxiliocommifs3Gr*cis <ruov<f\jucns nuncupatur:nerui intrim uoce ad li s ' ^ameuta propri dicla,8^ ad tendines, neruosq? qui cerebro dorfalicj? medulla prodeuntsde duc"ta.H*c nanque omnia ueteres,ut Se uulgus hodie, nerui nomine fubaudierunt : Se pr*ci Libro t. de pu Ariftoteles cm ais fmper, tum maxime quum ofsium contextum recenft. Nonnulla Pdrtibus dni uer^ carm's etiam ope committuntur, sut eneratim omnes articuli mufeulis obdudti.Mufculi v4'm truuum,cd.>. . rrr ij r i mufculoru Cdmis. emm quum ab uno olle aut alio corpore pnncipium ducentes alten nlerantur, uincuorum tJul utr etiam loco iure habentur, oflq? inuicem nectunt. C*term quia mufculi ueteribus plerifque, ptim* tab. vuuoixtt' Se potifsimum Ariftoteli carnis nomine appellantur, connexus qui mufeulis fit, ouvem^mcris Q. x. <ris* meritb nuiicupatur. Porrb Se dents quoque in fuis alueolis carne quapiam firmari uidentur, adeo ut ea quafi ratione ofsium coftrudio reperiretur,in qua caro non duntaxat mufculorum modo connexum exterius ambiret, fd Se interueniret quoque. nfoper alia cartilaginis medio Cdrtildginis. connafcuntur. quippe h appendices in prima *tate cartilaginis medio fois ofsibus committun h fixd.40 tur, quemadmodum &1 pubis of, Se offis v imitantis ofsicula. H*c connexus fpecies car $* char* cvyyw</l$<' tlagine trvyxovc/l^o-is uoeatur. Sutur* autem Se harmoni* nullius corpris beneficio qum of- aeres h*' ^Oud- nullius ^um ftruc^urae count. Nam cVf dur* cerebrum inueftientes membran* fibr* aliquot fotu> j fit -m^ corporismter ras tranfant , non tamen ob id eas cnec1:unt: quemadmodum neque cartilagines in articulis grurum t. uenm commit' offe oblinentes, ad ofsium firmitatem Se connexum quicquam auxiliantur. Pr*terea in fnio- fe *' * ' * tdntur. r^DUS appendices non amplius cartilaginis,qu* glutinis uicem fbeat, interuentu ofsibus con M* n * nafeuntur, fed cartilagine prorfus deperdita adeo committuntur,ut,quemadmodumiaman tea quoque dixi,coalitus regionem obferuare arduum ft. nftitutum modo erat huic Capiti f'nem imponere, atque ad fngulares ofsium deferiptiones fermon dirigere, nif magnoperc Qu* potfsi' Galeni authoritas me remoraretur : qu* meritb prohibet,adeb leuiter ea qu* in pr*fenti Camuma. Gdlef .ft a^ ,'p(jus plaQtis defle(ftt,pr*tergredi. Vt enim ex multis pr*ter prius etiam commemo ni pUciM hoc r r r . \r . ..P , Ar ., ... r r rr a r . ,. Cdp.dedina. rata ahquid proponam,pnmum in libro de Uisibus,ubi s ex profef ioaa fui non mediocri in
%

-, ,

^^^^^

<

primo

HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I 17 primo de Adminiftrandis fcflionibus libro commendatione, ofsium ftrucluras enumeraf, ipfius dogmati non accefsi,quo futuram, harmoniam Se gomphofim fynarthrofis fpecies efle docet. Ego enim fynarthrofi obfcurum,8tnon manfeftum afcripfi motum.-rjfdcmcp articula tionis diffrentfjs ac formisillam atque diarthrofn fieri commemoraui: deinde futur*,harmo ni* SC gomphofi non obfcurum aut difficilem, fed nullum prorfos motum dcdi,&: has conne xus fpecies nequaquam articuli nomine cum Galeno fum complexus . quod profe&b neque ab ipfo faciundum focrat,nifi brachialis,cV poftbrachialis, Se tarf,&: pcdrj,cV coftar cum peoris ofl cartilaginum cftrucfh'onem fuislocisnarrans,h*c perfynarthrofincmitti faite afrereuoluiflet. Quum enim inibi uer h*c ofl fynarthrofi coardari diceret, non'neanimaduertend ipfi foerat, h*c neque ftura neq? harmonia nequegomphofi connecliVQuod fan fieret, Ci modo fynarthrofis fpecies harmoniam, futuram Se gomphofim re& ftatuiflet. Verm per me cuiuis integrum erit, de fynarthrofi ex fuo arbitratu conftituere: f intrim non ignoret, hanc long fecus in omnibus fer Galeni libris accipi, qum initolibri de Ofsibus.

DE

Capitibuseiufdemlibri,aliterquminitio,Ga lenus fntit. Deinde Introduc'terrj feu Medici auth or, Galeni decreto non acquiefcens,cV fibi priuatim ofsium connexus diuidens,inquit:Ea aut ad motum componi,uocanq? eam compo fitionis feriem etffyw, fu articul: aut ad nullum motum,actunc tnwcJjlgua-iu' appellari: cuius fpecies futuram, gomphofim Se fymphy fin enumerat. Verm hac ratione brachialis,pcftbra chialis, tarfi Se pedrj ofsium copoftioni fynarthrofis accmodari nequaquam pofsit,quum neque ftura, neq? gomphofi, multoq? minus fymphyfi inuicem connedantur. nfoper ma
gis a Galeni dogmaterecefsi,quum omnes ofsium comifras aut alicuius corpris beneficio, aut nullius committi propoftum foitrquandoquidem Galenus id Coli fymphyfi, in libris de Ofeibus tribuerit, atep fynneurofn, fyniarcofin, ckTfynchondrofin, fymphyfos tant fpecies enumerauerit.Qitbd aut illum non fim fcutus,primam occafionem mihi ipfus pr*ftitit oratio,qua fungofa molliacp inter f nullis medrjs per fymphy fin conafei, fcciora uerb denfioraq? nonnullis intermedrjs coalefceredocuit. Cperioenim in mollibus adhuc cxTteneris ofsibus, appendices cartilaginis interutu fuis ofsibus unirian duris uerb Se afsccats,cxT in fnibus,ni

Namuelin xili,

xix, xxi, xxiui,

hil prorfos (ymphyfnintercedere. Deinde nulla prorfos mihi feexhibetfymphyfs,fuunio,

quamligamenti interuentu uer unitam liceretaflrere:adeb utfynneurofs fob fymphyf com prehendinequeat: dummodo nulla unio ligamenti ope perficitur, uti fan articuli ad unum omnes ligamenti beneficio co'unt, nunc(ut &anteadixi) orbicuatim obducli, nunc etiamin mutuo ofsium contacte inter uenitis. Pr*terea adamufsim mihi fngulaperpendenti,multo adhuc minus fymphyfs ff obtulit, quam carnis interuentu committi quis re(ftaffereret.Iii nullo enim ofsium connexu caro intercedit,nif fortaffis in dentiumeum maxillis connexu,qui gomphofis,non autem fy mphy fis cenfetur : quantumis eti dents null oftendant motum, non magis feilicet qum harmonia, aut ftura At carnis interim,hoc eftmufculorum auxilio, olnnes fre comfttuntur articuli:quemconexum cruWgx&>07{/ ueteribusappellatumfiflediximus, quam fymphyfs fpeciem nemo dicere pofsit. Ad h*c(ut huic Capiti finis aliqudo tandem imponatur) Ariftotelis quoep locus fcundi libri de Partibus animali,ut promptius Galeno diflentir admonuit:ubi Ariftoteles of neruis, carne Se cartilagini comitti affirmt, eum connexu uniuerfm ad omnes ofsium comifras docliffimreferens. Quamuis etih hanc Ariftotelis fententi Galenus haud ofeitanter pr*terfjt,quando eor qu* in libro de Ofsibus docuitoblitus,ad finem fcdi de Adminiftrdis fdionibus libri,ofsi coftrucliones perfon <fteri,licet fan elegter,percurrit,& quodnodo Ariftotelis uerba recenft.

Cdpte
wm-

CAPITIS
Q.VINQ.VB

ST KVCTV
SEQ.VENTIVM

KAE
Caput

RA^
INDEX.

tio?quotfe eiufdemfigura? +

V'

FIGVRARVH

P R. I M A cjuinti Capitis effigie naturalis capitis?feu caluarifigura inflar oblon

g fphr

utrincj? leuiter deprefia? efformata?^ anterim pofleriusfy extuberas?delineatur*

Secda effigies? prima non naturale captisfigura demofhrat?in cfua anterior eminetia perift. Tnia effigies fecunda capitisfigura no naturale o Redit? in cfua anterior eminetia depditur* Quarta effigie tertia no naturalis capitisfigura indicatur?in cfua utruncp tuber?anterius nimi rum <& polerius?intercidit. Quinta effigie?q"uarta non naturalem capitisfiguram exprefii mus?in qua amb eminetia? ad latera? non aute antrorfum retrorfium^fpeSlant.

PRI

1$

ANDREAE

VESALII

BRVXELLENSIS

PRIMA

FIGV'

SECVNDA.

TERTIA

RA V CAPITIS;

QVARTA*
Cdput oculo>

QVINT

A.

v H A N v M caput oculorum gratia effbrmari, cancrorum , fcarabeo rum,& quorundamqu*capitedeftituuntur animalium oculos manif

rugrdtidfir'
mdtum.

ftb commonftrare, Galenus docuit. His fquidem oculi fuper procefls pr-*longos locantur, neque imi, quemadmodum os, nafs, daures in Li.-jde Vfu pec*tere ipfis conduntur. Oculos enim alta eguiflefde,atteftanturho pdrtinm. ftium incurfoslatronumqjfpeculatores, qui muro s, montes altastur res eodem ufo afcendunt, quo naut* nauium antemnas, terram ocyus* qum qui fubfont in naui, confpecluri. Commemoratis igitur animalibus teftacea Se dura cute obtectis, integrum fuit oculos in oblongis procefsibus tutbreponi,qubd illi duriorcs erantfoturij&tunicaextrorfom obduci poterant,qu*abillorum animalium cuteprognata, fmul durifsima Se teftacea eflt.Homini uerb propter corpris fubftaiitiam,cVmollemte< nuemq? qua oculi inueftitur membranam, totos oculos neceflrib molles habituro, hi pr* longis procefsibus citra periculum apponi nequierunt. Quando itaque in imo hominis o eu tes locare non erat eorum foncli'oni commodum, nudis uero ceruicibus eos adneclere haud quaquam decebat:5d* quum Natura nec oculorum ufom prohiberi,neque eorundem fcurita tem uitiari uellet,partm extruxit altam,ck* dganter oculos ab iniurrjs uindicantem. Superius Qu^NdtHrd. aiim palpebras,cilia,cx" frontis os collocauit:inferius uerb pr*ter palpebras,mal* etiam Se ge oculosmuniue n* oculos tutantur. Internis autem partibus nafusmuri inftar oculis interiectus eft, exterius rit. deinde ualidifsimum os externum oculorum fdis angulum occupat,adeb ut excelfs Se extu berantibus undique partibus oculi fpiantur, utilitercp ueluti in finuofualle latitent. C*teGerebrt ocw loru grdtidin rm horum qu* oculos muniunt coaceruatio Se congeries,caput minime eft : quamuis etiam cdpite locdri. illa Une capite confiftere nequeant* Qu* igitur fuit neceffitas, hc quoque alias componi par et dein cerebri tes,quarum fabrica capitis nomen mereturc' Singula fnfs organa,uifus nimirum,odoratusa nomine relu guftus, Se auditus, neruo indigent molli : ncruo quidem, quodille fit fnfs inftrumentum; fuosfenjf. molli autern, quoniam aflci Se difponi quodammodo oportet ; quin Se aliquid etiam organa ab

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRCA

LIBER

<

ab incident! extrorfom fnfibili pati, ut fnfs fieret, magnoper conducit. Qiiando itaque oculi mollibus cerebri neruis indigebant, ac mollia omnia f ulterius procdrent promptdi uulffrangerentur, offnderturcp, cerebr iure non pro cul ab oculis reponi debuit. His ita f habentibus , quod principio de capitis ftru&ur* ratione inquirebatur,iam inuenimus. Col ligitur enim, cerebrum in capite locari oculorum cauf,odoratus autem Se auditus guftusqp or jgana propter cerebrum. Quanquam Se h*corgana alioquin altifsimam fedem opportune fortiantur. Aures enim quum fonumperciperedebeant,quinatur in fublimefertur,recT:iii altis corporum partibus locat* font. Item nares, eo quod omnis odor ad fuperiora ducitur, meritb forfom font: Se quod magnum cibi cVpotionis iudicium ad nares quoque pertinet, nonfnecaufuicinitatemorisill* fequuntur. Iam guftatus,qui fentireeorum quibus uefci murcrenera dbet, commode habitat in eaorisparte,quaefculentis8c"pocuentis Naturaiter patefecitTa<ftus autem toto corpore*qualiter fofus eft, ut omnes icffos, omnescp nimios Se JSdtwdliic* frooris Se calorisappulfus fentire pofsimus.C*term caluaria(ut modo tanporalcs pr*- pmsfigurd. teream mufculos, Se capitis fuper colli uertebras connexum, Se rotundam figuram iniurrjs Vrhres7i pertinaciterrepellendis omnium aptifsimam)a cerebri,cuius dbet ef receptacuum cVpro bri figur*. pugnaculum, figuram non iniuria mutuatur, nimirum fph*r* utrinque leuiter in anteriora depref*. Quum enim cerebro cerebellum pofteriori in parte fubfjciatUr, Se dorfaiis medula illac capite pro cidat, priori uerb cerebri fede procefls ad oculos Se ad odoratus organo rum fedes pullulent, non inepte cerebrum pr*longam fph*ram refrt. Atque ob hanc etiam
^?*,# **

caufmcaluaria,bqu*fcundumnaturam f habet,ad oblong* fph*r*imaginempotifsicdp.fig. mm extruitur, pnorem poltenoremo^ partem obtinens prominentiorem, ac magis proceram. Omnes autem reliqu* ab hac euariantes figur*, non naturales cenfntur : quemadmo Pr^d no ** tfigura, dum ea in qua anterior eminentia fy ncipite frontis'ue elatiori fede producta perit,pofterior ^J^ Cdpu' ? figur<tt autem qu* occipitis eft refruatur. Itemd qu* huic plan contraria uiftur, ac pofteriorem,oc Secunda.^ 4fi$m. cipitij nimirum, eminentiam manente anteriore perdidit. Deinde c tertia,naturali adhuc ma- Ttni** gis opponitur, in quaamb* capitis eminenti*,pror fcilicet qu* in fronte, Se pofterior qu* in occipite confiftunt,abolentur,cV: caput ad amufsimrotundum ac inftar exad* fph*r* obfruatur. Ifta figura Therfites ab Homero fuifl traditur. hanc enim ab ipfo (pofoy appel lari , nonnulli aflrunt ; quanquam plerifque omnes acuminatas capitis figuras eo nomi*_ ne? Se ofvKvpcJtov, nuncupare libuerit . f Quarta fpedes non naturalis figur* abHippocrate Q**rt** quoque enumeratur, in qua caput in latera ad utranqueaurem infgnius, qum in anteriori pofterioric^ fde prominet. Ac h*c naturali capitis figur* qmniex parte difsimilis eft, haud fcus qum Ci ad alteram aurem m naturali figura faciem, ad alteram uerb pofteriorem cer' uicis fdem fingeres . Verm Galenus alibi hanc excogitari quidem, non autem in rerum na Lib.9, V* turaconfiftere pofl affirmt : quamuis intrim Venetrjs puermultis partibus deformis,&: ty^%f*'u admodum amens hac figura hodie confpicitur. Imb apud Bononienfes mendicus obam- tis figur** bulat, cui caput quadratum , fedlatius paulb qum longius contigit. Pr*terea Genu* pu ellus mendica oftiatim circumfertur, Se in nobilifsima Belgarum Brabantiaabhiftrioni bus fuit propoftus, cuius caput citra omne mendacium duobus uirorum capitibus gran dius eft, Se in utrunque latus extuberat. C*teras autem non naturales capitis effigies, etiam inegregi prudentibus interdum confpicimus. licet taies caluari* nobis in cemiterfj s nimis qum rarbfeofferant:uti profedb fubinde occurrerent,fi Alpium,qu* Stiriamfpedant, accolarum cemiteria fcrutaremur : quum illos homines non modo dicis capitis figuris, fd lono etiam magis diffrentibus, pluribusq^ dformes ef, non fmel mihi retulerit Natu r* operum ftudiofifsimus , ac in primis generofos iuuenis, CHRIS TOPHORVS PFLVG salispvrgensis, multiplicilinguarumperitia,uariaq? cmalia rum artium , tum uerb potifsimum Iuris Ciuilis cognitione ornatus : qui nuper fui longe pr*ftantifsimi animi egregium fpecimen edidit,quando Louanienfis Gymna fn ftudiofbrum pr*feclus, tam alacriter ac repente Louanium grandi obfidione fcundb liberauit.

DE

2o

ANDRE AE

VESALII

BRVXELLENSIS

DE

OCTO

CAPITIS

OSSIB^S,
Caput

CT futuris ba?c committentibus *

1^1*

PRIMA

SEXTI

CAPITIS

FIGVRA, Q.VAE DVAS VERTI cis ofiium portiones inuicem nonnibil fiunclas commonfirat ? ut commodius artificiofifiimafiutu rdfbrica oculisfiibjjceretur *

SECVNDA

FIGVRA-

HAEC OSTENDIT CALVARIAE portionem drelicfuo capiteferra diuifam?ut ofiis appareret cofiruclio duabm denfisfolidiscpjqud misfeu laminis t&oi notatis effbrmata?in qua^ rum mediofjlulofafieufiingofa ofiis confiaitfub fiantia txx indicata . Ca?term buiufmodifiquama? uulgo capitis tabula? uocantur . acfuperior quidem extriorit fiquama & notata?prima appellatur tabula . interior uero?qua? dura? cere bruni inueflienti membrana? e/l proxima?<r ot infignitur ?fiecunda? tabula? loco habetur?^ quidam hanc diploaquoque uocant. Neque dfunt intrim quifngofamfiflulofamcp ofiisfub' fiantiam ou indicatam?unius etiam tabula* uice recenfent?hanc mediamfeu fiecundam appellan tes? hadp ratione trs caluaria? tabulas conflituentes? qua? crafiitie duritiafy in omnibus bomi nibm neutiquam pares cernuntur.

TERTIA

SEXTI
FIGVRA.

CAPITIS

T
Y
*

R T I A figura intgra cauariam capitis naturalisfigura?qua?oblongamfipba?s

_
m

ram utrinque leuiter in anteriora compreffam refirt) abfque infiriori maxilla infinifiro latcre Cl t / f ,_ . ~m+ f" 7 /J Cf f r depiclam exbibet? futuras in externa capitis [cdefpelandaspulchrproponens*
*

Q_ V

AR

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

21

QVARTA
TI CAPITIS
FIG VRA .

SEI

H AE Cfigura caudriafinillro lateri magis incumbente exprmit?ut r bafis caluara?

in confpeci nonihilueniret. %Sfliquotfuturaru caufit?ab bacfigura os iugale ferra ademimm* Cuiufmodiuer illa?fint?exfibfequenti characlerum indiCe?ac ex huius zj fucctdenti aliquot Capitum contextu?promptintelliges. Trafens nancf?figura maxilla? fiuperioris ofiibus cogno fcendis?quibufidamfy ofiiforaminibus oilendendis? etiam pulchrfiubfieruiu

CHARCTERVM TERTIAE ET
FIGVRARVM INDEX.

Q_V

ARTA

R. AE SENS ch arac7;erumindex tertio? ac quarta>figura? communis erit, quod fciicet eidcmfir chara&eres inutraq?- collocentur. etficafiu quis aut tertia??dut quarto?figus ra? duntaxat peculiaris occurret?illiprofigura? ratione?aut hanc notam i? aut ifiam 4 ? in indi
*P

cis contextufbifciam.
K>4%?

Coronalis anterioruefitura earum qua? tranferfim ducuntur * Cd?terum B & <^Ain tertid mdium notant coronalisfutura??infiniflro latere confifiens.dextrum autem ipfus latus?quars ta figura exprimitur. . Q?D Tofieriorftura tranfuerfiar?qua? A Ora?cor maiufcula? Utero? afiimilaturJn tertio huius futur a*finis^ra pars confificitur?in quarto uero dextra. "Porro tertiofigurdru intgra ofiium compogemexperimentium? huius futura? totamfedemad B commonilrat ?qua? uero?futuram perfimilis efl. Quippe de ipfiim additamentis per capitis bafiim perreptantibm? atque in quintal, cfxfiexta iamfibfequentibusfiguris? delineandis?alia efl ratio. E 5 Sutura mediofutura? A refirentis admdium coronalis? feu dD ad B deduStd*. P Squamofia coglutinatio?ac in tertio quidefigura uideturfiniflra? in quarto outedextrd. Dein l G* inambabus d C ad G interuallum conglutinationis notatur?dfuturo \fimili adueram\cons

U.

glutinationemfiquama?formempertingens? quod non mutuo incumbentifiquamaru?fieduera?fil tura?consrlrucrlionemosrlendit. Quoduerod G ad H per F porrigitur ? fquama?formis efl conglutinatio? uerticis ofii e2T temporis ofiicommunis. **Ab JHi autem dd *~A indicdturglus,

tinatiofiquama?formis?ofii uerticis rfiontis ofii communis* J5 Siniflrum uerticis os. K

Dextrum uerticis os*.

Iy
2<f

p.

*?3>4> 5?fig* 4 pitisfiguraaccuratiuspropontu

Frontisos?quodunicumefl+ M Occipitisos?fimilitermum*. Siniflri temporis os in tertio? dextri autem in qudrtd oflenditur* Os cuneo d dijjcionis profifforibm afiimilat? quodjccinclidfi nominefitpius CMeifirmt uoces duntaxatfieclantiuuenia)appellamus.Mocunicu ef?& coiugis expers.P'eri Vpr uatim nott huius ofiis proceJJs?quosueffertiionum alis coparabimus.Miutrinqj duofunt?iit <iuaYUfigura conjpicui r pra?ter l??eti numeris his %& 43&f notati?quos quinta huius cd.

QA&*
RRR

IS Hoc os maxilla?fiuperioris ofiium primm erit?hc aliquot Qjnfignitum? nefirtfidem Q_ quodd uicinius eflnotatd?aliudosdpra?fentiefearbitrareris.Lineainter duo Q^onfittens, ** ac * infignita?proceffumeiusofiisdelineat?quicauitatUntemporee
!22
-

ANDREAE V E S A L 1 1

BRV

X EL L EN

'Z 3* V,X^

EenisinfiStirojfi^uerticisafperitas?dquafiemicirculirim^^ S S Quartu maxilla?fupioris os:in tertiofinifir?in quarto dextrnotatur.Tincuria elapfum efl. V>Xl Caharia>fedes?quam os iugale appellamus?acfiquenti Capite dfieribemm. V hic nott pro ceffum temporis ofiis? N indicoti?adiugalis ofiis conslitutione eduum, Xuero?procefium
primimaxilla?fiuperioris 0fiis?Qjnfigniti.^ autemfiuturaindicatur?di8osnuperprocefi^ neens?quibifsiugaleosefformatur.'Porr6 V V>X in quartafigura notantfedes?d quibus

procef/s illosfierrd refiecuimus. * * Sutura? cuniforme os circumfcribentis interuallumilliofiiac temporis ofii commune * & Sutura? cuniforme os circumfcribentis inter uallum ipfi &fiontis ofii commune , c 4 "pars ha?c cuneiformis ofiis inter dumpeculiare uidetur ofiiculum?fiquama? modo tenue?tfylined $ 4 * d cuneiformi offe diremptum?quom indicauimus . Verm ha?c non ita crebrofe offert. e Sutura? os cuniforme circumfcribentis interuallum ? ipfi CT maximo fiuperioris maxilla? ofii

ff4 In quartafigurafi confpicis?prafientiCapiti nihilferiens motatur enimfuturd ofii Qjndi^

Sg
b

paulo ont S infignito commune.

cati?<ZT ofii

S notati communis?quam cum reliquis moxilla?fiuperiorisfiuturisperfequar. Hic enim obiter eius memini?quod huius uidendigratia in quartafigura osiugale execuerim. Sutura? fiontis os d cuneiformi <& maxilla fuperiori dirimens *

Sinus? cui capitulum infirioris maxilla? inarticulatur. i Temporis ofiis pr o ceffus ?fcriptoriffiili modo prOminens. & Mammillaris procejfs? temporis offe pro dulus. Quartafigura utriufiqj procefium k nott.

H 4 Capita occipitij ofiis?qua? prima: ceruicis uertebr a? finibus articulanturJn horum mediofora men occurrit? dorfialis medulla? caufia ca?latum. Ver utprafenti Capite ofiifiramina enar rare non inflituimus?fic neque eddem hic characleribus infignienda duximus. Quamuis priua^ $ 4 * tim in quartafigura i ponatur?ad quodd duodecimo Capiteforaminibus dicando remittris*

QVINTA
BASIM

SEXTI
CAPITIS
AD AMVSSIM

CAPITIS
INFERIORI
REPRABSSNTAN8.

FIGVRA,
MAXILLA

ABSQ.VE

INDEX

DE

HVMANI

CORPORIS

ABRI

CA

LIBER

25

CHAR.ACTEILVM QjrUSTTAE FIGVB^AE INDEX". QJ^ / V T<^AE figura? multos characleres tertio? er quarta?figuris communes?in
hune modum adhibuimus.

<A[ Coronalisfutura? extremum? in temporis eduo confpicuum. C C SuturdA exprimens: atque hi characler es infiriorem partem huiusfutura? crurum notant?ubi ha?cnoampliusfiutura?effigiemaccuratcomonslrot. Sagittalisftura hic fie nufquam offert* F Squama?f6rmis conglutinatio non omni exporte hic uifitur. quare etiam alios characleres ter' tia? e?" quarto?figurarum?ipfi non accommodauimus. Quanquam hic K idem?quodintertia
ZfT quartaindicabat?notarepofiit.

K V erticis finiilrum os?uerm modica ipfius confpiciturportio* L Frontis os? cuius etiam modicapars hic oculisfubvfcitur. 2A M M Occipitif maximd ofiis parte hic cernere licet?tota nimirqua? in caluaria? baficofisiU
JN JSf Vtrinqj unum temporis os notatur. OO Cuniforme os. P P Vroceffis cuneifermis ofiis uefpertilionum alarum imagini refpondentes. Quinumero quatuor
z?3?4?5 fiunt?his characleribus z?-$?4.?$

notati.

QJT V rimum maxilla?fiuperioris os?quod<cy Y hienotaui. S h. Maximum quartumue maxillafiuperioris os, J hoc quogpecuiariter aliquot A indicatur* JS X Osiugale. Y Sutura ofiis iugalis.
a a Sutura? os cuniforme? circumfcribentis interuallum ipfiy temporum ofii commune. b Sutura? os cuneiforme?circumfcribentis interuallum illi acfrontis ofii commune, d Uacfiede occultaturfiutura? os cuneiforme?circumficribentis interuallum commune ipfio' ofii externum ongulumfedis oculorum conslituenti?ac C^infigniti. e Sutura? os cuniforme? cireuficribetis interuall ipfifr quarto maxilla?fiuperioris ofii comune* f Ha?cfturafuperiori maxilla? peculiaris cenfietur?ac proinde hic non uenit explicando*

Suturafiontis ofii & fuperiori maxilla? communis. h Sinus? cui capitulum infirioris maxilla? inarticulatur. i Troceffsfcriptoriojlylonoabfimilis. k MammilldrisproceffiiS. 1 1 Capita occipitif ofiis?qua? prima? ceruicis uertebr a? coarclantur. mm m Hischaracleribm?quiquinta??ut<^fubfiequkes?propriffunt?notdtiirfitura^ Aimitatisads ditamenta?per caluaria? bafim antrorfium deducla? atque adfe inuicem?nempe ad n? tendetid. n n Linea dicla nunc additamenta iungens?ac ofii cuneiformi & occipitis ofii communis. o p Sutura d linea n indicata?in dextrum lotus repens?inter os cuniforme yfinislri temporis os*. Verab n ad 0 no propriftura efl?queadmodne<^ ab anteriori m ad n? fiedrima <& ofiis ab offe notabilis dislantia ?fecus nimirum qudm in alifsfuturis hormonifsue occurrit . q q Sutura? 0 s cuneifirme?circumficribentis interuallumipfi & fextis fiuperioris maxilla? ofiibus f II notatis comune. Verm ut cuniforme osfituris circumficribas?hanc quintafigura cr tertio, cum quarto intuer e?fngular animaduertes characler es. Ab n igitur ad 0? hinc ad p?a?H, b?d?e <eyqprocede?atq? ita utrinq; cuniforme osfuturis terminatufingito?fiednon nifi hominis caluaria inffeclioniadbibita? ut qua? in omnem partem prompte uerti foterit. qu intrim hic tr esfimul tabula? inff>icieda?fint? ut uel in exter na caluaria?fiedeid os circumfcribas.quodquo leuius pra?srles ?fturam Afimile cumfiuis additametis?^ linea occipitis ofii et cuneiformi com
muni?fiutura deniefe cuniforme os circficribte hic delineaui?iffide chd

raeribus in hac atque in tertia?quarta <& quinta undif adieclis. 9* In hoc figura ?ut et in quart a temporis ofiis linea nototur?inibi futura? modo os? cuiauditorij meatus initiuminfculpitur? continens?^ ueluti d ofi^utfic dicam )feiungens . f Ofiu temporis afperitas T procefius?quo idtranferfitm refpicit lineam? cuneiformi ofii r occipitis ofii communem?<y n notatam. % O claui capitis ofiis procefJits?feufieptum amplitudinenari intercdes.' Reliqui characleres ofiendendis fuperioris maxilla? ofiibus priuatim confirunt .
S

EX T A

a'ndreae

VESALII

BRVXELLENSS

SEXTA

SEXTI

CAPITIS

FIGVRA

figura interna caluaria? bafisfides oculisfbif citur . Hic nom' que caluariam delineouimus?in quafuperior ipfus par sfbfquentifigura exprimenda?adeum modum ablata eft? quo cerebrifibricam oslenfuri caput ferra diuidere confcuimtfS.

P R AE SENS

SEPTIMA

SEXTI
F I G V R A

CAPITI

SEPTIMA

figura reliquam interna:fiedis cahdria? partem commonflm ?fi^

CHA

gurafiexta non exprefim.

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

I*

*S

IlSfDEJC

CHAFLACTEFLVM SEXTAE ptim*figurarum

ET

SB*

proximpra?cedentesfigura?pluribus ornantur chara&eribus.uermhucpo tifiimumferuiuntmaiuficuli Gra?corum?capitis ofiiumfuturas indicantes : qua? in interna calua ria?fede?qua cerebrum continetur?etiamfefpeclandas offerunt. Reliqui autem-characleres in hisfiguris confipicui?caluaria?foraminibus ofiendendis conducent* JT Infieptimafigura coronalis notatur? non adeo exaclamfutur a? compagem? atque in caluaria* externafede? exprimens. A A Sutura A literam refirens? notatur infieptima. Verm &infexta A etiam uifitur?diclam nuper futuram notons. 0 0 Infieptima?fagittalisftura indicatur. Sequentes modo nota? adfiextam duntaxat refiruntur* A A Squamofafiniflri temporis conglutinatio . g W iSdditamentumfinislri laterisfiutura? j\ imitantis? quodper caluaria? bafiim contendit. j] Linea cuneiformi ofii <r occipitis ofii communis? qua? duo ftura? A imitantis latera additas mentueiungit. 22 Sutura? cuniforme os?circumfcribentis interuallum commune ipfi&fiontis ofii? & oclauo ca pitis ofii?in oclauofigura A? B indicando. Si itaque dliadL?zfT bine ad aliud %? bine m' ro ad primm Y? ac inde odfiecund Y perrexeris? cuniforme os infinislro latere internafe caluaria?fiede circumfcripferis. Vndefi eofidem characler es in dextro latere adfiasfuturas ponifinxeris?eodemmodo ut infinislro latere? per characler es pergens? uniuerfiim cuneifir^ me os hoc loco deficriptumfiieris complexes.

D V^AE

OCTAVA
\VA M VI S

SEXTI
modo

CAPITIS

FIGVRA*

tabularumfiequentialeclorimini' m moleslus efj uelim ? eofepotifii

m nominefingula capitis offa ads hue jrriuatis figuris no exprimam: tamen quia ofiis cuneo comparatif

rdein oclaui capitis ofiis? quod cribri infiar foraminihus peruium

ejl? circumficriptio?non itapromps

tac ca?terorum capitis ofiium ins telligitur?pr a?fentifigura cuneifir

me os cum oclauo capitis off?d ca?teris omnibus liberum?eaficie exprimitur? qua internam cal

uaria?fuperficiem cerebrifedem refpicit . quodideo maxime prafiitimus?ut cauerna? in cuneU

A BA fiyrmi offeplerunq? occurr entes in cofpeclu effint.Indicetur itaq?- <^T? B ? ^^Toclou capitis
os. Verm B priuatim infinuaturfeptum?fiedes inter ftinguens?qua? cerebriprocefiibusparans

tur?qui neruorum modo d cerebro educli?olficlus organorum loco habentur T) Duo? pra?cipua? cuneifirmis ofiis cauerna? . Jl Septum indicatas modo cauernas interdiuidens. F ^Alterius couernfieu antriforamen?in narium amplitudiuem pertinens . Q Cauitas in humiliorifedefieptipofita?quodduopotifiima antra interfiepit . Reliquaframina in hac figurapafiim obuia? cum ca?teris caluaria?firaminib.duodecimo Capite enarrabuntur* J~l Cuneifirmis ofiis proceffiis uefipeftilionum alisfinales ? & hic aliqua ex parte confpicui . Ca?term iam tempefiiu eft Capitis contextum aggredi? ha?cfe omniafieriatimperfiequi?atqi Conditoris noflri induflriam in condenda caluaria expendere . Licebit enim opinor ?folis uo cibrn addiclorum uenia?uniuerfiamflruem tertio? quarto? quinta?fiexta &> feptitnafiguris ex* preffam?caluaria? nomine complei?utcunqs aliffiolam partem crinibm ornatdita appellariuc lint. <~At<fc ita ha?c moles nobis in caput T maxillafuperiore?doclrincejludio?diuiditur . C GERE

16

ANDREAE

BRVXELLENSIS E R E B R v M rationis fedem (qu* inftar regin*inaltifsimo corpris fta,duabus ccupifcibilibus animis dominatur ac pr*eft) tuto quodam

VESALI

Qudledomicu UutnJSdtwd cerebro pdrd>

rit.

Cdludrid cur
Honfolido offe

confiet.

SuturdTu '

ft.

JSfdtUrdliif gura cdpitti futur*.

Corondlis fu
turd.

A literdfn refi
rens.

Sdgittdlfar
udriuitpfiws
dulv.

Viror

cdpv

td multerum
non perptua

udridre.

7 Cdpit. lib.3.

Hijlor. dtt
tridlium, CT*de

PdrtiLdni
mdliiim.
7>

Lih.%. cdp.

dcHft. dni'
mdliwn.

munimentocuftodirimagnoperexpedit. Quocirca etiam prouidus rerum Opifex, non foli cuti carnofsqj partibus utin abdomine,autper in terualla fe inuicem remotis ofsibus ut in thorace, cerebri commiftcu ftodiam, fed undique os ipfi inftar gale* circumpofuit. Verm quum ca _ put teclum quoddam domus calid* rfrt, fumida uaporofaqp fobie darum partium recrementa, qu*cunquefurfum confeendunt, excipiens, atque huius gratia copiofore euacuatione caput ipfom egeat , galeam cerebro induclam non omni ex parte folidam,fdacauernofm,bfuturiscp intertextam fagaxrerum Parens effbrmauit,non quidem dbtrifi fpongi* modo tenuibus in*qualibusq? foraminibus, u lut quibufdam cauernulis, utrinque gurd. os perforans:at utraque parte c cauernulas/ intusc ac forisfcilicet,inI*uem Se denfam oflis c,d,e, zfi. eu a, et 6 fquamam defnere uoluit, quod illic oceurfur* erant dur* cerebri membran*, hc autem fig . chdrd, membran* qu* caluariam ambiens, -T^iK^noy nuncupatur. Si enim tota caluari* fubftan fterr. tia feruaretur fiftulof,&: cauernul* nulloobducerenturcortice, ea fubftantia foa afperitate uicina raderet uulneraretq* . Dein f prorfos fpongiof fiftulofaq? foret, nullo donareturro bore, ac pumicis ritu fragilis atque infirma eflt. Verm uidebitur fortafalicui, caluari* os inter duas fquamas fruft a fftulofum Se cauernofum ef: quum ipfus futur* propter illa rum copiam Se magnitudinem ab aliquo ad tranfpirationem iuuari nihil indigeant. Si itaque huius iudicio uniurf caluaria fmul tenuis Se denf fblidaq? fuiflt, nihilo fan tutior hac ratione redderetur fubiacentium organorum conftrucflio . quandoquidem qu*ofl uulnerant , intrb prompte ob ui* breuitatem penetrare poflnt. Si uerb caluaria fine omni cauernu larum fpecie fmul crafldenfaq? crearetur, homini onushaud fcus pr*beret, qum fi obli gta capitifarcina nunquam remitteretur.Reliquum igitur erattertium, feilicet neque tenue neque denfom, flidum'ue, fed craffom ,rarumqj,ac cauernofum caluari* os fabrefieri. Ita enim neque grauaturum erat,ne9 uia in cerebrum breuis ipfom percutientibus foturum.C* term caluaria non ad excrementorum tantum tranfpirationem foturis indiguit, fd conduce bat ex multis oflbus ipfm compingi,ut f qudo pereufl rumpatur, ipfus ruptur* in totam caluariam ueluti per fictile uas,non procdt, fd detineantur,8d in illis fdibusceflnt, in qui bus ipfom quoque os foturis terminatum dfinit. Quinetiam cerebri uentriculos, aliaqj nonnulla in cerebro corpora, ne ccidant,diftendi ac eleuari oportuittid quod optime foturarum perficitur beneficio.Dur* fiquidem membran* cerebrum conueftientis fbras,un cum ua- xfi. 7ibri G&ldem forum quorundam finibus fturas tranfuntes, in membranam extrinfcus caluariam fuccin- F. gentem explicari, atque ita cerebrum cur minus in collabatur foftinere,fptimo libro oftendemus, Atque huius potifsimum ufos ratione,iuftifsima caluari* foturarum cerniturdiftribu tio,nimirum ut foftinend* in cerebro partes accurat fbleuentur.Quod enim oblongum ce rebriq? modo rotundumeft,non aptius qum tranfoerfis,cValijs fcundum longitudinan duclis apprehenfonibus attollitur. Naturalis nanque capitis figura primm trs fturas obtt net; duas quidem tranferfas, quarum8 altra in fyncipiteeft,in occipitio1' altra f tertia me giyd.fi. A. dio pofterioris,fu eius qu* in occipitio confiftit, per capitis lpngitudinem ad mdium ufque B,7rr. anterioris exten ditur. An teriorem coronalem uoeant, quandoquidem coron* potifsimum m b iyA.fi.Cy D, m6t 7 ea capitis parte colocanturtpofteriorem Gr*c*liter* a imagine, Kcti*.<AQ&<f nommant: tertia per uerticemcapitisq? longitudinemprocedens, o&c&<* Gr*cis nuncupatur, quo due- i ifi. D ru fgitt* ue inftar rect incedit unde etiam uirg* dudu fx</lo<l</itig fuit appellata. H*c in- perEddB. terdum per k frontis medi ad nafi ufque fommum non adeo infigni atque in ipfb uertice com W7S9. Tdle quid plexu,autexquifita adeo futur* compageprorepit. Atque id nonnulli uiris omnibus,ali) au ofiendunt tem mulieribus peculiare ef falfb contendunt: quum rarifsim in uiris, atque adhuc multo ra *>+fi>SC4. rius,aut uix unquam in mulieribus id accidere,non obiter animaduerterimus.Et hoc uel in de coni}cias,qubdexuigintiqu*in cemiterfjsoccurruntcaluarrjs,uixunam,cui frontis os diui datur, reperias : neque ulla, etf fecus tradiderit Ariftoteles, in foturarum enarrtione prorfos aberrans,uiris ac mulieribus hac in parte uidetur diffrentia. C*term quadrupedibus po fteriore ftura a referenti, fagittalis ftura ad foperciliorufcpmediuprotenditur:1 idquod canum caluari*, equor, boum, Se id genus animaliu manifefte* attefttur.Non enim audien CdHHU dus eft Ariftoteles,qui canibus continu,nulliscp futuris diftin&am aferibit caluaria, qu com Cdludridifi, memoratas haclenus fturas, cVqu* hoc toto Capite enumerabuntur fr omnes, canum gW Cd.y. caluarie dganter exprimant. Non dfont etiam,qui infantibus hanc futuram per mdium oc cipitrj ofls ad m foramen ufdorfalimedullajuiamporrigens defcendere,totumg occipitrj os fig.e. diuidere

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

27

lpv<rt]J diuidere aflratrquod fan & nos quoque obfruuimus.uerm potius e diuifo ad <rfa coalitumq$,qum ad futur* fpeciem referen da eft, quoniam fl*c n*c cartilaginis beneficio in ii pue ris perficitur.in *tate autem proue&ioribus nullum eius diuifonis rudimentum oecurrit. Vn de etiam eiufmodi diuifonis ratio non hc in foturarum fermone, fd in occipitrj ofls dcfcri ptioneaiarranda uenit. Quod autem Herodotus,ac pr*ter illum plerique etiam alrj in Perfia Gdprtd futu/ caluariasreperirifcribunt,nullis prorfus foturis inter ftin&as, ipfcp Anftotcles footempore rii dfit tutd. uiri caluariam abfque futuris repertam nradit, neutiquam miror : quum ualde fenum caluari* nobis foturarum ftum duntaxat,idq? perqum obfcure eti. referant,nulla intrim fotur* ima gineconfpicua. Neque profe&b mirum eft fenibus fturas concrefcere, fquidem illis uerte Senum,iuue* bras uniri conafciq? cernimus,8c' ofsium quoque fopercilia procefscp ita excrefcere ipfis anp num, y puer 0 maduertimus,ut cfoetis motibus illorum ofl agi nequeant. Nam Sed nunquam fnum ofl rum offdinuir iuuenum ofsibus, Se puerorum rurfos iuuelium uariare cognouiflm, in poftremaBono cem tidridre* nienf Antome id fn didiciflm,ubi pr*ter quamplurima of,iam nati pueruli ofl, Se no nagenarrj fenis,cx: medi* *tatis hominum ofl in fcholis fedulb medicin* candidatis adfere bantur,quum Galeni librum de Ofsibus ante mufculor fdionem iftic enarrarem.Quando enimpermulti enraclis monumentis, atque ex xenodochrjs conquiftis corporibus ofl adiiv fpedu'onem fibi parabant,fcile accidit ut alius in fnis,alius in pueri,ac rurfos alius in huius illiusq?*tatis hominum ofa incideren^ atque in fcholas deportarent.Tunc itaque (ut ad fe reuertatur orati) in puerulorum ofsibus omnia ef l*uia,difunc'ta,mollia, pleraque cartilaginea, Se procefls minimum prominere, Se quampurima qu* in adultis unius ofls loco ha bentur,in illis ex pluribus coftrui expendimus ; qu* in fingulis ofsibus frdurarum,luxatio num,diftorfonum,& plicationum gratia, frmoni addere haud grauabor. Quanti enim mo menti ft h*c nouif,abunde intelligunt,tum qui uer* medicin* ftudio fi Hippocratis libros euoluerunt:tum qui appedices in pueris ab ofsibus f*pius qum articulos uxari, quotidiana experitia didicere, ac ab ineunte *tateluxatos, aut aliter in ofsibus afclos, aliqudo fclio ni acconiodarunt.C*term iam trs fouiras ut frequentius in naturali capitis figura obui* font recenfuimus.qu* caluaria inlatus cubante,litera H,autpotius * exprimunt.ncapitum ifi.tcd. autem formis naturali ftruclura euariantibus,fotur* ad hune mod fe habent.1 Vbi anterior JSJon ndturds capitis eminetia perit,futura coronalis aboletur,fruata ea qu* a exprimit,un cum fagittafi, humcdpititf' tfi.cd. qu* tune ad mediu ufcp foperciliorum porrigitur. ' At pofteriori eminentia deficite,fotura a gurdrum fu t referens deperditur,manente coronali, Se fagittali intrim per occipitrj mediu ad caluari* ufq? turdf. bafm ducla.Quapropter u' hanc capitis figuram occipitio inniti finxeris,utraq? remanentium foturarum effigies T liter* fmilis erit : quemadmodum Se prim* quoque figur* non natu 4.fi$ca. ra{Sifuture x referunt, quum illa frontiinnititur.c Anterioriuerb pofterioriq^ eminentia f mul cocidentibus,bine qu* tune uidentur futur* ad re&os angulos f inuicem interfcantes, X literam repr*fntt. Altra nanque tranfoerf ab unius auris regione ad alterius auris regio6fi-e- nem per mediu caput deducitur. Altra autem foramine in occipitis ofl dorfalis medull* gratia incifo,per capitis longitudinem ad fommum ufque nafi pertingit,illius ritu quam fgittalem uulgb dicimus H*c fquidem fmper in tribus prioribus capitis figuris naturali diff ffi.SCd. rentibus feruatur.Reliqu* autem du* cum totius capitis figura uari inter ci dunt.e Quinta ca ^pitis figura ,ut prorfos naturali eft contraria,fic quoque omnino pugnantes cum ipf fturas exigit. Franfoerf* enim fu coronaliSjc" illa qu* a refert, fcundm capitis prcedunt lon gitudinem, recla intrim fu fagittali tranfuerfim lata. Verm nunc Se ad reliquas capitis Sqtidmofc commifluras fermonem dirigamus.Suntq? primm du* fagittali ftura quodmodo *qu temporum : A-figdiftantes line*,per capitis longitudinem una utrin que fopra aures porrect*.His s prirteipium comijfur&. ?. er 6fig. A, A. ab humillima fotur* a imitantis fde pendet,qua h*c propter occipitrj inferiora uix amplius g ?>4/gdCddG. futur* effi'giemegregierefrt.Hincnonnihilpr*fntes line* red quodammodo feruntur, b 1, 4. fi . d, Se h mox frfom afeendentes, inftar fmicirculi quodammodo ad coronalis fotur* terminum g per v y perrepunt.H* maxima ex parte confiant duobus ofsibus mutuo fibi incumbentibus,conne i>H.\ er xisc^;non per futuram quidem,fed paulatim ' uerticis os defeendens, inftar fquam* attnua 4^.k. tur,atque ink os infra ab auribus afcends,fmiliterq? in fquamam attenuatum fobintrat: utrifq? fe 14^g- ofsibus qu inuicem compinguntur, afperitatem quandammutuamnancifeentibus. Vnde N. etiam neque Hippo crates,neque aliquis eorum qui accurat corpris fabricam expenderunt, Suturds tapi foturarum nomine eas dignatuseft,fedfquam*fimilitudinedifd;ionuperitieas tettc/lo^H tiSetidminin* 7rQ>TKo?b.HtKTct j hoc eft fquamofs coglutinationes appellarunt. Non ertim propter falf quo- terrtd cdlud* na fede con/ rundam dogmata arbitrandum eft,has conglutinationes minus qum trs fturas prius enar Jbid. ratas, in caluari* amplitudine qua cerebrum reponiturapparere, ob idq? foturarum nomine C 2 neutiquam
? >

C*conglutmd admodumdia*capitisfutur*omniexparteferratacompage,autintinguemconnexunon

Cr/^

L L E-N S I S neutiquamdonarC Harum enim effigies in caluari* amplitudine perinde ac foturarum con 6fi.A,A. fpicitur,qu*non*qu fotur*Tpeciem in interna caluari* foperficieexpnmunCledquiami - ^ nus implicantur,idcf potifsimumbcoronalis,magis adline* harmoni*'ue hguram accedunt, Pr*fentes fquamof* cglutinationes non toto ipforum ductu inftar mutuo incumbentium fquamarum committuntur .' Qu enim primm ftura a imitante proccdunt,notabili c^figuinteruallo foris Se intus in caluari* amplitudine fpeciem futur* adipifcuntur . 1 r*tcrea lia- ^ rum conolutinationum portio/ qu* coronali futur* proxima exiftit, etiam uerticis oili, ce d h^s 'offi quod cuneoafl
2$
B R V x" E

ANDREAE

VESA LU

^ >v

ZfZt &g*m.

tionesreli^

^^j

Micptecipukri credimus,qubdraram& fiftulofam cauernofamq; oportcbat

Se

fieri totam caluari* paVtem , quanta uertice

ex lateribus

crafl* cerebri membran* or

^

cumponitur.reliquamautemfolidamacduram^dc^inprimistemporumoil^obcauitatcm

'temporaliniufculo exculptam tenuia , & fonorum forte etiam gratia (quum iniillis auditus ^ g organum confftat) omnium corpris ofsium facile durifsima. Hac itaque occafione olsmm UjU fines in fquamamattenutur,uerticis quidem ofl intus locato,utpropinquetacoccurfetlongiori fpacio dur* membran* : alio autem ab auribus afcendentc,uelut aliquo propugnaculo k>f uerticis ofsi fatfo. Ad h*c,uerticis ofl duris ac denfs temporum ofsibus non potuille uniri,nobis perfuademus,quoni non ita prompte laxum cum duro ad unionem peruemt amiQm futur* cam^grecpfolubilem.Haaenusergoqunquepeculiares^iullicpalteri ofsi quam capitis olUenutcom, (5buscommunesfoturascxplicauimus:coronalemfcilicet,&qu* a imaginem refert,& qu* mmordt*. ^ per capitis uerticem ducitur: duas item ab hac *quediftantes,quas fquamofs conguSuturu od, tinationes uocauimus. Eft Se s alia foli quocp cmunis capiti incaluari* interna amplitudine, g^f mmcdpimos qua cerebrum continetur, potifsimum apparens,ac frontis ofsi illic? oisi communis quod WV>L>^ mcurnfir i cjfa^us organorum fedes conftituit,ac inftar cribri peruium cernitur.Id enim os ueluti fron /, g figur* hatS' tisofTisbafiinfertum,hac ftura ipfom ambiente in capitis amplitudine obfcur circumfcribi. a3b a. tur,aliam quoque futuram obtinens, ipfi Se fuperioris maxill* ofsibus communem. Pr*fen s gg^ * enim os,k oflum feptum foramina narium interdiuidens producit,quod ftura quadam fe- s *& cundumhumiliorem feptifedem,ipfiusq5 longitudinem duda maximis fuperioris maxill* mQ*$.9 ofsibus qu* dents cotinent, dirimitur; perinde ac ab ofl cuneum referente"1 inibi etiam fpa- ^^ ^ ratur,qu narium foraminain fauces pertinent. Cuiufmodiaute hoc cribrimodo perforatum pteg.
Sntur* cdpi' titofib. o-d< mirumcum fuperiori maxilla, &n eo of quod cunei fimilitudine o-eplwo(s uocant,quodfi- n>,4.,Y,fi. ijjs comunes. m^ ulfc^aCjUt nonnulla corpris of, coniugis expers efbab aliquibus inter capitis of, o,p,er to*. ab alrjs intermixill* fuperioris of(quum interutraque mdium fit)conumeratum.Quam- u Fresfi, uis capitis ofsibus long re&ius, qum fuperioris maxill* afcribetur, quum haud minimam caluari* ampltudinis, qua cerebrum reponitur,fdem cftituat,cum c*teris ofsibus qu* ab 0 , Cj c omnibus Anatomicis capiti attribuuntur. Sedcuius nam id form*, Se quant* magnitudinis dem mftauibusc8circfcribaturfuturis,recenfreiiuncconabimur.Sutur* a imitantis0 extrema, f*w>^ &>utur*A[m ''i ~ ,.,... 1. n~r r Seapotipi* JntL ddditd* qu*propteroccipiti-)humilioranonampliusexaaafutur* compagem exprimunt,uerius ca mmfiinii mntd. pitis inferiora bafm'ue protenduntur,ac per mdia bafs fedem(qu* pr*rupt* rupi Se imagi chaude ne&duritiafmiliseft) Se qu caput prim*ceruids uertebr* articulatur, in anteriora prore- rummeru .j. p'unt,mutub fenfm approp inquantia.Quum autem extrema h*c iuxta narium foramina oris f t * 'n6 ofsTclrlufcri amplitudine fpe&antia pertigerint, p tranfoerf linea fmul iunguntur, qu* nec fouira neque fi n. ^.harmo nia meritb dici potefbfedad fymphyfm coalitum'ue prorfus eft referenda. In pueris q'm>-fi.d^ enim cartilagine in eum modum oppletur, quo in illis appendicum cum fuis ofbus unio com * mitti uiftur.innatu uerb grandioribus pr*fns linea omninolatet, perinde acunioappendi- ktere-.mficumin*tate proue&is occultatur.Vtcunqueft,h*c linea Se occipitis ofsi,& ofsi cuneum nift.perdet imitanti communis eft.4 Ab hac utrinque in latera,q ftura per temporum caua obliquis anfra- *\ /J" * clibus forfom ducitur,uerfusq anterioremfquamofrum conglutinationum fedem. Vbi wrbuerfm H.' ftura h* cranterioremillamconglutinationum fdemattigit( quod notabili interuallo co ryyA.fig.db ronalis in cauis temporum extremo eft) in priora modic deorfum ad coronalis extrema du- " ud A* .

ft os,poftquam alias fturas capiti ali) si$ ofsibus communes expreflro,in ceterorum capitis * ofsium enarrtione perfequar. Suntenim Se ali* futur* capiti cum ali]s oflbus cmunes,ni- ^j'ffff

f^J^

citur. s Hinc rurfs parumper deorfum repit,quoufque fuperioris maxill* contingat os,quod j, ^adj,f externum oculi fdisangulconftitueredocebitur. r Hinc decliuis per caua quoq? temporum t ^Aysfi inceditrinde ad pofterioremintimorumdentiumfdemducla," per totam narium amplitudi hferd nemtranfuerfi'mfertur. H*c fouira tranfoerf lin ea,quam fotur* a referentis extrema com usfi.^ mittere diximus, in hune modum frfom ad caua temporum utrinque duda, cV deorfum ad
pala-

DE HVMANI CORPORIS FBRC LIBER L 2# tumufqe ab utroqj latere, eo quo fcriptum eft modo, rurfos defcaidens,cuneiforrii os exte. tofi.fecu ris circumfcribit.a nteris uerb in capitis amplitudineos qUoqu cuniforme eadem ftura mrty^y termintur, inibicp etiam huius ofls circumfcriptio leuiori negotio, qum externa fede deprehenditunfimodb quis accurat didt* iam futur* progreflmexpenderit:namh*epafsimac pluribus locis fedibusqj Me offert. Lirteaenini primm ofl occipitis Se cuneiformi cniunis , 0 -t rJd b sfi.n,n. pariteroc: exterius,** interius apparet: quemadmodum & futur* etiam interuallum, lmea jfura cccur* c 6fi.it. obliqu furfum ad caua temporum ufq* ad anteriorem conglutinationum fquam*frmium ritcuneifirmc fi.dn fedcm patinens,etianl, interius Se exterius cernitur, Se communeeft ofbus temporum cfc f cinmfhrir per*,*. cuneiformi, ac demum uer* futur* fpeciaioftndit. Quod autem ab hac fede an trorfom ad t sfi.abn coronalis extrema ducitur,fquamofam refert cdnglutination,uerticis fl Se cuneiformi com %lnL*4.dfi. munemmterua^um"ero futur* coronalis extremis ad ofl externos oculorum fedium an a,d ud h. gulos conftituentia procedens, etiam fquamof* conglutinationis formait! commftrat,eftcp frontis ofl Se cuneiformi commune. Pr*fentis futur* interuallum du&Us'u cglutinationt Ctfigww ^luamo& refpondens, exterius tanto elatius y qum in interiori caluari* fperficie, apparet* bicfextd-. quanto interuallo cuniforme os inftar fquam* attenuatum, frontis Se uerticis ofsibus Cdm^ mittitur. Atque idem etiam intempor ofsium cumuerticis connexuaccidit.fquamof*enim eorum ofsi conglutinationes,multb elatius in exteriori capitis fperficie, qum interiori,ubi 3,4 fi.lb cerebr confiftit,afcendere uidtur.C*erin fotur* cuniforme os circufcribentis' interual perddde, lunijqUod per caua temporum deorfum fertur, in interna caluari* fde non confpidtr,fed 1fi.9ca.Ch, tantum in cauis temporum Ses oculorum fedibus, in externis fciliceterum fdiurh angulis.. Atque hoc fotur* interuallum commune eft cuneiformi ofl, Se oflbus externos oculorum f j,4>^.^. diumangulos occupantibus h Interuallum autem eius quam modo profquimur futur*, iuxta pofteriorem intimi dentisfdem prorepens, exterius apparet, Se innarium etiam amplis tudine;eftq? commune cuneiformi ofl, & fuperioris maxill* utrorumq? laterum maximis of fibus. Interuallum uerb eius futur* in fuperiori narium amplitudinis fde confpicuum,in i 6 fi. ? ad ' interna caluari* fde melius qum in externa,fpe<ftanti occurrit:cV commune eft ipfi ofl ai fmijir.kwi neiformi, Se illi ofsi quod cribri modo perforatum dicitur. Porrb interna caluari* fde,non * fiTa ^um pr*fentis futur* interuallum illi ofsi Si cuneiformi commune obuium eft,uerum etiam l s fig.\. utrinque ad id interuallum l aliud eiufdem fotur* interuallum ff offrt,quod cuneiformi SC addextr. id frontis ofsi commune cenftur.atqueid etiam"1 in oculi'fdis radice liquid cernitur,iuxtaemi mLpof- nentioremilliusregionem.Adeb,utfadamufsimoculorufdes(qu* Loyxpi Gr*cisdicun m ifi.9 eu. tur)cxpenderis," radicem ipfruin,& magnam externi carum lateris ad interiora portionem, s,t. cuneformi ofl conftitui fpe(tabis,fi modo in hominis fabrica huiufmodi etiam duxeris intu mfi.cd. enda, atque illis caperis,qu* cVfi ad artis ufom non magnoperconducunt,immenfi tamen Creatoris admirabilem argut induftriam,cVproculdubioueteribus Anatomes profeflbribus fedulb ac ftudiofe examinata fuerunt. Porrb hoc fotur* interuallum, quod Se eu neiformi Se frontis ofsi cmune dicebam, magna pars alterius futur* eft duarum, quas capiti cuniarjs ofsibus Galenus Communes efleretuliutuncfcilicet, quum unius loco ilamenume rat,qu* cuniforme os inibi circumfcribit, qu id occipitis ofl, Se tempor ac uerticis oflbus iyA.fib contiguum eflnarrauimus :alteramuerb,poftquam cuneiformeos circumfcribentem futu- Qdltn locwi adg,g. d^ ram ,fa oratione abfbluit, cauis temporum per mediam oculorum fdem ad nafi fmmum, fir de P rUs^t,v, ^u^uPero^orum mdium perringere ait quemadmodum etiam pertingit, illic incipiensubi ttm^futtmt x,z,mfe cuneiformeos circumfcribens ftura, per caua temporum deorfum uerfusintimu m dentem fiotaos^m^ a-huiuifu primm defeendit. Atque h*c ftura primo ipfus intemallOj frontis os fuperioris maxill* xillee f&, ^UpTv flextemum oculi ^^s angulum conftituentefiungit* dein magno interuallo cuneiformi (JCt<lmmens' ofl Se frontis ofsi communis efEcitur, toto nimirum duclu,qud cuneifonne os frontis ofsi in oculorum fedibus Se caluari* interna foperficie contiguum ef Uiftun Vnde n'a id interual lum in futur* cuniforme os circumfcribentis dirtiertfdnc,non autem in frontis ofls c*teris
e

maxill* oflbus fparatione,habendum uenit. V^ti fan fobfques fotur* tranfoerfim per ocu lorum fdem duel:* interuallum, frontis osa fcundo,tertio, quarto Se quinto maxill* fupe rioris in altero latere oflbus dirimens, frontis ofl Se illis maxill* oflbus commune exiftit,to
ta nimirum fde, qua pr*fns ftura in ternum fedis oculi angulum, Se nafi fommum fu fo perciliorum mdium occupt. Verm de fuperioris maxill* ofsibus foturisqjnonoagemus Capite,illic necefrib rurfos futur* huius frmnem inftituturi. nUnc autem capitis of fpa ratim font recenfnda,qu* enumeratis hadenus foturis,oclo circumfcribuntur, fmul capitis amplitudinem qua cerebrum continetur eftorrriantia. Sunt enim duo uerticis ofl,utrinque uidelicetunum ; duo item infr,ad utranque nimirum aurem unum,qu* temporum ofl hue C 3 ufque

XELLEN SIS ufqueuocaui.quintumfrontis eft os,ut f*pius,unicum.fextum occipitis ,fmiiter unum.frpti mum cuniforme, unum quoque. oftauum id os cenfebitur,quod fedes coftituit,'quibus duo neruisnon abfmiles cerebri procefls incumbunt, quos fer olfadusorgananuncupamus. Vertici* of, a Verticis ofsibus in fuperiori parte ea ftura peculiariseft,qu*rcdotramitefecundumcapi- jfb^4K
3<J

ANDREAE

VESALII

B RV

fcripti-

futuraffc pofteriori a imitanti ab alrjs difcernuntur. Inferioribus uero fedibus fquamofs conglutinationibus circumfcribunuir : quo fit, uerticis ofl quadrilater uiden,undique libi
fmiHa,pr*terqmmubiinftarfquam*attenuanmr,temporumo;oflfobeunt.Hicenimte-

*
B) D< A>B<

c,d.c,g,
>*>

nuifsimafunt,fedfolida,&:neutiquamfiftulofa:quemadmodum reliqua ipforum fede, qua

temporalibusmufculisnonobteguntur.fiftulofacauernofac^interfuasfquamascernuntur,

supu^

eandemfercrafsitiem undiqueea fede obtinentia. Dein qu frontis ofsi committunuir,tenuioraqumiuxtaoccipitijosappart.Siuerbaliquibusdonanturfinibus,autforaminibus,

W
?

^^^illaduodecimoCapiteipfsdedicandopercurram. Trontis osxircumfcnbitur coronali lu Tertio. mraj& ea qux ocTauum Capitis os olfartus organorum fedes coftituens termint:^ illa qu*

M**

fixr

conareflm feruir, acfrontis os maxill* fuperioris ofsibus feparat, inqp foturarum numro fitfeM ultimum locum fibi uendicauit. Frontis itaque os quodmodo orbiculare eft, nullibi tenums er extra qumd ubi foperiorem oculorum fedis regionem conftituit,^ oclauo capitis ofl comittitur. J- ^ Hic enim ueluti duobus tenuibus efformatur fquamis , in medio uacuis,& are oppletis, fc t^6m quemadmodum Se ipfiusc concauitas,quam inter foas fquamas ad fupercilia na% fummum c 6l7fi.K. haberi audies, Vbi etiam hoc os cauitatis ergb reliqua ipfus fede, craflfsimu eft,ac ueluti pro tuberat. Verm altra illarum fquamar,qu* oculi fedem refpicit, exteriorqj eft,l*uis uifitur. qu*auteminternacapitisfpeaatamplitudinem,f in*qualibus quaf nubis fonrmubenbus rjejr* extuberat,qu* cerebri reuolutionibus mutuo correfpondent. In temporibus,ub* temporales J ^ mufculi confftunt,idtenueetiameft,acfolidum,minimec^cauernofom,gpr*terquamubi ?B. cum uerticis oflinibi iungitur. Natura enim illic utrunque os uerfus interiora priuatim craf- gjfi.cU fus eftcit, ne forte nimia ofsium tenuitas caluariam ibidem plus *quo infirmam redderet. cr* C*term frtis os in frontepaulo foprafupercilia,cVreliquam dein ipfus fedem, qu*excarnis eft,nulam cauitate odendit notabilem,& multo aaflus fpifsiusq? qum uerticis ofl fen titur. Qu tamen illud his committitur," Se fagittalis ftura in coronalem in cidit, frontis os ? fi.*. Moifmt tenL1ius infirmius9 eft, qum in ipfafronte. H*c fedes qua did* iam futur* inuicem commit 7driJSluTi tuntur, totius caluari* pars mollifTimararifmaq? cenfeuir. eft enim illa , qu* in nuper natis a p*n. infantibus adhuc membranea, acrecenti cafeo fmilis tangentibus occurrit:& queinpuerulis quum manducant Se refpirt,moueri uiftur. Porrb quoniam h*c fedes Arabibus Zeudcch nuncupata, inter excarnes capitis partes tenuifsima eft, Se fumr* nufquam laxius h*rent,medicihuiccauteria uulgb di#a, uel candefeenteauro, uel ferro,uel urentequopiammedicami ne,pro aftclus ratione(fed parum tutb interim)adhibt.Locus autem ifte in nobis,apice medrj'digiti prompte conijcitur, f brachialis principium foperciliorum medio nafue fummo, Oedpitisof quis accommodauerit, ac mdium digimm ad capitis uerticemred depreflrit. l Occipitis ?>4,m, jiicircufcrip osfutura A fmiii, &eiufdem fumr* additamen tis, &inea h*ciungente terminatur. Vnde ?^^ tl' etiam quinque quodammodo lateribus conftat. duobus quidem a imitantis futur* cru- tm3c,D: ribusefformatist&alrjs duobus, qu*abeiufdem futur* additamentis fepiuntur,ac demum dmms w, quinto linea qu* occipitis ofl Se cuneiformi communis habetur, defripto. Hoc o s in craf- *>> m & meadmodumin*quale eft, neque omni ex parte fbirefpondet. Quicquidenim ipfus inoc cipitio excarne ac mufculorum exortibus infertionibusq* liberum eft, infgniter craflm cernitur tanto feilicet of frontis crafus,quanto illud uerticis oflum crafltiem uincit. Ne Oephk os que etiam occipitis os tota excarni fde, parem adipifeitur crafltiem, uerm ad eius fedis rauicrdfifi, dcemk in medio long craflfsimum apparet, ' illa nimirum regione,qua duos maximos & 6fi^ mum. dur* cerebri membran* fnus, fnguinem Se fpiritum uitalem uenarum arteriarumcpmo- 7/8.7 Kdo continentes , iungi, aliosep duos fnus educere , in cerebri uafbrum enarrtione audies VideUir enim Natura ofls erafltie huic finuum concurfoi profpexif, tum quod ex ipfus *fone extremum homini impenderet periculum, tum quod hanc occipitrj fdem oculis deftitutam , fubinde percutiendam, ac crebrb in terram uarfjs cafibus illidendam, haud igno Ktecx fi raret.Craffsimah*c occipitrj oflis fedes, fimfliter atque tota excarnis ipfius offis pars, in- ^f.tTm<t tus cauernulis confiant, utrinque ualida obduclis fquama : quemadmodum uerticis Se fron nifftm ex tis ofl, ubi excarnia font, conftareretulimus . Verm reliqua occipitif ofls fdes, cui pofte 9 h- 7 riorem colli regionem fibi uendicantes mufculi partim inferuntur, Se quopartim prind " pium

tmporumcaiioindpfens.acpff^

DE
'

HVHANI CORPORIS FBRIGA LIBER

pium Jucunt, folida admodum^ denfa, fed perqum tenuis, neque cauernulis doriata,rnf>
L.Eftautemha:cfedesJquamcerebelluraimplet.Neuerobmfignemillamtenu.tatemoit-

tfi.ii fisrobori mal confuleretur,in huius fedis, qua os tenue eft, medio , oblongum Kinltar ai fytmt UneaE exporreaum eminet tuberculum, offis robur inibi plurimum adaugens . Forro quia mUim- id in inteVnam caluarfeamplitudinem uergit.duos quafi finus utrinque uidelicet unum etfor mat, quos cerebellum in&rcit . Hoc tuberculum,quemadmodum & tenu.s ifta occipitn oilis

trfi

**Z.

pars .pertinet radice excarnis partis oceipinj offis adpofteriorem ufque reg.onem foramm.s dorfalimedulteparati/ Abanteriorienim parte foraminis dorfale tranfmmetis mcduUam,
.

Scquoccipitisosmaximinanguftucogitur.idfenfim^ ., , uideaMr.qucuneiformiofficmittitur. Hocosin externa fede ad latera forammismedufc **4t dorfalisgraciaexculpti,' duoexigitcapitula.qu^prtoeeru.asuertebrsearuculantur.quorum, beneficio caput proprio motu fleffitur & extenditur. ffac cap.mlam puerulis, appen dicibus conftancin femoribus autem, ut & reliqu* appendices.h* etia latent . Prcterea pue. rulis id os tribus extruitur partibus, qua: lineis tribus cartilagine oppleus dir.muntur. Atque
harum una fagittalis futur* termino adforaminisdorfalimedulteparanpoftenorepertin. ait fedem.alfeduceforaminislateribuStranfucrfim,in futur* a rtferennsadd.tametapem nent. Adeo,ut admodu pueris in occipite duo habeantur ocapms offa,& unum mbafi capitis cuneiform i offi comiflm. Occipitis os intus lame minimeqs afperum eft, perinde ac exterius totaipfiusfedeexcami.etiamteuecernitur.Sedeathuicfubieaa.&ub.occ.p.t.sosnonmi

CgZ

dius ab ipfo ligamenta Se mufculi quidam pronafcerentur, Se rurfos quidam aln tutius far. mporuvl d *#. miuscpiiliinfererentur. dTemporumdflcircumfcnbuntur fquamofs conglutinationibus ^ ^ dtcmosK &fura5qusc a refertadditamentiMtemqj futur* cuniforme os terminant* interuallo, cumfcript^ Tlfr duod utrinque tranfoerf linea, qu* occipitisofl cVcuneifonm communis eft,furfum per ratemporumadfquamofas conglutinationes obliqu contendit.H*c ofl non perperam c per g, dicererlt circukria , nifi extra circuli deferiptionem ea oflum pars promineret, qu* a ^.^ *adn:t referenti futur* proxima eft, capitisc? mmillaremeducitproceffom,qui in utroque tempo pm^

nimaWisbafispordonemconft^^
nimam capitis Daiiipuiuuiicin^.^v^v.^, &--&-

ut

:...&<

clons ofl Se dauiculis principium ducunt, infrtionem protuberans uerum utauditus orga T^ noapta hcconftitueretur fedes, magna cauitateindigens. Ac proindeetim temporum ofla T T 1\ non hcmodbmmillariproceflextuberant,f fed etiam in internam capitis amplitudinem, fti J^ fit utamplauacuac* fedes in tempons.ofl conftitueretur, qua auditus organum tumfuonep fmterret UQ ddatando , tum etiam finibus efficiendis , Se peculiaribus ofliculsreponendis.opportu i6J)'aV num locum adipifeeretur . Cuiufmodi uerb h*c fnt oflcula, fecundo ab hoc Capiteexe ouar nunc temporis ofls hiftoriam abfoluturus : cuius iam unumrecenfuiproceflum,quia uacemi uberispapill* forma Gr*ds quidem ^Slk , nobis autem mammillaris nuncupa tur maior enim eft, qum ut apte teneris muliercularu papillis aflimilan poUit. Deinde tem Pm^ u**% poris os* alio donatur procefl, non procul mamillaris procefls interno latere initium du ^|^. cente Hic oblongus , tenuisb^ , Se perqum folidus eft, unde etiam abacus imagine illum fi&M* Gr*ciJkA*^ uocant,ftyli uerb feriptorfj fpecie n**M* Se nUtim acdein agallicalca ris imagine ***%& Qui etfi folidus uideatur, quum tamen tenuis exiftat, Se dmodum i3romineat,euicfiOCcafioneabrumpatur,incaluiS terra eff ofsis rarooccurrit.bx hoc pro cefl ad os v referais , Se ad linguam mufculi porriguntur, quemadmodum Se ad inleno rem maxillam illi nimirum quorum beneficio ea deorfum trahitur. Deinde v rejerensos* aut oblongorum teretum^oflculorum , autualidi teretisc? ligamenti interuentu huic pro ** Cefruic5mittitur.His^lfosadhucintemporisofreacceditpro^ fi, Jj^jg medi ofls iuoalisparteffbrmattquod proximo Capite nihilahud ef audies,quamduoru iugdth ^ f^1- ? offium procefus obliqua' futurainuice nexos. Ad huius proce^^
P
-

cr m

^
HP
fi.cd.14. U *

$: ^

temporisoffiealicubi,&potiffim5anterioriinferio do uerticis fpedans os, ampla Se tenuis admodum, fed folida & cauernulis deftituta cernitur, extensl*uis,intusueroin*qualiterexmbaans,fecunducerebri^ rum oyriscomparatureffigiem.Adbafimuerb capitis afperum cVinfigniter in*qualeeft^ potifsmimmubiproceffusrituuanfuerfamrefpicitlineam,occipm^ & cuneiformi com munem. Hac enim parte in*qualiterextuberat,pumicisc? modo afperum occurrit.tranfuer fo foramineperuium, quo foporalis arteri* n pr*cipuam fobolem m caluariam fern auclies* C 4 C*t-

3Z
Guncfvrme
os.

ANDREAE

VE

A L II

B R

VX

LL

E N

C*term quibus foturis * cuniforme os circumfcribatur, foperius abund diximus.Hoc, f quod aliud, infianiter uarium eft; unde etiam non iniuria multiplici forma Veteresid lr & A 11 -OrO, ' / 1<J TsoAwocpoi) nuncupauere. Ad latera eninij Se m temporum cauis, tenue Se perqum lolidum

i,^f!g.
>p-wpn
MOU
8

fi. ;

e9i.in medio autem, eapitisqpbafi omnium caluari* ofsium long craflfsimum uidetur,& intus plerunqueuacuum.b in qua uacuitatis fde tune oftendit duo grandiaantra,tenuiquo piamofeofptiiiterftinclai in cuius infriori etiam fedeparuum confpiciturantrum.H*c undique ofls fquama obducuntur, aut (ut fie dicam)omni circumferentia ofl fepiuntur, nufquam peruia,pr*terquam in narium ampli tudinem.Duo enim pr*cipua an tra fngulis {o raminibus illuc pertinent, inter fpirndum aerem ex narium amplitu dine affumentia,quem fmul cum molli qudam medulla comple&tur. Atque h*c cuneiformis ofls antra inms ati tantia,frac1 ofl eo uelim expendi diligentius,quo mirabiliori artificio confida funt3SC quo magis diflclionumperitisignorantur.dein etiam ideo accuratius uenitobferuanda,qubd Liho $ de Galenus perperam hoc os cribri aut fpongi* modo perforatum,cV cerebri pituit tranfmitte yjpdrtunu tt feriptum reliquit. Nequaquam enim eiufmodi foraminulis peruium eft,at continuum Se fb vsjfcmgi* mo hdum undip in fperficie c5fpicitar.8c" Ci quando eiufmodi antris non donatur,nihil prorfos <b non effe per fobftantiacxiconformationetali,autcalcis,autalterius cuiufpiam ofls diffrt, quod exterius mum. continua incruftatum obuolutumq? eft fquama, Se intus tant paruis cauernulis, tenuifsimi pumicis modo,oppletur.Cuneiforme os ubi ita craflm eft,cxl internam caluari* fdem refpi cit,c fnu quodam donatur, cui Natura1 glandulam impofuit,defluxum pituit* excipientem. Ab hoc enim fnu deinde utrinqj leues meatus deductur , pituit defertes. mpofsibile enim eflet, etiam f id os fpongi* modo in fupcrfde perforatum donaremus,illis foraminibus pituitam ferri. At fatius eritmeatus aut fnus pituit* gratia c*latos, un cum capitis oflum fora minibus duodecimo Capite pcrfequi,& de pituit* expurgatione in fptimo libro, qui cere bro dedicabitur,diflerere:potifsimquurn hcnuda ofsium tradenda ft cooriitio. Quineti procefls cuneiformis ofls,quos in interna caluari* fde ad didi finus latera oftdit, tune de mum meltus intelligentur, ubi illum finum oflsq? foramina pertradabimus. Verm pr*ter Proeefjui a> illos procefls, cuniforme os in externa fede ad caluari* bafmc alios quatuor exigit, utrinq? lufimiles. D1110Sj cVuefpertilionumalarum modo prominentes,unde etiam -rf-tvyo{<A$ nuncupuir.In duarumalaru medio finus cauitasq? confpicitur, qua ualidusenafciturmufculus,quiinore deliteCcens, maxillam inferiorem forfom trahit. Atque huius mufculi exortus gratia hi procef fus extuberantjcm ut is aptum ex illis duccret prindpium, uim etiam ut principium ab illis tutb cuftodretur. gOdauum capitis os in frontis ofls bafi contentum,fotura illa circumfcri Olduum ed, bitur,qu*id frontis ofl Se cuneiformi termint. cVh illa etiam quam in humiliori narium pim os. fpti fede dud hoc os maxill* fuperioris oflbus dirimere antea diximus. Pr*fns os pr*ter narium fptum ab ipfb educmm^olfadus organorum fdes conftituit,cV multis foraminu lis odorum gratia peruium eft : at tenueinterim fubftantia^ fblidum f fpedantibus offert. Dein in caluari* amplitudinem oblongum educit k proceflm, fepti ritu fedes interdiuidentem, quibus olfaclusorganareponuntur.Qiiinetiam pro cefi illi dur* cerebri membran* pars pertinacifsim connafeitur, qu* dextr cerebri partem fniftra interdiuidit. Ad hune itaque modum capitis of fe habent,fedem qua cerebrum contineuir efFormantia. quibus ali quis forte ex Galeni libro de Ofsibus aliud os putauerit adrj ciendum, quod in cerebro repoftum arbitrabitur. Galenus enim ad eius libri finem, inter of medicin* Candidatis non de Os duo edttis fcripta,aliquod etiam in cerebro obuium, enumerafteuideuir . quodfortaffis eft occipitis of ZtJupIrfcZ As proceflts in canibus admodum confpicuus , Se nihii minus qum in h omine apparais. *iWrfr/Canibusnanqueintercaebellumaccaebrum,latum,fdtenueosinteraeni,miibiduntaxat in hominibus duram cerebri membranam obferuamus. Quum itaque eius offis apud Gale lenum alia nulla fit mentio, diuinandum eft,numille canis procefls ab ipfb intelliaatunan uerb ante ipfom aliquis (ut Marinum fecifl opinor) illius meminerit,8<: Galenus poftmodu in bobus fois , quor cerebra potifsimum aggrediebatur,id nun quam obfruauerit : ac pro inde ita folumperfonc1:ori,nequicquam faltem, cuius alrj dif&ibnum periti quouispado meminifnt, ab ipfo in Anatomes tradatione omifm uideretur , ofs illius mentionem facere uoluerit : id quod Se de fommb humero , feu fuperiori fcapul* procefl accidifl ( quum feilicet tertium quoddam os,nonnullorum Hippocratis uerborum occafone , pr*ter clauicu Iam Se fummum humerum" in illorum ofsium connexu obferuari tradi dit)infequentibusliquidbdemonftrabitur
1

s^.cd,
E'F,G*

6f
d c

7 a.

^rdc'mm

w':,?,
i,s'

ijutabtt
la.

SH'A*

t'cunlml
a
h

f.

l ftxa'9* fl2fi.hb.7
c,d,e.
k

6hur"*

'
?

/*

?cgAL 7.0,

m integrit

fi.c\j.d*.

DE

DE

HVMANl

CORPORIS
+

EAERC
Caput

LISR

I.

D OSSE VGAL?

HT OSSIBVS QV^t
T^II.

rupi prIruptL afiimilantur

Huic Capitinullaprafigiturfigura?qu6diugale os inprcecedetis Capitis tertia et qtiintd figuris V CT 2 notatumfierit.quemadmodum er ipfiusfiuturd in tertia quidem r2L? in cfuins
taautemY indicabatur . Ojfauerqucerupiprcerupt afiimilantur ?fieuqucelapideauoca*> mus? etiam quintaprcecedentis C'apitisfigura ofienduntur?tot a nimirumfiede?qua C? C?M? M? M? m? m? m?m?k cr buiufinodi in caluaria bafiillic repofiti characler es occurru

NT E R reliqua corpris of, qu*dam proprfjs circfcriptionibus ter-

QufollfldmQf

minisq? deftituta,non fecus qum f peculiaria efnt of,difdion pro- ftmfedd^pe feflbribus defcnbtur, in offiumq? numeru cum c*teris refertur. Huius aeneris eftos iugaleLatinis,Gr*cisuerb (vy^x obhocnuncupatum, bermturnoni quod utraq* ofl (funt enim utrinqp fngula) boum equorum'ue iugis ab ndimpom. Anatomes peritis aflmilentur.Cftat aut os iugale, aut potius caluari* Os iugdk.

^.^j^

fdeshoc nomine dida,exduor oflum procefbus inuicem obliqua fo tura countibus.a ac pofterior quidem eius pars temporis ofls procefls eft," anterior autem a tfig' Cdp.X. pars,illius oiTis pro cefs cenfetur, quod uniuerfum oculi fedis externum angulu efformans, hi,sfig.6 maxill* fuperioris offium primm numerabitur. Adeo fan,ut os iugale proprfjs deftituatur cdpim v. cifi.6cd. terminis,aliudq5 nihil ft,qum duor procefi mutubc futur* beneficio cmiflbrum regio. Z. C*term os iugale medull*eXperseft,folid,durum,&:lapid';s modo d patiendpertinax. fugdis cfsii d Huiufmodi nanq? efformari decuit,qubd temporali mufculo operimti ritu fuerat proponen /** 4 nw.dum. Hoc enim os forisgibbum, intus cauum, illi mufculo fagacifm opponitur. Quamuis gg*^ fculorumtd buld primu, intrim Natura hoc propugnaculo minime cotenta, temporalem in capitis oiiibus;magna ex jg ^^ "Dydem r. parte occultauit, finum ofsibus infculpens mufculo recipido apprime idoneum, Se hune un XTt-tf
=,

poft.

diqueuicinarumpartiumtuberibuspromontoris^ Natura molitur, quandoquidem temporumufculimaiarTed^conuulfionesJebres/opores,

amentias inferunt, quia neruorum principio proximaccedunt,& folum os eos cerebro ipfiusq? membranis dirimit. Adde c quinos neruorum cerebri furculos (pr*ter trs enim alfjs efig.dnte^ cali.A, pofi notos Anatomicis,duos adinueni)fingulis mufeulis implantari;ob idq?non iniuna diuu Hip t!Qy&yby pocratem pronunciauifl,plagas pr*cipuas ac ftuporeminducentes,efl temporales. Sed ho M^frtm
C,d.

f Hecins fi.6cdp.bd

fi

funt ob^
nid.

Trs figU' YtCdp,!?,

rummufculorumpr*ftantiaminfecundoiibrocumreliquisadunumomnibusabundpro- mufculum^m fequemur. ubi etiam docebitur, iugale os in hoc pr*cipu formatum, ut ab ipfo mafleter fiue *$ff^ manforiusmufeulus opportune principium ducat. C*terum uetenbus h*M ofteuoca Q#. ^^ bantur,qu* petram Se efFradam rupem non duritia mdo,uerum etiam imagine rderut. biu- ftce rupifim, iufmodi autem eft inferior capitis pars, qua dorfalis medulla caluaria delabitur,ac ubi mamil ti*, lares Se ftylum referetes tempom ofl procefus exoritur. Eius enim regioms of omnium uniuerf corpris duriflimacVfolidiflmaexiftun^atc^reueracomodi mufculorum exortus ac infertionis gratia,pr*rupt* afper*^ rupi qum finiilima. Vnde etiam hanc partem mento ita nominand arbitror, nullumqj in corpore os propria finitu circumfcnptione petroium lapideum'ue ueteribus foiflappellamreor.Quanquam rurfos non ignorem plurimos,dunta xat temporum ofl hoc nomine indicauifl,no quidem adhuc uniuerfa,uerum llam ipforum portion,qu* didos ant procefls educit. Per me igitur,ita temporu ofa nominarelicebit; modo nemin lateat, ditf nobis caluari* bafs region Anatomicis crebernme petrofum os nUncupari,& dein interd ofl qued ab ipfis c5memorari,ac fi propria donaretur cireuf criptione:quS tamen nihil aliud uer cfendaueniat, qum duor ofu mutuo countiu (utiam diximus)fnes,& aliquando unius alicuius ofls unafedes,uti euenifle audies insoffibus que la cri ofls lateribus coardantur,ac triplici nomine pro fedium ratione donantur.

> OSSICFLIS

^TVDITVS
Caput

niconslruclionemingredientibus*

VIII*

ORGA
. .

J,

HVIVS

FIGVRAE

NDI

cem fequens pagina proponet*

OCTA

54

BRVXELLENSIS OCTAVI CAPITIS FIGVR-AE {Q_V AR db pr*ceflt) ac eiufdem charaderum Index.

1>

ANDREAE

VESALIl

MO

k^TA

S figura auditus organi ofiicula exprima.pracipua enim il lius figura efftgies?portionem ex dextritemporis ofe exeam abruptmue commonjlrdt qua dein per medi difie&a? duas qua in eius ofiis cduitdte reponutur?membranas?una cum ofitculis ob oculos pont i uti charaBerum index hune in modum explicabit . Foraminisportio ? quodab aute introrfium admembranam B notdnddmpertinet . Membrand trdnfiuerfimfiramini obdud?quoddb dure in cauitatemfirtur?in temporis ofie au
ditUS organi nomine eXCulptdm.

R kA CED EN

C Vnum duditus orgdni ofiiculum?malleolo afiimildtum.

T> Quinti neruorum cerebri pdrisneruus. /?> E QJdntipdris neruorum cerebri ramus? per cacumfir amen ad muficulum temporalem potifiis

F
G

tnm digeslus.

Quinti paris neruorum cer ebri ramus?perfiramen procedens? quo uena auditus organumpe^
tens excipitur.

Sries quinti pdris neruidd plandm lauem concauitdtis eiusfiedem?hc duditus orgdni oeed'

H I. K? K L M Mallei ab omnibus pdrtibusfimiliter liberi pofteriorficies. N Incudis? feu molarisdentisab omnibus partibus liberi anterior ficies.

fione caldtdm* p 7 Sedes orbiculdremcirculum refirens ? cuius dnteriori fedi dlterum auditus orgdni ofiiculum committitur?quodincudi<zrmolaridenticomparatur?<r I hicinfignitur. Cauemula indicantur?quibus cauitas duditus organo partd?inti^sfcdteU Mallei ab omnibus conterminis partibus liberi anteriorficies.

O Incudis fiumolaris dentis ab omnibus partibus liber ipofier ior-ficies. P Incudis ac mallei ita ut in dure committuntur?fimulnexorum dnteriorficies. Q^ Incudis de mallei undiunclorum?po fieriorficies.
o' quidem haud inftituimus organi auditus conftrudionem omn paratam induftria commemorare, quumh*c un cum reliquorumfen foum inftrumentfs fptimo libro enarrandarelinquatur.nihilo minus ta men duo ofsicula, qu* in ofls temporis cauitate auditus organi nomine exculptarepontur,hc opportune defcribtur,ne forte quicquam ofle in humani corpris fabrica hoc libro ofeitanter pr*terfjfe uideamur H quanquam neq? Galenum, neep ante illumquenquamaliumh*cofficula cocrtiouiie, fatis hinc colligatur, quod nufquamhorummentioinciderit. Quando igiturau CduitdS dud twi orgdtto pd ditus oraani conftrudionrecenfebo,amplam anfraduofamcp cauitatem temporis ofi infcul rdtd, rford? ptam audies, qu* tortuofo foramine in capitis amplitudine cerebri fed pertinet:c*~ alio long viind in ipfkm ampliori minusq? tortuofo, in extern capitis feduerfus aurem exporrigitur. Deinde ab hac pertinentid. cauitate alia duo deducuntur foramina, quorum alterum c*cumnuncupabitur,alterumuero hoc quoe nomine appellari poflt : uerm non fmiliter ipfi e*co anfraduofum anguftumcp a nfig.cd. eft,8c" aucn* ad auditus organi enutf itionemaccedentiuiampr*bet.Atqueh*c quidem fo iA,librij. b dydyby C, ramina fuis charaderibus notisqp duodecimo Capite indicabtur. nunc autem tantum ipfo figur. nect. rum meminimus,quant ad officulorumhiftori" duximus fuffcere.n foramen itaque capitis Quinti pdrii cD. neruorum dd amplitudinem qua cerebrum cotinetur fpedans, quinti paris cerebri neruorum alter'neruus d E,F. duditm orgd' fubintrat,ac pr*ter d ramos per anguftiora illatenuiacp foramina ab ipfb digeftos,e infigniori e G. Aut h numferies. foiportione cauitatem temporis ofl incifam membran* modo oblinitmon quidem uniuer2fi.cd.2li. 3, fam,at quibufdam tantum fedibus,quaf ea nerui portio in plures diuideretur membranas,ali- d,b>Ct<H. quot eius cauitatis regionibus obdudas . Verum inter reliquas cauitatis fdes, qu* uarie funt, H. &alicubiplan*,alicubirarioris fpongi* pumicisc^ modo fort*, f unaeftorbicularis&pla OBiculumin/ na, Se otteo circulo parumper extuberante fepta. Ad huius circuli quinti paris neruo obdudi cudicompdrd/ exteriorematqsauri proxim fedem, g officulum obferuatur, quod duobus tenuibus acutisqj I,N,0. tum. procefbus tanquam cruribus huic oflo circulo aftabilitur,fuperis, ubi crura ipfus count, fpifus crafluscp incudis inftar efdum.Hoc alter auditus organi oflculum eft, quod fan leuiori negotio inter fecandum comonftrare foleo,qum in pr*fentia,ut ab aliquo qui id nun
O D

quam

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER U & quant uiderit, intelligat, defcribere poflm. Nihil enim aliud quo dilucidis cognofcatur,fr moni adhuc adrjcere poflm, fquid illius Se forma & finis ix manifeftius explicari queant, Quippe,uti dicebam, ad circuli in temporis ofls cauitate,effracto iam of, cofpicui externu la tus,hoc ofcul reponitur, Se bina quibus firmatur crura exigit, quorum exterius ac auri uici nius,eft breuius Se craflus,latiuscp,ac in acutu deHnit apicem. Alteru crus quod interius con (ftit,8i membran* orbicularem illam cauitatis fdem fuccingenti magis, qum exterius crus, irtnafcitur, longius nonihil Se tenuius uiftur, ipfiuscp extremum quafi m unculum ceflt,quo membran* cauitati tporis ofls obnat* implicatur, firmiuscp inneditur. Oflculi huius pars extra membrana prominens, foperius partim plana,partim rotunda cernitur quemadmodu minores incudes effngi fblent, quoru amplior pars plana eft:altera,qu* ueluti in mucronem defnit,inftar coni rotda.Grandiores enim incudes penitus plani depref'ue Se quadranguli funt. C*term f hoc ofcul, quia tant binis donatur cruribus,incudi afmilare minus pla b fi.x4. cuerit, nihil profdb obftiterit molari denti duabus tantum radicibus ornato,id conferre. K tdl pro * Alterum off culum auditus organi fabric ingrediens, iam cmemorato plurimu uariat, Ofitulft md> pomtden* Salteri membran* innafcitur. Foramen enim concauitatis feu antri in temporis ofl incif, ^olon^dm i c\ l,m. quo d aurem fpedat,ea parte qua cauitatis amplitudini uicinu eft,k membranula tenuiflma Se * tm e* fe b. prorfos pellucida in eum modum obtegitur,quo uas fo infriori fundo obtegi obturariue di cimus. Huicmembranul*tranfoerfm aliud officuliinnafcitur> itaqp illi intus tranfoerfim in^ fternitur,quemadmodu in tympanis fidem unam atqj alteram craforem membran* obtendi confpicimus. Vtuerb ofcul ualidius firmaretur,oblong tenuemcp exigit pro ceflm,quo membran* fecund ipfus latitudinem innafcitur.Hunc proceflm liceret l femoris ofls parti tj^j. rR }0[ comparare,qu* ab ipfus procefsibus, quos rotatores uocamus,ad inferiora uk femoris ca- culiddfimora pita pertinet imb f h*c inferiora capita reliquo femore refda finxeris,uniuerfum ofcul <* cfrem*. tune femori opportune afsimilabitur. Quemadmodu enim fmur iuxta ipfus ceruicem duos afeifeit procefls,fc eti. ofsicul hocead fdepro ceflos aliquot fibi uendicat, quoru bene ficio membran* fo* firmius innafcitur.Dein,ut femoris offis ceruix obliqu uerfos corpris interiora ad coxendicis ofls fnum uergit, atq? in caput ad amuflm rotundum ceflcita etiam pr*fens ofculum, membrana introrfum abfcedit, inrotund caput defns, quodl*uemi nimeep afperum eft, Se fuperiori parti alterius oflculi, quod molari denti,aut incudi afsimila )Pf CL uimus,ita tenuiflmarum membranarum interuentumcommittitur,ac f malleus incudi lax alli garetur.nonfecus,qumfofculumpoftrembenarratmalleoli pr*ftaret munus i alterum uerb incudis uicem gereret, fd pro mallei mole nimis qum parui. Num autem officula incu t^fkJim <** dis Se malleoli ofcio ita fungantur, quemadmodum fan formam refert, Se leuiffimo afflatu g*m ofkuio, icundum ofculum cum membrana cui innafeitur inter difcand mouetur, primo ofsiculo rum *fm intrim quodammodo quiefcente, me haudquaquam aflrtum uelim,quandoquid auditus rationem non ftis ex fententia percipi.Non quod mihianimo exciderit, commune illud medicorum ad*partium temperiem afylum 8arfs gyri, quos ex huius percuf in aurem ferri,&: quandam membranam ferire,uulgb nobis lapiliorum in aquam iaduperfoademus,interim organi huius coftrudionis prorfus ignari.Long enim diuiniorarerumOpifx callidifsimo artificio hc machinatur, quorum fabricam ftis diucid in fcholis quidem cmonftro,ufum autem cVoperandi rationem non magis qum 'oculi ipfus alquor. Verm quia de auditus organopoftea prolixiuspertradabitur,hc fat fuit ofsicula recenfoifl : qu* f hoc frmone non aflcutus foeris, uituli,autagni, aut alterius animalis capite in menfm pofto, temporum os nunc hoc nuncillo modo diuides,horum offium conftrudionem animaduerfurus. Quan quam multo ftius eft h*c in crudo capite, qum in codo examinare, 6^ in hominepotius, qum alio quouisanimal Non enim illa adminiftratione,tam fpedatuiucundifsimam ofsicu lorum conftrudionem adinuenies, qum omnium fer mufcorum inftrumentorum fbric* rationem ex auditus organi compagedefomptam perinde admiraberis : ac uel hoc in primis nomine auditus organi harmoniam fumma uoluptate intueri folitus eft, non modo mufco rum abfolutifimus , uerum Se noftr* *tatis philofophorum eximium decus M A R c V S Mdreu&An antonivs genva, primarius, uariacp difeiplinar eruditione excultifsimus apud *on. Genud ry Patauinos philofophi* profeflbr, cui rerum naturalium ftudiof tantum debebunt,quanuim j^J^SS frugis ex hoc meoconatuipfs accedet, quippe qui ad huncinchoandumprimusautor,ac topera ni* fedulus monitor haud minus extitit, qumrarum uirtutis exemplar VVOLPHANGVS cfamdi&4* HERWORT, patricius Auguftanus,ob incredibilem erga literas earumcp cultores amo- foluendi *** r _ o .1,1 . . i j jV'jt,'. .res pracipm. tem, immortalitate dignifsimus, ac mihi dumuiuamuniceco!endus,quod ad huius operis abfolutionem, quantum in ipfofoit,nihilfceritreliqu
.

DE

DE BVODECIM

ANDREAE VESALII

S^PERIORIS
CAPITIS

BRVXELLENSIS

M^XIL
IX.
G V R A-

la ofiibus?n quorum cldjfimndfiofidetidmrefiruntur. Cdput

PRIMA

NO NI

PRIMAE NONI CAPITIS FIGVRAE, EIVSDE M'Q.VE

HofE

charaderum Index. figura anterioremcdludriafiedemexprmit?mdXlafiuperioris ojfit? quant

iatum ejl dccurdtifiim?oflenfiura.Hunidna dutem Cdhdria canindmfiubiecimifs?ut Gdlenifit periorismdxilla ofiium deficriptio? leuiorinegotio quouisintelligdtur . Tratered?ut oculos
rumfiedes?dc in ifs dppdr entesfutura offiify?quoddfieri licet?fipecldrentur?hominiscdludridm

occipitio inniti? er dnteriorifedefiuper Cdnindtn erigi oportuit . Vrafientis dutemfigura chd^ Tdlerum indicem itd digrant ? ut mdiufculi Gracorum ? mdxillafiuperioris ofiibus (quafiex ntrinqs erunt)primm ddhibedntur: reliquis dutem ofiibus <yfiuturis? utfiorsfirt?omnes dccom modentur. Catermpriores aliquot chdracleres ofiendendisfiraminib. Cdpitis iuuabunt? qua-* re etiam illi dd Cdput his dicdndu opportune refierudbuntur. Sunt dtit illi <^T?B? ufque dd L 1 1 Frontis os . I etidm ponitur in oculorumfedibus, edmfiontis ofiis pdrtem notdns? quafiuptrio' rem oculorumfediumregionem conjlituit.
.

K Verticisosfiniflrum.

Sinifiri temporis os.

M Mdmmilldris pr ocefisfinifier?iuxtd quem procejjit&flylumrefirens etidm occurrit.

JSf Cuniforme os?infinijlri temporis Cduo er in dextri oculifede N infignitur. Infiniflri autem oculifde G&H reponuntur?idem os indicantia : qudnqudm illi chdracleres huiusfedisfint minibus ofiendendis peculidriterfiubfieruiant.^id hac ? N quoreponitur ddintimumfinifiri Uteris dentem? notdns cuneifirmis ofiis particuldm? CT deinfiuturam idos dfuperiori mdxilld
hdc infiede diuidentem. T T Hoc os ?nobis primm mdxillafuperioris numerabitur.dcT in oculi fede pofit?huius ofiis par tem notdt?in oculifede confpicua. Circumficribitur uero id os prafientisfigura a? b? Q^R *

T? quos chdrdleres fois locis fienfim explicdbo.

A Infiniflri oculifede A tdnt dpparet?fiuperioris maxillafiecundu os indicdns?quodtermindtur fiuturd A C" C literdsproximdC uelut orbiculdtim dmbiente?^ quodamodo etid X? V\ c. Infiniflri quoque oculifiede 0 tdntum occurrit 7 tertium mdxillafiuperioris os indicans? quoi
y \T
' ?c

cr d inter cipitur
AA

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

37

AA

QHartum ntaxillafiuperioris si A in oculifede pofitnm huius ofiis partem nott? qua infirio' rem oculifedisregionem magna ex parie coflituit.Dein eodem etiam A indicatur principium fordminis?quodingenis B infignitur. Verm idos circumficribitur h?g?e? Y?X?c? d?b?D?d? M?inprimd hdcfigura pofitis??rinfuper e? u? i9& y in fiquenti figurd ponendis . H Quintum maxillajperioris os. Vnum S dextri Uteris Os? dlterum 'Zfinifiri Uteris os infinu/ dt?quod <F in dlifs chdrdcleribus obfierudtum uides . Il In dlterdfiecddue huius cdpitisfigurd lfie offertfiextumfuperioris mdxilla os indicdturum. quo etidm characlerefexti ofiis coniuxnoidbitur?ipfiumuidelicet dlterlus Uterisfiextum os. O ISfdriumfieptum ? quodocldui Cdpitis ofiis cribri modo perfirati proceffiusfiutatur. inique his idm expliCdtis chdrdcleribus?offiiprafentifigurd occurrentid infigniuimus. ^P Suturd duos ofiium procefius committens ? quibus iugdle os effbrmdtur j Q^ K^t Qjd Sfotura notdtur? cuniforme os dprimo mdxillafiuperioris offe dirimens?dc hic iti ~ oculifede confiicud?in dextrifc oculifede ddchdrdclerem Q^cUrittsfir?qudm infinifhri?dp ' parens.In tertia uero figurd? <& quarta? quafiexto Cdpitipraponuniur ? hacfutur d iti Cduis
temporum d infignitur .

R?S? T? V? X? Y?^^ Suturdfiontis os a maxillafuperiori <Q* cuneifirmi diuidens. <^Ab R enim dd S futura pdrs notdtur ? fiontis ofii ^ primo mdxilla ofii communis? qua in cduis temporum in tertiafigura ficxti Cdpitis confpicitur?inibid b ad proximumipfi b pertinens . Hic uero db S dd T futura huius interudllum notdtur ?fiontis ofii er cuneiformi commune . ^As T ddV interudllum metitur? tertio mdxilla ofii erfiontis ofii comune.^ib V dd X interuallum prafentisfutura infignitur? comunefiontis ofii zyfecundo maxilla ofii. Inter X er Y huiusfutura interudllum confifiit? quarto maxilla ofii ac fiontis ofii commune. i^b Y uero ad Z futura illiusfignifcaturinteruallum?comunefiontis ofii?& quinto maxilla ofii.
a

Maxillafedes dfiperd inaqualisfy? qud primm mdxilla os qudrto committitur. Verm db a

ddb fiutura indicdtur ?duobm illis ofiibus communis?ubi hac in dnteriori Cdhdriafede eft cons Jpicud i Vdrs dutem ipfius qua in temporis cduo Utitdt?ex qudrt afigurafexto Cdpitiprapos fitd?fub chdrdclere f in temporis cauopofito per opportune petes . I A^bad QJturaprimu os d quarto diuidentis pars indicatur? qua in oculifede eft cbfpicud. Hac in prafientisfigurafiniflrd oculifede chdrdclerib. pduciorib. occupdtd?efimdnifieftior. c <^4bV ddcfutur d notdtur?fiecundo ofii et tertio communis. Quicquiddutemfurfiumiuxtd C r&ddX ufip ducitur?fecund os d qudrto dirimit. d d feruit defcribendo tertio mdxillaofii.T'enimddVfuperiore eius ofiisfedem defcribit?V dd c dnteriorem? T dddpofterior em?qud cuneifirmi committitur ofii. c uero dddeius ofiis iw firiorempdrtem circumfcribit?qudrto mdxilla ofii contigudm. e e ddY futurdmnotdt?qudrto mdxilla ofii r quinto communem. fifidd "Zfiuturdm infinudt?quinto unius lateris ofii er quinto alterius Uteris ofii communem . g Innariumdmplitudineg ponitur?fiuturamindicdns?qudfieptum ndriumdqudrtismdxlafius

perioris ofiibus difiunritur .

h Suturd?duthdrmonidpotius?qudrtis mdxillafiuperioris ofiibus communis? cuius beneficio illa

inuicem in muftdcis regione dirimuntur .

^4dfuperioremfirdtninis Bnotdtifiedem?i poniturJndicdturum quarti ofiisfiuturam?qua ela titts qudm idforamen confifiit?ipfi^ quarto ofii duntaxdtpeculidris eft. Hominis cdludria? cuius nwd indicemprofequor?figura? nullo praterea infignitur chas raere?ne$ dliudin illa endi/dndumfopereft . Subfiequentes itdCji nota cdnis cdludria hune in
modum propria cenfebuntur.

k Sutura dmdlisfurfum ddmedium dmbitmoculijn infriori regionefedis oculorum djeendens,

uftkddL
hm

t r j ufq? ddmfiuturdmnotdt? ddfupercilid ufque tuxtdinternU oculifedis dngulum coficendentem

etincifiorm ipfiproxim deUtd. Licuiffet hdnc Cdludriapluribus chdrdaerib.occupdre?nifiexifiimdffiem hominis maxilUm Lecloriinprafentidfdtisnegotvj exhibituram.

n Sutura ab UU qua externum ndfiofiium Utus circumficribit?inter cdninum dentem

*?.'.

SECVN

33

ANDREAE VESALII

BRVXELLENSIS

SECVNDA NONl

CAPITIS

FIGVRA-

5^

'

SECVNDAE FIGVRAE EIVSDEM'q.VE CHAR A

derum Index 3> il AE SENS figura? caluaria bafim in hoc exprimit? ut palatum maxilla^ fits perioris offi in priorifigura commonfirdret . Huic dutem permulti ddfiunt characler es ?qui Cdpitis ofiibus futur is^ endrrdndisfiuperins adiuuerunt dcproinde quid illis indicetur? exfe<~ xto Capite petas licet . Qjtdmuis intrim hic eos dnnotdre operapreciumfit?quibus adpropos

fitam enarrationem indigemus. L Hic modicd ofiisfiontis portio in confpeclumuenit. O O P P Cuniforme os.

QT Hoc osprior quocfe figurd T notdtum hdbet ? eficfe primm mdxillafperioris os*
S

A Hoc Ospriorfigurd etiam A indicat?eficf quartum maxilla os.

JS J> Caluaria*fedes ?quam os iugale ^Anatomes peritis uocari?iam antea diclum eft. y Suturd? qua duos pro cefjm os iugdle effbrmdntes committit . d Hic Utitdtfuturd?primum maxillafuperioris os d cuneifirmi dificernenst deinde etfutura pri
ntum d quarto dirimentis pars?in temporis cauo confpicua.
e

fl
q

tf u
x
y
%

%<.

Sutura quarto maxilla ofii 0* cuneiformi communis. Sutura primm maxilla os d qudrtofiepdrdntispdrs?in anterior i mdxilla regione appares, ac priorifigurd dbdddb indicata. Suturafiontis ofii <c^ primo maxilla ofii communis? quamfuperiorifigura R infigniuimus> Sextum mdxillafperioris os. i^sfb e uerfius qfutur dfiexto mdxilla ofii r cuneiformi communis indiCdtur* Septum narium? o3fedes qua id d cuneifirmi offi dirimitur. <sf' tadu tranfiuerfa notaturfuturd?fixtum os mdxilla d qudrto dirimens. ^Ab x ddtfuturd indicdtur?duofiextd mdxillafperioris offi db inuicem fieiungens ? & duos bus illis ofiibus communis. Suturd notatur recldperpalatum ducla? & quartis mdxilla ofiibus communis . 'Priuatim indicatur firamen in anterior i palatifede pofieriori$ dentium incifioriorum res gione dppdrens? ad cuius latus inter dumobfcura occurritftura? tranfiuerfim aliquoufique in qudrtofiuperioris mdxilla ojjprorepens? <& ce infignita *
S

V P E

DE

HVMANI

CORPORIS FABRICA LIBER ! 59 V P E R I R maxilla non unico quidem, fed pluribus eformaturofsi> bus,atqueid potifmum, utadpatiend fiatpertinacior,ne fdlicet ftatim

CurmdxilU
ptur/bus con*

uitaeius particula laborante, uniurf infeftetur,fd quo malum un a cum yscetuis dcUf of (ut in capitis ofsium ftrudura didum eft) defnat. Deinde quum no uibus. omnes eius partes *qu folidas, fpifs ac duras fieri oportuerit,illa quoqj expluribusconftituiofbus fuit necefl. Atque h*c pr*cipu duris,fed ^ admodum leuibus componiturofbus.nam narium foramina adeo am pla patentiacp font,ut tant* moli maxill* infignis accdt leuitas , Dein alrj in oflbus finus,ac intus latitantes cauern*,quas ar opplet,adeb ampl* cau*cp exity ut maxilla fuperior utrin que ad latera narium cauitatis, fimile quid nancifeaturcum cereisimaginibus,quasinuarias formas fundimus,ac intus cauas relinquimus. Non enim Galeno hac parte afntiendum eft, Lib.u.deV* qui foperioremmaxillam medull* expertem, durisq? oflbus, nec leuitateindigentibus effor fu pdrtium. matam docet : quod h*c nihil,uti inferior,moueatur. Quum intrim inferior multo fan ft ualidior,8t"of conftet iniurijs ferendis long pertinaciore, multoqp minus Gallica feabie Coflruur* erodi apto. Compinguntur uerb maxill* foperioris of inuicem foturis, ita tamen ut ea qu* ofiium maxiL per harmoniam committuntur,foturas quoque modo appellare liceat.Nam uel Galeni fonra la rdtio. gio eas omnes fturas nominare nemini uerendum eft, quum exadifm* (f modo qu* fint) Ltbro de Op harmoni* intus quendam mutuum ingreffom foturarum quafi ritu oftendt.C*term qu* fbws. nam futurar fuperioris maxill* ft feries,quisqp illius ofsium numerus, long facilius dmon ftratu qum feriptu arbitror.Qub minus tamen hc rei diffcultati cedam,primm hominis fo periorem maxilla aggrediar,ac dein ceps obiter in quibus Galeni deferiptio canibus aut fmrjs, non aut hominibus coueniat,fobiung. Vocabitur itaque foperior maxilla,quicquid ofsium in caluaria pr*ter fuperiorem dentium feriem nobis adhuc enarrandum fupereft. Capitis igi tur ofl odo,fuis foturis circumfcripta, iam anteaenumerauimus:pr*ter quatuor oflcula,au Breuiimdxil' ditus inftrumentorum conftrudionem ingredientia. Maxill* autem fuperioris ofl (pr*ter l ofiium enUf tenuia qu*dam fungofa Se ueluti membranea ofsicula, qu* in narium amplitudinis fummo, merdtio. in exiccatis,autnupercodiscaluarrjs impenfecartilaginea obferuanuir)duodecim funt,ab Primm r, utroque feilicet latere fena. Atque horumafex,unum fedis oculi externum angulum confti ryiyifigur. fec.Aifig. tuere dicemus, fecundum uerb Se tertium ad oculi fedis internum angulurn referentur. quar ter. ifig. tum omnes fui lateris dents fuperioris maxill* fufeipere docebimus.quint ex duobus (qu* qudrt. a, a. itauoeamus) nafi ofsibus alterum erit. fexuim cum foo coniuge ad palati finem collocabitur, i, zfi.quhituzi figur. qu narium foramina in oris amplitudine fpedt. Accepta igitur in m anus caluaria,illam cum fextn ifi. figuris huic Capiti pr*pofitis confr,fexq$ horum oflum fuis charaderibus in fi gnitorum cir cumfcriptionem tuo marte aliquantifper inquirito : Se quemadmodum in fcholis facere coiv fueui,rudiori penna omnes qu* tibi occurrent foturas,in altero caluari* latere atramento obli tera,ut indefuturas quibus ofl diftingutur, ex fententiapromptius adinuenias. Ac primm omnium oculi fedi anim accomoda, cofderauirus quot nam illa efTormetur oflbus:quor Quotofil. oculi fedes b ifig.l'M nonnulla maxill* fuperiori, alia capiti afcribuntur.h Superior nanque huius fedis pars,fron tfformetur. ftnift. oculi tis ofl conftat.c Vertex autem huius fedis, qu* inftar coni pyramidisq? in ardum cogiuir, fede. oflcomponitur cuneiformi, magnam quoque exterioris lateris oculi fedis portionem (fed Clfi.GyU. profundam) effbrmante.adeb ut cuniforme os,fecundum os:frontis autem,primum,in ocu li fede numerari nihil prohibeat/ tertium autem, ofsium maxill* primm numeratur,quod d ifig.r. totum extern oculi fedis angulum, Se inferioris ambitus mediam portionem conftiuiit/ re& eifig.A. quam autem inferioris ambitus oculi fedis partem ad fupercilior ufque medium,maximum feu quartum maxill* os occupt, atquehoc etiam ipfus fedis inferiorem partem quodammo ifig.A. do totam effcit,inter ofl oculi fedem efformantia numro quartum. Quintum uero oculi fe dis os,in in terno confftit angulo uerfus anteriora,^ iuxta fedis ambitum, eftcf id ofsium ma xil* fecundum. g Sextum autem ofsium fedem oculi conftituentium, in interno etiam fedis gizfig.e. reponitur latere,cV pofteris nuper dido locatum,nobis maxill* ofsium terti cenfetur. Duo itaque oculifedis of, ad capitis oflrefer^ rem fpedantmaxillam, quatuor uidelicet poftremb enumerata.Poftquamh*c in oculi fede non ofcitanteranimaduerteris,cV fturas infpexeris quibus fex oculi fedis ofl terminantur, licebitexadiusunumquodquemaxill*os priuatim fuis foturis ad hune modum circumfcri Primm m** bere . a Primm maxill* fuperioris os,alteram ofls iugalis partem conftituit,^ nonnihil tem XilUos. dlylfi.ryT. poris fupercilfjqj ac fedis oculi,totum uidelicet exteriorem angulum,in fe comprehendit,non minimam mal* etiam portionem effbrmans. Committitur autem hoc primm maxill* os, h ifi.V.zfi temporis ofl, interuentu b futur*,qu* duos procefls os iugale efbrmtes iungit. Dein com guraY. r . D 2. mittitur

fletoftibus,

40

ANDREAE VESALI

BRVXELLENSIS

mittiturofficimeiformiceiusfotur*beneficio,qu*percauatempordec^
cnediturfr5tisofl,eafedequafuperciliiextremhabetur. Fit uero h*ccomifIura illius lum

^
_

r*beneficio,qu*cauistemporperoculorfedes

osmaxillafuperiori&cuneiformidifcernitJnferioriautparteinfigma^ os quarto ea ftura copingitur,qu* tribus locis in cofpicuo eft : in f^^^^Z

offeiugalCinanteriorimaxill*regioneiuxtamalam;

* ^'^^J

W?*

parsincauis temporum confpicuaTab infriori parte interualli futur* os ncifomeapr^o maxili*ofldiuidtis incipit. fineenimilloh*c ftura oblique deorfum nonnihil m pnora fertur,quoufc?adkinfimamma^

^^^m^n^F^

L*^ f*
^^

>Jjf* d
>er

huiusfotur*foanteriori^ dit,admediregionWiorisambituso uallumhuius futur*,primum os quarto cmittentis in oculi fede cofpicuum,amedioin eno
ris ambitus fedisoculi perhumiliora eiusfedis retrorfum oblique uerfos exteriora tantiiper confcendit,dum ad infimam futur* partem, cuniforme os a primo maxill* dirimetis pertin oat. Ad hune iaitur modum primm os circfcnbitur, quatuor (utidiximus) ofibus com mifmttemporis feilicet offis procefli alteram ofis iugalis partem effbrmanti,dein cuneitor Secundlmd, mi of,frontisof,&: quarto maxill* offi. aSecundum maxill* os c*teris omnibus longe dtfi^ xilUos. minuSi &fqUam* modo tenue,ininterno oculi fedis angulo confiftit,ubi foramen nabetur bifig.c. cui caruncula pr*eft internum oculi angulum occupans : qu* in hoc creata dicitur ne quid * pituit* ad oculorum fedes cerebro expurgatum, in gnas defluat, fed tota per id foramen m narium amplitudinem procumbat. Officulum hoc fuperiori parte modico interuallo lutu dl^ab v r* terminatur, frontis os fuperiori maxilla diftinguentis.Quare etiam futur* illius interuen ad*. tu officulum id frontis offi committitur. Ab hac futura,calia fecundum pofterius ofsiculi latus e ./U v defcendit,qu* fecundum ipfus ofsiculi inferiora repens,per anterius ipfus latus for fu m in * eandem futur denub afcdit, quam frotis os maxilla fuperiori dirimere diximus. U*terum f &c ^ ftura quxiamdidafrontisosmaxilladifcernenteadeummoduminorbempenefertur, Unc w/k

mpoftaioreofficuliregione(qu*ocul^^^ illi quod tertium maxille nobis enumeratur. Ad inferiorem uerb ofsiculi partem, Se fecuiidum anterius ipfus latus, fouira h*c communis eft ipf ofculo,cV quarto maxill* fuperioris offo
Contingit itaque pr*fens officulum fuperiori parte frontis os, pofteriori tertium maxill* os, infriori uerb anterioriep quartum maxill* os. Ofsiculum iftudquia Iaxh*ret,cV anteriori parte quarto offi harmonia uerius qum ftura iungitur, ipfumq! admodum tenue eft, in cal uarrj s terra effbfsis rarb occurrit : quod in humida hac fede poftum,fcil putrefcat:& ob la
xum nimis conexum, prompte dcidt. In codis uerb caluarfjs, Se artead ofsium difeiplinam Tertium md, paratl-Sj aDfque negotio feruatur. a Tertium maxill* fuperioris os fimiliter ac fecundum te XtlUS' nue,& fquam* modo cernitur pelluciduimcVquando effringitur,intus finibus areoppletis amplis% featere cernitur. Hoc paulo minus toto quadrangul eft, in interne latere fedis o culi repoftum. b Superis terminatur fotura frontis of, Se fuperiori maxill* communia Ante/ ris communem futuram cum fcundo maxill* of adipifeitur. d Pofterius cum cuneiformi of futuram communem exigit/ Infriori parte, cum quarto maxill* of, communi fotura donatur. Vnde etiam, quatuor ofsibus tertium hoc os coneditur, foperius feilicet frontis of, anterius fcundo maxill* offi,pofteris cuneiformi,inferis quarto maxill* of.Interis uerb qu narium fpedat amplitudinem, cum inordinata offium compage intus in narium fommo O^^umdxd rep0(]tajC0fL a Quartum maxill* os reliquorum ipfus offium long maximum ,omnes fui lateris dents excipit,ac uarfjsfuturiscircumfcribitur: quemadmodum Se ipfom quoque os uariumeft,huc atque illuc in plureslocos pertingens. Primm itaque fotura illa terminatur, qu*primum os quarto difeernit, eam dico qu* fmul in b cauis temporum,0 Se in anteriori maxill* regione, Se * in oculi fede confpicitur.Deinde quartum os terminatur futuris,fcun dum maxill* os Se tertium ab ipfo dirimentibus.c qu* fecundum totam fedis oculi longius dinem in infriori eiusfedis par te, Se in anteriori regione fecundi maxill* ofls,ducuntur. Ad h*c,iuxta fuperciliorum mdium, quartum maxill* os f fotura finitur, fperiorem maxillam ab of frontis difungente. Hoc fotur* interuallum duciturab anteriori fde fecundi ofls,ad exterius latus ofs naf,eius lateris, cuius maxille fuperioris ofl nunc intueris,quod quintum maxill* os coftituetur * quo quartum dirimitur, s fotura nafi fommo iuxta ipfus externum latus deorfum ad nafi ofs longitudinem porreda. Secundum uerb longitudinem dudus fo raminum naf,quartum maxill* os ab illorum foraminum feptoh fotura inter ftinguitur,fecun dum
a

ifi&
^T^

v<
c ifig.db

^n<T4d
d[
e

ifig.c

add*

diyifgwd.

*
6

ff

c ifdb iad

J
D
e

t/.^x

fecundum c

ddfy

f x^.tf& x
ad y.

&& j, ifigtg.

DE HVMANI CORPORIS FABRCA LIBER U 4t i ifi.dDdd ^um humilimam fpti fedem prorepente. In pofteriori uerb fede quartum os cuneiformi di h. ftinguitur,1 tum in oculorum fde,k tum etiam iuxta intimum dentem, ubi fotura cuniforme ht fi. n.z. os fuperiori maxilla terminans cfiftit.In palati fine uerfos interiora quartum os ' tranfoerf l zf'db'u Ultura aD ^ on^ iungitur,quod fextum maxill* appellamus,quodq? hc ad narium forami ad t. na cum foo coniuge reponitur. Atque has omnes fturas quartum os cum alrjs fibi contermi m zfig. t nis oflbus habet communes, quibus m alia accedit quarto ofl dextri lateris, Se quarto fniftri pcrxadz. iateriS of propria,fcundum palati longitudinem prorepeiis:^ non folum in palato, uerum w i figur.h. &ln narium amplimdine confpicua." Deinde Se in anteriori maxill* fde eadem quoque f tura fub naribus ea fde cernitur, ubi fuperioris labri folculus confiftit. Hc enim fotura appa ret utrorumq? laterum, quartis offibus propria: quamuis linea potius qum fotura cenferi de beat. Ex hac foturarum frequentia quartum os terminante, haud difficulter coIligitur,ipfm fdecim oflbus committi. primo enim,fcundo,tertio, quinto Se fxto maxill* fuperioris con neditur ofbus,deinde frontis offi, cuneiformi, & odauo capitis ofl,ipf uidelicet foraminum narium fpto, ac demum quartum maxill* os foo coniugi, fu alterius lateris quarto of iun giturrquemadmodum 8t"odo dentibus quarto ofl infixis, quoties foperior maxilla fdecim dentibus decoratur. Pr*fns os magna ex parte latera Se inferiorem fdem narium conftituit, Se ad h *c latera impenf cauum eft,&C neutiquam fblidum,fed cereis imaginibus intus uacuis o 1/2 am admodum eleganterfmile. Huic of,pr*ter alia ipfus foramina0 unumaccidit,quodabinfe oculi fede riorioculi fdis regione incipiens, deorfum in anteriorem maxill* partem porrigi tur. Iftud pofniiyde'm ubi primm in oculi fde inchoatur, notabili interuallo foperius ueluti oflea confit fquama: B* ubi autem in anteriorem maxill* partem pertinet, iam penitius in ofleexculptumuifitur,atq? etiam interuall no tatudignum apparet inter oculi ambit Se fuperiorem foraminis fdem . pi figuu i. Hoc interuallum creberrim non continuum eft,fdp fouira donatur, qu* huic quarti ofs particul*(ubi foramen confifti'Opropriapeculiariscp eft. Quis uerb huius foraminis ufos cen fatur, in communi omnium caluari* foramin frmone exequar. in pr*fentia autem obiter in illius mentionem incidi, quo aptius futuram quarto ofl propriam hc recenfrem : ne quis forte, quum ipfm obfruaret, illam plura coftituere ofl, ac altius qum ab oculi fdis ambitu ad foramen ufj? ferri arbitraretur.Pr*terea in anteriori palati fede ad pofteriorem in ciforioru <{zfig.z. dentiumregionem,aliud q foramen fe offert, quartis maxill* fiperioris offibus commune, Se ex palato in narium amplitudinem fpedans. Ad huius foraminis latera interdum r fotura ap r zfig. *,. paretjaut potius linea,in pueris cartilagine oppleta,que quafi ad caninorum dentium anterius latus pertingit.Verumnufquam adeo pntrt, ut huius fotur* beneficio quartum maxill* sifig.cdni- os in plura diuifum cenferi queat:squod(utpaulb pbftdicam)canibuscVfimrjs porcisb^ac^ tid cdhd> cilitym quibus fotura quartum os in duo diuidens,non folum in palato, uerm exterius in an m * teriori maxill* fde,etiam confpicu cernitur,neque ullam appendicum cum fois oflbus coa a t'M, htus fpeciem refrt. a Quintum maxill* fuperioris os ex duobus nafi oflbus alterum eft,of- Quntum m&' fculum uidelicet durum,folidum,latum,tenue,oblong, Se quadrangulo potius qum trian xtll os* gulo fi'mile.b Superiori enim parte non in acutum dfinit angulummerum adeo obtufum eft, td z ut fa&& duobus doneuir angulis.Terminatur autem illic fotura,frontis osa fuperiori maxilla eifadbr dirimente.c Externum offis latus communem futuram nancifcitur cum quarto maxill* of, dde. qu* fcund naf lauis tantum decliuis pertingit, quanta quinti huius maxill* ofis eft longi d ifig. d z tudo, qu* in homine long breuior qum canibus Se fimijs uifitur. Internum uerb ofls la adf. tas quo coniugi foo committitur, foturam obtinet harmoni* non admodum diflmilem,ac utrifque naf oflbus communem.H*c medio foperciliorum ex fotura frontis ofl ac maxi 1* fuperiori communi incipiens, decliuis fecundum offium naf longitudinem porrigitur* e ifig dbf c Infriori autem parte,quintum os fotura haud intercipitur, neque alteri ofl iungitur, uerm dde. hoc un cum foo ciuge afperum in*qualeq? eft,Sx!: in cartilaginem finit deorfum pro ceden f 4 mufcu tmi0^ molliorem,quo longius ad nafi apicem defrtur. hanc cartilaginem cum reliquis naf 5! L ^ tonus corpris cartilaginibus priuatim poft offium enarrtione profequemur. a Sextum ^xmm zfig.n. maxill* fuperioris os, cum foo pari non minimam palati &: narium amplitudinis portionem Xl aoSy bzfi.dbx Conftituit. Reponitur enim ad palati extremum, qu nares in fauces pertinenUeftcp os tenue, c "zfil!' fed fblidum,latum9. Id b pofteriori fde partim cuneiformi committitur of, partim liberum d i z fi.?, eft,femiparenthefs ( formam referais. Vbi cuneiformi offi comittitur, c illa circumfcriptum e zfil t ad eft futura, qu* iuxta pofteriorem intimi dentis fedem frtur,maxillamcp fiperiorem cuneifor u' mi of dirimit,ea potifmm parte, ubi cuniforme os ipfus educit procefs uefpertilionu fxfi.lt Ai alis nrnies/ Anteriori parte ciexterno latere fxUim hoc os futura terminatur ipf&: quarto ' maxill* of communi,actranfuerfm in palato dudat Interiori autem latere, quo fe coniugi D 3 foo

41

ANDREAE VESALII

BRVXELLENSIS

fooiungit,foturaquadamdirimitur,qu*utriufquelaterisfextofl ^nt^mm^Un^f' . tcgt#p portio#iiliusexiftit,qu*perpalati longitudinem prorepens, quarta maxill* ofa inuKem g>H** feparat. Continoitigiturfextumos,cuneiformeos,quartum maxill*, SC fuumconiugemc poffrembnariumfeptum:quodetiamfextoofl,quemadmodumaquar^ ^ htfig.g
Vniuerfd fu, permis nu,

tura^quam ad fepti humiliorem fedem duci,antea commemoratum eft. Hactenusitaque lex ai ^^ ^^ m^{^ dfcripf 0flaj qua> fi fenis oppofiti lateris conumereiitur oiibus omnia dllt maxfeoiTaconfurgent duodecim, quibus nullum odo capitis ofiumadiecu C*terun h iV adamufmfingulaqu^hocCapiteperfecutus fom excufris, ac demum non P^ndone prtfcnn Cd, Galeni fopaioris maxill* defcnptionem euolueris, permulta iam occurrerunt, in quinus an pitehdlenus iHius placids declinem. qu*etfomniainpr*fentia (tu* fidens induftri*) non coi

!tl

Iw^^itatiautcofo e ******* iulibrode Offibus fturas maxill* peculiares defcnpturus, earum feriema_makinhma^ ggm

*"]LZ.

&ftfextimafedeaggreditur,quamegoafperamin*qualemc?eferece^
fculusfuiprindpi^alidiffimamnerueamc^admodumportionemeducau futuram defcribit, primm maxill*os quarto dirimentem,pnmamappellans, eius futur* * 4* partemb in cauo temporis cfpicuam. c Secundam uerb numerat huius futur* partem m an. gf teriori maxill* fede occurrentem,qu* ab illa mal* afperitate furfum ad mdium infrions am c ifit bitus fedis oculi pertingit, Hanc poftmodum tripartitb ait difcindi,ac pnmam huius iecun a h:m k d*futur*partempropemagnumfeuinternumoculifedisangulumexterioriinparteadme^ , r. r & .r _< . ,1;U,'o^f.nlMfnmm'nri in nartead me tntne.mc dium fuperciliorum,& communem frontis Se maxill* futuram inquit P^edere. Mac lutui * dlfi/mQI parte honiines deftituuntur,uerm in canibus caudatisq? fimijseft manifeftiflima. quamuis wAl4 iiitermnnexadad fuperdliorum feraturmedium,fed ad eam tantufedem,in qua quartum m. maxill* os fcundo dirimididum eft. Hanc itaque partem,ut Galenum aflequans,excanis J^z; caluariapetes.Porrbfecundampartemfecund*futur*,inquit per concauum fedis oculi iub f fingemi macmo angulo ad communem capiti Se maxill* futuram pertinere, hancq? eundem angulum fUb pare cornprehendere. H*c pars ea effet fotura,quam fecundum Se tertium maxill* ofa in infriori ^^ ipforum fede, quarto dirimeredocuimus. Verm h*c in homme nequaquam fecund* to ducifmr^ leni futur* comittitur, multo c? minus primam partem fecund* futur* contingit, quum h*c *' mu* in canibus tantum Se fmrjs, non autem hominibus cernatur. Porrb s foramen, quod huic JW" fecund* parti Galenus fubfj ci fcribit,id ef opinor, quod in oculi fede oblongu admodumq? g ^ D< patulum eft,inter quartum maxill* os Se cuniforme confpicuum . h Tertiam partem fecun d* h i fibp futur* Galenus appellat portionem futur* primm os quarto diuidentis, qu* in oculi fede ^VD fpedatur, un cum illa qu* cuniforme os primo maxill* ofl difungit, atque in oculi fe. ^ de etiam fpedatur. Galeni enim eft fententia, fub didis duabus foturis (qu* du* prim* par. tes funt ipfius fecund* futur*) tertiam eiufdem partem inferiorem in fede oculi ambit infcen dentem interius ad imum contendere,ibic communi futura capiti Se maxill* fuperiori iungi. His foturis Galenus tria maxill* fuperioris ofl circumfcribipoftea fobiecit,quibus hec capiti committitur.* Primm eft,quod ego primm maxill* ftatui.k fecundum,ea qu* mihi fecun dum Se tertium numerabtur : duo enim illa unius ofs loco ex Galeni placito recenferentur. ^KJ-J Tertium,pars eft noftri quarti ofs,quicquid feilicet ipfus in oculi fede cofftit,ea nimirum . pars in quara foramen incipit,quod ab oculi fde in anteriorem maxill* regionem pertinet. Ufi-^'wor Hic modo confiderat exquirito, num Gallenus maxill* of hucufque uerius qum ego, in ~j~ CJ* homine enarrauerit,8c" quantum adhuc Galenus in fmrjs Se canibus omifrit. dein,num Gale a Gdkni os num ego ex rei potius cognitione, an interpretis uerfione intellexerim. Se cuiufmodi natatore quodamm Delio Galeni de maxill* offibus tradatio indigeat : potifmm quando communis utilita. do rTfm tis uel parum ftudiofi quidam,uel etiam inuidi, Gr*cum exemplar ita fopprimunt,ut nullis id mwr. b , c rationibus quo aliquandiu mihi ufurpand traderetur, ab 17s obtinerelicueritrqui tamen pr* c,b,d. ter Balamium, Se Cardinalem Rodolphum, id le etiam habere fatebtur,fed ea conditione,mi m xffj hi n communicaretur . Verm interea omnem nauabo operam , ne illo libro , quemadmo dum neque alrjs etiam quibufdam Galeni libris ad Anatomen eguif uidear, quos auttotos citra omnem ufum recondunt, aut fltem corrediores tineis (quum ipfs ufui ef ncqueant) rdi malunt. Quod uerb Galenus peculiaria conftituat of, quibus incifbrfj dents infigun. tur,h in c accidit,qubd fois nimium fauens fimijs,eas homini plus fatis fmiles effngebat. In ca nibusenim Se fmrjs porcis9acali]sanimalibus,quibuscanini dents ualidi exerticj? obtige Cm-m ^ runt," du* (uti prius dixi) uidentur futur*, aut harmoni* potius,admodum confpicu*,qui Udridtt. bus homo deftituitur, A futura enim quintum maxill* os, quod naf alterum exiftit, quarto

LJltUa

ICCIIS

vJv.UU

UU

tins;...

- xa.ij.v-

^v/iii"/mv....

VI

3'
3>

diftin

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

43

diftinguente,alia educitur futura, obliqu deorfum inter caninum Se inciforium canino proxi mum delata,qu* cum illa communis efficitur, qu* in palati extremo iuxta incifbrio s dents tranfoerfm in illis animalibus fertur. H*c futura citra omnem cartilaginis interuentum adeb infigniseft,utquartumme enumeratum maxill* os, canes in duo diuifum commonftrent. Ver m non arbitrandum eft futuram hanc,inter dentium pr*fipiola in canibus aut fimrj s du. <dm,fuperciliorum medio deorfum continuo progref (Se fi Galenus ita doceat) ferri,fed uti iam admonuimus, ex medio fer dudu illius fotur* incipit, qu* externum nafi oflum la tus termint. Quod ubi in cane fimia'ueinfpexeris,accurat exp end ito, qum impofbile fit, hanc futuram porrigi inter dents hominis, maxillam adepti breuiflimam,& dentibus caninis prorfus exiguis donati.Infuper animaduertito, quid in libris de Partium ufu Galenus fibi uo luerit,quum duodecim fuperioris maxill* of ef obiter fcripftmti Se Introdudorrj feu Me. dici autor,duodecim tantum maxill* of, Veter indubi placito, eiiumeranaut quum Ga Libro lenush*coflprolixiuscomemorans, nouemtantrecenfet, nullumq? os priuatim inciforij s cm. dentibus tribuit,in eo etiam numro cuniforme os haud compledens*
:vi'

unde,

DE

M^AXILL^T
Caput

INFERIORI,
J%f i

PRIOR

POSTE
FLIOR..

I G V R A R V M, ET j-, earundem charaderum Index. P RIO R feu dextrdkuius cdpitisfigurd?infirioremmdXilUm und cum dent m dt teriori ficie exprima . Tofteribtfigura, itfiriorem maxillam fimul cum bumiliori dentium ferie posleriori fede delineatam exbibet. Tabula autem tertio prafentis libri Capiti prpos fitd, adcharaerem C , maxillam d latere deineatdm oftendit. ^Tx,z Maxill<einfirioris alterum caput,(fuoba?cfuperiori maxilla: dearticuUtur Bx,z Ceruix.jeu collum cdpitis ^A^infigniti .
F

VTRARVMQ.VE DECIMI CAPITIS

D inumbrdlatitat,ftni/lr^figura:amplumindicansfinum,cuiinoredilitefice

ritur,duifimulcumtempordli<o'mdnforiodttollendcefieruitmdxill Ex,z ^4 (hritas ddpofier ior einfirioremfy mdxilU fede confiicua,ad quant mdnfirim infieritur. Fz Infiniftrcefgur Ffirdmen notdtjertif pdris neruorum cerebrifobolem ddmittens. Gx Foramen, quofur culusneruinuperdicliinbumiliuUbrumprocidit. Hz In bcec tubercula maxillam detrahentes mufculi implantdtur,* guida lingu* db ipfis oriutur,
N

i M A L I V M omnium homoinferioremmaxillam,prototiuscorpo

ris mole,breuifsimam adipifciturtafnus autem Se equus inter quadrupe Homiri bre,

?jS
maxilidper

daferlongifmam.Hominienimfaciesobtigitrotunda,nonlonga,ut u$fi^ reliquis animalibus: qu*, quoniam manibus carent, cibumaflmptura, g^Zm? inclinantur. Duram autem hominibus maxillam,ut Se c*teris animan tibus fieri decuit, quod Tola mobilis ft, Se uarios atqs fortifsimos motus -j in mordendo mandendo9fuftineat.C*ternefcdurafolidac^nimio
pondereipfamm , {*& isifar(ffas exfcit,interim appendicis undiqj expers.Sinus hi non adeo m pofteriori maxill* e ^ fmpedibus excupuntur, fed antrorfum magis uerfos menu regionem cad maxill* latera.Plurirnis animalium maxilla duobus conftat oflbus in fommo mento,ubi ma. D 4 xilla

medmfeax

44 ANDREAE VESA LU BRVXELLENSIS MdxillZ ho> xilla illis in acutum dfinit, mutuo per unionem nexis . Homini autem, unico conformShJr mini fer uni ofl, ac in fommo mento lata,neque ut in c*teris animalibus,acuta cernitur. Nulla enim parte co offe atrui. maxiUa difficilius qum hc difcinditur. Pr*terea codione, aut carie in terra illam diflolui,no> dum animaduerti.cx: quanquam cm alibi, tum pr*cipu Parifrjs in Innocent cemiteno ma ximam inferiorum maxillarum (uti Se c*terorum ofum) frequentiam confpexerim, nullam tamen unquam in duas bipartitam partes adinueni. Canum uerb,bournq? Se afinorum maxil l*,etiam citra codionis beneficium, inuicem paruo conatu interdum diuelluntur. Quamuis intrim Galenus,8c" afo plerique poft Hippocratem difldionum periti,rnaxillam non unicum effe os afruerint,fed codum in fumma menti extremitate laxari, ob idq* ipfom coaluiffe mani lftumindiciumefl.Vtcunque fit, hadenus nulla hominis maxilla mihigemino conftruda ofl(uti &priusdicebam) occurrit. Se quamuis forte inter tt hominum myriades in canino aliquo homuncione,autpuerulo talem quampiam maxillam aliquando obferuarem,non tamen ideomox aferam, hominis maxillam duplici offe conftare:quinCelfo potius, aut illi Gr*coautoriex quo Celfus quicquidde offibus prodidit mutuatus eft, accedam,qui cum Galeno canes parum curans, maxillam fimplici ofl componi docuit.Et quamuis h*cin pue ris duobus oflbus per unionem nexis effbrmaretur, non ideo tamen fimpliciter duplici ofle maxillam formari red diceremus, nifi etiam occipitif os,uertebras,&: ofqu* facri offis late ribus committuntur, pluribus effingi ofiibus donaremus. f quidem h*c in pueris compluri JDo utrinf, Dus oflbus mutuo per unionem commifs extrui, nemo negauerit. Inferior maxilla utrinque W^Jlfa ln duos dfinit proceffus, quorum" alter in mucronari produdus, mufculi temporalis tendi ^figura " nis infrtionem ualidifm excipit, totusabillotendinecompexus.bAlter,qui pofterior eft, w^~' in capitulum tranfuerfm oblongum finit, quod fibi correfpondentic finui inarticulatur, qui baL, a,b. ad iuoalis ofs radicem Se anteriorem auditus organi fdem in temporis ofle incifos eft. Huic i t+fy a. ^ , fnui, ut Se capitulo maxill*, cartilaao cruft* modo obducitur . Verm pr*ter hanc cartila fi PeculidriS'm . ,r .... & r\ i \_-i CSJ1.6C4* mdxdldrudrti ginem omnibus articulis pariter communem, inter linum capitulumc^ alia reponitur cartila ^^ cub cdrtiUgi go l*uis,tenuis,& mollis,ligamentiq? natur* quod ad fubftantiam fpedat, nonihil compos. nheffigies. j_fo,c ofibus nufquam adnafcitur, fed tantum ligamentis articulum in orbem continentibus. jgr^ Iftius cartilaginis beneficio, durorum pr*fentis articuli oflum impetus exoluitur, Se quo mi ^B*^ nus mutuo afTridu in ualidis afduiscp maxille motibus ofl rumptur,fcit pr*ftat,un cum cartilagine finui Se capitulo obnata. Ad h*c, inferior maxilla duobus utrinque donatur fora MdxilUfb* rninibus,atque'1 alterum quidem in interiori ipfus regione,non procul nunccommemoratis d tfig,^ rd?mnd. p^ocefbus, cernitur :e alterum uerb,in exteriori fde ad labri inferioris radicemjatusq?. Inte. e i fig.G.^ rius,quod Se amplius, Se in*quale feu afperum eft, uiam pr*bet f portioni naui tertrj paris f z f1- Ciim neruorum cerebri ad dentium radices dtfperf*, un cumuenula 8c"arteria,qu* dentibus Se ^ ^f^ infriori maxill* nutriendis,hoc foramen fubeunt. Exterius uerb, eius nerui s fobolem ex ma mmtur t. xilla in humiliuslabrum finit procidere,eftq? long minus interiori. Porrb fftamexiccat* 2 M<e maxill* interno foraminiindideris,eamab hoc foraminead externum ufque leui opra ferri | mucu\0r confpicies.cVf maxillam effregeris, continuum iterabunaforamine in alterum canalismo. mmt.c. Dentiumdl- doc*latum obfruabis . Pr*ter h*c foramina in maxill* externa fperficie alia prorfos nul ueoli. la reperias, nid forte Se alueolos pr*fpio!aq? illis annumerare lubeat, quibus dents inftar cla uorum infigimox trademus. Quod uerb horum finuum alueorumq? gratia,inferior maxilla craflor ft, hinc potifmm conftat,qubd in uetulis,illisq? quibus dents eruti font, ac in Mdxilla in quibus ipfi dentium finus foccreuerunt, maxilla ab imo forfom multo tenuior Se anguftior ef pofleriori fe' ficiatur. Maxilla ubi dents ipfnon infiguntur, eaq? fde qua commemoratos nupereducit ^ tfig.jx de dmplitudo, pr0ceffus,latifma, Se, Ci latera fpedes, tenuiffima,h intuscpac1 exterius quafamplo Seindv i hzfi.E. SXo-"'5' Per^cie tantum cauato fnu infcupta uifitur, quo aptius mufculi maxillam, pr*ter tempora. lem mufculum attollen tes, infrtionem molirentur, iscp qui illorum in ore delitefcit,minus fua *J|j/jfe crafltie ac mole fauciumanguftiam infrciret: adeb,ut intus magis qum foris,maxilla meri. d. tb infnuetur. Quineti huic latiori maxill* fdi id feparatim accidit, quod afpera in*qualisq? cernitur, idcppotifmum iuxta huius fedis1 inferiorempofterioremq?regionem. quod etiam l ***! mufculorum infrtionis occafione rerum Opifex machinatur, non ignorans afperis in*qua libuscp locis promptius aliquid adh*rere , adnafcicp, qum planis Se glabris. C*term hac. etia gratia interior maxill* fedes ad mentum1" aliquot tuberculisafperitatibus'ueextuberat,ut m i^3 nmufculi(quor ope ipf deorfum trahitur) foam infrtionem ualidius confcerent,acdeniq? "i.H,i. * nonnulli lingu* peculiares mufculi hinc aptius enafcerentur. Taie quid etiam ufouenit in ex o iffi- '9 terna inferioris maxill* fede,ad fummi menti regionem/ ut hac ratione labri humilioris mu. c^ ' u%i uf fculicommodis illinc^ronafcerentur* L&In.
<<
.

'DE

'

DE HVMAN

CRPRS

FABRC

LIBER

4*

DE

DENTIBUS,
ofiium numro dfcribuntuf *.

Qjs i
Cdput

E T I^f M 2 I*

PRAESENTIS VNDECIMI

CAPITIS

I G V R AE,

ac ipfus charaderum Index.

figura tdmfiuperioris mdxillce?qudm infirioris dentsPin dltero Utere exprimuii tur.duumenimutriufidueUterispdrfitratio,dbun^ tos delincdffe. Si uero dents mdxillis ddbuc infxos contempUri ufumfitfiuperioris Cdpitis fiur* indiorem commonslrdntfcriem, cfuemddmodum tertia er quintafiexti Capitisfigur*

HAC

tur. Qudndoduidem ex cdludrtd, pam HUfigura exprefiimm,fiudio fuperioris maxdht dens

tes euuljmus.

**f*4 Dcxtri lateris oo Jperiores dents . B S Dtxtri Uteris dents oo infriores . V* Duodextrilaterisinciforij. , 3 Denscaninmdexter. Aii>*' QuUuluemolares dextri.Huncnumerum&infiriori & fuperiori dentium cUfraccommos
7,3 ^reLte^umeR.Nominaautemdentium^umuarijsWeliauorumopumnomencUmu^xbu

im hbri calcefumenda ueniut^uodin cum locum nomina, fvempe mibibaclenm occurrcrc, duxerim reifeienda. ^ r C Balisnotaturmolarisdentis. D ^Tciesdentisincif^. Z Media molaris demis pars bic delineatur,jnum in dentibm confiiemm oslenjurd.
X

OsilBVS folosdentesfnuendiuimobtinere.Galenusnpcr*
fequoque demiura doloreuexatum

funaori^ttcfktiir^afferens

atque T) entes fnt' tumdilieenter animum adhibuiffe num dents ipfi doleanfenfinecp ma re. mfeftdentemnmoddokre5uermetiampulfarc,carnibusmfiam, Libro quinto tfi. cd. li.
4$rtXX.

mationeobfeffisnondiffimiliter.Applantturenimdentiumradicbus "molles quidam neruuli3 tertio neruorum cerebri comugio propagati, a quorumgratiadentes duntaxat euidenti inter ofia fenuend.ftcukate do ,Cscredln^sX^umnonnulliGalenohaudacquiefcentes>eolhgunt,dentem,qmnno!i fitXdooremaffici : quemadmodumcumlimaexceflus denuumpr^fecare.aut.gnmsfav

deMedicd,

mentori coftir pofltionefcun

dum locos-.

rXTaWndoexurericogimur.Atquumm^^^^^
tos

f frigore potiffimummoleftari cognofeamus mmtolaudandus fentiendifacultat largimmarbitramur.Noueratemmhos hcl^

dexperiamur,8c
uelfran0untJuelroduntJuelualideexealefaciuntJaut refr.gerant.uclafia quau.s

etn.qu.busomnibusdentesmultah'ter.qumreliquaofi.nudtexponun remfinullafenriendiuipollert)dolorehomoneuuquainadmonemur)nequedenuluccur>
JDentiu ca, teriiofsibusdif ferentid.

"fte*

risonmu'femperenutriri.&quouistemporeuitxmc

tramur.quoddentesUlis quos exemimus oppofin^.ndemerund^t. dentiumferiemfuccrefcant:obhoc uidelicet, quod contrats

loc to^"^J^^

*^

Dentium m*
merus.

*>*

D-ti&acutiJqu6obktunTipfscu,ummordcndoculmmodoprompteabf^dant>d1mdant^

Inciforif.

4$
Cdnini
dmm'

ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS Deincepsc canini Utrinque finguli conftituuntur, ampli quidem foa bafigingiuis proxima: aw<a.h ipforum autem fine gingiuis remoto,acuti,ut f quid propter duntiem ab mqforrjs non pr* fcinderetur,hoc illi confringerent. Porrb ipfis id nomen inditum eft,qubd cxerus canum (qui

commodiextjseffet,utquipriuscontererentur,qumcibosinl*uoremcomimnuerent.lunt ""/enim dents omnium ofum durifsimi.Quinetiam,f afperi Se duri fadi,non eflnt una & am pli,neque taies plus accommodarent illis concredito muneri,f modo qu* l*uiffime attai de beant,in amplis firmari bafibus oporteat. Inciforijs enim Se caninis nihil cminuitur, propter ftridam Se anguftam ipfor aciem, Quid f h*c omnia molares adipifcertur,at intrim parut eflnt,nonne&:hocfoloillorum ufus corTumpereturc' quum plurimo atterendis cominuen Qui dues ma disqj cibis tempore indigeamus. Dents ad unum omnes in maxillar finibus clauoru ntu xdlmnfingdn infigtur, qui propter imaginem,quam cum pr*fepibu s brutorum habent, Gr*cis <?/*, tur- Latinis pr*fepiola nuncupatur. Hi nanq? fingulis circunduir dentibus, hosqj ftringunt atcp 1. .umrdj. adeo exad: retinent,ut non prompte uel tantillum commoueantur. Neque paribus radicibus ma. initio mmHrceL omnesfuisinferunturpr*fepibus,quandoquidemparuisunaradix,due uerb maioribus,tres ef* Se quatuor maximis obtigerunt. Inciforfj enim fingulis immittuntur radicibus. Canini quo. rttradicm que rdices fingulas exigunt,qui inciforiorum radicibus multo altius infiguntur,tantoc^ ma. jrmfm exiores funt quantum caninorum robur excedit. Quanquam Se inter inciforios duo medii infi. prefimm. gnioribus h*retradicibus,qum duo latrales, caninis proximi,nimir quod medfj latiores orandioresc^ fint. Molares radicibus inter fuariant. nam qui maxill* infriori funtinfixi,bi. nis radicibus:qui fuperiori, ternis,fubinde infiguntur.Difrt tamen Se hi interd*qui nancp fupr funt,quaternis : qui infr,ternis radicibus immitti aliqudo deprehendtur, pr*frtim duo dentiintimoproximi. Dein frequentifm duos molares fuperiores caninodentifucce. dentes,duobus tantum immitti radicibus fpedabis,tres reliquos ternis ; fk Se duos inferiores caninoproximosunaradice,tresreliquos duabus. Pr*terea obfruabis quoque omniinti Pentium nu, mos minoribus infigi radicibus,qum illis attiguos. Inciforiorum Se caninorum numerus, merii dlidudn< rar^ ^ hominibus ut molarium, mutatur. Interdum enim in utroque latere quinque molares do udrtdre. occurrunt3 ,'ntercmm quatuormonnunquam quatuor fniftris, quinque uerb dextris : uel contra in fniftris quinque,ex dextris quatuonuel infr quatuor, fupr autem quinque.quam dinerentiam potifsimum parit poftremi dents, quos plerique genuinos uocant, etiam f Ci Gemini den, cero ita molares uo cauerit. Sunt autem illi,qui primm poft pubertatem ueneriscp ufum homi m* nibus cum maximis fubinde cruciatibus prodeunt : idquod medici parum obferuantes,aut alios dents euelIunt,authumor uitio eos infeftari fbi perfoadentes,*gros catapoti-js atcpid genu s pharmacis obruunt,quum dolore afdis nullum leui gingiuarum ad poftremum den tem fcarificatione, ac interdum ofls pertufione,pr*fntius remedium adferripoffit. idquod ipf etiam modo experior, cui h*cfribenti n*igefmus fcundus dens *tatis uigefimo fexto anno foccrefcit. Atque id etiam arguuntpermult* caluari* in cemiterrjs occurrtes,in quibus pofteriores illi dents ueluti in cauea quapia adhuc reponuntur ac latitant,quibufd fu* bafs apicibus os tenuifsimum perforantes.Cuiufmodi caluariam nuper mihi exhibuit human* fa. bric* qum ftudioffsimus ac ualde peritus iuuenis, ioannes pavlvs g v i DVCivs vrbinas, mihiamicifsimus .C*term Ariftoteles, alijqp complures uiris copiofores dents qum mulieribus afcribunt : quod cuiuis non minus promptum eft expe riri,qum mihifalfom id ef dicere,quum nulli no dents numerareliceat:ex quoru frequen. tia plerique etiam uit* longitudinem breuitatemc^ arguunt. Dents non folum didos nunc Dentium cdi pr*ftantufos,uerum etiam aduocis modulationem iuuant,quum dura lapideaqp conformen tas. tur fubftantia/ exiguas,fd notaui dignas cauitates intus obtinente ; qu* ut dents leuiores T>ensE'm(t fntjcommodiuscp accipiant nutrimentum,occafonem pr*bent. Atque huius cauitatis cauf, %mtuu f quado dentibus foramina ex humoracrium erodentiurnqj influxu oboriuir, qu* ad eam Cauitatem ufcp pertingt ocyflme dents ad radicis ufqj extrema eroduntur. Deinde puerqr itiuM p> Dentiunt dp> dents imperfedis Se mollibus Se quaf medullofs coftare radicibus, non pr*tereundum eftt pendicts. quemadmodum Se pueris dentium partem extra gin giuas confp;cuam, dentis radici appen dicis modo committit Atque id quidem uel puerididicimus, quum nobis focijsqjuacillantes
dents,

MoLres. hos habent infignes) dentibus refpondent.Poft hos," maxillares feu molares quini ab utroq; 4,^,7, g. latere habentur,afperi,ampli,duri Se magni, quo incifa ab inciforfjs, cnradaq? camnis ml* uorem exdum terere poflint. Si enim prorfus l*ues crearentur, idonei ad propnum munus minime exifterent : quoniam ab in*qualibus afperisqj omnia melius teruntur . 1 ropter hoc ipfom 8t"molas,quibus fruges moliuntur, temporis procefl diuq? minuendo l*uigatas, rur fus incidi atque exafperari uidemus . Neque f afperi quidem eflnt, non autem dun, plus DensmU.

DE HVMANI GORPORIS FABRICA LIBER t* 4? dents, Se pr*cipu inciforios,unguibus aut filo denti circundato,eximere cofueuimuS. Quin Se in mulis quoque,ac multis canibus dentium referuatis radicibus,ipforum appendices proci dereindiesobferuamus. Atque poftremum illud profedbaccuratifsim expendendeft,ne pueris effradi alicuius ex cafu demis reliquam portionem unquam eruamus,fd duntaxat ap pendicem, in cuius locum alia (modo radix feruetur) prompte fuccrefcet. Dein plurimumid quoque in pueris animaduertifcducit, quibus mox ab ineunte*tate molares dents erodi uitiariqj folent. In his nanque oper*precium eft,molarium dertium appendices (qu* non ita ut inciforiorum proidere in ipfis folent) auf^rre, quo nou*erum locofuccedaiit,dentescp integrifruentur. Si enim appendicum unio *tatis progrefl firmetur, appendix nunquam decidet.quinimbuelpubertatistempore aliquot dents cum radicibus, ob erofonis uitium*
plerunque ueniunt eruendi.

DE

OSSIVM
xill

C^AVITIS

ET

fuperiorisfirdminibm.

Caput 2C

IL

McA>

VANDOQ.VIDEM inuenarum,neruorum &arteriarumdefcriptiO'

nibus, foraminum capitis ignorantia non modicum obfcuritatis paritura ^^fi^^inn eftidein quia in illis enarrandis(qu cognitu ilnt difficillima) Anatomi Icri^l0lnfii titdtur* corUm pr*cipui multum aberrauerunt,oper*precium iam duxerim,hoc Caputomnibus capitis foraminibus dedicare, ac fingula qu* accurata di ligentiqp fdione manifeftb deprehendi,modb recenfere, ut in uafbrum Se neruorum quarundamq?membranar cerebri enarratione,hucftudiofs difcendiq? cupidus ledor recurrere pofsit , Se foramen cuius mentio in cidet, perpetuo in pro cindu habeat. Vt uerb id fit compendiofius, quatuor figuras pr*fnti negotio famulantes, hue reponam,unumquodq? foramen cum ipfipr*fixocharadere forfom itaenarfaturus,ut fermo fmul charaderumlndicis Se Capitis contextus uices opportune foppleat. Inde cafu, aut ex induftria aliquis fnus uel procefls antea fuerit omiffus,illum etiam nunc deferibam*

PRIMA

XII

CAPITIS

FIGVRA*

figura anteriorem cdudri fedem exprimtt, ac prdinde omnia etiamforamina in oculifede maxilla^ fuperiori, in bdcfperficie dppdrentid ,proponiU Cdninum dutem cdput humdn cdludri idmprim mdxillafperioris ofiibusJtw risfy indkdndis unic? perinde ac tota b^cfigura 7 iuuit *

jR.

AE SENS

E C V N

43

AND-REAE

VESALII

BRVXELLENSIS

SECVNDA DVODECIMl CAPITIS FIGVRA-

>v.

H^TC

figurd cdhdriibdfis exterioremficiem,qudpdldtumref])icit,de!ineduimus.

Nos enim bic cdludm,feucdludridm, aut capitis offinonoclo Ma qu* prius infiexto <cynono Cdpitib. offi cdpitis uocdtdfiunt, nomindbimustdut cum i^Ariftotele cdpitis tdntumpdrtem ca
pillis tecianv.uerm oclo illis ofiibus mdxillafuperiorcm ddifciemus, idj; Cdludridmfieu Cdput modo dicemus, quod in cemiterifs pafiimreperitur, er caluaria loco pingitur. Quod autem fiuprd Cdpitis offa dmaXilta*fuperioris offib.diflinxerimus, Gdleni nomine T euidentioris dos clrine fiudiofaclumfuifj, haclenus dbund licuit colligere*

TERTIA
I NT

DVODECIMl
E R N A

CAPITIS
S

FIGVRA,

A L V A R I AE B A

I M COMMONSTRANS*

aVARTA

DE

HVHANI

CORPORfS

FABRICA

LIBER

49

Q.VARTA DVODECIMl

CAPITIS

FIGVRA*

CXJ^^A R T i^Al interndm Cdludria fedem fuperioris ipfus pdrtis oslendit, quam d tertiafigura caluariaferra ita refecuimus,ut caluariam cerebri harmoniam oslenfuri diui^
(Lerefiolcmus.<^4ge igitur cbardBerum indicem aggredidmur^fingulis characleribm eiusfi gura cuipeculiaresfnt,numerumfiubifciamus,prius ddbuc admonentes,no pdrumfiraminbu quibufidam intelligendis eamfiguram iuuare, qua oclauafexti Capitis habebatur , interiorem oHendens ofiis cuneum refirentis , cr oclaui capitis ofiis, qua cerebrum fpeclatfuperficiem. Eam enim figuram cum interna tertia huius Capitisfigura*fede, fecundum cuneifirmis ofiis r oclaui Cdpitis ofiis defcriptionem,confirreplurimm conduxerit.

Foramen ad mdium fupercilrj incifum, quo* ramus minoris tertfj paris neruorum cerebri d zfi.dnte radicisex oculifedead frontis mufulofmcutemdifpergitur.Hocinutroquelaterenonfm 2 " ^ 4 per perfed orbiculareq? exiftit fbramen,fd fubinde fnus duntaxat fmiciruli ritu excu Ip tus cr 4 wfc apparet. Aliquando in uno quidem latere foramen,in altero autem fmicircularis tant fnu s, lorum tdbu perinde atque hc in prima figura, cernitur. Foramen hoc frontis of proprium eft, quod k H' aliquot I prima huius Capitis figura infignitum cernitur. Vam non eft,qubd aut hc in ora tionis contextu,autin margine os aliquod adnotem,quum charader foramen indicans, etiam os cui idinfculpitur, prompte doceat. g t Foramen,quo did* minoris tertrj paris neruor cerebri radicis'fbboIeSjex oculor fede in a zfi. z.cd. gnas ad fuperioris labri Se alar naf mufculos procidit. Pr*fns foramen inftar oblooi mea. hb.4,.o,& tus m quar to fuperioris maxill* ofl fcupftur, Se in anteriori maxill* fde ubi in prima Routa. umtdb.iT B ponitjforaminis huius dudus penitius in of c*latur. Per oculi uerbfdem,tant tenui ac fquam*fimilimo of tegitur: quam regionem a in oculi fde confpicuo,infigniuimus. C 1 Foramen nunc comemorato amplius, quod ex magno interno'ue o cui angulo in narium cauitatem red deorfum pertinet, fcundo fuperioris maxill* offi, Se quarto pariter comunc. Ub$.p. Ift^d l portiuncul* minoris tertrj paris neruorum cerebri radicis uiam pr*bet, Se nonnihil pi tuit* ex cerebro ad oculi fdem confluentis, ad nares tranfmittere creditur. C*term pr*ter id foramen, aliud quoque grandius pituit* ex oculi fde in narium amplitadinem,hincc ma.

A1

iugale os(qub cauum temporis exadis oculis fobijceretur)execuimus, illi figur* $ afcriben tes y ut fltem foraminis huius in cuneiformi of incifi fedes indicaretur. Quo autem id magis in caluarrjs cofpedum ugityeo minus quoc mirand eft, hoc quacunq? etiam dignum ft ani. maduerfione,difldionis proceres latuifl.

Di,2

?0

ANDREAE VESALI

BRVXELLENSIS

'

Pr*fens foramen omnium qu* in oculi fede confpiciuntur,fcile maximum occurrit* Se di a cl* iam f*pius minoris tertrj paris neruor cerebri radicis a ramulo Uiam dat, in temporalem $,4 ^ mufculum Se manforium ex oculorum fede porredo. Neque huius duntaxat neruuli nomine patens illud oblongumq; foramen exculptum eft,at mufculi temporalis exortui hinc quocp ro bur accedit. Ad h*c pituit*, ad grandius in narium cauitatem pertinens foramen(quod o expreflmus) defluenti,uiampr*bet. Quinetipr*paratumuidetur neruulo cuidam,quem iuxta quinti paris neruorum cerebri radicemeduci,nos primm obfcruauimus. Quippe ner uulus illeperproprium foramen paulo pofterius H notandum porrigitur in temporalem mu fculum Se manforium, illumqj qui in ore delitefcens,etiam attollcnd* maxill* famuiatur.C* term rima h*c,feu oblongum foramen D infignitum,ad cuneiformeos,^ quartum os ma xill* fuperioris pertinet.

^^

fedisoculiVadicefeuuerticeelatifsim^^ fpedat, prorfus orbiculare cernitur/ neruo uiforio (cuius gratia exculptum eft) amplitudine refpondens. Verm interius ubi cerebro propius accedit, iuxta externu ipfius latus,exiguum eundemcp acuuim obtinet angul, qui uenul* cum uiforio neruo hac excidente paratur. An gulumhunc? notat,Isnanc| inter E Sey in tertia huius Capitis figura confftit, p^* Huic finui cuneiformi of incifo,uiforiorumneruorumacoitusinnititur. C V G inprim*figur*fniftraoculifedeoccurrit,intertiaautemfiguraG dextrum eius figur* *' latus ideooccupat, quod in finiftro latere foramen G indicatum,nufquamobuiufit,eoquod huius fiaur* caluaria in latus uel iftius foraminis aliquo modo Lib. 9.de Vr QwniZprtfensfirdmenobfcurm hu uideiidinominc,inflexerimus.Infculpitur aut cuneiformi ofsi,
ddmeduiydtfhumdiorem

'

Emtertiafigurapofto,&Emutrif^^
N>Q

ai,.fiMb.7
H>

ipfutpdrtemd,fuperio'

un

rff*^

rcmuerofeueiufdemfard mini'Sdngulumtinfigmui. Qmnpidm mriuf Lteris frdmen etUm pdchr

m oSdUdfexti Cdpitisfigurd inconff>i

uerb in acutum longumcg Se anguftum dfinit angulum .Fora men noC)Qti^( Galeno fecus uifiim fit,nerui uifori) foramen am pUtudine uincit. cVfifmiliteratcpilludprorfusorbiculareeffet,
facile uiplo,aut quadruplo amplius erticeretur.LNiniIominus ta
meni huinilior ipfus pars, quam paulo minus toto orbicula^ rem ef diximus) uifori) nerui foraminis amplitudinem adhuc
p""-"-""1- **"* T rp lCvt.1

cuo^t'

long foperat. Pr*fens foramen c*latur gratia" fecundi parisneruorum cerebri, in oculi fe ^4-7 U dem ad mouendos oculi mufculos progredientis, dein gratia minoris tertrj paris neruorum b eadm ^ cerebri radicis, qu* frontis cuti, foperors maxill* in facie mufeulis, in nares Se mufculos in^ gUrd u. feriorem maxillam attollentes,digeritur. H*c quidem perhumiliorem foraminis fedem proci *^Hdunt,un cum c indgiii ramo foporalis artai*, quam reticularem pexum in homine quidam d ^ ^ efformare comminiieuntur. Verum per elatiorem foraminis fedem, qu* in anguftum Ion. G.o-n-fig. gumcp angulum cogitur/ uenaexoculor fede, ab illis qu* temporalem adeunt mufculum, ub.7B. dur* membran* hi c diftribuitur, Se fu* diftributioni in caluari* baf fnus inibi exculptos o-erit,uenuarum tuberibus congruentes, Se in ea caluari* fede confpicuos,cui in tertia. figura (" inferibitur. Neque profedb neruis his duntaxat, cVuen*,&nuperdid*infigiiiarteri*,am ^ pum id foramen excauatur ; uerum etiam pituit* ex cerebro in oculi fdem, Se hinc in narium amplitudinem promananti, quemadmodum fedio luculentifsim iuxt aciucundifsim oen dit,adeb ut nulla ratione magna h*c foraminis amplitudo, neruis illis, Se uen*, Se arteri* par confpiciatur. Ht ? Foram en orbiculare,cxT in ofl longius qum duo proxim commemorata pro cedais,cVar dius quoq?.Hoc in cun eiformi of cum reliquisa neruuli gratia exculpitur,quem no procul 14.fi.lM t pr*cipua quinti paris radice pronafei audies. Pr*fns foramen in terti* figur* dextto latere 7 L* fub G poft,paulo grandius uifuir foramine in finiftro latere confpicuo,qubd interd pr*, ter neruulillum etiam tertrj paris b minoremradicemtranfmittat, quam per foramen G inf jl47#, gnitum deduci,pauo foperius commemorauim eft. briti. t * Hac fde in odauo capitis of * multa,fed exigua fpedantur foramina, odorum Se aris in 4 lz fi *'&* infpirationibus ad cerebrum ingrefls nomine,in cif.H*c non ut hadenus dida, ipfo dudu reda funt,8c' utrinque peruia,fd obliqua, Se anfraduofa, fpongiarumcp foraminious fmilia* . Inter reliqua tamen utrinque unum eft redum cV grande fatis, quod primm quodmodo eft, Se antic* frontis ofs fdi proximum, b uenam ad duram cerebri membranam ex narium am t9^*?' 7 plitudine exporredam tranfmittens . Verum c*tera intrim foramina, etiam reda cVutrin. ,4$,jh! que pertuf uiderentur, f modo interiora narium oflcula in ipforum fommo 110 pari fmper numro repofta, Seingnitev fongof>8t"nonnihil membranea artiJagineac| eximerentur*

Num

CORPORIS FABRICA LIBER h ?l Num uerb h*c foraminula pituit* cerebri expurgand* etiam efformtur, fptimo libro per tradabimus. In prefntia tmen addendum duxi,his nunquam nifi oppleto cerebro pituitam excolari,& leuifsima pituit* copia hac defluente,ea foramina obturari, aliacp grauedinis fym. eu h 7 U. Ptomata f nduci. nfoper admonendus es,in omnibus caluarrjs non *qu frequentia hc appa briE. rere foramina, quemadmodum &c fedes quibus4 olfadus reponuntur organa,non pariter d td&emfi- ampl* iii fingulis confpiduntur. Getrum canis animal minime pituitofum, fed exadifsimo gwdD. 0doratu pr*ditums uthas fedes habet amplifsimas, ita quoque permulta admodume^patentia in illis cernuntur foramina nuorfom,non autem ut homini deorfum,fpedantia^ K3 4 Cauitas inter duas frontis o s conftituentes fquamas repofta, quam nonnulli olfadus orga num ef afferunt, propter a'remin illa conclufom, quem odoratui mirificneceflriumeffe non ambigimus.Qum uerb h*c cauitas capax ft,prompt obfruabis, f frontis os in fuper ciliorum regione fregeris.eft enim amplifsima,8c" molliufcul corpus membrariul obductum compleditur, quod medull* quodmodo refpondetiurtiuerfom tamert eiufmodi eft, Ut nul 4 sfi. 6 a. fim'e f11 toto corpore reperias,pr*terqu in a cauernis antris'ue in cuneiformi of crebro con CD. fpicuis.Pr*terea quibus gallico morbo anterior frontis ofs fquama eroditur,autuulnere perfringitur, tanto impetu in expiratione arem ex cauitate illa propelli cernimus, ut etiam is candel* lumen promptiffim exufflet. Pr*fns enim cauitas nonfolum^ad fuper ciliorum fe. dem Se quibufdam recoditis foraminibus in narium amplitudinem pertinet, fed etiam in eam frontis offis porrigitur partem, quam foperior fdis oCuliregionem coftituere didumefb L 3 Foramen,autrimapotius,talis form*,qualem unguis apice quis cer*imprimeret:qti*a du $ub d t? fi. r* cerebri membran* hc firmand* exuuitur. Necefm quippe rat, non hc fblum ubi ea 7 Ubn. membrana multis foraminibus eft peruia, uerum alrj s compluribus locis, caluari* alligari,8c" duram membranam fibras uinculaq? per caluariam tranfmittere.Licet etiam iftas rimas ari irt cerebrum ducendo aliquid auxiliari intueberis,f illas intruf fta,irt nuperrim didam frontis ofs cauitatem nariumq? amplitudinem definere expenderis, ac pr*terea in ofls cuneum imi.

DE

HVMAN

tantis antrapertinere animaduerteris. Sinus in cuniforme offe incifus, ac glandulam cotinens,cui ex cerebro defluens pituit in* Mtcam p& ftillat, quam deinde per os fn hune eflbrms in palat manare Galenus prodidiuper ipfom ptx^pZtt. cribri aut fpongi* modo foraminibus peruium, pituitam ... ^Lib.9deVfu

coariafrens.Hancfententiam,nifmeaqu*daminGale 'pJfetTllcu, num pietas remoraretur,non minus uero alienam often. rotins intelligent derem, qum quod maxime. Quandoquidem h*c ollis <r~ ;IBBi, donoinutis eft* ri nC J7 -A~r \&*yilP*/ bic Mo. ddiedyA ledes,queoiiiscuneirormis mdium eximt,neutiquafpon ^S&y oUnduLm indu gi*, multocp adhuc minus cribri inftar perforatur, quum ^|L^ edtts9empitmi inibi folida continua^ conftet fquama, intus amplas illas -rr^^^lK i^fiuit. B peluim t _ n r L r^ v^ ^13 ex tenu; membrd. cauitates plerunque continente, quas octaua iexti Capitis nd cerefa cxtrtl figura expreflmus, qu*q? nonnif effrado prius oein c7a.C,D}E,Ffmtm ueluti dulwsgtdn, confpedum ueniunt.Per huiufmodi itaque ofs cuneifor ^pitmumdeicenus. mis foramina (quum nulla fnt) pituit haudquaqu defeedit. Verm fnu M notato utrirt que duo deriuantur dudus,finuum modo exculpti, quorum prior ad fecundum foramen no bis n oculi fedis radiceenarratum ac G ingnitu tendit,cV: pituitam in oculi fedem,&: hinc per foramina, qu* prius C Se * exprefsimus,defert.Pofterior fnus ad afperum in*qualecp fora men,furimam potius deorfum porrigitur, qu pituit ori palato'uepotifsiminfluit, cxla'r quoque inter fpirandum caluariam petit. Rimam hanc temporis ofl Se occipitrj communem, ^ N notauimus in finiftro latere fcund*n'gur*,& in dextro terti*. Ductus uerb Se finus non . p adeo commode (quum non admod caui uideantur) in tertia figura f fpedandos offerunt* * quanquam intrim priorem finum O, pofteriorem uerb P in eadem figura indicauerimus, ut his adiutus charaderibus finu fdem in ueris caluarfjs ocyus adinuenias.Prceffibus qui orbiculatim circa finum M infgniuim apparent/ dura cerebri membrana firmiffimadna d l^*7"- foitur,ac ueluti eafrdefoftinetur, qua hc caluari* bafabfcedit,infgniores9 foporaliarte riarum ramos,8c" commemoratas nuper qu* pituitam deducant uias,fibi fubditas habet. Q_2 , 3 Ad latus in*qualis afper*q? rim* feu foraminis N notau'Uerfs ntaiora magis, aliud oc currit foramen in cuneiformi ofeincifm, quod taueefti&nonadamuffimorbicularejfd circulo refpondet utrinque modice in longum compreflb . Hae enim effigie foramen inf d biA.fi.U nuari decuit,quod duoteretia corpora inuicem membranis cnnex,erat tranfmifruiru bn 71, k. Tertij nanqueparis neruorum cerebri crafsiori, 6Ypr*cipu*radici fmul cumb quarto pari
-

^ZituZ^rX

p*nium*

'

T/Sz.' uiampr*bet.
E
2

2,3

f*

ANDREAE VESA LU

BRVXELLENSIS

Rurfus ad^temumforaminisQ.indicarilatus.aliudmuIto minus

^* J^J
'"f^"'?

^
W,v.

hwm.incuneifomioffecernitur.quoint^^
terk.caluariamfubintrat.Mquandoexig^^
percmcmorataneruorumpariatranfmtentis.obferuatur.eiufdenl uen* ramulo paramm. Verumid inuno caluari* lacre rarouifitur, atque adhuc multo ranus menidforamenuniftrolateri(quodinter esteras Varias una hoc donamforammeobog^

c fet^qua^terisomniWlegauuoruifaeft^fcquo^
b* figurisinfigniuimus. Abho!foraminefinusperinterioraeato

g ,*

diat*uenlcongmentes:8cinhocc*Uti,ne^

narum modo duclo^premat conftringat^.Hoscaluarfinus m tertta figura &quarta ait-

V ^uLeXsexterioraprosenfum.'maudiroriiorgamcaui^em ^^f^^t^^
iTtfuperhoceriamfo^amineiugularisint^^^ risoff.Santrumauditusorganoproprium,peridforamenfe^^^^

nicQuareetiamidpaulopoftcum aliquot auditorijorgan. forammibus delmeatum rurlus

fubiidara.EfformaturautemiiutuiampomgatqumWcomugauoniSne^ mukxab auditus organi cauitate hcadmufculos inferioremmax.Uam attollentes cxcuncnH.

gg
^

peris.G attrado in os are, illum quafiper aures propellereconabens.m aunbus fonum perce-

pMrusuentorum,autaqua:turbmumfonisparumabnmilem.
V,, Infpneforamenmaiorifoporalisarterix rmocaluariingredientiexcauatum3quocinon

>. ^

,.

recUcluariperforat.fedinftaroblongimeatus.expofterioribusobliqueintrorium.npno,
ce,

cisafperainequalis^uifitur.Carterumhuiusforaminisprogreffiim ^n,u.pMr,m common(u-tXinfecunda8ctertiafigurispoutum,8tdeindehxc ri n ^ frdmir quammodadiidmusfigura,inquaXScY,ut&inmaioribusfigu e du^ risfimimticemminimrefpondent.Huncuerc)obliquum&inofli | \ "^'{% dongotramiteprocedentemductum.Naturaeffinxitlongiorisobh. k %. ^'J^ quiorisep arteria: foporalis progrefls graa'a, nimirum ut uitahs fpin MJ W\ ^g, p. tus hoc arabundo dudus itinere,cerebro exquiftius pr*pararetur. f/ 'M tis, ^t ex
1
i

ra temporis offi infculpitur. O ffis pars hoc foramine peruia.ubi deorfum ad fauces foeflat.ac in fecunda figura ce notatur.inftar pumi-

p^ ^^ fir^ml.X

^ y mMis, prmtptim cjltr,,

mm

QuarcetiamGak^

raminibus grande hoc foramen, non obiter expendendum,!atuit . oc xffcff&r***. nmw* qui per foramen tertij 8c" quarti paris neruor cerebri Qjndicatum, ximo jinftrte f0pordlvs drteri* foporales arterias caluariam ingredi in foo de Simi* uenarum arte rmop^tm. r%J

^c_.^^

riarumc^diffedionelib^^^

hoc foramine,neque canes,neque fmias hc intuitus,falfa pollens tra nemexcnrrmnncifum . didiuitanon mirumeft, ipfom mirabilem illum reticularem plexum foa imaginatione in hominibus quoep confixiffe, K uafprum cerebn leriem non undiquaque
_

SZlttS^
.

Y
1
5

E regione foraminis nunc didi, ac X infgniti finis , qui caluari* amplitudinem relpicit, aliudforameninchoatur,redanuorfominnariumuf9amplitudinem,meatusoblongimo

uerammemori*prodidifl.

r .

do protenfom,&: arteri*1 ramo uiam exhibens, qui foporalis arteri* maion portione caiua. ^ ^4 riam ingredite,ad nares ufq$ exporrigitur,inibi cum alrjs eb porredis arteri* furculis pullum edensfnfbilem .Hoc foramen cuneiformi offi peculiarecenfebis* a *,3 Quinti neruorum cerebrf paris meatus,auditorius'ueporus,cuiusprindpium interius in JjjM-* caluari* amplitudine, anotatin tertia figura po fini m. Exte Hdncrudemfigurdminhocdppofuiyutf^ riorem aut ipfus partem, qu* ab aure excipitur, ac auricu ***** w to ^H^ f/J^us. 1* quodammodo refpondet,afperacjs uifitur,a fecund* figu S ignificet igitur r* indicat. Meatus ifte etfi inuis admodum amplus cauusp 3^. -^y rudi Mifi*; d d ft,adeb tamen tortuofus Se anfraduofus ac impenfe uarius torium medtum. inuenit,utn5nifrarifsimeimpuliam tranlmittatletam.hcet x^g*^ y firdmtn,fupe, quo minus fta tranfmittatur, non ipfus meatus gyri anfra ^=3) vus V notdtum. <dus ue in caufa tantum fnt, uerm etiam quod is ad aurem, / l duts> fjuod , , , r . n r \ . b \|r mox jub uterd Se dein qua cerebrum refpicit,ardior euaierit,quam m meexphcdbitur. bfig.scap. dio,ubi admodum amplus latusq? uifuir .Verum intrim Prafensfgmdttdfiniflrmldm eRre, &>#*> haudquaq? audiendus eft Ariftoteles, quum ab aure ad cere &**!*, brum

-^^^^S4 ^2


>'

In n !4

j,

4zfi.cd.xli
hri 4 c.

DE HVMANI CJORPORIS FABRICA LBER I. & v nrum nullum aflritpaidereniatum.At in oris palatum ufque femitanpertingere, cVuenam ^Vf irmo. de cerebro eodem defcendere,ihquit. In caluari* enim amplitudinem auditonus meatus perd mdlltm Capfmt&- cuenam quoque admittitmon quidem illam cerebro deducens, uerum eam ab interna undtcmo iugulari caluariam ingredienti ad auditus rgah affuniit,cV: uti antea monuimus,quinti paris neruorum cerebri ramulo uiampr*bet.Pr*terea fi fetam auditus nfeatui exterius indideris^ hanccpmodic in anteriora introrfumcp obliqu protruferis,in foramen v notat,illam multo fcilius qum in caluari* amplitudinem ferri confpicies. Foramen ex auditus organi amplitudinis medio exort, ac illinc in pofteriora porredum. Hoc anfradu Se labyrinthorum occafone,&: quia in internam caluari* fedem non pertinet, immifm non tranfnittitfetam.Pr*paratur autem a ramulo nerui quinti paris,quem qu Na mra m^urefcere uoluerit,admodum callid hune per duriffimi ficcifimicp ofls anfraduofom foramen deduxit. Vocatur uerb omnibus difldionum profeflbribus rvephy, c*cum Se mo jpordmett c<, noculum,non quod uerus peruiusq? meatus non fit, fed quod uix ad auditus organi ampltu < dinem ufque ftamaut plumbeumfilumadmittat. Iftud foramen lupis Se canibus , quibus idfprammillaris procefls radicis fdem habetur multo ampliusgrandiusb^cotigit, qum hominibus. Forftan nonnulli foramen ex auditorio meaui inpriora protenfum,ac v infignitum,c*cum appellant.Vtcuncp uerb fit, hoc foramen v, aut illud bnotatumignorarunt.

quanquam fn hadenus apud neminem, uel unum foramen digna deferiptione expreflm reperi,quum intrim foraminum fpeculatio ft iucundifma, illacp maximam Natur*argu ant jnduftriam. . h c 2,3 Foramen occipitis offi Se temporis oUi commune,ac a fexto pari neruorum cerebri, Se ma fakb. ioriintern*iugularisuen*ramo,minori9 foporalis arteri* foboli exculpt. ftud,quiahc

tranfeuntiaorganagrdiorafunt,amplumuifuir,uanfeuntiumcor^ >m ^ bns.c. de. porum form* refpondens . Non enim examul Iim circulare elt, ied mo^ defcrikmrf. ml quodammodo geminum intortum9 , & ipfus una pars (qu*inte ^-^ rmen exprimas, rior eft) neruo excaluaria antrorfum quodammodo elabenti para. tur:alterauerb (qu*exterior eft) uen* Se arteri* caluariam ad pofte oridutem', dferirioraingredientibusfobfruit. bentes. d,2,3 Foramen in occipitrj offe gratia a nerui feptimi paris neruorum cerebri incifum, quod quia 9 fi. Ub.7 dem orbiculare eft,fed dudu oblongum obliquumcp. Ex pofterioribus enim,intetnaq$ calua o.cr z fig. ri2e fe(je dc\im ferrur,qub citius feptimi paris neruus hoc dudus foramine, fexto pari commit ca'lM'4' '' teretur,unacj ambo fmul h*rentes, deorfum tutb defeenderent. e 2, 3 Foramen unicum,c*terisc omnibus facile maximum, quod occipitis of infnuatur,gra ffi.U. 7*13. tiaa dorfalismedull* ex cerebro originemducentis. f 2 Non infcmiter amplum foramen , quod ab externa caluari* fde, ex pofteriori nimirum dsfi.6cd, fedea capitis'occipitij offis, quod prim* ceruicis uertebr* articulatur,incipjens,in interna cal g pitis L uari* fedem longo dudu per os fertur,in elatiori fede feptimi paris neruorum cerebri forami. 3 nis d notati ceffans.Hoc b uen* Se h arteri* gratia c*latur,per uanfuerfos uertebrar ceruicis k. procefls furfum confcendenti.C*term in quibufdam caluari) s id foramen in altero latere aliqudo deeffe reperies, interd etiam in uttocjjmerm Uinc huius foraminis uices gerit fepti mi paris neruorum cerebri foramen d infgnitum, quod tune non ad amuffim orbiculare cer nitur,fed oblongum,neruo fmul cum uena arteriaqp tranfmittendo idoneum. gM Foramen id ad pofteriorem regionem procefls mmillaris, iuxtafutur* a referentis a la a i-4>!fig' ms m temporis ofl c*IaUir,& tranfuerfm caluariam ingrediens,uiam extern* iugularis ue h fixll* n** ramohaccaluariampetenti,offert.Animaduertiinterdumidforamen,modbinalterola UbriiE. tere,modbinutroquedefoiffe. d vide hc a jn tert -a ggumj non ofeitanter fnus in interna caluari* amplitudine, qua cerebrum contl Cdhuriaff; *r*Ti% netur, animaduertendus uenit, in quem tria foramina c Se f Se g infgnita, Se uenis arterfjsc? JJ^Jm 3m,n,o, tranfmittendisparatafobeunt^Afexti enim neruorum cerebri pans foramine cnotato,& Jm^ l'^im7 internaparte foraminis finfgniti,indexUafniftraq5caluari*fede finus incipit,quem in fini. !rX ftro latere h, h Se h indicauimus.in dextro autem tribus i. Sinus ifti oblique inftar quart* cir h, h, h i in9 iir. culi partis furfum in pofteriora tantifper confcendunt,dum dexter finiftro inibi committatur, i,ij. irfuperifi. ubi k rep0{uimuSt Huius enim coitus fedes in mdia regione occipitis ofls uiftur, qu* inter rJ% elatifsimam futur* a expriment^ regionem, Se pofteriorem foraminis dorfalem medullam bfi.i.cdp'.6 tranfmittentis,ac e infgniti regionem, mdia confiftit,&: k infcribiUir3 ubi occipitis os craC k. D- fifsimum denfifsimumq? effe,in eius offis hiftoria retulimus. Ex hoc duor fnuum congreffu, alius red furfum fertur,fubeminentifsima parte futur* a fmilis,cV:fub tota fagittali futura, E ? Se
bfi.cd.4U

^> ^0?l

?4

ANDREAE

VESALII

BRVXELLENSIS

ad olfadus organorum fedium feptum, quodammodo f n tertia figura V infignitum. Hune finum quarta figuraaliquot 1 notauim gerit.tertia autem m frontis oft^li m tera m eundem indicat. C*termfnus hi exculpuntur dur* cerebri membran* gratia,cuius uafs ipfbsneilla caluari* offibus pr*meretur, cedere tune audies, quando cerebri uaforum non minus elegantem qum arduam,parumq;ab alfjs difdionis profefforibus animaduer fam feriem,in tertio libro exequar+ n 0 2 Animum accommoda quart* figur* palato,in quo his charaderibus ampla narium fora* % mina fepto quodam infgni x notato interftinda, Se in faucium amplitudinem naribus ten, k dentia,n ac o indicantur. H*c etfhominiad plurimaconducant,pr*cipu tamen naturali infpirationi uoeiepidonea cenfntur* p2 Foramenhociuxtapofterioremdentiumntifbriorum fdem ex palato in narium ampitu dinemdefnit,quartiscj? maxill* fuperioris ofsibus commune habetur. Deinde hominibus irnicum adeft,equis uerb Se canibus geminum. Paratur aute gratia connexus,confnfoscp a tu <t *fig-i qnie* palatum foccingentis,cum illab qu* narium ampliuidini obducitur* Portiuncula enim il Jj * 4* Lus tunic* fmul cum uenula,6^ item arteriola,id pertranft* ^m % Ad palati finem iuxta maxill* fuperioris fxta of, utrinque duo uifoiitur foraminamnum b Biufdfi. A quidem alteroprius,&:amplius.prius enim anterius'ueac A infgnitum,notauidign*eftam gur^mtplitudinis, ex palato frfom in pofteriora ad oculi fdis uerticem radicern ue properans. nibi enim dfinit, ubi foramen occurrit, quod aiterum pituitam in nares expurgantium ef retui x mus, atque fub-litera * iam antea defcripfm us. Pofterius autem * notatur, eftqj exiguum omnino,8c' frfom afcendens,aliquando in idem foramen cum anteriori a in Cignito termina tur. Interdum uerb peculiarem terminum, in fotura cuneiformi ofl Se quarto fuperioris ma PordmimU xill* communi adipifeitur. Pr*ter foramina hadenus commemorata, fi caluariam in ma per cdturidz fompfris,alia quamplurima (fd exilia) obferuabis, uenis tranfmittendis Se membrana drfm obuid. rum nexibus exculpta. Viluntur uero huius generis ahqua e diredio maions mtenoris ue angu li fedis oculi,iuxta futuram fcundo Setertio maxill* fuperioris of Se (rtis of communem* H*c in cauitatem pertinguiit, inter frontis ofCis fquamas comprehenfm,Sc' K prius indica tam.Horum quoque fdes in prima pr*fen tis Capitis fgura,T &V indicatunquibuscha raderibus nuper didam foturam foo loco expreflmus, quemadmodum Se comemorata iam of r,A Se inibiinfgniuntur. Deinde in ontis quoq? of iuxta foperciliorum fdem hu iufmodi quoque occurrunt foraminula. quemadmodum Se in utroque naf of, quod quin tum fuperioris maxill* recfoimus. nfuper in primo maxill* ofl, quod externum oculi fdis angulum cftituit,unum aut alterum huius generis foramen inuenitur.Pr*terea ofls cuneum referentis latera, qu* temporum caua cum alijs ofsibus conftituunt,tali quo que foramine do nantur. Ad h*c,in lateribus iagittalis fotur* in uerticis oflbus, Se potifsimum iuxta foturam f f. A fmilem,taia etiam apparent, quorum fdes in quarta figura aliquot fin umbra latitantibus - indicatur. Verm pr*ter comemorata unum notatu dign* magnitudinis habetur interi s in frontis ofl, qu odaui capitis offis anterior pars ipf comittitur,8c" anterior fpti pars olfadus m * organor finuum cernitur,nimir inter terti* figur* m Se confpicu. Pertingit autem hoc foramen in frontis offis con cauitatem, foperius K indicat.n quarto quoq? fuperioris maxill* fc,iuxta magn interioreniue oculi fdis angul,didi iam ordinis foramen etiam f ofrt.In baf uerb ofs cuneum imittis extrinfcus,qu id fpto narium comittitur, fobinde quina nu *>* merouifuntur,actriaquide w,S infgnita pofterius confiflm, utrinqmimir unum, Se in ho rum medio tertium, qu* antrorfom inftar ardifsimor meatuum produda,in nari ampliup dinemdefnunt. quamuis intrim medij foraminis " indicati finis ftamrarius admitut. Alia ^ a, aut duo qu* & Se w infigniuimus,anteris incipit,8e" redo tramite antrorfom quoep cofeen dentia,in oculi fdis ucrtic radicemq? termintur.C*term hor foramin termini hc com o de delineari nequeunt.quare eti eo uehementius hortor,utexhomin caluarfjs potius,qum ex nudis offium piduris h*c difcas,foraminis cuiufq? fedis coniedurhinc charaderibus fo mens,Se cofderat, an me aliquod foramen notant dign pr*terierit,expends* Superfunt adhuc in tertia figura Se quarta Gr*cimaiufculicharaderes, quibus in foturis caluari* indi Si candis,iam pridufi fumus:adeb ut nullus pr*ter & enarrdus ftreliquus,quo finus quidam in ua-tice notantur,quibus a dura cerebri membrana innafci audies. Atcp horum finuum non ttfig. W.yy eadem fmper eft ieries. quippe modo nulli,modb pauci,modb plures, atq? hi uarrj,cerntur: K profedb(f quis me audit)illis animaduertdi, qui nimis prompte hanc uerticis fed urunt,aut in oflium fraduris nimi intrpide ac confidenter terebrant. Hue quoq? referr fiiius duos eu neifonnis ofs,in ipfus medio antrorum modo repoftos, nifi iam ante in eius ofs hiftoria

Se frontis offe ufque

ipfos

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER U S9 ipfos defcripfflm, perinde ac amplas cauitates in quartis maxill* fuperioris oflbus ad na rium amplitudinis latera repoftas

DE

OSSE

R^ECO

RVM
I*

LITE

ra imagini compdrato *

Cdput 2C 1 I

PRIMA
D EC I M Iterti; Cdpit ju
gura*

S E

C V N D A

HIC EIGVRARVM ET EARVN dem charadaum Index. P R I M.<~A* prafientis Cdpitisfigurd, anterioremficiem exprimit ofiis \j imdginertl refirentis, un cum minoribm eUtioribmue ipfiim Uteribus-, gr ofiiculis, qua his ufque ddtem
porum ofiium procc/Jm inflyli modum efformatos connecluntur *

pROPOuITARVM

<jpB

T* E R<-^T figurd,poleriorem ofiis y refirentis regionem commonfirdt, fmul cum eldtioribm coflistuerm intrim illis ofiiculis no delinedtis,qua ddproceffiisfiylifpeciem exprimentespertingunt,priori(pfigurd delinedtttur. G i Grdndim mediumfy ofiis hyoidis ofiiculum, dnteriorifede conffficuum + T^erum c-df
fy*

\^L

B gibbd/n huiusfiedis regionem indicant. In horum characlerum medio peculidre huius r es -ionis apparet tuberculum * notatum. C autem indicdtfinum trdnfiuerfim oblongum, cr infit

periori medif iflius ofiiculifide obuium J) 2 Vojlerior grdndioris ofiiculifedes , finudtd & cdUd. v p 2 Irlumiliord ofiis hyoidis Idterd, qua cum medio ofiiculofigurdm yfimem reprafientdnt
1

i\
2

Connexus humilioris Uteris^cum Idtiufculogrdndiorify hyoidis ofiis ofiiculo

-

f-Jiz Humilioris Uteris dpex,qui Uryngis cdrtildginisfcutum exprimentisprocefiidlligdtur*

IK i
T,

Superiora hyoidis ofiis laterd,bumilioribus long tenuiora,magis(fe teretia * JSf i Tria ofiicula,fuper ior ibus Uteribus tttrincfc utplurimm commiffd . Caterm ddbyo idis ofiis infheclionem etiam fciuntprater quintam mufcuorum tabuUm dd chdrdclerem L > priores dliquotfigura duodecimi C dpitislibrifecundi dd ^T, B, C?D\

eminentifsim* parti os unitatis nomine Cmpreh en fom, fd uarrjs multiplicibusq? ofiiculis extrudum, pr*ponitur, quod J ^ * nonnulli aliter* v figura v^i^s, alrj foccindius vo{djk appellann Wrf qua uoce difdionum rudes deluf, in Galeno os foem refrens uer terunt. Alijs rur fom id os a imagine A/zVW<^ nuncupatur : quo dArfig.6 cd.C,D.p" etiam nomine interprtes decepti,a futuram capitis a iter* fmilem j mtegrdru uertere confoeucrunt. cuiufmodi tamen mendas pro noftra uirili nuper B. b zz, z^fig. ex Galeno, quem 8dtalfa tGermania latin dedit,fubduximus.Herophylus quoqs id os 7ce ^ li.y-Sddi. xriu appellafle dicitur,fort quod lingu*,aut laryngi,aut fucibus apponatur, cmadmodS "gurU/. ipfi in organisgenerationifamulantibus qu*dam b ^xskths .tov<l</lHs3Sec [^skts k<<cvo{<AhS B- uocantur. Non dfont eti, qui quum in fucibus confftat, id^gv^oj/niincupauere. Nos uerb paflm id os v refers,aut uoce contradiore hyoides nominare inftituimus.Homo igiuir ho c os ion cr aliter,qum quadrupeda, qu* hadenus aggrefsi fomus , extr uclum obtinet, ac Mtfium hy> --fi6 bfii* difig.Ky-B, maximumhyoidisdofsis.ofsiaueft *&# *,c.zfi.v. mtus aute,feu pofteriori fde,cauum. in anteriori etiam fede foperius quaf in oblong finum e 4 nmfcw deprj(mitur,pro fi>ur* nimirum ipfi idone*,?.cV mufculor ligamen torumc illi comiforum rum tdhuk rationt Superiorfenimlnuiimplaiitture tertus C quartus huius ofis peculares mufculi: E 4 ad

aryngis

$6

ANDREAE

VE

AL

1 1

BRVXELLENSIS

ad tuberisiierb in hac fde confpiciii latera, qu* quodammodo in gibba fede fnuantur, ni fertioneni tentant f duo primi huic ofl peculiares mufculi Ex pofterioris autem fedis cauo f4.mufc.t4 mufculi g duo priores linguam mouentes pr*cipu enafcuntur. Pr*terquam qubd gibba ex. ^*3 ^ trorfom,cau uerb introrfum,atqueab iniurijs extrinfecus occurrentibus remotis opportu ^ mu^ ne collocentur. Grandius id ofsiculum fupra laryngem paulo cofiftens, tangentibus occurrit, /. q,v. Ldterd hyoi, fpfius intrim lateribus penitius fer latitantibus. Huic enim latiori ofsiculo utrincp h alia duo g* fidis ofiis . uniuntur. Atcp horum alter humilius eft, alterum elatius. Humilius oflculum nonnihil bre D* D HumiUord-, uius,latiusc^ fuperiori eft, nullicp alteri ofl committitur,1 qum lateri medrj ac latiufculi hy ou j, vn , * dis offis officuli,ad quod cartilaginis ligamenti^ cartilaginei interuentu ualid, Se notatu di fi^^ gna amplitudine neditur.Vermk finis ipfus ' fuperiori proceflui cartilaginis laryngis,qu* ), 2^'G * fruti imaginemexprimit,colligatur,nferius hoc officulum feu latus uncum foo coniuge,qui hlf a in altero cfftit latere,humilius hyoidis ofs latus meritb appellamus,aliquot mufeulis admit l ?> 4-fi.c*. tendis&:producendisaptum.Atqueh*chumilioralaterafmulcummediograndiorieof 8 ' ' SuperiordU, fculo, v imaginem pulchr conficiunt. Porrb fuperiori officulofeu lateri quod magistres tert'J:om'. uiftur,"1 alia rurfos oblonga teretiacp officulatantifper cotinua ferie uniuntur, quoufque ipfb mifiiiyVU
1

wiffdipfiso^

Qtuhyoides

osfhmdtur.
pjius ujut.

rumgneSpropterradcem" pr0Cefc N. iam i*pius commemoratum eft, temporis of inlrantur,uti in quadrupedibus uidere eft JJ*^ manifeftifsim. H*c ofcula fuperioribus hyoidis ofls lateribus commifl,non pari fmper obfruantur numro, utplurimm tamen terna quaterna'ue utrinque cernuntur. quanquam etiam interdum, idq? maxime in mulieribus,h*c ofcula uiderimus fmul cum fuperioribus la tribusomninodeef,cVipforuicemteresquoddam,ualidum Se oblongum ligamentum gerere,hyodiq? of Se fty lum imitanti pro ceflui colligari.Quod etiam non fmel animaduer titmihi admodum familiaris renaldvs colvmbvs, nunc fophiftices apud Patauinos profefbr, Ana tomes ftudioffsimus. Hyoidis igitur os neque liberum,nequeulli contiguum ef ofl,fperiora ofs indicant latera temporum offibus conexa. Deinde Se infe rioraquoq? latera,cartilaginis feuto fimilis procefbus ligamenti beneficio comifla, idem atte ftanuir. Cartilagines enim laryngis,ut Se coftarum caruagines,offium pr*bet ufum,8c" quod ad contiguitatem fpedat,in ofum quoque clafm recenfnuir. Verm quoniam hyoides os non ac[eo grma Da^ atquereliqua ofl, nititur,proprrj s id mufeulis in omnem pofitionis dif rentl-am | ta fafft in (cundo libro narrabimus, ut neque in latera, neque frfom aut deorfum, - neque prorfum aut retrorfom prompte ex foa fede dimoueri queat. & quamuis id minimum Cd.lib.z*D homini obtigerit,maximos tamen plurimosq? ufos pr*ftat:qui tune enarrabunUir,quum ali d er e. quot ingu* mufculos ab ipfb enafei, lingu*9,fondamenti tutifsim*cp bafs modo fubfjci,cxl f */*. p mufcuorum laryngis qu*dam principia porrigere oftendemus* dem fi^*
figura K.

DE

DORSO,

ET

GENE
Cdput

R^fT
AC

I M

DE

ipfus ofiibus *

2C 1 1 1 1.
IPSIVS

SVBSEaVE^TIS

FIGVRAE

charaderum Index
proximdmpdgindm occupdte dorfium,quodGracis {fy* Se v<Sroy di citur?dUtere exprefiimus, ut primm totius dorfii ofiium contextus cerner etur,dcposlmodum fingula ipfus pdrtes priudtis Cdpitibus delinedrentur. Caterm quum trsfigura^ edrum praciputertid, ddprafientis libricdlcempofita dorfumpdriter commonfirent, non dbsre il Us etidm obiterintueberis,undcum tertif librifigur is, neruorum ddorfiilimedulld originem du centium feriem exprimentibus,dtque ddundecimieim libri Cdpitis initium repofitis. <^I>B Collumfepte 'consldns uertebr is, qua numeris internat'ipfiirijedidppofitisfigilldtimnotatur*. G,D Dorfii pars thoracem conslituens , quam nonnullifimpliciter dorfitmnuncuparunt.dlijuero, quod uelutipoHfieptum trdnfuerfium confi/ldt, metdphrenum.dlif,utiidm dicebdmus,dorfipdr tem, qtid thordx conslituitur. Hac utplurimm duodecimformdtur uertebris, quibus thordeis cofla articulantur. unde etiam illa coHarum,ut <& thoracs uertebrai nomitidntur* E,F Dorfpars quinque lumborum uertebras compleclens* G,H Qsfacrum,quodtantifpeffiex ofiibusfeu uertebris in homine tjfiingi dabis,quufquc ofiisfacri deferiptiorieni priuatim perrfiecuiusflierai I? -K Os coccyx,q\uodctid quatuor ofiiculis efformdritdntifpcr dnnues? dum CT iddeficripfiero.

F I G V R i^T

l,lcVo

:i

L E
>

CT

CORPRIS FABRICA LIBER I* 57 aliquot uertebrds L infigniuimus,nimir in totd dorfi compdgefecunddm,nonam?decimam> ocldudm er uigefima qudrtdtn : itd indicdturi uertebrdrum pdrtem?fieufiedem? qudm ipfdrum
corpus nuncupdmus.

DE

HVMANI

MpM. Minijfdem uertebris uifitur ,in quibus L occurrit ^proceffs

Cr<%

notdns in Utem exporreclos, dtf ideo trdnfuerfios, aut Uterdles nobis dppelUtos.Quoduero nofila uertebra L infgnita cor poribusiO* MindiCdta trdnferfisprocefiibus donentur ,ne
minem Ut re drbitror, etiam fingulas uertebrds chdrdcleribus
non ohrmmus.^Aique id etidm defubfiequentibus notis exifiiman

fi

dum uenit : quippe fi quidproprij cuipid obtigerit uertebr a ? hoc

Capite idexplicare haudinslituimus.

N?N Ninocldud totius dorfi fidbrica obfierudbis uertebrd , dein in Vc. dcima feptima,<zr uigefima tertia. Notatur dutem N quiddin
'

uertebrarproceffs ddinfieriord nutates, quibus fuper ior es feu incumbentes uertebrafiubditis drticuUtur uertebris. Hospro ceffus ob idquod deorfumfirdntur ,in orationisfieriedeficenden
tes nominabimus.

0?0

O uifitur inuertebris,qua nuper camemoratisfubv)ciuntur,indi CTc. catcfs uertebrarum procefisfurfum fiieclantes , quibus fuperpos fit a fubiacentibus articuUntur Hos, recl defcendcntespro'

ceffus nuncupdbimus.

T , P V illis inficribitur uertebris , quas prius L , Mo1 O infigniui

Crc
mus.notdntur aute uertebrar proceffus in corpris posleriora exerti,<&'dculeo dcfpinanon dbfmiles .V nde etidm Gracis &xxtcu,LdtinisueroJ])inanuncupdntur.dt$ hinc quoq) totdm uertebrdrum compdgem, WV Qrjpindm uocdmus.In ordtio nisdtttem contextu, bosprocejfisfer pofterior es uertebrdrum procefls dutfpinas nomindbimus?totum dorfum hoc nomine rd

Q^Q^Qiirope

rius dppellaturi. eafdreperis uertebras, quibus pofiremo emrrdtos TC chardleres infcripfimus. ^fc Qjtull uertebra notdtpdrtem^ fedfordmen in uertebrdrum confifiens Uteribus^ neruo s ddor fiali medulla pullulatos tranfimittens . Qudm uero hoc foramen in dorfi ofiibus uariumfit,inpeculiari ipforum dfier iptione per

R, R

traclabitur.

Cartilagineum notatur ligamentum, uertebrdrum corporain Crc terueniens. quod Gdlenus cartilaginem puram effe, contra uett rum pldcitdcontendittuerm qudm recl,fecundi libri uigefimo fieptimo Cdpite docebimm, inibifigurdm propofiturihuicndrra tioni non inutilem,qud dliquot uertebrdrum delinedbuntur corpo rd,cdrtiUgineum hoc ligdmentum , uertebrdrum^ corporum dp pendices, T cdrtildginem qua corpus uertebr a de dppendicent inter cedit (ut inpueris hxcfie bdbent)cxprimcntid.
V M parensNaturahomini dorfum inftar carin*euiufdam,fonda Ndturtein mentit machinata eflDorf enim operedi ambulare,&: eredi confifte dorfi creatio* re ualemus .Quanquam nec? illa in hoc dorfum homini duntaxat ddit, ne indufhrid. Vtidfufhu fed perinde atqsalis in unius membri coftrudione, eo ad uarios fmul nedt. ufos abuti confueuit, ita nec hc quoque minus induftriam ipfus often Vtdorfdlii dit. Primm enim omnibus uertebris ad fuorumcorpommpofterio medullce uidef ficiatur, fin H remreaionem/ foramen exculpft, idoneam dorfali medull*peripfas terim mobile. deianfor*uiam pi*paranstSecundb,iionex icompoftofmplicicjofuniuerfomconfti fit.
ER

n triUfubfe quenti cd.

figurisidf
rdmen ob umn

5S

ANDREAE

A L

1 1

B R V

LLEN

IS

tuit dorfum,quamuis id ad ftabilitat & tut dorfalis medull* fedem fatius fuift:qu neq lu xari,neq^excidere Ut diftorquripoftj nifi itauarieflt articulat. Verum f rerum Opifex
tan tu patiendipertinaci* anim adhibuiffet, neq? in organorfabricaullum priorem digmp remue fpedaffet fcop,non aliter fan qum prorfos incompofit fimplexcp dorfum creaft, Quippe f quis lpideum,aut ligneum animalconfingit,non aliter dorfum qum unica contf nuaq? parte fabricat. Homini uerb dorfum inclinaturo,autereduro,nonerat melius iduni uerfumunico oflfabrefieri.quinimo cum dorfi beneficio hominemmultis ac uarrjs motibus agi oporteat,fatius fuit hoc ex pluribus conftituiofibus,utcunque etiam hoc nomine iniurrjs magis redditur obnoxium.Quamobrem uerb dorfum non ex duobu^ uel tribus oflibus,tam longis qum in manu eft humrus, Se ulna cum rdiotin crure autem femur,ck: tibi* os cum f

Dorfi opium
multitudinis
cdufd,

Libro -' de Vfuplnium.

"

n r
nSpIrmlgnn tudo,ne$dor fdlis uiceceaua.

u^mwitBdis
pdrdtd.

Vertebrdrum

Dula:fJexquamor ck:trigintaefformeturoffibus,uarimutubaruculatis,inpr*fentifbi)ci endum eft, pr*cipu totius dorfi particula fompto orationis exordio.Eft autem h*c dor. falismedulla,quaminftarcerebripartibusfobcapitelocatis effe tune nitemuroftdere,quum quarto libro neruorum feriem pertradabimus. Quoniam itaque hanc fmiliter ut cerebrum, duro Si prompte iniurias repellente munimto euftodiri oportebat,dorfum inftar carin* hu mano corpori fubiedum, omnino infculpi, iterq? fmul Se tutifmum uallum ac (ut Gr*ci di cunt) <rvziy$ i6}, ipfi medull* confia debuit. Huius enim natura cerebro refpondet, Se nox* qu* hac affda hominem afficiunt, illis conferuntur, qu* cerebro laborante indies oboriri Cernimus. Motus fiquidem Se fenfus omni partium qu* l*f* fubfunt uertebr*, uitiantur. ^ecl n*c ^dem neminem latre,Galenus atteftatur. Quamobrem uerb diuinus Hippocra tes libro de Articulis prodiderit,f plures uertebr* uno ordine inuicem fubfequentes uanfmo ueantur, graue effe : f aut una ex c*terar Compage exiliat,perniciofom ef : haudquaquam perinde notum eft omnibus. Hippocrates itaq caufam fymptomatis nos edCet, nam f fmul plures uertebre dimoueantur,ita ut qu*que paululum tranfmutetur,cx: foa fede declinet,tunc circularis,ac proinde no uehemens dorfalis medull* obtinget euerfo.Si uerb,inquit,una uer tebrarum foo contextu dimoueatur,tunc dorfalis medulla paruo interuallo inflexa,afcietur, 8c"qu*exili)t uertebra ipfm comprimet,nifi fntxumpat. Quum itaque dorfalis medulla angularem,eamcp fubitam Se acutam flexionem nequeat perfrre, dorfum no potuit magnis Se Iaxis articulis infignem tranfpoftionem habentibus,innoxi moueri. Vnde etiam melius fuit, ex multis Se paruis oflbus qu* fngula ad motum conferunt, dorfum coaceruari. C*terum his oflbus non par adeft magnitudo,neque omnibus foramen medullam dorfalem tranfmit tens *qua amplitudine exculpitur. Coordinationis enim occafione melius fuit,minores fm per erj foperiores : modo id quod portatur ab aliquo, minus ef conueniat portante. Hinc igitur c maximum dorfi offium fcrum os Natura creatum eft, Se ueluti bafs qu*dam uigin ti quatuor uertebris fbrj citur, duobus comifm c maximis offibus, qu* un cum ipfb cor/ pus maxime ftabiliunt.Secundum uerb dorf os magntudine,fi fcro frfom afeendas,1 uer tebra eft fcro ofl coarticulata, prima quidem iacs quarta Se uigefma, ipfrumq? in lumbis uertebrarum ordihe quinta. Porrb aliarum fngul* quantum poftu ab infma difcedunt,tan tum Se mole. Atqj h*cmagnitudinis diminutio ufqueadipfom caput perfcitur,pr*terquam f quando uertebra interueniat paulbm aior fobieda, quod fn non abfq? magno ufo fieri/ pri m* ceruicis uertebr*defcriptiooftendet,qu*illam reliquis ceruicis uertebris latioremef docebit,gratia commod* quinti Se s fexti caput mouentium mufculor infertionis,8c""fcun difcapulumattollentis mufculi exortus. Atqueinibi etiam articulationis nomine, fcundam ceruicis uertebram ualidiorem grandioremq? tertia ef audies. Quia uerb Natura nullius oc cafone uertebras in pofteriori forum corporum fde exculpfit, qum utiter ' dorfalime dull* pararet, oporuiit fn foramen magnitudine cum dorfli medulla congruere. H*c au tem quum in fingulis uertebris fitimpar, Se in primis uertebris maxima (aionendis enimner. uis lenlim conltringitur,attenuaturq?; optimo ure f upenorum uertebrarum foramen nfcno rum foramine amplius eft.Dein qu foperiores uertebr* amplo foramine exculpi debuerint, Se intrim alrjs innitantur uertebris, prompte colligitur, illas quoque fmul tenues necefrib extrudas effe. Neque dorfli medull* duntaxat uia in uertebris exculpitur, uer m etiamk m glta neruorum paribus in homine dorfli principi ducentibus1 tutifsim*ui*foraminaq? in uertebris c*lantur,qu* in neruorum ferie exequ ar. quamuis in priuatis uertebrarum deferi ptionibus qu*dam illorum foraminummentiofobindeincidet:pr*cipuqubdin omnibus uertebris non eadem fpecie, neque pari etiam numro infnuentur. Quum igitur dorfalis me dulla ueluti alterum cerebrum omnibus propemodum qu*fob capite confftuntorganis ha beatur,&: dorfum ipfi uia Se uallum quoque tutum fabricetur,rerum Opifex alia permultami
randacg

u'f^
fit&,

YJ^J^.

c G> H- Aut

? Mrj[e
d i,dutchd

raffer 14.

f.],H.mufc.
tabul<e

l^V*
M*Q+
1 1

'*4*

hiimufct*.
fis-.ante

ea

pJ//.4.
pr*pofn*.

lQ^-

fp P,p,p. randaq? circa uertebras molitus e ft,quippe ex medio pofteriorum partium m fpinam produxit, mftarfepis&ualli totius dorf;hanc pnmam proponens,frangendam&conterendam,mo disq? omnibus paffur, priufquam noxa inferatur cuipiam uertebr*,&: ipfa dorfalis medulla ttZy? }fi.cdp. l*datur.Pofterioribus his pro cefbus in" plurimis uertebris appendice* donatis cartilaoo Cdrtilago/fi l? f g. obnafcitur, idone fubditorum propugnacul,ut qu* nec frangi nec rumpi,modo fragihum iidri dptcibiiA friabiliumq? ac duror, neq? incidi Se quaflri perinde ac mollia carnofaq? queat. Pr*terea fin obtidtd. guorum proceflu quos fpine modo extuberare diximus, magnitude in omnibus uatebris in*qualis quodmodo cernitur, mirifc Se hoc pariterprouidente Natura. Nequaqu enim inijs locis in quibus eandemfedm cum dorfli medulla parsqu*piprimariafbiuendicat, *quumeratnegligere eius partis di'gnitatemmecp in locis folaoccupatismedulla,pr*longas edu ci fpinas,erat iuftum . Quemadmodum neque expediebat paruis uertebris longam eia fci fpinam,neq? grandibus breuem. Ratione igitur optima, quoniam in thorace cor locatur, Se magna arteria dorfo incumbit,in his dorf partibus Natura longifsimas produxit fpinas,in QSdnte* ali)suerb fedibus breuiores.Vertebrarum quidem lumborum corpus grande eft,illiscp intus TZTfeL magna arteria Se ccaua uena fuffolcitur, fed ofs facri moles eft maior & infgnior, nullum ta prd-potun- men intrim pr*cipu ei pr*iacetorganum.Parigitureratpofticos procefls fecundmuer m,figurd: tebras thoracis,maximos in lumbis educi,in facro autem of breuifsimos.Ceruicis uerb uer ^oftenZnt te^ras ^Uum tenuifsim* omnium fnt, non potuere nancifci procefls longos fmul, Se inno xie iniurrjs ferendis aptos: quum hi leui occafone propter tenuitatem rumperentur. Quemad J^fanfuerf mod itaqp didi nunc procefls fpin efficientes, propugnaculi uicem gerunttita Se alrj s pro ptvcffil M,M. ceflbus,nimirum tranfuerfis uertebr* donantur,qu* partim ueluti fedes qu*dam dorfum mouentibus mufeulis fbmitttur, quemadinodumc" fpin* ad mufculorum produdionem inirtionemcpeo ufu potiflmumiuuant, cuius gratia generatim omnes fer oflum procefls montium colliculorumcp ritu extuberare ac educi, prius n fmel relat eft. Omnibus enim his
DE
>

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

I,

uertebrarum proceflibus mufculi accumbunt cum arterrjs, uenis, neruis, ad ipfbs Se per ipfbs Ph*,y-fig' deatis.p Verm alius quoque tertius ufos tranfoerfbruin thoracis uertebrarum proceflum cd.i^. pr*didis accedit, quo aptam coftis fdem porrigunt, cui ill* articulantur. Quia autem dor rertelrarurn cvdrtjqddtio*. lum inftar unius corpris ex uertebris efformari debuit,quod fmul firmum,cV forte,cV ad itiq tus promptum effet, magnoper laudanda uenit Natura, qu* dorfum ambobusufbus (tf contrarias) idoneum conftruxcrit. Omnes enim uertebr* ad fcrum ufque os (f duas prio gR,R. resexceperis)11 inanterioribus quidem fedibus fibi mutuo amplis corporibus tutb colligan n,o. tur, 'pofteriori autem fede duplicibus articulis coardantur,ubi etiam robur propter anterio remeompagem nancifeuntur. Moueri itaque uertebr* non prohibentur, quod corporibus mutuo non connafean tur, &poftica fede non obfcuris articulis fnt diftirtde:atque hac etiam ratione antrorfom ualde inclinan pofmus, retrorfom uerb nequaquam. Rumpes enim,f r, r. cogeris membranea,qu* uertebrar corpora colligant,ligamenta,cums alio cartiagineo liga mento inter uertebrarum corpora repofto, itaq? corpora connedente,ut uertebr* non ad modum connatis diffrant. At horum ligaminum naturam fobftantiamqp, ut Se c*terorum omnium, fequens liber accumulatpertradabit. Quoniam uerb n *qu tutumerat dorfum Comodim&T antrorfom retrorfomq? fledi(ita eniminfirmumacinftabile Se laxum penitus effet) Natura fe dorfum fie, quod fatius eft,iurepr*legit.duniuerfaetenimuit* munia comodius eft,dorfom in priora &*&*&fi*H> fedi. dein h*c quoqj flexio uafis dorfb ibidem incumbentibus,magn* feilicet arteri*,^ con eau* uen*,minus molefti*infert,quumalis plurimm extenderentur. Quia igitur oportuit dorfum anteriori fdeadamufsim ftringi,meritb uertebr* in pofteriore fde laxius articulan tur. Cuius autem form* ipfrum fnt articuli,un cum his qu* de fingulis uertebris dicenda fo perfunt,iam addemus. Sunt enim in uertebris pler*que diffrenti*, pafsim incredibilem Na tur* induftriam oftendentes , ob idep quatuor modo fquentibus Capitibusnonpafundo riautobiter enarrand*, quorum primm colli ceruicis'ue uertebris, fcun dum thoracis, tertium fjs qu* in lumbis habentur, quartum autem fcro of coccygij? ofldedicabitur* j DE

60

ANDREAE

VESALII

BRVXELLENSIS

DE

COLLI
tebris.

CERVICIS'VE
Cdput

VER
.

JC V

PRI MA
PITIS

X V CA
FlGVB^t^T.

SECVNDA

QVARTA*

QVINTA-

SEXTA

SEPTIMA*

OCTAVA*

NONA

DECIMA*

VNDECIMA*
VND ECIM

DE

HVMANI
figurarum

CORPORIS

FABRICA
S

LIBER

I.

VNDECIM
P

C^fPITI
Se

D EC IMIQJfi 'I NT I

earundem charaderum Index,

prcefientis Capitis figura,occipitvj ofiis partem abdlij s ofiibus liber'dm, <&>in exterttd caluarice b ofiis fede bic confiicuam exprimit .

R I.M^C

\^4in t B i Dextrum occipitis ofiis capitulum,quodprima coarticulatur ceruicis uertebrce. Siniflrum ue C, D, ro capitulu, C,D, E er Finfignitur. Siquidem C er D capituli notant longitudinem,feu du E,F \. clum,quo longitudinem in horum capitulorum deferiptione metimur. Dein E infnuat intern latus capituli,quod magis deorfum,qudm externum F infignitum, deprimitur,aut non aqu fur
fium prominet*

Secunda, primam ceruicis uertebntm anteriorifuperiori^ ficie expreffitm proponit . Tertia, prima ccruifis uertebra fuperiorempofierioremfy imaginem oculisfubifcit . Quarta, primam ceruicis uertebram infrioriposler ior ifyficie delineatdm exhibet . Quintd ,fiecunda ceruicis uertebr ce dnteriorem commonfirdt ficiem * Sextd,fecunda ceruicis uertebr a pojler ior emficiem defgndt. Septimd,fecunddm ceruicis uertebmm infiriorificiefiecldnddm offert . OcldUd,tertia ceruicis uertebra dntcr ior emfuperior emcfcjaciem ofiendiU Nona, tertia ceruicis uertebra-pofierior fuperiorfy ficies delinedtur. QuonidmuerohuiftS ceruicis uertebra infiriorfedes fecunda uertebra infriori fcdirefpodet,ilUm hic non dppo^ nimus,nefortprafenti Cdpitinimitis tdbuUrum dcruusprcepondtur. Atfc hac etidm rdtio ne,caterds ceruicis uertebrds tertiafubieclas fingulatim non depinximus,pracipu quum iUa**rum dfier iptio ex trifiuperiorum uer tebr arumfigur is,promptdefiumiquedt. Dcimajtriumprimarum ceruicis uertebrarum compago ^anteriori parte depicld cernitur* Vndecima,triumprimarum ceruicis uertebrarum contextus pofieriorificie exprimitur* Foramen in occipitis ofi^dorfalis medullagratia excifim.

G i anterior firdminis dorfitlem trdnfmittentsfedes, qua ob teretis cuiufidam ligamenti infers tionem dfipera efy inqualis esl. Ht Sinus inpofleriorifide utrorumQ cdpitulorum occipitis ofiis incifm , de uidm primo dorfalis
medulla neruorum pariporrigens. ; Ii,3, 4 Foramen tranfinittenda dorfli medulla inprima ceruicis uerttbrd exculptum * Ki,3 Hic prima uertebra corpus exculpitur,fiecda uertebrce dente,qui V notdbitur,fiuficepturum+ L 3 , 4 Sinus inpofleriorifide corpris prima uertebra incifm', de cartilagine incruflatus . A/ 1, xo 'Proceffits <gr tuberculum, in anteriori corpris prima ceruicis uertebrafiede prominens N1 ?3? \Q,xx Dexter prima uertebrafinus?quo dextrum occipitis ofiis capitulum ex cipitur. SinU 0,> , firumfinum infecunda & decimafiguris 0,V, Q^R notaui: O quidem cr P eius fnus Ion QzR* gitudinem indicatur m: 0^uer6,internum latus?long ipfb exteriori R infgnito decliuius. S %, 3, 4, io <& xi Tranfuerfus prima ceruicis uertebra proceffits dexter.. Siniflrum uero chard^ clere non infgniuimus^quodutriufi^ eddemfit rdtio * Sic etiam ipfus foramen infinifir tans T. tum laterefecunda <y undecima figura T notauimus . V 3, n In dextro tantum laterefinus indicatur , qui cum occipitif ofiisfnu H notato commune efficit firamen, quo primm dorfalis medulla neruorum par elabitur . 2C 3, 4, u Hacfede prima ceruicis uertebra pofteriori deHituiturproceffi,^ inibi duntaxat uU fiitur acutum exiguumfe infiar linea prominens tuberculum, ad cuius latus hac fedes afperd efi* Y 4 Dexter prima ceruicis uer tebr'afinus, dextrfecunda uertebra tuber cfignandum excipiens* d,b. Sinifirumfinum d&b notauimus: a quidem internum ipfus Utus,b dutem externum indicdntes* cj$6 Dextrumfecunda uertebra tuber,feu infgniter deprefjm cdpitulu, comemordtum idtnpris prima uertebrafinum Y infignitumfubingrediens. d,efijniflrum flendunt cdpitulum. Ve d,e,fi. rum dpriudtim Uttts ipfiusnotdt internum eUtiusfy.c uero externum^ <r deprefiius. fi autem tdm Cdpituli pdrtem , quadd pofieriord ueluti extrd circuli circumfirentidm educitur* IV io, %i Secunda ceruicis uertebra pr oceffis, que d dentis intdgine dentem UoCdbimus, tdk in quiti td figura c dcima & undecima etiam confpicitur . Verm huncinfieptimd , decimd <r unde cimd T infigniuimm Jn quintd dutcm&fiextdfigurdpluribm notdtur cbdrdcleribits priuatim F aliquid
<.

6z

ANDRE

AE

VESALII

BRVXELtENSIS

g. k dliquiifignifcdntibus . g

enimin quintd tuberculum ipfus nott cdrtiUgine obdulum . h iti fiextd, nott pofteriorem dentisfedem, qua crafiior efl,mdgis(jp qudm dentis radix inpofieri i. ord extuberdt.ifinum indicdt,ddquem trdnfuerfim ligdmentum dduoluitur, quod dentem inpri kPL Ma uertebrd confiringit de continet. k er tutrinfinus infignitur dd dentis principif rddicisuc Uterdincifius,dtque dnterioris fecundi neruorum dorfilis medulla paris propagines admo dum exiguas trdnfinittens. Catermfirdmen,hocfnu prima uertebrafinu?eformatu in un

&

mfigndtur. Tofiremo n in quintdfigurd dentis notdt mucronem o 3 Sedes dextri Uteris notdtur dfperd, inter prima uertebrafuper ior emfnu N indicdtum? CT infiriorem Y indicdtum confiflens.ubifirdmen non peruium confpicitur . p 6 Sinus dextri Uteris, ddpofieriorem dextrifiecunda uertebra tuberis c infigniti fiedem excul ptus:> commune fimmen uidtnue confiituens,qudfecundum neruorum dorfilis medulla coniu q * gium inpofieriordprofilitJn qmrtafigurafinifiro Utere q pofitum cernis,finum hune prima ** * ceruicis uertebra notdns . In dextro dutem Utere dcima er undecima r repofiui,ipfdm ner uorum uidm in dltero Utere utcunque fignificdns f V 6, 7 7>ofierior proceffs,feufpindfecunda ceruicis uertebra, qua etidm in dcima CT undecimdfi ruris partefuperiori, infieptimd uero infriori efl buid . 1 9 Tertia ceruicis uertebr afpind, qudm er undecimdfigurd ofiendit. Spina dutem huius dpices in oclauag er tj notantur,ipfa uerojpina illic numro \\ indicdtur . u$,6,7 Dextri lateris tranfuerfusfecunda ceruicis uertebra procefius. Sinifler etidm citrd chdrd clerum operdm in illisfiguris, quemadmodum zf? in decimd <e? undecimd utriufique Uteris pro
fft* n. dcimet figurd

ceffiis prompte cognofeitur . x 5,6,7 Foramen trdnfuerfifecunda ceruicis uertebra procefius y' ? Pl Tranfierfus fnifiri lateris proceffs,tertia ceruicis uer tebr a. Verm y internam pdrtem,z autem externam notant. Vorro oclauafigura tranfuer fum dextri lateris pro ceffiim his notis 7
.

a S, 9

6,7,11

y 9^1
A

9, n

5^6, 7, 10

19
t

indicat, fnifiri autem laterisproceffumiflis notis 9,10* Fordmen trdnfuerf tertia ceruicis uertebra pro ceffis * Dexter defeendensfecunda uertebra procefius, Cuiusfinusfirmamfieptimdfigurd indiedt. Dexter defeendens tertia ceruicis uertebra pro ceffus, uerm y in nond CF undecimd pofieri ore ipfus indicatfedem .Inferior dute ipfusfedesfcufinusJnuirefipodetinfeptimdfcinfignito* Dexter dficendens tertia ceruicis uertebra proceffs,dC nond quidemfigurd ipfus tuber ofien dit,que admo dum e^T ocldua utriufqj afeendentis proceffs tubera indicat notis 3<eVA infignitd* Sedes, qtid fecunda uertebra corpus deorfum porrigitur Sedes, qud tertia corpris uertebra corpus decliuisfirtur. Super ior tertia uertebra ceruicisfedesfinttdtd. <& quidemfinum indiedt, uero <y a utrimf
$

&

prominenteproceffum. dt< hi etidm proceffs numeris \,z in ocldud figurd infigniti cernuntur* A ft v 10 ^Anterior fiectinda uertebra corprisfedes , inqud \ pr ominens indicat tuber , ^ uero'o* y utrinque deprefi tuberis latera . hz3>&c+ Numeri characler es in oclauafigurd confpicui, proceffium tertia ceruicis uertebra mime rum indicdnt. Quandoquidei,znotantur dua eminentes partesfiuperioris fiperficiei corpris uertebra. 3,4. duo aficedentes proceffs.?^ duo defeedentes procefius. 7;$, 9^10 tranfuerfipros f;T3"f * ceffiis. \\fif>ina,cuius apices notdtur ^"y <&. utiy huius uertebra inferior pars o indicatur* s s, 9 Sinus infiriorem partemforaminis confiituens,quo tertium dorfalis medulla par extlit. TT7 Sinus fuperiorem dicli iam foraminis partem effiormans .
Tlomopidtno
num occdfoKe collo dondtus.

!P^^e

-----

="=

===S|

quibus Natura pulmones dedit,his quoque Se collum elargita eft.a Afpe tpercllu ram enim arteriam qua infpirantes arem in pulmones dudmus,&:rur repentid et pulmones gp^lpv] fUt- \ 8? Sir fus expirantes eunda effiamus,ab ore ad pulmones ferri,atque ob id in fi.cdlcijli. ''%w^$mm ter os Se pulmones fpcium intercedere debebat,fquidem opportun ef dppojitd* flatione (qu*uociseft materia) hominemdonri decuit . Nam citra afper* arteri* benefi uterilk qud-4li.fi dum uoxminimperficitur, unde etiam n miramur,null animal collo crens uoeem edere. niinfuitur.

NVH( gratiahominicollumdari,hincpotifsimumcoftat,qubd id perpetuo una cum pulmonibus deperditur. Quippe hac occafone pi
MO
fees (quibus

vl

a Hdcoftc

& pulmones dfunt) collo deftituuntur. Animalibus uerb,

ditfig.i cd. tf.Vdfddtt

lEl

jEf-'ijl

Quum

punprd-, pofit* vtft

t, r,*,*,*,
cfig.cd.ti AyB.cr'm
tribus inte*

** *

id

di/.B c 2>\n.

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I. 63 Quum itaq? pulmones in thorace contineantur,cV afpera arteria(quam in os definere omnino decuit) ex pulmonibus cfurgat,interuallum elatiorem thoracis fdem Se fauces intercdais, arteri* illius gratia creatur.Quia uerb thorax Se os inuicem fparantur, quantum inter utrun que interualli mediat,uia eorum eftcitur,tam qu* defuper deorfum procedt (ut dorfalis m e dulla Se ftomachus)qum eor qu* ab inferioribus frfom (ut afpera arteria, Se mult* l*ues arteri* ac uen*) porriguntur.Homo igitur collum afper* arteri* gratia nancifcitur,afperam uerb arteriam uocis refpirationiscp cauf. Quare etiam colli longitudinem homo tantam for titus eft, quanta afper* arteri* ad didas modo fohctiones ex ufo erat. Quinetiam conuenie bat Partes fcapulis contaminas, & brchium, &:cubitum,extremamcpmanum,pr*tereack: fptum tranfuerfom, dorfli medulla collum perreptanteb neruos adipifci : quocirca Se pro pter illorum propagationem,neceflm fuit in fpacio inter caput Se thoracem medio uertebras reponi, quibus collum texeretur.Sunt aut human* ceruicis0 uertebr* fptem,quarum nunc naturam ufumcj? explicare contenda, capitis colliq? motibus fumpto frmonis exordio.Non enl'm hc auium quadrupedumq?, quibus longa obtigerunt crura, colli ufom recenfre propo* ^tum eft,quum nemo n intelligat Naturhis, quod manibus deftitutur,colli maxillarumq? prolixitate ad cibum affumend profpexifl, haccp ratione pluribus uertebris collum illis confinxif. Galenus itaq?,rarum Natur* miraculum, ipfiusq? operum exquifitifsimus interpres, in nullius partis conftrudioneexpendendaadeb eruditum fblertemq? ac induftriumrequirit auditorem, atque in capitis motu, eiufdemq? cum duabus fommis uertebris articulordefcri ptione.Quid multaftam paucos qu*in duodecimo de Vfo partium, de capitis motibus tra dit,aflquuturos ctendit,ac uelutrei diffcultate ledorem ita deterreuutMiemini mirum uideri debeat,me quoque hac in parte pr*ceptoris opra penitus deftitutum, ea qua licuit diligentia Se Anatomes difcend* puero, prorfos obfirmato animo ea perlegif,ac ut Galeni fnf iiitefliger,resipfs orationi eius fdulb adhibuife.Anuerb fruftra negoci attentauerim,tum demum nofces,ubididicerisme non folum qu* Galenus docere con aturpercepif, uerm Natur* in articulis hifce artificium, capitisq? motus ab ipfb parum red tradi, tandem etiam in tellexif. Galenus enim capiti duos motus afcribs,unum in annudo renuendoq?, alterum in latera fieri docet. acpriorequidintelligit, quo caputanttorfomfledimus,inclinamus,an nuim usq?,ac deinde quo caput retrorfum refledimus Se reclinamus,ea prorfis fondione,qua Thraces cVCretenfium plerique hac etiam *tate uidentur abnuae. Illi enim abnuentes, in po fteriora caput red remouent,fubleuant ue : non autem ut nos renuentes,id circumagunt,fu circumducunt. C*term altao motu, quem Galenus in latera fieri pr*cipit, illum fubaudit, quo caput in latus in clinamus,ac ueluti humeris fufeapulis admouemus. Quod autem h *c de laterali motu,atque adeo derenuendo annuendoq? ipfus fitfententia, ex quarto de Admi niftrandis fdionibus libro doceberis, fi modo accuratexpendas, quo ftu Galenus occipi' tis odis capitula, qu* c prim* uertebr* dearticulantur,locari,aflrgere,innitic|? afrit,quum inhocillude latus caput agitur,8t' quum ex Galeni placito renuimus annuimus'ue. Huiuf modi enim profedb ipfius de capitis motibus eft dogmarquorum priorem,qui annuendo re nuendoq? ft,fcund* ceruicis uertebr* beneficio, aut foper fcundam perfici affirmt : pofte riorem uerb motum, quo caput in latera ducitur, fuper primam ceruicis uertebram fieri ait, quemadmodum cm ex pluribus Galeni locis, tum pr*cipu ex quarto de Adminiftrandis fdionibus libro colligerepromptifsimum eft. Vt enim illos libros omnipoftremos fcripft, ita quoque foam fntentiam cVbreuius Se apertius in illis, qum alis,explicuit. Num uerb hoeeius placitum ueritati ftconfonum,ipf nunc mecum inquirito,atq? aliter qum Galenus capitis motus(an^duinterimaliquandiurepreffo)cftituito.Primmitacp,caputautprima rio motu quiefcte collo mouemus:aut fcundario, quum feilicet caput colli motum fequitur, etiamf id in aliam partem, qum collum mouetur,ducere coneris. Proprfj capitis motus duo {unt . priori, id antrorfom fledimus, retrorfomq? inclinamus,extendimus'ue: quem motum confias autrigidoimmotoq?coIlo,aut collo etiam fmul moto, fiueid pari motu cum capite agas,fiue contrario.Quamuis enim in anteriora collum ducas,caputq$ neceflrib collum info quatur, nihilominus tamen caput proprio motu n pofteriora pofs refledere, atque leui ne gocio obfruare,collum caputq? proprios Se priuatos in flexu reflexuq? motus obtinere. Alter proprius capitis motus, is cenfndus eft, quo caput ita circumducimus, feu in gyrum agimus quodammodo,ut rota ad axem reuoluitur. Atque hune motum etiam quiefcte collo obibis, f modo dexua,modb fniftrauicifsimintueriftuduais,caputuecircumuerteris.Pr*fens mo tus capiti omnino eft proprius, Se collum illo deftituitur. quapropter etiam quoeunq? modo collum moueris, hic capitis circumadus commode perfidtur. Fiexo enim collOjCapiteq? cum
s

iciuerte Cerwc
hr(Cfetem-

pitii ?not;b.fen
tentid.

^fi^dt Ca.

~r'^li * ^*
& AmbtiM.
dif, ib.de

Ojh

&**?'f**

Gdleni^cl
pitis mctikfht
tenti(t<

illo

ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS illo indinatOjd facile in gyrum ducis.fc etiam fi collum fuerit extenfum, aut m fatus humero admotum, caput prompte circagis. C*termut caput uno circumadus motu, quo collum caret,priuatim donaturata collum quoque alterum peculiarem motum,quo in latus ducitur, fibi uendicat. Caput enim nullum obtinet peculiarem motum, quo in latus inclinctur, fed colli tantum beneficio motuq? fcundario in latus fertur. Quippe nobis denegatum eft, caput huic frmoau iIIiuc fapuk "el minimum admouere,nif collo illuc dudo.Duobus itaque proprfjs motibus par4ti. caput donatur, quorum prior,qui flexione ac reflexione perficitur, capitis cum prima ceruicis uertebra articuli fit beneficio ; fuper primam enim uertebram caput fleditur,cVrefleditur.I: o fterior motus, quo caput in gyrum ducitur,foper fecundam ceruicis uertebram celebratur. Caput enim fmul cum prima ceruicis uertebra, fopa fcundam,ueluti ad axem, circumduci tur. Atque h*c mea de capitis motibus Se articulis eft fententia;qu* quantum Galeni decli
<>4

net placitis,promptifsim quidem colligis. num autem magis ueritati accdt, ex oflum con^ ftrudioneligamentis9h*ccommittentibus,ck' mufeulis illamouentibus,difcito.C*terum li gamenta Se mufculos in fcundo libro exequar, in pr*fenti of tantum aggrefurus, in quo Depcripo mm fermone forftan qu*piam quoque ligamentorum menti incidet. Occipiti) os ad latera fi*'s Zfp'rLfu^r f foraminis dorfli medull* uiam porrigentis,utrinque unum exigitg capitulum,magis ad an cbr*drticuld teriorem foraminis fedem,qumpoftaioremuergens.H*ccapitula,fi'1 priorem1 pofterio fiwtitur. **** remep ipforum fedem fpedes,oblonga font 8arda,at^^ bijig. c. aliquodofs caput, k ut femoris feilicet, quod coxendicis ofsi articulatur, in duas partes dif \*fjf' o ctumeffet,ac utrinque ad latera foraminis in occipitis ofl infculpti,una illius capitis pars,re ca^^ pofta. Si enim uuaque occipitis ofs capitula internis lateribus iunda fingas,ex ambobus ro tundum (quanquam intrim in homine ftis depreffum) caput conftitui cernes. Qu* quum ita fnt, facile conftat,utrunque capitulum, uti diximus,oblongumeffe, atque1 in terno latere hfig- e. magis qum m extano protuberare,ad eum nimirum modum quo in ofl rotundi alicuius ca mi^' * pitis mdia ac in tota fperficie magis prominens pars, proceris,qum partes in orbiculo po ft*,extubaat.H*c erunt capitula,qu* prim* ceruicis uertebr* inarticulari, paulo pofterius fcribam.Nunc autem adhuc in occipiti) of n afperitas crafsitiescj^expendda uenit,inter duo n ifig.G. nupa commemorata capitula, in hoc parata ut ualidior eflceretur infrtio0 ta*etis ligament!, ojig.mdrgi p dentem fecund* uertebr* occipitis of colligantis.H*c afperitas interdum adeo infignis m- & jjj ? ftur,ut tuberculum aliquod dici mereatur,prominens gratia didi ligamenti, Se nnihil etiam btuUi. infrtionis q mufculorum collum fledentium nomine. Pofterior autem fedes foraminis dor paufdem flem uanfnitttis, afpera quoque,fd non adeo ut anterior craffa eft. ac etiam ad poftaiorem **'** Utriufque capituli regionem/ finus leuiter imprefsconfpicitur,inhocparatus,utcumalio ^A B. * prim* uertebr* fnu utrinq? foramen effbrmaret, quo prim dorfalis medull* nauor par r ifi.u. Prmteerui procideret. Prima ceruicis uertebra reliquis omnibus dorfi offibus folidior,denfor,fed fe^ *f** " ^'defcZt'o. cun^ longitudin tenuior,& forma c*teris omnibus plurim diffres eft. ' Foramen nanq? ( <'** .c v ipfi dorfalis medulle gratia incifum,habet maxim,qubd Se hc dorfalis ft craffsima.Deinde gur. i. ipfus corpus" interiori fde exculpitur, cx^fnum in pofteriori foi corpris fde leuiter incifum U2>ih:K* oftendit,qui cartilagine incruftatus fecund* uertebr* Y dentem excipit. Corpus enim prim* * JJt uertebr* hac ratione cauat,ut dens ille in prima uertebra inibi reponi queat. C*term ne pri dem 6, u fi ma uertebrahoc modo in foo corporeexculpta,8c" orporepropemod deftituta, plus *quo ZUT- rimbecillis inualidacpredderetur2 procef quodam Se tuberculo in anteriori fedeaugetur,cu * ^ ius beneficio illacrafefcit,robuftior9euadit:pr*terquam quod ipfom etiam tuberculum ac commodum eft fufeipiend* infertioni,primi dorfom mouentium mufculor paris. Eiufmo di itaque huius tuberculi ufos eft.non aut in hoc producitur, ut nimium capitis flexum pro hibereucaputqp in ^eidone fuftineret:aut in caufa eft, ut flexum caput alacrius denub frfom Se in pofteriora reflederetur, quemadmodum Galenus in quarto de Adminiftrdis diffedio nibus parum red aflruit. Nam (ut nihil hc de capitis motu, fuper quam uertebram feilicet is fiat,dicam) caput nulla ratione eb ufque in clinari poteft, ut occipitis os id tuberculum con tingat,tantum abeft ut illo capitis moles fofflciretur. C*terum prima uertebra ad lateraa ca *j%K. uitatis, qu fecund* dentem admittiueft ualidifsima,cV craffsima,&: utrobicp b unum often. b 2>3> dit finum, quo fui lateris occipitrj ofs capitulum excipitur. Sinus hi utrinque fnouli, ut illis dextt H' ^~.v.,i;~,^.,:c..' r j *sc:c ; d sx^-^'c r, s , .? 5? . tontu.

^^

jr

>--.v..

v.v^

viai

jjhui.

auu

ma

unis

i u

fi

tundofinu donati, finum diuideres, atque utrinq? ad primam ceruicis uatebram, ubi nunc gtllfig^ fnus habentur,unam partem collocares,huius prim* uertebr* fnus tibi cftituerentur. Vel '*(>[>&
f

DE HVMAN CORPORIS FABRICA LIBER U 6$ f uertebr* finus fmul iundos fingeres, unicum finum rotundum profundumq? ex ambobus efformatumcerneres.Quodtantomanifeftius adhuc in prima canum Se fimiarum ceruicis uertebra contueberis,quanto illis animalibus finus hi altiores profundiorese, ac capita occi pitrj ofs extuberantiora acutioraq? obtigerunt. His itaque prim* uertebr* finibus occipitis Caputjledli capitula excipiuntur, atque iii illis feduntur Se extendtur, feu antrorfom reuorfomcp redif " *&&fi>> fmo ducuntur motu. Nulla aut ratione caput huius duplicis articuli auxilio,in latera aotur: ffhffff* "" quamuis id Galeno Anatomicorum principitot locis proditum foerit. Primm nanque im moto collo, caput ne tantillum quidem in latera mouerepofsimus.Et,f caput foper primam uertebram in latus ageretur, quis ambigit in eo motu primam uertebram debere immotam feruaric f modo in moui alterum articuli os oportere fmper quiefcere, Ariftoteles in libro de communi animalium greffu red demonftrauerit. Vt intrim taceam Galeni impietatem,qua rerum Opifici rudem negligentiam turpiter imponit, quum fe abund Opificem celebrare ar %-&** de V, bitratus,tam prolixa pr*fatione attentum ledorem,ck: in demonftrdi methodo exercitatum, I1?*"* defderat. Quid enimturpius (f modo uerum dicere licet) Natur*, nobis lng qum Gale Ankdm to~ nus eft chariori,pr*termeritumimpingipotuit, qum in di'gnifsimo totius corpris articu^ * corpris lo, extrema ofcitantiac' Nemo enim ignort hune articulum ef illum,qui ne minimo quidem *&&"** temporis momento paruam inclinationem foftinet, multoq? minus exarticuationcm ac luxa tionem,qua homo mox refpirationis expers,mutus Se abfque motu Se fnfu, tanquam affda neruorum radice,redditur, Quis obfcro articulus totius corpris eft, in quo ois caput in al terius ofs fnu ita mouetur, ut caput non amplius finum contingat C nullus profedb,pr*ter quam, fi Galeno credimus, capitis c primaceruicis uertebra articulus. Ipfe enim caputhuius articuli beneficio in latus duci arbitratus,in quarto de Adminiftradis fdionibus afrere coa dus eft,quado caput in dextrum latus ducitur, dexuum tune occipiti) ofs caput in dextrum uertebr* finum ftringi, finiftr um uerb caput ex finiftro fnu afrgere:cV contr,f quando ca put in finiftrum latus incinatur. Non igitur huic gemino capitis cum prima uertebra articulo in latus motum,fd flexum reflexumq? tribuamus. neque adeo in Galeni uerba iuremus,ut tan tam ofcitanti immenfo rerum Autori in pr*cipuo corpris articulo imputemusmeque etiam in Galeni excuftionem ftudeamus comminifi,ab illo motum in latera intelledum,quem ego in gyrum Se dreumadu fieri dico ; neque etiam illum motum foper primam uertebram fieri cum ulo Polluce fateamur. Pr*ter id enim quod Galenus illum motu minime in telexit, quis adeo ftupidus ef poterit, ut duo oblonga occipitis oflis capita mutuo diftantia, Se duos pri* m* uertebr* finus altos, fu profondos, Se fmiliter oblongos fobeuntia, circumagi pofl au tumetc" Quis enim unquam circinum utrifq? cruribus aflriinfixum, circumagi animaduertitc* Neque eft quod quis Galeno patrocinaturus,occipitis capita fibi deprefl fngat,atque ita ca put fuper primam uertebram circumagi pof conten dat, quum Galenus inter reliqua ofum capita M&m nomine nulla unquam dignatus ft, his tant occipiti) capitibus dempr"s,qu* Nonfemetin pafsini komvccs (fed non red admodum) uocat,eo nomine rarum, qu* in canibus potius 'fikf* ^ v I L r U ' r J-v J, ' ' ' O-4-deAdmt quam honnnibus occurrit, mucronem nlinuans. riuiuimodi itaque capitis cum prima uerte nifi.fel, bra eft articulatio,cxfaiqua etia eius uertebr* deferiptionis pars. Reliquam autem nunc prof quemur,fnfim ad alium capitis motum acceffuri. Ad exteriora igitur finuum occipitis ofls -^f%<< pribt,h4>io capitula excipientiumlatera,prima ceruicis uertebra utrinque'1 unum exigit tranfuerfum pro %&$$$ r* n **' ' cefxm,proceris multo qum c*teri uertebrarum ceruicis tranfoerf procefls, eduduni Se latiufculum,n tamen *qu in hominibus ac in canibus caudatis c fmrjs inftar al* cuiufdam latum.Eductur autem tranfuerfi prim* uertebr* procefls infignis, ut opporUinam pr* ter reliquo s ceruicis tranferfos procefls, duorum mufculorum infrtionem finguliaccipe 14 mufe rent Yllis enim procefsibus priuatim * quinta Se k fxta mufculorum caput mouentium paria twUU,I,H. , r ti< rr r i r 1 m o t ' h eddm td- mteruntur. Hi procellus magno perrorantur roramine,per quod artena ex uena hac calua bul.L,K. riam petentes fruntur. Ad pofterior finuum quibus caput inarticulatur fdem," fnus utrin Iife;T- _ que in prima uertebra exculpitur,illirefpndens, quemin occipitrj offead pofteriorem capi Ulff tulorum fdem c*lat dixi. Ambo enim fnus,o ccipitis ofs nimir Se prim* uertebr*, fmul nhiofi.v. uiam pr*bentprimo pari neruorum dorfalis medull*. Canibus uero in prima ceruicis uerte 0 ipg.H. bra non unuS3 fecj proprium foramen hc elabti neruo infeinditur, quod illis prima uertebra admodum ampla altaq? Cit. C*terum hic hominis uatebr* finus,etiam ad pofteriorem fora minis partem pertinet,quo tranferfos perforaturproceffusiut ita finus ile non neruo dunta t % u ca* xat^*^ uen* arteri*q$ etiam cedat. quas hc caluariam adir paulo prius relatum eft,per p fora pitisf. men feilicet ad radicem capitulorum occipitrj ofs exculptum. Prima ceruicis uertebra po fterioriprocefljfufpinaob hoc inter reliquas uertebras fola deftituitur,qubd is aliquotmu F 3 fculoram
'

'

<

BRVXELLENSlS fculorum paria aculci modo uulneraffet,neq? illis Se pr*cipuq tertio mufculorum caput mo f*^uentiumpari aptumiter, aut fedem tribuift. r Ea tamen parte, qua ali* uertebr* infpinam ^ ^ defint,h*c afpera eft,cV Ueluti acuta linea extuberat,quo facilius* quart caputmouentiu mu X. Smutprfm* fcul0rum par hinc principium duceret. In infriori prim* ceruicis uertebr* regione, fub s^cfi^c' Vretn/fex duobus,quibus caput excipitur, finibus/ alijtotidem in fculpuntur leuiter ac in fperficie ca ^^ Rentes, ui,obidq5 etiam y\buo4<Ag appellati.Horumcircumferentiaorbiculariseftuinmedioinxali terr.jhiquid,quod drjudicari poflt,caui obtinens,fedxexteriora fnu fupercilialpng inferius,qum !&**> 'Jfuberdfecun y ^nterioradefcenduntiidcVfihancuertebramineredo corpore fecund* inniti fingas.Hsfi. */p/mtcr dd:. nibus cartilagineobcruftatis/ duo fecund* cauicis uertebr* excipiunturtubacu la, qu*ad rfer&. latus corpris eius uertebr* habentur minimum prominentia,uti Se finus prim* uertebr* le * 4jfe *. uiter excauantun Tuber culorum circumfertia etiam finuum modo orbicularis eft,quamuis J +!f^ intrim nonnihil a pofteriori parte extra circuli circumferentiam deduci uideatur. Ad h*c, dextrum fi "internum latus tuberum,elatiusc exteriori latere affurgit. Verm ea laterum altitudo depref mftrMf. foc| non adeo infignis eft, atque fupercilior prim* ceruicis uertebr* finuum. Deinde tube. J J' W ^ ra in medio feu centronon *qu prominent,acprim* uertebr* finus inter fupercilia cauati cjUfe.e. font :non fecus fan,qum G tuberum latera procaius qum ipforum mdium exurgeret. Vn de etiam fit,in nudis ofsibus inuicem adaptatis, finus non ad amufsim tubenbus refpdere,&: in illorum finuum medio fpacium non prorfus oppletum apparere . atque id priuatim homt nibus accidit : canibus autem &equis alijsqtanimantibus plurimm caput circumducubus, unum continuum utriufque lateris in fecunda uertebra eft tuberculum, Se finus quoque in pri
66

ANDREAE

VESALII

ma ceruicis uertebra ctinuus apparet, tuberculo concinn refpondens. Hanc in hominibus in*qualitatem, Natura fubinde peculiari cartilagine corrigit, qu* pr*ter cartilagines oflbus rem utriufyld cruft*modo obnatas,fnum Se tuber inter cedit,acligamen tis m orbem articuum teris cdrtddqi nem nonnun< ) ctinentibus duntaxat adnafeitur, Se foperius infriusp admod uifcofo humore, a. nobis obfer' tancp fnegmate,oblinitur.Huiufnodi igitur prim* uertebr* fnu cum fecund* udtdmdepinxi uertebre tuberibus duplex(utrin9 feilicet unus)eft ctextus,eius quem ftatim dica mus. motus gratia efbrmauis.Nunc enim tertius fecund* uertebre ad prima contextus adhuc fer Secunda uer moni eft adij cidus,qui fecd* ceruicis uertebr*" dente cum prima uertebra effcit. In medio Jfej? tebree dens. enim duor uni tuber fecund* uertebr*, ex fuperiori mediap fui corpris regione, proceffs arait. quida infignis &altus,admodumb/durus Se folidus enafeit, quem quod dentiacpotifsim figurer. hominis canino afsimilet, o</low&</li cV IMt/rcc Gr*ci uoeart, quo eti nomine Hippocrates
UiC
pecuP.d>

Lihode Ar jferandumebrnuncupaui^nonautXutlulius Pollux,& C*lius,difdionimperitimale ucuhi. recenrent)priml Verm ali) hune procefl m turbinis,feu nucis pinei imagine Lmo\<B\ alrj,

quod cufpidis pyramidis ue modo extuberet, avouroy SC tsvv.v<i{</Ih appellarunt. Procefls hic prim* uertebr*0 cauitatem fobit,quam illic haberifcripfimus, ubi prim* uertebr* corpus nfi.Kdc* deberetconfiftere,8c" ubi eiufdem finum infculpi fcripfimus, qui cartilagine oblitus,anterio wL* rem dentis partem l*ui Se Iubrico f tubere prominulam excipiu Pofterior dentis pars, re csfe oione eius tuberis g pofita, magis extuberat, craforq? eft qum ubi primm is fecunda uer g 6fg. h. Dentkwpri tebraproducitur.Hc enim utrin que ad latera" finusfingulos,^:1 tertium in pofteriori fede, bSt6fi.k,l. i* uertehrd exigit. Qui in lateribus co nfpiciuntur,inter dentis radicem Se fecund* uertebr* tubera conf 6 fizm ' md\ contextus. {^untjUna^curnprim*ceruicisuertebr*finibus,qui hisrefpondent, foramen utrinque pa Uufig.m. rant,1 neruulistranfmittendisaptum,quos interdum hac in mufculos collum fledentes proci W*^1 dereuidimus,ac fecundi paris neruorum dor Qudmuisprd'fensfigurd priuatim fcundo libro fit proprid, ilUmtdmenbucrepofuhfuodifs dud- h'ic trdduntur intelligent flis medull* forculoscenfmus. Porrb fnus in poftaiori dentis fde confpicuus,in hoc ex dit non mediocr'u teriuuet. Sign culpitur, utligamentum ipfi firmius obuolua ficetur itdfy o' tur,quodab uno prim* uertebr* latere in ah biter <^A , B, ud uanfuerfim procedit,& infigniter ualidum Cyprimd ceruicis uertehrd . D r pofteriori dentis fedi (uti diceb) tranfoerfm JD fecunda. G obuoluitur, dentem accurat in cauitatem pri fecunda corpwi. m* uertebr*ctinens,8c'cauens pr*taea ne H dens. I te* dens foa fde aberrans, hc dorfalem medulla res ligdmentum a. dente occipitis comprimat.C*termutligamentum id aptius ; ofii infertum. K. trdnfiuerfum ligdmentum dentem in primd uertebrd enafeeretur, prima uertebra"1 ea fde qua id ori. > > nfigginemducitjfue infritur, afpera in*qualisqp 0>0' fli ingens. eft, Se foramen quoq? n alt penetrans exigit, quod firmius ligamentum explan tari infrfue finit. Nullibi enim in ligamentor enarrtione
y

interefe

DE
nfi.$y6

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

I.

6?

k fotereflputo,fue ea inferi,fiue enfci dixero,quum ligament pariter ad utruiiq? os pertineat. e ioytifi-r. " Superior dentis pars,fu ipfus apex in mucron teftudinis capitis modo exacuuxr,ut altis extra primam uertebra prominens,ex frobuftum terescp ligament educeret, quod occipitis ofl ad eam fedem alligari poflt,quam in anteriori parte foraminis dorfalem medulla tranimit * tentis,afperam, leuitercf. extuberantem cfpici fcriptum eft. Atcp eiufmodi profedb prim* CaPutcfP*; uertebr* cum fecunda ctextus perficitur, duobus nimir latis fecund* uertebr* tuberibus, ^ficunZil totidemqj prim* finibus, Se uno rurfos primas fnu, cui dentis tubercul committitur. Hune contextum ex ipfo potius rerum intuitu, qum ex hac mea n tam ccinna qum uera deferi ptione,difci malim,qub preflius dfjudicaretur,num Galenus nos caput fupra fecunda ffedere Se extendere,feu horum artiulorum ope annuere, ac Thracum modo renuere,uer prodide rit : an ego perperam his contextibus caput un cum prima uatebra uelut ad axem m gyrum duci,nihilc minus qum fledi ac extendi, contra Galeni decret tt locis grauiter repetitum, aflruerim. Si enim fingula in ofum fabrica perquifueris, fecunda ceruicis uertebra tibi tra bem referet,cui tar* infofo axem infgimus. ipfe autem den s, axis erit . prima uerb uertebra ^ cui caput in hoc circadus motu,ac Ci cum illa idem corpus effet,iunoitur, trabi afmilatur ad axem reuoluto. Aut prima uertebra cardiniconfertur,oftio cmifb: fecunda aut,illicardini quem parietiinfixumuidemus.Pr*tere ligament tranfuer #1 \ u*us Cdr' r j i t n t i n i . .-J^T go, lia/ter. iim denti obductum, abunde commonitrat, primam uertebram nequaqum ^^^^^J fupra fcundam Ciec~i t Ci modo quiefeente dente, prima uertebra antrorfum 1^=,,, retrorfomq* in flexu mouendaeft.Quis enim ambigit,ligament id dentem in prim* uertebr* fnu continereC Se illi non tantam laxitatem cum Galeno aferibi pof,ut ?^-".f v' primam uertebram adeo dentis contadu in anteriora ferri finat, ut caput iuftum experia tur flexume Porrb iam duo apud Iulium Pollucem nomma mihi fuccurrunt, quorum alte rum prim* accommodt uertebr*, alterum fecund*. ac prima quidem" Xrmsoepws, fecun da uerb fy ipfi nuncupatur. Hase nomina proculdubio ueterib'us,qui pueros in Anatome exercebant,manarunt ; hoc nomine uolentes innuere uertebra, axis modo quiefcentem,ac fo per quam alia circumuertitur;illo autem, uertebram, qu* tanquam ad axem circumuoluitur* Atque id fn me*fubfcriberet iententi*, qua caput fuper fcundin gyrum duci,iam f?pius afrui. Qubd uerb ueteribus ante Galenum h*c nomina manarint,pr*ter potas Celfus mi hi aiitor eft, qui tametfi ipfus codex ubi ceruicis' explicat uertebras uiciatus ft,atq$ ipf f neu tiquamintelledamultorum Galeni interpretummore uerterit, attamen ueterum quopiam, ex quo fuum de ofbus Caput in latinam orationem conuertit, eam fntenti primm afm ) pfif uidetur,qu* mee,atque ipfi denique ueritati,proxim accedit.Neque profedb eft quod proiixius h*c refram, quum uel leporis,uel cuniculi,uel agni, uel hoedi cauicem inter eden dum contemplari integrum fit, Se fmul luce clarius intueri motum qui in gyrum ft, foper f cundam celebrari uertebra; aedeinceps non amplius mirari,quamobrem Galenus auditoreni adeo folertem,in Mathematiscp peregregi inftitutum, induodecimo de Vfu partium expe tat:quumnemo ambigat,elegantemalis atque difricilem alicuius negocij deferiptionemed diffciliorenireddi,quo ipfa minus ab enarrateintelligitur,isqp magis Natur* artificio, quod recenferepropofoiuaberrat. Quod uerb Natura pr*ter flexum in anteriora,8t" in pofterio Cur ISdtu* rareflexum,etiam alios duosmotus,quor ater in latera, alterin gyrum circadu fit,fuper racdPutfuPe^ i r i i i i'i r r ii.rr- primam uertef primam uertebram non perrecent, quemadmodum brchium remurq? tnplici motuum dirre- ^finvl auo' rentia moueri uoluit, hinc potifsimum fad ducito, quod prima uertebram magis ampliusq? pie drcumdiu r . qum reiquas omnes dorfalis medull* caufa/ perforari oper*preciumfuerit,quodcBobid c'>cnnldterd
.
:

>

p^>^\lg.l. 7

unus duntaxat rotundus amplusq? unus in illa errorman nequiuent, neque etiam occipms os iuenu qifi.A. q foraminis fui occafone in unum tantmgrande-caputextuberarepotuerit,quodinillo pri m* uertebr* fnu perinde ac fmur in coxendicis ofls fnu, omni motus fpecie ageret. Quum itaque duplici articulo,dextro nimirum Se finiftro, caput iungend fuerit, omnsqjpropemo dum duplex articulus fimplici folum motuifamuletur, meritb Natura caput fupra primam uertebra fledi ac refledi uoluit. Nam fopra hanc in latus moueri nequiuit, nifi Natura hc fui obta,unum occipitis ofls caput in uno uertebr* fnu ftringi, aliud uerb caput attolli,atque prima uertebra prorfos difiungicupiuifluquod in nullo tentauit articulo :id fmper ftudens, ut articuli of mutuo eiTent ctigua,neque ab inuicem abfcederent, Se nefeio quam uacuam Galeno confdam fdem ftatuerent. Deinde caput in gyrum fupra prima uertebram m oueri -#*> 4 minus potuit,nifi Natura acutum procefmin capitis amplitudinem, qua cerebrum contine V~ m'f ' tur, prima uertebra produxifet, ad quem caput ueluti ad axem uolueretur, aedeinceps alia quampiurima nunc redifsimformata,uitiarepropofuifu Super fcund itaque uertebram F 4 caput
.

' ,

->*1.

y >t

inclindrino,

6S

AN D

R E AE

E $

AL

1 1

' B R

VXELLEN

IS

caput artifciofe in gyrum mouetur. Ci enim flcderetur,dens dorfalem frangeretmcduflam* fecaput fiper Q^um emm quieto dente prima uertebra antrorfom duceretur, pofteriori fede furfum eeua fvr7fle% ta,tunc dorfalis medullain prim* uertebr* foramineprorfuscoarcT:atacompreffac),abrum ne^ etidmin L peretur. Deinde prima uertebra, fupra fecunda retrorfum nullo modo refledi pofleunif ip fa minclindri. m r anteriori fede, qua dentem continet, prorfus exculperetur, primacp tune uertebra a dente non pr*pedita, retrorfum libre duceretur, Adde, caput neutiquam in latus fupra fecundam moueri potuiffe,eadem ratione qua probauimus lateralem motum fupra primam nequiuifle fieri.Alis enim neceflm effet, prima uertebram in altero latere fecunda fmper leuari, quod Quibus uerte' periculum nunc in circumadu non impendet. Porrb lateralem motum Natura infigni profe hritmotwsldte #omduftria omnibus ceruicis commift uatebris, qu* fngul*feorfumin lauis moueri ne vdlacommittd ^ueuntj uerum imu[ omnes fuccedentibus motibus illuc adeo concinn inclinantur, ut caput commode fecundario motu in latus citra omnem noxam feratur. At nunc rurfus ad fecun dam ceruicis uertebram, ac fie deinceps ad quinque reliquas fermonem refledamus, ueram duntaxat earundem conftrudionem enarrantes,ne cafo quapiam noua difeeptatione pr*fens Caput in immenfum excrefeat, atque ego nimium anxi Galeni (cuius diligenti* alioquin cum omnibus medicin* ftudiofisplurimumdebeo)fenfaeruere,omncs9ipfiusAnatomicos Fordmfecun lapfus ftudib commemorare,uidear. Secunda itaque ceruicis uertebra in pofteriori tuberum, M pdr dorft- qu(bus illa prim* uertebr* cmittitur,fedeeuiter s exailpitur, ut cmune c prima uertebra lismedullaner *foramutrinCB cftituat, quoufecunddorfalismedull*neruorpar,inpofterioraelabiuir. uoruinpojtert t . r . . . rr L rC^ J~ ora trdnfmit- Verum huius foraminis maiorem portionem prima eiiormat uertebra, miigniter latis ad po tens. fteriorem fdem fnuum,quibus fecund* articulatur uertebr*,x infinuata.Reliqua in fecunda Spinafixbu cerujcjs uertebra commemoranda, c*teris etiam quinque inferioribu s magna ex parte fnt 'ticTumeTra communia/ H*c enim fimiliter atq*3 ill*,pofteriori donatur procef:qui hoc priuatim in cer ?um, uicis uertebris fibi uendicat, qubd foo mucrone1 bipartitur,ac pr*cipue fecund* uertebr*, triumcpipfi fubiacentium. Sextaenim uertebra admodum obfcur fui procefs diuifionem oftendit,atque adhuc multo minu3 fptima.qu* priuatim hoc cum fxta fortitur,qubd ipfus procefs plerunque donetur appendice,ac procerius educatur, quodammodoq? ad foperio rum thoracis uertebrarum procefum imaginem foo mucrone accedat,nif qubd i!!e his ob^ tuforampliorq? relinquatur. C*terarum uerb ceruicis uertebrarum procefs appendicibus crent, lati,in*quales,afperi,cV(ut ita dicam) ramofi, inferioriq? fde caui, ac fuperis gibbi cernuntur, ac uuinq? modic deprefsi . quod extuberans linea facit, qu* fecundum procefs longitudinem porrigitur:quemadmodum etiam infriori procefs parte(qu* caua eft) quidam line* in ftar dudus,fcundm pro ceffus longitudinem ferri uidetur. Prominet autem in gibba fede,linea,ut ligamentum ab hac in eau* fedis mdium producanmquod fcund'pro ceffus feu (pin* longitudinem porred:um,unam fpinam alteri colligare,dextrosqp mufculos fniftris dirimere,in fcundo libro feribemus. Verum h* pofteriorum procefum line*,in thoracis Se lumborum uertebris confpediores erunt, qubd Se illarum uertebrarum procefls infgniorcs fnt, 8c* ualidiori durioriq? ligamento (quum minus moueri debeant) inuicem deli gentur.Diuifionis autem in procefllos potifsima occafio mufculi cenfntur,in pofteriori cer uiis fde repofiti.utenim hi promptius principium ducaent,&: ualidius quoque in uertebra rum fpinas infrtionem molirentur,h* fpin* etiam in proceflos dirimuntur. Atque id Na tura in his colli uertebris peculiariter machinata eft, quia non adeo ongas fpinas paru is illis uertebris,atque thoracis lumborumq? uertebris producere tutum fuerat. Deinde maior mu fculorum copiain ceruicis pofteriori fde,qum m afjs dorf partibus colloctur, quemadmo dum ubi mufculos fcapulas,thoracem, caput Se dorfum mouentes perfequar, auditurus es fu ffsim. Porrb mufculorum etiam gratia fecund* uertebr* fpina proceri s, qum aliquot ip f foccedentes fpin*,exeritur,c*terisq? latioruifitur,qubd feilicet h*c priuatim c tertio mufculo rum caput mouentium pari, Se fexto quoque principium pr*beat.Ne tamen iniuftNatu tebZm dhZot ra cx grac*' * uerteDra prolixiorem latioremq? educeret fpinam, ipfa fecundam aliqu ot fibi fb. fibifubdjmma ditis grandiorem effcit : uam non tam fpin* producend* gratia, qum ut fecunda arti eu ioremeffe. lationi abund foffcae poft, quam cum prima uertebra molitur. Atque hoc illudeft quod antea afruimus,Naturam fmel atque iterum fiperiorem uertebram infriori maiorem cra uiffe.Secda enim crafsior, Se maior ualidiorq? eft tatia : dein primam tranfuerforum procef T-anfuerfo, fuum occafone, omnibus ceruicis uertebris latifsimam ef, fopr docuimus. C*terum ru ceruicis uer tranferfi procefls in reliquis colli uertebris non admodum exporriguntur/ cVimprimisfex ^eftn^lturd eund* uertebr*, cui breuis Se fimplexuuinque tranferfos obtigit procefls. Videtur autem is in fecunda uertebra minus qum in alijs prominere, breuiorq? efl, propter huius uertebr*
Non
potuifi
. .
:

n>4 figu,

fig.p.

K P2M.it

'/*

l[hJ^L x ffig.q.
y*>6>j

fi,

frV'tcr
sfi.thara* clneu. ,
u 8 F"

& v*

ifi.cd. \6

n,o,p. offA
fig, fpinum

cm $*** *$*
Mt n,o> p
cbfmtes ,

*^f

c 14 mufe.

tabukA,B.

f^?

h 6,7fi*

s"mW"

tube

DE MVMANI CORPORIS FABRICA LIBER U ? tuberum,qu* prim* fnus fobeunt,amplitudinem,craftiemc>.nfuperh*c tuberum mplitu f** doin caufa etiam eft, foramen quo tranferfos fecund* procefls perforatur, non red,fed /S *' a qUe ex<:ulPtu!?1 uideri/^us atque in prima ceruicis uertebra/ Se quin que fecund* fubie
ctis,quarumuanfoerfosproceflusredoamploc^foraminepemiuseft.Nequeprofedbhade Fordmentra? nus m homme ulla ceruicis mihi occurrit uertebra, qu* tranfuerfum proceffum non oefrit *&***&" perforatum. Verm procefls feptim* canum fimiarumc> uertebre tranfuerfum proceflm, C^"w' abfque foramine frquenter adinueni.Huiufmodi foraminibus fol* ceruicis uertebr* orn an h 'utimd j tur,in hoc perfort*, ut" uenarteriamq? furfum ducant,qu* dorfli medull*,ac tandem ipf lib.figurafi cerebrofanguinemfpiritum9deriuant.Pr*tereaquauioruertebr*,qu*ftatimfecundamfe iSyiofig.y, quuntur,hoc etiam peculiariter fibi uendican^qubdillorum1 tranfuerf procefls ampli cVbi Krfnlmri ^di^nt:non tamen interim,utearundem fpin*, afpai Se in*quales.Tranfuerf enim procef 7,8.? , 10. ";ls forma inuicem refpondent, Se interior ipforum pars fmper latior eft, elatiusq? ipfa pofte, riori effrtur. Spin* autem partium impar in omnibus quaf uertebris eft forma,c" illse perpe tuo uarijs modis protubert atque exafperantur. H*c tranfoerfbrum procefum amplitudo Se bipartitio,eadem ratione accidit, qua fpinas bifidas ef prius relatum eft, nimirum mufeu lorum ortus infertionisq? gratia . Vt enim alios huius fedis pr*taeam mufculos, utrinque ksmufctd tranfuerfs uertebrarum procefibus priuatim k duos committi in fecundp libro ferib mus, notdfuZl 5uorurn beneficio collum,cx: poftea confecutionis motu caput in latera ducuntur. Hi mufculi dutemtdb. in utroque latere ita colfocantur, ut unus anteriori tranfuerforum procefum fedi,alter uerb altcrx, pofteriori afcribatur.Septima autem ceruicis uertebra tranCuerCos procefs latos quidem exi git,at admod obfeur bipartitos.Quum enim ampli procen'9 fnt,nulla ncumbit necefltas, eofdem emoque bifidos fieri, pr*cipu quando mufculi collum in latus ducentes,non adeo ua lid feptim* ac c*teris committantur,qubd h*c illis ueluti bafis in dido colli motu fubiaceat, hlitfigj, acoD^ur non fecus qum thoracis uertebr* in latus moueatur. ' Afcen dents m defeenden Afienntium er mmeri tesq? pro cefs,quibus uertebr* mutuo articulantur, in omnibus ceruicis uertebris fecund* o- dfendes sfi-i> 4- fubiedis fmiles funt,&: fecunda quoque defeenden tes procefs obtinet,aliarumproceflbus "* ProceJT^ m %Jg non d^simies;Q.ui itaclue deorfum fpedt,cV fob dit* cmittunuir uertebr*, orbiculari fnu nihil minus qum alt incifo, Se ab anteriori fde infgniter oblique deorfum in pofteriora * ducto, ornantur. Afcendentes uerb procefls,qui in cumbenti articulantur uertebr*,tub ercu X lum orbiculare habent,quod adeo leuiter fuperficietenusqj extuberat, ut ignores finuum ne id Xi ancapitum numro aferiberedebeas. Hoc tuberculum afeendentium procefum finui con Mettre obU> gruit:c" cartilagine perinde ac finus incruftatum, ab anteriori fede deorfum in pofteriora ad p** duun modum etiam oblique fertur. id quod npnobiter confderandum eft.Nam obhquus ille du ***?& lus in ceruicis uertebris, qu* thoraci propiores font,minorfempa,ac fecundum corpris longitudinem redior euadit,qubd ill* uatebr* 110 adeo lax ac fupaiores moueri, atque ob id etiam non tam lax articulari,debeant. Afcendentes itaque procefls foo tuberculo, finum defeendentium proceffuum fubingrediuntur,atque ita fecunda ceruicis uertebra terti* dupli ci articulo alligatur, ut tertia quart*, & fie reliqu* omnes ad thoracem ufque confequentes* / Septima enim ceruicis, prim* thoracis afcendentes procefs excipit. Verum Natura non fo lum ceruicis uertebris iaxiores communicauit articulos,fed ut commodius aptiusqj qum reli Gorporim* qu* dorfi partes, collum indgni Se quo maxime indigemus ufu,moueripofsit,ipfaliud quo ** uenebrd hc confir que proprium colli uertebris adhuc elargitur. Quum enim uertebrarum thoracis Se lumbor rU of!text^ llTrZbt corPora inuicem planis minimeep extuberantibus cmittantur fuperfciebus,ad eum modum racis et lum ^uo duo l*uigati ampliq? afres mutub incumberent,Natura " inferior ceruicis uertebrar Wiwer- corpris partem oblongam, capitisb; alicuius articuli ad motum euidentemfadi ritu,extube rare uoluit>ac fiiperiorem corpris uertebrarum partemamplo fnu ita excauauit, ut oblon W /. er gum fuperioris uertebr* corpus in hune fubdit* uertebr* finum ingrediatur,uertebrarumcp *fa-e. compago ad mouendum promptior conforgat. Atque h*c compadionis fpecies in fecundg l.ioZ'u uertebr* cum tertia,& deinde in aliquot fubiacentium uertebrarum nexu magis eft cofpicua* tm figure Colliautem feptima, prim* thoracis quaf omnino plana innftiuir fperficie, ac etiam ipfus mmertyiyz. corpus elatiori fede non adeb atque foperiorum uertebrarum excauaturrquod pr*cipue acci dit, quia foperiores laxius inferioribus moueri, ex ufo niit. C*term qum tutb uertebr* inui cem ligamentorum ope colligentur,quamq ftudiofe Natura Iaxis his oflum connexibus pro fpexerit,mufculi Se uertebrarum ligamenta in fcundo libro affatim oftendent.Nunc intrim D E 1 opificium fummopere admiremur, qubd is fmul Se fecuritati,cV multiplia' motui tam incredibili induftria prouidaiucV quuis forte crebriores ceruicis noxas luxationesq?3qum reiquarum dorfi partium fieri confpicimusmihilominus tamen adhuc magis obuerftur ani

*r

^^

rltil

mo,

ANDRE AE VESALII BRVXELLENSIS mo,tantam hominum frequentiam in collo eius lax* articulationis uitio neutiquam affa : Se expendamus pariter, quantum ad omnia uit* munia incommodi rigida immobilise^ ceruix adferat.Qubd uerb fecund* uertebr* corpus in "anteriori fede non planum reliquorum colli P$yl0fi.\% ftyt, uertebrarum corporum modo uifitur, at tubere fecundum longitudinem dudo amphoris h ne*formaextuberet, Se utrinque ad eius tuberis latus deprimatur, q mufculi illi in caufa cen. q 8 mufcul. fendi funt,qui collum fledentes, Se hac fede countes, in if am uertebr* corpris formam ua. tab. A,B. lidius inferuntur. Verm quum tertia ceruicis uertebra fecund* fobiaceat, Se utriufque lateris collum fledens mufeulus fupra hanc etiam inferatur,non mirum eft, anteriorem corpris ter t\2e ceruicis uertebr* faciem fecund* uertebr* nonnihil ef confimilem : imb didorum mu fculorum occafione omni ceruicis uertebrarum fedem ueluti compreffam, non autem ut tho Proceffuunu racis lumborumqj uertebr* femicirculi inftar,pro tuberant uideri. Qu* quum ita fe h abean t, merus. neminemlatet,omnibus ceruicis uertebris noneundem procefum numerumobtigife. Ne autemaliquid hc pr*termifif uidear,neceffumfuerituel Galeni nomine ali cuius uertebr* ceruicis procefs ita recenfere, ut undecim numro in illis procefs adnuenias uotidem nan Lihxide V- que procefls colli uertebris Galeno afenbuntur. Aflmito itaque tatiam,aut quartam,aut Obferudto fupartium. quintam,aut fextam colli uertebram,ac primm duos numerato proceffu s in fuperiori corpo hc 8 figurd cuius nume ris fede,utrinque uidelicet unum ad latus fnus, cui incumbentis uertebr* oblongum corpus ri,proceffm infdet. tertium autem Se quartum recenfe duos afcendentes procefls, qui incumbentem fub< feridtim de euntuatebram.quintum uerb Se fextum, duos defeenden tes, quibus fubdit* uertebr* afeen notant . dents procefls excipiuntur . Porrb feptimum,odauum,nonum&:decimumnumerabis, tranferfos proceffus:qui quum utrinque fnt finguli,ac illi rurfos gemini bifidiq? cernantur, quatuor cftitutprocefls.undecimus eritipfe pofterior procefs,feufpina. Verum quum uertebr*, quibus geminis utrinque tranfoerfus accidit procefs,fpinam quoque' jDipartitam r8fi.f,ir. gerant,nihil obftiterit,cur minus hc duodecimum quoque fingas,Galeni numer audurus. 8fig.,y& 9k t* Item quia oblongum uertebr* corpus infriori fede procefls modo quoque educitur, quid prohibebit Se id pariter decimi tertij procefls loco, c*teris adijcereC Qubd autem in prima ceruicis uertebra,8C fecunda, feptimacp alius procefl obferuetur numerus, atque ille adhuc in iftis uarius,uel me tacen te citra negocium prompte colligitur. l Foramina in uertebrarum ifixa. 14. lateribus neruis dorfli medulla tranfmittdis,c uenis quoque ac arterfjs ad illam admitten Fordminum neruos in Idte dis parata,eadem ferie fub fecunda ceruicis uatebra ad facrum ufque os cftituuntur. Inter la ratrafmitten, tus enim pofterioris fdis corpris uertebr*, Se afcendentes defeendentesq? procefs, finus tium natura. In colli uerte, quidam g fprah infrac in ambobus lateribus exculpitur, qui cum proxim* uertebr* finu hjfig.r. bris. commune foramen efformat,quo neruus profiit.Ifti fnus in omnibus uertebris n pari fe ha SIS bent modo, in ceruicis enim uertebris femicirculus in fuperiori uertebra, Se femicirculus in infriori exculpitur, utraque uertebra paremopaam ad foraminis conftitutionem pr*ftante. Aut f quis adamufsimfingula excutiat, inferior uertebra in ceruice paulo maior portionem foraminis conftituit, ipf fuperiori.1 Sinus enim in fuperiori uertebr* parte exculptus, inter i8,^f.t. proceflm afcendentem,8c~ proceflm quem elatior corpris uertebr* pars producit,profun h 9 fi. mter dior eft fnu, qui m inter defeendentem procefm,cV corpus uertebr* c*latur.In lumborum l-jfig.r. Xn lumborum uertebris prorfus contraria eft ratio . foperiorenim uertebra, foperiorem foraminis fedem la m-jfi.inter uertebris. tera^efformat, infriori intrim uatebra infriorem foraminis illius partem, feu ueluti ter. iSCT. tiam circuli partem duntaxat conftituente. Sinus enim in illis uertebris inter corpus ac defeen. dentem proceffum exculptus, multis numeris eius cauitate fuperat, qui in foperiori uertebr* Jn thoracis parte inter corpus ipfus Se afeendentem proceflm c*latur.Thoracis autem uertebre medio uertebris. f habent modo, qu* enim ex illis collo propius accedunt, colli uertebris hoeneruorum fora minerefpondent : qu* iuxta lumborum uertebras confftunt, lumborum etiam uertebris in foraminis forma afsimilantur. Quamobrem uerb Natura,in alia fede neruorum foramina" in m fixa, u ter occipitis os Se primam uertebram, ac rurfos0 inter hanc Se fecundam c*lauerit, qum in lib.4.U,zr reliquis uertebris, cuiuis obuium ef arbitror,qui prim* uertebr* cum capite,cV eiufdem uer oi fi. cd.u tebr* cum fecunda articulorum compagem fedesq? expr*cedentibus intellexerit. H* nanq? fe4N,crj liquidb commonftrant,in lateribus articulo occupatis, uertebras illas infculpi neutiquam po figur dl. tuif,nif prorfos infirmum inualidumqj Nauirahc fecift contextum, Se mutuo ofsium in afsiduis motibus affridu, neruos rumpi uitiariq? cupiuiflt. Qua uerb prouidentia h*c fora pi fixa. u. mina p in facro of exculpft, in eius ofs hiftoria percurram. C*term qubd ad pr*fens Ca l . 4 idVertebrarum putadhucfpedat, colli uertebr* aliud nihil fibi priuatim afcifcunt. Nam etfi omnium uerte rd. ts-dd appendices. brarum fecundam fequentium corpora foperius inferius9,cV ipfus etiam fecund* corpus in 3oufo-cr ifig.E.dd fra appendices in minoribus natuoftendant,id quoque omnibus uertebris fecund* fubditis $6.
7q
S
s

commu

3,4/1. L. Jyd-fi-X. s prhnd UT

wdy'm-jfi.
a firdtnine illo per f du

ceretur. (e
cundd dute

tertia 4 firdmme

er

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I* yt commune eft. Quemadmodu Se uertebras non uno ofl in puerulis effbrmari, nulli ncgatum eft uertebr*.Prima enim cauicis duobus conftatoffibus,inuicem appcndic more emifsis. Apparet autem h*cunio,ubi prim* q anterior pars confiftiucx: r qu ali* in fpinam exacuun Vertebramin tur. Reliqu* autem ceruicis & thoracis Se lumborum uertebr* pr*ter appendices, tribus PlP/urd; xtruuhturpartibus.Vna enim linea cartilagine oppleta, fecundum fpin* duciturlongitudi IZ. nem, foramine dorfli medull* parto d fpin* ufque apicempertinens. Ali* autem du* abeodem foramine produd*, corpus uertebr* duobus tranfuerfs proeefb us rdiquisq? uatebr* pofterioribus partibus dirimunt , quemadmodum in agno ac hccdo eft cernere* Quamuis id in puerulis obferuari malim,qubd ipfis ofsium nox* crebrius qum *tate confit matis oboriantur.C*term in *tate paulo prouedioribus, h*c ofsium frequcntia aboletur: appendices tamen etiam uigoris tempore aliquando non ita diffculta diftinguuntur. In feni Vmebrarum b us autem non folum appendicum connexus obliteratur, uerm uertebrarum corpora alias '" faute W* magno interuallo ob cartilaginei ligamenti interuentum difta,adeb coalefcunt,ut modo trs *** modo quatuor uertebras in illis ita concreuifl, ac fmul in cemiterrjs effodi uideas, ut inuicem diuelli null ratione quent. Coalitus ifte quorund procefum fit interuentu, quos corpus unius uertebr* ab externa ipfus fperficie in aliud producit. C*terum coalitum hune in eau l ef, cur minus dorfum moueant foies, Se qubd nequaquam dorfomextendntjipfcp magis in curuentur, neminem ambigere reor, pr*cipu f quis aliquando gibbo fi uatebras infpexe rit, hasq? incuruatas, Se fois corporibus pertinacifsimunitas, Quanquam ad h*c,difrcilem in fenibus motum augent ofsium fopercilior miraafperitas,cV ofsium tubercula, qu* capita in fuis finibus moueri prohibent* Poftremb Se indgnis ligamentorum duricies, prompte uer tebras moueri uetat
s

^^

DM THORACIS
Caput

UERTEBRIS,
XVI,

'"

PRIMA
PITIS

XV CA> SECVN^
FGVB-A.
jDc^

TERTIA

O.VARTA

Q.VATVR PRASE.NflVM FIGVRRVM

dem charaderum Index*

Et

E A R V N

O D E C I JSIl thoracis uertebrarum eas hic dinedumM,qudsoiehdcn tarum dfcriptionifufficere duximm. Integra enim dorfi uertebrarumfeties ,figura decimo' quarto Capitiprpofita , ac dein iribm integram ofiium cmpgcm adhuitt libri cateem tx<* primentibmproponitr.Thoracisdutemuertebnefimul cum coIks,quce illis articulantur, et dmfeoffum duabwpriribusfguris exprimuntur,qua> decimo nono Capiti prafigchtur.Pri> ma uero huius Capitis figura unam ex medifs thoracis uertebris anteriori parte delineatani

JJ

oJlendit,cuifirdecem fuperiores thoracis uertebra? correspondent Secunda,eandem uertebram, quee prima expicaturfigura,posleriorificiefibeciafidam offert* ITertia, thoracis undecima uertebra pofteriorificie oflenditur ; Quarta duodecimam thoracis uertebram pojleriori etiamficc xprefiimm *

A 1,2,3,4

ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS ol& && in omnibus obferuaturfigur is fuperior e corprispartent notans, qudfuperpofitdcos mittitur uertebr* . Cceterum quiafuperiori parti inferior pr or f m refpondet?abs refitiffet uer $ . tebram thoracis ab infriori ficie delineare.Q uero in tertia figura pofitum,appendicem nott fuperiore corpris uertebr a?yqua? adhuc pofl ofii coione^ emundationemfirrelmquitur. B i Mdium eiusfinus,quem duabus uertebrarum corporib. communem effe dicemus,cuicf> cofia? ra dix inarticulatur. Ci Eiufmodi finus pars in inferioriuertebra? corpris fede fculpitur, qua? tanto minor efl jupe/ rioriparte B infignita,quanto communisfinus cofla? articulanda?paratus,adfubiacentem uer tebram magis, qudm adfuperpofitampertinet. D 3 Sinus undecima? uertebra?, cui undecima dextri lateris colla inarticulatur * E 4 Sinus duodecima? uertebra?, cui duodecima dextri lateris cofla coarlatur . F 4 Sinus afper er profindus,ex quo ligament prodit,duodecima coflafia? conelens uertebra?. G 1,3,4 Foramengrandiuspoflerioriuertebra? corprisfcdi,qua?dorfalemedullamrefpicit,incifum* Hyli? z,l,4 Tranferfi proceffs uertebrarum thoracis. K i Sinus in apice tranfuer fi proceffm, cui cofla articulatur , confpicuus. L i Sedes tranferfi proceffs , quamgibbam effe dicemus . M i Sedes tranfuerfiproceffm caua. Quod autem in reliquis tribusfiguris pofteriorem uertebra' rumficiem exprimentibus, tranferfi proceffs nonnihil dchuesfirri apparent, ob hoc euenit, quod in his delineationibus fuperioris uertebrarum partis magna confpicitur poriio . Oculi enim acies adpo fier ior is fedis mediumfiudi non fuit direcla . J? O, Ph** Spinafeu pofterior proceffs. ac infecunda quidem figurafuper ior fpina? exprimitur fedes, in qua N <& O & T> trs lincas notant, triangularem figuramfimulcon flituentes.<(?y interuallu inter N ac O una eflfuper ficies fuperiori aliud inter uallu inter N& P altra efl fuperficiesfuper ior. Verm prima figura tertiam ipfius procefftts fuperficiem nott , qua? infirior efl,ac inter O CT P confiflit. Quod autem iuxta N in primafigura inumbratum cer*nitur, alterius fuper ior umfuperficierumefiportio. O i Linea in tertiafperficie extuberans, qua? afpera T ina?qualis eft*
Spina undecima: thoracis uertebra?. S 4 Spina duodecima- thoracis uertebra?. T,V\ Vertebrar thoracis, qua?fupra duodecima confiflunt afcendentiu pr oceffu anteriorfedes* X Y i 3 ^(feendentium thoracis uertebrarum proceffum pofterior fedes, qua illi proceffs extubc
3

7i 4

rant, <& cartilagine ncrufiantur . a bz,$ Dfcendentium thoracis uertebrarum proceffum exter iorfedes. c i Hicuidetur dextri defeendentis proceffs anteriorfedes, qua?finuatur, cartilagine^ obducU
tur,?y afeendentis fubieBa? uertebra? proceffs tuberculum ex'cipit. c,f4 afcendentes duodecima? thoracis uertebra? pro cefius,undecimamfubeuntes uertebram. g, h 4 Defcendentes duodecima? thoracis uertebra? proceffs?qui afeendentium prima? lumborum uer tebra? pro ceffumfinibtts inarticulantur*
JPlurimu duo decim thoracis

R A

c i s uertebr* numerantur* duodecim,pr*terquam qubd ali ?'2j*>

quando,tametfrarb,aliquibusuel deeftuna,uel fupereft. Sed deefra gr k dd rius,qum fuperef,inuenitur. Pataufj nanque duo corpora,tredecim fin ^.Dem to* effe uertebrds. gula thoracis donata uertebris mihi occurraunt, quum intrim hadenus fsr^0^ un decim tantum uertebras nunquam uiderim. Neque etiam lumborum texm t, ceruicisq? uertebrar numerus tam crebro,atque thoracis,uariatur. Pr* fig.capw terea,etfi thoracis uatebr* pari confient numero.non tamen in omnibus Qudndam uer eandem articulationis commonftrat fpeciem. Quum enim una thoracis uertebrarum fit, qu* te ram Hff xxexteoxam. ipfi foperpofitam afeendentibus procefsibus Se fbiedam defeendentibus pariter injrackabalys ^ ^ j r L'L ~ i /% i i i 'jufeipi. fobeat,duabus'ueexcipiaturuertebris,h*c tamen n eadem (licetduodecim tantum thoracis fnt uertebr*) f offert, quandoquidem nunc undecima, nun c uerb duodecima, autalia qu*pfam interdum hoc articuli genae proximis committitur uertebris. Qub igitur accuratius, qu* riam h*c ft, quaq? ratione alrjs coardetur, quiuis prompte intelligat, pr*fens negocium deferiptu utcunque arduum, fed demonftrauimihiperfile,qumpotaodiligentiflmmo db
%
===== i.vh,vi.u w.vi~.^*^ """"'^iuivwimvmuuiiiuw,uuiiiui"""v..^i.u

DE HVMANI CORPORIS FA B RICA LIBER U ,73 do aggf ediar,omnes thoracis uertebrar pai tes ordine enarraturiis, ut in quibus ill* inuicem pugneiit,ocyUs quis adinueniat. Quippe in thoracis uertebris n mediocris occurrit difleren hcKdncdr tia. ' Primm itaque thoracis uatebrarum corpora tantum niagnitudine inter fe difcrepant, Thoractsuer ticuktwj- quanturn una,alia Collo uicinior confftit. Priin* nanque thoracis uertebr* corpus masnit tdr*ftincr niSyUter j. j j j i , j. c r> . -, n r . . c r i S r- ponbusdijfe* molis quo dine admodum duodecim* corpon cedit. Deinde corpus pnm*iluperion fua fede,qua f e rentid que diffr ptim* ceruic's cneditur,non omiiino pan eft* fed rhodic utrinque ad latUs extuberat, cer ^'T*?' uicisq? Uertebrarum' corpora obfcur imitatur. Inferior autem huius corpris pars,plaha con tegrdrum . ^at fopaficie,0 quemadmodu Se inferior fperiorq? omnium thoracis uertebrar corporum dcfi.cap. foperfides. Nullum enim thoracis uertebrar corpus infriori parte,Uel leuifsim in Ion gum *4 decliue pro tndittUj Se in fubfquentis uertebr* corpris finum ( ceruicis uertebrarum ritu) i/V*' dfinit. Vtcunque etiam alita Galenus atteftetur, prem quodammodo articulationem tho LibroOf e 1,2,? fi.A. racis uertebris tribuens, quam in pr*cedenti Capite ceruicis uertebrarum corpora moiri do $*** CdP- $* fsfi. cap. cuimus. Ad h*c,prim* fecund*cj? thoracis uertebre corpus,h adeo anteriori parte rotund *,t&9P^ U orbiculare prominet, atque reliquarum thoracis uertebrar corpora, qu* multo magis qum fupremar corpora ad circuli feu liter* C conuexi imaginem accedunt, proceriusq? in thoracis amplitudine protubrant. Videntur enim d u* fopaiores th oracis uertebr*, ceruicis uertebrarum modo, in anteriori corpris foi fede deprefl*,multoq? (ut fie dicam) ampliores, qum profondiores, ac ad cuexum femiparenthefis ( potius qurri C format*. Quod ipfis g s mufe . priuatim cm articulationis laxo motui apt* gratia,tum g mufculorum collum fledentium oc tdb. a , b . canone oboritur.Mufculi enim illi, ita utrinque primarum thoracis omniumq? ceruicis uerte brarum corporibus infterntur, utliquidb conftet,ea corpora ab illis comprimi.Reliquarum autem uertebrarum corporibus huiufmodi mufculi neque adnafcuntur, neque incumbunt quoque. Pr*terea omnibus thoracis uertebrarum corporibus hoc commune accidit, qubd utrinque fnus habeanuquibus coftarum capitula inarticuantur. Vam ut coftarum capitula x, ' f m illo articulo uanant,ita etiam i) Idem omnino linibus non omnes uertebr* decorantur. Vbi articulantur bifi.B, c. enim prima thoracis fecund* committitur,cV: fecunda terti*,atq? ita deinceps ad non* ufque fferentia. sed manife cum dcima conuexum,11 fnus quidam in ambobus lateribus iuxta ' foramina neruorum no cdp.i9 -Ky mine parafa infculpitur. qui uuarumq? inuicem colligatarum uertebrarum corporibus com d . munis exiftit,ac partim in fuperioris uertebr* corpus, partim in inferioris excinditur. quan i i fi.cd.i4. quam intrim huius fnus grdior portio ad inferiorem uertebram potifsimum pertineat. Si nus ifte incruftatur cartilagine,8c" obtuf anguli pen forma c*latus eft, quemadmodu Se cofta 4 fi.i9 rum k capitul finum fobiens anguli obtufioris modo extuberare,in coftar tradatione com cdp.h. monftrabimus. C*term prima thoracis uertebra hoc proprium cum undecima Se duodeci H^c peut maadipifatur, quod utrinque peculiarem habeat finum alrj s uertebris non communem, in f' ipfiuscp corpore duntaxat incifom. Ad fuperiorem enim fdem corpris prim* thoracis uerte br*, finus utrobique exculpitur rotundus, Se ftis infigniter cauus, ac denique cartilagine obli tus, cui prim* thoracis coft* radixrotun do capitulo inarticulatur.Deindeadinferiorhuius fnus fedem alius infgniter profundus cofpicitur, afper Se in*qualis, Se foraminibus quibuf dam oppletus,neque cartilagineinundus, quo ualidifsimum prodit ligamentum coftam in foo finurobuftifsimftringens.Parirationefinus in duodecima uertebra duo decim* coft* gratia infeulptus,ad inferiorem ipfus fedem alium quoq? afperum,fed minus qum poftremb didus prim* uertebr* fnus, profundum adipifritur, qui ligamenti duodecimam coftam fir mius uertebre adnedenti nomine c*lauir. Poftremb thoracis uertebrarum corporibus etiam Diffretidet fubftti* ratione qu*dam accedit diffrentia. quanto enim cuiufq? uertebr* corpus gran dius crpmfu& niaiusc^ eft, tanto etiam minus apparet fblidum, fed fungofiim,8c* multis in*qualibus uarijsq foraminibus incerta ferie interftindum, in qu* uen* arteri*cp corpus uertebrar enutritur* fobintrant.Nif enim uaforum forculi crafforum oflum fubftnti* infnuarenUir,impoflbile eft mediam intimamcp Se fperficie remotifsimam ofls fubfttiam, fibi nutriment(quaii doquidem ita diftat) allicere. nta c*tera huius generis foramina, nullibi infgniora fe oftrt, Z'* g ' cp in pofteriori corpris uatebrar fede dorfal medulla refpicite. Vbi in plurimis uertebris mfi. 6 p". un peculiare cernitur foramen,pro uertebre mole magnum,8c" afperum,8c" m multa defnens LiLro ^ Qf Ub. 3.pr** foram{nuia# Bt quamuis Galenus huiufmodi foramina,priuatini lumbor uertebris uideatur fbws Cap. icu utfml', adfcribere, f tamen quis fngulaftudiofe rimabitur, confpiciet primam lumbor Se thoracis
.

>

nEufd.fi.

f, dem g.

V*'*

duodecimam,&undecimam,aliquot9uertebrasipfisfoperpofitas,h*cforaminaproillarum rnagnitudine infigniora,plura Se altiora exigere,harumq? uertebrar corpus fungofius,qum c*terarum omniuef.Qubd feilicet magn* fnt uertebr*,8c" cau*uen*m caudicem fibiinni tentem non fbrtiantur,ac duntaxat"uen* pari carentis propaginibus implicentur. Intranf

uerfg

74
Biff'erentUx uern*s

ANDREAE

VESA LU

BRVXELLENSIS

procefsibus, uertebr* thoracis etiam inuicem uariant, uerm non adeo ut Gafenusin trdnf^js* decimotertio de Partium ufo prodidit,decim Se duas ipfi fuccumbentes tranfoafs priuans procejSibm, procefsibus. Omnibus enim thorads uertebris utrinq? unus tranferfos obtigit proceflus,qui magniuidine in nouem fuperioribus uertebris uix quicquam diffrt. decim* autem uertebr* tranfoerf procefls minus,qum fuperiorum uertebrarum,extuberant,ut etiam decima,qu* ipfi cmittitur cofta, admodum parua fpuriaq? eft. Vndecim* uerb uertebr* tranferfi pro ceffus minores adhuc decim* font,8 duodecime procefs adhuc minores ipfus undecim*; nimirum qubd non tantus horum procefum ufos, atque fuperiorum uertebrarum pro ceC .,... fuum,ft. C*teris enim omnibus coft* articulantur,quarum gratia thoracis uertebr* ualidifsi mos craflfsimoscp procefls tranferfos fibi uendict. Duodecim* uerb Se undecim* tranf uerfis pro cefsibus coft* non articulantur. du* enim infini* utriufque lateris coft*,unica tan tum ad uertebrarum corpus articulatione committtur, reliquis intrim ad uertebrar corpo ra Se procefum tranfuerforum apices dearticulatis. Ad p apices nanque tranfuerforum pro p ^ K ^ ceflum nouem fuperiorum thoracis uertebrar fnus cartilagine incruftati uidenuir, quibus jfig.cdp. coftarumq capitulum articulatur. ntranfuerfis autem decim* uertebr* pro cefbus eiufmodi *<k,&. nus aut nulli, aut interdum obfcuri confpiciuntur : in duarum uerb infimarum procefsibus ^g'c4' prorfus nulli occurrunt.Pr*terea finus in tranfuerforum procefum apicibus feulpti,omnes quidem anteriori procefum fede habentur ; uerum alrj fuperiorem, alrj mediam magis occu pant. Prima; enim uertebr* tranfuerforum procefum fnus deorfum fpedant, non* uerb furfum,medi* autem medio fe habent modo. Quod Galenus quidem parum animaduertiffe Libro de Of mcjetur quum coftarum nexus explics,huiufmodi fnus omnes deorfum fpedare, atque infe .JibiKyTotd' *f% r r nr r 1 r i r\ - i t. uodeAdmi. noriapicis tranfuerforum proceffum fede nfculpiarbitratur. Qui decimam thoracis uerte ffec. bram, Se duas huic fobiedas nequaqu tranfoerfis procefsibus ob id debebat priuare, qubd illi totius dorfi in latus motum eflnt pr*pedituri. Si enim motus illius ratione Natura tranf In Lib.de Of ucrfbs procefs illis uertebris abefl uoluiflt,n magis uertebras decim* (quam Galenus fu $hwi, pra infracp fofeipi uadidit)fobditas, qum fupapoftas,debuiffet illis procefsibus priuare^ Nam f inferiorum uertebrar tranfoerf proceffs motui laterali obftaculo erant futuri, profe db foperiores non minus motui, qum inferiores obftitifnt. Quemadmodum enimdorf Dpars,qu* uertebr* fupr infracj? except* fubfj citur,forfum in illo motu ducitur:ita eti foper iacentem parte deorfum ferri neceffum eft, fmodo ueluti in femicircul dorfum in latus du ci debeat,cuius femfcirculi circumferenti* mdium puncrum uatebra illa meritb cenftur, qu* fupr infraq? fofeipitur,qu*cunq? etiam h*c fit. At quid opus eft huic frm oni,adhuc propter uertebram utrinque fufeeptam intelledu diffcili,immoraric' quum dcima Se du* ipfi foccum bentes thoracis uertebr* tam infignes tranfafbs procefs habeant, qum illorumufoi in Tumalibifcc- mufculorum exortu infertioneep expedit. Quineti Galenus fui nefeio qum memor, pafsim piwi,tummaxi omnes coftas duobus in ternodrj s articulari prodidit,uno feilicet uertebr* corpori,altero au Vie8 diihc tem tranfuerfb procefi. quod fi effet (uti fn non eft) nunquid Se dcima thoracis uertebra, cVdu*ipffubdit* neceflrib tranfoerfis donarentur procefsibus Quo autem dudu illi aut furfum aut deorfum porrigantur, tune dicemus, quum thoracis uertebrarum fpinas fermoni AJfrind difftr fobnexuerimus. Natura enim omnibus thoracis uertebris fpinam toto dudu fimplicem, mi rtnti. n imeq? r bifidam largitur. Atque huius fpin* in omnibus uertebris non eadem forma uifitur. r Bfa-tf Nouem enim fiperiores$ longifsimas exigunt fpinas,non admodum amplas,at tamen ex am ^ff'^ pla bafi in mucronem fenfim definentes, trianguliq? imaginem ita referentes, ac fi triangulari o,p . confirent pyramide. Superiori nanque fede1 redamacutamq? oftendunt lineam, fecundum tzh-* ipfarum longitudinem exporredam,&: deinde utrinqp ad u latera iuxta inferiorem ipfarum fe *'* ^g'* dem,fmil eti obtinentline.adebut fpin* unius,tres long* acut*q? line*,ternas fuperficies efforment : quarum * du* foperior fpin* fedem cftiuiunt, qu* fuperior uertebra refpicit, x-tfig.uttd atq? harum una utrinqs habetur. Y tertia fuperficies inferiorem cftituit fedem,fubiactis uerte ahodd br* fpin* incumbent.Tres ift* fuperficies in eadem fpina in noue fuperioribus uertebris,ut W^Iiv. plurimmparescx:*quampl*cerntur,etdu*foperficiesexadl*uesfonu tertiaautem&: y ifig-ininferior afpera eft,&: ueluti 2 lineafcundm ipfus longitudin duda interdiuiditur. Ab hac ter etP' terti* fuperficiei linea ligament prodit, quod line* duabus fuperficiebus cmuniinferitur, z t^,Cb ac inuice fpinas colligs,interuallumc earund opplens, dextros fpin* mufculos fniftris di d ifig.cdp. rimit,illirefpondens ligamento, quod a inter ulnamck: radium, bacinta tibi* os Se fibulam W..zdinConfiftere dic. Inte aumfuperiores fuperficies infriori ampliores apparent, ipficqj fpin* la tcr E $ teribus magis (quemadmodum in quadrupedibus cernitur) funt depref*. Dcima thoracis \ ^V' *** uertebra non ita prominentem,atque foperiores uertebr*,fpinam exigit ; neep h*c triangla
1

c"

rem

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

75

c tfig.K.

Ks
ezfixdp.
t7.G,D,E,
f>G.
obtr

fi. tip. 14. cr * cr ?

fiMegrd -

rm'

rerrl illam imaginem adeo fcit commonftrat. Du* enim foperiores foperficies,ampl* admo dum font, tertia autem inferior ueangufta cernitur, nec ualde depreffa,fed infgnita afpera Se in*qualis. Pr*terea fpin* huius mucro obuifos ampluscj? eft, non ut foperioru uertebrarum fpin* acuuis Se ftridus . Vndecim* uertebr* c fpina, adhuc minus qum decim* cxporrigif, ditrinq? magis adhuc deprimitur,ampliorc (Ci foperiora inferioraqp infpexeris)eficitur.De *nt^e in^enor ^ius fuperficies in lineam infigniter extuberat,neque amplius depref,fed arda &' afpeni uifitur, huiusp fpin* mucro admodum obuifos eft ac fpifs. D uodecima: d fpina, adhuc magis fuperiorum uertebrarum fpinis uariat,ad lumborum uertebrarum0 fpin* ima ginem magna ex parte accedens, qu* utrinque admodum deprefl eft; Se f fimmum imurncp ^Pec^es3admodumlata&:ampla.C*term ut omnibus uertebris non eadem fpinarum forma accidit,lc etiam fpin* dudu inuicem difcrepant. Nouem nanque fuperiorum thoracis uate sP^rumdu brarum fpin*,ut&: ceruicis, infigniter decliues feruntur,feu fommo ad imum tendunt. De ' cima> autem thoracis uertebr* fpina minus qum fuperiorum fpin* deorfum conniuet, ma gs9 rea^ retrorfom fer tur. Vndecim* fpina adhuc redius erigitur, Se huius reditudinem duodecim* fpina uincit. Verm intrim har nulla adeb red fertur , quin ipfus mucro fem per magis deorfum, qum forftim,uergat. quod etiam omnium in lumbis uertebrarum fpinis accidit,deorfom magis qum frfom fpedantibus. Atque h*c in hominis dorfo fubaudien. dafint.Canibusenim,fimfjs,leporibus, cVarjs fer quadrupedibus prorfus contraria eft ra tio, Galeni dogmatibus pulchr quadrans.His enim decim* thoracis uertebr* fpina ne L,irocei

:qu

f 8 yio fi.
p.vx.
g earund

buifil'. j tfi. m.
ku *> s fi> cdp.i7. h .

Ifi. cdp. 14

N,o.
m

tfi.

1$

gurB. . Fr r rmr . -j rn n r r J n4.fi.is rioniedeiufcipit, lupenon quidem occipitis oins capitula, interiori autem iecundamcerui cdp.rfufci cis uatebram. Duodecima uerb thoracis (nifi alia qu*piam interdum fit) utrinque CuCeu pttsfigur* pitur,nullam intrim ffcipicns* Omnes itaquehac uertebra foperiores, ad primam ufque cer 0fi.cdp.1i ia's, priori articulationis gnre committuntur. fupaior enim fmper inferiorem excipit,ut E.ej- j m* dcima thoracis undecimam. Qu* autem fubuuinquefofcepta locantur, fuperiori quidem tegrdru dd fUI- parte fUperi'acent;em excipiunt,inferiori autemparte fubiacent ingtediuntur. atqueitapri Vp7fi.Tcd. ma ur"borum uertebra fecunda fofcipinir.Thoracis uertebr* fupra utrinque fofeeptamre fi. dem 9 pofit*,eandem in afeendentibus defeendentibusep procefsibus fpeciem cum p colli uertebris /i|/.er u obtinent.Suntautemh* thoracis uatebr*, fecund Galeni fen tentiam in libro deOfbus* faJt nouemfuperiores;autalicubiinlibris de Vf partium decem.Is enim hcundecimam,illicue1
<

cdp.Nfu, fapit 1 fi-

uertebr* fpinam furfum magis,qum deorfum,incinare,nemo uer afrturus ft.Tranfoerfi Tr* nfuerfo * colli uertebrarum procefls, quemadmodum & nouem fuperiorum thoracis, ex Galeni fen rum PceJ[t tentia, decliues,feu fommo ad imum debertporrigi; uerm id adeb obfcureleuitac^fit,ut " " uix mentione dignum uideatur. Quandoquidem Ci uanfcrfos colli uertebrarum procefls non pafundori confideraueris,dices illos externo feu pofteriori eorum latere, deorfum re fpicere:%tenioautfeuanteriorilatere,quodpofterioriatiuseft,forfomtendere.Tranfuerf autcm nouem fuperiorum thoracis uertebrarum procefs, toto ipforum corporereuorfum .&- furfmmagis, qum deorfonx, feruntur. Verm11 foperioreorun dem pars gibba uifitur* l inferior caua , Se nonnihil finuata , quaf hac ratione defcenfus ad inferiora fpeciem procefs illi referrent Tranfoerf autem procefls duodecim* thoracis, non folm furfum conniuet* uerum etiam egregi retrorfum ducuntur, quemadmodu Se undecim* Se decim* procefs nonnihil furfum fpedt.kTranfoerfi lumbor uertebrar procefls admod obfeur furfum ducuntur; quanq uertebra facro ofsi cmifl,paulb manifefttus fos procefs forfim effrre cernitur. In canibus tranfoerf procefls colli uertebrarum perqum confpicu Se manifeftb deorfum tendunt.Thoracis autem uertebrarum procefls,aut non deorfom feruntur,aut ad modum leuiter. Verm lumborum uertebrarum procefs infigniter in altum oblique porri guntur, Se Galeni deferiptionibus ad amufsim conueniunt;fi modo uatebrarum numerum ^"w dUU. tu. exceperis. plures enim lumborum uertebr* canibus Se caudatis fimijs obtigerunt , qum ho ? \ ' ^' minibus, qui etiam plerunque canibus una thoracis uertebra fopertur. A d hune igitur mo dum ttanferfi pofterioresq? thoracis uertebrar procefls conftitutur.illi uerb ' quos afeen dents Se defeenden tes uocamus,eaqu* nunc fubfequitur ferie difpontur* Vatebrarum LifferentU omnium que fupr fcrum os habentur,articulationis,que nupa didis effcitur procefsibus, *i^cajftu duplex eft ratio . aut enim foccumbens uertebra fuperiacentem fubintrat, ac ab illa fofeipitur; dentibus pro ', aut fccumbens foperiorem in fois finibus excipit . adeb utomnis uatebra, duabus tantum w$j . eorm* demptis ,una parte fufcipiat,altera fufeipiatur. Prim a enim cauicis uertebra Se fuperiori Se infe *w# dWctt^

t-lonuTdtlo,

rb

f
.

A N D R E AE

AL

B R

VX

L L E,N S IS

piapparet,abhacorati6neminftituamus.Vndedmthoracisuertebrarumqproceflusaxceii *v. dents prtuberu acinr exteridri pofteriori ue fede, notatu digna orbiculariq? circuniferentia y ^ artilcrine incruftntur.atque horum proceffum tuber adeb leUita ac in plana foperhcieex tubera?,ut num finii^num tuber cenfeiidft,uixinternofcas.Defcndentes autem proceius 5lfix. \ s interna antriorit ipforum fed, qua foramen dorfalis medull* gratia c*lamm ref piaunt, fnumqUoqueadipifcunmrm^^^^ t tum,cVnuperdidotubriadamufsimrefpondentem.Hifinus&tubera,acolliuerteb \ finibus tuberibuso) in dudu duntaxat uariant. Colli eriini uertebrarum finus, ac tubera obli ! que ab nterioribus forfom porriguntur, aut contra oblique deorfum tendunt.Nih il enim * refert fiue forfum,fiue deorfum porrigi dixeris,modb obliquitatem illorum intelligas, Se cum UUi thoracis Uertebrarum finuum tubaume? dudu confras, qui quandantenus redo perficitur coin uertebra trmite, qub firmior minusq* ad mouim fequax thoracis uertebrarum cotextus loret.Quum r procejfu igitar thoracis uertebrarum,ut Se colli,afcendtes procefs pofteriori fua fede prouvrent, f" W defcdidentes uero interna fede c*lentur,meritb afcendentes inferioris uertebr* procefius fub dddthordcis. intrant defeendentes fuperioris uertebr* procefls, inferior^ uertebra a fuperiori excipitur. C*termlumborumuertebr*,aliarationecoordinantur.tAfcendentesenimillarumpro [** Quo modo it ceffus interno iaterej quo fe inuicem illi refpiciunt, finum habent oblongum,cV amphter fatis bZliutull cauum." Defeendentes autem procefs latere foo extern o (m odic intrim uerfos anteriora) u u*. drticulentur. oblongo protubrant capitulo, quod in inferioris uertebr* afeendentis procefs fnu apte l7 xcipitur. Adeb,ut in lumborum uertebris inferior uertebra fuis finibus fuperioris admittat ca pitula;fecus qum in ceruice Se thorace, ubi fuperior fuis finibus inferioris uertebr* tubercu ^ . laexicipit.Duodecimaautthoracisuatebra,xafcendentesproceflusfmilesgerit cum afeen *(? dentibus ceruicis ac thoracis uertebrar procefsibus, quos pofteriori fua fede extuberare dixi mus. Atqrideo duodecima afcendtibus fuis procefsibus undecim* thoracis uertebr* defeen dents fobit, ipfaqp ab undecima xcipitur. Y Defeendentes uerb duodecim* proceffs extube y ^j.g, fc rantquoq?, defeendentium in lumbis uertebrarum proceffum ritu. deinde hifubeunt finus feendentium procefum prim* lumborum uertebr*.qu* quum duodecima excipiauquid bromptius colligi pofsit,qum duodecimam fupr infraq? fufeipicVerm intrim non ita mu! tum rcfert,an duodecima, an undecima,an alia qu*piam utrinque fufeipiatur; modo nos indi Qudmobreu- tibilis Natur* iiiduftria hc non lateat, qu* in dorf medio uertebram effinxit, ftabilem, Se n*m uertebra utrmqUetafufceptam,ut iiicameratis ci arcualibus*dificfjsarchitedos inter utriufquelate figurd oZr^fifai ris lapides unum locare cernimus , qui utrinque fufeipitur, ipfo intrim nullum fufeipiente; oportuenu quemadmodumc*teriomnesunumlapidemfufcipiunt,cV:abalioexcipiuntur,fuftinentur9. rios drcui Vt enim dorfum fibi dicatis agaetur motibus,hanc uertebram utrinque fofeeptam quiefeere, o&ent. firmarif necefm eft, reliquis intrim omnibus ab hac Se fe inuicem leuiter fecedentibus; Illa enim quiefeente quum dorfum fledimus, fupaiores deorfum ducimus, inferiores autem quodammodo furfum incuruamus.In tenfone uerb rurfos oppofto motu uertebras agimus; f quidem dorf motus circularij,non aut prorfus angulari figura celebrantur. Qum parum uerb h*c cum Galeni in decimo tertio de Partium ufo,placitis conueniant, f mutuo loca con tuleris, prompte animaduertes . C*termdorf motus un cum ipfus mufeulis parum red hdenus cognitis, in fcundo libro exequemur. Iam autem ad thoracis uertebras reuafs, in _ - . ter utriufque lateris afeendentem Se defeendentem proceflm, infignes nobis55 obferuand* c^' finit afperitates,in*qualitercj? protubrantes procefli,in hoc parati ut ualida hinc pronafee aiyiyhifi* rerttur ligamenta, tanto robuftius firmiusq? thoracis uatebras colligantia, quanto obfcurio **J. Tfarde* uer rj nlotu thoracis uertebras,qum ceruicis moueri,ex ufu foerit. Que quum ita fint,omnes tho jA x* y. tebrdrumpro, ^ uertebr* feptemdonanturprocefsibus ;a duobus nimirum tranfoerfis, b duobusafeen c\,ifi.dd>. cejjuumnume* r \ d t n. r r o * i j vr rut : dentibus Se totidem defcendentibus, unoq? pfterion,ieu fpina. bi uao undecima,aut ali d Mr N c|tia hac fuperior, utrinque fofeiperetur, tune duodecima, aut mnes utrinque fofeept* humi fpcd t? liores, duobus abundarent proceflbus,qUandoquidem afcendentes friguli duorum loco* k qmMfipropter finum illis incifom enumerarentur. Veteribus enim nonhullis/ hic fnus tam infignis nm ntdJ habebatur,ut fngulo s afcendentes lumborum uertebrarum procefls, geminosenumeraffe JJj.$

rb decimm thoracis fufcipi tradidit , uti iii fmrjs Se canibus cernebat.mihi aut nunquam de cimutrmqj ffripi in homiii uifaeft, fed plurfnum duodecima. Aliqudo nim cum facrum s quiiique tantuniofllbus efrmtum repperi,ndedm mihi utrinque fufcepta occurrit. VermBorioni* Galli cuiufdam facerdotis offa contxuimus, in quibus prima lumborum tririciUe fofcipitur, cailla fos proceffs perinde fibi articultes gerit, ut duodecima thoracis Uertebra dudecimas coftas. Quiim itaque duodecima thoracis frequentifsime utrinque iuici

gjg*

>

udean

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

77

uideantut * At nunc ftitis riti Se illis quoque uertebris peculiare Caput confecrare,ri*ccjj inibi accumulatius perfequ

DE

LVMBORVM
Caput

UERTEBRIS.
xyn.

PRIMA
PITIS

XVII
FIGVK.A.

CA.

SECVNDA

:.

' '
1

TERTIA,
ET

CVIVS

VT

DVARVM PRIHARVM, ac earundem charaderum ndi cem iam fobiungemus*

O NIA M omnes lumborum uertebra? eademforma confiant, unam duntaxat ipfarum triplicificie bic exprefiimus: Vrima quidemfigura anteriorem uertebra? fcicm , Secunda W tus, Tertia pofteriorem fciemproponentes. -4\,z,3 ^Appendixfuperior corpris uertebra?.

QV

B t,

C, D,

z <Appendix inferior corpris uertebra?. E,F, G His charaderibus non in eademfigura obuifs,fpinafimut notatur Pacfingulipriuatim

in fpina aliquid hune in ' modum indicant. Ci,iy3 Indicaturfpina? lumborum uertebra?fuperiorpars,feu lata affperatp ipfius linea. D z D latitat in umbrafub fpinafecunda*figur a?, notans lineam infirioremfpina?. Ez E non procul dDdifiat,notans alterius laterisfiitum,adlatm linea? D infgnita? confiflentem* F <&> G z,? ^Appendixfpina>,triangulumrefrens,acinbafi G,inacutoauteangulo F infignitus. Hx,z, ? ^Alterius lateris tranfuerfus pro ceffiis. i,z,3 kAfeendens alterius lateris proceffi. Verm in fecunda figura et tertia exprefi fisalterius lateris afeendens notatur proceffs. enimfinus infignitur , uero anterius eiup M., demfinus labrum feufuper cilium. M. autem pofierius fuper cilium* Oz?3 Defcendens alterius lateris proceffs. O in tertiafigura pofitump eius proceffs tuberculum

I K.L,

K,LrM K

nott,feu caput

Q^f7 O leuiori opra procefiuum hoc Capite priuatim des

feribendorum fedem formamcp affequaris ?pra?fenti figura caw dat lumborum uertebram dextra facie, exprefiimus . in qua ^i^^^^Cuertebra? illius notant corpus. B tranfuerfum procefium hic manifififurfumfpcc%antcm+ C fpinam P qua! eti

furfum

^ furfuMWYgit.

D & E,duos indicant afcendentes proceffs. F uero er G, duosdefieh>

foftrem H indicatur proceffs, quo bumana? lumborum uertebr*

NDREE

VESALII

BRVXELLENSIS

dents proceffs infirmant,

(utipalm infrdaudies) priuantur.

omnia qu*ad lumborum uertebras fpedantjantearecenfuimus, acproindeillarumdeferiptionimodbprolixiusnonimmorantes,obiter prius commemorata refumemus;dein fi hoc Caput priuatim aliquid fibi afixdp.14. Cuiufmodi uendicat,fubieduri. Sunt itaque lumbor l uertebr* numro quinque, E,.trcs'm fintlu?nboru L ai omnium quas hadenus defcripfimus maxim* Se craflifsim*, ob quod tegr uertebrarum M. corpora. etiam ipfarum corpora multis foraminibus opplentur,qu*nonperuia x font, ac duntaxat uaforum nutrimentum afferentium occafoneparata. Borammd. -oramen uerb dorfli medull* in his exculptum,tanto minus eft incumbentiuhi uertebrarum foraminibus,quantb iam toto progreffu dorfalis medulla gigndis neruis tenuior graolior bifig.cd.n* euafiV Foramen emittendo neruo& admittend*uen* arteri*cf in ambobus uertebrarum l'.br.4.E,l\ cfig-upit. lateribus c*latum,fer uniuerfum ad fupenorem refertur uertebram,qu* eius forammisjupe rioremfedemacIateraconftituit,quuminterimfubieda inferiorue uertebra duntaxat humi t, tyfig. r WW? horem foraminis fedem efformet. J Tranferfi har procefls utrinque fnguli,longe tenuio d H. froceffm. res font thoracis uertebrarum c tranfuafis procefsibus. Atinterim admodum procere educun e tyifixd. tur,quaficoftarumufominlumbiseflntpr*ftaturi.fPrimacV:quintalumborumuertebr*, i6E,\. breuioribus tranfuerfis donantur procefbus qum medi*.Pr*terea nullius uertebr* tranf f Ofiendit idi.fig.'m, uerf procefs furfum manifeftb affurgunt,pr*ter quint* uertebr* pro ceflus,quibus quo mi ttgmum. nus tranfuafm aliorum modo porrigantur,g ilium of obftant, qu* illius uertebr* corpon g ifi.intcuicinius accedun t, qum mediarum in lumbis uatebrarum tranfuerforum proceflu eft Ion grdrii e,. hifi.C,r> &pfax. gitudo." Spinahiseft ualida Se crafl,at pro ipfarum mole non admodum procera,autlon E,F,G. ga. Si dextrum finiftrume^ in fpina fpedes, ipfa tenuis eft;1 fi autem fupaiora inferioraq; con I zfi.kC fideres,latifsima.fc foperius quidem acuta,&: inafperamdefinenslineam:' inferius uao craf ddD. k lyly-ifig. for,& quafi duobus donata finibus. in quorum medio linea feu oblongum educitur tubercu C. lum, quo ligamentum fuperiorem in fpin* inferioris uertebr* lineam pronafeitur, quodfpi hfig.Dlinarum interuallum oppens,dextros mufculos fniftris ita dirimit,acm ligamentum inter ul ncdtn. E du nam Se radium fedem fibi uendicans,internos cubitum occupantes mufculos quodammo tem dltcru firiu notdt. do ab externis interdiuidit. Spine" mucro appendice,ut et thoracis uertebrarum fpine,cftat; m 7 mufe. Se ualde obtufus,ac quodammodo triangularis uifuir. f modo utrinque ad latera unam m'an tab.V. n t,fig. t^djcrtden' guli coftam,& tertia (qu* alijs breuior eft) in fpin* appendicis baf conftituas.0 Afcendentes F,G. tes proceffwi. procefs interno latere, quo fe inuicem regione fpedant/ finum adipifcunuirprofndum, Se f animum anteriori SC pofteriori fnus partibus accommodaueris,oblongum.4 Defeenden I,K. Defeendentes tes procefls infigniter decliuesferunUir, 8c"externo ipforlataein r oblongum tubaculum P iyfi.K. proceffwi. definunt , quod magis uertebr* anteriora qum pofteriora refpicit.Tubacula h*c in fubie N,0. de Uertebr* afcendtes fubet procefs, quemadmodum etiam antea fufus exequutus fom; r^fi.o. Procjfhs adeb ut huic Capitihadenus,quod pris nonrecenfui,nihiladiedum fit.NeCj? etiam aliud fob Uem Galenus nederem,nifi Galenus lumbor uatebris, ex abundanti unum utrinqj tribuaet proceflm, J4/1.H ex ahundanti lumborum uer quem ad inferiora uergen tem iuxta foramen fitum feribit, quo neruus dorfli medulla prin tebrit aferibit cipiumducens prolabitur. Ego hune proceflm inhumains uertebris nunquam obferuaui'i lib . ij de Vfu unde etiam in ho c inquirendo eadem ratione &uia mihi utendum duxi,qua ea indagarefoleo, pdrtiumyr lu ho de OfiibuA qu* Galeno deferipta in hominis cpage mihi haudquaqu o ccurrat, qu* ue fecus qum cap.io. ipfe tradidit habere canerem.Confueui enim h*c omnia mox in brutis animantibus,cV potif fmum (quor copia nunqu defuit) canibus examinare, qui per f*pe Galeni deferiptionmi hi oftenderunt,aut ueluti manu ducentes, quid fibi uoluerit,edocuat. Hic itaq? procefls ni tantifper latuit, donec omni partium anatomen Bononi* in fimia illa aggredeter, cuius offa IO. ANDRE prccterhumanumfceleton, ioanni Andreae albio, Hippocratic*medi AS A V B I I cin*apud Bononienfes profeffori clarifsimo,compegi:quumis,ut uir eft fplendidifsimus* hojfitdlitdi . f*q? Academi* ftudiofs fimm addidus,omni humanitate admodumep libaaliter in ipfius *dibus me Bononi hominis fabric* docend* gratia uoeat feeundb,excepiffctJrt fmiarum igitur lumbor uatebris ad radicem* tranfoerfi procefls in infriori ipfus fede," acutus con t+fig.G. u4.fi. H. fpicitur procefls red deorfum pro tenfus, Se finus qui nerui nomine iilcifos eft, externum latus conftituens,ac ueluti interuallum quoddam cum defeenderite proceffu efQrmans,in quodafcndens inferioris uertebr* proceffs fobintrat. C*taum etf huius procefls natu rm in fmia ob eius penuriam intueri non dabitur? cjps t*men trs humiliores thoracis uate
1

re

bras

DE

HVHAN

CORPORIS FABRICA LIBER ti

79

bras coiitemplator, eti eiufmodi procefl donatasmti Se in fenioribus canibus perpetuo lum borum uertebr* eiufmodi proceflm obtinere uidimus . In homine autem ne fignum quidem eius proceflis ulla in uertebra reperitur. Lumborum igitur uertebr* in homine feptem dd hanturproceflbus,uno feilicet pofteriori,feufpina, duobus tranfuerfis,totidemc^ afeendenti bus Se defeendentibus.Simi* uerb adhuc duos habent, quos ad uanfoerforum radies conf ftere diximus, adeb ut His nouem adfint procefs ; quot etiam in homine quidam rcenfere, xM duo iquumfngulos afcendentes procefls, x in duos procefls fobdiuidunt,idq;fiiuum ipforum proceffwi ef gratia. Verm hac ratione fmrjs undecim procefls in lumborum uertebris conforgerent tf Sm Prro Galenus intrim (ne id pr*tereamus) parum fibi confentien s, in decimo tertio de Par autem K. tium ufoiforamina nauorum o ccafione *lata exprimais, non uidetur peculiarem in lumboi rum uertebris proceflm fingere,quum defeendtibus harum uatebrarum proceflbus illunl ufm aferibat quem alis dido nobis fmiarum proceffui tribuit;

LumborTnier
iehrAym P'7{ ccffumniiik'
rui.

DE

O S S

S^f C RO,
cyge.

ET
2 VIII.
S

OS SE
E C V

c o c>

Caput

PRIMA
TAVI

DECIMIOO
CAP. FIGVB^A.

N D A*

T
TRVM
Q.VAE

E R

T I .
FIGVRRVM ET

HIC

PROPONVNTVR

earundem charaderum Index P R i^AE S E 1SI S tabula, unvuerfiim dorfi ofiium, qua? Iumboru uertebrisfbijciun tur,contextum exprimitac prima quidem ipfiusfigura, qua? dextrum latus occupat,anteriorem borum ofiiumjticiemfpelandam propoMt. Secunda uero infinifbro cofiflens laterc^ofles riorem oflendit ficiem, ntdic in latus delineatam,finus commonflrandi gratia, cui dextrunt ilium os carStatur Tertia antefigura in dilarum medio confiftens, integrum coccyx os eaforma magnitudinefy oculis fubijcit,qua idin uegeta? tatis hominibm phr.im obferuatur* <-^>B, C,D , E, F, G? M y I, K Hicharaieres in prima figura nouem dnotant ofia, quins tam lumborum uertebram fubfequentia,quorumf exfuper iorafacri ofiis loco in homine habitua rusfum: quatuor uero inferiora qua? etiam G,H,I,K in tertiafigura nfinuantnr ) mihi coccyxffeu Cuti inter dum loquimur) coccygis os,appellabuntur. L? Inprimafigura notatur tranferfi ofiifiterum os conftituentiprceffiis. uerm hic

L,

L&

G 4

Ljpri

ANDREAE

VESA LU

BRVXELLENSIS

gura oflendit proceffs tranfuerfi quinti ofiis tuber cuuih, cui nonnulla ligamenta implantari M. audies. In fecunda itaque figura L* M, L o* R tranferfos procefius ofiis fiacri ofiium
infinuant.
.

L,priuatim indicdht amplitudinem proceffsfecutdi ofiis. R autem,^

bac,& infecundafi

NN*

deinde

O 0,pofiremoP

Qj infecundafigura ofiisfiacri dextrumfinum notant, cui dex^

in plures finus er tuberfubdiuiditur.Nenim er Ni notatur ipfius oblongusfinus?<&> anterior. O uero er O tu berculum indicant inftar ampla? cuiufdam linea? prominens , ac anteriorem finum er notatum d pofteriori PP<f> er Qjnfignito dirimens. P enim fuperiorem finus pofterioris finum notat.d\autem infiriorem. $ uero tuberculum defignat , fuperior emfinum P notatum

tru ilium, aut ( ut alifsfortplacebit _) ilis os connelitur, er quipoflmodum

ab infriorifinu Qjnfignito inter diuidens.

S In prima er fecundafigura,primi ofiis dexter afcendens proceffs notatur*

characler es infecundafigura tantum apparent, ac T quidem nottfinum afcendetis proceffs, S indicati,cui tuberculum deficendentis dextri proceffs quinto? lumborum uertebra? inarticulatur. V 'uero er X, finus huius anterius pofterius^ notant fuper cilium.quanquam in terius etiam fuper cili infecunda?figura? aficendentefiniftri lateris proceff,JC infigniuimus. Y Infiecundafgura connexusfrquenter apparensfignificatur, quo primifiacri ofiis defeenden' tesproceffis afi endentibusfecundi ofiis adeum modum committuntur , quo hacfede lumborum uertebras articulari, iam multo antea didicifti. tZj In prima fecunda^ figuris connexus notatur tranferfi procefius primi ofiis, cum tranfuerfo fecundi ofiis proceffu. a In primafigura erfecunda, indicatur infirior extuberans^fexti ofiis pars,qua? primo coccyx gis ofiis ofii coarticulatur. bb In tribusfiguris infinuatur cartilaginofum ligamentum,coccygis ofiis commiffuras intercdes*. c Infecunda er tertia infignitur cartilago ^nucroni coccygis ofiis adnata. dd Infecunda facri ofiis of^iumfpina?^pofter ior es ue pro ceffus oftenduntur. eff,g,h,i, k Hi characler es infecundafigura admodum latitant,notantes dorfalis medulla? iti offefis cro iterPforaminafy hic interfipinarum interuallafubinde confpicua. lyZrf^fj 6 His numeris in prima er fecunda inferibuntur foramina neruorum dorfli medulla in fiacro offe complexa originem ducentium, qua?fex conflituunt paria , in anteriori ac pofteriori Jacri ofiis fede excidentia.Horum primm par inter primm osfacri ofiis er quintam lumbo^ rum uertebram exilit, ipfus^fedes t infignitur. Secundi autem paris foramen inter primm erfecundum os confiftens z indicatur : er itafieriatim reliquafuis numeris ojtenduntur^
_X"

T, V,

Hi

QVART
F

A
A,

QVINTA

I GV

JSi in prafentis Capitis contextu,Galenigratiafimiarum er canum facri ofiis er coccygis mentio incidet,non ab re duximus,^ hic quo$ ea offa,uti infimijs obfcruans

QJfONI~4

tur, exprimere: quarta quidem anterior-emfedemfacri ofiis>eT dein coccygis explicantes: quin ta uero eorundem ofiium pofleriotemfedeni.Numer lis igitur ille t, z, i,&c.fex indicat offa, quorum tertio cartilago priuatimfubnafcitut.Neq) efl quod ha?c offa prolixius charaeriL depingam,quum illa ex humanis ofiibus prompte intelligantun
Q.V E M

DE

HVHANI

CORPORIS

F AB RIC

LIBER

fr

permultahadenus commemorata,aiacf poftmd Aledicortm int^Anatome dum Se in hoc Se fubfequentibus libris frequentifsim recnfenda omni ofcitantia (y qui Galeno focceflrunt medicorum in difldionibus ofeitantiam ac inf ignorana. gnem prorfus infcitiam atteftantur : ita profedb non minus Se ofRs facri; & coccygis qu* apud omnes obuia eft defcriptio. Quid enim prohibet obfecro,illos Anatomes imperitos rudescp dici, qui Galeni defcriptiones in aliquibus falfas,in plerifque fmrjs Se canibus,n autem hominibus con uenientes,ac Ci eas in homine fpedafnt,pofterisprodiderunt;acnun quam ab ipfis ne per foiriniurri quidem uif,8 f*pe perperam in Galeni libris intelleda,fcribarum modo recenfre haudquaquam font ueriuV Apud quem qu*fb,Galeni tempora fecutum,alia ofs facri Se coc cygis fit mentio, qum Galeiiouarfjslocisfibinconftante,proditurc'quuminterininulla prorfos imagini ofls humani accdt. At in pr*fenti reliquos Galenum fecutos, qui hominis partibus cognofcendis obfoere potius,qum profuere,miflbs faciamus, Galeni omnium difl Galeni deft dionis profflbr facile coryph*iplacitum altius refomentes, quo minus turpiter ipfus quo cr0 JTe etfcc que au toritatm neglexifle uideamur. n libris itaque de Partium ufo,fcri ofs non femel inci cfffh ff^f, dit mentibtidp inibi quatuor oflbus extrui docetur, nullo intrim uerbuode coccygeof a ali6>. aflcripto.Et pr*terquam quod coccygis ofls Galenus inibi non meminerit, abund coiifbt, hoc ipfi qu illos libros feriberet, fuif incognitu. Quandoquid quatuor offis facri ofa ef dlyifig-C doceiis,illorumextremotalema crtilagirtem adnafci fibiungit, qualem nos coccygis ofs mucroni in frmonis progrefli obnafei diceiriusick' in quam ofurri fines alteri of non com b ,2 fig.u mifsi, perpetuo fere dgnrant. Pr*terea in duodecimode Partium uf, tranferfos facri L'R- ofls procefls tenues Se fubtiles ef aflerit ; qu in libro de Ofsibus eos (ut mehercule font) craflosamplosefl doceat. Verm Galenus in hoc de Ofsibus libro, quem poft libros de c 4 fi. chds Partium ufu,iamin fmiarum fedione peritior,aggrefs eft,fcrum osc tribus effbrmari of rdkres i, fom percenfet. illiusq? libri ofls defcriptio utcunque breuis ft, fmiarum tamen Se canum ofi ^ jjjjj facro eleoanter Se Ccit congruit.Dein fob tribus ofls fcri oflbus alia tria enumerat ofcula; S. 4,;,5. fimu coccygis nomine ab ipfb donata,^ fuccind ut in fmrjs fefe habent enarrata.In libris de rdil Adminiftrandis difldionibus, quos omnium Anatomes librbrum poftremos fcundb ex rauit, ut fmper fmi* magis qumhominis conftrudionem inibi peruadat, fie quoque facri offis Se coccygis ad eum mod meminit, ut nihil omnino ipfus oratio inibi libro de Ofibus fcul. difcrepet.Quando enim inter femoris motuum autores mufculum recenfet,quem coccyge en m tab. * . 0f]^ nrincipium ducere induit, promptifsim collioitur, illum tria ofcula in fmrjs tertium os T ... Libro decim n r rt. rx r rr ' i^. i r% r >t .tbro<. facri ofs fubfequentia innuiiie, quum intrim in libris de Partium ulu (dum magna ex parte ^uinto t aliorum Anatomicorum nitaetur placitis) eum mufculum fcro of (uti eti in homine fieri audies) enafei fcripferit.C*termquo minori negocio Galeni dogmata affequaris, Se eorum ofeitantiam pariter expendas, qui ex aliorum libris ea qu* nunquam uidat ridicule tranferi^ bunt, iam me non pigebit Se fcr Se coccyx os,ut in fmrjs canibusq? fe habent, defcribere,ac Simi poftmodum hominis ofsium hiftoriaminftituere. In canibus itaque &fimfjs fob infma lum nii^fderi of borum uertebra, f os quoddam reponitur tribus effbrmatum offibus, ita inuicem commifsis, fit defcriptio rcefel t ut m anteriori fede iuxta earundem mdium talem connexus fpeciem oftendant, qualem uerte z,3. Verum brarum corpora mutuo compada exhiberet,f quando ita coaluiflent,utne tantillum quidem dein illi fi moueri pofent,cV ex ipforum medio omnis cartilago temporis foccefiam euanuift. quart gura nuds J\f, quam Se in catulis fcri ofs ofsium unio cartilagine etiam aliqua (ut in appendicum cnexu) Ui , quod replericonfpiciatur.In lateribus anterioris iam did* fedis jhscoflin *tateprouedisuixali bumanU os quamc0alitus imaginem oftendunt, fed continu* abinitid fuif uidentur. quemadmodum ufity cr & pofterior ipforumofsium fedes prorfos (nid forte in admo dum Catulis) continua apparet^ pofied ex- Tria h*c ofl inuicem ad hune modum coalita, Galeno in libro de Ofsibus, & libris de Ad piicitur. miniftrandis fdionibus facrum feu amplum Se latum os dieuntur.Sunt enim h*c lateribus

vehadhodvm

>

ofiendit utrina)

fteriori parte hocos trs exiguas efficitfpinas,minus qumGalenus arbitratur frfom fpedart tes,8c fubinde inftar continu* line* conftitutos. Hoc facrum os fupaius infaiusefi magrt pt parte lumborum refpondet uertebris. fuperior nanque pars,fuperiori earumuatebrarfedi; inferior autem, infriori afsimilatur. Superior enim ofls fcri pars tanta amplitudine protube rat,cV appendice donatur,quanta eft inferior corpris infim* lumborum uertebre pars,qu* facro ofi eadem prorfus ratione cmittitur, qua lumbor uertebr* inter fe coardantur.Pr*
terea

$Z

AND

R E AE

VESALII

BRVXELLENSIS

terea fcri ofls foperiorpars duos exigit afcendentes procefs, eodemmodo infnuatos,quo afcendentes in lumbis uertebrarum proceffs c*lari diximus. His excipiuntur infim* lumbo rum uatebr*defcendenti procefum tubercula. Porrb inferior fcri ofls pars (qu*tertf) Se anguftifsimi trium oflum fcri ofs humilior fedes eft) orbiculari quoque protuberat cor pore,lumborum uertebrar corporibus forma admodum Cimili. Nulla enim ratione illud ab

his uariat, qum qubd fcri ofls corpus lumborum uertebrar corporibus tanto minus ft, quanto ho c corpus ab illis mole uirtcitur. Pr*fens fcri ofs corpus uni cmittitur ' oflculo, h 4fi.cb4> Coccygis quod ex tribus ofs coccygis oflbus iam primm enarrabitur. Sub facro itaque ofl tribus &4. cdninide- acJ hune quem diximus modum oflbus concinnato,1 alia tria collocanuir ofcula ordineinui - ^ fcripno, cemfUCCCientia33iumborum uertebris in cformationenon abfmilia. In nullo nancp ab illis ^.4,5,6. imagine diffrant, nifi qubd tranferfos procefs latiores,qum lumborum uertebr*,obti f* confc lient & eofdem magis deorfum qum forfum conniuentes ;dein fpinam aut nullam, aut per r"J*' qum exiguam f porrigunt. Corporum enim forma penitus illis refpdet uatebris,nifi for gWi ymbo t pro oficulor mole h*c aliquis, minima qu*ep expendens,ampliora ef aftrueret. In afcen rum urnedentibus autem Se defcendentibus pro ceflbus ne minimum quidem difFerunt.Horum itaque b\ trium ofculorum fopremum,foo corporetatio facri ofls ita coardatur ofl, utlumbor uer tebr* inter f. Suis enim afcendentibus proceflbus defeendentes ofs fcri procefs exci pit.Tria h*c inferiora ofcula Galeno coccyx proculdubio appellantur. Inter tria enim hase ofcula, & inter horum fopremum Se fcri ofls infaiorem partem,non minus interuenit car tilaginis,aut potius cartilaginei ligamenti , qum inter lumborum uertebras, quum inta tria fcri ofls ofa nihil, uti iam diximus, cernatur cartilaginis, Se pr*cipu in *tateprouediori bus.Deinde in canibus fmfjsqj mufculus femur mouenti quartus, tribus illis oflbus prin cipium fumit.eum dico, quem in tertio de Adminiftrandis fdionibus coccyge oflenafci Galenus teftatur. Quinetiam foramina neruis tranfmittendis incif, Galeni in libro de Ofl bus deferiptioni accurat conueniunt.Tria enim neruorum paria fcro of,8t" totidem coccy gi Galeno tribuuntur, qu* in hune fe habent modum. Veteribus Anatomes profefbribus ^cfirfe is in neruorum paribus recenfendis mos foit,ut neruorum par fmper ad neruis fobiedam re riatim Pf" ferrent uertebram. aeproinde primm dorfalis medull* neruorum par enumerart, quod T^*'* inter occipitis os & primam colli uertebram profilit ; fecundum,cui inter prima Se fecundam lib. 4 pr*colli uertebram uia exculpitur. Sic itaqueprimum neruorum offis fcri par id cenfetur,quod pojitis. inter primm ipfus os Se infimam lumborum uertebram elabitur, cui foramina ad eum mo dum inciduntur,quo in lumbor uertebris ea haberi iam pridem proditum eft. At fecundum Se tertium par,non lateribus primi paris ritu exiliunt. Quum enim ofls fai latera articula tione cum ilium oflbus pr*pedirenuir,impoffibiIe fuit Se hic quoque per lataa nauos exci dere. Quocirca in anteriori Se pofteriori ofs facri fede foramina in ofum compage c*ltur, ut hac Natur* induftriaab illis neruorum paribus, quemadmodu Se c*teris fer omnibus antrorfom retrorfumq? foboles opportune dirigerentur. Ac fcundo quidem pari foramina in primi oflis cum fcundo compage excinduntur, tertio autem pari uia paratur, qu fecundum offis facri os tertio coalefeit. C*term tribus coccyge offepullulantibus neruorum paribus Ibramina perinde ac in lumborum uertebris exculptur. quum enim horum oflum latera (ut ofs facri ofum) articulatione non occupentur, fatius fuit eandem hc foraminum feriem ob* feruare, quam in alfjs uertebris laterali articulatione non pr*peditis fieri docuimus.potifl mum quum horum ofculorum articulatio illi par ft, qua lumborum uertebr* inuicem coar Ctantur. Primm itaque par inutroquelatereunoincifoforamineinter tertiumfacri ofls os Se primm co ccygis prodit : Secundum uerb inter primm coccygis os, & fecundum ;Ter tium autem par, inter fecundum os Se tertium egreditur. Abhumiliori uerb fede tatfj ofs, quod dorfalis medull* reliquum eft, coniugis expers , nullic> affociatum excidit . Sincmlis enim oflbus facri ofls Se coccygis ofls dorfli medull* uia exculpitur, medull* hc crafltiei refpondens.Extremo tatij ofls coccygis ofs in canibus Se caudatis fmqs folida ^non perforata ofl,oblonga Se foperius inferiusp craffiufcula, in medioautem tenuia quadam continua ferie anneduntur, caudamqj conftituunt. Interdum uerb, neque id infrequenter, in multis canum Se fmiarum fpeciebus etiam plura tribus uidentur coccygis ofls of,eiuC dem prorfus cum tribus fuperioribus form*. atque ita etiam illis tune plura neruorum pa n'a ab iliorum ofum lataibus profliunt ' Non caudatis fmijs infmo coccygis ofs offi car tilago tantum adnafeitur; quanquam tamen ex illis non adeb condnn, atque ex canibus Ga leni fententiaintelligatur.Quum igitur h*c ita in illis animalibus fehabeant, ex hisqj Ga'eni deferiptionem optim percipiam,^ pariter in fcholis adeb amicoftendam,ac poftmodum
.

in

HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER U $$. in homine fecus omnino inueniam cur qurfofcioli quidam^ in Galeni uerbaiurati,ad
DE

4fi.cdp.14.

g, H,cr i, KJeinin-

SS.
et huius cd.

totd 1

er z

bifiB
c,d,e,f/
c4.fig.chd

aliudc^nihilquamaddetrahendumcVinuiddealiorumIaboribuS(quumiPf mdicandum nat^iunc mihi obftrepent, qubd tories Galeni pladtis inter difcandum mini me acqmef eam? Quaf uero & ipf oculis priuarentur,c mihi qu* meo marte adinuenio,non liceret, ob nefcio quam in Galenum religionem, apud eruditifmos forpenoftr* *tatis uiros proferre, quum intrim hifce rabulis,nullus nec bonus necmalus genius flentium pofsit imponere,fi quid dignum de medicin* fobiedo Se ars ne an fcientia fit, & num pr*dica mentorum tradatio ad logicum an ad metaphy ficum fpedet,cV de intelledu pofbili Se num icientiade anima omniu ft pr*ftantiflma,alijse>ineptjsreperiffent. Verm illosridiculos (quamuis intrim fuperciliofos) homines,modb (uti longe minus adhuc pr*fens eonfoeui) neutiquam moror;quin potius gratiam ueritatis ftudiofis expedo3 quod Galeni fententiis fubinde commemoratis,ueram hominis cftrudionemipfe pertradan,etiam f forte lonoius alicubi expatietur oratio.Neq* arbitror Galeni(qui toties inter fcribaid ingemuif uidetur, quod fmul cum ipfo Anatomes ftudium prorfus, uti fan accidit, coliaberetur) Vnanes mihi ob idinfeftos fore, quod ipfom potius fimi* qum hominis fabric edocere, ac propter alio rum Anatomicorum qui illum pr*ceflerunt libros, fimi* conftrudione ad hominis demi grare, fimulq? ambas confondere^oftendam. Quod non eb dico, quaf in facri ofs cV coccy gis defcriptione Galenus hominisof cum fmia? mifcuerit (nifi uoens pauciora coccyois ofa, qum fubinde in caudatis finies occurrunt, enumerauerit) fed quod quinque tantum uertebras lumborum recenfeat,quum canes Se caudat* fimi* plures habeant,nihilominus ta mai Galenus Se uertebras Se facrum os & coccyx os fimi* defcribat.Quod uerb ueteres illi pueros in Anatomeexercentes,hominis of fedulbuerfuerint,nominaatteftantur partibus ab ipCis indita. Vix enim ambigo,quin Uwryt, appellauaint os quoddam fimjlitudine qua LU l6. j\&, piam,quam cum aue Plinio quoque coccyge(nobis uerb cucculo)nuncupata,obtinet;pr* turJ" hA * cipuquumcarneligamentis^adamufmneftpurgatum. Qu* autem h*c effe poft fimi. Cap '>' lfudo> ^nc PromPtius exponam, quum horum quoque ofum m homine defcriptionem lccinde addidero. Sub lumborum itaque uertebris in homme plurimm'decem reperiun Hominis fi tur ofa, quorum fex facrum hominis os, quatuor uab coccy gemconftituunt.b Sexenimfu. wo^> Prora inuicem ita committuntur, quemadmodum0 tria of canis facrum os efformantia, /cr^ uniri relatum eft. In medio enim antefloris fedis connexum oftendunt/ qualem uertebrarum conftituerent corpora, f adeb coaluifent, ut nihil cartilaginis in fex h orum offium unione ui ^retur^tllfi forfitan iiT admodumpuers^quibus ofadh\ic prorflis o-i coaluere. In laterbias quoque anterioris partis,ubi (ut ita dicam/ tranferfi fex horum ofum procefls inuicem uniuntur,admodum obfcura cnexus apparet fpecies. n pofteriori autem fede,unio prorfus
>

Ih'cdP aboleur>unum^osexiIllsrex^ 4 r. nifi interdum in primi offis cum fcundo coalitu.'1 Quippe non rarb primm os fcundo po c tyzfig.L, fteriori fede ea articulationis forma cmitti fpedatur, qua afcendentes defeendentes q in lum h%z z blS uertebraFum Procefls articulari folent. Verm etfi illi procefs ita iungtur,tranfuerf ta h \fig.f. meneiusoflisproceffus,omniexparte fecundi ofs procefbuscoalefcunt;&: omnes ifti con nexus adeo funt ualidi,ut primm os ne tantillum quidem fuper fecundum moueri qucat. Ali quando tamen facra offa in cemitaijs obuia primm os abruptumoftendunt,idq?acfi lum/ borum effetuertebra feorfum inuenitur. Nif enim id primm os crafs Se amplis donaretur tranfoerfis proceflbus,lumbor uertebris forma uix difcernipoffet.Porrb in pueris fex ho rum ofum coalitus etiam in pofteriori fede cfpicuus eft, quemadmodum in anteriori parte 1 *f& f>g> eft fpedatifima.Deinde ut in nullis hominibus in anteriori fede coalitu s omnino obliteratur* h .figfz itaetiam perpetuo in pofteriori facri ofls fedeea coalitus fpedesfe offert, qu* oflum corpo paulo' fub ribus perficitur,1 Si enim foramini dorfli medull* in facro ofle incifo,anim acemodauerisj infriori h. per foaminis progreffum,ofum corpora ita liquid coaluiffe cernes,atque in anteriori fede*

pZ&m ' Pra2terea fex borurn offium feries tribus offibus q* canis facrum os effbrmant, refpondeu partent et quemadmodu enim his fupremum maius eft medio, Se mdium maius infimouta quoqj homi z fig. cum nis offa tanto minora uidentur,quanto humiliorem in facro offe fedem occupt. Quanquam fy Zl con f^un^5 os'hoc fibi Priuatim uendicat,qubd inter reliqua ofls facri offakamplioribus craffio nexumfte, nhus<$,Se antrorfom retrorfomqj magis prominentibus tranfuafs conftet procefbus.1 Fri ain inte. mi feu fupremi ofs foperior pars, omnino fuperiori fedi cuiuis lumbor uertebr* refpdet* fgc Z C0?US ctia qmnta; lumborum uertebr* ita primo of adaptatur, ut lumbor uertebr* fu> m figur. d Penris uertebr* procefum tubercula fufcipiunt. Sexti uerb ofism humilior pars inCignitet ab infriori fede tertrj canum ofs diffrt. Hominis aiim os nulles defeendentes adipifeitur
1 1

(proceffs*

ANDRE AE VESALI B R V X E L L E N S I S proceffusi quibus fibi fubdito ofle coarticulareuir. Verm dntaxatin orbiculare, fed paulo latius dfinit tuberculum ; quod primo ofl, coccygis in homine ofls,eo modo committitur, " qu uertebrarum corpora inter fe,aut potius quo caudarumofla mutuo cordantur. Quin etiam tranfoerfis humani offis facri ofum procefibus in extettio latere, parumper uerlus po ftaiora,0 fnus exculpitur,cui alterius lateris iliump os uaidiflm coardatur.Eft autem hic f i
4
:

^|^ ^ ^
hum
ca.b.

nusadmodumafpercYin*qualis,acprimmqu^^ extuberntem habet q lineam,aut amplioris line* modo prominens tuberculum, quo d finum p ^^ rurfus,in anteriorem Se pofterior fnus, dirimit. r Anterior utcunq; fimplex eft,afper tamen, 29 Ajb, c, Se in*qualiter admodum incifos. pofterior altius cauatur,uam in medio proceflm often crc. dittranfoerfm extuberant, qui finum poftaioremdenub in fuperior&: inferiorem interdi ^# . uidit. His finibus aptiff^ rzfi.N,K Se tubera cartilagine alior finUUm modo non obducuntur. Quum enim alia tubera & finus s zfig* l*ui continua^ Se plana cartilagine incruftenuir,ifti facri ofs fnus nihil pr*ta cartilaginea ^^ educunt lioamenta,facrum os robuftifm ilium of cnedentia. Hi fnus pr*terea ad tnapo osfvm # tiflimum fuperiora offa facri oflis referunt . inferiora enim procefls tranferfos habet tenues, m, atamplsinterim,&interfecontinuos,exquibus^ mufculusillepronafcitur, qui femoris mo. ^ torumquartus habebitur. Verm tranferfos quinti ofls proceffs ea parte, qua traniuerlo ^ fexti oflis unitur proceffui,utubercul exigit,utcuncp prominens Se craflm,in hoc formatum u ,* fck
s
>

ut opportune duo x ligamenta hc facro of implantarentur . quorum alteru ab* acuto coxe dicis ofs procefl enafei docebitur, alta ab * elatiori fede appendicis, qua coxendicis os do
iiari audies. a Foramina neruis tranfnittendis in fex iftis ofbus exculpta,imagine,quamuis neruos in fa> non numero,illis omnino cueniunt, qu* tribus canis offibus inciduntur. In anteriori enim Crmftentf fede homiiii quina utrinqj iuxta corporum compagem foramina c*lantur, Se totidemin pofte ' riori fede;adeb ut h*c ofl fex neruor paribus uiam pr*beant.Primum nanqj inter primuos Se quintam lumbor uertebram perinde egreditur, ac reliqui nerui ex lumborum Se thoracis uertebrarum lateribus profilientes. Secund par inta primm offis fcri os,& fecundum;&: aliahacferiedeinceps itaelabtur,utexcidensparadfubditum os perpetuo referatur.Pr*ter h*c foramina neruis exculpta, in pofteriori facri ofls fedeb alia apparent, inter fpinas oflum, in uiam fpedantiaqu* dorfli medull* eft parata.H*c foramina ligamentis oppentur, p a. deri offu inde ac interualla foraminaq? inter fpinas reliquarum uatebrarum confpicua. C*term h*c $incc. fnter facri ofs c fpinas interualla, interdum continua apparent, neque ullis foraminibus per. indec in canibus fer peruia. Verm intrim offis facri oflbus fpin* obtigerunt, tanto in fin oulis oflbus proceriores, quanto os ipfom unde prodeunt grandius fuperiusb; eft. Nulla ta men fpina (Ci modo quid iudico) ne minimum quidem forfom conniuet, fed deorfum potius omnes fpedant,& ut in ali)S uertebris cum tranfoerfis proceffibus interuallum quod dam Se fdem conftitUunt ; in quamd nonnulli dorfom mouentes mufculi aptreponuntur, Se qua illiiuftiflm cum alfjs hinc prodeuntibus mufeulis originem ducunt. Tota autem offis fa e^fhrio%. cti fedes pofterior gibba eft, & curua, quo ita tutius propugnaculi modo eas quibus pr*eft Iriofftdes partes tueretur,ac ab occurfantibus muniret. Antaiori autem fede, l*ueeft, neque afperum, \cuiufmodi. fed fimum cauumq?, quo aptiorem illis organis qu* cum alijs oflbus inftar peluis cuiufdam compleditur,fedem effbrmet. Ad hune modum hominis facrum os fehab'et. quod interdum quinque tantum confit ofbus. Se tune in anteriori fede duo dfont foramina, in pofteriori Coccygk of tamen papetub fex nauorum coniugjs iter paratum cernitur. c Coccyx os quatuor exuui xfishiflona. tur oflculis ; quorum fopremum , finum exigit, quo fexti ofls fcri ofs tuberculum excipi tur; quod ipf corporum uertebrarum modo ligamenti admodum cartilaginei interuentu committitur, nulla intrim alia accedente articulationis fpecie,nif forte quinque tantum ofl bus facrum os extruatur.Tunc enim ad foraminis cuiufdam in pofteriori fede conftitutio nem,neruumcp Cexti in fcro ofl coniugi) deducendum ac defendendum. primm hoc os in pofteriori fede duosacutos educitproceffulos, qui frfom fpedantes, quinti ofs fcri ofs procefbus ualid coalefcunt, ipfumq? primm coccygis os uix cartilaginei ligamenti inter uentu quinto committitur , fed propemodum ofs fcri ofum ritu coalefcit. Porrb primm coccygis os, quando fex funt oflis fcri ofl(quod frequentiflm euenit)eiufmodinullos edu cit procefs. Verm ad fnus eius, quo fexto ofl facri ofs coardatur, latera,fopaiori ipfus fed latius ad tranfoerf extuberat ; infriori utem parte fenfim angnAatur^ ac rurfos fcundo of g ita onirtino committitur* ut id fexto ofs fcri ofl diximus Committi. Huic dein tertium Se quartum foccedunt, eddem penitus modo inuicem commif,tantoq? minora, quanto unumquodq? in ipfa ferie humiliorem locum obtinet* Quatuor his oflculis nullum foramen
Fordmina

^f'
?

mm h d,
terum s.

m^h
^

z^dm
fig.i.

^k-

2^6^

& tmett
*jp * &

\t%^

pup0fi,

^j^f*
c\fig.d,d.
d.

tas.

\ff^Jt[
mfubfcquc

tesadi

uf

ffJn't
rt;

r
G) 'Hj I}

k.
.

fig-cap.

*4.I,K*

fifig**

g %]f'm'

unquam

LIBER . G? unquam mfcirtditur, quo dorfalis medulla prorepat,aut ex quo uiexilit nerui. In fexto enim bhifig. u ofs fcri ofe dorfalis terminatur,neque ipfius11 extremum in coccyx os defcendit.Hxc oflcu 'characs. ^a mngofafunt, Se pdbris modo rubicantia, ac in pueris admodum cartilaginea, uniuerfo contxtu ex ampliori bafi in mucronem dednt3 cuccuiq? roftri modo introrfom curuantur. isfi.s lia. rifimum ofculum foo mucrone, quo l redi inteftini pofticam infimamc^ fedem continent, h z,i fig.c. in cartilaginem dgnrt, eiufdem ufos dccafione qua uertebrarum fpinis cartif aoines obna fcirelatum eft. Hinc fn liquet, qumin Galenum efmus impij, f hominis fabricain illum ImpiosinGa. contenderemus enarrafl,ac non potius fmel fmiarum conftrudon illum pafecutumf lenumeffe^ui teremur. Se dein f non ipf ftatim initio tertrj libri Commentariorum in Hippocratis librum ^^0* de Articulis crederemus, quum ait fede Ofsibus librum confcripfif^cm figillatim quale TontlnditlT unumquodq? os effet, pr*cipu quidem in ipfis hominum aridiScadaueribus, fin minus,in fmijscert diligenter inCpexiffetxita indicailsfeomniftudiofaltem fmias deferip fif, h ascp homini in ofsium conftrudioheefl fimilimas . Deinde Ci quis ipfius enarrationem ad homi
l mfeGi rtum,non autem fmiarum fabricam cogre uolet, is Galenum ' quatuor of latuif annuet, h,i,k> qu* nos coccygis loco recenfimus ; Se deinde Galeno falfb imponet, ipfi * fex foramina fu m i fig.c a ^ incosnita . Quandoquidem in homine utrinque in anteriori fede fcri ofs fex font forami na, quum m canibus tria tantum occurrant. nam foramina in coccyge canum confpicua,tari tum in pofteriori fede, fu potius lateribus confftunt, uti Se Galenus ueriflmrecenfetsnte riorum foraminumnullam faciens mentionem. Ad h*c,cogeremur Galenum ofcitanti* tur piter infmulare, qubd non eundem contextum in tribus infrioribus ofls fcri hominis of bus efle dixerit, qui eft in tribus fuperioribus. Non enim plus cartilaginis ininferiorum of

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

fium unione, qum in fuperiorum interuenit. Et intaim nulla cartilaginei ligamenti portid hominis coccygis ofcula Cmittit,quam cartiaginem,ut SC in uertebrarum corporibus,Gale nus ef exiftimauit. Adeb ut fi prefsius fngula inquirenda duceremus, tandem Galenum ex ueris aliorum Anatomicorum defcriptionibus falfas fccifluelimus noimus concedercinus. Nulli enim dubium elfe debet, form* obiqitate Se in mucronem dudu ac rubore, quatuor Ccygi ey illa hominis ofsicula Lkxuyct ueteribus fuif appelata, quod illi h*c omnia ad cucculi roftr^crz^"' r c rn i c \ r. <,t- minum ratio pueris luis rererrent quum intaim nulla lit in canibus cum hominis ofsibus fimiiitudo.b enim qu* Galeni conueniunt defcriptioiii,uertebris lumbor,uti diximus, omni fi miliuidine accedunt. Porrb fcros ts7Atv} feu latum&ampumuocarunt,quod eius amplitudo facile reliquarum uertebrarum, quibus inftar bafi's tutifsimicf fundamenti fobfjcitur, amplitudi nemuinceret. Non enim arbitroreosid in amplitudine omnibus contulif ofbus3 quum ilium ofl fcro of ampliora ef cogrtofeantur.Vndeuerbid i<s}y feu facrum uocarint,n on faus confit niifid ita dixerint rara quadam effigie formaq? , aut quod adeb diuini propu gnaculi imaginem referanaut qubd diuina ope, citra mufculorum auxili,in partu huius cum ilium ofle connexu referri, ac denub naturali inftindu committi plerique (fedflfo) arbitren tur.aut forte qubd grande magnumq? Cit ; quemadmodum apud potasIlium,mare,famemj atque id genus, fcra udcari putamus. Verm tuiiCj uti de amplitudine didum eft, facrum os uertebris duntaxat effet cortfereiidum,quum of ipfi utrinque commif,8t~ femUr ac tibi* os facro ofl grandiora fnt, Se intrim Unico tant (ut fc dicm) h*c cftent of,quum facrum fenis compingatur. Alij huius norninis rationem irtdgantes, nefeio quid de ueterum facrif cfjs in mdium adferunt, Porrb quandoquidem nominum rationem perlubens adalios remit tere pafsim foleo,etiam huius norninis inueftigtioni non gruatim concefero*
11
<

.1

>.

DE

T HO R^fC
Caput

OSSIBI^S.
C

XIX.

CHARACTERVM

SEPTEMDECIMINONI

pitis figurruni Index. QJf ON I A M fubfiquens charaerum Indexfeptemprpojtisfguris habebituf communis, ut leuiori opra ad quamfigurarum charaSteres refirantur cognoficas ,fingulis, uti

h 2- 3?

confeuimus,numeri notamfubiungemus . 4,?,&c+ In prima <&fecundafigura hoc numro indicantur duodecim thoracis coflcetqua' rumfiptem fuperior es peSloris ofii articulantur, quinque autem humiliores 110 item. Thoracis uero uertebrarum numros, etiam citra notarumfiubfidium,mod6 notatis cofiis obuius euaditt

fi fingulis uertebris utrinque unam coftam articularifpeles.

H AA

gtf

ANDREAE

VESL

BRVXELtENSlS

<^f,M?$ <^kquidcofldrumbucufiqueduertebrisfwtur,ofieumom tilaginem dgnrant. Reliquarum notarum index figurisfubijcietuY *

PRIMA
ILA> QVA

THOR.ACIS OSSIVM IJVTEGFLA

DECIMINONI

CAPITIS

FIGV^
C O

M P AQ O

anteriorificie exprimitur, duodecim nimirum thoracis uertebra>,y> duodecim utrinque cottee ? un cum peoris offe pluribus efformato ofiibus*

"s-ECVNDA PRASENTIS CAPITIS FIGV^

L.A, POSTLR-IOR-KM IiWTEGFLAE T HOIL.AC 18 O Sfium compagis fciemproponens. Iuuerit modo obiter trsfiguras contueri, quibus in huius libri cake totus ofiium contextus triplicificie delineatun

.v

TER

DE

HVMANI

CORPORIS FABRICA

LIBER

I.

$7

TERTIA
M E D 11 S

FIGVRA

EX

VRFL.TEBL.A,

rum thoracisjres continet uertebras, dextro Utere expreffas , un cum eiufdem lateris me dia cofta * <^4tque huius figurce beneficio* Cofiruni ad uertebras articulatio ., dein <& coftarum quoqi duclus ofienditur

QVARTA

EXPRIMITVR

COSTA

P08TER-I0R. ET VER.TEBP^.1 8 P 22, 0 . xima portio, ut tubera exal in conffe&umuenircn^quibus nouem fuperiores cofi* uertebris articulantur, T*r*tcrea huius cofi* pars tem ejfregimus ?ut offa cofiarumofiendcreturJubfiantia,$ indicat t*

QVINTA

FIGVRA

PORTIONEM

EXHIBET DVODECIMAE C O S T AE PO, fier ior ificie,<& qua duodecima: thoracis uertebr* coarclatur dey pilam.Hanc quoquejibi ipofitum cernis effregimus,ojfcam cofi*fubflantiam ofienfiurU

SEXTA
JL A , P ECT

FIGV'
O R.I

SEPTIMA,
S

ofiis dcartilaginibus coftarum liberi anteriorem partem

proponens*

P E> CT O PLI S O S 8 I S cartilaginibus coftarum liberi

pofieriorem commonfirans

ficiem

BBi,

Ci Vrim* coft* cartilaginis cum peSloris offe coalitus . Di Secund* cofi* cartilaginis cum peSloris offe articulatio , d qua etiam prompt fiubfiequentU
coftarum articuli fpecies colliqitur. E3 Cartilaginis tuber cul, quofecunda cofta ac quinquefubfiquentes,peoris ofii articulantur* FFi Terminus cartilaginis ill egittimarum coftarum, quiacutusjpeclatur. Gt Sedes, qua undecim* coft* cartilago d decim* cartilaginefrquenter dehifcit . Ht Sedes, qua duodecim* cofl* cartilago ab undecim*perpetuo dirimitur . Ht Hisfedib. cofiaru cartilagines in*qualiter protuberat , ipfaru interualla plcrunfy opplentes* KK i, 4 Hac regione intern* mediarum coftarum fiedifinus oblongus exculpitur P cuiuena> ars teria, (yneruus infident. L4 Tuber culum,fieu capitulum, quo cofi* uertebrarum corporibus articulantur . M4 Tuberculum, quo coft* tranfuerforum proceffum apicibus articulantur , ^4tque h ceC quos dammodo nouem fuperioribus coftisfiunt communia . N, Species tuber culi, quo undecima er duodecima coft* uertebris articulantur . 0 4,5 Tuber culumjn ioftarum pofteriorifede iuxta apicem tranferfi proceffs confiftens, cui un decimus dorfum moucntiummuf cuius infertur*
um quinque

Nobis modo adcharaer indicem reuerfis,B,B indicetur cartilagine* coftarumfiubfldn ti* principium. Linea enimB ey <^f'inter cedens, eiusfubfianti* cum offa coalitum nott*
5

a4

83

STJS

Qj. R4
j-

BRVXELLENSIS Interuallumjnter L er M appareils, quoda/perum ligamentiproducendigrdtiaefficitur.

Hacquoq/fedes,mufculorumquosin Capitiscontextunumerabimus occafionc exajperatur. 3 Tresfimulcontextauertebra?autharumuerebrarumcorpora* <^lias autemuertbras
rumpartesy procefjsuefiiis locis indicauimus . Sinus duobusuertebrarumcorporibm communistes cofla capitulum inarticulatur.

ANDREAS

VESA LU

a x Cojla aduertebra corpus articula.

c* Gofaadtranfuerfumproceffum,articulu*.
Infuprema uertebra S injgnita?etiam dfinus indicatur, talisqualem inter mediam er infmam ' uertebramX. exprepmus.ac e isnotatur^cuiininfimauertebrabinfcriptumcernis. fs Cofia regio inpojlcriora maxime exporrea.adeo ut in hune modum opportune cojlarum du<* &umhincmetiaris>Ab a cnimr c adfcojladuertebrisdeorfum obliqueHn poflcriorafir> tur.ab ^sTueror B adE,furfiminanterioracircuatim cojla refleitur. g.h,u 1 1 Hischaraeribusinprimafigurapeorisosnotatur.acg quidemad b^primumpettorisins dicatur os. b uero ad i ufaficundum. i ad k ufqj,tertium.kautemPmucronatampeorisoJ> fis nott cartilaginem. Verm iam exaclius peoris os infexta yfcptima aggrediemur. I 6 In anteriori primi opsfedeprotuberans injar trigulipars?qua t?qP <&rpoffet circfcribU mn6 S^ utrin([uc adpartent tant protuberantem deprejja :Q Vojler ior primi ofisfedes, qua utcunque caua cernitur 0 6 _ Sedes primi ofts^cui prima cojla cartilago innafeitur. a r 6 Sims Primi PS> dui^us clauicularum capitula articulantur P acretiaminfeptimd figura. dextrum indicatjnum * r6 _ Sedes inter duos clauicularum nomine infculptos finus confijlcns y ac luna modo excauata* tJ7 Hacfede primum osfecundo committtur u 6~ Communis primi wfecundi ofisfinus, cuifecunda cojla cartilago coaratur. x y Z ar $ 6>7 SinusfecundiopsPquibuscartilaginestertia?quarta?quinta?fexta^feptima cos jlarum inarticulantur* v Jlz 7 Hisfedibus inter'duminpuerisfecundiopsdiflinfliones apparent Pperindeacfiid ex pluribus efformaretur ofiibus?per unionem mutu coalefcentibus ?6 ,7 Hoc tertium peoris ofs os cenjetur P quodin cartilaginem enfis mucroninon abfimlem ,ac n u notatamfinitur.Foramina?quibus interna peoris ofisfedes abundat?etJnotis non indices turfefefacile demonjlrant.

c3

E M uocabntlus,qucquidcoftisintcrceptucircumrcriptum^ omnium thoracis o\ eftaionautem cumAriftoteleauniuerfm corporistruncum,quemaiu^ fwtn ftr/ JLilro 1 Hi' florin anhnd' guload pubemufqjmetimunAnteriorem uer thoracis partem Reclus em 1 er * liHm Cap. 7. opportune nominabimus ,ob dc^ etiam b latum in hac fede os, cui coftse fig. oton* Pelus, dunt. coarticulantur, pedoris fu pectorale os rite uoeabitur qu minus trs a intgra Pe&ans os . Graecorum B>C prxcipu Galeni uoces3 U^kx, sh* C stfvoy ofitanter ui figur.iO deamur confundere* Pedoris itaque os3bC cofta?, item^ duodecim dorfi idf. bifigjijj uertebrc,quas thoraci hadenus a(crip(, thoracis fntofl Eft autadmirabilis flimmirerum Opifi'a's reru Opifcis indufi:na,qua totus thorax neque ofus,neque carnofus efBcitur,uerum os cum mu Hteoftcn* in (hoTitce cre dunt 7 CT amhiitdu' feulis uiciisim alternatimqp commutatur^ quanquam intrim caluaria quidemuniuerfofa, g nwfctd* JbrU. abdomen uero mufculofum magna ex parte extruitur. Ca?termdecethaec non pertranfeiv nam aut obiter confiderare3uerum accurat pra?cipuo^ftudio expendere Quum enimtria fintprinci'pia hominem difpenintia, os quidem immobile acnullis interftinclum mufeulis primo principio circundatu^mufuli uero tertio : at fcundo ex oflbus mufeulis^ mdium qnid circumtexitur. Cerebrum nano^ in nullos uis mufeulis eguit,quum nulla caluaria? pars autdlatatione3aiitcomprefsioneindigeat,Quareetimerito caluaria uelutigalea Se murus im m obilis ip fi cire umponitur. Porro fi' organis iecorifamulantibus, uentriculo fcilicet3cV iiv teftinis^ uefice,ac demum ipfi utero aliquod taie lptum in circuitu oppoftum fuiitjubi ci ticec cornbum SC potum uentriculus {ufeiperetc" quorfum utero geftantium tumor emineretr qu excer montrant prions s li* 'nercnturexcrementa,aut quomodo partus foclici conatu propellereturr nullo hcopemfe. figura.
QudthordX.
)

R A

rente

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRCA

LIBER

Sp

c 6 muf.ta.

er utd.T, T,V.
Hc inte -

gr figur. OJl.S.T, V.Z.r.^,

s.

rente mufculoC Thoracis autem motus, querti maxime ad aris infpirationem fequirimtis, omnino-aboleretur, fi folis duntaxat ofsibus thorax conftarct.Si uero is rurfiis exiolis mulcu lis motuum opifcibus confonnaretur, rj pulmonibus 8c" cordi, nulla etiam re externa eos ur' gente,inciderent.Vtigitur aliqua thoracis capacitas intus fit, ac thorax etiam motuagatur uoluntario,mufculi c alternatim funtmterpoftnMox autem & hoc ad fcuritatem no parum cordi pulmonibusq? conduit.magis enim riunc muniuritur, qum f folis mufeulis thorax fabricatuseit Quinetiofa thoracis moles firmandismftinendiscffcapulis,acdemum bra-* chrjs quocj?,mirifc confert.Scapulas enim folis inniti coftis38c~clauiculas nullo off qum fea pulis &pedoris ofe firmri3doCebimus: ad qus rurfs brachia,cV poftea cubiti cVextremaz manus quadam irie coarctantun Praeterea Ci nullis ofsibus thorax coftaret,nullus effet locus undefeapulis cVbrachijs &abdomini ac al-js quibufdam membris mufeuli pronafeerentur: neque ullis ftjndamtis mufeuli haarerent,aut confiftert* Atq? hanc fan of thoracis necefltatem,fi quidaliud, profeclo teftudines non abfquefmmareatoris noftriadmiratione3pui cherrim edocent, qua: etfi tam tuto fepitur domicilio3tamen in pe&oris 8c* thoracis laterum fdibus elegantiimum $C iucundiftmum (pecttu oflum demonftrant textum3in hoedunta xat incredibili artificio creatum , ut ili priora crura innitantur ; utep mufeuli teftudinis brachia mouentes.commod originem fumant. Sed fortafs in mdium aliquis adferet, Cur effet peus3thoracis modo abdomen quoque ofTeum extruic1 quum fi talis ofla ftrues uiciflm ex mu Cur abdomen non etiam fit fculis formata uentri circumponeretur, contractionem ac diatationem non prarpediret, ad cjfeum. ha?c maior fecuritas ita abdomini conciiareturC Qui fie qua?rit3 docendus eft3 ea qua? uentr continentur, non potuifl adeo, ?.tque interdum ex ufu eft, dilatari comprimiez fi extrinfecus olibusfpirentur. Siautemhocuerumeft,nequemulieres cociperepoint: deindenequead faturitatemimelcomederehomini liceret, uerm isidua egeretcomeftione3quemadmodu & refpiratione. Sed.hacquidem perpetuo hominem in digere3mhil eft abfurdi : quippe qui in are uerftur, ac uiuit* Si uero efculentis poculentisqp fimiliter egeremus, uitam duceremus admodum philofophia cV mufis alienarmeibisep perpetuo dediti,operam optimis pulcherrt msep rbus nunquam nauaremus. Rurfs, f ofea moles tantaeft, quanta mulieres utimis menfibus utero gerentes requirunt, quid hac mole eft ineptiusC f exclufb ftu , illa tam mo, lcftextuberaretr &C intrim nulla re aliaquas ex ufahumana: fabrica? efit impleta non confia deret3utihteftina &uentriculum dbite amplexaretur, cVpenicillimodo,uel calefaciendi eau fa3proximillis applicareturcVermnaecin quinto libro exequemurfufius.&oftendemus pa riter3in uentris fabrica tantam Natura? fuiffe folertiam, utuentris organa neq; dilatatione neq? comprefsioneuicifsim egentia,autarjsfubiecerit partibus,aut etiam non minus qum pulmonem muniuerit. ecur nanque $C lien cofh's fepiuntur, cV rens quoque tt alrj s organis ob hoepotifsimum ad dorfum fuccumbunt3quod horumnullum dilatari debeattreliqua autem Quopctijj uentris organ infigni qua diximus prouidentia3 ofeo contextufuis functionibushaudqua- mu J\J'citurd. quam prsepediri Natura uoluv Quum itaque neque refpiratio3nequeuox abfque thorace fie thoracem con ri pofsit3 ac dein thorace primm quidem cor, infperc cum ipfo pulmo, muniri debeant3ad diturd. atten dent. quatuor ueut feopos rerum Opificem in thoracis fabrica attertdere oportuit, uoeem nimi>

rum3reipirationem3cordis Se pulmonis magnitudinem.Thorax enim3qui quodammodo ouali conftat fgura3tam amplus eft,d quantam pulmonis moem efl oportuit. At pulmo in du3n fig. trim thoracis fequitur formam,non autem thorax pulmonisjn pulmonis enim hiftoria,melib.6. diocri negocio oftendam, ipfum nulla peculiari eguifl forma, ut neque iecur, neque lienem, GoJldrumnu neque quodmodo cerebrum^ Porroiamtempeftiuuerit,thoracisoflferiatimdefcribere, merus* Ccum uertebras eiufde prius c enarrauerimus, coftis fermon aufpicari. Cofta? igitur uiris cfe.c*.t4 ^-C,d-/- cVmulieribus abutroqjlatere * duodeno conftat numero:rarius enirnundenastantumuiden tur.quamuis interdum etiam tredecim obferuauimus i quemadmodu tredecim quoque tho flyzfi.hil' racis uertebras fepiusqumundecimtantumoccurrere,iuprretulimus. Singulis enimtho v raii.ijzuf' Viris de pat* racis uertebris, fingula; in ambobus lateribus coftsc articulantun Quod autem uiroscofla lieribus idem quapiam in altero lateredeftitutos,acuirosunius cofta? numro muliere fuperari,uulgus cofiarum nu / opinatur,ridiculum plan eft:etiam f EuamexAda?coftapeoprocreat3Moyfesinfecuiv merus* do Genefeos Capite prodiderit, Quamuis enim forftan Ada? of3fi quis eain feeleton cornpegiffet3ex altero latereuna cruiflnt coftamon ob id tamen omnibus quoqj uiris unam dfi cere necef eft.^riftoteles homini oo coftas tantum tribuit, concefurus etiam quofd gen- Liku Hiji, tisTurdulorum feptenis coftis creari, fi modo id aiicuiusidoneiautoris teftimonioipfi con animalium ftitiffet. Verm ut hc Ariftoteles aliorum duntaxat fuffragrjsfuum dogma firmaret3ita quo Cap.i$. que non difsimile uero eft, illic odo coftas homini ex aliorum relatu eundem aferpfffchacqj

ra'

s.

9Q

ANDREAEVESALIIBRVXELLENSIS

ratione rem non uifam parm recl nobis tradidiffe. Quod fi toties in hominis fabrica ipfum fecifle nobis occurrit,quid de reliqua animalium hiftona cenfendum putabimus c Qianquam intrim dum memoratum iam Ariftotelis locum aliquando Pataurj in fchols enarrarem , fumrna? (propter fingularem literarum ac uris ciuilis cognitionem ) fpei adolekentibus Corporum mIAGOB NIGRO & FRANCISCO PINELLO patricfjs GenueilflbuS acceLtguriLfym, pi^enerofifsimos Ligures in ueterumonumentis K-xfvxf&st faille appellato s, quumtamen mtria' is p'opulus ut eft nauali terreftric? pugna ftrenuus, optima quocp membror fy mmetria ac nu mero fitfpeclatifsimus, Sunt itaq? plurimm utrinqp dtiodecim cofta?:ac feptem fupenores pe doris oft Se uertebris,ut poftea dicemus,articultur: quinque aut humiliores folis alligantur uertebris,neq$ ad petf oris os pertingunt,fed in thoracis latenbus definentes,fuarum cartilaginum fnibus s inuicem comittuntur, duodecima duntaxat excepta, qua? ab undecima penitus jt feF. "dehifdt^ieqj aliqua ex parte ipfam cotingit.id quod Se undecima? non raro ufu uenit,deama? '> cartilaoinem tune non1 attingenti.Quinqj ifta? humiliores, quod pedoris ofli non articulatur, k ifig,ub 4 Qoflarifnh ^v quandicas fpuria?cVillegittimx,Gra?cisappelltur< Omnibus coftis commune eft, pcrfadA. fiMAtZdt quod^offea1 cartilaginofac?c5ftentfubftantia,quodc?m appendice eafede qua uertebrarum ' corporibus coneduntur, Se qua in capitula eas protuberare audies, donetur. Oca coitarum aut .^ Cjjcdjdjtan fubftantia no omni ex parte fibi fimilis eft. Vbi enim cofta? uertebris coarticultur,ac ubi dor- *,b. *'*' fum efformant, folidiores multo durioresqj funt, qum in thoracis latenbus cV iuxta pccloris ^t^ CartiUgineu reoion,ubi inagis fiingofa extruitur fubftantia, qua? tenui fquama,feu lamina obducitur,atq; 4>, figur fuhlanm. haxillic demum tenuifsimaeft,ubi m cartilaginem dgnrt. Cartilago etiam non parem un M odique o(cndit fpeciem. inferiorumenim coftarum cartilago mollior eft : undectiarafortaflis gJJJJ^ nonnulli illegitimas coftas $*dp, quafi cartiagin dicas,uocari tradunt.Superioruuero co ftarum cartilaoo durior eft, foidiorq?, ac m fenibus intus oia efficitur, quemadmod in ouibus SC bobus^lrjsq? fer omnibus eius generis animantibus experimur,quoru cartilago intus friabili alboqp ac fragili conftat oi,exteris cartilagine ueluti mbrana quapi obuoluto. Atcp id eti in fnirj s canibuso;ade6eftmanifeftu,ut Gaknus uerarum coftarrartilagines offeas, fjfi'Jaf* fpuriarumueroexquiftascartilagineseftedixerit.n hominibusitem nif a?tateadmodum "p^timin S. prouecl is,cartilago in oflam naturam defrji uidetur, quum intrim in iunioribu s adhuc ca^ de 00. Ca. nibus,8c" qua? iam proxim recenfuimus animtibus ofea admodu effciatur, Huius cartilagi.
%
%

c .'

l3'

hunln p&{&
g'tudo.

Non par dm

a'

a, n

.,.

wdso-dferi
tds.

Cojldrumfi,
nus .

nismolesinomnibuscoftisn5eademeft,utetiamomnicoftarumnonpareft:longitudo.pri ma nanc? & duodecirnabreuifTima? funt,mox fecunda Se undecima, qua? omnes breuibus do-x nantur cartilaginibus. Sexta uero,feptima Se odaua,longifsima? {unt,ac longiffmas eti obtinentcartiiagines.Primx cofta? cartilago ampliisima eft,quemadmodu Se prima cofta ca?teras quoep amplitudine fuperat,mox han c fecunda, Si deinde tertia tbfequutur. duodecima uero SC undecima omniu funt tenuifsime,& in tenuiflmas quoq? terminantur cartilagines , Media? autem medio i habt modo,quarum cartilagines fubinde in progref ab ofea cofta? fubftan tia latiores effcitur. Quum enim cartilagines fex fuperioru coftarum interualla crTorment,to toqj dueftu ab inuicem a?qu diftent, fxta?,{ptima?, oclaua? Se nona? interdum coftarum car^ tilagines uari in progref latefeunt, inuicemq? continuata? interualla ipfrum fuamet fubftan n t c^ 1>t tia1 implent. Adha?c quincjfpuriarum coftarum cartilagines in acutummucronem defnunt, o ijig.F. Verarum autem coftaru cartilagines non item. Prima? enim cofta? cartilago/ fuo fine qui pe- Pl/&c* ctoris oft ualide conafeitur, amplior fit, qum quaprimm ab oftea cofta? fubfttia educitur* Secunda? ac tertia? triumep fublquenti coftarum cartilagines modic in progreftu arcltur, Senpulx in q tubercul fniunt, quo poftea ha s pedoris oft coarticulari docebimus. Coftis dtfe.D. nn oitiniex parte eademadeit ia?tutas. interna enim iede, quamembranaiplas luccingentem dempfy fpedant, omnes la?ues minimeep afpera? apparent. tertia tamen, Se qua? illam ad decimam ufc^ lubiquuntur, in interna ipfar fedeuerfushumiliorarfinumoftendunt,ipfisfecunduearum nAp&K* ongitudinem exculptum,non quidem per xmiueriam cofta? longitudinem con{picu,ledma ximeiedequa primum uertebris ab(cedunt,tque in thoracis laterairriincipiunt. Sinus fteparaturuena?cua?sramo,quemuenacoiugecarcns coftis exporrigit,deinde etiam hcue hitur arteria? magna?Toboles,8t" " neruus dorfali medulla pronatus. Verum quiahac ual in //f g, g. medrjs coftis grandia funt,ac pari femper feruntur irie,in tribus aut (perioribus minima Se tfig.cap.it errabunda dueuntur,no mirum eft mdias coftas his finibus ornari, fperiores uero no item. llb-l!hkPorro trs cofta? humiliores, etmu' magna illis attendtur uaf, quum tamen tenues Se interna "uWrii fede depreft? cernntur,etia citra huiuimodi finu operam illis uafis tutum iter pra?bent. Hic prteipui finus uafis deducendis calatus,inferior cofta? partem acutiorem tenuioreme^ efficit,qum ft rmi C0H fupcrior,qua? obtufor magisc|?(ut fie dicam)teres cernitur.Externa coftam fedes,qua? gibba 7^J^
eft.

DE HVMANI CORPOR1S FABRICA LlBR 1+ l * 4 fatt.L, cft,non omni ex parte la?uis occurrit.ea enim* parte qua coftg uertebris alligtur3 praterquam w,fedpr*- quod tubercula Se capitula efformant,quibus uertebraru inarticulantur finibus,etiam afpera? cipue eu inaqualesq? fef offrt, quo aptius hinc ligamenta educantur coftas uertebraru corporibus cV tranferfis earundem proceflbus colligantia. Praterea in hac externa coftarum fede,ubi y 4,^.0. primm tranferfis uertebrarum abfcedunt proceflbus/ tuberculumquoddamafperum z iz mufe. ina?qualec uifitur,tendinibus * undecimi dorfum mouentis mufeuli excipidis paraturmTentab. dines enim huius partim in apices tranferfor proceftum, Se partim in hece coftar tubercu la inferuntur. Deinde,qu cofta? adhuc magis tranferfis uertebraru abfcedt proceflbus ^ c R in hac pofteriori externaq? ipfarum fede , a afpera inaqualescf funt, ae etm ueluti tubere quoh u mufe. dam modic prominti dontur,Ut in illas apta infrtionis fedes eius mufeuli effieeretur-.quem t, V. inhominethoracemmouentiquartum,infimisuerocVcanibusfextunumerabimus. Dein ha?c afperitas no duntaxat illius mufeuli infrtioni idonea eft,imo etiam externi intercoftaes mufeuli hinc enafeidocebuntur, qui hac iuxta uertebras rgion e non folum ab inferiori fde fperioris cofta? in humilions cofta? elatioreenafcunturpartem,uermeti ab externa unius cofta? fde ad externamalterius hc exporriguntur.Reliqua autem regione eofta?la?ues aqualescp funt3 nid forte quifpiam eas modic afperas in fuperiori Se inferiori fde eft contenderet, qua intercoftalium mufculoru pendet origo, in quamq? eorundem etiam infertio perficitur* c 8 mufcul Prima cofta fuperiori fde, qua latiflma eft,priuatim afpera inaqualisc^ cernitur,utcmufculus Tf' a c dorfuni mouentium quartus hinc principium opportune fmat- Coftis omnibus non par g' >C* ad uertebras obtigit articulatio. noucm enim mperioresa duplicicoardanturarticulo,undeCi ma autem Se duodecima fimplici,quemadmodum Se dcima quoque rarifsim duobus articti lis fua? committitur uertebra:utcunq? etiam fcs Galeno uifum fuerit3qui fingulas coftas due 4 fig.w pj^cl artjcui0 uertebris c:oar<ftari docuit.Cater cofta? duobus nodis articulata?c duo exigunt frfoSlL tubercula. unum quidcm,quo f iinm uertebrarum corporibus inciCo inarticulantur : alterum g 3fig' autem,quo 8 interna fediapicistranfuerfiproceflsfrmantur. Atque hac tubercula finibus illis reipondent, quos uertebris, quum earum reeenfretur conftru<ftio,infcuptos retulimus* Prima iaitur cofta rotundo tuberculo prima thoracis uertebra corpori inarticulattfr,ac deinde tranfuerfumeiufde uertebra proceflm tantifper afcdit,quoufq? ipfius apici alio capitUlo tuberculose articuletur.Secunda uero cofta 8c" fptem fbfquentescommunifmper du rum uertebrarum corporum fnui no rotundo, fed inftar obtufi angui protubrante capitul inarticulantur: tranferfis autem proceflbus pari modo Cum prima coarclantur cofta.quanquam Se hc quad in articulis, propter finus non eademfede in tranferfis proceflibus excul ptos diffrentia cofrgat. Superiorum enim uertebraru tranfuerf procefls,fos finus in hurriiliori parte interna illarum fedis incifos gerunt,inferiorum autem(uti fupr etiam cotra Ga> leni fflraaium admonuimus) in fuperiori parte, mediarum uero uertebrarum finus medio f habent modo+Caterm quod coftar articulatio, qua ad uertebra corpus efficitur, tanto el ti6r fit illa, quam cofta ad tranferfos procefs moliuntur, quant apex tranferfi proceflus demifor eft,finu uertebra corpori exculpto, uel me tacente notum efl arbitror.Porro triuiri inferiorum coftarum articulatio, qua ad uertebraru duntaxat corpus perficitur, finibus quoq? & 5 jg.N, non admodum at cauatis,nec ualde protuberantibus h capitulis perficitur. Atcp hac ratione cofta uertebris committuntun quam autem articuli ipeciemeum peclorisoflmoliantur,8c" quo du<ftu uertebris antrorfum contendant, tune primm opportune explicabimus, quunl peftoris ofls conftrudionefr^^ num os3fimiarum Se canum Su uitulorum, eiusq? generis animantium of refponderet. In his nanque animalibus (utetiam inter edertdum uidere eft)pedtoris os feptem coftat oflbus,nor admodum inter fe forma differetibus.n canibus enim,pords,8c" ouibus,inuicem coueniunt; in fimrjs uero,cV: fciuris, propter clauicular articulationem, primm fupremumcp os aliquan tulo cateris amplius uidetur. Septem hac ofl latiora,qum profndiora crafsiora ue fnt,o qua inuicem committuntur!atioranonnihil3qumin ipforum medio exiftunt.Horum conne iRg.ca. 4 xus cartilaginis interuentu interdum tam lax perficitur, ut uertebrarum ' compage modic r,r. diffrt ; eft tamen is conexus ad fymphy fm feu unionem ita referendus, ut appendicum cum fuis oflbus connexus. nifi quod hune connexum etiam in admodum decrepitis bobus eft cer nere. Vnde etiam Galenum in libro de Oflbus miror,qui pedoris ofl fynarthrofi feripferit co.mmitti3quum tamen neque harmonia neque futura, multoqp adhuc minus gomphofi com* ponantur, quas compofitionis fpecies Galenus in eius libri initia fub fynarthrofi coplecftitur* n h arum commiflrarum lateribus finus utrinque exculpitur, cui cartilaginis in quam cofta? degenerant3tuberculumaliquodinarticulatur* Ad primi enim ofls cum fecundo contextum, H 4 iecuiv

^*

Co^rufn *< ***"*'

CaJIarum

vtndw''*r>tte&tm, Tum al^sfc

pms.tummaxi

^af^dm*

Qgfa^
^
ojjis
description

ANDRE AE VESALI BRVXELLENSIS fecundautriufcflateriscoftacartilagoarticulatur.Adfecundiofl^

9%
^

tertiautriufquelateriscofta^^^ rm primi ofls lateribus prima cofta cartilago adarticulatur, aut potius adnalcitun nac
enim commifraad coalitum potius, qum ad articulationemfpeaat.Septimum autem os^ quodreliquis gracilius, magisc? teres eft, irt cartilaginem exacuitur, ipfo oflelatiorem, enliscp

mucromqumfimilim^ Galenumfpeaaflannues,quumipfiusdepedorisoflehiftoriam,hisquamodo
Humampe,

mus,contuleris, kVermfihumanumpedoriso^

amsopsdc

****

id habere animaduertes. Nunquam enim quod certo afEhiiiTpoi^mhumanop^ oflemihifeptenaoccurreruntofl,ne^^

ficumaliorumanimaliofl^^

tur.Inadultistriaferconfpiciuntur,prorfusinterfeuaria.acptt Plumeft,cVnonnihiletiamcraflm;itatamen,utipfiuscraflit^ uincatur.Osid"1 internafeupoftenorifede,quathoracisrefpicitamplitudine,modic^ eft : in anteriori autem gibbum, Se in medio fecundm ipfius longitudinem longe cranius,

m^
n6

fi

quminlat^

Tns^Superioretiamoflsparsmultocrafliorampliorc^eft infenoreA fftJgfc I01120 ac uerfus pofteriora incifo, Se cartilagine incruftato donatur,cui cla r 6. 7 ^ :iculaturJnhorumfinuum mediopropter extuberantiaillorumintenora ^ latera,pnmumhocosinfuperiorihacfedeMunatumcemiturcVuelutifoue^ <^v</& iuoulum propriuocamus, uugo autem furculam fuperiorem, Infenor oflis pars , fig.ap.
'

cUe cartilaginis crafsitiei0 refponderet,extenuatum Jn medio autem,robonsgratia

tnan-

PM

utcu^afperaeft^fecundo^^

7>ec7ortsop

compaTdtZ

laxcomimttimr,utnunquamhorumoflumlateatconnexus,imocVipfiusquoquemotusinx^ masnis refpirationibus interdum animaduertitur/ SeCundum os multo amplms eft, quam y figura craflnV fuperiori fede qua primo connediturofl,ftridius eft "t7f. nullibi intrim aqu amplum cernitur, atque primi oflis elatiorfedes. Qua fecundumhocos rf 6fj^ ^ primo committitur,inutroqueconnexuslatere ' finus inftar obtufiaiiguliinfculpitur3ambo- iuxta,. bus oflbus communis,& cartilagine incruftatus,cui fecunda coftac cartilago inftar obtufo- h ^x ristrianc>uliuerticisprotubersinarticulatur.Praterhuncfinum,prafensosutrinque alios JPjfj mukos exioitpari modo, inftar obtuforis anguliinfinuatos : uermhi paribus interuallis ab y,^ inuicem nequaquam diftant. Primus enim in altero latere huic ofl proprius fnus,qui tertia cofta cartilagini paratur, finu fecunda cofta gratia incifo longius diftat,qum fecundus huius oflis peculiaris finus, quarta cofta gratia calatus; Rurfus,plus interualii confiftitinter fecundm finum Se tertium, qum inter tertium Se quartum.adeo ut finus fxta Se fptima co ftarumnomineinhoc ofl fculpti,fe inuicem contingant, uixqj mutuo remoueantur,8 non tam alt,atquefuperiores,excuentur* Sufcipit enim hoc fecundm os priuatim tertia, quar ta, quinta,fexta Se feptima coftarum cartilagines,fecunda cofta cartilaginis e modo protu- a figura berantes.Secundum hoc os in pueris exf plurimis effbrmatu uidetur oflbus inuicem fymphy iff*As fi feu unione cartilaginis interuentu contextis. Verm is ctextusneutiquamcnis autfmia of compagi uenit conferendus, quu long magis lateat,inferiorac ofla multo breuiorafupe rioribus cernantur. Et in cemiterrjs fecund os integrum, Se primo difiunclum fer fmper effoditur,quemadmodum uertebra mutuo dirempt eximuntunetfi fbrtuito in fcundo ofl aliquam compaginis fpeciem,ac (i ex pluribus id conftaret,obfruabis, ea potiflmum apparebit, g ubi tertia cofta cartilago oft articulatur, Se dein ceps1' ubi quartarum coftarum cartilagi S 6J$* ns pecloris ofliniunguntun1 Tertium uero os exiguum eft,8t" inferioris fecundi ofls fdi in- itfigu[ & i tern a parte eadem ratione committitur,qua primm fcundo iungi relatum eft,illicq? fcundo adk.6,7ft. ofl neclitur, qua feptimarum coftarum cartilagines nfm a fcundi ofls fedi articultur.Hoc A os modic amplum eft,ac tenue,humilioriq? fede in mucronatam cartilaginem dgnrt. Ver^ .^ ^q^ infrequenter deefl reperies,8C ferhucronatam cartilaginem inde enafci confpicies, & ifig.kt. ubi feptimarum coftarum cartilagines mutuo count, fecundoq? pecloris ofls ofl articulant 7 hur'"' tur.Iam f tria pectoris ofla fmul iunxeris, manubrfj alicuius gladfj imaginem confpicies.primi nanque ofls fperior pars,qua lata admodum eftylli manubrfj parti refpondebit,qua fub paruo digito in apprehenfone confiftiu SecUnd autem os, illi parti Congruet,quam manus tota intus complecfiitur,inqua finus coftarum cartilaginibus parati inftar fouearum erunt, quibus digiti frmari poflent atque huiufnodi fouea eumpraftarent ufm, quem in gladfjs ex manubrrjafperitate quarimus ; quotiesintortisnodofscj^funiculis,autfcabrapifcis cute,
>

^^ua^Pertm*At

ma'

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER L tf manubriuniobduci curamu* Tertium os uncum cartilagine, reiqua gadi) parti poflta fmilari.adeo,utnonnulli uniuerfmhancofum ftruem jf$J& abenfis imagine uocarint* alij,qui canes potius acfimias qum homines fpe<ftarunt,mucronatam cartilaginem dunta xat ilonomine dignantur: quodha?c fcilicet gadi) mucronis formaaccedat,ipfumq?canum pectoris os enfis imagini non ita apte ac humanum os conferri queat. Hac imaginum colatio atteftatur, ueteribus illis hominum cadauera, Galeno autem fimiarumdiflecftionifuifladhiT>ec7orisos bita . cui fntentia Celf quoque oratio, qua ille os pe&oris utrincme lunatum efl fcripft, vtrincf; \undf furFragaturJd enim de fimrjs Se canibus falfo protuiflt, quum taie quidin illis nihil appa- tum . reauquippe in homine primm pedoris os fuperis,8c" fecundm inferis,multo latiora funt, qum ubi hac inuicem committuntur. Pedoris ofls fubftantia admodum fungofa mol- Pec?oris of' liscpeft,cV:anteriori fede magis continua fquama qum pofterioriobducitur. Pofteriorenim fisfubjlatid. l fecundm ^^s^uamami^tism^^ualibus^donatut*foraminibus,qua haudperuiafnt,fedl uafis foA,Afig.z. lmuiam prabent, quibus idos enutritur. Atque hac foramina in primo ofl tanto magis 'Pelorisojfis ufui. \ib.6 . funt confpicua,quanto huius ofls crafsities fcundi ofls crafltiem fuperat. Quod itaque pe ctors os,illis coftis quaorbiculatim thoracis amplitudinem efFormant,ftabiliendis procreatum ut} neminem latrearbitt'or : quemadmodum neque, quod propugnaculi etiam uicem fcundario gerit, eosq? ufus homini praftet, quos generatim thorac/s ofl prabere in huius Mucrondtdt cartilaginis Capitis initio retulimus.CartiIago,in quam pe<ftoris os exacuitur, fubditorum quoqs eft pro- ufus . pugnaculum, Se malum granatum uulgo appellatur,quod (ut arbitror) unius balauftrj apicis imagini illa accdt. A qua etiam forma,uulgus ipfm epiglottaem appellat cartilaginem, ab mn,i$ fi. imagine uidelicet laryngis m operculi,pevftoris ofls cartiagini fpecie non admodum abfimihY cap.33, Vermhuiufmodinominumcopiam ad prafntislibricalcemuncumcaterorum oflum nominibus fbrjciemus. Modo autem nihil addendum fpereft, nifi forte coftarum duclus Coftarum du r in coftarum oflbus long qum in cartilaginibus diuerfus. Coftarum enim ofl n quum pri- lus. percadf. mm uertebris abfcedunt, in pofterioradeQrfmobliquantur,8c" hinc ad thoracis latera o fig.ab f deorfum femper oblique uerfs anteriora declinant,p quoufque in cartilaginem definunt oblt ad A'd R que ac circulatim frfm in anteriora porrecftam.ade ut cofta ubi cartilaginem primm edu B ad e*. cunt,arcuatirn,8in angulum quodammodo frfum flectantur.q fte coftarum ducftus non in q nacintc' i\lis fblum qua pe<ftoris ofl committuntur, euidens eft : uerum Se in rliquis omnibus,f forte g^ff ' duodecimam exceperis,cuius cartilago admodum obfcur frfm fpecftat quanqu intrim amda, hic inflexus potiflmum in medrjs, quinta nimirum,fxta,fptima,odauacV nonauifttny'n f peripribus uero ac inferioribus magis latet*
?

DE

C ^i RT

IL^GlNE^t
M

dis bafafcribiturfubflantiafeu cordis ojje.

QJ^ ^fE C 0 R> Caput X -X\

<^4E C figura magna arteria T arterialisuena radi* ces perfinclori exprima abomnib* connatis corporibus par tibus's ue diuijas, cr'duobus circulisfimilimas *^fc k^Tquidem arteria magna radicem nott , B uero arterialisuena radicem Gautecott
nexum indicat? quo uafa inuicem in ipfo exortu connafcuntur * IHe

connexus^quipotifimum cartilagineus ejl P non ex bac rudifigura pt tendus eflPuerum cum ex alijsfexti librifiguris^tum maxime ex oclaua er decimaPquas non ob s feritobiter cumforum cbaraerumindicibus modo peruflrare Varum autem opportunefiiceremfi eafdem tabulas uarijsin locis frquenter proponerem*
^ E

FRSITAN prafntilibro,osaliquodpra?termiffleuideamur
Li.de %*4* /&/ Humdnricor un0 0jjre & . tfeui. &i

hoc lo co etiam ofTea cordis fubftantie mentionem faciendam duximus* Galenus nanque ab elephtis corde, quopiam fuorum familiarium os a io f.lib. eximia magnitudinis execlum prodidit:8c~ grandium quidem animali 6fub B,C, cordibus os,minorum uero Cartilaginem afcribit. Ego autem hadenus, D. b sjig. Ub. uti in nullo corde,ita neque in humano exquifitum os repperi,ea% fede, 6fub E, F, qua Galenus cordis os coftituit, fubftantia obferuo carti!agineam,qua G. quibus clara.me mea quidem fententiauihil eft aliud,qum a magna arteriacV un? artenlis radies a Corde

tm*

no,

piumducentes,Quipperadicesha,inquibusmembranarumbafesconfiftunt,quama Mt
tenerum

flm&/^

ANDREAE

VESALI

BRVXELLENSIS

terierum duobus illis uafis in cof refluxui pra?fiduntur, multo duriores funt, quam reliquat illorum uaforum fubfttia,adeo Ut radies cartilaginis natura parti cpare nonnihil uideantutv qua in bobus ta interdu indrefct,ut quadruped u coftarum cartilagines in album Se abjle os extrinfecus cartilagine tanquani mmbranaobdudumdegenerare,priusfcriptumeft.Ha itaqueuaform radies c perinded fe mutu funt contermina, ac fi1 duos circulos in purcto jj c^ inuicem coMmitteres continuaresc,ita ut dexter circulus uena arteriaiis effetradix,finifteU fo(qui niplior eflt) magna arteria. Vbi autem crculi mutu committerentur,is locUs elietj quoha?cuafafuisorbib@sfimulconnafcunmruniunturc^,acubioptimacartilagini ret portio,qua oblonga Se ueluti teres eflt ; tota nimiru fede qua illa radies inuicem comittutur,8c reliqua intrim circulor portiones eflnt refe&a. Ac proinde per me licebit radices has,aut cordis cartilaginem, aut os uocare, modo accurat ipfar natur quis intueatur , neep uncumGleni fectatribs ipfusfenfa admodum ofcitantereruentibustamftolidusfit,ut ^Ahdtomk cordis os inftar A aut v efformatum fibi perfuadeat. Qui enim poftGalenumhumanicorpo rum IdpfuSi rishiftoriamfcribr ggrefsifunt, in cordis bafiosquoddamextruaumrecenfent,quodlae *>* fig.it ryiigis fuperiori fedcprapfito,8ab v imagine vw&s nuncupato3afsimilant.Nec? fat fuit C4p. illis hominibus ad hune modum,os in humani cordis bafi confingere: quin imo fermoni adie cre,cordis bafirri,atqj ideo etiam uniuerfum cor, ab ipfo no fecus firmari quam lingua radix llo ofle quod laryngi praponitur. Arbitrantur nancp cor eiufmodi ofl firmam,mouen:non expndentes cor etiam f eiufmodi donaretur ofl,ipfo no minus fuffulciri pofl,quam ferreus palus ie<ftum in are fuftineret : qudo is leclo alligatus, fmul cum ipfo deorfum ex alto profjceretur Quamuis intrim quatuor cordis uaforum ad conterminas fedes connexum nonnihilcor fftinere, haudinficiari poflmus .Caterm huiufmodi hominum figmenta mifla fajMedicorttnt C pbdrmdcor damus,8c~ illorurri quoqj feitantiam negligamus,qua in cordis (utipfi exiftimant) affclibus poUrum im* magno fuperciiio os cordis Cerui, nefeio quibus gemmis Se auro mixtum, propinant : quum ojiura. intrim ceruo non aliud Os, qum uitulo, aut can i, aut fui infit, cartilagnea nimirum magna arteria Se uena arteriaiis radices. Et ofculumilludquod ceruorum cordibusexemptum pharmacopolarum officina mihi haclenus ementita funt, aliud nihil efl cenfeo, cjum grandius agnihyoidis ofls ofsiculum,quod continuum eft,8<: a fimilimum ; nifi quoddextrum crus etiam tranfuerfm in hunemodum X fniftrumdecuflatimfecet,cx:alterum crus altero breuius ficquod etiam ouina lingua, quoties menfa apponetur, luce clarius edocebit* Porro qua adminiftrandi ratione cartiaginea uaforum radices inquirendafint,infextolibro,ubi cordis fdKo pertraclabitur,defcribemus<>

DE
PRIMA
GESIMIVILIMI

SC^A-P V L I S.

C^VVT

XXL
TERTIA*

FIGVRA

VF

SECVNDA-

CAP.

TRIVM

Q.VAE

HIC

PROPONVNTVR

FIGVRARVM

ET
P RI

canjndemcharaclerumIndiem,proxim fequens pagina exhibet

HVMAN CORPORI S FABRICA LIBER U & (P RI M. e-/" uigefimi primi Qapitis figura inter nam?fin anterioremfcapula dextra fe dem exprimit ? qua coslis innititur Secunda? dextr cefcapula externam pofierioretnue fedem oflendit . T ertiafcapulam dextrilateris in latus depiclam continet?utfinumgibba extriorisafcapula fedisproponeret?qui inter elatioremfcapula cofiam?etfcapulaflpinam cofijlit * Verm idiaM ex cbaraerum indicibus reddetur explicatius In primafigura 2^, X T Y fcapula ojlendunt bafim Ejl enimfcapula quoddmmodo trian <* gularisSZj uero?<& a?<^ <_^, fuperioremfcapula notant cojlam*Y autem^gr B? cofiamfca pula infiriorem tadeo ut "Zjfuperiorfit bafis angulus? Y infirior angulus : ^A cr B tertius fcapula angulus?quem fcapulafuperior et infirior cojlce coflituunt.tcp bac obiterifli notant characleres:fingulis autemfeorjum aliud cum cateris in bunc modum infignitur* i^? B i?z Scapulafi tins?cuihumericaputarticulatur*InfecdafguraBnotatur infiriorfinusfiesdes ? qua quodammodo orbicularis efif<^f?Juperiorfedes magisfiricla? contralacp in primafi gura ^A^indicatprotuberantemfinus feu ceruicisfcapula partem? qua duo huius articulipt culiaria ligamenta?und cum externo capite mufeuli cubitufieSlcntium anterioris pronafctur*. C ? D i? 2- Geruixfeu colhim fcapula* J^trwn C etiam infignitur radix inter ioris fcapula pr os cefius ? qui E zf& F infignitur * Deinde C in prima figurafinum quendam indicat?fub ins teriorifcapula pr oceffii confpicuum s E? f & F in primafigura ?<y E T F infecunda? nteriorem infinuantpr oceffiimfcapula? in quo F protuberantem nott partem? eut clauicula alligatur'? <& pen innititur* E uero? proceffmh ih apptndicem .f autem ? afjberam commonjlrat partem ? dqua ligamentumpronafcitur ? bine infummum humerum ( qui K indicabitur) pertinens* G ? F 2 Radixfpinafcapula ?feu ipfafcapulaJpina?qua in homine fummii producit humer?queni ' K* K in prima ^yfecda & tertia nott> et L etia in prima ac tertia* Efl itacfc G r Jrlfyin ex> ortm longitudo* Quoduer ab H ad Kfirturfummus efl humrus* *Vbi enim FFcernitur?illic (bina afcapula dorfo abfcedere dicemm. Verm K priuatim notaturfiimmibumericippendix*. L i ? 3 Sinus fummi humeri admodum leuiter calatus?^ admittenda clauicula paratm ; -Z\,3 S capxdafjpin pars crafior?interdum appendice decorata*i^4dG enim? <& I ? & FI Jpind fcapula e& crafor? qum alibi.^4^ G ueroper I adK afjperapars notaturfpince?^ fummi Bumer i * Quod autem infecunda inter I er H confifit? cr in prima inter h <& a?lue efi?<&
DE
.

minime afyerum*

<

::

M.p M

&c*i Infiarobliquarum linearum tubercula finus perinde conflituentid ? defi illi cofiarum

conuexisfcapulacauoejjentimprejii* JSfy O? i Sedes in internafcapula regione magis cdua?quaficdafigura literis G cr Flrefpondet* P i Vrotuberans crafiiorejj infirioris cofia pars? qua in internantj "capulafedem prominet * p i Hacfede infiriorfcapula cofia latus'ue efficitur acutius ? d magis prominet? ut tertius brachium mouentium mufculm bine promptius exoriretur Qj S capula infirioris cofia af^erfinus? unde interior cubitum extendentiumpronafeitur mufeu <*. lus. R incuria elapfum efl* S 2 ^Adfcdpula externam fedem protuherans infirioris cofia pdrs*. i T 2 Imprefjo & amplitudo infirioris cofia?unde tertius brachium mouentium mufeulus nafcitutl I7 ?V z jfjfe externa fcapulafedes propter crafiitiem infirioris cojla infigniter caua cernitur*. Quod enim inter J/'&JS^ G^yH. conJfiit?tenuifiimum maximecpfubtile rfolidum efl X\?i? 3 ^ppzndix bafisfcapula?adprincipiumipfiusfpina coalita* Y ip 2,3 i^fppendix infirioris anguli bafisfcapula * $ l Superioris angulifedes? in internamfcapula regionem modicprotuberans* 'Z' ? l ? 2,3 ^Juperiorem bafis angulum antea notauit * a 1^3 Semicircularefiramen?feufinus? infuperiore coflafcapula conjpicwt * b?c?3 Sedes in externafcapula regione interfpinam <& elatioremfcapula cojlam confifiens * J^e **< rim b priuatimfcapulafede hic nott tenuifiima?maxime^Jbtilem: et quodamodo pclucida*. c aitfiraminulu indicat Mcfiequher appares , et uenula inibifcapul nutritura uiaprabens*
q_V A R*

<#
trt>

ANDREAE

VESALI

BRVXELLENSIS

QVARTA
X
>,i

VI G E

S .1

M I PRIMI
v

CAPITIS

FIGVRA*

P R ^A SENTI

figura externamfeu poRerios

rem canis fcapulafidem in hoc delineauimus ? ut prompte expende' retur h ominisfcapula ad canis ?aut ouis differentia?quam in fum s mo humer o ? autfuperiori fcapula proceffi notabimus * Significet

igitur t^Ter B fcapulagibbum ?feu dorfum.ac^sT quidemip^ Jius infiriorem fedem ?B autem fuperiorem? er animantis collo ca pitiuepropiorem* C <T Dfjbinamfcapula notent? fuper fcapula ceruicem non excedentem* Efca^ pula ceruicem*
Scdpudnim Jtus etnexuSi

C A p

v L AE autrin que fngula pofteriori thoracis regioniuerfusfpe

atrium integrar R.

riora innituntur, ac occipitis ofl, ceruicis, thoracisq? uertebris, coftis,8t" ofl v literam refrenti,mufculorum duntaxat interuentu copultur. Oc cipitis quidem ofl beneficiob fecundi fcapulam mouentium mufeuli, qui etiam hanc multarum uertebrarum fpinis committit : uti Se c tertius fcapula motuum dux,qui ceruicis uertebris illam neeftit. ' Quartus uero fcapulam mouentium,illam aliquot thoracis Se ceruicis uertebrarum fpi nfs firmat.Cofts fcapulam comittunt0 primus illam mouentium mufculus38t" thoracem mo uentium fcundus. Ofl uero v referenti5 feptimi eius oflis peculiarium m ufculor ope fca pula Copulatur Jn hominibus, fimi*js,ac fciuris,cV Ci qua alia clauiculis dontur,exabundati li eamcntorumauxilio, h fcapula11 clauiculis coarticulatur,clauiculacContermina eft.InomScdpuU / mbus uero animalibus ' brachi) os feu humrus ipfi articulatur.ac pronde fi hominem feapu 'us' lis deftitutumfinxeris,nulla ratione humeriarticulumfomoneconftitues. Adeiusnanquear ticuli conftrucftionem neceflm eft, humeri caput alicuius ofls finum fubire, atque ut moueatur,ina!iquo ofl ueluti in bafquapiamfrmari. Porr huiufmodi finus occafione,k collum quoddamfeu ceruix fcapula protuberat, in cuiusextremo ' finus tam alt latecpexculpitur, quantum humeri articulouarfjsadmodumcp diffrentibus motibus mouendo ex ufueft. At. que hc fh primus pracipuusqp fcapularum ufus cenftur. cui alus mox fbfequitur, neque ipfe quidem peenitendus, thoracis uidelicet partium coftis inteclarum communitio atque cuftodia. Anteriores enim thoracis partes tuemur, multo ant prouidentes qua occurfira laflira9funt,cVanticipantesueln'anfilire,utidquodingruitdeclinemus,autobicerepe(ftorimu nimentum aliquod, aut manibus quippiam quo defendamur aflmere. Quinimo perunque Se folis manibus ante periclitamur,ftius eflerati has uulnerari, rumpi,cteri, abfcindi,qum quod lafurum fit,adpe<ftus pertingerecocedamus*Thoraxenim refpirationis eftorganum, quemadmodum cVabillo complexus pulmo:corauteinfiti Caloris fomes,irafcibilisq? anima fedes cenftur, propugnaculis ob idetim egens ualidioribus. Porro quum pofteriori thoracisfedi, Se anteriori aqualeab occurfntibuspericulumimpendeat,eorum uero quaobefl poflntpracognitio,inanteriori Si pofteriori regione nequaqum par fit, non prafentibus nimirum in posteriori regione oculis,oportuit fane cV hc quoque Naturam artifcium quoddam machinari>pofterioremc> thoracis fedem' neutiquam negligere. Quocirca inftar ualli SC mirabilis propugnacufi uertebras thoracis inibi compegit,8<: fcapulas tanquam duos clypeos Se fcuta,firmifsimoscp muros obiccit.hincrurfus alium ufum homini acceflr minime ignorans/quo complures mufeuli motuum brachrj autores, fedem quafulciantur,cVquaon>inem aptifsimducant, commode adipifeuntur. Atque id profedofummaopus eft iuftitia, eodemofladtam uarios prorfuscpneceflriosufusabut^cVundequaque ita fcapulas efForScdpuU fir mare,utpriuatimadfingulosufus confiera cenferi queant- Scapula enim inaqualis eft admom* trUnguU' dum,omm'9 ex parte fibi diflrnilis. prater uarios enim ipfius procefls,fnus,tubera,appen w*t dices,eiuscj? generis reliqua, quibus oflum diffrentias defumpfimus, fcapula trianaul diff rentibus latenbus eformati ima^inem quodammodo exprimit."1 Primm nanqiunpfius lapZ. tus>quod bafm fcapula perpetuo uoeabimus, ea fcapula fedes eft, qua fecundm dorfi Ion gitudinem thoracis uertebrarum fpinis proxim exporrigitur.bafis hac obliqua conftat linea, qua fuperis Se inferis, uerfus corporis latus obliqu ueluti in eirculi conuexum inclinata,in medio autem crebropaululum lunata cauaq? uiftur, Interdum enim continuo dudu tota fca pula

bpmufc.
tab
c

yj.
mufe.

ii

tab. G.'
d 10 tdb.r.
e j tab. r. f-j tabX*

g$ tab. R,
S.

h intgra, non Qtjid

i intgra- fi*
SadR.
k

i,i

figur.

C,D.

h, 2 figur.
A,B.

ntt^tfi.
a

ZperX

ad Y.

DE HVMANI CORPORI S FABRICA LIBER * 97 pulabafs,huncinmodum ( gibbaeft.deinde bafis hactenuisadmodumuifitur,quamuis inferiori tamen parte Se fuperiori modic qum alibi crafsior appareat. Se inferioris partis
.frf/I Appen*
dices*

appen-

dix liquantul fub fuperiori habetur anguo, iiliq* bafis fedi coalefcit, qua fcapula0 fpinam h? h- Gt principium ducere audies, Prater bas appendices etiam bafi mollis quadam cartilago adna- BdfscaniU* citur,eius cartilagin generis quo oflum extrem nulli commifla ofli,augeri folent. Verm in S0 hominibus hac cartilago longe breuior minorcj? eft, qum in ouibus & bobus, alrjsq? anima* libus,quorum fcapula thoracis potius incumbtlateribus,qum,ut in homine,pofteriori tho p i.z/gi raci fdi uertebris proxima Atepit primm fcapula latus bafiYuefhabet,duo aut reliqua Superiorism B gl inter feuariant/ Inferius enim3abhumiliori bafis fede admodum oblique frfm in anterio- fi*insLte zperad raducitur:q fuperius uero (quod tantobreuius eft inferiori, quanto inferius eft ipfa bafi bre rJ ****** A- uius)nonnihil deorfum in exteriora fertur3 quodammodo tranferfim procedens. Duo hac r !,*&' latera in r angulum count, &:latiufculam fcapula partem fuis extremis finibus continent,in terA>B. quaceruixfcapulafinus9Confpicitur,humericaputexcipiens:adeouthac fdes(fimodoan , i,2,j fig. guli loco cenferi poflt) tertius fcapula angulus futura fit. quandoquidems primm angulum z- fuperiorem bafis angulum numeramus, fecundm uero humiliorem. Caterum duo hac la* Yres/caput* * >*>? m tera fms finibus tertium angulum confttuentia, non folum duflu Se breuitate inter fe difere- anguli.acUte* pant,uerum etiam crafltie. Inferius enim latus, quo atis bafi frfm confeendit, eo craC rumplemor u adprime fins Se infigniter u fpiflm effcitur. non aliter qum f Natura huius laterisbeneficio, fcapula efcr&10* fig.?. ad z alioqui'n tenuicV infirma magnroburadditum uoluiflt,ac deindefecundarioquibufdam mufeulis commodiexortuslocum praparauiflt. Prater id enim quodmufculoruquorunxinter ifi. dam gratia (ut mox fubrj ciam) huius ateris craflties internam fcapula fedem x cauiorem red n,o,p. p. dit,cx: in externa fde fu gibbo, ueluti r fnum efformat, ipfm quoqj in fa externa fede proy inter z fi. mferiorem bafis fcapula angulum z compreflionem obtinet,ac deorfum quadantenus edu t'^'fig. t. citur,ut * mufeulus illinc principium fumeret, cuius ope brachium ueluti peclore reflexum, * 8 mufcul retrorfm ducitur. Quineti interna huius Iateris fde, iuxta ipfus elatiorem partem, qua id tab. K.er ^puia ceruicem terminat,etiam t oblongus finus aliquantulum afper inaqualisqj confpicit*t fa'oj. tur,lmufculo principium porrigens,quem fcapula enatumeubitiextenfionisautorem in fa iz mufe. cundo libro aflremus ;inibi perpetuo inferiu s hoc fcapula? latus, inferiorem coftam ueterum tah'T' more appellaturi,qui fuperius inlriuscp fcapula latera tfA^ks uo cauert. Po rro fuperius fea \ X?ffi .f.' pula latus tenue,minimecp craflm eft,ad eamufq? fedem qua fcapula ceruicis" fuperior regio d \figul confiftit/ interiorcp fcapula procefls exoritur.hac nanq? fede fuperius fcapula latus impenf e tfig.ca. craflfcit.Deinde priuatim huic lateri iuxta interiors fcapula procefls radicem,d finus qui' ilfcur dam feu mdium foramen inftar femicirculi infculpitur,uiam porrigens nerui quinti paris nerh c,d.' uorum dorfalismedulla' furculo,hac una cumuenulaarteriac^pofteriorem fcapula fedem Ceruix fapu g i,* fig. adeunt Caterm fcapula f ceruix, qua inter fuperioris Se inferioris fcapula coftarum fines l<b itTu habetur,crafTaeft,ipfacp fcapula ex ampla tenuiqjide inibi coarclata, 8e~ fecundm latitudin a?b. incraflta cernitur. Ceruicis tamen g longitudo feu interuallum, quod fuperiori rorporis i tfig.c. parte a(j mferiorem metior, admodum ceruicis craflitiem fuperat, qua ab anteriori parte in ]$ r^s pofterior pertinet. Ceruix infgnius adhuc extrorfum dutf a,dilatatur,&: utipfa oblongaeft, Sinus hmnero " 'tabH. ita etiam oblongum efformathfnum,inferiori parte circulari circumferentia termnatum,fupe ^f^0^' hfigur.A. riori autem parte in acutum magis exporreefrum. Atque id propter ' imprefonem accidit,hc m lmu^ interne ceruicis fedi faclam,tendinis eius k mufeuli ducendi gratia,qui intr antrorfumep braVtTake chium circumuertitPraterea finus ceruicisep fcapula ' fuperior pars,inhocproceris extube m v nott. ratjqu aptius hinc m duo ualidifsima huius articuli pronafeerentur ligamenta,8^ " externum " 6 Tm quoque caput eius mufeuli commode hinc principium duceret, qui cubitum fled:entium an0 tl%ur. terior cenfebitur. Hie fcapula finus cartilagine reliquor articuli finuum modo incruftatus, cap.A, non admodum alt calatur ; neque etiam huius longitudo 8c"amplitudo refpondent, humeri ^ imBc e caPitis quodipf inarticulatur,logitudini Se amplitudini. Quod fan in hoc articulo Natura VTfi- 'ca. peculiariter machinatur , aliorum enim articulorum capita finibus exquifit congruunt, nif . ioad g,f, fort^ p femoris cum p tibia articulum excipere uelis, in quo tibia finus femoris capitibus noti ^ 7det refpodere,ac priuatim in illo quoq^ articulo Natura aliquid moliri intelliges.Qua igtur parte 'ixfcnifi genu ab aior articulora ratione diffrt,fuo dicemus loco : mine uero humeri articulus uenit fig.eiufdem explicandus. Quum ergo Naturahunc fcapula finum fatis leuiter, laxorum motuum gratia, cafitis' exculpfiflt, illumcs non ualde amplum longumc> creauiflt (prater peculiaria huius articuli
o * /g-G ,

liga-

p8
Ca ild
oVc*

ANDREAE

VESA LU

BRVXELLENSI9

tttlJfmmfie
quter auges,

cejfa.

teriorpro-

*$**

Mteriorfeu
es,

Kgammta,quaemfecudolibrou^ quos articulum luxationibus prohibere tum audies, ubi illos quoque iam in Ccrmonis contextu pertraclabimus) cartilaginem quandam ligamenti fubftantia compotem in hoe fnu crebro effingit,qua fnum auget,profundioremcp efFicit, nimiamqp luxandi promptitudinem multumcorrigit,parum intrim laxifsimos difrentescpbrachrj motus,quibus maxime indigmus,prapediens. nambitu enimhuius finus ea cartilago ponitur, fcapula interim,neque etiam numro connata,fedtantum ligamentis articulum in orbem amplexantibus adnexa* Huius cartilaginis externa fdes crafl eft, fhfmqj ad finus centrum ducta gracilefct, ac mul to ante centrum definit:quaf quis fnum in ambitu anulo augeret, cuius orbis inftar trianguli effet contufcs:&:iftiustrianguliexternumlatus,exterioremartieuliambitumrefpiceret:inferius uero latus fnui incumberet: fuperius autem humeri caput fpedaret.adeo ut duo anguli am bitum articuli contingerent, tertius intrim fnus centrum fpedaret. Caterum h an c Natura? induftriam fpe&atu iucundiflm, etiam f hominis corpus ad manu non ft, in quadrupedum Se auium genibus prompte intueberis, quum pari quoque artificio hc tibia offs finus perpe* tuo auaeantur*Huius itaqj cartilaginis quotiefcunque reperitur, beneficio,finus fcapula pro> fundioreuadit,8<: intrim cartilago impetui compreflonic^ oflum facile cedit,axumhuiusar ticnlimotum minime cohibs* Procefls uero quibus prafenti articulo Natura profpexit, duo cenfntur : quorum alter q fuperior eft, fmmuscp humrus nobis uocabitur, atque mox fcapula' fpina pronafci do cebitur, s alter uero eft in terior ac minor, qui! ampla radice ex fupe riori fede ceruicis fcapula principium ducit,8c" hinc utcunque latus antrorfm fertur,anteriori articuli parti uerfus fuperiora magis oppoftus.Inferiorhuiusprocefs pars exacle lauiseft, ac inftar antiquaGracorlitera? C cauus, ob idq? etiam atyiuiMs appellatus^Alrjueroquadam imagine, quam obtinet cum altra anchora parte, qua terra infigitur, jmvgo^ hune procefm uoearunt. Nonnullirurfus,quod cornieua roftri modo inclinatur, &eoxo</f ap pellauere. Atque hac nomina Galeni interprtes fbinde luferunt,ad hoc etiam opitulante Ga enOjfbiinnominibushc parumeonftanti. quum is enim alibi pen fmper hune procefm (eyxvo&c/lH uocat,in decimo tertio tamen de Partium ufu,eo nomine illum fapula procefm tlonauit, quem fummum humerum uoeamus* Verm huius procefls nominum rrientio* poftmodumneceflriincidetnuncautemquoddeinterioriprocefladhucenarrandumf pereft,percurremus Jnfrna itaque fde is lauis eft, in fuperiori aut parte afper Se inaqualis* in eatiflma enim fui principij fede craflor ui(tur,& u inaquali tubere prominet, cui clauicula Ferincumbitacinnititur,ualidecjpalligatur45c napiceuer6,ubiappendicemexigit, etiamafper eft,ut aptius Y internum anterioris cubitum fleentium mufeuli caput ab ipfo exorretur,& ligamentum humeri articulo peculiare hinc principi obtineret/ Inter apicem uero Se tubercu lum, quo clauicula pen fufflcitur, hac fuperior procefls fedes etiam afpera exiftit, qu6 fcclieius a ligamentum educeretur,hinc ad fuperiorem fcapula proceflm pertinens. Quemadmo dum uero hac fuperior procefl s fedes in ho c afpera eft, ut opportune ligamta illa Se hoc mu feuli caput produceret : ita quoep fcapula ceruix orbiculatim foraminula quadam non peruia tommonftrat* ex quibus commoda ualidorum huius articuli ligamentorum pendet origo. Nunc tempeftiuum quoque erit,alterum fcapula proceflim fermone perfequi;cuius naturamoptim inueniemus, anteriorem pofterioremqj fcapula fedes non ofeitanter {pdantes; Scapulaitaque anteriori fde fma cauaq? eft,ut commode coftarconuexisrefpondeat,acfu

qi i%,^g%
K-

\ *S

f.'
t*>*.fig.F.

u * > */*-f.

x ,,2^E* y 6mfcK
tab.n.

'

z
a

x
%

Mmrcu

uA.c*

t figura.

CmfJZ*fe PeriPfasftabfll'tadeb^

quitota^ant<r<?mfapuiafe^^^ ua hac fcapula fedes lauis quidem eft, fed non omni ex parte aqualis.namiuxtainferiorem

U7ft
h. *'*

ipfusfedem tubercula quadexigit,modicinftarobliquiorislineaextuberantia,quaquo-

W&&

nuscon^icueprotuberant,excrefcuntcP.Adhac,fcapulaanteriorfedescadradicemelatioris nfesrV anguhbafsfcapulanonnihilprotuberat,apt f^f CU. tiummufculorumualideinfertatun s Praterea fcapula anterior fedes qufmmi humeri radi ***?'*

Cifcapulauefpinarefp5det,infgniusqumalibiexcauatur,nonfecusqumfNaturaquum fcapula fpinamHngeret, cauam fcapula parte in pofterioraextraxiflt,ac ita ipfius cauitatem -ipfiuscautatem auxiilet:quemadmodu in nYalibus uafis^ns quoep qug ex mafia uel cera partur,indies fieri cernimus. Quando enim olla anfam externa ipfius fedelocatam confpicimus, plerunque caua pll^pars anfarefponds,fnuatamagis,ac ueluti ab anfa extrorfurn traacermtur,idc> in ilh's
fedibus

mm* * G^'1'
-

itfifi

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

ifi-O.

i i figur.P* k */& 1&u

ifigin*

vs GT?r>
n Yfi.inter

Z,a,,G.et

^"b 7
o 6 mufe .

tab.h.

u
p*

ft'

'

tab.r.

*/.g,h.

r No inme
dioZerY
glSt

ledibus potifsimumobferuatur, ubi crafores anfa? partes cofiftunt Vnde etiam il! a fcapula? cauitatis fedes infignis imprefl? cauatacp confpiciUntur, qua extremis fpina refpondeim moxenini fpinm in tota ipfius exoirtus fdedextrema impnfUs craflam, qum in medio duelu.uideri udies. Inter reliquas intrim fcapula cauitatis fdes,ea maxime caua fexhibet, qua iuxta fcapula ceruicemexiftit, prater id enim quod in pofteriora fcapula fpina, extraca colligitur, hc etim fcapula h collum impenf craflm8a'ntrorfm protuberans,hanc ca uitatem infigniter augetqumadmodum cV1 inferior fcapula? cofta, qua quum crafl ft,huius quoque fdis cauitateiri profndiorem reddit/ Pofterior fcapula fedes infigni ' prcef,ue- fofi&ttJU ulti^Pin3adornat,fobiteruideatur,gibba eft, quod hncfiguraminiurrjs citranoxamferen jf^8*1^ dis accommodatiorem efl Natura hud ignoraurit. Verm f preflis hoc fcapula gibbum ~ contertipemur, dua in ipfo fedes cauitatcsqp nobis occurrent, mufeulis fufdpiendis ptifL tria,"1 Vn enim fub fcapula fpina inter fpiia inferior fdem, Se extuberantior craforemcp mfer*ons fcapula* c^c partem confiftit." Altra uero inter fuperiorem fcapula fpina federn. Se fuperior fcapula coftrr habetun AtC hanc quidem mufculus occupat,quem brachium circuiriducentiu tertium ftatuemus+ Infribr cauits p mufeulo oppletur,qui brchi circmuertent*u fecundus numerabitur.Porro etf hac externa pfterior'ue fcapula fedes,m feap la fpina,tum ipfius coftarum gratia, duas has cauitates oftendt,nihilominus,uniuerfa (quoniam extuberare cernitur) fcapula dorfm ueteribus nuncupata eft, fi'militudinem uer hominis dorfb fumentibus.Proceflm autem qui ab hoc fcapuladorfo enafcitur,fpinam u carunt , ad uertebrarum pofteriorum proceflum fue fpinarum imaginent* qua qtium uete ribus reclifsim unt inftituta,ab his nominibus nunquam ne tum quidem Un guem declinturus,externamfcapula fedem Dorfumnuncupabo : fmmiuero humeri radice, Spinam fc pula* Dicitur autem mihifmmus humrus, quod ueteribus an^ioy nuncupabatur : quan> quam non adeopromptum fit diuinare,quidquifc hac uoee intellexerit. neque etiam ueldiui gumni r Hippocratis cauf nomen id negligendum uenit, aut etiam de ipfo obter fttuen du eft, f mo merusfeu ,* do Syropis Se Iulepisinterdanimumauocan tes, diuina Hippocratis de ofumfracfturis Se frmhw%t luxationibus , idqj genus malis oracuIa,etiarnadnospertihere duxerimuS. Quare etiam non ffffflJl> abrefuerit,fapulafpinamfmmumc^humerum,uti nobis uifm erit deferibere, atque tune fcriptiok demum Hippocratis Se Galeni fntentiam frmoni adijcere.Ex tta igitur propemd ampli tudine dorf fcapulaq ualidus craflsqj enafeitur proCefls,non quidem dorf r longitudinis medio,ueru non procul fuperiori ipfius fde. Procefls ifte(qui fcapula fpin eft)fnfim ma

sabn ucr, tefcs,& ampla donatus appendice, qua in pueris" pluribus oflculis cofprmatur,crtilginis
fus Kfig.z.

u fi', cap.';

QaR.

* *>? fig-h

y^mufcul*

tab.rX
z io mufe *
a

m fix*

*fig'Cap*

"'^
c z fi. g,h.

tfiufr'fus

Kfi,z.

mtertlentu coalefctibus.Huius procefls pars ornnis anterior. Se pofterior, Se humilior,leuis minimeq? afpera cernitur i jlperior aut ipfius fdes neutiqu lauis eft/drudis, Se foraminU lis quibufd non perufjs decorata + idq? potifsim in fuperiori fuiappendicis fede,8t" x ubi non procui a (capula baf,procefs ifte craflor apparet, ac fbinde appendice quoej? nancifeitur* Neq? hac fan fruftra machinatur Natura. mufculorum enim gratia has molituralperitates* quibusYmaximus fcapula frfm ducens mufulus implantatur*Dein procefls ifte rjs quibus; dixi locis afperior ideo euaft,quod mufculus ile latiorem ualidioremqj infr40nem inibi ten^ tat.Quinetiam hac afperitas, principium prabet z dignifsimo brachium muentt mufeulo* quem,quodbrachfj cum fcapula articulum dganter integit, \-7cm<Jl. diflcliohUniperitiuoCarunt.In anteriori procefls fedea finus adeo leuiter Se fuperficietenus infculpitur,ut nrn capitulum,num finus fit,agr di) udices* Huic fnui modic promines clauicula b tubercul articulatur,ualidifsimis9 ligamtis coftringitur, Interueniete hc pleruncf peculiari cartilagine^ j.jj. prorfus Omili quam in maxilla inferioris cum fuperiori articulis obferuariretulimus. qua feilicet utrinqi qu ofl fpecT:at3lauis Se lubrica t.Se tant ligamentis articulum continentibus Peculidris cdrtildaocld. affrmata Se continua.Di(fti modo procefls pars,c qua fcapula dorfo enafcitur,ac(ut fie ai *%*% cam) dorfb proxima eft,Spina opportune nominatur, qua etia in cnibu^, ouibus Se equis priori fea cernitur." Pars aut qua fcapula antrorfum uerfs exteriora abfcedit,c fenfim dilatefcit,incf puUprocejfii folis hominibus, fimi]s, fciuris, etf quod aliud animal clauicula donatur, obfefuari potefti artlculu fummum humerum appellabimus : idnomen Gracis mutuantes,qui procul dubio brachrj ofls cum fapulis articulum i*? nuncuparunt^ac proinde ^mu hancprocefs partem uo carunt,quod articuli fuperiorem coftituat fedem, ac ueluti illius tutifsim habeatur propugnacuum. Atque ita fane abHippocrate perpetuo accipitur,cmalis fapius,tumpracipu tjuando humerum(quem ipfe JB*#V* uocat)nequaquam ad fuperiora (impedite nimirum I a fummd

tod

ANDREAE V ES A L 1 1 BR V X E LLEN S I S

fummo ftumero)luxari docet,& quum de effraclo fummo humero Dertraclat.QLianquam $t hcGalenusetiinlibrodeOfsibusaudienduseft,quicopaginem p^ Tertium os^ . .^ ,j ll5nuuis difldionisprofeflbribusuocariaflerit.Vbi etiam fubiungit,hic ^tt quofdam tertiumos prater procefm hune, Se clauiculam in folis hominibus ponere, ide? tu7c2e, ^omioncV WxAl Uocrre.TertiumhocosGalenusdecimotertiodePartiumuf^^^ recenferi. minibus recenfetj& u<mias illo priuat;quemadmodum Se in libris de Adminiftrandis ietf iom>

bus,&infuisinHippocratisdeArticu^^
pula fuperiorem procefm, Se clauiculam, tertiurri quoddam os efle cartilagineum^quod cla Lulaadillumfcapulaproceflmc5textuiinfternitur,cVaquomembranaligamew nafeuntur, quorum beneficio contextus ifteualidius comittitur, Galenus in quinto de Admi niftrandis cfeAionibus libro huiufmodi os Hippocrati **m ocari ait, ipfecjeo nomme ibidem id appellat,quemadmod in libro de Oflbus teftabatur, quofd hic tertiu quoddam os collocarjdcsab illis ^^f nuncupari. quum intrim Galenus fubinde m libris de Par. tium ufu Se in libris de Adminiftrandis fetfionibus, ac fere in omnibus m Hippocratem corn mentariilhunc fcapula procefm g<W uocitauerit,aut faltem huius fcapula proceiius cum clauicula compagem.adeo ut non parum Galeni inconftantiam hic admirer,multoq> ma
24stantifperadmiraturusfim,duminhominetertiidcartilaginofumosmihioccurrat.Neu>

tiquam enim arbitror Galen, peculiarem fuperius comemoratam huius articuli cartilaginem ofls loco habere, qu eius geners cartilagines ad ligamti naturam uera cartilagine plunmu recedt^eq? ofla ullo paclo fnt : quinetiam quum hac in fimiaperinde ac in homme reperia tur.Et fi forte ofls loco habenda eflt, praterqum quod Galenus aliter huius memimiiet,cx: articul interuenire,non aut ipf infterni fcripfiflt,eti reprehenfione no careret,quod peculiare os in clauicula? cum pecloris ofl g articulo, Se rurfus in inferioris maxilla ad fuperiorem gGmor "articulis Sein genu no ftatuiflt,qu intrim illic huius generis cartilagines manifeftius quam pars 4& hc in fummo humero appareant,etifilla Galenoincognita?cVpratermiffauidetur.Ade6 * ut adhuc mulco fatius fit, peculiar hanc cartilaginem (et fi ofla. eflet) ofls nomine n haberi, ginis CUl^ qum frnul tt ofla Galen latuifl,clam innuere.Hactenus itaqj mini hc nunqu,quantuis i 8fi.ca.3u diligter Hippocratis nomine fecanti,terti os animaduertere licuit, Satiscfperfpecl habco, Galen id nunquam etiam uidiffe :& Ci aufm eo U&p in iplum impietatis progredi3afrmarem illum huiufmodi os cofinxifl quad cumkoff3qua fefami femen refert, fmilitudine3qua fe t ^ ci^ alior offum articulis contextibusq? ita apponi audies3quemadmod cartilagine os Galenus 2$ v, v. hc confiftere prpdiditXubens igitur coceflro, terti id os me in homine non magis qum in riJi^4' fimia reperifl, ut neq? qui mihi fecanti adfere ullus , utcunq* eti ut fngulis id obferuaretur, fedulofmpermonuerim.Acproinde fi quisidos,autfimileqodpiam prater procefm fea l,m integu pula Sem clauicula mihi oftderit,fidem do in humeri cum fcapula articulo, me aliud eiufmodi wQJ? k quid longe dignius atq? in artis operibus egregi perpendend,ocyus cmonftraturum.quod halus tantt uel foa hac o ccafione feiens nunc pratereo . Quamuis intrim nemin ignorare uelim,nullum ammaiusfu, unquam animal,prater homin, fimi, Se fiurum, Se f red memini, glirem mihi occurrif, ^u7ro^ffus noc fuperiori fapulg donatt procefluadeo ut uix ambig,eum qui primus homin duntaxat ohigerit. otKw'w donari fripft,intellexifl fol homin hune proceflm obtinere : quando illum in ca nibus,ouibus,capris,leporibus (qui eti in terior fcapula proceflm fparatim nancifctur) 8e alrjs que menfa apponi folt quadrupedibus, null fuperior fcapula pro ceflm (at dunta xat fpin) fpectaret,par dfmes cum Galeno fblicitus. Liceat igitur fuperior hune fcapula? proceflm nobis tantifper Summ Humer, aut Superior procefm, dum uerior occurrat Summibumeri fcn ttia,appellare. Porro cuius ufs gratia is homini Se ali) s animalibus clauiculas obtintibus ufus . detur,tum dem melius explicabimus,ubi clauiculam hiftori aggrediemun Prater hoc enim quod ad fuperiora humeri luxation is proceffs prohibeat, Se tutifsim humeri articulo pro* pugnacul ft,8t" quod mufculom infertioni Se exortui elegter famuletur,in hoc potifsimum iuuat,utaccedte clauicula humeri articulum thoracis lateribus Se coftis qum lgifsimremoueat3iHumq? in eo 1 tu refruet3quo maxime ad fos motus,quos uarios diffrentesq? admo dum molitur, indigetv At hac in clauiculam deferiptionibus refumtur diffufus.iam enim ait quando opprtunuerit,fcapularufrmonimodumimponere:pracipu quum aliudenarran dum nihil fuperfit,nifi forte perqum exigu. cuiufmodi efl poflt, bafim fcapula qu appen dicibus decoratur,utcUnqp fungofm fiftulofmcp uideri,ck: nnulla fbramina in fcapula fpina porrig,qua ipf (quum crafl ft) uenas deduct,nutrimentum illi fuppeditaturas. Cernitur autem " unum fubinde in illa amplitudine, quam fuperior fcapula cofta cum ipfius fpina effbr n , fig cl mat; ac etiam in interna fcapula fede,qua hac impenfus cauatur
DE

D E . H V M A.N

CORPORIS

DE QL^fVIQV
PRIMA
a JM I

LI

S,

FABRICA LIBER l* G ^4 P V'T 2

.

XOt

Iors

1 1.

VIG^
S RQV N I

Capitisfigura*

E C V

N D A.

TERTIA
TRIVM
*

Q.VE

HIC PROPONVNTVR

FGVRARVM

ET

ipfrum charaderum Index

ttaue & fuperiorifede exprefiam habet*

P .R I JMi^T prafentis Qapitisfigura dextrilateris clauiculam anteriori extert

Secunda?poJlerirem interiorenhe dextriatefis clauicidaficiem?wd cumfuperiori quo < ip

finsfede ojlendit* Tertia infiriorem eiufdem lateris clauiculafedem commonflraU A 1,2,3 Clauicula capitulum? quo ipfapeloris ofii articulatur * B t Capituli huius primus angulus* C t ,2,3 Secundm capituli angut . JD i? z? 3 Capitulinuper commcmoraiitettim angulm * tiprimd tmenfigura?uniuer fa triangularii capituli circumfcriptio e& confticua ItteHs B?CrD* perindt ac infigura manifiHio > ris do Brinagratia? indici cbaraleris D hicfuperpofita* Ex, 3 In anteriori clauiculafede protuberans linea direSo primi anguli B infigniti? notatur l Ez?3 F? Gin tertiafigura? protuberans linea infiriorisJedis clauicula indicatur?quam F? G infecundafigura utcunque etiam oflendunt * G 2,3 G priuatim indicatur afjperitas?adlinea fi infignitapoleriraapparens, M i?x Clauicula longitudinis mdium?quod teres effet? nifihnea Finfirior ex parte protuberaret* 1 1? 2 Mac fede clauicula adfuperiorem fcapula tendens proceffiim dilatefcit ? Jperiorick fede qua etiam I ad K ufift notatur )gibba efl * K i ^Afftritas in ea clauiculafede confpicua ? ubi hac anteriorifuiparte maxime caua cernityr* L? M $ Latiufcula fedis clauicula infirior pars leuiterfinuata ? &djfiera, non autemfuperioris partis modogibba * iV 3 Hacfede clauicula etiam ajpera efl?perindc ac iuxta M?exqua ligdmentum adinternumfcd
pulaproceffumfirtur* O 2 , 3 Clauiculafedes maxime retrorfum introrfumue protuberans? er huimfiedis peculiare tuber * P 3 L ocM infigniter affer? in infiriori clauiculafede confibicum? quafuperiorifcapula procefi fui coarticulatur * Q* >%? In tertiafigura Qjuberculum infignitur P quo clauiculafuperiorij capula procefjui commit* titur.In prima uero figura er fecunda Qjfedes indicatur? qua id tuber culum confiflit i
figuram integrm erit prafentis Capitis quartam conflituere?in qua dextr ilateris pars .R infignita cartilaginem expri mit?clauicul eu fummo humero articuli peculiarem* Altra aut pars S indicata?cartilago efl peculiaris clauicula cpe&oris offe articul
>

M k^ jV C

iU

AStDREAE VELII BRV3cELLMS N v T R I s Q_V E latenbus clauicula1 (qua Gratis $&&% Ltmtsue d intgraClducuUrum ro etiam furctila Se iugula nominantur)fingula cofftunt,pedoris ofl Se rum o^ai numerus. Oey\ fummo humero feu fuperiori fcapule proceli coardata.Pedoris ofl in illis articulantur b fnibus,quos in primi ofls fumma fedis latenbus excul b 7fig.t. Earundetn dd peloris os ar ptos diximus.ac quemadmodum finus iili oblongifunt,ab anteriori- %9 r. ticuldtio. busqjpartibus deorfum inpofteriora dudi,& antica fede qum poftica =, latiores,internocp latere altioresqum externo cernuntur, ita quoque fe hbent clauicularum0 capitapedoris oflconexa. Hac enim finuummodo oblonga funt,ac O-ArtfiX deprefTa: et fi quis accuratius eorum circumfcriptionem animaduerteret, illam quodammo d ifigU.B. do trianaulam iudicaret." VnUenim angulus in anteriori capitis parte ad humiliora conh- e i>2,jfi.C. ftit utcunque obtufus. c Secundus etiam obtufus eft, in fuperiori capitis parte nonninil uer- f i>*>fig* fus'pofteriora confpicuus/ Tertius acutiorlongiorc? eft, in pofteriori fede repohtus,deor- D. im declinans. Prro ut prafentes anguli obtufi funt, ita etiam trianguli lmea maquales, gifigu.B ad c. extrorfumesobliquataoccurrunt. s ila enim qua primo an gulo ad fecundm ducitur,bre h hiyjfig. Uiflma eft : fcundo autem angulo ad tertium h pro cedens , multo longior uifitur. * qua ue C. ad D. ro primo ad tertium fertur, omnium longifsima curuaqj eft. Atqueita fe habet clauicula ca- adD. pitis circumferentia, quod multa cartilagine incruftatur , laueqj eft : cartilagine tamen una cumtenuifsimaappendiceefrracfh^ Pcaris tiiaaine non minus qum Se pedoris ofls finus abundet,nihiominus tamen Natura hic cdrulagodr k canilacrinem effinxit, qualem priuatim in inferioris maxilla ad fuperiorem articuhsrepom k+fgu.s. ticuUtionis^ commemorauimus . Inter pedoris enim ofls finum, clauiculaq? caput, cartilago quadam pC!ZX adec ampla interuenit, atque capitis Se finus eft amplitudo. Hac tenuis undecunque eft, ac qua omni ex parte conftat crafltie, Se qu finum refpicit, admodum lauis eft, Se unduofo h imioreperfufa,finuiqj feu pedoris ofl nufquam connata. Item qu cartilago clauicula con tinoit caput, pariter quoque lauis Se lubrica eft, capiti intrim non connata, fed tantm k'gamentis articulum in orbem amplexantibus.adeo,ut Se hac cartilago non minus triangua dt3 Mira dam, qum clauicula caput pedoris oflartiCulatum.Clauicula abhoc cum pedoris ofl articulo, culxturuius. nol recto tramite ad1 alterum ipfius porrigitur articulum, quo fcapula fuperiori proceflui I adOj,z, conneditur.m A pedoris enim ofl procedens,extrrfum fenfim CUruatur,8<: anteriori parte j figur. m t,i figu. oibba, pofteriori uero concaua efficitur." Verm ilico poft mdium ipfius longitudinis con ab A uerfus trario dudu procedit . introrfm nanque curuatur, Se gibba fit, anteriori autem fde concaua H. uifitur: in anteriora infigniteriljic prominens, ubi fuperiori fcapula proceflui proxima eft; n 1,2fig. H uerfii ade6 ut bis gibba,bisq? cauareddatur.Pars enim ipfius peoris ofl contermina,8c' -^x^etyk dida,retrorfum,feuad thoracis interiora magis pertinet. qua autem fuperiori fcapula articuatur proceflui, ac %7tms nuncupatur,antrorfm uergit, Se ab interna thoracis fde extror fumremouetur, clauicula intrim in medio dudu etiam obliquata. eft itacme gibba anteriori fui parte, in anteriori pedoris fede non procul ab ipfius cum pedoris ofl articulo, cauaq? eft parte fua interna, non procul uer fummo humero anteriori parte infigniterbreuicprlexu caua Cernitur ; pofteriori autem parte, gibba Se conuexa. Atque ut res fdulo propter crebras clauicularum luxationes fradurasq? expendenda breuiter dic^tur, clauicula dudu s huienoftro/refpodet, pracipu fi id in medio dudu paulo magis maiufculi S ritu in hune mod ) obtquari fngeremus.Neque horum ullum temere Se fruftra rerum Opificefadum eft.ubi Hcccorg' uruitdtis enim clauicula iugulum fpedat, mrit pofteriori feu interiori parte caua eft, quum hc afpc m fer fu mut oftenufus. ram arteriam, ftomachum cum fxti paris neruorum cerebri neruis,8t~ imprimis infignes nerdit ultima orumferies dorfali medullaaxillampetens,ferrideberent. quibus potifsimum neruis cla fi.bb.i de* uicula uiam exporrigit, Se propugnaculi etiam loco prafigitur. Quia uero iugulo,aut po in ultima, tius (\x2t longitudinis medio clauicula in pofteriora porrigitur, neque alicuius ufs gratia qudrti. o ifig.cap. hac in anteriori fde gibba efl debuit, necefrio rurfs iuxta fuperiorem fcapula proceflm 2t L. antrorfum uergit, quoufque procefls illius partem contingat,cuiaptcoarticulari poflt. p 2,3 fi- O. Tantm autem hc antrorfum porrigitur,quantm retrorfum abfceflrat ipfius p gibba par qHa-cpc* tesabmte" te in illius pofteriori fde, qua non procul fummo humero diftat. Si enim clauicula fua gris ubi ar Humeridrti, longitudinis medio duntaxat in pofteriora tenderet, ad colli latera prorepens,neque elatiori ticulus ex cuius cur fcapula procefls apici articularetur, nihil profedo obftaret, totam fapulam clauicula be- RcumSco pauseo cojlisremoue> ncgao non finnatam , fper thoracem cadere,thoracisq? lateri proxim applicari,q articuJtis remoue '^SLmi lumep humeri coftis uicinifsimuni fim'jhaccpoccafione quamplurimos brachrj motus pra- tur , pro bumeriufus. pedir Brachium nanque ob id potifsimum in homin Se fimia atque alrjs qua clauiculis do- pter nexii nantur animalibus, tam uarijs diffrentibsc# motibus duci poteft, quod ipfius cum fcapula Qjtdk. arti

<tt>

DE HVMANI CORPORI S FABRICA L BER L i$ articulus thoracis latereplurimmdiftet. Si enim articulus ille thoracis coftas cnfingefet, uel quauis ratione ipfis proxim( quemadmod in quadrupedibus) locaretur,ipfs manuum circulationes Se iadationes ad pedus,dorfm, collum, Se ilia nequaqu moliremur:quemadmodum accidere nouimus, qu luxatus humrus in coftas procidit, uel fcapula inftar ala ob effradamelaufculam dependet , Ne igitur ade6 neceflrrjs deftitueremur munfjs,Naturahu meri articulum thorace plurimm diftare uoluit * quod fan praftitit fuperiori fcapulaprocefl, qui ita producitur, ut clauicula beneficio pedoredetrufus,fuftenteturacftabiliatur, ipfq? articulus hac occafione procul thorace difiungatun Articulatur uer clauicula huic Ctdwcuh *d ttpiQj. proceflui minimum extuberanti r tuberculo latiori, qum longiori, Se nonnihil obh'quotta- Jmmumf>ume lisq? hc confurgit articulatio, Ut quod'namos ffcipiat ffcipiatur'uej drjudicareuixqueas* fit enim hc ea articuli fpecies, quam Gracorum ueteribus $u</lixy uocaridiximus* Cla- CLuicuUfd s t,* fig.ab uicula pars qua fuperiori fcapula proceffi conneditur, latiufcula eft, quemadmodum Se fatia^ubera, **d CL, procefls quoquelatus amplusq? cernitur * pratereahac clauicula pars,ut cailla, quapedo- uitateSsCjfb* ris ofl committitur, intus fiftulof magisq? rara eft, qum reliqua clauicula portio,quod ui- rdmiffd. delicet ha partes etiam crafsiores fpifsiores'que fnt ; cV ofl intus tanto fmper fungofiora, t,2,?figu. quanto craflora SI ampliora cernantur * Ipfa enim clauicula in fua longitudinis ' medio foli> H' difsima eft, qud etiam hc ft tenuiflma, quodmodoq? tercs * non enim prorfs teres eft. In r , humiliori nanque ipfius parte ueluti in " lineam protuberat, qua incipit non procul caf,g. uicula capite, quod pedori articulatur, iuxta mdium fciicet pofteriris & anterioris eius X4 mufe. capitis angulorum. Pertingit autem hac linea paululum ultra clauicula; longitudinis mediJr***' um, in hoc parata,utx mufculus thoracem mouentium primus ab ip ( principium duCeret*. Vxfigxap. Iuxta huius linea principium propter caput clauicula7 afperitas fnuofa confpicituriUnd 9 c ualidum pronafcitur li^amentum,clauiculam pedoris ofl illic colligans," qua ipf prima tho d^figu.u. rac-s ^3e. cartilago connafitur. Quinetiam ad aliud huius linea extremum, altra occurh% zifl rita afperitas , Se ueluti afper quidam finus , quo clauicula b tuberculo radiciqpinterioris fcacjfi.abh. pula; procefls pen incumbit, ac quo ligamentum promitur, clauiculam illi tuberculo per m ad pertl'nac{ter Coll<>ans. Porr inferior hac clauicula fedes,ubi linea illa dennit3 cauiculac/ ara 2Sp'. P*a uifitur, finuofa. fit,& afpera,idq potifsimum iuxta conuexum clauicula ad fuperiorem fca> pula proceflm, ubi ligamenta articul hune continentiaualidioraqum fuperiori fede ena> U mufeu. feuntur. Superior uero totius clauicula regio lauis omnino eft, praterqu iuxta ipfius articU tab. 0. los, ubi liaamentorum producendorum occafione, quemadmodum Se mufculorum gratia ***>'.ffe nonnihil afpera eft. A clauicula enim parte fuperiori iuxta pedoris osJ mufculus ile enafcturi ffmufc. qui etiam pedoris ofl pronatus, in g mamillar capitis proceflm implantatur, capitisc*? me tlyr, a de torum decimus tertius, feu feptimi paris alter numerabitur * Superiori uero clauicula parti in^Mb.b. fcapUla? fuperiori commifla proceflui f mufculus ille inferitur,qui fcapulam frfm ducentium primus recenfebitur. In anteriori clauicula parte ad radicem primi ipfius capitis anguli, gM fi.K. s linea quoque protuberat, ante mdium longitudinis clauicula definens, quanonminima \l Tdcn Pars h mufeuli brachium pedori adducentis principium ducit. Ad hac, in anteriori cauicuk K *du la fede, ubi retrorfum infleditur. Se ubi non procul ab ipfius cum fuperiori fcapula procefl iad ifigu. articulatione caua uifitur, etiam afperitas notatu digna confiftitk mufculo brachium attoll ?' Ienti parafa, cuius principrj magna pars hin c pronafcitur i In pofteriori clauicula fde nihij tatabead quodnondidumfi^inaqualeoccurri^praterquoddam1 tubercuum hc protuberans ubi iuxta z. clauicula inibi maxime gibba eft , ic tubercuum ueluti illius gibba fedis angulum con* Uxfig.o. ftitLUt3ligamentumcf ad interiorem fcapula proceflm educit. Prater hac in clauicula m* quicquam notandum eft, nifi fortafs adhuc fermoni foraminula quadam n prorfus peruia adrjci uelis,qua interd duo,interdu tria in maxime fpida clauicula parte,8c" potifsim in po fteriori ipfius fede uidentur,in hoc parata,ut uenulas tranfraittant clauicula enutrientes
s
x

DE

HUMERO
ofie.
Caput

SEV
XXIII.

R^4

Hll

CMARACTERVM DVARVM PRAE SENTIS CAPITIS fgurarum(quas fequens pagina proponet) Index x^4?B? C? D? E? F? G? M HorumcharaSlcrumalijin prina figur a?alvj uero infecda obuij funt ?indicantes humeri appendicem?uti modofubijciam? ualdeuariam. ^IB? C In ambabusfiguris humeri caput circumfcribitur? quodfcapula inarticulatuf * D? E y trique characier es in prima uifunturfigura ? externum caput appendicis humeri notantes*

I 4

eut

io4

Andras

vesali

brvxellensis

eut ligamtnt articuli inferuntw. P^trm

D externi huius capitis anterius caput indicat.

ueropoilerim? quodinfecunda figura magis qum in prima efl confpicuum. F? G Duo ifli charaleres in prima ?<r G infecunda? fnum indicantpatulum? qui intrim caput ab exteriori dirimit * Rcliauum ebarafttrum Indicemponendis modofgurisfubijcicmm

PRIMA

VI

GESIMI TER. tij Capitisfigura? dex tri humeri anteriorent jciem refirens
w

SECVND
HVIVS CAPI

tisfigura y dextri hume ri pofleriorem facicm

proponens*

rm
w

m 9,;

H? 1 1
K? L?M

Sinus externum caput in duo diuidens?ac txterno capitianteriris mufeuli cubit fieentium Varatl^^^HquideipflmfedHn appendice nottJuero ea qua in humeri ceruice cofiflit.
t? 2

Humerirotula?adquamulnafleaiturzfrextenditur*acKquidemfinumrotula nott, uero er Mfinus latral L rurfusinternum latus.M autem externum. Nt Sinus adrotulafuperiorem partem in humeri anteriorifede incifus. O 2 Sinus adfuperiorem rotula partem in humeripojleriorifede admodum alte excauatm \ 'P hz Humeri caputfeu tuber culum?cui radius articulatur. In primafigura huius Capitis pars aps
mujculorum exortui eleganterfubferuit .

Qx,2 HacfedebumermadmagnumipfiMlongitudMsinttrualhmM^^
i,2 Internum humeri tubercuum.

Rz ^ustn hoc externo humeri capitequartismanumpetentiumneruigratiacxculpt^ r T i Sinus anterioris tuber culi?tertto nerud manum adeuntiumparatus.
V2
Sinus interioris tuber culi?in quo quintus brachium petens neruus uehitur.

ro rnfirtorem?quagibbaCernitur*Y imprefetonem indicat , ad quam

um accedens

reuoluitur.

LL

neruus brachi^

vr*w

^^"^rm^adbancprotuberantempartemdeprmitur.Deinde^

ei,z ^tfieritas iuxta externum litusanteriorisfedis humeri confiflens

fl centis,auicubitumfleclentiumanteriorrecenfetur. ^f^^^^^fi^cmjpicua-afya^^

externum caput mufeuli deiu

y-miaeau
HVHE-

DE
a

HVHANt
VMER
xi<*i>

CRPRIS

FABRICA

LBER

lo?
Humrus.
Brdchium*

intgrarurn
S

ad

nuncupatur.Vt uero totam ofls Se mufculorum molem cumneruis,uenis,arterrjs,cute, Se alrjs fi quabrachrj conftrudionem ingrediun tur,abipfb ofl in {rmonis contextu diftinguamus, quum folius ofls mentio incidetyid HumerUm,aut interdum Brachij os appellabknus; quum autem reliquas membri partes un cum ofl indicabimus, Brachrj Confr hc raru uoce llon ! noPPortune clarioris dodrina ftudio, utemun Humrus itaquc,Galeni fntentiaj Humnupcfi s cum a, omnium totius corporis oflum, femore tantm excepto, maximum eft : licet tamen fibua SC ^tmrwm 'jfe dein cum* tibia os, humerum longitudine ingniter uincant.dein tibia os crafsitudine Se grauitate ^TlreZ" fJcmt. Perin(^e atclue A &cri fls lateribus coarticulata, pondre humerum long fuperant, adeo ntiGJ. in k utpleraque nobis prater fmur occurrant ofla, quibus humrus magnitudinecedit. Verm &0 us cm idcum alfjs permultis Galeni concedemus autoritati, quum aliorum uenia nobis non liceat ipfius placitis contraire. Summa igitur humeri pars, quais fcapula articulatur, admodum Superisrif A b maSna appendice conftat , qua in duo dirimitur capita. quippe hac interna ipfius fede humeri partit h ifi.A,B, Fjtf' l amplum, 8c~ in ambitaorbiculare,cVpaulo minus qum medrjglobi modo protuberans efc defcripu'o. l,Z figur, format caput, quod laue aqualeq? eft, Se cartilagine incruftatum fcapula d finui articulatur* A,B,C. dz fi^ctp ^oc caPutj aPpendicis internum latus conftituit,fuperioris etiam appendicis fdis aliquantu 2ia,b. ^ plus qum mdium occupans.Caterm appendicis externum latus, quodammodo in e ifigu.D. c aliud afperum Se inaquale protuberat caput,non quidem articulationi cuipiam eredum, fd ir-figz. duntaxat collis modo prominens, in quem uaida multaqjligamenta humerum fcapula necxentia. implantantur. Ad externum enim interioris capitis latus, quod in eminentiori Se fmfl fig G> ma appendicis fde habetur, Se deinde in anteriori pofterioriq? eiufdem capitis fde, * amplus f-2 fi G- quidam patuluscp finus orbiculatim ducitur, internum caput (quod articulationi fubfruit) ab exteriori (quod iigamentis excipiendis adaptatur) dirimens , Se idoneam ligamentorum infrtioni fdemparans. In hune enim finum orbiculatim dudum, Se in anteriori humeri f de magis qum in pofteriori patulum, feu amplum profndurntp, tan quam in uallem ligamenta infruntur. In caput uero externum, quod hoc finu ab interno diftinguitur, ligamenta ueluti in collemcV promontorium aliquod infrtionem moliuntur.8t" quemadmodum om nium oflum fedes, in quibus aliquid infritur, aut quibus aliquid principium ducit, afpe ra inaqualesq? funt, fie quoque cVprafns finus un cum externo capite afper inaqualiscp cernitur* Porropraterquamquod hoc externum caput in aqualiter prominet, uariumq? eft* gifig .h,. a^Q quodam s finu ueluti in duo rurfs capita diuiditur, in h anterius nimirum, Se t pofterius i i,zf e. quod anteriori multo grandius eft* Sinus enim ifte pauulum uerfs exteriora in anteriori ap k 6 muf.ta. pendicis fde calatus, infignitur profundus, longus, Se fecundm cauitatem ad amuflm teres mufculus perinde uifitur, a c corpus, cuius gratia infculpitur, quod k externum caput eft mufeuli cubie notatur. caput au tum fledentium anterioris. Quod autem fnum illum fecundm concauum, caput autem mu tem m. feuli fecundm conuexum,teres efe intclligo, neminem latere arbitrer, dummodo finus qui dem omnes cauos,ea autem qua illis uehuntur infdentue, gibba efle, non ignoret . Caterm obongus hic finus non tantm ad appendicem pertinet, uerum etiam adeam humeri o lif-I. fis l fedem cuiappendix coalefcit, Se qua humeri ceruicem perquam breuem Se impenfe craffam conftituit. atque ita fuperior humeri pars fcapula conternlina f habet. Inferior autem, Infirioris hu* m ouatu- qua ra d uob us in cubito exiftentibus oflbus,ulna nimirum Se radio articulaturjong m agis ***P*nk de -- feriptto. Stis adhucuara eft,tum finuum,tum capitum actuberum copia Se imagine. Primm igitur,in mefigura*. io inferioris humeri fdis," finus cum fuis tuberibus'talis prorfs cofpicitur,qualem in troch,zfig.K, lea rotula eft cernere, ad quam funes uoluuntur. Quemadmodum enim rotula trochlea,roL,M' tundaorbiculariscj? in ambitueft, in lateribus autem plana Se lata: fie etiam in hac humeri fe de orbicularis rotundacj? confpicitur pars, quam nulla imagini propis qum rotula aflmi laueris. Deinde, ut rotula in ambitu,cui chorda aduouitur,fnu quodam (ut fie dicam) tereti, Se laui, ac lubrico exculpitur, Se finus huius latera utrobique protubrant, fnemq? in f quo minus aberret amplexantur : ita etiam hac humeri pars in medio finuata eft, SC. utrinque protuberat. In hoc tamen ab exquifita rotula tuberibus diffrt,quod perpetuo fer i~,zfig.L. finus rotula latera aqualiter exporriguntur. Hac autem humeri pars0 interno latere admo1,1fiM dum infigniter prominet, Se ad amuflim rotula refpondet/ externo intrim latere multo mi nus edudo. Non fn, quod hc Natura magis qum rotularum artifices dormitauerit,aut minus fuerit fblers, fed quod neutiquam neceflm erat, humeri fnus,fu orbita atera,utrin>que pariter exporrign Vt enim rotula murum altero latere fpedans, ideo minus in latere muC
fe,

R, dein. T,V.

la 8 cubito articulatum,Gracis(uti Se Latin orum quamplurimis) $>

v s Celfo,atqueali)scompluribusaidosuoCtur,quod fcapu

ro

l0

ANDREAE

VESALII

BRVXELLEMSIS

ro prxtmd,quminalio,protuberare citranoxmpoteft(quod fcilicet nullus metus fit, fu riemlatere quod murumprxime tangit, rotula elapfurum) ita quoque externum hume. ri orbita latus, non it atque internum pericitatun Ad externum enim latus, aliud q caput * f*% conftitaimoxfubiungemus,cuiradius articulatur, quodq? mri uice cenferi poteft, prohibentis ulnm extrorfum fua orbita luxari ; Verm eft Se aliud humeri rotula cum uens rotulis difcrimen,quod non ad omnem ipfius partem ulna fimiliter ac funis ad rotulam circummoueri poteft. Quamuis enim in r fuperiori mediaq? orbita fede, humeri osinfigniter finua- r %fe R tum Cit} longea tenuifsimum,8cTquamamodopellucidum,tamen nequaquam eft peruium, *&o. cVhocmagnicuiufdamufusgratia.Summusenim rerum Opifexquumulnamadhancnumeriorbitamfledi&reflediuouit, ita fane rotulam parauit, cVipfi, etiam ulna finus,tu- ^^ beraq* Se procefls elargitus eft, ut cubitumfledere Se extenderepofsimus, Se tamen m Jus D)E. motibus roborenoiideftituamur;quodfanperiret,fiin fuperiori rotula fede humrus effet peruius,nihil9 eflt in quo ulna in extrema extenfione firmaretur, fed funiculi modo,citra renixum bafimqj Se obftaculum obuolueretur. Exculpfit itaque Natura in fuperiori rotula huius fede duos infignes finus, ' unum quidem anteriori in parte," alterum uero in pofterio- t ,fo.H. ri, qui multo amplior,profndior, Se quouis modo rnfignior eft anteriori. Sinus hi quafifqua zfema duntaxat dirempti, ulna procefls (quos io^me priuatim uocant)excipiunt. Atque horumanteriorem, quum cubitus fleditur, anterior finus* admittit: quum uero cubitus exten ditur, pofterior finus pofteriorem ulna procefm excipit. Sunt enim hi finus extrema rlexionis ac extenfionis termini,tantaprouidentiafadi,ut cubitumin acutifsimu angulum fedi
.

fnant, Se uix ultra redam lineam eundem extendipermittant.quodfcilicetnulaprorfusinan gulum extenfione, ficutifan flexione,indigeamus. Quia uero prafentes finus in cubitimotibus ueluti bafes Se obftaculafunt,quaulnamnonultroferrifinunt,Hippocrateseos mui</lces nuncupauit,cui etiam humeri orbita quad cardinum imagine yty^M^o&Ms appellatur* aterm iftorum finuum ufum tune demum accurat intelligemus, quum Se ulna deferiptionemfequenti Capiteabfoluerimus. in prafentia autem inferior humeri pars adhuc eft deferibenda. Ad externum itaq? humeri orbita latus/ rotundumcV oblongum quodammodo x ty^, habeturcaput,quod fimiliter atc orbita, cartilagine incruftatum Se laue,radrj cum humero articulationi fubferuit, 8 in radrj fuperiorem Y fnum fubintrat, radiusc^ (ut alis fufus exe- v fig-ct. quar) ad id caput in pronum fpinumcp mouetur. Deinde capitis longitudo, quam fperio *4 ri ipfius parte adinferiorem fecundm humeri longitudinemmetior, in caufa etiam eft, quod in cubiti flexione ac extenfione, caput id radrj finu (qui rotundus,non autem obongus eft) haud elabatur aberret'ue . atque hac etiam occafione tota capitis pars cartilagine obduda, anteriorem humeri fdem fpedat, nihil prorfs in pofteriora erecum, quod in nulla cubiti extcnone radius pofteriorem humeri fedem adeat+Veruntamen ad externum huius capitis latus, humrus infigniter protuberat, montis rupis'ue imaginem oftendens, in hoc paratam, ut quamplurimi mufeuli hinc opportune principium ducant/ Abhacenim humeri fde,8d" Zzfigu.v, acuta linea qua ab hoc tubere frfm aliquoufque fecundm externum humeri latus confeen uerfus l & dit, fex enafeuntur mufeuli, quorum1 primus is cenferi poflt,qui cateris eft latior,quicp inter ^S* radium mouentes facile eft longifmus, radiumq? in fpinum ducit*b Secundus fb illo exo* notatur. ritur,quibicorni tendine brachiale extendit/ Tertius iseft,cuius ope in dex,mediuscVanula- * l2mfcris extenduntur.1 Quartus , quem pracipuum parui digiti extenfionis autorem ponemus* h *& c Quintus,qui ulna exporredus, extenfionis quoque brachialisopifx eft. Sextus,alterra- c 9 tab.z. diuminfupinum agentium numerabitur, cuiusetiam portiuncula abillo humeri tuberculo d 9tah-3feriatim ac in fima ex parte educitur Porro tuber iftud quoties mufculorum, neruomm , ue- r 9 fj 't r t r j ' . . . * , J u-tae.ni. narum, artenarumq? hancledemperreptantium mentio incidet, perpetuo externum humeri tuber feu tubercuum uocabimus*eftenim,utidiximus, mufculorum producendorumgratiaparatum,ac in pofteriori ipfius fde iuxtas externum latus orbita humeri h finum exigit, g/*g"-M quo l quartus brachium adeuntium neruus uehitur* Sed ut externum hoc humeri latus hzh-Rprotuberat,ita quoque Se internum latus mufculorum quoqp Se neruomm ratione k infignem foj acutumef proceiTum feu tubercuum adipifcitur,nullius articulationis gratia,quemadmodum k i} i fc& externum, cui radius articulatur,prominens. Ad ' internum itaq? latus orbita humeriproeek , l>zfi&-h' fus educitur,excuius apice,quiutcunque amplus eft,m mufculus enafcitur,qui lato tendine eu Zb^' tem internam fumma manus adit.deinde" duo brachialis flexus autores, infuper exinfima n jt'ab.A procefls huius (quem fmper internum humeri tubercuum nuncupabimus)fde portio ^tah-Q^ o Ci; _ _ _ ?._ _.. _ 1; ... r* . _ H t tabul. tdbul. eius mufeuli oritur,qui inter radium in pronum mouentes, fuperior habetur. poftremo Si p e.deinta. quorundam digitos fledentium * mufculorum obfcura hinc pendet principi) portio. Neque *i
s>

etiam

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER 107 fctim tubercuum id mufeulis producendis duntaxat famulatur^ uerum etiam duobus eubitumadeuntibusnemisidoneamerrormatfedem,ipfis9 propugnaculi lococenfendumeft.In ifjgtr.t anteriori enim ipfius fde iuxt humeri orbitam,q fnum leuiterexculptum oftendit,quor ter*&.'? tius brachium petentium neruus dirigitur. In pofteriori autem ipfius fede, s aliofnu/ quins ifigu.v. tum hrachrj neruum deducit " Porro utcunque internum humeri tubercuum errande ft,eV: in t fig.cap* nobis tadu prompte deprehedatur, obfrueturctf, non tamen ob id Galno credend eft, qui ^ / -i uohm* extemo grandius elle prodidit, quum externum multo grandius intenori fitmam quod ta- etiam libre de tobcinte- duindn itaatque internum ff offert, non ipfius quantitas in cauf efti uermradius,euiid Ogit>.G**t$t grarum fi. articulatur,quiq? quo minus tadu id dijudicaripofsit,prohibet.In canibus autem, equis,uicubiti arti- bUSjg $ genus animantibus parurh admodum ab hac conftrudione hac humeri tubera di ;-; ferunt.quanquam externum humeri caput radio articulatum,tanto minus ab externo humeri orbita latere diftinguitur,quanto illis radius cum ulna magis eonnatus,connexusq eft,qum hominibus quibus admodum manifefto radius in pronum fupinumq? agitr,& cum ulna lax articulatur. Gatrm non ambigo, hc Ariftotelis fdatores, eosq? qui de animalium mo- ^rfiotefo tu quicquam ipfius fufiragio, tum allas fapius,tum maxime in libro de Communi animalium ^Jm0plun~ greflrepetito, ireti prodiderunt, quorum numro Galenus in tertio de Partiurh ufu efti upfus, de Plinius,8t" cum perifq? alrjs nofter Erafmus Roterodamus in fo de talorum luf prum natmico Dialogo,nn mediocriter admiraturos, quod adeo exiguarri inter homines8c" quadriipedainhac humeri fde,fu humeri cum cubito articulo diftrentiamftatum:quum interim,ut reliqua mittam, Ariftotles, Se quo tquot illum fequuntur, diuerfm flxum in no bis Se quadrupedibus enarrent, quum nos antrorfum, illa autem retrorfum hne flexionem moliri docent. quod 110 fblum falium eft, uerumeti Ariftoteles uno ofl quadrupeda priuatj ipfo nimirufri humero, arbitratus illic cubiti cum humero articulum in illis efj ubi cubitus brachiali iungitUr. quem articulum illa animaia nobifeum habnt communem, ac ipf parem nobifeum flexionem moliuritur* ut etiam in cubiti ad humerum articulo. Atillorumanim> lium humrus, quemadmodum St fniur eorundem,8c" auium,pariter Ariftotelem latuit,for" tquod in corporis trunco in illis aliter atque in nobis occultetur. Porro hac alisfbrtafs ** . . diffufus profquuturi, nunc ad reliquas humeri partes redimuSj qua fecundm longitudi- bumeri parti* nem teretes quodammodo fnt,uerm pofteriori fde magis qum anteriori amphores Se vmdefcriptm * */* deprefla, Anterioris enim fdis * medium,quocjammodo fecundm longitudinem protubey %fig.a,c. rat, Se r utrinque hac anterior fedes comprefla uidetur, latera autem humeri magis* ut Se an terioris fedis mdium, pro tuberare qumdeprimi confpiciuntur. Atque hacomniaaccumbentium mufculorum ratione. qui, ubi eorum naturam haberis perfpedam, 6s fo uoto el^ cranter comprefsifl tibiuidebuntur Ex abundanti autem, in pofteriori humeri fde iuxt z i fig- Y. fp flus longitudinis mdium,* quadam apparet compfefsiOjad quama nemus manum adeun ViUb.*t num quartus ab interno brachij latere per pofteriora, m externum latus oblique deorfum r pit. Quomodo autem fdes humeri anteriores quidem 8c>xteriores gibba^ pfteriores uero atque interiores fma Galeno in libro de Ofsibus uifa fuerint, Se cur in fcundo libro de Partium ufu humerum exteris gibbum efl, interis autem fimum prodiderit* no ftis aflquor* 61 figur J. |Saninif humerum ftatuerimus redum efl, gibbuscenfbiturh anteriori fuperiorq? parte* d \ figur. b. fmus ueroc pofteriori ac fuperiorururfus d anteriori inferioriqj fimus,e pofteriori Se inferiori e zfgu.%. aibbus.Deinde,nifallor,interis,cV potifsimum ad inferiora,gibbus,exteris uero fmusi At que hanc fbrmam mufeuli potifsim inducunt, cubiti flexionis Se extenfionis opifces.quamft>*fig.c uis intrim minor humeri ft obliquitas,qum qua in diflnfonemuocaridebeat. Afperitas autem qua in anteriori humeri ide uerfus exteriora Se fpra mdium ipfus Ion gitudinis con fiftit, in hoc parata eft, ut ualidior mufculorum brachium mouentium hc fccederet infertio* g s mufta. Se s pofterior cubitum fledentium mufculus hinc idoneum educeretprincipium. Atque haC rjeini. a(peritas tanta eft,ut in admodum fnibus hincinfignis procefls enafei confpiciatur,impri- . mImi mfsadh mufeuli brachium attolentis infrtionempartus. Prater hanc afperitatem,1 lioc* ntabu.P. currit iuxta finum,quo externum mufeuli caput uehitur, qui Cubitum fledenti anterior efti i ifigur.f. Cuius interioris capitis k carnof pars, huic afperitati adnafi docebitur. Forraina notatu di> \rfui ^na in humero nulla o ccurrunt,prater pauca iuxta fnuum Se capitum fpereilia,in hoc foratabu.o.ubi o r 11*.* a mufculus a ta,ut hinc liaamenta ualidius educerentur,aut eadem hic implan tarentur. bunt etiam nonnul notatur. Ia_, fed rara foramina, in humeri longitudine confpicua, Se uenis admittendis potifsimum in interno ipfius latere(qu maxima uafbmm fertur feries)calata,atque in amplum fyPf}' ' fnum medulla aflruanda gratia, cV ofs lauitatis capitunfer m**** &
%
.

>

t4t
*

occafione paratum,pertinentia
*"

DE

ANDRE AE

V ES AL II

BRVXELLENSIS

CVBITI
mirum?

OSSIBVS,
&
radio ;
.

VLN^T
J X 1 1 1 1.

NI ML

Caput.

PRIMA
GESIMI
CAPITIS

VI'
Q_V A R

<PR<~JESENS figura finiflri cubiti duo txprimit off an'

p

TI

teriorifi-cie delineata * Quod uero in

hac > uti & injubfequentibus frkiu us Capitis omnibus figur is ?finiRri

F I O V R A

lateris ofajnt obuia? quum tamen ait oquin quodammodo femper dextrapo tisP qudmfiniflra explanenturPfurtui to <gr cafu accidit ? quod in lignisfeu firmis hicprojniflris dextra depins xerimus. Quamuis intrim in ofiibus, dextrunine anjniflrum proponas tur, nihil interjtt.

E C V

N'

TERTI-4.

QVAR'

QVIN'
T*-A.

X'

T^4.

Pift

SEPTI

DE

HVHANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

I,

i
CIMA.

SEPTlMA*

OCTAVA*

N O N A* DECIMA^

VNDE

Q_VID

FIGVRAE Q.VS SERIATIM PRIMA huius Capitis figura fubiecimus, dnotent, ac omnium charaderuni qua undecim fguris infcribunturjndex*

DECEM

uigefimi quarti Capitisfigura? utrumque cubiti os ? radius nimi> rum O" uIna?exteriorificieproponitur. TertiaJoins radius internafede. quarta autem radi us externafede delineatur. Qjtinta internant ulna* fedem?fexta uero externam exprimit. Seps tima deXtriradij infiriorem oRtndit portionem?cui brachiale inarticulatur : atque hancpars tem ueluti ex infiriortjeu alias ulnamfpelanteficic?ita delineauimus?utfinus in confpicuojt? duo ulna? tubercuum caput'lie hic iuxta brachiale excipitur. O cl auafigura ?ut et trs ipfamfub feduentes? Qrfix priores?adfiniflrum cubitum pertinens? infiriorem radij portionem exterios ri fciefic delineatam continet? utfinus oculis pateat?cui brachiale inarticulatur .ISfonajupe riorem radij portiunculam indicat 0 in quafinus obferuatur?quem externum humeri caputfub intrat. Dcima infiriorem ulna? portiunculam exbibet ? partem qua? brachialefpe&at oflen dens. Vndecima fuperiorem ulna* partem txpreffm offert?in quafinus tuberafe etprocejjis oc currunt?qtiibus humeri orbitafieu rotula adaptatur. fuperiorem ipfius nott ^4?B x?z Interuallum his characleribus inclufum ? Cubitus uocatur.ac <^4 partem?dua? humero coarSlatur:B uer'o infiriorem?qua? brachialeJfteclat. Si qua? intrim bu' ius fedis borumek ofiium nomina defideras?ea ex prafentis libricalce non inopportune petes. Ci, 5, xx ^Anterior procefls ulna? ? humerifinumfubiens?in elatioris humeri rotula?fedis anteriori parte catlatum . Et C quidem in primafigura inter nam proceffus nottfedem cartilagine in** cruflatam. in quintauer r undecima externamfedem indicat?afferam <y ina?qualem. D \?z? 5?xx T>oflcrior uln procefiusfinum intrans? in humeri pojleriori fede adelatiorem ipfius ros tua? regionem exculptum.^4cT> in prima quidem, & fecunda ? er quinta inter nam procejjis fedem indicat?in undecima autem externamfeu pojleriorem. Ex?z?5 Vln finus humeri rotulam excipiens. Hunefinum undecimafigura exaSlins ita nott. F1 r F?F tuber quodfecundfinus huius longitudinem frtur. G et G latus tuberis inter num.H FI latus G,G: tuberisfeufimauisJnusulnce-, externum. I T KfinitS huiusfedes?qua infuis lateribus infis H?H. ma ipfius parte d Iceui circumfirentia nonnihil intermittitur $ ligamentorumfe producendorunt I?K. gratia aliquantulum affer er modic firatm cernitur . Lxjixi Troceffli magnafe afperitas in radiceanteriorisulna? proctffuS C infigniti conffcicua? O* quorundam mufculorum exortui&infertioni aptamfedem parans. Mx,z> 3,4,9 Ceruixfeu collum radij. Nx,z, 3,4,9 Radij capitulum? cuifinus inficulpitur?quem externum humeri caput ingreditur . Sinuni O. hune O in nona figura indicat. Qjn ijfdemfiguris? ulna? appen dix notatur. V X,2, 5,6 io J^lna? ceruix. Rhz, ??6?xo Vlna? appendicis procefis?quemflylo feriptorio comparamus . S 10 Sinus appendicis ulna??cui cartilago qua?dam adneclitur Jeu potius innafeiturfT notada?at<fe d radijfinu , quo is brachiale continet?pronata . T xPz? ?A?7>$ Cartilaqo cuius iam meminimus?quce ulna? appendicis maxima portionem a brachiali dirimit.ac T quidem in prima T olaua cartiliginisfedem indicat?quaprimim d radij appen K dicis

SEC Jf 2V' JD isf*

X>Y, Z; Hi
a ?at?i?6

ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS dicis finu x?y (? Z ndicandum pronafcitur. In fecunda uero partem nott ?qua cartilago radij appendici adnafcitur . In tertia? cartilaginis fedes indicatur?br^hiale refficiens. In quarta cartilaginisfedes ulna? incumbens. z,6?xo Sinusinulna? appendice >ofiis ulna? cuiappendix adnafciturJede inhoc paratus ?ut altenus brachiale extendentium mufeuli tendinem deducat .
no

trs charaleres infexta?<&> X

ac"Z infecunda triangulum circumfcribunt?qui in

ulnaexcamisgibbusfcejl.Verm Z priuatim trianguli uerticem nott .

Trima protuberans ulna? linea.

dem infinuat?obliqufecundm ceruicem ulna? duam*

b?b x?z?5 Secunda protuberans ulna? linea. Verm ^priuatim in prima

V duintafiguris hufs linea?j&

$.
cpc i? z??

Tertia protuberans ulna? linea .

dx?6 Vlna? latus prima linea r fecunda circumfcriptum* tz?6 Vlna? latus prima er tertia linea circumfcriptum. fii? ? Latus ulna? inter fecundam lineam <T tertiam confi&ens g?g z?6 L inea lateri illi peculiaris?quod prima linea tertiacp continetur . h, i i Duo hi charaBer esfedem utranqj notant? qua radius ulna? coarlatur.ac h quidemfedes MU catur fuperior?<& humero proxima. i uero infirior?& brachiali contermina. k? h x Tota hacfedeeo quod radius arcuatim obliquatur)duO cubiti offa inuicem dehifeunt. I fM Sinus ulna: incifitt? in quo radij capitulum uoluitur . m 3,4,9 Radij capitulifedes ?qua? ulna?fitui?tinfignito infidet. n x,3 Infirioris radij appendicis interiorfedes notatur x inreliquis aut tmfigur is?fiecunda nimirum 3 quarta?feptima er oclaua exteriorfedes oflenditur?alijs characleribus ornata* o 7 Sinus in radij exculptus appendice?in quo ulna? appendix excipitur. p fc-xo Vrotuberans ulna? appendicis pars ?radijfinum o indicatum ingrediens * q x ? 2,3,4, 9 <~sfmplus abruptusfe radij proceffis ? cui tedo mufeuli cubitfleBetiu anterioris inferitur* r, r x,2,3, 4 Acuta radij linea ipfius infimafede?quafecund cubiti logitudineulna rejpicit?extubers. JJi Internum linea? rpriusinfignita? latus. t?t 2,4 Externum linea? r indicata? latus * u 2,4 Hacfede radius afper efi?ut duo?ex quatuor ipfipeculiarib. mufeulis?hic ualidius infrer etur* *?y>Z h& Sinus in radij appendice ? articulando brachiali incifus . Et x quidem nott tubercuum finus nonnihilprominens^finum ipfum uelutigemin conflitues?cuius partes xry indicaripofiu a h3A> ?7?8 Radij appendicis maxime'promines portio ? qua?finum cui brachiale articulatur jupe' riori aut interiorifede adauget? yprocerius qudm appendicis ulna? procejjusjlybm refirens?

Jl? <cZ>u

infignitus? protuberans. His characier ibus in fecunda er quartafigurisgibba externa^ infirioris radij appendicis rt gio cum ipfa ofiisfede cuiappendix coalefcit? notatur. ^yfinguli charaler es ?huiusjedis pris
ac

uatim fnum indicant.y quidem prmumfinum?cJ\jccundump'c ct tcrtium?nquartum.Infecunda autem figura Qfinum indicat radio ulna?fe communem*
N

CuUt us.

cumbentibus Se coarticulatis , quorum inferius, quod Se longius eft, b totafig.f vH^ys quoque Se Cubitus nuncupatun Ne autem homonymia frmoni cr 6. aut zfi.integra aliquid obfcuritatis conciliet, quoties intgra duobus illis oflbus extru- rum Y. da partis cum ligamentis,uenis,arterrjs,nemis,membranis,cV: cute,men c tota 3,4. Vlna. tio incidet,Cubiti uoee tendum duximus,inferius quidem os ulnam/ fu figMtzfi. jL.ddius. perius uero Radium (uti hadenus fecimus) toto fermonis contextu nuncupaturf Duo hac intgrarumX. VliteCddlmme offalonga funt, cVomni propemodum ex parte inter f uaria. Primm itaque inferiori hu d lyZfi.Cd. rum drticuU t meri fedi diuerfa prorfus articuli fpecie coardtur. Vlna enim ad humeri dorbitam rotulam'ue 23K,L,M. tio , O" ipfLS aptis in hoc excupta finibus^ idoneisdonata procefsibus articulatur In fuperiori nanque hc procefui e i,i>tu ipfius fde,qua admodum crafl folidaq?,8<: appendice no minus qum humeri inferior fdes, fig.Qante, y finus dtfcri ptio. deftitutaefty duos infignes adipifciturprocefls,quorum alter altero prior anterior uehabetur. ac anterior quidem is eft, qui finum in anteriori humeri fde ad elatiorrotula reaionem fierior. exculptumfpedat, fuisep tuberibusillifnuiadamuflm congruit eft enim procefls hic am- fifig.cap. ijN* plus
*

A pars inter brachium Se brachiale cofftens, Gracis *#/*> a 1, x p. Ai B .intgra* Latinis uero Cubitus appellatunhac duobus conftat oflbus inuicem in^ \i fi.T,V~
1

VE

DE HVMAN CRPRIS FRIC LIBER . U plus,cV obtufo angulo fimilis, Se perquam durus,ac folidus. Pofterior autem procefls an te, gzfig.cap. rions forma quodammodo refpondet,8. finum fubintrans, qui in pofteriori illius fede ad ela HO- tioremrotularegionemcalatusceriiitun cum tamen finus ifte anteriori finu profundioram pliorc? multo fit, procefls etiam pofterior anteriori erafsior ampliorcsmerito euafit, adhuc magisobtufiangulifpeciemreferens.ProceffumhuncAthenienfesqu^ autem ^, Hippocrates uero yL$m, Galenus porr iam ^n^voy, iam y^vcc uocauerunt.Qua uoces magno eorum qui latin legunt incommodo ab interpretibus cfndun tur,non hacfolum unica Cubiti uoce crebro uertentibus, fed cV ulnam, Se totam partem inter brachiumacbrachiaie repofitam, Se humeri cum ulna ac radio articul, &internam eiufdem articuli fedem,ipfusq? flexum : quum intrim pluritnum interfit,quid frtgulis uocibus ab illo quem uertunt autore,intelledum fuerit. Quamobrem ne rem alioquin plus fatis arduam, oblcunorem reddam,id lubens ledore cotenderim,ut perpetuo eadem uoce toto contextu me uti patienter ferat,neque haudfciocuius copia gratia,aut obfcurinominis propre occafione, omniaturbanuelit.uocenturigitur nobis hi ulna procefls, ille quidem anterior, hic uero pofterior, quem gibberum plerique Se gibbum appellarunt:non expendentes inde ipfos huca'7 mT tubercuIa^u^adrotulxi'Pfiusatei-ahabentur,cVdeindei inferiora femoris capita,ai, i tJ'fixa. os^ nonnuflps oflum procefls, fimpiciter fe gibberos nuncupafl. k In horum ulna prooE,f. ceiluum medio,qua fe inuicem e regone fpedant, grandis exculpitur finus humeri rotulam kCDde exdPien,s> miV ommno relpondens. Primm enim inftar femicircui, aut paulo etiam profun ' ' dius qum femicirculus, calatur : noftriq* C, ac Gracorum c imagini accedit. unde etiam ab eius charaderis forma Gracorum ueteres hune finum eriy^iM appellart. Sinus ifte non obiter tant C m odo exculpit,uer ut ad amuflim humeri rotula refp5deret,in ipfius medio nfig.T,T. * tubmere obtufo amplocp protuberat, quod fecund finus illius longitudinem fertur, Se utrinq m eadem f. ad m latera ita comprmitur fnuaturqp, utfni chordreue qua ad trochlea rotulam uoluitur, g, g. dan poflit coferrQuemadmod enim teres chorda,rotuac finui(ut fie dicam)pariter fecundm offerts c\ concauum tereti f nuoiuitur,ita quoq; hoc ulna finus tuber fnui rotula conuenit. Se deprefla k,l,m i,z finuatacj rurfus tuberis latera,rotula? finus extubertibus aqutur lateribus Quod ut fit exa fig.cap.z;. dius,ulna finus internum latus, atis ipfo externo cauatur:quod uidelicet intern rotula la tus,multo proceris externo promineat,extuberetq^ Vniuerfs hiculng finus lauis eft,8c~ car tilagineincruftatus,8c" un cum fuis procefsibus rotulaitacoaptatus,ut fuel minimquid, aut magis extuberare,autprofundis infculpi, autampliari,aut ftringi illum finxeris,ilico uniuerfam lafris artcuationem,in hoc duntaxat affabr conftrudam,uteius beneficio cubitus fledatur,cV extendatur, citra luxationis pericuumu ad quod no folum fpedatu iucundiflmus ille qui mutuo ingreflu perficitur oflum contextus opitulatur,uerum etiam ligamentorum ar n iifig.c, ticulumftringenti robur.Vtenimualida articulum ambirentligamenta,proceflumn fedes d. finum non refpiciens,afpera inaquaisqs eft. Qtianquam denu non ligamentorum tantm, fed Se mufculorum nomine procefls afperi cernantun Pofterior enim pofterioris procef s fdes admodum inaquaiter protuberat,quodammodocp finuata confpicitur,ut cubitum exo n mufe. tendentium mufculorinfertionemfortiusexciperet, Ita Se anterior prioris cubiti procefls t*b.b,c,<L parS;>m hocaiperaeft,utualidiorp mufeuli cubitum fledentium pofterioris infertio efn'cereP TaCr. t{ir>Se mufeuli 4 fecundos ac r tertios digitor articulos fledentes,hinc promptius originem ^ j mufcul. dueerent. Neque flum h xc anterior prioris procefls regio exafperatur, uerum Se iuxta eius tab.e. pro ceUus radicem eorum mufculor nomine afperis quibufdam tuberculis Natura ulnam r 6 "tab.z. decorauit. Ad ha?c,utualidioribus ligamtis hic articulus amplexaretur, in infima ulna finus s utfi.h. C literam referentis fede,' utrinque ad latera finulus inftar anguli cuiufdam imprimi cernitur, t nfi.i,K. Seipfe finus C fmilis fua circumferentia inibi dfinit, afperq; redditun non alia fan occa fione, qum ut ex hac ulna parte foraminulis non perufjs obfita,ligamentorum fbrtium pen^ u ,4,9^ deretexortus. Atque in hune modum ulna humero articulatur,radius autem qu humero iun gur.M. gitur,utcunque tmuis eft, Se ex u oblonga tenuic^ ceruice in amplum orbiculatumq? porrigixeifdemfi- tur * capitulum,quod ea parte, qua humerum fpedat/ fnum exigitrotundum,&: non ampligur.N. ter cauum,quem humeri z caput fbintrat* Ad hoc caput radius in pronum fupinumq? agitur, lotie.
-

f^jfj^

i 9 fig- o.

fledatur, extdaturcp radrj cum humero articulus, nequaquam z lPZu^ obftat,quinimo radrj finus ad id humeri caput quoep infleditur Se extenditur, ad quod praci pue iuuat humeri capitis logitudo,ampa9 ipfius fedes cartilagine in cruftata, qua nunquam a radrj finu in cubiti motibusabfcedit* adeoutnonofcitanterNaturapratereundumfitartif cium^qua ita humeri cum radio articulum adaptauit,ut Se radius un cum ulna fledi reflediq? pofiit, Se is intrim eleganter in pronum fupinumqjquiefcentead humerum ulna,ducatur.
Se intrim quo minus cubitus

Cate

ll2

rw^
ipjius^

ANDREAE VESALII BRVXBLLENS.IS CaterumulnafuocumhumeroarticulodeorW^

Suiiong^ceruicerurfusnonnihilauda; f^%otunda,fedSarlinter^ ftorid*

tf?

m^^^^f^^^l
*ttS

?&,

inacutumprocedit,Graci difldores fcriptorf, ftyli imagine np**% m hoc tormatum,utunumdudug^,H Verum huius procefls ufum paulopoft,uel ipfo hsarnen articulum cotinens pronalcatun V erum nuius pi rG~.E* ioimr ulnse

<^'
e

fc. uh>

appendicisfedesbrachialerefpiciens,adinternul^ damnancifciturf finum,inquemg cartilago firmatur, quam a xf^^^^l i **, teitainter brachiale & ulnam audies repofitam, ut ncc? brachiali ne* ulna adnaica i,eiu q; 8/?g teitainteroracniaiecxuaidii ;.r^^vln~ tV,kWnrkad fuoeriorem articulis, c^incla- fei*#$, eneris cartilago fit/ quampriuaa tmnax% infenor*afl"?^ p , f fiiumillum mcafZ m'cularumcum conterminisoflbusnexu,continendudumretulimus.Forro n linumiiium f

appmd^
n* in externa ipfius fede* finum fibi infculptum gent,qui oblongus,8tfut lie dicamjteres elt, eXToarT^ digituminfertus,brachialis exten
,

<*,;* JSm

taquehumiliorulnafedesadpofteriorisipfiusiuxtahumerumproceflusradicem,

lorumexcipiens^uorumbeneficiocubitusextenditur.Huiustnanguli uertexdeoifumper ,^fW^

uhXgLdinel exporrigitur,&lineamodo ob hoc ^^J^^Sm^ nealateramufculis duobus compnmantur,ipfaue ulna mufeulis illi cedat, quorum
s

alter exteriori linea lateri exporrigitur, poftbrachiai ante paruum digituminfertus,ac brachiale

extendens/^Aker,quiinternolateriexporrigitur,&cuiulnaosimpenfiusced^

'^** ,*
^

teparuumdigitumi^

fedem ultra mdium ipfius longitudinis fertur : Se prater hanc aliaadhuc duxcernutur,qua

cumnuperdidaficulnameftormat,utipfaabhumerouerfusbrachialeprocede^ W* fedtrianVarisuideatur. r Secunda igitur protuberans lineaab interion latere radias an teno ^ ris procefls ulna red deducitur, qua commune5 latus cum prima linea conftituit quod ab , h6f}gl ilo mufeulo impreflm eft, quem modo brachiale fledere diximus. Aliud autem latus cum t z,6figx.

ukm

Wialineaefformat,quatriumlinearumacu^^ ulna procefls anterioris longiflmprocedit, atqrin hoeproducitur prominet ue, ut abipla

"^

x?mfc^

ualidumpronafeeretur* ligament, quod radium ulna fecundm cubiti longitudinemrobu tab.v. ftioris membrana ritu coniiedit. Porro Y latus inter fecundam lineam Se tertiam repofituni, > ^fig-f mufculorum gratia comprimitur, qui internam cubiti fedem occupt, quibusq? hc ab ulna Se ^ radio apta fedes paratur.Horum pracipuus eft/ quem tertium quatuor digitorum articulum t >s> *Z fledere audies. Verum quia illi mufeuli in ipforum quoq? per ulnam progref etiam fui ortus portionem aflmunt,hoc tertium latus inter fecundam Se tertiam confftens lineas magis afpe rum occurrit,qum latus inter fecundam lineam Se primam confpicuum, quo nullus prona fcitur mufculus, nif iuxta ulna cum humero articulum,ubia is principium ducit,qui radium *j M in pronum ducentium fuperior eft. Latus tertia Se prima lineis circumfcriptum, reliquis duo - [^jfc bus minus eft copreffum, 8c" priuatim b lineam obtufam,fed longam Se modic prominentem, g,g. ac uicinis tertia linea qum prima dedudam adipifcitur.Hanc Natura" trium mufculorum c o mft. oratia produxit, qui ab ipfatriplici principio originem ducunt. Ac primm quidem eius mu- tA'A7' feuli eft,qui inter radium in fpinum ducentium breuior habebitur.fecund autem Se tertium pollicis ac indicis famulari motibus,in fcundo libro docebimus:quem eo leuiori negocio ntelli<?es,quo confderatius ea quamodo narramus,in oflbus fpedaueris. Sunt enim hac non minus uif ac coanitu iucunda,qum cerebri Se aliarum,quas hodie folum miramur,partium fdio.ut intrim de fmmo in artis noftraoperibus uf nihil dic,dum ad has lineas feopum f<?entes,fradum ac luxatum os rite nos repofifl certiflmo cognofeimus. Ad hune itaq? moduin ulna multum etiam ultra medi ipfius longitudinis fe habet. Vbi uer brachiali propinquis accedit,teres omnino eflt,nif fecda linea infignis inibf protuberaret,ac oblique de- d t,sfig.t> orfum protenfa fedem adaptaret e quadrangulari mufeulo, qui radrj in pronum motus opifex e i >fcU' hinc principium fumere do cebitur . Porro f quid de ulna adhuc dicend fuperft, id iam un '
in

CORPORIS FABRICA LIBER I* 113 f ifig h. & fadi) enarrationeperfquar, quiobliquus eft,quatenus ulnareda. Radius nanque f fpr hif^ni' gm^ra^umaecommitritur5mh medio autem ac perreliquam longitudinemita arcuatimoblikcrZ quaur>utadmodum abulnadehifcat.quodpartimmotusrationeperficitur,utobliquo fcilicet dudu radius ulna ffltus,in pronum fpinumq? prompte ageretur : partim,quo apta fe des Se fundament mufeulis cftitueretur, quos necefario internam externamq? cubiti fedem occupare oportuit. Quanquam magis obliqui flii motus occafione, qum mufculorum gra tia radium obliquari, plurimumq? in medio dudu duo cubiti ofl inuicem abfcedere, illa nos doceant animalia,quibus neqj radius, neque radrj benefcio manus extrema, in pronum fpinumq? ducitur. Equus nanque, ouis,eiusq? generis animalia fblidis, aut bifulcis donataunguibus,tota cubiti longitudine radium ulna ade connatum aftabilitumq? obtinent,utnetantilum quid citra ulnam radius moueatur. In canibus uer Se felibus, cVrjsanimaibus quibus pedes in digitos dirimtur, radius mouetur quidem, fd tanto obfcurius ac difficilius,quanto nos manu motus perfediores obimus. Diftat igitur in his quoq? animajibus radius ab ulna, uerum longe minus qum in homine.neq? etiam ade laxam articulatio nis fpeciem in illis,atq? in h omine,eft cernere. Articulatur autem radius ulna fuprinfrae^,difTerenti omninoarticulo.fupr enim ulna radium excipit,infr uer radio ulna excipitur. Ad externum itaque latus i$,nfig.L anterioris ulna? iuxta humerum procefls,1 finus quidam inftar quarta circuli partis tranfuer fim exculpitur,lauis,8t~ cartilagine in cruftatus *Huic finui k intern latus capitis radfj,cui finus ft h4>9fi- infcupitur humeri externum caput excipiens,appofitcongruit,ac laue Se orbiculatum hcfa dum,in illo finu uoluitur.Infr aut iuxta brachiae,ubi radius craffcit,dilataturcj5, Se infgni 1,? fig. n appendice donatur,huius appendicis humillimafdi"1 finus infcupitur, illi nonabfimilis, verumin quem pauo ante in ulnam incifmretulimus.In hune finum cartilagine incruftatum fuperior ladfj illa appendicis ulna " fdes capituli modo protuberans,cartilaginecj? obduda,reuoluitur;hacq? ra appendix tioneradius utriufq? articuli benefcio tantummodoinpronumfpinumq?agitur. Nonproquoque efl cu\ ^ ftiperiori articulo,ubi radrj ceruix confiftit,radius p afperum abruptumep educit procef m fizuo fm, qui internam cubiti fdemrefpicit,8iinfertioni anterioris cubitum fledentium mufeuli n 5,10 fi.p. aptam fed parat.Rurfs reliquo ab humero uerfs brachiale dudu,radius non omnino teres o i>*,h4, Se lauis eft. Verum fecundm ipfius longitudinem humiliorifua fde'1 acutam Se infigniter fr , extuberantem producit lineam,qua tertiam ulna lineam refpiciens, r ligament admittit mem gur. q. brana ualidifsima ritu ambo cubiti ofl, qu inuicem dehifcunt,colligans. Externum huius q 1.2,3,4 linea latus perindeac' internum quoque,compreflmfnuatumcpeft,uthoc internam cubiti $&**' fedem occupantibus mufculis,illud uer rjs qui in externa confiftt,cedat. Porro internum lata.T, v, s. tus externo afperiuseft,qud priuatim" mufculus tertium pollicis os fledens, no infimam fui s x>ifi.f,f. exortus portionem ab illo latere fibi afeifeat. Deinde fuperior radrj fdes diredo didanut },4fi.ut. per {j[nex confiftens,pen teres eft, Se iuxta mdium fa longitudinis aliquoufq$xafpera occur tab.H. rit,utinhanc duo mufeuli ualidiorem molirenturinfrtionem;quorumY alter radium in fpix 2,3,4/z, numagentiumbreuioreft/ alteruer radium in pronum ducentium fuperior, cuiuspotifsi&ur-u- muni occafione afperitas illa calatur,qudipfenerueam potius qum carneam infrtion effi?2qlL ciatjongiuscp in ofl producatur. a In radrj fde brachiali contermina,quam craffcere dila z 12 mufe. tariq? diduiri eft,pleraq? examuflm inquirenda ueniunt, Primm enim hanc partem ita auge^ tabulA <*r r]j oportm'^ut tand apta conftitueretur fdes,cui brachiale articulari queat.necefm etenim k tota7 <& erat,brachiais cum cubito articul,in hominibus paul minus toto ad radicem refrrnfi mo$ figur. d quiefeente ad humerum ulna,fmmamanus radrj benefcio, Se fcundari in pronum fupi b 5 prima- llumqj agi debuit. Si nanque in radio Se ulna finus, cui brachiale articularetur, aqualis portio ^icbarlcl exculperetur,8c" ipfe intrim finus fuperior brachialis fdem imitatus necefario tranferfim i,2,. oblongus efl deberet, impoflbile profed fuiflt Se radium Se fummam manum in pronum fpinum'ue ferri,una intrim ad humeru quiefcente,ac ueluti huius motus bafi ac flcimento* Pars enim brachialis qua ulna finui infreretur, inarticularetur ue, claui modo obftaret, quo minus uel tantillum radius immota ulna moueripoflt. Operaprecium igitur fuit, inferiorem radrj partem ade craflfcere,ut efciendo finui,cui brachiale articularetur,apta eflt. Verum ete/J^x**' ^uia tenueos nimium craffcere nequaquam expediebat, Natura etiam brachialis portio^ V. nem ah ulna fuftineri uoluit : at ita,ut uix pundo ulna brachiale contingeret.contingit autem c 1,2, ?,4> c acuto ipfius pro cefl, quem ftylo difdionumperitiafsimilant.Ne enim ulna,reliqua fui ap 7,8 figura- pel<3lcjs fede, brachiale citra alterius corporis interuentum contingeret, Natura ab inferiori ' fede d finus in radrj appendice brachialis gratia exculpti e cartilaginem deduxit:qua ulna appendicem afendens*, illam brachiali dirimit,itaq? articulum hune aptat, ut ulna brachiale quidem fuftineat, uerum proxim non contingat,totusqt finus (uti farte oportuit) ad radium K 3 fpedetf
1
,

DE

H V MA NI

p^y 0^
futds.

nmJrtkuL,
tio.

'
~ , dumin^hn
gitudmeml*'
vitus Cr

*&,

jnri0r{sriO
dpartis bifio
***

Crfrw/rfj?0
ir<LChiaUdb

ulna dirimens.

VESALII BRVXELLENSS ^ fpedet. Atqp hac fane tanto uelim inquiri diligentius, quo magis cum Galeni dogmatibus ptt ;. \ gnant. non enimlubetin hoc negocio alioqui fatis proiixo,pafsim Gaeniloca, quibus prudens diflntio,fubnedere, rationemqj cur aliter fentiam fubijcere, quum diligens lcdor etiam non adrnonitus, hac abund animaduerfurus ft. Verum ne nimium Galeni Anatomicorum cory phai placita,eaq? potifsimum qua ftudiofs in publicis fedionibus,ut expendantur requirere foleo,iam praterrjfl uidear, in radrj ulnaq? Galeni hiftoria portionem Se particulam modo afmam,quaprolixius fapiusq?ab ipfo in culcatur. eft autem hac, acutus ulna procefTu^uemftylocomparamus.Vtitacpprateream ptis lfequor)dimidiam finus cuibrachialeinarticulatur portionem,ulna afcribit,acuto nuic Lilro Op procefiTui priuatum ad brachiale connexum inibi tribuit,ubi ulna radijc hiftoria in libro de P f 7, Oflbuspertradat.Vbiautempaulopftbrachialisoffarecenfet,conexusfpeckmexprim 2'id^c quando \ertium fuperioris brachialis oflum ordinis os quod paru digitum fpedat finua- "* Seamdode tumefjatqueinilludacutumulnaproceflmingredirecenfet,acueluti duos brachialis cum Vfupart. ujna ^ radio articulos proponit:quorum unum quidem ad radium Se ulnam fimul refert, alte rum uer ad acutum ulna procefliim.atcp ad hune quidem nexum pertinere aflrit, brachiale in obliquum ducere;ad illum uer,in redum, cuius opra fummam manumextendimus intie dimusqj. Arbitror autem Galenum per obliquum motum, illum inteligere, quo manus in utrunque latus ducitur,pari nimirum mom enim obliquum lateralem ue motum alis fere femper Galenus intelligit. Qiiod Ci eft,qud dici poflt abfurdius,qum hune motum acuti illius procefls munerecelebraric quum tantm abft ut quicquam ad illum motum auxiliari queat, ut illum no fecus impediret, qum f palum bacillumue aliquem brachiali Se cubito fimul ad latus fie obligares,ut fedulas matres puelloru fniftra manus pollici Se cubito pariter bacuum alligare uidemus,quando pueros nimium ftniftra manu uti cernunt,metuuntq5 ne progref temporis fniftra pro dextra utantur. Porro f Galeni locum in fcundo de Partium ufu excutere uolueris,inibi illum quoque duplicem ar ticulations fpeciemrecenfre,atqueeam quaacutofitproceflinhoc fadam dicere,animaduerfurus es,ut manus eius articuli ope in pronum fpinumq?, Se deinde etiam in latus duceretur. Hanc fententiamre adamufsim perpenfa, non minus qum priorem ueritatirepugnare fateberis.idq? tune potifsimum, quando omnem fer brachialis articulationem,ad radium ob hoc pracipu referri difces,ut radij motum,qui in fupinum 8c" pronum ft, extrema manus fecimdarifequeretur:& infper colliges, illos motus debereimpediri,fi acutus ille procefls ex Galeni fnttia brachiali articuaretur.Quod (ne ongius in re cariflma immorer,oues,bo uesep liquid oftendunt . nam ipforum brachialis ad cubitum articulatio Galeni defriptioniUJj
AE
v5

ANDRE

,;

bus quodammodo refp5dens,nequeinlatera,nequein pronum,neque fupinum apte moueri potelt.lilis nanque animalibus acutus ulna appendicis procefls oblongus eft, Se fnum pri uatim in brachialis oflbus fbi uendicat, nullaq? cartilago peculiaris ulnam ac brachiale interuenit, prater eam qua oflbus crufta modo obducitur.cuiufiriodi tamen cartilago in homi ne fpedatur,in quo etiam procefls ille non tan tu cartilaginis illius altitudine excedit, quantum s fuperior illius qui in radrj appendice fculpitur finus pars porrigi educiq? cernitur. Eminet au tem illa radrj pars eadem cum acuto illo procefl ratione,ut feilicet fnum efformaret brachiali aptum,'1 hincq? ualidiora articulum continentia producerentur ligamenta. Quum uer huic radrj finui non unicum tantm brachialis articulatur os, uerum inter tria brachialis ofl, qua radio unaq^coardaridocebimus,1 duo ad fblum radrj fnum refruntur,8c"ktertium,cartilaginem illam radio peculiariter pronatam Se acutum ulna appendicis proceflm, refpicit,radrj finus geminus efl apparet, eo quod finus modic"1 inibi protuberat, ubi fcundum braSinus rody, chialis os primo committi, illo quod fubfquitur Cap ite didurifmus. Ad hune igitur mo j r j- rn t . ,, t, . l rr- 1 1 t.. & a*aiKtmis 10, ^um J3racniaie radio committitur.in quo praterea conhderandum uemt,radn partem,cui aplis rfipfirum pendix ipfius coalelcit, piamq? appendicem interna parte lmuatam Se leuiter cauam uiden, uimihusciptu cmut0 mufeulo cdrent radium in pronum ducentium inferiori,tum ut exadumiterptendinum feriei aptaretur,qui cubito exporredi.digitorum flexui famulantur.Externa aut huius radij fedis pars gibba eft, quod ita (quum extra ponatur) iniurrjs ferendis pertinacior reddatur.netamen mufculorum cubito exporredorum tendines fmmam manum hac petentes, Se gibba illa fede dedudi,hinCinde aberrarent implicarenturc^, finus multi huic fedi infculpuntur,quibus tendines q tranferfis obdudiligamentis, tanquam peranulos trarjci, in fcundo libro deferibemus. Sunt aut huiufmodi finus numro quatuor, ac r primus quidem amplus eft,s tendinibusparatus,quiindicem,medium cVanularemextendunt.1 Secundus"tendinem tranfmittit,indicem Se mdium pollice in latus abducenterm* Tertius quodammodo gmi!
1

g^M^fi
frtfmc
tab.k er L
* , 2>

4,?
',

^j^f
*

*/

g carudem

fi- cham.

8tf'^
fig,n\
7 mufc*

n l>3
o

tlib,x' pin manu <rr 6 mur

tab.

qi>zmfc*
WOT-

j,^ re

de pofit;.

r*'*H'% JXz!
tz>ffigJ.
M

IO

mfc*

^VW
,,/'

y a mufe.
0
Z
tab. a.
10 mufe

tab.o.
d 2,4/1.0.. b 10 mufe.

tab.h,m,n. et z ta.b,c. c m mufe.

tab.@,b.

d zfigu. <?. c 9 mufeu. tab.e. f qyalisap

paretinfi.
capit

t /'-

ferta.

HVMANI CORPORIS FABRICA & I B E R *** . t? nus eft,7 bicornem tranfriittens tendinem alterius mufeuli brachiale extendentium, un cum tendine* mufeuli pollicem uerfs indicem euertentis, extendentis'ue/ Quartus finus leuiter admodum exculptus eft, uixq? finus nomen meretur : afper tamen lo eus eft, qui ligamentum tranferfim tribus tendinibus obuolutumeducit. quorum unus brachialis ofl pollicem ffti nenti inferitur:fecundus primo of pollicis, tertius autem tertio pollicisofl. Verum quarti fi nus fedes,ligamenti illius gratia non duntaxat afpera eft,protuberatq?, uerum etiam ut c tende* ilrrualidiusimplantetur mufeuli longifsimi radium in fupinum ducentis. Et prater hos fnuSj etimin externa articuli, quo radrj appendixiuxta brachiale appendiciulnx articulatur fde, finus etiam confiftit, quo cmufuli tendo uehitur. cuius potifsimum benefcio paruus digitus extenditur. atque is finus 8c" ulna Se radio communis cenftur.Iam de ulna Se radio nihil dicen dum fupereft,praterquam quod folida un dicp confient fubftantia, illic tantm fungofa,ubi appendices ip fi s adnafeuntur. intus finumexigunt, medulla oppletum,atque in hoc ulna ra diusep humerum,fmur Se tibia ofla imitantur
DE,

DE
PRIMA
qVAR

R^fC
MO

HI^CL
QJ^ INT

I.
O

C ^A P

V T fX X V.
SECVNDA.

FIGVRA
V IG ESI
CAP IX I PRABPONVUrva,.

E A RVM

TE RTI

A*

QV A R T A*

QVI

NT A*

EX TA
ET

FIGVRA,
Q_V N Q_V E

CVIVS
Q
D VAS

(V T
^

PRAECEDENTIVM

fgurarum) Indicem fquenti pagina fubrjciemus,un

earundem charaderes explicatur

ANDRE AE VESALII BRVXELLENSIS , D V c-/E prioresfigura? nonprcefenti tantfuhferuit Capiti?uerm etiam tribus or dine fuhfeduentibm?duibusfummo? manus partes etiam explicantur .V ocamus autemfummam cxtremam'uemanum? qua? Hippocrati g^a? diciturtea nimirum pars qua? d cubito adextre^ nam ujqs digitorum aciem habetur? quamfy in brachiale er poflbrachiale ac digitos partimur. Hippocrati enim manus nuncupabatur? quicquiddfcapulvs adextrem ufif digitorpertinett quodfy in brachium cubitum et extremam manfubdiuiditur. Trima igitur huius capitisfigu&t? internam ofiiumfumma? manusfedem proponit . Secundauer?corundem ofiiu externam ficient appofitifiimdelineatam continet. Quatuor autemfigura? h asfer iatimfiibfequentes?huic Cas pitifuntpropria??ac duntaxat oSlo brachialis offa uariaficie exprimunt . Illa namqj qua? ter -tia infcribitur? oflo brachialis ofiiumfimul in fuafede commifiorum internamficiem commons firau Quarta eadem offa externaficie delineata continet. Quintafuperiorem brachialis ofiu um partem nott? qua cubito articulantur . Sexta brachialis ofiium infirnam oflenditfedem, cui primm pollicis os?quatuors pofibrachialis ojpcoarclantur. Charatferum uero index t<>
n

tf-AAJp

IylIJII?

*>%* Oohisnumericbaracleribusoo brachialis offa in omnibusf ex pr a? fintibus figuris infigniuntur?fimodo in illafuperficie?in qua brachialefe offert? omnia in confpeclum ueniant. CAtque unumquodcj osfuofemper charaere indicatur?fuunup nomen ita exhibet . Idenimpri mum uocabimus?quodx infcribitur. Secundum uero?quodz. Sic itaa?- *?2>3A notantfuperiorem oclo brachialis ofiium ordinem?ipfa nimir quatuorfuperiora?feu cubito proxima. Verm 5, 6,7,3 infirior a indicant ojja?quo? poflbrachialifunt conter mina. JIII In prima er fecundafiqura notantur quatuor pofibrachialis offa ? quibus ab infcris pto etiam numro nomen imponere nihilprohibet ; nififirt magis libeat illa ddigito quemfufii

rit huiufinodi.

nent?aut cuipra?poUuntur? nuncupare . ksH B?C x?z Tria pollicis offa ? quafir T internodia appellamus . ID? E?F x? z Tria indicis ofia . atque eadem ratio in ca?teris efl digitis . G 3? 6 Quinti brachialis ofiisfinus?fedesfy?cuiprimm pollicis os articulatur . at^ finus huius longis
a?b. tudinem tranjerfim infextafigura ab a ad b metimur . Internam uerofedem c ? externam au
c?d. tem d nott, ac d quidem in quarta figura etiam efl conjfpicuum .

H h 4^

Sedes fexti brachialis ofiis ? cui pofibrachialis os indicem fuffulciens coarSlatur h uero in

h. quinto ofiefedem indicat? quam idem quoque pofibrachialis os contingit . K$?4?6 Sedes infeptimo brachialis ofie ? cui pofibrachialis os mdium digitum fuflinens coarSlatur. k* k uero in eifde figur is fedes indicatur?qua idepofibrachialis os?fextu brachialis os cotingit. L 3A>6 Sedes olaui brachialis ofiis?cuipofibrachialis os anularipra?pofitum coarclatur . JS 3, 4?6 Sedes olaui brachialis ofiis ? cui pofibrachialis osparuum digitumfuflinens co articulatur. JSTi?z Ofiiculum accumbens externo lateri articulationis olaui brachialis ofiis padpoflbracbia' le os?quo parum digitusfiflinetur. O z?i?6 Trocejfs olaui brachialis ofiis , in internam brachialisfedem protuberans . T z?3?6 Vrocefius quinti brachialis ofiis? ex quo tranjerfum pronafcitur ligamentum?quodin olaui ofiis proctfium O notatuminfertionem tentans?tendinibus obducitur?ex cubito internam finu* ma? manus fedem adeuntibus. Q^ i^ppendix pofibrachialis ofiis indicemfiflinentisfuperior?qua? brachiali coarclatur . R- i i^Appendix pofibrachialis ofiis indicipra?pofiti infirior ? qua? capitulum conjlituit primi indi cis ofiisfinumfubiens. S iP2 Interudllum occurrens inter pofibrachialis os indicipra?pofitum ? <& id quodmediumfufiineU In ca?teris autem pofibrachialis ofiibus eadem appendicum interuallorumcfe efl ratio. *: hz In primafigura ex duobusfief aminis ofiibus interna? ficundi pollicis articulifedi pra?pofitis? internum os notatur tinfecunda uerfigura?cxternum. r?ri Duofejamina ofiicula? indicis articulo pra?pofita. 1 Vnicum ofiiculumfefaminu?aut potiusfinapisfeminifimile?fiecudo indicis articulo appofitum. * l Vnicumfefaminum ofiiculum, tertio pollicis articulo allocatum. In reliquis digitis cum indice eadem efi ratio , etiamfifecundi & tertij articulifefaminum ofiiculum non appinximus.

,*

EXTRE

117 HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I* x T R E M ae mahus,a partem cubito articulatam Grxci fogwr/, nos Brachke OCf d intgra , Celfum imitatiBrachialeappellamus. eaodo oflbus duplici or dinedf *>*$& con, rum V ad Z.er om, ftindis conftruit.Quc in natu grdioribus dura funt Se paruula,intuscp J^ <^ ns huius parum fungofa, modicaq? medulla appcndicum modo oppleta,non au- ft-^ cap.figuratem prorfus medulla expertia,cV potifsimum qua horum maiora cercharaft.i, *,?>4>*> nuntur. Haud parem enim omnia fortiunturmagnitudinem,utnecfor 7>Sa mam etiam,neq? fitum:quum ex omnibus mill ft, quod alteri omnino refpondeat;& fngula priuatim aliquid adipifcentur, quo prompte ab inuic difcerni queant. Porro utcuncp fint uaria, nihilo minus mutu tam concinn adapttur, ad tantarnqj compof b 8 mufcu. tionis harmoniam accedt, ut eorum numerus non admodum inuentu facilis fiu Nifi enimualidifsima cartilagineaq? ligamenta, quibus obducuntur,fimul cum membranis refecueris,8 tab.l. accurat abraferis,unum efl tibi omnia uidebtur,aut cum Celfo ipfa incerto conftare nume, cconferi fi ro opinaberis/ Caterm cunda nerueis his cartilaginofscf? nexibus fimul conftrida(non au Bydchulisop guram z. tem ut nonnulli exiftimat connata) duas intgras fuperficies un eflbrmant, extenori quidem fi qnihsfedi, dein tertia reoione quantum manui ex ufu eft,gibbam,intcriori autem finuatam, quantumqj iX hoc ma. bus,ligdmuis, yfui&us car quarts, d s figura. nui expedit,concauam. Atque ha tant fuperficies igamentis obuineiuntur: fuperius enim, tddcne obdur e 6 figur. qu offa cubito committuntur, lxuia funt, Se cartilagine incruftata,quemadmodum & infe. cauur. nus qu pofibrachialis oflbus,cV primo pollicis ofli coardtur. Quin etiam ubi offa fe mu* cem ntm2unt,non undique afpera Se inaqualia,ac Iigamentis oppleta uifuntur , uerum omnibus apti lauesq? finus incifi funt, qui cartilagine lai &iubricailliti,aIioruni oflum tu bercula capita ue fimiliter lauia,cartilagineq5 obduda,excipiunt. In medio enim contadu nuL lorumbrachialisofriumigamentamernbranaueinteruenit,nifiininferiorisordinisofrium connexii,ubinonnihil,feduixanimaduerfonedignum, ligamticartilaginei ueluti inpundo intercedit Se ubi ofl inferiora non ade contermin inuicem atq? fuperiora funt compada. Quodeti'ammeritNaturamolitur,inhocpotifmum duos brachialis oflum ordines con. Cur duo Ira, f omnium chidis offiw fer figur. finaens quod f fuperior cubito, g mfcrior autem alia prorfus ratione poftbrachiali &primo ordines. charaft. t, poSicis ofl debuerit comitti. His nanq* ut diftindis diremptiscp coarticulatur oflbus, cubito 2,J,4- autem unius ofls modo ; fie ut iure fuperioris ordinis ofl, uicinis propinquiusq? ac nullius. g omnium corporis interuentu inuicem coarticulentur,qum inferioris ordinis offa. Atque hanebraehi. fig. charac. $,6,j,8. alis oflum copia ratione difldionum periti potiflmam efl referunt;huic fecundario patieiv h quinque didifficultatem addentes, quum arbitrentur brachiale iniurrj s ferendis pertinacius fieri, quia primarum multis componitur oflbus occurfantium uim articulorum nomine cedendo exoluentibus,eo figur xha raft.i. modo quo haftam fagitam ue difficilius laxa qum tenfa penetrare confpicimus; Quanquam iearuniem rurfus Se ad innumeras manus motu dirFerentias, hanc oflum uim Se copiam Natura non fig.charac. poftremo loco extrud efl animaduertimus. Caterm quibus nam finibus tuberibusq? bra. z. c^hialisofradonentur,iamenitarperfequi.Infuperioribrachialisfede,autordinequicubitum h earudem
6->

DE

fig.charac.
?.

fpedat,quatuorreponunturofl,quibusexipfo^
1

learundem fi. charac.

4.

m feriatim in omnibus

imponemus:hprimum perpetuo uocantes,quod fuperioris ordinis internum conftituit latus: fecundm uer, quod huic fubfequitur,atq? magis ab interno abfcedit latere : tertium,quod fcundo ad externum latus proximum eft :l quartum uer, quod externum latus iam ommno occupat.Pariter quatuor inferioris ordinis m ofl,quintum,fextum,feptim Se odauum nuiv

'

fig.chttrac.

n i,sfi.ca. 24 x,y.

Setertiuminuice uaUc^mprQx^eicoffutontur,^ unoorchnemnA,^^^^^ 2g os fuperior brachialis fedem ita erFormant,ut inftar unius alicuius ofiis lati oblongia? capitis, cultls% hhi>8fi. inradfj ulnac* finum,ea concinn articulentur.Acprimquidem,&:fecund,in finuradfj ap cap.z^. t. pendici infculpto reponunturiterti uer0 cartilagini innititur, quam a radio pronata,magna P l>2>J,lO ex parte ulnam brachiali dirimere fcripfimus.Quanqua extern tertfj oflis latus etiam acu. fi.Ca.z4.~R. tum appendicis ulna proceflm tune cotingit,quum in externu latus fummam manu inclina. 11>Z>7 fig. cap. z4 a. mus Verm intrim tertium id os finum cartilagine obit,qui uifu dignofci queat in homin ** Non cjl nequaquamadipifcitur,quemproceflsillefibiproprihaberet,quumetiproceflusipfem^ quoi poftfecundumfinus,quobrachialeardatur,lamsperindeextuberet,acreliquorufinuufupercilia, hac offa in marginead ipfec* radi] appendicis in hac regione q apex. Atc? id uel tadu leuiter drjudicatur, fi manu in la z 1 notem,quu. tus internu duda inter brachiale Se uln,alterius manus pollicis apiceinferere quis fuentadni numericha railercs in fus. Tria ioftur prima brachialis ofl, fuperiori fedeita fimul iungutur^rotuberatc^ut ueluti omnibus fc unum bracliialis caput aue Se cartilagine incruftat conftitut, quo id cubito articdatur,mul Qucequdrtum r cap.figu tisa & uehemtibus motibus,ac f uno grandi efTormat eflet ofle,agitur, Quartu brachialis os fthi pecididf ris fint obos ulnam haudquaquam continut fuperiori fua fede eam huius articuli hgamentiportio. ria uendica. uij.

cupabimus,atqueinhuncmodumfngulorumhiftoriamaggrediemur^

BracHJisdd

118

ANDRE AE

VESA LU

BRVXELLENSIS

Cuiofsicom*
mmamr.

nem admittit,qua ab acuto ulna appendicis procefl enafctur. Dein fuperiori quarti oiTis fedi s tendo mufeuli inferitur, qui brachiale fledentium inferior cenftur. Ex inferiori autem ipfius fede * mufculus pronafcitur, cuius benefcio paruus digitus reliquis abducitur. Pra. terea8d" mufculus fua originis portionem hinc aflmit,qui duorum primm paruidigitios fledentium exterior eft. ade ut quartum hocosneque inferiori,neque fuperiori ipfiusiede, neque edam externo fpflus latere alteri ofl committatur/edtantum interno ipfius latere,de. preJGf0 admodum capitulo3 tmrj 0ffis externo lateri (magis tamen ad manus uolam) meum modumcoarticulatur,quooflper i&nMw coftrui diximus. Hoc itaq? quartum brachialis os id peculiare fibi uendicat, quod uni tantm brachialis ofl iungatur, quodq? omnium bra. chials oflum minimum fiVeliquisc? minus protuberet,fnueturc?. Eft enim quodammodo fpharicum,fedpaulolongiusqumcraffus;quiafcilicetinferiusmufculoseducit,iuperius

J*Wt m^
?

tab.r

*.;.

tem ualidifsimi tendinis infertionem, uti diximus, excipit,eac? ratione furfum deorf urne? ma. gis qum in latera protuberare debuit.Vnde etiam ueteres difldionum profeflores,id(uti CuiorJinitd, coni)cio) Redum appellarunt, ambigentes quem in ordinem ipfum referrent, nos autem lu. fcribenum ue periori ordini afcripfmus, quod tertio huius ordinis ofl coarticuetur, ac reueram eo orduie nUu confiftat.Nuncuparunt etiam Anatomici prafens os,cartilaginofum:non fecus quam Mari. nusx osgenu articulo prapoftum eo nomine donauit, quod molam patellamqmo camus. ***** Non fan (quantum reor)qud idos molle cartilagineumep eflarbitrati fint,quum omnium grmm ^ brachialis oflum facile duriflmum Se folidiflmum t3 at quod codum exterius cartilagine obdudum uifatur, propter mufculor prin cipia tendinumqj fines, qui poft elixationem car. Lil.xdeVfu tjlagmI<smollmfcute^ pdrt' fuifl,idpropriipftribuens,quod propugnaculumyneruicuiufdam fit, qui ab interna ma. yzh-c*P> y nus fede ad externam fecundm id brachialis os refeditur. Hic neruus me non latet,uerum j^ * ad hoc oflculum in hominibus no reuoluitur.eft enim ille neruus, quem quinto brachium petentium,paulo pft mdium cubiti longitudinis ab interna cubiti fede in pofteriorem por. rigi, atq? duos furculos paruo digito,totidemcf anuari, unum autem medio deriuare,m quar to libro audies. Prafens itaque neruus quartuni brachialis os non contingit, ideoq? minus f* Primm os cundm illud ab interna manus fede in externam refeditur. Porro prater quartum brachia<fiot ojfius ns OS)nullum penitus occurrit, non pluribus adnexum contiguumq? oflbus. Primm enim, siuifumfue conterminum pra,erquam qu^d rad;0 articulatur,eti fcundo brachialis co articulatur, ofl, amplo utcunq; fjjfy& tuberculo in fecundi ofls fnum fubiens. Deinde alio tubere multo ampliori,atque ab inferio ^ ri fua fede protubrante, communem fnum ingreditur, quem quint brachialis os cum fexto fibusqmd com effbrmat. Verm Natura pracauens,ne id os undique aliorum oflum finus ingrederetur,8c" 4MC os os con atureipfm intrim tyranni more nullum fufeiperet, infignem in ipfo calauit fnum,quo un cum 'xaminatU' fcundo brachialis ofl (cui is finus quoej? communiseft) feptimi ofls omnium facile maximi rus. aranderotundumq?admitteret caput. atque ita primm os radio,8c~ fcundo brachialis ofl, Quot fecun, cV quinto,fxto,ac feptimo committitun Secundum os (quod tanto minus eft primo,quanto dum. ipfum maius eft tertio) conneditur primo ofl, Se fptimo,uti iam diximus. tertio autem,am. ploconnexuper g&gwc/ZtW conftringiturtade ut tertium os radio, 8c tribus brachialis com. mittatur oflbus,primo uidelicet,fptimo Se tertio, neq? etiam multum ab odauo remouetur Quot tertium. Tertium os modic protuberte,fd amplo tuberculo in finumfbit odaui ofls : hincq? facile conftat,id os & ulna , magisq? adhucz peculiari huius articuli cartilagini, dein Se fcundo ofl z i,z fixa. brachialis, Se quarto Se odauo conterminum efl. Quintum brachialis os, quod inferioris or 24 T. Quot funtu. ^^. pnmum recenfimus, fuperiori fa fede m finum fibi exculptu primi brachialis oflis ca. pitulum excipit,8c" externo latere finuatum quoq?,fxti ofls capitulum admittit.ade ut quin. tum os duobus brachialis oflbus, primo nimiru ac fexto coardetur. Se prterea id priuatim Primi polli, quoquea primm pollicis os fftinet. In inferiori nanque ipfius fdeb finum adipifeitur patu. ai,zfig.A. as offis q- ium 5^; c oblonaum, ac ind interna0 externaq? fde magis qum in lateribus ac medioexcul. bt,6fi.G. pojlbrdchd' \t. . . j i P . . r . ~ . rtfiodb Us offium ad ptum, cui primi pollicis internoan capitulum ea articulationi s ipecie comittitur, qua motum Jf hacbidle con edit omnibus manifftum. aliter multo qum brachialis oflum inter f conexus, cuius motu s e 6 fou,l textus. j'ta tatet^ ut ujx dfjudcari queat. Atque hac etiam articuli fpecie quatuor poftbrachialis ofl f hzfig-h quatuor inferioris ordinis oflbus adneduntur. Primm enim poftbrachialis os indici pra^ l: *" ' poftum,magna ex parte s fexto brachialis ofl coarticulatur,'1 portionem quoque quinti ofls 6 g attingerts . Vbi enim quintum os {exto coardatur,communis finus utrique ofl exculpitur,cui g 3,4,6 fi. capitis primi poftbrachialis ofls pars articulatur. ade ut quintum brachialis os,prater pri. Hh h4>6fi' mum fextumq? brachialis ofl, etiam primm pollicis os un cum primo poftbrachialis ofl< gur.h. contingat. Porro fcundum poftbrachialis os mdium fufflciens digitum, deprefo,fd obli
>

CORPORIS FABRICA LIBER t. U9 i^^efi. quo,capite4 feptimi oflis brachialis finui leuifmac obliqu excupto articulatur acutiori fui keamn- Partelatere^internk^xtumDrachialis os modic contingens. Duo autem reliquapoftbra. demfiX chialis ofl, eafcilicet qu#anularem Se paruum fuftinent, duntaxat odauo brachialis ofl1 la
DE
l i,4>6fig> uibus,ac in fuperficie tantm excauatis finibus coardantur.Sextum itaque brachialis os duo. Quot cffiUis L. dein M. bus committitur poftbrachialis oflbus, illi nimirum quo d indici pra?ponitur, Se obfcur illi fcxmm oscon quodmedio fubrjcitur digito. Brachialis autem tribus committitur oflibus : primm enim os *"** fuo finu excipit, Se fuo tubere in quinti ofls fnum fubintrat. dein fptimo ofl leuiflm pro tu berantecapitulo,aut potius plana fperficiearticuiatur,eftq?inirioris ordinis minim,quem. admodum fptimum maximum. quintum autem 8Z odauum medio f habent modo, quan. quam odauum quinto paulo grandius cernatur. Septim os fuo capite rotun do,ac impen n r , fs protubrante, in communem primi fcundiqp ofls fnum fbit,haccj? ratione duobus illis 2* oflbus comittitur.ab interno autem latere fxto ofl articulatur, ab externo uer latere articu. latur odauo ofl ampla admodum articulatione, qua depreflb ft capite, finuqj in fuperficie tantm calato.Hanc articulatio nemaliqua ex parte cartilaginei ligamenti interucnitpornp, qua etf fptimum os uehemetius odauo ofl 5mittat,attamen id omnium brachialis oflum creberrim uerfs interiora luxatur : tum quod grandius ht?nec ita. facile,ac co termina, o cCur rentium impetum foftineat:tum etiam , qudligament interna fde hoc os uicinis colligans, no a?qu craflm fit,aC[? in reliqua brachialis regione. Atq? id hinc potifsim accidit,qud Na m mufeu. tura ligamenti mole craftfiecj?/' tendinibus iter occupare uouerit, qui frequenti multitudine, tab.e c? 6 haC ad digitos fedendos ab interna cubiti fde prorepunt. Vtcunque uer fit, fptimum os **s* quatuor brachialis conneditur oflbus , primo nimirum, fcundo, fexto,odauo,cVpoftbra. chialis ofl mdium digitum fuftinenti. Odauum os cunei quodammodo ritu fptimum SC Quotoduu, tertium fubintrat,illiscj? duobus comittitur: fptimo quidem,ut paulo antiretuliimis. tertium autem,in finum fibi exculptum admittit : dein praeter hac duo brachialis ofl, duobus etiam poftbrachialis coardatur oflbus,qua anuan&paruo fbrjciuntur.ade ut de id quoq? qua. nt'2/!!* tuoroflbus conterminum fit.quibusfubindeparuulumacceditnofculum,ex/llorumnLiine ^>_ , , o i m.V, r ,r rr \ i ~ r^ a i Vjjicuiutnad v,x. ro quafelamifeminisimagimailimilata, (ramy-Htm Ura?cisnuncupatur.Adexternuenimla nezmfkant tus coarticulationis poftbrachialis ofls paru fftinntis cum odauo brachialis ofl, eius ge po/liracha/is neris reponituroflculum, fdemquafioppleturum. qua ideo hc quodammodo uacuarelin /fscum ^ quitur, quod hoc poftbrachialis os fua fuperiori parte totum odauo brachialis ofl inniti ne* queat, atq? in externum latus paululum abfcedat. Videtur itaque id oflculum, quando adeu\ priuatim hanc articulatione firmare,ac poftbrachialis os paruum fftinens digitum nonnihil fFulcire. atque hac etiam occadone odauum brachialis os ex abundti huic quoque ofculo, prater illa qua nuperdixi,contiguum uifitur, Quinetiam Se hoc adhuc odauum os fibi pro. prium uendicat,qud ipfius interna fede,qua manus uolam quodammodo fpedat,notatudi. i70fJJfilS P hhfig. gnum educit p proceflm, ab externo latere uerfs internum latus inclinantem, Se interno fuo latere C modo exculptum : ut aptam conftitueret ifdem, qua tendines mufculorum digitos fledentium (qui ex cubito procedt)opportun uehi contiiericp poflnt. Vt uer tsinti tendu $*>i,6fig. nummoli fedes hac aptiorredderetur,etiamquint brachialis os in ternafafedeq proceflm 1\ m Pi.f i ; t t i ri Vuintiojjs educit, uerfs externum latus uergentem, <x in externo latere panter exculptum , emidem frot&ui* omnino ufus quo odaui ofls procefls gratia, nimirum ut tendinibus illis uia exhiberetur,ac r 4.tmfcu. poftmodum ex proceflum illorum apicibus ualidifsimum r ligamentum enafceretur,quod tab.. tranferfim tendinibus circundatum,ipfos,ne fa fedes aberrent exurgant'ue,contineret,am \ li.lZfer pledereturcp.Hac fdes tendinum nomine excauata, utcunque lauis eft : quemadmodum SC ta. reliquos finus efl dicimus,qui tanquam anuli tendines tranfmittt. Catera brachialis oflum pars extra hune fnum, easep fdes quibus ofla articultur,inaqualis,8c" propemodum afpera eft,ut fortiora educeretligam enta, eadem q* ualidius exciperet, quibus ofl inuicem obuinciri ac colligari iam antea proditum eft
k

HVMANI

>

DE

TOSTBR^CHI^fLI. Caput J X V L
III? III

1 V I Jf S Capitisfigura? ex prima fecunda^ prateedentis Capitisfigur is extres

I^exprimentibmpe^ tendlfunt. Quanquam crfubfiquentis Capitis primafigura? adcharaclerem %^CpoRbras chialis os indicemfuHinens exprimet? omni ofie liberum *
PARTEM
mam manum ? aeproinde etiam poRbrachiale notis I? II?

X20

Poflhrdchidf Us uoce uten /

dum.

ANDREAE VESALII BRVXELLENSS A R T E M fumma manus brachiai ad radicem ufq?digitori: m'1 dedu. dam Gneci quidem mm^^tm nominarunt:Celfus autem,&: Gracoru
interprtes permute, palmam . alij rurfus prfftittn, ac pedus aiquando uocamnt.uerm quia palma uocabulumlatispatet,&: brachiale quo9

.^

cap.z,hll>

n^w*
r>

Qwjyufddm

pojlbrdcbidlis

ojjk quatuor >

uiSufildfmtt'
que enumerd
>

in pama plerifque compleditur, ac reliquis rurfus palma idem quod uola dnott,* quum P& pedio.pedinis Se pedoris feu fe, nomen etiam upariteraccommodetur,ego hadenus ymMpm poftbrachiale appella. ui.Poftbrachiale itaque GalenoquatuorconformaturoflbusEud (utexprimodeHiftoriaanimaliumeftcolligere) Ariftoteh etiam quinque: prout nimirum ^u r; _ j rtI11.nto brachiahsofll articulatur, hi quidem poftbrachiali, Gale. * */.e* pollicis primumos,quodquintoDracniausoin*uucui^^ m r -.JLi'A A-<*<**
. .

Lsuerdi2itorumoflbusadnumerant.Porrnonnulliidpoftbrachiah^

ri,

eolmfer4m
uuV^pollfcitanmduoofltributur.quamuisinterimidpollicisosp^

cVbiuiuW^pfi pollicis os poftbrachiali adijciunt,qud fecundm pollicis os, primo eodem fere

tafett X
nem

moctoar.

dl^

ro^ quiprimopollicisoffimouendofam^

prima dMtorum ofl poftbrachialis oflbus,quafimplici finu illommoffium ,7c,d.

nullipoftLachikofftendoinferitur,quiilliuspriuatomotuiprafit. Compluresenimmu.
fculi latuerunt alios difldion profeflres, qui primo pollicis ofl peculiariter implantantun Galenus uer (quem eti ut minimum c trs quatuor ue eius nternodn mufculos praterrjfle, in fcundo libre>auditurus es) primm pollicis intemodi digitis, quibus Gnguks mtribmt

ofl^connumera^qudidfuprinfracfper *dAm> hoceftlaxam,cVquamanifeftummo 6tAtK tum edit articuli fpeciem articuletur : fupr quidem brachiali,infra uero fcundo pollicis oili: Se intrim quatuor poftbrachialis ofl,infr tantm qu digitis committuntur,ea articuli lpe> cieConiuncmntur.Suprenim^ turihoc effdiffertia articuli,qui perquam obfcurum, & quem fentire uix queas, motum oiten dit Ita enim arbitrer Galenum fynarthrofeos nomine in Capite libri deOilibusdecimono. noufum. Quandoquidem haudquaquam exiftimandum eft, Galenumadeo perhmdorie poftbrachialis ofl uel in fmia, uel cane intuitum efl, ut aut futura, aut dauintu,autharmo. nia,hac ofl brachiali coardari uoluerit. quamuis illa ipfius eflt fenttia, f illum fui dogmatis non oblitumhc dixerimus,quodinitio libri de Oflbus fynarthrofeos fpecies enumerans ditfuf exequitur. Vt Ut uer ft,qu redis nos Galeni fententm accommodemus, quatuor qui. Qudtuorpojl dem poftbrachiaiis,quindecim autem digitorum ofl, femper enumerabimus. Sunt itaq? poft. brdcbidlis op brachialis offa reliquis digitorum oflbus longiora,& magna ex parte teretia.Longiflmumin Jd cuitipnodi dici praponitur,atque ita fenfm fiunt breuiora,ut omnium facile breuiflmum tenuifimumcp fint. In long:tudit paruo praponatur digito. Omnia f fupr g infraq? appendice donantur, Se fuperior quidem fzfigxap. ne. (cuius conexus etiam in puers aliquando latet) brachialis oflbus, uti antea diximus,coarda. *5 ^-^ In dppendici tur, ipfaq* ofl hc externa fedenonnihil latiora qum interna funt,ut poftbrachiale un cum ^r/tt bus. bra'chiali fuperficiem exteri s gibbam,intus uer cauam aptius hc efformaret. Quin etiam ap reliqua de , Inmutuo net pendices ha lateribus fe inuicem cotingunt,& cartilaginei ligamenti interntu inuicem alligan W*ji xu. tur.Inferiores uer appendices grandes quoq* funt, Se in rotund ac ab externa manus fede in *^rm fc internum oblono caput defint^quod cartilagine obdud,primi digitor ofls fnum fbin cunda- com trat.Ha appendices lateribus fe eti contingunt,fed non ade pertinaciter atq? fuperiores,que P*r*m> brachiali coardtur. nihilominus tamen qu inuicem refpiciunt,finuatamnt,ligamentaq? car 'Poflbrdcbid' tila<nnea educunt, quorum opra ualid conneduntur. n medio autem dudu, Se fcundum lis ofjium in poftbrachialis iongitudinem, quoniam ofl fuis appendicibus multo tenuiora fnt, inuicem terualla dirimuntur,8c" diano notatu h interuallo inuicem dehifeunt. atq? id magni cuiufdam ufs gra^ h **/&c* tia.in quolibet enim trium interuallorum,qua quatuor poftbrachialis ofl conftituunt,1 duo * n'tuere 9 reponiintur mufeuli ex odo illis, qui prim quatuor digitor os fledunt. Quemadmodum mufe. tabuitaque ficrulos dgitos, duo illorum mufculorum accedunt : ita etiam cuique poftbrachialis to fuh- ofl duo attenduntur, atque in tribus interuallis fex collocantur.ad internum uer latus poft> cru brachialis ofls indicem fuftinentis,feptimus protenditur. externo autemlateri ofls paruo d QuipofiLrd' oito prapofiti,odauus exporrigitur. Verum quum hi mufeuli fuo dudu, horum oflum Ion chtdhs offimu oitudineni uix fuperent, interualiaqp hac non tantm diftent,ut ffficiens mufculor moles in (cuits cdant. iofs collocari queat,poftbrachialis ofl merit intus, ubi uolam conftituunt, cauauidentur, r ut
.

gmfin

DE HVMANI CORPORS FABRICA LIBER U ni ut Se hi c quoque niufculorum portio tutam aptarnc^ fedem nancifceretur.In externam utefri oflum fedrrl mufeuli nihil prominent, neque inibi oflum gibbum uel minimum excedunt* prm cum oflbus fiiperfciem conftituentes,Quinetiam lit ulnam radiumq? attenfs ipfis mu fclis ceder oftridinius,ita etiam poftbrachialis ofl fecundm lngitudinem anglof^ li nis qiiibufdampulchrextuberantiacernimus, pro rnufculoruidelicet,qui ipfis exporrigun h rnufcui tur,ra tionetuti etiam non minus fuperiori fde elegartter exafperantur,ut opportunam ktrium tab . Vnui brachiale fledentiniufculorinfrtionem excipiant. Necpidfolum poftbrachialis ofl cum a alius ii tab.A.ali- radio ulrtacp exigunt cmune, uer etim intus oblongum1 finum medulla reponda aptuni us 9 tab. a. fibi undieant.Porr poftbrachiale iuftiflm quatuor oflbus eformatum efl, quatuor qui I talem pro ipfis ftabiliuntur digitiliquid commonftrt. quibus quintus ueluti opponi debuit, G modo ponit figu. itapitiin- manus comniodum ftura rat apprehendertdi organum. At ftius iam quoquefuerit,digitiS
?

fertaD.

peculiare CapUt confcrr *

DE

M^tNVS
O

DIGITIS.

Co/P.

XXVIL

ofiium feriem duo? prior es figura? ad initiumuigefimi quinti Capitis repofita? commonflrant : quemadmodum r trs integrum ofiium contextum expri> mentes tabula??ad huius libri calcem locanda?. Tabula aUtem hc inferta?ac in trs uelutifigu* rasut fngida? duo proponant offa J) digefla ? digitorum articulo s oculis fubijcit. Haruni enimprima?duo ex primit offa: quorum alter mit <^4~ins

D IGIT

RV M

figniui? cfiif? pofibrachialis os indi^ cem fuftinens\ alterum B indicatur,

eflck primuni indicis Os ab externafe

de?quemadmodum <& itlud pofibra^

chialis os?delineatu. 7>ra?fentiitacjf figura primi digitorum articuli ejfii gies proponitur . C enim caput f > tdum nott pofibrachialis ofiis. D uero finum primi indicis ofiis caput C infignitum excipiens.

PRIMA
G V R

FI.
A.

V N D A*

TERTIA;

Secundafigura primm indicis quoque os indicat? E notatum : yfiecundumpariter infis gnitum : ut horum ofiium delineatioficundi quatuor digitorum articulijpeciem oculisfubijce*

ret. G itaque & duo indicant capitula primi indicis ofiis. lueror Kfinusfecundi ofiis, quos duo capita primi ofiisfiibintrant. L autem finumfignificat , in medio capitum primi ofiis confiflentem ? ac in quem tuber culumfiecundi ofiis inter duo sfinus I <&> K notatosprominchs* CT JSI infignitumfubingreditur*

Tcrtiafigurafccundumndicis os N?&> tertium Q?proponit?tcrtij cuiufifs digiti articuli jpeciem oflenfura?quam quia penitusfecdo quatuor digitorum articulo refpondet?alijs chara aeribw non obhterauimm. T^trm iflas articulorum imagines etiam ex duabusprimis uigefis mi quinti Capitisfiguris petere integrum efl .
at,zfig.ca.
z$. pollicis

n E s manus digitos1 ternis conftare oflbus, (qua8e"internodfa,8L* ^

,. .

offa

A,B,

C . indicis uero D,E, f indwan ,

tur . qudis
ratio etiam
veliquorum
e< *

articuli, Se acies,fu etiam epccAceyyox de <rwTaAiVfe5 8C Lov<Avtei uocantur)f periori Capite comprehenfm eft. Atq? hac ofl dura fnt ac denfa, non tamen (ut aiquando contra Galeni placitum monuimus) medulla penk tus expertia.Prater id enim quod fupr infraq? appendicummodo non. nihil fungof exiftunt, eti fngulis finus cotigit grandior, medulla aflr _ uanda gratia, ut Se in poftbrachialis ofbus,paratus. Quod uer digi. torum ofbus ad adionis robur in apprehendendo, Se eifdem pluribus propter uarios qui manibus fiunt motus, ac eorum qua illis apprehendtur diffrentiam indigeamus,neminem latere arbitror.Deinde qud nequeplura ofl, neque pauciora tribus fieri, digitis omnino ex ufu fucrit,uel hinc promptifsime colIigitur,quoni f illum excedert numerum, praterquam L qud

J^bZ o%
busmeritofar
mari*

ANDREAE VESALIl

BRVXELLENSI3

^dam^digtortoflextenfionem*^
xoluuntur.qum qua; paucionbus eformantur . tune F^'P

talC0uinfeeotLu&&u^
_ ^^^cmni hensucaomamseneope^e^
,

'H
^

rcfcruari nequeunt.

Verumfipaudonbusoflibus oitosayereneciuiremus.utigituruariemouerentu^patienui^pu
mdgmtudo.

^.^S^SSESSSS

JLufm

dparent, aiitue,
g

eft, merito Natura quoque, pnmum cuim^

oc auiuumc u r_jL, n m in mulieribus pulcherrimam baf feufmiumucronem coarflans : & d.g.toru forma* itorumot JDecens cjrc . ^,nc Ouanaimm rurfus mirabili nduitrianoneanaemngurdiu uig* largiatur.Totos enim digitos paulo minus 4.>Br fibus, & digius adhuc unulDus'Ut^fi 1{ fs omnibus iniurfjs minimum obnoxiam

gra^iusr7^ gitudine, fed 06 crailitie,

^>^^Pdi

c *& .^jSiSco^

'

teax^tde^
mi

,,

..

^m enitar exequi. Nullum digitor os fe oftert, quod non fupra infrac? craffius & fpiflu fit

marn^^

5E * ,/*

alrXnd&fus
iWtcrafltie,animanu^^ pHoribus bafibus condnnadaptarentur, penitus infirmi eflnt. In hoc igitur pnmum forma oStptiusdgti figura diffrt, Sienimdigitus in lateribus oflum im,tareturimaginem, quemadmodumamacilentis aeparumobefisuidere eft, inter digitorum latera ua eu a confia

fteretfedeS,qualiquoremdigitiscompledinonmediocriincommodoprohiberet.I^ uer hac ofsium fedes duriufcula illa adipe, cuius paulo prius obitermemimmus, Deinde unumquod digiti os externa fede teres SC gibbum eft, nullibi infigniter, neq etiam m ar tic* lorumre2ione,extra redamlineam protuberans, uti etiam in lateribus ofla non admodum circa articules prominent, f modo primm pollicis os hinc exceperis, quod externa tede am. plum magis planumq? Se depreflm,non autem aliorum modo gibbum uifitun Ad hac,ter. tia digitor ofl fede externa quidem gibba funt, fed abipfa articulatione qua fecundis articu. knur oflbus deorfum duda,non itaatque reliquaofl extrorfum protubrant, led un gut
quodammodo cedunt.tanto enim minus prominent,quantam fedem ungues occupant,quo minus feilicet inteoer digitus in tertio ofl proceris , qum in reliquis, extrorfum exurgat. Interna cuiufqj oflS fedes nihlminus qum gibbaeft, fed deprefla prorfus, Se finuata potius, multo aliter qum externa digitor fedes : dum modo Se hinc quoqj prirnum pollicis os feduferis,quod brachialis oflbus interna ipfius fede refpondet. Nam et fi fupr infraqj ad articulo. runrides in internam manus regionem magis protuberet, Se in medio dudu inibi fnuatum, ft mm (X exterius autem curuatum confpiciatur, non tamen reliquorum digitorum oflum modo,am. mm f m plumdepreflmc?&planUnieft.atpotiusgibbum,magisc?intusqumforisacutum.Quod fculonm fane Natura haudquaquam fortuite cafuq? machinatur . fecundi enim Se tertfj pollicis oflis in. V* ternafedi,quemadmodumcV tribus quatuor digitorum oflibus^ teretes tendines exporngi m%f^ debuerunt, qui profed nifi oflum interna fedes mpla depreflaqj Se ueluti finuata eflt,in oi' confulend*. fibus nequirent fubfifterernon magis qum teretia corpora inuicem nunquinniti cernimus*

HVMANI CORPORIS FABRICA LIBE li U$ Neque etiam teretes illi tendins,ipfis duntaxat applicari debuere.im opera-predum kiit^Sc
DE
4 ex hac oflum fde ligamentum enafci,fcun dm longitudinem oflium tendines illis oflbus mufcu. tab. committens,ipfbsc ne ab ofl exurgant dclinent ue compledns. Cuiufmodi uer tendines flibus exporrigantur, quacp ligamenta ipfis obducantur, in fcundo libro affatim recenfebi. mus.in prafnti autem, tantm illorum meminifl ft fit, quantum ad oflum conftrudionis rationem enarrandam expedit. Per fcundi itaqj pollicis ofls longitudinem interna fde eius d 6 mufcu. generis ligamentum enafi,eo libro audies, tcndinem mufeuli deduces,qui tertio pollicis ofl tabul. u de- ualdiflm inferitur, ac eius articuli flexus autor eft. Verum quia eiufmodi ligment Natura nullum in primo pollicis ofl condidit, neque perieulum eft, tendinem hac ad tertium pollicis e 4 mufcu. os prorepentem aliqu aberratur(ut qui undique* mufeulis primo pollicis ofl proprrjs con tabul., .de- tineatur) haudquaquam necefm fuit, primm pollicis os aliorum oflum modo planurrt ^ A -4C'* deprefmq?,interna fde extrui,pracipuquum & id mufeulis ipfiattenfs infrtisqjinido' ta.characl. neum extitiflt.Primis uer quatuor digitorum oflbus duo inuicem incumbentes porriguri ,*,* turtendiiies,quorumunus fcundo inferitur ofli: alter uer, qui fccumbit, tertio implan ta> a Tin"'. tur;ade ut tribushorum digitor oflbus eiufmodi uehturtendines,eiusq? generis ligamen tis qui tendines anulorum ritu tranfmittunt, digitorum ofl donentur :pracipu autem pri ma Se fecunda quatuor digitorum ofl, Se pollicis fcuiidum.Tertfjs enim non fcundum totam longitudinem tendines exporriguntur, unde etiam neque ita utinfriorauidentur de> prefl Se plana.Iquum igitur fuit, hac ofla non fcus fbrmari, qum f una pars teretiscor> poris diuif eflnt,tendines uer ipfis exporredi altra eius corporis pars, ut feilicetofl fimul g mams 9 cum tendinibus teretemdigitiimaginemConftituant.s Externa enim digitorum fedi erufmo mfc.tabxt di nulli deducuntur tendines, atmembrana modo toti ofsium longitudini tendines ibidem tm duntaxat adnafctur.Latera etiam ofsium nequaquam digitorum ritu compreffa Iataq?fntj tabul. neque ulla pollicis paruiq? digiti ac indicis ofsium,hac ex parte cum reliquorum digitorum of* fibus, eft differentia. Refpondent enim ofsium latera, teretis corporis dimidia partis later quamuis intrim ab hac figura primm pollicis os tantm difcrepet,quanto minus reliquis di gitorum ofsibus interna fede compreflm amplumq^ cernitur* Atque huiufmodi digitorum p^ , ^ ofsium eft forma, longe profed alia qum Galenus ipfis tribuit, eam ad digitor imaginem j-u odrt. deferibens* Verum iam tempeftiuum erit, Natura prouidenti in digitorum articuliseon. Offium djgi> templari;neque obiter Galeni orationi acquiefeere, qua fuperioris ofls caput in fubfequentis #****&* Idtion,is rdtioi finum fbire,ac exteriora fnuum fpercilia infignius qum interioraexporrigi fu extuberare fmpliciter pronciat,eandemc^articulationisfpeciem omnibus digitorum articulis aferibit* h i mufcu. Vt modo nihil dicam de tendinibus h mufculorum, qui digitos in latera ducunt,&: Galeno primodeM tab .p,r. non minus fecundis ac tertfjs digitorum articulis, qum primis,communes cenfntur.quum mimfi. diffe. tAhb'7 intrim nunc facile fimusoftenfuri,nec? tertium pollicis articulum, neque aliorum digitorum . M&% fecundm aut tertium articulos, primario motu in latus agi. Primm itaque pollicis os,quiiv ciffffispfdffd c^c to brachialis ofl rara peculiariq? committitur articulationis fpecie,qua Se fledi, Se extendi, ckak nexus, i 6 fig.cap. ac jein mouen' in latera poteft:in eumq$ modum parata eft,ut priuatim magis m otui qui in laa G,a, ,c, tera gciturj q^m flexioni extenfionicj fubferuiat. Quintum enim brachialis os amplum exioit finum, qui tranferfm ampliori tubere prominens, interiori exterioricp fede infignius, quam in lateribus,calatur. Primm autem pollicis os fuperius tranferfm, feu fecundm vn. ternum ac externum latus infculpitur,8c" interius exteriusq? protubers quinti brachialis oflis finui eleganter cooruit, Si quafi mutuo ingreffu ipf articulatur. non tamen ade infgni, ut id uno tantm agatur motu, reliquorum articulorum mutuo ingreffu, nexorum ritu. Verm quum interna primi pollicis ofls fedes magis qum externa promineat, Si quinti brachialis ofls fnum altis inibi infculptum, profundius fbeat, idprim pollicis os magis fledi qum extendi potefL k Secundum pollicis os primo ea articuli fpecie articulatur, quam ycJgpnny Seeundi p ulTZ Graci uocant.Inferior enim primi pollicis ofls pars in rotundum quaf capitulum definit,ro. sJu, fig.c. quod tundum fecundi ofls fnum fubiens.Sed quia caput id tranfuerfmjioc eft ab interno pollicis n,edeS) ip , mmittitur iatere a(j externum magis protuberat,ac ueluti tranferfm oblong eftyn lateribusep uix ma^ J motus * D* gi s qum in centro deprimitur, ac demum fcun di ofls fnus huic capiti ad amufsim aptatur, kcundum pollicis os fleditur potius Se extenditur, qum in latera inclinatur. quum intrim aqu" in latus duceretur, f capitulum primi ofls ad amuflm rotundum effet, Sein lateribus aqu ac in anteriori fede compreflm. Dein articuli etiam ratione (quum capitul in interna fedeualde deprimatur) fecund os maxime ac in acutifsimum angulum fledi deberet.uerum quo minus id fit, duo hc obfftunt l oflcula fefami feminis imagini Gracis aflmilata. 1 * Qud uer fecund pollicis os uix extraredam lineam extendi queat, caput primi ofls in cau> L z faeft,
e manus
.
'

^t

ANDREAE VESALI BRVXELLENSI8 fa eft inibi adkoleuiterdepreflum,hic^(ut & in lateribus) aqualiter propemo dum atque in ipfius centra protuberans. Qum uer afbre3quibusq rationibus Natura hac moliatur,m hil fane promptius nos cdocet,qum pollicis oflicia,que poft cognitam ofliil conitrudionem lonoc plura primo intuitu fpcdantium animis fuggerunt , qum prolixe aliquis multasin hoc chams obliterans,perfequi poffit. ' Secund pollicis os tertio ofl, iecus quam primu ipfius Immktc os brachiali^ aliter qum fecundm primo,committitur , Inferior nanque iecun di oiiis pars, ^ ^ ^ in duo capitula bipartitur, quadamtenus orbiculata, Se in medio finu;oblongodirempta3qui JjK.rfcM _ .. -. non minus qum ipfa capitula cartilagine incruftatur. Superior uero tertij oflis fedes duos mu ^"Ifct obtinet finus,tubere quodam oblongo difiundos. Sinus hi,duo fecundi oflis excipiuntcapi. Secul drtu tulaapfum autem terti) ofls tuber finum fubingrediturin fecundi ofls capitulorum medio
424
Utiomsrdtio.

cauatumtatquehacrationefecundumosintertiumfubit,uicifsimctertiumosexcipit,acmu.

tuoinPreflambo ofl tam fcit coardantur, ut duntaxat tertium os extendi rledic? queat, nequatiuam uer, uel minimum etiam, in latus ducatur. Qud autem tertium os in angulum fleditur Se intrim n ultra redam lineam extenditur, fed potius a flexione duntaxat erigitur, capitula finuscB articuli in caufl funt. Capitula enim, quibus finus ad amuflim refpondent,in inferiora mais qum exteriora feruntur, deprimunturc? : ac in externam fedem adeo obicure porriguntur atque confiftunt,ut inibi uix capitis fpeciem oftendant, itacp tertium os in poite. riora mclinari prohibeant.quemadmodum etiam ipfiarticulo coducere tune dif cimus,quum ipfius in flexu ufum perpendimus : Se un colligimus, quibus modis articulus iple innrmare. tur,fiaquextendi,duci^ in latera poflt, atque iam magna Natura promdentia rleditmv PrimUfecUi Huiufmodi fane articulationis fpecie reliquorum digitorum fecundi terti^ coardantur ar. ^^ utero} an* ticulitpnmus autem ipf0rum magna ex parte, uti antea quoque monuimus, fcundo pollicis Monkt nt& articulo conuenit.Verum longe magis illo in latus ducitur, non tamenjideo infigniter atque huuOpiti
frrma.

fleditur.Poftbrachialiseniinoffium capit^ininterioramultumporrigutu^deprimutur^: in f lateribus autem non admodum latefeunt. fed modic tamen etiam inibi deprimuntur : adeo ut promptior fit flexio,qum aut extenfio, aut in latus dudio. Quanqu rurfus index Se paruus in primo articulo priuatim id fibi uendicent, ut magis medio Se anulari in latus ducantur.id quod potiflm ex capitis poftbrachialis ofls, in lateribus compreflone euenit. Quod autem quatuor digitorum primi articuli, uix in aqu acutum angulum ac fecundi Se tertrj articuli fie. dantiuyiopfa poftbrachialis oflum capita in eau fa funt, ac f minus interna fede dprimerai ~ tur:fed m exigua quadam oflcula, qua fefami feminis imagini compartur,hoc praftt,quia 2$ x** Se articulum frmant,ac ne plus aquo lax fledtur, prohibent . Dein primi digitor articuli refleduntur extendunturue magis, qum cateri,qud brachialis capita etiam externa fede compreflora ccrnantur,qum digitorum oflum capita:quain nonnullis hominibus eo ma. gis articulos extendi fnunt, quo externa fede impenfus comprimtur. Videmus enim quoC dam non prima tantm digitorum internodia infigniter extrorfum infledere,uerum cV reli. qua omnia, ac potifsimum tertia. Cuius reifpecimen pulchr reddit,fumma fpei accuratifhv miqj iudicfj adolefcens,generis prterea nobilitate ac ingenuis moribus fngulariqj bonar lite rarum ac uariar difeiplinar eruditione cum primis clarus, ioannes CENTVRIO tVr^'o n i* g e n v E n s i s, qui digitos(quos habet egregi teretes,longos,8i ad omneartifici qum tnabiks cle maxime idoneos,ac perelegtes)in pofteriora ade mirific intorquet, ut illis aquam,perinde gantes gtti. atqUe nos uola,continere queat ; Quanquam is non digitorum modo articulis, uerum Se alfjs totius corporis,ac potiflmum coftarum ad thoracis uertebras,miram laxitatem no medio cri robore iundam,oftendat. Atque huiufmodi fer digitor eft articulatio : qua etiam haud diffculteratteftatur, digitorum ofla iuxta articulos meritcrafloraeuafifl, qum in reliquao Tertif ojfis fum lngitudine. Qud autem tertium os inferiori fua fde, qua nulli altericoardaturof, *c reH digitormipro etl'am protuberct, afper umcp capitulum duobus quafi unculis donatum obtineat, ideo impri. gUYie Uli ' mis accidit,ut toti interna huius ofls fedi " tendo qui ipfum fledit adnafcatur,ac demum fuo apces. fine in ofls apicem ualidiflme infratur. eft enim is tendo omnium digitorum relitjua ofl mo n * mfcu' Quin$t digi, uentium facile maximus,robuftifsimamcp infertionem tentans. Porro quinq? digitos opor. nes'mfcu'. tos mejh, tu^ fingi,inuentu nequaquam arduum eft, Ci expendamus,ad qua officia digiti nobis ex ufli // g cr . fint. Si enim pauciorCs eflnt, permulta adiones imperfedis obirentur,pluribus uer in nul dein 7 m? lum ufm indigemus. Qud autem fi pauciores formarentur, pleraq? adiones inter cider en t, c' * Digitorum prompte aflquemur, f fngulos priuatim frmone pertrademus. Pollice nanque (quem rei. digmtas. qUs quatuor opponi expedit, quiq? ob id Gracis vt/^, quafpromandicas,nuncupatur) deperdito, omnes cateri poteftate inter ciderent, quum abfque huius opeillos nihil agere, uel iudices ipf docet , qui furibus pollicem quo potiflmum emmena aut loculi prafeinduntur,
:

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

I.

U?

non minus qum aurem airiputare folent. Ac eadem fer ratione etiam Athenienfes iEginetis qui clafl ualebant, polliCem pracindi decreuert. Reliquorum uer digitorum ,indexac me. dius,quemadmodumpoft pollicem fitu,it etiam ufu fecundi funt.Parua enim corpora his ap preheiidimus,omniumc artium opra ipfis pracipu confici Cernimus : Se fi quid uiolentius opermur, illos potiflmum in opus afcifcimus. Anularis Se paruus, minorem quidem alfj s ufm pf abnt.atis nihilominus in his eernitur,irt quibus ampledendum corpus circulo com prehertdimus.Si ninl id hrrtidum Se exiguum fuerit, digitos ad amuflm conftridos ipf cir. cumfledi expedit* quo in operparuus quoque eft accomodus,operculi modo alrjs adiedus* porro f aliquod durum corpus tanta mole conftet,ut digiti inuicem impenf dirempti difuiv diqj id compledi debeat,praterquam qud id pluribus digitis apte comprehendi,pluribusqj fuispartibus digitos accedere committiq? cernimus, prompte etiam expendimu s, quantum homini ex ufu fuerit digitos ad latera inuic adduci abduciq? plurimumpotuifl. Pollex enim intus eiufmodi corpus ampleditur, reliquis intrim digitis externa fedi circumdudis, totocj? Corporein eum modum orbiculatim Comprehenfb. Quod f ft,quis ignort plures quinque digitos prorfus fore fperfluos, quum quinque d id munus ffcere noueritc1 Quamobrem Bigiticuv uer digiti inaquales extruantur, mediusq? lngitudine cateros uincat, hinc colligitur, qud "**%"* eSi digitorum extrema ad aqualitat pertingere ftius ft,quoties molem aliquam grandorem in ambitu c5prehendimus:quumcp in ipfis liquorem,autexigu aliquod corpus continere ftu. demus. Grandioribus enim corporibus ualide apprehendendis, retinendisq?,uel fortiter mit tendis abfjcidisc^, a?qualis undiqj apprehenfio plurim confert.Cofpiciuntur enim in unam circuli CirCumferenti quinqj digiti ccurrere, f quando illis corpus exquift fpha?ric ample dimur. Pratere ad manus accurat occludendas, qudo uel exigu corpus uel humidum ad amuflm cotinere animus eft,digitor inaqualitas ufum praftat manifeft:atqj huicfndioni nort mediocriter pollicis fitus conducit. Pollic nancj? qu cateris digitis in officio opponitur, T^mem^t ipfis quocp fitu opponi nceflm fuit. At f ex oppofto prorfus locaretur,mediam brachialis eeuefitv reaionem fibi uendicns, pluribus fn fundionibus manum impediret:ac imprimis eas in^ terciperet, quas feorfm alterius manus uola, aut fmul utrifque uolisobims.acproindeex tranferfo ipfm oportuit reponi,8c"plurimum ab alrjs difrtngi adiungicj?. Quum uer tranfuerfa manus regio ad indicem aqu, atque ad paruum digitum,confftit,propter indicem o. cari pollicem potius fuit,ac (uti fuperius commemoratum eft) inferiori brachialis oflum ordi> ni lax articulari. Oportebat enim manus indicibus ad inuicem conuerti, auerti autem paruis digitis. quinetiam in extremis digitorum flexionibus paruus digitus nullfdem fnituacuam, index uer non paruam,qu pollicis beneficio o ccludi obturariq? modo operculi poteft.

DE
H f? I C

OSSlCyLlS?
fiemini comparantur .

QJSU SE 8^4 MI
Caput 2C -X"

Jf 1 1 II

Capitipra?cipufa.mulaiurprimafigurauigefmquintoCapitipra?pofita^ <& internamfummo? manusfedem un cum ofiiculis hoc Capite defcribedis comonfiranstadcha raleres nimirum IsF? T? V7 jy?^C^ Y. quorum etiam ISf^y T? infecunda eius Capitis fiQura cernuntur . Item hue impenfe ficitfecundafigura trigefimo tertio Capitipr ad characleres yt. (quod etiam inibi in prima uifiturfigura)^? & & ** Qmn etiamfigura? intes rram ofiumcompag entrefer'entes ?ba?c ofiicula knotataproponunt< Ca?ter priuatim hac tabella duo delineantur ofiicula?primo pollicis inpe^ B A de internodio fubiecT:a?ac in nuptr diSlafigura o & ^ infignita.ac <^qui dem hc nott interioris ofiis infirioremfedem ? terra? innitentem : B eiufi' dem ofiis fuperior efedem?qua? caputffeSiat pedij ofiis pollicemfufiinentis* C exterioris minoriscjfp ofiis bumilior efedem indicat: D uerofipefiorem*. D
aVidentur ha-c illis fi. guris, quee

incap.ini, tio recen , fui.

profeflbresquorUndamaofsiculormeminerunf, qua quidem articulos implere, ftringere, ac quo minus luxationiredde. rentur obnoxij, frmare docent at intrim in quibUs'iiam reporiantur ar; ticulis,quibusq$ fedibus adinueniantur, neminem feripfifl icio. Quapro Quiys reji , pter etiam non inopportune faciam,fi modo quibus'nam irt locis eius ge. lus jefamina. neris oflcula repererim, hc fbieceromnumquemq? intrim admouens, JPl* ?epo ut etiam in pluribus articulis, qum ego iam enarraturus fum, eadem in. nantur . quirat. Senfm nanque Se temporis fuccefl illa in pluribus obfruaui articulis, qum prima L 3 frante

issectionvm

ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS , Inmnu. fronte mihi occurrere. Primm itaque in interna fede fecundi pollicis articuli,quo primm ipfius os fcundo articulatur,* duo reponuntur oflicula utcunque rotunda, Se ioida, e non multum ab orisa feminis forma difcedentia.funt enim paulo qum femen ipfum breuiora.ue rum,ut oryza femen una parte depreflm uifitur,fic Se horum oflicttlorum pars clepreila,mo diceB cauata,& cartilagine ea parte incruftata eft, qua primo pollicis ofl ambo comittuntur. Incumbunt enim primi oflis capitis interna fedi ad ipfius capitis radicem, Se ubi id pnmum

ll6

.,* figur.
T.

cap. 15

cartilaPine obduci lauiganc? incipit, ac unum ofiiculum latus externum intenoris iedis capi. tis,alte?um uer internum latus eiufdem fedis occupt ; cVutraqueper iliorum, quo inuicem dirimuntur interuakW tendinem ferri finunt, tertium pollicis os fledentem. Quum uero c^^f, hac olTiculaillipollicisoflualidcolligentur,externaparte gibba funt,cV oflum fedem refe. '**runt q ua iigamenta educit, tendinumc? infertionem excipit. Ad hune fane modum,m pnmis reliquorum diPitoruminternodiisa duo quoque ofliculareperiuntur,eodemfitupofita,tan. d ,fe;p. tofc pollicis oflculis minora, quanto ad paruum digitum propius acceflris. Illius enim pri. v,v.

moarticulo,autpotiuscapitipoftbrachialisoffisparuumfuftineiiti^ docartilagineaadnec^nturofficula.Reliquiautemdigiimediofehabentmodo^ infenibuscY ofTeis (ut fie dicam)hominibuscunkumofliculumali^ tertn pollicis articuli poftanimaduerti,quod fnui capita fecundi oflis dinmenti,m interna notutur fi fede praponebatur. Huiufmodi etiam s ofculum nonunquamin fngulis digitom fecundis zcap. n. &tenrjsinternodi1smihioccurrit,fedadeexiguumutuixmilijfeminismagnitudineaque 1m*. ade ut nid in repurgdis oflbus accuratiflm caueris, id (quemadmodum etiam a pnmis ar g t ^ ticulis)uncumligamentisabijciatur,nequeunquamfefpedandumofrerat. Huiusetiamge. z* x,x nerfs'1 oflculumnotatu digna magaitudinis illic plerunque obferuatur,ubi poftbrachialis os J* fi.ca. paruum digitum fufflciens, odauo brachialis ofl articulatur . atque ita manus extrema of. ' fnpedep* fcua fe habeiit. In pede autem * unum fimiliter inuenimus,ubi pedrj os paruum digitum fufti hz ^ .officuldbabe nensteflram imitanti ofl coardatur, illi prorfus refpondens, quod poftremo locoinmanu 5 * *ntur- recenfui.In primis uer pedis digitorum articulis huiufmodikoflicula difficulter,praterquam */8-p. in pollice obferuantur.in fenibus tamen,qud maiufcula fnt,promptius fe ofFerunt.In fecun. ' dis autem Se tertfj s articulis,illa nunquam inueni, prgterquam in fcundo pollicis internodio, cuiarandefatis1 oflculum fubijcitur.Quanquam qua primo pollicis internodio fubfjciun- '^Wtur,^ultoinfignioraoflculafnt,&horumrurfusinternexternolongegrandius.Hgcqu pg r' capitipedfj ofls (quod pollicis primi ofls fnumfubiredicemus) comittuntur,leuiter finuata funt,& cartilagine incruftata,illius capitis gibbo pulchr conuenit. Inferiori autem fede, qua terram fpectant,orbiculata funt, Se dimidia parti emundata pifa non abfimilia.Hac profe. c^olongfuntfolidiflma,&:praterquamqud primopollicis prafciuntur articulo,"1 tendi- m tfm^ nem muniunt,quo fecundm pollicis os fleditur. Ipfa enim utrinque ad tendinis latus pro tu. tab. fub m berantia,quo minus pedis in terram innixu tendo comprimatur, eleganterpracauent. Atq ofkuk mOfllcutrc vu, alterum horum oflculorum illud eft, cuius magi Se occulta philofophia fedatores ade pro- ^fff^'j gisde occulta lfa rneminerunt,quando in homin os quoddam efl tradunt ciceris imagini refpondens,nul ,4 mfUt r^ifPhbu li9 corruptioni obnoxium, quod in terra poft mortemreconditum inftar feminis hominem t. fimiLre. in extremi iudicfj die producturum afrmant.Eftfn utrunque os, fd potifsimum exterius, mundato ciceri perqum fmile, Ci modo id ad mediam ciceris partem referas :aut fi utrun. que os iunxeris,integrum cicer effceris, quantum feilicet ad imaginem fpedat. Dein in gran. dioribus hominibus internum id oflculum etiam tantm eft, ut teflra ex ipfo prompte pare, tur. In hoc tamen ab Arabum illorum commentis oflculahac difrt,qud aliorum oflum modo franoantur , exuranturq? : quanquam fn corruptioni admodum reludantia, ac ut prius didum eft, fblida fint. Dogma autem, quo ex eiufmodi oflculo hominem, cuius nunc immenfamnarramus fabricam, propagandum contendunt,Theologis difceptandumrelinquemis,qui fibi folis liberam de refurredioneanimarumep immortalitate altercationem Se fntcntiam uendicant. Atque illorum etiam caufa nunc de mirabilibus occultisq? dextri polli' cis interni oflculi uiribus nihil fubfj ciemus,quantumuis etiam ffpf furis,ac interdum fimul amators, uel ex publicis fdionibus eius ofls melior nobis fppetat copia, qum illis tribus apud Venetos truculentifsimis feortis, qua nuper huius oflculi, cordisep pueruli uirginis ma fculi,comparandi gratia,infantem trucidarunt,uiuoq? corexemert,ac (utierantdigniflma) ftagitfj fui grauifsimas peenasdederunt. Porro oflculum idArabibus acuer occultis tene. Allddaran, bricofisq* illis philofophis, Albadaran nuncupatum efl, fuperftitiofs qui* bufdam uiris notius,qum Anatomes ftudiofis,eft:qui SC quartum brachialis os ciceri afsimilarepoflent*
,-

de

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA
Caput

LIBER

ft.

11?

DE
PRIMA
NONI

OSSIBISS,
S

Qjr^E
ECVND
A

OSSIS

S^CRI
TER T IA'

lateribus committuntur

*K 2C I 2 .

VIGES-MI"
ClAP. FIGVILA.

TRIVM

PRAESENTIVM

FIGVRARVM

ET

EARVNDEM

C H A*

raderum(quipro Capitis contextus frie mutu f confquentur) Index*

I~I I S tribus figuris os delineatur?dextrofacri ofiis lateri comiffum. ac prima quidem hu

us ofiis anterior emfedem eofitu exprimit?quo idinfceleto ab anterioriregione injpeclofc ofi

firret. quemadmodum in prima figura trium illari efl cernere ? quas huius libri calcifubijciam.
Secundafigura huius ofiisfedem undecunaj exprimit?qua? externa efi?corporisk interiora non jpe&at? eo nimirumfitu quo idos integram ofiium compagem ex dextr o latere intuenti occurre ret. Tertia autemfigura oppofitofiitu internam huius ofiisfedem appofitifiim oflendit . Ca?t? rm etf omnes harumfigurarum nota? priuatim aliquid-, ut mox perfequar ? indicem ? ipfis ta s men obiter integrum quod hc delineatur os?in ilium os? cr coxendicis? pubis p fubdiuidere lice bit.J^tficilicet infecundafigura d c?per b?adS: ac rurfus in tertia?ab S?per 2SI?adc lineam ducifingeres?ilium os d coxendicis off quodammodo ter minant em. Quicquid enimfupra h os habetur charaheres?lium os nuncupabitur. Quod autem inter hos charaleres? cr infecunda $* figura inter V?perf?^ h?ad : CT in tertia inter V?per 0?<^f?ad $ inter cluditur? coxen^ dicis ofiis loco nobis erit. ILeliquaucr totius ofiisfedes?pubis os appellabitur:qua?fcilicet in fecunda figura adfiniflrum latus characlerum J^fl h? cr $ conjiflit.In tertia autem addex

trumV?0?f<zr$.
%^f?BP

C?D?E?F?Gin 3 Sedes ilium ofiis notatur? qua?facri ofiis tranferfis nc&itur procefiibus * ac %-A'quidem'?& B priuatim indicantfinus?quos anterior triumjuperiorum ofiisfacri ofiium tranfiierforumprocefiuum protuberans parsfubit. Et B rurfus ofiis ilium partem indicat?in^ flar cultri acutam tenuemcp. C&G oblongum tuber ilium ofiis? facri ofiis pro ceffii oblongo finui congruens.D CT E) longus ilium ofiisfinus?quifacri ofiis tuber dor fi fpina? modo protw berans admittit.E<& F& G fedes ilium ofiis? non ad amufiimfacri ojisfinibus tuber ibtisfe
rejpondetts. dunaf E&F duo ueluti tubera indicentur? finus facri ofiis obfcur ingredietia G autemfinus notatur ?qui ofiisfacri tuber admitter et ?tranfuerfim duos illosfacri ofiisfinus

L 4

inter.

nS
.

ANDREE

VESALII

BRVXELLENSIS

inter cedens. ^4t huiufmodi non admodum accurat cxprimuntur, quum hac ofiisfedes a/per.^ inatqualis & effracla? rupis m do uariamfejpeclandam offert . H?I?z? 3 Quicquid ad dextrum Ho>Iinfecundafigurahabetur?&intertiaadfiniBrum?portio'
nem ilium ofiis ittdicat?po/leris quam tranfuer forumfacri ofiis pro ceffuum amplitudo educla.

L?R, JVP inprima:Quero?HiR?R?V infecunda: &V?L?H?Qmtertia?^ppendixiliuw

ofiis indicatur. Ceeterum internum appendicis latus priuatim notatur. R ueror R exter num appendicis latus?interno minus compreffium.V anteris appendicis extrem?Q^pofleris

K?K 3

ut appendicis extremum. Sedes ad horum charaaerumfiniflrum confijlcns latus, nom dorfum mouentium mufeulo prm
cipiumpra?bet.

M?N? O 3 Tuber? d quo principium decimifimur mouentis

mujeuli pendet. amplitudo autem,

quamV?L?K?K?M?N?Sintertiafiguranotauimus?autqua?illischaraaeribmcircrLJcri

bitur?principium offertfptimofimurmouenti mufeulo. 1,2,3 Sinus in elatiori coxendicis ofiisfede ca?latus , &fexto acfiptimo fimur mouentibus mufeulis und cum primo cruspetenteneruouiampra?bens. S 1,2,3 Tuber externum latus diSlinuncfinus conflituens. X t?i? 3 Tuber internum dicli nuperfinus latus efformans. r2L?Y z Vrimain ilium ofiis dorfio admodum obfcurapparens linea* a?b 2 Secunda dorfilium ofiis linea. ' e?fig 1,2 Sinus er acetabulum coxendicis ofiis?cuifimur inarticulatur. Vorro gfeparatim huiusfinus fedem nott la?ui lubrica cartilagin e non incruflatam? altiusfe quant r eliquafinusfuperfic

esjnfculptam * iyitA Super cilia acetabuli in coxendicis ojfe ca?latL h h* Sedes ubifuper cilia inter cidunt?ac ueluti finu quodam infigni donantur. c ^ Sedes?qua neruus ca?terorum corporis maximus?atqj ex pluribus neruis confiatus porrigitur* d 2,3 Vrocejjis coxendicis offis?d quo ligamentum adfacrum os enafeitur. * *;2p3 Sinus coxendicis ofiis?ad quem decimusfimur mouentium mufculus ? ueluti adrotulam mirabili JSlatura? induflria reflelitur. l?m?n,o?p? q Infecundafigura? I autem duntaxatin prima coxendicis ofiis appendix notatur. ac l quidem pofierior appendicis terminus infignitur :q uero anterior? m autem prima appedicis imprefiio, ofecunda?n tertia?p adqufip quarta. M h Sedes notatur?qua dextrum pubis os?cartilaginis interuentufiniflro coalefcit. Sed u in prima figura priuatim nott ofiis ajperitatem? dqua cartilago abfcejfit .infecunda uero? externats ius ofiisfedes uifitur ?qua? mufculorum educendorum occafione afpera efl r ipM Vu-bis ofiisfiramen?omnium ofiiumfiraminib us patentifiimum. t^ x^3 Sinusfuperioripubis ofiisfedi incijus?quo maxima crus petens uena y arteria? ac in uirisfis difi.ed.iS fuperiori Lper^ad minaria uafa deducuntur L. Sinus au /*i,2,3 Sinus in elatiorifiraminis pubis ofiisfede infculptus? ac uena? & arteria??tertiofy crus peten tem tube .

rafyprocef iineruo?uiamporrigens * />N,0, l?z?i Macfede pubis os nonnihil crajffcit?ne nimium extenuetur ? O' in uirisfecundm pnis mufcu

P,CU* ''
b tota

lum?& alter um ipfius corpus?educit.

dicantur.

triummperiorum ofls fcrioflum'procefsibuSjUtrin ifi.lntegrd L&.di Ojp, que unum conneditur os, cui integro nulluin nomen Galenus inditum rum uero b'iSCdp.l ar.o. affrmat.Lata enim ipfius, Se fperior3ac pofterior, fcrocj? oft commifl figur quo modo Jliumos . pars, Ilium os uoeatur ; anterior uer eiufdem ofls pars, qua in pubis re. autem ho ' gione cum alterius lateris oflec committitur, ampliterq? perforatum eft,Pu rum ofiium 'Pubis, circ bis os:media autem fedes ad femoris ingreflm pofta,Coxendicis os ap. fedes feribend pellatur . ade ut unius lateris os non fecus denominetur, qum f tribus fmt,excha Coxendicis. propria circumfcriptione terminatis oflbus extmeretur:pofteriori fcilicet,anteriori,8c' medio: raieritt' dice petenfeu ilium ofl, pubis ofl,cV ofl coxendicis. Cater Celfo uniuerfm os,coxa os:autori uer dum efl. lM i' Introdudorrj feu Medici,quemadmod Se Hippocrati nonnunqu \<%ky (quod eft coxedix) c intgra. dici tur. quamuis intrim Se atiorem pofteriorcmcp huius ofls partem ilium, anteriorem uer H"pubis

ransversis

t,*

d intgra rum figur.

LIBER I* I2p pubis os Uterc^aliorurn difldionis profefbrum modo nuncupet. Arbitrer autem foa nomi na fdantium uenia etiam quum aterius tantm ofls lata partis mentio mihi incidetjlium os 0frim; . pofl dicere, quum ilis aut ile ufifrpatu minus frequens fit. His itaque oflbus maxima in ufu ojf/sTalerTbls cum feapulis eft affnitas. ut enim fcapula potifsimum articulandis humeris formantur,ita f> comijjbmm ne nxc on^- ln noc pracipu funt accommoda,11 ut femora ipfis articulentur,horumqj ope ho. ^ mo erigatur,8c" fedeat. Dein,ut fcapula cernitur ampla,uarrjscp proceflbus donata (quo mu.
DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

conftrudionis ' rationem in eum modum fabricatam oftendunt, ut ab ipfis omnes propemodum fmur mo. uentes mufeuli pronafantur, prater alios qui ab his oflbus principium ducentes tibiarum,8 thoracis, Se dorfi motibus famulantur. Ca?terum qufnam mufeuli ab his oflbus enalcantur, quiq? in ipf implantentur, orationis fries oflum partes enarrans, fenCim edoeebit. Nun autem minime pratereundus eft horum oflum ufs nequaquam infimus,quo communiofc fium modoj reliquis corporis partibus inftar fulcrorum fbrj ciuntur,reliquasq? partes conti> fijcit m, nent & ampexantur/ Duo enim hac ofl fimul cum fcro ofl ueluti peluim quandam effor / petuntur mant, quainteftinaconcinn fftinet, cVueficam,8<rinfccmiiiisuterumeegantifsimeonti T1. hc ex s h. net;>ac demum eas,quas ampleditur partes, tut munit. Primm itaq? ilium ofls,g fedes fcr fiTrf? rr figuns>prt rr -rr n. J J r rr r r rr r i (les Jacro ojjl cipuaut oil1 commiila,egregieuariaelt:quemadmoaumlacnoiiistranluerlusproeeiiusea fede,qua omttflkvm az, 24, . ilium oflbus conneduntur,admodum uarios munplicescj? eflretulimus.Singuis nanque il. & g fi. a,b, Jorum procefum fnibus,ilium ofls tubera,8c" eorundem procefum tuberibus,ilium ofls ' ' 'G' finus ita correfpondent, ut uarrjs partibus mutuo ingrefl ilium os fcro committaturnioii quidem connexu ad motum conftrudo arbitrarium, aut finibus tuberibusq? lauibus cVcarti. lagine lubricaincruftatis,uerm conexu nalidifsirno,8t" in fymphyfis fu unionis cafm quaf refrendo.qua cartilaginofi ligamenti,aut potius pura cartilaginis interuentu perficitur. Ca term ofls ilium finu, Se tuberum quibus id fcro ofsi comitti tur forma, ex facri ofls deferi. ptioneauinegocio petitur.Vtenim tranferfo s facri oflis procefls primm oblongo finu h jfi.ee. donari didum eft,ita etiam ilium os* obongum tuber finui congruens obtinet. Se quia pro. r dem fe , ceflum (mus anterior pars, finus'ue fupercilia,fatis infigniter protuber%porrigturp,ilium Ufer cum z etiam ofli ad anteriorem oblongi fui tuberis fedem ' finus infculpuntur,quos protubrantes
a m q. feulas pluribus admittendis, educndisep aptior eflt) fie hac ofl omnem fer
.
.

%$

fig cap.is. illa proceffuum partes fubeunt. Vbi autem humilima eorum finuum fdes confpicitur,iium ijfig.A,B. os quafi incultri modum exacuitur, uteandemeum quarti ofls facri ofls1 tranferfo pro eefl

U&>% fi-iperficiem conftituat. Rurfus oblongo fcri ofls tuberi, quod inftar fpina in procefum R^ humilius nibus eminere relatum eft,m oblongus etiam ilium ofls finus conuenit, tuber id ad amufsi'm f L feipiens. Porro duobus procefum finibus ad pofteriorem did nunc tuberis fedem confiften m 3 F& " tibus, Se tuberi tranferfm in illorum finuum medio prominenti,ilium os no aqu concinn mfigu.E> " refpondet,quum feilicet non ade procer extuberet,at<$ illi procelTuum finus at calantur. f dein g. Neque etiam ilium os,illorum finuum tuberi,fedem,quaidmfefperetur,parat.atque(utfmei dicam) fcrum os ilium ofl non admodum hac fede, ubi duo illi ofls fcri procefluin finus confpiciuntur, conterminum eft,fedplurima cartilago ligamentinaturaparticipahs,hac ofl intercedit,totam amplitudinem, qua inuicem ofl dehifcunt,infarciens. Vniuerfa igitur ilium ofls fdes facro commifl,afpera eft,ac inaqualis,8c' infigniter crafl:quemadmodum Se reli qua ofl illis fedibus quibus inuicem compinguntur,ampla craflq? ideo efl nouimus ut ua. o z,? figu. lidiorem amplioremq? connexum eficerent. Atque haC crafl ilium ofls pars in pofteriora lm oflis pars B>L longe magis qum tranferforum fcri ofls procefum amplitudo, porrigitur promnetqr. -yetrorfumina.^ tum qud ilium os amplifsimum latifsimumq? fcapula modo efl oportuit, ut fmur mouen. ^fmfffjfff^ tes Se alios plerofque mufculos paulo pft enarrandos, fe pronafei finat:tum,ut ad pofterio fiproceffus p u mufcu. rem facri ofls fdem aptum coftitueret ocum, quop quartus hominis thoracem mouentium exporre&a. tab. a. rnufcu[us principium duceret : un cum dorfum mouentiumq undecimo, qui fimul cum illo tob.r. thoracis mufeulo ab interno latere ofls ilium (qu id in pofteriora ferri diximus)& ab ofls fa> r 4 mufe. cri pofteriori fde,originem nancifeitur : fimiliter ac r mufculus dorfum mouentium decimus U *T,V> tertius,ab hac etiam ofls facri, Se ilium ofls fde,initiumfums.Porrreliqua ilium ofls am. ttm ofiis ap pltudo plana fmicirculari figura non abfimilis,fuperiori fa fde fecundm tot fmicircui Pmdixs i fi. l,r, circumfercntiam, s appendicem obtiiiet,qua ueteribus Spina ilium fls dicebatur. Ipfi nnqt Spina. r.2 fig.ui , (]orfum faum Q(fis uoearunt, externam fua amplitudinis fedem, quia hac ampla eft,V,fi cum DorJur!u p,'l,'hJq1 "rtema con^ratur,quodammodo gibba. Appendicis autem fdes extrorfum prominet,ac ue " luti illius dorfi fpinaiure cenftur. Verm Se fi uetereshae nominaredinftituerint, Se Gale> LikzdtA, nus quoque eorum nominum, ut Se oflis fdium difrenti, apud illos fuiflanimaduerterit, rrwfi. dijjl, nihilominus is fubinde Dorfum cum Spina in tibiani Se fmur mouenti mufculorum deferi.
1

ptione

tp ANDREAE VESA LU BRVXELLENSIS ptioneconfudifcquodno^quoad licebiteuittes, Dorfum ofls iliumjTua amplitudinis Cxter Quibusmu namregionem appellabimus : Spinam uer,femicircularem ipfius appendicem, qua afpera fcus dppen, inaqualisqp Se1 interno" externoqp latere comprefl uifitur. Comprimitur quidem interna dix occupe, fecje>ut hsec inibi amplioreuadat,8c" carnofmxtranfuerf abdominis mufeuli partem, illinc tm' aptius educat. Externo autem latere appendix coprimitur, amphore? fit, ut potiflm a oblique r afeendentis abdominis mufeuli carneapars hinc principium fumat,& obliqu* defeendens abdominis mufculus ipf inferatur. His enim tribus mufeulis uniuerfa fuperior appendicis fe. des occupatur.atque utilli ampliores carnoforesqp in ili lateribus qum iuxta dorfum,aut in abdominis anteriori fede funt,ita quoque appendicisa pars,qua abdominis latera refpicit; an. teriorcp eft,un cum ilium ofls fede,cui appendix committitur,craflor eft,qum pars uerte. bris Se dorfo proxima. c Anterius uer appendicis extrem,anterior ue fpina ilium ofls pars ideo eft crafsifma,qud prater abdominis mufculos ipf commiflos, duobus mufeulis prind Quibus inter pium porriaat, quorum'1 alter tibia motoru primus/ alter aut fextus cenfebitur. Ab interna m^Z iIiumofrisa^pIitudinisfede,primmfmufculusenafcimr,quidorfmotorumnonuserit,qui ' exg laui,fed utcunque ampla ilium ofls imprefsione(qua ad regionem tranfuerf quinta lumborum uertebra procefls confpicua eft)ortus fui portionem adipifeitur. Verm prater hanc ilium ofls comprefsionem,11 alia magna ipfius eft amplitudo caua, Se minimum afpera, quam { mufculus occupt fmur mouentium feptimus,quem carneo amploq? principio inftar fmicircui ex interna hac ili ofsis amplitudine pronafei, ac deinde fnfim ardari,fimu% cum k fexti fmur moenti mufeuli tendine,1 primoq? crus petti neruo,perm fin ferri do cebimus,
Sinuscoxendias ojjitfupt

hifeu
*

fi.n,

x'6m^
tab.*.

?4 mufcu.

^^

^.e. ^figu.
p PfrR*
\,

l fiidb R
h ad

per

d mufti .AfrjG

J. j mrwL
8

tab.s

^mUm
K>K

ra-j.

rem" acetabuli,cui femoris0 caput inarticulari audies,regionem, finus inciditur amplus,8c~ mu ^ s'^' riorifedi in , cxi\[s nac defeendentibus refpondens, qui in mundato ofl foraminulis quibufdam in hoc op is mufcu!. fcidptus* pjetus cermtur> ut is ligamentum educat, cuius benefcio os inibi laue lubricumq?, ac ueluti ^ fmegmate inundum cernitur,ut red ad hune fnum feptimus ille femoris mufculus,un cum tab fxti mufeuli tendine, refledi atque conuolui queat. Vtrinque ad huius fnus latera,p unum Ufigcap. Simistubera. infigne ftis prominet tubercuum hune finum augens,ac quo minus hc defeend entes mufcu " llbr- 4 li ex finu declinent,autor. Vermprater hune ufum,tuberculum adexternum finus latus con ^.^jjp fftens,qnonum tibiam mouentium producitmufeulum, cuius etiam ufs gratia utcunqueam tab.f. plum inaqualeq? uifitur, r paruum finulum inftar fciflra fibi uendicans, quo fortis ille mu. m *>hi fifeulus enafeitur. Alteruer tuber, intrim finus nuper didi latus conftituens, plurimm ad frhiL (t coxendicis ofls robur confrt,quod neceflri craflm ualidumq? efl oportuit,tum articula. f,g. tionisroboriscp nomine, tum etiam qud id totius corporis altifsimo finu, cui fmur articu. h^ft-ca. latur,calandum fuerat. Atque huius etiam ufs occafione, ilium os interna ipfius fde ad ela. * r Quomodoco- tiorem m{ cum facro ofl connexus regionem,8 craflm ualidumqj redditur,& ueluti ad fcun externum roborifo pro "S tuberculi internam fdem continuo tubere porrigitur, quod non folum coxendicis ofls ro tuber s in>ec7um. bur adauget,uerumeti principium offert * mufeulo fmur mouentium decimo,qui in ternam '^mtur> " Ilmoffisdor pUDjs ofis fdem occupans, fmur extrorfum circumuertit. Porro ab ilium ofls dorfo, fu rox. ftto7cwpn, extern^ ipfius amplitudine, qua interiori ipfu s ofls fde afperior eft, u trs potiflmum ena. 5 4 mfe. tes mufeuli. feuntur mufculi,fuis principes tot ilium ofls dorfum occupantes. Ac primus quidem mufcu ^** . lus fmur mouentium primus numerabitur,magna ex parte pofterior ilium ofls dorf fedem ^ 'figjj fuo principio opplens. Quantam uer huius fdis portionem occupet,x dua admodum obfcu fmub po * te in ilium ofls dorfb prominentes linea indicat, qua fmicircui inftar duda,ilium ofls dor. nim' fum uelut|in trs fedes difterminant. prima harum extra primam confftens lineam, primo J/q* . fmur mouentium mufeulo occupatur. Seamda uer inter primam lineam Se fecundam con* tlemufc. fpicua,mufculum educit,qui fmur moenti fecundus cenfebitur. Tertia fdes,qua fcun. ^F>G-rt dabreuioricp linea ad coxendicis ufq* articulum pertinet, tertio fmur mouenti mufeulo prin ^i^!^, cipium porrigit. Atque in hune fn modum ofls fcro ofl commifsi ampla, Se qua ilium os mufcu.t. dicitur,pars ffe habet:media uer pars, qua coxendicis os nuncupatur,etiam magna ex par. v-fea# te explicata eft. Diximus enim ea parte os craflus ualidiusqj fieri, ut uniuerfum corpus uni in. ]J^t't nitens cruri,fortis fftineret,aptac fedes fieret , cui fnus articulando femori idoneus incide- tab.s. AcetdbuUm retur. Huic enim coxendicis oflis fdi Y amplus rotunduscp,8c~ omnium corporis finuum cui * z h%? fimoridmcu ofarticulanturprofundifsimus finus infculpitur,noomni ex parte lauisdubricacB cartilaai. Y' UM}' Undopdrdtu. . ^ rL . r- r i 1.2 . . \ . " ^"v,* nea, altra ne incrultatus. In anteriori enim piius iede,non modica portio altius qum reliqua illius cir ,b . eiufcumferentia inciditur, ac afpera excisep foraminulis quibufdam oppleta cernitur/ lioamenti dm kurproducendV gratia, quod teres in medium,feu uerticem femoris capitis inferitur. Deinde pra. * f^m fentis finusYupercilia in anteriori ipfius fede leuis,qum in pofteriori protuberant,qud fei %$$$& licet
,

&Qi$jU$m^

,2km

corporis fabrica liber r* i# a i h ea. icet Fmur fedentibus magis in angulum fledi oportebat, qum ftantibrts aut aliud quid agen ^Ub.iPi tfom extenc^ aut in pofteriora duci. Praterea in c humiliori coxendicis acetbuli fnus'uefii c !|*S. perciliorum fede,id quoq? animaduertend eft,fpercilia no cotinuo dudu orbiculatim ferri* d fig. cap. fed incidiacintermiti,ac ueluti iterparared uenula hac in afperam Se cartilagine no obdudam 6 lib-i pr& acetabuli fedem exporreda,articuloq? alimentum fppeditanti, quo uifcidus humor (qiiem pofua- w. mkocarcui0 plurimum coaderuridecet) adaptetur, cuius demUm uxilio articulus prom. pt mobilis euadat.Ne tamen finus huius in fpercili incif ratione, articulus luxationi obno
xius reddatur,Natura ualidum cartilagineumqp ligamentum orbiculatim fupercilrjs adrtexuiti quodnullibiintermiflm apparet, finumcp adhuc magis qum fuperciliaadauget,&unula illi uiam prabet,inter os Se pofteriorem ipfius ligamenti fedem prorpentis, ut uena fimul tu. t feratur,8 finus ille luxandi promptitudin non adiuuet,utcunque etiam hc fmur crebrius luxaricernamus. Atdeligamentis ueniscp,fmsagemuslocis.Nunc autem perpertdenda ue. niurat caca foraminula, pafsim in coxendicis ofls acetbuli fuperciliorum externa fede in hoc parata,utualidifsimumeducant*ligamentum,orbicuatimfemur coxendicis ofl colligans. Quinetiam in hocofl0 fedes animaduertendaeft,qua inter ilium ofls an teriorem partent qua facro cmittitur off,& pofteriorem coxendicis regionem confpicitur,8C ut neruo uiam prabeat exculpta, qui crus adeuntium quartus, omnium^ corporis neruorum ex pluribus compofitus maximuscp exiftit.Eft quoq? hc obferuandus coxendicis ofss acutus procefls, quih iaamcntum educit, in1 tranfuerfum proceflm quinti facri ofls pertinens,8Cqui k niufci^o principium porrigit,quemautdecimofemur mouti mufeulo afcribemus,a!ut priuatim

De

hvhani

t B iP.p'
cd
.

*H

f zfctd
U
b

ififig.c

^gJ

mp

rahZ-

g *?$U

i;

mufe.

ixlfic'a ' ' iSR.' undecimumfemurmouentiumnumerabimus.'NeqetiamprtercundusUenitfirtuscoxen. Sinusddeu h u mufe. ic;s Qf>is pofteriori'internaq regioni fub dido nuper proceffu exculptus,ad quem mira Na> dedmusjbnur f&ti tura folertia ueluti ad trochlea rotulam decimus fmur mouentium mufculus reflditur Infu ^X! vbi ded - Per no permndori coxendicis ofls m appendix indagabitur, toti infima ipfius fedi,cui feden tur mus mue. fsmnitmur adnata. Appendixhacofs, cui coalefcit,amplitudinemferuat: quod cum ro- Appmdixc* " inflgHi ' boris aratia tum mufculorum exor tu s caufainfgimer craflm, Se utcun que amplum uifitur. ^*fr<#fc Ibie fpeaa Ab ha* enim appendice,ut minimum, quatuor grandes exon'Untur mufeuli, quorum fingu
k

M mufc.ta. capita"priuatiminappendiceimprefsionemfedem9fibiuendict,inemundatooflefatis con r,f,t,u,x, JT^o Ac primus quidem mufculus tibiam mouentium tertius erit,quiabe!atioreeiusap.
-

m zfi

tfr

Beriorcm ,
q autem an

pendicisYede principium ducit.p Secundus tibiam mouentium quartus habebitur,atqj huius principium minus qum primi mufeuli latum eft,ac magis uerfs anteriora, iuxta extimum rfm . mucu{{ latus pronafcitur.11 Tertius autem mufculus,mihi tibia motorum quintus h>

XnllTfe bebitun Ouartusuer,maximaportioefteiusmufculi,quemGalenusquintumtibiamm ufe&jfo dm mut. nmtm m re'cenfet.mihi autem fmur mouentium quintus conftituetunqui maximam prafen *&$.j#i
n z

tis appendicis fedem fuo principio occupans, totius corporis mufculorum facile maximus eft, S Sic itaque mdia rius,quod deferibimus, ofls pars fe habet, quam coxendicis os nunttpldaojer.n, mus, Anterior uer, qU3Pubisos dicitur, tenuis utcunque cernitur, Se dextrum os fimttro quar. p j-^^g^ mteruentu quaf imionis modo cmittitur* quo enim homo atate ht prouedior, o JU eofemperconnexusifteminuscartilagineoppletur,minusuer cartilaginis oftendit Atque id t*bl ' uiris pariter ac mulieribus commune eft. Neutiquam enim ob uulgi fententiam arbitrandum
s

:^ pr

PuMsoffl
brfiorid.

tbTdel partustemporeremitti atqueinuicemdifiungiqueant.Parturientibus nanc$ mulieribus futi ^,M^f^ r neque quadrapedibus) hac ofl inuicem haud difungutur ; uerum id mulieres in hoc oflum rmia .
S'1^*' coalitupeculiarefibiuendicant,qudipfisnontamlongalinea,atqueinuiris,committuntur.
uaV'Tc Deinde coxendicis ofsium infima partes,dextram dico Se finiftram,in mulieribus mutuo Ion u SI o maois diftant,qum uiris. Praterea infima pubis oflium partes inuicem fub ipforum con> s integraru ^ dirempta,multo etiam magis mulieribus qum uiris feiunguntur ac diftant. Adeo ut m ^' mulierum oflbus uacua fedes inter coccyx os Se internas regiones infimarumpartiumcoxen. dicis oflum, multo amplior qum in uiris occurrat. hacep diffrentia tam eft infignis, ut uel ipfaabund doceat, pubis ofl in partu non recludi, etiam fi tadus inter panendum , idem nonleuioperaatteftaretur.Qi^ntumuer ad hanc amplam fedem magis adhuc partustem. t rsfi-ca. pDredilatandamtcoccyxosiuuet,licetanimalia,quacaudhabentJid liquidopanentiaoften S dant: tamen id quoque in mulieribus obferuare integrum eft, quibus id os extrorfum cauda S modoadePorrigitur,utetiam huius oflis gratia ipfis fedes in circuiumincifaapud omnes quas unquam uiefi nationes adaptentur. Atqueideo etiam plerao, mulieres quibus mmxa, cValiquantifper antrorfum inflexa f@iciuspariunt: quemadmodum contra ereda autre.

f^eft^

&mfim

*i

troifuminclinata,difficilius,AtqueitaexcludertdofcctuiNaturafe^^^

l3l

A N D R E AE

VE

AL

1 1

BRVXELLENSIS

emmmrineg^^

pferumc^pinWlateralong^

f?5 , ,

autem nuper natis pUellis partus faCilioris gratia, apud nullas gentes pubis ofla aut compri. * mantur, aut difiungantur , nmirtem difldionis ftudiofum latere arbitror : quantumuis id

;
'

Cur pubis

os

inadteruu{

*^^

fi*,***,

cr <to ipfius

Lototiuscor|orisofsium^foramine(quodetiamproptermagn^ n MV nUncupatur) peruium ft, illi demum cognofcunt, qui ad amufsim mter fecandum di. dkercquinammufcul coxendicis Se pubis ofsibus ^alcanW,fflienimarg ^^
osamplam&aptameduc.ndismurculisto

"*
^4

ftraanimalgrauaret,fedut leueeflt,eo quo diximus foramin donatur. Neque eft quod hac aliquisyuafafeminaria,autmaximascrurumzuertas8d- arterias,autetiam neruosdeduciar. ^^ bitretur ; quemadmodum nemo non crdit, qui etiam Anatomes rudis,nudam ofsium com. fig> ad h

paaemintuetur.Illaen^^

arteriac,fmulcumcfecundocrusadeunte nemo, proprium fnum exigunt, m fuperiori pu. , ^ bisoflIfedenfnuat,regioneelatioris fedis nuperdidi foramims. Porro feminarr, s uafis ub etiam elatis qum pubis os prominet in abdomineiterparatumefleaudies. Deinde ingens ^fig.ca

* teP.

illudpubisofiforamenuaKdaWmbranaop^^
proximum ab illo dirimit,h qui externam foraminis fedem occupt. Neque prokto aliquid, foramenhoc tranft, prater i uenam,&: k arteriam,1 neruumpnqnadgenu ufqueramorum ferie diaeftum.Praterea hac uafa non per foraminis mdium feruntur : fed m elatiori forami. nis fed?m fnus calatur,illis uafis deducdis paratus. Quod uero fuperior pubis oiiium pars, qua inuicem committuntur, afpera eftydeo contigit,qud redos abdominis mufculos hinc enafci Natura uifum fuerit. Deinde anterior quoc? oflum fedes inibi afpera eft,ut neruofum caput p fecundi tibiam mouentium mufeuli hinc ritepronafeeretur. Ad hac,in anteriori puois fede4 coxendicis ofls acetbuli interno latere,ad pubis oflum commiflramufque, tuber SC quadam ueluti prominentia confpicitur, qua r odauus fmur mouentium mufculus prin cipium ducit. Quemadmodum hac anterior pubis ofls fedes protuberat, ita quoque pofte. viors acutamoftenditlineair^qua' mufculus fmur moenti decimus fui exortus'portionem aflmit. His omnibus accedit pubis ofls u crafsities,iuxta infimam pubis ofsium conne, xus fedem,8<:magni illius foramims internum latus,ubi pubis os quodmodo terescrflmq? obhocuifitur, ut ipfius ofls robur adaugeatur ; utcfhinc prater quofdam pnis* mufculos Ofdfacriof aiterum corpus Y eorum qua penem conftituunt, originemduceret. Atqueinhuncmodum tffkZ'pZu ofl fe habent, facri ofls lateribus connexa.qua in atateprouedis duo tantm apparent,fin. Us'tribus effor aula(uti relatumeft) duobus donata appendicibus. In nuper natis uero pueris utrunqueos mari ojfibus . j^us conftat oflbus,qua tribus lineis cartilagine oppletis diftinguuntur. Ha linea coxen dicis acetbuli centra fimul cmifkc porriguntur,una quidem ad fuperiorem acetbuli fedem duda,fecunda ad externum acetbuli latus:tertia autem ad latus internum delata,etiam per pu bis os procedit, ubi id quodammodo teres efl, Se pnis alterum corpus producere diximus. Verm quum hac non minus in agnis hdisqjqumhominibus fnt confpicua, cuiuis uel inter edendum ea obferuare eft integrum*
c

eiufdm

fUharafi,

f>

!Wt
0>

f^

V-

g tmufe.

j-W^
t[fi
ifig.cap.

^ *

yffifff
2^.c^.

uU'+<h*

^dex-

>"f^
A,

tfi latus u

p i^mufci

j*^
gar
tab.ee.

^ u.

r 7 mufcu.

DE

F E MO RE.'
Q_ V

C^fPVT
,

XXX.
PRAE SENTIS

s3figu.o.

16 mufe.

tab.G.

C H A R A C T E R V M

DVABVS

wfig.

Capitis figuris fquenti pagina proponendis adhibenturjndex

x' l}1ficd,

<^4\?z Caputfemoris acetabulum ofiis coxendicisfebiens. B i Sinusfemoris capiti injculptus?^ teretis ligamenti infertionem coxendicis ofie excipiens. C i?z appendicis?rotundumfemoris caput efformantis? cum r cliquafemorisportione coalitus* jD \?z Ceruixfemoris. E?Fi?z Jnfiriorafemoris capita.ac E quidem internum?F uero externum nott. Gi?z Fa?c linea coalitum indicat appendicis? duo inferiorafemoris capita conflituentis. Fi z Sinus?quiutrifque capitibus E &F infignitis e/? communis^ ac quem patellafubit. I * Sinus ac interuallum? duo inferiorafemoris capita inuicem dirimens. K l i*gi hacfede interioris capitis primus pedem mouentium mufculus initium ducit .

,%>

y cardent

/& A>B

Lt

Mi

Li

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER !

Hincfecundus o> tertius pariterpedem mouentes mufeuli exoriuntur . Huic interni capitisfedi?quintifemur mouentium mufeuli tendo inferitur . Reliquorum autem characlerum indicemfgurisfubijciemus .

PRIMA TRI
GESIMI CAPI, tis fgura,dextri fmo* ris os pofteriori facie delineatumre.
frens*

E C V

N D A
FEHO/

FIGVRA,

ris dextri anteriorem faciemoften.

dens*

JVx,z Sinus in externo inferiorumfemoris capitum exculptus latere P ac quartum tibiam mouentium
mufeulum uehens *

Oi Macfede internum latus interiorisfemoris capitis compreffm efi?ut hdc tendinesprimi?fec^ di?tertij cr quinti tibiam mouentium mufculorum porrigerentur .
Mac regione idem interioris capitis latus infigniter protuberat . S?V?X? Y Exteriorfimoris procefjus . uermjnguli charaeres no in utrafifigurafimul
obuij aliquidpriuatim?ut modo fibvjcia?indicant. Q^quidem in prima etfecuda coalitum huius procefjus appendicis ad reliquum os?R in primajni interna? pra?fentisprocefiisfedi ca>lati. T?T. S in primafigura exterioris pro cefius prima indicatur imprefeio. Ca?ter T? T inprrima?infis gniturajfera linea deorfum dprima imprefiione duca:P' infiecda? exterioris procefjusfec da imprefiioxX uero ? tertia imprefeio.At Y in ambabusfguris quarta indicatur imprefiio* ,a?b?i?z Interiorfemoris procefjus. Jfcrim b priuatim infecunda? hic appendicis coalitum indicat. c?c i Linea ajpcra? dradice interior is procefius deorfum obliquegratia olaui femur mouentium
mufeuli pro cedens.

d?dt Lineafecundmfemoris longitudinem protuberans? cr quintifemur mouentis mufeuli infertio'

nem admittens.
ez

Mac fedefimur amplum ejl?quum intrim r cliquafer lngitudine ter esft .

<*-^jferajedes? d qua olauus tibiam mouentium mufculusfui exortus initium ducit.

FEMO

ANDREAE VESALil
E

BRVXELLENSI8

M O R I s aosmagnitudinecunaishumanafabricaofTbitspr^ftt,in

Femoris Jii ' pcrius cdput.

&carlaaineincruftammuifitur:atinfuimediononnihilinferis,quamipfiusuertic5s^ dicam)ce&ntrumconfiftit,anguftumprofundumc?&inaqualemcomo

auibus autcV omnibus ferquadrupedibus tibia ofl SL fibula(quum grarum a, hac adeft)longitudine cedit. Hoc fupr quidem coxendicis oiii,mrra au fuperius eu v, inferius tem diuerfa articuli ratione, ofl tibia coartfatur. Superion enim parte, cum * mi quafimiliteratqueinferioribappendicedonatur,robuftifs!mum caput cuatum. obtinet,prolixaquidemdceruiciadinteriorainclinataadnatum,coxen b m fifuprc,in, y dicisc* oflis e acetabulo exquifit congruens. Vniuerfum hoc caput Iaue fraG.
Ch*figA. dhifg.T).
e

i ttait fi.ey inte>

I><^8Iicra
rd femoris cd
'

pitd,(j

eorun

femur infioniter craflm eft,cV in duo h capita omnium totius corporis oflum capi tum maxi. /

iyi fi.ea, \9 W
ifigur.B.

dem finus.

tur quemadmodum etiam ipforum cum tibia ofTeam^^^^

madMm&r,qimpoftmo^

>%{>.

^Ub.i?. h iyi figur.

E,F.

L** de Vfu quaqUamuerlinlatus,ueltantil^

in thi2c motuum examine,femoris ad coxendicis os motu deludebatur. Caterm femoris ca. ****% pitaretrorfumideoproducunmr,quodtibiam^^ ' tendi,autantrorfumerigifatiuseratude6utmotusilliusratb moris fede nequaquam prominet.cV quamuis hac,in anteriori eorundem fede, finum olen dant utrifque capitibus communem,8<: impenfe patulum, lame? cartilagine incruftatum,is ta menaliquo tibia ofls tubere excipiendononparatuseft.atos orbiculare Se breui f cuto non abfimile apto1 tubere finum illum fubire audies,quum fcundo ab hoc Capite eius oiiis iermo inftituetur.Inpofteriorifemorisfedecapitahacmagno^'nterualloinuicemdlrlmuntur,atc? m ipforum medio amplum profundumep finum utcunqj afperum, Se cartilagine nequaquam obduclum exigunt. Is nanque afperum inaqualeq? tibia oflis " tuber excipit, quod m tibia ofls finuum medio protuberare,ac ligamen t educere fcnbemus,quod ualidif sime illi hnui inferitur,un cum alio admodum robufto pofteriori tibia ofls fede pronato.luuat etiam li. nus ifte,deducendo totius corporis maximo p neruo hac fimul cum q uena Se artena m tibiam contendenti. Humiliora enim femoris capita, quum tibia motuum gratia adeo in pofteriora ducantur, etiam id praftant,ut in illorum medio neruum illum fimul cum uafis tutifsimo dcor fumrepere finant. atqueetiam proceflliummodo aliquot mufculorum pedem mouentium prncipiaporrigant.Abelatiorinanqueinternicapitis r fede primus pedem mouentium mu feulus enafeitur. Ab externi autem capitis elatiori ' fede," fecundus,8c~ x tertius quoque,pedis motibus prafecli exoritur. Dein f Y mufculus in poplitelatitans ab ofl aliquam fui exortus portionem fumit, hanc fan ab externo hoc femoris capite mutuatur. quanquam pracipua ipfius orioo ex = ligamento pendere docebitur, dieftum nunc femoris caput tibia potifs'mm coll iom s? Deinde in elatiorem capitis interni a regionem modic uerfs eius capitis in temum latus^ tendo inferitur, quinti femur mouentis mufeuli, cuius etiam infertionis occafione hoc femoris caput inibi compreflm oftendit fdem, tendini excipido aptam. Canes in hac oflcu lum paruum, Se illis0 qua fefamo comparamus fimile often dunt. Atque ita anterior cV inferior pofteriorq? horum capitum fedes f habent. latera uero eorundem multis cecis foraminulis op plentur,utualidifsima genu articulum continentialigamenta hin cap te pro nafeantur. Porro externum exterioris capitis latus,priuatim finum exigit oblique ipf iuxta pofteriorem eius la teris regionem infculptum,ac quarti tibiam mouentium mufeuli tendini paratu m. quo mi. nus enim tendo ille hac oblique refexus, fo ductu aberret,Natura ipf hune finum prapa. rauit. At internum latus inferioris capitis, etiam fi ad id plures reflecttur tendines,tamen nul lum eiufmodi finum adipifeitur .Verum emundato iam ofl iuxta pofteriorem lateris fdem * comprefsio apparet, qua tuto tendines deferri queanr, flia fde tuberis benefcio non recli. nantes,quod in medio dicfi nunclateris lat h protuberat,atque fecundm ipfius pofteriorem fdem tendines opportune defrri finit. Tendines aut hc deducti, trium primor Se quinti tibiam mouentium mufculorum cenfbuntur. Ad femoris ofls ceruicem,cui fuperius fmo Duo femoris ris caput adnafcitur,duo confpiciuntur procefTus,quorum alter externum femoris latusoc prcejjusifeu cupat,ac omnium corporis procefum nulli alteri ofl commiflbrum facile maximus eft,k infi totatores. gnl- etiam donatus appendice. l Alter minor eft,8^ quod admagnitudinem fpeftat priori neu. tiquam comparandus, multocp inferius in interno femoris latere nonnihil uerfs pofteriora confpicuus,cV mappdice fimiliter adauclus.Graci ambos tjqo^wt^, quafirotatores dicas, nuncupanthunc interiorem , illum uero exteriorem appelantes . quum tamen fimpliciter
e
%

btemutiwmerdruadcumm

unge E,

T: V/*

F,ll,2/g.
adG,T, I
7 figure
cap ji.

ki figur. H,
1

fig.cap.

?iA,E,C, D.
m i figur X

n 7 fi.cap.

jil.
0

fi ca.i U.
tcmfc.
/.
dem

iX,
p
tab.

q ultima: fi. lbsr,u. r ifigu.K.

s

it

mufcu.

tab.*.

tifig L. uu mufcu.
tab.*. X i; tab.*. y14.ta.br.
Z fig.cap .%

lib.zT. a 1 figu.U.
b

u mufcu.

tab. e, dein

J.
c i- fig cap.

di,:fig-K.
e 10 mufe.

tab.*.

ft6

mufcu.

tab.tendi'
ns mufcu

'

lorum L,a, R,V,V.<tKt

2

tabu.q,}*

fi,/,/. gtfigu.O.

hifigu.?i i,i figur.

kfemorafi' gur cap.

j hc autem eu
1

, figu-a. % figu.b.

DE

HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER

ty

;.;

damcumnateimaginem ytffy uocarunt. Horum procefum idem ufus cumreliqu?s fe. reollium proceflbus eft in hoc enim parantur, u t collis ritu mufculorum infertionem probe
nsmufcu.

m^s* dicunt,perpetu6externum fubaudiunt, quem etiam propter amplitudine cV quan

mmmUt3
,vf iCP^lmi

y^ T<^lS d^

frXi

^Ur llioiie"riuIn mufculorum tendines nferanmr. Ad huius pro cefTs radiccrri

ofe.cc.
pymufcu.

m3ued"efa/*0^a^^

externalui fedegibbus eft:intern autem, qua femoris caput refpicit,finuatus, Hc enim afp o ifcf" r""1 li%qS ^ Commonftrat fim,cuirnonus&decimusfemurmouentesmufculiin. ? sprtf u OTinturi bxterna autem fedes,qua gibba eft, in oflis hominibus Se atate proueclis, quatuor mufctabw imprefiiones fedesq* commonftrat, s quatuor mufculorum infertionibus excipiendis para. m* tas.Ac primaquidem ampla eft,8<: gibba in pofterioriprocefls fede apparens,cui primus fe
sprimulp
mufctabu.

murmuen*ummu^^
ra quadam linea deorfum per femoris pofteriora nonnihil oblique deducitur,cui primus ille r mUr mUenS mufcuIus ualidifsirri etiam inferitur/ Secunda comprfsio exterioris procef^ lusmantenon ipfius confiftit latere, magis qutri prima inaqualis cV afpera, cVutCunque fi. nuata,ac demum fecundi femoris motuum autoris mufeuli feruiens infertionil Tertia ad fu. PerI'Srom P;ocefus fedem Ultur> ftr prima? Se fecunda elatidres Confiftens fedes.Hac gib baeft^^fertiontertn femur mouentis mufeuli exdpit.2 Quarta in apice procefls fe offert, reliquis tribus longe areftior, Se quarti femur mouentis mufeuli tendiriemadmittens. Atque horum fan mufculorum infertionem exterior procefls excipit,ab ipfius uero radie in ante. exbte a?jPfiu,s fede a mufeulo principium prabet, qui tibia motorum feptmus recen.

ZtZi'
teruitai
s. quarut
1

i filtl'

uifiTx.
xifigu.v.

y* fig.
"

Vmufiul
tabul.

ri

lebltun ^oducroadreIiquamfemorisformamfpedat,uniuerfumfemuranteririipfiu *&*. de^inlateribusterescVutcunqueiaueeft^ndiqueab1 odauo tibiam mouentium mufeulo GftgJJi, C1'rcimdatum' CUIUS graria anterior femoris fedes iuxta ipfius ceruicis radicem nonnihil ampl uacadG eft^ afpera, quoualidis Se ampliori principio mufculus ille enafeeretur. In pofteriori au. figur,. tem Cde femur in acutum quodammodo fertur,8 e lineam infigniter protuberantem Se afbe. t mule *. ;,^. ,,,!_ /L _/l i.v. -. if /t- -. v. . . *< Ion. fri.
a.io
*

&&**&
**

Fmorisfecun Mmpfus k

f ttWc ciramdatur*Porro ad infenbrem huius linea'1 fedem, ac iuxta inferiorum femoris capitum
radicem,femur amplum deprenWp,n autem teres cernitur, quo tutius hc maxima tibiam g tj mufcu. petens uena cum arteria Se neruo feratur . neque f femur hc gibbum eflt, femore errabun. hiH^e da decIinet;Q-uarnuis & femur hc ad fuorum inferiorum capitum produdionem latefeere i prgr'ef* craflfcerec^ etiam debeat. Caterm femoris dudus non recfto tramite coxendicis ofls ace fus eji ab tabulo deorfum tenditur. Verum femoris ceruix capite ipfius ualde extrorfum obliqu,&
tab. s ;
*

non

gur*

cTdfd'h 3uafttranfuerfimkrtur^ Z ad genu defeendens procedit. Quam fane fguram non obiter Natura excogitauit. eft enim per d , /, laudatifsima, quamqj Hippocrates in libro de Fraduris in efFrado femore fedulo feruandam iHf'*' PrxcfPlt4 Quando9uidem omnes quibus prima conformatione femur re&ius, qum ho. deinugZ mim ex ufu efl^ontigit, uari Se claudi in genu redduntur. Hocautem qum non modo ad tum fig.A. curfum,fed ad ambulatione, fiVmamcp ftationem noxi ft,quotidie uidentes difeimus. Atqui f utriufque femoris ceruix non ftatim coxendicis articulo, uti diximus, foras porrigeretu^ qua'nam fedes internis femur amplexantibus mufeulis reliqua eflt C qua1 rurfus neruis,uenis,ac artres inuniuerfum crus diftributisc qua item glandulis horum' uaforum propaga. tioni prafedisc" Non enim perexternas cruris regiones hac defeendere decebat,quum ita. omnibus foris occurfntibus leui quaque occafione ladenda, exponerentur. Si iaitur UehiSi arterrjs , glandulis , mufeulis pluris fjfdemcjj maximis hanc regionem inibi parare oportuit^ necefm quoque fuit, ex aCetabulo femur foras extrorfum'ue abfcedere. Porro fi quibufdam capitis femoris ceruix minus foras edud'tur, his ftatim inguinum fdes angufta Se inuicem comprefla reddtur, praterea h is femur fimul cum genu turpiter extrorfum abducitur. Me. rito itaque uniuerfa femoris forma curua gibbaqp exteriori regione exiftit,interiori uero fub caua. Pariter quoep, Se magis adhuC femoris pofterior pars fma cauacp uifitur,anterioraut aib ba,qu6d ad fefones is femoris dueftus admodum fit idoneusmti etiam ad multa qua fdentes obimus munia,quando (cilicet unum femur alteri infjcimus. Vt modo taceamiqum elegter femur mufeulis ceditjpofteriorem ipfius fedem oecupantibus*

de

fe

JDE

TIBI^E

ANDREAE VESAL

OS SE

ET BVh^C

BRVXELLENSIS

C^A.

X XXL

PRIMA* CAP* SECVNDA* TERTIA* QVARTA*

XXXI FIGFR^A-

QVINTA- SEXTA*

SEPTIMA-

OCTAVA-

NONA&

DECIMA*

VNDECIMA-

TRI,
**&:

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

I*

137

T RIGESIMIT
V '2V T) E C I M

RI MI

C^AVITIS

FlGVRi^s

rum 8t"earundem charadterum Index*

prXpofita? modo figura? ad dextramjpeSlant tibiam? ac prima utrumque in tibia locatum os anteriori jade exprimii ? crafiius nimirum interiusk ? quod tibia: os uocabimus : <0Jgraeilius?quodexterispofitumfibula nobis potius quamjura niincupabitur*. Secundafigura tibia? osjmid cumfibulapofieriorificie appfitifiim delincatur . Tertiajo lius tibia? ofiis anterior emfedem commonflrat. Quarta tibia? ofiis pojleriorficies oculisjubif citur . Chanta fibulam anteriorificie exprimit. Sextafibulampofieriorifededelineatam exhibet. Septima tibia? ofiisfuperiorem o Rendit fdem? cuifimur articulatur . O&aua duas continet cartilagines?qua?finus adaugent?quibusfimoris capita excipiuntur. Nona imam tis bia? ofiis <&fibula?fidem anterioriparte proponit?ut cauitas in confieSlum ueniret?talicum ti bia articulationi parata. Dcimajolam tibia? ofiis infimamfedem pojleriori ex parte deli <* neatam offert ? qua talus excipitur . T^ndecima internum latus inferioris fbula? appendicis commonflrat?quodtalo articulatur. CharaBerum autem index erit huiufmodi. i^/f? B His duobus charaleribus in pr ima figurafiuperior tibia? ofiis appendix notatur. In tertia ue> ro CFfecunda ?indicatur linea coalitum commonflrans appendicis cum reliqua ofiis portione. C *~Appendix fuperiorfibula? in primafigura indicatur? in quinta autem coalitus appendicis cum reliquo ofie infignitur . jD In prima appendix tibia? infirior?in tertia appendicis coalitus indicatur. E In prima appendixfibula? infirior?in quinta coalitus appendicis ados notatur. y quamuis eiuf modi appendices coalitus & non in omnibusfigur is notauerim ? nulli tamen non obuias efie appen
dices arbitror . F? G?z? 4,7 Sinus tibia? ofiis?quibus infiriorafimoris capita articulantur . H? I? K7 Tibia* ofiis tuberfinus?quibusfimoris capita excipiuntur?dirimens.ac H quidem ipfius anteriorfedes indicatur. I uero mdia <& impenfus prominens.K autem po fier ior.Atq? hi cha raSleres in eius tuberisfiedibus?qua?finuantur?obuijfunt.Zi7 horum K y I infecunda figura,

tertia <& quarta idem quodin feptima?indicant. L 8 Cartilapo dextrum tibi ofiis finum adaugens? quo externum fimoris caput excipitur . JSI8 Cartilagofiniflrum?f eu dextr a? tibia? ofiis internum finum augens?cui internum fimoris caput articulatur . JSl 8 Hacfede cartilagines ?tibia> ofiisfinus augentes? uidentur crafiifiima?. O 8 Hacfede nuper dicla? cartilaginesfunt tenuifiima??ac antefinuum centrum deficiunt. V? P 8 Hisfedibus illa? cartilagines in apices terminantur. Q5 Fibula?finus leuiter a c infuperficie c ? cui tibia? ofiis tubercuum iam R indicandum,
coarticulatur . R 4 Tubercuumfeu caput tibia? ofiis ?quodfibula? coarlatur . S 4? 10 Sinus tibia? ofiis?quo infirioremfibula?fedem excipit . T??6? n Internumfibula? latus?quod tibia? ofii committitur .Ca?term V in fecundafigurafperio J/^9X* rem connexum fibula? ad tibiam indicat : X uero infiriorem. Y autem interuallum notat?quo

Y.
2S x?x
<i?b x, 3,

ha?c

offa inuicem dehifeunt .

Hacfedefibula no reld ducitur?fiedintrorfum nonihilobliquatur? exteriorif laterefimafiu

7 <^Anterior tibia? ofiisfi des?in quam mufeuli tibiam extendentes infier untur^ c$?6 Superioris fibula? appendicis pro cefius ? cui tendo quarti tibiam mouentis mufeuli inferitur. d?e?f? g?h 9 Sedes?cuifuperior talipars?lateracp articulantur. ac d quidem T e?c(fyfi fuperiorem hu iusfedis reoionem in nona <& decimafiguris commonfirant. Deinde rurfus d nott eius rgion nis tuber. e uero &fi partem huius regionis utrincp ad tuberis d notati latus altis quam ipfum tuber infinuatam.Vorro g fedis huius internum latus indicat? duodab externo latere conjlitui tur pro cefius infirioris appendicis tibia? ofiis , quem < in primafigura indicat . Ca?term h in nona er undecima externum huius fedis ? qua? talo aptatur?latus ofiendit?ab interno conflitu " .tum latere appendicis infiriorisfibula? in primafigura E notata? + $?i $ in primafigura pro cefius indicatur infirioris appendicis tibia? ojfls?qui exterior efl malleo ^ M 5 lust

l5g

ANDRE AE

VESA LU

BRVXELLBNSIS

lus. Ca?terum

i infecunda ?ter tia?nona?y dcima eundem appendicis procefium nott.

&4p10 Sinus inter ioris malleoli?ex quo cartilagineum ligamentum talo inferitur . Sinus a/per T ina?qualis in anteriorifede infirioris appendicis tibia? ofiis conjpicutts? quo li

gamentum cartilagineum ad taliceruicem pronafcitur.

Hacfedefinusjpeantur?quitrestendinesadpedisinfirioraprotenfiosdeducunt. n %^?6?9 E quidem inprimafigura externum nott malleolum. is nam$ aliud nihil efl? qudm infiriorfis bula? appendix. Verm n in plerifip figur is hune malleolum exprimit. o?ph? Vmbrata ha? cfibula?fedes ab o adp ufaj pertinens?eafibula? pars efl? qua? nuda nulisfa mufew lis teSla antefeionemfe offert. q?qx?6 Hdcfeptimi^ olaui mufculorum pedem mouentium tendines refleluntur, quorum occafione
_

fibula hicfinuata efl. r z?6?n Sinus infiriorisfibula? appendicis?d quo ligamentum in talumjrtur. Vrima fibula? linea?feu primus eiufdem angulus '< u?ut?i,<;,6 Tertiafibula linea. t?t\?X?<y?6 Secundafibula? linea. Trimum fibula? latus. Verum x er x priuatim huius lateris lineam indicant ? inibi gratia X?Xl??

M**

mufeuli pollicem extendentis modicprominentem. ' Secundumfibula? latus. $,$*,6 Tertiumfibula? latus. Trima tibia? ofiis linea. Jl , <fl iA,3A Secunda tibia? ofiis linea. Tertia tibia? ofiis linea. ^3 V rimum tibia? ofiis latm. z,4 Tertium tibia? ofiis latus. ui?3 Secundum tibia? ofiis latus. K2-?4 liftera tertvj tibia? ofiis lateris linea? cui mufculus inpoplite latitans inferitur .

fimiliter atque in cubito,binarepnunturaofl,quaHippo * figur. ^p^ crates perpetuo tibia ofl appelat. ac horu alteri interius eft & craflus, integrarum Tibia. 2111111 citai*. :-'rtH#s\l:I quod totius membri nomine W> 8c tibia nuncupatur;c alterum uero * er n. exteris locatur,8i interiori crafltie admodum cedit, Gracis quidem m. b tota 3, 4 Fibula. -Iknsk i/0, Latinis autem fura Se fibula uocatum.Ego euidentioris doclrina ftu figura Tibia os. c tota f> 6 dio craflius os,tibia os appellabo, id tibia, hoc eft toto membro diftiiv figure, guens, quod his oflbus ,mufculis,uenis, arterfjs, neruis^ cute hac om> d tibi<e of P. ^ ^w. r\ i .m..'jl/:.... r^ niaambienti formatur. Gracilius autem os fibula opportune dicetur,ut id fura, quam Gra fis appen, Tibia ofiis ci, quia ueluti tibia uentereft, yxsfOKvm*.iow nuncupant,diftinguatur.Tibiaitac^oflicV: fibula dices prif miim A, b eyJibula ap / fupr infraq? appendix coalefit,ac fuperior quide tibia ofsd appendix admoducrafl lataq? 1,3 fig.dein pendices, eft,anieriori tamen fde craflor,ac in anteriori thide regione magis qum in pofteriori t deor. D 1,3 fifiSedes cuije' fum duci cernitur.Huic * duo oblongi infulpuntur finus,inuicem ' afpero inaqualicj? tubere buteauient mur <td tibiam diftincli,8Z lubrica cartilagine incruftati.His finibus inferiora femoris capita excipiuntur .tu. C 1,1 figur. infuper Et articulatur. ber autem fnus diftinguens, grandems finum fubit,femoris capita pofteriori in fde dirimen er $ figu tem.Dein tuber ex fuperiori h mediaq? ipfius fde, qua afpera Se fnuata,neque ulla cartilagine ra1. inuncla uifitur ,rualidifsimum emittit1 ligamentum, nuper dido femoris capitum interuallo ti,3/zg.B: * h4,7fi> fnui'ue infertum. Adeo fn, ut mdia huius tuberis fedes in hoc afpera fnuataq? fit? quo fli/ F, G. eius ligamenta in femur porrigat, h ac maxime protubrante fua fde, ac deinde exkpofte. e jfigu.K* I,K. riori ipfius regione educens. Ab anteriori naiicp tuberis regione, qua minimum prominet, fi,z fig.30 etiam f illa fimiliter afpera ft,ac lat f'nuata,nullum tamen ligamentum femori inferitur, fed li. Cdp.E,?. gamenta inibi producuntur,qua m cartilagines anteriori huius tuberis fdi colligant, quas ti. gifigu.30 cap.l. Cartilagines bia ofls fnus iam augere dicam . Quum enim duo tibia ofls fnus femoris capita admitten.
l'^r^SSE! ^SgP
" N

TI

IA

h totai ,

tes,quodammodo fuperfcieteiius duntaxat infculptur,neque ad amufsim femoris capitum gibbis (etiam fi Galeno fecus uifm fuerit) fuis cauis refpondeant, Natura mirabili artificio CL ifig.cap.ti tur, Itb.z X. Lib.'ideVfu nuumprofunditatemadauxit.quippepraterlubricas cartilagines tibia ofls finibus &femo. h z,4-*7 fi" part. 0- in co ris capitibus cruftamodo obdud:as, utrique finui unam adhibuit cartilaginem, neque fmO' gur.K. mentarijsin ri,neque tibia ofl aliter qum ligamentorum benefcio connexam. Hac nanque orbiculatim llfig-U. Hippo. librii ligamentis genu articulum amplexantibus fblum connafcitur,8c" praterea li crament! in teruen. m tota 8 deFraiuris. figura ,/ tu anteriori pofterioricp fedi tuberis conneclitur, quod tibia ofls fnus femoris capita excipi. bi dextra entes dirimere didumeft.Ifta cartilagines exacft fmplici cartilagine molliores fnt,8<: quaf li L, fmiftra gamenti natura participes. Dein qu oflbus applictur , impenfe aquales,lubrica,la:ues,ac cuit M infi gnitur. deniq? uncftuofo humore oblita fpedantur. Ad hac,in articuli ambitu"crafla funt,multo ante n 8figu,N. frtuum
quibus tibia of fisfinus auge

h z,3, 4>7

osfigur.o,

psfi.P,P.

l tftui: li figur. v.
u 4,to fis .

qtfig-Q^

X ^orf
yfecdafi.

inter

cr xconfi
z i figM..
ca.h ad k.

at,zfig.z.
hde\n
-

A>B

fig.lb.

c 6 muf.ta.

^tabule
si,gAi,
a-c .
d 1,6

figx.

la^tTtal
fz mufe. ta. xet 6 ta*,
89

fth.

b tot\U>

pt.fica.33

\TZoti
1

9tfig.*e't
gur.i.

z,h9,iofin

4f|S
figur. i.
mufcul.

oz
p

4,ioVl

qfig.cap.i,

r Jk*
*

"m9<p.
3.N.

fi

Itet^muf
tab. chara
x,2>?. "

UClmu notaturf
cund.o, ter

m?-

$ finuum centrum extenuata, definentesq;. Harum fiquidem figura lunaris eft, quemadiruv dum altrions finus internum latus, Se exterioris finus externum. Praterea nulibi crafsiores quam ad lateris fui mdium cernuntur.p qu enim anteriori pofterioricp tuberis tibia ofls fnus diftinguentisfedibusappropinquant,tenuiflma funt, 8inacutos apices fniunt. quo. rumqui anteriori eius tuberis fedi committuntur, inuicem proximi funt,dextrac?cartila*o fniftra ibidem alligator. Apices uer pofteriorem tuberis fedem accedentes, magis mutSo diftant, neque inuicem,utanteriores cartilaginum apices, committuntur. Ligamentum enim craflfmum ex tubere in femur fnfertum,pofteriores cartilaginum apices diftinouit. Qua quum ita fint, leui negotio colligitur, qum concinn harum cartilaginum auxilio^fls tibia? finuum cauitas adaugeatur, nonfolum quidem in hominibus, uerum in omnibus quahadte nusuidi quadrupedibus Se auibus. His nanque in genu articulo eiufmodi cartilagines reponuntur. unde etiam in menfa cuiuis harum naturam contueri promptiflimum eft,f modo exa genu articulum quis infpexerit; neque pafm cum Ariftotele, cV Galeno in tertio de Par. tiumufu, quadrupedum genu illicefl exiftimauerit,ubi tibia inferior pars talo coarclatur. Zib de Cet Atque hoc fane modo tibia; os femori articulatur. fibula autem non adeo at confcendit,ut fe mlnUnimdk mur Condnat-ufrum fuperior ipfius appendix in interno illius latereq fnum gerit leuiter ad. 8reffu' modum infinuat Se amplum,cui minimeprotuberans tibide ofls appendicis' tuber coarticu fj^**'** latur,quod ad externum tibide ofls latus uerfs pofteriora cofftens cartilagine,fmiliter atque ' S "^ * finUS fibula,incruftatur.Porr ^'ma fede fibula ti^^^ ratione qum* fupr coarc^atur-Externum enim tibia ofls latus,oblongum exigit" fnum, cui protuberans inter. num fibula x latus immittitur,quod afperum nnhil eft, quemadmodum Se tibide ofls fnus afper quo que,8c" cartilagine neutiquam incr u ftatus cernitur. Sinus enim ille fbuam laui cort ta(C*U nn exciPlt3llerm qu n3Ec ofl inuicem cmittuntur, uaidum intercedit ligamentum non quidem duntaxat in circuitu ipfa cnertens, at etiam ubi mutu fe conringunt. Caterm VU fibula per reliquam tibia longitudinem fibula tibide oiTe r plurirnmdehifcit. non quidem qud tibi^ofse U ^xc radl1 * modo oblique ducatur,ac ueluti tibide ofl foras obiquetur,fd qud tibide os fli fMU Pra mfrap ade crafm ft, Se in reliqua ipfius lngitudine gracile,ut fibula illis tibia ofls fe. dibus, quibus craflm cernitur, commifl, facile tota tibia graciliori fde mutm diftet. Q^amuIS tanto adnuc minus fibula tibia dehifcat,quanto minus reda confpicitur. Fibula mm* Pau* mD medio Iogitudinis tibia,introrfum ac uerfs tibia? os nonihil curuatur,exter noqp ipfius latere fima,feu cocaua redditur. Ca?term tibia ofls fibulaqj dudus, Se fecund ipfrum longitudinem extuberantes lineas impreflionescp, tum demum opportunis deferi. Dam3ubi fupernas infernasqs eorundem ofsium partes, quibus afjs coardantur expreflro* ' Superior itaque tibide ofls appendix,ad eum quem dixi modum femori ac fibula coartfatun anterior autem eiufdem appendicis fdes utcunque deprefl afperacp cernitur, un cum tibia* ^s anteriori fede appendici proxima, Se plerifque Gracorum cwriftvwoy uoeata, qua in noc afpera eft^ut ualidifsimos c mufculorum tibiam mouentium tendines exciperet. quorum etiam tendinum gratia, fuperior fibula appendix infigniter externo ipfius latere Se fuperiori Parted protuberat, robuftifsimumfC quarti tibiam mouentis mufeuli tendinemexcepturus, Dein hac fibula fedes caput educitffeptimipedem mouentis mufeuli. Inferiores tibia ofls Tibiaojjisfi Se fibula appendices, fimul g finum fedemep efFormant,cui h talus mutuo quafingref articu nusetmbera] latur. Si enim tibia ofls ac fibula finus tuberacp feduo perpenderis, tali cum tibia connexum ?uius u/o df ad ginglymon opportune rfres. Verm tali hiftoriam fuo loco explicabimus . nunc enim tlculaur* fnus tibide ofls examinandus uenit, quiin infima tibide ofls appendicis fde amplus admo. dum eft,8d quodammodo ' geminus.Inmedio enim amplo,fed modic prominentek tubere frterftingutur, liquidoq? altis ad tuberis latera excauatur. Ad intern huius finus latus infe . rior tibide ofls appendix,ualido magnoc^' proceflu deorfum fertur3qui externo fpfusm latere, ^U ^num re^PIclt3 cauus, Si fimiliter ac finus ipfe lauis Se cartilagine incruftatus eft ; interno autem " Iatere alterum crus refpiciente gibbus eft. ac quum0 excarnis fit,nullisc| mufculorum partibus obte(ftus,in nobis tadu facile percipitur,efl:9 in teriormaleolus. Procefls hic in infi Intenormd ma *pfiuS ^e uer^us poA^riora p finum obtinet,ex quoq ligamentum prodit, cartilagineum ti leolus^ias os ta^ colligans. Atque eiufmodi etiam ligamenti producendigratia,anterior appendicis inferioris tibide ofls r fdes, in humillima ipfius parte, etiam finum exigit tranferfm oblon. um'^: afperum,c: insequalem : quo ligamentum prodit, tibide ofl ceruicem talinedens PoA^rior etiam huius appendicis fedes,ubi primm intern educit malleolum,' deprefl eft, ulsp^oftendit,qui tranferfis obducli ligamentis mufculorum tendines h c pedem ademv tes,tut,ne fuis finibus aberrent,frri fnunt. Sunt autem illi numro trs," quintus feilicet pe^ M 4 dem
'

DE

MVMAK CORPORIS FABRICA LIBER *

.>

lS%.

r, , .

Tahmante

ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS dem mouentium, Se duo digitorum flexui famulantes. Caterm externum inferioris appen dicistibiaoflslatus,nullumeducitproceflminternomalleolorefponderttem. Verum ap nfe pendixfibulaexternotibiaoflslateriadnexa,impenfe hc craflfcit, deorfurtic? magis quam ^**. interior malleolus fertur. ac in caufa eft, ut rarius in externum pedis latus, quam in internum, talus luxetur.Tanto enim fibula hc decliuis ipfo tibia ofle defeendit, qiianto altius tibia os adfemurfuprporrigiturudeutfibulaneminimumquidemlongitudine a tibiaolleuin. ?*M. catur.Inferior hac fibula appendix,externum Hatus finus coftituit talum excipietis. Verum JjH appendix interno ipfius latere ade protuberat, Se cartilagine incruftatur, ut eam a talo ue. ris fufeipi , qum eundem excipere,merit quis dixerit. etiam f externum tali latus appolite teaat, atque in eum modum un cum interno malleolo talum comprehen dat,ut nuiquam in ,^ hom{mbus talus contingi qileat.a Tibide enim ofls appendix fuperiorem ipfius mte. Cftferfi
148

lilatusocCupattanteriortalifedes,qua in nudaofliWcompageoculisfubiptur tendinibus oecultatur,per pedis fuperiora ad digitos deductis. ita etiam pofterior ipfius fedes non minus innudisfeeletis confpicua, tendinibus obtegitur irt calcem infertis,& quibufdam hac pedis Exteriornat inferiora fubeuiitibus.Imahac fibulapars talo commifl,externoc fuo latere gibba, Se nulla T / a lnT prorfs mufeuli parte b obte<fta,exteriorem conftituit malleolum, quem fimul cum intenori lusCap't malleolo quibufdam talum perperam appellri Galenus teftatur. Atqui is error ad nos ufcp manauit.Nam,ut cateros taceam,Erafmus nofter Roterodamus in fuo de talorum luiuDialogo,malleolos in hominibus talos fmulcum Pliniouo cari innuit; quod nonnullis Galeni interpretibusadearrifit,ut r^vg*, hoc eft malleolo s, fubinde talos reddiderint. Externum itaq* exterioris malleoli latus gibbum excarnec? eft, fimiliter atq? interioris malleoli internum latus.Pofteriorauterrt exterioris malleoli fedes amplum oftendit ~finum,qui tranferfo obdu dus d licramento,fexti Se feptimi pedem mouentium mufculorum tendines deducit, illos quo minus afuafedereclinentcontinens. Internum eiufdem malleoli latus in infima ipfius fede uer fuspofteriora,profundumafperumqp oftenditcfinum,exquo ligamentum prodit cartilagine Etcamis fi> llrt^ hc fibulam talo ualidiftW connedens. Caterm ex uniuerfa fibula amplitudine, nulla bulapars. ^g^ ^ nudaexcarnisWft,prater infima ipfius partis externg la tus,quod etiam aliquo. usq* fupra appendicem fibula inferiorem excarne cernitur. quurh intrim reliqua ipfius ampli, tudo mufeulis obtegatur, ita fibulam amplexantibus, ut hac pafm ipfis cedere,ab illisqj com Fibuk fecun* primi uideatur. Si enim fibulam examinaueris, eam fecundm ipfius in logitudine ducTum tri dumipfius hn angulam efle confpicies, atque id potifsimum iuxta ipfius longitudinis mdium. In anterioris gitudmem tri- emm gjj^ feclis medio,acuta SC ingniter protuberans apparet'1 linea,primum fibula angu. anguLu lum conftituens.In pofteriori autem ipfius fede, deprefl eft,8C plana,ac utrinque ad pofterio ris fui fedis latera unam commonftrat ' lineam,qua infigniter fatis protuberans, alium fibula angulum efFormat. Ade ut eaqua internum latus pofterioris fibula fedis occupt, fecun. dus fibula angulus appellri poft : qua uer externum eius fedis latus habet,tertius. Atque his tribus lineis anguhVuctria fibula continentur k latera. ac unum quidem inter primm Se r\ i i (T ii r '\ \ -t fecundm angulos confiftit,quod una cum tibia oliis externo latere aptamiedemprabet il' lis mufeulis, qui tibia anteriori fde in pedis fuperiora fruntur. Sunt autem illi,pedem mouentium ra fextus,deinde quatuor pedis digitos" extendens,fmul cum nono pedem mouen. tium,cV illo qui pollicem p extendit, ac priuatim in primo hoc fibula latere q lineam quandam exioit modic pro tuberantem, qua illi mufeulo principium offrtur. Secundum latus,prima linea Se tertia terminatur,cV amplum eft, egregieep finuatum r fptimo ac odauo pedem mo uentibus mufeulis locum prabet. Quinetiam o&aui mufeuli gratia, latus hoc utcunque afpe^ rum cernitur,ut is hincuniuerfm ipfius principium pulchr educat. Ab illis itaq? mufeulis qui primm fibula latus occupt, Se illis qui fcundo exporriguntur lateri, prima fibula linea pri mus'ue angulus educitur. Tertium latus fecunda 8c" tertia lineis circumfcript, mufeulis com primitur pofteriorem tibide fdem occupantibus, 8c" potifsimum ab eo' qui pollicis fecundm os fle<ftit, ac ab hoc fibula latere carneus enafeitur. Qua quum ita Gnt, tertia linea mufeulis fecundm SC tertium latus occupantibus foras prott'uditur. Secunda autem linea ab illis pro. ducitur mufeulis, qui tertium Se primm fibula latus comprimunt. Verm fecunda hacli. neapriuatim" ligamentum educit, fibulam tibia ofl tota illa fede qua hac ofl inuicemdehf Tibia oflisfe fcunt,colligs,8t"inx fecundam tibia ofls lineam in frtum. Tibia enim os fimiliter ac fibula, cund mipjius mfadongitudinis medio quadantenus triangulareeft. ac prima ipfius y linea in anteriori of lor.gmdmein ^ ^ confi({it3ingniterc$ pro minet. un de etiam Spina Anatomes profefribs appellatur* atque hac ade acut porrigitur, utnulibi potius concertantes pueros pedibus inuicem pe^
currere.
$

ST^c!

gitldem^

gm txpHm

{**
b

ta.u^
~<*gur
?>

im^

cz,6fi,^

j*jK
mmm^
mufeuli au

g&
glffi"
"
fficap.iU.

f^g

**-

l>2),>6fr

gtfjttautm u,u.

J^/t^

j^gjj
^ tt

k primm

iffi^tcr.

ll f&&
m^muiCm.
4 fflfc

*,* hu^

uhf'
p

, tJ,A\

^fix,*.
r 6mfcul*

s6'^t ^

**4'**A*

u fig.

at

?*.*

*t>^/I"',

y^fi.y^

",

tere

Z *

2>>

figur.Ji-, *. a earund

figur.*, ^
b 2,4-fig.f.

cfig.f*
di,sfig.x.
e

i,i fig..

tabu.x,y .z
tabul. $,*.

fz^figJ.
gi^mufc.
tabul.z.
h
15

mufcu.

tibu. D, E.

iz,4.fig.t.
h 14 wfc

DE HVMAN! CORPORIS FABRICA LIBER I* 14* tere uideamus, qum ad anterior tibia fdem, ubi linea proxim cuti fubiec*ta,hanc cul tri mo do fcindit, quoties ipf impetu ad tibia os colliditur.* Secunda Se a tertia tibide ofls inea,po. fterioris fui fedis latera conftituunt ; ac tertia quidem internum eius fdis latus efFormat,pa. rum acut educfa,fd obtuf admodum,8c' quafi teres. Secunda aut linea paulo eft acutior,ac externum pofterioris tibia ofls fdis latus efformatreftq? illa, cui ligamentum fibulam tibia? ofl conetens infri non ita multo ant relatum eft. His tribus lineis, tria tibia ofls conficiun tur latera. ac c primm quidem prima fecundaqp linea terminatur, finuatumcp eft ac planum, eorundemcp mufculorum occafione cauatur,quibus primm fibula latus cedere didum eft; cfcund uer tibide ofls latus prima tertiacg linea terminatur,8c" infigniter gibbum eft,nulloc prorfus obte&ummufculo,Gracis Lce> Se frequentius adhuc wrutvwoy nuncupatur. Ter tium tibia ofls latus, fecunda Se tertia circumfcriptum lineis, non ualdedepreflim eft,ac mu. fculis occupatur pofteriorem tibia fedem fibi uendicantibustpracipu uer g illo qui quatuor digitorum tertfj ofls flexus autor habebitur,8<:h illo quem pedis motor quintum ftatuemus* Ad hac,tertium hoc latus in fuperiori ipfius fedeafperamoftendit1 lineam,obliquexporre. cT:am,cui k mufculus inferitur,quem in poplite latitantem uocamus. Atque huiufmodi fane f. bula tibiacp ofls linea Se latera laui negocio arguut,qum fufFulciendis educendisc mufcu. lis hac ofl conueniant. Articuli uer oftendunt, qum afbr motibus quos cruribus molimur obeundis Natura hac extruxerit,illa ad eum quem diximus modum iuxta articulorum fedem adaugens ; ade ut citra fummam Creatoris noftri admirationem, hac nemo contem. plari queat,Sc" non prompte colligat,qum uniuerfam is uitiaret coftruclionem, f quicquam eorum qua modo fcripfmus,immutatum fingereU

DR
)

P^iT
TRI
S

3 L L^T.

C^P^T

XXXII.
S E C VN D A, POSTERIOREM patella; (dem fpeclan dam proponens.

PRIMA
G E
S

I M I

E C VN

di Capitis fi'gura,anteri
orem patelle facietn oftendens.

CHARACTERVM

SECVNDAE

F I G V R AB,

INDEXA

t^/7 B JDextri cruris patello? tuberfinum inferiorum fimoris capitum fubiens . C Sinus qui interno fimoris capiti adaptatur * jP Sinus patello??gibbo externifimoris capitis congruens. R Hac parte patella infiriorifuafede tibia? osjpelat? fyuelut i in pro cefium excedit? duijlmU liter atque tota anterior ipfius fedes tendinibus tibiam extendentibus innafcitur ? quemadmos
dumpulcbr ollendit oSlaua mufculorum tabula ? cb araBer eh . qui innafcitur charaleribus g? b? i. Foraminula uero hacparte?ut <gy in patella? anteriorije.de confficua ? etiam citra chas raSl erumoper ampromptobfieruantur.
a tota 1, z fi .intgra rum uero fi gwr.s. b z figur . cap. 30 H. c zfi.A,B. d zfi,C,D.

genu articuli fdfo s quoddam praponitur orbicuare, ^w^ rlt ms Se breui fcuto non abfimile, quod pofteriori fa fde, qua femur fpedat, e? forma. aui,lubricacp cartilagine, magna ex parte obducftm uifitur, apto tube re finibusq? anteriori inferiorum femoris capitum fdi elegantercon. gruens. Secundum ipfius enim longitudinem c tubere amplo Se medio. criter prominenti extuberat,quod patulum femoris capitum fnum in ^31 anteriori illorum fde exculptum fubit.d Vtrincp ad tuberis huius latera unushabetur finus, prominentes Se cartilagine incruftatas femoris capitum fedes excipiens* Verm ut exterius femoris caput antrorfum magis, qum interius caput porrigitur,8c" ampli, ori fede laui cartilagine obducitur, ita fan exterior patella finus ad tuberis fui externum latus confiftens, long ampliorlatiorqrinteriori finu occurrit. Patella igitur illa parte qua femoris t totai fi- os contingit, lauis Se lubrica cernitur. c Anteriori autem ipfius fde, Se in lateribus afpera, SC gura. cacis quibufdam foraminulis obfta peclatur : quemadmodum Se in pofteriori ipfius fde, fifigur.E. f ubi infima fui parte tanquam acuto quodam procef deorfum ducitur,tibiacp ofls elatiorem fedem refpicit,afpera etiam Se foraminulis illis ornata eft, quo aptius firmius cp tendinibus tib g8mufcul. am extendentibus irtnafcatur.g Vniuerfa enim patella, tota ipfius amplitudine fdecp,ubi lu. 3^0pffi0fit t.k. brica cartilagine 110 obducitur,tendinibus illis innafcitur,necfemori,ne9 tibia aliter qum ten comec7atur.

E R

dinum

141

AN3REAE

VESALI

BRVXEXLENSS

dinum benefcio commifl. Hoc eiiini priuatim patella fibi uendicat* quod alieri ofl figamen. torrh Ope non alligetUr, fed tendinibus illis gertu articulum tranfcendentibus innata, adfemo ris os ualidiflim cftringtur. Patella fubftantia in natu grandioribus impenf dura Se folida Patella fub eft, utcunque etiam Galenus eam extrinfecus cartilginofam efl afrat : ac Marinus quoque ftantia cum alfjs Anatomicor pracipuis, eam fparatim cartilaginofum os uocauerit, Se fuum quod patella dedicauit Caput, de Cartilaginofs oflbus infcripferit. Atqs ii\i fortafls animum adhi buere tendinu cui patella innafcitur fubfttia, qua elixa molliufcula cartilaginis fpeciem obti net,earum partium modo, ex quibus neruofa mufculorum capita, aut ligamenta principium duCiint,aut in qua eadem inferuntur, Verm quando patella dbit tendinibus emundatur, nequaquam cartilaginea,fed perqum folida fortisq? cernitur,no quidem in folis hominibus, uerum etiam in bobus,ouibus,8c" cateris quadrupedibus. quorum etiam genu articulo rerum Opifex patellam prapofuit,multo qum in hominibus longiorem Se anguftiorerti,quemadPatella w modum in plerifque auibus latiorem Se breuiorem.Datur aut patella hominibus, Se illis qua $*' modo dixi animantibus,ut genu articulus, antrorfum in angulum minus fllax extdatur,8c* duntaxat ad reclam line ab angulari flexu erigatur, Deinde patella pracipu praftat,quo mi nus in tibia flexu femur ex tibia oflis finibus in anteriora luxetur. Atque hune fanufumillt demu nos edocet,quibus patella fede fua dimouetunaut quibus ex cafu in duas partes fracla, furfum multo elatius afcendit,qumh inferiora femoris capita cfiftunt.Hi nancp infirmifsim tibiam fledunt, Se periculofifsim per decliuia loca gradusqj defcendunt, femore femper pror fum citra omne articuli genu robur elabente*

b z fig. ,9

"* EF-

DE PEDIS

OSSByS.

C^iP. XXXIII.

PRIMA
TRIGESIM
TERTII
PITIS
F

E C V T*-*
D A*

G V R A*

TERTIA'
.r' ATQJE HIS

QVARTA*
SERIATIM SVBIACENT

QVINTASEPTIMA, OCTAVA,

SEXTAET NONA*

CECI

DE

HVMANI
:

CORPORIS

FABRICA

LIBER

t4f

CIMA-

#^

>^^^?) VNDECIMA*

D VO^
DECI
MA.

DECI
MA T ER1
1

A.

TREDECIM

PRAEStoTS

CAPITS

FIGVRARyM
*.

earundemcpcharaclerum Index,

PKI

M ^T figura integram dextri pedis ofiium jlruem fiperiorijaci exprimit

Secunda dextri quoque pedis ofiium compagem eafiede delineatamproponit?quafiantes innitU mur . Tertia dextri pedis talus anteriori ficie ita oculisjbijcitur ? ut ipfius fuperior pars in confbetlum ueniat. Quarta ?eiufdem tali infiriorfedes ab anteriori ficie exprimitur. Quinta, talus ab interno laterefpelatur. Sexta talum conjficiendum offert externo latere defiignat* Septima? dextri pedis calcis os interior ifede ita exprimitur? ut externum ipfius latus magis
dudm internum appareat. Olaua , calcis os ab interno latere ojlenditur. Nona calcis ofiis ex ternum latus commonflrat ? ^perinde ac dua?pra?cedentes?jperiorem calcisfedem depielant

exbibet. Dcima ?pedis os cymbam refirens anteriorificie ?quatarfiofiibus committitur?delU neatum cernitur . Vndecimaeiufdem ofiis pojlerioremrefertfedem.Duodecima?quatuortar fi ofiium fimul nexorum anterior ficies confficitur?cuipedij ofia coarantur . Deeimatertia, quatuor tarfi ofiium poflerior ficiesJpeclatur? qua? calci pofii nauifirmi efl Contcrmina. V?i?z Talus. Ai,i Calx. . M Cymbam refirens os. i,27 3? 4 His numeri cbaraeribus in primafigura ?fiecunda?duodcima er decimatertia quatuor tars fiofiaindicantur?quibus ab infcripto numro nomina imponimus. hoc primm ? illudfecundm ,

I?II? II1?IIII? V

atq?

ita deinceps appcllantes.

Qutnq?- pedij ofia in primafigura notantur?qua? infecunda etiam citra charae^

rum appojtionemfunt confficua. A p H *>* Digitorum pedis offa. B,C?D 3,5,6 His quatuor cbaraeribustalituber notatur? tibia? ofiis inferiori appendice articulatum.ac ^4 quidem ad B primam huius tuberis cojlamfeu latus indicat. C uero adD

fiecundum?^ <^fad C tertium?B autem adD quartum . E?E 3 Sinus tuberis tali?fecundum ipfius longitudinem infculptus. F?F 3 Duo? tali tuberis partes ?elatius qudmfinus E indicatus prominenttsl G s Internumtalituberis latus? quod comprefium <o> cartilagine incrujlatum? interno malleolo

H6 K

tommititur. Tali tuberisfinus externo ipfius lateri infinuatus ? qui cartilagine fimiliter obdulus , exters
num malleolum excipit.

Sinus tali ajfer ? cui ligamentum cartilagineum ab interno procedens malleolo inferitur. 6 Talifinus? cui ligamentum cartilagineum ab externo malleolo pronatum inferitur.
?

L?M^6Duofinus?quospqfieriortaliregiouerjusintmilatusjpeandosexbibet?quideducm
rejleclendiscp mujculorum tendinibus parantur? hdc pedis infiriorafubeuntibus.

Nl?4t?'i?6 Talicei'uix. ' O 3A, ?>* Talicaput?ofiiscymbamreferentisfinumfuhiens?quiundecimafigurakindicabitur. P 7,$, 9 Qalcisofiismber?capuiuecartilagineobuoht?<o'intalifimm<^otandumingrediens^ Qjt Taliamplusfinus ?calcis caput P iam indicatum admittens. JR. 7,8, 9 Calcis ofiisfinus?cuiinferior tali capitisfedes S iam indicanda articulatur. S 4 Infieriortalicapitis?quodofiicymbamrefirentiarticulatur?fedes?calcisfinumfubiens .
1,14

144

ANDREAE

VESA LU

BRVXELLENSIS

T? T 4 \^4fper talifinus? ex quo cartilaginea ligamenta calci inferuntur.

7, s, 9 ^Affer calcisfinus? cui cartilaginea ligamenta ex nuper dilo talifinu immittuntur. X? Y? 2S z Calcis ofiisfedes?qua? pede in terramfrmato?deorfm fie at. Verm Y?& "Zj infe cda?^ Y olaua?& 2S in nona priuatim buius fedis pro cefium notant?mufculis quibufdam educendis aptum?<& propinquis reliqua calcisfede terra? innittentem . a?b 7?$?? <^fb a ad bjperioris calcisfedis interuallum notatur ? d pofleriori tali regione ad pojlicam
c 2,8,9
d?e z?$

V?V

fig t?739
h?i 7
kn
l?m?n

calcis deduflum. Pojlica calcisfedes. Internum calcis latus.Verm e priuatim fdem notat?qua tendines bdc pedis inferiora petunt. Externum calcis latus. Vermgfieparatim huius lateris regionem infinuat? cuifeptimi yola ui pedem mouentium mufculorum tendines exporrigmtur. In fiptimafigura anterior calcisfedes efl conjpicua. er b quidem eiusfedem indicat? qua? talo committitur. i uero eam nott?qua? ofii teffiramfeu cubum imitanti articulatur. Efl itaq? i des prefium calcis caput?finum ofiis cubum imitdtisjubiens.Atq? id caput in nona eti efl confpicui. admodum profonde exculptus ofiis cymba? imaginent ojlcndentisfinus?tali caput Ofignatum

fufcipiens.

io tlAnterior ofiis cymba? afiimilatifedes ? trs per qudm leuiterprominentes commonfirans fus perfides?quibus tria inferiora tarfiofia eo articulantur. OjpAh & o in io Superior ofiis cymbam referentisfedes?qua pedisjuperiorajpelat. q?r io etq in it Infierior ofiis cymbam referentisfedes ?terramintuens . V erm q priuatim huiusfedisfi num indicat?quofextus pedem mouentium mufculus deducitur * fi?t?u 13 Trs plana? quodammodojperficies trium interiorum tarfi ofiium ? quibus ha?c ofii cymba*fis milico articulantur. x 13 Ofiis cubum refirentisfinus infeperficie euitercfe ca?latus? quo calci id articulatur. ejlcj? hicfis
nus huius ofiis unum latus.

$ iz Ofiis cub refirentisfides?cuipedij os anularemjuffulciens digitum?^ illud quod minimo pro? ponitur?planisfuperfciebus coarflantur.ejlqp ha?cfedesfeaindum latus ofiis cubofimilis. y iz?i3 Tertium ofiis cubo afiimilati latus ? quod*' os cymbam exprimens refpicit?tertio^ tarfi ofiis um coarclatur. A iz?i3 Quartum ofiis cubo d difieSlionis profefioribus comparati latus? externa pedisfedemficelas, i 12,13 Quintum eius ofiis latus?in pedis fuperiori confiflensfuperficie. J Zj&l in 13 Sextum illius ofiis latus?terra? innitens. Verum npeculiariter ipfius indicat finu, ad quem
ce?

feptimi pedem mouentis mufeuli tendo rejlelitur. 13 Procefius tertvj tarfi ofiium ? quod ofii cubum refirenti articulatur? in hoeprominens ? ut ipf
quintus pedem mouentium mufculus infieratur*

iz Sedesintimi tarfi ofiium?cui pedij os pollicipra?pofitum articulatur. k 12 Huicfecundi tarfi ofiisfedi?pedij os indicem fiuflinens coarclatur. A 12 Huic tertij ofiium tarfifiedi? ospedij articulatur? cui mdius innititur. (/ i3z Ofiiculum adexternum articulationis latus obuium? quo pedij os paruo prpofiitum diito, ofii cubum exprimenti committitur.
Interualla?fedesfy? quibus pedij ofia inuicem dehijeunt . , hi Capitula pedij ofiium ? finus primorum digitorum ofiium fub euntia. *& z Procefius pedij ofiis pollic anfufflciens?cuifeptimipedem mouetis mufeuli tendo impldtatur. j> 2 Procefius appendicisfuperioris pedij ofiis minimo pra?pofiti?in boepotifiimumprominens? ut
v, v x, 2

olaui pedem mouentis mufeuli infertionem excipiat. s,t>v \,z Tria indicis ofia. atep eadem ratio mcdij?anularis?minimick efl . <p^\oZ Duo pollicis ofia. ^?(z Duo ofiicula pedij ofii pollicemfofiinentifiuppofita* * 2 Ofiiculumfiecundo pollicis internodio pra?pofitum. Reliqua autem fefamina ofiicula in primis digitorum articulis nUllisnotisinfigniuimus.
Q.V E M^

DE

HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER I l45 VEMADMODVM canes, muftela, fles, cuniculi, lepores, Se magis

Quadrupedu

adhuc fmia,cV urf,omniaqj quadrupeda,quibus pedes in digitos findun cffmJfis^ tur,eandem cum hominibus, femoris ad CoxdiCis os, Si femoris ad tibiam cjs f^fu articuli fpecierti obtint : itafan par quoqj in pofteriorum pedum oflibus doi illiSi SC huic cernitur contextus. Quippe fi pollicis in illis animalibus coiv ftrudinemab homin diffrre, atque m agis Se minus ad manus noftra? g|pllicemaccedere,acpluresinterdumpaucioresuedigitosobtingere,no. ftrumq? pedem breuiorem efl fubaudias, nullo prorfus ofl humanum pedem dortari fpefla.

bis cuipenitusfimile,tumfitu,tumforma,tumarticulatione,tummouediratiolieinCanibus Se id oenus animalibus non reperias .Caterm pofteriorem in illis pedem appello,totam eam crurum partem,quam terra inniti confpicimus,quoties cane aut urfum artterioribus crunbus terra fubleuatis, nulliqj baculo aut alio quopiam fulcro innixis ereclum cernimus. non uero illam duntaxat partem,qua quum quatuor infiftunt pedibus,terram contmgit.ea nanq? dun. taxt pedum digiti eft : quemadmodum Se nos quoque,quum quatuor ueluti crunbus prore. pre ftudemus, folis manuum Se pedum digitis terram cotingimus, brachiale & calcem a ter. ra urforumcanumc? ritu fubleuantes. Adeo mehercule, ut didis iam animalibus illic pes ma piat ubi Anftoteles proportionalem noftro genu articulum in omnibus qudrupedibus nn xit Vnde etiam liquet,qum hoc meumde quadrupedum oflbus paradoXum, Anitotelis, omniums rquodfciam)philofophom,8(: inter Anatomicos facile principis Galeni de com. Li.deCfmu munianimanum greflu in crurum flexione, extenfione feflone, ac feniorumcum fpinafeU *. dorfo du<ftu,8c- corporis ereclione dogmata perturbet. Ab hac itaq? oflum m i lis animalibus ^| f ^ ^ cum h omine fimilitudine, pedis oflum fermonem aggreflus fum,quo minus aliquis hiC mox fupare. initi6merequireret,quatotchartis in tertiodePartiumufuGalenusperfequitur quando hominis pedem quadrupedum longiorem,&: deinde latum mollemcp efldefcribit.adeoq? dit fufe hominem in oflum compoftioiieabalijs animalibus diftinguit,ac demum tamfohcite cur homo erioatur fedeatc? ratiocinatur,in Euripide ridendo magis quam fpedandis oflbus occupants, duandoquidem etf urfis Se alrjs eius generis animalibus eadem qua homini adfunt tamen Galenus docetNaturamnonnuUa homini ut bipedi,nonulla autem uunimah

rationpradito,inpedumconftruaioneelargiri.Arbitrorita9pofthacAriftoteliS^
ftudiofos, hominum, Se quadrupedum, Se auium quoq? ofla inuicem col aturos^c quo nam naclo nos quatuor ueluti cruribus innixi progrediamur, quac? ratione felis aut canis iedeat, autereclus parietiinnitatur, acdeniquefingula feorfim in quo conuenitautdifcrepentinda. oaturos,utdeincepspladtatan^^ tudiof reclis euoluant, ac tandem admoniti agnofcant, quam mamfefto huiufmodi ofiium fmilitudo illa redarguat : quamc? Ariftotelis Se Galeni, multoq* minus Platonis in Anatome doo-mata,no ex tripode fint dida.Prolixum nanque foret hic omnium de talis Se crurum mo tibus fententias recenfere, at? quidde fingulis fentiam adijcere^otifsimum quum haenus pedisofnondumdefcripferim,quaopportuneatalo(quemGraci *Wp*<r SC Ksficy uo,
C

Ho^ds itaque" talus (quiforma canum, urforum/imiliumc? animalium, quibus pedes in

i^r^UHk^^ire^fibulacontinetur^agnafuifedeabillorumofliumappendi-

^^

auikSi digitos dirimuntur, non autem bifulcorum,&:folidis unguibus praditorurnanimalium ta

crtotat, "S

&*&**
huL articula-

** "f ;SI
*'B'4

tior nanque tali pars, qua: furfum quotics totus pes terra: inmtur fpedat, infigmadmodum.?

^iprominet^ubereMricacarulagineinauftato^edemquequartgrotutecumfdam parti
aLsfeucoftisterminatu.ac>rimaquldem&dfecundaadtuber1slaterarecundum,pfuS

*&

Z*l

V"f :

iCJt qudraneularequodammodofit.atqueobidGraecis

'XatrSnfeeundm pofteriorem terminum feruntur. Adeutorbicularehoctalituber

onStudinem ueluti in orbem dueuntur: tertia fecundm anteriorem tuberis termmum,

~W*, Lanms autem quamo appel.

latur Nequeuerlateribus duntaxat prafens tuber quart* ,11. rotula: paru eonrefpondet fed c. rowtemodo.adquamfunis refleflitur, hoc tuber* finu quodam , ,pfiusmed,o donatur, tmim, quTliteradmodumea:latusJadlatera' utrinquemagis protuberat, illi fediexacMimecon. *"$ ueniens.quaminimatibixoffisappendicis fede talo exeipiendoparatamfcr.pfimus-Ma,

g^.E.E.tistaliaaVamnexusbenefidopedanflecW

'^M'teradueimus.quanquamnostantoperfeHoremin latera motummobamu^quantotal tu.

'Zlff

ber,feuquatrio minus rotula: modo exculpitur, & quo minus mutuo

^^&*^\

t4tf ANDREAE VESA LU BRVXELLENSIS ticulatutvquemadmod in canibus fit, quibus tali quatrio infignius fecundm ipfius longitu dinem cauatur,magisq? ad rotula, cui funis aduoluitur fpeciemaccedit, ob quod etiam firmiori mutuo ingreffu canis talus tibia iungitur. Ad hac, prafens taliquatrioitoninhis folumqua mododiximus quarta rotula parti refpdet,uer m uti rotula latera, quibu s ipfa ueluti in fur cula,aut ut alfjs plaCet in tro ch lea,fufFulcitur, detrita Se lauia unclaq? uifuntur : ita quoque tali tuber ad latera,quibus malleolos contingit, comprimitur, lauicp cartilagine incruftatum cer- ksfigur.G nitur, quamuis non pari modo utrinque. In interno fquidem latere," parua amplitudine Se fu / 9 fig.cap. pcrficietenus tantm comprimitur,qu6d Ccilicet inferioris tibide ofls appendicis procefls inte 3l Sriqrem malleolum conftituens,8<: hoc tali latus comprahendciiSjnon admodum amplo l fpa- ^jL"' cio laui cartilagine inCruftetur. Externum uero tuberis tali latus m ampliter finuatum,& maio cap. ?l b. riinteruallo cartilagine incruftatu apparet, ut aptam fdem conftituat, cui" internum exterio- confo ris malleoli latus concinn congruat, qui magis deorfum, qum interior malcolus, expor- !^^t u7ti&Lf ng*tur* Quemadmodum uero internum interioris malleoli latus afperum p finumexigere p 4,I0 fig. fe y/iiula W fcripfmus,ex quo q ligamentum cartilagineum talum tibide ofl colligans pronafcitur : ita quo caP>n gamentaajjw queeius ligamenti recipiendi gratia internum tali latus afpero r finu infcupitur, perinde ac J!?fi mit. eXternum ipfius tali latus fimiliter s calatur, ut ipf r ligamentum infratur ab interno exterio- r sfig^ ris malleoli latere edudum. Huiufmodi quoque ligamentorum ratione pofterior tali fdes ad $ 6pg-K. tuberis ipfius,fu quatrionis" radicem cofiftens afpera eft, ut inibi ligamenta admitteret tibia J^ x^ * principium ductia, Se rurfus alia in calcem porrigat. At prater eiufmodi afperitatem pofte- upofi b,d Sinus quibus rior quocj? tali fdes* finus oftendit,mufculorum tendinibus, qui hc pedis inferiora fubeunt, fi$*r*s. tennes de - Llcnendis parati/ Defcendunt autem hc tendo quinti pedem mouentium mufeuli, cV mufeuli * * P- L> fcudiim pollicis os flecl:entis,8c* illius tendo qui tertia quatuor digitor ofl inflectit. A tq? ad mufcu.t. hun c modum talus tibide articulatur, Se tali quoque fuperior acpofterior fedesjateraq? ita fe ha chxrua . , Tvlicum of bent. Ab anteriori uero ipfius fede, idq? magis ab huius fdis interno latere oblonga produci- 2>. fecymbamre tm* ceruXj qua> aliquOufc[ue progrefl, in * caput rotundum, lubricaq? cartilagine incrufta- tabu.D,E. /ns . tum dfinit, quod nauicularis ofls alto11 finui inarticulatur,contextu eforms, cuius benefcio oj. mufcu Tali ad cal- m odic obfcuroq? mo tu pedem in latera agi circunduciq? arbitramur, Infrior tali pars, duplici s notmcm cotexms. art(cuo calcis ofl articulatur,illiq? totus infternitur.ac unus quid articul s in pofteriori con- feJJJ fftitregibne,ubi calcis os amplo latocp prominet c tubere,amplumprofundumcp tali' finum a earUem ingrediente. Alter uer articulus anterior eft, ac uerfs internum pedis latus uergens, fecus at- , /&f-o. que pofterior articulus fe h abet. Calcis enim o s oblongo e finu exculpitur, qui cartilagine in- c "fe. cruftatus,humiliorem tali capitis fdem excipiu Tali nanque s caput nauiculari ofl articula- gur'p. tum,inferiori fua fde qua calci innititur depreflb tubere, dido iam calcis finui examuflim ada- d +% % tdcum Takt Ptatur* m nrurti articulorum medio " talus, Se ' calx pariter exafperantur,profundoscp cbti commijfuras nent fnus,ex quibus cartilaginea pronafeuntur ligamenta, talum calci ualidiflm connectai fifigu. s. apparens. tia. Atque m\i afperi horum oflum finus ade alt calantur, ut in mundatis oflbus, Se poft- S 4 fig- o. modum inuicem commifls, magnum inter talum calcemcp inibi pateat interuallum,in uiuen- * 4/ T'I' tibus cartilagnofs huiufmodi ligamentis oppletum, qua ade pertinaciter talum calci col- v,V? g' ligant,ut uixtantilum is fupra calcem moueatur,ac fua inferiori fede tam ft immobilisait fu /l>* hw* periori, qua tibia articulatur, uerftilis uolubilisq? obferuatur. A ' " t0J4 c a r. csi * of k Calcis os,quod omnium pedis oflum facile maximum eft,pariqj cum talo conftat fubftau lltl'garZ radins tia ' eaPartecluamgrecll'murleuiterteres,fedtutaformationis gratia quoque latiufculumexi, h* ftit.uerum intrim afperum Se inaquale inibi cernitur, idq? quorundam mufculorum occa- fe/x fone.Primu enim in inferiori ipfius fede tranferfm iuxta pofteriora deorfum prominet,ac y,z \ afperum educit"1 proceflm, cuius anteriori fede" mufculus principium ducit, qui quatuor *f9k% pedisdigitorumfecundumosflecfit.Deinillic0 mufculofa fubftantia enafeitur, quatuor par. Jcr 8^. ticulas deducens,quibus quatuor digitos pollci adducimus. Horum enim mufculorum pro. /^z" ducendi gratia,hac infrior calcis fdes, latior Se iiicequalis eft, Se procefls ille ob hoepromi- .4 mufe. net,terraq? propinquius qum reliquum calcis corpus accedit, quo minus illorum mufeulo- tabuU Superioreat- rum capita inter calcandum comprimantur. Superior calcis fedes," qua pofteriori talf parte Ub\ 7 aulelvtu, adPoftcamurcluei'pflus calcis fedem ducitur,teretis corporis fpeciem refert , priuatim nihil Mtd.k nemretror- p^ter exiguam afperitatem commonftrans,iiiquam tibide odisSe tali ligamenta in feruntur, p,7>8'^Jim duu. quacg mufculorum exortu Se infertione, Se articulatione libra eft. Pofterior hac calcis fe- f \**lu' des,tibia ofls reditudinem admodum excedens,in hoc in pofteriora educitur,ut tibia oppor VbuU m tune inftar perpendicularis linea in pedem tanquam in aliam lineam tranferfm dueftam fui- 4 M. m ciripoft,utcp totius corporis robuftifsimus q tendo r pofteriori calcis parti infratur . huic d0?nj etenim depreffa Se utcunque afper^ calcis parti tendo implantatur ex primo, fcundo Se quar ?
.

<'<

LjJ^

f*

j/u

tope

DE

H VM A NI

CORPORIS

FABRICA

LIER

I*

H7

to pedem mouentibus mufeulis conflatus.Inquadrupedibus autem, ut canibus, ouibus, 8c~ equis,pofterior hac calcis ofls fdes ex abundanti fnum quendam oblongum fibi uendicat, quo tendo is tut uehitur, qui in illis animalibus fcus ac in homin latum tendinem planta s 1,8 fig. d, cuti fubnatum procrt. Caterm Calcis lateru qua ampliter fnt deprefl lataq?/ internum Internum cal cis latus fiia* e.ac efimu latus laue8c" infigniter finuatumconfpicitur,ut aptam conftituat fdem mufulorum tendi le. tam ini' cat fedem . nibus hc pedis inferiora petentibus, atque ad internum hoc calcis latus tutifsim reflexis* t ultimteli. Deducuntur autem hc, prater pracipuam pedis inferiora petentem' uenam^'arteriam, ? figura A Se " neruum* tendo quinti pedem mouentis mufeuli ; Se r tendines duorum mufulorum,qut uultimtliutimos pedis digitorum articulos flectunt. Hi tendines potifsimum ad pofteriorem procef4 figur. xi^mufc. fus calcis fedem conuoluuntur,cui Naturas fnum infculpft tali caput excpientem,8c' anterio tab.K. rem tali cum cale conftituentem articulum* Ade ut is procefls in internum pedis latu s proy 14 tdb. tuberans,internum calcis latus impenfe fnuatum effciatj quemadmodum Se protuberans po Z 7&9 fi fterioris calcis fedis a intern latus hune quoq? finum am pliter auget. Id enim in hoc infignius gur. K. prominet, ut b mufculus ab illo enafeatur, cuius benefcio pollex introrfm cateris digitis dZySfig.Y. abducitur.Externum autem cal cisc latus non finuatur,fd aiperum 8iinaqualeac excarne eft, Kxtemtitntds b 6 mufe. tus. fi modo humiliorem ipfius ' fdem exceperis, qua c mufeulum educit paruum digitum a ca tab. Ch7*9 fig. teris dioitis in externum latus abducentem. Deinde anterior huius lateris fdes aliqua exparte H- la*uis,modiceq? admodum in fuperficie finuata cernitur, Se tendinibus cedit feptimi S^oclaut dz>9 fi.Z. n mufcu. s mufculorum pedem mouentium, qui ad pofteriorem h externi malleoli fedem reflexi, fcun' K^nteriOf tab. xi et 14 dum hanc calcis regionem porriguntur.Caterum calcis anteriorum partium,' ea qua regiocalcis pars. tab.c. nemagni digiti habetur, Se procefls modo in internum calcis latus excedit,talo quemadmo f^i^H- dum antea diximus articulatur, nulli intrim alteri oflcontigua. At calcis anterior pars mi g 6 mufcu. tab. *, dein nimo digito ftu refpondens, in anteriori fua facie lauis eft, Se lubrica cartilagine incruftatur, r. depreflo amplocpprominens capite, quod ofls teflram imitantis' finui coarticulatur.qut h 6 tab . i 7 fi&*- h. fimiliter lubrica obducftus cartilagine, duntaxat fuperfcietenus infcupitur, eac commiflra kj&fig-i' fpecie hic articulus perficitur, quam *$z&v Gracis uoeari diximus. OSSIS CVMfigu. x. raNauicularefunauiforme os, pofteriori quidem fde admodum profundo donatur" fi bdmrejrentis tnt,zfigu. nu : unde etiam cymba imagine <rmttpo&Js Gracis nun cupatur. Sinus ifte (uti prius dicTium finus. e,ettotdio t~s4.nterior G? u fig in eft) tali caput excipit. Anterior ofls cymba comparati fedes lubrica cartilagine incruftatur, ojfs fedes, CT tegrdrum C trs admodum leuiter prominentes commonftrat" fuperficies, tribus tarfi q ofbus,qua trs ipfius p la autem b eu ipf articulantur, paratas, adeoq& modic protubrantes, ut num fnus,num capita fint, pen nafuperfu si,etd,e,f. des. n n fig. k. drjudicare nequeas. Harum fuperficierum intima Se interno pedis lateri proxima,reliquis dua oj,4/i.O. busamplior eft, Se infignius qum illa ideo prominet,qud tarfi os ipf coarticulatum maius p io figu.l. 8amplius fit^profundis quoque finuetur alfjs duobus tarfi oflbus, qua reliquis duabus m,n. oflis cymbam exprimentis fuperficiebus committuntur. Laues has, adeoq? obfcur protube pg.chdrac. rantes fuperficies, diffectionum periti cubos uoeat, quoties tria tarfi ofl cubis eius ofls quod cymbam refert coardari docent.Superior huius ofls r fedes gibba, Se quodammodo rotula Superior fe< r v,fi o7p des. er 10 fi.o. modo orbicularis eft,eam obtinens figuram,qua pedi hac in fede fuit optima,iniurfjsq5 ferendis pertinacior. Atque hac fedes uniuerf utcunque afpera eft,qu feelicius ligamenta educat, fedes utcunque fma uifi- Infrior* s 10 fig. q, id os talo SC tard oflbus conne&entia. Infrior ofls cymba fmilis r. et u fi.q. tur,ut hac parte cauitatem pedi magnoperenecefTariamadaugeat. Verum hac ofls pars,fperiori parte afperior ac inaqualior cernitur : qud hinc ualidiora ligamenta, qum ex fupe riori enafeidebuerint. Praterea infrior hac fedes iuxta internum ipfius latus * finum exigit, ,t io,n fi <{ ad quem fexti pedem mouentis " mufeuli tendo appofitifsim refletfitur.Nauiculari itacp ofl, Quilus pedis h i muftd. 1-. ut neque etiam calci, neque talo, in manu nullum proportipnale os cfftit. qua autem adhuc ofibus inmar nunullum re* in pede recenfenda fuperfunt, extrema manus partibus aliqua ex parte correfpondent ; uiuf- >ondet. fig.charac . modi tarfi funt ofl,brachialis oflbus conferenda. Vocatur autem Gracis -m^m quatuor pedis" oflum feries, quorum tria nauicuan coar- tars vs. i,a, 3,4.1 tegrarufi antunquartum uer, quod teflraaflimilatur,calci. Quamuis intrim Gracifubnde tarfi dyC,f,gCtd nomen nonhis folum oflbus accommodent, uerum uniuerfam pedis fuperiorem partem eo b,c,et h,h. y figurant nomine plerunque intelligantmti Galenus in libris de Adminiftrandis fedhonibus perpetuo zicdp.cha, facit tendines^ uenas,&: arterias, neruosq? fecundm tarfum ferri feribens qua per pedis fu rdft.i,z}> periora exporrioGtur,digitoscp accedunt.Latinorum quamplurimi hanc oflum ftruem plan 4>ft6*7>8. tam quoque nuncupant. uerum quando planta nomen latis patet,non inepte tarfi nomine, dum aptius Me offrat,mihi utendum duxi.Tarf igitur ad Y brachiale conftrucftionispropor tio non eft obfcura. ex quatuor enim oflbus tarfus, ex duplicatis autem brachiale coftituitmv Ex pluribus nan 8c" minoribus particulis apprehendendi organu componi debuit.ex granr ^ N z dionbus
<%.
1 1%

LhENSIS rrUtjrficf dioribusuer paudoribus^ , ambulandi inftrumentum.Tria tarfi oflum intcriora planis fixera. odammodo fuperficiebusnauiculari ofl coardata,propriocarentnomine:atnonnullis * tJW, n fnnulomniavAW^appellantur.Qiiartumautemextrinfecusfitum,acuk ,, ftx
l50 A N D R E AE

A L

II

B R V

~-

VintumfupeLseft,nullietiamnexumofl,fed fpici^nullifmiliWofficommiflm^aterisc? lateribus longe inaqualius,^ priuatim oblon- fofe/^ ooquodam1 finu donam,ad que maxima Natura fo 1er tia feptimi pedem mouentis mufeuli lffe

quob calci committitur;c fecundm anterius,quo continua fuperficie duobus pedi) olhbus ^^ coarcT:aridocebitur: tertium interius eft,quo ipfi proximo tarfi ofl coarticulatur. cjuartupe- v disextmusrefpicit latus, uix^^^^

tenlreuoluitur.Quiauera\iquothuiusoffis^
funt,&:nonadamufsimteflraimaginiaccedit, Arabes abinaqualieflig^,&qaadamgrancuneumreferenticapitis'oflindiderunt^d

#*
^

dinisimaaine,idg^^^

^^

uocantes.Hoc tarfi os(uticYanteamo

M*,

nuimus)calcicoarticulatur^^

terrafubleuantur^tpedemhacfedecauumaltum^conftituant. tvJae^iun fgura & quantitate inter fe difcrepant,nec fuperiori nec inferiori parte aqualiter porriguntur. fi ffi #. taten iuf Jsenim4cubtmreferenS,8cprimumosinteriuspedislatusoccuPans,duobusquainn^ &* #' habenturmultmaiorafunt. atque illorum duorum rurfus grandius eft quod cubum reteren fm ^ ti nelitun quemadmodum Se cubum referens intimo ofle grandius quoque uilitur f^Juin. dn cum
etiam os cubumreferenspofteris,adcalcemfcilicet,uergit;intimumuero^an

^SS

S^f

fus pollicem multo magis, qum catera,eminet. Ex medrjs, quod intimo of li proximumett, broie cerniturnoade antrorfum, at? idquodcubum rfrent! committitur produdum.

Omnia fimul iunda fuperiorem eorum fuperficiem gibbam orbicularemqj erlormant,inieriorem uer cauam fimamue, quemadmo dum Se pedi ex ufu efl nemo no nouit. Duo mdia cunei accedunt imagini. qu enim pedis fuperiora fpedant, lata orbiculataq? nonnihil tunt: qu uer pantam cftituunt, non fecus acuta uifuntur, qum i cuneorum ritu inter intimum Se extimum tarfi ofl hac inij cerentur, Deinde tarfi os ofl cubo fmili coardatum, pn uatim acutius Se demifius in pedis inferiora porrigitur, qum fecund tarfi os intimo commiftum, qud ipfius hue dedudo" proceflui tendo quinti pedem mouentis0 mufeuli ualidiisimeinie l3figu,,t ratur.Tarf ofla,ubi lateribus inuicem comittuntur,tota connexus amplitudine gui lubncaq; o , twfc. cartilagine non obducuntur, fed duntaxat in pofteriori laterum fede ofl cymbam referenti * proxima.quippe in reliqua parte nonnihil mutuo diftant,cartilaginoforum ligamentorum p^X
1

Latiniplantam,8^n5nullipeden,ueftigium9appellant.Catemquum illa? Latinorumuoces in mufculorum narratione,8<: in uaforum neruorumqp deferiptionibus olurimum obfcuritatis (f modo illis uteremur)adferrent,conduxerit profed,8c~ hic quoque Gracis nomen mutuare.eft enim 8 plan um(quo nomine air) &&? uertuntjmhachgnih 3>fc aete catione , qua pedis partem fignificat , pen inauditum, Pedion igitur manus q poftbrauiiali fueofilus co refpoiidetruerum quinque oflbus,non autem quatuor,utpoftbrachiale,conformatur.In ma ^are' nu nanque pollicem reliquis digitis opponi decebat, atque hac ratione primm ipfius os bra chiali articulo laxiori,qum quatuor poftbrachialis of,alligatur.quare etiam primm polli cis os digitis, non autem poftbrachiali Galenum fecuti afcripfimus, pollici perinde ac cateris digitis tria ofl tribuentes. Quinq? uer pedfj ofl pari articuli connexu tarfi oflbus una ferie committuntur. Pes enim quum ambulandi ft organum, ftabilitatis fecuritas illi maxime conuenit,qua in uno ordine locatis indiget, non folum quidem pedi), uerum etiam Se digitorum ^edijad tar> oflbus. Ac pedij offa tarf oflbus lauibus Si in fuperficie tant protuberantibus capitibus funt coaniew COardatur, tam obfcur prominentibus, ut merit planis fuperficiebus pedij ofla tarfo coarlatl0' ticulari dixeris. Se pedfj quidem os pollici prapoftum intimo tarfi comittitur ofl, quodindicem fufFulcit fcundo, quod mdium fftinet tertio ofl coarticulatur. duo autem reliqua ofl cubum referenti coardantur : quemadmodum odauo brachialis ofl ea poftbrachialis ofl committi proditum eft, quibus anularis Se mdius innituntur. Et quemadmodu articuli,quo poftbrachialis os minim digitum fuftinens brachiali neditur,externo lateri oflculum quod dam apponi diximus ; ita etiam in pede" oflculum uifitur,ad externum latus articuli pofitum, quo quintumpedi) os cubiformi ofl articulatur. Porro quemadmodum tarfi offa non eadem linea anteriori parte fniunt, fie etiam pedij oflium aliud alio magis m pofteriora porrigitur.
m</&V>
s
e

91 1 & fioria.

mteruentu inuicem copulata. f Tarfum fubfequitur pedis p pars, quam Hippocrates a coftarum fortaflis f ene
%

^,

vC
aln mj

j^

uerGraci

fig.b,k.<td

d,e,f,g,*c

J;
mi.

>

,, yyr

r rcda in
tarfoferi&r

timnoun-

J h "' *'
s

i fig.cup.
churac-

2>

'
r

,if tl,zfig.Cd.
**M
u hZ-

ifigft.

Pe-

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

149

x i,t figur.
y
i>$

mufe. tab. L.

Zifigcdp.
U7
C. dein

D.dc infuper iWnc digitor re, liquamptearticuldtionem.

<?/?//.
b
Z

figU.-nr.

if

mufe.

te*.v,x,
dein Y-

d
e

ifigit.?.

ij mufcu.

tabula, de* inb.

fl,zfig.A,
s. integrd rum dutem

i,iddh,k.
g i,z figurt,T,V.

bi,zfi fx-

i zfig M

Pedij ofla illic ubi tarfo committuntur, lateribus fibi proxima craflqj fnt, Se aliqua ex parte planis laeuibusep fuperficiebus per arthrodian inuicem coardantur, Qu autem tarfo ad di 'Pedij ojfum gitos abfcedunt,tenuiora fiunt,atque in illorum medio K interualla eftbrmant,quibusy mufcu interualla. lofa reponitur fubftantia, cuius auxilio primi digitorum articuli fleduntur. Atq; ut pedij ofla illi fubftantia aptiorem fedem porrigant,non ade acuta tenuiacp fuperiori parte,atque ea qua terram fpedant,uifntur.Vbi autem digitis articultur,omfii ex pafte poftbrachialis2 oflbus u4d digitos g-f refpondent,8c' appendice donata in rotundum a caput definunt, finum primi digitorum ofls ticulatio. fubiens.Pedfj os pollici prapofitu,ea parte qua tarfo articulatur, in ipfius inferiori fde terra contermina, proceflm exigit, cui fptimus pedem mouentium0 mufculus inferitur. Atque fmili quidem occafione pedij os minimum ffflciens digitum,qu tarfo articulatur infignem commonftrat procefm in externum pedis latus excedentem,in quem odaui pedem mouen tis c mufeuli tendo infertionem m olitur. Pedij ofl digiti fubfquuntur,qui ex ternis s oflbus omnes ad eorum qua in manu funt, PE D I S DI G I T I. fmilitudinemextrudis confiant; pollice tantm excepto, qui inter alios dupli ci tantm h ofl extruitur, ut anterior pedis concauitatis fdes firmius terrae innitatur, ad quod eti plurimum iuuant magna * ofcula,qua quum ofl ffmi fmen referentia perfquerer,ad primm polli cis internodium reponi didumeft.eo enim Capite non minus de manus qum pedum oflcu lis (quum utrorumque eadem ftratio ) egimus. Qud uer pes fmma manu uno ofl uin- Pedem a. ma' catur, manifeftum eft. extrema enim manus uiginti feptem confit oflbus, illis fclufis qua nujumma uno cjfe cotra Ga fefmo comparantur. Sunt enim odo brachialis, quatuor poftbrachialis, Se quindecim digi leni p'iacitum torum. Pes autem uiginti fex tantm donatur oflbus, calce nimirum, talo, nauiculari ofl, fuperari. quatuor tarfi oflbus,quinque pedij Se quatuordecim digitorum. Atq? id Galeni nomine hc addendum duxi,qui in fcundo libro Commentariorum in Hippocratis librum de Fraduris (ubi is inquit,pedem hominis multis ac paruis oflbus no fcus a c fmm manum efformari) fcribit,pedi non aliter qum extrema manui uiginti fptem adefofa:parum mehercule perpendens,f bis cubum imitans os enumerare, aut prater id os,alia quatuor tarfi recenfre quemadmodum fnfcit eodem in libro, quum quatuor tarfi ofl cubum referenti ofli,8c~ illi quod cymba aflmilatur articularitradit. Sed hac de omnibus humana fabrica oflbus fint ftis:8t~ nunc ungues ac cartilagines,qua adhuc reliqug funt,recfamus.fi modo omnia^qua corpus Armant, 8 ffiijlciunt,fftinent9,hoclibro,utiinftitut fuit,abfoluendaueniunk

DE

V NGV1BV
|T1k

S.

C \^f P V T
'

X X XIIIL

Fil S duabmfigurisunguemitaexprtfiimm , quemadmodum con/pi

cifolet? cfuum dmanu adfceletipra?parationem co<fla?autpede? diuelli conjeuit. ^4c dextra quidem figura cbaraSleribus infignita? interna unguis regionem ?fcu cauum ipfius dnott, altra intrim unguisgibs bum oflendente. Quin <& <^Tbic unguisfedes indicatur^ante confieSli onem apparens. B uerofedes infignitur7qua? mollis efl?nullibif detegitur? ac ueluti radix uns guis cenfinda uenit .
pedumq? digiti unguibus ideo fummo rerum Opifce dco Cur digiti un rantur,ut ipfis frmamenti uice apponerentur. Digiti enim fuis partibus &mhus ^omn carneis,quibus in extremo dontur,mollia duntaxat corpora apprehen dunt. Dura autem, Se propter hoc carnis naturampellentia,uiolenterq? f cogtia,digiti fine unguium adminiculo nequeut ampledi. Ipfrum enim caro,quam poftea duriufculam quandam adipem cuti fubftratam efl docebimus,tunc refeditur fubuertiturq?, SLob id frmamento indiget.Quinetiam pleraque deinde commoda ex urtguibus,fi neque fmmitatibus digitorum f, periores, neque rjfdem inferiores fint, homini accedunt: quemadmodum fi raderequid, aut fcalpere,aut uellicare,aut excoriare, aut euellere oporteat. Caterm fmmus rerum Opifex iu Vnguhmna, (tifme unguium (qui Se munimenta uulnerantium conquaflntiumcj? cenfentur)duritiem ef- me efeiu* finxit. Si enim duriores qum nunc fnt, inftar ofls cuiufdam procrearentur, ita quidem ad ftdm apprehendendum magis efnt idonei,ut qui ne minim refledi reclnariq? pofnt,at rumpe-" rentur promptifsim,non fcus qum alia qua dura fragiliq? confiant temperie.Itaq? fecuritatt fimul Se robori rerum Opifex prouidens, illos mediocriter duros extruxit, ut neq? ufi cuius gratia creati funt,quicquam incommodaret,neque ipf quum fa mollitie extrinfcus incidenAN

v VM

tium

1^0

Vngt m*
Xus'

ANDRE AE VESALM BRVXELLENSIS tiumuim cartilaginum ritu facile exoluunt, leui quaq? occafione affciantur. Ob esndem hanc caufam gibba cftant fuperficie, quod hac figura iniurij s refiftendis melius coparentur.Quo minus uer fufpenf uacillentjigamento quodam extremi digitorum ofls raclici, eorum fpe riori termino colligantur.Quoniam autem carni cutiqjillos connafci operaprecium fuit,hac

extrinfecus uniuerfaradici circudatur,illainterius ufquequaqs fubnafcitur. In radicem ipfam, Li.zdeAdmi non modo arteriamuenamqp, fed" etiam neruum porrigi Galenus atteftatur, atqueungues ex nft.diftc. h{s fenfum jU{tam Se alimentum aliarum partium modo aflmere fcribit Scio quidem non o, lumduos1 neruulosad unguium ufque radicem ferri, fed eofdem cum uenis fubunguibus d mdnus z quoqs ad digiti extremum repre . ungues autem intrim fenfus omnis expertes efle arbitror. figur* cap. n/i'6.4. Acproindenon leuiter illorum, qui ungues ex ofs,nerui, cutis (quidam Se carnis addunt) b manus fi, concretionegignicenfent,fententia accedo.Quducruena,arteria cVnerui, quemadmo gura cap. dum in hortialueoli^n unguibus non difpenfentur,uel hinc conftat,quod pilorum modo ab 6 lib.z. radice procedentes augeantur. Satius enim erat, Se hos pilorum ritu femper renouari, atque quum indes atterantur,nunquam non incrementu admittere, quod potius in longum quam latum Se profndum aflumunt*

DE

P^LPEBR^RVM
nibus.

CARTILAGE
Caput

X X X r*

HA

C figurafuperioris infirioris^ palpebra? cartilaginem a reliquis

partibus liberam delineauimus?ac ipfa?quum alioquinfit nota, nullis chara

cleribu6 inioniuimus.

T R 1 Q_VE papebra,tam inferiori qum fp eriori, una contigit car tilaao,utcunq? mollis Si longa, in paipebrarumq? extremo qu illa inuicem conniuent,locata Se inter cutem Se membranula palpebras intus fuccingentem repofita . Huic cartilagini palpebrarum pili (quos cilia uocant) infiguntur,in illacp tanquam in durius quoddfolum inferti eripuntur* deo enim cartilagines ha(quas ab illa pilorum ferie,remorumq? in Ion gis nauibus, feu, ut uocant, galeris, fimilitudne ne^vs uocamus) potif lmum creantur,utpilosilloseredos,ne( caterorumpilor modofaccidosdependentesc^ contsneant.dein etiam creantur,uta mufculorum palpebras mouentium implan tationi.fbfer * fi. Cdp. 10 uiant, quemadmodum opportune in fcundo libro eorum mufculorum naturam explican- li.z &,b, C,
tes docebimus^

D , e. dct mufcultd*

DE

AVRIS
Caput

CARTILAGINE.
X X X
JS

bul.C.D.

O V O JSFl A M. auris cartilago cuti illi obduBd exquifit libra, auris, ipfiusfir,
mam?ablata ciuspinnula?exprimit?abs re effet hc aurem nulli non obuiam delincare*

Vis potifsimum auris in excipiendis aeris conuolutionibus gyrisq? ufs

cenfatur,quibusq? nominibus auris fedes dontur,in auditus organi conftrudionis fermone libro fptimo exequendum eft. hc autem obiter auris recenfnda uenit cartilago, qua auris formam referais in hoc formatur,ut cuteueftita auris corpus inftar uanni c5ftituat,idemq? commode fuftfneat, Se eredum fruet.Eft autem hac cartilago mollis cVtenuis, tanto fmper capitis ofl uerfs auris extrema m ollior euads,quato auris orbiculo propius accedit,cV quo minus fuftinere aliquid dbet. Ac proinde etiam in auris pinnula huius car tlaginis nulla exporrigitur portio,qud fcilicet hanc propendentem, neque erigi neque fufl ciri oporteat. Porro ad temporis os hac cartilago durior fntitur, Se ut firmiori radice hereat, craflor. Enafcitur enim ex orbiculo a foraminis auditus meatui in temporis ofl calati.cuius circunferentia deo exafperatur, ut promptius auris cartilagine educat. Quamobrem uer Na tura ex huiufmodi cartilagine aurem conftituerit, 8c"nonduriorem aliquam oflamq? cartilaginem,au t uerum os ip f indidcrit, in fcundo prafentis libri Capite executus fum, quum Na turam tanta prouidentia cartilaginis temperiem fnxifl dicerem, ut hac ofls modo fuftineat quidem commode ; Se intrim ade mollis ft, ut occurfantium impetu non rumpatur,fed cedendo leuiter eum exoluat, atque ita extremas partes iniurij s ferendis pertinaciores, qum fi ofla efnt,reddat
DE

dzfig.Cdp u a.

D E

HVMANI.

DE

NASI

CORPORIS C ART

FABRICA

LIBER

}ft
S.

Caput QV A JSQV A M nafi cartilagines talu antefeSliottem dbit dignojcantur> nihilo minus tamen, quarto? mufculorum tabula? nafus bas literis K^L utcunqjproponit.
V M opificem terminum extremumq! nafi cartilaginibus eadem ra tioneexrruxifl, qua auris cartilaginem paulo ant procreat diximus, quadrupedum nafi extremum fer comprobat,quod minori amplitudi ne, qum hominis nafi terminus cartilagine exiftit:qui etiam extra reli quamfacieifuperficiem magis, quam quadrupedum nafus prominet* Ab inferiori itaq? nafi oflum Tede, qua hac afpera Se latiora,qum fupe H fig.cap. u riori b fede fnt,dua enafcuntur cartilagines,qua deorfum in anteriora p,dbfad e. b eadem fi]. exporrefe,inuicemq? coiunda fenfim molliores euadunt,ac in nafi extremo ueluti in cartila kzdr. gineum liaamentum dgnrantes, totam anteriorem nafi regionem conftituunt,qua a naft offiuminSriorifedeadnafiterminapicemc?pertinet.Abofleo autem feptonanumforami ceiufdemfi gur.O. na dirimente,quod odaui Capitis* ofls partem efle fupra cpmemorauimus alla enafcitur car dSfi.ca.6. tilaao,molis quoc^ac ligamenti natura compos,qua atota anteriori fepti illius fede antror fum procedens,interna duarum primam cartilaginum regioni fecundm ipfarum longitudi nem adnafcitur. Hac pari ratione in ea nafi parte, qua ueluti ex faciei pianicie porrigirur,naf foramiiia interdiuidit, quemadmod oflum illud feptum ipfa fcrarnma mibi difiungit qua e zfig.cdp. 12 0,0. fuper paati reoionem, nafo ad fauces ufq? ducuntur. His tribus nafi cartilaginibus alia dua, utrinq? nimirum fingula accedunt, que magis adhuc alrjs cartilaginibus ligamentoru natura. participant Se orbkulatim fingula unum nafi foramen conftituunt. Cartilagines ha internis fuis Iateribu's inuicem colligantur,cV aliarum nafi cartilaginum extremaintegunt,fola9 motu dontur uoluntario, cuius ope furfumdeorfum^ in hoc donataWfculis.Harum cartilaginum latiores mollioresqj partes m nafi lateribus con fmufc.ta. I.^tab.K. fiftunt,ac nafi ala nuncuptur,qud quafi aaru modo nares occludant,referent9,ita homini
n

IL AGINIBV XXXVII.

ER

nofsint no eft qud prolixis eam natura exequanutcuncetia uel folius Gallici morbi nomine(quinascrebrinfeftat)ipfamftrudurammedicisn5ofcitanterexpendendduxerim.

nterrepirandu^

DE

ASPERAE

ARTERIAE
Caput

CARTI-

lamnibus.ac duid Gra?cis in bac tirfUf <& **>*"#* nuncupetur ,

XXXVUI.

PRIMA TRI
GE8 I M I OC' taui Capitis figura toti
us afpera: arteria; ab onimbus partibus lib ras anteriorem faciem exprimens.

SECVNDA
FIGVFL.^A,
<^4,
fpera? arteriae caudicis pofterior facis deinea

tur . abreenim fuifiet,

dC huicfgura?,quemad modum prima? , ramorum in pulmonem fub ftantiam pettinentium friem appingere , qu illam prima figura abunde oculis fubrjciat

TER-

15*

A N D R E AE

VESALII

BRVXELLENSIS

TEILT1A.

IIIL

V.

VL

VIL

VIII.

IX.

X.

XI.

XII.

XIII.

XIIII.XV.

TREDECIM

Q.VAE SERIATIM HIC PROPONVNTVR figurarum, 8c"earundem charaderum Index*

figurarum prima, qua? tertia infcribitur, primam laryngis cartila y ginem,qua quiafcutum refirtficutiformequocp uocabimus,ex dextr o latere expreffm ojlendiu Figura autem qua? Quarta ordint efi,eiufidem cartilaginis internamfeu poflerior em ficiem proponit. Quinta ,eadem cartilago externafeu anteriorificie delineatur. Sextafiecunda? laryn gis cartilaginis anteriorem commonflratficiem. Septimafecundam laryngis cartilagine ex dex tro latere exprefiam continet. O clauafecundam laryngis cartilaginem pofleriori ex ficie depi clam offert. Nona laryngis tertia cartilago ex dextro latere delineatur. Decima,tertia? car* tilaginis anteriorfedes occurrit. T^ndecima,eandem cartilaginem pofleriorificie oculisjubifs cit. Duodecima, laryngis operculi infirioremfedem ofendit,qua id laryngis amplitudinem fit clat.Decimater tiafuperiorem laryngis operculifedem continet,qua? palatum refiieit. Decis maquarta,unam afpera? arteria? trunci cartilaginem C modo extruclam anteriori externa'uefi. cie uidendam obijcit.Decimaquinta,eandem cartilaginem pofleriorificie proponit, qua? inter>
nam ajpera? arteria? amplitudinemjpeclat .

M A RV M

<A, B 3,

4,5 Duo elatioresfeutiformis cartilaginis proceffits* C,D 3, 4,5 Duo humiliores eiufidem cartilaginis procefjus E, F in $,iny uero duntaxat E. Secunda? car tilaginisfedes, quibus infiriorisficutifir mis cartilaginis
procefius coalefct. U,3, 4,5 Hacfedefeutifirmis cartilago arclifiima breuifiimafy uifitur,fibinde lineam oflendes qua? dextram cartilaginis partem dfiinifira infiar duarum cartilaginum dirimit * 16,7 Hisjedibmjecunda? cartilaginis regiofpeclatur, laryngis internam amplitudinem rejjiciens. Reliquis autem fiedibus , qua? bis tribus figuris confiiciuntur , exteriorem laryngis regionem feu amplitudinem conflituit.
quidem huius partis

G,

K,L6,7 Infirior fecunda? cartilaginisfiedes , perficlum efformans circulum . ac K

anteriorem nott regionem,qua? taclufiub fiutiformi cartilagine percipipotefl. L uer polie ** riorem inferioris huiusfedis regionem indicat, deorfum proceffus infiar educlam , ac in oclaua etiam figura L infignitam.

7,8 Lineajjina? modo in pofleriorifecunda? cartilaginisfede protuberans. TV, O 8 Sinus in pofleriorifecunda? cartilaginisfede, ad linea? illius M. notata? latera incifl* P , Qj>, 7> 3 Duofecunda? cartilaginis tuberadafieu capitafiinus tertia? cartilaginisfub euntia. R,S$>, io,n Duo? tertia? cartilaginis partes. T 9,10, n Ma?c tertia? cartilaginis regio uacua efl, ac duntaxat membraneis ligamentis tunicisfa W ryngis occupatur.

JS0X$, io,n Tertia? cartilaginis fedes, quibusfecunda? cartilagini articulatur. Y, Y p,io Tertio* cartilaginis procefius, qui lingulam laryngis efformant .
rZj9yio,t\ Tertia? cartilaginis regio , illi ollarum uaforum ue parti afiimilata, qua
aquamaffundimus.
<t

manus lauaturis

ii,\3 Laryngis operculi bafis, qua?feutum imitanti laryngis cartilagini continuatur*

bu.

DE
b \i,v$

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

155

Atpexfeu inpofleriora introrfim, uerfs dorfum maxime procdes laryngis operculi regio* Pra?ter quindecim figuras modo explicatas,huc comprimisficiunt figura? Capiti uigefitnopri mo librifecundi pra?ponenda? , quibus laryngis mufeuli explicabuntur. inter Cteras aittefilat opportune non minus qudmfihklocarentur infjicies ,qua? illarfigurarum trs poflrema? babt buntur , quibus laryngis lingula?fieu rima? imago, qumfieripotuit accuratifiim^delineatur.
IC
E

atotdietz fi. dein fig.

T fextus liber cordi refpirationisq? organis dedicandu s,a afpera ar VU Serateria natura diffuf pertradabit,in prafentia tamen ipfius cartilagines *?J*jf ndjfi cd.9 Ub-4explicanda ueniunt,ut omnes, quibus corpus fuftinetur, partes,hoc li- faturt bro abfoluamus,ac ne quicquam oflum cartilagineumq? hc no expreffm, mufculorum enarratione in fquti libro nos remoretur.fn fexto igitur libro docebimus,afperam arteriam faucibus in thoracis amplitu dinem deduci,8d multiplia ramorum fobolc in pumones diffndi3ut arem illis reddat, Se eundem rurfus educat. Neq? folumhanc refpirationis inftrumentum po li emus,ueriri etiam principalifsimum uoeis efl organum atteftabi'inur,exad ipfius fbftan tia naturam frmonetunc pertradaturi. Conftat enim partim cartilaginibus, partim membraneis uinculis, fimplicibusq? membranis fu tunicis, ac demum mufeulis ipfius capiti peculiaribus. Ac caput quidem hoc afpera arteria (quod laryngem potius qum guttur mihi aphtojtd$ffo pellandum putauerim) primm tribus conftituitur cartilaginibus. quarumh primamaxima PRIMA tA/ s fig r fi- ampf{fma^ & anterior eft,foris quidem gibba,intus aut fima, feuto quodammodo fimiis, ryngiS cani, 40 hb.z,g non rotundo, fed pralongo, quali ueteres in pralijs ufos,8c" Turcarum aliquot adhuc, in na- %* & & uibus prafertim,uti cernimus. Atq? hanc ob caufm difdion periti eam vw&c/ln, uulgus autem fcutalem 8peltalemappellarunt.acproinde nos quoque illam fcutiformem,autcartila oinem feuto fimilem in fermonis contextu perpetuo uoeabimus ; nifi etiam hanc primam car tilaginem appellare uifum fuerit. Ifta in homin fuperiori fede amplior qum inferiori con fpi citur,fcus multo qum in bobus Se porcis,quibus inferiori fede latior, fuperiori autem mul to ftridior eft, minusep in acutum qum hominis larynx, antrorfum exporrigitur. Qud ta men ad imaginis fpeciem fpedat, hominis cartilago fuperiori Se inferiori fede fibi refpondet* c Supr enim * infracp ex fuis lateribus binos educit procefls,utrin9 fingulos.ac horum quic W#M dem duo fuperiores proceris inferioribus edudi,membraneis uinculis oiis v referentis huAf' milioribusc lateribus f allipantur.Inferiores aute feutiformis cartilaginis procefls, g lateribus d earundem fi. CD . fecunda cartilaginis uerfs pofteriorem ipfius fedem uniuntur,coalefcuntcp.Scutiformis hac e i,zfi.cdp. cartilago uiris qum mulieribus antrorfum magis prominet, taduicp magis exponitur; Se fubi;.E,F. inde gcmina,idcp potiflim in uiris obferuat.n ipfius enim'1 medio, ubi cartilago hominis bre fhifig. cd. uiflma eft,uiaximeq? antrorfum extuberat,fecundiim fuam lngitudine crebr linea ducitur, 21 lib.zC. gS,%.E,F, qua ad amuflm membranulis emundata,duas cartilaginis partes mutu com mifls etiam & 7fig. E. ante feC^ioneni fuifl arguit. Atque id fane hominibus peculiare obtigit. Boum enim cartilago k t>2,G?H fmplex eft,& plurimum ab hominis cartilagine forma uariat; quam fdulo ab architedis fpei total 7', dari ueliin. miru nanque eft, qum boum feutiformis cartilago propugnaculi forma accdt, 8 fe-F $ quamcp affabre id fpeculatoribu s in ipfius elatiori fede (ob priuatos ipf in cifos finus) accom" %', modum fit, Se qum apte bombardarum idibus retorquendt's comparatum. haud fecus pro 21 . i h. fed, qum Ci machina quapiam eflt portatilis,qua duobus proceflbus fuis h umilioribus in
de

gr.fl,B,c,
16,? fi

k'

l.
m

tfigu.i.
7figM.

8/.L.M.

02fi.N,O.
p 6>7fi.Cd. zi ilb. z P.
3 <?>7 S
r

fi. r 10 f&r .
VX-

' 8^ E'F'

emm feutiformis cartilago perfeda circuli figura dficit, hoc ipfa fuperiori pofterioriqp eius Pare mPPcc* *ma cnimlpfs l fede perfedum conficit circulum, cuius anteriorem partem fub feutiformis cartilaginis radice, tadu in antica laryngis fede percipimus.nterna huius cartilagims ampltudo exadleuis eft,pofterior autem ipfius fedes ftomachum fpedansjonga extu berat" linea, fecundm cartilaginis longitudinem, quafi fpina modo exporreda. Hac duos huius cartilaginis0 finus dirimit, in quibus duo figuntur p mufculi,redo dudu fecunda car tilapinein tertia inferti. Superior huius cartilaginis fedes, qua pofteriorem laryngis regionem efformat,in duo dfinit1' tubercula oblonga,8utrinque fingula, qua tertia cartilaginis' finibus inarticulari inox audies. Secunda autem hac cartilago prima ad eum modum committiV tur,quem fupr expofui, quando humiliores prima cartilaginis procefls ipf connafei dicebam.Vt uer firmior eorum proceflumfieretconnexus/ecunda cartilago inibi,quaprocef fus ,'Dfi[ coalefcunt,modic extuberat,crafsiorqj ev\,Se in hac protubrante parte finus uifitur,
s

qui

ANDREAS VESA LU BRVXELLENSIS qui prima cartilaginis proceflm ualidifsim excipit/ Infrior cartilaginis fecunde pars,ubi la t,7ttfi.it ryngis pofteriora conftituit,nonnihil tenuis uifitur,deorfum magis,qumreliquaipfius infe rioris partis fedes ,porreda, idcp,ut" mufeuli ex remotiori fede initi ducerent,qui reda per car u 6 fi. Cip. tilaginis fecunda longitudinem expanfi, tertia cartiagini inferuntur.Huic cartilagini nullum &.*R nomen indit eft,ac iccirco peculiari nomine nobis nnominata nuncupabtur. Si tamen quis fedul eius effgiem infpexerit, atque alicuius rei forma illam conferre, tandemq? hinc ipfnomen indere uoluerit,haud aliud illi conformis adinueniet,illo Turcaru anulo,quem fagittan tes dextro pollici imponunt, ut eius anuli benefcio arcus neruumrobuftis trahant. Is enim anulus illa parte, qua pollicis interiorarefpicit, anteriori fecda cartilaginis fedi fimiis uifitur: qua uero externam pollicis fedem tegit,pofteriori fecunda cartilaginis regioni utcunque con la* uenitrquemadmodum ex hac anuli effigie, quem marginiadhibeo,eftcernere. 'Tertiamla. xtotd9y lyngilcant ryngis cartilaginem Graci ^rcavow de ^vrouvoiSi uoearut, qud quumintegra adhuc eft,cV ici./*.. %" membrana tunica ue afperam arteriam intus fuccingente adhuc obducitur,lli ollarum parti fi wjww millima fit,qua aquam manus lauaturis affndimus.Uli nanq? ollaru oris fedi aprius congruit, qum ligneis illis conchis, quibus nautas fentinam exhaurire, ac olitores irrigare hortos con. fpicimus. fiquidem Se eiufmodi ftulis feu uafeulis Graci hanc cartilaginem con tulifl uidentur,non quidem totiuaf,fed ipfius mucroni. Vtcun que fit, tertiam laryngis cartilaginem unicam fimplicemq? omnes difldionum profeflores defcripfre, quum intrim membranis fuis liberata,fitgemina:8^duabusconftituaturrcardlaginibus,lgampitorumduntaxatbcnefci^ y?>io,u Se laryngem fuccingentis membrana, inuicem admodum lax commiflis . Ac harum una fig.Rys. quidem dextro fecunda cartilaginis z lateri,aterauer fniftro innititur," finum lauem Sealt z6>7>sfi. fatis calatum obtinens, quo fecunda cartilaginis tubercuum excipit . itaq? articulatur, ut ad J~ internam laryngis amplitudinem, ac rurfus extra illam moueri poft, hacf cateris laryngis v,x. cartilaginibus maximmobilis exiftat. Vtriufque cartilaginis bafis ampla eft, 8c" anteriori fede in lo ngum b proceflm finit,in interora laryngis exporredum. Superiores uer harum cart- h ^ * laginumcpartes ennm bafi inuicem1 dehifctes,ac dein tenuiores mollioresc,8c" adipofa red y. dita, mutu uniuntur, Se dextra cartilaginis fuperior pars fniftra cartilaginis parti coniutv c 9 , t0 u da,eam laryngis e fdem extruit,qua illi uaforum parti congruit, qua aquam manibus affir JJJ^ ; di fpr commemorauimus. Atque hac quidem laryngis fedes ade mollis flexilisq? eft,ut uo t. mentibusin internam laryngis amplitudinem antrorfum reclinetur, afperamq? arteriam adeo fj>?>'o. exquifit integat,ut ne minimum quidem ex uomitu arteria ipf illabatur. Caterm 8c"f tertia jgjfj*' u hac cartilago gemina ft, duabusq? cartilaginibus extruatur, ob id tamen eam duarum carti laginum loco non enumerabimusifd unius tantm aliorum Anatomicorum morenobis ha bebitur,tertiaq? nuncupabitur,qu minus illorum placita qui cartilagines numerart potius, laryngis qum defcripfrunt, plus aquo turbare uideaiv His tribus igitur laryngis cartilaginibus, operculum. a{ia quxdam mollis, Se fubftantia tertia cartilaginis fuperiori parti prorfus fimilis, accedit, c, qua laryngis perelegans enicitur operculum,accurate pronibens,ne quid cibi aut potus in la- j%.er?,4, ryngem defuat.Enafcitur autem hoc laryngis operculum ampla Se antrorfum curuatas bafi, s&ufig. abinteriori feutiformis regione iuxta partem ipfius elatiorem. hinc introrfum h pro cedens, cd^zdl trianguli imaginem exprimit, cuius bafim operculi feutiformi cartilagine exortus, aut ipfius g tl)lifi.d. cumea cartilagine conexus efformat.Trianguli uer uertex,ea pars eft, qua introrfum ueluti h eurund ad ftomachi regionem producitur.Corpus hoc qu palatumrefJ3icit,gibbum eft ac mollius; &*' qu aut laryngi inntitur,cauum fmumq?,ac multo qum fuperiori parte durius.In extremo autem ipfus,quo ftomachum fpedat, infigniter molleeft, pinguiq? obdudum membrana li gamenti quodammodo naturam refert.qu uer feutiformi comittitur cartilagini,etiam multa abundat adipe,neqp inibi ade durum atq? in fui medio cernitur. Plerip corpus hoc pracipuu LdpnSis!in uocisorganumefputarunt,idtemer yhaifidlcc delmy^uifu/lee uo citantes: quum tamen hac ftpr^dpuum nom,na Pcni tus pugntes , diucrfasq? prorfus partes, ueteribus illis Anatomes profefloribus uotisorgani. fignificauerint. thmik enim laryngis 'rimamindicatjquam duo tertide cartilaginiskprocefs .g c0 in mdia laryngis amplitudine pingui membrana obdudi conftituunt, Se quam pracipuum zWi.zc' uoeis organumefle in quinto libro demonftrabimus.Illi nanque eiufmodi rimam yK^Uaeu deintz,u lingulam uoearut, ab ea lingularum fmilitudine, quam ex duabus arundin laminis inuicem jfgJw r compadistibijs accommodari uidemus.1 Caterm WiyAowf nuncupatur larynoisopercu- y,y. lum,dida nuper laryngis lingula impoftu, Se ne quid inter edendum in eam dcidt cauens. I Confer l Qud uer id noftri fculi medicos lateat,non ipf tantm in caufa fnt,nihil prater autorum cm ck " fenf,citra omnem fedionis ufum, fedantes : uerum Se Ceffs etiam hac perperam (uti fan - * qua ad Anatomen fpedant permulta) intelligens, illud laryngis operculum lingulam appell?4
> >

laut,

LIBER t* auit, non xpendensid Gracis l<w}Kw$jfa fuifl appellatum, qud illi laryngis rima, quam lingula fiftularum afmilamus, incumbit:aut ignorans aliam in laryng prater operculum il lud,fedempartenue ef,quam lingula conferri pofsimus. nam operculum hoc etiam humana lingua imagini fatis accedit.Quineti Celf erroreTheodorus Gaza delufus,in Ariftotele
DE
l7tiyha>7}i<Ax

HVMNI

CORPORIS

FABRICA

mtoM\4>

v figur.

lingula uertit,quum intrim Ariftotees laryngis intelligat opercul: non aut eam ^ partem,fu fdem,quam ueteres lingulam uocarunt, Se qua principalifsim uocis inftrumen tum merito cenftur. Vt modo praterea, quotesapud Galenum, tumlnterprctu,tum etiam Graci exemplarisfcriptorum uitio, ^h$$ pro WiyAari/k ac rurfus diuerfo ordine,legatur. Pradpu in. Verum hac latius fuo loco exequar.hc nanque tantm de laryngis cartilaginibus frmonem %\^ V* inftituifft fuit,quanto ad mufculorum in fcundo libro tradationem indgemus. Acproin de etiam reliquas afpera arteria"1 cartilagines, qua C noftri forma magna ex parte contie- R^tip*c& niunt,un cum omnibus qua ad afperam arteriam pertinent,in fxto libro profequar.Nunc ttldSines dJl>* autem tempeftiuu erit, rationem ac modum fubijcere, quo ofla Se cartilagines ad difciplinam SS?** parentur,autper Anatomen difcantur,adeamuidelicetmethodum, qua femperpoftpartiurrt defcriptionem,ilIarum fcandi artifcium(prout id fuo loco aptius feri putauero)fubij ciarm

Lit>*

&$*

QJZQ

ARTIFICIO
Caput
t r i

HVMANI
XXXIX.
C
U

CORPO

ris ojj <gy cartilagines infjeclioni pr

ONSVVRVNT mcdici Hippocratica arti digne incumbentes,

r
J
1
-

neque ad lolos lyrupos icnbenaos,hominibusq? imponendumnati,non rm^ctmm

ffiuminc<
ce wacerando

mediocri laboreofla,quaaddifciplinam aflruantu^extruerejfiueea inuicem iunda,fiue fingula fparatim erant infpeduri. Soient enim ffpenfm,uel alis mortu cadauer,magna ex parte primm carnibus liberare, Se uifceranullo fouto corporis articulo,exfcare. Poftea oblonga arca ita difldum corpus immittebant, uniuerfam arcam calce opplentes,ac nonnihil aqua dein afpergentes. Deinceps ubi arcam ad hune modum odiduo obfruaffnt,eam undique anguftis foraminibus perforatam,rapido iligabant fluuio,ut cax un cum marcefeentibus iam carnium reliqufjs temporis fuccef deflueret , ac undique ab oflbus abfcederet. Poft dies aliquot, exemptum cadauer pafm cultrorum benefcio ernundabatur, mente adhibita,ne aliquis oflium connexus ineo opre difllueretur, ligamentaq? ofcolligantia (quorum interuentu harerent) intgra euftodirentur , ac demum omnia prater oC fum articulos niterent.Emundatum cadauer, eo fi'tu quo id aut fdens,aut eredum,hacq? aut illa forma compofitum fpedariuolebant, foliexponebatur,ut ligamenta folis aftureficcata,

flmneemm*
<dn<ioru^ r*,

of articulos in eo pofitu confinrent. Verum hgc praparandi ratio praterqum qud mo lefta,fordida,ac difrlcilis eft,nullos (re oflum oftenditprocefls,appendiccs, capita,finus,ckt eius generis reliqua in oflbus pracipuo ftudio fpedanda : qud fcilcet hac omnia infigniter nigricantibusligamentis adhuc obducantur. ade fn, ut hic ofsium mundandimodusad dodrinampenenihilaccomodet.Quemadmodumnequeridiculamufculorum,tendinum,li gamentorum,neruorum,uenarum Se arteriarum uidendi ratio(qua hadenus medicina candi datis noftraartis profeflores impofuerunt) quicquam commodiadfert, fed duntaxat ftudioforumanimos cohibet,neeorum,quaiamdicebam,organordemonftrationem Rabinis illis expetant. Hi nanq? aflrebant,illa folum corporibus in aquar gurgitibus(f dijs pacet) emaciatis,non autem nuper mortuis difeenda efl. quaf uer quicquam eruditionedignum, in corporibus ad eum modum adaptatis,prorfsq?hac ratione corruptis difei pofsit,cVnon hac omnia in homin nuper mortuo melius multo nobis oftenderentur, qum ipf iecoris, aut inteftnorum,aut cordis fuperficiem ftudiofis commonftrare fblent:quamuis illam queq? fatis inepte proponebt, intrim cateris corporis partibus ab ftintes. Caterm quo'nam oium ter pado alia? corporis partieua fint aggredienda, fuis locis afftiiii profquemur : ofl autem, ccionenpaut modo fubrj cia,leui negocio adaptabis, f difeendi faltem cupidus, Se quod in difldionum rtffii mo(ius ftudiofo Galenus imprimis requirit,Iaborum patiens ac induftrius feris. Alicunde itaque na pff1^ j dus cadauer,qualecunq? id fit(quamuis tamen morbo emaciatum longe aptius cenfebis)uas xim Uk ?de unum carnibus, uifeeribus Se cuti reponendis, Se fnguini admittendo,ad manu efl curabis, <-^dmimJl. un cum magno grandie^ lebete,cuiufmod illi fnt quibus lixiuium mulieres igni adhibent. * is nanque coquendis oflbus eft aptifsimus. Huic igitur ofl infj cientur. Praterea Se ampla pa py rus in aflre diftendetur, ut huic aflri cartilagines no elixanda applicari, feriatim9 imponi poflint

ANDRE AEVESALII BRVXELLENSIS poflnt. Moxacutiori cultro orbiculatim per frontem8<:tempora Se occipitium,fedionem tentabis,ad caluariam ufque penetrantem .Ad huius deinceps fedionis orbiculum,ferra caluariam diuides,parum folicitus,etiam fi cerebrum uities, aut paulo humilius elatius ue caluariam diuidas. quandoquidem nunc duntaxat ofl ac cartilagines intueri feruarecppropolitumeit * Diflda igitur caluaria, cerebrum folis manibus ex ipfaeuulfum,uafiinijciendumett,ac cal uaria pars reliquo capite adempta,cacabo indetur,liberata tamen prjus ab illa uerticis cute. lu diuides, amutranqueauremproximt^^^^ adhibentur, collocato, un cum palpebris Se nafi extremo, quod cartilaginibus conftat,qua ^ kU uicinifsim ab illis quibus comittuntur oflbus fimul cum cute funt refecanda. Deinceps ma- rmm~ xillaminfenorem fuis cum capitis oflbus connexuliberabis,ac cartilagines, quas priuatim v*j inipfius cum capite articulis haberi diximus, cultellulo a ligamentisarticulum continentibus u md6 ^ difcabis,eas charta illi cui prompte harebunt feriatim applicans. Quando infenorem maxil ofiib.cmi; lamadimis,8:eamobitercute8dlingua(relidisfuolesmufculomapplantationibus^ ac tandem in cacabum rei)cis,cauend eft, ne os v referens aut laryngem corrumpas,fedinte- ^ ^ gram laryngem cum eo ofl,& lingua, Se ftomachi afperac? arteria portione fimul e faucibus c***.
Xtf

!uferas,acaflriillinonate^
adpubemufq?fedion molieris, ad omentumufq? pntrante, cui deinceps aham lectionem, qua tranferfm dextro ilio ad finiftrum pertingat,adiunges, Se abfque deledu omnia qux peritonao cotinentur,laniom more euelles,ea uafi indien s. Abdominis cutem una cum mu fculis obiter ab oflbus diflcabis,& fanguin fpongijs excipiens,eum in uas expnmes.modo iugulo ad pedoris ofls ufque mucronem,ade profundam duces fedionem,ut illa ad pedo ris ufque os penetrante,fimul cum cute mufculos thoraci inftratos, coftarum oflbus,earundemqp cartilaginibus, adimere pofs, Se fimul clauicula nuda,carnibus9 libra appareant. Quippe ha acutiori cultello pedoris ofl uenit liberanda,8<: cartilagines his articulis pro pria (quemadmodum inferioris maxilla cartilagines aggreflses)accurate funtadimenda, Se dein charta feriatim adhibenda.Pedoris os un cum coftarum cartilaginibus ftudiofe a co ftarum oflbus liberabitur, fedionibus acutiori Se no admodum craflo cultro per cartilagines tnibi dudis,ubi coftarum ofl in has dgnrant. Atque id prompte obitur,fi modo memona non exciderit,prima cox cartilaginem pedoris ofls medio magis in latus qum fecunda; cofta cartilaginem ferri.Neq? tantm cartilagines pedoris ofl coardata coftis funt dirmen da,uerum etiam omnes fpuriarum cartilagines, qua uel intercoftalium mufculorum interuen tu fuperioribus cartilaginibus harebunt.Difundis hune in modum cartilaginibus, pedoris os iuoulo attolles,cV id uenis Se arterijs iugulo ad illud porredis Se membranis quoque liberabis, qua thoracis amplitudinem interfepiunt. Poftrem cartilagines fepto tranferfo refecabis,8<: ipfs fimul cum pedoris ofl non aliter mundatas,in chartam repones,dein feapu las un cum clauiculis thorace diflcaturus. Iam longa fedione in altra manu fummo hu mero per brachium Se cubitum ad pollicem ufque duda,fcapulam,humerum, cubitum, Se extremam manum cute Se carnibus enudabis, non admodum anxius, etiam f aliqua tendinum carniscf portio oflbus adhuc appenfa relinquatur. Ade ut etiam fuffcerit,relida fmme ma nus cute, illam aliquot fedionibus hc atque illic feindere, quo poftea leuiori negocio manus elixetur. Modo clauicula fummo humero fcabitur, mente adhibita, num prater fcapula proceflm,quem fumm humerum appellamus, 8 clauicul,inibi aliud tertium os occurrat* Ho c bi praftiteris, ac peculiarem eius articuli cartilaginem charta adhibueris, clauiculam in cacabum cij cies,fcapulamcp ab humero, Se deinde humerum cubiti oflbus fparabis :Se ai' bitum cum extrema manu conexum feruans, fimul omnia in cacabum quoque locabis.Priufquam tamen fcapula cacabo indetur,opportun feceris,fi cartilaginem fcapula finum,quo hu meri caput excipitur, aliquando augentem, fcapula diremeris,charta9 cum cateris cartilagi nibus applicueris. Atque id fimiliter in alterius lateris manu eft praftandum,acilico ad thoracemdenuaccedendum, ex quo primm pulmones cum corde Se fp to tranferfo execabis: Se priufemam corinuasconfjcias,cordis bafim per tranfuerfum reliquo cordis corporedi uides:8i deinde bafi m rurfus uafis,quaabipfaprodeunt, fie auferes,utitauena arteriaiis SC magna arteria orificia illaf habeas,ac poftmodum (fi uifm ferit)in cartilaginum numro illa feruaturu s,charta applices . Vbi igitur reliqua qua in thorace inuenitur, in uas reieceris, cadauer in pronum uertes, cV utcunq? licebit,ceruicem reliquumcp dorfm,un cum tota tho racis amplitudine carnibus emundabis, ftudiofe cauens ne coftam aliquam (utpote fragilem) rumpas:autnimimuicincarnem diflcs,procefmaliquem uities. Atqueid adhuc magis cauendum eft, quum iam fingulas coftas feorfm uertebris thoracis liberaturus es+ Etenim refpi-

DE

HVMNI

CORPORIS

FABRICA

LIBER- U

l$7

refupinato cadauere,cultello acutiore cofta capitul, uertebra corporis finu uenit fparandum,8<:deindeligamentisfenfimdiuifis, tranferfis quoq; uertebrarum proceflbus cofta? funt adim*nda,obiterc emundata in cacabum mittenda?.Crura ad eum modum,quo manus aggrefls es,attredabis,femur uniuerfm carnibus emundan s,mox Se tibiam, Se pedem uniuerfm.Qu tamen genunudas,ex tendinibus anterior genu fdem occupantibus,patellam execabis,^ in cacabum ho fcus ac femur crjcies ilico, atq? id coxdicis ofl tibiaq? liberaueris,Se cartilagines refcueris, qua tibia ofls fnus femoris capita excipientes augent. quippe cVillasnon inopportune chartaagglutinabis,ac deinceps tibia os, un cum fibula cVpede, cacabo in des. Id ubi in utroque crure praftitum erit, Se ofl fcri ofls lateribus coardata aliquantulum repurgata fuerint, cartilaginea ligamenta uertebrarum corpora inter cedentia adamufmueniuntexecanda, Se charta feriatim accommodanda. Lgamentis igitur, quauerte^ braru corporibus in fuperficie obductur, acutiori cultro admptis, inter oflis fcri fmmum Se cartilagineum ligamentum,os facrum acinfimam lumbor uertebram interueniens,fdionem tentabis,qua ligamentum id,feu cartilaginem,ut Galeno uifm fuit,ab ofl fcro diuidat Rurfus inter infima lumborum uertebra corpus, Se elatiorem dida nuper cartilaginis regio^ nem, eandem duces fedionem, hacq? ratione integram auferes cartilaginem. quam ubi charta: impoferis, fquentes tantifperexcindes, dum ad fecundam ufque ceruicis uertebram deuentum erit. Quu itaqueuiginti trs cartilagines lgamenta'ue cartilaginea ad hune modum char ta applicaueris, dorfum in trs quatuor ue partes caut Se leniter difiun gendum uenit, ne impetuidtentans, cafualquem uertebra proceflm confringas. Qiiare etiam cauendum eft,ne primam uertebram capite negligentius liberare ftudeas Licebit enim cum capite ceruicis uertebras cacabo impon ere,ut Se thoracis uertebras cum lumborum uertebris, modo illas fa cro oflprius difiunxeris. Os facrum autem, un cum oflibus ipf commifs (qua ilium, Co xendicis Se pubis ofl conftituunt) nihil prohibet cacabo indere, quum fcilicet ilium oflaadhue cruda fcro difculter Se ardue fparetur,& pubis oflium cartilago etiam tune uitietur: quam alis intgra aflruabis, G pubis ofl non dirempta cacabo inieceris. Oflibus adhunc modum eacabo immifs,a\qua is uniuerfs implebitur,ut oflbus altin aquam fbfidentibus, nulla ofls pars emineat. Hoc enim imprimistoto codonistemporeobferuandum eft,neos aliquod aqua non tegatur,multoq? magis, ne id ex cacabo prominens fumum ex cipiat, cuius etiam occafione grandem cacabum efl conuenit . Vniuerfse codioni nullum peculiareadhibetur artificium, fed, ut in cateriselixationibus, fpumafdulaufrenda eft, quo ius darius reddas,ipfq? ofl minus fordida extrahas. Pari etiam ratione pinguedo omnis (qua plurima fupernatarefolet)eft haurienda,acin uas aliquod uel uulgi nomine reponda, quod illi in obli teraiidiscicatricibus,8c'neruis tendinibusq? producendis multum tribuit. Codioni nullum tempus prafinitur, quum id ex atatum ratione plurimum uariet.Duabus enim aut tribus ho ris plusquam fatis fit, puerulorum ofl coquuntur pracipu, quum in illis ftudendum fi t,ne inter mundandum ofla, appendices decidant:quarum coalitus in prouedoris atatis homini bus uix unquam,quantumuis coxeris,difoluitur.Is itaque codionis feopus eft,ut ofl cultrorum beneficio,uti inter edendum ft,apt mundari queant. ut autem id fcias opportunius,pe detentimnonnullaofl inter elixandum forpice eximes,eaq? foIuspurgabis:nif fortafle ftudiofs adfit fodalis,qui un manus operi adhibeat. Summoper enim cauendum eft,ne imperitior aliquis oflum fpercilia, procefls, capita Se finus radendo uitiet,autalicunde cartilagi nem lauem,8c" crufta modo oflbus obdud imprudens aufrat.hac nanq;,quum carnem,lt gamenta, tendines 8imembranas ofl ambientes adims, pracipu feruanda uenit. Neue-r offcium id hac duntaxat ratione inepto alicui, Se Anatomes parum ftudiofb minus comit ti uelim,uerm ut, quum unumquodq? os priuatim purgas,fnus ipfius Se capita, Se potiflimu ligamentorum naturam,cV tendinum infertionem, mufculorumc^ exortum accurat contem* pleris. Non enim facile dxerim, quantum cognitionis partium eo opre tibi paraturus fsj Quando igitur hune in modum feriatim ofl ex bulliente iure extrahis,ac mundata terra,aut fportula alicui mponis, non admodum anxi expendito, quod'nam os priustibi occurraU Summam tamen manum cum cubiti oflbus extrahens fedul obfruabis,ne uiolentius bra chiale cubiti oflbus fiungas,fed cultro articuli ligamenta fnfm diuidens, brachiale cubi ti oflbus accurat liberes.idem fcito in poftbrachialis oflum brachiali fparatione.Id enim caueri uelim, ne brachialis ofl inuicem dirimas, un de etia ilico atque id integrum cubito, SC pollicis primo of,8c~ poftbrachiali difiunxeris , obiter duntaxat tendines ligamentac^ipf obnata d iuelles, id ftudens, ne ofl in interna externaq? ipforum fuperficie penitus ligamentis emundentur,ut ligamentoru benefcio brachialis ofl inuicem h arett Brachiali enim ita igni O adhi.

IjS ANDRE AE VESALII BRVXELLENSIS adhibito ligamenta fenfm reficcata, ipfius ofl firmiter continent, leuioriq? negocio in oflum connexu brachiale, cubiti Si poftbrachialis oflbus c5mittitur:nif forte in iungdis oflbus pe ritior,brachialis oflmutu dirimere,acligamtis emudare,poftmodumc> aneis ftlis inuicem committere audeas,aut eti difunda aflruare uelis Mox ubi brachiale in eum modum igni appofueris, chartam aflmes,cui poftbrachialis Se digitorum ofl,non pratermifs fefaminis oflbus,exad emundata imponas:quo minus hac illi charta inuohjta,neque alterius manus oflbus confufa,in committendis oflbus negocium augeant.Conduxerit igitur, manuum pe dumqj ofla fepartim in quatuor chartas redudere. Priufquam tamen huius illius'ue manus, aut pedis ofl charta implicas, antea femper indagandum eft,num aliquod o s no mundatum fuperft,ne quum putamina Se ius abijciendum curas, un aliquot ofl ofcitter fimul auferen da porrigas. et fi forte unguem aflruare uifum ft, illum dum pedis manuumq* digitor offa expurgas, auelles. N5 minus enim humanos ungues,qum auium Se quadrupedum ungues, pedibus calenti aqua impoftis,elixationerecedere confpcimus. Porro quum ulnam Se ra dium emundas, cartilago non negligetur, qua radio profeda, magna ex parte ulnam a bra chiali dirimit. Hac nancp ab ulna liberabitur, ut radio adhuc connata, in oflum connexu,rur fus ulnam Se brachiale intercdt, Quinetiam quando caput purgas,accuratifsimecaueto,ne membranam,qua auditus organi foramen fuccingt euellens,oflcula illa negligenter eximas, qua eius organi conftrudionem fubintrant.quippe illa ftylo quopiam in foramen miflo,funt ftudiofe euellenda,8 pariter excutida. Hac oflcula ad reliqua oflum colligationem,aliquo recondes, Se uertebras omniu poftremo iure eximes, quemadmod Se facrum os : nif forte poft aliquam elixationem, coccyx os facro liberarelubeat,qud fcilicet huius oflicula,ob car tilaginea ligamenta,qua ipfa connedunt,f diutius coquantur, ab inuic feiungi foleant. Si ta men coccygis ofls prefcindendi gratia, os fcr exemeris,id denu cacabo eft immittendum, coccyxq} os priuatim in chartam reponendum, aut in fportulam conijciendum, in quam mi nuta locabis oflcula : cuiufmodi dents fnt,f forte ipforum aliquis excidert,aut aliqua ofls portio ofcitanter effrada fuerit. Verm ut pubis oflum cartilaginem ferues,priufquam ilium ofl facro libras, pubis ofl anteriori pofterioricp fede leuiter funt emundanda,ac dein inui cem folis manibus feiungenda,ut ipfa intercedens cartilago ab altero ofl abfcedat, unicp dun taxat commifl maneat, leui negocio poftmodin oflum connexu, cum altero pubis ofiun oenda. Ofla hac ratione purgata denu numerabis, non quidem manuum Se ped ofl, qua iam feorfm chartis prius inuoluifti, uerum recenfbis caluaria partem,quam ferra reliquo capite ademifti: in qua confderabis, num portiuncula temporum oflum,qua inftar fquamas uerticis oflbus applicantur,atque ferra catera temporum portione aufrri folent,ex elixatione deciderint,ne forte illas cum oflum fpolfj s aut iure refjcienda cures. Soient enim facile uer ticis oflbus decidere, f cafu ferra fdio multum fpra aurem duda fuerit. Deinde num dens aliquis ex fuperiori inferiori'ue maxilla exciderit, perpendes, Se ugintiquatuor uertebras totu demq? coftas enumerabis,duas clauiculas,duas fcapulas, duos numros, duas ulnas,cV radios dnos,fcrum os, quo iam antea coccyx os adempt eft: duo grandia ofl fcri ofls lateribus nexa,femora duo,tibi ofl duo,8c" fibulas duas,item patellas fimiliter dus. Atque ubi omnia enumeraueris,magnopere coduxerit,ofl denu munda Se bullienti aqua indere,ac mox ex empta forfm afpero rudiqj linteo abftergere,8c* f qua ligameiatoru,aut membranarum,aut mufculorum infertionis exortus'ue fint reliquia,feas defricare abftergereq? couenit, ftudio in trim adhibito, ne lubrica, Se crufta modo oflbus adhibita cartilago fimul auferatur. Interea uer dum hac in orbem igni appofta leuiter defcctur, aurium cartilagines cute detegentur, charta cum reliquis cartilaginibus applicanda.Idem quoc in palpebrarum Se narium cartila ginibus moliendum eft,ac deinceps acutis cultellis os v referens, mufeulis ipf c5mifls,qum licebitexadifsimcrudum emudabis. Purgato illo ofl, laryngis cartilagines fmiliter cmdas accurat carnibus membranisep liberabis,fimul cum una atc altra afpera arteria trci cartila gine,C imagini coparate> Iam pedoris os,ipfic^ cnexas cartilagines fdulo emundabis,quod eo minus pronfpt perfeceris, quo id pluribus obducitur membranis,pinguec^ eft, Se intrim coquendum neutiquam uenit, uixq?calente aqua afpergend. Quum uer cartilagines carne fpolias,cauendum eft,ne membranam cartilaginibus proxim obdudam,illi9 correfponden lem aufras,qua qud os ambit, mgii Gracis uoeatur Quippe hac membrana cartilagi nibus difeerpta, illa infirmis pedoris ofli cmittuntur, cV cotrada breues intortac^ euadt Et quo minus cartilagines ha contrahantur, pedoris os ad ignem non eft exiccandum,fd ali^ cubi tantifper,dum ofl nederepropoferis, inloco non nimis humido reponendum,ne rur fus cartilagines plus aquo flaccefct,acpofteadeformem thoracis oflum fbricam cftituant
Quan.

DE HVMANt CORPORIS FABRICA LIBER I* i& Quandoquidem nihil prorfus eft, quod aqu eegantem fceleti ftruem uitiat,atq^ pedoris os cum cartilaginibus, f modo illa negligentius obferuentur, Se non iam compadis oflibus po^ tius,qumantea,exiccaripermitttur. Reliquas aut cartilagines charta? adhibitas,licebit igni nonnihil admouere,at ita,ne nimium conuellantur : quum ftius fit^Se has quoq? poft compaclionem ficcari Jam integr tibi eft ofl Se cartilagines ad eum quem mox dicam mod uni con texere,aut difbluta afleruare:quod long etiam praftiterit,f modo aut c5nexis,aut diflolutis carendum eflt. Ofl nanq? difiunda,8 in oblongam arcam feriatim pofita,quouis tempore Qiia-ofaad feorfm confpici, ac omnia qua ad oflum cognitionem fpedt, edocere poflnt. qua autem dfphnam ereda comiflcp fuiit,fnus, capital oflum non admodum accurat comonftrant, fd ut uer "fW"** dicam,ad oftentationem potius qum ad difciplinam conducunt.Quanquam rurfus ad difci plinam illa offa accommodatiflma flint,qua fubducuntur ex Italicis monumentis,penus mo do (ut hc fer omnia) extrudis,8c" fub impluuio aliquo, aut alioquin ari ita expoftis,ut hac pluuialem aqu quandoq? excipit. Prater id nanq? qud monumta eiufmodi humida funt* etiam aquafubindeaccedit,cuius benefcio omnia qua oflbus adnafcturpromptifmmar cefcunt, ade ut illa ofl poft aliquot annos exempta, Se obiter abluta, fi'iitintegerrima,nihilc modo in oflibus fpedandum commonftrent, f in arcam feriatim citra connexum repontur.. adconiunoendum enim prorfus fnt inutilia, cm propter egregiam duritiem, tum propter deperditas coftar totiusq? corporis cartilagines. qua f forte reperitur,ob putredinem fimt, friabiles,8c" undiq? ab oflbus libera.Rurfus ad hune ufum fnt inutilia, qua? terra apud alias natoiies effodiuntur, cVcumulatim in cmiterijs aflrutur. Prater hoc enim,qud illa carie ob terra fccitatem affcitur, omnia eiufdem hominis ofl nunquam uelut in didis nuper mo numentis reperies, uelParifjs etiam in Innocentu ccemiterio. Vbi,fimd alibi, quamplurimos oflum qua terra foditur,habes aceruos : qui mihi quando primm ofl cum HAT thaeo T E R M I N o, in omnibus medicina partibus infigni medico,cV dum uiu mihi coendo ftudior fodali doctifsimo difcerem, ade nobis uberem fuppedtarut copiam,ut Ion eo indefeflq? fpedandi ufu edodi, etiam obuindis oculis cum fbdalibus interdum deponere auf fuerimus, unius mdia horg fpacio nullum os ex tt aceruis porrigi pofl,quod,cuiufmo di eflt,tadu non diiudicaremus.atque id eo nobis faciendum erat ftudiofus, quo difccndi eu pidi,magis praceptor opera,in hac medicina parte deftituebamun Porro quodad codo Emcdataoffa rum oflum connexum eredionemq? attinet, ea mox poft emundationem(ne nimium indure- yuomodo im . fcant)committenda fnt. nam ftatim codione,offa folis fubulis,quibus fuppinguntur calcei, 2^+ citra negotiu perforantur, aneisq? fiis mutu alligantur : quod quifque prout manum nadus eftinduftri,cV:eaquahadenus toto libro defcripfmus, minus obaudiuerit, fo marte perfr YLwufmodi ciet Ac prim quide aliquot paratis fubulis,aneo fio partim crafore,partim tenuiore, filum infimmen - ivni ndetur, quo poftmodu magis fequax, Se quantumuis uari intortum, minus rumpatur* ta fer fe * j-fo addentur dua tenacula, feu forcipesmnus quidem quo filum intorquebitur, alter autem cSSw* ^uo f ntortum iam abfecabitur. Aufpicaberis aute oflum colligationem pedibus,ac primm lJcxp.7Ub . calci talum iunges,8c" deinde cubiforme os calci, cV cymba rfrs talo,cVtria nteriora tarfi ofl , dd chara. Cymbam referenti, deinde his cmittes pedij ofl, hisf feriatim digitor ofl, cum ofculis fs, r, v , x, amQ coparatis . qua ideo cautius Se tenuiori fbula perforabis, quo duriora folidioracp fu n t, 8c" ex fubula impetu proptius diuif difsiliunt. Vbi utrunc pedem iunxeris, tibi^ ofls tuber, quod finus femoris capita excipites dirimit, cultro aliquo oblongo, fd ardo perforai! du eft* quod excipiendo duriori baculo fuffciat, qui femori etiam intrufs clauiritu ita tibiam femori committat,uti aflres abf( glutinenedi cernimus. Eft enim in femoris inferiori fde aliud fora men moliendum,illi diredo confiftens,quod in tibia fieri uolebam,ut idem baculus Se femo ri Se tibide indaturjhuiusq? ope articulus genu inflexus maneat. Prater hune baculum tamen, fmur tibide ofl utrinque crafsiori filo committendum eft, non pratermifls cartilaginibus ti bia ofls finus augentibus . qua quum hac ofl iungentur fimul cum illis conftrida,in articu looenufruabuntur. Mox fibula tibia ofl fupr infracplligabitur,8 patella fimul femori ac tibia firmabitur. Hoc ubi in utroque crure praftitum erit, fcri ofls lateribus ilium ofla craffiorifilo funt nedenda, ac deinde pubis ofl interueniente etiam illorum cartilagine iungenda. am ad manum erit orbicularis aflr, in quem ofl erigentur.conuenit autem huius aflris orbem tantumef,ut pedes illi eoftu, quo ofl erigenda ducis,apte frmariqueant. Huius afleris medio foramen inhocparatur,utquum ofl in eredam arcam recondes, infrior arca fundus axem habeat: qua foramini illi indita, orbem conuolui fnat Prater hoc fora men, aliud iuxta orbis circunferentiam aptabitur,in quo lignum firmari queat, quod inftar teli , aut hafta , aut falcis ( utcunque uifum erit ) paratum, fceleti manus fufflciat. Extrudo

il!

Nfo

ANDRE

AE

VSALII

BRVXELLENSIS

in huncmodumorbi pedes impones, cVaftantislicuius ope fuper pedes reliqua crurum ofla inniti curabis, ac deinde femorum capita in coxendicum oflum acetabulis indes, utred fio
autuirgula interuallumetiars,quodaborbead humilior fdem foraminis pertinet,infcro* ofl dorfais medulla gratia incif. Hoc etenim interuallum edocebit, qua menfura ferru fabrtcandum fit, quod orbi affxum, Se ofls fcri reliquarumq? uertebraru foramini dorfalem medullam tranfmittenti inditum, uniuerfa ofla pulchr fftinebit. Ferr nanq? ita aptandum eft, ut ualid orbis medio clauis afgatur,8c" ab orbe ad infimam ufq? nuper didi foraminis fdem, teres aut quadratum fit.ab illa autem fede frfm latius qum craflus efl conuenit,ut poftmo dum ad dorf inflexum obliquari queat, uertebraq? ipf ita adaptentur,ut immota ad id neut quam circunuertantur. Atq? ideo frrum inibi primm tenuius fiet, ubi facrum os ne deorfum fubfideatjffFulciendum uenit.Nifi enim hoc os firmetur,fftineaturq?,un cum ipfo reliqua: uertebra feiifi'm defcendent, temporisq? fccefl fceleti crura turpiter obliquabtur. Accurat igitur ab orbe ad fcri oflis foraminis infima fdem, longitudo metienda uenit. De reliqua au* tem ferri lngitudine non ade curandumeft,quumhac f forte longior fit,poft oflum cpadionem facile prafindatur. Et eti f ofl arc imponenda duxeris,magnopere iuuerit frrum plus minus duabus palmis lgius qum uniuerfm ftfceleton,fieri, ut ipfius portio extra uer ticememinens, fuperioris arca fundi foramini poftindi,inipfbcpconuolui.Ferroitacporbi perpendculatim affxo,acutiori cultello ofls fcri foramen dorflis medulla nomine incifm, infim ita exculpes,ut frrum ipf commode intrudi poflt. Nam quum ho c foramen natura ar dius fit,8t" infigniter obliquu, nequaquam frrum admittit, nif quemadmodu iam diximus, flc augeatur, ut frri mucrone o s facrum ad eam ufq? frri fdem protrudere ualeas, quam no amplius teretem,quadratairuie faciendam innuimus. Se f caf hac fdes os facrum minus apte ffflciturauidebitur, operaprecium erit eam ferri fdem lima exafperare, ac dein nodumilli exaneo fio obuoluere,quios facrum comodfftineat.Of facro in hune modum fuffulto, craflori flo femoris capita coxendicum acetabulis innedes, dilgenter perpendens quantum hac autextrorfm aut introrfum intorqueas,ne forte crura turpiter intorta committas,autpa tella,interiora potius crurum,qum anteriora refpiciat. quod fan futur eft, nif ad amuflm capita fuis finibus iunxeris, Vtcunq? tamen fceris,in hoc connexu filumprorfs intorquend non eft,priufquam pedes orbi Se tibfjs eo ftu commifris,qui tibi apparebit elegantior. Hune baculi, quo manus ftabilientur forma, potifsimum petes : alium quippe ftum mefbria faix, aliumtelum,8c'ali'um rurfus hafta, aut Neptunitridens,autaliudquoduisinftrumentexpe* tt.Mod uertebra omnes feriatim accommodanda fnt,quo cuiu% ftum ordinemqp inuen tu non arduum obfrues.hunc nanq? uertebraru formai artfculationis ratio prompte oftendunt. Quum primm itaq? ordinatim omnes in mfm repoferis,quinq? lumboru uertebras inuicem duobus nexibus comittes,qui in corporum lateribus fadi,un cartilagineu liaamentum contineant,quod uertebrarum corporainterueniredidum eft. atep huiufmodi ligamenta feriatim charta cui illa applicafti,funt aflmenda,eo femper relido,quod eas intercedit uerte bras, quas inuice non alligas. quemadmodum in prafentia eft ligamen tu fu cartilago, facrum os Se infimam lumborum intercedens uertebra, idq? quod fupremam lumborum Se infimam thoracis uertebras interuenit. lundis enim lumboru uertebris, fx inferiores thoracis inuice, Se poftmodum fx fuperores un cum ceruicis humilioriconedentur.Reliqua enim ceruicis mutuo no funt colliganda,fdeas interuenis cartilago corpori inferioris uertebra duntaxat eft glutinda. quandoquidem ceruicis uertebre etiam non nexa,fed ferro tant indit2e,fu fer uantfedeminecp thoracis uertebraru modo immota?, poftmodum coftas fuftinere debt.lico igitur atq? uertebras ad eam, quam pracepi rationem,priusq frrum illis trafjciatur comneris* lumborum uertebras ita conexas ferro impones, idep feduo ad eorum ftum infexum'ue obli quabis,ac infima uertebra un cum facro ofl ita cmittes,ut iam prius lumboru uertebra mu tu uinxifti.Mox his inferiores thoracis adiunges, perpetuo quam licebit accuratiflm ferrir, uti neceflm erit,complfcans, cV infimam thoracis uertebram fuprema lumboru adnedens! His pari modo fuperiores thoracis uertebra addentur,8<: hamm infima fuprema earum qua; iam ferro appofita fuert,alligata,latufculum Se longum nigroc> colore intindum adaptabis baculum,qui pofteriori ferri parti appofitus,qum licebit demifs inter frrum Se uertebras intrudetur,ut huius baculi benefcio uertebra ad ferru frmius contineantur,nec ulla ratione uerftiles fint, ne poftmodum uniuerfus thorax inhoc illu due latus turpiter conuolui queat* Vt aut caluaria ferro applicetur,neceflm eft uertic foramine quodam perforari,ad amufna ferri ampitudini Se craflciei correfpondente,ne quando ipf frrum traieceris, caluaria quauts; occafione quoquouerfum circumuertatur. prout enim faciem anteriora exade aut latera fp* clare

VM A N CORPORIS FABRICA LIBER U ^l tareuolueris, foramen idaUt tranferfm, aut obliqu infculpere cultro quopiarn oportet* quemadmodu Se illic ubi caluaria denuo perforanda eft, ut ligulis ea fedio qugm ferra in calua ria molitus es, cmitttur, Se qu uifm fuerit, caluaria ferro adempta, rurfus difllui queat. fmmoperenanq? coducit,intern caluaria amplitudine qu Cerebru ctinetur intueri. quod ut fat,utracp caluaria pars tribus foraminibus fibi mutu correfpondentibus candenti ferro, aut cultri mucrone eft perforanda. ac unum quid foramen opportune in occipitio perficitur, Se utrinq? in temporibus unum. At inferiorem maxill aneo flo cum fuperiori comittes,nexu iis capitibus in finus fuperioris maxilla fado. Verum qu hic cnexus no ade firmus fit,ut accurat dents mutu applicet,fed infrior maxilla dependeat,elegsq? ft,hanc fuperiori mo d iungi,mod difungi, prater didnexum,maxilla inferioris acuti procefls eti perforan di fnt, Se fniculus ipfis illigandus, qui fubiugalibus traiedus oflbus Se uertfci incumbens, nunc uerfs frontem,nunc uerfs occipitium tendi poflt,dentesq? ita collidi queant. Vtcunq? uer ft, potifsima ferri cura efl dbet, ne illud inepte nunc in pofteriora nunc in priora obliquatum, corpus indecor erigat. quo rriirtus aut id fiat,magnopere conduxerit dorfi dudum cognouifl. Porro nunc tempeftiu erit coftas uertebris Se fuis cartilaginibus alligare, quod fan ut ad amuflm Se fdulfacias, primm omnes dextras coftas fniftris difcernes, coniedura uel finu fumpta, quo uena,neruus Se arteria coftis exporrigtur. dein fuperiori co ftarum fede,que latior fpifsiorcp inferiori occurrit.Deinceps in hune fer mod ((( ))) coftas menfa feriatim impones,ut dextra finiftris refpondeant curans. Prompt enim erit finguas fuis fdibus ponere,fi ea modo memoria non exciderint,qua ad internofeendas Coftas fupr cmemorauimus.Exhac coftar ferie prima utriufcg lateris coftam (ue cartilagini ad pedoris os adnedes, Se deinde fodali pedoris os cum fuis cartilaginibus in fa fde tenend porriges, ac deinceps primas coftas prima thoracis uertebra trfuerfs proceflbus alligabis.Infper fecundas coftas fua comittes uertebra, Se poftmod ipfar cartilaginibus, atq? ita feriatim omnes:obfrus interim,utillas coftas tto interuallo prorfus dehifeere fnas,caiantefedionem. cartilaginibus inuicem dirempta fuert. Nunc humeros fpifori flo feapulis nedes,cV deinde tenuiori flo clauiculas fummis humeris,moxfcapulas coftis,cV clauiculas pedoris offi.Quum tamen humeros feapulis aduincies,expendend eft, quo'nam ftu manus collocdas duxeris* Hic enim multu refert,quomodo fcapula finui caput humeri comittatur. in quo eti connexu
H

DE

cartilago neutiquam pratereunda eft, cuius auxilio fcapula fnus interdadaugetur,atq?ita eti cartilagines maxillar Se clauiculam articulis peculiares no negleda fuis articulis nedentur.Cateru cubiti ofl humero uincida no funt, priufquam extrema manus tota fuerit nexa. radius itaq? fupr infraq? ulna eft colligdus. deinde f brachialis ofl difunda,fuisc igamen tis libra funt, ea inuicem funt comittenda,alis aut forum ligamentor interuentu abund contintur. Inferiori ipfom fdi primm pollicis os,cV quatuor poftbrachialis ofl, ac deinde his digitor ofl,un cum fefaminis oflculis adnedes. Poftrem aut brachiale radio iunges, Se deinde ulnam humero. Atqp ubi id in utraq? manu praftit erit, fummas manus bacuo illi allicrabis, quem ualid orbi infix inftar falcis, aut aliter extruend dixi. Eredis nunc oflbus, Se ex ofl v referenti, Se auditus organi oflculis,aeafpera arteria, auriumep cV palpebrar car tilaginibus,8^ungue cordisf cartilaginibus, momie licebit confngere,his omnibus catenula,aut exiccato crurs aut manus neruo adnexis.Hinc liquet,qum leui negocio humani corporis ofl,oppido qum medico exoptda,parari queant:quo in opre nihil ipfo conexu, nonaggredienti, diffcilius uidebitur. qui tamen mihi primm experienti fatis pulchr fucceflt,exemploab illis fmpto,quos efiradas fcutellas Se lapideos cacabos copingereinterdu uideram.Codionis autem ratione,emollidi in medicina uis docuerat. Lutetia nanq? ob belli

tumultusLouaniureuerfus,atq?uncum GEMMA phrysio, aqueelebri Medico ac paucifmis conferendo Mathematico,oflum uidendor nomine ad eum loc quo magna ftudioforum comoditate omnes ultimo afFedi fpplido in publica uia ruftics proponi foleiit, obambuls,ineiufmodiiiicidiafTiccatucadauer,qualelatroniserat,quodGalenusfefpedai^^ ULi.de Ai, commmort. Vtienimhocauescarneliberart,itafanilludquo^ipfasemundaflconijcio, miniJUtfed. quiahomo ille ante ann ftramine duntaxat obuftus, Se quaf toftus,paloq5alligatus,itafuau efeam auibus exhibuerat,ut nuda undicp eflnt ofl,eaq^ folis ligamentis harert,mufculorum exortibus Se infertionibus duntaxat aflruatis . quod in fufpenfs nunquam ufu uenit, quum prater oculos (cV f uulgus aliter arbitretur) uolucres nihil ob cutis crafltiem dilanit.ac pro^ inde intgra in his cute,ofl intus carie afficiuntur, prorfus q? ad difeiplinam funt inutilia. Aflc catum itaqp Se nulla ex parte humidum fordidum'ue corpus intuens, haudquacp infperatam ac fubinde expetit mihi occafione pratermifi. quinim Gemma benefcio palum cfcenden s, O 3 femur

t^I ANDRE AE VESALII BRVXELLENSI9 femur coxendicis ofle diuulf. trahentiq? mihi,un cum brachijs ac mlnibus,fcapula q<ic fubfecute fnt.4eert tamen alterius manus digiti, Se patella utraq?,un cumpede altero. Qui* itacp crura Se brachia(relido c totius corporis trunco,capite) clam repetitis uicbus domuirt detuliflm, ut thorace qui catenaaltefrmabaturnancifcerer, extra ciuitat me uefperi excludi pafls fum : tantoq? obtinendorum oflum defderio Se ftudio ardebam,ut mdia node in illa crporum multitudine quod expeteb diuellere no horruerim,haud mediocri labore ac indu ftria, fine arbitris,palum cfcendens. Veru detrada ofl procul illinc defers,in fecretiori loco condidi,fruftatimq? altra die per ali ciuitatis porta dom detuli. Porro quu ligamenta refcin dere cpiflm, nihil ob egregi eorum durici promoui, ac illa feruete aqua emollire coadus lm : utcp uoti compos redderer, omnia ofl tand tacite ita coxt, illisq? emdatis illud fceleton extruxi,quod Louanij apud longe amicifsimum mihi gisbertvm carboneh, infgnac uario difcipinar gnre inftrudmedicrnieumcjj puero ftudior commilitone afruatun Atq? id fceleton ade praproper paraui,8t~ manu ac pedem,duasq? patellas no minori labore Se induftria aliunde conquifui, ut omnibus perfuaferim id me Lutetia aduexife, quo omn fubreptor oflum fufpicion delerem.quamuis eius urbis Prator poftmoduade medicina candidator ftudfjs fauit, ut quoduis corpus fe impetrari gauderet:ac ipfe no uulgariter Anatomes cognitione afficeretur,mihicpillic Anatomen adminiftrantifeduloaftarefv Quum igitur prmum tentantibus nobis ade prompte negoci fucceflerit,quid nunc fturu exiftimandum,poftquamc5ponendiquo9rationemalijsdefcripfimusc'cVpraterfubiungen das nunc tabulas, in plurimis Academijs,uel noftra opra, fceleta uifunturC Verm non ho minis folum of,fed,ucl Galeni nomine, fma Se canum,ac Ariftotelis etiam gratia auium pifciumcpcVreptilium inuicem connexa, aut faltem difiunda apud medicina Se naturalis philo fophia ftudiofum efl oporteret. Nifi forte hanc philofophia parte ad nos nihil pertinere ar^ bitremur,fatisq? efl nobis perfuadeamus, fi noftris fyrupis, citra Anatomen imponeremorta Iibus,cVlocuos opplerepofsimus^

DE

OSSI^M

NP>MR-0>

CAP. XX

A R V M dubito plerofcp alicubi me oflum quocj numer defideraturos : quibus nullum aliud confili dari uelm,qum,ut ex fngulis huius li bri Capitibus ili ptant. prolixius enim eflt,hc omnia recfere. Quuis ne tantilium laboris fubterfugifl uidear, non enumeratis appendicibus,

atatis hominibus f habent,coftitutis,ad hune modum ea rcenfere nihil impediet. Caluaria ofl uiginti funt,od o H quidem capitis,8c" maxilla fuperioris duodecim : ita tamen,utiugalia pri uatim n enumerentur, quum quorundam illorum uigmti oflum partes feu fdes tantu fint, propriaq? circfcriptione deftituantur. auditus organi ofl quatuor funt,duo feilicet ad fngu las aures.dentes funt triginta duo. maxilla inferioris osunicum.ofls /referentis ofculafunt fer undecim Vertebra uiginti quatuor, facri oiis offa fex. coccygis autem quatuor.cofta ui ginti quatuor. Pedoris ofls tria numerauimus ofl, alijs aut fptena recenfentur.fdage hac enumeratione tria tantm fnt;8t" alis ex tuo arbitrant, quot uifum tibi fuerit. fapula dua:to tidem clauicula. Se humeri duo. ulna dua*. radij duo* brachialis offa fdecim, utriufq? feilicet manus odo. odo item poftbrachialis of,in utraque manu quatuor. digitorum ofl triginta: utriufq? manus nimir quindecim.ffamina oflcula in fngulis manibus ut minim funt duo decim, acpronde iam uiginti quatuor illa in manibus recenfamus. Ofl facri ofls lateribus commifjduo.femoraduo.duotibiaroffa.fibuladua.duapatella.duacalces.taliduo.na uicularia ofl duo. tarfi oflodo,in utroq? pede quatuor. decem pedfj ofla,in utroq? pede quin que.uiginti odo digitorum pedis ofl, cuifq? nimirum pedis quatuordecim . pedis fefmina fsicula fimiliter atq? in manibus uiginti quatuor, quuis nonnulla fint prorfus cartilaginea. Ac proinde fi hac ofl in unutruiumer refj cies,uniuerf erunt(f red addo) trecta Se quatuor* quibus fi pedoris ofl quatuor adhuc adij ci uelles, Se maxilla inferioris duo ofl ftatueres,eC fent trecenta Se feptem, Verum f priuatim omnes appendices (qu ofl fmt propria circfcri ptione in pueris terminata) enumerare lubeat, facile didum nuper numer fmel, ac rurfus di midio duplicares.quoduelhinc colliges,f uertebras, femora, tibia ofl,atquealia quamutis appendicibus donantur,in memori reuoeaueris. Rurfus f ofl ut in pueris uifu ntur fbduxe ris, Dfj boni quant ofsium aceruum cumulabisc' quum omnes uertebra,aut tribus aut duo bus confient ofbus:8d" ofl qua facro coardantur,tribust idq? generis reliqua : ade ut cuiq? io arbitratu ofsium numerum confngere fit integrum*.
HVHA

Se oflibus ita utin prouedioris

MVMANI

CORPORIS

PAERICA

LIBER

f.

t$

HVMAN

COR

PO RIS

OSSIVM

\64e

ANDRE

AE

VESALI

BRVXELLENSIS

HVMANI
Y E FLI
S
LIBERORVM,

CORQjr A
8 S V,
SVAQ.VB

fE ^R, ' \

j^p^

PORIS
S

TI

OSSIVM
ISf

JSf E

T 2 AF^T I B V

CAE
S

latere delincatio.

t>E

H V MA

Ni CORPORIS FABRICA LlBER i

tf

CRfORIS

^^r

HV3MANI

S S

TA.

jgg

ANDRE
SVM SCELETON

VESALII

BRV

XE V t EN S I S

CHARACTERVM,
T R I B V

QVI

TRIBVS

V N I V E R>
F

EXPRlMENTIBVS ris adhibentur, Index.

V'

S pra?ccdcntibusfiguris(quasintegrasnuncuparefioleo)ydemfirinfcri huntur cbaracleres.quanqua fiqis illarum alicui peculidris tantmfuerit, ex numro prompte obferuabitut, quemfingulis cbaracleribus modo in Indicefubvjcia,quopotifiimm infiitui ofiiu nominafimplititerafcriberetprimmeacollocaturus,quibustotofermonis contextu pra?cipu Utondein Gra?ca, mox (fiqua? aliajnt ) Latinaprobatioribus recepta autoribus, idfy Haut ordobcuimquafidahabeat.HisfiuccedetHebra?a,fied>aliqi^^ Hebra?o Auiccna? interprte propemodum omnia, infigxis medici mihifyfimiliaris amiciLa Zari Hebra?i de Frigeiscum quo in Auicenna uerfiarifbleo)opera defumpta. Ataj illis nos minibus ideo Latinas literas fiubiungendas duxi,quod horum pleraque in Arabum libris Lati nitate donatis occurranttacproinde etia meritopojlha?c locbabebunt aliain Latinis Ara^ bum interpretibus pafiim obuia,fimul cum ijs qua? infcholajlicisut dicigaudet) docloribus, no (Ira? fa a?tatis manualium medicorum libris leguntur ,non minus fian qudm nomina Latinis rex cepta autoribusfiedulo expendenda. Os itaque Gra?cis nominatur i*W, Latinis uero os . Hcs bra?is autem Qy3? he^em. Cartilago autem x^osy^^nt^bafiechufim. Ca-term ofiium no^ mina opportune aujpicabimur capitis ofiibusfeu caluaria,qua? Gra?cis dicitur L^ncy, Loy^s, LmsJiHtx, <rwcpioy. CaluaDcerebrigalea, atque ita nonnulli totam capitis ofiiumfedem uocant cerebrum amplexantem,oclocp ofiibus ffbrmatam.aliquiuero eam duntaxat,qua? crinibus ors natur. cuius cir cuius sicpcJw CT -npicfron& nuncupatur'.tvfinn py\ tktck hamoab ? fw^n jyVMp cht*+ ' deratb hamoacb. theca er plia capitis, tefia capitis, <crfcutella capitis, afioan. .Sutura?, quibus capitis ojja inuicem committuntur,gneratim uocantur j cc<p, traVtf fcelauim* fenan,direxan,adoren,complofa. Afz, 1 Sutura coronalis, $<m<^.W>3n bacblilij^K^ chafcthij.drcualis,futurdpuppis. Bz,i Gra?corumaiufmlum\rcfh-sfiwra,hwl^ Htto{Mg. vtysbldms dvj. laude, bypfilhfuturaprora?. C 3 Sagittalisjutura , *Mi*> fM#<A*s . Infiar teli,ueru,aut uirga?fecdum capitis longitudinem prorepensfutura.+rvn checvj, ^y\&fccfidvj.ncrualis,idcfcpotifiimm ubiha?c cor onali commit

titurtqui locus etiam zcudecb? idfy imprimis Mefa? uocatur. D *>> 3 Fa?c compago uero?futura? imaginem non exprimens cumfua coiugt uocatur , futurfquamds rummodo inuicem comifpe^vxtM^ kotk&cu, temporales ,fquama'firmes . OTD&y chelaphijm. corticales, mendofa? . Reliqua? autem caluaria?futura? proprijs deflituuntxir nominibus . cuiufi* modi uero illa?fint,non efl quod hic prolixius denuo repetam. a 2,3 Hoc os un cumjuo coniuge,uerticis offa uo catur, itemfe ^yy.r*^vcbHS .funt quibusfiyncipi tis offa nuncupantur.i$*\r\ tavj? bezem bachodcbod.nerualia,paria, arcualiarquanqua alvj ita
iuoalia nuncupent ojja.parietalia, quo nomine nonnullis temporum offa dicuntur . offa rationis? feu cogitationis. $ t, z, 3 Frontis os , v*r&m , quibufdamfincipitis.<wtf\ targ bcztm bamezzecb,coronale,ospuppis cd' pitis,os inuerecundum,osfinfus communis. yz,l Occipitisfieu occipitij ox>i*,rwn tjyj? />e?e/ bahoreph. laude os,pyxis os, os pr ora?, os mmo ria?.Sunt qui <& bafillarequodmagnam capitis portionem cofiituat)nuncupent,etiamfiidnos men cuneifirmi ofii priuatim inditumfuerit. <fl 2,3 Idos cumjuo pari, temporum ojp,Ko7ixcp<Sy,Kocr<!>y,xofgfyH7nJb&<Aji. aliqui etiam AiGojM, lapided> lapidofit. t^Tm bazedahim , ta^Krt rYBP hazzamotb haaunijm. auritetiamfiidnome duos busofiiculis accommodari pofiit auditus organi conjlruclionem ingredientibus , y inficamno &>.*. cui fecunda figura cubitis innititur , qs CT * exprefiis . Quandoduidem g ofiiculum nott incudi aut molari denti afiimilatum, * uero id quod malleolo aut fimoris ofii comparamus . Quum itacp ca ofiiculaprifcis Anatomesprofifforibusfcrint incognita,non mirum efl illa etidnominibus deflitui. Ca?teru tempor ofia quibufdam tympar,mendofa?parietalia,dura,armalia dictur. W 2 In temporis offiproceffiisjly li acus'ue Hmaginem refirens , svho{</lHS)yc'cb4<lMs7 fahovoiMs , 7rAx7f oy*. Cdkdr capitis *YGN\ "\ma cbemo mdrhezz.os calaminum,fagittak,claualc?acuak+

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER * 6f i?2>?l Temporis ofiis procojjs, uberis papilla refires^iutsoiMgt mamillaris,\^VZ GJ? bez eptmij* 3 2,$ Os uneo comparatum^woiH^Gdien ^ItLv vsnwctyosiy (etiamfipalatumuix continut) cifcufcribitur, ynhvttofoy. CuieifirmtpdlatiSybflldrt^quanuisfiic etiam appellent occipitis os> twian wstoi moficau hamoacJ).Baxillafe,paxillum,s colatrij,os cribratum, cauillatquan quam <&* ita talum quoque Uocent. % Sedes caluaria*, quam Idpidofiam dicimus^
Cuneiformis ofiis procefius, uefpertilionii alis afiimildti,*nft.w.y<ii<Ae, wgf t3? bezzecbenaphif* F ip2? 3 Ha?cfedesfimulcumfiua coniuge in altero latere, uocatur ojjd iugalia. (vyiictrt^vyo^H^vy^^ Jttn rfiW hazamotb hazogb. Ojj paris,paria,qua?nomindillietidmtemporajfiribtofiu bus,anfia? ofiium temporum,arcualia ojjd. Superioris maxilla? duodecim ofiibus nullum inficripfiimus characier em, quodpriuatis defiituan tur nominibus, quanquam interimfeptum narium,nonnullis crifla? os nuncupetur. Ca?termjpe rior maxilla dicitur ywv$ , mandibula \\f?yrr\ ^Vn balechi hahelioi. qua? nomina y inferiori md Q^ xilla? G in trib.figuris notata? accomodatur, qua Halyabatis interprs priuatim Fauceuocat. JD entes, oJb'vrrft*t*w$ fcinaijm, plurimum in utraque maxillaJedecimjguntur, quorum quatuor medij, anterior esfy,inciforij uocatur. nitiei cftygsn^ Lrins,yi\ct<rv6t.riJorty',quatery\ trantvBn ba mechatechim quadrupli. T^er duo medij,priuatim duaks illis appellatur. Quiutrinq; incifiorijs proximusefi,caninus uocatur,jut^ itautriufq^ maxilla? duo canini . .uvJbyrts. rv^Vrva M* tf*:fes cbelauijm aut metalehoth.mor dents, hos duida quoqs riforios uoeauerunt. Qufnqt autem utrins que infiquetes,molares appellantur. tivhWcu^yoieboi. molaresymaxillaresypaxillares^ Cicero Gt nuinos,quo nomine alvj eos appellant,qui pojl pubertatemfir creficunt,ac Gra?cis H%#ts%t* accents, Wiyovoi uoeantur : nojlris dents finfus ac fapientia?, dein cdyfieles* jfltfos naghuid. ne** guegidi,nanged,alhalm. Molares uero,Hebra?is dicuntur rvvftv\ tochanoh* H z Osv rejrens. vo&^s^iM&c/tte^ot^^ie^ce^etsKr^ <pccvyi7poy. os \j aut A imdginem exprimens* 'H'flV "\K ^mwV CffS? hezem lhamiaut lamdij. Lingua? os,gutturis s,os laude,os morfius Adam*. iAuicenna' Interpres Capite de Gutture habet:Alfiic os babes qudtuor latera, duo infiris, duofiuperis,quodnon obiter Anatomesfiudiofb obfieruandum uenit. I9K, L,M,^ M His characleribus,in tribusfigurisfirconfipicuis dorfium notdtur,quod //#V, cn&vQ<xivi)'py,jpina,terg,bominis carina, v^vvjcidra nuncupat,multis extruitur uertebris, carov tAhois^rh^ chtdioth.V erticulis, ofiibusjfi,qua? in pofleriorijede acut eductprocefjnm,qui KStvQx, Siminea, adfenafiemfinafem uocatur. Ca?term ab I ad K indicatur ceruix . TpxpA-? xLjj, collum vWtfWr zauoruelgharron.Tcnonathlas,quodnomendlij fptimo? ceruicis uertebra? duntaxat tribuunt. Porro dK adL uertebra? infigniuntur thoracis Jcex.* , alU quando T v^v^vree^vov-pecloris, inter dum dorfifimpliciter.^^chaze.interficapilij.A'b L ad M uertebra? lumborum . oa-cpvos^v^^oiZy.renum . Mra mothnaim. alcbatin . Ab M. ad
0 2
>

Oi,i,
P
IdZ>3

Nosficriproponitur.hgoy,7FA(tTv.latumjny^ft*ttxyhezenpibatababa ni,clauiu, alagas, agit^abhans, abbau,uetula,ojami,ojanu,qua? nomina coccygi ofii ab alifs affcribtur.ISfinficribitur coccyx os.wmv,carov<AvKioyji<i7rvyioy. nyj? haaze.cauda? os,alhojbs? dein reliqua,qua? ofiifacro ex quorundam interpretumfiententia tribuimus nomina . 3 Pecloris os. stvoy. quo nomine nonnulli fuperiorem ofiis partem appellant, infiriorem tune
shSos

nuncupantes-ft'fan'cfoy; hezem behace.thorax,djfir,cojfos,ficutum cordis.

_Mucronata pedoris cartilago, enficoparatd.fieboeiMs, enfiformis. jtfft^VtStMfp hezehedelif rachaucb- ^^gberoni,^xxb# dlchangri, quibus nominibus uniuerfimpecloris os donatur. Maloranat cnfifidis,cultralis, cpiglottalis cartilagofiut,clypeus orisjlomachi,medium fircula? infirioris. t,2#,<&' ca?t. ufque adiz.In tribus figuris duodecim thoracis cofia? tam uero? ac lgitima?, quant notha?jpuria?'ue indicantur .TrKwc. nnjy^y zeldhotb. Qi>i? 3 Clauicula?. L\HM'Claues,iugula,junt qui T has humeros appellaruni. 'c^ficeche.Furcula'^ aut priuatim fircula? infirior es, quas ab humilioripecloris ofiisfede, ita diflinguunt. Rx,2, 3 Scapula. ^^o^twA^ot^,^'. Scapula, Latinis plcrunquc etiam humrus nuncupd tur,fcoptulumopertum,fcoptula. rro cbatbepb.Spatula,clypeus<zr ficutum pecloris. Ca?te

h
itt

agraffo cbartom>^y\yx\ ^ pi bahoreuh. Roflrumporcinum^caput afcapula?.alacbaram,mans p. char?algorab?defirucl. Proceffi autanfcapula? interior infirior ue ?in primafigura pindied
tus

ANDREAE VESA LU BRVXELLENSIS tusPdicitur*yM&<As,& Galeno interdum wK$aMs,enyw&Mc.Ancbora?frmis,Cliterarefi res'pcefjs. nrdTW baiJn k dCdteph.O cuiusje aptda?, quo etianominefcapuja?fjina ncupatur. S t, z, 3 Humerusfiu brachijos,^xmy.Bracbm,funt quibus ulna uocetur.y^^r^ cbane bazeroha, ^Y3? bazdd. Pdruum brachium, adiutorium bracby?canna bracbif,afietb. T, V i , 2, 3 Tota ba?cfedes,cubitus ncupatur. M^fcfc&MK Cubitus, ulna, qua? nomina etiainfi riori huiusfedis ofiitributur.^ zandin, p^ zeroba,v<r?C& ^wfcetebamudim.Ajaid, afeid,a!fahad. Xi,z,? Superius in cubito os,radius nobis appeUatu^m^hv^^QV hamudhaelion.Focileminusbrachij,canna,arundominorbrachij.
,S
'

Y x,z,i
f
*

bamudbatachthon. Focile maius brachij,cdna,ac arudo maior et infirior brachij. y. Huius procefiy infecudainflgnitum Gra?cinuncupantw^<tvoy,M7ty, <xyKwx,Latinoriqui

,wnrnw
dam

Cubitiinfirioris os,uhd nobis diclum , eifdemfc cum toto cubito uocibus dondtum . rm^^y.

Gibber.Additamentu necat.Pro cefius au f infignitm,acjlylu refirens, svteMk* *Z, "Z x, 2,3 Brachiale. *s%m, P aima quibufdam. ^ rafigh.Rafcha,rafeta,afcam,ofia rafiete. Ti,z poflbrachiale. ^w?noy}Mcy*f&,Kls,^ Tn

^nwy

^fiajacri ofiis lateribu J difjeionisprofijjor

hezem hachefel.Alharta,ancha?,interd lbare. Secida fedes media^acrurinfi

qnita,coxendicis os nuncupatur. i%Uy. y^ntflr? hezem haiarech,coxa? os, quibus nominibus plenfip tot os etid uocatur. Althauorat,pixis os,fimoris os,fedualdeperperam.Tertiafe^ P* des, anterior fy, ac p infignita, pubis os uocata efl. &?, peclinis. HV\m!bR gdbebaberua, m$h* helhaua. Pnis pudibundfieneflratum os, quod etidillifimoris osjubinde appellitaU V truniuerfumos Hebra?is dicitur yf^^^&tV bazamvtbghauhaherua. si,z,3 Coalitus pubis ofii,uerm priuatim cartilago hic infignitur,eorofiiuunioneinterueniens. \ Aiyz,3 Femur,feufimoris os,fimen, imty. y^r\^tipachad,haiarech. Oscoxa?,coxa,agis,ancf:a?os. r i,z?3 Bxteriorfimorisprocefius,quirotator,<zr natis fir ncupatur, fpo^cwrHykyas, ytor. Malu v< cranat tc(liculoru,tbaruca,trachametra maior. Minor uero interior <$ cefius, v infignitur. H i^3 Pat e//^^vA;fc^^A*?^vAKgv^HP>x^^>X^^':y0(',7,^ Molaficutifirme os,genu rotula. r&rm WWP btyn dUtmaghenhabarcuba.Q>culusgenu,polus,adaicon,rafga,alrafafi,aresfitu. l,i?z?3 Ha?cparsuniuerfaCclfo Crus ncupatur, quanq Galeno mites dicitur, quicquid de oxedicis

<>

\,z?~\ ius quofafedis grandius exteriusfy os obuii efl,quod tibia? osfirncupamus. ^Lymoy,

F in'

ter dum wTtwwoy appellat, bvv*nm$ cbane bagadol.Focile maius,& arundo,^ canna ma *}, x,z,^ ior,feu domeflica cruris. Cteri exteriusgrdciliuscp os infignit,acfibula nobis diclu,appel latur n^'ovH^ctLvHy.ioy. Srcr.p^nn? cbane hachato. Focile minus, cana,et arudo minor cruris. C ^2p5 jMdlteoh,<repvcc,'sn(0t, latinor aut nonullis /WeWz tf/?/?e//5tar,t^:t^ fte cbezzdiioth haboletim mifeene bacbanim . Clauicula?, cauilte^cahabin.Ac cp quideinterio rem indicat malleol,yaute exteriore. Q,, 1,2,3 Totius, sfccyccte'&sf^Latinis Interpre

Balifla? os,cauilla,chahab,aljocbi>T^-^\hacharfuh tfi^j? haarechom. az,^ Calx.rftfvce, Lctxwn'. Calcis os. 3^57 haacheu.Alrip,alcar pedis. b x,z Os cymbaJe apbamue refires,<rUep{<Ai$. Nauiculare, nauiforme. xx^T5PWn\^Qa ^e^ hafcaue,autfephinachptena. c,c x,z^ Ha?c pedis pars quatuor efformata ofiibus, nobis tar fus, ut&Gra?cis,firnucupdtur. 3^ rafigb. RaJet a pedis?&> ofia rafieta? pedis.Triddut d,e,fi. interiora d,e,finfignita-_,priuatim y^Koi<u qiiibufdaappellatur.extimuer acgnotat,uoca

g.

mus oscub tefieramue ref&-s.Lvo<H$->7rt>\vy.c-Qoy. Cubijurme,quadrat.*iy\^ cbardvj, '%&je&

ij

h, h 1,2,3 vi</liy. planta, planum,ucjligium3'folum. ^tTV7tt<w,?9^ Peclus,<Xpeclen. ^n yycm mafiecb hareghel. Alfildmcet. 1,2,3 Pedis digiti. A 1,2,3 Chdrdclere k ojjiculd notaturfiefamina. *TH<&w{ii< j^rft'orfrh heU thefiaminiatb.Alfimfieminia?.
bezemnipirat. Grandinofium,nerdL
1

LIBRI

PRIMI

FINIS*

ANDREAE
BRVXELLENSIS*
RIS FABRICA
Se

VESALII
DE
SECVNDVS

MVMANI
LIGAMENTIS

GORPO'
O M N I B V Si

LIBER

Mufeulis^ uoluntarfj atque noftro arbitratu pendentis motus inftrumentis dedicatus, ac propemodum figuras omnes ipf proprias, ante Capitum contextum, uti nunc fubijcitur,fpe(tandas offerens-

AT P R AE SENTIS

Libri initiopr.

ponenda fedecim tabularumfieries, omnibus fr Se> cundi libri Capitibus communis erit , nefy minus in Li bri cake, qum hic modo in fonte collocari potejl. Prima? enim quatuor decim, integros exprimunt hom ns, ac harum ordine prima, anteriorem uiri jacieni

delineatam continet , jecunda latus ofiendit. tertia^ quarta,quinta,fiextafeptima, oclaua, anterioremfi' ciem quojproponunt, in hoc illud'ue latus ,pro mufcu lorum,qui indicantur, natura ??fitu magis repofiitam. S ex uero oclauam conjequentes,poflerior em corpos ris ciemre-fzrunt; omnes propemodum ita effioiata?*

ut quod in priori confpicuum efl,infubfiquentirefeclum,ab infertionependeat . Deinde omnes tabula? ita inuicem congruunt,ut uni qua? anteriorem ficiem exprimit,aliafuccederepojfit,po^ fleriorem exbibens. Integrum namq> erdt tertia? fubiunginonam,mox quartam , dein decimam? infiuperquintam,illiuer6imdecimam,pojlmodumfiextam, abhac duodecimam, deinceps fepti> mam,qudfiequeretur decimatertia, cuirurfiusfiuccederet oSlaua,^ huic decimaquarta. Vndt etiam non inopportuneficeris,fiutra$feric has mufculorum tabulas intuearis,at quidfingu^ la?potifiimmexprimant,exipfarum^arundem^charaerumindicibusillis,quampertypor
rationem licuit,proximappofitis requiras,quo d Capitum contextu non ad quatuor decim pru masfolm,uerum er addecimamquintd er decimamfextamfi quando uifium erit,recurras ,mw fcuhrumcp,quorum tum mentio incidit,delineationem exfententiafpecles.Perpaucis enim Se^

cundilibriCapitibuspeculiaresfigurasfumpra?pofiturus,^snimiruduntaxat,quorummuficuU

priuatisfiguriscogruexpriminequiuerunt.BeinprimiCapitisfiontitabellaadhibeW mentor diffrentes ofiendendis pra?cipu apta,Tfecundi Capitis initio eo?pra?ponenturfigu roquas mufculorum copofitioniintelligenda? idoneas duxi. Porto nonfiuffecerit in una tabula mufculualiquemintueri,etiamfiillumcharaereinfigniuerim,fedm neat, alteriue fuccumbat,pafiim tibi is uenit inquirendus,<&>potifiimmjfpeclandus,ubi totfit uidendofitrt,qxiodfirfit,ubipeculiariterunimufculoplurescbaracIeresadhibentu^ pu quum extra alior'ordine maiufculocharaere,Gra?cispeculiariinfcribitur.Qmreeti^
quumillineatabulainfipexeris,nonpra?tcreas,quinmdpra?cedentemtabulametjequentH
tuearis^ut dijcernas,cui is quej]>eclas,mufculus incumbat, cuicpfubjlcrnatur.At non efl,qu6d prolixhs in tabulis exercendi rationem pra?fcribam,quum quiuis profiuopte ingenio et Anato mesperitiafc6pos,utendi$ modum ftbiprafigere queat. Quod uero in intgras tabulas mufti lor effiqies ita diqeferim,neq)fngulis Capitibusfinguli articuli eufuis mufeulis appiclifint*

tapotimoccafionefiaputa,qudillifipriuaUmarticuU^ tomes peritifiimopo (fient diflingui.Nunc auteqmm omnia coha?rent,cuiuis obuiU efl , quafede
tabulas delineari,quantumuis etiamfiorfini articulifiifient exprefii. Infuper fifingulis Capiti busfuos mufculos adhibere,uel aliqua ratione utilefirefieraffem, non hoc ufu jludiofi caruifi jent,quandopra?terfumptumnulluslabormibiimpendenduserat.3x bisnam$ integris tabu>

qu$$mfcdusrcpM

lis necejjari6fculptis,pdrticuldsfingulds articulo s uefieorfim tranficindendos dare, non maios ris mihi effet opra? .qudm ex tamproponendis tabulis, nunc caput, nunc brachium,nunc crus aut thorace, ut ut uijum effet, abfcindere, etficulptori oferre. Ad ba?c,idemfemper labor ledort in uertendisfilijs impendifiet,quum eadem pagina er mufculorum effigiem,^ ebaraderum d clardtionemfeu indicem?ac deinde mufculorum deferiptionem continere nequeat.

t7<5

ANDRE

AE

VESALII

BRVXELLENSIS

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

IL

17

.'P RI MAE
P R AF

MVSCVLORVM
CHARACTERVM INDEX.

TAB.VLAE

S F JN" S tabula anteriorem corporisficiem magna ex parte notans, cor*pus exprimit, d quo cutis cum adipe carnafy membrana , T omnibus infiuperficie extantibus
neruis0uenis<^yarterjsfiiqua?funt,refecui.Hanc tabulant und cumfequenti, characleribus li*beram rclinquere propofitum erat^quo minus illis commaculatajjeclaretur. Quando quide ter * tia fir prima efiquam addifciplinamparauimus,prafensnamqi (utinec confeduens _) aliquid oculis fubijcit, quod non in mujculofis er quadratis, utfie dicam, hominibus, eruditos piclores, Jculptorescp indies etiam pr a? cipu exprimer e obferuamus. Quf enim membranea in tertia? tas bula? ficie <T ceruice uifuntur,^rjbra? etiam in mufeulis ducla?,potius piclorem , dcjculptore ^yplafiem ( quorum fludij s quoqi opitulari uifum efl ) perturbant. Quanquam his fan nonfat fit, mufculos in fuperficie repofitos adamufiim tenere,imopra?ter ofiium accuratifiimam cogni' tionemfiumma diligentia cuiujcp mufeuli munus per fpeclum ipfis ejjc dbet, quofeiant, quando mufcul aliqueautbreuiore.aut longiorem, aut protubrante magis , aut coprejjum depingere debedt,hoc axiom a perpetuo ob oculoshabentes,mufcul,dum os mouet,id^(utfic dicd)adfiuu uentrem retrahit , breuiorem^nulto^prominentioremfieri,^ adipfius uentris medi colligi, quum autem conuerfo mufculus os dimittit,ipfumcp os ali agitur,qudm ab eo mufeulo duceres tur,mufeuli uentrem ( cui duntaxat illi artifices animum accommodant ) produci acfiubfidere, minimum^ protuberarc.Ca?tcrmquandoquidemba?c affatim in mufculorum deferiptionibus perflritgam,characlerumpra?fentisfigura? indicem aggrediar,in quo uix ullum mufculumprU uatim exprejjurusjumfiedunicum duntaxat charaerjngulis in altero latere adhibens, quos hic obiter fpeare licet , dffcribam . In ficie itaque nullus hc in confpicuo efl mufculus. , quod illi tenues exarmembraneifint,neque etiam obiter adempt a cuteficus , qudminprajentia
modo occurrant . _A Glandula? qumplurima? notatur, qua?Jub aurium radice ,ad poflerior em inferioris maxilUfit dan repofita?,cauitatem hic opplent,tuta?$ uaforum diflributionipraficiuntur. Sunt autem ha?
quas in pueris bumor influxus crebro moleJlant,ac qua?firumis (quasx'?s Gra?ci appellant)

Jubinde infiflantur. Hacfede, quaglandula? reponuntur, etiam citra charaeris adminiculum,

pra?JciJJa? hc aurisforamen obferuatu eflficillimum.

B SiniJlrilaterismuficulus,abinfiriorimaxilla,inos v imaginem refirens infertus.

C Mufculus dpeoris oJJepronatus,ac in os v ltera?fimile cumfuo coniuge infertionem tentans. D Mifculusgracillimus,dfuperiorifcapula?cdfia,inosvrejkensinfertus,acinquartam rumfigura,^ <& V, in quinta autem, R<& S noiatus. Sedes qua? utring ad litera? D latera uifitur3cauafy efineruos continetfiextiparis neruomm cerebri,interioribus uenis iugulari>

F Mufculus d pecloris ofie er clauicula,in mamilUrem occipitij ofiis proceffm ? carnea infers
G
tioneimplantatus. portio efl mufeuli,fcapulam mouentium fecundi, cuius effigiemmonachi in fuis cucullis imu tatifunt. Prafentis mufeuli aliudnihilbc efl conjpicuum,qudm quod clauiculam , <&>fummi bus meri fedem clauicula? connexam inferitur, uerm in nonafigura totus apparet mufculus , T CT

bus,<gr artervj s fioporalibus concomitatos.

A infignitus. , Sedes ha?c iigulares uenas exteriores tranfinittit,qudre etidtn citrd omnem mufeuli difhntios nem,in uiuisduntaxat caua apparet.Vena autem refiea, er mucofis quibufdam membranulis ademptisfile occurrit mufculus, quem D infignui,<&> etiam unus qui dprimd thordeis cofla,in anteriorem tranfuerforumproceffuum ceruicis uertebrarumfedem infertus , C in oaua mu**

Jculorum tabula notatur. I Clauicula? anteriorfedes, qua? cxcdrnis occurrit. Mufculus brachium attollens, cuius principium dclauiculafmmo humer o, etfcapula? ffpind

nafcitur,atqi hc ipfius parsJpeatur ,d clauicula crfummo humero pronata. L Mufculus brachium peoriadducens. M Peoris os excarne apparcns7nam mufeulis pcori brachium adducens dd ofiis latus,primum p z carneus

l72

VESA LU BRVXELLENSIS carneusejfincipit,^r quamuis dexterfiniflrum neruofo,^ membrana? modo tenuiexortu con** tingat,obhoc tamen in uiuis adhuc hominibus peoris os non prorfus occultatur. M fub axilla latitat, partem notans mufeuli brachium deorfum uerfs dorfum detrabentis', de
.

ANDREA

E'

fequenti tabula V indicandi. O, O Ma?c digitorummago, mufeuli aliquot infertiones indicat, quiinoo fiiperiorres thoracis con fias infertus injpirationifimulatur, atfi in oaua mufculorum tabula F & F infignitur. "P?P Prafens uero digitorum effigies, exortus efl muficuli abdominis obliqu defiendentis , quem plu ribus charaeribus hc notare non libuiv.quemadmodum nep reo etiam abdominis mufeulo no

rea confficis,rei abdominis mufculifiintiqua? quo minus extuberent, obliquoru tendinum te*
nuitatibus non inhibentur: quemadmodum ne< cutis crafiities in non admodum obefiis objlat, quo
minus eademfjeentur.

Q Anterior cubitumfleentum mufculus. R R fub axilla reconditur, notans diiiam mufcnli,interioris capitis carnofiam partem,peculid
ris muficuii ritu extuberantem. S, S Mufculus poflerior cubitum jleentium , quem duobus infigniui eh drdcribus , nefedes illis charaeribus notatas,diuer[os ejje mufculos quis arbitraretur. T Mufculus ab infiriorifcapula? cofia enatus , cubitify extenfionijbferuiens.

1^ Superior mufculus eorum qui radium in pronum agunt. C

quum pra?fientis figura? cubito

rum C" manuum extremarum non eademfit ficies, h aud inopportune dextro etfinifiro lateri ac fubfiquentes aliquot charderespariter adhibui.

Jf

X Mufculus anteindicempoflbrachialiinfiertus, idfyflccns. Y Mufculus latum tendinem infummam manum producens. Sedes autem qua? utrinq^ ad huius ten
dinis latus in cubiti lngitudine protenditur,nullocp charaere infignitur,fiexionisfecundi qua tuor digitorum articuli autor efl, quem quinta?figura? 0 indicat. *Zj In dextro cubito indicatur mufculus ab interno humeri tuberculo principium ducens,qui reo brachialis ofii infertus, brachialejleit. a In utroqy cubito mufculus notatur, radium infupinum ducens :qui ab humeri ojfi natus, inferiori radij appendiciimplantatur. b In utroqj cubito mufculus infinuatur ,bicorni tendine brdchiale extendens. c In utroqi cubito indicantur duo mufculi,ex ulna originem ducentes0quorum unus tendinem brd* chialis ofii offert pollicemfufiinentv. alter in binos difjeclus tendines, unum primo pollicis ofii, alter umfcundo r tertio inferit. d Infniflrd manu hc occurrit tendo mufculi,pollicem uerfs indicem euertentis. e Infiniflra manu fieantur tendines, in exteriorem indicis fedem exporrei. 3,4,5,6 Infiniflra manu notatur tranfiterfum ligamentum,in cubiti externafede confipicuum. uerm nu** meri charaeres Jeorjm indicant,quot in bdcmdnusjuperficefinus anuife diffecantibus appa rerepojfunt. Sunt autem omnes quatuor radio proprvj, illisfe tendinibus adaptation quorum rt gione numerum confjicis.In dextro cubito etiam 6 jpeatur, idem quodinfinijlro indicans. h Infiniflra manufedes muficuli indicatur pollicem indiciproximadducentis. Modo pofi fcuU pturamf&g incuria elapfia,nibil$> illis infignitum objcruo,quoct? in alijs tabulis interdum C citra incommodum tamen )uju uenit. i In dextra manu mufculus pollicem ab indice plurimm abducens tatqj ad huius latus. portio eius muJculi uifitur, qui primm pollicis osJleentium efl prior. (k Muj cuius paruum digitum dcteris abducens, ad cuius dextrum latusisfie offert, quifub illo marna ex parte occultatus primu parut digitifleit internodium, idin externum latus ducens. A Tunicateflem ac ipfius uajafeminariainuoluens,qua? hdc inuiris prorepunt. Mulieribus c* nim hcuafa cum reliquisgbierationifmulantibus organis in corporis alto reconduntur. I Ad Jinifiriteflis latus l occultatur,notansglandulas cauitatem hic in inguinibus replentes, qua injignis uena cum arteria crus adit. Glandulis enim refais hic magnus exurgeretfinus, eu iufmodi in inguinum abfcefiibusfieri cernimus*
'

m Mufcu-

n
-

p
q

DE HVMNI CORPORIS FABRICA LIBER II* *73 Mujculus dpubis ojfe in fimur pro cedens, in oaua figura 2 notatus. Hdcprorepunt duo muficuli,quorum alter fimoris motorumfextus habebituf, aiqj in oaua ta bula 0 not abitur: alter uerofeptimus, in eadem tabula A indicandus. Ab ilium offepronatus mufculus ,qui tibia? infertus, illius motorum primus efi. ^ pubis ofiium commijjura enatus mufculus,ac tibiam mouentiumfecundus. Sextus inter tibiam mouentes mufculus, cuius carnofafubflantia hc confficiturt tendo autem ip fus adeo tenuis efi,utfubieorum illi mufculorum circunfcriptionem no obliteret. Quapropter etiam priuatim hicfie non oflendit^quemadmodum neqj in fecunda mufculorum figura . in tertia tamen & quarta,quadtenus oculisjbijcitur,in hac quid' cbaraer ^in illa uerd$ notatus. Pra?fins mufculus etfi cum alij s inibi adfiuperficem repofitis nuper dio membraneo tendine fexti tibiam mouentium mufeuli obducatur, attamefefe oflendit, quemadmodum neq> in mufeulo fis intgra adhuc cute conjpeumjugit. Nott autem r priuatim fptimum tibiam mouentium

/
t
u

x,y
Z

Mufculus fupra coxendicis ofiis articulum principi ducens,^ inter tibia? motoresnnus. Vt rum er hic membraneo obtegitur tendine muficuli tibiam mouentium fexti. Mufculus,fimoris os uniuerfum quodammodo ampleens, tibia? fy ducum oauus. Sedes ha?c u notata,adfiniflrumfJeaturgenu7eficp quarti tibiam mouentis muficuli par-j* Tota ha?c tibia? ofiis regio excarnis ejljtullofy obtegitur mufeulo. Mufculus pedis motorum ordinefextus,ac per tranfuerfum ligamentum in anteriori tibia?Jed pofitum,<&> <A indicandum,dcficendens,pedij p ofii pollicemfiuflinentiinfeftus. Mufculus quatuor pedis digitos extcndens,quifub mufeulo z nfignito,maximajiprtioneo cultatur. Quatuor digitos extendentis muficuli portio, qua? pedi in anteriora attollendofippetiasfirensy
pedem mouentium nonus cenftur. Pollicem extendens tendo. Carnojaenim muficulipars in altoalijsfiibijcitur mufeulis.

mujeulum.

y
c/1

Tranfuerfum ligamen in anteriori tibia* Jede locatum,^ quatuor ultimo notatis mufeulis uiam
porrigens.

Muficulusfibula? exporreus, quifub pedis inferiorareflexusinpedij os pollicemfuflinens iifertionem molitur,ac pedem mouentiumfeptimus numerabitur. h Mufculus, ab externofemoris capite pronatus,<y pedem mouentium fecundus. Hune charaerem er aliquot fubjquentes in dextro crure repofi, quod illis indicandi mufcu li in eofint confpeiores. Verm notatur mufculus ab internofemoris capite pronatus $pe> demep mouentium primus. t Tendo totius corporisgracillimus,ab illo enatus mufeulo, qui ab externofemoris capite princi pium ducens, p edem mouentium tertius babetur. h Mdximusfura?mufculus,dcommiffurafibula? adtibiam enatus\, pedis fy motorum facile robw

Fxterior nialleolus,jeu fibula? excarnis pars.

fiifiimus,^ quartus.
K Mufculus quatuor pedis digitorum tertium osjleens. p Portiuncula quoep hc uifitur,pedem mouentium quinti.uerm ha?c,ut er mufeuli paulo antea in dextro potifiimm crure commemorati, dilucidis multo in dextra fequentis tabula? tibia con**

Jficiuntur.

Tranfuerfum ligamentum d tibia in calcem pertinens. | Mujculus pollicem in internum latus agens. or In dextro pede mufculus notatur, pollicem alijs digitis adducensfeeu illum in latus eXterni m> uens. Apparent adb tendinibus mufeuli quatuor digitos extendentis, ac notati, tendi
V

ns indicem,medium

c" anularemin externum latus abduc entes.

P
3

SECVNDA

174

ANDRE AE VESALJ BRVXELLENSIS

DE

HVMANI

CORPORIS
CHARACTERVM

FABRICA

LIBER

IL

*7?

SECVNDAE
S

MVSCVLORVM
INDEX.

TABVLAE

EC VNDA

tabulaprima>,quodadJeionemffeat,omninocorreJf)ondet,ei

in latus uerfia eofdem cum illa commonflrat mufculos, un cum ofiiumfiedibus infuperficie promi nentibus, acutfic dicam,excrnibus. Qiaimita^ha?cjjeatufit dignifiima,pari cum pra?ces dente modofingulos mufculos uno charaere annotabo. Facis itaq$ propemodum uniuerja,^ caput quoqj, quum paulo minus toto ofieum fit,literis nifipaucifiimis in hue modum infignientur. ^i Tcmporalis mufculus. Quicquidfuprafemicireulum hune quo temporalis mufeuli primus exors tus circunfcribitur,confifit,prorfs excarne efltnifibcjortafiis accurat nimiumfingula anU maduertens,fonds os fecundm naturam non excarne ejje,uerm tenui mufculoja compage ob' duci,additum uelis, quamfimul cumfiontis cute totafaade camofia membrana rejecuimus. B Os iugale. Foramen illud ad ofiis huius terminumfieje offerens, auditorius efl meatus* C Mufculus dmandendo ^w^ ,T manfiorius nuncupatus. D Mujculus buccarum motibusfubferuiens,ac ex una maxilla in alterampronatus* E Mufculusfinifier ab infiriori maxilla in os v imaginem refirensproduus. F Mufculus d peoris ofie in os v refirens infertus. G Mufculusfiniflcr, dfuperiori peoris ofiis fde principium ducens, er in humiliorem cartilagi nis feuti imapincm reprejentantis regionem infier tus. Is enim quumfub mufeulo F infignito lati**
,

H, H

tet,non prorfus in latere confpeumfigit. Mufculus dfuperiorifcapula? cofia ad os y imaginifimile properans, qui ablatoadipcyiugu. lari externa bine diligenter exea,iuxta humilius H ejl confiicum..Deindefiuperim H indi cat etiamglandulas ad auris radicem repojitas. s peoris ojj er clauicula principiumfumens muficujus,et in mamillarem temporis ofiis pros

ceffminfertus. K,L filufculusfcapulam mouentium fecundus . ac K quidem nottfuperiorem ipfius parte, qua?fica. pulamjurjum trahit. L uero infiriorem, cuius bnficiefcapula deorfum agitur. Ad dextrum latus L bcquoqs dextri mufeuli portio fief e offert, uerm in nona mufculorum tabula utriufifc lateris mujculus literis T CT A efl fieatifiimus. Mujculus brachium attollens. pra?fens mujculus log dccurdtis in quartafigura ,& in deci ma A indicabitur. quodideo additum uolui, ne quis hune mufeulum multis donatum imprefiion bus,plures effe ex uera hac integracp delineationefibi per fuadeat. Quamuis intrim ha? imprefi fiones (fiquis alius modo mufculus ) pcritosfculptoresporcsfy ludant.quos no hicjblum,fied <FY in toto externo brachij latere uelim effe attentifiimos , quodmale mufeulum quem iam notabi mus, ueluti in cubiti exterioraprotrabant. N Quanquam ex fbfiquentibus charaeribus nonnullosinutroji brdchio %epofitos cernis, tan** tifber tamenfinifiro duntaxat animum adbibebis, donec er dextri meminero, N itaqs notatur poflerior cubitumJleentium, qui in uiuis altisfuprd brdehium attollentis mufeuli infertionem etiajei uifitur, qudm re uera principium ducit. licet hc non nimis inferius incipiat, fed quodpio ribus animaduertendum ejlfertafiis etiam elatis qudm deceat. O Mujculus cubitum extcndens,qui ab humeri capitis ceruice principium adipifeitun ^ P Mujculus cubitum quod^ extendens, cuius origo ab inferiorificapula? cofiapendet. Q Hacjede duo dii nuper mufeuli cubitum extendentesin unum comnt, non amplius duplicis mu fcul imarinem repra? f entantes . Quod autem hc infignius qudm reliquo progrefju extuberant, pra?ter ipforum partem fumm carnofam tertius cubitum extendentium in caufia efl , quibcjub illis occultatus ab humero feu brachij oJJpronafcitur,atqs in duodecimafigura X,in dcima^

tertia autem d indicabitur. Hac parte cubiti extenfionis autores in pofieriorem ulna? proceJJum,&drticuliligdmentdim. plantantur,nerueamfua? infiertionis partem in triangularem hancfedem porrigentes, qua? exs
carnis ulna? efl portio.

S Mufculus ab humero enatus,quiin inferiorem rddij appedic infertus?radium infupinu ducit. T Mufculus bicorni tendine bracbidle extendens. J t p 4 V Mufculus
.

l?6

ANDREAE

vesalii

BRVXELLENSIS

V Mufculus indicem mdium, &

2C Mufculus parui digiti

anulafempra?cipu extendens. extenfionis primariusautor.

Mujculus pofibracbialc extendentiu infirior. a Mufculusfleentiu brdcbidle infirior. y^c Duo hc indicantur mujculi,quorum fuperior b infignitus brachiali inferitur : infirior aute cui c inficriptum efl, in duos diducitur tendines, unum primo pollicis internodio infres, alter u duos
busfilperioribuseiufdeminternodijs implantans. i,z,3,4,$ & 6* His numeris notatur tranfuerfiim ligamentum in exteriorifede cubiti repofiitum, quodin tt rurfus anulos diuiditur,quot numrosfcripfimus. i enim indicat ligamenti radio ulna?k com mune.z ligamentum ulna? proprii.3,4,5 <T 6 uero infinuant quatuor ligameta radio peculiaria. Sedes mufculi,aut ipfie etiam mufculus in dici pollicem proxim adducens. c Tendo muficuli pollicem ad indicem euertentis. Verm modo tempefliu efl <&> dextro brachio animum accomodare,ac partim eafidem notas quas infnifiroffeafii,partim uero nouas intue^ ri.Idemigiturfignificant M ac]Sf,P,S, T, a.fed uix hc muficuli a injgniti linea conjpic tur.deinb,c <&> 4,5,6,& dac e idemindextra,quodin fiinflrdmdnureferunt.Atpriuata? dex tra? manus nota?fiunt huiufmodi. 'Zj Anterior cubitfleentiu mufculus. fi Mufculusfuperior radium in pronum mouenti. q Mufculus fuperior brachialejleentium. h Latumproducens tendinem mufculus. i Mufculusgibbamfcapula?fedem occupans, qui extrorfum brachium circumuertit. k Mufculus quo brachium retrorfum ad dorfum elatis qudm iam Jignando mujeulo ducitur. f Pr mufeulum nona tabula 0,<(?y deteum adhuc magis dcima 0 ojlendent. At qu externumfecundm ue ipfius latus nullibi atq; in bac tabula opportunis oflendetur, hc aliquot cbaraeres adijeere erit opera?precium. Ejl itadj mujculus hc cuius benefcio brachium agitur deorfum, triangularis quodammodofigura? , cuius internum latusJpinarum apicibus exporrigi tur (quiprajenti mufeulo principium offerunt) ab l ad m pertinens. Exterius uero latus, hm+ quod dfacro ojfe fiurjum obliqu in priora ad infertionem pr-oprt ab m ddnufcUpertinet.it n* enim infinuat huius mufeulipartem fua? infertioniproximd,qua? citra alterius mufeuli dificio** nem confjici nequit. Atq$ hoc latus ejl, quod in prima tabula JSfnotat,infequentiuero V,<y rurfus longe accuratis dextrumfptimo? tabula? brachium O litera hanc infertionem common Jlrat. Tertium latus abladn porrigitur, quodtranjerfim duum humiliori bafisfcapula? an guloinflernitur.Atqs l etid indicat huius mufeuliparte mufeulo cui L inficripfimus Jbica. A Me paruum o in umbra ad peoris fedes plusfatis lateyet, A inibipoftum habes, mufeulum indicans,quo brachium peori adducitur. 0,0,0 Huiufmodi triangulorum quafirituprocedentesforma?, infiertiones mufeuli funt eius duiin o* ofuperior es thordeis cofias manus modo infertatur. p.ppp Exortus abdominis mufeuli obliqu deJcendentis, qui mutuo cum diiidm muficuli r aliquot o infignitiinfertionibus ingrediuntur. Quod autem in uniuerfia abdominisfede confiieitur , obl quus ille efl mufculus: quanquam reus abdominis mufculus nonnihilpropter obliquorum tendu num tenuitatem quemadmodum ^yantefiionem) extuberet. q Principium notatur primi tibiam mouentium mufeuli, quem fequentifigum 2 notatum cernes. Hc autem in dextrofemore q etiam indicatur.

Mufculus latum produces tendinem,quo omnes femur amplexantes muficuli circundantur,qui^ tibiam mouentiumfiextus habetur. Huius tendo quum non infignem exigatfififiitudinem, alior mufculorum infiexionem minus adhuc ipfa cute occupav.unde etiam hc occurrit mufculus, mox
tnotandus.

fi
t

Portio muficuli tibiam mouentium noni,quem in quarta tabula $ exprimam.

Mufculus tibiam mouentifieptimus, membraneo tendinefexti tibiam mouetis muficuli obteus. u Muficulusfinifirumfimur mouentium primus. Qui uero dextrum fimur agit, etiam marna ex parte h cje offert. x Regio maioris exterioris ue procefjus femoris. y Conjjicuafecundifemur mouentis mufeulipars. Reliqua autem primo fimur mouenti mufeulo u fuperius indicato,^ illo que latuproducere diximus tendine?quem hic r notaui occultatur. ce Quartus

LIBBR IL 179 # Quartus tibiam mouentium mufculus, qui hic externo ipfius latere efljpeatifiimus , de nullibi
in dextro crure appdret. In utroq; femore tertius notatur tibiam mouens mufculus*. y In dextro tantm fimore indicatur fecundus tibiam mouentium mufculus* eft In dextro crure bis eft pofui,mujculum indicaturus, quem ego quintumfemoris motorem enume** raturus fium.Infinijlro autem crure J[ iuxta poplitemponitur, quintum quodi notans mufeulum* e CT ? In dextrofemore indicatur quintus tibiam mouentium Galeni mufculus,nofier autem fimur m uentium quintus . ac e quidem huius mufeuli poflerior em partem indicat, uer poflerioreut anterioris partis portionem. H a? c non ambigo abflrufa obfiuraip uideri, attamen fi Ca> put tibiam mouentibus mufeulis, <& Caput femur agentibus dedicanda perlegeris , erunt lon> q-e ficillima : pra?cipu quum bos mufculos in alij s mufculorum tabulis propemodum deniidatos uifurus es ,uidelicet in feptima adcharaerem $,in oaua ad $ er c, in duodecima ada,& 2. Omnia enimJngulislocis haudueniuntrepetenda:im uer eor morofiorem quempiam <& ro dendifludio natum, mihi detraatur,quodea in harum tabularum indicibuspra?moneam,qua? infermonisfieu Capitum contextu diffufac explicatperfequar. Quanquam etiam ba?c <gr co' textusipfe fiudiofo bominiuixjuficient:uteos modo mittam, qui omnia ofiitanter aggredien** tes, copendiafiummo ipforum difiendio qu et Galeni anatomcos libros tanqudm adipfios non pertinentes relinquunt. h Mufculus hc extuberans ,tibiam mouentium oauus cenfebitur. n? Ex carnistibi par s,uerm interior malleolus priuatim k notatur. A In utroq; crurefiuram confiituens mufculus, qui mouentium primus numerabitur* 4/ Mujculus in utroq; notatur crure, pedem mouentiumfecundus. v Gracillimus totius corporis tendo ,d mufeulo enatus qui pedem mouentium tertius babetur:. | Maximus juram conflituentium mufculus, ac pedem mouentium quartus. Quamuis o cr i,& eiufmodi aliquando charaeres no inuenis,ob hoc quicquam no notatumfuijjc minime arbitrai dum efl, quum illi charaeres (quantum adjculpturamjpeat^noflro o ^inon abfiimiliafnU <Tff Mujculus tertios quatuor digitorumfleens articulos. p Portiuncula eius muficuli, qui pedem mouentium quintus erit. s Tranfuerfum liqamen ab interno malleolo in calcem pronatum. t Mufculus pollicem in internum latus ab alijs abducens digitis, quifan hic ejl manifefiifiimus. v Ligamentum mufeulo fecunda quatuor digitorum interno diafleenti obnatum,^ lati tendinis uicemin plantagerens. <p In utroq} crure mufculus notatur in anteriori tibia?fede locatus de pedem mouentiumfiextus. v Mufculus fibula? exporreus , quipedis motorumfeptimus numeratur. ^ Mufculus nuper diofubjlratus,pedemcp mouentium oauus. huius tendo,ut <&feptimi,fub ' efl confpicuus. o Mufculus quatuor digitos extendes, ad latus autemjniflrum O occurrit huius mufeuli portio^ bicorni tendine in pedij os ante paruum digitum infierta,quam pedem mouentium mufculorum n num appetlabimus>quife aptius in quarta mufculorum tabula Q, indicabitur. 0 Tendo mufeuli pedis pollicem extendentis. Ap A Tranfuerfum ligamentum tibia? ofii & 'fibula? commune,infiniflro crure A indicatur, in dextro
autem

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

A*

H Exterior malleolus,feufibula? ofiis excarnisfedes. 2 Tranfuerfum ligamentum dfibula in calcem pertinens* fi Mujculus abduionis parui digiti d reliquis autor.
f BRTIA

17$

ANDRE

AE

VESA LU

BRVXELLENSIS

TERTIA

fE

HVMANI cORPOllS FABRICA LBR IL

V$

TERTIAE
5*

MVSCVLORVM
CHARACTERVM INDEX.

TA'

tabula anteriorem corporisfieiem exprimens,in hoc dpfimd m> fculorumiabuldifert,qu6d mufculos ex car nof a membrana conflitutos,^ aliquot etiam fiCiei mufculos ab adipe liberdtos cmmonflret,qud magis dd mufculorum dijcipliam , qudm

R AE SENS

BVLA

j
B

priores dua?, ft comparata. Rea?fecundmfiontem ducla? linea? ,fiontis d-narium cutis mufeulum notant. Temporalis mufculus , ubi interdum,fedper quam rr6,cdred membrana fibrs etam cr>
.

neis enutritur.

rj Mufculus palpebrdmattollens.
ry 'Mujculus palpebram deorfum trdbcfts. V Mutuus palpebra? muficulorumfecimdtn papebra? longitudinem connexes. F Mufculus mdiafui parte nafi alam, altero uerofuperius labrum petens. Qmmadnwdiwfitne uarium mufculorum fibrarum in labijs implexum ndicre non licuit, ita qu$ chareru copia fieiem alioquin fatis obfcuram nonfum o ccupaturus. Q Malum, ac iugalis ofiis anteriorfedes ,qa? prdrfs excrnijnt. H Mujculus dmalispronatus,0' fuperiori Iabrprbprius. T Mafjeteris mufeuli principium, lato quem idm deferibam ,mufculo no obteunt. r Mujculus carnoft conflans membrdna ,^prd?cipuus buccrum labirumcp & anterioris collt cutis motuum dux,quibc corporiin utroep latere ha?ret,reliqua carnofa? membrdna? portera? carnea non efficiturj corpore refiea. Quod autem adprafentis mufeulifibrarwnpfogrejfum K T attnet,K ad L ufamufcliprincipium notat, regione ofiis peoris,ae mdia? clauicula?je^
_

f^M disolifror^ Kl L^oUd N, principe parsnotamr,regi6nercliqua?fed

indiens, cuiusfbra? obliqujurjum in anteriora porriguntur. Deinde etfiea mufeuli pars non
rUercribendisjrimiilatustibifingendume/lab N adOficundum ab O ad H.K_uero ,er L ad N, tertium indicabit latus . Ji: K autem ad M quartum babcs latus.lntenjms g per nimnioricanslinea,dKad M ' duBaAextri mufeuli cumfniftro interfitij loco babenda<fl. p Brachium attollens mufculus, quem hic in anteriore corporisficie L,N et Q^ropemodum O circumfcribuntyUeniminfiris4uim<\conpat,fuainjertione^
rit

an^abinitiisliberatus,AperMdeotatUr,i/fdemqsfircbaraeribusin(k cumfcribitur.K ad L uf$principijipjuspars,dclauiculaprincipiumducens. Kueroaddi. R Jncipijpars efl,exmedialatitudimofispeaorispronata.Quinetiam Rnotat mufcuhmem

K'braneampartem,auxadmucr6natxcartilaginislams^^
9 ntruoenuitatiexporrigitur.S atemfgnificai carneam mufeuli partem afexM &Jeptf m*-C6tlarumcartilacinibus,pr6pter obliqu defeendentem abdominis mufeulum peculianter

monatam. Q prxfentis mufeuli infertionis index eft,qua inter brachium attollentem (qui P no tatur^&pr'iorem cubitumflelentium Z indicandum,in humerum inferitur.Vorro/i latera Mus .& fibrarum infertionem intueri animusfit,fequentem etiam i/picitotabuIam,qux pr^
'

TrL'mJfcuUinfertionem,QjvTnotatamexhibet,qu6a^ ' LmclJraerus fmuUunais, quinque,Mfculilaterametiaris.Vrimum a & ad L. ecun, TmdKad R.Tertium ab L M Q^Qudrtum ab R ad T,quodfubfequens ojlcndttta' bulajnpra-fentiinterim lata mufculiiufertione occultata.^tt hinc etiam quintu quo latusf C{ad T pertinens,in quarta tabula duntaxat ejl confpicuumi

A^z

l?

Mufculus brachium deorfum trahens. . . r HisnumerisJnertionesmufcuhtboracemmouentiumfecundinotantu^^ quarum rgi quum his numeris exprimitur, tlatifimam infertionem inquintamfieri cojlam

&

222<^

akdominisfedemeo^

EfRVXLLENSIS opcrit,tnagttdm quodj thoracisfedem integens . Ex or tu s prafentis muficulinumeris indicatur^ quibus fecundi thoracem mouentis muficuli infertionesflgnificantur. Ca?term R ad 2* albam oflendit lineam^quam aliterfiimplici colore exprimer e non datur,& omnium exemplarium tabu las fuis coloribus diflinguere effet quidem opera?precium,ut membraneapars d carnea promptifi fm difiingueretur,uermjmptus quibufdam effet non admodum mediocris. ' 2 Pnisfua cute,quepra?putium uulgo uocant,liberatus,in quo ducitur rea linea, duorumipfum conflituentiu corporu coitu indicans,qua?fubfequens tabulaJub q oflendit diffa,ucr horu na tura omnium lucidifiim tabula docet quadragejmonono Capitipra?fentis Libri prflocanda. Y Vafafeminariafiua adhuc tunica ,quam peritona?um educit ,intea. ^ Mufculus anterior cubitumjleentium. a^a Poflerior cubitumjleentium. b Ininterno brachij htere b occultatur, notans mufeulum cubitum extendentem,qui ab humiliori Jcapula? cofia principium Jumit. c Mufculus bicorni tendine brachiale extendens. d Mufculus radiuminfupinum ducens ,ac inferiori radij appendici implantatus. e Superior radiumin pronum mouentium mufculus. A Mufculus brachialefleentiu alter,pofibrachiali ante indice infertus . Acf ipfius nott prin fegih* cipiu,q- tedinis ex mufeuliuentre exortii,h fde,qua tedo negligetis fiecati definere putaretur. Il Mufculus latumjumma? manus producens tendinem, cuius caput i indicatur , tendinis autem i,k,l. ipfius principium k. At l locum infinuat ,ubi tendo primm dilatefeere incipit. m Mufeuhis alter infiriorfe brachialejleentium. n ' Mie objeuruidetur portio mufculorum, quorum alterum brachiali,alterum ueropollici tendi nes ofierre dica,ac inter digitos mouentes, uigefimifecundi et uigefimitertij loco habiturusfiun. o Excarnis primi pollicis internodijjedes. p Mujfulus ab indice pollieeremotifiimabduces. q Inflanior duorum primm pollicis osJleentium. r Mufculus minimum digitum maxime dreliquis amouens,ac infiquenti tabula infignitus. 2. In dextro crure primus notatur tibia? motus opifex , cuius initiumfi infignitur , t tendinis illius fi,t,u. principiumji eiufdem infertio. Ca?term cbaraer z?infertionem fecundi nott tibiam mouen* z,y tismuficuli,! uer, infertionem ter tij. . $ Sextus tibiam mouentium mufculus, cuiusprincipium nott? x? y ucrfedem , ubi carnojs efie . deJnit, membrdna? p modo totifemoris amplitudine? obducitur. Uaud licuit aliter ipfius tendu* nem membranamue exprimere,qudm hic modo in utrotfjfimore obferudtur , in quo tenuifiimdm ipfius partem,iiiteriorifemorisfiediobduam, ueluti laceram membranam diffecuimus, utfes io diquantiffer membrana? naturam commonflraret. Quicquid enim ad externum intqualis illius linea?feionisue latus habetur,ipj adhuc ejlfiexti mufeuli membranaJeu tendo. a Mufculus tibiam mouentium nonus. $ Oauus tibiam mouentium, magis infinfiro crure,qudm in dextro,d fexto tibia? motuum autore deteus mufeulo. Septimo uero tibiam mouenti,charaSerem non adhibui,quoduniuerJusJex to adhuc obtegatur. Quanquamfy illum quoqj infinuare pofiit, quum fexti muficuli membrana. non eam attingat crafiitiem,quafubdtorum mufculorum effigiem obliterare queat. y In inguinum regione indicantur mufculi,quosfimur mouentium Jextum crfptimum recenfibimus. Ca?terum y glandulas quodj infinuat inguinu undcjnu,ex quo uafia dris petentia refecuu Jl Mufculus femoris mocorum oauus. y Mufculus tibia? motus opificum fecundus, cuius tendinem cbaraer z commonflrat. y h Excarnis tibia? ofiispars,uerm priuatim internum nott malleolum. Y Sextus pedem mouentium mufculus, cuius exortum indicat, k aute principifiui tendinis, cuius ,K. duus citra charaer appofitione manifejlus efi,quanf | infertionis quafi ipfiusfiede ofie dat. K Mufculusfieptimus pedem mouentium. fj. Mufeuli pollicem extendentis tendo. v Mufculus quatuor digitos extendens. | Mufculus pollicem dcteris digitis in internum latus abducens. o Tranfuerfum ligamen in anteriori tibia? fede pofltum,ac fiafieione in latera reflexum. car Tendo bicornis muficulipedem mouentium noni. Primus pedem mouentium. s Pedis motorum quartus. t Longifiimusgracillimusp tendo, dtertio pedis motus autore pro duus mufeulo. v. Mufculus tertium quatuor digitorum osfleens. <p Pedem mouentium quintus.
iSo
m
%

ANDREAS

VESALII

<c

QJVARTA

DE HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

IL

isi

4gl

NDRAE VESALII BRVXELLENSlS

CHARACTERVM
LORVM

QVARTAE
TABVLAE INDEX.

MV'SCV-

PRAESENS

tabula quamphrimospra?cedentis tabula? mujculosfieionis ferle

uidendos offert quod omnes adoauam ufq, mufculorum tabulamfubfiequentes

tamffcr pr,

flabunt,dumofJa anteriorificie nudaconfficiantur.

,.;/^

T MufeulustemporaUs,cui^ D O&siujrjalis externa Jedes,qua? excarnis ejl. A Maetcr.E huius muJculiprincipiumdmaloexortum. F principe ipfius portio auri proxi

E,Rma.LtermdbEdhtotusipfiusprincipjjdu^

G. G infimamufculiinfertionisfiedesnotatur.Porrofltriangulohuncafimilarelubet, E, I>

H
I K L

G tresangulostibiproponerefinges.
NeruuliJminorisradicistertitparisneruorn Neruulus dia? mode rddieisddfuperius ldbrum,&> externam ala? nafijedempropagatm. C'artilaao in quamfiniflrum nafi'os dfinit. ; ^Alanafi(niflrddia?modo cartilaginis extremoalligataincumbensq^.Inter K^yLnariu cuteiamablatacum quibufddm membraneis ligamentis,in confieum uenitinterior ala? nafi
mufculus nimifiquam tennis.

MuJculusdfuperiorimaxmaininf^ioreminfiertus,acbuccasmouenUumnnus.

Mujculus fniflerinfriorilabropeculiaris,cuiusfancorpusminorinegocio ipfimfibraruinterjeio delineari pot ejl, quod etid in mufeulo Mnotato ufu uenit. Auris au, temferamencitraOdppofltionemfefe oflendit,uti etiam auris rddici fubdita? glandula? hune

char aerem quodammodo exprimentes. O Vix confiicua efl eius mujculi portio, qui infiriorem maxillam deorfum uellit. P Hacfedeosreponituruimaginemreferens. O Mufculm d temporum ofiis procefiu flylifermam imitante enatus, ac ofiivjmili infertus. R 'Mujculusfinifler ab nfiriori maxilla in os v refierens, infertionem tentans,cuius coniunx nontii hil quod, hcfiefieandumpra?bet. S, T Dexter rfiinifler ofiis v imaginem expriments mufeuli, dpeoris ofiisfummo pronatu V ,V Mufculusgracis er hngus,qui dfuperiorifcapula? cofia ofii " referenti implantatur. ' 0 Mufculus capitis motibusfubferuiens,qui ab ojfe peoris principium X notatumfumit, deinX, Y. de aliampartem Y indicdtd , dclducula? fede peoris ofiiproxima. Ca?term Z, infertionem 2S* ipfius infinuat,quauniuerfiummamillarem capitis proceflm dmplexdtur. a Clauicula magna ex parte anteriori ipfiimfede excarnis. b Mufeuli fcapulam mouentiumfecundiinfer tio. c Mufculorum hc magna obfcuritatepariut uafa caput adetia,^ neruiin brachi excurretes. d Mufculus d clauicula in primam thoracis cofiam infertus, ac tboracem mouentium primus. E Mufeuli brachium attollentis dnterior pars,pofleriorem dcima oflendit tabula adhuc infed fiederepofitam, ac Apra?cipuinflgnitam.Proxim autemfiquens tabula anteriorem hanc par t ,fi. tem ab exortu liberam reflexamcp,ac y notatam commonflrat.Porro in prajentifigura e?f? et g. g conjpieuam hc mujculi brachium attollentis partem, trianguliritu deficribunt. h Mujculi brachium peori adducentis infertio , quam in dextro brachio Q^ CT T* notaui, CT QJT^A* ipf mufeulo A quoque impofui,quo hi charaeres adpra?cedentis tabula? notas referanturM

KL,R.

quam quod, K,L

er Rjjeant.

i Peoris os liberum ab nitijs mufeculorum brachia peori adducentum.

z, 3, 4 Secunda,tertia <T quarta thoracis cojla?,ad quas reliqua?feriatim fubfieduuntm, atq, in haru interuallis exterior es mufeuli inter coflalesfunt obuij. Linea? aut in cofls dua?,atqs ad chara erumfinifira confflentes,oJJacoflarum ab eorundem cartilaginibus dterminant fint enim illa? nota? cartilaginibus inferipta?. k MujculusJcapulam mouenti primus. I Mufculus tboracem mouentiumfecundus. m In dextra axilla m latitat, mufeulum notans, quo brachium deorfum trahitur. n Dex tri lateris rem abdominis mufculus?hc altisqudm obliqu afeendentis muficuli neruofit tenuitas conjccndcns. *4dos

I
p?q

DE H V M N I CORPORIS FABRICA LIBBR IL x8^ Abdominis mtijcuhs obliqu dejcendens,quem hc inpofleriora ab abdomine reflexufinximus. ^Abdominis mujculus obliqu ajcendens,ac totam0uti conjpicisfiii lateris abdominis fedem ani pleens,quem quodammodo circunjcribunt o,n,p,q,<& linea fecundm infiriorem abdominisfie dem adilium os,<y coxendicis, & pubis ducla.

Portio obliquorum abdominis mufculorum deficendentium,qua? adalbam in abdomine appareti tem lineam ejl relia. C@term q priuatimfignificat pnis confiruionem,qui adpubis os,qud

primmjlaccidus, deorfum denuoprpedet,diffeus fl.Duo itaqj uelut infgniores circulifduo ipfiusJunt corpora,cirCulus dutemfub illis conjJlens,meatus efl urina?feminitjp communis. r y 'ajafeminaria,qua? hic priuatim enarrare non propojui,queniadmodum etiam nefe teflis mu> fi. feulum,eiii ut dudfis diflingueretur, f ' afjcripfiu J^erm bile zzfigurd Libri quinti >/. edocebit. t Mujculus cubitumfleentiu anterior, cuius interioris principij carnojd? parti nullum adhibui charaerem,quum is he,uti neqj injequeti tabula, adhuc auferripofiitTntcruallum auteinter duo ipfius apparens principia,lmmerifeu brachij os exiflit. u Mufculus cubitum extendens; cui ab humiliorifiapula? cofia principium pra?betur. X,x P oflerior cubitifleentiu mujculus. y Mujculusfuperior radium in pronum ducentiuni. et Radi infupin agentium longior. Mufculus quatuor digitorjecdosflees articulos* 2 Mufculus uln exporreus,<& brachialefleens. y ipfius caput. </l ipfius nfeertio. e Mufculus alter brachialefleens,bief, deorfum dependetis^ ? Mujculus primm parui digiti interno dium uerjs exteriorafleens. n Hc mujculus propendet, paruum digitum d reliquis in externum latus abducens. Tranfuerfum ligamein interna brachialisfede obuium,tendinibmq^ bdcrepentibud obduum. t Mujculus maior,primumpollicis osJleentium. fi Propendet hc mufculus ?cuius benefcio pollicem ab indice maxime remoUemils. A Latusfummo? manus tendo undeum ipfus tendine,dfummis quatuor digitor aciebus in dextrd manu dependens.Pra?terea bc in utriufip manus uola tendines occurrunt mucofis membranis induti,atdj ad digitos protenfi. y. S ecundusfemur mouentium mujculus. y primus femur mouentium mujculus. | Ofiisfia cri ofiis dextro lateri comifiifedes, d qua primm zfyjextum tibia mouet es rejctiimus. & Cbaraer e cr fedes infignitur maioris exterioriscjpfemoris proccfifiis. $ ISfonus tibia mouentium mujculus, cuius initiumfupra coxendicis articulum incipiens o notatur, 6,*? e * wero' tendinis ipfius principium,^fedes indicatur, qua prafentis mufeuli tendofubditis coma
*

jcitur tendinibus.
Mujculusfemur mouentiumfeeptimus. r Mufculusfemur mouentiumfextus. xj Infiniflrofemore mufculus f infignitur, fimur mouentium oauus. d> Quintifemoris motuifieruientium. % S ecundus tibiam mouentium. ^ Oauus tibiam mouentium. a> Septimus tibiam mouentium muficulus,in dextrofemore infignitus, quod ibidem isfit confpeior. Z Primus tibiam mouentium mujculus. 3 Sextus tibiam mouentium. 4 Sextus pedem mouentium mufculus, und ut duopra?cedentes0ab infiertionependens. Ca?term infiniflro crure etiam obferuatur primi tibiam mouentium,^ huiusfexti pedem mouentium infertionis portio, 5,6. huius quidem infertioni cbaraere 6,illiusuero ^infignito.
s

7 Septimus pedem mouentium mujculus. 8,9 Excarnis tibia? ofiis pars,d cuius externo laterefextus pedem mouentium mufculus ablatus efl.

Verm 9 priuatim interior em nott malleolum. Y Mufculus quatuor pedis extendens digitos. 10 ipfius exortus infignitur . u uero ipfius fedes,
10,11.

l3\x.

Cl.
13*

14

i&

quaportionemjuam emittit,quam noni pedem mouentis muficuli loco numerabimus,^ hc Q, nos tauimus. 12 Mujculi Y infigniti fedes , quatuor tendines, quibus quatuor digiti extenduns tur,pullulans. 1 uti z?T iam paulo antfier ipfii, mufculus notatur inter pedis motres nonus, qui bicorni tendine infertionem 13 notatam tentt. Mufculus pollicem extendens. 15 Mufculus pedem mouentium oauus. Mufculus pedem mouentium fecundus . Reliquos dutem in pofleriori tibia? fede non notabU mus, quod eadem hc cum tribus tabulis pra? cedentibus ft ratio.

qvintA

184

ANDREAE VESA LU

BRVXEL'wfeNSIS

DE

HVMANI

CORPORIS FABRICA

LIBER

II.

CHARACTERVM

QVINTAE
TABVLAE INDEX.

MVSCV'

A[ FO R*A M E M

LORVM

quo neruulm ter tij parisneruorumcerebri

fi ontu mufeulum petit.

B Temporalis mufculus. C Mc magna ofiis iugalis portio exea efl, ut temporalis cum JX ihafietere^quem D infignumus,coitus in conjfpeum ueniret.

E Foramen quofurcuius tertij paris neruomm cerebri, adfrperius labru, T alas najdeducitur: F Amplus mujculus dfuperiori maxilla in infirioremproduus,ac buccarum motibns fieruiens.
G Meruiutrinqj ad hune cbaraerem occurrentes? labro inferiori exporriguhtur . Ca?termfu^
periorcbararis fedes, fngofam abr orumjubfiantid infinuat ad utrunq, labrum conjfpicui JrI?I Mujculus iiferiorem maxillam deorfum trahens. Singuli cbaraer esjngulo s eius muficuli uen trs notant, in quorum medio excarnis mujculi pars confiflit. K Portio muficuli caput mouentis , ac dpeoris ojfe er clauicula ,mamillariproceffi infertus: L Osv imaginem refirens. M Primus &fecundus lingua? muficuli,ab ofie byoidepronatv. M Ldryngis cartilagofcutumreferens,^' iamnarrandis mufeulis adhuc obteldi O Dexter duorum mufculorum ab ojfe v referente,in cartilaginemfeutofimilem infertortlm. <P Dexter muficulorum,qui dpeoris ojjefcutum imitanti laryngis cartilagini infieruntur . Adb tus mufeuli exterius latus, cogeries uifturjbporaria? arteria?, inter ioris uena? iugularis,frfiex ticerebrineruorum paris. Q^. A fiera? arteria? anteriorfiedesi. R,S Mufculus ofii f imaginem exprimentiproprius ,%? dfcapula?fiuperiori cofia enatus .finguli cbaraer esfiingulo s ipfius indicant neutres. Pars autem in horum medio conjflens ,eius muficus lipars efl,tendinisfuifiantia? non abfimilis. T portio mufeulorufecundiparis caput mouenti. V Tertiusfcapula mouenti mufiulus. JC Quonia hc locus nihil' aliudpeculiariter, quafeptima tabula in homin ojlendijjt, er quia Gd leni Jententia?, quu ha?c pingermus,plus quofiuimus, mufeulum hc ex cane delineatum cernis* quohominesprorfm deslituuntur,^r Galeno tertius tboracem mouentium habetur,fequenti ta bulaintegerX notandus. Y D extri lateris clauiculam hc dpeoris ojfe auulfimus,adl:ucfummo humero connexam,&fibi rZs. adhuc muficulumficruantem,quithordcis motorum primus numerdbitur,bicfcrZj infignitur. a Summus humer us, Jeuf capula? elatior procefjus. b Interior demifiioruefcapula? procefiusi c Lgamet huius articuli peculiar quartu ab interiorifcapula? proceffifumm humer petesi d Ligament teres ab apice interiorisfcapula? procefjus , in anteriorefedeexterni capitis hum ri infert,ac huius articuliprimm. e Aliud ter es ligament, ex eminentifiimofcapula ac tabulifede,ad externum quoq? humeri caput procdes, atq? huius articuli ligamentorufecundi
,

c Peoris os,cuifieptemfiuperiorum coftarum cartilagines utrincp conneunturi h Prima thoracis cojla,reliquo? dein etia und c interuallis citra cbaraer opejunt confficua?\ F Mufculusfcapulam mouentium primus. ity'k huius mufeuliprincipi notant, quandd manusfi i,k,l. ciemperinde,ac mufculus ipjfiuccunibens,^ m infgnitus repra?fintans.l tendine pr,fentis mU Jculi indicat. Porro i,k er lfimul huius mujculi trianguliJpeciem quodammodo ojlendunt*. m Mujculus qui dficapula? bafipronatus,oojuperioribus thoracis cofiis inferitur< A Dexterreor abdominis mujculor.n carne rei abdominis muficuliprincipi triangulo Uo n,o. abfimile . o principium eiufide muficuli nerueum , penuniuerfium efformans mufeulum .T oto in^ p,q. teruallo dp ad q pertinente,rei muficuli internisfuis lateribus inuice contigunt Tota auteni fedejupra q,autfupra umbilicconfiflente,tanto magis mufeuli mutuofeiungtur, quto altius
<

conJcendt*Ga?termqnotabit eti obliquor abdominis mufculorum neruofia? tenuitatis , ad r. tranfuerfum abdominis muficul hac in parte conex.r Ha?c linea carnearei mujculi partent finit,cfua? ultimaipfius infertionis in homin ejl portio ,utiin 4 tab. adcharaere n ejl cernera f. Intercapedine iaitur ab r adfi,hc notatur reifimia? abdominis muficuli tendofeu memb ranaj t. excarnis ue mujculi pars. taute indicat carnea muficulijede prima? cofia? <Tfecunda? thoracis' U,U,u. infertam. u, u, u Infier iptiones, jeu neruea delineamenta,tranfuerfim reo mufeulo impreffj quibus obliqu afeendentis mufeuli neruofia exilitas pertinacifiim connafeitur.

Q^

x Lined

ANDRE AE VESLII BRVXELLENSIS x Line ha? c portiunculam nott obliqu dfcendntis mufculi,qua is tranferfo abdominis mufius l inibi adeo ualid committitur, ut nif dijficandum,nfirelio eiujmodifigno,dtrdnfiuerjb li berari nequeat. y Tranferfis abdominis mufculus. et Obliqu afiendens abdominis mufculus ab dbominerejlexus. $ fi 'aforumfeminalium portio. Ca?term trs illi qu dmmodo circuliad reorum mufculorum radicemfeu iuxta n,?y oacp conjpicu idem notat,quodin mox prcdente tabula, abfiei ni* mirum pnis conflruionem ac naturam. y Reuerfia efl muficuli brachium attollentis anterior pars. Jl In fnifiro bracbio infiertionis pars adhuc reliqua efl,mufculi brachium attollentis. i Excarnis hunier i pars, inter duo capita apparens mujculi cubitumjleentium anterioris. CubitumJleentium mufculus anterior. * n Mufculus cubiti extenfionis autor, cuius principium ab infiriori fie apula? cofia pronafcitur* , Poflerior mufculus cubitunjfleentium. i Superior mufculus eorum,qui radium in pronum agunt. k Radium mouentium longifiimus, cuius auxilio radius infupinum ducitur. 0 Quatuor digitorumjecundum osfleens mufculus. a ipfius principifub mufeulo radio peculid A^ ri,<y i notato,reconditum. u mufeuli huius in quatuor carneas partes diflributio,qua? poflmo' dum infngulos tendines dgnrant. y,l Tranfuerfum interioris brachialisfedis ligamentum, longajeione diuifm, & utrin^p in latus reflexum. J?"ermpra?terea v muficulumpriorem primm pollicis osjleentium commonflrat*
i$6

| autem mufeulum,cuius ope primm parui digiti internodium extrorjmflcitur. Porro quod
c.

*&

t
v
cp

4
A
2, 3. 4*
FI
s*

2
$.
7*

Y
,Q
CT*

ad quatuor tendinumficundum quatuor digitorum osjleentiumfieriem attinet, omniafunt con jfcua,quamuis intrim indici ,<& paruo, huius indicationisgratia.fi inferipferim. Nonnihil bcfefc offert mujculus, qudtuor. digitorum tertiumfleens os. Portio mufeuli tertium pollicis internodiumfleentis, qui infnifiro cubito ejl conjpeior. Mufculus ulna? exporreus,quo brachialefleitur. s Secundusfemur mouenti mujculus. <Apparet hc objenrfemoris caput coxendicis ofiisfinum fiibiens,z?y ligamento obduJedr in hoc pra?cipu adbibetur,ut ceruix ,fieu collumfemoris hc indicaretur. Femoris magnus exteriorue procefls. Femur mouentiumfeptimus. X. Femur mouentiumfextus. Femur mouentium oauus. Quintusfemur mouentium mujculus. Septimus tibiam mouentium mujculus. z ipfius amplum principium d radice magnifimoris pro* cefius enatum.^ hc in tendinem latum dfinit cum oaui er noni mufculorum tibiam mouentium tendinibus commxtum unitum^.4 ba?c linea illum in anteriorifimorisfede termint , ubi oa** uns mufculus ipfi primm fiubijci incipit. S Oauus tibiam mouentium mufculus. n oauum quoq$ tibiam mouentium mufeulum indicat,fedpriuatimfinum oflendit , cui noms tis biam mouentium mujculus injdebat,qui bcpropendens s infignitur . Maximd itafifinusfedem oauus mufculus conflituit,uermfeptimus eius tantam portionem efformat, quanta dlinea 4 infignita ad umbram feptimi mujculi ufque protenditur, itafan,ut ab utrifique mufeulisfnus ifle confirgat. Hc propendet mufculus tibiam mouentiumfecundus. In bac tibia,tibia? os anteriorifede prorfus excarne cernitur. Super efl enim hc duntaxat ex omnibus mufeulis illi adnatis, mufculus pedis pollicem extedens,^ modo $ infignitus, cuius ten diniyinficriptumconjpicis. 3 Septimus pede mouenti mujculus. Oauus pedem mouentium. Carnea moles infuperiori pedisfede repofita,qua? in quatuor carneas partes digefla,qudtuor educit tendines,<&> pollicem, & trs ipfiproximos digitos in latus externum mouet. Hic profiernitur mufculus quatuor extendens digitos, und cum ipfius portione , quam nonipe dem mouentium muficuli uiccrecenjimus,ac cui iam <y inficriptum cernis . Mufeulis pofie* rorem tibia? fidem occupantibus nullos adhibui charaeres, quod ipjbrum eddem cumpra?' cedentibus tabulis adhucfitJreries <& copia. Atque hac etiam occafione excarnes tibia? ofiis <&fibula?fedes ,imotatas confipicis, quod feilicet exprioribus tabulis iampridehas didiceris.

SEXTA

DE HVMANI

CORPORISFABRICA

LIBER

IL

187

183

ANDREAE

VESAL

BRVXELLEN8IS

SEXTAE
S EX

MVSCVLORVM

TABVLAE

'

T^E

CHARACTERVM INDEX tabules caput in pofleriord refexum tft&y maxillam infirioreinfummo

mento diuifam? f utrinq$ in latera deduclam refrt*

t_^fMic iugalis ofis portionem exjecuU Verm <i4 proterea infinuat, tcmporaUs mufcuiin acu
tum infrioris mdxilloprocejjum infertionem*

B i^cutusmdxill
D

C Siniftrdmaxieinftririspars*

Mufculus in ore dlitefcens?qui interne infkrioris mdxillofedi ?bi latifiima efljnfcritur* E Gurgulio dpdlatifne propendens* F GlandudjlniHra dtnygddlo non dbfimlis^dc eminentifiim Uryngisfedi appojtd* G Lingua^uermfiperior chdrddleris pdrsjdryngisoperculo ejl contermind*

Jrl Hdcfid plures Cdpitis &1 ceruicis motibusfemuldtites mufeuli confriduntur*. I Mufculus infriorem mdxilldm deorfum trabens3bkdb exortupendeU K Tertiushominisfcdpuldmmouentium.

L
]\f

Gldnduldfinifhro Lryngis rddicis lateriadnata*.

<^4Jf>era

drteria*

jfoccongeriesPejludforumz2JieruorumldteribusdJpero arterio exporreclorum qudfiqua. <gy mufeuli dorjutn mouentiumprimi dliqud expdrtefe oRenddnt* Y Quonidtn hdnc pecloris collifyfedemjlli fnilem delinedre oportuifjt^qudmfequens o fendit ta buh?non dbsreforeduxi? ex Cdntbunc Gdleni mufculum exprimere0quidtrdnfiier fis uertebrd* O rum ceruicis procefiibus origine O notatam Jucens^dd qudrtdm ufque cofldm cdrnofusfrtu, \p?0. ubi P notdtuspin membraneum cejftttendinem QjinfignitumjZ? deorfum dddliquotcojlasdd
hue pertinentem*

Mufculus dfdpulo bdfi principium ducensjhordcemfy mouentiumfecundus .Pecloris os citret cbdrdleri impofitiom confficu ef?quemddmod <y coflo^ earundeinterualla unc exte S: rioribus mufeulis intercollalibus. Quo tam melis fngula expendasjgnifcet S tertio? coflo T. os. i tertio cojla? cartilaginem.V mufculum exteriorem intercoflaliumjn tertio- yfecundo X\ coftdrum interiidlo repoftum?cuiusjibro deorfum inpriordftruntur* X uero denotdbit ex* teriorem intercofldlium mufculum ?interfecundo T tertio cojldrum Cdrtihgines conjpicuum, cuiusfibrofurfum in dnteriord proreputtL a i^trterid T uend^fub pecloris offe deorfum adabdominisfuperiordpropdgato* A Trnfutrfm dbdominis mufculus0quem cojldrum duelm jeufines^ ofisfacriofisfiniflro latt b. ri commifiregio ?abundbic circunferibunt. Coterm bfedem nottP qua obliqu dfeendentis mujculitendoy abdominis tranfuerfo pertinacifiim adnafcitur,priufquamreclum confcenddU
JR.

c, c dutem in diedt afperitatem?quam mufculorum obliqu duclorum cum tran/erjs mufeulis con*

nexus inibimolitur^uti recli mufeulifupra umbilicifedem? uerfiis pecloris os mutu debifeunt*

d Foramen uafisfemindrijs uirorum uidtnprobens* c Vena er drterid,in reclos dbdominis mufculos,contermindsfyfedes excurrentes* f Hcfiniflri laferis reclus dbdominis mufculus, dpubis offe dependtU g Spind ofis ilium , cdrnojs pdrtibm duorum obliquorum dbdominis mufculorum liberatd. h Scapulis &finiflro bmchio mentem dccommoddPibidem nang bfuperiorem notdtfcdpulo dn* i gulum, cuimufeulus K infignitns inferitur?deinde bfuperiorem quofyfcdpulo cojldm b Cddem operdtibiindicdrepoterit* k Summus humrus 3feufcapul ehtior proceffs* k Mufulusbrdcbiummouentiumquinm* l Interiorfcdpuloprocejjs,dncboroimdginem refirens* 0 Mufculus dnterior cubitumfleclentium?cuius exterius Cdput.quoddfcdpulo dcetdbulifuperci m>n , lio ndfcitur^m notdt?n uero indiedt internum caput db interiorifcdpuloprocejj endtum. Quo tamen huius capitis neruedm pdrtem dearned exquifitis dij cernas, huius tdbulo dextrum brd> 0t chiumfjpeBdbisJnquo n neruedm pdrtem dtnotdt?o autem cdrnedm * ^{t non hoc duntdXdt p^ tdbuld eds commonilrdt partes Jm priores ddunum omnes. Coterm p duorum Cdpit coitum qt indiedt^q uero tendinis,quem mufculus hic educit ^principiunn TpT Mufculus pofleriorcubitumfleelentium. f Mufculuscubitiextenfionis dutor.cuius principium db humiliorifcdpulo colla endfcitur. A Mufculus

DE HVMANI CORPORIS FABRICA tIBER U lB0 Mufculus radium mouentium longifimus,cuiiis altifiimampdrte,quo hic oculisfubjcipotesl, t,u* t indicau autemprofentis mufeuli infertionenotdt,qudininfirioreradif appendice molitun
MtfculusJperiorduorum,quirddiuminpronumducunt. S Mufculus tertium qudtuor digitorum Osflcclens,<crcc quidem huius mufeuli cdput infthuatfc au *, temfedem indicdt,qud mufculus in quatuor partes carneas difeinditur , quifingulos poflmodum porrigut tendines SP or r 6 qua ratione ad tertium ufq$ digitorum internodi tendines huius mu fculiporrigantur,y incumbentis mufeuli tendines tranfeantMc in utrafy manu ejl confficuum* y?* Sit tamen doclrinogratid y tendo tertium medij digiti os accedens,^ dutem tendo,quifecun', dum osfecliu $ Mufculusfcundum qudtuor digitorumfleclens drticulum* y l Hos chdrdlres refirre oportet dd qudtuor mufculo s^quorum benefieio qudtuor digiti addw cuntur pollici^ataj hi interno lateri tendinum tertium osfeclentium exporriguntur* HpQ Mufculus tertium pollicis osfleclensnnotatur. autemipfustendinemproponit, intermufcu> losprimum pollicis osfleclentes,y eos quifecundum pollicis osjteclunt,prorepentem+ K Mufculus mdior primum pollicis osfleclentium,hc db infertione dpendes A Mufculus minor prim pollicis osfec%ens,quifub mdiori indicdto rccondehaturJnter \ uc> ro er K?primum pollicis os nudum excarne^ apparet* fj. Mufculus primum parui digiti os uerfus exterio rafleclens* Tuberculum uero ante huius mu* feuli initium dppdrens ,ulno ejlfedes,qua Udlidiorem ligdtnenti exporrigit portionem brackia* le cubito colligantis* y ^Tertiusf mur mouentium mufculus* j MagnusfmorisofisprocefJiS* $ Mufculusfimur mouentiumfeptimus* sr Mufculus fimur mouentiumfextus* s Mufculus fmur mouentium oclduus* s Quintusfimur mouentium mufculus*
X

Oclduus tibidm mouentium mufculus, uniuerfumfmoris os quoddmmodo ampleclcns* T infinua> T tur amplum huius mufeuliprincipium,dradice magnifimorisproceffs,<& ipfius collo enatum* Deinde Upriuatim indicdtfinus illius portionem,quo nonus tibidm mouens mufculus oinetur, atefc hiefinus in dextro crure ejl confpicuus,quemadmod T Cdrnofo mufeuli partis terminus* V qui inRarfemiglobextuberans hc $ injgnitur* q> Dependet hc mufculus tibiam mouentium feptimus, cuius cauttas drgumento ejl, qui oclduum H bidm mouentium dmplexetur mufculum,^ quihorum tendines undcoednt * Quodut commodis ' cxpenderes,in dextrogenufeptimus mufculus ddeo db ocldui mufeuli tendine diffeclus ejl,ut <& *. molopdrs ibidem in conjpeclumuenidt * notdtd* 2t*i> Mocfedes ddundecimdm mufculorum tdbuldmpotifiimm refirtur , quo ojlendit portionem qudrti tibidm mouentis mufeuli exfimoris ojfprondtdm.dtg hic v notdt qmrti mufeulifedem ipfius infertioniproxmdm^ dutem edm pdrtem dbfecldm oilendit,cui coxendicis ofis appen* dix principium prbet* X Infniilra tibia totum externum tibio ofis latus conJJ>icuum eflJddico latus , quoddd externa. fedem exedmis etidm antefeclionem partis hdbetur , qtidm er dextra tibia totam oculisjuhijs ciU Coter m 2 priuatim nott ligament tibio, os yfibulam ,qudhoc inuicem dehifeunt ,in^. to> tercedens.Q autem externum nott malleolum,& partemfibulo excarnem* $ Mufculus pedem mouentiumfeptimus*zipfius exortum indicat,$ tendinis principium, quodante 2?> riori %rpo$lerioripartc,ac dein interis, qudfibulamjpeclat, carne ddnutritur.4 itag parte 4,?< nott anteriorem carneam,^ uero posleriorem* 4- Oclduus mufculus pedem mouentium,magnafuiportionefubfeptim occukatus.6 huius mufeu* 6* li tendo, adposleriorem exterioris malleolifedem refiexus* O* Mufculofa moles,cuius benefieio pollex <& trs ipfiproximi digiti in externu latus ducuntun 7 Jrlic procumbit mufculus pollicem extendens* 8 Mufculus pdruum digitum in exteriora dbducens?hdcfede obuius ejl*
9 Secundus mufculus pedem mouentium

Il

In dextro tibio pofieriorifedenullas adhibuinotds, quo dmufculos hacjede deincdtos, omtes

quo haclenusproceffirunt, tdbulo oflenderint. T^ndefi^' hcpdriter notas requires,opportu n bas dprimdfecundd & tertia tabulispetes J^erm quia infequenti tabula dependet, cuius pollex introrjum moueturjiuic inprofenti tabula % infcripfu
*

&

"

'

SEVT'

ANDREAE
S

VESA LU

BRVXELLNS

EPTIM
R VM

MV S C V L 0TABW

DE

HVMANI

CORPORS FABRIGA LIBER II,'

ifr

posl&rioratantumprocidit,quantm uidendofepto tranfuerfofufficit * quodetiam in prcefenti tabula adfiniUrameafir ma appiclumcerns, qua execlum,parieti^fuo lentore horens nobis apparuit* Quo minus dutem dextmfeapula effrdlodlo ritu in deorfum decumberet,illamfi, niculo itdfuffendimus,ut ipfius cduum in conffeclufit* A Gurgulio indicdtur dpdhti termino propendens,infiriori intrim mdxlld prorfus aptota* B Aliquot ceruicis uertebrarum corpora* C, D Primum par dorjum mouentium* E Stomackifeuguloparsfubafperalatitansarteria,quam Fnotauimus* Coter umuafa,quo F* utrincfcadbuiuslaterahabenturcongerieseJl,quamfoporales efficiut arteriocum internis i gularibus uenis,^fiexto neruorum cerebri coniugio* \ G Mufculus alterfecundi paris dorfum mouentium* Scapulam mouentium tertius*

SEPTIMAE MVSCVLORVM T A B V L AE _ CHARACTERVM INDEX, SEP T I Mk^4 mufculorumtdbulitldXdtoJtine,dquointerpingendumpendebdt,irt

Mufculus brachium mouentium quintus* V Mufeulis brachium mouentiufexms,cui/tsinfertioKinfignitur,reliqua K* pulo imagine deprehenditur.quanquamfiprofentis mufeuli triangularemfiguram uolueris coii

L,L Mufculusthoracemmouentiumfecundus* M Brachium dgentium tertius* 2V, M Mufculus cubitum extendentium,cuiusinitiumfiuperioriMinfignitumdfcdpuld educitur*
Cubitumfleclentiumpflerior* Q^Rddiuminpronumconflituentiumfuperior* " R,R ^fnterior cubitumfleclentium* S Rddius* Vhd* Ligdmentu inter radi er ulna,qudinuice dehifeunt intercdes* -X" Radium inpronum mouentium infirior mufculus* Y, Y dextro radioqui eu uniuerf extrema manu magisqudmjfni/lraattollitur) dependet, hn> gior radium infupinum ducentium* a Minor primum pollicis osfleentiumi h z? 3 Tribus bis eharacleribus mufeuli notanturfecundum pollicis osfleclentes* b Dependet mufculus tertium pollicis internodiumfieclens* c Mufculus iertij quatuor du gitorum ofiisflexus autor,quemfedulo intuebere,quod illius tendinibus mufeuli attendantur^ d. qudtuor digitospollici ddducentes, qupru is qui indicem mouet, dinfignitur,perinde de reliqu trs ab injertione bores* Qmnetia tendinumfecundum quatuor digitorum osfleclentis mufeuli e* portionesddbucferUdntur,dCportioniquidem indiciproprio e infcripfi, tendini dut e tertium indicis osfleclenti Coferm in dextra manu diclorum mufculoru confficiuntur infertiones* g*b* acg in indice infertionem indicat mufeuli indice pollici adducetis.b injertione mufeulifecunduni U osfleclentis* iinfertioneeius,quitertij opsflexioniproficitur*Profentistdbulo thordx,quod adintercofialesjfpeclatmufculos^rocedentistabulothoracirejfondet^unde etiam alifs ebas racleribus non uenit obliterandus* A Septum tranfuerfum,cuius membraneus cireuhs infept extra, corpus expanfo circunfcribitwi* U,m,n* k,l,m,n quoduer exteris hos cbaracleres atnbit,at^firis ut itd dicdm)exiflit,fibris^ ins o?p* terflinguitur,Cdrnedmfeptipdrtem ejjputdto* o,p Duo ligdmenta,feu tendinesfepti,uerte\ q< brdruminlumbisconfifientiumcorporibusinferti* q SeptificiJJrd,qudfcptumuertebrdrunt incumbit corporibus,dC magndm drteridm,uendmfy coiugis experte trdnfmittit,aut illis cedit* qudrum orificid q in corpore huius tdbulopoftum indiedt, quemddmodum f drtertat rdmos itt r. jeptum excurrentes* r Fordtnenflomdcho uidmprobens, qui etidm r in corpare infignitur* fi f Fordmen ueno eduo cdudicipdrdtum,qui in corporefinotatus confbicitur* t Mufculusfimurmouentiumfextus* u Mufculus dorfum mouentium HotiUs< x Fmur mouentiufeptimus* y Sacrum os hic infignitur , neruife aliquot ab ipfiti medulld ^ducli,obuijfunt* & Fmur mouentium oclduus* $ QmntusfimUr mutntium* y Tibiam mouentium oclduus* $ Mufculus pollicem d coteris digitis dmouens* c/l Dependet er hc quofy db injertione mufeuloft moles,pollicem er trs ipfiproximos digitos in externum latus ducens * Quoueroinprofentistabulotibijs occurrunt P illis rejfondent , qud f?riQribustabulisjuerc obuia*

jlituere,licebitK,L <& Lfimul confirre*

O Portio tendinis mufculi,brdchium mouentium qudrti*

fi

fi

ANDREAE

VSALI

BRVXELLENSIS

OCT

fc

HVMANi CORPORI3 FABRICA LIBER IL

I'ORVM

>

&

CHARACTERVM OCTAVAE MVSCYTJ

JVn+Ll

TABVLAE

INDEX*

Idteribus osilludunacum coftarum Cdrtilaginibus atfyfub dextro manus indice propfitum cernis*

cxcOm^dJLicru^ytusS^
^^erjum>

C Mufculusaprtmaenatuscosla,acfecundidorfiummoucntiumparisalter* D^ jy Exterioresmujculiintercosldles,inofiuminterudllisconjbicuu q F Interiores mufeuli inter coslales,in ofiium interudllis obuvj* F Mufculus olo thordeis cofiis infertus,ipfiu6^ motorumfecundus*

Poneriorcubitumfleaentium,cuiusprincip^ L infiniturjemifior L3M. uero intenorcj pars M Jnfertio dutem profentis mufeuli N indicdtur* O Rddis VlShd QjTendinismufculipdrs cubitumfieclentiumdnterioris.

H Mufculus ^ndet,bracbiumantrorfumcircumuertens,ficapulo,cauumoccupans. I Mujculusjuperiorificapul^bafeisanguloinfenus^pfeam^agentiumtertius*

r
R Mu]cuius db injertione dependet,mdium inpronum mouentiumfuperior*
S Mufculus db ulna dependet, radium inpronum ducentium infirior*

A ^Pf^^ilucidisexpriminequieruntolomufe
primum indicis os introrfmfleclit*

Mufeuli abinfertionepropendaitfecundum pollicis internodiumfleclentes*

JJ

Y* Iosfl^^^rrbndextramanusinlatuspicldefi,utmufe

**

mi

Stxtmfimurmouentiummufadus,cuiusinitiumuertebrarumprocede a in(bni a,b* tur.b ueroipfimfedes,ubitendinemeducereincipit* J^ A Septimusfimurmouentiummufiulus* g Mufeulm dorfum mouentium nonus. fi bacrum os, ex cuius anterioribusfiraminibus neruiprofilire hic uidentur*
4>

Qmntusfimurmouentiummufculus.Verm

$ priuatim huius mufeuli partemnotatpoflerios

*

c. rem,c autem anteriorem*

e

d
gPh,i*

k,l*
m
,

n
o

Pubis ofiis anteriorfedes,hoc atere exfeclionisferie,carne denudata. Mufculusfimur mouentium nonus, anteriorem pubis ofiisfiraminisfedem occupans* InJniflrogenutendinesfeptimitibiammouentiummufcuUg infigniti,<> oiaui h indicdti noni i notdti,dgenureflexifiunt,dcpdtelldmipf inndtdm, de k infignitdm oculis fubvjciunt In dextro dutem crure oclduus tibidm mouentium mufculus,felus db infertione de integer deprn det, l notdtus,<zrpdtelldmfibi inndtdmfcrudns,cui k inferipfemus* Tibio ofiis dnteriorfedes ,omniprorjs mufeulo liberd* Fibuloetidm dnteriorfedes, ex dijfeclionisferie mufeulis omnibus denuddta* Ligdmentum notdtur inter tibio os rfibuldm inibi repoftum,ubihoc ojft inuicem dehifeunu Qui MeJfednturmuficuli,illifunt,quosfiextd mufculorum tdbuldexpreptlkeris ptimus nimiru er odunspedemouentiit Infeperiori pedisfede modo nulli adhuc reliqui

&

Sf^fl

fontmufculi,offa^duntaxatligametisobdua,inconJ])eueniunt,Cotermmu^ p,q> clenusin tibio pofleriorifedefire obuijfeclionis jeriedufrriincipiunt.de p,q notantprim M* dcfecundum pedem mouentiu, d quarto eiufdem motus autore mujeulo, t infignito,ad cbaracle rem fpropendentes, quo priuatim notatur tendo tertvjpedem mouentis mifeulu u Mufeuli pars hic oc currit, quatuor digitorum tertium drticulumfleclentis* x Mie obficurefie offert pedem mouentium quintus* ce Pecloris ofiis pofierior, Jeu corjpednsfedes*
1>Z*A+ 5,6,7

HischaraaeribusfeptemueramcoJlaruindicanturcartildgines*ReUquoautemqua^ tuor cdrtilagines,oclduo,nono,decimo &> undecimo cojldrum cartildginesfiunu Muficulusbumdnumtboracem mouentiumfextm R NONA

194

ANDREAE

VESALI1

BRVXELLENS3

N O N A
MV
S CV , LORVM TA B VL A*

DEHVMANI

CORPORIS

F A

BRIC A

LIBER

IL

IP5

NONAE R <-AB S EN S

MVSCVLORVM

TABVLAE

CHARACTERVM INDEX, tctbuld omnium posleriorem corporisficiem exprimenti, prima h

bebitur,hic ordine non a* Si tamen anterioribusferiatim acuicijim pojlerioresjubfequi uelles, pojjt hoc omnium ejfe aut tertia,autquarta*nullumenim abfeclum habet mufculum,proter tos,quos carnemembrana con&ituit,tertiafy tdbuld obutfJunt.Prtereairanfuerfa in cubu tiexternafiede,iuxta brachiale repofitaligamenta hic diffecuimm^quod prima (yfeecundat bulis abund conjpicuafierintjbancck tabulam addifciplihamprorfu parduerimus*

i^pTemprdlis mufculus*
Fi Osiugdle*

C Mdfieter*i^urisuer6firamencumipfefubieisgldndulis,citrdchdrdclerumfubfidiumesl
obuium*

D Mufculus cdput mouentium ? dpecloris off , &

cefjm inferitur*
V9

clduiculd endtus , in mdmilldrem Cdpitispros

A Mufculusfiecundo loco interfedpuldm mouentes recenfendus* <^4tq$ huius principium db occis F F* pitvj oftprondtum,F ac F infeignitur* F uero uffidd G mufeuli principium db occipite,dd
Qt ocldUouf(kthordcisuertebTdeffiindni,dmedidrumuertebrdrumdpicibus quoddmmodo endti* J F H, I infertio,qudm mufeuus infedpuloJfindm,&fiummum humerum , Idtiufculdmfy clduicw ^ lofedemmolitur* * hdefeede profens mufcuius, quafi membrdneumfemicirculum obtinetfeucdr K. nofo ipfiusfibrOjinfemicirculi cejfdttt cifcunfirentiam.K hacpdrte ceruix collumue,thordcis eldtifiimopdrti committitU7-*Lineo dutem Idterdue mufculum circunfcribentid in kunemodum colliguntur * i^4b F *d F primdprotenditur , dd occiput trdnfuerfm ducld. Quoddutemhu ius extremum F noidtum,non tdntm db duris rddice disldre ht uidedtur ,qudntm F remou turdb F piclurd,incdufdejl oculumfigiens,quod&Jhislrumbrdchium in dnteriord porre* clum liquid commonslrdt,quodfort #*** igndrus,plus oquo bruius jje drbitrdhitur.Por r 6fecunddlinedprofentis mufeuli db F per K dd G metitur* Tertid autem db F dd M* Quartddb H ddG. <^ftc bis lineis mufculus ter minatur* Infertionis autem lineaab I dd K pertinens,nullaprorfusfeparationis nota exifiit* L Mufculus brachium attollens,eiusc motorumfecundus* M Mufeuhsgibbam feapulofedem occupans, brachium^ mouentium quintus* JSf Mufculus ab humiliorifeapulo coslapronatus,& brachij motus opificum tertius* O Mufculus brachium agentium quartus,fequenti tabula 0 infigniendus* P Inprofentis tabulo dextro latere P,indicatportionem dbdominis mufeuli, quem obliqu des
Jcendentem uocdtnus*

Q^ Monnihilin dextro brdchio"occurrit,brdchiumfieclentium mufculus* R pojlerior cubitumfieclentum mufculus* S Mufeu lus cubiti extenjons autorum, cuius principium db humeripendet ceruice*

T Mufculus cubitum extendentium,cuius principium db humiliorifedpulo cofedpronafcitur* V Vlnofedestridnguld,nullis obteeld mufeulis, excdrnis'ue,dcprocipuinjertionem excipiens
neruofo cubitum extendentum mufculorum infertionis* 2C Mufculus rddium infiupinum agentium,qui in infiriorem rddif dppendicem inferitur*

Y Mufculus bicorni tendine brachidle extendens*

*Z, Mufculum 2S infgnitum,&utorem extenfionis indicis,medij de dnuUris recenfebimus , cuius <t,b* initium d indicdtur. Sedes uero,qud cdrneus ejfe dfinit, b infignitur* Mufculus dui nobis extenfionis dutorpdrui digiti recnfebitur. Commixtionem tendinum mus 0 feuli 2S infigniti,dcmufcuU 0 indicdti, quo ad digitorum fit radicem,itd hic delineduimus* quemadmodumcrebrisnohis occurrit * ^ ,r_ Mufculus brachiale extencentium,cui principium offertur ab humer0 c infignitum * Infiertios c>d+ nemuero dindicatam,inpos^brachidlisos,pdruumfufeinensdgitummolitur* 2 In utrofc cubito E infignitur mufculus,brdchidlefleclens,ocldUO^ brdchidlis ofii infertus , ac in nulla mufculorum tabula <ju at< hic conjficuus * Quemadmodum cr mufeuli latum manus

tendinem

s
ip6

ANDREE

VESALI
<

BRVXELLENSIS

&
e

tendinem producenisinitium,bc adcharaclerem

tfl obuium, undcum txortu mufeuli brdy

chialefleclentis,quiposlbrdchidliinfertus,

A in tertid mufculorum tdbuldorndtur*

Mufculus tribus pollicis ofiifus extertajde infertus,' pollicem uerfius indicem euertens* g Mufculus pollicem indiciproxim ddducens* b Mufculus pdrui digiti dreliquis dbduionis autor* I1 Primusfimurmouentiummuficulus,i,k,l,m & n circunfcriptus.Qiidndoquidem iufy ddk, fkfl,m?n* fuiprincipe pdrtem notdt,quo ex ofiis iliumjpindcndfcitur* k dUtemdd l, principe pdrtem in
1

Mufeuli hdc obliquptorepentes , illifunt, quorum dltrunum tendinem brdchidlis ofei,polli> vemfufflcientiinfefit, dlteruefo unum tendinem primo pollicis ofii offert , dliumfecundo er teftio pollicis ofiiinferens*

dicdt,dboJfecoccyge,infemdfdcriofeisfedependentem,ubietidfinislerm tiguusefi* m indiedt eldtioremipfeus infertionis pdrtem, n autem infertionis infimd nott par tem,quo quia inter muficulos tbiam mouentes hc penitis Je infinuat , reconditfe ? omni ex par> te non ejl conjpicua* o Secundusfemur mouentium mufculus, magna ex parte primo obteclus. p Sextus tibidm mouentium mufculus, in latumillum degenerdns tendinem, quifimur dinplexdnt bus mufeulis obuoluitur,dttamen non ddedmpertmgit crdfiitiem ,utJubditos ipfemufeulos obs feurdre pofiit* d Mufculi,quem p notaui,carnofo partis terminus* r Septimus tibiam mouentium mufculus , membranto tendine fexti tibidm mouentium mufeuli
obteclus*

f Qmrtus tibiam mouentium mufculusfeptimipofier iori dttenfusfedi*

t Tertius tibiam mouentium mufcuius, nutro^ crurequemddmodum fubfiequentes aliquot)
v;
^

notatu*

u Mufculus, quemquinti tibiam mouentium lo co habemus* j x ^sfpparet ^Uc quoq^portio muf euli,fimur mouentium quintU

y Mufculus fecundus tibiam mouentium* & Mufculus tibidm mouentium primus* fi Oclduus tibidm mouentium mufculus* y Nonus tibiam mouentium mujeulus* fi In hoefinu tibiam accedens arteria, und cum maxima crurU uena?* neruo quo^ totius corpos riscrafeifiimo uehuntur. e Mufculus primus pedem mouentium*
.

? Secunduspedem mouentium mufculus*

n
Q

Septimus pedem mouentium mufculus* Oclduus pedem mouentium mufculus*

i Fxcdrnisfebulopars,ipfeque adeo exterior maeolus*

.

Cliqua ex parte portiuncula hic occur rit, mufeuli pedem mouentium noni*
Mujeulus paruum digitum d coter is abducens*

\
y

p InfiniflraJura tendo?tertj partent mouentium mufeuli notatur*

Interior malleolus*
DECI>

DE HVMANt

CRPORIS

FABRC

LIBER

I!.

DEC

ipB

ANDRE

AE

VESALM

BRVXE

LL

E N

DECIMAE
LAE

MVSCVLORVM
CHARACTERVM INDEX,

T A B V>

FI^sfF C omnium tdbuldrum dcima,poReriorem uerofeciem exprimentiumfiecundafi

clionisferie quartam tabulamfiubfequipoJfetJn bac itaq? iamprocedentis tabulo mufeuli alis quoi adempti dpendent, multify in illd no obuijMcfefe comonfirant* <^4iq$ inter reliquospror fusdbldtusefi,quem nona tabula F * A infigniuimus , quoduidelicet nufiquam apte firmam ipfius, dependens oHenderepotuiJJt*. ^^pDexterprimiparis caput mouentium mufculus* F> B Secundi paris caput mouentium dexter* C Scapulam mouentium tertius mufculus* D Clauicula* F Mufculus humanithoracis motorum tertius,fequenti tabula F notandus* jf ' Mufculus fcapulam mouentium quartus, cuius quatuordatera circunficribuntur G,FI*I,K*

G,FH,K*
F Mufculus brachium mouentium quintus* J\I ScapuloJpina,acJummus humrus*
Mufculus brachium mouentiumfecundus,quem in posleriori corporisfede prompte circunferi P* pferisJiP mufeuli infertionem ejfe cognoueris.P namqi ac JSf & O ,triangulimodo,diclam M, O* mufeulipartem terminant, anteriori intrim parte a,,in quarta tabula mufculorum infegnita*

Q Brachium mouentiumfeextus mufculus* R Mujeulus brdehium mouentium tertius*

jo

Hacjede dliquot dorfum mouentes mufeuli exporriguntur,undcum humdnum thoracem

tium quarto*

mouen

0 IFunc mufculum,fecunda tabula F infignitum proponebatiefi autemis, cuius bnficia brachiu S,T* deorjum^ierjus dorfum utllitur,id<jj mouentium quartus* S <r T ', mufeuli huius principe indu
JS+ cant longitudinem, js* partem ipfius infertioniproximam,quo hic oilendinequit, uerm infes

JC* ptima tabula O infignita,utcunqsfiiitobuia.2C autem mufeuli latus eafiedeindi cat,ubi ab ili offe non amplius enafcitur.Circunfcribes uero profentis mufeuli lateraab S ad T,deind F* y per 2C ad V ,infuperab S ad Jf. Coterm Y notabit infriorem feapulo bafis angulum hic extuberantem,& tertio mufeuli latere inteclum*. *Z Obliqu defecendentis abdominis mufeuliportio* a Mufculus ab humiliorifeapulo cosla principium ducens, cr cubiti extenfionis opifix* S Mufculus deeruice capitis bumeriiuxtafecapulamoriginemdnces,accubiti extenfionis autor* c Portio dnterioris cubitumfie cl entium mufeuli* 4 P ortio poslerioris cubitumflel entium mufeuli* c Mujeulus radium injupinum dgentium longifiimus* f Mufculus bicorni tendine brachiale extendens* g Macfeede ligamentum conjficitur membraneum,fuptriorem radijpartem humero colligans. foh Mdcfeede uha,camt omni,muficulisue liberd cernitur. i Mufculus brachialefieclentium,qui oclauo brachialis ofiiinjeritur* A^Xl Trs isli characleres, tria notant mufculorum principia ab ulnapronata * Primum A infgni tum,illudefi,quod radio antemediuilliuslongitudinisinfertum,mufeulus habetur ,radiuminfu k,l pinumagentiumbreuior.Secundum *Zindicatum,illudejl,qUodinduasportiones,k er (nota* tas dirimitur* k enimeamfegnijcat portionem, quo tendinem brachialis ofii,pollicem proxim m. fuslinenti offert* l uero infriorem infinuat portionem , quo dein bipartita, unam, quo m ins n* Jcribitur,primo pollicis opinjerittalteram n indicatam,infecundum&> tertium pollicis inter nodiumimplantat.Porr6tertiumprincipium,Uinfgnitum,illuddemumefe o,p* pdrtes, o er p indiCatasdifeinditur,quarumfeuperior,o notata,tribus pollicis ofeibusinferU turJnfrior uerp indicata, indicem, ac mdium dpolliceabducere creditur* q Propendet ab injertione mujeulus, brdchidle unico tendine extendens * Deinprocipuus extew

n fonisparui digiti autor,r infignitus,quemadmodum<zr mufculus indicem medium,acanularem

potifii'

DE

HVMA*NI

CORPORIS

FABRCA

LIBER

IL

199

f* potifiimm extendens, ac findicatus* t Mujeulus pollicem indiciproxim ddducens* 2 Secundusfimur mouentium muf cuius, cuius exort ,femicirculiformo quoddtnmodo reffonden il?x* tem> U et x notant> qudnqu u in anteriora mdgis ddhuc deberct exporrigi,fpr tdbuld in y* Utus mdgis uerteretur. Coter nm y huius mufeuli indicat infrtionem , ut etidm u,<gr X,y y
uniuerfum mufculum circunferibunt*

Mdgnus exteriorfyfimorisproceffus*. $ Qudrtusfimur mouentium mufculus* y Figdtnentum dtrdnfiuerfeo quititi ofiisfteri ofiis procejj, in deutum coXendicis ofiis procejjm
et

pertinens*
</*

Figdmentumddicldnuperfdcri ofiisfede,inpoJleriorem eldtioremfe dppendicis ofiis coxen>

dicisfedem infertum*

Mufculus fimur mouentium decimus,qui hdc dposleriri pubis ofiisfede refiexus,dlium Ueluti

mufculumfeprdinfiacf ipfiattenfium commonflrat* l Quoniamhocfed.es fequenti tabula perinde,atcp hc erit conjjbicua ,neruum coteris omnibus corporis neruisfemme animaduertendum ,ab hac tabula noreJecuimus*efi ait is,quem quartum femurpetentiti numerabimus,eufecunda tertiacpfgu ris , Capiti undecimo Libri quartipros ponendis, characlereyi indicdturi. Pr etenim neruus, cuius duclum feriem^ tantope* re expendendputauerim,is proficlo eflfecundm quem ex caluario amplitudine ,in dorfeuef tebrdrwnforamen,quoddorfalimedullotranfmittendoparatur,kiimorinpedesconfluit,qiiem notiulli haudinfrequonter infiar tepentis,alij infearfigido aquo demanare,acin crus profiuere Jentiunt.^rbitror autem huius ntrui dijlributionz eo animaduertend accuratis , quofeepius hac mea affeclas innumerifefe mihi ex humoru adneruu hune defluxu obtulerint. Quine B* tiam eundeinpoplite notati cernis, qudncp s priudtim huius nerugrandioreindicet portion, quo &fiin dlias quamplurimasfeboles dijfeminetur,procipua tamen ipfius parte pedis, infirio * ra inter calcem, & inter ior em mdlleolum petit, Q ueroprofentis nerui in poplite bipartiti,mi^ norem infnudt rdmum,mdxinidjuipdrte in mujculos digeslum, tibio Idtus, anteriorem eiufs demjede occupantes, qui me Hercule no minus quoa^ dCcurdt,qudmquiuis corporis neruus efi objerudndusfinon ob aliudfaltempr opter urentid medicamind3quofebinde hc ogris ddhiben tur* Proterhoc enim, qud dppojtionis fedem dddmufiim Medicihinc cognofecent,etia expen dere erit iucundijlmum,quulcus eorum medicdtnentorum uiinuRum,humorem fecundm hune neruum decurrentem expurget.Mdm quodinuritur ulcus, huic nerui rdtno , indicdto uicinum cfl,<r quumpdul inferisfrqudmfeperiorfibulo confiflat appendix,neruus continginequit* *~Atfc eiufmodifinplerd^ crebro fermoni ddvjcerem,nifiridiculum drbitrdrer,reliquasmedi cino partes huic ^sfnatomico mifceri,aut ego eti eiufmodi aliqua non ejjm priuatimfeuo tem pore,uti iam cotpi,exaratnrus* Quodautehc quodam interiecerim,nerui illius occafionefecl efl,idj potifiimm, quum locus uacuus ante undecimam tabulamferuandus effet* k>x In utroquefimore k occurrit, mufculum notans fimur mouentium primum , qui infiniflro crure nteger dfudfede refiexus efi , injertione duntdXdt Corpori commijjus,quo in dextro crurefes lm inibi reliqua efi, ubi ualidifiimajfeclatur,ubi autem leniter, membrano^ tantm ritu infes K rebaiur, \ afferiptum cernis* fx. Septimus tibiam mouentium mufculus, non amplius membraneofexti mufeuli tendine obteclus* $ Tertius tibiam mouentium mufculus, cuius caput y infigniturfedes uero tendinem primum edu v^f* cens | Jnfertionem autem tertia mufculorum tabula proponebat,characlerc 3 injgnitam* Y Quartus tibiam mouentium mufculus, *&>*& Quintus tibiam mouentium* S Quintifimur mouentis mufeuli portio* s Secundus tibiam mouentium* r Portio oclaui tibiam mouentis mufculi,refeclo iam nterimprmo tibiam mouenti, qui alids hc in orbe occurreret* Quoduero ad mujculos in tibia pedep repofitos attinet, omnia procedenti conueniunttabulopUt o duodecimo?quam inibi cbaracleribm primum occupabimus* R 4 VNDE'

200

ANDRE

AE

VESA LU

BRVXELLENSIS

VNDECIMA

DE

HVMAN

CORPORIS

FABRIC,

LIBER

IL

ei

VNDECIMAE
A si gq

MV

C V LO R V M

TA

B V

L A

C j)

CHARACTERVM INDEX, ^ INI ST FR primi caput mouentium paris mufculus* Secundum par mufeulor caput mouentium,inJniflro tan tm latere characleribus infegnitutH* Mufculus hc obfcur occurrit, cuius benefieio infriorem maxillam deorfum agimus* Mufeulm ficapulammouentiumtertim* Clauicula'*

pendet hc mujeulus, dfeapulaofii v refrentiinfertus* F Fumanum thoracem mouentium tertius* Q Brachium mouentium quintus* f Mif cuius Jcapidogibbumfb lliusffind occpans,ac brdehium mouentiumfextus, cuius initia IF, F abMddl metitur,infertionisuer6fedes K indicatur , ataj ita totus triangulimodo FI, I> ^ K circunferibitur* F Mufculus ab humiliorifeapulo cofla initium ducens, brachium mouentium tertius* jy[ Hc mufculus brachium mouentiumfie cundus,ab exortu liberatus, antrorfum tota parte refie^ elitiir,quamproximprcedenstabula,Q,]Sr <& P circunferibebant. <^Ftq^ita interna m Jculijedes, qua bumeri articulo incumbit, in conjfeclum uenit , <r triangui uertex etiam quos dammodo pr oponitur, ad cuiusfimilitudinem huius mufeuli initium deferibebant* 2V enimed mufeculipars efl,quo bafijcapulofeit proxima, O autem illa,cuius initi dfummi humer i cum clauicula articulo pedet DeinfiD eam I mufeuli parte efjefinxeris^ cui clauicula initium largitur, prompte ajjquris muficulijuo exortu liberiprincipi infigniter obtujum an gul refrre, utifigura modo infeerta comprobat, qua interna muf culijedes exprimitur, articulo maxime contermina, t^ftefe hc c>/> B, G mufeuli indicant principi, ab <^sf quidem CT B principij portionem dfummo humer o,<^fedpulojfinaprondtam,d B uero ad C reliqua principij pdrte , quo cldiculo debeiur*Poslrem6 D mufeuli infertt nisfedes infignitur* Quod dutem ddtridnguliobtufem dttinet uerticem,nulli non obuium efi B humilias poni, qudm <sf<& G, quibus cbdrdcleribus tridngulum termindri prompte dninidduertis * p Diclus nuper mufculus db omnibus ?unde principi ducit fedibus liberdtus^dc db injertione dw tdxdt in dextro brachiopendens,pulchroflendithanc tranfuerfem in bumerumfieri*
'

jl

QFlumanum thoracem mouentium quartus* R Mufculus dorfeum mouentium undecimus* S Dorfum mouentium de cimu s quintus,feu oclaui dorfum mouentium paris alter*

T, T, J^
A

Characleribus !T, F duos cofias earum,quo iamjeclionisferie deteguntur,infigniumus^ Js uero earundem cofiar nteruall,ut inter coflalium hc mufeulor exterior obferuaretur*.

' J%f Mufculus thoracem mouentium fecundus*

Fumanum thoracem mouentium quintus. a,b Qbfeurumimpenfefe membraneum mufeuli obliqu jeendeitis abdminis initium?djf>inarim apicibus inter a acb pronatum* c Mufculus ab injertione hc dependet, brachium mouentium quartus* 0 Mufculus cubitum extendens, cuius initium d infeignit,dceruice capitis bumeri educitUr,quoa d,e* feapul articulatur* e dutemjedemindicdt,qudprafens mujeulus db dltero cubitum extenden> tium,mox fiindicdndo,non dmplius diflingui n equit* f Ciibitumextendentiummufeculus,db humilioriJedpulo cofldprondtuspdc cum mujeulo Q nfes gnito coiens* g Mufculus cubitumJleclentiumpoilerior* h,h Fongior mufculus rddium iujpinum ducentium* A Mujeulus bicor ni tendine brdchidle extendens, cuius initium iinfiignitur\ Jedesuer , quaten i,k,l* dinem educit, k,tendinum autem ipfius infiertio, l* m Mufculus radium infupinum ducentium breuion n Radius*

202

BRVXELLENSIS Flna^tcfi in horum ofiium mdt ligamentum occurrit , totafede illa ojfa intercedens coms

ANDREAE

VESALII

mittensck,quainuicemdehifcunt* r r * = Secundum principium triumprincipiorum,quo ab uhd originemjeridtimjumunt * ^4c p quis 7* demeius principe pars efe,quo tendinem brachii offert* qautemt endo,primo pollicis ofiiins r* feertus* r uer 6 istendo,quifecundo<& tertio pollicis inferitur ofiibus*

demnotdteiusportinem,quoindicidcmediotributur, u uer6edm,quopolliciefi peculidris* 'i Tertiusfimur mouentium mujeulus, cuius initium z, y, x circunferibitur* Quodueroadhoru x y > chdrd&erumldterd,fuperiuslifee&dtur,ium ofiis dorfum efe,primo Jecundo^fimur mouen ? V tibus mufeulis liberum* Coterm tertij illus mufeuli infertionempropomt* 4 Qudrtus fimur mouentium mufcuius, d tribus humilioribusfdcri ofiis ofiibus initium ducens , & ^ illicprimmtendinemeducens,ubi $ conjpicitun . y M^guusfimorisprocejfs* </l Secundus fimur mouens mujeulus* e Septimus tibidm mouentium mufculus* Quduer {indicetur,ddcbdrdaeremapdubpon
u

f Mufculus pollicemindiciproximadmouehs* n Tertiumprincipium toru,quo ab ulnapronafcuntur,hc quo$ ab injertione pendens^c t qui

*

hK>

commemordturusfum*,

'

7v

Fiqdinentum db offeftero, in coxendicis ofiis dcutumpertinensprocejfum* Mufculus decimusfimur mouentium,bdc ab interioripubis ofiis feede reflexus , de ueluti inter duos mujculos i <& Kinfignitos pr orepens* Cdputtertijtibidmmouentiummufeculi,qiiodprimumeorumcenfietur,quodcoxendicis ofiis dp

pendiceprotidfcuntur* u Caput quarti tibiam mouentium,quod quatuor ut minimum capitum d coxendicis ofiis append cepronatorumfecundumnumeramus* Y Mujeulus, quem quintitibiam mouentium loco habemus, cuius initium y infignitur, quod tertium * eorum capitum habeturjHnc d coxendicis offe educlorum* f uero projentis mufeuli oflenditfr o num^cui tertius tibiam mouentium alioquinnfideU o hc quintus mufculus,in tendinem defenit?
1

anteriori tibio ofiisfedi mpldntdndum*

2 Subfequentitabula mufculum explicabo, quemfimur mouentium quintum recenfiemus,characles py pr ribus *, 2 T XinibiindicandumJnprofentiautemidem mufculus, characleribus er ac <T, tum ?dc a infignitur, fingulsfypeculidris mufeuli pdrs indicdtur *Vtrumqueenim <&>,pos

slerioremnotdt mufeuli pdrtem, luerr & dnteriorem* Coterm | priudtim indiedt es ius dnteriorispdrtis dnter ior em portionem* Q. dutempo fier ior emfegnificdt portionem dntes
rioris pdrtis* rn Qudrtus tibiam mouentium mufculus hc ab ipfius parte,quamfimoris os educit , de g infegnis
o.

tur,pendet* s Mufculus tibidm mouentium tertius, db infertionependens* T Muficuli tibidm mouentium ocldui portio* Tibio dutem nullum ddbibui chdrdclerem , quodJe' menti tdbuld iidem,qui bc modo proponantur muficuli,illic characleribus ex feclionis ferie oc
cupandi*
DVO-

DE

HVMANf eORPORIS FABRICA LIBER IL

2Q:

.204

ANDREAE

VESALII

BRVXELLENSIS

DVODECIMAE
T SINIST

MVSCVLORVM
INDEX,

TABVLAE

CHARACTERVM

FR primicaputmouentimufculorparismufculus,cuiusprncipi^notat,

iB

G*

B uero cr C itifertionem,quam in occipitisos molitur, D d'utemfedem indicdt,qud dexter mus

D,F* feulusdfeinifiroprimumdbfecediuPotemoFinfrudtnterninfr
Qudrefiillum mufculum in tridnguliforma dgere uijmfierit,illum circunjcribes Uneis,A BP AG,BC* Qmnetidmfiinterudlluminterdextrummufeculum&ffinittrumc tridnc-uimodofpeclare uolueris, circunjcribes d,dB dd F,dein dB ddD,W db F adD. F F Sinilhilateris mujeulusfecundiparis caput mouentium*

M M*
A?

A
F*

ScdpuUm mouentium tertius* H, H Brachium mouentium quintus* Summus humrus dconnatis ipfimujculis liber *Coterm ne< coflas,nefy earundem interualla characleribus infigniuimus,quodhc eadem, ut inprocedenti tabula, ad ratio* Humani thoracis motorum quartus,cuius initium K infignitur, F uerofedes, qua primum d Ion gifinio dorfum mouentiu muficulor Nmox notado,no amplmspertinaciterquemadmod infe

T, T,Vfit

p
\

FI
%F

JS

2C

ris dK ad F uf$)adnafcitur*TendinesautemprofentismuJculialiquot,M,Mindicantur. Dorfummouentiumundecimus* O D orJum mouentium decimus quintus* Scapulogibbum mufeulo liberatum cernitur,qui brachium mouentiumfeextu s habetur,hicjs db injertione propendens Q^infegnitur* Mufculus brdchiummouentiumtertius* S Secundusibordcem mouentium* Mufculus cubitum extendentium,qui db humiliorifcdpulo cofld initium ducit* Infeniflro brdcbio mujeulus, cubitum eXtendentium exterior db edjede propendet,qud cum ntt riori T notdto impenfie comifeeturjn dextro dt brachio propendes eapars refela cernitur* Hacfede ab humer o carnea exoritur portio, quam tertvj mufculorum cubitum extendentium lo

Y
a

0
^

A
c>^
e

f
i^k

d notabimus* Mufculus cubitumfleclentiumpoflerior* Mufculus radium infupinum ducens,qui ab humer o multo fuperius, qudm externum illius confis flit tuberculumjnibi exoritur, ubi ddjJcripfmus,ipfiusinfertionem b indicdntes* Mufculus dlter, cuius ope radius infupinum agitur,ataj huius initium c indicatur,infertio aus tem d infignitur* Mer'uea portio,feu infertionis terminus mufeulifeuperioris radium inpronum agentium* Radius* g Js^lna* b Figamentumradiumulnam<f,,qudinuicemdehiJcuntcommittes<. Flancfedemfinuum uehendis mufeulis paratorum,^ cartilaginis ulnam d brachiali dirimentis
co habemusfequenticp tabula

tn

Poflbracbialis os anularemjnffulciens digitum,quodideo priuatim notauimus,ut ojja pofibra cbialis, db ipforum interUdllis, mufeulis^ illd occupdntibus interslingueres*

n
o

Hc mufculus reponitur,pollicem indiciproximddducens*

Mujeulus bicorni tendine brachiale extendens, ab injertione propendet* p Hc bonatranfuerfeiabdominis mufeulipars occurrit* <* Ilium ofiis dorfum nun eprorfus excarneffelatur*
? Femoris caput, coxedicis ofeis acetabulfubiens ipjmue ligament,profente ambies articula* f Figamentum djacro offe in aeutum coxendicis ofiisproceffm definens* i u Dependet hc tertiusfimur mouentium mufculus, tnotatus,und cum quarto, qui u infignitur*. x Magnus exterior ue femoris proceJJs* % Decimus fimur mouentium mufculus, cuius procipudm pdrtem Fnotdnddm,ex decimdfextdta buld opportunepetes,dd chdrdleres F, G,H*Profens dutem tdbuld edin mufeuli pdrtem cos monfrdt,quo ddpeculiarem ipfiin coxendicis ojfecldtumfinum reflexd, dd mdgnumfimoris ducitur procejfim* Mufculusgrdcilis? db deuto coxendicis ofiis endtus proceJf,eldtiorify mufeuli <t infignitifedi exporreelus* y Muficulusfimilitergracilis,infirioriexporreclusparteiusmufculi?quem tt notauimus*

S Mufculus

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER IL oj S Mufculus fimur mouentium quintus* Verm g priudtim nott pofieriorem huius mufeculipar^ &j* ttm, cuius caput partim nerueum,ac </l infegnitum,gr partim carneum , g notatum,d coxendicis ofiis appendice enafcitur,bincfyprodeuntium Cdpitum, numro quartum cenJetur.?HacJedep fierior hoc quinti fmur mouentis mufeulipars, admodum carnea efi ,ueri muris,ut ita dicam, v. effigiem prfeferens. Flic pofierior quinti mujculipars,in tendinem dgnrt, inter i'ori ca<*
ptumfimorisinfertim* %tl H CT 2,anteriorem quintifimur mouentium mufeuli indicdntpdriem,dc quidem eis partis pofieriorem portionem, 2 uero anteriorem . Quo dutem hoc non admodumfan obuia prompt tins percipias,eofdemiUos Grocorum maiufeulos cbaracleres infequenti tabula repojiturus fum , illc dependentes mufeuli partes notans* Mufculus tibiam mouentiumfeptimus* X;K Mufculus tibiam mouentium oSauus* A ^Ampla deprejfapfimoris ofisfedes,Jupr racem ihfirorum ipfius taptum,pofieribri ihj
'

de confefiens*

p, v Quartus tibiam mouentium mujeulus, hc db injertione pendens, a c ^ quidem partem illius indi^ cat,d coxendicis off enatam , v uero partent ,cuifimur principium probet*

| Fiibiam mouentium quintus mujeulus*

<>

Primus pedem mouentium mufculus*

Secundus pedem mouentium mufculus. Coterm huius mufeuli

(ut& primi ) principium pars"

*&,, r* tim carne,ac nsr infignit Uifitur,par tint nefueum ,acg indicdt. r autem fiedesfignificatur,ubi s* primum duo ifli primi pedem mouentium mufeuli cmtiguifiunt* s Haclenus mufeuli illiinjurd extuberant ,hccp carneiejje definunt, uerm hoc tubera nona tabula etiam accurat expri^ v. muntur, v F 'endinis, qui duobus projentibus mujeulis educitur ;principium*

Initium mufeulipedem mouentium tertij, cuius tendinem proponit cbaraer gr^in finislrd po> <^\ fitus tibia*
oo

D E C

I M

R T t A

M V

C V>

LORVM

TABVLAEj -Q.VAH SEQ_VENS pagina proponet,chrd:erum Index,

c/;f,

D, F, F, G Dextrd portio fiecundi Cdput mouentium pdris, in qiio feinguli chdrs cleres aliquid priuatim infinuarit. A enimindicdtur mufeulusfecundi paris, acuto principio ej
G,
tranfuerfes quinto <&> quarto thracis uertebrarum procefeibus ehatus .B mufeuli huiusfeedes? qudcdrneusefjdefenit,dcuelut in tendinem dgnrt Porto B quog mufeculumfegnificar dbet, qui dfeeptim ceruicis uertebrojfina eiidficitur,y cum fhujculo ^Finfeighito commifees tur,congreJfus autem Jedi, C inferiptum ejl, quo d non modo congrejjim utriufiq^ mufeuli nota^ bit uerm etiamubiuterq^exdclcdrneusefficitur, D utriufife 'mufeuli inferiiohem nott* F fecundi pdris tertius in dltero latere mufculus indicatur , cuius etiam principium in alto latitatj infertione intrim ipfius ad F confficua* Pojlremo G ac G, fecundi paris carnea moles in^
>

jgnitur*

FI Mujeulus dorfum mouentium quintus*

I Portio mufeuli dorfum mouentiumfiexti*
Deeimujquintus dorfum moutntiumfeu erm inufeuiorum o&aui pdris atie* F Wndecimus dorfum agentium mufculus, cuius principium dfacroojfe pendens L infignitur* F, M, ipfius uero anfulce tendines ue M, M.*^Ftcpitaelatifiimum M, projentis mufeuli Juperios M. remfignificat terminum* \ v Cbaraler 3 loco N pofitus, mufculum dorfum mouentium noum indicai^feu quinti paris
alterum*

0,0

Mufculus hic ab exortu propendet, thoracem hominis mouentium quartus fimiarum uero
mm!|rfeptimus*

ca>

DECIMA

; :"'

ANDRE

AE

VESALII

BRVXEL

LE N

CIM
T RR-TI
A B

A
A

V L

de

hvmani

corporis

fabrica

liber

in

207

cofiarum afjberitates,earum tubercula refrunt,in quo quartus thoracem mouentium mus feulus inferebatur* Quo d autem ad cofias,earundemcpinterualla aitinet, eadem bc atqt inali> quotprocedentibus tabulis efi ratio* Q^_ Scapulam mouentium tertius* R Scapulapoflerioriparteprorfus excarnis* S Thordcem mouentiumfecundus* Js7 Tertium ligamentum peculiare articuli bumeri* 2C Dependet mufculus b racbium mouentium quintus* Y In utroqj brachio pofierior humeripars , excarnis prorfus , mufeulis'que libra cernitur* a pofierior cubitumfleclentium mufculus* %,c,d Mufeuli cubitum extendentes.Ac b is in fgnitur, qui abhumiliorifeapulo cofiainitium ducit, c ille,qui ab humeri capitis ceruice exoritur*dautemcarnofapars,quo ab humero, ad mdiumfr r longitudinis eius originemfeumit* e Radius* f,g Mufculus radium in pronum ducentiumJuperior, cuius infertionem priuatim g infegniuit* b Dependet hc mufculus, radium infupinum mouentium breuior* i jy lna,radium autem efeperis notauu k autem, ligdmentum in utroq^ cubto indicdt,rddi ulno k* tota eajede colligans,qua hoc offa inuicem dehifeunt * Quod uero dd brdchidlis pofibrachia^ lise ac demum digitorum ojfaff clat, omnia hcpr correffondent tabulis* T^erm mufculum hc refecuimus,pollicem indiciproxim adducentem* <^Fc infinifird nidnu trs coffici i,i>3* untur muficuli,Jecundm pollicis internodiumfleclentes, chdrdcleribus^ x,z, 5 infegnitUlnfus l* per mufculus primum indicis os introrfumfleclens,hc priudtim l indicdtur* m Ilium ofiis dorfem,quemddmodum et coxendicis ofiis exteriorfedes,prorfus excdrne occurrit* n Coccyx quoqj os excdrnefeu mufeulis ipfeddndtis liberum cernitur* o Figdinentum dfidero ojfe,coxendicis deuto proceffui infertum* p Femoris caput* q Magnus exteriork femoris proceffiis* r FIc ab injertione propedet decimusfimur mouenti,inttrna ipfeusfede,quo ofiibus undiqj dite ft, u* ditur,comonferans*<^4tq^itaf,t,u huius mujculitedines nott, qui ad coxedicis os reflecltur* x, y? Z F^ribus his characleribus,carnoJa indicatur pars, uaginoquafemodo decimumfimur mouenti. mujculum inibideducens,qudad coxendicis os rejleclitur*Csftcp itdx huius Cdrnofio partis j'u^ premdtnindicdtfedem, y medidm,zduteminfimdm* ce P ortiofimur mouentium noni* &y In dextro fimore duo mufculorum notdntur infeertiones,inpdru fimorisfclo procefiunuAc $ quidem injertione indiedt mufeuli fimur mouentifeexti, y dute mufeulifimur dgenti fieptimU cA,^ Muficulus1 tibidm mouentium oclduus, uniuerfumfimur propemodum dmbiens* z>i i^Afferdfimoris indicdtur lined, cui quintus fimur mouentium mufculus inferitur* S, U, 2 Quintusfimur mouens mufeulus, db interno fimoris cdpitepropendet^in quo S pofieriorem ips feus notdtpdrtem,l uero <T 2 dnteriorem.dttp hc rurfeus priudtim II pofieriorem indicdtpors tionempdrtis dnterioris, 2 uero dnteriorem portionem* $ Mufculus in pedem mouentium cldff tertius enumerdtus, de principium $ indicdtum dfemoris f externo ducens Cdpite, tendinem autem illic educens,ubi% infignitur* p Mufeulus,quem inpoplite Idtitdntem uoedmus* Y Qudrtus pedem mouenti mufculus, cuius initium indicdtur, ipfius dutemfedem,qud tendo due ftn* rumprimorum pedem mouetium mufculor,illiprimmpertindCifiimddndJcitur, k notauimus* ^ K uero tendinis infignitur infertio,qui duobus illis primis pedem mouetibus & tertio cojurgit* p Hacfede tibio os excarne confpicitur,quemadmodum er magnaportio exterioris capitis due rum humiliorumfimoris capitum* v Tendo mufeulipedem mouentium oclauL | Tendofeptim pedem mouentium* & Profenti char aciere indicatd uoluifiguram, addeXtr integri hominis hac decimaterta tabu la expr efi crus repofitd,lapidip innitetem , quo tandenfirior pedisfedes oculisfubijciatur,et JeclionisJerie mufeuli in hac appar entes, fenfeim infequentibus tabulis proponantur * Signifies *5T* tur itaq$ primum ts ligamentumfeu membraneafeubfiantia,primo digitos mouenti mufeulo oh natam,Uticp tendinis uicem in plantafubeuntem* f Mufculus pollicem dcoterisdigitisintrorfum abducens* 5 Mufculus abduclionis parui digiti d coter is opifix* t?t Primusfecundus pedem mouentium muficuli,in integro quidem hmine d quarto pedem mouens
.

P, P Flo

DECL

20S

ANDRE

AE

VESALlI

BRVXELLENSIS

CIM

HVMANI CORPpRIS FABRICA LIBER IL tium propendehies ,in illa autem figura,quant Ci proponit ,feajde repofiti*
DE-

20<*

v Tendotertif pedem mouentium mufeuli* cp Portio quarti pedem mouentium muf culi,quem in integro homine Y infignitum cernis* 2 Tendo ex primo fecundo T quarto,pedem mouentium mujeulis conflatus,calcify infertus,qua efi y^bc priuatim cauitatemproponat , inter anteriorem prBfentis tendinis partem><^r pofie
riorem fedem aliorum mufculorum confpicuam, qui banc tibiofedem occupant* ^,ca Fxcarnis nullisf mufeulis ,ueldntefeclionem obteeld tibio ofiis pdrs* * Flcportiones oc currunt mufculorum,qui pofieriorem tibiofedemfibi uendiCdnt,proter trs primos pedem mouentium mufculos*

DECIMAEQVARTA
BVLAE

M V

C VLORVM
INDEX,

TA>
.

CHARACTERVM

'

tdbuldrum pofieriorem corporisficiem exprimentium ultima efi,fedpulis & brdcbijs cdrens,etgenudfieSlens,utpldntdmdltero crurejjecldnddmproponeret* t^Adgenua uero ne alia quopiam intgra delineanda effet tabula, caput und cum duabus primis Ceruicis uef tebris reponitur,quartum mufculorum Caput mouentium par fienjurum* *4,B T "ertium mufculorum caput mouentium coniugium, afecundo ceruicis uertebroffina occipiti infertum* C Mamilaris temporum ofiis proceffus,tam in intgrafigura, qudm illa qua: adgenuajfeclaturj confficuus* D Flic characler cum aliquo tfubfeequentibusfiguro adgenua lo catoproprius efi , tranfeuerfum primo uertebro ceruicis indicans proceffiim* F Spinafeecundo ceruicis uertebro .,atq$it a etiam F fiecundam ceruicis dnott uertebram* F,G Quartum caput mouentium mufculorum par, dprima ceruicis uertebra,occipitiinJertum* FI,I In ceruice integr iorisfigura infinuatur,quintum par mufculorum caput mouentium,quod ab ocs cipitio iu tranfuerfos primo ceruicis uertebro procejfus implantatuf* K,F S extum mufculorum caput mouentium par, djfinafecundo uertebr ,tranfuerfis primo pro> cefiibus infertum* M Mufeculifeapulam mouentium tertij pars,illic confficua,ubidtranJuerfis aliquot ceruicis Uert brarumprocefiibus pro dit* M- Dorfum mouentium mufculorum tertius* O Dofjim mouentiumfeptimus mufculus* P Characler P in lumbis reponitur , notans nonum dorfum mouentium mufculum* ) Jfndecimus dorfum mouentium mufculus, hc ab ultima ipfius injertione pendens, a c finum R,in> R,S* fignitumofiendens,quo decimotertio dorfum mouentium muf cul cedit, ipfius autem principium S indicatur* T Decimustertius dorfum mouentium muficutus, cuius principium P* notatur,finis Uero J,quod V? X** etiam principum decimiquinti dorfum mouentium mufeuli indicat* Y Decimusquintus dorjum mouentium, cuiusfeperius extremum a infignitum ,feb feptim dorfiim a* agentium reconditur* Flanc decimamquartam mufculorum tabulam,propter thoracisformam,coftarum^ duclum fe-* dulo intueri operoprecium erit , quum cofiarum duclum ,ut<^y reliquo mufculorum tabulo, aps pofitifiimoflendat.In ofiium autem compage haclenus nunqud cojlas ade concirininuicem ad nexui,ut illo naturalemfitum,quodadobliquum ipfarum duclumJf clat, nanciJcerentur.Mims tnim ingens interuallum, inter elatifiimam ofiis lifeedem,^ duodecimo thoracis cojlo muer os nem,in ofiium copaclionemihifemperrelinquitur* In mufculorum autem tabulis ^cofiarum ducl inter pingendum objeruarefiiitpromptifiimum,quum info naturalifitu totafeclionis ferie fem> ptr confiflant, quinetiam exteriores intercojlaliummufiulos hc quo(fi fiejfeclandos offerre,e> tiam me tacente,neminem latre arbitror*<^Ftqs ita tiam ilium ojfa,^ coxendicis & pubis r fimoris ojfe adeofent confpicua,utfihc notas defideres,illo d tribus integris Primi librifigw b* rispetendo ueniant* Quanquam in pubis offe b occurrit ?membranam indicans in pubis ofiis framinc obuiam* S 3 c MufciL'

FI AF G

iio
c

ANDRE

AE

VESALII

B.RVXELLENSIS

Mufculus fextusfimur mouentium,ab injertione propendens* d Mufculusfeptimusfimur mouentium*

fig

Hc mufculus propendet fimur mouentium nontis*

Crneapars,Jeiifiuoles,priuatimufculi,decimumfemurmouentemmufculum deductntts, at

hc ab injertione pendentes* T Mufculus quem inpoplite latitare dicimus,cuicp Galenusftrtotpoplitisfeclendimunusper h,i* peramconcredidit, h ipfius abexter no fimoris capite exortus, i infiertioeiufidemintibioos

infignitur*

k,k Septimus pedem mouentium mufculus*

Tendo olauipedemmouentis mufeuli, cuius infertio inpedij os paruum feufiinens ficla ,min*

(hnitur* n,o,p,q si finiflripedis cake quatuor humiprofirati pendent mujculi,pedis motorum opificesM emm et ? r* o,duos primos pedem mouentes infinuant, p autem tertium, q uero quartum* Coterm r ad dextri calcis internum latus repofitum, tendinis illius infeertionem indicat* A &Fiquramnotat,externolateriintegriorisfgurodextripedishcappofitam,quoJe8ionisfc rie dextrumintegriorisfiguropedemfeubjequitur,quifeucceditfiguro,quam inprocedenti mus
m*
*

feculorum tabula 1 indicabamus* Figamentumpedis, d digitorum terminispendet,<quodmufculofecundos quatuor digitorum ar

ticulosfleclenti,
.

hc notato obnatum fierai, latify inextremomanus uola tendinis uicem

gerebat* t Dependet mujeulus,pollicem d coteris digitis abducens* u Mufculus hc dfua injertione dependet , qui minimum digitum dreliquis in externum latus abs
ducit* 0 Mufeulusfeecundum quatuor digitorum osfeeclens,x ipfius principumdcalce enatum, a illius x,ce* in quatuor tendines partitio. Coterm qua ratione huius mufeuli tendines diuidatur ,febditosfe tranfmittant tendines, in hoc dextro maiorisfiguro pede exprejfum habes,ut tamenfeeje hoc ofi ferant,attentifiimis oculis internam quatuor digitorum fedem intuebere,quanquam ?figura A notata,bocetiam commonfiret,in qua mujeulus ille ab injertione propendens,< quoque infis
gnitur*

$ Carnea hoc moles illa efi,cuius benefieio primum pollicis internodiumfleclitur?atqj hoc eodem indicata, infigura illa dependet, quant A infigniui* A, A,i\ MufculusJecundum pollicis osfleclens. y in dextra tibia huius mufeuli notatur principium* y, A J- bacjedeprojens mufculus, ab interno ipfius latere tendine educit, qui in carneapfiusfubfians * t.jiaaliquoufipincnperat,iuxtacbaraclerem g* D einde utraq?figura plantam refirens, tendi nem bunc quoqj </[ notat habet,qudpollici iam efi proximus* A,E;,S Mufculus quatuor digitorum tertium osfleclens, ipfius principium aliqudntififer dltis dd' hu buc,fubnwfculoinpoplitelatitante,ac F notato. h tendo illius ,ab interno etiam latere cars $t nofo fuo fubflantio enatus ; atep in pedis planta in quatuor alios tendines inibi,ubi occurrit> diuijus,qui quatuor digitis pofimodum offeruntur* H>K Flcjefe ofiendit portio mufculi,quem inter pedis motores quintum numeramus* \ Mufculoja caro,quo in quatuor portiones deducla,tendinibus exporrigitur,qui tertium quas tuor dipitorjm osflelunt.Ffi autem mufeulofa hoc caro,cuius opra quatuor pedis digiti ad pollicem ducuntur, J^t uero <T tendines illos, et portiones bas mufeulofafubflantio accuratis coqnofcas, tendinem tertium indicis osfieclentem?v notatum conjfics, mufculum autem indicem

. pollici adducentem,^.*
DECI^

bE HVMANI

CORPORIS FBRC LIBER IL

ait

DECIMAQVINTA
LVM

M V
TABVLA*

C V L 0>

DVARVM
RVH

DECIMAEQVNTAE
TABVLAE FIGVRARVM,

MVSGVLO>
EARVN/

dem'que charaderum Index,

profentis tdbulofiguro in ea effigie Jeruantur, in qua dextrd tibiafimulc pede decimoqudrtL tdbulo,Jefeexhibuerunt^^4tq^priorfigurd injeclionis fierie figuramfub fequitur,quamprocedens tabula A notatam ofienderat* Pofierior autem huius tabul@figuraj, Juccedit priori. Moto autem harumfigurarum itdfe habent*
<^A~E>

D V

<~^/V Tibio os* Bx Fibuld*

G i Mujeulus dependet, qui inpoplite dtitdt*

D,Fi

Mufculus quintus pedem mouentium,dc

ab interno mufeuli Idtereprondtum*

quidem ipfius notdtprincipium,

F uero tendinem?

Fx Sinus cui tendo infidet,fecundi pollicis internodijjlexionis opifix* G x Sinus qo tendo uehitur mufeuli, tertium quatuor digitorum osfleclentisi H t Mufculus pedem mouentiumfeptimus*

Ix Mufculus pedem mouentium oclauus*

K x Infertiofextipedem mouentis mufeuli* Li Mujculofd congeries,primum quatuor digitorum osfleclens*

M
Ofiicula adprimum pollicis internodium repofita, quo dfefamifeminis imdgine nomen iniienes runt, quo % db ^sfrdbibus dimididti cicerisformo afiimilantur* Mx P endet hc uiufculofafubfantia,quofinguUs quatuor digitorum internis Idteribus portioneni exporrigit,digitospolliciddducentem* O l Mufeulus pollicisfecundum osfleclens. P * Mufculus tertium qudtuor digitorum osfleclens* Qj. Portio tendinis fecundum pollicis internodiumflecientis,illi tendini commixtd,qid indicis ters tium internodium fieclit. Sequentes modo characler es ,finiflro figuro hac ratione peculiaresJunt.
x

R
.

Tibi
Fibula*

os,

Si

T2 Liga

212

NDREE

VESALII

BRVXELLENSIS

Figdmentum membraneum fibulam tibio ofii illic committens , ubi hoc offe inuicem dehificunt. 2 Mufculus ptdemmentiUm feptimus* 2C b defeptimi mufeuli tendo,fub offe cub tejjramuc 2y Y* imitante refleclitur,%y dtefeit quofi.Y tendinis huius in o s pedij pollicemfinflinens infertio* a 2 Mufculusfebjeptimo occultatus,<y pedem mouentium oclauus, cuius infertionem b notat,quo b* inpedij os paruum fuffuiciens digitumperficitur* t,i,3 Tribus bis characleribm inpofieriorifinijlra'uefigura,tresfinus indicdntur, mufeulis pofie* r iori tibiofeede infieriora pedisfiubeuntibus exfeulptp*^ltqj xfiin nott, quo quintipedem mouen tis mufeuli tendo uebitur,% finum tendini tertium, quatuor digitorum osfleclenti infenuat. 3 uo r finum indicatnomine tendinis colatum,cuius benefieio fiecundus pollicis articulusfleelitur* c 2 Mufculus dependet bumi quintus pedem mouenti,in priorifigura D^H notatus,ac injecun d* dafigura ad infertionem dinfignitus* c 2 Mujculoja moles,primum quatuor digitorum 0 sfleclens,hcpendtt dpedvj ofiibus, quo iam nu da cxcarneafyjpcclantur*
2
1

T V

DECIMASEXTA
..

M VSC VL

O B-V T A B V L A,

PR^fFSENTFMtabulamli
cuifietfiatim tertio mufculorum tabulofub ijcere,fedquoniam corporis duntaxat pars

exifiit, hue eam reponere magis uifeum efi, duafinifiri fimoris, tibio,pedis^ interna fi
des nullo liberata mufeculo exprimitur , und cumoffftcro, yojfefinifiro ipfius lates ricommifio, ut decimus fimur mouentium mufculus alicubi in conffeclum ueniret,qui in integris tabulis ea parte conjpici nequ uit, quo internam pubis ofiis <r~ coxendis cis quoqjjedem occupt Fuius autem tabulo characler es, ut fies quens pagina proponit,

fe habent*
KS Os

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

II*

2x5

^^f B
C

F
F,F,
G, H*

Osfacrum* Ofiisfecri ldtus,cuifinifirum ilium os committebdtur* L igdmentum djdcro oJfe,in coxendicis ofiis dppendicempertin ens. Sinislripubis ofiis pdrs,quo dextro pubis ofii committebdtur* Notatur quartusfimurjbiens neruus* . Decimus fimur mouentium mujeulus, cuius trs uelutipartes,F, F, G infignito?inJcriptionU bus quodammodo diftinguuntur,quibus db interna pubis ofiis Jede, er interna quoque coxendis cis ofiis regione,muJculusifie carneuspr onafeitur *^Adfeedem uero Hindicatam, mufculus arclior redditur,^ adfinumfibiin coxendicis offe injculpt r eflexusPad magnumfimoris per^

I K portioJptimifimur mouentis mufeuli* F Primus tibiam mouentium mufculus, cuiusfeedes , qua iuxta nternumfemoris cdput,n tendinem M. ceffat, M indicatur*
M,
Secundus tibiam mouentium mufculus* N<r O mufeuli huius principium ab ofiis pubis corn* O* miffurapronatum* quoq; fiinprimoponatur muj culo, huiusfecundi mufeuli etiam fedem notat,qua in tendinem dfinit*

firturproceffum* Gonfficua efi portio,fex tifimur mouentis mufeuli*

&

P Nonus mujeulus tibiam mouentium,parua ipfius portione hc confficuus*

Q^ Oclauus tibiam mouentium mufculus* R Tertius tibiam mouenti mufculus 7cuius tendo, quemadmo dum y primi & fecundi, tibiam mo
uentium mufculorum quoqs M indicdripotefi,^ promptifiimum etidm efi intueri,ubindm mu* feulorum tendines, in dnteriorem tibio ofiisfedem inferantur. S, T Quintusfimur mouentium mufculus , uerm S posleriorem eius mufeuli partem nott * T aus tem quintifemoris mufeuli anterioris partis posleriorem ndicatportionem* JS, Js7 Quintus tibiam mouentium mufculus* 2C,Y Fxcarnis tibio ofiis pars, uerm Y interiorem nott malleolum* a Primus pedem mouentium mufculus* b Secundus pedem mouentium mufculus*

Tendo tenuifiimus,idemcpfiummgracilis,qui d tertio inter pedis motorum mufeculo educitun ' d Mufculusfuram conflituentium maximus,pedemfc mouentium quartus*. e Mufculus quatuor pedis digitorum tertium osfieclens* f Portio mufeuli inter pedem mouentium quinti* g Tendofexti pedem mouentium muj culi* h T endines digitos extendentes* i Mujeulus pollicem deceteris digitis introrfeim abducens* ^sfbfolutis itaqjfedecim mufculorum tabularumquasinprofentis Fibriinitio collocdndas du xi) indicibus,proximum modo erit Cdpitum contextum dggredi,dc d ligdmentorum natura ini
c

tiumJermonifidtuere*

Cl^ID

F I G^fM
tigdtnentiufus

F NT
&
differentid*

V M, >/C
Cdput

QJ? I

~4?>?

C,D
^B?F,

fequentempdgindmoccupdns,^yomnempropemodumligdmentidiffb rentidm femel commonslrdns ,uniuerjumfimoris os exprimit,und cum tibio oJfe<&fibuld, quis bus ed ligdmentd ddhuc conndtdhorent, quo primi Cdpitis contextu intelligendofeubferuiunU C,D Femoris os* Femoris ofiis Cdputfinum coxendicis ofiisfeubens* Femoris ofiis humiliord cdpitd,quo tibio drticuldntur*

F I G Ts7 R i^

G, H Tibio os*
Fminens feperioris dppendicis tibio ofiis proceJJs,quifinumJbingreditur , quem duo bumU liorafemoris ofiis capita efficiunt,^ quiligamentummox -X infinuandum educit* G Sinus

2l4

ANDRE

AE

VESALIl

BRVXELLENSIS

Sinus infirioris dppendicis tibio ofiis, quo complures ues

buntur tendines eorum mufculorum, qui anteriorem tibio fedem occupant*

IF Inter ior malleolus*

Fibula , uerm K exterior malleolus priuatim infignitur* F 7 M, Mufculus notatur in fer d mdximus,pedmcp mouentium quartus, dtqj inter reliquos corporis mufculos intenfifiim liuens. Verm M huius mufeuli tendinem,Cdlcis ofii infeer tum,pdrticuldtim indicdt* N dutem portiuncuhm tendis nis primi &*fecundi pedem mouentium mufculorum ofiens dit,quo quarto pedem mouentimufeulo conndfeitur , dcfU mul cumillounitd,Cdlci injeritur* O Teres ligdmentum,fimorU os coxendicis ofii iungens* P? P Figdmentum orbiculdtmfimors cum coxendicis offe drti
culum dtnpleclens*

I,K

ftL

CAPIT I S
PRIMI

J^l

figura.

Q^Figdmentor portiones, ex nidgno externofefimoris pro

cefjiin mufculorumJbfldntidm dbfumpto, acpotifiimm in tibidm mouentiumfeptimi* R portiunculo ligamentorum quo'fy , dradice interioris mis norisk proceffsfemorispronato,^yinoaum tibiam mouentem mufculum procipu dgnrantes* S, S Membraneum ligdmentum, reliquis etidm omnibus drticu lis commune, quo duniuerfumgenudrticulum dmbit, ed tdtt tmpdrte exceptd,cui mola proponitur* T Figdmentumgenu drticuo proprium? quod externo ipfius lateri attenditur* y Figamentum hoc ,etiamgenu articulo peculiare cenfeturx atqt externo ipfius lateri attenfum uifitur* XT Figamentum ex tibio ofiis proceffu F notato , in fimoris os infertum* Y Figamentumfiuperior em fibulo par tem , tibio ofii conne^
clens*

'Z Figamentum infirioremfibulo pdrtem, tibio dlligdns*

a Membrdneum ligamentumfibulam tibio ofii toto duclu,quo inuicem hoc ojfec dehificunt, coms
mittens*

b, c Flcligament notdtur, tendines dnuliritu ampleclens,qui d tibio dnteriorifeede,in pedisJupes riordporriguntur* P7tuer 6 ipfius ndturd exaclis oculisJbijceretur , idfeclione Jcundm longitudinem ducla,diuijum , atqs undpdrte in Idtus reflexumfinximus* d Figamentum dtibioojf ad calcem infertum , <& tendines h de dd pedis infiriora defecendentes
continens*
c Figamentum dfibula ad calcemporreclum , <y tendinibus hdc pedis
i

infiriora petentibus oh'

duclum*

f
g

Figamentum cartilagineum, ab interno malleolo,in tdliinternum Idtus infertum* F iqamentum quoqj cartilagineumfibulam talo colligans* Flucfan <& tabulm retuliffem profentis Fibritrigefmo Capiti proponendam , quo primo ceruicis uertebro adfeecundam, <& primofecundo cp ad caput connexum exprimit,nifiquam mo dopropojui, uteunep omnem ligamenti differentiam er ufum commonfiraret*
PRIMVS

FABRICA LIBER IL 215 RIM v s Liber omnia9quas adhumani corporis offium cartilaginumq? enarrationem fpedare duximus, enarrauit, praefens uero offium cartil ginumqp ligamenta, bC ea mouentes mufculos profequetur, Offium O nim 8c cartilaginum natura primum fuit perdifcenda,&poft illamox ad ligamentorum mufculorumq? concfionem properandum,quand quidem hae corporis partes, cacteris omnibus uelutifundamentaacba^ d undi$ in (es ffibrjciuntur ,aLigamentumitaque,quod nerui generatimdidino^ waiigdmt' figura Capi^ minecompra'hendimus,Grsecisq? <nuiiAwit& nuncupatur, proprio, non autem communi fc tun. us huius ini tioprtpofi gtiifcato,corpus eft (milareexofeautcartilagine^autquauis duriori membrana principi ta ligdmett' ducens,omnis propemodum fenfus expers,durum,{d tamen cartilagine mollius,album,uax ta occurriosq?in coligando,continendo, obtegendo,cV mufeulis conftituendis homini ufuspra> .. runt. JO.P.S.T. ftans, ' Nifi enim offium bC cartilaginum articuli,ligamentis tenerentur, nihilfanprohiberet Ligdmento V. ofla,autcartilagines in quolibet motuluxari,8 fuanaturali fdealia alio permutata egredi. ruufui in col* Quodnecontingat^fummus rerum opifexDeus omnes offium cartilaginum 9 articulos liga Uganda* mentis circundedit,ualidis quidem,at remiffionis intrim , tenfionisq? non paruse capacibus, Mirdaprofedo eft Creatoris induftria,qui excoartculatis inuicem offibUs, corporis fubfta U gamenti tanua. ti enafei uoluerit, cuius benefieio of fmul ad amuflm tutoqs coligentur,&articulata cont fubfi neantur,neque prompte per uiolentos motus aie inuicem rumpantur,quodq$demumha,c fubftantia ex continuis indefeisq? motibus,noxae fufeipienda? contumax, ob duritiem eua( rit.Porro ut off cartilaginesq? mufeulis trada ocyus {quantur,moll rurfus ligamenti fub^ ftantiam confingi oportuit,atc|macrationeinualidam, Atqui contrarium eft ualido &duro, mfirmum, dbile ac molle, Quas fuerit igitur rerum Opificis foertia,qui corpus quoddam fa^ brefecitjUius Se naturse utriufq? abunde compos,cYab iniurrjs remotum, ex humanae fabrca reidionedifcaSjintegrum eft. Comperies enim omneligamtumadeo durum , uttuto fimul coh>et3& quantum luo articulo ex ufu eft,illum moueri non prohibeat, neq? facile abrumpa tur,atc hic praecipuus primariusq? ligamenti ufus eft, quo etiam nomen mutuatur, Nam lu gamentum ex offin os (ut humeri & genu articulorum ligamenta)aut ex cartiagirie in carti^ aginem(utlaryngis cartilagines mutuo nedentia)autab offein cartilaginem(utqua? coftaru cartilaginespedorisofficommittunOinfrtumaCommilbrum offium ac cartilaginum com^ mune uinculum efficitur,hoc folo nomine,utila inuicem colliget,fiuehaec manifefto fiue ob; c btc. fcuro,&: qui uixperpendipoft,motuagantur,c Secundo ufaligamentum, tendines fuis,qi Ligamenti in ttndinibws con bus uehuntur,finibus continet,neexipfis dclinent, autab illis eeuentur, huius autem gene< tinmda ujws. ris lipamenta in homine eff qum plurima,in manus pedisq? mufculorum enarratione doce^ ditab cht' bimusin externa nanq? cubiti {de,qubrachialeilli articulatur, eius claffis ligamentad fx u tttfl.,4,S, funtur,in interna autembrachialis regionee unicum 8C perquamualidum,deinde etiam in in* .tab.aut z cha . t, 2> terna digitorum manus ac pedis fede,unicum in tota fer ipforum longitudine confiftitjn anteriori uero tibisefede,qupedi articulatur, unum quoqueeftamplum cVualidum,&:galia c 4-tdJ. denic inter tibiam &:ealcem,acinterfibulamcVcalcemobferuantur;,qu32omnianhocpra?ci f itah.tA.2, pucreata funt,ne tendo in mufeuli contradone propriofinuaffurgat. Nifi enimhuiuk ta.%. g z u.i de, modi igamentu anteriori tibia? fedi iuxta pedem prepofit,inter reliqUos,quibus uia prebetj in s. uerm tendines, illos qui digitorum exten fionis authores funt,tranfmitteret,&: ctineret,quoties d fuffecerit femperuni gitos tenderemus,tendines illi antrorfum tibias dC pedis articulo prominert nihilo minus f dt(fc alter n,cp fi funiculu uni digito alligatu ad gnU ufq? protdereSjillo9 digitum eleuare, conarerisj in fmgulh funiculus nanc^illeuerfus genu attraclus,plurimfi exemplis adnotajje. pedis eu tibia articulo abfcederet . At fi ali funicii lu tranfuerfiminfima? tibiefedi obligaueris,atc fub illo,eu quo digitu extendi uoleb,traduxeris,funicU lus ile redus,eti d ^ptrahatur,n ampius tibia ab fcedet,cV tibia? pediqs, trfuerfi uinculi occafione tto dudu exporredus,digitu eleuabit. Atq? hac NatU r^ folerti aurigas imitari intuemur anulis illis, quos equoruiugis c5nectunt,uthabena oblogiori p anu lu traieda, equos,quibus no infident , opportunis refledt.Quia uero ligamta ha?cperinde,ac ille anu lus habene, trfuerfim tdinibus obductur, aut po tiusorbiculatimamplextur,Grecisfej,^<nafuerenucupata,nosauteillanucTranf^ Anularia appellamusinterior eiufmodiligamentoru fuperficies anulis,p quosfunes trafjciuv
tur,-

DE

H V MA NI

CORPORIS

ii ANDR AE VESALI BRVXELLENSIS tur,penitUsrefpondent,eftenimutplurimm,utetipfetendo,fecundmcauumorbicuariS| laruis,cV: Uelut uifcido humore ceufmegmate quopiam perfufaQuippeha?c ligamenta no fo^ lm tendinibus extrinfecus obducuntur , uerm etiam uelut ftratum ipfis fiunt.ipfa namque offis duritiem corredura,inter os & tendines fefe infirmant, undiquaq? in orbem tendines,citraomnprorfusconnexuamplexantia,cV,utanulushabenam,tranfmittentia,Horumliga. mentoruordiniaffcribendefuntmbrana?,tranfuerfimalicuiintegrxmufculorucongeneob dude,ne illi inter fe implicentur,fua uefede aberrent,huiufmodi enim mebranas in tota cubi. ti,femoris,cVtibia2longitudinemufculisprseeiTerecenfebimusJnfuper &trfuerfum prima? ceruicis uertebra2Mioamentu,denteminfuofinucontinens,acneillealiquandodorfaiemme. Wc+0 dullamc5primat,inftarualliprohibens,inhorumquo9numcrorecenferipoteft,Rurfusnifi lnfigli7, ridiculos et fdos penitus arbitrarer cerebelli procefluu,qui uermibus comparantur,motus, b.d.c^h, interh i. belifedcerebriknatibus,cVpofteriorMorfalimedulleconedunt.Quandoqu^^ LU de Vf* brana? partes Tendinu" nomine Galenus dignatus eft,arbitratus illas m hoc formatas e e , ne { ^ ; Pr- proceflsuermiumodoconfidi fuafederedinarent, Verumquiahisprocellibusnullupe. E,autzai culiarem mo tu tribuo,neutiqttam tenuis mbrana? partes illor motibus pra?effe concedam h. Ligamenu fed hue quoqj refera membranas,feu ligamenta potis ex oflibus pronata,cV quoidam offiu f tumUran* ^ {^q c^.^ uti & fi mufculu tendinemue finui incubentem, anuli modo orbicua.
x
'

^^dmnamplexentur,nhilominstamen.fnuitafubun
tur,&la?uiafint,utpinguisrotua? modo,mufculcV tendine fibi fuperuehifinant,cVquomi euntur. ms ^ atteratur,pra?ftent,m Reperies autnon finefummauoluptatehuiufmodiligamentu,in m&tgn% pofteriori coxendicis offis fede finui obnati,ad quem mufculus refleditur, qui interna pubis **** ofls fed occupans,femur extrorfum circuagit,deinde eti in fuperiori coxendicis offis" regio j ^ ^ % Ligamenu, ne,quaMuo mufeuli defeend^primarrj femoris flexusop * o$im*ctu. ta5Cartilaoineligamentorum naturferuantia,qua? acetabuloru cV offis finu cauitataugt, l h<>
vnjadireflc
bdddugen^

cufu^^adco^

fgu^J.

tofsepcartilagines,quasingenuarticulo,cVinhumeriadfcapulas articuloh aberi in Primo \v p g/.p4_ Li% de Ad, t>ro retulimus. Videtur ncj? et genu cartilaginibus Galenus Ligamentoru nomindidiffe, & w VustfZ' cetadcolligationnimisqumparconduct.Porr6tertiusligamentoruufuscaebitur,quo torum^Jin illa in ftarindumti &propugnaculi, corporib,quibufdobducutur,in quorualboinprimis Mpropw omnia fecudi ufus ligamta c5pra?hendimus,8t* priuatim mucofas quafd mbranulas,tend gnaedifunu ^^ tumca,r{tu circudatas,qcuiufmodi in manu pra?cipuobferutur,Tdines enim mufeu q 4 tuU loru,qui ex cubito ad digitos procedut,mbranulis proprfjs obtegutur, & potiffimm ea ten m 8 dinuportio,queinbrachialis finu,cV manus uola,addigitorufradices habetur. Ca?term he mbrana? tdinibus,ipfiscp mufculoru peculiaribus mbranis potis,qum ab offeprin^ cfpii ducunt,unde eti membranaru ordini no inepte affcribitur, Quandoquid fihuius ge^ LikxdeAd, neris mebranas inter Ligamenta ciGaleno enumerauerimus,reliqua? propemod corporis miAiffe. mbrana> hue quoe referentur,quoniquibufd obducutur corporibus,&: uelut uincula eoru exiftunt.EfTent aut ex harum numero,peritona?u pra?cipu,mbrana coftasfuccingessin- ^/jfw terfepientes thoracis cauitate mbranp,dura cerebri mbrana, un eu omnibus, quos educut, m figure proceffibus.No enimminsha? mbranseab offibus,qumca?teraligamta,enafcicofpfciun !>6>7$m tur,& intrim in fe aliquid colligt,continent,et amplexantur,proximiscp offibus aftabiliunt. rWK* Ligamenta , Quartus eti ligamentoru ufus haberi poterit, quo fpti alicuius ac interftitrj uice illa mufeurum ufa,$u* ios intercedut,& m ufeulis dur offis modo renixu pra?bt,cuius nota/ ligamentu illud profe r 7 t. v, infiar mterjli ^ e{^quoc| fnter uln radiuq^ fecundm cubiti longitudine porredum mufculos internam S,T* ' cubiti fed occuptes abexterioribus interdiuidit, Deinde qu mufeuli huic ligafnento atten^ f,ut os ipfis concreditu mouet,in fe contrahuntur,tuc ligamentu id ipfis frmamentu offert, abfq^ quo noaquualidaeorundfieretfundio, Huius etigeneris illud eft,quod tibia? fibu i^ms cd* Iam mbrana? cuiufd ualidioris ritu,ubiinuic offahec dehifet, connedit,poftmodu prter f^^j ligamentu ipinarum fpinarum nreruanu interuallu ucLupd,UL occups,& ucxu dextros uiuiu fniftris dirims.his quoef <*vaad^ Li dmento "gamentU us mufculos iuuiluius a i un iiiicaun vjuuu^ fm uwi , fio numerari poffnt mbranx,qua? pubis offiu foramina occupt,mufculosq^ anteriori foramimufeuli con' n fecj{ attenfos ab illis,qui pofteriori comittuntur,quafi offis modo difeernut," A t quintus li * 9^4 ^ G jlruStonem ganlentor neutiquinfimus eft,in huius emmordme enimordin ea ligamentoru portio aamentoru ufus neu tiqua inhmus ett,in portio reponenQu.cc ligdmen dauenit,qua? mufeuli conftitution ingreditur,mufculocp no infim fubftantia fuppetit. Qua* td unicum tan aut ratione ferieq? id fiat,fequenti Capite,quod mufculoru conftrudion enarrabit,opportu tim pra-fldnt f nis profequemur, Hc uero fuffecerit addidiffe,mufculu eti ad offu cartilaginucp colligatio ufum, auxplu \ff tnplurimuauxiliariPquiacapitefuo exunoofl, autcartilagine principi ducit, &C ipfius fine maliud
.

>

se

i ta.cha.
3,4,,<.

ztaxtii

ztabu.u
.

h ztab

a.

DE HVMANI CORPORIS FABRtCA LIBER II, 21? inaiudos,uelcartilaginem fmplantatur, Atquehacratione ligamentorum ufus commifcere promptu erit, Sunt enim primi duntaxatufus omnia,qua? femoris os coxendicis ofsi , oC tibia femori colligant.nullUm enim aliud hbmini qum colligandi officim pra?ftant, niCi etiam for. ftanaliquis tertio ligamentorum ufu, iplofsibusobduciaffreren SeCundi duntaxatufus nullum reperies,quu omnia tertio ufu inftar propugnaculi,aut ab offis iniuria uindicis iiiftarj tendinibus fint, Verm exhis reperies nonnulla, qua? aliud nullum beneficum qum feV cundi Se tertrj ufus conferunt,neque offa aut cartilagines inUicem hedunt , qualia omnia funs cluae U)1* folummodo ofsi propria continua'ue cenfentur,ut x quatuor illa , qua? in externa ctL biti iede3radrj appendici afleribuntur, Si r unum ulna? proprium , deinde praeter ca?tcra huius generis qua?damadcalcisosfpedant,quemadmodum fuolocodiffufeexpliabitunAliaexf cundi utus ligamentis,eti prim i ligamentoru ufus uicem fupplent,tendin nanqj,querh trartfmittuntjtuenturjcV: etiam of inuicem ligiit,fuiitq? illa, qua? duobus offbus communia cn> fpiciuntur,exUno o fie in aliud proUat-a^ut1 illud fx tranfuerforum cubiti ligamentoru , quod radio Si ulna? commune dicemus. deinde tranfuerfum quoq? h ligamentum, anterior tibia? fe> dem iuxta pedem occupanSjcV ad fibulam tibiam cf relatum,quod duo illa offa colligs , plur.
3

c 4tab .

/.

d uideta

JuIT c i4 tabuteb,b. f 7tab. v.

'

ip.cap. 14

-c

" *

lu r.
&

x.

'&

mos etiam tendines un tranfmittit,Pra?tereacV tranfuerfum interna?0 brachialis fdis Iigameii tum,pluribus quoq? ofsibus Commune exiftit, Tertr) duntaxatufus illa {int,qua? tendinibus fecundm ipforum longitudinem obuoluunturjnifi etiam primi ufus fint, quod tendines uiu nis fedibus commiffos (eruent,autligent.Q_uanquam rurfus ex his quedam cV quinti ufus uice grant,' quandoquideni mucofa? membrane tendinibus tertium quatuor digitori os fledeil ^Dusln brachia'i Y uol obdud,etiam mufeulis gracilibus quatuor digitos polhci addueeit tib.principi prebent. In quinti folumodo ufus numro propemodhabda?funte rnbrng in pubis ofsiumforaminibusobuia?, Idautemquodirt Cubito cV g tibia h abetur, etiam primi uus ligamentum exiftit s quutncV ad offium coiinexurti egregie auxiletur , Quamuis etiam ha?comnia & ad quinti ufus ligamentorum daftem refjci poffent,quod non obfcur etiam mu feulis principi porrigant.Qui enim internam cV externam pubis ofsis foraminis fedem obt guntmu(culi,ab illius quoep foraminis membrana partim enalci dicentur, uti etiam abeiufm* di ligamento in tibia nnulli mufeuli originis portionem aflmunt.Porr uti necj? ligamento- &**&** rum ufus idem eft,8t~ plures inter ligamenta eius gratia confurgunt diferentia>,ita quoq? in or **!* w***** tu illa uariant,quum alia iolis cartilaginibus prin cipium ducant, ut laryngis ligamenta , alia A ufu folis ofsibus,utgenu,cubiti,humeri,&reliquafere corporis ligamenta, Alia autem cV Cartiagi At>ortu. ni Se ofsi communia funt,ut qua? pedoris os illi in finuatis cartilaginibus adnedunt, Parira- At>d?tlus tione qua?dam ligamenta iolas nedunt cartilagines, ut laryngis , nafiq? cartilaginum ligameiv tfunt. taJqua?daniofladuntaxat,uthumeri,coxendicis,genu,cVreliquorferarticulorumligme ta,Qua?dam cartilaginem ofsicommittunt,in quorum numro funt ligamenta, coftarum car1 tilagines pedoris offi nedentia. Alia aliam partem quampiam ofsi aut cartilagin committuntj ut corporis membranfe ad unam fere omnes , atq? ha?c femper duabus partibus funt commua nia. Alia uero uni duntaxat ofsi priuata cenfentur,ut fx cubiti exteriorUm ligamentoru m, qua? ^4 intUf* tranfuerfim ducuntur quinqj.nam primum quod ulna? radioq? commune eft, non ad UrticUm quii. committantum osrefereturJnfjpercV qua? pubis ofsium foraminaopplent membrana?, hue quoque tuntu^ ipedant,fi modo illa?(quum non ligent)in ligamentorum numro habeantur. Subftantia de- j ^n atidi. mu alia confiant molliori,magiscp membranea,ut omnia fere que in orbem articulos ambiunt, quanquam in illis rurfus qua?dam fit diferentia.Digitorum enim internodia mollius ambit li gamentum,qum h umeri articulum,et huius denuo duritiem , coxdicisarticui ligamentum longe fuperat. Alia autem dura funt,mediamcp inter ligamenta, qua? articulos ambiredixi, SC cartilagines,naturam fortiuntur,un de etiam Gra?ci hzvijoxpv&moH ovu<Aio-(ak3 quafi ligamenta cartilagineadicas,appellant,HuiusgenerisomniapropemodumfLint,qua?extriniecus articu lis non obtenduntur.fed inter offa ipfalatitant,quale illudefthquodexmedio capitis femoris , r o i i o k 1j coxendicis acetabulum tertur,o ea qua? uertebrarum corpora intercedunt.oY id quod ex mdia tibia? fede,qu ha?c fmur refpicit, inter femoris capita ductur, Se ' quardam malleolos talo nedentia, Se quod iacrum os iliumep offa interuenit. Se generatim omnia , qua? inter offa fedemhabcnt. Vnde etiam cV fitu ligamen ta in ter f puanant,qualia extrinfecus olsibus ob> j>
,
1

ducantur,utmollioraila . Aliaautemintcripfaoffa,ubifeinuicemrefpicit,continguntq^fi.'
tuentur,quemadmodum cartilaginea propemodum uniuerfa, A forma quoep ligamenta diffe A forma. rentiammutuantur,funtenim quaedam prorfus lata,membranea cV tenuia,uti illud , quod fe cundm cubiti longitudinem inter ulnam radium'queconfpicimus,cV illud quod parimodo inter fibulam Si tibiam,ubi ha?c mutuo dehifcunt,obfruatur,cV etiam pleraq? in orbem articu T los

us

ANDREAE VESALII

BRVXELLENSlS
m pgu]

los circundantia,eaq? tandem omnia, qua? tendinibus mufculis'que obuoluuntuf, Alia autem craft funt,&: ex his quard teretia,utmligament ex dente fecda? ceruicis uertebre^in occipitis

jo

osprocedens,&nidquoq5quodtranfuerfimdenti^^ deinde &0 ligamentum femoris caput coxendicis ofsi committens , quod in articuli medio lo.

capx
<#>

catumteresetiaimiifitur,Aliaamplata^
torum pra?ter membraneum quoddam , in orbem articulum ambiens , Infuper genu articuli peculiariaomnia,craffa quidem funt,non tamen prorfus teretia,ut cV cartilagineaillatalumtL bia? Se fibule colligantia, Rurfus qua?dam continua , SC nullo foramine peruia cernuntur , ut hoamentorum ma^ima multimdo ,q qua?dam u^ mentaanulimodo tendines tranfmittentia,&:membrana pubis ofsis foraminum, neruo cum uena SC arteria uiam pra?bens,ut SC membraneum ligamentum inter tibia? os cV fibulam con. fftens , Qum iuft uero ha?c finguarerum Conditor diftribuerit,feorfumfemper in pro^ priisCapitibusrecenfereconabor,ubiperpetuo,fquidpeculiariteralicuiligamento in colore, fubftantia,forma , eiufq? generis diffrentes obtigerit,fubiungam. Commune autem omnibus eft quod obtufo admodum fenfu(nollem enim dicere nullo) participent,ne propter crebrum

0^^
49 p.
P

^.v>

Liqctmenth

c<mmnu.

frcquentemcmotum,&continu^
Vijcidus tsg
mentorumhu,

mort

fcilicetnaturaficcafunt)neocyusexficcentur,ligamentaquasarticulisfuntpeculiaria,mucofo quodam lentoq? humore, ut SC articulorum cartilagines , oblinuntur, Cuius fane naturam ac. curatifsim,f non ob aliud , faltem ad luxatorum reftitutionem perdifeere debemus, Quod quum alis non femel , tum etiam in Libro de Articulis Diuus Hippocrates nobis infinuauit, quum macilentos non natura,neq$ dbita arte redditos,eiufmodi humore ob excrementicios, qui ipfis colliguntur,fuccos abundare docuit,Preter hoc, quod rer Opifex unduofum hune humorem inftar oei ofsium,qu inuicem coardantur,cartilaginibus oblinit3 ut huius benetL cio,prompt mobilis fmul Se attritu contumaxarticulus redderetun

QJSID
P R^E

MVSCVLVS.

QWPVT

II*

figura mufeuliJlruSlurai ratio?qua omnesfir diffSlionis proceres mufculum fermafi

$;Q^ traduntjUtcunque exprimitur. Quod enim inter $ er CLcon tinetur, nerui cuiufdam ejl portio fuprinjracp abtruncata:
uerm h charalerum indice opportunis explicabuntur* Nerui in pluresjurculos diflribuendiportioi Nerui jAnotatiJoboles mufeuli conflitutionemjubiens* Ligamentum quod ab offe ad mufculum conRituendumpro>

SENTI

PRIMA
CVNDI

SE'
CAPITIS

i^f

B
C
T>

F I G V R A,

nafeitur*

L iam-nti r nerui ad mufculum

efformandum congrefjs? aeprimainfibras diflributio jnufculify capuU Sedes quafbrarum maxima efi diuifo, r qua mufeuli uen'

ter conJiHit* F Diuijtonisffbrarum concurfus commixtioaj ; <F tendinis mu fculiinitiunu G Tendinis pars?qu< mouendo ofii inferitur\
S E CUVENT E M pagina occupansfiguyd mufculoru humeri os, er cubiti offa^ extrem fummi manusfedeambientijbras carne libras comonflrat^una ci quarto brachi adeunti neruo, ut hic qumferipoffet, comodifiimmufculifibrict natura oculisfubifceretun Mumeri ofiis caputpduodfcapula articulatun Quartus brachium petens neruus* Principium mufeuli cubitum extendentis^qui ab humeri capitis radice exoritur* 'Principium alterius cubit extendentis mufculi,dui ab humiliorifcapula: coflapronafcitur*.
Sedes qua quartus brachium accedens nerutis ? duobus cubitum extendentibus mufeulis propa>

M
I

K E jVf

gines offert*. -: ' Cubitum extendentii mufculorumfnispfeu eomndem in pofierior eunprocejjum injertio* O PoHe>
;

DE HVMANI CORPORIS O Tojlerioris ulnnproceffuspars, qu<e ex>

carnis perptu cernitur*. *P Quartus brachium peiens neruus inibi co JJicuus, qupfleriorefedi exterio^is tu^ berculi humeriinnititur , ac mufeulis bine ab humero principium ducetibusramos of

FABRIC

LIBER

II*

215

ferU Q^Initium eft cubitum flelentium mufculos

rumpoflerioris* Caput oblongi mufeuli, qui radij appendi ciiuxta brachialeinfer tus , radium inpro
num ducit*

SECVNDA
FIGVRA,

S Mufculus bicorni tendine brachiale exs

tendens*

Mufculus brachiale extedentiu alter, qui

regione minimi digiti poflbrachiali im* plantatur* JS Mufculus uln exporrec7us,&'brachiale

Jlelens*

JC Mufculus indicem, mdium &

extendens*.
.

anularem

Y Mufculm quo minimum digitumprcipu

extendi docebo*.

'Zj Carneapars eius mufculi,quiin trs

dedti Bus tedines, unum braehialis ofii pollicem fufinenti infe rit ,fecundum primo polhcis ofii,tertiumfecundo pollicis ofii <& tertio* a Mufculus cuius benefieiopollex indici ad* ducitur*.

vs c vl VMmotus uountarfj , exnoftroc? arbitratupdentis proprium

elleinuVumentum,omnibusconceffmuideturdiffdionisproceribus, atq? ab omnibus idem mufeuli cftrudionis modus Cnarratur, Qui equi' demprobabilisapparet,acmagnum Condtorisnoftriartifcium conv

/m^mpe- tionee^
*s>

monftrat,attamenquuminpaucifsimismufculis,autpotiusiniiullisil. lumobferuem,feduspropemodumat(illi,demufculorumcortftrudio. - f fait* cogor, Qua? uteni omnium fer fit fententia, nunc qum pote. ro breuifsime3& fimul explicatifsime fubfjcim,eoruni placita in continuam orationis feriem qua? uentati proxime fit confna,cV qua? eorunl fententiam clarius edoceat,conaefturus Bit Quidmufcu, lusyipjt'usg co hniuntitaquemufculum,partenleffieinftrumentaemexneru,l^^ pofi'tionis rdf ternsconfabncatam,motus^^ tiofecundti dit , dum Natura? opus recenfent, Mufculum fan huiufmodi inftrunientum effbrmari opera?pre orum dnato, H.ce, pu ^m^demumipfius opemembra,&:grauioraoflmotu arbitrario motteri oportebat, mes Procer m figura Q^^m bina enim corpora fint fimilaria,quibus in pra?fentifermone(qui de mufeuli conftitu. fententiam. Ligamenti et
ut durum neruus autem mollis,miranda Creatoris eft induftria,qui in fingulis motui uolun tano pra?fedis partibus,utroq* utitur,nec|? in ligamenti locum neruum aliquando tranfponts ne9 m nerui regionem ligamentum, ConceiTum enim eft omnibus,neque durum ad fehfuir (utpote quod non facile afficiatuOnecp molle ad motum( quum imbeciliius fiOefeictoneum
nerui in mtu Jculo necejjlt tas.

trgo nequeperneruosfolosmoueturaliquaparticula,nequeper ligamenta, Neruus enimfen

li tiuus quidem eft,quatenus mollis ; inualidior autem,qum utmoueret, Se transferret totum
membrum, Ligamentu uero tuto quidem colligare,& intrim membrorum m otibus no ob.

ftare

2o

A-NDRAE

VESALltRVXLLENSl

ftarepoterat,ipfum tamen motus uoluntarfj organum per feriequiuitproduci, quum origine ex one aut cartilagine,n5 autem nerui modo,ex uoluntarfj motus fonte obtineat, Nemo enim ambimthuiufmodifontisfeprinciprj corpus molle oportuiffe fieri, quando quidem neqj ex molli nerfed durum,nec ex duro molle quicquam enafci pofsibile eft , Propter h as igitur ne. cefsitates Natura neq$ folis ligamentis uti ad motus uoluntarios potuit,quoniam neque fenfu, necs motu pra?dita funt,ut qua? anima? principatus fedi non continuentur. nec? neruis etia fo^ lis utendum fuerat,cm hi propter mollitiem tenuitatemq? transferre tam magna pondra nu. Mufeuli nimualerent,Permixtumigiturexambobusoportebataliquodcrearimotus_organu,quod tura inter lu mnino neruo effet durius,& ligamento mollius,& ideo quoqj participare feniu,mmus quide qumneruus,magisautemqumligamentum.InfuPerdecuit&idquoc^mmediorob

imbecillitatis,aliorum^ fone motus inftrumentum, utrisqj ipfum componentibu s fubftantfjs comunicat, non tamen exad alteram neq? folam,ne9 eam impermixt obtinet, fed ex ambabus comifcetur , Verum noameti rT quum nihil alicui per totum confundi poteft,non confradum prius m minimas particulas,ne tnUpetZ Ceffariumfuitutrun9,neruumuidelicetcY.ligamenm,infibrastenuesdifcind^ ** cem eas copulari ad uoluntarfj motus organi generationem,Perficitur enim nerui ac ligamen. ti in fibras diftributio in hue modum . Neruus accedit ligamentum,ac iimul comixta in hbras duas quodam modo digeruntur,illa? rurfus fingula? in alias , Se ha? iterum in plures tantif per diuiduntur,donec in tenuifsimas membraneasq? fibras procedant,poftquam he ad extremum diffufionis peruenere,rurfus ut diuifa? fuerunt,mutuo concurfu coalefcentes, cV commixta? m Mujcdica* unumcolligunuu\ Etquemadmodumaprimadiuifiomufculicaputconftituebat,itaha?c po ^p' Wms }JZ ftremacolledio finem mufeuli efformat,quemGra?ci^^>^quafieneruationemdixer^ l J tendo. ut nos quoq; tendine mufculorum, appellant/Medium uero,in quo diuifioms fenes cofiftit, c ^ y enter. murcun uentrem nuncupamus , fimilitudinem mure,& lacerta,& pifeis mufculi,aut alioqum communi pifeiu forma mutuantes, Mufeuli nanqp feu lacerti caput,muris lacerta?q? capiti con. Cdmisin mu ferimus,tendinemautemcaude,&:uentruentri,CeterumfiNatura folummodoitaneruum /euioufa. SC liaamentu diuififet,nec mdias regiones,nbrarumc interftitia molli infarfillet lubttantia, qua?1bris , thori ac textura? alicuius , Se firm fedis loco effet,haudquaqu mufeuli uel tantilb temporis fpacio fibras illas infradas incorruptasq? feruarent,Eft autem fedes ea ac thorus,fim. plex caro fibris obduda,qu no aliter fibris comittitur,qum in calathis alfjscp fifcellis,in qui. bus lac harum rerum periti coagulant, Finge igitur fibras ex neruo Se ligamento diffufas,iun* cis refpondere,ladi uero ipfi fanguinem,et cafeo carnem proportionari,nam ut ille ex lade,ita ha?c ex fanguine paratur , Quanquam tanto ueriorem tibi confinges imaginem, quo per cafeum plures crebrioresqp iuncos funiculos'ue porredos , SC no folum ad cafei lateraattenfos . car, imaginatus fueris,Ne autem caro ha?c,reliqua9 mufeuli fubftantia,fanguine nutrimentoq? in^ ter^inmufiu diga relinqueretur,& fuus innatus calor non refocillartur,uenas acarterias, tanquam riuulos h necefsitds. q^ofdam mufeulis immifeeri fuit neceflrium,Deinde quoCf membranam uniuerfum mufeu. Mufadime, y corpUS illtegentem ligamentis , qua? mufeuli caput & finem ofsibus committunt, produci 7dnd' oportebat, t^ommemorata iam mufeuli conftrudio,ad amuflm nulli prorfus conuenit mu Mufculum fcuo,quu nullum in uniuerfo corpore adinuenias,qui parem ligamenti,feuex olaut cartila^ rf ^ non quner a(ne exortus fui , Se nerui portionem fibi affmat,Quod fninnuebat Galenus,qu Mufcu. do mcu[0 %i,ac ligamcu J^^ .^^ liaament SC neruum natura mdium eff afereret , alibi tamen animaduertens non mm n,o, $ l7*ciplre. parem nerui portion, ligamenti portioni in quibufdam mufeulis miferi Nam ut ca?teros ta e^fg'c^ Lu de Mo* ceam,d tendo pofteriorem in calcis fedem infertus,folus crafsior eftc quatuor fmur petentium f7j0> 66> tu mufculoru. neruor^ radicibus,utcunc tas fimul collegeris,Deinde R nuncomnes tibia? infrtos tendines 7i,licetueac reliquos pedis offa accedentes perpenderis,qu nunc cum tendine illo,in calcem inferto erit ra PJ^ proportio , ut illa feilicet mediam tendin portion neruo , SC mediam ligamento formari o. mm u^ ftendatcProfedo fi tendines neruis hc comparabuntur,neutiqu nonagefmam tendinu por. Us , utjicc^
dium.

in hoc'duo fatis infignes nerui implantantur,illum uero eti'quincp neruoru propagines adir 7 ta.A. docebo,quamuis intrim in neutro ne trigecupla nerui cum ligamto uideatur proportio.Sed >? c<t quid tantopere Galeni prascepta tanquam oracula fubuerentes,cV: ipfius libros de Mufculoru "A4 a z motu exofulantes,de illis dicemus mufeulis,quilatifsimo oriuntur principio,ac fenfim in an. /,. 4 q^r, sufft uerfus ipforu infrtion definuntc'cuiufmodi inter reliquos brachi* attollens eft, deiiv b>c,d. deis qui brachiu pedori admouet,cV femoris motibus famulantes propemod omnes,in quo k^" rum exortibus neruUiquiut Galenus ecnft,cum ligamento diffundi pofsit^confingere nequi j }t4,A, -

DE HVMN CORPORIS FBRCA LIBER I* 22t mus.Nam ftatim in eiufmodi mufculoru origine multo maior fibraru eft copia, qum irt mu. fculi reliqua parte,fiquidem in illis mufeulis, SC pra?cipu qui femoris motibus pra?funt, fibrae ab ipfb ortu no amplius in plures diuiduntur,imo fenfim ad infrtion properantes inuic col liguntur,mufculos triangularis figura? effbrmntes, Vnde eti Confpicu euadit, fi modo illa, quamnatomiciprOponuntmrUiacliaamtidiuifiocmixtiocB in mufeulis feri oporteret, AT r. c f Ck i~i i >P J -J r -r JSJeruumfin lingulis nbns in ortu neruulu debre milcri,quod neuticp accidere pla neruoru iettes comon gui!S mujcu, ftrat. Quart doquid irt plerifcj? mufeulis duntaxat neruUlum admodum gracilem , neqj magis li6,utdlijsdif qum uen diuifum ,ad fuperficiem mufeuli nUn c interior nunc exterior, uene ac rteria? mo ^^vr pro do exporrigi,membrana?q? mufeuli adha?rerecortfpicies,neutiqj autem in fibras per mufuli fJmfoi^non m 9 tab. n. fubftantiam diffundi. Quod inter plerofcj? corporis mufculos inmillis liquide condifces,qui ab mifeeri. io tab. g.ti mum 0{fc femoris os accedunLex quibus eti quofdam reprias, quoru ne fuperficiei quidem neruus,uti neq? uena SC arteria,uix ut contiguUs omnino fit,attendtur, Nq? id hc fblum ob. n 7 fob.x. feruabis,imo eti in quadrato" mufeulo radi in pronum mouente,cui nunj neruu m,uenarrt SC arteriam exporrigi intuitus fm:pra?ter illos neruos,uenas ac arterias 5 qua? cum tendinibus digitosfledentib.adextrem manum prorepunt,qua? etf mufeulo illo nmulturrt diftent^ 4 tal ^P^um tamen no contingunL Adde neq? neruulu obfruari infertum in graciles0 mufculos, qui pstaA. quatuor digitos oblique pollici adducunt,ut nec|? inpillos, qui primi quatuor digitoru ofsis fie 4 feriatim xionibtis pra?funt , Adiungepreter hos,abdominis ctit mufCulos(quos prius,quia omnibus re iommS notiores fiint,recenfre decuerat)nullam nerui cum ligamento proportion oftendere 3 quum $, 6 tabula'- nequacp in fingulis mufculoru,qui obliqu SC tranfuerfim fibras porrigut , principior fdib* rum. neruus implantetur,et quoni ipforu eneruatio feu tendo multo latior fit,cp mufculoru origo* Non eft itaq? mufculus inter ligamentum SC neruu natura medius,necj? eti illa, qu imaginan. tur,l igamti SC nerui fit comixtio,Nam etf forte neruu in mufeuli alicuius caput infri animad uerfurus fis,nuncf fane nerui foboles ligamti fibraru modo, ad tendinis ufcp principi diffun di,aut aliquo pado ligamenti fibris uniri,uereq? permifeeri reperies.Nequeid profedo in ullc* r frf.n. a. mufcul0 perpendes facilius,cp in illisr qui ab interno humeri tuberculo principi capiunt,illo m '^ 9 tft runl etenim capita funt acuta,& neruoru infrtiones in ipforum fubftantia,no fblum autem irt s 6 ta.*, fuperficie adipifeuntur. Atc id eti in* illo animaduertes,qui fibule fuperiori appendice prirt t ta. *.*. cpu fumens,ad pedem prorepit,fic SC in il!is,qui ab inferioribus femoris cpitu radicibus ad "' calcem feruntur. Non enim omnes mufculi,nerui impIantation(eti Ci quando in ipforu fub Omniummu^ ff anti neruus porrigitur)in capitis exortu adipifeunt, fd fubindemulto inferis,cp caput ha. Jt"[ J,%Q u ta.e. betur,&: in medio fui quodmodo dudus St longitudinis,quodu anterior fledentiu cubitum inferi,dutdlio * */&"? mufculoru oftendit,nerui primm^propagin aflmens,ubi duo ipfius capita in un count, ? *tiendi. Idem in nonullis femoris os amplexantibus obferuatur, Si in abdominis mufeulis , SC plerifcj TpTrUnlbfhdn qui in collo habentur,& in omnibus fer qui coftis infterntur. Verm utcunque nerui,uel in ^ nerl neruus in mufculifubftantifefinfnuent,fiueipfiustantufuperfcieiattdantur,fer^ feratur. propagimbus/ecundm mufeuli dud porriguntur.Rurfus tendo elixus neq? fapore,neq? Co Tendinem U, lore,ne9 fubftantia ligamento uariat,nifi fortafls illum mollior, n quidem omnibus liga. & aute neruo re mentis, fed tantu quibufdam eff quis contenderet,utut tamen fit, tendo mufeuli capitis molli. gon4ere, ciei nequacp cedit,quuis id ftatim in ortu puri effe ligamentu,nemo inficias ire poffit,Neque eti mirandu effet, tendine ligamento offa colligti ut plurimm molliorem,minusc cartilagi. neuefjcmlicramentor^quaeoflamutuo colligant,in duritieeadn fit ratio, Adde eti, tert din elixu cum neruo no proportionari,hic enim elixus aut crudus,fi per tranfuerfum diuida* tur,ex multis quafi funiculis conftrudus apparebit n aliter,^ R chordam aliqu craffior di. uififfs. tendo aut folidior,cV ut ligamentu fimilaris magis, ctinuusc^ uifetur,precipu n' craf fum alique tzninz ex illis, qui ped aut tibia, aut extrem manum adeunt,examini adhibueris* -r ; In latis enim Se quodmodo membraneis tendinibus fries fibraru eft manifeftior,quo eti no. doZi ta mine ueris membranis inter diffecand diftinguutur / quemadmodu in peritona?i cum obli buU cum quoru SC tranflierforu abdominis mufculoru neruofis tenuitatibus collatione eft cernere Et figuZ* l q* d in quouis animte inter edendu intueriintegru ut}in bubula tam carne id feceris aptifm , cm pars aliqua meni? apponetur,qu infignis perreptat neruus, qui plerunq? cum uena & arteria inter glandulas con(j3ici confueuitinuto neruo nunp tendo deeff poterit,qui modo propofita n edoceat,Deinde id,quo alrj tendine neruo mifceri,at9 exligamto Se ner Excame mu, uo equaliter,aut plus minus confufis fieri,maxim probare contendut,prius num ita,ut illi pro ^icapuS' pont,res fehaberet,perpdenduerat,priufcf aliquidinferrt,Dicutnan9 tendine capite mu. tep^ txllfa n, ^cu^ ^ ia craffior elT,quod is non capitis folu mufeuli fubftantia,fed Se neruo quoq* cftet, 5. o,l a Qiiafi uero quis red dicere poffit,exortus mufculoru fure fimul colledos, quod ad nerueam T 3 attinet

222

ANDREAEVESALIBRVXELLENSIS

chium attollert s mufculus.pauciores fibras in ortu haberet,qum ipfarum colledio adinfertio &g^ d MufculorZ nem ftendit,Erat itaque id prius probandum,qum falfa conclufio inducenda. Quemadmo &d , uH cupiu mdxu dum cV ha?c quoque inefficax affumptio eft,tendo fenfu exadiffimo participt , neruo igitur C Uinfert*. mcdmis ex> lioameilto Conftat.Quafiuer6mufculorumcapita,&pra;cipuligamentofa,cVprorfusexcar. IT^Z nea,minus ipfis tendinibus fentiendi ui pollert,& la?fa conuulfionis perkulum minus,quam dinemfenthe. tendiiies iiidueerent, etiam fi capitibus mox in exortu neruus non inferatur > fed anturn atten. <2f neru\ fus occurrat>iscB etiam fubindenotabili interuallo capite remotus,Hac occafione & huiuimo mJCZ. ai pluribus,quas recenfere prolixe foret,effcitur, ut affrerecogar nullam prorfus aliam nerui in mufculos,qum uena? cV arteria? diftributionem effe,cV pari etiam ratione neruum,qua ue. nam arteriamcp mufculum accedere , Neque ulam aliam in uena arteriaqj cum neruo dilteren. tiam ftatuo,qum quod ad finem feu infertionem mufeuli neruus nunquam,ut aliquando illa uafa,implantetur,quanquetiampauciffmosprorfusmufculoseiusgenerisenumerarepolli mus, Suntauteminteralioscrediabdominis,qui&^^ ofle deor. * #nw fum dedudis, ramulos affmunt,cVd temporalis etiam ab inferioribus fuis fedibus uala ad. d ' ^ ^ mittit,quum is tamen intrim ex elatioribus principium deducat, Pra?terea ut uena nutnendo e fixa. 6 U. mufeulo fubferuit,cV arteria ipfius innatumcaloremrecreat,itaquocp neruum animalemfpf &* ritum continu ipfi deferre,ncruumcj5 illo fpiritu mufculum nunquam indigum relinquere ar. ^* Qudlir-rmw bitror,ut neep uena alimento mufculum deftituit.Deindefpiritus animais ui , Si dbitas pecu. fcultfuum mu y^^ mufculi con ftrudionis 2ratia,mufculum contrahi laxariq? fentio, neq? aliter fuo mune nuso eunt, ^ ^^^^ oculum3reliquaqj fenfuum organa,qua?fingulapropriam fingularemcp fabri. cam obtinmt3SC animali fpiritu(qu per neruos cerebru ipfis porrigit)imbuta,ftns funguntur munrjs,N enim alius animais fpiritus oculo,autlingua? aut auditus organo,qum mufeulis 4 diffunditur, Vermfua? conftrudionisratione,&:accedente fpiritu oculus uidet, lingua gu. ftat,auditus organum fonos percipit,&: fan mufculus ipfe uoluntarfjs motibus pra?eft ^Atcg hac etiam ratione omnia, quibus neruus attenditur,fntiendi ui pollent, nifi propria eoru fub. ftantia id prohibeat.Ceterm ut quamplurimos mufculos arteria non contingit,quorundam autem fuperficiei tant attenditur,&: aliquando adnafcitur,interdum uero etiam m mufculoru fubftantipenitius ramos exporrigit,cV intrim omniu calor temprt, tam eoru feilicet quos n proxim contingit,cp illoru quoru fuperficiei adnafeitur , ac peaitius in ipforu fubftantiam diffunditur,ita profedo Se neruis ufu uenit,qui fam facultat tam illis mufeulis exporrigunt, quibus uix attenduntur,cp quor fuperficiei adnafcuntur,&: in quoru fubftanti aliqua ramo. r frie diaertur,Quanqu neruos propinquius uenis CJ? arteri"js aflimilare queas, Pauciores enim mufeuli uene,q? arteriar" attadu infrtioneep deftituutur,licet eti quofd prius recenfue rim,quos neq? neruo,neq? uena contingi obfruabis,qui nihilominus intrim, ut neq? alimeto Qwduermu g^ uf talifaculrate,ita quoqp fpiritu animali n priutur,Eft itaq? mufculus,uoluntarrj motus in, jeu usjit. flrumentj^u- ocuius uifs,cx: lingua guftus,ex ligamti natura in fibras cplures diuif,& car nehas ccWentefrmantecpfabricat\uenar,arteriar& neruoru furculos in fe interdu affil CUro prxc ms,ac neruoru benefieio animali fpiritu nuncfj,d fanu eft artimal,deftitutu, Atq? hanc carn, ^SSSf prgcipuU motus organi effe exiftimo,8 nequacp duntaxat fibraru thor SC fulcimentu.perin fuhjldn de fn,c cerebri,cordis,iecoris,pulmonu,lienis,renu cVuentriculipropri fbftanti,prima' jLdspem etia ri furu fundion au tore eff fuo loco dicemus.Quod uero mufculoru carni,aut carnifimpli cdrnipdffim citer,nullum adipem intexi,omnes hadenus falfo prodiderint,obefi boues, quos Brabanti fa. attendu le cdiunt,attefttur,in quoru mufculoru fibris per carn adeps atten ditur, Adde eti obeiru mulieru mufculos, qui fmur extenduntpinguitudine,ade6 oppletos uideri,ut ambigas, num caro adipi,an adeps carni cmifceatur,Neq? hc de mufculorum fuperficie fblm loquor,ue^ rm de intima ipforu fubfttia,et maxime carnea,qu precipu mufeuli parte eff a(rui,Ten Tendines aines aut Se eneruationes illa?,quas caro deftituit,in illis tant mufeulis habtur,qui longo du ^udndo mufeu $u feruntur.Breues enim tedine carent,cVundiq? carnofi funt,ut laryngis omnes,fi duos re. f^ft-cd. lis entur. ^ exCeperis .quatuor tertiam cartilaPinem prima? iunentium,illi enim in infertio ne ner. **. * .,J jyiujcuhten< f n , , , r & ,>/~i t r ^ 1M dUte7> ' LdeJlituti. ueam natura obicure expnmut , Deinde inter eos,qui olla mouet(etia fa Lralenus la?pius aliter g fi^ dini L u. de Mo^ inculcet7qui prim pollicis fedt articul , Si h qui pollic indici maxime admouet, Inter ma. g ta.^ tu mufcuLoru ^ huius Peneris eft quadratus ' mufculus,fcapul dorfo ad mouens,8ckmufculus, qui h u'p' kaputa? baf enatus,odo elatioribus coltis implantatur, Verum de mulculis tendine carentib, & 7 trfiL. tendinumep generib. i agemus,mufculoru diffrtias aggredites, quibus nepra?fens Caput nimium excrefcat,iam peculiare tribuemus,poft diffrtias de mufculorum fundionib, ac nu. mero aiquid fubncxuri,priufc^ priuatam fnguloru mufculorum enarration aulpicabimurt

attinetfubftantiamiminoreseffefc

&<

>

<*

BE

HVMANI

CORPORIS FABRICA

LIBER II.

113

DE

MV SQVLOKVM
Gaput

DIFFERE
11L

NT II

S.

IFFRENTIAS mufculorum n paucas recenfre J3romptifsimum

Vnde mufc*
lorum diffre ti< pe'tdntur:

eft,ab illor uidelicet fbftantia, ortu, infrtione,quam mouent particu. la,forma,foraminibuSj colore,fitu,fibrarum fpecie,xT mufeuli capite,uen tre,tendine,ac denique ex mutuo mufculoru ccurfu, aut unius mufeuli uelut in plures fparatione. Qua? fbftantia petuntur difrentia?,ex ue ^^j^jhtu nis,arterrjs3neruiscpimprimis pendent, Nullum enim corporis mufeu. ttd' ** lum reperias,qui non aliqua ligamenti portion in fibras defeda,& carn iUas continente firmanteep conftituatur , Verm pra?ter ha?c alrj neruum, arteriam Se uenam d7ti.*> in fuum corpus quoque difundi finunt,uta feptum tranfuerfum, Se maximus totiuscorpo. ris mufculus, qui fmur mouentium quintus erit, pra?terea abdominis omnes ac pra?cipu c 6ta.fi. c redi.In alios neruus nullus, neque uena, neque arteria inferitur, ex quorum claff mufculus d ? ta.n. eft,qui latumin manu educit tendinem. deinde prxtr alios qumpiurimos,quadratus cmu. e 7 W.x. feulus radium in pronum uertens^cV graciles illi,qui digitos adpolicem in lateraagunt, So; fi6tab.li taJ. lus neruus quibuilam propaginibus in illorum g mufculorum capita diftribuitur, qui radi. g utab.*, abus capitum femoris principium fumunt3atque adcacemducuntur.horumnancf fbftan tia? neque uena, neque arteria penitius inferitur, La tus in colloh mufculus, qui gnas moueti h jta.r. uenisabundat SC neruis,tamen arteria intrim deftituitur. Qui uero folam nancifeiturartriam,nullusoccurrit,Ca?term adeps, quem in terdu m mufculorum fibris percarnemdige; ftis attendi diximus,m macilentis non reperitur.n obefis autem ili mufeuli adipe potifsimum i $ ti.n . io abondant,' qui ilium offbus obducuntur,ac clunes, cV ueluti fdentibus puluinaria conftitu> S.llS. unt.In ortu magis adhuc mufeuli uariant, nam omnes, Se Ci Galenus non femel aliter affirmet, j orm h ijli infedi aboffibus fuum principium nequaquam mutuantur, uerm alrj aboff ipforum ligamenti bus,quM oc cupat, in ta orio,inemfumunt,utk qui femoris offcV coxendicis ofl ad tibiam pro cedunt,cVplurima bulisfxnt ci mufculorum multitude. Ali) cartilagine ipforum ortum obtinent, ut omnes laryngis mu. tra notaru fculi,quos laryngis proprios nuncupabfmus, deinde intercoftales mufeuli,' quiinter coftaru epem cojfii cartilacrfnum habentur interualla. Alrj membrana quapiam enafeuntur, cuiufmodi funt ocu ciendi. lta.X. li om ns m mufeuli, h dura membrana uiforium neruum inuouente nti, deinde duo" mufeuli m i7zfigu. ftomachum rtro amptexantes,8c~ in feutiformis cartilaginis latera infrti,his nanque ab exter ca.u. naftomachi tunica principium pendet. Idem &de circulari ani, & uefica? ceruicis mufeulo n z>!,$fig eait i. cenfenduenit. Ali) membrana tendines obuoluente enafcutur,ut quatuor gracilesp mufeu o 1,2 fi. ca. li, quatuor manus digitos ad pollicem irt latus ducentes. Ali) ab alio quouis ligamento origi. 49 M. dein 4j.N. nem exigunt, cuiufmodi funtq duo pollicis primum internodium fledentes, qui tranfuerfo p tab.lj r ligamento tendines in brachialis interna lde trartfmittente enafcntur.Tales etiam funt/ qui ta.d. in fuperiori pedis regione locati, pedis digitos cxtrorfm ad latus mouent,qui ligamentis ti. d 6ta.K,\. bia'm talo, Se talum calci, &nauiformiofi, calcemcjt cubiformiofficolligantibus enafeuntur* r 4-taJ. j 6 ta.n.. Alrj ueluti ex altero mufeulo prodeunt, ut 'qui circulari rii mufeulo, ueluti digiti duo,mea^ t i,ifi.ca. tum urinarium, qu fb pnis corporibus frri incipit, amplextur, Alrj rurfus ex nullo princi 49H,I. pium ducut, uerm membranea? partes aliqua fui fde carnea?,ac mufeuloi? fu m ufeuli fiunf* Huius ordinis funt omnes" mufeuli ex carnea membrana conftituti,qui in collo cVfcie in ho M 3 tabuA. dein t. minibus habentur, deinde Se teftis x mufculus in rubicundo teftium uafbrum fminalium in* Xzifi.lib. uolucro,inftar carnofioris linea? innatus, Quinetiam fepti tranferf ortum, experitona?i,cV* s t. tunica? coftas fccingentis partibus, ipfius centro adnatis penderefateamur, necef eft,nifi ih lius ortum ctra aliorum mufculorum rationem, ubi coftis inferitur, eff dicamus. Ca?term non omnes mufeuli ab una duntaxat parte originem fumunti permulti enim ex pluribus offi. bus enafeuntur, nam dorfum mouentibus mufeulis plures fer uertebra? principi pra?benL yita.e. Sic SC abdominis7 mufculus oblique defcendens, pluribus coftis exorditur,a Qui brachium a t trf.A. pedoriadmouet, expedoris offe, Si quarundam coftarum cartikginibuSicVipfdcmumcla b 4 tab. s. io ta... uicula enafcitur,quemadmodum SCis 'cuius auxilio brachium attollitur, ex feapu la quoque c $ ta.&. Se clauicula procedit. Pariter etiam c redi abdominis mufculi,l cartilagine pubis offa interue dintegram nientc,cx: ab ipfis offibus enafcuntur.adeo,ut quidam mufeuli ex pluribus offbus, alrj ex of fi.li.i,}. cartilaaineq? iton inepte principium habere dicentur, Alrj exeiufdem offis pluribus pro ceffi. c 6 ta-. bus enafeuntur, ut c prior fledentiu cubitum, qui ab eminentiori fede ceruicis fcapula? 8c" pro. ceffu ipfius interno, quem anchora? affimilauimus,educitur. Ab infertione uero integrum eft ^ fJ^rUm diccre,alios in os,ut qui fmur, SC tibiam caputcp mouent, infri.alios uero in cartiaginem,ut T 4 laryn

ANDRE A VESALII BRVXELLENS1S ryngis omrts,cV qui palpebrarum rtiotUum autores funt,cV qui narium alas mouent. Alios in cutem,Utlabrorum mufculoS,alios in aliud quiduis,ut oculorum mufculos in duram oculi tu. nicam,&: pnis quatuor mufculos,in pnis corpora,& urina? meatum, dein teftis mufculu, m uas femen teftibus furfum dfrs. Ad ha?c mufculos redo inteftino proprios,in eius intefti. niexterioremtunicam,&:circularem tari infericp cernimus, Caterm SC ab infertione mufeuli ifto quoq? modo differunt, Quidam pluribus partibus enati in unicam inferuntur, ut mufculus brachium pedori admoues, dhs quibrachmattollit,expluribusortifedibus,duntaxatinhumeri os inferuntur, lta etiam qui flot4,9t brachium deorfum trahit, ex plurium uertebrar fpinis oritur, attamen in unicum humenos tantummodo dfinit. Pari eti ratione & fcapula? motuu autores mufeuli ad unum omnes,ex pluribus offbus initium fumunt, SC uni tan tum fcapula? implantantur. Quidam uero ex uno offe exorti in plura inferutur,8 Mufculus enim qui fcapula? bafi prodit,refpirationicplubmi. |7WL. niftrat,in odo fuperiores thoracis coftas inferitur,Eius quoq? generis funt/qui quatuor pedis *^Ae * SC manus digitos extendunt, deinde1 qui nafi alas fimul fuperiuslabrum mouent, m cutem &JemK * cartilaginemq? implanttur,quemadmodum BC feptum tranfuerfum,quod alicubi ofli^alicubi i 3 ta.?. cartiiagini innafcitur.Quid etiam pluribus enati offbus in plura quoq? inferutur,ut mufeu kn ta.?. lus ceruicis uertebrarum fpinis enatus, qui in aliquot fuperiores thoracis coftas implatatur, thoracem^ mouentium in homine tertius habebitur. Practerea dorfum mouentes mufeuli ad Un omnes,in hune ordin fer referturitem his diffrend) s illa? cfentiunt,qua? ab ea quam L*/* au* mouemrpdr, mufculus mouet,particuladefumipoffent,quum omnes mufeuli eius,cuiinferutur, partisuo ticulu. luntario motui pra?fint.Porro ab infertione SC ortu fimul alia fumitur differtia,qu alrj mmeu li ab illo off oriantur, quod mouendo ab illis off,cuieti inferuntur,alligatueft,proximumc^ uifitur.ut' trs mufeuli ex ilium ofl in femoris os inferti,"1 feptimus Se" octauus tibiamjnoucn \ 9 ^ to tium,qui femoris of enati tibia? implanttur. Alrj uero fuperiori aliquo off, SC n illi,cui MuU s. inferuntur,proximo originem duct,ut mufeuli tibia? motibus famulantes,qui magnis offi- m ' ^ ^ bus facro off connexis principi obtinent, ex quorum numro funt uniuerfi tibia mouentes, n sUjt4 feptimo cVodauo tant exceptis. Iftis refpondent, qui fecund cubiti aut tibiaelongitudinc m ^Afbrma. exten q digitos adeunt. Forma eti omnium mufculorum haud eadem eft. Quid enim (unt, quos mri aut lacerta? (Ci ipfis pedes tant abfedos finxerfs) ac pifei muicuo,& alrjs multis pi. feibus appofit cferas,ut feilicet mufeuli caput,lacerta?,autpifcis,aut mris capiti,uentrem au tem corporis trunco, tendinem uero cauda? afsimilare queas. Eft autem huius ordinis mufeu lus,0 qui ab interno humeri tuberculo enatus, ac radicis poftbrachialis ofs, quo index fufti. 0j ta.A. netur,infertus,brachialis flexioni fubferuit.Talis etiam eft,p qui primus in tibia? anteriori fede P W& occurrit,cV: in pedfj os,cui magnus digitus articulatur, infertus ad pedis eleuation famulatur* SuntcV alrj eius generis n pauci,uermnullus a?qu aeduo nuperdidi mris effigiem expri munt. Qui autor eft maxima? pollicis abdudionis carteris digitis,cValius qui paru digitum exteris maxime in latus amouet, tam in pede,qum in manu, adnuper did quoep figura ele ganter accedt, Vn de etiam arbitror, inter reliquos corporis mufculos (quafi nulli eflnt ali)) illos,q qui ad pollicis primum articul habentur, Bruxellenfibus,cV: alrjs quibufd nationibus q t ta.L mures nuncupari,afjs uero ita appellari cubit fledentium ranteriorem,Italor autem uulgus rua.Q^ in quibufd corporis partibus,nefcio quem,pifciculum eff fingit,eo nomine indicans mufeu Mufeuli no, jos p{c{s imagini non abfimiles, Vtcunq? fit,abeiufmodi murium,autmufculi pifcis,aut lacer j tarum fimilitudine,omnes mufeuli Gra?cis &Latinis fuum nomen fortiutur,eti Ci quamplu fumptum. rimi mufeuli illorum animali effigiem nulla ex parte rfrt. Quandoquidem alrj figura trian. gulari conftt,ut brachium attollens mufculus, Se is qui fcapulam pedori adducit,cV qui bra s fg. indi chium decliu ad dorfum uellit, Alrj quatuor confient angulis,ut fcapulam dorfo admouens tlt^ul<ein mufculus,8c" u qui ad brachiale pofitus, radfj motus in pronum autor eft, qui ambo em quo. \ l0 \d ^ dammodo quadrati funt,ut 8c* latus fub colli Se genarum cuteoccurrens x mufculus, qui ex car u 7ta.x. nea membrana cftituitur. Alrj etiam quinq? angulos exprimunt,ut is y qui brachium pedori x 3 ta-r' adducit,quamuis illum ali) non itaexad illius latera perpendentes,triangularem eff aflrue. ^ A rint.a Qui ex fcapula? bafi natus,odo fperioribus coftis infritur,f obiter lpedetur,quadran a 7ta.t. gularis apparebit, at [i ipfius in coftas inlrtiones quis perpenderit, tt angulos illius infrtio. nis lateri tribuet,quot digitis implan tari uidet. Atq? huius etiam figura? eft,abdominis mufeuli & * t<t.e.<r obliqu defeendentis exortus,cV quorundam thoracem mouenti infrtio. Sed plures anguli c I etiam tributur mufeulo, latum tendinem fub manus cuteproducenti,C alrjs omnibus in plu. res tendines ceffntibus. Verm angulis his poftpofitis,mirabiIis forma? eftc mufculu s,fingu c nta.*. lis coftarum radicibus tendines exporrigens,quem alos radici, aut palmiti no inepte affimila.
224
s
1

ueris,

HVMAN

GO RP OR I

FABRtCA LIBER II*

Uf

ueris,utrdicis quidem truncus, mufeuli carnofa effet pars, tendines aut furculi, quos genicu latim ab humiliori tantu parteradix pullulat.In palmite uero lignofa. pars,mufculo conferetur, foliaauteabalteroduntaxatlatereeduda,tendinibus.Quinetimhuiusquo9 d ta.?, giffimus dorfum mouenti mufculus,qui in apices tranfuerforproctfum thoracis uerte. 1 7ta^ brarumpotifsimm inferitur/ Septiquocptrfuerfi figura admod raraft,acceditautraia2 (quem ^ Gra?ciappellt)pifcis effigiei, Ci modo illi prius caudam fecundum longitudine diuifam Hnxeris, Anulis uero reipondent,qui faecium excretionibus pra?ficiuntur,tamisfcili. f t,z fi.ca. cet ^uia^anum^edat,qumgquiorbiculatimuefica?ceruicemamb,Piramidem uero ex! 49 m. turbinem mufculus refert,inter oculi mufculos ordinefeptimus,oculicp radici infrtus.* Mu g 4 o|. fcuius quem palpebram deorfum agere credimus,noftro C Cimis uifitur. In tibia? etiam po. h ifi . c4- fteriori && iuxta calcem,k mufculorum imagines occurrunt, laniorum fecuri non admodum u o. abfimiles,utmufculus fecundum pollicis os rledens, Si qui tertium quatuor digitorum os ne aiti & UnUS qui fub pIanta tenainem porrigens, ad pedis in pofteriora refiexionem iuuat. Ho D> rum nanque mufculorum uenterfecuris ferro,tendo autem, capulo obfcur refpondet. Iam f h ifti* . i$ utriufq; laters1 mufculum, qui fecundus inter fcapula? motores habebitur,cfideraueris,non t ^u'k. * &tm2C 3U* k^una in de^rto tentauit, fed ab horum mufculorum forma Francifcanosjaco^ \ ta.r,A, bitas,& pra?cipu Benedidinos fuae cuculla? imagiiiem mutUaffe contendes,quantm feilicet eius dorfum fcapulasp Mteoit. Verm ne in mufculorum figuris recenfndis,ck:potiffmm eorum,qui ad fmur tibiamc pertinent, in monachos alicubi pra?ter fententiam religionemcg impingam,duntaxat cmemoratis figura diffrentijs adfj ciam, quofdam mufculos amplio* m 7 td.L. rem multo habere infrtionem,qum ortum.qualis m ille eft, qui fcapula pronatus odo tho. n 6.ta.A . raCiS coftas in(ritur,dein"tranfuerfus abdominis mufcuus,quemadmod Se "oblique defeen '$& .'s*, dens. Alrj latum obtinent principi,cx: fenfim coardati in acutum feruntur, utp mufculus bra. iota.A. chium furfum agens , SC q alius qui id deorfum ad dorfum trahit, pra?terca omnes ab ilium q lotab. e. Gff m femurinfr ti. Alrj ortum infrtioni a?qualem nancifeuntur, ut r qui fcapula? bafi infer> y 6jlx,v. tus eam dorfo attrahit,dein Se s intercoftales omnes,pra?terea quadratus' mufculus in cubito* ta.v. iuxta brachiale reconditus, radiumep in pronum circumuertens . Ex enarratis mufculorum 1 7 w.x. diffrentes liquida confit, alios eff longos Se graciles, ut eum u qui ab ilium offis appendi. faii cis anteriori parte in tibiam fertur, to tiusq? corporis iongiffimus eft, Se etiam gracilis.x Mu^ y Lfig. iib. feulus fcapula ad hyodes os produdus, pro fua proportione fmiliter longus Se gracilis eft, $ quemadmodum Se teftiumy mufeuli. Alrj autem ampli Se longi quoque funt, ut abdominis rf3 w.e. * oblique defeendentes mufeuli, SC feptum tranfuerfum. Alrj breues Se ampli, utintercoftaiis, quorum amplitudo fecundum duarum coftarum interualli dorfo ad pedoris os dudum procedit,Tanto aut longiores uifuntur,difttia fuperiori cofta ad inferior fpedante,quan to ipforum dudus cofta ad coftam redo obliquior eft,ac in latus magis dclint. Hue quoep referri poffnt inCertionis principfjqp forma?,nam aliud principium uelut pundo tantum fit,ut b ta.n. 'mufeuli latum tendinem in manu producentis principi,cV: principia eorumc mufculoru, qui c wta.u. it coxendicis offis appendice pronati,in tibiaeoffinfertur.Quidueroinftar fimplicis linea? d'il u.9. Prmcipmm obtinent,ut d is quo brachium deorfum, uerfus dorfum trahitur,cx: c is quoq? qui e io ta. r. fcapula? bafi infertus, eam dorfo attrahit. deinde cum alijs cpluribus/ qui inter trahentes fur f 9 ta.A,A. Cum fcapulam prior maiorq? recenfbitur, Alrj rurfus mufeuli n linea? fimplicis modo,uerm uttMtib *aKE &Pernclei ntu enafcuntur,ut g trs qui ab ilium off fmur adeunt, Se h mufeuli cauam gib s, bamqp fcapula? fedem occuptes,quor ope brachi circumagitur. Quineti ha? linea? fperft* h 7 ta.?, u ciesc,in redas circulares Cangulares rurfus fbdiuidipoflnt, At ne ha?c curiofis,qum de. i Jub, cet>allclw's me periqui arbitretur,ad alias diffrentias orationem refledam, Ci prius addidero* T' inCertiones fimiliter alias' reda? linea? inftar,& fcundm offis longitudine fieri, cuiufmodi eft k u ta.?, mufeuli brachium pedori actmoutis ' infrtio. ali s per tranfuerfum SC lata apprehenfione,ut 7t * k mu^cu^ brachium attollentis infrtf , Velut pundum autem inferitur,1 tendo prioris mufeuli foin r,[Jc fledenti cubitum. Ca?term cV ad formquoc| foramina fortaffs ipedt,qua? quibufd mu A firamini, <} fcuis infunt,ut m fpto tranfuerfb bina obtigert foramina,quibus uenam cau ftomachumq? . '* hzji . ca. tranfmittit,qu aut magna? cedit arteria?, Se uertebris uipra?bet,uix foramine perui eft,fed o iji.cap. fedionequadinibi diuifum dici dbet, Verm ha?c fptifbramina cumHippocrate Galenus Li.ideAdmi 49 n. mal animaduertit,qui etiam alibi" orbicularem redi inteftini mufculum,ck: ilium qui uefica? ftrdndis fe, hune fn fb' ceruic^ ambit(c]uiaanulum refert)perforatos eflerecenfuit.Eft SCunus quoq? perforator is l0m "** tomes figu- Pnufculus,qui prima thoracis cofta pronatus,anteriori tranferforUm ceruicis uertebrarum ris,hcau- procefuumfdi inferitur, ac uenam in brachium cum arteria tendenttranfmittit. Alrj forami^ tmsta. c, ne nujj0 funtperurj3ut corporis reliqui omnes, nifi fortaffis quis intercoftales ideo perforatos

ifX

eff

ZZ6

ANDRE

AE

VESALII

BRVXELLENSIS
<f

ef dixerit,quod uenas,neruos Se arterias, ad mufculos coftis inftratos tranfmittant, Quan quam etiam perforati dici poffint q mufculi,qui fecundo digitorum quatuor manus Se pedis

fta. eH

k^T mdgni>
tudine.

t-^" 'colore.

ofltendines,quiidfledant,largiuntur,quillitendines Ionga fedionediuifi,fubditum ipfis ta-@' tendinem ad tertiurn^ligitorm os per ipfos cfcendere fnant. In magnitudine autem mufeu ii uar][ant,quod alff maxima confient mole,ut maximus corporis' mufculus, qui toti prope. r tJ tab ,a, modum femoris longttudini implantatus,femoris motorum quintus numerabitur. Deinde **. magnusquoqueeftfsmurmoutiums prims,infuper Ctibia? motorum nonnulli,pra?ci. f ^^ pu aut l feptimus et odauus, fie Se pedis motus autorum* quartus, fibula principium ob t stabu. . tinens.Minimiuer6funt7quiintertia?cartiginis laryngis bafi reponuntur,cV qui primam *** cartilaginem fecunda? copulant, dein proprij laryngis fere omnes , ut &.pems muieuh , Keh. y ^gy quiinhorummedioconfiftunt,nuncin3ioribus,nuncminoribusaccedentes.Omnibusmu cap. v. feulis fer communis obtigit color,ubi enim carne uacant , neruoforum corporum modo al. bent,quod in principijs Se eneruationibus praecipu accidit,ubi aut carne abundant, carnis quoque modo rubent , cui fibra? neruea? permifeentur. Porroea parte qua rubent,interdum candoremunobtinent,quodillismufculisufuuenit,quitendnem,priufqumcarodsfinat, in Cui etiam uentris medio educere uidentur.Eftautem talis," qui fibula enatus inter calcern 4 6 tait 0 SC fibulam,fuo tendine inferiora pedis fubit,atq? in os pedrj pollici pra?pofitum inferitur, pe. disq? motorum feptimus erit , Sunt etiam & eius generis in tibia, nonnulli, quemadmo. dum cVincubito. alrj taie quid in ipfa infertione oftendunt? Mufculus enim brachiumfur. b^tax. fum trahens,propter ipfam infertionem,interna quidem fede,qua os refpicit,candicat,exter. na autem magis ru bet. Alrj mufeuli aliqua fui parte prorfus liuidi plumbeiue confpiciuntur, utfurecmufculorum facilmaximus,quipedem mouentium quartus recenfebitur, deinde Se c titab.r. nonnulli ab ilium off enati, pra?cipu qui ex illis articulum proximintegit,femurq? mo. "t. s. uenti tertius erit,e preterea 8c" ex tibia? motoribusaliquot,pra?cipuautemfeptimuscx:oda. uus,ubi nonus illis incumbit.Liuor ifte mufeulis accidit,peculiaris ipforum membrana? gra. \f&^ tia, qua?interdum adeocraffa eft, utprorfus non uideatur pellucida,unde quum craffaner. bute a,ji, ueacp Ck,Se caro fubtus rubeat,autnigricetpotius,facil color exnigro Calbo permixtus c. +' furgit . Quamuis n idemearnis rubor in omnibus hominibus occurrat,uti fan neep langui nis,quo caro enutritur,naturaeademeft,Porroalbamhanc mufeuli fubftantiam,que; adhuc
<*
. .

JSTerued

muf excarnis eft,in fermoniscontextunerueam, quafdiceremusligamtofam,appellabimus,hac

CUlcIrZd uoce ^am a carnea diftingutes,uerm qua? in harpartium mdia eft,non inopportune liui Liuidd. da nobis uoeabitur. Par eti ftus omnibus mufeulis non contigit,quoni alrj ad corporis ha Lifferentid btur fuperfici,cutiq5 accbunt,ut omnes ex carnea mbrana cftituti,et alrj innumeri,quos

A^tu' fere fem per inter articulorummotoresprimosrecenfbo, Alrj penitus reconditi delitefeunt, ut in poplitelatitansf mufculus , pubis oflum foraminibus proxim g attenfi,fub ftomacho

latitantes. Alrj rurfus fecundum membrilongitudinem locantur , utomnes in tibia repofiti, illo tantm excepto,quiin poplite occultatur,obliquum'que fitum fibi peculiariteruendicat, ut Se' illi qui radrj mediepropemodum longitudiniinfruntur,proprfjsq? radrj motibus fub. feruiunt.Tranfuerfim autem fertur,k qui iuxta brachiale locatus,radium in pronum mouet. Qtiin etiam diuerfum mufculorum fitum,feupotius fibrarum dudum,abdominis mufeuli eleganter oftendunt,qu' alrj obliqu deorfum in priora fertur,"1 alrj furfum obliquin prie ^Tfihfdrn ra," alrj red furfum,0 alrj prorfus orbiculatim tranfuerfimep Fibrarum genus omnibus fer gnre, mufeulis unum duntaxat fimplexq? eft. Nifi enimp mufeulo brachium pedori adducenti, SC etiam illi quiq fecundus inter fcapulam mouentes eft,duplex,cV genarum labrorumq?r mufeu lis multiplicius adhuc fibrarum genus tribuerimus,fingulis prorfus mufeulis, unicum tant fibrarum genus,mufculorum duduicV forma? magna ex parte refpondens aflcribetur.Mu. feuli autem, quos ab aliorum numro uidebamur fecludere, itafe habent , Mufculus brachi pedori admouens , fibras quafdam ex fuperioribus deorfum,uerfus exteriora dudas exigit, quafdam uero ab inferioribus furfum , etiam uerfus exteriora, Quifcapulam mouentium fe . cundus eft,quafd fuperioribus deorfum in priora,fu extrofum protenfas quoq? obtinet, alias aut ab inferioribus furfum fimiliter in priora,aut extrorfum, Vnde illis duobus duplex fibrarum genus accidit ,qua? in illo cuius ope brachium pedori admouemus, in aliqua fui Ce* de,id9potiffimum iuxta infertionem,inftar x finterfecantjfudecufftimferuntur , Illiau> tem, qui inter fcapulam mouentes fecduscenfebitur,nullaobtigitfibraruminterfedio,Rur fus fi labra mouentium mufculorum,qui ab inferiorimaxilla, malis ortum ducunt, inipe^ xerim us,uariam profedo fibrarum iuxta infertionem diffrentiam intuebimur, Quemadmo dum Se latum mufculum,qui carnea conftatmembrana,fibras redas3obliquas cVtranfuerfas
h

g t6ta >?,
G-

6ta-A'B'

Jta.m.
h

7ta.x.

l * ta'@ft(t ota.*.

?*4 **<*<
*%%

f. 4 m! m,
N*

exi*

LIBER IL 227 exigere confpicimus,cVprout etiam diuerfa? fibra? his mufeulis obtingunt , itaquoq? diuerfis famulani!urmotibus,pro harumillarmue fibrarum tenfionis remiffionisep ratione. Ad hec, quid de lingua dicemus,omni fibrarum gnre intertextacaliud fan nihil, qum Se mufeulis
DE
diuerfas adefle fibras , Se has feorfum fuis fubferuire motibus.Nequaquam enim hanc fibra. rNum in eodem mufeulo contrariam feriem inficiari poffmus, Se pra?cipu in illis mufeulis, vibimutua perficitur fibrarum interfedio , fu ubi fibra? decufftimferuntur. Nollemenim adeo aliorum Anatomicorum(qui omnibus mufeulis fimplexcVunicum prorfus fibrarum genus affcribunt)placita turbare, ut mufeulo brachium eleuanti, Se multis fmur, mouenti. tfigu.indi' bus, diuerfas fibras cum nuperdidis mufeulis affignarem,5 ita uidelicetac Ci aliud fibrarum citabukn genus in mufeulo brachium eleuante conftituam,quod clauiculis pronatum , deorfum ad

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

QdimuA

alibi jeepim,
fMOT^x<>^:

^/T/if

infimum mufeuli angulum,quo humeroimplantatur,obliquretrorfumtdit,etaliud quod Urenititur. incadD. fcapula? ipina,deorfum etiam obliqu antrorfumfertur^cV aliud rurfus quod coniundio wfuper ne fummihumeri ad cauiculamredotramitedefcendit.Atcpidemferdeomnibus mufeulis BX ' ex lato in acutum coarctatis,auttriangularibusaffirmaripoffit, Vermlicebit per me ipfis unum fibrarum genus affignare,fi modo intrim has diffrentias, fibrarum dudu petitas., uti nunc fer propofui,fubintellexeris, ac etiam fibras n a?qu in omnibus mufeuli partibus colledas,& tenues effedidiceris.In mufeulis enim acuto capite enatis,cV in crafum tendinem & fi&drum fnientibus,in uentris mufeuli medio,ubi is craffffmus eft, fibra? tenuiffima? , inuicem pro. comPU(Sic^ pter carnis interuentum magis diftant,qum in capitis Se tendinis initio, Alrjs autem mufeu. lisin principiocV:origine,plures Se magis diffita?,laxiores9obtingt fibra?, qum in fine, ut omnibus fer, qui ex lato principioinftartrianguli in acutum feruntur, cVampla fuperficie principium ducunt . Alrjs mufeulis in ortu fibra?magis conftringuntur, qum in ipfa infer. t ta l. tione,quod illi accidit' mu fculo,qui fcapula? bafi enatus odo thoracis coftis inferitur. Qiiin m 7 u.*. etiam id inn fepto tranfuerfo ufu uenit , cuius fibra? plures , magisq? inuicem remota? funt in ipfain{ertione,qum in capitc,uelreliquo ipfius corpore, Alrjs propemodum a?qualis unde. X ? Uhuu CUilclue fibrarum eft ratio,utx illi qui ad brachiale locatus,radium in pronum ducit/ interco* v,x. ftales Se laryngis primam cartilaginem fecunda?a nedentes,& mufeuli orbiculares, qui redo * 4>sfig. inteftino,cV uefica?ceruiciobducuntur. Alrj rurfus mufeuli toto ipforum corpore redferri crf.zi.N,o. m*dentur,obliquas tamen habentfibras,utdorfummoutium fxtum par, cuius mufeuli t> dinesinapicestranfuerforproceffu pra?cipuinfrtur.Verm illis eti mufeulis aliquid c s ta.n , r. priuatim euenit,qui duobus donantur uentribus , ex quorum albo illi funt/ qui inferiorem d j ta.R,s. maxillam deorfum trahunt,atqued illi quifcapulis ad hyoides osporriguntur . His enim m fibris accidit , ac Ci duo, unus poft ai fcilicet,pofiri effnt mufeuli, qui acutum caput, Se tte* tem tendinem oftenderent . In mufculorum capitibus exortibusep quamplures confurgunt t-^ tmtfat/o diffrentie,quarum prima forma crafftieq? mufculorum defumi pofft, quam fuperis c. rum Cdltliu* mcmorauimus.Secunda uero fbftantia ad hune modum accipi poterit,quod alrj penitus e ftu.n: carnei in exortu apparet3 fibris duntaxatrariscVincompadis interftindi,utc qui ab ilium of "sg* "" ^e &mm accedunt. Alrj neruei in ortu apparent,et rurfus quidam ex his illico in ipfius effis c f* tet! tadu carnei euadunt,ut maximi in fura mufeuli origo,cV in externainternaqs cubiti fdeplu ri mufculorum principia. Quidam uero longo dudu neruei permanent, priufqum carne u ta r. adipifetur, ut inter reliquos tibia mouentes,8 qui tertium caput coxendicis offis h appendi^ b fi. cap. ce affumit,cV tibia? motorum quintus cenfebitur,dein' mufculus brachium deorfum ad dor t9.li . l,q. fum trahens. Alrj unico quidem capite oriuntur,atq? id haud fcus , qum 11 duo obtinerent, h t* I** ^ia nancP pniiaPH Pars aliquoufque neruea apparet,alia prorfus carnea,quodk redis abdo n,o. minis euenit mufeulis, qu ex pubis offibus enafeuntur, dein l duobus ex radie capitum Ce* l ii te.*,f, moris principium ducentibus , Se calci infertis . Alrj duo exigunteapita , Se unum nerueum rw'e' prorfus eft,longoc^ dudu talepermanet,alterumuero,utredorumabdominismufculorum m 6 tab. . principia,carneum nerueumq? fimul uifitur. Atq? id inm arteriori cubitum fledentium mufeu erm, , 0. o cernere eft,cuius caput fcapule ceruiceenatum,prorfus nerue cernitur, quod uero ab an choram imitante proceffu enafcitur,nerueum carneq? exi{\it. Atque hiemufeulus illico com monftrat,quofdam mufculos plura habere capita,in ipfb exortu inuicem neq? continua, neq? contioua,hocnanq?ultimo commmort euenit mufeulo. Alrjs unicumeftcaput,utuniuer fis qui tibiam cubitq? amplexantur, quibus omnibus aut in inferiori,aut fuperiori parte capi ta funt,fpto tamen tranfuerfo caput in medio cfiftit,non aut in altero extremor.In uentri *-^ uentri bus mufculoru diffrentia?,precedentibus diftrentijs fer omnes expicata? funt,qu mufeu. Suu lor formas , Se fibras recenferem.Neq? hcaliud addendum eft, qum uentrem mufeuli illic propri reponend eff , ubi fibra? mufeuli inuic minus compinguntur,ac copio flore carne continentur
de%

Sd

ANDRERB VESALII B R V X.E L L E N S I S continentur.Vndequibufdammufculis,inipfo exorftiuentrespotiflmum habetur, utqm abiliumoffcinfcmorisosinfcruntur.aliiadfinem.acadittfertionemraagis^uamadcaput, ut feptum quod carnofius in extremis, atqp ipfis ade infertionibus , qum alibi conlpiitur. Aliis mufeulis Uentres ftatim ab ortuincipiunt, ut furam" conftituentibus, Alps mufeulis ue terlon2isabortuefPieitur5exquorumnumeroiseft, quibraehiumdeorfumaddorfum trahit,&^Inusintertibi^Emotores,quicoxendieisoffisappendieeenatus/uumeaputdm.4a.( neruofumnaneifeitur.tibiam^mouentiumquinwsm hihabAttur A nsuenterperumuer ofo^ 9 funt mufeuli corpus permanet , ut intereoftalibus t & illi quiad brachialerepofitus , radium f ut. ,. in pronum aeit, & lary ugis non pauei . Atque ita aliqui mufeuh uentrem ad lpfam ufque m,
fertionem feruant , ut nunc poftremb commemorati. Aliorum uentres longe admodum ab in ferrione diftnt5ut" mufeuli illius,qui femoris externo capite natus , in calcem tenuilli.

molonso&tendii1efertur5&illiomnesquiexcubitOtibiaueprocedentcs d.gitorummoti. bus famulantur 8c ' is qui membraneum tendinem , mufeulis fecundum femoris longitudi. n te.*,/. nem protenfis ooduflum educit . Alrj rurfus geminum uentrem oftendunt , cuius generis y .~ funt duos paulo i ante .li-fjj cV cmosalcanulisin mufeuli inferiorem ^^.H-^ maxillam ^^^im deorfum frah^tv, trahere,& quos feapulis in r3te.*. hyoidisospertmeredicebam.DeindeVedoabd Jrfimduda? impreffionesinfunt,qua?illos mufculos itaexornant,ac fi pluribus uentnbus ^A ^ efTormarentur, Huiufmodi uero impreffiones feu lineamenta,& circufcnptiones,quas Lira? u>u,u. d *W**fc uocauere,funtUeluti alba? quaedam linee,in mufeuli alicuius fub ftntiamipreffg, Mufcidor quarurn quuni frequens rtobis mentio incidet,non abs refceris , fi has in redis mufeulis atq* imprejfiones fis etiam ?qui fub ftomacho latitant, in mufculorum tabulis intueri non grauabens , Qua? a tendinibusfumipoffentdifrerentia?,iamferexcommemoratisetiampendt. Quidam enim t gfcMA ^tendini, in tendinem neruatione'mue prorfus n definunt, ut labrorum a mufculi,_&x redumintefti *- nUm,&:rueficeceruicemambiens,cVlaryngisomnes,illistantumexceptis/quiredodona ^ ^ tur fitu,ac fecundi cartilagini tertiam committunt,hifquidem in infertione nerueumqtnd F cmonfcnt.Atnonfolmilliquialiudpraeterosmouent,tendinibusdeftituuntur,uerum Xlfi.cap. (eti fi fecus in Primo de Mufculoru motu Galenusfentiat)eoru quibus offa moutur,qum 4*m. plurimitendinibuscarent,rtequeininfertionemagisnerueumquid,qumomnesmufculiin 4j> p* fuisuentribuscommonftrant.Eftautemeiusclaflsinmanu,aquipollicemindiciproximead Z6,7fig. ducit,dein duo b qui primum pollicis os infledunt,acc qui ad brachiale pofitus, radrj motus cap.uj. inpronum autor eft, Intercoftales etiam mufeuli tendine priuantur,utcVille grandis1 mufeu ^J^ lus,qui fcapula ortus odo fuperioribus thoracis coftis inferitur, deinde6 is qui clauicula in c 7 ta.x. primam fertur coftam. Atq? ita etiam infgnis f mufculus inter mouentes dorfum n infmus, 7 x . qui ab ilium offe in uertebras lumborum, Se infimam coftam ducitur, flexionisq? dorfi autor ^ *"g* eft,nullibi nerueum quid oftendit.His accedit feptum tranfuerfum, in infertione nullibiner. ueam fubftantiam exprimens/praeterquam ubilumborum uertebrisexporrigitur, Neque etiam in homine redi abdominis mufculi,h ubi coftarum cartilaginibus implantantur,tendi. ^ nem commonftrant^ut' neq?in fmfjs Se canibus,quibus ad primam ufq? coftam confeendt, h 4 ui ' At in illis qu pedoris offi exporriguntur, in medio dudu nerueam naturam habent, ac fi in- i s tab. abr ter illos prorfus reponendteflfent, qui duos uentres exigunt.Neq, etiam complures mufeuli, **h in occipitrj os capitis motuumgratiainferti,tendinem magis in infertione, qum in ipforum uentre oftendt.Porro alrj mufeuli tendines habent,ut eoru qui aliud, qum os mouent,k fex oculimufculi,feptimus enim in nerueam fubftantiam non definit.Ex mufeulis oflamouenti. bus omnes,qui ex cubito extremam adeunt manum, tendinibus ornantur . Tendinum aut * ' quidam,lati membraneicp funt,ut fex oculi mufculorum tendines,cV:lobliquorum,cVmtrfuer forum abdominis , Alrj omnino teretes,ut" qui ex cubito procedentes, digitos fledunt , Alrj paulo minus teretes, latiores nnihil,qum profundiores, ut tendo in calcem infertus,8t" |^'9,4" p tendo in latum ceffans tendinem, priufquam brachiale attingit. Et alrj tendines breues funt, m6U.*. utc' circumuertentium brachium mufculorum tendines^ radium mouetium/ qui circame^ 6 ta y,*. diam radrj longitudinem infertionem habent. Alrj autem longiffimosedunttendines,utsmu l' feulus ab externo femoris capite natus , Se gracilem tendinem,priufquam genu articul pror q \ w>r'. It fus fuperauit,educens. quin etiam is qui latum in man u educit tendinem, Se omnes qui ex eu. ta.r.G. bito Se tibia procedentes,digitorum motibus fubferuit,cV pra?ter nonnullos tibia? infertos, r^ -jjfc is etiam/ qui ex ilium of natus , in maximam membranam omnibus femoris amplexanti. A bus mufeulis obdudamdefinit,actibiaeoff,fibulaeinferitur.Mufculi qui tendines educt, s nta.*J. illos alicubi ab extremo porrigunt.Temporalis tamen,exfui corporis medio tendinem mit. * * **;** tere,Galeno in Libris de Vfupartiumdicitur,Quidaut^mhacderefentiam, Capite deMu. fculorum
<{

DE HVMANI CORPORIS FABRCA LIBER II* 22<* usta.k. fculorum maxillm mouentium inferiorem fcribam." Priuatim etiam robuftifimc tdirti,ad X 2 fi . tab. tibia? extehfionem aUxilianti,os ipfa nimirUm patela innafcitur.Sic &x tendo ex tibia inter fi 5X. bulam calcemq? dudus,Sfub cubifbrmi offe,priufquam in pedfj os, quod pollicem fuftinet* inferatur, protenfus, qu fub illo off refleditur , inftar oCCis , duriorisue cartiaginis indur fcit,modice ibidem dilatatus. Rurfus Unus mufculus plures educit tendines, fingulos quaf y gtdb.e.6 ex priuatis fui uentris caniofis propaginibUs educens, utf qui in cubito locati ad quatuor di. ta.*. gitorum manus flexionem auxiliantur, Alrj unum quidem educunt tendinem, at is poftmo. rfl4te.H. dum in plures difcind^turjUt1 mufeuli ex tibia enati tendo, quiin pedis planta , tertfjs quatuor dein t. digitorum offibus tendines exporrigit, deinde ; qui bicorni tendine in poftbrachialis oflk in. b u te.A. feritur,atq; ad brachialis exten fionem iuuat, Qui autem indicem medi , Se anularem manus c 9 ta, z. extendere creditur,in harum diffrentiarunl medio confiftit Hic namque neque plures edu. cit tendines , neque etiamipfius tendo in plures diuiditur, fd mdium quid inter iam didos di4-tab.n, exiftit.Rurfus plures mufeuli unum efficiunt tendinem, trs enim fura? maximi,tendinemu> o,<{. num in calcem inferunt.nfliper 8c cubitum extendentese mufculi,in unum count, unamq? Ci c ij te^ c, d,e. mul infertionem efformant. Pra?terea8c* trs tibiam extendentiummaximi, in unum quoq? fstab.g,b, tendinem,cuipatellaminnafcidiximus,colliguntur,Atdemufcuorumnumero&concurfu ideink. aliquid nuncfubijcicndum uenit, Se Ci quid exmufculorum diffrentes omiffiim fit, quum fe. orfum fingulos percurr, in Libri huius progreffiiexplicabitur,QLiemadmodum&!:ha?c elle ^, Mutud mu> poffit, mufculos quofdam habere, qui fuo motui opponuntur , alios,ut fiedentibus digitos fcubrin ojfi opponuntur,qui eofdemextendurtt.Sicqui caput in clinant,contrarios exigu nt, qui idem rur a0 PPfa' ne. fus inpofteriore releuent. At quidam motus fui null habent ctrarium,teftium nanquegmu g ii fi. Mb. feulis nulli, qui teftes deorfum trahant,opponurttur. Neque etiam anum furfum h uellentes, b fi.ca.it qui eund priuatim deorfum traht, oppofitos adipifeuntur. Vtnecp etiam circularesilli, qui B,C. redi inteCiini finem, Se uefica? ceruicem amplexantur , cVpoftmodum mufeuli nobis inuen. *2>>4/% Wp.21 K. ti,laryngis opercu!,quod \7ayAmi}ls Graecis dicitur,furfum atq? in anteriora mouent, rtul. los quoq? oppofiti motus focios obtint. Sic etiam mufculoru munere diffrtia pendet,qu JL mimere. alrj redis pra?fint motibus, ut qui quatuor Se manus Se pedis digitos extendt. Alrj duntaxat obliquis fubminiftrantniotibus,ut radrj motores omnes , Alrj utrinquemotum praftant, f enim pedoris off, Se clauicula enatus k mufculus, ac in mamillarum occipitfj offis proeek ft 4 te. . fum infertus,qui in dextro eft latere,un cum finiftro contrahitur, caput flexionem rediffma experitur,fi uerp is fblus,quiefcte finiftro agit caput finiftrorfum, in anteriora circuertitun

DE

MVSCVLOKVM
Caput
RD

NVMERO,
111L
'
.

v V M diff'cilecp efl,mufculorumnumerum perfequi,acfme,quot

d ?,4 te, a.

h ? te.r,a.

uniuerfi corporis fintrecenfere,pra?cedens de Mufculorum diffren. tfjs Caput liquide fatis commonftraffe reor,non fan quod ilium deferi bere prorfus impoffbilefit, Ced quod uaria eademque non admodum abjfiirda, demufculorum numro unicuique fntentia eff poft , Ali. Alsdlnu* quis nanq? unum dicet eff mufculum/ qui brachi pedori adducit eo, meru propter quod nulla fui parte fibi non continuus contiguusque fit, Alrjs uero du ffr<*fi*em orum mufculorum loco ilium fortaffis cenfndumcontendet , quod omnes fibra? ipfius non parem dudum obferuent,fpfeq? mufculus utcunq? contrarios motus obeat, Eius enim pars, cui clau icu la, Se mdia pedoris offis pars clauicula? proxima, principium praebent, deorfum oblique, uerfus mufeuli in brachium infertionem fuas fibrasporrigit,cVbrachium pedori ea tius4quafi ad guttur clauiculamq? trahit. Inferior autem pars, que; reliqua pedoris offs fede, Se quibufdam coftarum cartilaginibus enafcitur,furfum oblique ad brachium fibras dirige brachium'quehumilioripedorisfdi adducit, Vtrifque autem mufeuli partibusin f colle. dis,brachiumpedoris medio admouetur,Pra?tereaadhanc mufculorum continuitatem, Se unius inftar partis ciVcumfcriptioncm,cVnullam,utinterduos digitos manus,fdionem,fd diuerfum fibrarum dudum,ac latum mufeuli prindpium,diuerfumq? eiufdemmUrtus non f0ium^ quem nunc recenfuimus , mufculum quis refrrcpoteft, uerm Se illum,b quem inter fcapulam mouentium fecundum recenfebo , qui continuus quidem eft,attamen fuperiori fua parte furfum, uerfus occipitium fcapulam attrahit,inferiori uero deorfum uerfus dor. fum . mdia autem fede,aut utraque ipfius parte , red retrorfum fcapulam mouet, Dein huius mufeuli fibra? fuprafcapula? fpinam confpicua?,deorfum in exteriora feruntur . qua?

autem

250

ANDREAE

VESALII

BRVXELLEHStS

autem fub fcapula? fpinauidentur, furfum in exteriora contendunt, uerm nulfa? ntrmt decuftatimfmutuo intericant.ltemc quihumerum attollit, unus quidem continuitateeft, c'a ti.A.to uerm apudAnatomicorumpra?cipuos non defuiffeuidentur, qui duos hune eff dicerent, UA>&Pri * unum clauicula, alterum fcapula oriri contendentes,ac motibus , non autem continuitati ra JW(^?u animadhibentes,Quinetiampra?ter alios plerofque his adnumerari poffint, femoris moti. tabuteinfo bus famulantes omnes/ qui triangula? figura? proximi funt, Se intrim nulam difiundionis '* aut incontinuitatisnotamreferunt, uerm fibras ueluti exbafiadconumtendentes,c'ideo t<t%.u"& non pari prorfus dudu deatas fibi uendicant, Fibrarum etiam dudus diuerfitas, alrjs c qua. s.sta.A. tuor intercoftales mufculos in uerarum coftar interuallis conftituit,propter diuerfam illar e 6tt^ v> inter coftarum offa Se cartilagines friem,nihilominus tamen continuitas fruatur , unde eti m/" Ef< alijs duo tantummodo intoto interuallo recenfentur , Sed Se mufculorum dorfum mouen. er ktrior tiumfquamplurimi,uarium mufeulis afleribi numerum indicant,quum alius continuitatem ^Jr ^' perpendens, unu m utrinqueftomachofubiedum eff dicet.alius fibris & expantationibus p0pu^ implan tationibusq? attdens,tot mufculos recenfbit,ex quot offbus is enafeitur, Se in quot f s ta.A,B. Ahimprefllo inferitur . Alius nonoflbus,fedquibufdamleuibusimpreflionibus, inferiptionibusq? at^ M-te.o.( w tendens tt mufculos enumerabit, quotinferiptiones uiderit. Idem maximins fecundo ca. glitdXB> put mouentium pari ufu uenit,quod ex pluribus enafeitur offbus, Se multas oftendit fibras, c,d,e, f. Se pra?terea in hominibusuarias priuatorum mufculorum deferiptiones adeo, ut id par qui. bufdam neutiquam duorum mufculorum loco haberi poffit,fd plurium , neque id quidem Acdpiti&ut. adhuc eodem numro omnibus. Ca?term Se mufculorum capita numerum trbant . Non enim dubito," mufculum pedoris off Se clauicula enatum , acpoftmodum in mamillarem & 4&* capiu's proceffuminfrtum,duorum mufculorum numro nonnullis Anatomicorum pro. ceribus cprashenfum fuiff,qu6d eprincipfj parte, quam pedoris off educit, ab ilaquse clauiculis prodit,nonnihiI diremptam putarint,quodqp una aliquantulum neruofior altra fit, etiam fi reliquo dudu mufculus non fparetur, neque diuerfam fibrarum naturam ha. beat , Pari etiam ratione certiffimum eft non defuiffe, qui ' primum Se fecundum pedem mo<- *<& . * entes mufculos, radicibus femoris capitum originemducentes,forfum fingulos pofue^ ^"*J *" rint efe duplices,quod unam originis partem nerueam,alteram carneam , ut Se k redi abdo. k $ tab . a. minis, exgant. Alrj tam eam originis diuerfitatem non tanti,ut eius gratia mufculorum nu. d n,o. merus ipds excrefceret,fecerunt,et fingulos unius loco habtterunt, At hocpoftremum magis adhuc ufu uem't,i anteriori fledentium cubitum1 mufeulo , qui nullis , quod fciam,duorum l t<u' 0* numro habitus fuit,etiam fi duo diftinda capita habuerit,^ magis qum nuperdididirem dam*ttUC pta.Quamuis in communem conueniant mufeuli uentrem , qui unicum tantum educit tendinem,adeo ut ad capita refpicientibus,non idem omnibus placitum fu erit, Qu an quam id il. lis conftitutum fuiffeuidebatur,ut unum dicerent mufculum, cuius capita in eundem mufeu li uenrrem porriguntur, quod iam didis ft mufeulis , atq! plurium mufculoru uice eos habe. rent,qui etf in unum co'unttendinem,uentribus tamen non continuantur. Quod exadiffi. min furemmufculis obfruatum eft,quum mufculos ulidum ilium cacis tendinem confti. 4. * tuentes,totnumeroeffeuolunt,quotuentres,quitresuifuntur, duonimirum femorepro. >* ducti,quos etiam quatuor alrjs enumeratos dixi, Se tertius qui liuidus eft , Se pedem mouen. tium quartus .Idem quoej? maximis tibiam extendentibus " mufculis,feptimo uidelicet, octa. nJ^ ** uo Cnono tibiam mouentibus contingit,quietfi unum tendinem tibia? infertum unprodu cant, tamen quoniam uentribus non continuantur , plurium mufculorum loco cenfentur, Atendinilui. Coterm tendinum ratio talis eft,ut omnes unum numerent mufculum,qui uno enatus capt te,unicumeducittendinem,etiam fi ille poftmodum in plures diuidatur, quemadmodum 0 mufeulo accidit,qui tertios quatuor digitorum pedis fleditarticulos, Ita etiam mufculus u- 0 tAe*bz. num caput habens,et adhuc carneus in plures tendines diffedus,quieiufdem motus autores exiftunt,uniusmufculilococompra?hendebatur,quemadmodump mufculus quatuor ma. P fff* nus digitor,fecundos fledens articulos, Se is etiamq qui tertios infledit, quo nos ilium fuo * 6M^ diftinguemusloco,rquipollicistertiuminternodiumfledit,qu6disabilloprorfusu^^ Y6U^ dus,C fhlibi forte illi conninuus cernatur,id obfcur admodum in primo tantum eft exortu, n didor modo claff etiam fr,pra?ter aliquot alios mufculos habetur,s qui indicem Se me s 9 **>** dium atep anularem manifeftextendit. Verm fi tendines in diuerfafpecie offa inferantur,dif fedionum periti mufcul,qui tendines educit,plurium mufculorum numro recenfent.Qu admod nonnulli Wfcul,quipollici duos tendines,et unum brachialis offipollic fuftinen 1 10 M ^
#

tiexporrigit,duorlocoenumerarunt,etifiomnesiftitendinesadeuerfionfaciant,policis a, quidem tendines ad pollicis motum,brachialis aut, ad brachialis," Verm taie quid in ante* 4 ***& riori

DE H

V MA

NI CORPORIS FABRICA LIBER II.

231

riori tibia? fede magis adhuc eft confpicuum,ad mdium enim longitudinis tibia?, mufeulo
quatuorpedis digitos extcndente,carnofus educitur mufculus, qui in pedrj os mirtimo digito pra?pofitum inferitur, atque ad pedis eleuationem in anteriora iuuat,quum digitorum in. terimtendines,digitosextendant,Adeoutalicuiuidebitur,duoshcenumerandoseffmu. fculos,alteri uero unicum,prout hic exortus continuitm , ille uero diuerfis tendinibus , $t~ in uaria offa infertionibus diftrentibusq} fundionibus animum adhibuerit.Neq? minorem in Amutuo con numro obfcuritatem parit,mutuus mufculorum connexus.x Qui enim pedoris offis fum> ****. mo enati,in os v referens inferuntur,internis fuis lateribus adeo inuicem adneduntur,ut quis hos duos effe,alius autem unicum non inepte dixerit. Quodetiamillicommonftrant/ qui circulari ani mufeulo enati,uefica? meatum,ubi primum fub pnis corporibus exporrioi irt ci pit,tanquamduodigiti,amplexantur.Numerietiammufculorumobfcuritatemaugeteoruri Aconcurfu. dem concurfus,ex quorum albo Ci quis alius,ile profed eft, qui coxendicis offis appendi. ceenatus,ualidus deorfum fertur,& ad rrtedi femoris lgitudinem nerueus fadus,alteri car. nofae pam' connafcitur,cui femoris os initium pra?bet. Atcp amba? partes , ea feilicet qua? co. xendice ducitur,cx: eaquam femori affcribimus,unum tendinem fimul effbrmant, elatiffims fibula? parti robuftiflni infertum adeo,ut cVunum Se duos mufculos ab aliqUo hune recen. ferinihiIprohibeat,dummodoueradefcripionenondeclinetur.Eritautemis tibiammou tium quartus , in hominibus Se fimrjs conformatione plurimum diffrens, Simia? enim mu. feulo femore nihil adnafcitur,fed is unicus,ualidus Se latus eft mufculus, qui ob hoc eti. Ga Secundo Li* de Admtni, lenofemper Latus ncupatur.Atqmincfit, ut totofermonisprogrefuaccurat mihidemu firdndisdijfe' fculornumero cftituendum fit, ad quosiamtempeftiuumeftaccedere,neprolixisinge &ionibwi. nerali mufculorum explicatione ha?fiffuidear,Ca?term ne quid obfcuritatis fequns parit oratio,cV pra?cipu quum cutis motores pertradaturus fim,autquoties crebra Carnofa? me branaementio incidet,nunc cutis Se membrana? eius naturamprofequar,

*4 te.S,T.

y t,tfi.ca.

4?HjI4

wte.T.u ta.w,f.

DE

CVTE,

CVTICVL^,

ET

MEMBR^fN^f
<T adipe

per uniuerjm corpus cutifubiecla ypr

membranamcj$ carnofamrepofito*.

inter cutem

Caput

If*

boc Capite deferibenda? aliter deinearineauet^qudmuigejma Quitt ti librifigura utcunfi exprimuntur?iuxtarPJ? t?dein cr in uirejmaauintafigura eiujdemLibri? iuxta dextram mamillam. P^ertm ifia? partes taies omninofunt?quas citra omnemfioura/n ne** mo non nouit^fimodo aut ipfefelionem aliquando aggrejfiisfierit0autjecanti afliterit*.

V<^ R TES

rrsjW ui tegumenti obdudum, non duntaxat omnium hominis partium, fed uniuerfa? fubfttie, quam generationi Se corruptioni fubiedam feimus, duritie mollitieq? media,Eft enim cutis,uelut fanguine preditus neruus, Cutis Jdjldii acinterneruum carnemq? quiddam plan medi perinde, ac Ci ex mixtis tid. utrisq? conftitueretur, Ca?term neruus omnis,exanguis eft cVfrigidus, _ caro, multo fanguine prsedita calidacp, Media inter utru nc# eft Cutis,nec plan exanguis,ut neruus,nec fanguine abundans,ut caro,Cutis ha?c in homine,Herophilo Cutis diffre cw^TB* dida,boum cVequorumtergoribus,ex quibus coriaadaptantur, refpondet,&:rton tid? pari ratione omnibus fubiedisipfi partibus adha?ret,cnediturcp,Secus enim in manUSUov Aconnexu*. la Se pedis plta fubditis partibus adnafcitur,aliter rurfus in frte fibi fubdita? mufeulofa? fub ftantia?,&: aliter in labris,palpebris,auribus,nafo,ano ac puddo, Se aliter per uniuerfum cor pus,fubftratis partibus cutis committitur,ac inter fecandum,diuerfa ratione fubditis aufer. tur.Deinde in omnes cutis regiones non acqualis eft neruorum diftributio,nec cutis eti un> A neruorum decunq? eadem craffities.Interna? enim manuum cuti,plurima? neruorum fibra? porrigtur, copia. uerticis uero cuti pauciffima?.Quinetiam faciei cutis molliorc" tenuior,uerticis autem^pl Ainolltie* ta?pedum durior uifitur. Qua?internam fumma? manus fedem in ueftit ( nifi labore callofior euaferit)exquifitiffim in duritie mollitieq? inter reliquam cutem , Se omnia prorfus corpora, mdia eft, qum proxima?quai ad pondus temperamentoaccedens.Vtcuncfuero ft, cutis homini pro magnitudine corporis tenuior,qumanimantibus quadrupedibus obtigit,qu^ quam etiam homini profedo in uertice,dorfo,cruribus 8c* pedis planta craffa ftadmod,fed non omnibus a?qualiter,Quinetiam alia? cutis partes prorfus immobiles funt,cx* circumadu Amcw. pertinaces,ut uola? Se planta? cutis,alia? Uerfatiles quidem funt,fed nullo aguntur motu uolu. Va tarioj

V T 1 s, omnium corporis partium eft indumentum , corpori inftar nati.

52

ANDRE

AE

VESALIl

BRVXELLENSIS

rio , ut tota corporis cutis, ea excepta qua? mouetur,eft autem ha?c frtis SYfaciei uniuerfa,ck quse anteriorem collifedem,lateracpcpmpleditur. Atq? ha?c motu participt, autproprfjsin
hoc famulantibusmufculis,utfrontis,colli,genarumcVlabrorum,autuicina; ipfius cutis gra A pila. a>ut malarum cutis , qua? mufeulis deftituta , fimul cum proxima ipfi cute mouetur . Quod quidem alia cutis fedes pilofa fit,ut uerticis,axillarum,puddorum, in uiris menti, alia autem penitus pilis orbata , ut interna manus , Se planta? cutis , omnibus confpicuum eff arbitror. A firamni, Quemadmodum neminem latere fcio, cutmaximam totius corporis partem eff, perpetuo *" contextuefformatam,nifi quod tenuibus foraminulis, acffuliginoforum excrementorum propulfionem,C pilorum generationem paratis,peruia fit,atq? etiam in palpebris,nafo,auri. bus,ore,ano,pudendo,&ubiunguibusuiampracbet,interpelletur,perforataqCfpiciatur, Adha?c,ex cgtera cutis regione,internafumma? manus cutis(ut Se pedis plantam inueftiens) maxime continua,minimeq? perforata uiftur,quod Se nuper natorum cuti aliquibus afleribe re libuit, Verm ha?c fingula haudquaquam ociof,necp fruftra fada effe,fuis locis,quum de cvticvla rjSparttbUSaqugecuteobtegtur,priuatimagendumerit,demonftrabo, Cuti, quam </%* Ul ' Gra?ciuoct,alia cuticula tenuis admodum,8C prorfus exanguis obducitur, fupernafciturq?, propemodumeeparum tenuioribus ac pellucidis refpondens inuolucris, nifi quod alicubi Se pra?fertim in uola,oC pedis planta,craffior duriorq? uifitur. Hanc quum cutis uelut qua?d efflorefeentia ft, ii</l^i</lx Gra?ci appellant.Si uero aliquando attritu in fcabie,aut in uulneri bus exunguentorumapplicatione,autignis admotione, autferuentis aqua? infufione,autex logo itinere auferatur,8c interdum ueficule ac papula? inftar cute abfcedat,promptiffma. Cuti mtds , litercp ac uera cutis renafcitur,qua? fola fanguinis Se uitalis fpiritus compos eft,ob quod uena ydrterididc ^m arteriarumqp alicubi , Se neruorum tenuiffima? partes,nnescp ad eam confluunt,ipfamcp ^ijpfkmifin fimulconcreta? quibufdamefformarecreduntur.Neq?fanaudiendus eft Ariftoteles,cutem fai effe com^ fenfudeftituens,nonfecus,qumfi carniscutifubdita?duntaxatbeneficiotadus fenfusperf. potem. cereturjquum cuti proprios,certaq? frie neruos exporrigi ex Anatome condifcamus,illipre/ cipu,qua?infacieeftacbrachio,cubitoextremac^manu,deindecVcruribus6c"pedibus.Per reliquum autem corpus, etiam fi non ordinataferie nerui ad cutem deducantur, attamen com plures in illam definunt,fub ipfacp cVpotiffimm ad thoracis latera exporriguntur, membra. na cuti fubdita(ut Se uena? ipfa?)fuffulti,quemadmod etiam in Quarto libro,qui Neruis de dicabitur,enarraturus fum explicatius. tcp ita mufculoru (quos Carnem Ariftoteles appel. labat)gratia cutis nequaquam fntit,uerm utidiximus propriorum neruorum occafione. Et quanuis uerticis cutis obfcurioriienfu fit pra?dita,attamen Centit, utcunqp etiam incommo diffimum Natura? fuerit,furfum ad uerticem neruos diftribuere,ipfac etiam cutis hc non ad modum fenfu indiguerit,Deinde quis non quotidiana experientia edodus,cutem fubditis mufeulis aut offbus quoq? auulfam,8c*poftmodum fcalpello idam,unguibusq? compreffam (ntire n didicitcNeq? eft,quodAriftotelis fedatorum quifpiam hc,nefcio quam,Terrefteri tatem mihi aftruat,qu nerui dorfali medulla enati ipf cute duriores fint, Se his adhuc ipfi tendines,quos potiffimm facile affici,nemo inficiatur.Imo fnon minus ratione, qum expe rientia? fimul fides habenda erit,aufim aflrere,mufculorum uentres quamplurimos (ut quo rund fmur amplexanti)obtufius qum ipfm faciei manusq? cutem affici, Atq? etiam mihi ridendi uidtur,qui cut ob hoc fntire pofl auerfntur,qud nullum hc C\t mdium, quaf uer etiam neru proprfjs membranis prorfus denudatum,aut etiam in medio diuifum gra. uiffim affci non uideremus,quties ipfius denudata? fbftantia? acriores pulUeres infperg tur.Etf mdium etiam pra?ter rationemin tadus fnfiidefideraremu8,nqnneinpromptu eft carnosa ip fa cuticula cuti obnata,C intrim (ut putamus)fnfupriuatac' At rrunc^rfembran quo^ vwnbrdnd. queaggrediamur,cutiperuniuerfum corpus fubditam, qua? cuticula long robuftior crafl orq? eft,cV" fibris quibufdraris,his,qui fubfternuntur illi, mufeulis adheret,connafciturq?,cu ti uero pertinacius committitur.Siquidem quamplurima? uena?,8c' pauciffima? tenuiffima?c arterie, cutem nutrientes,8d neruorum propagines cuti fnfum communicantes,hanc mem* branam tranft,ipfaq? inter cutem,etillam prorepentiahac fuffulciuntur,membranamq? eu ti copulant, prter continua quandam,fibiq?proximam fibraru membranearum feriem, eu. ius etibenefcio mbrana ualidiffimcuti connafcitur,Ha?c non eandem in uniuerfb corpo recraffitiem obtinet,uerm quibufd corporis fdibus, carnofis fibris adaugetur, 8c craffor *Pr*fensmem reddita,adecf carnofa effcitur,ut mufeuli nomine donetur.Huiufmodi regio,in totaacolli am d ur. b cur cdr plitudinehabetur,cV in fronte,etin reliqua propemodumfacie,quibufd autem animalibus b 3 ta. A.ac nofd dicatur. undec9fercarnofisoppleturfibris,etpra?frtimillis,qua?totius corporis cut(ut nosfrpn jn"K^" tis)mouer!t, Audio Se homines fuifl,qui in thoracis regione,^ alibieti in corpore cutmo. '
3

uere

.DE

H V MA NI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

II,

235

uereualuerint, quibus proculdubio membrana ha?C, fimilis equorum afinorumq? Carnofis membraniscontigit.Porrohuicmembrnaejquamaliarummembranarnomirtev^aGra? ci appellant,nonperperamCarnofa?adiedumarbitror,quum inter reliquas corporis mem. branas , ha?c fola carnofa appareat , uere'que talis cenfend fit.Quod Arabes paulo exadis perpendentes,primiomnium,qiiodfciam,hanCmembranamCarnofamappellauiffeUidert^ tur. Atqueid fan penitius huius noftra? a?tatis Medicorumpra?cipuisindagandum fuert, qui panniculum carnofum Barbaris quibufdam non mal me Hercules eo rtomine appella. tum,odo abdominis mufculos eff ctendunt,8c* contra Galeni fententiam , ac rei ueritatem, cuti membranam in uniuerfo corpore, Se in ipfo demum abdomine (de quo duntaxat faper uidentur)fubtendi infician tur. Alrj et fi per uniuerfum corpus me hanc membranam dem ftrari confpexerint, ade ineptiunt, uthanc non fateantur eam eff,cuius Galertus tum alibi fa?pius,tum in Tertio de Adminiftrandis fdionibus meminit,eo quod ego adipem (de que* moxfermonem inftituam) inter cutem cVhanc membranam oftendo, fa?pe trium etiam digi. torum craffitudirte,quodc^hominis membrana tantum cutefemperabfcedat, quatadipis eft craffities. Debebant profedo eiufmodi homines, ad cathedra? oftentationem fblm natii accuratc perpendere,Galenum de fuis fimfjs , n&autem hominibus locutum eff, quibus nul lus adeps inter membranam 8c" cutem interuenit,ipfaq? membrana non fibris duntaxat cuti continuatur,fd prorfus undique citr . alterius corporis interuent ipfi cort tigua eft, Atq ob hoc non adeo arduum eft,hominis cutem folam , illaefa membrana diuidere, qum in CimVjSj canibus,8c" illis animalibus,ex quibus Galenus Anatomen defcripfit.Huicmembrana?eapar te, qua mufculorum proprias refpicitmembranas,lentor illemucofus, quem cuti Ariftoteles trib uit,obducitur,ob hoc fortaffis,ne ipfa fubiedorum mufculorum motum pra?pediat.Id e* nim membranis omnibus commune eft, qua? corpus,quodfitumlocumq? aliquando mutt, continent, ambiunte,utmucofoquodamlentocj? humore oblinaitur. E^ quarum numro peritona?um,fuccf ngs coftas membrana, cordis inuolucrum,8c" ipfa demum ligamta funt, qua? anuli modo tendinibus obductur.S unt itaq? tria uniuerfum hominis corpus perpetuo cingentia, nimir cuticulailla,cutis,8c" mbrana ha?c carnofa. Quibus & quartum hominem ambiensaccedit,ipfuidelicetpinguedo,fu adeps Trf^tA Gra?cis nuncupatus,quinifextre^ mhomo emacietur,undiquepropemodum inter cutem, Se quamnujber diximus,membra> nam copiofiffimcontinetur.Ex uenis enim compluribus 8c"arterfjs(f qua?reperiantur)m. branam perreptantibus,atque inter illam cutemq? propagatis,plurimus fanguis refudat, me. brana? frigiditate,caloriscj5(ut credimus)inopia,in adipem feu pinguedinem,aut ut alrj etiani in cornutis animaibus uocant, axungiam degenerans .Eft namq? ha?c dipis ad uniuerfi eor> poris membranas,ligamenta,cV(utfemeldicam)adomniafanguineindig, frigidaq? corpo> ra,generationis ratio,uidelicet quod ex uenis emanans fanguis,frigoris ui congelerur^'Hisque adha?reatcorporibus. Sedid intrim Natura cautum eft accuratifim, ne adeps nafcatur, ubi noxia inutilise effe poffit , Non enim Natura adipem cerebri membranis obduxit,non teftiuminuolucris,non interna? fedi cordis inuolucri, quamuis tamen cor hac non deftitue> rit,non interna? ligamentorum fedi,qua? tendinibus tranfuerfm obuoluuntur , nequcetiarri palpebrarum,aut frontis,aut pnis cuti adipem fubiecit, neque etiam adeo multum , fmma* manus pedisqsexterna? fedi. Quemadmodum profedo copiofiflmum clunibus obduxit, Ut illi adipe,puluinarisuiceuterentur. Atcj adeps humidisfrigidiscf animaibus (ex quoru nU/ mero homo cVporcus funt)plurimus colligitur,ficcis uero Se calidis,nullus autperqum exi guus,utleonibus,8c'canibus uenaticis,ipfiq? etiam fimia?.Quanquam prter homin,8c"por> cum et ericium,nunquam aliud terreftre occurrerit quadrupes,quod inter cutem 8c" carnearrt membranam,adipem nancifcatur,utcunque etiam oues,et glires illi fubinde reperiantur prg pingues. Albet autem adeps,quod membrana? cutiscp,8c"alia,quibus adha?ret,corporaalba, neq?carnis modorubra fint. Omnia enim,qua? in noftro corpore ab aliquo emutantur,mutantis alterantisq? colorem etiam fortiuntur. Et ridiculum prorfus eft, ob hoc adipemalburri arbirrari,qu6d area? fbftantia? compos fit, quum off, Se cartilagine, Se ligamento, cV tendi nibus uix aliquid cdidius occurrat,quibus nihil a?qu terreum,in corporereperias, Adipiiri ter cutem membranamq? colledo,eum ufum affcriberepoffumus,quem uefti carniq?fimplici tribuimus, ut corpus fcilicet calefaciatfrigoristempore,&f Solihomo exponatur, ueftis quoque modo refrigeret,calorem quo minus penetret,inhibens

nJ^HeZZ'. fcWp r2*crt

jj^jj^ f/f/^*^
tdfUSi

berum hme*

thedeZT ** P*nnkutu

a d e p s feu

$in&ued.

VLi a<kp* co
&<$ov'&*-

Quitus copia
fi*icps%

ave

'

34

NbREAE

VESALIl

BRVXENIS

'QJSI CVTlCVL^iE,

CVTIS,

L* D I ? I

S,

ET

cdrhofie membrana? natura per feclionem obferuari debeaU Caput* k L

Ti prcdente Libro,poftqum offium cartilaginumcp hiftoriamabfol

ui,rationemmodumcptradidi,quoquisha?cad difciplinam opportune fibipararequeat,ita quoque hoc Libro omnium, qua? feriatim traden. tur,fecandi artificium poft cuiufque enarrationem fubiungam,ut quis in unocorporeomnemmufculorumacigamentorumAnatomenredag grenurus,8C ordjne abfoluturus ft, Partium uer cjua? in fequentibus Li bris defcribentur Anatomen, proutillic commodius fore putauero , fuis locisfubi)ciam,Nuncautcuticule,cutis,adipis,8Cmembranenaturhuncinmodumaggre dipoffis.Nouaculaacutiori,inabdomine,autquacunqueuifumfuerit corporis parte,cutem ad adipem ufque redafedione,8c* deinde tranfuerfa(ut faltem unum,aut plures angulos mo. liaris)incides,tam leuiter ac moderat cuti nouaculam admouens, ut folam ipfam , illa?fa in te. rim carnea membrar,diuidas.Quod fn negocio in homine facis, Se pra?cipu pinguiori, quum fubinde, oCpotiffim in mulieribus adipis craffities , duorum digitorum latitudinem in thorace 8C abdomine fuperet,in coxis autem ac clunibus etiam palmaelatitudinem,in mu. lieribusnonnimium obefs uincere,in publicis fdionibus uidimus , Ac proindefediones ducendefunteoaccuratis,quomacilentiusobtigeritcorpus.Deinde eti conandum eft, ut hanc fedionem citra negocium obire affuefcas , cum propter mufculos ex carnea membrana conformatos,tum ad difcdam neruorum feriem,quam inter cutem membranamcp hanc fav ri dicemus,8c" propter innumeras quoque uenas,qua? in hoc diligentis erunt difcda?,quod nullas in morbis incidamus,nifcarnea membrana fuffultas . Poftquam igitur cutem ad adi* pem ufque (n tadainterim carnea membrana)diffecueris,hamulo aut unguibus , in aliquo ex fdionibus angulo cutem attolles^ diligenter tranfuerfis acutiori nouacuia,ad cutem du dis fedionibus,cutemabadipe,quo ufque libuerit,feparabis. Cuti deinde reflexa? ardentem candelam admouebis,ut cuticula ignis ui ueficula? inftarabfcedatjfeorfimcp cutem, 8c" cuticu* lamintuearis. D um uero cutem ab adipe libras (quod nifi laborum patiens,difcendiq? cupi. dus fueris,non diu indefeff fadurus es)neruulos indagare conuenit,8c" uenas, qua? fper me branam in adipe prorepentes cutem adeunt,deinde ipfa quoque membrana fibris illis frequ. tibus cuti commiffa,fedul6 infpicienda eft.Iam fi obefum ad manum ft cadauer,adipem me brana liberarecontendito,quod eadem prorfus radone,qua cutem ab adipe feiungebas,pra?> . ftandum eft , Cauendum'que,ne membrana ofcitanter cum adipe auferatur, in quo noftra setatis Anatomici aberrarunt,eam membranam in homine reperiri inficiantes , atque ita hac potiffimm occafone necelario,ut reliquos corporis mufculos,8f uenas 8c* neruos,ita etiam ignorantes mufculos,ex carnea mbrana cor A<mtos,8c" perillexporredas uenas cV neruos. Ablato adipe,leu fection per carnofam men* an ad fubiedos ipfi mufculos ufcj? induces, Se paruaopera,folis fer digitis per tranfuerfum hinc inde adis, autbuxeo cultello, aut, Ci uo. les,nouacula,illam fubditis partibus feparabis,atquealim membrana? cutefeparationem eff difces,qum membrana? ab illis,quibus incumbit corporibus,auulfionem,quam Hero* philus Mo-iy nuncupauit,Ha?cenim fadufacilis eft,ocyus9perficitur,illioperationipenitus refpondens , quabobus , uitulis, ouibus , leporibus cutem citra negocium auferri uidemus, imo auulfio haec adeo promptaeft,ut fblo flatu hcedis,agnis, Se eti. iunioribus uitulis, menv branam hanc cum cute, fubditis corporibusfparariindies cernamus. Verm cutis abadi. pe aut membrana feparatio,nififrequentiffimis fdionibus , acutiffimisq? nouaculis com. pletur . Quod etiam Se lanfj nos docent, quoties fub axillis cutem auferre conantur , carno(km membranam corporis bouis adnexam ( ne nimium carnis auferant) relinquentes , Necp iua tantum uel apudJanios difcuntur, Uerm etiam cuticula? natura, quum lanfj obuftos prius porcos deradunt,autpotius,quum calida?aqua?ipfos inv mergentes,pilos un cum cuticula defcalpunt
DE

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

II*

257

DE

INST

RVMENTIS,

biu adminiflrandispamripojfimt*

QJ? AE SECTIONS Caput VII.

ANATOMICORVM
TOIL.VM

N
DRLINEATIO.

TRVM

N>

T I M I CAPITIS FIGVRAE INDEi T R^^fE SENTI figura menfie cuidamincumbcntemfinximm ajJrem,quo in ui uorumfeionibus opportune utimurPdein huic ajferi omnia propemodum accomodauimm, qui> bu indiffcionum adminiflrationibus?adeofy tota^AnatomequispofftutU Quo autemfingu laleuiori opra ajJquarisMic etiam figura? cgftleres?ac demum eorum indicem adbiber nongrauatusfum. Indiceturitaty idc

CHARACTERVM

E P

<^C -4 MenfitP cui reliqua omnia modoferiatim indicandafuperjlernuntur* B,B i^Affr uiuisfc&ionibmadminiRrandisidoneus* C0 C Variafiramina>quibus laqueos pro animais mole adhibemus, quufimora et brachia uincimuu D, D Eiufmodi anulijummis manibus pedibusfy ligandis adaptateur* E Huic anulo maxila fuperiorjibera infiriori^catenula alligaturjit caput immotumferuetur* ac intrim nefi uox ? neq; refpiratio uittcuhrum occafioneprtepediantun

F,F Diuerfa nouacularumgenera,quibusfpongia accumbiu

G Cidtelli adearumjpcciemfirmathquibus calami adaptantuK

H K AT", N

Vulgarisquimenfzadbibeturculter. L Gdndisacuatiduscutte* Cultribuxoparatu L HamulU M Vartjjlyliundcumfipbon^ Obliqut* acm cumfilo craporc, quibus UterarumfifciCuhs colligamus* n Minores acus?quas uuheribusfuendis accommodamus* O Serra *P Forficula. Q,. MaUeusUgnetiu R ^frundines inflandis pulmonibus, er alijs quibufdam partibus idone S Filumceneumiofibusne&cndisaptum. T Subulafirandisofiibusparatd* V Variafbularumfirra. 2 Forpexintorquendisfilorum extremis compartes* Y Forpex?quo intorthT off iam committentisfili rcliquiasprafcindimus*

avAN*

BRVXELLENSIS V A N D O Q_V I n E M in nouacula? hamuliq? mentionemincidimus,at^ que in fequentibus,horumac fimilium, qua? ad fedionem pertint,inftru mentorum non infrequens fermo occurret, nort abs re erit, obiter hicnv ftrumenta,quibus in adminiftratione uti poffis, fubiungere,etiam fi id ih Primi libri cake fieri quoque potuiffet. Sunt uero hsec pauciffima , para, tuq? facillima,quanquam tamen adhuc operofiora,pluraque,qumipfe a nunc publica? etiam fedioni adhibeb , enumeraturus fim Primum ita. a F, \ToUdCuU. que plures comparandi funt cultri,quibus tonfores in radendis pilis utuntur, Se quos uulgo nouaculas uocamus , atque ex his quafdam acutas eff conuenit, quafdam autem retufiores, uermharummaiorfemper,qumipfeuelis,futuratibieftcopia.Eligendefuntminores8c:le uiores,quamuis etiam grandes aliquot adefl nihil prohibeat,plures aut comende funt,aut ' tonforibus petenda?,quodleuiquq? occafionein membranis,auttendinibus,ligamentis9 fundendiscorrumpantur,atq?quumfragili admodum conftentferro, prompte exiliant,prae cipufinouas,&:acuendo nondetritas,operiadhibueris . Quibufdam exhis,&potifimum minoribus,illudferri tuberculum non inutiliteraufertur,quodcultrumextramanubrfj redi. tudinemextendiprohibet,atqueidtunc inprimis tentandum eft, quum nulla?repcriuntur nouacula? obliquo conftruda? manubrio,quales illi funt,quibus noftrates Se Galli tonfores uttur.Italis enim rudes,8c" magnis eredisq? capulis feu manubrrjs cultri in.ufu funt,quorum capulifubinde in obliquis fdionibus incommodoeffefolent,unde etiam quo minus manu Pana cultri ex fententia infledas,obftaculofunt.b His par uos cultellos, quibus calami aptantur,acutiores b q. quibu* cdldmi fimul retufioresq? addendi funt,8c" ex his nonnullos orbiculato cufpide, nonnullosuero ob. aptdntur. lonao acutocp eff cuenit. Inter reliquos potiores funt,prorfus ferrei, alrjs enim qu trfuer. fa liomentafcindere conamur,capulus facile frangttur,ipfumcpferrum imbecillius , emollita ex calida? aqua? lotione refna in capulis firmatur. Prorfus refpudi funt incuruati,ac falcibus fimiles,quoniam folo propemodum mucrone inter diflcandutimur,qui introrfum in cur. uis illis cultellis reflexus,diffculter tranfuerfisc ligamentis fubfjcitur." Pra?terea non inutiliter c^'cU Vulgdres cul acjn jDentur duo cultri ex illis,quos menfa? apponimus , quorum alter altero long fit maior, l fedretufior,8cferreus potius,qumchaIybeus,autfaltemnon impenffragilis ,e Siuifumfue d h,i. Buxei. erit, poteris his quoc adrjcere duos buxo , autligno Indico,quo in morbis curdis utimur, c K* confidos,atque ex his alterum tenuem,8c oblonga cufpide fcindes,alterum uero latum,SC or biculari cufpide eff fines,uerm rare admodum illis utor,quum retufiores nouaculefmper Hdmuli. ad manum Cint! Licebit etiam hamulos duos effingere,illos referentes,quos Capitis initio ap f l, pinximus,confueuiaut illos parare ex furculis,qua? menfgin dies apponi fblent,Si enimfur. culam acceperis,atque utraque furcula? crura,lima magis extenuaueris,8i deinde eorum api. ces oblique nonnihil inftar fmicirculiinflexeris,hamulum tibi elegantem paraueris, cuius mucrones lima ex fententia acuere eft integrum, atque itaunumhamulum retuforem , alte. rum uero acutioremadaptare nihil impedit.Quanquam tamen hamulis relidis, ungues fub. indeoperiin eleuandis quibufdam corporibus utilis adhiberes, nifi fniftrae manus umbra Styli- fedion obtenebraret.s lnfuper ftylos oblgos, breues Se craflores, ex argento aut a?neo filo g m tibi difcari curabis,8i quofd ex molliffimo maximeq? fequaci plbo ab Aurifabro quopi educitrahic inftar filorfines,hi enim ad uarios ufus, Se pra?fertim ad obliquorum dudu Sipho. naturam inueniendam mir conferunt,Conduxerit etiam fiphonem adefl, fi fortaflis ilium perpenem ueficaeindere liberet,utineo manualiartificio reddereris expertior.Etquemad. modum nucleumfiphoniaffngimus,ita quoque quibufdam ftylis ilium adhiberi, 8c"quof. dam etiarn fiphonis modo incuruari conduxerit Neque profedo mediocriter utiles fue^ rint ftyli aliquot, inftar mdia? canalisextrudi,ita nimirum,utfiphones parantur, in quo^ rumeauitatem fediomolitur, ex qua uefica calculus euellitur , aut ad eam ftylorum for^ mam, in quibus pilof frici textores friatim fericum in pilos fcant,Conferuntenimeiu modi ftyli in illis fdionibus, in quibus membranam longa fedione diuidimuscauentes, h Ndeittn. Acus. ne quid fubditorum aut membrana amplexorum la?datur,h Acushabere conuenit, fedob. liquatas potius,qum redas,quod ilico pra?ftabitur,f communes acus prius ignita?,in^ ftar C itera?aut (obliquentur , Conduxerit autem Se magnas Se paruas a deffe, qua?fcilicet fil funiculosp graciles tranfmittant,8^pra?ter obliquatas ilas,eiufmodi tibi quoque ad ma^ num fint, quibus in confuendis uulneribus utimur, ut cutem aliquando fimul fuereualeas, quummetuisteabfente,aliquid fpedatoribus difeendicupidis uiciandum . Hisacubusfi. Filum. lum adaptandum eft fericum,quo uulnera cfuuntur , aut pecuiarealiquod,fi fortaffis qua?. piam confuta diffblui turbarique ab alrjs , quum abes^ucrereris , Ca?term ad uafa religan .

ANDREAE

-VESALII

da

DE HVMANI CORPORIS dauteriscommuniillo,quoliterarum

FABRICA LIBER II,

237

maniain ltaharn adfertur,apud alias autem nationes imbecillius Se craffius fit,8C minus con. o- tortumcVlaue/Serrauercquaminterdumoperiaccmodamus^aconduce^quaganora? Serrai na,aut eius generis affedibus uitiata membra pra?fcindimus,non autem orbicularis , ut qui. dam etiam Mathematici fuis Anatomicis libris appinxerunt,nefcio, ex quarum linearum du du arbitrati,orbiculare caput ferrainftarfalcis meflbria?incuruataferrandumeff,Etfi fortaf ' hP. fisferraadmanumminimefit,abillisopportunpetetur,quipedinescficiunt,k Forficula, Forfait*. nifiabfcindendispoftligationemfuniculis accommoda eft, quod etiam quouis cultro obi' * O. tur.1 Malleus,fi ipfius ufus aliquando ad m grandiorem cultrum impellendum , quum alior Mdlkws. m ;animaliumeffringiscaluarias,erit,quiuisetiamaptuseft,Noninopportunquo9exarundi R. nibusoblgi" calami aptabuntur,quibusminifteraliquis, hoc illdue corpus inflarepoffit, CdnuU. 0B,B. 0 Affres ,quibus uiuas fedies cfcimus,paratu quoq? faciles funt,8C illos defcribemus, ubi s T v uiuorumprofequemurAnatomen, quemadmodum quocjs ad finem Primi libri ea recenfui P ' x,y! Pinftrumenta:quibusincompingendisof^^^ eo ordine, quo in uno corpore omnes diflcari commode poffint,nos accingamus,

DE

MVSCVLO
mouente.

FRONTIS
Caput

CVTEM

VIII.

A R N E a M membranam,qua? urtiuerfa? cuti fubfj citur , quibufdam cor^

poris fedibus carneis fibris augeri, Se alicubi in mufeuli naturam degene rare,prius commemoraui, Nunc autem pertradabitur, quonampado idfub frontiscuteaccidit,quam7r>^Tww'^o(/ Gra?ci uoeant, quadmo dum Se ipfi infinuataslineas, sotidecs Se ^Wtw appellant, Homini qui. demutplurimm nulla? cutis partes,quiefcentibus offbus mouentur, pra?terquam frontis,faciei, Se anteriorem colli fedem ambiens cutis , Vt Qua cutisfe, eniniiuperciliaattollantur,cx"interdumdemiffocuIifdem anguftamreddant,ipfmq?cor eshominimo rugata muniant,frontis cutis uniuerf,qua? depilis eft,fimul cum naf cute, motu uoluntario ueanturopportun&giturjquod carnofa? membrane, totius frontis 8c"nafi cuti fubtenfa? fit benefieio, auanenon a ha?c nanq? carneis fibris augetur qumplurimis, 8c" mufeulofa reddita,plures neruorum pro Frontis mu~ aUta S Pa,lles mutuatur . Deinde frontis naficp cuti mbranaha?c tenacius,&: citra adipis alicuius, fculf*Ml* frontedeli- aut Percluammodiciinteruentumconnafcitur,qumperreliquumcorpuscutiadnedi con. *? neare lieu, fueuit.Quodetiamalijsimpofuit Anatomicis, arbitrantibus frontis cutem, carnofm mu. it,adA. fculbfmq? fubftantiam eff,quum cutis non magis hc,qum alibi carniformi fbftantia do. netur,fedduntaxatpra?fns membrana carnofiorreddatur,cutiipf(quemadmodum iam di

ximus)pertinacius,quminabdomine,autdor(b,autcruribusconnatahaudfcus,qumf membrana,unum corpus cum cute effet effbrmatura,qudoquidem ficredidem motus am borum,membrana?fcilicet,8c" cutis perficitur.Porro huius mufeulofa? compaginis fibre, mu tu6 ad latera accumbentes, naf fummo ufq? ad mediam frontis fedem (qua? inter primas ea. pillorumradices,8^fuperciliaconfiftit)8c: ad huius quoqjloci latera, carnofiores uifuntur, omnes furfum redo tramiteprocurrtes,f modo intrim perqum raras exceperis , obliquo duduexporredas.Atc^ha?cfanredafibrarumfries,nonperfundoriMedicisuenitper. pendenda , nein fronte tranfuerfas potius , qum redas moliantur fdiones , Accidit enim, quum tranfuerfim quandoq? fdionem inibi,8c~ maximeiuxta fupercilia,ubi carnofiores efl fibras dixi,aliquis tentt ad palpebrarum radices,tum fupercilia, tum contiguam ipCis cutem deorfum conuolui,8c" oculos,quibus incumbunt,aggrauare,utnecj? aperiri ex fententia que. ant,neq? libre fiio munerefungi.

p^
ries.

r r~
***'

Zrfa^fiL n" * *****

MVSCVLI
a
J

FRONTIS
tisadminiflratio.

CVTEM
Caput

MOVEN'
Duplex *dmi

I J*C

ta. A.

ik^^^^a^^^-^i

c T ae modo mufculofa?a fbftantia? adminiftratio , duplex tibi erit, Vna quidem, qua cutem fimul cum carnofa membrana, membrana cal

uariam cingente , obidq? Gra?cis **&*g*w* nuncupata, auferes . AV mfirdtm tera autem, qua cutem mufeulofa fbftantia (quantumuis id diffci. culter fit) feparabis,carneam membrana capitiaffixamrelinquens. Vt uero utranque in uno cadauere ex fententia perficias,detonfiscrini. bus uertice,red per frontem Se fuperciliorum mdium ad naf ufque
extremum

25g
'nor.

AND R

E AE

VE

AL1

B R V

XELL

EN S

extfemum fedibnem nouacula per cutem duces,deinde aliam in fincipite,fecundmcoronanalis future dudum,ad temporal aurium radies ufcp moliere , Dudis fdionibus, in alte. ro latere , hamulo , aut fummis digitis , cutis propter fedionum angulos (qui in elatiflma frontis fede,cV ipfo fer uertice erunt)eleuanda eft,ac fimul cum carnea membrana ad fuperci lia ufcp auellenda,eodem prorfus modo,quo carneam membranam fubditis mufeulis fepa. Pojericr. rari fuperis relatum eft. Atiti alio latere,uarias eafdemq? tranfuerfas fediones experieris,do. .nec relida ad caluariam carnea membrana , cutem commode ab ipfa,d fupercilia ufque adi. mas,iam in palpebrarumb mufculos incidens . Neque id tam fadu arduum eft , atque ait) ui. dentur innuere difldionis proceres,quum uti antea teftatus fum , membrana ndn eo pado cuticonnafcatur,utunumexambobus fimul confufis corpus confurgat,

i , u.ct.

DE

MVSCVLIS
Caput

T^LTEBR^RVM.
2C.
,

tertia mufculorum tabula ad ebarancres C,D>E, bos mufculos utcun$ exprimante tamen ifiampteuliarem locauimmfgu^ ram?in qua <^fprimmindicat palpebra? mufculum,b uero c&Cjnujeus

QV^M

VIS

liillius principiumPDfecundum mufculum, cuius initium c notatur. Mu^

ttius autem duorummufculorum connexm?F infignitur.
Pdlpehrdru.

ALPEBRAMutranquetaminferiorem,qum fuperioremeffbrmat m brana,qua? caluariam fuccingente membrana principium ducit, Se u. num continuum cum adhrente albaueoculi a tunica corpus exiit, de aisfi.cap. inde&cutisquoquecumcarneamembrana.Atqueha?c fimulad palpe H&7.** brarum fines, 8c~ubib cartilago ciliaerigens confiftit, firmiffimuniun> h - ^ tur adeo fan,ut quatuor hc, cutis nimirum,dua? membrana?,8c" cartila ub.u go illa,quam tarfum uocauimus,fimul unita,palpebram, corpus quod. damrarum,8c" nullialteri in homine parti refpondens conftituant , Ca?term per reliqupal. pebrarum regionem, cutis carnofa? membrana?,Utin cgteris fer omnibus corporis partibus, quod ad connexumattinet,committitur,at nullus intrim adeps,fd unduofus dtaxat quiLuopdlpc/ dam humor , inter cutem membranamq? iacet. In fuperiori quoque palpebra fecundum uni. ira mufeuli. uerfam ipfius amplitudinem ex abundti,carnea mbrana mufculofis adaugetur fibris, acue lut duos efficit mufculos,in medio cutis Se eius membrana?,quam adha?renti alba?e ocuii tu Sup'eriorem nica?continuameffediximus,repofitos.Moueri enim oportebat exnoftroarbitratufuperio pdlpe&ra cur rem palpebram,alioqui in nullum ufm nobis accommodaturam.Etenim fruftra palpebras moueri opor' Natura largiretur,f aliquando extrinfcus illato,uerfus hominis oculos fcaraba?orum Se can tuent. crorum oculis long molliores, quod pereuffurum ipfos,8c* la?furum effet, ex noftro arbitra^ tueas non clauderemus ,Duositaque tenues,latos,membraneos,ac fbftantia propemo^ dum omni ex parte fibi fmiles,Natura miro quodam artifcio mufculos produxit, unum f. cLdeinC, Vnui mujcu> ne in maiori oculiponens angulo,alterum in minori.0 sQui portionem maioris anguli occu. b.tJitab. lus. pat, ex mdia anguli fede inibiad naf latus incipit , fuo principio etiam fuperciliorum partem C nafo proximam contingens.Huius finis amplus, quemadmodum totus etiam mufculus,car tilagini,in quam pili firmantur,applantatur,mediamipfius fdem, qua? maiorem refpicitan. Altei. gulum,uniuerfamoccupans, Alteruero mufculus totminorem angulum ampleditur,du' D.deine. dum quodammodo circularem obtinens. A1 medio nanq?inferioris palpebra? ortus,per mi. d erjte.D. norem angulum circunducitur, Se in fuperiorem palpebram afcendens,in reliquam cartilage rtts dimidiam fedem CcCeinCerit, prioriq? mufculo,non ad cartilaginem tantum , fd etiam per reliquam niperioris palpebra? longitudinem0 committitur adeo fan, ut nifi fibris ambos di' (tinxeris,uterqueunusef apparebit , Fibra? enim fecundi, noftro C, quum palpebra fur. E. fumdud eft,refpondent,eaautemconniuente, acutum magis efficiunt angulum, Prioris uero mufeuli fibraeminus obliqua? confpiciuntur, 8c" uelut ex dupliciducuntur principio, iiimirum ex angulo maiori, Se fupercilfj parte nafo contermina, Horum mufculorum be. neficio fuperior palpebra Se attollitur,8t" deprimitur. Prior enim ipfm ad fuperiora contra. hit,pofterior, qui minorem perreptat angulum , ipfam deorfum agit , Simul nanque fmper attrahitur, tam altra tarfi pars , cui contradus mufculus non implantatur,qumreliqua. Huius autem cauf eft, tarfi durities, fi enim effet membranofus , uel carnofus , uel quo^ modocunque libet mollis , pra?terquam quod cilia non referuaret ereda , motam partem , reliqua
conjlitutiok,

nim fi baculum aliquem obliquum &retormm

Zl

mlerercntur ; Quemadmodum e.

^Wf^prfduturmufcu^
tem
a

Quod uero .an, d.cl. palpebremotu. , eodem ritu cum reliquis tonus

eTpoSXus

^"kulomfecontra^alteroueropropriafun^^

fomaut^urea,qua^^^

icereyurlum quidem pars eius, qu* magnum refp.cit angulum,reuelleretur deor.

elauderetur.eaq.u.dererurpa.pebra.quamm Phegtorum L&ri, Retortamu

S.
Difficile
efj

dua.Quoduel Galenus fae.lattdtatur,qiinLibr,s de Affeflorumloeorumeoenit ne ^palpebr*murcu!osfccusatquealibirece&^^

aucorem pomt. Nequeadeo adhucpalpebrarum motus admi'randus uenit, atqe pdUcube lUms ,quam,nauIbusI&teftudmibus,alnskplurimis animalibus exmaioreTuhCulo quot.es

pdlperdSfic* uentiu mufeu . lorum cogni tionem.

l^conniuet3totioculoobduekorPkimuSj&qu f *. joremoeuliangulumeollefla.quidfimiiecommonflrat/noftr^ SSSffiSSbS

Porromufeulommpalpl brammouent.umadm.n.ftratiodufmod.fereeaqualempra.cedenuCapitedefSus opt.memmeneultell.sparu.s qmbusinaptandis ealamisutimun&hamuus negoeiLpcr:

n mter.m palpebraopt.m,srat.onibus&minpri&immobi.

*ddmini/Ira~] tio pdlpdrdm

mouentium niu

fculorunt.

aff^umgraHa,quos,^stGr^
procumbunt.fluxusperdifces.

feeer.s.Cuteme.momn..nduftr.aaearneambranaadtarfumufq!lmtraq!papebraopor tetad.mereaenequaquamperfunaor,eeut.'scumearneamerabranaeonnexumfntueriadi p.S<Ph.cabfennam,utparslmorJmufeuIoqSfequadorredderemr3perpendere3idnanq!urili

"u.muu thmes

C OCVLORVM
Gafut

MPBQVLIS.
JCL

PRIMA
OCVLI MVfculorumfigura*

SECVNDA
OCVLI MV*
{culorumfigura.

PROPOSITARVM IAM FIGVRARVM ET EARVN>

demeharaderum Index,

-*tpJt$ oeulus ex caluaria ad mufculorum ofienfionem euellendmfit , bk ipforum delineatio

projtratoscommonjlra^feptimo adhuc aduiforium neruum aferuato. atxfiquentiproponeturpagina*
i

Q^ONI^M inintegris mufculorum tabulis, dculi mufculos depingere nondaha**

C

ntm repofuimus.^fc in harum prima quidem?oculm fimul cumfuis mufeulis in ipforum fede ad*fiucrepofitts, unaficiedclineatur.Secundauerfiexprimos oculi mufculos ab infertione hum

24o

ANDREAS VESALII ^[httrior oculifides,inquairis confiait.

BRVXELLENSIS .;

x 4W& ^ ciemufculioccurrunt,nondumfcilicetaiquomufculofua^ C,D,E F,Gt InterudlorumLerfexprimosmufculosconfifientium,^^dipe oppletorum duoin bac fit

Bi,z

HJ?K,

f*MM TrimifexoculimufcuKuermHmufculumnotat^
deorfum,

MV N quibus circumagitur,K quo admavorem oculi angulum duatur?L quo ad

_

o Septimsoili mufculu, nulla ex farte duiforio neruo iberam,ac ai ad^pfumaho^

integente omnino detectii*.

minoremano-ulumfertur.

<^n*

.h^i.i*

Oculos motu uolutdric me*

uendos.

Oculor mo>
tus

quoqJmufculoslargirineeeflUmfuit.SedquumoculommmotusfinttresJunus,quon..n

pyr**~

-^-

^gg

ferioribus fedibmeque omnino aliter,qum fecundum pupilla? reditudi, nem, oculorumuifio perficitur , pauciffima utique uideremus,fioculi im. mobiles penitus effent, Quadcaufai^bs ita corporis noftn Conditor creauit,utplurimum circumducipoflnt,& pra?terhoc, collumad motus promptum reddidit,ideoque potiflimm duo fadi funt oculi, etiam no. tabili fi>acio difliti.Ceterm fi eos moueri motu uolutario oportebat,ipiis raDiiiipaLiuuiuiu.wvi^^^^'" * ...

tkuerfusnafumadducuntur.&quoeKtrorfumadparuuanguluaguntur^eeundusqua. quan tr,Uerlusnaiumaaaucuiuui,w-v1uui.Awv/*x.. r >:r:-ro t . ^^

do furfum tenduntur,uerfusfuperc^ feuro admodum motu circumuertuntur,merito totidem numro duces motuummulculos fabrefieri oportuit,atq? fingulis motibus,quiingeminos diuidipoflent binos mufculos apta

JSdufculi fex primi. b

alios autem duos,unum quidem infr,alterum uero fupra, qumtumueroac fextum,utcir hifi M

primiquatuor, quemadmodum redis oculi motibuspra?funt itaquoc^redumfitumqbti. ^.Ma rient &:omnesomniexpartefibifimilesfunt,Capitaenimipforum,uelutex dura cerebri d $^iK
membrnaneruumuiforiumobtegente,&^^^ nerui uiforncaluariaelapfu,originemducunt.Deindeipforumuenteramplior^ fundior,attamen teres propemodum uifitur , Se pofteriori oculi regioni , neruo j uilono, le. ub^ curtdmipfuscaluariainoculiufcp radicemdudus longitudinem,incumbit,&: quum pro * ,,*j c*
%

CuWfionismotui^

ptermediamoculifedem(ubiislat^

uationem finit. Qua? ultra mediam oculi fedem terminatur,cV dura? oculi tumea?, tanquam ^ t? c^ inmouendoofl,reda(fedfecundmcorporislatitudinemduda)lineainferitur iuxta in* t^ub.7. dem,maioremue oculi circulum,in anteriori oculi parte confpicuum^nigrum abalbo(ut gw*wi italoquar)dirimentem,Porro mufculi,circundudionis oculi opifices,form a quidem ac ortu i ' * prioribus illis refpondent,at minores funt, Se dudu infertioneq? ab illis uariant , Prior nanc dura cerebri membrana,uiforium neruum ambiente, regione minoris anguli originem du cit3Se in humiliorem oculi fedem , neruofa fua tenuitate inferitur , obliqua linea iuxta iridem, reh'quorum quatuor modo, Alter uero uiforfj nerui membrana, regione maioris angu li enafeitur , Se durse oculi tunica? , neruofam ipfius tenuitatem , obliquiori linea, ad fuperkv rem oculi fedem inferit. Atque hinc fit fex iftos oculi mufculos folo ftu, Se in duram oculi tu. nicam infertione,idq? adhuc modic , uariare , Primi enim quatUor,uti modo dicebam,pror fus redifunt,redaq? linea inferuntur, aln duo obliquioresuifuntur, obliqua linea infertio> nem molientes , qui etiam fi circumuerfioni conducant , attamen Se furfum deorfumep oculumagunt, Atque omnium neruofarum tenuitatum dudus,inter duram oculi tunicam, 8c" hadha?rentem mdius confiftit, f Effbrmant itaquefmulpmnes mufeuli , dum proprium h tSp.cap.

Adeps mufeu lis oculorum interpofitu/i.

Septimus ocu limujeulus.

adhucftumferuant,turbinatamfiguram,cuiusconusipforum eftexortus,bafis uero,eo. *jto* rundm infrtio * Breuiffimo enim dudu neruo conneduntur uiforio , quum inillorum, mcx^, quam urt Conformant capadtate,multus cotineatur k adeps duriufculus,8c~ albus admod, u g,m,cl atqueis rurfus altericuidamobuoluiturmufculo,Eftenimpra?ter commmortes fexoculi *,*"* mufculos,1 alius mufculus grandis, undecunqjab illis Se eo,quem diximus, adipe circunda- t^0[ tus,ac folus fimilem figuram,quam priores fex fimul effbrmabant,conftituens, Nam mufeu lus ifteprincipium quoq; dura membrana,neruum uifori iuuoluente affumit,atpaulo an. tcris , qum fex priores , illorum enim origo ab oculi corpore remotior eft, quam eius,
>

quem

o&tndit
h*c prima
figura,

DE H V M A N I CORPORIS FABRICA.LIBER II. 241 quem nunc enarramus,mufculi,cuius principium fimiliter carnofum eft, ut etiam reliquum totius.mufeuli corpus, quod orbiculatimuiforum neruum ambien s, ac principio in'pnora porredum, inftar turbinis tantifper dilatefcit,dum pofteriorem oculi fdem contingat, iliiq? circuli modo implantetur, Atque hanc infertionem mufculus molitur, non quidem neruo ui. forio proxim,fdfer ubioculus ampliffimus fieri inpit. Quemadmodum uero inter hune mufculum, Se fx priores adipem repofitum dixi,ita etiam inter neruum ipfum, 8c" pra?fntem mufculum co interuallo, quo is neruo abfcedit, adeps colligitur. Mufculus hic nullam pror. fus inferiptionem obtinet, nifi fortaffis unam in inferiori ipfius fede, fecundum ipfius longitu. dinem protenlm. Vndeetiam miror,hunc non unius mufeuli loco ca?teris Anatomicis enu meratum fuille, fdab alrjs duorum, ab alrjs trium ; quum intrim mufculum hune uix obiter omnes defcripfrint, Ac proinde etiam uereor, ipfos non admodum apte mufeuli huius ufum exprefliffe,dum hune priuatim, retentionis oculi in fua fede autorem eff affrt, nullum pra?terea illi ufum afferibentes. Quum tamen aptis fex priores mufeuli id munus fibi uendicare poffint, ut quorum externa fuperficies, membrana? oculi fedem in caluaria exculptam fucin. C11U> nDr*s mulris connafeatur, Quinetiam fx iCi priores propinqufus ipfi capitis offi, ubi neruus ex caluaria elabitur, pertingunt,ilico enim atqueneruus emergit, exipfius dura menv brana principium mutuantur,omni ex parte feptimum occultantes Quanquam fortaffis non defuturi Cinty qui originem horum mufculorum non dura cerebri membrana, uerm ab illa qua? os fuccingit,pendre cotendent,quum intrim feptimus mufculus,muitis interualis un. diquaque ab os fuccingente membrana diftet, quod profedo fadum n fuifft,fi modo huius benefieio oculum in fua fderetineri, ac quodammodo ad cerebrum trahi oporteret. Et Ci for taffs ipfius naturam accurat rimatus fueris,illum inftar tegumenti uifbrio neruo obduci con. cdes, 8Cpoftmo dum etiam oculum redis motibus agere fateberis,proutnimirhasillas'ue foi corporis fibras contraxerit,laxauerit ue,

Septimi bjjp
cium.

OCVLI

MVSCVLORVM
Hratio.
Caput

^fDMINI*
X 1 1.

ECTIVS mufculorum oculum mouentium adminiftrationem,illo ex

tfi.Cd.p fe.iT,V,Q ralijmuL
d
U charade

Jldmmflrd * caluaria?1 finueuulfo,perficies,Euellitur autem prompte uniuerfus,inte. tio in oado a. gra adhuc caluaria, fi omni ex parte oblongo cultello, ad os imper du. cdlu^rid refit
tSct T OCllilfft exmendi vie s dus.

res.

dis in circuitu fdionibus , fuo finu ipfum liberaucris, Se tandem ner. uum uiforium, ubi primum ex caluaria procedit, abfcueris. Si uer'6 cal uaria forte ad cerebri infpedion prius fuerit difda, ipfumq? cerebrum

auulfum, coduxeritduabus lineis caluariam ferra diuidere, una quidem ' linea regione maioris anguli, uerfus uiforfj nerui foramen fada,altera autem minori angulo adpriorisfdionis,iuxta foramen illud, terminum, Sienimadeummodum frram in oculo. rumulcp fedem penetrare cogeris, totam fuperiorem partem fdis oculor, inftar cuiufdam trianguli auferes, ac deinceps undique oculo pinguedine liberato, ilium adimes, aut Ci uifiim erit,oculum ab off undecunqueliberatum fblius uilbrfj nerui interuentu, caluaria? appendere fines. Euulfm miniftro tenendumporriges fie, utfummis dextra?manus digitis neruiuiforrj finem (quem Se eleuabit)finiftra autem manu uelut in pugnum coada, in indice acpollice anteriorem oculi partem comprehendat. Mox adipem oculo,ut minori moleftia humedatu s moueretur,circumpofitum,8c" glandulas, uenarum 8 arteriarum diuifionem intercedentes Hfcquaf adimito.Dein confideratis mulculorum dudibus,8c*,quam fimul omnes conftituunt, forma, ofleniunt fex capita primorum neruo uiforio acutiori cultello liberato,ac fingulos deinde mufculos le due c4p.11 uiter fcando, ad mediam uique oculi regionem deducito, unumquenq? fupra a?uam miniftri figura. manum,quafi ftellam effigiaturus extendens.hac nanque ratione cuiufq? implan tationem, for & 18 fi. cap. mam,8c~ ufum leui negocio codifees, Porro nihil a?qu diligter pra?cauend uenit,ac ne ad. l*lh>h. ha?rentem albam'ue oculi tunicam c cornea prorfus abradas, nimiumq? oculum emunga s, c 17 fi.cap. 4^.7X priufquam fx mufculorum infertionem intuitusferis,alis enim (nifi forte exreitatior fis) eam uiciabis, neruofam alicuius mufeuli tenuitatem un cum adha?rente membrana incuriof abfcans. Iain ubi adipem in mdia horum mufculorum amplitudine coaceruatum, ungui. bus, aut cultello feptimo oculi mufeulo adempfris, ilium quoque aggredi integrum eft. Adminiffrdt Primum itacp qui neruum ambiat, circulatimq? in oculi radicem implantetur , examina,ipfum tio oculi mut fcidoru, quum neruo prorfus ad duram ufque oculi tunicam radendo. Ca?terum Ci caluaria? adhuc ha?ren. 4 ddhuc cdlud tem oculum adminiftrare animus fit,mufculorum capita primum liberans, ad eum quem iam ri* baret.

dixi

24Z

AND R

E AE

VESALII

BRVX E L LEN

modum,mufcuos attredabis, capita fcilicet neruo adhuc fixo ad infertionem ufque(qua? no procul ab iride confiftit)deducens.Commods tamen,minoricp moleftia priorem fedionem d ^ ^ obibis,In utroque tamen adminiftrandi modo,oculi ftus femper perpendendus eft,quem ca H ^ ? runcula in dicabit,maiorem angulum in homine occupans,cV (ut creditur) pituitamin gnas defluere pra?cauens, Ha?c nanque (dummodo cognofcas, an dextrum, an finiftrum oculum in manus affumpferis) oculiregionem, qua? magnum fpedat angulum perptue, common. ftrabit, qua ilico reliqua oculi latera opportune p tes. Intereft autem,oculi regiones,propter obliquas mufculos, potiflmm cognofcere. Aut C\ lubet, negleda caruncula, poteris cultello carneam membranam,priufquam oculum caluaria refecabis, pundim in aliqua parte radere, hincqj oculi regiones femper augurari.
_

DE

BVCC^RVM,
nafialarum mufeulis.

L^A BRORV
Caput

M,
,

ET

XIII*

Aheriusldte'
rit primusmu J culut, uel fimulornniipri mus acfecutif
dus.

Li.^deAd^
mnfbrdditfet
tfionibwi.

JSfonutlis bo/
minibus dures moueri.

fiperiori,'1 duo narium offa in h duas definere cartilagines, atqp difi.$.e<t. horum extremo fecundum latera alias c duas molles, Se latas cartilagines b^taX. (quas alas uocant)accumberealligaricpfcriptumfuit,Nunc uero mufeu. c 414.L, los,qui eas mouent,fmul cum buccarum genarum'uelabrorumq? moto ribus exequemur, Ca?term quum buccarum Slabrorum motus dici. mus,illi intelligentur, quos quiefeente etiam inferioris maxilla? off obi. mus, Alrj s fiquidem mufeulis maxilla? os,alfj s uero bucca? labracf ,motu aguntur uoluntario,Duorumitaqueprimorum,qui buccas 8c" labra mouent mufculorum, in utroque latere * finguli habentur membranei, admodumq? ampli, Hi enim ex omnium uer d j tab.mwtebrarum ceruicis fpinarum regionibus , deinde fcapularum, 8clauicularum, 8c* pecloris of. fadusrno, tatwcirctifis fedibus originem ducunt, ufque ad faciei mdium protenf. Suntautem hi aliudnihil om. fcripMH% nino, pra?terquam membrana ( qua? merito carnofa nobisdicitur) carnofis fibris adauda, ,0,N,Ls K,M. ha?c enim in tota paulo ant commemorata fde, mufeulofa penitus reddita, aliquo ufq?uere carnofa efficitur. Ca?ter m carnofa? ha? fibra? nullo prorfus off originem (ut fortaffis quif. piamab alrj s Anatomicis lufus arbitraretur)ducunt, neque etiam quismufeulum hune ab ali. quo ofl principium petere, non perperam didurus eft, Is nanque non aliud exiftit, qum car nea? fibra? nuper dida? membrana? intenfa?,8Cmultis neruorum frculis coneomitata?, qui quod fubditis membrana? corporibus m illam excurrant, ipfam firmis fiibftratis fibi parti, bus connedunt, qum in reliquo fer corpore illis,quibus obducitur, mufeulis ha?c affirmari {blet, Prorepunt autem primum eiufmodi neruoru fbboles in membranam,fcundm totam tolli longitudinem,fu thorace ad occipitium ufque ex ea fede, qua ipinar ceruicis uertebra. rum confiftitregio.tem fecundum fcapularum fpinarum dudum,fmmoshumeros, clauicu ks,8t" eminentiorem pedoris ofsis regionem, neruiculi quoque inftar tenuiffmorum filorum, fubditis mufeulis membrana? exporriguntur, Atque hineruorum furculiomnes,fecundm carnearum fibrarum dudum (qui perquam uarius eft) refexae excurrunt, Fibra? enim e pe. ejtdb.K adh. doris offis fde, mediaq? cauicularum regione pedoris os fpedante furfum,uerfs faciem con fjta.abL feendentes, fecundum collilongitudinem redo tramite protenduntur. Qua? autem exreli' ado. qua clauicula? fede,8t* fummi humeri,cV fcapularum fdibus ad ceruicis ufq?fpinam in cipiunt, oblique flirfum contendunt,tantoq? obliquiores uifuntur,quanto ceruicis fpina? funtpro. pinquiores. Omnes enim fibra? ceruicis uertebrarum fpinarum fdibus prorepentes, un g Hanc net cum eius partis neruorum g frculis tranfierfim feruntur, atqueideo magis, quo mufculus oc uorumferi* cipitio uicinior exiftit. Porro eiufmodi fibrarum dudus, in ceruice admodum confpicuus eft, cm , aliquo nullaq? fibrarum interfedio,ut neque etiam m fummo mento, Se in inferioris maxilla? iuxta au. pado ojlm ditcoBfi' rem regione CeCe offert.'1 Verm ubi iam labra ctingunt, fibra? inter f adeo coninduntur,ut gur cap. redas, Se obliquas, Se tranfuerfas iam amplius diftinguere prorfus arduum impoffibileq? ft, u. lib.4. atque id pra?cipu fcundm tot inferioris labri regionem accidit, Labri enim fuperioris late h iuxta H, M? ta. ri ad alas ufque narium duntaxat fibra? porriguntur. Pofterius itaque huius mufeuli initium, ijta.abO ipina? ceruicis fede omnino promitur, deinde fcundm occipitrj offis bafim fertur, ' moxfub adH. aurem, ut ipfius radicem perreptando contingat, Imo interdumhic adeoafcendit,ut8Cauris huius benefieio quibusdam hominibus (non etiam ftupidis,aut afinis)moueatur, uti inter ali. os quofdam hcPataufj uidere eC3in lepidi ingenfj Iurium Dodore non minus egregi erudi. to,qum iucund faceto , Claudio Symionio Foroiulienf,dein in no minus audaci, qum for ti Se ftrenuo, Petro Rauafcherio Genuenfi, Ca?term pra?fns mufculus ab aurein faciem du.

IBRO

dus,

W'

DE HVMANI CORPORIS FABRIOA LIBER . 4? l^tab.A. USjfc ilium quem mandendo maffeterauocabimUs, mufculum contingit,8<: paulo ulidis ofi in malis,qum alibi in reliqub ipfius dudu connfcitur^ hirtc ad nfi ufque radicem prtiii gens, Atque hune duduni ttiufculusadeo feruatexquft,utdubha?c latera mufeuli diffini.
antur, unum qdideni/ecUridm fpina? longitudiiiemprotenfum,m aliud autem, ab occipitrj tt!ab o medio ad ruPenus labrum prorepens,Reliqua uero duo ipfius latera (fortitur enim quatuor) rfdH,M. hauda?que funt diftinda." Quod enim fpina ad fum m ufque pedoris bfsjfecundmfc mta.quaf pulam Se cluiculasexporrigitur,inaeqUaleft ac uarium. Quartdoquidm ndii inftar reda? * N Kc ll/iea2 carno^ruiTi fibrarum hic apparet principium,fed inftar obliqua?,adm6dumqj ina?quu lis,nuncpaululunifub fcapula? fpin 8c* clauicula incipiens,nunc paulo iperius,8c" nunc re-' 0 i u. ab m gione.0 Quartum aut ltus,c[udci fummo mento, ad fuperiorem pedoris bfls fedem pro. ad K. tenditur, uix ob id diftingui poteft, quod hominibus utriufq? lateris mufeuli hc adeo coant, ut duo mufeuli unus eff uideanm^quodcp hac in parte carnofiores longe, qum in reliqua ipforUmfedeexiftant,Ca?termhi mufdiilibuccas,cVtotum inferius Iabrum deorfum retr. hunt,8c" ad lter fimul cum fuperiori labro abduCunt,aut, ut dicamurius,feliquam faciei hi tem, qua? mufeulofa frontis & naf fubftantia,&" palpebra? mufeulis non rribuetur, circuma. p4.ta.M.$ gt, ad hocopitulantep lt quoque,8c~quodammodo orbicularimufculo, to ta fer fuperio. Secundus^' *** ris maxilla? longitudine in inferioris longitudinem , ad gingiuarum radicem infrto,Eftau }ZZ!iSk't tem hic mufculus fimiliter membrnus,&uaria fibrarum fpecieintertextus , totam eam bue. cr 4carum fdem copledens,quam inflarepffmus. Necp fane aliud corpus id uniuerfum , quod 4 i tt.r. inflatur, cenfendurri eft, qum cutis, cui immdiate fuccumbit q primus iam commemoratus mufculus, deinde prout obfiores horriiries funt,dipismaior minor'ue copia, Se poftmo' t? ta.a,n. dum quidam fuperiris labri r nifculu s, 8c" s alius labri quoqs eiufdem,8c* ala? naf communis, s ? taJE. quos poftea deferibemus, pra?terea orbicularis Se amplus quoque mufculus, cuius naturam explicare iam conten dirrtus, Huius itaque mufeuli internam fuperfcierri, oris amplitudinem fuccingens tunica obliriitiipfiq? deo connafeitur, ut nullo prorfus modo illacera mufeulo, aut mufculus abillaauferriqueat. Imo fcundus hic buccarum mufculus, uix aliud eft,qum carnofarum fibrarum implexus admodum tenuis,c quodammodo membfaneus Cogno. fees autem eam, quamdiximUs,utriufque iani comrriemorati buccaruhi mufeuli, 8c" potiff. mm primi fundionem promptiffini, Ci iriferiore maxilla fuperiori addd,immbta9,pluri. mmad quameunque partem fdem'u, lbra Se buecs duxeris, tque etiam obffuueris, qui etiam anteriorem colli cutem primi mufeuli bertefcio , un cum buccis deorfum uellere poffis, Rurfus Ci immota colli cute, totam buccarum fdem, quam inflareinteenrum eft, nunc in oris amplitudiiim uolueris, nunc autem extrorfum, nunc furfum, nunc deorfum, nunc prorfm, nunc retrorfum duxeris, fecundi mufctii furidiiim Se rnbtus, quos illius,cV aris inoreuiobimus,plurimm dmiraberis. Et Ci demum in corporeillum infpexeris, non nifi cum fummis rerum Opificis, qus proloqueris, laudibus, uarium ilium, Se quem neutiquam explicare poffs, fibrarum implexum, SI urtdecunque in hune procurrentes neruulorum fo. boles intuebere, Toti itaquefaciei cuti, ut mbbilis reddatur, pra?ter fcundm hune mufeu. lum, Se labrorum Se naf proprios, quos ftatim enrrabirhus, mufculos, membranam car^ nofam in mufeuli rtaturrn degnerarttem rerum Opifex fubiecit. Si modo malarum cutem Mdhrum tfedemhc duntaxat dempferis/ illi enim mmbrn, qum carnofan uoeamus , fubnafcitur quidem, cmemmu/cu^ 5 meut. uerm hc nullis carneis enutrita fibris, Nihidminus tamen quum cutis,qua? malis obtendi* ^*m* tur,inferior pars buccis continuetur, fuprior liro fubieda? frontis mufeulofa? compagini uniatur, fimul cum reliqua faciei cute,malarum quoque cutem mouemus, Qum uero ad hoc latorum mufculorum, qui carnea membranea conftant,munUs homini neceffrium ft,condi. feimus, quoties labrorum fubftantiam defledere, ac fuo fitu auertere cogimur,aut os diften dere Se contrahere, ftringere 8c" laxare, quocurtque edentium, bibentium, uel diffrentium, uel aliam quandam fundionem obeuntium ufus uocuerit. Atque harum omnium fundionum autores, Galenus in Quarto de Sedionibus adminiftrndis libro, hos tantum mufculos u^g^I efl,infnuare uidetur. Sed priuatim'1 neruis hue concurrentibus mouen di ofcium, nulla fi.ca.Lli.4. (ut tamen decebat) habita mufculorum mentione,tribuit, Suntutem nerui eiufmodi utriiv >v. que bini, quorum unum ex foramine inferioris maxilla?, ad inferius Iabrum elabi fuo loco docebimus, alterum exoeulorum fde perpeculiare foramen dedudum, in malarum regio^ xdlterius la nem decumbere audies, his duobus, in alio latere totidem, ab eifdem fdibus fui lateris pro. teris unus cidentes rfpondent, Verm quum eiufmodi nerui mufeulis indigeant, Se omnes labrorum ter^ta'.N m(*tus 3lis latis 8c"tenuibus tantum peragi nequeant, ipfiq? alios exigant auxiliares, merito notatur. Natura alios * quatuor mufculos mouen dis labris onftruxit. Quorum principia,euidentia X z quidem
X

td.<mfi

Labrorum confiimio ;

^tuor ZtprJfufn
dein

dhero 'utere

feST/

tertius, et pot

244 ANDREAE VESALII BRVXELIEN51S quidem SC manifefta funt, anteaquam labrorum extremis permifcentur, concreta uero illis, omnifariam redduntur obfcura, Se infeparabilia reliqua labrorum fbftantia . Vniuerfa enim labrorum cute, Se oris ampiitudinem fuccingente tunica, toti mufeulofa? natura? cornmixtiS}2LC mufeulis, ut quifpiam dixerit, ibidem corruptis, un cum Y fungofa, quam poftea explicabimus, fbftantia, hominis labra procreantur. Quatuor itaq? funt mufeuli, quonam labris quatuor principiamotuum effe oportebat, utrinque uidelicet duo,quorum moles,or ~mis illorum benefieio mouendis congruit. Primorum enim duorum, qui fuperiori labro communes funt, utrinque* unus habetur , qui maxilla? fuperioris off, ubimala confiftit,car

y j u.q,

6)7li nofoprincipioenatus,deorfumobliquinpriorafertur,quou%infuilab^r^ inferiorum quoque utrinqjb unus obferuatur, fuperiori mufeulo latior,fed breuior. Exoritur h + ^ ^ nanque carneus Se hic quoque, ab inferioris maxilla? humilori parte ad menti quafi latera, hinc furfum oblique in prioraprotenfus,latusq$permancn s, in mediam fui labri fedem im. plantatur, Sunt itaque omnes quatuor lati, ac quodammodo, quod ad fibras attinet,dupli. fcidonatiinitio,ipforumcp fibra? circa infertionem, X litera? modo CeCe interfecantpertinaci. ter,utiadmonuimus, labrorum cuti fmmixta'. Quatuorhis mufeulis duodecimmotusutmi nimm obimus, quatuor quidem obliquos, in utroquelabro duos, Se alios odo redos, in utroque labro quatuor. Duo quidem ad amuffim redi fiunt , quando labra purimum a fe inuicem diftant, hoc quidem duobus mufeulis furfum agentibus ad nares tenfo, altero au. tem deorfum admentum dudo,dumduo inferiores mufeuli laborant , dein quando ad fe. fe labra retrahuntur , Se inuicem count, uno ex fuperiore loco deorfum, altero ex humi. liore furfum protenfo, Ca?term ab intzmis horum mufculorum fibris , labra introrfurn conuertuntr SX fubimplicantur,ab exterioribus uero foras euelluntur, ut ita Se duo alrj in fingulis labris redi cofurgant motus, qui paulo minus toto ad obliquos quafi referendi CunU Quatuor ueroobliqui motus, unico duntaxat aborante mufeulo, reliquo intrim laxato,ce lebrantur. Si enim dexter fuperioris labri mufculus remiffb finiftro contrahitur, dextra la^ bri parsobliquo motu, finiftradependente,attolitur.tque hac ratione reliqui trs obliqui JUdrumndft motus abror peraguntur. Vtuero ulidis adhucfuperius Iabrum moueretur,atquefecun^ mufculu*, hic m totam ipfius fubftantiam mufeulis participait, illi alia portio" mufeuli elargitur, qui * taX roUere taZ r*arium * alas extrorfum furfumq? agit. A malis enim iuxta proprium fuperioris labri c mufeu * ZmUumTo- wm> carneus quidam, fedtenuis membraneuse^ enafeitur mufculus, qui inipfomodiceuer. o, fus priora defeenfu, in duas portiones partitur, unam nafi ala? radici, alteram fuperioris labri parti, quam Latini Muftacem, Gra?ci uero vsrfc uoeant, inferens. Portio nafi ala? expor. reda eam extrorfum frfumc mouet, qua? labro propria eft, id quoq* furfum uellit, Se tan tus buius portions cum ala? portion eft connexus,ut fuperius Iabrum, immota ala, furfum uehe InakeroUte menter mouerenequeas, Vermpra?ter hune ala? mufculum/ alius in interna narium ampli \gj re6.dutomni> tudine habetur, ad fua? cauitatis externum latus , fub tunica narium amplitudine obduda, 4> "^ucriz* reconditus . Eft autem hic tenuis Se membraneus, interiori ala? regioni infertus, illumqriiv trotrahens. Mufculus hicneruulumhabetab5 illo, quem perh foramen in magnooeulian. g*h-c<t.t gulo incifum,ad narium ampiitudinem, tertio cerebri neruorum coniugio diffndi com. %*f'uC memorabimus , Atq?huiufmodi alarum mufculos efbrmari decebat, quiinrepentinis a'ris j^lC Mufculoru infpirationibus Se expirationibus, earum motibus opportune pra?ficerentur, Sunt itaque *! sus' hoc Capite nobis enumerati duodecim mufeuli, Ci omnes utriufque lateris iunxerimus , duo quidem lati ex carnea confiantes membrana, duo admodum uarrj ex una maxilla in aliam pronati, Se quatuor labris proprfj, Se totidem alarum naf, Nifi' fortaffis ilium , qui Iabrum fuperius Se alam fimul adit , fubdiuidere conftitueris , atque ex utriufque lateris mufeulo duos , propter diffdionem in progreffii, 8c" in diuerfas partes infertionem, fingere, atque ita quatuordecim mufculos ftatuereuifum ft. Sic etiam nihil obftat, Se duos qui carnea mem brana efformantur, unum dicere, quum hi adeo in anteriori colli parte continuentur, ut * di. * * ** & H uifonem nullam notatu dignam oftendant. Rurfus fi fibris motibusq?, cm in hoc, tum in * proprfj s labrorum mufeulis animum accommodareuelis,obidq? in plures mufculos hosdiuidas, maior fn tibi, qum nobis hadenus, horum mu/ iculorum numerus excrefeet*
MV'

'***;

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

M?

MVSCVLORVMBVCC^tS,
T nafi alas mouentium dminiflratio*

L ^4 B RU?
IL

Caput
3 tab. r.

XII

v M mufculorum adminiftrationem a latis ac ex carnea cohftan. tibus membrana mufeulis opportuniffm aufpicaberis , Se primum *&***&]& aCutiori nouacula in cute redam fdionem , fummo hiento,mediaq? pl^denr inferioris labri fde (ubi cutis in ruborem dfinit) ad pedus ufque,fecun Cdpimmuf dm colli longitudinem duces ita quidem ad amuffm, ut fola cutis ad lomddmini> fubiedum ufque mufculum, carneam'ue membranam diuidatur. Dein. r<*/0* de alia ducenda eft fdio, ad utriufcjue labri extremum, fcundm rubo. ris finem lie, ut orbiculari linea os uniuerfum obducatur. His alia per nafi longitudinem ad. detur fedio , Se Ci prius frontis mufculorum compagem, Se palpebra? mufculos aggreffusfu eris, nulla pra?ter has nid fub aure admedium ufque occipitrj )in facie fdio eft ducenda* Alis enim ex fummo narium, fub inCeriori palpebra Se aure , uerfus occipitium tranfuerfni ".. moliri deberes fdionem , Ca?term fine fdionis ad pedoris ufque os duda?, tranfuerf una fub clauiculis , 8 fummo humero. Se fcapularum fpinaad dorfum ufque perficietur. li> cebit Se his tranfuerfam ex fucibus,fu ex gutturis regiorte, ufque ad fpinmadrjcere. HiS tentatis fdionibus, hamulo cutis leuabitur, ac in altero latere acutiori nouacula, cutis fub. iedo membraneo mufeulo, omniinduftrialiberbitur, Quodnullibi fecerismoleftis,qum ubi laqueus ceruicem compreffrit, hc enim laquei occafone, Cutis membraneo mufeulo pertinaciffim connata reperitur, Se etiam cutis inftar cornu adeo inibi mox indurefeit, ut uix
O R
-

nouacuiam admittat. Quanquam mufculorum fdioni corpus opportunius adhibebitur, Corpmmu, ex quo uena? prius fda?, uniuerfum fanguinem in aquamcalen tern effuderint . quandoqui. fculorumjedi dem tune non toties uena? fanguine inanita?, dum mufculos diuidis,uenient colliganda?,atque om PP^ut adeo frquenter fpongrjs abftergenda? Ex altero autem Cadaueris latere,un cum cute(quod fadu facillimum eft) mufculum latum tenuemepauferes, atque u trinque mufeuli naturaiT),8c" fibras neruosq?, ac munia ( d hinc inde fias, quas prius enarrauimus,partes attraxeris) in tue. bere, Fibrarum autem huius mufeuli friem, nequaquam ofeitabundus in tota humilore inf. rioris maxilla? fede pra?teribis,quin prius eas ftrumar, uel ut uulgo dicimus, fcrophularuni gratia diligenter examinaueris, quo in eo abfceflus gnre, quum ufus expetet,fodicius ac ma. gisinduftri tumentes glandulas exfces , Adminiftratio enim fdionis in hoc affdu extra fibrarum dudum tentata , admodum obfccen hinc inde colli cutem Ut tendit, aut corrugau Vbi ha?c igitur fdulo obfruaueris, eius lateris mufculum, quem fubditis corporibusaderrt. pta cute affixum reliquifti, omni ex parte adimes, atque adminiftrationem ad propriosla. dminijlrd.' brorum mufculos cuertes, qui in confpedum ueniunt,quamprimum adipem, qui h ispra?ci tio^6>7,s. pu in buccar regione incumbit, permifeeturq? un cum lato, qui ex carnea cft ituitur mem. b 4&&.K. brana,mufculo ademeris, Liberabis itaque abinfriori maxilla primum duorum, qui infe. riori labro elargiuntur capita, fnfim ea ad infertionem ufque, ut fibras examines,deducens. csta.G. Atque hc labra fungof? Cuiufdam c fbftantia? interuentu, maxilla? of connata reperies, LdroruM qua? labris opitulatur,quoties diftrah un tur, tenuesq? fiunt,cV quoties contra da incraffan. gfa J$y&f tur,ac corrugantur. Quippe eiufmodi fbftantia omnino Se inanitur,8c"repletur prompte: U(U inanita quidem fubmittitur, repleta Uero attollitur , Pra?ter hanc fubftantiam occurrent ext d ad latera d nerui duo, maioris tertrj paris neruorum Cerebri radicis ramuli, ex maxilla inferiori in eos^ G$ta.6. quos iam diffcas, mufculos diffufi. Ca?terum poftequam inferiores liberati fuerint, ma. e tab. G lis l duos quoque fuperiores diffcabis, atque illis ad fuperius ufque Iabrum dedudis, qu. adU. tuor mufculorum f undiones, capita hue illuc trahens fpedabis. Poftremo mufeulo la? n. dmimjrdt fitaJE. fi, 8c" fuperiori labro communi malis derafo, ac ad alam ufque Se Iabrum dedudo ,eius Uo9 P*f* g 4 ta. quoque ufum contemplabere. Hc uolens pra?termitto s neruum minoris gracilioris'uetefr trj paris neruorum cerebri radicis propaginem, ex fuperiori maxilla excden tem, acnuperdi. dis mufeulis communicatum . Siquidem neruorum omnium friem, qum dabitur, accu> ratifm in Quarto libro profquar. Atque adem ratione nullam neque uenarum neque ar hfi.ca.6.U. teriarum mentionem facio, etiam Ci lato mufeulo h externa iugularis fuffulciatur, quortiam 3T,V. Tertius liber Venis arterrj s q? dedicabitur. Integrum itaque eft, ut confideres membranofali gamina, narium alas alrj s nafi cartilaginibus eolligantia, SC deinde mutuumearum cartilage i zfi.cap. z num connexum. Nam de narium1 tunica in Neruorum diftributione fimiliter pertradabi. U. 4 humi. UusP, tur. In pra?fntia autem fuffecerit adhuc fermoniadietiff, tunicam illam, qua? narium ampli> o X 3 tudinerrl
3

VESALII BRVXELLENSIS tudinem ambit,aliquoufque cultello fubditis partibus abradendum ef,ut commode te. Adm'mijlrd' nuemmembraneumq?k mufcul,introalam mouentem intuearis,His omnibus refctis,fecun k 4^. tioueyiz. dus alterius lateris pra?cedente Capite enarratus mihi ' mufculus, externa ipfius fuperficielon l ^aM. Adminijlrdt gfpedatiffmus eft, ut tamen ipfius naturam quoque examuffm obfrues,undecunqucun tio 3 CJ4' guibus, hamulisq? eft diuellendus, ac poftmodum maxillis,& dentium gingiuis derafus, tunica oris cauitatem obtinente uenitliberandus. Et quo huius mufeuli rarior magis q?admi. randa eftcoftrudio, fibrarumq? mirabilis implexus, eo ftudiofis ilium in multas particulas non mediocri deledatione difeerpes, atque ad buccarum motum, non autem maxilla? inirio. ris, ilium auxiliari ipeculaberis
346
AE

ANDRE

DE
Tnfhiort
md

MVSOVLIS
N F E R

INFERIOREM xillammouentibus* Caput XV*

M<A'

I O R a maxilla homini, quiefeente intrim immotacp fuperiori, motu agitur uoluntario, quemadmodum Se animalibus ad unum om. lib.u XilUmfuperio ra^Srav*--? nibus, fi fiuuiatilem crocodilum exceperis, cui unico fperior maxilla mo Tuicfcentc moueri. bilis uifitur,inferiori intrim cum temporum offbus adeo imita, ut ne tan w% S^ tillum quidem moueri queat,ipfacp duosfinus nancifeatur, quibus f. perior fingulis utrinque tuberculis latis, nec noftris admodum diffi. b t,tf.C4. milibusinarticulatur, magna ex parte lacmarum teftudinumq? inferiori 10 lib. A. maxilla? eleganterrefpondens, quemadmodum etiam totus crocodilus imagine (non autem jyidxilU in> magnitudine, Se geniculatis cauda? tuberibus) lacerta?fimilis uifitur. Ca?term inferior homi. firioriimotui nis maxilla tribus ducitur motibus, ac unus quidem in mandendo perficitur, quo ad latera, SC prorfum&retrorfunt maxilla agitur, ac circumfertur, alius in ore clauden do, tertius ue. Jyfdxillarmu r6 in ore aperiendo fit. Motus hi omnes proprfj s obeuntur mufeulis, ex quibus c qui uarrjs c 4 ta. a. fadorum not motibus maxillam prsecipu circumagunt, Se prorfum retrorfumq? mouent, mandendo mina. tixosHrZdr Gra?cis appellantur, quo etiam nomine Gra?corum plerique temporum mufeu. d^tab.r. los nominarunt, quod illi ad manducandum quoque fint utiliflmi, ac maxillam morden ti. bus,molientibus9 quippiam adducant. Deinde ita temporalis quoque nominatur, quod in. Libre u. uicem temporalis & maflter adeo connafeantur, ut Galeno etiam in Libris de Vfu partium, ac fi temporalis Se maflterunus effrtt,impofuerint,quum temporalis partem, maffterem arbitratus, temporalem mufculum, ex fui medio tendinem, contra aliorum mufculorum ra. tionem, educere protulit,8 poft modum(ne ab aliorum Anatomicbrum in mufeulis nume. ro aberrafluideretur)mafterem etiam quendam enumeraueritfcus multo, atque in Quar^ to de Adminiftrandis fdionibus, ubi maffterem cognofeens, nihil de illa tendinis mirifica, falfq? Se fida produdione comminifeitur. In eo itaq? Libro Galenum fcuti, atque cum ipfo uoeisfugientes a?quiuocum,c mufculos qui potiflmm claudunt temporales totofrmonis e 4 tab. t. progreflfu, illos autem, qui maxillam pra?cipuantrorfiim retrorfmq?agunt, maflteres fu f 4. tab. a. mandibularios uelmanfbriosappellemus,8 Qui autem in ore occultari dicentur,8cfieifdem g 6 tab. D. - fer pra?fint munfjs, in ore delitefirentes nominemus, quemadmodum Se h qui dudus maxil. h $ U. H,I. la? ad inferiora autores cenfntur, os aperientes, ita nanque fidisquodammodonominibus, Mdffeterfeu rerum feelicior parabitur memoria. ' Maflter itaqueille eft mufculus, quem ad pofteriorem i j ta. a.%, dlterMldte* maxilla? inferioris fdem, fub k offiugali pofmus manu ampledi. Dum enim pollicem in fta.C.fta. rhprhnu*. ter auris radicem, Se infriorem maxilla inferis, mdium uero digitum gna? admoues,ilIumc D. ki,sfi.cd. in oris amplitudin protrudere tentas, totam maffeteris externam fuperficiem contines,quam 6 It.i V.X. rurfus tadudignofces,f addudas prius maxillas, adhuc ulidis comprimereadnifus fue. ris, quia tune mafeter in f magis colledus,pollicem Se indicem feriet, fef dilatans ac contra, hens . Pra?terea Se hune quoque mufculum in equisuides fpedatifmu m,is enim cum u illo, H 6 tab. D. quem in ore latitare docebimus,illi funt mufeuli, quos crebro in equis ampledi confeuimus, obfruaturi, num carneus aut nerueus equus nobis proponatur, Atque id eo dico diligtis, quo minus aliquem mecum aberrare uelim , aliquot enim Galeni in Libris de Vf partium lo cis deceptus ,* maffterem, quem modo deferibam, aliquando temporalis7 mufeuli mediam x4.ta.rpartem eff arbitratus fum, ac latum in genis a mufculum, quem ab una maxilla in aliam duci y ta. a. prius retuli, maffterem eff exiftimaui, ttamen eo ufjue nunquam ueritate reclinaui, quin d 4 tab.f tune duos temporales mufculos, femper in altero latere ftudiofis commonftrarem,unum fu. periorem, qui uer eft temporalis, alterum infriorem, qui maffter eft, appellans, Maflter b d.ta.E. c tfi.cap.f enim nerueo, Se amplo ualidiflimoq? principio ab ea malarumcfde exoritur,qua infima pars lib.id.

Wm

futura?

deiufJcm

fi. r.
e emfdem

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER II, 247 futura? illius confiftit, qua? maxilla? fuperioris d os, totum minorem oCuli fedis angulum occu pans,mediamq? offis iugalis fdem eftormans, maximo eiufdem maxilla? c ofli ciungit, quod

Pentium pra?fpeola continere, ac narium ampiitudinem magna ex parte con ftituere,fuperior f 4 taab i Liber declarauit . Deinde malis hoc maffteris principium in pofterior ducitur, tota ad,D. inferioriinterioriq? offis iugalis fede ad aurem ufque pronatum. Ex tota enim longitudine of> Cis iugalis, qua? malis ad aurem ufque pertinet, maffteris mufeuli principium enafeitur^ quod impenfe nerueum in malis eff dicebam, quemadmodum etiam illic,ubi ab exterioris iu galis offis fuperficiei inferiori parte prodit, nerueum liuidump confpicitur, ubiautemabin. teriori iugalis offis fde originem ducit, carneum eft, quemadmodum etiam totus mufculus^ non multo poft initium, carneum craffumq? f fpedandum offert. Maflter hoc enatus prin ci g t fi.ed.to pio deorfum tendit, totamq? inferioris maxilla? g amplitudinem,in externa pofterioriq? ipfiu kb.iZ' Cde confpicuam ampleditur, illi ualidiffim partim carneus, partim nerueus latiflima infer* tione implantatus. Ex tota autem infertionis amplitudinenulla infignior, nullaq? ualidior eft ea, quam in maxilla? inferioris afperitatem molitur, in infma ipfius fde ueluti pro ceflulis ali. h d..tab.G iuot extuberantem.in hac etiam" fedemaffeter eft anguftiffimus, 8c" ueluti trianguli alicuius ubimufcut obtufiorem angulum exprimit . Totus enim maflter quodammodo triangularis eft, un circmfcnt Qmm ipfius linea,fcundm totam principrj ampiitudinem, fu iugaleos porrigitur, fecunda ' malis, fu anteriori principrj parte, ad infimam maxilla? inferioris fedem retrorfiim ducitur* illam quam nuper diximus , afperitatem contingens.Trtia autem linea ab aure, feu pofterio; ri principrj fde, in anteriora deorfum fertur, ad demiflorem fecunda? linea? fdem,angulum cum illa linea adeo obtufumconftituens,utfer hc aliud latus maflteri pofltaflcribi, atque ilium quadranguli formam referre, quis non inepte aftrueret, Vteunque uero ft,obtufus hic angulus, fu Ci ita uelis, quartum maffteris latuS , multo ftridius eft amplo illius princi. i 4 u.ahE pio3 unde etiam ilico fibrarum ipfius dudum uariare necefl eft,1 Fibra? nanque ab anteriori Hi Pr^ncip) parte originem ducen tes, deorfum in pofterior fruntur/ qua?autem pofterio^ FddG. ri principrj fede prodeunt, oblique deorfum in anteriora repunt, omnes ex amplo principio ad obtufum,quem recenfai, angulum protenfa?,maxilla?q? inferioris amplitudini, citra ten; dinis produdionem infrta? Galenus in Quarto de Adminiftrandis fdionibus atteftatur, nonnullos difldionum Profeflbres amplo huic principio (quod ipf Geminum appellat) Se diuerfb fibrarum dudui atten dents, binos ab utroq? latere mafleteres collocafle, ut un um anterior principrj pars conftitueret, alterum ueropofterior. Rurfus non defuere, qui trian. gularem pra?fntis mufeuli circumfcriptionem expendentes, trs in uno latere mafleteres enu merarunt,unumquemq? angulum fingulos mafleteres eflarbirrati, taie enim quid Galenus nobis innuere uidetur, Quanquam arbitrer illos, qui trs mafleteres utrinquecollocarunt^ 4 ta.A. non tribus illis angulis animum adhibuifl, uerm ' hune, quem deferibo, maffterem unum m 4.r. appellarunt, 8c" m fcundm temporalem, " tertium uer, quem in ore delitefceredico,pofue n ub.D. rUnt. Deinde qui duos recenferunt,nonmihi,ut Galenus aflrit, principfjs mentemadhi> buifl uidentur, fd maflterem hune noftrum unum pofuere, alterum uero temporalem cum illo, qui in ore delitefeit quod ul ex Hippocratis oratione , ubi eos mufculos Maffeteres nominat, colligere promptifmum eft. Prseterea nidin ore delitefeentis mufeuli munus maC fteri accommodauerimus, neutiquam opportune manducantium maxilla? inferioris in late^ ramotus nobis explicabtur.Quare etiam fatius erit, maflteris mufeuli fundionem tunepri 0 4 tas. j, mm perfqui, quum temporalem, Se in ore delitefeentem plen deferipfero, Tempora> Tmpordtis $tab.B-%,6 lismufculus principium p uerticis, cVtemporis,&frontisoffibus,cx"oflcuneumimitante, fiuditeriuiU P ? /fiz ^ eo on^ \nod minorem fedis o culi angulum ampleditur, ac maxilla? fuperioris offium mihi teriifKUn^M* ca.6 L r, primum habetur, q Inftar femicirculi enim primum , Se pra?cipu uerticis ac frontis ofl mul R-undcha-c t0 elacis enafeitur, qum commiflura fquama?formis confiftit, temporis os, uerticis ofl com U taTb mittens , hinc fnfim craflfcens, Se carnofior redditus ardatusq?, in cauitatem ibi in capitis b,c! ofibus exculptam defcendit, temporis ofl, Se cuneum imitante, Se frontis, Se illo quod mi. norem oculi fedis augulum conftituit,enatus, Quum uero ad iugale osufq?pertingit,admo. r 4 ta,. dum^ crafliis,fedanguftus intrim euaft, fuperiori quoq? iugalis offis fedi adnafeitur/maffe. teri adeo continuus, ut uix immrit temporale Se maflterem, unum efle mufculu quis coten s 1, ifi. ca. deret, Ca?term uniuerfum temporalis mufeuli corpus,ad iugale ufq? os carne eft, exteriori o lib . 1 c. fde, propter propria? membrana? craffitiem, perquam liuid, ide potiflmm ad exortus fui auttab.'B . . % % r , , , r r j /TL 1 tt * fubA. mitium,8d ipfius ad os iugale co nnexum. Interna autem lede,quaexoilibus ampla llalatacp explantatione enafcitur,carneus eft ,8c* acutum maxilla? inferioris s proceflm cotingens in bre X 4 uem,
1 1

ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS Uem,fed in fgniterualidum,nerueumq finit tendinem,fuaamplitudine acutum ilium maxilla? pro ceflm ampledentem, illicp proceffui ualidiffim infertum . Ad tendinem hune omnes tem poralis mufeuli fibra?, ex femicirculo uelut ad circuli centrum procurrunt, tendinemep hune effbrmantillorum mufculorum ritu/ quos gibbum, cV cauum fcapula? implere docebimus, tn*4'^ Se qui ex ilium offe pronati, femoris motibus famulantur, Se is cuius benefieio brachium at. n;o~* LuideVfu tollitur,ade profedo, utfatismirarinequeam,quidnam Peculiare illud fit, tantopere in tem tax.stab. Pdrttum. j. mufcuIo Galeno decantatum . Neque fatis affequor , quamobrem is Naturam tt * laudibus eftrat,quod ab aliorum mufculorum forma hc declinauerit, tendinem educens non ex mufeuli extremo, ut alis femper , fed ex mufeuli medio . Ego ex tt Galeni in Naturam lau dibus aliud nihil colligo, qum ilumarbitratum fuiffe, mufculum temporalem a nobis de. fcriptum,un cum mafftere unum eff, atque tendinem, quem temporalis acuto maxilla? pro. ceffuiinferit, temporal! Se mafftere produci. Quod fi fieret, ex mdia mufeuli fede tendo is enafeeretur,' temporalis feilicet mufeuli fibris deorfum ad tendinis generationem dedudis, maffteris uero mufeuli fibris furfum proreptantibus , Se tendinem ilium con ftituentibus. At quid attinet illis Galeni laudibus prolixius immorari, quas ad Natura; dedecuspotius, qum honorem, ( fi quis examuflm fua perpendat) contexuitC pra?cipu quum Natura non folm ab aliorum mufculorum tendinis produdione hc non aberrauerit, Se Ci aberrafet, neceffario collicreretur, eundem mufculu maxillam, Se furfum Se deorfum ducere. pars enim mufeuli fub tendme pofita,neceffari deorfum traheret, quemadmodum fuperior furfum alliceret. Rerum ioiturOpifci hymnos canamus,qui muiculum ex tantillo fpacio, tanto muneri pra?fedum p^oduxit, ex quo infignem ilium procreauit tendinem, acutum inferioris maxilla? proceffum amplexantem. Quo autem temporalis mufculus robore polleat, 8Cquo nam pado pro ipfius mole ualidifmum omnium mufculorum munus illi concreditum ft, condifeimus, quoties ali quiduimordemus,8<"aliquid impetu dentibus confringere adnitimur, aut ingens aliquod
248
i

onushiftrionesquofdamleuareconfpicimus.Vtenimuarioshominuminmordendocona. tus taceam, nuper Pataurj hiftrionem uidimus, qui ferreum uiginti quinque ibrarum pau m dentibus terra fubleuatum, Se aliquandiu in ore eredum, retrorfum tergo pundim parieti iniecit,quemtrigintanouempedum interuallo abhiftrionedeftitiflmetitusipfefum, Quan. quam Turcum nuper Venetfjs longe maius robur in mordendo oftendiffeaudio, qui trabem quinque uiris illi allatamperinde, acbaculum aliquem, uarfjs modis omniumadmira. Mufculus in tione contredauit, Vtcunque tamen temporalis mufculus ft uahdus," multisq? neruorum ^zfi.ca.u oredelitefcs, propaoinibus donatus,ac fua? nobilitatisgratiaoffuofsuallis inter ceptus, aptisp fimbus in. j"*^** feudkeriusldt ^[^^{{q minus tamen illi alterum quoque x mufculum, fimiliter robuftum Se neruofum, *l t.n. teristertw. ^^^ delitefeentem Natura aflbciauit,eiufdem cum mufeulo temporali fundionis auto, rem, Atque huius principium perqum neruofum , ex totacauitate finu ue exoritur, qui in offis cuneum referentis y proceffbus, quos uefpertilionum alarum imagini comparamus, yi^cd.6 infculpitur . hune fiquidem finum un cum offis proceffbus, mufeuli huius principium am. U. i p, dm bientibus (ut tuto principi id euftodiretur ) Natura fabrefecit, fimul etiam proceflus hos Ion cfc** ** pis educens,ut commode ab ipfis principium illud enafeeretur, Ca?term ilico atque cauita. tem illam offis cuneum imitantis excedit, carneum, amplum Se craffum , ac forma maffeteri perqum fimile efficitur,interior enim ifte mufculus a pofteriori ac interiori parti maxilla?, a ifi.cd.to, ubi ha?c latiflma eft, implantatur, ualidam amplamq? infertionem molitus, Vt uero commo. lu D* dis pra?fens mufculus maxilla ffciperetur, neque is nimium oris ampiitudinem occupa. ret,leuem,fd amplam cauitatem maxilla? infculptam effe diximus, quando ipfius conftrudio in Primo libro enarrabatur. Porro mufculus hic, quum eodem cum temporali fungaturmuv nere, ac fimul is temporali commifls unitusep aliqua ex parte Cit, nonnullis Anatomicorum in ore delitefeens, temporalis pars habita eft, alrj uero, etiam Ci inuicem committantur, quum tamen diuerfis prodeant principes, Se in uarias eiufdem offis fdesimplantentur,duosipfos ftatuunt. Nos autem ita illos diftinguimus, ut utrinque unum temporalem, Se unum maff^ Mdffeteri, terem, Se unum in ore delitefeentem enumeremus, Atque his tribus primarioufli hoc mu tempordlis, et nus commtt{tur, ut furfum maxillam infriorem trahant,illamqp fuperiori iungant, Verm inoredelitet .t fT b -i " -i fcemkmunu*. maffeteri id priuatim committitur,ut malieterum antenonbus principu partibus contra. & 4rrf.E. dis,inferior maxilla prorfumducatur,mentumcp in anteriora promineat. Pofterioribus ue. r6 principrj fdibus tenfis , retrorfum ac uelut ad aures maxilla retrahatur adeo, ut duo hac ratione motus mafterum benefieio peragantur, quibus manducantes indigemus Atque huic etiam motuifuppetias fert temporalis mufculus,prout has illasue fui principrj fibras ten.
.
.
-

*~

dit

$tab.%l. ^.tab.O.6 td.lM.td/1

C

ca..lib.ii.

ifi.CA. 10

lH.

fyte.R>S. g$ta.Hcr

que ad infertionem emeriuntur,pars carnofa aboletur, 8c" exanguis8Vneruofaefcitur,ceu tert caturjnme do,uel ligamentum quodpiam carniformibus fibris neutiquam enutritum, ita fine, ac Ci quis dio aut ip ex duobus mufculorum uentribus,in quorum medio tendinis fpeciescerneretur,utrunque fius neruor mufculum conflaridiceret,uermhc non perpei-am,neque oCiof conflieto mufculorum fa pars cont fiflit. artificio Natura declinauit, atque ideo en comio tibicelebranda uenit. Propria nanque exor. tus eorum mufculorum regio,non eratpoftauresad capitis bafm, undenunc ftylosimitan tibus proceffbus expantantur, fd ad anteriores colli partes .fie enim maxime fcundm re*' ditudinem proprfj principrj, uterque maxillam deorfum traheret, Atfi ibidem ab ipfis cerui. cisuertebris producerentur,anguftiam non paruam tum ipfi etiam primi maxime tuliflnt, tum omnibus alrjs partibus inibi repofitis pra?buiflnt , in nullaenim propemodum totius corporis regione adeo exigua, tantum organorum aceruum (quorum intrim nullum tranC poni expedit) reperias, atquehcinfucibus, Neque enim ftomachum, neque laryngem,mul to autem minus circumadiacentes eis mufculos, neque uenas, neque arterias, neque neruos, neque glandes cum uafbrum diuifionibus pra?fdas,tumad humedandam laryngemho* mini opitulantes, neque aliud quiduis hc in inferioris maxilla? amplitudine, citra noxam, ue! folaimaginatione,fua fedemutare pofsjure itaque mufeuli infriorem maxillam deorfum traduri, nequaquam ceruicis uertebris expantantur , fd longis illis proceflbus ftylos SC gallorum calcaria exprimen tibus. Et ubiregio potiflmumfrequentibusorganis eratopple. ta, h i mufeuli merito excarnes fadi,ibidem in ipforum medio, non abfimilem tendini partem commonftrant , fi enim iuxta has in faucibus anguftias craffiores eflnt, pra? loci anguftia iter ipfis pra?cluderetur. Si ueroomni ex parte adeo, ut hc,fuiffent graciles, ad nimiam perue. niffent imbecillitatem, quum nullus mufculus abfque fibris carne amplexisconftarepoflit, quam Ci haberent,& illius tendinis crafltiem fuperarent, quid his tanto interualIo,cV per tt pra?cipitia dudis cogitari poffit infirmius C Quocirca quoniam eps in his anguftfj s oportuit fieri, ad patiendumpertinacescV graciles, Natura iure totam eorum, qua? inibi efltcarnem, ademit, folos 8c"nudosproducens tendines quando uero primum extra anguftiam confti. tuuntur,tunc iam fenfm carnem rurfus aflmunt, mufculorum^ uentrem,ut antea circa exortum fibi uendicant,.

I mufeuli uentres indi

DE fcVMNI CORPORIS FABRICA LIBER II, 24? ditautremittit, deinde maffterum, 8c" inoredelitefeentium mufculorum opra, in latus ma xilladucitur, Dextro enim mafftere duntaxat, Se finiftro in ore delitefeente mufeulo contra^ dis, maxilla in dextrum latus agitur. Atfiniftri lateris mafftere, Se dextri lateris in ore deli. tefeente mufeulo, uncontradionemmolientibus, inferior maxilla in fniftrum latus fertur, Atquehisfundionibusin ipfa fedione nihil a?qupromptumcognitu,imadmonitusrepe ries, Enarrationi adhuc fuperfunt alrj duo, utrinquec finguli, Se graciles Se oblonoi, oriai. Mnfcului mdxilldmde* nem ducentes ex promintibus offium temporumd procefbus,qui feriptorfj ftyli imaginem orfumtrS referunt, Atque hinc membraneo latiufculoq? capite exorti, ftatim carnofi teretesep fiunt, ac *c*ltenusll, uerfus priora maxilla?, ubi fummummentum habetur, procurrentes,c interiori eius parti ad. "*4*w< nafeuntur, Se dexter mufculus finiftro hc ad infertionem unitur, in ea fane inferioris maxilla? m~* " 7,Qr~ fede,ubi uel horum mufculorum gratia, maxilla exafperatur, Se proceffulos in a?quaiter extu^ berantes gerit. Pra?fentes mufeuli, dum in f colliguntur,os aperiunt, quemadmodum ha. denus commemorati illud claudunt. Ca?term utrique os aperienti mufeulo peculiare ali* quid , Se nulli uniuerfi corporis mufeulo, pra?terquam uni, quem contra Galeni placitum of v refrenti aflcribam, commune obtinet,s His enim in medio itinere, quod ab exortu uf-

MVSCVLORVM
O RVM

INFERIOREM
Caput XVI*

M^

xillam mouentium adminiflratiOi.

qui maxillam infriorem mouent,mufculorumadminiftratio> nem dbit abfouturus, illam a temporali opportune aggredieris.Ca. Tempordfk <*4te.r. pite itaque in latus reclinato,grandiori, quem adminiftrandis fdioni. ^mmifiratio. but in Ma* busparafti,cultro, cVadmoto etiam malleo/ iugale os ad aures cVmalas bula ad c. excindes, Se id acutiori cultello undequaque mufeulo temporali, Cui inter Bcr ualli ritu hoc proponitur, 8c" mafftere, cui principium exporrigit, libe<D. rabis,exad tum temporalis mufeuli ad illud os connexum,8Cmaffte. ris exortum coniiderans. Ablato iugali ofltemporalis mufeuli principium, quod fcundm capitis longitudinem femicirculi inftar exoriri dicebatur,undecunquenouacula, aut cultello proximaboff abrades, quoufque totum mufculum caluaria?, 8c" maxilla? fuperioris offi>
bus

2JO

ANDRE

AE

VESALIl

BRVXELLENSIS

bus ademeris ; Iam temporali mufeulo deorfum Se extroffum reflexo , intuebere neruoff. mum ipfius tendinem, acutum maxilla? inferioris proceffum, cjuafi in feo ccultatum, ample, xanteni , deinceps qui is mufeulo in ore dlitefeenti, Se maffeteri committatur,fpedabis, po. ftremo, fi apertobri mufeuli temporalis initia furfum trahere non detredaueris, ipfius mu Mdffetcr. nus prompte etiam cortdifces; Nuncintegrum eft/ maflterem iugalioffe Se malis libra. c 4** Atum, ab humiliori maxilla fmilitef cultello deradere, atque illius infertionem non ofeitanter perpendere,animum adhibens, mafftere nUllam portionem conferri ad mufeuli tempo, ralis tendinem, maxilla? proceffui infertum, Integrum quoqUe erit,mafleteris officiuminda. gare, pbfteaquam fdionis ferie, maxillam infriorem carne denudaueris. Omnibus enim membrisi quorum motumin mortuis animalibus examinare inftituimus, commune eft, ut uniuerfam carnem ab illis oflbus, quorum motus indagatur,auferarrrus, ac illi duntaxat mu feuli, quorum bertefi cio ipfamouentur,intadi maneant. Proinde maxilla inferiori his, qua? illi inferius adnafcuntur,corporibus liberata,fmaflteris mufeuli principia hue atque illuc traxeris, facillim his maxillam in latera, ac prorfm retrorfum^ agi, Se demum ad fuperio. Mufculiin ra etiam allici fpedabis, d Mufculum in ore delitefeentem ad amuflm , nifi inferiori maxilla d 6t*.p. ore dlitefeen* in menti regione per mdium diflda, adminiftrare poteris,ac proinde grandiori cultro o. M. pri adhibito , ipfam fummo mento aufpicatus , per medios dents incifbrios diuides . di. uifamutrinquemanibus apprhendes , Ui utranque ipfius partem in latera renedens,ac il. Iam ueluti ex fuperioris maxilla?' finu luxans. Moxoris tunicam circa maxilla? extrema, eu e ^.fi.ca. tis inftar feparabis, quoufque mufculus in orereconditus fefe ex omni parte offrat , quem 6llb-1^ fuifum fuerit, aut offbus commiflim relinques , aut ab ipfis derafm abrjcies, ipfius quo. que fundionem non ofeitanter expendens. Vermfdiorti non obfueris, fi mufeuli eius ad* miniftrationi tantifper fuperfderis, donec lingua? Se offis v irrikantis mufculos un cum Mufcidimd' illo aggredieris , ne modo hune uidere ftudens, illos imprudenter lacres . Mufculum qui f s ta.uj. xilld deorfum os aperit, ad maxilla? inferioris longitudinem protenfum reperies, atque, ut diximus, maxil. trdhentis. la? in interna fummi menti fede infertum , Hic nullam peculiarem adminiftrationem exigit, fi prius maflterem, Ses glridulas cum uenis Se arterfj s, qua? auribus fbfj ciuntur,refecueris, gfu^^u Huius initium, Ci uerfus ftylum imitantem proceflm protrahetur, maxillam deorfum uel' bula>. 1re uidebitur, atque id nonnihil oblique in unum lts,funiu s tantum mufeuli initium tra. Mufeuli eius xeris , Vtroque autem attrado , redus, neque inaterm prtm inclinans , perficietur ma* cbliquusmot xilla? ad inferior dudus , At horum mufculorum perinde,ac in ore delitefeentium fdio, tus. tune demum opportunis perficitur, quum lingua?, Se offis hyoidis, 8c" laryngis mufeuli u. n aagrediuntur. Ligamenta maxillam infriorem fuperiori alligantia, ligamentis alios fcIGAMBNTA maxilla drt articulos membrana? inftar ambientibus refpondent, nihil fibi quicquam peculiare uendi. culorum. cantia. Tamen ligamento orbiculatim difldo, articulum diflblueris, in huius articuli pe. PectiUdris culiarem incides cartilaginem, qua? neutro offi connata, fd folm in iij cdrtildgodrtu Mf?\ {omnl medio pofta, ligamento articulum ambiente adnafeitur, Se uim culoru injtrio WmmJ) m i .f -u r o, J ris mdxdU eu ofiium in magno, uehementicf maxilla? inferioris motu excipit, oc mode ratur, Lineameiita uero mufculorum, qua? in Quarto de Sedionibus Mufculoft fuperiori. in temporiius adminiftrandis libro Galenus poftaurs obfruari doCuit, neutiquam hadenus in homini* Uneamentd. nibus reperi, quanquam in canibus ures mouentium mufculorum naturam, fbrmam, or. tum , fundionemq? optim aflcutus fuerim , dein hos mufculos nonnihil , fd minus qum obfcur, fimiam oftendere obfruaui, Interdum etiam quibufd raris fibris carneis,membra* na,quam carnofm uoeamus, fpra aures augetur,8^ modic auri proximam cutem,8c~ ipfam quoque aurem motu agit arbitrario,.
>

DE

MVSCVLS
rtfrentis*
s

'OSSIS
Caput

IM^GINEM
L

XVI

in faucibus fuperiori laryngis fdi pr3eocari,cVra dtota t,* dici lingua? fundamenti Uice,fuperquod moueri eam oporteat,8c* plu. fi.cd.ij li-i CT tfi . ca. rium mufculorum uelut anchoram efl, iam antea diximus, Ex mufeulis nli.zA. Mufeuli uero qui offi committtur, alrj quidem ipfi funt proprfj, Se Colius huius huic offi com> tnilfi,dut contt bflis gratia conftrudi, qui omnes ex alrjs oflbus principium fmentis mutles dut pro huic offi v fimili inferuntur, alrj autem ex offe hoc procedentes, alrj s or pry. gnisfamulantur. Qui igitur offi ipfi peculiares proprfjcp funt, hoc po> tiflimm prseftant, ne os non admodum ftabili frmatum bafi, hinc inde ad latera,uel furfiim
1

'hyodes

aut

DE HVMANI CORPORIS FA'BRC LIBER IU 2?t aut deorfum, uel prorfum aut retrorfum conuellatur . Sunt porro hi ad minimum nume^ rum redadi feptem , ad maximum autem octo,utrinque nimirum quatuor , ut uniuerfi qua. b 4- tab. s, tuor constituant paria.'1 Primus ca?teris ualidiorcV craflor, bifdusq? utgeminus eft, feu. Proprhrm tiformi laryngis cartilagini,cV afpera; arteria? in collo exporredus . Lato nanque Se carneo **" P*n taJS. principio ex eminentiori pedoris ofls fede, ad partem magis internam exoritur, reda que filiJurimU c confie t furfum tenfus, ac parem femper ipfi origini latitudinem feruans , inc anteriorem hyoidis offis fctramca. partem inferitur, carnofo innexu totam ampiitudinem medfj officuli, cui hy oidis ofls late. n'tlt* ra nrmantu**>apprehendens . Huic mufeulo fcundm ipfius longitudinem in medio linea incifa cft,cuius occafio ne, ex duobus mufeulis ille conftarenon inepte dicitur,ac duorum mu> fculorum,fcu unius paris uice enumeratur,qui hyoides os deorfum, fi quando uiolentis fu d $t.n perioribus mufeulis furfum uellitur, retrahunt, Se* feutiformi cartilagini, Se afpera? arteria?, dm Q. ' Qj- propugnacuii loco haberi poffunt. c Tertius igitur 8c" quartus,utrinc unus his duobus oppo SecunuM td%. ztdb. nuntur,8c*ampli,breucs,ac omni ex parte carnei, maxilla inferiori,fub fummo mento interis P*n e. enafeuntur. Hinc procedentes, ac admodum modic ardiores redditi, Se deorfum protenfi, fcafiritdr hyodi odi duobus primis contermini inferuntur, f eandem prorfus infertionis latitudincnijin c anteriori offis fede cum illis cxigtes. Ac proinde hi os furfum oppofito duobus inferioribus., feu primis motu, deinde cV modic in exteriora protrahunt, quemadmodum cVhumiliores g 4 t'ah eu quoq?,in exteriora os perqum obfcur promouent. 8 Quintus uero ac fxtus, ab utroque la Tfiifpin h 'Tuba tere ^nu^ admodum graciles,teretesq? funt mufeuli, qui ab offis temporis h proceffum radi cibus,quos ftylum Se gallicalcaria referre diximus, explantati hy oidis ofsi inferuntur, ad latus amplitudinis, quam primi quatuor mufeuli occuparunt. eft autem ha?cregio, ubi offs latera i 4 ub. o:$ CLlm medio oficulo coeunt. Mufeuli hi toto dudu illis mufeulis exteris attenduntur,quos ' -maxillam infriorem deorfum trahereretuli, qui etiam abeifdem ftylum imitantibu s procef* bus, fd paulo humiis, qum hi hyoidis ofls mufeuli exoriuntur, Porr his duobus offis o referai tis mufcuis,neid autin dextrum, autin finiftrum reuellatur,munus cocreditum eft,8 k ta.R, s. pra?terea illud quoque furfum nonnihil introrfumep contrahunt, At k feptimus Se odauus, Qturiupan 4 ta, v, v.i prdcntis 0Cds mufeuli, utrinque etiam fnguli graciles longiq? uifuntur, nullus enim uniuerfi H> corporis his fimul Se gracilior Se longior occurrit, Deinde uterque eneruationem quandam / inter r er fibi cum mufeulis, maxillam deorfum trahentibus priuatim uendicat, ' in medio nique ipfius s tas. jllC^u carneus efl dednit} tendinis aiquoufq? natura oftendens , qua denuo carneus euaditj ac ueluti duos mufeuli uentres nancifcitur.Principium etenim carneum, ex elatiori fcapula? ce* m i/ ca.tz fta,iuxta ipfius ceruicem,8c" procefis anchoram imitantis m radicem obtinet, Se fub " mufcu> llh l *' lo fcapulam ad occipitium trahenti occultatus, firfum obliqu protenditur, fub mufeulo dut q ta r. pedoris off Se clauicula,in mmillarem capitis proceflm infrto,qui hune hyoidis offs mu. o 4 ta., feulum adeo comprimit,utcarnofus fub illo eff definat, tendinisq? fpeciem oftendat perirtde, a c fi digniori illi caput mouenti mufeulo cederet, aut ipf durior fdus, in contradiorte impe> tum mouentis mufeuli facilis exolueret* Nam fimul atque ilium fperauit,rurfs carneus ap> P 4 ta.?. paret,quoufq? in eam hyoidis ofls regionem implantetur, in p quam fxtum Se fptiirium,irt. frtionem moliri didum eft, Galenus Quarto de Adminiftrandis fdionibus libro ipfos fea CW^M* pularumproprios eff arbitratur, horum opillas firfm adgutturagi aflrens,qumue. fapddrSme roidueritati confonum ft, obferuari peroptarim, mihi enim hyoidis ofls, non fcapularum ferUireT ' proprfj uidentur,nec quicquam his cum fcapularum motu commune efl exiftimo, Qufp* pe minores funt, minusq? firmi (quum ipfi hyoidi committantur) bafi ftabiliurttUr,qum qui fcapulam ( cui brachium , cubitus Se extrema manus appendent ) attolere obliquo motu pofnt. Deinde fiibftantiaformaq?,ca?teris hyoidis offis mufeulis, nequaquam autem feapu larum motuumautoribus,refpondent. Quod Veterespalchr norunt,ex quorum fententia Galenus in Libro undecimo de Partium ufi,hos mufculos hyoidi ofl afleribit, licet rurfus! fui oblitus, in Decimotertio de Partium ufu eofdem inter fcapula? motores commemoret,fa cil in illis, ut in alrjs plerifque fcapula? mufeulis aberrans, Quin etiam hyoides os his mufeu* lis omnino indiget, Ci demum id contrario motu agi debuit, quem quintus 8c" fxtus mufeuli perficiunt.Videntur fane mihi poftremo loco enumerati mufeuli, deorfum ac utrinque ad la tera hyoides os detrahere . cV nid his illa cocrederetur adio, hyoidis ofls ftus prorfus fallax notit^ll effet. Adde mufeulis his, ubi fcapula? committuntur,q neruulum applantari, nequaquam au cp.uU.4.. tcm ubi hyoidi inferuntur. Erunt itaque mea quidem fententia odo mufculi,fblius hyoidis offis occafone efformati, in hoc feilicet, ne hinc inde ex fua fde id turbaretur , fundamen* tumep plu s ftis infirmum lingua?, Se ipfi quoque laryngi efficiatur. At mufeuli quos hyoV ^/fr?:Jy' diofli non proprios eff dixi, ex ipfo originem mutuantur, atque horum quatuor laryngi, propry*
$ ,

Se alrj

l$Z
Se alrj

ANDRE AEVESALIBRVX

EL LENSIS
r ifig.ctp. *l Fs

in^uxporrigun tur, r Primi duo lary n gemadeuntesJaticVcarno Ci funt, cV ab inferiori hyoidis os fede enati, ac poftea antica? fcutiformis cartilaginis parti, fcundm ipfius longi. tudinem attenfi, tandem humiliori eius cartilaginis fdi fcundm latitudinem inferuntur. Ali") duo paulo minus teretes funt Se graciles,deinde toti carnofijcx' mediaq? offs hyoidis in^
8

*>fa-K..

terna fde enati,irnpantantur radici laryngis11 operculi,quod lynyMiJl Gra?cis dicitur. quod uero horum fit munus^ quos ex his Galenus pra?termiferit, in mufculorum laryngis enarra ^c{>. tione docebitur.Lingua? autem* mufculoru fermo,mox poft fubfequens Caput inftituetur Xl>zfi.C4.
19 H.

2/.C4.1J Ub.i D.

VROV

HYOIDIS OS SIS mufculorum adminiflratio. Caput X VI 1 1*

O MMO D E

RIORVM

horum mufculoru Cecionem adminiftraturusceruici(ut in pofterior pendente capite, ea exporrigatur) trunc autoblongum la pidemfubfjcies,&uenis,arterfjs, glandulisq?in hardiftributionibus lo> catis uteunq? refdis, minoribus cultellis fedioneaufpicabere pra?caus, ne angulofus lapis pofteriorem ceruicis fedem occuptes mufculos com. Secundi pd> primendo uiciet. Ac primum quidem ab inferiori maxilla, qua? adhuc in. ris ddminijlrd _ tegra eft (nifi illama mufeuli maxillam attollentis,8Yin orebdelitefcentis f ,tt:!U tio. occaiione tregens) obliquos Se latos mufculos, qui c tertfj Se quarti loco habebantur,dera. C4^'R* Pnmi paris, des eos ufque ad regionem,qua hyoidi offi implantantur,diffcans,Deinde l primi Se fecundi <*4 ta.s,r. capite pedoris ofl !iberato,utrunque uerfus os hyoides deducito, illos c mufeulis fparans, c *'<*.P. qui duobus his hyoidis ofls mufeulis fbftrati, pedoris ofl in feutiformem laryngis cartila. ginem pertinent. Quum enim horum ofls hyoidis mufculoru originem aggrediens, ftuden* dum eft,ne initia f mufculorum pedoris ofle8C clauicula, ad mamillarem capitis proceffum f4t((9t afeendentia uicies,aut etiam ex eadem fde natos,nupercp didos fcutiformis cartilaginis mufeu Tertijpdrts. los un auferas,8 Quintum Se fxtum fummis digitis, aut exiguo cultello conterminis parti. g $UL ^ bus,ufqueadftylumreferentes capitis proceflisdeduces,illorumcpinitiaillincliberabis. Se. b;ta.R,s. Qudrtiparid. pt^mum 0&mu uix,nif fecundo fcapulam mouentium l mufeulo, Se illo qui pedoris offe ' 9 ta<r * Se clauicula mamillarem proceflm petit,abfd:is, aggredi promptum eft. nihil tamen prohf* betipfbs huicinis partibus exiguo longoq? cultello buxeo, aut fblis digitis liberare,ipforumc capite apprehenfb, id fcapula cultello diuidere. Quanquamhos, donec mufculos fcapulam mouentes aggredieris, interdum fruandos duco,ut quemadmodum nonfmeltentaui,tu quo que experiaris, num mufeuli illi fcapulam omni prorfus carne libra furfum agere poflnt, contemplerisq?, qum belle primo quoque tenfonis impetu rumpentur. Ca?term proprfj s odo hyoidis offis mufeulis hac ratione abipfbr principrj s pendentibus, integr erit cuiufq? mufeuli munus indagare , quolibet mufeulo ad fuum principium leuiter ado, Mufculorum hyoidi ofl non propriorum fdio,in eum locum refruabitur,qui earundem partium,quibus illi inferuntur, Anatomen pertradabit

DE PRIMA
CAPITIS

L I N G V^fE
Caput

MVSCVLIS*
XIX.
S

DECIMINONI
FIGVR,A.

E C V N D A^

TE^

DE FIVM AN

CORPORIS

FABRIGA

LIBER

II.

1$

TERTIA
SICVT ET

FIGVRA,
DVARVM

CVIVS
PRAECE'

dentium ac omnium charadefuni In* dex modo fubfjcitur.

> R TM^Ar figura tinguam undcum ipfius mufeulis>' dreliquo liberatam corport p ex dextro latere commoit flrat^mufculoru dextri lateris naturam acjtum Pqudm

Jeri licet?proxim exprimens* Secundafigura eadem?qu primayoculis fubvjcit ue*> rm ut primi lingua; mufculi^ac item noni natura aliquo
->

palo hic magis?qudm in prima confpiceretur? tertium <&feptimumjingua> mufeulo sfurfum refieximus? quin* to intrim deorfum ab ipfius injertione propendent e. T ertiafiqUranouem lingua; mufculos abfelos habet^ac linguafcundm longitudinem diuifa cemiturjingue ligamento hic ab utrisep linguc corporibus dirempto^ corporumJperfcie> qua? ligamento continuatur^hic apparente .^tcfe eum in modum hominis ( utfemeldicam ) lin' guee conruio efi exprefft ? quo nobis hancpiuris afjequi datumfiit * A A V^***.3 Lingue portio ante confeBionem in hiantt ore confpicua?<& tunica adhuc obtea ip fi>ac toti ori?<&fomachojitem T afper arteria; communi* B Bi H linea dil nuper tunica: par tem nottfecundum inferioris maxilla; latera ab ore dijjs Slam. Lingue enim portioJpralineatnconJUlensPilla adhuc obtegitur tunica ? qua; autem fub linea cernituryhic(uti etiam nunquamyla tunica nonfuccingitur* (j t Iam dicla; prius tunica; portio? quam hic dpalati intimo und cum lingua pr * j) Jf) i,z7>rimus lingua? mufculus* E i>z Tertius lingua; mufculus* filz Quintus lingucemufcuius* G \?z Septimus lingua; mufculus* JFfi z Nonus lingua; mufculus. 1 3 Lingua; ligamentu? cui lingua; corporufi.bra; continuantur^ K K 3 Dextri lingua; corporisfibrarufipecies* L ?L 3 Sinijlri lingua; corporisfibrarufpecies ^
I N G v A E moles ori exquift congruit,in omne enim eius fedem conv ,1 . . ir'r-' (T *. * rr mode pertmgit, quod iane, li minoreiiet, pii negaretur, neque rurfus pra? oris anguftia impeditur,quamuis tamen id fcillim contingit, fi ali* quando in magnitudinem pra?ter naturam excreuerit, Quoniam uero prompte ipfam impetu atque ex noftro arbitratu moueri in omnem par* tem conueniebat, hanc mufeulo fm fieri fmmus rerum Opifex uoluv Infper quoniam deorfum oportebat eam detrahi, Se furfum uerfus pa. atum agi,atque ad latera circunduci,poftremo prorfim, retrorfum, atque ipfam hinc in de re> fiexam, Se in fecolledam moueri, opera?pretium fuit multos illi elargiri mufculos , quiua. ri orum motuum autores exifterent . Linguam autem fortem Se magnam , ad bafim ftabilita * tis gratia, tenuem uero, ad terminum mucronern ue, ut celeriter moueretur,merito fadam efl neminem latet. Verm qui, quaesq^c" quot numro ipfam agant mufeuli, cognitu eft qum difficillimum. Adeo enim inuicem conneduntur, ipfbrumcf fibra? mutuo tam uari coeunt,ut iuftum numerum,formamc mufculorum, Se motuum lingua? differentias cognofeere, non iniuria arduum cenfeatur.Im lingua? conftrudionem hadenus nemine ad amuflim perfpe* dam fuifl, neq? etiam ocyus fore metuo ade6,ut fateri cogamur eo Conditoris noftri in efn. gendo ex terra Adamo artem fnduftriamq? proceffffe, ut tota ha?c no inueniatur,quantumuis loncro temporis fpacio, idq? Viris illuftribus fuerit indagata. Quoufq? tamen in lingua? con ftrudione Galenus eximium Natura? miracuum artificiumq? perfpexerit, minime conftat,e fquidem Libri deAdminiftrandis fdionibus pars, in qua lingua? mufculos proculdubio recen fuit, nobis un cum Libris de Mufculorum refedione interfjt, autpotius apud comunis utiitatis inuidiofiffimos homines,nulum fui ufum prbens fupprimitur, tineisq? ac blattis corrodenda Se fcanda (quum ipfa fdionem docere deberet) latitat. In Libris autem de Par>tiumufuper tranfnnam, leuiter duntaxat de lingua? motu,abfq? peculiari alicuius mufeuli V enar*

Ltime ***.

fldtn e/re } #,
tam mufadid
erc>

cmtudintmiu

Difficile ejjl
mfculorU Un

g^icsnitio*

254
inmujculis ra

ANDRE

AE

VESLI

BRVXELLENSIS

Qwikngiu enarrationememinit. Ego quantum hadenus aflcutus fum, linguararum quppfani,acprd> prium pra?ter ca?teros mufculos fortiri obfruo,ad radicem enim proprios quofdam,ac fiis R rumbdUdt, j^n-s utCunque diftindos exigit mufculos. Atqp exhis quorund fines illic terminare uidentur,

Lingue pdrs
tfefecfiionem

ubi lingUa in longitudinem frri incipit, cum fua radice quodammodo angulum conftituens* eft autem is locus, ubi * corpus laryngem in ciborum uoratu obturans oftenditur, Alrj mufeu d ifixa, u M hc neutiqum ceflnt,fd mixti inuicem ,raram corporis partem effbrmant,nempe duorum h ueluti oblongorum mufculorum concurfum, qui ligamentum quoddam tenuifsimum,mem. Hrf,c r . braneum,ac ad lingua? crafltudinem latum, in ipforum medio plerunqueadipifcuntur. Sic fa tenufi. fe.

n,ut uniuerfum lingua? corpus antefdionnobisapparens, ex duobus illis mufculofs cor. ri**'pu> TJcSfct poribus,ligamento hoc,accurrentibus uenis,arterfj s Se neruis, atque ha?c omnia integente du kXlT iiculii. plci membrana, confrmetur, una quidem mufeulis omnibus communi, qua? eftinterior. Al. ij. * tera autem eius tunica? pars cenftur, qua? uniuerfm oris ampiitudinem fuccingit, Se eadem continuaq? cum interna afpera? arteria? ac ftomachi tunica exiftit, priuatimq? tertrj paris neruo. riim cerebri pra?cipuas portiones, fbi infrtas uendicat, quarum benefieio lingua guftato. & tfUdp* riumorganumefficitur.Rarum uero id atque peculiare, quod duoha?c mufeulofa corpora &.4Y,y. obtinere diximus,ad hune quafi modum fef habet,Quum ca?teri corporis mufeuli unicum fe te fibrarum genus, aut redum feilicet, aut obliquum, aut tranfuerfum duntaxat obtineant, ha?c intrim corpora obliquas , tranferfs , redasq? fibras fimul adepta mihi uidentur, qua? inuicem adeo count,commifcenturq?, ut in his aliquod fibrarum genus fedione affqui pro. pemodum Cit impoffibile,imo mufeulofa ha?c corpora quippiam n abfimile cordis c fubftan. c ufiMb. 6 tia?,in ea fibrarum Cotrariarum comixtione adipifeuntur, quanquam non adeo atq? cor, folida I,u cbnftent fbftantia. Sed carnofa? fibra? in pinguioribus, 8c" iam a?tateprouedis animalibus, >inguedinem in lingua adnatam obtinent, Se fibra? multo quoque raris in lingua confrun* tur, qum in compadiffima cordis fbftantia, Atq? ha?c uel inter edendum cuiuis euadunt per fpicua,qum Ccilicet mufculorum carnis natura,formaq? Se guftu, lingua? pars, qua? in deli* cfj s haberi fblet,uariet, Verm ex quibufham mufeulis ha?c lingu pars fbrmetur,ac un de mu feuli lingua?, quos inter diflcandum obfruaui,originem duet, nunc opportune fubfjcietun tnttr vtdni / Duo quidem fnt redi, Se impenfe crafl, obfcureq? ab inuicem,ac fi plures duobus cflnt,ali d uzfi.D,

fil

duobus fuperioribus ofls hyoidis oflculis oriuntur,qua? ad ipfius latera haberi,ac ipforum hw* Drt fneadftylos ufque imitantes capitis proceffus definere diximus. Quanquam etiaminterdum l/fr E hi mufeuli abh humilioribus ofls hyoidis lateribus,qua? fuperioribus fcutiformis cartilaginis gtifi.a* proceffbus coligtur, principium fumant tune nimirum, quum fperiora hyoidis ofls latera n llh-1 W non plane ofla, cum ligamentorum natura aliquid corn une adipifeuntur, quod n infrequen hcclrmdm ter, Se potiffimm in mulieribus obfruatur, Mufeuli igitur illinc exortum adepti, Se obliqu ' * quodammodo procedentes,lingua? lateribus implantantur. Si horum alter uno remiflb laxa* toqp tendatur, lingua, Se potiflmm fua radice, in latus deorfum uellitur,at fi fimul uterque Qt&atusty agat,lingua in neutram partem inclinans deorfum, uerfus interiora quoque mouetur. i Quin ,',,** r * fexm. tus ac fxtus, fimiliter carnofi'.Se uteunep craffi,duobus nuper didisopponuntur,ac tempo. rum offium k proceflbus, qui ftyli acusep imaginem referunt, explantati, lingua? ad nuper l di h *4>ffe; dorum fines innafeuntur. Hiquoties ambo conuelkintur, uerfus interiora linguam furfum ^?E/ Septimus er a^nt' at u alter duntaxat in Ce colligatur, lingua furfum trada ad alter latus inclinatur. Sunt odduus. Se m alrj duo linguam ad inferiora contrahentes, ac ad latera inuoluentes, qui ex inferioris ma* *>*# Gt xilla? lateribus, intus ad dentium molarium radicem utrincp lato,8c" uteunep mucofo principio cnati,lingua? fcundm ipfius longitudinem ufque ad ligamenti finem, quo faucibus illa colli* ' | gtur, fef infrunt, non quidem prorfus in Imgu mdium, fed n duorum, quos primos enu n M f 0 merauimus, mufculorum latera, Horum altero tantum fuas fibras colligente, confpicuaante D* fdionem lingua? pars,in contradi mulculi latus conniuet,at utroep laborante,pertinaciter lin Nonus. ua faucibus redo motu adigitur.Pofthos0 carnea qua?dam moles abp interna quoque infe- o i^fi.n. rioris maxilla? fde, ex menti regione enafcitur,ab illis pra?cipu procefllis, ipforumqs lateri. P zfic4'l bus, qui ina?qualiter in interna inferioris maxilla?adfmmummentumfedeextuberant.Pra?* lUiL fens moles furfum retrorfiimcp ad fuces duda,in lingua? radicem, amplam infertionem moli* tur,quemadmod etiam lato principio originem fmit,Ha?c moles linguam ad mentum con. trahere uidetur, nunc exquift ad labror mdium, nunc autem ad latus, prout nimirum has illas'ue fibras laxat, Se in tendit, fibra? enim ipfius reda?, fcundm totam illius ampiitudinem, ab
'furtus.
s
;

de

hvMan

CORPORIS

FRIC

LIBER

II.

2$?
.

abanteriori Cde retrorfum duda? confpiciuntur. deinde pra?ter fibras, Uelut quafdam infcri. ptiones quoque red progredientes exigita quafi harum occafionc, plurium mufculorum nu meroetiam habendaeflet.Enarratosiam mufculos,qui undique atten fum habentadipcm, Mufeuhj, d 'in-> mter diflecandum ad linguam porrigi in fcholis oftendi,& horum plurimos cirCa ipforum fi. fi&**t: 4 fi.K,K. ns inuicem confundi,ac ll duo,qua?prius innuimus,mufculofa corpora conftituerchsec tri. ^rJ/ZscZ hX- plex fibrarum genus obtinere fuperius didum eft, qua? inuicem adeo permifcentur, ut eas in. %**.. ternofcere ft quamdifficillimum. Inter reliquas tamen obliquas tranfuerfsqj, in cbrporurrt r,fi.i,i. medio plurima? reperiuntur, qua? mihi utrinque in proprium lingua? r ligamentum Ion o te* nuiflmum,8t" membrana? n abfmile,tanquam in ipforum firmamentum definere uidentur, reda? uero pauciores fefe offrunt,omnes propemodum in externaeorum corporum fuperfi. Cie excurrentes,Tranfuerfarum fibrarum benefieio lingua? corpus ante fdionem apparens, in fe contrahi incrafriq?, Se rurfus egeri tenuariq? arbitror. id enim in ligamentum fibrarum infrtio, tibi diflecanti utcunque commonftrabit. Redis uero fibris, lingua in femicirculum, ad palatum faucescp conuolui fpedatur, prout nimirum aut fuperiores, aut inferiores tenfa? fuerint. Porr obliquis fibris,in latera linguam agi omnino coniedorfic fan, ut ali] intrim mufeuli lingua? moueant radicem, alrj uero lingua? corpus, ante confdion in niante orecon> fpicuum. Ligamentum uero, cui fibnc firmantur lingua?, ofls uice datum eft. Haud enim de. cuifft,lingua? fcundm ipfius longitudinem os, aut cartilaginem quantumuis etiam in minu tiffimas diuifm uertebras,innafci, quum tam uarrjs diuerfisqp motibus, inter mandendum o. quendumq? moueri linguam oportuerit, ipfaqp intrim nullum corpus fuffulciat, ac quouis etiam frpente agilior fluduofiorq? efl debeat,

lingvae

mvscvlorvm
niflratio*
Caput 2C 2C*

^ADMI

VSCVLORVM

lingua? fdio communis cum reiqufs erit. Dedud igitur,quantum licet,utrac maxilla,8Ca oris tunica, cutis modo fubditis rganis,qumlicet,exquiftiflim cultello undecuncp detrada, omnium

primi fecaburttur "obliqui, quorum principium proceflbus ftylum imi

tantibus pendet, quod iam ab oblongis illis officulis uenit liberandum. Iam hos ad lingua? radicem ftudioffecutus,eamccarneam molem,quam ccarundem nono loco recenfi,ab inferiori maxilla iberabis,atque qum poteris,ac. IVom\ fi.H. curatiiiim ipfius infcriptiones,8c~ ipfi immixtumadipem,deindeilliusetiexortus,&:implan. tationis latitudinem fpedabis.at haeeperfeceris promp tiffim,fi modad dentium inciforio rum radicem,8c* fb mento uiciffim fdionem tentaueris. Mox poft hos aggredieris, d qui ab Septimieyo* dearundem fi.G. interna? maxilla? fedis lateribus enafeuntur, Se linguam ad latera mouen t,poft hos autem,a!o. ldui. eearundem rum duorum obliquorum, ab ofls hyoidis lateribus originem ducentium principia libra* Tertij CT4. fi.E. fearundem bis,Poftremo autem illiabhyoideofleauferentur,quosprimosrecenfuimus,qui9maximam Primi r z* fi.D,D. lingua? radicis partem conftituere uidebuntur.In huiufmodi adminiftrationeexiguum cultel. lum, liberandis mufculorum capitibus operiaccommodabis, ad reliquam uero feparationem buxeumcultellum, quodmucof admodum fint mufeuli, adhibere nihil prohibet, Ca?term Ru&at Un > lingua? reliquum corpus ad hune mod aggredi conflo,ante omnia id ambiens craflor mem gu& corporis brana, toti communis ori deradetur,frmius enim connafeitur, qum ut citra codionem, cutis ddminifirdtio* modo lingua aufer ri poffit,Deinde8c"illa membrana, qua? mufeulis omnibus eft cmunis, quamq? fruftra feparare contenderes,relida,fedio ad lingua? mdium fuper id, quod diximus, tfi.ca.i$ g ligamentum, Se fcundm lingua? longitudinem ducetur, non fperficialis tantum, fed qu& M. ad mdium ufq? lingua? penetret, aut etiam uniuerfam diuidat, Mox hamulis Se cultellis, fibra* rum corporis lingua? naturam fedulo inquires,ac qu fibra? ligamento committantur,ea?q? in* uicem uarien t,8c" commifceantur,perfpicies,num fciIiceteo,quo didum eft modo,aut diflmili fefe h abeat. Ego nanque, ut mihi lingua? cftrudio apparuit,ha?c trado,lubens, Ci quid notius h zf.cap.i ueriusq; occurreret,impertiturus. Porro h neruos feptimo pra?cipu pari neruoru cerebri,8c lt.4-*>dein fextojingue mufeulis motus principi pra?btes de induftria,ut 8C ca?teros neruos,in Quar tum libr refj cio, atp iccirco eti hc, niCi de ligamento lingua faucibus colligante, pauciflma recenfnda fuperfnt, Eft autem id ligamentum, quod ad palatum reflexa lingua, apertoc^ore jLigdmentuHt fub ipfa confpicitur,magni ufus gratia eformatum. Nifi enim id eflt ligamentum,linoua ni. lingium fkuci mium aliquando retrorfum in Ce colligeretur,nec facile exerta intro retraheretur, pra?terea nec bus colligdnS. fedem obtineret ftabil Se tut, ut qua? undiq? effet foluta, Vtroo? enim munere ligamentu fun

jddminiflr* tio quinti (y fexti.

2.

gitur,

1?6

ANDRE AE VESALII BRVXELLENSIS gitur,nimirut8dbafs lingua? fit frma, Se linguse finis prompte quoquouerfumpertingat, At uer il ligamentum irt modica lingua? partem procederet, minus quidem, qum Ci omnino fadum non fuffet,fed proxim,8c* propemod fmiliter lingue incmodaretur. fi rurfus idem ad plurimurrt lingua? fpci pertingeret, neutiquam ad palatum, neque ad fuperiores dents, neque ad alis multas bris fdes lingua extenderetur.Tam igitur exada eft uinculi commenf. ratio,ut fiue adieceris,fiue abftuleris aliquid,quantumuis exiguum,uicietur totius lingua? fun. io. quod irtdies irt rtis operibus experimur,quoties id ligamentum prsefcindimus,autpro* pter nimiam humidittem Iaxum reficcamus*

DE LARYNGIS MVS.CVLIS* C^AP* XXL \VO NI^AJM in integris mufculorum tabulis in prafentis Libriinitioferiatimpo
Jtisjomnes laryngis mufeuli oculis fubvjcinequieruntPno abs rtfiort putauijn huius Capitisfion te priuatim laryngis mufeulo s ?hacfigurarum copia exhiber e*

ZR-IMiAl

II.

III.

IIIL

V*

VI.

VII.

VIII.

IX.

X.

xi:

xii.

XIII.

tredecim
P LLIMi^f

g v> rarum,8c* earundemeharaderum Index, figura ofiis imaginem refirent hcfuis mufeulis omnibus liberatian*-

vigesimiprimi

capitis

fi

confi^OfedePnulloin^
racterum index dilucide explicabit*
J

* :

arteria; caudieisportionem feruauerimus,dein etiam hinefuperiora ofis v repentis terarefecuimus* J J

KMarta anteriorem laryngisfedem, cum portion caudieis afpera; arteria; proponit, reCeSo

cxcmunibMlaryngismufcuis?quintus&fextus?acde

Qjiinta

DE HVMANI CORPORIS F AB RICA LIBER II; Qmntafigura dquartafionis ordiiit nihil Uafiat,ea(Jem qua; quarta,exfiniftro latere

2$7
ele>

ganter fpeclanda offerens* Sexta laryngem dreliquo afpera? arteria; caudieis liberatam,itaposleriorificie exprimit, ut neque Romachi,neque communis alicuius mufeuliportion? adhuc reliquerm,interea tamen nuP Iam laryngis cartilaginumfuafede dimouimus* S eptima laryngem ex dextro latere ita expreffm continei , ut ipfius operculum iam refeclu fit >und cum mufeulis prima; cartilaginifecundam neclentibus-* Dein prima; cartilaginis in hoc latere infirior pro ceff us ^dfecunda liberatus el,ipfafy prima antrorfum, atque dfecundafie re fiexa occurrit^ut mdia prima; cartilaginisfedes,inpojlerioriregionenuda cernatur* Oclaua dfeptima in hoc difiert, quod hc reclos mufculos llorum quatuor, qui tertiam cartila*ginemfecunda; neclunt,refcidimus,ipfia<fe fecunda cartilago magis detecla appareat* Nona rurfus ab oclaua in hoc uariat,quod prter mufculos nuper dilos , etiam quatuor ter> tiamfecunda; iungentium obliquos,?? dein duos in tertio; cartilaginis bafi pofitos abflulimus^ feruatis duntaxat cum tribus cartilaginibus illis mufculis,qi tertiam prima; alligant. Dcima ex anteriori laryngisfidefejpeclanddpra;bet,ablataiamprima cartilagine,^" dun* taxt cum fecunda gp tertia apparentibus mufeulis, tertiam prima; committentibus* Vndecima laryngis mufeulis oslendendis non feruit,uerm hanc, ut <& duas fquentes , oHen** denda; laryngis lingua;gratia delineauimus. Exprimitur itacp hic larynx , dreliquo afpera; a% teri trunco, enfuis communibus mufeulis libera,qua; afieruato adhc ipfius operculo ,pole' riori fuafedi incumbitfperiorempficiem commonflrat* Duodecima in hoc ab undecima differt,qu6dba;cinfrior laryngisfedem detineata contineah Decimatertia hoc d duodecima habetpecultare,quod laryngis rimamfeu lingulm,magis cat datant occlufamue reprafentet.G characlerum index erit eiufmodi* y.^f Inprima,z <& ifiguris hyoidis notatur os, non prorfusfuis membranulis liberum* B In prima,z & f,humilius hyoidis ofiis latus,fuperiorifcutiformis cartilaginis aligatum pro** C* ceffui,qui C inz,? & 4-indicatur* D In prima e^r tertia fuperius notatur hyoidis ofiis latus, dfecundafigura inibi refeclum ,ubi E E* afferiptum cernis* E Mufculus ab hyoidis ofiis infiriorifede enatus, achumiliori prima; cartilaginisfedi infertus* In primafigura dexter yfiniiler efi confpicuus, infecunda dexter duntaxat'* G Mufculus expoHerioris ofiisfummo, ad humiliorem prima; cartilaginis fedem deduclus. Tri** ma dextrum grfiniJrumquocp exprimit,atfecunda dextri tantummodo portionem* IL Gulafeu flomachus,in z,$ & 5 confpicuus* I Mufculus ex pofleriorifede Homachi,cartilaginisfcutum refhrentisflateriinfiertus.^Ac te tia dextrum er leuumfir uniuerfum oRendit, <y potifiimum utriufife initium> Secundadextr & minimamfiniHriportionem. Quinta uero, finifbri infertionem exprimit , ut etiam prima & quarta utriufip infertionem proponit* K Duo mufeuli difieSlionum ignorati Profifioribus,^ ab ofie v refrente enati,ac in laryngis 0* perculi radicem infertiM occurrunt infecundafigura cr tertia *r quarta* r i-myXo'Tjis Jtuut nos uoeamus ) laryngis operculum> infecundafigura? <jr dein in j, 4., f, 6, q?
11

confpicuum*
$*

TVf

Glandul laryngis radici,ad afpera; arteria; latera adneXa>,in z,%4 &

2\f Mufculus dprima cartilagine adfecundamprotenfus, exterior ue primam cartilaginemfecun^ da; iungentium. Dextri mufeuli yfiniflripars in prima uidetur,uterqj autem integerin quars
taapparet*

O Mufculus dfecunda cartilagine in primam protenfus, alteriusue lateris interior, fecunda car** tilaginem prima; conneclentium.in quintafiolusfnifier exprimitur* '3* Mufculus ab infimafecunda; cartilaginisfiede,pofieriori in parte principium ducens, T terti cartilagini infertus. Sexta dextr wfiniftri ofienditj eptima dextr,*1 quodmodofinislr* Q^ Sedes iam dicli mufculi,in oclaua T nona* R Mufculus d laterefecunda; cartilaginis,in tertia cartilaginis infertus* Septima & oclaua deX trum duntaxat ofiendunt* Y 2 & Sinui
.

2$$
5

T. V

ANDRE AE VESALII BRVXELLENSIS Snmfecna; cartilaginis, in oclaUa& nona notatur, cui infirior prima; cartilaginis pro cefi us, L* in oclaua y nona infignitus cnnafcitur* Mufculus in bafi tertio; cartilaginisfitum obtinens* Stxta utriufq,- lateris mufculum reprIfen* tat, S eptima dtxtrwn,(?finiflriportiUnculam,Oclaua etiam dextrum* In nonafigurafinus indicatur, cui mufculus infidet, tertio; cartilaginis bafim in altero latere oc
cupans^ac

characler e iam expreffus* a Mufculus ex tota prima; cartilaginis logitudne enatus^dc tertio; infirtus,aut mufculus prime b* cartilagini tertia copulans. Dcima dextru a infigmt,<&finifir b infignitindicat,ablata intrim prima cartilagine. Septima uero oclaua T nona,integrum dextri lateris mufculu a no tatumexprimunt,& elatiOremfinifirifedem0quamobhoc quoqs b literain illisfiguris notaui* t Lingula;feu rima;^ medio laryngis obuia;fuperiorfiedes,in dcimafigura confpicitur* d Infiriorficies lingul^quam in decmatertia magis, qudm duodecima apertam exprefiimus* e,e Duofinus, utrinqs unus, qui claufia lingulafeu rima^n humiliori ipfiusfede ad latera euadt con fpicui,in duodecima & decimatertia* f Calius in medio rima; appareils, ubi ipfa potifiimm conniut in decimatertia* g Nefirtafie aliquidobfcuritatis cartilagines literis no infgnita; adfirdt, illos quop adnotabi*mus.g itafy prima efi cartilago,in anteriori parte fe offeres, in i figura,dein in z,*\,<>, 11,13* h Prima cartilago, in tertia figura & 6,7,8,9,pofieriorifciefe offerens. Secundo cartilago anteriorificie conJpicua:)inprima,z,^,,7,8:)^:>\o,\z,v^* k Secundo cartilago pofieriorificiejpeclotur,infexta,7 ,8,9,11,12,13* l Tertia cartilago occurrit infecunda,%6, 7,8,9,10,11*
<

JDuodecim

proprios eff Uryngis mti'

fados.

laryngis "cartilagines Libro fuperiori defcripfi, tertiam cartilagine, d Spefttn * etiam Ci duplex fit, ne aliorum difledionfs Profeffbrum plcita prorfus' dicfuntfig. atp.tfli.L interturbarentur,unius loco enumerans,Pra?tereahis cartiJaginibus'cor. b 9, 10 jtt pus Cimiter cartiIaginofum,fed ad ipofa? membranea?q? fbftantia? etiam fi.cd.jSli.t compos,incumbereretuli9quod i^y\^is nuncupatur/ rAo^V?* uero, R,S. totd ljtj corpus quoddam,aut potius laryngis fedem, in medio ipfius locatam efl fi.cd.j8li.t. __ recenfui, rimula? feu fiffuralingularum, quibus tibia? infantur, perqum d confticis f imilem. Nunc autem harum cartilagin mufculos perfequar, in Quarto libro ipforum ner. turinn,ns nos priuatim enarraturus. Quand oitaq? ex pluribus cartilaginibus larynx, ut apt-claudere. nfi. eifi.cdp.% tur,aperiretur9, conftruda eft,8Y quia fpiritus, retentionis uocisq? occafione,motu uolunta. fr.4 .,- rio,&exnoftropendenteimpetumouerieam oportet, merito mufculos cartilaginum moto. S* res Natura ipfi communicauit,{quorum quidam laryngi duntaxat proprfj funt quidam alrjs quoque partibus communes, Proprios humana larynx duodecim nancifcitur atq?horum fpduhpojl quatuorpnmam cartilagine, quam fcutiformemuocamus,fecunda?,qua?innominata eft iun. finguli [cor g^nt quatuor fecundam tertia? cnedunt duo tertiam prima? copulant, Se duo in bafi tertia? ptm adnoU
R E s
C
e

buntur.

pL
,**

W fex tantu ^phcauit, qui foh fcutiformi cartilagini, non autem alrjs duabus committun
IWsoper^
rendi neutiquam uemunt, Cumfiiodi uero ipfi fint, un cum reliquis iam ordine profeauar

DuoLryn, tur. bgo prter pskx^hos duos obCerumiynonquidemCcutiformi cartilagini nexo s fed in fi

folf>teonismit^
Prpt'rum M.J.4-

ora procedentes, fecunda^ca^ fubiedus,ac in ortu fibraruq? dudu exteriori omni ex parte fimilis, fecunda? cartilaainis fede

Opificefuntprocreati,Quatuorita9primamfecundeiungenu gt,4-fe' duohabetur,inprioriparteipfiusuerfuslateralocati,at9hibreuesfunt,fedlatir^^^^^ nofi,unus ateri incumbit,ac utriq? fe inuice fibris ad x itera? fimilitudin interfect Exterior ms^Jter 5/i.O. ilnq?, ab inferioriprima? cartilaginis fede fibraru origine ducit, qua? deorfum obliqu in mi

cunt,laryngisrimu^

qua?prima?fubncitur,origineducit,prima?cart^^ expoftKaparte, oblique in anticam afcendunt. Quatuor ifti mufeuli, urinq? nimirum duo intercoftahbus mufeulis appnmerefpondetes, prima fecundamc? cartilagini inuirrm JS

b6Ub.V, X.fed po
tius confer 8 tabule D cutnE.

infrequenterlocatosmfcholis oftendi, aliquando tamen unicum utrinque duntaxat reon'i dudum fibrarum anterioris nobis enarrati mufeuli feruantem,fed intrim paulo craffiorem!

Rurfus

DE

HVMAN

CRPdRS FABRIC LlBR

*?

if?

k sfi.ca. ?s U.iM.
ca.fi /m c,

procellus mteriores prima? cartilaginis inferti. d. infertionem moliebtur,atq?himanifefto primam quoq?cartilginem fecunda? pfopinquis accommodabant,rimul illam,fu lingul hac fundione ardantes,Ex quatuor uero mufeulis p ropriorimi n ** ' fecunda? tertia committtibus,duoquocf utrinqhabtur,aem unus quidexad in tota pofte M,7,s. riori fcda? cartilaginis fede,fcund ipfius longitudin,qua ftomach fpdat,loeat,qui car n 6,7 fixa, neo principio ab infima fcda? cartilaginis"parte enatus,ac deindered furfum proceds,tan }8 h.iL. ti(per latefcit,donec tertia? cartilaginis radici,0 qua fcda? coarticulat,neruofa utcunq? implan fixa. }8 lit ^tionc infratur, Huic mufeulo per fecunda? cartilaginis longitudin,qu fertur, p finus excul committun pitur tantus quid, ut mufeulo utriufq? lateris abato,fcunda cartilago in acutam'1 line,8c" ue jwrverx lutidorfiuertebrarfpinam, inibi defneruideatur/ Alter mufculus nunc dido etiomis,8 if eiufdem omnino carneus, fecunda? cartilaginis fde enafeitur, qua? prime eartilaginis interna regione ca. refpicit,prima?q? cartilaginis infriorproceflm'admittit.Exhacitq? fd epra?fn s mufculu s^ p 8, 9 j.Qi carnofm Iatumq? principi ducens, ac furfum obliqu protenfs, tertia? cartilagini inferitur, %U.%.tf *i tota ^" lateris tertia? cartilaginis radicis fdem occu pas, priori mufeulo n amplex, Hi qua. o. tuor tertia cartilaginem utrincp ad exteriora laryngis retrorfum euertunt, lingul,aut ipfm,f q 8fi.ca.33 uoles,lryngem aperientes. Atq? duo quid primi pofterior cartilaginis fecunda? fdem occu r 7, 8 fi k. Pante'Sredo motu id pra?ftt,reiqui aut,ut obliquo fitu pra?diti funt,ita quo q? tertia cartilagi fs,9jig.T nemin pofterior oblique reuellunt. Nonus 8cdecimus,qui tertia prima? copult,etiutrinqp; p -,*U.... <"*CU fnt'finguli lati, cV,utca?terilaiyngis,carnei,enafcunturautinuiccontinuiexlImediaprima? 9 & IO> *nus a al- cart^a^ ms fde,fecund tota ipfius interna? fedis lclgitudin,Dexter(id de finiftro fubaudi) ter &. uelut triplex fui principi oftendit, propter quafd ipfius infcriptiones,adeo illi imprefs,ut u 4fi.cd.38 har ocCa.donc triplex mufculus eff uideat.hic principio obliqu furfum afcdit, Se dextra? * G >H- tertia? cartihginis partis anteriori fdi impltatur,Duobus his tertia cartilago prima? adducitj .}8 lu y, illorumqp benefieio dua? tertia? cartilaginisxpartes5Contradis nimir mufeulis cniuent,ipfaq? y. lingula horum potiffmm auxilio cprimitur. Hi fan mufeuli omnium totius corporis cum y 4&.r. r temporalibus,pro ipforu mole,ualidiffmo fungturmunere,qu totmufeulis expirationem molientibus, in fpiritus retentiorte oppontur,quanj Se hue quoq? relqui laryngem ardtes <t6>7> s fi. mufeuli faciant.a Vn decimus ac dodecimus, in bafi tertia? cartilaginis cfi ftunt,ea nimir r. p 6. ^ v. gione,qu ftomacho larynx cmittitur,tertiaq? cartilago fecunda? cartilagini coarticulatur, Q-iU 6 *>> 5 pg- Sunt aut ab utroq? latere finguli,qui ex radice tertig cartilaginis, qu ha?c prima? proxima eft, principi fumunt, Se fcundm bafim tertia? cartilaginis modic furfum protenfi,ad tertia? car tilaginis medium(ubi dua? ipfius pactes inuic colligtur) finiunt,f mutuo inibi ctingentes* Sunt itaq?pra? fentes mufeuli breues, Se exteris quodmodo pyri modo rotUndi, ints" uero omni ex parte cartilagini tertia? cnati, Se ubi fe inuicem contingt, latiores crafforesq? funtj qum ftatim in ipforu exortu, Ambo mufeuli tertie cartilaginis bafim cftringentes,atq? dus eius cartilaginis partes inuic comprimtes lingul claudt,ardtq? .Et hi fan argumeto fun tj tertiam Cartilagine neceffrio efl gemir>,qu fi fimplex eflt, ab illis mufeulis cftringi haud c 7.8,9,10 poflt, uti neq? c duobus tertia prima? iungen tibus occludi, neqp d quatuor fecunda? tertiam fy&- nedentibus aperiri potuiflt* Ex duodecim igitur laryngis peculiatibus mufeulis, odo laryn. Prbpribrtm gemardant, quatuor feilicet prima focunda?nedentes,cV duo tertiam prima? cmitten ts, a c epdogm demum duo in bafi tertia? cartilaginis repofiti, quatuor uero ipfm rfrant illi nimir, qui ter* tiam fecunda? edmittunt. Alrj autem mufeuli, quos cmunes uoeamus^ utriufcf etiam motus duces fntjper quem fpiritalismeatuslingula'ueamplificaturjcV cprimitur, Hor primi duo Cfowmim thifi.v.i utrincp0 finguli, ex tota propemdd inferiori hyoidis ofls fde principi ducunt,ae lati Se car primas&zi ta.o. nei,8c" internis lateribus inuic proximi, etiguiq? uifuntur, Hinc deorfum protenfi,cx: mutuo *hzfiA' internis lateribus abfcedetes,finguli in Cui lateris infrior prima? cartilaginis fdem implantan tur,tantalatitudine atcppfororigin eft Iatitudo.Toto aut defeenfu, qua anteriori prima? g Alton, z cartilaginis fdiexporrigunt,ipfi fibrofis tantum nexibus in eum mod hacrent, quo incbert fGf4'p- tes inuic mufeuli mutuo cmittuntur. Porro ad pra?fen ti mufculoru infertioncs, qua?non C'aMinikm *$Hn4% mf nus>quam eor origines carnea? exiftunt/ alij duo mufeuli arqu propemod ampli prima? ? o- 4* 0t cartilagini implanttur, ab interiori h regione ofls pedoris in iugulo carneis,fd n latis prin*Y 4 cipfjs
.

l *4,*t.

RurfS aUtem, quum alterum duntaxat adefl obferuaui, n femel ac pra?cipu ;., ,,.V.'CT An^~\*c f J,/ in uins, duos /? graciles, ied earneos am* j f .7 maduerti muiculos, qui ex mdia longi tudine k fpina? fecunda? cartilacrinis ena r: ^rt-nnAt>tnAt>r>ff,-i^^UU^..^A .Xi.' '
,

'Pra-jensfigura, fexta- huius Capitisfotiprxpoft

O^-^^JTl

W^m^^uA #CfSif \w^$$i

wJ8Hra*W

^^^P^^refpondct^ifiaiiodba-cprmatimmu
fcufosJpe&d'Hdos exhikei,duos a.fecunda- tarbildinis /7w'^,*^,%vr* */ -,. ntJPtna^ dCi tnJcrtores pTima cdrtddgmisprocejjusdiu
-

w^ftw
X*^

i^^deduos uidn^Attdcp ^^^TprimaUryngis

^a^d^^rfomobhquedul,!!!

^W^

inapf^tpi^fm>nria^^^c^ilA^

*t<iturcdrtikgotB uer6>mdfecunda- amiUguvs* G dutem (j D duo mufeuli a fecunda- cartiUqihiS

ANDRE AE V ES ALII BRVXELLENSIS ciprjs ortiun ctuentes,qui furfum fcundm anteriorem afpera? arteria? fedem protenfi,ac fn fim latiores redditiiilli,quam diximus, prima? cartilaginis fedi inferuntur.1 Quintus ac fxtus *>>>43 communium laryngis mufculoru, tranfuer Ci funt,8c" ipforum utrinque habentur finguli k fto. fl. k*>>sfig. machum amplexantes, hi enim ex ftomachi poftica parte,uertebras ceruicis refpiciente,fecun H, dm ftomachi longitudinem principium fumunt, adeo inuicem continui, ut utrorumcf mu. fculorum idem unitumq? principium effe propemodum dixeris.Hinc ampli Se carnofi,uerfus priora tranfuerfim protenfi, lateribus prima? cartilaginis,fecundm ipforum laterum Iongitu dinem implantantur,tota an?plitudine,qua ftomachum contingunt,impenfe ipfi connati con Communium tinuicR.Hiquospoftremo recenfuimus,mufculiad pofterior contrahunt prima? cartilaginis fi-nii0' latera, fecunda? cartilagini eam ita appHcantes, ut laryngem quoque, feu lingulam illam coar* dent 'Qui uero ab offe hyoide procedunt, primam cartilaginem pofterioribus furfum quo. dammodo abducentes, laryngem dilatant. Verm his contrariam fundionem adipifeuntur mufeuli, pedoris offe, prima? cartilagini inferti, illi nanque humiliores, primae cartilaginis fedes contrahunt, eafdemq? deorfum uellunt,nonnihil un contrahentes ftringentesep afpe. l$UQ^ ram arteriam, ne quicquam, quum uoeem edithomo,reduplicetur,ne9 plurimum dilatetur. Duo vmfculi Pra?ter hos fex, alios m duos animaduerti propemodum teretes, ac ex mdia interiori offs w 1,1,4/?. Lryngii oper f^^ fede explantatos, Se utrinque fingulos radici eius " corporis, quod laryngis cenfetur K. " *>4>S CUlu operculum,infertos. Hi liquido admodum (fi modo quis ipforum noueritadminiftration) fi.L. uifui CzCz offrunt,Galeno tamen,quum in nullis, qua? hodie extant,Operibus ipforum memi nerit,incognitos fuifl opinor, non enim(quod forte quis arbitraretur) in communium lary n gis mufculorum numerum fntrefjciendi. Quamuis enim hos odo Galenus effe dixerit,8c* intrim fex tantum deferipferit, omnes tamen odo, prima? cartilagini committi poftmodum fermoni fubnexuit, Porro his duobus id munus concreditum eft, ut laryngis operculum,ci. bispotuqpdepreffum denuo eeuent, ipforum nanque principfjs uerfus hyoides0 os tradis, o t,jfig.A. operculum illud erigi confpicitur. Veruntamen mufculos, qui his duobus oppofito munere funoerentur, nullos obferuaui, neque id mirum eft,quum cibus Se potus,fuo pdereeuerfum eleuatumc^ laryngis operculum facile comprimant^ ipfum mole fua etiam grauatum,lary n* gi prompte applicetur. Quamuis non hi folum mufeuli oppofitis deftituantur,fed 8dpilli quo. p fixap. n rum benefieio redum inteftinum,8 teftes furfum allici dicen tur. Corpora enim, qua? ex fua na B,C inteJH* ni mufeuli tura plus fatis deorfum tendunt,nec peculiarem motum in dudu, qui deorfum ft,exigunt, ad notdntur,fi Laryngis U , eam adionem minime proprfj s in digent mufeulis. Larynx rar aut peculiare ligamentum gura autem gdmentd. prorfus nullum obtinuit,pra?ter membranea articules orbiculatim cingentia,deinde in ipfius zili.sitcftis. medoq lingul confiftit, cuius etiam fuperiori Libro mentio incidit, qua? conformatur ex car q fceftdtur tilacnnum articulatione, Se pra?cipu cartilaginis tertia? partibus, qua? prima cartilaginem acu. ,w, n fi' tis proceffbus fpedant, mox Se eas colligante ligamento, Se pingui totam laryngem fuccin. guris. oente tunica. cuius fnnaturam, ac conftrudionisartificium utproprfjs manibus exdiffdio ne,uti modo fubfjciam,difcas,optarim^
X6
1

LARYNGIS
AB R

MFSCVLORVM
niflratio*
Caput 2C

^fDML

X IL

i c A M laryngis hune in modum in boue primum, autinufmloJ

deinde in homine aufpicaberis. Ex alia quapiam laryng emundatas car tiagines operi adhibebis, ut h a?c uelut offium (qua? mufculorum fdio. ni perpetuo adefl oportet)uicem gerant,deinde difldis hyoidi ofl pro prfjsa mufeulis, ftatim tibi occurrentb duo ab offe hyoide, ad primam rf4^T. u4dminijlrd' tio primi (y z cartilaginem procedentes mufeuli, quorum principia paruo cultello ab & w<0'. communium. ofl hberans, paulatim mufculos cartilagine radendo,ad ipforum ufq? Communium infertionem fqueris, Ca?term pari ratione pedoris off ad primam cartilaginem0 dudos, c s ta.?. unijo- primum ab ofl fparabis,ac poftea ipfos ab afpera arteria leuiter diuellens,ad primam ufq? car tilaginem,cui infertur,illos deduces, Vbi quatuor hos diligter intuitus feris,fedionem per palati tunicam,fauciumq? intima duces,ac laryngem cum ftomacho faucibus eximes,ad eum prorfus mod,quo lani] boum laryngas execare confeuerunt. Liberat poftmod laryng Cum afpera? arteria? Se ftomachi portion, omnino ab animante auferes,ac abieda lingua,uni. uerfam laryng Sodali, ac tec Anatomes ftudiofo tenend porriges, Quais mihi in laryngis conftrudione difeenda fdul fuit,pra?fttis ingenfj Iuuenis, ANTONIVS SVCCHA, noftra? communis Bruxella?,adeoqp totius Belgica?,ob fngularem medicina? ac mathematum CmmMtm (ogn(n'onern)tnagna 5^ rara pSt Hac ita< ratione accommodt larynge,moxd mufculos ex c%f^l
*

ftomachi

DE MVMANI CORPORIS FABRIC LIBER f4 z6t ftomachipofteriori parte ad primai cartilaginis latera produdos infpicito. quod ut fit prom ptius,ipfos longa fedione, ubi capita CcCz contingunt,diuidito, Se hamulo,aut fummis dioitis
alterms capite^pprehenfo,totum a ftomacho ad prima? ufque cartilaginis latera accuratepa rato.Licebit modo fex horum mufculorum, laryngi cmunium adionem d'fcere dummodo

pforumcapitahucilluc,uerfusfuaprinc^
C2'V4'

tunicam, qua? Cumpalati tunica & laryngis 8- ftomachi interioriipfiuso? ' c aemumopercuIicomuniseft,adoperculiradicemorbicularilineaincides,achamoexceptam cutif modo excoriabis. Mox enim illorum mufculoru fines in promptu erunt,quospoftea* quam ad hyoides os, leniter ipfos ab adipe illis proxim ccumbente feparando' deduxeris,ab* off ipfos diflcabis. Vt autem illorum fundionem difcas, laryngis operculum digito depri* mes, ipforum^ capitibus uerfus hyoides os attradis, operculum euerti,atque antrorfum teiv di eleuariq? confpicies. Modo Se hos quoque mufculos Se ftomachum, ipfumcp Ci libuerit, operculum a laryng in to tum adimes,uttres laryngis cartilagines, cum duodecim ipfi pro. prfj s mufeulis fola? relinquantur,Quum tamen reliquam afpera? arteria? partem fecunda car gut,4,s ^g^eabfecas^nfpicito^landulashominis laryngi appofitas, Se utin Sexto libro exequar, fixa . m. utcunque carneas. In boue autem, harum lo co carneam prorfus reperies fubftanti,ad fecun* da? cartilaginis latera repoftam, Se mufeulo cuipiam fimilem, qui feptimus Se odauus cornu, nium laryngis mufculorum in boue cenferipofTit,quum intrim homo eius fubfttia?,feu mu

ftfiSS 5onfe^L">giK*

B^J**^*^

duos,quos^operculilaryngisradiciimpantarididumeft,fedionem

2T

jy^L

fculorumuiee,quemadmo^
h ouemad

Laryng

modumeer

^ji" dlX1'^ u.zi. pnusquam mufculorum fdionem aufpiceris, dextre manus pollice,medioq5 digito, laryngis
latera comprehendes, indice intrim interiori tertia? cartilaginis amplitudini infertol finiftra? autem manus pollicemac indicem,inferiori laryngis orificio immittes, ac duobus illis finiftra? manus digitis, fecun dam cartilaginem prima abducere conaberis, dextraq? manus indice, tertiam cartilaginem extrorfum euertes, Liquidiffm enim hac ratione infpicies, qu lingul aperiatur. Si uer finiftra manu fecunda prima? adduxeris, Se dextra? manus polliceac indice,

nunc tempus eft,ut ad amuffim lingul? feu rima?formamintuearis , cernes enim larynoem Cu miUl^^gu perioriparte 8c"inferiori ampiam effe, in medio autem rimam oblongamhabereexea^cjuam l^mcdo

inca.fi.A-

n, dein s fi.
:*

kfig.capiti

infau
I utTCdfs

fi.s ,9cdp.

iu
JiglidpZ
aiL
n 7 fi. cap.

tertiam cartilaginem uerfus interiora protruferis, ac inuicem duas ipfius partes conniuere fece ris,lingulam ad amuffim claudi intuebere, S cribo autem ha?c paulo fufis,ut Galenus aliquan do intelligatur,nec pofthac laryngis operculum, uoeis principaliflmum organum, qui hodie fefe Galenicosprofitentur,contendant,8c- idem corpus, y^ijix uel lingulam, Se iyhmifi^ feu laryngis nobis uoeatum operculum effe opinentur, ignortes profedo lingulam in medio effe laryngis,ac tibiarum linguis, quibus illa? inflantur,qum fimillimam exiftere. Quum itaq? lingulam tuis manibus, utcunque uifum fuerit, Se clauferis, Se aperueris, proprios laryngis mufculos diflcabis, 1 quatuor prima? cartilagini fcundam nedentibus aufpicatus, Leui itaq? ac tranfuerfa fedione,exteriorem mufculum feutiformi cartilagine liberabis pra?cauens, ne interiorem fimul conuulneres,hoc ablato, interiore fmiliter fecunda cartilaoine abrades^ mentem adhibens illi, quam dixi, fibrarum interfdioni. Neqs hoc duntaxat ad amuflm,num Ccilket unus duo'ue fint, rimaberis, fed etiam, dum ftomachum laryng libras, diligenter expendes, num k eos, quos interdum obferuari dicebam, mufculos reperturus fis, qui fe* cunda? cartilaginis fpina, in prima? cartilaginis humiliores proceffus infertur. Quatuor itaq? recundam cartilaginem prima? iungentibus larynge refedis, in altero laryngis latere ' pro* ceflm inferioremprima? cartilaginis, fecunda liberabis,ac primam hac ratione fecunda an trorfumrefledes,"1 duos infpedurusmufculos,tertiam prima? colligantes^Vbi hos utcunque examinaueris,integrum erit exiguo, fed acutiori cultello primam cartilaginem, reliquis dua bus adimere,aut Ci uoles, ad duos mufculos illi tertiam nedentes appenfam fruare,ac poftmo dum te ad " quatuor tertiam fecunda? nedentes conferre. quos licebit fuis principfjs, qua; ex

Am$m .
tio

PP

hh$

a'^

Pr0P^rm 9&Vh
Propriorum

' av. in tertia? cartilaginis funt bafi, auferes fimiliter quoque eorumprincipia primum liberans^c,^^7^ ad finem ufque, quo fe mutuo contingunt,deradens, huiufmodi enim adminiftratione perpe. '

tuo integrumerit,mufculorum fundionem difere,dumfcilicetipforumprincipiaadIocum, unde originem fumunt,attrahuntur. Ablatis mufeulis cartilagines inuicem feparabis, nec feri poterit, quin tune accurat lingul? fbftantia perfpedifmam h abeas, quemadmo dum Se na turam illius quoque, Se ufum, 8t*formam, exadminiftrationibus nimirum,quasproprfjs ma
nibus iam es aggreflus,
. DE

461

ANDREAS

VESALII

BRVXELLBN8IS

DE

MVSCVLIS
utntibm*

BR^CHIVM
Caput 2C

MO'

X III.

AiMuictni* mmamSSm^mpBm i c I N I T A T I S ctoidemordo.nte mufculos brachimmouentes,capi nis ordo. ffk ^^BK# M P tis & dor^ & fcapulx motuum duces oportuiile dcicnbi indicabit, h de. mum partes iam difldisuicinioresprofequiinftitut effet. Verm quum integris adhuc brachium mouentibus mufeulis, fcapulam mouentes admi niftrari nequeant,multoq? minus illis nondum ablatis,aut capitis aut dor. Ci adminiftrare dat fit,opera?pretium me fadurum duxi,fi brachfj Se ddn _ fcapula? motores,ante caput mouentes mufculos, fdionis nomine aggre* diar. Quanquam fi fecus cuipi uifm fuerit, Capita facile ita tranfpontur, ceu ego,in horum Librorumepitome fdionem non moratus, fed uicinitatem potis fcutus, prxftiti adeo, ut cuiuis integrura fuerit, modo hoc, modo illud Caput aggredi, prout fibi mufculoru traden do BfdcMj mo- rum friem proponet.Brachium itaq? antrorfum ad pedus,8c" retrorfum uerfus dorfum,cV fur tmpot. um aj ceru{c caput, Se deorfum ad thoracis latera mouetur;8c"pra?ter hos motus quodam. modo in gyrum quoque agitur, aut ita circunuertitur, ac Ci baculum aliquem, in utrafque ma. nus non flexas, fed fcundm longitudinem tantum mutuo appofitas acciperes, ac deinde al. ternatim,prorfm retrorfumq? adis manibus,baculum uolueres. Quemadmod enim bacu 4um fiue deorfum porredum, fiue furfum fine antrorfum prominente,ilo modomouerepoC fis, ita quoque brachium, fiue id pedori admotum, fiue furfum adum, aut deorfum propen* p , densfruaueris,fmpercircumuertipoterit adeo, ut brachium triplici motugenereagatur. chZZcIl'' Brachium itaque pedori* unicus adducit mufculus, originem fumens h ex mdia pedoris * *>, 4 u. tiwn. offis latitudine, Se ipfi infertis cartilaginibus,deindequoquepriuatimc exfeptima? cVodaua? j'^'j cofta? cartiiaginibus,8c'd ex mdia clauicula? fde, qua ha?c pedoris os fpedat. Principrj pars gi-n -clauicula procedens, omnino carnofa apparet, qua? uero ex pedoris offs fcundm dextrum c i ta. r iniftrumq? medio enafcitur,alteriusq? lateris mufeuli initio contigua eft,neruofior membrano YtdtK Cior<$3Se minus craffuifitur. Attamen,qux ex offis pedoris latere, ipdq inarticulatis cartiagi ^L. " nibus pronafeitur, penitus iam carnofa exidit. qua? uero priuatim ex feptima? odaua?q? cofta* rum cartilaginibus, iuxta mucronatam cartilaginem exoritur,membranea, Se tenuis aliquo> ufque confpicitur, Mufculus ex his principes prodiens, cVpauIatimcrafor carnofiorcp red ditus,fnfirn ardatur,atque in acutum tantifperprocedit, quoufc[ue amplo Se nerueo,admo. dumq? robufto, fd breui 'tendine, numro fcundm ipfius longitudinem implantetur. Fit e ? ta-0^uero tendinis huius infrtio/ fbter humeri capitis ceruicem, in interiore ipfius regione, non. yaio. iiihil intrim in priorauergens,5 Huius mufeuli fibra? inuicem uarant, 8c* paulo ante tendf f iuxta f,c nis produdionem, adhuc in carnea mufeuli parte, deinde Se fcundm totam tendinis ampli' h-1 CdP- ** tudinem,ad x litera?fmilitudinemffdecufftiminterfeant. Qua?enimexelauicua,cx"me. l^c conrc <lia pedoris offs longitudine clauicula? proxima enafeuntur, ex fuperioribus deorfum obli mi tabula que in exteriora procedentes, fperiorem tendinis partem, fcundm totam ipfius ampiitudi. nufalum nem eficiunt, carnofeq? toto dudu, practerquam in mufeuli in humerum infertione, perma. tJi0A,L lient. Sedqua?exreliquaofspedorisfde,acexfptima? cx"odaua?coftar Cartilaginibus pri but*, uatim originem mutuantur, obliqufurfm protenfa?, infriorem tendinis partem, fcundm ipfius latitudinem conftituunt, Se citis carnem ipfar, qua implentur, mffulciunturq?,qum iliperiores amittunt. Superius enim ad infertionem ufque, mufculus carneam naturam refr. uat, infris autem multo ante infertionem, liuidus nerueusq^ Confpicitur, quod fuperiores fi* bra? procul dubio, propter breuiorem dudum adepta? funt. d nanq? omnibus commune eff diximus mufeulis, ut tanto breuiori donentur tendine,quo fuccindiori dudu,pro motus ipfo rum ratione feruntur. Ca?terum fuperiora inferiora^ in tendine uoco,non qua? humeri caput propinquis accedunt,aut remotis ab illo reciint, fd ad tendinis, qua? fecund latitudinem perfcitur,infertionem,has pofitionis diffrentias in pra?fntirefero non fecus, ac Ci hanc char. tam,fubdita altiorem fuperiorem'ue dicerem. Eft itaq? mufculus hic quodammodo quinquila a^'4 1^ tris,fd ina?qualibus coftis cftitutus. Vna nanque, fcundm mediam clauicula? longitudi. K,L.feams nem ducitur, fecunda ad ofls pedoris longitudine procedit, tertia fcundm infertionis Ion. da*:KadR gitudin fertur,quarta mdia clauicula? fde,ad infertionis partem,humeri capiti propinquio ?&. rem proficifeitur. quinta uero remotiori ab humeri capite infertionis parte, ad pedoris offs ab h dd amucronatam cartilagine protenditur. Atq? ha?c cofta, illa demum eft, qua? anterior cauitatis 1m- ^ R* axilla? fdem effbrmat,pofteriorcm uero ille confla-tuit ' mufculus,quem brachi deorfim dor * jv# t0 Co admouere audies.. Ca?term utbrachi pedori adducens mufculus, diffrentes fibras,ac la ta..,
...
'

. .

tum

fcE HVMNI COR PO RIS FBRIC LIBER h 263 tum &amplum, uariumq? principium fortitur, fie quoque alrjs atque alrjs pedoris regioni* bus brachium admouet, Si enim fuperiores ipfius fibra?, clauicula, Se fuperiori pedoris offis fede eduda?contrahantur, uerfus pedoris fuperiora,8:adclauiculam brachium addu* citur, tininleriores fibra? tendantur, praefens mufculus humilioris brachfj ad pedus addu. h 1fi.cd.19 dio!lls opifex fit,fquidemadk mucronatam cartilaginem, 8d fpurias coftas,qua? ueris uicinio Ub,t h res funt,brachium allicietur. At fi utra?que laborauerint fibra?, in neutram partem brachium inclinans pedori adigent. Quia igitur hic mufculus amplum, atque ex uarfjsnatum oflbus principium obtinet,8c* fibras fefe interfecantes,ctrariacj5 ferie dudas, ex* ad ha?c motus etiam diffrentes adipifeitur, nihil obftiterit fortaffis, ipfum geminum pronun ciare,ac duorum mu* fculorum loco cum aliquot etiam diffedionis Procenbus enumerare, quanquam unius dunta xat uice mihi toto orationis contextu habebitur. Verm quum inferior mufeuli pars,qua? hu miliores fibras producit, uerfus inferiora brachium pedori adducit, merito quoque minor, Se fecundum profundum tenuior fuperiori euafit, qua; furfum magis membrum agit, Se cui uehementiorualidiorq? fundio con crdita eft, Pra?ter hune mufculum (pace intrim Ga. leni dixerim) nullus alius brachium pedori admouet. Nam quem inter brachq mufculos pri. Mufadus mum enumerat, quemqj iuxta mamillas exiguum, ad humeri articulum afeendere, ac ad fpu. Mum p> rias coftas brachium adigere fcribit,in homine neutiquam reperies. Non enim nos fuaere ari aU[l' poflt,quum huncobliqufubcute,inaliorum fuperfcieextantem, furfum ad articuIuirThu. f^Z^* i tfi. ca.it meriprorepere Galenus recenfeat, Se ilium in membraneam definentemexilitatem, articulo LhydeAM m Itab'm Vi affirmct> ProPter humeri offis ' fnum,m exterius caput mufeuli fledentium cubitum an. #*-*&! > mufeuli e. teriorisamplexantem,Necquifpiam meilium ofeitanter cum cuteauferrearbitrabitur,qui f^TlE authumeri articuli mufculorum fdionem aggrefls fuerit, aut adminiftrantiadftiterit. Et ufu. " quomodo,qua?fo, mufculus aliquisex mammarum regione incipien s, Se aliorum fuperficiei n,ta.inter incumbens, etiam fi uel fibra? cuiufdam craffitiem duntaxat a?quaret, quopiamin homine * er p,in li ignorai pofltr fi demum n inter ilium, quem modo recenfui, mufculum, Se ilium, quem bra. tieaab Lad chium attollere audies, ad articulum confeenderet. Nam etf eius mufeuli pars, cutifiibied ' adimeretur,illa pars neceflrio (utcunq? quis uel ultro ilium refecare propofiflt) femper fef offrret, qua? inter duos illos mufculos CeCe infinuans, articulo proxima effet, At quorfum atti net, mihi hc ofeitantia? exeufationem pra?texere, quum uerbulo Galenum fimiarum, me au* tem pro uiribus, hominum conftrudionem defcribere,uel hic brachfj mufculus, cum ca?teris innumeris attefteturc hommes enim hocpriuantur,uermin fmfjs Se potiflmm caudatis o ita.A. (quorum mihi maior copia, qum non caudatar accidit) ad hunCmodum obferuatur,Cute Vftahtl detra^a> is Cluem nos in homine primum occurrere diximus, pari modo in fmfjs cfpicitur, V. null Prorms aIfo tedus mufeulo, Verm fub huius humillima "cofta feu latere, fuper obliqui abdominis mufeuli (quem defeen dent uulgo dicimus) principium, gracile membraneumq} mufeuli initium reperitur,long fub papilla? regione confftensiniti hoc carnofum euadens, fed gracile intrim permanens, fub magn illo brachium pedori adducen te mufeulo, furfum oblique ad articulum porrigitur, eam prorfus, quam Galenus tradidit, infertionem tentms; Neque huius mufeuli infrtio, ut neque ipfius dudus, nifi magno illo mufeulo penitus eleuato, in confpedum ueniunt, atque id non perfundori, ut Galenum intelligas, etiam Ci hominum duntaxat medicinam nonnulli CeCe profiter iiaditent,uenit obferuandum,Nifi enim hune Ga* leni mufculum, fuo progreffu ita occultatum, Se tantum membraneo principio modic admo dum extare cognoueris,erroneus omnino, atque admodum difficilis Quintus deAdmini* ftrandis fdionibus liber ftatim in ipfa fronte uidebitur, quum Galenus paflm ilium in aluv rum, ac proinde etiam in eius^quem nos brachium pedori attrahere diximus, fuperficie,fub cuteexporredum minus red tradiderit, Quamuis intrim fduloftudiofos horter, utmea? fententia? non ita prompte , propter Galeni obferuantiam , afleribentes intueantur ,num& homo quoque cum fmfjs ilium mufculum communem fibi uendicet, Se rurfus num caudatis fimfj s in aliorum fuperfcie (ut Galenus teftatur) extet. Pra?ter hunc,Galenus alium deferi. Mujtu&p q sU.t.4 bit q mufculum, quem altioris brachfj ad pedus dudionis autorem efl exiftimat,Ifteprofe. ttfmdZ', uh do inbomine nequaquam me fgit,at minime tamen,ut Galenus autumat,brachium pedori *Galenom'a rstahabi uerfus elatiora admouet, imo fcapula? gratia,utfcilicet eam ad pedus ducat, creatus eft, quod lProl>^^ ddk. Se ipfius origo3Se dudus, illiusq? tendinis infertio,luceclaris,8c"pra?cipu in hominedemon motorehakm tuJc^ete' ^rant*rPrincipum enim fmit fub s mufeulo, quem ego brachium pedori ccommodarere. txl7ab.i, tuli,8C illehuic omnino fubfternitur/ Enafeitur autem carnofo principio fecunda, tertia, dein char. quarta Se quinta,nonnunquam (fed perqum raro)cx* fexta,fuperioribus thoracis coftis,non _ M,4cr&, quidem (etf Galenus non femel aliter affirmet) ubi pedoris ofl coardantur, Se exipfo pe. ^^A&

doris

ANDREAE VESALII BRVXELLNSS doris ofl, fed antea qum coftarumofla in cartilaginem pedoris offi inarticuandanlctefi> are incipiunt, nec prorfus redo tramite,reda ue linea enafeitur, fed quafi digitis quibufdam, ex coftarum oflbus longis exortis procedit. Hinc ad exteriora porredus anguftior,fed craP fior efficitur,quoufque ad humeri cumfcapula articulum, in latum nerueumq5u tendinem, carne mixtum finiat,quo x proceffusanchora?imaginemreferentis interno lateri implant*
2<j4

usuMux*

partem emittit, eius mufeuli, quem inter cubitum nedentes anteriorem recenfebimus. Ne* .^ ' quaquamautem tendo ifte, articuli ligamentum in homine contingit, ut fane, fedadmodum * adhucobfcur,incaudatisfimfjs, quibus anchoram imitans procefls modiceextuberat,de. fcw/.Q> inde nullam fcapula? regionem uacare, pra?ter hune proceflum reperias,cui tendo ille commo d implantari poffit. Ad ha?c, fi mufeuli huius naturam ad amuffim perpendens, procul du* bio cm alterius alicuius ufus gratia,tum etiam pra?cipu huius mufeuli infertionis occafione, ilium fcapula? proceflum Natura produdum aftrues, quandoquidem procefls is,muf eu. o iin nonmediocriter aptam infertionis fedem exporrigat. Huius mufeuli fibra? fefenonde. euffatim interfecant , quemadmodum s mufeuli, qui nobis brachium adducere didus eft. z^ta.A. Quum itaq? hoc ftu ac figura mufculus ifte Natura creatus ft, qui obfecro,ad altiora,quam primi mufeuli a fuperior pars, brachium pedori admouebitr Eius enim principium, longe L/ prioris mufeuli fuperiori principio fperatur, quum hoc clauicula, Se fuperiori pedoris btt.abi ofls fede, infigniter etiam deorfum obliqu feratur, illud uero ex fecunda cofta Se tertia, pri. j^** mm,ut uel elatiffim procedat,longeq? inferius habeatur,ac minus obliquum dudum(qui et ferK ^ iam ad * fuperiora fer pertinet) moliatur, Quamobrem fi ha?c omnia haud fegniter perpende l^qj u ris , Se Galeno concefleris mufeuli' infertione, qua? regione humeri capitis perficitur,nonni M* ^ hil articuli ligamentum apprehendere neceflrio fateberiseam, quam mufculus iftemolire. d ^ tur brachfj addudionem,neque humiliorem,neque altiorem fieri ea, quam primo mufeulo e ^ta.z.io efficidudum dixi.Quum itaque foliu s fcapula? gratia,non autem brachfj, mufculum hune ^1 procreatum in hominibus certiflm noui , ipfius denu in fcapulam mouenti mufculorum M p j enarratione fermo inftituetur, a c proinde etiam in pra?fentia reliquos brachfj motoresaggre td.y.9ta.u Secndushd* diar, Vnum igitur d mufculum, omnium addudionum brachfj ad pedus autorem eflecen. n^M r
?

tur,illic neruoforeuadens,ubi is procefls ex fuo appendice7 neruofiorem m terni capitis autifi^

cbiummouau Ceo,Sec

quibrachiumad fuperioraattolit,pariterquoqueunumftatuo,Eftporrohicmufcu ^ ^ tium. lus caniofus,uaria quoque, fed continua principia fortitus, ac uelut ex diuerfis mufeulis (Ci td.indiciin' lato ipfius principio, Se uarfjs inferiptionibus attenderis) conformants, f ex mdia enim ca. fat*. uicula? parte, fcundm ipfius longitudinem,qua? fcapulam fpedat, principium ducit, mufeu j^ lo brachium pedori adducenti gcontiguus,Deinde ex fummo humero," ubi is clauicula? com g , ta.lim mittitur,* Se tota quoque fcapula? fpina mufculus hicfe exoritur. Ex tota hac clauicula?, fum. db Ladcu mi humeri, 8c" fcapula? fpina? regione, principium nerueum continua linea enafeitur, quod \^^ uixbene pronatum, ilico carnofum, craffumq admodum Se extuberans effcitur, Mox prin ^ cipio mufculus carnofus permanens, in anguftum fenfim, tanquam in trianguli uerticem i tfixd.it tantifper porrigitur, donec humero tendine amplo, Se ex carne neruofq? fbftantia mixto, f*/*^*. robuftof, ad fuimeri offis latitudinem, non modic fub ipfius ceruice"1 inferatur, Ipfius in. iloUb.ab irtio, qua? intus, qum extra neruofior eft, non ad amuffim fcundm tranfuerfum perfi. xpermi citur,fed modic obliqua ab anterioribus, deorfum in pofterior nonnihiluergit,nihilcj^mi ^ in/ Li- de Ad^ nus qu'3111 decliuis reda ue (etf Galenus fecus atteftetur) eft, qui ipfi eandem infertionis for ci u Jq ^Unift.fe. mam tribuitjcum " mufeulo brachium pedori adducente, quam fcundm redum,ac hume inferuA, ri longitudinem perfici diximu s .Totus itaque mufculus, fi quis ilium obiter intueatur,trian. ^ cc^ guliimaginempra?ffert,ac proinde a fimilitudine, ilium Gra?ci .^-nH appellarunt. mittaJeQuemadmodum eti ob id,quod humeri ad fcapulam articulo,quem 3>w Gra?ci uo carunt, pendet p. inftermtur,illumq? quodmodo ctegit, Ww^'<*"<* eundem mufculum nominart, ego autem "*'*v toto fermonis ctextu,mufculum appellabo brachium attollent,Ca?term cofta?,mufculum 0 ^gm / hune deferibentes ita f f habent,0 Prima mdia clauicula? longitudinis fede, ad fummum hu dici u tabtt merum ctendit, Se hinc per fcapula? fpinam,adeiufdemufq? bafim. Secunda, clauicula obli ^'y '^ qu,deorfm ad infertionis intern latus ducitur, aut ea eft, qua? hune mufculu, Se brachium ^rimm m JTnotdt ?ri pedori reducentem mufculum intercedit ea regione,qua inuicem ambo committuntur.Tertia tat .zabA anguli, deuo uero cofta, fcapua?bafi, ubi eius fpina eminereincipit, adextern latus infertionis obliqu, ad ^"^ hic agitur uer deorfum in priora contendit. Caeterm ueteres Gra?ci,qui fuos pueros corporis fabric fedu confuy 4 , ticem lo edocebant,omniac$,ut uerifimile eft, ad quafdam fpecies puerorum gratia refrebant, hac to, tdbu' triangulari figuranon contenti,uidentur 8c* exortum pra?fentis mufeuli cuid a trianguli uertici l*s * nc^ afmilaffe, quem mufculus n antea oftendit,qum fuo principio undia? liberatus,in planum imwfm.
A

ponatur.

DE H V MA NI CORPORIS FABRICA LIBER l'U $&f ponitur.Qiumenim itaextenditur,priiicipfj pars,qua? brachium pedori adducen ti mufeu* lo proxiina eft,cV deinde qua? ad bafim fcapula? h abetur,ambo magis prominent, Se attollun. tur ea parte principrj,qua? fummo humero pendet, quafi ualdobtufum trianguli uerticem ha?cpars exprimeret. Hune autem triangulum effbrmabis,dum alicui longe cofta? duas alia breuiffimas adrjcies,dua? enim ha? obtufumarrgul efformabunt,cUi pra?lentis mufeuli exoi5 tus effigies Veteribus comparabatur, Huius fibra? inuicem non aliter uariant, qum quod anteriores,que clauicule debentur,deorfumobliquin pofterior ferantur,pofteriores uero* qua? fcapula? fpina pendent, obliqu in priora defeendant. Qua? autem fummo hum eroj Se ipfius cum clauicula? articulo pronafcuntur,red deorfum procurrunt, nullo tamen inte. rim pado mufeuli brachium ad pedus ducentis fibraru ritu,fe inuicem decufltim interfcat* nihilominus tamen obinfcriptionesnonnullas obliqu dudas,fibra?implicariparumper c fpiciuntur,Siitaquemufclipars,queclauiculaprincipiumducit,tertfafuerit,brachiumfur fum ad anteriora colli, Se faciem attolletur . Si uero fibra? fummo numro , Se clauicula? fede

ipfi commiff,originem mutuantes contrahantur,brachium red, Se in neutram partem uer

gens affurget. At Ci pofterior mufeuli pars, ex fcapula? fpina prodierts in fe colligatUr,ad poft riora ceruicis,ipfumq? occiput,brachium agetur.MufculihuiUs initia, ex tota amplitudine il* lorum,qua?diximus,offiumnonexoriuntur, fd duntaxat inftar crafioris linea?, undecUri* que prominentiori illarum fedeadeo, ut paruaomnino initfj craffities occurrat . Nequeid

prorfus negligendumeft,quumpra?terhuncmufculum, qui brachium motu proprio attol > lat,nulus fit,neque etiam brachium hoc donatum mufeulo, alioegeat, qui eodcUm illo fuii gatur munere . Quanquam non ignorem , Galenum hc alios quofdam deferibere, atid tam uer,ut fbiin Decimotertio de Partium ufu,cV Quinto de Adminiftrandis fdionibus mini mconftet, cuius loca Ci omnia profequerer, in nimiamprolixitatempra?frts Capiitexcre. feeret. Quapropter unumquenque diffedionis, Se Galenicae dodrirta? (quam omnes am* pledi debemus)ftudiofmfedulhortor,utha?Cnoftra cum Galeniledione,diligti intrim in Cped:ione3Se fdione,quam fuo loco ftatim pro fqUar,adhibita , cottferre haudquaqu d* dignetur,hoc9adhucaddifinat,cercopithecis prorfus eandem effe fpeciemmUfculibrachiu attollentis,cum hominum mufeulo. nam Se in illis animalibus hune mufculum, uel Galeni gradation ignauiter aggreffus fum. Canes autem,equi, boues in hoc rticUlo 3 non folm rl p m tab.s. oflibuSjfed maximin mufeulis Se ligamentis,abhominis conftrUdione uariant. * Mufeu 7 ta.M. 8 k jus Drachum red ad deorfum agerts,ctrario murtere illius'1 mufeuli fungitur,qui omnibus uL r . m*s contradisfibris,brachium pedori admouet,fu m anteriora agit,hic quoqUe carrtofus f. q j,4 ta.A. militer ex" craflus eft,8c" inter ca?teros huius articuli mufculos utcunque teres . ritur auteri f >*>? A? carneo principio,exinfriori fcapula? bafisr angulo , baf quidem modicam principrj parte fedes aut j aflumen s, fed in fignem ab inferiori fcapula? cofta, ex mdia nim cofta? illius longitudine,ba"* undemufeu Ci fcapula? propinqua, Se abexternagibbauehumiliorisbafs eiusartguli fede, corttirtua car* Improdki nofacporigineenafcitur.d mdium igitur ortgitudirtis,infrioris cofta? mufculus hic, fc * c Z pula? offabfcedit,8c modic furfum in priora tenfsjhumerumfeu brachfj os acceds,in U* s 4. tab dz lidum breuemq?, fd latum ceflt tendinem, illi ferformarefpondtem,* quem mufculus br x mueuh chium pedori adducens,humero inferit. Necp folum forma(quam ad latitudinem Se craffiti ac infertionem, fecundmhumeri longitudinem refero)pra?ferttis mufeuli tendo,illiUs tndi ni refpondet,quid pedus mouet, uerum in eandem fer regionem , illi duo mufeuli implart* 1 7ta.o. tantur,in eorum medio interuall demittentes, cui 'tendo" mufeuli in fratur, quem deorfum uiota.e. uerfus dorfum,adilia brachium mouere paulo poftfbi]ciam, Quamuis intrim tendo mu* feuli ab inferiori fcapula? cofta pronati,paulo uicinis humeri capiti implantetur,qum illiusl tendo,quem brachium pedori adigererelatum eft.Neque hc rurfus me fugit, pra?fnt mu.' x a ta.r. fcuum inter brachium circum uertentes, Galeno perperam recenferi,atq? ab illo* mufculum triangularem,8c fcapula? gibbum occupantem, cVmihiin circumuertentiUm brachium claf femponendum,abipfb autorem dudus brachfj ad dorfum poni. Verm ftudio,quum mini res fecus habere uideatur,ab ipfius dogitiate reced, uti profedo Se tu qUoq? es fadUrus , bi affedu exuto,8c* iam admortitus fdionem ggredieris, aut dbite adminiftrantibus aftabis; Nollem enim mihi hc fiderrt ex Libro dari,quum certa femper lege orem,ne qua fides Libris y z ta r ln ^S partibus habeatur , qua? rtondum per fdiortem uifa? fint . Brachium deorfum trahi. tab.e.i n.j tur, Y magno quodam , atoquedmodum mufeulo , qui fpinarum apicibus , qua? fxta v 4 m. 7, thoracis uertebra? fpina,ad ofls facri ufque mdium habentur,T principium fumit , nortjqui. '" c; dem id puri brachfj motuum opifcum modo craffum, fd omnino inftar ampla?mema io tab.ub tab.ub f r ' ni.'ii'. 1 r sadr. brana? tenue continuumq;,ac recta linea a dictarum modo lpmarum apicibus pronatum^ Z Verm
*
1
i

***&&* **** V^m moum/

fii , je pd

iiumufu,Lt.i de^mini> J* ^c*

QE^usirVJJ?

^""^

6$

ANDR

AE

A L I t

BRVXELLENSIS

Verm ubi mufculos dorfum mouentes, id principium perreptauit, eamq? coftarum regio
nem contingit,qua? maximin dorfo,uerfus pofterior extuberat,carnofm denfumq? effici tur,8c" uniuerfus mufculus ad eum modum audus, inh anguftum tantifper procedit, donecl tendinem latum,ualidum, fed breuem humero inferat,fubter ipfius ceruicem, Se fcundm tJ^T ^ ipfiuslohgitudinem,inmedioc tendinis brachium pedori admouentis, 8c* tendinis1 qui bra. uerfus v. chium red ad dorfum agit. Hic itaque mufculus etiam triangularis eft , fed plan ina?quali. c+ g- Q^ bus conformature coftis,ac duas quidem longiffimas exigit,unam,qua? fcundm dorfi Ion. A m'm' gitudinemporrigitur,alteram,qua? ab ofl'facro, perilia Se infriorem thoracis partem , fur. d 7 tab.m. fum ad tendinis infertionem confcendit,atque alterum axilla? cauitatis uallum conftituit,Ter c lot*-pri> tia uero pra?fentis mufeuli cofta,fexta thoracis uetebra? fpina, f fuper angulum fcapula?, que Tadr.a bafis humiliorpars oftendit,ad infertionem tendinis uehitur,atque hec trfuerfim quodam. rperxad modo repens,reliquisduabus coftis multo breuior eft. Acpro trianguli coftarum ina?quali. vj*s*i tat,etiam huius mufeuli fibra? differunt,qua?enim per ilia,et fpuriarum coftar extrema fur* j'ad redm fum porriguntur,prolixiflma?,ac minus obliqua? funt. qua?ueroabinferiorum uertebrar Y^ao. thoracis fpinis enafcuntur,breuiores funt,8c"tranfuerfim magis prorept. Mufculus iftemo. tus brachfj deorfum opifex eft, non quidem id fimpicimotu,fedcompofito,pro fibraru ua. rietate,pra?ftans.quandoquidem pro ut fuperiores fibra?, aut in feriores in fecolliguntur, con trahuntrue,ita quoq? deorfum,nunc ad fuperiora, nunc adinferiora,brachium uerfus dor* fum deprimitur. Porro mufculus hic, dum fcapula? humiliorem g tranfeendit angulum, g dd fedem Li.ndePdr fibris quibufdam fcapula? cmitti, atque ipfi aliquainfgnioriapprehenfioneadnafci,Gae. Yt<ih>

nusfcriptumreliquit.Deindehuiusinfrtionisbeneficio,nonmodobrachiumduntaxat,ab Ihdndkdfi' bocmufculomoueriaflrit,mo etiam ilium detradionis fcapula? ad inferiora autorem efl co dlionibus. memorat.Profedo etf qum maxime uerear, Galeni placitis obuiam ire,8c" lubens hoc Capi. te,faltemunic mufculum citra controuerfiamplendefcribereoptem,haudquaquamtam, ut resffhabet,hcfubticerequeo. Pra?fns enim mufculus,du m humiliorem fcapula? bafis angulum integit,fcapula?offi,nifimufculorum,quiab illo pronafcuntur,interuentu,conti* guus uifitur,neutiquam autem offi connatus,ut neque etiam,cuiincumbit ibidem mufeulo* rum regioni,aliqua peculiari infertione committitur,connafciturq?.Non enim aliter inibifub ditis adneditur mufeulis, qum mufeulis dorfum mouentibus^ thoracis Se abdominis, qii huicmufculononminus,quq|illifcapulam occupantes fubfternuntur. Quum itaque mu* feulus hic,nullam in fcapulam moliatur infertionem, proprio etiam motu un cumhrachio eam neququam,ut Galenus opinabatur, deorfum uellit. Etf ilium tota ea fede, qua angulo fcapula? fuperuehitur,fcapula? innafei dar,idtant me Hercules tranfuerfis perficietur fibris, illis in quam,qua? in clatiflma fua? originis fede habentur, atque fxta?,fptima?,odaua?,no* na? Se dcima? thoracis uertebrarum fpinis dpendent, qua? fan non deorfum fcapulam mo* uerent,fed red ad dorfum .Huius enim mufeuli eminentior pars,altis fpinis, qum Gale* nus arbitratur,principium ducit,nam aliquoufque illi'mufculo fubfternitur,quem fcapulam h 9 ta.r^ mouentium fecundum numeramus,quemq? Galenus inter pofteriores fcapulam mouentes, mum ^c Demifliorem uocat,amplumhc brachfj mufculum,ibidempriiicipfj fuiuerticem aflumere S^j* aftruens,ubi ille demiffior fcapula? mufculus ceffkt. A t quum fuo rurfus loco de fcapula? mo* gnitalan , MufculutdU toribus fermonem in ftituemus,ad brachfj mufculosiam refledendaeftoratio,interquos Ga tim *&' Muoftmia-et lenus alium enumerat mufculum, eiufdem fundionis cum nuper dido, gratia efformatum, ms' CttneS ddZt. ut ^ciIlcet brachium deorfum trahat,atquehunc quidem latum amplumq? efl recenfet,fed te* Li. t cy f de nuem intrim. Membranam enim , quam nos carnofm uoeamus , fibris carneis augeri nar* Adminift.df rat,quum primum ilia contingit,ac fibras has furfum tenfas,carnofiores ttifper effici , donec ^deVfupdni- mf"Dranaamph'cVtenuiVmufculinaturg,quembuccasmouerediximus,refpdeat,hume. i}ta.r. um. ro^ implantetur.Deindehunc mufculum Galenus omnes, quiillum pra?cefruntconfedio numProceres,in hominum potius corporibus,qum cum Galeno in fmfjs fe exer citantes 1% tuiffe,atque ab ipfo in fmfjs inuentum nufquam non iaditat. ego profedo in fimrjs , Se cani* bus,plurimiscp quadrupedibus ipfum obferuaui,non tamen in omnibus a?qulatum carno. fume. Atin fimia(utidpriuatim dicam)ad hune modum mihi apparuit, membrana carno. fa, fcundm fpina? totius longitudinem firmis fubditis organis , qum alibi connafeitur haudaliter,qum fi ex fpinarum apicibus principrj fui portionem, aliorumligamentormo* do educeret . Verm in ea fede, qua membrana regione quinc^ lumbor uertebrarum conf ftit,ili9 os contingit, carneis , fed tenuibus rarisq? fibris^daugetur,qua? furfum obliqu uer fus axillam prorepentes,acex lata bafi fenfim in ardum colleda?,mufculum amplum at tenue exprimunt, qui in mucronem defnensobfcur, 111x9 admodum in humerumimplantatur, tendini
tiumufu,y$
>

jfDE HVHANI CORPORIS FABRICA LIBER II I67 [l3\% ta.S. tendini eiusk mufeuli contirtuUs,qui brachium pedori adducere commemoratus eft. in cani* bps manifeftam infertionem in humerum non offendit, 8c" uidetur mufeuli brachium pedori adducentis tendini aliquo pado admifceri,aUt potius propria? eius mufeuli membrana? adn V feidn equis quoq?,bobus,8c' ouibus,8c"id genus animalibus,admod euadit confpicuus,un* de etiam confulo ilium in boue potiflmmperpendi,quodfietpro*mptifTim, Ci excoriatibo. uis axillam infpexeris. Apparebit nanqueis amplus,cx* conterminis mufeulis rubicuridior Se ca?teris partibus aibis apparentibus,exillo mxmam portionem abatam efl cperies,quam lanrj cuti adnat relinquunt eo,quod carnofm membranam un cum cute aufrre,inter ex. coriandum confueuere,atq?ideo etiam tantamprefentis mufeuli partem, quanta nond prof fus, 8c* in figniter carnofa apparet,auferunt.Quapropter etiam iuuabit, excoriantes lanios ui. dere, qui long acutiori cultello, maioriq? mora in axilla cutem adimun t,qum in reliquo cor pore,ubi membranam un cum cute fubditis corporibus feparant . Non inutile quoq? ritj excoriat cutem iubere tibi exporrigi,ut8e* cuti eorum mufculorum portionem adhuc adna. tam contpleris,obfruesqmuic mufeulofa? carni paul rediores fibras intertextas efl,qum ! iom.. amploillilmufculo,quembrachiumderfumadfpinammouereteftamur.At9ha?cinfimia, Se qua? proxim nominata funt , animantibus didici , at in homine me reperifle nequeo affir* mare,quantumuis red cutem ab adipe, Se quum obefius acciditcorpus,adipem membra* nacarnofa,8c membranam fubditis illi mufeulis, per totum thoracem abdomenq? non di* uulfam,laceramuefemperdifec,Liberaui enim fubindeabdipe cutem, et adipem poftmo* dum membrana,cx" denuo membranam ab his, quibus incumbebatmUfculis,ac deindem nibus membranam tetendi,fedhadenus illam nulis carnofis fibris,fcundm thoracis latera nutritamaudam9obferuaui,necetiamfpedatorumaliqus,quotquotmihifecantiunquarn aftitre, membranam hanc mufeulo fm fieri,affrere ualuit . Pra?terea fi mbrana,quam nui fculumfieri Galenus aftruit,brachium deorfum traheret, proculdubio aut humero, aut arti. culi faltem ligamento nederetur,quod ex* fi de fimrjs fortafs,8c" bobus dicipoflt, qui alium,> qumhomines,motum,proptercrebruminterramprioribus pedibus innixumexigunt,in hominibus tamen nullam infertionem membrana? carnofa? in humer fieri,audaciffimpro* nuncio.Nampra?terqum quod membrana in homine f bras carneas fub axillis nullas corn. monftrat,integrum eft eam per to^m axilla? regionem,ab huius loci mufeulis, Se articulo no minus liberare,qum in inguinibus,8<*poplite, quod haudquaquam perfceretur,fi membr na tendinem in os brachfj infereret. Porro quum omnibus diffedionum ftudiofis integrum ft,num ha?c,qua? de membranain hominibus prOpofui,Ueritati fint eonfona, proprfjs marti bus inquirere,aut alrjs diflctibus iam admoniti aftare poffint, his prolixis immorari haud conuenit. Addamtamen Se hoc,f mufculus ifteeum , quem Galenus narrt, dudum,fitumj Se fibrarum friem nancifeeretur , quod non alio plan fngeretuf inunere, qum inferiores m 10 t.. eiusm mufeuli fibra?,quem nos brachium deprimere aflruimus. Nequaquam enim, ut Gale* nus arbitratur,huius membrana? carnofa? mufeuli benefieio, brachium red deorfum , Se iri neutrumlatus inclinans duceretur, quum prorfus obliquas,ex Galeni etiam defeription , fi*1 bras nancifceretur.Ca?term in nullam partem uergens brachium deorfum uellitur,quum et n ?,4 ta.A. fnferior " mufeuli adducentis ad pedus pars , Se inferiores fibra? deprimentis mufeuli fimul 0 tab.e. agUnt,accedente un quoq? brachfj pondre. A tq? dua? iam dida? mufculoru partes,ille fnt^ ^^'Uarni qua? axilla? cauitatem efformant,quasq?in Libro de Articulis Hippocrtes Tertdinum nomi Wd//'; Tdks offert ne nuncupauit,quemadmodum Se Veteres,qui etiam Tendines nuncuparunt,mufculos oc 9 ** cr/k cipitis offi connexos,acin medio foueam effbrmantes^Sc" Gra?cis hs quoq? appellatos. Qui ^^Mot brachium circumagt,tres mihi conftituuntur mufeuli, omnes ex fcapula ducentes origine, P xz tab.H, Se latis tendinibus,articulum continentibus membranis impantati? Primus itcp , qui ordi. Quintu* ha* h. i? x . 6 ne brachium mouentium quintus haberi poteft,fcapula? q fi'num occupt, qui inter fuperio* e'* mouen; '7>1tQ rem fcapula? coftam,8c"eiufdemfpmam,feurnagni illius procefls radicem uifitur . Procdit tmm* q3fi.cd.z1 enim fcapula? bafi,et omnino carnofus totam,qUam diximus,fcapula? cauitatem implet,of* k Kc d femper ualid,ac fi ab ipfo toto progreffu enafeeretur^ cnatns , Quum uero d fuperiorem r * ter LT ceruicis fcapule fdem pertingit,fubr ligamento ualidiffmo/ummum humerum interiori Cci pula?procefmi(quemanchora?affimiIamus)colligante,irianterioracontendit,etinamplum ualidumcpceffanstendinem,articulum humeri ad fcapulam fuperat,eiUs articuli ligamente* pertinaciffm,obliqua quodmodo infertione implantatus.Eft itaq? mufculus hic oblgus, SCexteris gibbus,intus aut illi refpondetcauitati, quam implet,deinde fibras fcundm fui s 4.tdb s longitudinexporredashabet,qua? fi brachi attollentis* mufeuli fibris cferantur,tranfuer. 10 t.Z fa? prorfus exiftt.Huius mufeuli Gaf^p n meminiffe opinor,nif forte inter brachi atto*
;
.

%o

lentes

266

ANDREAE

VESALII

RVXELLENSI5

ltes(quOs uarios,nec femper eofdrecenfet)illreponat,quuis ipfi ad fuperiora ctradio, quam obfcur uerfus anteriora molitur,pra?cipu demdata n fit. Deinde Galeni defcriptio num nulla illi cgruit, etifi fcapula? eminentiori cofta? quendam exporredum obiter narret, quem fi quis hune noftr efl dixerit,n tamen ipfiinfignem cum brachium attollen te mufeu Sextus bra ' loconnxum(imouixcohtadum)tribuerepoterit.t Sextus brachi mouentium mufculus cbium mouen' tium. admod eftcarnofus,acconcauinternamqpfcapula?fedem opplet,exu bafi torius fcapuecar neorigin dedu<cens,ex: in trianguli * uertic,ad fcapuleform tantifper ardatus,dumin inte rior articuli regione pertingat, cui amplo tendine,quaf in femicircul impltatur. Huius mu fculi fuperius latus Y illi admod continuum exiftit,quem poftremo recenfui,ade6fan,utnif diiaenteranimadhibueris,utercR unus efl tibi appareat.illumq? mufculum ad 3elatiorfca pula? coftjnflexionin anteriora feciffe,atq? ita etiam portion gibba? fedis fcapueoccupare Septimus. aflres," Septimus uero brachi mouenti mufculus ille eft,qu Galenus in Decimotertio de Partium ufu(nam in Qiunto de Adminiftrandis fdionibus omnes fcapula in humer por redi mufeuli mir cfunduntur)brachium retrorfum,ad dorfum agi credidit, il enim, qui

t7t.v.% ^7faabL
dd L.

x -7.ta.ab
L, L uerfus
K. y 7td..

* ifix*.
per
a adz.
<*

u ta. r. %

tdb . Uy M.

ueridmunuspra?ftat,quemq? inter huius Capitis mufculos tertio loco recenfui,Galenuscir >0,12 CU fc-i? ta.S. cumuertentis ad exteriora uice deferip fit. Ceter m hic feptimus mufculus, cuius ope brachi ad exteriora circumagi fcio,uniuerfum fcapula? gibburn,' quod fub ipfius fpina habetur, im. ij.W.il plet.'Exori tur enim carnofusex fcapula? bafi, deindeardioradfcapula?formamc redditus, li.i inter G, tandem articuli ligamento,tendine amplo atbreui,tanquam in femicirculum extrinfecus inf I>H,D,T, Y. ritur ita, ut trium mufculorum brachium circumagentium tendines, in orbem quafi uniuer. d u tab. db fumarticuli ligamentum amplexentur,8: qua ratione fingulifuisfunganturmunrjs,facil de. n,lddK. monftrent.Ligamenta uero fcapularum ceruici, caput humeri colligantia,ubi brachium mo eutdb.db uentium mufculorum fdionem abfoluero,peculiari Capite pertradabo,
C

MVSCVLORVM
|]i

BR^fCHIVM
Caput

tium adminijlratio.

MOV EN' 2* 2C 1 1 1 /.

Qui corpus in horum mufeu

lorumddmink

ftrdtioneere,
pojiit.

'Jsdufcui^ue.

arftofd mem> hrdndinfimid rum o- cdnu

arJUs conjl
$.ut , examen.
*

hadenus ad brachium mouentes ufquemufcuos,ca?teros,cVprecipu latum illum,quibuccar motibus pra?eft,diflecueris,cutisquocp ex par a j w.r. te fup eriorifeap ua?, 8c pedore abata erit,ac proinde cutis ab abdomine Se uniuerfo thorace,ufq? adfemora,8c~ ofls facri mucronnunc dtaxat adimetur. 8c" hanc quidem autlanrj more integram excoriabis , unca tantum linea pedore ad pubis ufque os duda,aut per uaria frufta,pro* ut co mm odiorapparebit ratio, eam diflcabis. Ego au tem in terd,quan dohominis fdionem mihi adminiftrare foeo, fub inferiori maxilla perutrunq?b osiugle, b itfi.ca. robuftumfunem traieci ad capitis uerticem,laqueimodo uindum,ido5autadfrtem, autad 6^lV.x. occipitiummagis,proutauterecl:o3aut depreflb capite cadauerfufpendereanimus fuit. Lon . giorem enim laquei finem,trochlea? cuidam camra? trabi affxa? tranfpofi,illoq? corpus tan quamfufpenfum , modo altis,modo demifls detrahi, atq; in omnem partem,prout nego* tio competebat,circumuolui curabam, Se quum rurfus lubebat, in mfam inclinari finebam, facile enim fub trochlea? regione menfa accommodatur. Atq? hoc modo in omnibus mufeu* lorum tabulis delineandis,cadauerfufpenfum fuit, quemadmodum Sep tima tabula utcunep oftendit,quamuis dum illa delinearetur,funis adoccipitiumreflexus erat propter mufculos, qui in collo illic fu nt confpicui. Et Ci fortaffis maxilla inferior,ex diflctionis ferie ablatafit, aut etiam iugaliaoflfuerinteffrada/nihilominus finus temporalibus mufeulis exculpti,laque c U uidere fatis ualid ampledtur. Cauendenim eft,ne ceruici laqueus circponatur, nifi iam aliquot eM 6 ** occipitrj offi cnexi mufeuli fuerintrefedi.AtCf eiufmodi corporis fufpenfioideo maxime c A* ducit,quc d moleft admod corpus human in menfam procbens,mod in pedus,modo in dorfum conuoui poffit.Et licet fortaffis opportune cadauer uertatur, tamen mufeuli tune deQproducuntur,autexinnixulatefcunt,c^ ciem uix retineant.Quocunq? modo igitur uifum fuerit,autea,quadixi,rationefufpenfo,aut in menfa repo fito cadauere,cutemuncumadipeabfq?ulla membrana? carnofiorisla?fione, ab uniuerfo thoraceabdomineq! auferes.Quodprofedo,nifi laboris'fis ftudiofs,difcendic cupidus,moleftac difficulterperfeceris, cum totfedionibus cutis prorfus aliter liberdaue. niat,qum Ci carnofm membrana un cum cuteadimeres.Ablata cute unrurfusline, me. dia pedoris regione,ad pubis ufq; os,in membrana carnofa duces,8c" deinde aliam pubis of fe tranfuerfim,fecundm coxendicis articulum,ad facri offis ufq? fpinam,cx" tertiam fummo humero,adufcp mediam brachfj regionem,fecundm ipfius longitudine. His dudis fedioni bus,

DE HVMANI CORPORIS

FABRICA LIBER

1.

269'

bus,mmbranamcarnofamhamuloautunguibus apprhendes, ex* ab Uniuerfo thorace SC abdomine,ad fpinam progrediens,eamauferes,pfam intrim glandulis,qua? irt axillis hab' tur,adhucconnexamfinens. Auulf itaq? ad axilla? ufq? cauitateni membrana, ha?c ad lucerri extendendaeft,ac diligenter aduertendum,num eafub axillis in carnofum degerteret mufeu^ lum, lumbis,8c* fpurfjs coftis incipientem.Si fort(quod non futurUm fcio) hanc carnofis fi bris audinfpexeriSjeaquapoteris diligentia,illaab axillis feparaanimumadhbens,num h. mero tendinealiquoinferatur,authis partibus (ut in reliquo thorace folet)fibrofis tantmn xibus adha?reat. Atque fdulo cauebis,neeo ruditatis uenias,utadeps , qui in thoracis lateri* bus,totoq? dorfo occurrit, carnis loco tibi imponat, Vidi enim qUofdairi , tamrUdes , acin d* milaribus partibus dignofeendis adeo negligenter uerfatos, ut primo intuitu , adipem dorfi carnem effe arbitrarentur,qu6dmult magis ilium hc,qum alibi propter incubitumrube^ re cernrent. Quando enim cadauer una atq? altra die dorfo incubuit, tota incubitus fedesj quafi inflammatione obfeffarubet,atq? ideo Seeius fedis adeps . Hacitaqucadminiftrationei. num membrana ha?c mufculus efficiatur,8c* an cutis mouda?,an brachfj gratia talis fada t* prompte examinabis. Mihi autem hec membrana in hominibus neque mufeulofa effci,neq? humero tendine inferi , imo ne ipfum quidem contingere uif eft . Ca?terum ubi uniuerfm Prmdrdck membranam, corporis trunco, Se mdia, brachfj regione liberaueris , brachium pedori ad* um^^tmm d tut.*. ducentemdmufculumaggredieris,anteomniaperpendens,numalicubpromirteatillegraci "nfirlub-. ^ lis mufculus, quo caudata?fimia?donantur,quiq? mamillarumregionibus, furfum obli* que fertur. Verm quum ifte in hominibus non fit,iam mufeuli brachium pedori adducen* t is caput, clauicula,8c* totaoffis pedoris regione,ipfiq? infertis cartilaginibus , nouacula aut cultello abrades,ac hamulis aut fummis digitis apprehenfum,ad humerum ufque fubiedis corporibus,aut digitis autbuxeo cultello feparabis. Dum uero mufeuli huius caput nouac la libras , accurate ftudendum eft, ne quid aliud un cum illo auferas . In canibus enim ac Ci* cstdb.obr mijs, uerarum coftarum cartilaginibus e mufculus obtenditur, quem fer rediabdominis adf&t. mufcuh' partem effe dicemus, Se qui Galeno refpirationis gratia cra tus dicitur,ac Uice pro^Li.i Al * U'A' prfj thoracis mufculi,redo diftindihabetur,quemadmodumin mufculorum thorace mo. mnifirandu uentium enarratione diduri fumus latius.Nunc enim in hocadmoneo,ut etiam fi ego in ho. c^l0m" mine minus hc reperiam, ftudioft tamen ilium pbferuare conentur,atque commilitones in* ter diffecandum fef admoneant,eiufmodi mufculum ex Galeni fententia hc latere,ac proin* de non ofeitanter mufculum brachium pedori adducentem oportere fuo principio liberarij autoberliberatumabiici.Nequehuicfolmanimusaccommodanduseft,uermetilli,qui in fmfjs fub mufeulo brachium ad pedus mouenteoccultatus, ad articuli ligamentum ex* porrigi aliter,atque in hominibus dicebatur . Atque ita non mirandum eft, me quum homi* nis fabricam oftendo,etiam perptue aut fmiam,aut canem publica? fedioni adhibere. Ca?* term magnum hune pedori brachium adigentem , in praefentia humero adhuc appenfum Admi.fecundi relinquens , adreliquos brachfj accdes , quos commodadminiftrare nequis , nifi prius ab* caputom mo~ s 9 w.r,A. latog mufeulo, qui ab occipitrj off procedens,per totam ceruicem extenditur,8c~ h toti feapu* uentiu> **rc ( ^ s* \ n F . . i t'.' 1 i r 1 " r " . t . r hquos brackvi ubi mujeu - fa fpine,fummo9 humero,una Se huic proxime clauicula? iedi inientur,tum hin per f capu ^ ^gr^ ^tri^rf' la? gibba,8c~ bafim deorfum protenfus,donec mucrone fuo odaua? thoracis uertebra? fpina? ra. ne circurn o rt _* _ in /c feribitur. committatur.Eft enim mufculus ifte ab ocdpitio,ad odauam ufque thoracis uertebram,lpi* bzfi. cap. narapicibus quodammodo conexus, ab ipfisqp principium fumit . At dehoemufeulo un * gj, gr cgeteri-s fcapUlam mouentibus , poftea agemus ^nunc autem obiter eius mentio incidit, , i i,z fi.cap. quod pofteriores brachium mouentes confpici apte nequeant,nif ille fpina Se occipitio, ad zzUb.iabi ipfusu%infrtion,fedioneliberatus fuerit. Adminiftratur uero nouacula aut cultello, fe*, , mfus ^ cundm fpina? dorf longitudinem fadafdione,qua? mufculum ilium duntaxat ad fbied ufque uulneret, deindealtera fcundm occiptium eft ducertda , qua? ibidem etiam mufeuli prineipium,ab occipitrj offeliberet. At f fortaffis fubiedum aliquem mufculum illis fectioni* bus uitiare metuis,buxeum cultellumexterioribus mufeuli lateribus fubdes,illi Ccilicet laterij , quod ab occipitio ad clauiculam fertur,ck deinde illi, quod fummo humero feu clauicula,ad odaug thoracis uertebra? fpin defcedit.Cultello enim lateribus indito,8c* furfum deorfumq? ado, fubditis mufeulis ilium fcapula? mufculum abfcedere coges,atq5 ipfius neruei principij craffitiem facile tune ciedurabis , mufculumcp fubftratis corporibus iam liberatum,paruo negocio ad ipfius infertionem perduces. Verm rurfus fub hoC,utin peculiari huius mufeu * li enarratione fumus diduri,obferuandum eft, ne un cum illo mufculus ab occipitio in fea* pulam procdes auferatur,quem Galenus un cum illo,quem nunc difcafti,fcapulam quo> que furfum trahereprodidit.Ne^ hoc eodico, quafi homines ilium cum fmfjs commUnent
1

'

haberent,

2^6

NDRE

VESA LI1BRVXLLE

N SIS

Admi.fecundi
foachiummo,
uentmm.

Quaniddmi' nijlratw.

Tertyadm
w] auo.

Septimi,

Quinti.

haberent,uerm ut n perfundori, an illo quoq? homines donentur,animaduertas, Se fimia adminiftrationi fimul adhibita,ha?c noftracum Galeno(fi modo diigens Natura? fis admira tor)conferas,neque etiam canibus hc confidas,qui quemadmodum equi, 8c" boues, Se ca?te. ra,queclauculis carent,animalfa,plurimmin brachium Se fcapulam mouentibus mufeulis, fimfjs uariant . Qua? adhuc alium habent mufcuum,ab externafedetranfuerforum procef fuum quatuor primarum ceruicis uertebrarum enatum, 8c* in fcapula? fpinam infertum , quo homines quoque carent,eflt tamen Se ifte quoq^fi reperiretur,iam diflecandus. In fmfjs igi * tufitrj5us illis mufeulis abfedis,inhomine uero, primo duntaxatliberato,k mufculum cuius j^^g^ brachium attollitur, fuo principio feparabis, eius caput ab uniuerfa fcapula? fpina, fummo h umero, Se clauiculaMnedia fede , nouacula aut cultello proxim femper ofl adiedo, bfecans,donec ilium tranfuerfam in humerum infertionem moliriconfpexeris, Brachium ta men attollens mufculus,poftquam eius triangularemfiguram,etprecipu illius capitis,quod abfedum,iam obtufum trianguli uerticem oftendet,perpenderis,non folm in fuperficie un* dique eft intuendus,fd fummadiligentia inquirendum uenit , num totailla moles articulum exterisintegens,quamq? nos unius mufeuli loco habemus,plures mufeuli fint mutuo fibiin* cumbentes, quemadmodum Galenus in Quinto libro de Adminiftrandis confedionibus uidetur innuere,immerit6 utialis fa?pius,ueteribus difldionis Profefloribus(qui in homi* num cadaueribus fefe exercebant)nefcio quam,ofcitantiam imponens.Examinabis itaque u* niuerfum mufeuli princip,atcp quomodo craflefeat, carnofusep fenfim mufculus efficiatur, confiderabis,ac deinde tendine etiam ( qui fimplex eft) examinato, per tranfuerfum in omni* bus mufeuli fdibus ilium diuides, ut aliquando fatearis ilium nihil minus,qum duplicatum effe,necf5 illam referre fpeciem,quml trs primi ab ilium ofl enati , Se femoris motibus famu. lantes mufeuli pulchre exprimunt, fi fimul mutuo incumbentes,uniusq? mufculiloco enume. rati perpendantur. Ca?term duobus primis brachium mouentibus mufculis,ab humero jfofegfts mufculum,quideorfumbrachiummouet,fubditis illi partibusad infertionem ufc que liberabis, quodfadueftfacillimum, Ci fecundum fpinae longitudinem , qua principium affumit,lineam duxeris, qua? membraneum ipfius principium duntaxat perfecet, Quum itaq? principium liberaueris,hamulo aut digitis id apprhendes, uniuerfum mufculum buxeo cul* tello,aut etiam nouacula retufiori, fubditis mufeulis feparans.In hac adminiftratione," quai ter mufculus ifte bafis fcapula? humiliorem angulum tranfcendat,fcapula?q?adhereat, contue beris,8c* deinde Ci principium ipfius uari ad originis locum protenderis , manifeft quo mo* do hic mufculus brachium detrahat, Se nihil minus qum fcapulam moueat,addifces. Porro quum lineam illam moliris,qua eius mufeuli principium fpinarum apicibus libras, cauen* dum fan eft,ne un quoq? diffeces initium abdominis mufeuli obliqu afcdentis,et deinde p illius,qui tranfuerfim fpinis quoque uertebrarum enatus,in decimam Se undecimam , tho* racis coftas inferi dicetur.Quapropter fi tuis manibus parum fidis,idem in hoc mufeulo ten* tabis,quod in illo experiendumprobauimus,qui q fecundus fcapulam mouentium nobis nu* meratur,ut feilicet protenfam manum,aut buxeum cultellum externo mufeuli lateri fubdas, atq? ilium tranfuerfim furfum deorfmq? adum , tantifper moueas, donec ad fpinarum ufque apices mufculum, fubditis organis diuifum effe conieceris,hac nanque ratione principrj fui membranei crafftiem prompte cognofees, Se qum alt cultelus aut nouacula ad hoc fepara* dum immitti debeat,exquifit intelliges. Verm omnino opportune feceris, fi ftyl aliquem longiorem,rotundo9ornatum tuberculo,fub mufeuli principio red protenderis, cx"fenfim cultello fub mufeulo ad ftyli latus demiflb,principium diuifris,cultelli femper acie extrorfum duda,8c" leuiter obliquata,furfumcj^ femper cum ftylo protufa ad eum fer modum, quo char tam diuidimus Nifi etiam eo artificio uti uelis, quo in eruendis uefica calculis utimur, quum fiphonem inftar dimidia? canalis effidum,uefica? ceruici indimus,ut dein in eius caui * tatem fedio moliatur eo prorfus modo,quo pilofi ferici textores , fericum in pilos diuidunt, his enimrationibus omnia pulchrdiuiduntur,que fcundm ftyli longitudinem diflecanda fubinde in pofterum audies . Quando r igitur mufculum , quo brachium decliue agitur , ad iumcrum perduxeris, tendinem ipfius ab humero liberabis, ac demum* mufeulo retror. fum brachium trahenti te acecingens, ipfius initium fimiliterabhumiliorifcapula? cofta ab. feindes, Se accurat indagabis,num Galenus ueris huic circumuertendi munus attribu, rit, qum' mufeulo gibbam fcapula? fedem occupanti;quem'qu ego in circumuertentium ^q recenfut Poteris itaque hune tam diu humero appenfumrelinquere, donec ilium, qui fcapula? gibbum opplet , fcapula ad articuli ufque ligamentum abraferis , ut eo ueris fnv gula expendere ualeas," Mufculum, qui fcapula? cauitati incumbit , c|ua? inter fpinam Se fuperio*

k ^tab.z.

l0 1*

/ 9 u.n.lQ.
t*-s>u . ta.
~*

m t0 ta,.

niota.Y.

*^fe
p

n fer; a.

5 9 td<r>r

'

iota. &. w uh'u

t tjtdb.s.

h"

3E HVMAN1 CORPORIS FABRCA LtBR th z7% fuperiorem ipfius coftam uifitur , fcapula derades duabus lineis , una per fpina? fcapu. la? fuperius latus, altra fcundm elatiorem eiufdem coftam,dudis , Se deinde, qui humeri xjtab.r. articuIiligamentomufculuscommittatur,examinato.Brachium circumagentitim* mufeu* lus , qui internam fcapula? fedem fibi uendicat , nifi prius fcapulam fdionis ferie clauiculis

Sext

7td.h

folueris,non commode fe fpedandum oftrt,et integris adhuc fcapulam mouentibus mufeu lis,importun fcapula clauicula feparaueris , aut etiam un cum clauicula thorace eam ab* ftuleris,Quandocunqueigiturfcapulamclauicua,fedionisferieliberatamuideris,autfca> pula in totum thorace ablata ferit,eius mufeuli, quem ordine brachrj m otorum fextum re. tuli,adminiftratio faCillima eritjquandoquidem ocyus tum uniuerfus ex fcapula? eraditur ca> uitate,quod ubi pra?ftiteris , huius fimul Se aliorum officium abfque negocio examinabis, Quanquam interdum etiam Y quinti nobis enumerati mufeuli fdionem, donec fcapulam clauicula folueris,referuandam cenfeo, quum is in fcapula? cauo thoraei proximo pror* fus recondatur, '.

DE
a Ha'cferi-'

LIGAMENTIS
fcapulam articuli*
R

HVMERI^B
Caput

J&. JS*

atimpeies

exirzfi.
cd.z3li.1A, B,C,D,E, F,G.
b

I M O Libro* rotundum mgnuniq? bumeri caput,8c*non adiriodu k*

zfi.ca.zi
U.iA3B.

ifig.ultu marumli.i
c
-

d magna
ex parte

qui brachi
um mouent. e ifig. cap.
23

lU H,I.

f ' 6tab.ca?
put m mu y fculi@. g Id quum nullam obti
neat crafiitiem , fecus delinedrine

quit,qum iicoccurs ritiUbiinta .buts offa

deted fe

cantur,ut
S

tdbuld.

itdb.d
eye.

i i{ tab. V.
k y ta.d. I $ td.b.
m
1 fi. cdp. 23/f.iD. j ta.e. Olfi.Cd.Zl

LiA.

P hZ fi, Cd.

iuxta H fi,
gur
1.

$6 tab, in
mufeuli q.

r $ ta.f. y ij ta.V. tdbEadf

zfi.cap.z? lib.u

astd.c,b

tum,ne9infigniterprofundfcapula?bacetabul(propteruarios,quos brachio obimus,motus) merito extruda eff retuli .Ne aut laxus adeo articuus maie euftodiretur , Se quouis fer motu fua fede humrus excideret/ proceffs quofdam fcapula?, Se uaria deinde ligamenta inuicem offa colligantia,Naturam produxifle fubiunxi.Gaeterum quum iam ar. m ticulum munientes procefls,ac plerofq? hune ftringentes'1 mufculos ab folui,tempus fnexigit, ut articuli etiam ligamenta nunepercurram . Superiori itaqueLi* bro fcripfmus,qu fperior humeri pars , quodmodo in duo ina?qualia capita diftinguere* tur,ininteriusfcilicet, quodampum , ckfemigobi inftar rotundum eft, 8c* prop ter illi obna> tam cartilaginem la?ue,articulationiq? idoneum , exterius autem afperum ina?qualecp uifitur* leui quodam patulocp finu , ab interno orbiculatim diftindum . Et rurfus propter alium ' Ci* num,in anteriori parte exterioris capitis exculptum , ac f exterius caput mufeuli cubitum fie * dentiumanterioristranfmittentem,exterius hochumeri caput ueluti geminum confpicitur* utrinque ad finus illius latera magis,qum in reliqua parte extuberans. Atquehec omnia,prse fentis articuli ligamentorum occafionepotiflimm funtfabricata, interius quidem caput,ar* ticulationis gratia,exterius uero,ut ligamentorum infertionem fufeiperet, aut ex fe eadempor rigeret.Sunt autem tria robufta,qua? humerum in fcapula? acetabulumconneduntligamen> Ligameta bu ta,pra?tercommune,omnesarticulos inftar membrana?,nunctenuioris nunccrafloris am* merumfcdpiu connedlev* biens uinculum, s Quod itaque amplum SCmembranofum eft,omnibsqueartieuliscom. Le tta. mune, orbiculatim ex fupercilrjs ceruicis fcapula? principium afmit, ac totum articulum am Cafteris art biens , in radicem interni capitis humeri primum inferitur, 8c" deinde totius exterioris capitis culis commu* amplitudini,ac utriufque ceruici implantatur. Aliorum uero triurn'duo quidem ad amuffim ne Tria pro* inftar neruorum teretia uifuntur,' tertium uero nonnihil amplum.Enafcitur autem k primum pria. ex l apice interioris procefls fcapula?,8c* hinc procedens,internis anterioribusq5m partibus ex Primum* terioris humeri capitis circuntenditur , ualidiffim huius Capitis fedis impreffiorti adnaturtn " Alterum uero,quod craflus maiusep ifto eft,ex ceruicis fcapula? fuperiori parte,ubi fumm 0 Secndufiii humero fubmittitur,ortum ducit,cx" interius humeri caputfuperarts,inferitur toti illi exterio* ris capitis p regioni, qua? ad externum latus eius finus extuberat; qui exterius q caput mufeuli cubitum fledentium anterioris uiam pra?bet. Huius ligamenti anterius latus, pofteriori primi ligamenti connafeitur lateri, rac fimul ambo uelut tranfuerfum ligamen tum effbrmant, caput eius mufeuli infuumfinum feruans, Reliquum uero tertium, exeadem cum fecundo re> Teniwu gione principium naneifeitur, ac obliqu hinc porredum, inferitur in totam pofteriorem exterioris capitis humeri 'fedem adeo , utprafens ligamentum pofteriorem articuli ambiat regionem, utenimamplumobtinetprincipium,itaquoqueamplioremmoliturinhumerum infertionem . Caetermpraeter ha?ctria, qua? pra?cipu humerum, ne deorfum extrorfum* queab acetabulofcapula?labatur,continent,aliudeftadhuc "ligamentum, humerumfurfum Ligamen ah Sein anteriora,ad mediam nimirum inter fumm humerum 8c*interiorem fcapule proceflum interiori fedt fedem luxari prohibens,hoc eriim fimiliter ualidum,ab interiori quoque proceffu fcapule,fur pula" proceffu in fuperiorem fum obliqu ad fummum humerum porrigitur , articulum humeri cum fcapula nufquam pertinens. Z 4 contin*
s

272

ANDREAE

VESA

LU

BRVXELLENSIS

Ligamento /

contingens , Atque huic eidem muneri fubferuit,nerueum illud caput an terioris cubitum fle* dentium mufeuli, quodab eminentiflm a fcapula? acetabuli fede enatum , inter articuli liga. menta humeri caput tranfleendere, atquefuo finui incumbens deorfum frri audies. Ho.

yumdmmn
'

rumligamentorumadminiftratio,nonnififcapulamquoquemouentibusmufculis,etcubi. tumff edentibus diffedis,aggredienda eft, qua? tune cultellis paruulis , fedacutioribus cel* brabitur,atque omnium primum id fecan dum ueniet, quod ex interiori fcapula? proceffu ex* oritur . deinde alia duo peculiaria , ab ipforum radice fcapula liberans , ufque ad humerum (ngula deduces. Neque hc intrim ofeitanter animus adhibendus erit, ne quum fecundum ligamentum agoredieris, un quoque caput exterius cubitum fledentium mufculorum an* terioris pra?fcindatur,nifi fortaffis antea ademptumun cum toto mufeulo eflt. Porro liga * men tum ab interiori proceffu fcapula?,in fummum humerum pertinens,* mufeulo brachi. x 4 u.s.t umattollenteablato,euaditcitrafedionemconfpicuum. Illud uer, quodfcapula? acetabuli **** cauitatem aliquando auget,diuifo prorfus articulo,in confpedum uenit.

DE

MVSCVLI
mntihusi.
CAP

S C

Caput

A TV LA X X W I*

MO-

v L A fjfdemcumbrachioagiturmotibus,fillum duntaxat exce* peris,quo brachium circumuerti diximus.Scapulam itaque pedori ad* mouet triangularis a mufculus,illi fubftratus mufeulo , cuius benefieio a s ta.v. Primus fcar brachiumpedoriadducimus . Eft nanque hic primus fcapula? mufeu. b },4M.A.' puktfi mouen. tium. lus,quem in uigefmotertio Capite ex fecunda,tertia,quarta,quinta , Se interdum fexta,fuperioribus thoracis coftis, paulo antequam in cartila* gines illa? ceffent,c principium affumeredocui, Adeo uthc neque ipfius c i t. i fubfttia,qua? tota,nifi iuxta tendinem , carnea eft,nequed infrtio,quam in interius latus an. adk. choram imitantis procefls molitur, necf fibrarum dudus , qui ex amplo principio in obtu. d s tdbukl inb. fum uerticem,nufquam interfeda? feruntur,difffis recenfnda ueniarit, quum abund fit, ipfius fundionem hc addidiffe, Si itaque huius mufeuli altiores fibra? contrahantur , elatis fcapulam pedori admouent,inferioribus uero in fe contradis,uerfs pedus demifs feapu laadigitur, Attotius mufeuli fibris unlaborantibus,fcapulain neutr partem declinans, pe dori adducitur. Quanqua* intrim fcapula pedoris offis fummo , aut mucronata? cartilagini
n^qu,atquebrachiadducitur,quodinfgnibusinmotudifrentfjs,nuncpedoriselatio tiorifedi, nunc demiffiori admouetur,c quemadmodum ipfius quoque mufculus , elatis Se e conferK, demifs ipfo fcapula? mufeulo initium ducit.Ca?term etfi Galenus fcapu nullum tribuit R tdxum mufculum, qui proprio motuad pedus, antrorfumefcapulamageret,8c*nos tamen hune, iktdbutes. quem iam narrauimus,illi priuatim aflcribimus,non pra?tereas,qua?fb,quin fdulo mentem quoque accommodes f mufculo,quem ca?terorum Anatomicorum more, fcapule bafi ena. fitd,Ul tum,odo fuperioribus coftis inferi dicemus,quum thoracem mouentium mufculorum fer. mo inftituetur.Sienim huius naturam diligenter fpedaueris, Se potiffimm in quadru* pedibus , fortaffis ilium quoque fcapula? motorem recenfebis , quemadmodum audies, quum fextopoft hoc Capite, ilium thoracem mouentium fecundum enumerabo . Porro furfum ad caput ualidi mufeuli fcapulam attollunt , quidem Se ipfa grandi mole con* ftet, plurimamque ipfi carnem adnatam fuftineat. 8 Primus eft, quem antemufculos bra. g9ta.r,x chium mouentes difcandum effe , tune dicebam , quum illorum mufculorum admini. itd.G.zK> L.}b. ftrationem fecundo ante hoc Capite exequerer . Mufculus ifte raram,pra?ter ca?teros cor. poris mufculos,figuram fortitur,ut etiam fibras Se mouendi rationem , ab alrjs mufeulis quodammodo diffrentes adeptus eft, oritur enim ab occipitrj offe tranfuerfahlinea,qua? ab h 9td.eE eius offis medio, uerfus auris radicem porrigitur . Huius linea? externum latus , ab auris pin. ad. nula tantum remouetur, quata ipfius ab occipitio exortus eftlongitudo. Si enim occipitrj fe* dem,qua? ab ipfius medio ad aurem ducitur,in duas equales regiones diuiferis,earum unam, qua? occipitrj medio uicinioreft,prefentis mufeuli principium occupareintueberis. In occipi tij medio dexter mufculus fniftrum contingit,acambo inuicem iundi, unacf ueluti ex fpina. i $ td, db rum uertebrarum apicibus ' principium ducentes , per ceruicis thoracis'que fpinam , uf perKddG. que ad odauam thoracis uertebramprotenduntur. Dexter(idem de finiftro intelliges) qua h6fi.cd.if ex fpinarum apicibus enafeitur, membranofus tanta fer amplitudine apparet,quantauer. l b.i dbfad tebrarum in fuo latere eftklatitudo,reliqua uero regione carneus (funicum duntaxat' lo. u.cr9fij tddzcum exceperis) confpicitur, Quis autem membraneus ille locus Cii3 fermonis progreffus l9t.*.
?

Stcundusfc*
fulammoue^

enarrabit.

FABRICA LIBER II, 175 enarrabit.Suntitaqueha?dua?pra?fentis mufculilinea? . Vna tranfuerfim fecundum occipi* tium porreda, qua? etf tenuis dt3 carnea ta QJ^^A M VI S mufeuli huius;deuo in pra-femiadgimus, men uifitur . altra red per fpinam deor. e.f'gies ^fecunda mufculorum tdbuh , dliterai fum aboccipitfjmedio,adodauamufque A bulddar y c^iys que his circumduhs aura/ I . *,' irii-k / thoracis uertebram delcendit . Praeter has / enbus peupojfit , niklominus rudibus tinets in fit
DE
1

HVMAN

CORPORIS

B/ uZ^I^hT^^T^
>

m9tdbdb aUt,all'a? dua? Obliqua? fuilt,mUna ex termi

ddt.

no trfuerfa? linea?,quo aurem fpedat,ob*

,

>vjuuauuuuwu<u,uu ltquedeorlum uerfus anteriora, fu in de* XtrO mufeulo dextrorfumprotdl'tur, quO

"^v^5^

/ /

periori figurdhtc illius Circumfcripttonem expref,

% Infinoriu.ro &g*jr<p*& fdmobfurk

GdlenuS inQudrtode Adminiflrdndkfeionibui

libroproponit,delinedui.Pertinetitd$dbAddB
trdnfuerfalinedfecundam.occipitiiimprotenfd.Ah

msfi-ca. ufe^latioremclauicue" partem continaat, ixbbidbl r t * 1 ' a! 1. ' ad Q^cum iumm0 "UmerO COarticulatam. Alia linea 1fi.1cd.z1 qua? fimiliter obliqua eft,lineepoftremo tt*. commemorata? fine , quo ipfa clauiculam 0 ab H ad 1 r r n 1 G9td. tang^deorium Uerfus pofterior oblique
1

\\

^^f^P^r^^^^^&^| thordcvSuertehra-fpmamduld.ABucro-adDM
nedoblquedb occipitio ddcUuiculdmpertinens.A

/ Nc
/
/
A
'

DadClmedduo$ obliqu clduicuU^dftindmo-

^&t:*^*i^**fty * JLJddJtL,tn]ertiomuJcuUinJ]>inamJcapul*,rlum'
mm humerum, ey%tmtctauicid^partB^c%tno,

tantifperdefcendtjdumuncumtermino / G tatur.Inhumihoriporrofigurai',notdttridnguli p 9 ta.ab e reda? ? linea?,fecundm fpinam exporre* / rjdhngulumv bdfmettdm G Unedm tota Jj r o ( K. , l . / auciua'aucdrJtdniemdbdii.Kniuerfumdutemjpd* to cte,acutum angulum conftituat,e regione _ _J dum,uoddbF adG Uewrs^'Meumnfc odaua? thoracis uertebrac confiftentem. iemfigurdm nott, pidfecludftur dcutfsimwi Quatuor his lineis mufculus circumfcribi '. P^fem<stridngididngulus. q 9tab.ab tur,uerm pra?terhas,mufculusq aliam tranferfam, in ipfius medio quodammodo nancifcl Hadi. tur;) eam nimirum,quartoti fcapula? fpine,8c* fummo humero, Se clauicula? latiori parti infert Li4G,p" tatur, Hac parte qua fm molitur infertionem (quae uelut ipfius tendo eft) neruofus fimul et i,Kad h. Carnofus uifitur,8 ea uero fede, qua fcapula? ceruicem fpedat,8c" quarta ipfius linea clauicula, s mter h et deorfum ad odauam thoracis uertebram pro rpit, femicirculum quodammodo membrane* oc*mtla umcommonftrat,quafihc(nefortfcapula?gibbum occupantes mufculos ardis premat). t prdpu craflorcarneuscpeffnequiret.Reliquaautemfde,utiiam admonuimus (nifi qudorfifpi. m 9m. na?committitur) omnino carnofus exiit3 fd tamen undique tenuis eft, ea fui "fde excepta, x nos Une* cllia tot* mPenor fummi humeri fdi, Se latiori clauicula? parti ualidiffim implan tatur.x Por* referunt in r fibras,non uno omnes modo porredas habet , nam qua? ab occipitio , ceruicisq? uertebra* 9 tab.mu' rum fpinis deorfum protenduntur,obliqu ut Se exterior eius mufeuli partis linea,ad anterio cuio an (U' ra deorfum tantifperprorepunt,donec fcapula? fpina?, Se fummo humero, Se latiori clauicule fedi infrantur. Pra?fntes fibra? eo femper obliquiores magisue tranfuerfa? redduntur , quo a ceruicis uertebrarum fpinis, thoraci propinquioribus principium ducunt adeo , ut illa? , quas ceruicis radixexporrigit,fam paulo minus toto tranfuerfa? fint. Qua? uero thoracis uertebra rum fpinis uer enafcuntur,furfum uerfus anteriora tenfa?,tanto quoque rediores,minsque tranfuerfa? uifuntur,quo odaua? thoracis uertebra? fntuiciniores. Eiufmodi fibrarum feries commonftrat,huius mufeuli benefieio non modo uniuerfam fcapulam furfum attrahi, fed e* y 9t. r. tiam deorfum uelli, redaq? ad dorfum agi.Si nanque y fperior mufeuli pars,inter fecandurri a 9 td,A. uerfus fuam originem frahatur,totam fcapulam furfum attolli confpicis. At ~ a humilior mu* fculipars,qua? inter fcapula? fpinam,8c*odauam thoracis uertebram confiftit, ad fumexor* tum tenfa fuerit,fcapula deorfum uellitur. Deinde uniuerfo mufeulo inter diflecandum attra b Ad K ta- do , Se pra?cipu qu ex inferioribus ceruicis , Se fuperioribus thoracis uertebrarum fpinis buU9, enafeitur, fcapula? moem redretrorfum ducicernimus. Atque hinc fit, utpra?fens mufeu* lus motibus omnino pugnan tibus pra?fciatur, ac, uti prius relatum eft,fibras contraria fri dudas quoque exigat,quanuis intrim nulla prorfus fui fde hune difiundum ineonidm ue efl, quis uerdixerit . Proinde unitatis ratione, pra?fns mufculus unius loco mihihab bitur,quo minus autem fundionis gratia is duorum, autpluriumuice quopiam recenfe* ri queat, per me non obftiterit. At Galenum miror, qui hune mufculum difiungens ,-ad mdium fereLibri quarti de Adminiftrartdis fdionibus, fuperioris mufeuli partis proli* xis,qum dealiquo totius corporis, contra Lycum nimis profedo inuidiof difeeptans me* minit. Ad calcem uer eius Libri, infriorem mufeuli partem uix obiternominauit, tune feilicet, quum fcapulam duobus proprfjs mufeulis , ad dorfum agi infinuaret, quorum in* ferior eft huius noftri mufeuli humilior pars, thoracis uertebrarum fpinis prarapuori* ginemaffumens, quam etiam alibi Demiffiorem fcapula? mufculum appellauit. Vtcunque fit, parua hc nobis cum Galeno futuraeft diffnfio, ambos fe enarratos mufculos,u*' c9taabn num contlnuum corpus effannuerit. Nam etf fortaffis mufeuli huius c infrtio, qua? in* adi. ftarlata? ac obliqu admod procedentis linea? perficitur(quantumuis etiam Se ininfertion
%

mufeu*

274

ANDRE

AE

VESALII

BRVXELLENSIS

mufculus continuus fit)illum in duos diftinguereapparret,nulla tamen prorfus difcriminis nota(nifi forte diuerfus fibraru dudus)'1 inter fpinam dorfi,8c* fcapula? bafim habebitur. Vbi d9td.abi tamen diftindionem lineamq? confngere debes , Ci modo fuperiorem Galeni mufculum tra. . pezia? figura? quouispadoaflimilaturus fis. Eafiquidem6 linea, qua? ceruicis radice,fcun* c9tdb.K dum fcapula? fpinm,8c* fummum humerum, Se latiorem clauicula? fdem duceretur,compa Per. l ** h. randa uenitbafi trianguli redanguli,in cuius fummo linea a?que diftans bafi duda fit. Que* admodum ea mufeuli f linea,qua? fcundm fpina? ceruicis longitudinem fertur,illi trianguli f9 ta. ab e linea? affimilatur,qua? perpendiculariter trianguli illius bafi incidit.g Qua? autem ad occipiti adK' tranfuerfim ducitur,illi linea? correfpondet,qua? in trianguli uertice a?qu cum bafi diftat. At a\*'* Mufculu* h ^ua; a^ ftfpfQ a(j clauiculam proccdit,obliquo trianguli lateri confertur. Ca?term nc h 9 ta , F uL.quTfMa ""^gis Galeni dogmatibus mihi reclinandum eft,idcp pra?cipu propter fimiarum ad homi. *d Hahundat. ns differenuam .Primum enim,fi Galeno credideris,teipfni infeitia? ofcitantiaeq; inter fecan dum infirhulabis , quum deinceps alios mufculos fcapulam attollentes in homine fedulo in. dagare conaberis.Ex Galeni enim placito,fb eminentiori nobis didi iam mufeuli parte aliuminquires, qui illo long gracilior minorq?, fd tamen carnofus totus effedeberet, Se qui ex occipitrj offe fub nuper dido principio enatus, deorfum modic uerfus anteriora,obliqu defcenderet,8c*altiori bafis fcapula? angulo exporredus,in latum tendinem defineret,ad me. dium ufque bafis fcapula? interius infertum, regione radicis fpina? fcapula? . Huic id munus concreditum effet, ut fcapula? bafim furfum , fu ad occiput attraheret , uerm hunefruftra mecum in homine(quod ipf illo deftituatur)indagabis,qu intrim promptifmis in eau* datis fmfjs occurrat,eam prorfus naturam, quam Galenus ipfi tribuit,quamq? ego iam deferi pfi,fruans.Quod non eo in mdium adfero,quafi ilium mufculum in hominibus inueftiga* ri nollem,fed ne librorum ledioni plus fatis fidei tribus,me ilium pra?terf)ffarbitreris, aut f fdionaggrediaris,intelligas,quo nam pado hominis mufculos fisreperturus,quanq?pra?* , ter meritum Galenus ueteres diffedionum Profeffores fubinde fuis delufus fmfjs infimulet, Tertius mu Qenuo in caudatis fimi) s alium obfruamus mufcul, Galeno quoq? enumeratum,qui car* rcapiTdmdt- no^ P" nclpf3ex prima? ceruicis uertebra? trfuerfb proceffu, dein Se ex tertia? Se quarta? uer tollentium. tebra? tranferfis proceffbus enafeitur, non quidem ex interna ipforum fede , fed abexterna magis. Hic mufculus,poftquam primum ex reliquis mufeulis, qui ceruicis uertebris adnafc tur,emerfit,teres,fed tamen latior,qum profundior apparens,deorfum in pofteriora,uerfus fcapula? bafis fuperiorem angulum perfertur,ipfius interna? fedi carnofus latiorq redditus in Quartws,fu fertatur. Rurfus fimia? alio quoq? mufeulo donantur, quem inter Galeni mufculos fcapulas fimia-fibipri* attollentes, fi Quart de Adminiftrandis fdionibus ad amuffim difcuflris,quarto loco enu uatim fecus merarireperies.Atq?hicmihiabinternatranfuerfprima?ceruicisuertebra?proceff^ ^uendTcZt. lncePs Se tertia? quoep Se quarta; ceruicis uertebrarum tranferfis proceffbus, carneo princi* pio enafei uifus eft,quod pra?dido mufeulo latius redditum,deorfum quoque , fed minus in pofterior tantifper ducitur,dum carnea lataqs infertione,in fcapula? fpin inferatur, in ea fpi* na?fede,quaha?cfummumhumerumproducit,qua?quodammodo regione ceruicis feapu Tertius homi la* Confiftit,Ca?term uthomines prorfus fecundo Galeni mufeulo , qui ab occipitein fmfjs "mwnttm. exoriri ai(*us CUT> deftituuntur , ita etiam Se quarto . VenW tertium mufculum homo corn* 7 ta.n . 6 mu'nemnancifcitur,fednonnihil qumfimia? ualidiorem, Exoritur enim homini mufculus ta.K.s\.io> ualidus k tranfuerfo prima? ceruicis uertebra? proceffu, deinde ex* ' tranfuerfo proceffu ter. "Cli G* tia? uertebra?, quarta? Se quinta?, quafi difiundis conftaret principes, uno nimirum,quod k^fi.ca. prima? ceruicis uertebra? debetur, altero autem, quod tribus fecunda? uertebra? proxim s Mis. fubiedis afleribitur. Quanquam etiam interdum m tranfuerfo fecunda? quoque uertebra? W^' proceffu mufculus hc , fed parua origine enafei uifus ft , Porro principia ha?c,fmulatque *',,*, ^ ex reliquis ceruicis uertebras amplexantibus mufeulis emergunt,unco'unt , Se ualidum cdls'lu. efformantmufculumnonnihillatiorern,qumprofundiorem,quilata,fedcarneainfertione, inn internam fuperioris anguli fcapula? bafis fedem inferitur, fcapulamq? furfum uerfus ante* , ,, riora, ceruicisq? latera trahit,Non inopportune itaq? hic mufculus nobis fcapula attollenti al .' . Mufedwi ter dicetur > aut &ltem omnium fcapula? motorum tertius in hac noftra ferie locabitur , Gale. inter feapu, ns fuis omnibus fcapulam attollentibus mufculis,addidit oblongum gracilemque0 mufeu. 0 u R> t tdm dttoikn lum, quem ex offis hyoidis lateribus procedentem fcapula?,propter ipfius ceruicem,interiori * fperpe?JnZ Partdnreri Icriptumreliquit, 8c* eius mufeuli benefieio in anteriora colli, fcapulam attol. fcfipm, ** opinatus eft. Ego autem in Capite de hyoidis offis mufculis,eius offis gratia,non autem fca. pula?,hc mufculum effbrmat aflrui,ac proinde cuiufna motus autor is cenferi debeat, dili gentifedione uenitindagand.In hoc enim fmfjs nulla eu hominibus eft diftrtia,nifi quod fmfjs
>
,

>

pjfrf.H,!.
q lota.r.

10 ta. d G

ddU. s io tdb.db

lddK.
tnta.e.

DE H V MA NI CORPORIS FABRIC LIBER f* *7? fmfjs toto progreffu carneus uideatur,hominibus autem in medio dudu gracilefcit, tendi* nis fpeciem c5monftrans,8c* duobus quaf mufculorum uentribus donatus. Quod fan Ga. lenus,fhominemunquam fecuiffet,nonminusanimaduertiffet,qump mufculos inferio'rem maxillam deorfum ducentes duobus donari uentribus.'1 Vnus adhuc mufculorum fca^ Quarto* M, pulam mouentium reliquus eft,qui hanc retrorfum ad dorfi fpinam,uerfus fuperiora nonni. mnii Jc*Pul* hi agit. Hic autem amplus Se tenuis,fed omni ex parte carneus uifitur,qui quinta?, fexta?, Se ' feptima? ceruicis uertebrarum,deindetrium primarum thoracis uertebrarum fpinis rprinci pium ducens, toti propemodum fcapula? bafi carneus, ac a?qu Utin exortu latus inferitur, fibras obtinens non prorfus tranferfas,at nonnihil obliqu dorfo,deorfum ad fcapula? ba. fim dudas.Quibus uero mufeulis hic quadrilateris mufculus,8Calfj omnes tegantur,quibus ueilliobducantur,fedionis femper feries,etmufculorum tabula? leuinegociocommonftrt. Quod profedo non ofeitanter in illo ' mufeulo obferuandum pra?cepimus , qui brachfj ad Mufbium dorfum uerfus inferiora motus autor eft , quem Galenus in Libro decimo tertio de Vf par. f hadim detrdhitur, tium fcapulam quoque deorfum ducere parm red prodidit, ego autem huius quoque mo fcdpuUm non domemini,nequisin mufculorum fcapulam mouentium numro, Galeni rtominealium, moueret qum hadenus narraui , requiran
s

MVSCVLORVM

SC^iVVL^M'
Caput

MOP"EN>
k 11

tiumadminiflratio*

.X" JC

d$td.rt

RAESENTIVM mufculoradminiftrationpri,quareiiquos ornneSi methodo aggredieris.a Primi enim,quo fcapula pedori adducitur, prin ci Primi admit pi, nouacula coftis, unde prodit,liberan d eft, Se deinde toto mufeu. mfirdtioi lo thorace ad internum uCcp fcapula? proceflum feparato,ipfiusq5 attra . dis principfjs, cuius potifmm motus opifex habendus fit , inquires; num feilicet brachium potius, ut Galenus docebat, qum fcapulam uti

b9.tdX,&.

ego dicebam,moueat.b Secundum mufculum ,quem Se* fcapulam attolle Secundi* re 8c deorfum trahere dixi, in mufculorumbrachium mouentium adminiftrationeiam antea es aggreffus , unde etiam hcipfius fdionem prolixis repetere penitus abs reforet, Verm Tenij. C 7 te.H.i? c tertium,qui ceruicis uertebris ad fcapule bafis fuperiorem angulum ducitur,fuo principio tab.Q^ prorfus liberandus non eft,nifi aliquot ceruicis mufeulis antea pra?fedis. Ac proinde opra?, pretium erit ilium trfuerfim,ubi primum ex ceruicis mufeulis emergit,abfcindere,atq?,ipfius principio ad uertebras relido,illum fcapulaliberare,ipfius tamen fundioneprius perpenfa* d lota.r. Quartum mufculum leuilongaqp fedione fpinarum apicibus fecabis , atque ubiipfius in* Qmrth fertionemadamuflmobferuaueris,eundem fcapula amouebisfedulocauens,netertium ho

minis thoracem mouentium mufculum fimul refeces, aut faltem fmprudenter fuo principio ti ta.%s. libres. Deinde fi adhuc" longusille mufculus, quem contra Galeni fententiam* hyoidi offi proprium efferetuli,afferuatus fit,non ofeitter fpeda,num fcapula?,an illius ofls gratia cra tus fit.Nunc cultello,qum licebit proxim,ligamenta fummo humero et clauiculis, qua in* GLuicnt* f4.fi. cap. uicem committuntur,refecabis,fummum humerum clauiculisliberans ,8c"f peculiarem hu. fapuM&r* " *> "V ius articuli cartilaginem obferuans , qua? illi Ctmilis eft, g qua? in maxilla? inferioris ad fuperio* g m margu rem ara'Culo, 8c*h clauicula? rurfus cum pedoris ofl nexu adinuenitur . Deinde accurat per* UP lu. pendes,num tertium aliquod os hc,preterclauiculam,8c*fummum humerum, cum ipfius ap f 4 fixap. pendice,didac^ nunc cartilagine exiftat,cuius Hippocratem in Libro de Articulis, de brachfj 21 U,t s' luxationibus differentem meminiffe Galenus docet . Scd quid de illo offe fenti", Primo libro fumexecutus.ubi itaque clauiculam fcapula diremeris,ha?cin fua fede dilgenter feruan* dauenit. Verm uafis ex thorace in brachium proreptan tibus funiculis binis interceptis,8 deinde in funiculorum medio refedis,fcapulam thorace euertes,ut iam circumuerten tis bra 7 UX' chiunf mufeuli naturam infpicias,qui cauam fcapula? fedem occupat.Hoc itaque ab off un* dique erafo,atque ad articuli ligamentum dedudo,8c* eius fundione perpenfa,illum quoque & s ta.T. abrjcies,ut nunc fcapula nullialteri firmata parti, thoracemaximi k mufeuli interutu ha?rere uideatur,qui thoracem mouentium fecundus,8c" fcapula? bafi enatus,odo fuperioribus tho racis coftis manus ritu inferitur, cuiufcp naturam cum reliquis refpirationiferuientibusmufcU lis, tertio ab hoc Capite exequar.In pra?fentia enim ad capitis mufculos eft aecedendum t
1

DB

27^

ANDRE

AE

VESALII

BRVXELLENSIS

DE
Capitis motus

MVSCVLIS
tibus

C^AVVT
Caput

MOVEN,

xx

y ni.

ggg

V P R i O R I Libro,prima? fcundarq? ceruicis uertebra? conftrudio* nem diffuf admod perfquentes, caput proprrjs motibus, 8c* fecunda* rrjs moueri retulimus , Vt enim eeuato brachio cubitus un attollitur , ac eques cum equo promouetur,ita quoq? motam ceruicem caput necef

fariofubfequitur,Acproinde,quotproprfjsmotibusceruixagitur,toa
dem etiam fecundarrjs caput mouetur,ac ceruix quidem extenditur, fu in pofterior uerfus dorfum ducitur, Sein anteriora fleditur, deinde u* trinqueadiatera,adhumeros feilicet etiam in clinatur,utcunq? aut flexa autextenf,eredaue ft. Caput autem uno proprio motu,uel quiefcte etiam ceruice fleditur, Se extenditur, fu in pofterior anterioraq? fertur.ad latera aut no,nifi ceruicis benefieio agi poteft.quandoquid immota rigidaq? ceruice,neminiad humeros caput inclinareconceditur . Vtcque id parum redin Quarto de Adminiftrandisfdionibus.Libro Galeno uifm fuerit. Ceterm pra?ter dexion et extenfion,quas caput mea quidem fntentia,repugnanteq? Galeni placito, fuper primam ceruicis obit uertebram, aliu m etiam capiti motum fuperiori Libro largitum efl pro didimus , qui alter proprius capitis motus eft, cuius opeinftarrota? quodammodo,ad axem circunducitur,fiueflexum fiue extenfm cum ceruice, aut citra ceruicem fuerit, atq? hune ad Qjd mufcidi hoc Capite e? fecundam uertebram confici, contra Galeni dogmata didum eft.Quamobrem eti nunc ope , narrandi. ra?pretium fuerit mufculos omnes recenfere,qui priuatis capitis motibus famulantur,8c* dein de eos,qui ceruicis dudibus pra?fnt. Quanquam rurfus de ceruicis mufculis,in dorfum mo Potiffimum 4 deAdmin entium mufculorum enarratione pertradandum erit, quos qum examuflm Galenus de* firandiificlio fcripferit,ex ipfius Libris difcas,uelim.Ego enim fuis ueftigrjs,f modo clare uereq? eos deferi nibu*. bere debe,nequaquam perpetuo harfrus fum,quuis intrim pro uiribus, ut Se hinc is Ana tomicorum corypheus intelligatur,ad ipfius friem me accingam.Primm itaq? fx mufeulo rum coniugationes,fu paria mihi ueniunt explicanda,qua? in pofteriori ceruicis fde locata, partim capitis,partim autem prima? ceruicis uertebre motibus famulantuf>Verm an teaqu ad horum enarrationem Galenus acceflit,duo alia mufculorum paria ex difledionis ferie pre pofuit,fcapula? motibus feruientia, quorum1 unum homines cum fimfjs commune nancife tur id feilicet, cuius alterius lateris mufculus in fcapula? fpinam, fmmum humerum,cV latiu* fculam clauicula? partem inferi didus eft . Altero autem pari homines deftituuntur, cuius in altero latere mufculus ab occipitio enatus,ad altiorem bafis fcapula? angulum in fimfjs pro. tendicomemoratus eft. Atq? hinc fit,ut id,quod nunc primum appellaturus fum,Galeno ter IPrimumpar tia ferie enumeretur, Primum itaq? capitis mufculoru par duobus, utrinq? feilicet fingulis co. tnufeulorudut ftat mufeulis,0 originem ducentibus ex apice quinta? thoracis uertebra? fpina?, dein etiam ex caput, autprt mam uertebra quarta?,tertia?,8c~ prima? uertebrar thoracis fpinar apicibus.Principium hoc,qu primum mouentium. ex quinta thoracis prodit uertebra, acutum refertangulum,qui furfum tenfus, fenfim ita late feit , ut mufculus ad tertiam fecundp thoracis uertebramiam porredus , adeo amplificetur, ut externum ipfius latus regione tranfuerforum proceffuum earun dem uertebrarum conf ftat. Mufeuli hanc feruantes latitudin,furfum feruntur quincf inferiorum ceruicis uertebra rum fpinis(fed nimis qum leuiter) exortum affumentes.d quando autad tertia? ceruicis uer tebra?fpinam confcendert,quhadenustoto progreflu dexter finiftro coniundus fuerit,u* triqjabinuicfenfimmagismagisqp tantifper anfeedunt, quoufe^ tranfuerfa6 linea occipitrj, offi carnea lataqp infertione implantentur. Eius enim infertionis tanta eftamplitudo,quan. tum internum alterius mufeuli latus, mdia occipitrj fede, Se externum latus ab auris radice remouentur adeo, ut infertionis amplitudo utriufcp mufeuli tanta fit,quatum ab unaauread lteram occipitrj eftinterualli,quod mufculoru infertione no occupatur. Ca?term illius mu fculorum ab inuicem receffs forma/ triangularis exaduifitur, Ci modo unam lineam tranf Uerfm ad occipitium, ab interno unius mufculilatere,ad intern latus alterius duxeris, 8c~de. inde alias duas ab eius linee terminis,fecundm utriu% mufeuli internum latus,ad tertia? cer Uicis uertebre fpinam,ueluti ad trianguli uerticem porrexeris. Rurfus finguli mufeuli g trian. gulari forma confiant, fi lineam fcundm fpina? longitudinem ad occipitium ufq? dudam, unius lateris loco habueris,8<" fecundi lateris uice, lineam fcundm externum mufcUlilatus exporredam,8c"tertrj lateris loco lineam,qua? tranfuerfim mufeuli infertionem ad occipiti deferibit. Fibra? horum mufculorum, fpinis uertebrarum furfum obliqu,qUafiad tranfuer fos fuperiorum uertebrarumproceffus,tantifper ducuntur,dum fimul omnes in occipitium
!

9tax.

b ix tab. r.

io,n ta . A.
c ia ta.A.

diz td.D.
e 12 tab.B,

C.

fiztab.'B*

g l^ tdb.*

A.CA.C,
B.

finiant*

DE

HVMANI CORPORIS FBRIC LIBER IL

277

ff*au

flniartt.Pra?fntes enim mUfculi,modicam prorfus Se exiguam in tranfuerfbs uertebrarum h titab.A, procefls infertionem mdliuntur.11 Secundum mufculorum par admodum fan uarium^ Setmtt b ufyue ad ieeus multo 111 homine, quam canibus Se fimfjs obferUamus. His nanque ex tranferfis tertia? mpenfi utta* ^ub\z ^arta? ue thoracis Uertebra proceffbus, cx*irifper fecunda? ac prima? quoque thoracis, Se umi ftf. ejuinque humihorum ceruicis uertebrarum tranferfis proceffbus, mufeuli iftius paris ena* fcuntur,8<: ad earundem uertebrarum fpinasprocedtes,ipfs nniiuliis infrtionibus applan* tantur, Deinde dexter firtiftro committitur, Se nufquam toto progref ab illo recedit,fimulc ambo in occipitrj mediUmampla infertione innafeuntur, qua? fua latitudine long fuperant uniuerfum fpaCium,qUod inter externum mufculorum latus, auriscf radicem metiri pofls* Pra?tere pra?fentes mufeuli prorfus carnei apparent,nullibi nerueum aliqud (quod notatu di gnum ft) oftenderites. Attamen obliquas quafdam imprefones exprimurtti ex tranferfis inferiorum Uertebrarum proceffibus,ad fuperiorum quodammodo fpinas excurrentes,atilla? leuiores crifertda? funt,neque adeo pntrant, ut his aliqua ex parte mufculum diUidi quis dice re queu Quanquam irtdubi Galenus nonnullos difldion Profeflbres,non duos huius pa ris mufculos tntm ertumeraff,uerm quofd quatuor, quofd uero fex ibidem recenfuifl uideatur teftari.t hi frtfls ex illor fuere albo,qui aliter ac Galenus homines aggrediebanu In fimfjs enim Se canibus (de quibus hadenus irt hoc fecundo pari locutus fum) unum dunta.; xat utrinque mufculum recenfreirii cjurtdoquidem fi illis attendendum foret imprefloni* bus, totidem fer mufculorum loco utercp habertdus eflt,qut furttex tranferfis uertebra* rum proceffbus exortus,8c* in earundem fpinas infertiones. Ceterm in homine multo aliter hancconiugationem,ac Galenus illam defcripfit,autenumerauitpotis,obfruaui. Apparent enim qum plurimi utrincp mufculi,frie multiplici in uicem commixti,8c" occipitio implantt^ nrt tamen eodem modo omnes principium ducunt,Sd" infertionem moliunturjlico eriirrt atq? it$ td.A. primum mufculorum par fubdudum eft, l mufculus occurrit, qui acutum principium ex me* dio tranfuerforproceffum quinta? Se quarta? thoracis uertebra? educit, 8clico ab exortu Car* neus apparens, mris Se lacerta? formant adipifeitur, quum uero furfum ad ceruicis initium k PerrePtat>darnfuse^eaefin^ ' mufculum imita* tus, qui maxillam humiliorem deorfum trahit, duobusc^ uentribus dbntur, Qundoquidem m i3tdb.c m inibi,quamUfeUlUs ifte fecundi paris caput mouentium, ceruicis radicem fperat, carnofus 3 ta. d. dgnuo eff incipit,quufqUe in occipitrj offis mdium" infratur,Vermpriufquam inferitur, cum ipfb alius coit mufculus,ex fptima? ceruicis uertebra? fpina,nerueo tereticp principio ena 0 13 tab.k c tus,qui furfum afcertdens, carnofus quoque euadit,didoq$ mufeulo ante ipfius in occipitium adDt infertionem commifeetur, un cum illo in occipitium impantatus, Atque in hac infertione dextri lateris mufculi,lateris finiftri mufeulis cotiguifnt,necab inuic(ut primum par)remo p d tab.E uentur.p Alius deinceps occurrit,qui ueluti alterius lateris tertius eflpoffit,ac exapice tranfuer <^F- f fecunda? thoracis uertebra?, Se prima? etiam procefls, partim carneus, partim nerueus ena* feitur , Se furfum uerfus exteriora obliqu exporrediis carnofs'ue,ac latiorredditus, occipi* q h 4,*/". tio adradicemq mamillaris in capite pro ceffys, Ualid inferitur, Sub his,r magnamoles carnea ca.6.U.ik. confftit,fcundo in canibus pari quodammodo refportdens, qua? tranferfis uertebrarum r ** 'g, Proceflbus,obliqu furfum ad fpinas exporred,occipitfj offi inferitur, fibras obtinens ab ex* ' terioribus furfum intro obliqu repentes, Atque eiufmodi fecundum mufculorum coniugi* um, in homine non fmel in publicis fdionibus ftnd, nunc autem cuiuis integr erit,utrin que in hoc coniugio quatuor mufculos collocare, primum feilicet, fcundm Se tertium, trs illos ante carneam molem enarratos,8c* quartum,ipfam carnam iriolem.Nifi fortaffis quis de nuo illam carne in tt mufculos fubdiuidere propofuifft, quot in ipf impreflons,ut exor tus infertionescpuifntur.Atconfltius fore arbitror,funicum tantum par ex omnibus his,8c* unum duntaxat utrincp mufculum numro ftatuerim us, quum ca?tera paria duobus tantum conformentur mufeulis, Se omnes huius fecundi paris mufeuli eiufdem fundionis gratia pro. ereati fint.Hoc enim(ut etiam primum par) capitis Se obfcur admodum,ceruicis quoque per Primi aefe > Bcit extenfionem,aut m pofterior dudum,quem duntaxat redum, 8c* in neutram partem incli ctm& pt-rimi nantem perfci nequaquam ambigo. Si itaque mufeuli utriufque lateris tendantur, nihil aliud mums' etiam,qumcaputrediffimextendent,8c" fi alternatim laborauerint,iam alterius motus opifi ces reddentur. non enim extendent,fed circumuerfionis capitis motui (quemfpra fcundam uertebram perfci docuimus) famulabtur, Ca?terha?c accuratisintelliges, ubi Urtiurfm j 14 td a ^e caPltls mufculis frmonem audieris, Se ha?c noftra cum Galeni feriptis, adhibita fdiort b*. P^penderis, ' Tertium par duobus gracilibus conftat mufculis,neutiquam cum pra?didis Tertium par 1 14 tab.E. mole correipondentibust Ex fecunda? enim ceruicis uertebra?' fpina? extremo, duo enafcUn.
>

%3

tur

ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS tur mufeuli non admodum neruei, qui furfum porredi, in occipitrj mdium teretes inferr**' tur,in ipfa infertione minus,qum in ortu inuicem contigui,ab ipfo enim nonnihil oblique fur fum ducuntur,fenfim mutuo abfcedentes.Hi fi fimul tendantur,cap ut quoque folum in pofte* riora aaun t,at fi alter tantum in fe colligatur, dudus ratione, circumuerfionis capitis (ut duo Quartum priora paria) opifex erit, kQuartum par capitis etiam extenfioniprafedum/ub tertio occu kt+u.r, t*r. liwr.ffliquodadfubftantiam^ Gtebra?fede,1 ubi alia? in fpindefinunt,ipfaq> linea? modo prominenstuberculuproceflumue ifc** , exigit, utrinqp ad procefls eius latera unus enafeitur mufculus graeflis, 8c" omnino carneus, x; Amboquamparismufculiin exortu contig^^^ Quintum moti, occipitio inferuntur, Porro mquintum par, mufculorum forma cV fbftantia, duobus mHta.u, P* pra?didis paribus refpondens, iuxta externum latus tertfj paris,ab occipitrj olie principium obtinet,at9illinc deorfum obliqu defeendens, in apicem n tranfuerf prima? ceruicis uerte. l4M,a bra?proceffus inferitur, dexter quidem mufculus in dextrum proceflum, finifter uero infini. Sextumpar ftrum. Sextum par p fpina fecunda? ceruicis uertebra? enafeitur,^ oblique furfum proce h*.k, dens, in tranfuerfum quoque prima? ceruicis uertebra? proceflum implantatur, pan prorius p ^,E^ cum quinto coniuoio ratione formap. Sunt enim utriufque paris mufeuli oblongi, carnei, Se d h ta. paulominustotoreretes,IncaneuerbcV fimrjs multo, qum in hominibus craffiorcs &*mfi. <miores,ut etiam horum animalium fecunda? ceruicis uertebra? fpina perqum amplalatacgui. deatur.atin illis a?quac in hominibus tertiparcum quinto Se fexto, pares a?qualesq5 tnan. oulos utrinqueformare cofpicitur. Si enim trium illorum parium dextros mufculos una con mleris, in dextro latereq triangulum ftatues, Ci uero finiftri lateris mufculos inuicem compara, q huius co* ueris,etiam Se hc triangulum fieri obferuabis, cuius unus angulus cofiftitin occipitn medio, /** u. fecundusadfecunda?uertebra?fpin, tertius in finiftri lateris tranfuerfo prima? uertebrepro. HK^m* ceflu. Ca?term quinti Se fexti parium munus eft , primam uertebram una cum capite f upra usautmtri fcundam circumuertere. Vtriufqueenim pans dextris mufeulis ad fuum principium contra. wUcods,primauertebrainpofteriora finiftrorfumcircumuertitur,finiftris autem laborantibus,in *\ ^ pofterior dextrorfum motus perficitur. Atque ad hune modum pofteriores capitis mufeuli, qui numro duodecim erunt niTi in plures duobus mufeulis fecundum par diuiferis) habent, Mufeuli ?nteriores uero hac ratione." Vtrinquemedia fuperiori offis pedoris regione, fecundum r dteriusk
27S

j^SipOWamp^
"capw

in colo mufeulo fubditus fit) confpicuus. Ca?term in quibusdam quadrupedibus,mufcu. y j ^ ~ lum ad fuperiora procurrentem, in medio dudu diuifum obfruaui, cuius una pars mamilla* ri procefli, altra ad auris radicem caluaria? infrebatur. Trs autem fines hadenus in nullo comperi animante, mutoq? minus principium pedoris ofl Se clauicula procedens, in duas tres'ue partes manifeft difledum.Quanuis intrim hos mufculos utrinque ab aliquibus Ana tomicis tres,aliquando Se duos enumeratos fuifl no ignor, uerm hic numerus pro mufeuli finiumratione,in fimrjs Se canibus inter difldionis peritos uariat, licet plerique hos capite natos, pedoris offi Se clauicuis infri, thoracisq? motibus pra?fici cotenderunt.at apud nemi. > nem intrim Iego, qui mentione digna deferiptioneeos donauerit, tant abeft,ut uere ipforum Munus u et fundionem naturamq? nobis exprefferit. Vtriufq? enim lateris mufculus Cotrarfj s prorfus mu "4 mufeuh, nrjSpr2eficitur, quatuor prirnor parium, qua? in ceruicis pofteriori fde oeatarecenfuimus* 7Um* ambobus enimtenfiscontradisq?, caput in anteriora, fiue rigida fiue inclinata ceruice fledi' tur. Si uero dexter duntaxat contrahatur, caput in anteriora fniftrorfm circumuertitur, fini* ftro autem folo laborante,caputin anteriora dextrorfum circumagitur,Neque quicqua?que ex amuffim pofterio rum capitis motibus famulantium mufculorum fundionem oftenfurum eft,atque duo hi priores, quorum officium iam admonitus promptiflm capis, Quandoqui* dem fi funiculum tranflierfim occipitio circduxeris, cuius fines utrinq? fpra aures deorfum Mufeuli fub ad pedus porrigantur,ac poftmod utrunq? finem un tt'axeris, caput in anteriora fledetur,f ficmdchotdt aut alternatim fines uellentur, in gyrum caput mouebitur.Sint itacp hi noftrorum capitis mo d s ta.A,3. tdntes,crcer tiDUs fubfruienti mufculorum,clecimustertius cVdecimusquartus.Verumpra?terhos,aalrj J^pL UlC"prS&. conpiciuntur mufeuli, quos fer fubb ftomacho latittes Veteres appellafl uidentur.hi nancp s A)B. * quatuor

infini, fum,membraneumq? mufeuli prodit caput, neruofus ex pedoris ofle, quam a clauicula pro. , tfF# 2 Ut atque in huius nacUm,Caput hoc unicum,quodad continuitatem attinet,uifitur, ac oblique uerfus fpcriora U ta. k. 9 capitis nume, procecfcns,carnofum denfmq?,8c* paulo latiorem qum profundiorem efficit mufculum,qui ** ^ ^?,C7*4- carnof0 cfaflfo^ admodum" fine/ mamillari in temporis ofl procefliinnafcitur,iIum fua 1 4 WY< amplitudine uniuerfum amplexus,fcfn, ut Se unicus duntaxat utrobique in hominibus mi. 4 t.z* hi repertus fit mufculus, citra etiam fdionem (quod ualidus, ac proxime y membraneo latoq? * "** * f*

DE HVMANI CORPORIS F AB RICA LIBER IL 279 quatuor primarum thoracis uertebrar Se omnium ceruicis corporibus connafcuntur, acpar tim ab fjfdem principium ducunt,partimq? ipfs inferuntur,non nimis liquide poftmodm in txfi.td.i'i occipitis os inferti, iuxta ' anteriorem foraminis dorfalem mcdullam tranfriittentis fedem. At G. hosexadis inter dorfum mouentes mufculos recenfebimus, fledunt enim fuperiorem dor* partem, capite intrim propro motu horum ope uix flexo. Quamobrem etiam inter capitis dStd. O? mufculos uix ueniuntenumerandi, quemadmodum neque d alrj adhuc quatuor (utrinque ni* ta.U. mirum dua?) coniugationes ad ceruicis latera repofiti, qui Ceruicem ad latera, non autem ea. e 4 td.O. put proprio motu agunt. Et rurfus alia coniugatio ceruice extendens hc pra?tereundaeft,ac ad reliqu de dorfrn moutibus mufeulis fermonem affruanda, quum illa? nifi fcundario ea put mouet,ea nimirum ratione, qua brachium mouentes mufeuli, cubitum Se extremam ma
e

num mouent.

C^4VVT

MOVENTIVM
adminiilratio*

MVSCVLORVM
X*

Caput XXI

0
xxtdb.A
izr.
1

V H qui capitis motibus pra?funt, mufculorum adminiftrationem,

b Mtab.Tc.

C 1?

frf.A,B

ufyiadG.

d 14 ta. A, B. e 14 ta. G, F. f 14 ta. H, I. g 14 ta.L,

K.
b 4.ta.e.

refupinatocadauere,autadeurn,qum prius dixi, modum ffpenfb, primo pari aufpicaberis, primum perpendens membraneum uiuf Primipuri dam mufeuli principium, quod ex inferiorum ceruicis uertebrarum fpi> admimjratits nis enatum, primo capitis mufculoru pari, reliquisq? hc dorfum mouen tibus mufeulis infternitur, ac tandem aliquot fuperioribus thoracis co. ftis infertum, refpirationis opifex effcitur. Li Cebit itaque huius mufeuli (quinominis thoracem mouentium tertius erit) principium, uertebrarum fpinis cultello li. berare, Se mufeulo ad infertionem ufq? fubditis diuulfo, ilium ibidem coftis appenfm tan* tifper finere,dum thoracis mufculos aggreflrus fis. Inpra?fntia enim cultellum retufior,aut buxe, fub externo primi paris mufeuli latere fbfjcies, Si ilium fubditis liberare conaberis, deinde fcundm fpinx longitudinem duda Cetione3 ipfum ad infertionem ufque in occiput duces,quodubiin utroq? latere praeftiteris, huius paris mufculos ab occipitio n amputatos, itaadlatus aliquorefledes,utreliquamfdionemnonimpediant. Moxuarios c fecundi paris StcUiii pd> mufculos confiderabis,ea illos ferie, qua enumeraui, uertebris abfcans, atque ad occipitium deducs,ut modo illorum tradis principfjs, quarum fundion potiflmm autores fint, red perfpicias,quod tune demum optim uifitur,quum cerebrum ex caluaria dempturti eft,ipfaq? inferiorior maxilla abfeda. Tertium par fpina fecunda? ceruicis uertebra? poftmodm libe Tertip. \ rabis,fnfim illud ad occipitium ufque, c quarto pari fubleuns,pra?caucnsq?,ne Se id un im. Quart prudens auferas . hoc enim nunc prima uertebra fparandum uenit, atq? ut caetera, ad fam, quam molitur, infertionem ducendum, Quintum in fper pr,ab occipitio liberat ad tranf. Quint:'* uerfos prima? uertebra? procefls, quemadmodum g fxtum fpina fecunda? uertebra? ad eof Q "* dem procefls dueetur, Mox reflexo cadauere pedoris ofl Se clauiCulis, h anteriorum mu. oextt. IDecimiteri^ fculorum principiafntacuto cultello refecda, mente intrim adhibita,num plura mufculoru <y 14. mufeu principia fimul cocurrant,aUt utrinq? plures mufeuli obfruari queant, Vbi uer Se hos ad ma lorum. miHarem proceflum perduxeris, illorumq? infertione rima tus fueris,eofdem capite abfcato atc^ ceruicis proprfj s mufeulis in pra?fntia relidi>,adligamtacapiti Se duarum primar cer uicis uertebrarum peculiaria,fedion confer, quibus nunc priuatum Caput dedicabimus*
'
'

DE
*P

CAPITIS

ET

-PRIMEE
Caput

d ceruicis uertebrarum ligamentis*

SECVNX X X+

R <^4E S E M

S figura, primam fecundam^ cet

uicis exprimit uertebras? pofteriori fede delineatas? uncum earundem ligamentis hoc Capite deferibendis. Characier es autem figur& inferipti ita habent* *4SB9 C Trima ceruicis uertebrafecdat conexa. P^erm ^A ptt uatim dexter primat uertebrcefinus, qui dextrum occipitis ofiis caputjufcipit,indicatur.B autemfinijlerfinus, cuifinifrum oc cipitis ofiis caput infideU C uero primat uertebra? fedes,ubiin fpinam aliat terminantur. D?D,G,H S ecunda ceruicis uertebra. E?E? E Ligamentum membraneumpprimam ceruicii uertebram fecundatucrtehrotnecleHs.
a
z

G Cor>

2$o
j T

ANDREA VESALII

BRVXELLENSIS

Corpus [ecundt uertebrat denteMproducens. Dens,acutusuefecundat ceruicis uertebra procefius* I Teres ligamentum, dente in occipitij os infertum. K Teranfuerfum igamentu?dentem infiml cotiiiens^ui dentisgratia in prima uertebra catlatuK
V L L A non admirationedignarri capitis cum prima uertebra articula* tionem,cV fecunda? cum prima,fecunda?q? rurfus cum capite coniundio

Ligamentum
primam uerte

hramcapitico
mittens.

nem efle,fuperioris Libri decimumquint Caput explicauit.Pra?fens au tem fermo,ligamentahis articulis pra?feda obiter perftringet,ha!C nanq? fpedatori Natura? induftrim,quamtunuis etiam perfndori enarren* tur,bund commonftrnt. Quando itaque primam ceruicis uertebram z cpiti copulari neceflmfuit, merito uniuerfum articulum ambiensA liga 4 e,e,e. mentum (quod Se ca?teris articulis comune cenfetur) forte robuftumq? Natura procreauu, ra

Secundauer'
tebram capiti*

Ligamentum Ptanfuerfwi
dentiobdudiu.

"Primam utr> tehram fecUn/

da; colligans.

Ligamento >
rumadmini'

Jlrdtio.

rumtamennihil,autpeculiare,pra?terroburcraffitiemc?,idligamentuni^ b quod fecundam ceruicis uertebram capitis offi comittit, teres Se ualidiflimum eft,cx* cartilagi. b L rtisnatura?participat,hocexuerticec dntis natum, occipitis offi inferitur, qua^anteriorem ca foraminisregonem,quodorfalismedulladelabitur,conftituit.Idligamentufirmiflim . dam Uertebram occipitis ofl colligans, un cum denre ueluti axem efformat, fecundum quam caput, prima?uertebra? interuentu in gyrum agitur." erm ne derts ille c internamprima? uer. e ? fixa, .? tebra? fedem occupans, Se dorfali mdiate ibidem pnielocatus, quartdoq? ex fuo finu in uehe. U>* k. mntiribus capitis motibus duiet,luxetur ue,atq; tune dorfal medull comprimat,autfran. gat, f aliudligamentrerumOpifexprocreauit,quodexurtolatereinteriorisregionisprima? f K. uertebra? prdiens,lteri lateri inferitur,pofteriori dentis fedi tranfuerfim obdudum.Pra?fens ligamentum, quiaegregirobuftum neruofumcj? exiftit, cartilaginis^ natura? compos, ac de. mum inter den tem dorfalemq> medullam locatum eft,aptiflm dentem in fibi priuatim exfcul pta concauitate,ne uacillet,luxeturu,continet, dorfaliq? medulla? frmiffim SC tutum propu* gnaculum efficitur,8c* intrim quo minus prima uertebra fimul cUm capite fuper fecundam cir cumuertatur,haudquaquamprohibet,Atcpidligamentumeft,quodfuperioriLibromanife. ftiflmdemonftraredicebam,caputfuperfecunduertebr,adanteriorapofteriorae quant moueri pofl, Reliqu eft aliud ligamentum , primam Uertebram fecunda? colligans, gF,F, membraneum quidem, Se eiufdemcum ambientibus Casteros artiCulos ligamentis natura? Se ufus.Conftatenim'noiifolum primam uertebra capitis ofl debuiflarticulari, fed etiam pri* mamfecurtd,Sienimun ha? uertebra? capitis ofl adnafeerentur, prohibrent fan motus mutuos, ea narnq? qua? quiefeit, uelleret,8c" detineret agent,nUnc autem uiciflm utraq? poteft fuo motu agi, alia intrim fua fedefirmata, Vt autem hxc ligamenta examuflm adminiftres, conduxerit mufculos ceruicem mouentes, fuo loco defenbendos, prius efldiffedos,actUnc demum acuto cultello membraneligamentUm,primam uertebram capiticolligans,opportu n diuidetur,8c* capitead anteriora inflexo, dorfalem medullam quoq? per tranfuerfum abfeca bis,Ut teres ligamentum dentem capiti colligns,in confpedum ueniat.Quodubnntuitus fue ris,tranfuerfo quoep idil id diuides,atq? ligamentu illud tranfuerfim denti obuolut,dentemq? in fua cauitte c5tinens,diigter obferuabis,8<:mota omni ex parte prima uertebra, qui motus fupra fcund ex* prima cbmplentur,difces, Poftremo membrane ligamtum, primam uerte bram fecunda? copuls, in circuitu quoq? acuto cultello aggredieris, Se auulfa prima uertebra, denuo dentis fnum, Se ligamentum dentem compledens, Se quod ex ipfius uertice procedit, confiderabis, Ca?tera autem ligamenta reliquas uertebras colligantia, in id Caput commode refjcientur,quod dorfum mouentium mufculorum adminiftrationem fbfequetur,
,

DE

MVSVLIS
B R E

ABDOMINIS.

C^

XX XL

o R, ne Se hc paritermorofiorquifpiamdifciplina?ordinem forte culpaturus fit, quod ante abdominis mufculos, aut manus,aut thoracis, autdorfimotoresnon fuerim aggreffus. Nihil enim prohibet, cubitum mouentes mufculos modopertradare, Sed quum hos,uicinitatis ratione dorfum agentes mufeuli procdt, Se ante dorfi mufculos,quod ad fedio* nis friem attint, thoracem mouentes, Se ante hos thoracis mufculos,eos quos abdominis uocamUs,diflcariopera?pretium fit, proximum eft,hos abdominis perfequi,Quanquam(ut S>e antea admonui) integr euiuis ferit,paginas aliquot inuertere,

DE

HVMANI

CORP ORIS

ABRI C

LIBER U

2S

nuertere, Se Caput, quod rdine prius eff arbitrabitur, reliquis ledione pra?poner. Mu. fculi itaque, quos abdominis, Anatomes profeflbres nuncupant 3 ab omnibus odo ( utrinque ooadcmli nimirum quatuor) conftituuntur ^ quatuor qUidem obliqui, duo redi, Se totidem trartfer. nismufadori f,Obliqui in utroque latere birti funt, qui inuicem incumbunt,8c" contrarias fq? mutuo decuf r enme* a jte.e. fatim interfcantes fibras exigat. * Superioris enim fibra?, deorfum uerfus priora obliqu pro; b 4.tab.n. cedunt,quem huius fibrarum dudus gratia defcen dentem uulgo dicimus, ' Inferioris uero fibra?,frfum obliqu ad anteriora tertdunt, qui ob id obliqu afcendens nuncuptur. ReCto. c '$ ta.A. rum b utroque latere c unicus eft, qui CjuUm fibras fcundm corporis longitudinem exteri* d 6td,*. fas obtineat,redus nuncuptur. d TranfUerfus fmiliter utrinque unus habetur,cuiid nomeiii quod eius fibra? fcundm corporis latitudinem, aut dextris ad finiftra nullo obliqua dudu 4 ? td . 4 ferarttur,inditum eft, d Obliqu defcrides ca?teris abdominis mufeulis fuperfternitur,e Si ex ohlqu U, ta.o. 9 p. fxt,feptima,odaua Se non,cftis,priufqum in cartilaginem fniant,carnofum principium J&ntks. VatsfX ^Ultlit propter mufculum, quem ex fcapula? bafi pront, odo elatioribus thoracis coftis infe* cr 1 tab.o, ri, thoracemq? mouere dicemus, neque hoc amplum principium inftar reda? ft linea?, uerm o.p,p.2 ta. inftar manus Jlle enim thoracis mufculus, coftis quafi digitos fingulis porrigendo inferitur,x o,o,o.p, p, qUorum interuallis prominentiores obliqu defeendentis mufeuli partes, digitorum ritu ena* fcuntUr non fecus, qum d finiftra? manus interuallis,dextra? manus digitos infereres,ek mit* feulum thoracis motibus famulantem, finiftra? manui conferres, dextra? Uero oblique defcen dentem affimilares. Deinde pftrtonam coftam, tribus etiam inferioribus coftis ifte mufeu* lus enafcitur,illam femper originem imitatus, quam ad magni thoracis mufeuli interualla adi* pifeitur, non quidem amplis cum illo thoracis mufeulo ingrefl mutuo commifls, erhi fit tab, k cum f alio quodam, qui abinferiorum thoracis uertebrarum, Se unius alteriuscjplumborum fpinis enatus, dcima? Se undecima? thoracis cofta? potiffimrn inferi,in thoracis mufculorum enarratione diceturjs enim manus quoritu coftis,priufquam irt cartilagine ceflreincipiti implan tatur,atque obliqu defeendentis mufeuli principium,manus quoq? modo ex eius mu. fculi interuallis,ab ipfis coftis alterntimproCedit,atqUehocobliquimufculiprincipi,undi9 carnofm quidem eft, fd tenue, Verm mufculus lenfim carnofior craffiorq? euadens,deor fum in priora fertur, ilia (qua? qtiafi innia inter ilium os Se irtfimam coftam, x^t eps de hxy'ovds g zfi . cap. Gra?ci uoeant) carnofa ipfius parte amplederts,qUoufque d ilium os perrepfrit, cuius g fm %?U.iU,R, mitau' fcundm totum ipfius appendicis dudum, carneus inferitur, Eft utm ppendix ill, 3 ' toti ofls ilium parti obduda, quam ipfius fpinam propri uo cari relatum eft, Quumuerc*car. nof ipfius pars, x ilium regionibus, ad anteriora mediaq?, fcundm abdominis longitudine propert, in neruofm exilitatem membrana? qum fmillimam dgnrt, qua? fxta? Se fpti. ma? coftarum crtilaginibus,8t* pedoris ofls mucroni,8<" redis mufeulis expanditur,firmifl* meep fuperioris ofls coxertdicis,8(" pubis regioniimplatatur, to ta illa nimirum fede, qua? abili* b ultimarti um 0fds appendice, feu fpina? arttica parte, ad pubis Ufque oflumh cartilaginem prteridituri fig'i ' non quod illo dudu ab ilium ofl, ad pubis oflium ufque commiflram ofl infratur^fd dun 1 8 td . 0 er taxat,ubi os ex carne reperit. Qu enim ' duo fmur fledntes mufcUli,fuper coxendicis Se pU* A bis os deorfum prorepunt, obliquus hic mufculus offi non implantatur,fnt uero illi mufeuli, h 3 ta. ab r fmur mouentium fxtus Se feptimus* k Secundm autem corporis longitudinem,in abdomi ad X' nis medio dexter mufculus, cum membranea tertuitate finiftri ita fan coit,ut fimul utrique d* 1 4 tab. n.j feendentes ueluti tunicam qundm,uniuerfb bdomini obdudam effbrment, l Obliquus Ollqkajet tabu .* dt<k huic fbftratus, ex fuperiori ofls ilium regione, quam ipfius fpinam circumfcribere diximUSj {^J* ^militt enafeitur, ac fimul tenuem membraneamcp originem, lumborum uertebrarum Se ofls facri d,b. fpinis aflmit,qua? in mufeuli progrefl, crrtofis fibris taridem daugetur,enutritur'ue. Mu* feulus ifte furfum tendens, ilia carnofa fui parte iritegit, 8c" quatuor inferiorUm coftarum,qus H , , ., fpurias uocant,finibus carnofus Se hc quoque inferitur .Vbi aUtem abdominis priora ex* me* cofer inter dium confeendit, in neruofm dfinit exilitatem, qua? inter redurti mufculum, qui ipfi fubfj ci* fe er 4 et tur,ck" didum obliqui defeendentis membraneum tendinerrt,media inter cedit, pubisq? offi,ck" s cr 6 tabu mUcronata? pedoris ofls cartilagini inferitur, per reliquam uro abdominis longitudineirii cum alterius lateris obliqu afeen dentis mufeuli tendine Cic unitur,utx utriufc lateris mufeu lo,fimul toti quoque bdomini tegumentum quodammodo efficiatur, Membranei horum mufculorum tendines,eundem cumreliqua mufculorum parte fibrarum dudum exigUnt,De feendentiumenim fibra? omnes, deorfum obliqu ad anteriora propagantur, afccndntium uero, frfm in priora perrep tant, atque duorum mufculorum mutuo incumbentiumfibra decufltim, fu inftar X litera?feinuiceminterfecant,Ca?termeafede,quaafcendentis defcen dentisq? tendines,fuper abdominis medi inuicem rnfternuntur , ucriq? firmiffim fimul tant a $ ampli*

XELLEN SS ampf itudine connati occurrunt,quanta mdia redi mufeuli exiftit iatitudo, atq? id adeo uaid fcundm abdominis longitudinperfcitur, ut hc in abdominis medio, quatuor obliquor mufculorum tendines,unumproducere quis arbitraretur,nifi duos utrino? haberi,accuratifi. ma fedio, fibrarum^ duduscomonftrarent.Vbi dextri finiftris cnafuntur,uniunturc,nul Iam prorfus feparationis neq? coitus lineexprimt, fed paulo crafloresredditi,in abdominis medio,reda linea ff inter redos mufculos ra ubi illi inuic diftant,imprimentes,robuftiflim m $ tab.l <t tranfuerforum mufculoru neruo fis tenuitatibus,ipfq? adeo peritona?o" cnafcunmr.0 Quod fafm um. n 6 ta.c. etiam obliquor afeendentium neruofis tenuitatibus ufuenit,fcundexternaredormu. n6L os tab.x. fculorum latera,priufqum illos cfcendunt. per abdominis enim longitudinem,inftar linea? I lut infertionem uaidam moliuntur,in neruo fs tranfuerfbr tenuitates,cV etiam ad quafd redo. rum mufculoru p imprefones,quaspaul6pofterisexequar. Sub obliquor itaq? neruofis pstab.u .XLci. tenuitatibus,q redi abdominis mufeuli reconduntur, fingui exmedia ofls pubis reenone/ du u>uplici quodmodo principio ducentes origin,uno quid fuperiori interioreo?,atero inferiori * * 'vA>4 -ac exteriori,non qudhaceprincipia, fngulis mufeulis difunda inctinuae Cint3Ced ipfa mu r "ta.ntl fculi origo,diuerfam fbftantia ad hune modum exprimit,Superior principi) pars introrfum taturfupenonnih uergs,exad carnea eft, ac ex lato in anguft definen s,priufquam ad medi fum inis rm> in^ regionem pertingat, quafi in acutum angulum terminatur. Inferius uero, quo dcVcxtrorfuni paulo magis prominet,neruofm eft, carnis omnino expers,uerm furfum porredum fnfm dilatefeit, totumo? redum mufculu producere confpicitur.Redi itaq? mufcui,duobus ciumio di principrj s finguliex pubis ofl nati,s inuicem contigui fnt,red furfum porredi,donec ad s s ta. p ai umbiiicum peruenerint,' ibidem enim nnihil mutuo difttes,modiceq? ampliores fadi,ad pe ' dus ufq? feruntur,cui fupra mucronatam cartilaginem,ad ofls pedoris latera, illio? cnexas car ** tilagines,ati carnoficp u implanttur. Mufeuli hi non uno fibraru dudu,fecundm totam Ion s tb.r^ gitudinem ferri uidtur,fd fingui in abdominis regione diuerf* delineamta, feu inferiptio. t'nnes(quas Gra?cis niyx<p<xs appellari diximus) tranfuerfim, Se in curuaalbaa?linea,ipfis indu X^U'U)U* xftas exprimunt,no aliter fan, qum Ci redorum fingui plurium mufculoru numro effntha bendi. Non enim red ab ofl pubis,ad pedus fibra? nufquam inclintes fertur,fed ad nunc didas circumfcriptiones imprefones ue nonihilimplicata? obliqutur, atq? exalfjs alfa? pro. duci quodammodo appart.Deindemufculis redis,n propter pubis os nerui duntaxat inf runtur, fed interiori quoo? ex parte,ubi his imprefonibus mufeuli dontur, Iftar impreflo. num dua? plurimm fupra umbilic confftt,cV interd una fub umbilico in fumine,aliquan do etiam trs fupra umbilic. Neq? has Naturam mufeulis fruftralargitam arbitror,uerm ut commodis red furfum in prioranonihil dclinantes porrigertur,8c* n inftar duorum pa. orum eredi, fd fcundm orbicularem abdominis regione obliquati, peritona?um appofit Uc7i mufeu premert,eoq?,quod narraturi fmus,munere opportunis fungertur. Porro qu thoracem dipars^uaf; mouentes exequemur mufculos/ unum in fimrjs Se canibus enumerabimus,qui inter ipfos or v * t&.db r m* ajm,^ dine quintus futurus eft. Hune ueraru coftarum cartilaginibus,ad pedoris ofls latus exporre per W * " dum,docebimus totum membrane,pra?terc" ad prime fecundeeqj cofta? interuallum,ubi car noforredditus, in primam coftam dfinit, Profedo mufculus hic in omnibus animalibus,in quibus Ceclione deprehenditur, mihi quantuis accurat fecanti,pars redi abdominis mufeuli eff uidetur,cV redum mufculu ad primam ufq? thoracis coftam in illis animalibus afeendere prorfus afero. Quod in canibus caudatiso? fmfjs maxime euadit confpicuum,necquifquam inficias ire poteft,illis unum mufculum pubis offe, ad prima ufq? coftam exporrierf In homi. nibus (ut uerum fatear) eundem mufculu nunquam obferuaui,atq? illo homines qu breuiffi* modonentur pedore,facil carent,quapropter etiam in hac mea hominis fabricedeferiptione,
*S*

AND

R E AE

VE

ALI

B R V

\3^

Tranfuerji;

neutiquamredipartem,autipfccHundumefleaffirmo.Omnibusmod6commemoratismu iculisfubfimtVanfuerf, utrino? unus, qui ex tranferfis lumborum uertebram proceffbus, 4 tabli tenui membraneoo? principio enafcitur,deinde in prorefl ex dorfum mouentibus emeros td'y>litui' mufeulis, &carnofisadaudusfibris,fuperiori ilium offis regioni,& fpuriarum coftarum fmf P* busexad carneus connafeitur, carnofa ipfius parte uniuerfainueftiensilia,Vbi uero uerfus abdominis mdium, ad exteriora redorum mufculorum latera ufque prorepfit,in neruofm btab.h. exilitatem finit, qua? pubis offi,8c* mucronata? cartilagini implanttur, Per reliquam inter ha?c
extrema longitudinem, ifte membranofus tendo, neruofa? exilitati alterius tranferfi mufeuli continuatur,ac fimul ambo tunica? inftar uniuerfum abdomen circcingunt,in hoc obliquos

mufculos imitati, Verm horum mufculoru neruofa tenuitas non a?qu, atque obliquorum lata eft.tranfuerfi enim nonnihil fub redis mufeulis, Se potiffimm iuxta pedoris reaionem
carnei confpiciuntur,Pra?fentibusmufcdi^>eritona?umfubnafcitur,membran

fmu.

DE

HVHANI

CORPORIS

FABRICA LIBER II.

1$3

d 7 tab .

a.

famulntibus organis circumpofita, huic membrana? tranfuerfi ade connafcuntur,ut ardu* um fit, illos ab hac in homine illaceros liberare; Carnofa? tamen mufculoru partes,uix aliter pe ritona?oc5mittuntur,qummutuoincumbentesmufculi,inuiCemha?reref61enLTranfuerf enim mufeuli propria mufculoru membrana illic,qu peritona?o obdueuntur,neutiquam (Se Ci pleriq? fecus arbitrentur) deftituti fecantibus occurrunt, Neque unquam alius mufculorum abdominis,qum nunc enarrauimus,ftus uifitur.Vtiforfitan aliquis librorum duntaxat ope nautam ags,prompt colligeret,pugntibus nimir Galeni locis delufus. Quandoquid hos aliter recenfet in Libris deAffdor locor eognitione,rurfus aliter in Libris de Partium ufu, Se aliter prorfus in Libris de Adminiftrdis fedionibus,ubi eos ita enumerat,ut in Sexto libro curatiua?methodi ipforu fitumreddefcribit, Odo abdominis mufculi,pra?ter comunem ^idmi . omni mufculoru ufum,quo corpori calefaciendo,refrigerdoq? auxilitur,cV propugnacula mfa&tm qua?d Cenfentur,primario ufu thoracis motibus pra?fnt,ut in proprio de thoracmouenti w mufculorum Capite dicturi fumu s prolixius .Deinde homini ad duror recrementor expul* fionem aptiffimfubferuiunt, quando enim omnes fimul tenfi laborarunt/ fepto tranfuerfo intrim ex fpiritus retentione depreffb,ita inteftina fimul coprimunt,ut ex angufto loco in am* pliorem (qui inferior eft) Cxces protrudant,expelianta?,cV rurfus ad uentricul fperiora ue il las deferri, pra?caueant nihio fecus, qum fi duabus ad brachiale tantum iundis manibus,8c* femper magis magisq? CenCim ad extrema ufq? digitor aciem diftantibus,madentem fpongia imponeres,8c" manibus paulatim countibus, aquam exprimerenitereris. Verm hoc mufeu* lorum abdominis munus,nifcognitafepti tranfuerfi fundionefituo?,apert percipinequit* Pari etiratione,quo pado parientibus abdominis mufculi(ut cmodis f propellatur) conferat,n apte cognofeit, Atq? ha?c adhuc minus ab illis affequtur,qui fept tranfuerfum, dum ctrahitur,thoraccmq? adaperit, deorfum pelli arbitrtur,n animaduerttes,qu arem intro ducimus, ac thoracem cotinu,citra fpiritus retention3 thoracisq* repleti compreflone diftendimus, feptum tranfuerfum nullum impet in excretione moliri,quod feilicet perptue furfum tradum n deprimatur, quemadmodum id in firma fede,retento fpiritu, Se ui intrim compreflb thorace,permanet. Ca?term noftri feculi medicos,qui hos tant mufculos recen fere ita uidentur,ac Ci alrj in corpore nulli eflnt,omnino delirare exiftimand eft, qui redis mu feulis cibum in uentrem attrahi,tranfuerfs aut expelii,8c~ obliemis retineri cotendunt, pra?fen tibus mufeulis attribuentes,quod uer uentriculi inteftinorumq? fibris afferibend fuerat. Sed ha?c abfrdiora fnt,qum qua? in medi adduci debet,qu ali fibre uoluntario motui,alia? uero naturali,qui noftro n pendet impetu,famulentur, Neutiquam fan ha?c ab ipds confix gendauenert,atlauddus eratrerOpifex, quiquabdomenofldeftitutneceflariocreari uoluit,tam affabras tunicas,inublucraq? ipfi parauit,que pra?ter quod tegumenta,8c" aptiffima receptacuafunt,thoracis quoq? motibus,uti monuimus,utiliflmfubmnftrant.
,

ABDOMINIS

MVSCVLORVjM:
niftratio+

^4DML
Bupticejft

dinum terminis aggredi riihil prohibet, Ver facilior eft,mufcuoruma? horum mufew naturam accuratis commonftrat, qua?abexortibus aufpicatur, Quai. lorum ddmini* ftrationem* tercunq? igitur fdionem exordiri propofueris, cutem un cum carnofa membrana,ab uniuerfo abdomine,8<" lumborum regionibus,ad femora ufque liberatEefloportet, un cum a mufeulo, quem brachi deorfum d lotdb.Q. trahereoftendimus, quanquam is iamprid ex fdionis frie,fimul cum cute ac membrana, in brachium mouenti mufculorum fdione ablatus ft, His ademptis,8c" perqum tenui fibrofaqj membrana mufeulis, praeter carneam, obduda, unguibus hinc inde euiter (ut ipfius naturam difeas) diuulfa,priorem fdionem in hune modum ggredieris.Ca Adminiflra. > dauer ad alterum latus inuoluendum eft,ut commode Se lumborum uertebris^Sc* abdominis tio^mufctlii hjt.e. medio manusadhibeas.Deindedextracoftaniterisb mufeuli abdominis obliqu defeenden 7Umexrtiu tis principium,paruo cultello,autexigua nouacula liberare, leui fedioneduda fcundm reli. dentlf^ quas coftas uerfus dorfum, Se fcundm fuperiorem ilium oCCis regionem ,ad pubis ofls ufq? mdium. hanc fdionem ade duces euiter, ut nihil pra?terpra?fentem mufculum uuneres. c 4 tab.n. Mox ab his offiregionibus eleuato mufeuli prinripio, conberis paulatim ab c obliqu afceit dente, defcendenteoufq? liberare,dum ad abdominis ufquemedium ilium perduxeris,pra?ca. tab. a. uens ne un tanquam obliqu defeendentis mufeuli partem auferas, tenuem mufculum,qui ad decimam undecimcj? thoracis coftam3 cum obliquo mutuis interuallis cmittitur. Si enim a 4 hune
<l

XXXIL DHINISTRATINEM hanC,aut mufculoru capitibus,auttei

Caput

ANDRE AE VESALII RVXELLENSIS hune fcopulum uitueris, Se in uiris quoque abftirturis c tunica uafa feminaria inuouente , e j ta. y. mufculum uerfus mediUm abdominis promptiflmidueS*Ca?termubiad mediam ufque f h*c effet, redi mufeuli ampiitudinem peruentum erit,pertinacis cum feendentis mufeuli tendine,obli 'jJJ^J^J qui defeendentis tendo coire uidebitur,quem ut integrum, Se n rt Uulneratum lacerurn ue ad nea fer u ; Candidior tn lineam (qua? in abdominis medio ambientibus merito, quod illi nulla fubfit caro, candidior u,uta.s, adhominc U - apparet)diffces,impoflbile arbitror,utcurtqueacuta nonacula ufus feris,nam retufori nihil OUw Ifcen prorfus promouebis. Quamobrem reflexo pendenteq* mdia redi mufeuli amplitudine pri . demis, mo abdominis mufeulo, g afcendtm,qui fecundus eft,fmiliter aggredieris, duda nimirum g 4 ta.n. pubis of,per fuperiorem ilium ofls regionem,cV lumborum uertebras,8Y fines quatuor in ferorum coftrUm fclione, qua? ab his omnibus mufculum feparare poflt,8c" ab illo etiam re h u ^ {piratirtis'mufculo abftineat,qui dcima? Se undecim cofta? pqtiflmm inferitur. Poft fedio nem,mufculi huius principia hamulo aut unguibus attolles,cV 1 tranfuerfo, cui infidet, in pri. i$ ta. >. ora procedens liberabis.Quod k ufo? ad exteriorem coftam , latus'ue redi mufeuli eius lateris , k * ** cuius fdionem adminiftras,mediocri negocio perfeceris, fi modo in uiris uaforum feminali. um tunicis(qua?ad teftium l mufculorum fdionem fruanda? funt)animum adhibeas, ne un * * M> tiam illa? pra?fcindantur. Vbi uero redi mufeuli latus externum membranofs obliqu afeen. dentis mufeuli tendo fpedat,acutiori nouacula feparandus eft, neque id quidem ofcitanter,ne fcawtf*/ tti* obnclmi mu^uu' tendine per tundas, ipfumqj hc finire arbitreris.Tantus enim huius ten* SlS!m inis cum tranfuerfi mufeuli neruofa exilitate iuxta extern redi mufeuli latus, occurrit nexus, fcen.muf.cum ut aliquando obliqui afcendtis tendine diuidi putauerim , Se unam ipfius partem tranfuerfo tranfuerfo, mufculo cnatarrt,fb redis mufeulis proCedere,alter uero fuper redos expdi arbitratus fe rim, atque id potiflmm fupra umbilici regione eft clpedius. Verm fi ad amuffim oblique feendentis tendinem tranfuerfo liberaueris,redo mufeulo ilium fperfterni cperies, quo ad albam ufq? abdominis lineam accurat feparandus uenit,quodin carnofis redi mufeuli par tibus facfta eft promptifm, at in m nerueis illis redi mufeuli inferiptionibus arduum effe ob. m $ td. u, feruabis.Obliquorum enim tendo pertinacis in his redo mufculo,qum in reliquis fdibus, u> Mubi carnofus eft, cnafeitur, neq? ade prompte ab illis examuffim difeindit, aut potius eradit, Hcmd doceberis, qui feendentis defcendtisqp tendines, circa abdominis medi inuicem connafcantur,ubi redi mufeuli mdia? amplitudini(qua? interior eft)incumbunt,8c' ardue,nec nifi maxima induftria. Se acutiori nouacul,d albam ufq? abdominis lineam fparari queunL, Caetera pofteaqum unius lateris,cuius iam fdioneaggrederis,obliquos abdominis mufeu. los ad albam ufq? lineam perduxeris,expende," qualiter obliquorum tendirtes,rurfus tranfer. s tdb.fu* forum tenuitatibus in ea abdominis regione adnafcarttur, qua recli mufeuli ab inuicem magis PM 3 ' 6 u* ILedi admh feiurtgtur. Vtrocp obliquo mufeulo in illud cadaueris latus, quod menfe in cbit pen dte,fola nijlratio. manu0 redum mufculum tranfuerfi nerueatenuitatefparabis,dextra? manus digitis ab exte o sta.*. riori mufeuli latere inielis3Se fcund abdominis longitudine hinc inde fb mufeulo dudis. Qu primum redus mufculus tranfuerfo abfceffit, integr eft,redi mufeuli fibras un cum p tranfxerfis illis inferiptionibus contueri,ac tandem mufculum thorace nouacula iberat,ab p i ta.u3 u, abdomine detrahere,4 ita tamen,ut adhuc pubis off ha?ret,ipfiusq? hc iniri accurat exami. u. nes> At qu hune pedore in cane, aut fimia adimes, ftudend eft,ner continu illi membra. $ Ut 'htt fiai tendine fimul aufras,aut uulneres, qui fcundm pedoris longitudine, redo mufeulo, ad prima thoracis coftam porrigitur,ac re uera in eiufmodi animantibus redi pars eff confpi eitur.Eft aut hic tendo mufculus'ue, quo in s mufeuli brachi pedori adductis dminiftra. s j td&* tione pra?cepi quoq? abftinendum, Se num homines hune cum fimfjs cmUnem habeantinda . Tranfuerfi: gand,' Tranfuerfum pari modo, quo obliquos aggreffs es, opportune adminiftrabis,duda * 6 * A* (militer leui fedione pubis offe,per ilium os, 8c" tranferfos uertebrar lumbor procefls, aut potius u mufculoru dorfum hc mouenti exterius latus,at? dem ad fines fpuriarum co. tj ta. , r. ftarum,qua? intado peritona?o fl mufculu penetret,Mox tranfuerfi principia hamulo eleua bis,et nouacula, qum poteris,attetiflm *peritona?o paulatim liberabis, donec ad neruofm ^y1 t$ * ipfius deueneris exilitat,qua? maiori adhibita cura, peritona?o ita fparda eft,ut neq? perito* na?um,neq? tendo,neruofa ue ea tenuitas lacertur, quod quidem n ade ardu eft,atq? ope. Altra aldo- rofm,8t* precipu iuxta abdominis elatiora n pro cul pedore,nam in fmine tendo ipf(ut mms mufeulo ^ peritona?) nimis qum tenuis occurrit, Nunc Uer ubi Se hune mufculu ad medi abdo yumadminu ,-T -/, , T. , ^, . t , ., , r r i ~ i ftrdtioiuerfh* minis perduxens,ac a pentona?o,ut licuit, optime liberauens, rurlus m iuum locu quatuor hu ipfortitnini, ius lateris mufculos repones, Mox cadaUere in dorfum reflexo,fcunda adminiftrdi ratione n>5/ -dV1 agrcd1'cri>s>clusc tendinumfinibusyin abdominis medio aufpicatur. Duces itaq? pedoris mis* ofl ad pubem uf<j,per totam abdominis longitudine, fuper medi redi mufeuli eius lateris,
234
.

cuius

w.0.

FABRIC LIBER IL 28? Cuius adminiftrationem moliris, adeo leuem fdioiiem, ut nihil pra?ter y obliqu defeendentis mufeuli tendinem penetrt, Atque hanc fdionem ad mediam redi mufeuli ampiitudinem ten
DE
HVMA

NI

CORPORIS

tandam fcribo,quod rtollm fruftra per albam lineam, qua? irt abdominis medio occurrit, eam fdionem experiri, fquidem impoflbile arbitror defeendentis teridinem non uulneratum,8c" illa?fo quoo? afeendetis tendine, ferfum liberare, quanquam Se ab albalinea irtterdum fdio. nem inchoari n improbauerim, utcunque etiam laceratos tendines inuicem feparares. Qua. propter hac illa ue fedione duda,adnitris hamulo defeendentis tertdinem attollere,ac fubie cloipCi mufeulo nouacula diffcar,quoufq? uniuerfum mufculum, uerfus dorfi fpinam undi. z 4 td.v. que liberatum deduxeris, poft hune, "afeendetis tendinem redo feparabis,principium fep rationis ab alba linea exorfs, n hoc operrurfus intueberis, qui tendo ille trartfuerfis redi mufeuli inferiptionibus adnafcaturUc cum neraofa tranfuerfi mufeuli tenuitte, ad externum redi mufeuli latus coalefcat.Infuperreliqua tranfuerfi mufeuli parte, obliqu feendentem aueles ipfum pubis Se coxendicis Se ilium offibus,cx" inferioribus thoracis coC\is3 adlumbo rum ufque uertebrarum fpinas abfecans.* Redum fmiliter,ut alterius lateris diffcafti, tranf. a s ta.* uerfo mufeulo attolles,8c* ipfius capite pubis ofl abfedo,illum fuper thoracem refedes.Mo do reda fedione fcundm alba? linea? longitudine duda,qua? duntaxat neruofm tranfuerfi b 6 td.A. mufeuli tenuitatemilla?fo peritona?o diuidat, conaberiseam peritona?o diligenter feparare, esta '*' quod quidem in homine, Se potiflmm iuxta pubem,c uafbrumq? fminalium tranfitum,fa* duras es difficillim, in porcis autem minimo negocio. Caeterm tranfuerfi mufeuli, tendine ufque ad carneam ipfius regionem peritona?o,liberato,eum quoq? tantifper auferes quoufo? uniuerfus mufculus peritona?o difldus pendeat, Integrum iam quoque eft,8<" huius lateris mufculos in priftinum locum reponere,cx" ad amuffim eorum formam,fitum,cx* fibrarum du. dus examinare,ac demum refedis illis,ad teftium mufculos te accingere,

OLlipi ajetn.
mm'
,

R^s:
Tranfuerfi:

DE VIRILIVM
LIC VI S S ET

TESTIVM
Caput

ET

MVLIE

bris uteri mufeulis.

X X X IIL

bucaliduot(^ntilibrifigurasreponere,exquibmteHiuteri^

mufculoru natura utcunfi peti pojft, uerm ne eafdemfiguras diuerfis in locis proponeremm, bic tantum advjciemm, in quibmnam figuris pro*fentes mufeuli confpici queant. X^is itaque mufculu*, nonibilfpeatur tertia tabula adfi er uigefimafecundafigura Libricjuinti^.Vtt ri autem mufeulofafub Rantia eiufdem Libri uigefimaduartafigura ad cbaraUerem Q>,utifit ripotuit,exprimitun
A M tempeftiuum eft,ad mufculorum thoracem Se dorfum Se fmur me*
'

4 zz ft.Uhs

4,dtqueex ilk figura

er o feria
timbicfub,
fequentia
petes.

zzfi.U.s

uentium infpedionem,peritona?um adminiftrare, atque cumeo quoque teftium mufculos aggredfPertingunt itaque ad unumquenq? teftem/ Cin TSlrfatefa ouli mufeuli graciles admodum, ex ea uaforum feminali Se teftis tunica mufculus. effbrmati,qua? peritona?o principium ducens,uafa fimul cum tefte cortti net. Ha?c enim irt pofteriori ipfius fde ilico,inipfo peritona?o exortu, longis, ac inuic fibi proximis, carneisa? fibris ita adaugetur, ut fibra? illa? , gracilis oblongiq? mufeuli naturam exprimant, qui illi teftis tunica? femper innatus deorfum protenditur, actandemiuxta infima teftis fedem,un Cum illa tunica11 uafieifminarioapplan

us tunica illa pertina citer adnal citur, quam i onem ad eius uafs nflexum molitur,qui ad infimam teftis fedem refleditur adeo,ut mufculus ipfe nufquam teftem contingat.Refpondet itaq? teftis mufculus illis,qui ex carnofa membrana effbrmantur,quandoquidem is aliud nihil prorfus eft, qum carnea? fibra? uaforum fmina* }td.A.C. lium,cx* teftis inuolucro innata?, quemadmodum carnofa? membrana? l mufeuli, carneis quo* E.r. que fibris per membranam digeftis conftituuntur. Porro teftium mufculorum beneficio,uiri arbitrario motu teftis modic (ut Se ipfi mufeuli graciles tenuesep funt) furfum alliciunt,ne e *zfi.lib.f teftes plus a?quo laxati, ac ad anteriora pendentes,nimio onerf fminarfjs uafis fint.Hunc u. fum mufeuli in coitu potiffmm pra?ftant, Ci enim teftes uafis fminarfjs oneri femper efnt, atque ha?c ad inferiora protrada perptu ardarentur, non adeo commode fmen tranfriitte. rent,atque modo, qu teftium mufeulis iam attrador pondre fubleuata,magis patefeunu Conftat itao? mufculos hos (qui n^utsn^t Gra?cis uoeantur) ex eorum clafl cenfndos efl,
.o.

qui

ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS qui nullum fortiuntur mufculum, contrarfj motus autorem.Nullus enim,qu teftes ad inferio ra reuellat,extrudus eft, quandoquidem teftes, quos nifi red deorfum, nec in ullam partem inclinantes prolabi decebat, abund naturali ipfis indita grauitate dimittuntur,idcp fubinde adeo, ut ne minimum quidem furfum a?gris,fenibusa?ailici queant. Quid uero Arabibus in mentem uenerit, ignoro, qui binos in uiris cuiufq? teftis mufculos, in mulieribus aut uni cum haberi fcriptum reliquerunt. Vnicum enim hadenus ad fingulos porrioi teftes femper in maMuJcuUmu' fculis obfruaui. Mulieribus porro Natura fimiliter mufculos largitur, quos in peritona?o,ut mtn. 8c*reliquaipfarumgenerationisorgana, recdidit.Ea nanque peritona?i fpars,fu procefls, fHftJLf quutrinque lateribus,ad uterum inftar2 mefnterfj pertingit, uenasq? Se arterias utero dedu 0;P>0_r cit3Se demum cum alterius lateris peritona?i proceflu,exteriorem uteri h tunicam procrt,1 car W 27 1,1. nofs quoo? adaugeturfibris,ex ilium regionibus deorfum obliqu, ad uteri latera perreptan* g 'ofi.li.s tibus, adeo fan, ut 8c" mulieribus utrinque fingui fint mufeuli, illis fpeciefimiles, quibus uiri teftes donantur. Et quamuis plerunque graciles Cint, neque admodum carnei, craffi'ue,ego ta. H, H. In J&ro de men eos aliquando in nonnullis mulieribus uteri cornua efl arbitratus fum, Galeni uteri de. ' H fi. s IL Vterijelio, feriptione eleganter delufus,qui non muliebrem,ad uaccinum Se caprinum deferibit kuterum, O. k z9 figu. ne- cornua afit cornibus long fimilima obtinentem fecus multo,qum muliebris utrus. Por. lib.s. *\ ro his uteri mufculis,obfcura uteri ad fuperiora attradio perficitur,quam mulieres tune facile percipiunt|i(uum ilia trafiere coligereq? contur,atqueadeo(ut fie dicam)uteri ceruicis o s, to Iziffc.u tumq? uterdm,penitis in peritonai ampiitudinem allicere ftudent;
286
(.

>

MVSCVlf^^RVM
niratio.
y

TESTIVM
XXXIIIL

^4D ML

Caput

VEMAMODVH in Quinto libro mufculorum, quos teftibus afferi

pfi,mentionem irteidere rteeeflm erit,it quo? eorum adminiftrationem cum reliquarparti illo Libro enarrandar fedione perrradabo. Quod Qju eaifuo* tamenad adminiftration hoc Libro perfquendam fpedat,a mucronata d uti failli peritona^o co/ pedoris offis cartilagine, ad pubis ufq? os,nouaculaperitona?um diuides, eftinzfig. tine tur, modo Ub.s. alia rurfus fedione per tranfuerfum utrinq?,ab umbilici regionibus duda,. refecanda ne, niant. Mox abfque deledu,in uiris omnia, qua?peritona?o cinguntur,pra?ter re. J^iriliJnuJcu diinteftini ' finem,cVueficam,auferes. His itac,utin Quinto libro docebimus, ademptis/ Se b 20 fi. lt.$ U admini/ira" o>deinp. tio. etiam feorto teftibus un cum carnea membrana ipfi fubdita liberato/ ftylumexiguumab c uti in zo |nteriori peritona?i parte mcatui indes,qui fminarfjs uafis in humiliori peritona?i regione,ad fi.li. } dd rr fnguina uiampra?bet,Pofteaquuer ftylum ad teftem ufque protruferis, atq? ad illius latus, J)t WjX. feu (Ci modo tal ts ftylus admanum ft) in ipfius rimam ac canalem, cultellum indideris, lonaa d id fatu' rus, quo zz. (dione peritona?o ad teftem ufq? fcundm ftyli longitudine fada, membrana tunicanue, fiMb.$duiuafa cum teftibus inueftient diuides. Atque ita uafa in confped cum teftibus fef onerent,8c* gefma of extenfo quoo? uafor irtuol ucro,graciIem teftis0 mufculu, quo inuolucrum id uelut enutritur, fert. e zzfig.lib. confpicies,Hoc mufeulo ab humillimauafis teftibus fmen defertis inflexion eliberato, eius jnA natura promptiffim codifces,qualiterq? teftem furfum trahat,intueberis. Liceret modo tedi* bus cum fuis uafis mufculis^ abfctis, pnis 8c"uefica? ceruicis mufculos aggredi,at quum ante hos integr fit, 8d thoracis cVdorfi Se manus diffcare, ad thoracis ffe iamconuertetoratio, Aulieirii f Uti fer fc mufeuli ddmu Ca?ter mulier mufeuli aperto iam peritona?o,cV inteCkinis ad latera frfmq? redudis Se mu offert z 4 niflrdtio. lieris teftibus quoo? fublcuatis, in confped citra aliam fedione uenit, dummodo uteri late. fi.lib.}. ribus membranisq?,illum peritona?o alligantibus animum accommodarenon piget, Atha?c uniuerf(ut Se antea. admonuimus)in Quinto libro accuratis profequemur,
? .

DE

MVSCVLIS
uentius.
<

THORACEM
Caput

XXXV,

MOd
19

TbodeU

mo

tumiure drli' trariumefle.

ans indigeat, Se

h o j* A c E M eius motus,quo refpirantes indigemus, gratia,* non uni. co cformatum offe, aut omnino oflum efl,fuperiori Libro declaratum eft. Iam uero proximerit, thoracis motum ex noftro arbitraux debuiffe pendre, n autem naturalem effe,fermone perfequi, dein fi Uoluntarium effe,ex ufu homirti fuerit, quibus is motus perficiatur mufeulis, fubiunge* re.Summus itaq? rerum Opifexrefpirationhomirti animais fpiritus reft ciendi,8c: cordis occafione largitus eft, quod Se ipfum quidem fbftantia plurimm feruens in eo calor reff igerari expetat. Infpiratio quidem cor refri
gerat,

t)ifi, &*

DE HVMANI CORPORS FABRICA LIBER IL 7 gert,(uppeditata ei frigida qualitate, exfpiratio autem feruentis in eo, Se quafi combufti,&* fu. liginof recrementi efffione expulfioneq?,cordi etiam refrigerando conducit. Atque huius po tiffmm caufa duobus contrarfjs motibus refpiratio perficitur,attrahit enim in diftentione ck* dilatatione,euacuat uero in conftridione,eisdem feilicet motibus, quibus Se cor ipfm perpe* mbfungitur. Quanquam refpirationis cordisq? motu s, gnre plurimum uarient, Siqudm cor naturali motu, uelimus nolimus, moUetur, refpiratio autem adeo ex noftrapendet uolun* tate,utquofdam fpiritus retentionefefe necauifllegamus, atque idmagnoper non ad ben uiuejidum duntaxat,fd etiam ad ipfm uitam, homini utile cenftur. Si enim idem rhy thmus confonantiacj? refpirationis cum cordis pulf neceflrio eflt, neque ipfa refpiratio ex noftro impetuuoluntateq?penderet,multumdiuq? loquinequirerrtus,quod non exiguam commo* da?uita?noxampra?ftaret. Porro Ci non poflmus interdum citra refpirationem perfumum, uel puluerem,uelquanpiamprauam Se uenenofmaris quaitatem,ueloca putrefeentibus cadaueribus,cloacis, aut alrj s occafionibus inquinata incedere,ea uitam ipfm qifm celerrim la?derent,hominemq? prorfus corrumperent. Confit itaque,ex noftro impetu,aris per afpe* ram arteriam in pulmones infpirationem, atr ue rurfus fuliginoforum recrementorum cordis exfpirationem oportuifle celebrari, Cum ueropulmo thoracis motum, quoties ille cprimi. tur,diIatature,uacuipotiflaTumui fquatur, mufculos thoracem mouentes debuiflextrui certiflmum eft, qui thoracem dilatarent, ardarentq?, Erunt autem hi in uniuerfum un cum ^j^^. $ bfenfmfa odo abdominis mufeulis iii ho mine, h oduaginta nouem, utrinque feilicet quatuor Se qua. tbordcemmo* gulos feor draginta,ac poftmod unus utrique lateri cmunis, Verm canes Se fimia? duobus abundt uentium numt fim adnota utrmque, ut fimul trs habeant 8c" nonaginta, quos Galeni intelligendi occafione, in frie fa rm% imu enumerare haud grauabor,enumerationem ab altero tantum latere uniuerfam abfoluturus,ut deinde enarrato utriufque lateris communimufculo,amborumlaterum mufculos unnumeri c 4 tab. as gratia coniungam, c Primus itaque ex inferiori interiorio? clauicula? regione, fcundm ipfius pr{mtti tf)0 0 uz. longitudtnem,qu primam refpicit coftam, exoritur, principi carnofum undique obtinens, rdeemmouen* Se carnofb quoque termino prima? cofta?, qua pedoris offi committitur, antica ex parte infr* * tus. Mufculus hic breuis,fed amplus eft Se tenuis,ac omnino carneus,fibras fbrtitur impenf obliquas,propemoduma? tranferfas,qua? clauicula antrorfum procedentes, fprema? tho racis cofta?, Se nonnihil pedoris ofl, qu eius cofta? cartilaginem excipit, implanttur. huius benefieio prima cofta,furfm ueris exteriora retrahitur, hacqp ratione ibidem thorax dilata* ditab.Q, tur, d Secundus mufculus grandis eft,carnofo principio, ex tota fcapula? bafi interiori in parte Secuniu^ ,0. z tdb. enatus, hinc carnofus perptue procedens, ac coftis exporredus, admodum latefeit, tenuior ,o,o. 3 ta. tantilper redditus,donecprima?,fcunda?,tertia?,quarte,quinta?,fxta?, fptima? Se odaua?,ali ha.s,6,7tahX^sm quando Se noii, thoracis coftis ffinferat,atque id mdia pouffimm coftarum fede,fi modo 6 R . 7 L-8 eofta longitudinem uertebris,ad os pedoris ufq? metiaris,qui locus eft,multanteaquam co l yj-j ^ fta? in cartilaginem ceflant.Reliqua autem parte,qua mufculus coftis exporrigitur,ipfs dunta. xat incumbit,exiguisq? tantum fibris(ut mutuo inftrati fblent mufeuli) illis committitur. Carte rm non reda fimpliciq? linea ipfius, quem dixi,fnis coftis mplantatur,fd hc tanquam in di gitos diferetus eft,qui per coftarum offa prolixiores, qum mufeuli pars, qua? interuallis con* cQbferud' nafcitur,in priora procedunt, c contrario nimir modo, quo obliqu defeendens abdominis tur id i ta. mufculus,ex inferioribus fx coftis fuam afmit originem. Hic enim ex interuallis coftarum o,o>o, p, prolxis fos digitos educit, atque cum fecundo refpirationis mufeulo frratam compagem ttotooJ, efficit. Secundi thoracem mouentium mufeuli fibra?, d quando ad fuum principium, quod ex ,p. ; fcapula?bafpendrecredimus,tendantur,uniuerfs coftas (pra?ter inferiores, quibus mufcu> lus non infritur)uerfs exteriora uellunt thoracem dilatantes. Hic mufculus in hominibus ita fer habet,in canibus uero ex" caudatis fimrjs fcus, non enim fblum ipfis in odo coftas infri* tur, fed etiam ualidiffim tranferfis fptima? 8c" fxta? Se quinta? Se* quarta? ceruicis uerte* brarum proceffbus implanttur, aut (fi aufm eloqui) ab illis proceffbus fui principrj p or* tionem mutuatur. Velim enim non ofeitanter. expendi, an pra?fens mufculus fcapula, coftis Se uertebris illis infertus, thoraci mouendo fruiat,an uero coftis,illisq? uertebris in tium du* cens fcapula? implantetur, ipfiuscj? fcundm thoracis latera,antrorfm motus occafioha> fnta.v. beri queat. Duorum qui iam fbfquuntur in numro mufculorum, unicus tantum homf jtertius y g 6 tdb . r, nibus adeft, is Ccilicet que ordine quart ftatuemus,namg tertio fimia? a c Canes tant dontur, udrtwi tn nu numro autem ipfum quoque, fieuti paulo fuperius monui, ne quis Galeni ledioni nimium mero j uerni citra fdionem confifus, aliquos mepra?terrjfl mufculos pra?ter meritum nugetur. Tertius tertiof miti dbunddnh t , itaque, Se quartus,ab utroque fecundi mufeuli latere habentur,unus in priore ipfius fde,alter : ta'.x. *1 pofteriore, ambo fimul cum fecundo ( fi modpid pra?ftet) thoracem dilatantes. h Tertius qui
*
.

'.

*%$

ANDREAE VESALI

BRVXELLENSIS

**
*

qui faindm nteriorafecundi mufculi exporrigituri carnofus ex interiori parte tranfuerf . ftctid ceruicis ertebra? procefiW enafcitur, ac drfurn protenfus , ex fequentibus quoq? i 6 ta.o. principium ducit, dcVnecarrjs audits exortibus, prima? thoracis cofta? cmittatur, hcenim latior, fed tenuior effcitur, '& quatuor fuperoribus thoracis coftis,perpetuo carnofus nfjcituh Vbi uer quartam,intrdum,idq? pra?cipu in canibus, quintam pra?tergreditur coftam, k 6 ta.?. in membraneum neruofm^ ligamerttum dfinit, quodfubiqUentibus coftis ad fptimam letd.^ aliqui|do,8odauam fqueexporrigitur,fngUlis,quibus incumbit* coftis firmiter adnatum,. Procedit uer huius mufculi carnofa pars, qua? coftis comittituriUn cum ipfius membraneo tendirie,iuxta mufculi"1 fcundiregionemjquasindigitosdifT^i^coftisimplntatur.Huncin m 6 t*,*,. caudatisfimrjsi 8c" canibus liquidifmitain publicis fdionibus fef habere oftendi,nonta' men inftar manus fus infrtiones tentantenij in hominibus autemj me unquam aut reperif, autoftendif minus affrmare pim, qum audder aftruer, ill hommes carere, quod non ita didmef uelim,utpoftpofitaGaleni utoritate,ftdiofi'illum in hominibus in da^ Qturw m> gareceftnt/1 Quartum in huius Capitis mufculorum frie, homines iuxta ac fimia? canesq? nut.r mero , bumani adipifcun tur,fd nonnihil diuerfum i Hominibus enim ex trium inferiorum ceruicis ertebra- o ta. e. ^^lerthiL rum>ac Pnrne thoracis ertebra? fpinis,membraneum latumq? exoritur principium,quodpri " ub- A> rrocaputmouentium mufculorumpari &hacfedep repofitis,dorfum thoracemq? mouenti- p u t(t~ bus mufculis inftratum,in priora,feu Ci dextrum fpedas mufculum, dextrorfm decliuis ex por R,s. rigitur,carneum euadens, latiq? mufculi naturam oftendens, fimulatque primi illius paris extcr numlatusfuperailit* Deindubiprimam thofacis coftam contingit, in latera fnfim oblique dudus* in trs ueluti digitos tripartitur, fngulo s tribus quatuor primarum coftarum interuallis xporrigens, illisqj ffe coftis nferens* Canibus porr exeodem principio mufcuus ifte prodit,nifietiam altis nonnihl exoriatur, uerm ubi membraneum eius principium magis oblique, qumtranfuerfm defcendens,adtertim thoracis deuenit coftam, carnofslatusq; inibi confpicitur, qui tertia? cofta?, &C tribus ordine deorfum ipf fccedentibus implantatur^ in prior, funlatiis fmper obliqu taitifper defcendens, donec aliquoufque fub q fcundi ^ tl tiX; thoracem mouentis mufculi principio reconditus, atque in digitos difcretus fniat Ca?term duoshosmufculoSjtertiumuidelicet C quartum, thorcemquoque attollerediftenderecpin lmrj s eft manifeftifmu, quemadmodum etiam in hmmibus quartum mufculum eidem mu neripra?ef* trs itaque in hominibus, quatuor uero in canibus &fimfjshadenus defcripfn Qulntwi c> Quintus igitur ordine, quo Se homines diftittur, anteriori coftarum parti, qua pedoris r s ta,r{,tt ftUm,^uoiu , 6ffproxima2Tunt,expoiTigitur,paulenimfupralatus mucronatas cartilaginis,membranei W<2fcwT uaIidl^ ^'gamenti inftar,fper coftarum cartilaginum fnes,furfum nonihil in pofteriora incl ' nans procedit, quufque fecundae coftasfuperfternaturjbidem enim tendoilla? membraneo ignlento refpondenSj carnofisadaUgeturfibris, &ha?c carnofa mufculi pars, prima? cofta: cartilaginis principio,&:ip{us ofls fini adnata,adfupriorem eius eoffce regionem terminatur, Verm nonhic mgnam teretemq^ carnem btint, fd tnuem utcunque, Se tendinis fui modo latam,fuperiori ipfius federbicularem,cVinexterno latere,qum in interno,quo pedo ris os refpicit,longiorem,Tendo ifte/eU ligamerit (utcun<$ appellare uifum fuerit) coftarum crtilginibus, quas afcendit, frmiffm adnafcitur, caro autem, carnea'ue ipfius portio,fuperiori fecundai cofts parti, Se toti primas fecunda?6; coftx interuallo dnata uiftur.Mufculum hune (ut in abdominis mufculorum enarratione admonui) nullum peculiarem eft arbitror, iimrecliabdominis mufculi portio, quantomus accurat difcanti apparet. Videturenim carnofa5 redi mufculi pars, qua? paul fupra mucronata? cartilaginis latus confiftit,inhunc SiU^ membraneu ualidumqp tendinem definere, atc ita furfum cofeendens denu o carnofo fine pri ma? cofta: inCeri} ' eius^ mufculi naturreferrei qui maxillam inferiorem deorfum trahit,qui in t s ta. H,r, mdio tendinis fpeciem exprimens, duobuS uentribus donatur. Aut fi ha?c coftis exporreda porti,rcli mufculi pars non ceilfenda ft,nemo illius termino hanc firmifm connatam,aut potis ex ipfentibitinficis.Vtcunc uero res habeat,fiuepeculiaris fitmufculus,fiueredi portio,eiufdemfemperfunclioiiisopifexerit, nimirum uerarum coftarum terminospedoris offi coarticulatos comprimendi cftringendiq?, ob idqp C thoracardandi. Ca?term quum in hominibus mihi nunquam uifus ft (uti neque rjs, qui Galenum pra?cefrunt, Anatomicis fef in hominum cadaueribus exercentibus)hominis duntaxat trs mufculos hadenus recenfui,infimrjs uero cV canibus quinque, atque id adhuc ea conditionej ut reclamantibus oculis, Hominii quintum mufculum redo abdominis diftihdum recenfamus u Sextus iaitur fimiarum Ultta-*tl iwtwsfimi ^ quartus hominum, ad dorfum mouentium mufculorum latera , coftarum radicibus, u'^-'lit*' arum6> tranfuerforumuertebrarumprocefruumapicibus exporrigitur^ Originem enimducitcum ?uX Flongifmo
T

CORP RI S FBRIC LIBER U Z$ yiftd.T.n yongifTmodrfum mouentium mufculo,expofteriori ofs fcri regione, & interiori iiu m ft*iN. ofls fede,quam extra facrUm os in pofteriora prominere nouimus. Hin c cum undecimo dorDE
X

HVMANI

tita.K ** u

a i ta . M,

M'
b

ifi.cdp. le hb. o

ut*.*.

dijsquihac
bula

cri*

ocemunt .

* ? W.0.
fsttt.fi,

g j fi.ca.19

tmx mty
fg.6uei7.
b speaa 6

'^'b 'Z
ta.V)b..r
figurant
tabula?

dp-

Vu u

i 6,11 ta.v\
k
s fc.E.

Utab. v, x.8t^.D.
m

ifildb.

i9 hb. 1 c
per

ad a.

ndufdfiz.

b ai

e,

aut potius

in

fummouentemufculo* tranfuerfis uertebraru lumborum proceffibus innixus , furfm dedUcitur, tarai prtinaciter * toto per lumbos dudu illi mufculo comixtus cnatuscp, utmerito ipfus pars cnfri queatjneque facile ab ipfo fedione dirimi poffit. Qui primm uero uter< d odecima thoracis refpicit ertebra, fextus hic mufculus dorfiim mouente undecimo , notatu igno interuallo abfcedit adeo,ut inibi incuriofe fecantibus ex illo principi flimere uideretmv Hincmodiceobliquus furfum in latus confcendit, 8c" decem fuperioribus coftis * ex carnofa fua fubftntia1 tendines paulo minus toto teretes pullult, non perptua carneis cftans partibus, quantunuis etiam Galerius hune undique carnofs partibus conftare in Quarto de Adminiftrndis fdionibus libroprodiderit.Irifruntur autem illi tendines coftarum b tubercu USyque ex ipfi's paulo poftea,qum trnfuerfs uertebrarum pro cefbus abfcefrunt, extube rare relatum eft Ceft autem mufculus hic ad primam thoracis uertebram, interdum tamen adeoconfcendit,ut8c'tranfuerfb fptima?ceruicisuertebra?procefuitendinem quoquenon mins,qum Coftis offrt. Vndecima? 8c" dodecima? cofta? carnofs duntaxat inrj citur,quo enim altis mufculus afcndit, o nurtc didi teidiris mgis eudunt confpicuij pfcp mufcu lus quaf tendinum genertione abfumptus, fenfm gracilior redditur , eas intimas thoracis coftas, 8c" omnes reliquas deorfum trahns, eascj? cornprimns, c denique thoracem ardans* c Septimus mufculus, hominipariter&canicmunis in pofteriori thoracis fede,fecundm infriora collocatur, originem ducens membraneam latamq?, ex un dcima? 8c~ dodecima? c aliquando dcima? thoracis uertebrarum fpinis,tum aliquot etiam primarum lumboru uerteDrarum fpinis> Principium hoc d mufculis dorfum agtibu s, & quarto humani thoracis fuper fternitur,tranfuerfim red in priera porredurcu Vbi autem fptimus mufculus hos tranfeen dit,coftarumq? ofibus committitur,ftatim carneis adaugetur fibris, 8c" tandem uelut in aliquot diuifs digitos,nona?, dcime, un dcima? Se dodecima? coftarum interuallis,ipfisq? coftis ff inferit,implantatur uero ipds multo ant,qum in cartilagin" cefnt* Atq? hic mufculus homi nibus longe latior eft, qu m fimfj s 8c" canibus, quanuis etiam in canibus infignior,qurh in fiV mfjs uifitur, 8c" in omnibus frratam quoque compagem, cum abdominis c mufculo oblique defeendente eformt, Mufculus ifte retradionis earum, quibus infritur,coftarum opifex eftj unde etiam thoracem diftendenti numro opportune aftcribtmv Odauus hominibus ac fimrj s 8c" canibus communis, inthorcis cauitate fitum fibi peculiariter uendicat,extenditur au tem per uniuerfum pedoris ofs latus, fub tota uerar coftarum cartilaginum regione, propmodum coftarum os , exteriori ipdus ltere contingens,Eft aute mufculus ifte triangularis, ex duobus longifmis lateribus, Se uno breui conftrudus, SC tenuis, omniq? ex parte carnofs* Fibras fbrtitur obliquas,ex ofs pedoris lateribus, furfm in pofteriora protfas , nif fortafs mauis aferere, ipfs coftis ad pedus, pofterioribus deorfum in priora ferri, huncq? mufcu lum huius fdisintercoftalibusannumerare* Adnfcitur autem omnibus uerarum coftarum cartilaginib u s, g illas ad pedoris o s, in fiiius riimirum, quibus illa? inar ticulantur, attrah en s, 8c" eomotu thoracem quoque ardans,8<r coftarum cartilaginesinuicemcolligans, h Superfuntpra?ter utriquelateri communem adhuc,utrinque duo 8c"uiginti,ac deindeduodecim Jtl {ngulis enim coftarum interuallis,qua? undecim in alterutro latere funt,bini producutur mufculisunde bi intercoftalium mufculorum nomen mutuantur. Siquidem ad illorum seneratio i r . /* " ".'''"'. n r nem,per totam cottarum longitudinem, ab interiori regione iupenons cotta?,in lupenorem humilioris, 8c" in defcenfuproxim^fdem, neruofa?qua?dafibra? deorfum pro ducuntur Et rurfus fuperiori parte inrioris cofta?, alia? fbra? in inferior elatioris cofta? fde obliqu frfum procedunt fie fan , ut in fingulis coftaru interuallis duo intereoftales mufculi habeantur, qu^ mutuo incumbunt,ac fibras deeuffatim prorepentes fbrtiuntur,8cper uniuerfum interuallum fmper carnofi permanent, nec ob lo ci an guftiam in tendin ceflant Ac proinde inter coftalium mufculoru alios exteriores,alios uero interiores non inepte dicimus * Externi in fngu lis coftarum interuallis, fmulatque cofta"1 tranferfo uertebraru pro ceffu, in anteriora obliqu^ prorepit,principium habent, ac fibris confiant ex fuperiori cofta,in inferiorem obliquin priora deorfum proreptantibus Hune fibrarum dudum,per uniuerfa fpuriarum coftarum interualla,tam qua? inter of, qumqua? inter cartiagines confiftunt, exteriores mufculi feruant, 8c" uerarum coftarum mufculi, ufque ad coftarum partem, qua in cartilaginem finiunt, eam quoqueretinent* " Vbi aut uerarum coftarum of in cartilaginem dgnrant , mox fibrarum dudus uariat , ab infrioris nancp cofta? cartilagin , furfum in priora obliqu, uerfs fuperioris cofta? cartilaginem fibra? inibi procedunt, donec &C in hac parte exterior mufeulu s b pedoris
1
>

^d^6i
Simiarm

Hotonai
'Simrum. s

XntercoJtdUs

mufculi utrin*

lle tr'Smtd
quatuor.

>

Externifo
urcqjldles*

290

AND.REAE

VESALlI

BRVXELLENSIS

pedoris of committitur Externis his intercoftalibus mufculis id priuatim accidit,quod lo li ge magisneruof excarnesq? uifuntur in ea coftarum fede, qua? uertebris primrnabfccdit, qum per reiquam interualli longitudinemu deinde non folm ab inferiori fede fperioris cofta?,in fuperiorem humilions cofta? fedem ducuntur,uerm etiam ab extehia fperioris cofta? incipiuntfede, 8c" in externam inferioris infertur. Internorum intercoftalium mufculorum o 8 taXu fibra?, pra?didis ftum contrarium exigunt, & exteriores ad x litera? fmilitudinem interfecant. dcdcinfgtt raillic inter Interni inter interiores enim mufculi, qu uertebrarum corporibus proximi funt,ex inferioris cofta? fuperi nam petto, cojldUs. <orisfede,inelatioriscofta?inferiorfedem,fibrasobliqufurfuminprioraprotenfasm risfcdemoHant fibrarum friem interiores mufculi,per fngula fpuriarum co ftarum interualla retinent, ftmdens. 8C in uerarum quoque interuallis, ad eam ufque coftarum fedem,ubi in cartilaginem dgn rant, ibidem enim ilicoac interni e deuenerint, fibrarum dudum emutant, nam fperioris cofta? cartilaoine,in inferioris, fibra? in priora deorfum obliqu protenduntur* Atque ut femel dicam,in uerarum coftarum interuallis mufculi, qui inter coftarum of habentur,omnino his, qua? inter cartilagines exiftunt, contrario fibrarum ftu donantur quod quum prefs Ara bes animaduerterent, in fingulis interuallis non duos, fed quatuor mufculos effe,ueteru quorundam Anatomicorum modo tradiderunt, quanquam de fex tanti uerarum coftarum(qua? feptem numro cenfentur ) interuallis id uer afTeruerint.Nam in fpurrj s coftis, bini duntaxat mufculi numerari queunt Quum itaque fx fint uerarum coftarum interualla, nihil ex fibrarum frie obftiterit,utrinque quatuor 8c"triginta inter coftales mufculos enmerare,quemadmodum SC ego paulo ant,quum adhuc utrinque duos 8c" uiginti, ac deinde utrobiq? etiam Intercofldliit duodecim, praTter p mufculum utrique lateri communem, enarrationi deef dicerem. In- p 7 ta.*, mufeuhrumu tercoftalium mufculorum beneficio Galenus plerisq? locis thoracem ftringi cVlaxari cenfet, In Frdmen atquum dupices hi fnt, exteriores exfpirationemmoliriprodidit,quod eft coftas fimul addu* to de Rjfci, cere,thoracemc comprimere, intenoribus autem infpirandimunus afcripfit, quodeft coftas 'vdtioni* cdw ab inuicem abducere, amplioremq? thoracis cauitatem efficere Jnterdu uero non fibi conftans, AdfmJtdt Xeriores infpirationi, interiores autem exfpirationi pra?ef uoluit,num uer,uel altera,qua?Motu mufeu cunque magis tibi arridet,harum fntentiarum ueritati C\t confona,diligenter (at fepofito intehrunt, rimaffdu)perpendas,uelim*Ego enim Galeno deditifmus non aufim ilico ipfius pacitis prorfus contraniti, 8c"multo minus obiterillraflentiri, quandoquidemhadenus,quaratione intercoftales, fiue interiores fue exteriores mufculi, coftas dirimere, ac ab inuicem deducere queant, haud quaquam comperi, quantumuis etiam uiuas Galeni fctiones animaduerterim, et primmfolus mihihas,8c" deinde public in fcholis Pataurj acBononieeafHaggrefTus fue rim,qua?profedo contrarium potis Galeni dogmatibus probant, qum quod illis fubfcribant* Ad ha?c , intercoftalium mufculorum ftus, figura, fibra? , aliaq? omnfa ad eorundem fabricam fpedantia,dilucidishos mufculos inuicem coftas adducere,qumlaxarefuadent.Ex teriores quidem inter uerarum coftarum of, 8c" per uniuerf fpuriarum interualla repofiti, inferiorem coftam fuperiori adducere apparent, interiores autem, fuperiorem inferiori * De inde exteriores mufculos, inter uerarum coftarum cartilagines collocatos, fuperiorem cartila ginem inferiori, 8c" interiores inferiorem cartilaginem fuperiori attrahere exiftimo. quod fi fit, quidid aliud eft, qum fimul omnes thorac ardare, anguftioremq? efficere Neq? me Hercule a rationeabfbnum eft,ad exfpirationem thoracis'ue ardation , Naturam omnes mufculos in tercoftales produxife, quum fortiori motu impetuq? ad eftlationem,uocem,tufm, fternutationem,fa?cium excretionem, ad partum facilis excluddum , breuiter ad thoracis compreft onem,qum ad infpirationem indigeamus.Quanuis intrim mufculi infpirationis autores,iiv Scptu trdnf, ualidi pauci'que fint. Iam omnes unius lateris mufculos , qui in altero latere pares fbrtiun7cuSufriIu tur>exPncauimus ac proinde opportunum erit,orationem ad q mufculum utrique parti com q 7 ta. a. t ttUammu, raundefledemEftautis.quemGrxci Qww&<Ai)cpxyw,CKMKQtkix^ Latiniuero Septu fi.lui,\.z nii. tranfuerfum,nonnunquam & Pra?cordia uocarunt,hicnecp fitu,ne9 forma ulli totiuscorpo R'R^* ris mufculo refpondet, fi quide ampus eft, Se orbicularis, cV m ipfi'u s medio r caput fuum prin E.VkoTu cipium'ue gerit. Hc enim ad amplam latitudinem exad membraneus exiCtit, ex quo fibra? in* t ftar linearum ex centro,ad circuli cir cumferentiam excurrunt,rjs3quibus feptum inferitur,par r J tdMtcr tibus exporreda?. Ha? carne fmplici adauda?, reiquam mufculi partem carnofam efciunt, ' qua? paulatim in progreflu dcnfiorcarnofiorcj?, pro fibrarum dudus longitudine redditun Procedunt itaque fibra? ex membraneo circulo, ad inferiorem ofts pedoris regionem, iuxta s Infertio' nem uniuer ; mucronata? cartilaginis radicem, deinceps alia? CeCe fucccdtes ordine, ad fpuriarum coftarum famjoficn extrema infruntur, non quid exteriori cartilaginum fde,at in interiori, ut coftarum cartila dit ta. gines fimul cum mucronata pedoris ofs cartilagin, tutiflmum fpti tranfuerfi propugnacu
c"
>
s

lumeflfici-

DE
'

HVMANI

CORPORIS

FBRICA

LIBER

2pi

lum efficiantur, Dodecima? autem cofta? cartilagini non folm inferitur,fed toti ipfius longi tudini carnofus adnafcitur, 8c" adiiiferiorunicoftar extrema, obliqu afcen dente abdominis 't4td>. mufculo, 8c" long magis" tranfuerfo admodum unitun Ca?term fepti fibra? ad uertebras u 6 ta.*. ^roQ prorepentes,non in undecima thoracis uertebram,quam fpedant3infrtione moliuntur, x vtab.q. quod magna x arteriafub fepto tranfuerfo repens,.8Cr fextus fmur mouens mufculus, adeo autzffilib. undecima? ertebra? obductur , ut feptum i'pfi connafei nequeat. Ac proinde fibra?, quas hc 5 *** Undecima? thoracis ertebra? connedi oportebat, in z duo membranea, fed perqum ualida y JabX defnuntiigamenta,feutendines,Quideorfumadmagna3arteria?lateraprotenfi,lumborum z 7 f>' mufculis inibi coh a?rent, Si fenfm ardiores redditi,ac arteria? nonnihil fefe fubrjcien tes, taiitifper porriguntur,donec lumborum uertebras excarnes reperit, ipfisq? robuftiffim Si longo dudii infertur. Vniuerfumitacf! feptupaul minus toto orbiculareeft,fitumueroobliquum exigit, nam pedoris offe per fpuriar coftarum extrema, ad eam quam diximus, in lumboru uertebris regionem protenditur, fitumq? ob id prioribus deorfum ad pofteriora uergentem obtinet,Quinetiama duosfortiturcirculos,unum membraneu, qui caput ipfius putatur,ala 7 ta.unus inter h,Lm, terumhunc fticcingentem,quicarneus eft,uerm quemadmodum hic fmper, quo coftis pro n,alterex- pinquisaccedit,carnofior efFicitur,ita8c"ille,quo fepti centrouicinioreit,membranohoreua m' dit,ncn tam ambo exadi circuli imaginem referunt, fed talem, qual quis latu effe diceret, Si una parte in acut angul cefre .Membraneus enim furfum,atc*5 in anteriora acut porrigit anpu,carneus aute deorfum,atq? ad inferiora illis reticulis qum fimillimus,quibus in parue p la? ludo utimur^ pra?cipu fieius reticuli capulus difolutus, rnodkec^ patefeens fuerit* SC ipfum lignum(quo breuius Se latius reddatur ) non fegniter parietibus attufum* Ca?term Hc ex et uniuerfum fepti tranfuerfi corpus,duabus obducitur mbranis, totam enim inferiorem ipfius 6 lifiguris amplitudinem, qua nutritionis organa fpedat, peritona?um fuccingit. fuperior uero uniuerf funtpeten- j^^^ pUlm0nemc|j refpiciens, tunica coftas fuccingenteobducitur.Quinetiam contra SptifirM b s tab . c. aliorum mufculorum naturam, b paucis demptis, feptum tranfuerfum qmbufdam foramini- *. c 7 t*.q. bus peruiumeft,qua? Galenus exHippocratisfententia duo elle recenfuit/ unum,quod uerted 7 Uf bris,arteria? magna?,8c" defeendenti ad Uentriculi orificium ftomacho uiam pra?bet, l alterum, {jtl%. quo uena caua in thoracem tranfleendit. Nobis uero tria ef obferuntur, c primum, ubi ab . g fi.6 ca. IL inuicem deducuntur f ligamentorum aut tendirtum illorum principia, qua? foam trfmittunt fi ? G; arteriam,&: finem s uena> pari carentis,qua? coftas enutrit,8c- rarrtos deinde fexti paris neruo1 luit, rum cerebri,qui ad coftarum radices,fub membrana coftas fuccingentpropagantur, ac poft modum iecori, lieni, renibus, inteftinis Se omento numerofaferie nferuntur. Si quis modo uertebras his cum Galeno adnumerare uelit, permitto quidem, cmanquam impropri admo dum uertebris feptum uiam pra?bere uideatur, im6 uix appofit, uiam, qua arteria fertur, fora minis nomine donamus,quum ha?cpotis femicirculum in fepti tranfuerfi circumferentia exculptum,qum foramen referat,feptumq? uertebrarum,corporum fuperiori feu anteriori pari ur ti,non autem lateribus committaturJ Secundum foramen, d fepti tranfuerfi medium,uerfu s \fL dextrumtamcn confiftit, Si k uena?caua?in thoracem reptanti extrudum eft,cuius corpori 3 B* feptum firmifm, membranarum ipf obnatarum benefcio connafeitur, quemadmodum SC \lU Y ha? membrana? reliquis quo<5,quibus feptum iter pra?bet, pertinaciter committuntur. l Tertium foramen paulo inferius,qum mdia fepti fedes eft, ad fniftrum latus modic uepens ha betur quo m ftomachus,8c~ fexti neruorum paris rami,ad uentriculi orificium dimittuntur Ion Vtvcm oprofed6fecus,ac Hippocrates, Galenus, ca?teric^ Anatomicorumproceresarbitratifunt. T,* vad g. Kiee huic fententia? non Ce&io duntaxat,fed SC ipfa ratio quoq? aftipulatur,arduus enim fuiflt ftomachi anfradus , fi dorfo propter duodecimam thoracis uertebram in primo foramine innixus,furfum ad priora in uentriculi fuperius orificium detorqueretur, Eft enim primum fora e 'g menpaul6inferis,qumn mediauentriculiregio,cVipfeuentriculuseaparte,quaftomacbus M,k illumingreditur,teres cxiit, neque magis uerfus priora, qum pofteriora ftomachus cum ipfo continuum corpus effcitur . Ca?term quum ha?c de fepti forma natura que dixif fuffi- Septi mmus ciat merit nunc ipfius fundionem exequar.Piato exiftimauit hune mufculum duntaxat concupifcibilis, feu naturalis anima? Si animofa? feptum eff tranfuerfum, Ariftoteles uero,quum has animas'unius tantm in cor repofi ta? partes ef arbitraretur, in ho c feptuma Natura pro. creatumaffirmauit,ut cordis fedem uentre dirimat, cV anima? origmem inoffenfam cibor exhalationibus, Si caloris aduentitrj copia feruet,uerm id non modo pra?ftat,fed inter mu fculos thoracem mouentes,adrefpirationem, acadpropellendauentris recrementa in primis. conducit.huius officiumquo thoracem m ouet, obfcurumeft, neque fatfcio,an qui^iamuere id feript pofteris reliquerit, aut etiam illud expropofito tradere aggreflus fit Jd enim Galeno b z (fiaufim
c
5 1

Mufculoru
tboracem mo,

merdtio ,

ry

futndoillifuo

Mgdnturof* ncl'

VESALII BRVXELLENSIS (fi aufm prooqui) peculiare eft, ut quum prolixifmus fit,fabula quapiam fef furripiat s at^ quod maxime explicandumfuerat , quafi idnon ex propofito fa ceret, tacite pra?tereat. Profed6 nif quis exadifim fp ti ftum formamq? cogn ofeat, Si in uiuor fdio nibus ip fius munus examinauerit, id neutiquam f ofeitanti offret* Porro quant hadenus afquor, feptum tranfuerfum proprio motu ofs pedoris infriore terminu, Si fpuriarum coftaru extrema , ad fuum caput tanquam ad centru intro trahit, nonhihil quoq? furfum uellens Septi enim tran uerf caput in medio mouendarum partium reponitur, Si ehtiori fui capitis fedi , qua? thoracis amplitudinem refpicit,nerui ceruice decurrentes infruntur+ Quum itaque feptum in f conullitur , Si fpuriarum coftarum extrema quodammodo ad centru colligit , fblam inferiorem, eandemq? anteriorem thoracis partem,quam fpuriarum coftarum cartilagines conftituunt,ardat.pofteriorem uero, qua? ab harum cartilagin ad uertebras ufque habetur, dilatt, ac inui cem quincp infriores coftas dirimit,un cum fexta Si fptima, thoracis coftis, quarum etiam cartilaginibus feptum applantatur, Hac igiturratione infriore thoracis partem feptum tranf uerflim dilatt , ac diftendit Vt uero quod dico , aflquaris manifftis , primum utranque manu notharum coftaru cartilaginibus accomodato , Si ui attrado fpiritu,qu intro frfmq? cartilaginu extrema uellantur, fentito. deinde hc una manu relida , alterampofteriori coftaru regioniextemimpone, 8c" rurfus fpiritu aflumpto, qualiteriuxta dorflim cofta? dirimantur, Si cartilagines inuicem conniueant, examinato, nif fortafs canis, aliud ue animal ad manum fit,cuiusuiuafedio fepti fundionem doceat, Atque in ha c adminiftratione cauendumeft,ne dura animal intro fpiritu du cit,id exfpirare arbitreris, quod fan faceres promptiffm,fi dunta xat fpuriarum coftarum extremis, illisq? fdibus animadhiberes, quibus feptum implatatun. Nequeadhuc me latet, quofdam noftra? a?tatis pra?cipuos uiros, qui mihi interdum adminiftranti aftitere, proprium fepti motum ad inferiora fieri contendere, quos pra?ter neruorum o 2,3 fi, ta. infrtf onem, qua? ex ceruicis dorfli medulla in fperior fpti fedem perfcitur,8c" uiuam fd io u "' | *W nem long euidentiffm do cereoportuit,quodaluum exonrtes n^iritum,ualidcompreffb 6.P# intrim thorace,retineamus,non autem continuoinfpiremus,8c" thoracem dilatemus* quod fa n tum faciendum effet, Ci in thoracis dilatatione fpt deorfum duceretur, ut feilicet tune cum abdominis mufculis, excretioni opitularetur* Atcp id etiam do cet ualidiflma inlpiratio, quoties illam ita moliri conaris, ut fpuriarum coftaru cartilagines, furfum intror fmcj? moueri non ftatueris,quandoquid quum ui illas retines,una atq? altra infpiratione fada,ita cartlaginum fedeslaborat,acfuieampugnis collififfs* Vermopinor Si te quoqueuarrjs modisha?cex- . periri,quemadmodum Si ego nunc adeo uarrj s refpirationibus attento,utpra? laftudne caa mus manibus ueniat repondus,add tamen,8c fffocatos liquida mea? fnttia? fbfcribercHis nanque quoniam diftento dilatatoq? thorace, feptum tranfuerfrn ad fuperiora attradum diftentumep, adeo inter icand apparet, ut feptum in thoracis ampitudineallatum,iecur8c" uentricul in thorace trahat, diffcilemq? illor fedion" nobis exhibeat, qua? tamen ilico prom pta euadit,f thorax alicubi inter coftas,aut ipfum feptum perfbretur,id enim tune ftatim flacci dum,inftar madidi panni deorfum concidit , ac plus, qum uoles,iecur, Si uentricul propen dere fnit.quod, quon pado fat,illi dem non ignorant,quibus mufculorum contradionis Si Iaxationis ratio perfpedaeft/ Hadenus omnes mufculos folis coftarmotibusfubfruientS explicauimus,qui fimul omnes in fmiis numro funt oduaginta quince,hominibus aute octuaginta unus.Quu uero oi his odo abdominis mufculos, m thorace coprimetium claffem prorfusreponendos fbnedimus,in homine omnes funt oduaginta noue, in fimrjs aut trs Si nonaginta.p Obliqui enim defeendentes Ci tendtur, admod humiliorem thoracis fedi corn- P t t** primtes,thorac ardant/1 Redi uer6,cr obliqu afeendetibus coftas deorfum trahunt, tho q ita. a. racemq? non paru cftringunt, Tranfuerfi aut intro coftas adductes , ad ardandum thora r 4 *<*h ' n* cem faciunt.Porro eos qui brachi Si fcapulam mouent, parum etiam thoracismotibus auxili ^6 t'** ari, aliquis arbitrari pofft, Ci aliquando thorace. fortis coftringerent. uerm ita long ad hue magis refpirationis mufculoru numerus excrefeeret, qui omnes,non in omnibus refpirationt s bus fimul opertur. Sed fingulis refpirationis fpeciebus, Natura proprios largitur mufculos* Sunt aute primum refpirationis duo gnera, infpiratio Ccilket3Si exfpiratio, Si ha?c rurfus fingula duplices partes habent, Exfpirationu enim alia eft naturalis,8c" n uiolta,que nula nif na turali urgte necefltate ft,alia uehemes Si uiolta,quam efflation nuncupamus. Sic quoep in fpiratio alia naturalis, alia aduoeis generation, aut ad aliud quippi uiolta exiftit,at9ha? rurfus differtia? plurimm maioris minoris'ue ratione inter f uarit, Naturalis inCpirtionis cVexfpirationis feptum duntaxatautor cenftur,abundenim ipfo contrado tenfb'ue,medici * 7 tu.* thoracem dilatari, infpiratione^ perfci arbitrantur. deinderurfus laxato fepto, thoracem fua grauitate
*P2s

ANDRE AE

tIBER I * %& grauitate prortipt concidcr,xfpirationem moliricp affrmant^tcjt id eft,quod Galenus naDE
u

HVHN

CORPORtS

FBRIG

ta.d.

yltVa. F. z a tab. . , d6 ta.r.

h8
t<ih'

.
d,
*

c s tab.

$ta.rf,t.

ti tab.A.

turalem exfpirationem citr mufculoru oprai perfici fcriptum reliquit* At fi aUt cordis calris LU Motu qUalitas incrfcat,aut ad Uoce, aliud'ue muilus maiori indigueris are,raioxw prriius,* fcduSs mufculorum* & hominis7 tertius &*quintus,ac fimiar cnumq?atertius,utrin9 un cumfpto operabunt* Si ex Galeni fliffragiobinteriores intercftales mufculi quocp agent. Quanquam ncfciaraununi exterioribus , an uero interioribus'mufculis interco'ftalibus infpirndi munus Galenus aflgnauerit Si autem maioris exfpirationis efflationis'ue,duocemj clamores, tibias ac tubas, Si id genus inftrumenta inflanda neceftas ingruerit,exteriors intercoftalium mufculi ffe operi accingent, un cum interioribus,nam Si hos quoque coftas inuicem adduc^thoracemcp ar are autumo+ His ftatirn in opre fuccedet/ qui in fimrj s redi abdominis mufculi pars effdi cebatur,pra?terea qui ad lngiflmi dorfurai mouentis mufculi latus utrinq* prrigitur,&: c qui ^ moracis cauitatejfub uerarum coftarum cartilaginibus latitat,poftrem ipfi abdominis mtf fculijUi^ auterti aut brachiiim, aut fcapulam mouentium aliqun

MV8CVLOKVM
4

THORACEM
Caput

MOVEM

tiumadminifratio*
4
ta.d.

2C2C2JSI.

4 fi. cap. i IU S.

C7ta.L.

d 6 ta. r.

etab.CU,

futa.v.

gntdb.A,
A.

ta.A.

i 12 tab. a.

k$td.r,[t.
I Inter fu ,
premumtt

CTr.

mufculis, quoshucufcjuediflcaridoCuirnus,reiedis,mufcti lorum thoracem mouentium adminiftrationem a primo aufpicbere, haud quaquam omittes,quin fmi, aut Ci eius no detur copia, canem un operi adhibeas* Acuto igitur cultli membrane,fd impenfe ualidumli Primi admit gamentum,quo clauicula pedoris oflis neditur,primdifcindes,mollem niflratio. nerueamq? " cartilaginem expendens, qua? pra?ter cartilaginem ofbus obnatam,pedoris os Si clauicula interuenit. Ad ha?c, inter reliqua huius articuliligamnta,ualidumquoddamligamentum inquires, quod ab humiliori clauicula? fde enatum,illic pedoris of inferitur,ubi prima? cofta? cartilago,pedoris ofl adnafcitmv Mox clauiculam prima thoracis cofta nunc furfm, nunc deorfum refledes, ac primi mufculi orioinem Si infrtionem, fimul cum fibraru dudu cofiderabis, Si mufculo dein clauicula liberato,illum pedori adhuc adha?rer Cins. c Secundus mufculus, qunianl fcapula modo thora Secundu ce dependet, ttus fef offert, unde etiam citra aliam operam, fcapula? bafi difcandus eft, Si ufque ad infrtiones,quas in coftas molitur, deducendus. In ha'c adminiftratione fdulo animaduertes,numfcundus mufculus fcpula? bafi in Coftas porredus, thoracis motibus fppetias ferat,num uero coftis initium ducens, in fcapulam infratur,ipfmq? moueat. atque ad hanc fpecltionem non mediocriter cofert,qud in Canibus, tt tranfuerfis uertebrarum cer uicis procefbus illum aut infri,aut ab eifd enafci intueberis, Ademptanunc pari ter cum bra chio fcapula, illam aliqu repones, quo poftmodum ha?c ad mufculorum brachium, Si cubitum, Si extremam manum oCcupntium fedionem fubfruiat* Ca?term iam tertium canini JLert'y canii thoracis mufculum aggredieris, Si illo Uertebris liberato, ac ad infrtionem diUulfb, c liga- mufculi ddmi* nijirdtio. menti ipfius fu tendinis naturamadanutfm xaminabis.Quum itaque huius naturam in c ne didiceris, in homine tibi is quoque qu?rertdus eft, tque ubi aliquantifper fruftra illum inuefti<?aueris,ad quartam canis,hominis uero tertiam ldioh confres, huiusq? membraneo l 'erttj' bomi't principio uertebrarum, undeprodit, fpinis longfdion liberato, mufculum ad fuas,qui- nii.4. cdnfi. bus inferitur,coftas, fubiedis illi fdibus detrahes, nif ibrtfs huius prineipium,qundo ca pitis aogrediebaris mufculos, fpina diremeris, Siks primo illorUm rhufctilorum pari auulfris* h Septimum canis, hminis autem quintum fmiliter fuis quoque, unde enfcitur, fpinis Quinti homi* aufres, acipfm dorfum hc mouentibus mufculis, Si canis ' fxto, hominis autem quarto nu,-} canpi. thoracem mouentium,ad terminum,quo coftis implan tatur, liberatum thorace appendre fnes.Poftquam hos pra?dida modo ratione adminiftraueris, intgra eft fingulos ad fuum prin cipium tuis manibus trahere,ipfbrumq? motum,quo thoracem dilatare creduntur,obferuare,x ac poftmodum in totum thorace iilosrerjcere.Vt uer k quintum canis ad amuffm exami nes, dummodo abdominis mufculos aggredientiis fefetibi non obtuleritj aut eofdemnondum diffcueris, optarim te tranferfa linea, redi mufculi crnofam ' partem, qua? pedus con fcendere incipit, in totum diuidere,ac fuperiori parte hamulo aut digitis eleuata, eam cofta rum cartilacrinibus nouaculaliberare^Confpiciesenim un cum carnofa mufculi redi parte, latum illud ligamentum (eu tendinem, coftarum cartilaginibus fprari ,atque,ut dixi, carno fa redi parte enafci, ac quintum nobis inter thoracis motoresenarrtum!mufculum,redi abdomiois mufculi portionem cenfendum ef. Atque id quidem in canibus Si caudatis fimrjs b 3 inue-

Mnibvs

Qjmt'bcrni,
7ii6

6 canii*

Septitranp
ucrft.

NDREAE VESALII BRVXELLENSIS iiuenes, in hominibus autem (utpote quibus brcuiffmum pedus idgit) neUfiiquam,qtimuis intrim accurte,nu m lis quocp mufculus hqminiobtingat,expendendum adeo.Harc intuitus,"1 quarti hominiSj canis uer fexti mufculi caput,ab " undecimo dorfum mouente di^ m li ta. At uides, ac illum codis omnibus diffcans, quipis infratur, inueftigabis*. huius itaque fun^ nizta.u. dibne obferuata, 8c" ipfo mufculo thorace ab fedo, in ter coftales mufculi exteriores uniuerf manfeftiffimoculis fefeobrjciunt* Quo autem Si interiores ctuearis, leuiadmodumfdio- Vte bac ex ne, in uno coftarum interuallo, fecundm inferiorem cofta? fdem, conaberis exteriorem mu 8 tabula. fculum diuidere,ac paulatim hamulo eleuatum,ab inferiori fparare, ilico enim ipforum natu ra^ fibra? occurrent inuicem contrario fitu incumbentes, quanquam Si interiores, aperto thorace,rurfus licebit examinare* Hortor intrim, utcunque eos indagaueris, ut diligentifm iiiqiiiras,num Si interiores, Si exteriores diuerfis fngantur munrjs,acilli infj?.irationi,hi uero cxfpirationi (aut contra) famulentur, an fimul omnes mea fntentia eidem muneri pra?ficiantur,omnesq? thoracem ardent, Quo niam autem iam antea,qua?peritona?o fu ccinguntur, ex empta fnt,iecurinquam, lien, uentriculus,inteftina 8c" rens, nullafdione adhibita,inferior 0 fepti tranfuerfi pars,confpicua euadit, ubi mox duos inipicis circulos, membraneum unum, 0 7ti.A, Si carnofm alterum,ad ha?c tria, qua?dixi,foramina, 8c" tendines, ligamenta'ue lumborum uertebris adnata* Vt uro fibras ad amuffim, Si tendines illos, reliquamq? fdem fepti inferio rem exadi s intuearis, peritoraa?Um ab inferiori fpti fuperfciemanibus uenitdirimendum, quodinporcis citraomnefietnegocium,inhomine autem Si cane non item. Ca?termutfuperior fepti pars thoracis amplitudinemrefpiciens,inconfpedum quoque ueniat, in homine cultro aliquo mediocri, aut nouacula, aut paruo etiam cultello (quum cartilagines hominum, qum canum Si fmiar molliores Cint) p prima? cofta? cartilagin, qu off ipfius cofta? com p utifatti mittitur, fdionem ad infioiani ufjue coftam, per cartilagines utrinquemolieris* deindemu- eft in s ta, cronata cariilagine,fniftramanu eleuata,a'b inferiori ofispedoris regione,8 huius loci carti bula. laginibus feptum tranfuerfum abrades. Deinceps eredis cum pedoris of cartilaginibus, q mmbranas interiori ofls fedi connatas, ac thoracis amplitudinem in terfpientes, 8c" uenas q H<cc p fmul8c"artcrias, iugulopedoriexporredas abfcabis, do nec pedoris os ab omnibus libe- tes z fig. ratum, cum cartilaginibus thorace commode aufras Repofito itaque paulifper pedoris lib.. of,ipto membrana? thoracis ampIitudineminterfpientes,cVcordis etiam inuolucrum,refcindentur/ quod long fcus, qum Galenus undique arbitratur, magna fui parte fptoin r Spetafe, hominibus adnafcitur,multo fan aliter, qum in canibus,8c" Ga\eni fmrjsinfper fepto ner riatim j r
Z94
4figMb.6.

uos ipfi infertos,uenam cauam,8c" ftomachum abfcabis, id lumbis fnfim cum fuis ligamen Sextibomi' vii^cdnii o, tisabradens,iberatumuer6,acmenfeexporredum, rurfus fi libuerit,examinabis. Iam pedo ris os in rnanusaffmes,atque in parte ipfius interiori, fecundm illius longitudinem fingu cldui. los utrinq? mufculos tenues, carnofos, Si amplos exporrigi confpicies Jicebithos pedoris of ac cartilaginibus, nouacula acutiori liberare, 8c" cuius motus autores fnt,inquirere. Vbi Si hos abfecueris9interiores intercoftalium contemplaberis,ac corde,pulmone,uenis,arterrjs, ftomacho,& fi qua? alia in thoracis capacitate habentur,ablatis, thoracis mufculorum admim rdoni fumrnammanum impones*
s

$td.jk

DE

THORACIS
'Caput
r

LIGAMENT X X X y IL

S.

A notatu thoracis ligamenta,adduodecim thoracis uerte bras fpedant,unde Si ha?c cum reliquis dorf ligamentis examinanda ue niunu Coftis autem ad uertebras nulum peculiare ligamentum obducitur, pra?ter membraneum,articulis omnibus commune,quod hc duriffnnum eft, St cartilaginis natura? particeps, atque id potiffmm a in a %f1.ci.x9 ab a ad c ter tranfuerfi' procefiis radicem,feu prima? cofta? ad uertebram articu atque ita ex lum, Si tranfuerfi procefs apicem, uel fecundm articulum accidit, ofiiumfedi' Cartilagines ipfs coftis non lligantur, uerm uti didum eft, ipfa^ coftarum of in ilias d bus igame, torum petc gnrant . Pedoris ffi, qua cartilagines ipf oblongis capituls inarticulantur, nulla quoque natura,quai propria adfunt ligamenta, nam duntaxat membraneum obtinetalrjs articulis commune.Ni- quum ment hl en m pedoris os , in ligamentis fibi peculiare uendicat. Verm ut Si ca?teris oflbus, mem braneafmtt pitlurisnot brana qua?dam,quam quod os ambit, -n^ik^ Gra?ci uoeant, pedoris offi obducitur, at ftris propo que ha?cualid acquaf duplicata eft, 8c hanc etiam ipfa? coftarum cartilagines, un cum' co m ncquet.
R

g K

ftarum

DE HVMANfl CRPORS F A B R I C A h t B R l* i?J ftafum ofbus communem exigunt, Atque ha?c in thoracis conftrudioneilla eftmerhbra> na, qux Veteribus Altra coftas fuccingens tunica nuncupabatur, ut fciliet una ft contU nua, totam ambiens thoracis cauitatem, peritona?i naturam feruans, altra autem fingulis co ftis propria, ipfisq? Si pedoris ofl omni ex parte obuoluta* Licebit itaque eiufmodi mem^ branas Si ligamenta, exiguis cultellis in pedoris ofl Si cartilaginibus obfruare*qua? autem . coftas uertebris committuntligamenta,non nif ablatisdorfmmouentibusmufeuliSjOppor tune aggrediuntur

"

DE MVSCP'LIS
abus,

DORSVM
XX XVI IL

MOVEN>

Caput

VSCVLORVM

fan uieinitas,ilicorriufculis caput mouentfousiiisi

qui dorf motibus pra?fnt,fubiungi oportuifnobisinfinuat.Verrri quum ante thoracis Si abdominis mufculos, dorfm gentes mufculi apte adminiftrari nequeant, nunc primum eorum quoque frmonm ag figura cap. gredi tempefti fuerit Jn quo meHercle(fi modo in aliqua mufculoru 14 li.ih.c enarratione pfum cognitio necefria fit) memoriam in promptu haferpropo, bere oportet,eorum qua? fuperiori Libro de dorf fabricanarrairrius;. nit. Non altis itaque uniuerfum dorfum in ceruicem, thoracem, lurhbSj fa crum os, Si coccyx os partientes, neque diuerfm uertebrarum articulationis rationem repetenteSj neque etiam 0uotmi.^ dodecima? thoracis ertebra?, aut quaxunque ea ft, qua? fpr infrcj? ffipitur,8c" ofs fa> hwsdorfum. cri quietemenarrantes,quot motibus dorfm agatur,modo recenfamus. Vniuerfum doir- g** fum capite ad fcrum ufque os, inftar fmicirculi quodammodo in neutrum latus inclinans fleditur, deinde in redam ueluti lineam, in neutram uergens partcm erigitur, poftea in la tus quoque, nec antrorfum , nec retrorfum exporredum , inftar fmicirculi quoque inuoluitur , ut iam quatuor fmplices fnt dorfi totius motus,flexio fcilicetj 8c" extenfioj Si ad dextrum , ac finiftrum latus inclinatio+ atque hi motus (Ci qui alrj corporis) in obliquum quoque fu in alteram partem uergcntes fiunt Fledimus enim dorfum non folm red,fd etiam dextrorfumaut finiftrorfm magis inclinatum. fie etiam, quum ueluti in femicirculumad latus id inuoluimus, ad anteriora quoque, Si ad pofteriora , non autem folm red in latus, illud ducere ualemus. Rurfus hos motus, uti iam diximus, totum fimul peragit dorfm, aut dorf parte, qua? fub ceruiceeft,quiefcente, fola ceruix eifd prorfus,quos iam toti dorf tribuimus, motibus poliet, quos non folm quiefeente reliqua dorf parte ceruix obit,fd etiam reliquo dorfo, aut flexo, aut extenfb, aut in latus inclinato , quandoquidem lax admodum 8c"priua> tim ceruicem mouere homini utilifimum fuit, SCimprimisquumin contrariosoppoftos'u motus reliquis dorf partibus ceruix agiqueaU Vtcunqueenim lumborum uertebras un cum thorace in anteriora flexeris, atque in flexionerefruaueris,nihil obftiterit,quo minus cet uix in pofteriora ualfd reclinari extendiq? poflt, Lumbor autem uertebrarum motus, th racis uertebrarum motu non admodum diftindus eft, n enim fr mouentur, pra?terquam quod lumborum uertebris, laxior motus in omni diffrentia cocreditus fit, quod tum cofta> rum uertebris thoracis adnexarum occafioneperfieftur, tum etiam rhufculorum,qui ipfi's mo tibus pra?ficiuntur*Totus enim thorax un quodammodo in latus incliiiatur, quum tamen fngula? lumbor ertebra? priuatim id magis pofnt* Verm ut ha?c omnia ofum articulatio commonftrat, ita multo maxime hos motus ipfi fpinales dorfles'ue mufculi docent,nimis qum frigide, Si nequaquam omnes Galeno defcriptiErunt autem omnes utriufqu lateris SedetM or* Seorfim a mufculi fimul in minimum numer redadi, fxdecim, odo nimirum paribus complexi,quo- fum ttoutntes fingulos ad mtfiu^ tiotabimus. rum ceruicis primum recenfebimus , ab illis qui fub h ftomacho latitare dicuntur, exorfn b 7 tabu.E Primus itaqj, qui c parem in altero latere fcundum habet, quint? thoracis ertebra? cor. pr!-ma/SdCp. aut 14 j 15 porislatere,ubi ipfi cofta coarticulatur, principium fumit,quod carneum tenuecp,cVacuti cudu^feu p4 A,B. C ta. A,B. inftar anguli uiftur, Si furfm obliqu confcendens,uerfs mdium magis quarta? thoracis mumPa^ ? 7td,C. ertebra? corporis , obliquo fibrarum dudu proficifeitur* Illa? nanque ab exterioribus, furfm obliqu in interiora prorepunt ade, ut iam a d tertia? thoracis ertebra? corpus utriuf lateris mufculi ampliores fadi, inuicem quodammodo uiciniores fiant, in exortu enimtantm ab inuicem diftabant,quanta corporis ertebra? eft latitudo* Atque hanc friem (ut fcili> cet ex inferioris ertebra? corporis latere, principium fu explantatinem ducant , atque ma gis uerfus mdium fperioris ertebra? corporis infrtionem moliantur) perpetu feruant, quoufq? fnfmmutuo appropinquantes,adanticam prima? ceruicis ertebra? fdem ufq? con> b 4 feenderinfi
,

BRVXLLENSIS * fcenderiiit,cuius ibidem extuberanti d procefi,neruof infertiiie fimul ambo countes,tan- d * I0 h* quam tringuli urtice infruntur, non admodum manifeft occipitis of, ad anteriorem dor- ^ * falis rriedllae forarrinis c {derri implarttatnEgo hos mufculos duorurr duntaxat loco,ut fcili- c i fi, Cd,lf cet unus utrinque habetur numro, qumuis ex Galeni fntentia fingulos,duorum uice,aut li,lGt trium etiam nonnullienumerale uideantur, quod quibufdam (uti opinor) infcriptionibus, fecundm ipforrn fibrarum diidiirii xporrediSi inftarq? alba? linea? apparntibus animum
t$6
>

An-dreae

VESA'LII

attendrint* quralUis intriraiha? rique feraper e?dem, neqj tam pauca? apparet,ut eorum be nefiti utrinque folm duotres'ue recenfripflentmufculi3 deinde etiam long miiiuspenetrant,qum ut in plures mufculos alterius lateris mufculum diftiiguere pofnt* At fi mufculi principes infrtionibuscp difledionum Proceres attenti fuere,multo pluribus, qum tribus mufculis hic nofter confbrmaretur,. nam trs mufculi ad trs fuperiores thoracis uertebras du cerentur,8c" fptem ad feptem ceruicis,quare long fatius eft, utrinqj unum enumerare mufculum,aut,utiiam dixi,dec\Duobus his mufulis ceruix proprio motu,8c"obfcur caput ip fum fleditur,f enim utriufcj? mufculi partes fimul omnes egerint,reda effcietur ceruicis flexio,uer tebris fcilicet mutuo fef fuccedentibus, at f alteruter tantm in Ce colIigatur,in contradi latus ceruix inclinabitur,uti etiam mufculi exortus,infrtio, Si fibrar dudus,ipfiusq? continuitas, luceclaris commonftrant+Ca?termhi mufculi non folm ceruicem credunturfledere,at etiam,uti paulo poftaudies, thoracis uertebras fuperiores Quod uero Galenus parum red in Decimotertio de Parti ufu ho s mufculos caput releuare, 8c" furfum du cere docuerit, etiam f non prolixi s id modo exequar, neminem latere fat fcio* f Tertius Si quartus,quorum al- c^(^s ter in dxtro eft: latere, alter uero in fniftro,ad hune modum habent^Dexter ex fuperiori exte rioricp prima? thoracis cofta? fde, carnofus amplusq? enafcitur, ex totius nimirum dextri late ris prima? cofta? fde, qua? uertebris ad eam ufque cofta? fls s regionem pertingit, qua? iam Z tfig ? Tertus ry (n cartilaginem degenertura eft Mufculus ex hac enatus bafi, fnfim ardatur, Si in omnium dtLtL fiarm. eruicis uertebrarum tranfuerfs procefbus , interiori ipfbrum fdi implantatur, fibras fur fum obliqu intro producens*Fibra? enim cofta? regione uertebris proxima principium du* centes,ifi tranfuerfum fptirala? ceruicis ertebra? procefm infruntur* Deinde huic fdi pro . * xim in ortu fbfquentes, tranfuerfo fxta? ertebra? pro^ fculi^mSefct^t te^ui adnafcuntur, atque ita continua fmper ferie infertiomusj&rdrunaturdo// 1 nem moliuntur,|ut illa? tandem, qua? cofta? cartilagini projeri, uc Utero, ruditer /Illi///. xima? funt, primis ceruicis uertebris implantentur, totus qj mufculus trianaularem figura rfrt, euius primum latus cttigitur ts daJOr lu i n ci ipfius Utws uertebris ///////////// prima? thoracis cofta? exporrigitur, cui o id priuatim obti txporreu,QodBM mlJJJJ1J-& pu-quod h foramine quodam peruium ft, quo axillari ue- hldcxPre!'

Et

itZ^T'^R'

II

*> & ^tena?, *" brachium excurrentibus iter exhiber Se- m, ptorioricoJlce fede, obliqufmjumdd mujcdi cundum autemlatus ad ceruicis longitudinem, ipfuscp in w horum tpicemcontendit. f tranfuerfo procefus infrtionem fertur. tertium uero, co- llbrrum' fta? crtilagine,ad tranfuerfum prima? ceruicis ertebra? procefm. Huius mufculi Si Cui con- . ^ H iugis fundionem orationi adrj ciam, ubi quintum Si fextum exprero. ! Quintus itaque, qui fextum in fniftro latere fibi parem fortitr, principiu in dorfo aflmit, ex tranfuerfi fexta? thoracis ertebra? procefus rdce,ad primum eius ertebra? pofterioris procefus, feu fpina? Quhtus ry exorturau Hinc fcendens ex reliquarum quinque fuperiorum thoracis uertebrarum tranfer fe' fis procefbus enafcitur, fnfmcrafor ualidiorcpredditus,quufp admodum pertinaciterin externam fedem tranfuerfi procefls fptima? ceruicis ertebra?, infrtionem tentet.huic enim primum mufculus infritur, Si deinde reliquarum omnium ceruicis uertebrarum tranf uerfs pro ceflbus,adkexterioremeorundemfdem,quanquaminualidam,8c" non admodum k^iofigl patentemjin'tranferfumprimaUertebraprocefrumimplantationem^tneque etiam tei'tius cd'l$i'1?' mufculus) perficiat,Quintoitacp8c" tertio mufculo,quideXtris uertebrarum procefbus infe- ^ ^ runtur,ceruix duntaxat in dextr latus inclintur, redo quidem dudu, utrifque mufculis un / 2,x,fi, ci aborantibus,obliquo ute,alterutro duntaxat fe coIligente^Tertius enim, quiefcente quinto, i llh-1 sMufculi t, in latus quidem, fed magis antrorfm Ceruicem inclint, quintus autem in pofteriora magis. 4.,$,6,munus'. m Septimusmufculus,Cui in fniftro latere odauusrefpondet, feptima? thoracis ertebra? m x4.ta.0i. Ipina? radic, deinceps Si reliquaru fccedentiu uertebrarum fpinarum quocp radicibus,ubi l u'h inuicem ertebra? articuantur, principium fmit,non autem fpinarumateribus,qua?"mu- ttl4W.Y. Septimu* ry fcu]0 occupntUr,quem decirtiumquintum enumerabo Quando feptimus hic mufculus Cen olduus. ^m a j ceruicem exporredus, infmam Ceruicis uertebram contingit, uehementis amplioric^ fede ab illa enafcitur, Si obfcuram admodum infrtionem illarum fibrarum, qua? thoracis
1
1

tus fecundm coJlddw *C ki. C dutemod^T Uw, Volante-

Umumt*

uerte-

DE

HVMANI

CORPORIS FABRICA

LIBER II

lu?

uertebris originem duxere,in illius ertebra? fpinam molitur : Reliquis autem ceruicis uerte> brarum fpinis ualidinnafcitur, atque abearundem tranfuerforum proceffumradice,noua fmper initia educit,enatas perpetu fibras fpina? fperioris ertebra? tantifper inferens,donec o 7 p- ualidifm.in totam0 inferiorem fpine fcunda? ceruicis ertebra? fedem implantetur, dexterqj, *f mufculus fniftro coniungatur,uti ettoto per ceruice progrefmutuo accumbunt,ha?rentqj, ' duntaxat uertebrarum fpinis inuicem diremptn Horum mufculorum fibra?, non prorfus red furfm confcendunt, uerm ab exterioribus furfm modic intro feruntur,quare etiam Si hi quoq? mufculi obliquis pra?fnt motibus ; Si enim fptimus un cum odaucu:5trahatur, reda ceruicis peragetur extenfio, aut fniftro laborante, Si quiefcente dextro, finiftrorfum extendo Reu Quemadmodum flius dextri lateris mufculo contrado, in dextrum quoque latus ceruix magis extenditur. Atque hi omnes, ceruicis potifmm fmulantur motibus, ac inter mufculos caput agentes fubinde recenfntur, etiam G caput fcundario duntaxat moueant p 7 ta . us p Nonus autem Si decimus,quorum utrinque etiam unus ei\3in illorum mufculorum haben ^o tab.x.^^ turnumero,qui ^cu&vivoitHTpcu&KATriM Gra?cisdicuntur,quanquam Cierachusexterio dmus. q u tab . r. tes quoque,quosq undecimum,8c" duodecimum, Si r decimumtertium, Si decimum quartum rx+ta.T, in fermonis progref numerabo, Cic appellauerit Qum uero dilucid uerecp Galenus hos mufcuIos,feu lumborum carnes (ut nterpretis uoce utar)defcripferit, 8C num etiam fimia?,aut cani (qui hc mufculis admodum abhomineuariat) ipfius enarratio conuertiat, pnes teefto iudicium. pfa enim fimia? non admod quadrat, cV long minus homini, quod tum demum In Quinto,et (fi modo Galeni,uti fan debemus omnes,ftudiofs fueris)abund intelliges, quando ha?c no- Jec"do ^ ftra adhibitis fdionibus, cum ipfius oraculis contuleris.Nolo enim prolixis frmonem uera **&&** narrantem,8C alfas ftis difffum quibufdam difceptationibus hic interturbare, id ftis ef ratus,f mea ha?c cum Galeno pugnare moneam In lumbis itaque, quando iam omnia inteftina Quimufculi r unus 7 ta. fimul cum peritona?o refda funt, m hominibus utrinque tntum r duo apparet mufculi, quo in onteriori lumborum f t'U'tdQ^ rum alter fmoris fmulatur motibus,alter uero huius Capitis nonus,erit dorfi motu opifex. de occurrdnt. Qui femoris motui pra?eft, in Capite mufculorum fmur mouentium fxtus habebitur, quanuis nunc obiter Galeni gratia,illum Si hc defcribere nihil prohibeat,utprefens fermo, Galeni de lumborum carnibus enarrationi abund conferri pofft. Ab undecima? itaque 8c" duodecis s ti.a. ma? thoracis ertebra? corporis latere,quo coftarum tuberculum excipit,carnofuss oritur mu fculus,qui etiam duarum, aliquando Si trium, fperior in lumbis uertebrarum corporibus carnofum fimiliter initium ducit, quod colledum teretem effcit mufculum ,ab interioribus de1 1, 1,3 fig. orfm uerfus exteriora obliqu defcendentem,8c"femper quoufque coxendicis ' os continaat, ca.i9 Ub.t carne." inibi enim ardatus Si excarnis redditus,in terete finit tendinem, qui tandem inx mino u 8 H% fo rem interiorem'ue femoris prceffm Y infertus/emoris flexui auxiliatunHic mufculus in lum xr,zfi.ca. bis modo magis,modo minus apparet liuidus, Si potifmm iuxta ipfius tendinis produdio30 Ub.t a. nem+ Atque hic unus lumborum interior eft, non quod lurnbi uertebrarum motibus pra?fit, ' 1? d'tal f^ cluc,d hc fitum exigat, z Mufculum autem, qui ex ilium offis cauitate enatus, eandem eu m z s ta. a. pra?dido in fmur infrtionem molitur,in lumborum mufculorum numerum,uti nemo,qud a s tut.** feiam 3Si hadenus,non repono Ata fecundus lumbor mufculus infignis , crafs Si carno^ bifi.a.z9 fus eft,priorifubiedus,fdillo long breuior Si amplior.Enafcitur enim exb pofteriorifperi li.ifcdesdd oriq; ofsilicauitatisfde,qua? regione fperioris c fedis primifacriofs tranfuerfi proeek fmijlru k , Cas hbetur, deinde etiam ex tota illa ofs facri quoque parte,mufculus ifte carneo crafbqj adK Cfl!n\'. mo^um principio exoritur,8C modic anguftior redditus, furfum ad duodecimam ultimamcp c ad Zi fi. thoracis coftam pro tenditur, cui carnea infertione inferiori in parte infritur* Ab interno auca . 8 Ub.x. tem latere mufculus ifte tranfuerfs omnium quin que lumborum uertebrarum pro ceffbus, fcuhmnTta ^n^um fpfarum longitudinem,ab interna fede inferitur, lateribus Prefasfigu buis ofium etiam uertebrarum,unde nerui primum emergt , applantatus adeo, c -""1A romufculi , yuem feri non <tf, ut quadrangulum mufculus hic cftituat Cuius unum latus in ilium j hl? Pfjfeu,mur* hmlxtri, ^e>& facro,adexortusradicemcenftur.fecund dodecima? thoali^fopw busukimis racis cofta? longitudinis pars, tertium ipfumbor ertebra?, quar/ ponit,(jDodB Ubrixpetes. tumuero dodecima cofta, ubi iam dodecima ertebra aliquo- / Ums, piodmod r t rr 1 i <^ primum dppelld, uique abceilit, ad externam exortus partem producitur, qua? prope- ds>>-^^ tur , termtLt.C ejtdeUtius modum adc mdium ofs ilium fpina? longitudinis confiftit* Fibra? ad AJemndum. %9l^i autem ipfius, ab exterioribus introrfum obliqu ad fuperiora afeen 4dB,tm&.Q ddD,<pumtm+ dunt,8c" qua? ab ofe facro principium ducunt, quinte Si infima? lumborum ertebra? infrun tur. qua? autem has ordine infqutur,fnfm in fuperiores uertebras definunt.Huic mufculo, qui inter dorfum mouentes nonus mihi enumeratur, Si decimo , qui noni mufculi coiunx eft, infe-

<?e

VESALII B R V X E L h E N S IS inferioris dorf partis,lumborum fcilicet uertebrarum, ftedendiniUnus concreditum eft,ipfcj? ambo duntaxat, illius motus autores funt. Sed quum horum utrinqp unus confftat, Si is obli' qui$ donetur fibris, pra?fntes mufuli obliquam quoque flexionem molientur , prouthic ille ue folus in Ce colligftur.Sola itaque inferior dorf pars,proprios mufculos flexionisopifices ex igit,quorum etiam beneficio mdia dorf pars, ipfa? uidelicet thoracis uerteba?, quorum cor porafuntexcarnea,n5nihilinclinturfuperioribus fcilicet, un eu ceruice, inferioribus uero, fimul cum uertebris lumbor inflexis. Quanquam non inepte fortafs quifpiam dixrit thora cisflexioni(qua?non nif uniuerfo thorace fi mulinflexo perficitur)etiam s redos abdominis mufculos,thorac deorfum trahentes,fuppetias ferre. Superfunt ad hue enarrationi fex muVndecimus Ccu\i3in utroep latere terni* in exteriori drfi fede repofit h Vndecimus itaque Si duodecimus #cr duodemc^. dorfum mouentium utrobiq? funt fnguli,8c" foli duntaxat ex fex adhuc recenfendis Galeno coAdfinemsli. gniti,quanuis etiam neque undecimi fu duodecimi (quum par utriufque C\t ratio) deferiptiodeAdmiftli ncm rednobis tradiderit. Vndecimus enim, quemin dextro latere, uti duodecimum in altero on-hus' reponimus, ex longioribus totius corporis eft * mufculis, ab infima nanque ofs facri fede,ad primam ufqj thoracis uertebram exporrigitur, illi thoracis k mufculo natura fimilis, quem ipfi in exortu, Si in lumbis progref connatum,tquein omni coftarum radicibus,ubi primum a tranfuerfs uertebrarum procefbus abfcedunt, infrtionem moliri diximus. Hic enim dorf mufculus, de quo in pra?fenti fermonem inftituimus, ex totius ofs facri fpina? fummo,fcun. dm ipfius fongitudinem,8c" deinde exfpinis quinque uertebrarum lumbor,nerueo ualidoq? admodum principio enafcitur.quod1 illi, quem in totafrie decimumtertium appellauimus, in fternitur.Atprincipiumidtota quoque ofs ilium interna fede, m qua? extra tranfuerfam ofs facri regionem prominet , carnofum omnino educitur , Si ut fedes , qua mufculus exoritur,acutaeft, " ita quoque acuti inftar anguli mufculus uiftur. Hinc furfum afcendens,atq$ ueluti dicebam, admodum neruofs crafs'que , ab ofs fcri Si uertebrarum lumborum fpinis principium ducens, carnofior paulatim ad extern ipfius latus effcitur,tranfuerfis lumborum uertebrarum procefibus infrtus, ac ueluti teretis mufculi imaginerai0 carnofa fa fde exprimais. Si enim 8c"p neruofo ipfius, quod ex fpina pendet principio attenderes,latior multoqumprofundior dicendus effet, attamen externa ipfius fede la?uis a^qualis'ue eft, inter na autem parte, propter fp carnofa? partis craftiem, Si neruof? tenuitatem,fecundm ipfius longitudinem q fnus quodammodo illi incifus uidetur , quo decimotertio nobis enarrando mufculo cedit,8c"locumporrigit. Vbi uero ad undecima ufqj thoracis ertebra confeen dit, ardior long redditus , neq? reliquis fuperiorum uertebrarum fpinis adeo connatus,fnfim ad primam ufcjue thoracis uertebram anguftior redditur,tranferis omnibus thoracis uertebra rum procefbus innixus,quibus fingulis ex interna fa fede, r tendin inftar anfula? cuiufHam exporrigit,ipfbrum proceffuum apicibus,8c" ueluti cofta? cum ipfs articuli termino infrtum pari omnino modo, quo s quartus hominis thoracem mouens mufculus, qui coftis fingulis tendinem quoep offrebat , uerm is thoracis mufculus ab externo ipfius latere eiufnodi ten, dines remotisfedifpargit.Dorfiautem mufculus,non exalterolatere,fdpotisab interna anteriorfue fede tendines emittit,nonredotramite, uerm obliqu uerfus exteriora furfm expanfos.Quemadmo du etiam mufculi fibra?,omnes obliqua? funt* Vndequoqseuenit tho race lumbosq? horum mufculor,undecimi fcilicet Si duodecimi ope, red, Si etiam in latera extendi. Ambohus enim a?qucontradis,totailla dorfi pars, cui pra?fntes mufculi infruntur, in neutrum latus uergens extenditur , at altero tantum protenfo , in ipfius latus fpina inuoluiBetimmtr -- tur extnfonem experta, quod fan nihil minori negocio , qum ipf fedio docet* Decimus tins o- *4* tertius, cui in finiftro latere decimusquartus refpondet, atque fub " undecimo occulitur,ab illa ofs fcri fede " principium obtinet, qua? ab ipfius fpina ad connexum eius, cum ilium of pertinet. Atcp ut illa fedes furfum afeendens m odic latfcit,ita mufculi huius quoque initium, infima fde acutum eft, 8c" latius modicredditum,tandem ad tranfuerfum quinta? lumborum uertebre proceffum ducitur,8c"illicreliqua ipfius fede latior redditus, tranfuerfs reliquarum uertebraru procefbus initium ducens , Y ad undecima? ufque thoracis ertebra? fpinam confeen dit, 8V:graciiortenuiorc^fadus,inibi ad undecima? thoracis ertebra? fpinam in acutum angul finitur. Exorj:us,quem decimustertius mufculus ab of fcro ducit, fui coniugis exor tui contiguus eft, quemadmodum etiam per reliquum in altiora progreflm pra?fntes mufeu i inuicem comittuntmv Vtrique enim CeCe inter fpinar interualla infinuantes inuicem internis lateribus comittuntur,tant mutuo dehifcentes,quantaligamentieftcrafties, quod inter fpi nam interualla reponi fecundo ab hocCapite auditurus es.Horum mufculorum fibra?,ab in ferioribus furfum uerfus interiora obliqu aflrgunt, 8c" ex infriorum uertebrarum tranfuerfs
2S8

ANDREAE

foflendit
hoc8i<i'

giti.A.
h l*t*'r>**

^
s.

^4 *

x6

uy

er a acalij

olmteT
&

lz t&t .

t4^x

moua-e1,

ffl* **/
figuxd\*s
Ub.t.

l4 ta . s. 0 HUQ^
p

t+ta-R.

q Htd, y,,

wq.ct
R'
l? ta. m,

Ms

xtt.A.

dein m, m.

tx^ta. T.

" *4 fe-Q.

**
.

y 14 M.X.

proceffi'

DE

H VMANI

CO RPORIS

F A B R I C A

LI

ER

1*

25J9

proceffbus,8Cfpinarumradicibusenata?, in totam fuperiorum uertebrarum in pofteriori f de amplitudinem perpetuo fefe inferunt. Quotiefcunque igitur utriufque lateris mufculus irt fcolligitur,fuasq? fibras contrahit, lumborum uertebrarum, Si Ci qua? thoracis fb ertebra utrinq? fufcepta reperiantur , fpina? ad f inuicem conniuent, earunderaq? iilterualla confina guntur adeo, ut fimul contradi mufculi totam illam fpina? partem,cui committuntur,appof^ tiffm extendant.at altero in Ce tantm colledo, in obliquum ha?c dorf pars extenditur,latera rxAta.Y. lem'que illam in femicirculum quodammodo inuolutionem patitur+ z Decimusquintus Si decimusfextus , utrinque etiam unus, ab undecima thoracis ertebra ad primam ufque ipfius protenduntur,totam fpinarum amplitudinem, qua? ab ipfrum radice ad apicem ufque confftit,amplexantes , Si uti poftremo loco didi , omnino carnei, fed ualidifmis neruofiscp fibris a tyx&x admodum intertexti.Hi mufculi a ad duodecimam thoracis uertebram,aut ad eam,quxutrin 4 ta. que fufcipitur, tenues funt, quemadmodum decimitertrj quoque ad eandem uertebram inferb Ad y t4 tio tenuis prorfs uifitur , at furfum exporredi paulatim crafffcunt , quoufque ad quinta? ** thoracis ertebra? fpinam afcendunt.hc enim tota fa mole crafores euadunt, Si furfum tenc proptcra f,denu6 cextenuantur, ut propter prima? thoracis ertebra? fpinam, pare crafftiem , cum illa, 14 ta. qua?adundecimameft,fortiantur. His quocp mufculis interualla fpinar opplentur,8c" inui cem mibicontiguifunt quum inter illos,ut Si in lumborum uertebraru fpinis, nihil mediet* pra?ter membraneum ligamentum fuperiori fpina, in infriore porredum, Si illo ligamento j - trf.v refpondens, ll quod inter radium ac ulnam,8c" tibia? os ac fibulam, qu ha?c of inuicem dehiintcrser fct,haberidtcam. Fundio uero horum mufculorum potifmaeftjpinas, quibus inferuntur, T* mutuo colligere,atq? ita eam dorf partem, cui adnafcuntur, cum reliquis mufculis extendere* Sed ut preintes mufculi inter reliquos dorf motuuni autores,redis fibris magna ex parte do* nantur,ita quoq? ipfi admodum modic obliquis motibus pra?fnt

MVSCVLORVM
adminifmtio*

DORSVM
Caput

MOVENTIVM

X X X IX*

o r s v M mouentium mufculorum adminiftrandi ratio iaminpromptu eft, fi hue ufque fedionis noftra? feri obferuaueris. In anteriori enim Adminijlrd./ tioprimi ry * dorfi parte,illi etiam citra fedionem conCpicui fnt, quos a primum,8c" fe aB.ta.A,3. cundm nominauimus . fi uero horum ortum,cV infrtionem lubetex adis condifeere, illos fuis uertebris paruo Si acutiori cultello abrades*. b Stab.C. Deinde ' tertio prima thoracis cofta liberato, qui tranfuerfs ceruicis Terty ry 4 uertebrarum inferatur proceffibus,exarrinabis. In lumbis quonim pri JSfoni ry ** tona?um,8c feptum quoq? tranfuerfum auulfa iam fnt, fi hominem diuidis, licebit mufculum, c 8 tab 0 quem nos c primum in lumbis recenfuimus, ac femoris motibus famulare diximus, fuo princi dsx pio uertebrarum corporibus liberare,cVad coxendicis ufque os,fubdito illf mufculo,qui nofter lumborum fcundus eft, dorfum autem mouentium nonus , folis manibus diuellere, ut omni ex parte nonus mufculus in confpedum ueniat,quem ab of ilium S facro of erafum, tranfuerfs lumborum uertebraru pro ceffibus, Si earundem corporibus, Si dodecima tho racis cofta acutiori cultello difeindes , eius naturam munusep non ofeitanter intuitus. At Ci canis,aut caudata fimia ad manum fit, primo illum diffcabis,quem in illis animalibus membraneonerueoq?prinCipio, coxendicis offis elatiorifde enafci confpicies, quiq? obliqu uerfus interiora furfum afcendens,ac carnofa audus fubftantia,in fuperiorum lumborum Si inferiorum aliquot thoracis uertebrarum corporibus inferitur, dorf quoque flexioni fbfruiens, quam canes in circulummagis, qum homines moliuntur. Si enim hune indagaueris, Galeni de lumbor carnibus enarratio, tibi aliquantulo reddetur dilucidior.Hoc igitur quo homines Afntm f de de ftitutur adempto, reliquos duos canibus Si hominibus in lumbis comunes in cane quoq? Admi.dijfe&i onibus. diffcabis , Ut nonullam in illis quoep mufculis diffrenti Galeni inteligendigratiaintuearis, SCmireris pariter,quid Galeno in mentem uenerit, quodfubindealior Anatomicor uera euertat dogmata,quod fcus corporis humani partes docuiffnt,qum ipfe fliarum fmiarum partes obfruauerat. Atque ita dmum ipf expendito,quoties propter pietatem in Galenum, ab ipfius locis ueritate abfbnis mihi temprerai, eorumcp uolens nullam mentfonem faciam, Qtunti ty c u tab. H. fmulcp breuitati prcem . Refupinato igitur iam cadauere, c quintum mufculum thoracis ddminifirdtid* uertebris, paruo cultello continue) derades, donec illum in omnibus infertionibus confpexef 1+ ta o. ris .Hu ic fptimus fccedet,fimiliter uertebris deradeiidus. At in h ac fundione cauend eft, Septimiv I 2 14 to ' Y* ncE decimiquinti mufculi portione feptimi loco abfcihdas,inuice enim pertinaciter heren t,8c" decimus
.
.

|f

ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS Vndecimi xy decimusquintus fptimi mufeuli principium alfquoufque h fubit, Nunc nouacula , aut ualido duodcMh acut(oric^ Cultello,fecundm fpinarum in lumbis Si in offe facro dudm , tentanda eft Cedio, qua?1 Undecimi mufculi principium fpinis liberet.Ne uero fimul k decimumtertium(utGa lenUs procudubifc in fmrj s alioquin d fedionem aptiffmis fecit) imprudens auferas,ac deci. mi partem eff arbitreris,fectio illa non altis inrjcienda eft., qum ut undecimi duntaxat exort diuidat,atq? huius craftiem facile coiedurabis* f paruo cultello mufcul tranfuerfs lum bor uertebraru pro cefbus eleues , atcj? decimotertio fubleuatu , ad fpins quocp Uertebra rum ill inuerts>Hoc itaq? mufculo lumbor,8C ofs fcri fpinis liberato, cauend eft,ne ill thoracis uertebraru fpinis adeo connatarbitreris,utl decimquintum mufculum un cum undecimo aufrs,te cum reliquis omnibus Anatomicis hallucineris Poftquam igitur internum mufculi latus^utcunque fubditis connatisq? fibi partibus diremptum confpexeris,ab ilium quocj? of deradetur , Si principio ipfius apprehenfb,fenfim mufculum attolles , ipfm ab illis, quibus inferituripartibus liberans,ut tandem intuearis m tendines illos, quos fealos radicis inftar,in tranfuerfbrum thoracis uertebrarum procefuum apices elgantifma ferie di Becimitmij gerit.Hocadempto,citraaliam fedionem" decimustertius,8d"0 decimusquintus,funtincon Cr 4 ,u , 16, picuo, ut tamen illorum natura ad amuflm inquiras, necefm eft Si hos quoque uertebris dulo deradere, quod fan in fpina? mufculis eo operofs prxftiteris,quo rjdem pluribus oflbus Si innafcantur, 8c" pluribus ortumducant,Ob quod laudandus etiam uenitrerum OpiFex,quiitamufculos hos fabrefecit,utform unamquanq? dorfi partem fuccedentibus moti bus agerepoffimus, ne fmu uniuerfum, m ultas adiones impedituri, mouere cogamur. Ca?term ubi Si hos abftuleris,tranferfam duces fedionem, qua? facrum os Si infima lumborum uertebram, ab anteriori fde , ad dorflem ufque medulla penetret , ut deinde inflexo un cum Coftis thorace , dorfm ab offe facro diuidere queas, uertebrarum ligamta iam indagaturus*
300

j, lRdd^

tabula
j.

l a-r'4 t'T'

l t^tab.r.

*itd. m,
M*

nx^ta.r.
*4 ta . r.

DE

VERTEBR^ARVM
Caput*

LIGAMENTIS.
X L+

I G A M e N T A primam uertebra capm,&fecundam prima?, 8cTecundam rurfus capiti colligantia fuperis enarraui, a qua? autreliquas uer a Nr^Ke tebras inuicem couinciunt , nunc pertradabo, ab illis,qua? uertebrarum hac etiam U gamentafe, corpora colligant, frmonis fadurus initium + nter fecunda? itacj? Si ter eus , quant JLigdfnentd uertebrdrum tia? Uertebra? ceruicis, ac deinceps inter reliquarum omni uertebrarum quisadofii, corpord com corpora, b fubftantia qua?dam reponitur,quam Galenus Cartilaginem umeircum, mittentid. feriptionem uocat,8C qua uertebras inuic haud colligari,aliter , ac qui illum pra?cef fingerepof, Zi.OJfi bus. frunt diffedionis Proceres, frmNam no huius cartilaginis beneficio ipfs comitti uult,ue fit,propone rm tertia? dorflis mdulla? tunica? inter uertebraru corpora fe infinutis interuentu Cuiuf re nobis /('cuit , quare modi uer ft tertiaha?ctunica,indorflis medulla? frmoneperfequar,tunc nimir,quando etiam ad ofpra?ter duas Cerbri membrana s, dorfli medulla? proxim adnatas,uertebrar amplitudinem fa te conft' (qua? dorfli uiampra?bet)membran quad ofbus undicj? conata fuccingi audies. Eiufno- res. di in uertebrarum amplitudine occurrs membrana, nihil prorfus,nifi fortaffs craftieab illa b fi.ca.xj. diffrt,qu? quoni oi circuducitur, -nfikviy Gra?cis nuncupatur Num uero Galeni fentetia?, an Veter illoru, qui in diffdionibus,quan tu Galeni fcripta liquid) oftendt,admod fuere fduli,accedendum Cit3 pnes te efto iudici, Nam Sid human cadauer ad manu non ft,n ta Vtleuiorinegocio^ud m fi'eri poterit,quin tibi iam ledione furgti,alihic pertrdlo, djfe^uoris, cuius animalis dorfm menfgadhibeatur,ueletif dudi c thorace uertebras, pifce uefcend erit, ac proindeueJ ludi cauf (dum anteriori fkcie ex puerili corpore depiclashdbs. \h modo diuina illa Diui Hippocratis in Libro de Ar quibws 1 notdt fperioris ticulis oracula non fftidiueris ) Una uertebram ab uertebra' cdrtiUginemJ/ui alia fiungito, Si quacunq? etiam corporis adhibita corporis infirior dppen dicem , ipfump corpus in, cartilagin, tecum perpendito,num illa uertebraru teruenientem, z eiufdeuer cartilago,exquifita? cartilaginis naturam obtineat, tebra bumiliorem dppendteem, 3 Cdrtildgine ligdmentumy fuperiori* inferiori6 uertebr* dppdices intercdes, 4 fu num uero ligamti cartilaginof Hac enim ratione periorminfiriori6uertebrd-oppdicem,$cdrtildginem3di' maill'bus pedibuSCJ? in VeteTUUl fententiam,re!ido Um modo dppendicemfa* uertebr* copuLntem. procul Galeni placito,iturus es,neq? tibi perfuaderi fns,membranam quand,cuius beneficio uertebra? inuicem conedertur,du ci inter uertebre os, Si cartilaginem hancligamentofm,fibrofam,mollem,mucofam,necj? cartilaginis mo do folidam cotinuam uemefort duntaxat de duritie Ioquiuideamur,Quum tamen ha?c ex pendes

DE HVMANI CORPORIS F A B R I C A LIBER II 3* pendes,fedulo cauendu eft,nein agni aut hidi,aut recens natiuitui fpinaincidens cartilaao, inter appendice corporis uertebra?,cV ipfum corpus repofita, tibiimponat,ilamc|> cartilagin eam ef arbitreris,de qua hc fermon iraftituimus . Quin potis in illis uertebris perpendit trs cartilagin,ut fie dic,ordines duobus ofbus inter duas uertebras direptos , ac poftrnod illis ordinibus animaduerfis,cartilagin naturas obferua, firmiUscp adhuc Veter dogm ti fubfcribito.GonuSicies enim duas cartilagines inter utrarunq? uertebraru corpora,et ipfai appendices pofitas,adamufim ef cartilagineSjnihilcpab illis diffrre, qua? reliquos append ces cVoffainterueniunt.Atcartiiagininter appendices medi,profed>( nif Galeni nomin oculis paru fidas tuis) nihil^prfs aliud qum ligament efe dices,quod Afclepiad familia? qua? pueros fuos in cadauer fdionibus tantacura exercebt, v^o^vJ^^ln o~iwA<rnx appellarunt,atque huius interuentu,non autem tertia? dorfalis medulla? tunica?, uertebrarum corpiS racolligari aftrues,nulla intrim interueniente membrana. Quapropter Ci Veteribus accedis^ inter ligamenta cartilaginis natura pollentia, has uertebraru cartilagines conurnera.Ccterm, alrjs adhuc ligamtis uertebrarum corpora colligantur, per tot enim dorfilongitudin,ualidtflma ligamta toti uertebrarum corpor ambituiobuoluuntur,queetfi undiq: crafT,fpif Si robufta,fedmucofo intrim humoreoblitafint,attam in an teriori corporis fedead utrqj latus,ob fui craffitiem confpediora euadunt.Quumitaqj ha?cligamenta,aut fi unius nemine omnia compledi uelis,ligamentum hoc durum forteq? euaferit,et omnibus uertebris ex equo

obducaturjobftaculofaneftjneinextenfionedorfumnimiporrigaturjincuruetur'ue.Dor fum enim fi plurimm reflederetur, ftomacho , arteria? magn a?, Si uena? caua? fuiffet furnme noxiu,plerun9 enim ha?c extenfa frangerentur,8Y fi plus fatisaxa,et ad extendend prompta ha?c Natura creafft,in dorf flexu in Ce cplicarentur.Eft itaq? ligamentum id itain cluritie teperatum,etfuo mucore,utHippocrates dicebat,imbutum,uttantum extendi dorfum permit tat,quantum homini fit ex ufu,8c" ut tuto fimul uertebras colliget,8c dorfum ex tt conforma tum ofbus, unius corporis modo efformet. Rurfus ex fingulis tranfuerfs proceffbus in LtSetmtUet' fngulos , membraneum ligamtum tota interualli amplitudine porrigitur. Sic etiam in fpina l^Tddcor, rum interuallis,ab una fpina ad alteram, membranea ligamenta continentur , fpinas inuicem perd uertebra colligantia,8c" ueluti mufculorum interftitia. Atin uertebrarum apicibus ha? membrane adeo rum0ku* craflfcunt,ut ad apicem fimul coeuntes quaf toti dorf fpina? ligamentum conftituant,cartilaainis etiam natura? compos . Deinde ubiafeendentes uertebrarum procefus defeendentib us coarticulantur,membranea quoque ligamenta(fd perqum ualida) articulum undique ambiunt. Atpriuatum quoddam idpfubfiauum igamentum,omnibus corporis ligamentis f non robuftius,profedo faltem non inualidius, inter fngulas uertebras habetur.Ex interna enim fede foraminis uertebre,quod dorfli medulla? exfculptum eft, ad radicem fpina? pofteriorise uertebra? proceflus inter duos afcendentes,aut defeendentes procefTus ligament ex oritur,quodfemperinfubfequentsuertebreeandfedminferitur.(^odueronlhilinterfit nu fuperiori uertebra adinferior, aut contr,ab inferiori in fuperior ligament infri dica cuiuismanifeftumeffarbkror,nametfihincligamtumenafci,etillicinferidixero,nemincm ambigereputarim,utrun90s,fuutrumque,quienarratur,Iocum,paremoperamadli<?am ti generationem conferre. In canibus,8 illis animalibus,qua? ridum tergo leui opra accmo 75 dant, Si longe laxiores ceruicis uertebrarum articulos,8c" etiam longiores ceruicis uertebras, numligdmm> qum homo obtinent,ligamentum quoddam obferuamus, eufusnaturam Galeni oratia hc ** nongrauaborfubiungere. In canibus igitur fimulatque fcundum parmufculorum capitis motibus famulanti aggrefs es , in ceruice ligamentum CeCe offert rarum, Si nulli in uniuerCo corpore refpondens,nif fortafls illis uertebrarum ligamentis, qua? poftremo loco recenfui mus,id enim ca?teris durius eft, 8c" colore flauum,8C in fibras multas diffbluipoteft.Enafcitur autem id ex apicisfeptime ceruicis uertebra? fpina? lateribus,8c furfum afeendens, nulli connai feitur uertebra?, quoufque ad fecundam ceruicis pertigerit,cuius fpina?lateribus in fummo a> piceinferitur aliquibus quoque animalibus, utouibus,occfpitrj ofinferitur. Ligamentum hocpeculiariinuoluteftmembrana,gemin9apparetobimpreioniiliuslonaitudiniexporredam. Porro huius ligamenti naturi difeere licebit,quoties uitui,autporcelli., aut hcedi aut uetuftioris etiam bouis ceruix menfa? apponitur. Eft enim ligamenturn hoc, flauum illud corpus,quod ex carnibus liberatum canibus offrre fblemus,nam inter reliqua corporis liga menta folum tanqu efuiineptumrerjcitur.VndeetiamroboreBruxellenfibus Vuas nuri cupatur,qui huius efumpuellis ad comam prolixiorem cociiandam commendant, hincopk noripfas ridentes,quod uelutin comaminterreliquas corporis partes diflbluatur3etpreterea flauipallidic| coloris uifatur, hoc pra?cipuo ufu aeeommodum eft, ne uertebra? ceruicis fuc

$oZ

ANDRE

VESALIIBRVXELLENSIS

loco prompte exiliant,quum illa?laxadmodum coarticulentur,8c"pra? ca?teris uertebris ad modum obliqu agantur . Atq? ita etiam in bobus fecundm totius dorfi longitudinem fr, utrinqueunum amplum huius natura? igamentum,inter mufculos dorfm mouentes occul tatum,fecundm fpinas ferri confpicimus , quale Galenus hominibus fer in Libris de PartiAdminifiro , um ufu tribuit. Ligamentorum dorf adminiftratio peculiare nihil obtinet.Quum enim fpi t-o 'Sdnte^ nales dorflese mufculi omnes ademptifunt,inanteriori dorf parte,fecundmomnem cor rum. poris uertebrarum circunferentiam,membraneailladuraq;,cVmucorequodamimbibitaliga menta in confpedu funt, qua? cultellis paruis tranfuerfm ipfs fub ditis, uertebrarum corpo ribus liberare potes,non pra?teriens haud unum hc fimplexcp ligamentum apparere,at uelu. ti multas membranulas inuicem incumbentes adnatasq? . Poftmodum coftis uertebris dear ticulatis, earum quoq? ligamenta infpicies , quemadmodum Si membranea illa trferforum proceffum et fpinarum interualla occupantia. Vt uero ad amuffm cartilagineum inter uer tebrarum corpora ligamentum uideas, aliquot uertebra? inuicem funtcultroaliquodirimen da?.Dum uero uertebras, quarum corpora iam fiunxifti,in fpinam refledis,8c dorfaem medullamextrahis, tunicam membranamue, uertebrarum cauitatem fublinentem intueris, atq? uertebris ab inuicem prorfusdiffedis,ualidum illud ligamentum occurrit,inmedioaffcendentiumdefcendentiumc^ proceffum locatum . Reiedis nuncuertebris,8c"aliquo quod ad huc ex reliquo corpore fupereft, repofito, fcapulam Si brachium , quod reponi antea uolebam,repetes, mufculos qui humerum, cubitum, 8c"extremam manum amplexantur, iam feriatim aggrefrus.

DE

MVSCVLO

NERVOSA

SV^T
v

EXL

itatc mcdi uol^ intcrn digitorum cutifubnato* Caput X EL

v A N D 0 o_V idem mufculos eadodrina? ferieexequi femel inftitutS

eft,quo in uno corporeomnes adminiftrarefoleo, commodum forearbitratusfm, nunc mufculos in fumma manu, 8c* cubito 8c" brachio repoftospriuatis Capitibus aggredi,acpoftmodum communi omnium Ca* pite,ip forum confdionem, atque fimul colledorum numerum fubnedere. Vt itaque Galeni ordi ni in his mufculis, quos ca?teris omnibus proLib.xdeA.dmi. ryietzde lixius defcripfit , me accommoderai , a mufculo exordiar,qui propemodu dttdb.Y.i Vfupdr. toti depili,nuda?qs manus regioni,dilatefcente neruofaipfius exilitatefubtenditur,ac neruofo ta.h.jta.p. ^.td.-K. teretiq? principio, ex interioris humeri c tuberculi apice enafcitur,mediod duor brachiale fie b j td.i. denti mufculoru (qui exeod tuberculo prodeunt) incbens adnatuscp,no tamen in illor C 1,2 fi. cd. capitum medio(ut alrj fcribunt)repoftus. Principium hocilico carnofum crafusqj reddit, aj/S. mufculi uentrem non impenfecraffm conftituit,quipriufquam ad mdium longitudinis eu d4ta.mus A,altermt biti obliqu nonnihil, uerfus mediameubiti amplitudinem dudus prorepferit/ rurfus tenuis qui etiam graciliscp fadus,in tendinern anguftum,fed ampliorem,qum profundiorem, Si neutiqum 9 ta. a indi prorfusteretem ceft. Hic ad brachialis ufque radicem pertingens,fenfim in brachialis interi- catur . ubi etiam fbc orifede latefcereincipit,acfumme manus cuti, ad extremam ufque digitorum aciemfubnafci clabis chd/ tur. Atque id fibrofs nexibus ade uaidis continuisep perficitur,ut internam manus cutem raft. $. neruofa tendinis tenuitate, uel etiam acutiori nouacula liberarearduum ft. Verminte- e}td.kddi ffubhtdr rim Galeni fuffragio acquiefeendum minime eft,f hune toti depili manus fumma? cuti in ho bvk. minibus fubnafci(ut de fuis docetfmrjs) arbitratusfuerit. Siquidem tendo mdia? uola? cutiin pama tantum fubnafcitur,non autem cutem contingit, qua? obduciturs mufculo,quem' gtd.r. paruum digitum ca?teris in obliquum abduceredocebimus , neque etiam cuti fubtenditur, inueftienti ' mufculofam carnem,qua? primo pollicis articulo incumbens,ex pluribus mufeu bjtd.p,q. lis conftituitur. Ad ha?c, nulla? huius tendinis portiones in digitorum latera excurrunt, quinimo per quam obfcur pra?fens tendo , interna? etiam digitorum regioni obnafci uiftur. Mufculus tendinern hune producens gracilis eft, atque in cubiti medio fuper reliquos
Cuiufmodiin, ternom fum ,
md\ntdnuscw

huiusregionis,utimonuimus,exporrigitur,null6quepeculiariligamentoullaexparteamplexus,in fumma duntaxatmanu dilatefcit.non enim decuiflthunc magnum extrui, quum nullius ofs motu illum pra?fci credamus. Vt enim cutis circumadu pertinax depilisq? fieret,
aeproinde ad accuratis fentiendum manusaptioreffceretur,cutiinterna?fumma? manus, hune tendinern fubfterni(fcd forte nimis) nobis perfuafum habemus.Conueniebat nanque, ut manus appra?hendens inftrumentum,hancinternam ipfus cutem adipifeeretur, non mo.
o

tempardride, cuit.

d6a?gr

DE

HVM

AN I

CORPORIS

F A B R I C A-

LIBER

IL

35

do a?grmobilem,cumob ah qua?daraiitiim maxime ob exadiorem tutibremcj? corporm compra?henfionem,fed Si cutem totius corporisjreliqa cute fenfu exadiori preditam, intr> 11a? manus fedi merito obduci decuit.Non enim aliud apprhends , Si aliud tangens inftrmentuni ef oportebat,neque deniio aliud quidem , externa corpora len do 8c transfererido,automnino pertradando aflmere^aHud uero poft ha?c deapjrtehnforum calore,frigore,duritie , Si mollitie, alfjscp , qua? tadu percipiuntur 3 qualitatibus iudicare ex ufu erat . Sed moxubi manus quiduis apprehendit,fatius fuithancapprehenf natura un cognbfcre,idqp in ternis duntaxat partibUs , quibus quoque eft apprehendens organum Si igitur proptere tangens organum oportuiteam fieri, quoniani Si apprehendens eft inftrumentum,iure ma nus eifdem partibus tangens, quibus apprehendens extruda eft. Quanquam non huius teri dinis beneficio, manus accuratum tadus fenfum nancifcitur,uerm plurium nerorum auxi i Manus z lio,ex quibus ad fragulos digitos ' quatuor furculos in Quarto libro propagari docebimus, fi,cd.xxlib. duos nimirum externa? digitorum fedi, et totidem interna?, qui exteriores rrfble admodum fu 4, et etiam mnu"Z perant , Confert quoque non parum ad exquifitum tadum , depilem ef interiorem mhus libnultima- Cutem,quodeamtendine fub illa dilatato pra?cipuobtinere Galenus affirmt, fenimad^ modum pilofa foret,nequaquam fibi appropinquantia tangeret,quod pili nimirum tangendocorporiante cutem occurrerent,illius9contadumarcerent.Quoniam autem tendo ifte etiamhuius reoionis cutemduram effcit,cuiuis manifeftum eft,etid ad plurimos ufus nobis conducere,horum itaqp gratia,tendo interna? manus fumnia? cutifubhtus eft.Oftendi uero nonfemelPatauij etBononiehunc,quemnarramus,mufculum certo defuiff,acportionerri ktta.hey k tendinum brachiale fledentium,priufquam illi brachiale afcendant,in latum tendinern d m. fi] ffe.nterdum uero nonab illis tendinibus portionem,qua?lati tendinis uicemgerit,porrii4 td.t. g uidimus, uerm l ligamento tranfuerfo tendinibus in interna brachialis fede obdudo Quemadmodum etiam in hominibus fecus,atc infimrjs,fub pedenullus tendo dilatefcit, m n ta. * nam calcis offe in mmembranam enafci audies,lati tendinis naturam appoftifim exprimtem. Caterminterimobnonnulla Galeni locahaudcolligendum eft, hos tendines nerueam'ue naturam,cuti citra alicuius interuentum adnafci, autnullo interuallo cutem tendine femoueri.Inter tendinern nanqp Si cutem in manu et pede,adeps plurims cotinetur,cuius na turamiamiamexplicabo,iilumaliorumAnatmicorummorecarneamfubftantiamnuncupaturus,neq? hanc folamhabenthomines,imo canes plurimam quoque obtint.Vniuerfum enim tuberculum,quodad illorum quatuor digitorum radicem prominet, 8c" cjuopedem pra?cipu figunt,adipofa? eius fubftantia? pra?fentia extuberatjUtcunc intrim adip inter car neammembranamckcutem,fimia?ac canes prorfus deftituantur*

Mufculufuo tendine Idtej'

centem, nonJe meldeejfe.

Inter cutem
ry tendinern , ddipem repo *
ni.

Lib.x, t,de. Vjupdr.etx, xltb.de Admi.

Jc7(onibus.

DE

C^LRNE^f

SVB STANTIA,
uol<e

l 'ty

teriori digitorum regionUipforumfy radicibus ? <& mcdi

Jupcrflrata* Caput

X L IL
lato

VB S Ti^fJSf T IA M prcefentiCapit defer ibendamnulafigura exprtfi

fimus^nefy illamfecus delineare integrum traUqum cutem & adipem in dextro pcclors refingere conatijmus in uigejmacfuintd Qmnti librifigura*.
e R uniuerfarrt quatuor

digitorum , Si fecundi tertrjcp articui pollicis longitudinem,ac quatuor manus monticulos,quos in Chiromantia ad quatuor digitorum radices reponimus, Si ad uola? medium,carnea qua? dam fub ftantiareperitur, qua? inter latum a tendinern Si cutem partirai a mufeu'i n tabula ininteriacet,parrim(fedminoriportione)tendinifubrjcitur.Ca?termhec figniti. fubftantia non quideraiiqueraadmodurai in mufculorum Uentribus exa da fimplexuecaro exiftit,fed fubftantia qUa?dam fubalba, Si (quo ici aptis explicem)duriori neruofoep adipi,fu pinguedini refphdens Opinr enim ab ofa,8c* neruea, qua? undecunquepinguedinihuicacceditfubftantia,ipfam duriorem effci, illius ritu,qua? in offium articulis fubinde colligitur.Pra?terea pingudo ha?c,frequetitibus b neruospettama rum fibris,buenarumcj terminis adauda,mcdium quippiam inter carnerti Si indurtum adi multima- r>em adipifcitur ac etiam in fummextenuatis, 8c" marafmode mortuis ipfius {^rtio fempei figure {h'l inter fecandum aliter,qum reliquus adeps occurrit. Verm Arabes hallucinaniur, hanc fub ftantiam extra mufculi corpus, carnem fimplicemimmixtamp efl affirmtes illorrn modo* c 4 qtii
3

304

ANDR A VESALII RVXLLENSIS quinefcio quam, fimplicemcarnemingingiuisacpene collocant.Haudquaquameniraiexpenderunt innumeras neruorum fibras , Si capillorum modo tenues uenas, hanc fubftantiam intercurrentes,illamq? nec colore,uel fubftantia,nec a?qualitate continuitate e etiam mu fculorum carnem (qua? alioquin tt fibris implicatur)referre. Natura huiufmodi fubftantia, quam nifduriufcula?conglobata?cp pinguediniadamuflm affimilaueris,tanquam ftratum aliquod, autterram pra?parauit, cui apte infiniti neruulorumfurculi implantentur , quos ob exquiftum tadus fenfum,maioribus neruorum propaginibus, internam manus fedem fcdeuntibus diffndiundiqueoportuit.Ga?term,etf ha?cpinguedo durior admodum'que neruea ft, nihilominus in rerum fubftantia mollis eft^ acproindeoccurfntibus cedit, et ad aliud quippiam, neque id minimum, digitis conducit. Media enim inter digitum fledentes
tendines,cidura,qua?appra?hendimus, corpora reponitur,8c"aptifmtendines,neautpremantur, aut contundantur,munit, unde etiam merito huius fubftantia? qum plurimum iraferna? pedis cuti fubfjcitur,pra?terea offium reditudinem tune corrigit , quando in circulum manus quippiam eft comprehenfura. Ac proinde externa? digitorum regioni hanc rerum Opifex minime corn municauit,ut qua? ibidem inutile pondus digitis inferret,quumha?cregio,neque illo abfolutiflmo indigent tadus fenfu, neque quicquam in obliquum apprehendat,nequetoties fubulas fcalpellate, Si idgenus artium inftrumen ta propellat.Quin etiam in interna, manus fede , ipfs quidem articulis minimum , in partibus uero inter articules medrjs, plurimum huiufmodi fubftatia? induftrius rerum Conditorproduxit.Haudquaquam enim ofum fdes,quibus illainuicem coarticulantur,huiufrnodifubftantiaindiguit,qu fie i debeat,8c" fubftantia ea,pra?terqum quod nihil commodi pra?ftaret, obftaculo motui feret,tum grauans ut fuperflua,tum etiam articuli fpacium exdudens occupansq?,8c" etiam pro hibens,quo minus articuli in acutos angulos fledi poflnt . Lateribus autem digitorum tantum eius fubftantia? adnutriuit,quantum mdias ibidem regiones,qua? uacua? manfiffent,re plerepotuit,quo etindemanus,no folm ut diuifumin multas partes organum, fed etiam ue lut uariindiuifum fuo munere fungi ualerent. Addudis enim inuicem digitis,ita eorum m dia regio ab hacfubftantia oppletur , ut f quid etiam liquidi manu fupina continere libuerit, id non elabatur.Poftremo huius fubftantia? beneficio extrema manus, illa mollit, fubigit, Si terit , qua? mediocriter mollia , molientibus Si terentibus organis indigent, qualiaper omnes artes funt plurima. Quantum uero huiufmodi fubftantia ad corpora fummis digitis apprehendenda auxilfj pra?ftet,nemini non perfpediffmum eft,quem minime latet, f offium finibus nihil,quod cederet, appoftum fuiflt,ea facile debuifl rumpi,nec illis potuiflplurima corpora eleuari, quod modo huius fubftantia?, 8Crenitentium illi unguium opra obimus feliciflim . Atque eiufmodi funt huius fubftantia? proprrj ufus, communis uer,quem cum carne acipecjj parerai Gdgitt is cenfetur, quo aeftus tempore refrigerare, frigoris uero calefacereaptaputatur

DE

MVSCVLI
mouentibiHi.
S

M^TNVS DIGITOS Caput X L 1 1 L

d Seriatim

v M quinq? digitorum conftrudionem fuperiori Libro profequenh*ncften'

Digitorum
motus.

tes, long * aliam articuli fpeciem in primis quinque digitorum interno-

dfjs,8d in fecundo pollicis haberi fcripfmus , qum in fecundo Si tertio quatuor digitorum , Si tertio pollicis internodio Ha?c nanque internodiamutuoea articuli fpecieingrediuntur,quam yiyyAvwy Gra?ci uoeant Superius enim os in fui fnum inferius excipit, ipfumcp inferius in fuis fnibus fperioris ofs tubercula admittit. Vnde etiam fmplicem tantm motum ha?c internodia,feu articuli exigunt,quiextenfone 8c"flexione nufquam ne tantillum quidem in latus declinantibus perficitur. At quatuor digitorum prima internodia inarticulaticrne cum illis, quibus fuftinenturofbus,coardantur.Vnicus enim inferioris ofs fnus, unum caput fperioris ofs excipit. quapropter etiam non fmplici tantm motu , fed dupfici aguntur,flexione nimirum extenfioneep, & pofteaad latera obliquo dediidu inclinantur, feuut fmper loqui inftituimus , ad hos illosue digitos adducuntur , uelabducuntur . Porro cuiuisperfpicuum ef arbitror, nihil referre num flexionem 8Cextenfonem fimul pro fimpli

MS\i

cimotu,autproduplici,utunusfcilicetflexione,alteruer6extenfioneperficiatur,enumerem, autrurfus motum, qui in latere fit, unius loco habeam,autduorum motuumuicerecenfeam,ut fcilicet unus in hoc, alter uero in oppoftum latus perfici dicatur.Ca?term hos omnes digito*

..

DE
b

HV MANI

CORPORIS

F A B RI C A

LIBER

IL

55

digitorum oflum motus uiginti 8c"odo mufculis celebrri docebirnusi digitos flcdehtibs Pj&** m0f (oii.hu fermoneminchoaturi,inquoh mufculi cuiufdambrachialiinfertinecefrarioincidetmehtioi ^esmu/cu'
tA P-

quem quia cumdigitorm mufculis numerabimus , hoc Gapitenouem cViiigihti defcribehV$6 m; tur* Primi mufculi d principium teres,8c" ftatim ab exortu grande,ac ex carne nerueacp fub Primas. d ta.*, ftantia mixtum, ex interiori humeri c tuberculo enafcitur non quidem ex fuperiori magisqj e i,zfi. ca. promitiente tuberculi fede, fed ab interiorifub mufculi ad fumiha? manu s internam Cutem r^n, latum tendinern porrigentis, Si g duorum quos brachiale fledere audies,capitibus , pra?fcere g ita^m. Si fub h illius fer mufculi origine , qui inter radium in pronum agentes , fuperior enumer h 5 tab. / 7 bitur . quanquam potius x anteriori fede Si inferius illa origine , primus hit digitorum mu> ^-Q: fculus initium ducat . Mufculus ifte craflb alioquin fuo exortu latior effcitur, atque uer > fus ulna? radrjcp mdium perrptans, perqum obfcur ab ipfis principe fui portibnem aflimit.Hinc exad carnofus et teres,in amplitudinem tarn modic deprefus,ad brachiale prorepit* Anteaquam uero brachialis radicem contingat, notabili fatis brachiali ihteralloi i ta. n. cr ipfius uenter in anguftum magis { coadus, in quatuor carnofas partes diuiditur,qua? fingule? ita fcnftm s neruoforesanguftiorescj$ fada?,ilico in exados tendines ceflant . Hi examufm teretes fimul t>tZZ. communi membrana utcunque tenui 8c" mucofainuoluti, brachialis cumcubitoarticulum h 4 ta.i. ipfumcjj brachiale tranfcendunt,communi omnes k ligamento in brachialis finu obdudi.Eft autem ligamentum id ualidum , Si tranfuerfum , ex una brachialis parte in alteram prona> tum,anuli9 formam ( quod ad eius cauitatem fpedat ) pra?cipu referens , Si totam bracnialis fnus amplitudinem, qu ex ipfaoriginem ducit,fuccingens* SimulatquuerotehdineS ligamentum idpra?teriere, inuicem didudi , trs acutos Si interuallis pares conftituunt angulos, Si finguli unumquemque quatuor digitorum fibi pra?pofitum adeunt,ac fecndi digitorum ofs radici latiores membraneiq$ fadi inferuntur , toti ofs longitudini implan > lidfecusex tat^ Oumuero primum digitorum osperreptant,1 tranfuerfo quoque Si robuftoadmoIT'ulm dum ligamento obuoluuntur, quod exuno ofs latere natum,alteri irtferitur aut potius gtUtk. id ex tota interna? ofls fedis amplitudine enatum,canalem oblongum feU riuf um effi'ngit, id ptopo, qUO primi mufculi tendo un cum ra alio quem huic fubrjci diCeriius, per dgui longitudinunt. nemfecuriffim deducitur,acnefuafededigitodeclinet,eeueturue,pulchre mpleditUTi y ita tamen ut tendini liberum iter citra omnem connexum per ligamentum pateat Tendines enim qu primis digitorum offibus porriguntur , neque tranfuerfs ligamentis , neqUe of bus , uel quouis pado adnexiha?rent, fed ligamenta uelut per anulos fibi lax excuptos , min **'* nim impediti perreptant. Ca?term his primi mufculi tendinibus nubi primo digitorum TJltL offiincumbunt,8c"priufquam fecundm confcenderunt ( quanquam fecus Galeno uifm LiktdeVfu fuit ) peculiarerarmque ex abundanti id accidit , quod longa fedione diuifi, aliumipfs fub- par. ftratum tranfmittant tendinern , de quo ftatim ac pra?fentis mufculi fundionerii fermohi ddidero, fum pertradaturus.FundiG autem ipfius eft,fecundum quatuor digitorum os fled re,illud brachialis medioubi inuicem adhucipfus colligantur tendines, qum poteftproxim admouens* Et quemadmodum minimi digiti fecundm os, ca?teris digitorum fecuridis ofbus minus eft, ita quoque Si eius digiti tendo reiquis tribus gracilior iiifitur , ut Siil 0 s ta. a. 7 la mufculi carnofa pars parui digiti tendinern promens , ca?teras gracilitate fpcrat* Se; 6ecun^!* cundus mufculus p primo fubiedus ab interiori humeri q tuberculo fub primi capite* fuiini1 Vfi.cTi'i trj uixaliquam portionem aflumit x ulna? enim anteriori r procefu,quo illa humerd cor//l s- ticulatur,fecundus hic mufculus potifmm enafcitur, idcjj pra?cpu ab eius procefus rdi l *i i c ce> quandoquidempfus fuperior pars feu apex , illius s mufculi excpitr infertiohe, qui inH: dein\. tercubitum fledenteseftpofterior.SeCUndus itaque mufculus hincc prodiens, exad cars $ta.r. nofus 8c"teres (nonnihil latus tamen, Si ut primus modic depreffs)euadit,8c" m ediam eu* i c tab . *. j^ fe<jem comprehends ulna? adhuc adnafeitur , qua exortus fui robur non rhodicurai e u 7 td.yin fefe afc{fcjt $ qua ulna?u membraneo conneditur ligamento, inter radium Si ulnam tota cuters ctt. bitifer longitudine confftenti. Quando uero mufculus parum ultra mediameubiti Ion* 6 t,*, gitudinemdefcendit,aliquanto anguftior redditus, x in quatuor carnofas portiones fmiliter ac primus fnditur. qua? aute brachiale in teretes ceflnt tendines, tanto primi mufculi ten dinibus fpifores,quantumfecundi mufculi moles primi magnitudiriemfuperat. Hi tendi nes communi membrana perquam mucofa, acca?teris omnibus membranis rubicundiori y 7 tab. t. inuoluuntur , fmulcg coha?rentes , fub primi mufculi tendinibus per T tranfuerfum interna? brachialis fedis ligamentum , in manus uolam contendunt , in qua ( quemadmodum primi tendines ) a?quales angulos efficientes , mox inuicem dirimuntur , finguli ad u num quatuor digitorum excurrentes Quemadmodum autem per uniuerfam cubitilongitudinem Si bra/

ANDREAE VESALII fRVXELLENSIS chiale fecundus mufculus primo fubfternitur, ita quoque primi tendinibus fecundi tendi nes fubfjciuntur , Si eodem fimul ambo fecundm primi offs digitorum longitudinem tranfuerfo ligamento obducuntur,a?quatque in uola Si brachialis finu teretes . Minime enim ueritati confonum eft , primi mufculi tendinern in primo internodio, ut Galenus affeLi.xdePar. rit, dilatari. 5Pbrro ut fecundi mufculi tendines ad tertium digitiinternodiumpertinoerent, H r . ^rundimu, Primi iam mu^cu[i tendinibus in fecundm os neceffario infrtionem molientibus,opera?- timAcZ* fculttendinum preaum tuitlecuncU mulcuh tendmes, aut ad tendmum pnnu mufculi latera porrioi^aut ntrm*s per primiten- quum ipfi red fubijciuntur,incumbentem ipfs tendinern perforari, hacq? ratione fubftra - m"tt i* dinestranf^ mm fecundi mufculi tendinern tranfmitti.Atquumofumlatitudo, ut tendines fecundi mu ^ * ? ' fculi ad latus dclinent, minime admittit ; Si Ci forte ad latus ducerentur,obliquum fan ftum,ac proinde obliquum etiam motum exigrent: reliquu m profedo fuit,lonoafcdione fuperiorem tendinern, qui primi mufculi foboles eft, fummo rerum Opifice'mirabii induftria fndi, qua fedione fecundi mufculi tendo uedus,ad tertrj ofs radicem pertinLib. x de Ad' geret Verm etf tendines primi mufculi perforentur , ob id tamen cum Galeno neutiquam mifec7io. credendum eft eos fecundi digitorum offs lateribus inferi, quum maxime interna? iloru m fedi implantentur , ac fuis apicibus poft perforationem , fub fecundi mufculi tendinibus colligantur , Si perinde ac f non kiiffent perforati , fed tantm latiores redditi, infrtionem moliantur Ca?term utinbrachiali Si tota primi ofs longitudine, tendines tranfuerfo li gamento cinguntur : fc quoque in fecundi offis tota longitudine aliud ligamentum tendi nern hac porredum obuoluit , aut , ut femel dicam , eiufmodi ligamentum toti interna? digigitorum fedi obtenditur,quod nullamembrana,nullo'ue alio uinculo,aut fibra etiam,tendiriibus in interna digitorum fede adnafcitur, nec ibidem quicqum membraneum inter duos tendines inuicem fuffultos interuenit* In uola tamen priufquam tendines digitorum ligamenta fubeunt, finguli propres induunturmembranulis, qua? tendinibus,quibufdam Ttnius mu. fibro fis nexibus adnafcuntur. a Tertius mufculus b fecundo mihi prorfus diftinguitur, d 6tab..y fculus. non anxi intrim folicito, num fecundo illum adnumeres, ac fcundum tune in quinque ta..7ta.bl carnofas partes totidemque tendines diffeiflum red proferas , dummodo uera tertrj mufeu- h cu,z' lidefcriptio fubijciatur, qui tota cubiti longitudine, fuperiori lateri fecundi mufculi exporrigitur, illi nufquam,niffortafls ad cubiti cum numro articulum , continuus, fed perinde acca?teri mufculi mutuo accumbentesfolent, toto progreff illi duntaxat coha?rens. Ena fcitur quidem carneo teretic principio ex ulna? c fede, qua ha?c radrj capitulum in proprium ex fi. cap. fnum ampleditur,ac ubi radius ab ulna primum dehifeit, Hinc enatus radio attenditur, *+fc*M uniuerf? ipfus prooemodum ongitudini adnatus , Si ab ipfo principium continu du- dmb' cens, ex ea potifmm fede, ubi d membraneum ligamen fecundm cubiti longitudinem d 7^.V| porredum ex radio ad ulnam enafcitur, quod etiam huiemufeulo principrj portionemof- tas#. ' fert* Quumuero mufculus radio ad hune modum expanfus ad brachiale properat,in te* retem cefat* tendinern peculiari membrana, cjuam mucor imbuit,obtedum,non autem c 6ttM communi membrana, qua? in brachialis fnu fecundi mufculi tendines inueftit, Quine- r 6U ~ tiam tertrj mufculi tendo nulli fecundi mufculi quatuor tendinum fubfjcitur, quamuis etiam per tranfuerfum brachialis g ligamentum feratur, illius ligamenti lateri attenfus, quod Z w>* ad polhcis radicem confftit : ubi etiam brachialis os pollicem fubftinens ,h fnum huic ten- h 1 g dim infculptum gerere,in primo Libro diximus. Tendo ad hune fnum reflexus , atque me- cap. X dius inter mufculos primum pollicis os Si fecundm fledentes occultatus , ad fecundm Procclfus polhcis rpit internodium,ubi tranfuerfo ligamento in tota fecundi ofs longitudine ex- VJ^% Ttrtiustudli ceptus, tertium os accedit, cui latefeens ualid inferitur ; In caudatis fi'mrjs, hunemufeu- termm la, terncouddtis lum non pnes, uerum tendine fecundi mufculi mdium digitum petente in medio m / fi*s babedt. Uola? , exigua portio enafcitur, qua? tranfuerfm ad pollicem duda , ultimo ipfius off im - #** plantatur. Atque ha?c tendinis portiuncula , peculiarem portionem carnofam , ut caneri Utdb.^, quatuor iecundi mufculi tendines , neutiquam adipifeitur, aut etiam illi,medfj digiti ten- iM Ptra hic dini alhgatur , at ab ipfo prorfus enafcitur , fuper indicis tendinern ueda . Porro f hune rf^A QJZHZ fernion^ Pe^uIta Galeni placitis in primo librode Partium humani corporis ufu ni, propom. f ntia adduxiffeanimaduerteris^potifmm illi figmento,quo is pollicem non ad uo- tab.notato Iam uerfus brachialis medium,ca?terorum digitorum modo , fed fuper aios , Si ad uola? <d *"* mdium, fledicomminifeitur, nonmeinfcitia?,aut in Galenum impietatis prius infimu' lato , cjuam propres manibus fedionem obieris , aut alteri accurat fecanti , admonitus, altitens, m umuerfam diligenter expendens . Reperies nanque non modo qua? iam commemoraui/ententia? Galeni merito ludari, kd Si id quoque maxime, quod de fecundi
$o
-3

)f

tertfjcp

DE HVMMI CdRP \H F. 1RCA LIBER IL &f tertfj mufculi Fundione fubnexurus fum: utnunctaceam Galenum fuis lufum fmr)s,nort 6td.n. uer tendinern ' tertrj mufculi graciliorern illis dicere,qui m fecundo mufculo producuntur; m6ta-x. Opinaturenim Gialenus,8c"cumilloomnisrefedi^iis pro fefbrum chorus, fecundm mu fculum quatuor digitorum primum tertiura'que os fledere,8 quem nos tertium certfuimus , fecundi pollicis offs Si terti) flexum moliri : quum tamen ambo duntaxat tertrj quin> que digitorum ofs, ut primus fecundi, flexionis reuera opifces fnt.Nullum enim mu fculum os moue,nif eidem inferaturjGaleno cafteriscj Anatomicis frmifmi axiomatiss loco habetur . at fecundi mufculi tendines neque primo quatuor digitorum oCCi , neque ter; trj tendopollicis feeundoofl, ne obfcuriflm quidem inferiturapplantatur'ue:ergo nec eorum quidpiam hi mufculi agitnt, Neminem enim fore arbitrer * qui ex primo de Partiurr ufu aftruet, fecundi mufculi tendinern primo internodio dilatefeentem implantari : quum Galenus in diffedione femporis fuccefu exercitatior , tribus interiedis de tranfuerfo liga mento uoeibus , integram paginam ibidem reftituere conatus fuerit i parum tamen fui me; mor,quum infertiones tendinumin digitos, fimul in numerum colligit. Acproinde fibenef cio tranfuerfi ligamenti , quod in primis quatuor digitorum ofbus , Si fecundo pollicis exiftit,ha?c offa fecundi Si terti) mufculi tendinibus fledi, quis pro Galeno eertais illi
1

jw..

us 'que pofteriora ueriorque fenfacapienscontenderit,refpondeatisqua?fo,cur minus Si primi mufcui{ tendines , prima quatuor digitorum offa fledant C quum Si hi eodem li^ gamento contineantur Nonenirai quicquam prorfus eft,cuius bnficie* ptis fecundi

mufculi, qum primi tendinibus prima internodia fledi 3 quis demonftrarepofet. Quine; tiam inmediumadferatobfecro,quamobrem Galenus non fenferit fecundi quatuor igi* torum ofs flexionis , tendines fecundi mufculi autores ef f quum tamen Si in fecuhdiof; fis radie totaque ipfius longitudine hi tendines tranfuerfo obuelntur ligamento , Ad ha?C illum me docere optarim , quamobrem Si primus , Si fecundus , Si tertius digitos mouen > 4,td.t. tium mufculi etiam brachiale non fledant, quum Si in interna brachialis fede0 tranfuerfd ualidoque ligamento non mediocri dudus longitudine contineantur Similiter rationem comminifei uelim, quapropterquamplurimi tibiam occupantes mufculi, qui pedem ade^ p ita. 2,r. untes , ac p tranfuerfs ligamentis inter tibia? offs extremum Si calcem,ac rurfus inter fibula apicem exteriorem'ue malleolum ac calcem obuoluuntur , non illorum ligamentorum etfant auxilio pedem moueant , quum tamen in his omnibus par ft ratio i uti etiam in omnibus ca?teris mufculis , qui tranfuerfo ligamento in alio of, qum unde principium du5fei in > q z, taxha, duuntur . Ac proinde plerofque inq cubiti exteriori fede, Si in r tibia? anteriori gion ten > ra. x,z, j, fcnes jbf^em ligamentis circundatos in medium,ad robur huicmeo parodoxo conciliant r xtXd,'z durai, nonadfero Vtitaquetres hadenus ex digitorum mufculis enarratos brachiale non La. fledere certo certius confit , ita quoque nif fuorum quibus infruntur ofum flexionis op fcescenfendi funt. Deinde f primi mufculi quoque tendinibus prima quatuor digitorum offa, Si fecunda tendinibus fecundi mufculi non infleduntur,haudquaquam fecundi tendinum ui , prima quatuor digitorum offa , Si tertrj mufculi beneficio fecundm pollicis s7td.cba, os dei credendum eft Proprios enim his quoque ofbus fagax rerum parens Natu> raft.i,z,i.s ra mufculos largitur,quos ubi fermonem triumprimorum abfoluero,feriatimperfquan id adhuc admonens , ut f quis forte fecundi mufculi ac primi auxilio , primum quatuor digitorum os , Si tertio item mufculo fcundum pollicis fledi arbitratus fuerit , non of> citanter cuiufque intemodr] flexionis uim perpendat nam primum internodium , quod ex ipfius fententia, primi ac fecundi mufculorum tendinibus , pra?ter alios totidem pau> lo p6ft explicandos mufculos inflederetur, uix tamen frmius flexionis robur, qum ter> ^6t4t s tium internodium commonftrat, utcunque etiam unicus tantm tendo huius motus du* ' 1. cenfeatur/ Trs itaque nunc didos mufculos ex diftis gionibus, per totam nimirum cubiti longitudinem Natura produxit , ne f forte in extrema manu principium aflumerent, eam carne obruentes,magnam ponderofam'que redderent : quod quantum ad uaria qua? manu obeuntur munia incommodi intuliffet, quiuis promptiflm colligit. De> inde robur in flexione maius quirebatur , qum quod breuibus mufculis pra?ftari ualebat,quiex proximis rjs qua?mouenda erant ofbus principium ducerent Atque hanc pariter ob caufam , ut digiti fcilicet ualida flexione pollerent , non unius tantm mufcu> li beneficio trs digitorum articuli fleduntur , fed finguli proprios exigunt Illi quiderri quos reda duntaxat, Si in neutrum latus inclinante flexione agi oportuit,unico eodemque ualido contenti fuere tendine : articuli autem, qui in latera etiam inclinationem experiri debebant , pluribus tendinibus mufeulis'que , Si illis non admodum ualidis ( ut c 4 etiam
s

^ *

...

ufhhs agi,
tosfiecend* indufiv*<

$o$
Tranfuerfo, etiam
rum ligdmen,

ANDRA

VESALli

torum ufus.

Mucofdrum^

*"* rdlfZ

pojl tertium crne in nw

merofmce*
dents.

Tredeam

JJudluordi
gitsferuiunu

Illorumduo,

^motlntmu,
)antuf.

Trs pi fe, ^ininullT, wr.

illorum flexio infirma eft ) eguerunt cundum digitorum of obducuntur , ne quoties fecundm aut tertium digitorum os infledimus , tendines tanquam redi protidc funiculi , Si uirgula? fecundm ofum flexionem non incuruata?, flexo iam offe ad cubitum tenfa? exurgerent, Si cutem in miram altitudinem eleuantes manus uolam turpiter implerent . Ligamenta enim etfi tendines mufculorumuentris beneficio contrahantur,eos tamen offbus quibus noninferuntur,adiacecogunt. In uola uero 8c" brachialis fedemucofismembranis tendines induuntur,quotutios procdrent, easmembranas tanquam propugnacula 8c~murosfortintur.Sed fecundi ueta.fad mufculi membrana? alius quoque ufus exiftit , fquidem u mufculi oblongi Si parui,quorum > 7 tabuj ope digitos quatuor polliciadducimus,ab illa enafci audies. Quum itaque fecundm qua- **$ tuor digitorum internodium primo mufculo fledatur, tertium autem fecundo, Si tertium p0UfCiS tertio, tandem opportunum erit , mufculos prima quatuor digitorum of , Si prir r i , if. a A ti es r i & t . T i mumfecundum que polhcis Hectentes aggredi . Sunt autem hi omnes numro tredecim:ad fngulos nimirum quinque digitorum primos articulos bini,8c~ ad fecundm pollicis terni. * sub a s x Qui quatuor famulantur digitis, omnes d fecundm poftbrachialis longitudinem di- '"J"^' 8*tos a^eunt, omnipropemodumex parte carnei, ac poftbrachialis J ofbus connati . infeut runtur autem lateribus interiori infede,primorumoflum.Duorum igitur paruumdigi- uinu. tum fledentium 5 unus ab exteriori latere fperioris partis poftbrachialis offis , quod paruo * 4 *** pra?locatur, carnofb principio oritur, etiam nonnihil inibi adnatus brachiali . Hinc d digitum accedens,ad primum ufque digitios carnofuspermanet. ubi uero os contingit, latiufculo tendine exterioris ofs lateri, uerfus interiora tamen infritur. Alter ex interiori eiuO dem poftbrachialis offs latere, adfuperius iuxtabrachialeextremum, originemducit, Si in ter id os Si fibi proximum addigitum tendens,carnofum quoque permanet,donec membraneo tendine interiorilateri primi ofs parui digiti implan tetur. Quando utrique mufcu li colliguntur, primum digiti os,in neutrum latus uergens fleditur.Si uero exterior egerit3in^ teriori quiefcente,digitusinexteriom partem nonnihil in clinans fleditur. Atfolo interio ri laborante, ad interiora conniuens digitus flexionem experietur j Ad hune fan modum aliorum trium digitorum mufculi habent,adeo ut bini in fingulis poftbrachialis offium inter- a s ta.r. uallis ( qua? tria funt ) ponantur, Si* is qui indicis interiori lateri infritur,interno poftbrachialisofsindicemfuftinentis lateri adnafeitur, in uolam magis qum in externam manus b6ta'*>*' regionem> ut&'caeteri primos articulos fledentes mufculi , protuberans. b Mufculi au- C^ah-M tem quorum beneficio primum pollicis internodium flectitur, un cum c mufculo, qui pol' licem cateris digitis maxime abducere dicetur , carneam molem conftituunt,qua?ad polli cis radicrepofta montem,quem chiromantici modo Veneri,modo Marti afleribunt, effngit. Galenus inLibrisde Vfu partium hanc molem falfo unicum efl mufculum arbitratus eft, quem pollicis ab indice abdudionisautoremrecenfuit. Quemadmodum etiam uerita- ditd.r,ac ti parcens molemillam carneam quam chiromantici luna? monti tribuunt,unum quoque ein+ tabt mufculum quo paruusabalrjsabducitureff,ibidemdocuit,quum intrim maiorem ipfius f^s.,6 portionem exterior mufculus primum minimi digitios fledentium procreet/ Primus ita- t*. quel pollicis mufculus ex fuperiori f tranfuerfi brachialis ligamenti fede carneus enafcitur, Si f+UJ' toti primi pollicisofls longitudini interna regione attenfus,perpetu6 carneus illi inferitur , * * ' 7 perqum obfcur fecundm pollicis contingens internodium .g Secundus,qui nuper di- h liguraru do prorfus occulitur , longeque minor ipfo eft, ex tranfuerfo quoque ligamento , Si " offe "P -2> f brachialis pollicem fulcienteenatus, in primi pollicis ofs radicem implantatur, nonultra char<ta'u mediumlongitudinis primi eius ofs pertingens Sunt itaque hi duo pollicis mufculi inter digitorummotores duodecimus8c"decimustertius,f modo odo mufculos quatuordigito*?m Prirna intemodia fledentes ante hos enumerare uifum ft . Porr qui fecundm polli- i 7> ? tab. chara.t% cis osfledunt,1 trs numro cenfentur,magisdiffntemftumab illis, qui quatuor digito cU ta. Y. rum prima of fledunt,obtinentes,qum duo primi pollicis offs flexus opifices.Quienim * quatuor famulantur digitis ,d fecundm manus longitudinem procedunt: qui autem primum pollicis os fledunt,nonnihil obliqu ducuntunfed pra?fentes mufculi fecundi pol licis internodrj flexionis autores, quodammodo tranfuerfi cernuntur. Opera?pcium namqueerat,quatuor digitos uerfus brachiale in dinari: pollicem uero illis in fundione oppoftum , ad ipfos infledi . Merit igitur trs mufculi fecundm pollicis os fleden tes,ex uola tan quam quarta circuli parte, prinripia fortiuntur , nimirum ad eius linea? circumfcriptionem,qua? uitalis 8c"cordis Chiromanticis appellari confeuit . quamuis nonnihil ulteris, qum ea confiftat linea, ex uola initium ducant, ad trianguli illius quem in mdia uola collo*
'

BRVXELLENSIS Porro tendinibus tranfuerfa ligamenta fe-

iX

cane

DE

H V MA

Ni

CORPORIS

FABRIC

LiBER

IL

$09

cant,fuperius Si exterius latus Primus itaque mufculus obliquum latum cp principium dlicit,ex poftbrachialis of, cui mdius innititur, modic fibter ipfius capitulum, quod f>

num primiofs digiti fubingreditur.Hinccarnofusprorepens nonnihil anguftiorredditur* Si membraneo tendine,fcundi pollicis offs lateri, quod indicem fpedat , uerfus interiora f inferit.Secundus fuperiori fuo latere iam dido mufculo cotiguus,ex mdia fede,poftbracn lis offs,quod medio pra?ponitur,originem ducit,nonihil tamen Si os,quo anularis fulcitur, contingens.Origohuius quoque tenuislataq? eft, 8c" ftatim carnea ad infrtionem ufque confpicitur,quamin medio interioris partis fecundi pollicis internodrj tentt. Tertius huic infc riori ex parte contiguuSiex poftbrachialis offs, quo anularis fuftinetur radice,qua? brachiali coardatur,originem pariter latiufculam fumit,et obliqupollicem accedens,lateri interiori fe cundi pollicis internodrj,uerfus prioraimplatitatur Jfti trs mufculi dum un tenduntur,for tiflm fecundm pollicis internodium fledunt,prmo autem duntaxat agente, ad fuperiora uerfus indicem pollex dirigitur.dum uero fecundus folus contrahitur,ad medios digitos pol lex fleditur,quemadmoduminfimoadfuum principium contrado, pollicis ad inferiora, Si magis uerfus paruum digitum flexioperficitur.Hos trs, Si Ci in caudatis fimfjs obferutur, Galenus non modo ignorauit, uerumetiam falfas rationes in Primo de Partium ufu aftruit, Trcsfecunf quibus imperitior aliquis animum adhibens,nehos quidem aggredi tentaret . Neque etiam pftm os&' S-t\ 1 >n f r f rctentes mujctt uerifimile eft, quum fecundo adminiftrationesanatomicasemitteret,hos mufculos ipfi cogni U Gdhho i< tosfuiff,quumillosnullibidefcripferit,quemadmodumfeceruntArabes,hos,quantumau- g"r<& guror,cognofcentes,8c*duos,qui primi pollicis ofs flexionipra?funt,negligentes.Vndecim nanc mufculos,in extremamanu digitis fledendis extrudos cenfuerunt, odo quidem ad quatuor digitos,tres autem ad pollicreferentes.Quanqu rurfus ambigem,nu cafuipfi Vn decim,loco Decem ex Galeno fcripferint,quucitraaliam defcription, mufculos tantm Ori bafi) more enumerent. Quinetiam in Primo de Adminiftrandis fdionibus Galeni libro ont ns , quos hadenus uidi, codices trs mendas in numerishabent. Odo nancpDuorumoco' illicleguntur, ubi extrema? manus mufculi,pollicis obliquis motibus feruientes enarrantur, Si rurfus ad calcem propertiodum libri , quo cubitum mouentes mufculi cenfentur , TreS fcribuntur ubi Duo,infuper Duo ubi Trs fcribendi fuerant,non fecus fn,qum mal eti Primi ufus,pro Secundi illic legitur,ubi Galenus in eodem Libro ligamentorum ufus com mmort. Vermha?c cum innumeris alrjs,promeauiriliin Galeno funt reftituta,quem 10. baptista MONTANVsin gy mnafo Patauino medicina? Profefbr eximius^ non fine incredibili artis Candidatorum utilitate,nuper in'abfblutifmum orditiem redegiti maximiacpendiuiniingenijuir,obfngularemilltum Medicina?, tu ca?terarum fcientiari cognitionem, nulli actatis noftraemedicorum fecundus, Si pra?ftantifmis laboribus fuisj quosinpublicumdedit,acpertinaciindefefracf indocendodiligentia,de ftudiofs omnibus qum optimmeritus.Cuiuiro utinam Deus aliquis aurem ftatim uellicet,eicj? in animum in ducat, ut Si alias cogitationes fuas long pulcherrimas,8c iamdudum prsematuras in uceni prodire patiatur,eas'quepofteris uel nonnuideat,ueleorumcalumnias,qu iudices ca?terorum ef folm cupiunt,ipfc nihil unquam pra?fta queunt, non ita reformidet . Hadenus Becmwsfep i d 9 u.z. z itaque fexdeciinmufculos,quibus digiti mouentur, commemoraui, acproinde tiunc^ deci- ^^digitos tab . v. 10 cimusfeptimus,qui digitos extendentium primus erit,defcribetur , in cuius enarratione hoc mouenUutn* u^ mihi Galeni intelligendigratia uelim donari,ut illum in quatuor diffundi tendines liceataf eunus9ta. rere,Sc" deincepsadrjcere cmufculos,quiex cubito procedunt,8C quatuor digitos police ab , alter lo luccre creduntur, bipartite in duos tendines digeri, Si eam quem Galenus narrt, infru ^ tionem in digitorum offa moliri Atqueid mihi tantifper concedi optauerim , quoufque cimnes trs mufculos fermoneabfoluero , tune enim primum uariam ipfbrum tendinum coni mixtionem coitmque,acmunusdeniquefubiunge licebit.Quanquam intrim in reliqu pra?fentium mufculorum defcriptione,in ortu nimirum, dudu, fubftantia , forma , Si id genus reliquis nufqum aberraturus fum, quemadmodum etiam in falfam tendinum frieni nequaquam impingerem, f mihi eadem perptue) ha?c occurriflt, Si Galeni obfruanda autoritas negligedui mehaberetur Sed ge negocium,utifefe enarrandum ofret, aggref?ut.<t. diamur. Decimusfeptimus principio ex carne nerueaque fubftantia mixto,& utcunqu g tfi.ca.2i lato, ab elatiori fedeexterioris humeri s tubercul enafcitur, 8c"permediam cubiti fedem,mah'1 p' gnus Si carnofus , Si paulo minus toto teres porrigitur,nulIialteri connatus off 3 neque liunde , qum ab numro principium ducens Quum Uero propter radrj extremum, cui h 9 ta.b. brachiale inarticulatur," pertigerit,ardior redditus, in quatuor breues carnofas portiones, in mufculi fubftantia non procul diremptas finditur,que fimul communimembranaindute, fibris p

1-

ANDRE AE

VESALII

BRVXELLENSIS

fibrisqjtenuibits inuicem Coha?ntes, atque in tendinern illico abfpfrum a mufculi uentre dedudu degenerantes,per * fnum in radrj exteriori fde exculptum , ad brachiale contendt. i 2,4 fi,c4t Eft autem fnusjlle,ex quatuor in exteriori fede appert dicis radrj excauatis,radfj cum ulna?kar 24 & >. ticuloproximus.Huic itaque firtui utcunqueamplo, Si admittendorum corporum magni- Jr M* tudiniadamuffmrefpondentij quatuor hi tendines incumbunt, Si tranfuerfo1 ligamento tms'zfigl ipfis peculiari, Si radio quoque proprio obuoluuntur , ne aliquando ex finu dclinent, Si ne Y*contrado ip forum mufculo in altum exurgant Ca?termut Galenus radrj finus nonap- r*U'ch Libxde d> t expreflt,ita quoque falfo hos tendines communi radio Si ulna? m ligamento contineri tra- m zt.cbami.fedio. didit . Nam communi amborum ofum ligamento Sin finu is mufculus utitur, quem ego *# decimumoctauum in tota ferie paulo poft cenfebo. Quum itaqueproprium ipforum liga^ J*g c^* men tum tendines iCki tranfcenderit, brachialiq? iam incumbunt, latefcentes Si ab inuicem de 0 9 tab . e. dudt,tres a?quales conftituuntangulos, Si finguli ad unumquencj? quatuor digitorum propunt.llico autem atque digiti principium contingunt, adhuc multo ampliores tenuiorescp dditi,primi offs radici inferutur,ac fie per totam digiti lgitudinem afeendentes, medio ex LikxdeAd' terioris ofum regionis adnafeuntur, non autem, ut Galenus malarbitratur,fjs duntaxat mifelio. 0C\um fedibus,ubiarticulorumconfiftuntcompages. Ceterm qua ratio ne aliorum mufeu lorum tendinibus, hi in digitorum fede commifeeantur, quum quatuor digitos , pollice in . obiiquum abducentes mufculos frmone abfbluero,auditurus es . Nunc enim Si Ci decimus feptimus mufculus p trs tantm tedines ut plurimum nobis exhibeat, quatuor illi Galeni no p ut m 9 Eecimuso, minelargiti fumus.qDecimusodauus mufculus gracilis longuscB eft, inferiori lateri decimife $<&** *** uuws. ptim{Cecandumcubitilongitudinemexporrec^ustAb exteriori enimhameri rtuberculo,hic h mufculus principium fumitinterdecimifptimi caput, Si principium alterius* mufculi, qui q 9 t*. poftbrachialis of, quo minimus digitus fulcitur, ' infrtus,brachialis extenfionis dux cenf- 2 u x tur. A principio mufculus hic fecundm latus decimifptimi carnofus frtur,quoufque cubi ^'r ti finem attigerit,ubi in duos bipartitus tendines, communi radio Si ulna? tt finu , Si ligam- Ub.t p. to utitur.Tendines ftatim atque brachiale fuperarunt , inuicem dirimuntur , Si unus ad par- s tdX uum,alter anularem contendit digitum,ac finguli in Cui digiti primum os implantatur,mem- *9J f brana? inftar, exteriori lateri uerfus pofteriora tamen fefeinferentes Hicmufculus duobus, uyU.it, quibus infritur, digitis pollice abducendis creatus Galeno dicitur, quum intrim obli- * ^ta.chaDedmusno , quum ftum nequaquam adipifcatur,quemadmodum fan r decimusnonus,duobus ultimo ra'u , nus' enarratis fubftratus,obliquo dudu donatun Ab exteriori nanque ulna? procefii , pofteriori humeri fedi coarticulato,ufque ad ulna? fedem, qua? non multo antebrachialeeft,continua f rie, tanquam ex reda linea s mufculi quidam enafcuntur,omnes obliquo ftu pra?diti . Atque z 10 ta. a Trs mufeu, hi trs exigunt radies principia ue,ac primum quidem, quod elatiflmum Si humero uicini- s,p. ^lullfml us e^" * ac* mukUUJm *&rtar radio peculiarem Secundum autem , primo iam ordine fuccetudine yX dens,ad pollicem Si brachiale fpedat,cuius feriem , ac in plures ueluti mufculos diftributiodents , pr nem, mufculorum pollicem extendentium enarratio docebit.a Tertium autem, quo in pra?- * t. n. tertmuftks kntia Potiffimum egemus,quodcp fecundo principio ordine fuccedit, ab ulna? of ultra meLibldeAd- dixxm ipfius longitudinis, uerfus brachiale enafcitur,neutiquam uero (ut Galenus parum be mi.feclio. ne aflrit) tota ulna,aut ulna? fuperiori parte brachio proxima Hoc principium exad carneum,cV inftar oblonga? linea? originem ducens, paulo anguftius ab exortu dditur,8c"obli que deorfum,uerfus radrj ad brachiale appendicem confeendens , inb duas carnofas portio- h 1 td.ofu ns difcinditur,quaruminferior decimumnonum efbrmat mufeulu, fuperiori illius princi ^ior^ue pij parte diftindum,quemdodrina?gratia uigefimumprimum,8c" pollicem uerfus aliosdigi tos euertentem appellaturus fum. Hoc igitur tertium principium in duos mufculos diftinguam,quuis intrim principfj ratione nobftem,quo minus ambas ipfius partes,unius mu fculiloco quiuiscenfepoft.Decimus itaque nonus digitos mouentium mufculus,ab ul naeo, quo dixi,modo enatus,obliqu radrj appendicem petit,acpriufquam hc contingit,in duos inuicem coha?rentes tendines finitur, quiproprio c fnui in radrj appendice incumben- c *,4 fixa. tes,8c" peculiari d ligamto tranfuerfm obuindi,fuper brachiale expandutur.atq? hc dirpti, *4 & * illor fuperior indici,inferior aute medio exporrigitur,exteriori inferionue digitorum lateri, d z M* ch4/ uerfus pofteriora impltati.Sinus autem horum tendin nomine, in radrj extremo priuatim r4<*'4" exculptus,intere fn decimifptimi mufculi gratiaincifum , Si illum quo bicornis tendo eius e m/*
1
s>

ZT

19 , 18

(y if

mufculorum tedines y mu
nus.

DE H V MA NI CORPORIS FABRIC LIBER IL 3'* " tionis eorum,quibus inferitur,digitorum autor fit,ftus ipfius infertioq? liquidiffm commo ftrant.Ca?term hune non fmper in indicem Si medium,digitos,tendinem porrigereobfer> h 9tv. uaturus es, fed dtaxat in indicem. Sic etiam h decimumodauum mufculum in minimum Si anularem fimul, tendines,qui ftatim in brachiali dirempti fuerunt,digerere non fmper cfpicies,fed frequentifm unicum tendinern in paruum digitum ferri obferuabis, eius digiti extl i 9 td.z. Cionis duce. Pariter decimusfeptimus in trs tantm tendines diuidi uidebitur, qui in brachi ali inuicem dedudi,indici medio,8C anulari implantabuntur,in minimum autem digitum fta tim brachiali tendinem,utad ca?teros digitos,ferri rarifim reperi, qu decimusnonus parui digiti extenfionisautorfit.Athisomnibustendinibus,ubipoftbrachialimembranulisetfi brofisnexibus committuntur,priuatimidaccidit, ut finguli latefcentesuelutinplusdiui> dantur,ut iam latiores multo,8c" tenuicres redditi,ad digitorum radies, mirabili neque fm per eadem ferie inuicem mifceantur,unius digiti tendinis portione etiam cfpicua,ad alterius dioititendinem pertinente.Quod Si in tuis manibus confpicaripoteris,animum, quando di ' pitos fledis,ac refledis,et in latera ducis,digitorum radici adhibens. Quamuis in manu cute H berata,idintueri magis conduxerit,ut non mireris, cur Galeni tendinum feriei minus ilico acceffrim, arbitrera^ decimumfeptimum,decimumodauum,cV decimumnonum quatuor di> gitorum,un et extenfonis Si abdudionis pollice opifices effe,ob uariam illam,qua? per ob liqua prorfus fit, commixtionem,8C redum ftum,cx: ipforum infertioncm,quam in totam di giti longitudinem moliuntur.Nullam tamen prorfus tendinum commixtionem unquperfici obferuaui,cuius beneficio uelobfcuriffmparuum digitum polliceabduciaufimaflre; re,imorectusille mufculi decimiodaui dudus infertioq? arguunt,nulla prorfus ratione par uum digitum eius opera,extrorfum pollice abduci. Atque eiufmodi etiam quid in pede obferuari,fuo locodicam . Habeto igitur mea quidem fententia decimumodauum pro pra?ci> puo parui digiti extenfonis autore.Decimum autem nonuminfigniteradindiciscValiquan k9Ue' do medrj pollice abdudionem,idoneumeflneminemambigereconuenit. Vermquia VigefmOJsx lraahfl paruum adso atque ex abundanti ca?teris abduci oportuit,quotiesrotundas figuras manu bdarU ta. compledimur, Si quum huiufmodi motus k decimoodauo mufculo acceptus ferri nequeat, '9td.b. remm OpifexS-nufculumbreuem/edualiduminextremamanurepofuit^illi motuipra?fe> ZpTsib'x dum . Av m quarto enim brachialis off, quod redum appellauimus , mufculi huius princi> chaLa'er piumprodit, quod perluna?monticulum ad paruum digitum pergens,totoduducarneurri 4* uifitur, mris feulacerta?formam eleganter exp'rimens,quippe mufeulu s ifte,in exortu utcun Vutid quetenuis,in medio teres craflusq? eft,in infertione autem5quam in externo primi ofs parui 'mus " i '% f. dipitilatusmolitur,gracilistenuisq,8c-nerueuseuadit; ft itaq? hic ordine uigefimus. Ca?- primusi o io, u ta. tcr%m n uigefmusprimus,pollici peculiaris cfetur,eftcp ille altra tertrj ex ulna pendtis prin b l' cipnportio,quampdecimonono,quiadindicem8c"mediumpotifmumfertur,diftingui> \ Ztlhin mus. Ab ulna?itaqueexteriori fede,iuxtaq ligamentum membraneum inter cubiti ofTa,qua in #r fa- g . u{cem dehifeunt, confftens,8c" iuxta mdium longitudinis cubiti ifte mufculus enafcitur,uer fc2u!T fus radium obliqu properans . Priufquam uero radrj inferiorem contingit appendicem, in A ui. paulo minus toto teretem cefat tdinem,qui communi cum 'tendine bicorni, quo brachiale sz,4.fi.ca. extenditur,s finu,etr ligamento plerumc dedudus,adbrachialecontendit,8Cilicolatefcens ta *4.Ub.i *,/. tius ollkig iongitudini inferitur,non quid in medio exterioris gionis , fed exteriori ipfius iTjatJ. latere, quod indicem fpedat.Cuius autem motus hic mufculus opifex fit, ilico fubfjciam,at> Vig^mfif 10 , ta. que duos fequtes nunc mufculos defcripfero,in quorum enarratione ambigo , num illos pri A* pp A'3f- mmunius,autduorum,auttrium mufculorum locorecenfere debeam.Sed g, ac fi unus ^ir''e/ l0j" b. effet, illos pertrademus , eundem poftea,utiuifum erit, inplures diuifuri.ExlItribusmuy n tab. Z fculJrum radicibus feu principes, qua? ab ulna fecundm ipfius longitudinem exoriri re tabu.c,9 jata-unt ^ mdium principium utcunque uifitur amplum , longaue fatis linea enatum,8 z o J> obliqu fuper radium confeendens , illi infternitur Y mufculo , quem bicorni tendine in bra> perior por, cn{aie inferi,id'que extendere docebo. Simulatqueuero principium hoc cum mufculum inte> tio. k, Me. {n z ^ua's impares portiones diuiditur, fefenullo interuallo diftantes,fed mutu incum> n0rltab,c. bentium mufculorum ritu inuicem ha?ntes , fuperior portio aliquandiu carnea perma> azfi.clz\ nens 3 m tendinern quodammodo teretem ceflat, infertum exteriori brachialis" ofs fedi* U tcM quod pollicem fuftinet. nferior autem principrj portio ftatim,ac ahquouique in anteriora h io iiufr prorepfit,infcduasrurfuscarneaspartesdiftinguitur,qua?finguleintendinfiniunt,accum n.uta.q,r c z^'ftxa. fperioris portionis tendine, proprio' finuin radrj appendice leuiter incifo infident , pez4.l.x. culiari^d ligamento trs fimul tendines obducuntur . Poftquam uero inferioris portionis ' 'chf tendines brachiale fuperarunt, unus in primi pollicis internodrj radicem implantatur, illic in
.

BRVXELLENSIS ' externm ipfius regionem iuxtainternum latus finiens. Alter tendo membranofo tantm nxu primi pollicis offs lgitudini adherens,in fecundi ofs radic exteriori fede,ucrfus intern latus inferitur, necp is inibi totus definit,uerm ad fummufcp pollicis apic, fecundo et tertio ofbus pertinaciter quoq? adnafcitur . Duor inCerioris portionis tendin alter tantm , que nunCenarrauimus , Anatomes profefforibus perfpedus fuit, unde etiam aliqui attendentes ' eprinciprjcontinuitati, mufculum hune unum ef tradiderunt,alrj uerquoniamin progref c t0>ut. fu dirimitur, Si unus tendo brachiali, alter uerb,qui ipfs cognitus erat,pollici inferitur, duos r hc mufculos conftituerunt.Nobis autem integrum effet, trium mufculorum locohuncenu fio tab.k,
5it
mera,fngulos mufculos fingulis tendinibus afferibentes, quanquam nos opportunis fa- W;Kn *&> durosexiftimo, f duos tantm enumerauerimus, inferiorem portionem, qua? pollicis offL ^ x% Vi eRmumer ^us tendines duos offert, uigefimumfecundum in hoc Capiteappellantes . Superiorem uero umhocCdpi portionem,qua? brachialis etiam extenfioni, cVobfcurocuidam radrj circumdudui fecundate enumerdti,^ tio opem fert, uigefimitertfj nominehabiturifumus, nif quia digitorum motibus nfamulagitorum no tuJ. m horum mufculorum frie illi locumabnegaueris, quod non incufamus,modo tuum feruire mon- .',,. r \r ri& ri , i ~ bws, intrim placitum,iniublequentium muiculorum numro ceniendo,memona non exciderit.Nos enim ac d pra?fenti Capite enumeraretur, reliquum de digitorum mufculis fermon percurremus , filentio non pra?teuntes, in caudatis fimrjs unicum dun taxt appareretendi nem,qui partirai in pollicem, partim in brachiale inferitur,fecus long, qum hominibus ut Vigefimife, plurimum acciderenouimus.8 Vigefimo itaque fecundo, Si quem pris enumerauimus," ui - Z ,0 t. I, cundixyztof, gefimoprimo pollex deuertitur,extenditur'ue,quotiesutric|5mufculiuncontrahuntur, d^nm'n-lt quippe uigefmofecun do duntaxat contrado,pollex obliqu ca?teris digitis abdudus ext- h toi. o. fonempatitur,uigefimo autem primo ad indicem magis euertifblet.quare etiam integrum li ta.. eft,hos mufculos in digitos ad latera ducentium, Si etiam in extendentium claffm, ut uifum fuerit,reponere. In hune ufque locu fruafm' decimumodauum, Si k decimumnonum, i 9 ta.e. utiammufculos obliquis motibus pra?fedosfmulenarrarem,nifuariaillatendinumiuxta k iot.p. digitorum radies commixtio obftitift,8c" nif decimusodauus extendtibuspotis,qum abducentibusfuiftadnumerandus, deinde huius commixtionis Si decimodaui mufculi dudus gratia,neceffarioet ' illum pris cenfui,cuius beneficio paruus digitus reliquis uali l tab. r. 4. Sexmufculi diffimabducitur,quiordineuigefmuserat, Ac proin de adhuc reliqui funt,m duo obliquis u-*> ^'eTIdlucreli' P^1C1S motibus famulantes , Si " alrj quatuor,quibus digiti quatuor ad pollicem ducuntur. * tdf? pu. Pollex enim quum inftar alterius manus,reliqu is digitis opponi debuit,merito mufculos fibi alter uero uendicat, quorum beneficio ca?teris maxime abducitur, Si rurfus uariarum adionum ora- * td-ftiacomodiffim indici admouetur.0 Qui igitur pollice maxiWabducit,atc in totaferieui^e- n 6 *1'^' fmusquartus cenferi poteft, ab anteriori fede ofs brachialis,cui pollex innititur nerueo prin 1 \.i% p. cipio,quod ftatim carneum euadit,enafcitur,ac deorfum protenfus,fecundo pollicis of,mc- 4 * braneo tendine inferitur. Hic mufculus un cumpduobus,primu pollicis internodium flede- ?*%*'** tibus, quibus ifte infternitur,carnofamuoepartem effbrmat,qua? ad pollicis radic confiftit* Galenus in Libris de Partium ufu pra?fentem mufculum, no admodum uerin prim um pol licis os inferi feriptum liquit,quu notabili Si uera infertione ipfno adnafcatur,fed duntaxat fbrofis nexibus inualid hereat. Verm non mirum eft,Galenum eiufmodi infrtionem nos docuiffe,quum id feribens, duos mufculos primum pollicis os fledentes ignorauerit,ac illos uigefmiquartimufculiparteseffearbitratusfuerit.Mufculusifteqinterioris tium,qui ordine uigefmusfecundus erat, adionem excipit,atque ita qum maxime pollicem ****** ab indicemouet,idpriuatim adeptus, quod inter extrema? manus Si cubiti mufculos, folus quodammodo liueat,propria? ipfus,que craffior eft,membrana? gratia/ Alter mufculus ob- r x tah.z . liquis pollicis motibus feruis,ex interiori late,uerfus pofteriora tam,s offs poftbrachialis, 91 tot-a quod indici pra?ponitur,initium ducit carneum,cV fecundm totam eius offs longitudinem /l2W; cdt) enatum . Mufculus ifte inferitur carneaimplantatione, toti externo lateri primi pollicis offs, l+u. i membraneum tendinern radici quoq? fecundi ofs porrigens,huius fibra? tranfuerfa? quodmodo funt, brachiali ad pollicem duda?. Vnde etihuius mufculi auxilio pollex indici proxim accommodatur,illoq5 mufculo pollicem ad exteriora euertentis(qui in noftra ferieuige- ' "^'u
>

NDREAE

VESALI

fmusprimuseft)adioexcipitur.PorroImufculiquatuordgitospoIliciadducentes,qui^

frmis digitos uerfus pollicem obliqu adduci,qum ab illoreducioportebat,nequaquam ddf. ex cubito principium fumunt,fed graciles Si teretes funtmufeuli, fingulis quatuor fecudi mu feuli tendinibus (qui quatuor digitorum tertium osfledunt)exporredi,oriunturenim ex me braneo inuolucro,tendines illos,cm brachialis fnum, Si x tranfuerfum ipfius ligamentum x^td.i, perptant,induente.Hinc fimul finguli cum fingulis tendinibus ad digitos procedentes,
acuits

"J^tii

DE H V M A N CORPORIS FABRICA LIBER II. 215 ac interiori tendinis lateri attenfi, in digitorum radicem infruntur, ad interniim eorundem la tus,uerfus interiora infrtionem mmbraneammoliti,iftnanque fede illos inferi decui^qui in latus ad pollicem, quatuoi* digitos erant reclinaturi. Pra?fentibus mufculis hoc fan rrum, y x,zfi. perinde ac oculi r mufculis obuenit^ quod non ex of aut cartilagin, fd ex membrneo tencdp.xx. diiiuminuolucrooriginenifmpferintjamf his quo que mufculis tuumnumerumdifcplina?gratiaauxeris, in uniuerfum uigintinouem in hocCapit defcripti exurgent, quorum uiz 10 tab. h gintioo digitorum duces fnt, z uigefimotertio intrim a4 brachiale relato Porro miraxit. gitur forfitan aliquis, cur minus1 mufculos quatuor digitos pollici adducentes, 8c"b eum qui * b itt Paruum a ca?teris abducit, primo quatuor digitorum ofl dixerim infri,nulla intrim mentione fuccedentiuminternodiorumfada,quum tamen Gaetius in omnibus digitorum ofibusj fecundm totam illorum longitudinem tertdines, membrana? modo infri cnafiq? in Primo de Adminiftrandis fdionibus fcriptum reliquerit fcus, qum in Libro de Partium ufi,ac illo etiam priores Anatomici. Ego nequaquam iiifcias eo, uti necp aliquis, qui mihi refecti afti tit unquam, digitorum of fecundm longitudinem, regione infertionis illorum mufCulo^ rum membranis obduci, uerm non talibus, quales commemorati modo mufculi porriger deberent. quandoquidem illa? iiullum fibrarum geraus,fcundm longitudinem excurrens oftendunt,rteque parem etiam dudum, cum mufculorum ex cubito in exteriorem digitoruni fdem irafrtomm tendinibus retinent, Quinetiam folius primi in quatuor digitis articuli, Si primi feCuridiq? in pollice beneficio, digiti in obliquum aguntur, cuius caufa, dum digitoruni of perfequerer, articulationis diffrentia ef commemorabatur. Si itaq? quifpiarai eiufmodi membranas,mufculoru in obliqua agentiu tendines ef curai Galeno contenderit,fruftra eos^ Si ligamenti tantm uice feCundis 8c" tertrj s digitorum oflbus commifbs fateatur, oportet* c 9 U.&.10 Quod autem0 illorum tendirtes,qui ex cubito procedentes, Galeno abdudionis autores firrt ta.p.xxt. piiciterenarrantur, toti digitorum longitudini liquida infruntur, uehementis colligereco> oor, eos mufculos exteiifioni eti pra?eff+ Denuo ftudiofor aliquis in Galeni Libris uerfatus,illumcp contraria deinfertione tendinum docere animaduertens opperietur,donec omnes mufculorum digitos mouentium infrtiones in unum numerumdegero,GaIenum in Pri> d 6 td.K, a, mo de Partium ufu imitaturus,qui eas parum red perfquitur, quoniam tredecim mufculos, 7 ta.cha.xy qm- m extrema manu locati digitorum flexus autores funt,omittens,falfoc fecundi mufculi ten z,3.ta. j d{nes3primo quatuor digitor ofl implantatos tradit. Ca?term Ci obiter deCimumfptimum e 6 ta.s. in quatuor tendines,digitos extendentes,8c" g decimumodauum 8c^decimumnonum in binos f 9 ta.z. tendines, qui quatuor digitos pollice abducant, diuidi conCeflrimus, Si deinde tum in omi? 9l l' ns digitorum acies, ut extendentes inferi annuerinius, ut intrim l illi, qui in extrema manu o 10 tao. p. t> * t r i x * 1 r r r u ta.t. reponuntur, lateralibusp motibus priuatim pradunt, ita habeant,Utirtos delcriplimus, lexa* 3 ta.r , p, gjnta omnes uera? infrtiones (non accubitus leues'ue annexus dico) erunt* In primum fcilicet 6 ta! pollicis articulum cfuinque,in fecundm feptem,in tertium trs, in minimi digiti primum inter nodium fex, in reliquorum autem trium digitorum prima internodia duntaxat quinque, in lerb digitorum dipitorum fecundm 8c~ 8c" tertium internodium trs. Qua? porro eiusmodi fnt in quatuor uero frtiones,ipfe tecum,ut mufculos rurfus in memoriam, quafi in epilogum cotrahas^epetito* atque deinde rurfus perpendito, quot uniuerf? efnt,f etiam mufculi obliquis motibus pra?fedi,qui in fumma manu reponuntur, infrtiones in fuccedentia of, qua? in obliquum (nif hota-de, fcundario)non aguntur, ex Galerti fntentia molirentur, Si deinde etiam k uigefimifcundi inm,n. mufculi utrunque tendinern, primo pollicis of infri uera infrtione admifris, ut nunc pri\iU* mum pollicis internodium fex admittat infrtiones (l qui enim pollicem maxime abducit, in primum ipfius os non inferitur) tertium autem pollicis quinque, Si fcunda tertiacp interno dia indicis,medfj,8c anularis etiam quatuor, parui autem digiti fecundm Si tertium interno dium, quinque infrtiones obtineant,confurgentomnes,feptugintatres* Si etiam ligamentorum beneficio ofbus applicationes(nollem enim cum Galeno infrtiones dicere) adnume raueris,&: fecundm quinque digitorum internodium una applicatione, Si primum quatuor digitorum duabus auxeris, inuenies (nif me additio fugerit) oduagintafx, nam primo pol' m 6 t m. l*ds f nternodio m tertrj mufculi tendinern tribuere nequis, quanuis hic numerus adhuc Si " la* dein "t. ti tendinis applicationes fibi uendicare poft,ut tria quatuor digitorum. Si duo pollicis intern mufculi n nodia,adhuc una augeantur commiflone,numerus9 nonaginta odo conftituat. Quem f ad dVunfgni uti*amque manum conferens duplicaueris, quot numeris, centum Si ododecim Galeni \#4& m. <r&s Si 7rxct(pv<r&s modo fuperafti?

Ex uigint'mo
"^defcript^

SoraSi^busfamuldri .

^fJ^J^
nonnulUi

lf^*^

Mufculoru

c"

^num,

Lib.tdeVfit

DE

214

>
BrachidliS

MVSCVLIS MOTVVM
lis opificibuSf

ANDREAS

VESA LU

BRVXELLENSIS

BR^CHI<^>

Capu t

X L III L

V M brachiali reliqua fumma? manus pars fleditur,ac extenditur, deinde etiam obliquo(utuocamus)motuin utrunque latus agitur,id 9 quatuor motus. %Wj Primus mu mufculorum benefcio.Quoruma primus ex interiori humeri tubercu- d 4 ^^ s w fculus. M flif pfftjw ^Sgm culo c principium ex carnea nerueaq? fubftantia mixtum afflimit, hinc to * tabula tius ulna? longitudini adnatus, Si fmper in progreflu ab ipfa principrj Zz * m> llVillF&vi Cui robur affumens,atcp hoc pra?cipu in fuperiori ipfius fede, non procul & ifixlti WSm^i^SS^^rS8?^ ab articulo cubiti ad humerum. Exporrigitur autem hic mufculus infcrio- k s. ri lateri mufculorum/ qui ex cubito enati digitorum flexionibus pra?funt. unde etiam inter^ c 4^->" nam ulna? fdem c magna ex parte ampleditur, quemadmodum Si mdium quoq? fedis ipfius $ i(i& infriorisa to fer ulna? dudu occupat,quo fcribetes innitimur* Reliquum autem inferioris e 1, 6fi. a. illius ulna? fdis, quod exterius eft, s aliusmufculus fbiuendicat, quem ante paruum digitum J^Vt

WgFB^^lHIeMiuii^i

poftbrachiali infrtum,huius extenfionem moliri audies.Duo enim illi mufculi inuicem fibro [^ub!^e fisnexibusualidha?rentes,uelutftratum quoddam Si puluinar, quo commode totum cubi- iuxta a,a. tum inniti finimus,effbrmant. Ca?term primus hic mufculus, quum ad ulna? ufq? fnem pro. 2 ? ** Arepfit,paulo ante cubiti cum brachiali articulum,in h ualidum, Si quodammodo teretem ceflat j, 4<AA tendinern, carniformi fmper fubftantia ad brachiale uf< audum,qui durai articulum tranfcendit, prorfus excarnis eft, ualidiffiraa infertione, inferiori l quarti brachialis offs fedi implanta- . t ^ ~ tus,quod no immrit) redum cartilaginofumcp appellatu,ac k unico tantm off commiflum, cap.z\hb.[ in Primo libro dicebatur* Pra?fens tendo,qu ulna? appdice articulop brachialis fuffulcitur, c^4peculiare ligamentum, quod ipfi tranferfimobducatur,nullumexigit, fed comuni omnium *J^^ mufculorum membrana,qua? ligamenti uice eft,quamq? inter manus ligamenta etiam recenfbimus,circundatur,8c"perqum ualid brachialis cum cubito articuli ligamentis conneditur* Secundits. l Secundus brachiale mouentium mufculus, ex interiori quoque humeri tuberculo exoritur,il t itab . a.% lius,quemnuper commemorauimus,capitiproximus, Si un cum illius quoque capiteinftra^ ' 'lg' tum obtinens"1 caput eius mufculi, qui interna? fumma? manus cuti dilatefcentem exporrigit m Jta.im tendinern* Secundus itaque mufculus,ab interno humeri tubere " enatus, obliquo ingreflu ad fiuli n. elatius primi digitos fledentismufuli latus contendit, ipfi magna ex parte inftratus , Si ra- * ita^' dio exporredus* p An te brachialis autem radicem in exad teretem dgnrt tendinern, qui p}ta.g. fimulatq? brachiale ad pollicis radicem q c5tigerit,incuriofe illum fcantibus,ibidem brachialis q ta.h. offibus infri putatur.Verm ubi 'mufculus ab indice pollicem abducens,un cumduobus r3td.p,dc* primum pollicis in ternodium fi edentibus, brachiali liberatus fuerit,hic brachialis mufculus ln 6 td-K,K confpicietur internam brachialis fdem pra?terire,atcp latefcens in poftbrachialis offs, quo d s yfixi' 2* indici pra?ponitur,radic infri, in terna?q? tranfuerfi hc 'ligamenti fdi ualidadnafri. Duo t'ta'Jt Tertius. J3US mternis alrj duo externi refpondent, " unus ab x exterioris tuberculi humeri radic princi- 9 u.a . z pium capit,ad latus eius mufuli,qui Galeni fffragio minimum digitum,8c" anularem pol- Y>1 f lice abducit,noftro autem, pra?cipuus extenfionis minimi digiti autor eft. Siquidem plurium $*fp"**^ ex eo tuberculo cena frie pro deun tium capitum, hic brachialis mufculus, humillimam Si ut f9 ta.. na? proximam fedem obtinet, undeetiam Si ex g pofteriori ulna? procefu, qui numro adarti- S l z> *>" culatur,hic mufculus principal ducit,illi inftratus h mufculo,qui hinc quoqp originem fumens, $' H radium adit,illum in fupinumadurus. Hinc itacptertius brachialis mufculus i prodiens,hu. irifattu milioremexterioremcfJ ulna? regionem amplexatur, k inter primum brachiale fledentium, Si Aquem nos paruum digitum extendere propofuimus, exporredus, Quando uero brachiali ap [9 uinttt propinquat,in teretem finit1 tendinern, qui fnui in appendice ulna? ad procefus ftilumimi- Jyz. tantis internum latus exculpto,innititurm tranfuerfo ligamento, quod unicum ulna proprium ' 9 M-d. nancifcitur,obdudus,Quum primum ligamto fperato,brachiali fperuehitur, latior fadus m z uxh*' Quartus, poftbrachalis " oCCi minimum fuftinenti, non procul brachiali inferitur Alter exterio- Xzfixa. z* rum, qui ordine quartuseft,atiufculop principio long fupra exterius humeri tuberculum lLt mh enafcitur,ubi humrus uelut in oblongam q .acutiem prominet.Hinc carnofus, Si Ionga utcun rf* % que linea prodiens,radioinfternitur, 8C propter illius longitudinis mdium, in robuftu m de^ 9 r. il f. gnrt r tendinern, qui bicornis bipartitus'ue ftatim ab ortu uifitur, utram q partem paulo mi- * ns toto teretem gerens, eft enim nonnihil latior, qum profundior Ha? partes aut tendines p "/ ^ SiCi inuicem dirimantur,non tamen dignonotatu interuallodifiti,redo tramite radio expor tttQj ' riguntur,ad illius appendicem iuxta brachiale ctendentes. que) quum peruenerint, inuicem r Uiam magis magiscj,fed non tamen infgniter fiundi,iliis priuatim exculpto fnui incumbunt, { ^f
?

>

8c"com-

DE ttVMN CORPORIS FBRIC LBR II* l\f t 10 td.Oi Si communi ipfs 8c" illi f mufculo, qui pollicem Uerfus indicem euertit/ ligamento CircUiida uxyztdxhd tur.Quod ddnceps fuperantes, C mgis tum qum prius,inUicem diftantes, in poftbrachiale rdt.s. X xi td.l amplis infrtionibus * irtlplantantur. unus enim in radicem ofs indicem fftinentis, alter Ue ro in radium eius cui mdius irtnititur, infrtionem tentt. Quartus hic mufculus un Cum ter- Mufculoru yztd.b.xo tio,brachiale,f ambo tendantur,extrorfum refledunt,extendunt ue* Atcp his auxiliatur y mu> mn"*i h. fculus, quem brachialis of,quo pollex fuftinetur, infri tun c do cuimus* quum digitorum du cesrecenfentes, hunC mufculum intotafrieuigefimumtertium nominamus ; 8Cuthisduobus brachiale extditur, ita etiam duobus interioribus feu primis idem pulchrfleditur. Deirt eifdem mufculis, quibus brachialis flexio extenfio^ concreditur, brachiale ad latera quoque Zltd.AU, ducimus. " Si enim interior mufculus, Si exterior, qui indicem fpedant/ liquis duobus lanus,aker ix xatis contrahantur,brachialeintrorfum atquead interiuslatus getur. Atfi his laxatis,alrj duo tabula a. a 9 tab. u, qui minimum refpiciun t digitum,tenfi fuerint,ad exteriora in latus brachiale mouebitur. Con nus A,altcr ftat itaque Naturam admodum induftri, duos mufculos flexioni, Si totidern extenfini pra?fecif. Quandoquidem f uni flexionem commifft,nec is certa? articuli totius,neque firma? flexionis dux fuifft, imo prompte circuuerfatilis laxa?^.ut uero nurtc habet, firma prorfus ac tutaperficitur flexio. Ad ha?cpra?ter flexionem SCextenfonem, brachiale alfj s indiguitmotibus,ac proinde alios creari tendines opera?precium effet, quiad latera motuuni opifices haberentur. Sed nunc demum,quum duo fledunt,8c" duo extendunt,iliCo quidem Si obliquos bra chialis motus adepti fmus.Ca?teru pra?ter hos quos brachiali tribuimus motus, GalenUs ipf BrdcbidU in pronum ac fupinum uerfon adfcripfit, peculiarem ab ea,quam fecdario manus extrema.^ frofrio motn radrj beneficio fortitur. Mihi nullum extrema? manus aut brachialis quiefcenteradio,in pro- infuP<nu C bx,z,4,i num fupinum'ue motum perfici, hadenus perciperelicuit. b Deinderadrj Cinug3 cui brachiale pJm non figurarum iraarticuIatur,oblongus eft, Si ipfum quoque brachiale, qu fnui impnitur,oblongum quo- Li.zdePdr, cap.zs Ub.x cha.x,z,iin que,necf ut humeri, aut femoris fuperius caput, rotundum uifitur, adeo ut eiufmodi ofum ar tum uIUt x,y,zfi.2 ticulus confurgat, qui ad motus in gyrum prorfus ineptus exiiliu Adde^ quam nos primi obca-z+Ub.x. feruauimus,neque perfundori perpendendamc cartilaginem,qua? radio pronata,brachiae cx,z,3 ,4 fixa.z4.li. Si ulnam,inftar interftitfj cuiufdam mediat,oftenditcf totam brachialis ad cubitum articulatio iT. nempropemodum foli radio feren dam ef acceptant quod neinpundo quidem citradida? modo cartilaginis interuentum, brachiale contingit. Non enim audiendus eft Galenus in \Jr dx,z,ffig. bro de Offibus, in quodprocefi ftyli imaginem exprimenti nimiumfauens (ne dic Natura: ca. 24 Ub.x R. opra deftruens) pra?ter omnemration", illius proceffus beneficio, manum extrema in latera obliquacp agi protulit.parum attendens,f eam procefus ille,quam ipf tribuit,coftrudionem obtinuifft, non folm motui,in latera non iuuaturum, imo tanquam palum aliquem prorfus pra?pediturum:quanquam rurfus alibi illum ad proprios manus ih pronum Si fupinum mo' tus coducere,uideatur docere. At quum nullum eiufmodi motum,nif radrj ope,8c~ fcurtdario Libris de V, in manuexpendere ualeo,pra?ter animi fntentiam mufculos, quibus illi motus ceebrentur, fuP*rt* ementiri nequaquam uifm eft. Galenus tamen ut Si hos motus brachiali pra?bet,fc quoque quatuor enarratos mufculos illorum autores ef contendit,prout hic nimirum ille'ue contrahatur, aut quiefcat. cuius fntentiam f non ofcitanter perpenderis, ha?c illum fnxifl, imaginatumcpcitis, qum inrefdione perfpexif(ut alia in Libris de Vfu partium pleraque)
animaduertes*

vfigxAp. 24 Ut>, x O

DE

MVSCVLIS

R<^4DIVM
Caput

PRONOM
XL
JS.

ET\

fupinum con flituentibm*

adVxfixd.
b x,z,$

figu
cha.

rarum cap

V M M o D o inprafentimemineriseorumjqua?* de radrj ad rotundum humeri capitulum articulo,b Si brachialis rurfus cum radio,c radrjqp Si ul
na? inter fecommiffris, fuperiori

z;

U. x

Libro tradidimus, nunc mediocrine-

y,zfi-8ca.
Z4.U.1.

cca.z4.U1

fi.ii,k.dut
m 2, 9

fi. m
$

lu figu. er
rurfus p

xofi.inoj ftgur.
d7L4b.X.
S

S.

gocio percipies, qua ratione radius proprrjs tradus mufulis, quiefcente intrim ad humerumulna, in pronum fpinum'quecircunducatur, Si quo'nam pado radrj auxilio,extrema manus eofdem motus necefrio fquatur. Quando itaqueradius ulna? Si fuperiori ipfi us Si inferiori extremo articulatur, ac fecundm reiquam longitudinem duo illa of inuicem diftant,opera?pre cium fuit Si in prioribus ac pofterioribus radrj regionibus, mufculos , qui illum mouerent, QudtUor ra, extrui, Sunt autem hi quatuor, duo quidem fuperiori radrj extremo fubferuientes,reliqui au- diumpeculidri tem duo 'nfrioriratque ex his duo internam cubiti fdem, alrj duo externam occuparunt. inte ur *genus riores radium in pronum mouent, exteriores eundem ad fupinum conuellunt. d Interior, qui ^pZls. d z radrj
\

%%S

ANDREAE

VESALI

BRVXELLENSIS

radij partem brachiali proximam mouet, fecundm ulna? longitudinem, ex tota ampftudineinterioris ipfus fdt's enafcitur, qua brachiali proxima eft hinc carneus, ad interiorem radrj regionem tranfuerfm procedit, ipf carneus adhuc infrtus. Habet itaque mufculus hic, fi' cum liquis fecundm cubiti longitudinem expanfs conferatur, fibras tranfuerfas, ex ul na nimirum in radium d confcendentes. Neque hic mufculus, ut uifum eft difctionis LikideAdr proffbribus, radium ulnamcpintercedit, fdfecundm cubiti amplitudinem, totam interiomifedio. ^^ ^^ ulnxe fedem compleditur, 8c" ad amufm quadratus eft+ Tantam enim obtinet Ion gitudinem, quanta eft latitudo interioris cubiti rgion is, quam fimul cum radio ulna conftituit* deinde tam latus uifitur, qum longus. ad ha?c omni ex parte carneus, Si in ipfius me dio fpiffus extuberansq? obferuatur,inftar puluinaris ipfum tranfcendentibus ad digitos c ten dinibus fubftratus. Huius mufculi fibra?, radrj partem qua? brachiale fpedat introrfum tra. Secmdus. nenteS} radium in pronum adigum\ f Exterior mufculus contrarrj motus autor,huic neque tu neque fWra fpondet. Si enim Natura in exteriori fde eiufmodi carneum mufculum conftituifft, cubiti pars brachiali pra?pofta, minime leuis,carnisq? expers manfft, neque commode tt mufculorum tendines hue reponi potuiflnt. Proinde quum exteriorem inte riori parem effngere nequiuit, ualidioricp motu hune, qum interiorem,radium ducere opor tuit, breuiffimo per cubitum expanfrum mufculo,qui interior eft, longifmum omnium qui cubitum perreptant, Natura oppofuit, quantum fcilicet ad mufculi uen trem , Si Ion giorem Prmode carnisdudum attinet. Alis nanque perperam illum omnium longffmum ef Galenus dy Admintfbdn xjjfet, quumplerique ad digitos pro tenfi, fimpliciter multo longiorcs fnt ; neque idfortaffis dafe&o. 0fam tendinum gratia,fd f quis diligenter omnes perpendat, uen tris quoque. Ab externa itaquehumeri regione elatius, qum 8 mufeulibifido tendine brachiale extendentis caputeon jfiftit, huius radrj mufculi principium educitur : quod quia fecundm humeri longitudinem latum nafeitur, carneump eft, longe fupra exterius humeri h tuberculum1 ira cipif. Mufculus hinc deorfum expanfus,8 latus uaiiduscj^apparenSjradioinfternitur/uperiori lateri mufeu li bifido tendine brachiale extendentis contiguus. Vbi uero ad radrj finem, cui brachiale coardatur,proceflit, in exadum finit tendinern, qui membrana? modo latefeens, radij appendicis fuperiori ' regioni inferitur, quadan tenus in interiora produdus. Mufculus ifte inferiorem radrj partem,qua? brachiali cmittitur,in exteriora trahens,radium fupinu efticit* Ca?term mufculi, fuperiorem radrj finem numro proximum in pronum fupinumq? ducentes, in hune Tertius, mociumhabenum Interior ex interioris humeri tuberculi radic," Si ex interiori ulna? latere, qu numro articulatur,carnofo ualidoep principio enafcitur0 hinc admo dum obliqu inter. namradrj fedem cfcendit, carnea infertioneante mdium ipfius longitudinis infrtus. Acar neahacinfertione,nerueaimplaiitatio ad mdium ufq? radij longitudinisexporrigitur,radi)cp fuperiori regioni hc ualidifflui inferitur, peculiarem inibim radio p afperitatem,ci inferatur, fibiuendicans. Mufculus ifte, quoties contrahitur, intro radium ducens, illum coftituit pro Qudrtus. num. q exterior, qui peculiarium radij mufculorum quartuseft,dudu figuracpnuncdido propemodum par, enafcitur ab exteriori articuli cubiti gione,ab articul circumdante ligamento,ualid etiam ex ulna in pofterioris fui 'procefus, quem htdcwoy Gra?ci uocant,externum latus,principrj fui portionem lumens. Hinc ad radium in priora cofcendit,8C radio pro pter interioris mufculi infrtione applantatur. huius tamen infrtio non a?quatcp interioris neruoiaeft, necjradeo in radrj longitudine pro ducitur. Attamen dudus breuitas hos duos, ut &primm,qui ad brachiale habetur,exado tendine deftituit.Mufculus itaq?,quem poftremo recenfui,fuperiorem radrj partem extrorfum obliqu conuellens, radium ad fupinum adi'git. Coftat igitur to tu radij os,internoru mufculoru beneficio pronum,exterior autem fupinum efficijac deinceps radrj ope, fumma manum eofdem motus oftenderc
fc
s

f sta.tnu. fculip,6ta.
mufculi S

fta.A.tz
e.ia.zS.j,

.4..$g,

7Y.9X
10 c.ub.

g xit.A.
h

zfixd. 15

lu?. itzt.a.6
ta.t.

li 6tdM.it
tab.b. I zfi.ca.z4.

li.i uerfus
ce.

m 7 ta. oJ_

iV.zf.ie.
4.y.$i.6x. 8R.x?f.
n Sub

Lfi.

1ca.z4.li. t.
0 1 z tab . e,

p *>4 cap. 24 hb.

xu.

k-

q xo,uti. a. u m. 11

h.

r x,z,tifi.
ca. 14. Ub.i

D.
s

ntabu.d

iuxta

DE

MVSCVLIS

CVBITVM
Caput

FLECTEN
XLP^L

tibm^txttndtntibus*

Cubitum tno'
iientes mufculi
HUtSidUtf,

<tut;

radius fui cum numro articuli beneficio pro a i,z fixa, mis fupinusq? conftituitur, ita quoque aulna? cum numro articulus appo- zjhb. .K, fitifm cubiti totius flexioni extenftonicp famulatur, Si intrim radius in L,McC, eummodum numro eft articulatus, ut fimul cum ulna ad humerum fle di extendiqj queat. Mufculi uer horum motuum duces, Ci in maximum fi.Cd.24;> redigantur numerum, duo flexionem, Si trs extenfionem perficiunt. f _ autem adminoremreferantur, autduo,autunus, erunt extendentes : duo tamen, utcunque numeraueris,fiedentes. In canibus Si caudatis fimijs neceflario trs fmper

VEMADMODVM

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICLBER

II*

2*7

jper extendentes recenfntur : quorum etiam defcriptionem ilico, atque hominis mufculos enarrauero, fubnedanii quo accuratius Primi de Admihiftrandis fdionibus Galeni li-

bri calcem afquaris* Atque hos ea tamen tradam lege,ut omnia de cubitum mouentium mufculorum figmenta Secundi de Vfu partium ibri, non cogar recenfere . quandoquidem quum ueram illorum mufculorum naturam didiceris,abund ( Ci modo ueritatt cum Gale
no ftudifus fueris ) ea tu Marte felles* ftupens profedo, qua ratione eiufmodi fenfii repugnanti Galenus pofteris prodiderit, ac poftea etiam fctione peritiorfdus,non recob 6 td. .. gnouerit.b Primus fledentium, duobus ualidiffimis Si mutuo diftantibus enafcitur princi9 a> z- pijs c unum quidem exad nerueum, Si adamufm teres exoritur, ab eminentiori * parte r lo/nl ceruicls fcpula?j feu ex fuperiori ipfius acetabuli fupercilij fede+ Hoc fub * ligamentis humec ' tab . m. ri articulum continentibus,8c" huic principio tranfuerfi inftar ligamenti obdudis, fuper hu. d i fixa, zi men caput in anteriora procedit i fnuq? uehitur, ipf in prioribus capitis Si ceruicis humeri h !t gionibuspriuatimcxlat/Alterumprioris mufculi principium, radic interioris'1 pro ie* f. Ceffs fcapula?, quem anchora? comparmus, duplex quodammodo enafcitur, non quidem fifi.cap.it difundum , fed duplicem fubftantia? fpeciem exprimens, Si dido nuper principio ( Si Ci Jta'n'o. Galeno &cus mfiri fuerit)mult6 latius. Principfj enim k,pars, abapice procefus initium du b 1,2 fi.c. cens,exad, ut exterius mufculi principiu, neruea eft Si craffa, 8c~[propemodum teres : ' pars1 zx li.x e. utem huic continua , ac ex reliqua pro ceffs fde pro diens, carnea latacp uifitur* Neutrum 6 td.m. jfl-orum principiorum , ftatim ab exortu deorfum tendens, humeri ofl adnafcitur. Verral 6 tab.o'x aliquantulo fub humeri capitis ceruice, ubi ambo m inuicem coitura unum effbrmare muta.R. fulum iricipiunt, carnofa pars interioris priiiCiprj, ab interno fcapula? procefi enata, hu1 1

Primus fit(?7imm

ti.

de

Ai

mini.fedio.

m 6 tab.?.

mer^ Qft jata g^r utcullque carnea infrtione adnafcitur, priuatam ofis " fperitatem,cui apte

committtur,nncifcens. Confftit autem ha?c afperitas ad radicem eius fnus, quem extero eiufdem nomufculi pra?fentis capiti incifim diximus . Eiufmodi infrtioadeo ualida interdum mifi'h hi apparuit, Si carnofa illa interioris principfj pars adeo procera uif eft, ut proprium mu fculum fcapula? interiori procefi in humerum nafci arbitratus fuerim,qui brachium etiam attolleret.Poftquam uero hic anterior cubitum fledentium mufculus , ex duobus il lis efforrritus priricipfjs, hanc infrtionem in humerum moitus eft, ab numro iam abfcp 6 ta., dens, Si ad amuffirri teretis carriofqj p mufculi effgiem, ante fedionem in macilentioribus q6ta.r,r. ^ mufculofs confpicuam pra?feferens , alium confcenditq mufculum, ipf toto progref fubtenfum. non amplius enim, uel pundo etiam, primus hic mufculus, humerum fu brar 6td.q. cnrj 0s c6ntingit,Ca?term paulo fupr cubiti articulum, r neruofiorexcarnisq? redditus, in robuftum Si Craflfum, Si ad amuffm teretem finit tendinern, qui articulo expanfus, Si s 8 tab.cx. fbdito ipfmufulo fuffultus, in interiorerti radij partem,modic latefcens infritur,nonnihil Si articuli ligamento adnatus+Vt uero commodior tendinis in radium effceretur in* h\icf fertio, iam antea ' latum, Si modic prominentem, ina?quatemq? admodum in radij fuperiori fine procefiimextrui diximus. Atque ha?c primi mufculi eft fries, hoc fibi cum alrjsquiu s tab. r.i bufdam proprium uendicantis, quod liuidus comperiatur.. " Secundus mufculus huic fuc SecUndus,feu $,s. z n. j, eumbit omnino carneus, Si nufquam infigniter nerueam oftendens fubftantiam, pra?tere fi^entiumpo %L>.t.6n r. lonoe prime mufculo breuior, multop iuxta humiliorem ipfius x fdem latior exiiu Ex h 7P.9 Rio mero enim ea fede principium ducere ineipit, ubi infima mufculorum brachium mound.ng.izY. tium fit ^infrtio, quam ttollens brachium mufculus cum ilfo qui brachium pedoriadmo^ r crN, uet,molitur+ A latere nnque exteriori irtfrtionis brachium attollentis mufculi, fecundus y 4 ta.g,h hic mufculus carneum s principium ab numro fumit, quod acutum eft, 8c" fenfim deorfum xx ta.?, jalicp in priora humeri tendens, feCundm attollentis mufculi infertionis formam(qua? ' *' ' trnfuef feft)dilatefcit, acab exterioribus introrfum modic uerfus inferiora dclint. Quu autem principium id, ad intimum infertionis brachium attollentis mufculi latus prorepft, a mdtoin a furfum dertuo ad internum infertionis latus rriddfc rpit, non ade alt confcendens, at8 ta.angu, que iuxta extcrnum ipfius latus enafcebatur* Propter mdium igitur longitudinis hurreri umabhad fedUnc|Us cubturrl mouentium mufculus enafcitur carneo latocp principio, quod b bicorne b 8 ta.L,M. eft, Si in fui medio obtufm exprimit angulum , Quandoquidem pririciprj exortus, linea ab externe latere humeri iri anteriora deorfum obliqu fertur, Si hinCab anteriori parte furfum oblique, Uerfus internum humeri latus ducitur, adeo ut unum principfj cornu in externo hu meri habeatur latere , alterum uero in interno, Si angulus in aritiCa humeri fede confiftat* Porro Ci pra?fens obliqua? huius linea? dudus , illaq? duo principfj cornua tanti a?ftimes,t duplici principio pofterioremhunc mufculum cum nnullis Anatomicis enafci dicas, nunc me ueriffmes Si multo aliter qum ipfos, huius mufculi initia enarraf putato, atque mihi ud 3 hiu
lib.xd.
s

R VXELLENSIS fiius principfj lo co duo,qua?ponis,principia haberi fnito, ne omnibus atis" mufculorum cxortibus,pra?ter morem plura princpia cogar afcribere.Nif enim id mihi donares,omnia lata mufculorum principiageminanda, aut fi cum hoc fecundi mufculi principio cferantur, pleracprincipia etia decuplanda pra?teromnemration forent, Pradns itacp mufculus hoc enatus principio,fnfm craflorcarnoforcf efficitur,deorfumd protenfs,8c" humero ua lidiflm adnatus,ex ipfop exortus fui robur toto defcenfu tantifper afms, quoufq? cubiti articulum cotingat,quem c fua amplitudirae carneaq? fubfttia in tota. anteriori fede integens, c sta.W ualidifm articuli ligamento, Si anteriori ulna? ac radij fedi, ampla implantation^ inferitur, fua fede,qua articulum tranfcendis,montis fpeciem appoftiffmrepra?fentans; Cterm ut huius mufculi dudus do perficitur tramte,ita quoque prorfus redas exigit fbras,quemad Primi ry z modumcVprimus,quemnullarationehuiusfubiedifibras inftar X literaedecufftimincum mufculorum foereaufm af+Et quantuuis accurat horum mufculoru fundione intueor, haudaiuc munus. co|llro^ qu^m utrumqj redifma? cubiti flexionis autorem ei,fue ambos un,fiue feorfm fngulos duntaxat contrahi ponamus.8c cur,qua?fo,Galeni difldionis profeffbru principis oratia,quasnunquamconfpicimus, cubiti flexiones nos decet cofngerec'Vt fcilicet cubitum red. Si deinde in alterum latus in clinantem, fledi dicamus, ut primum utrifque mufculis fi mul dam flexionem, acinfuper fingulis priuatim ad latera flexionem tribuamus, quando Galenus fibi non conftat,utri'nam mufculo,in internum latus,an in externum,flexionis mu> ,nus aflgnari debeat. Aliter enim long in Libris deHumani corporis partium ufu, atque (n Libris de Adminiftrandis confedionibus, de horum mufculorum dignitate ufuq? Centiu lihisnanquepofteriorem mufculum cubiti flexionis in exteriora in clin antis autorem effe cenfet,anteriorem uero flexum moliri tradit introrfm uergentem. n illis autem, mufculum anteriorem introrfm magis, pofteriorem uero extrorfum magis fledere fcriptum reiquit* Verm non ignoro, quum ha?c pcrpendis (f modo ueritatis amator difcendicp cupidus fis) te cubiti flexionem fedulo moliri, atque quum digitos fummo humero adducis, arbitrariredam flexionem effcirquum uero ad clauiculam pedorisqs ofs fummum, extremam manum ducis,in externum latus flexionem fieri: durai autem uerfus fcapulam digitos agis,in externum latus inclinantem cubiti flexionem celebrar Ac proinde un mecum Galeno nimium fidens colligis,ipfum diffim has flexionis fpecies propofuif, etiam f intrim in enarranda mu fculorum. fundione,fbi in commemoratis modo libris haudquaquam confentiat. Caeterum iam paulo poft fecus autumabis, quando humeri quoque in fcapula? acetabulo motum un expenderis. Conare igitur nudis alicunde afcitis ofbus, ab omni circundudu tuum ipfius brachium immotum feruare,atque tune demum ftude in eodem brachfj fitu diuerfm cubiti flexionem moliri:quam fi tune obfruaueris, tempus erit fibrarum decuftionem fu interfdionem, Si diuerfm cubiti flexionis opificum mufculorum dudum cum Galeno (etiam f taie quid nihil ft) comminifei. Porro quum pra?ter rediffmam flexionem aliam nullam fieri confpicies,fummi ru Opificis fblertia encomio celebrabis, quod huic motui duos ualidifmos pra?fecerit mufculos, quia illumualidum8c"adplurima utilem hominifuturum cognofeeret. Atque huiufmodi diflmos duntaxat motus in omnibus articuis, qui uerrnutuo ingffu,quem yiyftowi> appellamus, committuntur,obfruabis.Quomodocunqueenim quemlibet quatuor digitorum moueris,nunquamfcundum Si tertium internodium primariomotu in latus aut fledi, aut extendiintueberis.Pariter etiam neque tibiam Si Ci Galenus Z.ib.% de Vfu coxendicis articulo deceptus, illi diuerfbs, Si impenf obliquos motus afgnauerit. At de tipdrt cy z de bia?motufuo agemusloco.nuncenim adulne cum humero c5mifuramuertendueft,qua? Admi.feho, mutuo fngref (fmodo totius corporis alia qua?piam) perficitur: ut intrim de radij adhumerum connexu nihil affram, qui omnino ne introrfm cubitus fledi poft,uelfolus prohi bret, nif forte quis Galeno nimium deditus, externum humeri capitul inftar laxi cuiufdam tumoris ef contenderit, ut fcilicet in exione, qua? extrorfum perficeretur, radio tanquam difrito cedet,8Cdenuo quum introrfm cubitus flederetur, humrus noamplius comprek (us extuberaret.. Qua? modo de flexione dixi, eadem de extenfione propofita arbitratort quam 8C f uarfjs modis experiri queas, nullo tamen melius cubitum ne tantillum quidem in latus agi animaduertes, qum f exad protenfum, uel pilo in alterum latus dimouere fruftra Extendentiu conatusfueris. m ter cubitum exten dents mufculos/ primusualido latoq?8nerueopror< *ntt' pnmus. us prncl'p{o/ exhumiliori fcapula? cofta non procul ab eiufdem ceruice exoritur ,peculiam t'0>li &'4. illic unde prodeat fnum obtinens, Ca?terum principium idpaulo pft exortu.m carne adau- j.*f 7 N. getur, mufculum conftituit, qui red deorfum ad internum latus pofterioris fedis humeri lo4' fertur, illinon nif magno ftis fub ceruicis ipfius interuallofirmitex adnatusjuxtainfimam jj-*Q. '
ai3
<

NDREAE

VESALII

nancp

HVMANICORPORIS FABRCA LIBER if* Z*9 ftot . nanque fdem infertionis mufculi brachium ad fpinam uerfus infriora trahentis, ifte cubinC' turrunouens mufculus primum humero connafcitur, aut potiusg alia ex humero inibienata S n Ui carnof mufculi pars, ipfi commifcetur, quemadmodum caudata? fimia? Si canis mufculi mani ffto arguunt. In his nanque mufculus, qui ab inferiori fcapula? cofta enafitur, ab illo qui hc ex humero prodit,omnino diftinguitur. Carnofa igitur explantatione primus nofter mufcu lus adaudus deorfum red fertur, medio interni lateris humeri Si medio pofterioris fdis hu Camoftpars , c meritantifperadnatus,dumpartimcarneus,partimiierueus,ampliffm in intern latus "po f^|^W5e* ca.'i4-Ut>> * ftcrioris ulna? procefus infratur,in defcf fmper ab ea quam dixi humeri fde ad finem ufcj? getur,aUemfi D- ipfius, humero adnatus,ac ex ipfo principij robur afumens.ntegru itacj? eft, innomme hune cunmconjh i ** ti mu^cv^nm uniuerfum,aut unum dicere, aut duos : ut l unus quidem fcapula enafcatur,k al- mereilcetter autem ab humero, qui cum illo cofunditur, cui fcapula principium pra?bet. At Galeni no Lu deAdmi ta o.ls.'io mine, quum in caudatis fmfjs duo manifefti apparent, duos illos in pra?fntia ponamus.1 Ter ^Pam* b . xz v . i? tius igitur extendentium, qui in uniuerf cubiti mufculorum ferie quintus cenfebitur, pofte- tmami^% " c' riori fde ceruicis humeri, ad capitis ipfius radicem raeruofus ra enafcitur, Si fenfm red deor m u ta.a. 'iC]z Cum defcendens, 8c~externam fdem pofterioris humeri regionis occupans, carnofis euadit, nu ta ta.Qi cVpertinaciffm humero adnatusab ipfo principij fuiuigorem mutuatur." Priufquamuero mdium longitudinis brachij hc mufculus fuperauit , duobus nuper diclis ita commifce tur. Si cum ipds adeo coit, ut nullo prorfus pado in hominibus difcerni queant, nihilcp aliud qm unum ex tribus eCCici mufeulu afrere pofs. Quamuis intrim tertiu s mufculus fium quem principio obtinebat dudum obferuet,atque ualidifm in externum latus pofterioris u j^ ulna?0 procefus partim carneus, partirai nerueus infratur Atque ita tribus his mufculis mu tuo countibus,totus illepofterior ulna? procefus amplexatur, in Cui fdis inferiori parte, cui innitimur, neruofiore infertionis partem,qum in lateribus,8c" fuperis exiges. Mutuusenim ille mufculorum concurfis, ac ueluti ex omnibus unus efformatus mufculus, in pofteriori f de admodum liuidus cofpicitur,tanto nerUofior euadens,quto ulna? pro ceffi propis accedit. Vtcunque uero inter fe mufculi hi concurrant, nullus tamen ab initio inceptum fibrarum dudum deperdit, fd reda? omnes deorfum, nufquam implexa?,nequefef decufatiminter> fecantes feruntur, Si eandem omnes fundionem obeunt, qua cubitum in neutrum latus incli nantem extendunt. Liquet igitur trs hos mufculos unius loco cenfri poffe, qui ex tribus conformatus effet principfjs,aut duorum, Ci uidelicet primum Si fcundum unius loco habue c^^f'fft ris. At in caudatis fimfjs Si canibus fieri id nequit.nam his animaibus perinde ac equo,8e bo- agtesmufcu* ui, Si alfjs plerifque, qua? anterioribus cruribus innituntur,atque in ingreff ualida extenfo- kbaUnt* ne cubiti indigent, trs obtigerunt mufculi egregiconfpicui,pra?terunumgracillimum in caudatis fmfjs fcapula ad ulnam porredum, & penitus Galeno pratermifum. Quum in trim canibus unicus tantm flexionis autor adfit, ut fnfimijs duo, illis prorfus fimiles qui in homineuifntur, nif quod pofterior nonnihil pofteri s ab humero in fmfjs procedit, Si neruofior in ipfa infrtione confpicitur. Ca?term fimijs exteriorum primus ex fcapula?humi liori cofta,ut hominibus,oritur:fed duo principia mox inuicem countia obtinet, Si deorfum tenfus, carnofiisq? admodum redditus, nulli connafcitur mufculo, fd paulo fpra cubiti ar ticulum extenuatus,nerueusq? fdus, interna? fdi pofterioris ulna? procefus inferitur Secundushuic fubiacet, Si ubi homini fecundus enafci didus eft, exoritur, toti humeri longitu dinitantifper adnatus,quoufque ualida infrtione inedia?,8Cpoftica? procefus ulna? fedi infratmv Tertius, ut in hominibus , ab humeri ceruice principium ducit : inde carnofus eua^ dens, Se" nulli mufculo, pra?terquam fibrofis nexibus, ha?rens, in exteriorem fedem pofterio ris ulna? procefus implantatur. Atque hi funt mufculi, quospoftfcriptos de Vfu partium li bros Galenus diligenterfcuit: quamuis obfur intrim, ne ipfius errorem animaduerteremus, nobis in libris de Adminiftrandis fdionibus eos expreflt, non pafim libro s de Vfi partium, quosiam olimBotho dedicarat,formaturus. Quanquam tamen fuoexemplari,quod poftea adpofteros demanauit, illum nonnullas lineas nferuiflcertocolligo.atiii cubiti motus ducum enarratione, in libris de Vfu partium nihil fub incudem reuocauiu Qua? omnia oftenfurus fum meis in Galeni Anatomica annota tionibus, iam pridem non in- ~J Galeni feeli citer cceptis, ac forfim aut cum Galeni libris multo qum anAn^notltit tea emendatioribus aliquando cudendis* nes.
A

DE

tl

A N D R E AE

VE

A L

1 1

BRVXELLENSIS

DB

M^iNVS
Caput
A

LIGAMENTIS.
X ' LV IL

n v M Hippcrates appellauit,quicquid fcapula ad extremam ufque digitorum aciem proteraditur,cuius nunc ligamenta nobis enarranda ue niunt.Horum igitur alia inuicem of colligant, aliafubditis corporibus Cuiufmodi in mdnuftntligd munimenta exiftut,inftar tunicarum mufculis obduda. Alia ad ha?c,tenmentd. dines in fuis fnibus ita continent, ut quocura que modo tradifuerint, fua fde ne tantillum quidem uagari queant. Porro tendinum a inuolucra, _ abunde pris explicaui, quum fingulis tendinibus per brachiale, 8c"uoam ad digitos reptantibus obdudas diximembranas, mucore quo darri imbutas, Si ligamenJLigdmentd torumritu tendinibus obdudas.Qua? uerbfubditis corporibus munimta,8Cneexipforum wiulorum mo caUitatibus dclinent uincul cenfentur* tranfuerfa funt ligamenta , tendines in fuis fnibus do tendines Continentid. continente Sunt autem huius generis in manu qum plurima. Siquidem uniuerf? interiori b fdi quatuor digitorum Unum exporrigitur,8c" pollicis etiam fecundo Si quaf tertio interno-

dlnjta.uo
la.

b extrme

dio unum eius generis xpanditur. atque ha?c rrinia eundem pra?ftant ufum, quo c tendines digitos fledentes amplexantur, Si anuli modo cotinent. In interna brachialis regione unum c stab.i.6 ta.<A,y. eiifpicitur, omnes digitorum tendines, qui hc prorepunt conftringens atque hoc latum d4.te.t4 eft,8c~ca?teris omnibus huius generis robuftius, fed intrim neque poftbrachiale, neque cu v,f. bitum contingens.a?term in externis cubiti partibusqu brachiali artculatur,e fex tranf ezta.cba* raa.i,2)?i uerfa ligamenta fefe offerunt, quorum beneficio tendines in offium fnibus refruantur. At 4,s>6-r ha?c, Ci in fuperficie tantm fpedentur, Unicum efe uidebuhtur, totius cubiti latitudini expan ta.icha.it fum, quoddifldum fex fpedndos offert anulos, tranfuntibus tendinibus obdudos.Vnde etiam id in fex ligamenta, perinde ac ca?teri Anatomici, diftinguimus, non fane quodofz td.chi, JLib.ideAd, mrai ipfs cgnit fuerint (nam Galenum duo latuerunt) fed quod ipf hic tt ligamenta re- ra.i. minifeclio. cenfurint,quot perire anulos. f Primum ex ulna in radium procedit,atque ad communem g zfigxap, una?radfjcg fnum refertur, quod non'1 tendinibus, digitos quatuor extendentibus (ut Ga z4.l1.il lenus nonredarbitratur) obuolutum eft.tillud fibi peculiare uendicatis l mufculus, quem h zta.mu, fculiV,aut ipf paruum Si anuarem liquis abducer tradidit, nos uero paruu digitum pra?cipu ab iU 9ta.z.dein loextendi affruimus.. fc Secundumad externum primi ligamenti latus repofi tum, fbli ulna? b. ilicj?1 mufculo peculiare eft, qui ante paruum digitum infrtionem tentans, brachialis exten- iztd.X,9 e. fi'onis opifex cenfetur*"1 Tertium ad internum primi ligamenti latus habetur, folq? radio pro k ztd.cha, prium eft, eos ampledens" tendines, qui Galeni fuffragio quatuor extendunt digitos*0 Quar ra.z. tum ad internum latus tertrj pftum, nguftiflmumeffcitanulum, ut Si tendo,quem traraC lz tab. Y. 9 A. mittit, grcilis eft. ille enim p mufculo procedit, qui indicem Si mdium pollice deberet ab m , 2 tab. ducer*4 Quintum bicorni r tendini, quo brachiale extenditur,8c~s illi qui pollicem uerfus in> cha.}. dicem euertit, uiam largitur: quanquam interdum pollicis mufculo priuatum quoque liga n zta.mu, fcuUV. mentum obducatur,ade ut feptemtunc ligamentain externa cubiti fde ponantur. Alio- V lyZtM. quin enim fextum u trs tendines trnfmittit, quorum unus brachialis ofl ante pollicem, al Cha.4-' ter primo pollicis off, tertius autem fecundo Si tertio inferitur. San Si hos tendines,quum p 10 tab. p. q x,z t. ha?c ligmeit adamufm perpendimUs, fingulos fu ligamenta fbrtiri, non fmelobferuatbd.$. I Membrdnd uimus. x Pra?tr ha?c ligamenta, per uniuerfm cubiti longitudinem, omnibus mufculis ua ruta-mu* mufculis obnd fcullA. td lida membrana obnafitur,mufculos inuicem committen s,atque ne fua fede illi dimoueanturj S 10 td.O. tque inter fefe implicentur, tranfuerfi alicuius ligamenti ritu ctiriens, cuiufmodi etiam in ti t i,z tab. biahaberi audies omnibus illicrpofitis mufculis eleganter ob dudum. Quum itacpSc" huius chd.6. membrana? ligamenti'ue natura inter diffcandum ad amufm didiceris, id quoq? in tranfuer u 10 tab. k, m,n. forum ligamrttorum claf porito : quanquam nonlax,fd pertinaciter mufculis adna xBancquu JLigdmentd fcitur, prpria? mufculorum membrana? modo. Ligamenta qua? of inuicem colligant,in o- tenmffimd ojjk inuicem mnibus funtarticulis,nullam (nif paucifma) peculiarem naturam ca?teris articulos am- etpeucidd pifturis committentid. bintibus ligamentis fbrtitaj Membraneis enim Si articulum fblum circundantibus igamen fit, aliter pro, tis digitorum neduntur internodia . Poftbrachiale autem brachiali ^ualidis ligamentis per ponere ne, exteriora etiam dudis colligtur At poftbrachialis of, qu mUtub in ipfrum radic iuxta quiumut, quant tota brachiale f fpedant, cartilaginis naturam referentibus ligamentis inuicem cornmittuntur, ia} 9 tabuqua? non orbiculatim of tantm ambunt,uerum Si in ip forum medio habentur, qu, uti Ufe offerte diximus, offa f inuicem fpiciunt Brachialis of ualidimis ligamentis cartilaginis na y Et hue ofiibus turam referentibus , fmul unita ha?rent, atque ha?c ligamenta ipfs undique obducuntur, ex duntaxat Si quibufdam etiam fdibusilla intercedunt;idq? potifmm in illorum ofum interuallis, petdafunt
1
c

manus 4. ta bula*.

qua?

poterls hc

fbcftarci,k v-td.

Ax,z,$fig. ca.z4.hb.i T.

HVMAN CORPORIS FARICA LIBER II* 221 qu? in fecundo ordine reponuntur, quibuscppoftbrachiale eoardatur. Qua? cubitum feura diumulnamqj brachiali colligant, membraneis liquorum articulorum ligamentis fpondentXed ab apice procefus ftylum imitantis Jigamentum huius articuli durius efficitur, quaf hinc peculiare quodammodo teres in brachialis os duceretur, quodredum eft,8c~ ca?teris ma gis cartilaginofum,uniq? tantm of commifm. Huic ligamento Galenus digniom,qum ego aflequor,ufum tribuit.nam ad nullum mihi motum priuatim magis, qum uniuerfum hu ius articuli ligamentum famulari uidetur+Quin etiam ex apice radij appendicisfmile8c"infignius quoque in brachiale frtur, quod liquidiffm eumufum, quem Galenus alteri affcribit,uanum ef commonftrat.Radius uero Si ulna,propter brachiale Si cubiti cum humero ar ticulum,!igamentis ualidis, incircuituoflaambientibus alligatur. Ataccuratifm tibi in memoriamuocandauniteaa car tilago, quam radio pro cedentem ulnam brachiali diftingure diximus, qua? ualidetiulna? ad radicem acuti illius procefTus,quaf ligamenti naturam nada infritur,Per totam longitudine, qua inuicem radius Si ulna dehifunt, ualidum Si mem braneum ligamentum habetur, ab acutiori ulna?c linea in radrj lineammfrtum. Hocnon fimplex confpicitur membrana, uerm ( ut plerac ligamenta ) ex fibris conflatum fpedatur, radio deorfum in ulnam obliqu prorepttibus. Huius beneficio, pra?terquam quod ipfo of inuicem alligantur, interiores cubiti mufculi ab exterioribus dirimuntur, Si ut antearnonui,ex ipfo e mufculi etiam nnulli flioru principior robur afcifcunt.Radius humeri exteriori capiti ualidis,fd membraneis ligamtis perinde ac ca?teriarticuli,alligatur.Et quamuis tutiffimus ft ulna? cum humero articulus, tamen robuftis quoque ligamentis humerum ulna? Natura com:

DE

>

bytd.Vin
terSeyT.

tj

tab. k in,

tereeyi.

cifigxap.
24.lib.1cc.
d eiufdem

fi-r,r.
eta.Z.x.

mifit, qua? fimiliter articulum in circuitu ampextur.Prarter ha?c ligamina in manu nulla funt, Lhmkm fTcdiao, nifi Si horum aibo ligamenta, qua? in mufculorum conftitutionem ingdiuntur,8c~ proprias mufculorum mnium r,w~ ipforum membranas efformant,pone ftatueris. qua? interdum in tantam pertingunt cra cftnutonem fculorum fitiem,ut quum mufculi caro ipfs fubfit, liuorem qucndam mufculis inducant. Atque eiuf- 'u emt!a> funt princi' modi craflus ligamentum uentri obducitur s mufculi, pollicem ca?teris digitis maxime abpia.
ducentis.Prxterhunc,'1 mufculus anterior ffedentium cubitum, uentrem quoque liuefcentem,ob membrana? crafftiem adipifcitur, quemadmodum etiam illitidc)? adm odum car, qui i z tab, fub cubitum extendunt1 rnulto ante ipforum infrtionem, quam in ulna? pofteriorem procefm QjdK. moliuntur*
g 1 ta.p. h 6 ta.e.

ADMINIST

R^TlO
mufeulu Caput

MV8CVLORVM
X L y 'III

ET

ligamcntorum manus, ac dtin quoi cfua^ftdt reponantur

a 6td.H,-\,

mufculorum adminiftratione, quum thoracis aggredereris mufculos, ali-* " y h.7ta.cha. que) loeandum pra?cep Priufquam uero fedionem aufpiceris, quot in x,z,z, fingulis partibus mufculi reponantur, in memorireuoca. quod ut prom c tab.p. ptiusfacias, nunc omnes in compendium tibidigeram. In extremamanu Quot mtfcu, u tabu.f. utcunque illos numeres, uiginti enarrauimus/ decem nimirum, quibus [ilne^rcma. 4-ft. e^ta.r.4.n. prima quinque digitorum internodia fleduntur, quorum bini adfngu- mmu* J6taU7 ta.d. los feruntur digitos* ts,quibus fcundum pollicis fleditur internodium,0 unus pollicem gltd.v. maxime liquis digitis abducens, alius eundem proxim ca?teris digitis adm o ues, r tertiu s h 3 tab. a. qui minimum ca?teris ualidifm in latus mouet:poftm6 quatuorilli graciles mufculi, i ta. m. h4.tab.fi. quorum beneficio quatuor digiti ad pollice obliquo dudu agtur.ntern cubiti fdem odo Inintema m I ta.. mufculi occupt, quorum5 primus latum educit tendinern.. h fecundus Si \ tertiu s,quibus bra &*/& m$tdb,Jt. chiale fleditur,k quartus fcundu quatuor digitorum fledens os3 quintus qui tertiu quatuor n 7 tab. V. 0 7 ta. X. digitorum os fledi t,m fxtus qui tertrj pollicis ofs flexus eft auton" fptimus Si odauus,rap9t.Z dium in pronum ducunt. Si uero mufculum, tertiu quatuor digitoru os Revente, unum ef primus, fc cum illo qui tertio pollicis ofl famulatur, putaueris,interna cubiti fdes fptem tantm mufeu cduse,ter tiusiota.p. los habitura eft.n externa aut cubiti regione nos decem numerauimus; p trs fcilicet, quf qua nexterna\ q 10 tab.o. tubr digitos extendut,8C pollice abducut,'1 unum qui pollice ad indice magis euertit, ' alium y 10 tabu.l, qui pollicem euertens, eundem ab indice magis remouet/ alium illi proxim,ac ad brachialis deinm,n. extenfioncm aiquidaccomodantem, duos infgnes brachiale extendentes,8c~ u duos quorum s 1 ta.k. t n ta. a. 9 ope radius in fupinu ducitur+ Si uero illud principi, quod ex ulna enafci, Si in duas carnofas ta.Z. partes diffundi diximus, quorum altra indicem pra?cipu, Si mdium digir, altra pollicem U iz tab . 0 a- a. petebat, unius mufculi uice enurneratu ef uelis,hc pontur nouemdein f fcundum prin cipium
A.
3 3
$
.

rBtd.fub

N pra?fentia brachium id cum fcapula depromendum eft, quod ad manus

ANDREA VESALII BRVXELLENSIS cipium iunxeris, uniuscp mufculi loco hbueris, odo erunt.nam bis unum,ubi nos duos conInhdchio, ftituimusirecenferes. n anteriori brachfj fede* duo fledentes cubitumfunt, in pofteriori au. x ta.e,* tem fede extendentes, aut Y trs, aut duo , aut UnUs* pro ratione nimirum colledionis in pau- **^ -j cios,Uel diftributionis in plus, quam tuo rbitratu proponere nihil obftat, fi modo accu C)L rate illorum fitum, connexum, amplitudinem, compoftionem , fundionem, Si id genus alia Selion&e, feciid didiceris. Quippe ridiculum eft de numro anxium ef,quanquam in publias fedio< tldntm neglu nibus. quum nuius aut illius articuli mufculos ita oftendi,ut no minus qum proprfj ungues gemd' cognofci pofnt,perpauci ftudioforum aliud cenfere uaent, qum hacpra?ledione quadragin ta oftenfos ef mufculos +id fatis arbitrati, f numro condifcipulum deterreant,negocijcpdifficultatem, Si me unica oftenfone nimium multa aggredientem incufent. In hoc ta men, qui inter illos diligentiores uideri Uolunt, fedul ftudent, ut in quibus Galeno difentiam/a?pe quid Uelim, non intelligentes excipiant cV ad hos 8c" illos ipfisindodiorestt-anfcri
122

bant Qiiolabore utipfos libem,ha?cmettiesefflagitatacandidiorianmo, qumplerifque accipienda ef unt, defcribere neutiquam grauor : unumquemcp amicmonens, ne quis huic Iibro,neque altri cuiqum, utcunqueuetuftate autoritatec^ probato fidem pra?beat, nif accuratifima fedione, qua? fcribuntur,prius, idcp non femel infpexerit. Porro hanc,brachio eius quod fecas, cadaueris affumpto,ad hune modum in manus mufculis adminiftraturus es* Manus exco pn'mm cutem cum adipe Si membrana,quam carnofam uoeare libuit, adimestatque id perridtio, fetctis commoaiffm, fi ab externa brachij fede, fcundmradfj dudum, Si pollicis exterio ra fedionem duxris, qua? cutem membranamep carnofam diuidat. Dein ad cuiufc^ digiti la tus li ducenda eft fed:i,qua? depilem(ut fie dicam)manus cutem,ab exterjori dirimat,ut illa cum brachij Si cubiti cute auelli queat,ea qua? internam fumma? manus fedem integit, adhuc relida.Neque in cuteadimenda nunc alio indiges artificio, qum quo lanfj boues excoriant* Quum tamen ad radic brachialis,in interna manus fede peruentum fuerit,tranfuerfa fedione cutem nunc liberato ab illa, qua? in uola adhuc reliqua eft,fecabis. ha?c nancp latefeentis a ten, * ? ** m, dinis nomine affruda uenit. Priufqu uero tendine illum aggrediaris,accurat perpendito, *ctl l totam cubiti fedem paulo minus toto liuefcentem, ob membranam qua? mufculis proxim adnta, illos inuicem committit, atque ne ipf fua fede declinent,ampleditur. In confpedum enim cubitum occupantes mufculi iam ueniunt, fed ita commif,ut folm lineas,qua? ipfos di rimant,intuearis :quum tamen mutuo prorfus difundi appabt,fi leues duntaxat fediones fecundm didas modo lineas duxeris. Huius membrana? naturam eo obferuabis diligentis, Mufculi id> qu0 magis perfundori,imo nihil prorfus Anatomici illius meminerint. Ca?term ut latefeen ^mmlHn, trti ^s tendinem,nimum accomoda cubiti interna? fedi, in cuius longitudine ipfius mut^ddmnftrd fculus,8C tendo,quum adhuc gracilis eft, exporrigitur. Cultello itaq? brachialis radic fediotio. nem leuem,ad tendinis Si mufculi latus utrinque,b uerfus internum humeri tuberculum mo j, yqjfcfr ' lieris,8 poftmodum iuxta brachiale,tendinem fublatis organis liberabis,8c" cultello tranfuer tabula-. fm ipfi fubiedo, Si finiftra? manus digitis tendine eleuato,uniuerfum mufculum ad ipfius u que caput feparabis.Deinceps acutiori nouacula cutem manus adhuc liquam, uola Si digi tis abfcare conator, brachiali fediones fmper tranfuerfks molitus, eadem omnino ratione, qua cutem carnea membrana diuidere iam dudum affeuifti. Quemadmodum enim in illa fedione membranam corpori affxam feruas, ita quoque tendinern dilatefeentem manui iam ha?re fnis.Quu uero id tentas,duriufculus ffe offret adeps, cutem Si tendinern illum interCedens5qui tanto diligentis quoep animaduertendus eft, quanto tendinern magis cute dirimit :8c tendinern non toti cuti proxim adnatum, fd duntaxat fibro fis nexibus membrana? carnofa? modo, Si adipis interuentu,pertinaciffim commiflum oftendit.Examinata cute,mu fcul caput ab humero liberatum, brachiali pendre fines latefeentem tendinern, fubditis quoque aut nouacula, aut paruo, fed acutiori cultello auulfurus. Si uero aliquando uifum fuerit,tendinem un cum cute adimere, id feceris facillim, Ci tendinern priufquam cutem fparas,un cum cute abftuleris.at tune arduumerit, tendinern cute integrum liberare: quamLib.xdeAd- uis nomadeo, ut Galenus arbitratus eft, qui nihil mdium inter cutem Si tendinern pofuif mfeio. uidetur* Porro f hic mufculus in interna cubiti fde fef non offrat, atque c duoru mufculo- c j w.a,w. rum, quibrachialefledunt,capitibus ad humeri interius tuberculum, nullum mufculum incumbere uideris, pra?fntem mufculum deefle cofjcito:quod fan non infrequenter tibi occur fur um feio. No quod negligentia illum pra?teriturus fis,ueri quo d prorfus deerit,eius i cem . tuncfiipplnteliinferior,interdumetic fuperiori brachiale ffedentiumufculo,aut tranfuerfi djtab.m. in brachiali ligamenti portione,quam pari modo ut latum tendine indagabis.am itacj? omnia c $ ta. a. cute libra fnt,unde etiam 8quofdextremarmanus mufculos citraaliam fedionem aggredi / 4 u b* pofls,

g j ^.p.
b 6 ta.K*.

corporis fabrica liber * 22? pofs,eum uidelicetg qui pollicem liquis digitis remotiflim abducit, Si deinde '' duos primum ipfius internodi fledentes,fic Si f mufculum, cuius beneficio paruus digitus liquis

Ce

hvmani

i * ^'Tf max*m^ abducitur, Si k exteriorem primum eius digiti os fledentium difcare liceret. At op- Primi ryf> k 4 ta.f. portuniusfeceris,f donec omnes fumma?manus mufculos adimepofs,hos fruaueris,atq? cm& irdcbia 3 ta, A,m. ad internam cubiti fedem te rurfus contuleris,in qua primum adminiftrandi ueniunt l duo bra lt monenmm chialeftedentes,quos diffm primum ab ipforum tendinibus^ iuxta brachialis radicem aggredieris.Si enim hos fbditis mufculis aliquantifper auulfbs eleuaueris, ac deinde tranfuer fs fdionibus, illos ad internum ufque humeri tuberculum fbditis liberaueris, uniuerfam ipforum fer naturum mediocri negocio fpedabis. Inferioris nanque capite abfdo,8c* mufcutn uttd.*. lo ab uln liberato, ut is duntaxat ab infrtione"1 dependat, ipfum utuifum fuerit, aut adimes, aut adhuc appenfum fines. Superioris autem tendo, brachiali no eft abfecandus,uerm aut n ut m* ta. mufculus fLlo liberatus capite,in latus eft ponendus, aut" tendo nonnihil ante brachiale ue> '""'' r m[ nitrefecandus, ut in fedionis ferie,eius tendinis infertioreddaturconfpicua.Mox0 primus di 'Primidigtm o4tab. . gitus mouentium fefe totus offert, quem uel fblis digitis fibdito dirimes, quemadmodum mouentium. atcfcttdfcri etiam omnes,quorum latera non committit neruof illa membrana, qua? communis ligamen tam in mar ti munere fungitur. Vbi itaqueipfius capite adhuc ad exortum commiffb, quatuor ipfius anginctabu, te brachiale carnofas portionesinfpexeris, ualidus cutellus in tranfuerfum p ligamentum relam,erhdc cl eft inijciendus, ut huius acie antrorfm duda, id ligamentum diuidatur+Deineademraerfcdurn' ticme fecundm indicis longitudinem, tranfuerfum interna? ipfius fdis ligamentum diuides, temund3uti mentem accommodans,ne hc prorepentes tendines la?das, quod optim caueris, dummoin ca-teris \Q cutelli dorfum fmper tendines ipiciat,ipfq? cutellus dus fit. Eandem fedionem in tri ionibmin, ^us rehquis digitis moliri in pra?fntia pofs,nif fnfm magis magisq? horum ligamentoru fpicito. naturam autdifcere, autalfjs oftenderepropoftum effet. In indice itacj? duntaxat,autalio quop i taJ. uis digito hac duda fedione, primi mufculi digitos mouentium caput liberato, Si illo apprehenfo, 8c* ad te furfum trado,id ex brachialis finu tan tifperreponito, quofq? quatuor ipfius tendines ad quatuor digitos porrigi confpexeris. Si deinde priuatim illius tendinis infrtio nem obfruaueris, qui indici exporrigit* Hac enim infpeda,8c* mufulojrurlusin fiam fedem repofto,eius caput trahendu uenit,ut ipfius innotefcatmuiius,intuearrsq?,qua ratione primo indicis articulo in flexu fecudi,tendo ille adniti nolit,uti fanreliqui tranfuerfs adhuc ligamen . tis inuouti innituntur,proxime'ue attenduntur.Nunc ligamentis trium liquoru digitorum* ac cuiufq? tendinis infrtione Si perforatione,qua fubditum tranfmittunt tendinern, notatis^ mufculum manu in anteriora flexummenfa?exporriges,autf in finu manum hbueris, q 6td.%. propendre digitis fines, ac q eum qui tertium quatuor digitorum internodium fledit, fuo Secmdt capite liberabis, quod nonihil occulitur fub mufculo, fuperiorem radij partem in pronum du cente.Priufquam tamen id ab ulna abradas,coducet exbrachialis finu quatuor ipfius tendines attollere, Si animum adhibere, qui citra omnem operam mufculus hos tendines pro ducens r 6 ta.it. abr illo diuellatur,qui ipfius fuperiori lateri accumbs, tertrj pollicis ofs flexionis autor habe tur adeo,ut utrunque mufculi unius loco in homine habere nequeas Liberato itaque fecundi t7td.vin mufculi capite Si ipfus quoque exortu, quem abulna?5 ligamento afumit(quod inter ra* ter s,t. dium Si ulnam,ubi inuicem ha?c of dehifeunt, obuium eft) uniuerfum mufeulu ex brachialis fnurepones,eius mucofm perpendens membranam,cV tendinum ipfius friem* Cuendum 1 6td.f,f.7 tamen eft, ne quum eos attollere ftudes , gracilem r mufculum fingulis tendinibus exporre-, ta.d. el;Um uioes, hic enim quum tendini committitur, atq? etiam primo digiti ofl inferitur, ad ter tium ufque articulum fecundi mufculi tendines ofeitter eleuare prohibet. Quum itacp hos ten u 6 tabu . dines u primi mufculi tendinibus trafjci atque in tertium os infri uideris, utruncj? mufculum in tranfmittit Cuum locum ponito, examinaturus num fcdi mufculi tendines primi digitoru os fledant " foli,aut fimul cum ipfs primi mufculi tendines, Si eius generis reliqua, qua? in horum mufeu lorum fundionis enarratione propofuimus. Primo mufculo digitis refdo, fecundm in brachialis finu tranfuerfim diuides , ut ipfius tendines adhuc in uola feruentur, gracilium xtd,*. mufculorum cauf, quatuor digitos pollici adducen tium. Modo x tertium mufculum pollici *mydigi, fubferuientem radio liberabis, Si ad tertium pollicis internodium duces,ipfius tamen tranC admmjha* y ta. a. uerfo ligamento, ut in liquis digitis, prius diuifb. Hune ubi abftuleris, Y mufculi brachiale th, z xfixa. 25 fledentium fperioris infrtionem fpeculabere , quam in radicem poftbrachialis * offis ia> d 7 ta1, ci dicem fuftinentis molitur+ Atque nunc tibi in interna cubiti fde adhuc* duo tantm mufeu x. li fuperfunt, radium in pronum mouentes, qui quum citra aliam operam confpicui fint, do- Tranfuerfo, h z ta.cba. ne &; horum oppofitos uideas, opportunis feruabuntur In pra?fnti itaque ad externWi *^ %***** h lj 3'4^ cubiti fedem accdas, ineapotiflmm obferuaturus ^ tranfuerfa ligamenta, qua? ac f unum nllubi^fidi effent,
1
1

224

NDREAE

VESALII.

BRVXELLENSIS

efntjffeofFerentiUerm dum tendinibus, quos ligamenta continent, mentem accomtno dabis,ac forfum unmquodcj?,ut in interna digitoruni fde pra?cepimus, adminiftraueris,ut minimum fex numro occurnt, qua? antequam mufculos fpas,diuidere pofs,nif prius in cubito cuiufqp mufculi tendinern fparare ftatueris. At commodis erit aut fimul omnia an te mufculos,aut priuatimunumquodq? faltem ante fuum mufculum ggredi. Primus aute ef Terti) brdcU p0teft,c qui poftbrachiali ante paruum digitum infrtus id extendit, cuiu s tendo ex fo1 finu c ?u.a. d e mouentm. ^^^^^ feinde acuto cultello, aut nouacula totus mufculus ab ulnaliberabitur accurat *>$ MPintrim ab illo/ qui fuperiori ipfius lateri comittitur, quicp parui digiti extenfioni potifmm 1 9 ,< famulatur,diuifus> Vbi itacp huius caput ab externo humeri tuberculo difcueris,illu poftmo Decimiodld, jum ^ poftbrachiali liberabis , nif appenfum ipf afruare lubat , quo tand brachiale extenZTmolent^ui Pentium Si fledentium mufculorum munus confpicari ualeas *Poft hune is ex finu attolletur, ddminifirdto. qui minimos digitos ca?teris deberet abducer, cuius tendines, aut tendo potius ad digitos ducendus non eft,nif ab externo humeri tuberculo is,cum fbfquti iam in enarratione mu f 9 ta.z. fculo(qui digitos mouentium decimusfeptimusnumerabatur)liberatus fuerit.ilum autem di ligenterex fiio* quem nos ipfi tribuimusj finu attlles, atque abillis,qui fuperiori ipfius lateri exporriguntur,diuulfm,ab humero quoque fcabis, nunc fcdulb animaduertens, num in tS,aut quatuor ducatur tendines, 8c" quibufnam digitis illi infrantur,qua?e ipforum ad digi torumradices fit Comixtio. Idem in illo,quiparuudigitupra?cipuextedit, molieris,neutrum ^ ab ipfs digitisabfcans,nifi Si modo g fubfequentem ad infrtionem ufque deduxeris.Occur /, IO tlt ]ft Bedminom rent em'm'"nunc h tna illa^qua? ulna producit principia, quorum inferius, Si brachiali propin- *k a miwj rat ^^ obfrundi uenit, quo mufculus pronafcitur,qui indicem Si mdium pollice abducit.Huius itaq? principfj portioiiem, qua? illum mufculum coftituit,ab ulna diuides, atque ex fuo peculiari ' finu eleuatum,8c" fenfim brachiali Si poftbrachiali, quibus fibrofb nexu ha?t, * ^4 fi- . liberatum, ad digitos ufque deduces* ad amuffm nunc trium illorum mufculorum tendines, *4 u * Si infrtionem perpendens, quam multo acCuratis intueberis, qum ego illam (quum uaria t zz digitos ^0 deferibere poffm. Ca?terum illis digitoru internodfj s ad unguium u% radicem refedis, mouentium, et qui pollicem euertut,aggdieris,ab ulna itaqj,k reliqua tertij principfj parte refeda, mufculus k to tab.o. dein eius mu in pollicem uerfus indicem euerts, ad ipfius infrtione ducetur, fmilitr* fecundi principij mu- ll ^ s> illorum defen fcili jsquf bicornem tranfeendunt tendinern, ad pollicem Si brachiale ufque auellentur,atque merdtur. un cum liquis digitis refj cientur.1" Qui bicorni tendine brachiale extendit,modo prorfus muta. a. eft confpicuus,nif quod nonnihil fub n mufculo longiori radium mouentium occultatur.hic n lz t. . Qudrti brd , jta(^ fu0 exortu liberatus,ad poftbrachiale ducetur , Si ipfius examinata fundione, etiam cum W ; mtium catens arjfj ci poterit.Superfunt adhuc in externa cubiti fede,0 duo radium in fupinum agtes, 0 xz t.e, ILddium mo, qui citr fedionem etiam, ut Si p interiores radij duces, funt confpicui, longifmi tantm q ca Auentium admi. pte exceptO,qud pnitus nonnihil inter' pofteriorem cubitum fledentium mufculum,8c" ex- ^7 tendentium s exteriorem latitat, non tamen adeb impenf, ut non liceat pfus capite ab hume- q xz t. a. ro refdo, illum ad infrtionem ufque cumreh'quis radium mouentibus mufuis perducere. r ll M-Y-s Si itacB nunc' ligamentum in cubiti longitudine inter ofla poftum animaduerteris, extrema? ' l,t n Quatuor mu, .... r , j< J< 1 af s* -U " A -T sut.e. fatinm au*, manus muiculos ordme aggredi tempeitiuum tuent, ex quibus quatuor itatim graciles eua- aut Wc m, tuor-digitos dunt cnfpicui,quos Naturax tendinibus tertium digitoru os fledentibus exporrexit. Dein- ter er g pollici ddduc CepS t i[[ lberatur,qui pollicem ab indice maxime mouet^mox3 duo primum pollicis inter- cc"j yj *exZeldm PodiumfledentesvDeinde* trs fecundm pollicis os fledentes, quos eo diligentis obferua. trrs/r .rf manu occupa reoportet,quomgisantehacdifdionis Profeffbribusincognitifuerint.Hos fubfequetur, tlt tium. qui pollicem indici proxim accommodt, dein c qui paruum ualidifm abducit, uttantu u ^ rum^TeUcToru * 0(^0 ^nuc ^nt rcliquis quoru ope prima quatuor digitorum internodia fledimus.Iam digi- x 6 tab . ?. *dmin(/lmio> torum articulos diuides,ligamti Si articuli fpeciem obferuas,8c* attentiffm perpendens/ of ?/ fculoru ufum,qua? fefami feminis fimilitudine nomen mutuatur. Reperies enim in interiori y *J*tf'^ fcdi pollicis articuli regione, duo liquis in manu infigniora, in hoc ibid fabricata,ut quu d 7 taxha. inarticulatione illum articulum Natura fieri uoluerit,is tamen firmius eft,8c ad flexionem in >*>* acutiffimum angulum pertinax, Si obliquoru etiam motuum obfcurifm particeps. Deinde b nt*f^ tante minora eius clafs offa in primis reliquorum internodfj s uidebis, quanto in acuttim ma ^f a. 8. gis hos articulos Natura fledi uoluit, Si ipCos obliquioribus motibus, qum fcundum polli- tabula. cis internodium, donare uifum fuit. nfuper primum pollicis articulum diuides, eiufmodi ofl. ' l^* bus deftitutum,8c laxum admodum. Idem quoe^ in poftbrachialis Si brachialis ofbus expe- v,Vx! rieris,at long diligntifm brachialis d cubitum articulo animum accomodabis, quod hc fx^fig-cdcartilagp examinanda ueniat,uinam brachiali dirim ens Quinetiam perpende,obfecro,g fty i4 llb ' x?l * . ~ ri ~ 'V rii.i . \ R earunaem lum imitante proceiium no procenus extra unum,quo brachiale excipitur,promine,quam ^>R,
*
.

radij

DE
,

H V MA NI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

IL

11$

rdfia, radrj appendicis h mucronem . Dein expendito, parem ligamenti huius articuli in utroque iz iab.hh. atereTormam ef, ut un mecum omnibus quoque fmiem ufum afcribas,ne quum Natu ram celebrare inftituis,illi inartificio ffmamconftrudionem, cum Galeno imponas ; Reie-

danunc fumma manu/ priorem cubitum fledentium mufculum fuis principijs liberato, Cubitum mo, t 6 4& ta.. quorum ekterius exfuofnueeuandumeft,8c" 'ligamento articuli h umeriipfum continente *%"lz tratio. dafedionedifldojid fcapula? collo adimetur . interiusualido quoque cultello ab inte riori fcapula^ proceffu diuidetur, Si utroque principio deorfum flexo,huius mufculi carno fainfertio in os humeri animaduertetur : qua difeda ad radium ufque, fola manu fubdito mufculo ifte prior auelletur Vbi uero huius infrtionem intuitus fueris, is appenfus m s ta.v. feruabitur, 8c"m poftcrior ab humero derafus ad ipfius quoque infrtionem ducetur. Pon u U.. fteriores eadem ratione aggredieris, primum" illum qui ab humeri ceruice pronafcitur lio i% t.t. bcrans, ac dein illo cui fcapula initium pra?bet , ut poftmodum hoe deorfum trado/ fecun pltA.X. dm animaduertas ipfi innatum, ac fub illo ab humero prodeuntem. Quod tum demum ex fentcntia feceris opportuniflim, ubi hos in cane aut fmia pris fpedaueris . Quando ita que hi ad infrtionem produdi funt, neque ullam fibrarum infrtionem animaduerteris, cu biti articulum fubinde fledito Si fledito,examinaturus num uel tantillum quidem extra dum tramitem dimoueri queat.quod quumin articulo folis ligamentis ha?renti, Si iam pro* pemodum luxto,obferuas,quid fieri in nobis arbitrabere, articulo totmufcuis adhucueftitocVt tamen ha?comniaexadisrimeris,of inuicem feiungenda fnt, non folum humeri cum ulna articuli gratia,uerm Si radij cum humero, Si radij rurfus cum ulna Pra?ter hoc enim quod nihil utiius CeCe infpiciendum in tota fedione luxationum [gratia offert, ita profedbeiufmodiarticulorum infpedione,nulla in uniuerf Anatomemihiiucundiorfpecu* atio occurrit.

DE

MVSCVLIS
but*

TENI "PECVLI^RL Caput X LI X+ NONI CAPF

QVADRAGESIMI
TI
S

T A B V L A*

Q;V A D R A>

116

ANDRE

AE

VESALI1

B'RVXE

LLB

N8I8

QVADRAGESIMI
|,

NON!

CAPITIS

TABV

<~AE CEDENTE M figuras numro infignitas,no huic tantm Capiti,uerum etiam yalvjs plcrisqj utilis erit.Ne ut r dein pluribus prafgedajt Capitibus, hic omnesfuarum notarum indices fum explicaturus* Trima itaqs figura corporis in menfaproni, & oculo adperina?um,feu interfmineum direclo, ofienditfimorain latera admodum dijlenfit,& pnis corpus uniuerfo intrim feorto cum tejli^

PR

la?,eiufdemq? figurarum Si charaderum Index paginam occupant tabula, quatuor complelens

bu*>cute,adpe,uenis,neruis,<&' arterijs undiqj abfclis* z S ecundafigura nuda quodammodo commonjlrat offa,qua? facri oJis lateribus committuntur, ac ilium <& coxendicum 9 pubis offa appellantur Hisfimorum ofiiumportiones adhuc appett dent , un cum ani <T pnis mufculis: quos ideo ab ipforum exortu dependercfnximus , ut pnis corporum origo urina?fe (yfemini communis meatus inibi in confpeclu effets quafurfumfub pu* bis offibusflelitur* 5 Tertia,penem tranferfm diJJSlum in hoc ojlendit, ut pnis corporumfubftantia? & coalitus, ey cum urina? meatu connexus ocuisfubijcerentur*

4 Quartafigura integrum commonjlrat penem,und cum utfica hic exporrec7um,ut proprius uejl'
ceruicis mufculus intueripofiit* %^T,B 1,1,3 A Duo pnis corpora? penem quodammodo uniuerfum confiituentia*. CyC z,4 Duorum pnis corporum exortus*
ca?

D t,iA

Venisglans , quam alif prputium nuncupant : eo nominc cutem, qua pnis obtegitur,

non dignantes*

E,E j Fungofarubrafy pnis corporum fubjlantia* F 3 Mutum pnis corporum connexM,<y neruta torundemfubftantia ? quai orbiculatimfingo*
famfubflantiam compleclitur. G i,i,3,4 T^efica? meatus,urina?femini^genitali communis*. IL,I x,z Duo primi pnis mufculi,in prima quidem figurafamferuantesfedem,infecunda autem ah corundem principio dependentes* KyL i,i Duo pofieriores pnis mufculiJeu tertim <y quartus,qui in primafigura integri,nfecun* da uero ab infrtione pendentes confpiciuntur* M i,i Mufculus orbiculatimreltintejlinifinem ambiens,fa>ciumfy excretioniprafUm*. Na JSefc ceruicis mufculus , urinam, ne prter nof rum arbitrium defluat?cohibens* 0,0 i Membranapubis ofiumjoraminaoccupans. V,z Teres ligamentum?d coxendicis offe in rotundumfimoris caput infrtum*

0^4 V

efica? corpus*

Glandojm corpm,uaforumfemen defirentium infrtionem excipient* S, S 4 Tortiunculfntmeatuum, quibus urina renibus in uefcam ducitur* T,T 4 VortiuncuUfnt meatuum,femen in uefica? ceruicem eiaculantium* Mufculos autem in prima figurafimur amplexantes,cbara&eribusnon infigniuimus, quodilliin mufculorum tabulis dilU gentifiim annotatiferinu

R4

Pnis confit'
tutm

/
Primi duope
nismufcul

T s i pnis conftrudionis enarratio in quintum librum,ubi generatioif* ? fefflS^H nisorgana perfequtur,opportunferuandaueniet, nihilominus ta a o fi. lib. mi^W/j^^^^M men in pra?fenti tantam huius mentionem facere expeclit,quanta ad mu ^w oSf Itro Mi\p^^^ fculorum pnis defeription ex ufu eft . Penem itacp pra?ter a cutem qua srb Vrafentis Sfes fjFJim inuoluitur, duo grandia,8c neruea,8c"cintus fpongia? modo caua eftor ca.figurdm A,B. $?W^J mtcorDora,quorum dextrum pubis ofs dextri fede enafcitur,pau- c %fi&, Elo inferius qum ubi inuicem pubis of dehifeere incipiunt.hoc uerfus d zfixa.19^ finiftrum latus modic expordum,cum fniftro coit corpo, pubis of fniftro principi hb.iq.ucru ducente.His corporibus tota pnis conftat moles, atq? ha?c corpora ad inferiorem ipforum fe hcz,4,fig' C,C exor, dem, quacoiunt uefca? c meatum fibi toto ipforum dudu ad f glandis ufque radicem fubna- tus nota, tum exigut,ubi canalem hune urina? feminic communem,corpora illa in unum prorfus cor tur. pus confufaamplexantur,quemadmodum quinto libro auditurus es prolixius . Nuncenim ei,z>tfi.G. fi>i,h4 ad cluatuor mufculorum defcriptionem,modo dida,abund fufficiun t . Ab anteriori itaqj fe- fi.D. deanularis s mufculi, quem do iteftinoutexcrementorpreftegeftioniobnatumeffdo gi,zfin.
WtZ^**
M\\

cebimus,

DE
h x,zfi. H,

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

IL

227

*'
6 m fig.G.

l u*fig K,

qui pedoris off ad os v refrens porriguntur. Ambo enim inuicem proximi funt,8c internis lateribus mutuo comittuntur,daj? furfum in priora ad urinarfj k meatus fub corporibus illis ad fuperiora reflexum afcendentes,eius meatus lateribus infruntur, Si inuicem dimpti,corporapenis nonnihil dig{torum modo amplexantur.1 Alrj duo utrinq? habentur finguli, ab appendice ofs coxendi
cebimus,'1 duo carnei enafcuntur mufculi,1 illis prorfus fmiles

Tentes ry

cis paulo inferius qumpenis corpora,principiumducentes.quodcarraeumeft,8c*gracile,et uanusoblique furfum procedentem effcit mufculum, qui carnofus fmper permans,fui lateris cor pori non procul ab exortu inferitur. Quatuor his mufculis pnis radix uoluntario impetu tra Mufculoru hitur, hinc 8dedionisquandamuim,pra?ternaturalemfacultatem ipfi infitam,obtinens. offidm, Quanquam duo priores mufculi in urina? feminis excretionibuSiCommunem illum urina? feminiqj meatum ueluti digitis quibufdam aperire uidean tur, ne meatus in obliquo hoc reflexuftridus,eiufinodihumorum expulfionemprohibet,8ipotiflmum feminis,cuius eiaculation(etfi urina multo crafus ft)impetu Natura perfici uoluit.Nifi enim hi mufculi infe riorem meatus fedem in hocreflexu deorfum uellent,in pnis tentginetotus meatus occludetur,qubd ipfius fuperior pars diftentis corporibus adeo pertinaciter hue illuc alliceretur. Porrb,ut mufculos hos commode aggdiaris,liqua cadaueris pars, qua? adhuc re- Adminiflra* liquaeft,fumetur,ac diftentis qummaximepofs femoribus,orbiculam fedionem inani m% ambitu duces,qua cutem ad adipem ufque(quem hichabes copiofifmum,maximecjphumidum)diuidas.Deindelongamfedionemper futuramin pnis inferiori fede aefeorto confpicuamin cute per perina?um (quod interfemineum alij uoeant) molieris,que adanteriorufcp orbicularis linea? fdem pertingat. Poftmodum cutem hamulis, aut digitis eleuatam,hinc inde fbditis organis nouacula diuellis , atque mufculos qui fef abfeda cute offrunt, paruo cultello fuis exortibus liberatos,ad infrtionem ufque p erduces, non per tranfennam fngu losfeorfumexpendens,cum calculorum eruendorum gratia, tum fiftularum ulcerumpnominehac fde non infrequenter homines infeftantium.Deindeeoobferuandi funt quoep exadis,quo minus aliquid Galeno dehis proditum habemus.Qudoquidem locus in quo il los in opre de Adminiftrandis fdionibus profecutus eft,tin cum quinque Si dimidio eius operis libris incuriatemporum intercidit,un cum ipfius de Mufculis peculiari libro,in qui bus proculdubio horum mentionem illum fecif Arabumibri commonftrat:unde etiam prorfus fperandumeft,inBocharaPerfa?duitate cuiatem Auicennam fuif fat nouimus, hos libros omnes aliquando non inuidentibus fuperis,inueniendos Nif fortafs Auicen naetiam illis libris deftitutus , Orobafj duntaxat operibus ufus fuerit , quibus uerbotenus hoc quidquid de hominis fabrica prodidit,defcripff uidetur*

DE

CERUICIS

VESIC^E

MV8CVLO,

urinam,ne pra?ter arbitrium ex ueficaprofluat,inhibente*

Caput L* IL JS I JS S mufculi effigiem in uiris quartafigura tabula? pro?cedenti Capitiprpofita? . commonjlrat,]Sflitera notatam,quemadmodum cr uigefimafecunda er uigejmatertia figura? adchara&erem p* Muliebris uero uefca? mufculum proponit uigefma?quinta? libri quintifigu ra? y* Quod autemillasfiguras hic non proponam? hinc potifiimumfit, quodeifdemfigurispa* ginas occupandas minime dux a4.fi. cdp. IjjfSiP^SBlS D uirilis a uefca? finem,ubi in collum ceruicem lue terminatur, * glando , .^rt0^ WY^kySf^ fum quoddam corpus ipfi obnafci'quintus liber declarabit,quietiuni betuidefi. M^m/K ^mWr , n 1. n.c\7\ r !_ RWw^wtfk uerium meatus dudum explicaturuseit. Mulculusauteiamnobispro Virhuefk* c eiufd fi . y9ifi& ^flKjl poftus inter glandofum id corpus Si reflexum confiftit,qu uefca? cer- mufculus. N' t^JZ^Z V N0 Ulx ^ pubis ofle primum molitur* Mufculus tot fer hc meatus fd O^C^^^^ orbiculatim ambit.Eft nanq? orbicularis,8<T oblongi anuli , aut oblongi ^^^^8^^^| rotundiq? meatus effgiem exprimit,fibris tranfuerfim circularibus inter textus,8C fuperis iuxta glandofum corpus crafor qum inferius. Atqp ita in uiris habet. n Muliebris. 2* P' ^ mulieribus uero,quarum d uefca? c ceruici eiufmodi corpus glandoflim non adnafcitur/ mu e eiufdem fculus totum meatum ambit, qui uefca? corpore in fuperiorem fdem colli uteri no procul fi.ji. pudendo s fubingreditur: 8c~ mufculus hicquantoin mulieribus prolixior eft, tanto etiam f eiufdem teniuor uiftur,eundem tamen prorfus ufum in his ac in uiris pra?fts. Primario enim in hoc Mufculiug z7fi. ils ipfum Natura condidit,ut meatui uefca? pra?ficetur,obftaculo futurus ne tranfuerfa? uefi- M l. ca? fibra? motu fuo naturali urinam prarter noftram uoluntatem excernant . Opera?pcium
x

enim

228

ANDRE

AE

VESALIIBRVXELLENSIS

enim fuitgcrndis ex corpore recrementis motus pra?eflfe uoluntarios f cafu enim naturali duntaxat motuiexcmentorumpropulfocommitteretur,continuocmen ta emanart: atq? id pra?terqum quod fcediflmum cenferetur, ad plurimas adiones , quas tota uita obimuSjinfignes noxas inferret.Quo minus igitur uefica? circulares fibra?, urinam quoties ipfa aut copia,aut mala quapiam qualitate homme grauat, etiam citra hominis impetum propellet,Naturameatui uefica? hune mufculum pra?fecit,quolaxato urina tranfuerfarum uefice fibrarum ui prefl excernitur,interdum etiam huiefundioni auxiliantibus h abdominis mu h } td.@. 4 fculis,^ ' fepto tranfuerfo fpiritus compreffu adinferioradepulfo.Quum uero urina efluxit tab.xi.sA.6 a. denuo mufculus conftringitur,quicquid ex urina reliquum meatui adhuc inha?t protru- i 7 ta.&. dens.Relinquuntur autem trs quatuor'ueguttula?,qua?emifiam urina promanarefolt Atq? hic alter prafentis mufculi ufus cen fendus eft. Quod uero ad excretionis promptitudi ne uelocitatemep quicqu (ut Galenus aflrit) auxilietur,quodcpis pra?cipuus ipfus ft ufus, nequeo fatis aflqui.Quo enim magis mittitur, fuamp comprimedi uim laxat, eo liberiore reddit meatum,qui apertus Si amplus maiorem urina? circularibus uefca? fibris prefla? co piam tranfmittit,qum filaxatus mufculus nonihilfuas fibras ad expufion dum urina profluitquocpintendet,acnefcio qua ratione per uniuerfum egerendi tempus aget,itaangur ftiorern meatum reddens, f urina? excretionem uitians . Nec profedo aliud ( Si f Li. ide Vfu Galenus fecus arbitretur)eft,quo meatus ne pra?ter arbitrium urina emanat,ardatur, ab hoc, quem modo narramus,mufculo.Quandoquidem Galeno in mdium addudam mea tus anguftiam Si longitudine uarfjs circumadibus iundam, refellit muliercularu urina?k me atus:qui etf perinde ac uirorum ad infrtionem ufq?,quam in uteri ceruicem molitur , ardus ft, breuis tamen eft, Si red deorfum breui interuallo uteri collo exporrigitur Cacter m cer uicis uefca? mufculi adminiftrationem in fecundm po hoc Caput fjciam,ibidem illum un cum fdis mufculis aggrefurus

DE

RECTI

INTESTINI

MVSCVLS.

Caput L L RECTI intefliniportio eufuis mufculis d corpore refecla,qua d reliqua eximimus inteflina,in corpore adhuc relinquerefolemus* Relum intefiinum,quodin libri quinti tabulis euadet con/picuum,

pra?fertim autem oclauafigura^uigefimafecunda* B, G Duo mufculi,inteflinumpoR egefiionem furfum trahentes* D Mufculofafbflantia pnis radici adnata , in mulieribus porro ad infimampudendipartem commifja* Infuper D fedes notatur,dqua in penem mufculi duo pronafeutun E Circularis mufculus7 ne pra?ter arbitrium excrementa devjciantur
pra?cauens*

vd at A nunqufatis Natura Vediinteftiniextremo mufculos lar-

Mufculi Je'
dem

dttollen,
tes.

gitur,quiinfeciumexcretineprotrufumrediinteftinifnem,alacriter furfum reuellunt:dein alium dat mufcul,qui intempeftiuam inuolun tariamcp excrementorum egeftionem prohibet. b Mufculi itaq? fedem furfum attrahentes,lati Si tenues,nej admodum carnof autrubentes funt,uix ab aiquibus offibus originem ducentes . A ligamtis enim ex pubis offibus, Si coxendicis offe, Si facro exortis,qua? huius gionis mufculis obducuntur,ipfac>demum peritona?i infima fede utrin que finguli enafeuntur mufculi,qui deorfum protenf,dum inteftinum amplexantur,c ext ma? ipfius tumea? mferti . Pra?fentes mufculi quum lati admodum fnt, Si fuis fnibus totam inteftini latitudinem ambiant,ipforum d portio radiciquoq? pnis, mulieribus uero uteri col lo adnafcitur . Quod nonnulliperpendentes , trs fedem furfum agentes mufculos recenfuerunt. Vtcunqj uero ft,omnes horum mufculorum partes paripra?ficiuntur muneri,quo fede ilicoabexctionefurfumalliciunt,quideorfumpellebaturuiabdominismufculorum,^ pti tranfuerfi auxiliantibus etiam fubinde omnibus thoracem ardantibusfpiritumpcontinentibusmufcuHs.Ca?termillisquianumfurfumducuntmufcuIisnullusgioneopponitur contraria? fundionis opifex,quemadmod in omnibus feralfjs partibus mufculi equidemopponiconfueuerunt.NequeofcitanterhicNaturapriuatimabaliorummufculorum conftrudioneaberrauit, feiebat eniminterd mufculis odo abdominis un cum fepto trfuerfo,

8fi.li.fe Yadd.er tofrh.fo.

ey zz %.

bB,C.GT8 fiMb.s. b,c.

c9fig.lib.S L.

dD.

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

IU

119

uerfo,fedem ade6propellendam,utnelatis quidem mufculis prompte queatreueli. Ab e-e.ysfi. horum fine e alius pra?tea mufculus extremum redi inteftini ad cutem ufcp ampleditur,qut Mufculus \i.$aryx,z pra?didis fimiliter non admodum carneus,fed mucore quodam oblitus exidit3 fibras tamen 0Jn^Z'n fixa. 49 U. orbiculares tranfuerfas ueadipifcitur.Elatiori parte qua dixis mufculis connafcitur craffor, ^J*01 f5W.F,G. qum inferiori efhqu autem cuti(ut abrorum Wifculi)permifcetur,peculia cum ipfa col'tl,r.4tab. pus effbrmat . Coha?ret autem fibrofis nexibus g mcatui uefica? in uiris 3 in mulieribus uero M. ceruicis uteri principio.Quanquam etiam1 duorum mufculorum,quibus in uiris principiu g i,zfi. Cd. 49 G. porrigitinteruentu3penicommittatur.Ca?termpofteriorifuaregione,k quatuor ad ofs fa h zsfi.hbof cri finem locatis of'cuis(qua? Galeno.incognita oftendimus) adnafcitur. Ex lateribus conx,x. nectiturteretibus ' ligamentis facro of incoxendicis os pronatis . Prarfens mufculus non i i,z fixap. 49 H,I. adeo,atcp medentiu uulgus arbitratur, breuis eft,fed longus, Si fecundm magnum redi in h lyi fi. ca. teftini longitudinis interuallumexporredus uifitur. Quod no perfundori ab illis uen it per iS Itb. i. G, pendendum,qui fedis fiftulas 8c excrefcentias, quas Qe^^tt-rtc Si u^Shmm^ Gra?ciappellat, H,I,K. I lota.y,/. fubinde pra*fcindeuetur,huius mufculi mu neris abolendimetu.Licetenim mufculi por tioautferro diuidatur,autquauisaliaoccafionediuulfalacetur, tamen quum latior fecun dm inteftini longitudinem fit,eius munusnoita prompte in eiufmodi adminiftrationibus abolctur.Mufcufus ifte circulatim inteftinum ambiens,illius orificium ftringit,nepra?truo luntateminteftinanaturalifuomotu crementa continue) egerant, fed ut tpeftiu dumaut mole,aut uitiata quapiam qualitate homin excremen ta moleftt,mufculus hic laxatus inftar fidiianitoris eatranfmittat . Quemadmodum itac^ huius mufculi cum uefica? meatum"1 amm 4 fi. a. plexante eadem eft effigies, ita etiam utrorumque par ufus , quo nimirum conftringunt : ob 45>N.quodetiam ambos nonnulli <r<&yxgs,quaf dicas conftridores, appellarunt.
11

COLLI

VESIC^iE
Olli

ET

^4 N I
L IL

MVSCVs

lorum adminiflratio*

Caput

uefica? 8c" ani mufculorum adminiftratio abipiaefcainchoabi tur.hancenim peritona?oa qu interna? pubis ofs regioni obtditur*

cultello aut nouacula liberare adeo conuenit, ut ipfa non amplius aliqua fua fede peritona?o fit continua . Deinde penem pubis ofbus dirime oportettquod ubi inuicem hec committuntur,mediocri negocio perf cies,quum nerueis duntaxat Si fibrofis nexibus pnis ibidem ha?at. At ubiinuicemoflaremouenturjpenisc^corpora11 initium ducunt,acutiori bz fi. cap cultello horum corporum initia proxim ab exortu funt abradenda, ut pnis ab ofbus liber 45>C,C pendeat.Mox cultro aliquo pubis of inuicem dirimes,fedione per ipforu cartilaginem du da. quam fan leuiori opra qum plerique autumant perfeceris,f modo offium mdium ad admufm tetigeris.Ha?c fedio quoniam prius femora erant diftenfa,ilico ut inuicem of abfcedant,occafio erit.c Quo uero remotis ofdifiungas,uehementius quoque femora abducVrifatiu cenda funt. quod feceris long commodifm,f uno cadaueris crure menfa pendente,8c" re cjlin IZ& lique adhuc illi incumbe,inmenfa? latus acutum\ie^ zsji.ii.s. quefemoribus 8c" ilium ofbus refexis , offa pubis quantum lubet diduxeris . Nunc uefica uniuerf cum penein confpedu adeo iacet,utetiam a mufculum uefica? collo obdudi prom d h fi.lib.$ pte animaduerfurus ds . Vt au tem fedis c mufculos pariter intuearis , cultello fen fim uefica fi mul cumipfius ceruice do irateftino tranfuerfs fdionibus feparanda eft . n quo opre e.pxa.n B, fanauinem,fi is ex uenis Si arterfjs profluxerit,fpogiafedulo lues. Vix enim (nif fortafis ad C,D,E. modum operofeomnia uafa uinculis itaintercipepofs)fiet,quin inter difecandumuas a> liquod, aut cafu pundim idum, auttranfuerfim neceffrioincifum, fanguinem profundat* Ablata fen'tur uefica,et connexu redi inteftini mufculorum ad pnis radicem et ad mufculum uefica? perpenfo,eius inteiiini mufculos aggredieris , qui fan citra operofam fedionem funt fummconfpicuf, f modo diligenterabipfis fanguinem, qui hc folet ef moleftifmus, abfterfris. Qpereprecium nunc foret, ualidis adhucpubis ofbus dimptis,cultro aliquo acutiori licramentum facrum os ilium of connedens in fniftro latere diuidere, ut utrunque crus cum of quod facro committitur feorfum tradaripoft, dextroq? cruri facrum adhuc ha?at,aut fniftro, prout nimirum mufculos qui adhuc reliqui funt, in dextro aut fniftro crure aggredi uifum erit. Ad hanc effigiem crus illud confpicitur, quod decimamfextam mu fculorum tabulam conftituit.
C

DE

25o

ANDREAE

VESALII
bus.

BRVXELLENSS

DE

MVSCVLIS

TIBIAM

MOVENTL

Caput L 1 1 I* ROX1MVM quidem nunc erat fmur mouentes mufculos defcribcre, f demumexplicatisantea mufculis fituuiciniores aggrediinftitutiifuiffet: uerum quando fedionis potius,qum uicinie feriem fequi propofi tu eft,ante mufculos femoris motuum opifices , tibia? motores in pra?fentia uenitpertradandi.nam quoufq?hos afruas integros, commodillos adminiftrare nequis. Ca?term quo tibiam mouentes mufculi infigniores, Si proccrios,magisq$ confpicui Cint3eo etiam minus Galeni fententia?,& ponfimm in illorfundionibus explicandis affntirequeo, quuis intrim etiam no Qdlmiin li.-i omni ex parte is fibi cfntiat Quandoquidem non procul cake tertrj de Partium ufu ibri de Vfu pdr. tibia? motores recenfens,at9fuapotiusimaginationealiorumc^dfdionis profefforum lide tibiam mo, bris,qum uera fedione dudus,nouem mufculos enumerat, quos femoris os ampexantes, tient' bu* mu, tibia? motores ef hac breui fntentia fcribit . Trs qui anteriorem femoris fedem occupant, QUoniant jculis fenten' in orationis tid. atcpomnium huius loci mufculorum maximifunt,dadgenuferuntur:horumquidem ferie tibiam unusimplantatur patella? carnofa apprehenfone, duo autem reliqui unum maximum pro moutcsmu crant tendinem,quilatefcens implantatur totipatella?,ftringens eam exquiit,8c"continens fculos feor, cum fubiedis, Deinde autem pra?teruedus articulum,anterioribus tibia? partibus inferitur, fim fmgw los prira eum fi iubeatur extendens, un cum toto ipfius genu articulo . Alij uero duo mufculi utracj? clabimus, pr-a?didorumparte,hicquidexternus,illeautinternus,in tibia? lateribus infruntur, ambo ante nefira obiqui motus opifices.Qui nanq? internus eft, crus intro adducit, alter autem extrorfum ab - enarratio , nnullasno ducit.Enafcitur autem ille quidem ex comiffura ofum pubis , hic uero ab extremis partibus tas margini offs coxendicistoptim enim fcutriq? crus ad motus obliquosabdudurierant.ln medio au ddijciemus. tem interhosfpacio,alia?ts funt mufculorum explantationes,paruis motibus ipfum genu mouentes.Fledit enim genu,et ad interiora adducit tibiam is qui eft continuus interioribus: abducit autem extrorfum fimul fledendo,uelutinuouens eam , is qui tangit externes . Reliquus,qui Si mdius omnium eft,in femoris caput internum infertus,fledit quidem tot quo que femur,cum eo autem fimul Si totam tibiam euellit, immittens f eis qua? articulum ambiunttligamentis ] ufq? ada alterum maximorum mufculorum,qui in tibia ponitur,ut fimul d Welligit ' quoq? tibiam ipfm tota trahat.Reliquus uero noue mufculorum articulum genu mouentiu opinor pri, pedem gracilis 8c"I5gus, ex ilium of en atus, tibifurfum extdit: ineapotiflm figura crus tot fta mum moutium, tuens,in qua molientes,ac fubigentes,ped ad inguina alterius cruris furfum ducimus. Poft fintzta.in ha?c uerba Galenus Natura in horu mufculorum conftrudionelaudaturus, proculdubio in fignitum. primis exemplaribus fubiunxerat,mirifice 8c" hc Naturomniaprouidiffe, et qua? reliquo c textufubfequuntur.Ateumbmufcul,queminpoplitelatkainnuittporisfuccefru,etin b 14 t. t. fedione fmiaru peritior,ognofcs,ha?c quoejj fo quod ad nos demanauit,cxplari interiecit. Pra?ter aute hos omnes eft paruus mufculus in poplite,genuquoq$fledens. Vtfmulom ns ab ipfo hacferieenarrati,numero decem cenfeantur. H a?c fan ipfius oratio clarifma eft, ex qua quiuis etiam citra infpedion quos enarrat mufculos imaginatione fibi puchr cfnQdleniinzde giuat quam fit ueritaticfona,partim ab ipfo in fecundo de Adminiftrandis fedionibus,par Admi.feclio. Jententid cum tirai uero ex fedionedifeito. Verm quando ipfius orationis fries in fecudo de adminiftran uerd mufculo, dis fdionibus logior eft, qum ut tota hc deferibi debeat,ego femoris mufculos eo ordine, rum defcripti, quo ibid cenfentur,enarraturus fum, Galeni fenttiam poft mufculi defeription ctinuo one endrrd' fubijciens,ac pariter addens,in quo ordine in preferipta exlibris de Parti ufu orationehunc tur. Tibia mtcUS. illum'ue enumerauerit. Nihilominus priufqu mufculos aggrediar , id fummo ftudio abs te cotendo,ut quot motib. tibia agis,accurat examines. Galenus in libris de Vfu parti,ut pr cdes atteftaturoratio,tibi extendi fimpliciter dixit, no adiungs e magis aut introrfm aut extrorfum,aut prorfus in medi red extdi. At flexione uidet triplic enumerare: un qua ti bitrorfum,feuinpofteriorafurfum uerfus exterioraduci innuit. alter,quaintrorfumill furfum trad agi dicit.terti,qua tibia in neutrlatus inclinant,dfledimus.Quanqu ter tiuhunc dudu duntaxat flexionis nomine,8c' pra?cipu in fecudo de Adminiftrdis fdioni bus donare uideat. Deinde in pra?fcripto ipfius fermone,fcus atep in librisde Adminiftrdis fdionibus tibia in latera moueriaffrmat,quu un" mufeulu hanc extrorfumabduce,alteru introrfm adducerefcribit.Poftea , ubicp mot tibia? afgnat,quo ha?cfurfum obliquueut ad alterius cruris fmur ducit. h oc motu tibia agijib illis cofpicimus, qui pedibus coria in lig neis ftratis emolliut,aut qui piftores maffam apud plerafq; natiocs calet. Atq? hos motus ita Galenus enarrat,ut proprios prorfus tibieilos ef arbitret , ipfscp peculiares mufculos afgneta

HVMNI CORPORIS FABRICA LIBER U 23* gnct,qui intrim difma flexione et extfone tibia, quiefcte femo,fol agatur . Si enim tibia eu pede in latus digna animaduerfone ducit,id fan femoris fit beneficio. Necp eft quod huic paradoxo corrobordo^plixis infift,qu ipfe iam admonitus uce carius animaduertas,tu tibia immoto prorfus femo,dutaxat difmo tramitc Cccii extdip.Quanqu quU motus hos examinas,n5 perfundorianimu femoris motibus adhibdus fit. nifi enim gnauiter attderis,te infeio femoris caput in coxendicis of fit mutabit.unde eti mox alia tibia? exio extfioq?,qum prius,appabit.Sed quum in re maximopenomda,no adeo fecord nue fore qupiam arbitr,quin adhibitis ofbus hec fdulo rimetur,atc]? in ipfa fdioncexp dat,mufculos ipfos aggrediar ea lege , ut fecudo de Adminiftrandis fdionibus Galeni libro adaperto hec legas. nif enim illius libriobftaretenarratio, diuerfal5gecj?faci!iori, qum Gale 9 t. s. nus ferie,prefentes mufculos cenfer? Primus itaq? acuto exortu^principi^ neruea fubft Prm *il* xt.o.zq. na g^ moc|ica carne comixtum ducit,abc anteriori offs ilii fpina? fde,autab ilii offs appenta.zl u. ^icis anteriori extremo. Hic mufculus non procul ab origine totus carneus euadit,8c" modic m.i l. dilatefcens,gracilis permanet:eius tamlatitudo ipfus crafftiem fpifitudinem'ue dupo (ut d j taf. (jc dicam)fuperat,ci hanc formam mufculus ad tendinis ufcj? produdion retinet,qui ab iliu l^zbb^. ofs fpina,deorfum oblique uerfus interiora fenfim adeo prorepit, ut in terni femoris latus p. tandem iuxta mediam femoris logitudinem exquifit occupet : hincadhuc magis in interiora / ita.t. retrorfumpaulatim procedens, regione1 interni femoris capitis iuxta genu cfiftit,ad quod !' Ki[ e] ueluti obliquo dudu reflexus,antrorfum defeen dit, tendinern in anteriorem tibia? fed '' inf b j ta.cha- ns.Porro mufculus tendine hunctum primum producit, quando ad anteriora fecundferafi.i. m0ris caput reflexus^gracilior teresq? efcitur Tendo enimipfus non latus,fed adamuffrai iilfi cap. (quicquid Galenus fuis fdens fmijs afrat)tes eft,tibia? ofl ad internu latus acuta? illius1 li m-^0 31I1.1?,?. nea?fcundumipfuslongitudinexporda?infertus.Hunc mufeulu Galenus infecdo de Adminiftrdis fdionibus primi enumerat,in pra?fcripta autoratione noni. Si utrobique huius mufculi beneficio tibia furfum ad alterius cruris inguina,aut ad fmur alici arbitratur* ; qui motus no huius foli mufculi opera,uerum fmur mouentium Si tibie mufculorum auxi lio un perficitur. Tibia iane fuis mufculis flexa,8c"femo deinde fuor mufculoru ope fur fum in interiora dudo,motus ille fuccedit Nif enim flexa prius tibia femoris moti fequerek x6ta. A.t tur,eiufinodi motu tibia nequaqu alterius cruris femori,auttibia?,obducerctur.k Secundus Secundws* p.z y j .4 jnufcuius amplo,etprorfus nerueo ' principio ex pubis offe enafcitur. Vbi enimpubis offa in X\y.io'i, uicmcartilaginecomitmntur,fecundumc5miffura?longitudinduofibicontiguaoriuntur 16 tab.N. mufculoru principia,quori alterum ad dextri crus,alter uero ad finiftri defertur , fecundu m ulttivaru nuncmuCculu conftituens.Tantaitap huius mufculi principfj eft amplitudo,quta pubis oC fum comifliira? eft logitudo.Principiu hoc no procul ab origine ftridius crafuscp, etcarno fum prorfus efcitur, uteiuslatitudini craffties uixeedat, 8c" mufculus paulo minus toto te res euadat,quideorfum perfemoris interiora defeen ds,fenfimgracilior tan tifper effcitur,ut n j taxha- 1-am {ntern5 femoris caput non procul genu articulo cotingens,in exadi tereta/tendinf niat,ead fde qua primi mufculi tendo tibia? in nat,fed tanto interis , feu pofteris, quanta primi mufculi tdinis eft crafties.Hic mufculus in paru obefs muleribus , rigidum quodd* Si duri ligamentum,feu neruus,feu taie quid ef apparet, eo quod excarns in illis mufculus nerue fubftantia ditaxathabeat,8C exiguo adipeobtegatur.Pra?fentis mufculi beneficio Ga lenus in pra?fcrip ta oratione, tibia ad internu latus duciatteftatur, ilii in ferie quintum enume rans.n fecundo aut de Adminiftrandis fdionibus libro,tibielatis8c" interis mufculihu ius auxilio attolliprodidit.hoceft(fi modo dipfius fntentiaflquor)pra?fent mufeulu tibiuerfus interiora maxime inclinante fiedere.quod enim attollere ipfe dixit,mihi flex inf nuat.Perfieres aut eiufmodi moti,fi tibie extremuun cum pedealteri tibieimpones,qui motus 8cfledentiu tibiam mufculoru ope, 8c" fmur quoqj introrfm ducentiumfledentiicj? auxilio celebratur.Quippefi crus utruq? du,neq? prorfus inflexihabueris , no integrutibi eritimmoto femore alterius cruris tibi,uelminimm,alteri cruriimplica,autuelobfcurift 0 10 1*. *.z mrigidi etil cruris tibia in alterilatus,immoto femore, deduce.Tertius cialfjs ut minirni Tertim dH'^u tribusmufculis,exinfimacoxdicisoflsfedeenafcitur.Abeiusn9oflispappendice(queno r. bis ftatibus in eius ofs infima fede,in fmijs uero Si canibus qui anterioribus innitunt pedipifi.ca.19 bus,inextimahabet)ordinataferiemultori mufculoru capitaprincipiducit,quortertius ' %ahUd hic mufculus omnii4poftremi exigit. Ab elatiori cm Si maximpofteriori eius appdicis r fe> q xo ta. mi de,nerueu gracilecp principii educitunquod deorfum defcends,aliquantulu fuborigine car ta. a. ne^ fit,tetquodmodo conftitus mufculi,fuo principio iam log crafor. Hic deorfum f * %iTm perfemoris pofteriora prorepit, aliquantuli obliqu ttifper dudus , donec ad pofterior fe>
E>

derai

1$1

ANDREAE

VESALII

BRVXELLENSIS

dem interni femoris capitis propter genu pertingat. s Ibidem enim extenuatus , Siin teretem s ,0 t.t. Lib. z de Ad, quoq?(non uero ut Galenus docet,latum ) degenerans f tendinern, in tibia? anteriora fledi- t ** dw, mifeiio. tuY3 eadcmregionequanupercommemorati, infrtionem tentans .Sed eius mufculi tendo u'h hoc fibi priuatim uendicat,quod anteriori tibia? fdi ad internum acuta? illius linea? latus ha?rens, ad mdium ufq? longitudinis tibia? properet, alfjs tendinibus tibia? infertis , haud a?qu defcendentibus, Galenus nulli mufculo tibiam mouenti,adeo obliquum afgnat dudum,at- u l6t<& que huic tertiomon animaduertens, primum u mufculum long obliquais duci, quum is Ccv m. licet ab ilium of antrorfum in interiora femoris ad pofteriora ufq? propemodum defcendat, x l0 t.r. Si hinc rurfus obliquo dudu in priora tibia? feratur . Dendex mufculus qui ordine quartus erit,obliquior tertio uifitur. illum nancp fmiliter atq? hune coxendicis ofepronatum,in an teriora tibia? fecundm femoris externum caput.prorepereaudies. Vnde etiam tanto obliqui orem ipfo tertio quartus ifte ftumexigit quanto coxendicis offs fdes,undeutercj; principii fumit,femoris interiora magis fpedat.Tertius mufculus in preferipta Galeni orationefextu s eft,quem inibi inquittibiam in internum latus inclinantem fledere.n libris uero de Admini ftrandis fdionibus ut obliquiffimum ipf dudum afgnat,ita quoque obliquifmi motus il
.

lumautomftatuit.Necefenim(inquit)eft,tibihactradam anfa,trorfumfurfumcpferri3Si hac in orbem conuolui . Atc hune quidem motum obimus , at non quiefeentefemore* Quartus. neceffum enim eft hoc motu tibiam fledi, 8c" fmur extrorfum circumuerti. Quartus mu- 3'10^t*feulus non a?qu latum principium,atq? tertius,ex coxendicis ofs z appendice ducit . Huius .$* enim principium gracilius eft,fedfpifum tamen. Deinde ad tertrj mufculi principfj exter - fi *, *^if* num latus nonnihil fub ipfo occultatum enafcitur. Falfum enim eft,quod Galeno in quin* z */*"? c ' ti mufculi enarratione, de capitibus coxendicis ofs appendice principium ducentibus afl ^/^^ rit, quum quatuor capitum ab illo ofloriginem ducentium , quartihuius mufculi extimum b u td.*. eff fcribit,8c" deinde fuccedere tertrj mufculi caput.Ca?terum principium quarti mufeulipau l fub exortu primum efcitur carnei, exadi mufculi formam multo qum tertrj craforem feras,ac per femoris pofteriora fnfm deorfum,uerfus exteriora defcendens.Quum uero mufculus femoris medilongitudinfuperauit,tenuiordditur,8c externa fui fede nerueus admodi, quafi tdinem edudurus,appat. In interna autem fde,c alia pars carnofa hc ex f c u ta./. more pronata ipfi ubi tendine uideturprocaturus,ita adnafcitur,ac (i alius hc oriretur mufculus,qui quartum auget:atcp fimul ex ambobus unUs efformaretur mufculus, quidenu crafffcens carnei cuiufdam mufculi imaginem exprimit, Si deorfum protfus exterioriqp par te admodum neruofus,infigni tendine fibule implantatur,ualidam infrtione in d procefm d $'6 ^ fperioris appendicis fibula? pertinaciter molitus. Huius enim tendinis occafione fibula acu * tum huiufmodi procefm, qu tibia? coardatur,exigit. Quinetiam femoris externum caput in externo ipfus latere oblongum" fnum gcrit,tendinis huius occafione,utaptactut6uehe e %?tt tur,priuatimexculptum.Ca?termfuequartum hune mufculum unius loco, aut duor enumes,nihil intereft; quanquam Galeni gratia,ne ordinem perturbes , unicum opportunis ftatues. s enim quum hune mufculum in homine non uiderit, unicum duntaxat iftum cenfet,atcp utin caudatis fmijs ilii ego pri defcribit.In fmfjs enim femoris offeenafcs portio,quarto mufculo non admifcetur,fed is unicus eft admoelum infgnis etlatus. Vndeetiam Galenus illum perptua Iatum,in libris de Adminiftrandis fdionibus appellat. Hune mufculum pra?fcripta? ex tertio de Partium ufu orationis feptimi collocabimus, quo ibidem Galenus afierit tibia extrorfum,fmul cum flexione abduci Si quodammodo inuolui.In fcido aut de Adminiftrdis fedionibus,totam tibiam huius ope fimplicimotu inexternpart agi atteftatur,eori qua? in libris de Vfu partii tradiderat oblitus, et proculdubio huius mu fculi natura exadifmproptercurfomiHi,cuihuncincertamineauulfum uiderat,cogno Ltintret ^s^enfimileemrn e^ y Galeni illo curforis fymptomate alledi, fedulo huius mufculi natu ' r in fmfjs perpendiff,atcf tunc(ut fan debuift in omnibus)didicifl, hune fmplici quod ad genu articuli attinet, motui natura fuifpra?fedum, Si flexionem in neutrum latus in clinantem moliri, utcunque etiam obliquo dudu quartus hic mufculus ad tibiam prorepat. Quem G de, pQrrb quintum mufeulu Galenus cenfet,quem coxendicis of tertium caput fub tertrj tv "VenfdZdeL biam mouentismufculi&quarti f principrjsafmeteftatur,qu9 non in tibia? anteriora L"^ luisuer $uin tendinemcumliquisporrige fcribit,uermad femoris caput8c"s mufculi tibia- principii, km mufeu, tusfit. parte internainferi,8c" fmul ligamentum articulum circundans appra?hende.Pra?fens mu/ lus ll uhu' fculus,in pra?fcripta Galeni ex libris de Vfu partium oratio ne eft numro octauus , cuius au U^tab.<*. xilio totum fem ur fledi, Si cum eo fmul totam tibiam euelli,ibidem docet.In fecundo autem * de Adminiftrandis fdionibus primum hic tibiam fenfm in exteriora circiuerte,ac motu
Y
T

tertrj

AB RIGA LIBER i *35 terti) nobis comemorati mufculi fungi dixerat, quamuis non a?quualido * Secundo aiit de huius mufculi fundionedifns,inquit:Sihic mufculum ad caputfuumtendas,cumfemd etiam tibia trorfum introrfumcp ferri uidetur . Deinde rurfus non it multo poft fubiuh; xit:Poplitis,aut tibia? flexum inter infirmas tibia? adiones rfrendum, ac proinde Naturam neque magnis,neque multis mufculis ipfius flexum cqmmiffl, uerum(inquit)prbpemodi hxztd.* dixerim,excommemoratisunumfolumcapiti interioris fura?hmufeuliinfinuatum,utdixii tibia? flexus autorem exifte:quanquam non magis ipfam flede,qum ad internam gionemabducere uideatur. Hic quidem mufculus leuiter Si obfcur quodammodo genu articulum mouet. Poftmodum alios incufat Anatomicos,qui magno cuipiam mufculo ad femoris motum prorfus fpedante, flexionem tibie tribuerunt,quum is inquit: Vel omnino non attra hittibiam,uelcertparum,quiacV finis ipfius in os tibie,neminima quidem parte ingreditur. Ver m coadi funt hune poplitis flexura? autorem dice,qu6d nimirum ignorarent alterum i 14 Jr. ' mufculum articulo laten ter quidem infnuatum , qui uel folus ipfum fledere potelt, el maxima potentiapra?ditus efLporro hune pris cernere non eft , qum tibia mufculos ademeris,qui furam effciunt. Deinceps Galenus coxa? articuli mufculos ggdiens,quendam pri-. muni enarrat,quo alios Anatomicos genu articulum decli perperam arbitrtes afrit. Huiuf modi fan Galeni fententijs colligerepromptum eft,quantum illi in Anatome,qua potiffmu excelluit, quacp pafim gloriatur,fidendum Cit3Si qum belle ab ipfo humani corporis fabrica nobis difeere daturri fit,quamcp dilucida noftraredderetur oratio,nif toties Galeno contradt cendi fot.Sed ge cceptum negocii abfoluamus, fumma Galeni autoritate ob oculos pr t xz tdJ rt petuij uerfante. Mufculus itaque ifte quem quintum enarrat,k quartum caput coxendicis ol u/ 's appendice fumit,noautem (ut ipfe innuit) tertiu. Alius enim eft 'mufcuus^quemhcGa; m,* lenuspra?terijt,quiA tertium caputab illo appendice nancifcitur,et,utpaulo poft dicam,in art l utab.t.z terioratibia? fub tertio mufculo ppfitus deducitur Sub hoc igitur qui Galenum latuit,ilf ta.AA.9u, mufcuiusquemfsqu{ntUmcenfet,exoriturualido Si admodum crafo0 principio, quocl ft6.v,v. pofteriorifuafedeplannerueumuifitur,anterioriautemmagiscarneumetlatum,Frmcir4iii muta... hoccarneaudi,maximummoleconftituitmufculi,quipriufquammediamfemorisfuperat n%*i longitudin,gracilior fieri incipit,adeoutpaulofuprainferiorafemoriscapitain teretfiniat 0 i tait . . o o *, r t. tu i ' ' r quo neruea p tendinem,pro mufculi portionenimis qum gracilem .Hictendo radici interioris remons pars nota- cap{tis ad capitis illius interis latus inferitur,contiguus r exortui primipedem mouentis mu 'l'tem?? fculi,ab interiori femoris capite ducentis originem. Quintus hic Galeni mufculus in pofterio piztl. ri ipfius fede,etutrin9 in lateribus nulli connatus eft mufculo,pra?terqum communi conn q t fixa.zo XUjquo inuicem incumbentes mufculos fibris aliquotherere feimus. Verm anteriori ipfius ltb K* fedi,quafemoris os fpedat,illi continua connatacp eft tota ea mufculofa fubftantia,qua? ante rfmufiuu7 riusqumhuiusmufculiinitium/coxendicis ofs appendice ad pubis ufque offium conv s s t.*,c\ mifluram enafcitur . Quam uero ha?c mufculofa fubftantia in fmur infrtionem moliatur^ **?*? quibusqj fibris donetur,dum femoris motores pertradabuntur,exequar:ubi hune quuv t zfifa!"9 tum Galeni mufculum cum illa unius loco cenfebo,illum quintum femoris motuum opifi > hb.ipadq. Cem enumeraturus.n pra?fenti autem id duntaxat addendum eft,infmum " eius mufculofa? * y s' fubftantia? infertionis terminum , non procul ab inferioribus femoris capitibus diftare . Ac P' proinde Galenum de haclocutum arbitror,quum alios ineufaret Anatomicos,atc|? illos per> peram eiufmodi mufeuli tibia? flexionis autorpofuifl aftrmaret , Habeto itacp in pra?fentt eam qunobis modo mufculofam fubftantia nuncupalibuit,eius mufculi loco,quem inter coxendicis articuli motores Galenus primienumerat:quinti aute tibia? motor Galeni mu> *u,t,fc. fcuHutce^illquemtendinininteriorisfemoriscapitisradiciiiferereretuli.Ni E* misinGaleniuerbaiuratus,femel8c-logdiusdicemauis,illi,eundemmufculietprim^ femoris moto,8C quinti tibia? perper conftituere. Vtcunqj uer ftatueris,inter difcandu Galeni loca 8c:ha?c noftrareuoluens, fedulo infpicies,ni quintus hicGaieni mufculus inter ti bimouentes cleri debeat. Mihiquid pro quinto femoris motui ducehabebitur,modo uix annuti ilii uel obfcurifmproprio motu tibiam moue,8Cnullmentionedignam in y 14 w. r. fertionab huius mufculi tendine inarticulignuligamtamoliri.De^mufculoautinpopli 11 ta. -r. teIatitte,adliquori tibiam mouentii enarrationis calc,nonnulla priuato Capite fubfjcii 9 . toV, in prefentia ad Galeni feri Si numeri fermon,ut cpi,accomodans.Qui itacjiquintu Gale *" / ni mufeuli non inter tibiemotui duces,fed omnino inter femoris enumerare uifum ft," quin a z fi cap. t5 rermoni in- add^ qu^ paui0 ant Galeno pra?termiflum dixi / A' coxdicis ofis ap> bZbT, pdicefubtertijetquartimufculicapiribus,etantecaputquintiGalenoenumeratimufculi, /K*. aiudneruofumprincipiienafdtur,quodmeritointercapita.abilloappdiceoriginduc^

DE

H V MA

NI CORPORIS

*

<

*_

*J

tertiurri

254

ANDRE

AE

VESALIl

BRVXELLENSIS

tertium enumrbtur . Hoc fmiliter neruofum e(k3Si nif aliquoufque fub exortu carneum ef ficitur,fnfim craflferis Quum tamen ad mediam femoris longitudinem mufculus ifte defcendit,exad carnofus uifitur, quanquam intrim pofteriori ipfius fede ( uti paulo poft dic) liuidus appareat. Ad hune igitur modum praefens m ufeulus deorfum per femoris pofteriora % delatus, 8c" carnofus permanens, fecundm pofterioreminterioris femoris capitis fedem fie ditur,8e:c fmulatqueelatiffimam tibia? partem contigit,in teretem cefft tendinern , interiori ciita.o. lateri anterioris tibia? partis infertum,in ea nimirum gione,in quam primum,fecundum8e: tertium tibiam mouentes mufculos ipforurhd tendines porrigere latum eft. Verm quin- dita.cha. ti huius mufculi tendo non a?qu deorfum atep tertrj mufculi tendo in tibiam prorepit* Vix e- ' *' nim tibia? appendicem pra?tergditur,fed minime intrim (ne quis hoc in Galeni grati expedet) in femoris internum caput aut articuli huius ligamentum inferitur . Huic mufculo ex abundanti c fnus quid oblongus accidit, in pofteriori ipfius fede ftatim ab exortu ad medic e si* in ufcp femoris propemodum longitudinem ipfinfculptus.Totus hic finus liuidus admodum j#k.f eft, Si f mufculi tertrj gratia incifus uifitur. is nanqp Cinui incumbit, ipfeqj finus illius moli ac^ / 10 U, curatcongruit. Ca?term quum huic quinto mufculo idem ortus et par omnino dudus ci tertio ft, etiam un cum illo tibia? flexioni non fegniter opem fert. Si hic mufculus ininterni femoris caput infrtionem uel obfcurifmam moliretur, aut quauis primaria ratione fmur fledet,8c" minus obliquo dudu qum tertius donatur,fort nihil obftaret hune quin tum Galeni mufculum fuiffe,aliqua ratione arbitrant et quem ego quintum Galeni effedixi, illum efl de quo Anatomicosredarguit.Sedquumitares non habeat, patientur Galeni mnes Si nos ueritatprotulif; qui etiam fuis fmijs nimium confiais, alios difledionis profefbres Sextus. no femel immrit) infmulauit b Sextus mufculus eo^accuratis uenitinfpiciendus,quo ra S Uh *.' riorem inter reliquos mufculos Naturam adpifcitur. A latere enim externo primi h mufculi raa'^tl ab ilium ofs fpina enafcitur,intus acutum carneumy caput obtins, quod mris lacerta?'ue p. modo latefcens,deorfum ad regionem coxdicis articuli fertur, ubirurfus caputidfu mufeu b J t(i-slus>anguftiordditur,8c*priufquammagniexteriomcp femoris procefm perptet,n ^y" 'amplius carneus confpicitur.ade ut fxtus mufculus aliud nihil tandem erit,qumlongif- k i,zfi.ca. ma Si latiflima membrana tendinis naturam refens,cui nunc deferipta Si carneiexadiq? mu ??if,Qjfculiformampra?fntanspars innafcitur.Statimenimabinitioinexterioriparteinftarlata? * y *** membranx mconfpedumuenit,aliquoufcj? coxendicis articulum amplexantibus mufculis obduda?.Quum uero membrana magnum femoris procefm fuperauit, totam anteriorem fmur amplexantium mufculorum fdem, deinde Si pofteriorem Si exterior cutis quaf mo do tantifper integit,quoufcp ad genu articulum defcendat:quem ubi fmiliter quoqj membra na obuoluit,ipf in anteriorem tibia? fedem et externum illius latusinferitur.Ca?term ipfius membrane,feu tendinis,utcunq? appellare lubeat,non eadem undiqj eft crafties.Tota nancp * pars,qua? anteriori femoris fedi,et pofteriori obducitur,tenuifma efbatcj? ha?c tanto tenuior confpicitur, quto interiorem femoris regionem uicinis accedit.Ea uero mbrana? pars,qug externo femoris lateri exporrigitur,ualidacrafliqj eft, Si accuratlati tendinis fpeciemexprimit. Huius fibra? do tramite, quo ufque anteriori tibia? parti ad latus magis externum Si ad fibulaminferantur,decliuesdefcendunt. Tendo autem hic ad infertionis fedem illis tendi nibus commifeetur, qui cum ipfo quoque tibiam extendere dicentur Pra?fens nanque mu* fculusextendentiumnumerouenitafcribendus.quanquaminfignemufumfemurambientibus mufculis etiam praftet, tranfuerfi cuiufdam ligamtiritu omnes,quos amplediturmufculos,infuafede(nealiquofcilicetpermutentur)continens.At9eiufmodimembrana?uices gerit,cuiufmodi cubitum occupantibus mufculis circulatim obnafci, prius infinuauimus. Qum uero perfundori Galenus hune mufculum defcribat,tria quibus illum dignatur uerba, in fecundo de Adminiftrandis fdionibus oftendunt. Arbitrorenim hie in libris de Vfu partiumGalenumlatuiffe,quum in trium quos ibidem recenfet tibiam extendentium clafm illum non pofuerit, Si quia quartipra?fcripta? orationis mufculi ortum fermoni addiderit* Si enim fmpliciter, ut de ca?teris mufculis loquitur,quarti infrtione et motum expiffet,ar bitratus fuifm hune m fextum ab ipfo eius mufculi loco haberi, quem in externum latus tibia m * frf>* abducere tradidit. Quod fan hic mufculus,f Cit ipfius dudiqj fpedes,preftat,modo tibia uel minimum in latus ageretur. Verm qui explicatius de quarto mufculo locutus,eiusorigi ccdt ne fe^oni addidit, liquide) Galenus comonftrat fe fextum hune no proponere, qudoquid Ifr.i Ud hic no ab"appendice coxendicis offis ci tertio,quarto et quinto nobis enarratis principii du f citmt ipfe taminnuebat,ab extima fede offs coxdicis abducent mufeuli exoriri affirmas. ***$ Adefan,utfatericogamur, hunemufeuli Galeno in pra?fcriptaorationeincognitifuifl, '&& '

cVquem

DE H V MA NI CORPORIS FABRICA LIBER l'L *3? Si quemadmodum falfos tibia? motus fibi effinxit,ita quoq? mufculum aliquem fua imaginap 4 ta . *? tioneexcogitatum,nobis tradidif.p Trs quiadhucenarrandi fuperfunt,dilucdius fortafs ta.A.6tab. recenfentur,f quem Galenus poftremum numerat, nunc feptimiloco defriberemus.ueri n' quumhoc Capite Galeni ordinem fequi uifum ft,eos eti qui adhucreliqui funt , fua ferie aggdiamur:poftea in horum omnium adminiftratione,uti nobis cofultius uidebitur,omhes q t tab+t difduri.qSeptimus itaq? neruealataq? Si amplar origine ab externo femoris offs latere nafcir.z t.4-6 tur,totam radicem magni femoris s procefus in orbem amplexus . Origo ha?c ftatim ab in uf.t /? "* uo CI*aff carnofaqj effcitur,8c" ilico femoris of abfcedens , illi infternitur ' mufculo , quem

sePtimtl/L

odauumnominabimus.Is nanq? aliquafuiportionehuicfeptimofubtenfusincaufaeft,quo ra.z. mfnus fcptimus tota femoris longitudine ipfius ofl, quem admodum odauus,adnafcatur.Se t Utt*. Pnmus itacp mufculus fua amplitudine totum externum femoris latus citra omnem, pra?terquam in exortu,ad os connexumampleditur, magnam quoque anterioris Si pofterioris fe ta. cha> d{s femoris partem occupans. Hic toto defcenfu carnofus uifitur," paulo fupra molam autpax w te^am m amplum * tendinern definens,quem odaui mufculi Si noni y tendinibus commixti, y s ta. h, !. fmul cum illis patellam appra?hende,atque tandem in anteriorem tibie fedem inferi audies z 3 td**4 Quanquam etiam feptimi mufculi tendinis pofterior pars ualid fexti z mufculi perniifcetur taxba.i. ten(jl-m- ^ qu(pra> ca?teris fmur amplexantibus mufculis huius feptimi externam fdem inteJotf't' git.Pofteriori autem feptimi fedf quartus huius Capitis mufculus adtenditur,quemadmo* dum anteriori is qui * nonus omnium futurus eft.Quotus uero ordine iam feptimus mufcurita.cha>

tdUUS.

t).it

z .x

lu poitenori

enim

auntaxar.

eae iuxta

icmoris

iui guuuuua

hkiuuih,h

uuaut

t cuu^un

uneaj

9&,44.\l cui maximus totius corporis e mufculus,feufemurmouentium quintUs,inferidocebitur.De10 u T iZ in d radicem quocp inferiorum femoris capitum,pofteriom quoep femoris amplitudinem: *li A'^ odauus hic mufculus nonintegit, cuius g principium femoris ofis ceruice nerueum exori^

tur:fedfenfmcarneadaudum,femorisquoa;magniprocefTus radiceipfus portio ita en U.id,d.n Ccitur3acCi eiusobliquidudus gratia, duo principiaobtinere non inepte dicetur:acunum t quidem femoris ceruici,alterum uero magno illius proceffui ferendum effet acceptum. Vtci\' que ft, mufculus obliqua hac Si ampla origine eiiatus deorfum defcendit,uti diximus,femo fifi.ca. jo rfs os adeoambiens,ut duo ipfius latera in pofteriori femoris regione paulo minus toto fint ftT contigua. Quo uero magis defcendit, craffor fmper carnoforcf efcitur* quoufqj ad inter> S *'T' num latus anterioris in femore regionis , quodammodo in crafum Si admodum carneurri b * ta.u. h femicirculum propter patellam extuberet, ex quo latus ualidusqp enatUs tendo ' patellam,fiV i s takpa- cui paui0 p^ft dicam,ampleditur. Hic mufculus tota ipfius longitudine diredo fmper tella nota illius carnei fmicirculi Si ceruicis femoris carnofor craffor que appat,cjuam qu * fepttur, tendo autem h. mo mufculo fubfternitur. fub illo enim tenuior euafit,attamen carnofus inibi quoque perm * tab. a. net.Quando itaque fecundm femoris longitudinem in anterioris ipfus fedis interno latere odauus mufculus procerisextuberat,8c"feptirni quoque anterior pars diredo lateris exte* rioris eius fedis femoris qua? anterior eft,exporrigitur,in medio anterioris femoris fedis fepti h $ ta. *, mus un cum odauo k fnum effbrmant impenfe liuidum,cui tota femoris longitudine miicuius \hara fculus innititur, quem ordine nonum ef dicam , fmulatque odauum mufculum in Galeni eris mdi, orat{oneprocuiclubioprimUraieffaddideroiquandoquidemadhucquodammodo carho"tiafem fusmola?feupatella?infjcitur. 'Nonus (cui Galenus exortus fedem perperam afgnat) no 4 t*4 ex femoris of enafcitur,uerm ex ilii ffism tuberculo,in anteriori ipfus regione fuper cox t . cha.s.i fais 0dis aCetabuli prominente. Ab hoc enirri tuberculo nonus mufculus " principium ner ta.fi a. ^^^ acutumep afumit,quod deorfum red ira femoris anteriora defcendens,lacerta? mun's m , fi. que formam adipifeitur carnea fubftantia audus,etilli fnui incumbens,quem feptimum mu ca.z9 lu s. fcuium cum odauo effbrmare nuper tulimus. Priufquam uero nonus mdium longitudi * 4tct " nis femoris dfcendendofuperarit,ardior graciliorq? fenfm effcitur,utmulto fupra genu Vt! articulum in p tendinern finiat , utcunque amplum , fed tenuenv.qui red patellam accedens, jspea manterioriipfiusfededenuodilatatur,q tendinibus feptimi 8c* odaui mufculi permixtus. A t hlc8 ?;t tamen hic tendo alfjs non adeo ualid, atque feptimi Si odaui mufculi tendines inuicem,con gy * ' nafeitur. quandoquidem tranferfis,qua? nouacula ducuntur , fdionibus , non admodum laceratus, fbditis tendinibus ad anteriorem ufque tibia? fedem auellipoteft. Vtcunqueft, hc ex tribus poftremoenrratis mufculis, unustendo conflatur , cuipatella? corpus uriruer* fum innafcitur.Nihil enimipfi perfciem,qua? la?ui cartilagin incruftata, finu inferiorum femoris capitum fpicit,mutuoc> ingref*
d

tfi.ca.io

ftt

ce.

^^t.6

ANDREAE

VESALI1

BRVXELLENSIS

ingrefu cum illo fpondet . Quum uero tendo ifte ad cum modum patellam ampfexus , Si interna ipfius fede, qua femoris offinon connafcitur,multoadipe8Cmucofo uifcidocj? humo imbutus,genu articulum tranfcendit,ardior Si craffor effcitur,ualidiffm in anteriorem tibia? r fedem,non procul fub articulo,implantatus . In caudatis uero fmfjs non a?qu arda - J^ * WjI tur,neque etiam paritercraffcit,fdmembraneus quodammodo tibieinferismulto,qum a,b. ' * hominibus, inferiturd Deinde illis quoque fmfjs reliqui tendines in tibiam implantati, mem 0 Lib.zdeAd, branofores latioresq? qum hominibus obtigerunt. Quod uel Galeni nomineexpendenmfecio. ^um e^ difgentifm,qui 0mnes propemodum teretes tibiam mouentiu mufculorum5 ten- stta.cbi. dines,ac fi lati ampliqj efnt, utin fmijs uiderat, defcribit . Si igitur feptimum Si nonum fe cundi Si tertrj loco m pra?fcripta ex tertio de Vfu partium oratione enumerari uples , per me quidem licet,f modo neque numro duntaxat nimium attcntus,neq? libris fdens,m ipfm agorediaris,autalterifedulb adminiftrantiaftes . Quod non folmin nouem enarratis tibia? motoribus obferuabis, uerm etiam in ' mufculo fub alfjs in poplite condito , cuius uan> ti\t.r. ram fecundo ab hoc Capite ipf dedicando,fum explicaturus.

NOVEM
E C

TIBIAM
fculorum adminiflratio*

MOVENTIVM
Caput

MV

L 111L

T I o N E M tibiam mouentium mufculorum in illo crure aggredieris, cui dum pubis offa in ani mufculorum adminiftrationefiungeres, facrum os adnexum fuifti. Ab ilium igitur offs fummo ad mdium ufq? tibia? longa ducetur fedio,cutem,adipem,cVcarneam membranam diui dens . abfq? omni enim arte cutis cum carnea membrana laniorum artifSeztimufculi cio ad mediam ufq? tibia? longitudinem attollenda eft.Mox fecundm fe ddmini(lr<iti* _ moris longitudinin interna ipfus parte obferuabiturTexti mufculi m- d 3 ta. *. brana,feu tendo,quem cutis modo fubiedis liberareconuenit.eius igitur parte qua? anterio rem femoris fedem ambit,ad externum femoris latus deduda, eam quocp qua? pofteriorem f dem integit3militer uerfus externum latus dirimere neceffumeft, quo manu tranfuerfim in ter ipfius tendinern Si * feptimum mufculum interieda,8C furfum deorfum^ mota , tendinis b 4 td.*. infrtionem Si mufculi quocp originem intuearis . Vbi originis locum inueneris , nouacula, aut cultello,hanc ab ilium offs fpina abfecabis,8C illam digitis attollens , ad tibiam uCq totum mufculum auelles , accurat tendinis iftius amplifmi naturam , Si carnofam huius mufculi partem infpiciens, Si mufculum fua infrtione pendentemlinqus,quo pofteaipfius funPrimi. dio redius innotefcat.Poft hunc,c primi mufculi caput ab anteriori fummacp ofs ilium par C } ti.t. te cultello liberabis,8c ipfus capite digitis appra?henfo,abfquenegocio ad infrtionem ufque fubditis diuelles.Mox nouacula pubis of /qu id alterius lateris pubis offi cartilaginis d ultimarZ interuentu committebatur,e fecundi mufculi initium dirimes , 8c~illo fmiliter digitis appra?- fig.lib.i t. e 16 tab . A. henfo,mufcuIum uniuerfum ad infrtionem ufque perduces.am f nonum aggredi licet,ue f 4.ta.o>. rum commodis feceris, fuerfo crttilloss qui coxendicis offe oriuntur, pris adminiftra g io tab. *, JZorum $m a. ueris. Quocl ut d fuccedat,necefl eft h infgnem mufculum,qui alteram natem conftituit, -r,u tdb.r, coxendicis op auferre,quia fpinaofs coccygis cxTpofterioriparte ofs ilium fpina? enatus,magno femoris er. fis dppendice h 9 td.n. enafcuntur. procefruipotiflminferitur,femr,utifuo loco adies,moturus. Nouacula igitur huius mu fculi carneum principium ab illis unde prodit offium fedibus eft abradendum , ut fub ditis mufculis quoque eleuatum, in latus commode fledi poft . Alis enim ex coxendi cis ofis appendice pronati mufculi fefe fuis capitibus non oftenderent, qua?fuaexortus fene iam ueniuntdirimenda. Ca?termut exadis uoti compos fias, digitis in pofteriori fe moris fede, adhibita quoque f uoles tufiori nouacula , mufculos in uicem feiunges , ut f ca- I ixtd.\,(t> Ter t'y r P?u * 1" m^umbenlumcraffitfem leuiori cura coniedari liceat. Animum itaque hc vO"xz tab. qiurti. adhibebis , num tertrj mufculi caput ut ego dixi, ' quarti infternatur, num uero tertrj ca A. io ta.*. Lib.zdeAd, put, quarti mufculi capiti, ut Galeno uidetur, fuccumbat, Si quo'nam pado regione il h 10 td.t. mi. confelio. la inuicem magna ex parte ftuentur connafcantur que . Quod ubi pra?ftiteris , utrunque a coxendicis of abfcabis , tY tertrj capite in manum fumpto , ad ipfius ufque infrtio m xx tab.*. nem a fubditisdetrahes. hoc folum perpendens,qualiterm quinti me commemorati muiculr uraui mcumbat . Quum uero quarti etiam mufculi caput fmiliter diuellis, feduo atten- nu ta./. dendumefc illi carnofa? parti, qua?;femopronata, quartum auget. Ha?c enim cultello o iztab.z. p u tab. f Quinti. lemorisoileliberandaeft,priufquamtotusmufculusadinfertionperduci>oft.Iam^ incibit CT. tusGaIenimufculuseratdifrecadus,uermpnofteripfincumbensfefeadebmanifeftofTert, utad1

DE
q
10

RVMANI CORPORIS FABRICA L I B

ER

* *

237

ut admodum Natura? artificii admiraturus fis, qua? illum fnum tam affabr xculpft,ut tert.* tins mufculus,inillo poftus q un cum hoc,ac f unus ambo efnt, Galeno aiiulfus fuerit*
quapropter huius quoque capite ab offs coxendicis appendice liberato 3 totus mufculus ad fu am quoque infrtionem detrahetur.n pra?fentia quintus Galeni mufculus Ce ad arnufm in la teribus^ pofteriori fede oftendit. Verm quia femoris motibus fubminiftrat, opportunis in fmur agentium mufculorum fedione adminiftrabitur. Quanquam nihil etiam prohibeat riztd.Ji. ipfius1 capite nerueo coxendicis appendice liberato, illud deorfum trahere, tranfuerfi s'que fdionibus ab illo, qui ipfiri anteriori fede adnafcitur mufculo diuidere. Vt fimul Si huius, Si carnofa? illius partis infertionerai ortumq? intuearis, numq? ego hadenus uera tibi enafrata *. iierim,obfrues. Verfo nunc crure, sndni mufculi principium altis nonnihil inter' quof- i\W. 1 1 wV. dam femoris motores conditum,ab offs coxendicis u tuberculo feparabis. quod ubi digitis u x,z, $ fig. attraxeris, ad patellam ufque citra fedionem adimetur, 8c" iuida ipfius fubftantia, qua? x fnui "'tel' oa:aui & feptimimufcuiinfidet,un cum ipfo fiiiufpedan dam fefe exhibebit. Hoc ad patel*y\td.. lamlido,y feptimi mufculi exortum ab offe fedulo derades, Si mufculi principio ienfini in Septtmi: Z6tw exterioraflexo,ab odauo mufculo illum ad patellam ufqj liberabis. \ Odauum uer opero- .O&m fs femore deradere conUenit,quum undicp fer ofl adnafcatur : ubi tamen ad patellam ufq? abrafus,atque un cum feptimo Si nono femoris of reflexus erit, opera?pcium:.feceris, f fngulorummufculori motum expenderis, quod pari ratione atq* in alfjs mufculis pra?ftiturus es,illorum fcilicet capitibus ad fedes unde pronafcuntur attradis. Verm hc tibia? motus propter frequentia in genu Si femore uulnera tibi tantus ef debet,ut pede tibia abfedo, Si ti bia? carnibus qum pofs examuflim citra hori mufculori la?foraem ademptis, ipfos aggre di debeas, ut num ego de tibia? motibus immrit) fecus atq? alij omnes fnferirai difcas. Nec? fan pedem cum tibia? carnibus ademptum efl,fat eft: imo nihil a?que conducet, atq omnem carnem coxendicis articulo incumbeiitem un auferre, ne femoris motus tibi cum alfjs Anato micis in hoc opre iiiudat.Nudo enim articulo,femper un intuebere, num femoris caput,uel tantilluminfuofnu mutetur.tquo minus pra?ter dam flexionem extenfohemqj tibiam immoto femo,aliam null moliri cfpicaberis, expende quanto minus id in nobis tibia pra?ast n ftetquumtotcarnibusundiquefemurcifCumueftitur.Porroextendentium tendinumperdein g, bi mixtio nouacula inquirenda uertit : ut fcilicet intuearis, quis mufculorum infigniorem comc infuper m{xt{ tenainis portionem obtulerit* Quinetiam attendendum erit, cuiufmodi patella? in illo
cum w,w.

**

tendinenexusft-acdemumqunulliusligamti uentu patella femoriinraitaturi

DE MVSCVLO
dx4tr.

IN VOVLIT

OCVLTU'^
Lib.z de Ad,
mi.fe&io*

to,dui non rel Galeno pro? cipuus tibia?flexionis autor 1 , r r~\ T T7 habetur* Caput Ju r i
ijw.*,.ij

'

fc' ar '"^ESI N T BR tibia?motuum duces Galenum, quendanr mufculum in poplit l^8B"^BH latitantemcenfuifTe,antdiximus:modbautemquafedeiscontineaturi u' l^pll Pfll aiiusc^forma?,dudus,cVmagnitudinisft,narrabimus.Exliganitisitae
U

h
c

axv
'

i4.ta.b.

xttdl
'>fi.ca,3
/UA,B'

fu^.*crnullus,autinexortu,autininfertionefubijcitur,fedarticuliligamentis^^ trente. tenfus fubmifmufculisoccultatur,quiabinferioribusfmriscapitibusenati,luracum ter , *' tioquodammufculoefl^rmarat.ade6utraorairaiuriahuracinpoplitelatitarat^ 2 }% ' cauerit.num uer huic tibia? fledenda? munus d tribuerit, ipfe ratiocinator. Eo ufip erairo

femur tibia? cnedentibus(quorum naturam peculiari capite un cum co xendicis articuli Si pedisoflumligamentisperfequar) unuminexterno Ww4 Kl genuarticuilatehabetur,admo^dumualidicVcraflum.Abhuiusitac 8KP^ ^iPIl Dofteriori parte nerueum mufculi" principium exoritur, quod fua ampli' tudineinexteriorilaterepofterioremgenua^ rumgioneprodit.Hincuerprincipiumidcarnofisadaudumfibris,admodumoblieiuedeorfum uerfus interiora defcendit, mufculum efformans paulo longiorem, qum ampliorerav dFinisenimhuius,feuinfertioc iuxtaradicemappendicis tibia? ofs confiait in ipfius pofterioriparteadebampla,atque totius mufculi uto^ eft obliquamquoquemolitur irafertioraeraU pofterioris enrai tibia? fedis interno latere, deor fum uerfus internumlatus obliquita defcendit, ut minima huius mufculipars genuligamen, tis maxima uero tibia? corn mittatur. Neque fblum huius irafignior portio in tibia confiltit, at tibia? quocBoffi,quemdmodum tulimus,prolixa Si ampla infrtione imparatatur . femoris autem ofl nullibi connatus eft, multoe? minus ab hoc originem durit. ^Centi mufculo alms

llRre f^ W^& V!i

-,

NDREAE VESAL RVXELLENSS Galenus huic mufculo (quod forte illum primus inueniflt, aut quod alf) Difclres ilfurri fledendi opificem non recenfuiffent) fauit,ut in fecundo de Adminiftrandis fdionibus hune folumpofl poplitem fledere,aut maxima potentiapra?ditum efe fcripferit. Mihi uer non modhaudmaxima potentiaad tibiamflec1:endamualeuidetur,fed nulla prorfus. Quan doquidem mufculus hic'obliquusredo motui pra?fici nequit; deindeadeeft inualidus,ut ne tantillum tibiam furfum uellerepoft. Ad ha?c, nulla huic cum liquis tibiam agentibus eft proportio, quum breuifmus 8C tenuiffmus ft, femorisc| of, 8c" multo minus ' illi of quod fcri ofs lateri commiflum uidemus, non cnafcatur. At ha?c inter fcandum exadis mlt obferuabis,quum hicmufculus inuentufacilis fit ilico nanque ac fura?mufculi femo
233

i,t,j^.

c**9li>vi

ris capitibus enati, femore liberantur,ac deorfum reflexi pendent, is mufculus eftadmodum confpicuus. Priuiejuam uer ex difdionis ordine is detegetur, fmur mouentes mufculos defcribemus: quorum adminiftrationeabfoluta,pedis,'8c~ deinde digitorum motoribusnos accingemus,in quorum Anatome obliquus hic in poplitelatitans mufculus fpedandum f offert ; ac oftendit pariter , num commune aliquod munus obeat cum ' fuperiori radium in h pronum mouente mufculo* *!

fa.cx.

DE
Femoris mo -

MV8CVLIS
hm+

LEMVR
Caput

MOVENTL

LV ' L

M v R decem,aut f in maximum redfgantur numerum,quatuordecirn proprfjsagiturmufculis,quiidextendunt,fledunt,introrfumaltericruri adducunt, extrorfum in latus amouent, Si circumagunt* Fleditur itaque fmur ad inguina,nobis id furfum antrorfumq? ferentibus. Extenditur au tem nobis deorfum, Si uerfus terrain id deducentibus. Summam autem extenfonem habet ftantibus, tune maxime quum uni pedi innitentes,alterum crus in pofteriora, qum licet motifm protendimus. Vnde etiam merit Natura magnis Si frtibus murtisq? mufculis extenfonem concredidit,quos iam enitar perfequi, eum Galeni ordine feruaturus, quem ad calcem decimi quinti de Partium ufu eft fcutus.s nanq? long mihi potior, Siex aliori difdionis proceri fuftragio magis deferiptus apparet,qum is qu cxa? articuli mufculos in fecundo de Adminiftrandis fdionibus Primus ^ aggredftur.1 Primus itac^ ipfori fub fumma cutecofftit, alterius lateris natem pra?cipueffbr d 9tv.% tab.u. ok. mur monen> mns. b Exoritur enim lato Si admodum carnofb principio , ex c tota fpina? ofs ilium pofte- b 9tabu.i ' riori parte, qua? uerfusos facrum magis eminet,deinde etiam fpina? fperioris regionis portio- h,l. nem quoque fuo exortu appra?hendit. Infimam autem fuiexortus partem coccygis ofs Si in c ofiis cir* cumfcripti, firni oCCis facri pofteriori fede afmit ; in qua etiam fde unius lateris mufculus, mufculo alte onem petes rius lateris contiguus uiftur.Ex his ilium ofs fpina? fedibus, Si facro of, Si coccygis of mu ex zfixap. feulus ueutexfemidrculo pronatus , in corporis latus nonihil obliqu deorfum proptat,to Z9 lia. d 9 ta.m. ti coxendicis articulo fuperuedus, Vbiuer articulo infternitur, ' gracilioranguftiorqj tan- e ta.ab m tifper effcitur,donec in latum Si ualidum finiat tendinern, quo exteriori magni femoris pv ddn. ceffs parti fcund m ipfus longitudinem obliqu inferitur* Prin cipium enim infertionis pau f1fi.cd.30 hb.xSydein l fub fuperiori eius procefus apice nonnihil uerfus anteriora molitur: hinc deorfum in pofte T. riora modic dcfcendens,8c" magnam eandemq? ualidammi tendinis s portionem,in procefus gxotd.x

m.

IHII^^^^^HI IIBB R

c,

Secundusfc'
murmouen
,t tium<

eiusradicem,loragalineafcundumfmorispofteriorainfns* n Secundus magna exparte uerfus n. h 10 fa. 2. l primo femoris mu fculo fubftratus,ab anteriori fperioriq? ofs ilium fpina? regione lato quo ta.y.4-tab. que 8c"carneo exortu enafcitur, k totam fer ilium offs fpina? fdem occupans, qua primus i*.$ 1.9 o,xt initium no mutuauit. Vermhac tantm fde fecundus mufculus non c5tentus,ab ilium offs A. td.ift dorfo, ubi primus mufculus ab of primum abfcedit, fub illo quoq? enafcitur adeo ut huius ik 9Biccott, quoque 'initium tanqu ex fmicirculo prodeat,pofteriori fa fde,eti in exortu primo mufeu fere$9>io lofubiedurauExhac ofs ilium fde deorfum obliqu nonnihil ad latus defcendit, ut fenfm et u tabulas ardior redditus , primum mufculum totus fubeat, articulum quoque coxendicis integens : interfe. 10 ta.u,x. cuius regione in membraneum, fd ualidum m tendinern ceft,qui elatior* magni femoris pro m xo ta. y. cefus parti mplantatur; " anteriorem quoqueproceflis regionem aliquantulum comprehen nz fixa. 30 dens,latamcpcktranfuerfam infrtionem (f cum primo conferatur)molitus. Quum itaque Ub.t V. primimufculifbre,quaftranfuerfminktusminimmfcilicet deorfum incliraata? prorepant, fecundi autem do quafi dudu deciiues,8c" modic admodum in latus protenfa? propagentur, utriufque mufculi fibra? fibi mutuo x litera? modo decufltim incumbunt. Hicmufcu lus fmiliter ac primus,nulla ex parte aut amplior,aut craffor, aut carnofor confpicitur,qum
1

ubi

DE HVMANI CORPORIS FABRIGA LIBER il* 119 ubi ab ilium ofl(unde principium ducit) primum abfcedit,ae tertio infterni mufculo indpit* o n fat. s. Tertiusenim mufculus tanto rrinoreft fecundo, quan to fecundus primo Subfjcitur au- Tenius, t>ixtdb.x\ t^mpenitus fecundo mufculo/ initium ducens abq externis Si dcmiflioribus ofis ilium dor z. Ci fdibus , ubi id coxendicis offs nomen primum obtinet , atque id tertrj mufculi initium fq z fi. cdp. militer laturti Si fmicirculare eft, Si ut duorum primorum principia carneum , craffurnq^ Z9uer}usii Pr2eterea noc in priora modic deorfum procedens, coxendicis articuli r ligamento fibrofis y fi.ca.iP, nexibus ha?t : Si ardius quoqp redditum, in latum robuftumcp ceflat tendinem,qui maiori p* femoris procefi expanfis, anteriori ipfus parti,atque ade apici innafcitur* Hic mufculus 1 1 fica'Z zdmodi liuidus,8c" pra?cipu in mufculofs,8c* no admodi cbefis appat,iri quibus Si fecun * lli x! dus qu tertio incumbit pariter liuet,ut eti tota ipfius pars primo mufculo non obteda, qua? pra?terqu quod liuet, etia ualida membrana obducitur,fuperiori lateri primi mufculi pertina citer ea fede conatus, qua illum fubit mufculum. n obefis aut Si pra?pinguibus nimis qum parum liuent,im plerUncj? nerUea? fibra? per hos mufculos exporreda? in mulieribus per tota mufculi carnofam prtem3 adipe enutrita? cofpiciuntur :aut quum id in muliere obferuabis,in pinguedinempotius carnofas fibras porrigi affres, qum pingues fibras in carnea molem: quod tantapinguedine hi mufculi, Si potifrmrai primus,fcate foleant, ita comodis ftrati uxxti.*,xz fdentibus futurn "Quartus mufculus magnaeti ex parte liuidus, Si paulo minus toto te- Qudrtus, Uu' s, non autem didorum modo mplus exifYit, neque ca?terorum ritu ab ilium of principix xfi.ca.x8 um adipifcitur,at lateribus x trium inferiorum offs facri uertebrarum, quibus ilium of U.iD,e,f. non coardantur, carneum craffmqj educit caput, non quidem duntaxat ab illorum offium lateribus enatum, at nonnihil quoque ita ex illorum interna fde, ututriufque lateris mufculi fefe initfj s aliquando in interna ea fede contingant. Hinc in latus, feu extrorfum ab of facro fcilicet ad femoris magnum proceflfum tranfuerfmexcurrens, carneus aliquou% permanet, y xx tab . fi. Si tandem ardior redditus, priufqum fmur contingat,in teretem cefft y tendinem,poftez xfi.ca.30 riori maioris femoris procefus fdi implantatum , iuxta ipfius z fummum Si apicem. Porro , lib.tY. & fi Galenus in decimoquinto de Partium ufu libro, pr?fntem mufculum facro of ena fci dixerit, Si rurfus in fecundo de Adminiftrandis fdionibus unum quoque coccyge enna>cpetes fci teftetur, non ob hoc illum alium indicaffe mufculum arbitrndum uenit. n libris enim de ex figuris y u partium iufquam pra?ter quatuor offs fcri offa cognouifl uidetur, nulla prorfus coc ons /u, <s oJ^-s ^^ mentfortc ac proinde ab of facro hune mufculum inibi prodire fcripfit* n libris autem de Adminiftrandis fdionibus ita os facrum cognouit,quemadmodum in li bro de Ofbus id enarratur, ut fcilicet tribus tantm uertebris Galenus id conformatum arbitraretur, Si tria, of his tribus uertebris proxim fubieda coccyx os appellarettinterim qua tuor illorum offculorum,qua? nos ita uoeandaduximus, nullam faciens mentionem, quum non ab illis, fed quarto, quinto Si fexto ofs facri ofbus hic quartus mufculus principium a ,, t. mutuetur* a Qui modo fubfequitur mufculus,aut unius,aut duorum, aut trium etiam uice Quintus. E^Vit.j prout cuiqueuifum erit, ferri poterit, Eft nanque mufculus ifte, cuius dum tibia? motores .* f.7 . s ef1arrarem, fuperis memini, ipfum quintum Galeni mufculum ibidem appellans. Sub b tri^(^ bus enim pofterioribus capitibus, qua? coxendicis offs appendice pronata,tertium, quarl n tab. i, tum, Si quintum mufculos tibiam mouentes conftituebant,c quartum caput confftit, quod *r* etiarai obiter dum illos cerafem,defcripturai eft. Atota igitur appendicis d fede,tribus didis d l fi %'. iam pofterioribus capitibus non occupata,ad pubis offs ufque regionem qua inferior ofum z9 Ub. i a p e commiffra? finis habetur, principium ducit mufculus amplus infigniscj*, 8c",ut femel dicam, ddt totius corporis citra controuerfiammole maximus* Hoc principium fecundm eius appert' figuf dicis amplitudinem pro diens, exad carneum uifitur,ea tantm f parte excepta, qua? tribus f iztal commemoratis tibia? mufculori capitibus proxim fuccedit. Ha?c enim neruea admodumep ualida pofteriori fede exiftit,fed interna fde, ut Si totus mufculus carnea, fmiliter acreli2 1^ ta s. quus mufculi exortus, confpicitur. Mufculus ifte eiufmodi enatus principio,g ftatim parui h*,ift.'ca. femoris11 procefls radicem ad pofteriorem ipfus regionem ampleditur,8<: deinde ah hac %H- l "' in acutam afperamcp femoris offs i lineam cotinu inferitur, quam in pofteriori femoris fede lXUxTd fecundm ipfus longitudinem deorfum parui procefus radic protendi,in primo libro didum eft. Quemadmodum itaque mufculi huius principfj continuus eft ortus , ita quoque bta.z. continua eiufdem uifitur infertio ,f modo k pofteriorem mufculi partem excipias, quam l xz ta.,. ' tendinern in interni femoris capitis radicem infereremod dicam. Ha?c enim pars a coxendi cis appendice nerueo exortu proraata,mufcuIum quodammodo per fe eftormat,qui in mirarat uentris amplitudinem dilatatus, deorfum red per femoris pofteriora fertr, donec denuo m 7f araciiefens,tetemtmdinemmininternumfemoriscaputinferat,Etnifihuiusmaximi^ 30 ' f z poris
s
'

14 ANDREAE VSALI B R V X L LE S S i S poris feu quinti fmur mouentium mufculi parti, liqua mufculi pars" adna fceretur, if a di- n utcad* ftindi 8d peculiaris mufculi uice ab omnibus merit haberetur . Nunc autem quum pofte- l8^ riof ha?c parsadnatam continumes eiufdem mufculi aliamhabeat partem, nihil obftabitdi uerfs dodrina? modis,aut unum (uti nos hadenus fecimus) uniuerfum hune mufeuli appel are, aut primum in duos ilium diftinguere ; ut fcilicet unus effet, qui femoris interno capiti on tab. tendinern porrigat, alter uer qui acuta? femoris linea? implantatur. Atque ha?c una eft p in- Vn^w feriptio, iftam pofteriorem partem ab anteriori diftinguens. Verm Si q anterior rurfus pars p Mer i>(t inferiptionem quoque obtinet,non tamen adeo manifeftam,ac modo narratam,ucrmta- c s tab. km, cuius gratia hanepartem ira duas portines , aut f quis uelit, ira duos mufculos fubdi- * J^f! uidere, integrum fit. Huius nanque anterioris quinti mufculi partis portio, qua? enafcitur ab jitngUitur anteriori appendicis ofs coxendicis fede, qua? pubis offum commifra ad infimani uf- w cr s. que coxendicis partem pertinet,ab illa anterioris mufculi partis portione,infcriptione quadamdirimitur,qua? liqua appendicis fede ufque ad pofterioris partis mufculi totius an teriorem regionem pronafeitur. Pra?tea dua? ha? anterioris partis portines , non inferiptione impreflone ue folm diftinguuntur,fed etiam fibrari dudu,ac item infrtione .quem admodum etiam totius mufculi pofterior pars ab anteriori fibrarum infrtionisep occafione diffrt. r Portio nanque anterioris partis, qua? pubis offum commiffura? proxima eft, admo r conferin, dum obliquas Si fer tranfuerfas exigit fibras, crua?ab exortu trorium ad radicem parui fe- ffj* '<moris procefus contendunt,8C fuperiori parti acuta? femoris linea? infruntur. Reliqua au tem anterioris partis portio, qua? ad infimam magis coxendicis ofs fedem principium du cit, obliquas quidem exigit fibras, fed propemodum redas, Si inferiori afpera? prominentisc$ linea? fedi coratinu implantatas . Ac proinde aut mecum unum conftituito in uno femore mufculum, aut f uifum fuerit utrafque partes duorum mufculorum uice enumeratouutf maiori adhuc numro, iam in fedione peritior, caperis, anteriorem partem in duos mufeu. los fubdiuidito, trs eraarraturus, ea tamen lege, ut ftui , fundioni, figura? , crafftiei , neruofa? Si carnofa? parti magis qum numro attendas, Si obferues pariter me de hominum, non autem fimiarum mufculis fecus qum Galenum loqui. ne fi forte aliquando illum legens me pofteriorem huius quinti mufculi partem, qua?radi ci interioris capitis femoris implantatur, ofeitanter fpedaf arbitreris, quod illam tendine infrtionem moliri feripferim, quum inteQuinme pri, rim carneam infrtionem in caudatis fmfj s tentet. Hadenus commemoratis quinque mu morumfimo,^ fculis, tenfo femoris primariconcreditur,cx:fjdem quoque femori inmotu,qui inlatuscV: ra mufculoru m circuma(f^u quoque ft,ut nunc audies,famuantu* . s Primus enim ualida? Si in neutram uer * 9 te* crentis partem extenfonis autoreft, amplo ipfus principio, Si lato tendine fmur reuellens. Si ueroelatiorem duntaxat fui principfj partem tetenderit, aut humiliorem, non quidem in neutrum latus inclinantem effciettenfonem, uerm in hoc illud'ue latus uergentem.' Se- 1 xotd.i. curadus autem extendit fimul, 8C furfum uerfus exteriora trahendo fmur, ipfius caput intro in coxendicis offs acetabulum adigit.u Tertus Six quartus fmur quoque modic furfum u ttUa; . trahentes, tendunt. Deinde Si quartus etiam foras circumagit : tertius autem fmur circum. x nfa.*. uertit paulo magis in pofteriora tendens, qum furfum trahens, At utrique multo infirmais motui qui in gyrum fit fubminiftrant, qum mufculi, quibus hoc proprium muraus deler -gari paulo poft audies. Ca?termY quinti mufuli fibra? pofteriores, feu mufculi illius pofte- y ljtj ta: rior pars, redis donata fibris, crus firmum ftabilit, ac terra? affgit,femurextendens. Anterio %hn* ris autem partis pofterior portio, non minus id ipfum fuis fibris pra?ftat, cum modica tamen femoris ad interiora addudione. Altiores uer fibra?, qua? offs pubis 2cartilagini uicina? funt, z ultimam aut potis anterioris mufculi partis prior portio, introrfm ducit fmur, Si fibra? huius por M* u tionis altiores, ita fmur ducentes, illud quoquefiirfumreuellunt, flexionisq? quodammodo autores euadunt. Nunc enarratis quinque mufculis, fledentes opponuntur, qui illis pauciores finit , nempe trs tantm proprfj , quos fextum, feptimum Si odaum memoria? confirSextus. manda? gratia numerabimus. a Sextus itaque is eft mufculus, quem durai dorfum mouentes rf 3 ta. e.4. mufculos receraferem, atque de lumborum mufculis frmo incidiffk, Galeni gratia, deferip fi. w %.* quod is inlumborum mufculorum enarratione abhominumcompofi'tione,fisfimfjsdele- ltfxAe L*Ad' datus, aberrauerit. Hic igitur mufculus exundecima? 8c" dodecima? thoracis, Si prima?,8c" mifed. fecunda?, Si tertia? lumborum uertebrarum lateribus, carneo enafcitur b principio, quod fi- b s ta.d. mulatque prodfjt, mufculum teretem conftituit, deorfum obliqu uerfus exteriora defeendentem.Procurrit enim per interiora offs ilium fmper carnofus permanens,c quoufquead cstd.b. eam offs pubis d regionem deuenit, qu coxendicis ofs nomen affmit, Hc nanque in ua- <fxfi.cd.i9 lidum Si teretem teflns tendinern, didam nunc pubis offs fdem tranfeendit, Si deorfum

produ-

DE
e

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

IU

241

t, r fi-cd.
?oli.xa.

f13td.fi.
g
13

fa. -A.J,

tab. y. 4

td.t.$$.6<>'

7X.t4.rf.
29 li.x inter

P,L,K,K,
N,0. I eiufdem fi. T.
m
X3

t . y

iuxta fi. n 8 tab. s.t

m.? * 4 " ti.6f.7tt.

0 8 tu

erc,
p ^.crf. Z9 hb. x fecun,

dx,v
adu.

qiji.ca.30 lib.icx.
r8fa.><A> 2.

4 fa.*-

produdus , tandem interiori fu minorimoris c procefui implantatur, elatiorem proceffus partem occupans. Mufculi huius gratia,ubi pubis of expanditur, uelut finus aliquis in fculpitur ligamento ex of nato obdudus, ut fmul tuto neC errabundus hc fexti mufculi tendo defeen deret,nc intenus laxatus'ue ofs duritie uitiaretur* g Septimus ex tota interiori ofis ilium h regione tanquam ex femicirulo quoque carnofarai origine ccipit, Si. lato hoc eduds principio, puatim rdior craforcp redditus deorfum in priora corporis procedens. Ex omnibus enim emslati principe fibris teres eftormatur mufculus, qui peraltiorem ofs coxendicis1 regionem uedus, adhuc carnofus ad minorerai femoris procefm defeendi Vbi uer procefui uicinius appropinquat, in teretem quo que ceflat"1 tendinem,quihumiliori eius procefus parti, pra?dido nunc tendini proximus inferitun Porr qu hic mufeu lus fuper coxdicis offis elatiora deorfum tendit, cauitatem quoqiie quodammodo Si fnum, ne uagabundus fertur,in of obtinet, n Odauus mufculus ofeitanter fecntibiis fmur mo uen tium quinti Si maximi totius corporis mufculi portio cenfetur, ex pubis of carneo ani ploqp initio in homine enatus. Ex tota enim ofs pubis p linea, ab anteriori coxendicis offs acetabuli fde ad offum pubis ufque commifluram extuberante, mufculus hic principium ducit, quod ad pofteriora admodum obliqu defeendens, a?qu artiplurn tantifper aferuatur, donec bui,fed ample), tendine femoris ofl q inferatur. Fit uer ipfus infertio regione parui femoris procefus in interis femoris latus , oblique deorfum uerfus pofteriora ten dens. Hic mufculus in hominibus liuidum f fpedandum offert at non a?que,tque in cau datis fmfjs, quibus mufculus ifte minor Si non fmiliter lato principio enatus confpicitmv "Tribus his mufculis Natura ut fmul fmur ftedent,8c" introrfm uerfus alterum crus admouerent, commift, Sextus enirauquem fledentium primum cenfuimus, furfum ualid femur attrahit fleditcp, d interiora id adigens. Septimus fmiliter fmur furfum attollendo fi dit, Si paulo infignius fexto, uerfus interiora,admouet. Odauus tnodic furfum fmur contranit,infirma?cg flexionis utor cenfetur, uer m adhuc magis feptimo introrfm uellit.ta profed utfledentes Si extendentes mufculos, duobus emo que liquis ad interiora exterioraq* motibus, Natura pra?fecerit. Porr tribus fledentibus, mufculus quem inter tibia? motores nonum enumeraui, aliquid auxilfj fuppeditare creditur. Non enim adeabfnum
+

Septimus^

Oc7duus.

f mmus>

Sexti , 7, &

ti fixa. Z9
lib.i S.

fa.r. t?

ta.x.i^e.

Xl,Z,3fig.
ca.19 li.
1

r.

y 1 fixa. 30

lu D. Z eiufdem
fi.R.
a 10 ta. t.u /. t2 . ij r.

i6F,G,H.

3fi.ca.z9

O.

ctfa.Frt
G coarclan

turadU.
d zfi.ca.z9

U..i inter d,

eyl.
c ti ta.ct.

fl>*> 3 fig.
ca.z9

li.i.k.
t,u.

gHtabfy

eft, Si hune fecundari quum tibiarrl extendit, ad femoris flexionem accommodareiquum ex coxendicis ofs ' tuberculo quopiam enatus, red deorfum in priorem tibia? partem excu'rrit. Verm quemadmodum hune femoris flexioni opem ferre arbitramur,omnes etiani reliquos tibiam mouentes, qui ex coxendicis, aut pubis* t ilium ofle in tibiam procurrunt fecundari femoris motuum opifices efl,merit(quamuis noii ita de) afreremus. Ca?term duo adhuc fuperfunt mufculi fmur contorquentes, quosinpra?fentifermonenonuni ac dedmumnumerabimus/ Nonus itaque liuidus, Si3 ut ca?teri huius articuli, carnofus ui- Nonus. fitur, Si tranfuerfim in exteriora protfus,totum pubis ofs x foramert exterius contegt. De^ indeperexteriomy ceruicis femoris fedem produdus, ualidofatis Si uteunque amplo ten dine, infrtionem mlitur,in magni femoris pro ceflis* fnum, quifemoris ceruicem Si ca put ofs coxendicis acetabulumfv3)intrans, diredo fpicin * Decimus internam didi nu Dcim. per foraminis fedem occupat,nono longe ualidior, Si ob Natura? artificium accurat perperi dendus. Huius nanque principium exoritur tota* linea, qua? ab interna ilium ofs fde^ qua primi ofs facri ofs tranfuerfo procefui committitur, per internam coxendicis ofs Si pubis regionem, ad pubis ufque offum cmmiflura? elatiorem partem protenditur. Latum hoedecimi mufculi principium y quod ueluti tribus lineis feu infcriptionibusinfgnitur* f militer ut liquorum fer pra?fentis articuli mufculorum capita, carnofum eft, Si totam in, ternam ofs pubis 8c" ofs coxendicis fedem occupanSiliuidumpapparens^fenfimade' ar- / datur, ut eius amplitudo coxendicis ofs d interuallum non uincat, quodinter acutum ipfius proceflum, Si pofteriorem fui appendicis fedem habetur. Ad hocenim interuallum, quod amplum fnum fibiinfculptum gerit, decimus mufculus c fleditur cxtrorfum,magnurai fe moris accedens proceflum Atque hune fan reflexum magna Coriditons induftna mufcu lus molitur. qu enim mufculus ad f fnum hune circumuluitur, externa parte carnofus eft; eaautem partequa fnum tan git, omnino neruofus confpicitur, Si ueluti* ts teretes commonftrat tendines , ferie quadam ad fnum reftexos . Tendines hi lati m mufculi fubftantia incipiunt paulo anteaquam mufculus fnum contingat, fed qu fnui obuoluuiitur ftridiores euadunt, fneruli rurfus in magnohoc finu peculiarem fnum fibiuendicantes. Amplus enim finus duosleuiter extuberantesoftendit lineas, qua? tranfuerfim duda? magnum finum

ueluti

tjdrnta por~
tiones decimo mufculo dtten

-tqi ANDREAE vesalii BRVXELLENSIS ueluti in trs paftiuntur, tribu s eius mufculi tendfnibus ca?latos. Tendines ubi fnitmfuperarunt, inuicem colledi in unum finiunt tendinem,'1 fnui magni femoris procefus un cum & lfi- cd.30 nono mufculo implantatum Quum itaq? trs hos tendines, qui exteriori parte arnemob- UR* natam habent,intueberis, facile colliges hc Naturam decimo mufculo robur additum uo(uif:ne f carneus omnino effet, in reflexu Si motu, ofs duritia compreffs laceraretuiv Quin etiam fnui ligamentum, fu crafla ualidacp membrana obnafcitur, ne ofs contadus mufculum in reflexu uitiaret Ad ha?c, ligamentum id la?ue admodum, 8C uifcido unduofoqj humo oblitum eft , quo facilior mufculi ad fnum effceretur circumadus ; quod Na tura? artifcium in rotulis Si cardinibus fdul imitamur, non folm motum acclrantes* uerm ut fris,qui fleditur funis , attritu corrumpatur ftudentes. Pra?tea ut folo rotula? fnui funem non committimus , fed rotulam in trochleo aut furcula(ne ex finu funis la batur) firmamus,ita quoque Natura ofum finu non contenta, fuperiori finus parte u- iunusuta. num, Si ab inferiori alterum eduxit mufculum, qui ambo un cum decimo porredi, illum '?:$*. quo minus fa fdedeclinat,afruant. Ab acuto enim coxendicis ofs k procefu , carneus carttndem'' enafcitur mufculus, fuperiori parti decimi mufculi ad ipfius ufque infrtionem adnatus. De- ta.x.y.z.g,:indeab appendice quoque ofs coxendicis alius fmiliter carnofus 8Cgracilis prodit, infriez * **?' ri decimi mufculi fdi ad infrtionem exporredus Vterqueenim in fnum magni femoris procefus infrtionem cum decimo molitur, 8C cum ipfo circumdudui femoris fubniimftraf* Cxterm fibinde non folm eiufmodi mufculos ad elatiorem Si humiliorem flexus f
!

dem pronafei confpicies , ' imo etiam ab interna regione, ubi iam flexus 110 amplius obliqua- l j u.y, tus ad fmur ducitur, carnofam fubftantiam coxendicis of enafci obferuaturus es, quaf trs illi tendines in carneam coxendicis of pronatam fubftantiam, poft flexum mrntteQuotjmur reratur, itaq? inuoluti ad magnum femoris procefm contenderent. n tuo igitur eft arbitramouentes mu, tu,aut hos mufculos, aut carneam molem tendines excipientem decimo iungere, atque ita fculi poffint proprios femoris mufculos decem enumerare : aut fmauis,utrunque diftingues,cV duode confiitui. cim cenfbis. Rurfus f quintum mufculum in trs diuifris , omnes erunt quatuordecim* n noftro itaque numro decimus un cum duobus illis gracilibus fmur in pofteriora circumagit, nonus uer in anteriora, nihil fcus qum f baculum inter duas manus extenfs repoftum, aternatim in priora Si pofteriora dudismanibus circumuerteres. Nonus enim Si decimus manibus fpondent, baculo autem fmur non inepte afmilaueris*

MV8CVLORVM
o
R

FEMVR
adminiflratio*

Caput

MOVENTIVM L Jr II*

ae

V M qui femoris motibus pra?funt mufculorum adminiftrationem,abextendentibus merit in illo crure, in quo tibia? motores aggrefs es,exordieris. Affumpta itaque ex minus fragiliferro nouacula, Primi mufeu qua? offs impetumaliquandofuftinerepoit/ primi mufculi caput (f d9td.tr, li ddminifird' tto. modo dum mouentes tibiam mufculos difcas,iIludnonabftuleris) ab offe coccy ge Si ilium ofs dorfo, tranfuerfs fdionibus niteris abra dere , quoufquein fcundum mufculum incidas . Quando autem uniueri mufculi principiumab of derafm erit, licebit hoc fledere, Si Colis manibus (nid no uacula quoque utiuoles) fbditis partibus d magnum ufquefemoris procefm iberare* b xotd.Kitt Quod ubi pra?ftiteris, ipfius longam intueberis infrtionem, procul etiam fub magni femo fniftro cru) ris procefus radie defeendenterau Ha?c enim non uulgariter uenit perpendenda, uti neque \e. huius mufculi forma, fubftantia, fibraru dudus, 8c"munus,uel abfcefum duntaxat nomine, Secun'. quos crebro in ipfo 8c" pra?cipu iuxta magnu procefm in illus tendine incidimus/ Secun- c wux* dus dein pariterab ilium offe nouacula dirimendus eft, mente adhibita, ne tertrj quoque prin cipium un adimatur.exortus enim ctinuitas, qua? linea duntaxat interftingitur, utrunque mufculum un facile auferri finit. Vbi itaq? fnfim reflexo fecundi mufculi initio^ Si tranfuerfs fmper fecundm ilium ofis dorfum fadis fdionibus, ad tertrj mufculi principi deueneris, fecundus iam totus uenit fledendus,8c manibus attradus, ad infrtionem ufcp tertio diuelTertif. lendus.d Tertius quoq? eadem ratione abofs ilium dorfo,poft fecundm abradetunatq? hoc * *<** Quam'. ad ipfius etiam infrtionem dedudo, quartus ab offs facri lateribus cultello auftur,8c" mani bus apprehenfus,ad magnum ufq? femoris procefm ligamento cuiinnititur, Si coxendicis

articulo dirimeturt Facillima enim horum, poftquam primum adminiftrauerisaeftaggreflo,

eixtt.

DE

HVMANI

CORPORIS

FARCA

LIBER U

245

/8fa.S.

g g fa..

h x,z>3 fig.

cd.z9lib.x T. i 8 td.A.
h 8fa.s.

ISfa.r.

mittd.v,
GjH.iz*.
n
13

t. x,
y,z-

14.tdb.bi b.

p so t . y.
XI*.

qxo ta. fi,xi

Yxotd.A.
s zj1.ca.z9

hb.xi.

t8fi.li.iab
Y, ad a. de,

inb,c.

qua obita,icebit fngulorum motibus examinatis,omnes quatuor abfjcere. c Quintum poft Quine hos mufculum coxendicis offs infima fede, 8c" pubis of acutiori nouacula fmul totum callideabrades,8<:adfuaminfemurinfertionemilium perducens, eam accurat obferuato , non negledis ipfius infcriptionibus , feu delineamentis, fibrarumqj dudus diffrentia. Animum etiam dum hune pra?fcindis accommoda,ne fimul quoque f odauum mufculum , tanquam quinti partem incautus auferas. Quinto itaque femore refeiflo , acutiori cultello lateribus Sextu corporum undecima? 8c" dodecima? thoracis uertebrarum , Si trium primarum lumborum, fexti mufculi caput uenit liberandum, Si capite eius apprehenfo , totus mufculus ad paruum ufque femoris procefm, fbditis eft dirimdus. quod f uoles,folius manus ope,perfeceris* Nif forte Si hune mufculum,quum dorfum mouentes adminiftrares, iamdudum infpexeris* Poftquamuer ipfus tendinem,8c quo fuper pubis os fertur11 fnum indagaueris, ' feptimus Septim opportunaggredietur.Huncitaquenouacula tranfuerfs dudisfediombus,ab interna ofs ilium fede ad coxendicis ufque os qu defcendit erades,8c" mufculo manibus eleuato,ad mi norerai ufque femoris procefum,ipfus infrtionem confideraturus, detrahes : non pra?terita intrim finus fui, quo deducitur,infpedione . Moxk odauum tranfuerfa linea pubis of OSduK abfedumufqueadinfrtionem,qua? fmiliter fuo principio lafa eft,diuelles:obferuans inte*a , ne ' nonum quoque imprudens adimas Duo qui adhuc fuperfunt mufculi, quoniam JN'oni r de* cimi. pubis offa dum uefica? Si fedis fpedares mufculos , dirempta fint, atque iam unum tantm crus,in quo tibiam mouentes mufculi adminiftrabas, ad maraum habes,facil fecabuntur.No num itaque Si m decimum pubis of Si coxendicis abrades,8C ipforum connexum Si in ma. ioris femoris procefus fnum, ac implantation examinabis, nequaquam perfundori pra?teriens decimi reflexum, Si qua? ad huius latera un diq nafeitur," mufeuiofam fubftantfam cum decimo mufculo ad infrtionem ufque exporredam. Ha?c enim citra corporis noftri Opinas foertia?audem hymnumqp nunquam pra?tcrgdieris . Quum hos fmur circumuertentes Quorunddm fecueris,0 membranafefpedandamoffrt,totum pubis ofs foramen comphendens,8c: ligdmtntorum inffielio. hoclocofibiutrinqueincumbentesmufculosdirimens. Similiter etiamab acuto coxendicis ofs procef,in quinti facri offis latus p durum ligamentum produci contueberis,cui q quar tus fmur mouentium mufculus innitebatur,quQdq? ha?c offa firmius committit. Deinde r aliud iamdudum fef obtulit ab eodem fcri ofis late,cui nilper didum infritur,enatum,ate in pofteriom,illiccj? elatiorem coxendicis offs appendicis5 fedem infrtum ,quodr redi inte ftini, ut cVmox in enarrationepra?cedens,mufcuIorum firmamentum efcitur . Articuli ue r coxendicis ligamenta,un cum genu articuli,8c pedis ligamentis in un Caput fjciam, pedis 8c" digitorum ipfius mufculorum frmoni fubnedendum

DE

LACTESCENTE
planta?fubnato.

TENDINE,
Caput

CVTI

L Jf 1 1 L

M N E s quos hadenus non commemoraufmus mufculi, in tibia 8c"pede reponuntur pedis , ipfiusq? digitorum motibus famulantes* Quo autem Ordoin re\i Si ni aptis pertradentur,primm pedis motores cenfbimus, Si dein f^rumddbm. de qui digitorum duces exiftunt,ut tune poftmodum quot quaque fde mufc}florum f r' ilx 1 >r\ r f o \ y \ trdldttone ob hnt,una colligentes,eorundem adminiltrationem iubnedamus. Verum feruandus. quanto Galeni oratio in fecundo de Adminiftrandis fdionibus obfcu rior imperfediorq? eft, Si non undiq? fuis in tertio de Partium ufu placitis lpondet,tanto eiufmodi mufculorum diligentior nobis frmo inftituendus uenit. N_ Mjgndf, que profedo cum Galeno arbitrari conuenit,fmiam ab homine duntaxat in pedis digitorum mi& dd hmi' didudu diffrre, quod fcilicet fimia longores , Si magis diferetos digitos qum homines adi nem diffren, pifcatur.Imo mufculis magna fan eft difterentia:quam f non omnem,ne prolixior fiam, expli tid* cuero,prout orationis tamen ordo requiret, qua? mihi animo obuerfbitur, lubens enarraturusfum:fdulftudiofoshcadmonens,utnon folum uera hominis mufculorum enarratione Si infpedione content,fmiam quoque aggrediantur, quo Galenum (qui nufquam a?que ac in Anatome arduus eft ) fceicius intelligant,ne quum hunc(uti profd debemus om> nes)profiteriinftituerint,fuospra?ceptoresimitati,elegantiffmam, maximamq? ipfus ibrorum copiam.,quiAnatomica compleduntur,negligant:8c~ folm illis qua? quius medio en ter in beralibusftudfjs.eruditus citra omnem pra?ceptoris operam afquitur,fftotosdedantrmemores, qum turpiter in leuibus Galeni operibus pedem, qui ff Galenicos hodie ap f 4 pellitant,

LLENSIS pellitnt,trahecogantur, quoties iiifedionis Si corporis partium mentionem Galenus in* cidit.incidit autem cbrrim,tum quod difledionibus mirific obledabatur,tum qucd medico in corporis quod fibi curandum propohit,mntionem fubinde fit prorumpendum . At Simicc dl bo' agea tendinern planta? cuti fubtnfum aggredianuuyn quo in primis homo fimia in figniter ut. . minef-nbi' wfe"^ Ha?c nanque proprium qui hune producat tendinern exigit mufculum, ab externife- l+>' Zf& moriscapitisradiceinpofteriorifedecarnofoprincipioenatum,8c- fubb duobus mufculisoc ****, cultatum,qui ab inferioribus femoris capitibus enati,prominentem ira fura partem eftormare, atque in calcis os inferi dicentur. His itaque mufculis is fimia? mufculus coopertus deorfum carnofusfermr,cilliformaperquamfimilis,quilatuminmanuproducittendinem.Poftquam c* *;* ueradmediam ufque longitudinis tibia? defcendit,ingracilemceft tendinern, qui duobus illis mufculis non amplius obtedus,ad horum tendinis,quem ipf producunt, internum latus porricritur,decliuis ad pofterire calcis fedem dfcndens,qua?priuatim in caudatis fmfjs,ut Si canfbus'finum fibi exfculptu gerit, quo hic tendo non errabundo dudu,tuto uehitur: calcis ofl intrim, nif fortafs tranfuerfi alicuius quo obducitur ligamenti iraterueratu,nonadnatus: tqrinhoc Galeni deferiptionein primo de Adminiftrandis fdionibus libro uarians, quod in duas non difleirtdatur partes,altera quidem caki infrtus, alterauer in latum tendine expli catif * Calcem enim totus fuperat, Si in pedis plantam dilatefeit, ; mufculo quem fecundm 14 fa. e. quatuor digitorum articulos fledere audies, obnatus, atque manifeftis ira inferiorem quincp pedis digitorum fedem protenfus,qum latus manus tendo digitos accedit * Deinde ut latus tendo manus cuti citra alicuius corporis mdium non obnafeitur: ita neque in pede , quando quidem multus adps tendinern Si cutem inteedit,id'que potifmm in hominibus, quibus nullus omnino mufculus latum tendinern educit, Verm ab infima calcis parte, qua terra? in- f( ^ w nitimur, e ulidum ligamentum prodit, totam inferiorem pedis amplitudinem fubiens , fi u- ^, num utrinque mufculum ex ceperis, cuiidnon obducitur. n interno quidem pedis latere is f mufculus ei\3 qui pollicem ca?terisabducedicetur.in externo autem, g qui minimum di- f nta.(. gitum ca?teris amouet.Obnfcitur itaque hoc ligamentum long manus tendine craflius , Si | l^'^ robuftius,toti inferiori fedi eius h mufculi,quem fecundos quatuor digitorum articulos fl ededocebimus.atqueideoftpado,utquis propriam dus mufculi membranam hoc liga mentum dieet,nifi iuxta digitorum radices, qu eius mufculi tendines tranfuerfum digito rum ligamentum fubeunt,id abfcederet . Si dein tranfuerfs digitorum ligamentis obdudum, ac in quinque partes diferetum , inferiori quinque digitorum fedi obnafeeretur Ca?term uti paulo ante morauimus,pirim driufculi adipis copia ligamentum id( aut utcunque appellare tibi uifm Cit)Si cutem intercedit , quanquam intrim fibrofis nexibus admodum frequentibsipfi committtur.Eiufmodi itaque ligamentum priuatim homines tendinis lati uiceexiount;quodf forte ab aliquo ducendumfuiflttendine,profed illum ualidum craffumq? ad modum procreari Oportuift.Nam f manus tendinern cum hoc corpore ligamentofo contuleris,quadrupla tendinis per cubitum exporredi craffities,in tibia neutiquam fuffecerit.Nihi- . ^ lo minus tamen in hominis tibia? pofteriori fede l mufculum poni audies , qui carnofo prin cipio ab exteriori femoris capite enatus, Si carnofus priufquam bene poplitem fuperauit ef defnens,tendinem producit,long illo qui manus latum tendinern educit, graciliorem Ve rm hic tendo pedis plantam hadenu s mihi neutiquam fubire uifus eft, at interno calcis lateri ad pofteriorem ipfus fedem implantatur,neutiquam fmmpofticam calcis fdem, ut ille caudatarumfmiarum mufculi ten do,attingens,multocfj adhuc minus fnum in hac calcis ofs fde fibi uendicans, quo non errbundus uehatur . Quod uer mihi commemoratum in ho minis pede iigameiitum,c^ fimia? latus tendo,pamufm cum lato quimanum fubit tendine pra?ftent,conforrraatinis fmilitudo rguraiento eft, atque id eo adhuc firmius perfuadet,lati n manu tendinis non infrequens defedus* Haud fmel enim illum in manu deefl , Si tran f- 4 uerfum in interna brachialis fede pfitum ligamentum fui portionemporrigere, qua? ten- t tiA>m dins lati uicem fpplebat,in homine fcus multo qum in fimfj s comperi. Vti etiam tendi nibus brachiale fledntibus , eum tendinern produci interdum obfruatum eft,nunc ab illo qui quarto brachialis of infertu s brachialis flexus autor eft, nunc ab illo qui per tranfuerfum brachialis interna? fedis ligamentum dudus, poftbrachialis ofl indicem fuffulcienti multo ante infri dicebatur*
244
ND
R E AE

VE

AL

1 1

VX

DE
'V

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

IL

*4f

DE
N

MVSCVLIS
uentibus* Caput

PEDEM
L I fK.

MO,

I ve R S v H pedem perinde acextremammanum fledi mu s, 8c" exten Peis mofast dimus, Si deinde in latera ( quamuis intrim obfcurifim ) ducimus, idB plurium Si diligentifm ob crebra qua? ipfs contiragunt uulnera diftortionesq? obfruandorum mufculorum beneficio . Qui uero articuli his motibus fubminiftrenti in pedis ofum enarratione, fuperiori libro non obiter percurrimus* hc autem pedem mouentium mufculorum numem m fa.* rus pofterior tibia? fedem occuptibus,opportuninchoabitur. ra Pri Primui ped xt.zi*.3l fc.pt.lJT, mus itaque radic interni femoris " capitis unico enafcitur principio, f modo ipfius continui mouentium \4n.x6 d. tatem fpedes. fi autem fubftantia? animuattenderis, id principium duplex apparebit. unum n e! cluidem fperius,8c" magis iuxta femoris mdium interis x p alterum uero inferius , Si nonn o iztab. w. hil cxterius,pari omnino modo,quo durai abdominis mufculum q enafci tulimus . Supep xz t . e: rior nanque principe huius mufculi pars carnea ataqj eft, Si deorfum protenfa , paulo fub oeq s fa. n,o. nu artlCLUO cum refiqua initrj parte confunditur,qua? exad neruea liuida in exortu erat fSc* deorfum red per genu articuli pofteriora deicendens,ualde carneum crafmcp efformat mur ufa.r. fculum,quiformamexadi(ut fie dicam)mufculi refert. r Priufquam uero mufculus ifte ad me dium tibia? longitudinis iam anguftior redditus pertingat, carnofus ef dfinit, Si ex fua? infe rioris partis amplitudine tendinern latum educit,in cuius mdium aliquandiu adhuc carnofa mufculi pars porrigitur. Atque hic mufculus in interno latere pofterioris tibia? fdis ducitur: Secu.dus, s xz ta.-r.x m externo autem latere fecundus mufculus confiftit,qui fmiliter ac primus ab externo femora.t. nscapiteenatus,deorfumfertur,omni ex parte primo mufculo fimilis. Quum uer utrique ub.cha.9. femoris capitibus deorfum tendunt,non procul ab exortu fefe' contingunt, inuicem fibrofis 9 td.f, tV| nexibus herentes. At quo magis deorfum prorepunt,eo ualidis connafeuntur, ut iam tendo, X\izta.r. Luem frigui producunt," unus omnino fit,ab utrifq? enatus mufculis. Interior tamen, feu pri xz ta.v. mus mufculus nonnihil diutius carneus,qum fecundus,deorfum ducitur, quod in mufculo^ fis citra confedionem eft euidentifmum .Duo enim in fura pronnientes mu fculoru uentres, carnea? partes funt pra?fntium mufculorum,fura? magnam molem efformantium. Tendo au temabambobus mufculis enatus,cV paulo anguftior redditus, in caudatis fmfjs in pofterio rem calcis fedem ualidiffm inferitur In hominibus uer non multo fub carnofa mufculox fa.*. rum Cede3Cubieclo cuidam x mufculo Y adnafcitur , quem quartum inter pedis motores cen(* ^ febimus. Atque hic connexus adeo eft pertinax, ut nulla ratione hune tendinern ad calcem ufque fubiedo mufculo dirimere queas, Si aflerere cogaris,ab hoc tendine Si quarti mufeuz x; tab.\. jj tendine, z unum efformari in pofteriorem calcis fdem infertum . Ac proinde etiam Galeno I-iLzdeM* s t fuccenfebis, dum alios fdionis profeffores falf inerepat, quod duorum primorum mufculo mife&i. rum tendines tertio cuidam tendini commifeeri , neque alteri non connexos in calcem infri fcripfrint Hoc nanque uer de hominibus illi prodiderunt,parum foliciti , num tendines fa ta . 9.1 cus ln fimrj s calci implan tarentur^ l Tertius mufculus ille eft, quem fliperiori Capite tendi- Tcrtius* Bfov'i/ neminfgm'tergracilemproducere diximus; Ab externo enim femoris propter genu articui4.n.x6c. lum capite teres enafcitur principium, iamiam in ipfo exortu carneum 8c" gracile, Ab ortu ta men non ita procul dilatefcit,exadi mufculi uentrem utcunquecraffufculumrefrens : uerm h iita.f. moxfUD popiteuenterifte11 gracilefcens,fumm gracilem tenuem'que educit tendinern , qui quemadmodum Si mufculi uenter, fub duobus nuper commemoratis mufculis oceutatus, Si fuper quartum expanfus, fnfm obliqu deorfum prorepit, quoufque ad internum duo> c z tabu . v rum primorum mufculorum tendinis latus c elabatur,ubi is quarto mufculo ualidiffm conxc. nedi incipit* Terti) mufculi tendo hinc deorfum ad internum ufque calcis latus fertur, iux ta pofteriorem calcis fdem ipf implantatus , non autem pedis plantam fubiens, illius mu d ijfa.r.i fculi modo , quem ira fimia latum planta? tendinern educere pris recenjui. d Quartus non Qudrtthtd.t.zf.jr. folumfuramconftituentium mufculorum,uerm etiam omnium tibiam amplexantium ma8 ta.t 14 q. ximus ..pofteriorem tibia? regionem fua amplitudine occupt/ Enafcitur enim ex pofteriori f e ntaJ. [^ fixa. 31 de coarticulationis fibule ad tibiam , nerueo Si ualido initio,quoddeorfum modic dudum U.iV. adeo dilateicit3ut latitudinem tibia? ofs Si fibula? uincat. non tamen a?qu crafs eft , ac latus g X3 tabula: iflitui, amplus'ue Ex hac uero amplitudine priufquam mdium tibia? longitudinis fuperauit,fcna con, turT>r,ct fimardatur, 8c" paulo fipra calcis regionem in ualidifmumSC crafm dgnrt tendinern, h 8 * non ^um ab ipfo s formatum , fed etiam primi Si fecundi mufctfli tendinis concurfu* jlb'lCt Ex tribus itaque his mufculis procreatus tendo,uniuerf? pofteriori calcis "fdi implantatur,

lfc

13

13

quam

246

ANDRE AE VESALII

BRVXELLENSIS

quam Natura, quciliorpromptiorq? tendinis perficeretur infertio, deprefTamafperamef effinxit*Ca?term quia ckis os extra tibia? ofis reditudin" ' prominet,8c ipfe quartus mufeu iobftru tus propemodum toto progreiTu tibias ^ ulLarm* tibia? of procul abfcedi t triangulam eftormans cauitatem, cuius bafs eft longitudo calcis ex fiMu m tra tibia? offis ditudinem prominentisralia autem duo cauitatis latera conftituuntur, unu m k x$ tab. x. quidem tendinis ipfus anteriori fede,alterum uer pofteriori regione illorum ' mufculorum, ^4 ta a, qui fub quarto conditi,pofteriom tibia? regionem occupare dicentur. Atqj ha?c ea demum * eft cauitas, cui Homerus Achillem in Hedoris crure funem traiecifl, illumqj ad currum religa tum, circummo2niaT,roia?traxiflcecinit. Qudetilanios, quum boues aut oues iugulatas attolnt,imitari confpicimus,baculum tranfuerfim fub hoc tendine tranfmittentes. Porro quartus mufculus externa fede,qua primi duo illi incumbunt, admodum liuidus eft:quemad
.

Quintus

Sextus.

modum&primusquoque8c-fecundus;,eapotifmumpartequaquartumfpiciuntmufculum.nterna uer fede quartus non admodum iiuet,8c" ipfus etiam tendo in anteriori fede lon<*is carniformi fubfttia enutritur, qum in pofteriori. Non enim fine carniformis mufculi huius fubftantia?, ad calcem ufque infgne interuallum in hominibus uifitur : quamuis Si id quoque notatudignum fit.In fmfjs uer etiam quartus hiemufeulus quodammodo carneus calci inferitur : quod Galenus animaduertens, alios Araatomicos infimulat, quos hominum cadauera,non autem cum ipfo duntaxat fmiarum, fedulo fecuif, uel ex fjs cftat qua? pra?ter meritum illis Galeno imponuntur,digno fan qui interdum(nif ipfius obftaret autoritas,8c: quam illi tribuimus fides) nobis notaretur,uius> etiam errata enumerarenturadcp tune po tiimm,dumpro hominum Anatomefuarum fmiarum hiftoriam,fecusacuetes illi,nobis btrudit. m Quintus pedem mouentium mufculus in pofteriori etiam tibia? fedelocatus, fub " duobus mufculis adhuc occultatur, quos digitorum pedis flexui famulari docebimus. Priufquam enim quintus in Confpedum ueniat, quatuor commemoratos iam pedis mufeu- mifU^ los,pariter cum duobus illis digitorum flexui fubferuientibus ademptos ef conuenit. Quin- E } dein Cl tusnanquep ligamento membraneo proxim incumbit, quod in tota tibia? longitudine por- *.zM?.s redum,tibia? ofl fibulam colligat. q Principium fiquidem cruinti mufculi tibia? oiTe,Si fibu ^ " la, qu ha?c ofla inuicem dehifeere incipiunt, exoritur,cV ftatim ab exortu carneum latumep uif ,4 u A> tur, eadem prorfus latitudine ad inferiorem ufque tibia? ofs appendicem progrediens .Hac la s. titudinepra?fens mufculus pofteriorem illius membranei ligamenti fedem Si magnam quoe? +" tibia? ofs pofterioris regionis partem integit, ligamento interim,8c interno fibula? lateri adna- pJ4tTiH tus,abipfis? toto progrefl,eXortus fui robur afeifeens. r Ca?term ilico atque inferiorem ti- ters,R. bia? offis coiitigit appendicem, Si propemodum a?qulatus adhucatque in mdia tibia? fede Jf^EDconfpicitur,ab interno ip fus latere teretem profert tendinern, qui iam aliquoufque in mufculi carniformi fubftantia incipere uidebatur. Vbi igitur tendo prorfus excarnis eft, deorfum fer- s z^fi-cd. tur, fnui in cumbens in pofteriori fede appendicis tibia? procefus, qui interiorem malleo- 3xli.xtn.alum conftituit, exculpto. In hoc finu tranfuerfum ligamentum ' tendini obducitur,hinc obli- j5 que pedis inferiora fubeunti. Sub omnibus enim u mufculis inferiorem pedis fedem o ccupan u n t t tibus,pra?fens tendo tantifper prorepit, dum in inferiorem* tarf ofs fedem ualid infratur, dein 14 quod cubumtefram'ue imitanti ofl proximumeft,quodcpcum alio fibi commifb cunei f^^ formamappoftiffimexprimere,pra?fentiscf mufculi gratia priuato7 proceffdonari, inpri /}&ist'. md libro diximus.Eft itaque quintus mufculus exa illorum albo,qui fa carniformi fubftantia l. non ardati, ex altero tantm latere tendinern teretem emittunt, ac maxima? laniorum fcuris * '^jJ'J imaginerai pra?fe ferrant* Quinetiamunus quoque eorumeft, qui peculiari finu ligamentoep cbJXi tranfuerfo uturatur* Inter cakem enim interioremq? malleolum tria peculiaria huius generis li- y X3fixap. gamenta,8c" b finus trs confiftunt, tribus tendinibus parata. Quod autem ligamentum ex tri- *hb'^\ bus malleolo proximum eft, quinti pedis mufculi tendini, quemadmodum etiam paulo ante di s lf 0}P * xmus, proprium cenfetur. Reliqua aut duo illis creata lunt c mufculis,qui quinto fuperftrati b m taxhd. extrema digitoruminternodiaflederecmemorabuntur. Sextus pedem mouenti mufeu *>*< ^ lus in anteriori tibia? fede locatur,omniu huius regionis anterior, Si exadi mufculi fbrmam s l prefntans / Enafcitur autem ab anteriori fde coarticulationis fibula? cum tibia? of,ab u- d tab. t.t trifep ofbus, Si communi illorum f ligamento exortus fui portionem aflmens. Exortus ifte ** * 4 acuto incipit angulo, qui ilico dilatatus mufculi Uentrem oftendit nonnihil latiorem qum i6 ta\&t profundiorem. Priufquam uer mdium longitudinis tibia? fuperat, fnfim ardatur, Si mut e td.&. t fupra pedem, in teretem finit g tendinem,qui deorfum per tibia? ofs anteriora prorepen s, ^^'Yf in tranfuerfum ligamentum tibia? of in fibulam pronatum fubit, Si fimulatque tranfuer/ | \ ^'Jtl fum id ligamentum fuperauit, deorfum in pedis interiora defeendens, modic patenti finu in w.a.#a
s

ct

tarf

E>E
>,3cume.
hzfi.ca.33

HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER tu

&

inrnum^

celiui inientur,ualidafaneapplantatione ofs pedfj cum tarf commifuram apprehendens. txUK raS^lt^mu^farateriorifedi alius raullusobteraditur; pofteriori autem fede illis iracumbic m ita. *; muiculis,qui j ub eodem tranfuerfo tibia? " ligamento contineri dicen tur, Si qui pra?cipu di^ crcha.x4.. gitorumextenfionibus famuiantun Verm fextus mufculus fuo interiori latere committitur n xta.M latenexternoacuta? tibia? ofs0 linea?, qua? excarrais tibia? fedis externum latus conftituit.qua? & Jiamfecu,1fmf^ huiccedat mufculo, tum ut alns quoqj tedes exhibeatur,qui fub fexto reponi cmemorabuntur. Externum uer Cexti mu lcuhlatus inipfo ortu, 8aoto quo dilatefcit progrefl comittitur mufculo, quem iam defcriP6tab*.i pturus pedem mouentium*5 feptimum appellabo, qui quemadmodum 8d q odauus fermoni Septimus, i' ta.'cba . addendus a hbula principium ducit,totius9 fibula? externo fer lateri adtditur,ade ut neq? i7.3ta.cba. "^"fbiamufculosaiiteriores^equepofterioresrecenferideberetjedpriuatimin externo \aUxius tlbl*lajererePnI>tedf^^ fedemisf> '* v. rat^dummodoipfiusGtum,formam,munusi& idgenusliqua,qua? in mufculis fpedare q eta.t. coniueu!mus,nonofcitanterpra?teretur.Septimusita9mufculus nerueumualidumV prin rtachd, cipiumabexternoappendicisfbuia?late,cVligamentisoffahcconedentibusaffmi^ txfi.ca.3i q^rtum tibiam mouentium mufculum infrtionem moliri diximus.Principiumid non Ub.x c. long0progffufibula?connatum,abipfaabfcedit,fibifubftratumobtinens" caputmufculi \ Vt ** F i ou5niumoc?hui' Quum igitur feptimus mufculus fibula abfcedit, externa ipfius h ta .-r. iedehuidusfemperappat:internaautem,quaalijsaccumbitmufculis,rubicundus,8c-exad carneus uifitur. Non enim ita multo ab origine carneus fadus dilatefcit, exadi mufculi, feu,ut italoejuar,murisfpeciem exprimens. Ad hune modum carnofus paulo ultra mdium longi tudinis fibula? red decliuis fertur,in exteriori ipfius fede non exquift carneus. Quandoqui* dem hic mufculus iftud fibi priuatim uendicat, quod in externa ipfius fede etiam fupra mediu x6td.cha, fongitudinis tibia? x utrinque ad latera carneus du uerm inter duo illa latera ualidiffimum y taxh- Y tendinern cmonftrat interna fede,cV lateribus carne enutrituiru Vbi uer mufculus digno racl.s. notatu interuallo mdium longitudinis fibula? fuperauit, totus excarnis efficitur, teretem pro creans tendinern, qui fenfim obliqu retrorfm uerfus fibula? pofteriora c tendit. Non enim amplius totum externum fibula? latus integit3Ced mufculi tendo iam in pofteriora reflexus, z 6 u.*. * externum maUeolum excarnem nudtimcjj relinquit.Tendo enim pofteriorem inferioris fibu! %$q aPPend{cisa fdem adit,hc fnum proprium Si tranfuerfum quoqpb ligament obtinens b 'lui. Tendo ica9 hoc ligamento inuolutus,quod fibula in calcem talumc> procedit, deorfum in priora uerfus pedis plantam ducitur, adeo fan inflexus,ut in radicem pedfj offs inferatur* c z fixa. 33 quod pollici prxiacet, quodej? in externo ipfus latere" procefm obtinet, cui feptimi huius Ul v' mufculi tendo apte implantetur+Aliquando tamen non in hoc pedfj osfptimus mufculus in* d fixa. 33 fertionem moliri uifus eft, atin radicem pedfj d offs mdium digitum fuftulcientis, Ca?term kb.xm. Natura non obiter neque negligenter obliquum huius tendinis dudum molitur, fed tendis nem pedis inferiora fubeuntem inter offa Si mufculos pedis inferiora occupantes, mdium t ofendit c deduxit,ne f forte inter cutem Si mufculos illum duxift, tendo ipf furfum contractus,mu* h/cufnfr<i kulos m planta locatos coprimeret, Si quo minus fuo poflnt fungi munere, obftaculo efrv Ca?terum quum non folum ad pofteriorem fedem exterioris malleoli tendinern hune fledi y. oportuerit,fed etiaad aliud quoddam in externo pedis latere locatum^ os,Natura incredibili h> h xz, tJ artificio huic etiam flexui prouidit* In inferiori enim fede ofs tefram imitantis, qua? plancha.4. tam & externum pedis latus fpedat, g fnum latiufeulum, neque admodum profundum excul gzfi.ca.33 pft,quemuifcido humoobiniuit,8c*perqumla?ui ligamento circundedit* Dein ad hunC bb.xv. fnum Natura tendinern circumduxit, non quidem ut liqua ipfius regione, teretem, fed bx$t.x. qu tendo ad fnum fleditur, illum dilatauit, ut eofrmis ad modic pateratem finum reuoluetur:8c~ ne f teres permanfiffet, hinc aliquo declinaret. Deniquehacatitudine nequaquam contenta, tendinern etiam peculiari artificio eoufque inibi indurefcre uoluit, ut cartiV laginis ipeciem exprimat ; imo interdum cartilaginis duriciem uincens, tendo ibidem offu la* chu*'* con*Plcltur 3 quo is promptis ad acutum angulum flexura? uim exoluat* i Odauus mu Ocfduuu ta.cba.9.6 feulus, qui fubfptimo prorfus QCi tendinis ipfius anteriorem fdem excipias) conditur, ta.t.9 s. u ex fibula quoque totus prodit . Aliquantulo enim fub fibula? fuperiori appendice ab exterv.x4,i,m m no fibula? latere, uerfus anteriora nonnihil enafcitur, Si ad amufrti carneus fibula?'quefm* per adtenfus, fub fptimo deorfum prorepit* Quum autem mdium longitudinis fibula? aliquoufque fuperauit, in teretem quoque ceflat tendinem^ qui fmiliter atque feptimi tendo deorfim

^ j

ES

i4g ANDREAE VESALII ERVXELLENSIS deorfum uerfus fibula? pofteriora fleditur. Verum hic tendo feptimi tendine omnino non integitur, fed in priora prmnens, anteriori feptimi tendinis lateri attenditur, Si finui in po fteriori fibula? appendicis fede exculpto iracumbens,tranfuerf etiam ligamento circumdatur. Hinc rurfus m priora defcendens,k procefui pedfj ofs ualidiffm inferitur,quod teffcram r ki fixa, n frent! ofl adnexum, paruum pedis digitum fuftinet. Verm hic tendo ahorum hadenu s di- lib.i{. dorumrit, non fimplicem l infrtionem perficit,uerm nonnihil ante infrtionem iplius ten I tdb.ckd. do bicornis redditur, duplid infrtione dido ofl implantatus.Neque eft,quod quiipiam Ua 6 iuxta.8. ta lerao cohfifus, m fextum nobis comemoraturri mufculum,ira duos quoque tendines dmidi arbitretur. Hominibus enimad eum quem fripf modum fextus mufcums habet, aliter fane qum in caudatis fmfjs obferuatr. no enim in his taritum duplex tendo uifitur,uerum etiam duo furat mufculi admodum confpicui, quorum anterior pofteriore minor eft, ambo in pcdn os pollicipra?pol1tm implaratati. Ca?term quando his (&f ad Galenum mtelligendum muent) non admodum concinn fermonemueraenarrantem interpellimus nonummu cu- n 4. ta. n..i Tonus. lumfam pra?didis addamus. quem quis proprium per Ce mufculum cenfere poterit, alms fi. z iuxta a. jWc fcha.r.p ueralterius cuiufdam partem no;i inepte dicet,prout nimirum ille motuiiK inkrtioni3nic uer connexui Si principio attendent. AWfculo enim, qui in anteriori tibia? fede locatus 0 4 ta.t. auatuorpedisdiPitosextendit,pcarnofaqua?damportioiuxtamediamtibia?longitudinisab p 4-taMi i-. externo ipfus latere enaftitur.Qua?deorfuindudaintendi q x ta./. anterioris tibia? fedis ligamentum fubit,8c" fuperiori pedis regioni expordus,hbro is9 ne xibus fbditis r mufculis commiflTus,in s duas portiunculas bipartitur,quas pedn oiii paruum r y ti,*. digitum fuffulcienti inferit, non procul ab eius ofs fuperiori fede,qua imitanti tef eram ofi al s 4.ta.cha. li<5tur. Nihil itacp prohibet, hune mufculum aut partem digitos extendentis cenfere,autiL ium numro ab extenfionis opifice diftinguere, illumcj nonum nufeulum enumerare, uthade jSfaum mu - nus enurherati nouem cenfeanturpedis motibus famlantes, Primus itaque, 8C fecundus,^
K.

1 1?

ta. 7, 7.

munus.

*7

ualidiffmum fer corporis tendinern fmul coftituunt,robuftifmi pedis motus autores funt. Calcem enim furfum in pofteriora trahunt,pedemc terra? firmant, feu in pofteriora deorfum fledunt.atque his " quintus fuppetias fert, pedem quoque terra? admouens, cViraterdumut fummis tantm digitis erigi queamus, in pofteriora ducens. Nec? eft quod magnopere illius tendinis in calcem inferti officium pra?dicem,quum fecundm mortemhomini nihil pettilen tins inferre pera?c natnes ftudeant,tendinis illius pra?cifione;Quod uero munus tertio pe demmoueratiumx mufculo concredatur,nont affrmarepofm.nam latum tendinern inpe dem 116 producit, Si Cane inualidior uifitur, qum qui cum infignbus illis quatuor mufculis, in pedis extenfioneconferriqueat. Si tamen hune tantm opus fubirepofequis crediderit, id addendum prorfus erit, eum obliquo Si in internu atus,pedis motui fuppetias fer,quem admodum Si pra?didi quoqjfaciunt: prouthiillnie foli, aut tendantu^autlaxentur^uemadmdumde brachialis motribusdidumeft.Ca?termY fextus un cum2 feptimo/ odauo Si h norao contrarfj motus,quum fimul tenduntur, duces funt . pedem enim furfum ad tibia? anteriora fledt, motu fan na?qu atq pofteriores digno Si ualido.Si uer alternatim cum pofteriore tibia? fedem occupnbus mufculis cotrahuntur, in hoc illudue latus pedem agent atcj; ita, qui flexionis extenfionisejj autores funt,etiam motus in latera appftiflm obeunt*

t.

u iftdb.D, E.

13

ta.*.

y3td.r*
Z 6 td.*.
a 6 td.r.
b

4 td.si*

DE
Pedis dgito,
rum me tus.

MVSCVLIS
uentibus*

VEDIS
Caput

DIGITOS
L
2C+

MO

pedis fjfdem prorfus motibus guntur,quibus quatuor manus digitos duci relatum eft. Pedis enim pollicis (qui duobus tantm ofbus donatur) primum internodiu pari omnino ratione cum primis reliquofum digitorum internodfjs ffedi tur,non autem ut in manu,oppofto fle xu alfjs digitis obducitur. Atque hic primorum articulor uni flexus, aut dus eft, aut in alteram partem modic inclinans, quemadmodum primos quatuor manus digitorum articulos moueri diximus. Secundautempollicis internodium, Si fecunda quoque Si tertiareliquorum digitorum inter nodia,fmpci duntaxat ac in neutrum latus uergenti draantur flexione c extnfone, nullo intrim proprio motu in latus (quemadmodum neque manus digiti) pra?dita. quum interimprima internodia Si addudionis Si abdudionis motum in pede no minus qum in manu nancifean tur Ca?term ut motus digitoru manus Si pedis par quodammodo eft ratio, ita fer etiam f-

ig i T i

milis

DE
*

HVMANI

CORPORIS

FABRCA LBER tU

1*t9

'*
X3

td.*r.

milis mufculorum in utrifq; eft feries. Vnde etiam in iiorudefcriptione non inopportune eun a ordlnem^"em in manus mufculis obferuauimus,aggdiemur. a Primus itac? is futurus dt,quiquatuordigitorumfecundafleditinternodia,inhocmanusbmufculouariaras,qud PrimasP^ breuior ft,8c-pro fua mole amplior 8c" tnuior.quodfc no extibia ( quemadmodum mufculus ""***"* digitoru manus e cubito)porrigitur. Totus nanqj infern duntaxat pedis fedem occupat,uniuerfa? ipfius carnofa? fubftantia? pertinaciter fubnatum habens c ligamentu,quod lati in manu

"liuscaIastur)erculiparte,quodterra?innititur, primushic mufculus fprincipi ducit, pariur,z. timnerueum,8Cpartim carneum,cjuodilicoabexortuprorfuscarnofumeuadens,fenfim difi+t.x. latatur, muito jatmSj qu^m craffius redditum. Quum uer mediam pedis longitudinem g 4 ** ad digitos repens s fuperauit, m quatuor carnofas portiunculas dirimitur , qua? inuicem diduda?,8c* a?qualesconftituentes angulos, fingula? unum producunt tendinern, ad fibi prepofitum digitum excurrentem , Tendo ifte fmiliter ac in manu , ad primi internodfj radi cem tranfuerfo ligamento excipitur, quo ufque longa fedione diuifus,cVfubiedo fibi tendilfmnu ni ; rlkm Prabens> ln fecundi internodfj radicem implantetur, 8c" toti ofis fui longitudini iuxta, .aut latefcens innafcatur, Huius mufculi beneficio, fecundm quatuor digitorum fledimusar6 tabula- y ticulum^, eum qum pofmus proxim ad calcem da linea protrahentes ; \ SecUndus $ iijabt U^ &c tertiuS dg'torummufcul^tertfj quatuor digitorum Si fecundi pollicis articulifle- tm,Z l5o'. xus opih'cesfunt. Atque hi non in pedis planta reponuntur, fed in tibia? pofteriori fede lo i4 ta. s. cati, totam illius longitudinem perreptant. Sunt porr hi, quos ' quarto pedem mouen> ft*tl tum mufculo, qui furam conftituentium maximus eft,proxim fubfterni, 8c"raquinto pe. 13 d'7a.q. dis mufculo in cumbere diximus. Vt uer eandem cum quinto pedis mufculo fedem occUm ,j ta. o, pant,ita quoqp illi forma admodum fmiles funt. atiores enim qum fpifores uifuntur,deine de toti carnei in tibia?gione exiftunt: 8c" quum ad calcem ufque defcendre, ab interno tan nfkki *. tum " latere non admodum prius ardati, teretem promunt tendinern , peculiari finu 8c" tranf uerfo ligamento, inter tibiam Si calcem, inferiora pedis fubeunterau Eorum itaque "priori qui digitos mouentium fecundus cenfbitur, pofteriori fde connexus fibula? ad tibiam* o Htd.y. enafcitur, ftatim ab ortu carnofus, Si latus utcunque, uerfus tibia? extremum prorepens! p x? t. t. Toto hoc progrefl, maximo furam efformante p mufculo contegitur : anteriori autem q * t.B parte qua tibia? pofteriorem fedem fpicit , fibula? pofteriori 1 parti attenditur, ipf etiam r i4 tel] aiquandiu adnatus: deinde qui ordine r tertius futurus eft,externo fuo latere ipf fecundo hc ' quoque fubfjcitur, Ilico uer atc fecundus ad infimam tibia? fdem defcendit, ab interno ips x4td.t fius latere tendinern edit teretem , qui pris aiquandiu in carne pronafci uifs eft + Huius titaxhatendinis nomine ad internum calcis latus, ubi talum excipit, ( finus infculpitur, qui tranuerrail.3 ta.v fou ligamento obdudus,pra?fntis mufculi ten dinemtutiflmdeducit, Poftquam tendo lfx 14 t. ti gamentum id fperauit,pedis inferiora obliqu fubit , Si inter * illos qui quatuor digitos poler * x$ta. j(cj adducere dicentur , Si Y eos qui primum digitorum internodium fleduntprorepit, totus y xtab. propemodum ad pollicem contendens. A pra?fnti enim tendine ad planta? fer medivF porz x;ta.Q^ tiunculadiffunditur,qua? aliquot a tendinibus eius quem tertium numerabo commifcetur ata 14 tJ. que un^ cum fuis tendinibus ad tertrj indicis , Si quaf ad medfj quoq? dioiti,articuli flexionem auxiliatur.Reliqua autem tendinis fecundi digitos mouentium mufculi portio (qua? profed ualidifmaeft)ad pollicem uti diximus obliqu perfrtur,atqu fcundum pollicis lonoitudinem tranfuerfo ligamento exceptus,in fecundi pollicis internodfj longitudinem" lata infrtio^ b 14 ta . s. ne implan tatur,eius internodfj flexionis autor.' Tertius mufculus,qui quinto pede mouentiti T^ s * in^ernltur 3 pari prorfus ratione cum fecundo digitorum mufculo in pofteriori tibia? fde exW'3 V Je. porrigitur ad internum magis latus , qum fcundus,refpiciens.long enim c magis tibia? o> c ta. ma, f,qum fibula? innititur . Quum autem ad calcem fer defcendit , atque adhuc latus confpigis a qum citur a aD interno ipfius A latere teretem promit tendinern , cui peculiarem c fnum Si tranfuer^ di^t.. fum ligamentum Natura fabrefecit, in medio duorum qui hic quoque habentur fnuurm t xstas. et Tertrj itaque mufculi tendo , hoc dudus finu , teres adhuc pedis inferiora fubit , fecundi mu c/?<<.2. fculi tendini uerfus planta? cutem magis fubiedus , Si cum illo x litera? imaginerai effor> /H a. a. mans^ Secundienimmufculitendoabexterioribus introrfm obliqu in anteriora fertur* tertrj autem tendo quodammodo ab interioribus extrorfum contendit,ob id'que in plan ta? medio cum fecundi tendine decuffatim conftituitur* Tertrj mufculi tendo pedis plantam g 14 ta.t. hoc modo fubintrans,modicg dilatatur,ac in quatuor alios tendines dioeritur, finauli ad fcultfcu'icc" Ulium quatuor digitorum excurrentes, illis'que manush tendinibus fpondentes,qui tertium zmfigmti. quatuor digitorum articulum infledunt S ub primi enim mufculi tendinibus occultati * g digitorum
tzfi.cd.33
fe

*'fl tendinisukesere^

m 1

ti

13

ANDRE A VESALI RVXELLENSIS digitorum radicesfubeunt, un curai' primimufculi tendinibus tranfuerfo 'ligamento, ut ira manu quoque bbdud Vtuer ad tertium ufcp internodium proreperent, primi mufcu li tendines fecline per longum diuifs permeant ; Si latiores redditi, tertrj interno di] longitudiniimplantantur, Ca?term tertdihi qui indicem adit,8Cinterdumili priterqui me dio exporrigitur,hoc priutim obtingit,ut in planta? medio k portiuiiculam feCurtdi mufeu & tJ t4tQ& li tendinis ad pollicem profcifcentis nancifeantur , qua? cum illis digitorum tendinibus om nino coit, Si permifeetur* nterdumuer quiitumuis accurat fingula obferues, fecundi tendine nihil porrigi, fed hune totum iii pollicem abfumi confpicies Atque itaCn trs di gitorum primi mufculi habenti quorum primus fecundm quatuor digitorum fledit inter nodium. Reliqui autem duo iltimi quinque digitorum internodfj flexionis opifl Ces funt tideVfu Verm hc non mbgo ftudioffmum quemque, qui accuratifm Galeni oea im pridem Z-b d Ad euoluit,atcfi d ipfius fenfatenet,ill fibi haudconformiadice,8c: libros ipfius hc quoep l 'mifecliL uititosfnteligit,auidexpeda,quamobm Galeno diflntiam.Cuiirt wttfentiaaliud nihil addit ef uelim , qum ueriflma me hadenus depedis digitorum mufculis ira ho minibus enarrauifl,8cGaleniloca(utiamaudies)uix fmfjs conuenire. Vt itaque nunc pra?tereamfundionem , quam cum manus digitorum mufculis communem ef cenfui,quum fe cundus mufculus fecundi pollicis internodfj flexus autor poneretur,nulla primi articuli,quod / 14 t.A. adflexumattinet", fadameratne ; quemadmodum"1 tertrj mufculi beneficio tertium reliquo. m i4fe.*. rum digitorum internodium moueri iam antea fcripfn Quum intrim ex Galeni fententia primos etiam articulos duobus pofterioribus mufculis Hei , didum ef oportuerat Arbitratur enim Galenus, eandem hc atque in manu horum mufculorum fundionem ef .Imo exad ira fecundo de Adminiftrandis fdionibus fum ipfus perpendens pIacitum,quo tranf uerfrumligamentorum ope primos manus digitorum articulos fledi innuerat:dixit ab illis qui tertio digitorum internodio infruntur in pede,n folum tertios primosep articulos in fle xionem duci,uerm primum,fecundum Si tertium internodiu ipforum ope fledi quod fane neceflum eft,f modo tranfuerfi ligamenti ui tendines illa quibus tant incubunt , ofla moue> donaremus. At ita non fuffcerat adhuc illis " tendinibus,quos nos tertiu internodiu flede- n- H tM diximus, Galeno infgne illudflededi munus afcribi, quin etiam0 primum mufculum,qui 0 i+u.e. fecdis quatuor digitorum internodfjs infritur,prima quoc# internodia flede,orationi adderadum uenerat.quum Si illius mufculi tendines eodem cum alfjs tendinibus in primo digito Primus cri rum oftligamto obuelentur. Ceterm fundione poftpofta,qualiter in caudatis fmfjs preo- mufculi fentes mufculi hbent enarrare no grauabor,haud intrim immemor Galeni loci , quo tendis m-s7edTei nes n eem &mP& mo^ permif Ceri tradidit,ne fortquis meipfus dogmata nimis perfun m' m' dri arbitreturexpendere.Simia? igitur prim mufeulu, quo fecunda digitoru fledunturin- teeexhotrnodia,cu hominibus comunem habentiat tanto longioribus donatu tendinibus, quto in- JJJ^ terllo fimia? pes hominu pede un eu digitis in longitudine pro proportione fuperat. Secun dus quoc| Si tertius in tibia, eodemodo fmfjs atq? hominibus collocantur quu tam" tendine educut,n ex altero latere illu promut, fed ca?teroru mufculoru modo coardati illu emittunu quod ti ira fmiru quinto pedmouentfi mufculo ufu uenit Deinde tendines quoq? pedis planta ut in hominib. fubeurat,8c" ubi x litera? inftar infdion moliuntur,fcundi mufculi ten do tendini tertrj mufculi prorfus permifcet,atq? exambobus unus quodmodo confrgit ten do, quo tranfuerfim portiunculaadpollicefertur,illi prorfus fimilis qua in caudatar fmia> r manu tendine indice accedente,in uola? medio ad pollice ferri retulimus.Reliqua uer hu ius permixtionis pars in quatuor tendines diuiditur,eam portion qua? pollici exporrigit mo le uiracetes.hi ut in homine fub primi mufculi tendinibus dedudi , tand latiores redditi tertio Mufculi pri internodio inferutur. pMufculi primos digitorum pedis articulos fleden tes,ira homine illis J/J ** ** mos drtiedos fere relp0ndent, q qui in extrema manu inter poftbrachialis of conduntur. uermn pede <<st.f tiuTmJmlu f ta exad ac in manu diftingui nequeunt* Rudis enim indigeftaq? moles ira planta confpicitur, a in mmero fuc qua? ad ahiufm carnea eft,8C fibris redis nterftinda deinde fecundm pedfj longitudinem cedentes,dcde dd,8iilliusquoqueinteruallaopplens,inquincdigitorumradicemimpIantatur,utrinque YfiXdtn Cmntne7dt-. ad primi internodfj latus uerfus interiora infrtionem ten tans. Hanc fan carneam molem ex tinn* fenterttia in mufculos proprios, quemadmodum in manu fubdiuidere nequeo ,quantumuis etiam fibi impficatas quafdam inferiptiones cmmonftret Vtcunque ft,ha?c non minus qum in manu uaida eft,8C primorum articulorum flexionem perficit,quam primus pollicis artteulus pare cum primis quatuor liquoru digitoru flexione adipifeimr* Vnde eti carnea? illius molis pars ad pollicem porreda illis fpondet partibus, qua? ca?ceros digitos adeunt* Si/,ta. ntegr itaqj erit propter obfcuras impreflones , Si quand cum manus mufculis imaginerai,
,
;

i$0

Jf

8c:

DE HVHANI CORPORIS FABRCA LIBER I > ty Si parem quoque fundionem,hc decem mufculos quinque digitorum primis articus in flexione famulantes enumera,utbini ad fngulos digitos referantur , atque hi decem tribus reli t4t.-i.xx quis flexionis autoribus aflcribantur / Decimusquartus igitur, cui quatuor digitos exten^ Bedmus^r za.3 a' deradi munus concreditur,ira anteriori tibie fede locatus,fub ll fexto pedem mouentiu mufai- * ta.-* " lo reconditur. A tibia? enim of, qua fibula? fub genu articulo conneditur , hic mufculus nerx 4.ta.chd J.XO. ueum aflumit* prin cipium,quod ilico ab exortu carneum euadens,do tramite deorfum uer ra-xo. y 4. ta chd- fus pedem defcendit,in medio propemodu y dudu carnofam fui s portion" ab externo latere fttf diffundensrqua? deorfum protenfa,ea eft qu nonum inter pedem mouentes mufculos recenZ *** 'a' fuimus.Poftquam uero decimusquartus digitos mouensmufculushanceduxitportion,cara , ta.A. nofus adhuc deorfum tantifper fertur,dum tranfuerfum a ligament tibiain fibula pronatu^ b ta chd anterioremcp tibia? fedem occupans,contingat.Ibidem enim in1' tendinern dgnrt, qui per 4wi. id ligamentum ueluti per anulum prorepit,ac priufquam ligamentum pra?tergredtur , in qua tuor alios tendines fcinditur, qui per pedis fperioraa?quales angulos conftituerates,ad qua tuor diaitos pertingunt,ac toti illorum longitudini ampliores redditi infruntur, Si fimul trs &*.% illorumarticulosextendunt. c Decimusquintus mufculus ad pollicem fpedat, Si in anteriori nechmK^ tab.y. z .j tibia? fede collocatus,partim nuper commemorato l mufculo fubijcitur , partim uero illius in. tau ,,.4 cha.14 ternQ [ateri exporrigitur. A tibie enim ofs externo latere,ubi membraneum ligament tota tibix longitudine fibulam tibia? ofl colligans,ab ipfa educitur , hic mufculus principi fumiti i4.ta.-r ,lfi'.c. quodcarnofum in ea fede in cipit, qua f tibia? os fibula dehifcit.Hinc mufculus deorfumpro e\,3
3

Ut(' tenfus3aclioamento illi pertina citer adnatus,anteriom tibia? ofs fedem adit,acin g tendinern ' ""r. finietis,pertranfuerfum h ligament in anteriori tibia?gione confifts ducitur . dein per pedis gsta.cha, fUperiora ad pollice props,toti ipfius longitudini inferitur. Huius mufculi beneficio poilext ua* i!ineutr51atusinfigniteruerensextendit.Nec|aiusextibiahominiinfuperiore pollicis Cde ^j^j* i htab% inferitur. Verm1 alius toti pedis fuperiori regioni Cecundu longitudine obdudus, externo fuJ^loL ' td.a .t*.s perioris pollicis fedis lateri tdin inCerit, cuius ope pollex alfjs digitis adducit iuxta latus enim tus, cy poilu hb . chara. ^t ubi ca{cis offi os tefrreferens coarticulat,ab huius fedis ligamtis ampa moles carnea *?*$ ffi h x Tel enafcitur,qua? antrorfum obliqu uerfus digitos porda,in quatuor carnofas partes dirimit, Ub .1 cha.4 qu^ finaule teret efforman t ten din. Horum quatuor tendinu intimus pollicis externo lateri Muchs , & Ad" uerfus fSperiorainferitur.Secundusabhoc,indicis externo lateriimpantatur,tertiusuerome numrote. dndiaiti, quartus autanuaris,ade6utfolusparuus huiufmodi tendine deftituatur.jquanqua femel 8C admodu obfcur illi quoqj exigu tendine exporrigi animaduerterim.Horu tendinu beneficio,quatuor digiti illis donati,in externu latus abducunt Num uer huiufmodi carneu corpus in hos dedudu tendines,unius aut pluriu mufculoru uice numerandu fit, no uehemert ter inftandu arbitror,quu in ortu unicus uideatur eflmufculus,et poftmodu uti diximus,pl rimu ira quatuor tendines fubdiuidat. Verm ex Galeni fententia,duo hc efnt mufculi,quo> rum unus indice Si mediu pollice abduceret,alter uer anular Si paruum extrorfum in latus1 amoueret,deindeextibiainpollicaliusinfetur,eius tendinis uicfupplens, quem abhoc carneo corpore in pedis fuperiori fedelocato,in pollice inferi cmemorauimus. Verum no mi> " rumeftGaleraidefcriptionhcpurimnoftrauariare,quuinfgiiiteribidfimi^ ab homi num conftrudione diffrant .Illis nanq? in pollicis fuperiora tibia duo exporriguntur mufcu> li,quemadmodu in manu accidit,deinde duo in fuperiori pedis federepofiti uifuntur, quatuor di'oitos pollice abducentes. Age igitur dodrine gratia, in homine nobis enarratu iam mufeu h t. n.9 l0 fum corpus unius loco habeatur, fitqj is pedis digitos mouentiu decimusfextus. Decimusfe &#%$$ *'t} ' ptimus aitur in externo latere pedis reponitur, infignis uteunep mufculus, Si ab externo latere mus. m , fe calcis of?s,ubiidmtuber1ulS quoddam gerit.nerueo principio enatus. Atqmoc quidem illud cd-lilux^f. ft quodferin medio longitudinisofls calcis extuberat,huius quem nunc narramus mufcu li aratiaeftormatum. Principium mufculi non procul ab exortu carnofum effcitur,exquifitmufculiformarai exprimens Priufquam uer ad primum parui digiti articulum pertin> oat in teretem finit tendinem,externo lateri primi illius ofs infertum. Hic mufculus quum uahdus admodum ft, etiam fparuus digitus decimofexto nullum tendineni exigat, dus dioitiabdudioraemplusfatisperficit,quemadmodumetiamin hominismanu fadum efe aftirm tl. mauimus. n Decimusodauus interno pedis lateri fecundm totam ipfius longitudinem pro- Decimuso^ t tenditur mris quoque effgiem proxim exprimens . ligamentis enim calcem talo conne2 ta. 7. 6 q/ 7 .i^.14 4 dtibus nerueum aflmit principium,quod craflus carnofus% effdum, tandem m teretem ' deaenerattendinem,externo lateri prioris articuli pollicis implantaturti * Huius mufculibenefico pollex introrfm ca-teris digitis abducitur . In fmijs adhuc unus eft a pedfj ofle indi ci pra?pofto in pollicem pronatus , ac illum indici qum poteft proximeadmoues,quo homi31
s

^y?S

nes

252
Qudtuormu, nes

ANDRE

AE

VESALII

I3RVXELLENSIS
.

deftituuntur. Quare etiam poft decimumodauum in homine quatuor tantm adhuc f- 0 x4 ta *, audtuofpolU' perfunt mufculi, quatuor digitos in internum latus ducentes. qui fmiliter atque inmanu,illis *-i*^n. dddducentes, p tendinibus exporriguntur,qui tertium digitorum fledunt internodium. Quamuis in hoc pe P'V* t./, feu X9,z0 , zi, c\[s mufculi manus uariert t,qud illi non tendinum inuolucris hor modo , fed calcis ofe m 5 zz. exoriantur.Av ligamentis nanque of tarf pofterioribus pedis ofbus in planta .oliigantibus mufculorum corpus enafcitur, quod in quatuor poftea graciles didudum mufculo s, interno quocp lateri quatuor digitorum inferitur. Si itaq? carneam hanc molem quatuor mufculorum loco habueris,omnes pedis digitorum in homine mufuli,duo erunt Si uiginti . Si uer unius loco id corpus numeraueris,tantum erunt decem Si nouem i Rurfus proutid q corpus,quod q 6 t a pollicem SU trs ipf proximos digitos in externum latus ducere dixi, in plures difcueris , numerum quoqj augebis,.

DE

LIGAMENTIS

ILIVM

OSS^i

S^fCRO

collioantibuA^ coxendicis acgenu articuli^de^ relicfuis omnibus duo? in tibias pede h abentur ligamentis* Caput L 2C L
Ligdmentd

facri offis cum

ipfs ddnexis .

IGAMENTVM ilium os fcri ofs lateri colligans,robuftu eft, Si mem braneum, uniuerfm commifuramambiens. Portio tamen ipfus in me dio,ubi inuicem ofa committuntur,ffe infrit, ac ita ualida craflaq? efticitur,ut cartilaginei ligamenti naturam prorfus pra?fentet, cuius bene ficio, Si demum cartilaginis quocjj interuentu,ilium os facro ualidiffm neditur. Quemadmodum igitur cartilaginis intercefu,8c" ligamento or biculatim commifuram ambiente,pubis of inuicem conneduntur,ita quo qniu os facro coardatur.Pra?terha?c facri ofs ligamenta a aliud ex latere connexus quin

Tcrpducali
ganientade
hneautmusi

etquumem branedfnt
ab

ofiiufa,

tipmncit*
cumfcripti,
onihus peteda et cottf fingendaue n:unt. a 13 tab . 0. b 10 ta./.

coxendicis of fis inferitmvQuin etiam ab eodem facri ofs latere , in ofs coxendicis appendicem,ahud b li gamentum enafcitur,quod un cum pra?dido of ha?c firmis connedit,8c~ pra?terea redi in Membrdnd teftini,8c" mufculorum ipfus fulcrum exiftikPoftrem ira pubis ofs foramine c membrana ui c t4't. b. pubis offis fbftur,illi omnino fmilis, qua? fecundm cubiti longitudinem radium ulna? coigat. fubftan d-rta.vin rdmen occu, ter S, T. pdns. tia eraim huic ad amufm fpondet, 8c* fibris confit deorfum in latus obliqu procurrentiFemoris dd bus. Ligamenta fmur coxendicis ofi adnedentia,duo magis pra?cipua cenfntur, c unum e fica.xP> coxendicis os. orbiculatim articulum ampledens, cuiufmodi etiam alfjs articulis eft commune . Ca?term ne P. aliquando femoris caput luxaretur, quo tiesuarfj s motibus fmur magnam corporis molem fftentans mouetur,ligamen hoc quod diximus,craflifmum robuftifirnumq? euaft , nulli li gamento exhis qua?articulos circundant, craflitie fecundm. Et tan timomeratiufuscp idliaamentum Gra?cief putarunt,ut etiam totius articuli nomineillud \%w\t appellare non dubitauerint.Quin etiam huic ligamento articulum ambiente,non fum priuata crafties duritiescp acceft,uerm hoc peculiariter fibi uendicat,quod necp capitis femoris,ne9 acetabuli ofs co xendicis fupercilio infritur,aut ab illis prodit:totam enim femoris ceruicem ambit, illi nufqua qum ad magni femoris procefus radicem orbiculatim circumnatu,liqua? aut parti tantm citra omnem connexum incbit. deinde acetabuli fupercilio non adnafcitur, fed paulo fupra fu percilfj radicem ofl coxendicis. Atcp hc prouid Natura ab aliorum articulos ambienti ligamehtor fabrica clinauit.nam f alioru ligamen toru ritu fupercilfjs connat fuift, neutiqu oblongum femoris caput apte moueri permifift. Quod fan ad amufm fpedabis , quum in ter fecandum femora inuicem adduce,8c" rurfus abducere conaberis.Mirum enim didu eft, qum femoris caput antrorfum extra fnum fertur,dum alterius pedis calcem,ueluti perpendi culi lineam,medio interioris lateris alterius pedis adhibemus:quod in illo pedum ftu fieri cernimus,quum in choreis notam,quam bis fimplicem uocant, hocp figno.J7rindicant,eredi fin gimus. Ad ha?c,pra?ter qum quod coxendicis ofs finus admodum cauatus eft, aliud adhuc ligamentum orbiculatim finus fupercilio adnafcitur,quod fnum adauget,8c"eorum ligamen torum natura? participat,qua? cartilaginea funt. Verm id cauitatem non folum auget,fed eti in caufeft,cur minus ofs fupercilium in uehementibus femoris motibus, quum fraaile Cit3 abrumpatur:fua enim duritie ligamentum impetui fftit,8c fua mollitie cedens,eundem exol uit. Porr aliud coxendicis articulo peculiare ligamentum teres ei\Si adeo durum,ut cartila gineus neruus merit ab alfjs appellatus fuerit . Hoc ex medio capitis femoris enatum,non in acetabuli centrum inferitur,atin humilimam ipfus fedem,8 ubi adeps,non autem cartilago, f nui oblinitur, Haud fecus qum fi Natura ad fuperiora primas femoris luxationes futuras me

ti ofs fcri cum fxto quodammodo teres enafcitur, atq? in acutum procefm

tuiflt,

FABRICA LIBER II, if* tuiflet,quum corporis triiiicus tt oneribus grauatus , femoris capiti tum pra?cpue in ntitur, quum baiulos tQt fa?p centenis libris onuftos incede,atcj? itauicifm uno pedi infiftcre ani\, prtfk maduertimus* h In giiutier articulo, pra?ter commune ligamentum omnibus obdudum Ligdmctdge exfigttrdy articulis,alia qua?dam ualida robftacp rerum Opifexfabrefe cit. quando enim quinque funt n{tdniculu w.x,s , v, oemi arncuij regiones,anterior,pofterior,interior,exterior,8Cm edia > fingulis peculiare quipT,crc*. &^ Ratura pra?pofuit. Anteriori quidem,qua? membf aneo ligamento prorfus deftituitur, i8td.k. Si tamen regio admodum fallax,8c"fummoperelaboratura eft, mola patellaue fimul cum il lam coratinentibus tendinibus pra?tenditur:qua? quum aburad articulum ftringat , nullo hc opus erat ligamen to,necj? etiam(ut dixi)membraneo,omnes articulos ambiente. Pofteriori f militer Iaboraturx,robuftumneruofum9ligameratumpra?ponitur, quod ex mdia pofterio h x fixd.30 ri tibia? regione originem capiens,d furfum fertur,cV bifidum fc utrorumq? femoris capitu Ub .iE,f. p0fteri0ri fedi,qua maxime illa dehifcunt,implantatur . Ca?term mdia? regioni duabus nuper didis digniorimaioricp egenti firmamto,Naturaualidifmum 8C cartilagineum largitur 1 7ficd.3i ligameiitu,quod ex tota prominetiori inter duos tibia? finus ' parte enatum,femoris pofteriori lib.i inter partl'3qUa ipfius capita maxime inuicem diftant, cum paulo antdido inferitur. Verm prter F'G' hoc lioameratum interd adhuc mucofum quoddam Si gracile reperias, in medio genu articu lo locatum,in anteriori nuper didigiorae;quod fmiliter tibia in fmur pronafcitur . Exte riori regioni iniurfjs magis qurai interior patenti,teres quoqt obdudum eft ligamen , femoris m 6 t.*. 3 fibula? tibia?9 os inuicem colligns.Huius ligamenti humilius extremum , capiti m mufculi fubfternitur,cuius tendinern ad pofteriora inferioris fibula? appendicis perrepttem , ad pedfj os pollici pra?pofituni proteradi relatum eft. Porr interior genu regio , qua?.ca?teris omnibus Si minus erat motibus faifiulatura, 8c" fjs qua? cruri la?den do occurf ant minus obuiatura, liga men nancifcitur,iam did tum gracilius,tum mollius.Quod etfi ex interiori femoris latere ena fcatur,in tibise tamen latus non infrtatur,fed uelut ad aliud exterius in tibia? priora maiori fua portione contendit.Ca?term prarter ha?c omnia,peculiaris huic articulo,quemadmodi fupe n 8 jaf riori libro fcrfpn'> " cartilago infjcitur,qua? duritia exquifite cartilagini nonnihil cedit,atcj5 cum il l' liaamento quippiam comune exigit Quantum uer ad articuli genu fecuritatem ea cartilago ualeat,illic quoqp diximus.nunc autem in exteriori ipfius circumferetia, quaquodammodo ex articulo eminet membraneis ligamentis ex ipfa prodetibus,femori Si tibie colligari,additunl 0 fig.x cap. fc uoluimus. Lioamen fibulam tibia? iuxta genu articulum colligans,forte quidem eft , fed Liga , fibule Y* ut in aliorum offium commifTuris,ab exteriori tantm parte ofum connexum circudat.Qu *f*f officom, P fi. x cd.a. uer tibia fibulaqj inuicem dehifcunt,per totam ofum longitudinem" ligamentum membf m^emMq7t.v neum habetur, illi par1 quod in cubito pofitum ef comemorauimus.atq? id tibia? of in inter $,t. fibulam porrigitur, fibris intertextum tibia? of deorfum obliqu in fibulam excurrentibus*. Quemadmodum uer conforraiatione hoc tibia? ligamentum cubiti ligamento refportdet3ita etipam cum illo ufumpra?ftat.fi^ o ccupantes mufculos pofterioribus dirimit,iliscf qui ipf adnafcuiitur,exortusrobur porri r t uU ,.* oit. Pedis ligamerator nonnulla prius xpfita funt, r tranfuerfa nimirum, qua? tendinibus Peis lig<m tab. a, a , obducuraturrquoru qua?d ad ofum comifurm fmul faciunt,alia uer duntaxat munimen M tnIuerJ<1' 2,f* ta qued tendin,8c~ ne illi fuis fnibus exurgant,uincula exiftunt. Sunt uer tranfuerfa pedis s itdJ.z a licramenta,f obiter confideretur , tria s Primu in anteriori tibia? Cde ad ipfius cum pede articu '*% A- lum confiftit,atcp ad tibia? os Si fibulam fertunhoc enim of connedit , Si plurimos tenfc' "'* nes tranfmittit Jftudutcunq? perpendas, unu fmpliciter eft. 'Secundumab interno maleolo. tA!' in calcis os infritur,atcfofum quoque alligationi auxiliatur.fi uer exad diuidatur, trs anu. uxtuxhd. l0s,cVuelutitrialigamentaefFormauifitur,qua?priuatimadfuos quofqe fpedant " fnus,. %M' trium tendinum nomine,ut Si ipf trs funt,exfculp to s. quorum calci proximus x mufculi ten> 3Cl4t'tA dineniadmittit,quipollicisfecunduraifleditinternodium. Siraus huic accbens,fecuradusc| yx4 t . v tendini uiam pra?bet , tertios quatuor digitorum articulos fledenti Tertius uer fnus un &tt cum licramento in pofteriori interioris malleoli fede poftus, Natura illi tendini pra-parazvta d, tuseftrquem" mufculus efformat,inter pedis motores quintus. a Tertiumporro tranfuerfum ' e- pedis Vamentum fibula in calcem fertur,atcjj ad ofum ita colligatiortem iuuat:qua autem
^
1

DE

HVHA-KI

CORPORIS

-^s* duobu?fnibusobducitur(quumillifinusduobusofbusfimulnorafintcommune^^
z

a.x. ta.x.

cz

tendinibus famulatur,b feptimi &c odaui mufculorum pedem mouentium t Ad ha?c,in infer- AUd feiii y na pedis dioitorum regione tranfuerfa ligamenta perinde confiftunt,ac in manu. Verum pr?- g*t*H*fa ter tranfuerta ligamenta , qua? etiam prius expreflmu s,in pede alia permulta habentur . Pri- ^ &*&' mum ex tibia? of in fibulam procedens , inferius tibia? ofl fibulam coliigat,membraneum f militer ac aliorum articulera ligamenta exiftens t Deinde Si aliud quo9 liquis articuorum g 3 ligamentis

VXELLENSfS ligamentis refpondet,quod uniuerfum articulum tibia? cum talo ampleditur . Poft hcec qu^ h*c nulli , tuor fnt ligamenta cartilaginof,ex quibus nonnulla in alto condun tur, alia exterius of am- bi P'^ris biunt,qua? fmul omnia talum quatuor quibus frmatur ofbus connedurat . Primum ex ira- ^ff ternis tali partibus,quibus interno malleolo excipitur,originem ob tinet , Si in tibia? ofis par. ofiiumde'll tem,qua? talum fpicit,innafcitur,id os talo colligans. Secundum exterius eft, in terioricj? re, nCiitionibus fpondet, fibulam talo nedens. Tertium carteris robuftius, 8c" admodum infaniter cartiaoi- tctutur'ex neum,ab inferiori tali fde propter ipfius ceruicis radicem,nimirum qucalciis committitur, cetcf^ principium ducit,8c" calci inter duas quibus talo coarticuatur,commifras innafcitur. Quar f* tum tali caput ofl nauiformi connedit.Ex tali enim ceruicis termino originem du cens, iam di do ofl inferitur, uniuerfm'queambit articulum . Verm prarter cartilaginea ha?c, mem braneum aliud ligamentum omni ex parte calcis cum talo obducitur articulo, Si ualidum quoque aliud tali ceruice in teflram imitans os implantatur . Porro ligamen calcis os huic teffera?fmiliof committens , robuftum quoque eft, Si cartilagineum, fed duntaxat articu lum ampleditur. Quemadmodum uer in manu brachialis ofa inuicem durifmis cartilagineisq? ligamentis colligantur,ita quoque tarf of tum inuicem committuntur,tum etiam oflcymbamimitaratiadneduntur. Validifimum autem Si peculiare uincuum in inferiori parte tarf ofa obtinent,quod non folum extrema uincit,im penitis fingulis infrtum , of fum quoq? mdia inuicem conftringit.Pedrj autem Si digitorum ligamenta manus ligamen* tis correfpondent, Sunt enim omnia membranea,his tantm excejstis qua? fuperiori pedfj of fs irateruallorum parti immittun tur. illa liquiderai cartilaginea funt, 8c" inprofundo articuli ge nu po fiti1 ligamenti naturam ferunt* dfi.ca.iX.
2?4

ND

R E AE

VE

AL

1 1

B R

MVSCVLOKVM

IN

TIBI^f

ET

PEDE

SE*

dem obtinentium?t& ligamentorum omnium qua?kac%enus non refelafint,

xtdminijlrandiratioy mufculorum^ qui tibiam er pedem occu^ pantpnumerus+ Caput L j I L

I modo omnes mufculos pedis ac digitorum motibus famuantes meilKi moria? confirmarada?caufa ira fuis dibus ordine Cenfebis,in pofteriori Quot mufculi tibia? fde,primm a duo occurrent, radic inferiorum femoris capit in fofleriori ducentes originem,8C fra? non mediocrem portionem eflormates.poft tibia" fede cow grawit hos ffexhibet qui totius corporis longiflmum promit tendine. Sub fiflant. illClJ vlrTi/ hoc fra? c maximus,feu pedem mouentium quartus confftit , in calcem ualidiflm cumnuper commemoratis infrtus. Huic fccumbit d qui pollicis fecundm internodium fledit, deinde" qui quatuor digitorum tertrj internodij flexionis pra?cipuus autor eft. omnium autem intimushabetur, 'qui pedem ira pofteriora ducens, uni ex tarf offibus implantatur ; adeo ut iam omnes pofterioris tibia? fedis mufculi feptenarium conftituantnumerum.pra?terg mufculum in poplitelatitantem.Sienim Si illum pofte rioribus tibiam amplextibus mufculis adnumerare uifum fuerit,odo tuncin pofteriori tibia? Quotindnte, fede conftitues.n anteriori tibia? fede un cumillis, h qui propri externum ipfius latus occiv pant,fexnumero defcripfim us. 'Primus quidem,qui pedrj ofl pollice fuftinenti inferitur." Se cundus,qui quatuor digitos extendit.atq? huius' portio,qua? in pedfj os minimo pra?ocatum digi to infritur,tertius erit. Aut f hanc porton fecundo non diftiraxeris , iam duo duntaxat hadenus tibi in anteriori tibia? fede haben tur. Atage,tsefdona,acm quartu enumera,cuius

a xz

t.*,

t
b

nt,*.

cx}t. *.

^^ta.A.

f ,H^f J
e!*

'4 tdb.v.

i **'*
4 * r4 t'
$

i 3 tab.*.
k
1

fi

ta.*.

6ta,

Qmt in pede. collocato implantatur. n inferiori pedis fedep ligament primfi CeCe offrt,lati tendinis uic ge- qi4ta. : ns:poftmoduq mufculus fecundm quatuor digitoru os fledens, deinde r utrinq? ad huius r i*/*/U

lateraunus,hicquidempollicintrorfumd u^td.JiJ. cens.pofthosinconfpedumueniuntstendines,tmiaquatuordigitoruinternodiaflede^ t4^-A quibus exporriguntur' quatuor illi mufculi,quatuor digitos pollici admouentes: omniu aute J " ntimi illi confiftunt ,u qui primos digitoru articulos fledunt.In fuperiori aut pedis fede illud x \ t. & duntaxat* mufculofum corpus ponitur,quod pollice Si trs illi proximos digitis in latus ex Ai71^?7s CrnU at> duck' C?terum naec murcu |or5 foies,etiam fedionis ratione cmonftrat, quam in eo mu jettes-. cru^e confpicaberis,in quo iam ant tibimouentes mufculos refecuifti. Per fura? itaq; longitu dira fedio in cute Si adipe Si carnofa mbrana ad calcem ufq? ducetur , deinde alia ab interno pollicis latereadcalcufq^hincperpedis exteriora ad paruufcj} digitu tentabitur , adeo ut
uniuer>

DE

H'VMAN

CORPORIS FABRIC LBR

II.

255

unuerfm tibia? Si pedis cutem auferre pofs, ea tantm relida qua? plantam induit. Quum primum igitur laniorum more hoc pra?ftiteris, acutiori nouacula cake cutem adimes, per ^^7*12 adipem tranfuerfs fmper dudis fdionibus . n quo opre attento animo cutis connexus vk^kmjube y 13 tab. m fpedandus uenit, qui ad liuefcentem perficitur7 fedem mufculi fecundm quatuor di<*ito- *t& rum os fledentis, num fcilicet tendo aliquis citra adipis interuentum cuti proxim adnafcatur : ac deinde quum nullus erit tendo, cuiufmodi ligamentum id cenfre debeas, quod ec*o nunc primus lati tendinis in manuuices gerere dixi. Vbi ha?c(adhibita fdioni quoque fimia, aut f eius copia non detur 3 cane) ha?c in pedis planta eo diligentis, quo ego hic tibi plura recenfuerim paradoxa,intuitus fueris, ad tibiam te confes,ligamento illo mufculo qui fcundos quatuor digitorum articulos fleditj nondum derafo^ Atcp hic omni primum ipedabis, zxtd.Xiy. qui ex tota excarni tibia? ofs3 fedemembraneu ualidumq? ligament prodit, quod pertinaci ter omnibus in tibia repodtis mufculis obnafitur,8c" eor fmmas fu perfides un connedit, Si ueluti uinculiufumpra?ftat,euius beneficio mufculi in fua fede non errantes, contiiientur. axztab.*, Mox nouacula, aut cultello femoris inferioribus capitibus/ duorum mufculorum princi- Pr'miryf, * pia liberabis, quos primos in pofteriori tibia? fde dicebam occurrere. n horum capitum diC * mnefa b ? tab. *. (ecione aliud nihil cauendum eft, qum ne cum externo mufculo,tertfj b mufculi caput ab ex terno femoris capite un imprudens adimas. lud enim capitulum opportun ifm fruatur, Tenif. donec primos duos quarto eo ufque diuulfris, ut iam amplius communem illorum tendis c s tabu . r nem quartoc difcare non ualeas. Reflexis itaqueftisduobus,tertij quoque caput liberabis; fi' ^^ m manu finiftra afimens, quarto d mufculo deormrnuelles ; atque id citra negotium ' tantifper feceris, dum ad quarti mufculi internum latus peruens^, hic enim cultello acutiori fbditis ad calcem ufque eft difecandus. Dein ipfus inCertio tanto acuratjs eft animaduer tenda,quanto ha?c in hominibus fmijs magis uariat. Hoc itaq? calcis ofliberato,pedem Qvdrth mouentium quartum, Si totius fra? maximum mufculum fo exortu libra, Si utrinque ad ipfus latus,qu fbditis incumbitcorporibus,longam fedionem ducito, qua? membraneum id ligamentum inuolucrum'ue diuidat, cuius auxilio mufculos inuicem externa fperficie con nedi diximus. Siquidem ilico atque mufculum fuis lateribus Si capite liberaueris , promptiC fmum erit illum fbditis ad calcem ufque detrahere. V t uer accurati s infrtionem fpedes, profuerit illum proxim ab of acutiori nouacula fepara,c^deinftudiofexpendere,num fortafis aliqua tendinis huius portio latum in pede produceret tendinern. nam Si id quoque c 14 ti . . f*emel Galenus uidetur innuere. Tempeftiuum itaque erit, c mufculo quatuor digitorum f- Jnufefio. ' fx3ta. v. cundum internodium fledente, ligamentum illud abrade,quod ego tendinis lati uicemge Primi digitos g X3ta.t. rere protuli. Deinde fedul calcis of, g mufculus ille liberabitur, qui paruum digitum ira mue"hi3ta.f. exernum latus abducit, 8C ftatim ille" quipollicem in internum latus caueris digitis amo- Jfmftl 1x4 ta. q. uet,ut * mufculus quatuor digitorum fecundm articulum fledens fefe offrat,isc calcis offe JDecimioa liberari queat,ac poftmodum ad digitorum radies duci. n tendinum uer ipfius adminiftra "* tione ,pari modo ut in manu fieri pra?cepimus, cultello exiguo tranfuerfum digitorum liga ment uni fecundm ipfius longitudinem diuides, ac deinde qualiterfbditos tendines tranfmittant.atquein fcurados articulos infran tur, fpedabis, fedionem rurfus ad tibia? pofteriora h i4td.T. confrais. Iam enim in poplite latitans k mufculus adeo pulchr occurrit, ut ipfius naturam Mufculi k non minus atque ego illam defcriberepofm, intueri ualeas, Si non ofitanteranimaduertere $0Plltcldtitd, integrum ft, num uel minimum tibia? flexioni opitulari queat . Ha?c intuitus, illum genu ar ticulo liberabis; Si nif articulum ad ligamentor infpedionem fruarepropoft fit,nihil prohibet tibia fmur liberare, quo cmodis tibiam Si pedem poftmodum pertra des. Abfdo 1x4 ta. a. igitur, aut relido ut lubet femore, Wnufcul fcundum pollicis flederas internodiu, fo prin ci ^f^^crtn m 14 ta.s. pio libcratum fbditis ad calcem ufq? detrahes. Deinde Si illum quoq? fmiliter auelles,151 qui f tientium. tertium quatuor digitoru os fledit. Vt iam utroq? ad fos ^fnus dedudo, tranfuerfa ipforum ligamenta, oraga fedione diuidere, ac poftmodum ipforum x litera? inftar in cubitum examinare liceat. lle enim ueftigio obuius eft, qu ex fuis fnibus detrados tendines pedis plata %i H Q,. deorfum refledis : neep ita duntaxat incubitus ille cofpicitur,im etiam " portiun cula f offert mufculi pollicem fledentis tendine, illi admixtaendini, qui tertium indicis internodiu flexu- Mufculoru 0 14 te. m, rus eft.Quineti hac adminiftrationeoccurrunt0 mufculi quatuor digitos pollici adducentes, trs digitos '*,Cr l5 n quos calcis of liberatos atcp ad infrtione perdudos,un cum tendinibus quibus illi porri- ollici ddcluc pxstab.L, guntur,adimeconuenit,utp carneamoles primos digitorum articulos fledens inipiciatur. ^d'quZJdi'i dein e. quam ex tuo arbitratu,aut prorfus pedfj ofbus abrades,aut illis connex fines. Iam 4 mufeu tomm cffdfie q j tab.T\ jUS3qLlj at}fluc in pofteriori tibia? fde reliquus eft,quiq? pedis motibu s fmulatur, fibula Si t ^entium' bia? ofixySc horum membraneo ligamento ad pofteriorem ufs interni malleoli fedem liberabi SSf, v* * mouentium.
;
1

tur,

%^6

ANDREE V ES AL M BRVXELLENSIS

Sexti pedem
mouentium.

JDecimipidr,
U gliZtfum

BecZ^Z',

?
Septimiey8
pedemmouen,

mm'
Decimifexii
digitos mouen
tium.

Liodmento-

rumdiucre* Quorum dd ,
minifirdtio.

tur,ac peculiari ipfus tranfuerfo ligmeto lnga fedione diuifo,ad infrtionem fcp mufculus ille ducetur. Ca?term iam opportunuraleftj Si anteriores tibia? mufculos aggredi, atque hc omnium primum tranfuerfum r ligamentum fedneper longum fada diuidere coriuenit.ln r t t(UJtt quo opre magna tendinum congeries fefe exhbebitj quorum (ut fingulos ordine intuearis) primm tendinern attlles, pedem mouentium5 fexti. Huius mufculi caput aliorum mufculo- J l^- rum mdo,ab exortu liberatum, ad infrtionem ufque ducendumeft. quod medio cri fit neg0cio, utrinque mufculi latera ab ipfi connatis cultello aut nouacula diuiferis. Poft hune to tus fefebftendit quatuor digitos extendens 'mufculus, un cum portione illa," quam nonum i 4 tab. *. pedem mouentium recenfuj. Vbi hic tibia liberatus ad infrtionem dudus erit, is aggredie- u 4 tdb.a, tur x qui pollicem extendit,queni fmiliter tibia liberatum ad infrtionem ducere expedit. Su x 5 tab> ^ perfunt in tibia. Y duo pedis motibus famulan'tes mufculi, qui fibula? exporriguntur. Horum y 6ta.w fegfi$ 'a s ligamenti tranfuerfi inter calcem Si fibulam pofitidiidioiieinchoabitur,8c" deinde *iUjb g tendinibus eleuatis, uniuerfum mufculorum corpus fibula dirinietur, ut poftmodum ipforum infrtionem liquid uideas, ac demum* mufculos,qui fuperiorem pedis fedem occupt, a 6 tab. si. fuisprincipfjsliberatosadinfertionemperducas,atqueitauniuerfa?mufculorumfabrica?una nUnc mecum fummam manum imponas, ac ligamentorum qua? adhuc reliqua funt naturam fpedes. Atep horum omnium adminiftratio proprium nihil, aut peculiare exigit. Si enim iam bligamentaex latere ofs facri,ubi quintum os Cexto committitur, prodeuntiainfpexeris, un h xot.h cum c membrana pubis bfls foramen occupante, integrum erit ilium os facro, impetu ab- 4 ^t h nim^YC^ commifram ambiensligamen fmul cum cartilagineis ligamentis intueri. Mox &. ad coxendicis articulum accedens, orbiculatim illum ambiensd ligamentum acutiori cultello dfi.ica.v, tranfuerfim diuidito,atqueeius craftiem, fd pra?cipu ortum Si infrtion,infpicito. Si mo do fmur in exteriora modic duxeris, ex acetabulo ipfius caput elabetur, Si teres e ligamen- c z f\gxi^ tum f fpedandum exhibebit. Hoc tranfuerfim difdo, acetabulum accurat obferuandum 49 Puenit, propter iam commemorati ligamenti infrtionem, Si id ligamentum quod fnum au. <?ere diximus. Priufquam uer gerauf ligamenta adminiftren tur, opportunu m eftperpen- ffi.ea.is, dere, anteriori articuli fedi pra?ters patellam, cum extendentibus tibiam tendinibus nullum T'v>*liaamentum pra?poni.denim ubi conftabit,exterius ligamentum femoris capite liberatum s ad fibulam deducs. Poft hoc internum quoque femoris interno capite liberatum,fimiliter uerfus anteriora tibia? diflecabis. Pofterioris uerregionis ligamentum opportune tibia diffedum, ad ipfus in fmur infrtionem perduces. Diuifo poftmodum ambiente articulum ligamnto,in latus tibiam poftmodum flede, ac cartilagineum huius articuli ligamentum ad amufm expendito , Si * cartilagines tibia? ofs fnum augentes, ab articulo acutiori cultello h * UVadimit.1 Ligamenti, quod tibia? fibulam alligat,natur, fi ad comifram id diuidatur,citra \fig'l'up. negocium confpicitur .k Membrana quoque iftha?C ofa, qu inuicem diftt,intercedens,ff y. iam citra ullam fedionem offrt.Tranfuerfa omnia modo diflda funt, atque iccirco fupereft k fi-1 ci- * duntaxat fibulam tibia difrumpe,8c ligamen amboofacolligansinqui:dein acutiori cultello fibulam talo, Si poftmodum tibia? of talum liberare. ita enim duo ff offrunt tali ligamenta, cartilaginis fpeciedonta. Duo autem reliqua difces,f cultello talum abofl cymbam imitante diuifris, Si calce talum abraferis : quod difficulter , idep nif acuto cultel lo perfeceris. Ad hunemodum reliqua pedis ligamenta aggdieris,nempe ipfs fecundm ofum commifras circumfedis. Qum uer concinne ha?c omnia Natura fnt formata, ex cuiufque ofs ufu,8c" genrali ligamentorum facultate,cuiuis notum ef arbitror. Quapro pter neque hc,nequealis fa?pis ad fmmi rerum Opificis encomiadigrefs fm,neeadem fmper aut de mufculis aut ligamentis petenti, in himiam molem ha?c excrefeerent. Pra?cipu quum nihil facilius fi t, qum prolixe in ufus enarrationem excurrere, fi modo adio me fmper deferipta non lateat.
LIBRI SECVNDI FINIS.

ANDREAE
BRVXELLENSIS,
RIS FABRICA

V ES AL IIDE HVMNI
C O R P C

LIBER TERTlVSj Q.VO VENARVM RTRIrum per uniuerfum corpus feries defcribitur , Si peculias ipf ficrura?,quibus cueniunt Capitibus pra?pnuntur.

QVID

VEN<^4, ET
ss

QV^E
Caput

IVSIVS
L

S^Bs

lantia <&ufus*

Oflendut $ 6,7 II brorum fi ,

bas

gura".

b figura

ca. figura 6 5

ca

'

i V M rriufculormcj? hiftoria fuperioribus libris <$$ tertio U eraarrata,proximum uidturjUenarum arteriarum^ ^" 'docendi. per uniuerfum corpus diftribut'oneaggredi fquidem Galenus in primo de Adminiftrandis fdioni bus libro , hune in Anatome difcnda ordine obfr; uandum dpra?ceperit.Nam alius fortaf erUm apartium,queperitona?o Si coftas fuccingentemerri braraa Si caluaria ctinentur, deferiptionem., non ue narum modo acarteriarum,uerm 8c" neruor quo que defcriptioiiem oporte necefri pra?cedei haudinepte arbitrabitur,qudabfj? earum partium raotitia, omrais de uenis,arterfjs Si neruis ferraio tarai diffcilis futurus ft, ut ego raequaquaimprobauerirri hune librum,8c" quart qui neruis dedicabitur,quin to libro,fexto ac feptimo fubfjci,eosc pra?fntemantei.atc^idmaxim,cm quis fedionum prorfus rudis in iftos libros primm inciderit,8c' n in noftraEpitome uel obiter ffexercuerit.Netamenlongisinpra?fentia Galeni Si ca?terorum qui ipfum pra?cefl difldionis profeflorum placito dclinerai, hurac librum uerais arterfjscf confecrabo, uenis* quod plures fnt, atque arterfjs magraa ex parte irafternantur, fumpto fermonis exordio, liberacp Ceninti ledori in raoftris libris tranfponendis lida.b Vena igitur pars eft inftrumentaria,tes,fiftu- QsJuenaa?c inftar cauata,8C uniuerfo corpori fanguinem partes enutriturum un cum naturali fpiritu indmiter (Ci quis modo fit) caligiuofo dferais. Ha?c unica peculiari propria'ue cftat tunica; Vena corpus qua? colore, craftie Si forma, membranis refpondet, fed alis ab illarum natura plurimum di in quo d ment* ferepat. Membrana nanque fmplex ac fimilare corpus cenfetur, Si omni ex parte quomod- Sydnddiffe, rdt. cunquedifeerpatur, perpetu membrana? nomen tinet. Vena? autem turaica, corpus eft iriftrumentarium,exfimilaribuspartibus,fibris uidelicet, coformatum. Quemadmodum erairai membranei mufculorum tendines., fer unico fibrarum gnre intexuntur, atque hac Occaf> ne non in fimilarium, fd inftrumentariarum partium clafm reponuntur , ita Ueria? turiie ^ u triplici fibrarum gnre conftituitur.Huiufmodi fibra? Gra?cis hfo nunCupantUr,8c"fubftari JJ^' J^ tia quidem,forma,8c~ colore mufculorum fibris fpodent,adione autem plurimrai ab lis ua tui prfuni , riant. Ha? enim carnea mufculorum fubftantia obfita?,arbitrario i illa? uer nulla carneimpli- j>ys **f* cita?,naturali motui pra?ficiuntur.quippe ut motus noftro arbitratu penderttes* fibrarum iti l^Xtiff* mufculis auxilio perficimus,fc raaturales motus uraiuerfo corpori fubferuientes, fibris quibuf- . dam obeuntur,qua? organis toti corpori famulantibus intertexta? furat. Quanquam naturae^ motus non omnes, fed materia? duntaxat alicuius attradio,reteiitio Si expulfio, huiufmodi S. bris adimpleatur. Voco autem in pra?fentiarum uim attradricem,ten tricem Si xputricerri* non qua? fingulis partibus ad fui nutritionem Natura eft ingenita, Ced qu qua?dm corpo ris partes commune uniuerfo corpori munus pra?ftant. Etenimprcris alia cenfetur attrclici cibi per ftomach in uentriculum, Si fanguinis caua uena in dextrum cordis fnum, 8C 'ris ex arteria uenali in fniftr cordis fraum,c5 Ceminis in uterum,8c" fanguinis in Uens,ck fpiritus m arterias,qum attradio,cuius beneficio partes illa? nutrimentum fibifaraiiliare, Si quo priuatim aluntur,ad CeCe pellicit. Rurfus long alfa excretrix facultas eft, qu uCntriculUs ciburr Ce cofedum in inteftiraa propellit, Si qua rurfus irateftina fuperiora eundem ira inferiora pro; trudunt, 8C qua cor fanguinem in pulmones acuitalem fpiritumfimUcumfngUineimpetu per corpus ruente in magnam arteriam mittit,8C qua fanguinem una uena? pars in fubfequentem ctinu deriuat, Si qua utrus fectum Si uefica urnam excernunt ; qum e fit, qua nUnc dida? partes proprf) nutrimenti crementa Ce abigunt* Ad ha?c, prorfus alia putatur cibi po tusB in uentriculo,& fectusirt utero, Si urina? in uefica,8C fanguinis in uenis&C fpiritus in cor d

2^3

ANDRE

AE

VESALII

BRVXELLEN

SIS

de tentio,qum ea fit cuius beneficio cor,uentricu!us, uefica,uterusq? familiare nutrimetum fbi feruarat,8Ctinent. Motus igitur omnibus partibus proprfj, atque alfjs no fubminiftran tes infita partibus duntaxat ui, citra fibrarum opem omnino funt. Sed partes quas aut attradionem,aut tentionem, aut explfionem partibus alfjs,uel toti etiam corpori adminiftrantem8Ccommodam fubire neceflm eft, ad eam fundionem fibras quafdam fibi uendicant, Fibrdrumjfre quarum auxilio illam comptent. Et quemadmodum trs fpecie funtmotus,ita quoque triplex

fibrarum crenus Natura conftrudum eft,dum uidelicet, obliquum Si tranfuerfum. Ac re d? quidem fibra? attradioni conducunt, obliqua? autem ten tioni, tranfuerfa? expulfioni. Reda? enim funt, qua? fcundum organilongimdinem expandun P^iidsfibrd tur.Obliqa? autem,qua? fcundum obliquum organo obducun rii delinedtio , m qua A iraf tur. Atcp ha? circulares fnt : fed quum in duplici fint diffrentia, uerfus tndicdt, inuicem contrariantur,ac f mutuo X litera?, aut potius duorum B dutem r G inuicem implexorumcirculorum modo decuftim interfct,ita utriufque obli' qudr generis commode quicquid organi cauitate compra?henditur, tintes. diffre tidS,D Tranfuerfa? fecundm corporis latitudinem exad tranferfm uero reSdS. locantur,corpusq? orbiculatim, quemadmodum obliqua?, ambit^AtKtripli cisfibrdriige unt.quanquam intrim tranfuerfa?, circulares orbicularesq? priua neris implexu tim nuncupentur. Difcet porr quiuis fibrarum naturam (fmo quodamodo ex do moleftiusduxerit homme hoc folo nomine aggredi) quoties prtmit, quem ueratriculus, aut inteftina alicuius animalis menfa? apponentur, f moxfubijciedd. uena effigies unguibus uentriculi Si inteftinorum fibras inuicem diuelle,eacp dccurdtis proponeu corpora nihil pra?ter certas quafd fibras inter fe ordine, 8c" prout parti ex uferat,intertextas ef, expendere haudgrauabitur. Idem fpedabit, dum bouisuefcam,autanferumingluuiem inflari intuebitur : quandoquidem triplex illud fibrarum genus in diftenta uefica manifeft ff fpedandum oflret. Contra fi membranam aliquam, ut qua? coftas fccingit,autperitoiia?um,in manus quis afumpfrit, leui negotio difcet hanc fi'mplex Vena compo fimilareq? corpus ef omni ex parte fibi par, nulliscjj eiufmodi fibris conformat. Quum itacj? fitionis ufus. uena (ut oratio unde difceflrat refledatur) organum ft,uniuerfo corpori in fanguinis adminiftratione utiliter fbfruiens,Natura corpus ipfus membrane ac fiftula? inftar cauum con ftituit,ac certis quibufdam fibris, non autem ut forsferebatintertexuit, fjs nemp quas fngui nis adminiftrationi utiles fore cognouit. Quamobrem quum fciret uen necefario fanguinem ad f admiflram,das illi comunicauit fibras, quibus uena Vena cduapor tio a dextro cordis fanguinem in ipfus alliceret cauitate. Deinde quia fanguinis finu dd iuguli ufg ad fbfequentem uena? partem tanquam per riuum propulconfcendens,qud fi fone opus erat,trferfis quocj? fibris eam donauit. Ne uer brdrum in uenarti corpore ndturd do ftatim uraiuerfus fnguis in proximam uena? partem citra mo lrina grdt'dflu' ram ex alia afmeretur propelleretur ue, obliquas etiam fi diofefinximus. Si bras uena? corpori implicuit. Ex tribus itaque fibrarum gne forte intrim rd, morum hic pdfim ribus uena? corpus inftar alba? membranea?cp fu neruea? tudbtruncdtorum ra nica? conflatum eft, diftendi 8c* rurfus (ut contenta? matriel tion expetis,hdnc appofit congruat) inf collabi aptum. Pra?ter hancpeculiaAffciptid C uena portionbi' teara cdua uena rem tunicam,uena aliam fbinde afcifcit, plerifq? etiam cor nonpeculrdris uena tuni , delinedtioni quinti poris partibus communem. Quandocunqjeraimuena? IonCd. Cdpitvsfinifub'ycienda confr, in iltd quid D,F,G,H,I,K,N,S,T,o * indi go tramite aliquo ducuntur,aut ofl, aut duriori cuipiam cor cent perpendens. pori incumbut,aut alicubi ffpenduntur,tum membrana illis ueluti aliapeculiaris tunica obtenditur. Huiufmodi tunica uena? per uniuerfum corpus indu* untur, quoties extra uifcus aliquod, aut mufculi corpus eminent, nec uifceri aut mufculo intexuntur.Tunc enim fmper ex cterminis membranis alia qua?dam tenuis tunica ipfs obuoluitur,cm tutioris dudus, tum ad uicinas partes frmioris nexus gratia. Ca?term uena? cor poribus quibufdam infrta?,ac inillis propagata?, huiufmodi tunica nequaquam indigent, quod abund in illis corporibus frmentur,quodcf ea tunica impedimento eft, quo minus prompte fanguis ex uenis fudat,aut ut fanguis in Uenis colledus,fbftantia? alicuius uifceris uim tardius experiretur.Et hac potifmm rationein nulla corporis parte, uena?necj? tenuiorem adipifcuntur fuam peculiarem tunicam,nequein plures diffnduntur fboles,qum in ie V en arum u, coris fbftantia,qua? fuccum in uenis contera tum in fanguinem mutatura, fuisq? recremen tis Jus. liberatura erat. Omnes uenas ratione primaria ut fanguinem fingulis corporis partibus deferant,rum Opifexprocauit;quanquam quibufdam earum ramis,utc porta? uena?propagi nibus
cHo.

cies y fn-

: figura cd.

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER III* ^9 nibus,ad cibi in uentriculo elaborati ad iecon's portas attradione^ceu alfjs dexcrcmntorum ifi.6 a. s. (uta qua? ira rens feorfum fraguinm dferrant) purgationem abutatur,qus omnes fuo ocr fin IU co coraimemorabims* Num uer ipfe(rae fanguis fruftra nullam uena? corpore elabortio- Lu 4 de Vfu m,n nerrtfentiens,per uenasdeflueret)quandamfanguificationis uim uenis indiderit nort adeo id^ prorrtpt aflrtural Ueim, etimf id omnibus confeffum fit difdionis proceribus* Si Ci fortaC fis ha?c uirtus unis tribuitur,ea n rubicundum parabit fanguinem,fed Uelia? corporis modo album. fiquiderii in omni naturali corporis noftri partium cocodione, concodum necefri fibi concquentis colorerai afcifcit. Verm iam tempeftiuum erit,ex quibus nam partibus ar> teriafabricetur, perfequi.
3

QVID

S1T ^fRTER^
ipfiusfubflantia & ufus*

QJ/^4EQV

Caput IL R T E R I A uas eft fmiliter ut uena membraneum,tes ac fiftula? modo Quidartridi cauum,a quo uitalis fpiritus,8c~ tenuis flauus calidus fanguis per uniuer a figura cd. fum corpus diffnduntur, quorum benefcio,ac dein arteria? ipfius mo IZ. tu (qui diltatione ac contradione fit) naturalis fingularum partium calor uitaliscp fpiritus focillantur. Porr Hippocratis adhuc, Si Platonis, Si Ariftotelis tempo,arterianuncupbatur, b quainfpirantsena b ifi#ca. a ribus aut ore arem in pulmones attrahimus, quac rurfus expirantes Iv.i. pulmonibus eundem educimus. Nobis uer ocatas arterias, illiuenas appellabant: atque arterias uenis nonnulli ea a?tate diftnguebant, quum has quidem non pulfantes,illas autem pulfantes dicerent. Ad hune fanmodum Hfppcrati arteria uena? noraiinedonatur, cuius Li.zMorb acritatio,quumininfantispartuuelox Si magna Si ualida reperitur, ualidam acuegetoferui- rum uulgd*. do'q calore pra?ditam in corde irafcibilem uim ef teftatur.Ca?term alfjs arteria? nominaban tur,uena?flauum Si fpirituofum, ac per corpus impetu diffufum8c" tenuis fubtiliscp fubftantia?Vanguinem uniuerfo corpori deducentes.Ita enim Pltiii arterias uenas uocare libuit, quando in Tima?oatteftatur, cor fmul cVuenarumfontemefli&fartguinis qui per omnia membra ueherrateer circuralfuraditur.Nam quum uafa pulfarati(iraquit Galenus)nondum,ut In libris d 'PUcitk. nunc, arteria? dicerentur, fedtant illam ficueteres appellarent,qu? ex ore in pulmones diuaricatur,iu Platoutdiftingueret, quarumuenarum cor ef fanguinem uellet, fanguinis qui per omnia membra impetu defertur, meminit. Ariftoteles autem in libris de Animalium par tibus, Si eorundem hiftoria,fubinde arterfjs uenarum nomen elargitur.Nam ut reliqua pra?teream loca, is magnam arteriam caua? uena? comparans, in tertio hiftoria? de Animalibus il lam minorerai uenam crebr appellat.Sed fuccef temporis eam qua? ex ore in pulmones pet tinoit,afperam uocare ueteres cceperuntiuafa aArteria nidgna qiid ex cor,
temipulfaratia, raaturalemcp calore caratia,la?ues nuncupauere. Verm nurac fola qua? ab ore in pul mones difuraditur, fuum nomen feruauit,afperaq? arteria uocatur. Arteria? itacp fmiliter ac uene mem braneo coftant corpore, coprimiac in Ce collabi,8c*
prondfcitur portio, quant diffe&d dpertd.mqifi.nxim.us, utarteria hic cof^icerentur tunica: de A quidem locum in dicdt, in quo potifsimm ed oc currit tunicd; quam dranea tela dffimildmus.B dtitem r B interiorem notant drteria turicam. ISfumcrus dutem il le t,2,j infintidttres membrd, nds mdgna drteria orificio prafec7dst dein decimdfexti librifigurd B> C, D hotan, ddS.Hc uero E rylD dudrum corondlium drteridrum originem oJlendunt . Ford,
de

Arteria cor*
pus

qudle,cf

rurfus diftendi idoneorat long folidiori,duriori, ac ex pluribus tunicis coformato. Arteria enim du as peculiares fibi uendicat tunicas,quarum exterior profed robore ac crafltie uenarum peculiari tuni ca? fpondet, interior autem plurium difdionis procerfuffragio, proceru^ . crafltie huius fer quintupla:ac poftmodum totum arteria? corpus ad uenam colla tum fextuplum cenfetur. Ha?c tunica mibufdam, mind dutem in drteria trun, co dduertebrus deorfum dfit quia durior Si quauis membrana long craflior ft, xo conjfricud , edrum propd, Xoi>dl?odl feucartilagineaappellatur.VndeetiAra ginumfunt ord, qua co$is, bes forftan arteria neruum pulfatilem uocauerunt. deinfpt, ey dlifs dd rtneS ufqu orgdnps d'geruntun Tunica? arteria? fmiliter ut uena?, fibris coformanVerm hac fuo loco erunt tur:ac interior quidem tranfuerfs duntaxat interte dilucidiord . in prafenti enim xitur, exterior uer redis, Si quibufdam mediocrifigurd drteria tunkdsobjtef ddnotdre uifumfit. ter obliquis, tranfuerfs autem nullis confit . In terior arteria? tunica, ceu cutem quandam interna? inteftinorum Si uentriculi fuperfciei modo contiuet, Iata? continua?^ araneorum tela? manu :.''i----. '-,---',; reltc*

dua ipfius pe> culiars iuni*

caf

Kfo ANDREAE VESA LU BRVXELLENSIS iiifeftperfmilem,ingrandioribus quidem arterfjs confpicuam,ac nonnullis ter ti? arteria? Affchiti&ar, tunica? loco defcriptam. Quarta uer alia peculiaris nulla eft, fed ueluti quibufdam uenarum., $iridrum tuni {ta quoque arterfj s alicubi membrana tenuis obha?fit Si circumtenditur contegens, aut ftaCtC' biliens, aut connedens ipfas proximis partibus, quemadmodum de altra uenarum tunica reffrt%.*con' tulimus. Atq?ha?c omnia iuftifm fmmo rerum Opificefntextruda, qui in hoc arterias tio. (uti in Capitis initio dicebam) formauit,ut illa? uitalem fpiritum Si fanguinem impetu per cor pus difffm, fingulis partibus deducerent,ingenitumq? calorem recrearent. Fibras enim arte ria? corpus, eiufdem quo uena? ufus gratia fbrtitur, ac plurimas quidem tranfufrfas exigit, ut ocyus ipf ex c fniftro cordis finu immifm fanguinem Si uitalem fpiritu ton' corpori difpen- c patet in 9 (t,neque alium in tranfmittendo recipiendoq? rhythmum, qum cor ipfumeffciatAd hoc JJ I0fe*' nanque munus magnopere tranfuerfa? conducunt, quas expulfoni Natura pra?fedas ef ' * udum afruimus. Obfnt autem expulfoni infgniter obliqua?, ut qua? materias tineant acferuent.Vnde etiam Natura paucifmas obliquas arterfjs elargitur. Qua? quum tenuiorem rarioremq? Si uelociori impetu ruentem fubftantia, qum uena?,erantamplexura?,ac dum uiuit animal perpetu dilatanda? coftringenda?9,merit etiam durioribus Si craforibus plu ribuscj? tunicis conformantur

QJSIS

VEN^tRVM
numerus*

ET \aRTERI^RVM
Caput III*

i\

V o T in uniuerfum corpus uena?, oH item arteria? deriuentur, f uniuerf; foboles uaforumq? omnes diftributiones eiiumeranda? fntiindicare ardu

prorfus eft,atCpropemodumimpofibile. At fi uena? arteria?cj? propriam exigentes cirCumfcriptione,acuelutiproprfjs terminis finita?, duntaxat nu mero quodam fint compkdenda?,in procindueft numerus. In natis enim abfolutisq? hominibus omnes uena?utplurima? quaternario numro com prehenduntur, qua? ca?terarum omnium radices cenfntur. Atqueauna d S CdfigK' Quatuor ut excauaiecorisfede prodiens in bilisuefculam,uentriculum,lienem,inteftina,mefenterium ra&xzfi* na, Si omentum excurrit. S ecunda ex gibbis iecoris, aut ut quibufdam uifm eft ex dextro cor li.fh. b figura 6 dis c finu originem fmens,in reliquum corpus flis duntaxat exceptispulmonibus,innume- capttipra ra ramorum ferie difpenfatur. Tertia, dextro etiam cordis finu nata, frequenti admodum p ofita. er f propagine in pulmones digeritur. Verm hanc uenam hoc fibipeculiariter uendicare audies, fi.U.6QDt E. quod arteriarum conftet c corpore,unde etiam arterialis uena nuncupabitur. Quarta ab um- c patet in 7 bilico in iecur,ut fie dicam,producitur, ac ad ftus nutritionem duntaxat animali famulatur, crsfiM.^ neque hc in uenarum numro d haberipoteft,uixcp propria circumfriptione donatur. d xfi.ca.if. QT 6 fi. li. 6 Ab his itaque uenis reliqua? omnes qua? in corpore occurrunt originem mutuantur,eiscp con h&8fi.C, tinua? fnt. Arteria? autem numro bina? cenfntur,5 una qua? ex fniftro cordis finu originem D. X)ud? drteria. capiens,in uniuerfum corpus pra?terquam in pulmones, difpergitur.h Altra ex eodem cordis ex fi. cd.x$ finu pronata,in folos pulmones diftribuitur:qua? quia uena? corpore confit, uenalis arteria? fifi.cap.il, nomen obtinuit. Porr dua? arteria? ab umbilico fecundm uefica? latera defendentes,ac ft. CTzfi.lib.i toi quodmodo propria?, cum magna? arteria? propaginibus iuxta offis fcri regionem uniu n F. g fig. capiti tur,quare etiam propriarum arteriarum loco neutiquam recenfenda? ueniunt.Ca?term f f izprapafi, tus ua?na? Si arteria? priuatim fibi aliquid uendicent, id fuis locis ubi ftus uaforum tradetur td.O'xofi* hiftoria,fiet obuium . iam enim opera?pcium eft perfedorum uenis exordium frmonis f B.6A. hzfi.ca.ii* mre, acfinguarum enarrata diftributione, ipfrum ufm diuaricationisq? rationem fubiun- er 9 fi. li.6 JN'dturadr gere. Verm quoniam fingulis corporis partibus arterias uenasq? deduci oportuir^nonnu- C,C tificium in ue la? autem partes procul ab horum uaforum initfjs diftant, long optimum fuit, neque tt nu- i zfiMfKt L.CT Cd.xtndrum drtert f/ mero ramos ex principes origine fumere,quot corporis funt partes huiufmodi uafis indigenfi.fi mi Jer tes;neq? omnino multos;fd fummopere expediebat maxima organa caudicum inftar unoep principio deduci, Si ab illis in proximas partes ueluti ramos propaginescg deriuari, quibus fngula? partes, quod fibi familiafentiunt,in nutritionem allicerent^
>

DE
*P

GL^ANDVLIS,

V^tSORVM
Caput

bus roborisgratia immifiis adnexistfe*

DIDVCTL IIII*

R<~yfE SENTI Capitifiguramnon duxi pra?ponendam^qu6dquamplurim<e buefimul locari debuifjnt quinti acfexti <&feptimi librorumforma?^prteter aliquot etiam mu'
fculorum

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIER 1 1 t* & fculofum tabulas Pad quas d Capitis contextu? dum alicuiusglandula? mentio incidet?Oppors tun remitteris-

I c v T Natura un? Si arteria? pra?ter proprias ipfrtunfcas,aliam

fubinde membranam ciUndedit3 cuius beneficio opportune corttermi nis partibus alligetur, tutoq? proreptrfic quoque quum minime ignora t unumquodqjuas inibi noxfjs opportunis expofiturai ef, ubi in ra Cur, <ty quan mos difeinditurj tuta? fifonis gratia,pra?ter eiufmodi membranas,fb- do udforumdi ftantiam quandam mediocriter mollem modiceq? cedentem condidit, Jlributionibus im * qua nodorum in arboribus ritu,uafor diuaricationes, fie pafm reple- gUndula mittuntur> uit,hancq? ramorum fciflonibus fbftrauit ac ciundedit,ut nulla ipfrum facile findi, uel inualida fieri poflt. Atquoniam per motum uiolentiorem uaforum diuaricationes iniurfjs po tifmm patent, 8c" fuper molli ac mediocriter cedente fubftantia opportunis af quiefeut, Si demum huius auxilio quamuis mouetur ueherneiitis, impercuf integraq? euftodiutur, Natura haudquaquam ut fors febat,fngulis uafor diftributionibus huiufmodi fubftantia interiecit. Quandoquidem ha?c paucifma, aut nullam propemodum druifionibus,qua? neq? fufpenfa? fer un tur,nequearticulis quiinacutum angulum fledunturextenduntur'ue incum bunt, cmunicauit, quod illas uafor partitiones ex uiolento motu nihil pafras ei perfped eiet. Verm ubi diuifones quapiam membrana fufpenfa?, aut fuper articulos, qui in acutos mouentur angulos longius porriguntur,ea?cf! plures in iftiufmodi fdibus numro hbentur* Natura hanc de qua agimus fubftantiam non medioCri copia circumdedit,1 uti per uniuerfam. porta? diftributionem eft cerraere, quod ha?c nimirum uniuerf membranis duntaxat ffflta ad uentriculum,lienem Si inteftina excurrit.Pari infper ratione in membranis amplitudine thoracis interfpientibus,8Cin cerebro fper cerebri teftes(qud inibi fufpenfa? fertur uena?) hanc fbftantiprocreatxcfdionedoceberis. Sub fuperiori uer pedoris ofs fine, fb d auribu s,ad e afpera? arteria? caput, in axillis, in cubiti flexu, in inguinibus, in poplite Si alrj s nonnullis corporis fdibus,propteradiacentium partiummotus 8Cnumerofmuforum di ftributionem, eiufmodi fubftantiam diuifonibus interfjci, in frmonis progref oftendam. Subftantiaha?c communi nomine Gra?cis kJw Si vytas dicitur, Latinis glans Si glandula Si Qandofafui fld-ntia nom) glandium , eftq? omni corporis parti fmm imbecillis, ac fluxionibus imprimis obnoxia. dcimbeillitds. Haud enim decuiflt partes liquis uiliorem corpori ufum pra?ftates, ca?teris ualidiores ef, imdeiedis uiribus pra?ditas Si crementis excipiendis aptiores cari.Ca?term non omrais Gldnduldrunt dtfferentid . huiufmodi corporis fubftantia,colo, forma,nomirae,duritia fibi fpdet.qua?d enim mol nomine, color lior,rubicdior,8c" quercina? glandi forma prorfus diflmilis eft, qualis ea cenfetur5 qua? prin eyimdgrne> cipio gracilium inteftinor non procul ab inferiori orificio uentriculi exporrigitur:8 ea1 ' qua? in elatiori inferioris membrana? omenti regione fb uentriculo cofftit.Ha?c quia rubicdior, idq? potifmm in canibus, Si mollior Si undiq? fibi fmilis uifitur, carne Gra?cis Wy*gtj di *mftgity nuncupatur.1 Qua? uer in iuguloflib pedoris of habetur,iam dida?propemodu fpecie fpodet,ck Gra?cis 6<>m> Latinis autem comuni uoee glandi appelatur. Ca?terra qua? in reliquo corporepafm occurrit, Si nuper didadurior eft, glandis quercina? imagini. quodammodo accedit,8C peculiare nomen in quibufdam corporisedibus obtinet. Cuius ge neris in cebrok glans pinea?nucis imagine reCeres3Si forftan in mefenterio1 lades feu per id diftributa? glandes cenferi pofTunt. Verm hominis fabrica eti alfjs donat glandulis ad alios Abuf\ ufs, qumad uafor firmamdiftributioneprocreatisn'nquaru numro"1 glans habetur,cere

4 Spefta id in 3 figurd U.S. O1 in 4

aduyK.cr
Ct. dein in

lofi.LyL,
M,M.

bxfi.Ub.6
circaK.,0,

N,M.cr* fi.dd,G,

t
d
e

G, 1,1. 6 fi.Ub. 7

H.7fig.V,
L-erc.
x

muf. ta.

A.

i, fi. ca.
muf.ta.l.

ai li.zNi.

ft
h

g xifiglib. Si.

j,4 fi.li.
F.

iifi.llb.6

k7fi.lib.7
L.

llfig-U.s
m x, 17 fi.

Ub.7A.

uaricationi uix quicquauxiliamr. Cuius uer potifm ufs gratia nuper comemorata? glara 0 eiufdem des parata? fnt,fis locis abundeperfequar. hc enim ffcerit glandes comemorare uaforum ta.h. diftributioni pra?fdas,ex quibus ionnulla? non foum uafis pra?fnt,uerum eti aliqua? mea> P ",J fi. tibus humedandispra?teaidonea? cenfentur. quemadmodum glandes in mefenterio repof ta?,8c* qua?duodeno inteftino exporrigitur,ut inteftina lento humoreimbut, progenita? dif fdionumprofeforibus creduntur. Alia? rurfus plendis fnibus Si cauitatibus eti fntac- Adfinemfe, cundide Semi q xtnuf.ta. commoda?,ut qqua? in fucibus omnium infima?, Si fub aurium radic confftunt, 8c" qua? axil ne Gdlcnws* A. r xmuf.ta.l arm Si * inguinum cauitates infrcit. * Qua? autem in mamillis habetur,pra?terquam quod S zsfi. lib.3 ladi generando fubferuiunt,etiam uaforum partitiones utcun que firmant ac roborant.t de C,D,D. his omnibus, uti paulo ant innuebam, fuis locis afftim difremus, oratione ad ueriarum feriem nunc properante,. h . V E N AE

n 6 muf.ta. F.

XZ

VEN^B

ANDRE

AE

TORTUE

VESALII

ORTVS,

BRVXELLENSIS

IVSIVS-QVE

propaginum feries* Caput P]+

VENAE

PORTAE

AB

VNIVERSIS

QVt

BVS COMMITTITVR PARTIE VS L I B E R AE, INTEGRA delineatio,in ea proportiori expfla,ad quam fecundm pra?fentem figuram aliquis iecur,bilis ueficulam,uentriculum,lienem, omen f tum, mefenterium 8c" inteftina ex illorum magnitudi ne, ac infuper in fuo ftu depingeret.

PORTAE DEINEATIONIS charaderum Index. A, A etc. Qjf I N QJV E bis cbaraeribus porta? uena? propagines indicateur.periecor corpus diffufa?^ bic ueluti iecoris f ormamfecundm cauam ipfius fedem exprimentes* ithlAii Numerus ifle quinq? porta? uena? ramosnififubinde etiapaucioresfint ) notat^ex quibus ipfius caudex quo ddmo do proxim coilituitur?aut in quos is primm in iecorisfubftantiam digeritur* Vena;

NVDAE

VENAE

CORPORIS FABRICA tlBE I II* **5 B v7 ena porta??qud primm d iecorisfubftantia libra & dmplifiima cerntun C? G Duo ramufculi bilis uefculam in caua iecorisfede pofitam adeuntes* D Vena adpofteriorem inferioris uentriculi orifteiffedem excurrens* E Hac fede uena porta? in duos maximos bipartitur truncos* F Truncus (nijlcr & elatior. G Truhcus dexter & kumilior. H Vena dextrmfundi uentriculifedem perreptaiis> ^fgeniculatim illifedi defperioris mem> brana? omenti dextro? parti ramulos pra?beris+ I Vena dudeno inteflino & ieiuniprincipio exprompt*.
DE
Rdmus in dextram regionemgibbi uentriculi qud id dorfum refpicit? aliquotfur culis digeflus* vend in dextrdfedem inferioris omenti mebrana?^ colum inteflin qudhdcfertur excurres*. Sboles qua?da djlniflro trunco inglandofum corpus inferiori mebrana? ometiinnati 0fparfa?* Vena infgnisfub uentriculo^ubi dorfb is innititur-, uerfus elatius ipfus orifei obliqu confeen 0>0 denstquo priufquam per tingat^utrinfue unam educit propaginem O infignitani> & 'in uentricu *P* lum h defede qua dorfo incumbit^digeftam. P uero prafentis uena? renexumper dextrum orifi^ Q^ cij uentriculi atm in an teriore uentriculifedem: Q^aUtem reliqua prafentis uena?ferie nott, qua? inftar crona?id orificium amplexatur.Vmbra qua hanc uenam aliqua ex parte ornaui' mus? hc ut in reliquis uenarum <& neruorum arteriarum^ delineationibus uena? partem inpo^ Jteriora & in magis recondita deduclam interflinguitp ab illa qua? in priorifeu anteriorifedt o culisfubijcitur^auto culis propinquior efl. R Ramus uena>fuperius uentriculi orificium ambientis? quifecundm elatiora uentriculi procs densyinfriori orifeiofurcutos exhibetjoboles etiamfatis frquentes inprogrejfu ad anterior r a pofteriora^ uentriculi diff^ergeH S Grandis utcunque uena in inferiorem omenti membranam & colum inteftinum qud uentricul exporr igitur^numrofafoboleprocurrens* TP T* Siniflri truncidiuaricatio^ubi is iam ienein efl acceffrus\ V Venula infini fram fedem inferioris membrana? omenti diflributa? cuius radicem in intgrafis guraquodfubinde dft) duntaxat delineauimusy eiusJ erit? bac peculiarifigura quam margini adhibemus exprimentesjn qua T uenam? qua? lieni exporr igitur?comohjlfat uirincfe abtruncd tatn.prfens uero uenula v infgnitur* 2,J Vena ab illis qua? elatiora lienis petuntPinfiniflrum Uentriculi latus difjpenfat* Y Eiufmodi etiam uena hic^qualem utrunque 2C indicabatjnfgnitur* r2L Vena infiniflramfindi uentriculifedem perreptans ? multasfy foboles Uentriculofuperiori^
omen ti membrana? offerens*

HVMANI

K L M N

a?a,a?a

His characleribus uenarum in lienisfubftantia diflributio indicatur, adeo frequens> ut lienis

imaginemficile oflendat*

b, b? b

Trwa dextri porta? uena* trunci in mefenteriumferies. Ma? in mefenterium digefta? utna? quis

bufdammeferaica? ac mdia? <&laea?nuncupantur+ c V ena colo inteflino fudrelo continuaturPexporre<3a+ dM Venafub relo prorepens inteflino indicatur?undcum rdmulis inteflino inuena? progrf>

fu digeflis*
e?e

rPra?ter hancfigura cuius modo chas raflerum indicem abfalui> alia? complures quinto libro dedicata??huc reponipojjent, quibus illa exprimuntur organajn qua? porta?foboles diffundunturSPra?cipu autem hucjftecv'arentfecun da^tertia^quarta^decima^duodecima^decimatertia^decimaquart^deChdquinia. Quinetiam
hue maxime ficit?figura ex horum librrum Epitome furnpta, quam adprafentis tibfi calcem

V 'enularumfoboles^recli inteflinifnem amplexantes*

in alia quadam in bocfubneam? ut uenarum & arteriarum mutua feries oculis obuerfares tur. Quotiefcunque igitur in interiori Capitis contextus marginefimplex charaler ponetur, illum adnudam quam huic Capiti pra?pofuimUsfguram refir. reliquos autem ad eas figuras ad quas illosfpeSlare adijciemus, a c proinde manififliris do lrina? gratia ultimam pra?fentis li brifiguram totius libficontextu notabimus?ulti.f+

ht

IN

VSALt BRVXLLENSS Porta ramo N iecoris fubftantia ab omnibus1 demifloribus Si qua? orbicula rum in iecoris' tim confftunt extremis ipfius partibus b exigua? admodum numro fa?cp fubftantia fe , uenarum propagines incipiunt, qua? uerfus iecoris mdium porda?,fen ries. fm in maiores foboles, Si in de in grandiores adhuc tantifper count^do nec bmnes(qua? profed funt qum frequentifma?)incquincp ,interdum etiam in paudors ramos colligantur, qui in caua iecoris regione uerfus -, eius medium,adinteriora tamen Si pofteriora, iuxta dorfum magis uniti, ,unamPrandeme^impenfeamplamconftituuntuen,qua?nobisporta?uenanuncupabitur. Ha?c ad eum mod ex iecoris cauo enata,aut(f no minus uere qum clare loqui uoles)om raes nuper didos ramos,foboles Si propagines in iecoris fubftantia difparges,oblique deorium uerfus fniftrumproceditinmultosuenarfurculos,adbilisueficul,uentnculu,inteft nem,ommtum,mefenterium,hacferiedigefta.Primumduosualdeexiguosramulosexfo Portcdudi, cisextrd ie, riori,feu anteriori fui corporis parte (non aut latere) bilis ueficula? ceruici diftnbuit,quieam cur diflribu t ceruicem amplextes,acin furculos capillor modo pra?tenues didudi,in uniuerfum ueficula? tio. corpus eo pado excurmt, quo in 8 alba adhrente ue oculi tunica,uenulas porrigi cernimus. Ad bilis uefi' culdm. Pofthosaliquanto inferius ab elatiori quoq?8c- anteriori uena? corporis fede, uerfus dextrum Ad uentricii' tamen latus magis " alius ponitur ramus,nuper h commemoratis infigraior, qui humilius uera libumiliusori, triculi orificium Si uentriculi portionem huic iuxta dorfum proximam aliquot ramulis adit, ficium. IPorta cdudi, nullaprorfus fobole anteriorem uentriculi fedem perrepts.At porta? uena? caudex deorium cis in duos ma<Wotenfus,poftquamhos diffdit ramos,1 in duos maximos bipartitur truncos, quopracipuos ruirTelatior (quem Si finiftrum dodriraa? ftudio opportune nominabimus) propemodum utruncos fe, lio. raiuerfus in uentriculum, Si omentum, Si quandam coli inteftini regionem*, qua? fecundm humiliorem uentriculi fedem fertur, deinde 8C in lienem abfumitur. Alter, qui Si humilior Si orandioreft,acdextermeritappellabitur, totus penin mefenterium Si inteftina exhauntur. bhuiusnanque dextro latere iuxta ipfam caudicis porta? in duostruncos diftribuuonem, Addextram utcunqueinfgnisuenauentriculoexporrigitur,qua?omentimembranafuperiorifuflulta,cV uentriculi fun difed, eyipfi fub dextrauentriculi fundi fede tranfuerfim produda,m exiguas fquentese|uenulas certo or proximam o, dine,ac quodammodo geniculatim uentriculo diuaricat,qui Si anteriorem 8c" pofteriore funmentipdrtem. di uentriculi regionem multafobole aliquoufcp iratertcxunt.Ha?c uena ubi n ad mediam fundi uentriculi federnproceft,in quofdamexiguosramulos finitur0 illiuena?c5tiguos,quamnon multo poft reiquam fundi uentriculi regionem occupare audies.Porr quemadmodum ha?c uena plurimas uenulas ex elatiori ipfius fedeferiatim uentriculo offert, ita quoque innumeras uenularum foboles per totam dextram fperioris membrana? omenti regionem diffndit,illis fer numro correfpondentes, quas in uentriculi fundum fpargi paulo ant dicebam. Verm pra?fens uenaq interdum,neque id fane infrequter, porta? uena fupra quam illa in duos gran des truncos bipartitur, originem obtinet,im6 quandocp * fniftro porta? trunco non femel Ad duodenu hanc ipfam pronafciobferuauimus . Quemadmodum uero ha?c fubinde in ortu uariat,ita inteflinum. etiam uena qua? ipfam fubfequitur,non idem fmper principium exigiu nunc enim dextro dextri trunci latere, nunc uero latere dextro uena? porta? caudicis priufqu is in duos eiufmo di truncos dirimitur,uena qua?dam originem ducit,qua? ! primum inteftinorum quod duode num uulg uocamus, numro fa ferie implicat. Ha?c enim inteftinum ad medi fer ipfius Ion gitudinis primum contingens, deorfum ad reiquam inteftini longitudinem paulo ultra ieiuni "principium exporrigitur,8<: fuperiori membrana omenti Si "glandofo corpore huic inteftino adnatofufflta,geniculatim inteftinorum fedi, quam perreptat, ramulos difpergit, non negligens intrim glandofum quo fuftinetur corpus, nam Si illi, Si omenti regioni qu prorepit, furculos quofdam impartitur.Cuius uer natura? illud corpus ft,in Capite pra?cedente execu L4deVfu tus fum ; quanquam idem rurfus in quinto libro Galeni nomine, qui falfo id Y inferius uentripar. culios cprimereacoccludereopinatur, agendumerit. Hic enim fr m o reliqua?, quam porta? Smifhri trun uena molitur, diftributioni dedicandus eft. z Sinifter itaque porta? truncus tranfuerfim ad in ciferies. feriorem omenti membrana, qu ha?c pofteriori uentriculi fubfjcitur regioni, properat, haccp omenti fde dein Si a olandofo corpori huic membrana? innato fuftinetur, aptecp ffllcitus in plurimas notatu dignas foboles digeritur.Non procul enim ab ea fede,qua porta? caudice truncus ifte difTcinditur, nferioriep omenti membrana implicatur, ab elatiori ipfius regione h uenam termint, qua? non admodum frequenti ramorum friein gibbum uentriculi, qu dextram dorf fdem id fpedat,difFunditur. Ab humiliori autem trunci fde, c alia diducitur ue na, nuper dida? quodammodo in ortu fpondens,qua? deorfum in dextram inferioris omenti membrana? regionem furculos aliquot deriuat,cx: quibufdam ramulis in colum inteftinum,
A
s

ANDRE

dxzfiM.3
N,0.
b A, A A.

cchd.x,z,

dB,y iz fiMb.ihej' zofi.l. edBjbar,

gerenturA, A,A. ,

fC,Ceri? fi.liksgad V.aut ahl adBfi. 20,

g
iS fi. cap. X4U.7-*,*.

b~D.x$fi.k. Sd.

iBparttur

in,rG.
R6,Bfi.lib. SPadQ^

lH.x4,if

fi.li;c.r
zfig.K,? 4,ifi>o,o. m zfiMb.f
V.4j7.p,p.
n

zfij . $

adT.

oZ.

pzfi.hk

X.4/fcqut 0 dbl in^fi.lib.f.

r db F.

sl&

aliter

4fi.l1b.3r. xzfi.b. t 7fidi.$-h K.

U7fi. lib.S
U
xizfi.Ub.S

i,i.
y ufatsfjL
U.$H.

E.

4fi.lib.i

bK.4fi"s

u.isfi-b.

CL.4H'
Ub.sx.

^ qua hac omert ti membrana id continetur,pra?feris uena pertinet.Porr ultefis in fniftri trii
DE
glrtdulofo ipfuraifuffleiuenam promit omnium ueratrieulufndentiumf 0 cx.+.fi.l!- die capaciflmam.Ha?c inferiori quoque omenti membrana contintur,8c oblique furfm er ,. y. 14, u. fus fniftrum fub uentriculo qu drfo id itiriititur prorepens, mox iri fcnfuhuic uentriculi f ^q fedi ' duos communictrmos,utrinque firigulos,in hanc uentriculi fedem multis etiam furcti g ilxs. fi. lis difperfos. Reliqu uena? furfum ad 8 eltius uentriculi orificiurrii per Uentriculi pofterio> hb.t.G. ra exporredum,ad dex*rum orifiefj latus ad anteriora ipfius orifiefj h emergit,cV totam anteri b p* rem fedem ambiens, fecundm firiiftrum eius ltus derau in pofteriora torquetur, ac ut fix. mel dic corona? prorfus modo uentriculi fperius orificium concirtn ' perptat,in progreffu red deorfum in uentriculi corpus ramos geniculatirri offrens, qui mgnatii uentriculi f dem occupant. A fuperiori utem fede,uen hxcrmulosetianidifthditjfd exiguos prorfus,8c* in ftomachi terminum,qu is uentriculo cntinuatur, excurrerites. Porto inter ca?ters h R P.14. propagines,ab hac uena corona? ritii uentriculi elatius orificium fccngente exorts utcurifi.Ub.s.e qUe irpgjriCs uena ab ipfa pronafeitur, qu pofteriori uentriculi regione fectindrn dextruni orifiefj latus antrorfm contndit. Atque ha?cprpago dextro eius uena? latere nata, fcun dum fuperiorem uentriculi fedem,inferius uentriculi adit orifcium,id frequeiitibus utcunque uenis amplexans,8C ira progrefl geraiculatim ramos ira priorem pofterioremcp uentriculi fl s. 4 fig- dem fpargens.am commemorata? ueraa? tt propaginibus ira uentriculum pertinent^ alia rekb.f.r. fpondet,ab humiliori fede fniftri uena? porte trun ci prodicns,a<: inferiori omenti membrana? implicita, qua? non ita long ab initio in duos ramos plurimum ab inuice difeedentes biparti> tur,ex quibus denuo quamplures furculi deorfum propunt,8c" in coli inteftini partem (qua; inferioris membrana? omenti beneficio tanquam mefenterio ad dorfum committitiir) excur rentes,8c" iioraraullis propaginibus infrti in parte inferioris membrana? omenti,qua? inteftinis incumbit, ac ueluti colo inteftino pronafeitur. Atque ha?c quidem de hominibus me hde> nus dixifle arbitrator . nam fniftro porta? trunco ne minima quidem foboles canibs^d co lum inteftinum digeritur, uti etiam in ipfs colum inteftinum nulla ex parte oment alligator^ adeo ut neque mirandum Cit,Ci hac orationis ferieinterdum Galeni placitis cedam,qui fmi In Hb.de Ve, arum uenas, uti ipf etiam ad Antifthenem feribit, ex profefo docens, hominum uens non ndrim crwperfequitur.Ca?term poftquam fnifter porta? truncus commemoratas eduxitpropgiraesi ^^T* f t,t. ad Henem tranfuerfim accedens,in m duos ramos fectur* qui rurfus in alios partiuntur, atque n jeaata n}. ^muo{n a[los tantifper dirimurttur,quoufquenumeroframorferiein n cuam fmm'u M* Ub9i. lienis fedem reda linea fecundm totam lienis longitudinem inferiori membrn omenti peroaaa Petu fuffulti imptentur,atque infinita fobole uenulas oppid qum graciles inuicernq inl ' plexas,per uniuerfum lienis corpus digrant Ab irtfimo ramo* lienis inferiora petente, priufp v.4fi quam fnifter porta? truncus in freqUentiflmas foboles illas difpargatur,interdump tenuisue* kb.$J. naprodit, qua? in fniftram inferioris meraibraria? omeft ti fedem uno atque altero furculodis fpenfatur:id|? tune potiflimum , quan do primus q mioris in humiliorri omenti membra nam pertinentis uena? didudus anguftior eft, qum ut commode uniuerf? membrana? inibi ramos communicet.Pra?te ramo quopiam ex illis qui ad fuperiorem lierais regionem > rx,x.l4, punt,quum is iuxta lienem Confftit, r uena exoritur,qua? dcxtrorfrri lata, atque omenti mem> *s fi- U.s.g. brana fuperiori iratertexta, ira eam uentriculi fedem pertingit, qua? elatiori lienis fedi propiiv quior uifitur.Ha?c qundocf ,fed rrius,in uentriculi tunicas adeo excurrit,ut non admodum procul frtiftr fede fperioris orifiefj uentriculi diftet. quod autem ha?c uena illud contigerit; uidi nunquam. Neque etiam pra?feras ueraa ab elatifmo lienem adeunti ramo promitur, fed ab illo qui fer huic proxiralus eft. Quemadmodum uer ha?c iuxta eminentiore lienis partent z.z.fig. prmcipium ducit,fc maiufculo ramo imam lierais fedem accederate, s aliaexurgituenautcuri 3. a. 4 que irafigni amplitudine doilta. Ha?c perinde atque nuper dida dextrorfum retorquetur,oc fif. fniftram uentriculi fundi regionem perreptns, " illi aCCurt ConUenit ueraa?, quam ad fndi tx. M H- x mdium uCq dextram eius fedem ampledi retulimus. Amba? enirrt ad hoc mdium irt xiguos X Zr ** definun t ramulos, mutuo^ implictur. Dein fniftra perinde c dextr in fniftrarn fundi uen T triculi fedem furculos geniculatim ntrorfum trorfume difpergit, c fuperiori membrana? omenti in fniftram ipfus partem oblongas frquents^ foboles commraicat. Ca?ter rai ca nes ea quam fundi uentriculi dextram fedem adir commemoraui,deftituuntur:8c* illius Uicerri eafupplet,qua? fniftram furadi fedem ramis coilferit. Atquedhuncraidurai frec|uentiim f niftrum porta? uena? trun cum abfumi fpedabis.n rar autem d hue in hominibus ex fragu> y y x4fi, Us uenis concauatlienis gioniiam inferendis* r firagulas Uenas inutriculum ad eum modum
d inter K et

HVMNI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

II*

c{ uerfus lienem progrefluj pra?ter d exiguas foboles quas priutim

c

?ftr4'W

^w corpori elargitu^ab elatiori fua fede

to.s.gg.

li j

digerij

Z6

ANDRE

AE

VESALIl

BRVXELLENS1S

digeri, ac lienem uentriculo pertinaciter colligari comperies, quo z duas nuper commmora- z x,z. ' tas uenis lienem accedentibus propagarifcripfimus. Atque hc fedul obferuandum uenit, huiufmodi uenas abeis qua? lienem accedunt in uentriculum digeftas, neque diftributioms forma,neque colore, neq? implantationis fpecie, quicquam ab alfj s ira uentriculum excurren( Dextricdudi bus uerais diffrre/ Dexter uena? truracus (quem in inteftiraa potifmm diffimdinarrabam^^ ci6 porta tru qua primm mefenterio dorfo nafcenti committitur, in trs pra?cipuos diflcinditur ramos; h'MJb fines. quimauas denu innumeras uenarum foboles diuaricati, inter duas mefenteriimembranas ^e^lo, producuntur,atque inferiorem pofterioreraue inteftinorum partem^qua? mefenterio alliga- Q^ tur,&quamdifldionumprofefToribuscauam ca?cum Si dextram coli fedem,qua id dextro ni Si iecori adiacet,finiuntur.Quot uero ab his diflcindantur foboles,quum prorfus fint innumera?,didu eft arduumrdein no omnibus eandem diftributionis exhibent feriem, quamuis (uti diximus)ad inteftina illa? propagines excur rant.Atertiodextri porta? trunci ramo, qui in fniftram partem medfj mefenterfj potifmm difcinditur/ infanis uena in d finiftrum mefenterium, quod colon aline ad redum ufque in ccc.xzli. teftinum dorfo aligat,porrigitur, atq? nunc didis uenis in inteftina diflufis fimiliter,in plures * * ^ deriuata furculos, eam coli regionem, qua? uentriculi finiftra fede ad redum uf q? mteltinum R ST pertinet, adit. Inter omnes fniftri mefenterfj uena? ramos,e unus infgni magnitudme inter cd,d9fi.u\ duas fui mefenterfj membranas(quadmoduca?teri omnes rami)intertextus,fecundumcoli af fine deorfum fub do inteflino prorepit, multas uenulas ex fuperiori anteriori ue ipfus fede ad eam inteftini partem, qua porrigitur, depromens. Prarfensramus quum ad redi inteftini extmumufquecontendit,nonampliusd fub inteftino deducitur, fed in pluresutcuncj* ^ exiles difffus ramulos, finem redi inteftini orbiculatim ampleditur. Porr cVffrequentiflima? fint trium nunc didorum dextri porta? trunci ramorum foboles, tamen plures nurnero(oscpingracilia,qumcraflora inteftina diftribui, cuiuis ex difTedioneobuium eft. Q_uo enim inteftina uentriculi fundo funt magis continua,eo pluribus uenarum implicantur furcu lis,qupni ex illis plus fucci qum ex fedi uicinioribus ft exugendum. Quemadmodum uero nonullis pris enarratis uena? porta? ramis g corpora qua?d glandulofa atqj ad amufm quo- g 4,, fi. u. dammodo carnea attendi circunduciq? dicebam, fie etiam ramorum per mefenterium ad inte^ **& ftina difluforumfedionibus,hglandula?qua?daminteriacent,proportiojiem in magnitudineL^^i4 cum diftributis propaginibus ferutes.n grandioribus enim propagin didudibus (quem- ^.GjFt admodum ubi dexter porta? truncus in trs primos ipfus ramos finditur) magna? poiitur olandula?,in fubfequentibus uer horum ramordiuaricationibus graciliores min0res9.Hu iufmodi quoe glandula?,capillor modo pra?tenues uenulas, uenis quas interiacent mutuan tur.In has igitur propagines porta? uena digeritur,qua? omnes aut ad nutritionem, aut excre. Vena porta? menLti alicuius expurgationem, aut in uentriculo excodi cibi in iecoris portas dedudionem, ^"fao propagata? cenfentur.quippe1 quasbilis ueficula? oblatas dixi, aliment illi fubminiftratura? ic,c 7dti0' adeamexcurrunt.Pari modo k propagines numerofa fobole in omentumdiflfa? duntaxat h*yjt utilludenutriant,multocpadipeimDuant,porta?uenaderiutur.1 Propagines lienem peten j'T'T. ' tes rerum Conditor fecif confjcitur, ut fmul lieni alimentum defrarit,atq? ex iecore f tum fanguinem feu melancholicum fuccum m ipfm expurgt.Quum enim crafius fanguificationis recrementum his propaginibus in lienem uehatur, Si quum ha? illud lieni porrigant, fmul quoep neceflri lieni nutrimera tu oflrt.fquidem,utin quinto libro, no une religione tamen quadam,fcripturus fm,icn atrum illud fanguificationis recrementum in fui nutritio nem conficit,8d" lien per m uenas ab illis qua? lieni infruntur in uentriculum profas, quod ipfi m x,y, z. ex fceculentiori fngne liquum eft, neq fibi concoquere ac adaptare ualet, in uentriculum erudat.uerm idno (ut difdionum profeffores mal arbitrtur)in fuperius uentriculi orifi cium diffndens,fd ad fund pra?cipu, quo " maior uena uenis lienem adeuntibus exorta, n 2. in uentricul pertinet.0 Surculicapillor modo tenues ad glandiainhocreruOpificededu 0 m. cuntur, ut illa porta? ramis aliment colligat. Ca?termp reliqua? omnes porta? propagines ^GJ in uentricul Si inteftina digefta?,duplici nomine extrutur,partim ut illis nutriment fubminiftnt,partim ut fuis fnibus Si oCculis in uentriculum Si inteftina hiantibus cfedum uen triculo cib ex ipfo ac inteftinis exugant, atq? ad iecur tanquam ccodionis officintoti huma Porta? nom- no corpori cmunem transfrant.ngrefs autem Si afeenfusin hancregion,exmultis,qua? m. nunc narrauimus,ftridis itineribus unus pra?paratur,ipf? nimir porta? uena?qcaudex,quem R ueterum quifpi Natura? operperitus ante Hippocratem Wa*? nuncupauit,aquoinhunc xxCcf diem porta? uena? nomen ad nos manauit,ipfacp (ut 8c" Galenus teftatur) nonullis porta cita. iecoris,ab alfj s ianitrixappellatur.uerm nonnulli tota uenam hoc nomine donari nolunt,fed

partem

DE

HVMANI 'CORPORIS

RICA LIBER

1&7

partem ipfius duntaxat,qua? primm iecoris fubftantia cernitur lib era. Di'tur Si caudicis r fig.cap . 6 nomine stAt#Z,qu'od eti nomen Galenus interd caua? uena? r qu iecori eft proxima,8 pre *J- terea magne arterie,qu corde pronafcit,tribuif uidet. Dein porta? uena ab alfjs eti iecoris manus nuncupat,qud iecur ea adelaborati in uentriculo cibi attradion tancf? manu utatur. Suntquiladeappelld,qu6dfuccusquhecabinteftinisiecoridefert,ladeusft.Porr uen Porta en* porta?,fucc eu que uentriculo,pra?cipu aut ex inteftinis ad fe alicit,tq? in iecur dfer t,ieco &&^ n3 ris modo ira ipfo deduducoraeoque,aceidem pra?para, Si in rudem fanouinm mutar tonficere' haud facile coneeflro:quantumuis grauiter id in quarto de Vfu parti libro Galenus aferat; Nullamenimfanguificatiorais uim mbraraeo8Ccoriaceo ueraa? corpori af%napoflum8 f qua? effet, illa profed album pararet lnguine", non fecus qum uentriculo emutata,ladeu coiorem ferunt,uti Si uentriculi fubftantia albam.non autem iecoris modo concti fangui nis inftar rubram efliquid cernimus. Atquehoc Calerai placiturai non femel ab ipfo peti> tum altis refellem,nif Galerausrpfe fexto de Dogmatibus Hippocratis 8c" Platonis eam mu , d i taft fententiam,fufjpfus,quo acris Ariftotelem oppugnat,oblitus . s Ramum porte,qu MeUndoli, fub do inteftinodecliuemac mefenterio fuffultumporrigifcripfmus,nonnunquamadfa?- ^f^ culenti fanguinis per ani uenulas,fanguine interdum manantes, expurgationem plurimum purgdrit conducerearbitror. Quandoquidem dum aut ob lienis obftrudionem , aut aliud quodcunqp ipfus uitium,fa?culentus fanguis non uniuerfus,uel nullus plan in lienem abfumitur , uel lien eundem ad uentriculum erudare nequit,huius rami beneficio certis quibufdam interuallis,utt mulierummenftrua?purgationesfolent,peranum excerni credo. Karius enim ex uniuerfe* corpore ha?morrhoidum uitio laborantibus aduena? caua?ramulos in fedem pertinentes, lutofum eiufmodi fanguinem regurgitare uerifmile nobis uidetur , dum ueram uena? porta? diftributionem perfpedam habemus. Quippe ex hac coniedurari eft promptifimum,qu is fart cuis liene non attradus, aut ob meatuum obturationem non admiflus , unde fluebat rurfus auraitet,atque fua grauitate per ramumad inteftinum redum pertinente deorfum procumbat,ib*i'que tantifper referuetur colligatur'que,donec nimium turgentes uena? ofculis referatis per anum maraare illum fnant . Huic mea? fententia? magnum robur adiecit is quem hoc fanouinis defluxu per interualla laborantem fecuimus.HuiC enim minor,fed durior lien fuit, M uena fub do inteflino cxcurrens,pollicis quaf crafTitiem fuperauit, eoep modo fanguine turgebat quo iam parturientium animalium uenas uterum amplexantes,infgniter amplas diftert tas cernimus. Verm ha?c paulo latius nobis latafunt in epiftola,qua dextraxillarem iri laterali morbo (f modo dextram aut fniftram fces, quicquam interft) aperiendam docui.ad proinde nunc ad uena? caua? feriem eft accedendum : nam porta? uenam fecandi modum ad g> nem Quinti librirefjciendumduxyn quo omnium nutritionisgenerationis'queorganortim

adminiftrationem un perfequar.

CHARACTERVM
DELlNEATONISj

TOTIVS
dVAM.

VENAE
SVBSEQ.VENS

CAVA

pagina proponit, Index*

FIGVR ^

quam inproxima fpnemuspagind^quaiur Capitibusfefiatimfubs

fmentibus communis ejl,proportionecf} illi correffpndet,qUa integram arteria- magna? feriem ante duodecimum huius libri Caput, ac dein dorfalis medulla? neruorum diflributinem ante uvf decimum quarti tibri Caput exhebd.quceih ea uirilis corporis magnitudine ( quemadmodum <Zrba?cuena? caua? figura^mufculorum o-ofiiumfimul compaorum tabula? ) definguntur, quam huicpapyro qua? regalis uulgo dicitur)accommodamfireputau Vermfi cuipiampo Ueauifumfierit,eiufmodinu4^uenarum,arteridrum^ ut cUriores reddantur,augere(uti in mea Epitomeflum ternis ) aut propter charta? angw
fliamSeupotius ob typographorumfor des <&> auaritiamimminuere ,id unum moneo er rog paritre quis hosfiguras circumfcribens.aliam hominis imagine illis adijciat: quemadmodum plaqiarii quiddproM6,ex quibus haitc uenarumferiemfedula diffeione collegiffem dignifa mtfinmeis^Anatomicistabulis^4tgentina?imprefiis tentarunt <Ha?c enim circumfcripti, etfmultis rationibus negoci uitietA id tamen eti refiuenda efl, ne omnes uena? hac exprep fiqura in una tantm corporisfuperficie digeri,ac anteriori tantu parti peculiares effe uideatt ttr:potifiimumquumnemotamrerumignarus in his Natura? my fierijs .operam nauet,quiiH h. 4 hac

l6S

ANDREAE VESALII BRVXEL'LENSIS

INTEGRA

ET

^-^
IKI^^S^^m

AB OMNIBVS
caua? delineatio*

nudauena:

DE HVMANI CORPORIS F A B R I C A L I B E R I f U 26$ bac proportione non cernt quam totius corporis Jperficieifedemfingula? uena? perreptenu Quinetiamexquintijexti^rfeptimilibrorumfgurisficile conftabit, cuiufmodi ill<e debeant ejfe effigies, qua? cum uenis etiam partes qua? illis implicantur oculisfubijciunt. c? <~f? </ Trs ifti charaleres propaginem notant d uena caua ubi iecori adnafcitur^ in i* corisgibbumpafiimperqudm numerofa ramorumferie finiflrorfum diftributam. ^sflteram au
tem propaginem in dextram iecoris fedem fmiliter diffufam charaSleribus non infigniuimus*

uti etiamnullas uena? caua?foboles^qua? pariter utrinque habentur , grpriuatim nihil in altero
laterefibi uendicant,nefirtafiis charalerum copia delineationem obfcuraremm.Vnde etiam dex trum latus potius qudmfniflrum charaleribus liberum confpicitur* a Huiufmodi etiamgracilior foboles deaua iecorifubgrandibus illis propaginibus <^4 Mica* tis digeritur* B Vena- caua?fedes inter iecorisgibbum erfeptum tranfuerfum confiftens* C Siniflrapropago duarum,quas cauafepto offert,^ d quibus etiamfiirculiin cordis inuolucr
pertingunt*

Z)

Caua? uena? orificium in dex trum cordisfinum per tineris*

ptarim hiefedulo expeneres, unU

uerfamtfy caua? delineationem accurat contemplareris,confideraturus anne ueris hoc oriRci

c--/cr a inipfo caudiceferiptum cerms,<z? ipfa uenafecundm iecoris pofteriora deorfim prorepit , cuius etiamgratia index' trum latus incuruatur, tantmfcilicet, quantum iecorisfedes , cui caua? caudex committitur, ad
caua? uena? principiuueniatftatuendum, an ea caua? pars ubi

dextrum latus duertebrarum medio dclint* E V ena corona? modo cordis bafim ampleclens,ac deorfum per cordis fubftantia? exteriora ad ipfius ufque mucronemfurculos dfe deriuds,& supca/tcxfeu corottalis nuncupata. Ha*c z^fiab^ anteriorifede orifievj uena? caua? hic oriri uideatur, perptua tamen quumfimplexft, dpojlo riorifede eius orifcij pronafeitur, uti infeptimafextilibrifgurd ad G efl cerner e. JF?E V ena coniugis expers, qua? d caua? dextro latere prodiens,decliuisfecundm dextrum uertes brarum latus adfecundamfir lumborum uertebram defcendit* G, G Cbaratter es ifti hic atque illic ad uena? pari carentis latera repofiti,tiena? illius propagines iti finuantieas nimirum qua? coftarum offeruntur interuallis, ac poftmodum in dorfalem medullam> *y in mufculos uertebris ipfs cfi coftis inftratos, ac etiam membranas thoracis amplitudinem in terfepientes,furculos promunt* H Caua? fub pecloris ofiis elatiorifede iuxta iugutum bipartitio,quam tanif boues O" porcos iugu

laturipetunt*

I Vena prime thoracis co fia? innixa,atque addlam tranfuerfim per dufla , brachij^ axillarem
pofhuam aliquot propagines diffudit conflituens* K Exilis uena infui lateris aliquotfuperiorum coftarumfccingente membrana foboles deriuas*. L Venafub pe&orfs ofiisfniftro latere ad abdominis ufque fuperiorddefcendens,ramosfy ueras rum coftarum cartilaginum interuallis, ac demum thoraceminterfepientifui lateris membrana?,
ac etiam mufculis peltori in flratis,^ abdominis cutiramos exhibensSPra?cipuum autem ram fub relo abdominis mufculo difpergit, quifupra umbilicum in aliquotfiniens furculos , alterius uena? ab imo furfum afeendentis 7 ac T notanda? terminos refpicit?ea nimirumfede, ubi M.

M.,

N, N

ajfcripjimus* Vena per foramina tranfuerfs procefiibus uertebrarum ceruicis infculptd,adcaluariam pros ptrans,ac dorfli medulla*geniadatim ramo s offerens, ut ^ in mufculos quoque inibi ceruicis uertebris adnatos, foboles difpenfat. Qua uer ratione ha?cuenain duram cerebri membranam exh<turiatur, etiamfi hanc hic quoque delineare conatus fim, in peculiari de cerebri uafis figura decimoquarto Gapitiprponendanon minus difces,qudm reliquarum caluariampetentium ne

narumferietn*

O Vena mufculis humiliorem ceruicis, & fuperiorem thoracisfedem iuxta uertebras occupante

bus,multiplici utcunpfobole exporrela* Vena ad mufculos pecitori inftratos , er huius regionis cutem? O' ipfam demum mamillam ex'
currens*

Q^ Vena

lyo

ANDREAE

VESALII

BRVXELLENSIS

Q^ Vha inpofleriofdihoracisproficifcens^acin cauamfcapula*fedem uicinoscj? mufculos deriua

ta.PuicprOximd'fnt enula? inglandium axilla? excurr entes, quarum hic una inter P & jR. exprefjaefl* i^- Vropagofecundm thoracis latera deorfum duc%a, & potifiimm diflributa in mufculum, quo pofterior axilla? cauitatis fedes conflituitufybrackiumfe in pofteriora deorfum uellitur* S Interior iugularis, qua?gracilesfurculos affera? arteria? lateri <rbdc deduclis neruisffargit* quod uero ipfius pra?ter aliquot propagines reliqUum eft, in caluariam prorepit , F uariut in ceftbfi uaforum defripiioneprofequar,difcinditur* T Exteriorjeu fuperjciafla iugularis, Verm iugularias uenas (qua? Gricis <repym</lou uocan> tur) nonulliappellant,qua? ftatim in thoracis amplitudine fubfumma pec%oris ofiisfede biparti ta caua producuntur.x^lif nontotasillasfeuintegros eius diuifonis truncos iugularias uenas mincupariuoluntfediddemquodexijsiamfupraclauiculasceruiciintextcernitur.In^Ard bii interpretibus iugularias itafir appellatas legimus: Guide^?Guades,(fx'corrupta Gra?co
rumuocegrandes,ff>hragitidas,uueniles,penfiles,organicas,fubeticas3uertigino cas, uenasfomni.<Ssftque ita tam interiores qudm exteriores appellitant * <& bas quidem paten* tes, illos uero immerfas ^y occultas nuncupdt. 7>orr6 exterioris iugularisferiem , ut plurimum mihi apparuit,hic delineatam habes,ntfcilicetfimplexper colli latus pr or epat, furculos tantm aliquot in conterminasfedes diffundens* V Exterioris uena? iugularis iuxta fuces in duos ramos diflributio* f2 Exterioris iugularis ramus oris interior afubies, ac uariin laryng & hyoidis ofiis mufculos, linguam,palatum,narium amplitudinem, ac demum in caluariam tribus propaginibus, ac etiam aliquotfur culis in oculos digefus* Y Exterior ramUs diuifonis externa? iugularis iuxtafiucesfiSla?, qui numerofa uenarumferie in ficiei mufculos <r cutem, deinde adtempora CP poft aures uniucrfamcft capitis cutem digeritur* ^Zj. ^Ac 2S quidem portione huius rami Y notatiinfnuat, qua* in ficiem exporrigitur* p uero, p.a?,*. jrontis uenam indicat* a? ?portionem fecundm temporafurfm repentem * r * eam nott, qua? poft aures & adoccipitis cutemfirtur. Ca?term reliqua uenarum hic in capiteferies ad ceres briuafafi>eclat:quam ob idcharaSteribusnoinfgniui,qud ha?c peculiarisfigura decimoquar to Capitipra?ponenda explicabitur* Quanquam intrim fi quis hanc caua? uena? effigiem chara leribus occupare uoluerit,adeum modum quo nos illamfinximus , qua? huius libri adhibebitur calci,uenasfimulcumarterijs oflenfura t primum charaleremapponere licebit dextro late* ri,ut is dextrumfeu primum mihifie appellandum dura? cerebri membrana?finum hic quafiinflar fmicirculi porretum indicaret* Secundus uero charatterfiniflro,feufecundo eius membra^ na?finui infcriberetur,qui infniftro latere fmicirculi quoque modo firtur * Tertius autem charaSter tertio dura- membrana?finuiadhberetur, qui illic incipit, ubiprimus <&fecundusfi' nusjeu duo illifmicirculi inuicem congrediuntur,j'ubi ab ipfis aliusfemicirculus quodam^ modofurfum exporrigitur, cuius pofterior pars occipitio propinquior adumbrata cernitur ? an terior autem qua?jrontem adit lucida* Quartus autem dura? membrana?finus, quem ex anterio rifidetriumdildrumfinuumconcurfiispronafci,atquerec7dantrorfum ducifuo loco audies, hic non efl detineatus. In figura tamen huius libri calci infuta, y infgnitur* Tra?terea tribus il lis chdracleribus quartusfcceder et, quiin primi dura? membrana?finus radic pofitus, ingrefi fum indicaret uena? N notdta?: deinde ingreffum rami interioris iugularis etiam injnuaret, qui perforamenfexti neruorum cerebriparis Caluariam fubit* Quinto charalere interna? iu gularis ramus per propriumforamen in latera dura? cerebri membrana? excurr ens infgniretur* Sextus ramum exterioris iugularis notaret,quiproprioforamine ad radicem pofteriorem que fedem procefus mamilaris temporum ofis exfculpto, caluariamfubit* <^4Tdha?cpra?ter alios charatres etiam unus illis uenulis infcribipojfet,qua? fubjrontis uena 9 infgnita hic umbrat firunturjitfcilicet uena? etia indicarentur,qua?per Cdluaria?fede cui oljclus organa incbunt, er per foramen fecundi Uef uorum Cerebriparisgratia ca?lat,in caluariam repunt * i~Atq$ ha?c omniafan adnoiaUijfm,nifiilla ingrandiori figura decimiquarti Capitisfiufie prppofiturus* quanquam etiam cerebri uaforumferiem abf que arterij s minime liceret aggredi? quandoquu
dent

DE HVMANI CORPORIS FABRICA. LIBER III *7l dem in illos dura? mebrana?finus no uena? modo,fed'& 'arteria? exhauriantur,ipfiij?finus non mU nus arteria? qum uena?fungantur munere * Verm intrim non improbauerim T hanc uena? ca ua? delineatione,uti iam monui , charaeribus quibufdam dftu diofis infigniri,iam in cerebri ua forum ferie ex huius libri decimoquarto Capite, <& exfeptimo etiam libro eruditistaut, utan^ t dixi , exemplumfumentibus,ab ea figura qua? ad huius libri calcem infuitur,ac nuper commet morataferiatim-literist,t*u,u.x,xf.t.\,yi,exprimit* d?a Vtrunque a uenam humerar iam indicat, uermfuperiori a ipfius exortus ab externa iugulari T notata,radix fgnificatur.infirius autem a humeraria? fedem notat0qua iam humeraria ex alto in brachij fuperfici cutemfc emerget.Huius uena? nomina paulo poft abfoluta manus chas . raSlerum narratione,propter ^Arabum interpretum uoces fubjciam* b Humeraria? propago ab ipfius elatiorifede nonproculab exortuin pofterior es ceruicem occw pantiummufculos,ipfamcj?huius regionis cutemffar fa* c Humeraria? etiam propago, ingibbamfcapula? fedemfiequenii utcunq^ fobole excurreus* d,d Vena? ab humeraria?priufquam ipfa penitiusfubfummo humero contorquetur, pronata?, ac in fummi humer ifiedis cutem & fuperficiemmufadi brachium attollentis , inter dum quoque y ad
e>e,e

mamillam digefla?* Tenues uenula? ab humeraria in externe brachij fedis cutem,anterioremfe regionem mufculi cubitum fleentium prions propagata?* f Humeraria? iuxta externum humeri tuberculum in trs ramos partitio?quinunc inuicem ampli' tudine a?quales,nuncina?quales uifuntur* g Vrimus humeraria? tripartitionis ramus in altum immergens,acfub mufculorum ab externo bus meri tubere pronatorum capitibus aliquoufq> excurr ens* b Secundus dila? nuper tripartitionis ramus,quifub cute deorfum obliqu ad mediamfedemfie' xrn cubiti dedutus,cum axillaris uena? ramo t notando c oit, ac cum illo uenam communemcon

i
h*

flituit,cui oc affcriptumefl* Tertius humeraria? tripartitionis ramus,per radium in externam cubiti regionem obliqu cow tendens,acuenulaspafiiminproximamipfcutemdifpergens.inter quas fir pr k infi' gnitur, quam ad exteriorem cubiti articulifedis cutem ad pofteriora quodammodo digerit*

Quando pra?fens ramus in eum modum oblique repens,ad brachialis ufque radicem regione ap l* pendicis ulna? pertingitnimirum ubi hic l ffyelatur ) axillaris uena? propaginis x notando?fo^ botes ipficommifcetur,ac una ab hac axillarisfobole <&> humeraria? ramo uena confurgit , bra' chialis & poftbrachialisfedemfub paruo digito,ipfum$ adeo paruum digitum (? quodammO'
do anularem,uaria ramulorumferie accedens* m axillaris uena?cuius nomina paulo poft recenfebuntuf* n ^Axillaris uena? ramus, in capita deriuatus mufculorum cubitum extendentium* o Ramus nuper diStis mufculis <& pofteriori brachij fedis cuti exporreus* p Infimis propago obliqu deorfum fub humero uerfus exterius humeri tuberculum duBa,qua?mu

f culis hinc principium ducentibus ramos exhibes , aliquoufq? in externam cubitifedem cum quar
to brachium petentium neruofirtur* q,r ^Axillarisuena?in duos truncos diflributio, quorum alter binis q infignitus in altofmper to^ tofc ipfiu* dulu occulitur,ac prorfus pari modo cum manus arteria digeritur , quam in totius maqna? arteria?figuraduo decimo Capitiproponenda licebit intuer i * ^Alter uero axillaris trcuscui r infcribitur,^ qua? tota orationisferie nobis axillaris uocabitur)pafiimjb cute txcurrit,ac in uariasfoboles difrenfatur* Ca?term hoc axillaris uena? diftributioneinterdum etiam altisfieri quant hic delineauimus,obferuabis:unde etiam tanto minus Galeni defcriptio

nibus eam conuenire animaduertes*

Venaab axillariin anterioris brachijfedis cutem , er nonnihil quoque in pofteriorisfedis cw

tem digefla*

t ^fiiterior axillaris uen* ramus, eius diuifonis qud? hic iuxtdinterioris humeri tuberculi cutem
eflconfpicud* Tra?fens ramus
cute

t infignitus, obliqu admediam cubiti articuliflexusfedemfub

h notdtocoiens,communemeffbrmdtuendm x indicatam.

firtur?ac cum humeraria? ramo

u Axillaris

ANDREAE VESA LU BRVXELLENSIS u x^Axildris iuxtd intrim humeri tuberculum bipdrtitionis pofterior uend,qua? plufts eafdemf udrias dfefoboles diffundit* X,x Toflerioris uena? u notata? ramus,quifb utnd deorfum ddbrdchidle porrigitur , ^pafiim in conterminam ipficutem digeflusfobolem offert humeraria? ramo brachiale iuxta minimum digi
272

tum confcendenti* y Vena in pofterioris articuli cubitifedis tutem excurr eus* Z,Z Notatur multiplex uenarumferies, in interioris cubitifedis cutem dijfufa,^ dein in interioris fumma? manm fedis cutem excurr ens. Vermfuperius ? uenam nott ab axillaris uena? ramo t infiqnito principium ducentemJnfrius autem ? indicat propagines, quas axillaris uena?rd' mus x er x infignitus internd? cubiti regioni offert* Ji VenuldrumVenerismonticulumimplicdntium cum ramo A notdndo coitus * eft nanque romm ispropdgo illdrum uendrum 9qua? exterudm manmfumma?fedem inter pollicem er indicem pers

internant cubiti ' fedem deorfum obliqu radium confcendens exporrigitur, de tandem radiumfupergreff in ex' teriorem cubitifedem propter inferiorem ipfius regionem excurrit, ramulos quojdam in pros greffa adproximam ipfi cutem dijpergens* $ Communis uena? iuxta r advj humiliorem partem,qua brachiale refpicit,diuifio, y aut Y aut y* Anonabfimilis: cuius quidem alterum crus y infignitum,externamfumma? manus fedem pollici ac indicifubiecl:am,ipjim<j? pollicem er indicem accedit,& ramulum S indicatum in internam manusfedem digerit* <^Alterum autem crus * infignitum,uer'fus mdium & anularem potifiis mm abfumitur * Ramis externamfumma? mdnusfedem ddeuntibus uaria dnoftris medicis im> ponnn'tur nomina,qua? quum interje admodum pugnent, cr pafiimfint obuia,aliquid de ipfs iam dicendum arbitrorthc charaflerum indicem lubentis barbaris nominibus occupaturus,qudm orationis qua bas uenas defcribamferiem. Gra?ci igitur <& Latiniores medici in uniuerf nid' nu paucas uenas proprijs nominibus appellarunt * Venam nanque per brachij interiora alamfe excurrentem in utroque brachio, quia axilldmfeu alam perreptdt , axilldrem uocduerunt: quemadmodum & cubiti inter iorem,quodfcilicet per cubiti interiora potifiimm exporrigas tur* Verm priuatim dextro? manus axillarem iecorariam uocarunt , quod in iecoris affelis bus illam diuiderefoleant.Sinifra? autem manus axilldris lienaria ipfs dicitur, quod in lienis morbis hanc plerunque aperiant. Sic rurfus mtuou.cefeu humeralis a infignita ,fimpliciter fiuum nomen obtinuit, quodper humerum in manumfiratur: etiam cubiti exterior nuncupata, quoniam cubiti exterius latus perreptat.Hippocrat es inlibris de i^Articulis hanc uidetur crajfam ue' nam nuncupaff. Quia uero cdpitis morbis ha?c mederi creditur, etiam capitis uena eft dicla*. Ramos uero h & ' t notatos <& uenam communem,quam et notauimus conflituentes , mdias uenas nuncuparunt, quodfcilicet adflexus cubiti mdium ducerentur,aut quod inter cubiti exte riorem uenam & interiorem ejjent mdia?* i^Ab obliquo autem ipforum dulu obliquas quoque illasuocdrunt.Communem(qua? infgnitur)nuncuparunt,qua?ab illis ramis h er t notatis confurgit,atque interiori gr exteriori cubitiuenis communis eft* 'Pra?ter ha?c nomina uix alia -apudilhs reperias * ^Atfi ^Arabum libro s uerfes , nominum aceruipafim occurrent eidem uena* uix unquam accommodatorum. Quo autem aliquid certius de his quoq$ depromamfiudiO' forum nomine qui me his nominibus in ^Anatome remorarifiaient , non grauabor <^Auicenn interpretis nomina hic recenfere,qu Fen prima libriprimi dolrina quinta Capite quarto le" guntur. In quo Capite <^Auicenna expropofito manus uenas dfieribit , earumferiem d Galeni libro tertio de ^Adminiflrandisfclionibus,autpotis ab Oribafo petens*^Anicenna igitur, aut ipfius interpres,Spatularem uoeat humeraria? partem diugulari externa ddeam ufquefi' dem duclam,qua humeraria brachij cutem primmjbit,qua? pars duobus a in nojlra delinea^ tione compleclitur* Qud autem humeralis brdchio exporrigitur,illam Cephalicam quaficapU tis uenam nuncupat* Ha?c inter infirius a <&f continetur * Tertium humeraria? ramum, quem i infigniuimus,Funem brachij appellat* ^Axillaris ipfi\Afellaris dicitur* Communis uero * notata,Nigra:ubi autem ha?c obliqu ad radium contcndit?Bafilicaipfiuocatur* AU
tenus

reptant* ena communisab axillaris ramo

t (^ humeraria? ramo h confita, qud? per

DEHVMANI CORPORIS' FABRICA LIBER III* 275 terim communis uena? cruris,illim nimirum diuifonis quam y aut Y afiimilauimus,fub anulari CT indice porrelus,Syelen K_Auicena? appellatur. Verm alidsfubinde apud\_Arabes er bar
bar os illam Syelemuocariobferuabis, qua? iuxta brachiale ab humeraria? ramo i notatoyy a^ xillaris uena? propagine x infgnita conflituitur,& l notatur*cuieadem qua? axillarimedicorum
uulgus nomina imponit,hanc quoq) Saluatellam ySalubrem uocans* Quanquam rurfm commu nis uena? ramum y notatum uerfus pollicis T indicis regionem exporreclum, alvjfaluaiellam uo cent7huic eadem qua* humeraria? nomina largientes* <^Ad h a? c, axillaris medicis potifiimm ha filica,nterdum j$> Nigra,aliquando T Funis brachij nuncupatur. Humeraria etiam ocularis y auris, quodfcilicet ear partium inflommationibus medeatur. Ni fifort horum nominum im pofitores adeo ftulti fiierintjit cum <JAriflotee T illis qui hodie uenas d me rel anteapiclas turpiter in lucemfuo nomine emiferunt, arbitratifint humaria? ortumfub aure primm efie. Ca? term communis uena JSIedia, fMediana T Corporalis uulgo dicitur* l V E NAE caua? portio, qua infirioribus corporis partibus nutrimentum ddminijtrotur* Vena in pinguem membrane amiffiniflrirenis tunicam,conterminas fedes excurr ens* Q Grandis uena ad dextrum renem exporreta* I Grandis uena finiflrum renepetens*ba?c , uti <& dextro , quo dferofum fanguinem adrenes de' firtferofusif? humor quodammodo ab ipfa emulgetur,Emulgens uulgo nuncupatur* k "Propago duena in dextrum renem dedula,in pinguem renis dextri tunicam excurr ens* K,A Seminalis uenafiniflra* p,yt, Seminalis uena dextro. Ho? uena? inprogreffu peritona?o cui

ad dor fumfirmantur,ka?rent<fe,furculos communicant, <& ramulos membranis teflem uafa^fi' naria ambientibus diffundunt* V Seminalium uenarumfedes, qua h a? primum implicari, ac uaricum modo conuolui incipiunt* | V ena?geniculatimd caua in dorfalem medullam,qua? lumborum uertebris continetur?ac demum adipfas lumborum uertebras, ipfscp accumb entes mufculos <& peritona?um digefla** 0 Vena? caua*fupra ofiis facri initi in duos truc os diflributio P A aut inuerfo y autVno abfimilis* W Ramus utcunqj amplus, tranfuerfim in peritona?um T lumborum carnes, abdominis^ mufeu' los diflributus* <p Ramuli aliquot infuper iora ofiis facrifiramina mifii* p Siniftri trunci magna? illiusfipcr osfacrum bipartitionis in duos ramos diflributio, quorum iw
notatur, exterior * t^t Interioris rami,quem p notauimus, exterior propago Jn mufculos exteriore ilium ofisfedem oc cupantes,gr in clunium cutem conterminasfe partesfrequentiramorferie tranfuerfim digefla* xj Interioris rami p infigniti interior propago, atty eius propaginis rami humlioribusfacri ofis y^- foraminibus diflribut^ uero & *J, reliquos interioris huius propaginisfoboles, uti hac paruo tabella eas delineare datum efl,exprimunt*Porriguntur autem illa? ad ont mufculos, uefica?fin dum,& ceruicem: mulieribus etiam ad bumilioremfindi uterifedem,ipfumcp adeo uteri collum* a, Vend db exteriori rdmo,quem indicdtum confpicisydeprompta^atq^ cum reliquo interioris m mi 0 notati coiens, qudidpubis ofiisforamenperreptat* t Hacfede uena pubis ofiisforamen permeans,pra?ter alios ipfiusfurculos uenulam in coxendicis <tcetabulumporrigit,hic& in ijtius regionis mufculos diffeminatur* so Vnu s ex ramis uena* pubis ofiisfiramen tranfeuntis notatur , qui cutem ad internamfimoris fi'
a
1

terior

dem inibifubit*
o*.

Congrefjus diSta? nuper uena?, cum ramo magna? in crus difiributa?

uena? perficitur

quem

notabimus* T Vena ab elatiorifede exterioris magna? illius trunci rami,qudis per itona?um per fort,princi ' pium ducens, qua? peritona?o et abdominis mufculis cutife ramos offert*inter ca?teros autem pro?

cipuusfub relo abdominis mufculofurfum confiendit,^fiipra umbilici regionem in aliquot dif feclus furculos, eas refficitfoboles, qua? hue duenafub peoris offe deduclapertingunt,ea uide licetfede cui AI aferiptum cernis* & Tropago uena? in crus teadentis?qua? tranfuerfim adenitalia conterminas^ fedes in furculos

txbauritur*

Prima

L I 1 B R V XE LLE N SI S Primamagna? crus petentis uena? propogo per interioremfimoristibia?;fedemfub eut tdeor
Z74
A N D
R E

AE

V E

fum adfummumufqj pedem perreptans* A Vropoainis infcnita* ramus fimoris interiora adinguina accedens.

ZDiSxpropaqinisrammadante^^ ri Dia? propooinis rdmus, primo tibidm mouentium mufculo obldtm* 2 Di/propaginisfiboles, quos in anterioremgenufedem ^poferiorem quop diffenfat^ $ Hacfedepropaqo 0 indicataperfedemtibio-interioremfubciUeinuariosmultiplices^rd

mosdifcinditur)hic%opportundumfanguinemmitti^ Hoc ad anteriorem interioris nidlleolifedemnuperdiad propago ducitur,dtqj uti cernere efl
in pedis fuperior a exhauritur* Ramus dgrandi uena crus petenti inanteriorem coxendicis or ticult regionem exporrelm,
eiusj fedis mufculis &> cutifoboles utcunfrfrquentes deriuans* Ramusfiptimo nonofy tibiam mouentibm mufculis cr cutifimoris iuxta externam ipfimfedem

i
a

z Grandis uena in quintumfimur mouentium mufculum digefla* r , ^ 2 His dvabuspropaqinibus inuicecountibus uena cZjlituitur,qua> inter mufculos pofterioremfi 3. morts fede occupantes excidens, furfum in fimoris cuterdmosporrigit,quos infgniuVer 1 mdioriiefuspdrte 6 notatafub cute per poplitemgenueflexfirtur,^ >injura? cutenumero

ramos deducens*

7
S

<>

T* 7
'

duisreflncit,deorfum magis deber etfirrtne^fiatfcioquaue negligentid, is illic dfinit. Verm mediocris eft negotij illum uerfus 8 notdm,CdUmo deorfum protrdherc,
duumin dextro crureillumnonneglexerim*

TafcriMdigeritm^

Mdgna?cruspetentisuena?induosramosdifiributio,qudha?cint^
capito continetur*

io Interior dia? diuifionis ramus, adpofterior esfuram tibia? ue uentrem confiantes mufculos et n* ad cutem interna*fedis tibia?fura?$ digejius,inibij; n infignitus* 12. Diiidmrdmiquem io notduimus portio,fecundm interioris mdlleolipoflerioremjedemad

il

internum pedis latus exporrecla* Exterior ampliorfe ramus diuifonis 9 infignita?,quimox in alias duos imparts propagints

digeritur*
x4 JDiia?modo diuifionis exterior propdgo* X5 Exterioris diBa? modo propaginis portio externum perreptans malleolum.
16

Interior illius diuifionis propago, qua? inter tibia? <&>fbula? mdium qud ba?coJp inuicem dehi' feunt deorfumfirtur, inter mufculos uidelicet pofteriori tibia? ofiis <&fibula? fedis adnatos , o*

ligamentum quodha?c offafecundm tibia? longitudinem mutuo colligat* 17 Dimfio interioris propaginis \6 infigniti,qua? ad mdium longitudinis tibia? perficitur* KA[i<$
ha?c alterum ramum inter calcem <& tibia? os adpedis inferiora

mittit, alterum uero inter fibw

Iam T calcem*
*3

Sobolesiamultimo commemoratirami , qua? inter tibia? os<&fibulam per membraneum torum ofiium ligamentum in pedisfuperiora digeritur , alijsfe uenis hdc proreptantibus commifeetur* Atqs itd quatuorfiruenarumradices adpedisfuperiorofur culos.porrigunt,nimirum tz,$,i$>
x<y

infignita?*

*9 Venarum ad digitosfer ies indicatur* Pro?ter hanc caua? uena? delineation,' plerafqj quinti

fexti et feptimi libroru figuras, hue imprimisfpelat qud adhor libror Epitomeparauimus, r huius libri calci uarios ob confias uti commodifimefieri potuit infuendam duximus* Quotief cunq$ igitur in quatuorfubfiquentium capitum interiori margine fimplex characler occurretfl lum aZnudam caua? delineationem refir, quamfiuefexti Capitis libri tertijfiguram ,fiuefigw ramfexto tertij libriCapitipra?pofitam alibi in margine uocemus^nihilintereffe arbitror*
QVONAM

BE

M V M N

C O RPORI

FBRICA LIBER tlt

*7$

iVON^M

P^ACTO

VEN^AE

C^TV^fE
Caput

SOBO

les th iecoris fubftantia,porta? uena* propaginibus committantur, quaife ration e uena

VI* Quoties licubiin inter ioribus marginibus figuram fexti Capitis libri tertijfer ibimus , nudam
cauadiecoreprodeat,autinipfumramosdiffundat*
uena? caua? delineationem indicamus, nefmper addendumfitfigurafexto
d totafigu* rabuiccapi

Capitipra?pofita*

admodum dea uense cause exortu agendum ef, f quis auto ProUxm du rum cotrouerfam in mdium adferendam arbitrretur,cum pleraqj Ga- (jj^jj ^"e' ti pupofileni loca,ip (us operibus paffim interiecla, tum maxime fextus de Hippo iffe difccpmr ta. cratis et Platonis dogmatibus liber atteftantur,qu uniuerfum huic que* onem. ftioni,exquonam uifeere uenis origo ducatur,dedicauu\Sienimexpropofito eadem difeeptatio mihi aggredienda foret, neutiquam Galeniargumenta ofeitanter prseterire liceret , quin fngula CeorCim efnt accuratiflmo ftudio examinanda,&: quseuera,8 qusefalfa ducerem,enarranda Haudquaquam e- Gdlmidrgu, nim ade Galeni uerbis acquiefeendum eft,ut omnia quse illic in Ariftotelem congerit,uera in matta- & "en* dubitataqp effe ducamus* Vti iam in fermonis progreffu,qui ueram uense cause feriem enarra- ^^XT turus eft,cuiuisreddetur obuium.Quippe reliera deuensc cause ortu (de quo non immerito fcnpu, non Herophilus illenatomicorum coriphseus ambigebat) contentione, ipfius diftributionem fff*extfri' h 4D. aggrediar,quam quidem" corde aufpicarer,( modo maximaamplifmacp uene cause fede t^S hanc aufpicandam opinaren Nam contra Galeni placitum , in Ariftotelicse fententise robur, c jfi.Mb. 6 CC. uelimus nolimus,nobis quantumuis etiam ringentibus,fatendum erit,uene caua? c orificium d D ampli* quod ad dextrum cordis finu pertinet d amplius efc, qum uene cause corporis amplitudine, Us eft7qum quaccp etiam ex parte hc metiendam duxeris,Deinde fubfequens Caput commentum Ga B,/. leni falfum efle docebit,quo cauam,qu iecoris gibbo committitur , amplifmam efe aftruit, efi.ca.izC quodep illam ftatim ab exortu in duos truncosc arterise magnse modo findi,ac unum fuperiodiuidtturin ra petere,alterum uero deorfum explicari,8t" poftmodum ex illis mincis eum qui deorfum fe i ac V cum cundm lumborum uertebras fertur,grandioreftradit, Vnde etiam ilico in Galenum pro D. pria ipfus iacula,quse ex fontium fluuiorumcp du<fhbus cVarborumradicibstantainduftria et callidtexuit, repelldaueniunt Eodeiri modo Galeni dogma prorfus eft refpuend, futc con* quo uenam eauam ex corde prodire inficiatur, f quod illic non fmiliter* ut magna arteria,enafers fi.U.6 fcatur,hoc eft,quod mox ab ortu in duos truncos no diuidatur,fed reel fecundm cordis la C,D,F,cwm 0,P,RJigU tus ducatun Primm enim,ut falfum Si diffe&ionis profefbri indignifmum eft,Galeni axio ne 6 . Dein ma, quo uenam iecoris gibbo pronatamin duos truncos,perindeacmagnamarteriam,parfyeela hanc tiri affrmat:itaetiam non fua demonftratiuamethodo concludit,hacoccafone cauam cor fedem in ul~ de non oriri,quod red fecundm cordis latus porrigatun Nam fquis arterie ortum attente tinta3li.fi. examinauerit,animaduertetprofe&6(quod Si Galenus n ignorabat) illam cordis bafs me dio tanquam ex ipfus centro enafci,ac proinde f arterise pars aliqua deorfum ducenda fuerit, ab ortu ftatim arteria necefrio diuidi oportuiflfe * Venam ate quse ex cordis bafs latere( ut> pote uas mollius qum arteria) fecun du Ariftotelis fententi enafceretur,no oportuitin duos trucos ftatim ab ipfo ortu difeindi, quum citra diuifonem peropportun furfum deorfume repre poft,illa< diuifoincaflum fieret, prseterqum quodprorfus effet inartificiofa, Nam f hinc prodiens uena, arterise modo bifurcaretur , primumipfus origo Si caudex aliquoufqp in dextram thoracis fedem omnino proreperet , ac inde primm diuideretur , cuius diuifoni H AC figurdfinxi cdtuc feriem, <[udm necejjdrio trunci denuo fniftrorfum debertdumoliretur , fi induos truncos dd cordis dextrum hr d. fi modo uerfus corporis medi(ut tus difeinderetur. Quo dutem hoc Gdlenidrgumen' nue fit)cause caudex porrigi debuift. tum toties db ipfo repetitum, et optimo: demonflrdtio nis loco bdbitumidccurdtms obferues,cofirpr*fen' Accedit hucGaleni argumentu,nuncf temfigurdfn cum dlipotfexti libri et potifsimum cum n grauiflmab ipfo refumptu:Si cor uintd, 7 etidm cum totius cdufigurd, ut dnimdd' uenarum effet principiu, omnes uenas ertdS qui illddtrd diuifion obhqudri oportuerit, ui ex dextro dorfi Idtere ddipfius mdium pertingeret* necefrio oportuiffead cor ptingere. gifi-Hd. b fi. crf.j. uti fan ad iecur pertingunt^quaf uero I i fi.Cd.15. s arterialis uena ad iecur non minus,qum portas uena ad cor,accederet Aut f forte Calent k confer C fententisefuffi-aaaturicontenderimus,arterialuenamobidadiecurnopertinere,quodartesfigu.lib.6 rise conftet corjK>re,concedamus rurfus oportet ' uenalemarteriam uena: corpore eftormari, eu. G 6 figu r<e,ubi dli k atqjab illa fniftri cordis finus fede principium petere, qua caua e dextro cordis finu nafcitur* ferie elum Adde& hc no fecus ab origine in dextrpulmonis fedem et in fniftram duci,quam caua fur uidebisl fumacdeorfumcordedudtur;aGdeinuenamarterialemaliqudiuunumcaudicabortufer quant G. > i z ttare^

rolixe

2j6

ANDRE

AE

VESALII

BRVXELLENSIS

uare,a pofteain duos truncos diuidi,perind fan ac magna arteria, quse fmiliter ac uena ila rteriais cordis bafs medio >nafri,fuo loco docebit. Prscterea irrefutabilis illa (ut Galenus iraquit)demonftratiOjquam in Ariftotelem de animalibus dextro cordis finu deftituris contexit,minimefcax eft; quandoquid illis animalibus caua uena unico cordis fnui eum in modum tune committitur,utin alfjs dextro fnui,quum Si his animalibus fanguis iecoread cor arteriarum faltem nomine(etiam f non pulinonu m occafone) diffundatur Et quis obfecro e6 uenit ftupiditatis,ut Ariftotelem cauam uenam eiufmodi animalibus ex dextro uentriculo,quem non habent,exoriri uoluiffe cum Galeno dicat , Si non cognofeat Ariftotelem aliud orationisgenus de animalibus pulmonedeftitutis , qum deillis qusehocnonpriuantr, in* ftitufurum fuiffecAd hec,quis perfundoriin difedionibus uerfatus ambigit, argumentum quod ' membranulis uense cause orifcio prsefedis ducitur,per uenalis arterisera membranas i7fi.uh.6 dilui poffer Neque fat fcio quid de auium uense cause diftributione Galenus comminifea- k,l,m. tur , quum nihil peculiare in uena? cause ferie in illis obferuem , nif quod iecur duabus fibris * *M* feu lobis ipfs priuatim conftituatur, quibtis f caua principium ducit, profedo arterise magnse ritu ab origine in duos truncos non diuiditur Infuper Galeno , quando cauam corde

nonoririafrerit,eoqu6darterisemodononpulfet,animaduertendaueneratarterialisuenseac uenalis itidem arterise natura.Pariter quum obfjcit,cor fanguificationis uim iecori per cauam non ofFerre,quod illa coriacea ft,ipf expendendum erat,qum breue interuallum inter cor et iecur confftat:&: quo pado ipfe in quarto libro de Partium ufu , toti uense portse fanguifi cationis facultatem iecoris uirtuti fmilimam tribuerit. Cuius uense diftributionis feriem Anatomiciiecoreincceperuntrecenfere,non autem abinteftiniscVuentricuIo, quibus confe dumexcibo&potufuccumin iecur deducit.Sed ne hc Galeni diffedionis, atque adeo to tius medicinseprincipis placita,nimisuilipendere,acferiatim ipfius que adhuc reliqua funtar gumentarefellere uidear , Si non potius tanquam pro aris Si focis uncum alfjs medicis , qui manus fedioni nunquam adhibent, pugnare,ac probabilia faltem aftngendo defendere, iecore feriem uense cause iamaufpicabor,quod ab hoc fanguinem in cauam deriuari,aut faltem Vend: eduadi ex portse propaginibus in cause foboles af fumi non negem Ortum uero cause hinc ef non flributionis ja annuo Neque quicquam me de ipfus origine affertum uolo , quicquid etiam cafu mihi feriptionem ^^ feribendum exciderit,ne hircofs quibufdam medicis calumnidi anfam ipfe fuggeram, ucoremapien ^unonniQjlumsgenen's nugas morantur,&:interran ofum ac mufculorum cognitionem & uaforum reiquam feriem tanquam ad fe nihil pertinentem rerjciunt: Si Ci forte hic quic quam texere in me pofnt,mir fuis peftilentibus odijs nos traducerent,probe Si tacite ad in* numeralocaconniuentes,in quibus Galeni lapfus Anatomicos hadenus oftendi : Si forte in pofterum illos flentio uel ob hoc non fum prseteriturus,ut eiufmodi fycopliantis &uitilitigatoribus inuidise, Si in illis quse propter infeitiamauerfan tur exercendi argumentum prsebearau Vermideo de cause principio ex iecore nihil abfolutis fubfjciam,qud iecur midi po tius uenis quse ipf intexuntur, qum uenas ab ipfo , uel etiam in prima foetus conformatione, originem ducerecolligatur Aliud enim nihil in quinto libro iecur efe audies, qum uenularum infinitam fobolem,cu i concretus fanguis (qui propria iecoris eft fubftantia)obnafd tur,quum intrim uense causenosadcorpertinens,fmileprorfus fit magnse arterise, Si uena- -jfi.B.6 lis arterise arterialisq? uense orifierjs : quse corde enafci nemo fanse mentis inficiari poteft , f c,c> cff modo diuerfse quaf fubftann'se corpus (utligamentum ab of)ex alio pronafciafrmare au- concr 6 8 Cdiutinieco' demus .Cscterm quemadmodum (ne forte rurfus alio excurrat oratio,cui,ne prolixior fam, 9>iofigum rejettes. ratjones nuuas ex fententia addo ) ab extremis iecoris partibus orbiculatim exipfus concaua Ub'6 fede exiguas uenularum propagines paulatim ad iecoris mdium uerfus pofteriora conten- 0 sed^ dents inuicem coire,maioresq uenas conftituere diximus,et dein de ex maioribus illis rurfus a , a uerfus grandiores tantifper effci,quoufque omnes illse foboles in uenepor tse caudicem finiant:p pa- ch(t ,,I,J' ri etiam ratione ad concause uense generationem (ut ita modo loquarjexfummisorbiculari- ^fW^B. bus'que iecoris fnibus, in gibba ipfus fde, innumerse uenularum propagines exoriuntur, ph}A>kd quse fnfm uerfus mdium pofterioris fdis iecoris prorepentes,in infgniores uenas co- B' un t : atque hse rurfus in ampliores eoufque colliguntur , donec tandem in elatioriiecoris parCduct uena te, qua dextram uertebrarum fdem refpicit,in unam congrediantur q uenam, quse ab infigni * B/, nommd. amplltudine Grsccis x^'as^o/a interdum,& sa^2(quemadmodum Si portse uena)deinde Si H7ncnKH : in Arabum autem interpretibus uoeatur hanabub, uena uentrem habens : La tinis uero caua, magna Si iecoraria,rris autem caudicis uena nuncupatur Vnde uero nonnulli hanc Galeno communem uoeari feripferint, non ftis affequor, quamuis exidu mem hos r illa delufos uena,quam eo nomine in cubito peritiores medici uoeant Vti etiam r . dextri
c/<?

D% tf'vVAN'^ CORPORlV
sfimfrdilhm r,ju

F A

BRIC A LIBER III*

277

xilarem , Hippocrates ecorariam , raon minUs qum ipfam cauam qu cordi notdtur., proxima eft,appellauit.Porr6 uene cause rami per iecoris corpus exporredi,portse ramis f in* t t? fi.lib ff cumbunt,&utriufo; uense ramuorum extrema ofculis inter feconniuent, ut cause propagi Z wumbib nes optim citifimecp fanguinem iecoris beneficio in portse rmis elaboratum,ac bile flaua Y* iecuentocf fanguine repurgatum,tranffumarat,cV poftmodum uniuerfo corporiad partium rrautritionem deducant* Venarum itaque cauam conftitueVmim,atque iecore edudarum coicus,no in medio gibbi iecoris perficitunut Anatomicorum uuIpus ridicule arbitratimfed, ut iam pnusadmonui,inea parte iecoris quse dorf feu fpinse dextro lateri proxima eft. adeo fane ut nihil prorfus fubftantise iecoris totipofteriori uene caue parti,qu dorfum fpedat,obduci eernatur Neque rur fus, quemadmodum Galeno P L^ABSEJSrs^

Si omnibus diffedionum pro fefbribus hadenus uifum eft, uense cause rami ex iecore proeederites , cauam in eum moufi.a.t:?. dum conftituunt,uquo portse eonftituitur Uenam efformari colligiq? diexA,A,<er

gurd iecoris gibbi pofleriorei

ipfius fedem commonflrdt.de J4. quidem y 4. indicdnt eUtio

dcincha.t,

du eft ; aut utradices ad arbo-

x Alter Ain
fignitur*

yrf.

ris cudicem pertinere confpifbjldtia ddndfcitur. H porta, cimus.Nam cauerami,ac fue uena portiunculdinfnudt. cxteri chdrdderes dlib <juam ddprafens Gdput refiruntur. nam per pofteriorem iecoris fe H -AU G figurd uena cduat dredquodmodo deorfum portionem oculisfubijcit , poflt porredam, et duntaxat iecoris riori iecoris fedi exporreldm. cuidam fnui innatam ingrede JHdnc longd fedionefecundm pofteriorem uena fedem ducla. rentur,eam conftituuntvSurat dtffecui, dcdeindiflendi,vtpro* autem hi x duo infiVniores rapdgihumfirdmind, quacudin mi,propter iecoris elatiora,in iecur diffundit, dutqua cdUdm conflituunt,in conffielurtt lieni, anteriorem cause fdem,non rent . ^Ac utrumtj; i^Tpro~ autem latera,aut pofteriorem pdginis cjad. cdud infiniftrZ fedem , fubingredientes , qui iecorisfedem diffemindtur , orv ficium,y ipftm denicjue propd* neutiqu cUm uense cause am ginem notdt.B uero ry B propdginem indicdnuaua per dexirdm iecoris fede plitudine funt comparandi . Jfdrgitur. CdUterC pdruasfoboles infiniidnt> <[ua iecori etid cdudprater imo f non nimis anxi in Ga diids mdximdspropdgines, diffunduntur.lSlTibil enim intereffe uelim, dn propa gnes bdi ry foboles a iecore cndtds cdUdm conflituere dkdm,dn d cdUd in ic leni uerba mecum iuraueris, corisfubfldntidm diffufds. Caterm D edua uenafedes notatur, <jiid bacfc neque tuiso culis fidem dero ptumpermedjipfcrdmos depromit* gaueris, proculdubio afres uenam cauam corde deorfum per iecoris pofteriora ferri , atque ab huius anteriori fe de duas infgnes uenas pullulare,numerofa ferie in iecoris fubftantiam diffufas . Prseter eas uenas quas caua,fmulatque deorfum corde defeendens, iecoris fubftantise adnafcitur, ie cori offert, in reliquo ipfus per uifeeris pofteriora defcenfii( qui fan breuifmus eft)r paruulos etiam fpedabisramulos ab anteriori cause fde etiam in iecoris fubftantiam excurrentes,etin omnibus hominibus numro neutiquam pares, Atquehsec omnia fedulohominem fecanti, adeo funt obuia, ut nullus nunc uense cause feriem fpedans, non multo magis probauerithanc, quod ad feriem , no autem fanguinis dudum attinet,oportere corde primm delcribi,ac demum ipfus ad fuperiora inferioraq? dudum efe enarrandum Sed quum concedam,fnguinem quiin caua pafm cotttinetur, iecore confia, uense cause ramorum diftri burionem iecore quodammodo aufpicatus fum,c: deinceps eam uense partem primm defcribam,quse fupra iecur con fiftit, non eam quse ad partes iecori fubditas porrigitur : longomnibus de cause ortu poftpoftisaltercationibus Quanquam intrim fdulo ftudiofos adhortor,ut nullis autorumfuftragfjs fidem dantes, ipfi non modo hominis ieCur, urm Si fmiarum cxTcanum,quibus alia iecoris forma ccidit3 aliac^ ramorum caua in iecur fries, accuratfecent,ac uense cause iuxta iecur Si cor progrefim examinent, dummodo inutill quoque Anatomes parte deledentur, Quo autem id fieri debeat artificio, partim in cake quinti libri,partim Si in (exti libri fine docebitur
.

rem gibbi regionem fepto trdnf iterfo uerfus dnteriord contermi Hdm. JB uero q- M regionem hw mihorem.G cdua uena pdrs not tdtur, fttd hacfeptum permedt, ipfiQrdmos exporrigit.D dd& iifcf;fedindicdt,<[Ud cdud iecoris

27g

ANDREAE

VESALII

BRVXELLENSIS

VEN^fE

C<-AV^4E,
qua; fupra iecur confiflit,

EIVS
VII

PARTIS

diflributio nis feries*

Caput
A

Galeno &reliqu se Anatomicoru turbse illius pla cita fedanti fatis fuit,falfum uene cause ortum iecore comminifci , ac ut ab Ariftotelis placito ueris declinarcuidcrentur,fingere, uenam cauam mox fuo e iecoris gibbo progreffu ira duos truncos arterise magnse mo do bipartiri,unumcp ad fuperiora corporis, alterum uero ad inferiora du cquinimo ut etiam probaret fanguinem in corde non generari,adrjcere a n uerituseft,truncum qui fuperiora petit multo ftridiorefe,minuscp Cdtiapdrtem amplum illo qui deorfum porrigitunSed iam aftruimus,cauam in eiufmodi truncos non di- ^f0*** feptum trdnfe unt , illd c[u uidi 1 Si eti ueritati neutiqucfonum eft, cause uense partem quse inter iecur" dextramqj cor b\fiMb.6 fub iecore cofi dis aurem confpicitur, anguftior illa uideri, quse fub iecore lumborum uertebris explicatun b. fiit,non drli quod n perfundori inter difcandum obferuari uelim: quo minus aliquis, qui mihifecanorem ejfe. ti n aftiterit, autipfefedionem ftudiof non fuerit aggrefus, hseeme confngerearbitretur. Nam f quis obiter fedioni ftudium impendat, Si iecur aut cor,aut aliud mbmm inter fecandum mouens,plus fanguinis in uense partem uertebris lumborum exporredam,qum ira illa qua? fupra iecur habetur propulerit,is fan Galeni feratentise fubfcribet,at f uicifm ex hac ue ra se parte in ill fanguin compreffum furfum duxerit,leui opra Galeno non amplius afntie tur. Prseterea,ubihsec fedione indagauerit,necefum eft Galeni rationem prefus expendere, quacoraficitafcendentuenapartmultooportereminorefredefcenderate,quodhsecplures qumilapartesenutriat.NamfhsecGaleniratioueraeftjeticitrafedionipfiuscommentu nulli no inraotefcet,quandoquidafceradens pars plus fanguinis contra Galeni dogma, qum inferior que lumborum uertebris exporrigitur,requirit. Primm enim nec^ bilis ueficula,nee^ uentriculus,neqnnteftina,ne9omentum,neq? mefenterium, neq? lien ramulumaliquem ca ua affumunt,hseccp fub iecore collocan tur. Verm foli renes,aterauefca,teftes et crura,cV in, ferior abdominis pars ab ea qua? defcendit cause parte fanguinem adipifeuntur, Ab afeendente uero feptum tranfuerfum et uniuerfus thorax alitur, nam Si thoracis pars iecori proxima,ad c F,F* fecundam ufcp lumborum uertebram pertinens, c uena coniugis experti nutrimentum obtinere audies, deinde manus,collum Si caput uniuerfum,ut taceam nc fanguinis copiam in cerebrum tt uenis fcaturientem,et eam quse in cor defertur,non folm cordis Si pulmonis om nium maximi uiieeris nomine,uer m Si omnium arteriarum quas fanguin ad cor delato im pleri credimus,&: arterise demum,f cum defeen dente caue portione comparentur,quan to mi nus qum illa fanguinis continentcSed quorfumfpedat eiufmodi rationes , ut Galeni placitu fubuertatur,coligere, quum fedio iam admonitis ftudiofs abund non hoc folum infirmet, fed Si alia. quse in Galeni libris de Hippocratis Si Platonis decretis pafimleguntur,quamplu/ rima, medicis propter fecandi imperitiam,8t" nimiam quam autoribus damus fidem,tanqu d BApollinis oracula,libenter conceUa. Cseterm ego in prsefentia relidis Galeni placitis ,l parte caua? afeendentem lubens perfequerer,quo oratio uera duntaxat enarrans minus excrefeeret, Si Galeni nomine non interrupta, long redderetur facilior , Verm ea ipfus eft autoritas, Si noftra in illum obfruantia,ut nif ipfe interdum quando illius fententie non acquiefco,admo nerem,nulus non me falffma proporaere fibi perfuaderef.quum intrim collatis inuicem ad \fr^lc hominis fedionem locis,inpromptu ft,an perperam ab illo dclinerai, quod f alibi accidit,pro A. fedo rauracira uense cause ferie mihi quantumuis inuito contingettquam prius aliquoufqjuere ffib.6 perfequar,ac poftmodu ubi Galeni dogmatibus fermo difnferit adfjciam, Vena itaq caua B *]j Gdua perfep neruo Iam fepti trfuerf partem ira dextro ipfus latere peculiari foraminee permeat,un etiam B tum tranfitus, cordis irauolucrum perforaras,quodinfgni amplitudine tum alibi fepto continuatur,cV con g c altm ac ipfi us infep tum rdmi. nafcitur,tum potifimum ubi caua feptum tranfit,ac fepto s duas non uujgares offert propagi nuT[ih 6 Gdua in cor , nes,peruniuerfam fepti fedem multiplici fobole excurren tes, cVramulosquo cordis inuolu- D. diidextrumf'/ cro^qu id fepto committitur,dinrundentes,Quum primm uero caua feptum hfuperauit,mo i 4/./*.^ mtmdddpev' tio. dic uerfus fniftrum cordisep ' bafs dextrum latus procderas , fniftro ipfus latere k adaperi- tur,atq?n dextrum cordis fnum pertinet.Non quidem ut An atomicorum fa>x feribit, aliqua ^f6 CtC, propagineautramoquopiam,uermduntaxatforaminequodamfeufcifioneadeoampla,ut c Goriii bdfim cause uense amplitudo ipf neutiquam conferenda ft. Anteriori cause uense parti hc 'dextra l sfif6B' cingens uend. cordis auricula connafcitur. A* pofteriori uero caua? ad corconnexus fede,m infgnis uena /^G>cr promitur (non autem,ut Galenus libro de Venarum fedione docet,exigua) quse fecundu m 6 fi.u. cordis
Q_V A Q. V A M

vD

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

179

6fiM. cordis pofteriora Si fniftrum latus ita porrigitur,ut cordis bafm corona? modo fucdngat , ac e>e- ab inferiori ipfus fede" ramos deorfum ad cordis ufque mucronemdifpergat.quorum praci o $pei* * pUifunt,quicordisfubfttiamillicpet^^^ ue ^M'6' nas fniftro cordis lateri, Si ubi fnuum ipfus feptum confftit,nobis occurrunt, Hsec ueraa in terdum gemina uiftur,grandiori quidem pofteriori fede orifcrj cause initium ducente , minoriuero ab anteriori fede, Verm long fsepius unica tantm obferuatur,etiam f Galenus a- Li. 7 de. Ad, libi hanc perpetuo geminam ef fcripferit. Vena caua cordis baf furfum afcenfura gracilior dp&* , toerH fit , Si cordis inuolucrumperforat , Si uerfus corporis mdium fenfm duda magne arterise .4 er $fi. U. p iranititur,non autem retrorfum duda uertebrarum corporibus infdet,qua? ftomacho occu 6 aut jfc, pantur> cui rurfus afperaincumbit arteria, Si huic non infima magna? arteria? propago cuiul ^m'tfi tirno caua irafternitur :ade6 fan ut quum caua tantm uertebris diftet, mirabii artificio illis Qtuuemm c5 rMmqfU uena fueritoffrenda , quse ipfs coftis'que fanguinem fubminiftraret , Quum enim feptum tranfuerfum impedimento ft,quo minus caua Mubifub iecore exporrigitur, acrenibus fobo- 0portuerii. les difpenfat,uertebris coftiscppropagins tribuerequeat,8<: deinde quum cordis bafs adeo v f,f . ulti. uertebris eleuetur , Si uafa in pulmones diffufa cauam uertebris ita fubleuent,ut etiam hinc fi.o.sfi.U.6 ad .ps caua nuuos deriuarequeat ramos, rerum Opifex caua'magnam eduxit propagi, sp-a* nem,poftquam hsec cordis inuolucrum tranfcendit,atque pulmonis dextra? partis cum Cmi^ fi.kb.6. ftras connexum(qui uaforum pulmonis interuentu perficitur) fuperauit,ipfac dorfo propiri quius qum antea accedit , Hsec propago feu uena dextro caua? latere pronata,deorfum ad t infimu G. quartsc propemodum thoracis uertebra? corpus contorquetur , & decliuis fecundm deM 7 mufeu. xtrum uertebrarum latus porreda fuo * fine un cum magna arteria," fub fepto tranfuerfo ad J*f aliquot lumborum uertebras pertingit. Hsec uena, cause uicem toto progrefu gerit, qud
.

/f J^f

m?)! ipfus caudexuertebrasitax atquein lumborum regione nequiuit contingere,acgeniculatim i ramos ad uertebras ipfas'que adeo dorf partes offrre, Porr caua hanc fneconiuge &pav fi-^p. **

magna? ritu utrinque ad coftarum interi funt ua|jaj rut nunc di^am *. ramos germinarepoffet, quos quidem lateribus non diftudit, fed z g',g. ex mdia regione pofterioris ipfus fedis , qua? uertebris innititur , Quia uer coniuge priua tur,neque in altero latere parem afteifeit caua propaginem,^^ Gra?ci,nos uenam abfque confuse, & paris expertem nominamus . Oritur autem potius dextro cause latere, qum fniftro /quod fecundm dextram dorf fedem explicari debuit, fniftra niraiirum Cede.Si me dia quodammodo magna arteria dignifmo orgarao occupandis , Ab anteriori etiam ca use fede non enafcitur, ne fruftra tune longiori dudu qum nunc uerfus dextrum refledi,itaque fpinam accedere deberet, pofteriori quoque principium fumere nequiuit,quod hsec fe des alrjs incumbatorganis, qudque hinc uenam coraiugis expertem dextrorfum magis de duci, qum nunc,oportui(fet,Ab hac ueraa utrinque geniculatim pullulant propagines, fin" g oulse'ad unum nouem coftarum inferiorum interuallum perreptantes , qua? in uerarum quiV9b\t dem coftarum interuallis adeamufquea fedem contendunt, ubi ha? in cartilaginem degeraeb- rant: ira fpuriarum uero coftarum interuallis , etiam in anteriora magis abdominis , quam n-

ri uenam Ce tam grandem deprompft , ut arteria?

terualla pertinent,propagines ha? pertingunt, abdominis mufculis etiam implicita? , Ira ipfo autem per coftarum in terualla progrefu ramulos difFundunt,qui in mufculos illi thoracis fe> di quamipfseperreptant incumberates,difperguntur,Prsetereaabhac fine pariuenaad fngulas fecundm quas deducitur uertebras foboles qusedam pertinent, qua? in uertebrarum cifi.nb.6 rpora,cVdorfalemmedullam,cx:inmufculos his fedibus accumbentes excurrurat, Prse> H,H.tx tereacmembranisthoraceminterfepientibus,quailsedorfocontinuantur,abhacuenafurfi.G,G, i,i. M. dam offeruntur t Deinde non obaudiendum eft , ab huius uense lateribus , quam pri mum ab ortu Uertebras contingit,fubinderamum quoque edud,eum'que in tenues propa ges diuifum, etiam fui lateris fuperiores coftas adire,atque inibi in membranam coftas fuccWentemraumerofs, fed graciibus furculis diftribui, atque hi non feriatim acredfecundmcofta?dudum feruratur, quemadmodum rami inferioribus coftis digefti uerumerra- ^ ut Uena bundoduduexcurrurat. Atque id adeo frquenter in hominibus (quod his fcilicet multo bre ^n-t cdrentis
h*fig.hb.s

""

uiorthorax,qumquadrupedibus,raaturadatusft)ufuuenit,uteodannoirapublicafedio feries. neinuiroSiitemmuliereomnes thoracis coftas enutriri,interduPataurjuidenmus.btriono, nia? etiam(ut priuatas fieam fediones)qu primm illic diffedioni pra?efm atq? de uerase fedioneinlateralimorbofatispertinacitercorateraderetur,unaeadem9demonftrationetriano bisobti2erthomin5cadauera,quibusomnesthoraciscoftashuiusuena'propaginibusenu triri,raemo ex tarato eruditom uiroru c)tu inficiari potuit, Atq? ut id fubinde obferuatur,ita fa ninterdumhancfnepariueraam,quumadnoraamferthoradspertingituertebram,induo^ r 14. truncos

ANDREAE
bus bisfigu

V ES AL II

BRVXELLENSIS

truncos diuidi cernes,quorum unus quidem dextri lateris coftarum rdicibus,alter aut fniftri exporrigitur,fuiq? lateris coftis,qu pro< ris geminas rpit, ramos oftert,Interdum uero fniftro uene pari carentis latere uena pdrit cdrentisfe, in eadem properraodum regione, grandem uenam pronafci obfrua riesexpref bis, illi prorfus fmilem quse portse uena inferiorem omenti raierai dsca.fi.s. &4fi.lib. ftmus, qua branam adeuntium facile maxima eft , Hsec enim ubi primum tranf>: 5*. dbilldUdri, tint, qiidin uerfm uertebra? illius cui exporrigitur corpus tranfcendit, in duos te^rd uena ramos diffimditur,quorum alter furfum,alter deorfum fecdm co cdua delint ftarum radies fertur,acfuarumcoftaruminteruallis ramos deriuat; dtio indicd* Non fecus fan qum f Natura aliquando maluift,unum grdem uit.Moidt autcbic A ramum dextro laterehc ad fniftrum ponigi,qum fuper fingulas ttentfnepa uertebras unum tenue gracilemq? ramulumferri, Adeo utmihi eti ritruncum. perfliafum ft (quamuis id nunquam uiderim) interdum fniftro B ipfius rd mum,<jui in caua? caudicis latere, ubiiugulum contingit,uenam depromi,qusef fnijlrddii' cudm fniftru uertebraru latus dediuis duda, fniftris coftis ramos Sus, in plu, ofrat,illa quam fine pari uennuncupamus dextras coftas dtaxat r es digeri t turpropd* alente, Atq? huiufmodi uena? ortum n taratu iugulo primm pofgines. C ue fferi,fd paulo infris ,etiagnus atteftatur, in quo talealiquidfo ro in infi, melobfruaui, Verum eiufmodi non nif rarifimoccurrentesuena riori figu rd, infinudt rumfries,Anatomes ftudiofb non aliter expendendas putauerim, cdua uena qum f interdum fextum in manu digitum,aliud'uemonftruo(um cdudicspor fe fpedandumofrret. Adeo ut fquado in publicis fdionibus hec tionem. obferuo,ea tanqu non efnt, tacite pra?teream,ne artis caradidati in omnibus corporibus hsec obfruariarbitrentur , Idq?tanto, no ira f dionibus folm, fed modo ira abfoluti hominis hiftoria pcrfquenda,faciendum duxi ftudiofs,quanto pertinacis ipfbs monftruofa illa admirari, experieratia Quahde- non femel didici: qu intrim ipfs dolendu magis effet, taie ad intgra fedionem corpus obti nus fcriptd gif,quodab homirau canoneplurimuuariat,nif forte eti crebro abfoutoru cxTraon mftru Gdleni pldci' ofbru hominu fdionibus aftitiffent,Galerai precepta ad fine libri primi de Adminiftrandis f tispdrum con uenidnt. dionibus nobis datu nunqunegligtes , Porr iam fermoraiadfjciendeft, mihihadenus in Licebit bic Li. 7 de Ad- homine nihil ef pratermifm : uti fan arbitrabitur,qui Galeni placita fdulo euoluens, pri libriy,^, mi.feclio. mm me quintam pulmonis fibram feu lob requiret,quo caua in interuallo inter feptum Si >,6fi.rul imam hu, cordis inuolucrum ex Galeni fntentia fuffulciretur , Quippe quum hune lobum Galenus ius lnfye in fmfjs reperifTet,immerito ofeitantia? alios difdionis proceres arguit, quaf illum ignoraf- are. fnt: uti CanSi Galenum islateret, f hominum cadauerapotius qum fmiaru fecareaggreffus fuift,Quumenim in homine null ftinteruallum dudus uene caue fpto in cordis inuolucrum,fd utifuperis docui,hec duo fmul connata un fmelq?perforentur ,nullusfan pulmonis lobus hic cfftere poteft,qui in illo interuallo uen fuftineret,nif forte hunc(quod fumm eft abfonum) in cordis inuolucrum reponi quis fectionum imperitus arbitraretur . In caudatis uero fmfjs,et magis adhucin canibus,amplum occurritinteruallu,interfeptum trafuerfum Si inuolucri cordis mucron,ac hc inter mbranas thorace interfepientes inane uacuum'ue eft fpacium,per quod caUa prorepit,fibi fubftratum habs pulmonis lob,quo mirabili Natura? opificio is caua? caudex tanquam manuapprehendituretfurTulcitur.Proinde quan Lib.6dePU do Galeni deferip tionem canibus,noftram autem hominibus confres , utram que uerameffe citi6.lib.de Se fatebere, Verm Galeni fntentia nufquam non caua priufquam cor pertingat,uenas in m c9i.uend. lib.j branas thoracem intercipientes,deduci ac diftribui docens,ueritati parcit,quum h se membra deAdnii.yz cLItfiM. Gommentdrio na? uenas allumant, partim ab c illis ramis quos iugulo ad has ferri audies , partim ueraa fi 6 M,N,CU rum in tip, ne pari,Cauaautem quum ad cor fertur,interfepientes thoracis cauitatem membranas ne c- fifi.ca.if. po.deVilus tiragit quidem,tantum abeft ut ramulos ipfs ita tenues ut in illas digeri debeant,offrat, Prsete tdti.in morbis rea alius Galenum in libro deVenarum fedione,probafcutus mirabitur, qui priufquam ca dcum. fjili..l ua? fupra cor progrefum attingerem, caua ftatim atque in cor pertingit f uenam arterialem in 8.fi.C,D. pulmones porrigi non afcripferim,quum intrim illud Galeni ftdogma. Quod qum ueritati confentiat , ipfa uaforum continuitas arguit : quippe quum nihil ab alio pronafci uer dicamus,nifid ei ft contiguum,aut faltem attiguum , arterialem uenam caua principium ducere neutiqu quis afret,pra?terqum enim qud arterialis uena fextuplo crafori conftatg cor- gxfi.C&M porequm caua, illa hanenon contingit, fed non mediocris cordis fubftantia? portio inter ca ua? orifcrj elatiorem fedem Si dextram orifdj arterialis uena?, intercedit , Dein arterialis uense orificium
SKCJ

DE

H V MA NI

COR PO RIS

FABRICA

LIBER
caua?

IIL
s

2$l

orificium non minus in cordis dextrum fnum qum orificium

orbiculatim tiberumqj

pertingit,nihilq? minus apparet qum foboles aliqua caua ad arterialem produda Vndeetiam hsec, quia propriam obtiraet circumfcriptionem, non minus priuatim qum caua uenifc pertradanda.Hucaccedit Galeni de uena? pari carentis principio,fibi non conftns fntentia, Primum enim in commentario decimo fecundi libri in Hippocratem de Vidus ratione mor- Gdlnide ue, nafinepdri borum acutorum,fbi ipf ter pugnat nam in initio frmonis de uense caua? per thoracem di- brtuferttticc. ftributioneuniuerfminquit,uenam odo inferiores coftas enutrientcm caua pronafci an te qumad cor pertingat,moxfubrjcit, in quibufdam animalibus fupra cor hanc caua depromi:in homine autem ex ea cause fde eandem emergere docet, qua hsec dextram cordis aureni contingit.Rurfus fuioblitusaliquarato inferius fubnedit,hominisinfernas coftas uena enti triri,qua? fub corde caua exorditur - Huic fntentia? propemodum conformis eft, quse in Ce* xto libro deHippocratis Si Platonis dogmatibus legitur , quum fcribit^ cordis inuolucruni fmukum omnibus membranis, quse tum thoracis cauitatem interfepiunt, tum qsepuU monem ambit,alimentum ex caua priufqu" ad cor deferatur fumere , Quando enim inquit* ks SGi ifixfi.icpvo-1 -ny 7rv\j(iov , aliud nihil ipfum intelligere arbitror , qum membranam coftas fuccingentem,qua? maxima ex parte uena fne pari enutritur.Non enim intelligit opinor mbranam pulmonum fubftantia? proxim obnatam,quum hsec nefurculum qui de caua mu^ tueturdn libro autem de Venarumfedione,uen fne pari dextra auris fede ad fniftras thdracis partes profcifci,atq? adquintam thoracis uertebram perferriin quibufdam animalibus atteftatur. n fmrjs autem , paulo fupra aurem in dextris partibus hanc poni docet,plura que hic qum in libro de Vidus ratione, coftarum interualla prsefenti uena enutriri fatetur . Ean dem fntentiam in feptimo de Adminiftrandis fdionibus compleditur,nifi quod hc ipfam uena quse iuxta dextrum cordis fnum confftit,pronafci fmpliciter tradit: quum illic ad fini ftras thoracis partes illam proficifei , mal adiecerit, Quinetiam alio feptimi eius libri loco hc g e fne pari uenam ex dextro cordis fnu non fecus ac s coronalem pronafci docet: quamuis id in fmrjs haud euenit, At non eft quod prolixius alia huius ordinis loca ex libro de Ftus forma tione Si aliunde in mdium adferam,quum ex modo propoftis,Galeni de uena? pari carentis ortu progrefii'que fntentia utcunque conftet, qua? qum ueritati confentiat,ex noftra enarratione uerameius uense feriem profequente, petere licet. n homine enim non minus qum in fmrjs, Si canibus, cVfuibus, &bobus,&: quotquot uidi quadrupedibus caua pro cedit, poftquam hsec cordis inuolucrum fuperauit,aceo ufque pertingit, ubinullus amplius pulmonum apparet connexus,qui uaforum interuentu perficitur,Et f quis fedioni fidem de roerans,rationem huius uena? exortus petierit,illam fanadinueniet exnoftrofermone,qui Vnde uindnt pdricdrentem Natura? artificium in illius uense propagatio ne fuperius enarrauit,Haudquaquam enim hec endfci opor* pari carens uena cause caudice fub corde enafci potuit, tum quod nimium periculof fufpen tunia fa fuifret,propter ingens interuallum abea uen se cause fede ad uertebras ufque confpicuum: tum etiam,quodfillinc uena pari carens exoriretur, tota dorf pars fub corde Siea fede qua eius uense principium nunc exporrigitur confftens , uenis indiga relinqueretur : aut Natura denu aliam uenam illinc,urade nunc illa enafeituriproducere debuiffet, illis uertebris alimen h sfi.U.e. tumfubminiftraturam.* regione autem h dextra? auricule pronafci nullo prorfusmodo qui B- uit, quod uafa pulmonem adeuntia , uenalis fcilicet arteria , Si arterialis uena , Si afpera quo> que arteria,illam ad dorfum ferri prohibuifnt, nif ipfa aliquoufque prius aut deorfum aut furfum prorepens,aptam defeenfus fui fedem callidinueniftt, Prseterea fie regione dextrsc cordis auricula? uena paris expers diffunderetur,ipfa etiam cordis inuolucrum peculiari fora mine fecus atque nunc permearet. unde etiam uel hincaftatim docet, qum procul corde principium ducat , Nequp :ft quod ad huius fententisc robur , hominis dorf qu id cor fpedat obliquitatadferarmqua? quu multo maior in homine,qum quadrupedibus aut auibus ft,facil liceret conficere,fne pari uen homini etiam altius,qum illis animalibus caua opor tere enafci,quodhis Si fuccindior dudus regione dextrsc auris ad dorfum qum illi uiftun uti profedo inter fecandu non folum iucundu eft expendere,fed etiampromptum,Quamob> rem uero Galenus ita uari cVdehominis uena pari carente,ipfic> nunqu uifa, magis perpem adhuc qum de fmiaru uena fenferit,in ea Epiftola utc perftrinxi,qua dextri cubiti axillare tu laterali morbo(f modo quid interfit cuius lateris uen diuidas ) fecdam docui.Galenus e> nim aliquam ratione alicundcminifci ftuduit,qua Hippocratis fntentia probabilior redderet,qua is fanguin non mittendum docet,quum dolor inferiora ac fub feptum petit, Quaf t F. uero Hippocrates arbitratus fuift, * uena fne ciuge per phlebotomi nihil educi pofe,aut hnt^u. eremotisabkaxillaridiftare,qumutha?c autalia queuis,illius gratia aperiripoffet, quum intrim

1%"L

ANDRE

AE

VESALII

BRVXELLENSIS

intrim in pumonum,cordis,iecoris, uentriculi, lienis cVrenum affedibus, uenam in cubito no Hippocrates folum,fed omnis medicorum chorus fecet. Cseterm quoniam Epiftola nu per commemorati hsec prolixius cum aliquot alrjs paradoxis perfequitur,cause uense diftributionem deinceps non interrupta fermonis ferie aggrediar , ne mihi prseter uera? hominis hiftorie narrationem inhocnegocium augeam,utubi Galeno diffentiendumeftafcribam, ipfuscp fntentiam uerbis aliquot refellam:& nepropter meam in eum pietatem, etiam proli xmihi uenia petenda ft,quo rabularum animos leniam,quos miras excitaturos noui tragccdias,f femel atque iterum Galenum purgare,& friuolis quibufdam ratiunculis ab errore uinQudmobrem dicarepoterun^parumMcitiiqudtotinnumerislodsipfiusplacitaueritatedifbnacerto Twnjemperfer (quantumuis intrim inuitus)oftendam,Hadenus enim non femel expertus fum,qum eiuf monidddendut m0(Ji homines apud diffedionum imperitos gloriari foleant, quum ratioraem aliquam excotitUc^fd, gitaftent,quaGalenusexcufari,aututipfloquuntur,cumoftenfameparteconcordaripofaCttcliJt. ft, Qum turpiter uero Ce tum poftea in publias fdionibus dederint, quum fuos Achilles Cduaddiugu mihiproponerent,ipf probe norunt, Vena igitur caua, poftquam fne pari uenam fedidukm inceffm. ^^J iUgUlum red fub pedoris oft ' confcendit,membranis thoracem interfepientibus ele- Ubv ain. ganter fuffulta,"1 molleq? Si glandofum corpus hc in iugulo pafm adftratum obtins,quod 2M*- rseci Bviy , Latini uero communi glaradularum nomineglandium uocant,Eftautem glandium id in elatiffima thorads fedeexftrudum , ut ab omni noxafrequentifmas uaforum diCdua cdudi, ftribuuones hc fupenfas , immunes feruaret i Vena enim caua " inibi primm in duos inf- H. ^iplrfttit ,les ^uncos difcinditur, quibu s omnes uense cause partis adelatioracorporis porreda? foW' boles pendent, A fniftro namqp trunco,quemadmodum Si dextro,0 grandis uena promi- o I. tur,quse primsc thoracis coftse innixa poftquam aliquot fdifparfit ramos , fub clauiculain Vena dxilL> axillamp properat, Ab huius etenim radiceq exilis uenaenafcitur,deorfum per coftarum radi- p utFfuh E rmconfitm. ^ ^ tertiam ufque coftam exporreda,& exiguas foboles tribus fuperioribus coftarum inter m figura 'vlidfUpeno uallis,aliquando duntaxat duobus,deriuans , Praefens uena non fmper ab eius qua? axilam Jj^rd cofidrum petitradicepronafcitur, uerm nnunquam caua priufquam in duos illos grandes truncos * interudlld pe, bipam'atur,prindpium ducit, Quinetiam interdum hancpenitus abef obferuaturus es , aut aranese filorum modo prsetenuem,quum breuioraillarum coftarum interualla ab ipfs incubente uena quseaxillam petit,aliquando autem uense pari carentis propaginibus (idq? potiCVena fulpe. fmum in dextro latere) fatis nutrimenti afumant , Ab anteriori fede illius r magna? in iugulo * HlZI offede, bipartitionis,5 dua? pro deunt uense, qua? introrfm dudsc , ad elatiorem pedoris offs fedem * Mera l orfum repen , COntendunt , Si fub pedoris of deorfum perreptantes numerofas f difundunt foboles, ^f^f' tes. Siniftra(quod Si de dextra. fubaditum uelim ) fecundm lseuum pedoris ofs latus,ubi co- ^ \t6 g ftarum cartilagines ipf coardantur , decliuis ad abdominis fuperiora tendit , in progrefu ad c. fex fuperiorum feptem coftarum interualla fngulas propagines diftribuens, qua? ad terminum ofs coftarum ubi uense coniuge carentis Vamos cefre diximus,finiunt. Quemadmo tG,G. dum uero ramis uense pari carentis , propagines extra thoracis amplitudinem ad mufculos coftis inftratos excidere relatumeft, fcquoque uenis ad cartilaginum interualla difeminatis, ramuli notatu digni in mufculos pedori incumbentes,ipfsqj adeo mamillas propagtur, f modo ad has uenis pedoris of exporredis, furculi deriuentur Porro quodex uenis fub pedoris of dedudis" reliquum adhuc eft,ad latus mucronata? cartilaginis deorfum in car Utfi.tib.f nofam redorum abdominis mufculorum partem diftribuitur, Vense enim thoracis ampli K.6muf.ta. tudine prolapfa?,fub redis mufculis ad mediam uCcp abdominis fedfruntur,ramulos quof- d.ubi etiam reum mu, dam inproximas partes utrinque tranfmittentes,Quorum prsecipuus ad abdominis cutem fiulumfin, fubit,atque obliqu fecundm coftarum cartilaginum terminospropagatus,ingracillimas et 'fignufte, capillorum modo fubtiles uenuas exhauritur,Ceterm infgniores uenarum rami, fub redis #&& mufculis exporredi,in plures furculos x fupra umbilici fdem ceffant, qui redorum abdomi - x M> nis mufculorum fubftantia? implexi/ illarum uenarum terminos finesq? fpedant , quas in fer- ? r monis progrefu,ab imo propter genitalia furfum fub redis mufculis cfcendere audies , quu earum ufus quem in menftrui fanguinis ad ladis generationem,ck: fanguinis item ex mamillarum fedibus ad uterum foetus enutriendi gratia reuulfonem , ipfs prsebere credimus, explicabitur, Harum uenarum fub pedoris of reptantium originem ex anteriori mediaq? in iugu lo bifurcationis fde,ut plurimum fieri animaduertes.interdum uero eas ab s axillarium uena z *& ' r radidbus , poftquam illa? nnihil iuguli medio in latera receffert , enatas obfruaunquead mod um aliquando alteram ipfarum,& prsefertim fniftram ab axillari,alteram uero ab ipfa bifurcationepronat uidi: quemadmodum etiam no infrequenter occurritab anteriori uense caua? fede,ubi in duos infgnes truncos partitur,unicam pronafci, qua? furfum ad pedoris os duda,

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

IIL

2S5

duda , in duas diffcinditur uenas , ac unam dextro pedoris ofs lateri , alteram fniftro exporrigit Ab his quoque uenis fecundm pedoris os deducendis , membrana? thora ds cauitatem interdiuidentes primos mutuantur furculos , ac fubinde etiam caua ubi fi.Ub.6 nunc didas promit uenas , a graciles quafdam propagines fibi uendieant , fecundm to* ~ tammembranarumlongitudinemcum'' neruis fepti tranfuerfi exporreelas.Quinetiam,ut et p,p. antea monui, c uena pari carentein membranas thoracis cauitatem interfepientes furculi ac c f. cedunt,uenis qua?d adharentem oculi tunicam implicant,qum fmilimi , Ab his uenis etiam

/.

disfi, ca. f0boesincordisinuolucrum,ubimembranctlioraceminterfepienteschoccontiraent,pertin <<ffyuot rdmi^ etdlicctcol gUU* Cseterm f uena axiilam accedens priufquam thorace procidit, non ita procul ab pe'^e^!ur% ligereex 1, ipfus initio ex elatiori fede s uenam utcunque amplam promit , qua? furfum obliqu ira priufaumbrd z,fi.lib.6. p0ftenora tendens , ad tranfuerfos uertebrarum ceruicis procefus deducitur , ex" per11 fo- *&& fubedt. nn II ramina illis priuatimexculpta furfum confcendens in mufculos uertebris proxim adnatosj tim*M fobolesfpargit, Atpraterillas,certo ordine Si ueluti geniculatim fngulas foboles unicuihzfi.ca.if que foramini neruorum exortibus in ceruicis uertebris incifo deriuat, dorfali'que medulla lt lxs fi *. ipfis'que adeo uertebris alimentum fuppeditat.Quod uer eius uena reliquum eft , in caluaiifi.ca.i* riam contendit, 'peculiare fibi cumk fuaconiuge arteria foramen obtinensj quod ad pofte > U.i f. riorem occipitis ofs capituli fedem excauatum antea dixi , Vbi uer uena in caluaria arai Ufi.ca.iz pjj'tU(jmem pertingit,in 'fecundm feu fniftrum dura cerebri membrana fnum, uti polultifi.tj. fteaauditurusesdiftufis, exhauritur, Prater hanc uenam,"1 alia adhuc ab illa qua ira axier 7# fr-7 lamcontendit,priufquam thoracis cauitate labitur , ex ipfus pofteriori regione principium Q'^ ducit, qua in mufculos,humilioribus ceruicis Si thoracis elatioribus uertebris adnatos,ac ca pitis dorfqj Si thoracis motibus famuantes,difpenfatur,Simulatqnier axiilam petens uena nsmuf.ta. mter primam thoracis coftam Si clauiculam ex thoracis cauitate progreditur," mufcuumcp CMfQf^ perfort qui fecundi paris dorfum mouentium alter eft,non femel0 eam p promit uenam qu mufciM in humeralem pofteauocabimus,& ilico atq? decliuis dudaglandulas in axilla ad firmam uafoEpitomes rum diftributionem Natura procreatas contiragit,quas nunc dicam fe emittit propagines* tabuhs. prjmum utrnque fngulas promit uenas , ad thoracis quidem anteriora q unam , ad pop utlulti fterioraautemrakeram,Qua antrorfum exporrigitur, in 'mufculos pedoris offe cV coftis jifiniflrok adbrachfj os Si fcapulam pertingen tes diftundiur,cx:pedoriscutemfmulcx:mamiiasfrei

terez *

q,jentia^moclumramorumferieinmulieribusadit,Venaautemretrorfumproficifcsinmii q p. fculos cauam fcapula fedem occupantes,uicinas9 fedes multiplicietiam fobole digeritur. Ce. r 9? term nonnunquam 'priori 8t"quapedus accedituena^interdum uer ab ipfo qui in xillat s muf.ta confftit Vuncoxaliagrandisutcuncuenaexorit.ur, qua deorfum fecundm thoracis latus a.. 4. ta. v t p. exporreda,potiffimumabfumiturin ^mufculum, cuius beneficio brachi decliuedorfo ad> " m- mouemus,Prater hos ramos maioruena que in axilla habetur,r exiguos ablegatfurculos gla x f dulis cVmbranis, qua inibi uaforum diftributionibus eorundcjp colligationibus prafunt, 7 TJe. Quaautemferieaxillarisuenareliquumintotammanumexcurrat,peculiariCapitemoxat- Cduaptrcol z inter p. quecateras afeendentis uena caua propaginis foboles abfoluero,expediam , Proindeadiu- l^dputfe *rR' gulumrurfusfermone conuerfo,caterostruncoruma magna illius in iugulo diuifionis ra' mos aggrediamur, Vena itacf caua ad eum quem dixi modum priufquam pedoris offis fumh> mum tranfcendat,in duos truncos diducitur,ac ftatim diuifone nuper commemoratau na,qua axiilam petit,principium obtinet: quod autem alterius diuifonis illius trunci adhue fupereft, mdia prima thoracis uertebra corporefede, cui pris innitebatur, modic rece> dens, furfum extra thoracem protenditur, Si fmulatqp clauiculam pedorisqp ofis fummum c s er t. fUperauit,inc duos impares ramos fcinditurjnteriornamqueexteriori magis qum pleriq^ar interioriu^n d ulti.fi. a kitramur graedior eft, Si fecundm afpera arteria latus ''afcendenSjnonnullas uenulas in Uris* fpeciem capillorum exiles afpera arteria conterminisep membranis communicat * Hac inteefi.ca. iz. rior cenfetur iugularis,qua cum fui lateris c foporali arteria uerfus cerebrum fertur,acira afeen ^attoth^ & graciles ramulos membraraulis f Cexti neruorum cerebri paris in collo Si in faucibus etiam fe feriatm hic pt imi paris ner uos colligantibus digerit , uniuerfo dudu foporaria arteria ad caluarie ufque jbea ulti. bau-m commiffa , qu cum g peruenit, ira duos iraaquales amplitudine ramos diffcinditur,ac , r f^ h amplior obliqu retrorfum , fecundm caluaria bafm dudus, caluariam fmul cum quo K.4 t*jL dam foporalis arteria ramo ingreditur , i foramiiieutens fexti neruorum cerebri paris grainv* tiaexculpto, Qua uer ferie in caluaria cauitate prafens ramus digeratur, in cerebri uafo> g fi.i* ca. rum defcriptioraeafFatimperiquanmod autem faterit,ad caluaria ufque amplitudinem ueheiufdfi. nas,quaepertingurat,fermonededucere,Abampliori hoc iugularis interna ramo, quum QcumL uu- diximus in pofteriora fecundm caluaria bafm is contendit, propago didueitur^ i x,3 j.ca. iz lit e. k jig.ca.14. t. M
?

284-

ANDREAE

VESA LU

BRVXELLENSIS

in elatiorem fedem ' m ufculorum pertinen s, qui anteriorem ceruicis uertebrarum regionem l*mf.t<i, occupant , ftomachoq? fubiacent."1 Gracilior uer interna iugularis ramus fbporali arteria pe fl5B. nitus relida," priuatoforamine caluariam fubit, quod iuxta foramen tertio Si quarto pari m fi.ca.14. f -facis ra neruorum cerebri commune calatum retulimus. Priufquam uer ramus ille in duram cerebri nos o)0>o. membranam digeratur,totus'que in caluariam mergatur/fobolem non admodum infignem tt2>ifica. i Hb. r Exterior iUn adauditus organum depromit,eam per q foramen quoddam tranfuerfum mittens,quodhuic iuxta . gu/dris hume foboi Sir neruulo cuidam quinti paris neruorum cerebri commune cenfetur. Porr* exterior 0 HfiMb. rdriagortus, idemq? grandior fupra clauiculam fada diuifonis ramus,ab exteriori ipfius latere poftquam ry priuf^Udm mufculorum dorfum mouentium fecundi paris ' alterum perfora uit," infignem fediducit Pfi-H<:a.n. brdclriumfu,< S 2 fica.n bitfcries. uenam, qua deorfum Uerfus clauiculam reuoluta ad fummum humerum ipfumqp ade bra lib. v chium contendit. Anteaquam tamen hucperungat,non proculab ipfus ortu "ramumdit, r'fi.c:t qui in cutem pofteriori ceruicis fedi obdudam,cV exterraos eius fdis mufculos, raumerofaue H-4-babcL enatum. nularum ferie digeritur, Prater huncuena fub dauicula brachium petens/alium quoep oran T,'' diorem depromitramum,in gibbam fcapula fedem frequenti etiam fobole difperfuim Dein * 8 mufta. C. de quando ad s fummum pertendit humerum,atq; fub illo in brachium prorepit , priuiquam ua. penitus demergitur,in fummi humeri cutem ' propagines deriuat, quarum pracipua in cut xb. digeruntur, qua mufculum integit, cuius ope brachium attollimus.Eiufmodipropaoines yc. interdum,idq potifimum in mulieribus,ad mamillarum ufq? cutem0 excurrunt,deorfum in Zultim<efi, lib, \ priora fecundm clauiculam errabundo progreffu deduda,& ante fedionem in perifq? mu ad,d. lieribus uirefeente quodammodoautcaruleocoloreapparentes.Qiiaautemferieeiusuena b4.muf.ta, brachium adeuntis reliquum (quod humerariam uenam conftituit)in manum digeratur,po s. 10. td.&. cisfi.hb.s fteris dic, quando peculiari Capite ipfus axillarisq? uena diftributionem perfequar , Cate A,A. rnfWior ramus,qu fupra clauicula haberi,atcp ab externo fuo latere humeraria oerminare dT. Exterioris iu diximus,fub cuteac' latobuccas moute mufculo fecudm colli latus ad fauces porrigitur,ex ennuf.ta. r. guldrisferies. teriorem efFormans iugularem,que non pari fmper modo (uti in uoeiferantibus, aut alias ui fpiritum retira entibus,cVuetulis indiesobferuamus) per colli cutem fertur, fed fer quadruplicem diftrbutionis fpeciem proponit , Prima (quam frequen tis eft cernere) ea eft, qua unus tantm ramus hc fub cute ad fauces ufque procedit, in ipfo progrefu raullibiinfcrniter difciffus,fed duntaxat graciles ramos in mufculos conterminam'que cutem partim red , partim obliqu, Si interdum tranfuerfim confeendentes , uari fpargens , Secunda autem ea uiftur , qua in medio dudu iuxta colli longitudinis mdi PP^.1, um iugularis in duos infgnes ramos dirimitur , Si unus qui mdmfri butiois ex, dem in priora, alter in pofteriora quodammodo furfum proterna iu, perat. Tertiamrarisacddere confpicimus, nimirum qua pro guldris ue pter clauiculam adhuc,ubi humeraria originem ducit, exterior naferiem, nudd cdtia iugularis in duas propagines difFunditur, qua furfum fub cu delineatio te inuicem diftantes feruntur , Quarta ex tertia paratur . aliquodocet, re' ties enim illa propagines inuicem perpetu diftant, ac nufquam liquds ue, rotrespri fe mutuo contingunt.interdum uer ad humiliorem faucium fe iidtis ry dem mutuo rurfas count, ac exambabus una conftituitur ue nunc ferid na, qua mox bipartita,uti modo fubiungam, n ramos ceffat. timhicre, pofitis jvr Verm fubinde Si ex tertia ferie alia adhuc confurgit diffrenmidis ex, tia . Nam aliquando altra, neque illa fan minor propago, cu prefsi , de ti non fubtenditur,f mufculo recondita qui pedoris ofis fum f4.n1uf.td. edrumpri, maeofdem mo & clauicula pronatus,mamillaritemporis ofis procefui in . hdrdcT-e , feritur. atqueea propago in eum modum fubmerfa, frquenter reSy^uosin ade infgnisoccurrit, ut etiam nonnulli difdionum profefb tegra deli res hanc internam iugularem ufdeantur appellafTe : illam g ue g S. nedtionidC commodd, nam intrim ngligentes , quam prius internam iugularem noui , rdtus minauimus Vtcunque igitur exterior iugularis aut unica uex illd hdc trinque, aut in medio per collum dudu, aut ftatim clauiculis itd fkci, liws pojfe. gemina afeendat, fmper cuti qu prorepit infignesnotatque perpendi. dignos offert furculos , ac quumadfauces ufque iuxta inferio ris maxilla humiliorem fedem fub aurium regione" contendit, bv. fui l portionadoris interiora cVduram cerebri membrana tranf- iX mittit* reliquum uer ipfius in faciei cutem Si illius mufculos,8c~ h?. ad temporal poft aures, Si uniuerfam breuiter capitis cutem trank
1

m tmf.ta.

A.

nmufta.

oHifubleuata lingua

conficim,

tur.
p fixa. 14 E . er ultim<efi.\.

qx^fi.ca, izii.ig. r fub 9 . er

uki.fi.fi.a'
fixa. 14 G,
s 1,3

H. fi. ca. ttli.iG. 3fi.ca.1z

luth
Y.

xZ. y 9zga*.
b

^.fixa.tz

U.rff.

afUi.7

HVMN CORPORIS EABRICA LIBER , 2f trnsfunditur, { Portio interiora oris fubies ,in primis fuis fciforaibus m glandulas exigit,qua in faucibus funtinferiores,quascj? tertium glandularum genus in fxto libro recenfebimus,His glandulis qua uafor hc prafunt diftributionibus,ab interiori externe iugularis portfone ra mui difpenfant,mox raotatu digni in laryng Si" glandulas ipf proxim adna$as,et mufculos offis " referentis,& lingue,cx* uniuerfm ad omraes fauci fedes,furculi deriuantur , quor infiV gnis fb Iingua fecundu ipfus longitudine prorepit,in multiplies Si errabuda frie prorepen tes0 ramulos fcifs.Quinetiab hac iugularis portionepraterp grande ram qui in caluariam perq forame fubit,ad pofteriore mamillaris procefus fde calat , rami etiin palat Si turaict nari amplitudini obdud digeruntur, quibus poftmodu n negligende/ foboles caluariam petunt, Vna enim per forame,quod fecundo cerebri neruoru pari infculpit, caluaria accdes, ira dura membrana aliquotfurculis excurrit,quemadmodu Si altra foboles dura membrana; ofrtur, caluaria ingrediens per grandius foramen ' illoru qua in odauo capitis offe odorum gratia exfculpunt.Ha foboles quu caluaria iragrediuntur,furculos quofd oculo elargiuntur* n froratis cutem interdum difminatos " Exterior externa iugularis portio per capitis exterio ra pafm reperas,perinde atq? iraterior,cuius fri iam abfoluimus,mox glandulas fuis diftributioraibus prafedas obtiraet,qua inibi reponuntubi inferior maxilla fuperiori articulatur.Pra* feras portio inter has glandulas bipartitur,etxuno ramo in buccas,nariu aas,cV adYfront uari exporrigit: altero aute" tepora SC auriu fdem adit.Hic enim ramus rurfus in duos precipuos furculos diuifus,unu in Cui lateris tempus admodu errabundo Si irauoluto dudu digerendum onert:ater uer poft aures Si&d occipitis cute diftundit. Verm exterioris iugularis foboles in fade ac capitis cute digefta,hoc fibi priuatim uendicant,qud dcxtri lateris uena,fniftri la teris uenis permifceant, ac inuice coant, idq? potifmi in facie Si uertice , Si imprimis adhuc* ira fronterade ut froratis ueraa plerunq? ab utrarumqp iugulariu propaginibus per internes ocu loru angulos furfum dedudis confletur. Ad hec, per exigua uerticis offi foraminaet futuras c graciliima uenula in caluaria procidunt,n5 aliter atq rurfus ex caluaria in cute alias emergere tumdic, quando cerebri uafor ferie priuatim perfequemur, Quippe hacopportuntantiIDE

fper du in caluaria arterias quoep frmone perduxerimus,feruabitur,quduaria cerebri ueraa rum arteriarumqp ft comixtio:qu incognita adhuc arteriaru ad caluaridiuaricatioiie,arduu foret percipere, Quanquam intrim cuiuis integrum ft, Caput prafnti feptimum, cerebri uafs dedicandum,aut hc, aut ipfus quo id reponam lo co aggred

VEN^AE
im.
b a,a.

^AXILL^RIS
roria?permanumferies*

ET
Caput

HVMEs

VIII*

e N A s duas caua in manum propagari,prius relatum eft:* unam quidem^ anteaquam caua thoracis amplitudine fperet: alteram uer abcexterna iu

guari,ubi ea clauiculam pedorisq? fummum aliquantifper fuperauit, Hec quo d d fub fummo humero ipfaq? ade clauicula in externa brachfj fdem 4 a er procedat,humeraria Si cubiti exterior dicitur , illa aut qud per axilla in* Qult.figa. ternamcp brachij fedem prorepat,axillaris interiorq? cubiti uena nuncupa Ub.t. tur , Et quuis utraq? ueraa in plurimos pullulet ramos , cm in fuperficie fub cute, tum aitis inter mufculos propter offa dedudos,attamen axillaris quanto humeraria orandior ampliorq* uiftur,tanto etiam in frequentiores numro fioresep foboles diipergitmv Humeraria nanqj ab externo latere exterioris iugularis long minori, qum uulgus arbitratur, c inter I er c irateruallo,&: interdum communi cum axillari trunco,quis primam thoracis coftam fupea iuxta T. rat, principium ducens,atcps illos quos pracedente Capite recenfuimus ramos difpergens,acl fut in fini, pofteriorem clauicula fedem contorquetur,ac fub fummo humero prorepens,h inter internu ftro latere ultim fig . latus mufculi brachium attollentis,et ualidum tendinern mufculi brachium ad pedus ducentis g b, c, dj. ira brachium procedit. Dein carnea membrana fub cute fufFulcitur, deorfmcp porreda etiam k muf.ta. ante fedione in omnibus euadit cfpicua , nif forte graciliores omnino uenas homo obtineat, inter P er ^ per linea obefor ue ft.Porrigitur itaqp redo tramite deorfum per arateriorem(uerfus exteriora tam ma abLadQ. gis)brachrj reoionem,fecundm exterius latus1 mufculi cubitum fledentium anteriorisjn de i 6 muf. ta. feenfu uer ad^cubiti ufq? articulumk graciles duntaxat ramos utrinq? in cutem fibi proximam, . anteriorem^ mufculi cubitum fledentium prioris fedem difJ3enfat , qui partim red , partim k e,e,e. obliqu Si tranfuerfim in cute ita prorepunt,ut interdum uerfus internam brachrj fdem ad aIf- xillaris uena 'foboles in cutem digeftas pertinere,cum illisqp coire uideantur. m Quando hu m f. meraria cubiti attingit articulum, iuxta" exterius humeri tuberculum in trs diducitur uenas ti fi. ca. k amplife/t'-tP.
cT.
Sw>
3

Uume.fries
lUXtdcubitidT ticulum.

&8S

AK D

R AE

VE

A LI

B R V X E L L E N SIS

amplitudine irate'rdum aquales, noranuraquam uer una cateris ampliori, Prima (qarh fre> 2- . quentifm,ac potifmm in hominibus deel reperies ) penitis obliqua deorfum ad m dium flexus cubiti articuli defertur,atque fub p mufculorum fecundo s tertios'que digitorum p,mfMt articulos fledentium , hincc$ ab humero & ulnaoriginem fumentium capitibus in aliquot ra> e.6ta.t, ... mosdigeftacefrat.nonautemutiGalnusfcribit,alicuiraxillarisuenaramo(quemadmodum rm^m L ' eVefut* * ca luam nunc perfequar)commifcetur. Vt enim Galenum axillaris uena portionem fub mu- J ^ rL feSone. fculis reconditam minus red defcripff obferuabis,ita etiam prima huius humeraria proryli.3 de Ad, paginis(f quando hac unquam cernitur)friem non eft afquutus, Vti fan admodum conwUfeBo* cjnn uerec^ eas delcripft uenas,qua citra fedionem in nudato,ut in uena fedione fit,brachio plurimum Si frquenter illi occurrerunu * Secundus itaqp humeraria ramus , quem cum alrj s t b* duobus paulo fupr cubiti articulum deriuat, cateris plerunque crafior exiftit,&: obliquus quoque fb cute ad cubiti cum humero articuli flexus mdium defcendit , ac cum axillaris ue na u ramo, quem poftmodum commemorabo, coit,x unaq? ex ambobus ramis, humeraria ni f. mirum Si axillaris uena conflatur, y Tertius humeraria ramus, a mufeulu qui radio iuxta bra- * *t chiale inlrtus,radrj in fupin motus autoreft,confcendit:cVpaulatim deorfum proreps,obli f'6m^ quusperradiumiuxta mdium ipfus longitudinis in externam cubiti regionem perfertur, A.iiik*. quamubi attigit, ut ira reliquofupercommemoratum nuper mufculum dudu,h furculos quof * Mdamin proximamfbi cutem depromit, quorum nonc irafmus ef foet, qui ab ipfo educi- cfuperm tur , qu humeraria in trs illos ramos iuxta externum humeri tuberculum diffcinditur * Caterm tertius hic ramus fenfm obliqu uerfus ulna appendicem , brachialis'que radicem prorepeiis, tandem d alteri Cuipiam inibi e commifcetur uena , hac que adaudus externam d x,%. brachialis fedem corafcendit,&: ira aliquot furculos errabundo dudu fparfos difdus,region e h intercurrit,qua ante paruum digitum Si anularem habetur, externa etiam illorum digitorum fde foboles quafd fibi uendican te. Cuius uer uena propago illa demu fit, quam tertio hume raria ramo urairi iam fcripfmus,fubiuragam , ubi primm aliquot axillaris uena propagines abfoluero. quippe ab axillaris ramo fub cute per totam ulnalongitudinem exporredo , illius Atilldta in propaginis initium peradet, Axillaris itaque, f quum primm axiilam fuperat , brachium'que / m' Irdchioccmfi' iubingreditur,irater mufculos brachfj os amplexantes delitefcit , pracipu uer irater anterioJtenus frus . ^em Cedem g primi feu interioris cubitum extenden^ Si pofteriorem fedem tendinis l mufcU' g , nrnf. li, quo brachium pedori admouetur,& dein iuxta cubitum fledentium mufculorum 'pofte- j*T riorem. Hac primm capitibus1" mufculorum , quorum ope cubitus extenditur " propagL t luf nem orTert,ils Uertulis regione edudam, qua ab axillari in glandulas hic repoftas dige- m uta.,f. runtur. Poft hanc,fed dmim s, ex pofteriori ipfus fedep uenam rj fdem mufculis difperafat, n nqua mediocris etiam magni tudirais foboles ira externa brachrj fdis cutem difminantur . Ab R> externo latere axiilaris uena, q alia notatu digraa amplitudinis propago diftunditur , obliqu p o. deorfum fub humero ad r externum ufque ipfus tuberculum defcendcns, ac fub ' mufculis eu 1 fbitum extendentibus occultata, ' mufculoriimcp capitibus ab externo humeri tubere prona - J |J ; feentibus , ramulos quofdam exhibens,ac demum aliquoufj? in externam cubiti fedem prore- s 9 muf.ta. pens,framl cum " neruo quem brachium petentium opportune quartum enumerabo.Has pro T>s * pagines axillaris adhuc ira alto latitaras edit,ipfaq; in * duos truncos diffcinditur, quos fan ac ^ zL.' curatiffmexaraiiraatos uelim,nora tantm Galeni nomine, quem hac axillaris diuifo latuit, uz.3f1.ci* fdeorumquocpquifoperapreciumaliquodinAnatomearbitranturpraftitif,dumfdio fc-4* nemfmel atque iterum aggref, fmul cum axillari ueraa humerariam porrigi,f animaduer- xw2crr, tif feriburat, ofeitanter humerariam (qua etiam uel aute fedionem notifima ef debuit ) un cum carnea membrana brachio auferentes,cV poftmodum r alteram axillaris ueraa partem y qA&H Praciptu dx (quam modo perfquar)humeraria lo co deferibentes. Axillaris itaq? hominis ueraa non pro- ti.fif,f> ilLtis in duos culab ipfus thoracis cauitate in axiilam egrefu,in duos quodammodo pares diffcinditur ^'* trunc&s 'ftri . . a , ri i n ri . r e . . **'' butio. truncos,quorum alter interiusatcp in profundo toto dudu fubmergitur,ac arteria m ma- 4 zfi.at.tt num exporreda perpetu attenfs,eadem fer cum ea diftributionis ferie digeritur, fmul etia ^U j a neruo brachium adeuratium tertio concomitatus.nterb duos enim cubitum fledentes mu- \f^% fculos deorfum ad mediam fedem flexus articuli cubiti porrigitur^lis mufculis , & dein mem- Y)Y. branis quibus neruiinduuratur ramulos foarorens, Quando autem cubiti articulum fupera- cVeteidc*
,

arterue

fu

qui per

brachialis regione anuli modo confpicuumporriguntur^ Rami inibi in alias foboles partit! J^JSJ fub e cendineferuntur,quilatefeens uola cuti fubifcitura atque hinc ix& in internam digito- n.
rum

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER III. 2^ rum fdem digeruntur,ut bina foboles pollici, & totidem indici, Si una medio offranturj ramo qui fecundm rad per cubitu porrigitur . Ab illo autem qui ulna exporrigitur , bina f 4- mftd' foboles anularijCV: minimo,& una medio exhibentur,ab illoq? ramo furculus f mufculos adit, y qui externam uola fdem occupant,atcfi ita ab altero ramo fur.culus in g mufculos penifis per K,*.7tab. tiraent, qui primo polhcis oui conraalcuntur. Ira hune igitur modum axillaris truncus fub cute cha.i , z, ? nufquam prodit,totusq? in altis Si delitefeentibus fedibus abforbetur. h Alter truncus fnfm A
ri i i cutem emergit, uerlus humeri mterius tuberculum properans, ii,* fi- ca. ac ante fedionem fub mdia cubiti longitudinis fde non minus qum humeralis fupra cubiz)U.iS. tum confpicua. Vbi autem anteriori tuberculo humeri incumbit,ad elatiorem eius tubercukt,u.dcu U fdem paulo elatis qum cubiti cum humero articulus confftit,in duas magnitudine proamemrem pCmoc|um aquales partitur uenas , quarum anterior cuti fubftrata ( quemadmodum Si om nes prafntis trunci foboles)obliqu deorfum ad mediam cubiti articuli flexus fdem repit,ac lh. cum l fecundo humeraria ramo ad humiliorem mediamcp flexus illius fdem coit, "'unaepinim * biexambabusconfurgituena,quam communem, quia ex axillari Si humeraria conftituitur, i u merit appellamus.uulgus tamen medianam uocat,etiamf Graci Si Latinorum pracipui" ra o u. mos qui hanc communem eriormant,medias oi obliquas nuncupauerint* Forterior auterft uena huius axillaris iuxta interis humeri tuberculum bipartitionis,frequentes ramos deriuat p3f)X> inferioris cubiti fedis cuti Si interioris itidem extriorise^ fdis humiliorum,ac fecundm ul na ftaruregiorau cuti inter precipuos ramos hue excurrtes,p unus fcund ulna infriore f-

t* f iii 1 -r i 11 ~>' ex alto ad interne brachn fedis

>i

JLxuldrisue, na porpionis

.*,,

cute fubeun,
mfmes'

Gommmis ne

nf confi!tu-

i dem,adexterioratamemagisdecinans,uerfusbrachialeporrigitur.HuiUsramifoboles euhu
'>

meraria q ramo hue conteradentf cois,fimul eu illo,uti prius diximus,digeritur, Interdu aute illo humerarip ramo defciete,ea axillaris uena propago abund eius rami uices in extrema ma y. nu gerit.Prater hune ramum pofterioris illius axillaris trunci uena primari, alius ex illa cute t inferius adit, qua pofterior cubiti articuli fedes iraduitur,atq? is ramus ira externa cubiti fdem no admb z' du procul perreptat, Verm alrj eti' rami ab" hac pofteriori uena in interna cubiti fdis cute. x x,x. dicreruntur,qui uario Si admodu iracerto implexu permifeentur et coeut,furculos ab infgniori illoxramo que ulna exporrigi dicebafum entes, alio sqj rurfus ipf furculos impartientes.His yfupcrius furculis Si propaginibus in eum modu per cubiti interiora reptantibus/alia frequentiffm ac> z' cedit non contemnenda,qu axillaris uena3 ramus commune uen cum hum erarie ramo efor' z *' mans,ab humiliori fde Si ex medio dudu emittit,Hac interdu red ad brachiale contdit,ira> terd uer erraburado dudu perfertur,alrj sep huius fdis propaginibus comifeetur, qua ade araciles funt uarieep inuic implicantur,ut interna cubiti regio n minu s frequter qum tibig uenterfeu furauaricibusmoleftetur* Propagines ha neutiquam ad brachiale terminantur, fed partim obliqu, partim red , partim uero tranferfm,&: modo inuicem commixta, mo d rurfus dirempta, totam fumma manus internam cutem perreptant, ipf cuti pafm con> nata,ac inter cutem carneam'que membranam confftentes * Porr harum propaginum qua pollicis radicem, feu Veneris, aut ut alfjs uifum eft^ Martis collem accedunt,priuaf- tirai id fibi ueradicarat, quod ipfs a ramusabillfs uenis permifeetur , quas communi uena h $' in externam pollicis regionem diflundi iam didurus fum c Communis enim uena ilico Communes w ftj7[ atque'1 duabus illis axillaris Si humeraria propaginibus conflatur , obliqu deorfum du> */* citur, ad elatiorem cubitifedempaulatimcontendens,quoufque radium paulo ultra ipfus lonoitudinis mdium hinc inde tranfeendat : neque id eodem fmper modo , ramos diffunderas,&: interdum aliunde ab interna cubiti fde alios afmens, ac tandem in externam cubiti fedem peruenit, perpetu cuti fubftrata* Vbi itaque hanc fedem euicit, priufquam e %. mediam radrj appendicis fdem accedit ,e fupra radium aliquanto ante illius cum brachiaifu li articulum , in f duos ramos communis uena diffnditur. Atque hanc fedionem alrj Grab\. corum y (non autem r ) alrj uer Y Si A etiam referre fcripfrunt . s Alter iftius fedionis ^ ramus, qui elatior eft,1 portiuraculam ad internam brachialis fedem uerfus pollicis radicem h &. difpenfat, qua didis nuper hanc fedem perreptantibus furculis k commifeetun Quod ue r elatoris rami reliquum eft, exterius inter pollicem & indicem furfum afcendinatq? hc in uarias foboles inuicem aliquando unitas,aliquando autem rurfus fiundas difpergitur , l AL ter ramus qui inferius y aut Y caput conftituit, indicis, Si medi), Si aliquouCque anularis fedem petens, in uarias quoque foboles exhauritur* Quippe hac uenarum in fumma ma Vdridextre, nus cutem feries ade uaria eft,pugnans'que, ut hanc explicare prorfus arduum ft , pra- m* manu* eu. fertim quum inter quamplurimos homines uix duos aquali eorrefpondenti'que uenarum ^J2S inramos propagine inuenias, adde eiufdem hominis dextram fniftrarar admodum con- efiferm; gruere* Operapredum itacp fuerit, uenarum in manum propagines norahinc,fcdexfedior
s
<t
T1
.

1 1

ne

iS8

Ve*<trumfe,
3

uartare.

V X t L EN S I S ne6^antecon{e(^ioneminbrachfjsuinculointei*ceptis3quum uenam diuidimus co'ndifcerc; atq$ ad amuilm expendere5quam in uenarum fedionibus noftri3fi drjs placetjiEfculaprj hailu cinentur^quigrauiternumhumerariajautcommuniSjautaxillaris in eadem manu diuidenda fit,ridiAile contendentes,humer,ariam fef aperire exiftimant3quoties uenam inter poliicem 6C indicem aperit:& axillarem,f uenam inter anular & minimum^aututalrjs arridet, inter medium&anularemincdunt*Adha?c, quis nonconfpicitipfosin cubito quamcuncp uenam ar bitrenturrelrandam 3propemodum nullam prter axillarisuenas"1 ramumad communem uenam exporre&um inciderecCaeterm ut m extrme manus cute etiam in eodem hpmine ue m t. narumdiftributiouariat^pariquocratione&incubitofubinde uenarum propagines diuer* fas uidere efUnterdum enim " duarum mediarum ad corn munis uena? generationem concur. fusnonin cubitifitflexu/edmultohumilismoproculmediolongitudinis cubituAliquan^ n hyidi> do humerariac ramus communem accedens oceulitur,axillaris ramo uifum non fugiente. Non nunquamrurfus contraria eft ratio .Contingit etiam no femel,axillaris ramum,qui adcommu nem fertur,humerarieramo longe aut graciliorem aut ampliorem ei3& interdum hune aut il lum geminum uider Quandoqj (&idnoninfrequenter) tertius humerariac ramus exter, rmm cubitifedem accedens,omnino deeft3ipfus uicem tune fupplentibus ramulfs3qui p com o L muni uena in cutem excurrunt , ac fubinde etiam ab axillaris ramo , qui toti ulnae longitudini P * exporrigitur*
ANDR
E

V ES A L

1 1

BR

VEN^AE

QkAV^B

PORTIONIS

tes injraftptum tranfierfum locatas dijlribut [cries*

Cap* 1 X*

i^fD

V^R^

Ad Jintri
renis inuolu>
crumuena.

ms,quipotiflmunumerofuenularferieinpinguembraneam^fini. lb.sX.d ftri renis tunic digeritur.qug: peritongo pronata,ren inueftit,eundemcp dorib aligatu con tinet^Hic ramus infrequenter ex dextro cause caudicis latere^uen coniug adipifeitur Quandoquidem s uena dextri renis pingue tunic conterminasc^ peritonaei fedes acceds3no caug s n, et 10 fi Aextrire/ caudiceprincipiducit,idabelatioriregionef eiusuenasqua dextro reni ferofus fanguis de- lus Y. ni* inuolucri. ti. portatun Aliquando intrim uena frequenti fbbole in fniftri renis tunicam diiminata , ab ea qua: in fniftrum renem pron'cifcitur,origin fumit,ea qua? dextri renis tunice ofFertur, cau Adrenes ut/ dextro latere pronata*C*eterm caua ab utroq? latere" ampliiim propaginem^ubi iam meix Uttij&lQ ne. uertebrarum fedi innititur^in rens diftribuit,dextr quidem propagin dextro reni^fniftram fubb.sdjb. n> i} fi** autem fniftro deriuans* Atq? ut ftus reniuarius eft,ita quoqj harum propaginu exortus e dL reclo fibineutiqucorreipondet.quumenim dexter ren(uti plerunq? accidit) fniftro elatis lo cetur,dextri lateris propago altius qum fniftri renis principiu ducit* S i uer6 fnifter ren dex^ tro fuperior ft(quod etiam crebrius qum difeclionum profeflores tradunt,euenit)propago quoep in ipfum cauatranfuerfm quodammodo repens,elatius qum dextra propago priiv x Spefid cipium ducit, Quamobre uero harum propaginum ortus nuncg direclo inuice oppontur, in ta ., a, H,tffiti4 in quinto libro,qui renu funcliones pertraclbit^comemorabitur Praefns enim fermo cauae inrenumei ramorudiftributioni potifmum eft dedicandus* Venae itac| ad utrunq? renprotenf2e3gran' uo. des admodfunt,ac quamprimu con caua ren fed contingunt, hominibus in x duos ramos y* z *>** partiunt,ac dein m renu iubftantimirabili quodartifcio ha&enus nemini Anatomicoru ,co A lof.m Sinijlrccjhni gabe.unie Hdlii uen Je, gnito digerunt.quod'nam uero id ft3in quinto libro perftring.Cseterum priuatim ab humietU,titift ries. liori idey uen^ eius quse fniftr ren petit^iuxta duclus ipfus fer mediu ? uena pronafeit in tx n>iyfi' uiris ad fniftr teftem tota excurrs,pra?teicp quod graciles1 exiguosq^ iurculos in periton^, guris huius qu porrigitur^ac in mbranas tunicas'ue fniftr teft Se iminaria ipfus ual ambientes pro ufntfmt* ducat. Haec enim uena peritonaeo , qu id lumbor Carnibus infternit adnata,deorfum lper petes. b 8 tnuftd, pubis os fertur : quod qu fuperauit, atc ex magni perftona?i amplitudine elabitur3in c uarios e,s. anfraclus gyrosq? conuoluitur,quoru bafs iuperiori teftis fdi conata,ramulos in tunic teftis r.dUtfyt' fubftanti proxim continente digerit,cV alrjs frequentioribus ramis in teftis fubftanti pafm ai lti*t f.hb.sJt diflminatun quemadmodu quintus liber3ubi generationis organaperfquar, difKifus docebit* Vena hsec fniftr teftem accedens^liquando propaginem a cauae caudicefub uena: ad &' niftrur
_
-

RE Q.V ENTES fane &infgnesadmodumpropagnes etiam caua; portione fb iecorelumborum uertebris exporrecT pullulant, quac in qf. ettofi. hune fhabentmodum. Simult^ caua fecundum pofterior iecorisfe> lt.scx.iifi' dem deorfumprorepens,noampliusiecoriconafcitur,n5nihil obliqua ex dextris quodammodo corporis partibus introrlum, ad mediu uidelicetdorfi fertur,ilico rramum no admodum grande ex fniftro latere pro- r M.ttiof,

CORP O RIS FABRICA LIBER III* *gp niftrum renem exporreda? principio en atum Quoniam in nuda h'te afcifcit;qup no procl b exortu fniftrorfum gra$ caua: uen*figu decliuis proreps, curii illacoit,unq? femina* rafemindlru uenarum lis uena ex ambabs confurgit Vena autem originem ita atc fie' *ofi.li.s- fi dextrum accdes teftem,non c uena in dexouentis fecatibus oct er n> 13 fi* currit, exprelSimws: u,u trum renem protenf origfrim fumit,at ue prcefeti figura, (juadcL et. na? caudice aliquanto inferis, qum uena: re differenti,<jua: bc de. nibus xporreca? principium ducunt.Huius Jcribjtur pingereuiju ejl. SToiet td$ t-t {minalis uena? exortus,non lit reliqiiaru fer A, a, eJtijK,*, &,/,* propgirium in caua; onfftit latere, uerum et sr, idem quodin nuda ex ipfus eminentiori feu anteriori fede, uerfus cauafigura. . JB uero yamtia caua: Cdudice. dextrum latus nonnihil ha?c fminalis uena ex adfiw'Jlri Idterisfemi tuberan ti ac ueluti ro tunda origine enafeitutv ndlem uenaporreclu, Prgfnti uena? ramulum quoque ex ea qua? in de cum ipfd countem. C rdmulufignificet adextrum renem procurrit acceff,ac (mul "uend prondtum , qu LiLdeVend cum ea coiuifTe,Galenus fbi femel obferuatu dextro reni offertur, rum feclione. teftatur+Ego quoque totanl dextri teftis en atc[; i6 ramwi dextrat jminaliuenee commi' uena que reni offertur pronatam fniel indu Jcetur. Quod uero ha?c uena dextrum teftem ea f ri adeat, qua fniftram fniftro tefti porrigi dicebam,uel me tacente,cufuis obuium ef fat fcio* fw.&is n mulieribus aliaf harum uenarum eft diftributio Quamuis enim illis par cum uirorum uenis Mulierk fe, fi.U.S e,d. ft exortus, ipfa?tameri magna ex pertonaii amplitudine haud elabuntur,neque ad pubis minalium ue ' narum Jries, gisfi.lib. oll pertingunt t Verm ad mulierum s teftes pinguibus membranis fuffulta? porrigunr. tur, non uniuerfa? in feminari uafa dgnrantes , aut tota? in teftes exhaufta? Nam priufblnifi.li. quam ad teftes deueniunt,utriufque lateris * uena bipartitur, ack una portio uena? uirorum sh fis ftc'fttU teftiimplicita?modo,feminariumuasenicitur^ 'Altra uero in membranas quoque pingues tur. intertexta, in uteri latera digeritur , elatiorem ipfus fundi fedem potiffmm implicans.Pra> Caua ram i s Vb.fi.z6 ter fminales uenas caua ubi lumborum uertebrism ipf'que magna? arteria? colligatur,ab ip lumhorum uer tebris cdrnit G. fus inferiori fede qua? uertebras fpeclat, " uenas gerticulatim diftundit,per0 foramina neruis buscf; oblati. k eiufd fi . ha-isjig- in uertebrarum lateribus exfculpta ad dorfalem medullam digeftas, cVramos dein f fpargen abodd p. tes in mufculos uertebris adnatos, quibus rurfus alip foboles in abdominis mufculos orbicu I edrmdem fi.H.n. latimad abdominis ufque latera confcendentes,&: illis quasperreptantfedibus alimentifup rniifi.li.s- peditantes f p Quum primm uero caua d facri oftis ufque q fummum defeendit, r atque iam Qui caud ar n,. magna? arteria?(qua?ipf prius ad fniftrum fubrjciebatur)tanquarri digniri orgno cedit, ac terik magnai o fi. cap. 14 Jupra facri ll.i Q. quo minus arteria ofis fcri duritiain dorf motibus moleftaretur,caua ipf arteria? fe fubfter- ojsis initium P.- nit3in duos a?quales partitur truncos,quorum hic dextro cruri , ille fniftro (ubi eas quas mo fubijcdtur , ip qfi.Cdp.14. do dicam deprompfere foboles)offruntur^ s Sinifter enim truncus (quod Se de dextro eti. f fus<h.cfe* li.1chd.2s, nondicatur,perreliquam caua?feriemintelliges)ftatiminipfapartitione,aut potius ubi caua ries. dut G. r Oftendt in duos truncosfupra os facrum diuiditur,ab exteriori ipfus latere' uenam promit maioreni id 10,11,2$, rjs quas ad lumborum uertebras cV abdominis mufculos, cValios ibidem dorfb comiexosdif zsfig.lib.;. fem inari diximus. Vena ha?c interdum ante caua? fupra os facrum partitione principium du f,f. t*. cens, tranfuerfm lumborum" carnibus infternitur, ipfs cVperitonaeo abdominis^ mufeuu 8 muf.td. lis ramulos difpergens,cV in canibusmulto qum in hominibus manifeftior* Poftequam s,. fnifter truncus hanc deriuauit uenam, oblique deorfum uerfus exteriora fertur,fguram cum xp. yinteriore, dextri lateris trunco A litera?aut Y in hune modum x nerf nonabfmilem conftitues, exterior t cV aliquot x furculos fuperioribus facri oftis foraminibus offrens . Deinde mox in progrek notdtur. fu in Y duos impares ramosfndituninteriornanquegracilior eftexteriore:acmox duas edit Zv. a r. propagines , quarum alteram r interiorem ,alteram a exteriorem manifeftioris doclrina? gra^ b Inter M tia,dum Anatomen oftendo,appellareconfueui. Exterior itaque propago totaquodammo^ Vv$-uki do b inter facrum cV coxendicis os, qu c maximus neruorum crus petentium ducitur,in exte mdrum fig. lib.u riora tranfuerfm fertur,&: numeroframorumferie in omnes mufculos ab ilium ofs extern a C10 tnufu. fde pronatos , femorisep motibus famulantes difpenfatur , ramulos etiam deorfum in mufeu^ td.f.zfi.ca. los dirTundens,qui ab inferiori coxendicis ofis fede principium ducunt.atqp itaarticuli token* nli.^.chd. dicis ois cum femorepoftenorfedes,et clunium cutis hac exteriori propagine uenas mutuan 7U d v, tur. dnterior autem propago ab interiori ipfus latere exiguas foboles facri ofls quoe^ fora^ c4. minibus difpfat/ & alias his maiores in redi intrim mufculos, cutemq? orbiculari fedis muffi.cd.sili. a.B,C,E. feulo obnatam digerit,qua? fa?culentum fanguinem per anumexpurgant, f quando is per uc
,

DE

HVMANI

nam

ipQ

NDRAE

VESALtl

BRVXLLENStS

nam cauamhuc decumbat,eodemq? collfgatunDeinceps ha?cinterior propago rittt dignS 6 diflfundit ramu,qui in uiris dextrum uefca? latus amplecT:itur,cx: in plures fciflus furculos, ue- g ^ ica? ceruicem feu penem adit,in eumqp numro f digeritur,ea femper ferie ut ceruici crflres" ampliorescp furculi, qum uefca? fundo exporrigantur. In mulieribus uero h prafens ramus hisfigM, ab interna didu&us propagine pingui membrana fuffulcitur , ac quibufdam furculis uefcam i y, quidem adit,uerm frequentioribus inferiorem fundi uteri fedem intercurrit , ramulos quocp IpecTiabiles in uteri ceruicem difpergens.per quos uirginibus & nonnullis mulieribus,que pri mis menfbws utero gerit,menftrua? purgationes colari diffedionum profefbribus uifumert; Vena $ui - quanquam & in reliquis mulieribus ab harum propaginum oris non minimum eius fanguinis usmrginibue profluereadhucexiftimem. Arabum nonnulli quinquenumero uenulas in mdium longitudi nis uteri ceruicis difFundi aftruunt,cY dextrarum uenarum ora cum fniftrarum oris conniuenare credun- re committicp,ac ab illis puellarum hymen conftitm docent, uenarum hue pertmentmm copia tur- (ut in Arabuminterpretulibrislegitur)centonemnuncupantesQud uero l interioris rami i/l fniftri trunci eius fupra os facrum facla? diuifonis adhuc reliquu eft, ad pubis os contendit,& * * < oritur k ab externo ramo trunci uena? caua? fobolem afTumit,qua? cum eo interioris rami reliquo con ; Venaperpu- gref,unam cum ipfo uenam effbrmat,qua? primum peritona?um,ac deinm decimum fmur m i. muf. bitoffis jbra- mouentium perfort mufculum,cx: ofs pubis " foramen permes in crus emergitur,0 propriu j*F> <*> h. Tnenjmurpe, fnum {h efatiori eius foraminis fede fbi uendicans,quo fmul cum fua coniuge p arteris ac item ^%& ttns. " q neruofertur,acforaminiseius rmembranam,&:s nonumfemoris motus autoremmufeulum ccurmdm. tranfens,illis quosperreptatmufculisramosporrigit+Quandoautincruspertendit,inmu- fii fculospubisoffe principium ducentesdigeritur,inelatiorem uidelicet' fecundi tibiam mo- W&'u?\ uentis mufeulifedem ,qui pubis ofum commifTura enafeitur Humilior enim eius mufeui ^ 2 fa^a pars mat'ori crus petenti uena " ramos fbi afcifcit,Dein ab hac pubis ofs foramen tranfeun- U. 4 *n. te uena,rami in * quinti fmur mouentis mufeuli partem pubis oflpronatam , ac poftmodu p ^ ^ inr ochuum fmur mouentem mufeulum SC pnis etiam z mufculos digeruntur, quibus' fur u^ culi nimis qum exiles in femoris interna? fedis cutem in inguinum regioneprodeunt. Pra?tcr s s natf.td. ramos autem illis mufeulis Se cutiexporrecT:os,b unus etiam articulum coxendicis accedit,pro- ]\6tAt prio c fnu coxendicis ofs acetabulum priuatim fubiens Et utcunque multifariam ha?c crus ^^' petens uena digeritur,raris mdium longitudinis femoris fuperat,fed interdum pra?cipuus x iumi ipfus ramus quinto fmur mouenti mufeulo difpenfatus,propagini d commifeetur/ qua? hue y^f^ pertinet maiori uena in crus dedu&a/ Exterior uena? caua? trunci ramus,quum oblique crus 4? lib z H*. accedit,priufquam peritonacum perforat,ab elatiori ipfus fede g uenam mediocri magnitudi- k. ne expromit,qua?furfum ad abdominis anteriora per peritona?um duda,ipf ramulos quof- J jjdam utrobique communicat* Vbi ha?c ad iftum modum peritona?o connexa ad redum abdo nem . minis mufeulum h confcendit,peritona?umperforansininternampofteriorem'ueredi abdo- Ct,ifi.cd, minis mufeuli fedem inferitur,&: utrinqueuarias foboles in tranfuerfum abdominis mufeu- j^lhlum, & ipf incumbentes obliquos reliquas proximas fedes diftribuit,redo tramitefurfum e fub reclo mufeulo protenfus, * Vbi uerb ad abdominis mdium paulo fupra umbilici,re-f ,. gonem prorepft , ipfus extremum in plures frculos diiminatur , qui ramulos fpe&ant, g rquos uena fub pe&orisof* ab elatiori thoracisfde delata, difundi commemorauimus, eJPt- ' Huius uena? interuentu mamillis cum utero communionem efl credimus, eius quippe be- /m. nefcio ex mamillarum uenis in uterum quum fectus enutritur,fnguinis retradionem : quum k L autem mulier latftat, ex uteri uenis in mamillarum uenas menftrui fanguinis reuulfonem perfiV ci,medicis pariter concefm eft omnibus* Venam enim deorfum ex alto pro curretem,ramo s mamillarum corpori difFundere, nemo nonfcribit:etiam fid no adeo obiter conceffum efl ue limus, Vena uero ab imo furfum confeendens, 'non ita procul ab uteri uenis originem ducit* / r f P^ Deindemalteram uenam in ortuquafconiugemfbrtitur,ad pudendum excurrentem/ Exte- c"Jjif, rior enim uena? caua? fniftri trunci ramus,quando fupra coxendicis os in fmur pro cidens,pe nn pocvl ritona?um tranft, ab interiori ipfus regione aliam promit uenam, qu ad pubis ofum mediu y. qu inuicem cartilaginis interuentu ha?cuniunturaccedens,uiris in pnis pinuolucr Se fcor- *:.** tum,mulieribus autem in pudendi colliculos,&: in q coriaceas carunculas (quas wncpti uoet) 0 uiti,fi,B. uicinascj? fedes numerofaramorumfriedigeritur.Porro uena fub recro abdominis mufeulo 1 c(rfum exporreda nullam parem adipifeitur, qua? in uterum (uti medicorum uulgus arbitra^ j^# '" tur)defcendat:fedutiprius monebam,illaabrjs qua? in uterum digeruntur non ita multum di fiffM ftat,Quandoquidem ipfus principium ab exteriori ramo fniftri trunci uena? caua?pendet, il- s * lis ab interioris eius trunci rami interna propagine originem ducentibus,atcp in uteri ceruicem ipfuscg fundi humiliorem fdem diffs

TlCtT

VENAB

DE

HVMAN

CORPRS
geflce*

FABRCA
Caput

LIBER

I IL

2l

VENAE
dt.

CAVAE
R

SOBOLES
X*

IM

C RVS

E>I

ae T E R Caua?a propaginem,fcundmpofteriorem coxendicis ofs Qb* wna * fedem in fmur liquoufq ue propa2atam,ad crus dua? defcendunt uena?, *"* r* ices* una quidem anguttior,quam per pubis oiiis foramen ad quoldam nte* riorem femoris fedem amplextes mufculos perrepentem, fupra femoris mdium0 cefare,fperiori Capite narrauimus* Altra uer maior,ca?tey cad%truncusin rarumq? uenarum in crus fniftrum (quod dC de dextro intelliges) excur^ terecr n. rentiumcaudexabcexternoramo fniftri trunci uena? caua? fupra os f-* et. f >2 ? fig' crum partitionis pendet. Praefns uena fmulatq? peritona?o elabitur, elatiorem coxendicis cdp.z? Ub.i ofs fedem ad internu latus s fedis,qua fextus & fptimus fmur mouentium - mufeuli defeen ievn dunt,in inguina labitur,ac anteriorem(uerfus in teriora tamen magis)femoris regionem fubit, fi,r. cVnullo occultata mufeulo ' fnuiinfdet, qui in inguine efcitur k longo graciliq? mufeulo hsmuf.tu. tibiam mouentium primo,un cum ' ocauo femoris motuumautore.Venaitaquehuicfnui Mdior&fi, * fu cauitati incumbs,in plures ramos difcinditur,atque quo iniurrj s minus redderetur obnO' ra uena fi iitmtf.td.L ries* k i td.O. xia, primis fuis diftributionibus Naturam frquentes glandulas (uti in axillis ft) hc circum^ htd.m. pofuit,qua? frmam ftabilemq? uena? propagationemredderent, 8t~quem diximus fnum cum m itd.l uena fmul,cV: " arteria neruocf hac defeendentibus opplerent, propugnaculumep quoddhis nfi.cdp.ii uafs efficerentur/ Prima huius uena? crus petentis propago infignis eft, ac ab interiori uena? 4 o ifi.cd.ii latere principium ducens, ad interiorem femoris cutem properat, atque in internam femoris W> . 4 d. jkdem deorfum per genu quoque interiora, SC hinc rurfus per internam tibia? regionem uer* p l] fus q malleolum interiorem fub cute exporrigitun deinde inpedis fuperiora defeendens* q ultimdri uariinibidiaeritur,alrjshucpertinentibus uenarum furculis commixta. Hanc propaginem fidi.i p. ^a quidem fub cruris cute carnea luffutam membrana deorfum prorepere obferuaui, uerm qu interiori exporrigitur malleolo,uniuerfm non eundem feruat ductum. Quandoquidem interdumab interna tibia? fede fecundm anteriorem malleoli regionem ad pedis fuperiora r f. r excurrit,aliquando uer6(fed raris)fb malleolo contorquetur,illc pedis fuperiora confen s imterit hic dens .Deinde in ramorum ad pedis digitos $C fupra pedion frie, plurimum uariat. Aliquan* continuofi- fo emm alrjs quibufdam ramis hc commixta, ad minimum digitum ipfq? proximum pra?ci fitiZtpo' P11^ deducitur,aliquando uerflis policem bi indicem excurrit.Breuiter in eodem homine, uix fitdm er d parem unquam reperias huius propaginis ramorum in utrifque pedibus feriem Rami quoeft timminfti qUOS m defeenfu profert, rarifm inuicem aut numro, aut amplitudine correfpondent, fL cm\ quidem inordinat ad cutem permeant.ut plurimum autem in fuperiorem interna? femoris re<7'onis cutem, non procul fuo ortu,utrobique unam emittit fobolem,ac f interior quidem u. femoris interiora cV inguina,ipfumq? quaf perina?um feu interfeemineum accedit,quod fedes eft inter anum SC teftes, aut muliebre pudendum confiftens." Exterior autem foboles, qua? &C ua. crafior eft, femoris anteriora cV exteriorafub cuteperreptans, fmiliterac interior in furculos digeritur. Quum grandis ha?c propago ad mdium femoris longitudinis quaf deuenit, no^ x n> tatudignos ramos hc etiam in cutem difpergit, & inter ca?terosx unumy gracili longocg y j rnuf. td. mufeulo porrioit, quem tibiam mouentium primum recenfimus* Ca?term quando ad ge^ 2- nu articulum uelutad pofteriora orbiculatim ea propago nonnihil conuoluitur/ duas quo^ K S' que emittit foboles mutuo quidem mole pares, fd exiguas* Vna in anterioris genu fdis cu^ temfcundum patelldifpergitunaltera interioris genu fdis uerfus genu flexum, cutem acce dit, Ha?c pofterior foboles aliquando penitus deef,aliquando impenfe gracilis reperitur; 4 cy 6 mne Ccilicct cuma propria genu flexus cute accedens uena,folito amplior uiftun Ad interioris b * ,dd * fedis tibia? cutem b magna hac propagine , cV antrorfm cV retrorfum ramuli diffunduntur, ufo qui impari numro fparf,rurfs cum proximis uenis uari count, inuicemej rurfus dirimun tur. Super elatiorem uero pedis regionem,uenaha?cquemadmodum comemorauimus,diuer fmod fpar<?itur* Atque ha?c propaginis per internam cruris cutem deduda? eft diftributio d chd^. Pra?ter hanc maxima in crus fubiens uena e regione nuper dida? propaginis,0 uenam promit, c i mfid. qua? extrorfum ducla in anteriore articuli coxdicis cutem , Se eius fedis mufculos quoqp diftri f u,Y buitur. Poftquuero maxima uenahas ediditpropagines,penitius inter mufculos femoris os g lhd.L amplexantes immergitur,8d d infgnem ramumc feptimo Se f nono tibia mouentibus mufeulis h s muf. td. comm unicat, quo em tenues frculi in cutem deriuantur Deinceps ? aliam magis in profun ce. u tdb. cjum ^iftribuit uenam, nuper comemorata ampliorem, qua? per h quintum fmur mouentem %'s mufeulum digeritur, ramosej? in { oauuni tibia? motuum autorem mufeulum difpenfat. Ab. k 4 hac
s

"191

ANDREAE

VESA LU

BRVXELLENSIS

hac etiam plures uenarum foboles in uniuerfos propemodum femoris os ambien tes mufculos propagantuninter cacteras aut praecpu frim eius k uenas, quam per pubis ofs foramen in & *, fmur delabi diclum eft, ad fe afmit,eocj? adaucft, deorfum magis ad genu ufque quodam. / ^. modo inter mufculos occultatadefcendit.Ca?term maxima uena infm ad femoris os uerfus pofteriora Co ntorta,ramulos oppido qum exiles grandioribus fmur petentibus neruis of- mimr\ fert,qui in mmbranas neruis obduclas digeruntur.Dein " aliam emittit propaginem,qua? in /. pofteriorem fmOris cutem excurrens, furculos etiam furfum cutem fubeuntes deriuat.Huic n *** propagini frquenter ramo quem in maximum corporis mufeulum difpenfri diximus,fb . da.z. boles qua?dam accedit,qua? un cum ipfa commifcetur,8t* uena ex duabus confluens, ficuti reIaturh eftjCutem adit.Crebri s tamenp dua? grandi uena enafeuntur propagincs,una humi. p chd.j^t ior altra. Ha? in progrefu inuicem unita?eam conftituunt uenams qua? hc in cutem promi. tur,ac ubi q ramulos furfum in pofteriorem femoris cutem germinauit,redo tramite deorfum q fa^ per mediam flexus genu fdem feu poplitem ad fura? cutem ' defcendit,ipf numerofm ramu r chd.6. lorum friem porrigens, qua? fbi in omnibus minime correfpondet. Verm ramulorumalr) J cforf,7* r<ft,alrj obliqu,alr| tranfuerfm in cutem excurrunticV denu nonnulli inuic countes permifceiitur ac uniuntur, Se denique cum ' uena? ramulis fubinde count,quam per cruris inte- t *,t. riora dcliuem fub cute ferri diximus. Atque, ut fmel dicam^huiufinodi hc uenarum imple xus digeftioq? confpicitur,ut cutem fura? uaricum af(5tucrebris(perinde ac temporumc" interna? cubiti fedis cutem) implicari non mirum ft.Pra?fens uena per genu flexus cutem in fu ram defeendens, aliquando ad calcem ufque prorepens inibi u ceflt, aliquando alrjs ramulis u ddcha.9, per tibia? exteriora hue pertinentibus cmifeetur, &fcundumx exteriormalleolporrecla, xult-fi<M. pedis fuperiora adit,nonnunqu uero cVinferiora,nullibi intrim inaltumcute demerfa.Ca? x* term grandis uena femoris ofl quemadmodum fcripfmus accumbs, adeo ipf aduoluitur, rutiuxtagenuarticulumh mediam inter duo humiliora femoris capita fdem o ccupet. Hc in y chd9. duos impares ramos deducla l interiorem (qui k exteriori muto gracilior eft) ad fura? mufeu .. l^u- J0 los,pra?cipu uero ad pedem mouenti l primum &fcundum, deorfum mittit, furculis qui- , chd.t0. bufdm horum fuprficiem mplicans, 8c" fubindeetia furculos in progrefu ad interna? tibia? k cha.it. fdis cutem"1 difpergens. Quum uero interior hic ramus ad tibia? humiliorem ufque appen- limf-t<f' dicem " perrepft , atque in dictam nuper cutem furculos diffudit, fub interiori malleolo refle- c^ u xus,internum pedis latus ad pollicem ufque accedit, inibi in cutem ut plurimum abfumptus. n rfw.**. Rarius nanque inter calcem 8c" tibia? os un cum tendinibus hac pedis infriora fubeuntibus, ci}ti"li' ramus ille ad pedis digitos proficifeitur.0 Exterior ramus magna? illius in poplite latitantis par titionis non pro cul bexortu in binas rurfus diduciturpropagines,quarumpmaioreademq? pchd.s. interior penitius inter q mufculos pofteriorem tibia? fdem occupantes immergitur. Primum 4 sn** nnqu inter capita primi fcundiq? pedem mouentium mufculorum red defcendit,ac dein dtntl>1 inter qurtum 8c quintum pedis motores^ 8C deinde inter mufculos digitorum flexus opifces 14,15 tauhinc tibia prontos fertur,intrdum etiam r ligamentum cotingens,quodfbulam tibia? ofl idrm mf' fecundmtibialongitudinemcolligat.nhocdefcenfinteriorhaccpropago illis quosperre^ r %i ptat mufeulis ramulos offert, quibus nulli,aut profdo longe paucifmi in cutem fubeunt* Iuxta mdium fer longitudinis tibia? pra?fens interiorcj? propago in duos s partitur ramos, * Aaaj* quorum interior tali cum tibia articulo' ramulum offrt,ac totus quodammodo un cum ten * "***? c&<* dinibus pofteriori tibia? fde ad pedis infriora reflexus inter calcem 8f tibia? os pedis inferio ra ,8' ra fubitj & fub " mufcl cundos quatuor digitorum articulos fledente propagatus, duos u 4*** furculos plli^ 8 item indici,mdio aute digito unicum pra?bet,itaq? abfumitur. Quanquam frqUentiffim hicx interioris illius propaginis ramus(quemadmodumcVneruus pedis inf- xchd.16. rorafbiens) in omnes digitos digeritur,nullo ramo inter fibulam cV calcem hue pedem Y ac- y Ad hmf: cedente. Verum alter ramus qui eius diuifonis exterior eft,quam paulo antad mdium Ion- E*.L gitudinis tibia? fieri diceb, fibula? exporrigitur : Se quum adinfimam tibia? fdem pertingit, atque ligamento membraneo, quod tota tibia? longitudine fibulam tibia? ofcorhmittit,proximuseft/ fobolem fe difpergit, qua? ligamentum perforans,uncum tendinibus per tibia? z &*.$* iitertora pedis fuperiora adeuntibus in pedem fertur^ ac a mufeulis pedis digitos in exteriora a 6 ** ' * abducentibus furculos offert, quibufdam etiam ramulis in cutem fparfbs. Quod autem alterius rami illius reliquum eft, cum fptimi cV odaui pedem mouentium b mufculorum tendini' b 6 **.**< bus in pedis humiliora proficifcitur,atqu in minimos digitos difpfatunnif forteinterior ra^ mus inter tibia? os calcmcp pedis infriora petens, omnibus digitis furculosexhibeat. Varia enim hc (f alicubi profedo) uenarum friesoccurrit.namcrebro(quod etiam diligenter in fanguinis uulneribus fluxu obfruandu eft)confpicies c interiorem illam propaginem,quam c Mits

TO'

A%

inpo

DE HVMANI CORP ORIS FBRIC LIBER III* *95 ri pofteriori tibia? fede inter mufculos alt recondi dicebam,ilico atq? pofteriorem tibia? fedem i
iuJtifig.?.

contingit/ fobolem inter tibia? os & fibulam per membraneum ligamentum porrigere,qua?

fecundum tibia? longitudinem anteriori eius ligamenti regioni attenfa, ad pedis fuperiora fertur. Verm tune propago ila qua?in pofteriori tibia? fede deorfum properat,ad mdium tibi e chd.iy. non amplius c inCigni diuifione difcla, fed fola pedis infriora, omnesep digitos adeunte. Infu'ui.figy. terdum rurfus inter mufeulo s,anteriorem tibia? fedem occupantes alia foboles reconditur,ab gckd.14.. ea propagine quamnondumperfecutusfum originem ducens.8 Reliquaenim adhuceftexteh chd rior ProPag'b exterioris rami magna? in poplite diuifonis,qua? ad fuperiorem fibula? appeii , IhdZ'. dicem fertur:cV quum * propagine quam tibia? pofteriorem fedem occupare diclum eft,n art teriores tibia? mufculos nuia foboles per membraneum ligamentum ducitur,ab hac exteriori propagine ramus inter feptimum 8 fextum pedem mouentium mufculos prorepit, frquent! foboledigeftus, in mufculos anteriorem tibia? ofs fedem occupantes. Alis uero ha?c exte rior propago in exterioris tibia? fedis cutem potiffimum frequentibusfrculisdifpergitur8i h cU.is. k pra?cipuo ipfus furculo nunc antrorfum, nunc retrorfum ad interiorem malleolum rflexe^ pedis fuperiora accedit, 8f ptifmum externum pedis latus perreptat,alrjsc hue pertinenti bus uenis commifc'etur,nufqua{h in altum mergens. Quumitaq? differensuariacf adeouena- Vendrumcu. rum tibia? & pedis cutem implicantium ftferies,fuaferimeamnonfecus qum in manu facien ^fefd*' dum pra?cepi, in uariorum hominum cruribus uinculo interceptis, aut calenti aqua? immerfs Zd'odifcenT contemplari, modo eam fobolem in fuperficie excurrentem, uenarum fcandarum gratia ex- da, pendendam duxeris. Ego enim prum fuperficiarias pedis uenas morari foleo,quum iuxta ge l inter e er nu ipfe eas exercitrj nomine non femel aperuerim:quodc omnes pedis uena? ab l eodem trun * co,qui feilicet per inguina crus fubit,principium ducant.cV arbitror Gra?cos uix alias fecuif, qum m qua? internum genuregionem perreptat, 8 in obefs mulierculis uel ob continua cru n t chd a, ris liaationem latet,cV dein" qua? malleolos ambiunt. Adeo ut etiam noftra? a?tatis medicos mi Ad/mm tr* ' crV. rer,quicmalicubi legerint quatuor uenas ad pedis fuperiora pertingere(uti 8c" ego0 uel fub ^^ 0 t,chd.i8t cut'e enarraul) quatuor pedi adfcribunt uenas,quas magno fupercilio in fanguinis mifone SLe ;
....
1

llil>' diftincyuut,interimignorantesipfarumprogreftmcx:exortum,aclongegrauioripericuloin narumeyar* pedis fuperiori fede cum neruorum,tum tendinum occafone,uenas fecari,qum eam que fub pm. genu,atque ad malleolos cofftit . ut modo elegantem promptume? fanguinis fluxum flentio d^"mful pra?teream. Venarum autem quas illi ftatuunt , prima Saphenam, 8c" matricis uenam,8C mrgi- emtium nomi, nalem nuncupant,atqj illam ad internum malleolum reponunt. Secundam exteriori malleolo *

afcribunt,illamSchiaticammincupntes.Quepolliciexporrigitur,illishominibusPopletica dicitur, hancq? tertiam numerant.Quartam renalem conftitut,eam iuxtaminimum digitum diuidentes. Ouod uero ad totius uena? caua? adminiftrationem fpettat, fedulo in fequentibuslibris perfeqar,ubi earum partiuttl quas interreptant fe&ionem edocebo s Fiet autem id infi ne quintiScfexti cVfeptimiiibrorUaccuratifim. Nam & in feptimo communem uenarum, arteriarum 8f neruorum irt manus ac crura prtinentiu fcliohis rationem inftituemus*

DE

VMBILG
Gpui

FENi^i*

X Ii

Ai)jiin

^^^aMMaataiite

umbilici uence delineatioPtius nimirum partis qua Ht naiis lidd efl.atfy hic A uence fedem nott quee umbilicumfierai, B uerofedem qua heee iecoriinferitur <&> D ueroipL iniecors[ubflantiafcriem ruditer exprimit. Vnde etiam qinntiUbrifigurce hue maxime (heHantes ueniuni examinand*, trigejma uidelicet, qUce quatuor tabellisftMinuos lucra cum iproftuproponit.Deinfccunda eius librifgura,quce umbilici portionem exjeio^ nis ferie relilam 0 iendit : ac infuper umbilici uence 9 er arteriarum, T urinarij meatm 9 qui ftmurinapeculiaritereducit*Prceter alias eiufdemlibrifiguras?iua umbilici utn in itcr infertionemoculis[ubijciunt,mirumduodecima?^uigefima^ ^

JSfyD^f

ANDRE AE VESA LU B R V X E L L E N S I S N Q.VINTO libro organa fcetui pecuiaria perfequuturus, illutn* tri<<

Qiu

umbilici

uena cj- arte,

ri'ecconfur'
gant.

Vmbilici ue na duclws.

dinaabfcedit.Ha?cumbilicumingreflaperitona?oadnecl:itur,cVfurfumconfcendenspatula? F. iecoris fcifra? c inferitur,qua? dextrum mucronata? cartilaginis latus,in anteriori iecoris fede eifi.li.sG. hominibus habetur, 8c" foraminis cuiufdam autmeatusmodo hancumbiiciafmituenam, llfi.M . 29 eamq? per iecoris fubftantiam uerfus cauam iecoris fedem deducit, non pro cul porta? uena? D. fiofi.lib.f g caudicis exortu. Atque id fedulo inter fcandum uenit expendendum,ne f obiter primum ue DHerfusG. na? in iecur ingrefm fpedes, ilam inter gibbum cauumcp iecoris mdium infri exiftimes^ g eiujdem non accurat id iecoris foramen in homme (cui id priuatim obtigit) expendas. Nonnullis ani fi.l. malibus,ut Catulis,unus aliquando 8c* alter ramus in mefnterrj" centrum,ab hac uena priuf- hiofi.lib.$ L>L. quam iecur contingit,porrigitur.Quod propter qua?dam Galeni loca in libro de Ftus for- izfi.U.tf. matione, ubi isieCurantecor,ex huius uena? ductu formariaftruit,nonfgniteranimaduerti Arteridrudu uelim.k Arteria? autem umbifico infrta? deorfum ad l uefca? fundi latera porreda?,"1 ramis ma kfi.Cd.llf ifi.hb.sK, gna? arteria? poft pra?cipuam fupra os facrum arteria? diuifonem continuantur. Arteria? enim L. umbiicum ingredientes,illis magna? arteria? propaginibus uniuntur, quas per pubis ofum 1 fig. lib.s Vmbilici uena? benefcio foetus enutritur,8c"arte- N. Vmbilici ue - foramina in crus defeendere docebimus. m fig.cd.il na arteridr riarum munereipfus inftus calor reficitur. Ca?term quando infans nafcitur,ha?c uaf fmul inter /et r. Tvmjtfks* cum n meatu quo ex uefca inter intimum Se fecundum ftus inuolucru, illius urina efrtur, n ifig.hb.s ab obftetricibus iuxta uentrem p pra?fcinduntur, bruta autem animalia dentibus abrumpunt M. inuolucra f plerunque deglutitia. Quodhorum uaforu in corporeadhucreliquum eft, 0 3 td.fi. 30 li.s inter Ot temporis fuccefexarefcit,membraneum9prorfs redditum,inftar frmisfuam cauitatem o"M, deperdit. Qua autem feclionis rationeha?c non modo in ftuum, fed & fenum anatome ob- M. frues,in quinto libro ubinutritionis generationisep organorum fcftionem perfequar,proli- P 4- ta. fig. 30/I.5S. x audies. Ne uero uen in abfolutishominibus nobis pra?termifam quis arbitraretur,hic umbilici uena? quemadmodum in illis apparet, meminif uolui. Abumbilicoigitur ad iecur uena exporrigitur, qua? iecori, quemadmodum diximus, inferitur. Atque ha?c omnia inaliquandiu natisaridaacueluti neruea,multoq5adipeobduda uifuntur,mftibus uero ab alrjs uenis nihil uariant. Nunc itaq? tempeftiuu erit q magna? arteria? diftribution' aggredi. r Vena? q figwd cap. enim arterialis fermon tantifper intermittam, donec fmul arteria uenalem pertraclare,inte- r 1fi.cd.1f. s lfi.Cd.lS. grum erit. quippe opera?precium eft,fermonem utrife*? cmunem inftituere.
*
1

bus tunicis feu inuolucris in utero inuolui contineriqj audies, quorum ex frta tM timum Gra?ci xe% Latini uero fecundinam 8c" fecundas, interdum 8c" Us figura loculos, uti 8C ipfum uterum,appellt. In hoc quum infans utero geritur, o lib.f. uenarum arteriarumep in uteri fundum pertinentium fines terminantur, b vfilib.s acuelut in nouas uenas arteriasepeeffant, qua? numeroffma ramorum n,y. ferie in extimum illud inuolucrum digerun tur. Vena? ha? ac arteria? ex infnita propemodum ramorum ferie fenfm in pauciores colliguntur,acmutu count,uena? quidem Uenis,arteria? aut arterrjs femper unita?. Ex his ramis rurfus inuic co'untibus grandiores paucioresep tantifper cftituuntur, donec tandem omnes uena? in duas finit uenas,8c" arteria? item in totidem arterias/ Vena? ac arteria? ad hune modum ex fcundina colleda?,reli c fi.iolib.s quas duas ftum inuoluentes tunicas pntrant, qua? etiam uenis ramulos per illarum mem, N. braneum corpus excurrentes mutuantur. Quum uero uena? adumbilicum ufque prorepfere, moxin unam count uenam : imo fubin de etiam unatantum uiftur uena,fmulatque fcun difi.lb.s

Seridtim

TOTIVS
NI
S,

MAGNAE ARTERIAE DELINEATIO

Q.VAM
SEQ_VENS

PAGINA

PROPONIT,

characlerum Index, <-A ^A E magnp exfiniftro cordisjnu exortus,quamAriflotcles o^l uocauit9eo quod neruo[amipfus partent ,uelin mortuis confpici pofj diceret^inflar uagince firtaps quant Macedones o^rL uoeant* Verm^riHoteles hanc cum caua comparans,

RT

R I^E

ipfamminoremuenamnuncupauit*^lij Grcecorum uoeanteam wyislw. alij fimpliciter *? **, alij ls6luf9 nosmagnam dicimus arteriam ; Nonnulli rurfus uenam uoearunt, quofan>> guis impetu per corpus diffufus ducitur, Quidam ^Arabum interprtes audacem uenam, alij neruumpulfatilem uocant*Vermeorum uoees temporum iniuria omnes corrupteelequntur,

q^madmodumapudHalyinterpretem9quihabet,eam^^islotekaurithiamuocarL uis intrim in hcebraicis^frabum interpretihus,omniafirpartium nomina ex Qrcecis ita cor rupta kgantur9ut noShce <etatis medici eafonanu

B,BDwe

DE

tt V" MA Ni CORPORI FRIGA

LIBER III*

*9*

INTEGRA
buscommunis,
0

TO i^TILTER-IA.- iA B
tibus liberce delineatio 9 duobus

iJ^^^^^mX

n^^^

vt-^v

^rximJequtntibmQaptu

TVS MAGNAE O MNIBVS Pc/R/

ip ANDREAS VESAtli BRVXELLENSIS B9B E)ua arteria cor dis bafim corona modofccingentes* G Magna arteria caudicis in duos truncos bipartitio* L\ * Z) K^rteria obliqu ad rimam fhiflri lateris coflamcontendens* E Ramus quatuorfuperiorumfiniflri lateris coflarum interuallifoboles deriuans* F Ramus per tranjuerfos ceruicis uertebrarumproctfjus ad caluariam ufque prorepens, type niculatim dorfali medulla uicinisfy mufeulisfoboles offerens, ubi uero is infiniflrum dura cerc*

bri membranafinum exhauritur,iilum abfcidimus*Prafcnti enim tabula nullum eiusmembrana

finum exprefiimMyfedtantum ar ter iarum, quas Galenus reticularem plexumfuis boum ccres bris delufusfirmare arbitratur,feriem mox explicandam. Vermfhorumfinuum delineatio* nem expetis, prater figuram decimi quarti Capitis wplerasgfcptimi libri, non mediocriter hueficitfigura huius libri calci infuta* G Subfiniflropetfforis ofiislatcre ad umbilici ufquefedem excurrens ramus, quo furuli dige runtur in uerarum coflarum cartilaginum interuallaP& bine in mufculos pecloriinslratosjnj perinfiniilram,qua thoracis amplitudo inter cipitur membrana,^ abdominis mufculos* Jrl Ramus poflerior'es ceruicem occupantium mufeulos accedens* I ^Arteria adcauam j xapula regionem ac in eiusfedis mufculos prorepens* K Ramulus adhumeri cumfcapula articulum ^fummi humeri infriora propagatus,nufquam in terim ad cutem excidens* Zj Propago in mufculos anteriorem thoracisfedem integentes fparfa* 2y "Propagofecundm thoracis latera deorfum procidens, ac mufeulo brachium deorfum trahen^. ti intertexta. Inter L O* JSd ramulus unus occurrit? eorum qui inglandulas ala cauitatem op
plntes diffminantur*

iV ^Arteriafmul cum interiori axllaris uena truncoin manum excurrens, ac primiillifurculi fub IV mox confpicui,in mufculos humerum amplexantes propagantur* O Arteriafecundum poflerior em humerifedem un cum quarto in brachium pertinente neruo,ali
quoufque in extemam cubitijedem reuolutus,ac undique in alto intrim latitans*
fp? p

fifi ramuli articula cubiti cum humero funtpeculiares*

O Axillaris arteria ramus radio exporreclus* J^ Surculus ab arteria ramo Qjiifgnito uerfus manus exteriorainterprimumpollicis os &pofk
brachialis osPquo index fuffideitur ,deduclus * S Ramus ulna exporreclus, ac in internam quoque manus extrema fedem digeftus* * Ramulus mufeulis largit its^qui extermm latus pofbrachialis ofiis occupant? quo minimus du
gitusfusHinetur-y.

T Arterarumin extremamanuferies*

V ^Amplior afcendetttis arteria trunciportio, qua re&adigulum Cotendcns, in duos impares

ramos dirimitur*

Sinifler diuifionisin iugido ficla ramus ,qui er gracilior cfl ,finisTri lateris foporalem
Conslituit*
long amplior cR,infignitur* VermY priuatimpropginem indicat,qua in dextro latere prorfis in eafdemfoboles digeritur,in duas arteriam D infignitam infiniflro latere difjcminariconfyicis* Qaterm 'TL dextramfopora^ km nott,quam uti&finiflram ^Arabum interprtes apopleticci&fomni,^* letargicam,^ fubeteni, & decolationis uenam appeant, qua nominaplerofque iugularibus uenis accommo** dore antearetulimus*

YfZu Duobushis caraclcribusdexterramus,qui/hiflro

a Siniflrafoporalis arteria infiucium regionibusin duos ramos diflributio * ac b quidem ex* b* ternum, c uero 0* d internum indicat : quanquam duopoflcriores hi characleres priuatim ali quidindicent*
#

c ^Arteriarumpropagatioadlaryngem,fiuces^ylinguam* d Soporalis artericepars caluariapetens, atque iuxta bafim caluaria in duos diflributa ramos, quorum altcr,quifinijlrum dura membranafinumfubit, hic qu in caluariam mergitur, abtrutt catus efl.quod prafentifigura eius membranafinus non duxerim delitteandos, eos poflmodunt cum intgra cerebriuaforumferie adfrontem decimi Quarti Capitis, peculiari figura exhibis turus;
'
>

CORP ORIS ABRICA LIBER IIU 97 turus*ex qua etiam alterius ramifoporalis arteria caluariam ingredientis,diflribuiionem pe tes, ^fiuifumfierit huic delineationi ex illa characleres adijcies. quifreffent L ,q,r ,fi u,u,x,ce,b,y,<P>:quos hic cxplicarem,nififatius omnino foretfiudiofiim d ctrebri uaforum fri tantifper abjlinere^donec ego illam decimo quarto Capiteperfequac:* f, Soporalis arteria ramus^capitis exteriora implicans* c Dicimodo & b infgniti rami propago^penitis interfeciei mufculos ex ciirreris* f Rami b infignitifub auris radice diflributio,cuius antcridr ramusgnotatusfccundmtemp gfht ra firtur: poflerior uero^cuih infcripfi ,fecundm auris pofleriora fub cute paritcr atque ille fpargitur* iTRVhJCVS magna arteria, deorfum ad dorfi uertebras explictus. I % /i Propagines utrinque adolo infiriorum coslarum interuallaprotenfa , <& dorfali quoqj mc<* dulla ac mufeulis dorfo <& thoraci adnatis ramulos offerentes* l Septtranfuerfi arteria* Veritus ne characlerum copia inttgram ihgha arteria delineationem alioquin hcfatis obfcurampenitus corrum per et ,priuata hac effigie modo utendum duxi, quaJupes risubifcpto tranfuerfo arteria lindicata ofieruntur,ue lutiex magna arteria caudice diffla efiiinfriihuero adfeminaliumarteriarum,quas i <& k indicabimus, exor tum.Inprcefentiitaque figura iam enarrandis propaginis bus duas radies pinxi, quum intgra arteria? delineatio unicam (ut frquenter etiam oceurrit) tantum babeat,In<> m* dicetigiturmutriufque,autunius duntaxatradicis exors n,o* tum* n dextrum ramum* ofurculum in humiliorem omenti p, membranam hic exporreclum. p propaginent in dextram uentriculifedem, qua dorfumfpeat, q, atque infrius orificium educit,excurrentem* q ramum duodeno inteflino y iciuniinitio expdt r* relum* r propaginent ad dextramfindi uentriculifedem deduclam, uctttriculo; <& fuperiori ft* membrana omenti ramulos exhibentem * fbilis ueficulaf arteriolas* t arteriam iecori diflribu u,x, tam, Caterum u infigniturfinijler ramus>quipo tifiimum lienem adit* x propagofecundtm pos y* fleriorem uentriculifedem,ad ipfus ufque elatius orificium progrediens, y eius propaginis ra* . muli in uentriculum qu dorfo innititur deriuat z ramus orificium uentriculifuperius, cor ona K, modo cinrens, oc ramusfecundm elatiorem uentriculifedem infrius illius orificium accedens*. . agrandis in demifiiorem omenti membranam excurrens propago, qua etiam colo inteflin mut y, tisfurculis implicatur* y furculus in humiliorem omenti membranam hic adfniflrum latus ex' Jl& currens* </l<zy <A arteria licnis cauumfubeuntes* g arteriafiniframfundi uentriculifedem pe+ t tens,acuentriculoipfi^fuperiori membrana omentifoboles deriuans* ? ramuliab alijslienent acccdentibus arterijs,in lauum uentriculi latus deprompti* f. In intgra delineatione, T ea qua hic indici adhibuimus, aliud % oceurrit, quo infignitur arte* ria infuperiore ac propemodum uniuerfam mefenterijfedem propagata , enfuis propaginibus in ieiunum inteflinum & ilium & coli partem iecore ad dextrum renem confpicuamfparfa* Dextrum renem accedens arteria* \-Arteria qua infiniflrum renem exporrigitur. ht Dextri laterisfeminalis arteria* k>k SiniHriicJlisfeminatis arteria* * ^Arteria humiliorem mefenterijfedem fubiens, acpotifiimumin colon inteflinum, quidlit

DE

HVMANt

nis reionc adrelumpertinet^ac dein in reSlum inteflinum difeindituf* & t*. Propagines notantur, qua geniculatim lumborum uertebras accedunt, & in peritonaum^f mufculos uertebris adnatos diflribuuntur Propago autem ad humilius y. confiflens Cceteris grandiorefl, atque ad abdominis ufquclaterafi equentifoboleexcurrit* w?v JMagna arteria ad osfacrum in duos truncos diflributio. Verum isli char a res etiam furS culos notant, ab humiliori arteria regione in ofiisfacrifiramina deriuatos* Interior ramusfiniflri trunci iam dila diuifionis* o Interioris rami exterior propago in mufculos cxCurrens,qui externam itiuin ofiis fedem gr &j

xendicis articulumintegunt*

7r

nt

9S
7F

ANDREAE

VESALI

BRVXELLENSIS

f > Hic etiam arterias appinximus^duarumfiniflra ab wnbilico hic inter J *. *d interiorem

C

Interioris rami ^motatUnterfor propago in ofiisfacri humiliorem fedem, uefieam&uefica ceruicem, ipfumfy penemm1 mulieribus uero, in infriorem uteri fundi regionem,^ pariter in il \ lius ceruicem furculos diffundens* ;; ,,
^

prius commemoratum ramum per indepertinet,aefiuer fus umbilicum ab ipfo deriuaretur* f Interioris r ami l infgniti reliquum, quod ab externo ramo trunci diuifionis quafupra os fas crum fit, portionemafcifcens^perpubis ofiis firamenincrusdelabitur , inibi inmufculos pubis os occupantes digeflum,<&fuotcrminocumalia arteria, quainquintumfimurmouentcm mus - fculum pracipuedigeritur^ac 4 moxfignabitur,coit,eafede qua u> afcriptumcernis* t Propaq-o exterioris ramifurfum adreclum abdominisfui lateris nuifculum confcendens,atque

pracipiiaipfiusfoboleumbiliciregiomp^
;

rem abdominisfedem difpenfans*

\!

>;
.

"

v Surculustranfuerfimfecundumpubisosadpudendaprorepens* -:,. .,-/:} .^, ,:,.>.. :, , t <p Sedes exterioris r arnaquais modo in crus delabitur,acinuniuerfm crusdijfiminarincipt* X Ramus maioris crus petentisarterice in mufculos propagatus,qui anterioremfimorisftdmfi
Ramus adquintumfimur moutntem mufeulum,^ eos qui internam fimoris fedem occupant du qeflus,unofe ipfusfur culo cum illius arteria coiensfine,quampei' pubis ofiis foramen protide g> rediximus,ac oinfigniuimus* , .. -; T, Ramus in mufeulo s poflerioremfimorisfedem obtinentesderiuatus* A, A RamuIigenuarticulipeculiares.Hicfygrandis arteria in poplite reconditur* & Grandis cruris arteria pofleriorcm tibiafedempetens, S Ramusfibul amplextibus mufeulis, pracipu autemfeptimo et oclauo pedemouetiu oblatus* 2 ^Arteria inter calcem & interiorem malleolum pedisnnfriorafubiens* il arteria adpedis humiliora accedens? inter calcem CT exterior emallcol nonnunqua reflexa* $ Ramuli tibia cum calcisarticuloproprij* . ^ 'Propago pedis elatiora accedens* Q Arteriarum in pedis humiliori fede diflributio* Subfequentibus modo duobus Capitibs non folum haccuius indicem abfoluimus,figura conuenit,fed etiam hue attinct prater crebras fuin tiUbri&fcxti<&fcptimifigiiras,ea quant huius librifinifubiungamxuius cb aracieribus per'
,

biuendicant*

inde atque haclenusfcimus, in interiori margineutemur*

VNDE
Qff^^A A7" D

^A RT E R I^A
aput

M ^AG N^A \
XII*

RI N'

cipium ducat, & in quos ramos ipfus afeendens pars digeratur*

O in interiori marginealicubi,praterquam in duobus proximis Capu tihmfcribiturfig. cap. \% .eafubaudiendaefl, quaintegram arteria magna imaginem , ante
prafensCaputpropofuimus*
NG.E minor inter medicorum ac philo fbphoru pro ceres de* gran- d totifig dis arceria?,qum de uenarum neruorump principes eft difnfo.Hip rthuicap. gna ortu ejje pocrates nanq?,Piato, Ariftoteles ac Galenus pariter cor arteriarum fn Pr^,M * dijeeptatio' nem. tem ac originem (uti fane eft) ftatuunt. Quippe erronea prorfus eftPelopis Galeni prarceptons fntentia, arterias docens fmul Se uenas cum neruis e cerebro nafci: non minus fane qum ueritate fmul abhorr et J eius utoris pacitum, qui fpurium trachtulum de uenis,Hippcratis liArteriasneck bro deNaturahumana interiecit. Quandoquidcm^uteteratCeamjCerebrumuitalis fpiritus . cerebro nef &t fanguinis ferudi ac impetu per corpus ruentis, quemadmodum cor^ion eft principium,ac extremis cor or' arteria nullibi qum15 ubi corde pronafeitur, ampior oceurrit. Deinha?c quoque illoru do- kf&pr*. poriiparti gm improbant, qui arterias ab extremis fummisq? corporis partibus no fcus pafm oriri arnafe bitrantur, qum fi quis ab extremis arbor ui'rgulis illarum initiu recenfret * Verm etiamf non philofophia? modo, fed 8c" medicina? principes cor arteriar fontem fttuerint, nihilomihustamende cor dis fmu, quo arteria pronafcereturiiionniliil inter fdifentiunt,quumhi
l\fonpro.ixa
O
de arteria ma
>

CORPORS FABRICA LIBER 1*1 L 2p<? qfdniex cordis medio finu^ illi autem exfniftro, arteriamoriricontendunt. Ga?terumhac
DE
diflnfo de corclte uentriculis fnibus'uepotius, qum de arteriarum origine eft . acproinde Arteria or* nos tantum duos cordis uentrieulos enumeraturi, poftpofta omni controuerfa ex elatiori f* tusfedes, C1ifTlid ^e UI1^r^ ^nus cordis,propter ipfus bafs centrum,magn arteria d originem ducere attefbu confres ai bimur,ubi tertiu uentricul (' poft dextr uideli cet membran" arteria? uenalis orificiopitef'9 fig"' cT) Ariftoteles enumerauit, etf alia Galeniin libro deDifcftione uenarum ft fenvtentia,nif ^ H^'ficf >rtperperDextrioris pro Sinifterioris inibi in Galeni libro legatur.Magna igitur arteria e /fig-U- m ^oc ortu orbicularis eft, ac hc ipfus amplifima fedes 8c* durior &C cartilaginofor conflit* x ponitur Ipf autem arteria fmulatque enafcitur, g duos graciles promit furculos, qui corona? prorfus CoronaUs et pofi e,cj modo cordis bafm un cum coronali uena amplec1:entes3cordifcundm ipfus longitude teritCt> uoq- inftr nem ' ramulos transfurtdunt,quorum plures ampliorescp inibi f ofrunt, ubi cordis fbftan gnitur. tiacrafioruiftur^eftautid potifmuminea cordis fede,ubi fniftrum ipfus fnum commet^ / A.: dut io g^ qua fptum utrifque finibus comune porrigitur. Coronalium arteriarum ortus poft mem> e b b io fi. branulas confftit, quas refumptionem fpiritus fnguiniscj? ex ipf arteria in fniftrum cordis hb . 6 e, e fnum prohibere, in Cexto libro often dam. Verm cVf coronalium arteriarum par quodampo/?B,c modo ft amplitudo,eatamenampliorlongiorcj?cernitur, qua? ex dextro magna? arteria? oriee4d. ^c^ *atere originem ducit.unnanqjhinc tergo dextra? mbrana? pronafcitur, altcraaut 9 pofteriori eius orifcfj fde principiu fbi uendicat s tergo pofterioris mbrane fniftre inte> rim mbrang tergo nulla pronafctePoftcp uero magna arteria cornales deprpft, cordis Caudiris art ifi.hb. 6 Da(iS centro firfum quodmodo l fub Uena? arterialis caudiCe confcendit, ac cordisinuolu- n'a bipartition h Md> 6 cru^ Per^r^s bipartite feinditur, ac l unam ipfus parte, qua? grandior eft, deorfum ad quinta . HperA. thoracis uertebra, 8c" deinde per reliqu dorf fdem detorqet>in omnes qua?cordi fubfunt i- regiones ramos exhibituram. Atminor pars fupra cor repofts fedibus diftribuenda furfum m filib.6 properat,ac ftatim in progrefu afpera? arteria?m innitens, ac uena? caua? inter membranas tho Afcendenta ^^Zff raceminterfpientes fubftrata,ex fniftro ipfus latere0 ramum diftribuit obliqu furfum ad Partis fines, fedulo ultt primam fniftri lateris coftam exporreclum, qui quidem qu pulmoni accumbit atque fniftra? dfJffmTrav fi.prsfentis thoracem interfepienti membran? alligatur, nullas deriuatpropagirtes:uermfmulatq?pri- firiUteriipri llbri' mam thoracis Attigit coftam, ab humiliori ipfus fdep propaginem deorfum difTundit,que co mamcoflaob, l ftarum radicibus attenfa, in tria quatuor fuperiorum coftarum fniftri lateris interualla fngu- lJfc ende1i * las foboles fpargit: quibus rurfus frculi in dorflem medullam, Se mufculos thoraciuerteq d. brisep hc inftratos excurrunt.Ca?term ab elatiori fede q eius obliqua? ad primam Coftam con r f . feendentis rami,r alia enafcitur propago nuper commemorata multo am plior,qua? ad feptima? ceruicis uertebra? latus obliqu repens, in huius lateris tranfuerfprocefus foramen finferit, Ilii H ac deinde per tranfuerforum reliquarum uertebrarum procefu foramina confcendens,perx\fg. *'. in de atque hc * excurrens uena digeritur. Nam in progrefu dorfali medulla? furculos deriuat tfi.6 w.n. ea flibingredientes foramina, qua? neruis emittendis rerum Opifex exculpft. Deinde 8c" mu> u i fixa. m .uj<s ceru{cem njc occupantibus ab illa propagine ramuli quoque fparguntur, Quoduer ' eius reliquum eft, fmul cum comit uena per w foramen in pofteriori fede fniftri capituli occiV x -jfiM 7 piris 0f]s iifculptum,caluariam fubit,atque in * fniftrum dura? cerebri membran? fnum ex^ Q^Q-^fi' hauritur.Pra?ter hanc propaginem uertebris exporredtam/ arteria quam oblique ad primam /d. fniftri lateris coftam contendere diximus/ aliaab anteriori ipfus fde pullult propago, obli zg .erz quiori duclu pariter fuperiora anteriora'quepetens.Haecetenim pedoris ofs fmmum acce> fi.U.6D. <jcnSa acfiniftra? thoracem interfpientis membrane adha?rens,decliuis perfertur fcundm p cloris ofs fniftrum latus, qu ipf coftaru coarclantur cartilagines.Ha?c propago in eofdenl dfi.ca.6-L. omnino ramos digeritur, in quosa uenam hc repelitem difpenfri retulimus,pra?terquam b isfig.B. quod nulla? foboles pra?fnti propagine cute accedant,nif forftan obfcurifma? in mamillg y.c,D,D. b rpUS pert{ngant+ Qu enim ha?c arteria? propago pecloris of exporrigitur, uerrum co> ftarum cartilaginum interuallis ramos offert, quibus alrj ramuli in mufculos afrgunt cartilaoinibus incumbentes. Deinde Cab hac propagine in fui lateris membranam qua?thoraci c zjiMb. 6 amplitudineminterfpit,8c"in c glandiuminiugulorepoftum,furculimitttur, Quodautem f. ipfus d reliquum eft, fcundm fniftrum mucronata? cartilaginis latus thoracis cauitatem in> d 6 mufta. gredf tufi SC reclo hc abdominis mufeulo fubnatum,ad umbilici quodmodo regionem pro> Mufeulo} cedi'^ in progreffu utrinq? ad partes abdominis ramulos ofTerens, 8c" iuxta u mbilicum in plu> nouto. tes difduirribboes c alterius arteria? terminos refpicit, quam hue ab imofurfm contendere e T- docebimus. Vbi f arteria oblique ad primam protenfa coftam,hacftenus comemoratas edidi g 8 mlf. i. propagines , fniftram aditura axillam,8<: g mufeulum perforatura dorf motorum fecundi p> c, ris fmiftr,ab ipfus elatiori parte priufquam thorace penitus labiturmotatu eti dign a? m> la gnitu^
C
1

HVMNi

'

?00

ANDRE

AE

VESALII

BRVXELLENSIS

SiniflraaxU

gnitudinish ramum deriuat,quiiri pfteriores ceruicem occupantes mufculos ad occipitum hn. Iam patent* ufque difcinditurmullibi intrim cutem fubiens. At quum primm illa arteria thoracis cauitaportienisfe, tem,8C primam coftam euicit, amcp uicinor axilla? redditur, ex pofteriori ipfus fede1 ramum i. vkSi ntcunque infgnem fpargit in cauam fcapula? regionem, & eius fedis mufculos abfumendurm Pofthuncexmperioriipfiusregibnekaliam,fednonadeocrafm,deproimtfobolem,quxad kK, humericmnfcapulaarticulumiuxtafummumhumerum Se fcapula? gibbum in ramulos dige ritur,quoru unus cum ' humerali uena ubi adhuc in alto reconditur aliquoufq? prorepit Huic d rf fobolim alius fuccedit ramus, nonnihil demifs ab axillam petente arteria enatus , acin mu- m L. fculosanteriorithoracisfediinftratosnumerofapropaginumfoboledigeftus.Dehinc'Vamu nmterui li in olandes axilla? cauitatem oppleiitesab hac arteria admodumrarifparguntur. Quinetiam o M priufquam to ta arteria in manu abfumenda feratur,0 propago qua?dam thoracis lateri expor- p iQ mufcu. rioitur,potifTimum mp mufeulum excurrs, cuius benefcio brachium quodammodo dcline < dorfoadigitur.qQuodpra?fentisarteria?iam fupereft/ axillariuenaconcomitatum,acinbra ^ ww chiumprocedens penitis occulitur,Bc" primm 'graciles ramos interna? mufculorum hume- $ pwiofub rum amplexantium fedi, 8c" membranis neruos continentibus diftribuit.Infuper deorfum fen- n. ^ ' fm adhuc prorepens,8C continub ' interiori axillaris trunco attenfa," aiiam emittit propagin, ; * qua? fcundm x pofteriorem humeri fdem, qu ipf cubitum extendentes mufeuli adnafeun- u o. tur,obliqu prorepit ad externum humeri tuberculum contendens . Ha?c enim propago un * tf&fi cumy uena quam hc duciretulimus, 8c" dein cum "quarto brachium petente neroadexter- [? nameubiti fedem pertingit, 8c" fub mufculorum Capitibus aliquoufqp deduclus ceffat,quihc yfixa.6p. . ab humeri externo tuberculo princpiuducunt,8c"partmradrj,partim autem brachialis, par^ * jg'#* ' tim uero digitorum motibus famultur. Vbi autem fniftra? manus a arteria has foboles digef- " R * *' ft,inter * duos cubitum fle&entes mufculos recondita, ipfscp ramulos pra?bens, ad mdium & 6mufu. cubiti articuli flexus prorepit, hc utrinque c ramulum ipfarticulo exhibens, 8c" mufeuli cubi- ,r>r. tumfiedentispofteriorisdinfertioniinnitens,hiccf fubindepufum euidentemedens. Hinc Jj*^ arteria inter c mufeulum fecundos quatuor digitoru articulos fleclentem, Se illum qui tertio N muJcuU ' eorundem digitorum articulosftedit,mergitur,ac ubi nonihil per cubiti interna fedem prore r. Arteria ra, pft,bipartitofcifussunumramumradio, alterum ulna?exporrigit. Qui fcundm radium < * mm> cuiwspui frtur,cuiusc|5 pulfum indies in a?gris exploramus,no procul brachialis radice * fobolem de- g ^ ' fumante bra, riuat,qua?fubk tendinibus pollicem extendentibus ad fumma? manus externam fdem procur h s. Cbidk e?Jnul rit in ' mufculos digefta \ qui inter primm pollicis os 8c" poftbrachialis os indicem fuftinens R^ tollocantur. Quando ramus radio exporreclus illam emift fobolem, un cum tendinibus du ^^n oitosfleclentibusmtranfuerfum brachialis ligamentum tranfgreditur, 8c" fub " dilatefcentein l utdfvr fumma manu tendiiie,n'militer ac uena hue pertinens ,8c" p neruus quoque illi attenfus in trs *J* * ramos difTcinditur,quorum unus in duas diremptus propagines internam pollicis regionem * J mwj* accedit.Secundusuerduplici ramo interna indicis fedem implicatTertius autem indiuifs 3mf.ta. internum latus interioris medfj digiti fedis confcendt.q Ramus arteria? qui ulna? exporrigitur, ' rnufculiv. fmiiter per tranferfuni brachialis ligamentum manus uolam fubit, r 8c" duos ramulos mini- J *T mo digito d>C totidem anulari, unum autemmedio offert, fdinterim nullam fobolem in exter- pfi.cdpm nam fumma? manus fedem dtfpft. quamuis intrim unam \ illis mufeulis porrigit, qui exter W 4 ai, num latus poftbrachialis ofs occupant,quo minimus digitus fuflcitur.Rami ulna? exporre J (Ttimotum haudmanifefto percipimus,nifhomoadmod gracilisacmacilentus,autmagno r spetn, Naturdmar pulfu pra?ditus fuerit. Quippe Natura ut omnes propemodum arterias,hunc quo ramum tur htakx terias reconde retinet, tendinibus magis qum is qui radio exporrigitur, occultatum, atque ita nufquam ea- | ^ re. rum portionem Natura in cutem confpicu emittit, quemadmodum foboles uenis pafim &C 1 4 mf;t<t. frquenter perverti prius commemoratum eft.Merit igitur nullam in extremis manibus fb / ris aiam nuper dicla, quam pollici ac indici afcripfmus reperies arteriam, quia ne mufeulus u ^ quidem unus inibi cofftit. A t interna regio quoniampluribus eft fepta mufeulis, ideo multas y 6pa,, 6 quoque arterias fbi uendicat* Ad hune fftc modum " primus arteria? magna? partis fuperio- r w* y. , rapetentis ramus diuaricatur, qui ad prima fniftri lateris coftam contendiu x Maiorauteam **fcv Sries maio> i* portiona pliorcf afcendeiitis arteria? partis portio afpera? arteria?T innitens,recl furfum ad * glandium f6 g\^ ris magna gna arte m jugulo repoftu properat.id enim arteria? huic fmiiter ac uena? lecluli modo fubfternitur, in x cr s. Mauperioa ac *P"US benefcio ramorum fcifo iniurrjs innoxi ferendis promptiorefFicitur. Quum uero hcf'ci6^ corporis pe- in hune modum arteria furfum tendit,priufquelatiorepe<ftoris ofs fdem fperat,adhuc in ^ fi^ed * thoracis amplitudin in a duos impares ramos fnditur." Sinifter, qui gracilior eft (amplus ta podus ulti> Sinijlrafipo & ipfe)nonmhil oblio ue in la?uu deflexus,furfum cumc interiori iugulari fcundm afpe mmf- % ra? arteri^ fniftr latus per ceruicem exporngitur,ipla9 loporahs eius lateris arteria cenletur mc.
*
;

j.

c4m

>

DE
cD,cmcu ius charA' fieribus co

HVMAN

CORPRlS

EABRICA

LtBR

If*

pi

av Atdxter ramus fniftro craflor, fmiiter furfum tendit; 6C fmulatq? primam thoracis Coftam contigit,ex dextro ipfus latere* arteria promit in eafdem prorfus foboles difciffam,quas c ra* r>txtrrc ira mo,qui finiftra? manui offerturjpullulare fcrip fmusiad fuperior uidelicet coftar interuala, chium petens feres irtead tranfuerfos ceruicis uertebrarum procefus, ad pecloris os,ad pofteriores in collo locatos arter'd> ridmXinfi entant. mufculos; 3C utrem in pauca contraham, in eofdem omnino ramos digeritur,in quos finiftra? manus arteriam dfnere commemorauimus. f Quod uero maioris dextricp rami adhuc fuper- jextra fy gx. eft,crafltie illi cngruit g rartiOjquem fcundm afpera? arteri fniftrum latu s prorepere paU raUs% b a. ic. \o ant diximus.atqueis hc porrigitur,ita ut ille dexter,fecundm afpera? arteria? dextrum la kd.etfi.cd. tus furfum confcendit,ac huius lateris foporalem cftituit arteriam>qua? uti de finiftra Kxgurk 14 B. nuncupatur, Quum autem fniftri lateris foporalis arteria (perinde a ; dextri etiam) ad fauces lfig.cd.14. L. ufque h pertingitiin duos diffcin ditur ramos , quor grandior idemqj Interior fucjrs fubit,ac mi^fi-ca. mox larynai 8t" lingua?' propagines deriuans,ad caluaria? bafmfe properanpriufquam uero in Soporatisad uUb.i.-X. caluariam mergitur>in duos impares deducitur ramos. 'Maior per m peculiare foramen nulla *^****^ n 16.fi.lib. 7 A. concomitatus uena,caluariam inibi ingreditur,ubi n glandula cerebri pituit excipiens in quo> Ojfi.Cd. ix dam offis Cuneum referentis fnu ponitur. Hic ramus mox in ipfo ingrefu utrinque fngulas li.i M. emittit propaoines,aCp unam per q proprium foramen ad narium amplitudine difpenfatjqua* pfig.ci.14. fuo extremo inter naf cartilagines,adeoc ad naf ufque extremu ita cum aliquot faciei arterio> qtfi.cd.iz lis deperditur, ut tadu etiam ipfus motum inibi percipiamus/ Altra propago in latus finu lu.r. ftrum dura? cerebri membran? 'multipliciterdifcinditur,' ipfum autem arteria? corpus duaS r fig- cup. illasdiffundens propagines bipartitur,8c* caluaria? baf fuffultum, itaqj diuifum inanterior 14 r. Sifiglib.7 nonnihil tantifper rpit, donec denuo ipfum colligatur.Subinde uero hue ufque nodiuifa, n D,D. que collecta rurfus,fedfmplex prorfus frtur. Vtcuncpaut ft,fue fmplexhucpertingat,fu tfig.cd.14. prius in duas partes diuifa he fe rurfus colligat,inibi " infgnem uteunep rmum per * fecundi <( dmiditur inutU.qu* neruorum cerebri paris r foramen ad oculum 8c" interiorem temporalis mufeuli fedem difhi Q(Ut in x. buit. Quod uero ipfus* reliquu cft,dur cerebri membranam b perforat,acc partim in tenuent Mtfyefta cerebri membran/ partim ad fniftr cerebri uentricul confeendit, pex inibi faciens quem i6fi.li.j. ufig.cd.14. fecundinisfeuextimo fgtus inolucro tum comparabimus, quando cerebri uaforum feriem x. fecudo ab hoc Capite perfquemun Vbi etiam paulo difufus qua? iam poftremo loco come> X 14/^.7 morauirepetam/ Alter ramus arteria? partis,utidicebam, ad caluariam du(fte?,cum eoniug G. yi.jfi.cd. uena in pofteriora fcundm caluaria? bafm fertur, 8c"s ramulum11 mufeulis ceruicis uerte^ 12 li.i G. brarum anteriorem fedem occupantibus, iuxta prima? fecunda?q? uertebrarum interuallum Z 4 ntufc. offert.ac dein caluariam ingreditur;cV commune foramen cum k fexto cerebri neruorum part tdbs. i fig.Ci.14. naclus, fmul cum uena in ^fniftrum feu fcundm dura?, cerebri membran? fnum exhaurit* Porro finiftra? foporalis ad fauces m diuifionis n exterior graciliorc? ramus genis feu buccis bfi.islib.j 0 ramulumofTert,penitius latitantem/ Infuper in duas propagines fetfus, q unam fniftro tem> C. f fg.ci.14. pori, r alteram fcundm finiftra? auris pofteriorem fedem digerit,pulfum etiam edentes fenf* bilem, Atq$ in hune fan modum afeendens arteria? pars in ramos finitutv
i/zg.c<*.4.
j..dMt

H.7

/g. G,N.

^AMPLIORIS
!

efig.Ci.14.

I4B.

DESCENDENTIS'QVE ona arteria trunci infuos ramosferics* Caput X II R

r vNCVs

M^

eiuf.fi. C.

geiuf.fi.*.
h mufcul.

tib.A, B. l',/g. C4. iz'i&.te. & 14 fi.lib.

7.N.

magna? arteria? deorfum ad thoracis uertebrasa explicatif Ainferm. ab infima ipfus fde qua uertebris incumbit, non autem lateribus, utrin-* coflaruinter> que" propagines in oclo infriora thoracis interuala deriuat, qua? fmilk arteria ter acc uena? coiuge carentis rami fcundm interHAC fi, ualli duclum ad co ftarum ufque cartilagines inue guraportionE

arteria tet* ^is coftis prorepunt/puriarum uer coftarum in> gofihximws, . terualla excedt , in abdominis latera magis qum T,T. ut aliquo pa* ipia? cofta? pert neiites. Ab his propaginibus ramuli in dorfalemmemi. lo feries pron b. dullam per d:foramina neruorum gratia in uertebris fculp ta, ac dein ad ponerettir,<[ua 0 e. bac ramos c* mufculos uertebris thoraciqj adnatos fparguntur , pari omninoferie flarti interua!> Pf qua uenam coiugis expertem difminari fuperius proditumefUIpfe lis ex pofieri rb. autem arteria? truncus uertebrarum corpor finiftra? fedi quodammo riipfiwsjededi d i. gerit. bb,h doinnitens, deorfum f fub fepto tranfuerfo qu id un dcima? thora cfi.Ci.6 F, cis uertebra? corpus refpicit,extra thoracis amplitudin labitur,ac mox^ feducitG, utrobiquefeptotranfuerfoHinamoffertP<ropaginem,qua?inpluresfeclafurculo^ G. remfepti iuxta uertebras fedem pra?cipue deperditur, foboles furfum ad feptielatiora adeoc^ d fig. cap. ci. f 7 mufti. qm&. gt I 5 ipfum 14/1.1 Q^

i 9 /zJifc.7

aner:fCk

31

A NDR

E AE

VE

AL

1 1

BR V XE

L L E 'N

Il fi

Arteria ma, ipfum cordish inuolucrumqu id feptoadnafciturfpargens.Poftcommemorataspropagi- cd^f'g*. gna ramio, ns magna arteria, ex elatiori fuicorporis fde,1 unum promit truncum,ramo s in uentriculum, i sprffa fi, metum,iecur, iecur, bilis uefculam, lienem,omentum,8C duodnum inteflinum, 8c" colon quoque ubiuen- ^"Lm' uentrkukm,' tr*cul *& exporrigitur,ad hune modum offrentem. Prafns truncus fmulatcj? k prodrjt, ela ncttionc fi. Henem,duode- tiori fede inferioris membran? omenti fufFulcitur, ac in duos magnitudine propemodum a?- gmmWus nu et colipar, quales ramos diremptus,huc ' qui gracilior paulo eft dextrorfum,"1 illum uero qui modic am acce ' plior uiftur fniftrorfum mittit* Dexter ramus uena? porta? in " glandofo corpore, quod fub & 3 ^ 4 ^ uentriculi pofteriori fde huic omenti membran? intertextumcernitur,adnexus,flirfumad lib.sj,unde iecoris cauum contendit, in medio duclu ex humiliori ipfus fede furculum inferiori omen- e*.'*'"* ti membran?, ipfcj ade colo inteftino hc deriuans. Poft hune ab elatiori parte p foboem r,-em petes' uentricul exporrigit, qua? in pofteriorem ipfus fedem quais dorfumfpe<ftat,pauculisramu- uempont. lis digeritur. Ex humiliori rurfus fede, dexter arteria? ramus ad iecoris cauum tendens, duas de fY^'m nuo profert fbboles.q Vnum cum uena? porta? ramo inteftino difundit, quo d duo denum ap / B> pellamus,fecundm cuius mediam longitudinem 8c" aliquoufque ad ieiuni inteftini initium ea m u. foboles porrigitur. 'Altra nuper commemorata paulo amplior,ad dextra m fundi uentriculi n$l^l' fedem retorquetur,8C fuperiori omenti membran? innexa, ex elatiori fde in anteriora& po- 0 0. fteriorafundiuentrculiramulosfrequenti fobolefpargit,perndeacab inferiori fua fede alias pp. in omenti fuperorem membranam ducit/ Atque ha?c arteria? cum porta?uena?ramohacex 3 $* porreclo admediumfundi uentriculi ceft. Quod uero dextra? arteria? rami adhuc fupereft, SifigAib.$. poftquamabeminen tiori' duos infgniter exiles furculos bilis uefcula? tranfmift,inu ramu- waii.m. s aliquot feftum ad iecoris cauum terminatur, non admodumalt in iecoris fubftantiam dif H^fi-hbfeminatum. x Sinifterramusab arteria? caudice prodiens, quem y dextro modic craforem hJhmn efc dicebamus, inferiori quoque omenti membran? ipfusq? glandofo corpori committitur, to Uhofpe coniunaensfe uena? porta? ramo,in tt quot ille foboles digerendus, Mox enim pra?fns arte- a*re uifm '& i ...rii & i r ce ' eft>recurru na?ramusabeminention iede" propaginem uentnculo qua dorio nmtitur offert, qua? pri- tod^mrgi mma fobolem unam utrinque in mediam uentriculi fdem eius qua? dorfo incumbitregio- mmpom nis exporrigit. deinde furfumafeendens, uena? porta? b modo fperius uentriculi orificium co defr10' rona? inftar appdftifim c cingit,ramulos uentriculi corpori & graciles furculos ftomachi m[m-m nQf

l^l^n'

>

<

termino,quo is uentriculo continuatur,diftribuens. Inter reliquos autemramos unusfecun tdndofim, d m uentriculi fuperiora dextrorfum exporreclus, uentriculi humilius aditorifcium, furcu- t f* los quoquein progrefu anteriori 8c" pofteriori fdibus uentriculi depromens.6 Sinifterarte- x ^ ria? ramus lienem potffmum acceden s, ab humiliori ipfus fde propaginem in inferiorem y . omenti membranam difndit,qua? paulo poft exortum in duos ramos inuicemualddidu- * tc"tos difcinditur,numerofam arteriarum fobolem deorfum in nunc di&am omenti membra- yf r nam 8c" colon inteflinum propagantes. Hac dita propagine, s fnifterille arteria? ramus fini- u.t ftrorfum magis ducitur, 8c~ uena? ipf attenfa?ritu in duas diffunditur arterias : 8c" ha? rurfus in c z. alias tantifper dirimuntur, donec h frequenti ramorum frielienis eauo fcundm reclam line- "* amimpltentur.Priufquamuerb omnes arteria? in lienem cefent,abhumiiore parte eius qua? f fi, demiforemlienis fdem adit, plerunque 'ramulus inferiori membran? omenti offertur. g Deincepsabillaarteria,qua? infma?lienis arteria? proxima eft, priufquam hac in lienem de- JiJ* perditur^-propago pullult, qua? fuperiori membran omen ti mftlta,dextrorfum ad uentri- ^ u cui fundum contorquetur,fniftramc^ uentriculi fundi fdem perrep tans, genicuatim ramU' \ flos anteriori 8c* pofteriori fdibus, ac dein fuperiori membran? omenti foboles fpargit. Item m J* ab alrjs lienem adeuntibus arterfjs l ramuli enaeuntur, qui fniftrum uentriculi latus illo pror- &rd 4rtm<e fus modo adeunt,quo uenis lienem petentibus propagines eodem pertinere, fuperis com- delinedjioe. Pracipuame memoratum eft. Ca?terum magna? arteria? corpore, paulo inferius qum m truncus cuius !*^j? ctlien^anl ^am ^m abfoluimus, principium ducit, ab elatiori quoe^ corporis parte " alia promitur ar ^uquo% & ria. teria,qua?in fuperior mefnterrj fde in plurimas foboles diffufa0uena? porta? modo exeurrit qutes lib. in ieiunum,& ilium 8c" coli inteftinipart,qua? iecoris cauoad dextrum renem ufcp pertinet. 5 /*** Rjaum arte Pofthancinfris paululumab utroque magna? arteria? latere,0 ampla educitur arteria in fui p2f}fi.Hi lateris renem,pqLieadmodum Se uena, tranfuerfm prorepens.Ha? arteria? in rens intgra? ab sm,n. fumuntur,uixcj? uenarummodo ramulos notatu dignos in q pinguemrenum tunicam dif- i2r^'s Sminales ar minant. Infuperab arteria fniftr renem accednte, acdemifispleruncf , qum eaqua? fni- t* tena. flforei-u'ofterturjprincpiumfumente/feminalis arteria noenafcitur,fdfrequentifm(ut8c' s i,t. dextri teftis "arteria) ab arteria? magna? corpore originem ducit. Aliquantulo enim humili s t ^2>^" qum dextra? fminalisuena? l initium caua exurgit, ab anteriori arteria? magna? fde femina * 'cmnfcm lium arteriarum" exortuspendet,qua?ipfoortu inuicem finit contermina?; ac dextra quidem fig.*.
.

caua?

DE HVMAN CORP ORIS FABRICA LIBER III 33 x eifdftc' caua? uena? corpus x tranfcendens,dextra? fminali uena? attcnditur,quoufcj3 pubis os fuperas, dturfigu- ac ex magna peritona?i cauitate excides,ipf uena? permifceatur,atq? cum ila anfraclus gyrosq? muti er efbrmet, quorum bafs humilior'ue fdes fuperiori teftis regioni implantatur,ac teftis fubftan tidplieraqi. P& & hancproxim inuoluenti tunic? ramos prabet. Ad hune quoqj modum finiftra fmina y isfi. Ub.s lis arteria finiftra? congreditur uena?, 8c" in mulieribus quoq? r arteriarum fries z earundem ue&k narum diftributioni penitus congruit. Vt fcilicet* mdia arteriarum pars in teftes adeat,fmina z m' Id liacj? uaf conftituat,11 altra autem fundum uteri implicet . Enarratis hadenus propaginibus, Adhumior deiuffig.o. caliafuccedit,inferis qum fmin aies arteria?,ab anteriori etiam magna? arterig fdeprincipiu mefenterjj Je, b eiuf.fig.n. ducens,8 in humiliorem mefenterrj fedem diftributa Quandoquidem ha?c in colum intefti- demcnerlu' C B-s r. num,qu liene ad redum ufq? inteftinum prorepit, ac dein in ipfum quoq? redum imprimis digeritur. A pofteriori autem ieu inferiori magna? arteria? fde, qua hfc uertebris committitur, Ad fambori geniculatim l ramuli utrinq? ad fingulas lumborum uertebras promuntur,qui in dorfalem me wAwi cr dullam 8c" mufculos uertebris hc adnatos excurrrun Atque huiufmodi ramuli inuicem fer e infefw y. amplitudinis duduscj? fpecie conueniunt,fi modo c unicam utrobiq? propagine exceperis,qug quum ca?teris infgnior multocp craflor fit,ac iuxta fcri ofs fummum pra?cipueprodeat? no f oficndut flummufculos uertebris attenfosacceditjuerm tranfuerfm per peritona?um abdominiscp *uf fig- mufculos ad latera ufcj? abdominis exporrigitur. f Hadenus magna arteria in lumborum regio fjfffff^ Ub.i. ne uena? caua? fniftro lateri fuccubuit.quum uero fcri ofs principium attingit, uenamq? con crumos dw:, &'''' fcendens, in s duos grandes truncos inftar Y adhuncmodum J^ inuerf biparti tur.Fituero f fio, arteriafi tu s huius permutatio propter arteria? dignitatem.Quum enim ha?c dignior nobiliorcB cenfea fif^cdUdm . r . r^ r . , s jr 1 or' i r J afcenjus, tur,non immerito piam magis quam uenam recondi,occultari,oc 111 alto corpons fern , ac demum iniurrjs ferendis pertinacem effici, fgax reru Opifexuoluit . Ne uero hc ab excarni ofs fcri initio in dorf motibus arteria prompte la?datur,fuperpoft prius arteriam inibi uena fa, perfore efe,illamq? hanc confcendereuoluit,ut uena inftar fubfterniculi cuiufdam arteria? fub totdmmo deretur.,,Ca?termpriufquamuenecumat-teri'jsincrus deabantur, quum iam facrum os uaf que arteria fuperarut,uena? arterrjs fiperiores uehuntur;arteria?cj? quonidigniores funt,fiib uenis recon femm ab cluntur.Rami uero qui magna? arteria? fupra facri offi's inttiudiuifoneprodeunt,uenarum ra ptes fig. m*s exadiffim correlpondent.Si1 exiguos forte furculos fcluferis,qui ab humiliori arteria? f^ ifub *, v,v. de, qu ha?c primm bipartite feinditur deorfum ducli, ac offefacro fufflti, ipfus k foramina k ifi.t*ht. fUDeunt,hac dorfalem medull pofterioremqp fcri ofs fedem petentes. At< ha? interdu adeo 'lX,^fc. f fignes o ccurrerut,ut fedion rudes has uenas ef arbitrarent, qua? in redi inteini fn,fu \ fmifr v. anum defnentes,faculentu fan guinem nonnun qu expurgarent. l Sinifter itac,quemadmo- Truncortm dum 8c" dexter huius fupra os fa cru fada? diuifonis trucus,no proul diuifone in duos gran df^rfum des partitur ramos,quorum interior" exteriori graeilior efbac ilico duas f difFundit propagi faa,feries* ni" ad/.' nes,quru unam rurfus interiore/ altra uero exteriorem dodrina? ftudio no inepte appellaolr. bis.Exterior fmul cumquena inter fcr os c^iliumos^uhaec inuicem dehifcunt,in exteriora P'; tranfuerfm exporrigitur^ frequenti utcunc^ fobole mufulos ilium os amplexantes,ipfumc^ q j . cap. 6 ^y coxendicis articulu implicat. Anterior aut in uiris uefce fundo, 8c" ceruici ipfus feu peni, nsfi.libr'i 8Cpaucasadmod etiam podicifobolesdifpenfat. In mulieribus uero,quibus ha?crpropago ^ y- grandior uiftur,inhumiliorem fundi uteri regionem numerofa frie diftribuitur. Ne9 is uteri t $ ' duntaxat inftu calor refocillat,fed &C foetus quoe^, quand is utero geritur.Dein ha?c propau ifi. Ub.s'. go pra?ter uteru, eti muliebr uefca, 8c" uteri ceruice ramulis quibufl intertexit. Quod inte* k,l. rioris rami qui binas nunc explicatas eduxit propagines s reliquu eft , deorfum rpit , fui lateris * inter / ' arteriam, qua? in umbilicu fertur,admittes.u Arteria? etenim ab umbilico fcundm fundi uef^ y 1, i^fig. ca? latera deorfum duda?,ac in natis hominibus coriacea? inanesq^ reddite, in fui lateris ramum cap. 29 Ub. inferuntur,x ipf ue continuatur,quem modo ab interiori illo ramo reliquu ef deorfumqp ferri *Xl diceb.Isnan no minus qum uenaipfattenfpubisofisy foramen petit.Priufquueroid yTneriapu Zdccet _ ^ ^ rr. l . r .. .' rt r rt r bis oBti fora* ad r. tranft, propagine afumit ab externo trun ci ramo,ubi is iam m crus elt proIaplurus.Fra?iens mn(rdnj-^St a fi. a.6. ftaqj ramus ea propagine adaudus,per pubis ofs foramen ducitur,8Y in mufculos foramen id b 8 muf. ti. OCCUpantes} 8C illos qui pubis offe principiu fumunt difpergitur,perinde aca uena pubis ofs cfi.ca.6^, foramen tranfens.Acquemadmodhgc iuxta mediu longitudinis femoris extremoquodam d . ipfus frculo al teri uena? in bquintu fmur mouentiu mufeulum difpenfata? cmifcetur,itafa^ e ortum ^ o^ ^Y2cms arteri2e ramus fuo fine cum aliad coitc arteria,quam illi mufeulo maxima crus pe r Vi l[ tente arteria diftribui non ita multo poft fubrj ciam.Exterior nancf ramus fniftri trunci eius di g t. uifonis,quam fupra os facrum feridiceb,per inguna inlasuum cruss defeendit : anteaqum * T* uero pertona?um permeat,11 propaginem furfum peritonao exporrigit,1 qua? ad reclum abdo Idicd.f. niinis fui lateris mufeulum accedens^frculos in conterminas fdes tranfuerfm utrincp digerit,. 1 4 ipf
.

%>

v?

^Arteria in
crureferies.

VESALU BRVXELLENSIS ipf autem furfum ad umbilici ufque regionem properans, in ramulos diflinditufi quirtria? eodem pedoris regionibus tendentis ramulos fpedant> ac m amillarum cum utero cornu nionem(f modo arteriarum benefcio aliqua fit)prabent . Quum uero grandis arteria in crus defcendens peritonacum fuperauit,'ramulum ad pubis ofi commifram mittit,qui exiguus ' * eft,necp ut eo tendes uena in multas foboles difpergitur,quaru ne unaquidcutfubit,niffor A# t exilis quaspiam in pnis" inuolucru difundatur.ln crure at, arteria modo uena? fubieda,ip 10 fi , id,, faqj uena ueluti propugnaculo munira/ ram in anteriores femoris os amplexantes mufculos * r- , digerit,qui etiamf in frequtes fcinditur foboles, nullam tamen cuti exporrigit.Deinde gran fff^Z di arteriaq alius educitur ramus,in quintum fmur mouente mufeulum, Se eos qui internam fe- rm fedulo moris fdem occupant mufculos,ad genu ufcB quodammodo in propagines fparfm , Se qua- miurfw* dam ipfus fobole illius" arteria? extremo'commixtam unitamq^qam per pubis ofs foramen 2,w H'tm<e in crus pertingere fcripfmus.Ca?term ipfa grandis arteria fenfm deorfum prorepens,fcun- p x. dm femoris os ita conuoluitur,utab anteriori inguinumfde' inter duo infriora femoris.ca- 1 ipita in poplite confiftat,nufqu non" uena grandiori que crus accedit concomitata. In hoc per , J' femoris pofteriora defcenf,arteriax propaginem educit , qua? in mufculos pofteriorem femo- u fia, JO ris fedem occupantes excurrit,8Caliquoufq? cum illis uenarum ^propaginibus deducitur , quas ll'1-1 uenam effbrmare docui,qua? per genu flex feu pofteriore ipfius fdem in fur eu tem fparia fo JJ^jJJ bole pertingit,arterie intrim nulla propagine ad cut emergete. At grandis arteria in ipfb po- x r. plite,uti diximus,recodita/ utrinqj propagine emittit in alto quoej? occultatam* St in genu arti >fj& c*tai latus penitis digeftam. Vbi uero arteria tibiam fubire in cipit, ab externo ipfius laterea ra- 4^^* mum difFundit,qui fibule exporredus inter fptimum Codauum pedis motus automne mu rd&js* fculos reconditur,atq? in reliquos qui anteriorem tibia fedem Cibi uendicant,fbboles ultra me *>* diumdongitudinis tibia? digerit. ipfe autem arteria?c truncus inter capita duorum primoru pe- b ~[mur4^ dem mouentiu mufulor repens,inter quartu pedis motuu opificem mufculum,et duos quo ,*. rumbeneficioultimidigitoruftedunturarticuli,acg quintupede mouentium occulta tur,necp c.e. multumhligament@ membraneo fibulam tibia? of fcundm totam fibula? longitudin col- jJJJJ* liganti diftatjCx^ub medio longitudinis tibie in duos'ramos dirimitur, quorum interior inter c n H-f* calcem Si tibia s pedis infriora fubit,un cum mufculorum tendinhus humiliora pedis hc f 4 ^^ petentibus.n defenfu interior ile ramusk furculum tali cum tibia arneulo ofert.In pedis uero ?J /jj planta inter1 mufeulum fcundos quatuor digitorum articulos fiedentem,8c"mtendines qui e. tertios articulos fledunt" repofitus,in duas primm partitur foboles , quarum una duplici ra- b tab.T* mo infriorem pollicis adit fodemratera uero in progrefu induos flirculos digefta , unum ad L8^** indicem deriuat,in duos tamen prius deriuatum ramulos ;alterum uero furculum interno late- / i^.mufc. ti inferioris medi} digiti fdis ,indiuifum offrt.Exterior ramus illius qua? ad mdium longitu- tab.e. dinis tibia? ft diuifonis,inter fibulam & calcem pedis infriora accedit,un cum tendinibus f- m !4 ~f* ptimi SC odaui pedem mouentium mufculorum.atque hic in duos minimos digitos 8C exter n'Ut num latus medrj digiti difminatur : in ipfo autem ad pedis infriora progrefi,tali cum tibia. 0 . articuloppropaginem pra?bet,8c"q aliant hac longe grandiorem digerit, r fub interiori malleolo f * ' ad principium illorum mufculorum qui pollicem 8c* trs digitos ipf proximos in externum la j: 6 'mfcul tus abducut.Ha?cpropago in fuperiori pedis fedemotum etiam edittadufnfbilem.Verm tabuLfub* ut uenarum pedem fubeuntium friem uariari fo lo co relatum eft , ita fan Se arteria? diftribu- dd a' tio inibi difrepat:quippeinterdum,necp id infrequentersobfruabis omnibus digitis furculos foi^ul oferri,ab illo ramo quem pedis infriora inter calcem Se tibiam peterediximus,ilk> qui fibula tt ddi exporrigitur plantam non accedente. at tuncab arteriain pofteriori tibia? fderecondita,gran wmfigiu disramus perc membraneum ligamentum tibia? of fibulam , qu ha?c of inuicem dehifeunt rt^'mrit colligansji anteriorem tibia? fdem pertinetjatque inter eius fedis mufculos occultatus,un t. cum eorundem tendinibus per" tranfuerfm ligamentum in anteriore tibia? fede confpicuum, w * *&. in fuperiorem pedis regionem deriuatur,mufculis illis qui digitos in externum latus abducit, quodammodo reconditus. Atqp hic ramus inter dum ligament td membraneum tranfit, mox iub genu articulo,ubi tibia? os fibula primm dehifeere in cipit , iterdum uero iuxta infrio rem tibia? fedem,prout nimirumK ramus qu<em arteria tibiam fbiens, uerfus odauum 8c" fpti- x s. mum pedem mouentes mufculos digerit,autdemifs frtur,aut elatis in ramos difdus cef ft,aut etiam prorfus deeft.utrumcpenimacci<Jerereperi,quumfummo ftudio non arteriarum folm,fed Se uenarum neruorum q? feriem primm difcere,ac fubinde tum priuatim , tum public oftendere,ac demUm hc ueris qumelegantis deferibere fum conatust VENARVM
$04
A
*

ANDRE

1$

DE

HVMANI

CORPORl

FABRICA

LIBER

III

305

V E N^A RVM

^ARTER
Capui

I^A R V M'QJSE
XI III*

cerebrif ries*

DECIMIQVART

C A P
_S)K

ITI

G V R A*

DECIMIQ.V

ART I

CAPITIS

FIGV.RAB

eiufdemq? charaderum Index

S ENT I figura nudauaforum Cerebri delineatioproponitur,ucns arterijs^ incnpta,priufqua illapenitus in caluaria merguntur* Catermfifurt hac tabulafingula cere bri uafa no adamufiim oftendat,ea nihilotninus qu res aliquin difficlima minorinegocio ocw lisfubtjciatur,ac fludiofis in diffeclionibus proptis obferuetur,no mediocriter accomoddtw r mihiperfuadeo * Ne autem ramorfieduentiaplera^ obfcurarentur,uniUs duntaxat lateris uaforumferiem(nifquandoque resfecus xigat) delineatam confpicir,haudpfateriens omnes propemodum feptimi librifiguras hue quddjJpeclare,aC ab interiori margine adulas leclorem ableqandum,perinde atq^ adfiguram huius libri Calci infuendam* B Soporalis arteria* A Interior iugularis,quiam caluaria proximaefi* F Tertiauena* D Prima caluariam petens uena* C Secundauena* Jr Sextauena* E Quartauena* G Quintauena* L Tertia arteria* K Prima caluariam ingrediens arteria* I Secunda arteria* JSlDexter feu primus durce cerebri membranfhus* ]\f Sinifler dura cerebri membrancefinus, quemfiecundum nuncupamus* O Primi&fecundifinuumcongreffis* PPT> Tertius dura membranfinus* Q Ter tvjfinusfinis offo commiffusfepto,quo olficlus organorumfedes interdiuiduntur. jR. Quartus dura membranfinus* S, S Duclus dextro finu pullulantes, ac in dura tenuisfemembranarumfedes, qua illis proxima funtPexcurr entes* ..;... T,T Duclus ex tertijfinus latere in tenue diffufimembrana,quosfolum abtrcatos depingere licuit*. pf? y Ramuli ab infimo tertij finus angulo in eam dura membrance partent deriuati,qua dextram ce>
1

PR-AE

X, X

rebripartemfitiiflrafeiungit* Tertijfinusfur culi cum illis commifii uafculis,quaper uerticem caluariamfubingrediuntur*

Y,Y

Exigua?

$06

Y?Y
<t,a

b
C,C,c

d,t

f g
b

i
h
l9m

0,0,0
pPp

ANDREAE VE S A L 1 1 B R V X E LL E N S S Exigua propagines ab elatifiimo quaftifinus anguh, in dura membran fedeih aliquoufck ex> curr entes, qua dextram cerebri partem finiflra hicfupra ccrebellum inter diuidit* Duclus dextro quartifinus angulo deprompti,quiin duram cerebri membran, qu cerebello hic incumbit,ac dein in tenuem <& cerebelli <r cerebri membranam diffunduntur* Duclus quarto pendensfinu,acfcundm totam longitudinem? humiliorem^fedem eius dura membran partis propagatus,quce dextram cerebri partem finiflra dirimit* Sur culifurfum commemorato iam duclu in diclam quoqs durce membrane partem deriuati* A quartofinupropagati duclus, qui uenarum prorfus modo tenui membranfuffulti,fecundum cerebri longitudinemfupra callofum cerebri corpus ducuntur* i^Ac unus quidem qui d infignU tur,parti dextra cerebri attenditur*^Alter uero e notatus,finiflr a parti exporrigitur* Duclus quartifinus humiliorifede in tenuem cerebelli membranam propagatus* Duclus f notati propago per cerebri anfiaclusgyrosfe inhumillimam dextri cerebriuentru culifedem pertingens,ac cum hc afcendentc arteriaPquam y notabimus,coiens* Duclus f notati propago retrorfiim repens , ac multifriam in tenuem cerebelli membranam difficlus* pracipua quar tifinus propago ^fub cerebri corporefirnicis eam era'ue modo extrulo, adins teriorem ufipfedem tertij uentriculi cerebriprocurrens, propaginis i notata in duas partes diffeclio M qua l partem indicat dextro exporreelam ce rebri uentriculo, m uero eam quafiniflrum adit,hic^ abtruncata cernitur* Tertia caluariam ingredientis uenafurodus, adauditus organum exporreclus* Sriesfinus dura membrana,in quem tertia uena exhauritur, cui perptu finus attenditur-, in quent tertia arteria ramus r notandus abjumitur* Propagines eor quos iam ultimo comemorauimusfinuumjn tenuem cerebri membranfparfie* Diuifio tertia cr maxima caluariam ingredientis arteriaJmulatque in caluaria amplitudu
nem mergitur*

r
f
t*
u?u

Ramulus tertia arteria ?qui in dura membranfinum abjumitur, atq$fcundm cerebri latera)
excurrit? 0^0,0 notata*

/i

y
J\

Ramulus per propriumforamen in narium amplitudinem digeflus,^ quodamfrculo t infigni tonafiextremum accedens* Duograndes rami eius diuifonis, cui q inferibitur* ?/n X Propago exgrandiumillorumramorum,quos u & u notauimus, coitu perfecundiparis neruo fi.f rum cerebrifor amen adoculospotifiimmexcidens* bulti.fi.ui propago crafiior diclimodo congreffus,qua duram cerebri membranam per firat, ac mox in c c. duos ramos bipartitur jj <y y infignitos* d *>5 * Ramus propaginis notata ?in tenuem cerebri membranamfieduentifobole hic difpcrfs* e i4j*. U.? Ramus propaginis ceinfignita^dextrum accedens cerebri uentriculum,^ plexum efformans, ** qui extimofoztus inuolucro confirtur,dui{fc hic cA notatus confpicitur* *' \
.

b 1,1 fi. ci.

V m fuperis uena? rmos caluaria? bafm ingredien tes recenferem,utrin que fexeos obfruari relatum eft* Arteriarum uerofriem perfquens, utrobiq? etiam trs arteriarum propagines caluariam fubeuntes enumera ai Ac* prima quidem illius enarrationis uena, propago ea cenfebatur, S ex uena cal uariam exalte qua per tranfuerfos ceruicis uertebrarum procefs confeendens, caluaro latere in' riam petebat. Secunda ac tertia interna iugularis uena rami erant , c U' oredientes. TE * iBBo nus qui cateris caluaria? immifs uenarum propaginibus crafforampliorcp uiftur;c per d grande foramen, quod etiam fext cerebri neruor pari paratum eft, caluariamingreditur,prius propaginem in anteriorem uertebrarum fedem uerfos primam et fecundam ceruicis uertebra difFundens . s Alter" peculiari foramine iuxta tertij quartier * parium cerebri neruorum incifo utens,caluariam citra arteria confortium fubit . k Quartam uero uenam externa? iugularis fobolem effcripf,qua? ' priuato foramine caluariam petit, m ubi Aimitans futura poftrema? parti temporis coinmiffura? iungitur . * Quinta demumillaeft, quam per foramen p fcun do cerebri neruorum pari in caluariam porrigidicebam. q Sexta autem 8>C ukiinz caluariam fubintrat per foramen in octauo capitis of exfculptum , quod eo,

JJj- "^ R i 14. fi.U 7

J>K-

l
1

>r*
/f*

j,, fi. au u- *t

nG.uk.fi.
dterumm

*
p
G*

cd

z)ti g.

h$&7

%^-tm

rum

COR PO R I S F A BRIC A LIE E R 1 1 U 37 r ifi.ca.it rumrforaminumqua?odoris gratiacalari putamus , maxime anticum Se grandius quoque K fi ' cernitur. s Prima arteria quum magna arteria? feriem perfequerer,illa oceurrit , qua un cum Trs artre ' ? du.fi.fi prima caluariam fubeume uena,per tranfoerfos ceruicis uertebrarum procefs furfum ttol- exalnro Use* litur, atque fmul per idem foramen cum iam dida uena in caluariam mergitur. Catermfe- ^ffffff t fii.up.xx cunda tertia,' rami foporalis arteria cenfeban tur. " Vnus,quem uena coniUndumperf x. ramen nerui fxti paris cerebri caluaria m ingredi, atque x propaginem ad anteriorem ceruicis u .m.fi.f. uertebrarum fedem deriuare didum eft . Alter uero, qui commemorato nuperramo am **' pliorapparens,abfque uena comit per z proprium fbi foramen caluariam petit. Atque huiu -' y L.ulti.fi. modifer arteriarum uenarum'queinaterotantum latere caluariam fubeutium#eft numerus, ' qua autem rationecV ferie inuicem committantur 8C eoant,rurfus que dirimantur,ac uari in Z *'*f' x. ceret>ri membranasexeurrant,hcenitarperfqui,idanteomniamonens , nullam prorfus ne rf nJc'ob' nam aut arteriam in cerebri1 fubftantiam ad eum modum intexi, quo pulmonibus,lini,iecoHucfiim, ri,8C plerifque etiam mufeulis eiufmodi uafa impliari nouimus . Nam uafa cerebri m embru^ Cerebri fub, * 'h6'7' 8 nis duntaxat contenta , pafm cerebro accumbunt, uix'que iillibi ipfus fubftanti adnafeun fiantia uenas b t^Hb. tur,quemadmodum in fermonis progrefu audietur diftufius . c Dura igitur cerebri mem7p.6fi.o. brana ubi quadam ipfusd prtione inter dextram Ctfniftram cerebri partem con fi ftit,acdem ni6 mpiiwt> c potifiimu. u^ mter cerebrum Si cerebellum implicatur,penitiusq? uelut fptum quoddam fubintrat, f- ipfds uena , ff^fi, "us quofdam exigit uenarum modo oblongos,8c" uenis caluariam petentibus capaciores : fed .fodo CtU Ub.7. intrim uenarum modo neutiquam teretes exiftunt* Verm horum finuum cauitas fecundum d ip. hb. 7 fpforu dudus longtudin infinuata,trianguli fpeciem exprimitmon quidem cuiufuis,fed qui 2* tribus cofcslongimdineparibus^mfkrquar ? VTEK.QVR triangulustam e7fi^>-7 ta? partis circuliincuruatis confit. Nequerur<^~~> fupenor pimhfirwr tribus cefus '0, fuStrian^ulicoftarumobliquitasfuinCUruatio, \ A quarta circuit partis modo curuatis con t^tp7 in omnibus fnibuseademexiftit. nam hac (uti Y ," > f> ?ifTS Vrerfupe B,b.7/i.F3 ~\ 1.nor duo latera 1, 1 tntr orjttm obliqua* C1,R,S>T. pofteaauditUrUSeslatlUS^allCUbltriangUllima^ ^/W ta gertt}tert>um autem 3 tnfigmtum ex ginemrefertjCuiusunacoftaextrorfum obliqua / _jC trorfumlnfirwrmavgulustriaUterd. tur,reliquis duabus introrfum fiexis: alicubiue^~~*^ K$ > notatamrorfum curuata exk, ro trianguli forma cauitas hac accedit, cuius trs ura cerecoda aqualiter introrfum obliquantur.Praforttes frius non folm uenarum ufum,fd8c"ar '!p? teriarum quoque praftant, quanquam ici Galeno cateris'que difdionum profefforibus ? embrana / haudanimaduerfum fuerit,quumiIiihos finus uenarum munere tarttum fngi arbitrentur: LiL9dlAd, g ifi.lib.7 neep finus eos arteriarum ritupulfareuiuorumfedione, aut uulneratoruminfpedoneobfer mi.fedio. d,d,d.j uaUerint. Quinetiam ipfs no uidetur perfpedum fuif,in iftos finus 8c" uenas 8c" arterias. pripg.GsG. 7 _ exhauriri, fuam'que quam amplexantur 8c" continent materiam infundere : uenas quidem 0,0. fnauinem crafiorem,arterias uero uitalem pintum iimul cum ianguine impetu per corpus bifiub.7 difmfb. Prater iftos finus,in dura membran a? implicatioriibusfnuatos, hac g alios quam^ D' ^* ^ plurimos obtinet:ex quibus ( quemadmodum & nuper commemoratis )h frquentes dudus U ' m tenuem cerebri membranam,ac cum hac quoque in cerebri uentriculosexcurrunt, qui om^ ' d- ns exad teretes uenis fmiliter,cauitates exigm . non tmiiuniuerfparemanimantiufum k Ki prabent,quumnonnulli uenarum pariter arteriarumep munere fngantur,alfj unrum duri' In. taxat,alp arteriarum. Atque hac ambo; cerebri membran? inter reliquas cOrpOris partes pe^ Cuiufmodice, n M. culiaria,rara, 8Cpriuatafortiuntur,eandemnimirucuitatdudumue arteria cV uena pariter rdr memr* 0 infimum munus 0bire,8c" intrim ipfos in membranarum corporibus duds feu finus nec ueiiam3hecf **fojm fi, l'lt leh arteriam propri cenferi poffe, uerm proprias quafdarn implictiones , ac taies omnino fftu nu5' fi.cal'zlil las finus ue,quales quis formret, quando-ftylos crafori cuipiam corio fcundm ipfius iproximutn craflitl'em in lonaum , quafi uenarum fniis , extrudurus impingerct ^Quapropter horum fC'f feM nuum ,aut fiftularum , aut cauitatum , aut uenarum , aut arteriarum f mauis feriem enarratu%$)&? ro,uari nunc hac, nunc illauoce,prout ngocie accommodumuidebitur,uti,quidprohi/o /t/?^. bebt Inunoitaquelatere(parenimutriufqueeftratio)fexcaluariamfobingredidixims Venaeh arte primas h ^ g^tres arterias. ac1 prima Uena fmul cum k prima arteria, qua per tranfoerfos ceruicis riainpn) ' nmum pjfih^ uertebrarum ducuntur procefs , deinde' fcundauen,cVmfcunda arteria omnes fimuliri ^ff^ x,x. 8f. uniusdura cerebrimembrna?" finus initium confluurtt, qui adearum quas modo retuli- XdfiTi'ipfi, R R" p fe' m us uenarum Se arteriarum in calu arim ingrefum incipit:ad latus nimirum maximi in oc- us f, finus fi, a Jf i cipitis ofTeforaminis, quo dorfali medulla m'a prabetur: deinde8c" ad eminentiorem ffami> rifi feamdiim nis fedem , quod fexti paris neruorum cerebri gratia infcUpitur . Sinus hic occipitis of .8-. s,s,4t femperattenfus, fcundm p cerebelli deferiptiortem ex q prioribus uerfus exteriora oblique v T'^ retrormmuarmm'queeonfc^^^ r qwartam afumit uenam, quamab externe
,

DE

HVMAN

j*^

..

..

c"

303

NDREAE

VESALU

BRVXELLENSIS

externaiugnriproprio foramine caluariam ingredi recenfuimus. Prafns fnus Hinc rur fus rtrorfummodice^cjueforfum inftar quarta circuli partis protenditur,quoufqueelatiflPrimirfc^ mam cerebelli partem ocipitis of contiguam attigerit. Ibidem enim dextri lateris fnus cum s m, nco, "" JrefTul ^n^rocoitaatclueexambobusunacommunis cauitas efficitur. Ifteamborum finuum con- eutado, greffus occipitis ofi,quemadmodum 8c" fnus ipf contiguus eft,non quidem ad amufm fub ^J^: elatifma parte eius futura quam A afmilamus, uerm multo u humilius,8c" propemodm finus p,p in mediaregioneconfftit,quainterpoftremamforaminis, quo dorfalismedulladucitur f- clwct.,Q.. **$****' dem^didamodofoturauerticemhabetur. Exmutuohccamborumfnuum* congrefu, \ffx^s alrj duo exorluntur fnus longitudine Si cauitatis forma inuicem uariantes.quippe Y unus Ion m fi. tli gioreft,8c" caluaria femper quemadmodum pradidi duo contiguus,fcundmcapitislongi- &-fc tudinemantrorfomprocedit Exemnentifma enim fde congrefus dextri fnus 8c" fniftri *R'7'1'''' principium ducens, z fob elatiflma futura A imitantis parte, 8c" fub ea qua fcundm capi- >p,p.tc tis longitudine fertur,cV deinde fbfrontis ofis medioille finus protcndimr ufque ad a of M.f, c feptum ab odauo capitis of in caluaria amplitudinem dedudo . Quemadmo dum uero dex- ^'B ' B*7 ter SC fnifter fnus(nif mauis illum primum,hunc uero fcundm nuncupare)inter cerebrum z fecun, Se cerebellum qu hac of proxima funt,in dura cerebri membran frunmr ; ita quoque ter- <t U,ifi. tius fnus, quem priorem ex duorum primorum mutuo congrefTu enatum recen(ui3in ea du- 4 ""'' l ra membran confftit fde, qua dextram cerebri partem finiftra dirimens , fcundm to- Hb,x\. u, r. tiuscapitis lonpitudinemeft eminentifma, Si caluaria femper contermina. c Alter uerof- b;fi,itb.7. Quartusfi, * o rrr o t nn ;M. nus ex communi duorum primorum imuum congreliu pronatus, ex qui opportune quar- ' tus conftituetur,difdionumprofeffores, quantum coniedor,latuit. Porrigitur autem ab 7tabi. anteriori fde communis primi fcundi'que finuum congreffus redo tramite uerfus priora ce rebri , nufquam deorfum neque furfum uergen s. Conduit enim in dura cerebri membran, ubi fcundm cerebelli longitudinem id Se" cerebrum ad eas ufque cerebri fdes c intercedit, qua teftium Se clunium imagini afmilamus. Quartus itaque finus fuo dudu cerebelli Ion o?,oSo.'7 gitudinem,8C dura cerebri membran inter cerebellum Si cerebrum implicationem haud ex- e ciufdm cedit, dextra 8c finiftra cerebri partibus Se cerebelIoaquattiguus:acproindeid fbi priua- MNmufmo ^ tl-m uendicat, quod Cit breuifmus, 8c" nufquam caluaria contiguus. Praterea ipfius cauitas quatuorJinuu r in & . r finteamtates. coireipondettriangulotriumaqualiumco ftarum, qua omnes ex aquo introrfum curuantur.Infimam enim coftam imprimit extuberantior, f *fa & 7 "TR-It-ANGVLI :jffi l ac(utfcdicam)teresincerebellilongitudinepromi- "f*Cdms CduimiuanifinwscOTr$* Jp nms Portl : duas uer ruPer,'ores coftas incuruant Pfi' ' gdextra finiftra'que cerebri partes, hc no in acutum, g3fig.li.7. TP^.I^ANGF'LP'S t fed inobtufumangulumcefntes. Caterm trs a^.ctb, cauitatire/frondens primi, fecundi, ^\/^ priores finus duas coftas introrfum , tertiam extror- B* & tertij duramembranafinuum. d\f3 fumobliquatasgerunt. Horum enim finuum cofta ofattenfaextrorfum curuatur , quandoquidem his dura membran finibus ,8c"reliquis ipfus uafs fu dudibus, quipaffim per alias membran? fdes excurrunt,Natura caluariam infculpft," fnus quofdam efformans fcundm fmicircu bsfi.a. li cauum incifos,qui dura membran fnus ea parte qua caluariam {pdant,1 conuexosgib- ^Jjff:* bosq? excipiunt,ac admittunt. atque demum in cauf font, quo minus membran fnus cal- fjjjj |,j>7 uariacomprimantur,ipforum'ue motus qui arteriarum modo fit impediatur. Vermreliqua c,c,c. duatrium primorum fnuum cofta introrfum curuantur,in primo quidem finu 8e" fcundo cerebelo 8c* cerebro, in tertio autem finu dextra Se finiftra cerebri partibus . Ha enim perin- k c # de ac cerebellum qu ipfis finus accumbunt,obtufos 8c" ueluti in quartam circuli partem extu- b, o . cr s berantes angulos efficiunt Hadenus itaque quatuor in dura cerebri membran finus enu- fe v'v- ? merati funt,in quos prima Se fecunda 8c* quarta* exhauriuntur uena?,cV prima fcunda'que Q^ * arteria . Quas uero propagn es,finus hi deinceps in duram cerebri membranam 8c* tenuem , m Yfi.lib.7 ^TfMb. ac demum ad cerebri uentriculos difFundant,fobfequens modo fermo enarrabit. A primo 8c" x>xtfiCT enata. fecundo dura membran finibus, ink uniuerfm eius membran partem, qua cerebellum ""'TCc! operitur, l uarrj forculi deriuantur inftar uenarum finuati Si fparf Ab his deinde furculis , SC v.D.fig. ipfis dextro inquam finiftroep finibus,extra duram cerebri membranam m dudus plurimi ue- e, e.</c narum corpore donatipropagantur,in tenuem qua cerebellum ambit membranam, Si eam "JJ^jJ."/ Propagines qu2e cerebrum qu id cerebelo innintur,implicat excurrentes . Porro tertio finu" permulti &> cerebri a, er ,0. ^ ^cm^ ampii dudus utrinque ex lateribus propagantur, non quidem ulterius in duram cere- anfiauu bri membranam,uerm in tenucm,qu hac dextram finiftramq? cerebri partes fcundm ela- ndturmte tiorem cerebri fedem amplexatur Si continetPrafentes dudus, quemadmodum Si alrj paulo
s

ante

Oe hvmani

crpors

fabrica

liber

in;

nte commemorati,fmulat9 tenuem membranam contingun t,numerofa admodum ferie uarijs anfradibus per eam excurrunt difpergunturqp . Qua uero id fit ratione , quisq, duduum ft numerus ( quia multiplex is uifitur, rarocp eandem retinet feriem ) hc non enitar prolixiUS commemorare, quum id etiam ex cerebri anfraduum inftar tenuiuminteftinoruminuolutrum forma numeroq? pendeat. Prater hos dudus tertio finu numerofa profedo ferie , in te6 V,v*fi. nuem membranam difperfos, graciles aliquot furculi ex demifiori Cauitatis tertrj finus fede,

xx'tfc
hb.7 F, F.

q4..fi.cap.

r^t'/lr
m,n! t y,y. dem
T

ib fi
?

*ib

7 f.

uufigJib.

ta%b^i$.

ihk
*ff*

y d,e .s fig:
'

bh bH

'$$.

cg commu

fanducum

t cmificn
dm cm g.

>}Mf
jlg $#

But

f a.

ka

g f uerfus k

6fi.lib.7 h

hyfifiib.
7

l.

6fi.u.7 a,
ius kurl"

wsfi-cha,
raieri iniceexpen,

hh.6fi.lih.

7"-

U.tfig.lik
m m. 6

fig.

Ub.y

l.

n> obliqu

Jr 6Ji$
fi.li.7F1G.
00

7figu.

p antei. 7

fig.hb.7 an
te v.

ineam^ura2rnem^rana;Parterndecliuespropagantur, qua dextram cerebripartem finiftra interdiuidit . Deinde ex elatifma tertrj fnus f^de, p tenues admo dum portiuncula? illis Committuntur uenis, qua? ex uerticis cute in caluriamperqexiguaipfsinfculptaforaminaprocf- "P*****1* dunt*Verm quartus dura membran finus frquentes etiam educit propagines, pariquO- aUdnm dammodo ferie perptue* pullulantes. Quum primm enim hic finus ad eas Cerebri rparticulas,quas clunibus Si teftibus comparamus,pertingit, atc# iam /ramulos quofdam exiles ex ea tl^ma ^us fek fn eam quocp dur membran partem, qua dextram fedem cerebri finiftra difterminat,ac dein ex lateribus in eam dura membran fedem qua cerebellu intecrit , in pro greffuobtulit, ex fuperiori ipfius regione1 propaginem educit cauitate uenis fmimam, SC quainhumillimdida iam dura membran partis fdemfecundm capitis lngitudinein uk*ue ad " feptum finuum olfdus organorum perfertur , Si in itin re x furculos ex elatiori fua fode furfum in eandem dura membran partem difndit. Prater hanc notatu dionam propa glnem>cluartus finus ex eaa<em fede qua illam deprompft, utrinque fcundm dextram Si f niftram cerebri partem, yunum editdudum uenarum corporifmilimum, qui3 calofo ce rebri nobis uocando corpori proxim fcundm capitis longitudinem propaaatus , tenuic membran fofFultus , in progrefu tenui membran ramulos aliquot communicat ; ac dexter quidem dudus dextra cerebriparti,fnifter uero finiftra exporrigitur. Queinadmodum uero quartus fnusjad utramcj cerebri partem nuper didas deprompft foboles , fie quocp ab infm 1pfius^eProPteriPnusiuxtacerc^riteftestermnum tenuemmem branam qua cerebellum ampleditur.Atq? earum propaginum nonnullaretrorfmtenfa,fu periorem cerebelli fdem perambulant/ Nonnulla uero per humiles cerebri anfradus,qui iii xta cerebri teftes confiftunt,etiam adanteriores cerebriuentricuosrepunt,plexui quem illic h beri docebimus comifcenda.Caterm prater has quarti fnus propagines dudus'ue , is d alia infgnem Si amplam educit propaginem, qua exipfius ad cerebri teftes extremo redo tramite antrorfum uerfus cerebriuentriculos.excurrit/plexumefformatura quemfcundarum fu extimi foetus inuolucri forma, Greci x^o&dln nuncupant. Hac namq? propago fmulat9 quaf to fnu prodit , aut ubi ipfe finus in hanc propaginem dgnrt , illa prater proprium ipfius corPus a term' membrana procefu s quofdam feu membranuls exigit , qua ipf obuouta tu* *^us ramos at9 implexus Colligant,ac fufpenfos apte fuSlciunt . Simplex namcj? Si abfque coniuge ex quarto fnu enafcitur, teftiurh medfo fupertenf : quod ubi attigit,uelut ins multos 3W$** * difcinditur furculos,qui unius refis inftar inuicem dirimuntur Si count.Hac propago h glan quartofinu ce dulam cerebri teftibus innixam,qua nucis pinea feu turbinis forma .mo{M Si Lm^toy Gra- rfffffttS u^ cis uocatur, tranfcendit,ac fub* ea cerebri particula prorepit , qua camra aut teftudinis fpe* c{e ^xmJMs Gracis nuncupatur.Quum uero propago,fub illa cerebri prorepens particula, ad anteriorem ufcp communis dextri 8c* fniftri uentriculorum cerebri cauitatis,anterforenue tertrj cerebri uentriculi fdem k pertingit,bipartito foinditur, l unam partem dextro ofrens uentnculo, ra alteram fniftro. Catermquo'nammodopartesharetisfemperforma quaf contextXySimembi:3Lnulis ipfsadnatis contenta, " arterrjseodempertinentibuscommifceantur, opportune fubiung,ubi arterias frmone in illosquoqmentriculosdeduxero.Atarbitrabi tuf ^ ... . fortafs quifpiam , in hac dura membran finuum enarratione aliquid me pratermifim, f^u^ quod mentio nulla adhuc illius regionis inciderit , quam procul dubio torcuari Kwcy Grxci uocauere.Hanc fan non praterrjfm , Ci modo cert qua'nam pars ita ppellata fuerit , mihi -, t conftitiffet quippe aliquam finuum fedem ita nun cupatam fuif non ambigo: fed apud Gale num non confit, an communem primi fcundicp dura membran? finuum congrefim, quo Si tertius 8c" quartus prodeunt, itaprimm Graci appelluerint t nuiii uer quarti dura? membran finus p terminUm cerebri teftes refpicientem , atque in tien triculos xporredum*. uidetur namque Galenus modo huic,modo illi parti torculris nomn accommodare : uti f > n^ utramque torcular dici nihil obftat . Coiicurfos enim ille in quartum Si tertium fnum,friguinem tanquam uinum torcuari promit . perinde ac terminus quarti fnus in omnes quas emittit propagines fnguinem difpenft x ade per me licebit , quamuis fnuum fedem torcu larappellare, acin illis regionem conftituer in qua Arabes fnguinem extra uenas confftere
.
_

puta-

veslii brvkellensis l putarunt,mod6 finuum ac cerebri uaforum feriem non perturbes : quorum quia iam prima?, fecunda 8c" quarta uenarum, 8c" item duarum primarum arteriarum diftributionem exequu- *2mm*s Tertia calua tus fum,modo proximum eft, tertia uena Si arteria diuaricationem fubnedere.q Tertiaigitur diuifionk , riapetentis ue uena,qua minor eft interng iugularis portio, fimulatc^1 ramulum per foramen ipfi Si' ncruulo Wigniu. najeries* cuidam quinti paris commune ad auditus organ tranfmifit, caluariam ingreditur , ac duram \^L w contingens cerebri membranam,in" finum uena prorfus modo.cauatum 8c"prorepentem cef ^.t,v. fat, qui nullam arteria fobolem in fuijpfius cauitatem admittit,fed pafm alium fnum fibi co- fig.cap.% mitemafcfcit,in quem arteria* ramum exhauriri mox diam/ Prafens finus in quem tertia ab ^-4^.& fumitur uena,uarias foboles in tot dura membran fedem cerebri bafi fubftratam dirTundit, 7 K,' : quibus denuo2 dudus aliquot in tenuem cerebri membranam(ut quatuor illis grdioribus xr. dura membran finibus)deducutur Jnter cateras autem huius fnus propagines per duram *j*j?j& membranam excurrentes,una fcundm cerebri latus furfum ad uerticemufcp cotendit, uena cSmi^ nQf Qwntaac modoinmultamfobolemderiuata.Adhancquo9fpeciemaquintauenaperforameii fecundi umw 0}0i fexta uenarU neruorum cerebri paris ingref,dein 8db fexta per maius odaui ofs capitis foram,qu illi ol- ^Uh-7 feriSt fadusc organa incumbunt, caluariam petens,in proximam fbi dura membran? fedem exhau ^$<.% riuntur.Harumutrarumcp Si tertia uenarum finibus (quia illi caluaria perpetuo attendutur) libri 7. g, caluariaaptisdcauitatibuscedit,quas ipf elegantifm infculptos primo libro recenfuimus, gf Tnia arte' "Tertia arteria peculiaritranfuerfocp foramine in caluaria ingrefa,in duos graciles 8c" totidem ^2;** riaferies. cra{fosdirimitur ramos/ Vnusgracilium,qui exterior eft,tertia uena mox attenditur, 8c" in $ta$g. dura membran fnum exhauritur^illi undiq? attenfum Si commifum,in quem tertiam uena lih*f^ abfumi dixims ,g Alter gracilium ramus,qui interior humiliorcp uiftur,per proprium Si fbi f0JFm' duntaxat exfulptum foramen red dudus,in narium amplitudinem procurrit, atqs in plures cffig. t. diffdus ramulos,' ununafextremo offerte Vermk duo grandes rami in dextro latere (quod 7 ui.. nif aiud fubiunxero, de fniftro quocp intelfigendum eft)nnihil inuice dedudi,8c" adhuc cal- Jf^ uar ia inftrati antrorfum prorepunt,8c" mox in ] unum denuo count , Si ftatim congrefi in & ^ j^ duos impares ramos diuiduntur.mMinor" commune cum0 fecundo neruorum pari foram f- w Xr. bi uendicans, tandem cum" uforio neruo ad oculos prorepit,atc interna? temporaliu mufcu* e^eff forum fedi furculos comunicat.qGrandior autem ramus furfum confcerttlens,duram perfort hc pariter membran ad latus rgandula cerebri pituit" excipitis Quum primm uero in dura? cerebri i6:fi.U.7. membran amplitudine contendit, in duos denuo ramos partitar,ac horum* unus multiplia , fobole in tenuem membran hc cerebro obdudamfpargitur :' alter uerotenuis mbranapor perfSJ tincula concomitatus , in uarios furculos inuice complicatos diffcinditur,ac in cerebri anfra* g f. dus tantifper afcendit,dum in humilimam dextri uentriculi fedem pertingat, Hinc in pofterio y * f**- ra primm furfum ad poftremam ufcp eius uentriculi fdem frtur,in afcenfou portiun cul pro , paginis cuiufdam afmens,qua quarto dura membrang fnu cerebri anfradibus inibi ofer k u, u. mi. tur. Quum uero hic arteria ramus retis quaf mo do implexus,pofteriorem dextri uentriculi ce P! !>T> rebri fedemYuperauit,fecundm eius uentriculi dudum in anteriora porrigitur,donec ipffal- j^f" tera pars eius propaginis mifceatur,quam ftib cerebri corpore fornicis aut camerg modo extra i, ;fi. ci, Plexwsinpri do, quarto dura membran fnu hue pertingeredidum eft . Ab hac itaq? arteria,8c" dextra !*.*<*. wbtts cereb-ri 1US propaginis parte plexus ille in dextro cerebri uentriculo conftituitur,quem abs extimi foe- |S^ UMrlCfliiu Z tus uiu^ucr* forma ^atSi nuncupari fcimus,id nomen etiam fubinde tenui membran cere- p ti fig.Uti briaccommodantes.n fniftro cerebri uentriculo plexus illeconftituitur, fniftrafoporaria 7N* ramo,8<: eodem tendente altra parte eius propaginis,quam ad cerebri uentriculos quarto f ^* Quis G aient nu pertinere,fuperi s feriptum reliquimus.De reticulari uero Galeni plexmiuiil hc mentien- x$ d. 7mCU 7exus ^um ^"^^^^u0^ iam cerebri uaforum feriem mihi perfpedam effe haud dubitem.atc ideo mi- '$#. fig- uh ' nus modo aIiquidconfngendumeft,qu6dnouimusGaIenumboUm cerebri diffedione delu 7A' cil fm,non hominis cerebrum,uti neq? ipfus uafe,fd boum recenfuif.a Si enim tertia caluaria 7 ^ petentis arteria feriem in homineexaminaueris,illam,uti ego nunc enarraui,comperies : inter- t?.t}fi.l. dum tamen unicu obferuabis ef ramum,duos illos,quos aliquoufc protenfos inuicem coire 7'R' ^ dixi. Caterm f bouis arteriam indagaueris,duramc| cerebri membranam iuxta glandis pitui JUg tam cerebri excipientis latera diuiferis,aliquid Galeni reticulari plexui fmile comperies,neque ug,ifi,W>. amplius hac mea paradoxa admiraberis,quum ea homini,ut Galent deferiptip afiqua exparte 7 T' cy boui,c5ueniat.Verm^^ha ad fptimum^fpedant librum,quiprincips'anima;fdiconfcran f^ du^horum uaforum difle^ i r? [?2 1^, :*l y fig-U1 1
;

3io

andreae

^ff^

fi

'

"".:.*."*.',
:j
'
.

'

"

pentibtisfub%&s
Ub.5

; :

S:

\.n
J;i.
V
-...
.

FX Qi

ZiP-

d'Examin

'.:..

:.

'Jv-

bkbci6figurimlibri7'

DE

DE

HVMANI

CORPRlSFABRiCA

LIBER

IL

3U

DE

VEN^f

^ARTERI^L,
Caput -XT JA*

ET

arteria uenali*

PRIMA
C^TPT

DECIMIQVINTI,
I S FIGVR~<-A.

DECIMI Q.V I N T I CAPITIS FIGVRAB k eiufdemq?charaderum Index. PRI M<^A figura exkibetur nuda <&> ab Omnibus partibus libra u ha art riofedeli neatio: cuius orificium apertmfinxi,ui trs membranfnguinem pulmonibus dilatato corde i, 2Pa. i dextrum ipfiusfnum regurgitare prohibentes , in confpeclum uenirent * notantur autem llt notis 1,1,3. ^A Sedes,qua arterialis uena ex cordis dextrofinu originem duci* . . , B Interior arterialis uena tunic, quintuplo propria uena tunic crafiior* G Exterior uena arterialis tunic^peculiari reffondens uenarum tunic* D ^Arterialis uena caudicis in duos truncos diuifio.ac E quidem dextrumtruncumindicat,muU E3F, tiplicifobole dextris pidmonumfdibus diflributum * F uero dextrum indicattruncum* G & G, G, G autem infignitur arterialis uena per pulmonumjbflantiamfries*
P R
'

I M AE

SECVNDA

D ECIMI

Q.VINT

C^APITXS

FIGVR.<~J.

SECVNDAE

PRAESENTlS

CjAPY-IS

I G V R AE,
.

figura nudaomnibmfypartibM libra ponit, ipfius^ characler es itafehabent*

H^AE C

eiufckmq? charaderum Index. uenalis arteria delineationem pros

H Venais

VESALII BRVXELLENSIS H P^enalis arteria cor de pronafcens initium, Huius uafis or ificij membran quiain corde con Jtfhint, hicfmul cum uafe0ut in ar ter iali uena^exprimi nequierunt* l Indicatur crafiitiesfmplicis arteria uenalis tunic* K,Lf 'prima uenalis arteria diuifio P fmul cum ipfus ortuficla* M., M. fyc* Sries uenalis arteria per pulmonumfub flantiam innumeris propaginibusjcla*
A N D R E AE
Vafa in arte, riarum uena,
rumpjermone
adhuc reloua.

$ll

L i Q.V A adhuc in uenarum arteriarumq;fermoiie font duo uafa,quj fngula duabus uocibus difdionum proceribus explicantur :a ac unu * * quidem uenam arterialem,15 alterum u er6 arteria uenalem appellant , no- iflg' men nimirum ab ufu , Si appendicem corporea fubftanti indentes. Vena itaqp arteriofa'uas dicitur,ex elatiori fede dextri cordis uentriculi in c 6fi.lL 6 pulmones numeroffma ramorum ferie digeftum/anguinem'que in eo ( 8^c'a m cordis uentriculo elaboratum pulmonibus fubminiftrans. Atqs hoc uas dicgh non1 uena,fed arteria confit corporemnde etiam quia fnguinem uenarum modo defert, eifi.B,c. uena nomen obtinuit.qud uero arteriarum tunicis conformetur appendix ifte ,arteriofailli
E
1

deduduifubminiftrat,fpiritale9 organumeft,arteriaappellatur, fubftanti autem & confor matione uenalis dicitur. Atq? ita fecundum corpoream fubftantiam , uas quod ex dextro cor dis fnu pronafcitur,arteria eft; quod autem ex fniftro,uena. Contra ufus ratione, uas ex fini* ftro finu prodiens,arteria cenftur;ex dextro autem,uena.Cater m qua uenaru arteriarum cp corporea ft fubftanti, duobus primis huius libri Capitibus pcrftrinxi . Quamobr uero hac uafa Si ortu Si ufu ac fubftanti conformatione uena arteriacf* difcrepent,deinde cuiufmodi membran ipforum orificijs praficiantur,in fxto libro qui uitais anima partibus dedicabitur,exequar. Nobis uero prafenti libro finem imponentibus , nemini mirum uideri dbet, proixum Caput hc no fubnedi, quod uenas citraarteria confortium in corpus diffufas,item arterias citra uena confortium recenfret.Quandoquidem f quis earum defderet(uti fane de bent omnes)enumerationem,ilico hanc ex uenarum 8c" arteriarum tabulis,cm has mutuo con feret,fpedabit .Integra enim magna arteria delineationi,nuda uena caua effigies proportion rie refpondet,ambasq? in eandem circumferenti digefmus.Caterm quo minus hac in par te meam operam quis requirat , ad prafentis Capitis deo'que totius libri finem, meaEpi^ tomes tabulam impono , qua uenas Si item arterias meo marte fom conatus exprimere . Hac enim ciuum8c' arterias fmul cum uenis compledatur,etiamlucidifmecommonftrat,qua?'n uena citra arteria confortium,8C qua rurfos arteria abfcp uena coniuge per corpus digeraritur. Verm quum uena? caua ramorum feriem in prafentis libri contextu profequerer,non fmel fn ad uenafdionis tradationem frmo lubens prorupift , modo uenam huic illiie parti uiciniorem,mod6 remotiorem,eamq? autgrandem aut exilem , Si fcundm reditudine ) undecuncp hgc petatur,fibrarumq? confnfom huic aut illi parti correfpondente, enarraturus; Si non uulgariter admoniturus,fangunem fedauenafluentem,in totiusuena corpore com plectiudeocp non partiumuenis accumbentium ftum , fed uenarum dudum atq? diftributionem in illa qua omnibus in ore eft,reditudineanimaduertendam:itacp de uena fdione agen dum,atq? de utero quopiam,quihincindeuarios procefs educeret, 8c" intrim unicus conti n uuscp effet. At femper quantuis inuitus frmon cohibui,quum ex ueng diftributionis enar ratione,adeocp ex uenarum effigie cuiuis(qui modo trs euacuationis fpecies,8c" prafentis, aut eminentis afTedus naturam minime ignoret)futurum ftlong facillimum,dignofcere qua'n uena huic illi'ue membr propinquiorft,quaq? amplior aut gracilior: deinde qua leui aut dif fcili opra diuidipofCpoftremo, qua fibras Si reditudinem cumlaoorantis membri uenis participer
VENARVM

NARVM
T)ELIN RATIO,
r HARA
C

ET- ITEM
IN

ARTERIARVM
PAR-ATA,
I
G

OMNIVM
VT
IN

INTEGRA
ESST,

HOC POTISSIMVM
F

CONS-PICVO
b

ABSOLVTA'QVE
^M

porrigantur,^3 qua ahfip arteriarum confortioper corpus repant,ac rurfus cuiufmodi arterias ISFatura coniugibus uni deflituerit *
T E K. V H O M I N V M IN HAC racum fuis partibus occurrentium Index .
V
c

VENAE QVM

t^AxillariS ramus, cuti anteriorem intioremf; brachijfedem inueJlientidfiirnfutus

<~A d mufculos cubitum extendentes. P~ amus quartum brachij neruum ad ci|ii ufque exteriora concomitans. f^Axillaris in duos truncos partitia. i Truncus in alto laiitans, ry arteriaumo; cocomitatus,rypcr cubitifiezi in cubitu 'tendes DiSi trunci ramus radio exporreclws\ey furculos pollici,indiciymedioexbibens ' (^Arteria d'clum ramum concomitdnttfoboles->externamvianusfedem inter indicem ac *ol
licem accedens.

prafentifigura primimmaiufculi Ldtinorum occurrunt charaleres* orgo, S tgnifcatm-itaque , A A, A Septum tranfuerfm. B ' Cordis inuolucri portio, inibi afferuata, ubi idfipto continuatut* C Cor fud fede repofitum. j\ D,D,D Quatuor'pnlmoniifu>ra,lobiue. E t^Affer a arteria. F, F G ibbi iecoris magna portio.
na prater uenas arterias cfobuia notantes.

JN

d
e

//
g

R~econditi illius trunci ramus ulna expf relus, y paruo d'g.'to, amilari (y medio fbbo
les depromens.

S ub cute excurrentk axillaris trunci itrta cubiti articulum diuifa,

<~Axtllaris ramus communem conflituei.
Communia uena.

G, G Cauum iecoris.

Veficula excipienda bilifiauaparata . Si intrim ex charaderumferie aliqvi em:ttdntur,non ideo aliquid prafentifigura expreffum,nos mnotatu praterijfe arbitrdbens,quum ex Epitomes nollra tabula hue duntaxat tan tum ajfumpfe^ rimus, quantum uenarum arteriarum^ digeflioni oflendtn, dafujficere duximus.
LienscdUdfedes.

Communisusnainflar

Q
*p

Dextri renis dnteriorfedes.

Siniflerren.
reliquisqi partibus, quasffarfim in charaerum explications

diuifio,dtkedeinipfiKSperexternammanusfedemfiries. cemmnis internam manus adiensfedem,cj- bic alijs cont, mixtus ramulis., I-Axillarisraiwulnaexporrect'us, uariecf in cutem diffe lus , fuoextremo cun quodkm humeraria ramo coiens, ubi i\ pofuimm. Sries uenarutiternam cubiti cutem ej uolam implicantium.

Surcuius

&~ Virilis ueficdfimulcum umbilico et uafis umbico afferiptis, T

V
Y
a

fiff t
t
e,

indcabimus. Vena caua caudicisfedes, inter fep-tum tranfuerfm ycor

Vmbiliciportiol Vena ab umbili in iecur exporrea. Afeatus urina fomis inter fecundu"ipfius inuclucru et intimu u, u, u, u ^-Arteriafituipeculiares

defires..
r

confiflens.
JX" Vaforumcoronarumritu cordis bafim ambientiumfedes ,
atque adeo cordis bafis, Cordis muer o. ILami ab arterijs uenis coronahbws deorfum per cordis

j
v
<P

IVlctitus klh it:ult uodcito infertus. Vena p'orta caix. Iecori infertaar\nid7r neruus quo illi exporreitS arteria. Bd>Aueficulama\cns arteria y neruus.

P ortiuncuU neni iecoris cauo . uentriculi neruis deprompta,

Vena bilis ueficramadeuntes.

4
V\yaejiteinarteriapofierioreniiientriculifedeniititdpfius infrius orificium accedtntes. ' Vrna uentriculum petens, qua gibbimt ipfius dextram
.

h
c

d
e,e.

fuperficiemdiffufi. Hac parte caua caudex in dextrum cordaimum dchijat. X) extra cordk auricula. S inifhra auricula cordis mucro . Vena arterialis caudex. Venait* autem arteria initium quia. injiniro cordis latere ut bic caua orificium in dextro- con fifliuconfiicibacfiguranequit.Notanttamen e y e uc nalis drteria y ue7ia arteridlis in dextrdm pulmonis pdrtem progreffus, nondum pulmonisfubflantia undi$ circundatos. f/fagna arteria caudex.
<

'fedemfieldt.

i.
m.
n,n

Magna drteria truncus, partes cordifubdttaS petens. Superiora pettiS magna arteria trunci portiofiniftro bra chiopotijiimutnobUta. \ r j Dili modo trunci infignior portio, atque adeo ipfius in duos bniares ramos diflributio , quorum alterfiniflr a efifopo ralis k nctdta-grandioruero dextram firme t foporalem l infignitam, y arteriam pctifiimm in dextrum bracbiumexcurrentem,y
m notatam.

^arteriay'uruiis , dextramfndi uentriculifedem in Micantes. 7 l or ta maxima diflributicns truncus, Gandior truncus maxima partitienis uena porta. Vt ta rj arteria duodeno inteftino potifimumexporre c7a,ry ipfis attenfo corpore glandulofofujfidta. V> na cum coniuge arteria dextram fidem adiens hifi-

riorii membran omenti.

f,f

Hcexcurruntfipti tranfmrfir.erui, quorum inithimmfi,

qura cuidla cuius indicemprofequimur,firmatur,

P^adix arteria in iecur , uentriculum , lienem ry omentum, r bilis ueficulam digefta. Vena cum coniuqe arteria fuperius uentricuP ori, ficiuni corona modo tandem cingens, atque in uew tri cuit figura inter x& a occurrens. Vena r arteria pracipuam inJrioris membran omenufedempetens, r colon quuentriculo expor
ng! tur imflicans.

infi
.

V ma pari defthutair.itmmjpfius uero ferles m prafentis figura ter o eft confficua.

Caua in iufxulo bipartitio, ac utrinque adp latera exortus ap parent uenarum pehris ofsi propriarum,ac ad umbdia ufi
.

gnitur-

i,i
A

Glandulofum corpus uaforum

di/lributicni hic prafilunt.

Infiriorrd omenti membranfi,

a.

que regionemexcurrentium.

H arum altrafimul cum cornu

* in/gnita,in uno latere qnotatur. Vena fiiperior aliquot coiarum interuala adeuntismmim.rjj m Vena iertranfuerfos cermeis uertebrarum proceffas caluariam petem , ^teinfecundumdu ltu,u. ra membranfinumfimulcum coniuge arteria abfump ta. N otatur emmprimus finus t, x,x.y. t- fecundus u, u-tertius x, x. quarti initium y.
oe fibi arteria
et.

i \Jxillam petens uena; qua infiniflro latere humerartam incatam promit . In dextro au,
temlatere illius imtiu hic ahexternapendetiugulari-

niftramfedem accedens uena. V'aforumferies adlienem. mm, n Vafa ab illis qua lient inferun tur finiftram uentriculifedem a, deutia.Verimpracipua n in dicantur,qua finiRram fedem fundi uentriculi implicant. o, o, o Sries eft uenarum y item arte ri arum mteftinis propriarum. p,p R-adix pracipua arteria inte,
I, l

A*

Hicabtrucatapropagmes illafunt,qua ab axilUm petente uen*in thoracis anterwra, pM* rioray latera digeruntur. ^

ftinapetentii.
q, q

Interior iuquhrii.

, ' Interioris iugularis in duas uenas diflributio. quarum altra fecundum dura membran pe,
,
-.
<

r,r

t/inum,akera in latusfiniflrum dura membran excurrit.

Exteriorisi%uUrisadfaces diflributio. i ipfius pars poft aures ad occipmum excurrensnotatur, JdtempuSyuerdcem^adficiemyfionteni, K adfecundum dura membra. nafinum. uero duo ipfius ramiindicantur, quorum alter per oauum capitis os caluar.ampe t, alter perfecundi paris neruorum cerebriforamen. ^liciuotfubfecuentescharaleresin dextro ponuntur latere,foporalis arteria feriem indr, cames. Jftqui hic , arteria portionem indicat caluariam petentem, poquam ramum a fe ffudit, cumexterna iugulariadficiem, j adtempm, ypojl aurem digejtum. <S opomtis ramus primm dura membran petens fnum.
Pracipuafopordlisportio per priuatumfiramencaluaridm petens.

t.

JSdinor arteria inteftinis propn'a, Glandulainmefenteriopofa, y uaforum dtdutus corroborantes, \jui7iuuia: mmcjcntCTtu pu/tta., yj n^ernarratos Tf rt L J c Foramenfipti tranfuerfiftomachum#anfmittens,at$ adeofinus iecorHjtomacho cectens. Iecori6liqamentum,quofiniRraipfim$arsfeptoneitur. .
,

Exterior iuqularis.

/-"

Magnaarteriafepmmpemeans.atfLdeoipfteraMMind^^
Caua uena caudex.
,

i,,

Xi

Venafiniftri renis pingum accedens ^nicafft.

Vena y arteria reni dextro oblata. i Vena dextri renis pinguem tunicam inttxens. Siniftrum renem accedens uena y arv^ria^

u,

4
s

Siniftra feminalis uena.

D extrafeminalis uena.
K^ArteridrumfemindUum ortus.

1
o

f
h}h

S iniftrafemindlis uena y arteria cagrefl*'

-x

g
V

Verfusnariumamplitudinemexporrews ramus. K-amus in dextrum latus dura membran excurrens. FLamtfoporalispracipui, qui plexumreticularem eformare perperam ereduntur.
B^amusoculoS petens.

SiniJIrum teflem un cum tunic aSipfpropria, atque a per;

notatadelmeawmwsiitatamenbicesflaapertap

utwhf^f

tonaopronatd,C *>* "cernaturi*'

pediat.imo etiam mufeulum illi innatunkcmmonJlrat, in IC Hc uena y drteriaperitonaiampli^nemegrednmtj^.^^.^^^

._^

R-dM tenuem
orfmfiriur.

ddiens membrdndm cerebri bafi obuolutam.

,

^Plexus, auem extimo foetus inuolucro comparamui.

4
*)jld

Se^J^neruorumcerebride^^^J^^Bs qua fecundu* tarvg&S&L

recurrensneruus.

Varicofum corpus jpfacf adeo uena artgria uartaCT Siniler telis tunic ipfiproxima obtfygii*.

VafisfemendefrentisafcenfuSadpuSkoS'

0rainficXtl!"

Dexter

Siniflriuafisfemen defrentis adpubfWmi

***
3

Sextiparis neruorum cerebri truncus fin/fier* ILecurrensneruus fini'fier.

Dextri uafisfemen defrentis reflexuS. DextrifiniJlri uaforumjemen defirepiU^ (0l

frX
4,4
ts,ia

4
*

ertiulus cordis bdfinidcedens. 1>ofleriordceruids O occipitium ddiens uena..

Vaforumfemen defirentiuminfertio. j nrrtionmeXC^lCn*' G landutofumcorpwi uaforum femen defirentiu^U

_

Zp^P^ZZaT^

anpoMacarteriampriu^n^^a^

promptexdelineationeliquet,cmnamuenaarter.iaexpor7igatur,
^fdcutem<tufummusbumerusintegttur:

7
8

Humerariaau cutemfubit,cubitum$ ad,t> fV * , .ttioracubid drdculiinterdmpetenS Humerariaramusakiora tco^mtLmrepens.Ver^modocanduxerltp,,.

^dmvsdbhumerartajdcom^
tiuS minores latinoi

Meatusuriiiafeminicommunis. JXdufculusorbiculati^diSoiammeatuobducfUf' a, a PeniS,dtqueddeo ipfite corpora. ^mf^' 4, a. Vena y arteria lumborum itertebrisfipfis^ d<*t*

uldteribuS eX>

*"

porrela.
c,c

Vena caua (y arteriafitperosfacrUTupart'ti0*

hftenS.

d'
e

^-AirterioUfntfdCTi ofisfirdmindfy.tr^' S tnftripartitionisdia trunci dhiifia,

a,a

n7^tlTlnotlndo,illi^L uifitur,audIa,aP^uu,grtuin,delndeO -'ttxdlarvsip ramo p

PdrsefidrteriafoaipeculUrii^^teaddu^^'

Interioris r<tmi die?* dhufonh probano , **teS &CX' . .m fr 00* DiSiramiPropago tandeni ueficcclttrogf<t' ,.^rrf u,utiCrMu0 Mi tort
m
3

tndiciSf'-d^neXd'^

rmpraipudccedetfs*.

-CHARACTERVM

FIGVRAE

hri figura portions, notdiiimuS. Portiuncula exterioris ramidia anteadkfio, nis ad reliquum accedens interioris ramR-eliquum interioris ramiperpubUofiiifinmt in mufculos interioremfmorisfedem occuptes dftributum. S edes quafoboles dili reliqui alteri uena U, mifcetur. Verm hic ex tabula prompte anitad,
uertiS,qtidndo y arteriafubaudiendum eft ,pm

fit

"x

tnoris os refieiitur. Propagines mufculos pofterioremfimorisfedem occupantes, y cutem huius fedis adfur dm ufque
decedentes.

VENARVM ARTERIARVt'Q,VE SERIE M EXPOTENTS INDEX* H aepracipua fimur petens uenafcundmfi, uems arterysp uterum tmplicantibtis ,Utt

INTEGRAM

3>3

prafentifigurafimul cum muliebri uefiCa *mnitt

i,
t
h.

nunturripjfe charalerum index efteiufiuffl0' Rutmuli uena y arteria m membran,

rentes, qua peritonao commtttuntur*
'_.

"i"lexcuv

Diuifio in poplte, atque adeo rami in mufculos

fimoris capitibus hic pronafeentes difiributi. JSdaioris dila diuifionis trunci uena, externam tiba cutem adfummum ufife pedem implicans. Vena y arteriaiquanquam idnon additumopor tuit,fibula exporrela,ac inter mufculos latitas. JSdaioris dila diuifionis trunci ramus, cutem in, ternam tibia fedem integentem3ad digitos ufque
uari fubiens* R-dmus dili truncifuram ad calcem ufi petens. P ropdgogrdndioris trunci inter mufculos tibia. anterioremfedem occupantes, adpedis ufipfupe' riora y digitos digefta. Truncigrandioris reliquum inter mufculos po, fteriorem tibiafedemfibiuendicantes deorfum re pens, y inter tibiam y calcem pedemfubienssrd, midos digitorum infiriorifedicommunicans.

Portio uena y arteria teftemadeuntiumr rioremfimdi uterifedem petens. dtyt<

Commixtio uena y arteriafeminalium,

falicet uena arteriam attendi cernii. Exterioris rami propago , abdominis infiri rem

y
a

fedem adumbilicum ufep perrepens. m, m Vena perfimoris y tibia interiora fub cu( ad digitos ufque pedis diftribuU , y inprogrejji ua

fiarpyramidisefi,rj.uaricibu^afiimUatur\tK' T eflisfnifter. f*,/* Vasfettien tefte in uterum defirens.

A
i>

Obtufus uterifundi angulws,mqumuasfine J firens infertionemmolititr.

rios edensfurculos. Coxendicis anteriorapetensfub cute tamen fidufculos et cutemfimoris exterior mfeden oc
cupdntes intertexens.

e,m

Hacfedefundusuteriin ceruicem terminatu

hac regione ipfius confiftit orificium,

tQVO NIAM

Mufeulis anteriorem fedem fimoris occup. nt

bus digefta. Dila modo uena congreffws cum ea qua pi 'pu

bis ofiisforamenfimur adit-

magna figura cum ipfian, n exis partibus uiriuenas ac arterias omnes propo nit,leori menon incommodaturumduxifimulie Iriumuaforumtantamferiem proponerem,quata uirilibus uafis illa differt- Quodduntaxat infie, fttinaliumudfbrumadtefles dulu perficitur, O*

Vtericeruix, * Hicueficaceruix in uteri ceruicem produchu

de dfinit.

Vafafuntinfiriorem uterifndifedem y cerui

cem implicantia.

Ceruicis uteri oris colliculi.

Meatus urinant renibus in ueficam dtduccntt

TERTII

LIBRI

FINIS

<

CHARTA
-p

PARVAS
P K.

LIQVOT
A-

LECT EN S, QfVAE F I G V R. AE narum arteriarum^ fimulcommiffarum feriemparatafPac in pagina m 3, auinumero

ueniunt aoalutinandT .
VT fiq uras hac

'C O M AD C O M M O N S T FL A N DAM VE
313

FIGVRAS
I .

infignita obuio,

I M

TEILT

charta impreffas commo defuis fidibus glutines, illa ualidiores reddan tur , primm prafenti

SEXTA-

charta membranam fid> glutindhisfingulascpfi' guras fuperfiud.papy

ro refecabii. P i<- 1 M. A, qua uena pa ri carentis diflributio nemproponit,magna fi' aura tergo dlic uenit co tnittenda , ubi caua eau, dexeam uenam promit.
ac o inutrifque figuris fcriptffelatur. SE

CVNDA,

ubi redundand papyro cir, cuncifaerie, duas partes confiituet, quorumfupe,

rior uenam arteriam que dextri lateris exprimit, fub peloris offe fuperio rem abdominis fedem pe> tentes. Huius ita$ par, tis q ad magna figura y figetur,y * ddra, mum quidd dextrum la* tus ^ y m ht magna

S EC VN

D A

8EPTIMA.

QJVAFLTA

figura occu 'tt-Cate,

rm bumdior pars uena arteriam^ exprimens , qua inferiorem abdomi'
nis fedem implicant , illic eft iungenda , ubi earum radies iuxta l in dex, tro latere ffrelantur.

QVINTA

T ER-.T

IA

cateris dignior , tuna porta diflributionem fi* tntd cuarterijs illam con
comitandbws, magna'que infirioris membran o, menti pordone y liene

pariter exprimens,ad ea

figura

uam iecoris fedem maiori neletur , ubi v $, s, y contermini ait', quot chdrdleres in utrif
quefiguris (faelantur.

Q_VAR-TA
portionem gibba fedis ie coris prop onens, no inu, tiliter ueluti ex punlo il lie glutinabitur , ubi A inter f y F maioris ft'aura confiflit. prater telles ipfortim$ inuolucra , T urinarios

qviNT

meatus, uenas arterias^ feminales oflendens , illic tft committenda,ubi nin

ambabus

figuris

obuium

eft, aut ubi uenafeminalis arteria primm lungitur, meatusf, urinarif illisfultjciuntur. ^ S EXT A primmfub SEPT I M A uenit gludnanda. S epdma enim uefica y pnis anterioremfedem propom't,una. cum ua fis qua umbdico affcribhnus . Sexta autem humiliorem pnisfuperficiem in hoc exprefiimus,ut totafigurd exambabusillis confurgesxbaralere <f fiuper quinta figura ? neiqueat,acpoflmodum pnis in flar S implicariO C TA VA fi aura mulieris ueficam y umbilici uafa, urinariorumef; meatuum portionem contmens,maiorinon efi committenda,fedillifi> aura qua in charta terqo ubi mdior impreffa efi',uteru?n ipfius, uenas y arteriasfeminariacf, uafa com?nonflrat.Imigctur itaq; olaua dd/>aruam illam fiauram ubi n oceurrit, utnaffeminalis arteria comvttiturinexws uerofiet urinarijs tantum meatibus, proportiene v.clicajitufimpta.

ANDREAE
BRVXELLENSIS,
RIS FABRICA LIBER
ac peculiares

V ES AL II
D.E
Q_ V

M.

HVMANI
NERVIS

COR
PROPRIVS,

PO

A R T V Sj

ipfi figuras in Capitum quibus conue< niunt fronte exhibens

QJSIBVS

CORPORIS

P^4 RT IBVS

NUR

uinomen tribuatur,ac quis propri neruus uocetur, cr demum quidisjtt? un cum ipfius dijfcrentia?'ufu* aput I*
E R

T i o libro uenarum, fnguinem iecore in uni*

uerfum corpus deferentium , 8c" arteriarum qua? uitalem fpiritum (mul cum fanguine impetu diffiilb cor^ de corporis partibus fbminiftrant , diftributionis fe riem complexus fum.nunc uero proximum eft,neruo rum Cerebro animalem fpiritum membris , qui illo d ipfbrum munia indigent,deducentium propgatio nem perfqui, generali neruorum diffrentia fm^ pto fermonis exordio . Difclh'onis enim proceres triplicem neruorum difrentiam ( uti Si antea alicubi monuimus)ftatuunt,quandoquiclema ligamentis ofla Ligamentd, mutuocoIligtibus,et non minimam mufculor por tedtnes et pro dfi.cd.i.U. cefifus cerebri 2. tionem conftituentibus,nerui nomen , perindeac uuk dorfialisfj me* tendines,& - gus,accommodant.Dein j ---- uniuerfas mu- dulla ,neruos i h ?et leuiorum eneruationes,iub neruorum nomine,uulgi quoque ritu, compleduntur Tertium gmeratim uc cari. pafiim m autem neruorum genus enttmerant, quod nos in prazfnti aggrediendum duximus c organa Organurner mufculor uidelicet longa,teretia3nullamcp intus cauitatem , qua; fenfu dignofci queat, infui medio fbrtiut nomine pri* tctbulis. ta,o caluariam uel dorfi uertebras elabentia,ac demum animalem fpiritum cerebro anima- uatim nuncUf c pafim m patum. J, fi. ca. lis facultatis fomite ad corporis partes deferentia. Atque ha?c organa diffeclionum profeflores crz,ifi.ca nerui nomine citra appendicem praccipu dignan tur. Quod Grxcisad nos demanauit,qui **", l\, fun(fh'one feu munere unicum inftrumentum duobus nominibus nuncuparut,!/<%p id v\i&u, di-Tvourmi/ appelantes, quod uidelicet mufeuli neruorum potiflmm ope cVnutare Si ten^ dere uaeant.quippe quod nulla corporis particula neque motum arbitrarium, Si qui noftra pendet uoluntate, neque (nfum fine neruo nancifcatur,ac quod neruo pra;cifb,aut laqueis m< tercepto,autalioqiiin corrupto comprefb'ueimmobilis confeftiminfenfbiliscj? pars euadat, omnibus concefmeft Anatomes profeibribus . Quod autem cerebrum neruorum , fcut .Nferuoruor Si dorilis medullae , origo ac principium ft, quo d'que nerui partim ex cerebro, partim tm cerebro, dorfali medulla oriantur,minime omnibus notum exploratumq? fuit. Alrj enim cor neruorum pofuert principiummonnulli duram quas cerebrum inueftit membranam , nullus intrim iecur,aut aliud eius generis uifeus. Verm Hippocrates,8c" qu iam fnio confceretur Erafftra tus, Lycus, Andras , Marinus , Herophilus , Si Galenus diffedionis procerum facile prima^ rius,ca?tericj Anatomicorumpra;cipui,exhis quadn corporumrefclioneconfpiciuntur, ue- rifim aflerunt, cerebrum neruorum el initium : Si prazterea neruos ab illo fpiritum anima^ lem'aiTumere,atque ad eas partes qua; illo aut ad infum aliquem , aut motum arbitrarium in ^ diaent,deriuare , eft quoque fatendum A corde enim neruos ( ut Ariftoteli potifmm , Si ^Vo c d alrjs no paucis uifum eft)neutiquam principiducere, uel hinc liquide colligitur,quod in cor> poris difldione nullus neruus ab illo pronafei uideatur.Quandoquidem nullus omnino ner^ dfi.Ub.6. uulus cordi committitur,praeterdunum impenf gracilem,ac uix tandem poft multas fcliones bU ffe. ^ me fnueiitum,quem fnifter fexti paris neruorum cerebri neruus diftribuere io loco doCebi clum. tur. Qu enim neruus ille feeundum fniftrum cordis latus deeiuis fertur , atque fniftrae puL monisparti5ac item cordis inuolucroramulculos praetenues offert,6 neruumq? recurrentem ttiufi. fig. fniftrum coftituit, i neruulum deducit,qui illic cordis inuolucrum pntrt, ubi finiftra; ar f>g/ feiuf.fig.l. terialis uena; fedi adnafcitur.Neruulus hic arteriali uena? adnatus,in cordis bafm fertur , inibi abfumptusjubi finiftra pofteriori arterialis uena? fdes confftiuQuum itacp huiufmodi nerm 4 uulus
.

ANDREAE V E S A L 1 1 B R V X E L LN S I S uulus perinde cordi fxto cerebri neruorum pari exhibeatur , quemadmodum relief ui's uifceribus uniuerfs offrri docebimus:ac deinde quum cordis neruulus maxime gracilis ft,prompt colligitur,cor ne fniftro quidem fexti paris neruorum cerebri neruo prin cipium dare. tan tum abeft,qu6d caeterorum neruorum origo neruulus ille iudicari poflt.Praeterea fibrg quas cordis fubftanti; intertextas nouimus,non magis nerui fnt,quam aliorum organorum,puta uentriculi, inteftinorum, uenarum ac arteriarum fibra% Ad hxc,Efibra; in cordis finibus fJ/K^-6 uentriculis ue corifpicua; excarnes'que,quia duntxat membranarum procefs funt , in ner- M.ef9fig. uorum numro etiam minime ueniuntreponenda;.Nam fibrae in dextro cordis uentriculo fe G,GfUb e, ofFerentes,trium membranarum proceffus cenfentur,uena; caua; orifcio praefetf arum.Fibra; Fautem in fniftro cordis uentriculo apparentes,procefli funt duarum membranarum , quas arteria; uenalis orificium fbi peculiares uendicat.Praterea eiufmodi fibrae no magis nerui exi ftunt,qum omnium generatim membranaru partes, quas quidem nerui nomine uulgi more donarinihilprohibetrfmodofdadligamenta,tendines,membranas Si neruos, de quibus iam fermonem inftituimus,deducitur. Verm quum eiufmodi cordis fibrp neutiquam in eorum neruorum claffem referenda; fnt,qui animalem fpiritum tanquam riuuli quidam ad cor poris partes perferunt,annuendum quoque eft,fibrarum illarumgratia in corde neruos recen ferihaudpoffe,potifTimmquandoabillismembranarumproceffibus extra cordis fubftatv nihil prorfus alio educatur. CWmiqui ex'1 dura craflaue cerebri membrananer- ^kf-r *^W* or* uorum originem pendes ^.H,H. fftratus)exteriorem nerui partem duntxat confpexere dura cerebri membran enatam . V- ^ ^ Q^ptr*' ^ufcuuque enim nerui natura l triplici conftat fubftantia,nimirum mdia quadam Si intima; ,4 lh. 7H ZftelT arborum medulfce qum fmilima,qua; haud dubi cerebro initium ducit, conftipatae & coa J*. dilata; ndurata; que cerebri fubftanti; omnino refpondens . exterioribus duabus , unaea&^ dem que intima; fubftanti; propinquiori,qum * tenui membran cerebri :altera,quam a du E>Ej^ raoriricompertumhabemus.Duraenimcrafrauecerebrimebranaoperiendipotiflimumoc- o. cafonefaclacenfetur ; mollis aute\n,uteodem etiam fungeretur munere, fed magis tamen ut omniaqua;cerebrocontinenturuafculacx:receptacula,arteriasfcilicet Si uenas vuto colligaret. Quemadmodum itaque cerebrum his induitur,fc quoque procefs cerebro propagati (ipfi nimirum nerui)illis integuntur,atque ita per corporis partes prorepunt. Ade fane ut ne^ , mofuisocuis fidemnonderogans,infciaripofit,neruorum principium cerebro penderet frrltlsa'nimd ac proinde etiam uix ambigere licet,num neruis cerebro, an uero corde animalis fpiritus, lisprabeatur. quem partibus deducunt,influat, Quandoquidem nonnulli.( ut inter casteros Chryfppus) etiam fcerebrum neruorum darent eue principium,non tamen id neruis fenfus motusqparbi^ traxi) principium ftatuebant . Quos profecU uiua fe&io plus fatis redarguit , in qua omnia a omU pul corde ad cerebrum pertinentia colliduntur,aut laqueis intercipiuntur,aut^tiam praefecantur. chr oftenHxcnanquef dbite adminiftretur,uti in pubicisfe&ionibus non femel me tentatum eft, f^f^ edocebit fan quantum cordis munere,hoc eft uitali fpiritu, cerebrum indigeatmon minus fci - licet qum cor illum quem infpiramus aerem,&: iecoris fnguinem ad fa officia exigir. Dein ea fedio oftendet cor neruis no magis animale fpiritum porrigere , qum uitalem fpiritu cordi iecorededucicognofcimus.Verumquiahuiufmodi difceptatio ad cordis cerebrie^hiftori mi^cit potis qum ad neruorum naturamfpectat, hac modo poftpofita, neruorum proprie dio, zg. ^Zr7d7 rumdiffcrentiasasgfVdiemur. Quemadmodum igitur cerebri Si ex ipfo pronafcentis me- j*** Qijferejifia. ? ^~* t r^ i c '*. >*-. T***'** vtollieie y du dulla; dorfalis fubftantia,omni ex partenon eandem feruat durmem^neque formam : ita quoq* ^ uu ride,quarum nerujaD his originem fiimenteSj'inuicem fubftanti non correfpondent,fedduritieacmollitie &\,s ad g. gratia multa ^ uariant. Atque id accidit aut occafione fubftanti; fui, quo nerui prodeunt,princi- P *> *# c*> oriuntur ner, fiy* T. v , * u * r * . :G,H^. uiforn nerui,penndeac hnguae mfigniter molles cenlentur : qui au- Jg^tioru differen, prj .Huius enim gratia tem dorfali medulla,0 ubi hase in facro of confiftit, originem fortiuntur,durifmi funt. zR. tia Deinde aut propter longiorem uel fccinctiorem progreflm, nerui aut molliores aut du- rw|-c^* riores comperiuntur . uifus nanque, guftus,8<: auditus p nerui molles funt , quod breuiffimo 'i ^ prorepant interualo. Gratia itineris uero, uia; queanfracluum occafione tertrj neruorum cere M. bri paris q ramus uitis,autcucurbita; capreoli inftar inuolutus durior euaditPra;terea nerui tvfcap. perdurumautmolle,autficcum corpus tranftus , eius'ue corporis contacftus, illum mollio- ^c'ut% rem uel duriorem efficit. Viforius etenim neruus breuiffimo duclu per r foramen in ofe ca?la- ^t tum fertur,quemadmodum Si * praecipua quoque tertr] neruorum cerebri paris portio , qua; x zfig c*p* ideirco exofum contaclu minimum induratur. Atquinti neruorum paris ' fur cuius, qui" cas i0, cum illudtortuofum'que foramen perreptat,x unus tertrj paris neruorum cerebri ramulus abocu^x$

fS'tPi

'j,4

t)
yeiuf.fig.V

H V ;M A N

CORPORIS; ,f-b r i g a

LiB

il

a^ oclUlorum fede ad genas,ac y alius item adhumiHus labrum procidentes quia longo itinr rprontr perosincedunt,oflsconfcicius benefcio magis qum ipforum principia indurefcunt . I\iri pm* quoque caufa ob itineris lgitudinem,cV durarum membranarum contacium, omnes prope modum nerui mufeulis exporrecli duriores fierfconfpiciuntur, qum ubi primm principio prodeun t Cuiufmodi omnia mirabili induftria rerum Opifice funt xcogitat . Senfus Cur al'tf ter* namc organum neruo indigetmollirneruo quidem,quia fenfus eft inftrumentum,quodc^ ad uialifs mollioi fuum mUnus obeundum multo animali fpiritu indigeat; molli aUtem,qUoniam affici Si difpo- "rsout dune ni quodammodo oporteat , Si patialiquid ab extrinfecus occurrentefenfibili. Eft enim ad p- res r"ddkliri tiendum quidem aptius molle, ad agendum uero cVad robur (quo neruus in longo du&u in> diget)4urum . Propterea igitur fnfs organa mollibus,ca?tera; partes quas moueri necefm Zl^fd^'l eft durioribus neruis donantur. Vnde etiam fnfusinftrum^nta,quamcj tu aguntur arbitram, y. r* yN oculus Si lingua , duplex neruorum genus fibi uendicant s unum quidem fnfui ,* altedifi. cap.z rum uero motui pra;fe<ftum . Mrite itaque neruorum ex cerebro Si dorfali medua pro cet K. de m a y, fus^ non eaildem exortus fdem nancifeuntur , neq? rj dem duclus meatusq? mollibus ac duris neruis exculpuntur. Illi enim ex mollibus cVanterioribus cerebribafs fdibus,hiuer expofte rioribus ipfaq? dorfali medulla principium ducunt.Rurfus illi quidem recT;,ni autem tortuo> feloiigocpitinereprorepunt. Casterum Natura; triplex fuit m neruof generis diftributione jsjaturain feopus. Primtis gratia fenfus in fenfbrrjs organis;Secundus occafione motus ad partes, quas immga moueri opera;precium fuit:Tertius autem in ca?teris partibus uniuerfis ad triftantium digno- tojty***. tionem nifi forte cuipiam magis uifum ft, Si tertium hune feopum , quia ad fenfum pertinetj eundem cum primo conftitiiere . Snfus igitur nomine , o culis,lingua?,uribus maximi offeh speila runtur nerui,uti etiam*1 interna; extrerna; manus fedi, St elatiori orifcio uentriculi, qua? uelut mn'cap ^ ProPna praecipuacp taclus , ficut oculi uifus,cV lingua guftus, organa non inepte cenfrentur.. c}4,vfidl Per marius enim magis exacT:a,qum per aliam partem, quamuis plures fntiant,eft taclus ip sV,t. fus dignotio. In ore autem uentriculi fenfus eftpenuria; eorum quibus animal nutriendum eft, quem famem nuncupamus.In omnibus enim fjs tanquam fenfus inftrumentis,maximi infrun tur nerui. Motus uero cauf nerui ad mufculos arbitrarrj motus inftrumenta difpenfntur. Qui propterea quod corporis partib. mouendis extrudi funt, grandes nenios admittuti autftemcircumtenibshabent. Atquoniamexneceftate tacftus fenfus omniadeft neruo, propter hoc mufculos Si fenfus organa uirtus amplior , qum egebant ad taeftilium dignotio nem, fub fcuta eft. Relf quis autpartibus tactus fnfutatumirtdigentibus xproportionenerd zfig. cap. ui ofir un tur. Vifceribus emm,ut pulmoni/ iecori , lieni, quia in alto latitant,graciles tantum 2 i- neruorum furculi offrtur . in cutem uer6,quod prima extrinfecus occurfntib. obuiam eat, c 2Fgc ** complures foboles pafm digeruntur. Porro neruorum originis fpecies,non eadem undi- Dfferenii fzfi.ca.zx. que uiftur.galiqui enim,8c' pra?cipu mollioreSjContinu neque quaf inplures furculos dedu- ab originis g \,zfi.cj..z feo corpore exoriuntur,proceduntq?. in quorum numro uifbrrj nerui, Si fecundum quoque -^rWrf* , f'K' cerebri neruorum panhabentur.1' Alrj tanquam plures fniculi inuicem connnexi ex cerebro b i, zp. eu. t r -or iSiw- r r if iM,z,a. prodeunt,quales lunt tertrj ex quarti et quint pans nerui. Ali] etiamm plo ortu lurculos nos i 2 fi.ca.1 e, ueluti funiculos inuicem diftantes, ac fngulos propria tenuis mbrana; portione circundatos v:<tt1>uaj?' habent'.quiquu caluariam egrediuiltur,omnes furculi inuicem commif unica membran inclkbis 9 er duuntur. atq? id potifsimum in pluribus dorflis medulla? neruis obfr uatur,ut Si in fexto pa ia.fi.Ub.7 ri,cV feptimo neruorum cerebri,. Vnde etiam in multorum neruorum diftributionis in ramos h vide t fi. enarrati'0 ne s nihil interef uidetur , fue pracdiclorum funiculorum frequentiam folui dicas* an totum neruum in ramos ad diuerfas partes expbrrecfosdifcindi.Atnefcio qua front qui- Neruum cm dam Anatomicorum principes afrereauffiierint,exhuiufmodifurculisfufuniculis, alios n^^hisfm quidem motui, alios autem fenfui feruirehaud fecus fan, qum f quofdam neruorum fur eu- y^ ' los taclusfenf Natura deftituift . Atque huiufmodi frculorum fniumcp imaginem for> mam'ue difces,fi inter edendum alicuius animalis ex axilla,aut inguine difcla caro menf; ap ponatur, atque in illa neruialiquam portiunculam uenacV arteria pa?runque concomittam ipeclaueris . Cernes enim nerui extremum alicui chorda? crafliori refpondere , qua; ex pluri bustorta funiculis , tranfuerfm obtufori cultro diuifft. Ca;terum neruorum cuitt VJD^rw^' U^fi.cd.z uixullamaufmpeterediffrent^am,quumne uifrium quidem neruum unquam cauum per- neruorum ca, uitate. G./.i4./i foratUmq? uiderim . etiamf neruos non minus qum uenas Si arterias , uafa uoeari, haud gM.cdp.14! dubitem,fblicf uiforrj nerui difclionum profefbribus forati dicantur. Ab ipf autem frie A ferie. ti>.7 h, hune in modum differentiam fumere licet,quodalrj integri in aliquam partem abfiimantur, ut uifbrrj nerui in oculosralij inplures diremptifurculos,quofdmufculisoffrunt,quofdamcu M,
>

>

3iS

ANDREAE

VESALII

BRVXELLENSIS

ti,quofdam oflbus, quofdam fenfus organo."1 Vt tertium neruorum par," quod quum lin gua; quodammodo ftproprium,0 etiam mufeulis quibufdam ut inter caeteros p temporali mo 2.M. tus gratia,q Si cuti fenfus nomine?adlabra nimirum,ck' dentibus quoque dirigitur. Alrj rurfus neiuf.fi.Yt incommixti j neque cum alijs neruis coetes uniti'uefruntur:r ut fcundm cerebri par nulli 4M. neruo commifcetur,cV uer congreditur, licetipf minor tertrj paris radix in progrefu atten- ta.r. datur. Alrj uero inter fecommifeentur, ut primi paris neruus dexter finiftro'permifcetur. Alrj <l*fi.c*.i. alrjs commifcentur,utu qui brachium adeut nerui, fimulatq? uertebris profilierunt, nonfer /.. cus uniutur, qum piclores galerbrum funiculos delineare folent* Verum quum hc in priua tis neruor deferiprionibus abund fim perfquuturus, iam tempeftiuu ferit fingulorum ner * l>*fi.c<t, uorum feriem oratione complet, acprimu paria qua; cerebro exoriuntur,deinceps qua; dor iL. * *figc% Neruos con* flis medulla educitrecenfre . fquidem nullus neruus neq? cerebro, neque dorfali medulla 2 H. iugdtim end, inconiugatus prodit, fed perpetu alter ad dextram 3 alter ad fniftram eadem prorfus diftribu uVidehos vm,fixa, F*' tionisfrie,ftumobtinet
s

u-etult.fi.
buimhbri.

PRIOR

DVARVM

FIGVRA

NOVEM

V B'

SEQ.VENTIBVS CAPITIBVS COMMVNIVM, Q.V T O* tius cerebri & cerebelli membranis ipfa inuoluentibus liber orum bafis exprimitur , ut neruo ' rum cerebri exortus opportune oculisfubvjcerttur* Flic enim fmul cumprimis n ers uorum exortibus tta ea dorfalis medulla* pars delineata efi 9 qu eiusmedullce principio ad eam ufque f edem per tinet,qudh inprimam ceruicis uertebram labitur^ac ubi dor faits medulla primm ucri
nuncupatur*.

DVARVM

DE

H VMAN

CORPORIS

FA

BRI

C A

11B R

1 1 1

DVARVM

FIGV'

'RARVH Q.VAE NOVEM modo fubfeduentibus Capitibus communes cenfentur^alteray qua?. dextrum latus proponit intgritrebri ac cerebelli,et dila? inprio ri figura dorfalis medulla partis, dura intrim tenuicfc hXc omnia inuefitibus membranesf nufquam apparentibus*^^fdha?cpra?fensfi aura nudamfeptem cerebri neruorum pariu feriem in dextro tan tum latere commonflrat .* quan <quam zfX ubi necefiumfuit, ner uo> rum quorundamferiem etiam infi nifiro latere hic dclincmerimus* Figura? huius proportio in ea de piclaefl magnitudine,in qua cors pus circumfcriberes , cuius uefca ininfima prafentis figura? fede
,

confifleret, & cuius thorax o* abdomen ex anterioriparte con^

fjpicerentur Pficiesuero uerfusfi niflrum humerum conuerfa pror fus ex dextro latereffe

claretur*
.

CHAR

A-

V-

ANDREAE

VESALII

BRVXELLENSIS

ClflRACTERVM DVARVM NOVEM SVB'

CAPITIBVS COMMVNIVM FI.GV rarum Index* C ri <^ .R <^4 C T E R E S hoc Indice exprimendi,partim utrifque figuris communesfunt,partim uero nunc huic,nunc illipeculiares. quemadmodu his notis i, z, quas cha SERVENT IBVS

A,A\^
C x,z

Di E x,z
F x,z
.

vj- x,z

racleribusjbijciemus,fignificabitur* Cerebrum notatur* B,B 1,2 Cerebellum* 'Procefis ac uelutifbflantia? cerebri tubera, qua? mamillares proceffiis uulgo nuncupantur* Ego in altero tantum latere priorisfigura? characierem adhibui,quodparem utriufque lateris rationem effe nemo ambigat* Dorfalis medulla? principium ex cerebripendens baf* JD]or'faits medulla? pars iam caluaria? amplitudinem egreffitra, & in utrifquefiguris inibi ab truncata,ubiha?celatifiimamfubituertebram* Olfaclus organo fubferuientes proceffiis neruis fmiles, at caluaria? amplitudinem quacerc brum continetur , notatu digna portione non egredientes* fSffirij nerui,feu primm cerebri neruorum par . Cterm in primafigurafinifiri neruiprin cipium G infignitur, in altra autem dextri nerui in oculorumfede duclus*

Fit Viforior util neruorum coitus*

Ocu litunica,in quam uiforius neruus expanditur j> dgnrt*. jf^ x z Secundum neruorum cerebripar* j^ tZ Terti<) neruorum paris minorirgraciliordurior&radix*. { jyfl T *erty paris maior crafiiorueradix* jsjz JSdinoris radicis propago adfuperiorcm maxillamprocidens* fp z Vropagominoris tertij paris radicis in narium degenerans tunicam,qua? humiliori P priua* tint indicatur* Qz M.inoris radicis propago in temporaient mufeulum digefia* jR z Maioris tertij paris radicis ramus capreoli uitis infiar conuolutus, qui in temporalem infer tur mufculum,ac duos d quinto neruorum pari afignando^ramos b <r c notandos admittens? in mafjteremfeu manforium mufculum,zff buccarum mufculos, cr cutem quoque diffunditur* g z Maioris tertij paris radicis ramusfuperiorum molarium dentiumgingiuis, ipfis & adeo dcntU busfobolesferiatim diilribuens* jf 2 Maioris radicis tertij paris propago in maxilla? infirioris osprorepens* p7 z Propaginis T1 infignita? ramus infiriorilabromultiplicifoboleoblatus* 2C0X 2 Surculi a propagine T' notata ordinatim in dentium infiriorum radices diffufi* Y, Y 2 Maxima maioris tertij paris radicis portio in tunicam lingua?foluta* *Zj i,z Quartum neruorum cerebri par. V ermhumilius 2S infecundafigura palati tunic exprimit* a x,z Quintum neruorum par auditui dicatum. $ autem in utraquefigura priuatim huius paris por $. tionem indicat, in concauitatem temporis ofiis delatam* bx,z Ramulus quintiparis ex ipfius anterioriparte enatus* cx,z Quinti paris ramulus per ca?cum repensforamen, ac tandem ,utzf? ramulus b infignitus, cum tertij paris propagine capreoli modo intorta.ac cum ramo R infecundafigura notato.coiens* \>z Neruus non procul quinti paris principio enatus,qui ab alijs <^4natomesprofifforibuspra?tt ritus, in mufculos maxillam infiriorem mouentes exporrigitur* e \,z Sextum neruorum cerebri par, cuius utrorumque neruorum feries infecundafigura indicatur* efi autemfnifter neruus, quiumbrofusfub quinto pari quodammodo ducitur. Dexter autem ma gis candicat, cr ipf aliquotfubfequentes characlercs priuatim (quum utriufque lateris nerui eademft ratio )adhibitoscernis* fz Sexti paris ramus mufculos pofleriorem ceruicisfedem occupantes accedens* g z Sexti paris ramuli in quofdam laryngis mufculos hic in defeenf tranfuerfm propagati* h z Sexti paris ramus coslarum dextri lateris radicibus exporreclus* J i, i z Vortiuncula? intcrcoslalium neruorum,fextiparis ramum hdc defeendentem adaugentes*

jlZ

k,k

Rami

HVMANI CORPORIS FABRIC LIBER I '321 t, k z Rami neruorumfextiparis iti mufculorum deprompti capita,qua? dfuperoripecloris ofiisfie^ de, clauiculis principium ducentiafurfum firuntur* I z Dextri neruifexti paris ramuli , recurrentem dextri lateris neruum efficientes *
m z

DE

Dextef neruus rtcurreUS) feu reuerfiuus*

\

nz Soboles dextrirecurrentisnerui,laryngisdifpenfata? mufeulis* oz SiniUrifexti paris neruifoboles, recurrentemfiniflri lateris neruum coniituentcu p z Sini/ler neruus recurrens,quiperindeac dexter, uoeis neruus uulg 6 nuncupatur*
q z Sextiparis ramuli npulmonum tunicam excurrentes* r z Ramulifexti paris^membraneo cor-dis inuoluCroimplicitu<lAb illis uero finiri neruifur ois lis, qui ij s quos rindicauimus correffondent,cor dis neruulus principium ducit* fz Sexti paris neruorum portio^ quaiftomachocommittitur,'feries quoque qua uterque neruus bipartitefeinditur, ac dexterfiniflrm fperioris uentriculi orisfedem adit^fnifler Uero eius

fz
'

orificij dextra? parti inipicatuf* Sries fexti paris neruorum ? in fuperiusuentriculi orificium '& proximas uentriculifedes.
' '

diffeminata*

-'-f m\

u z Ramusfexti paris eruor dextram orificij uentriculi fdem adeuntium: qui'fcundm dation

rem uentriculi rgions' duclus, tandemm iecoris cauum abfumitur^ubix aferiptum cofpicics* y z "Prima propago rami ner uorumfexti paris, qui dextri lateris coslar radicibus exporrigitur Z z Ramulus prima? illius propaginis y notata?, quiin dextrantfedem inferioris omenti membra >
K
A

<.

na?,&coloninteslinumhicdigeritur* z Soboles prima? illius propaginis duodnum accedens inteflinum,1 ieiuni initium* '
z Soboles dextramfundi uentriculifedem perreptans,acfrquentes-furculos uentriculo >fipe'

riori omenti membran? differgenSil^bi uero ^ponitur,pra^fentispropaginisin iecur r bilis

ueficulamferies in confftclum uenit* y% Propago dextrum accedens reneni* ......:. .... j[ z Propago in dextram mefenterij regionem,J huiusfedis inteflina fi equentiramulorumferie

diffufa*

2 Meruorumferies dextram uefca? regionem implicans* z Prima pr opagoneruifexti paris,finislri lateris coslarum radicibus exporrecli* 6,i z Duo? notanturfobolespropaginis infignita?, quee inferiori mebrancC omenti,'colo inteflino quafub uentriculo rpit, offeruntur*

z Sries neruorum, quilieni inferuntur* z Hac cruce ramum propaginis ^notata? infigniui,quifiniflramfundi uentriculifedem perrf

ptat,uentriculo fuperiori membran? omentifrculos deriuans* % 2 Propago infiniilrum mefenterij i eius fedis inteflina excurrens * A 2 Sinifirum renem accedens propago* p z Sries ramulorumfiniflrum uefca? latus admdum obfeurmpicantiunt* v bz Septimum cerebri neruorum par tata} in fecundafigura utriufefc lateris neruus quolfc delineatUs ejl,aC]finfignitus* I z Septimi paris propago mufeulis difi>enfata?dfiylum imitante temporum opsproceffu:princs
pium ducentibus*
o

z Septimi paris cumfextocoitui*

.:'..',

T* 2 Septimiparisferies,compluribuslingua?ac ofiis xjimagtnm refirentis? &taryngis mufeulis

inter texta*
i?z>3

,..-'

Numeri characleresin priorifigura ad dorfalis medulla? principium confpicui, tria indicant firamina,quorum duo lateralia x - 3 infignita illa demufunt,per quee arteriarumfeporalium
rami ad dextrum etfnifirum cerebri accedunt Uetriculos* Mdium uero foramen zindiCatum, illud efi quo pituita ex tertio cerebri uentriculo adpeluim ducitun qua? pituitam excipit , ac dein infiar infindibulifuperglandem tranjmittit , qua? huic cerebri rtgionifubijcitur. v^erim bcecadfeptimumlibrumimprimisfieant^ Gapitum margine reniitiristquemadmodum ifcxtiparis occafione ?, ad quinti zfyfextilibro
rumfmiras*

5"

ANDREAE

VESALII

ERVXELLENSIS

QJSOT
S

NERV

ORV M

^ R I ^ ^t

CE RE

bro ' dorfitlis medulla? parte adhuc in caluaria confiflcnte, origis nemfumant* Cap, I 1*
quandoin interiori marginefcripfimusfig.cap.z.lib,\.duas,antillarum alteram indO cauimus , quas pro?fenticapiti adprimi Capitisfinempr cernis*
Qui cerebri
fedes *

IBRO feptimo quum cerebri pertraftabitur conftruc*tio,duplex id ef-

rfljI c

fdocebimus,a unum anterius fuperiusqj quod cerebrum dicitur,uniuer A.*r^ fm propemodum implens caluariam: alterum pofterius ac humiiius,cx: fl<i ccre, Ainguentur. cerebellum nobis appellatum,ipfoq? cerebro etiam decupo minus , De J*' inde anterius tota fuperiori ipfus fde c geminum ef, dextrum uideli- currit, pu cet Si fniftrum afremus. inferiori autem parte,qu caluaria; inm'titur Yterf^ baf,unicum indiuifumq? efl,cxlc dorfalem medullam ab hac,non autem (ut Anatomicorum pra;cipui fcribunt) cerebelo enafci, Si cerebellum potius dorfali medul- xx.sfo .la; inniti Si tennis membrana;,parum uero ipfus fubftanti; interuentu, medulla; uniri, qum 5' &' R>9 Lfeu. IhLsce- dorfalis principium ef oftendemus. Adha;c,addetur praner alios quofd cerebri fnus mea - J|' ' rebri. tusq?,duos cerebri exiftere uentriculos, unum quidem dextrum, s alterum uero fniftrum,qui figambo in!t unam communem coeunt cauitatem fnum'ue, qui tertius in cerebro uentriculus re- llh& cenfbitur.qui1 meatu quodad fninterk cerebellum 6d!dorflem medulla ubi inuicem comit l^fcriT tuntur confpicuum,8c~ tam cerebelo qum dorfali medulla; communem,pertingit. C b. Vnde neruo, ruverebri ini, neruea; propagines ex caluaria procidentes,aut ab ipfo anterioris cerebri m enalcuntur bafi, aut *ut m l% dum. dorfali medulla priufquam uertebraru finus ingrediatur, no autem cerebelo. Vtuerc/eam ?' , Dorfalis ini, dorfalis medulla; partem, qua? cerebri baf fb cerebelo ad foramen ufq?,quo caluaria labi - . umu tur,procdit,dorfalis medulla;' principium nuncupareliceat,mihi conceflm uelim:cum quid **$* illo intelligam principio,ftis iam explicuerim,ac item in fptimo libro diffis id fim enarra - I'L' j*
pdr,

tesinjhb.di'

f^l

kfij^

turus.Permeenimlicebitilliprincipio/euparticerebri,quoduisnomenindere:modononi- 7M,m/* gnoret,qu illa cerebelo diftinguda ueniat.Porro nerui omnes cerebro, illoq? dorfalis me h *Aft? dulIa;initiopronati,qm'a2enicuIatimincaluaricamplitudine,quacerebrucontinetur,oriain frf ctucunt,Latinis neruorum pana,ieu conmgia, Ura;cis aut o-vft^icwnucupantur.qua;Marini,ac A.7fi.u.
Quot cerebri
neruorum pa,
TW*
.

dem Galeni etiam ffragrjs fptena; enumerantur. quuis Ci accurat fngula expenderimus, plura etiam cenferi pofint.Neqj enim hic olfaclus0 organa nerui appelIantur,quod diclam nu per caluaria; amplitudinem non excidant. Item par, quod nobis ex aliorum Anatomicorum fntentia tertium cftituetur,erispduplex qum unicum enumeraretur.Dein iuxta quinti pa ris radicem1 aliud omnibus incognitum diffeclionu ftudiofs par enafci , diligens fecftio me do cu*t . Verm ueteri neruorum cerebri enumerationehaudquaquamreceffiirus, ordinefeptem paria feptenis apitibus explicare contendam:prius tamen quaedam de olfkdus oroanis fubnexurus, quum non uulgares etiam diflftionisprofeffores illis primm neruorum coniu

i 7,*fiM.

fi
e!

' ?A &*
*;I0^,M>
mszecl'dfe

dul

h
,

giumaicribant,illaueitanuncupent

<atz: Ef
0

D E

L F^fCT
nonnulla*

0 RQ^NO
III*

l, zfig.F. pi,*fig.L,
M. qi,zfigu.d

Cap*,

iuxmphilofophis eft fntentia, magnaqp inter ipfos, ex Anatomes imperitia,dif- dh 4fiM. fenfio oboritur. Quofdam namqp reperias odoratus organum in illa1 caui ukiK. tate conftitutere,quam in frontisofe ad fuperciliorum regionem inter du g 6 as eius ofsis fquamas cfpici, in primo libro recenfuimus. qui duos eti c'a

ARIA profedo de odoratusorganonoftr3etepeftatis,medicis pariter ac

it

infgnes fnus, quos in oins cuneum imitantis medio tan quam antra inter ipfus fquamas fubinde obfruamus , adinuenifnt, ac fubftantiam illam quodammodo mcdullarem in illis cauernis repoftam , fummocf ftudio hic expdendam,obMultiplies truaflnt, proculdubio Si inibi quoque in of cuneum rerente olfadus organum collo^ tt ,fig c deolfilusor- cafnt. Alrj uer quofdam Cerebri anfraduum reulutibnumo;capices,acadfrontis ofiis fe. xlfiXti ^ dem uerfus fuperciliorum mdium protuberantia cerebri tubercula,olfadus organa ftatuit, ufx& tia. ' Si tubercula illa quod prominean^carnisq? quafmodo rubeat, mamillres cerebri procefs uocant,utrincp unum (uti etim eft) enumertes. Alrj rurfus ex aliquot Galeni locis^ra-cipu aut octauo de Partium ufu, m pliciter antenores cerebri uentriculos olftfus organa* efiaftru i^tfL l h. unt , perinde ac f anteriores uentriculi pra?fentis duntxat fenfus eftnt principia. Ain qui- 7 ^L* $ dem duos anteriores cerebri enumerant uentriculos; uerm deinde alios duos confin gunt,
quos

DE

FtVMN

(JRPORIS

FABRCA

LIBER

I I I,

'&}

quos olfactus organa eflaflrunt;Ca*terrh qum probe hi fentiant,ex diflccTfte difcas lic bit,dextri fniftricj? cerebri uentriculorum conftrucftionem formamue prius infpiciens , quarti mehercul niult aliam elle in feptiiho libro intelliges-j qum riaftenus difcliortum periti tr diderunt. Quandoquidem uentriculi in pofteriori federiutiquam lattconfpiciuiitur,Vin ^er'r"ce priora procedenies paulatim in anguftni cogUritur,inibicj? olfadus organa ediiciint ; neque lorudulus* etiam ad olfaclus orgnorurn fedem pituitam excernuht,multoq? minus ipfa blfac'tus organa culcfeclio inftar canalium cerebri pituitam (ut Galeni eft feritftia)hutdeducunte Praefhts namcpeere jr*" 8c^ fupart msfmefpe briuentriculifecundmcCrebriongtudinm fuperis ampli exiftuntjanteribrifdenequa^ 7,3 fi. il 7. ^uam anguftiores rdditi,imo potius magis qum in ipfb medio latefcehtes jn pofteriori au^ temparteampliquoqueuifiintunathinc cornu modo per cerebri fubftantirii deorfurn defcendentes^tqueantrorfumporredijtantifperanguftanturjdonee ad eam ufque erebriper' fifi.cha.1, tngantffedem,qua;gglandula;pitu{tamc $i~LZ rebriexcipitisregioniincumbit,acfubqua Q ^~-x fi.u.7.UiX' r 3 \* B\ fmiJlricpuentrictdorumdualusuif.tiir.de u m, p,q. grandiors ioporalis arteria; rami duram ce ^-^ ^j ^^ B pupertorem uent7iciliiincant gifi.U.7 rebri membranam perforant,n cerebriq? ue -dC fedem,LA^qidemanter-iortmiBuerop, **? triculosconfcendere incipiunt.Ilinamcpar fieriormC ngt^m nott, qttadecli, t>r,, , * ... A uisantrorfumelucituraaJj/quociuertricu: teriarum ramiin hos UeritrlCUlorUangUltOS a txBemumtermimim&ndicat.Atbac in cerebrum exprimenubui
^

^S5w^P/^r^

>

h uzfig.

f.

ii fig. itb.j
C'

D'i l. ti,zfig.G.
figAb.7

ki
*

fa/f
d, d.

Ufig.ca.6 Jma,b,a.

m,

l,L

n t4.fi.iih.

7 c, c,d.

* s dA.

COnfcenduntterminOS,qUOSniodoa'dCere^ fepdmi libri tabulkfunt Icngc euidentiord,potifiimum autem in quar bribafmdefnere dicebrrt . Atqjeiufmodi >cr^0r^ -. .n,/-.n. . 1 1 uentrtculu ex Idteree dire'cto conJpicimws,nemmemiatere arbitrer* dextri ci fniftri uentriculorum cerebn du <ftus uifuntur. A' fede uer ubi Uentriculorum anguftos terihirids defrir dicbm/1 olfaclus organa,aut faltem cerebri procefs animalem fpiritum praecipuo olfaclus inftrumento defrentes,ac' ipf etiam uiforrj nerui enafcuntur.Hinceniriiutrincf Cerebro albamollisq?pr> ditfubftantia,qua; in progrefi etm cerebro tenuismembrana;interuentcolligatur,quoufcpadk fnus 'odaui capitis oflspertingatiquiolfaftus organfs priuatim parantr . Adpdfteriorem enim horum finuum fedem albicantes cerebri proceflus , Cerebro stbfcedunt, neque amplius tehui membran* connati , in fuum finguli porriguntur fnum : Si dhuc ari> trorfum magis protenf d finuum finem a feu nteriorem ipforum fedem defnuht,fhi^ busfuffulti,ac cerebro intrim proxim accumbentes . Nam etfi cerebro in fnuurh regione non amples adnafcantur,nihilomiriiis ipf perptu attenduntur,illicp funtcontermiV ni. Hi proceflus cerebri ducT:u,colore,formacp nris correspondent. quamuis intrim longe neruis ipfismolliores fintpaulo9(quod ad teretem fpe<ftatformm)latiores,qum profond* ores. Verm quia hi reliquorum neruorum ritu extra caluarie,ut neque etiam extramgnarrt. dura? membrane amplitudirtm,noli procidunt,nerui nomine eos Herophilus haud dignatus eft:ut neque etiam Marinus,nequeGalenus.icet Anatomicorum nonnulli hos in neruo rum habuerintnumero,ipfos primm neruorum par recfntes Porro in horum procefTuu natura non negligenter confiderandum eft, quo'nam pac1:o illi dura; membran; fuis finibus adnafcatur,cV que foramina hinc durambrana,<: ofurti finibus quibus praefents inniti tur proceffus,ad nuper comemoratasfrontis ofs Si cuneiformis eau itates per tin gat. Acd> mum expndertdum quoque uenitjquod'nam uerum ftolfadus organum,fmilitudine qu> damfumptaabauditusinftrumento,difTeclionumac philofbphia;profefbribus nimis per^ fundoricognito, Verum deauditus inftrumento, cVolfaclus quo^cValiorum fertfuum,irt feptimo libro abunde pertractabimus. Modo aut fat fuif uidetur,proceffus illos cerebri co memorfle,quosaliqui etiam mamillares et papillaresnuncupafcolliguntur:quifclionem paulo diligentis aggref,illa cerebri m tubera mamillarum imagine prominentf a, nihil ad oh fadus or?ani conftruionem auxiliari Cognouerunt * Caeterm quando huiufmodi prceP fuum naturamexaminabis , atque illos long grartdiores in cane item Siout qum in homi ^ ne adinuenies,etiam fedulo perquirendum eft,qm anatomic Galenus per illos cerebri pro Ceffus pimitam adnaresab ipfis anterioribus cerebri uentriculi? deduci fcripferit,had nimaduertens eos proceflus non perforatos efl , Si ipfbs uentriculos in n peuim definere, quae ere|3fj pituitam excipiens, eam infundibuli modo ad glandem deducit,hc in cerebri baf repoftam.quamuis depituita; dudibus fuo dicemus loco * Nunc enim neruorum duntxat feries opportune pertradabitur*
.

.,, *,..

qjauh'/f2
morgdnum

pracipuefiJ,, tnimftrant,o?
J

fo**?*"*
tus;

/I***

& s.de V>

DE

324

A N D

R E

AE

V ES A L I I

BRVXELLENSIS

DE

PR I-MQ
N

NE RVOR VM
Caput

^4K

CE R E*

bro originem ducentium pari*

1 1 1 1*

I B I un de* proceflus albos,et neruorum modo progredientes , cere- a m/Ut. bribafi initium fumere fcripfimus,utrincfjb unus exoritur neruus, om- bi,zfig^ Primi paris nium corporis neruorum facile molliflmus,& circumferentia cxteris ortws. (dummodo illi ex uarrjs non permifceantur neruis ) craflior * In crure n c ifi. .n que, & item in brachioc neruos quidem hoc primo pari crafliores repe, *><tcha.7i rias,fedquiexpluribus conflentur neruis inuicem countibus Vtercp ^ u primi paris neruus fub cerebri bafqudfnuiinnititur,cui glandulainf- ub.i.m," Primipare det cerebri pituitam excipiens,antrorfum nonnihil oblique fertur,dextro quidem neruo fini, neruorum in- ftrorfum^fniftro autem dextrorfum protenfo * In progreflu moxcp ab ipfo ortu ambo inuic greffe* coeunt, atcf in eumpermifcentur modum, utdextrum fniftro nulla prorfus rationequeas e.figM.ti difcernere.adeo fan,ut uana penitus fit quaeftio, num dexter neruus in hoc congreflu dextra fig.k+M. obtineat fedem, an uero fniftrorfum continuo duftu feratur , Quandoquidem ille neruo, rum coalitus non aliud eft, qum commune corpus quo unique nerui dicerentur prona, fci,modo iftius corporis ex cerebri fubfttiaorigo non indagaretur,atq!illicinitia neruorum diflta appareret. Nerui congreflu caluaria ducendi inuicem mox dirimuntur,ck'per s fo, f tJfi.u%7 raminaipforumnomineinfculpta,inoculoru In ocuium in . pe Si h integri in oculos abfumuntur, non quidem accurat in pofterioris oculi fedis centrum f/j^-f* greftus,CT m tunicam quam * implantati,fed neruus dextrum petens ocuium ad dextrum magis latus pofterioris eius fedis j, j^, c<, red compara " implantatunquiuero fniftro oculopropriuseft, ad latus fniftrum centri pofterioris fedis o- h^-t*. mwsdilatatio. culi ingreditur,ac(quemadmodum Si dextri oculi neruus) qudo ocuium fbrjt, in latam de f^m,
e

dam imagine ^*\isf4flxs dicitur, Tunicam appellarehaudquaqudignati funt. Quod ue 4Uifixdp[ r6 ha;c tunica(autquomodocunqueipfam appellareuifum ft)pra;cipuumuifus organum 14- SfcyB multis habeatur,in oculi conftrucftionis enarrationeperfequar.In pra;fentiaenim neruos hos 4<i c* aut oculos prolixis aggredi omnino prter in ftitutum foret, quum fuffcerit dixifle,uiforios neruos illum quem recenfuimus ductum citra omncm ramorum propagationem obferuare. .. hocenim(quemadmodum Si dextri nerui cum fniftro mox ab exortu coitum) peculiarera^TJf2w nimqmiforrj nerui fbi uendicant.Quinetiam inter reliquos corporis neruos,hi duntxat me * atu qui fenfu drjudicari poflt, perforati dicuntur : quapropter Gra*cis ( praecip u autem Herophilo Si Eudemo,W?oi farf*w nuncupabantur.Ca;term ego eiufmodi meatum mihi aliqu do occurrif neutiquam queo aflrere, quantumuis etiam canum adhuc uiuentium Si aliorum grandium animalium uiforios neruos,uel hac folm occafoneaggreflus fm,et hominis cuius caputadhucdecollatione cajebat,uixcf quarta horae parte quum neruos intuererab" truncatum fuerat, ipfos non ofcitanter fpe<ftauerim, ac calente aqua fedulo fouerim* At, que ut eiufmodi meatus toto neruorum progreflu me penitus latuit, ita fane in mutuo ner uorum coitu is neutiquam feobtulit* utcunque tamen hune inibi oportebat efle infgnem, fmodo nerui ob hoc ex Galeni fntentia congrederentur,quo minus fmplicia nobis ge, minaperperam uiderentur. Porro rjs qui de congreflu hoc meatuqueacriter citra partium infpectionem indies altercantur,non grauabor duo qua; in congreflu animaduerti,hcadrjce re,qu6 cVhincfuarum nugarum argumenta ptant* Patauij itaque adolefcen s fufpendio ne, catus publica;fedioniadhibitusfuit,cuiante annum dexter oculus carnificeerutus fuerat t deinde mulier , eodem fupplicio affda,cui dexter quoque oculus ab ineunte aetate emarcue, rat, fniftro intrim integerrimo Mulieri dexter uiforius neruus toto progreflu longe te, nuior fniftro uifebatur,non folum in ea fede qua iam oculo inferebatur,uerm in exortu quoque Si in dextra fede congreflus neruorum . ac praeterquam quod dexter tenuis erat,du ror quoque Si rubicundior cernebatur, uti fane & in adolefcente: fd dexter non admo, dum neque crafltie, neque mollitie adhuc fniftro cedebat * His ille acceflit, cuius neruos uiforios in illo congreflu inuicem non connafci,necpfefecontingereuidimus. fed dexter nonnihil ea fede qua caluariam egreflrus fuerat, fniftrorfum refleclebatur : quaf non coalitus occafione nerui congrederentur,uerm ut commode per fuum foramen caluaria procide rentjpotiflm quum etiam hoc dudu ingredientes in oculi pofterioris fedis mdium no infe,
rantur

FABRICA LIBER IIII* PFL^E rantur.Huncduclum fnifter neruus etiam referebat, non tamen ita fend figuraner quinnotatudigno interuallo dexter fniftro dehifceret, Qum fe ttorii Quos bic dulo autem acfoliciteius uiri familiares interrogauerimus, nu m illi defcribimm du lus exprimi' omnia gemina perptue oculis obuerfarentur, nemin Natura; opetur .acAcere rum cognitioneflagrantemambigerefatfcio * atnihilaliud refeifeere bri porduncU' licuit,qum ipfum de uifu nunquam conqueftum fuifl , uifuq? pra*Iam indicat. ftantifmperualuifre,familiarescde Quod uero Caflius,etalrj nonnulli,quumcaufamrimtur,quamobrem dextra cerebri fde uulnera ta,autalioquin laef , corporis finiftra pars neruorum refblutioneinfefteturjntcgra parte de, xtra, neruos omnes irt ortu dccufltirn ferri:feu neruos dextra cerebri Si dorfalis medulle f de pronatos,in finiftram corporis regionem diftribui,cV contra aflerant,apud me elegantiffimum,& inter fbmniandumab illis problematum interrogatoribusexcogitatumfigmtum ikxfi.k. habetur . quum k fecundi paris neruorum ac dein 'tertrj Si m quarti parium,dextri exortus Ufi.m,h. m i fi.Z. finiftris aliquot digitorum amplitudine inuicem diftent, ut modo de alrjs neruis nihildicam: idq? pariter fileam qui uiforios porcorum neruos fubindeno continuos,fed perinde ac cruru neruos,quafmultisfuniculis conflatosfpeclarim,ne in aliam quampiam prolixiorem difee ptationemfrmodeflecl:at,pra;cipu cum illis difldionum profflbribus , qui dextrum cere brum penitus fniftro diremptum pofteris tradiderunt*
,

DE

H VM ANI

CORPO RIS

DE
41,2 fi.K.
14,1s fi, li. 7 G.

SECVNDO
onivgi1

P^4RI
cerebri*

NERVOKVM
JS*

Caput

fecundi exortus, nequaquam exinfma mediacp b quodam modo (quod ad latera fpectat) bafis cerebri fde, uth uiforiorum pendet bifuG. Dein pra?fentis coniugrj nerui plurimum uiforrj s crafltie cedtint,quam, uis intrim duritia eos fuperent,ufuq? ab illis multum uarient. Paulo po^ fteris enim qum uifbrrj, ex cerebri bafis lateribus principium ducunt, qud hac cerebri regiononnihilduriorillaft,quauifbriorum origofu mitur. Atcp id meritb accidit,fquidem fecundi paris neruos mufeulis in, feredos,duriores ipfis uiforrjs elle oportuit. Prorepit enim neruus dexter(quod et de fniftro* nif peculiariterfrmoniquidaddatur, in neruorum ferie femper fubaudiendum eft) fub ce, c t,i fi . c<t. rebri bafs latere ad c foramen in oculorum fdis radice fbi cum alrjs aliquot uafis commune* \z lib. t G. Quamprimum autem caluaria; excidit amplitudine,in ramos diftCtus feptem e mufeulis o* e figura ca. ii.U.i culo proprrjs ramulos ofrt,illorum motibus prafedus.

DE
a uz fi. H.

TERTIO

P^fRI
cerebri*

NERVORVM
W I*
:

Caput

|e R T I v M par duplici radice utrinq; principium fumit,a unaquide craf- Duplexmrm 14.fi.li.7i. fiori,cui opportune tertrj paris nomen accommodaueris,batera autem 15 f^ff^ icL' b 1,2 fi. L. ge tenuiori Si duriori,et neq? in ipfo exortu,neq? etiam in progrefTu^eraflo W'4w ri radice commifla.Huius enim initium 110 modico in pofteriorainterualH. E ni c 1 fi.D. lo,ab illius exortu diftat:adeofan,utuerisgraciliorem hanc radicem pe d 1,2 fi. K. culiare par, qum tertrj paris portionem,quisefafreret.Atquu omnes Tenuiorisrd ei,3p.cd.. Anatomicorum proceres hanc tertio pari afcripfrint,nihil fane obftiterit d*cis onm & xzli.i Q. fzfi.N.4. mandations doctrina ftudio,cV me etiam cum tertio pari tenuem illam pofteriorem q? radice Jem*' muf.tab.B. acrreditpris tamen ftudiofosadmonentem, in libro de Neruorum feclione (quem Galeni g ifi.ca. iz U.i A. libri uix fragmentum cenfuerim)parum red tertium par fecdo mollius efl,tradi . Exoritur hjtnuf.ta. itacf gracilior hac tertrj paris radix laterebafs cerebri, ubi dorfalis medullaab ipfac initiu du 4. izfi.O.4. cereaufpicatur.Hinc recto tramite fub cerebri baf antrorfum progrediens,duram cerebri me muf.ta.l. branam perfort,^ fecundo neruorum pari attenfa cumipfo per c commune foramen irtocu hifig.ea.tz i fedem procidit,ilico in quatuor diflcTa propagines. quarum f prima furfum in adipe oculo li.t B. rum mufeulis obdutfto excurrens , per s peculiare foramen ad frorttis cutem Si h mufculofam l'tnuCc.td. huius fedis fubftantiam digeritur, frontis cutis Si palpebra fuperioris motibus prazfeda Se, m zfi$. cundapropago deorfum dudta,moxink foramen fbi priuatim exculptum fertur, quoufq? in n fi.ca.tz anteriorem fuperioris maxill; fedem prolabatur, ac multiplici ferie difpenfetur in mufculos /i.t c, 0 19 fi. Cd. fperius labrum et naf alam extrorfum in fuo latere mouentes,ac demum in ipfum labrum Si 14/L7 A. inciforiorum dentiumgingias.m Tertia propago " foramineetiam priuato utens,poft caru pimuf.ta. culm in interiori angtio oculi confpicuammarium adit amplitudinem3inibi in narium dege
1

nerans

Grafsioris rd
dicis ortgo r

tionis

finies.

ji$ ANDRAB VSALtt BRVXELLBNSIS nef ans tunic, & ramulum exporrigens p tcnui & membraneo mufeulo introrfumnafi atam qifi.Q. contrahenti." Quarta propago iam diflis craffitienon inferior, per foramenfeu fciiluram po riizfi.cd. tius.qui inter primm maxilte fuperioris os , & euneum imitans in extimo latere edis oculi i* U.t d. confpicitur.ad internam fedem ' temporalis mfculi contendit.tota in eum mufeulum ablu- r. mnda. ' Craffior terril paris radix laterebafis ccrebri,antcrius tamen,et penmus leu iuxta th*fi.m. dextri & fniftri mdium magis qum enarratamod radix.principiu fumens,rea8 dot ium u *,?ficd. izli.iQ. tendit," foram.quod ipfi S? quarto neruorum parihuic radia prox.mo cslatur,perlabens. Xt,zfi,Z, Hxcftarimabegreflru"propaginemdiffundit)quxuitiS,autcucurbiteapreol.mftarinuol. yi,zfi.n,: uitur , durior, paulatim efficitur , ac ' binos tandem quint, pans neruorum cerebn ramulos Zt,zfigu. (quorum feriem poftearecenfebo)in confonium admitts , ipGsq^unitus m temporalem mu b,c.
feulum infericur.ac in'illum quoej, qui iugalioffeenatus priuatim ^.^ feu manlorms no bis dicitur ramulos porrigitdeindee^mufculis buecas mouennbus ipficp demumfaciei cuti
<*4-mfau
tab.A.

in buccis eriam furculos oert.Poftquam uero craffior tertij paris radix propaginem hanc ca
ftr,buit.Deinpriufquammaiorha:ctertiiparisradixdecliuiSduflal.nguamcont.ngatJra.

bimuftd,
r.4.td.M.
czfi.S.

preolimodintortamexprompfit.nonnihildeorfummagisdefcendens furculum denuat, qui antrorfum dudus gingiua: molarium dentium.ipflsq, adeo dentjbus feriatunfoboles d..

dzfi.t.
emuf.td. D.

LmpoftcriorLpartegerminatutcuncjinfigiKmqu^

bminLioremattoLntiinfertus.inferiorismaxilte'foramenadit.h.cubiismufculus.pfi.nferiturconfpicuum.Ramusilleinforamendelapfustantifperantrorfumferturquoufqueftu
lateris dentium inferioris maxilte radicibus E fingulas foboles offerat,quorum bnficie deiv
tes inter

fzfi.cd.io
hb.t.K gzfigu.X, X.

csterahominisoira.euidentistriftantiumoccurfumfennrecred.mus.Nequeuero hifig.v. ramus hic uniuerfus in dents abfumitur,im non minima ipfius portio per forameninan iifig.cd.xn libri i. er $ teriori maxilte fede infculptum excidit.dextr* fedi inferioris labn coplures furculos denuas. muf.td.G. Atk maior portio craffioris tertii paris neruorum radicis, quandolinguebaficommittitur.cu kzfi.r,y. alteriuslaterisneruolinguetunicamefformataptumraporibusd,|nofcediSinftrumentum. 1,2 fi.G. Deinde &Texi2uos quoq> furculos penitis inlingu* fubftantiam difpenftt.Horum enim K miyifig.ct. tunic: linsux producendorum gratia.tertium par potiflimum a rerum Opifice creatum ar, bitramur.ltcgut'primumparuifus-quintumueroauditus.Gchocteruumguftuscenfetur jnftrumentum,guftatoriusq; neruus meritnuncupatur.
1

Caput VIF O ca partertio parinonnihilgracilius duriuscf eft.exoritur enim dorfa di,zfig.2i lis medulleb principio pofteris paulo qum tertium par,fed antrorfum 14 fi.hb. 7 K. modic tenfum pofteriori tertrj paris fedi committitur, atq? un cum illo bi fi. inter per c commune ipfis foramen ex capitis amplitudine,feu cerebri fede, ad D,E. palatum elabitunqub fimulatcp peruenit, in furculos quofdam partft, cz,ifi.cd. ulhCh. in palati" tunicam dgnrt: qua; quum lingua tunicaaliquantulo fit dzfig.infe durior , iure etiam quartum par pofteris tertio pari originem ducit, ac riui Z. czfi.Yi proinde etiam palati tunic fenfu hebetiori qum lingua; f tunic donatur. t,2 figur
cerebri*

DE (XF<^fRTO P^RI

NERVORVM

Q^VINTI

NERVORVM
risferies*

Caput

V 1 1 1*

CEREBRI

P^T'

dcrdjlnis
14. fi. lib.

l\dcfi.cd.
8.//.1.D.

ViNT

v M * par nonihil quarto craflus,ac ueluti pluribus enat furculis

inuicem mox ab ortu connexis principiu ducit,ex mdia propemodu dor afi.cd.it. falis medulla; fede,* eius partis qua medulla; exortu ufq? ad eam region U.t A. pertinet,qu hac caluaria in uertebras labitur.Hoc quintum par uniuer, di,zfig-f* fedpoiius fumperc foram fertur impenf tortuofum,cV priuatim ipf incifum, quo fpcftdfigU' ufqjin cauitatem pertingat,auditus organo preparatammbiemintum par cd.8, Bfi b. J uari difcinditur,cV propagines quafdam membran modo' dilatatas hu fei,z zfi.cd. t* ius cauitatis fdibus offrt,auditus organi non infimam partem conftituens.Prater has uero hb.tV. propagines duos educit neruulos,qui feorfum per proprium foramen elabuntun unus qui, gfig.cd.i4f dem per f tranfuerfum ducitur foramen,quodetiam admittit s uenulam in auditus organum lib j. bzfig*excurrentem.Hicneruulusnonproculabegreflbtertiiparis'Vamocommifcetur^inftaruitis
1

btfi.ViZ-

capreoliinuoluto/Alteruerbneruulusperrforamenrepitimpenfearaum,cYmfigmterquo

it,zfi-ch

zfig-Mp-

quetortuofuma&immiflm ipf fetam autplumbeumfilum non admittens,obidc| etiam 1 A Anato,

tzlib.ib*

DE H VM A NI CORPORIS FABRICA LIBER l) U 3*7 l^mufcu. Anatpmicis cacum appellatum * Neruulus ifte tranfuerfm fupra1 mufeulum ducitUf^qui a fcffr.A. iugalioffeprnatus,infrior maxillmouef.ubiueroad anterius ufcp eius mufeuli latus aiv m z figu R. trorfum prorepfit,1" diclo tertrj paris ramo commifcetur,in genarum cUtem Si mufculos bue ntfi.iuxtd ca motum autores digerendus . Atque ilidemum duo funtramui , quos tertrj par is ramo ISfrwi itix, M,L. eapreolirituinflexo commifeerifuperius dicebam, Porro quemadmodum" iuxttertf] pa ta quinti pa, ris precipuam radicem,alia quadam radix enafcitur tertio pari fcript, fimili etiam ration e iti ris radice'prin oi,zfi.iux xtaquintum neruorum par interius paululum alia exoritur radix, quinti paris radici mub ctpium diices; tu a oritur tb gracilior,fed quodammodo durior . Hac furfum uerfus priera fub cerebri bafaliquandiu d.i4-figUprotenfa,duram cerebri membrartam perfort, ac per p proprium foramen fubfeeundi paris 7L. pifigu.cd. foramine exculptum, caluaria procidens inVmporalem mufculum,illump digeritur qui in tilibritH ore delitefcens,inferioris maxilla ad fuperiora motus autor cenfetur. Hanc radicem cum fua fub G. coniuge liceretpeculiaris coniugrj loco cenfere . Quo minus tamen aliorum Anatomicorum qmuf.ta. U<lUSA,dl-' (quihas radices prorfus ignorarunt) numerum perturbem , hos nruulos quinto pari aferi > terD. bam,ad eum uidelicet modum,quo minorem tenuioremue tertij paris radicem tertio pari fu, Quoinr, lntemporalemitaquemufculumrquinqueneruorumpertin rum rzfigu.Ch. perisadnumeratamrcliqui. propage K.b.c.d. gunt propagines,prima quidem graciliori tertrj paris radice, fcunda maiori radice, tertia ns temporali autem Si quarta quinti paris primario educturneruo.quintaaUtem isdemumneruus eft, mufeulo offequem iam quinto pari connumerabam . Neque fanfruftra, atque ut fors fert, tt neruorum raritun foboles temporali mufeulo Natura exporrexit . Sciebat enim hune mufeulum pro fua mole omnium corporis mufculorum ualidiffimam fundionem obiturum .Item quum haud igno, raret,quam molles illi eflnt nerui quos cerebro eduxit, fumma meherculeprouidentia illos quantum licuit ex oflumcontac1:iT,itineris9ongitudineuoluitindurefcere.Nulli enim non obuium eft,qum callidfurculuminftarcapreoliinuolutum duriorem erecit, quodisfolus ofl minimo fpacio contiguus fr.alios autem non inuoluit, qtiod longo interuallo ofbus at> tendantur,ipforumqj nonnulli per tortuofos Si inuolutos oflum meatus eti porrigantun
.

DE SEXTO
di,zfi.e.$ fi.lib.7H,
14/gM.N.

P^fRI
rebri*

NERVORVM

CEs

bi.ifi.cd.
12 ll.l.C. cfg.cd. 14

U,

fl et t.

difig.fi
mufcul.

f9

tdb.r. gult.fi. lib. ?!" v.

Caput IX* ELIQ.VORVM parium,que in caluaria amptitudinepr/rtcfpfum dri cunt,nullum a;qu fparfam ramorum edit fobolem, neque in tam mul > tas eafdemq? uarias inferitur partes, atque a fextu m cerebri neruorum coiucrium, quodpaulbinferius quinto parialiquotdiftinclis ac feinui cdiremptis furculis initium fumit,quimutub mox ab initio comifl, unum effbrmant neruum,qui per * foramen caluariam egreditur,quod arteria foporalis' minorem ramum, & grandiorem interna iugularis ue^amum,fmuladmittit.NeruushicnonproculabegrefTuin mufculos pofteriorem cer uicisfedemoccUpantesdramumdiffundit,numerofautcuncfferiein foboles digeftumtqua.
,A

htfi.u. izfig.t.

ri'afrumOTS^llacjfeaugens.Deindefextumparquumhancaflciuitportionem^aryngismu^ fculis* ramulos tranfuerfm exhibet. Sunt autem illi mufeuli1 duo feutumimitanti laryngis cartilagini duntaxatproprij,qui ex ftomacho gulae pofteriori fede pronati,eius cartilaginis lateribusinferuntur.deinde"1 duo tertia cartilaginis bafm occupantes, Si duo exilhs qui dcmcd.N. primam cartilaginem fecunda committunt. Hinc uerb fextum par foporah arteria Si interna outinulti. iu2ulari0ccomitatum, adthoracis ufque elatiorem defeendit fedem, acmox infignemut; fi.U.if,4. pzfi.b. cunque propaginem ad prima thoracis uertebra latus, feu potius ad anteriorem prima tno^ q Speftdn, raciscoftaradicisfedderiuat,quefubmembranacoftasfuccing^^ turifigur. cdp. u. ubi dices prorepens,l neruis in coftarum interuala dorfali medulla exporrertis, furculos quof furculi , h dam aflimit i Quum uero hac propago eiufmodi adauda furculis , feptum tranfuerfum notmtur. Pratergrefraseft,incibipotuscporgana,utipofteadicemus,difpenfatur.P^ rifi.ij. sadqfub Pinemfextiparis neruus iuxta fuperiorem thoracis fedem ramulos mufeulo offert a pedo> a 7 mufeu. risoffe&clauiculaadmamm tub. ti i Deinde & * mufeulo qui os v referens hinc pedtore accedit . Praterea cV illi qui hin c ad tzfi.kS. Mfimamprimacartilaginis laryngis fedem perfertur.Humfmodi fane utrorume^ fexti pans U4.mufcu. tab.id. neruorumpriufquamfhoraciscauitatemfubeant,feriesuifitur.quaautemadhucenarranda x^td.S. fupereft,moxatcshcfiguranicontextuiinteriecero,dercribetun
Izffig.cd. "2ljib.2l. m 7,8 fixa. zikzV. fi4fi.eiufyitd.P,

ki fig g*

***

Q^V A M>

523
T

ANDREAE

VESALI1

BRVXELLEN8I8

QJv i^A M VIS

nudafeptem neruorum cerebri par i.

delineatio adfinem primi Capitis pofita , omnem fexti paris feriem ojlendat, atque ita pariter neruos rcurrentes (qui Gra?cis <xMvd}>on2vT<fa uocantur) exprimit,non abs re meficlu rum arbitror , fi pcculiarem eorum tabulam un cum arteria? magna? J afpera? partibus, qutumfcilicet adipforumferiei attinet oftenfonemPbic contextui Capitis interijciam* quum horum neruorum adeofrequens medicisfit mentio , ' intui' tus pariter ob fummum Natura? miraculumnullinonfit loua

ge iucundifiimus*

^A
B C

cordis uentriculo exortus, ubi ha?c duas coronales arterias promit* ^Arteria? magna? truncus deorfum adfpinam reflexus* ^Arteria? magna? ramus obliqufurfum adprimamfiniflri la teris coftam tendens,ac infiniftram poflea manum excurrens*

^Arteria?

magna? ex fniftro

J) ^Arteria? magna? portio iugulum petens* E arteria tranfuerfm in dextram manum procedens * Quas uero ha? c ' illa quam D infigniuimusfoboles diffundant, ex nuda arteria? magnatfigura, decimo Capititertij librifubiun
F, F G, G Siniflra foporalis arteria* H ^Affera? arteria? caudex* I?K Duo ajpera? arteria? trunci,in quos ba?c primam adpulmo'
nesfinditur* i L Larynx,cuiusmufeulorum,ut> lingua?' ofiis v referai' tisfiguras, ex tabulisfecundi libri dudum didicifti* M Glandula laryngis radiciutrindj ad latus connata* M Dexterfexti neruorum cerebri paris caudex* O Sinifterfexti paris caudex* P Dextri nerui ramuli ad arteriam qua? dextree exporrigitur axilla?,reuoluti, i in unum cotts tes neruum 3qui inter dum unico confit ramulo* )) Dexter neruus recurrens* *~R Siniftri fexti paris caudicisfurculi,qui ad arteria? magna? truncum uerfus fpinam detortum reflecluntur* S S Sinifter neruus recurrens,qui etiam nonnunquam unico incipitfurculo* Reliquatfexti paris ner uorum pr.opagines in nuda cerebri neruorum tabulaffeclandatfunt*
Dexter neruus recurres.

cla,petas licebit* Soporalis dextri lateris arteria*

dextrumafpera arteria latus petit, Si membran interuentu ipf adnexus ad dextrum ufque laryngis latus properat glandula incumbens , qua alrjs gandulis neque colore, neque fub, ftantiarefpondens laryngis radici hc in dextro latere(uti in fniftro altera)adnafcitur.Ilico au tem atque neruus lary ngem contingit,in plures partitur foboles , in fui lateris mufculos dige, rendas . Qui uerb illi fint, pofteaquam fniftrum recurrentem neruum fermone ad fniftrum Sinifter re, laryngis latus deduxero,fubiurtgam. Sinifter itaquefexti paris neruus iam in thoracis cauitacurrens. "'' tem ingreflus, f arteria in fniftram manum propagata ramulos, qui furfum refleclcrentur, exporrigere nequit,quod ea oblique furfum,non autem dextra arteria modo,tranfuerfim,in alam cortendat. Haudquaquam enimaqututaadobliquum atqt tranfuerfum, chordaali, cuius reflexus perficitur.imb hac fi ad obliquum baculum reuoluitur,fenfm furfum confeen dit,

Quum itacp dexter fexti paris neruus thoracis cauitatem ingreflus eft, atep inter arterias Si dV.Ctlfi' uenas in iuguf o rpit, ab interiori ipfus laterea modo trs,11 modo duos inuicem moxfucce^ gu.l. b fig.hb, dents diffun dit ramulos0 reuerfuu dextri lateris neruum cftituentes.Ramulienimifti ad 6b. A arteriam qua in dextra alam exporrigitur , ueluti ad trochlei rotulam reuoluti,fimul count, CQ,Q; neruumq? unum efformant, ad dextrum afpera arterie latus furfum excurrentem.Quum pri fig.m. d E.fixdp. mm enim ex illis ramulis(quorum loco interdum fimplex uifitur)unus coflatur neruus,qui ii lib. i r.
em.

fC.fi.cd.it hb.jD.

DE
/

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

H II*

3*P

gV.fi.

dit,eandem reflexus fedem nunquam feruans: ac proinde fnifter neruus tantifper uerfus cor dis bafim defcendit,quoufque extra cordis inuolucrum arteria; magna? contingatg truncum^ iikb.il. b&.zfi.o. qui deorfum ad fpinamexplicatur. Atque hc moxh tres,aUtetiam3pauciores neruo edueun i 6'figm.hb, tur furculi, qui ad arteria; truncum , qu is ad fpiham defleclituf reUoluti, inuicem uniuntur, fc. k fniftrumq? recurrentem neruum conftituunt . qui furfum properans,membrana; bnficie h S,S. zfig. p.fiMb.6 afpera; arteria fniftro lateri attenditur : ac cm primm laryngCm contingit ^ non minus qum dexter neruus in ramos deriuatur, qui omnes in fuilateris mufculos deorfum capita lfi.7ca.z1 habentes ceflnt. Sunt autem hi , fi utriufque lateris mufculos iunxeris , ' quatuor, fecunda l.z.V, R. nilnfig.il, cartilaginitertiamne(ftentes,quorum benefcio tertia cartilago retrorfuin atque in latera dii> citur,& laryngis m lingulaadaperitur. Praeterea " duo tertiam cartilaginem prima* iungcnte$, i2,ii.ca.ii lib.z. qui laryngis rimulam,feulingulamclaudunt, acfoli propemodumtunc expirationiobftant, nS,9Jigx> quum egerentes ui fpiritum retinemus,ac intrim quantum poflumus,Cateris mufeulis expittlf. Cd. d,b. o 1, 2 fi. Cd. rationem molimur. His prater alios nonnullosacceduntingua0 mufeuli, abflis referenij lib. D, tismedioutlinguammoueant pronati. Quum enim prarfentes mufeuli infrais fua fbrtiim, D. tur capita,atq? deorfum neceirib mouendu corpus attra(fturi ert,neceiTum quoq? elle credi mus,ut animalisfpiritus ab inferioribus partibus furfum quodmodo ipfis duceretur.Quod quanta induftria immfus corporis noftri Opifex in horum neruor Conuoutione molitus fuerit,cV fexipfadifl(ftione,cVfuccincrtahacneruorum diftributionisnarratione, &ilaqua anteaexhibuimus tabula dignofcerepoffsmihilo minus Galenum,qi hos neruorum infic xus omnium primm abipfoinuentosmeritb gloriatur,adeundum hortor , Qui in feptimo dePartium ufu,uerosDeo clbrt hymnos, magisc attentam requirit mentem, qum f Eleufnia Si Samothracia ,uelaliam quancq? cel ifVONI^A M
'cap.
1

P~uerfiui nerucurf, li.

brationdiuin,a;quisauribusaftans,intentusc{ Galenus in horum neruo, rjsquafuntdicunturquefacerdotibus,audias. rum defiripdone,quemad, modum ry nonnunquam or Iureenim Galenus fbi perfuadet,celcbration ini Itbi, mendonm fiicit infirtt bi traditam his nulla parte inferiorem efl, neque mentiglofiicomi, nos lelo minus o ftendere in credibilemfapientiamcVproui ri non incommodaturoS du ximuS, fi hune cbarale, dentiam uirtutem que omnium conditoris Dei. rem F, in quo id infini, P~.eliqiidfix, Porro fexti paris neruipoftquam reuerfuos ex, mentit obiter exprimitur, ti paris in tho prompfere,ac iam cordis bafim fpeclant, ramulos bic interifceremws: una eu raciampftu. E, quo inftrumentum deli* ^ine fe pzfig.q. notatu digna craffitudinis p in pumonS tunicam eries. neatur brachij fedpottfsi, qifig.r. q Si membraneum cordis inuolucrum difpergunt. mum fimoris luxationibwi Item ramulis fniftram cordis inuolucri fedem im reflituendii idoneum. Li, cet bac dlio libro de aroiu. plicantibus, atque fniftro fexti paris neruo de, mento tralandapu rfigu.lib. promptis/ furcuus quidam cordis inuolucrum iemus. 6 h. inibipermeat, ubiid fniftro lateri 'arterialis uena seiuf.fig.l. unitur .Atque hcfurcuus oppidb qum tenuis, cVnon nifaccuratiflmfc&ionem adminiftrantibus obuius, ipf arteriali uena* adnafcitur*. etad fniftrumipfus latus uerfus pofteriora tamen magis exporre<5tus,in cordis bafmfertmy. inibi mox in foboles capillorum modo graCillimas confumptus,ac cordis bafs fuperficiei uix proprius Qua autem ratione illum nimis qum tenuem neruulum adinuenias , ad fexti libri calcem fedulo exequar, ibidem cordis ipfc^ fubminiftrantium organorum feclionem pertra, aaturus.Catertimquodex neruis fextiparis' reliquum eft, deorfum adftomachum defertzfig.fiw tur : ac dexter quidem dextro ipfus attenditur lateri , fnifter autem fniftro . Mox uerb atque fW. hi nerui ftomacho membran interuentu laxadneduntur, fnguli in binos partiuntur ra mos, adeo oblique fcundm ftomachum conuolutos,u t dextri nerui rami fniftram ipfus fe dem in progreflu obtineant,fniftri autem rami dextram fedem amplexentur i Atqueita qua^ sm paris * 7 tufcuh tuor prafentes rami feptum tranfuerfum un cumu ftomacho permeant,nullos prorfus in fines in in nutri tdb.z. tranforeflufepto furculos offeren tes. Verm fparfa dmodumirie fuperius uentricu i os ?**andi ^ambunt^ontexuntc? ramos in priora& pofteriora corporis uentriculi fpargentes. Ab rjs xzfig.t. yzfi.u.r ramis qui dextrum huius orifcfj latus implicant , y propago utcunque infigms ciepromi, i5fi.ll.$?L, tur^uaperuentricuifuperiorafecundmipfuslatitudineminferiusuentricuionhciumac cedit,in prooreffu anteriori pofteriorictj uentriculi fdibus foboles quafdam difiundens, Zzfi.x.r Quumuerbila propago inferis orificium fuperauit, uena porta in ftrata in iecoris cauum Dextri nerui fexti paris h, fi. U. T, properat,ibidem in iecoris membranam tunicam ueabfumenda. cri} fi. y. a ramus,quemanterecurrentium neruorum principiacoftarum radicibus fub tumea^coftas a zfi.b. bifi.i,i. fuccingenteexporrigi,iiorumcp neruorum per coftarum interuala excurrentium cogreiiu
'
,
.

ht

ANDREAE VESA LI BRVXELLENSIS aucreri docuimus,fmulatq? feptum tranfuerfum un cum grdi arteria pratergreflus eft,pro- c fi.y.ve pagines diffundereincipit,acb primam quidem inferiori membran omenti offert tranfuer injpcclttf fm iecoris cauum adeuntem. Propago hac in ipfoductu inferiori membran omenti dra- ridt'm i e? mumexhibet,qui deorfum tenfus,atquein furculos difl(ftus,tum ipf membran omenti in 4-fi-li-s.u, bi eu uen4 dextra parte implicatur,tum etiam colo inteftino,ubi id huic membran tanquam ad mefen, cr drtcrk terium committitur. Deindecalius ramus ab illa propagine duodeno inteftino , Si ieiuni ini- boruneruo rwmoccur, tio deducituradeb gracilis,utinterdum confpici nequeat.Poft hune long f craflor fuperiori rieferics. membran omenti depromitur,qui dextram fedem fundi uentriculi perreptans,multas fobo dzfi.z. les uentriculo Si ipf omento communicat . Quod autem prima; illius propaginis adhuc g fu- e-zfig.*. f2f& pereft , iecoris cauo Si bilis uefcula furculos prsebet . Secundam uerb propaginem fexti pa g * /*.*. ris ramus dextri lateris co ftarum radicibus attenfus, in dextrum renem Si \ pinguem membra nam ipf obdudam digerit." Tertiam porro didis iam grandioremdiffundit ad dextram me- lib.$. hzfig.y. fenterfj fedem,&ininteftina mefenterio hc connata fpargendam. Quod autem eiusrami re> itofigjib. Iiquumeft,fubindeinueficam, cV mulieribus in uteri fundum dextra ex parte ceflat.Veficae- it kzfigu./. nim Si utrus quoque fuos neruos dorfali medulla in facro ofle deduda mutuantur. Ad Izfig.u eundemfer modum fniftri fexti paris neruiramus coftarum exporrectus radicibus digeri Mzfif.y tur."' Propaginem enim inferiori membran omenti largitur tranfuerfm in lienis cauum por huius prored",qua in progreflu anteaquam lienem contingit," duos diffundit furculos in humiliorem pdgmk fenem petet omenti membranam,&: colum inteftinum quuentriculo hc adtenditur, difperfos . Deinde fxj,4cr 0 aliam fobolem emittit illis furculis craflorem, qua fniftram fundi uentriculi fedem perre, *4>iyfe. ptans , uentriculo ipfcp fuperiori membran omenti (qua etiam foboles ipfa fuffulcitur ) per .f. multa oerminaderiuat . Moxquoquep propaginibus lienis cauo feinferentibus,q exiles ra nzfigf,>. ozfig.t. muli fniftrum uentriculi latus accedunt, illis concomitati uenis ac arterfjs , quas lienem pe- pzfi.,. tentibus uafs hue refledi , antea diximus/ Secundam propaginem ramus ille fniftris expor- qifi.lib.$ redus coftis, mefenterio Si fui lateris inteftinis offert, Si poft hanc s tertiam fniftro reni exhi- g* bet,ac demum ipfus reliquo fniftram uefca ac fundi uteri fedem interdum ampleditur. A* propaginibus in mefenterium fparfs,interdum cum u feminalibus uenis Si arterfjs furcu- tu. U 12,11 fig. los ad teftes ufq* dedudos animaduerti. atc# hac fexti paris neruorum cerebri eft feries, lib.$x>tt
55o
'

DE

SEPTIMO
cerebri*
ER

P^ARI
Caput

NERVORVM
X*

VM cerebri a feptimum ac ultimum par,uti cateris paribus dt,i fi. f, et durius eft,fcquo9 ex duriori enafcitur principio incipit enim aliquot $, 14 fi. U, 7 0. inuicem diftantibus furculis,b dorfali medulla, ubi modo caluariam eft bt,ifig.K. egreflura. Hinc in anteriora modic tenfim,& ipfus furculis in unum coeuntibus , per c foramen procidit,fibi priuatim exculptum Simult, Clfi.Ci.tZ que uerb feptimum id par caluariam fuperauit , fexto coharet pari , Si lib.td. di,ifig.e. propagines aliquot difpenfat mufeulis qui proceflbus ftylum imi, ezfi.f. tantibus principium ducunt. ex quorum numro eft alter tertrj paris mufculorum ofl t/re, f4Muf.t<t. ferentipeculiarium,iscj? quiinferiorem maxillam deorfum trahit, cValiu s lingua proprius. Q^CTitd, U,.eyi.i Septimum par hinc ad lingua ufque radicem defeendens , in plures diducitur g fbboles,qua fi.cd.19li. in linguamufculos,&oflis v referentis,din omnes laryngis mufculos fuperis non con- z. numeratos implicantur,eorum'que mufculorum motibus prafunt. Verm prater illas fo, gifig.v. boles,feptimum par non minimam ipfus portionem fxto pari neruorum cerebri ad lingua; h zfg.o. radicem inibih offert, fextum par illa portioneadaugens,
VO
R

PRIMA

DE

HVMANI

CORPORIS

FAB

RI C A L,I BR
I T I B V
S

1 1 1

f*

15*

PRIMA

TRIVM

FIGVRARVM
C A P

Q.VA

SVBSEaVENtlBVS

communes habentur*

P R <-AE SENS figura duabus modo confequenti'

bus tabulis,qua? neruorum d dorfali medulla prodeuntium nw

dam feriem ofiendunt,potifiimumfubferuiU Hacnamquefe la dorfalis medulla,quam uulgo nucham dicimus , ab eafedt qua cerebri bafiprincipium fumit , ad extremum ipfius uf'

*^

quefinem,ex humiliori facri ofiis fede prcidentem deli*

neatur*

At Dorfalis medulla? initium cfebri bafipronatum*

B Hacfcdc dorfalis medulla non ampliusfimplex deorfum dus

citur,uerm imaginemrefirt multorum finiculorum, qui fi' mulcommifiirecldtenduntur* 3,4, ^6,7 His characleribus neruorum radies notantur,d dor fali medulla priufquatn caluaria labatur prodeuntium. Sunt autem radies ba? eorurtt cerebri par ium, qua?fingulis char* Seribus indicateur * D, 7 ^A'B ad D infniflrolatcre,* ad 7 in dextro latere dor falis medulla? pars ceruicis uertebris contentait feptem qUo
que eius partis parium radies infigniuntur*

%>l?

^AD adE infiniftro latere,' 7 <td x? in dextro,dor

falis medulla? pars oftenditur,thoracis uertebris complexa*
Deinde eius quoque partis duodecim parium radies indicantur*
1

FM ^Ab EadF infiniftro latere,' d x9 ad U * dextro uf

que dorfalis medulla? pars notatur, lumborum occupans uertt

bras,dqua quinqj parium radies principium ducunt* G?3 ^Ab F ad Ginfiniftro latere, dz\ad y>,in dextro dor> falis medulla? pars indicatur,finis facriofis ofiibus contew

50

/n

ta,1 fex parium eius partis radies , adeo ut 7><&'i9>&' 24, CT 30 fua ferie dorfalis medulla? neruorum triginta pa

ria proponantur*

Dorfalis medulla? extremum inconiugatum ab ofiisfacrifine proctdens.

J

T RI G I NT A

25Z

ANDREAE.

VESALI

BRVXELLENSIS

T RI G INT
Q_VAE iA*

P A

R V
ME

DOFLSALI

V M

contenta originem ducunt,nuda delineatio na? caua?j magna? arteria? delineationes

DVL LA ea proportione expreffa,quafuperiis ueexhibuimus * Fia? trium frbfequentibus

rumfecunda numeraiur*

E R V O R V M DO R.SI OSSIBV

Capitibus communiumfigura-

DE

HVHANI

CORPORIS

FABRIC

LIBER

1 1 T

I.

$55

TERTIA

TRIVM

FIGVRARVM

SVBSEQVENTI

BVS CAPITIBVS COMMVNVM, >_VAE O S 8 1 V M D O F^S I cotextum pofieriori ficie ita commonftrat , atcU modo pra?cedehs eundem anteriori ficie beulis fubijciuDein unierfa dorfalis medulla? neruorumferies hacfigura depingitur P quatfuperiori figura minus oculisfbiacet, et cuicharacleres no fatis comod il lie afcribipotuere. Ca?term in utrifaifiguris dorfalem medullam adhuc in dorfiofiibus repofitafinximus, ut neruorumparium numerus ' egreffus inprocinclu ocyus effet, quodfe iam dor falis medulla? ofiibus libra? effigiempropofuimus*

d U A R A G*

NftREE

VESA Lit

BRVXELLENSIS

CHARACTERVM
SALIS MEDVLLAE

DVARVM

QVIBVS

DOR

NERVORVM SERIES EXPRI, miturfgurarum Index. QV N 1^4 Mpra?fens characlerum index duabus figuris habefur communis,* non' nullicharacleresutrifqi communes, ahjpeculiar es funt^non inopportune bas notas \,z pro cha' raclerum ratione illisfubfcribam.ct licet numeri characlcres in figurisfint obuij, illisfubiungen dis notis parum objcuritatis acceffurum arbitror* %Af i, z Dorfalis medulla? fedes, qua primm uertebras ingreditur* i>^3? 4,5,<$,7*i Septem ceruicis uertebra?, His quoas characleribus dorfalis medulla? neruorum pa ria defignantur,qucc ad elatioremfedem eius cui numerus infcribitur uertebra?fpeclant*
S,9,xo, xx,xz,xi,i4,x?,x6,x7,i$,i9>i Duodecimthoracis uertebra?* xo,zx,zz, 23,24* i Quinquelumborumuertebra?* z?,z6, z7,z$,Z9,3o.i Sexfacri ofiis offa*os autem quod coccyx dicitur,hc non appinximus,quiaffinalemmedullamno continet, nullusfy neruus abipfo elabitur* B z Prima ceruicis uertebra* C z Prima thoracis uertebra. atqs ita d B ad C feptem ceruicis notantur uertebra?* D *> Prima lumborum uertebra.d C uero ad D duodecim thoracis uertebra? indicantur* E i Principium ofiisfacrLunde etiam d DadF quinqs lumborum uertebra? in confpeclum ueniunt* F 2 Primiparis neruorum dorfalis medulla? iam in uertebris pofita? pofleriorpropago* G x,z Pofterioris primiparis propaginisferies, notaturautem pra?cipu ramus ipfius traferfumpri
ma? uertebra? proceffiim

accedens, inibi in mufculos aliquot digerendus,quos et Capitum conte

xtusferie explicabimus, ne firt neruorum dorfalis medulla? characlerum explicatio alioquin prolixa,inimmenfumexcrefcat* Ht ^Anterior primiparis propago* I z Secdiparis poflerior propago^tqs hoc etia characlere eiuspropaginisminor ramus infign* K z P ofteriorisfecundiparis propaginis crafiiorramm* Lz Commixtio coitus'ue tertij paris rami, S in primafigura notandi,cumfecundi paris ramo K
iam indicato*

M, M
Ni
9. 1

x,z

Crafiiorisfecundiparis feries aduerticis ' occipitij cutem* ^Anteriorfecundi paris propago* Tertiupar* O %,z Poflerior tertij paris ramus retrorfem adfpinafecda? ceruicis uertt

bra?refiexus,ac inter mufculos uertebris hacfede adnatos latits* Quando uerofpina cotingit, extrorfmfertur per mutuum congreffm dextri lateris mufculorum ceruicis pofleriora occupantium cum mufculis fniftri lateris, atqs hinc rurfus oblique in latera ducitur . Hunefan duclum omnium parium d tertio hoc,aduigefimumquartum ufifi,poflerior es rami imitantur* 5> 1 ^Anterior tertij paris ramus,qui in quatuor dirimitur propagines* ac Qjn priorifigura priVmamindicat mufeulis ceruicem fleclentibus infertam * R inutra<fecundampropaginem,qua? R* cum quartiparis propagine Y notada cogreditur* S inpriori tertiam, qua? pofteriorisfecundi S* paris propaginisgrandiori ramo K notato inibi commifeetur, ubi L infecundafigura fer ipf' T* mus, T in utrifqs quartam anterioris tertij paris rami infinuat propaginem mufeulis inferta,qui tranfuerfis uertebrarum committunturprocefiibus* 4. 1 Quartumpar*Veritus ne characlerum copia pratfentes neruorum tabulas neutiquam proficlo ca/upartas,nec aljjs plagiofuffuratas obliteraret?quartiparis characlcres infinifirum latus rt ieci,ut dextrum latus alioquin pluribus oneratum characleribus , hacfaltemfede liberum effet? ipjfcu quinti paris 'fubfequentium parium indices opportunis accmodarentur*

V x,z Poflerior quartiparis ramus* X x,z Anteriormuartiparis ramus in ternas diremptus propagines, Y in priorifigura indicatur,pri Y* nia propaoo, tertij paris propagine R infgnitam admittens. a in eadefecundapropago in mua* fculos difpefata, tranfuerfos uertebrarum proceffs occupantes *bfimiliterin priori tertia pro b* paao, quinti paris portionem e notandam,adfeptitranfiterfi nerui conftitutionem accedens* 5.1 Quintupar* c\,z Quintiparis poflerior ramus* dx z Quintiparis anterior ramus , ab ipfius interno latere ramulum mufeulis ceruicem fleclentibus exporrigens,qui inter dJ char aclerem 6 eft confficuus* c 1 Propago anterioris quintiparis rami^maximam confiituens portionemfieptitranfuerfi nerui* fi,2 Anterioris

ft
T?

2.

f,

DE HVMN CORPORIS F AB RICA LIBER IIIL 555 Aiitrioris quintiparis rami propago, qua? inter mufculos occultataad fummum perreptat bu merum, Chardclcrts illi infecuahc modo *? * confi>icuiPkuius propaginisfoboles notant, m

feulisfeapulam attlleriiibsoblatas* gx>z 'Propaginis f notata? ramus in cuteni cxprrcclus?qua? fummuni integit humerum,' mufcuupi
hx

duo brachium attollitur* z 'Propaginis notata? ramus mufeuli brachium atiollentis parti infcris?qua? dauicua JJuni

mo humer o, quais clauicula? articulaiur, principium ducit*

i x, z

Propaginis quamfinfigniuimus ramus, bacbi attollehtis mufeuliparti infertus,qua? d fcapu la?fpinaexorditur foboles autem rami i notati qua? iri brachij Cutem exporrigitur? cum brachij ' neruorum notis 7r J 7r in utraque figura indicabiiur* 6t Sextumpar* Uz Poflerior fextiparis ramus* hm Nefcio qua incuria l > m in primafigura omiferinunumfcilicei in apponendis characleribus eos pra?terierim, quum infiniftro laterefortafiis illos adhibitos arbitrt er:an uero appofitosfculptor non expenderit*Vtcunquefit,adfinifirum latus e> tu marte ad' m feribes l, Utfextiparis anteriorem indices ramum. m uero accommodabitwr iltifur> W \m culo, quem dfextopari uerfus n, hoceflfepti neruum, deduci confpicis, <Atque id tl figura hic inferta monitus,multopra?ftiterisficilius,qudm ego, delineationemfort iiitiaiurus? c^nibil intrim prmturus,iamfculptaacpra?lofubijcicnda tabula l> m ceeteris charade

ribusadvjcerepoffem* n,n x,z Septi tranfuerfinefuUs ex tribusfurculis b,e * m confiatus* Quod uero utriufque lateris ner uus1 in priorifigura ' inpoftcHori obliquo duclu incedat,hinc fit, qudinterfepientes tho' racem membran? pr opter cordis inuolucrum quodinibiamplexantur , hac fede extuberant*
6,0 x Septi tranfuerfi nerui in feptuni feries*

p z Sextiparis ramus cauam fcapula?fedem petens ,<> uarijs oblatus mufeulis* di,z ^Anterioris fexti paris rami cum pfoximorpari ramis implexus,portio fe brachi accedens* y,i Septimumpar* r z P osieriorfeptimi paris ramus,fmiiter atque atij huiusfedis ramiff orfus*

A t,t,iz

Congre/Jus feptimi paris cum proximisparibus,qui neruos in brachium deducit* Propaqinesfunt feptimi paris,feu potius nerui brachium ptentis tertij, ac r notandi, qua? itt
huius fedis mufculosfcapuam < brachium mouentes accedunt*

g.i Oclauumpar,feupatium dorfalis medulla? in thoracis uertebris repofita? primm*

il'Poslerioroclaui paris ramus* x x, Oaui paris congreffus cumfeptimoparijquoin braehiuM aliqui exporriguntur nerui*
y

Qclauiparh propago fecwidmfuperior cm primat thoracis cofta?fedem ad pecloris ufquefini

mumprorepens*
,

*,*z Sur culi oaui paris/eu potius quarti orachium adeuntis nerui, qui in huiusfedis mufculos diffunduntur* 9t Nonumpar* f> z Poflerior noni paris ramus* A x Ne yuicinumipfi y fenderet, anteriorem nom paris ramum infigniuimus, hic'quoque no
{x
toPu,

f j

tantes eius rami propaginemprima? cofla? exporreclam* Propaginis <fl infignita?fur culi,in mufculos thoraci hic nfiratos proienfi* Verm huiufmodi

furtuli infubfequentibiis paibs exprimntur dilucidius*

xzMM,tis6,i7,x8A9. Paria neruorum dnono pari ad uigcfimumufqucntahiur, quibus tas demptnpropaginum , & ptifiimum ad coflarum interuala efi feries,
.

u,m Surculmtefcoftaliumneruofumfextiparis neruorum ccrebrifamumaugetites, quifub tunied coftasfuccingentecoftarumradicibus exporrigitur* *M l In dextro prionsfigura? latere rami notatur > ab inter cofiatibus neruis in mufculos noriaferie M* excurremes,quithoraciinfternuntur,Vermnfinifiro latere p mos infigntui.Nam t ' l rams indiCant in elatiorent partem exporreelos mufeuli brachium M* peoriadducentis,cuiusfibra? deorfum obliquent & pfa?fentes rami, porriguntur.it uero ( 7,,\. k ramiindicanturinhumiremeiusmufeulifedemexcutrcies, acbliqufurfumrefiexLPor u>u* ro \.&k rami ofiendimtur, obliqu defiendenti abdominis nt^culo txporteli, ^i > ^ rami infnuantur in mufeulum prpagati? Cuius ope bf achium ueifeis doifi humiliora dueitur.^At / o eiufmodi
.
.

%6

ANDRE

AE

VESA LU

BRVXELLENSIS-

ciufmodiuarij fpeclatufe iucundifiimi ramulorum duclus1 infiexus exipfia potius feclione^ qum hinc ubi omnes delineari nequeunt,obferuandi ueniunt* V i In dextro latere y ponitur^indicaturum neruifobolem papilla? clargitam* 0,0 i Ramuli d decimooclauo pari * decimonono,prineipi accedetes mufeulifimur moueti fexti* m?7 i Primus neruus brachium accedes,qui in externa? brachijfedis cute digeritur* Verm in utraqs figura ofecundus brachium fubingrediens neruus erit,<r tertius^ quartus,* quintus^fextus* g iA S ecundus brachium petens neruus,quem Galenoplusfatistribuens,graciliorem quant oportuit exprefiifecus qum infigura huius libri calci infuta* , x Secundi nerui propagines,qua? capitibus anterioris cubitumfieclentium mufeuli digeruntur, t x,z Tertius brachium accedens neruus. Quo duer ofecundus ' tertius neruus paulo magis qum naturafe habent in brachij exteriora delineatifnt,in hocficlumputato,ut nerui inuiceinpiclu ra magis qum natura difiantes, omnia adamufiim oculisfubijciant* 1/ 1 Ttrtvj neruipropago in cutem ex cidens, inter mufeulum peclori brachium adducentem,' eum qui brachiumfurfum ducit* <p i Tertij nerui ramulus capiti oblatus, mufeuli cubitumfieclentium poflerioris* y i Tertij nerui propago, in cutem anterioris brachijfedis diffufa* ^ i Hic congreffus tertij neruiportionis cumfecundo notatur.ucrm iamfa?pius obferuauimus ter tium neruum dfecundo augeri?uti infigura etiampinxi,qua? huius libri calci adhibetur* o x Secundus neruus poft congrefjum ipfus portionis cum tertio neruo deorfum pror epens* F x S ecundineruifur cuius capiti exporreclus oblongi,' radium inpronum ducentis mufiul A i Neruifecundi ramusfcundm radium ad brachiale ufdjproperans,ac externam primi pollt> cis inter no dij fedemfub cute inibi afcendens,ubihumilius Areponitur* O i JSferuifecundi ramus, iam diclo ac A infignito crafiionquimox in duas propagines, A nimir J'diuiditur+ A i Rami quem 0 inftgniuielatior propago^fub cutefcundm internum latus r epens mufeuli ob
longi,1 radium inpronum ducentis* SI i Rami 0 infgniti inferior propago* ILS x Inferioris illius propaginis S notata? duo pra?cipui rami,fcundm internam cubitifedem ad uolam ufift frquenter exporrecli,quemadmodum ' in dextra delineatum efi manu, tb x,z Quartus brachium fubiens neruus. Huius nerui propagines etiamfi accurat in utraque deli' neata?fint figura, pofteriori tamen duntxat characlcres adhibiturusfum, ne priorfigura plus fatis hic obfifcetur* Y i Qufirtineruipropagines mufeulis inter dum extendentibus difiiifie* y z Quarti nerui ramus in cutem pofterioris brachij ) cubiti articulifedis exporreclus* $z,z Quarti neruipropago cutem accedens humiliorifedi externi lateris brachij obduclam* 33*2 Qfjfrti neruifoboles in exterioris cubiti regionis cutem ad brachiale ufip protenfit*
3,4.x
2<$tZ

Diuifoquartinerui,qudiamexternohumerituberculoinfdet*

& 2 Elatior dicla?modo diuifionis ramus*

Elatioris ramitf notati,in exteriorem pollicis, indicis ' medijfedem propaginumferies*
yyt z
38. 2

D emifiior ramus diuifionis 34 indicata?, qui ulna? exporrigitur*

.

Propagines commonflrantur demifiioris rami Z7 infigniti,qua? mufeulis inferuntur?ab externo humeri tuberculo initium ducentibus* 3P;, 40^41, 2 His notis propagines notatur demifiioris illius rami qui ulna? exporrigitur, quas offert triu mufculorum initijs,ab externa ulna? regionefcundm ipfius longitudinem pronatis.. 42.2 Ramiillius ulna? exporrecli,ac 37 infignitifinis?acfurculi,quos articulo brachialis cum cubi

toprbet*
* h 2 Quintus brachium ingrediens neruus*

Tertij * quinti brachi accedenti neruoruferits,in mufcuos interna cubitifede occupantes* 44a Tertij nerui ramus radio exporreclus, acpoflmodum in internamfedem pollicis, indicis 'me
4?,x

dij digeflus* 4M Quinti nerui rahiUs ulncc attenfus,' propagines dtriuans inter na?fedi minimi digiti, > anula ris,'medij\
46,1 Rami

DE HVMNt CORPORIS F A B R I C L t B E R lHU 557 Rami illius qui ulna? attenditur, ac 45 infignitur-propag externatfedi minimi"digiti, Wanti 46.x laris,imedijoblata*
tsx,z Sextus in brachium pertinens neruus* 47.x Sexti nerui finis, non proculdbfdchialis cum cubito comexu defineris*

48,48.1 Surculipafiim dfexto neruo in cutem,, cuiis export-igitur, excur?-entes* 20,21, 22,23,24.1 Qmnqj paria neruorum lumborum uertebris egredientium*

49A9<i Auigefimopariprincipiumducensramiis,cumfeminaliarieriaadteflemexporreuh 50,50.1 Sries neruorum per abdominis mufculos* 51.1 Rami d neruis qui abdominis mufeulis offeruntur,in mufeulum eXcurrentes, quo brachium uer> fus dorf humiliora ducitur* , : '% z^zz -pofleriores rami neruorum lumborum uertebris procedentium. Porro i-amuli qui in priorif gurahoscharaleres 20, zx, zz^ffeclant, illifunt qui ramum augentfeXtiparis neruorum cere bri coflarum radicibus exporrcclum,ac etiam ramulifunt digefli in principiumfextifimutmo uentium mufeuli. Ramuli autem 23 T Z4f]peclantes,illifuntquimufculis hanc dorfi partcmfl
..
.

clentibus offeruntur* . z?,z6, z7>zs,z9,?o, x Sexfacri ofiis neruorum paria, Ramuli illi qui numer0proxihtifuhi,illi cenfen tur,quiucfica?>utcriquoa} ccruicibusimplicantur,anify mufculos pariter accedunt* \ fri Primi paris ofiisfacrijeuigeftmiquinti paris propago , interna? ilium ofiis fedi, ipfis adeo abdominis mufeulis bine ab ilium offeprodeuntibus exporreela* 54* V 'igefimiquinti paris propago,gibbum ofiis ilium accedens,' mufeulis inibi cluniumfe cuti rd mos offerens.Huc ' dJgfauentibiis paribtis ramuli pertinent* 55< 2 Ramus eft propaginis 0^gnita?,qui hc mufeulis offertur*
5<$<

1,2

57.x
58.1

59. x

Dorfalis medulla? terminus abffs coniugejndiUifusfeprocidcnu Primusfimurfiubiens neruus* Primi femoris cruris ue nerui ramus cutem accedens* Primi cruris nerui portio mufeulis implicita*

60, x S ecundus in crus pror epens neruus* 6x.x Secundi cruris ner uiramus,fcundm internamfemoris > tibia?fedem adfummum ufig pcdcM
6z,x 63.x

64.x
6%x

fub cute pror epens* Rami 6x infigniti,in pedisfmmum diflributi* v Rami6xinfignm,notatud^na?fobolescutianterioremgenufedemambientidigeH^ Secundi cruspetentis ner ui portio,femoris profndiorafubintrans* Portionis illius quam<$4 notauimus ramusfkilprimarius?ac quintofimur moueti infertni
mufeulo*

66,x 67.1

Tertius infimur pertinens ncruUs*

$.i
f

Tertij cruspetentisneruifoboles,in mufculos digefta?,pubis ofiisforamen occupantes. Tertij fimris nerui ramus in cuteni exprreclus*
Tertij femoris neruiportio in alto permanens,' mufeulis implicita*

69.x
70.1

Pratcipua modo dicla?prtionisfoboles mufeulo diflributd tibiam munHmfccurid* 7ux,z Quartus,idemfecrafiifiimus infimur procedentium neruus* 72,^2 Quartineruipropago in po fierionsfimorisfedis cutem magna ex parte diffuj a* 73a Quarti neruifoboles in mufculorum capita deprmpia?, quorum origo d coxendicis ofiis pperi
.

dicependet*

'fo

74 1 Quartineruiramus,primumquartiiibiammouentsmufculiportinid
^

<hc~cntioblatus,acmoxincutcm excurrens, qua? inferiorifedi obduCitur ?po fierions regionis

fimoris 'genu Orticuli* i A a s* ^ Rami quarti crus peteniis Uerui,qui capiHbus offeruntur mufeulor^ pitibiis principium ducentiufft* 76*x Quartineruiin duos crafiitie impars fams diUifio ? quant iriter humiliora femoris moUtwr
-

capita*

7?*i Graeiliorac exterior dicla? modo diuifionis truncus.

"*

6 i

Exterions

J 78,78,x* Exterioris trunci propago Pcutemfubiens externa? tibia?fedi obduclam*

33S

AND REAE VESALI

BR VXELLNSIS

Exterioris trunci propago cutifit enf a, anteriorem tibia?fedem ambientU Interior crafiiorfe truncus magna? quarti nerui diuifionis* 8x,8x,x Interioris trunci propago cuti tibiam po fier isintegentifub flrata* 82.x Propago exterioris trunci,interiori trunco commixta* 83.1 Interioris trunciin pedis humiliorifede diflributio* 84.1 Portiorami 78 notati,pedisfuperiora accedens* 85.1 Portio interioris trunci,qu*c cuti exporrigitur anteriori fedi articuli obdu&a?,quo talus tibia?
79,x $o.x

8tf

articulatur* Interioris trunci ramus,pedisfuperiora accedens, fied intrim in alto latitans * Qua autem ra' tiotte interioris exterioris^ trnncorumftries fubinde uariet,in ipfo decimifieptimi Capitis con textufum explicaturus*Pra?terfiguras,quarum modo indices exprefii,fubfequentibus Capitibusmireaconfirt, qua pra?fenti libro colophonem additurusfum * Quamuis enim illanonad hune librumfeedadEpitomeft parata, quia tamen poftremam' fine etiam ueriorem ipfam delineaui,non ab re mefeclurum duxi, eius notas aliquando in marginefubfequentium Capitum
lonerc*

D.E
Dorfalis tc
dullcc dh oJSii medulU diffe,

D OR S^fL I
O Rs A

MED VL L^C
Caput

ET
XI*

NER VOs

rumabipfaprodeuntiumnumero*

rentid.

Doyfdlcm me
dulLmprocre dndinecep fitas.

DorJdliS fut
mmiendd.

Ofsihm.
M.emhrdnei6

inuolucrii.

L I s amedulla neruorum modo fubftanti? cerebri qua origine **fi$fm fumit correfpondens,quanto magis cerebro recedit protenditurc^tan, to(neruorum etiam ritu)compadior duriorq! effcitur. Varit enim plu. rimum ab aliorum oflum medulla impenfe humida, propemodumep flu xili,fiquidem hanc, &pra?cipu ipfius fubftanriam molliorem pinguedini,uel adipiaflmiles licetin oflum finibus nutriendi humedandicp gra tia afferuato.Quapropter ex hac nullum prorfus neruum neep durum neque mollem exoriri reperies.Quinetiam prsefens medulla nec cerebri,aut dorfalis medulla? in olucris obtegitur,necpra?tereaipf adeo digna? notam arteria? ac uena? obtendutur.Quapropter etiam nulla ratione cerebro Si dorfali medulla? fmilis eft , neep ulla illi cum fenfus organis aut mufeulis communie exidit* Quum intrim dorfalis medulla non paruam cum mufeulis communionemfibi uendicetv Quippe f rerum Opifexhanc non produxiflt, duorum al, terumfubfequeretur.aut enim omnes corporis partes capiteinferiores,acb neruis fextipa- bi,zfi.cd. e. ris neruorum cerebri propagines nullas admittentes , motu deftituerentur arbitrario, triftantium'que fenfu priuarentur : aut neruum in fngulas partes cerebro deriuari neceflum eflt . Verm f motu carerent, tune homo non amplius animal, fedlapidea? lutea?'ue correfponderet ftatua? . Av cerebro autem in fngulas partes exiguum cVgrandem neruum por, rigere,artifcis eflt neruorum fcuritatemnihilipendentis . Namnonfblm gracilem ner, uum , ut qui rumpi confringi'que poflt, longo progreflu deduci non erat tutum, uerm ne aliud quoddam ualidorum etiam organorum ,8c" minus adhuc uenam aut arteriam. c Ha? enim ut dorfalis medulla propria origine grandes ampla?q? enafeentes inftar caudicis in pro greflu uari difleinduntur, Si quum corporis partibus appropinquant, furculos fngulis par tibusoffrunt,quimateriamipfisprincipio oblatam communicent. Vnde etiam ftius fuit dorfletnmedllam uelut fluuium aliquem,ex fonte nimirum Cerebro effluentem , per eam f dem qua tranfitgeniculatim neruos tanquam fenfus Si motus rbitrarfj uedorescgerminare, cfig.ap.z l1b.1B.fig. uti modo rerum Opifex probe eft molitus . Ca?term quando dorfalis medulla inftar alterius cd.6.B,B, cerebri omnibus propemodum partibus fub capite pofitis cenftur , hanc quoep oportebat f [.fig.Ci.iz A. miiter ac cerebrum4 duro Si ferendis iniurfjs pertinaci munimto,ac uelut propugnaculo cin- dfigu. dp. gi.Cuiufmodi uerb id t, in primo libro, dum dorf uertebrarum ftrudur profequerer,abun i4lib.t.~ de didum eft.Pra?terea dura? etiam membran? dorfalem medullam amplexantur/fj s omnino e.ln priori' fpecierefpondentes,quibus cerebrum obuoluitur,etiam f diftantiainuicem non congruant. bmfi.U-7' Craflm enim fu duram cerebri membran tenui in caluaria diftare,gratia diftentionis contradionisqp uaforum tenuis membrana?,& ipfus adeo cerebri, in fptimo libro declarabiturIn uertebrari autem finibus, ubi membran? dorfalem medullam ambiunt,dura tenuem con, tingiu Atque hoc uno inuicem membran? p ugnant; eeo pra?terea ^ quod tertium quoddam
i

inuo*

hvmani

corpors

fabric

liber

n il

%9

inuolucrum egregieualidum nerueum'que duabus illis qua? dorfali obducuntur membranisj extrinfecus cir cunducatur. Neque profedb incaflm ha?c molitur Natura:quippe quum dor q* dorfJa flismedulla qua?dam cum cerebro obtineat communia,qua?dam peculiaria : incommunibus CUM ^rebro quidem communis eft fabrica,in peculiaribus autem propria ac diftrens. Sunt porro commu Uhl:dt cou* nia,fubftantiam corporis fmilem habere,8c" neruorum efl principium. Peculiaria uerb,moue ZpecJdril ri quidem cerebrum,ac pulfre naturali quodam motu, non fcus atque cor : Si cerebrum inte rim immobili ofl comprehendi,non moueri uerb dorfalem medullam uertebris qua? mouen> tur inclufm Meritb itaque ipfis pari ratione 3 dua? membrana?,dura nimirum Si tenuis, cir cum uoluuntur una quidem pra?cipu,utcolliget fmul uafa quadneis excurrunt,&:totam eorum fbftantiamutcunque mollem conftringat : alia , ut inuolucrum effciatur,cV circun datis oflibus muniat,ipf'que etiam oflacV cerebrum Si dorfalem medullam ambiant, uelut propugnaculum quoddam cxCmurus,fufficiens citra noxam excipere impetum eorum que aut fecare,aut frangere,autaliter nocere poflunt.Ca?term quoniam cerebru tenuisq? membran* uafa pulfnt craflam membran, tanto interuallo tenui mbrana in caluaria priuatim diftat| quantum ipfis dum dilatantur,fulcipiendis fat ilt. Quoniam uerb dorfalis medulla non pulfti neque diftenditur,utra?'que membran? fmul count coalefcuntCj?,ne minimum quidem mu, tub difta? . Porro quod nullus qui fnfu dignofci queat,motu s capitis oflbus adft,in uerte> bris uerb motus fit uarius , dorfali medulla? tertium id inuolucrum , cuius paulo ant memini> mus,obdudum uifitur.Nam nobis dorfum inclinantibus,ob id'que etiam dorfali medulla ne ceflarib flexa tenfa'que,ha?c prompte nullo eiufinodi inuolucro fuccindafrangeretur. Atdor- Dorfalis m ftfi.dp.z flem medullam unicam(uti&: cerebri fedes3qua principium ducit, uni ca fimplex'que eft) unie*. vwfus . iuft Natura fadam efl, neminem latere arbitror, quum homini duo dorfa procreari fuifft plane ridiculum,atque adplurimas adiones ineptum,quod'que dorfalis medulla ualidior per g u pi,-?, uertebras fmplex,qum gemina prorepat Qum uerb fit Galeni ratio uana,qua s cerebellum fimplex efl docet,ut unica feret dorfalis medulla,in fptimo libro explicabimus.Quanqu fa- Li, . de VJ htfig.B n g noc ioco hominis medulla dorfalis ueniat expendenda,fi quidem perh totam ceruicem Si P*rtm* A c' ad thoracis ufque mdium aliquando cVinferis nonnihil, fmplexac indiuif mollis'que ad> itfigu.fub hue deorfum fertur,neruos duntxat geniculatim f diffundens . ) QuUm uerb thoracis me- yu&irpfa coite di perrepfit,utduris ac motui potiflimm fruientibus propagan dis neruis idonearedderet, uelutimuim non fimplex amplius , fd in innumeras feda foboles defcendit,non aliter profedb qum f fre f*iis com* quentes multas que tenuiflmas chordulas fmul red tenfs membran? cuipiam illigares,ac PmirtiT% hfi.cdp.14. deinde per fngulak foramina per qua? nerui profliunt,unam atq? alteram chordulam ex mu, lib.i Q; tuo illo conneKU tantifper diftribueres , quoufque unica tantum fpereflet chordua , dorfalis medulla? fini refpondens. Ad eum nanque modum dorfalis medulla in neruos bfumitur , qui per foramina in uertebris exfculpta elabuntur * Quanto autem artificio ha?c concinnata fint, partim in primo libro exequutusfum, partim uerb in fquentibus Capitibus recenfre conabor.Carterm nerui,quos dorfalis medulla per uertebras duda,acpaulatim in progreflu gra- Qfi0* *f^,*to; cilefeens diftribuit,refedionis profeflbribus fxaginta , Si interdum quinquaginta odo enu- rjfi% h/UBrfd merantur3modbtriginta,modbuigintinouecomplexiparibus.A dorfalis enim medulla?'fe- dontur* ixm c *. ^ j^ptem cermas contenta, uertebris, feptena exiliunt paria. A medulla? autenTfede per thora m tfig.dD cis ueda uertebras,duodena dpendent paria :" quinis autem lumborum uertebris , quina: adE.dutd k ab oflefacro fna.quamuis intrim quinque infriora ofls facri neruorum paria, fi quando 7* -j rc% fformcmr oflibus , quodammodo gemina dici pofnt,quum nerui utrinque antror , mfig.dbE fum&retrorfumducanturab una radice uixenati. Dorfalis uerb medulla? p terminus ex ofl adf,dut 4 fecro procidens, neruus non cenftur , neque in ramulos qui neruorum nomen merentur cefchdr.t$dd q^ jquanquam aliquando illum iam ex facroofle decidentem in trs impenf breues frcu, 01 fig.db f los diffundf uiderim ,tunc lacro ofl quinquefblum oflbus confbrmato . In canibus utem SC dd G.dut ai fj s animalibus,pro dorf oflum numro neruorum dorfalis medulf parium frequenria quo^ ddr.z4. ad ^ offert + Vt nihil de Galeni libris de Partium ufu fntentia dicam , quando os facrum qua, pveteidex tuor tantum oflbus formariarbitratuseft,nullum'quealiud os illis fubfjcifcriptum reliquit* zenfigu. Ex illa enim fntentia colligere promptiflmum eft, qum aliorum Anatomicorum placitis* ?!&! dum illos libros nobis oradiditjanxiinftiteritjquam'que inuicem confona nobisferiptare,
'

liquerit
03
SEPTEM

54*

ANDRE

AE

E S

ALt(

BRVXELLENSIS

SEPTEM
.

NERVORVM
uicis uertebris profilientiumferies*
O D

P^fRIVM
Caput

E
1 1*

CE
dUctncfio

o hadenus* memoria? non exciderit prima? ceruicis uertebra? cum

pus crit,ex occipitis ofl, Si fcunda? item uertebra? cum prima fuperis tradita? ar- figuris ea, ticultionis fpecies , meritb in praefntia Natura? prouidentiam fdulb i} IL i repd dmiraberis,qua? primo ceruicis pari, 8c" fecundo,nonca?terorum cer nbk. uicis aut thoracis neruorum ritu, fed peculiari quodam, duarum primarum uertebrarum articulationibusimpedita, ui infculpferit,ac duos m utriufque paris , quemadmodum Si in facro ofl utrinque machinata ft exortus ; unum quidem anteriori corporis fedi , alterum uerb pofteriori exporrigens . QtumuidM. Quippe ut * pofteriori primi paris propagini concinn uiapra?pararetur, Natura in rpdr *tfov. JS/dturd pri bi.iifixd. mo pdrduerit ma? uertebra? eminetiori fede ad radice pofterioremq? region ipfius cum capite articulations t5 U.t V. pdrl, h fnum ca?lauit,atc*5 hc etia occipitis ofl c fnum infculpens foramen eftecit prima? ceruicis uer cifi.eiufd, tebra?,ipfiq? occipitis ofl comune. Ne fi fortafle integrum foramen tenui illi uertebra? (u ti in cdp.H. canibus,quibus grdior eft uertebra,euenit)infculpfflt,ipfa quum alioquin magno in digeat robore,multis perforationibus inuaiida redderetur. Quinetiam quo foramen id ardiusefl poflt,Natura pofteriorem primi paris exortum graciem efTecit,eumq5an mufculos duntxat diftribuit/ qui prima ceruicis uetebra in occipitis os inferuntur,&l c eos qui ab occipitfj ofle di4 mufe, in tranfuerfos eius uertebra? proceflus implantantur:aut,ut darius dicam, in quarti & quinti td.G,V. e 14. tzbuU mufculoru caput mouentiu parium mufculos, pra?fens propago fpargitur.ac dextra quidem h,i: propago in dextri lateris deperditur mufculos,ffiniftra ant in fniftri quod eti. tota neruoru ferie femper,nif aliud addidero,fubaudiri uelim. Ca?term ab hoc pofteriori primi paris exor tfufeu propagine ffurculusetideducitur in principium5 mufeuli tranfuerfo prima? ceruicis fafig.G. gttnufat, uertebra?, cV^liquot fubfequentium uertebrarum principium fumentis ac fcapulam furfum td.Q. attrahentis. " Altra primi paris propago non femper confpicua, nimis qum gracilis eft,atque bzfi.n. ab anteriori dorfalis medulla? regione enata, excidit inter primam ceruicis uertebram Si occipi tis os,iuxta latus teretis ligamenti fecunda? uertebra? pro cefum (quem dentiaflimilamus)oc fi.cd.ioli. cipitio c#lligantis .Ha?c propago uti gracillima eft,ita etiam mox in k mufculos abfumitur,qui z. htmuf.td, ^Secundi pd' anteriori uertebrarum fedi obnati,dorfum mouentium primm par receferitur. Secundum A,B. ris egrejfaee neruorum par, quando prorfus exlateribus fubfequentium parium modo pronafei nequiuit, jettes. utpote ab articulatione duarum fuperiorum uertebrarum offndendum, aut quod f foramen inibi uertebris eflt infinuatu, articulations roburomnino infirmaretur, Natura uertebram noxam fugiens,fecundu par ut frequentis, binis exortibus feu propaginibus exoriri opra?, precium putauit.ac l pofteriorem propaginem, qua? m anteriori long eft crafior(quanquam Ufi-itnzfi.N. Si ipfa gracilis uifitur) per latera pofterioris fecunda? uertebra? proceflis,quem fpinam uoeamus,eduxit, ibidem opportumflm tutiflmumcp n iter (uti in primo docuimus libro)machi- n 10, u fig. nata.Prafens propago quum utrifa? primi paris propaginibus craflor ilt.i plures quoep di. cd.tili.ir. uiditur ramos. Simulatq? enim prodrjt,in duos cralTitieimpares0difcinditur,ac "Vraflior prio finwsdutc 4fig4-V ribus quodmodo ad pofteriora furfum tranfuerfm tendit,exfpina?nimHifecuda? uertebra? efig.p. lateribus,uerfus fpina? mdium, ubi mutuus eft utriufqp lateris mufculoru pofteriorem cerui- 0 dd I ifig. plfigu.K, C,es reoioneoccupantiu congrefms. Ramus ifte tertrj paris ^fobolehuc exporreda'coaudaqzfig.S. tus,ac ex didoru iam mufculoru medio in exteriora prolapfus, contrario penitus dudu ex po rfig.t, fterioribus furfum in priora ad caput contendit, atque inibi in uniuerfm capitis cutem tam qusc circa aures,qum qua? poft aures ad uerticis ufque fummumhabetur/ furculos fpargit. St,?fi-M, Huius rami progreffus accurat propter fubfequentium parium feriem uenit perpendendus. M. tVetcsUc * Ab illis enimparibus rami uertebrarum lateribus ad ipfrum fpinas pertingut,cV hinc red ex 1 figura extrorfum per mutuum mufculorum utriufcp lateris cogrefum,cx: rurfus hinc fpinarum feu medio. poftriorum pro cefluum apicibus, dorfiq? medio antrorfum feu uerfus corporis latera afeen- uifi.fuper dunt,& in mufculos digeruntur fpinarum apicibus principiu ducentes, uti fbfquens ner, er ddfini* fiuml. uorum feries ordine dodura eft. Ca?term pofterioris fecundi paris propaginis minor11 ra xt4tnufc. mus in proximorum mufculorum principiadiuaricatur.funt autem illi tertrj Si (exti paris* mu tdbu.,B. fculi,eorum quos capitis motibus pref diximus. y Anterior fecundiparis propago admo- K,L. j/N. dum crracilis,ab anteriori dorfalis medulla? fede originem mutuatur, atque z inter fecundam Zttfi.cdpcV primam elabitur uertebram ad latus radicis, eius fecunda? uertebras proceflus, quem den- tli.itndd ti comparamus.Digeritur autem ha?c propago mox in a mufculos anteriori ceruicis uertebra ldtusr. d8td.A,%rum fedi adnatos, qui primm par mufculoru dorf motus autorum conftituunt* b Tertium J,ifi.chd.p

neruorum

DE HVMAN CORPORIS FABRICA LIBER Hit "$4* cjfi.cdM neruorum dorfali medulla prodeuntium par ex c communi foramine fecunda? ceruicis lier, 1 rcum ? tebrse $/ tertia? procidit, mox ab egrefli in duos dif dfsurrt ramos /Pofterior retrorfum fledi, Tertij paris dz,ffi.o. tur,ac inter mufeulo s ceruiccextedntes, qui dorfum mouentii feptimus Si odauus enumera fines, e 14 td. o. tur,ac deinde inter caput mouentiurrt fecundum par o ccultatus,d fecunda? uertebra? fpinam fn tdb. a, contendit,atque hinc ex mutuo mufculorum pofteriorem ceruicis fedem occUpantium con , 3,Cg'u.r. eurfu in pofteriora excidens ad ceruicis properat latera/ mufcul faffultus,qui ex carnea con > b zfig.v, ftitutus membranabuccarunl motus opifex cenfetmv Antefior aut tertrj paris rmusjn quai zfig o.- tuor fpargitur propagiiies^c prima mufeulos dorfum mouentium primm ac fecundum im leM$ Plicat-k Secunda propago decliuis duda, quartumadit neruorum par, cmctam ipfus furculo turcumr. commifcenda,in didos nuper mufculos abfumpto.1 Tertia autem furfni contenait, ac pol zfi.s.aM fl;erioris fecundi paris propaginis ramo irt uerticis cutem excurrertti cortgredituf,un cum illo l tt t. ( uti Prius d^am eft) difpergenda."1 Quarta autem tertrj paris anterioris rami propago in mu n s u. c.n fcuos digeritur,qui tranfuerfis uertebrarum proceflibus connati, ceruicem irt latera mouent: td.n. g^ eum panter qui tranfuerfis uertebrarum ceruicis proceflibus principium ducens, fcapu , llfig'cU Iam furfum Ueliit/ Quartum ceruicis neruorum par commuiii tertia?iSC quarts uertebra> w-jj. ' 4.' rumforaminexcidens,tertioparifimiliterinduospartiturrmos.qPoftrioraliorumquire fip^lpdr 3 h$fi.V- trorfum ad fpinam inter mufculos occultati refleduntur modo,uerfs tertia? ceruicis uertebra fpinarn eontendit,in progreflu illis quibus intertexitur mufeulis, furculos diffundens.Qudo aut fpinam contingit,per rtiutrrt elabitur congreflum,mufculorumpofteriore^ceruicis re gionem occupantium, atcphirtc nlatu membraneuq? digeritur mufeulum buccaru motus au, r i,ifi. X, t0re pra?cipuu .'Anterior aut quarti paris ramus, ternas educit propagines, ac'un promit,cut s *|g ** tertrj paris propago commifcetur,qua?c|s in mufculos deperditur ftomacho f ubftratos,ac cer tlUifil uicemfledentes." Secundam uerb propaginem in mujculosdiftribuit uertebrarum lateribus x zfig b. adnatos : cuiufmodi funt quorum beneficip ceruix in latera ducitur,ads qui tranfuerfis colli y*lU uertebrarum proceflibus principium duces, fcapulam furfum alicit^TWti propago duabus Vzifin. nuper didis gracilior, decliuis feTtur^um quinti parisY foboe congreiTura,ae fmul cum illa et bzfi.chd.) fexti paris* propagine fpti tranfuerffneruu conftitutUra* Quinto pari, quo dprae didis qua, a fig-c> tuor fuccedit,quinta uertebra cum quartauim praebet : ipfum Uerb fmiiter atq? quartum irt Qumti p<trk %tgfd duosdifcinditurramos,ccpbfterioremdfpinarumapicesretorquet^ ddchd.6. digerendum,quo pofteriorem quarti paris ramum digeri diximus. At pribr anterior ue quiii hh-e ti paris rarnus,primiimc fobolem fprgit mufeulis ceruicem fledentibus. dein grandior de , f fma^n promit,qui deorfum repens ramulos utriufq? uicini paris,qurti nimirumcV fexti excipit,cV il tfig'ub.6 lis adaudus/ neruum" fepti tranfuerf effbrmt,qui pra?cipua quinti paris conftat propgine, p-ifigi. &exiguafobole quarti paris, 8c* item exiguafobolefext.nterdum uerb cVfeptimi paris furcu . h 7 fl i fepti tranflierfi neruo accedit , at tunC quarti paris foboles ipf nulla offertur. Atc? ha?c fane Jfn^ reoioadmoduminduftrifeptotirfuerfo rteruoS elargitur.Vriatenimid a ca?tens mufeulis conjiimi0i ncmfiaura foltim, uerurti Si fundione. Orbicularis enirrt forma?(uti infecundorecertfuimus libro)uifitur,cx: fitu obliquo donatur . Mox eaput ipfus quo fibra? dpendent, non ut quifpi arbitraretur, ex pedoris ofl, aut coftaru cartilaginibus,aut uertebrarum corporibus educitur,fed in mdia totius fepti regione,quac neruofa eft, id confftere hobis perfuafum ha, bemus.cproinde neruos fibris illis motum largituroS, ebprorepereab alto opera?precium fuit,utinuniuerfamipfiusfedemfuamuimexa?quodirTunderent,Siuerb Ntur neruos fe, pti partibus,qua? pedoris oUi, eoftis Si uertebris connfcuntur,mferuiflt,fepti finis in ipfius medio haberetur: quu neruos in mufculorum initia potius qum fines exporrigi, Anatomes profefloribus axioma fit. Atquehac rationefeptum duntxat neruos a ceruicis uertebris mu, tuatur.longo enim progreffu eos ducere , quum poflnt ex proximis fdibus emitti , Upihcis efltianorantis,quidmagisinfabricaconduceret.HacgituroccafionefeptofubIimestr^ , mittunturnrui,uniuerfum thoracem perreptantes.Ne uerb in progreflu periclitarentur, eos interfepintibus thoracem membranisadnexuit, unum neruum fingulis membrams extenus fo&S. firmans.Ne^ profedb minorem coditoris irt duftriam arguit,* id quod adhuc anterioris quin p^ kzrmf w tI- paris neruorum ceruicis eft reliquum, atq; irtfc mufeulu pra?cipueinleritur,cuius auxilio bra Urw^ ram ' chi attollimus .Hic enim quia ingens graueep membru impenfe furfum attollere debebat,tor uMpd7^ ti ualidoep in digebat nerU,quem Natura ipf fecuriflm Commenlorata quinti pans portio l tfig- r,t. ne deduxit.Namra enim ab hac portine'ramuls quofdam porrigs mufeulis fcapulam atm* tAh- r tllentibus.primm ab exterrto huius portionis latere" neruG deriuat,qui foras emergen^atcp n^B^ in multas feiflus foboles cutem impicat , qua attollens brachium mufeulus integitun Deinde ' reliqua portio in profundo recondita,fmulatque fcapula? ceruici appropinquat , m duos ma1
c

gnitudine

WANDR AE VESALI BRVXELLENSIS gnitudine impares partiturramos.0 Anterior,qui&gracilior eft,fub fummi humeri cum cauiculap connexu porrgitur,cx: mufeuli brachium attollentis parti foboles fpargit , qud fm- fuk.fi.lb, tQ,dd*. mo numro Si dauicula inibi principium ducit, Atque hic ramus cuti nullum exporrigit fur qfi,cd,6li, culum, nifiinterdum extrme gracilem,aliquoufqueqhumeraria uena concomitatum . r Po- 3 d,d. fterior uerb eius quinti paris portionis, quam in pro fundo recondit" decliuem ferri diximus, rz,ifi.i, ssmif. tu. ramus qui anteriori craflor eft,poftqugracilem exprompft ramulum* mufeulo hinc feapu R,S. la furfum ad os v refrensprofcifcentMnfidet'foramini inftar femicirculi in fcapula? elatiori thifi.cdp, cofta exfculpto.n ho c foramine poflerior hic ramus uena quoque Si tenui anteria concomita zillb.ia, tus,mox propaginem diffundit" mufeulo finum occupanti,quem inter fcapula? fpinam Si ela uiz tdb.Ut tiorem ipfius coftamhaberi fripfmus.Infuper in mufeuli brachium attollentis fedem digeri H. tur, fcapula? fpina Si fummo humero pronatam. Verm hic ramus in pra?fentem mufeulum non totus exhauriturjed* frculo quopiam cutem brachfj externa? fedi obdudam adit, quem xi,ifi.. (cundm exterius latusY infrtionis ramus ille ab alto tranfmittit,quam mufeulus is brachium y o tnuf, tab. inter? attollens in humerum molitur Eadem fn in duftria Si fuccedentibus neruorum paribu s &d, fu lierais in brachium progredientibusad mufculos fcapulam mouentes/ nerui tranfmittun- Z fig-Ut, <X,K. Sexripdr tur, qui omnes intimis mufculoru fdibus potiflmm infruntur.Caeterm nun, c tempeftiui dzfig.chd, pries. eft,fxt Si fptimi pariu ferie fermoni fubrjcere.a Sext par fub quinta uertebra excidens, eade 6. eu ca?teris paribus frie ad ceruicis mufculos ' pofteriore ramu difpenft, tu eos qui ceruicis Si bifig.h capitis pra?fnt motibus,tuillor capita0 qui refpirationis opifices ex ceruice thorac accedt. Cutabu,?. dzfigl quancp Si hi potiflimu ipfbrum neruos fptimo pari Si odauo quoqj fu primo thoracis pa e zfi. m ad ri m utuen tur. Anterior autem fexti paris portio,poftquame neru um exprompft , qui quinti eddeonfti, paris portioni ad neruum fptitranfuerfi conftituendumpermifeetur, cumeontiguis paribus, tutionn. fptimo nimirum Si odauo coit,cV uari rurfus diflcinditur,neruoS un cum proximis parti' fz,3.fi.<l* bus effbrmatura,qui in manum contendunt . Priuatim uerb pra?ter caetera ceruicis paria , fx, tum prs portionem notatudignam deorfum adfcapula? cauum tranfminit,cV rami quoque tum ab hoc, tum Si ca?terisconiugfjsad mufculos digeruntur,qui fcapulam furfum ducunt* Validis enim Si magnam molem attollentibus mufeulis uarias quoque ac frequtes neruorum Septimipdris propagines infri, qum maxime rationi eft confbnum.h Septimi etiam paris ex communi fex- bzfig.chd. Jmes' ta? et fptima? ceruicis uertebrarum foramine prolabentis,magnus cum duabus proximis con. 7i zfiif. dut iugationibus fxta uidelicet Si fptima congreffus perficitur,atque huius potiflma portio in pOtUlsfpC' manum fertur. Ab hoc enim pari Si quinto Si fxto ceruicis,8c" primo Si fcundo thoracis uer dfi.cdl4. tebrarum omnes manus nerui propagantur Qua autem frie illi digerantur, peculiari Capite dUtult.fig. perfquar,modb intrim adhuc addens,feptimum par interdum ramulum fepti tranfuerf ner kifig.r* uo ofTerre,S perpetub ramum in pofterioraad fpinam ducere,qui pra?ter ceteras propagines in mufeulo s pofteriori ceruicis fdiinftratos dfgeftas,aliquot etiam offert ' latomembraneoq? U muj. mufeulo, qui buccas mouet,atq? ex carnea membran conftituitur . n hune enim mufeulum t. m lyzfi.Cd. quinti paris neruorum cerebrirapropagine per" caecum foramen exddente,acdein ab omni ZC, bus paribus uertebrarum ceruicis(fi primm excipias)fbboles pertingt , uniuerf^ fcundm n fig. cd. mufeuli fibrarum dudum exporredg,ac proinde etiam ad uenas Si ligamenta multifariam (ut izUb.tb. dudum illum feruent)renexe, ac cuti etiam communicata?
3
*
%

SERIES
i

DVODECIM
rimvm

P^TRIVM
Cap*

NERVO^
XIII*

'..

rumdorfalis medulla , thoracis complexa? uertebris*

Primipdris
thordcis,feu dorfdlisme, dullx neruo, rum odld' taferies.

thoracis neruorum* parjfnterfptimam ceruicis uertebrarum > W et thoracis primam,quinq?humiliorum ceruicis parium modo exiliens, 8, ' fuperioribus dorfalis medulla? neruorum paribus comparatum \ opportune odauum nuncupabitur.Hoc itaque fmulatque excidit , in duos im, pares didudum ramos, b pofteriorem 5 qui Si gracilior eft, retrorfm ad hp fpinam inter mufculos uertebris hc adnatos reconditdetorquet, quo J in progrefu furculos accipitradixc mufeuli prima thoracis cofta in trf- e8mwfJ^ uerfos ceruicis uertebrarum proceflus inferti, ac ceruicem inlatus(uerfus anteriora tamen ma gis)inclinantis . Dein Si qui ceruicis capitis que in pofteriora motibus pra?ficiunmr mufeu, ' li,ab hoc ramo odaui paris furculos adipifcuntur.Quod autem eius rami fptima? ceruicis uertebra? fpinam contingit^extrorfum ducitur : &rurfus tranfuerfm fpina abfcedens, pro d mru, pagines offert humiliori fedi eius d mufeuli qui fcapulam mouentium fecundus ac maior enu, r,i meratur.nfuper Si e mufcul fcapula? bafi inferto, fcapulamcpad dorfum trahenti, ac demum < MXr

illi

DE H V M A N I C OR P O R I S F A B R I G A L I B E R 1 1 1 U 345 fn td.v, f il cjum hbminis thorac mouentiu tertium recfuimus. At anterior odaui paris ramsi pogtfji x. fteriori longe infignior,feptimi,fed magis adhuc interdu noni paris no minim pbrtion eum b zfi.y. ipfo congredientem s fufcipit,totuscp uari uicinis paribus commixtus sfi h unicam ipfius dempferis propaginem,in manus fertur.Ex demiflori nanq? ipfus fede ubi iam proximis paribus fe commifcuit, propaginem antrorfum emittit, quse fecundum prima? thoracis cofta? dudum i 4tnuf. td- ad pedoris ofls ufc fummumperlata, in progreflu furculos difpenft thoracis'mufeul clahf' uicula in primam inferto coftam. Pra?terea huius propaginis terminus in illos digeritur mu \ttl\Xt fculos,qui pedoris ofls fummo principiu ducentes,furfum expbrriguntur," tum ad mamil 'r. larem capitis proceflum,'tumados v imagini comparat, cVmadlaryngisCartilginemfctb mstdb.v. nonabfmilem.quanquam intrim Si his mufeulis fexto pari neruorum cerebri " foboles b *lfigz$. ferantur,ut&primointercoftalineruo,quemmoxnoniparis0propagihefldicam.Qua2 ; o zfij. autem odaui paris in manum fit feries,cum reliqua manus neruorum explicatione perfequar^ id Si hocloco fubiungens, ab odauo pari, feu potius quarto manum petente neruO,quum is f*f' alam accedit ex pofteriori ipfius regione etiam p ramos pullulare,in cauam fcapula? regionem , ' qzfig.chd. d{geftos+qNoilumparinterprinlam^fecundamthoracis uertebras originem ducerts,oda- jypdrt* rsfi-e. ui quoque paris ritu r ramum in pofterioraablegat,fimili quodammodo ratione atque pofte rior odaui paris ramus digerendum . Deinde non mihimam fui partem odauo porrigiis, s xfij, uti fuo dicam loco, in manum fertur. reliquam uerb ipfus portionem primo coftarum interuallo offert, qua? fecundum prima? cofta? dudum ad pedus ufque fertur in progrefli,ut Si re liqui coftarum interuallis exporredi nerui], foboles diffndens in mufculos thoraciincum, tzfig. chd. bentes.Porrb^ecimum^ndecimum^uodecimum^reliquaad primm ufque lumborum, f^fT io,etc.ufy; r-mnioimum par,fubfequentia,eademquodammodoferiedigeruntur.Quippeomniamox "rdcisuerte^ * a'i0' atque^uertebrarumlateribusexiliere,bipartitbfcinduntur,acminorgracilior9ramus ret|or his profiliez fum ad uertebrarum fpinas detorquetur,inter mufculos uertebris adnatos latitans . Sunt uero tiumferies* illi quos dorf Si thoracis motibus hcpra?eflretulimus . Videlicethumani thoracis motori u^A..1,quartus,incanibusuerbcVfmiisfextus:deindedorfummouentiumfexu A- v alter odaui paris,& circa fuperiores thoracis uertebras alter" primi ,8c fecudi pans caput mo *t3tf~; uentium,&b alter tertrj paris,&c alter quoqj quarti paris mufculorum dorfum priuatim m ozl td"] uentium.nhos enim mufculos thoracis neruorum pofteriores rami fparguntur: ueruntame a n.tdb. a, in inos tantum non abfumuntur.ac quum iam fpinarum attigere apices ,extrorfum properat, BT'fl' inter mutuum dextri finiftricp lateris mufculorum coiigreffumprocidentes,atqueirtmufcuIos cZl poftmodum digefti,qui ab illarum quas contingunt fpinarum apicibus principium mutuart tur : quorum clafl(pra?ter aliquot nuper coirtmemoratos,pra?eipue autem alterum primi pa, d io tdbux- ris mufculoru caput mouentium)funt,d mufeulus fcapulam ad dorfum trahen^totiqjfcapule e 9 tdbu.A. bafi mfertus %C humilior pars eius mufculi,quem fecundum fcapula mouentiu enumeramus, acmonaehor5cuculliscoferimus,quihacparte fcapula deorfum uellit mox humani thoracis
s

'

J;l!re;motusoPificumquintus,&sisetiamquibrachiumdeorfumdorfoadd ciubd pofterioribus horum parium ramis furculi in mufculos digeratur.etiam aliquot in eu,
tem dorfo inftratam cntendunt,at minus frquentes qum nerui in manus , aut pedoris, aut 'hzfig,,,. CoUicutempertingentes.Ca?termanteriorespra?fentiumpariumm t zfi.ct.zb. ti ris lieruorum cerebri1 ramo fub tunic coftas fuccingente coftarum radicibus exporredo, kjL ?g6g dsk furculis adaudo.Dein pra?fentes rami coftam exporriguntur interuallis, uena item que IfilnU. ' arteViaconcomitati,cVpropriom finu coftarum interiori inferiori^ fedi mfculpt uedi,fecun*& dm coftarum dudum in anteriora properant+Rami enim ueris exporredi coftis,d pedoris Wl'4, fi t ufque os pertn<mnt:rami autem fcundm fpurias delati coftas haud una cum illis ceflant,ue

i$M

dem chdrd

eres Ute,

wfmiftrifi
gWz.

rminaWomiisUf^anteriorafuperperitona.umrep admodumpropaginum feries in mufculos thoraciadftrato s diffunditur e quorum numro Tecunduseftthoracemmouentium,cVpquibrachiumpe^ qui fcapulam pe, doriadducit,drquibrachiumdeorfumuellit,&:sobliqude^endens abdominis mufeulus.
adeoftas,&uenas,acarter^^^

o 7-tdbu.h.

.nhosenimmufulospropaginesabintercoftalibusneruisofeuntur,f^

^^
no

^^ntur,^ ^:e:Luispropaginesexhibentur,ficneruisfpuriascoftasfuperantib^
nis mufeulis communicantur,fibrarum etiam illoru quibus attendunturmufculorumobfer, uantes.Porrbpropaginibusmufculosimplicantibus,neruulietiam thoracis cuti offeruntur,

nonquidemeertanec^

uafommram>,^Gra?cisnuncupati,digeruntur; Vtcunc? uerouaria,ne9 fibiconftans

ANDREAE VSAL BRVXELLENSIS a ft eiufmodi neruorum cutem petentium feries , Natura tamen uerita,ne tenero adhucinfanti Umpetentes' lac familiare illius alimentum , matre exigenti papilla nonnunquam atrocis denegaretur,exa dum papillis fenfum impartiri uoluit,quo teneroru infantuli labrorum mollisqp lingua? conta dus,papillam'uoluptate affceret,quahomines illedi,hanc promptis fugendam contredandamcp offerant. Acproinde neruis fer qui quartum coftarum perreptantinteruallum,c pro tifig-r. pagines diffunduntur in mufculum,cuius benefcio brachium pedori adducimus: atq? ab illis "ifig-ttt propaginibus furculi in papillam pertingit,fmili " qua pnis effbrmatur fubftanti conftan - 1fcdp.49 tem.Caterm ut pra?fenteS furculi duodecimo neruorum pari qiiodammodopeculiares cen (ndi funt, ita fane decimo odauo & decimonono paribus id priuatim aflcribendum uenit, quod* furculos offerant principioY fexti fmur mouentium mufeuli , quod hinc uertebrarum Xddldtus cbdrdfteru lateribus proiiafci iam multo ant commemorauimus*
544

NERVORVM
manum feries*

IN
Caput

VNIVERS^M
X 1 1 1 1*
figura plexum,de quo in Ca'

ysmufcuL
tdb.Q,

$ R <-AE SENTI

5$5^\
/iifia.A\,w.v,wm>w.

ptis contextu mox in initioagetur ,1 quifupra primam thoracis coflam anteriori inficie confiflit, nudum exprU mre ita conatusfum, quemadmodum in poflrema ^natomeis mihi Patauij oceurrit* Vt uero delineatio effet conffeclior, omnes ramos d quinto,fexto,fptimo, odauo

*nono parions ali qum in brachium deduclos,refeclos finxi,quemadmodum etiam d cadauere ex quo hanc tabel' Iam defumpfi,eos abfecueram.Non efi tamen,cur quis in omnibus hominibus huiufmodi prorfm plexumfe obferuaturum arbitretur?quum is mihi admodum uarim inter fiecandum occurrerit* Characleres autem quibus ha?c figura infignitur, itafe habent* f, &,% Radies funt parium neruos conflituentium,qui brachiumfub et, illic refiecla??qudd uertebris ' q p, iam procidre.Nrui uero brachij illicfunt abtruncatiubi iam in brachium prolabuntur* Portio efi quinti paris,d qua tand neruus deducitur,quihrachiufubeuntiprimus numeratur*

Secundus neruus*

Tertius neruus*

Quartus neruus,quihc ex pofteriorifedeprodit congreffus quintiparis >fiexti,portionemfe affumit ex pofteriorifede congreffus feptimi paris, ac deinde fub oclaui paris nonicp congreff pror epens, etiam ramum E infignitumab illo pr ogreff ita atque hc exprefiimus affmit,^ quibus uero commixtionibus congrefiibm'ucreliqui nerui prodeant, etiam abfque characlerum opra notum eftjnod illis qud brachium petunt, unum adhibeam characlerem* E Quintus brachium petens neruus* G Sextus brachium petens neruus, Verm uthuncplexum adhuc accuratis obferucs, nonpigeat figuram intueri^quam huius quarti libri calci infendam duximus*
d brachium qunto,fexto,feptimo ceruids neruorum2 paribus,ac dein dzfig.cU. primo fecundoq? thoracis fu totius dorfalis medulla? uertebris conten $,6,7. bzfig.cbi, ta? odauo Si no nobparibusc fex nerui digeruntur, quorum feriem profe, quar mox atq? Natura? operum ftudiofos admonuero, utaccurate neruo cz,ifig-*> rum in brachium porrigendorum originem contemplentunita enim ner ui brachium adituri,ftatimabortu ad uertebrarum latera permifeentur countcp,cx: rurfus inuicem dirimuntur,ac denuo congrediuntur : ac po ftrem ieparantur,ut neutiquam dicere queas,quis'nam brachrj neruus ab hoc illo'ue pendeat pari. At ueris quodammodo fx praecipuos neruos ab illa commixtione neruorumqj cong, rie ac cotextu reticulari principium ducere aftrues.atqj hic implexus tam eleganseft,utab illius effigie chordulas Cardinalium galeris appenfas,artifices primm mifeerecommittereep didice rint.Qubd autem Natura artificio hoepeculiari Si incredibili Ipedatucp iucundiflmo utatur, dciredofto quo neruos longiflmo progreflu deducendos,duriores aciniurfjs ferendis pertinadores red- fteriregio' dat,neminem ambigere exiftimo , potiflmm f * implexum neruorum crus petentium prius nem in z ^ fpedauerit, neque nimium intrim Galeno in primo Affdorum locorum libro acquieuerit* crbuimli'
Ca?te,
ulti.

fartdu*

ner>

tinl>rdcbmvt diicdhcur.

Implexirt ner orum bracbi uni ddeitium.

DE

HVMANI

CORPOjRIS

F}A E R I C A

LlBR

U-tU

ei,ifi*>*Carter uni c primus brachium fubiens neruus, eius quinti paris neruorum ceruicis f rami fo Prima net* utt.fi*- boles eft, qui in g mufeuli brachium attollentis fedem fcapula? fpina pronatam digeritur* *"*
gtonufiu.
tdbyA.

Atclue n2ec oboles tantum in externa? brachfj regionis cutem paulo fub medio longitudinis brachfj diffmditur , inibiqj ceffat. Quippe inferiorem huius regionis cutem h alia exilis proh ifig chd. pago implicat , qua? pra?dida? nuper fobolis modo ex alto emergens ab eo editur neru o , qui iWfe*- nerUorum^racml * quartus erit. Atque ha?c propago non folumdida? iam cuti furculos of, It.fig.c. k1* fed SC illi cuti foboles deriuat, qua? fdem externam pofterioremq? cubiti ad humerum articuli amplexatur. Pra?fntes nerui, ut & omnes quoque cutem accedentes, membran fuffulciuntur, quam cum multis alrjs difldionum profeflbribus carnofam uocarelibuitjatqu inter hanc Si cutem prorepunt in hominemulto adipe etiam immerf,membranamq? illam Neruvs et cutipertinaciter committentes,acpilorum modo intrim graciles. Deinde non eandem per^ um !*&***& petub in fitu,numero Se crafltie retinent feriem, fcut in maioribus uafis : neque parem nume n ****** ~ & J< tr . i n r Per propane, rum,nequelitum, neque magnitudinemaccurateobieruari, iam antearelatum eft, Porro ca> referiem. teri quinquenerui per axillam brachium fubeut, atque in plures ramos qum primus fpargun kz,ifigurd tur, fingulimaiores crafloresiefpedantur.k Secundus itaque brachium petens neruus,ab im Secimdiner> (, ulti.fis. piexu quem neruos brachium fubituros ad uertebrarum latera eformare dixi,principium du, minSreJJas'cit,atej? ita nemo hune neruum alicui pari uer afcribet,quod non uno, fd pluribus neruorum l 6 mufcul paribus textusifle conftituatur.Cterm prsefns neruus brachium fub Mufeulo cubitum fie ' dentium anteriori ingreditur. Vbi enim duo illius mufeuli capita inuice funt coitura, neruus m i tdb. a. ille primm in brachium fertur, quo etiam loco m mufeulus brachium pedori adducens infer> nitft. s- tionem fcundm humerilongitudin molitur,uti etiam " mufeulus brachium attollens trartk o i} ws. uerfim i'njD humero implantatur,pra?ter infrtionem quam hacpropemodum reoone mu, feulus tentt, qui ab humiliori fcapula? cofta pronatus brachiu in pofteriora alicit, ac demum ptotdb.. ejus quoque pmufculii>cuiu s benefcio deorfum uerfus dorf humiliora brachium.agitur,infr tio fcantibus inibi oceurrit. Secundus igitur brachium petens neruus,priori cubitum fleden, q 6 tab. n,o jiUm fUDdtur mufeulo, Si fubq interiori eiu s capite quod fcapula? procefl anch orse fpecem Titg-t t. re^erene originem ducit,occultatus,utrifque eius mufeuli capitibus r furculum offert, ac decli, U is prorepens fub pofteriori nuper commemorati mufeuli fde reconditur. Quas uerb propa s z, ifig.r. gines dein diffundat,ubi Si tertium neruum hue fermone deduxero,fubfjciam. Tertius ner tertij ingref fr/1- T- uus fcundo humilior,ex illo quoque prolit complexu reti ue,quod iam prius neruorum ra f**' tzfigv. dicibus brachium adeuntibus confia diximus. Neruus ifte quum alam perreptat/ ramum mmij.td. promit" inter mufeulum brachium pedori adducentem,8t' illum quo brachium attolitur, f jS? cuti exporredum , qua? ilorum mufculorum obducitur ateribus , qu illi f mutub contin, ' crunt. Simultes uerb tertius neruus humero appropinquat, mox etiam cubitum fledentium &**# cu)ft xifig-f- anteriori mufeulo cooperitur, atque fmul- cum fcundo neruo deorfum properansx ramu,^"cc^r^' y7muf.td. jum capiti pra>bety mufeuli cubitum fledentium pofterioris , quod etiam in terdumd" f, r' cundo neruo propacrine quadam donatur. Ca?term Galenus afrit, tertio praepofiti no, -'* -de Ad' bis numeri neruo, poftquam is ramulum hune in caput mufeuli cubitum fledentium pofte, m-d$c& %*h** rioris diduxit,3 tantam propaginem diffndi,ilfamcj? fcundo neruo cmifeeri, quanta fcun j di nerui portio eft, hc fub anteriori cubitum fledentium mufeulo prorepens. Deinde fub, dit,fefemel obferuafl, tertio neruo ad fecundum nullam communicari propaginem. Nos fane aliquoties utrunque animaduertimus, fdmulto fa?pius Si perpetub quafi in homine, aultfigx, a fcundo neruo a propaginem notatu digna? crafltudinis ad tertium neruum depromptam fpedauimus, qua tertius neruus craflor ualidiorcp reddebatur.Vtcun que uerb fit, fue ter, tius fcundo propaginem impartiatur, fue fcundo (quod uerius duco) ad tertium propa * * *fig-<*- oo pertineat, fue etiam nullus fecundi cum tertio congreffus fit, b fecundus neruus perpe- tUqufe tub deorfum ad anteriorem articuli cubiti fdem contendit , mufeulo cubitum fledentium an- diferies, fifr, terioritedus,cx: in progreflu ab externo ipfius latere c ramulum fpargens in caput" mufeuli ab d u tab.. humeri ofl principium ducentis, cV radio ad brachialis radicem inferti,radiumc in pronum mouentis. Quum primm uerb fecundus neruus ad anteriorem ufcjue cubiti articuli fedem *mjte cubitie fiexum pertingit, fecundum externum latus c tendinis mufeuli cubitum fledentium fuk.figX anterioris ad carneamf ducitur membranam, in cutem diflpandus. mox enim atqueabalto g zfigu.*- emerfit, in duos crafltie impares fecatur ramos, quorum s unus qui gracilior ac fuperior eft* hfiltT aliquoufque cum hum eralis uena? h ramo fecundum radium ad mediam ufque cubiti longitu hbfi. dinem exporredo,acdein uerfusulneappendicem tendenti deducitur, uniuerfm cutemradio ifig.infe- incumbentem pra?tenuibus furculis intertexens, quorum' pra?cipuus inferiorem radrj appen vma. dicem fuperans,ad fecundum ufquepoliicis pertingit internodium hc, uti Si toto progreflu*

inter

34<J

ANDREAE

VSL

R VX

LLEN SIS

inter Crneam membranam 8c" cutem repens,fobiesc tenuiflmsdiffundens.HuicfurCu polliciexporred interdum ramuli aceedunt,permifcertturc,b fjs fecundi rterui prpaginibus,quas modo interna? fumma? manus cutem adir fcribam. k Humilirenim crafliorpra- fc/..t4 mus eius fecundi rterui diuifionis, qu? iuxt cubiti nxumperfidtur,ftatim irt duas quoque dijfimitur propgnes,fubl mdia prorepentes uenab humerali d CommuniSuenE eoliftitutio ifig.C(L6.u, nemprofidfcente. ra Vnaharum propgirtum qum elatiorem appellarenihil prohibet, poft- 3 h. ^ qumdida?iamuWfuccumbens,adn uena?communiS ufque originem obliqu duduc- ^te^ Ceflt,relida uena cuti fubtenditur, Si irt defcCrtfu eltis d radfj fedem rtortrtihil oblique con- , . fcendens, fecundum internum latus0 mufculioblongic^rdiopropriid brachialis ufque ra omuftdb, dicemperfertur.p Altra propago,quam memoria? dddrina?cp gratia infcholis humiliorem * nuncupo,magis obliqu qum mdium cubiti flexus autuna? communis origo confiftat,de. q a^ orfum fertur,ac tandem uena?maioris cubiti fedis Cuti potiflmum oblata? attenf,adbrchiale c^met ufque q prorepit,in multos exiles furculos in progrefuabfurtipt, Nam priufquam longo du- *J*f duincubitireginemferatur,induospra?cipuospartiturtmo$iqurUmrunUsquc)damm hfe* \o radfj rerioni exporrigitur, alter uerb ulna?,ac uterque crebrb brachiale fuperatiramulo s irt * towMb cutem interna? fumma? manus fedi difpargens. Dein ab illis ramulis qui VcrtriS mortticulum **** confcendunt,interdum foboles in externam manus fedem excurrunt^ieruulis' Commifcenda? cd6\it ' cutem primi pollicis internodfj externa? regioniob du dam implicantibUs. atqUemhuncmo, uuitfi.x. Tenterai dumfeCundusabfumiturrteruus.Tertiusautem neruus fimulatque fecundi nerui" propgi, gg' tdcuktiufiut ne adaugetur, frquenter x ramulum in cutem difpenfat,anteriori brachfj fedi hic obnatm. ^iS flexumpro, ^incutiab initio in alto repoftUs,cubiti flexum accedit,a?quaiprpemd interuallo in pro zsnmftd, greJfm% grefu fcundo diftans,ac interiorem fedem fbi uendicans.Tertius enim neruus no adamuf, ^ ^ fm per mediam cubiti flexus fedem in cubitum delabitur : uerum anteriorifedi infidet7 tuber- ^Jj^ culi interioris humeri, ac fuper internum latus quodammodo uehitur infrtionis5 mufeuli eu bMfigm bitum fledentium pofterioris. Quum uerb hanctranfcenditinfertionem,inmultasa dirimi- <*n. tur propagines, feriatim tune recenfendas,ubi b quintum neruum ad cubitum ufque frmonis ^|f * ferie deduxero,qui un cum tertio in mufculos digeritur,fedem cubiti interiorem occupantes. duitfi.lib.t Quarti ntr> c Quartus neruus reticulariillo neruorum iuxta uertebrarum latera implexu principium quo z5# *. uimbrdchium queducens,omniumneruorumquiin brachiuporriguntur long crafiflimus eft,cV fmiiter Vu^tit ingreffii6 , ip* atq? _ tertius _- occultatus rt^1Mh,cri,m %/k in Vi Urorhiitm iMVnaf*a avilfari iipn^^mtfn^mnUSrteri? *<* ' ingnlfTfL cum ipfo brachium properaO1 axillari uena? Si mgna? mnUs arteria? ,* /f ertC ' attenfus,moxq?c infgnes utcunque foboles1 mufeulis diftribuens, quorum minifteri tum extendimus.Priufquam uerb praefens neruus ad mdium ufque longitudinis brachfj per- J ff^^ tintt, obliqu retrorfum g ad humeri os corttrquetur,hoc & mufculos cubitum extendentes tifigtf intercedens . Ver um nteacp pert itiu s refledatur,ab intern ipfus latere'1 propaginem emittit, i inter Per qua?' inter mufculos Cubitum extendentes Si pofteriorem cubitum fledentium in internam ^ ^ brachfj fedem procidit, uniuerfa in huius fdis cutem abfumend, furciilsq? partim frfm nfeH partim deorfum multiplici ferie fparfura. Porro ipfe quarti nerui truncus, d eum modum fe, iz.uhi.jig, cundum humeri pofteriora reflexus, fnfm ad externa brachfj fedem propert,acabextrrto %fZ latere k propaginem edit,qua?1 inter exteriorem cubitum extendentium mufeulum Si caput Wic<U| oblortgi mufeuli radium in pronum ducentis ex alto emergens, in cutem difpenftur externa? lu p. brachfj Si cubiti articuli fedi obdudam. Quum primm autem quartus neruus m alto femper J etf^ Iatitans, ra exterius humeri COrttingit tuberculum, pofteriori ipfius fedi innititur , in qua huius ,,Mffi y, nerui nomine" fnum Natura priuatim exculptum diximus, quo neruus mufeulis occulta- pifigebd. tus,atque hc in frequentem fobolem fpargendus,tutb ueheretur.Mox enim atque neruus ille '4S, in cubitum ducitur,0 ramum promit,qui ex alto emergens, errabundo dudu fub cute ad bra- }$Mitifi,k, chialeufque prorepit, frquentes furculos irt progreflu educens, quibuscutis externam eu- k. hiti fedem obtegens intertexitur. Deinde quartus neruus in duosp difeinditur truncos, in ti*i?ff profundo,ut Si ipforum radix,reconditos.Horumq alter altero elatior eft,ac radio exporrfgi- y' , turir alter autem qui humilisconfiftit, fecundum ulnam deorfum frtur.Elatiorpenitis* in stotrrYrt ter fuperius latus mufeuli bifido tendine brachiale extendentis,cV exterius infrius'ue latus mu ****** feuli longi radium in pronum dUcentis ad brachiale contendit, in progreflu graciles ramulos { * *, mfc, utrifq? quibus attenditur occultaturcp mufeulis comunicns. Vbi uerb elatior h ic ramus bra^ td.chd.ichiale accedit,per f tranfuerfum properatligamentum,in externa radfj fde bifido tendine bra chiale extendenti obdudum.Caeterum mox atque pra?fens quarti nerui rmus externam bra chialis fedem u cotingit* in duas dirimitur propagines, quarum altra duplici fircuo externa u ?/?&<** pollicis regioni offertur, altra uerb in duas feda foboles, unam indici porrigit in ipfius exter- &. nam fedem duplici quoque furculo abfumen dam alteram autem medio largitur digito, eam fimpli
s
*

HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER tttt 34/* xjfig. chd. fmplicem indiuifamq? interno lateri exterioris fedis eius digiti applicans* Demiflor ramus 7* quarti nerui iam cubitum ingredientis in duos ramos y fdionis, qui ulna? exporrigitur ilico y}jig. c s reqUentes educit foboles, ac primam donat capiti a mufeuli indicem, mdium Si anularem tfig. chu. extenclentis,fecundam capiti b mufeuli cuius auxilio minimus extditur digitus,tertiam autem f- offert c mufeulo brachiale fmplici tendine extendti.In ipfo autem fecundum ulnam proceflu 4 9 ubi. prafens ramus d tribus mufculorum principes ab ulna origine ducentibus c propagines exhi b 9 tdbu.e. bet. ac eorum quidem principiorum primus mufeulus eft, qui radium in pronum ducentium c9 txb. a. breuior uifitur;mOx ille qui triplicem diffundit tendinem,ac unum brachialis ofl primm po taidbuk j k{s qs fuftinenti miie<ftit , fecundum primo pollicis ofl , tertium fcundo pollicis ofl Si ter, cifig~cha. tio.Dein mufeulus, qui tribus pollicis oflbus infertus,polIicemextendendo uerfus indicem ?*4>4-i. ducit,Moxmufculus,cuius benefcio index,acinterdumquoquemedmspolliceextrorfum obliqu aguntur. Horum nanque mufculorum principfj s friatm ab ulna pronafcentibus, pra?fenti quarti nerui ramo foboles offeritur,accurat fibrarum eorum mufculorum dudum f fi chx obferuantes, qui obliqu ab ulna uerfus radium pertinet. Quod uerb huius rami reliquu eft, \z. brachiale non confeendit, multoc? minus in minores abfumitur digitos,feduniuerfumhc ad brachialis radicem ceflat,aliquot furculis brachialis cumeubito articulu implicans.ad hune Q^tifleru. fo *. fan modum quartus neruus in ramos fpargitur. Pprrb g quintus neruus comemorato iam fo^W* f ut fig w! fa?pius nobis plexu inferis qum quatuor hadenus defcripti,principiu nancifeitur, ac quarto grefws,jpfs attenfus per axillarm'h brachium fertur, nuliasomnino foboles cuiquam brachfj parti &&^ f^ff* cmi h7Mcul buens.Nam ndiuifns'inter mufculos cubitum extendenti interiorem, & cubitum fledentiu t?'PvN' Dofteriorem fecundum interna brachfj fedem occultatus tantifper porrigitu^dum1 internum lzflg.Cd.Zl y .^^r, ^v.'^no humeri contingat tuberculum, ad cuius fc'^Au-2 pofteriorem *.~a~AiwC>A~m refleditur fedem , U. hc priuatim exigens keiuf.fi.v. fcfinum,quoap1:mcubituuehitur. Quemadmodum enim tertius nerrtus anteriorem humeri tuberculi id occupare didus eft,ita fan Si quintus hc neruus in pofteriori fede eius tubercu li confiftit,paric quodammodo ferie cum tertio digeritur. A' duobus nanq? pra?fentibus ner, l zfi. iuxtd u_s propag(nes omnibus offeruntur mufeulis internam cubiti fedem occupantibus,qui Si ab titgZt. interiori tuberculo humeri,cxr ab ipfa ulna-radioqj principium mutuantur. Ac tertio quidem m s mufeuL nemo potiflmum foboles fparguntur in ra mufeulum fecundos quatuor digitorum articulos tdb.. ec^.elltem &" illum qui tertios eorundem digitorum rleit articulos, mox0 illum qui tertrj TetlT pollicis ofls flexus eft autor.deinde propago quoque tertio neruo p illi porrigitu* mufeulo, p t tdb. x. qui ab interno humeri prodiens tuberculo, ac poftbrachialis ofl indice fuftinenti infertus,bra chialis flexus opifex habetur. Verum is mufeulus etiam quinto neruo furculum fubinde afeifeit ut Si omnes ab interno humeri tuberculo pronati. ex quorum clafl pra?ter nuper comme itdbu.r. moratumq iSCenfetur,quitdinelatofumma?manus interna? cuti fubnafcitur,dem r qui quar n tdb.z. to brachialis ofli infertus brachiale fledit,mpx s quiradium in fupinum ducentium lupenor sitd.v,dut defcribitur.Porrb quintus Si tertius nerui etiamfifparfam hanc propaginumderiuent feriem, 7M,Qi penitus hic non abfumuntur,uerm utrorumque finguli adhuc fuperfunt rami,infignes fane, 1 3fig-cbd. & m plures furculos diffundendi. Ac tertrj quidem nerui r ramus inter mufeulum quatuor di44- lt.fi, aitor\im fecundos flederttem articulos, Si illum qui tertium pollicis os fledit,radio exporngt uultfgt nir,uncumlluenaacarteriahc4edudisadbrachialep^ .U. tur,unacuiu uuiddwaxai^i.^^-v.. ~ r L V i g- ligamentum in brachialis interna fede tendinibus obdudum. fte tertn neruiramus furculos, 3g > felnimisdumobfcuros^uibufdmufculisexhiberedicitunquiinextremamanurepofit!, X4mufcu
.

DE

yitn

t X dioitorummotibusquoquepra?fu^ %. tu? ddns quopoHexindiciproximadigitur,^ duo pollicis pnmu fledentes niternodiu, Si

b

Ziitdbu.fi
dtd.x,^.
b

7 td. chd.
t,z,i,

trs fecundi ipfius intemodrj flexus opifices,moxc qui indicem ac mdium pollici adducunt, acd duo qui indicis primm fledunt articulum, ac interior denique primm medf, digmos

c6tdj,f.

AdAltaf

"r pZpollidsinterna ^u.x. interne indicis fedi implicatur, tertia uerb fmplex interno tantumlateitrinterioris medn
Pculis

fledentium. Verm his mufculis,ut Si r illi qui radium in fupinum ducentium infenor eft,ner uinotius attenduntur,qum inferantur,aut etiam fuperficietenus adnafcantur.lpfe tamen tertnnerui ramus in uola trs notatu dignas & infignes quoque emittit propagines, quarum

MgiL

1 '

diaitifedisexporrigitur.Pori^^

4^fledit^ **V aduoampertranfuerfumbrachialisligamentutendunt.Hicramusfimulatqueligamentum

f/SS^inau^
diremptam interna? fedi anularis digiti

auatuor dictorum articulos fledentem , Si illum qui eorundem digitorum tertios articulos

offert,

543

ANDREAE

VSLI

B R

Vg

LL

IIS

quoque medio digito communicat, qua? indiuifa externo applatatur lateri,interna? medfj dig ti fedis. Nifi forte uti non infrequenter accidit, tertio neruo dua? foboles indici offerantur* Pra?terhas quinti nerui propagines nullas in extrema? manus mufculos fpargianimaduer to, in h illos dio qui anularem Si minimum ad pollicem ducunt,qui primm os minimi Si anula- b zxnupet risfledunt, cum externo mufcUlo primm medfj digiti os fledentiumicV1 illo qui minimum f^^' k ca?teris digitis in latus remouet.Nam,uti prius monui,his mufeulis nerui potius attendutur, fe qum adnafcuntur.Porrb quirtti nerui pra?fens ramus ad hune modum no totus abfumitur, iitdb.r. uerum n perfundori expendendam promitkpropaginem,pauIo inferis qum mediu ulna? h zfa- ^ longitudinis confiftit. quum enim ramus hic ulna? mdium emenfus eft,ab externo ipfius late, 'u *** r.e propaginem illam deducit 'inter mufeulum brachiale fledentium inferiorem,8c" inferiorem l 9 mufi td. brachiale extendentium.Propago hinc ex profundo elabens fcundm ulnam in externam fe- mter s cr dem cubiti porrigitur,8c" quum externatn brachialis fedem contingit, in externam regionem il lorum digitoru ramulos fpargi,in quam mquartus neruus nullas foboles prompfit.Diuiditur w % * c> itaq? ea quyiti nerui propago in trs ramos,quorum primus duplici furculo externam minimi ducebut digiti fedem adit, fecundus duplici quoque furculo externa? anularis fedi exporrigitur, tertius cha,}6i utem indiuiflis externo implicatur lateri exterioris medfj digiti regionis. Quoniam uerb quin tus neruus, hanc externa? manus fedi exporredamdiffundit propaginem, fubindeuidimus quintum neruum tt atque dixi furculos in internam manus fdem non digerere. Haud f emel enim obferuaui, tertio neruo etiam externu latus interioris fdis medfj digiti, Se" internum la, tus anularis furculos aflumere,quinto tune duas tant propagines interna? minimi digiti fedi ha citrap unam anularis interiori fedi porrigen te. Atque didam fan neruorum in extremam manum ionemneruo fafem non inmcund in te ipfb obferuabis, modo ad amuflm neruos pblice alterius manus, rum m 7tidnws , * * rr . t r rCT t -L fines experin aut cubiti innixu,adosita compreflris, ut animalislpintustranlitucomprenioneconibeas, pojsit. ac pars cui nerui in feruntur ftupefeat. Fit uerb id iuxta cubiti articulum no multis intedum ueftibus,aut (ut in obefs mulieribus) multa adipe inueftitum cmodiffm. nam f pollice quar, tum neruum aliquandiu compreflris, fnties externam pollicis Si indicis fdem Si internum quoqueatus exterioris fdismedfj ftupefeere. Quod autem quartum neruum compreflrus ui pollicem inter pofteriorem ulnae proceflum externum humeri tuberculum impingere oporteat,nemin latet,qui modo furda aure quarti nerui feriem non obaudiuerit. Si uero pollicem ad fuperiorf m interioris tuberculi humeri fdem quintum neruum compreflirus,ui admoueris,moxinterna externaq? fdes minimi digiti Si anularis Si inferior medij ftuporem experien/ tur.Atfmaioriconatu anteriorem interioris humeri tuberculi fedem compreflris, atque ita tertium neruum obftruxeris, ilico interna fdes pollicis Si indicis Si pars medfj ftupore labora Senfum fe^ bunt. Quum uerb ha?c exploras, perpen de pariter, qumleue fit nonnunquam motum inteudtomowpe^ gro adhuc fnf perire, &fnfumquoc^motuadhucintegroaboleri.Namutca?terostaceam rin,vtra, neruos(cV ne reconditis magis exempta petam)da uulnere aut alio affdu 04uartum neruum, qu is fcundm humeri pofteriora refleditur,aut etiam qu reticulari plexu ad uertebra rum latera confftenti exorditur , pra?fcindi, aut alis ex humoris affluxu eiusq? generis malo quopiamitauiciari,utanimalis fpirituscum iipfonon deducatur, cV quintus neruus intrim illdefus (uti fadu eft facillimum) ac integer ft, non ne minimi digiti Si anularis extenfo per, deturc'illorumfnfuintegroc'Nam quintus neruus fenfumfuppeditansilla?fuseft,atpropter quarti uicium mufculorum digitos extendentium munus intercidit. Quid f cafu quintus neruus,integro intrim quarto, cotufus,aut alioqui obla?fus fueritmon'ne paruus digitus cV anu laris ftupefcent,ipforum intrim motu haud corruptocAtque ut ha?c de quarto neruo Si quin to exempli gratia propofui,ita fan illi quem neruorum feries Si mufculorum natura non fugiunt,expendere confingereqp promptifimum eft, qui fenfus illa?fo motu aliquando aboleatun aliquando autem feruato fenfu,motus corrumpatur. Neque neceflm efteb defledi,quod ma ior uis animalis ad motu, qum ad fenfum requiratur : Si multo magis irridenda eft Anatomi Lih.udeAjfe^ eorum principis ratio, qua isconfingit quofdam neruorum furculos motui tantum,alios au, C ZZJZe. tera^liuj1' pncefl. quafi uerb quis neruorum furculus fenfu tadus deftitueretur. Caeterm Seztinerui quum ha?c alio fpedent,fxti nerui (qui adhuc enarrandus fupereft) feriem quoque perftrinin brdchiuhv gemus." Iftius principiumab infimaretis iam fa?piusdidi fde enafcitur, cVinconiugatus per "A*^*** greffws dcji^ axillam in brachium properat,nullibi in alto reconditus,fed cuti interna? brachfj fedis fubftra" ' tus,ad internum humeri accedit tuberculum, in progreflu conterminis eius quam perreptat cutis partibus frequentemdepromens fobolem. Adinterius uerb humeri tuberculum , in efig.zcU. plufes partitur ramos uena? axillarisp propaginibus partim incumben tes, partim quoque ff^d.li. f ubftratos. Hi deorfum numerofa propaginum frie fcundm ulnam digeruntur,inter cutem 3 , x. Si car.

DE
. i.
^C-7e her<
005 m

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

III

349
Neruorum.
crafiities.

z,i

fignm, fed
mgl*t!m

Si carneam membranam dedudi^ Si priufquam brachiale ccmtingt ceflntes, perpetubqj f, cundm inferiorem cubiti regionem fu ulnam exporredi.q Praeferts neruus crafltie fciiri, do refpondet, ubi is cubitum accedit. Quintus teni neruus tertio congruit, uti etiarri fecuii dUS3 qu{ priufcjum fui portionem tertio oftert,Crfliis Uitr; AtqU hi f extb fer quintuple* craflores funt : omnium autem pleniflriius eft, quehl qurtUn ertUmerauiqumadmbdurn fumm etiam gracilis o Ccurrit,qui primus rcenfbtr;

QJSINQJS P<_JRVM NR^ORVM

lumborum uertebHs jprodetti feries*

Caput
dzfi.etult. fig.chi.zo,
2t, ZZ,Z$,
Z4.

XV*

bi fig. chd.
$z,$z.

c.iz tibuld
muf.A.

*ntdx. di^td.T.
e

to tdb.e.

fzfig.chd.
50, 5Q.dm

gsmuftd.
hzfig.chd.
49,49.

izfig-cdp. zh. khdldtui C-hd. ZOjllj

zzfig.z.

mecfulfa? iumborufrt Uertebris compexa? a nerui, irt hoc thoracis uertebrarum neruis magn ex parte conueniunt, qubd fihgulis'Vmi retrof futrt duCantur in mufculos uertebris dntosfparfi.Cohi mittitur atehi hic uertebris c mufeulus hUmani thoracis motorum quar tus, dein dorfum mouentium * Urtdecimus,ac deinuhi qui huic fubfter, nitur decirhustertius. Atque his mufeulis propagines poftrioribusra:m mis bffruntUr,quum illi dhuc reeonditi ad uertebrarum fpinsducUn tur. Quando autem rmiexmutuo Utriufque lateris mufcUlbrum connexu,atqueab ipfis fpi narum apicibus procidunt,d latera deriub excUrrunt,Cuti cxfmufcub pre/cipU intexti,cuius ope brachium uerfus dorf humiliora agirhus/ Anteriores autem horum parium rami in ab dominis mufculos, ac illum qui brachium uerfus dorf humiliora detrahit* ipfamqf adeo eu, tem difminantur, ut Si iii g mufeulum dorf motus autorum nonum, Si em qui fmur mo uentium fextus mihi numeratur. Dein uigefmo primo pari, feufecundb lumborum, una cum fminaria fui lateris arteria per qum h exiguus fur cuius adteftem ducitur^f modo a fxti paris neruorum cerebri I ramis coftarum radicibus exporrediS, atque in intftiri propagatis nulla? foboles ad teftes pertingant . iam Si at> illisrmis interdum furculos teftibus exporngt animadueftimus i Quinetiam ab nterioribus ramis triiim primbrufrt parium ex lumborum uertebris profilientium," furculi etiam diffunduntuf,qui nuper didbs fexti paris ramos cofta, rum radicibus exporredos accedunt, ilosq? adaugenf . A tribus uero humilibribus e lumbo rum uertebris elabentium paribus^ non minimi crus accedunttqu uteni ferehi illo digrant tur,fectindo ab hoc Gapite exequan

orsls

NRVRVM
d

S^TCRO SSE ^RS

XV I*

ftlientiumferies* Caput
peftdtur htefig. cd.

iZib.i.

bzfi.ctult,
chd.z$.

1 v a M concinn Galeni ofls fcri deferiptiones inuicem,ac demum a hbminis odi congruant, primo explicuihius libro.addentes quoque inter fex hominis facri ofls bfanteriofi Si pofteriori fede binexculpi foramina, adeo fanut hominis neruorum feries canum Si caudatarumTimiamm ferie plurim diferept. Ac b primUm quidem par tamin hominibus quam quadrupedibus inter os facri oflispfimumv&infimam lumborum uertea brameaprorfusratibnequnerubru pariae lumboru uertebris egredien^

d fig. chd,
54. d? mufcul. idb.v.
e zfig. chd:

tiaprocidit,acmoxabegreiTuramuminpofterioranonfecusatquefuperiorapariad^ qui etiam fmiiter atq* pofteriores illorum parium rmi,digerifcur. Priuatimiuero a poftenon Lione primi paris facri oflsc propago utcUncp infgrtis in mufculos fpargitur, ab ilium oiie principium ducentes, potiffim um autem in 1 prifnum fmur mouentium ; Deineius propagi, nis foboles non peenitenda, in cutem clumbus obdudam deriuantur. Anterioris uero pra?fen t* paris portio,neruis in crus deducendis permifcetur.Non enim totain crus abfumitur,quu abillacramusfecundmintem^^ nismufculiscVillipariter f mufeulo, quem ab interna ilium offs fede pronamm fmur mouen

fStdbu.A, g Conferfe,
cunddfigurdtn

tiumfeptimumre^

priufqumexipfobfl elabntur, gemina abutroque latere funt, cV unus neruus utrbbique a

fnuhs paribus inanterioraprocidit,& unus item u^^^^ mimbusUiftur. lnfimr,s uerb Si canibus fecus qum in cuniculis,uti tria tantum in illis^acri oflis neruorum funt paria, fie etiam duofblum infriora anterius poftenusc|excidunt.Dem teliqupri (qua? in canibus U cudatis fimijs cernuntur numrofa) ab oflis coccygis ton.

terti.

B>&

ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS bus in eum modum prodeunt, quo ex thoracis Si lumboru uertebris nerui egrcdiutur, quum intrim ab hominis ofle coccyge,ne unus quidem exiliat neruus. Adeo fan ut minime mirandum ft, f ego Galeni fntentia in libro de Oflbus, Si in horum neruorum paribus recenfen dis proculdeclinem, quum is fuis fdionibus fdens fimiarum potius qum hominum ner uos profquatur:feCusfer atque in librisdeVfu partium,quos ex aliorum fntentia multis locis illum cfcripfifl nulli non confbt, qui fdulb ipfius loca,ac demum fimia? fdionem ho minis fdioni confert. Quinque igitur facri ofls infriora paria neruos in pofteriora excidentes ad mufculos potiflmum digerunt, qui ilium ofls Si facri ofls pofterior occupant fedem, ex quorum clafl in dextro latere eft mufeulus dorfum mouentium h undecimus, ac dein ' deci mus tertius, pra?ter membraneum initium k mufeuli brachium ad dorfi humiliora agentis,c" quartum humain' thoracis motorum.Item1 quatuor primi femur mouentium,ac cutis denique eunibus obduda,qua? ipfa quoque propaginibus aliquot ab illis neruis donatur. Anteriores uerb nerui uari magis digeruntur. fiquidem trs fiiperiores, primi paris modo in crus (uti mbfquenti narrabo Capite) properant. Duo autem humiliores nerui,qui fxti feptimiq? parium propagines funt,in ani mufculos digeruntur.ad ha?c,in uteri ceruicem frequen ti fobole, uti etiam in uirorum uefca? ceruicem penem'ue,pertinent. Nam uefca? ac uteri item fundu s plerunque m neruulos ab illis mututur ramis, qui fxto pari neruorum cerebri coftarum ra didbusfib tunic coftas ficcingente exporriguntur. " Terminus uerb dorfalis medulla? ex fxto fcri oflis ofl prociden s, nerui ritu mihi haudquacjj digeri uifs eft,etiamf quibufdam hune neruum coniuge carentem uoeari n ignorem An homine tamen,cuius facrum os quinq? tan tu efformari uidebatur oflbus,medulla? dorfalis terminus ab ofl procidens unum utrinqj
diffundebat frculum,hac ratione fxti paris fcri ofls uices fupplens .

bit mufeu,
*.*'*-

o4 * e

/ 9.td.n.t0

-"srt*.

*fi- *
g

J*

chltf.

NERVORVM
Qudtuorner*

FEMVR,

TIBIAM
Caput

ET

pedem adeuntium diflributionis ratio*

R VR

XVII*

I iuxtafemoris initium dorf medulla? lumborum uertebris Si ok ffacrocomplexa* neruorum paribus/ quatuor nerui offeruntur, reti, <tlkc^ nos crus pe, tere. culari quodmodo plexu perindeprocidentes,at9 pra?cipuos brachium ^SiM petentes neruos pronafei iam antea relatum eft: quanquam magis uarius er, >,/,?* in ceruice,qum hc ad lumbos fcrumq? os implexus uiftur, His ner uis non eademobtigitcraflties,multoq? minus par feries Si dudus, qui enim primus ac tertius recenfbuntur, graciles finit. Secidus autem duo, bus illis craflorfubindereperitur,licetintereatenuis quoque ft.quartus uerb illorum trium btfigxU Priminerui un complexorumerafltiemuincit. b Primus fiprema parte implexus neruorum in crus per *7-utt.figl ferles. inentium originem ducit, ubi feilicet tertrj lumboru paris (quod ordine uiaefmu fecundum cr' eft) anterior ramus uigefmo tertio pari commifeetur. Neruus hic lumborum incumbensc car cS mf'td* nibus,ac peritona?o fubftratus,in femur procidet fcdm exterius latus tendinis lt fxti femur JjJ^ e cS mouentium mufeuli, qui un cum fptimo femoris motuum autore mufeulo hc fupra coxen, a. dicisos ad c minore femoris procefum contendit. Simulatqjuerb neruus ille femur contingit, ct> *-<* ramum depromit cuti paulo minus qum ad genu ufque exporredu, qua? anteriori femoris f^t%^ fedi uerfus extern ipfus latus obducitur.Porrb s maior pra?fentis nerui portio in alto atitas, [lit. 'fil', aliquot propagines deriuat" primo tibia mouenti mufculo,qui ab antica fdeappendicis ilium &*h -chAofls principi ducit, dein Si ' fptimo tibia mouenti mufculo,qui maioris femoris proceflus j^'^f radice enafcitur,mox quoqp in k mani tibia? motuu autor,atcp cum illis duobus mufeulis pri, mm mi huius nerui grdior portio decliuis duda, elatis qum genu cofftat articulus terminatur. istuU. S*ri kries * ^eCunt^us neruus mum principi inferis qum primus adipifcitur, regione uidelicet ui, "' mJem ' gefimi fecundi paris neruori dorfalis medulla?,feu regione articulationis tertia? lumboru uer ufig*cht. tebra? cum quarta. Hic neruus peritona?ietiapofterioriregionifubtenfus,fmul cuirTuenacV 6-ult-U. arteria per inguina femur pettibus in crus porrigitur,acmox ab interno ipfius latere " ramum Ww//'M deriuat,* uena? ad pedes ufcp pollicem0 attenfum,quam ab inguine per interna femoris fdem, n2fig.chd. . epergenu articuluinternamcp tibia? regionem mbcuteadfmmuufcp pedem pro tendicom 6t.ult.fig. memorauimus. Atcp utilla uena uarias foboles in progreflu ad cutem illi cotermindiffindit, *>**ulti.fiM, ita fan Si hc fecundi crus petentis nerui ramus an teriori uena? illius fdi toto dudu cotiouus, j tn. foboles paflm in cutem fpargit : inter quasp illa eft pra?cipua,quam anteriori genu regioni of- ozfig.chd. fert,ineius fedis cutem frequenti ramorum ferie diflminatam. Neque fnofcitanter obaudi- 6z. endum eft,pra?fentem ramum anteriori uena? parti exporrigi, ut in eius uena?fedione, quam J* , mox fub genuaut iuxta interiorem malleolum molimur,fcaIpellum retrorfum atcj? m pofterio

ra

LIBER" t f f $$i qzfig. chd. ra impingamus,rte is cafu antrbrfum adus neruum pra?fecet, C?term q grandibr fecundi ner 64-ult.fi.j- Uj portio fmul cum uena ac arteria reconditur, Si in mufculos anteriorem femoris fedem occU T 3 MU}, td. i \ . t ., r m ' -, ;>c. pantesquoq^ digentur,pra?cipueautemin quintum fmur mouentium, Si in odu tibiam stdbulu. mouentium, cum quo etiam fcundm internum latus noni tibiam mouentium mufeuli deor ' 4/^T* ^um ^ertur ^uPra mu rticulu,non minus qum primus neruus ceflns,cV in progreflu mem"St'fi.f. branulis uafa colligantibusexiguasporrigensfoboles;" Tertius neruus fcUndo fuccedit, illic" x s t. a. enatus,ubi quarta lumborum uertebra quinte artieulatur, hc peritona?o quoep fuccumbertSi
DE

HVMNt

CORPORIS
.

FB&iC

'

jf

,,

iimii

y h *tP&

SC mufeulo femur mouentium fptimo uedus,ad pubis oflisT foram cbntendit, hc in femuf

prorepens .Ver m priufcjuam foramen idfuperat/ nono Si a dedmo fmur mbuentibus mu g,h. feulis ramulos porriginmox uerb Si b illis mufeulis^ qui pubis ofl pronati pnis peculiares dsu.t, cenfentur.At ubi paulo demifls prorepfit,duorum neruoru, quos iam defcripfimus^ritu/ ra \ ^fx] mum emittit cuti oblatum,qua? internam femoris fedem iuxta inguina ocupat.Dein eius neT l. ut reliquum ramum offert0 fcundo tibiam mouenti mufculo,ae dein quinti femuf rhouenris czfig.'chd. mufeuli portioni pubis ofl prortata?famumderiuat, fpraq? mdium longitudinis femoris Tfl'rC terminatur.8 Quartus cruris neruus tertio quidem ortu fubfequitur, at fextuplo etiam Craffior Q^li Hm dzfig.cod. . 7T . . . , r j^, . \ ., , r ...rr , firicsi 6sjdt.fi J' e(t,atqj ex uigefimiquinti ac mum luccedentium parium antenonbus rmis potif limum concimufcu- ftituitur : non folm omnium neruorum craffmus , urm etiam quum hinc dorfalis f * Te. medulla? termino principium obtineat,duriflimus,paritercjj ualidiflmus . Hic neruus peritov g z,ifi.chd. na?o quoq? fubditus inter fcri ofls latus Si ilium os, qu haecfla inuicem dehifeunt, tanqua 7iult.fig." perh fnum ipfipeculiariterparatumduCiturjcV mox1 ramum ex pofteriori ipfius fede deriuat^ ac etidm io ^ aijquoufq^ fatf- primo femoris motorum latitans,tandem ad cutem procidit,foboles diftri bz,ifi.cdp. buturus cuti inferiori clunium fdiobtcnfa?,&: illi pariter cuti que pofteriorem femoris fdetri z5> Ub.t c. ultra mdium longitudinis femoris integit . Cutis enim fupra genu in pofteriori femoris fde i z, ifi.cbd. repofita,abl alia quarti nerui propagine ramulos obtinere mox docebitur. Poftqu uerb quar> 7 kl t.n. tus neruus hune ad cutem deprompft ramum,"1 alias utcunq? grandes diftribuit foboles in mu l zfig. chd. fculorum" capita digerendas,qua? coxendicis ofls appendice principium ducunt, quorum . 74~ tria tibia? motibus famulantur,acternum, quartum Si quintum tibiam mouentes eonftitUunt yiutfi.t. mufculos.Quartum uerb caput femoris motibus peculiare cenftur,quintumcj? femur moue niomufcu. temefformat mufeulum. Quartus neruus hinc inter mufculos pofteriorem femoris fedem f, td.y,f. et ii )j{ uendicantes reconditus,debrfm frtur,ac paulo fub medio longitudinis femoris0 ramum td . ^ g, ejuc^t ]|n quartj nbiam mouentis mufeuli p partem femoris ofl , ac f peculiaris eflt mufeu, czfig.chd. lus , enatam . Ab hoc ramo propagines in cutem excurTUnt humiliori fedi pofterioris fmo, 74-uit.fi.f ris regionis iuxta genu obdudam. Simulatque quartus neruus inferiorum femoris capitum VzTcVd radicem fpedat,4 utrinqueunam edit propaginem, in * capita mufculorum diflmfnandafn, 7s.uk.figi* qni ab inferioribus femoris capitibus enati,tres primi pedis motores enumerantur . Quartdo * ,*. autem quartus neruus ins fnu' confftit,quem duo infriora femoris capita mutub dirempta ef t- u tdb. nr, gCjUntjinu duosxrafltie ina?quales truncos partitur, quibus uniuerfa? propemodum tibia? Si s ifi.cMo pediitemneruioffruntur.Nullusenimintibiamneruusprocidit quarto no didudus,pra?> lib.ii. terx ramu fecundi crus petentis nerui interiori femoris Si tibia? Si pedis quoej? fedi exporredu^ t zfig. chd. ]S}eq5 fan quenquam mirari uelim,qubd quartum nef uum non fcus qum fi unicus eflt,no Qd^nta niomufcu. autem(ut Galenus docet)geminus,fcundmtotam femoris longitudinem fermone deduxe- nfyff^l!f. t<b.t, h. rim : quu uniuerfus in homine unic obtineat circunfcriptione,cV f quis ipfus qua inueftitur CJL Tonfuft x zfig.chd. mbrana unguibus dirempta hune uelut in duos neruos dirimere propoflierit(quod leui eti. vidcohn-, fitnegocio,fmanuabeay fde,quaprope femoris infriora capita bipartitb feinditur, furfum /^i^"y ifig- chd. acj i^e^iam ufqp femoris longitudinem duxeris) etiam Iicebit in qumplurimos rteruos ipfuhi 7 ' hac rationediuidere;quumisaliudnihilft,qum plures nerui inftar plurium rectorum funi> culorum protenf,8c* membranis circundati. Ac proinde ea ratione qu quis quar * m neruum oeminum efl contendet,ego illum decem Si odo neruis cfari aftruam , quum aliquandb tt zzfig.chd* ipfus portiunculg feu funiculi mihi illos ftudiofnumertioccurrerint. Quotcuncp uerb quar 77- ulu.fi, tus neruus Conftet partibus,in poplite,uti prius dicebam,in duos impares dirimitur trun eos* *zfiggUchd. * Exterior,qui cVgracilior eft,ad fibula? Cum tibia? ofl iuxta genu articulum prorepit,inibi mu 78, 78 .ult. feulis offrdus.Priufqu autem penitius inter mufculosjtrurteus ille reconditur,3 propaginem b ufi ' b1 iffundit externg cuti tibia? propriam,ac per exterior malleolum pedis externum latus adeun c 6Utdtn,ter tem,at< in progreflu frquentes foboles fpargentem.pfe autem exterior truncus poftqu rtu> * er *. per commemoratam *edidit propaginem,interc feptimum Si odauum pedem mouentes mut fd ^os primm occultaturjetiam' fexto pedem mouentium mufeulo attenfus. Atcp inibi rurfus 79%t&* mox in progrefuV ramum educit, qui errabdo dudu in cutem difpenfatur, anteriori tibia? re> . p 5 gioni
.

^i/.f,

35*

ANDREAE VESALIIBRVXELLENSIS aioniobtenfam. Quod uerb exterioris huius truncireliquumeft, ad hune modum intermufailos anteriorem tibia? fedem fbi uendicantes prorepens,illisc mufeulis ramulos ofrens, li h mftul, oamento incumbit, fibulam tibia? ofi fcundm totam tibia? longitudinem colliganti , ac un tah'Ttandem cum tendinibus.digitos extendentibus fubg tranfuerfo huiusregionis ligamto in pe- g , mfcuU dis fuperiora ducitur,&: penitis fub tendinibus atitans, digitorum fuperiori fedi ramos ex- M. porrigit. Anteaquam tamen tranfuerfum id ligamentum fubit," ramulum deriuat cuti intertex h z %ck tum,qua ipfum ligamentum integitur . At pra?ter eum ramulum1 magnam fui portionem fub * medio longitudinis tibia?permembranetranfmittitligamentum,fibulamtibiacoflcolligs, /* atep ha?c portio" interiori trunco quarti nerui permifcetur,quem pedis infriora accedere mox kzfig.cb*. dicam.Interioritacp quarti nerui truncus,qui exteriori multo grandior eft, inter capita primi s0.uk.fi.ft ac fecundi pedern mouentium mufculorum in tibiam fubiens,mox' ramum diftundit multipli ( ^ ^ ci fobole in cutem digeftum,qua? pofteriori tibia? fdi ad calcem ufqp obducitun Quanquam in g,,8t. tdt.fi. terim ramus ille non uniuerfus in cutem abforbetur,uerm ipfius etiam portio"1 inter quartum f wfi eu pedem mouentium mufculum,&: primm quoq Si fecundum tantifper fertur, quoufq? ns il *' ^^ li mufeuli uniantur.nam Sihxc quoq? portio illa cutem adit.pfe uerb interior truncus in pofte jpeldpofle riorem tibia? fedem penitius prorepens, fertur inter quartum pedem mouentiu mufcukim>& riof ** quintum pedem mouentium ,duosqj qui tibia procedentes digitorum flexuipradiint. Hc itaqj deorfum tendens,exterioris trunci" propaginem affumit, hue per membraneum ligamen muf.tdbuld, tumtranfmifram.Quumuerbhocinterioristruncireliquumadtibia?ufcphumiliora conten- rum dit,un cum huius fedis tendinibus per0 tranfuerfum ligamentum inter calcem Si interiorem JW** malleolum pedis infriora petit,mufculis inibi repofitis diftribuendu,ac fingulorum digitoru 0 mt u, inferiori fedi duos furculos oblaturuin.Quot autem hcreponanturp mufculi,in fecdo libro bu.t. dilucid commemorauimus.Quando hc cpllocari dicebatur,qui quatuor digitoru fecundos fleditarticulos,<:quiquatuordigitospolliciadducunt,cx:quiprimos quinq? digitorum fie- tdbularm. dunt articulos,&: qui pollicem maxime ab indice abducit,cV mufeulus minimum digitum ce teris remouens. Verm uti in manu quoep didum eft,nerui his mufeulis potius attenduntur, qum innafeantur, aut inferantur.Porrb prater hanc quarti ner m feriem, etiam fubindeq inue q mc rie nies'exteriorem truncum priufqu pedem contingat ceflare,multoq5 minus per membraneum fpecldturul liaamentum fibulam tibia? ofii collisans/ui portionem interiori offrre. Imb ab interiori trun S ,. . , 'i ' J ' ' ' lUll.HgU. T co,quum pofteriori fedi eius ligamenti exporrigitur, ramum educi animaduertes,qui ligamen . Wi tum idperfors deorfum fertur,inter mufculos in anteriori tibic; fede poftos,ac hinc per tranf- Slit^f uerfum ligamentum in tibia? anteriori fede confpicuum prorepens,fuperiori digitoru fedira- eduemr t. mulos communicat.Quaautem adminiftrandiratione hanc feriem obferues,ad finem feptimi libri recenfebombinon hanc modo perfequar,uerm omnem uenarum, arteriarum,ac neruo rum fedionem,qua? ad manus cruraq? potiffimm fpedant . nam eorum uaforum qua? uifeeribus funt propria,fedionem in trium fubfequentium librorum cake priuatim perftringam: quando earum partium, quibus uafa illa committutur, adminiftrandi rationem pertradabo: pra?fenti libro iam colophonem, neruorum non ineleganti delineationehcinfuta,addens*

l[^'

*^

NER,

*c.

NE^VOIlM 3DBLTNEATI0, ClVAE SEPTEM TAUrVJK ^ER^OHYM QYI ft CE.

p^EBR-0 ET DOFLSjUTLIS

353

35-4

MEDVLLl^E INITIO ^ILVWUSCVNt

(OFJTPtS VS-OVOJVIT,

ET .Disr^r

hutionemferiem^ omnium cfuce d dorfali medulla in dorfo complexa originem ducunt?pukhtrrimrefm uti

'P^.AESENT

I figurd cerebrum un cum cerebelo ce

rcri exortibia cum in modum delineduimus,qudfi a cdluarid enu*

dittum in ipfius bafiitd conficeretur , ut dppareretfiquis eredlus caput in pofleriora qum maxime fie&eret , furfum retrorJm oculos alurte.Vt uero charadlerum Index huic chdrta pulchr adbikripojjetfigurdm dc.fi dltero cdreret bracbio ac crure deli*tawmu6,pracipuquum eddem utrin^fit rdtio*

"X, x ^Propdgines nefuortim ex lumborum umelr'k exilientium,qua db dominis r huius fedis mu* feulis r cutidifeiifantur.

Neruulus teflemfiequenter ptens , hlc re. felus. Propdginesfextum'fmur mouentium adeun*

tes mufeulum.

B,C Cerebriex dlteroldterbafisnotatur,dc Aindicdtpdrtemip

fiu^adnariumfiimmumprominulam, nonnullisq mamillarempro' ceffumnuncupatam.B uero cerebri pdrteminfinudt, amplumcaL udrioefinumfiibeuntcm,qui ad latusfintts confiait, <[uogLns cerc [hyipituitdmexcipiensreponitur-Q' dMcmmdximpoflicdtncere'
.

p*
e

"Primus fimur petens neruus. "Primi neruipropdgo cuti oblaid, 'Primi neruipropdgo dltius inter tuufaos al

fumpta.
<A,

In f

dem

vtdt.

S ecundusfimur petens neruus. S ecundineruifoboles per internam fimoris et

tibiafedem adpedis uf^fuperiordfid> cute ext
currens.

gD,X> Cerebellum.

V ' Sinifler Cerebri procejfus,orgdno oljkliafubminiBrdns.

Neruiuiforijfiniflriortus. Q JSferuoriimuijbriorum coitwi. , jFJ T unicd,inqudm uiforius neruus exoluitfir, dgnrt ue, J S ecundum neruorum cerebri pdr. JC K- Minorradix tertij pdrk. jt, Crafiior radix tertij parii.
Ji^/' Quartum par.

fi

S ecundineruipropago mufeulis dnterioremfi

morisfedem occupdntibus deprompta.

/
i

Tertiusfimoris neruus.

Tertij propdgo , internam fimoris cutem im

plicans.

Tertij propdgo mufculos ddiensQuartwsfimoris neruus , cuius exortus eeque dtcftriumfuperiorum efi conficuusSries anteriorum propaginum infiriorim pa rium facrooffe prodeuntium.

N
p
'

Quinti Pdri6 grdCihr rd Quintiparis infignior rddix. jffembrdnd,in qudm quintum par in duditus orgdnopracipu
exoluitur.

, k
A

X)orfalismedidla extremum.

Q ,R_ M dioriiqidntipdrisradicit propdgines ,quorum hac per c*

cumeUbiturJordmen,illd uero per dliud/t'bi proprium. Sextum neruorum pdrSeptimumneruorum cerebri pdr . dt$ horum neruoru progreffui hic non delinedri potuere,uti elegantifitm proponuntnrfecunda

ji

Qutrtifimur petentis nerui propdgines ad ea

ofiis appendice prodeuntium f}>arfa. Quarti neruifoboles inpofieriorfimoris cuti af mdium uj$ longitudinis fimoris excurres. "Propago prac/p;:c;?: r-irtutn tibiam mouen' tiummufc.ulii?}i,ac dein inreliquam pofteriorem fimoris cutem iuxta geru digefta. Soboles in mufculos ab infirioribus fimoris ca pitibus pronatos . Quarti nerui induoi ..iuncosdiflr-butio.de -m qwaemminorem, f uerbinfignioremnotatM inoris trunci propago, externa tibia cuti ad parui digiti ufy extremum diffuja.

f ita mufculorum coxendicis

T
V O

figura huius librifcundo Capiti prapofita.

D orjcilh medulla ex cerebri bafis medio initium. J) orfil; s medullafedes qud cdluaridm egredittir.

%z,yc Numeri chdrddlercs feptem ceruicis, duodecim thordcis, euin$ lumborum, r fex facri offh indicat uertebrd4,dt$ adeo tri' aintd neruorum a, dorfali medulla profdientium pdrid, quorum fe' riem qumpotuiaccuratifsim rfimplicifiimin hdc tdbellameo mdrte delincdtd exprefii. Verrnquia hic locus exiguam charale rum decLrdtionem ddmittit , non omnes neruorum foboles literie infigniturusfum. P Septi trdnfuerfifiniiler neruus , quem citra dlidm characlerum operam ex parti., quinti r fexti pdrium propaginibus efformari conJ])icii.promptum enim efi delinedtionem intelligere, fi prius defcriptd neruorumferies hic pidlura accommodeturQ Neruus quinto pdri cutifummum humerum inuefiienth C dein

Propdgofibula inter mufculos exporrefla. ILamulus anteriorem tibia cutem implicans. Grandioris trunciramus interna cutit.kadd
pollicem ufque digejlus.

Grandioris trunciramus, pofleriori tibiafeu

fur* cuti exporte?**4

R.

mufeulo brachium mouenti pracipu diflrtbutusPrimus brdchi)neruus,ipfu*$propdginesSc meute excurretes.

S
1*

V T
Z
a

Secundus bracty neruus, ipfius^ in anteriorem cubitum fielentiummiifculumfoboles. Tertius brachij neruus, ipfius$ propago cuti dnteriorem brachij fedeminduentiobldtd. ^ ^_ Tertij nerui propdgo ad poflerior? mufeulum cubitii fleclentiu Secundi nerui portio tertium acce. t, R-dmwi fecundi cdput ddiensongiorH radium in pronum vioueiu

'Grandioris trunci r*t> mu*, ligamextvmptne tras fibulam tibia qua, bac ojfa inuicem dehifeunt committens , ac dein ad digitorum ufy fuperiora excurrens. P racipua grandioris trunci portio, inter tu

l'a os r cdlcem pedis

infiriord petens , fin* gulvOfi digitisfurculot
offerens.

tis mufeuli. Secundi di&ributio in duos impdres ramos. Minorrdmusfecundum rddium cutiadpoliicetify exporrec7uS. CrdSior rdmus mox in diid/S propdgines diuifus , quorumferies irt

Tertij neruifoboles in mufculos intemdm cubiti fedem occupai*

confpkuo efi.
tes dige/la.

Tertij ramus radio exporreclui,dc deinpollici r indici y medio

furculos offerens.
*>t

LIBRI
FI

Q.V A
NIS,

R
'

T I
p 4

ri

Quartus. brdchy neruus- dt$ infirius e rdmos nom mufeulis eu bitum extendentibus depfomptos. * Quarti ramuA internam brdch'y cutem ddiens. Quarti rdmus externdmr po&eriorembrdcby dccedens cutem* Quarti rdmus cuti externa cubiti digeflm. Quarti praciptid diflributio adingrejfum cubiti& Quarti ramus radio exporreus, r externa fedi pollicis, indic r medi?foboles offerens. 11 Quarti ramus ulna exporredus, r mufeulis ab externa ipfusfe' de initium ducentibus ramulos exhibens, ac ante brachiale cejfdns, Quintus brdchij neruus. ra Quinti neruiferies inmufculos dbinterno brdchijofistuberepro
n
eto

Qu[ntineruirdmusulnaexporrec7us,rhtternafedipdrtiidigiti

HdtOS.

y dnuldrii,dliquando r medij ramufculos frergens. jDic7imodo ramifoboles in externam manusfedem refiexa,dc ex* P ternapdrui digitifedi r dnuLrii r medijfurculos difienfans. Sextus brachij neruus, ipfiusftd> cute tantti duSlaferies Qu n uerb brachij neruorum ft exortus,principiorum que plexta,abf$ notispro?nptcbgnofcitur. ^ v,r,r Neruifunt intercofldles, illic pracifi, qua. cum coftii dHtror*
S,s

t,t
n

fumrefleuntur. j , FLdmiinpofleriorddeduc7i,bic etiam undi obuy. Huiufmoferie neruimufculos ddeunt thordcis ofilwi inflratos,

P ropagines indicantur,fexti pdrii neruorum cerebri ramum co*

fiarttm radicibus exporre&um augemes.

ANDREAE
BRVXELLENSIS?
RIS FABRICA LIBER

VE
DE
Q.VINTVS,

AL

1 1 &?

HVMANI.CORPO
ORGANIS NVTRI-

tioni qua? cibo potuque fit,8^ dein propter partium connexum, acuiciniaminftrumentis generationifmuIantibu&dedicatus,cV omnes fbi peculiares figuras friatim fimulc|mox in initio oftendens,quo minus ea?dem figura? plerif^Capitibus
paflim pra?ponenda? ueniant*

PRIMA

QVINTI

LIBRI

GVR

A*

INDEX*. *P R. <^3 S 3 N T I figura tanta humant corporis portio delineatur , quanta adpt ritonifedes oRendendasfafficittexprimituritaqs bacfigura anterior peritonafifedes feclios
PRIMAE
nis ferie ab oSlo abdominis mufeulis libera^nulla^ ex parte diffela*

FIGVRAE

EIVSDEM'q_VE CHARACTERVM

e--/, K^fyBy ,jD drlis charaSleribm periton infignitur,quoddmodo^bacfiguraterminatur^ 3?& Linea dmucronatapeSloris ofiis cartilagine adpubis ufij? ofiium commifiramprocedens y cui obliqu defeendentium er aficendentium ,<& tranfuerfm procedentium abdominis mufculorum neruofptenuitatespertinacifiimconnafeuntur* , F P*mbilicu6-,quem inter difjecandum etid ademptis abdominis mufeulis , gratia opportun*? umb lici uaforum demonHrationisyreferuarefolemus* G Seminariafinifiri lateris uafafuis membranis?quas dperitono mutuantur? adbuc obuoluta* J-f Seminaria dextri lateris uafa, J J? ena ac arteria, qupotifiimminferiorifedire&orum abdominis mufculorum exporrigun' tur^quorum r bic quoeu propendet portio* K T^ena <& arteria ,qua?fub ofie peSloris exporretjn anteriorem abdominisfedem prolabuns tur jprcipureSlis abdominis oblat mufeulis, acfuperiore abdominisfedem uniuerfamquoqs implicatestquemadmodu ill duas linfigniuimus, humiliorem pubis ofiibus uiciniore implicdt*

L Venarum

.<-

XE L LEN S I S Veiiarum foboles in pcritoncei latera excurrentium,ac ab illis uenis dedutlar^quce aut d con, iugecarenteuena,atgcniculatimdcauapronafiuntur^ uertebris
BRV

ANDREAE V E S A L 1 1

colliceatur. r 'o M Tranfuerli abdominis mufeuli portio dperitonxo dwulfa,retrrjum$pexa.

7S7

JUumo&s fedes bic nuda confticiturjui obliqui tranfuerfis abdominis committuntur mufeuli . Verm mum prxfentifijyura,uti etiamfub/efuentibus omnibus,ea duntxat organa expheare vifum lit , qufbocpertraaabuntur libro,non eft godillas fuo indicempartes^uffiguris ob

cdULr,utdekribend^panUfedesinconfpeaupromptioreffetxuiMfmodiinbaef^ra

epboracis infiriorfedes abdominis mujculis libra,-femoru initia cute duntxat denudata.

SECVNDA QVINTI

LIBRI

FIGVRA-

SECVNDAB

FIGVRAE,

EIVSDEM'QVE

CHARACTERVM

INDEX*

H^fEC

figuraprimamfieionsferiefiubfequitur,hicnanqueperitonceumrealinea

dpeoris ofiis mucronata cartilagine ad pubis ufque Os ita diuifum efi, ut umbilici uaforum nul lum uitiauerinv.dein tranferfa felione dfiniflro ilio ad dextrum dufla,quatuor pcritoncei ait' guliab anteriori corporis fede in pofleriora reflexiconfpiciuntur. Vra-terea umbilici quoque unapars cipfim uafis,qux peritonceo prius connecHebantur^ocuisfubiacet.^^dbceC prafens figura iecoris portionem uentriculifedem,ae omenti intefiinis obduBifit indicat,quem omen
tumobtinet?quummanibusipfumucrfuspubisOsinterdijJccandumtrahitur,fiquando^
uerfusfinijlrum latus (utt pler-unf accidit,acfequenti figura occurret)retrau adinuenitur* C?D Quatuorpcritoncei partes diffc& ,atqs in poflcriorareflexcc,adc ut interna anterio

HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V* 357 ris peritonmifedis regiohic cxfeclionisferie in confpeclum uenerit* 3 Vmbilicus dperitonato UbcrOtus* F l^ena ab umbilico in iecur porfeca* G Tfens umbilici in iecoris rima ihgreffiis*

DE

Id, M Vortio iecoris exgibbaipfimfedeapparens* I Trcecipuum ligamentum iecurfptotranferf coneSlentium^uod uerfus dextrum latusmucr natb cartilaginis confifiit* Scutum enim idadfinifirum I latus confjpicuum, mucronata cflpes
SI oris ofiis car tilago*

K Dextra arteria ab umbilicofecudum dextrum ueficcefindi latus ad magna prorepens arteria*

, Sinifiri lateris arteria ab umbilicofecundu ueficcefinifirdfiede, ad magna exporrecla arteria* JVf ]Sdeatus?quo dueficfimdofjtus urina infecundamfoztum inuoluentem tunicam expurgatur* ]\J J^eficatfendus* O VeritonCi adueficce findumnexus* p JStntriculi anterior pars,quu neqj iecrc,neq> omento obtegitur, Fia? cfedes ob hoc ampliof
apparet,quoduentriculus quem hic depinximusimpenfeinflatusfiierat: quemadmodum <& huius cadaueris uefica paulo quocu elatisfolito,fpra pubis ojj elatiorifiua parte ejferebatur*.

J^ena <& arteriafimulcum neruo dextra;fedi inferioris partis uentriculi exporrecla?* S Sinifiri lateris uaft,quafinifiramfindt uentriculifedem amplexantur* T Facfcde dextri lateris uafafinflris commitiuntur,acproinde etiam B^,T'ySfeturam in> dicdt,cuiusK^4rifloteles tertioFifiorice de nimalibus libro,ut <& quarto de \~Animaliumpar tibus meminit,quuni d medio neutre omentum oriri dependere^ afferit* JK>2 Jfcnarartcriarfy propaginesfuperiori omenti membrance exporrela ,adipeg> cincla?*
JR,

Q^Qi Q*3Q~

Omentum*

TERTIA

QVINTI

LIBRI

FIGVRA-

TER-

5?3

TBLTI^iE

ANDREAE

EIGVP-i-AE

VESALII

EIVSbEMQJfEQK<-A.

BRVXELLENSS

raelerum Index*

T 3 fjf&^
&

timembranam dfuperiori diuulfam laceratamsgefit,acfeperior quidemfiuper thoracis ante, fiora uentriculum quoque extenfa cH, Dein uentriculi etiam uifurfum adpeclmexfuafe

detraamuifitur,uthumiliorisomentimembrancenaturainconJpeumperopportunue
quam eoufip intefiinis adhuc obduBd cernis,quoufc{> omentumfubinde ferfumfiniflrorfumfy

K,L*
*

col leum difiecantibm occurrit.Trceterea inprce fentifigura intefiUiorumfitminturbatmiacet, uti CT lien quoq>,cuim pars hic etiam oculis fub ijcitur* M.NrO eademhicatpnfecundafiguranotantur.nam K indicat umbilici arteriam dex tram,L ner 6finifiram* M meatum,quo futus urina infecundum ipfius inuolucrum cxcernitur, qudhic,ut GT arterice,abtruncatus confiicitur, Cceterm N ueficam nott: O autem perito nceicum anteriori ueficcefede connexum.^ft$ in hacfiguraperitoncciangulos,quifecundafi^

Vura^,B,C<zrDinfignitierant,refecuimus* n rj a,a Superioris membrance omenti , quam er alam feperiorem nonnulli appellant,pofieriorfedes,
quainferioremmembratiamintegro adhuc omentojpelat* b,b 3xtuberanshcecfedes uentriculus efifuperiori membran omenti teus* c\c Omenti humilior me brana,qucenonnullishumilior alanuncupatur* Ccetermextuberansparsy eut duo fuperiora c CT c inferibuntur, colum efi inteflinum, qud uentriculi exporrigiturfin* do,ac infiriori membran omenti,uice mef enter ij utitur* d Hic lien etfiomentoobducitur,protuberansfefe ofiendit, ad quod etiam pellucida omentiiw

Infirior omenti membran hic modo qud uentriculofubifcitur,qudmpluribusnotandaerat cha

raleribustuerm qud minus illam characlerum copia obliterarem, eos in fiubj equentifigura po nendos duxuprcecipu quum leui opra leor eofdemcbaracler es utrifas figuris inibi adhibU

uatfubfiantia*

tosfingerepofiit,ubi ambceidem exprimant*

QV A R T A

QVIN
FIGVR^.

TI

LI B RI

Q.V A &k
i-,

raderm Index. -. x H^A G figura omentumfuis quibus adnafcitur,autpotius d quibus initium ducit,membris li> erum ,'& nulla intrim parte diuulfum delietur, intgra^ ipfius cbnfir^cl0^ prceap/ uenarum, arteriarum\0 neruorum per ipfum feries , <&glandulfaeorpora ipfiinnata Com>\ monfirantur, QmmConcinnuero omeniumfacculo^autpera? ycmtminoribus pifiatorum reti*: busafiimilctur,hdc quo <pfigura difcitur* c,e Omenti circulus, feu orificium, quo initium ducit* ; j
:

QJT ygU^ ^E

DE

H V M AN, L. C D R3> OR I

S .

F B R

FGV R-t^dE El

l C A Li B E R

V.
C

3&

..,_

F- S)

EM'QyE

H <~A>

f,f,f

Omenti fuperiorismembrana?anteriorficies* .. n ry Infirioris omenti me brana? anteriorficies. at ha?c no intgra utfuperioris membrane anterior fieics hic conjfiiitur^quntinferioris membranatfedes tantum in confpeclufit , qua? uentriculo fubflernitur,atqs ad colon ufasintcfiinum?qudid uentriculo exporrigitur?perinet* Reliqua % nim infirioris membrane parsfuperiori membran occulitur* h,i,h Tribus bis characleribus ad finiflfum latus inferioris membrance omentipofitis, omenti confire clio infignitur. Nam h omentipartem nott membraneam, uenis arterijs^^y dipe quoqs car eu ' tem.\u^ouafaMdica^mtem adeps uafis attenfus adnatusue exprimitur*i^4t^ ut hos chant, clercs hac ometi parte repofui, ita etiifuauis ipfius fede easpotuiffi collocari,nemo ambigit* l Vena? porta?. caudexudXteCoreprodiensinfr m C^rterUecors cauum & bilis ueficulam petens, ncruocp concomitata qui d dextri laterisfe* xti neruorum cerebri paris nerui ramo, dextri lateris cofiarum radicibus cxporrcelo depromi tur,ac iecoris cauum bilisfy ueficulam adit* n Vrinciptm uena? inferioris uentriculi orificij poflerior cmfedem potifiimum accedentis , er or teriam habentis coniugem* e o arteria er uena^ntrimhficundumjuperiorisomentimembrancs principium, dextra?fimdi

uentriculi fedi exporf ecli*

<p,p

Jlhrnaforu qua? dextrafi uetriculiimplicates* q,q Diclorum iam uaforum qucefindi uentriculi dextra?fedi exporrigunturpropagines,infperi.

rem omenti membranamJ])arfie* Vena arteria^ duodeno inteflinogr ieiuiii intefiini principio exporreclce , neruulumfyfiociuni

frquenter admittentes* f Porta? uence in duos truncos bip artitio,qu6d uero uenas r cr o indicatas hic elatim qudm in n da porta? uence figura tertij libri quinto capiti dedicata,delineauerimus , in hoc ficlumputato^ quodearum uenarum ortus in hune modum fubinde uariet* t Dexter feugrandior uena? porta? truncus, inmefienterium adeof inteflina excurrensi u Vena inpofleriorem ucntriculijdcm citra arteria? confortium excurrens* x Vena cum arteria et neruo in dextram inferioris membran? omeritifedemfi)arfa,ac colon qu que inteflinum bac parte accedens* y Venafimul cum arteria in uentriculipofieriora cxcurrcns,<&>tandem cor once ritufuperius un triculi orificium amplecles*uerum huius uena? artericeefitanta duntxat delincatur portio, qUaii

ta infiriori membran omehti fufiinetur, a Hic nonnihilgrandior mefentery arteriafe offert^etiamfiminimo interuala inferiori membr
>

na omenti fuffideiatur* Trcm efi arterice,a. inferiori ometimebrana? intcrteXtus,uetriculo,ieCori,bilis ueficula?, cola dudiduetriculo exporrigit,ac dein lieni ramos depromit^ neruosfy bas partes adetes comitai* y Venafimul eu arteria et neruo mediam potifiimumfedem fubiens infirioris membran? ometi^

er ramos quo& offerens colo inteflina qud ad uentriculiprorepitfindum*

J[ Venaconris arteria* expes,qua?finifira?fcdi inferioris omenti membrance pauculasfoboles>

n>n

ut&ipfagraciliscflydiffundit* Venarum,arteriarumx neruorum in lienem feries* Vena pariter cum arcria neruofy uentriculifimdifinifira?fedi exporrecla* Glandulofum corpus inferiori membran?omenti innatum,quoduulgo uoeant BrifiauolofDuU
cemrnorfumfeubolum,BuCcamfaporitam,Rodol* Glahdulofi corporis portio, quod duodeno intefiinofubnafcitur*

sexta

y$Oz
,

A NDaR

AEj V ES
;

AL I

|"?:

B R V XE L

L EN SIS

SB K

&

Xm j n T I LIER I FIG

V R A*

;" s

e x' t a

'

.F

R;

ae

in

>

x;

' v

"

I Nfextci quinti librifigrafi&ohisferic tctajnfehfecjfiemjeeur ueniricuus' inteflina

propriasfer uantfedes , omento intrim qud d uentriculo eitafcebatur, colofy inteflino conti nuum erat,prorfes refeclo,ne forte id reliclujn dliCuius organifedm obliteraret* Tra?terea,ut fingula opportunius oculisfubifcrentur,cofiarum aliquotfines (uti inter pingendumficlnm efi) cfregimus,ipfasund cum pritona?ofeptofytranfeerfio illis connat in pofieriora refleclentcs*

Vefiea autem hiCrejfJ)ondettfBa?acfe^

:

uefica?*Ga?iermquiapra?fen

tis figura? characleres magna ex parte cum duabus nunc fuccedentbus Commu* nsfunt?non abs fe erit ante illius indicum cxpicatinem? qid his dcfigncturfermonittdfccre*
septi

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRCA

LIBER

V*

&l

SE

TIM

QV I N T LI

B R

IG

V R A*

Hi^f C figura tenuium intflinrum du>

clum duntxat delineauimus , aliqua etiam uetriculi et coli inteflinifimul cum ca?co ajjer uata portione, ut ficile pr a? finsfigura iam

febfequenti adaptetur * Quod autem coli in* tejlini initium paulo magis qudmparfit,ab ipfis tenuibm inteflinis abduclum udeaiur, in hocficl arbitrator,ut folagracilia in con (peclum accuratuenirent. potifiimum quum coli inteflini cir cum tenuiajtum ingref Jmfyfextafigura pulcbrpro
ponat*

OCTAVA QVINTI
p RA3 S 3 NT I figura ca?ciin*e flini tfycoli&rccli imago ducluscp corn*
monfiraturfund cum ilei inteflini ex* tremo, r mufeulis reclo in* teflinoproprijs*

LIBRI

FGVR*

X T AE, SEPTIMA ET O C T A V AE figurarum Index S VB S 3 Q^V3 N S modo charaerumlndexfexia?feptimc&aua?figuris co* munis efl.fi quis uero intrim characler harum alicuipeculiarisfit, illum pr6figura? numro ont 6aut7aut$infignituritsfumtcharaclei'esauteiH,quibi^buiufm
SE

CHARACTERVM

busfiguris communes cenfebis*

^T Mucronata pecloris ofiis Cartilago* B>R 6 Veritonceum undeum difruptis cofiis,illiscp adnatofeptorctrrfum atf in lateraflexum* C 6 Primarium ligamentum* quo iecur huntanuinfiepto colligatur* D,D 6 Iecorisgibbimagnafedes* E 6 Vortiuncula uence ab Umbilico icCoriinfertc, F, F 6 V entriculi antefiorfedes* G<5 Lienis finiflrumlatiusfeu ipfius pars in corporis anteriorauergens* H y Ventriculiportio,qua? inferis uentriculi cvflituit orificiumfeu intflinrum principium quoi hicchordula liatumfinximus* * J cj 3 Pars

jtftt

AN5^RAE

VESALII

BRVXELLNSIS

'

I,K 7

Pars inhftkoimjtbIadKprotenfa,uulgato nomine

num duodnum

nunc duodnum intefiinum,nuncinpefii

digitorum longitudine,mihiuocatur* L 7 Ieiuni inteflini initium, graciliumfe intflinrum fedes^ubi primm in anfiaclm conuoluiatqs an trorfiimafiurgereincipiunt* M7?$ Hei inteflini terminus, fgraciliunt intflinrum finis, itrant qudnamfiede ieiuni inteflini termih nus,autileiintefiiniprincipiumfitponndum^ toto ducluquiab L infep* timafyuraincadem&oauddM uf^pertinet,nullibidifcrimencommonfiret,quo ieiun ab ileo liceretinterfiinguerc* v N 3xtuberans crafforum intflinrum initium* O Hoc inteflinum mihi ccecum nuncupatur,non admodum contendenii an quis eo nomine alia craf forum intflinrum partem donari uelittmodois non adeo nominumfitfiudiofus,ut illorum occa fione ea in intflinrumfibricajpeclarc negligat,qua? in partim aliarum conflruclione fedu*
lo inquirimus, NfP,Q R, S, T, 6, s Colum inteflinum his characleribus infignitur, uermfingulipriuatim aliquid notant.N enim ad P ufcp colittefiini dudum notat,d dextri renisfede ad iecoris ufcp cauum pertincntem.<^C P uero ad Q^coli ducluTnotatur,fecundum uentriculifindum d iecoris cauo ad lienis upp regionem protenfus. A C^autemad R duclus coli infinuatur,d lienis regione ad pubis os,fecundumfenifirum ile procedens* Gceterm abRadSfi qodin 8 priuatim uifitur) coli indicatur afeenfes anfiaclusfy, quemfurfim ad umbilici ufip regione molitur , ^At SadT

uffcprogrefium notai, diclinunc afeenfes adrecliintefiiniinitium* V, V 6,8 Depreffa coli inteflinifedes* JK, .X 6,8 Coli inteflini utrinqj extuberantesfemiglobuli,quoscellulasuulgusuocaU Y 6,8 Recli intefliniinitium, Quicquiduerofeb Y conftflit* relum efinteflinum* 2S 7 Portio meatus bilem in inteflina per fer entis* a 8 Mifculusreiinteflinifnemorbiculatimampleens,fcecium^excretioniprcefe b,c 8 Duo mufeulireclum inteflinum poflf a? cium excretionemfurfum alacriter contrabentes* d, 8 Hacfede reclum inteflinum uirorum peni <&* mulierum uteri ceruici interuentu mufeulofa? fub* fiantia? connafeitur*

t,f6

Duo? arteria?f es* .. 6 Hoc characlereueficcefindus indicatur, utiymcatus quoftus urina expellitur, quemfy hic ut T nuper commemoratas arterias dbtruncatumfinximtts*

NONA
VTl ET

QVINTI

LIBRI

FIGVRA>
EB^VM

CVIVS

EIKS,DRMyCHAR-<~4CT
hc lateri adhibuims*

INDICEM

H^i
h

C figura recli inteflini y coli quoque qud idreclo

hi

li,h
L/?Lf

continuatur, partem exprefiimus, intflinrum tunicascoms monflraturam* 'Prima intflinrum tunica,qua? y intima efl,acfolis tranfe uerfis circularibusue confirmaturfibris* Secunda intflinrum tunic, qua? tranfuerfis quog efibrma turfibris,attamen rcits quog eo donaturpluribus,quo reclo inteflino uicinior efi* M.efenierij efi portio, qua? reclum inteflinum ofiifacro corn mittit,ac tertiam ipf exporrigit tunicam* Tertia intflinrum tunic r d mefenterij pronata mem *
branis*
D E ci-

DE

HVMANI

CORPORIS:

F ADR ICA

LIBER

V*

?3::

DEC I M A

Q V I N T I L I B RI

F I GV R A*

D E C I M AB

G V R AE

I V

D E M 'Q V B

C H

A/

raderum Index

V T prcefensfigura mefenterijfitum quant appofitifiimoculisfiubijcerctgracilia inteflina un

dccuncU ad laterafurfum deorfum inuicem manibus diduBa continet,ac proinde mefenterij c3

A,B,

monflrat centrum, et rationem qua mefenterium intefiinis uafaporrigit,intefiina$ dorfo conne lit\Adba?c,eius quoque mefentery partem ofiendit,quceco!ifinemy reclum quo intcfimii dorfo alligat, Succedit uero ha?cfigurafedionisferie illi quamfextam locauimm* C,D Portionesperitoncei,aperto iam abdomine in latera extrorfumfiexa?*

3, 3, 3 Tenuiainteflina* F Ccecum inteflinum* G, G, G Coloninteflinum* H Recli inteflini initium*

I K

L, L

. Vefica, cuiperitonceum ea potifiimumfede connafcitur, ubi altrant ipfi offert tumeatit* Mefenterij centrum,ea$ dorfipars qua iddpcritoncei membranis initium, ductu qua? magHaM arteriam y cauam uenam hic uertebrarum corporibm adneclunt, Corpu* glandulofum,mox in ipfa uaforum diflributione pofetum,qua? mefenterij centro in*
'

Jcrmtur*

q 4

Glartdute

364

ANDREAE

V E SA L I l

BRVXELLENSIS

M. , M.

Glandula? uaforum diflributionibus interieclce ? qua? uafa in ipfoper mefenterium ad inteflina

moliuntur progreffu,

V N D E C I M A
FI

Q V I N T I
.

L I B R I

G,

FIL tU]

V N D

E C

I M AE

I G V

R AE

El

DE M'Q_V

C H A-

raderum Index
duntxat ipfum delineatur mefenterium corpore exemptum,omnibmp partibus ipfi connatis liber uni , pra?terquam ab inferioris m embrana? omenti portione , qua colon dorfo inibi colligatur, ubifecundum inferiorem uentriculifedem idprocedit* ^ Characler K,uty in decimafigura, mefenterij indicat centrum* ** Hi quoque characleresfimiliter atque in decima,glandulofum corpus notant?totius mefenterij
maximum*

HI C

M, M Glandula? notantur illis interpofitce uaforum diffclionibm, qua? iam inteflinis appropinquant* N,0 His ch aracleribm mefenterij circumferibitur pars tenui inteflina dorfo alligans*
F P ad Qufqj mefenterij indicat portionem,colon inteflinum dorfo affirmantem,quaidd dextri
renis fedead cauum ufij$ iecoris protenditur* ^<SXjtd R ufqj infirioris omenti membrancepartem nott, quce colon tta illafede dorfo commit tit,qud id fecundum uentriculi exporrigiturfindum* Rad S ufep mefenterij infinuat portionem colo inteflino tota eafede propriam, qua iddlienis regione adreclum uff inteflinum pertinet* S,T Quod S y T inter cluditur, mefenterij pars efi reclum inteflinum dorfeneclens* V Hacfede mefenterij naturam exprimere conatifumm, quandoquidem unam mefenterij mem* XfY* branam ab altra unguibm diuulfampinximus : ut -X" nimirum una fit,altera uero Y inferiba* tur . x^ftq? in harum membranarum medio mefenterij uafa excurrunt,y ipfius adeps,ut ygl dula? etiam continentur, quemadmodum quoqj inuigefima quarta huius librifigura efi cernere*

DVO

DV

HVMANI COR PO RIS F A BR IC A LI BE R V* 3*5 O D E C IM A Q V I NT I L 1ER I FI G V R A, Q VE

DE
INT EG R-I S FIGrR_IS. SECTIO^

'ac uence porta? in ipfumferies: dein bilis meatus in intefiin infertio,etfiqu*efint reliquaqua? chd racleribusferiatim adnotabimus,mox at< quid dcima tertia ofiendatfigura? exprefferimus*

DECIMATERTIA
KlVB^iM BILIS
.

VESTGVL^AE

QVINTI

LIBRI

KIVSDEMQ?E

FIGVRA.

meatuum delineationem exprimens*

C H A-

y$6'

rfj A^rr^R^AEA'r^E^CllS-^JRV'XE^LE'N'STS':

."

'.{q

GH^AFL^^CTEILFM
,/~~"

DVODECI M^AE ET DECIMAE

tertia? figurarum Index, &

P R A3 S 3 N S charaelefum Index duodecima? y decima?tertia?figuris ideo habetur

communis,quod canam iecorisfedem pler ifq^ characleribus quibus decimatertia occupaturin* figniri licuiffet, ni fi characlerum copia delineationemfiffet uitiatura Quum itaqy characler occurret duodecima?figura? peculiaris, illi i fubingms, illis qui decima?tertia? priuatim in*

feribuntur z adiecluri.Stuerd quis utrifipfiguris fimul communiseritjlliiyzaddetur* H, H\ P ritona?i undcum coflis euer fi portio* I,K Cauum iecoris* L i P ortiunculagibbifedis iecoris* ' JMt Iecorisfeclio,cuift'aies uena primibn inferitur* Ni Rima? ac imprefiiones ytubercula in iecoris cauo iuxta uena? porta? exrtum cofpicua,N ue ro fuperiusfiufiniflrumfeif ipfe T uicinius,fedem indicat, qua ab umbilico procdes uena ieco ris cauo ubi porta? caudex pro dit, inferitur, <Ab M. enim ad Nufpfir amen notatur,quodli ber quodammodo umbilici tranfmittit uenam ad fedem N infignitam * colligds* O i Lirament finifiram iecoris parte^qua? inangul quodamodoacutu definit)fepto trdfuerfe hic <> i Sinus iecori hic incifes,afiomacho cedens,ubi is fuperiori uentriculi orificio continuatun P,) i Ventriculus* R i V entriculifuperius orificium,feufiomacbifinis? undcum uenis,arterijs,y neruis id orificium
^
"

amplexantibus*

S 1,2. Humilius uetriculi orificium , ipfius^ duodeni inteflini initiunt,quod in duodecima figura ficus atqifecundm naturamfie habet,ad interiora refieximus,ut in confpeclum ueniret bilis ueficula?
meatus in ipfem infiertus, ac mox c notandus*

T i Neruus d neruis elatius uentriculi orificium implicantibus educlus, iecoris^ cauo infiertus* V z Bilis uefcula.Hofc in utrifi^pra? fentibusfiguris efi cofpicua. uerm priuatim illam duntxat

X,

in decimatertia characiere notauuac proinde primm decima?tertia?,ac dein duodecima? men^ tem hic y in fubfequentibus aliquot characleribus accommoda* J%T z Meatus bilis ueficula? per iecoris corpus exporrecli,interporta? uena? et caua? iteuena? ramos* Y z Vena? porta? propago in iecorisfebflantiam diffufa* rZj 2 Vena? caua? propago in iecoris febflantiam digefia,Voluienim hic exprimere uaforum in ieco corisfubflantia fitum,qui feilicet porta? uena? rami propaginibus caucefubijciantur,et qunant paclo in horum medio bilis ueficula? meatus excurrani* az Concurfus meatuum bilis ueficula?, qui in iecoris corpus digeruntur* bz Veficula* bilis ceruix,cui meatus ex iecore duclus ac a notatus inferitur, communisfa effcitur* c x,z Bilis ueficula? meatus in duodenu inteflinum infertus,acS ad dufqj in decimatertiafiqura duo^ d, denum indicat inteflinum, quod humiliorifede apertumfnximus,ne meatus illius c notati infer*
.

tiolateret,
e

fiz
gz

^Arteria in iecoris cauum y bilis ueficulamdigefla* Neruulus iecori y bilis ueficula? communis,y d fexti paris neruorum cerebripropagine de* promptus,qua? dextri lateris co fi arum exporrigitur radicibus*
flinet*

Tenues porta? uena?propagines, in bilis ueficulam excurt'entes* bx Porta? uena? caudex* ........

Glandulofemcorpus,quodduodcnointefiinoadnaficitur,uafafyipfiexporrecla opportune fa* i,I,m, i Mefcnteriu. Vermfinguli characler es priuatim quidindicant.k enim uence portce dextrifeu grandioris trunci diflributionem in mefenterium notatJ uer,glandulofm corpus in mefente* rioprimis uaforum difir$butionbsprceficlum.mautem,mefentcrijinfinuatp cui colon inteflinum tota illafede committitur,qua d dextri renis fede ad iecoris ufq$ cauum per tinet. Hic ttamqj colum inteflinum d.mefenterio diuulfumefl,quo mefenterij centrum aptitis delinearetur* n i Vena qua? fub poflerior i recli inteflinifede deorfum protenditur,ipfife reclo inteflino uenas o i Vefica?fendifperior pars etiam hic efi confpicua* porriait* p i Quod hic cxtuberat dexter eflrenfuapingui membran adhuc obteclus* q i Meatus urinarius,a dextro>reneurinaminueficamdeducens* ri Vena ac arteriafeminales dextri lateris* _, Vn ,v, fit ffasfemen d dextro tefie uerfm ceruicis uefica? initiumperferens*
;

i,i t

t'"'

"V

DECL

DE

HVMANI

CORPORIS

ABRTCA

*IBER

V*

#7

decimaqVarta

QVIN

T T LIBR.I FIG FR-iA, <~*USJ teriorem integri uentriculi yflomachi

ficiemexphmtns^ndcumuenis^af tervj s y neruis uentrU culoinfertis*

DECIMAQVINTA
TI LIBR-I
rem exhibensfeciem*

QVlN

PJGFJFLo^ IiV-

tegri uentriculi yflomachi pofieri*

CHARACTERVM
C H^AFk<AC T

D E C IM AE Q_V A RT AS ma? quinta? figurarum Index

Et

0EC>

3 R 3 S hoc Indice explicandipartimutriq) figura comMht

lunt,partimnmc^

Xf * ^^^0^
>

^t

JuodecimcequM^
2

Z$

^machiparslfruS^ded i^^Ab LAad^ufqued^mfhmachin^

quatuorfuperiorum thoracisfedem defctnden
;
,

-^ &%

ySS

ANDREAE

VESALII

B R V X E L L E NS I

B, C \,z ^f BadC ufip duclusjlamacbi in dextrum

cis u ertebr as modic declinans*

latus fuper quintam y aliquotfequentes tbora*

C,D \,z ,^t CadD ufipflomachi duclm infignitur ex dextra fede uerfiusfiniflramfepra magnam co
fcendcns arterid,yper feptum tranfuerfum in uentriculifuperius orifici Gnotandupertines* 3,3 x Dua? tonflce,qua?nonproculdfiomachifedein oris cauitatempertingente diflant* F,F 1,2 Glandulofum corpusfiomachofiequeter adnat,qua quintce thoracis uertebrce corporiinfidet*

Super ius uentriculi orificium* H i,z Inferis uentriculi orificium* IiA Superior uentriculipars* K,K i,z Ventriculidemifiior pars,feufendus* L,Lx ^Anterior uentriculifedes* M,N, O z Pofier iorfedes uentriciduVermfenguli characleres aliquid priuatim indicant*0 enim imprefiionem nott quam uentriculus eafede%exigit,qua uertebris innititur* M quidem prom nentioremfinifiri lateris partem,Nuero partem dextri lateris prominentiorem, P x,z Duodnum intefiinum,quodhic4dieiuniintefliniprincipiumrefieclumfinximus* Qz Bilis ueficula? meatus, in duodnum inteflinum infertionem tentans* R z Hic characler in interna dii nuper inteflinifede uifitur, infertionem meatus illius notant,

Gi,z

quem modo

Qjnfigniui*

z
T i,z
-XT z

Y*
az bz

c\,z
d x,z
e x

fx,

g,g hz

Glandulofum corpus duodeno inteflinofobnatum, uafia^ illiinteflino exporreclafuffulciens* Dextri nerui fexti paris neruorum cerebripropago, adfiomach exporrecla? multiplicit rie in ipfus orificium elatius difiributa* V x,z Sinifier neruus* Sinifiri nerui propago,fecundum elatiorem uentriculifedem ad iecur uffe cxcurrens?hiccp qud iecori proximaefl,Y infignita* Primauti doclrina? fiudio nuncupare eamfelemus)uentriculiuena y arteria* Secunda uentriculum accedens uena ? qua? coniuge caret arteria* Tertia uentriculi uena cum coniuge arteria y neruo quo ,fecundum dextram uentriculi {un* dircionemexporrecla* (tu ampleclcns* Quarta uentriculi uena coniugem obtinens arteriam,y elatius uentriculi orificium cor ona? ru Rami iam dicla? uena? y arteria?, quifecundum uentriculi elatioremfedem ad inferis ufque ipfius orificium contendunt* Quint a uenafmul cum coniuge arteria y neruo, finifiramfedemfundi uentriculiperreptanu i^Alia? uena? ac arteria?, ab illis pronata? uafis qua? lieni inferuntur*
\
*

DECIMASEXTA
H
<-A

QVIN

TI

LI BRI

FIG VR A*

C figura uentriculum dflomachoac intefiinis

liberauimus , ac dein inuertimus,ut interior uentriculi fedesfeufuperficescibos ypotus ampleclensjn con*

ff>eclumuenirt\ ^ % b Circulare ueniriculituber eafede confpicuum, ubifio machus uentriculo continuatur , aut ubi elatius ipfus

confifiit orificium
1

Tuber or'biclatum quofi in humiliori orifcio uentrU

culiapparens*

DECIMASEPTIMA
P

QVINTI

LIBRI

FIGVRA-

S figura uentriculi tunicarum feriem numerumijp et naturatib quantum piclura affqui S

potuimus,docet*
&
,

R^A3

3N

Tertia uentriculi tunica,dperitoneo pronata, atte hc

d uentriculo magna ex parte diuulfa* Secunda uentriculi tunica,minus quam tertia d uentr
culo diuulfa*

l
tn

Prima intima^ uentriculi tunic, hac inparte d duabus

exterioribus tunicis libra*
DECIMA

DE HVMANI

DECI

CORPORIS M A O CT A V A
S figura iecoris gib'

FABRICA

LIBER

&9

Q V IN T I

LIBR

F I G VR.<^.

T R<-*/3 S3N

bam poflerioremcp fedem und Cum caua? uenct

caudicis portione exprimit*

A? A Iecorisgibbifuperior pars*'

B,B Iecorisgibbipoficriorisp fedis infima rcgi* C Caua? uena? fedes, qua feptum permat, ipfife
foboles exporrigiU Dp 3 Hoc interuallofedes notatur, qua caua? cau> dex poflerior iiecorisfedi innafcitur* F Portio pra?cipui iecurfepto alligantis uincuti* G Ligamentum iecoris partem injfinififa maxime exporreStam feptO comeclem H Vena? porta? portio* I Sinus quo iecurfiomacho cedit,quajnifir uentriculi orificid cntinuatur*

DECIMANONA QVINTI LIBRI FIGVRA, QVA

LIENEM ST FL^ATT, G V* iusfitum y ex proportione magnitudinem , uigefima qua? inox fbijcietur figura literii 0,0? P explicabit'.prcefens uero quatuor quodammodo\peculiaribus conflans
OJSf

OM JSfl' EK

F^AQIB

CGM M

effigiebusfeu tabulis? in hune habet mdum*

PRIMA,
SE G

V N D A*

TE R T I A*

Q^V A R T A*

Q_VATVOR DECMAENNE

FldVRA TABELLARvM

earundemcpcharaderum Index

P RI M^Alitntmanterorificitexprimit,mdCumomentipofH6ne,feuihferiorisfup
ris^mentimembranarum partibus .^ nam$lienisfinifirum indicat latus, dextrum autent BB acmediaipfiusfedesomentointeguntur*B,ByB eniminferioris omenti membrance portto* CC\emindicantJienisuafadeducentcm,Cu^
?

ficant,quaaduentriculummfaperfiruntur,abillisuafisp^^
daueniunt* , t -r ^ ^ Secundaeffhiedecim^non^cluMtihbrifgu^lieniscauareSioeX^,mt^,abomnibusquai

D,E.

tllicommiituntur partibus libera.ac'bic Dnotatfuperioremlienisfedem,Einftriorem,FJlnt; F,G. Jlram,Gdextram.H uero er H lineam indicantin eam lienis regione conf^Kuam^m Items

FI. uafainferuntur.

l,K.

OmnaliLquoautcauamedemdelineataConHnet.^tbuicduasind^ ftbjlantia confirmatidaue oculis fubijeerentur . ^ttaue bic I & K feBiOnes modo <&lasindicant. ylQ^
'

Tertia effiaies lienis oibbum commonftrat.

370

ANDREAE

S*

A L I I

B R

V XE L L E N

VI G

SIM A QVINTI

LI

R I

IGVR

A-

VIGESIMAE

F I G V R AE

EIV3DEMQ.Ve

CHA<

raderum Index,
*P

R<~A3 S 3 N S figura fc&ionisferie duodecima?fecccdiUab bac enim omniaintcflina execuimus ,relicla duntxat uentriculi portione fuperioris orificij uentriculi fedem common*

flrantc.atq; ita ha? cfigura plcra<f indicat, qua? nunc opportunius cum characlerum indicibusfc*

\^A,^A B,B C D

3
F
G,G

riatiminfinuabuntur* Septi tranfuerfiportio peritona?ofccincrla,atgund cum cofiis aliquotfurjumreflcxa* Caua iecoris fedes* ^ Iecoris ligamentum,quo ipfiusfinifiraparsfiepto alligatur* Vena? per umblicum iecori exporrecla? portio, ubi yfinus ille indicatur primm banc admit* tens uenam, queeperpriuatum ipf in iecorehumano incifamforamen adiecoris ufquefedem per* reptatfubihic GnonproculdK adhibitum conft>icis,ubiakucna ha?c in iecorisfubfiantiam prU mim uer digeritur* Hacfede iecurfnum obtinet?quo ceditfiomacbo perfeptum tranfuerfum ad elatius uentriculi orificium contendenti* Superius uentriculi orificium? uentriculi^ portio* Lineceimprefiionesetuberafy in iecoris cauo ubipartem uenam promit confyicua*

FI Bilis ueficula*
I Portai

PB HVMN' CbRPRIS

ABR.IC LIBER V*

$71

J
K
L

Porta? uena? caudex hic abfciffes, Veru Iqudqjduas indicat uenulas bilis ueficula? exporreclas. Iecoris neruus ab illis propagatUS, qui elatiori uentriculi implicantur rificio* ^Arteria iecori y bilis ueficula? communis* .
.

M NeruMdfextineruorumccrcbriparispropagincniihm exporrigitur radicibus, aif hic neruus iecori pariter y bilis ueficula? communis cenfietttr* N r Bilis ueficula? meatus hic abtruncafusuifitur, qui ad inteflina pertinei* 0,0 Lienis anteriorcauacfiregio* P Lienis Hnea,cUi uafa ipfius implantantur. Q^Venacaua* > R Magna arteria* S Radices arteriarum inuentriculum,ecur,Uenem,0mentum,mfenterium ? ipfaf demum tntejl
na excurrentium*

T Dexter ren,pinguifuaobduclus tunic* V Sinifier r en,fmiiter pingui ipfius inuolutus tmica* fK Vena infinifiri renis pinguem diffufa tunicarft* Y Venadcxtrirenispinguemtunicam accedens* a Vena arteria fc dextro renifer ofumfnguinem deducentes* _ : b Vena arteria^ infiniflrum protenfie renem,emulgentes uulgo nonfecus appellata?pquam tWt
qua? dextro renifunt propria?* c,c Meatus ex dextro ren urinam in ueficamdeferens* d Meatus duo fniflri renis urina in ueficamducitur* e Scminalisuenafiniflrumaccedenstefiem* f Seminalisuena dextri teflis* g,g Surculidfcminalibusuenisquaperitonceocommitiuntur,inipfe$

h ^rteri^inbumilioremmefenterijfedemadclonintefiinum l ^Arteria? magna?fiper cauam uenam afeenfes,ac ipfius magna? arteria? y caua?fupra ofiisjas

adperitona?umderiuati* b Seminalis arteria dextrum tefiem petens,. i ^Arteria feminalis quafinifiro tefit efi proprid*

criinitiumin duos truncos diuifio*

m,m "Prcecipua? uenceac arterice

... ,,

earumqua?gcniculaMdm^^
^

peritona?o offeruntur* 1 n ^Arterice maancefobolesfacri ofiis firamina accdantes*

Reaiintefimparsdcololera,at^utinterdiffecandumfi p Vefica urina? receptaculum*

o
.

',.

Semendtefleadpenemdeferentisucfispor^^

r Cutis qua? penemmuefitebat*

^inmumretorq^ti^

<

<

'

fScortum.
J

..

Carnofa?mcmbrancepars,qu*baitdfi
nica,earumquas tefiibusfingulis prprias peculiarcs>numcramus.
:

;,

uTunicadpertonceoiiibi^a^
X fpenudatipenisportioi
.

VIGESIMAPRIMA
'

VIN"TI

LIBRI
COKTINET

FIGVRAi
T^TBEL.

qy^CB. TB-ESB^OP^I^S.
PRIMA.

lasicBionisferie inuicemfibfequentes?acappofti0mrenSjhusmeatuum ' : urinariorumprincipiaojlendentes.

SECVNDA.

.'TERTIA;

r i

tRiVSi

372

ANDREAE

V ES A L II

B RV

XE L L

T R-IVM
P

VI GE S MAE

P FL M JE FIG VFLiA rum,earundemc charaderum Index

-T A B E LL<^4.

RI M<A[ tabella feclionem fecundum renis longitudinem. per gibbum ipfius indudant
ce

habct adeo profiindam,ut in fecundum renis pertingatfenum,interim nulla renisfubfiantice abla *&. taportione.Significet iitur dextri renis anteriorem partem, # uero poflerior em, yyy ori ?>y, ficiafunt ram or u primifinus renis,feu ipfius mebranei corporis?qua inuiceilli rami count* Hic <A></1- enim rami neccffario per feclionem in mutuo coitu diuiduntur, J[, </l primi fiinm corpus,feu mem braneum corpus in quoduena y arteria renis terminantur* e Foraminulum hoc urinarvj meatus efi initium, A Vrinarij meatus pars. Super membraneum hoc corpus dly<A infignitumfecundus renis confi* fiitfinus, cuius intrim y corpori illi membraneo proximum latus in bacfieclione tantum appa ret. Eius enim partes qua? in exteriora ad utrunasfepti ex renisfub fiantia confirmati latuspro ?,n* ducuntur,ipfem$ fnum uelut bipartitum efficiunt,nififi)ecillo in circuitufub hic y deduclo intueri nequis, Septum namg illudprcefentifeclione in duas partes, antcriorcmfeilicet ypofie riorem diuifum cernitur,ac quidem partem ipfius nott anteriorem,^ uero poflerior em* Secunda? tffigieiomnia cum nuper commemorata funt comunia , nifiquod uniuerfapropemod renis fbflantiafieptum illudconfiituens,cultello orbiculatim ademptajt, neque aliterfianfip* ti illius figuram ob oculos ponere licuit ,Confpicitur hc'itaasfecundus renisfinusuniuerfus ,at non quemadmodum eflbipartitus,eo quodfeptum abfiulerimfinum hune in exteriori ipfius lat re dirimentem. * igitur ybyyy * eadem bic qua? inprima tabella notant* Cir cuius autem g. inter ety j& duclusfecundum renis indicat finum^ uero anteriorem partem primi finus, feu mem tfbraneicorporis,quaba?cin ramos difeinditur, i corporis membranei poflerior em partem indu K, cat* ade6ut&y*fimulmcmbrancumnotentcorpM,[eUprimuK^ tus infignitur origo* Tertia tabella primifnus feu membranei corporis ra. mos omnes infinuat*renis enimfubfiantia,qucefummis eiusfinus ramis adnaficitur,penitus derafit efi, uAt heee citra characlerum operdmjnt obuia*.

V I G ES I M A

ECVND A

Q V I N T I L I BR I F I G V R A-

VI G B/

DE

HVMAN

CORPORIS

F BRIC A

LIBER

373

VIQESIM^AE

SEGVNB^AE

FIGVF-^CE,

FIVSBEM-

que charaderum Index.

S figurafieionis ferie uigefimcefiuccedit.in bac namque cofiarumali* quoi fines efrai,y extrorfum furfumcp retorti occurrunt,ut iecorisgibbum ita bcfipeaarc tur, ut ipfius cauum in uigefima figura in confficuo erat* Rens hic etiam pinguHllorum tunic denudatifefe offeruntjn hacfigura uenarum arteriarum^ feminalium exortfis duclmfy etiam oflendetcpriuatim d caua? uena? caudice ramulum pronafci efinxims , quifinifira?feminali co mifcetur uence, Prcetereaperitonceum qud uafisfeminarijs iterpra?bet,und cum iunica dperito neo pronata , tcfiemb yfui lateris uafafeminaria ampleente , diffcBum efl,y cumfemina rijs uafis tefles cumfuis mufeulis obuij funt. Infuper pubis offa inuice ita dirempta atq, adeo re

T Ri~A3 S 3 N

dexauidhur,utinuiceinfignitcrdcbifcant,^
Jr~

."VC

"

r /_......

..-a

^~~..*,izA.jy.nrrve.(r7mriLU<
*~~t
'

hihiiciatur.Ouod au
r ' a

te a dextro

temore

cure pr orj

1*0

y j*/*/"

"%"

4^Periton^iparscmfepitrmfiueyfipo i r leons t ll ,*. b,b oibbum*

c,c Caua iecorisJ J edes* r* .. -, d Prcecipuum iecoris ligamentum,ad dextrum latus mucronata? cartilaginis confifiens,y hic a iecoris anteriorifede magna ex parte diuulfum* eLiQ-amentum iecoris partem infinifirumprotcnfamfeptocommitteiis* f Vena? porta? portio, undcum arteria y neruis iecur petentibus, et bilis ueficula? meatu tntcjli napetente,hcuinculoeflintercepta,ydeinprcefccla* g Vena? caua? caudex* b arteria? magna? truncus deorfumfpina? exporreaus. iPrincipiumuencepinguemfiniflrirenis tunicam adeuntis* k Radies arteriarum in inteflina excurrentium,y uentriculo, iecori,bilis ueficula?,lient, et ip
.

fi demum omento ramos offerentium*

Initium uence dextri renis pingue inuolucrum petentis* m Venaac arteria dextrum accedentes renem* nVenaacitemarteriafinifiroreniferofumfanguinemdeducentes* o o Dextrirenispinaueinuolucrum,ab anteriorifede renis liberatum* pppSmfirirenispingueinuolucrum,abanttriorietiamfedefuirenU

Pi 3tdexteryfinifiermeatus,quourinarenibusinueficamfirtur,qinfi^^
t Seminalis uena dextrum accedens tefiem* u Principiumfeminalis uence dextrum tefiemadeuntis^odinfiarrotundituberispromtnet*
x Seminalis uena fniftro tefit exporta*
>

principium ducit, adhuc connexum*

yVenuladucncecaucecaudicepronata,acucna?feminatifinifirctcommixtau^ tnimhcecuenulararisoccurrat,tamenquuminal^sfigurisfinifirauenaabfque baedehnea*

tur,illafy hic nihilobfcuret,ipfam exprimer e uifum efi*

et

(J

Seminalium arteriarum origo* , Sur culi, quos uence feminaria? peritona?o inibi depromunt,qua ipficonnexa? deorfum adpubu

oiacontenduM. J, , . a. ,. . -, _/, ^extrareminalisim<e,0'itemarteria:,perpeHtonmmfuprapubtso/lscoxendieis$reiio emdercenrus,cafcenfuspariterfemenJtefledefirentisuafr,iuod,l&

JlvJremmaUsVaneritcommixtio&corporistlHoduaritumimagMcon^

yaricojtcorporisintejleminfertio. | Teftis intimo ipfus tuolucro obtelus. h Principium femen dtefle defrentis uafis* . , Sedesluadefirensfementtifurfumfeeundumtcpsbumahmamjedemrefkaitur^a te/le
-

yHkfemJdefiremu^mlkmampliusconuolutionumoJlenditJpeciem^furJum,^
ter es porr igitur* v Velca urina? receptaculum*

ivftnonamplius connatum,abjcdcrcincipit*

lGlandhfumcorpusuefic*cenicisinitioadnatum,o-femeefr^
nemexcipiens.
g

r.

r
Ckc^

574
o

A N O RE AE

VE'S A LI

B RV

XELL

E N

IS
;

Cir cuhris uefica? ceruicem ambiens mufeulus* ' , i , t Duopcnem confiituentia corpora, quorumfinifir uni d fuoprincipio quod dfinifiro pubis offe
ducitur,liberatum efi: dextrum autem corpusfeo principio adhuc pubis dextro ofiifirmatux* Prceterea hic S nofirifigura in cbfpicuo efl, qud pnisflaccidus laguidus^ eu uefica effngit* v Venarum y arteriarum neruorum^ penem adeuntiumferies, tam aptac in huiufmodi figw

risidmoliridaturexprefia*
1

q>?^ Primm exterius ue tefiispeculiare inuolucrum dperitonceo inibipronatit, ubicpafcripfimus*

ubiuero

v locatur,ea eius inuolucrifedes notatur,qUa heee infimes teflis parti connafeitur*

Teflis mufeulus iam diao inuolucro innatus* a Mufeulusfimur mouentium feptimus hc fe JfceBandum offert, qudfuper coxendicis os deor>
fumducitur* * Redi inteflini portio, qua? in corpore dum inteflina reliqua auferuntur,relinqui confueuit. Su pra hanc reaiintefiiniportionem eleganter quoque uence cauce y arteria? magna? difiributio circa ofiis facri regionem uifitur*

VIGESI

MATERTIA
FIG

QVINTI
VF^.^A*

LIBRI

VIGESIMAETERTA FlGVRAEi PSIVS'Q_VE PARTIVM

8c* charaderum Index

VI G 3

SI

M A tertiafigura multaspeculiares dbtinens effigies,tabellasue,fimulcum

illa qua? mox pra?cefiit, ac ordine uigefimafecundafuit, potifiimum aduirilium orgattorum ge

nerationis inf^eaionemficit, yambas quum primm characleribus injgnirentur, decimoter tio huius libri Capiti prponendas ducebamainie etiam in utrisd$ adem prorfus efi charaBe rum ratioJVtrum quod iamfatiusfere arbitrer omnes prcefentis librifiguras bieferiatim col loca

DE >HVM A Ni CO RPO-RLS. F A B R I!:C A , L I B E R, JV 375 locari,priuatum indicem huic uigcfimcetcriicefigura?. dedicabo,characleres qua? huic O'uige fimcefecundce communes funt, deno non grauat explicaturus.Porro in hac uigefimatertiafi* gura ducefimtprcecipua? effigies , quarti unam non inopportune dextram, altra uerofinifiram appellabimus, a?inutrifip quidem effigiebus rens,uefica yfeminaria organa cuuencecaua? et arteria? portionibus exeBa lcorporefinximus,^4tq^ ha?c quidem in dextra anteriorificie, infnifira autepofieriore delineantur,y in dextra adhuc priuatim ueficam,y ipfius ceruicem [eu mcatumfeminiurinofy communem aperuimus,quum ha?c infnifira adhucfint integra:quem admodum in charaBer explieatione Mutusfum diffefisffimulatq, effigies exprefferoqua? finifirum latus y inferiorem 'prafentis uigefimcet erticefigurce.fi dem occupant, ac maufcuhs
.J^tinorum lit eris in hune modum notantur* . n^r U>B, "Vuabus his tabellis dextrum tefiem anteriorificie , at magisfecundumfinifirum latus ofiedcn
(
.
.

'

ipfa femen defrentis uafisfitum inturbatum ofiendat:quum intrim inftrior B notata defiren, tis femen uafis partem,qud?fecundum teflis anteriora furfumfertur, ne$ ampliustefiiadnafci* tur, ex fua fede finifir orfum habeatrefiexam, detrufamue,utinfertio applicatif uence yar , tericefeminalmm adteflem in couffeaum ueniret * At hcec eharaderum utrifque effigiebus, ^rBinfipnitiscommuniUmoperareddenturditucidior* C Vena y arteriafeminales illic abtruncata?,ubiiam ex magna peritonceiampUtudine exciden tes inuicem implieantur,eommifcentur^,ac corpus quoduaricofum mihi appellabitur efforma reincipiunt feu huius uaricofi corporis quo dpyramidiafiimilabiturconus* D Bafisuaricoficorporisfeufedesquauenay arteriafeminalistefiiinferuntur,y ramulos in teflis intimuminuolucrumy teflisfubfiantiamffargunt* 3> Vafisfemendtefledeferentisinitium* ; I f Reflexm; uafis femen defrentis fecundum teftis humiliorem fedem* G Surfum confeendens defrentisfemen uafis portio?y ipfius regio in qua amplius tefii cannas
.,

tibus,idexprmitu^^^

H
'"

[ci dfinit*

Prcefens effigies defrentisfemen uafis portionem oftendit, qua? teflis intima connata erat mUolucro:^firaminulaillaafperitates^ cernuntur, qua? in eius uafisfede paflfeaionem con*

:
'

fbicmntur?qua?inuolucroilliconnafcebatur* ....'..... ,,. 1 Hac effigie eade uafis femen defrentis portio, qua? etmoxprcecedentidelineatur,uerum hceC rtdemeius portionis ofiendU,qucegibbaefi,tefiis^inuolucrononconnafcitur*
.

LTcflUdquofcmendefrensuasabfi^

uaricofocorporeremanfit* ;, n. r . l f *Ha?ccadem cum effigie. L notata indicai.uerni ut illa nteriorcmtefitsficiem expnmebat, ita bcecpofieriorem:y duce fubfequentesnotcutriq^

N pTimauenceyartericefieminalimcommixtiofeuuaricoficorporisconuh O Varicofi corporis bafis, y in teflisfebflantiam ipfius^ intimum inuolucrum infertio* P Teftisifuointimo adhuc Obduclusinuolucro,fedduaricofioliberatm corpore, yfeperiorem
ipfusregionemofiendens,inquauaricofumilludcorpusinferitur,^^^

t^naramuhrumuaricoficorporis^uiCutidicebamytefiiim^ y O In hac effigie intimam teflis tunicam inuolucrum ue nouacula diffecui, y ex altero latere a te*
,

fheaum uenirent,qui d ramis inuolucrum intertexentibus in teflisfebflantiam pertinent, ^l*

' S teramuerohuiiisinuolucripartemSinfignitam,tc& T Hc teflis per mdium diffeclus iaceuafarum per ipfiusfubfianiiam diffuforum,ac^ y V naturam diflributionisepferiem commonfirans. Qui uero modofebfequuntur charaaeres,dua
busgrandioribus y magis pra?cipuis uigefimeetertia?figura? effigiebus proprij babentur* i Haenumerinotaindicaturanteriorrenisregio ^ xi *,- r.fn i Supertorrents remo* 2. Poflerior renis regio* ? r ^ T r :, . . Lxternum renis latus* 4 Inhr -torrents regio* ' 6 In\ernumrenislatus:inquo6,7,&8fimme^ 7p$< nus tuber.y autem y 8finus eius angulds imprefionesfc* . g Vena? caua? audexjnibiabfciffus?dud deorfum tendent iecurfuperauit*
'.
.

'

5?

/?

37.5

ANDRE

VESALII

BRVXELLENSIS

^Arteria? magna? truncus inibirefiaus , ubi primmfubfepto tranfeerfo in peritonei ampli* tudinem fertur* k Radices arteriarum qua? mefenterio y inferiori membran? omenti digeruntur* l Vena?pinguem dextri renis tunicam petentis principium* m Vena y arteria dextro renifier ofium fnguinem deducentes*. n Venay arteria finifir o reni inferofifanguinis duaufimulantes*. o Vena? in pinguemfinifir irenis tunicam excurrentis origo* d,q Meatus urinant renibus in ueficce amplitudinem dportantes* r Meatuum urinam uefica? deducentium in ueficam infertio, ac in dextra quidem effigie orificia indicantur,qudhi meatus in ueficam pertinent, y membranei proceffes quoqj bis orificijs pras fatin fini/Ira autem effigiefedes indicatur, qua illi meatus primm uefica? applantantun
b

Seminalis uena dextra*

u Tuberculumfeuprotuberansfeminalis uena? dextri lateris principium*.

x V enafeminalisfinifirum petens tefiem* <t Seminalium arteriarum ex magna? arteria? caudice initia* g Surculorum radices quosuena?feminalcsperitona?o offerunt,qudillifcundm lumborum re*
gianem committuntur* J\ Vena? artcricefy feminalium coitus commixtidue, y uaricofi corporis initium* e Vence y arteria? feminalium ad tefiem infertio, feu uaricofi corporis bafis* ? Teflis intimo ipfus inuolucro adhuc obteBus* H Principium uafis femen d tefie defrentis* fl Defeenfus uafisfemen defrentis fcundm pofleriorem teflis regionem* i Locus quo deferensfemen uas rurj'usfecundum teflis humilioraferfumfertur,neg ampliMic, fii connafcitur,utifeciebat ab nper adt* k Scdes defrentis femen uafis, ubi primm nerui modo citra omnem reuolutionemfpiram'ucfurs

fumproperat* A Hacfede femen deferens uas adpoflerior cm regionem uena? ac arteria?feminalium refiexum, in peritona?i amplitudinem contenait* u Dextrifemen defrentis uafis cumfinifiro coitus,propter uefica? ceruicis initium* y Vefica, qua? in dextra effigie priuatim adaperta efl,ipfius commonfirans cauitatem* I Glandulofum corpus uaforumfemen deferentium infertionem excipiens,ac in dextra ffigit lo gafeBione ad meatus ufiqs urinarij amplitudinem diffiaum* 0 ^Amplitudo cauitas^ ceruicis ueficce, in quam uafafiemen deferentia infertionem moliuntur* Mufeulus uefica? ceruicem ambiens, ac urina? excretioni pra?feaits* cyr E>uo pencm potifiimum conflituentia organa1*

Vena? ac item arteria? penem ceruicem^ uefica? accedentes* Scdes notatur meatus urina?fieminif communis, qua? reliquo ipfius duBu ampUor in pnisglati

deuijtur*

VI

GE

IMAE

Q_V

ART

AE

FIGVRAE,

EIVSDEM'QVE

charaderum Index

F I G V R <-Afequentempaginam occupant emuliebris corporis truncus humifiratusex

primitur, cuius peritonceum undcum abdominis mufeulis adapertum efl,ac in latera utiinter fecandum fit )reflexum, Deinde intefiinaomniad mefenterio prcefecuimus,reaointejlino ad' bue in corpore reliao,fimul cum integro mefenterio, cuius membranas hic aliqua ex parte inui
cem dirmimus,ut mefenterij natura oculisfubijeeretur, Verumprafensfigura in hoepotifii*

mm delineata efl,ut uteri y ueficce pofitum ita oflenderet, quemadmodum in bac muliere ute

ro nobis nulla ex parte moto,is oceurrit * Nulla enim bic ab utero diuulfa efi membran, fed omnia intgra ita hc uifuntur^ quemadmodum in mediocriter obefis mulieribus iam amotis in* teflinis fecanti obuiam ueniunt,Mulieres namque adeo pinguesfunt, ut longo etiam morbo ene cata? y macilentifiima?, nullam uaforum fiericm(nifimembranis mutuo diremptis)oflcndant*
VIGB

DE

VIGE

HVMAN1 CORPORIS F BR C L I B E R ", V SIM A QV A R T A QV INTI LI BRI

FIG FFLiA*

37?

<AfB, C,D Periioncei anteriorisfedis interiorfeperficies*

3, 3 Mefenterij pars tenuia inteflina dorfo conneaens* F, F <Altera mefenterij membran notatur,ab altra quam G yG infgniui diuulfa, Vtraqs au*
G,G* temmembranauaforumpermefenteriumferiem,etglandularum

H,H

terpofitarum naturam indicat, Hac mefenterij parte,colonintjhmm,qudreaoeratproximum,committebatur* j HaC mefenterij pa\te,coliintefiinunttium ,feu ipfius cum tenuibus intefiinis coninuitas,den r ca?cum quoq$ inteflinum confifiebant*

K Rc8umintefti%minibi(ffe
fis cum infima lumborum uertebra* L ^Anterior uterifindifedes,dquanihil'prorfus auulfemcernityr* M Dexter mulieris teflis* u N Mulierisfinifier tefiis.atqi huius anteriorpars hc tota oculisfbijcitur,quum intrim dextri
,

teflis modicauideaturportio:id^ideoaccidit,quod dextrum tefiemitadelineauerimus, quem admodum uterque teflis membran tegiturfeminaria mulieris uafa deducente, atque dperito* nceo nata: finifirum uero tefiem illa membran deteximus,qu6dfolius manus, nullo adhibito cul tro,fit bnficia, Hcec namque membraneianteriori teflis fedi nulla ex parte ddnafcitur,fed

O, 6

incumbitfolum* Membran dperitoncei dextra fedepronata,y tefiem dextrum und cum huius lateris femi* nalibusuafis,acillisquceutcriclatiorcmfedemimpicantuafi riter continens,y dniai cum alter ius lateris membranfecundam uteri tunicam conflituens*^ Hc in nuper diBa membran camea? cxcurruntfibra?, dextrum uteri confiituentes mufeulu*
-

His

37S

ANDREAE

VESALII

BRVXELLENSIS

QXXjHis charaaeribusfinifirce lateris membran notatur , quce illi correfpondct, quant nuper 0>
O indicarunt*

R,S Vteri ceruicis antcriorparsjnter RySeaa dhuc obduBa tunic , quam peritona?ipartes il li offrt,qua? ipfiuafa exporrigunt,deducunt<fe,ac illum peritonceoadneaunt* Co?term inter
uallum inter Ry S confifiens, uteri ceruicis amplitudinem quodammodofignificat * Ruga? ue ro hc confpicua? , illa?funt quas uteri ceruix in fe collapfia , neqs alids diflenta, inter fccandum

commonflrat*

T Vefica, cuius pofleriorficies hicpotifiimum ffeBaturta enim infigura? huius delineatione ocu
lum direximus, acfiiin corpore profirato, poflerior em ueficcefedem qua? uterumffeaat,potifii
mum cernere uoluiffemus, Si enim pro? fins muliebre corpus ita uti idquodmodo fubfequetur,c*

V
Y
rZj, ety

rcButn arbitrar cris, etiamfecus atqs r esfie habet,uterifendum multo elatius ipfa uefica delinea tumefietibiperfeaderes* Vmbilici efiportio , dperitonceo inter fiecadum liberata, y und cum uafisftui pcculiaribus hic deorfumreflexa, X p ortio uence ab umbilico iecur petentis* Meatus dueficcefindi elatifiimafiede a dumbilicum pertinens, Hcftus urinam interfecundum
y. intimum ipfius inuolucrum deducens* Duo? arteria? ab umbilico huefcundm uefica? latera prorepentes , at$ bacfede magnee arte*
ria? ramis pubis ofiiumferamina potifiimum adeuntibusinferta?,feu continua?*

VIGESIMAQVINTA

QVINTI

LIBRI

FIGVRA-

VIGE

VIGRSI M^AR QVINTk-AE FIGVF^^AE, RIVS&EM'QVR f charaderum Index

DE

HV^MANi

(2RP0RIS

FABRtCA

LIBER

V9

A, A,

^pra?fentisfigurcedextramamilacutemabfiulimtis,utqudmfi tu natura bic oculisfiibijceretur, Deinde uentriculum, y cum inteflinis mefenterium et lieUert fcuimus,rccl intrim intefiino nonfiecus quam in moxpreecedentefigurareliao, Adbcecjit rumfeo extimo quodperitoneum ipfiporrigit inuolucro quodammodofipoliauimus, omnes mem branas qum licuit accuratifiimpafiim,ided amputantes, utfeminis materiam tefiibus defren* tia y rurfusfemen ab his utero deducentia uafa in confpeaum uenirent * Veficam uero ders ftminfmifirumlatusrcfleximw defirentem abrumpens tes , ut urinam ueficce defirentium meatuum infertio appareret, ipfafy Uefica uteri infjpeaioneto non occupareuPofiremo pubis ofiium portionem ab hac figura exfecuimus, quo uteri ceruix ac uefica? etiam collumappofiiuderentur* ;

Vena? admamillasfubinde excurrentes ab illis qua? cutifummo humero abduBa? offeruntur* B Venceabillispronatcequcepcraxillaminmanumporriguntur*

C Pra?cipuummamilla? corpus*. \ ' D,D Glandula? ac adeps undecunqs corporiilliglandofo ac C infignito adfirata?* 3, F G,H Peritona?iantcriorisfedisinteriorfuperficies*eflenimbcanteriorperiM^ ad latus, yfurfum deorfum^flexa* I,K Venarum ac item arteriarumfub peBoris offe dcorfemdiuguloprorepentiumportiones* j Iecorisgibb afedes* M Iecoris cauum bic quoqjaliqMa ex parte confpicuum*

Venceab umbilico iecur petentis pprtiuncula* O Vena? porta? caudex hcfimMlcumuafisipfiMwfisprficiii*

p Vena caua*
O ^Arteria magna*

S Principium uena? pinguemfinifir irenis tunicam implicantis* T Vena ac arteria dextro reniferofum humorem deducentes* V Vena ac arteriafinifiro reniferofum humorem dfrentes* JC Principium uena? pinguem dextrirenis tunicam adeuntis*. Y D xtrirmis anteriorfedes* *Z, Siniflrirenis anteriorfedes*
a,a Uatmddextroreneurinaminueficamkuctns,^ \* ius meatusreliqua,ac uefica adhuc continuai infignitur* c,c Meatus urinam dfinifirorenein ueficam deferens* d d Dextra feminalisuena,cuius initium elatius dindiCdt*
e

R <^rt(trum

g, *

Seminalisuenafnifirumpetenstefiem*

i 1 ^nterioruterifinpars,acidextrumfind^^
1

f Seminalium arteriarum ortus* q Seminalis arteria dextra* h Seminalis arteriafnifira*

m

angulum,Uutemfintfirutn,lut
j

1'

fi-nt*1<.*

rorccioncmutcriubiipfHfidiconfifiitorific^^ Reaumintefimm,quommlsutrunq,figiirflam
,

utrinque efi ratio onerem?um

_

duntxat lateri iam characler es opportune adhibeb* n Vena? ac arteria? feminalispdrtio,uterifindifiiperiorem accedensfedem,

oVena,acitemartericefeminalisportionestefiemadeuntes?etinuicem^ p* pyramidisconftituentes,acphuiuscorporisbafimnotat,tefiicommiffam*
q Anuperdiaocorporeeiufmodiuafculainmebranasexcurrunt^^^

r Teflis anteriorfacis*

f t,t

Vafsfiemeitdtefle in uterum defrentis initium* i Vafisfemendeferentisrefiexus,quosidcircnmtefiislattraconficiU

tfo
u

ANDREAE

V ES ALI!

BR

VX.EttE

IS

Vafis femen defrentis ad uterum progre(fus* x,x Vtericeruix* y Vafa inferiorem uterifundi fedem ac uteri ceruicem implicantia* * Vena ueficam ab illis uafis accedens , qua? uteri ceruicem intertcxunUdtqut tic Ctiditt chard*
c7er urinarioruni meatuum infertionem nott*
cc,$

Veficcefindi pofleriorfedes*

y V efiica? ceruicis mufeulus* J\ Hacfede uefica? ceruix uteri ceruci implantatur*

l
n

Cuticular es ceruicis uteri orificij caruncula?. atqs bic uteri colles & ceruicis ipfius orificium, citra charaaerum operam neminem latent* ^Arteria? humillimam mefenterij partem accedentis radix* Vafa ab illis quee crus adeunt uenis ac ar terijs furfum ad abdominis mufculos afeendentid*

VIGESIMASEXTA
FIG

QVINTI
VK.^4*

LIBRI

VI

G E

M AE

SEXT

AB

FIGVRAE
raderum Index,

EIVSDM'QVB

CHU

> SB 'S figurauterumundcumillumperitonceo alligantibusmemhranis dcor pore exfiaum commonfirat* atque ipfius ceruix adeo bic furfum efi conuoluta euerfah, utfin* di uteri orificium in confi>eaufit*Veficceuer6findumyceruicemduo^aperuimus> utuefica? cauitas meatuum^ urinariorum infertio in propatulo effent* kA[ Vterifimdi anteriorficies,nulla membranprorfus dete&a*

RA3

B,B Vtericeruix*
G Fundiuteriparsglandis modo infiiperiorem uteri ceruicisfedemprotuberans*

D Orificiumfundi uteri*

3, 3

Membran uterum peritonato connccns, ipfiusfe uafa continens* F Sinifter uteri teflis* G V enay arteriafeminalis* H Portio uence ac arteria?feminalium9uterifindifuperioremfedem accedens*

I Portio arteria? y uencefeminalium tefiem accedens* K Vas femen dtefie in uterum deducens* L Vefca? cauitas, I
\

M N

Vrinariorum meatuum infertio* Vrinariorum meatuumfiufiula bic propendent*

V.IG-B

DE

HVMANI
S

CORPORIS

FABRICA

LIBER

V.

3Si

V I G E

FM A

E P

T I M A QVINTI

LIBILI

FIGVIL.^4.

figurauterum d corpore exeaiim ea magnitudine re< fert, quapoflremo P atauij difieaa? mulieris uterm nobis oceurrit * atqj ut uteri circunferiptionem hc exprefii* mus, ita etiam ipfiusfundum per mediti dijfecuimus, ut illius finus in confie* aum ueniret,und cum amb arum uteri tunicar in non prcegnantibusfebfian^ tia? crafiitie*

PRi~A3S3NS

^A, C, D

<^A*

B,B Vterifindifinus*

Lineaquoddmodo infiarfutura? ,qua feortum donatur,in uterifendijnum le uiterprotuberans* 3 3 Interioris ac propria?fimdi uteri tuni ca? crafiities* F, F Interiorisfundi uteri portio, ex elatio ri uterifede deorfum infendifinipro'
tuberans*

G,G Fundi uteri orificium*

H,H
11

Secundum exterius fyfindi uteri inuos lucrum, dperitonceo pronatum* etc* Membranarum dperitona?o pro itatarum,y uterum continentiumpor

tionem utrinq$ bc.afferuauintus* V teri ceruicisfebflantia bic quoque

confpicitur, quodfeaio quauterifiin* dum diuifimus, inibi incipiebatur* L Vefica? ceruicis pars, uteri Cerjiici in> ferta,ac urinam in illam proijciens* Vteri colles, yfiquidhcf^eaddum ft reliqui,etiam nullis appofitis chara Beribus , nulli non patent * S VIGE'

ANDREAE

VESALII

BRVXELLENSIS

VIGESMAOCTAVA
adhuc uaccinum,quem modo fubiungemus*

QVINTI

LIBRI

FIGVR*

H<A3 G figura canum nonpra?gnantexprimituierum,quempro*

pter ueterum dfieriptiones hc bumano utero adijeere uifum efi, uti magis

D,D

^A Venay'arteriafemnalis* B,B Vena? et artericefeminaliuportiones,uterifuperiorifediuafaporr^ C Teflis, ac uasfemen dtefie deferens,

Membran? uterum peritona?o committentes , yfecundum ipfius inuolu*
crum effor mantes* Vena ac arteria uteri ceruicem y bumilioremfundipartem implicantes* D extrafindi uteripars,fecunda ipfius tunic adhuc uniuerfm bduBa* Siniflrafimdi uteri par s, quam mdia ex parte, exteriore ipfius liberau mus inuolucro, G enim exterius, H uero interius notant* Sinifiri lateris uasfemen deferens, bic dtefie liberatum, acin ipfiusfede [et
uatum*

L f
G

H* J

/C Regio, quafindi uteri orificium confiflit* L Vteri ceruix etiamfinifira ex parte exteriori inuolucro $ete&a*

M Portio ceruicis uefica?*

Cutis adpudcndum adhuc reliqua*

VIGES
r

I M A N ONA
LIBR.I FIGrlL^A.

Q V I N T

PR ^A3 S3NTI
1^4 Ttflis finifier*

figura uacciniuterifimdum,y ipfius

ceruicis portionem ita delineaui,ut magnafindi ceruicis fe fedes ex terioriinuolucrofitdeteaa,interiorfe tunicaoculisfubijciatur*.

B Vas femen deferens dtefie in uterum*

D
J7,

Sedes orificijfindi uteri* Sedes ubiuterusgeminusfit,adbuc tamen utraip partefimul exte*

riori uteri inuolucro obteBa* Hacfede prorfus duce uteripartesinuicem,arietum cornuum mo*
do dirimuntur*

3, F Externum uteri inuolucrum bisfdibus adhuc fieruatunu G Interius uteri inuolucrum innumeris ac uermium implexu non abf

milibus uafis intextum* Membran? bic adhuc uifitur portio, uterumfiniilra infede perito na?o committentis*

TRIG
PR-IMtA*

I M

QVINTI

L I BRI
COMPLEXA

IG V R

Q.VATVOR

PECVHARIBVS

TABVLIS,

SRCVND^**

TEF^TIlA.

QV<^ILTtA*

TRIGE'

DE

HVMAN

CORPORIS

FA

BRIC A

TRGESIMAE
*P

Q.VINTI

LIBRI

FIGVRAE

LIBER V T B V L A

&$
R V

H,'

earundemq? charderum Index

tabula uterum mafculinoftU turgidum,in anteriori ipfiusfede una longa y altra tranfiuerfafeaionediuifimiis, uterifundi tunicarum partes in latera,atque adeo abex timoftus inuolucro diduc entes* cA7 B, C, D Internafperficiesuteri,qua?antefeaionemfrtusinuolucrisobducebatur* 3,3 3xterioruterifuperficics, atque elatius 3 uteri apicem feu angulum dextrum nott,furfum dextrorfmfe magis qumfinifier, quod bic maf cuius uterogeratur,exporreaum* F Primm extimuniuefGtus inuolucrum* G, G Secundumfitus inuolucrum hc quod^ magna ex parte uifitur* H Vteri ceruicispars,ui in alter o latere uenam y arteriam adnatamreliquimus,qua? in bumi* liorem uterifindifedem potifiimum diffenfatur, I Dexter uteri teflis hc quoaj, ut ipfius ingrauidisfitus uideretur, adhuc reliBus* S3C VND^A tabulafitus inuolucra illacera ex utero dempta commonflrat*

R IM^A

K L,L

3xtimumftus inuolucrum*
Secundumfdtus inuolucrum: quod quum pellucidum membran? modofit

, in ipfio

complex cum

tertio inuolucrofitumnonnihilconfpicifinit* T 3R T I^A^ tabula extimumfitus inuolucr,yfecundum longafeaione diuifimus, ac utraque d tertio inuolucrofeduaa,hic und cum tertio inuolucro adhuc integro exprefiimus*

M -M Tertium intimuniuef

inuolucrum: quod quia egregipellucidum efi ,ftum nonnihil

eo ftu oflendit,quo is in ipfio iacet*

]\f Venarum arteriarumfe feries ex primo ftus inuolucro umbilicum petens* Q J> 0,P Secundumftus inuolucrum: atque OyO internam ipfius indicdtfuperficiem, P uero
QyR_ Primumftus inuolucrum: atque Q^externam nottfeperficiem, R autem internam. V& 'afo> rum autem per tertium yfecundum inuolucrum feries, etiam citra notarum opem prompte di* gnofcitur* O^V^A R T^^t tabulaftum omnibusfias tunicis liberum,itafe iacentem exprima, duemadmodum in utero magna Natura? prouidentiafecus qum ^Anatomicorum uulgus arb z tratur,in omni mdia figura locatur*Falfifiimum nanque efi, quod ita conglobatus,aut(utfic di camyffhcericus iaceat,utgenibusficiem contingat,itafe in extrema prorfusfigura reperiatur* im 6 fi hune uerum ipfiusfitumobferuaueris,nullius prorfus articuli motum magis inueniesme* dium minus ue laboriofum^ aid} is efi quem modofinguli obtinet articulCceterm in hacfigura M, M, N, O, P, O, P,yQz ac R id nott quodtertiatabula:nifi quod Mr M S, internamfuperficieminfinuant tertijfeuintimiinuolucri, S autem bic priuatim indicatur uafio rum umbilici progreffus,quiinter umbilicum y uaforum cum tertio inuolucro connexum habe* tur, quife longo ducitur interuallo, no dis aliquot interdum,aut, ut ueris dicam,uaricofis tube ribus donatusj quorum numro obfletrices ridiculefituram adhuc proli copiamprcefagiunt, etiam quum huncprogreffm(utiinterdumfit)collo bduBum ccrnunUaddcntes illam quantfe* fcipiuntprolemfufpendio necandam,3iufmodinan^permulta ,fiunquam alibi mulkr es, quum parturientibus adflant,y non nifimagnisprecibusnosadmittunt in me* dium,y potifiimum apudltalas beneperitas,effutiunt*

y P externam*

QVINTI

LIBRI FIGVRARVM, ET charaderum Indicum finis

IPSARVM
S

HOMINEM

,$4

H0MIN3M

ANDREAE

N3C3SS^ARIO CORRVPTION
Caput I*

VESALI

BRVXELLENSIS

obnoxium mortalemue efft:quo autem diutius uiueret augereturfe , inflrumentis ipfum eguiffe multifiriam nutritionifimulantibus, ac demum qua? instrumenta nutritioni cir*

cacibospotusfeuerfiantipriuatimfintextruaa,

V A N D O Q_V IDEM corporis humanigeneratid nis primordial eorum quibus id conftituitur mate ria3hominem fieri immortalern prohibuert , rerum aiitorDeus,utillequni diutififimuiut3necp aliqudofpecies ipfius deficiat,fed femper irnmortalis perf ueret/olicit machinatus eft.Sanguis enim mftruus G 'enerdtionis femencp gnitale generationis noftrx funt principia: Ttoftrte princi illeceumateria quxdamapta concinnap 3 & femini fid. ad quiduis fequax : hoc opificis rationem 'obtinens. Confit autem horum utrumqj ex rj fdem gnre ele* mentis3aqua3terra3igni3&: are, quamuis intrim mu tub temperamenti menfura uarient.fiquidem in femi ne plus eft ignea? fubftanti? atc area?,in fanguine a> u quea? terrea?cp quanquam pra?polleat in hoc quocg & calidum tnaido , & humidu^ficco.Eoc^ fit,ut non ficcus inftar pili3aut ofls , fed humidus meritb dicatu?. At femen fanguine quidem ficcius eft3ceterm ipfum etiamhumidum Huxilec? fcnntur Axa ita nobis utrinque ex humida fubftanti genitura? origo fuccedit quam tamen humidam fcruari non licebat,fi modo ex eauena?3arteria?3 nerui,membrana?, ligmenta3carti> aoines ofia.&idgenus alia fieri debebant Ergomox in generationis mitio comunduni co^piofius oportuit elementum3 quod ficcandi facultate polleret:eft uero id natura quidem nu xim icmis/ed tamen & terra. Verm huius plus mifceri principes no oportebat,fi modo hec humica erant futura Jgnis igitur in utroq? principio tantum admixtum eft,quantum non tor rens abund ficcet, Ab hoc itaq? primm cogitur3paulumcj? Concrefcit quod in utero concce. ptumeft:mox ficcius redditum,uelutilineamenta qua?dam & rudimenta cuiufque membri adipifcitur . Vlteris uerb etiam ficcefcensmon lineamenta rudimenta ue folm , fed cV cuiufcp membri exadam fpeciem exprimit.am uerb in lucem editum,magnitudine proficit3& ficcius uaentiusqt tantifper erTicitur3donec ad fummum pertingatincrementum Tum uero cV incre mentum omne fiftitur3oflbus nimirum ipfis per ficcitatem non ultra fequacibus , & uafa fan> ouinis ac fpiritus ampliflma funt : cunda denique membra non folm robufta euadunt , fed ?tiam uires fuas fummas obtinent, Subfequenti autem tempore ,omnibus iam partibus fupra iuftum ficcefcentibus3non folum cuiufque offcium minus probe adminiftratur,fed etiam cor pus ipfum macilentius graciliuscj qum erat antea,redditur :ac proinde ultra ficcatu, non maQrrtiptelct cilentius modbjTed & rugofum euadit.Siccitatis itacp exceflus homini3ut omni genito corpo homini connds ri3corr uptelx interituscp connata eft necefltas.Cui altra accedit3qua? etiamin animalibus pr td: mcefiitd' cipu obfcruatur3totius nimirum fubftanti? fluor3ab infito calore excittusQ_uum igitur to> tes. ta hominis moles in perpetuo fluor fit3quumc nifi altra fimilis fubftanti in deftuxa? locunl JSfutritionii neccflitf. accederet,uniuerfailicoeuaporatadifTparetur5fummus rerum Opifex nonhomini duntxat Ca?terisc/animalibus3uerm etiam ftirpibusinfitas quafdam uires deficisac defideratum fem per appetentes3ab initio ftatim indidit Non enim fugere3uefci3bibere3aut refpirare quoqu difcimus ufquam3fed ftatim principio fcultates in nobis habemus3qua? ha?c omnia citra do centem perficiant: & cibo quicquid ficcioris fubftanti? effluxitreftituimus.potione quicquid humidius,at9itaadpriftinamcommenfurationamboreducimus.SicuerbcVa'reaeignea?cp

Injlrumento

fubftanti? modum3refpiratu arteriarumqj pulfu tuemur Ca?term quum id quod fingulis

rtripliciiinu partibus defluit.tale natura fit, qualisipfa eft particula3nihi autem eorum qua?bibunturedun tritioni fuhfer
uienuuni eceflitdS.

turue3autinfpirantur,eiufmodi prorfus ^

re3dein etnutarecV: concoquere3ac qum maxime licet3corpori alendo reftituendocp fimihaek ficere,ac demum recrementa qua? necefrib has emutationes fubfequuntur expelere. Atque hac potifiimum occafioneNaturanutritionisinftrumentain corpore triplicia inftituit :'qu%

damprimarationeadidquodaflmitur concipiendum elaborandum9,& in totum corpus deferendum alia fecunda3qua? excremcntorum funt reccptacula.Reliquas partes ratiolie ter tia aux horum excrecionibus mittendis,^ neintempeftiuprorluant cohibendis > Cuoty tem

' l

pore

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V 55 preexpellendis fubferuiartt+Porrb partes ari flmendOjConfciendojdefrertdo^ ipfus'que .- recrementisexcocodiortefuccedentibusexpellendiSs Natura conditas 3 fquens liber perlquetur,cordi omnibusq? relpirationis orgnis ddicandus.Praefensuerb cibi ac potus inftru- Qmdprafn* a14.fi.per nientis3ck; demum generationi fubminiftrntibus organis propter fdis uicinimnexumque t^li7(ice^ a,b, cm confcrabitur Ex oreitacp per ftomachum cibus 8 potus in a uentriculum, uelut in commu- nutrition^ UL.M11 nemquandmofcinamieUpromptuarium aflumitur3 quod omnia qua? ampleditur cogit, cibopoti4fa, bufiSi, cortfunditjCx: concoquit , concodum in* inteflina protrudit3ex quibus quod codi illius fucci ^fi^dtiH q. m s,ctc melius eft3fanguiniqp eflciendo conuenis,un cum humidiri huius concodionis recremeiv tdtio. iu dem to c uena2 porta? rami exugunt3id iecoris cauo dfrentes Recrementum uerb ficcius ac fiidio> y&Tfigu *V ineptum,inteftina poftmodum depellunt3& hominis arbitratulaxante fe orbiculari podiras, cis mufculo3ace abdominis mufculis,fiml acCedente tim fepti trnlerf ofFicio comprefls, efi. eu. s li, excerrtunt Jpfum autem iecur poftquam id nutrimentum admifitjei extremu adfj cit ornamen^ t* i"uu tum ad fanauinis perfedi generationem neceflTariu,duplici (quod in omni fit concodione) re1

k* crementoidexpurgans:nauafciIicetbile3ceurecrementotenuiricxleuiori;aeincleatroDiliO'

fo fucco ceu lutoib3terreftri SC craflorn Illud quidem in bilis ueficula? g meatus trartlmiflm, 49 h' r f; in ipiam ueficulam refluit3 qua rurfus in inteflina excretum cum durioribus farcibus egeritur e,4n,s a, At hoC3utiarbitramur,perporta?uena? ramos ad lienis nutntionem tranlmittitur: quicquid 6a, uerbis Co nficereae in familiafe nutrimentum fibi adaptare nequit3idin uentticulum erudat, f7 tab.A. p0$moclum cum intflinrum exCrementis fubducendum.Ergo qui in iecore ad hominis nu V'mde in tritiortem pra?paratur fuccus,illa duo recrementa dponens3&: eam iecoris fubftanti? infti ca v , & nr< loris benefcio concodionem acquirens3ruber iam ac puruS ex fc ardiflmis maximec^ frequen fus per cm tfom Una?portse ramis per iecoris fubftantiam difFufs3ad gibbam iecorispartem irt cua?uebtcali. nse ' propgines fimiliter innumeras anguftiflmascf confeendit, tenUi adhuc aquofoeprecre3 t,t <tda, mento3quodex inteftinis cum optima fu cci in uentriculo confedi portione exugebatur, conco a- mitatus3atq5 eius qiio f recrementi tanquam uehiculi cuiufdarti auxilio ardiffimas uias mino fi cJq 10 ri Pera perreptans,Qiium uerb fnguis eos fuperauit angiportus, m rens recrementum hoc kfi.a.'sU. adfefedulballiciurtt3illocffanguirtempurgartt3idpernurinariosmeatusinueficamohuiuscon a, a. Ceptaculum depellentes, qua rurfus opportuiio tempo re relaxato uefica? ceruicis mufeulo, ^CA' \ h' excrementum illud feu urin corpore redditur Sliguis autem per uenam catiam copiofii5 ' fi.'r, maramorumferiepropagatam3adomrtescorporisprtesdeducitur,&:quodinipfo fingulis z- partibus familiareac idoneurtieft3illa? fibi ttrahunt3 aflrtlilnt, 8c" appbnunt : duplex^ quod nil^ftu in iila concodione confurgit recrementum, fe per proprioS dudus excludunt fta quidem ""'"int obiterdecibipotusc^inftrumentisdidafurTiciant.Qiiantauerb fapientia ha? c rerum Opifex 0 figu.f. creauerit,eo ordine perlquar3quo ipi nutritionifmulari commemoratum eft* A peritono *^g* autem opportune fermonis ftatuetur initium, quod id horum organorum commune fit in> uolucrum
du zfi- ca.
?

D3
,

3 RIT

0N^*f3

O*

Caput

P3RITON^A30

oflendendopler^conducuntfigura?,ypotifiimmprima>

dinteqru anteriore externafe ficieproponens * Secunda autem anteriorem ipfius partem inte riorifede oflendit, Poflerior em uero illa? figura? imprimis intus refirunt,quc ex ipfeplura or ganagerunt difjc1:a,ut ex integrioribusfiguris pofleriores*
A t 1 n 1 peritona?i (quod abdominis membranam aliqui nuncupant) Pmtonn uoeem Gra?cis mutuantur illis nan9qubdcircuntendamr^78V<o^ mn<u

^wou&^-riMy appellaturNeque ita ablblut tantum, uerm rtonrtullis ha?c tota appellatio inkY^nvcu&vtdw, rtOrtiine uidelicet fub ftanti ipfus dudo. nonnullisha?c ^7vcu'xy*kXnt etiam qui?^tivouoyo-KiTmwct ipfum pariratione appellent,ab ufufcilicet quo inuolucri J modo omnibus propemodum qua? hoc quinto libro profeqUemur,organisobducitur. Arabes commurti membranarum nomine 21'phccV zimphac cV charnel pe culiariter id nominnt Verm irt illorum interpretiim libris , & pud rtftra? a?tatis manuales medicosaquumdabdominefuendoj&aquairtiisqui hydrope laborartt educenda,^ramicum curationibus pertradt3nominum occurrunt myriades : pannieulus rotundus, lberiteren,alberitiron+Deindeabfquerticulo al,quemfuisrtominibus Arabes fcundm loci exientiamnonmuttonominisfignificatopra?ponuntiBeriterortJBerberinen3eius'qegeneris S 5 permulta

5g
Peritonctum in pmiUrium

'ANDREAS

VSALII

BRVXtLENSS

permuta.Peritonanim itacp ex fmplicium cV primorum corporum,quce (imilaria etiam mm, cUparerolemus,numerocenfetur,Membranaenimteiuiisfubftantieeft,nullis ommnohbns; t^mtmm ^gacumarumarttrffuni^' tunic^aut tenues acmembranee mufculorum eneruationes 4U*A ' mtertexta.eft^inter citeras corporisfmplicesmembranasampliffinia &maxima,L,arnoia ^ '

r*^ e

2>mto*^ nanqmobisuocamrm^
obducatur3tamenaccurate fmplex non eft,quuquibufda carneis donetur fibris

& mufculofa o

bmabdo*

inipfocollo&'Wteefficiatun^^^
i. j-i
(US,

foaad os ufcB coccy2is,totius corporis facilcapaciffma habetur3fuccingit,ac omnibusqu|illa , WM

4,
J

.- j

t;s

-c

iiframrciipfi'r iitfrum.8^uaiademuqu

}'

dunt^qu

comittunt,pentonaeuutni<?prinarauuuui

wkwj'

*-,

gno?

modoabllisenafcens.MoxabutroqlatereafcendensJumboru mufculis cYns qunnterna ,,% ots ili fedem occuptes Jemoru pr*funtmotibus,obducitur:8<: fibrs quibusmuicemufcu. /^^. loscomittiuidemus3illisadha?refcit,Atu& tur Deriton^fuperau^intern^^ranfuerforabdomnsmurculoru^uniuej-ia mtenori h qu<eyt<t. r 3\ r r-r i./:.l.. j.f ^^: .^m-lmfic ^rtti(T?mi\miwron'uofismorutenuitatibus fl
Forntd.

quemadmoduutresextergoribusparati^exterishirtialperiq^ntus

planiacteeuesadmoaum

&

^ ^

{fcfotritaquo
fom&adeumprorfusmodff^
ternaaut>erifonaufedes,u^
tamobtmens.Verumhuncnommexpartexqucopiofumreperies. Anterior nanq? iupe. riorue interna: huius peritonari fedis* regio qua uentriculS contingit ac ddn poftenor quoq? Wioadlumbos&facnimospert^ Proctffi* ; "parsc? umbilico contermina.Praterea internaha?c peritona?i fedes portiones quafda feu prot*rm*o* Ce{rusiisqtiecotnetorganisporrfgit,illiscfproceffibuseaorganainuicecollig *rft/' adnetfit,acfnoulis prter peculia^

****

humore oblita,fectibus occurrit3adipis interdu copia fibi(ut iniuibus quafi perpetuo; adna. fupuK
Ud Uteu

**.
mt^Xt
d

rtk

crumobdudtrAtq?hmcetiftJutisorganisquacduaspecub'aresfortiunturtunicas3quemad pspe&E, modum uentriculus & interna,0 tern attribuantur:qux autem unic duntaxat peculiar tu. |H, h*7 nicam exigunt, quorum numro funt utrus & utraq? uefca,p binas obtineant, Verum orga- q Edmim na nulla peculiari donata tunica,ut iecur SClien? e quaz ipfs obducitur a peritona:o adipilcun & f g* tur.Quo'nam patfo autem,quibusc? ex locis hofce proceflus in eiufmodi tunids dgnrtes, fc *

periton

*
^^

"Pnhvn&uno minS mdi$ pdriter

^ormnius quam hc recenfebitur.QuemadmodS uero interna peritonad fedes ab extern a ua, r ^.g,h. riat,(c neq* omni ex parte peritonam fibi craffitie SC robore correfpondetQ.ua enim ex uerte. er ta.
brarligamentispronafcitu^craffiflmefttddndequlumboruincumbitmufcuhs^craiium
quoq? cernit. Anterioriuero parte,que mucronata pe&oris ofls cartiagine ad pub uicp per edudt%, t tinet,peritoneu tenuius graciliusc? &inualidius reperitur^in lateribus & lumboru regione. /gt Ad hsec uiris peritonau craflius ualidfysq? eft iuxta mucronata cartiagine , quam uxta pubis -

fedem:inmUlieribusuer6adpubemcraflusua[idiuscf:nehis,utiuiris,peritona!uhk Quilusptru auinautrobicpfeminariisuafsruipra;bent.Eftenimperitona?peculiariterinum^ lu*periton*n ^mfnibus^ut ita dicam,peruium,8 tunicam utriq? tefti priuatim offert^quo is cV ipfius iemina pnuiumfn. rfaua^atut^0i3UOiuunturaacacininuinspariterat9inmulimbus,peritonacuqu fepto iubducitur,striacumfeptoquoquecommuniaextgitforamina:primumquouenamcauam,fe. * cundum quo ftomachum cum ipfi coha?rentibus neruis,tertium quo magnam arteriam uena coniugeexperti,cx:aliquotfexti paris neruorumcerebriramis concomitatamdeducit. 1 racte. reac umbiliciquoque uaforumgratia,cVinmulieribus finis uteriVeruiciSinuiroautemxcer uicisuefic^inutrifqueuero^ podicis nomine,peritona:um perforatur,ac demum multis uenis arternscVneruiscruspetentibussdeindeaaiisquacmaximaportionein redos abdomfdhiprru
tontumimpli'
catur.

t*fy&

jog*
%

^^
.

w.49W

*g.

.^

zJnultifr

|.^.
**fcw
fe^u

tiuafislumborumuertebrisincumbentibus,peritoncumiterprabet3abrjldemuaiis iurcu- J^^ fbi jfaum. Qu cnii fepto fubduclum eft/epti uafsad nutritionem utitur, inJar UMtth
-**_

teribus

V* f$ teribusautemabrjsramis quiinlumborum regione genicuatimmagnuenack'arteriapor' riguntur,c plurimas foboles quoque peritonum mutuatun In anteriori uero regione, elatius quidem qua mucronatam fpedat cartilaginem, d uafi's fub pedoris ofl ad reclos abdominis mufculos excurrentibus peritonaeum foboles exigitiin humiliori autem regione ad pubis ofTa ttfigX confidente propagines afcifcitabcillisuais,quacfurfum xb redis exporriguntur mufculis* Ca?termquod peritonaeo medid tadusfenfum adimant, ridendum potius qumrefellen> dum eft,quum un cumillis quae tranfmittit organis,frequentibuj quoq? neruis uim offerat, ftmfi.cd. quibus furculos ctiam adipifcitur,idcp ab rjs potiflmum qui abdominis eXporrigUiitur mu it.Ub.4. ad fculis.Porr peritonsci ufus complures enumerari folent.primUs quidem,ut ea ornnia quae di Petosa abdominis ximus contegat;ex quibus quum pleraque tendi remittiqj debeant,peritona?Um quo aptis fie 9 regionm* ri id poflt, nerueum & membraneum merito fdum crnimr .ualidum quidem,Ut opportune contineretfed tenue,quo minus ponderemoleftum effet* Secundus, quo omni qu ampledi turabexcrinfecusambientibusmufculis interftinguit, ne quando tenuiuminteftinorum atta qua in mdia ipforumfpada incidant, & dum mufculos premunt, aut ab illis premuntur, ardant autardantur, dolorearTidurttautafficiror, inteftina motumeorum impediant,acrecre menta inteftnis complexa difficiim deorfum tranfmittantur:id quod nunc nCutiquam acci dit* Verm harc inteftina inter mdia mufculorti abdominis fpacia, dum iritegri adhuc td^nt gffiufcul gttanfuerfi,miniminterciderent,&fi Galenus idpra?cipuinnuit,quandquidemhiuelutal. LiL^Vi
E>

HVMNI GRPORIS FBRIGA LIBER

fe S

.S,-

terumperitona?um rjs quibus idobduciturinuolucrumconftituunt,omniq ex parte abalrjs M*** abdominis mufculis hsec organa interftingut,neque ex ftu etiam inter Iumborum mufculos SC tranfuerfosfortaflisinuolui inteftina potuiffnt, Suntautemilli Iumborum mufculidor> fum mouentium nonus,& femoris motus autorum fextus.Tertium peritonari ufumGalenus cumexteris Anatomes profeflbribus recenfet,quoidficcialimentifuperfiua fepti tranjerfi accedente opra propellittquafi uero idem ofFicium quod abdominis mufculos un cum fepto ad fxcium excretionem fubire fo lo co comemorauimus, peritonamm praeftet, & arbitrario motu quo fe contrahat diftendatq? prxditum fit, ac non tranfuerforum abdominis mufculo> rum,& fepti quibus connafeitur motum neceflrio fequatur. Dein acfperitonaeummagis qum cutis,autabdominis adeps,ipfumc adeo omentum illi ufuifubferuiat.Miror membra> nam coftas fuccingentem,qua? peritonxo fubftantia ufu & conformatione penitus correfpori det in thoracem ardantium organorum numro habitam non fuifie,quumiilan5 minus thd raci comprimedo,qumhocf*cibuserjdendis auxiliarideberet.Hisquartus peritonxiufus fuccedtt omnibusquxperitonseum ambiuiit^ potiflmum abdominis mufculis comums, quoisceuinuoiucrumexadcircundanim,ftringatomni,neleuioccafionelaxioruentncu.

lus,aut inteftina etiam flatibus infeftentur, At poftremus prxcipuusc? peritonxi ufus eft,quo omniaquibuscircundameft,abeoctmentur,cYueluuapellequadamfingulakor(umte(ita

tutb colligantur/uisq; fedibusfixahxrent

DE STOM^CHO

ET I^BNTRIC^L.
Caput

II L Stomacbumperinde ac ttehtrculum prcipu oilendunt dcima (juarta er dcima quinte

fiffura>yquibus in uentriculo common&fahdfuccdit dcima Jexta,au<e huncinuerfumreferi, CT dcimafeptima ipjus tunicas utifieri licuitfemel exprimiu Dein uentricuhmfuafede repu

ma. Poflretoo ipfiii* elatius oriflcium non ineleganter in uigejmafigu?aftea<itur^uod Gra: corumnonnuli U^m, ut er Latinifcriptores pleriaue cor <>prctcordium,prmulti etiam ut Galenus) flomachum appellanU ^Arabum interprtes Alfiid?^4lpbatd,FuedP Alfiud*

FubedJnfiris uero Tolux?Hafoher+

ENTRICVLVSj quiprompturij modoefcuentpocuientacjjfufd

Vtmtaiks

<

pere,ea9primolabore(fnequoha:cinutilia&:hominiad nihilcmoda ffjraccb* ettent) concoquere ac mutaredebjuit,non ftatim poftos collocatuseft, quanquamisfitus adeibi dentibus attriti aiumptionem fuiflt aptior* Thoracem nanque & illo contenta uifeera rerum Opifex uentriculo prxlocauit ut isindemifiojribus fedibus excrementorum haberet efiluxuSi illa^(ut inxdifcrjsarchitediab oculis : naribus dominorum ea qu^

5g6

ANDRE

AE

VESLII

BRVXELLENSS

dem exigunt, deducerentur* Thoracem uero arem per os & narium foramina attraclurunl, acrurfus eundem emifurum,ut uoeis refpirationiscp autor efficeretur, elatius collocari de^ cuit.Porronenimiuentriculusabore remoueretur, quumcplongus abipfo adrecremento^

rumexpulfionislocum dudus fit,NturailiumqumpotuitproximorifubiunxiuSub tho race enim %L * fepto tranfuerfo inter iecur SC lienem mdius ftatim b poniturjUiamq* ab ore ci. AimufcuL tab... Vi<t cilumpo bos ad fe dfrente obtinet,qua?abufu ovro<pccyJ nuncupatur,cV etiam illiscommuninomine tumqi uetyicut quo omnem anguftum dudum, feu collum fthmi modo alicui ampliori uentri pra?pofit uo. wtcrD,D Xoiejtrctii no citant, s&tx& dicitur:quauocenos Celfum 8<:CiCeronemimitatipotiusutemur,qumgua CrG, minet. niunu alrjs(ut cV meri 8t"uefcet)non infrequenti didione,Hxc nanqueuia linguam ad radicem dus hxrensexcipit,acutraquepartectonfillasattingens,palti extremo principium fortitur,ac ctmuf.u. agitationemotibusqj lingua? depulfum,&quafidetrufumcibum fufdpiens4illumcteorfutti, E. pellit partibus ipfius quacfuntinfra idquoddeuoratur dilatatis , qua? uero fupra eontradis. Suhjldntidet Neruofa enim membranea ue,ut facile dilatetur,prompteqj rurfus ccidat, efteda eft : & fibr is forma, ac tuni fuo munerifamulantibus intertexitur, acreliquorumdenique corporis duduummodo teres CcC, & intus accurat lxuis lubricac*? cernitur/ Duabus etenim proprrj s cftat tunicis/ubftantia, d E<trude> duritie,cra(Itie, & fibrarum fpecie uariantibus, Harum interior quidem neruofor,durior,& mecitionS paulo tenuior,ac totius oris palatiqj tunica? continua eft,cV redis fibris manu inftar ciborum prtf ex fi' militucmt attradioni fubferuientibus donatur* Exterior uer craffior, mollior, propemodumq; mufciv p aut 17 filorum naturaparticipans carnofioruiftur,unde etiam cibi conficiendi uimpleriqueipfi aferi guurtm. bunt:deintranfuerfisduntaxatcircularibusWabundatfibris,quXciboruminteriorestunicx Ebrxbeneficio attradomfceliciorem, mgisqj fubitam in uentriculum propulfi'onerTidant: pt fi quando uomentibus uentriculus quippi protrudit,ad eius edudione fummopere etiam auxiliantur. Duabus his folm fibrarum differentrjs ftomachus indiguit,utreda? quidem at. traherent,tranfuerfa?autem ardantes pelleret. Nam fi obliqua? acceiifTent,cibus in ftomacho lonaiori mora ha?reret:quod no folm homini inutili, fed & importunumac moleftum effet, quando ftomachus cibo plenus,ita prolixius diftderetur, afpera?> artenWac pulmonibus & Incejfus. macma? itidem arterie,dum ea dilatantur,diutius obftaculoeflt,Natura enim ftomachi tuto, & iaquxmodo comprehendiorgan minus moleftaturi,per ceruicem thoraccmcf aduen- e-jmtf.ti. triculum'porricyen s, exad fupra mediam ceruicis uertebrrum Se quatuor prim arum th or au Efuper B cis fedem, in neutram partem indinantem afpera?q* arteria? fubtenfum f deducit. Ad principiu acfub F. uero quinta? thoracis uertebra? s ftomachus ut ampliori magna? arteria? trunco fecundm dor abadB. fi uertebras inferiora corporis petenti cedat, nonihil in dextrum latus mdia Uertebrrum re. geiuffi.3 gione abfcedit, arteria? illi proximus ad nona ufque thoracis uertebram repens:"qu> fimulatq^ uerfus C,ut
e

LiL$.deAd'
mi.feclio. Stomachum non eode cum

drterid ma/ gna uriford' mine fepti.

LiL4-.de V<

fupdrt.

pertinQit,ab eius uertebra? eleuatus corporearteriam elatis(neilla forte deuorato cibo com cederettfi. primatur)afcendit,neruofm fepti tranfuerfi partem uerfus finiftrum latus' penetrans.Non cd. lib.j. h i,t4 fe equidemut cum HippocrateGalenus cenfuit, arteria? hc ad inferiora corporis prolabentis CuerfwiV kforamine utens,uerm peculiari,quod ipfi neruisep cum illo defcendentibus(dum feptum de. G. feriberetur) prxparatum efl diximus.Nequeuero adminiftratio tantum,fd cV ratio quoque ij'tnufcul. tab.r. idcommonftrabit,dummodol lperius uentriculi orificium ad amuffim perpendere non gra h ? mufcul ueris.Hocnano? uentriculi media?fedi quodadmpriora" pofterioracpfpedatnequeinferis t.q. qum ipfius elatior pars habetur3inferi debuiuquod cert accideret,fi communi arteria? fora, I izfiglt.Bi mini ftomachus in fepto uteretur,atque (ut Galenus reliquusq? Anatomicoru chorus aflrit) m 14 hh ad duo decimam ufque thoracis uertebram ftomachus arteria? iundusuertebrisnederetur,ac L. iuxtaprimam demumlumbori uertebram, aut paulo infr,arteriam confeendere, Se dextris rmfig-% o,N. in finiftrum prorepereinciperet* Quandoquidem arteria? per feptum tranfitus,qui fupra mv 0 i4>t^'^ decimam thoracis uertebram, uel Galeni fuffragio,confiftit,fubpofteriori uentriculi fedein p d rgie* p medio ipfius eatioris partis Se dimifloris occurrit, non autem ubi elatifma ipfius eft regio. nemOisfi. Deinde fi ad duodecim ufque thoracis uertebram,fecundum artera?latus ftomachus defeen non ddG autU deret ex thorace,& fub fepto primm arteriam dorfo eleuatus confeenderet/urfumqj denuo ad uentriculi fuperius orificium neceffrio conuolueretur,pluresq? qum nun habeat, anfra. dus,eosc^ acutis pra?ditos angulis adipifeeretun Ad nona? itacp thoracis uertebra?im'tium fto. machus uertebrrum corporibus interuentumembranularu ex ligamentis uertebrrum origi nem ducentium comittitur, atque ab illis membranulis tertiam tunicam nullis omnino fibris nterftindam,cx: uelutfecunda? ipfius inuolurum poftidet* Quod uero iuxta quintam thora qStftdto cis uertebram ad dextra potius arteria? qum ad finiftra ftomachus explicetur, in caufa ipfa eft tant 10 H' arteria3non adeo tyranni ritu (quamuis multb fit dignior) dorCi mediam fedem occupans,fed tib.6.acO, quum q finiftro cordis finu ortum ducat,C per reliquum ipfius dudum uerfus finiftrum ca12

,'

ux

CORPORIS FABRIGS LIBER VV %9 fnfubd uasuenx ' fubijciatur,fniftrorfum maiore fui parte neceflrio uergens, ac proind aiquan. S* tulum ftomacho cedens,communicatrem, ac uelut fbcium fedis uertebrrum admittit, adeo ut ftomachus & minus obFquetur, SC firmiorem adhuc fedem qum in finiftro latere reperire pofft, obtineat, Porro ftomachus non dextram fepti perfort fedem, redaq? in uentrieu> lumex dextrodorfi latere porrigitur3fed arteria? fuperuedus obtufocp obliquants angulo $ iA-.vh- fniftram petite ne ftomachus uentriculum adeundo iecur uniuerfam dextram fedem inferioVuerf.G. n>s reCr{oms fepti oecupans,perforare cogatur,fdeam fpti partem adinueniat* qua minor iecorispars ipfi facilem aditumprxbituraconfiftuv'Talis fan eft tenuior totius iecorispor> t?eteidex tio finiftra? fepti fedihc fubtenfa, cui inpofteriori regione qu ftomachus feptum permeat* .fedd*, ,l0nus inftar femcirculiinfculpitur, ftomacho (cuius anteriorem fedem inibi ampkditur) R' 2e f* proportion* congruens* Neque eft ut quiipiamalrjs credat diffdionis profeffbribus, qui ui8fig.L feptum, idcf potiffimm quoddiximus foramen,ne cibus uentriculo fuperiora rptt ob^ ftaculoeff arbitrantur,quumidem quoque tune in uentriculum cibi defeenfum potius prohiberet, Quemadmodum SC mera quoque eft fabula, qua anguftiorem ftomachum hic qu uentriculo continuatur, qum inceruice eff contendunt, atra bile in uentriculi fuperiusos aline erudata eum colligi conftringicp fals exiftimantes+Ca?term obliquus ille dudus quo fu^iifig- ftomachus artenam confeendens in finiftrum fertur,x neruis etiam commodus eft, quos pau ' T> lo poft uentriculo inkn audies* Neque profed fufficit Natura?, ftomacho irt eum modum Gldndufej oblquato ad uelocem ciborum tranfitum eas quas innuebam tribuifl fibras*uerum ut ipfius Wo crdr concauitas femper hmeda ac uelut unda effet, glandulas adiunxit,7 alias quidem ad faiices* adndtcC> yt+fow* ftomacho & laryngicommunes,quxfaliuamhumoremq? illisorganisneexiceentur,prxpa. *U rantes,Latinis tonfilla?appellantur/ In medio itidem propemodum ftomachidudu, quais zt+rth- afpera? arteria? in * duostruncos ad pulmones diuifa? fubij citur, binas alis fa?pe ftomacho g clf6 non apponitmodoifed cVin pofteriori ipfius fede &adlateraadnedit,a iliis plan refpden. m^hfa tes, quas uefica? ceruicis initio in uiris Natura circumdedit. & quemadmodum lias urina? feuka. mims^aenitalis meatum irrigare humedareep fuo loco commemorabim us, fie etiam glan> rf2,i5Jt dula? ftomacho adnata? illius anplitudinem irrorant,ac ne obfccitatem diffclis in uen> gUU f triculum cibus prolabatur, faliuali quodam humore imbuuht. Ca?term fi quid de ftomacho adhuc dicendum fuperfit, in uentriculi deferiptioneid perfequemun Ventriculumquiin> VentrcuH terreliquos corporis uentres finus'uenon minimam cauitatem obtinet, unde etiam yxstg de Jio oihi* Grads ,utnobisuenter &C uentriculus potifimum dicitu^rnox fubthoracecolloeatumiam obiter diximus. Nunc uero exquifit ipfius fitum/ormam, quantitatem, fubftantia, tunicas,uenas,arterias,neruos,acdemum ipfius uires,qua?cj ad eas auxilrj qujcquam prap ftant omana recenfebimus. Galenus itaque uentriculum in medio corporis collocatum aile. L* V> rit,qod pleriquediffedionum profeffbresabipfomutuatinonfimpl^ hunefecundumomnespofitionis differentias adamuflim mediam fedem inftar communis tliSt omnium partmofficina?adeptum aflrunt,perfundori admodum in hominisproportione h6k-^ metienda uerfat Sedes enim b mucronata? cartilagini proxima,aut ut Galenus alibi etiam aftruit umbilicus,haudquaquamcredi corporis mdium eft,uerum eatiflima pubis oiiium reaio At fi crura fimul cum ceruice illi negligerent,folo uidelicet corporis trunco(quem thora cemAriftotelesuocat)intelledo,fortaiTeregiomucronatxcartilaginifubiedain io cofifteret,uti umbilicus fer in homine mdius eft,cui circulus obducitur,qui & manuum gxTpedum & uerticis fummum a?qualibus fer interuallis compleditur, Neque etiam a?qualis uentriculi portio dextrum & finiftrum occupt, neque uentriculus in poftenora adeoatque iM in priora corporis exporrigitur, quamuis fortc elatius ipfius orificium id fbi non immento **F- uendicare pofTet. S tatim enim ac ftomachus feptum in finiftra neruofa? ipfius paras fede pene> d ,d g t4 trat continuu cum uentriculo corpus d efficitur,quod in finiftro latere ampl fepti fedem eon. et *$ * tinaens totam reaione inter iecur & lienem uacuam compleditur. In dextro autem latere uen>
s
.

DE

HVMANt

g^
*
'

5*-
l2? cx

triculus3nufquam&feptumattingit,(ediecorisduntaxat periori C dextro item latere iecoreoccultatu^tantumc? dextra fepti fede paffim abfcedit, quanta iecoris eft craffties,quum intrim magnam fepti fedem (uti modo dicebam) liniitro fuo latere continut. Neque id fan admodum lien impedit, qui non ita uentriculi finiftro late>

^?^^T^^^JS

riattenditur,adeocpincorPorisanteriora,utmedicorumuu^^ tins in pofteriora humilioraq. (tamen & ad latus nonnihil) fubfternitur. Dein profedo non folminfiniftrum adfeptumufquefdii^^
uentriculus maais pertinet : uerm ipfius forma in homine (nulla enim nunc mihi cum Gale> no,neque canum, neque fimiarum eft confideratio) talis cernitur, ut maxima ipfius quoque

j0#A
VentriaiU ferma

AN D

R E AE

VE

AL

1 1

BRV

X E L LEN SIS

portio in finiftro collocetur,haud fecus qum G inibi maiorem qua apte cotineri poft fedem adinueniflt, idcp illius fundionibus uideretur accommodum.Ventriculus enim forma per. ^am uariug eft:at f ^uis fljum obiter examinet,rotundus,&: dextro in finiftrum oblongus, aut fecundum latitudinem quodammodo teres primum occurrinrotundus quidem,quod ro tunda omnia fnt capaciflma, & intrim minimum noxrj s expofita : oblongus uero,quo d id

fedes qua continetur,&: deinde bina ipfiuseorifcia,alterum quo cibos admittit,alter quo iam e ,4>l, ^ confedos in inteftina protrudit,exigereuidetunCa?term fi deinceps uentriculi forma accu g,h,

ratiusexpendatur, in finiftro latere multo amplior rotundiorq?, & ad inferiora prominulus cernitur,ac dein hinc uerfus dextra uergens,paulatim in anguftu cogitur,& fuperiori quidem fuipartedefcendere,inferioriautafcendereconfpicitur,adeoutin dextro latere multo quam in finiftro gracilior euadat. Sic quoque fuperiori fua fede,qua? ab uno orificio ad alterum per. tinet,ftridior anguftiorqp eftynferiorilatior ampliorc^ f Anteriori parte a?qualiter undiq? gib fafiguu bus occurrit,nulaex parte deformatus, Pofteriori fede duos quodmodo gibbos commoiv L>Lftrat,g unum finiftrum, eundemqj magnum,proceriuscf extuberantem:h alterum dextrum,mi gli $gm norem,acdepreffummagis. Atque ho s gibbos 'fnus quidam impreffo'ue part, fecundum m. JDuo uentru corporis longitudinem pofteriori uentriculi fediimpreffa. Qu enim uentriculi dorf uerte. *jjg** culiorifiaa. bras,ipfisc$5exporredos uenxcaua? SC arteria? magna? defcendentes truncos refpicit,ac fedi fe2^.g??t quam fortitur Me utcunque adaptat,pofterior ipfius regio introrfum quaf ad eius amplitudi zsfi. p, a nem nonnihil imprimitur: quamuis uentriculus corpore auulfus inflatuscp, eiufmodi finum non oftendat, & perinde totus inibi gibbus atque anteriori regione occurrat. Porro ad uen. triculi quoque formam duo ipfius faciuntorificia, quibus 'unum quo cibus &pomsaflumi h^isfign dicebatur, in elatiflma finiftra? uentriculi partis fede ob hoc confiftit, quod ftomachus inibi ? feptum commode perforans, illic primm uentriculo connafci,commune ue cum ipfo corpus fieri potuit. Et quanquam fuperius uentriculi os in finiftra eius parte haberi dicimus, propiiv quiustamen mdia? ipfius fedi qum finiftro lateri accedit:quodtantoapparetmanifeftius, m +,*/ quanto uentriculus turgidior occurrit, Alterum uentriculi orificium cibos in cremorem emu H,u^s* tatos ad inteftina tranfmittes (unde etiam wttowgo? Gra?cis,nobis aute ianitor & inferius os ap pellatur) in dextra eius fede confftit,n5 quidem, ut totus Anatomicoru chorus arbitratur, in dextra? fedis inferiori regione, fed in elatiffima,dextrocp uentriculi lateriproxima. Non enim fat erat mutuo diredocp ha?c orificia inuicem (ne ocyus cibus adhuc immutatus uentriculo laberetur) n opponiruerum inferius fuperiori remotis abduci oportuit,8t" ex elatiori quo que uentriculi fede explantari, quo minus fua grauitate cibus uentriculum praterfugeret: fed tune primum quum confedus, C in cremorem exquift mutatus eft,uentriculi potius excernendi robore, qum fuo pondre, m inteftina propelleretur* Atque horum inteftinor um prin cipium, uentriculi orificium conftituit,explantat9:quare etiam n primum inteftinorum,quod t^ife duodecim digitorumeft longitudine, exortum pleriquenominarunt, Neque profedo iniuria *h alterum hoc orificium dextram uentriculi fedem occupt, quum ha?c medio caua? iecoris fedi contermina Cit3 in quam iecur fuarum uenarum beneficio, ex inteftinis ipfoq? ade6 uentriculo quicquid icculent ab illo cfdum eft, arripit ac depafeitur quod eo iecur prxftat facilius, . quo partes confedum uentriculo cremorem primum excipientes illi uicinius allocantmv Orificiorum prCterea uentriculi orificia non fini duntaxatinuicem uariant, fed inferius quoque fuperiori nn Kitudo' arc^lus eft,qud rudes,non tritas,duras, magnasq? moles homo fubinde deuoret, ad quarum ingreffmamplam uentriculi uiamefloportuit.Infr contrario,raris magnu, durum,non co nuerfum in fuccum crudumep tranft : quancj fan no adeo anguftu ft inferius uentriculi os, ut fblum cremorem tranfmittere queat. quando quid non pauci quamplurimafruduum offa T .. , *j impenfe etiam magna, crebro deuorata innoxi excernunt, & Galenus quodam anulum au^ turllilus fa> reum qui ore tenebatur,imprudenter deglutitum, eundemep prompte excretum narrt Neqj ulmbwi. orificrj huius amplitudinem fe ignorafe callidus ille Hifpanus docuit, qui fuperiori anno Cli niana? cuipiam Bacchidi quadraginta uniones, ex illis quas hc nobiies matrona? collo geftt, uncumaurea crueequinquegemmis inftrudiflma, fide pariterqua ha?c continebantur, fufratuseftjllananque quumhuicnodemfdaturam nifprius numeratis quinquaginta aureis negaret, atque is tandem annuifft, ipfa patricio Veneto pattico fuo, ut comptior or natiorcp,8 magis placida eflt,elegantifmum uxoris fua? monile (quod hc non minima do^ tis folet efl portio) obtinuit,ac id in ledo adhuc collo appenfum,ne forte fbduceretur/erua. uit.Huic monili Hifpanus quo meretricula?uices reponeret,inhiais, eamc|iqum potuit fla' ciffm,ut fuauis tandem obdormiret,exercuit,ac poftmodum fbuto monili fngulos unio^ nes,& crucem,acpoftmodufidem(nequidfuo furto obftaret)deuorauit*Conftatigturinfe rius
.

AB RICA LIBER Vi %& rius quoque uentriculi orificium etiamfi fuperiori anguftius ft, amplum tamen elle, Se" inter* m* fe. l,t. ^um grancJiora quoque tranfmittere Cxterm Galenus 8>C omnes eius affecla? " glandofam Gf&ajk c* ' camem inferiori orificio priuatim tribuunt Jianc ad eius orificrj conftridionem auxiliari,ae in njoc quibufdamanimalibusmanifeftiorem eff affirmantes Iftam fan in canibuspnmm,quiilla T^^^ donantur maximal quum carniscolorem obtineat, manifeftiore,deinde in homine exami. ns uelim ,Eam fquidem hanc eff arbitror,qua? duodeno inteftino adnafcitur, qua porta? ue> <mf.fc. na>ramusillifubtenditun Verum ha?cnoin hoc ut inteftinum illud,aut inferius uentriculi orificiu claudat ardet ue,procreata eft,fed ut uafa illi inteftino exporreda fufTulciat, ac parem p z^t cumglandio p iugui&4q mefenterrj,&: r humilions membranx omenti ufumpra?ftet,Deind h!2 fi qua? conringendi uis huic glandofo corpori indita effet, ipfum neceffario orificium aut nAfi.*,* inteftinum ambireti&: fibrarum natura participait, aut tranfuerfarum mufculi uefca? cerui>, cismodo,autobliquarum uefica? & uteri corporis modo.Quinetiam multum abeft,Ut intefti> num illo glandio orbiculatim circunducatur, quum ad inteftini longitudinem reda duntaxat linea id adnafcatur. Quanquam no defint,qui folis libris edodi,fuocp arbinatu Natura? opra nngentes,glandofum id corpus mufculum eff fcribt,eo inferius uentriculi orificium orbicu> latimampledinusaciter affirmtes, atque hinc etiam corpus id Wa^oj/ ianitoremcpappellan

DE

HVMAN1 CORPORIS

quarquidem inter diflkandumintegro adhuc uentriculo taclupercipitur.aperto autem muer fo in confpeaumuenitjac manifefte uentriculi initium ftomachi'u finem C duodemuv teftiniorioinemcommftTat.Videtur enim tune ftomachus, idp inteftinum ex ipfo uenmcu> lo quodammodo enafei* altep omnino qum uentriculus ipfe.partes efl, quum tamen ext rilnmutaleappareatJnequeullacrafloruentriculiportioemineat.Atqueha:ceraioruen> tricuU portio inhocpoufl.mumfa<ftaefttutoraipGus robuftioradenfiora.quamrehquum eius corpus euadant, oe fort tranfeuntium imptu diuUanturJrumpantur]& dein tortaU Gs utquoracftringunturhuiusextuberantioris particute introrfum comuentis occaliot^fig- ;ciuSaraenturocciudantur^,Etfanquemadmodum exterior uentriculi fuperficeslae K*g*l* ""fc uis8cplanaundiqueeft>nc&magisadhuc"interioripftusconcau.tas:fimododuoJqua=iam ***"* diximuMubera circulatimprominentia exceperis.Ventriculus enim inibi mhil praeterrugas x fi. . quafdam fi uehementer conftrius reperiatur.oftendit, intcftinoru&: Uefica cauitatirefpon dens,quamuis intrim obfufcum & quaGnubeculisintenfe rubent,businterft,n<tocolorent expr mat,quum tamen exterius omnino pen albicet. Oterum ut.nobeforum.nteftin,si.ta quoqueinterdum adipemfundo uentriculi intusadnaw^atquehunccop.ofumquandoq, Ouoduerplerique duTeflionis profeffores internam uentncul. fedem celluhs qut>

<

Ses.

bufdamateitatibusqlabundarefcripfer^^

liumomafsdelufos.id&quumboumpinguiadeuorarmtexta effinxiflearbitrator.
beristantamciborumuimuin^copiamunoteiuporeponeabfumi.Neque.nhom.ne

SiXuentriculiuraadmodum^ft.namfueGcmodoinfleturhaudquaquamm,ra>

Cjuan r<*Ha

(.*

femoer eft turSidus,fed quum pro fua natura fe habet, cftriaoriaq* ui utitur.quaml.bet exi> guum multum'ueGt quodcontinet.totumidundique compleclitur, nullam uacuamfedem

linquens.acproindeproaffumptommfehabetratione>ut&multa(neperpetuoedereco> oLrhomo)anuraereampleai^poffit:8crurfusGmodicaofferantureaund,q!amplexetur

yQ&otd
fieri heuit

gwrx. refimus.

SdWta

continua/duritie tamenaborisftomachi^unicamod.ced.ffert. quod IrirefperTores&cibos,priufquaminuentriCm5decU^^^^

*Ur 33tt^ri8?temMho,&: uentriculo communis/enGm ad uentriculifandumaceedens,

..,* ceumaibusalliciens:qua:quumcontrahuntur5ftomachumuenmculumq!breuiantjadeout

!#5 3S Rbris h*c duplicibus intertexta eft, quo etiam abinterna ftomach, uamu 9Tfi hrroreXmnic^parsuenaiculicauitatemrefpiciens5reaiS.,fdemcfplur.m1sdo^

t &BSSnM- db-& pmflsperftrachriTunSbZfaS

49*

ANDREAE

VESALII

B R V X E LL E N

ftomachi & laryngis ft connexus,8 interior utriufque tunica cotinuacernatur. At fecundum fibrrumhuius interioris uentriculi tunic?genus obliquarum eft,n extern a tunica? fede,qua fcundaillam ampleditur, fitum* Quemadmodum enim cibipotuscp attradio,eorundem ne* ceflari pra?cedit retentionem, ita redas fibras interis obliquis Natura coordinauit,Deinde ut retentionem, ciborum iam confedorum fucceditexpulfio, ita quoque fecunda exterior'ue uentriculi tunica trfuerfas fibras obliquis exterres merito nancifcitur, nonullis intrim obli quis fibris etiam implicita Exterior enim tunica, qua? interiore craflor& molliorminuscp compada eft, tranfuerfis fibris abundat, fcunda? ftomachi tunica? refpondens,nifquodilla Exteriorem paulo minus qum ha?c carnofior fit, Se aliquot eti obliquis intertexitur fibris Cur aut uen uentriculi tu, triculumj aU[ hanc extenr ipfius tunicadeo impenf carnofam fecundum uentriculi fondu nicdminjun, -^ ^ Qrem\ie ipfius fdem eflpleriquefcribant,non fatis aflquor* Videntur enim fuis fom do impenjeno r /> n . _ ,\%. ejfe camo- nrjs confif,* fuiidum uentriculi infgniter carneu (tatuere, quum intrim uentriculus lhc necp secudm fdm- Carhofor,necp craflor ft,qum ad elatiore ipfius fdnmo fi uermfaterilicet,bfuperior uen k,kh>is triculi pars carnofior eft inferiori fundo'ue : utnunctaceneuorufuperiorisfedisfrequenti, f4}IJr tunicarueiusfediscrafltiem infgniter adaugentenu Ca?term duabus his uentriculi tunicis mxug. ' c tertiaaccedit, inftar operimenticV propugnaculi cuiufdam tunica? exteriori circundata,& Cl7/U,&. peritona?o, d qu idfpti partem ftomacho iterpra?bentem integit, pronata. Huic enim pri. d7mufcui tona?i portio primum elatiori uentriculi orificio,deindeuniuerfo ipfius corporiad duodeni **&>. ufque inteftini originem obdcitur.atq? ha?c peritona?o procedens tunica, omnium quas id reliquis rganis exporrigit, facile craflflma cernitur,ac utpoftea didurusfum/ fuperiori ufigu.Q, membrana? omenti prihdpium pra?bet. Ha?c tunica primum omnes uentriculum petentes ue q, Q, j. T^entriculum nas,arterias Se neruos excipit frmatcp* Ac ifta? quid uena? omnes fola porta? uena origine *jgt. petentes utn* petunt nulla enim uelquantumuis exilis 8taua uentriculo fubftrata(quanquam idGaleni [^ '* dcdrteria. n\ogm2i) uentriculum adit. Arteria? autem uniuerf? ab illis ortum ducunt, qua? magna g tijl&.g. LlL6' tan arteria in humilioreomenti membrana k primum digerutur,ac in iddC iecur cx"bilisueficulam, hh-indf mt.jectio, ni i | ncdnli! &'lienem,8 in uentriculum deniqj ipfum deriutur* Ac prima quidem uentriculi uenaa por LrfrtrtM ta? Uena priufquam in duos grandes ipfius truncos difcindatur, prindpium habet, ad inferius bk mo 4 uentriculi orificium conterminaq? ipfi ad pofteriorem eius fdem loca excurrens. k Arteria au. fa f tem huic uena? coniunx,propago eius arteria? cenftur, qua? fecundum porta? dudum iecoris l ' 2? /^ eauumadit* ' Secundauena coniugem undecunque habens arteriam toti dimidia? inferiori uafmu. uentriculi parti fubtditur,fuperiori membrana omenti fuflta, qua cVanteriorcVpofterior kji.cdp.it fundi uentriculi dextra fedes furculos mutuatur pra?fns uena frquenter ortum ducit ex dex- \c*l% /, trauena? porta? regione, qu in duos grandiores ipfius truncos finditur. m Arteria ueroab h.2^.r. illa pronafcitur, quam in iecur deriuari diximus, n Tertia uentriculi uena im penf gracilis eft, 4 v fi-c> comit arteria carens, Se uena? porta? graciliori fniftro'uetruncoenata,in pofteriorem uen. ^ ^ rfu triculi fdem (qua dextrum ipfius gibbum inibi prominet) pauca ramulom ferie difpergitur. nfi.a.$U4, $ Qnarta uena ab eodem quo nuper dida trunco prodiens,tcto progrefli arteriam fibi coniu k. u fig.b. gem afcifct,omniumcf uentriculum afendentium uenarum,ut & arteria arteriarum, facile jf j"'* ^ pra?cipua, atque in numerofores ramos diuiiluProceditenim frfiim ad mdium pofterioris ^ fdis uenmcui, ac primum utrinque ramum fpargit in plures furculos per pofteriorem uentri culi fdem diuarictum+ Dehinc lurfum ad dextrum fperioris ueniculi oris latus fnfm coii fcendit,illud9Corona?modo ampledens,ramulos complures deorfumin uentriculi corpus digerit, paucos,eofdemcp graciles in ftomachi fnem,quo is uentriculo committitur,furfm of frens* Ab hacuena dextrum oris uentriculi latus ambiente p propago editur,fecundm elatio x^figu.t rem uentriculi fedem ad ipfius ufque humilius orificium pertingens, ac in progreflU deorfm */< H- . quoque foboles diffundens, Porro q arteria pra?fiitis uena? coniunx ab ea depromitur, qua? q fi. p.* per inferiorem omenti membranam in lienem contendit/ Quinta uena comit arteria non &-* * , priuata,fniftram uentriculi fundi fdem ambit, & fuperiori membrana omenti fufulta ramos ^*^J elatiori fua fde in uenniculi nteriora pofterioracf emittit.Huius principiu dependet ab am^ fififis. pliori uena? porta? ramo,lienis infma? fedi infrendo:8^ s arteria,uenam eam concomitans,ab sfi.cd.ulu arteria? ramo pulult,lienem hc accedente.Sexta uentriculi uena,ea demu effet, quxibla Ana^ iu tomicis in ore uerftur,quanquam liene in fuperius uenmcui orificium perferri omnes aftru unt*Egoueroutuemmftear,nonunicam,fd rplures,eascpnon fmper pari numro ab illis tfixtefy', qua? lieni exporrigutur uenas pronafci, pra?ter quintam ant enumerat obfruo, fniftriuen^ ? ^'Y- ,4' triculi lateris fedem lieni proximam accedentes:inter quas ea fbleteffpra?cipua,qua? maiori ,5^s uena? porta? ramo altiori lienis parti inferto,principium ducereconfeuit, qua minus qum raro furculi pilorum modo graciles, quafi ad fuperius uentriculi orificium pertingunt His ue

<t

nis

DE HVMNI CORPORIS E B R I C A t l B E R V. 493 .. his finiftrum uentriculi latus adeuntibus comits perptue iunmintur arteria? Commune rr a .... tm n n rt^ orr enaru uen* : -omnium uentriculi uenarum onicium elt, ut et alimenturri ipfi adteraht,& fucculentioris ab iL tnct& mimm Joconfedi cremoris ad iecoris caium non aliter acinteftinorum uena?,deducant. Propriuni uero earum quas fxto loco enumeraui uCnarum, cV potiffimm quinta? munus cum alrj s diffedionum profeflbribus effe (at timide intrim) aUnuam, ut f quid in uentriculum lien crudet,illa? eius fint uehiculum,idq^ in uentriculum fondant Ca?term frquentes uentriculi ar> Atintwm. teria? innatum ipfius calorem recrant, Se fucculenti etiam aliquid ex Uentriculo fugere uiden tur. Pra?ter has uenas 8c arterias Uentriculo nullum aliud uas implantatur, & fi forte meatuum Vejkadit lu bilem deducentium aliquis in uentriculi fuiidum pertineat, id fan fit qum rariffmicV mihi ^rkulum. fmel hadenus duntaxateius generis meatulus occurrit in biliofiflm homine, quem ex Iongis pontifcrjs nauibus fedioni adhibuimus. Porr nerui uentriculi in hune habent modum, Ventncuti uzfi.cdp.% uprcecipu fxti neruorum cerebri paris portiones:poftquamx rcurrentes diffuderulit ner- nruu llb(t^TV U0Sj ramufs^cordis inuolucro cVpulmonibus communicauere, deorfum ad ftomachuni x zfig. cd.t properant, dextra quidem ad dextrum latus,fniftra autem ad l?uum. Simultes uero aliquan iib. 4 m,p. tiiper nerui cum ftomacho defeenderunt, fibrarum duntaxat interuentu illi commiff,uterque neruus bipartite fcindftur, cV dexter quidem fuis ramis obliqu in finiftrum fertur, finifter autem in dextrum, atque ita ambo nerui ftomachum concomitati feptum tranfiierlum permet ant,nullam intrim (ut difdionis ru dibusuifum fuit) fepto fobolem ofTerentes+Vbi autem y wfig- quatuor duorum neruorum rami Y elatius uentriculi orificium contingunt , niu tipli Ci jpropaginum frie id amplexantur, furculos notatu digno interuallo red deorfum promentes. A f' zzficdp.i niftro fxti paris neruo dextram uentriculi brisregionemimplicante,smfignis utCunquera h.4..uadx. mus fecundum elatior uentriculi fedem ad ipfius ufqueinferius orificium deducitur, qui &f VM- - m progreffii aliquot diffundat propagines,uentricuIiq? inferius orificium furculis quibufdam aisfi.Y.20 implicet^no tamen inibi abfiimitur,fd in iecoris cauuma prorepit.Ca?terum humiliorem uen b zfic%. z triculi partem b alij duo accedt nerui, fxti neruor cerebri paris propaginibus, fecundum UI.4 &t. coftarumradices deorfum dedudis prindpium obtinentes/ ac illarum arteriarum coniuges, xzfig. ca.z qLl2e fUpen0ri membrana omenti fuffulta?,in uentriculi fndum digeruntur.Quinetiam interdiLifig. dum finiftro uentriculiatericquadam neruorum ofFerunturfoboleSjfneruispronata?,qui c/. cumarterrjslienem accedutJnterhostamuarios neruorum quos uentriculus exigitfurculos^ f^-g'g- nulliprofedotantam Natura? oftendutprouidentiam,atque fuperiori ipfius orificiosinfrti. uJ^m f*"^?** non enim duntaxat id ut noxam biliofb eius'ue generis humore aliquo indudam fentiat, y^. 4-,ts^. adeofrequentibus fcatetneruis,fedut perillosuelutirfuos cVduCtus,animalisuisipfiimpri^ * T> vv mis difpenfretur, ac cibi potusq? indigentiam uentriculus fentiret, ad fomendacp cibaria exci^ ' taretur. Cum enim totius corporis particula?, plantarum modo quatuor donentur facultatif bus nutritioni feruientibus, neque illis eorum qua? dfunt fenfus it inditus,atque omnes pro> pemodum cua?ramis nutrimentum alliciannalia? autem ex caua? per iecur diftributis propa ginibus,ha? iterum ex rjs qua? per iecoris portas ferutur uenis,& ha? rurfus ex inteftinis & uentriulo.quumcj? adhuc nulla iam fuperft pars,ex quo uentriculus aliquid affumere pofl't, ne> ceffm erat,ut foris ingefto cibo repleretur. atque in hoc plantis difrimus. Ha? nanque & f uim propria? qualitatis attradricem,& attradorum retentricem,ac rurfus fuperfluorum excre tricem,atque antehas omnes alteratricem perindeac homo habentfniu tamen eorum qua? dfunt priuantur. Neque etiam per os plantas nutriri oportebt, jpromptuarium copiofinu* trimenti fubmiffum habentes terram,cui complantata? coniuftda?c copia eorum quibus enutriri debent nunquam deftituuntur. Verum humana fubftaiitia, pra?terqum quod long terra feiungitur, qualitate quoque terreaplurimum difcrepat,mtucfs arbitrario ex loco in locumfubindepermutaridebuit,adeo utimpoflbilefuerithomini planta? ritu ex terra humorem fugere. Oportuit itaque fecundum propriam eiu s naturam, herbis,frudibus,fminibus * aliorumcp animalium carnibus hominem ali,eaq5illo adferri tem pore, quo Uentriculus fentit indigentiam. at quum nulla pars ex fe ipf innatum fenfum poflideat,in uentricukim,uti prius hi,zfi.cd. dicebamus,eiufmodiuim fenftiuoprincipio inffuere oportuit. Et h uius fangratia',fexti zto'4f. ncruorym cerebri paris pra?cipue foboles uenniculios,conterminas9 ipfi partes potiffmm implicant Se intexunt. atque r) demum illi nerui funt, quibus obliquum ftomachi dudum cort ferre prius retuli* Molles enim quum Cint^ graciles, fi longauia redo tramite tenderentur,ck: uentriculum cibis recipiendis deftinatum fe fufpeiifum haberent,ab eius mole perpetuo tenf,leui occafione rumperentur, nifi eiufmodi implexibus 8C tortuofis dudibus Natura illis fedul profpexifTet. Porro uentriculus,utiam ipfius uires aggrediar, odo habetfacultates, ti^^ ac quatuor quidem omnibus uniuerf corporis partibusjqua? nutriuturj communes ; quatuor
1
.

'

autem

ANDREAE VESA LU J3 R V X E LL E N S I S autem fibi peculiares,quibus uniuerfb corpori uentriculus famulatur.Verm ha?e ilimium obiterperpenduntjintegros libros hacqua?ftione, An uentriculus fuoquem iecoriconficit fucco,aut fnguine feorfum, an fimul ambobus enutriatur,commaculantes. Quandoquidem beneficioillarumfacultatum,quas uentriculus cumreliquis partibus communes adipifcitur; propriumfibinutrimentum ex uenis allicit,retnet, labort, cV fi quidfuperfluumipfifuerit, fabigit.At munrjs, quibus toti corpori uentriculus fmulatur, quarumcp grati plerifque Rex corporis uocitatur, is efculenta quidem poculentaqj redis fibris per ftomachum ex ore aflumit,mox obliquis fibris affmptum retinet,totumc tantifper ampleditur, donec id ingenitafibi altricefacultate, in fuccum cremoremq? colore fubftantia? fua? fimilemreddat.ae d muni quod confecit inteftinis exhibiturus, inferius orificium luum laxat, tranfuerfscf fibris quod amplexabatur deorfum protrudit. Ca?terum uim ipfius alteratricem,undequaque eum Qtuuentrictu circundantia organa, ac uelut lebetem ingentes foci fblent,excalefacientia,non parumadiuil munijsful' uant.totam enim fperiorem eius fdem uerfus anteriora Si dextrum ipfius latus,8c" in pofte- H*c petes fermant pdrt z, tes ipfiaccum riori fua fede dextrum gibbum, iecur compleditur.elatior uero pars ipfius ad fuperioris fui entes,dtcfcitd orificrj pofteriorem fdem confiftens,8 finiftrum eius latus uniuerfum,fepto ambitur,exce- lofiguris, utiquuen illius ad alias pta fblum earegione quam lien ad finiftrum uentriculi latus humiliori pofterioric parte occu triculi fti partes conta/ dus. pat. In pofteriori autem fede uentriculus inferiorem omenti membranam, Se qua? in illam ex- n&rrdre, currunt uafa proxim fubtenfa obtinet. Dein fub hac fepti tranfuerfi pars, 8t" uena caua,cV ma mus coi' gereprom* gna? arteria? truncus pra?ter dorfom, ipfus c mufculos confftunt.Porro uniuerfa? inferiori ptimfuiL uentriculi fediomenmm ipf partim attenditur, partimqp connafcitur. pra?terea & huic fedi fubomento colum inteftinum elatis,tenuia uero inteftina demiffis,adtenduntur. Atalrj anSfidtaomen' teriorem uentriculi fedem omento integi fomniant, quum tamen elatior omenti membrana ti partem ante reda duntaxat linea inferiori ipfius parti fecundum anteriora adnafcatur,nulla intrim omen riori uentricw ti parte uen triculi anteriori fedi obduda. Vacat itaque magna anterioris uentriculi fdis regio, iifedioduci. neque iecore, neque fpto tranfuerfb, neque omento, neque liene obduda, fed omenti uice aliud uentriculus hc obtinet fubfidiu, in calefaciendo huic non abfmile. Pra?ter peritona?um izfigm^ enim &odo abdominis mufculos 'uen a abumbilico iecori deducitur, qua f nutrimeiv (te G, tumaccipit3qua?9 poft partumexanguis inutilisq? efTcitur. Huic uena? quperitona?o nexa uentriculo in fternitur, in circuitu adeps multusnon tamen omnibus a?qu copiofs adnafcitur, qui ut Se uentriculus fuo in concoquendo munere alacrius laboret,aliquid auxili) pra?bet. Impenfus enim condudt iecur, lien,8t" qua? pofteriori uentriculi fdi fub tenduntur uena? ac arteria?,ut & ipfum quoque feptum indefeflb fuo motu uentriculum minime negigit. Quinetiam cordis fepto incumbentis calor,ad perfediorem uentriculi fundionem non inutilis cenfndus eft.

494

DE

OMENTO.

Q^iWT

IIIL

O ME NT I delineationemimprimisproponitquartajgura^acfecunda^tertiay utiinillarumfiqurarum indice commemoratum ef hoc <^4rabum interpretibm^ noflr tatis chirurc-is dicitur 'Zirbusfne appedice:autcum appendice^irbus adipinus?Tirbusy Clypeus, P'entris mappa, er ut Grcecis? EJlos?Epiplex*
Omhfermo'

ROXIMVM nunc erat inteftinor,ut qua? confedum uentriculo fuc

nem nunc in/ii

cum exCipiant,enarrationefubiungi. fed quia illis omentum incumbit,8 uelut innatat (unde SC Gra?cis X^m-khaux) & W^of/ dicitur) Si diflecaneuendum. tibus prius qum inteftina occurrit, ac demum non minus qum intefti na uentriculo continuum magna x parte eft,non admodum inopportu n id hocloco aggrediemur.a Omentum itaque in peritonari amplitudi- dlttzfgtf* Ommfitus, ne poftum,mox anteriori illius fdi fubijcitur,cVfuper b inteftina exten- CbChQs mox in de fum,ad lienem quoque SC iecoris cauum,ac pofteriorem uentriculi fedem propemodum uni' fubAM uerfum,eiusq?fundum exporrigi tur : atque ab his etiam fedibus omentum originem ducere, D. b Confer % non multo poft audies.quare etiam in difldionibus perptu illis fedibus attenfm proxi' figurfeXf mumq? reperitur. At non ita omnibus obdudu inteftinis ad pubis ufqj os (ut in canibus pro U,<&fed*

pemodum fmpcr) in homine reperitur.Namipfus,qua? inteftinis obuoluidebeat,portio,ra ro ultra umblic defcendere cofpicitur,c fed maxima foi parte fniftrorfum lienem uerfus retra hi Si conubluL Quod qu in hominibus laqueo fufiocatis primum obfruare,ex cocufii mo tuq^ corporis hoceueniflearbitrabanfdpoftea id ipfum in aquafunocatis,&: capite trucatis, itemlateralimorbo,autphrenitide,eius'ue generis affdualioquopiamortuis, ckinfjs'etiam quibus

l fteft*

ftgu.ejr4*
c Qvemdd
mdaC}C>&

DE HVtAN SRPORIS fabric xiber YV 49? .-; quibus uiiieiitibs thorax abdomenqj periebatur,animaduertitatque,ut femel dicanyn fand quodadomentuattinet homine, ad pubis ufc^ os iddefcertdererarocperi. Quinetiquunt idem obferuaft in difldionibus obeUndis uir diligens 10 annes. d RY and fcftj.xi medicina? mathematiccsqj profeflbr,quid de Hippocratis aphori'fmo fentirem, in quo llemul lieres pra?ter nturam obefaS concipere ncgat,quia os uteri illis omento comprimitur,prolix Si erudit literis me percuiidatus eft,ac pra?ter caetera qua? de ramicuiTi diffrentes fympto* J matibusq? mecum egit,fbi omentum ad feortum deuoui, Si inibiramicem (quem ab omenti defcertfu,Gra?ci uB\7sAomKbjj appellt)haudpofffieriarbitrabatur*Vermretrdusilleomen o ti frtiftrorfom forfumq?,fundi uteri os omento comprim. Si ad feorturrt deuoui pofl omen* tum non impedit.Namf diflcan s humorem omenti partem furfmreuolutam leuiter de orfum traxeris, citra aliquam omnin o diuulfon in omnibus hominibu s facile ad pubis ufcg z^fig. m osinteftinis ipfum obtendipofl deprehendes,eiuscf finemlt inter pofteriorem uefca? fdern* ter L. t t, SCteri anteriorem leui occafione colligi, ibidemq? uteri ceruicem (f omenft pra?pingue ft) Iz6fi2.B. nteunqueComprimeredoceberis,dummodoinmuliere id inter ueficamcVuterum,utin fua *7^' fedeponeretur,extenderisQuanquameiufmodi comprefumuix tantum eff autumem.)ut ingreflumuirilis fminis in uteri fundi c orifciinhiberet,nif pnis breuitas hc fimulobefft* acproculabuterifondiorificiofmenredderet,cuiusdeinadfondum ingrefum coheidens compreffaq?ceruicisuteri ante fundi orificium fedes remoraretur, qtia? fimul obefb compris 3 meretur omento, aeparum f penediftenta,femenfbiadha?rensfruaret, Simiiiter etiam omentum ad feortum deeumbere, in ramicum fdionibu s interdu an imaduerd, quum in i)s quibus inteftina in magnam peritona?i amplitudinem detruderentur, Si cum feminarrjs uafs ipf ampledens tunica pra?fcinderetur, portionem omenti qua? in feortum decidert3auferri uiderim Neqj iftud folumm'anu taies affectus curantibus interdum accidit, uerm etiam inteftini portiucula ab imprudentibus artificibus amputata, pra?fentem a?gro mortem parafa Prarterea in latomi cuiufdam, quem ex cafo ab alto mortuumPataurj diffcuimus,ramicis uitium,id quoqjluculentiflm oftedit. Huic nancf? dexter teftis cum fminarrjs uafs, quum ra tr^ mice fmel curaretur abfds f fuerat,& rurfus in finiftro latere idem affdu s inuaferat, quem ?r 20 foi ex inteftinoru Si omenti infeortu defeenfu c6tigifl,diflcaliclo comperi* ade ut is certam mt ncprtfcm \\i conieduram faceret, ad pubis ufque os,ipfomq> feortum etiam omentum deuoui pofl, liduur. cet id furfum n latus finiftrum dffcantibusplerunc#retradumobfruetur Magnum enim (nollem nanquecum Galeno maximum dicere) inter animantiahoe hommes fbrtiuntur,ut Omenti R* guZcpotif Siinde nonnulli u^7^om^cy quafi dicas omenti geftoresappellentur.Porro omenti g figura SWd' l^often- pro3'm marfuprj,aut facculi,aut pera? imagini conuenit:ac in primis aucupum peris,qua? or* biculatum habt orificium,pofteriori fua parte elatius qum anteriori afeendens Huiufnodi nancp pera omenti figura? ad amuflim cogrueret, f urio conftaret corio, aut ex ana texeretur, ac undequap inconfutilis,&: unum duntaxat corpus effet, cuiufmodiprofedo eft omentum^ aZ%*{nu quod fubftantt'a eft membrana nullis fibris implicita, fi'mplexqs,fed multis abundans uenis,ar ^na^ioT terrjs,neruis, Si aliquafui regione glandofumfibi innatum habens corpus,6V:multum quoc| adipem. Vndeuero ha?comnia ortum ducant,intelliges promptiffm,fi talem peram qualem; ,
'

anteapropofui,animo cocceperis.in qua unampartem anteriorem foperioreme^, alteram po> fterjorem mferioremcp appelles Ad eum nanquemodumunm omenti partem "fuperiorem i^Sw* anteriorem'ue membranam, Si alteram rurfus j inferiorem feu pofteriorem dicimus. etiam f 3 fig. eldl omentum re uera duntaxatkunica(atc id potiffmu in anibus)ft membrana , anteriorcp pars hQuilu ejl p-fterf 0r^ut in didanuper pera, incumbat. Si ctinua Cit3Si omenttim quoque facculi modo totd 4 fig. cauf tatem qua, repleri poflt, conftituat. Inferioris itaq^ membrana? omenti origo peritoneo a^kb Pendet ea ^ede ^ua' prfmmfub fepto magna arteria defcendit,ae primum tienm cauam ibide ' ' continoit.Peritona?um enim qu uertebrarUm ligamentis principium ducit,aCUtrinquetan mtctf quam uertebrrum corporibus abfcedit,membranuas magna? arteri^ Si uena? caua? offert, mfc.ub. au{bus iu^ dorfo affirmtur, Ab his membranis iuxta eam fepti ra partem,qua?undecima? tho flwm potif* racis uertebra? corpus refpicit , alia? propagirtes membranea? exurgunt , omento origmem fimwm pcr pra?bentes,illudc^ dorfo hc alligantes. nferior ha?c omenti membrana dextrorfum ad iectes ex ifigtt ti^ cauum uncje port2C uella pro dit,perfertur :ac iecoris portiorti alias alrj aliquado adnafeitur, "wue&. ut Si alicui fepti tranfuerf fedi fpurrjscoftishcobduda?.acidrariusaccidit,nequeexeiufdem f >, m f,p, co ftee id fmper fit regione. Rra?fen s omenti membrana iecoris cau ad dextrum uentriculi la ^MMJ c^ tus, cui etiam connafdtui%procedit,& mW, num ufqueinteftinum etiam fubnafciturhillc,, orbiculatim femper ad infimam uentriculi par dm. od 0 dr tein cfcendit: quani fmulatque attigit^c ex dextro uentriculi latere uerfus anteriora repit,ea cumfaibt. t z omenti
fc4/j.f,f,/:
1

Omenti onus
dc

^Nf
t
%..

,.

4^ ANDREAS VESALII B R V X-E LL E N S IS omenti pars quam fuperiorem ipfius membrana dicimu s, uentriculo exoritur0 Terti'a enim 0*7/^.^ uentriculitunicaperitona?opronata,fecundmtotiusucntriculilatitudinempredalmea,& pfam&m ut Ariftoteles dicebat,futura? modo ex humili fede uentriculi uerfus anteriora fuperiore omen R)TjSi ^ membrana exfededucitSuperiorha?cmembranaexdextris uerfus finiftra fecundum uen- *'"tMere triculi fun dum procedens,caua? lienis fedi reda linea * im plantatur,cjuo etiam inferioris omen u **W. timembrana? finiftra pars protendit, amba?>fuperior uidelicet cY inferior membrana? lienis cauo fimul commiffa? innafcuntur. itafan,ut cmemoratus iam omenti dudus,orbicularem cfficiat circulum dorf medio ad iecoris portas,& hinc fecun dm uentriculi fundum ad lienis cauum,8c" inde ad dorf mdium procedentem.Totum igitur femicirculum inferiorem lienis cauo per dorfum ad uentriculi ufque dextrum latus pertinentem,inferiori omenti membrana? attribuimus.fuperioriuero membrana? (quam cum multis Anatomicis folum nouiffeuidetur Ariftoteles ) eam circuli partem afcribimus,qua? uentriculi dextro latere per ipfius fundum ad cauam lienis fedem ducitur.Porro inferior membrana toti pofteriori uentriculi fedi fub- gume.
tenfa,decliuis,acuerfusanteriorafertUr,atqueadhumilimamuentriculifedemfecundumcor. *g porislatitudinemomentimembranamfuperioremcontingit.hincamba?mutuofibiincum> bentes,deorfum fuper inteftina fubqj peritona?o ducuntur, Si f in hoc fuper inteftina du du membrana? non implicentur, ea anteriori parte ac in lateribus obtegut, Si ad pubis ufque os humiliori fuo extremo pertingunt. Si uero inteftinorum fedem duntaxat openant, qua? fupra umbilicum confiftit,atque quod frquenter euenit in finiftrum latus cotrada?iaceant,illa?lete Onenticum uifuiofferuntreuolutx admodum, Si uelutinfpiras colleda?. Membrana? ha? nullis nexibus colonexM. inteftinis connafcuntur, prxter inferiorem membranam, qua? in hominibus colo inteftino pertinaciffmcontinuaturpertotameiusinteftiniTedem,qua?fecundumuentriculiiundum^^ prorepitNequeidfegniterinhomineobferuandumuenit,quuminferioromentimembrana mefenterrj loco ipf colo inteftino fit,qua id uentriculo exporrigiturColum enim toto illo du dunullam exigit mefenterrj partem,fecus multo qum in canibus Si fimrjs, quibus omentum uix colo connafcitur,atque uti prius relatum eft habet. In homine uer inferior omenti membrana mefenterrj uicem gerit; imo f omnem fidem libris (uti profedo in diffdione decet) deroaans,accurat fngula examinaueris, membrana? inferioris omenti portionem inteftinis exporredam quodammodo ex tertiacoliinteftini tunica pronafci fateberis. Atqrideo teexpen dereuelimdiliaentius, quo id minus Galeno,quifmrjsnimium tribuit, animaduerfum eft: uti fan Heropliib Si Ariftoteli id uidetur foiffe perfpedifimum, qui omenti partem colon dorfo colligantem,omenti loco non habuere,fed eam tantum partem qua? uentriculi fundo Si colo inteTlino enafcitur,inteftinisc> obducitur. Quanquam fatius fore arbitror,f eam quo que omenti parte qua? uentriculo fubtenditur,colum9 continet,omento attribuamu s, quum ea omenti reliqua? portioni cotinuetur,& eofdem ufus cum inferiori canum omti membrana fuppeditet: quamuis intrim exabundanti hominis colo mefenterrj uice ft. Caterm ad ha?c, fuperior omenti membrana in homine inferiori membrana? ad coli regionem connata reperitur,quid uentriculo exporrigitur. adeo ut quifpiam nonnullis nexibus fuperiorem omenti membranam colo quoque inteftino fecundum uentriculi fundum connedi,haud abfurdedicere poffit. Quo d autem Galenus omentum modicis3& rjfdem Iaxis nexibus,idc ad dextrum duntaxat latus colo inteftino committi prodiderit, in caufa foere fmi^ mediam inter canes Si ^ homines naturam fortita?. Omentum nanque canibus nulla ex parte colo alicui'uealteri inte ftino adnafcitur. Simi) s autem medio le habet modo,licet illa? adhuc ad canis conftrudionem Ven* ommS. potius qum hominis accdt Vena? omento implicita? folius uena?porta? font foboles*nulimplicantes. ja nanque caua in omen mm,uei ubi id prindpium fub uentriculo ducit (Si f aliter Galenus UtmMa, fenferit)pertinetVenaseniminferiorimembrana:omentidifpenfatas,fadamufmfngulas * examinaueris, ab eo porta?* trunco difpergi inuenies, cuius pra?cipua porno in lienem exhau- j^2| ritur,quemq?dodrina?ftudio graciliorem&fniftri porta? truncumfupruocaui. Primum n^rmk, itacpomentum porta?1 caudicemexiecoreproficifcentem excipit,fibi iam commemorandas in tm.fi ipfo dudu propagines afumeiis. Ac inferior quidem omenti membrana " trs uenarum radi- *<*k| ces admitrit,ex humiliori fede dus porta? trunci,qui ad lienem fertur,depromptas. Vna nota- uf ^ tufatisdicrna?maanitudinis in dextram potiffmm eius membrana? partem multiplici ferie l.s.v..j& difperoitur, quibufdam forculis in colon quoque pertinges Secunda iam commemorata am 4 **4 plior aliquantulum poft originem in duos mutuo multum abfcedtes ramos diducitur, qui bus poftmodum in mediam inferioris membrana? omenti fedem, uerfus finiftrum tamen ma> ^ ois,frequentes admodum foboles diffunduntur, qua? homini in columinteftinucaxfrieper- Xl0>ltp ' tihent,qua Uenas mefenterio intertextas alijs inteftinis deriuari nouimus>ac proinde etiam frequentior

B Ri C tiR V* 4^7 quentior multo ramorum feries in hac membrana? parte colum dorfo aliiganteuiftur,quni in reliqua eius parte, qua? colo deorfum duda, inteftinis obtenditur. Deinde etiam radies ha? hominis omento infgniores obtinguntj qum canis^quod illi nulla uenulaomnturri accedens colo committatur . Tertia radix , non femper apparerts , in fniftram humilions membrana? partem aliquoufc^perinde ac in ipfuiri colum quoque,deducitur.Porro foperidr z f. cd.sli omenti membrana uenas mutuatur z duabus ad inferiorem uentriculi fedem in ipfa membr 'u^/dem naexporredis Ab his enim innuniera? foboles deorfum in eam omenti membranam exeur> x, x.4 b* runt,non quidem redo prorfus tramit,fed obliquo quo'dammodo Si errabundo, uti retium gtt. o,o,f, de fLimculos implieari cernimus. Ac proinde etiam Oitient Gra?cis yxy^cc^y de arcyluJH3ut Si uulgd H4' rete&reticulumdicitunQuanquam forte non uario uaforum dudu, omentum itafoeri' * Quemdd, appdiatum/cd quod ab rjs quibus comittitur partibus a liberatum, Si deinde diftentum, ret bu" 1 4 pifcatorium uni acconimodatum baculo rfrt, b Arteria? omenti ab illis pen dt,qua? uentfi- Omenti^ feu, \t> Culo,lieni,iecori,&: bilis uefcula? diftribuuntur. has nanque omnes non fecs cuenas omeil- terue* m dttdm tum m ^educit,ac ab illis fuarum peculiri unru coniuges adeo numerofas adipifcitu^Ut Zp TzUb% qum pauciflmi uenr forculi,citra arteria? cfrtiunvpfom prreptent.Item pra?ter comV m,dc fer moratas modo arterias, inferior orrieti membrana liquoufq?c grandiorS irt inteftina porreda totd Mus deducitarteriam.Sicd neruis quoque illis omentum intertexitur, qui fextiparis cerebri net- Neridomcti. trmcjie)' uorum portionibus fecundum coftarum radices expotredis iecori,lieni Si uentriculo implaric4fi.d.fig. tantur.Ca?terumc adeps quo omentum abundat, in obefis pr&pinguibusc^hominibus plu- t^deps, a tzli.3f. nmus, in macilentis modicus,in extrme fcctis Si mrafmo mortuis; etiam aliquis reperd d ^atc0 turiisq perptua uenis Si arterrjs omenti attenfus, aduforum quidem latera duntaxat medio tjsmZi cris eft,fuperius uero ac inferius qu^ fi ddtmdun aracilia pinouedine prorfus occultennm At in intermedrjs uaforum fpacrjs,nullus deps aftur. cr */r. ieruatur ,lt nec in aliis membranis quibus deps innafci confueuit.unde etiam promptius col z,eli liaitur,huncabexudanteuenisfnguinec^membranarufrigoreincraffato,mutantisqpcor"t. pSris(membran3?nimirum)coloremmutuantprogigniiPra?teradipemqui ambabus omen GUnduhfum r'4/fewfc ti membranis communis eft,inferior ipfius membrana pofteriori uentriculi fedi fubftrata, pri, *?* fjg.h. uatimsglandofum quoddam corpus impenfe magnum exigit: qUod quia in canibus rubet* g4h->: fmplicis'cfcarnsfpeciemquodmodo exprimit, Gra?Cis Ltkin^g & *j*g% appellatur. Irt homine autem hoc corpus magis album qum rubrum cerrtitur, uena? porta?, arteriarum Si neruorum ramis inibi ttenfum, ut iliorum diuarictio inferiori membrana omenti duntaxat c foffulta,reddatur fecurior,utq? uentriculo etiam inftar fubfterniculi ac puluinaris fub]ciatur, H-gJU Huiufmodi plan11 corpus fubftantiacf eft,quxduodeno inteftino fubtenditur,qua?cf h ade. '"' nusfalfo uentriculi humilius orificium (ne quid inconcodum effiueret) occludere crdita eft, Atque is profed pra?cipuus maximuscp omenti ufus mihi cenftur, ut fecure ramos porta? in Omenti jfa lienem uentriculum Si duodenuminteftinum,accolinon infimam partem exporredos fut fulciat,ac ipfi implexos deducat, neque uero hos duntaxat, uerm etiam ut arterias quoque Si neruos illis quas modo dicebam partibus inferendos fuftentet ac tueatur,cVdemumufuipo^ IJ.30P.K. tiffmumrefpondeat,in utero quidem1 fecundarum, in cpitis autem amplitudine tenuisqua -^* cerebrum inuoluitur membrana?. Deinde quod haudquaqum minimum eft, omentum dorSTfi fo uentriculum colligat,cV rurfus iecurlienemc? uentriculo un cum uaforum neruorum 9 in> gu.U.7. teruentu connedituitiam taceam quantum homini firmando colo officium feparatimliibmi. miniftret.exacddenteuerouelutquoddaminteftinoruminuoluumtegumumcefticitu^
IDE

HVMN

CORP

RtS

melius inteftinorum Caloremrefledt, ac prompte cuminteftims fubfidereextendic queat Tenueautem,cV potiffmum qu intevlinis innititur,ne pondre grauet. Vnde etia Bruxellen f noftro idiomatepluma? nomen meretur. Quod uero omentum fanguine& fpintuirequen tibus illis uenis arterrjsc? afferuato, inteftinorum Si uentriculi qua parte ipfi attenditur, louendo calori accommodum fit,etiam f non dicatur, manifeftum eff arbitror Ca?terum num adeps infta ac peculiari natura calefacido profitai! tantum penicilli carnis ueaut membrana? pou'us ritu iuuet , non a?qu ab omnibus conceditur,alrjs quidem frigidum adipem,alr,s uero

calidum pronunciantibus.

DE

INTEST

INI

3,

C^fPVT

V+

Itteflinorum imaginempoti^imumfextafigura ^fiptima & oaua & nona exprimere cd natifumm.guancfuam bue etiamficiat ter tiafiguraJmul cum dcima W duodeama.

ANDREE

VESALII

BRVXELLENSIS

NTESTINORVM conftrudionem ipforum officiocVufuicoucnire

tum demum opportune narrabo, fimulatqj eorum fitum,form, fubftantiam,connexum, qua?q? ipfis implantantur uenas, arterias Si neruos,ac fquid aliud ad eorum fabrica? enarration reliquum erit explicuero. Intefti Qu,t bc inte, norum igitur, qua? Grands ^V^ dicturnomina, nomniain pra?fnti fiinrumnomi complectimur uifcera,uel qua?coftas fuccingte membrana Si peritonaro ne comp'.ecldn _ ampleduntur a organa : aut etiam uel ftomachum Si uentriculum, rjs qua? tur. nunc inteftina uocabuntur, non afcribam. Quandoquidem b dudum ab inferiori orificio uen libnfigu, fatob, triculi ad podicem ufque pertinentem , qui ulnas talicas utplurimum quatuordecim Si dimi- m, dsamlongitudinea?quat,peculiariter ncinteftinorunominecomprehendam. Qua?etf con h7fo.l Inteftina coti iiAdsfa nuu quidem ef, tinuum idemcp fnt corpus, quum tamen in uarios Se multiplies & figura difirtes anfradus fecorpwSifed fpirascp circunducantur,neque omni ex parteeandem ftus,fubftantia?, Si forma? naturam for plurdlitdtk tiantur,ac denique aliaalrj hominis parti contiguaefticiantur, ne< pra?cipuus omnium eorum numro ua* rijs nomini, ufu s par uideatur efl,ac f plura inteftina effnt,difldionu pentis ha?c enumertur, primum t>us,d:uerfes inc crafloracV d gracilioraipfa diuidentibus,atcp exhis rurfus fngulis ternari numeru,utfex d7fe ob caiijji do, fnt uniuerfacoftituentibus, ad eum quafimodum,quo idem ctinuumcp perptue) iter plura nari. uarias ob caufas nomina fortiri cftat.Quemadmod Lutetia? diui acobi porta ad eam ufcp qua? Martini dicitur, iter,eti fi redum fit, neq? per uarios giros procdt, nihilominus tamen fexies(firedememini) nomen euariat.Primm diuo acobo,inde paruo ponte,mox tem plo Virginis, Si no multo poft ab eius ponte,inde ab cenopolio quodam,cV poftremu ab a?dc Martinrappellationem mutuans. Idem multo magis in fluminibus no regrjs,&: qua? per mul* tosgirosproceduntuijsfiericernimus.Cxterumutcuncf inteftina inter ffeuarient,omnia ta Breuii intefti norti hijlorid' men inter uentriculum, & qua excrementa egerimus fedem collocan tur, forma tereti donata, enumeratio. fed no omni ex partea?qu capaci Si orbiculata. Subftantiam habet m em bran eam, uerm un dique non pariter aut craffm, aut tenuem : deinde duas peculiares tunicas orbicularibus, Si alicubi etiam redis fibris intertextas fortiuntur,terti ad has tunicam peritona?o obtinentia, Venarum pra?terea,&: arteriaru,& neruorum furculos fufcipiunt,fed non ubique fimiliter nu Inteftinorum merofos,quemadmodu nunc perfequi enitar,ab ipfo inteftinoru exortu fumpto initio.Ex'hu t*4rfpg. H-i6flg.fi, uuriculo e, miliori orificio uetriculi,quo d in elatiori fua fede Si dextro ipfius lateri proxima cfftit, prin 7figml xortuS,etgrd cipium inteftinoru exoritur,illi'ue orificio continuatur,quod fmulatqpuentriculo prodit,in ex a aldu&usfeu Jtws. pofterioraretortu,fub fede uentriculi pofteriore fecundum dorf dextra latus red deorfum 7fig-} proficifcitur,in nullos omnino anfradus reuolutum Qui primi uero ad inferior ufq uen adK.i4rf triculi fedem inteftin iftud fie occultat,redaq; defeedens1' pertingit,fub colo inteftino(quod fe-Ppaulo poft hc { porrigi audies)latitans,ftatim ex dextra fede in finiftra retorquetur,ac uelut ex bjfi.'S.yU alto furfum antrorfum'ueaflurgs, in frequtes innumeroscpgiros Si anfraduskreuoluitur,ac i6>*fe* uerfus Q.. nullis omnino inteftinis obtedu,fdem uniuerfam qua? fub uentriculo ad pubis uf< ofl,& ad k7Ji-<tbL iliautrinhabetur,occupat,ea demum excepta, qua huic inteftino colum in ftarorbis adlate- ad Aconti ra circumduci,poftea dic.Horum fan anfraduu feu reuolution nullus omnino neq? nume nuo dufiu. l6,Bf.t rus,necp idem penitus ordo habetur, neep ille magis dextra qum Gniih. uentris fd implent, P,0,R,S, pra?ter qum quod ad dextri ilium feu ile,ubi fedem long maiorem fopra ilium os ad pubem T. ufp opplent in finiftro atere,coli inteftini manfradu quopiam eam fedem fibi priuatim uendi- m <& r; S ddT.* cante^Vtcuncpuero multiplies, uarrjqp huius inteftini confpiciantur anfradus, perpetuo ta ndd7,%fi* men " diredo mdia? fedis dextri ilrj formam, ipfiuscp amplitudinem, Si pleracp alia (uti poft guuM. fubiungr)euariat,eandemc crafltiem amplitudinemq? ab orificio uentriculi inferiori ad hanc o Effet iux ULetKi ufque iedem obfruat,nif aliqudo huius inteftini pars fub uentriculi fondo ad dorfum pro- figure. xim affirm ata, inter diflcandum capacior,ampliorcp reliquo inteftini dudu (quemadmodu Gracilisinte, fubind fit) occurrat.atque huiufmodi gracilis inteftini dudus uiftur, quod ter nomen,ac f flimintriadi, tria eflnt inteftina,uariat. Primum quidem conftituitur tota ea inteftini pars, qua? uentriculo p7ftgu, uifio. * fubftrata, ab inferiori ipfus orificio red quodammodo eoufqj defeendit, ubi inteftin in an Primum. fradus orbesq? primum couolui incipit.ac de huius inteftini nomine aniles admodum conten tiones apud illos reperies, qui partis refedionenegleda,futiliter deuoee altercantur. Sunt qui totam hanc partem qua? duodnum digitoru longitudinem in uiro utplurimum a?quat, non inteftinum,fed Itupvo-iy cVexortum5feuproceffum,feuuteorumuertuntnonnulliappendicem uoeandum Cotendant. Alij etiam f ipfius prindpium uentriculo nafeatur, inteftinum tamen efle,ipfuscRorifcium Ixepwiy ,reliquum uero ipfus dudum, inteftin uoeari affirmant,integros comifentarios nugaci difeeptatione impentes, parte intrim quam in controuerfam uo cant,prorfusignorata Vocetur itacp nobis uulgato nomine tanqufuccindiori, duodnum,
<L

aut

DE HVSANl CORPORIS FABRICA LI B E R V* 49$ autinteftinum longitudinem duodecim digitorUm squans * fquidem id Gra?cis , Si impri7fig.K. mis Herophilo MfimMmthiy appellabatur. Secundum inteftinum u iilic in cipit, ubi iam corn **& memorat in anfradus gyros'ueprimu conuoluituncV vhs!w,{cu ieiunum appelit* quod inter difcandum reliquis inteftinis inanius Si magis uacureperiatur Huius nomen alrj explicar conantes,tanquam nihilunquam in fecontineat, ac per ipfum uentriculo confedus cremor ^ nunquam tranfeat,aut momento tntm in eo ha?reretifcribere uidentur.Tertium in teftinum Tevttujhilon, feu uoluulus Latinis , ut Si Gra?cis faioy frequentibus fortaffis quibus inuouitur an- vu r i$h N fradibus dicitur ; ac etiam loco in quo ad abdominis latera continetur ^ nomen indidit r Hoc ^S^tt Cm"ur h" craur inteftini principium defnit.ubi uero principium fuum obtincat,n fatis mihi confit M htm deh Equidem ignoro quantam gracilis intSxni portionem ieiuni nomine, grauiter de nominibus a conftitui-. .;$7fi.dbL litiontes,comprehendiuelint:ne9fansieiuniinteftiniinitio, adileiufcp finem manifeftum 4dM' aliquod indicium obferuo,quo kiuni finem ac ilei initium internofcere queam. Vbi enim duo> denum inteftinum in ieiunum finire,ieiunumq? inteftinum in cipere credimus, copioforcs ue> na?acarterie,qum propterilei ad craffiora inteftina terminum,uifuntur:uerm mdia medio ffe habentmodo.Deindeieiuni initium rubicundius eftjilei finis magis albicans . Ad ha?c,in> ter fecandum ieiuni initium forte magis inane ilei termine oflendkur,ac in medio dudu, uti Si anteadixi,omniafuntmedia.Quapropter quis ieiuni habendus ft finis , aut quod ilei princi pium, non ftatuo;id intrepidaffirmans,nihil minus ieiunum ab ileo qum inanitione,ut ca?t ri difldionis profeffores obferuari affrunt,dirimi pof * neque profedo minus duodnum* qumid quodieiunumuocant,inane reperitur& maiores(ut dicam poftea)ob caufas. Ac ta- 9^Je' les oracilis inteftini ter nomen emutantis,dudus ftusqp font . Forma autem undecunque con> y mf0'i ftadjmili,adamuffm uidelicettereti,cV omni expartea?quampla,nifnterdum(utprius quo tt?ficina.queinnuebam)qudorfoproximcommittimr,ieiunum'queincipit,acadinfertionemt uafs ' bilem ad inteftina deferentis, amplius obferuetur Subftantia quoque toti inteftino gracili Suftamfa. umehdru eajem eft,membranea feilicet, modice'que admodum carnea . Conftat enim" tunicis duabus* ri Ti quarum interna durior membraneacf eft,uerm in teriori uentriculi tunica mollior:externa te nuior,maaisq? carnea:utracp tame,tam exterior inquam qum interior tenuis eft,cV tranfoerfs orbicularibus'ue fibris tantum intertexiturmif fortaffis extema,idq? potiffmm ad ilei in crk x 7)*fi. M. fiora inteftinax terminum,redas quoque aliquot nancifeatur fibras,que tam font qum pauctflma?.Duodeni inteini pars elatior,utpote qua? uentriculo uicinior eft,tunicas fuas craffio y,7fig resobtinet,cum uentriculi" mnicis aliquid fibicommune adhuc uendicantes/Tertiapra?ter d9ji.Ufi duas peculiares tunica peritona?i membranis uafa ad inteftina fecur deferentibus originem .murmu dlldt Ha?namqueuncum uafisadbcauam inteftinorum fedem pertingentes dilatantur, ftvS^tertio;queinuotucrointeftinainduunt.Cauaauteminteftinorumpars Antomicis doclrina? Cm iniefc flinorunc oratianuncupatur,quam uafaprimm attingunt, feu qua?inteftinarefpicit,gibbauero huic "%> x-madme contrana, Acduodeno quidem inteftino tertiam tunicam eaomenti pars exporngit,cu> \iiiicimi ^Jd fus beneficio inteftinum id dorfo colligatur Ieiunum uerb a ileum tertiam tunicam ame cJ+jL fenterio,quod ea dorfo firmat , accipiunt . Sic duodnum quoque Si ieiuni initium ue, Gr,aWw> <&'<"* namc arteriam'quehabent peculiares, fecundum ipforum longitudinem reda deorfum du, 2ZZ Vfc cat das,multosceforculos in progreffo illis diffundentes. Ac uena quidem a porta? uena prmf,
<j
. .
-

final +fi. nUmac ileum frquentes uenas arterias que fuas nancifeunturab illis qua?melenteno a porta? ri*"** uena Si ab arteria? radice fupra renum arterias magna originem ducente exporrigutur.paUenim rami in graciliora inteftina ab arteria?5 propagine diffonduntur, qua? a magna arteria de'mfi.cdp. ft {minaiium arteriarum ortum originem fumit.Necj etiam uafa quemadmodum in duo. '?%*' deno fecundum ieiuni & ilei longitudinem fub ipfsdeducfour/ed1 uelut ex me{enteri)cetro

iJL,^
SLci

quam

8*"^akfudmW
bvtcernc

borisradicummodo,incauampra?cipuipforum partem implantantur,oiculis luis ininterrec^T nam inteftinorum fedem hiantiaIleum Si ieiunum1 neruos quoep exigunt denuatos a ramis v
Uinf.fi.,. den uerc? neruos f quos habet,ab illis exigit,qui inferius uetriculi onfiau,cV dextra&ndffe.

i^;;iLfextineruorucerebriparis,quicoftararadicibusexporri^
*&><<

demadeunt.Deinduodenpriuatimidfibiuendicat ^meamsbaefiauaadmteftinadefe rens,illiimplantetur.deminteftinuminhominibus,&adhucmagismca^ mlifiii iliudcorpus,cuiusanteauentricuIumdefcnbendom ' ' foffulcidauafaeiinteftinopropria,acquarud corporis glandularu modo amphtudineeius lento humoreirrigand.Quancf n duodenfolm,fed etreliqua inteftina omnialemoquo, 4 dam

?od

ANDREAE

VE

ALI I

BRVELLENSIS

dam cV ubrico htimore interna fede imbu an tur, atque ut Rhases non inepte dicebat^fidilium Ctnmt uaforum nlore inuitrenturinftanneturue. Atquumhuiuimodi pleraqueeraffis etiam intejiorL ftinisfntcommuni,illa quoque recenfenda nunc ueniunt. Ileum inteftinum fub dextrirenis regione quodam craffo inteftino multis modis ipfo gracili inteftino ampliori" excipitur,non nJ*W quidem ac f quis diceret exad in crafli eius inteftini initium , fed in ipfius propter initium la tus finiftrum. Hoc enim crafforis inteftini initium inftar globi cuiufdam prarmagni extuberat,in finiftro fuo latere duo obtinens orificia. 9 unum quidem ileo inteftino continuum,& 07,SfiMt Ccccummte, magis ab initio diftans: p alterum uerb humilius,&: ipfi initio propinquius. Huic continuum p 7)8 0 Jhmmcuiuf eft m hominibus inteftinum , quod tv^, feu ca?cum ueteribus difiedionum profeilon-

busuocatum effcertifm6noui.nonignarusinterim,quidhodiepleriquedeca?co inteftino commentturrdeceptiprofedoiquodintercrafiorainteftinaidGalenoalicubirecenfeatur, nec aliter qum amplus quifpiam faccus,ac ueluti alter quidam effet uentriculus,ab ipfo cateriscp quiillumfubfequutifuntAnatomicis defcribatur. quum tamen in homineqid quod ca?- * >*** cum appellandum duco,ca?teris omnibus inteftinis ft breuius,atqueardifima omnium inte ftinorum parte multo anguftiusftridiusc^ ,&craflorilumbrico in orbes conuoluto potius qum inteftino fmile:ad utca?cum uix inteftinorum appendicis loco,ac proinde minus Ion o in craflbrum inteftinorum numro habendum eff uideatur . Atque hinc fit, ut ibfculaprj noftri , kilicet quando hanc gracilem portiunculam in homine caeci inteftini loco me common ftrare uident,Galeni defcriptione nobis obftrepere,ac alj quidem ex faccofis illis cxciscp Rabinis contendant , r amplum illud coli inteftini initium faccum, aut ut ipfi loquun tur , orbum Si j * monoculum effalrj uero afferant, cecum inteftinum ob fecdi imperitiam nobis minimeobferuari.Nec^ uero in cathedra ha?cboaffcontentifunt,quum non defnt quide ca?cointeftinoparadoxaconfcribere,integrosc^libros,utdeduodenointeftino,commacultes,magnum opera?precium fe feciff gloritur,fi n unum cum ueteribus Gra?cis in ca?co orificium efl,fed duo fbiproximaeffinmediadferant.Qua?fuiderint,autimaginatiredfoerint,eademum ^ ^^| funt qua? in coli initio extubertiori uifuntur,ac un quidem forame ilei inteftini terminus eft, M ad N ^ alterum uerb eius quod ca?cum eff dico initium.Nec? eft profedo cur minus credamus, gra- 7}Cr s. cilem illam inteitini portiunculam mefenterio no annexam,fed fibrjpfi in orbes couolutam, Si fibrarum beneficio ha?rentem, in homine ca?cum eff inteftinum : quantumuis eam amplitudinem ufumcp Galenus ipfi tribuat,que huic minime adefl uifuntur,fuas potius caudatas fmias hac appendice deftitutas , qumhomines defcribensrquos tamen ueteres illi aggredientes, appendicem hune intevlmi ca?ci nomine procul dubio donabant . EJeiiide Galenidefcriptio cani fortaffisaccommodari hc pofft,cui caecum inteftinum multo qumhominicotigitamplius, neque in illo,ut in homine , inane propemodum reperitur Quin etiam ueras glires Si fciuros ca?cum hoc inteftinum adeo amplum nadosfeimus, ut amplitudini ipforum uentriculi facile refpondeat , fa?cibusq? turgid in fedione obferuetur.atq; hinc confit gracilem hune appendicem in homine ca?cum ef,quum uidelicet dudu ac ftu Si forma pariter(licet no amplitude ne)illori animahu ca?co inteftino his congruat,unumq?(undeeti cecum primo didu eft)nan eifeatur orificiu.nfuper fommus profedoNaturg admirator Galcnus,fi hominis inteftina un qu ita ut can intuitus foiflt,hunc appendice, &extubers illud in homine coli initium , ileiq cum ipfo unitate,&: coli form,long fecus defcripfifft.quippe Ci aliud homo ca?c ncifceret, eum appendice minimpra?terfjflt Galenus,quancp ortu nnihil in homine Si caneuariet na eti f utrifq? in dextro ileo colocet,hominis tame ca?c ex finiftra magis coli initrj fede cg dex^ tra,ut in canibus,ut Si Galenus atteftatur,principiu ducit.Porrb f eu nonullis, qui fectimihi aftiterunt,in homine quidem ad eufum quem Galenus ei tribuit, appendice hune Natura primmformaridicerem.&obnimiahominumingluui ex ileo inteftino uentriculo confdumfuccum abfcpeo utis totus ca?cumfubinttetprotrudi,atC hinc appendice in nobis tanqj inutile Si marcid,aliter forte cp in temperatis Galeni hominibus,pendere affi'rmar, ad nugacem illam tergiuerfatione deueniendforet,qua alios tum fuif homines fteremur, pra?cipue quum amplum hoc coli inteftini initium in homine ca?ci inteftini ufom abunde fupplcat, cV no t ^^ CrdfSiifite, im'fr ta? duntaxat gratia caecum in homine haberi uideatur In dextro itacp ileo ad humiliorem * re- u6,7)ifc niduusfi tus$< nis dextri fedem extuberans illud11 amplum cVrotundum coli principium habetur, quod hinc gu^. ^ fenfm red ad iecur furfum x contendit,iecoris'que caua? parti nonnihil fobfternitur, ac y bi- * ^*f i{ lis Uefculam in homine contingit,cuius etiam contaduflauo colorehc inteftinum quandoq? yzofig.n. tfngitur,s inde ex dextro laterecundm inferiorem uentriculi fedem in finiftra |rtur,uentri- sM^j cuiifortdoattenfum:haudtamen,utalrjsm triculi fundo fuperequits Quum primum uero ad fintftri uentriculi latus pertingit,foper de- diim?t, ****** i 4* f>*w miflorem
modi,

/-% +*

3E HVMN. dRPRS FBRIC L'fc V* j$l to fit. v. wiflorem a lienis partem anfradus quofdam leuiter infiexos obtinet , ac paulatim fopra 6 ffixc6,sfig-* ftrum renem per ilium finiftrum decliue fertur,fecundm peritonaei latus ad pubis ufq? osc d> | iddB.. fCendens^ l Hincrarfos ad finiftrum latus quaf adumbilci fdem ac anfradum( quem me> lc. m dicis propter foos cly fteres , quo s ad gracilia ufcme inteftina ffe infon dere arbitrantur , coli" de dd T *c cosq? cruciatus perpendi mehus optanm)hic conmtuens,tuper oiiis iacri mitmm tenditur , a Y* quo red deorfum ad podicem ufque defCendit,in uiris quidem fub uefca,in s mulieribus Ue f; ro fub utero of facro Si coccy gis inftratum ,huic inteftino,ab ilei inteftini fine d podicem uC ftijigu. * que pertinenti : Si f par undique propemo dum * praeterquam in initio , ubi multo capacius "um mit fubvy apparet, ft amplitudo, figura tamen duduque uariat* ac proinde tanquam in duo intefti- ^a^L." g t4 Kfub nafobdiuiditur , ut h quicquid dextro ilio fuper dextrum renem fub iecoris cauo, deinde f- ^2S & bsfi.db Ciidm uentriculi fundum adlienem properat,& hinc rurfus fuper finiftrum renem uerfus wk per p, a pubem fertur , ac aliumanfradum fupra in ternam ofs ilium fdem faciens , ad facri ufque of^fi^bY fisfoitiumproripit, Latinis pariter acGra?cis colum inteftinum appelletur quod uerb ab ' ad*, ofl fcro ad anum ufque pertinetjGraeris ftW^F&<W' dicitUr, Latinis longaon,re> q^** h 6, sfigu. dum , Si princeps Colum enim in hominibus , aliter qum in canibus , non ad amuflm te - diffrente Y* v' res eft,uerm per uniuerfum ipfius dudum fuperius inferius'que k depreflum uiftur , ad latxSl ta utrinquequadamferie, uelut in'medios globos cellulas'queextuberans Atque ha?c figura . eo minus confpicua fit, quo colon redo inteftino uicinius accedit, quod exad teres, non ' autem coli modo depreflum extuberans que cernitur* Ambo itidem ut caecum quoque tuni- G*#*' mm pe> caexcruunturra duplici;quarum, ut in gracilibus inteftinis, interna exteriorinerucfiormem ^wrumw ts ex 9 /?. kranea'ue m ag^s g durior eft , uerm colon utramque tenuiorem graciliorem'que qum rdum obtinet :Si quanto colon redo magis conterminum eft,tanto quoque ipfius tunica* craflores melius'que enutrita? confpiciuntur Interna utriufque inteftini tun ica tranferfs clr cularibus'que fibris, rjfdemcp frequentiflmis folum abundat ; externa uerb in colo intefti* !;. no tranfoerfas quidem nancifcitur, fed c^redas quoque quamplurimasexigit, non quiderA '~% fecundum uniuerfam inteftini foperficiem protenfas,fdduntaxatinferis&fuperis ubiccW n 6>zfigu. Ion" depreflum efldiximus* Secundm enim eas cclimprefiionesredaefibra? protendun> ^,v* tur,8e"coli tunica? ibidem font robuftiflim3c,admodum'que fpiflae, Si ut Galenus in quar^ to de Partium ufu, de pluribus animalibus innuebat, colon fortibus ligamentis iitrinqu fngulis conftringitur , fecundum longitudinem defoper ad inferna porredis quod me Herule &homini Galenus affcripfiflet , nif ipfus inteftina canum inteftinis eiufmodi ligamentis carentibusrefpondereputaflu Porrb exterior inteftini redi tunica per totum inteftini am> bitum redis fibris admodumfrequentibus pafim abundat, deb ut ha?c plures redasqum o 9fig. k,k orbicularesfortiatur ) Ca?term trtia crfforum inteftinorum tunica, quemadmodum SC eduat i fu- wacii{Um tunica tertia, mefnterio ipfs uafa porrigentependet.hoe enim eau? inteftinorum P" l & b- fediapplantatum,in tertiam ipforum tunicam dgnrt . quanquam coli inteftini pars , uenp 4 figm triculi fundo ttenfa, priuatim in hominibus ab p inferiori membrana omenti tertiam afeifeat e,e>e' tunicam, quod haec coli fdes eius membrana? beneficio dorfo ita affirmetur, atque reliqua inteftina mefenterrj interuentu dorfo cligari nouimus.Coli itidem Si redi inteftinorum u- Coli & rti na? Si arteria?, quaspaucioreshaec qum inteftina gracilia exigunt , porta? Si magna? art- *^e*^ ria? ramis pendent. Colo quidem inteftino toto progreffo,qui dextro ilio ad fniftrum fer renem pertinet, arteria? uena?' que, quemadmodum ieiuno &:ileo,implantantUr,eXal^ to fcilicetforfumferiatimconfcendentes,ac parti ipfius inferiori finiftro ren ad redum ufpzfigu.b. que inteftinum duda?, &ipf quoque redo uena? arterix que, quemadmodum q duodeno rfecmdum r p0rrlguntur s Vnaeniminfgnisuenaporta?ramisinmefentmumexcurrentibus,cx:ar^ S|*. CT teria etiam ab ' illa principium ducens , quaeab arteria magnaad mefenterium feu uaforum f^ sfixaMh minalium exortu depromitur, fecundum didam coli partem Si redum inteftinum mefen cadd>d' teriofurTultaejredprotendunturjacin progreflu furculos feriatim uno'que ordine inteftitfi.ct.zl nisoffruntVermde uenis acarterrjs in mefenterrj deferiptione rurfus pertradabitur. Ner^ Nn; * ^ uos autem craflora ha?c inteftina cum gracilibus communes habent , Si utraque lento uifddo'a ue humore intus oblinuntur : ac uti obeforum uentriculi adipem , aiquan do fatis etiani fdet* **f* copiofum intus adnatum exigunt. quemadmodum oxextenon luperhciei coli nteltini, qua id redo proximum eft,&: ipfi quoque redo,pingues quidam appendices adnafeuntur . nte- Pu& intefti u8fig.d,b, ftinum redum u mufculos uoluntaria? faecium excretioni praefedos fibi priuatim uendicat, mmufeuti. c4.etfi.cd. quos quum in feeundo libro perfequutus fim , non eft necefl hc quoque eofdem recenfere. Inteftinorum 51 * Sed admirabilis potius Natura? induftria hc confderda uenit,qua? ea omnia adeb diuin ma ^tlftZ ' * chinataeft,necquicquamnifadfummumufumininteftinisextruxit,primumck:potiffimum SmUrauo.
'

*fcf

02

ANDREAS

VESALI

BRVXE

LLE^SI^

.,

eaerTormans,uthorum benefici quiquidefltfucculenti in cibo uentriculi opra labort* id ad iecur fanguinis offcinam duceretur,Deindeut faeces Si qua? fudui inepta effnt, dbit

jpr^ipuene9gi

"

"

..;

Situs intefti,
norumratio.

tia edudionis excrernentorum , neque concodionis , fed ut id quod in cremorem uerfum eft, per uenas aflumptum in iecur totum deferatur,inteftina ad eum quem diximus moduiu* fabricatafin^coniedarelicetpermultis.Primbquidemjqubdinnullo animait conftrudus fit Uen triculus illis organis eontfguus,quibusegerendo idem expurgatur quamuis non impoflbile effet,uentriculum ad anum ufque extendi.Deindeiquod pforimisanimalibus inteftina in mul tos frequentescp gyros Si anfradus inuoluuntur.Poftremb,qubd cnftet uentriculum cibum nonnteademittere,qumperfedillumconfeCert> Ventriculum igitur fdi non eff contiguum, aut illi redo faltem meatududuueiun^um,liquidbcommonftrat,aliud concodio nis efculentorum , aliuduerb redditionis digeftioniscf , aut ut Graeci dicunt,^**^- organum feri oportuifl. Quippe f idem omnino exifteret,metuend eflt,nefrequeter uena? crudum in cocodumcp aflmeretcibum:quipoftmodumiecoremalconfedus,hominiinutilis noxiusqp foret. Sed Si redditionis inftrumentum,quod non red uentriculo ad anum extenditur,fed qum plurimis orbibus Si anfradibus fpirisq* (ne ocyus hominis nutrimentum non exudumelabatur)inuolutumuiftur,nunc dida confirmat.Si enim alius uenter utriculofuccederet,eflet9 illeredditionis, f eut hic eon codonis eft, promptuarium , nequaquam exiguo tempore Si plurimum alimenti per uenas frquentes in iecur fufeiperetur. Nuncautem per in. mimeras uenarum foboles,ex uarrjs illis copiofscp inteftinorum anfradibus, quicquid fucculenti Uentriculo confedum eR^m iecur prompte tranflumitur. Alis uerb fi raris uen arum orifierjs parum cibi in cremorem uerfi , continue indderet , tarda Si diuturna fccederet digeftio: quum neceflarium ft, ora uaforum elaboratum foecum tangere. Siuerbalter magnus uenter priori fubtenderetur,cibus omnino modicam eius uentris fedem tangeret,folam nimirum eam cui proximus attiguuscjj fois parietibus efltPlurima uerb cibi portio , quantacunq? feilicet effet in profundo,feu medio eius uentris fpacio, uenarum apprehenfones fuduscpek fugeretSed nunc demu tranftus anguftia cibum in exiguas cominuens particulas, cogit ut is propemodum totus tangat inteftinorum tunicam,ad quam uena? fuis ofculis hiantEt f quid in tranftu primianfradus,uaforumorain internam inteftinorum fedem hiantiacfiugerit, per fecun dum quidem tangit: Si f hune praeterlabatur , tum omnino per tertium , aut quartum, uel alium eorum anfraduum qui frquentes numerofiq? fubfquuntur,ut tandem nullus eh> giat,aut lateat,aut excidat cibus ad nutritionem utilis,quando lege Natura? Si morbo liberum corpus difpenfaturInteftinorumto^ confedo uentriculo cremore eft,uniuerfom diftribuatur , comparati font . Et idpra?cipue tenuium inteftinoru munus eft.Craflenim,cVfipfquo(adfuccorum diftributionem conducant, peculiariter tamen eb confrant, ne continub,fedperlongainterualIaegeramus . Ha?c enim tanquam uenter aliquis fccis excrementis,uti uefica urina?,fubrjciuntur : unde etiam inferio <* rem uentrem eanonnulli appellarunt.n his namq? excrementa ita colliguntur, ut repente uni' uerffmuleduciqueant:itatam,utcV hinc aliquis hominiufos accdt. quippe fgraciliu m inteftinorum fodum aliquid praeterfugerit, quum longiori mora excrementa in craflis intefti nis refdet,ipforum uafidexugunt Adha?c,quo maior adhuc effet comoditas mora? cibev rumper eos anfradus delabentium,quandamalterandiconcoquendi'que uim toti inteftino rum generi Natura indidit Quamuis quum prorfos impoffbile ft , non adef unicuique animalis particula? uirtutem quampiam alteratricem,8e~ non abfit long, prum'que uen triculo inteftin orum fobftantia meceffrium fan eft, Se" uirtutem alteratricem ij s ineff,oZ uen triculi uiribus confmilem, cVproinde inipfs quoque inteftinis cibum concodionem aliquam fofeipere eft qum manifeftiffmumQuod autem commemoratis iam ufibus , qua? de inteftinorum conftrudione fupr fcrtpfi,omniacompetant , obiter quoque nunc fubne- xdJ^'A dam Haecitaque ad uentriculum ftatim, quo cibum accipiant, opportune locantur/ Duo- y nfiguh. denum uerb etiam fidfuifft utile, in nullos tamen anfradus ducitur,qubd fub uentriculo, Z7p-g-dK qu fertur, iullam omnino uauam fedem obtineat,in qua apte in gyrosfl edi queat:de- ^n.^ui> inde quod r pofta? uena? ecoris cauo prodeunti cedere oportuerit" Ieiunum uerb Si ilium tddtddhl. *?*?> mediam uentris fdem iuftiffm occupant, quod inibi mefenterrj * centro fntproxima,breuif dtOillfig' L,L. fmo'quedudu cV uena? porta? rami,&: arteria? magna? propagines illis hc diffundi poflnt. b 6,8 fi. N> Porrb de b coliftunimis qum miferfe torquent difldionum profeffbres , quod id quum
excre-

CORPORIS FBRCA LtBR V* $o% excrernentorum uelut quoddam ft promptuarium , ad uentriculi fundum iecoris'que cauum porrigiconfpiciant.ac alius quidem quia id faeces cntinet,innato'que calore deftituitur,ad uentriculum ferriuult, ut illius uicinarumquepartiumcontadu maiorem concoquendi uim aflumat. Alius fub iecoris cauo colon deducicon tendit, Ut ex bils uefcula in illud refodans bilis , incitando excrernentorum egerendi uim feliciorem reddat . Alius aliud comminifcitur,
DE
intereanemoanimaduertit, colon mefenterrj centra non admodum debere uicinum efj neque id uena? porta? ramos cauo iecoris proximos oportuifle aflumere, quum parum quod jG. exugideceat amplexetur* Vt itaque c grandior dexterue uena? porta? truncus breuiori dudu gracilibus inteftinis infreretur , ac fuccindiori uia cibum ad iecur transferret , colon inr teftinum gracilibus Cedit , ac ueluti per diftantia maxime mefenterrj centro loca procedit, at que hacetiamoccafoneidpraecipuafuaportione fniftram corporis fdem occupat.Redum autem inteftinum illic commodiflm reponitur,qu opportune paulatim afleruata egerere -^ inrm tandem queat . Forma autem tereti in hoc inteftina creantur * ut Cint capaciora,minus'que in- fi~i rtntc ratio*. iurrjs occurfntibus expofta, At angufta (unt gracilia inteftina,utminima cibi portio b ipfcv rum tunicis , adeo queipfbrum uafis tangatur . Craflbrum inteftinorum magna eftamplituSulftanticCi. do,utmultacolligerepoflnt,acnefrequentisegeramus opitulentur .. Subftantia confiant, y,^*.^*, 9p-h J fadl qua? continet ampledente,&: rurfus h contenus diftendi apt * Duplicem uerbexi- Tunicarumi 'dmmr po gunt tunicam , ut iniurrjs innoxi ferendis magis nt idonea naminterioraliquandoininftc l 4 teftinorum difficultatibus , alrjsc diuturnis affdibus putrefcit , exteriore falua: unde Si aegri e k'h' nonnulieuadunt Porrb interior gracilium mufculorum tunica e interiori uentriculi tunica **7p$- m. niomore^9 ^qI nullaafpera intrita'ue illa,ficuthic,recipiant. Exterior uerb inteftinorum tunica in teriore uentriculi minus carnofa eft,quoniam digeftionis potius qum concodio^ nis oraana finf Ca?term tunica craflbrum inteftinorum tanto gracilium inteftinorum tu nica interiore durior eft, quan to illa materiam continent duriorem , Si fcco magis libe,.,

HVMNI

ram. Quandoquidem qua? gracilibus continntur inteftinis,liquida,fluida,aqueaquead- Fiirdtum hucfunt:qua? autem crafls,dura Inteftinorum tunica utraque tranfuerfs fortitur fibras, ut ratio, ocyus quod in illa defluit propellant , ita'que cito uniuerfos fuCcus ad iecur exugatur At externa redi intevlini Si coli tunica, praecipu quoque redas fibras obtinuit,ut ha? uelut uin*. culum circularium fibrarum efficerentur, ne forte quum illa? dura excrementa crebrius pro trudunt,inuicem abfcedant diuellanturque, atque hac potiflmm occafone redo intefti no, ut quod ficciora excrementa ampleditur, eius generis tribuuntur quamplurimae.Quanquam fortaffis non ob id folm ut tranfuerfs colligent, reda? fibra? huic ofrantur , fed etiam ut recrementa alioquin non admodum fequacia illa? attrahant^ Terti inteftinorum fspeddtur tunica fecunda? uelut propugnaculumeft,&: copula, cuius benefici inteftina mefenterrj '^xo' interuentu dorfo colliaentur. Ca?termuena?arteria?'que(nam Si ha? ex inteftinis aliquid vJ2S* elicere creduntur)non omnibus pari numro ac frequentia diltnbuta? lunt, quod non m orn *;o. nibus inteftinis eadem exugendafuccorum copia ft Quo enim inteftina uentriculo in con tinuitate uiciniora font , eo plus optimi cremoris continent, ac proinde frequentiora uaf gracilibus inteftinis deferuntur,pauciora crafls . Si pari hac ratione pauciores uena? uentri* culo,qum tenuibus inteftinis inferuntur: quoniam qui in ipfo continetur cibus non fem> per plenconfedus mutatus'que eft Neruis autem inteftina donantur,ut infeftantes hu> Neruorm mores dignofeant : quandoquidem f fenfus penitus eflnt expertia, nihil obftaret, quin ratio, ex flaua bile, autalio mordaci fucco inteftinum penims fubinde corroderetur , priufquam e c u c homo fentiret. iam uerb bilis s meatus in duodnum infertus > inteftina bilis influxU ftimu- p-^^ & g Tdl lans, eorum adionem uehementer adiuuat ,ac pituitam ipfs inddentem expellit * Atque & medtlls ini ha?c praecipua , pra?ter heci tenuitatem , caufa eft, cur ieiunum inteftinum fuum quem Con - ftrtioms ra, tinet cremorem ocyus qum reliqua tranfinittat .nam dum bilis adhuc cremori non mixta, q^^^ intedini lateribus adfluit,fua acrimonia id magis ftimulans,ad ea qua? continntur uelo- iunum inuptir dus propellenda inuitat Reliqua? enim inanitatis ieiuni caufa?, ut fuccorum optimorum co- nm cremor pia,frequ^tesuena?,proximusiecoriftus,&anteha?comniadeorfumredtendensintefti^^ dudus, Si Iiquidiflmus adhuc foccus, duodnum magis ieiunum efl, uti fane etiS. reperitur* documento iunu Quanqu bilis in ipfum influens, Si illud quop adfubitexCretion irritt impellitcjs. Sed de bilis natura,ipfus meatibus, foopoftealoco accuratis pertradabitur
>

504

A N D R E AE

AL [

BR V XE

LL

'

D MES ENT ERIO. GaputVL MESE NT ERI V M inttf cuteras figuras oflendit undecima, mox dcima er
duodcimal non perfinori uigefimaquarta uti ex illarum figurarum Indicible colligcs
repromptum e/?*

nuncupatum,Gaza in Ariftoteis hiftorideAnimalibus laces appellauit * Cicero autem in tertio deNa. nomcclatura* turaDeorum inteftinum aliquodita uoeari arbitratus , mdium intefti. num uertit: quod quum falfom ft , nec lades idem omnibus fignificent, Si medianum recepta parum uox uideatur, Gra?cis no inoppornin uo cem mutuabor.Mefenterium itaq? ad pofteriorem inteftinoru fedem i lo- tVtiuidc, Ipfius fitus. neftm * catum eft,uinculum,cuius benefici inteftina inuicem ut ad dorfom collL fig-Wn. gareiit^mturumTVt uerb id tantu homini ufom fecurius preftet,dura membraneaq? confit Sulftantia* fobftantia.Ex'duabus enim mutub attenfs Se accumbentibus membranis peritona?o origi. &hMf Md, altCTi nem ducentibus, mefenterium conformatur.Non quidem ex una eademq? peritonari fede his GyG.fi? membranis origo eft,uerm exuaria,pro mefenterrj ipfius nimiru forma, quam fer inteftina u fi.X}x. ' firtcmnt, mefenterio colligata.Nam ut no inteftinorum omnium par anfradu dudus eft,ita 07Z1 quSq? non eadem undecunq? mefenterrj effigies.Quam forft Galenus animaduerts,etiam f Inli.de Sei onlm'no continuu mefenterium ft,nihilo minus triamefenteria quodmodo recfuit' unum c ufig.K, N,0,0. one uenarum quidem dextru,dalteru uerb fniftru/tertiat mdium innuens.Ac Galen quidem mdium d n jigu. p CT arteriarti. mefenteriu appcllare arbitror mefenterrj part,ieiunum ileumqj inteftina dorfo colligant: que nerf. Qj anufto orta principio,in miram amplitudin latitudinemcp ducitur , ut omnibus ieiuni ileiq fig.m. iifigtt.R, inSttini connafeeretur anfradibus Dextrum uerb cV finiftrum appellare potuit ,quod colon c S,T. inteftinum,&: redum dorfo alligat, dextrum quidem in dextri ilrj regione, finiftra uero in finiftri collocans Mefenterrj itaqj pars gracilibus inteftinis peculiaris,fmil omnino cum inferio ri membrana omtifortitur exortExg magna? enim arteria? cVuene caue tunicis, quas ea uafa UfitM. gisfigm fecundum uniuerfom foum per Iumborum uertebras dudum peritonaeo obtinent,membra nea? fibr? admodu frquentes exurgunt,ftatim in duas dgnrtes membranas, dextra? qui dem in dextram,fniftra? autem in fniftramHifce membranis mutub adnexis,mefenterrj pars oracilia inteftina'dorfo colligans eftormatur : partes autem colon Se redum dorfo conneden^ tes,ab illis peritonaei regionibus principiumducunt,fecundum quas hec inteftina exporrigun tur,peritona?o femper fibras quafdqua? in mefenterrj membranas degenerent,illic emittente* SulftatUme Nec profedo mefenterrj fubfttta in hoc folum quo ualidius inteftina dorfo adnederet , mem hfi.ed.tli. ftnterij ratio Dnmea eft,uerm etiam alterius magni cuiufdam ufus gratia,quo" uenas omnes ex iecoris por }. G,b,b,b. ufus. ta,&' arteria? propaoines magna arteria ad inteftina excurretes tutb colligaret, ac ne illa? dum rizji.k. ifi.cd.izli. homo falit aut cadit, contundantur Se difrumpantur,tutb fecureq? admo dum fufFulciretGrart dior enim uena? porta? truncus,qu mefenterium iuxtarenum regionem dorfo proiiafcitur, inter duas mefenterrj membranas ducitur,arterihabens comitem,qua? magna arteria pritifquam hxc ad rens ramos difpergat , in hoc ut in inteftina diffundatur, originem ducit . Hue quoque pertinguntk duo nerui,utrincp nimirum fnguli,abillis pronati ramis, qui fexto ner h.zfig.ed.1 uorum cerebri pari coftarumradidbus exporrigun tur Adebutingensis uena? porta? trun- lib.qfa. cus,& dida nuper arteria cum duobus illis neruis fmul mefenterij ' centrum fubeant,atque in lto,ii fi-U L.izfig.L ter duas ipfus mefenterr) mutub coharentes membranas ingrediantur,actutbpoftmodum peruniuerfammefenteri|fdemnumerofafobole ad inteftina perferantur Atprarter comme moratam arteriam , alia quaedam magna? arteria? propago eam mefenterrj partem ingreditur, quaefubrenum regione dorfo principium obtinet atque huius propaginis ra exortus pau m zifigun ffubf. lo fub feminalium arteriarum principio magna pendet arteria Venas autem nulla s pra?ter di dum nuper uena? portx truncum , mefenterium admittit Neque fatis affquor,quid Gale* LU. .deJd nus fbi uelit,quando mteftinis,ipfiq? adeb mefert terio uenas ofFerriteftatur in iecur non termieitio. 7>un "' ' natas : Se dum alibi, caua inteftinis ramos quofdam propagari commmort, quod fanfalfflmumefl uel fedio ipfa luceclariustibidemonftrabit;etf nulla alia,fatem illa in qua por ta? uena , Se quos dixi , arteria? ramis uinculo interceptis crefedis, inteftina fmul cum mefeiv terio in uiuente adhuc animait dorfo auelluntur Ha?c enim fquis effet uel apillaris ramufculi caua uena ad inteftina exortus , fanguinem tibi ex ill proftuentem oftenderet Porrb in canibus duplicem mefenterij membranam admuenire non adeb promptum eft, qubd illis macilentius obtigerit mefenterium , cuius membrana? inuicem omni ex parte (ni* fqu uafa admittunt)perinde ac fi fmplici membrana mefenterium conftaret connataeuifuntur*
Mejtntery
O R P V s Gra?cis t*Mirnyoy, SC it<urkcuov
a

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

V*

55
Mefenteri adtp*

funtur. At in homine bina? mefenterrj membrana? inuentu font perqum faciles, acmutaintercedente pinguedine inter f diftt. Vt enim homo copiof undecunq? abundat pinguedine,
fie mefenteri quoqp praepingue adipifeitur, fanguirte hc ex uafs refudante, membranarumqj ui in adipemmutato, ita ut praeter uaf Se neruos multum adipem mefenterrj membrana; in foi medio contineant* Sed praeter dipein aliud quoque rriefnterio accedit . neqj enim fat efe uifum eft Natura? fagci^frquentem illm uaforum foboleiri mefenterrj membranis ctineri, quinglandofom corpus, Graecis isroJyKfix$ 8e Lx^k^xs didum, fngulis uforTciffr'onibus, itaundequaqjfobftruxit fmul Se circUmpofuit, ut nulla ipfaruinualidafieri,aut permotum quaflri poftrno ignorans, quiduis fofeipiendis noxis opportunifmum efle, ubi in ramos n o, vfig- ducitur, Ac proinde ad mefenterrj quidem " centrum,ubi prima uaforum fit diftributio,gran , .u ji. . ^ corpUS plandofum extruitur, infgniores ac primos uaforum ramos fecur admodum deo io,u fig- ducens.Per reliquam uerb mefenterrj fdem,fngulis prop uaforum didudibus Naturagaii m. fed md- <juiam quoque aliquam interiecit, diuifonis robur fmul ac firmamentum futuram . Adeb ut fed?2,?. fmul glandulis illis accederttibus, mefenterrj membrana? uafa uerfos inteftina tutiflim defg>g. rant,inteftinacp omnia dorfo quamaptiflm colligent,ac demum p terti inteftinoru tunicam f&fj&k h efformt. Quum enim mefenterrj membrana? uafa ad caUam inteftinorum partem deducunt* to unit . ^ fnteftinis fmul cum uafs adnafeuntur, atque hc inuicem abfcedentes fngula? per foum in inteftina latus afcendunt,ac in tertiam inteftini tunicam degenerant,hac occafione fortius inteftina ligantes,& ualidius uaforum propugnaculum conftituta?*

Glandes.

DE
I E C
P* R.

IECORE.

C^1>VT

Vit

oflendunt figurt'?uerm inter citeras duodecima c^ugefima cauam ipfius fedem imprimisfpeSlandam offerunU Gibbamuero proponit dcima olauap& aliqua etiam ex partefiecunda,fcxtaPac uigefimafecunda^uigefimaquinta^quee c^rcauaf regionis nonnihil exprimunt : quum in bis iecur ita collapfum fit ?ut extra naturalemfitum id anteriore ipfiusfedefurfum in duodecima T uigtfimaprotrufmus ? quo caua ipfiusfedes inte^

pler

grain conjpeciumueniret+
V R nutritionis organorum facile pra?cipuum,&fanguinis crafo- lecorkfitu* risoflirina,anima?q?cibosacpotus quae'que corporis natura? necefra d 7 mufcul. font,appetentis fomes * elatiflimam ei miniftrantium partium regionem tdb. a. obtinuit.Sub irafeibilis enim &iamdida?concupifcibilis anima? a fepto b Videtur idz, 6, 12, iecur ftatimb collocatur,maximam inferioris fpti fedis regionem occuzo,zz,x$fi pans. Etenim totam dextram fepti partem contingit,parum admodum ilgum,zj ul lius partis intadum relinquens, qu feptum undecimae'duodecimaeqpco umd quofy fig.lib.3. ftsadnaicitur,c fuaqj ligamenta quibus uertebris colligatur porrigit. Media? autem fepti par c 7 mufcul. ti uniuerfa? iecur fubtenditur . Siniftra? uerb parti non itidem , quanquam huius magnam tdb.o3p. quoque fedem teneat, totam uidelicet anteriorem ad eam ufque partem, qua finiftrum fepti la ttis coftarum medio (quod abpfarumradieibus ad finem ufque eorundem metior)incumdkdOfig. bere incipit. Et profedo long magis qum noftris uifum eft medicis, in finiftrum latus iecur i2,cr dd c fig.zo. * pertingit Neque uerb fepti tranfuerfi latitudinem ullibi excedit, nif quod paulo demiflis, efigu.fub qumc mucronata confiftit cartilago plerunque, cVpotifmm ardato thorace pertingit.Por Ahabetur rb humanum iecur maiorem fui portionem in dextro latere extenfam habet, propter lienem, (ttUrdUdt D,D. fzofig.O, qui ipfo diemitate multo inferior, fniftram fedem erat occupaturus. Vt igitur corpus reddere0,P. tur a?quilibre,fagax Natura minorem iecoris partem in finiftra deduxit. quod aues manifefto atteftantur, quibus iecur propemodum aequaliter in utrunque latus confiftit, ut Se canibus* His enim quia gracilis, neque ponderofus admodum lien contigit, magna iecoris portio in fniftram fertur Vtcunque tamen deducatur iecur,etiam fi fub fepto loCetur,eam fedem perp tua exiait,qua? coftis fuccingitur, adeb ut cibi organorum ftus magnam rurfus Natura? often datpmuidentiam.Quumenimabdomen propter eaqua? extendi fubfdereq, Crebro debent * oroana,oflibus deftituatur, Natura easpartes quarum gratiaillud offibus carere uoluit,ab jgg iniurrjs minus texittreliquas uerb hac extenfionenon indigentes,tutiliime condidm Atque mmiri^ geonferzy figur.zo, ita peritona?o inter diflcandum aperto, primum occurrunt, uentriculus, inteftina uefica,& uterus.Vermiecur,lien,renes,uena caua, Se arteriamagna tutius recondurttur, Iecoris for *** ma uaria eft, Se fuis quibus accumbit organis refpondens, non aliter quam f id nullam peculiarem exiseret formam, Se fbi uidnis partibus , inftar fidilis terra?, quamuis effigiem & u mai
E C

ANDRE AEVBSAt.II

BR V &E

LL

E MS

S"

indi fneret. Nam Se fupr, Se rtro omni ex parte qua feptum11 fpedat, gibbitm l*uc$ d- hh- ** n modum uifitur,nullis omnino extuberans proceflbus :Se cauitati fepti, qua? in inferiori ipfus JJ,v* fcdeneceflrib' conftituitur,ad amuflim congruens Videtur enim iecur uelut glcba illi inferio 7 mufcul rifeptifediimprefTumfoifl,acabipfahcformatumk Ne uerb uena? caua? caudex fecundum tabf
1

pofteriorem iecoris fedem protenfus,authuius grauitate,aut iepti tranluerh motu comprime- pete cx ^ retur, tantus finus in pofteriori iecoris fedeexfculptus eft, quantusampledendo innafcdocp figura. caua? caudici fuffciat. Ca?term l inferiori fede iecur admodum amic uentriculo ccdit, ac ab il M|- i>Klo (quemrotundumfecundumqp corporis latitudinemoblongumneceffrib procrcatum eff cc' diximus)cauum effidtur.Sc" la?ue quidem hc exiftit,fed non undecunque proceflbus m tube- m fi. N> ribus'ue Se finibus liberum. Quemadmodum enim organa quibus iecur caua fui parte inctrm N.> ^ bit, fimplici quadam fuperficie neutiquam gibba font, ita quoque iecur unica fuperficie h aud fnuatum eft, fed rupis praecipitio aliqua ex parte accedit. Qu nanque " duodnum exporri- n ,5/..p. gitur inteftinum, Se uena0 porta? iecore prodit, iecur quodamp tubere prominet, fedem ""f ^ quam hcuacuam reperit adimpleturum. Pra?terea ubi bilis q ueficula caua? iecoris regioni N>1 innafcitur, fnus in illa exculpitur, mdium eius ueficula? corpus dganter excipiens. Ad harc, q zofi.u. iecurquoqueea parte rfnum adipifeitur, qua ftomachum tangit, ipfqj feptum tranfeunti,& J"^;**' fuperiori orificio uentriculi continuando, locum pra?bet. Adeb fan ut iecur nullam peculia- E r^f r ,. . , r\ s..r: : ~;;-.,~ \ 71., ..,.-,.,. -~, r^ r rem formam obtineat, fed eam qua? . conterminis partibus ipfi imprimitur Velut canum fe- F, io puchr atteftatur, in quibus iecur fnu fuo fuperiorem dextri renis fedem concinn adItcurmLpe modumexciperecerniturAtquehoc red Natura fadumeft,quum iecoris munu s nullam culiarieguip feparatam propriam'ue exigat figuram,uti uentriculus, inteftina, uefca?,cV eius generis performa. muitajqua?amplam cauitatemeamcpunicamnecefrib obtinentia, opportuniflme rotunda cfncruntur,C feptum quoque tranfuerfum ob foam fundionem dilatando thoraci imprimis prafedam neceftarib, quam nunc fortitur formam, obtinuit Iecoris enim fubftantia &ue^ narum per ipfum reptantiu feries, faciltibi documente erunt,ad ipfus ufom quo fnguifcationis eft offcina,magnum id Se craflum oportuif fieri organum, ac interefe, utrum rotuiidum an oblongum, gibbum'ue an cauum extrueretur. Iecur itaque fuperius pofteriusq? qu feptum fpedat, prarter fnum uena? caua? caudici paratu, exad gibbum Se la?ue, fed qu uen triculum ampleditur, omni propemodum ex parte cauum cernitur. Rurfus ubi pofteriori uentriculi fedi Se dextro ipfus lateri attenditur,crafflmum eft: qu uerb fuperiori orificio uentriculi eiusep fedi fuperiori uerfus finiftrum incumbit, tenue apparet,& fnfm hominibus ^ illic in acutum fertur angulum. In dextrauerb parte rotundum quodammodo Se orbicuare $*? obfruatur, cV nufquamtenuiuseft,qumin ambitu,&:pra?cipu in an teriori ipfius fde,ubi fan tenuiffimum uiftur, interdum inibi impreflones quafdam obtinens,fed omnes exiguas praeter' unam patulaefedionis modo anteriori ipfus parti indudam,ac mucronata pedo- tipterfy ris ofls cartiagine parum in dextrum iecoris latus uergentem,&uelutiu foraminequodam j^*f^. ad eam iecoris fedem penitius pertinentem, qua porta? uena? x caudex principium du cit. At. fig^4dD que ha?cfediofeuforameneft,quoumbiiciyuenahumajioiecoriimplantatur.Ca?termnos ofe. Humant te nequeporcini,nequecanini,fedhumaniiecorisformam nuneperfequimur. Qua? enf m d fie- Vf ^clJn^im <^ionumprofflbres deeius forma aepenulis feu fibris (quas AoW Gra?ctuocant)coirimen G eorum lecorui, tantur, canum potius &:fmiaramfeci:ionibus,qumhominumdidicert. Humanumenim xzofi.i. lus uariare. iecur in fibras,porcini iecoris modonodifcinditur,8 multo adhucminusutcaninumNam yjjlfir' unicum cotinuumcp pra?cipua ipfus fubftantia corpus hominis iecur eft: canum uerb in quin que,nonnunquam in fx aut quatuor tantum partes eft difiundum,folarum uenarum interuentu inuicem continuatas Porcis uerb in pauciores , uenis duntaxat ha?rentes : aut etiam in plures, d fediones quoque impenf altas fibrarum uice numerarelubeat Atque hinc natum eft illud medicorumac Anatomes peritorum commentum, quo uentriculum iecore quinqj fibris manus appra?hendentismodo,amplediaffrunt. Quin Graecoru nonnulli,nefcio quibus ut te ftantur mathematicis medicis nomina mutuates jllis fibris priuata(uti apud Theophilum ilium parum Anatomicum uidere eft) imponut nomina. Quatuor enim quum fnt,inquiunt, iecoris fibrx, prima focus dicitur: maxime nancpadfucci concodionem facit, quemadmodum concoquendis cibarijs focus Secunda mena? nomen fortitur, quo dmenfaeuices geratmam membroru alimenta in ipfapponunturTertiaculternuncupatur:diuidit enim,fegreg;atc|? inter fhumores, aut fi quid craflus diftribuend (t3 id fcat atq? commutt, Quarta auriga? nomine appellatur : nam naturales uires iam excodos humores bene regunt, atquein melius red ducunt Huiufmodi profedo eorum qui humanam fabricam imaginationibus,
-,
.
T

DE HVMANI CORPORIS E A B R I C A LIBER V* P? tionibus, nonfedionibus,aut brutorum potius qum hominum adminiftrationibus difcere conantur,nuga? figmentaqp font Ac proindeexuto affedu omnes qui mihiunquamfecanti aftitere teftor,me iecur in fibras aliquo pado diuifum nunquaminfpexifl.Neque eft cur quik z * ftMter piam iecur duplici fibra conftare aftruat, propter z fciflonem feu foramen potius, quo uena H,uqum ex umbilico proficifcens excipitur, aut obeius iecoris" portiunculam, fub ortu uena? porta? gndft extuberantem, fibris aliquot conftare affrmet:f modo unquamuel perfomniumanimalia wg\g. quibus iecur in fibras uti cani diuifum eft,contemplatus fuerit, non autem haecfolumlaeui negocio obferuabit, fed &animaduertet, quotquothadenus uena? cauaeexortum, Se ad iecoris oibbum in duos truncos diftributione literis prodidert, ridicule nugaciterq? admodum deh'rafl. De magnitudine uerb iecoris, quod fcilicet timidis gulofsq? maius obtigent,cx.quod iuxtaproportionem homini,ut Se cerebrum,inter reliquaanimantia,grandius iecur datum ft,non praeter rationem quibufdam Anatomicis didum eft:quanquam nnulli noitratium medicorum fjfdem crapula abfomi iecur, ferib adeoqj cotentiofe affirment, ut rerum omnium imperiti, Se uufoo Se fbi ipfs perfoadeant, infgnibus illis uini gurgitibus iecur ad nucis dun taxatmolemreduci confueuifl. Porrb de iecoris fubftantia, uenis, arterijs, tumca,& ligamen lecorkfult tis plerique red fentiunt. Per uniuerfum enim iecoris corpus ad humiliorem eius fedem ue- fl* bfi.cd.s\i. na?porta?b propaoinesinnumera?dinfonduntur, in fuperiorem uero ipfus fedem uena? caua? I fl,M* c foboles numerofe fparautur:quas Se ab earum ortu,initrjsc|, aut ab ea parte qua audices ue Vaumm ufSt narum conftituunt,defcribereintegrumeft. Orbiculatim nanque (uti in tertio librocompie- Jries. xusfumdiliaentius)exomnibus extremis iecoris partibus infinin uenarum f urculi, capillo. rummodoSnues prodeunt, ex quibus alij in elatiori uifceris parte, alij in demiflionhaben. tur Inferiores furculi paulatim inter fe in alios paulo craflores colligutur, & hi rurfus in alios.
ifimU Atcitadeincepsfenfmactantifpercount,donectandemomnesiniecoris in unamue **r>fi- namcongredianturnionequidem ut quifpiamdiffedionufidenSprofeflonbusputauerit,in &u'1' caua? fedis centro, fed in humiliori eius parte, qua dextro dorf lateri iecur proximu eft. HinC Prodiensuenaeosquosfa?perecenfoiramosinbilisuefculam,uentriculu,omentum,^ Se inteftina diaerit. Sic ramor qui fuperiorem iecoris fedem occupant,tenuif lima? loboles in crandiores paulatim, Se ha? rurfus in maiores,ampliores'ue tantifper colliguntur,donec oma -y nW duosmaximosramoscoant,quiinanterioremuena?cauxfedem,quaha?ciecoriirt

TZH.

efiXt

nafcitur, pertinent, praeter aliquot etiam * graciles furculos ekem uena? caua? fedi mfertos. Nequerarfushocii!igibba? iecoris fedismedio fit,feds in pofteriori ipfius fede qua fepto in-uMi- cumbit potius qum adhaeret, dum refupinatumhominemintelligimus. Indidorumra- ^^ Bilis ue/iculeC %rt& morummediolliquibus in locis tenues graciles^ admodum dcte. font,&uenarumcorporedonati,inunumquoquecaudicemmutuocolledidefinunt,inbilis iecore. hmufigu. uecuiam(utipbftdicemus)deducendum. Quin Se in humiliori iecoris fede,uti porta? rami ^7terieC: mlfz infuumcaudicem coaceruantur,' exiles arteria? in corpus iecoris excurrunt,abeadiftufe, qua? dextraefedi inferioris membrana? omenti magna arteria offertur. His omnibusuafis

^!.^^^

r*

Zl l^rabramol^^^

fi-UP'l2k;

rior Scpotilmuminiecorisg^^ ' mbsctanfondan^

, c t\i8fQ.K.z

fcSc SL. , fi'1 W

o^c

T^' deSm periton*u^^^

*Lt

"S

pledendo foffulcit , totam propemodum iecoris molem conftituens quae perquam tenut obuo uiturtunica,li2amentispr6nata,quibusiecu^ hxcduopraecipua:* unum quidem denfum Se infgniter ualidum, anirmatUrOUUL dULcm itw.v.w.M. ^ ^ i ^C~~+:C*A**,ft,rrinctm<i nanlil mentaacextU fed membran* modo tenue, quod peritonan pars mfenorem fepti fedem iuccmgens, paulu ^ amTkteredextromucronacart.laginisedueit.reflexantenonbus m poftenoraprotet. J AUerumuero5quieeoris (nifba pars in acutum dfinit angulum, a pentonxonafc.. 'hkeSm fortiffil & quodammodo ereti ligamento iecur pentonaeo alhgatur. Dem a- eauaTuenx caudex feptum permeat, & dein fecundum eau* per .econs poftenora

CEttS

W,W

a DeritonKifedirquodaliisanimaduertendumfueratAnatomic.s)concAtur3benehcio

uen*

""**

abumM cotipfum iecur pertinentis.Ha.cenimfcetumatreexclufoarefot.acmftaruahdt ftMB' effiatu cul"PCutiiamPdix^ ./u S * adueffitur, tenuem fu & fibipeculiar fortitur tumeanyn quam duo quoq>

kV " SSS^taiWpam^W*^

.AS
.

Mb.

4 *.io

Im^^

PTT S

onnaouentncuh

W-

,'jv ANDREA r; V:E-S^-L IJ B^VXELI;E:NS'IS ' dimt,qua? coftarum exprriguntur radidbus* Hic in iecoris tunicam raris modcisp forcuifs difpergitur, priori in iecoris quoque fubftantiam pertinente! Et talis quidem uifceris huius fa briCa eft* qubd autem d ufom ipfus partium attinet,fi e ffe ordine habentjingula.lecori quie IecorUoffc quidhumidum focCulentumq? uentriculo conficituri q uCna? porta? rami ex ipfo uentriculo qfig cap.i um,ipfius inteftinis iddepafcentes,adferunt.Quod uerb r) dem rami priufquam iecorifoceuentuinid ** Jim iur ptfigantjrudmaliquam fnguinis formam cremore fu fucculento illi confrant, & ut Gale Lh.^.dtV, nus atteftaturimodoiecorifmilimoiftudpraeparentj no facile concefro* Nam f uenis,noh fupartiumi hisfblum, fed Se omnibus caua? uena? propaginibus praeter proprrj nutrimentialterationem, lia qua? toti fobfruiret corpori alteratrix uis,quemadmoduiri uentriculo ineflet,ea fan no in rubr\at in albu quod UCnis amplederetur,eniUtaren t. liquid alteratuin nutritione,ltertis colorerri ut flumat,neceffom eft. Iecur itacp in omnes porta? ramos per fobftanti ipfiiis digeftoSiquicquid humidum fucculentumq? uentriculus confecit,in fadmittiti Se fubftantia? foas Qjuiecori inpcnita Ui alteratrice id emutans,fbiq? qum fmilimum reddens, fanguin gnrt. Verm perfiatui utcmomrticoncQdione,ita quoq? in haciecoris fnguifcatione duplex fitrecrcmentum.ltejanguificdtio. Umqujdem tenuius,alterum uerbcraflus. Atfatius fueritad fmilitudinemadionis cVconue nintem eUidentiam humido liquori iam quidem praecodo, Se prius elaborato, indigenti tai men abfolutiori adhuc concodione fuccum aflmilare, quem ex uentriculo Se inteftinis uena? ,, irt iecoris cauum deducut.Sititac^uinumnuper ex uuispreflm,ac in dolia infofom, Se quod ,,. abirtfitoinnatoc^caloreadhucelaboremr,fecernatur,coquatur&frueat,eiuscpexcrementorum quod quidem eft graue&terreftre(fa?cemuocaiit) in fundum uaforum fobfdat,alterum uerb quod eft leue& areum fupernatet, hoc autem flosuocaturtenuioribusuinisinnatans copioum,fcut craflioribus faex refidetplurima. Ergo iuxtaexempli huius fmilitudine, foccus uentriculo Si inteinis iniecorisuenasallatus,,temperiealteratriceqp uicocoquitur, ac inftar mufti fruens ad fnguinis benigni generationem alteratur. In hac autem ebulitione, recrementum quantumcunqj lutofom raflumcj? eft,fobfdet,&in lienem depellitur. Quodle Uec tenue eftsfpumae modo fanguiniinnatat,ck bilis ueficula? meatibus fupra uena? porta? ramos in iecoris fubftantia ftratis aflgitur. At humidum illud quod uelut uentriculi laborationis aqueum exiftit recrementu,in iecur per uenas cum benigno ad fnguinis generationem fucco aflumpt, ianguiue nondum in iecoris cauo repurgatur,fed foi iam maximpraeftans ufum,nutrimti uehiculum,ut Hippocrates ipfom uocabat,fe efl eeganter oftendit. Sanguis enim in iecoris cauo confedus, exilibus e porta? uena? forculis ad caua? uena? ramuosuerfos iecoris gibbum procedit,ad cuius per anguftiflimos dudus tranfitum aquofos ile liquor uePrmdrum hiculi ritu plurimum auxiliatur. Caro igitur iecoris,qua? proprium ipfius eft corpus, prima.; fanguificatio' rjum fanguifcationis eft organum. Vena? autem per uniuerfum eius corpus difperf? fnus o nuorgdnum. ^ cenfentur,in quibus quod ab illa confici debebat appoft cotinetur,cV hi poftmodum fan guinem pra?paratum,alrj s partibus tanquam proprrj iecoris riuuli perferunt. Eft autem uena rum, qua? in iecoris fobftantiam digeruntur, tunica long tenuior, qumearum qua? per uni uerfum corpus diftribuuntur, ne fcilicetuim fubftantia? iecoris^ cuius benefici contentas in uenis foccus elaboratur, fua crafltie retundant : quo ft,ut iecur etiam crafliori fanguin enu' Vena um fe, tr^turAuem temils uenarum tunica iecoris fcultate alledum tranfmittit Porrbutfanguis riei rdtio, diutius in iecore moram traheret,ac perfedam elaboration" experiretur,utcp totus iecoris fob ftanti? appropinquaret,nonunumuentrem illi uelut lagnam quandam rerum Opifexindidit,uerm uenas illas omnes infinita ramorum frie, Se in ardiflmos dudus digeflt. Meatus . , autem bilis inter utrafq? uenas locumobtinent, ut commodo ipforum fitu prius expurgatus lfitusrdtio. fanguis in uena? caua? ramos abfumeretur. Arteriam au tem caua? duntaxat iecoris fedi crediArteria-. mus exporrigi,ut huius tantummodo calorem euentiaret,temperaretq?,fuperiore iecoris parte,qua? feptum contingit, beodemmotum adipifcente continuum.Ne uerb iecur fenfus Neruorum, pianta, modo expers effet. Se ui rationali concupifcibilis anima? pars minus moueri cohibe^ /ri9poflt,Naturaiecori neruos exprompft,quibusceufreno illa proimperiouteretur^Tun^ ca iecoris inuolu crum quoddam Se tegumentum eft mincula uerb, neut> fous quum graue ft, aliqudo decidat,plura,eadem9 ualida iecori ommittuntur*
$QS
^

DE

'

-''

DE

HVMAN

CORPORIS FABRIC

tlBR

V*

'f&9

DE
Hi^fN

BILIS

FL^Vi^E
Caput

VEBiCVLu*

VI IL

C pucbr librant ofiendii decimateriidfyurcijcris efo cau ddbiic inneS

xamrej&'t duodecima &uigefitd+

| e s I C A bilis flatia? con^tacuum in caiecdris parte fedem okirtfr

i^uftuidt

i 6 fig.?.

icori enim qu dextrum uentriculi latus m^leditur , frtum infclpi n^ ''m; ta diximus,mdi? bilis efcl? portidrtixquiftcgrehtm.llli hhi qefinuimedifiipriorduseficula? portio fecundum ipfius longitude rteni inrifcitur,inferior Uterii extra iecoris fbftntiam debrforn promis riet, nulld cui irriititr cofprgruiiis pref.Narii iiaCuo je-en interfti tin ad dextrum uentriculi latus coion fpicuo incumbit,cx:fedemquacommodefluiim tenue que iecoris recrementumiuicipere,
$<*&

idemcpadinteftindepellre^ rotunda eft,fenfniad ipfus fundi ufqe apicerr longions cui lifdampyri modo dilatefceni tnofi,M Quo enim caua iecoris fede, tibi porta? b ciidex educitur,ipfsq* ueficula? ceruix confitut; hec antrorfurri magis fertr,eo illa fenfim magis ac magis fena? folliculi inftar mplitUr.Cum
enim utreliqua corporis rceptacul^capaxfldeberi^hequetniglobimodo damuflmi

rotundafieripoturi^^

incommodo,ipfo%iec6rnorinirriisirifnuat6.Vtteminnitabife dere,ac implet iciffini extericti pftit,membrane riereac^ cohftituitur fubftantia t quippe fmplici Se unica peculiri con ftat tnica,tert ui quidem, fed denfa Se forti,ac tnplici hbrarum gnre inter texta.& reclas quideni fibras intimas habet, quibus fuccedunt 6blicjua?,fed redas multo pauciores,extiniaru^^

bi ,.

en fi. g. et nnaf catur. porta: uen

figu.cdp.i Ub.C

.pfius tunicamdiffufas.quiri adha-rentem* lbam'u ocul. tumeam uenulas d,gm confort mus. b arteria quoque cauo iecoris exporrel' rnius admodum grafcilts ueficute.il. offer> biSfig.cd. 14. librij tur adipfius ufqufundiextremuni excurrens.Etneqe Wusdefttu.tur.nefenfusfitex M, H. pers. nani iecoris nerus per humiliorem omti membranam a dextra fexu neruorum cerebri ii3fi.dbe. parispropaginecoftarumradicibusexporreaa,diduaus,tiamhuicueficutefurcutumprd fi.cd.iz Ub. mit in macilentis ix niinus qum ipfius arteria confpicuum. Atmeatus qmbus ueficula b., fktjfi.tbf.

tamen cauaice, au^g'^"

'"

:"

^:

iWut.

O'tf'gf. laummnguftumdeGnitmetum,ademieco^ cipiumduLququumperueriit.induos diduciturproceflus, huncqu.demfurfum, lfU>.

.1,

mn fi.*. Lmautemdrfamporrigens.Quifurfumfertur,ntior.t.en^por^ KJig.c. curconfcendit^mdWpVimmdiffeausp^^^ fumm.ecurporrigit.Ha^rdpagines fingulxiri ipfo.corerurfusm al.osfurculos.&h.m tfi.di' ksn.rfustantifperdigerunmfidbecinnumermramoWmconft.wan^ fc'mditur m x,x inter ri corpusinterpotta^emermosSc eau* propagine* d.&fam. Atqueh.furcul.^funti
,

LrUMopebflisinueficlamdefertur.AtfpraceiruSjd.anuperufieuteme^

ptifix.

iufij.

?umporfi|tUr,mferiorimembrnomentifuftto^ SdLointe(b'nnonprocuiieiuniprincipioMmplntatur.H.cproceffusdepu^^^

SSbilemininteftinadeferMntrimhihilab illis neqaecremons Sdlquequmdedaxitbilisregurgitaritis.quippiamadmu

Ufeikreeoffitriterprpedientesiquodlcuicetcouecta:acpninuu...^^ro1^v..^

neque flatus neque

S
isf.(Xdi
itdtdbHi

Onrihicprxfe&JuaUnu..nfoll.busairen

auS^npilisquasinflamudinguU

efcutat meatus duode*

..A. -.

uerois inteftino irifertus fimplx ortinino fit, aut m progreflu b.pamto Ic.ndatur .ta ut una p^dghtm p^e nSkeraUenmculi fUrtdumadeat:hdclocomedictam an.maduemsop.nor,

g^

tahurbiirueficutemeatuminteftihisfrequentistameni

yto

ANE>REAE

VESALI

BRVXELLENSIS

inteftina tertdere,alrjs uerb femper huncbifurcantibus , ac perpetub alterum ramorum , nunc tamen ampliorem, nunc anguftiorem in uentriculum diftribuentibus Interea omnes quotquotfuntautoritatum congerietantm,no rerum ipfarum infpedione,fefetutur, Equidem ut[meldicam,quidhtcmihiinterfecandumcontingerefoleat>eraffrmarepoflum,quod in uniuerfo corpore neq? moleftior,neqj diffcilior mihiqp grauior fedio fit, qum dum inferi or omenti membrana,& cauaiecoris regio,organaqj contermina nobis font aggredida,maxim uerb in homine, aut animaliquopiampra?pingui. adeb fan ut quemuisartificem,licet induftrium,facile hc hallucinari exiftimem. Atcp hoc ideo dico,qubd certi nihil,fed id dunta xat quod maiiuidetur aflrere ftatuerim . Nullam igitur uel minimam bilis ueficula? meatus portionemin uentriculum porrigi animaduerti,pra?terquam in uno pontifids triremium remise.Hic enim,utalrjs quibufdam organisa pra?cipucirca thoracis coftas Se mufculos,ab iorum hominum fabrica uariabat : ita Se meatum hune in duas difldum propgines obtinuit, quarum minor grariliore uentriculi fundo, qu primum uena dextram inferioris g^crt. ipfus fedis regionem ambiens , uentriculo committitur , inferebatur , s quidem calidi fie- J* ciq? temperamenti fuifl uidebatur; ut autem refeifeerem num uomitu biliofo, quem huiufmodi hominibus frequentem Galenus efl teftatur , uexari confoeuiflet , ab eius familiaribus diligentiflmqua?fiui,ecquideiufmodim^ uomentem,aut in maximis etiam procellis naufeabundu uidiflmerm ut eratrobuftiflimuSj ab om nibus eum praedicari amrmabant,quod longiflmo fpiritu fubinde cornu mflart,omV Exklisueft, nesepeommilitones grauiuoce,&: uno fpiritu recenfends numeris long fuperaret. Verum euh miatum non femper meatus huius de quo in pra?fentiagimus,portionem in uentriculum deduci,hinc in utriculum 2unnAe Derfoadeo,quodinter difcandum,hoc conterminis uafs membraniscg libra non femper inuiLuiiut.|j.i<* 3 1 >; _, j pJtmL to,nullum foramen appareat, ex quo ad uentriculum propago eius meatus deducatur , quod fefe ofTerret,f modo uel minima quaepiam propago praecipuo meatu diduda,per incunam pra?fcinderetur.Nam f uel acu meatum pertundas,ac bilis uefculam digitis comprimas,biIis mr ex meatu defluit,que citius ex propaginis eius(f quam Natura condidifl) orificio promana/tiattt* ret, Adftipulaturitidemratio.nam f diligenterexpenderis,eum meatum bilem inteftinis ofFe duxerit. rentem non in quamcunqj fue uentriculi,fue inteftinorum fedem decenter inferi potuifle,fed in qu Se meatus ipfe tutb implantandus, uentriculocp Se inteftinis minus incomodaturus bi liofum iftud recrementu expurgare poflt,no debuiflad uentriculum nemeatulum quidem nferi,ueldtrafedionemfatebere.Tutb enim ducuntur,qua? nequeprocul, neque alrjs orga^ nis inconcomitataprocedunt: quod huic meatui ufuuenit, qui nulla fuccindioriuia,aut in uentriculum,aut in aliam inteftinorum partem inferi potuit, qum ea qua nunc impantatur, Se intrim tutb porta? uena? caudicecV inferiori membrana omenti deorfum modic prore* pens fuffulcitunQubd f uentriculo inferendusfoifle^non adeb commode atque nunc omen ti mbranis fuftineretur,8c" obliquos anfradus faciens etiam longis abduceretur. Eodem mo do,f biliofam hanc fuperfluitatem oblongo meatu ad fedem ufque , utin inteftina primum il^ lie defluens,un cum fa?cibus excerneretur,Natura perduxift, periculum erat ne tenuis mea tusquauis occafone ocyus rumperetur. Quod autem materia ha?c nutritioni inepta,duodeno inteftino aptifma, non itidem uentriculi fundo innoxiimmittipotuerit, primum ex bilis natura, dein ex uentriculi & inteftinorum muneribus,poftremm pituita?, qua? in n* trifque necefarib in illorum obeundis fundionibus afruatur,examine,&: curatione quani huic exuberanti pituita? adhibemus,difcere licebit. Nam bilis flaua? naturam tenuem flu/ xilmque,cV:ddn incidentem detergentenque ac expurgantem dum abundat nimium eu* rationem adhiberi,medicorum praecipuis conceflum eft. Deinde cibum quoufque conco^ dus ft retinendum , ocyflm uerb cremorem confedum per gracilia inteftina deducen^ dum , nemo ambigit. Ventriculo itaque pituita? iftius incidenda? expurganda?'que gratia bilem deferens meatus utilis fuiflt: uerm quia uiretentrice uentriculo utendum maxime fuit,fummo malo Natura nonnihil boni nequaquam praetulit . Nam f uentriculo bilis influeret, tum ille(uti Galenus red affirmt) huius mordacitate perpetub ad excernendum iritaretur : neque tantifper dum cibus probe confedus eflt, retentrice fua facultate fungere tur:8c~ bilem illam refpuens,eius'que occafone naufeabundus , quod fibi offrretur,minus qum decet,ambiret ampledereturcp At quo minus in inteftina bilis influeret,nihil onv Bilisiftintefti nino obftitit . Haecnamque pituitam, qua? in gracilibus illis dudibus ex inteftinorum mune m fiuxus uti, re coaceruatur plurima,incdit,detergit,atcf{ expurgat.deinde inteftina irits& mords,ad fa; lim' Cesexcern"dasinuitat,&ftimulat,&ipfa^ nia in homine difpenfantur)noxam, fed uti liquet fummufumpra?fts9 corpore tandem propel$
.

<

DE HVMAN CORPORIS FABRICA LIBER V* 5l* propellitur.Meritb igitur inteftinis,non autemuentriculo,meatus ille bilem deferens implan tatur , neque obiter cuiuis inteftinorum fedi,fed fer duodeni termino , quod id primum in teftinorum ft,quodq$ in eo bilis citius fuum quem inteftinis praeftat ufum confrt. Duode> ni autem terminus tantum uentriculo remouetur,ut raris bilem in uentriculum ex in tefti> nisfurfumconfcenderecontingat-Quanquam&idbiliofisnaturis familiare ft,quoties his ieiunus uenter paulo diutius (utipfequo9nonnunquamexperior)torquetur. At homines quibilis ueficula carerent,quos A,riftoteesenarrat, etpofthunc cum alrjspermultis Plinius* hos uitafrmiflmoseflaffirmans,hadenUs nondum comperi. Quanquam facile fieri pofle arbitrer, ut ex iecore ad inteftina meatus aliquis bilemdeferati itauteain ueficulam quanv piam prius non colligatun Et haud mediocriter inter diflcandum rairari folitus fum,quam> obrem bilis redo dudu ex iecore in inteftina non pellatur non ignarus intrim fobtilis dus Anatomicorum commenti.qui bilem infuam uefculam aflruari docent, ut iecur a putredi> neuindicetmon expendentes qum innumeros bilis foliculos Se cerebro,& lieni, &pulmom bus,et plerifque alrjs corporis partibus,ne ipfa? quoque putredinem contraherent,Naturani
adhibere oportuiflt

DE
L I EN

LIENE.

C^fPVT

X>

potifiimum quatnrtabeUiseclmxfigurcexprmtu^^ cauum cum omenti portione illi connata exprimit?fecunda cauum omento liberum.tertia lienis oibbumyquarta eiufdem fubfianti utcunproponit. Quanquam eti lien in corpore adhucfer uatusjnfecdafigura adcharaere d, & ittfexta ad G?<> in uigefima ad 0,0,V occurran
d 6fi. G.20

fi.0,0, P.

i E N E M ad fniftram uentriculi fedem fecundum inferiora mgis acp L&# fteriora locatum,iam antea recenfuimus. Non enim is, ut medicorum
a

b7 mufcul.
tdb.A.

cSpettafigurdm 19.

turba arbitratur,fanis alioquin hominibus extra coftas, quaf ad abdo> minis mdium anterioraqj non adamuflm coftis,ceu tutiflimis uallis le ptus,prominet,neqjetiam taduadmodum deprahdipoteft: quamuis medici illu an mollis,aut duras ft,in omnibus Cek equ contingere per> Jfoafumhabet.Innittoitac^lienfniftra?partib fepti tranfoerfi, mdius fer inter fniftram uertebrrum corporum fedem,& fpuriarum coftarum cartilagmes. twmam adipifeitur fedi fua? proportionerefpondentem, ac iecoris modo a uicims partibus UM

^^^
#

impreflam.Quenimfeptumcontingi^ bus cernitur.Qu uentriculus lieni quodammodo innititur , utamplus ille bC in Itar grandio
risslobihcextubera^fcquocflienhumanusmodicacinfuperficieduntaxa^cauusoccur.

rit.Nam porcis canibus ac bubus,quumlongior, fed ardior lien obtigent , ac uentriculi gib>

bo longiori interuallo in rjs obtendatur,magis quoep cauus magisc? quarta? circuli partis mo> do uentriculum compleditur.Homo quidem craflum Se magnum Se latum , buiom qumillius generis animalia lienem exigit , non tamen exade, Ut quifpiam forte a fpleniorani

formamonkusarbitraremr,quad^^
ct9fig.v.

rat,deirtdefuperiorparsinferioripauloelatioruifitur,utlmgua?adincifor,osdentesw^ protenfa?imaginiproximaccedat,undeetiamlienlingUofumuifcUsa

LTmlpuuspa^ auteminobtufioremadhucangulumadebcomprimitur^thecparsumncpunumobtu^
ex^matangulum.Siniftrumlatusleutegibbumeft,dextrumuero

kutetpreflonibusmodicfmum.P
fis figura H,H

mo^^ Lienis cau5profundioriflineafcundmeiuslongitudinemdudaabundat,qua?redaqut;

demX^^^

ou^DfiuS SuSradeamfer
nlriSfunXrisG

forma qua elephantiafimorbo infgniter ^ranumeu^

:ies accoler t.

rm eti colorem quoqullius afttim exprima Parifns enim in diui Lazanmonafterio,&in

xiflet.nhominencjhocuifcusatroquodam&perquamob^
autemfplendidiuspleruncpipfoiecorerubet.Suesalbicantemmagisheneme^^

'

XE LL E N S I S uerb in externa tantum fuperficie, uerm etiam intus,fue codum fue crudum lienem fecue^ fierd'dTipfi, r^mc color fefe offert. Neq?inuuliter hominis uifcerain aquanonnunquam elixantur,autfal rumfdirkam tem ut magis cocrefcat fanguis,incalidamfubmerguntm\Solet enim fluxilis adhuc fanguis difcenda hdud jn iecore, &liene,cVpulmonibusetiam,quominusaptfpedari fngulaqueant,impedimenmutditerco,^ ^ ^ potiflimum autem in liene tentandum hoc duxi,qubd de ipfus ufuuehementer ambiVaforumper gerem,uenascp Se arterias long aliter qumin iecore,pulmonibus Se renibus difperfas intue* Utnti corpu* rer.etenim lienis fubftantia craflb nigrocp admodum,fed folidioris fpongia? , aut leuioris pufenes. micismodo,raroconcretocpfanguineconftaremihiuidetur,frequentibus fibris filamentisqj non infgniter ualidis duntaxat implicita.Per huius enim corpus,& f per multas uenas Se ar terias inferi certo cognofcamus, nulle tamen quemadmodum in iecoris Se pulmonum corpo re,per fubftantiam ipfus difperfa? animaduertuntur, nif perqum rare,ea?demqp admodum graciles,non aliter qum f fmulatque lienis fnumuafaingrediuntur,ininnumeramgramo rum fobolem difFunderentur,adeb tenuium,utcauitate carentes fibraepotiW qum uafa nLtemsjul, CUpancjf eflnt.Hifce ramis fu fibris ndecunqueimplexis , faeculentus crafliisqj admodum " fanguis obducitur , quem Erafiftratus , ut opinor ( quod uafs circumfundatur ) Tm^y^ynx^ quemadmodum Se in iecore,appellat.Neq? profedo tenuis fanguis quo lienem enutriri da* mus,raritatis fubftantia? lienis fola caufa efle uidetur,fd innumerus ille fibrarum ( uix aufim enimarteriarumdicere,etuenarum)implexus.Talis mihi lienis in fanis hominibus apparuit fubftantia,Inquodamlaboranteelephantiaf,qua?nondumpenitiusradicesegerat,turgidio zfig-wl rem maioremcp lienem reperimusnn reliquis autem , fano fmilem. In ciue Patauino , qui an- J a'iA' nis tribus carcere detentus, tandem nigro arquato defondus,fdioni publica? adhibitus fuit, lienem praeter caetera minus craflum latumq? cVexiguum omnino reperimus,ck*gibbaeius parteadipemadnatum,inftarcandidifmiduriflmicplapidisconcretum.Subftantiauifceri huic eratarida, et impenfe dura. Qui Momiff^^^^ aduedus fuit,adebgrandem oftendebatlienem,utmodicadmodum iecoris molicederet,& anteriori iecoris parti adnatus, anteriori quoque uentriculi fedi exporrigeretur Lienis eius fubftantia , fanorum uifceris fubftantia? penitus refpondebat. Adolefcens hic fuerat candidik fma Se glabra cute, minimeq? natura meancholicus.adeb enim ob Diogenicos mores plebi gratus extiterat,utter laqueum euaferit. Nam primum Venetijs loris ca?fos,Patauium uenit, ubi dextro oculo Se manu itid dextra muldatus,Montifllis iterum apprehfus (nam carce ribus illic femel eruperat) extremu fua? tragcedia? adum egit , Se mor potiflmum occafone ftudiofs fedioni fuit adhibitus Galli fcerdotis Bononia? in xenodochio aqua fobter eu* tem mprtui, lienem albidum,fd exiguum adinueni Ha?c ideirco recenfo , ut huius uifoeris fubftantia Se ufus(f modb de eo quem Galenus ipf tribuit,dubitare fas ft) ftudiofs fdulb indagaretur, Porrb h uena?,arteria?9 Se nerui lienis in hunchabentmodurm' Minorfu fini* Vnde Uenis fter uena? porta? truncus,inferiori membrana omenti fofFultus,tranfuerfm ad lienem tendit,
5**

A N D

R E

AE

V E

A L I I

B R V

c7*m?X P0ft^loriPrimumuent^

cdntur. c<>9 ipftcolo,qu uentriculo exporrigitur,ramos offres:quos ubi deprompft,reliqua ipfus h 0^miit

Lienistu,
nlcdt

Ipfiusnexus.

portio in duos primum ramos,deindehi rurfus in alios diflminantur, ut tandem multiplici barwm fen ferieper humiliorem omenti membranam medio caua? lienis fedi fecundum redam lineam il- m+fe*> liimplantentur.Porrbpriufquam hi rami in lienis fubftantiam deperdantur,abinfgniori ra- 2 mo uifceris humiliora petente kuena pronafdtur, fniftram fundi uentriculi fedem ampleds. fig.i9. ab alrjs uerb lienem adeuntibus ramis modo ! trs, modo eu'am pjures rami enafeuntur, in f- lh ct? Ut niftrum uentriculi latus , uti faepe prius relatum eft, excurrentes,nequaquam autem ad fupe- ^ riusufq uentriculi orificium confcendentes.Quemadmodumuerb lienem accedentes uena? k,l,m,n, inferiore omenti membrana foffuciuntur, fie quoqueab illis uentriculum petentes fuperiori s,dwditur membrana omenti mfuftinentur, cuius ut Se uaforum interuentu lien uentriculo connafei- J^Lj tur. "Arteria? itidem frequen ti ferie lieni implicita?,ortum abilladucunt arteria 5 qua? ma- ,z. gna arteria fupra renum regionem pronata, inferiori membrana? omenti innafcitur,ac fini- Ift-sS.* ftrorfum lieni potiflmum offrtur , pari prorfus ferie cum uenis in lienem pertinentibus* J'^'Jf 0 Nerui lienis fexto neruorum cerebri paris fobole pendent,qua? fniftri lateris coftarum exoendii porrigurradicibus,cVfurculumhumiliorimembrana?omenrimittitinlienis potius tunica^ idifig^ qum fubftantiam fpargendum .Lien enim non minus qum iecur tenui quadam Se fmplid j^'^j obducitur tunica,ab omentip membranis,quae lienis reda? linea? innafcuntur,orta. Ha? nam ^ j A). quemembrana?lieniscauoinfrta?,inipfusdegeneranttunicam* Etquiaperitona?o origi' otfi.c*p* nem ducunt,eanmdem benefici in teruentuq?peritona?u ipfum lieni tunicam offrremertb '4 RBjl dicimus.SedpraeterlienisaddorfumcVaduentriculumomentiauxilionexum, peritonaeo .
qu

DE H V M A N I CORPORIS F A B R I C A L ,B E R V* vfti qu feptum fuccingit , tenues interdum fibra? impar numro -lienis gibbo adneduntur , ipfi quoque fepto lienem itacolligantes. Verm ut in hominibus huiufmodi fibra? quandoqpnon reperiuntur,ita in canibus nunquam . Eftetiamaliquandocernere,lienisgibbumexteriorirenis fniftri inuolucro,quodmult abundat adipe,fibrarum quarundam medio firmari,potifq zofig.v mm f ren lieni(utnon infrequenter ft)magna exparteqfubfternatur . Atque ha?c eft lienis ffubijcitw- tus,forma?,&: partium enumeratio.Qum iuft uerb corporis no ftri architedus illa difpenf- ^'Wv'c t?i ' uerit,fngulorumedocebitufus,cV:foiidio:dequanonmedicorum modbproceres, uerm Se h' philofophorum precipui diflnfrunt. Erafftratusuulgiopinione(quodcurforibuslieneni eximi ftult crdit ) perfoafus , lienem fruftra fadum ef quodammodo atteftatur , dumrait Naturam timentem necubi artis fua? obliuifceretur, quum fcetui uix dum cocepto iecur in dexr tris conformaret,in finiftro quoque latere aliquid molitam ef , Se confftentem in eofplenem iecori oppofuifl;perindeac f ipfk uentriculo paululum in fniftram produdo,creaiaonemfoperuacuamuitarenonualuiflt. Ariftoteles communemufum,quem omnibus tribuit uifceribus,lieni quoque primum aflcribit,uidelicet quo uena?,utpote penfiles , foftineri , Se copia ui.. fcerum ftabiliri ad corpus poflint: Quaf enim(inquit ) anchora? partibus appenfa?,uifcera ad corpus iaciuntur.Deinde iecoris lienisq? ufm priuatim docs,fobiungit;Iecur Se lienem ad ci borum concodionem auxiliari,cV lienem uapores uagantes diuertere,ck ex uentriculo attrahe* re,eosq? pofl concoquere,ut qui fanguineus ft.atque ut femel di eam, Ariftoteles lienem adulterati iecoris loco recenfet.Eodem modo autorlibrideRefpirationisufu, quem Galeno falfb tribuunt,pra?ter alia quaedam de uenis, qua? gibbo lienis inferi arbitratur,nugamenta , lienem ex uentriculo Se inteftinis Confdum cremorem per uenas uentriculi Se inteftinorum afmere,acfanguificationisorganum efl contendit Huius fntentiae nonnulli etiam medicorum fubfcribuntjlienem iecore mal afdo nomine iecoris fanguinem elaborare affirmtes . At qui caeteris difldionis profflbribus probabilior efl uidetur lienis ufos,in hoc ilium ^Natura fa bricatum efl docet,ut lutof faeculenticj? in iecore confedi fnguinis ft recepta cuum: & quem admodum tenuiori leuioriq* recremento bilis ueficula refd tur3 ita lienem crafliori cV grauiori fufeipiendo extrudii efl,quod lien ad fper porta? uena? trt|ncu,multiplicifobole eum adeun tem,tanquam familfare fbi alliciat exugatq?:attradum autem. conficiat , eaboret, ac fua? nu tri tioni aptum reddat,fanguinillum,cx:f crafs fecuientusq? &,rarum fportgiofumc^ efficiens. Ad quo dpraecipuopitulan tur frquentes in lieneinferta? arteria?, foo caloread exadamfnguinis illius elaborationem ftrenu auxiliantes.Sed quod primarius praecipuusq? huius adionis autor,ienis ft caro,etiam f no dicatur,manifeftum efl neutiquam ambigo . Atq? ita etiam omnibus conceflum eft,lienem non uniuerfum fanguinem quem iecore admittit,foacj? infta ui allicit,conficere,acin fui nutrimentum reponemuerm quicquid nutritioni irteptum continet,foa?q? fubftantia? adaptari nequit, in uentriculum magni cuiufdam ufus gratia reuomi. Qjtidlien in Primum enim omnes affirmant , fuccum melancholicum lienein uentriculum erudari, alrj uentriculum e> quidem per uenam liene in uentriculum pertinentem,alrj per proprium quendam meatum, jjj** P F* atq? in de uentriculo in inteftina , Si hinc un cum faecibus corpore expurgari , Porrb uena illam,aut utali]sarridet,meatumnonnullifmpliciterinuentriculumiieneducifcribunt:alrj ; infertionis locum intrpide exprimentes,illum in fuperius uentriculi orificium implantari adrj ciunt .Par etiam in eius excrementi ufu aflignando, inter difldionis proceres ocCurrit diflnfo.nam alrj perqumutile Si amicum uentriculi fundionibus hocef, fcut bilem flauam inimicum Si hoftem perniciofflmum afiraunt; fd alrj quidem contenu font , f doceant,atram
*

hanc bilem fua faporis qualitate, quamacerbam Si acidam efle fatentur , omnes uentriculi furtdiones,qua?inamplexuquodam confftunt,aftringendo cxTcolligendocorroborare, eprinde ne inconfedus uentriculo cibus elabatur , prohibere . Ali} autem huic tantum ufui nori ,acquiefcentes,iam didis utilitatibus addunt,uimutriculi appetitricem hoc excremento adeb jncitari,ut eius precipu ufos gratia uenam aut poru liene in fuperius uentriculi orificiu inferi ftatuantdmaginatione folmmon fedionibus ita edodi j Ego fan de hoc recrementi lienis in uentriculum erudatione, Si eius ufu nihilaffirmareaudeo : nequetim fecli iftfoculenter, qua? tamen citraullam controuerfiarti Artatomes profeflbres audriffimaflrunt, mihi commonftrat.Primum enim rtullum meatu illi quo bilis in inteftina repurgatur,fmilem efl hauc r videreid ambi<*o:uena? autem qua? fniftro uentriculi lateriimplnttur,nort lienis r prodeunt corpo^ eft mjigu. ^kj^b illis qU2C iam lieni infruntUr.Neque ali penitus harum uenarum per uentriculum f TfienTd. ries uiftur,qum reliquarum omnium corpus uentriculi petentium.dein nulla hc prorfos eft -* uena,coniuge carens arteria.Poftrembjf quid irt uentriculum liene defertur,id potius uentri

^fa**^' culifondumpetit,qumfoperiusiUiusorificium/Venanamquefnift
i
dem

5l4

ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS dem perreptans,atcpab rjs qua? humiliori lienis fedi inferuntur,prinapium ducens, omnium uenarum uentriculo ab illis qua? lieni exporriguntur oblatar,facil maxima occurrit. Quanquam neque ha?cuena,utinecalia,prorfus finiftrum uentriculi adiens latus , ullo alio turgeat fanguiue,qum reliqua? uentricufo implicites uene. At hac de re paulo prolixius in ea Epiftola eai,qua? in laterali morbo nihil interefl docet,dextri'ne an fniftri cubiti uena feces:aut f quid interft,dextram cubitiuenam potius qum fniftram aperiendam.Caeterm lienem fuo caloreinnato,acfrequentibusqui illumintertexuntarterrjs, uentriculi concodionem fouere,iam anteaproditumeft.QuodautemuulgoIienemrifusauthoremefredicimus,hincfortaflisfum ptu efle conncio,quod craflum,fa?culentu,cV lutofum fanguinem ad fe lien alliciens,reliquum fanguinem agiliorem , ac ut ita dicam, hilariorem reddere,omnibus creditum eft.Porro lienis benefici correfrigerari(quod Arabum praecipuis affirmatur)non autumo : neque emmis cor contingit,&:f quod illi innatum efltfrigus,lienis arteria? id ad cor hauddeducerent.

DE
R E NE

RENIE

VS.

G^fPVT

X.

Spinguiipforummembranaindutos,accba^eribu6T?VinfignUos,uigefima commonflrat figura .uigefima autemfecunda^ uigefima tertia.ac uigefima quintafigur eof dem ea membrana liber os proponunt.Vigefima uero prima renem tribut tabulis dijjeum cow tinet, ipfim barmoniamconcinnejpeclandamofferens,
biliflauae&faeculentolutofoc^fartguini expurgando facrata, fermo praxedens iam pertradauit.Hic uerb illis dedicabitur, qua? fangui nem in cauam uenam ex iecore miflmferofaqueacp humiditate colant, quam cremoris ex inteftinis in uena? porta? furculos fumendi, Si elaborati fnguinis ex iecoris cauo in gibbum eiufdem ducedi,uehiculum>exDi* ui Hippocratis fenttia ef dicebamus.Hunc enim humorem poftquam apropriumopusexpleuit,nec fanguis per plures atque ita anguftos mea* tus ducendus eft,non decetamplius in corpore omnemaflruari, uenis alienum onus foturu, XLatSi nume- Huius igitur ufus occafone* rens, quod idrecrementum Si bilem ipfam cV faeculeiitum fan- dzofg.T, V.i;Y,Z. tus vfitus, guinem copia fuperet,bfoi font fadi ,ftum,formam,totamc conftrudionem huicmuueri con uenientem obtinentes.Qub ocyus enim humorem ferofum,quem urina Si lotium uocamus, fnguiniadimant,qum fieripotuitproximambo iecoriallocantur . Dexter enim fuperiori b *? figur cbdi. fua parte humillimam iecoris portionemc contingit,in canibus fnum quoque in iecore fbi,ut c zsfigu.Y altius collo caretur infculptum,appoft confcendens. Sinifter uerb adeb altam fedem occupt, uic'mum cfl h,dut izfi. d ut Si Heni aliqua ex parte fubfternatur. Vterque uerb iuxta uertebrrum corporum latera,humiliorf fepti fdiincumbit, qua id dcima? Si undecima? Si duodedma? coftis obducitur, ea odde. d zofig.V, potiflmum parte,qua cofta? in pofteriora impenfus obliquantur.Is enim coftarum in pofte- fub 0,0. riora flexus,opportunam renibus fedem offrre uiftur,ut Si tutb uallentur, Se ne in anteriora e 7 mufcul. tdb.. uel minimum prominentes, caeterorum nutritionis organorum fdem occupent.Quaenifi refpexifltNatiura, unum femper, eundemq? maximum ( ut interdum in habentibusuentrem f fuper P, impenfe prominulum , Si uitiatum coftarum dudum,moliri Naturam uidimus ) fuper uena? Q*sfo caua? Si arteria? magna? corpora renem collo caflt,breuiori fuccindiori'que compendio ferofum fanguinem attradurum .. Non enim renes,ut alrjs fcribitur Anatomicis,lumborum 8 mu g 7 mufcul. tdb,t,U. fculis,qui dorf Si femoris famulantur motibus,prorfus infternuntur,8t~ etiam non multo hubzifi.cbi> milius qum cofta? fon^uerinfima foi parte uerfus ilia defcendunt, etiam f alter altero fem 4per fit elatior, neque ad amuflm diredo mutub opponantmv Quum enim liendemifls qum iecur defcendat,uterque autem ren uena? caUa?,qu fub iecoris corpore ducitur, uicinus efl contendat,meritb dextrum finiftro elatioremef plerunque cernimus. quippe non raro etiam fnifter dextro elatior obfruatur,in rjs pra?cipue quibus lien minor Se iecur maius obtigit:perindeac fi id dextram renem deorfom deprimeret3ille autem finiftrum altius afcendere, fbic0 fobrjci fneret Porrb contrarium hune fitum renibus non tam loci , quo apte lo cari poffnt,occafone,qum nediredo unique frofom fanguinem attrahant, ac alter in contrarium , vr reuellen s alterius munus prohibeat,accidifl conftat . Neque etiam in renum ftu Galeni ratio part probcdaeft,quadextrfniftroeditioreefdocet?utfecundu ea qua? dextro uena? lateri aflcribit, no magis illi qum finiftro lateri propria fnt.Nemo enim fana? mentis ex iecore in uena? eaux latus dextra plures uenas qum in fniftru pertinere fatebitur,fiad amuflm eius uena? fecund iecoris pofteriora dudi contemplatus foerit Caeterm
4

r g AN A

utcunqj

>E
,

HVMANI

CRPSS

FBRIC

tBR

V*

cbdfddt rumlongtudo,fuperatunquam.Sunt enim humani ' rens oblongi , Se minus lati,omni'que I^nufcrind* K a figura, ex parte aequalitcr craflu k Anter i s nanque Se1 pofteris comprimuntur rens, & in m latere cbd. . exceriori ad amuflim orbiculares Si gibbi:" in interiori aute,quod exteriori bruius eft,partm ** Si! gfobi,partim caui.n mdia enim interioris lateris fede fnu profundius fbiimpreflm exiout, mtifigurd fuperius inferius'que uelut in acut" angulum defnentem,iii medio autem extubernt. Silfpe cbd.s> riori partepaulo qum inferiori latiores fontrenes , Si paru admodum exteris qum interis \ fmi cra^ ores* ^agmtucline eadonantur,qua probe quantum fanguini ex ufu eft , ferofo humore Afagniiudo

, Uicunque rertes ftu inter fe difcrepent,neuter tamen alterius atitudinem.quanta mdia eft ilo-

illumemundant.Superficiemiecoris gibbo fmiliterimpenfl^uem &lubricamfbrtiuntur,ut fmguli ait- Si colorem intenfrubrum cVrefplendentem . Subftantia nanque confiant crnea, denfa, adquidpnud~ moclumq? foli da Si dura .parmes cordis fubftantia uarian te, praeterquam quodnuliisomtimmdicdt. c, T . or T, r , n c. . c,\ l , ? , , , nino hbns intertexitur.Kenum enim i ublxantia nbrarum , ut ex iecoris pulmonumq? ubliantia,expers eftruaforum per ipfm diffuforum fibris ad attradionem, retentionem Si expufonem famulantibus .Quum enim fnguinis ferum rens excolaroporteret, rteq? commode e f, h *** cau2e magna^ arteria? corporibus,uti iecur,ad uenam cauam adnafci potuerint, p infgnis &a,*tfi. ram* a uena ac arterfa m fp^os dedudi funt . Ac caua quidem duo grades rami , utrinq? nim. m,n, rum finguli,ad fingulos rens enafeuntur, qui non diredo inuicem prodeunt,fed pro renum f tu, origirteuariant,dextercp ramus elatius finiftro principium poflidet,f quidem ren dexter altius colocetur. f uerb fnifter fop riorem dextro fedem fbi uendicet,fnifter quoj? ramus ela tius dextro caua pro nafcitur.Ac par fan arteriarum eft ratio , qua? fub uenis protenfa? Un q zjfi.cbd. cum iii,'s tranfuerfim ad renum q fnus, quos in interno ipforam latere gerunt, perferuil7> * tur Quum primum in hominibus ad ilium alterius renis fnum uena ac arteria perueneriiK, in duos ramos priufquam renem fobeant,amba? diuidun tur, unum ramum fuperio ri eius fnus angulo,alterum inferiori offrentes Jn ipfo autem uaforum ad rens progreffo,ad modum rarb framulos arteria? dirTundunt,fedtota? in rens abfomuntur quum intrim riofigu. e. finifai renis uena,r feminalis uena fniftram peten s teftem depromatur : ab ea autem qua? dex> $ *o^ ^ trum renem adit ramus in pinguem membraneamq? renis tunicam numro fa fobole fpargi > tur : quod Si finiftra uena interdum imitatur , dum ren fnifter eatiorem dextro fedem occu > nftanZnl pat.Cuiufmodi uerb ft ha?c pinguis renum tunica,pauo pbft exequar : ' nunc enim uaforum mmfim,fc dudus,ac per renis corpus diftributionem un cum renis fnibus , Si meatuum urinam reni riatim fpe. bus in ueficm deduCcntiumortUjproptercontinuumde uafs fermonem perferibere aggridbis tdbu ki zi fig. diar.atq? utinam ita haec tibi ob ocuos ponere, quemadmodum f praefens eflm, leui^ admo dum operain renis fedionecommonftrarepoflm : maxime quum tt fabula? de renum oftcrjs , fnibus , membranis , Si qua? in renibus diftnbuuntur uafs , antehac caeteris difldionis profeflbribus effida? fnt. Galenus inquit fmpliciter, uenas ac arterias per renis Corpus diftribui,&:per fpiflm duramq? renum fubftandm,retento fanguine,urinam cum bilis qua? lin*
cbxrdercs
. . .
.

Sulftantid.

Venacart
na: renibus q Idtati.

R-ntmin in*
ternis fddm conformati*

guiniadeftportionetranfmitti,in9urinarium meatum effluere ; Noftrorummedicorum,8 qui Galenum fequuti font omnium,ha?c exprimere ftudentium,afj perperam ofcitantercp r^ nis fbricam aggredientes,&: quaehaec uaforum ft diftributio & ftus non obferuantes,nefcio quas colatorias membranas ementiuntur. Alrj fedionem auerfati , cV in altis cathedris federites,fbiq?ipfs minfic placentes Promethei, abundfuo munerefe perfundos efl arbitraittur,f difeipulis imaginatione hominem cfingant. Atcp hinc illud eft, quod praecipuos noftr setatis medicos Si docuif Si fcripfifl fcio,nobistriplicem,quo urina fanguin inrenibus di feernitur modum excogitarl poflmon addentes interirri, X) V^A B VS pr figuris medicorum de urinai
txcolatione commentum exprimere conatusfum , ac fuperiori fiurarenem ai ipfius gillo uerfus finum cauum uedijfelum finxi, infiriori autem renis duntaxat mdia f^elatur portio. Ca-term^uidftngtilisin'cetur, ipje chara&erum Indexin
hune modum edocebit.

tAT B3 B

Vena (y arteria Jerofumfanguinem rem offrentes. Sinus, in ouem medici ueriam (y arteriam nuper di&asferO fumfanguinem profndefe docent. C, C Sinus, incuemurina ex iam diofinucolaretur. JD B^.enis fubftantia orbiculatimfinushosampleens. H Beatum & nugatifiimum renis coldtorium, feu mnerait* cri lrimodoperw.a,(j iirinamex finu B indicato infinum Cm fignitum uno. cum bile promdndre fi'nenSi

quid in ipfa homirtis fdione; appareat,fd fibi fnus Si dit dus foo arbitrant effinguntv Adeb fart ut nunc omnibus recepta probatcp ft opinio, duos ih renibus eflefnus,fcundu uifceris logitudinerri iitos,elatior feilicet unum, demiflore alteru , qui tranfuerfa qudam membrana irt>

F Vrinam ren ad ueficam defirens medtus.

terdiuidantur, foperior dic ab inferiori.In fuperiorem renis uenam arterimc fnire,easj? ferofoni fanguinem in ilium in<
fundere,

5t

ANDRE

AE

VESALII

BRVXELLENSIS

fondere,deinde membranam fnus intercipientem,tam ardis anguftisb? foraminulis peruiam efljUt Se aqueum illud ac tenue recrementum Se bilem quocp tranfmittat,fanguine intrim pro pter fui crafltiem non pntrante > Addunt praeterea illi humana? fabrica? ftupentes architedi, uttantofcilicetelegantiusNaturae opusconfingant, ex inferiori fnu meatum urinariumexplantari,illumqj urinam iam colatam excipere.Profedb fagaciflmus ille rerum Opifex ttum runus uni membranulae cribri modo perforata? non tribuerit , neq* in renibus eandem extru' xerit.Quin renum fubftantia facultate fbi innta,ac propria ad iuftiti temperie,ex uenis ac arterijs per ipfius corpus dedudis/erofum illudrecrementum excolat, ac in finum qui urinario meatu excipitur,difndit.Quod incredibile artificium ut uideas,caninum renem utpote maci lentum,&:null,quemadmodumhumartuseft,pinguedineoppletum,ad manum tibi efle uelim,illumcp uti renis adminiftrationem ad praefentis libri calcem fubiungam,te primum aggre di.Poft aliquot enim obitas fediones(dummodo prima non fuffeCerit ) duos in renibus f mus

adinuenies,fecusmultoacnoftriarbitranturmedici,Naturaformatos/lVenaenimcVarte, uvtifupe, riainreniscorpusfubeuntes,irtunumdegeneran^^ refpondens.HoccauumVuenaearteriae'uemodoperrenis corpus diftributum cermtur. Pn- ^CIfJ t4 mum enim paulatim latefcs , in duas quodammodo partes diducitunquarum unam quidem buks tt anteriorem,alteram uerb pofteriorem(renum figura? perpetub memores)dodrina? ftudio uo lw*> cabimus. Anterior una ferie unocp dudu, modo fex , modo feptem , modo plures etiam,a?que craflbs producitramos,in quos etiam anterior h aecmembranei corporis pars finitur. Pra?fentes rami per anteriorem renis partem a?qualiter fe inuicem fecundum renis formam abfceden tes,uerfus exterius renis latus properant,no quidem adexternam ufcp lateris eius fuperficiem, fed interius multo in renis corpore permanent . Hc in aliquot propagines rurfus difledi,corporis membranei pofterioribus ramis,quos nunc profequar, commifcentur Pofterior enim corporis dus pars eodem modo quo Se anterior in rames digeritur,ad extern renis latus con tendentes.Quum uerb hi eoufqp quo anterioresdeuenerint,mutub pofteriores rami cum ante rioribus count,ac finguli fngulis,ac f unumidemq corpus efliit,uniuntur, mutuamqp cauitatemconftituunt.Elegansifteramoramcoitus inftar femicirculi ad exterioris renum lateris formam perficitur.Porrb membraneum cauumcp iftud cum fuis ramis corpus non un decuncp renumadnatam habet fubftantiam. Corpori enim ipfpriufquam in ramos digeratur,anteriuspofteriuscp, cVadinternum ipfius latus,no autem adexternum,reriis fubfttiaadnafcitur* Ramis uerb anterioribus duntaxat anterius,pofterioribus uerb pofterius renis fubftantia adnafcitur,quouf9 ad mutuum coitum rami ducantur.Hc enim ubiin plures ramos finguli di> uiduntur,acanteriores cum pofterioribus count,renis fubftantiam adnatamundic^ habent. quanquam inter ramos ipfos,qu nihil adnafeitur ad renis interiora , uelut feptum quoddam procedit,ramis non cqnnatum,& ab illa renis fubftantia prodiens,qua? ramis dum count co nafeitur, Adeb ut hic inter anteriores pofterioresep corporis illius membranei ramos alter qui dam renis fnus exurgat,quodammodo bipartitus.Qua enim is exterius membranei corporis !atus,ubi primum ramos germinat,refpicit,unicus ef apparetrquum autem fecundum feptu ex renis fubftantia pronatu,uelut ad exteriora fertur,geminus confpicitur. Vna enim eius pars inter feptum ck: ramos anteriores, altra inter idem feptum Se pofteriores ramos porrigitur. Sinus hic inter diflcandum fubhumidus exanguiscg omnino occurrit, corpus autem illud membraneum cum fuis ramis omnibus,autprimus fnus (f ita corpus id appellare uifum ft) fanguin plenus femper inuenftur.Homines ut paflm pinguetudine , quemadmodum Se por ci,fcatent,fecundum fnum quoque adipe duriufeulo , Se quaf ferofo humore enutrito oppletum habentrqui non folm humanorum renum fpeculationem diflcantibus obfcurauit , fed quibufdam accurat fedionem aggredientibus ita impofuit,ut hune adipem x urinarrj meatus * "y B operculum quoddam efl,&: urina? in renibus excretioni feu colationi pra?fici,cV: quoddam ue lut colatorium efl,fcriptum reliquerint . Qui enim fuis imaginationibus Se fomnrjs non con tenti,plenam operam un cum ratione fdioni quoep impenderunt,f nihil aliud , faltem mea tus urinarrj r initium uiderunt , quod fan ex altero renis fnu pendet , non quidem ex humi - > $* liori ipfus fede,fd ex interni lateris fcundiiftius fnus medio . Incipit enim meatus illeab externo latere membranei corporis,ubi primum m ramos feinditur. deinde per eius corporis mdium procedens,ex renum medio in internum renis latus uena? cuiufdam inftar procidiu P^nummu, \fec mehercule demum renum conformatio eft , qua? in membraneum illud corpus ipfiuscp T* ramos ferofum fanguinem renis fubftantia? ui>Se fibrarum eius corporis redarum benefici at trahi commonftrat:quo fanguis quantum fuffidt ferofo ilio humore ita liberetur, ut fanguin porta? uena? furculis in caua? foboles aflumi tranfmittic| nouimus * Quippe non uniuerfom
rens

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

V*

5*7'

rens alliciuit.mb ut frtguis ad ftuxum per uenarum cauitates aptior fit,eius hum oris portid un cum eo per reliquu adhuc corpus ducitr , quem extrado iamcp ccreto fnguini innatare confpicimus.Qiiinetiam manifeftum qUoque euadit, renum fubftantiam fanguin no fo lm in uena caua,fed Se in arteria magna contento,aqueum ilium humorem , & fi quid biliof

excrementi adhuc ipf ft admixtum,colare,atcf m alterum ilium fnum pronudere,eumcj? inde Z per t, q per 5 urinarium meatum ad ueficam huichumori inftar lagena? fubditam fenfm deflucre. Que} in y figura; uerbhorummeatuumconformtiftiubi renum tunicarurti explicationem praecedentibus zz,zj. azofig-T, addidero,ftatimaudies. Renibus bina? font tunice,Ortufubftantiacj? uariantes. a Prima,qua? R_eumtu, exterior eft,renum corpori pertinaciter non adnafcitur, nihilominus ipf inftar inuolucri cir- nies, cumquaque obducitur,&: hinc etiam renis fafeia uulgb nUncupatur . Haec peritonaeo humiliorem fepti tranfuerf fedem fuccingertte principiuin dudt < Qu enim ipf rens in curnbunt, membraneas quafdam fibras producit,inmembraneam tunicam,qua? rens ipf colliget,dege nerantes.Praefens tunica frequerttibus ueiiis inftar omenti intertexitur, muta pinguedine(ut Se illud)abundans,renumc|? adionm penicilli Cuiufdam ritu fouens.Dextri quidem renis tiib zo fig.Y. nica uena ad ipfum renem pertingente b propaginem exigit^n membranam frequenti ramoGo/gX, rum ferie excurrentem.Siniftriautem renis tunica' uenam adipifeitur finiftro uena? cauaelatere,elatius qum renis uena enatamtaliquando etiam connaria eft in eiufmodi tunicasimplicaiitium uenarum exortus ratio.Porrb altra renum tunica tenuior eft, Se nullis uenis neq; eti pinguetudine obfta,8<: ut iecoris Se lienis tunica renum fubftantia? conhatai Haric pro crt tertiarene petentis arteria? tunica, & uene. item altera.nam dum hec uafa reni implantantur, ha? dzfi.cdp.z tunica? ab eis abfcedentes,in pra?fentis renis tunica dilatantur l Caeterm renis d neruus,querri B^nit nerui. Ub.+y,*. quafi praeterieram,gracilis eft,neq? uena?,neq? arteria? renis proportione refpondens.llla? enim alterius ufus qum nutriendi calorisqj infitirecreandi gratia reni offeruntur neruum autem feufum duntaxat obtufum pra?ftareoportuit,ac proinde fexti paris ramis qui coftaru exporriauntur radicibus,Natura fingulos ad utrume? renem diffudit,in internam ipforum tunicam potius qum in corpus illos difpergens
'

DE

VESICU
M

VRIN^E

REC ET Tci
Cap,

VL

O,

'

qy meatibusurinam e renibus in ueficam deducentibus*

2CL

ueficamimprimUoilendimtUgefmdfecunda^uigefimatertiafigu rabane fmul cum urinais meatibus deteamprorfus expriment^ uti ^quarta figura Ca, pitis Jadragefimi noni, librifecund Superioreuero uficxfindipartemadhucperitono ne

VIRILE

xampropJtitfecm^

Kfkam^cbrm

rumfigurarum Indicibus peter e liceU

E R I n D E ac rens fois fundionibus opportunam fedem fibi uendicnt*
*zo figu.p,
32, i? '.er

tuto'quelocantur,itaquoque&uefica cVurmarrj meatus/ Vefcaenim quumfitaquea?foperfluitatisreceptaculum,inquofertfimarertibusidco latum(ne frquenter Se perpetub,fed rarb Se repente ac fml urirta nobis reddenda ft)coaceruatur , eam fedem meritb obtinet^ qua comode dum urina? copia aut qualitatemoleftatur,eamexcernere poflit:quem locum

***

|nondecuitabbeoquofccaexcrementaemitmnturp^

Snt,adebutiurequod^onminusuefca qum inteftin redum humiliuslocam

rwm

-fcf3 foh^iXaliquanmlumrotund^
mtraP^rretamplio^idquodftusoccafoneaccidit
Ut

*f*

propneuoca

commS^ *4ft& Muteras inmulieribus attenfum,eius diftenfonem ^^^^^^^

i,feaJ'XccS
foTamexlort

ANDREAS' VESA LU BRVXELLENSIS uicem an ouftum'ue meatu defnit,amplius,quanto cmodius id pubis os excdes propter ceVeficafub, Rentes abdominis mufculos diftendi dilataricp poteft . Vefi'c enim amplam Se extendi promptam fierioportuit,quo rarius,ut didi eft,urina nobis reddenda ft.ac pro.inde mbraneo ner uco ue confit corpore, quod dilataripofltcomod,cx: rurfus qu nihil tinet,fubfidere .Et nimcuefca laeui,dura,ualida,mbraneaq? conftat tunica,qua? modo craflior,modb tenuior ui- eZffJft ftur,proutrtimirautimpertfsdiftendit,autardatur:peculiariterhocfbiuendicans,quod dextrafigt in elatiflmafoifondi parte, &: qua in ceruic dfinit, obmeatuu quorund implantationes Se rafigur* expltationes durior crafliorcp fi t.Hanc triplici fibraru gnre intertext,uel pueri nouere,un- *"*.* ouibus dum uefca inflan t,utproptius diftendatur,illam fricantes,ac eiufmodi fibras diuellentes.Etenim nulla corporis tunica occurrit triplex h oc fibraru genus exadis oftends,cp f ue fca infletur: adeb ut uefcis,quas puer,utinoftratibus moris eft,inftare,contundcre,&: unguibus ac diaitis terere foleb,quid fbi fibra? tunicar uellent in Anatomicoru libris, ilico intellexerim . Caeterm uefcimplicantes fibra? eadem qua fibra? uctriculi Se bilis ueficula? collocan tur ferie.Reda? enim intima? font,extima? tranfuerfa?, mdia? uerb obliqua?,pro fundionu ordine finis feriem adipifcentes.Expulfonem namq? pra?it retentio,& hanc rurfus attradio.Du ram uerb cV craflam uefca? tunicam fierioportuif,pra?ter caetera arguments funt, quod in ma<mam molem fa?pe diftendi eam oporteat,quodq? urina? acrimonia Se ulceribus ac calculis idcpWneris malis ali)sfrequenteruexetur;qua?,nif dura eflt,eam facile lacerarent,eroderent, ac perforarent. Vt autem ualidiora adhuc efficiantur ha?c,peritoneum illi denfum robuftumq? inuolucrumpeculiaritercircundedit,quodfecundauefica? tunica cefetur.Hancperitonaeum ipfoffiert/qufuprapubisosueficaefunduanteriorcf ipfius fdesuniuerfa peritonaeo in ho- { I minibus fecus multo q^in canibus adnafcitur.In canibus enim cYalrjs quadrupedibus proceffus tant peritona?o uefca? ofFertur,neq$ tota ipfus fedes anterior peritonaeo nelax quidem adnafcit,fed ut SC po fterior uefca? fedes leuis Se lubrica cernit i In hominibus eti. fdes uefca; pofterior red inteimi Se uterrefpiciesjeuis Se lubrica Se aqueo humore oblita eft.Ca?teru eu urina uefca?(ut Se biliofum recrement fua? uefcula?)ad nutrition inepta ft,uenas3& qui bus ipfius calor refoeillaret arterias Natura ilis diftribuit,ac primu utrinq? in ceruicis uefca? la- g ,*?&. Vena: et ane tera una- uena & arter;a ull a caue iiene Si arterie magne1 ramis per pubis ofls foramcrus ac- Jj^fej ^'wfc* cedtibus deriuauit^quehincfurfumper corporis uefcelongitudinconfcendetesyn tenuifli. ub+i. ' mos piliq? modo graciles furculos diflipant . Neq? neruis itid,quibus ob triftanti fenfatione maxime indicruit,uefca deftituit. Quan tiuis enim urina uefca? ut bilis minori uefcule. tanq? fa miliare quippi influat,ne9 quu naturalis eft ul ab illa noxpatiat,ea tam interdu tant bilio f excremti admixtu habet,mordaxcp Si acris reddit adeb,ut nif urina? qualitat uefca perciperet,ill diutius contins,grauiter plerunqp afficeret Proinde inter caeteras corporis partes, 'neruos no minimosfenfutadus duntaxat gratia uefca obtinuit,eosfxti paris ramis cofta. uficd.z1t. Meatus fie, rumradicibusexporredis,&abkinfimisfpinalismedullaparibusexigs . Pra?terlia?cuafa&: 4^ It tus urina edu, neruos ex elatiore mediaq? fundi parte' meatus exoritur,qui per umbilic Si intimu foetus in- ub.4. char. cens, et ftus j ^j quocj jarcfminis fperie nomen inuenit,qui adhuc utero gerimur, urinam deducit, *7.*8. peculiares ar, ** i r r . t 2 p. M tericcueficce Quinetiam uefca? lateribus dua? attendun tur arteriae,uitalemfpintum ex uteri arterrjstoetui N^E+ commiffk. dfrentes, qu a? in natis non minus q? meatus urin deducens,exarefcunt,inutilescp reddutur, ^. nif quod uefca? ad peritona?um ligamentorum uicem abund gerant,uefcamq? eredam con- m ?o figura Meaunmu, tineant.Porrb in humiliorem uefca? fedem praeter foos neruos Si uenas Si arterias in cauita- JVK>U rmSrrmbus tem ufq?ipfus,aif duo meatus inferuntur ex renibusurinam deducentes,aciuftiflimeNa- t^,cr. in ueficamde, tura formati.Quum enim rens qum proximiecori neceflrib allocentur , uefca autem hu- o twfi -t> ducentium k, mflem fecjem f^j uendicet,meatus quofdam effingi oportuit,urinam ex renibus in uefcam de- %f- i>c' duduros . Atcp hos uenarum corpori qum fmillimos Natura efbrmauit . quippe fmplici confit tunica, uenaru tunica paulo duriore,paucioribusc cp illa fibris obliquis intertexta. ita namcp meatus illi iniuri^s ferendis redduntur aptiores,cV tendi fbfidere9 facile poflunt,cxf obliqua? fibra? quo minus in ueficam urina ocyus delabatur, nihil intrim prepediunt. Verum quod his meatibus,quos Graci ab officio ^e>vgaf,& ^xvsidCTrc^s -^niss appellant, tanta cum uenis ut fmilitudo, quod que illi fecus qum uena? fanguin turgentes, candicent, Celfo alba? uena? nuncupan tur. p Explantantur uerb idiex fecundo renum finu,eosper mdium primi p^SWt fnus dedu cte.Hinc peritonaeo fuper l] Iumborum mufculos fupertenfi, fecuriflm deorfum ^'.^ ad uefcam prorepunt.Adnafcuntur enim in progrefl peritonaeo, &ab ilio fibras quafdam ^^; adepti,alteram aflmunt tunicam,uenuis Si arterrjs ut peritonaeum ipfum in tertextam . Porrb dudus ipforum quum itineris longitudo nihil commodi adferrehc poflt , qum minime anfraduofus eft.exrenum enim fnu deorfum modic uerfus interiora , ut ad uefcam pertin5i3
'
* *
. .

-t

<

4C>

gant*

CORPORIS FABRICA LIBER V* 51? gant,deducuntur.Ne uerb parum firmati,&onjninopenfilesuefceinferereritur,aut obliquu rxHuM' nimis duduefficerent,noelatiflma? parti wefcae,ex qua r meatus,urin foetus extra umbilicu Sfi.nonpro' deferens pendet, mplanttur,fedilli uefca? fedi,qua? pofteriori peritonaei regioni , ad quam cuXdboczj meatus totodudufcuradna(cuntur,uiciiiior eft* Eft autem ea regio irt pofteriore uefca? ffigM. de paulo nteaquam in ceruicemdefnat,cuiutri9 meatus primum adnafcuntur,& obliquo anfradu uefca? tunicam peritonaeo pronatam penetrantes,tandem in uefca? cauitatem altet i%figw.c ram quoqj mnicani pntrantes aperiuntur ingrediuntur'ue,modo fan qum fimillimo, r quo f**. bilis meatum in duodnum inferi relatum eft ; Iaxis nimirum membranulis utrinq? ad meatus
s

DE

HVMANI

Foramen ex uefca? corpore appendentibus,non aliter qum f uefca? interna? tunica? tenues hu ^mficiofa iufmodi proceflus inibiadnafcerentur.Horum ufos, membraneoru procefluum bilem dedu- Tf *" mJnd' .1 r . r 1 r .\. .1 r1 deaucennu in* centimeatuiadnatorumuiui reipondet, ut icihcet urina? quidem ex meatibus in ueiicamde- fmi0% fluenti cdant, Si dum uefca diftenta urinam rurfus in eofdem nitatus regurgitare uolet,collediilli meatumcg opplentes,urina? tranftum praepediant.Id quod adeb preftant commode, ut uefca uel flatu plurimo repleta,nihil plan fpiritus per hos meatus redderequeat . Veru quod Se obliquus ille in meatui infrtione dudus, eidem ufoi famuletur,uefca? dum inflantur , exad comonftrantEadem infollibus indies experimur:nam per foramen quod tergo illis adhi
1

'

beri fblet,ar quidem attrahitur,fd quum follis comprimitur,propter aflrculum impetu aris foramini appreflum,nihil uenti exfje.irat.Idem quocp in pilis obferuamus,quas fiatu diftendimus*Quanqulongmaioreinduftria,neq^itapendulisoperculis rerum Opifex in urinariorum meatuumimplantationeutatur,q?ncs ipfus artificium imittes in follibu s Se pilis , aut etiamin admittendis quas poftmodum egredi nolumus columbis molimur. Vrinarioru itaep rneatuum implantatio ad inferiorem pofterioremqj regione uefce non procul ab ipfus ceruice u zifig. 4 v confiftit. Hc enim humillima ueficae pars in anguftum finitur" meatum,quem ipfus ceruicem Veftcct an ^ V A / colurh'ue nuncupamus:aliter in uiris qum in mulieribus protenfum , Se alfjs quoq? in illis cf? nx. in his adntumcoagmentatumcp partibus,& ufum dnie]? ambobus diuerfom prebent.Com xtzyz-ifig. mune eft enim uni% huic ceruici feu meami urinam ex uefca defrentixmufculum orbiculaf-1$h->- tim eircunduci,quo cauetur ne urina prter uoluntatem noftram effluat: cuius ufom,ftum,8 forma in fcudo libro diffuf perfquu ti fomus.Deinde utrifc|5,8c" uiris Se mulieribus per ilium meatu urina excernitur , fd uiris ad feminis quoqj eiaculation ille auxiliatur* Eaq? propter pey zz^ fi. f culiariter hir glandofum illud corpus adntu habent, femen deferentium uaforum2 infrtione z vfigu.v, fufcipiens,quo corpore urina? meatum humedante Se irrigante mulires deftituutur* Quine^ d z$fi.x,x. tiam mulieribus fuper uterf ceruicem meatus hic fu uefca? ceruix fibris membraneis illi adnatus extenditur,ac ubi primum fub pubis of cum uteri ceruice forfom infledi ceperit , in illius bzsfiA.z7 cauitatem" ceffet.Viris autem ultracporriginirac prominet. nam quamprimm humillimam fe-L. pubis oflumcommifTuraeregioneinfoperauitjpertis corporibusiubnatus ad elatioremufc^ c Vetel 'ier* c pubis oflum commiflrg fedem forfom fertur,8t" hinc rurfus prot rigidus flaccidus'ue eft pe ext,zj cd.^9Ub.z rtis,furfum fpedat aut propendet,nunco-Graecorum,nunc S Latinorumelementu exprimes* ad g,AyB, jjjfcg haec opportunis un cum generationis rganis pertradabuntur Hadenus enim ttiplicia Q^tnm^0 cibi organa utcunp perfquu tus furmprima quidem qua? concoquunt , Se qua? alimentu utile nu organa h<t
d?}

49' et liufcapi eiui

!ff'lt propelluntactranfiruttunt.Secun^
mufad

recremta.

chenus comme
-

tisfigu. 1,1

r
fi

Tertia uerb,qua? excrementpru effluxUi adhibentur. Atcp haec in duplici erant differentia:alia enim jntempeftiueffluere prohibent, ut orbicularis * mufculus uefca? ceruici cVpdiciadhibi tus;alia autem tempeftiu excrementa propellunt, ut e feptum,&: abdominis odomufculi;

moratafnt.

tdb.A. tdb.e.4.

N^TVR^M

TROP^fGi^ND^E
prouidijje*.

S^ECIEI

P.S

A.A,

Caput

2CII*.

n praefentis libri initio nutritionis organorum necefltatem in humana fa brica adinuenientes , ex humani corporis primordrjs,cVqua id conftat materia,hominemneceflarib mortieflobnoxium colligebamus* Prgter^ quam enim quod mixtum genitumcp ft corpus humanum , idipfum im ^ mortale incorruptibileq^ fieri nequacjuam pbtuifl, arteria?,uena?,nerui,c rOiSe id genus partes reliqu? , quibus conformatur , abund common * ftrant Quando itacf uel materia? occafone hominem producere immor^ talem rerum Opificinegabtur,ipfadimmortalitatem qodlicuit auxilium machinatus efti inftar boni ciuitatum cortditris , cui non praefens duntaxat cohabitatio cordi eft,f ed ratone quocj prouidet, quauelin a?tern,uel ad quamplurimos annos ea duret.Sed Ciuitas quidem quantumuis benefortunata , qua? non un cum feculis aetatibus^ quandoc inter cidat, nulla
Uide*

yi0 ANDREAE VSLti BRVXLfcNSS ^j idtttr Unq inftitutafoifl . Prouidiuerb follrtiscp rerum Opificisopera,quaemulttsahrioH millibus iam fuffecerunt Se perdurarut,adhuc permant,mirabili quadam arte ab ipfo inueta, ut femper pro hominibus qui corrupuntur uoui foccedant,perpetuab; Cpeciei conferuatio fit.
Pdrtiigene, rauoni/ubfer

HominesnamcpMitioitaexnuxit,utunusquidempotiflmfiftus prindpiirationexporri,

c^atoautmidfufdpiehsfetumutriretfouiHret^.Sicuiro organa, ateftesfoilicetipfos m

W;

mmmSZ didit,qua? praeeipuum noui cortftituertdi hominis principium efformarent,uafa illis adiunge_s duplicia^alia quidem materi ex qua hi apte femen cficererit apportante, alia.uerc.iam conte dinurtUdmeatu,quiopportunMirtc m^
cipfo hoc ccipiat:deirtdeis cmoq^uafs coferitur,quor benefici genitura temports fuccellu enutriatur acpra?cipuo Natura? miraculo in nouumhominemprodeat.lnterim&: tettes ua facs'illorafondionibusferuientia utrus fbiuendicat,ut&:mulier liqu3prim3ii}_pnncipn.ra.

x,idein yt

$,>,etc.

dz}fi.i,t>.

tioW
tl

vfigdXl
f2sfi>n,y.

7r

nerationifamulantibusorgartismeras
M

deledatiortisuimadgerteratiortererumOpifexcopulauiypfiueroartimeeaufo

g^figu.r. bz$fipri,
mid,g,o, ptdetnt,^
u.

^.^

etifftultaautiuuenilia,aUtratioiiepriuataprorfosfomnt,^ -"*"** ciei haud fecus cl f omnino eflnt prudentia. Quenim Opifexhaud ignoraret fubftantia ex ciua inftrumenta gnration! fubferuientia creauit,perfedam fapienti neutiqj admittereillece
bram8duelutinefcation,quamfolamacciperepotert,adfalute conferuationcmc? fpecieins

mdidit,deledationeuehement^^
9

nis de ocnerationis amore rer Opifice nobis ingenita diflerentis eft fententia: Quocirca pu dendoranatura?inuirisinftauisirtobediensacimperiofa,&:qttafartimal noexaudies rationem foriofaru libidini uioentia,fubrjcere fibi cunda conatur. Vulua quocp cV utrus m foemi

nispWirationeartimalauiduWrandi^
mora purimumc? indignatur.Vtmodb nihil dicdeamore, quo animaliafoos profequutur fcttus- & temperie Natura mulieri priuatim ccefl, ut no foluutero adhuc cotento l ali
ment fubmin iftret,uer nati quoqj fuis mamillistam fedulb Se folicite enutnat. Quam uero arTabrhasperindeacreliquagerterationifubminiftrantiaorgana exnuda fnt, iam paulatim audtturus es,quum cuiufqj organi ftum,formam,fobftarttiam,connexum,uafa rteruos,o tu, irtuolucr^quibusintegiturautconftat^udus^diortes^fus^eiusgenerisreliqu^auirora
organis ftatuens fermonis initium,profequi perganu

DE
*P

VIRORVM
R^AE S E NT 1^4

ORGANIS
Caput

GENERAT
XI IL

IOs

nifubferuientibus*

organa primum uigefimafigura^mqx uigefimafecunda o1 W' gefimatertiaabfotutifiimiexprimuntur?quemadmodu

Qteftionts
tic contrutr,

fia: 'mrddld'
tione de gne, vatior.k orga nis oluix.

I R I femaiprimariu^ominisenediuuef^ lofophisconceflumeftomnibus:mulicruerb femen ermttere,&effediui prindprj parte praebere, Ariftoteles Si alrj pleriqrinficinir.Rurfus no mi nus ambigitur,nunquid genitalefem duoruprincipioru materialis et efle diuirationfubeat,utcDiuoHippocrateetPolybo Galenus exiftimatt an effediui tantu,ut Ariftotelis eft opinio,qui licet principal motionis me J ftruo fnpuini femine inferri arbitrabatur,non tam ex ipfo,ueluti ex ma teria animal formar putabat. His praeter alias de feminis materia,cVipfiusabanimalis patti> bus fedibus^ decifone,ac uaforu feminali dudu,forma,ortu,numero,infertione,pr?tereaet acetabulori in utero eflntia,cV: fnguinis meftrui natura,fcctusq5 enutritione, inter pnmanos
,

medicos cVphilofophosinnumeras atq* penitus ex diametro contrarias difienfones, accedit, qua? teftium fit conformante* miuquid femenilli,ut Galenus anrtuit,gerterent:num uero tan un planarum, qua? Gra?cis A<* uocantur, quasc? textrices fuis telis appertdent,uicem ex i/o ripateticorum fententia grant. Vt intrim praeteream mille de foetus formatione , &: quando
mafculus,quandofimirtaproducatur,defstusadparentesfimilitudirte,acfignis,deoptima
anima? partemum fdlicet ha?c calor femini imiatus, alia'ue fubfttiafit,autalicurtdemifla,acali

quidProrfusincorporeaUtcorporeu:&rurfosfiitafit,rtumidcuh^ bus animis creet,unde id dimittatur,pra?terea mortale ne an immortale fit, eiusqp _generis alias
penirtfirtitasphilofophorummedicorumcpdiffemias^quxccefom^

LiIsufurpatLutcvribus^cdiuerfspugnantfous^partibusdiuerf^

 * M A N I 0 G R P O RI S F A B RICA LIBER V* 5** ab interpretibus mifer eonuerfjdeb fan,ut ingentibus undequacp opiniontlogmatumcp procellis fludunSiUehemert ter mbigem,unde generationis in uiro orgnoru nadation bo no omineaufpicenSi enim me comemoratorum dogmatu fententia primu expofuero, prae ter hoc quod fndifm? religionis noftra? fides nonulla fibi priuatim uendicat,^ pleraq* ineritbin dubiUoCariprohibet,h^C9 noftra aetas rerum capitibus potius cgprolixa enrration obledatur qui de fminrijs irtftrumentis incideret frmo j illis nondum explictis* obfcuri^ tatem no leueiri prarenRutfos f poftpoftis alior controuerfrjs, organor defcription aggrediarjpleraq? illoru plCitis repugnantia occurrent: qua? f exadi s cprobare adnifo sforo, rrtanca intercepta^ reddet oratio. At quum alicundeinchoandu ft,nUdaorgartoru defcriptio fubrj cieturquam ubf ex difldione uer(qualem profedo defcripturus fom) rtimduerteris, ilico irt procindU erit, quid de quamplurimis dogmatibus citra prolixarn argumentor confu ttinem ferttiertdttm ft Jn quibufdam aut quantumuis eti fdulb Natura? opra expendas, nihil quod tibi omni ex parte fanuuidebit,adinuenirepoteris:nif forte in alicuius uerba fecus tc# decet iurans,tuo fenfui derogarelubeat,rationecj? prorfus careas. Atq? hc adeb non iniuria miraberisi omnes qui huiufmoditradationaggreflifont,fobin de ignorata Se negleda orga nor Conftrudione, tt opinionu porttainuexiffo3omnesq inter fe quodmodo diffontire,ac diffrtibus argumtis eofd autores foa placita Andabatar modo confirmafl. Quo autem ex his fententiaru fludibus aflequuta Antome facilius euadas,generationis in uiro organor a uifi. !.. fabric ordine explicabo Teftium itaqj in uiris finis nulli no cfpicuus eft,ut Se binarius ip eftmfttw foru numerus, unde dlUvnoi cVgeminiappelltur: quamuis interdum unus tant, Se interdum ns fmul reperiantur.at id raris cp nnulli exiftimaiit,tertiu teftem tubercul praeter Natura ex meliceridum,aut ftetomatum , aut atheoromat numro in fcorto recondit enumertes Porrb teftium forma,fubftantia,tunica?,cV* illoru fondionibus fobfruientia uaf,no etiam pa- Teftmfbr* tent fngulis.Sunt igitur teftes rotundi,fd paulo admod oblongiores cg aut lati,aut profondi: dein humiliori parte nonihil obtufores amplioresq$,c|? foperiorifde uifintur.uermcV id admodu obfcur:eti f teftes ouoru nome plerifq?, Se prcipu Arabibus inuenerint.In exter St&ftantia* na fuperficie null penitus fnu impreflonem'ue aut in^qualitate obtinet. Subftantia confiant b %figu. t, alba,ladea,molli,ck' fibiundecuq? fimili ac cotinua,nifi qubd uenulis frequetibus rjfdemcg exi Sus} U1S tenuiffmisqp oppletafit,ob idq?rara cauemofaq?,quemadmodlienis c fubftantia efl uideat. Atq? id paru alrjs animaduerfum eft difldionis profeflbribus,mecp diu latuit,qubd inter diflcandum teft uehementius coprimere fole.Neq? uiror teftes ullum omnino fnu cauitatem'ue exigut, praeter e qua? fcundarib ip fs eiufmodi uenularu gratia accedit* Vnde aut ue na? uafcula'ue, qua? tefti fubftantie implicari dicebam,ortum ducant, fenfm explicare conten

DE

bus tunicis Se fminarrjs uafs/ cutis ipf&c membrana,qu carnofam no immeritb uocari di4&** ximus,perindeatc^urtiuerfumcorpus,amplexant,cx:duoutrif9teftibus cmunia ftatuutiiv uolucra:cutis quid unu, quod reliqua corporis cute tenuius eft,et uelut fotura quad Se rugis interftinguit,ac quibufd fcrotu,quibufd uerb (qui fe Ltirtius loqui exiftimt) fcortu,Graecis uerb o%wy dicitur Alteru aut comuueinuolucr mbrana carnof efformat, hc perinde ac cutis ,long cg in reliquo corpore tenuior,fd uem's frequtioribus irt tertexta. Praeter hc uerb tenuitat cutis Se mbrana aliu d peculiariter he,ut Sein fronte ac perte fbi uen dict,qudoqut dem nullus inter ipfas interuenit adeps :no aliter profedo q? fi Natura uiror teftibus laxius te nuiusqj uokiiflt cute Se ea mbrana obduci inuolucru, uirorq? teftibus no minus cg cere bro omn abef pinguedin.Nam cVf membranaru que uenis arterrjsq? frequerttibus interte xunt circa teftes adft copia,nullus tam,ut fer in reliquo corpore efl fblet,hc cfpicit adeps*
fig.r.f.

ma.

fzofi.u'm*

j amplitudini comittunt,induit,ualida quid,fd tenuis,uenisq? abunds.gQu enim es r r i t.telteiurlum ducens,ex pentona?i magna amplitu*,td,%dif, aine in inguinu regione ipfumcp fcortu duci audies,llic periton^pr^fnseducitinuolucrum, m **' quod peritonaei pars proceflusc^ meritb cenft,itacg ab ipfo peritonaeo prodit , ut fcortu cute gtranfmUtit deduci pronafcicp cernimus f Hoc inuolucru feu tunica exteriori fuperficie, qua han c carnof * mbranac5ringit,fibrisquibufdmbraneisilliconafcit,adebfanfrequtibus,utinterdhas ali teftiu tunica cftituere arbitratus fuerim.uti eti. fubinde in aquofs ramicibu s accidere cojicimus. Ab his ncp mbraneis fibris tunica interd conflat,qua inter fecd aqueo humore opplet inuenimus,Ceteru qu dextri teftis tunica fniftri teftis ctingit Uinic,amb^ tunice fi x 5 bris
tegra eft. m Derit ejitnddUte r ,^. . t ~\ fecmdd d ueii arteriamf feminales,ac dein uas feme a

yU ANDREA VESALII RVXLLE^SIS bris quocf? mtlub comittuntur,ac ob idextern fuperficie non admod leu habere uideiitur, fed membranar inuic conatar modo afper ac fibrofam .Interior eius inuolucri iuperhcies, quteftipfus9uafarefpicit,la?uis Se aqueo quod humore obduda eft,neqralh penitus corporiconafcitur,prgtercKquodelatiorifuiparte,quaexperitoneoprocedit,im^

tmuaturadnafciturc^quinto

ri,fed humillima? uafs femen tefte deferentis parti,qu id forfom fcundu teftis humiliera re, uoluitur. Adha?c,tenuiflma? membrana? interuen tu praefens inuolueru interna ipfiusiupert cieuaforamembrana?adrtafcitur,qua?peritortaoertata,uena?quide feminali altra cofiituit

planu 'antdturt.

rartic,arteria?autte^^

duntaxatline,qua?adpofterioruaforfedemducitur .Hocirtuol^ corporis mbrana comune iiaiicifcit.Vt enim hanc camofsquibufda fibris

al^

augLntertexic.ac^^^

dumtotipfuslongitudirtpofterioriirtfede, peritonaeo ufcf ad humillim a teftis parte car-

&ZZ

pientem,cVeti inferiori parti uafs tefte femen deferentis,fmul cum inuolucro

a^tu Jnuo ^

eLilliusbeneficfo,Vfi^luntariomotuteftemforf^^
huius occafone,quodfoili^

tumGra?dsarbWor.autetiamobuertarum^

inuolucroetiamruboremaliquconciliat.VerSmrtoignarusquofdauaginaid^

tXb*rt/^
'

n.

nomertdeduceremollemdenominte^ rfmodbalibOoccurrt,uidericortterttiofior.idertim mihifateft.,fi uerefngula,uti inter diilecandumappar^defcripfewotiuscap^^ linqus.nmilertimmtradatioi^ leoere,atcPexfertterttiafrtgulartuncupare.Quodpra?cipu^ropteralt^

noampleditur,teftisfigureadamuffimrefpondens,autpotiusillamettormans.Quippedura ^-^

^craflacualidaadmodummembranaeft^eftisfubftantiamutcun^molk
noluerts.Atqueisfartpra?fentisinuoluCripra?cipuusufuscenfenduseft.deirtinhoccondu^
utipfusinteruerttucVmedio,uafatefticomittendaipfadnafcantur.Inuolucrumertimlaxius,

tminu^
.^^

tertuius,molliusqueinibicerrtitur,quuafailliconnafcantur,qumperreliquamcircuiikren. &* tiam.Etelatioriquidemhuiustunica.partiuertaacarteriateftifartguirt tes " adnafcuntur , ac quamplurimi ramuli eam tunicam hic perforantes , in teftis iubitantiam ^ 0exporrigurttur.Pra?teriliosuerb,frequerttes,fedperquamgracilesfurcul^ miuscorpusuertaarteriaquederiuarttur,irttauris&: arietibus inftar mus capreolorum e le- o**m sauter dedudnu pofteriori uerb fede tunica haecper uniuerfam ipfius longitudinem uak, ^ diflmadnatos eximt omnes deferentis femen uafiV anfradus tefti obdudos , mibietiamutv ^ / ^ decuiiqueteuuibus ac uifum fugierttibusforamiuibus pertufa . Ca?terum perreliquamexteiro rem ipfus fuper fici,leuis Si aqueo humore perfofa,nullic? penitus parti conexa elt.lnterna uerb fuperficie , qua teftis fubftantiam haec tunica connnet,undecurtque illi fubftantia? conna fcitur.Porrb hanc tunicam feu inuolucrum primis Anatomes profefloribus,qui teitem <^</ * uocauere , ftffe* , quafi fopergeminalem dixeris , appellatum fat fcio : quicquid air, de teftisnugenturcapite, qui quum inuolucrumhoc ignorarent,cVapudueteres draecos^^ Jlwfx lsrent, praeter elatiorem teftis partem, Galeno teftis caputproculdubio nuncupaiam,aliameffinxerurttpartiralam,qua?paruiteftisirtftar,teftiimpofita^pfius caput &ff*T m uocaretur > Alrj horum errore(quem Si Graecorum interprtes mirifice auxerunt;eluli , lea infedione intrim diligentes , quum huiufmodi caput non reperirent, Arabes quoldamimi tati, uas aliquod hoc nomine appellandumfinxerurtt quod inter teftemcV **# r iam qua? praefenti inuolucro primum adnafcuntur,medium pofuere, eam iortaile leme aeie ^^

"^^X

rentisuafisparticuli^^

rr r

a-

ipfusfedem^rbiculatimaliqua^^ opra ob'ferutur,poftpoftartomin cotent^

s/

%&* danCTngulcW^^ nme dextr accdes teft,uerta?caua?caudicedemiffis cfraenaru ad rens exporredaruorig mes
Pentium
yus,mox<j

"'rpendt,principidudunoquidemdexnocaudidslatere,fedexfoperionantenon

ortus

DE HVMANI CORPORIS FABRIGA LIBER V* 5*3 iujtfiA fedeaddexnummodicdeclinans/oblongoquaf Si craflufculo tubereexoritur^ac fenfm niofi. e.zi obliquuerfus dextrum latus protenfa, peritonaeoqp foftulta deorfum fertur.Siniftri teftis u ue ^'x* mnon cauaecaudice principium mutuatur,at elatius multb qum dextra euafcens, ex ue na? finiftro reni exporreda? humiliori fede originem habet. Atque in hune mo dum plerun que xzzfigu.y uenarum ortus cernitur.uerum quandoq?,fedrarius, finiftro caua? caudids latere* ramulum fertur adx> Xporrjg{ confpicies , qui deorfum ad finiftra repens, finiftra? feminali uenx commifcetnr,c y spedtur cum illacoit.Galenus y idem Si dextra feminali uena? aliquando cotigift teftatur, quod fait
cet dextri renis uena egrediens forculus,deorfom protenderetur , Si uena? eommifeeretur a tcr%' caua? caudice principium exigenti. At nefeio quid Prometheis in mentem uenerit,qui fois fom flddmifce nfjs hominem in cathedra fingentes, dextram feminalem uenam dextri renis uena, finiftrum W# uerb ex caua? caudice toties enafei docent * quoties finifter ren dextro elatiorem fedem ocav pat;quaf uerb dextra uena non demiflus multb,qum renum uena?,initium duceret ; Si quia plerunqj dexnirenis uenanimis elataeflet, teftis dextri uena caua? caudice deriuaretur. Nos crebro eum renum obferuauimu s fitum, fed dextri teftis uena? aliud principium femel dunta* xat,quamuis tune utriufque lateris feminales uena? renum uenis principium dUcebant.Porrb feminales uena?,ad huuc modum deorfum protenfa? peritoriaeo fibrofis nexibus qui in alt
idfig. ca. 9

ramearumdeaenerantnjnicamcommitttur,coniuges arterias fortitae.Vtraecp enim arteria* humiliusqum dextrum teftem petentis uena? principium confiftit ediredo,cVfibi proxima? z *t,zifi. exelatiorisanteriorisue magna? arteria? fedis medio * promuntur,ac dextra quidem caua? ueftr na?acaudicem (quod parum Galeno animaduerfum miror) confcenderts,deorfum oblique a wfii ad dextri teftis uenam properat. Siniftra uerb fui lateris uenam accdais non femel mihi deiu* ifle uifa eft,fniftri teftis uena foto^ ^ nicata illam enafei , uix unquam occurrit : quanqu id interdum accidere poflemo eo inhcias. quod tamen crebris par uenarum Se arteriarum teftes petentium (uti paflim Galenus docet; obferuetur exortus,nequaquam coceflro.Dextra uena St arteria(idem de lateris^fmftri uafs

*Wfr. braneis'ue nexibus alligata?, decliuesep in dextrum protenfa?,

fuper urinanu meatuex dextro &%* ren urinam uefica? dfrente ducuntur,peritona?o iii progreflu tenues c perquam graciles rSftt foixulosdiffunderttes.Quumprimum uerb uafa haec ad pubis ufque oflis fedem peruenerint, ZL quad feptimus fmur mouentium mufeulus fupra coxendicis os deorfum uerfus minorent r z, fi. h*. femoris proceffom fertur, illa peritonaeum iuxta internum eius mufculi latus permeant, -ex f muzofi- maana peritona?i amplitudine procidentia in exterius teft peculiariu inuolucrum quod hic o **%: periton*oducitprindpi,per &S4& fextiparisneruor cerebri propagine coftarradicibus exporreda sdiducit, interduuero ****** uiaefimo primo fpinalismedullaeneruoraparPorroperitonaei foramenuaia cumneruo htf'T trantmittens non ita patet,ac fi quis ori pennamirtderet,auteademchart hanepertunderet, 4 I: fed peritonaeum exadiflm uaforum lateribus^pfarumep tunica?,quam in progreflu adhuc m ta* M- maanaipfius cauitateuafis exporrigit,conafcitur,tutbipfa no fecus tranfmittes,quam ieptum fc 7mufiul. & ^ {d fucdna{tur membrana? ftomacho Si uena? caua? uiam offerut. Simulatq? uero ua liJftJ failludperitonaeiforamert foperarunt, ex dextro quodmodo latere rurfus oblique deorfum S ex\o in finiftra ad dextri teftis elatiorem fedem1 ducuntur,arteria non amplius uena? duutaxat,ut in &mtc reiiauoproceffo,accumbit,fibriscpmembraneistantmmconeditur,feduariaquadam pecu-

fubaudito)fe&mui^

^,^ *A

K^lari^ rlfigl. disauterius

n ,

0l'?^Lccorpusramoramyriadesinuiccomplexiobferutur,nonquid

pofteriuscpdeprefl? inftar efformt,cuiuS;quidem conum uafa ubi pnmuinuice fi, permifeen tur efficiun t, bafm uerb ea fede qua elatiori teftis parti comittuntur.Per urt luerfom

^^

*^c<d implicariappart:impoffi
D'*1

Ne

etiam quod aliis traditum eft refedionis profefloribus,hicexpedereualeo quo nam pa-

domaiordextrilateris qum frtiftri uaforaimplexumfier^ uaforumnullumconfpiciaturdifcrimert,cValiurtdprofedbquamamaioriillominonueim

Plexumafculorumf Lillaquamperkona?uafsinibioffert,quillifibrofsnexibusharentJimple^
turgidam.Vtenim multifanam inillauenx inaequaliterextuberanteserrabundoduduferuntur,itaquo9inhocquodnarram^ re,uena? femirtalis acarteria? innumera? foboles oberrant,Perquamraro enimaccidit,uarices
ci autbaiuli fura?,temporumue cutemuaricibus
*

ca-

524

'

ANDREA VESLli 'BRVXLtENSIS

'

capreoiorum uitfs imaginem exprimere, fed Uti dicebam hic red, illic tranfuerfim cV oblique uarieq? admod prominere. Atque ab hac fmilitudine reor parentes illos omnilaude digniifo mos,qui domi puers ut ledione cV fcripturi fie etiam in cadauerum confedionibus exercebt,corpushoc li^i<Au ^^r^iquafiuaricofumd teftes affiftentediceres.appellaf.Quan quam Herphilus,LycusiMarinus,&: difldionis procerprimrius Galenus, etiam id no men p alrj parti,neqUe illi femper eidem,uti mox dicam,accommodenn Caeterum unicus mihi d6 ^ ex tt daleni libris ocurrit locus,ubi praefens corpus uariciformem plexum appellat. atque s , m E)Fj eft in nono dePartiumufo, quo retkular intaluaria plexum fuis bobus dlulus effingit. Vt- J^jnu. ImpUxws m- cunqueuerid cornus nuncupes,q bafi fua elatiori parti intima? teftis tunica?,quamuerepri- tmf "'Wm- mocft XnMlmte uocatamarbitror,adnafcit;racmultosramUlosrdhnCtunic perforai! qiifH^
.
.

^teselatioriquoqueteftispartidiftribuit,^
cruminfenio.
s

ximum inuolu Uena? {n ipfius fubftantiam diflminato s, Se

perquam tenui confiantes tunica. Fraeter ramos, r S(T .^ qUoSredcorpUsid teftis fubftantia? offert, alias per ambitumdidaenurtc tunica? frequetes, ldpeteex Se uenis in oculi tunica adha?rente fprfs,qum fmilimas foboles diffundit, quibus dnuo h^

Vats

femen

2 tefte adueft*

Hueuftefti fanauin fpiritUrricp deferentia,autrjra?prantia nuncupes, nihil moror, modo 14/,7M. h*ciamrecenfmdo 'uafeprorfusdiftinguas. Adexternenimuaricofi iliius corporis latus tm*fi, ^ m appitatur;1 aIiud corpus album Se durions nerui modo durum intima? teftis tunica? * ,J**

^rhnamttefi^ftari^

si&4,

**

eft.nam latins nnihil qum craflum Uifitur:qua uero tunicc illi connatu eft,fecundu conuexu ^ teftis id cauum K exiftit. Secund hc corpus ab externo uaricof corporis latere^ad ip us po- J ^ fteriorem fedem fertur, & deorfum modic uerfus interiora prorepens fecundu pottenorem ^ teftisfedintim?teftistUniCa?Ulidiflmtantifperadnafcitur,donecad humiliore teltis d& di^ feenderit fedem, qu dertub forfom * refleditur intima? teftis tunica? attenfom,incumbensq? uit. quidem,t no amplius ipf connat,cV n eandem formam retinens. Per totum enim dudum, Jm* quo teftis mniea? Corpus idnedit,propemoda?qualiter craflum eiufdemc? hgura?eit quam
m

compadoUitis,autcucurb^
in later,huius corporis reuolutiones fiant,ad eum fer modu quo angues& anguillas ocyus repre cernimus. Huius natiq? corporis anfradus Se inuolutiones admodu inuicem cotinua? & connata? cfpiciuntur, ut Se lignor uermibus eas affimilare fntegrumft.Refpodentenim illis Se deinde etimultutti rfrant cerebelli 'proceflu^quos in feptimo libro a uermium ima oinenomertinuenifledicam. Atcp hinc eti fortaffis in Arabinterpretibus lumbrium nomen feoitur;itenimpra?fei^
^

?^

J^

eoramaliquisetiNmplexumuena?,arteriaecpfoprafedemteftiselatior,itanuncupauere.l or J^ vb fecundum hoc corpus quod uermi aflmilab,nihil prorfus uaricibus, qui inaequaliter neq? N d0. eadem ferie extuberant,accediu Quanqu f bene Galeni fententiam in libris de Semine percpiam alibihas reuolutiones ex Herophili fuffragio U^M %*trty appellari uelit: alibi autan eo nomineali eius quod iam tradamus corporiV partem,qu id peni inferitur,ita uocet: 'cfmfk^ qua?uerb eaft,ubi corpus hoc,fermone ad penem ufcp deduxero,audies. Ad huncitaqmiodu , corpus id intima? teftis tunica? conafeitur, Se exterius demptis reuolutionu impreflionibus la? ue eft intus uerb quum ab intima teftis tunica acutiori cultello adimitur, afperu, fed nullis qua? ociuisfubfjeiunmrmetibusperuium eft. Nequeetiam aliter cauumefreuifitur,nohcfolum ^5 qu teftis tunica? connfcitur, fed neque qu ab illa abfcedens forfom fertur. Quum primum W3 ^ nanque ad inferiorem teftis partem defcendit,red d forfom reflexum anguftius,magisq; teres ^fig. fenfm efficitur,&: non amplius inUolutum,in teretem quaf neruum defnit.atque id ipf maxi g^ m euenit,ubi elatior teftis partem forfom feandens fuperat. Quo quum pertigerit,anterion $adxlf i dusc corporis,qudnosuaricofumefdiximus, parti uerfus interiora innititur,cV ipf tennis guu dftt membranulainteruentuconrtexum, altius tantifper procedit,donec per idem peritona?i Fo- j**^ ramen,quduertmacarteriamfeminlestrnfeunt,inperitona?iamplitudinemperu^ ^ duo nanftu corpus id nort amplius anteriori uenx arteria?c> parti g attenditur, fed m potteno iU9-ffi ra reflexum/ub illis irt peritiiamm tranfeendit.'1 HinCex dextrolatere (dextri enim teftis enar P^' rationem profequor)ad pofteriorem pubis ofls fedem refleditur, Se pofteriori pentonaei Ui>4g. particonnexum^uper^rinanumdexm lateris meatum fob k uefca deducitunEodem pan p, mnirtoratibrtefniftroteftecorpusfmileperfertur,cVambofubpoft^^^^^^ redum inteftinum ad uefca? ceruicis initium protenfa,fenfm mutuo appropinquant,c^Ja ^ ^ tiora craffioracfi fada, inter fe tandem courtt,uuumc corpus fub uefca? ceruicis initio conflit ^fig. ai* tuunt,in"glandulofa qua? nunc dicemus organa abfompt. Hoc fane corpus a tefte ad hune w#P*
1

CORPORIS F A BRIC A LIBER V* W; imodurnafcertdens,proculdubioid eft quod Herophilus <rvp^(tx7tKoywooy appellau{t,quodcj$ nos as femen defrs,ad illius imitation, aliqudo Se iadator dicimus."ham re uera corpus hoc teftisfobfttia femen afliimens,ad penem id defert. Ver ut cauitas ipfius per uniuerfum dudum perquam obfcuraeft,raroq? admodum fdione deprehenditur:ita quoq? obfcuriores 0 D h- tt- meatus foraminaqj fontiqua? tefte per intima ipfus tunica in eius corporis aut uafs fmen p.z)fi&t.t. deferentis reuolutiones pertint.Praeterea uafs huius in penem P ihfrtio confped quodammodofugit,cV: coitus tantum aut excretionis feminis temporeaperitur.quod quidam Pataurj difldus facile edocuit, qui ante fufpendium inuoluntario feminis fluxu laborans, hos meatus omnes apertos laxoscp habuit, eos potiflmum qui ex teftibus in deferentis femen uafs reuolu tiones pertingunt,8c" quibus dextra Se fniftr deferentia femauafafo uefca? ceruicem termi> q mfinu nantur J^erophilus,cV: exipfus fufFragio Galenus, q hc ubi dextrum ua s finiftro permifceturi ^ffd* am^^ paulo anteaquamcoantlatiora crafloracp reddi diximus, alijs quibufdreuolutio* nibus ha?c uafa circumagiinuoluicf uidtur innuere,qu Se in hac fede praefentia uaf fubinde t^xsktIw .ijo<l<Ai nommt. Vafa ha?c inibi nunqu nid perj obfcur trahi inuolui uif font: Se f r n fig>iG qua? ftreuolutio,ea penitus illi fmilis apparet,quam haec uafa obtinait,' qu primum ab inti furfwm. ma te^-s tumca ng amples illi tunica? onnataabfcedt.tale enim quid canes, cVmagis adhuc caudatifimrj &tauri indicant,parum cfpicuis reuolutionibus ea fede frquenter donati.Ca? GUndofim nw fc/ terum corpus olandofom, in quod defertia femen uafa poftquam coiere inferuntur,quodcj$ corpus mfori etfi.cd.A-9 Herophilus KSuJo&M^xsrW appellat,adhumillim uefca? partem reponitur,mediquo> Ub'lB* dammodo inter uefca? corpus Se illius ceruicem.Eft autem corpus id unicum,& fubinde ipfs ^Zxc^l teftibus orandius,at no ad amuflim rotund.nam anterius Se pofterius depreffom, lateribus t m dextra autem rotundum inftar globi cernitur. per ipfus uerb medi uefca? canalis procedit, qui hic figura z fi. pau[0 qum in reliquo progreflu latior,amplior ue exiftitmon tamen quod manifeft cofpid 4" P<T ' f. poflit, femen deferentibus uafs foratus, fed afper duntaxat ac inaequaiis Se rugofus:idcp potifsimum in pofteriori ipfus fde,ubi interdum deferentium uaforum ingreflum accurato ftu dio fecantes,confpicu deprehendimus.Deinde uefca? ceruix, qua per glandofom corpus fer tur, diftinda ab ilio corpore membrana neutiqu eft.nam folus glandof corporis fnus corn* munem hic urina? feminiqj meatum conficit, per reliquum autem proceflum canalis ille priua* ,/. tum eft corpus," orbiculari mufculo ftatim glandofo corpore circundatum,cx:xdeirtduo< Xl'ub'CzG bus qua? penem pra?cipucortftituuntcorporibusadnatum. Qua? uerb ha?c pnis fntcorpo Vdnafcitur ra,quum pnis perfequebar mufculos, obiter comemoraui .ubi autem fngulorum qua? iam A'B- complexus fum ufus fuccindafcripfero,rurfus paulo diffufs ipforu conftrudionem(quod ipforum cognitio manuali artifici, propter crebros quibus homines uexantur morbos,nimis qum necefaria ft)recenfebo.Quando tacp hadenus enumerata diligenti fedione aggreflus P **tori* eris,ut fngulorum ufus tibi praefcribatur, minime exiges,quum is attent fecntibuslocuple-J^^ tis,ac cum maiori Nature admiratione occurrat,qum quis prolixe Se fedulo exprimere poi- jirUc7lcms fit. Ex iecoris enim pulmonum lienis Se renum conftrudione, pugnantium inter fe autorita- rati^ tum relida congerie,doceberis,teftium fubftantiam ingenita fibi facultate,ex materia quam ue na? ac arteria? iU?defert,ac per totum teftem(ut uena? per iecur fanguinem)diffundunt,femen efficere:&: quemadmodum iecoris caro fnguifcationis opifex cenfenir, ita Se hanc teftium fubftantiam feminis proereatricem, paremcp hic organorum ac in iecore, conftrudionem efl. Quemadmodum enim cibos numtioni aptos oreaflmimus,eoscp uentriculo confici> mus, Se quod confedum eft ex inteftinorum anfradibus longo dudu in iecoris cauum ferturt itaquocoptimamfanguinis fpirituumq? portionem teftium uena? ac arteria? perferunt. non quidem breui aliquo, aut non anfraduofo progreflu, uerum longiflmo, & innumens reuo> lutionibus fpiris q> tortuofum Se errantem : ut materiam tefti praeparatam , femmiqs erlicien> do magis opportuuam communicent* neque id in unamamplam teftibus incifam cauitatem fed in tenuiflima, eademqj tunica fubtili admodum formata uafcula,per teftis fubftantiam frequentiflma ferie diftributa.Vt quemadmodum de iecoris carne didumeft, ita U teftis fubftantia facultate fibi infta fanguini Se fpiritui fois uafculis contenus perfedam feminis naturam impertiat. Atque ha?c uis in mafculis roboris Se uirilitatis,in feminis muliebnta* tis caufa exi(tk3 corpuscp uniuerfum ita alterat,ut id quod neque mas, neque feminaperfeellet, masuel feminaeuadat. Rurfus ut in iecore uena? caua? furculi exportaeramis fanguinem af-

DE

HVMAN.i

^^ff^

fumeban^atqueirtillisquoqueisperfediuselaborabatur^c^ fed gracillimi,paratum teftibus femen in defemitis uafs anfradus tefti connatosexporrigunt uthiucrurfumexutroque teftefemenineamfedemin uiris deducatur, qua commode fnuterum proijci&eiaculariu^^

cenmm

onM

ratlo,

926
ua? caudice
Se

ANDREAE

VESALII

BRVXELLEN3IS

fub renum uenis enafei, quo puriorem fyncerioremq? fanguinem tefti offerat. Sic

utrafque arterias mgna pariter oriri magnoper expedit, ut tenuions impetuefiruentis fanouinis Se diuinamqua? femini ineft animam, fpiritum ue iufaecatum deducereut, Quippe neminemiam efl opinor, qui in arterfjs fanguiuemcum Erafiftrato non connue*,^ tenu, nales arterias nihil praeter fpiritum teftibus adferreautumet. quanquam etiam iboc Anitotelis fueritdopma, feminales arterias fangirte uacuas efl Mo docetttis, Laeterum a lirtittri renis uena, dus lateris tefem, ipfus uenam in hoc obtinere Galenus cum lns Anatomicis o, mnibusatteftatur,ut haecferofum fanguinem femini communicaret cuius ammoniae&mor dicationis ui irt feminis emiffioneprarims,titillatio9inorganom^

citaretur.EiufmodiertimhicdeledationGalenusfierifcribit,qu^
fuccis feabie laborantibus efl cognouimus, quando illi igrte,autledi ftraguliscalefadiprUriunt fcalpertdocB fuccis illis cutem ftimdantibus locum dant.Hoc Galeni decretum cVf Anatmicorumuerearmultitudinem,parumprobabileduco,quumminget^

humais copiapturitu non afficiantur, etiam f ri2idoexcalefadoc|peneaebrocVpra?cipue

ils oui calculo uexantur,urin reddi mouerimus. Quineti putridi feminis inuoluntario nuxu

laboranteslartguido&flacddopenepraritu^ lefaciente caufa Adha?c,quiexramicuitio,autaliaoccafortefirtiftroteftecaft

tes,nequepraritu,nequeuoluptateafficerenm^ manu curatur, audimus. Quoduerb alrj halituofum feminis fpiritu ad deledatioms caufam etiam concurrere teftantur, non mihi fatis arridet, quum ea pungendi ftimulandicp uis fpintui

r./*^ meflenequ^ fireniflri, guftis foraminulis,idc| intima? teftis tunica? interuentu fit, quo duasiddurum,ualidum,den ^foa durtratio. f iniurns& fermdis pertinax fieri oportuerit, teftis uerb fubftantia iaxam, molkm : adeo
a

utprudensNaturahc,quemadmodumetiamnufquam,nullaeflentisconariainunm^

oerit, nif copulam aliquam amicitia? focietatisc? conciliatricem in mdium conn ciat.Quartto ?nimuafefemendeferertte,bintima teftis tunica deofitate duritia^uincitu^tantoipfa teftes bz^gm fuperat,uon quidem peruniuerfam circumferentiam qua teftibus obducitur, fed eo tantum 0* loco, quo uafa feminaria habet adnata. hic enim qum per reliquum corpus molliorexiftit, Se utdixi,tenuibusforaminibusperfora^ in hoc nan< potiflmum creatur,ut teftis fubftan tia exquiftiflmum ft inuolucrum.Vas autem dferais femen tt anfradibus, fpirisc? iuper teftem obuoluitur,ut citius Se copiofus teftibus femen aflumat, Se aliquam quoque elaborationem in ipfo femen obtineat Pofteriori uerb teftis fedi, non autem anteriori uas illud con nafeitur utquum iam femen confedumporrigat,contineatue, teftis autem folum conhciat,
turiorilocouasreponatur,teftepropugrtaculilocoutens:atc|eademrauonequumuasperito-

na?umeinareditur, fub uena Se arteria meritb occultatur, quod femen fangumefpintuqp, ex <*m* qubus femen paratur,perfedius cotineat. Dextrum uas cumfniftro coit,atquein uefca? cer- ' uicem amboinfnuantur,ututriufque teftis^ GlUoficor mr Glandulofum uerb corpus (quod caudata? fmia? obtinent maximum, Se inftar nubium ToTadnT exterius reuolutum) urina?, fminise? in uefca? ceruice meatum humedare certum eft.Etdeinufus. de uelut meatuum qua? per ipfum deferentibus uafs digeruntur, ficut cVueiiarum^arteriarum,cx: neruorum uefca? corpori Se ceruici diftributorum,fulcramefle,&fortaflis etiam femini quandam perfedionem indere,ad feminisqj generationem conferre uidetur. Etenim in inuoluntario feminis fluxulaborante,quemPataurj diflcuimus, corpus hocglandofum quu diuideretur, non minus qum teftes ipfos, femine oppletum confpeximus : SeCi uerum faten* dum eft,inter diflcandum in nulla penitus corporis parte, tanta feminis uis ufquam,atque in his glandulisadinuenitur,quantumuis illa? teftium fubftantia mollitie aequalitatec>multum CM An* uarient Ca?termdepra?fenti glandofo corpore Galeni demonftrationem ad calcemfecundi TZ T deSemirtepofitadmirorplurim:quiquumhocdifldionis imperitos ne prorfus quidem gmofumcor, ,'co<mofcere,peritos uerb uno ore omnes aflrere femen ilio c5tineri,dixiflet,illoruopinionem -pmfemmipa* improbaturus,hanc faepius inculcatam ueramqj Se irrefutabilem ab ipfo habitam demonitrarfjj&* tionemfobiecit.Siinglandulofsaftitibus (utinterpretisuoee, ^r*s Mhovtsjtzuerten ' tis uoee utar) femen gigneretur (periti tamen,quibus glandulofum corpus cognitufoit,contiiieri tarttumdixerant)excretionemeiuscaftrataanimaliaappeterent.at hancnouidenturap. peteretnullumigitur femen in hisgigniperfpicuum eft.Profedbf Galeni libn de Demonftratione, eiufmodi crebris featent demonftratiortbus, qua? ipf (f modo aufini proloqui; non infrequentes,acpotiflmm in quaplurimum Galenus excelluit Anatome iunt;nondt quod tantopere eos libros expetamus, illisc> ipfos inuideamus apud quos a tineis & b attis

DE HVHANl CORPORIS F A B R C A LIBER V. 5*7 nullmfoiufomprabentes,deuorandiafleruantur.Pra?ter hoc enim quod eiufmodi animalia fubinde ut pueri incaflum uenerem appett,quo'nam pado qucefo, etiamf tota feminis gne randiuisglandofs corporibus ineft,teftibusademptis fmen eaprodueentiquandorefedi teftes uaf ad glandofum corpus lemen deferenti nihil exporrigent'Idenimexidionccerto certius eft, nullam omnino deferenti femen uaf cum uenis ac arterrjs teftium communion em efl, qua femen citra teftium opus aflmerent.etf quid taie eflet,quod aliquando mihi cum pie rifcj? natomes profeflbribusperfuafiflmumfiiit,utfcili cet uena Si arteria in defcrtis fmen uafs natura degenerart,exq? uena & arteria illud cformaretur,Galeni demoftratio duntaxat in illis animalibus locum haberet, in quibus induftrius caftrator teftem ilaefs feminarrjs uafis (quod fadu eft impoflibile) ademiflt Quantumuis enim ftudueris deferentis femen uafs fu per teftem circumadus,8<!: fpiras,gyrosq$ ab intima teftis tunica refeindere, id non praeftabis* quin uafs pars qua? tei\i adnafcitur, afpera inaequalisq? Se rai uideatur.Etfi forte in caftran do animali huius experientia? ftudiofs in timam teftis tunica aliqua ex parte diuideres,& tunicam ad feminaria uafa adhuc connatam relinquens,folam teftis fubftantiam ex tunica liberarcs,neceflrib adhuc pori meatusq? fminali uaforum difrumperentur, qua? certb per teftis fubftaiv tiam digeri nouimus. Hoc enim gratia xpendenda? Ariftotelis fenttia?, qua? teftibus nullam feminis aenerandi uim tribuit, in cane expertus fom: qui belle quidem conualuit,fedgeneratioui,utreliqui quibus teftes er uti font, inep tu s efluidetur. namhic,utcV illi quoque, obefus admodum cV in^enerofor redditus eft. Verm ut reliqua taceam, mirum eft Galenum no ara mduertifl, quum huiufmodi texeret demonftrationem, ab Ariftotelis fedatoribus fuam de> monftrationem,ut teftes ad feminis generationem nihil conducere perfoaderent, m hune mo dum retorquere pofl: Si in teftibus fmen gigneretur,animalia quibus uafa feminaria qu ex peritonaeo elabuntur,uinculo ita eflent intercepta, aut pra?feda,ut teftes in feorto adhuc relinquerentur, feminis excretionem appeterent.at haneno uidentur appeteremullum igitur femen in teftibus wierni, eft perfpicu:Sed ut glandofum corpus f fmen generaret abfedis teftibus fuo munere,utpote dficiente materia,fongi nequiret:ita etiam teftes foum no obirent munus* quum nulus fanguis Se fpiritus,ipfs iam praefedis uafsdeduci poft

DE

V IRILIS

MEMBRI

VENIS'VE

firuclura, Caput X 1 1 IL

T E NI S fbricam imprimis ofienduntfigura? capitis quadragefimi noni? librifecundit ut er uigefimafigura huius libri.O1 uigefimafecunda^ uigefima tertia.
vam
affiabr Natura hurrtanum penem exftruxerit, ipfus fundiones

abund docuinto font. Quippe ha?c quum fatiusforeduxiflt,duos qui commode oenerationi fubferuirent homines procreare, huic quidem ad fufcepitonem, alteri potiflmum ad feminis excretion idoneas partes ada> ptauit. Viro igitur membrum femini in uterum fondendo aptiflmum lar> aituseft,quoclconcubitus tempore uarios ob ufostumidumirigidum,^ Penisftriiu a eredum prorfus efl oportuit.Atf perpetub tenfom Se praelgum quoq? r feruaretur,per totam uitam praeterquam congrefls tempore,ufui ineptum foret, ac prompte iniurrjs n fecus afficeretur,qum [i quis manum femper protenfam Circumferret.Quum itacg modo laxum,oracile Se breue,modb uiciflm tenfom tumidumeg fieri debuit,laudandusuenit rerum Opifex?qui membrum his ufbus idoneum cfinxerit.Penem enim potiflmum eMuo, Potifimdp* (d.^phb.z bus corporibus nulla in uniuerfo corpore partem (nif forte papillam) fibi fmilem mndfkm> nisfubftantidi.
A,B.crfe tibusfabrefeck,qua;fpiriturepletaerigi3pro^^ luslibrizz, enim aut uenae,aut Z}fit,T. dem fpiritu difloluto ardari,concidere, flaccefeere, breuioraqp effici. bz,4.fi.ca. arteria? aut nerui exiftunt: quippe uti docebitur,ex b oflibus originem ducunt . non tendmes, 49 libri z quum mufculorum n fnt eneruationes.non ut canibus Se muftelis ofla, aut cartilagines cen-

Non

c,c.

figxdp.
4P hb.z E,E.

fri queunt,quum laxata remiflcp inftar ligamenti facile inuoluantur,implicenuirq?. n ec etiam haeccorporaliaamta efl quis uer affieret,quum fenfu maxime participent, & forata, cauacp cemantur & eri uelut carnea mollia'? in ipfor medio(uti mox audies)euadat, fanguinecp m oro fecus multo ac ligameta oppletur. Quod uerb Galenus haec corpora nunqu refecuent, Galenu hiima nec* illorum naturam perfpedam habuent,ipfus in decimo quint de Partium ufoorationis nipeniifabr eam nunquarii feries plus fatis tibi argumento-eVit, f modb tauri aut arietis penem uirili cotulens,ac demuGa $ec7affe> leni deferiptionem illorum animah'um peni propinquius,quam hominis couentre ammaduer r teris*

ANDRE AE VESALI BRVXELLENSIS Penisfttus. teris. quod tune feceris ocyus, ubi uirilis membri fabricam fubiunxero : cuius ftum Galenus prolixiflm Se dganter recenfet, quod nimirumeinafedionem is ilium non minus latuerit, qum hominis digiti, Se ad inguina Se poplitem inflexus, quibus locis duntaxat hominem fm ia Galenus differre perfped habuit. Atque ut fi tus in confpedu citra longiorcm enarrationem eft, ita quoque leui opra colligitur, qum is pnis muneribus obeundis examufm quadret,nec aptius aiiqub reponi poflit,ita fan ut moles ipfius Se conformant nulli non pateant* Pnis cSftru ConftrudionemuerbipfusfubintrtduoquaeiUumpraecipu efformaredocebimuscorpo ionemfub, m meatus femini urina?qj corn munis quatuor mufeuli ad pnis radicem repofiti, ac demum r, T^ uena?, arteria?, nerui, cutis,& qua? huic fubfternitur caruofa membrana^uinculum cutem pJipfi^cor hanccumcarneamembranapeniconnedens.Exdextroitaquepubisofl, ubiidcralTiuscx: dt^fig. tord, quafteresadinferioremcommiffuraepubisoflcommittentisfedemuifitur, teresquoddam -gkjr, corpus ualidiflm principi ducit,ligamenti naturprorfus refers,quod ab ofl nnihil fur ^ /g fom recdais iiiterno latere faliudcontingit corpus, fmiliter finiftro pubis oflepronatum. wdehM Haec corporain eum modum inuicem cmittuntur, ac fi utrarumq? manuum indices internis fc partibus mutub iungeres,unitosq5 fingeres. Vt enim interna indic fedes plana, n autem gib ^ ^ ba SC teres, exterioris fedis modo eft, ita etiam haec corpora qu inuicem connafeuntur plana ditwmi funt,externis autem lateribus Se fuperiori fede teretia inuicem iundorum digitorum inftar, qui fmul commiflatius qum profundius corpus ad peiiis modum efficiunt.Deinde ut infe rior indicum,ita cmiflorum fedes modic dehifcit,planaqj uiftunfic Se pnis corporum infe rior fedes dehifcit,ac8 urinarium uefca? meatum fub fe ita porredum exigit,ac fi calamum quo g ,,, fig. feribitur, inferiori indicum fedi exporrigeres, Se indices tibi pnis corporum loco, calamus 49fc Meatusuri, autem urinarrj meatus uiceeflnt. Mox enim corporum exortuipfsurinarius meatus feu ue no-feminij; co ic2e ceruix fubtenditur, ac cum illis ad fl glandis ufque initium in eum modum porrigitur,ut h rigwratn mmii' corporum fubftantiam nufquam ingrediatur : uti in glandis fede, ubi meatum in corporum 49 .<& fubftantiam duci paulo poft au dies. Corpora haec in hunemodum enata,fimulq? cmiflafeor fo m fingua oblongum referunt corpus, ex neruea ctextum fobftantia,inftar coriacea? fiftula?,cuisirtteriorTubftarttiarubraprorfus,&:nigricans,cVfung cernitur,ad eum fer mod, ac Ci ex innumeris arteriar uenarumqj furculis qum tenuiflimis 49 /< e, fmulq* proxim implicatis retia qua?daeffbrmartur,orbiculatim neruea illa fubftantia tanq incoriocpraehenfa. Atquehaec duo pnis corpora ad glandem ufque priuatim fingulanerueum retinentinuolucrum, cVfongofam hanc fubftantia fummadiligeutia natura? operum Glans. ftudiofo expendendam. Quum autem ad eam ufque pnis regionem perrepfere,in qua iam glandem effbrmatura fuut,in acut ferantur,cV carnof glandis fubfttia ipfis obnafcitur,qua? meatum urina? feminicp communem no fubnatum duntaxat ut corpora illa exigit,uam eum in fe compleditur, meatumq? ambit, qui hic reliquo ipfus dudu k amplior fficitur: Se rurfus Juj/fc*. fuo fine extremo'ue ardatur,non fecus qum f Natura in ccubitu feminis moram, ac proinde intenforem pruritum in glande (quam affridus potiflmum occafone adauxit) efl cupi^ uiflt. Vnde etiam inuoluntario feminis fluxu laborates,hac fede plurimum ulceribus infeftan tur,propter feminis in hac amplitudine aflruati acrimoni,urinarium meatum impenfeexul cerantem:qui profluentis urina? mordacitate, dum urina redditur,in glande infgniter infeftatur, non minus fan qum rigido pne eiufd meatus fedes inter anum Se teftes,ubi perinaeum nobis uoeatum habetur,c5fiftens,grauiter eo malo affedis cruciaturtquod imprimis meatus obliquitatis acreflexus,ck deinde decliuis etiam fedis rationeaccidit. Quum enim meatus hc primum fub pnis corporibus forfom refleditur, haecep fedes humillima eft, feminis copia a quo meatus exulceratur, non minus hic qum in glande confiftit, ac proinde magis quam in reliqua meatus fede erodit,cV deinde erofus meatus quando un cum pne tenditur/olutione Ven<e,arte, unitatis uehementis inibi perdpit.Porrb 'uenaeac arteria? ad horumpenis corpora radicem to^Jjg riat cr nerui. acCedentes,ab illis deriuantur,que humilioris illius diuifionis rami font, quam uafa os facrum ^p praetergrefl tentare,in tertio libro prodidimus:& quanquam haec uafa ad pnis corpora pertingant,uix tamen fedioneaflquor,quo itiuerein corporum illorum cauitatem inferrur,fan gufoem ilium nigricant Se craflm,quem fongofa corpora fubftantia plurim pofldet,dedu dura.Ramitammcutiha?ccorporainduenti,etiantefedionem cfpicui offeruntur,illamqj mtofcr. inter currunt. Nerui quoep hue plures ab infmis fcri offis paribus pertingunt,fcundum cor porum longitudinem diftf:ac " duo tenues in humillima pnis fede exporrigtur,unus utrirt nufed^ que ad meatus urina? femiiiiq?communislatera.Quinetiam&: alius fubinde confpicuus eft,fo MP^* periori corporum fedi qua haec inuicem connafeuntur,0 expa%fus. His neruisacceduntmem o MertC Cutis. braneauincula,foperiorem corpora fedem , qua primum forfom ducuntur pubis oflumcom ^.^
?2S

mifira?

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V* 529 p t,* ji.^* miflras ad eam ufcp partem nedentia,qua primum pnis orbiculatim cute obtegitur.p Mufcu 4? -* **' li quatuor penem adeuntes,in fecundo libro defcripti fnt:dum duos meatui urinae,fminisq?, Se fngulos fngulis corporibus exporrigi recenfuimus ; Adeb ut nihil de pnis fabrica modo qiofig.'m' dicendum foperftmif quis Naturam laudare uelit,quod nullum adipemq inter carneam mem tfft}^r* branam cutempeni obdudasinteriecerit,quotenuius,cVconuoluiimplicari9 cVextendi aptis inuolucrum peni adaptaretur. Si itacp human penem refecueris,non unum concuum . reperies neruum,aut ligamentum pubis ofl enatum, quemadmodum Galenus docuit, fed f^lH^ v' duo qua? defcripfcorpora:qua?nouacuacV fanguin indiga,ut Galenus boum perte delufos mal fcribit, exiftunt, (d fungofa illajck: ueluti carnea, uti Ariftoteles red innuit, materia,8i LiLi.de H plurimo nigricante fanguin inftarfarcirninum impletur* Deinde ad feminis urinaeqj meaturri fir-cap^alrj non exporriguntur mufculi,qum duo illi quos redi inteftini orbiculari mufculo proncioftendimus. At Arabes adhuc magis admiror, qui trs inpenefnxere meatus,uii quidem urina? dieatum,fcundum femini, tertium autem illi uifcido humori, quem ab ilio glandulofb corpore parari arbitramur, quod uefca? ceruicis initio circumnafcitur, quiq? humed penem fobinde reddit uiro impenfius ccubitum appette, qu intrim his omnibus unus extruatur meatus. Verum facile exiftimo hanc fententia primum ab Arabe quopi fuifl inued,qui penfig.cap. nis fdionem aagrefus,eiuscp fabricam Galeni placitis non conuenireanimaduertens/tres ar 4?. libri z |3Jtratus g| efe pnis meatus, duo qua? dixi corpora, Se meatum fmirii urinasqj, Se dido etiam E'E'G nuper humori communem. Quandoquidem f tranfuerfm penem refecas, neq? nigricantem qui inter fecandumpromanat fanguinem abftergis, profdb fingula corpora finguli meatus tibi appart,quibus tertius accedit qui uer meatus eft. At exprefo abfterfoq? fnguine,fongo f corporum fe offert fubftantia, leui negotio probans corpora illa meatus non efl. Vtcuncp tamen ft, hc Pataurj adolefcens iuris ftudiofos, ac nobili Symionum apud Foroiulienfs fa milia natus,mib i familiaris eft, qui in glandis apice duos obtinet meatus,unum fmini,alterum urina? parat. Verm quum qua? non nif rariflim acddunt, hc nequaquam recenfnda duxerim,ea qua? praeter naturam fe habere comperi, no lubens fcribo. Quare etiam hermaphro dy torum fpecies,quas aliquot uidi,modb non recenfo,generationis non monftruofa? mulie- ris organa nunc perfquuturus
.

DE
rp

VTERO
S

RELI(XVIS[QVE
Caput

MVLLEXV*

bribmgenerationijmulantibm organisa

S organts oHendendisferiatimficiuntuigefifnaquary tafigura er uigefima quinta.dua:^ illasfubfequentes3utiillarum Indices difufe docuerunu NTE omniauterum(nemoxinterinitiaaliorum difldionis profefb- VterYdnfun, rum dogmatum turbis obruamur)in * fundum Se b ceruicem feu collum ^Zid?"' bisfi.x'xl ^^mK^^M Penn^e ac uefica meritb diftinguimus:quandoquid &f illis ambobus dutquic, mWS^ ^SpL ceruice uidelicet Si fundo utrus cftituatur,unumq? ex illis corpus conWidfubGr> WVfM^vM foreraLeatamertft^forma^apnitUdinejConftrudionejfobftantiajUaK,Kconfi, '^^m0^m^ A. y*M & .... ^ - /-,-.-. ^tinzffi. forum infertione,& exornbus,mplantationibus,ligamtis,&: id genus W^^^^^^M. alrjs,in uteri htftoria diligenter fpectandis, admodum diffrant. Ceruix Vterifttus, UlCl cult.fig.li. jcritur uteri mulierispudendo red forfom fub pubis oflibus,cx: fecundum redunteftim pamum m. * dudum inperitonaei cauitatem tantifper afcendit,donec paulo demifls qume diredo fedis n <**** dlsfigrm{ pertingat qua pubis offibus redorum abdominis mufculorumcprincipia pendent, inibi enim ceraixiiifondumuteri,autfo fculi a. ac pronc[e humilior fundi pars hic habetur :fuperioris uerb ipfus partis,8c laterum fedes pro fL4Sf ma<mitudineipfusuariartt.Quantoem mnt. umbilicire2ionprotenditur,atqueadiliamagisaccedit.Adeoutnullampeculiaripf^dem circumfcribere queam,nif quod fub peritonei anteriori parte elatius quam pubis font ofla pie i un w runcB confcertdat.In nullis tamen omnino mulieribus utero non gerentibus, fondus facn oflis ri S' Sinidumirtfma?lumborumuertebra?coarticulatumfoperat,nec?inillis fondus Si ceruix po i m. ftenorj parte aliud pra?ter redum inteftin tangunt,uixqp ipfus etiam uincunt amplitudinem, bsfi. iuxta neque elatiflma fundi pars tam alt atq? redi inteftini h fedes,in coli anfradus duda prorepit. TcrY- AnterioruteriparsuefchabetVrxtenfam^tquehacuterongerentibusuniuerfusfondus ttlt obtegitur,uefca nimirum altius ilio procedente. Nunquam enim in muliere uterum nogeren fi4pert tchmictamaltatcuefcam uelprorfosinanitam,confcenfeeanu^ M- rum manu apprehenfum ipfus produda ceruice forfom traherem. Prout enim hanc in fe laxa

j f^

E NT IB V

W^^^^^^%

ti^-

tam

**o

A NDR

E AE

VE

A L II

BR V XB

L UEN SI

tam fnis,aut utero forfom trado protendis,uteri ftum pi' /imum uariabis, Si tamen adapeito inter diflcand peritona?o,uteri fitum inquifiueris, priufquam ilium manu aut demifs,aut elatius moueas,confpicabere ilium humilis multo qum elatior uefca? onfiftat pars,'coIocatum,& neutiquam ad facri ofls initi pertingere,itacp poftum,cx: ut mox dic connexjibe ruinq?, ut forfom ac deorfum leui opra agi poflt: quod in uiuentibus adhuc mulieribus indi> catu eft long fcillim, f modo fundi uteri os infpicere conatus fueris.Nam leuiquaq? occa fonead uteri ceruicis'os,fondi os in quibufdmulieribus,precipu aut aetate prouedioribus decidifl cernitur. fubinde enim adeb deorfum procidit,ut uifum n fogiat,ac mox in ceruicis ore reponatur. Alrjs autem mulieribus altius recondit prorfos latitat,qubd fuis ""membranis ; utrus fuperius contineatur,illa?q? non laxata? hune minus decbere fnant: fecus qum in illis qua? faepius peperert, quibusep uteri ligamtalaxiora euafere. Cuiufmodi uerb haec uteri fint ligamenta,dicam pofteamunc reliqu de uteri fitu fermonem abfoluturus. Antorior itacp uteri pars,uti dicebam,uefca obtegitunhc tamen" humilima omenti partein illis interuenitc,quibus id forfom uerfus lienem non cuoluuim omnibus inteftinis obducitur. Omenti enim mo les Inaitudocjj tantaeft, ut inter uterum ueficamcp* facile implicari,atq?(quod Hippocratcs de obefis dicebat mulieribus) uterios neapt ccipiant,leuiter comprimerepoflit.0 Anteriori au tem uteri ceruicis parti,uefica? quoep- fondum illic ubi uteri ceruix fundo ipfius eft contermina, incumbit.perreliqu enim fedem quafi ad pudend ufq?,collum uefcae(quod breuiflim eft) ipfi duntaxat exporrigitur. Verum quia uteri ceruix uefca? collum lgitudine ac latitudine plu rimm fuperat, tota ceruicis uteri pars, uefica, ipu'uscp- collo non operta,eam peritonaei fdem contingit,qua? interna pubis oflum regione fuccingit.Porrb ceruicis fondiez uteri latera,uafa qua? uterum adeunt,& p membranas ilium proximis partibus nedentes fpedant. Atcp ita uterus fer in n praegnantibus habet.ln utero aut gerentibus fuper ''gradlia inteftina fub omento cV peritonaei anteriori parte duritur, ilia quoep quum partui uicinior eft, impfusq? turget, infgniter opplens.Vnde etiam r humiior fundi pars qua is in cerui ce dfinit, his etiam altius qum in n praegnantibus afeendit, Se uteri ceruix illis mulieribus forfom nada,ac in longitu dinem cluda,preflus qum caeteris ardatur. Quinetiam utrus his non ad amuflm (ut alis) medi\q uod ad dextr Se fniftr attinet, fedem o ccupat,fed quaf a pice elatiori in dextr magis,aut fniftru,quuis intrim modice,uergit. Quod etli pleruncp feetuu lexus rationc nat,no tamen perpetu eft* Nam mulieres dextram abdominis partem magis prominulam grauemq? habtes,fminas peperifl cognoui: Si eti in finiftro latere fada tenfone, mafculos aliqudo progenitos.Caeterum'canini uteri,ut Se caprini t]e uuaccini,ftus,quemadmodum etiamconformatio muliebris uteri fitu plurimumuariat.illisnancpanimalibus ceruix uteri ad elatio rem ufq* uefca? fdem protditur,& uniuerfom uteri fundum etiam non praegnantibus elatiu s Vttrifhrmd. qum facrum os locatur. Muliebris uteri formam uefca? plerunq? f aflmilamus, Se potiflm praegnantium, quibus ad amuflm propemodum uefca? refpondet: quippe illis uteri fondus, Ut Se uefca?,amplus admodum magnusq? eft:cV ceruix,f hanc ad fundi contuleris amplitudinem,angufta.n n praegnantibus autem ceruicis latitudinem fondi latitudo uix fuperat : & f ceruicem uel leuifmo conatu dilatare onaberis,iam eius latitudinem plurimum fundi latitu dinem uiucere fpedabis, qu fundi fubfttia utcunq? protendenti haudquaquam fequax ft, aeproinde etiam iniquauteriad uefcam eft comparatio deinde uefca quod ad latitudinem attinet,exad orbicularis eftuiteri autem fondus non prargnantibus anteriori pofterioriq? par tibus(ut latior craflior'ueeuadat)comprimitur+ Vefca? etiam fuperior pars exadi globi inftar paulo minus rotunda eft. nam quy urinarius meatus urinam feetu per umbilicum deducens ab ipfpronaicitur,uelut in acutum afforgit* Vterus autem* hc obtufos eft,cV quartam cirfuli partem etiam nonnihil eredam,aut nouilunrj imaginem refert, non aliter qum fi foperior fon di pars a utrinque obtufum cftitueret angulummt Se Arabes infnuarunt, quum formam ute ri quadratam dixere.b Ab huius enim partis foperioris lateribus,utcri fondus fenfm, fd modic in terim, ardior redditus, deorfum ad ipfus ceruicis origine fertur^ita tamen, ut totus ute rus no multo fit prolixior qum latior, ceruice intrim inftar oblongi meatus longa Se tereti. Vterifuper, cpunc|us uteri omniex parte praeterquam in lateribus,ubi uaforum membranarumqfiuntap ficus cmujrno p|antatione.Saexterna fiiperficie laeui &: scquali & uelutimadentelintco abfterfa fobrubictecp conftat.Ceruicis quoque exterior fuperficies in pofteriori parte ab uteri fundo nonnihil ultra mediam ipfus longitudinem,cV anteriori quoep parte fundo propinquior,la?uis Se humeda, magis tamen qum fundi fuperficies candicans confpicitur : per rejiquam uerb extern fedem Fundiuteri propteraliarum partium adnexus afpera, eorum qua? inuicem adhafeuntur modo exiftit.At fmZ. a interna. fundi fuperficies nonpraegntibus aequalis quoep aclaeuis, utinanitarum uefarum
.

^fo*.

/2*f-

p^^
e.
;

^^^
;

*'**{
n>UurxJ;

P>

^^

fig.u.
^ ^.f re rzyfig.G,

'

k,k.

' v^ tel
^
UZ9fig\

xsfi.con*
ft L

j^

fi.TcvmU

y^U
Nj

2
i
.
,

*sfi-

fe

b zsfi- obi

^J/f*
AmyS eft ad M*

/K f^>:
>

ini7figit.

cauitas

DE H V M A N I CORPORIS FABRICA LIBER V. 55* cauitas apparet. Sed harum fnus maioribus profondioribuscp- rugis oppletur,illius aut plu ribus quidem, at minus profondis,&: uifum quodammodo propter continuitat comprefionemcp fogientibus,non aliter qum fi exadifim laeuis foret. Attamen praeter ucfcarum cauict7 figura tatemhumanus uterus,ut uiror fcortum,lcuem Se perquam modicextuberantem0 futuram Cj D' feu tenuiflmae linea? inftar promins tuberculum exigit, fecund uniuerfa? fuperficiei longitu dinem Se anterius Se poftenus exporred, quaf quodd finiftra? dextra fuperficiei interftitium,aut notula quedam cenfnda effet. Superficies haec fundi uteri fnus eft femen gnitale fu fcipiensjfcetumqs ctinens,quem n imperitum uulgus modo,uerum Se Anatomicorum faex non unum enumert, fed feptenario numro eum compledtcs,feptem matricis cellulas recen fent;ac trs quidem in dextra uteri fedem afculis fufcipiendis aptas enumerant, trs uab in fini ftrafceminisdicatastfeptim aut in uteri medio ftatut, illam hermaphrodytis cfecrantes* Haec memini me admod puerum prima dialedices rudimta addifcent,in Alberti illius Ma oni indodiflmo,de uiror mulierumq? fecretis libro,ac in quod Michaele Scoto non minus fdionis eiusqj quam profitetur phyfiognomia? indodo,qum barbaro legifTe:& etiam apud lureconfultos eiufmodi loculos defcribi, cum alis faepius, tum maxime ab utriufq? iuns eoiuh tiflimo literatiflmoc? uiro gvilielmo martino stella cognato meout caeterarum difciplinar,ita quoqj Nature operum mire ftudiofo didici,quando prolixe de Ic tus formatione,ac quo potiflm tempore perfedus is dici mereatur,& diuini Hippocratis no

ftrifuffragiopartumfeptimeftrem perto ter Nicolum Gentilem,cV:alios plerofq? eius cohortis homines,Mondinus,Alberti, Se reuera lio-KorS illius meritiflimus cornes, quialfjs ipfius de uteri formatione commentis, a placms fcholafticorum theologorum (quibus frequentior de genitalibus Se femme quam mdias di> fputatio eft,quoscB quum generationis organain fcholis oftendimus frequenflimos habemus fpedatores) declinare ueritus, feptem finibus uterum diftind efle adiecit. Quosiqmbufdam imacrirtatosfoiffemonfatuifo^ ruaofos inflexus obtinere aftruert,ut fcrobiculi fept, rage uero feptuagint eflent.Atqjhinc totidem foetus fmul concipi pofl pleriq autumant:par per fouem in hominu,multo etia mi nus in brutor,qua? plures foetus plerunc? fmul utero grant, difldione ueriati. Vnica enim duntaxat in uteri fondo eft cauitas, latior quidem Se altior qum profundior,cuiulmodi etiam f qs^ a uterifundiformefferetulimus.fCauitashxcfeufnus,inhumilimafedeiuxtafm scc' pro illius foraminis amplitudineanguftioreft,deirtdefeCunduuteriformfurfumdilatatus, er Bduce
rcs dd G

dan ab A et B furjum,
tnz

-7^-

,A!uelutduosobtufioresefformaredocu^^

^melatiorifuafedeuelut^^

nontamaltatlateraipfiuscfcendunt,uterifubfttiadeorfumhicquafifepmmaliquod,^^^

r%^fuaman^ 7tF^imumuifcidoquodcYfubalbomucoillitum,cVla?uemq^
Ukfpicua propemodum futura, feu extuberantiori linea interftindum. In angulis illis aut mfupe. rionbus ipfius apicibus rugofiorem,ac omnino illi Wtati fimilemdeprehendi,iii quam defe

rentiafemoiuafainuirismferm^ uocamus,menftruisnonlabortibusimanifeftusoccurritmeatus:quemadmodunec|inuird fe5/g..aliquisconfpidtur,nifexkuafefemertdeferenteftylumacu^ intrudamus, atcB fecus qum fecund naturam habet meatu dilatemus. etiamf uaccis intrim leuineaocio ftylus exuteri amplitudiWde^^ tibus in finum hune nun quam arterias autuenas prominere obferuaui,eoru capitulera inftaf exubrantes, ex quibus fanguis uenis ad anum pertinentibus in haemorrhoidum uitio emu xuruseft.Nec fnus quoepaliquos in n praegnarttis uteri fnu intuitusfom,illis fmilesquos infeoiarum cVloiiginum Se loliorum promufcidibus cernimus : qui eiufmodi fnus iunt,ae 11
ceaemediaspifasimpreffifreS,uticaprarumcVu^^

l*frl SmquT^ uerttriculiTuirtteftirtor cauitatesterminare,raonpra?gnantiummulierum

.

dumTiCapitequodpriuatimacetabulisdedicabitu^^^

for dciintm*fimdifiiper^
I

imfot^

Immmi
tuinfmodit

^,

dumterminatur,aPpW^

ftZ

AN'DRAE,

VESALII

BRVXELLENSS

caruncuas tuberculaqj non aequaliter omnibus mulieribus propendula adipifcit,qua? wpeplui Graeciuocat, Ad ha?c,in anteriori ceruicis fede paulo fupra pudend,ubi uefca? coll ipfi0 infe ritur,n ad amuflm aequalis eft.N uninc ad infertionis latcra, tenuis uteri ceruicis portai eu h excrcfcit,in ipfus amplitudin propdens, ac illis mbraneis pro ceflbus forma perq fmilis, pquos urina? in urinarios meatus uefca,cx: bilis ex duodeno in dfrente ill meat,regreflum prepedireinnuimus.Haud fecus qum f uteri ceruix urinadmitterct,penduli uerb proceflus urin aut ali materi in uefca? coll regurgitare prohibert. Praeterea uteri ceruicis amplitudo toto ipfus dudu n anguftatur,cV eiuid eft amplitudimVqu fondo ctinuatur(f modo am plior diftdicp- aptibr inibi n fit)ac' qu in pudend ceflat. Verm in huius amplitudinis fine Fidiuteriori m elatior fedem,fondi orificium prominet ,nufqu ceruicis latera fuo mucrone ctingens, fidumc*"u neep propter ceruicis ctradionem aut diftention mobile. Porrigitur enim ex humillima fun di fde in hanc ceruicis regione, uteri fubfttia obtuforis in pne glandis modb,cui tranfuerfa fciflra feu foramen ineft, quod uteri aut fundi ipfius os uoeari ioiit efbquemadmod mulie bre'pudendumjceruicis uteri os nuncupamus.Verum ut hoc n diftentu alioquin fecundum corporis reditudin duda? fedionis modo cn iuet,ita quoep illud tranfoerfa,at non perpetub
s

'*M*<
%2ti,p,
fm ceruice
pwtdfpe,

Jf[*
p zj figU .r.

^f"

fo^M
k,k. r *7fe.*i

tm

fc

si6figu.c
dcm d.

cquali.Pra?gntibus enim rugofa eft admod,& perquam angufta,ut fpeciilumnifualidius impulfum uixadmittat.Qua? nuper peperert, ampliorem hancfciflon,minuscf ctradam rupofm'ue pofldentm praegntes autem,medio habent modo. Quod uerb, quoties fondi orinci diftenditur ac dehifcit,ut Se ceruicis orifici , orbiculare fiat,manifeft efl,etiamf n dicatur, arbitror. Aperitur aute in coitu n femper quidem,fed qu uirile femen appets,id na turali motu fooendo allicit,&: quando utrus non concepturus,uirile fmen un cum muliebri femine item erudat,aut in pollutione, uel affridu muliebre duntaxat femen excernit.NequacJi enim diftentauteri ceruice, fmul quoep id perpetub recluditur. haud enim decuiflet inftiata?

tl^'u

mulierisarbitrio,etipoftcceptumuenerprocaciternimiumdefderaturae, orificium illud fubrj ci. Vt intrim praeterea quta fucceflonis fpeciei noxa, mulieres fubinde genitur praeter fententia non referuart:quantacp lictia nullo habito cceptionis metu,maritis parentibusj importrent, f modb fundi orificio Natura mufculos arbitrarfj motus opifices elargita fuiflt, idep ita ac ceruicis uteri fundi orificium femper aperiri potuiflet. Qum inepte uerb cVfalfo pie rieg fundi orifici penem in coitu excipere, illumcp' in uteri fnuminferi fcripfrint, praeter aia, corporis quoq? reidio luculentiflim teftatur. Porrb in partu qu toto tempore quo uterum gefltmulier,ad amuflm contracta occlufomq?fuerit,adeb aperiri,extendi,remittiq?,ut ftus hcprocidat,fcimus quid, Se audites ftupefeimustat Natura? miracul nimis qum fegniter Vtericor, admiramur,fommi rerum Opificis prouidentiam hymnis parum clbrtes. Ad uteri quoep nm' formam ipfius cornua fpedare uidentur, qua? Herophilus in mulieribus opportuniflim iam nafeentibus boum cornibusaflmilauit. Quemadmodum enim uitulorum capita utrin< qu pronafcenturcornua,extuberant;itaetiamfuperioruteripars,quam quartaecirculi parti corn parauimus,"utrobicF' uelutiin duos obtufos defnit anguk>s,qui re uera ueteribus Anatomicis w *'**'' * homin cadauera fcantibus cornu uice habebtur, x uaforumq? fmen muliebre deferen ti * 1$rA infrtionem excipiunt.Necp* hc quai quam Galeni ftudiofum (uti fan omnes qui Medicina? nomen dedimus oportetefl ftudiofflmos)mihi ob pleraq? illiusdogmataobftrepere uelim, atep alias uteri partes requirere,quas cornu accuratius afimilari cupiat,priufqu fdulb Galeni Gdlenuhumd ^^ ^ yj^ fe Partium ufu, de Semine, de Vteri refdione,expenderit,at9 uaccinuterum mqmmiie' uiuliebri,ac demum Galenifcripta ambobus uteris ctuleriuut tandem doceatur, Galen,ne xiffe. per fomni quidem muliebrem uterum un quam infpexifl, ut uaccin duntaxat, Se caprinuirt ck"ouillum.infuper ipfum in libris de Partium ufu aliorum Anatomicor placitis nixefl,ac proinde uter illic ueris(quamuis intrim obiter)defcripffl. in libro at de Vteri refedione humano capiti equin ceruicem adiecifl,atcp' ex uaccino utero Se muliebri chimeram texuifle, quum uaccini uteri deferiptionem cum aliorum difldionis profeflor feriptis permifeet. Si itacj? quis natura? oper ftudiofior, Graecor impofturas uidendi cupidus haec diligter pra?. ftiterit/ uaccini uteri cornua ad eum modum habere fpedabit,ac f dextrum fniftrumep decre- g^m ^ piti arietis cornua radicibus,ac internis lateribus linteo fmul cmitteret,ac cornu radies uac face. cino utero,qu is ipfius ceruici ctinuatur, aflmilaret, cornu uerb apices uteriapicibus conferret.Haec profedo diftufus explicatiuscp* profquerer,nifi cuiuis promptum efletmacellum adire,uaccinumcp uteri ftum,forma, magnitudin,aliaq? in parti fabricaad amufm contem plan da,intueri: aut f grauius ft parumq? deceatmacell accedere,leue omnino eft iubere uaccrtum uter adferri,ut tanti autoris fnfa intelligtur, ac muliebri utero cafu oolato,obfrut, qum ccinne Galenus caprin uaccinumcp uterum,non aut human depinxerit,ac demum
A
i

expen

AB RICA L IBER V. )& expendatur qua ratione tt ctrouerfa? inter praecipuos uiros fucrint ccitata?,qubd cuius ani malis partem deicribcrertt, nonexprcflrint, ipfcp arbitrt! fnt hominis membra illorum nimalium mcmbris conuenire,qua? illi potiflmum ieCtioni accmodare folent. Atcp f quis haec attente examinauerit,facile dijudicabit, quoties oratio alioquin fatis prolixa mihi interturban da eflt, f perpetub qudo Galeni placitis ftudib Se fciens reclino,adrj cer, aut etirationem x c ^ femper curidfaciadderjipfusloca fmul prolixe adfcribs. Sintitacp muliebris uteri cornua 4z9fijW. * didi iam antea obtuf anguli, caprini uerb Se uaccini Se ouilli uteror cornuaaapices illi ariet cornibus undecuncp- fmillimitaut non apices fol, fed fundi uteri in illis animalibus tota pars, quam gemin cfl,etf longo interuallo connexa inuic frpoftea dic. Quandoquid Galenus In lib. de Se* tione u$er alibi eti totas eas partes cornua nuncupauit,quum ex quorund etiam ueter fententia in cor- * nibus foetus cpledidocetrquodn ita inepte de illis animalibus prolatum eft. quemadmod b zifi3,G. multo adhuc redius de canibus Se fuibus,qui uterum ftatim fundi ipfus orifcio,ita in duas partes diremptum grant, ac f in dicem medio maxime didceres, illosq? digitos uteri partes efle fincrcrcs,qua? in n praegntibus red quodmodo ducmr,cV in apicmucronenue (en fm n fcus defnunt,qum f reda, n aut obliquata eflnt cornuajin utero aut gerentibus d uaf arietis cornu modb,cY haec quoce inftedtur.Porrb ne latis expatietur oratio,eorum Muliebris u 1* J i . ' *!' '-te JJ* . terifiidgiu, animali uteris negledis,nunc muliebris uten magnitudine aggrediamur,quam modo antea m/o> * czsfiUd. m ums utri defcriptione utcuncp- expreflmus,necp cfondi quocp moles magis qum uen tricu li apte defcribi poteft, ut qui pro ctenti foetus feminis'ue quantitate diftdatur, ctrahaturcp.

DE

HVMANI

CORPORIS

,-

vfi x,x. pr^,terea cjcnl qUO( fe ceruice cenfendum eft, qua? modo uari cplexa rugofaq? conniuet, modo in coitu(quuis non femper aequ prompt)pro penis,in partu aut pro foetus mole,di ftenditur.Et quemadmod latitudo ceruici eadem n eft,ita quoq? neq; longitudo.nam nobis uterum inter diflcand anollentibus.in miram longitudinem ceruix porrigitur. adeb ut non
d

minus ridiculum ft,uteri ceruicis longitudin uel latitudin,qum pnis defcribere:quanq Si is minus adhuc quantitate qum illa diffrt. Quineti uteri ceruix pro mulieris libidine turgidior, anguftiorcp Si diredior (praetercp quod alrjs natura ft ftridior) efficitur.ac proinde eti haud miror omnes quodam digitorum numro eius longitudin defcribere aggreflbs,inter fe pugnare,& hune pudendo ad fundi fnum undecim, ilium duodecim, iftum plures,ali pau ciores digitos enumerare,8c quod omni abfordiflm eft, parem cum n praegntibus fundi longitudin xtq ceruicis ftatuere. Praeterea utrus in eum modum peritonaeo ligatus pdet, ut ipfus fondus forfom Se deorfum plus minus in coitu fefeducere,ac ad pnis fummtanj animal quodd,ut&Platodicebat,dehifcerepoffit.Quanqinterimuetulis,cV^ pepererunt,aut rudius ab obftetricibus in fecundar euulfone fuert tradata?,fondi os in pu den d quaf depdeat, ac proinde breuiflima implexaq? in illis ceruix uideat,qu inter fecand forfom trad, au t alis in iutibus inttb protrufam, infgniter producere intgra eft. Quod aut puellis uteri fondus minor ft, qum illis qua? iam diu coiere,aut aliquando uteru geflere, eti alrjs proditum eft Anatomicis:quanq in his omnibus teftium fere modb itaf undus uariet, ut uull ipfus molem,quemadmod necf uefce eti, priuatim circfcribere queam. Vigefma feptima tamen pra?fentis libri figura,eam uteri magnitudinem exprimit,qua? frequter in non pra?crnantibus,&: praecipu in huius anni cfedionePataurj occurritFundus enim multo mi nor eft qum difdionum radis fibi facile perfuaderet.Qubd uerb Anatomes profeflbribus, etimenftruaepuraationis occafoiie,fundi uteri magnitudinis differtiaponatur, legi quid, quandouterafang^iineturgent,cV paulo pbftmenftru fanguin repurgaturu, grandiorem 'flloeffedoct,qufnuper uniuerfum

mur excruit.Vermhacexpartenunqmihifeobtulira^^ colledionepurgatione^fuo loco adpraefentisCapitisfrtem qu^fubijd.Inuttri.ettafub^^ ftantia non minus qum in deferibenda ipfius magnitudine, difldionis profeflbres gramter diflntit at adhuc multo magis in ipfus tunicar numro, Se deinde in uenaru arteriaru Si neruor uteri ortu Se implexu.Mihi(ne illoru falfs ac imaginatione plerancp cfidis dogmatibus enarrdis prolixe ha?re) n praegnann fondi fobfttia cfpicitur nerueajnebranea ue, fed crafTa admodum^ompadakneep nimi dura,cV n ad amuffim,ut caetera que generatim neruofa dicuntur,cartdics, fed carne aliquid pra? fe fers.Quod aut in praefentia neruofam fubftantimort qua? frequtibus cerebri aut fpinalismedulla?neruisintertexituruoce fedea^ neruorum materi, qua? ligamtis, tendinibus,ac illis,v qui>ropne neruorum niaient, uu* nyou.v^ ^v , r .ri/r-.nerui nuncupaturfobftatia V j -.^l ~*~* .. ~ ' ~ TU,. ,<tM-< lnKl+-io i>nna icHiinf-fo rr\rt (quanqnonuirmtOrefpde^neminambigerereor.Haecuterifubftatia^qualisd^
<~

t ,UXHG
*7 figr*. tr*. _ *c> ttiuxtdt
.

Di6i

huius fobfttia? fuperficie, uena? obfcura?, graciles^fed admodu frequetes integro adhuc ute Z>7fig*> ro excurrere uident,qua? inter interng externamcj uteri tunica porrigunt. Sut en im dua? uteri Vteri tunica-. y 3 tunicae, a ^ v tunicae,
Pg' E.

534

BRVXE LLENSIS tunica?,exteror una quam periton a?o,ut Se uefca ipfa caeteraqp qua? ilio ambiu tur,in fgniter ualidam ac craffam obtinet.Haec principi ducit "membranis^ uafa uteraccedtia continen tibus,uterum9 peritonaeocmitttibus. Aperitonaeo enim qu uafaipf cnafcunt,qua? ma ximauafork diftributione fupra facr os fada, uerfus cruratendunt, ipfus peritonaei partes proceflWueenafctur,iflismembraiiisfobfttiaforma9fmillimi,quaemefenterieff^ Suntenim hi pro cefls inftar duar tenuium membranarin ipfarum medio uenas cV arterias deducenti, Se multo adipe oppletar. Atq? taies membranx peritonaeo utrincp procedut, quaetoticeruicis&fundiuterilateribusadeummodcmittunt, quo caua? inteftinoru Ana-

ANDREAE

VESA LU

^ Hfeo,

^ '2|
u.
'

i^sfi^
/jMft fe/.
3b.

*h&.f,

t tunica,

longe

craliior

ea quam

meientenuinteuinis

ontn^uuu

i^n^i

^^1

w-

tant membrana? conftituant. ueluti Se in canibus Se f uibus accidere uidemus,quibus amba? 0 28 ^ Fj uteri partes inftar inteftini fout, fingulaeq? fuo duntaxat latere ad peritonaeum in lumborurc- g,***, oionecoligannqufxurticus&fmplexmuliebrisuterusutrobiciperitona^oconnedat^ praefentis tunice craffities obhoc duntaxat n tanta eft, quod tt peritonaei partibus coltimat, Unc exchit fed quia haec in ctrado,necp arauido utero impenfe colleda compreflaq: eft,uu&modode rderm, interna didurus fom. p InternaYundi uteri tunica ipfi peculiaris ac propria eft, neq a peritonaeo Jjj pendet,& qua? prius narrata eft uteri fubftantia conltituit. Haec tunica in non pragnati utero dm^k (quem donec aliud fubixero, fubaudiri uelim) craflitie omnes reliquor corporis organor z9 fig tunicas,ut trs q uentriculi Se r inteftinoru fmuletia implexas,uincit. Ipfa tamen omni ex parte P te* non pariter crafl uiftur. Vbi enim fundi eff ormat Vifid,craflflma eft,& paulo qum alibi qi?^ compadiondeinde eti in mdia fede fuperioris fundi partis crafl quocp eft admodu,& ut in r9fig. fnus uteri enarratione diceb,in ipfum quafi fnum extuberans.Caeterm qu utrus in obtu ? t/| g. fosuangulos dfinit, femencpdefrentia uafa excipit,haec tunica tenuior, minusq? fecantibus ^ F fpifla,qum in reliqua parte occurrit. In lateribus autem Si anteriori Si pofteriori fede pariter uzrfg.iX crafl uiftur,adeo.cp compada, ut nihil praeter ipfu s fubftantiam citra Bbvwrwxi^mtimd, dat diftindion,utcun9 eam diflces, intueri liccat:facileq; hallucinari illos intclligas, qui hanc uteri tunica aemin efl uolurtt,in dextris quidem un,in fniftris uerb altra, quaf utriufqp ma nus coeaua fmul ex oppofto iungeres,ac fngulas manus fngulas efl tunicas fngeres . Adeb enim Galeni locus in libro de Vteri fedione ualuit, ut in difldione peritiorcs, eum legentes, uteriq dein conftrudionem inquirentes, fuoc fnfu derogantcs,i!um geminum, etf non ft, defcripferint.quod profedo no accidift,f x uaccinum caprinum'ue uterum diuifflnt,quem XZ9Jl^ inibi , non uerb muliebrem, Galenus defcribit. Si enim exquift uaccinum aggrediaris , Si y ^^ y partem ipfus qua? ab uteri ceruice ad eam ufque fdem habetur,qua is primum in arietis cor- D ad e. nua duci confpicitur, tunica3 liberaueris,quae aperitonaeo eduda toti huic uteri parti commu z **&r. nis,fmplexcp exiftit, mox interna uteri tunica in cfpedu erit, non unica quidem, uti exterior, fed aemina,utriufq$fcilicet uteri partis una peculiaris. quippe tunica exteriori ablata, uaccini uteri pars, qua? prius unica cernitur, itagemina eft, ac fi indic cum medio fmul iundum con fpiceres : aut ut de cornibus arietis dicebam, duor cornu radices internis lateribus inuicem committeres.Necj? folumid Galeni nomine in uaccino utero expendenduenit, uerum etiam externamutrorumqjfondi uteri partium communem tunicam ab interna, qua? fingu lis utefi partibus peculiaris eft, adimens accurat, obfruabis non ofcitanter fpedandum uenarum ar teriarumo/ implexum,inter internam externamcp tunicas confiftentem : fed adeb interna? con JD ^ Gt ^rim nexum3 u eius connexus gratia internam uteri tunicam Galenus uenofam (uti fan eft) appel landam duxerit. Verm intrim muliebris uterusTubftantiaadeb compada confia t,utuix ue lE,E,F. na? capillorum modo tenues appareant, neque interna tunica non praegnantibus uenis cfpi Interioris tu> cus mtertexta cernitur. At de uteri uenis Se arterfjs paulo pbft agetur,cV nunc interna? tunica? mc uteri fi, in mujiej3ris uter fimc|o fimplex,uti diximus, eft, fibra? explicada? uenit.Triplici nancp
fibrarum oenereintertexitur, acredas quide intimas exigit,ied eas no ita numrotas, extimas habet; orbiculares,tranfuerfs'ue}redorum copiam utcuncj? uinctcs.At mdias, qua? obliqua? Prafgnantiu funt,pofldetplurimas, eafdcmcprobuftifmas. Atq? ha? omtes in his qua? utero aiquandiu weruscumf rr r qum in uefca emuttur. :e'rU6Cmo. geflrunt, non fecus uefca ftatibus flatibus tur.cridacernuntur, turgidacernuntur, in in hiscs hisq; omniaiam omni; ctifiWt uteri c Venaeetenim ac c arteria? uter adeuntes magna? admoducV cfpicua? font. acmterior tunica tanto tenuior rariorq?,& magis neruea uiftur, quanto magis utrus ipfe in magnitude nem promouit. Neque amplius exanguis aut nullis confta uenis apparet,uerm magna? fre- ^^ quentesp uena? eam intertexunt,ad internam ipfus fuperficiem ufque ad l fecun das uidelicet, J^ admod dilucid procedentes:a deni'9 (ut femel dicam) in utero gertibus omnia n praemodi.

peritona?i .lportiortessutrirtC?nimirduae, eam efforment, quum inteftinoru terti tunica dua?

n^*

brdicuiuj'

-i*.

~C

*'

gnan-

DE HVMANI CORPORIS F A BRIC A LIBER V* f0 f *7 V' gnantibus plus minus emutatur. Ceruicis porrb uterf fobfttia? aliquid cmune cum uirili pc Cerwchutert f fe- cap. ne Natura elargitur, eam dico qua duo pnis corpora Se glandem praecipu formari diximus. Mftanfta> 4? libri z. Quemadmodum enim illa inuolucro inter nerucarnemq? fubftantia medio conforrnantur, E,E' qu ali fongofa fpgiofaq? opplet efle diximus fobfttia , fie quoqj Se ceruix uteri carnea ner ueac^conftituittunica,eiufinodietifobftantiaefungofennihilpoflidte. Atcp huius fobftan tiae benefici uteri ceruix pnis modo muliereuenerappetteextuberat,pudendiq? ipfus colliculi(quas Se alas alrj uocant)ac cuticulares illius caruncule extra prominent,ccruiciscf ampli tudo pencamplexuraj arda tur, Se quod ad reduirilis feminis eiaculationfateft dirigitur, Atq? hoc paru caeteri animaduertert Anatomici, Ceruice uteri multis & orbicuaribus mufeu S *&> lis intertext,non aliter acs uefca? ft ceruix , fingtes.Quod cVf in plerifcp mulieribus eoncubi tus deledatio ne fortaffis augeret,cV ille cft cinis relinquerent, nimis tamen uoluntariuim Natura genitalibus indidift, Se nefeio quo pado penem plus ftis uteri ceruicis arbitrio fubieciflt. At n praeterierunt Anatomici, cerui cem in puellariaetate delicatiorem mollioremq? efl: contra in prouedioribus , &V rjsquaefrequentius pepererunt,calloforem temporis fuccefl reddi,ut etiam cartilagini afperaecp arterig illam in uetuiis fubinde afllmilent . crebro enim congredientium attritu,partiumcp exeuntium colliione ceruix occallefcittcVfrequenti aftringentium lotione,aflduoq menfum fluxu,haud fecsindure(cunt,qumobcontinuumacrem9 humorem deftuentem ulcra ad fiftulas perbvfigu.y. matariconfueuert.'1 Vena? cV arteria ceruci in ferta? non praegnantibus manifeftiores mihi femper uifae funt,qum fundi.at diuerfom utero gerentib us acadere certurh eft. Vteri aut ue narum arteriarumep feriem un cum feminaium uaforum conftrudione iam opportune fubi) ciam,ut deinde uteri connexu quoq? fermoni addito , uniuerfaipfus fabrica abf oiuatur. Mu- j^"^. 24 fig M, i{emm ' eftS uteri accumbunt latenbus,non praegnantibus quidem paulo elatius qum fon- escmrm^ 1-114% di foperior pars confil<t,utero autem gerentibus eandem certe fedem occupant . at quo magis kiidcrc utrus extenditur,eo inferius qum ipfius fummumhabetur,adatera illius k aceumbere app ta in t ta, rcntt In nituntur autem peritonaeo ea parte, qua liumofl facrocommittuntur,omninoaxi, tM neq^ aliter qum ' feminaium uaforum benefici peritonaeo connexu Hi uirorum teftibus miUfiTp, nores multo font,forma autem obongiores,& fecundum latitudinem minus rotundi, 6V qua4- fi iatiores qum fpiffores efFici deberent,anteris pofteriusep deprefl. Extcrna fuperficies ina? q> ialts,ac haud fecus qum multa?eaedem% exigu un coiligarentur glandulg,mutis inequa Hbus tuberculis oppleta uidetur. Subftantia quippe non conftant,ut uirorum teftes , molli, ac
?

wjf ianaco(hihumidoa?ui,continua&^
S"L,U

ttmembranxoiandofocorporinonabfmili,cVpra?terexiguosuenarumacarteriaruminip" 4/l* "' * fa coafftentes plexus,fnuofa cauacp.Habent enim mulier teftes intus praeter uaia fnus quofdarn tenui aqueoq? humore pk nos,qui prius non Ixfo tefte,fed ui compreftb,ac infata? ueficae modo repante,in miram altitudinem inter difcandum non fecus qum ex featungme qua p-'am exilire foiet. A t huiufmdi fnibus nulla peculiaris eft forma : inaequalis enim,utcxterior

fubftantia mbraneo inuolucro undiquaq? circdatur,quodipf ualidtflime adnaicitur . Atcp xtJLKS. hoc quidem durum eft:fcd tenue Se longe lii inuolucro quod uirorum teftes proxime ambit, duritia Se craflue cedensmeep adeb prompi teftium fubftantia inter diflcandum feparabile Se foi teftis fubftantia? magis participans . Praefens inuoucram mulieribus eundern quem .uiris ufompraeftat. feminarrjs enim uafis excipiendis aptum eft ,teftium'quecontinetfubftanp me h*c tiam . Pincer hanc tunicam mulierum tees nullum exigunt inuolucr, p nif emed m ambitu cx.^figu. pcrit0nxi membranei proceflus feminaria uaia continentes ,.& uefpertilionu alis longe fmillt Jk* mUeftiummedi duntaxat partem integunt,non autem u^exterioruirilis teftis tunica, prorUR fasinduunt.Seminariauafamulieribusf tondem uena?, f^ ? * df e- parem omnino cum uirorum uafs ortum fortitae, at progreflu diftributionisq* ferie dinercn- ^ u& cb tes ' Dextraenimuenaacarteria,quemadmod&altenuslaterisiufa,aprimoipfarumortu

>fQrteft^fupeV^

tenT" ^

*^.'
fu
of^'

y 2i' 2 f1' n'a uena?c

dextrorfom periton^^^ comittitur,ambe inuicem,ut uiror7 uafa poftcjj aliquoufcp e magnapentonei ampli tudine excidert,implicari inuoluic^ incipiuntmon quid uniuerfum ipforu corpus in implica
uant nTulapicifoboletnuterifondumexcurrent.Qiiodueroeximplicationisinmo reliquu

azsTabxiwabum^
<*?>

eft^aulatimmagismagis^utinuiris/inuolui^uaricofum eS2 fdatioritcftisp^tiadnat^cVfmiliteratcpin^irisramosin teftis fubftantia, &i lu ambtens

fig^a

-^

inuolucr difTunds.Deindecuas fm dfres fecund teftis corpus,ut in uiris habetrquancp maais tefti orbiculatim , tn in pofteriori fol fede aduoluit, Ab interna enim fede bafis uancofi l y 4 corpO'

V E S A L 1 1 BRVXELLN S S corporis6 incipics/externo teftis latri,cVfdeirtde inferiori ipfus parti &ft6nihilntcho^qtio$^^ff*'./ lateri adnafcitur,h audquacjj tt inuolutionibus,qu tedi adnfcituf.ac Uirile uas donatu.Poiv rb tefte nnihil forfom afeen dens,& tefti n amplius5 adna tu,reuoiutiones cas inftar uermis g isfig^ a?qualiterprocedentcsamitfit,acteresplanunicfinfkrrteruiirt uter errabundo du du fertur, >5/^. in mdia ' cornu dextri fedem infert.His organis per me quidem licebit queis nomma impo nere:ego autem quoniuiror organis forma fubftanUacp correfpOndent,eade nominaillis,
<?5
'

A N D R AE

^^ ^

qua?hisindereinteroftcndendfoleo,cumAriftotele,iiumfemenha?cquoc?organa,utmu ris,num uerb duntaxat ad uoluptat quendam prparent humor,non admodu contenderts. Vteri tun* Porrb haec uafa pirtguibus,quae inter diflcndum omni obliterare folent , membranis ape- W acdrurU. riton3?onatisfuifoltatutbporriguntur.Gaeterpt'a?terrtupercm uenas O&mUsfilzt terias qua? feminalibus ufs prirtdpi duxerant,' aliae multo infgniores caua Se arteriarna. fea ona poft illam fupra facri ofls initi'Miuifiort acceduiit.PoftoJ enim ea uafa primum in duos Jg* fnfianes truncos diuiduu tur,& hi rurfus finguli in duos infignes,fed amplitudine impares ra gu:lL k

>

mo?difledifortt,urtquidquimaior^^ minorem ^cuius0 finis per pubis ofllsp foramen elabit,uteri uena? ac arteri* onuntur,a mino ribus humilioribusq? fecunda? illius diuifionis ramis pronate.Rami itaqj m dextro coniittetes (ut qui in finiftro font quoqOinfgn porrigunt propagin:uena quid uen,arteria aute aneriam:quaefmulaccumbentes,dexnuteri latus propter fondi orifici accedunt,ubi m multas
fciflxtoboles,quafdfurfuminhumiliorfondifedemexporrigunt,quafdperutericeruicem

u,l9%ir.

deorfum diaerunt,q nnullas eti uefca? impartites.Qua? uteri funduaccedunt,no pregnan- ^^. tibus quodmodo graciliores Se pauciores apparent,^ que ceruici Se potiflmum mxta lundi ^gos implicantur. Neqj ut quifpi arbinaretur ab his uter accedentibus uafs, uena? Se arteria? 6 mr% tA origine duct,qua? fecund redos abdominis mufculos forfom ferunt,' illisqj uafs qua? ad pe tml dons oflis pofterior exporriguntur fed, cmunes fit.nam ha? ort fumunt praeapuis ua JJj^ fis per inouina in crus dedudis, quibus eti" furculi pronafcunt,muliebrc pudendum colhcu- 6llb^ ud
1

loscp ipfus accedentes. Vn cum praefentibus uteri uenis ac arterrjs ab ofls facri neruonf pa- m ribus utrincf eti nerui deducunt, tenuibus forculis potiflm irt uteri ceruic,cVcircahumilio r fundi fed excurrentes,ramosq? eti uefce promtes. Ad elatior porrb fundi regione fubin xfiic4.n de Wuuli perq? graciles diffundunt, fexti neruor cerebri paris ramis dedudi,qui coftaru ra m^ima Cuibusparti* dicibus exporrigunt. Verm ut hi nentuli praetenues albictesqp funt,& pmguibus mbranis *

W^

uTuteru* ad,

forFulduntur.ita quoqj inter diflecandu difficulter occurruut. Atq$ ideo nunepropemoduma ;yah , ^ . nafatur,cy nlfeft5 cffi> arbitror,quas partes utrus tangat fol,ac quibus alligetur Si adnafeatur. Anterior fig.zcdp. z uast^"Z enim pofteriorcp & fuperior fundi uteri regiones nullis quas contingunt partibus adnafeutur, ^-4-^ latera uerb cnafeuntur/ membranis uafa utero deducentibus,& uter peritonaeo ualide col- 0Q liantibus,exteriormc^ uteri 'tunicam producentibus,ac dem hcarneis illis fibris intertextis, a z7 figura Vterimu^ q^duosefTormantmufcuIos,qu
"
v

muiieresiliatrahurtt&quafcolligunt,allidm^
accedunt, adeb craflfcunt,utperper uteri cornua illos mufculos efl aliqudo arbitratusfue ^ rim,quod feilicet obtufos muliebris uteri" angulos Cornu imagini n accedere uidebmeq? ar:c**H-l> * bitrabar mih uacc aut capr,ut Galeni Anatomicor primarrj fenfa intelliger,fecand. Ceruix porrb uteri ex lateribus1 mbranis quoqj cV uafs ipf exporredis adnafcit,& illoru interu- i7r tu peritoiieo(fed quemadmod Se uterus,lax)cneditur .Pofteriori parte per medi longitU dinem,qua fundo propinquior eft,e redo inteCtino itainnititur,ut accumbentes inuic inteCti' ' *gj norE gyros mutub llocari cernimus. Verm ad ceruicis in pudenda finem,illa podici firmi 'J^^fr fm Cnafcitur,perindeac f redo inteftino Se ipf Cmunis effet tunica, quemadmod ftoma cho SC afperae arteria? cmunem tunica efle n dubitamus. Rurfus ceruix an teriori fede elatius quidem ad fundi orifid innitent duntaxat habet uefc,fed paulo inferius fibris quibufd hu ^ nlillim Uefca? parte Se ipfus ceruice adnat pofldet. g Vbi aut haec illi inferit , uelut Cmun e j*g " utriu% Corpus Se tunica effcitur.Caeter in fine qu Ceruix in pudend dfinit , cmune utriufc^j ceruicis feilicet Se cutis,utin labris Se, podice,corpus conftituit. Hec cutis praeter quod

pilofacuadat,ipfduriufcula,quemadmod&inmto,fubfterniturpinguedo,inuetu f illis ceruix 0Cclluerit)un c mamillis flaCCefcens,ne9 itabell pudendi colliculos alas ueut Pr*W^ iniunioribusfuftins.Atqu^ incerukis ori fndigentrquemadmodneqilliprimi in pudendo implexus^utrincpuna1 promins cuucu
ficio caruncti, jar-s caIcula,lon<>a quide ;, fed tenuis,&: ex longa bf in

mucron defnens.Has mpeph Grecis U' uo cari innuimus^ui er praecifion plus c| quis arbitraretur cruentam , Se cicatricperinde ac reiqua huius fedis ulcra difficulter fufeipiente 5 docUert:quod ha? Coriacea? quodmodp carunculaeinnnullis mulieribus ad tantmolaugean^utpudordeformitatemc>inducant,
Se

DE HVHANI CORPORIS E A B R ICA LIBER V. 5?7 Se multis nationibus quoq? infgnis impudicitia? argumento fnt:imb ueftimentis iugiter attrita?,ad libidin irritant, Veneris ardor fufcitant. Vnde eti JEgy ptrj s precipu uifum eft* utanteaquamcarurtcula? illae extuberent, tune potiflmum amputentur,quumproximeuirVteriofficiuy gines nuptura? fout . Porrb quis harum praecipuus ufus ft , fuo ordine iam audies . Vte- ipfius cofin rus concipiendo femini idoneus, cVfcetum tantifper complexurus,dum perficeretur *aca^ mationii ra, lrjs qum fanguin nuniri poflt, m humillima trunci corporis fede locatuseftvquaadcort tio. 0. cubitum fminise? fofceptionem , Se adhuc ad conecepti foetus augmentum, perfedi'que par Siwratio* tum, nulla aptior excogitari poflt. Haec fiquidem long fcie cV nobiliflima rationisarce ftuatur : deinde ofla nulla,quo minus in miram amplitudinem diftendi utrus queat * inibi praepediunt , atqj etiam ipf parituro hinc ad inferiora Se uerfus eruraexitus faciUseft. Forma autem utai fundo cuenit rotunda? proxima,quo reddatur capacior,iniurrjsc> minus minus Forma* ft obnoxius.Dein fondus unicus fmplexq? eftjquod unicum faetum ampledi debcat : attam attam latior uiftur qum fpiflor,quod interdum Se gemellos concipiat . Non enim geminus cernitur,& inteini inftar oblongus,qualis cani Se fui,& illis denicp animalibus obtigit,qua? plures fmul foetus femper propemodum enituntur.Paruus autem , ac magis qum facile crederetur ^W* contradus in non praegnantibus uidetur,ut qum minimum alia tune comprimeret organa* iz7figura q finum ipfus adeb anguftumredderet,utf proximuniuerfamgenituram ampledi queati A' A,B'B* eam nulla ex parte fe intad relinqus. Ac proinde commoda quoep ipfus fondioni confit Subftami*. fubftantia,qua?affatim feilicet contrahi colligiq* qu nihil compleditur poflit, Se rurfus fecun dum contenti auament fenfm in miram amplitudin diftendi, Atep ha?c no imbeciilis dit ten, di ue cina diuuliion inepta uifitur,at ualida Se iniurrjs ferendis pertinax , fibrisep no mnrmis* nec fis ut fors fert intertexta. Verm redas habet intimas , quod anteomma femen allicere de; beatr&eafdem pofldet paucas,quod ocyus femen illi ex tperamento ad iuftiti places,ac nuidum aptoc* membro porredum,in ilium labatur. Obliquas aut plurimas, eafdem? redis or
!

dinefuccedntespofl^

nancifcitur,qubd illas utrus tum prim maxime requirit,quando feemm diu f ans amplexu m lucem eft editurus.Quod unica eademe? crafl con ttus foeritpeculiari tunica | neq* duas cum uentriculo, carnofam uidelicet un*& neruofam altra obtinuerit,hinc fadu nemo addubitat, quodctineretantuterusampledic?debeatinortaututriCulimodopra?terha?ealiud pWproprionutrimtoconcoquerecYelaborare.Peri^ ^^. proprii ipfus tunica? inuom^^^^ &*<**u uis aqueoep humore oblitaeft,aliarparti modo quaeinuic tangere quidem no aute conatci ^

fatiusfoitSiertimuterifortdusnpregntibusirtCbentiilliuefcg,cVquod^ inteftino crtafcere^nec? Iaxis illis,feddurisuinculis quibus accubit partibus alligaretur,quis

oitpartibusconnatusha?reret,quo'nampadoobfecrofemen denuo amplexurus infe

mfidasibMtercmodturtCuncftunonpofTediftendautetiincortgrefluautp^ aeorfumuelutartimalquoddrepererRurfosfuterogertibus;,is omnibus quas tunccontiiv

e^

der^debitam^anguftiamen^rmaret^quumminimopuseft^itefo femperobeflt^Orfficium fundi taie eft,quod femper conrtiuet,nifquumnaturali inftmdufe

menadmittere,autftui,autmenfbusiterpra?beredebet.mernoento

,aUoi

<

STnteadicebam,^
nuumLdico|usconfta,nemoambigerepoteft,idobhocmaxime^^

d3msrufcepu^ dofruftrainartisferLetur,collig
<

SuKfcbfaitto aduenerispruritum aptaconftare diximus, Vtuero ipfus conuo lu>

tioS^Usneuterusfrigoreaffi

dm&"

cenfttur^

fornXmuli^

*T*T fnldlUS^U

ftendi-t mulieremfriaidiorem efle conftet.Neq* etiam frequens fcortorucon^cubimsargumerl to^m^SfiSinfe.autimus humoris quem libidinis nomine Ariftoteles mulieri da.

ftB

ANDREAE

VE

A L II

B R

VX

LLEN

dionis frequentta Se copia(quibus illa uiris long uinctur)metiendum fit. Porrb muliebri uaforum Se teftium fundion acufum,ea qua? de uiri feminarrjs organis prodidimus,fatiscNeruorum monftrant.Sic quoc ut utrus, Se potiflmum ipfus ceruix exado fenfo donartur,neruos il acuenaru ra, lis frquentes m fertos foifl,qu nunc obtinent fenfus liquida atteftatur.Caeterm uenis quas tio. in fundum uteri Se ceruice pertinre diximus,uterum,&: quando conc@pit mulier rjs que fun do peculiares funt,fcetum quocp enutrin:arterias uerb communi, quod illa? reliquo praeftant corpori offcio fongi certum eft,ipfac fedio in utero gerentibus,id n minus iucundiffmcg Meftrutpm luculentiflm attefatur.Etmulierum menftruas purgationes ex uterum quoq? petcntibus uegauones unde nis cuacuarim<iubitatMm eft:at quo modo id fiat,cV: per quas potiflimm uenas, fundi feilicet, ' an ceruicis ille fanguis profluat,fortaflis f diligens Naturae operum fueris admirator,neq5 in alicuius iuraueris uerbamagiftri,&: tu quoep n mecummodb,uerm etiam cum eruditiflimrs uiris IOACHIMO roelants prmario apud Mechlinienfes medico,noftraeq? Bra bantiaefrtgulariornamento,ac VITO tr'itonio athesino, ftudiorummihi dulciflmo^comitejqui hac de re non fmel mecum tum propter alias occafiones , tum maxime propter Hippocratis Aphorifmum fexagefmum libri quinti,8t" Galeni in eundem commenta rium literis egert,ambigas.Non faii quod quis meuftruus ftfanguis,cV qua? ipfus natura, Se quan tus,8c~ qua ratione in muliere abundet,&: qui ft nutriat , quamq? falfa de ipfus prauitate Si oraueolentiaPlinius,cV cum alrjs plerifcp Albertus ille fcripferint,nos Iateat.Neq?(etf quibufdam fecus uifum ft)dubitamus,pariter fanguinem ilium infundi finum toto menfisinteruallo fenfim minime coaceruari,ac menfs periodo turgente iutero promanare.Hoc enim f accideret,fanguis menftruus neutiquam tenuis,fluidus, ac illi perquam fimilis effet qui en aribus guttatim diftillatr quo mftruus neq? manandi forma,ne9 alrjs omnibus diffrt,nifi for tafls pleruncf tenuior Se aquofor,aiaue eiufmodi qualitateprditus oecurrat.Qui fi in utero ieruaretur,quisianorarepoflt,ilIum concret cVfruftulatim educend mttaceamfundiorifi cium tum nif purgatis mfbus n pofin congreffo redudi.alioquin quando mulier iniret, ac fundi ore femen accipret,aut id os fem emitteret,etiam fanguini menftruo uia pateret , isq* proflueret.QuincV magnam huius reiconiedurdantmulieres qua?dam,nuper partuneqp fluidum neq? tenuem fanguinem emittentes,uerm magna ccreti fnguinis cum ferofo quopiam humore frufta,perinde ac f fanguinem in uene fedione exnadum,atq? in uitrum aliquot horis colledum in partes cultro diuideres,ac ilium tune in terram abrjeeres. Eius namq? forma? illis mulieribus fanguinem profluerealiquando confpexi,haud aliter q? f apertae adhuc in ute ri fundum pertinentes uena?,quae fecuudinis inrjfcebantur,in uteri finum fanguinem effonde rent:cV is ita concretus,non autem ftillatim,ut alis folet,ex puden do manaret, adeb ut facile in fundi cauitatem fanis mulieribus fanguin menftruum nequaqu fenfim aflruari, cer tb poflmus colligere,8t" arbinari ut in foetuum difldione intuemur,uenas ad fondum ceruicemep per tinentes,qufuis fufFulciuntur membranis , fanguinem hune paulatim aceruare, ac turgtes il ium fn^ulis menfbus apertis ipfarum ofeulis emittere. Quod ex mulierum quidem fedione mihi uifum efl affrmare nequeomerm quod in quodamhaemorrhoidum uitio Iaborte no illubenter expendi,id mihi certiflmb in uenis ilium fanguinem,non autem in foridi amplitudine aflruari argumto eft.Hic nanq? ordinatis uicibus,ut mulieres fois menfibus,ex uenis in f> dem pertinentibus, fnguinis crafloris fluxuuexari confoeuerat:cV qu ex nigro arquato ieco risep mira duritieperrjflt,num porta? rami,an caua? hune fanguin euacuarent in dagaturus, ilium diflcui,atc uena? porta?1 ram fub coli inteftini fne,cV~ totaredi longitudin in mefente X^J^ rio dud pollicis fer craflti a?quare,cV fanguin ilio craflori lutofoq? turgere animaduerti, bkyzfi. . caua? uena?* ramis hue pertinentibus nihil prorfus immutans.adeb ut percp ftupdus cenferer, k^c^'6 f pofthac ambigerem,num ex porta? ramis,an caue, melancholicus fanguis ex fedefrequetius ' promanaret:8c" no certiflmb mihi perfuader,uens has nimi oppletas , qu iam fenfim fan guin ilium admiferint,apertis ipfar oris erudare. Atq? ita in mulieribus fieri arbitror . an tame ex fundi uenis,an uerb ex ceruicis fmper,aut modb ex his,modb ex illis mfs deflut, igno rare me,neq? quicep certi quod mihi omni expartefn efl uidetur,pofl affrmare fateor.Hadenusenim nondummulierem non praegnant, quaeuenar crafftieab alrjs diffrretinueni, quancB tam diuerfo modo affdas plerafq? uiderim.Lutetie enim in publica fedione praeftan ti forma Se florida? aetatis meretricfofpendiqiiecatam primum fcui.Pataurj quoq altra obtigt,qua? fibi laqueo morte intulerat.Deinde monachi cuiufdam diuo Antonio hc facri elegs feortum repente uelut ex uteri ftrgulatu, autattonito morbo,mortu,Pataufj ftudiof exmonmentoerept ad publicam fedione attulere,mirainduftriacadauer uniuerf cute librtes, ne monacho di2iiofceretur,qui id monumto erept cum feortiparentibus apud urbis prg fedum
.

D E H V M AN I C OR P O R I S F A B R I C A L I B E R V* Wf fdum Conquerebatur.Praeter hoc fuperiori anno muliercul utcunq? fn , Se fatne(uti conrjcio)in ea annone; penuria enecata, pari ration e fobductam in f cholis adepti iumus .Que autem poftremb nobis obtigit,8t* qua inuigefmaquarta Se uigefmafeptima figuris exprimdis uf fo mus,fufpendrj metufegrauidfalfb finxerat. Verm Praetoris iuffo ab obftetricibus(qua? ill minime grauid affrmabant)interrogata,nuncp quantum menftruis purgationibus abeflt, utcunqp idfdulbnos refdfcendum ab ea curauimus,indicare uoluit. Verm huic, Se quas non praegnantes uidi, omnibus uena? pari fe habebt modomeq? uel imaginari licebat, quo'nam pa do in uterifundum fanguin per craflm colledamcp adeb uteri fubftantia ducerepoflnt, precipu quum in his uena? capillor modo eflrtt tenues,uifumcj? quodmodo effugerent.Qua? autem ad ceruicem Se infimam uteri fundi fedem tendebant,apparuere craflores , Se facili s ex his menfs defluere expurgari'ue pofl uidebtur.Haud fecus qum f fedio ex uenis ceruicem implicantibus menftruum fanguinem femper excerni,propanodum fuaderet.

IDE

VTERI
| ETERV

^fCET^tBVLIS.

Caput

XVL

M difldionis profeflbrum de uteri cetabulis diflnfo ad

nos quocp manauit. Grauiter etenim in fcholis contenditur, quid'nam Uteri fint acetabula:qua etiam de re tan tifper dbitaui , donec in oue,qua? non ita diu utero geflrat,quid uer uteri acetabulafnt,infpexiflm. Haec QW-<- tu enimaltero ipfus uteri fnu femen receperat, qui difldus afper inaequa- ^ftmactt* *em9 oftendit fuperficiem,m ultis a fnibus oppletam, qui taies prorfus c ^r;w^ ^Jg Mdbist rant,ac fi mediam pifa? partem fngulis fnibus quis no fecus imprefliflt, trintnma oue,dut ca, qum f in ceram eiufmodi fnus pif quapiam moliretur. Quando itacp fnus illos intuerer,ac idta* pra,dutuac Qaluloci ad finem libri de Vteri refedione non immemor eflm,quo acetabula fnui folior fflj herba?aflimilat,quamGra?ci ab acetabuli,feu potius heminae forma KnvtoMw, Se cymbali U concccpit. marine WfoAvW1* Si U^ uocantmos aut acetabulum,&: Veneris hortum, feu umbiicu nun cupamus,prompt collegi,hos uteri fnus hs^vmMvxs Grecis,nobis aut acetabula prim fuifl ad eu mod nuncupata,quo altius incifs oflum fnibus acetabuli nomen accommoda? b t, t fixa. mus. Si enim coxendicis h acetabulum intuitus foeris,illudcp ad hos uteri fnus contu!eris,nu *? hb.ig, lasreperies corporis partes aequ ex meritoab imagine nomen obtinuifl,atC acetabulum id f,f'> coxendicis ofls, quo iam paulo ant fmur refedum ft,cV hos uteri fnus . Vt enim coxendi cis fnus ita ac fi mdius globus ipf impreffos effet, cauus cernitur, fie eti Si hi uteri fnus inGct,zfi.cap. nuantur; deinde ut coxendicis acetabuli c fupef cilia extra reliquam oflis fuperficie prominent, 29 Ub.v ui. jta etiam in uteri amplitudinem foorum finu fupercilia procdas qum reliqua uteri fuperfi - des in ipfus cauitatem extuberant . Adhaec,ut coxendicis ofls acetabulum mucofo humore oppletur,ita fan Se uteri fnus mucofo fanguin mihi confpiciebtur infarti; quo iam innon nuilis fnibus teres Se infgniter mucofum uafcul uidebat pronat,ad eu prorfus mod quo dzfig.cdp. dteres licament ex coxendicis acetabulo in femoris caput inferit, Quum itaq hos ouilli uteri f Qua ftcund +**** nusinfpexifrem,undeuteriacetabulornomprimftinftitut,nequacp pado illa procrearentur cognofcer,non praegnantis ouis uter mox aperui,cV* uteri amplitu- ^int(tiieU<u dinem multo aliter cf muliebris uteri afper inaequalemcf adinueni.Per uniuerfam enim fuperfi . e Et ba-c ciem e fobflaua uifebant tubercula,& femiglobuli,tales omnino ac f dimidiatas pifas uteri mu quoque ex iiekrisampitudinipaflm quisagglutinaflt. Atcfhcprimwm difcerecepi,quidAnatomes US profeflbres uellent,qui acetabula uteri extumefeentibus in ano uenar capitibus cparant , ex uchiunt. quibus iam paulo poft fanguis melancholicus eft profluxurus. Si enim non praegnantem uac ca? uterum fecueris,illo quauis ratione aperto, nihil eiufmodi promintibus capitulis erit mani - feftius tnihilqj addubitabis, illa acetabulorum loco plerifcpAnatomicis habita foifl. nonfor taflis quod illa ueris cetabulis aflmilarent,ueracj^ acetabula uteri efl arbitrarentur, fed quod ex uteri fedione didiciflnt,uenas ac arterias inter interna externamq? uteri tunicas admodum f spe8a d, mutiplici Se implexa prorfus ferie in uaccis diftributas, fuis fnibus in haec capitula per uniuer . Gfe*9' fam uteri amplitudinem extuberantia pertinere,ac demum cccepto iam femineillaaperiri , femena? ampledi cVuafaquaedam educere,quae uenis Se arterrjs in capitula pertinentibu s pro

^^Mk^3|5 l^^^^^^^S

gifc.^ nata,adfemim^^^ ra-of. mamefficrent Praeterea ubi fedulb in npraegnantiuacca haec tuberculaexpenderis,cV rur- Adptteni
fus in illa qua? rtuper ccpit, fnus illos quos tubercula fefe aperientia eftormant didiceris,ac ^41 pariter obferuaueris in uacca qua? paulo diutius cc qui fnus illi obliterentur , oZ diften- dumtt toiamuteroprorfusuifumfugiant,acuafatantumappareant:exfnuum loco ab uteri tunica ad fecundinam porreda , etiam facile ratio cinaberfs , quid medici indicauerint , qui acetabula
uoea*

54o

ANDREE

VESALII

BRVXELLENSIS

uoeauereneq^ fnus illos,necpmbera,uermuafaexuteroinfecundirtampertinentia.Eaenim

Apborifv

Hippocrates tum alis,tum maxime in quinto Aphorifmorum libro,acetabuli nomine intelle xifl uidetur , appellationem hinc fortafls fumens,quod haec uafa ab illis uteri fnibus, qua? pri mmacetabulauocariinnuimus,porrigantur. Atcp hinc liquet, unde tt in Naturaeoperum defcriptioneexurgantcontraria?prorfusautorumfenterttfe,quodfdlicetGalenodiiiedio^ ftudioforum facile praecipuo uimium in humani corporis fabrica? cogninone credamus,^ ip f noftris manibus difldionem non aggrediamunaut fi id tentemus, ab illis cafu abltineamus animalibus,exquibusGalenidogmataexpendereliceret.Fruftraeniminmuliebrisutm anv

plitudinetuberculaillaqua?fubflaua& illahispenitusnondonetur,utineque afna? utrus. Si tamen uaccinum uterum exmacello ti bi curaueris adferri, nihilhis tuberibus (quouis etiam pado uterum aperias ) promptius oc curret. Iufuper in muliere qua? non ita pridem conc incalTum fnus illos quos coxendicis
acetabuo cortferebam,irtqu^^ rum uteri illis tuberibus prorfus expertes font, fed Se quod refedione id m muliere fufte a ma. rito interfeda didicerim,cuius uteri interior fuperficies, Se uaforum iam in femen pronafeentium feries nihil canini Se foilli uteri forma difcrepabat,quam in canibus mdies conlpice re iicet. Porrb quum in mulieribus ab utero in fecundinamuafa pertingere cernamus,illud ace

tabulinomertillispropterHippocratemafrcribipoterit,quodultimorecenfebam,quu quaedam ab utero in fecuudinam pertinentia,acetabuli nomine quibufdam comprehenla atte ftarer.Atiamopportunumeritfecundina?c^reliquorum f inuolucrorum naturam, SC

ftusformatiorLifermonequoadlicebituer^^
hiftoriam ho clibro perfquu

DE
tifumus,

INVOLVCRIS
tegentibus.

FOETVM
Caput

XVII*

IN

VTERO

FOETVS

inuolucm utcunque quatuor tabtllis trigefimetfigurce exprimere con*'

pra?fentelibro etiam organa generationi fubminiftrann'a propter fedis uiciniamdefcriberepropofuerimus,conduxerithcquoquedefoetu, Qua in tra' Se potiflmum de ipfum inuoluentibus tunicis, quaedam fubrjcere.Quan ldtwne def doquidemdiffufumdeftusformatione fermonem inftituere, prolixi ef tuumfbrmdti' fet neaocrj ,& ut uerum fatear, hc mihi aliorum autoritatibus duntaxat onein contre erfiam ueni' i infftmdumeffet,cV tandem uixmihfjpfprobabilia,nonabfque frquent rejbleant. J tibuscontrouerfrjs,adducerem. Nam SeCi quaedam ex f onantiumuteroramdiffediorte didicerim^iti fcholis nomiulla commonftrare foleam,id

vvM

mihiaddifldionempaudfrim^^
ac fedula fedione me adepturum non diffidam , modo in diflrtationum Oceanum me haud > uaquamconnciam,pra?ter caetera difputaturus,num muliebre femen ad gaieranonem ah. ouid pra?ftet.mulieres etenim femen perinde ac uiros habere,muliebrium organorum fabrica^

nmmmodobrutfa,n^

fuperius edocuit. Dein num femen effdiu fmul & materiale principium fotm ofterat , an tantum effediuiim. Rurfus f femen effediui prindpi) tantum autor ft,quorfum id euaueicat: ^fmaterialeetiamprirtcipiumft,quasparteseffbrmet,num feilicet eas quas fondas fcmper fpermaticasc? rtuucupamus.ltem quid prim generetur,omrtia ne fmul,an iecur cor , ccere. brum pris fmul^rau cor pris,aut iecur pris,& quo nam tempore fngula in fGtuum for.

matiortefianuprxtereiusgerterisqu^ dasirtduibusLrtibusferGalenumabAriftotelemediciiuxtaacphilofopfo
trartturhiquidAriftotelisplacita,illiuerbGalertimordicusdefertde^^ fedionpoftpofta* friuolis quibufdam rationibus , Se autoritat congerie duntaxat mnixu Ouumirtterimfediohcpleraa^luculentiflimoftendat.quamfif tTaaarefTus fuiflm,cV in has difeeptationes me quoep infjciens(uti aliquartdp quum ejuidexa diusreperero,fadurusfum)aliquotchartas abfomerem,&oftenderem pariter quam belle
ns cVueritateprorfusalienasirt Ariftotelem rtimis profedo fophiftice contexit autumans neminempoftillumfediones aggreflurum , fuasc? impofturas deprehenfurum ^anquam

Galeuusquialiosdefedion^^

Ariftotdisfententiamundicpuerameflsnonannuam, nihilominus tamen medicos expoi-

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V 54V dere ueim diligentius Galeni nimium omnibus conceflum placitum , quo praeter fmpli. cem carnem pinguedinenque corporis noftri, omnia fmine conftare docet i bfl uideliCet j cartilagines , membranas * ligamenta , uenas , arterias , neruos , tendines , mufculorum fi bras , cerebrum , Se f quid aliud in corpore praeter pinguedinem Se carnem habetur. Hoc him ubi fedulbmediciaffdu omni remoto indgauerint, uiderint que, dein qii Galenus Jm*' r * x tah'g'i ac* a &cmidi fetus inuolucri conftitutionem,muliebre femen non fufficiente uirili requirat. At ^.l,l,! praefns frmo quantumuis ipfrenitatur ,in alium locum fopprimendus eft,cV utmihi prin 4tab.o,?. cipio inftitutumfoit,ftum inuoluentes tunica? ueniuntpertradadae, quas num rite Galenus Se in libris de Partium ufu,cV libris de Semine Se ftus formatione defcripferit,aut uiderit eti, ipfetecum ubi eas tute in homine, aut foe,cane'u bbferuaueris,eXpendito Quum enimGa- XnliS.de F* lenus canis 8t~ fois inuolucra hominis rcfpondere doCuerit,tantifperdum mulier fefeofferat, tusfbr. in cane eff aut foe f inuolucra non ofcitartter inUeftigare erit opera?precium, ut dein haec mea Galeni locisconferensanimaduertas,num Uel canis inuolucraisrededefcripfrit;ut etiam tune perfpedumhabeas,quoufque ueramhumani f fabricam Galenus recenfere ^fjf* b t ub. fig. potuerit. b Primum itaque ftus inuolucrum , quod Se extimum mihi nominabitur , ftum uoiucrum. toP.z tdb. uniuerfum non eo modo obuoluit,quo nucieumfuoputaminobduciirttegfquecernimuSi K ^cL aut <po reliqua duo inuolucra ftum ambiremoxaudies,imb ftum duntaxat circulorum uafa continoentium modo cingit.Haudquaquam enim fuperiorem,uti neque etiam inferior ftus partem contingit,fed tantum ita fehabet,ac f quis mucronata pedoris ofls cartiagine ad elatiflmam ufque ilium oflium fedem ffcia impenf laxa cingeretur. Inuolucri enim huius latitudo ex ftus proportione tanta duntaxat eft, quanta longitudo f ilium oflium elatiflma fedeadmucronatarrt ufque cartilaginem pertingeret:aut ut exprefs dicam , inuolu. cri latitudo non multum exCedit cubiti cum extrema manu longitudinem: tantum abeft,ut in. uolucrUm id fitum uefca? aicuius,aut ipfus uteri modo amplexaretur Porrb inuolucriam plitudo tanta eft, quanta fumma interioris uteri fuperficiei extcnfo.inuolucrum enim hoc ex. terna fuperficie utero undique contiguum eft,6Y adnafeitur quoque . Dein exad confiftit ad fetus mediam reoionem,fi modb mihi fitum ita iacentem fubaudis,quemadmodum conuo lutus iniplexus que irt Utero(aliter ac uulgus perfoafom habet)fecanubus occurrit . Porrb ip. fus craflities nequaquam membrana? modo tennis eft*fed quum fotus ab utero paulo pbftre foluenduseft,uteriinuolucrorum crafltiem long foprt,&pollid etiam crafltiem facila?. quat.Deinde fubftantia non conftituitur membranea,uerm pecliri ,& cui in uniuerfo cor c ifig. cdp. p0re akerarn non reperias fmilem,nif fortafls illam' fongofa? pnis , aut propinquius adhuc 4? fc*E, d1.eii.srubftanttearr-milarUeneS4Eftenimhuiusinuolucrifo modo nu dl9fi.,K. gricans,friabilis,fungofa,ckfrequerttiflmauaforumferieimpli t zsfi. n,y. item arteria? ab utero ftumpetentes , in hoc inuolucrum duntaxat pertinguntmeep undiq? in ftus ambitu in aliquod uniuerfum f inuoluens inuolucrum finiunt * fed in hoedunta . xat quod iam defcribere(utinam tam fliciter,atque praefns in fedione oftendere poflm) co nor . Vafa itaque uterum implicantia fuis ofeulis in hoc inuolucrum,quod lato crafloq? circula noiiinopportuncontuleris,pertinguntperiunturcf ,cVexfngulis uaforum orisnouapro. creantur uafa tt numero,quot uaforum or inuolucrum id contingunt . atq* uenarum qui. dem oris uena? procreantur,ab arteriarum autem arteria?: que per huius inuolucri fubftantiam uari admodum impicita?,tandem inuicem coiligUntur,uena? quidem in uenas,arteria? autem in arterias, Se tantifper grandiores rami ita colledi in rtiaiores dhuc count , donec omnes ue na? in duos colligantur uenarum caudices,& arteriaeitem irt duos arteriar caudices:qui ut ue gd.tab.fig. narumcaudicesduoirtuolucra,qua?urtiuerfumftambiremoxdic,gpenetrarttesinumbih )0 S' cum pertingunt, fanguinem Se uitalem fpiritum ftui in eum prorfus modu deducentes,quo reliqua?corporisuena?cVarteria?fjsquasperreptantpartibusfuam quamctinent matenam dioert Hoc itacp extim ftus inuolucr aliud nihil eft, plexus quidam Se textum, m quod uafauteripertinguntimplicanturq^ob hocpotiflmm,netotidem uafa ftum fubiret, quot ab utero in inuolucrum hoc pertingunt,fed ut huius inuolucri benefici colleda in pauca redi. oerentur uafarqua? per ftus umbilicum duda,unica tantum fede eademq* tuta ftum perio* hHd-epetes fRnt h Exterior igitur praefentis inuolucri fuperficies uniuerfa uteri interna? fopernciei adnala. txudbelk mr proximacBeft:interiorautemipfiusfuperfides adhuc pertinacius obnafeitur fecundof

& tusirtUolucro,quodiamaggrediar^
relais,

croextuoarbitratu nomen imponas,memorGalenumreliquosc? difldionis profelTores ex. timuminuolucr^uti&Lari^^ forte idem cum Galeno Mi nomen impones,expende an is id rite defcnpfent ; quod tum feceris
a oppor*

jj|
Secmdumm

ANDRE AE VESXLt BftVXLLNSlS

~\

.^

umue

muolucrwn.

Ceruiemhumedandoemollitampliat'que,purimumiuuet.Galenusfecurtduminuolucrum quoipfe urinam contineri feribit, toto fttui non obduci atteftatur, fed duntaxat clumbus, Se extremis partibus.qua in re tuum ipfius requiro iudicium : cVbortor pariter , ut quum f . tum , fi non humanum , fatem canis fecas , ut mox atque extimum mihi appellatum ftus in uolucrum ab utero diftraxeris, f Se ipfius reliqua inuolucra manu contines, ut fetum erigas,ac urinam deorfum uerfus pedum regionem colligi intuearis ,acdrin capite ilium rurfus^declines^animaduertasmox urinam uerfus capitis regionem aflruari, illud'que mem braneum inuolucrum quodego.defcripf,8c" utero undique(nif ubi extimum inuolucrum ob ftat)dixi efl proxinium,urinam contmere,&: neutiquam %pfl efle,quum nullas prorfus pof. fdeat uenas Se arterias, ab rjs qua? ipfi nunitionis gratia, ut Se caeteris membranis otteruritur , Se ha? neutiquam ab utero immdiate procedunt , fed ab illis quaecrafo ilio Se lienofo fBtus inuolucro implicantur . Si enim h a?c fedulb expenderis , haec que mea cum Galeni plaTertium citis ad ^dionem contuleris , promptiflm drjudicabis , qum reliqua Galeni de Ftuum 03,4m tJJnucluc^. formatione Se feminis natura conftarepoflt fententia . Tertium ftus inuolucrum forma J0 prorfus fecundo refpondet,fed minus eft amplum , Se long tenuius . tenuiflma enim ( unde Se &- dicitur) membrana eft,alb a quemadmodum Se fecundum inuolucrum, cV uenulis pa riteracarteriisimplicita/tuiproximcVundecunque obduda. Huius exterior fuperficies P4jy prorfusleuis Se humeda eft, neque ullf penitusprti adnafcitur,nifp uenarum arteriarumcj} umbilicum petentium interuentu . ha? enim quum ab extimo inuolucro per fecundum & tertium umbilicum adeunt,fecundum inuolucrum primo committunt.Interior quoque tertrj in. \ uolucrifuperficiesla?uisquoquecV:humedaeft,ftuinufquam niCi ad Umbilicum , uaforum umbilici benefici nexum . Inter hoc autem Se foetus cutem fudor copiofus continetur,qui f tus eft recrementum,ac ante partum non minus qum ftus urina profluens ceruicem ute ri irrigando , ftui faciliorem exitum part, deinde f cuti fubflaua quaedam Se lutoia obducitur fubftantia , dus concodionis(uti arbitramur) recrementum , quod in fngularum par tiumenuttitione fieriputamus. Vena? Se arteria? hocinuolucrumimplicantes ab umbilici ua fs,quum illud permeant, principium mutuantur;qua:8tfi fntiong gracillima? ac tenues,ta-

inuolucro)uterumcontingat,fednonconrtafcitur.Nullibienimfecundumhocinu^ Utero , nif extimi inuolucri interuentu neditur. Interior huius fuperficies ad amuiiim laems eft cVhumeda,neoueakeri prorfus parti connafcitur,nifi pundo quodam ( ut ita dicam ) intimO feu tertio f inuolucro :atque is connexus , ' umbilici uaforum ab extimo m uolucro per fo h> t*. * ' cundumcVtertiumadumbilicumtendentiumfitint ruentu.n reliqua enim amplitudme le- ^^ cundum hoc inuolucr tertio nufquam adnafeitur , & m inter fecun dum hoc & tertium inuo- j^q.o lucrum f urina colligitur. A fuprema enimf uefcaefondi regione" meatus quidam crw per umbilicum in cauitaCem perttrtet, quae inter fecundum & tertium confiftit inuolucrum, N/ atqueismeatusftusurinamitullam amplitudinem defert, w hinc appellatus Si mira induftria in hoc Natura formatus ,nc f urinam per uefca? ceruicem reddens, illam cor pori fuo proximam tantifper dum nafeeretur aflruaret, Si dus acrimoma mordacitatecp mol lis illa ac tenerula cutis erodatur ulceretur uetfed ut urina procul a ftus cute eius urinarr, mea tus beneficio,inter fecundum inuolucrum Se tertium dedutretur , cV ut mox de ftusiudore quoque dicam,partus promptitudinan dum paulo ante egredientem ftum pronuit, 8c" uteri
;

opportune, quum animaduerteris id neutiquam membrana efl,fed potius lienis fuo rilgrieart te fanguineadmodum turgidifobftantiam:cV non toti uteri fuperficiei adnafd , fed duntaxat tanta? fuperficiei uteri parti,quanta eft ipfus inuolucri exterior fuperficies. 'Secundum ftus G> GJ inuolucrum farciminis imagine admodum dganter &x&rijtik ueteribus eft appellatum, UL.h4.u, qui(afecusacGalenusuercogrtOuerunt.Quumenim inter difcandum extimum inuolu- o,o,p>P. cf uni ab utero diuulfom eft,aterc? Se mgricans fubuiridisop fan guis ab ilio profluxit, nullo que alio ftus inuolucro erTrado,ftus ab utero eximitur , is un cum fuis inuolucns farciminis alicuiusm quid obIongi,& quod ex teuuibus formatur inteftirtis,fedbreuis , Se ex craiiionbus inteftinis formati/upracp Se mfr confoti,non autem laqueo tantum intercepti, imaginern exprimit.fcundum enim inuolucrum uolucrumampleditur,inteftinoinfartorumratiortemobtirtent.Eftertim fecundum hoc inuo lucrum exada membrana.uoiulis quibufdam Si artres intertexta,ad eum 1re modum , quo k adhrais alba ue oculi tunica illis donatur.Extema ipfus fuperficies tanta amplitudme, quart tJ^ tum eft extimum f inuolucrum.prtinadflim illico nnafcitur,S<: uenulas fuas arteriolasq* abextmof uas immediatab utero in hanc membra nam pertinent, etiam f externa ipfius fuperficies reliqua ( qua? feilicet extimo non connaf citur

men
/

DE HVMAN CORPORIS FABRidA LIBER V. 54j men inter diflcandum prompte occurrurtt, quod ha?c membrana prae caeteris corporis ment branis Se tenuiflma ft j Se omnis prorfus dipis expers * Vnde etiam ipf poft prtum apud quafdam nationes non ineleganter exfccat uefca? modo ftuatur, atque uulgb apud noftrtes in mafculis galea,in fminis ittaipud Italosuerb indufum fuifl perfuafurii hbertt? in hoc errantes^ quod omnibus pueris hanc membranam commurterrt haudefl arbitrantur* Quod obftetricum infcitia fieriUideo,qua?interdum,cx: Utplurimum tertium iriuolucturh f mul cum fecundo ftu abftrahunt, tune illam foam camifam nort obferuntes * Aliqun. do uerb quUm extimum inuolucrum utero dhuc in partupertincius adharet , ipfe que f tus antea prodit,tunc intimum ipfus inuolucrum capitiipfiuS aut cruri,aut rnartui obdudumabfcpfcundo inuolucro prodin idque tunC rnuliercs religiof, Se magna fuperftito h aflruant, nec# ab his modb , uerrrt ck ab occultis philofophis ummopere expetitur.Quuni intrim pariter Se in tim Se feCundum poflnt femper matres aequ pueror nomirt ( uti chai riflmam meam matrem feCifle Uideo ) reponere , f extimum inuolucrum , utlienofam iam fobftantiam fcundo inuolucro deradi moxcurarent,ck'ablutaspoftmodum membranas f leuiter opplerent, ufcarum'que modo exfccarent Putauerim ertim elegantiUs fore^ Agrandi iam puero mtt illius offrret inuolucra , qum quod ea fmul cum f Urina, ext fuore , Se qui profluit tUnC atro fanguin in doacas refj ci , aut in terrant fodi eurnt.Quurri inuolunt,duo. dzfi,T>G. caeteris uiuiparis animalibus fer ft innatum, ut fmul omni qua? f rent,acdeglutiant, id quod in parturierttibus canibus nort iniucund licjundp obfrua> rfig. ca. xz ui. Porrb q quaeuenarum ext arteriarum in umbilicum pertirterttiurri ft feries, in tertio libro kb.3f* qui uenis Se arterrjs dedicabtur , exquutus (uni , quum uenam dicerem irt iecur fcrri j qua priufquam in iecur abfomitur , in canibus ramus in mefenterrj centrurri pertingit t * arterias au tem fecundum uefca; fondilatera deorfurrt prorepere , atque irt humiliores ramos arteria? magnaeinferi , quos diffunditpoft magnam fupra facri ofls initium diuiforieuu Quo'narri pado autem ha?c omnia ad amuflm difldione indagaturus fis , ubi mamillarum frmoneiri abfoluerojordinatim fobiuugamY

DE
M^A MIE
a Non coti ntur inter

M^iMILLIS*
L^4 RV M
AMitLAE

C^ffVT

XVIIL

fibricam non aliter delineare Iicuii ? qum in dcxS

tro latere uigefimaiqxtinifigura eam exprimere conatifiimus*

enamf peritonaeo nulla ex parte* amplexentur,quum t> men f ubi is inlucemprodrjt,aant,at9inorganorurrigenerationi fubferuientiUm numerum recenfenda? fnt* hoc quoep loco ipfarum fabricam opportune profequemur* Mamillarum itqu ftus nulli nort MmilLr confpicuus eft i fuper pedus enim ad oflis pedoris ateralocanmr, par; /?* ti inferiori brachum pedori admouentis mufeuli fuperftrata? Verm ut figura adiriod uariant,fc qUoc parerri nort femper fedem occupante

A,B,CD

erz+figu.

j mufcul
tab.A.
s

Amplioresenimmamilla?latiorifirmanturbaf,prOpendulauerbacflaccida?riaturaliloco declinant:& quibufdam mulieribus uiciuius d pedoris mdium inuicem accedunt quibuf dam autem ( quod c-pulcherrirrtUm ducitur ) inuicem recedunt , thoracisc| lateribus magis appropinquant.Forma illis penpropria,fmigiobUm refert t quippe exteriusrotundae, gib- 'Borna, baeqj funt,papill( qua? Gra?d3 0a appellatUr ) inftar pro ceffos obtinentestintus uero feu pofteris,qu pedus fpedaut,leuiter admodum fnuantur,fecundm pedoris gibbum plane C amplaebafcommifla?. Mamillarum mole quum brachium pedori dducentmufculoabfeedit qu illa? potiflmum dependent,mpliores qum in medio dudu euadunt , ut Panique faminis fmul in baf,cV in ipfarum extremitateamplioresob concidentem ipfrum fubftan, tiamuifanmr.Porrbfubftantiaqua confiant gartdulofa eft, multo adipe abundans , & uenis *W#> paucis admodum artres Se neruis intertexta.Nerui quidem femper rjdem inmamillas per; tingunt,ac fibi perpetub fmilesfuntmena? autem cV arteria? craflitiec^ contnto humore ad modum pro mamillarum mole,cV quo tune funguiitur ttluneredifferurt t. ii glandularum for ma,fubftarttia,multitudirte Se ftu multo maior fingulis temporibus eft differentia . Vins nartque multis nulla? ac perquam pauciflima? eaedemcp aridaefuttt glandulai , uti etiam admodum puellis.Ansautem frquentes extuberantes^adfon^duritia^mollitie^c forma uariantesi uuencula?enimquibusiammamilla?inmolem attolluntur genertiomcp apta?fiunt,harum glandularum obtinent copiam,fed inuicem compadarum Se durarumi nullocp ladeo humov

VESALII BRVXELLENSIS re oppletarum.Dein feries formacp glandularum in mulieribus caeteris animalibus , cV potifc fmm uniparis diftert.his nanq? unicum quodammodo Se continuum in uniuerfo ubere con fiftit glandofum corpus , illis autem adpapilla? centrum0 una magnat cV mamillae modo effr ^|",c oiata habetur glans,cuid alix frquentes , fed parua? , Se amygdalis cortice liberatis fmiles in D)d. circuitu accumbunt,duriori adipe, Se uenarum Se fibraru ex carnea membranain cutem pertinentium interuentu mutub commifle coiinataecp.Vniuerfa enim mamillarum fubftantia adi pis ritu inter cutem Se membranam nobis carne didam continetur , neqp coftis incumbentibus mufculis mamillae alio nexu committuntur,qum per reliquum corpus carnea membrana fubditis fibi mufculis rnif forte hc paulo plures uenae interuenit, mufculis in mamillas digeftae.Vtcuncf tamen mamillae aliquandoflaccidaepropendeant, carnea membrana mufculis n abfcedit,uerm glandulae illae un cum adipe non amplius conftride,fed flaccida? carnea mbrana laxtur.Mulieres enim ladtes Se ultimis menfbus uterum gertes,has uenas ladeo humore aut ladeoppletashabent,c" ipfa? etiam glandulae eo abundant, cVobidmollioresck: funoofae admod,necp ita inuic continua? redduntur,8c" ilium tonum non amplius feruantes, Libro 7> Hi necpamplius.duriufculo illas fuftinente adipe,fenfm flaccefcunt Se propendent. Verm nunftori* dtani- ^^ eo perueniuntraritatis,ut deuoratum muliere pilum infe (uti Ariftotelis eft fententia) md ' W# reciperent,ck: pilari morbo, Graecis vj*#i$tt nuncupato,uexarentur. quandoquidem nulli dubiumeft,per tt angiportus tenuesq? anfradus abore in mamillas pilum nequacp duci pof, etiam f ill mamillae,qu in ipfar con ffteret uenis,amplexurae eient . Eft enim id Ariftotelis comment,ipf ab anu quapiam perfuafum.Quancffortafls,ut ine renibus f urinarrjsq? meati etabuUfi. bus,quid pili fmile in mamillis progigni pofl,non omni ex parte uideatur abfon.Cutis ma ^"J milla? obduda,reliqua? thoracis cuti congruit:mamilla? enim fubftantia?,ut reliquo adipi,con rajq. PapilU fub- nafcitur,pariter9 inibi crafl eft. At ubi orbiculatim ad papillam nigricatjcirculum'que conftiflantia. tuit, qui <ps Graecis nuncupatur,pertinacis maxima? in mamilla glandi connafcitur, uelut plurium neruorum,cx: teuuium uenarum inftar fibrarum albicantium interuentu.Quinetiam cutis hc interdum tenuior qum altbi euadit,fongofom quippiam,utcVpapilla,adipifcens. Huius namq; fubftantia pnis8 fubftantia? accedit,hoc eft neruea? quodmodo cuti intus fpon gifig.eap* giofa fubftantia oppleta?,qua?dirigiacuiciflmlaxari non minus qum pnis apta,8t" parifen- J*^ ,iE* fu praedita eft.Obfcuri illi tenuesq? nerui ac prorfos fibraemodo albicantes,in papillam perti nentes meatus uenar furculi font,multiplici frie inter glandulas excurrentes. Vena? porrb ma Venarum ma m jujs exporredg, triplici plurimum pendent radie. Axilaris enim uena thoracis amplitudim tZifaies'. nem egrefl,'1 ramum infgn in ' mufculos pedori fuperftratos,& pedoris cutem ipfamcp de- h^^L mummamillamdepromit.Quae etiam elatiorem fcapua? fdem ,oYfummum humerum impli j,wwfej, cant uene, deorfum inplerifq? mulieribus antefedionemk confpicuos forculos in mamillae eu- citurP.tr tem ipfamqjmamillamderiuant. Apparent namquecrebro mamillarum cutis uenae in multis crf^ mulieribus,cV potiflmum qu, aliquando ladarunt,infgrtes,fubuirides,8c' errabundo dudu, A< Ut r? ut in fora & in cubiti interna fede, am uhL ' tertiaradice principium ducentes,non perinde in cutem atep priores, fed in mamillarum fub * *J MJ* ftantiampenitis excurrunt,arterrjs concomitata? perquam gracilibus . Haec namcp uaf ger- ?L \mzfi, minant uena? ac arteria? iugulo deorfum fub pedoris oflexporreda?,cV inter cartilaginum lib.63,c. interualla ramos pedori incumbentibus mufculis Se hinc mamillis diffnden tes. Atq? haepra? cipuse font uena? in conftrudione mamillarum animaduertendae, quandoquidem harum in teruentu utrus cum mamillis confortrj lege affcitur . m Ha? namque mamillarum uena? Se ar, m spca 6 teria?( f modb qua? illis difpergantur) iugulo,utiin uenarum Se arteriarum ferie docui- ^"tV mus,pronata?,eos'quequosdiximus ramos per cartilaginum interualla germinantes , deor - c^j,., fumfob pedoris ofls lateribus prorepunt, atque thorace excidentes, fuper anteriorem pe- L,M.r.cr ritonaei " tranfuerforum'que abdominis mufculorum fedem redis mufculis exporriguntur, p^jj;* horum pofteriori fedi innatae, frequentes'que foboles , donec ad mediumillorum longitudi- n6mcti nis deuenerint, hue illuc utrobique emittentes . Porrb ha? iuxta umbilici fedem alias uenas tab. a. Se item arterias fub redis mufculis forfom confeen dents operiuntur, atque cum illarum ra mis ita implicantur , ac f utriufque manus digitos inuicem infreres . neutiquam enim ofculis fois ita conniuent,acfutriufquemanusdigitorumapices diredo,uon autem ex latere una commiteres. Haec uaf forfom petentiaeademum font, quae grandioribus caua? cV art~- ot^Mtm riae truncis per inguina crus accefforis principium affomere,in tertio libro commemoraui- uena-y nomus. Qua? Si fabeadem cum uterum petentibus uenis radice non enafeantur, adeb ta- tim$f* men utero accumbunt, uicinaque iunt, ut qui hic in uteri uenis coaceruatur languis, Uns damrA, uafs exripi , forfom' que ferri pofl credatur, aut fuis ofculis fanguinem defeendenubus fub m . pedo544

ANDREAE

>

LIBER V. H? pedoris of uafs,accipienti ad uteri uenas ac arterias difFundere . Verni hae c d Uenar Se
DE
arteriar in tertio libro traditar feriem fpedat, qua? in prxfenti uenit adeun da,hoc paradoxo non poftpofto,pauciflimas prorfus uenas ab illis quae fub pedoris ofle porrigtinturj in ma millas diffundi, Se arterias adhuc multo rariores , Se f aufm dicere nullas . Nerui mamillarum MamtVaru ab illis pendent, qui fubditis mufculis exporriguntur, neq* aliter hi in mamillarum qum reli- cantur. quam thoracis cutem deriuantur,pra?ter p unicurn qui fubinde ex quinto coftarum inter u all papillam adit,multos9 furculos ipf oft^ert.Qum uerb fngulaprimario mamillarum mUneri idonearer Opifexiuftiflmfabrefecerit,intelliges,f feorfumUnumquodcp foo ufuidhibueris f Ac praecipuum quidem mamillarum offcium in omnibus animalibus quae animal conCi- MamAhru piuilt,& animal in lucem edunt,cenfrtdum eft,tenero adhuc c iam rtuper nato alimert- S^jjffctf tum praeparare; quemadmodum uteri munus eft femen concipere fcctum'que tantifper dum conjlruiona abfoluatur continere . Non autem in hoc praecipu, quartquarrtin quarto de Animalium par r*0i tibus libro Ariftoteles hoc innuit,ubera creauitNatur,ut Cordis fedem operiant^cV: deinde irt mulieribus fecundarib,aut illis abuten te Natura ad ladis generationem, Se ad ipfum continen dumfacerent. QiiandoquidemplerorUmc^animaliUm^ uirorum puerorum'que mamillae ad ladis primo cyenerationem,dein uerb ex poftU,quemnon folumin homine commodurrij iedcVneceflriuminpedore obtinuerunt, cordi uelut propugnaculum eas efci document font. Quum enim neque peris neque alicuianimali ad generationem non dum apto mamil lae exuroant , fed ueluti nota? euiufdam gratia abfquepeculiari aliquo in illis corpore, quo re liqua inter cutem Se carneam membrartam pinguedine difcerni poflnt,duntaxat in illis habert.da? funt,certum eft,eas primb non propugnaaili uice fieri : nam in illis animalibus ac pueris ma millae neque copioforem adipem , neque'glanduas, neque aliud quippiam praeter teneram p pillamhabent,quo propugnacula illis quibus incumbunt organis meritb dicerentur. Adhaec* f quod incrementum in uiris mamillae recipere apparent , Se quafi alterius cmodi caufa, qum nota? euiufdam habenda? funt,id illis magna ex parte prouenitperadoanno bis feptimo,quunl primum gnitale fmen ferre ac pubefcerencpiunt,ut ftirpes femen laturas primum florerno. uimus,adeb fan ut ladis gratia potius qum propugnaculi intumefcere,effccminatiores'que ip fis mamillas fieri conftet. Nam Se lac nonnullis uiris poft pubem exprimi , Si per fudum fre> quentioremuel muldum prodrjfle, Ariftoteles ipfe aflrit,&: nos quoep non femel id confpexi. mus :uerm hoc potiflmum acciditiuniori confpediores,pra?cipu f humidiores,%uiores,ne< amplis uenis funt,corum que ipforumrjs magis quifofci qum candidi font. Qubduerbmamillaehomini,quemadmodum&:fnia?,iri ^^ pedore collocentur,non ita autem caeteris :pra?ter hoc quod brachiorum manuumque ope'ranonesnonimpediunt^atum'quepedus^equeutreliquaferanimaliainacutumprominsha beat,mulier puerum ladans abund indicat,nobis'que in ilio ofFicio uarrjs conieduris coiliger # promptifltmum eft,mamillis commodiorem regionem feflili animali Si manibus uforo ( utirtterim ueneris praeteream ufum)anteriori thoracis regioni nullam excogitari pofl. Nam hic f. tus ladis generationipropter cordis calorem non eft ineptus , Se ex abundanti mamillae cordis propugnaculum Se uallum quoddam cenferi poffontjiomini imprimis pedus exporreduro* neque ilio caeterorum fer animalium modo humireclinaturo. DeindeS: ftushicreciprocum quenda calorem (qui tamen magis neceflrius uentriculo & inteftinis fuift) cordi rtribua Mamillae enim lanei penicilli,aut ueftis,aut ipfius in corpore adipis, aut carnis ritu corde cafo ris ofcina prius excalefdae Calorem ilium reprimdo tegendocfi reuerberantjtem, cordis tho racisep ctinuum motum,cordiscp inexpugnabilem calorem ad ladis generationem plurimrn conferre,qui concodionis alterationiscg naturam perfpedamhabet,abfq! negocio coiligit.Por rb mamillas homini elatius,ca?teris uero aiiimarttibus humilius ex Ariftotelis Si Galeni aiiorc philofophorum Si medicorum fuffragio colloCatas efl propter aliment^aututipfidiaintiexcrementi quod in lac conuertertdum erat,penuriam : n omni ex parte fanum efl arbitror.Pri mmenimhucfcopum dirigt,qubd ftus in utero inferioris corporis partis excrementitium fanguinem in nunimentum aflmit,mamilla? uerb ad ladis generationem fanguinem precipu fuperioris partis. Don adrjrit,hominiin elatiori parte mamillas reponi, caeteris autem anima libus non itemsqubd his fuperioris partis excrementum in cornua Si iubas, fecus multo qum mulier abfumeretur.Quaf uerb cerui,equa?,eiusq$ generis animtiauenisquae iugulodeor. fumfobpedoreferunturmagisachomines carerent; cVinillisex fuperioribus corporis partt bus ad uterum fanguis minus qum mulieri poflt traftflml:& non multo plus mulieri, depiU alis omnino excrementiin longiflmos capitis crines , qum alrj s animalibus in cornua Se iU > bas pro proportione deperiret, Sed profedo haec Ariftotelis ratio illi correfpondet,quainrtti>

HVMANI

CORPORIS

FABRCA

*h- cd'
1

11

'4?*

?V

niera

ANDREAE V E S A LU B R V X E L L EN S I S mera de menftr uis purgationibus problemata,uefcio an tam uer ac audader medici Si philo, fophi foluunt.quum inter reliquas huius generis queftiones,quam ob remanimalium fbla mu lier,& forte equa,menftruo aborent fanguin, interrogant.ac intrpide uulgo imponentes af ferunt, alrjs fminei fexus animalibus in pennas, crines , cornua , fquammas , eam menftruam puraationem abfumi;inmuliereuerb,utpotelaeuiacdepili,fngulis menfibus defluere. quaf uerb n frequentioribus Se procerioribus plumis gallus qum gallina,cV in reliquo auium gre ge mafculi magis qum femella? ornarentur : deinde illi folidiores maiores'que ungues,o criftam (qua aues ornantur) long proceriorem maiorem'que obtinerent. Ac dein qua. f leo non hirfutior lea?na eflt, Se ampliori longiori'que caudacViuba equusqum equa. Se in ceruorum fexucV boum non tam pilorum qum cornuum frequentia,cV proceritate,nulla plan eflt diftrentiatcV: quaf mulieris ad talos ufque pendais coma, qua fponfs apud noftra tes crines , acrium medicaminum ui , Italarum more haudquaquam erodentes , uelut chlamy. d obtedas indies uidere eftmon uiri omnes pilos faepe etiam mole fuperaret. Verm haec alib fpedant: quemadmodum Se illud,cur mamille mulieribus maiores cp uiris obtigerunt. acproForma ratio. mc|e reliquam conftrudionis mamillarum ratiouem aggrediamur. His forma exteri s rotun da,ut minus iniurfjs eflnt obnoxiae, perquam idonea foittintus uerb ea parte quapedori com mittuntur, planas latas'quemeritbillasfecit Natura, ut firma niterenturbaf . Teneram quoqp Se prominentem meritb adipifcuntur papillam, ut hanc angufto tenero'que iufantis ofculo inditam,isconfeftim labijsmolliufculisconftringat, Se inferiorem deducensmaxillam,cVbuc. cas contrahens lacattrahat,deindeinftarcanalislinguaminfledens ad ftomachum , nemine intrim dodus,propelIat. Vt uerb in ilio fodu papilla mrgidior procerorcp qum alis dum minime opus eft redderetur, fmilem cum penepofldet fubftantiam , quaecV laxari concidePapdU con, re que, Se rurfus fuaui contadu intumefcere erigi'que idonea cenferetur . Papilla autem foi ftru&ionii cr fo exadiori,8c" neruorum furculis abundat , ut mamillis hac quoque ex parte cum genitalibus totwfubfian effet affnitas.Vt enim illis ad uenereum congreffom generis'quepropagationem , illecebram
4<J
i

tncemfaemra

Vteri eu ma, me* commw

Lib.A-deGe
nerauone ani,

mdium ca. s.

mj^ftJ^^|fo editus fitus tenerulo & nondum dentatoori papillam lubentis mater titillandam prurien. dam'que inderet,ac fogendam offrret.Mamillarum uerb glanduof fubftantia eius eft ad iu . ftitiam temperiei,ut in uenis addudum fanguinem in lac familiare hominis alimentum conuer tere concoquereq? poflt. Vena? etiam non minori induftria ex remotis longisq? partibus multis anfradibus,ut fanguis melius mamillispra?pararetur,funt porreda?:quod non tam necef rib atque utiliter accidit,Nceflrib quidem, quoniam(8t"fi fecus Galeno uifum ft) fuccindkv ri qum nunc uia uenae mamillis non potuiflntdeduci. Quo pado enim, qua?fo, uena caua, qu q inter feptum tranfuerfum Se cordis auriculam nulla fiiffulta baf uena quaepiam red fur J^Sj fum inter coftarum interualla ad mamillas(quod Galenus facile fadu arbitratur)commod de c <d& duceremrrPrim enim n ut reliquus caua? uena? caudex,hc crafm fieri oportuit,ac proin. de fuiflt inualida,necf cartilaginum interualla tantam uenam indemnem admifflnt, fd conti nuo comprimerentur,cx:ipfa tutius non firmata in thoracis motibus ilico diuellertur,fanguiniscp eruptionis periculo homines femper fuiflnt obnoxfj .Verm exada uenarum inter dif candum dudus confderatio facile argumeto eft,neq? ab illis qua? in brachium fruntur uenis, in mamillas furculos cmodius qum nunc pofle porrigi,multo9 minus caua Se arteria ma. gna,nif iugulo ubi ha? pedoris oflis fommum contingunt.Quis uerb inflexionum Se erran tis itineris uenarum,cV harum quidem frequentiu m, non autem unius grandioris ad mamillas duduum ufus ft, uena? ac arteria? feminaium cValiorum uaforum materiamab alio organo coiicoquendam defrentiumerrabunda itinera Se gyri commonftrant. Quid porrb ualeat ute ^ cum mam|H,'s communio,ac proinde uenarum mamillis ad eas qua? prope uteri uenas ena. feuntur rcongreffos,isdemumpernofcit,quiexAriftoteleladisgeneration ufumqj,cV ladis Jp'^; ad tenerum adhuc infante alendum,neeftatperdidicit. Prim enim inter manllas Se uter mirificumeflconfenfom,pra?tercpquodfmubpum utero mamillae exurgt, quotidianainabortibus,cV qu fecunda ualetudine f fruitur,experitia erudit. Ne9 id profedo iniuria, qu ad un opus con ficiend uter Se mamillas cparauerit Natura : uter quid, ut Se antea diximus,ad fem ccipiend,abfoluaidcj?fat:mamillas uerb,ad ft recs in luc prodit alend . Atq? hc fan cfortrj leg uenar arteriarcj mutuus con grefs dudusep effciut, qup neceflria eft,ut qudo ftus in utero auget effbrmaturc^,illi foli aliment ex utrife^ foppedita. t uena? deriutrubi uerb in luc editus foerit,tot id rurfus mamillis influt. Vnde eti fieri no poteft,ut fmul Se mefes probe deflut,& mulier ladet. Altra nanp membr femper fccefcit, d fanguis in alter dedinat,dcferturcp. Sanguinis aut dum utero gerit mulier, ad mamillas re \ fluxus

^^y^^^

HVMANI CORPORIS F ABRI C A LIBER V 947 fluxus jpriufqu parit, iam diu ad hune mod incipit. Antequ mulier conceperit,cV florida? ta men fit aetatiSjfnguis ille fingulis mfibus profluit;ex quo foetus, ubi mulier cceperit, alimen s ztfig.w- tum allicit. Caeterum uena? indidem ad uteri latera conftae, tam lata?, tamq? prolixae frequentesq? ,ac fanguin turgidae font, utefformatum iam ftum. Si augmto duntaxat indigenterrt temporis fucceflafftim enutriant,cx: nonnihil femper fuperflui colligant:quod in illis colledum,alib rgurgitt, regionem quaerens, in quem commode tranfmigret.Commoda autem t httuere 6 regio font (fed ad hoc famulante Natura, Se. peculiari indita ipfs ui) uena?' fecundum redos m^d'lt,f. abdominis mufculos forfom con feen dents, Se ad illas accedentes,qua? fub pedoris ofl deor fomexcurrunt.iliae nanque fuum fanguinem in has deponunt,&lacmenfibus(utdiuinusaie bat Hippocrates) germanum efficiunt. Quod autem,ut Galenus afrit,uteri uena? in quo fuperfl uum id reponerent,nullam commodioremregionem habeant,flfum eft,nif diuinae cui. dam ac peculiari operationi tantum munus aferibamus; Vena? enim qua? in crus pertinent arii pliores, Se reda? magis deorfumep protenfa? font .: aut etiam ut inter conceptionisinitia,aut quum mulier uterum non gerit, per uteri uenas fanguis is abundans menftruarum purgatio; num modo effluere poflt. Et adhuc minus ueritati confonum eft,uentris in utero gerentibus molem comprimendo ad fnguinis illius ad mamillas influxum quicquam auxiliari.namluculentiflm redi abdominis mufculi,dum f animalia,compref,admodumq? latiores redditi, mirum Natura? opus nos exofculari cogunt, quo forfom fue per uenas cuti proxtm fobditas,fue eas qua? redis exporrigtur mufculis, craflor ille fanguis per compref. fas anguftasep uenas, Se etiam plus qum non praegnante muliere inflexas tanta copia reguraitat.5\t inhunc modtimde mamillarum ufu fermo plus fatiscxcreferettquod ne fit, nunc opportunum erit omnium quae hoc libro perftrinximus organorum difdionem qum accuratiflm fubiungere.
s

DE

QJVO'N^M
O C

TA CTO

^aN^ATOMEN

^AG>

grediconueniatjr priuatim omnium quai hoc bro commemorantur partium adminifrandi ratio. Caput X I X.
Caput,ac dein poftremum fexti libri, Se poftmodum feptimi penul timum lubens ita accmodarem,ut fngula capita eorum organor quae fois libris tradantur fecandi artifidum fcperfequerentur, ac f quis haec duntaxat in aliquo corpore intueri, aut alrjs commftrare propofuiflet* Deinde ea Capitaita uelim defcripta,ut f fmul nexa fingerentur, inftar lt bri euiufdam eflnt uniuerfum fecandi artifidum compledtis.-quo quis J probe in Anatome uerfatu s, apud ftudiofos in publica fedione uti pofft. Quanquam enim priuatam Se inter paucos exhibitam fediortem,pubice praeferendam n> mo ambigat,quum tamen omnibus n fuppetat corporum copia,multoq$ minus peritior aliquis,qui ad cuiufque uota fedionemaggrederetur, in promptu femper ft, publieam quoque fedionem ftudiofs fummoper expetendam duco,ut ipf uel obiter in ea fpedatoram turba edodi,f quando in cadauer incidant, proprrjs manibus adminiftrationem accurateobeant* Se ftudia inuicem conferentes,hanc medicina? feu naturalis philofophia? partem dbite ample xenturudqj potiflmum in noftra huius feculi flicitate, quando un cum caeteris difeiplinis, Anatome prorfus fopita,eoufcj? promouerit,ut omnia qua? hoc opre perfequor,una eademcp hveme&Pataufj cVBononia? in eafpedantiufrequentia ad eum modum non femel aggreflus fm,quo prxfentes feptem libros digefl. Primum enim adhibitis ftudioforum cV mea opra uariorum hominum fenum ac iuuenum, mulierum Se uirorum oflibus ,compadis IX aiiiolu- d<L ohfertun/ tis, fmul cum fmiarum Se canum, aliquotqp aliorum animali oflbus, Galeni librum de Of' dus. fbus ad eos qui introducuntur, praelegi, ac ofum cartilaginumq?, feu eorum qua? folcri mo do humanam fabricam fuftinent, ac qux reliqua deferibuntur cognitionem un abfolui. mox omnium mufculorum Se ligamentor pariter,ac omnium qua? fecundo pertradntur libro,fa bricam perfecutus fom : priori ledione ftudiofos admonens, quo'nam loco Galenus eosquos fequentiledione oftenforus eram mufculos deferiberet. atque quum longius duxiflem Galent uerbapra?lecrere,antefedionem,ipfusfententifemperrecenfui.acpoftmodumho^^ canem cV quum obtigit,fimiam in omni praefentia fecui,fedulo omnia uti a me deknbuntur

commonftrs.Abfolutamufculorhiftoria,ineodemcorporeinquoillosadmm uifeera Si qux uufob in nibus uentribus ctineri dicimus, obiter oftendi : fpedatoru ammos aduenarum,arteriarum Se neruorum difciplinam hac rationeparans, qua ante mufculorum dodrinam ofl asgredior, ut feilicet uenas poftmodum, arterias Se neruos commodius in aio
&&

corpore

ANDRE AE VESALII BRVXELLENSIS corpore tune per tradar,c pariter in odem qua? ad interiora fpedabt ad amuflm abfeluerem,ante fedarum partium oftenfonem earum fabricam ad eum modum femper docens,quo illam his libris cmemorare adnifus fum.Quo aut modo quis hxc omnia obiturus ft,partim in primo Si fecundo recenfui,partim uerb hoc capite Si in calce fubfequentium librorum corn pledarin primo enim libro ofum parandor rationem, in fecundo autem mufculor diflcandi in uno corpore methodumperfequebar. Athicmenegocioitaaccingam,utetiamhxc omnia in uno tant cadauere,f modo in corporum penuriaid opus eflet,adminiftrare queas: ac rurfus,f uelis,priuatim fngula in uarrjs cadaueribus perficias:quodlongetieft cfultiflmum, ne eorundem organor partium'ue feries interturbetur,ac uenas qu mufeuli oftendun corbMfe&o, tur3aut quum neruos tradas,mufeulos explicare tenearis. Corpus itacp publicx fedioni adhini adkkri co beri conuenit,in foo fexu qum temperatiflimum, Si xtatis medix,ut ad hoc tanquam ad Po uenidt. liclcti ftatuam alia corpora pofls cferre.In priuatis autem fdionibus, qux crebrius accidt, utile erit quoduis aggredi, ut cuiufmodi id quoque ft expendas, corporumq? diffrentiam3ue ramcp multorum morbor naturam aflquaris^1 Theatrum porrb ac menfam cui cadauer iri- a *omni& ponetur, earationeconficicurabis,quahanctibicommodiorem,illuduerbexcipiendis fpeda ^ p^ toribus aptius fore duxeris. Inftrumta aut operi adhibenda, in fecundo libro utcunqj recen ,^ T^c fui.Quum itaq? in uno corpore omnia abfoluere neceflm eft,necp feriatim,ut in his libris do- dmdu cmus,fngula pertradarelicet, de corporis humanifabricecognitionis dignitateck* ufo qux' ?*S .**" ^rlore "Z dam, fi'uifum fuerit, leuiter prxfenti feeleto prxfaberis.uix enim hodie ulla eft Academia,qua? fi0nSpr0f ns panes rtonunum ate|?alterhabeat,quodfedioni femper utiliflmadhibeatur. Cadauer aut ipfum ponit. funt oftenden, poftquam hominem exteris animantibus diftinxeris,in caput, corporis nuncum,manus Se h,fox*?-7 -%"$l0 ^ crura, oratione diuides, aut trs ipfius fedes uel uirtutes conftitues,qux fngulx fngulis fecun inchoanda. dmPlatonisprxcipufententiamdicanturanimis,atquehis fedibus cVgenerationis organis poftmodum manus cruraq? adfj cfuntur. Mox licebit accuratius corpus diftinguere, Se exte. riorum partium nomenclaturamftudioferecfere,quam ex uarrjs Galeni Se Ariftotelis locis, , deinde colledim ab autore ntrodudorrj feu Medici,8c" Iulio Polluce, 8t" c alrjs p!erifqj,Geor go Valla petes: quanquam Se ego paflm in primo libro Oflum nominaperftringens,earum uoeum non pnitendam fupelledilem collegerim.nominaenim foperficiarfjs fedibus indtta, eti ofbus fer adhibentur.Vn de eti aliquando in cadaueris cute oflum delineation in foa fede pinxi,qub itaaptius idem nomen ofl particp quam os occupataccmodatum oftender* His nomclaturis adneCtes parti diffrenti,eas in fmilares ac in ftrumtarias fubdiuident. atq? hic utile fuerit cmemorare, qux'nam partes in harum illarum'ue claflm reponantur,n negleda cmuni cuiufcp partis deferiptione: quam Se hic nofter labor afltim fuggeret, fi mo do fngulas deferiptiones in fois locis requirere n grauaberis. Partium nanc enarrationes ab ipfarum deferiptione fer aufpicatus fom,ti eti inter difcand cfueui, qu feriatim om nia aggredior,cx: quam doceo parte in alio anim ait nud oftendere eonor; quod eti nunc accepte cane,aut agno,aut alio quouis paratu facili n abfp fpedantium ufu prxftiteris:f modb quid os,cartiiago,fibrX,ligament,adeps,caro,gldofom corpus, deinde quid mufculus,eneruatio feu tdo,aliec mufeuli partes,uena,arteria,&: neruus fnt,lubeat docere,ac mox quo pado ma gis inftrumtarie partes cficiantur oftdere.hec enim no inopportune generatim,uti diceb, in animait quopi(ne hominis corpus hac occafone uicies)cmonftrtur, quo minus earum parti ignortia in cuiufcp membri inftrumticp enarratione fpedatorremortur, cV ipfnar.
548
diff
tfere,

ration mihi explicand potius cp ilium in cathedra citra parti cognition, ac ex alior libris duntaxatphilofophandi modum cmemorandaflumpferim.lllitaqp aggreflurUs,ftudior fodalibus potius qum miniftris, qui fecantadiuuait,adhibitis,acutiorinouaculaorbicular fedione fecund umbilicadeb profundduces,ut cutem penetret.dein mdia pedoris ofls longitudin red fedione ad umbilic uip molieris , Se abinfima umbilici fede perges ad pu Cutis, ct'ticw bis ufqp medi uirilis membri(f modb ufri cadauer ad manu ft)radicem ctings:aut,f mulie l,<idipis,0 ris corpus fecas,quoufc pubis ofls fed inter uulux ceruicis collicuos fuperaueris, utfcilicet camcf< mem 7rZTinJJo pedoreadpubuf9,una quaf fedio(intcgro intrim umbilico)pertingat.Pofthc,utrinc mine admini' ab umbilici latere fedione trfoerfm ad lbosufp duces,id intrim ftuds,ut fol cutpertunftrado. das,quod in homine,et potiflmum obefore,fdu non adeb eft ardu,quum adpis craflities, ne carnofam uities membrana,prompt remoretur.Fadis hune in mod fdionibus, cutis an gulum

DE HVMANI CORPORIS FA BRIC A LIBER V. 54? gulum, qui ex quatuor redis angulis umbilicum fpedantibus foperior dexterc^ eft, harhulo* autfommis fniftrx manus unguibus attollito, aeutiflmacf nouacula cutem ab adipefecernere ftudeto.Vbi cutis portiunculam liberaueris,hac finiftra manu eleuata,reiedoq?hamulQi paulatim cutem ad mamillas ufque uerfus dorfumtranfuerfis fdionibus proxim ad cutem fadis, ab adipe diuides. Hac abdominis thoraciscp parte cute nudata,reliqux trs pari mo do font detegendx,ac cutis Se cuticulx(qum w\</l<$'i*i<Acc Grxei uoct)natura uenit inquireri da, qux in cute quidem abfque alionegocio fefe offert: cuti culx uerb non nif illam ardentis candelx, quam cuti adhibeas,ui,ueficulx modo cute abfeedere cogas. Cum cute deinceps Se Vnarumper cfi.ca.6li. c uenis fub ipf fecundum abdominis regionem,&abimbfurfomcVpedoredeorfomexcur dl>dmmi* re' 9i rddjcib. rentibus adipe quoque examinata,fi hac homo (uti fer folent omnes diuturniorimorbo non ttemcy^In uenArttJ enecati) abundet, illam quemadmodum iam cutem ab adipe liberafti, carnof membrana neam membra feiunges quod fan nif acutiflima nouacula nunquam apte confeceris. Si uerbmacilentius namexcurr^ obtigerit corpus, adipem carnofx membranx adhxrere fines . adeps enim tune quod nullam obtineat crafltiem,quo minus carnofioris membranx natura in cfpedum ueniat, nihil impe dit.Vtcunque feceris, fiueadipem abraferis, fiue adnatam membranx reliqueris,fjfdem per membranam dudis fdionibus, quas pedore ad pubis os, Se ab umbiico ad ilia in cute fa. ciendas retuli, harum quoque fedionum anguli hamulo font feriatim eleuandi, Se ipfa mem. branaretufori fi lubeat nouacula, aut digitorum benefici fubditis corporibus feparanda* ut iam fmul cum magna thoracis parte uniuerfom abdomen cute adipe Se carnofiorimem> brana detedum occurrat. Ad hune fan modum adminiftrationem in fcholis fubinde fum ag greffos:quanquam f quis uelit,integrum etiam ft in una tantum abdominis parte cutem,adi pem,cV carnofm membranam examinare, Se reliqua abdominis fede cutem fmul cum adi, . pe Se membrana abfque ullo artificio laniorum ritu auellere. Verum de harum partium natu- nk JufcJ ra,adeoqp adminiftratiorte, in fecundo libro egi prolixius, in eodemq? libro rationem qua opti i muf. ta. m^ ' abdominis mufculos,qui utrinque quatuor font,aggrediaris,&: c peritonxum nudes,do w. \.6ta. cuirdum duplici ratione abdominis mufculos dicerem refecandos, in uno quidem latere fe. a . dione ab abdominis medio uerfos mufculorum origines inchoata,in qua primum abdominis eut m mufculus obliqu defcendens,ab afcendt obliqu aufertur, mox is redo Se tranfuerfm du %^gu,Mt do abdominis mufculo,dein redus tranfoerfo, redi intrim infrtione coftarum cartilagi> nibusliberata. Alteram fedionem lateribus ad abdominis mdium faciendprxcepi, qux etiam obliqu defcen dent ab obliquafcen dente aufert, Se dein hune afendentem tranfoer fo ac redo, Se redum infoper tranfoerfo, cVpoftrembtranfuerfum peritonxo libra t,fe. dionis uidelicet ferie ad abdominis mdium deduda. Ac proinde f feriatim fngula in uno corpore ofteridere animus eft, ex fecundo libro abdominis mufculorum adminiftratio peten> ffi.ca.6li. da uenit, qux nunc profequar prxcedens. In hac etiam priuatim uenarum Se g arteriarum Venaruiri,** sabLct r. fyr* neruorum feries eft examinanda.uenarum quidem ac arteriarum,qux pubis regione for teriarum^erffcT fum fecundum redorum mufculorum pofteriorem regionem uerfus umbilici fedem contin- !S^ mfmmu ount, & eas qux a pedfare hue quoque contendun^tx in proximas ledes quemadmodum hsrepnmim. fcuLtdbuk jike {rculos utrobique deriuant : neruor autem ab illis produdor,qui coftar fpuriarum b zfi "ctt irtteruallis offruntur, Se Iumborum uertebris ad abdominis mufculos ( ut fuo loco com> lil.+s,*, prehenfumeft)uari difpenfantur. Cxterm tranfuerfs mufculis undecunque peritonxo pJ* cbar.scst liberatis,' to ta ipfius propemodum exterior fuperficies oculisobrjcitur. omni enim ex parte trinj}cus if$ etc: euadit confpicua,prxterqum qua k fepto tranfoerfo obnafeitur, Se qu ex uertebris Se ofl commipslibe/ tariKfe facro originem du cit. Cxterum hominis peritonxum natura infirmius eft, qum ut leuine- rdUdil krmufcul. gocio id undecunque fepto dirimi queat : quamuis intrim folius manus benefici peritoi mt'* n2eum ^um a^huc integrum eft,ad fpinam ufque l fubditis illi mufculis, Se nonnihil quoque * 7 tXt. carnof fepti fedeliberetur,&: fphxram plan oblongam rfrt. Porrb fi minori negocio peritonxum penitus fepto auellte uifum ft, id in porcellis prxftiteris commodiflm, f poftquam (ut in homine) peritonxo trartfoerfum abdominis mufculum feiunxeris,id car. nofa fepti parte tuis digitis, cultri uice fenfim feparare ftudeas . ita nanque neruofa fepti tranfuerfi parte peritonxum abfcedet :Sch' deinde in opre perrexeris, ab uniuerfo uentriculi mQucmad corpore ad omenti m ufque membranas, deinde Se iecoris gibbo peritonxum auelles,di> Tfbld7 fces9 quo'nam pado idillis organis tunicas inuolucraq? offrat. Poftquam diligenter perito> Mfmcfi' nxum exterius cum fois foraminibus, uenis, arterrjs, neruisq? perpnderis, nouacula aut cul> >, ., tellofiniftro mucronatx cartilaginis latere deorfum ad fniftram ufque umbilici fedem & ^J^ dio in peritonxo ducenda eft, mente adhibita , ne altius cultello impado quicquam fubdito- uajorum umbi rum uulneres. Hinc ab umbiico eandem fedionem modiee fniftrorfuminclinantemadpu Udadminifir* bis tWi
;

ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS bis ufque os (ut aliquo interuallo ab ipfus medio in finiftra latus deuiet) tentanda efUnfuper irt hac finiftra peritonxi parte diredo Umbilici fedionem uerfus frtiftrum ilemolieris,ck*fu periorem eius peritonxi partem ad cofts,inferiorem uerb uerfus coxamrefledes. Leuata au tem nunc furfomcp nonnihil reuoluta, feu dextrorfom inuerfa peritonxi dextra parte," uenx **,<?. ex umbiico in iecur pertingenti anim adhibebis, qux potius foni multo adipe oblito,qum Uenx refpondet. Hanc qu iecri proxima eft, Se ubi duntaxat peritonxo abfcedit, finiftra manu apprehendes,ck* acutioricultello inter ipfam cVperitoneum iniedo,tranfuerfs fedionibuseam ad umbilicum fenfim acceden s peritonxo diuides. Qubquum perueneris,intada Uena,ab umbilici dextro latere ad ilia ufqj fedione in peritonxo duces, eam peritonxi partem, qux nunc libra eft, foper dextri lateris cofts refledens, Cxterum iam adhuc un a peritonxi % pars,qux in dextro latere inferior eft, umbiico cnata manet,ndum ue libra pendet.quare ut Se hanc libres, neqp aliquid intrim uities, umbiico finiftra manu comprehenfo,ab ipfius dextro latere,fedio in hanc peritonxi partem ad pubis u% os faciendaeft,qux digitorum ali quot latitudine pubis oflium commifura in dextrum dedinet. Inuerf mo db peritonxi par- o uitktdr ticulajqux triangulris adhuc ab umbiico ad pubis os aC ueficx fundum pertinet,p trs quaf fis*M.i t. funicul inuicem appofti,atque illi peritonxi parti interius adnati uifontur, quiftudiofecul- ^ * fem telloacutiriabea uintdiuidendi,ipfcpfoniculi inuicem attent dirimeiidiueniunt,ne in ho mine uerfus pubis ofl nimium libr fedionem producens, uefcx q fundum uulneres.Homi nis nanque uefca,eo quod tota anteriori fede peritonxo connafcamr,multaq?pinguedineob- **&N ducatur, ita rudibus imponit,ut hic uefcam reponi ignorent, uefcam quxrentes,qux ipfs in hominibus perinde atque in bobus Se canibus occurrat. Quum itaq? hxc n ofeitanter expen deris,medium funiculum uefcx fundi medio innafei, Se nufquam peritonxo abfcedere obferuabisrreliquos autem duos fecundum uefcx latera deorfom,penitiuscj? ad r arterias per pu. bis oflium foramina in crus delapfuras porrigi confpicies,modb eos peritonxo acutiori cul. r/g'c$.'li tello ad illorum ufque infertionem liberare non pigeat.Medius funiculus, meatus eft,quo ue inter /eZ (ca,qu utero gerimur,urina in medi ftus tunica, qux farciminis fpecie nomen inuenit, excernitur.Reliqui aut duo> arterixfont, quibus naturalis ftus calor recreatur. Verm necg hxc tria corpora, neep id quodiecori inferinir, ullam nunc cuitathabereuidebuntur,fed pla n emortuaaridacp&: multo adipe enutritaapparebunt.Vnde eti alios Anatomes latuerunt *proceres,ea omnino aboleri in natis hominibus,quemadmod in canibus fer accidit, aflren Vmbiliti tu, tes.Cxterpofteaquenx ab umbiico iecoriinfertximplantionefedulo in fpexeris,integrum fi^**jj eft,eam cum umbilico,quem hadenus feruafti,deinde Se trs alios funiculos refecare, animad Omtmfiws uerf9 peritonxi ad uefcx fundum connexu,fedionem ad omentum cferes.Reliqua enim objttaotio, qux in peritonxo adhuc uidendafuperfunt,nif paulatim organa hocobeinda abftuleris,ui- S1'^g'0' dere nequis. Porrb priufquam aliquid loco dimoueas, omenti ftus uenit obferuandus, num feilicet ut in canibus Se porcis,atque adhuc multo magis in fmfjs,adpubem ufcp id fub uefcx pofteriori fede' exporrigatuttan uerb(uti frequentius obferuatur)uerfus finiftrum latus" reuo iutum,furfomcp etiam fupramedi inteftinorum fedem contradum occurrat. Si poftremum ^fo*** illud inueneris, utraque manu humilius omenti extremum modic eleuabis,ac fenfim xqua- uvfmfiriliter deorfum detrahens id omnibus inteftinis ad pubis ufque os obtendes.ita enim quantum or mmhrA' (t,quodc> nterdum'ad inguina Se feortum Se Y inter uefcam Se uteri ceruicem deuoui poft, Jf J^jJ* condifees. Vt uerb omti ad colum inteftin,qu uentriculo id exporrigitur,connex cernas, xper^n duabus rurfus manibus humilior omenti finem forfom ad pedoris os attolles,& priufquam /* aliqua exparte inferiorem omenti membranx partem, qux ueluti ex tertia coli inteftini tunica [^L ImtfiinorSj enafeitur, colo diflces, omentum qum pofls maxime pedori obtendito, ac inteftinorum wtxmtiu ftum fommaqua poteris induftriafolis utens manibus inueftigato , Se primum anteaquam alicuius intexlini locum perturbes,ipfa ut fe eleuato iam omento fpedanda offrt, ad amuflm contemplaberis . ut qu cuiufcjs inteftini dud didiceris, cui peritonxi regioni unumquodqp uicinius ft,in medicamentorum ufu cVaffdibus dignofeendis perfpedum habeas. Simult^ igitur id accurat neq? obiter profedo obferuaueris,dextram manum redi inteftini r qu id of- z AdTCrtr fis facri incumbit initio, accommodabis, Si finiftra manu tenuia inteftina leuiter in dextrum 6&8& eprimes,non quidem omnia,fed eor partem qux dextrx manui quum redo confeendes, in progreflu erit uicinior. Ad hune itaq? modum finiftra dextrx famulti, redo inteftino fn (m dextram colo admouebis,atquea fecundum ipfus dudum reuolutionesqj ad fniftri renis aj>ec'f (dem,hinc ad lienem Se fundum utriculipertinges.qub quum perueneris, mutato manuum <&n. mmifterio, finiftra colum eft apprehendendum, dextra uerb tenuia inteftina in fniftram mo- aut efigur. ic depellendai quoufc| omne lundi utriculi fedem, iecurcp fuperaueris, Se colum fub dextri R>Q;P'N$

#0

rems

DE

HVMNI CORPORIS FABRICA LIBER

V*

:0

renis regionem (ubi finit) deduxeris. Hue enim quum pertigeris,fniftra manu coli terminum b 6,7, Bfl- *odicfubleuabis,ac b exci inteftini fnij formaqp fmiliter obferuata, manu dextra fmul cum gu.o. finiftra apprehdes,&:utrifcp manibus fibi proximis,rjfdemcp ab inteftinis nunquam remous* CAb uper 'a colo mox dudus ilei inteilini.Sedein ieiuni fequeris,quod fadu long eft facillimum,ufque m ad l, k dum peraeneris ad ieiuni prineipium,qu fub colo retorquetur,ac dorfo quodammodo allidifig.db'i am,n duodeno eontinuatur. Quaprpterutuniuerfus inteftinorum dudus tibioccurratj adK. izfig. dextra adhuc ieiunum eomplederis, fniftr uerb inter iecur Se dextram uentriculi fedem intru fub s. des,duodeni inteftini inquirens principium:quod ubi inuenerisjdeorfumcp fecundum ipfus dudum defeenderis, ieiuni inteftini principium, Se qux illi proxima eft pars, quamqj dextra adhuc amplederis, etiam innotefcet.Si modb lubet(quod Se faciendum maxime confulo) po* teris a ieiuno ad ileum,V hinc ad excum ac colum. Se colo ad redum connario dudu intefti norum ftum fecundo examinare, nulla intrim (ne quid uulneres) fada auulfone, Perpenfo v .,...,.. . inteftinorum ftu,ac rjs utcunq? in foum locum repo fins, omentum rurfus inteftinis eft obuol CJ^ ^i,^ uendum,uentriCuliq? iecoris Se lienis ftus uenit examinan dus. Primum ita^ inter fepttranfc fimexamem. 6fg.c.iz uerfom Se iecoris gibbum,manum infereS, ut illius gibbum0 ligamentaq? in cfped ueniant fi-- ac quo nam pado ex prxcipuo iecoris ligamento tenue ipfius inuolucrum nafeatur intuearis* manum tranfuerfim hinc inde ducens.Deinceps inter iecoris cauum Si dextrum uentriculi la ttis finiftram manum,dexnam uerb inter feptum & latus uentriculi finiftrum impones, paula. fitfig.R. timq inuicem addudis manibus, ad uentriculi fuperius orificium accdes, quod in confpedum ueniet,f modb iecur finiftra forfom non nihil protruferis, Se dextra uentriculi corpus de orfum compreflris, atque una eademq? opra iecoris cauum ac uniuerfom ipfius ftum obiter examinaueris.Prxterhxc,ea quoque operatio uentriculi fedem etiam accuratcmonftrabit, dummodo hincinde,nunciecurfurfum trudens, nunc uentriculum dprims, manus ducer non detredes. Lienis porrb fedem adinuenies,f inter fniftr uentriculi latus Se feptum tranf> uerfom, fniftr manu immiferis,uentticulumq? cum colo inteftino hcexcurrente,in dexnum latus attfaxeris:fquidem tune lienis fuperius Se dimidium ipfus caui latus fefeuifuiofrunts etf dextram manum inter lienem Se feptum tranfuerfum mediam immiferis lienemq? modic eleuatum uerfus uentriculum prottuferis,ipfus quoque gibbum apparebit. Quo tamen hxc Qutieaerlue* omnia leuiori negocio conficias, n erit inutile interdum aliquod coftarum interuallum ardo triculi, lien* uuliicre ad thoracis ufque amplitudinem pertundere, Quum primum enim thoracem uulne- ue/lit':'n ***** raueris,feptum tranfoerfom deorfum concidens infgniter flaccefeit,quantumuis etiam uehe- trllaTde* men ter antea tenfom, furfomq? attradum,iecur Se uentriculum in thorads amplitudinem fur> fum protrdi fum duxerit, difTicilemcg horum infpexionem ob id parauerit. Cxterum iam omenti mem- gf*** branx inuicem font dirimedx.quod fet,f dextram omento fobkceris,hac9 inferiorem mem dZfoTdJpf branam, fniftr uerb manu fuperiorem apprehendere, trahereep ftudueris. hx enim ocyus in> usonusinu uicem dirimuntur,marfupfj,feu fcculi fpeciem eommonftrantesqua uif,inuicem membra- .%**** nas adeb diuelles,ut alibi lacerennir, commodeq? manum in illarum amplitudinem inferas, Se S&J^ utrincj? in lateribus, Se humiliori omenti fine foperiorem membranam ab inferiori s difeerpas* ad imagin Iam inferiorem membranam inteftinis exporreda fnere conuenit,& foperiorem adeb pedori figur* pd fupertendere,ut elatius uentriculum foa fede eleuet.quod f n fucceflrit, fodais manu id fa. raturas. c^s 0p0rtet,ut cmod inferioris omenti membranx exortus,quxcj? per ipfomferunt organa in confpedueniant:acdifcas pariter, quo'nam pado hxc in hominibus colo inteftino mefen P?fiQw tr*l uice ft, totaeafdeh qu colum uennieuli fundo attditur.n hac enim membrana ubi uen i speldb, triculo fubfternitur,minor porte uenx ncus ferriifoosq? in quos digeritur ramos educere,ap tur omnia parebit. Deinde prxter trunc confpicietur arteria, qux lieni,uenmculo,iecori,bilis uefculx* Ttrfch4' ^ *P^* demum omento furculos deriuat.fc quoquet" arterix radix,qux fuperiori fede mefen raierib terfj difleminatundeinceps Se nerui duo, quorum dexter iecori bilis foliculo,8c* dexnifondi mfigniui, uentriculi fedi, Se hac quoque parte omento fpargitur, fnifter uerb lieni Se fniftri fundi uen mus. *' triculi fedi, ipfq? dexnx omenti parti diftribuitur, Se ante hxc omnia in humiliori omti mem brana, qu uentriculo fubiacet, corpus glandofum, uaforum cVneruorferiemmunienscet? nitur. Hxc obiter, neque ullo adhibito cultroinprxfentfafuntintuda,manibus tamen fom# misep digitis foperior omti pars diligenter eft in quirendarquam obferuabis, f miniftri opra uentriculo femper eleuato,ac uelut ad foperiora trufo ,ab ipfus fundo deorfom uerfus iecoris cauum,ubi omentum fmul multa colligat eorpora,& hinc per dorfom qu arteria magn feptum permeat, fecundum lienis cau ad uentriculi fundum ufq? deueneris.Hic enim foperior eftomenti circulus, Se fillud faccum marfopium'ue eflctixerimus, eius orificium . Quonam pado autem ipfus ortum adinuenias,paulo poft dicamjnprxfentia enim uentriculo in foum; locum

5?i
QtAorgand

ANDRE AE VESALl'l

BR V XE

LLE

N.S I

locum repofto, ilium in finiftrum latus cum inteftinis trahi k curabis:iecuruerb,utipfusca- ftQMo&m in caua iecoris uum adamuflm uideas, in dextrum Se uelut forfom protrudes. deinde poftquam obiter bilis m{ nfi^l&nda. ueficulamcontemPIatusfueris>^ion^m omnium totiu s corporis moleftiflmam maximecp f^?7' operofm ggredieris;Bilis namque meatus,ck" neruorum Se arteriarum uenarumcp rami(qui ita hk $. omnes fimul inferiori membrana omenti ad cuiim iecoris colligantur) nunc ueniunt retufiori aabi* ?"< cultello examinandi, neacutions cultelli mucrone uenam quampiam pertundas, fcq? bmrii l&iT cruore oblitres. Offrtur itaq? primum neruulus ab humiliori uentriculi orificio iecoris cauo ticnbn m infertus, qui fxti neruorum Cerebri paris propaginibu s fuperius utriculi orifici adetibus *?"'*& pendet. Vbi hune uicirtis organis diremeris, membranar cnexu diuidendus eft alter ner- fiT^f uus,qui uno ramo iecoris cau* altero autem bilis ueficulam accedit. Huic neruo arteria atten- quentitu, ditur parem cum ilio eflciens diftributionem,ac mox poft neruum hberanda. Huius uerb,ut ^i Se nerui initium,pulo poft inuenies . nunc enim fat eft, hxc inuicem iuxta iecoris cauum fepa. ' rare,hicq? eorum friem difeere.Sub arteria bilis ueficulx meatus cfiftunt, portx uena iam liberandirprimrrt duo ilh',qui ex iecoris cauo ex multis furculis colliguntur, ex" ilico in unum coeunt meatum,qui una parte in bilis fertur uefcul,altera in duodnum inteftinum. Vbi hos portx uena ad inteftinum ufque Se bilis ueficulam fecreueris, illam pollice adeb comprimes, ut meatus bile turgentes cmodius appareant,cV num quis meatus ab h ac ueficula in uentricu lum portingat,animaduertas:quem fi non inueneris, acu meatum in inteftina properantem le/ uiter pertundes, ut profluens bilis argumto ft, nullum proceflum ab ilio meatu tibiincuria Porta rami prxfedum.Poftremb 'uena portx eft examinanda,aciIico atque ipfus circumfcriptionqu i^thane unacumarte^ ex iecore prodit animaduerteris, propagines illius obtufori cultello font inquirendx^femper ^M0$Pff HlLdt?efsq4 arterix Se nerui,uenx per uniuerfum ipfius feriem attenfor,diligenti habita ratione. Primum dehexff exammandi. itaq? furculos portx aggredieris,qui bilis uefculx exporriguntur;deindeeum qui fer citra ar muhwm^ terix confortium in dextra uentriculi fedem, iuxta ipfus inferioris orificrj pofteriorem regio- *Mt mteSr* nem modica ramrum ferie digeritur. Hune fobfequitur, qui dextra fundi uenmcui partem Lc*.ji'.j! Se mdium fuperioris omenti membranx perreptat. Poft hune, qui duodeno nobis uoeato inteftino deriuatur,quem fecundum inteftini longitudin inm corpus quoddam glandulofum w ufig-ij. carneumep defeendere obferuabis, f modb(uti iam monuimus)retufori cultello uenam,illiq? accumbentem neruum, arteriamq? nudare ftudueris.Modb magnam portx" diftributionem n Afigf deteges, truncum,qui mefenterium adit,obiter tantum expendes. Atque hoc in prxfentia reli do,ad ttuncum qui lieni potiflmum exporrigitur^te cferes* Atque ut hune cmod uideas, uentriculus Se inteftina tibi ueniunt ad eum0 modum ptanda,quo ftuabantur dum inferior ?ror^ omenti membranam intuebaris, ac uentriculum fodalis manu forfom attolli, Se inteftina deor " (lim premi curares. Patente itaq? nunc tibi fuperiori fede humilioris omenti membranx,accu- p ^fij-ue, rata, cura ramos omnes minoris portx trunci examinabis, quos omnes aututriculo,aut lieni, rm $ ** autipfi omento,coloq? inteftino in homine exporrigiadinuenies. In terea uerb qu ramos hos ^2m inquires,ipfoscjp glandofb corpore illos fufFulciente liberabis,omnibus fer arteriam, multis ns ex j cr autem neruumattendi obferuabis.p Arteriarum radixfefeofret in elatiflma inferioris omenti 4J*-/"WWmembranx fede,ubi etiam occurretmagnx arterix in mefenterium deducendx origo:deinde Tubmm utrinqj unus fefe offret neruus,ad magnx hc defeendentis arterix latera exiliens, fexti neruo- figuris nrum cerebri paris propaginum, qux coftarum radicibus exporrigtur,foboles. cuius ramuli m> drteri/ un cum arterrjs dum uenam nudas, in confpedum femper ueniunt.Iam Se grandioris portx ^Z'ntL Mefenttrij trunci 8c" paulo ant didx arterix Se nerui per mefenterium feriem, cxTqux inibi diuifionibus bus. *dturaqtii in, prxfont glandulas qiiiueftigare tempeftiuum eft. Primum itaq? folis manibus inteftina hinc q^nmttt. daganda. m(je im_u cem diduces,& nunc in dextrum,n une in finiftrum latus reuolues,ut citra fedionem !^[* mefenterrj naturam perfundori ctempleris.Deinde obtufori cultellulo maiorem uenx por mzfig. tx truncum Se didam nuper arteriam & neruum inuic liberabis, Se dein ut uniuerfum ipfo' rum dudum, Se glandulas diuaricationibus interiedas intuearis, unguibus unam mefenterrj membranam ab alia diuelles. Ac hoc per urtiuerfom mefenterium haud uenit tentanclum, fufecerit enim in prxfenti centro ipfus aliquot uaforUm furculos ad tenuia ufp inteftina dedu r 0^n xiffi ac mox r alteram mefertterfj arteriam aggredi, magna arteria ipf poft feminaium arte- ^ ^b> rirurrt ortum dprorriptatti. Atque hanc prompte inuenies, f cum inteftinis mefenterium in er^ dextrum latus reuoiueriSj unguibusq^ aut obtufori eultello mefenterrj membranas/ qu co- l0f'^l \o fob fniftri renis fede adnafcituri inuic dirimere conaberis. Hc enim ilico eius arterix rami x\m% gUc unis commifli fefe offrt,rurfos arterix radicem cmonftrantes.Quam ubi inueneris,ipfus izfig.n^t diuaricationem pro(quere,ut difeas qui hxc cum uena mefnterio fufulta redo inteftino ra- ufg'^ mos exporrigatt Parum modb folicitus,etiamfuenx huius extrema in redum inteftin inferi ^t.
s

non

DE H VM AN I CORPORIS FABRICA LIBER V. m non intuearistid enim paulo poft fietfaciiius.Hac fan omenti adminiftratione inteftinorum, uentriculi,iecoris, lienis Se mefenterrj fitus,prxterea qux his omnibus exporrigtur uen arum , & arteriarum Se neruorum furculi font examinandi. Porrb adminiftrationi, qua quxadhuc gE* in illis organis uidend fuperfont* commode intuearis, alrjsqj monftres, nunc meaccingm. refcada,ac 2 jn!n. Maifculx inftar femicirculi obliquatx acui flum,quo literarum fafciculi colligtur,trarjciert corpore aufis uAdier dum eft.hane per mefertteriuni fub'redo inteftino, qu facro ofli incumbit duces,& eius inte- renda. Tfigurt, ftini fxcibus forfom ad coli amplitudinem protrufis,redo inteikino uinculum inij cies.abfedo aut Hnfi. ^am quodfupereft filo, fxces uinculo proximas ex redo inteftino forfom denub comprimes, Se interuallo triurrt digitoruniplus minus interpofto acum rurfos fub redo intedino fuprapri us uinculum trafjcies,fecundb redum inteftinum ita ligaturus,ut inter duo uinculanihil excre cszolfdd menti re^ 4^ Ddn ceps nouacula redum inteftinum inter duo uincula diuides, Se fuperioo.dutza.fi. rem ipfus partem fenfim mefnterioobtufiori nouacula (ne fortaffis negligentior inteftina dd K.ubie, uulrteres)refecabis,8c" dehinc colum,ileum,ieiunum continub mefen terio ad ieiuni uCaf prin mm vntefti cjpfUm liberabis,inteftinis in peuim repftis. Atq? in hac fundione coli inteftini fupra renum M reliqua sr. r j- i -n. j j < v r r * -r . a mefenteri pmgues tunicas connexus iedulo elt animaduertendus, una cum uaforum frequenti ferie norefecui, teftina implicante. Vbi uerb ad ieiuni ufque principium pertigeris, id perinde atque redum, f- duobus uinculis intercipies, ita ut elatius uinculum ^infertioni meatus uefculx bilis proxim y fig-7- ^t>non autenl elatius confcendat.lnteftina uentre libra baiulo alicui,quales hc fedioniadhi intefti, tinorum z to figura bemus,abluenda offeres,ut f uifum fuerit ablutorum iam tunicas Se longitudinem examina- *nca qex, t,v. re queas.Pataurj Se Bononix poftqu abluta fcholarumq? feamnis exporreda eflnt, aliquan- amndndcCt 1 &&! ^ U^C2e m^r inflari curauimustita enim n fblum longitudinem, qux omnibus uix eadem b vt'm 9 fi. eft(quanquam quatuOrdecim ulns fer xquet) uerm formam ac amplitudinem facile didici. mus .Tunicas autem,irt teftinis ad hun modum exporredis,inqu jrere eft long facilimum. ap paret enim mefenterrj pars inteftinis proxima^ qux ex duabus confit membranis. una foperiori,altera inferiori. Has f unguibus b inteinis dirimes, qui tertiam inteftinorum efficiant tunicam intueberis, ac qua ratiOne hxc peritonxo pndeantobferuabis. Quandoquidem mefenterrj membranas paulo poft peritonxo enafei fpedabis,& iam qui hx inteftinis obuol uantur difees. Hac tunica ab inteftinis diftrda,obtufori nouacula fedionem fecundum inte. ftini longitudinem duces, ftudiofe prxCauens neid Uulneres. Huius infoperfedionis labra unouibus diuelles, Se abfq? negocio fecund inteftinoru tunicam ab intima liberabis-.prxcipu fi id iuxta redurri moliaris. in tenuibus enim inteftinis tunicx n ita facile in confped uenit.. c 6, 7,8 fi, vjunc lcebit inteftina irt uertere, atque unum eius inteftini quod nosc cxcum efl putamus,ori. &Md ' ic{um examinare. Verm inteftinorum tunicas licebit rj s adhuc in uentte reidis interdum difcindere: quanquam illis exemptis^'d fieri malim Interdum priufquam uaf in caua iecoris fe. de confpicua, Si humiliori membrana omenti foffulta aggrediaris,neceflum erit inteftina ad eum quem dixi modum auferretidcp tune potiflmum, quum public obibis fedionem, in qua diutius qum tibi ex ufu eflt,inteftina forte aflruretitur. Porrb iam uentriculus eft adeundus, ^cmciuuc et n> vfi- durn modb cjUoque cum liene eximere foleo, d neruisipfus orifido infertis diigenter prius ex * vert" mintis.alis enim uentriculum relmquere confueui, quoulque thoraas omnia eiient diileda,ut ^ fimni ex^ commodis ipfius orificium neruiep xaminari pofnt. Verum in {jrxfntia ut rite ilium exmas menda,^ eua docebo : quum aut gulam perfequar, utrelidum dbit adminiftres fobfjciam. Vnguibus ita- '" e0 pol>'

cvthdiuul

f zfi.0^0.

figU'

g Qtiodd'
7utusTut

l0 'figurant
parauimus.

Addhi?ut

**m z$.

que quantum fieri licetinhomine,peritonXUm fepto tranfoerfo ad uentriculi ufque fuperius 0rmcumc auellreconaberis,uttertix uentriculi tunicx uideas principi. Quod ubi paululum uentriculi orificio liberauris, ftudebis utcunque etiam diuulfam ad uentriculi fondum dedu. cere3ut ex tertia uentriculi tunica fuperiorem omenti membrrt conftitui oririq^ difeas. Deinde acu fub fuperiori orifido uentriculi traiedo, uinculum fedulrtCxum ipfinfjcies,pauIofopra uinculuni ftomachum uentriculo trartfoerfm liberans.Nunc uentriculo miniftri manu uen treeleuato,nort tamen penitus (ne uenas rumpat) exempto , inferioris omenti membranx Se mefenterrf ex peritoneo origirtem difees, folis unguibus hanc dorfo fenfim diftrahdo utens, uinculis uerb plercfinterdpis* s Primum fmul omrti qux in cauo iecoris occurrunt, portx fi*** uenam,arterim,cV bilis meatum, aut fi lubet fingulis feorfum funiculos accortiodabis: poft hxc arteriarum rdidbus,qux mefenterio Se inferiori omenti membranx primum digerUntur,illa fan arteria no rnifl, qux fub feminalibus arterfj s Orta in mefenteri fertur. AtqUe ms omnibus unum duntaxat uinculum ddi fat eft, quancj duo (ut in inteftinis faciendum monuimus)inrj cere nihil prohibet: imb, ido} prxcipu d fuperius uentriculi orifici, plurimum conduxerit. Indudis in hun c modum uinCuls, porticV: reliqua qux interfepta funt,it ut uin culum in corpore maneat diuidentur, Se ocyus folarummanuum opificio uentriculus cum me Aa fonterio,

554
Lienis tunica fellteno>omento

ANDREAE

VESA LU

BRVXELDENSIS

& ene ex uentreexempta menfx imponentur. ac ftatim cum omentiportiV

0a

obferuan-

ne extradto liene, h omenti pars lieni obnata unguibus ab ilio eftdifcerpenda,utexpendasqui &Qs4?b,

ia,fmul cip lienis tuniCa ab omento initium ducat. Quo d uerb attetiflim fummacp diligentia infpiciendum

^umnTxut ^nummcatus aliquis lienein uentriculi orificium pertiugat, qux>uaforum hichabeatur fubftantia. es >etlam A taeeam,neminem ambigere reor. Cxterm ut lienis fobftanti obferues, aliquot huk i9 fe feiones ipf induces, c" ilio inter duos afleres compreflo,ipfus fubftantia ab illi infertis uafs [Vt m 4 ta aliquot locis feparabis, haccp ratione uaf aliquotfola Se lienis carne enudata fpedabis. Ven- uUl9^\ YaclttffetTu tr! Cll*um uer lauandum, deinde uefcx inftar inflandum dabis,ut ipfus capacitatem,qux fa. nicarum exa- n^ ^ quni maximajintuearis,^ tunicas ipfus, ut in inteftinis faciendum prxcepimus,1" exa- m Yt ' 7 men.. mines,poftmodumq? inuertas,ac bilis meatus " infertionem in inteftin quod adhuc uentricu- Jf Tr' lo appendet,uideas. Porrb ubi hxc omnia exemeris, f quis fanguis alibi effluxerit, Se qux in uentre adhuc reliqua font obliteraueritj fp ongia aqua copiofori,non autem aceto imbuta,femel atque iterum eluendus eft. nam f lino abfterfris, plus tingendo oberis. Soient enim plerunque exigui uafor dudus, multa adipe Se membranulis obfti,difculter admodum in ho mine reperiri,idqp magis Ci fanguin obliterentur. Eluto itaque fngu in e, ac obiter rjs quxad huc in uentre reliqua f nt abfcp fedione infpedis, Se iecore nulla ex parte uulnerato, fed uenx eaux gratia in corpore aflruato, primum membranulas,qux uelut uenx eaux fecund confti tuunt tunicam,ad fcrum ufque os auellere Conaberis, diligter prxcauens ne dextra femina- l0fo & lem arteria, qux eaux corpus tranfcendft,fimul cum membranis adimas. Eft enim hxc tenuis 2*^'&' Se membranx modo aibicans,multacp pinguedine in homine obduda. Quapropter cmod admodum feceris, fi priufquam aliquid eorum qux in uentre adhuc reliqua funtaggrediaris, p arterias feminales inquiras, ac deinde ne Ixdtur in reliquar parti adminiftratione caueas, P 20 h>L feri'a^utbftr Vtuerb *f prxftesaccuratis,animumadhibebisqdextrx feminali uenx,quexcauaoritur: ^f/f uatida. deinde C'arterix exortui,qux inferiorem mefenterfj fedem adit.Inter hxc duo organa partim fig.d. afcendens,partim defeendens, nitris oi>tufo cultello cauam uenam ex finiftro ipfius latere ab r ic# arteria magna dirimerejmembranofs fibris, quorum interuentu hxc uafa committuntur,difle dis. In hoc opre duarum feminaium arteriarum radies in cfpedumuenient, exq? qubillx porrigantur commonftrabunt, f modb ab exortu eas arterias ex membranulis quibus inuoluuntur ad feminales uenas ufque quibus tandem committuntur fedulbmullaq? in trahendo ui a^rtn^Vl fa^a lmeraueris. Hxc ubi prxftneris,uenc|5 caua Se magna arteria ut commodius in confpeglaftries'ln #um ueniant,membranulis fuerint detedx, ramos quos in ipfo per Uentrem dudu emittunt peritonceiam- examinabis,&c primum5 uenas renum pinguibus membranis implexs,cx: deinde magnx arte- s * $&** plimdine f* riaeac eaux ' propagines renibus ferofum fanguinem dfrentes. Horum origine citra omnm 55 a b via (lut obier' h n. t* n tzo ji. a,v. uanda. iectioms operam inipeda,uenxcauxpropagindextrorenipropriamfuismembranulisdete zwfi.m, ges,cV deinderenis quoque pinguem membranam unguibus Iacerans,quo pado illi u inuolui- "-2'T'V* P^tnii tunica- tur diligenter examinabis. Denudato ren x urinarius meatus quaex ren prodit,cultello eft in. "^Zfigl leTeo^dlna cluirenaus : einde & ^terie magnx propago dextrum renem accedens,qub fmul integer ren r* cm re* tura examen. uena Se arteria Se urinarij meatus principium confpiciantur. Licebit modb aut totam renis na "**L" turam examinare, aut quoufque alia quxdm diflcueris,renem relinquere/ Vtcunq; uerb id modo poftea'ue feceris, uenx caux,rterixqi magnx propagines uinculis iuxta renis cauum $4 w. intercipi debent, Se deinde nouacula acutiorifedio redafecundm renis longitudin in ipfus ? BCfeio. gibbo uerfus caUum eft ducenda,renc ita bipartitus aperiendus/anguisfcf quis ft,fpongia maden te eluendus uenit. Ita enimilico renis fnuum natura, deinde Se urinarrj meatus princi- ferubis ta pium intuebtur, nifi cadauer nadus fueris obefius.folet enim pinguetudo in fecundo huma heU h* nirenis fnu colleda, impedimento ef, cur minus fnuum natura penitus fecanti occurrat. r iU Quapropter operxprecium fuerit, canis renem diligenter prius examinare, Se ex ilio dein hu* manum cognofeere. Diuifo igitur fecundum gibbum feu exterius latus ren, primum digito fnus fecundin quem urina colatur latera inquires, Se foraminis quod in medio ipfus, feu in primi fnus membranei renum corporis externo latere apparet, ftylum immittes,qui in urina, rium meat uerfus uefca facile pro trudetur. Deinde ubi membranei huius corporis primiue renis fnus anteriorumramorum cum pofterioribus ramiscoitum,quinonprocul ab externo renis perfcitur atere,obferuaueris,ut illorum ramorum dudus,cV primi fnus reliquum coiv pus Se fecundi fnus formam naturamqj adinuenias, ea fedione diuifum Cadapertum renem uiciflm claudes cVrecludes, quo mutuus nuper didorum ramorum coitus manifeftius appa. reatrdein ftylum fecundo fnui indes, cVubi ipfus formam expendrisiab anterioribus primi fnus ramis eamrenfs prxfcindesfubftantiam,qux pofteriori illarum fedi obnafciturr pofte rioribus autem ramis eam adimes^qux illarum anteriori fedi continuatur,ut modb integer ap

fe^

^ c *-

^fo

n^f,

pareat

V. 555 parcat primus fnus, cui modb ftylos, quo ilium adhucexadius cognofcas,nderepofls,x: admirari qum ridicula ab Anatomes profefloribus de renum ofcio i uerint hadenus pro di. ta.Cxterum tunica prxterpinguem membranam renem inueftiens, facile tibi occurret,ffedionis in renis gibbo dudxlabris animum adhibueris. foletenim ea tunica ibidem tune non. nihil renis fubftantia abfcedere, 8 dein prompte ad renis ufejue cauum unguibus diuelli,ac qualiter hxc renisuenx Se arterix membranis pronafeatur,confpici. Hxc ubi in dextro ren intuitus fueris,fniftrum quoque fua pingui membrana liberabis, Se uenx eaux Se arterix ra- Vaftrum f, tofic. mum uerfus ipfus cauum excurrentem inueftigabis, animum priufquam aliquid diuellas* f- mftru teftem niftrx feminali uenx adhibensj quam ex medio uenx dudu enafei citra fedionem utcunque Pett'um <"' confpicies. Vt uerb rite in tuearis,num renis fin iftri quoque arteria,feminale uas originem du cat,obtufo admodum cultello(nifi forte fecandi peritior foeris)membranulas renis uena de. trahes,8t" accurataliquoufqmenx fminalis principium quoque membranulis liberabis: dein uenam renis ab arteria nonnihil deorfom renedes* numq? ex ipfus dudu ramus qui finiftrx feminali uenx exporrigitur, principium obtineat,inquires. Vbi uerb hune non inueneris, finiftro ren pariratione atque dextro (fi modb ilium fecuifl non fuffcerit) aggrefb,feminab zo fi b, i. iium uaforum conftrudionem examinato. Arteriarum Se c fniftrx uenx originem iam prius 'ii'o&f! in dagafti,ac dextrx etiam uenx principium citra fedionem caua oriri confpicitur. Vbi igi tur ortum didiceris, Si uenas ad arterias ufque fenfim ex membranis ipfas liberans deduxeris, Teftti et pt fmafeuliobtigeritcorpus,penis cutem Se feortum teftibus adimes. Primum itaque pubis *"**./*<***** ofl reda fedione per penem in cute duces, Se deinde eius fedionislabrishamulo aut ungui- gl0t cvtfdftum bus eleuatis, cutem cum carnof membrana pne c auferes, adamufm confderans in cutis cjt mzofi. gxj-remo ipfus cum carnof membrana coalitum,8c" carnofx membranx fob glande pnis corporibus abfceflum.ad hxc, perpendes ipfus ad glandis radicem ligamentum, deinde Se uenas cutem eam adeuntes, poftremb nullam pinguedin adipem'ue inter cutem Se carnofam membranam, utnequein palpebris hc reperiri, ac proinde leui occafone, utillas hyatideaut inflatione pnis cutem infeftari. Pne detedo, Se dedudis cruribus pubis ofl inter inguina Se fniftram teftem feio ad po dicem ufque ducen da eft, Si dein de cum pnis cute feortum teftibus &interfeminioliberan d, fdionibus femper uerfus dextr m latus dedudis. Quum Teftium fc uerb teftes cute carnofaq? mbrana nudas,ne teftes fuo loco moueas inuertas'ue,accurat obfr tus examenuandum eft. Quum primum enim cute nudati funt,ipfor ftum, Si cui'nam potiflmum parti uafa feminalia illis applanttur, indagare oportet, ut Naturx difeas prouidentiam, qux tees ita collocauit, ut ipfus uaf fint tutiffma, illiscp ipf teftes uelut propugnacula prxponantur* tdfnquo f Iam dextr teftem cum ipfus uafs cVtunicis finiftro digitis aut cultello dirimes,cV iundis o figu. hc cadaueris cruribus dextrum teftem femori impones,ac mox cultello 8 uenam Si arteriam femi. i zz uarid- naies dextri lateris, uicinis membranulis ad peritonxum ufque qu illx procidt,deteges,hc ceirm' primmin interiori fede peritonxi, poftmodum in exteriori qualiter h tranfeant folis manibus bgzhfi& confderans. Dein ftylum foramini qu egrediuntur ui ad teftis ufque infimam fedem protru Un u. aut des3Si peritonxum ufque adforamen qua uafa tranfmittitdiuides.nfuperfecundmftylilon Exten'oriste per f, * xi yitadinem cultello foramini quoque indito, ad humilimam ufque teftis fedem primam ipfius &" tun,Cee *' flZ. & * , r i , r. %, i -n / 1 i pertio,ua]opeculiarem tunicam fecabis,&:repofito cultello, diftentac^ tunica huius aperitonxo ortum, runq.jemind, i zz fi. m. ^ ualidumad humilimam teftis partent* adnexum,prxterea 8c" teftis1 mufeulum examinab i s Hum tckt. uwthtur huius nanque natura, dudus Si forma in confpedum ueniunt un cum gracilibus ramulis X- uena Si arteria in hanc tunicam numerof ferie"1 excurrentibus.Hac tunica relida,teftem Si ua Ulfi;f' fa nunc rurfos hinc inde dilj'gentius fobleuans, reuoluensq? uenam, arteriamep ab ipfs conter. nUtejilmu min ^emm dfrente uafe ad teftis ufque elatiora " difeernes. Vt uerb uenx arterixq? infertio. VaforZfemi, iofig. nem adamufm difeas, uas fmen deferens proxima teftis corpori tunica eft liberan dum, naliudrcate nzzfig.di- non quidem uniuerfom,fed ad eam ufque partem qux uenx arterixep fnibus eft proxima. U dbZf'-dd berabitur uerb uas ipfum facile,f tranfuerfs fediones inter teftem Si uas illud ad foum ufque xamah \ P*. principium acutiori nouacula duxeris. Hac fquidem adminiftratione uafs illius anfradus,ck:
<.

b HVMANI CORPORIS FRIC LIBER

>

<

f^X^T

eucfecio

aj

te(fos

connex,ortumcpmanifeftanimaduertes.Vernullaipfus caukas,nec$5 quo pado

illudteftefemenaflumat,inconfpicuoerit.Hocenimnihil,nifporofumquidquteftiadna gura- vide- feitur referet, nullo meatu manifefto ex teftein ipfum pertinte. Semen deferti uafe ab intimo re eft. Pri- teftis inuolucro ad eum modum liberato, uenx ac arterix anfraduum ramuli proximx teftis m&BdJn corPorf tunicx oblati melius cfpiciuntur. Vt uerb prorfus in confpedum uenit/anguinem njjtc. ex anfradibus ad teftem comprimes, Se deinde anfradibus uinculo ne fanguis reflut interce. ptis,teftem fecundum ipfus longitudinem diuidere conuenit. deinde qui ex tunica tefti proxima,&exanfraduum fine ramiadteftis fubftantiam excurrant, qualitercf tefti ea tunica corn. Aa a mittatur
btiutzTfi

X E L LE N S I S mittatur,quxcjp teftis ft fubftantia, obferuar* Atqu hxc primum ihuh quidem tefte,deirl in altero funtexaminanda. Quippe uix prima fronte hxc omnibus eruntobuia,quUm hade. nus nemo hxc aflcutus fuerit. Vn de etiam eademadminiftratione perpetub non eft utend* fed quum commemoratam in dextro tefte tentaueris, integrumtibierit finiftrum tUo arbitratu aggredi. Examinatis ad hune mod teftibus,ipforumcp nihil reiedo,penis mufeuli Si ipfus Corpora, deinde uefca Si urinarrj meatus, Si reliquus femen deferenti uaforum dudus, infer PenUmufcu* tioepeum adenofo afftente,& omnium uenis, arterrjs,cVneruis fecanda ueniunt.Didudis hvumexam. itaq? cadaueris cruribus^&C cute uti monuimusabinterfemineoadempta,primmp duosmu- phxfig.cn. feulos ab orbiculari mufeulo redi inteftini in pnis radicem, Si potiflmum in meatum urinx ^hh-1 H Pnis corpo- ^mm^ communem pertinentes aggredieris.deinq alios duos,qui ab humiliori pubis oflum Jt" Mad rnortus, (j fede originem ducentes pends corporibus inferuntur,adimes, ac ilic pnis corporum rorigi qi, tfi.d uenarum, ane nem examinabis,acuto cultello dextrum corpus ab ofl undepronafeitur, qum poteris proxi *? lib.z u ^"^^^mdiuidens.DeinCeps uerb in penem excurrentibusuenis,arterfjscVneruisperfondorihc f^fl tinentium exa perpenfs,ofla pubis inuicem font Yeiungenda.quodfet ocyus, f uefcx corpus peritonxi 4966. ci men.^ parte pubis os fuccingente, cultello diremeris,& deinde cultro qum minime crafb pubis of c ^ti. fum tcartiIa^'nemrc^a fedione penitus diuiferis, Nouacula enim quum craflor ft, illi offi- J^jJJJ ' cio non xque eft accmoda. Mox uno cadaueris crure in menfa relido,cV alio ab illa propen- 1 ultimdri dente,ita cadauer in menf reclinabis,ut ipfus os fcrum menfx lateri incumbat,cV ui didudis fa-H-1 ' cruribus,ad trium quatuor'ue digitor latitudinem pubis ofl inuicem feiungas . parum enim apte feceris,f pubis oflum portion exemeris,qubd id Si fit incommod, Si prxter alia mut tos ita uitiaueris mufculos, neque ulluspoftmodum oflum ufos adfceleti prxparationemfii Vrihariorum turus & * Quapropter pubis oflum cartiagine difldai Si dein ipfs oflbus ui diremptis,primeaiuumadue mum renibus u urinarrj meatus fuis membranis quibus obuoluuntur funtliberandijatque uzzfig.&q ficam,ryudfo ad uefcx ufque corpus perducendi:deindex uafa femen defertia qu ad pubis ofl deorfum **r. 'firentm ad fnPerfton^i amplitudinem refleduntur, pari modo ad glandofum aflftentem ufque ex pin- *2i,1^v glandofum ut, guioribus quibus integuntur membranis denudandi,atqueineo opre fodais manu ueficam fita corpus e- modb in dextrum, modb in finiftra comprimere eft neceflum , idq? maxime quum uenx eaux Caua X&Car, ^ magne &***& yferiem hac in fede inquires .Hxc nanque iam uenit expaidenda,ac primum y^te bdnc teria magnai ramquos uenacV arteria Iumborum uertebris & fpinx,abdominis9 mufculis Si peritonxo fe^'6 ftributionU exporrigunt,qui omnes font repertu faciles, fi uenam Si arteriam nuncinhoc,nuncinilludla- &Mk* fuboffefacro. tusualidiusrenVdas,8<:s neruos qui fub illis feruntur obtufb cultello quoque inquiras, a c de- zinfmfur mum ad ipforum quibus infruntur organa dcducas:illosdico,qui teftibus Si uefcx fundo iu^'zci> exporriguntur. Porrb rami uenx ac arterix poft ipfrum foper os fcrum bipartitionem ex- * currentes, in cfpedum uenient , f radicibus femper animum adhibueris,cV cultello retufori, neramor aliquem uities, ipforum fequaris proeeffom dudumcjj : Si id eo leuiori prxftiteris ncgocio,quo noftras Uaforum delineationes diligentius operi accommodaueris. Verm ubi hxc diligenter eris intuitus, fniftrum pnis corpus pubis ofl etiam dirimito, Si qum po. teris commodiflim uefcam,ipfusq? ceruicem redi inteftini termino, cui fortium fibrarum interuentu hxret,diuidito, abfedis intrim uenis cVarterfjs in uefca penemq? excurrrentibus: quas f prius uinculis forte interciperes,parum profedo fedfoni obefls. Vefcam modb fmul cum pne exemptam,alteri cruri aut aflreulo impones,cx^denub feminalis uenx ac arterix du dum uerfus teftem, Si tefte dein femen deferentis uafs ad glandulofum aflftentem progref... fum obferuabis, quo denub exadius feminaium uaforum harmoniam expendas. Poft hxc mcSefcaJp * mufeulum uefcx meatui prxfedum examiiiabis, Se oblongiori ftylo pnis glandi ad uefcx * 2I>^A fiusqutuefica ufque fundumimpofto,uefcxmeatumglandeadipfusufque fundum cultello fecundum fundi et cerui, ftylum porredo niuides, ut fmul uefcx cauitatem, Se ipfus tunica, Se urinam deferentium b'*0, ^? cii examen /~> o /* ' 1 fXf meatuum miertionem, ex lemmi unnxq? communem meatum peni exporredum intuearis. tra figura Alicubi igitur urinarium meatum ex renibus in ueficam pertinentem forato,fty lumep ao* uc&' 2i ^' ex fondum ufque indito,ut membranulas meatus illius ori in uefcx fundo connatas fpedes. c 9*' quanquam etiam integrum ft,ex uefcx fundo ftylum ipfus meatibus indere. Corpus uerb glandofum femen deferentium uaforum fufeipiens impIantationem,ut lubet poteris difeindePeniscorpo- Ye3Se quo'nam padoea uefcx meatui immittanturperquirere.Poftremb uefcx ceruicem rm' duobus pnis corporibus ad glandem ufque cultello fecernes, ac deinde duo corpora quoad poteris inuicem dirimes,quamcfhabeantformam,quacf natura ad glandem fntprxdita con fpicies.Vt uerb adamuflm ipforum difeas fubftantiam, peni nunc tranfuerfs, nunclongas, dsfig.dfi, iLeiintrfli redas uefediones induce s. Riedamodb cum fuis appdicibus uefca/ trs redi inteftini mu ft^jtg m mufailorn. fcuj0Sj Se c uenas examinabis,qux portx uena h uc deductur, Se qux eaux hac in parte font ''
55$

ANDRE AE VE5ALII

B RV

"

foboles.

DE HVMANI CORPORIS FARIC LIBER V 557 foboles. Vbi id quoque prxftitris,redi inteilini finem ex corpore exfedum abijdes. Deinde bZfigufc S/aU n uenam ^ua Prim"m mb 'icr confpicitur,& "magnam arteriam* qu feptum tranft, i 7 mfcul. deinde ipfrum prxcipuos ramos crus adeuntes uinCulo duplici intrcipies, ut fmul cum retab.<{. nibus f adhuc eos in corpore reliqueris, uenas omnes, arteriasq? ex tienne auferre liceat.it Per!'t07!tCir enim peritonxi difees ortum, Se mufculos Se neruos quoque crus petentes, f fortaffis illos mexamau poftmodum aggredi fttueris,incorruptiores long habiturus eris.Iecur autem, ut Se antea di xi, tantifper illxfum feruaridum eft, quoufcj? cor refpirationisq? organa adminiftraueris. Atq? fkt k^C clUIa^enl organorum nutritionis,generationis9 in uiro eft adminiftrandi ratio,in muliere ft'm*sfe Ue enthumfmodl> Primum mamillarum uifurus naturam," in cute ab ipfo iugulo deorfum alrtpattt (ut in uiris) ad umbilicum ducenda eft fedio: deinde iugulo fecundum claucula alia ad fum aZLfirltio mum ufque humerum, cittisq? mamillis non aliter ac f in alia corporis fede,ea ab adipe diui- '* ^uhtnfit. UsfLA,k deres,uenit!iberanda.Mamillis cute detedis,&: uenarum 'ramis qui uenis in brachiexcur ^JnlUrS msmufcu' rermbus illis porrigtur,perpenfs,dextram mamillam m mufeulo brachi pedori adducen. tab.*. te auferto,uenarum arteriarumq? examinans propagines, ab illis qux mufculis thoraci incum bentibus deriuantur, in mam illam aflurgen tes. Vbi mamillarum corpus thorace^fueritliberum,c* adeps undiquaque ftudiofiflm ademptus, uarrjs per mamillarum corpus dudis fdionibus ipfarum fubftantiam condifeere licebit. Quanquam hxc quoque in uiro inquiri poterunt.is nanque f colore fufco Se habitu ft obefori,eandem quoque oftendet fubftantia. n dTf. L^e'11<^e & " usne quoq? Se arterix fub redis latitantes mufeulis,pari modo in ambobus,etiam ozsfi. die, h' magis in muliere expendentur,reliquaq? adminiftratio ad uafor ufque feminaium ortum f,g,h. cmunis mulieri quoq? cenfenda eft. Simulatq? igitur mulieris feminali uaforum originem ^Jp dCUfiL p A-fig-^ didiceris,folis manibus adinueniendus eft p utrus Siq uefca,infoper teftes Se mufeuli Se uenx y^2^ & cotera e|uoque cum arterrjs uteri fondo Se ceruici exporredx,priufquam feilicet aliquid diuidas.Dequemadm inde didudis cruribus pubis oflutrinque fecundum pudendi colliculos fedio in cute ad po dumexreli Aiicem ufque ducenda eft, ut deinceps inguina aliquoufc opportune cute denudentuncVea xsfig^r$ clLl2c m tnedio fdionibus intercipitur, uerfos pudendum quoque pubis oflbus feparetur, Semnalua mdidbus uuluxq? adhuc appenf maneat. Pubis uerb oflum cartilaginem, utin uiris faciendum prxce- forum examc. ' P cterc h~ pi r diuides,ac illis inuic qum poteris maxime ui diremptis,mox cultello uenam ac arteriam rvt'm fi feminales dextri lateris ad teftem ufque ex pingui cui obducuntur membrana nudabis, obfergura. uansne ' ramos ab illis priufquam anfradus foos conftituant, in elatiorem fundi uteri fedem $ zsfigu. d, exporredos uulneres. Poftquam uerb ad teftem u anfradus deduxeris,perinde ac in uiris ipfor f6 rum infertionm Sex deferentis uafs proceflum, ipfusq? in uterum infertionem,cV teftis fobfig.u. ftantiam formamq? examinato, uas illud ex pingui cui inhxret Y membrana liberans,qux ueh zs fi.o er fpertilionum alis imagini multum acedit. Poftquam hxc in altero quoque latere obferuaue- Venammeri T/'irai ris,animum adhibebis z uenis acarterrjs inferiorem uteri fundi fedem, Se ceruicem,ueficamcp fmdi bumilicad f. adeuntibus, qux in grauidis animalibus accuratiflm,ut Se * illi qui feminarfjs uafs in uter remftdjm & x isfig-ft, porriguntur,utq? etiam omnia uteri reliqua in confpedum ueniunt, quandoquidem in illis fo- CJ^e^eten" U& ^ o Pra mdum uena? arterixqs turgent. Vrinarrj meatus renibus in uefcam pertinentes,fmili- VrinariorS pAe.e! ter ac in uiris ad uefcam ufque fois membranulis font emundandi, & dein ceps utrus cum *". zisfig-y- uefca ex corpore eximendus,difldis in ipfom Si uefcam procdentibus uenar arteriarum <**/* Si neruorum ramis,cV membranulis uterum ufq? illa continentibus,8c* fibris quoq? quorum 2 rT cj. interuentu uteri coll inteftino redo ualidecontinuatur un amputatis. Exempti iam uteri for c vt m z mam contemplaturus,ipfus ceruicem c inuolues, quo un uefcx ceruicis in ilium pertinentis figura, foramen, Si uteri fundi orificium citta aliam feclionem uideas, Si modb opportune ueficam Si ipfius ceruice m ufeulumq? urinx meatui prxfed longa fedione diuidas, ueficx amplitudine Si urinarior meatuum infertionm, ipfius <$ ceruicis cum uteri ceruice coalitum infpedurus. Infuper uteri quoque ceruici eodem modb ad illius ufque os longam fedionem inferes,ac acud vt- m t y tiori nouacula uniuerfum uterum fecundum latera ab ipfius orificio ad cornua ufque diuides. r*'ita enim illius finum, fobftantiam,formamcj exadiflm cotemplaberis. Porrb f interdum gra Foetus ipfius' uidxmulieriscadauernadus,cVuterduntaxatcumfcetu,ipfius9inuolucrisintueri,animus uemuolucrcfuerit,ilico mucronata pedoris oflis cartiagine, ad pubis ufque os cutiori nouacula fedio nem molieris, qux peritonxum quoque penetret: deindealiam uninqueab umbiico ad ilia molieris.Hacnanquerationeilico fe utrus fpedandum offret:8t" f in alterum latus ilium de. truferis,uenx Si arterix ipf infertx fopra modum apparebunt turgidx,adeb ut ipfarum neq? feries neque ortus citra aliam adminiftrationem latere poflnt. His itaq? uenis Si arterfjsun cum uena Si arteria fub redo mufeulo confcendentibus,diligter obferuatis,leuem fediionem. # nouacula fecundum uteri longitudinem tentabis,cauens ne altius qum uteri eft craflties pes

Aa j

netres.

Vmbilici ua. foru examn. cum

DB HVrCORR FABf LIBER V* netres.poft hancalias duas, utrinquenimirumunam duces, cum illaredosangulosfadurasV Sedionum labra unguibus apprehenfa inuic modic dirimes,cV uteri tunicam folis manibus a fecundina fenfim diuelles,uenarumarteriarumq?ora ex utero in fecundinam pertinentiarum pens,quod in partui proximis feceris facilius. Exemptum ab utero un cum fois inuolucris f fce fYti tA tum in peluim aquaplenam repones,atrum Si uiridem quodammodo liquorem abluens,qui feur*tQt ex efiradis uaforum oris promanat,fecundinxq? obducitur.Modb aut diligenter fecundinx fubftantfam,8t" quxcunque in illa fpedanda font unguibus aut cultello examinabis,id impri. mis animaduerts,num ipf membrana quxpi ft uniuerfo ftui obduda : an tantum inftar latioris cinguli ft,lienis fubftantia efformati. Atque hc etiam fedulb expendes,qualiter fecun. dinx fobfttia externx foperficiei eius inuolucri pertinaciter obnafcatur, quod farmicinis im ginicomparamus,fecundumq? feu mdium inuolucrum nuncupamus.Vbi itacp fecundinx naturam adamuflim examinaueris,ftum hune indeattolles,fecundi illius inuolucri naturam confdcraturus. quam fmulatq? exterius infpexeris,atque qui totum feetum ambiat didiceris, cultello idalicubi pertundes,cV foetus urinam profluere fnes,ipfomq? inuolucrum f s in- g vt'mj ta. uertes, atque ab umbilici uafs dependere tantifper fines, donec intimi quoque foetus inuolu- fom&> cri fudorem continentis harmoniamdidiceris.Hoc itaq?pertufum Si fudoreeuacuatum f tu ' amouebis, Si ab umbiico etiam propendere fnes,ua( umbilici inuicem difungens,mea- ^j^adma tum ilium prxcipu reperturus, cuius benefici foetus urina in fecundum ipfus inuolucrum du^u" perfertur.Inuenies at hune prompt,f cultello uenas Si arterias qua umbiico proximx font, diui(eris,ac meatum in ipforum medio repofitum indagaueris . Abfcifls his umbilici uafs un
553

AND

VESALII

<^4cetdluto>
ntmexamen.

inuolucris, Si f in menfm extenfb, clauiculis per coftarum cartilagines ad pu bis ufe[ue os fedionem in fniftro magis latere cultro aut nouacula molieris,qux in thorace Si peritonxi ufque cauitatem pertingit ; deinde ab umbiico uenam in iecur Si arterias,ad foos ' Ftr<? ut * quibus inferuntur ramos, Si meatum urinam deducent ad uefcx fondum,paruo admodum ^mI^l negocio deduces,omnemq? f adminiftrationem abfolues. Nif etiam uifum eflt inquirere,num in f peculiaris aliquis proceflusk uena caua ad uenalem arteriam,8c~ 'ab arteria ma * A CP&~ gna in uenam arterialempertineat. Acetabula uerb in oueautcapra funt inueftiganda, utero ih66* Utcunqueuifom fuerit diuifo.abundetenim foerit uteri comparere cauitatem,qux in nprx- Ub o hi gnantibus uaccis oppletur tuberculisab illis non diflmilibus, ex quibus paulo poft fanguis hur<e6li" e fedeprofluxurus eft : autfprimo conceptionis tempore eiufmodi diuidatur utrus, tuncis bn6' fnibus confpicitur decoratus, qui primum ueteribus difldionis profeflbribus acetabuli no men funt emeriti. Atq? ita prxfenti Capite partium quinto hoc libro traditar adminiftrandi rationem abfoluimus : itaq? corpus fedionis ferie reliquimus,utad relquarum parti quas fmul in illa adminiftratione non recenfui, demonftrationem neutiquam futur ft inutile.
LIBRI O.V1NTI FINIS
AN-

ANDREAE
E R
RIS

V ES AL II
DE HVMANI
S,

9$

VXELLENSI
FABRICA

S,
LIBER

C O R P

O'

I P S l' Q_ V femulantibus organis dedicatus, ac mox in fronte figuras fibi proprias offerens, quo minus Si hc quoq? exdem figurx uarrjs Capitibus pafsim prxfigantur>

SEXTV

CORDI

PRIMA

SE X T I LIBRI
F I G V
jR-

^4.

P R I M AE

I GV

R AEj

IV

D E R' a V E

C H A R

A.

derum Index

S figura tantam bminis in dorfo cubantis partem exfinifiro latere cotti monflrat , quantam ofiendend thoracis fedifuffictre arbitrati fumm.uAb anteriori ita$ tbo'
racisfede et lateribus?ac dein ab aliqua colliregione cutemfe&ionisfcrie ademimm.ac dein mu fculis qui coflis obducuntur refaisy cofiarUm offa dfuis cartilaginibm una cum pecloris ojjc li berauimm,<C7 coflarum ofibit6(utiwterfccandumfit)effra<?tis,cofiarum cartilagines furfum

R <~AE S EN

uerfMdextrumlatmattraximM,utthoracisampitudo?hanciintcrfepientesm mo,reliqua; in confpeclum uenirent, qua modo in cbaraSlerum Indicefignificabuntur. A>A Sinijlri lateris cofiar indicatur cartilagines, un cupecloris ojpjextrofumfurfumfc tra<?* *** Intercofioles mufeuli interualla cartilaginum occupantes. ^ ^ Cofiarum a cartilaginibusfeiunSlarum offa. *^L Inter cofiales mufeuli interualla ofiium adimplentes. E Clctuicula hic nuda , atque infuafede adhuc afjeruata cernitur. * VenarumPartcriarum? neruorum^ in axillamperreptantiumferies. ^ Exterior iugularis uena hic mox auulfa cutefecantibuioccurrens. H>H Sinifira thoracis amplitudinem interdiuidens membranafuperficit ipfiusfinifira hic cnfyicud,

quam etiam L.MfN&Oindicant.

Septum tratfuerfum ea fuperficie bic apparens, quafini:flram cauitatis thoracisfedem rejpicit.

Sedcs ubi inter diuidentittm thoracem membranarumfinifirafepto connafeitur.

Aa

Hxc

5*0

ANDREAE VESALIl

BRVXELLENSIS

L ttep*^
uolucro inter membranas thoracem diuidcntcscomprehcnfumjnfinijlrumlong magisqudm in

dextrumportigituf. atque buim'potifiimumtubcris occfioneprafentemfiguram exfiniftro po

tiits,qudm dextro latere exprefiimus.

M Venafiniftro peorisofiis lateri cxporrc&a^finifira: thoracem interdiuidenti membrana

uariosfurculos offerens.

N arteriafinifiroperis ofiis lateri cxporreta,o>fimiliter ac uena M infignita ramulosp

ni/Ira thoracem interfepienti membrana exbibens.
OyO Ramuliduenaacarteriadeduhquafecundumpeorisofiisfinifirumlatmdiuguloadabdo
minis regionem per tingunt.

*PJP NeruusfeptitranfuerfifnificrMcconfticua thoracem\ nterfcpienis membrana fupcrficieiin progrefiti adnatiis.

QjSena in hominibus potifiimum d iugulo und cum fepti tranfuerfi neruo

membrana thoracem interfepientiramulos deriuans.

deorfum cxcurrens?'

Et,S,Tp

Vulmonispafsfiniftram thoracis cauitate occupons, ac R er S huius partisfedem notant* qua coftisjeu ipfos fuccingenti mbrana proxim efl,gibbaue cernitur. T uero er V eimpar tisfedem indicant?qua priufquam collabercurfextriorifuperficiei membrana thoracem inter diuidentiscommittebatur.Rurfiis RrT 'partis buitfspulmonis fuperiorem infinuantfibram, feu lobum, S autem r V inferiorem*.

E C V

N D A

X T I

L I

B R

FI

GVIL^T.

SEC VN.

CORPORIS FABRICA LIBER VU SCVNDAE FIC3VRAE, ^IVSDEMaVE C H A>

DE
raderum Index*
3>

HVMANI

5$t

R AE S E N Sj^ura?quameream?noautemhumiprofiratamfinximtfSPprimamfe^
'ifXrf

r/j
j-

.-

j r-

>

-/#

?ef/ii_

branarumthorace'inter diuidenti natura accuratis adhuc qudm in prima figura'exprimer et. A, A Tecloris ofiis und cum coftarum ipfi commifis cartilaginibus interior Jeu thoracis cauitatem Jpecians fuperficies. Bp C Dua indicantur uena d iugulo peSt oris ospetehtespacpraterfrquentes quas diffundunt ramis mulos^etiam ad elatiorem abdominis fedem excurrentes. D? E Dua arteria uenas nupef commmortas ad umbilici ufy regionem concomitantes, nullib tame ut uena ad cutem fubeunies. p Glandulafub elatifiima pedoris ofiisfede in iugulo repofita, c uaforumfecura difiributioni d Natura praficla.

G,G D extra thoracem interdiuidentiummembranarum pars?qua dextro peorisofiis lateri ad^

nafcebatur.

J DiSla modo membrana dextra, feu pulmonemfpcSlansfuperficies

*.

1,1 Siniftra thoracis cauitatem interfcpierttium membranarum pars,qnafinifiropeSloris ofiis ld> teri antefeSlionem connatafiierat. K DiSla modo membranafinifirafeu pulmonem refficiensfuperficies.

L,L Interuallumindicatur inter duas thoracem interfepientes membranas inibi conf^icuum,ubihu>

manopeSloris ofiicontinuantur. M M Macprotuberans regio cordis indicatfitum.cor enim und cum ipfius inuolucro immotum inter membranas thoracemfepientes collocatur. J\f Qp p, Q^ Vulmonisgibbumfedese coslis contermina indicatur. neutra namque ex parie pumo> nis partes in latera refleximus . Verum N T O duasfibras dextra partis pulmonis indicant* N quidem elatior em,0 uero humiliorem.atqj ita etiam infiniftro latere P & Q* J^ jr^ Septi tranfuerfifedes ,qua d mucronata peSloris ofiis cartiagine hic S infignita? $> dein d car & tilaginum qua pedoris ofii non coarticulantur mucronibmfliberaui. *JffV Gutis deorfum d thoracis anteriori fede> euerfa?atqueeafuperficie conf^icud> jua mufculis obducebatun

TERTIA

SEXTI
F I G VR. iA.

-LIBRI

T E R-

f6z

A N D

EAE

A L I I

B R

V X

LL

E N

T ER.Tl<^fE

FIG VLlAE,

EIVSDEM'Q^VE

CHxAILt^f,

derum Index.
dua pracedcntesfigura cordis ac pulmonisfitu abundindicant ,pra fentemfguram(uti^rfubfequentesuniuerjas)tanquam thoracis cauitate euulfam delineaui mus,nefifingulisfiguris truncum corporis appinxifjcmus, negtiumfiuftra operofius redderc tur. Tertio itaq,- figura corfiio-uefiitum inuolucro continet und cum pulmone r fepti traner fiportione,cui in hominibus magna amplitudine cordis inuolucrum connafcitur. <^/ Hic uena caua portionem furfm confcendeniem T magnam arteriam prafcidimus, tan ta ua forum cordis afferuata portione, quanta cordis inuolucro obducitur , aut dqua id inuolucrpo B. tius initium ducit. Vbi enim hic B aficripfi, illic inuolucrum pertinacifiim caua uena <r ma gna arteria & uenaafterialiadnafcitur, ab illis uafis nonfecus quam d cor de, toto ilio inter C. uollo abfcedens,quoddB ad C metitur, C enim cordis bafisfedem regionem ue indicat. E,F Cordis inuolucri anteriorfedes, cordisfiguram nucipinea non admodum abfimilem refirs.D enim r E bafim notant, F uero mucronem. G ^_Ab F ad Gfedes infignitur,qua cordis inuolucrumfepto tranfuerfi) in hominibusfecus multo qum in canibus adnafcitur, Caterm uenula hic in cordis inuolucro confpicua, non cordis,ai ipfius inuolucri funt.idnamquein hominibus tamcraffiim ualidumcjs uifitur, ut cordis color per illud uix tranffareaU

QJV O N Li^A M

D,

Jrf Septitranfuerfipars. IJ Septi tranfuerfi nerui.

Lp

M, N,0

Vulmo, atfinguli charaSleres fngulas humanipulmonis infinuant fibras Jobos'ue*

QVARTA

SEXTI

LIBRI

I G V R A-

Q_

V A R T AE

F I G V R AE,

I V

D E M'

Q_

C H A R

A.

derum Index,

H<sfE C figura cor dis inuolucrum diuifumgerit, ipfumfe cor et cordis uafa anteriori fede
kA[
ab inuolucro deteximus,corde intrim immoto. Sedes,qua cordis inuolucrum cordis uafisfupra ipfius bafim continuatur*

Cor.

DE

HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER

VL

&$

Gdrdis inuolucrum ab anteriori cor disfede in latera reflexum. C?D, E Cordis anteriorfdes.ac C quidem &> D ipfius indicant bafim, Euer muer oiiem.

B,B

L Vena caua. G ^Arterialisuen.

Magna arteria. Venais autem arteria nifl corde in dextrum latus (Utifexta oftenditfigura)

reflexo,nulla exporte conjpicipotefl. I D extra cordis auricula, K Siniflra cordis auricula apex. L?L Venafunt ac arteria d cordis bafim cingentibtts uafis pronata , atg hue ex pofteriori cordis Jtde,adeofe finiftro ipfius latere antrorfum reduSla. M, -^V> Op P Pulmonisindicanturfibra lobiuc^ Q^ S epti tranfuerfipars.

QVINTA
FI

SEXf
G VR.^4.

LIBRE

qry intaeFigvre,

et
rderum Index*.

ipsivs

cha>

i^A B G D
B,

F
G IL

I
K
LPM,
P

S E N S figura und cum pulmonibits cor exprimit, uerum ab ipfius inuolu* cro penitus liberumtac nfiniflrum latus in bocrefiexum^ut Uena caua ad cordis bafim continus tas culisfubijcerttur. Cordis dextrum latus,magnafe ipfius pofleriotis fedis regio* Dextra cordis auricula. Vena caua, qud in cor debifcii,aut ab ipfo pronafeitun Vena caua portio,feptum tranfuerfumpermeans. Septi tranfuerfi pars. Vena caua portio iugulum petens. Vena pari carentis initium. <*Arteria magna radix. ^Arteria magna truncus?qui deorfum adffnam explicatur. Tortio eft neruffinifrijexti paris neruorum cerebri,d quofub fiquensfigura cordis neruulum depromi oflendet. N, O Vulmonisnotonturfibra. V aforumpulmonem adeuntium hic aliquaferies conf^icituti.

P R^ATE

SE X T A

5^4
S

ANDREAE VESLII

BRVXELLENSIS

EXT

SEXT

LIBRI

FIGVRA

SEXTAE

FIGVRAE,

ET

IPSIVSCHA-

raderum Index. P Ri^AE SENS figura cor in dextrum lattis itdconuotutumproponit,qucmadmo* dum moxpracedens id adfiniflram oftcndebatrflcxum.atqs ut illa uena caua ad cordis bafim continuitatem indicabat,itaprafens uenalem exprimit arteriam^ocfinislram cordis aurem,r cordis quoqj neruutum. cuius duUits ut effet conffeSlior, arteria magna aliquot propagines, er afper arteria <r neruorum fxtiparis cerebri portiones huicfigura adnexas reliquimits. i^AfB, C Cordisfiniflrum latus, <r poflerioris ipfiusfedis magna regio. D Vena & arteria cordis bafim cingentes. E, E Vena CT arteria d uafis cordis bafim ambientibm deorfum exporreSla^ F Siniflra cordis auricula* G ^Arteriauenatis. H, M arteria uenalis foboles infiniflramputmonis partem excurr entes . Qua uero in dextramfis runtur,oculis non patent: quod illarum radixfub corde mox in huius uafis ortu ad dextram puU monisfedem pror epat. I Vena arteriatis principium. K ^Arteriatis uenapars,fini flrampulmonis partem petens, L ^Arteriatis uena pars dextra pulmonis parti diflributa > de fecundum pofleriorem caudicis magn arteriafedem reflexa. M\Apex dextra cordis auricula*

N,N
O

P
)

R
S

T.
V,X

a b Ramuli?quos ncrmts a infignitm addextrirCurrentis nerui conflitutionem digerit.

Vena coud. Magna arteria caudex. Magna arteria portio deorfum adjpinam detortd. Magna arteria portiofiniflram axillam accdais. ^Arteria magna portio iugulumpetns. ^Arteria mdgnaportionisiugulumpetentis dextrapar s9 d qua axillaris dextri bracbij confiu tuitur arteria T infignita. Soporariafeufomnifira arteriaf i^Ajfera? arteria caudex Dexter neruitsfexti paris neruorum cerebri,
.

<.

Dexter

DB
c
e

HVMANI

CORPORIS

ABRI

LIBER

VL

565

Dexter recurrensfeu reuerfiuusneruits.

d Sinifier neruusfextiparis neruorum cerebri.

Sinifiri nuper commemorati neruifur cuius finifira pulmonis parti oblatus, f Ramulifiniftri nerui dinfigniti,d quibusfinifter recurrens neruus confiituitur, g,g Sinifier recurrens neruus.
h

Neruulusfecundum uenam arterialem exporreSlus, de cordis bafis centrum adiens.

i,k,l,m Vutmonis indicantur fibra.

n,o Septumtranjcrfum.

SEPTIMA

SEXTt

LlBRI

IG VR

<

SEPTIMAEFIGVRAE,

EIVSDEM'q_VE
derum Index.

CHAR A.

H^4E C figura cor dpulmone CTfepto tranfoerfo liberum oflendit, cuius dexter uentricu* lus unicafedione adapertus cernitur ab anteriorifede orificij Uena caua ad cordis uff mucro,
nem duSlo,quo

id orificium et ipftprafiSla membrana in confpedum uenirent dein ut interior

dextra cordis auriculafuperficies oculisfubijceretur,eam intro eucrfamfinximus. ^AVena caua pars,feptum tranfuerfum permeans. 3 Venacauaparsiugulumpetens. C, C, C Orificium uena caua in dextrum cordisfinum pertinens. D,E Orificia funt ajcendcntisydefcendentis uena caua partium.
?

F Dextra cordis auricula inuerfa,^ inaqualemfibrofamfy ipfus notansfupefficiem.

G C or onalis uena principium.

M M, H Vrotuberans inuena caua orificio circulus. K,L, M Trs membrana uena caua orificio prafida.

N,N
0,0

Fibra ab inforiorifede membranularum Uena caua orificij , deorfum ad uentriculi dextri latts

ra mucronemfe duda. Carnea partes indicantur, qua?fibras nuper didas amptexantur, ter etemfy formam exprimn P Mac uentriculi dextri cauitas uerfus uena arterialis orificium pertineU QhR Crafiitiesfubftantia dextrum cordis uentriculum conftituentis,

OCTAVA

SEXTlLIBRi

G V R *

Bb

O C

TA

$66

ANDREAE

VESALM

BRVXELLE-NSIS

OCTtAVt^fE
O C

FIG VR-iAE, EIVSDEM'QVE

derum Index.

CH^AIC^i,

T ^A V ^Afigura in hoc d iampracedente uariat, quod ex dextri cordis uentriculife

de,inibi P infignita, fedionem duxerim in uena arterialis ufque amplitudinem,ac eius uena ori ficium diftenderim, ut membrana ipfius apte in confpedum uenirent.

Vena caua portio iugulumpetens. B ^Arteria magna caudex. C,D Vrena arterialis orificium. uermfinguli cbarader'es indicantfingula foramina ramorum, in
<~A

E,F,G

M, H

I K

difcinditur. Trs membrana arterialis uena orificio prafoda. Cordis uentriculorum notaturfeptum feu fiuifirum latus dextri cordis uentriculi: atpta hic de xtri uentriculi cordis uniuerja amplitudo in confpedu eft. Yno membranarum uena caua orificio adnotarum. Dextra hicpendet cordis auricula adhuc inuerfa, atque cum cordisfubftantia cuiproxima efl
refiexa.

quos arterialis uena caudex primum

NONA

X T I

LIBRI

IG VR

A*

N O N AE

I G V

R AE,

I VSDEM derum Index.

E

'Q.

C H A R

A.

H ^A Cfiguraidem cor, quod duabus iam pra ccdentibus,oftenditur.uerm hcunafedio ex

i^f
L C, C
arteria uenalis orificio ad cor dis ufqs mucronem ducitur, ipfum\jt uenalis arteria orificium und cum finiftro cordis uentriculo difienditur ,apparentibusfimul membranis illi orificio prafis dis , er inuerfa cordisfinifira auriculd,ut &> bac internam ipfiusfuperficiem oftenderet. Magna arteria caudex Vena arterialis portio. Venalis arteria orificium. Vrotuberans in uenalis arteria orificio cir cuius, Dua uenalis arteria orificio prafida membrana. Fibra ab humiliori didarum membranarum fede deorfum adfiniflri cordis uentriculi latera
protenfa.

D,D
E,F, G,G

H, H
I K

L
M, M
'
.

Carnea cordisfubfiantia, eas quas modo G^G infigniuifi.bras ampledens. Siniftra cordis auricula introrfm inuerfa. S eptum cordis uentrtculorum. Hdcfiniflri uentriculi amplitudo ad magna arteria orificium confeendit^cuius membranasmo do explicaturifumus.

Subflantia cor dis, qud finiflrum ipfius uentriculum confiituit, crafiities.

DE.

DE

HVMANircORPOR

IS

F A B*R,I C

LIB

ER

V.

567

DE G I M A

EX T I L I

B R

I G V R A-

DECIMAE

FI G V

R AE,

I V

DEM'QVE

C H A R A.

derum Index.

LU C exfiniflri cor disuentriculi dextra elatiorife fedefedionem ad arteria magna ampli

'

tudine ufqs duximus , ut difieto eius orificio trs membrana ipfiprafida,in propatulo effent. <_^ ^Arteria magna orificium. C D Trs membrana arteria magna orificio prafoda.uermharumtrium Cuti inter difie candum crebrofit)una per mdium dijjeda eft,^utrin^ uno ipfius par s confpicitur. Eflfe

E, F G Coronalis uena & coronalis arteria bic appar'et portio* J-[ ^Arteria uenalis orificium.
J^K Dua membrana arterialis uena orificio appofita. L Siniftra cordis auricula introrfum inuerfa. JSd Fibra ab humiliori didarum membranarum fede,afiniflri cordis' uentriculi latera per
tinentes.

quam B infigniuimus. Principiajnt duarum coronalium arteriarum.

Carnea cordis fubftantia didas nuperfibras adaugens , ampledensfe.

O Portio uena arteriofa. p^O Cordisfubftantia crafiities, ubifiniflrum car-dis effbrmat uentriculum, indicotur. R. Cordis uentriculorum feptum. S S Mie ad arteria magna radicem dura er uehti artlaginoj 0 cor dis confpiciturfub<fl antia,
qua difldionis profofforibus ofiis nomine habetur..

VNDECIMA

SEXTI

LIBRI

FIGVRA-

V N D

E C

l M AE

FIG

R AE

V%$1&

EHQ.VE

CHA-

raderum Index.

IL^AL C figura cor per tranfuerfum difjedum 0 Rendit , ut cordis fubftantiafecundum

ipfius ucntriculos crafiities in confpedum ueniret.

Bb

Caux

5#8

ANDREAE

VESA LU

BRVXELLENSIS

*-A Caua ueni pars. G ^Arteria magna caudex.

B Dextra cordis duricutdi

D E
L1,M
1,1

Vena arterialis. Siniftra cordis auris, cuiportio appendet uenalis arteria, ^Atque hi charaderes cordis bafim infinuant. F, F Cordis muero.

G, G Dexter cor dis uentriculus.

Sinifier cordis uentriculus.
Septum cordis uentriculorum.

/;,

,-

.-

"

DVODECIMA

EXT I LIBRI

I G V R A*

DVODEC1MAE
*

FIGVRAE, EIVSDEM derum Index.

Q^VE

CHAR A

T R AE SE N T I figura anterior pulmonisfedes, d qua cor prafedtR,dclincatur.

qua inforiori,terramfeJpedantibubulipedisfedi non admodum imagine abfimilis uiftur. o-^> <-A* Stomachi quo cibus in uentriculumfortur pars. B Afper arteria. G Vena arterialis. D Venalis arteria. E,F, G,H Quatuor pulmonisfibrafeu lobi. Verum G T H priuatim pulmonisfedem indicanta fepti tranfuerfigibbo thoracis amplitudinemjpedanti congruentem. J Septum tranj uerfom.

DECIMAT

ERTI

SEXTI

LIBRI

f i g rjia

DE CI-

fJM _,Q IM <-A&

DE

H V M A N1

T &KT I^AE Fi

CORP

IS

FA B R I CA i,J
G

VlLCdK,

EIVshEM'

BER

VL

y$?

Q^VE

charaderum Index*
x

Ua^AE C figura pulmonis cxtbomceeuulfipoflcriremnoidt fedenii

Ay ^Afper arteria portio,poRcriri exfede hic confpicud, B, G, L>? E Qudiuor'pulmonisfibi'afeulobi?bubulipedisfiiperiremregioneformdcxprimtntiU

SEXTI LIBRt F I G V Indicum finis *
R A R

V M

QJVutS

^P^RT

N^iTVRU
Caput

^AR^

fitbflantia reficiendafabreficeritpac qua priuatim uitdlifpiritui

fubminiRrt.

L
:

V a' M affbr cibi potionisq* organa corporis rioftri architedus extruxe. rit,quemcp ipforum ufus Se adionis gratia numerum, ftum, fbrmam,cort. nexum , fubftantia, uaforum neraorurhq? infertionm fingulis largitus fit, fuperior liber non perfundori explicuit Quocirca prxfens inftrumenta> Sextnrri** a'ream qux continub defluit fubftantiam reftituentia,ac calorem innatum &umt>n, recreantia,opportun compledetur.Qbd autem omnes refpirarioni puL

fiiicffmultesparticuleinhorumclaflemcollocandxueniantjCuiuisper. fpicuum efl arbitror, neque minus quenquam refpirationis Se pulfs ufum(quoad nobis ani. mx fubftantiam ignorantibus hune nofe datur)latere exiftimo:ac proinde etiam nunc in ilio rum ufu explicando haud longiushxrendum ft . Quanquam in fecundo libro , quum refpirationi fubferuientes enarrarem mufculos,& in tertio,ubi arteriarum ufus recenfbam de refpirationis Se pulfus natura ufuq? nonnulla pertradauerm. Abfblutam enim horum nada t/o nem neque illic neque hcfubiungendam duxi,qubd hancpriutos eofdiemcp compurimos \i bros exigere, Galenus omniumbonorum autor no&bunde dcerit>qUodq? in prxfn ti po tius partium corporis defcriptionem,qum contentiof , ignorata adhuc animx eflentia , pu!
-,

autprimarium fltetn ipfius inftrumentum efl alibi atteftatur)qualitatequauis occafone ad- <%7t#/? auda,tuncarem per nares attrahimus;cuius portio ad cerebrum,quum per * odaui capitis of fi^'ftr*** -i irn b . V _i c l ttum partium l/.iA,A,B. -, r fis foramina,quibus olfadus organa incumbunt,tum etiam atque id magis per meatus pi- fo&f em b iz fi. U. 7 CD.eri?/ tuitam ex cerebro ad fuces deducentes aflmitur, fpiritum animalem nonnihil enutritura. Ve merauo. fi.L,U rum per nares attradi aris copiofiprportio,ex amplis narium * foraminibus in fauces fecun - Lik z-^^r ijfig.cap. dm pofteriorem gargarrj federri ducitur,nonnihil ab ilio temperata. Hinc in lary ngem,t" gSwws, tz li.tcbd' ratires ad dein per totam afperam arteriam in frquentes ipfius per pulmonis fubftantiam propagatas f kterd M boles fertur.Poftquam uerb ar ab4iae fubftantia emutatus,ac cordi quodammodo prxpara. pofiti. tus eft,ab s arterix enox furculis fmiliter pulmonis fubftahrix intextis,x afperx arterix ra> d zfi.Cd. XZ li.m,o. mis elicitur, atque in h finiftrum cordis triculurh per arteria uenalem delatus,tenui feruidocp c 6 mufcul. admodum quem cor inibi continet,fanguini comifcetur.Huius aris qualitate contenti in hoc tdb.E. uentriculo caloris qualitas euentilatur,fubftantia autem caloris(quxare& fpirituof fnguifin figura djpera arte nis exhalatione conftat)i!lius aris fubftantia enutritur . Quod uerb uelut fuliginofum ex hac ridm expri cordis propria peculiaricp fundione congeritur,rurfus per arteriam uenalem in pulmon able. ment cm cd. oatur,at< ab aiperx arterix propaginibus exceptum,un cum reliquo aere,quem ex illis proj8 lib.i.zr paoinibus arterix uenalis germina tanquam cordi ineptum non attraxerant,denub per afper btcfi. Y. gzfi.Cd.lf artericV: laryng faucesq? Se nares educitur.Huiufmodi fan in naturali refpiratione aeris dulib.j.ethc dus perficiturtin non n aturali uerb aer potiflmum per os atttahitur,effrturq? . Vocamus au. 6fig.G,&izfig.D. tem non naturalem refpirationem,qua alterius qum temperatx caloris innati qualitatis nomi h Apertus ne utimur,ut quum ea qualitas aliqua excaufa in eum modum increuit , utper nares addudus eft in fig. aer homini non fufFiciat:aut qupties exufflationem,uocem,eius'quc generis reliqua,ad que fi iofi.A.6 cundarib refpiratio famulatur,tentamus . Ab aeris fubftantia in finifibro cordis uentriculo iiv fi.O.ettota guini ibidem contento permixta,Uiclis fpiritus conficirur ,qui ex hoc uentriculo in ' magnam
zfig.cd.s
-

<?

figu.ap. iz
lib.$.

arteriam un cum fanguin impetu rute ac feruido diffufus,per uniuerfum corpus fecundum

8b j

arterix

ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS arterie fri digeritur,8c" calor fingulis mbris priuatim inntu reficit temperatc,quod ipfius difFufum eft infturans,haudfcus fan atqpmembrorum fubftantia fanguin per uenas addudoreftituitur.Etquerriadmodumrefpiratiocx: fnguinis ex K dextro cordis uentriculo ink Mai* finiftrum fItimpttis,cordiad uitalis fpiritus caloriscpmtiui repoftionem faciuhnfcpari ratio 7*&h ne materia finiftro cordis uenniculo per arterias reliquo deduda,corpori aliaru partium vpi> FLejfiirdtio' ntum Se natiuum calorem recrt Atque huius etiam ocafonis gratia idem pulfus & repiraSmulUs ^oms uals cenfetur. quod enim infpiratio matriel in finiftro cordis uentriculo repoftx prxftat,id reliquis partibus in pulfu arteriarum dilatatio largitur:expiratio autem arteriarum contradioni correfpodetAt quibus organis, incredibili diuinaq? artfcis ui fabricatisjixcomnia perfidantur,quaq? ratione hxc dmirand Naturx opra compleantur, iam ordineenitar per fequ i:ea intrim non repetiturus qux in primo libro de thoracis oflbus,cV afperx arterix car tilaginibus,aCiii fecurtdo de eorundem mufculis , Sein tertio dearteriaruconftrudione perfe. eutus fum t Quapropter ut in libro hune prxcedente peritonxo frmonis cibi ac potus or ganor initium opportune inftituimus , ita quoq? Se hc tunica coftas fiiccingente n immeritb inftrumenta aerex fbftantix nuniendx dedicata aufpicabimur.
S70
i

DE

T VNI

C^A
gente.

COS T<^fS
Caput

SVCIN

r*

IL

coRasfoccingens tunica aliud nihil qudm membrana eR,neque ita inteqrdcoftis,acperitonaum ab ipfi commifiis mufculis, liberaripoieft, eius de lineationem aliundefumere non licet,qudm exfiguris internam thoracis amplitudinemfoperfis ciemfe exprimentibUs,cuiufmodiimprimis cenferipoteR odauo mufculor tabula :ac exofiium figurs thoracis offafimulproponhibm?ut duapriores Capitis deciminoni libriprimiez? trs

QfV'^AND O QfVID E M

ultima eiufdem librifigura.

V N I C AE membranx'ue coftas fccingentis, ac vantfwxcs Grxcts,uugb autem pleura didx ftum,nomen ipfus indicat;hxc nanque omnibus cofiai fuccir.gen fjsljKgs'"jl ftis(prxterquam duodecimx t fepti tranfuerfi implantatione occupatx) tu. prxtereaS^toti pedoris of fub tenf,thoracis uerb uertebrrum corpoF KthemB ribus,&: fuperiori fepti parti thoracis amplitudinem refpicien ti obduda;, f guram 8e"magnitudinem totius thoracis cauitati correfpondentem -adipi. wW ^^^^SS^ feitur. Pertinet quidem parte ipfius pofteriori prima thoracis uertebra U Mdgniwdo, deorfum ad undecimam, cuius regione fepti pars arteriam magnam tranfmittens confiftit . Anteriori autem ipfus parte iugulo ad humillimam pedoris oms partem , cui feptum innafcitur,defcendit.In lateribus uerb prima cofta ad fuperiorem fpti fuperfciem , quam thora cis cauitatem refpicere diximus/ertu^hanc uniuerfam,ut Se reiquam thoracis amplitudinem Figura. fiblinns.Prxfns itaq? tunica,perinde atque thoracis cauitas,figura admodum uariat. Superiori rtim parte,ut Se thorax,angufta eft,ac uelut in acutum dfinit . inferiori uerb parte latior qum fuperiori exiftit*at in lateribus thoracis quoq? modo latior, qum inferiori fede uiftur. Deinde anteriori parte breuior eft,pofteriori autem multo longiorpro obliqui ftus fepti ra. tioneexiftit. nam pedoris oflsmucronead undecimam thoracis uertebram pertingit.Ruris anteriori parte,ut Se in lateribus exteris,quemadmodu Se thorax ipf,gibbauiftur:at po fteriori fecundum uniuerfam longitudinem,uelut ad amplitudinem ipfius internam imprefo nem peritonxi quoque ritu exigit,atque id ratione uertebrrum Se radicum coftarum. Vertebrarum enim corporaiii thoracis prominent cauitatem,ut Se coftarum radies , qux uerte brrum corporibus retrorfum tantifper refleduntur,donec denubuerfus anteriora deorfum l'unie* fu, procedentes obliquentur Jnterius omni ex parte leuis,& ueluti aqueo humore perfuf^eft,pre perfides tjua/ lesrfuisg eart terquam ubi procefliis quofdam membraneos exporrigit,ex quibus aut alias educit membra ad alias par/ nas jaut corpus aliquod fibi colligat . Fit aut id prxcipu fecundum uniuerfam pofterioris fx tesnexui. partis longitudinem, ad uertebrrum nimirum progreflum,ubicinterfpientes thorc mem branas educit,8t" afperam arteriam/ ftomachum, magnam arteriam,8g fine coniuge uenam firmat,& fibrjpf hxc uinculis connedit , illisq? tunicas exporrigit Pariter fe habet fecundum ofls pedoris Se fepti quoque pedore ad dorfum longitudinem , ubi interfepientes thora. cem membranx illi continuantur Nonnunquam , fed admodum rarb , non fecus ac perito . nxointernx huius tunicx fedi adepsdurior adnafcitur,id/queprxcipu, ubi uertebris propinquior
JSIomen ry fi tus tunica cot

ks||

aymufeti.

m ^H

t.b.

IMil

'

b.7Muftt.

*4

cifi.U&
L,0. zfig.
G,G,HrtI 1,K.
d tfi.cd.i3

lib.t

eiwfig'
E*A,B,C
ffig.cdpM B.j i.

gfig.atp*
lib.i?,?-

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VI. 571 pinquioreft,quaque ipfius infigniores uenx porriguntur . Prxterea modo in uno, modo in altero latere membraneas fibras pulmoni applantat, quibus ilium fibi admodum pertinaciter adnedit. Hoc enim non fmel obfruauimus,idcj? potiflmum in lxuo latere,n5 quidem ad g figurai coftas duntaxat, uerum ad fepti g partem pulmoni uicinam. In canibus uerb, fuibus, fmrjs f^7' idrarius,aut nunquam reperimus. Quinetiam in hominibus priuatim qua hxc membrana ' adf. thoracis amplitudinem fuccingens fepto obnafcitur,cordis inuolucrum h magna amplitudine ipf coalefcit continuaturq? ; haud fcus, qum fi id hinc initium duceret. Porrb hxc membra. na fuperficie externa, quod undiq? adiacentibus partibus adnafcatur~afpera,iWqualisq?,inuicem connexarum membranarum modo uiftur , liix aliqua tamen pinguedine inibi obduda. Infuper,ut neque peritonxum,prxfens membrana non adeb pertinaciter omnibus partibus connata hxret.ualidius n anque coftarum oflbus ac cartilaginibus tunicx peculiariter unamquanq? coft inueftitis, ciiiusq? mox meminro,interuntu adnafcitur,qum interna? interco ftalium mufculorum fdi. Sic quoque fpti carnof? parti long remiflus qum neruofx com mittitur. Qubd aut fmilia cum fpto foramina peritonxi modo hc adipifeitur, perfpicuum Tunica- coft. i7muf. ta. cuiuis efl arbinor. qu fepto nanq? obducitur,1 ternis foraminibus eftperuium. uno quidem firamina. primuf. fe- uenae caUae caudici parato, fecundo autem ftomacho, tertio uerb magnx arterix Sf uenx pari ' tiwm a. carentis fini. In iugulo amplo continuoq? foramine non pertunditur, uerum qux eam inibi h Vetebos perreptant uafa pluribus foraminibus cpleditur, ipfq? adnafcitur,cV tunica aliarri propria xult.figu. iflarum ipfis offert . tranfmittit uerb hc uenx eaux Se arterix magnx k ramos, ad hxc ' fto7 ' mufcul machum, m afperam arteriam, fexti paris neruorum cerebri" neruos, Si fepti nanfuerf etiam tab.E. neruos. Poftremb fecundum pofterioris ipfius fedis longitudinem utrinque ordinata frie m 7 tab. f. perforatur,p uenis ac q arterrjs coftarum interualla petentibus uiam prxbens. Subftantia dein- Jlc *ji^tu n6fig.aj. c^s con^at membranea,dura feilicet Si tenui,aiba,xquali,&: robore nonih il peritonxum fu- fccingentis. pfixdJ.li. perantemerm fmiliter ipf quoq? peritonxo huius fubftantia ad dorfum durior qum iuxta iG,g. pedus fentitur.Ipfius nanque origo uertebrrum ligamentis illarum corpora conedentibus nnciPmm^ib^Ck potiflmum pendet. Porrb uenis acarterrjs &neruis quoque abundat. acprimm quidem in pofteriori parte ipfi uena coniugis expers adnafeitur r deinde Si magna arteria. in lateribus ue rb fubtenfas exigit longas, neque eas ualde graciles uenas Si arteria s, qux fingulis coftis expor rzfig. b,c, riguntur. Priori autem parti r uaf ipfi incumbunt,fb pedoris ofl deorfum ad abdominis fu D,E* periora prorepentia, Si ramos in coftarum cartilaginum interualla digeren'a. Neruos quoq? adipifeitur quamplurimos;quippe in iugulo tranfmittit maximas fexti paris neruorum cerebri sfig.cdpiti portiones,qux in pulmonem,uentricttium,8d iecur diftribuuntur/ neruosc^ rcurrentes gerf ilb' 4 m' minant.Deinde etiam ibidem iter,uti diximus,prxbet fepti 'neruis, quibus innumeras fobo ers, ?~ les tunica hxc mutuatur/qu feptum fuccingit. Atque hos quidem neruos in tus compleditzfig.v. tur,exteris autem umacmos,eofdemc una ferie ad fngula coftarum interualla dedudos obti u speddn* netj qu{ huic tunicx un cum uenis arterfj sqp attenduntur. Prxterea in pofteriori fede utrincp Tlib If, ipf fubtendtur,fexti paris neruorum ? propagincs coftarum radicibus diftributx,ac tandem cmdum co in nutritionis organa(uti diximus antea) diflufx. Cxterm prxter hanc coftas fu ccingentem Singulk co, fiarum du< tunfcam fi'naulis coftis7 alia peculiaris obtigit, quam Grxcos alteram fuccingentem coftas fl^uliaris t7fi ca z membrana uoeafle reor.Tale enim quid in libro de Coftitutione artis medicx Galenus, mor- tunica' K. 4 altra bi lateralis fpecies fubdiuidens,indicareuidetur.Eft autem altra hxc fuccingens coftas tunica b mfignu inuolucrum,quod omnibus propemodum oflbus commune cenftur, ea nimirum membraH nc '2 na, quam qubd os ambit, *$mw Grxci nuncuparunt. Quemadmodum enim ofla huiufmo IdtZ'nltti di membranula ob cingit,ita quoque Si fngulx coftx orbiculatim ipfas ambientem membrabi deUnedui nanl exiount^peculiare nihil ab eiufmodi exteroru ofum membranis fibi uendicantem,quas *2C oflum diximus efl inuolucra, Si uelut amicitix uinculum quo apte dura os molli carni com> ^ memordnd _ .> n , . . i . j n -*- unica: cojt, fit ofi ob- mittatur.At thoracis cauitatem fuccingens membrana,quiaamicum pulmonis ad coitas con- ufuS} ^ ipf{, duftd,ex of tadum molitur, totius thoracis cauitatem uelut una fuperficie non afperam reddit. Deinde o- ws coflru&o, Ziript mnibus qux thorax cotinet inuolucrum quoddam euafit, unde etiam ab ufu tunica (uti fub- nii ** Impetd* ftantia,membrana)difredionisproceribusuodtatur.Adhxcipfaquocp,ut& fa fjsomnibus qux ampleditur organis tunicas exporrigit,eademc^ firmata colligat. Qubd au. Zt/Uli^et- tem Cum thorace diftendatur, ardeturc^, neminem ambigerearbitror. thoraci enim undique *Sc,d! adnata,tali conftat fubftantia,qualis Si inuolucri loco habetur,ac fimul leuis fequaxq? eft. His accedit, qubd prxfens tunicafepto nanfuerfo tenui &:robufto intrim opportune fado, non as mufcisl. meffica'x roDUr adiungat.cx: in ipfo,ut Si' in a intercoftalibus mufculis,membranx mufculorU tdb.E,E. uentremambientis uicem abundgerat : quanquam Si propriam membranam in tercoftales mufeuli aliorum mufculorum modo obfcur fortiri uidentur. Venx autem Si arterix cV nerBb 4 ui
1
%

57*

ANDREAE VES A L Y

ERV X

ELLE N SI S

ui quibus tmiica committitur, etiam f ad ipfus nutrinonem Si fenfum ufui fnt,non tamen bu ius gratia prxcipu, fed uicinarum partium,illi adeb frquentes attenduntur. Vnde etiam ipf cVcrebrior cum magna teiifone&pundiu'cruciatu,ut Si in cerebri membranis, inflamma-

tiooboritur.

DE

MEMBR^ANIS
racis interfepientibits.

C^AVIT^ATEM
Caput

THO

III.

S thoracis amplitudinem inter diuidentes non aliter oculisju lijcerepotuimus,qudm id prima y fecundfigura praRarc conatifomusfuti ex illarum fiaw rarum indicibus peter elicet.
embRA

M E M B R ^AN^A

interfpientes thoracem, aut uulgb mediaftinu nuncupamus,eandem ca uitatem interdiuidunt, in duas prxcipuas amplitudines eam diftinguentara. tes,unde Si nomen fuum meritbobunent. Habentur autem in thoracis JSfumertls. medio uninque* fingulx fecundum ipfius longitudinem procedentes. Situ*, "? _ iugulo enim ad totam fepti longitudinem pertingunt,cV tota pedoris Forma. Ma Q[\iS longitudin ad thorads ufque uertebrrum corpora exporriguntur. Atquehis etiam ter ^ ./ minis membranarum amplitudo circumfcribitur,qux triangulum quodammodo exinxqualibus Si obliquis coftis lateribus ue cformatum refrt.una enim cofta, qux Si breuior eft, iu gulo fecundum pedoris ofls longitudinem ad eius mucronem,cV" fepti hc conncxum fertur: fecund uerb hac longior, iugulo fecundum dorf dudum ad undecimam ufque thoracis uertebram proceditrtertia longitudin inter ilfas media,ab ofle pedoris fcundm fepti longi. Quotaloin- tudinem dediuis ad dorfm defcendens, duas priores coftas comittit. Prxfentes membranx terfepientes in mutuadiftantia 8c" coitu plurimum uariant. fcundm dorf enim longitudinem, quuer. membrana: in tebris committuntur, inuicem ctigux funt, Si quam minimam inter fe cauitatem fibris m cm. nicemdfient. braneis oppetamefbrmant. Qu uerb pedoris ofl comittantur,in homine quidem inuicem neutiquam contigux funt,imb pro h ofls pedoris latitudine mutub c diftant. Superiori enim parte,ubiidampliflmumeft,ac clauiculas primamcp utriufque lateris coftam fiiftinet,membranx etiam inuicem admodum abfcedunt: cauitatem nihilominus uniuerfam, quam inter fe continent,fbrofs membraneisq? nexibus adimplentes. Vbi uerb pedoris ofl fecundx coftx cartilago coarticulatur,quemadmodum pedoris os hic ardius euaft,ita quoque dextra mem brana minus inibi finiftraremouetur.Hxcmembranar difundio fenfim fcundm oflis pedoris longitudinem defcendens, ut o s ipfum latius eflcitur, fie quoque Si illa capacior reddita magis diducitur, ita fan,uttanta in homine hc membranarum cofurgatdifttia, quanta undique pedoris oflis cernitur amplitudo. Cxterm qu membranx fepto tranfuerfo committuntur,omnium maximinuicem abfcedunt, atque hic tantam efformant amplitudinem, quantafepti tranfuerfi membranei circuli eft e latitudo.Guitas,quam ibidem membranx eff. ciunt rarioribus membraneis fibris obfta,admodum ampla diflectibus occurrit,atque huius amplitudinis bafs ad amuflm correfpondet figurx membranei circuli ipfus fepti,qux latior Qoid inter eftqua pedus qum qu dorfumrefpicit,latifmauerb in medio exiftit. Prxfns cauitas inho ITrt-"^'71 minibus nihil prorfus prxter cordis finuolucrum,ipfumcp cor & uenam cauam feptum penc terjeptetes re ~ , V,. t>i * o < i * * i tonatur. n*antem coplectitur. In canibus uero oc rehquis animalibus longius pedoris os, longioremq? ponatur. thoracem pofidentibus,amplitudo hxc multo capacior uiftur, nullis membraneis fibris ob. duda.Dein eius amplitudiuis bafs cordis inuolucri mucrone multum,fcus qum inhomi nibus,ut mox fubrjciam,diftat. Ad hxc,prxtcr uenam cauam illa quoque amplitudo in didis animalibus pulmonis lobum Continet,qui fubfterniculi cV manus euiufdam inftar cauam uenam hcprogredientem frTulcit. hoc enim homines quum breuiori dudu ipfs uena,qum illis animalibus ducatur, deftitutifunt:quanquam Galenus ex fmrjs coieduram faciens,hunc lobum euam hominibus tribuerit, ut poft eum reliqui difldionis feriptores adiinurn omnes. qui nulla rei habita confderatione,neq? quicquam minus qum Anatomen aggreffi,nil nobis aliud prxftitere, qum qubd perpermpleraq? ex Galeno defcripferimt;neq?olum cumillo ueritati pepercerunt, uerm apte Galeno edoda admodum mifre deprauantes, aC nfcio iri qux compendia feediflm confrcinantes,ut Galeni ueterumq? omnes de re Anatomica libri propemodum interciderint, occafo fuert. Cxterm hxc membranaruniiqu dorfo,pedori Se fpto connafcuntur,diftantixeftdefcriptio Prxterqum &aliauiftur>eas quas dixifdes
Tumnomencla
-

Interfepienti km membrana

n a fuperioriGapiteexplicata,unfuerfamthoraciscauitatem flicdngit, fublinitq?. atmembranx quas Grxci JlM^Hwr^^ nos autem

aifig.iex,
trdG,G,
H. finifira

UrtKiw,
fignitur.

btffi.eot
19 lib u

czfig.G,<3

diftmab
1,1.

difiX.
eabnddl

imftd.
tyb.

ftfeW*
E,F,G.<fc/

m qu< ha* btur'mB,

B^figU.

nequa*

gzfig.hb.f

So^
tiufdemlib.

bj-fig*-

erq!
kiuxtaBfi.
cap.lib.}.

^glrlo.
r . fi. m, n'

ifigu.v,c,
H

f'li

I C A LIBER VL 7 j ,,. nequaquam contings,cV ad cordis effigiem formata. Prxfences enim membranx in ipfarum medio cordis inuolucrum,uti diximus,compleduntur,ck' pro eius amplitudineformaq? dex> tra membrana finiftra abfcedit, Se uttaque inuolucrum idadnatum exigit. Adeb ut inter has membranas cordis inuolucrum,ob idq? Se ipfum cor un cum fuis uafs contineatur,deinde et eaux uenx caudex,iinnumerxmembranex fibrx membranas has inuicem quibus dixi fedi- QB* teff' bus colligantes.His in medio nulla,nifi id perqumrarb, adnafeitur pinguedo : exterius uerb n^n'iUfian^ qu quxq? fiiam thoracis refpict amplitudinem,multa fxpe,ac prxcipue in hominibus,adipe tiam fubeanu abundarit,adeb ut8 omento quibufdam pattibusfimilesi&pinguioresfpisuideanfur.Prxter pinguedinem ipfis adnafeitur1 glandofum corpus^ uafbr diftributionibus in iugulo prx- xJSofum fedum. * Venis ac arterrj s abundant,fd tenuibus,ac illis qux per omenti membranas digerun corpus, tur perquam fmilibus. Venx quidem non caua,* ubi feptum permeat ( quanquam ita Gale- Ven*> arte' nus cenfuit)originemducunt,fd potiflmum ab' illis quxdeorfum iugulo pedoris ofl ex- xmaiiUJk porriguntur Jllxenim uenxac arterip fecundum harum membranarum ad pedus dudum de piuA,tumjhlja cendentes,in progreflu furculos difpergunt ex nterioribus in pofteriora pertinentes Dein- in^Anflott de aliquot foboles his membranis m uena coniugis experte offeruntun At prter has plerunq?, Se potiflm in hominibus, " alia nottu dignx crafltudinis iugulo fecundum utriufcp mem- 6 & pud6 branx longitudin deorfum ad fepti ufcp deducitur,fepti neruo ccomitata. Septi enim tranf Hippocr. cr nerf nerui in externa membranarum fede ipfsadnati deorfum protenduntur,xquali fer inH
CO R PO R IS
F A B R

DE

VM A NI

^S^
^3f'

F,f! nif. Qdt-

'ffi P'k p \jtu&

teruallopedore&dQrfoinprogrefTudiftan^^ nmmembTjt nx membranarum regioni,qux pulmonem refpicit,adnafcuntur,8lxuis quodammodo ,8c* pe?fies.<y aclueo quaf humoreoblita uiftur rinterdum etiam aliqua ex parte pulmonem adnatum pofl- con^^dens.p Interna uerb membranar fedes mm propter fibras membraneas^quibus inuicem mem branx committuntur,tum eas quibus ualidiflm citra adipis interuentum cordis inuolucro adnafcuntur,utrx9afperxfunt.Atf qux iuxta feptum huius cauitatis regio fibris nonobfdetur,ea quoqp lxuis fmiliter Se aqueo humore maden s uiftur .Membranx hx tunica coftas fuccingentetenuioresaliquantulofunt,ab hac exomnibus illx fedibus ubi ipf membrane corn ^^. mittunturortumductes.Suntautemillxfedes,utidi^^^^ Se thoracis uertebrx, unde potiflmum illx membranx enafeuntur .Qux primario ufu in ho c interfepient creantur,ut cordis inuolucrum, ac proindeipfum quoqp cor , ne deorfum ac retrorfum conci- ummembrat.
dat,in fua fede continert.id enim Se f ab alrjs minime animaduerfumfuerit,uiuorum cVmor- rmuJus' tuorum fedio luculentiflm(f anim modb adhibueris)oftendet,queun9 ratione has mem branasaogreflusfueris.Ddnde ad uaforum fecuriorem dudum auxiliantut, Se poftrembex uniuerfa thoracis amplitudine duas efficiunt cauitates,qui ufus haudquaquam minimus cenf ri dbet: quandoquidem huius benefici altra thoracis cauitatepertufa, Se pulmone hac fede propter a'rem per foramen ingredientem motu ceflnte,altera cauitas adhuc illxfa animali fa mulatur,quemadmodum in uulneribus Se uiuis fdionibus frquenter condifcimus.Num au: tem ab his membranis,an uerb tunica coftas fuccingete organa in thoracis cauitaterepoftai % tunicas inuolucracp mutuentur,hc Contentiof haudquaquam difeeptandum duxerim,quum plan idem ufus, quod ad eiufmodi tunicas uafbrumqp connexus fpedat,harum membranarn Se tunicx coftas fccingentis cenfndus ueniat.Prxterea neutiquam inueftigandum eft^ num una tantum in uniuerfb thorace coftas fuccingens ft membrana , quemadmodum eam deferi. pfmusmum uerb dux,ut una quid dextra eflt,e feilicet qux dextra thoracis cauitat fuccin oit,un cum dextra interfpiente membrana:alia autem finiftra, qux ibidem thoracis amplituclini obducitur , Se eius fedis interdiuidentem membranam efFormat. quod prorfus non eflt abfurdum,efTetcp peculiaris dinerentt,qua fuccingens coftas mnica peritonxo diftinguere> tur,quum idunicum reuera fit,illa autem tune duplex eenferetur.

;,
".

..

DE

^ASVER<^f
Caput

^ARTERI^
IIIL

\At D afper arteria harmoniamjpe dandam imprimis conucuntfigura trigefimi odd

ui Capitis libri primhdein ea qu* uigefono primo Capiti librifecundipraponuntur:acproin de illas,earundemfe Indices intueri erit operaprecium.
IN

ANDRE
N

AE

VESALII

BRVXELLENS

<%r<t

tertio libro,ubiarteriarumcompledebarferiem,hxccuiusconftrudi- '"l'?'onem modb perfqui ftatutum eft,fmpliciter qubd arem contineat,arte- lu n,0. , ria ueteribus Grxcis primum appelIatadicebatur:attemporisfucceflu, cMei$k quum Se uaf a uitalem fpiritu fanguinem/ impeturuentdeducentia,&: Jft^e in uenarum numro non amplius habita,arterix etiam nomine donaren- /,(,. t m tur , hx quidem lxues arterix,illa uerb afper , ab inxqali qua cftat fub- w tffk J ftantia,nuncupabantur:eocp nomine ad hune ufque diem afper arteria ^er^cr eft obuia,non minus fan qum ftus quoque ipfus, Se numerus citra longam enarrationem r0lpfm^ KAfhtra- ar confpicuifunt.Vnicaenimnonhominibusmodb,uermcx:animalibusquxpuImonemnan PwH tericenume, cifcunturomnibusobrigit,quxIongo dudu, inftar caudicis euiufdam, ex faucibus deorfum 2^ situ. protenfa,frequenti fobole in pulmonis fubftantiam digeritur. In faucibus enim(qux Grxcis f.^cJ^ ' tpecpftdf nuncupantur) h duobus narium foraminibus in oris amplitudinperrinentibus,c alia #?* pwduo in humiliori faucium fede correfpondent,qux quidem no fcundm latus,ut illa , mutub ^^J contermina,fed unum altero prius cernunnir. Athorum quidem pofterius ftomachi cibum j^Bcr potumep ex ore in uenniculum deducentis initium exiftit. Anterius uerb afperx arterix princi- c,d. pium eft,qux hinc deorfum red nufquam in latus declinans,fcundm ceruicis longitudin Ji'*^ ad quartam ufque thoracis uertebram ducitur,tota pofteriori fede *fubftratum habens ftoma;E chum,uertebrarunlcorporibus,primocf dorfummouentium mufculorum pari abfq? alterius eifi.cd.n organi interuentu innitentem .unde Se afper arteria uertebris tantum remouetur,qutad fto ^J^jj machi eft craflties. Anteriori autem afperx arterix fdi non eadem toto dudu prxtenduntur. Pcg^ ~ Ipficommiffa ineiatlfmananquefede,ubiorisamplitudini committitur/os ab v figura tW&nuncupa- s,t,v. CrpCy' ' tum, ipf cum illius ofls quoque f mufculis Se cute prxlocatur. Hinc uerb ad iugulum ac pe- {j^0* doris oflselatiorem fedem ufque, prxter cutem Se illi ffubditum ex carnof membrana mu- g^mfCUt fculum,arterixaiperxobtendimr sbifidus mufculus,qui pedoris ofl enatus,oflis v referen tdb.s,T. tis anteriori parti infritur,cx: deinde" alrj duo pedoris quoque ofl in feutiformis cartilaginis hJ mJ- f* * * / . . . ia . i \ 71 " r alter V nota humiliorem antiquamcp partem pertingen tes ,proximx arterix hicmcumbunt. Vbi uero tno tUY^ul^ racem hxc ingreditur,principia quoq? ' mufculorum ex clauiculis Se pedoris ofl ad mamil - ca.u U. * g millares in capite procefllis dedudorum ,tanquam propugnacua ipf quoep prxfiguntur . In Jf Mf iugulo ' glandium inibi uaforum diuaricationifubferuiens,cx: uaf ipfa prter pedoris os illam aut5t 4 obteaunt. Quod tamen ipfius corpori proximum ev\,in iugulo quidem eft glandium , Se pau- 14 t.%. lo demiflus in thoracis amplitudine"1 ramus arterix magnx in n foporaes arterias diftributus, ihfJff qux un cum fxti paris cerebri neruis,8t* p internis iugularibus afperx arterix lateribus uici- j ^ j neattenduntur.deinad laryngis radicem utrin9q glandulofum, fed rubican s corpus(quod m6/.iu> pofteaexpreflsdefcribemus)ipf adnafeitur. Cxterm quum primum ad quartx thoracis ^Yuertebrx corpus arteriaafpera r defcendit,in duos pares bipartita truncos,unum s dextris pul- u.+yfcrt* rrionis lobis^lterum1 fniftris exporrigit, qui pulmonis fubftantia undiq? amplexi, parem cum f, h.g,g. lAtberxdr PuImon fedem o ccupant. "Imaginent afperx arterix uixulliredis qum arbori aflimilaue- E4|^ tericefirma. ris,cuius caudex in duos primum ramos difeiflus fit, Se hi rurfus in innumeras foboles difuf. ^ c4(jj;' Huius nanq?arboris radicum propaginibus liberatx ex terra prodiens initium,laryngire- ts.m^ fpondebit:totus autem caudex reliqux afperx arterix parti laryng ad quartam ufet? thora- ******* K t r n . i . t t P n r . mdmfiki.
uero rami eorundemq?innumeralobolesarterie in pulmonem didudibus confrentur. Vt enim caudicis initium radies educens , uarium,neCj? pari undiq? coriftans forma uifitur,fic Se larynx afperx arterix caput undiq? uari diflmilemq? flguram exigit. Superiori enim parte pro ut aut depreflum aut eredum finxeris lary ngis x oper culum,acutaaut depreflobtufq? erit. Anterior autem laryngis pars,lateraquoq?,an teriorem y feutiformis cartilaginis fliperficiem commonftrant,qux fcundm ipfius longitudinem in medio extuberat,illinc lateribus obliqu in pofteriora extrorfim procedens. Adhxc,uthuius cartilaginis fuperior pars amplior longinferiori in hominibus(fcus qum in bobus) exiftit,fta etiam laryngis fuperior fedes hclatior inferiori cernitur.imbzhumillima laryngis fdes, qux fecund laryngis conftituitur cartilagine,amplitudinem latitudinem'ue reliquiafperearte rix caudicis dudus adxquat.a Pofterior laryngis regio,acprxcipua huius regionis fedes quodammodo plana eft,propter primx cartilaginis qux feuti imaginem refert, ad pofteriora fuis lateribus progreflum. alis enim hxc regio fcundxac tertix laryngis cartilaginum gratia, paulo minus tota teres eflt,utifan eft humillima pofterioris regionis fdes, had aliter quam anterioris regionis humilior fedes ,idcp occafone fecundx cartilaginis humilis primaprocedentis.In pofteriori ide,prout tertia cartilago in laryngis cauitatem cotrahitur, autextrorfum porrigitur,ita quoep elatiores ipfius apices in interiora exteriora'ue magis prominent,lary ngis
cis uertebram protenixconueniet:arbons
1

hh4tj

fi.cd.ulib.
2 M-

^^
t fig.cd.it

**

*itt

[^
C(U

ucfedu>

lo^e^

^iff
lib.x.

xlM^
JJ
y Atfi.a.

%lll,i&c

^g.j.
dlfiai*
Ub.t

fiou-

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VU $75 figuram emutantes.Cxtermreliquus afperx arterix caudex ( ut Se arborum caudices folent) ad ramorum ufq? diuaricationem fibi fimilis eft,non tamen abfolut.Nam quum concidit arte; ria,neq? are diftenditur,anteriori quidem parte teres eft,uerm paulo uidetur latior ac depreffior,hinc ad latera orbiculatim ita duda,ut in pofteriora procedenS,anguftior fat.Pofterior au tem fedes anteriori anguftior eft,planaq?,ac uerfus internam ipfus amplitudinem nonnihil or0 biculatim imprefl uiftur.Quum aut arteria diftenditur,ipfus pofterior pars xqu ac prior, Se magis quodammodo latefcit,atq? m pofteriora tumens orbiculris ut illa efficitur . Eandem formam fruant omnes afperx arterix in pulmonem fparfx foboles , qux arborum ramis afld confrt mflantur & uniuerfam feriem cum pulmonis figura* parem eftormant, in omnes ipfius partes fiiuracdp. r .rn . * i. r . r< r r r r\ t n fs li. i cwm rrequenniiimis germinibus,uti iam didum tuit,excurrentes.bxterna aiperx arterix lupcrhcies Q>ffer aj^ izrufig. prxter laryngis, qux uaria eft,inxqualis,fed intrim ordinata ferie procedens uiftur, ac quum ^thww? b'6' a'rediftenditur,pofteriori quidem partel^uis inftar continux euiufdam membranx eft, lat- des. ribus uerb Se anteriori regione inxqualis: mbrana, qux cartilagines mdiat , ipfs cartilaginis bus magis extuberan te. contra uerb quum laxa cociditmam tune cartilagines membranea fub ftantia eminentiores protubrant. Ad hxc,inftar membranarum qux alrjs connafeuntur partibus,externa quoque arterix fuperficies afper eft . Pofteriori etenimfedi fibrofis nexibus,fed Comiexwt*. b i, ?> sfig. modicis bftomacho cmittiturmerm fuperior laryngis regio qu cmunem cum ftomacho jferxartf <i' U ' h. tunica fortiatur,ualidifm illius tunicx gratia ipf conafeitur: quemadmod Se larynx ftoma- rl<t' c Eardem cho firmiflm' mufculoru opra conneditur,qui ftomach ampledentes , primx cartilaginis h}\ lateribus implantantur. Anterior afpere arterix pars attenfs mufculis Se uafs,ac precipudre. dfig.cdpiti curren<jj3US nerus connafcitur.Quinetiamubiafperxarterixramiin pulmonem excurrunt, u iiQ^ propter adnatam ipfis pulmonis fubftantia minus lxues exiltunt.Ueterum interior iuperhcies Interna affes>s- etiam f inxqualis pro cartilaginum extuberantia femper fit,lxuis tamen acuelut undofo hu- r*frufuper* moreperfufa,neq? ullis fibrofis explantationibus afper exiftit. cVtalis quoep quod ad ixitat *****&* ** en,iz,ijfi. {pec^.at3c interna laryngis eft fuperficies:quamuis intrim neq? orbicUlaris,teres'ue , aut tuberk dWam'^l bus minime ft libera.In humillima enim parte , utcunque aut ardetur, lut diducatur , orbiciidiccsfreid laris ad amuflm patensq? eodem femper modo,ob perfbratum quem fecund cartilagoe his' format circulum,euaditdn medio uerb quum ardatur,penitus conniuet , non orbiculris qui dem ardicp orificrj ritu,uerm redx inftar linex feu rimx ab anterioribus in pofteriora proteri fx.qux f dirimaturaperiaturq?,ab anteriori parte fenfim in pofteriora ttifper latior eficietur, donec lary nais interior fuperficies tota quodmodo orbiculris teresep intus fpedetur. Quan do hec rimaardatur, conniuet,ipfaq? inferior laryngis pars,quam fecund cartilago extrait, * teres orbiculariscp neceflarib permanet,utrinq? ad rimx illius latera una confpicitur foue , al. tis quodammodo qum rimx fuperficies confcendens,Und etiam hc cornuta fuperficies fub rima confurgit. Superficies uerb lary ngis fupra rimam confiftens,prouthxc autrecluditri aut comprimitur,etiam diftert,nunquam tamen penitus eft orbiculris, fed pro rimx compref f ex pofterioribus inpriora magis minusq? ardatur.nferior laryngis operculi fuperficies coii . caua,fuperior autem conuexa cernitur.Cxterm uelim hxc uitulina aut bouina larynge(f mo db humananon fuppetat) aflumpta examinari potius, qum obfcura difciliqp enarratione difcere.Itaenim qux hc propter didionis obfcuritatem prxterimus, abfq? omninegocib fedul infpedione non fine magna admirationeoccurrent. Sic quoq? fngulorum fubftantiam Se cori> ^Afi>er*ar. formation? una atefj altra laryng utcunq? etiam rudi fueris manu, diflda adinuenies, potifl - *ffu #**' mm qubd laryngis ac relique afperx arterix fubftantia in primo libro Se fecdo,quant illic Jsi uifum ccmUeniebat , perfoquutus fuerim. f n primo enim prxter laryngis operculum,mum laryngis tiT& cartilaginum fitum,formam,8d quantum ad mufculos in fecundo libro inteiligendos fat fuit, figJlca. uniuerfam illorum conftrudionem tradidi. s In fecundo cum exteris mufculis omnes lary nis.lib.i. crisniufculosacligamenta^routirtibieorumrequirebattradatio^ggrefmsfum.Quapropt^ mmZ'zt iamillor^ut&laryngiscVtotiusafperxarterix^eruorcV: uaforum deferiptioni hieminiUb.x. mimmorandumeft.Nonprofedbqubdfcribendilaboremfubterfugiam,uerum nemoro fore quopiam eadem inculcare dicar. Quamuis etiam in re|non minUs pulchra qu m difficili, undecimo de Confedionibus adminiftrandis Galeni libro , cum alrj s quincp,8<: libro etiam de Voce,priuatifmus. Prxterea feptimi de Partium ufufragmentum nobis duntaxat aflruatum eft,idcp uniuerfum in eo libro deeft,unde Galeni enarrationem peteremus.Qux itaq? fup rioribus libris neceflarib recenfuimus,hc no altius repetentes,id folm adiungemus , afperam Quibus Uni* arteriam membranea cartilagineaqj formatam efl fubftantia:ac lary ngem quidem tribus con- bgimfa <fa ftare cartilaginibus,ea nimirum quam feu to Grxci aflimilaruntfccunda uerb,quam qubd no- ^JJJ?
.
.

57<>

ANDREAE

VESALII

BRVXELLENSIS

mine deftituatur,quafi fine nomine uocauerunt: tertia autem, qux gemma eft, quamq?ua. forum orificrj s, quibus aquam manus lauaturis affundimus , refpondere arbitati funt . Dein. de laryngis operculum ipfius quoq? conformationem ingreditur , quod ex cartilaginea membraneacp Se pingui fubftantia(quemadmod Se tertix cartilaginis fuperior pars) conftituitur. Reliqu afperx arterix corpus innumeris cformatur cartila*ginibus,una ferie eademq? forma ffhabentibus. Forma quidem circulo correfpodent,cui quartapars ft exeda . propiusenim q ad anuli drculi'ue perfedi figuram qum quidam arbitranturaccedunt. Quod fan is ad amuf fimperpendit,ex quo Celfus primum quarti libri Caput uertit, in quo hanc cartilaginum imaginem dorf uertebris compart. Qiianqu enim Celfus illius autoris mentem parum apte ex. plicuerit,ex cartilaginum tamen uertebrarumq? imagine leui negocio colligitur,illum autorem cartilagines non fmpliciter uertebris contuliflemerm duntaxat circunferen tic fuperfi cid'que h corporum thoracis Se lumborum(non autem ceruicis) uertebrarum.Horum nanq? corpor *&** imacro cartilaginum orbi duduiq? qum fimillima uiftur. Cartilagines hx in orbiculo arterig $,*rtl7 figurm imitantur, corpus tamen ipforum teres non eft,fed quodmodo quadrangulare,mul to intrim latius qum craflus.Dein cartilagines hx non eandem toto corpore fruant craftiem:in medio enim craflores funt qum in extremis, quibus paulatim attenuantur, ac uelut in membranam dgnrant .Extremis his ftomachum refpiciunt,media autem parte Se craflori anteriorem afperx arterix fdem efficientes Neq? arbitretarquifpiam( illoru fententia delufus, qui perfedi circuli figura cartilagines fol defnere prodidert,ne arteria ftomach plus xquo comprimeret,uerm potius ut ftomacho deglutiti cederet)eas hanc formam fpeciemq in caudice ipfius arterix duntaxat feruare: in pulmonis uerb fubftantia compltas effcicirculos , quandoquidem in pulmonis fubftantia perindeac in caudiceffhabent,& quod inibi aliter conftruinequiuerunt,in arterix partium ufus commemorationeoftendam. Cartilagines hx continua ferie ac xqualter femper mutub diftantes in arteria ' collocantur , Se non tantum \ sP'^w inuicem difunguntur,quanta illarum fuperiori parte ad infrior eft latitudo,nift quum arte ' ^hbi riaaereturget:concidente enim arteria, cartilagines inuicem propinquiusaccedunt.Cartiagi Qu^a$era? n um nter fe connexus primum proprix cuiufq? cartilaginis membranx interuentu perficitur. 7arinesinukS Quemadmodum enim omnibus'fer oflbus,cV etiam laryngis cartilaginibus membrana qux colUgenur. dam ,eo quod oflum ft inuolucrum,^^^ nuncupatakobducitur,pariquocf rationecir- ,wSf? culares afperx arterix cartilagines fmili membrana integuntur,qux ex demifloribus elatiori- hroum busq? fui partibus proceflus exporrigens,illarum interuentu cartilagines inuicem conedit,ue- aHdrutenu lut membraneum uinculum inter duas cartilagines feferefpicientes eformans. Neq? folm in^ tm tmcf ter cartilagines, ubi ab inuicem xqualiter diftant , eiufmodi confurgit uinculum , uer m etiam extotiusor ab extremis cartilaginum partibus ftomachum refpicientibus fmiles membranei proceflus ex gam circporriguntur,ex quibus continuum quoq? inftar membranx uinculum eficitur. His cartilagi> '^ltw"L nibus membranisq? alix dux accedunt membranx,ab ipfo ufu tunicx non immeritb appella- ^ membre Duaru ajpc* ^fcf una quidem extern arterix fuperficiem undecun amplexatur, membrands illis car- * tantm r* drteriat tu , . l , ,_, , r T T n *> r fumets nicarmextc tilaginum uinculis pertinaciilime connata.tixc tenuis eit,illisq? tunicis par,quas peritonxum ' -*. ^ rior. Se fuccingens coftas membrana ipfs affrmatis uafs prxbent.Prxfentis tunicx interuentu ar uneduims. teriaconterminis partibus colligatur,ipiq imprimisrecurrtes neruos fcuriflm defert. AlIntertrtu*. tera arter^ tunica hac long dignior,internam uniuerfx arterix fdem fuccingit,atq? ad cartila mea. ginum inter fe colligationis robur plurimm auxilianir . Interior tunica exteriori multo craf. forexiftit, quamuis etiam tenuis fit Se ualida Adnafeitur uerb robuftiflm cartilaginum proprrjs membranis , Se interna fde pingui quodammodo humore oblita uiftur, non undecunque eandem fruans crafltiem . Quum enim lingux , labris'que Se palato , Se ipf demumftomacho communis ft, in laryngis cauitate craflor euaft,cVpinguedine inter cartilagines Se externam ipfus fuperficiem obducitur . Vbi uerb rima lingula'ue laryngis ' con niuet,hxc tunica utrinque ad latera dura callof'queefiicitur,ac cum fubftantia colorem quo que immutat: ut enim hic durior,tanquam frequenri dum fpiritum retin mus comprefl euadit , ita quoque magis ibidem callof reddita,candicat, albefcit'que Ea parte qua uinica ar terix ramos in pulmonis fnbftantia diflfos ficcingft, fublinitue, tenuior long qum in la. rynge uiftur : in caudice uerb arterix medio f habet modo. Per uniuerfx tamen arterix ca uitatem , h anc tunicam redis fibris intertextam efl, ex fedione didicimus . Qux etiam often Glandes U- dit'11 glandulas alterutra parte fngulas ad laryngis radicem adnatas, qux magnx funt Se fan- mffff^'u ryngus rddia g0j> admodum , carnis'que propemodum coloris,fd magis nigricanteSjcV uenis fatis confpi )4'^c* ' cuis obdudx, quarum in fecundo etiam libro, quum laryngis profequeremurmufculoSj !*.** ] memi.
<*c
, .
'

DE H V MA NI CORPORIS FABRICA LIBER V. 577 meminimus. Afper arteria omni prorfus fanouiiie uacans,primarib nimanti ad aeris in refpi .^e?e rfr" ri r> / V t i /, . r .i n ria:ufws,ipji, ratione naniitum ductum ue conlert, deinde Se uoeis organum facile citprxcipuum. Atque -uttonfirv his ufibus uniUerfa ipfius congruit fabrica.Ex faucibus enim arern per nares, aut Os attr- dlioni* rdto dum, red in pulmonem ducit,hunc per uniuerfum pulmonis Corpus ita numerofa ipfius #*** frie diftribuens, ut pulmonis fubftantia hune prompte alteret, atq? cordis muneribus apturri reddat. Cxterm quod pulmonis propriu m fitmunus,fuo dicemus loco . nunc enim fat eft afperam arteriam ita eformatam innuere,qubd aptiflim rem dum infpiramus pulmoni dfrt, ac rurfus omnem qui cordi inutilis eft, un cum fuliginofis ipfus excrernentis inter expirandum reddat. Ad hanc fundionem,afperam arteriam inftar membrand meatus, qui f <-^II>er~dr* cileinanitusconcidere,atque rurfus oppletus diftendi poflt,extruiconducebat.Quodenim tertt^l1f^f .r,r , i rrn r rti " i neajubJUntia nitiuacuiiuga magnopere replendumelt,acrurius comprellionis duntaxat ui inaniendum opormffe ex* uenit,diftendi comprimiez aptum efl oportet. Quapropter quum infpiration ris'ue attra- trui. dionemdilatati pulmonis gratia fieri omnibus conceflum fit3 pulmonisq? dilatatio aliud nihil cenfatur, qum fuorum uaforum diftentio, non quidem fmplidter omnium, fd in primis afperx arterix propaginum:expirationem uerb rurfus fieri conftet, quoties pulmo in fe colligitur, concidit Se ardatur,eaq? ratione aerem in fua amplitudine(uidelicet in afperx arterix ra mis) contentum exprimit, propellitq^, cuiuis ratiocinari promptum eft, afperam arteriam,ut Se diftendi in infpiration Se denub comprimi in expiratione poflt, debuifl fabrefieri. Ve rm ad has fundiones fat erat hanc ex membranea quapiam carneaqp fubftatia,ut uentricul, ftomachum,aut arterias ipfas Se uenas conftrui,neque illis quibus abundatcartilaginibus dbnari,adeb fan ut nunc fruftra,quod ad aris ratione uacui auradionem,cV fui ipfius corporis ex ilio diftention, cV rurfus ad aris propter ipfus copreflon ardationeme^ ac expiratione attinet,uel aliquam cartilaginem rerum Opifexipfilargitus uideatur. tantum abeft, qubd illi opificisinduftriamoftendert,qui omnes afperx arterix ramos in pulmonis fubftantia diftributos excartilaainibus perfedos circulos conftimentibus fabricatos finxerunt, 8c" aliam hic afperx arterix qum qu ftomacho prxtenditur conftrudionem enarrarunt, haud perperidentes , f afper arteria ita extrueretur, pulmonem neque diftendi,neque laxari ita opportune pofl,aut faltem in longitudinem, aut breuitatem duntaxat,no autem in amplitudinem afperx arterix ramos proficerepofl. Neque minus illi hallucinatur, qui afperam arteriam apertarri patentemcp,cV non ftomachi modo concidentem effbrmatam aflrunt,quo aris liberior eflt inoreflus Se eoreflus : quandoquidhi prxterqum qubd laryngis ardation dilatationemcp icmorant,eb uenere ruditatis, ut ipfos lateat,f afper arteria cum omnibus fuis propaginibus femper xqu tenfa apertacp eflt, pulmonem nequeunquam cftringendum aut dilatandum , nihilcp uacui fuga in afperam arteriam (ut qux prius concidiflt)attrahendum. Nam hoc uel ex follibusanimaduerteredebuert, quibus long aliud artifidum ad eam partem quxarerri reddit, qumreliquxfollium amplitudiniadhibetur. Hanc enim artifices diftdi comprimiez promptam reddunt, ut oppleri inaniriap poflt: non autem ita canalern quem rigidum fciunt; Se diftendi comprimiez ineptum. cuius naturx f totus follis eflt, quis omnem ipfius ufurri nos perdituros,ac inftar lagenx uitrex follem futurum ignort? Atque huiufmodi membr. nex fub ftantix arteriam conftituentis eft ratio,quX hanc membraneam debuifl fieri cmon- ,., ftrat.At cartilaginibus abundauit quoque, ut non modb refpirationis,uerm^cVucisorga' gZjf*^, numfieret. Quemadmodum enim afperam arteriam leuium arteriarum modb,refpirationis terUconfimi nomine membraneam confici idoneum fuiflt,ita quoque ad uoeem amplam, rigidam,du- tionfubeoi ramq? prorfus fiftular,tibiarum Se cornuumritu effngi debuerat. Quandoquidem ut upx fiat,fymmeniam quandamefl oportet, Se robur aeris ipfus Se fubftantixab ipfo per cufx. Huiufmodi fan fubftantia eft cartilago, ex qu uniuerfam arteriam tibix modb exnuifinelisamentis Se membranis oportuiflt. Verm quum abfcp infpiration ac expiratione uox fieri nullo modo potuerit,illac copreflione ac diftentionc neceflarib indigeat, meritb laudabim us fiimmi rerum Opificis folerti,qui afperam arteriam fmul commodum refpirationis Se uoeis oroanum molitus eft. Atque tantum artifidum in laryngis coftrudione oftendit,ut illa nunc ma^nunc minus claudi poflt,& fpiritum ipfum ex noftro arbitratuadmagnosfxpeufus
A
.

retinereualeamus,cV:uocem nuncgrau,nuncleuem,proutrimilIam(que profedo uoeis pri marium eft inftrument)ardamus uel laxamus. Hxc naiicp illa eft,quam tibicinar coiundis Laryngitri arundinum fruftulis fimilem efle diximus :c illi etiam rimx refpondet,quxfiftulisill|sineft MtCufusquas labris ampldimur. Congruit etiam ufu,quamuis non forma, cornuum Se tubar Orifi crj s,qux ori illa inflantes accommodamus. Deinde Se organorum quoque fiftlis , Se illarum etiam fiftularumforaminUuasnanfuerfminflamus^hxcrimacomparatur. Atlarynxlong

Ge

bmniurri

ANDREAE VES A L 11 BR V XELLEN SIS omnium fiftularum artificium uincit. qux ita effda eft, ut modo minus, modo magis eam la xarepoflimus,ac uariasuoces, non autem unicam duntaxat (ut artificum inftrumenta)edere i ualeamus: Se tanta demum thoraci uis inditur,ut ex noftro arbitratu nunc multum, nunc pa rum aris ad folam re(pirationem,aut ut etiam fmul uoci, quam effingere lubet,ar in ter expi. randum fuflidat,emitterequeamus. Qum fuerit neceflum fecundam laryngis cartilaoinem perfedum eftormare circulum, cV arteriam afperam hic ad laryngis radicem haud pofle comnerafo. PnnllUni maduertes, fi diligenter uoeis generationem ex are ab ampla uia in ftridam,cV h inc rurfus in latam impetu dedudo, fieri didiceris, atque fmul n gargareonem uoeis pledrum & n 6"ufad. palatum inftar rotundi ampliq? fpaci^ conftrudum, Se cauitatem fuper id in narium forami- tetbf* nibus apparentem,cV: quarti maxillx fuperioris in altero latere oflis cauernas ,ac dents pariter libido'1* Se Iinguam, Se labrarimatus fueris,ac demum mufca artificum inftrumta,illarumqp partium uium his Naturx operibus diligenter contuleris. Neque hic in nominum difeeptationem in, Larynguo- dere uifum eft, rixofe certando de rimx huius St laryngis operculi nomine,quod falfo tiocis percultiifus. . , , . , r j t i .,..., ^ propnum,prxcipuumcporganumpleriquerecenfent,quandoquidemhocnihiluoci,nififor tafls ad illius aliquam modulationem accommodt, Se duntaxat ut Se in primo libro commemorauirnus, cibi Se potus inter deuorand in laryngem cafum prohibet. Nam prxter hoc qubdfenfuid aduocemnihil facere exuerafdioneperfpedumhabemus,rationeidalrjsxognitum efl oportuerat. nam nullus unquam quo operculum id ageretur mufculus,ab alrjs ani maduerfus fuit,neq? etiam ullis mouetur qum rjs pquos ab ofl referente in id inferi comme P2>?>4 morauimus, quum intrim laryngis reliqui mufeuli ad unum omnes rimx illi dilatdx ardan- "* u uh' * dx'ue fubfruit. Infuper eius gratia omnem laryngis cartilagin fabricam extrudam efl cognofces,f uel minima Naturx oper cognofcdi fcintilla arferis, neq? illoru feienti, indionifl miqui Natura creatus ft hominis modo, refpueris:nam uel bruti alicuius laryng in mani^ bus aflmpta, artificum in mufcis inftrumentis parandis induite Naturx opra fedantem CdrtiUginu maximal oluptate admiraberis.Quod uerb &reliquarum cartilaginum fitus non uuloaris fn% cooarainatO' ., L . TV? . r ~ l , ,&, ~ > na ratio, omnibus quoe notu arbitror. crailior enim pfaru pars,quaq? orbe eftormant, anteric ri parti, 8c"quxiniurrjsmagis exponitur, prxocata eft. Vbi autem perfedi circuli figura in caudice arterix neceflarib propter infpiration deficiunt,opportun ftomachum refpicit,qub minus ilium c5primant,mmusq? ipfus in cibor aflmptione diftention prxpedianttquum intrim arteri a Irut>i fufcipidis noxis inepta ,f, ft. Pariter etiam afperx arterix tunicas Natura no ofeitan ter la: [UiiicM ~ . i n apte extrv ter extruxit,externa quidem, ut cartilagines inftar inuolucri muniat, atque ipfus interuentu ar c7as ejfe. teria uicinis partibus colligata frmatacp fcuris deorfum prorepat. Interna uerb non folum cartilagines frmius conexura,uer eafdem fuccindura, atq? grauioribus iniurrjs munitura, craflor externa euaft, no tamen talis,ut fua craflitie magn arterix amplitudin oppleat,& ad defendendas tamen cartilagines fua denftate Se robore fuflciat. Sxpe enim aliquid pituitx inu tilis capite per arteria defluit,necno potus aliquid Se cibi inter deglutiend in illam illabitur. Prxterea aeris quxd qualitas,uel fumi, uel cineris, uel carbori,uel alterius cuiufd facultatif medicamtofx eti inter refpirand attrahitur. Addequbd pus tufl expedorand quandoep ft malign,erodens,aut alius quis humr, utpote flaua bilis,ac atra,aut pituita flfa in tus putredinem expcrta,per afperam arteria efferri dbet : quibus omnibus obduda cartilaginibus tunica,neillxradantur, cVrofonalterationemcpabhis no fine grau iipfaruitio fentit,prx cauet. Atque ut larynx eiufmodi noxrjs (nimir ori uicinior) magis fubrj citur, ita quoque ckt tunicam hanc paulo crafor obtin et, qum extremi arterix furculi, in quibus tu nica tenuior euafit,ne plus xquo pulmonis fubfttix arem cordi tempertis uim obtderet, Se aris in ue. Pmguedinis ^^^^^g^^^^"1?^^ ckrurfus cordis fuliginofor in afperx ram os attradione c? gndul" prohiberez Cxterpinguedo inter tunica hanc & cartiagine in laryng potiflimm repofta, rum laryng ipfacp etiam tunica pinguior fimul cum uifeido quo undicp hxc oblinitur humore, ad facilem ratio, aris dudum c5feo-euidentur,at9 eti ne in magnisclamoribus,multis9 motibus exiccetur, uoxq? deficiat,plurimumacc5modare. Hucquocp faciunt afperx arterix ad laryngis radicem utrincp appofitx glandes.humore fiquidem meatum imbuunt, n fluido quidem, fed uifeido Se pingui,quemadmodum Se ipfx craflores fpiflorescp exteris humorem procretibus glan du lis funt. Quantus uerb eiufcehumoris ad uoeem ufus fit, indies fiftulas humedanteoleo inungi uidentes docemur.Neque profedo eiufmodi humore procreando illx tantum quas di ximus glandes fufficiunt, uerm Se alix laryngiaccumbunt,quarum nunc ftum,ut Se gargareonis,opportUn fubrjciemus : dein pulmonis, in quem ar at fumitur^conftrudionem pertradaturi.
573
;

tZtZ

''

DE

HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER

DE F^AVCIVM
Caput

GL^ANDVLIS.
V.

VI.

579

TRI'PL E~X glandiumgcnus in faucibus repofitum,acprafont Capite nobis defcr bendum,inudrijs fpedaturfiguris. ^Ac primum quidfextamufculoru tabula L infignitur*
CT infecdofigura,tertia,quartd,quinta

Capitis uigefimiprimi librifecidi M. Secundmue rogenitsfextaquofymufculortabulaFinfignitur,^ E,E. Tertium auteprima mufculorii tabula ^A indicatur, er in quarto inter G,Q^2L confiRit.

paulo ant mentio incidit,b alixqp eiufdem fundionis gratia creatx illis accumbunt, n inopportune eas quocp fmul hic,denominibus haudquaj tab.F. anxi difceptaturi, profequemur. Non enim modb minus qum alibi,ingenti nominum pelago fluduamur:ex quo ut emergamus,fauces nobis ci Fauces. cifig.ultitra omnem contentionem uocari liceat uelim,uniuerfum fpacium abc info tnarum lib. riori maxilla innis circumfcriptum, illud dico,quod in profunditate ab in idGddl. dut quod terna menti fede ad ceruicis ufcp uertebras pertingitdn latitudine uerb,quicquid inter dextram complecli - inferioris maxillx partem Se fniftr habetur. Hoc enim epxgir^x ueteribus Grxcis uocatum tur'meffra arbitror,quo nomine cVlaryngem, qubd hac fedecontineatur,potiflmm donarunt:Suidx ld maxilla fcxttetdbu. diftindionem parum obfruanteSiqua mafculini generis uoeem laryngi accommodt, fcemimufcul. nini uerb faucibus. Eundem locum Se \&yp abanguftia nuncupafl uidentur, qubd nulla in JwfycflSV uniuerfo corpore ft regio xqu ngufta, Se tt intrim organis donata. Hac enim fede nari dVo&E6 foramina in os defcendunt,e Se hic reponun tur larynx uniuerf,f ftomachi initium, linoux muf.tdb. efigurucd. s radix cum ofl v imagine exprimte,ac numerofs illarum parti mufculis,prxterea -Se mufcu 21 lib.z. li maxillam moutes, tum h qui ab ofls cuneum imitantis l proceflbus inftar alar efFormatis f^i,sfig. originem fumunt, tumk qui huius anguftix imprimis nomine duobus donati uentribus infe Cd.zi libri z H. riorem maxillam deorfum uellunt. Adde prxter tertrj,fxti,fptimi parium cerebri neruorum gsmuf.ta. 'propagines,"1 uenas iugulares,& " arterias foporales, Se quas nunc lubens enarrarem glandu L,M. las hic ctineri.Eft autem harum genus triplex, ac unum quidem, quod ad laryngis radicem JLriptexih jucibus glan* htab.D. afperx arterix lateribus adnatum,in prxcedenti Capite recenfuimus.p Secundum uerb elatius diumgenus. t'j>4>/*gcd.6li.iP. laryngi apponitur: quippe in fpacio quod nobis hiantibus mdium inter narium foramina Se Primum. k tdb. E,l. laryngem apparet, utrinque in lateribus una reponitur glandula utcunque infgnis, Se glandi Secundum. Izfi.ca.zli. forma perquam fmilis. Oblonga enim eft hxc glandula, ac fcundm longitudinem firfum 4-T,Y,e,g, n.v,-vr. ac deorfum exporr igitur,communi oris tunica, fd ea hic qum alibi tenuiori fungo fioricp ue. mfig.cap.6 ftita.Subftantia cftat alrjs glandibus fmili,at impenfius fungof,in hocq? propria,ut faiuam lib.tS. procreet,ac afperam arteriam Se ftomachum quoq? cum tota oris amplitudine humedet. Has nfigu.cd.iz li.3X.dda. glandulas Grxci rf$ftu* uocarunt,fortaflsn tam qubd his anguftijs cotineantur,ac qubd TBccgtw* dutfbea gargareonis latera refpiciant.Si enim hiantis oris cauitatem intuearis, atque foramina narium ultmdm fi. Seq gargareonem obfrues, quid aliud hc foramina qum duo uelut maria,ipf aut gargareo lib.;. o 6 mufcul. inftar anguftx terrx inter illa dedudx apparebt,adeb ut nihil obftiterit, gargareonem i&ttip tdb.L. aliquando ueteribus, qui peros in cadauerum fdionibus exercebant,nuncupatum fuifl p 6 mufcul. arbitrari. Alis enim f ad anguftiam locUnftramentorumq? hac in fde frequentiam,animuni tdb.F. q 6 mufcul. duntaxat adhibuerimus,glandes afperx arterix adnatx,quum in maioribus anguftfjs, qum tab.E. fcundm hoc glandi genus repontur,w/&/<* uocitandxforent.uerm qu illas ab Anato mes profflbribus hadenus n defcriptas obfruauerim,magis fcundm genus (quod etiam nimis qum ofcitter alrj enarrarunt) ita appelland duxerim. Cxterm fcundm hoc gan. dularurngenusamygdalis aflmilatum, Grxci quocp cwrMces nuncupauert,quaniuocem cwrtiAg, rimufc.ta. interprtes tonfillas Se amygdalas Se Faux uertt. Quuis hxc pofteriora nomina' tertio glan h.^td.Wl' terG,Z,Q^ dbfo huius fedis generi quidam attribuifl uideantur, ignorantes intrim cum primo gnre fecuhd.Non tamen in his nomin fludibus Se rerum intrim infcitia prxtereund eft, Grx co s quum minores prxter natura enarrt, glandular qux in fucium initio fibi oppontur, ac fecundum glandular genus cftituuntjinnammationes wTwrf! nuncupauiffe,8c' vfyi&iuit inflammtion corpor, qux in faucibus funtm adfjcientes,qux'namillx cenfntur. Porrb Tnia infiu $ i mufcul. tertium genus/ inguinum cx^axillar glandibus refpondet.numerofum enim fub aurium radi abwspofitaru iab.l. cibus Se uniuerfo fpcio inferiori maxilla confcripto continetur,aecauitates omnes exad irti- gladiugenus. pet, uaforumq? didudibus diftributionibus'ue prxficitur, has partes quocp fua humedandi uiimbuens.Hoc nullo peculiari donatum eft nomine:uulgus tamen hc in porcis accxteris quibus uefcimur animalibus,ut Se reliquas glandulas,in delicfjs ipfas quocp nabet,C Animel.
1

a6 mufcul tdb.L. h 6 mufcul

VONIAM nonnullarum* glandium afperam arteriam humedannum

Cc

las

ANDREAE VESALII RVXELLENSS lasfeuLadicinianuncupat.Num uerb Se has GrXciquocg %fm* appeKuerint, fciremus fan, nif temporum iniuria Marini uiginti de Confedionibus libri cum Grxcorum omnium qui quicquam in Anatome dignum prxftiterunt operibus,maximaex parte intercidiflent. Quartus enim Marini liber inter cxtera glandulas tradabat.utcunque uerb ft, ho c tertium in
5S0

faucibus glandulara genus n minus qum cxter duo ob uarios quibus implicatur affdus, Se fcrophulas prxcipu, perpendendum uenit:hoccp imprimis tempore, quando n id folum genus,uerm Si alia duo Gallicus morbus fmul cum palato Si gargareone mifer exercet.

DE
IN

G^RG^AREONE.

CAtVT

VI.

Honte or egargareonem citra difiedionem uidere eR, quanquam infexta mufculos rum tabula E infigniatur,infeptimauer F.
Gdrgareonis
nomina,

T A quoque corporis pars pluribusdonaturnominibus.gargarenim, gurgulio,cx" gargareon,fibilus ac tintinabulum uoce nuncupatur.Quia uerb inftar uuxfuperis angufta, inferius uerb fpherx inftar romnda aliquando duminflmationecorripitur,propendet,Vuea,feu supvhn appel latur.Deinde qubd inftar caudxmuris,aut columrte extenfa interdum ex humorum affluxu gargareon producatur>ut Se affdus ille, tttjr ac colu. _ mella dicitur.Porrb quoni fcundm naturam fe habens, fuperius latior, inferius autem ftridioruiftur/undibulaliquieumuocauerunt.atiiominfonitus occafone ipf indita multis toti laryngi,ab alquibus uerb laryngis* operculo tant accmodantur.Cx term oargareonis, qui foli inter cxtera animantia homini obtigit,ftus,forma, color,ac omnia fer hue pertinentia n minus ac externa unguium fuperficies euadent cfpicua,f alicuius hian Gargartonh t(s os mfpicere non piguerit. Vnde eti horum enarrationi prolixis quoq? haud immorand ^T'Itnt eft. Oblonga enim tune fpedantibus o.ccurrit p articula fungofa Se carnea palati fine, ubi na. / j antid. ^_ foramina aj os defcenclunt,in oris amplitudinem propendula,fuperis ubi palato conti. nuatur latior,inferis pyramidis inftar acutior. Venuls quafd ex uafs palati tunicam adeun. vfe' tibus in ipfus medio aflumit: neruis utnon admodum participt. Porrb ipfius primarium ufum uoeis modulation efl,ac ilium ad frmon homini plurim opitulari,argumento funt, qui hune prxfedum habr.dein qubd foli homines,auiumcj? quxd gnera ho c donari uiden. tur.adeb fan ut non immeritb uelut quodd uoeis pledrum, ita ad cauum palatum pendens, cenfatur. Secundarib aut ad aris attradion, ne feilicet nimi frigidus iwpulmon feratur, aliquid Se homini accmodare creditur,quumhis quibus gargareo prefedus eft,frigidus ar impenfius qum exteris noxius effe colligatur . Sic quoep ex ad aris expurgationem nnihil conducit.nam puluer fibi applicat, qui alioquin in lary ngem fmul cum are erat aflumdus. At hic ufus qu cxtera animalia ad terram magis qum homo fpirantia gargareone deftituantur,paruipendendus uidetur.Quamobrem uerb alrj gargareonem excrernentorum cerebro in os defeendenti quoddam rcceptacul efl nadiderint,n fatis aflquor, cVcommentum il' lorum ef opinonqu gargareon nullam, qua apte aliquid fufcipiat,cauitat nancifeatunimo quoties humore imbuitur,laxatus mris caudx forma propendet, aut alio quopi grauiflimo uitio dum fluxionem fufeipit, conflidatur. At nunc tempeftiu erit,puImonis in quem ar per afperam arteriam ducitur,conftrudionem aggredi.
s

<*s4,jm;

fi.ca,xikb.

DE PVLMONE. C^fPVT FIL PVLMO NE M oRenditprafentis librifigurar maior pars, prima udelicet ad charaderes R,S,T,V. Secundo ad N,0,V,Cl. Tertiaad L,M,N,0. Quarto ad M,N,0,V. Quinta adi,k,l,m.Duodecima adE,F,G,H.Decimatertia adB,C,D,E.
Vafa autem pulmonem implicantiapartim exprimutur prima figura Capitis trigefimiodaui libriprimi,partim duabmfiguris Capitis decimi quinti libri tertij.
T V M pulmonis1 dux thoracis cauitates indicantun utracp enim thora
SituApuU
monis.
a

vu

dextr Id'

Numro*.

cis amplitudine, inter coftas Se alteram interfepientium membranarum tasGfiJ cfpicua* pulmo locatur perindeac cauitates ipfx geminus. Ipfus enim terdddfini Urtmhm pars dextram cauitatem occupans, illi qux in finiftra locatur,fubftantix v*hinteruentu neq* continua,nec etiam ctigua eft. Ambx enim interfepien

tium membranar medio inuicem dirimuntur>& b uaforum duntaxat u interuentu>qux ex una radice in dextram ac fniftram pulmonis parais di geruntur,illx inuicem committuntur. Ac dextra quidem pulmonis pars dextram thorac* ca uitatem, finiftra autem lxuam itaimplent,ut nihilprorfus in thoracis amplitudine pulmonis fubftan

bizfigu.V>

C,D.

DE

HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VU

5S1

G&nf ^^S^S? PP,Iet5 fit'PrSter uniuerfam regionem quam interdiuidtes membranas' in fe gu.t. coPle coftituerecp retulimus. Verm in hac cauitate,quam interfpientes membranx in fuo
medio friper1 neruofamfepti tranfuerfi partem,ac fub cordis inuolucri mucroneefbrmt,pul ukhmffi. monis quoqrportiuncula canibus Si fimfjs continetunuti &in reliquis animalibus,quibus pe dus longius qum homini obtigit. Verm hxc pulmonis portiuncula uniuerfam cauitat mi nime infarcit, necp etiam eius cauitatis formam exprimit,atc ita dextra Se finiftra pulmonis par p tes,fuas quibus ctinentur fedes examuflmrefert.Pulmo nanque priuatinmullaindigebat^" * ?rma. forma,fed pro accumbentium corporum effigie,ut et iecur ipfum, efformatur,prorfu s fuarum cauitatumeffgiem aflumens,haud fecus fan qum f aliquisgleba hiscauitatibusimpref, pulmonem conftruxifet.Vbicuncp enim cauitatum fedes ccaux fint,inibi pulmo gibbofus euaft:ubi aut gibbx extuberantesq? uifuntur,puimo eti cauus redditur. Quapropter etiam fit dextram pulmonis partem finiftra iundam ad amuflm bubuli,aut eeruini,aut alterius biful ^ cianimalis calcibus, unguibus'ue fimul commifs,rara quadam fmilitudine refpondere, aut ufig.qud alteram pulmonis partem unius Unpuis imaginern refrre.Tota enim c pofterior pulmonis f. finges 8 mu nes,lateraq$ anteriori unguium regiom,ac lateribus rdpodent. Quemadmodum enim ungues fcul.tdbule anteriori parte linea impreflioneq? inuicem dirimuntur, ita quoque Se pofterior pulmonis f. iboraa, des nufc ljnea> fimilem omnino impreflionem, prominentium in thoracis amplitudinem uer. tebrarum corpora occafione,obtin et. Et ut impreflo hxc fecundum unguium longitudinem gibbumq?modic obliquatur, ita quoque Se pulmonis hac fede imprefio fcundm dorfi in exteriora incuruation ducitur. Rurfus ut ungues anteriori parte magis qum pofteriori, con tigui uidenturu'ta Se pulmo ipf, eo qubd interfpientes membranx ab inuicem multo minus ubi dorfo committuntur diftant, qum ubi pedoris ofl proximxfunt. Deinde difterminans ungues linea fiperis ac inferius magis patet qum in medio , Se inferior rurfus pars magis de. hifcit qum elatior : quod cV pulmonis quoq?,qu ipfius partes inuicem dirimtur,impreflo oftendit. atque id interfpienti membranar gratia magis qux iuxta iugulum ex" feptum inui cem diftant,qum in reliquo ad dorfum progreflu: dein membranarum diftantia fepto proxi ma, latior illa eft qux iugul refpicit. Reliqua aut pulmonis pofterior pars Si latera,propter coftarum inflexus,ut Si ungues ipf,gibba uifuntur. Deinde eti. pari ratio ne inferior pulmo. nis regio, ut Se unguium ipforum, latior fuperiori exiftit. Porrb ungui parti quxterrxinnifizfi.G,H, titur pulmonis regio exadifm cuenit, feptum tranfuerfumfpedans.Hxc enim pulmonis gifig. i,i. regio,ut Se unguium, Caua uiftur, propter fepti gibbofm imaginem. Ad hxc,pariter quoq? amplo interv\itio,ut Se Ungues etiam,propter amplam interfepientium membranarum hic din *o t cl f^antiartl dextra pulmonispars impefe fniftr difungitur. Porrb pulmonis ? regio pedoris os refpiciens,ipforum'ue anterior pars adamuflim refrt pofteriorem unguium fedem uniuerfm,qux terra n ctingit. Vt enim illa utrinq? orbiculris eft, Se amplo interftitio difta,fic Se hxc pulmonis regio interdiuiditur : qux tanto pofteriori etiam fde breuior eft,quanto pofte rior ungui regio terra non ctingens,longitudine ab anteriori uincitur. Cxterm alia adhuc * lfi-r>Y> impreflo hadenus non commemorata pulmoni illic accidit/ qu is lateribus interfepientium kifigu.L,z membranar accumbit. Harum nancp latera quum hic cor ctineatur,utrinq? extubert, k gib /ig.H,& . bum^ emciunt,cui proportionatum finum pulmo (utuniuerfs quibus continetur cauitates accuratoppleat) meritb obtinet: qui fand in unguibus illi fnui correfpondet, qui inter un gues qu inuicem accumbunt cernitur, illic nimir, ubi duriores quidam piliinter ipfas obfr. uari folent. Atq? ita pulmonis forma unguium imagini cgruit. Cxterm hxc de humano pul Ivt'mjry mone didauelim,eocnonflaccido,fedut fecundum natura thoracem implet,diftento.' Alis sfigms. emm quum ccidit,atquein lobos feu fibras infgniter diftindus uftur,eegs hxc propriq? m smgulis. pUimonfs forma deperditur."1 Diftinguuntur enim utrxq? pulmonis partes in duos loboSj In pot lobos ioTddbiui membraneis fibris in hominibus inuicem hxrentes, neq? ita in ter refecandumdiftindu,ut in fibras ue pul, cbdrdicres cane,promptos.Hoc loboruminterftitium obliqua perficiturlinea, regione propemodum mo m * m ijs figu- quarta* thoracis uertebrx incipiente, Se obliqu deorfum in priora,quaf ad pedoris oflis mu primo k$of cronem,protenfa.Hxc linea xqualem pulmonis partium dfuifonem quodammodo efcit, fin. quanquam humilior lobus fuperiori longior exiftat. Neq? fan perpetub in duos foumlobos pulmonis partes fcntur,uerm aliquando intres,interdumin nullos,autduos,ita taminui cem nexos, ut fdiortis potius nota, qum re uera diftindio in homine uideatur.Lobum aumfig.D. tem qui in canibus fmfjsq? cauxuenx" caudicem ffulcit,utiiam antea dixi,nunquam in ho- Inhominend mine obfruaui,8c" hune ilio deftitui certo certius fcio.Quuis intrim Galeni locus in feptimo ^caua^u de Adminiftrandis difldionibus nond mihi memoria exciderit,quo inquit,quintum hune dkemfuffuU pulmonis lobum illos non latere, qui red fedione dminiftrant: innuens Herophilo Se Ma- are.
d7mufcul.

Ce

rino

ANDREAE VESAL.II BRVXELLENSIS rino eiufmodi lobum fuifl incognitum, uti fan fuit, qubd illihominum cadauera,non afttem cum Galeno fmiarum ac canum aggrederentur . in quibus prxfenti lobo nihil eft manifeftis,uti fan hominem fecanti liquidiflme etiam conftat ilium deefl,tum qubd f d fenfus indi cet,mm qubd uena feptum permeans cordis penetret0 inuolucrum,neque aliquod prorfus eft HM& interuallum dudus eaux inter feptum Se inuolucrum, quale in canibus maximum uiftur, un de etiam in ilio interuallo uena caua hoc quinto lobo tanqammanu quapiam fufulriri de. Qualupulmo buit. Pulmo externafuperficielxuis undique eft, cVueluti humore lento madidus.attamenin nis fuperfi< plerifcp hominibus non infrequenter hxc fuperficies afper earum membranarum modb con. *"' fpicitur, qux inuicem connafeuntur, quandoquidem in illis iam dextra pulmonis pars,iam fiV Pulmonis co niftra, iam utraque etiam pertinadflm thoracis lateribus fibrofarum nexuum interuentu col mtxZ lioatur,adeb ut id hominibus quodammodo peculiare efl uideatur, ut Se fufeus quidam,n5 autem candente ruborerabeuscolor, Se quxdam inftar nubium oblineatio,ac in colore inx. qualitas, in hominum pulmonibus confpiciunturmon quidem in laqueo fufoCatis folum,aut aliquandiu mortuis, uerm Se in illis quibus adhuc uiuentibus cor execatur:quamuis tamen fenfim mortuis pulmones intenfius nigricent, concidantq?. In alrjs autem animalibus nif per qum rarb,pulmonulli thoracis parti uel minima fibra hxret,nequethoraci aliter quam uafo. rum interuentu committitur/ Afper enim arteria dorfo colligata, Se in pulmonem profeda, j*** eum dorfo alligat :q uena autem arterialis,cx*' arteria uenalis fmiliter ilium cordi connedunt,il- q 6^ lz Iacpduntaxatpulmonisuincula,nexusuecenfendaueniunt. Nif etiam tenues pulmonis ner, fec. uos,&: tunicam uafa inuoluentem, qux membranis thoracem interfepitibus, aut illa quxeo j^J G- l* ftasfuccingitexoritur,acnexum quoque ad colligationem conducerearbitreris.Vti m ho- s6fiXitU minibus pulmo ualidiflm thoracis lateribus fubinde, ueluti diximus, alligatur, qu od eti m fi. ca. zlib. uulneribus egregi expendendum uenit. Thorax enim fxpe perforatur,& intrim in lxfo la- Htere pulmo non concidit: qubd pulmo uulneris lateribus non liberatus,arem qui thoracis cauitatem oppleret, atque occafo eflt quo minus pulmo uacui benefici cum thorace dilata, retur, haudquaquam ingredi finit. Vttaceam,eiufmodiconnexus opra pulmonem thoracis Pulmonis fub motibus quodmodo fequaciorem effci. Cxterm uniuerfa pulmonis fubftantia nihil aliud
582

^'*'eft,qumcaromollis,fung
Pulmoni6 nea concreta,multisc| uafor germinibus oppleta. Vafa funt tria.ac prim quidem

,,*

eft afper u.i,nfi.B. "^ arteria,quam iuxta quartx thoracis uertebrx corpus in duos truncos diduci diximus, quor dexter in dextram pulmonis partem, ut fnifter in fniftram exporrigitur, & primum in duos ramosfedus,ac his rurfus in plures, his rurfus in alios diuifis,multiplicifobole pulmonem U1^cdiii intertexit. Secundm uas uenalis eft u arteria,tertium autem x uena arterialis,quarum in tertio u.j. nfgu libro cum reiquis uenis ac arterfjs neceflarib meminimus. Adeb ut de illis hc nihil planam- Jf^J; plius donec ad cordis cftrudionem deuenerimus, repetendum ft. Hxc uafa fmiliter ac afpe ^^ ra arteria in pulmonem digeruntur ea ferie, ut arterialis uenx rami, afperx arterix propaoinum pofteriori fedi attendantur, uenalis uerb arterix foboles anteriori. Atque hxc uafo rum digeftio Undecunque ad externam ufque pulmonum fuperficiem adamufm feruatur, non ftu modb femper fibi fmilis, uerm Se magnitudine etiam. Vt enim multo maior eft ar terix afperx truncus pulmoni infertus, uenx arterialis Se uenalis arterix primis in pulmonem implantationibuSjita quoque uniuerfo per pulmonem progreflu ramorum'que ferie, fobo les afperx arterix ampliores, patentioresep uenarum Se arteriarum furculis exiftunt.Huic in. numro uaforum implexui, ea quam diximus pulmonis caro intertexitur, atque omnes uafo. rum ampledens furculos pulmonem effbrmat, quemadmodum iecoris fubfttia iecur ipfiim cum frequenti uenarum fobole iecur conftituit.Vniuerfum uerb pulmonis corpus non aliter p.ukmkw acjecoriSjtenui quadam membranea^ obducitur tunica, principium ab illis uaforum inuo. mCd% lucris ducens,qux afperx arterix ac alrjs duobus pulmonis uafis ab interfepientibus thora. cem membranis,feu ea qux coftas fuccingit, offruntur.Quum primum enim hxcuafa in pu! monis ducuntur fubftantiam, eatunicua proprfjs uaforum tum'cisabfcedens,in pulmonis ^^% Pulmmis tegmentum dgnrt : cui r neruuli fexti paris neruis rcurrentes neruos conftituentibus, Se bb 4 ^ nnUU poftmodum in uentriculi fuperius orificium diffufis communicantur. Nulla autem,aut per- 2.* c. qum graciles in pulmonis fubftantiam fnfu non admodum indigentemdiflminantur.PulPulmcmis u, moenimin hoc potiflmmfaduseft,ut aerem cordi (quo potiflmum ad naturalis caloris futrcSJbu, nonquai;tatem folm, fed fan &: fubftantiam indiguit) prxpararet,ac demum cor uifusaliliomsrduo. ^ fib. appofitum haberet> ex quo arem fuis fundionibus aptum femper allicere poft:&: ne quemuis ftatim nos ambientem aerem,eundemq? aliter non immutat afliimere cogeretur, prxcipu quum natura non folm cordis occafone quampurima animalia refpirare uoue.

H V' M'A NI CORPORIS F A BRIC A LB-ER VI. 5Hrit3 uerm & uoeis adcommodamanimalisuitam necefrix gratia. Qubd enim pulmone.inter expirandumredditur, uoeis optima euaditmateria. Atqritauniuerfa reipirationis orga nafmmus rerum Opifex machinants eft, ut ex noftro arbitratu aerem attrahamus, eum^ rur fus reddamus,aliter qum cor ex noftra uoluntate neutiquam pendens,agitur. At quum hxc quoque latis dum thoracis mufculos n aderemus compexi fuerimus, ad pulmonem redeun dum eft, qui inftar promptuarrj euiufdam in duos afperx arterix ramos aerem afliimit, cordi ilium ingenita fux carni cultate prxparans, ut deinde cor per arterix uenalis ramos ex afpe rx propaginibus fibi ilium allicere queat, ac dein rurfus pulmone quod cordi inutile eft,per expirationemreddatur . Quis itacp afperx arterix fit ufus, neminem latet: quemadmodum ne- Vaforumpui que uenalis arterix ufus nulli incognitus eft, quum is prxcipuus ft,ut aerem cordi apt, ac monkratio* pulmonis fubftantia in afperx arterix ramis confedum, in fepelliciat, ipfusqp interuentu cor eundem in finiftrum ipfus uentriculum attrahat. Arterialis uena in hoc potiflmum fada cen fetur,ut pulmoni aptum fux fubfttix aliment ex dextro cordis uentriculo exporrigat,quod lxue,aereum,fpumofum9 efl oportuit,f mo db ulla muttis aerem fubftantix,ad aerem emu tandum debebat efl proportio, atque ipfe etiam pulmo comprimi colligi Se rurfus diftendi fequaxq? efl poflt. Ad quam fundionem etiam uenalis arteria pulmoni utilis eft . nam Se hxc illi fanguinem fuo nutrimento aptifmum deriuat, quo pulmo tum propter ipfus mollitiem, tum propter continuum motum,tum propter caloris copiam,quam ex cordis uicinio indefeffumqjcordis motum adipifeitur, plurimoprxcxteris corporis partibus indiget. Qubd au- Jf***** tem pulmonis tunica ipfius fubftantix qux aeris aterandi uim pofldet, atque ramorum im plexus firmat, impletcp, inuolucri uice ft,omnibus perfpedum reor.Sic quoq? hanc iuftiflm tenuem mollemqj ut cum pulmone prompte concideret, Se facile dilataretur, fadam efl,nemi. nem ambigere decet.

DE

DE

CORDIS
Caput

INVOLVCRO. VIII.
'

[r
libt

PR^fESENS
tij librifigura ad B\

inuolucrum membranis thoracis amplitudinem interfepientibtts

rum,nulla% exporte diffedumtertiaoRenditurfigura,adcharaderesB,C,D,E,F,G : uti

apertumfpedotur in quartofigura ad^A,B%B t Rurfus ipfius portio fpedatur in ultima ter

EMBRAN A M uniuerfum cor Cum fuis auricuisc uafor initias inftar arculx cuiufd aut thecx inuoluente, in medio thorac interfepientiu me branar collocari antea diximus .Verm in prefentia huius inuolucri fitu paulo altius repetituri , eius effigie prim nucis pinex formx cp fimillim Poma ^ efTedicemus.Quemadmodenimexorbicularineq?penitusdeprefi&ba- lucricordi*. fi pinea nux in obtufum,neq? impfe prominent con mucronem'ue de. , finit, omnicp exparteorbicularis quodamodo uiftur, fie quoep Se cordis j uT^ucrorbicular bafim Se mucron obtufum exigit, pineamcp nuc proxim refert. Cxte

*f&

D,E.

b 7 mufeu, tdb.r.

cfiguG fimfeptineruofxparti,fecusatc?in extens ammantibus, conafcidocebimus. lecundu autem dd*' foramenilludeft,quoead uenafurfum cordis bafiugul petit, tertiporro foramen arte-

^
Cordis inuoe

riuenaltranfmittit.quartuerbcarteriemagnxparatur,cV quint arterialiuenxuiaprcbet. f fi\fdf Atc id quodamodo duplex eft,quod arterialis uena priufj ex inuolucro labitur,in duos tran feammK ^f&yf bina in inuolucro foramina perpetub fere adepto s :quancj? et uenali arterix duo* ^ bus emodamodo locis iter prxbeat.His uafis notatu digno interuallo a cordis fuperficie abfce **&.* dentlusprefensinuoiucrualidiffmsobnafdt,quodmodoabipfisprmc^ tur nanca arterix magnx&' arterialis uenx tertix tunicg(quas ab interfepietibus thorace mem
branis abillaquxcoftasfuccing^ tunica abnfdmbranis profeda, cordis inuolucri principi ftatuere. Vafa etemm medio mter cor Se ubi inuolucrum ipfs cmittitur fpacio,eiufmodi tunicis penitus deftituutur , ac notatu dignuminteruatlumintercordisbafim&inuoucriadillauafa coalitum exiftit,rieque magis . 5 * j;_ u^a^ rt,im murronem aut latera illius contingit. quod iane a Galeno ex*

ttt

** *>

54

ANDREAE VSALII BRVXELLENSIS

7*rZ Crnf" tendlpefPndens- Bafi* hxc fummo apice paulo altius quintx thoracis uertebre cor.
*

dam efformans . Cxterm reliquu m inuolucri corpus nihil prorfus tranfmittens cnri. nuum rit , de fibi undecunq? , prxterqum in forma,qux ex baf, uti diximus, m obtufum mu.

pore locatur, huic non penitus,fed duntaxat regione incumbens . Bafs enim mdia eft inter pedoris os Se quartam quintamq? thoracis uertebras,xqualiter ab utrifq?, pedoris dico ofl Se uertebris,diftans.Item bafs quque dextris fniftris que coftis pariter remotapendet.n pro grdluuero defcenfuq? inuolucri ftus uariatur.ac alrjs quidem animalibus longiori pedoris offe qum homines doriatis,inuolucrum M dextris c fniftris pariter feiundum deorfum ten. dit,fenfm in anteriora porredum,adeb ut iam bafs pofterior,aut f animal refupinum intellexeris,humilior ipfo mucrone cfpiciatur.In homine aut cui anterior thoracis partem rerum Opifex breuior largitur , inuolucrum dediue ac antrorfurh fniftrorfumq? adeb protenditur, ut mucro magis deorfum quodamodo pertingat, qum pedoris oflis g pars,cui fuperior maxi ffi-P** me que antiqua fepti trafuerfi pars adnafeitur: dein in finiftrum adeb pertinet, ut dextrum mu- ' S* eronis latus uix thoracis mdium attingat . In anteriora quoque adeb mucro procedit,ut fini, ftrum pedoris ofls latus,quxque huic coarticulantUr cartilagines,contingat . Atque hoc in.

tuberantes*Porrbhocinuolucrum fubftantia confit membranea, atque in fimilarium par tium numerum cum reliquis membranis reponenda.nullis enim fibris intertexta, fed fimplex eft membrana , utcun que crafl, Se admodum dura, cauitatem^ conftituens, in qua cor facile dilatariconftringi9queat.Infeenimcorcontinetnullaprorfusportiunculailli cnatum,fed VnlxZin Cfeclualicer ab ilfo undi9,uti fuperius cmemorabatur,diftans . Cauitas hxc Ixuis omnino eft, uokeri. tenul' quodam humore oblita,ac adipe penitus omni deftituta.Exterior quoep inuolucri fuper! ficies onini adipe uacat.Quanqu fecus arbitratus ft Ariftoteles, cordis inuolucrum pingue ef fe aflrens:interfepitibus membranis forte delufus,qux huic inuolucro obnatx prxpinues, acpotiflimm in hominibus,uifuntur.Cxterm exterior hxc inuolucri fuperficies propter fibrofos nexus,ut mbranx inuic cnatx,afpera cernitur, Inuolucri enim lateribus interfepien tes mbranx quodamodo orbiculatim " obnafeuntur. Anterioriparti,cui illxmbranen ob h Vifitk nafcurttur,fibrxmembranexearumembranarcauitatimplentiumcordisinuolucroadna- %*gtfju feunt Pofterior pars uniuerfa interfepites quoq? mbranas habet cntas. Cxter uniuerfus mucro,cV dextri lateris inuolucri egregia portio fepti trfuerf nerueo circulo ad latus fniftr uaHdifm,amploq5admodum fpacio cnafcitur,quod hominibus eft peculiare. Simrjs quip pe Se canibus cVporcis fepto multum diftat:tantum abeft,Ut ipf magna fui portioneinuolu crum cnederetur.adebfanutcVhincluceclariusconftet, Galenum hominis uifceraautofd tter,autneutic|fpdafre,fmias9cVcanesnobisdefcripffl anteriormucronisparstunicxcoftasfuccingentifibrofsnexibushxret,eaparte qua finiftri hteris fextse Se feptimx coftar cartilagines pedoris ofl coardantur. fed Se is inuolucri nexus inter thoracem interdiuidentes membranas perficitunnullibi enim ex illarum medio inuolu * lttfriusL Quibus uafis ci:umcordisexcedit,necppulmonemullaexpartenifillaruminteruentu contingit.Hocnul- mterGcr acneruisinuo las arterias infe difperfasexigit,nec^ J}/iWt
abilla^uix aliquid mutuatur:qu autem fepto in hominibus cnafeitur , communia cum fepto Uafa fibi uendicat. Neruos quocpadipifdturnimis qum obfcuros,acabillispronatos qui- i%k-ciA Inuolucris bus rcurrentes nerui m^
S

Inuolucricor dTjubfiamZ

UolUCrUmillkln*erkp^^

ZZ' ^xmterfeP1'e,ldbusmembram'stanf1,TO

ciZ^TdZ

f idit^uodd{dtur'mn^ dam ac thecx cor Iuculentiflimeampledi,acin terfepienti membranar benefici fuftinere ui

deatur.Prxterea ut leuius eflt,cx: durius,ex ualida extrui membrana, nemm quoqjambigere hominibus fecund natura fe haben tibus inuolucr id aqua contineat, Hm^ou Bumorismodo inipfuscauitateinterdiflcandrepofitobferuamus,mihinadmodu perfpedu eft.Quuis nulla fan humani cordis fedione unq? aggrefs fim , in qua non multeiufmodiaquequantitatrepererim:quocuncpetimortis gnre fiuepaulo,fiue multo antehomo interfjflt,etiam fadhuc maiorem copia in mulieribus cp uiris animaduerterimmif illi naturaadmodum fuiflnt humida. Quinetiam fer minus in nuper mortuis adinueni,qum in hisa quorum fedione diutius temperaflm.Is cui Bononix cor uiuo eximi fpedauimus,aquam etiam in inuolucro C0ntirtereuidebatur:uerm id non admodum commode, utcunque etinostragdixadiungermus,expderelicuit.Patauijhuiusaqu^ adhuc cor eu pulmone reliquis q? uifeeribus ilico atq?exemptum erat,inproximam pharmaCOpolx offcinam deferri curauimus , ac in inuolucro aqua tn nonnuliam reperimus . Canes uiui

^M,
cro obferul

V^^*1

tur,

'

caui-

DE H VMNI CORPORIS FABRIC LIBER VI. 5$$ cauitatem inuolucri & cordis fuperficiem humedas habent,at in his nulla aqux obfruatut quantitas,ut fan in mortuis quantumuis etiam exigua femper, perinde ac in porcis occurrat, quibus tamen in uiua fedione aqua afleruata uidetur . Adeb ut de uiuorum aqua nihil aflrer uelim, uerm nullam penitus in illis contineri( ut hodie omnes ex fpiritu in aquam poftrnor. terri conuerfo , hanc in mortuis reperiri contendentes affrmant)falfum efl noui. Quandoqui dem(ut fxpe antea monuimus)membranX nullis partibus connatx,neque inuicem hxrentes perpetub madidx apparet, utoculi palpebrarurnq? interior fuperfcies.dhune quoq? mod5 ubirrtembranxcerebruminueftientes mutub infternuntur,& interna coftas fccingentis ment branx,& peritonxi fuperficies,ac iecoris quoqp Se inteftinorum, reliquarumq? paruuminui>
cem tantum accumbentium,non uerb connatar fuperficies madorem femper commonftrt*. Nunc autem cor in continuo uerfans motu,neq? dum uiuit animal unquam uel momento qui fcens,calidiflm uifcus meritb cenftur,cur minus non madorem duntaxat, ut reliqua omnia, fed&Caquam Natura ipf priuatim eiufde ufus gratia largit nancifceturc' Prgcipuquumin humidioris temperiei uiris aCmulieribus copioforaquam,qumin ficciscalidisqp, quibus plu res adefl fpiritus cftat,reperiamus: atq? phrenitidemortuo cerebri utriculos ferofo humo. re nonnihil flfo acriq? plenos obferuauerimus.Neq? hic me mouet,quod quis unde hxc aqua calidiflmo uifceriffundatur,interrogarepoft:quum prxter adipem, quo humanum cor im> primis fcatet, madorem in reliquis nuper commemoratis fedibus animaduertamus,&: in aqux fub ter cutem fpecie,ab utero Mm dida,tan tam aqux uim in peritonxi amplitud ine ,cV em in aquofo ramice,cV interd uiuentibus in thoracis amplitudineaflruari indies difcamus .Pre> terea xftiuo tpore fufpf,ac in cruce,ut Galiis Se noftratibus moris eft, n procu fuburbrj s ad publicas uias relidi,paucis poft fufpendium diebus,ac f uefcx aqua diftentx eflnt,in mira molem intumefcunt.Memini etiam in diebus canicularibus una die occifos canes , quibus cute detraxeram,8c" mufeuli alicuius motum examinaueram,negligentia non abiedos fuifle, Se cafu

in foie relido s,maximam ferofx aqux uim in peritonxi cauitate,cV* in thoracis amplitudine col eoifl.Cxterm nugaci hac difeeptatione relida,ad cor properemus , ne tandem in theologo. rum quxftionem, qua de my fterrj s plena Saluatoris noftri iesv CHRiSTi aqua fan> diflm pertradant,incidamus:ac diui Ioannis ueriflmum Euangelium,his noftris de folis ca> lore in fufjsenfs ui rationibus,8c" carnificinis minime mifceamus.

DE
SI T V M

CORDIS

SITV
Caput

ET

FORM^A.

1 2C.

cor dis infoaproportioneoRenditultimafiguratertij libri: dein prima & fecundo pr afentis librifigura idem quoque oRendunt, quamuis in illis corfuo inuolucro inted Cit,ac inter membranas thoracis cauitatem interfpientes contineatur . ^Ac in prima quidemfi? niraidad L Jpedatur, infecund autem ad inforitts L CT M, M. T>orro cordis formam ex quarta^uinta&fextafiguris peter c licet.
difi.
C,D, E,F,G.

b 4 fi, c,D.

6fig.A,B. C+fig. E.6

I s ftum formamq? ipfus enarratum modb a inuolucrum cm. monftrat.Cor namquepy ramidalis fgurx uiftur, Se nuci pinex non ad. modum eftabfmile:exTl bafi nimirum latioriin c mucronem paulo qum
O RD

Cordisfigu*

ra.

fig.c

d figu

*m

d.
e<

f4 fiXifi.
b.
g 4%
b

f.

Ig^'
fig.i.

s fig. e. 6|5-Glfig. o.

nucis pinex acutiorem fenfim definens:eft'que multo longius qum crak fius. quanquam in homine,quod adexternam fuperficiem attinet, non x. que craflum fecundum orbem,utcgteris feranimalibus,fit. Ipfius etenirri SU latitudo profunditatem n fcu s excedit,qum fi quis cor in anteriori po> fterioricp fede nonnihil depreflum affrmaret. Atcp id potiflmum in dextra fde illi accidifl,di fecantibus obferuatur.Tota exterior fuperficies bafi ad mucronis ufcp extremum impenf x> rti connata . d Coronalis tamen uenx c propagines cordis baf ad Cordisfuptr, U1S Cernitur,nulli prorfus part. . mucronem u[^ cum coniugis fux arterijs excurrentes,fanguineq? turgentes , paulo magis reli- ^cies imltU qua cordis fuperficie extuberant,inxqualitatemqj minimam efformt: quippe m axima fui cor. poris portione in cordis fubftantiam imprimuntur,deinde Se adeps etim,quo humanum cor peruncp abundat,aliquid inxqualitatis inducittBafs propter uaforum egreflus inxqualis ut> cunc? uiftur. dextrx enim ipfius fedi f dextra auricula fmul cum g uena caua , Se h arteriali uena committitur,in finiftra autem fede 'Ixuam habet auriculam,& prxter k arteriam uenalem/ma cmx quoq? arterix initium.Porrb cordis aurkulas , uafa , ut Se ipforum orificia cVmembraiiu- Cors/iuSt
<

ras,cordisuenmculosfeorfimordineperfequemuriamcordisfitunifubnexuri,dequopro"*

lixe

Coyiiimdgni
tudo.

X E L LEN S I S lixdmodumdifledionisprofeiorescontenduntrhis quidemid in finiftrum thoracis atus collocatuni iririueritibusiillis utem in medio ,qu6d ad dextrum ac finiftrum attinet ; alrj s uero non ad haiic tantuni pofitidnis differentiam cor in medio efl placuit3uerm & fecundum tho raci* nteriora & pofterior3deinde fupriora & inferiora,lij srurfusha?omnia quidemtoti cordis mollis autem duntxat bafi aicribentibus, Quod autem in prafentia thoracem om> ns appeIkntmquicqmdcoftis&pecT:onsoirei&:duodecim thoracis uertebris intercluditur, mi&x$, manifeftum efarbitronquumalioquinfuniUerfuscorporistrucus cumAriftoteleipfi's tho- Ml9iib.i. raxppellaretur, plurimum in fi'tu cordis enarrando aberrarent, quamuis alioquin ad ueram f tus defcriptionem non admodum accdant. Quandoquidem brutis animalibus quibus pedo ris os hominlongiusobtigitjnonbafsfblrnifedcV cordis propemodum mucro in medio, quod d dextrum & finiftrum fpedat,continetur Deinceps fcndm dorfi longitudinem bais uicinior longe eft prima? thoracis uertebre,qum mucro ipfi duodecima?Jnfuperhiaois ab elatioripdoris ofls fde cordis bais remouetur,qum mucro pedoris oflis " cartilagine n xf$l gladij modo in acem ceflnte^adeo uthacdimenfione3quam in longitudine metimur, uniuer^ ium cor mediarr fedem nullis animalibus exad occuper Quod ad nteriora pofterioracp attinet,omnibus animaritibus cordis bafis in medio eius thoracis fdis quam fbi uendicat, collocatur. Mucro autem in nteriora magis exporrigitur, non tarnen pariter omnibus Ca?term hominis cor fua ba(l,qua? ipfi'us digniflma nobiliflmaq? pars^quum uaforum origo ft.cenfe* tur:exad,ut in reliquis mm"tibus,dextra? finiftra?'que fdis mdium obtinet:atque quod ad an teriora po fterior'qu fpedat.,pariter ff habet* ttum enim pedoris diftat ofle , quantum uertebrarum corporibus abfcedit In thoracis autem longitudine , qua? pofteriori fededuodecim conftituitur uertebris , quinta? uertebra? corpus refpicit , qua? ex tribus totius thoracis dorfi longitudinis partibus prima? humilior fedes Se fecun da? elatior cxiiit . In anteriori uero thoracis fde, qua? pedoris ofls longitudine terminatur,ad amuflm mediam fedem exigit,tan tundm iugulo remota,quantum ab ea ofls pedoris fde,cui feptum infritur, Atque hic tu/ tiflmus, Se plurimum ab i) s qua? foris incidere queunt,remotus,bafi s locus eft i quo reliquu prdis corpus frifm in anteriora>&: in finiftrum latus eoufq? exporrigftur , ut mucronis pofte rior pars magis ad peclus atep an trorfum cg ipfum bafs centru uergat, & dextra quoep mucro^ nis pars in finiftrum magis ipio bafis centro protenf,medium pedoris ofls in finiftrum exce> datjipfumcp mucronis centrum fxta? cV fptima? coftarum finiftri lateris cartilagines refpiciat, qpdorisoflicoafdntur^Pratintibusterniinis quibus cordis fituscompra?henditur, iL \ius quoque magnitudo innotefeitrque fan homini,ut & cerebrum ac iecur,qum ca?teris ani mtibus eftgratidior+Nequeidfolm hominipriuatim euenit, uerm Se illi quoque cor fepti tranfuerfi neruofa? parti in la?uo latere, cui cordis inuolucr magno fpacio adnafcitur,qum ^ G ad F ' proxim accedit:icus longe qum canibus & fimijs, quibus cor magno interuallo fepto 4 ^
BRV
mouetun

jgt

ANDREAE V E S A L 1 1

DE CORDIS syBSr^fNTJ^. Caput X. CORDIS fuhflantia quoadfitri licuitJispotiJSimmjiguris dtlintatur^ucE: idquo

uispaSlo dijjt&um referunt?utjeptimaPet quatuor illiproximfequcntes*
Cord caro,

Goriifiireei

ae c i p v A cordis fbftantia carn cnftat5mulculorum carne pauo minus rubra,uerm duritia^ipiflitudine, d>C fibrarum quo intertexitur g nre plurimum ab illa uariante . Cordis enim caro long durior exiftit,&C fpifor,iniurijscfFerendispertinacioricVdemumuriorobuftiflmarum fibrru gnre donata. quum intrim uriius mufculoru fedis caro unicam fer(pci,eam9fparfmftis difleminat duntxat fortiatur . Porrofpecies fibrrum^qua? cordis carne continentur (no enim de membranarum uena? eaua? d>C uenalis arteria? orificiorum a fibris agimus) haud a?qu ac mufculoru confpicua 7figu.K eft : quaridoquidem nullum prorfus inuenias mufculum3qui tiel citra difdionem ilico atqu ^^. detedus eft,fibrarum fuaruni diffrentiam non accUratoftendat:&: adhucmulto ccuratius, & g'^.G fi uel crudus uel coclus unguibus,aut cultr difeerpatur at cordis quidem caro fibris compa^ g. rnmhn diflimis^cx: inter fe plurimum difefntibus oppleta uifitur:qua? uero earuhdm ftus diffrent nm E'F* tiariimcp (t ratio, coiedura potius p fedione aflquimur* Quuis iiim modo cordis carnem aut elixam auc crdam redis uel obliquis uel trarifuerfis fdionibtis aggrediris , uel utcunque lubet eandem unguibus dilaceres ^ uix uiiquam cordis notatU d^hm prtioiiem fcndm
R
-f

unum

DE

HVMANI

CORPOR1S

FABRIC
%

LBER

VI*

?97

u num fibrarum genus diuelli poie obferuabis,ac omne carnis partem diuerfis multiplicibusq? (fed potiflmm tranfcrfi s) fibris abundare aftrues non enim in corde , ut fane in ftomachoj uentriculo,inteftims,8t' ipfo etiam utero,8t~ ambabus ueficis fdionis beneficio fibrar fitum adinuenire intgra eft . Quancjj intrim triplex fibraru genus Natura ipfi largit eflj no pofc fimus ire inficias,qum ob uarium cV rarum quem in illo uidemus fibrarum implexum,V nul> . Ium fimplicemearundemdudum:tum etiam propter manifeftam ac uehementem cordis fun* dionem,qua? fibrarum potiffimm,ut ftatim diduri fumussauxilio perfieiuntur, Ceterm Si f ratio fortafls fuaderet redas fibras quibus attrahedi fcultas tribui: ur intimSicV deinde his obliquas, qua? in alfjs organis naturali motu agentibus retentioni pra?efl eredtur, pofitask fe,SC extimam fdem tranfuerfas ac orbicuares,qua? expellunt,obtinere, non tamen cordis fL briseum fitumaflcribemus,quum{dioip{triplexhocfibrarumgenusinuicem eommifceri often dat,&nuncredas,niincobliquas3nunctranfuerfas,cVrurfus redas cxT obliquas cVtranf uerls quodammodo commonil:ret,quafi trs pn'ores differentia? fingulis uentriculis peculia> res eflent , pofteriores uero toti cordi ambobus'que uentriculis fimul dedicarentur Appela loautemin corde redas fibras, quas in eoperqumelixatoexipfius bafi ad mucronis ufqueip> fus centrum deduci,tam per cordis uentriculorum feptum,qum reliqu fdem confpicimus* tranfuerfas autem,qua? orbiculatim cor uentricuosq? ambiunt; obliquas uero,que quidem or biculatim cor uentricuosqp ambiunt,at obliqu fecundum cordis longitudinem procedunt* Suntq? ha? in duplici differentia, Aliquaeetenim in dextro cordis laterebafi funt uiciniores,iri flniftro ipfi mucroni alise autem in dextro latere mucronem magis refpiciunti in la?uo bafim^ Atque his fane fibris pro cordis mole,f eam fcilicet ad mufculum confras, perquam numros fis}SC carne has continente ampIexante9,potiflma cordis fubftantia conftituitur , cui eadem cum mufculorum uentrium fubftantia accidit compofitio. Vt enim in mufculis fibra? ne rum> perentur, carnem undique habent circumpoftam ; fic& cordis fibra? peculiari ipfis carne continentur,fulciunturc^Qua? porro per uniuerfum cor fibraru & carnis fimul fit crafltieSi tune demum opportune expicabitur,ubi cordis uentriculos oratione complexffuerimusjri prefentia autem fufFecerit, carnis fibrarum^ cordis ufum,qua?q? adhuc ad cordis fubftantiam fpedant,adfjcereac innuere, cordis carnem in mucrone qum in bafi fpiflorem folidioremqj apparere Non ob hoc profedo (ut Galenus arbitratur) ne hc rin fuis contradiombus pedoris os accdes facilius lderetunueru quod ea cordis pars tenuis fit,&: quod ad e fibraru redar con curfus perfcitur,qui carne mucronis,8<: fi ab alia no diffrt , compadior cmon ftrat,ad eu prorfus modu quo folidiorem carnem in mufeuli capite, aut tendinis principio xxu demus, qum in mufeuli uentris medio, ubi fibra? no adeo atque in illis locis compada?,ab in> uicem mam's dirimuntur, Carnis itaque cordis non poftremus ufus cum mufculorum carnis Cuma COr ufu in fibrarum firmatione correfpondet, Quod uero propria peculiariq? ipfius fecundum iu- UM ftitiam temperiead pra?cipuas cordis fundiones,qua? in fanguinis gratia pulmonis emuttio

ne,&uitalifpirituconficiendopotiffim^
num autor fit,ex alioru uifceri fubftantia ratiocinamur, Ca?terqm cordisibra? alteri fundioni fubferuiunt,qucortantifper dum uiuitanimal,'cx: dilataturcV contrahitur,&aliquandiu in ter contradionem dilatationemqp quiefcit^Dein quemadmodum cordis fibra? cum mufeuk mm fibris nonnullaconfequuntur communia,fc etiam ut &:illa?motuifamulantur,fedror< fus diuerfo.Mufculorumenim motus arbitrants eft, cordis uero naturalise abfque lafltudi ne infcrutabili rerum Opificis induftriaindefeflus,arbitrio9 noftro minime fubditus, nep ex cerebrineruis,ut mufculorum motus, ulla ex parte dependens . Porro cordis dilatationem, qua? mucronis ipfus ad bafis centrum eft attradio,cV omnium laterum cordis diftenuevredg - efficiuntfibra?,mucronemuerfusbafimcontrahentes,Quodfanitaperficitur,acfiuimineo circulo orbiculatim eademcp ferie complurimas iuncorum feirporum'ue radies cortnederes, SC capitibus illorum fimul colledis,uelut pyramidem quandam eformares, ac demum funicu Ium ex mucronis medio per circuli centrum dimitteres,quo deorfum trado,pyramis bre> uior,intuscp multo capacior redderetun Hinc fiquidem cordis dilatationem condifeere qum optimliceret: quippeuimen quodammodo cordis bafi refponderet, iuncorum autem colk> dio cordis mucroni: deinde iunci ipCi Se funiculus ille redis fibris congruerent iunei quidem illisrefponderentnbris,quiincordislateribuscVanterisetpoft hsf. h,h. tem illis conferretur fibris,qua? in cordis carneo h fepto inter duos fnus pofito frequentiflmac pLiifi. ha5entur quanqUam quod bmnimodam cum redarum fibrarum motu fmilitudinem obtin VTg rer,nihii confinaerepoflmus.Tranfuerfarum autem feu circularium fibrarum adioncm ad ^ ' liquidreferre,eftqumfacillimum,ha?enimcordiscontradioniimpnmispra?funt,qua?mu. ^ cronis

"

l6faru

f"*

5$S

ANDREAE

VE8ALII

BRVXELLENSIS

cronis cordis bafi eft difceflus,cV qua?dam cordis produdio,qu illa? moliuntur fibra?, quo^ ties laxatis redis impenfs ardantur colligunturcp, haud fecus qum fi prius ctradum in py ramide illa funiculum iam laxes,ac manibus aut alto circulo in medio pyramidis iuncos introrfum comprimas,itacp illius cauitatem minuas,&: intrim tamen proceriorem reddas.Nun c ue ro qui obliqua? fibra? quieti pra?fint,hoceft aliquantjfper,prout cordis fundionibus ex ufu cenftur,fimul cum alfjs fibris ad contentas materias undiquaque fe contrahant, imaginari no eft arduum:pra?cipu Ci diuerfos cordis pulfus in uiuo animali examinaueris.Quod ine fadu rus es iucundiflmea adminiftratione, quam feptimi libricalci (uelhuius tantum reigratia) fubfjciam;in quanon ha?c modo,uerm alia pleraque fpedanda proponentur Nunc autem ad fibras reuerf,eas non motuum cordis duntxat opificeseflarbitrabimur,uerm redas ad attradionem,ad expulfionem orbiculares,ad retenfionem uero obliquas conducere etiam no ii.G.r/i. bis perfuafum erit Ca?term pra?ter cordis carnem Se fibras propria? ipfus5 uena? illius fubCordisJui/id b6fi,B.lQ ti<c peadtares ftantiam enutrientes,cV: h arteria? innatum fua? fubftantia? calorem fouentes,huc etiam enumeuena CT dite randa? uemuntnpfa uidelicet coronalis uena,cV dua? coronales arteria? per cordis fubftantiam /g.E,E.cr riec. quafi mufculorum uafa diftributa?. Quis ucrb uena?arteriarum'quecoronalium ft ortus f B,B. l jig X JSferuuli&s ris q^, in tertio libro abundcomplexi fumus.Quare cordis1 neruulo fermoni quoque addito, cordis. ad cordis tunicam eft accedendum:ac eum quidem neruulum in quarto libro finiftro fxti pa k6fig.l riscerebrik neruodepromiretulimus,quandoabillo,ubifi'niftrilateris recurrentem neruum conftituit,fobolem deriuari diximus,qua? cordis imiolucribafim penetrans,& finiftro uena? tefgA. arterialis lateri pofterioriqp fedi exporreda,in cordis bafi m ( oppido qum obfcur ) pertinet* 4feL. l'unica cor' Verm cordis tunica illi membrana? prorfus correfpondet,qua? mufculorum uentnbus perti dis fuijldticc naciter obnafcitur,tenuiflma nimirum membranula qua? mufculorum fubftantia diuelli ni ohndtd. quit.Eiufmodi nanque cordis extima? fuperfciei obducitur,cui in hominibus pra?cipu ad ba 4/i-^.y0 7/jg.K, fi'm durions adipis copia obnafcitur raliqudot" per reliquam cordis fuperficiem ad mucro- L,M. Cordis ddep s. nem ufque,ac id femper imprimis fecundum m uenarum cV arteriar per cordis corpus digreffum. illi enim copiofor adipis portio(ut in " omcnto Se membranis thoracern interfepientibus 44J#*J, CTK. accidere confpicimus)attendikir Jntegrum effet & ad cordis fubftantia referre0 trs membra rsfi.Cdc nas uena? caua?,8c" p duas arterie uenalis orifcio pra?fedas, deinde SC q auricuIas,cVr quatuor ip fus pra?teridcircunuoluentesuenasarterias9,uafa,nif nunc tempeftiuis foret,fngulafeor- G,0. s 7figu. d fum priuatis Capitibus recenfre.Pari quoc ratione SC cordis s os hue fpedare uideretur, nifi D,D.io/i. adS,S. SC id in primo libro prolixi s eflmus perfquuti*

'.'

DE CORDIS
SET> TlJSd^f

SINIBVS,
Caput.

SEF

VEN

triculis*.

XI

figura <& oclaua dextrum cordis uentricuum apertumproponunt, no

,

na uero er dcimafinifirumatudecima autem cor tranjerjm dijjeum oculisJubijciens?uentri

culorum cordis natur@ oflendend plurimum iuuaU

v o'n a m pado cordis uentriculihominibus,acproindecVreliquisani

malibuspulmonemhabentibusconformentur,quoq? confient numro, nunc fubiungam, fermonem Galeni cum Ariftotele in illorum numro difeeptatione omnino cohibiturus.Humanum itaque cor in tus duas infigniteramplas obtinetcauitates,fcundm cordis laterafitas :unde etiam Vetriculoru numerus <J fi unam uentricuum fnum'uc dextrum , alteram finiftrum merito nuncu a Pdfrt i yetS.etG, tus. pamus . Horum dexter fniftri amplitudinem uincit, ambo'que inuicem Ginnfig. Formddext forma plurimum uariant. Dexter nan que magis deorfum ad cordis c mucronemipfo finiftro hVdtetm? tr defeendens , d cauitatem inftar crefeentis luna? paratam adipifeitur: quandoquidem dextro ipfus latere,anterioriq? Si pofteriori fde inftar interioris femicirculi, autita extrada? camerata? fedis concaua eft,exteriori cordis in his regionibus fuperfciei, qua? gibba eft,refpondens:in fi niftro autem latere externa? fornicis aut femicirculi fdis ritu(ut fie dicam)gibbaccrnitur,pro> pter cordis uentrieulorum e fptum fmiorbis modo dextra ipfus fuperficie in dextri uentricu ditufig-d li amplitudinem protuberantis Atque hanc formam dexter cordis uentriculus bafi ad n/iu- G,G. .Formdf' cronem ufque feruat,fmul cum cordis effigie exlatiori bafi anguftior redditus. Sinifter uentrfig.W niftri. cu[us ampla etiam bafi incipit, fenfimq? in ardum uerfs cordis mucronem dfinit, cauitatem fufiV. inftar coni,quod ad totam fuperficiem fpedat,orbiculrem obtinens Cordis nan que uentri giofe*eulorum f fptum g finiftro ipfus latere, quo fniftriuentriculi dextrum latus efformat , conca4

uum,

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VU 5$9 fcs^ftH. uum,nonuerouth dextro latere gibbumextuberanscuiftur,&:parem craflitiem naturamc? ,>/.m,m. cum cordis i fubftantia friiftrum ltiis & anteriorem pofterioremcp fniftri uentriculi fedes con ?$& ftituenteexigit:itacjproHusfehbet,quafifniftriuentriculipotiflmm gratia cor conftitue. Wc tml retur,ac ut dexter uentriculus feret k tenuis qua?dam cordis fubftantia dextro fepti lateri adna.
Uh

fceretur. ' Vniuerfananq? cordis fubftantia,pra?teruentriculor fptum, dextri uentriculi am. t^mm plitudinem conftituens,tenuis admodum eft; qua? autem fniftrumuentriculum orbiculatim

'

"xi- ambitfformat^

wrf-

craffauiftur,pra?terquam^

m*cm uentriculimfupei'ficiesperqumina?qualiseft,cV multis quaf foueisincarneam fubftantiam te* h' penitius impreflsobfta.Nec? ifta? adlateratantum , cVf feras estais omnibus difldionum

cordis carnea fubftantia tantaamp^^

^
cies. .

_,

r ejl n

proceribusuifumfit,confftunt,ubi dexter uentriculus finiftrum refpicitmeruni per uniuerfam

S w* rifperdumc6ripfumferuareuolueris,apparentes,ne9unquamuelmexiccatocord^^ prorfusuen^^
J,DcB&pra?Wha^ i r n .-.A-i-_i_:^^
1

^,o',i^'nhTewtoiinf

r(iiitrreteslunt,(xeraciies3pc

^Cau^^ i adfibrarum
fi.

Wt

G.,o

fedcm>quos quas continent robur fkcereoftendam:quum fecundoabhoc Cap te membranarum cordfe naturam perfequar. Ventriculorum igitiir < fptum craffiffitna.ut dt.

f'qulfupetficieqt^

*k& SSwS
C'C'f a ^n

Aimirumbafconfiftentiat&lubftan^quumunuqutdemue

-,M fouft ST ^conrentmateriainterfedifferanuPorrufumillon.muneumeord.suafo '' rum&oXiolum&membranarum&

1 adSut &hinCuentrieuli

qucedamexurgatdfferentia.quemadmodumeaam &ip-

tLffqtioS ftruaionepriusdefcripta.recenfereabfurdumforet.
g"-?-

14/UK.

eo.R.D.rs y^sis,
dem orificijSi.

ET
XII

EORVN-

Caput

kmltnjigmtam^a
rmfeptimacan

dCCyaoaauaarterialisuen^adC?D.No

nauenalisarteri*adC?C. DecimamagnceartenceM w^

v p E R I O R i Capite.quo duos cordmtentr.culos complexebamur, quatuor cordis uafa8etotidemorineiaeffe5obiter!nnuebamus.Acmua^

forum quidemnumerofuntuenacaua.uena artenahs,artemueal.s & maralrteria.qu^omniafngulisadeordisuentncuosfpec'tant.busdo mnmrfeamimbus/ Venaclua ad dextrum.cordts latus dextrumqmen
dTotafig.
<dp.6lib.3 hic autem $ /.C,D,E.
tri

"uCreferturnumuerabilloinhommibusongmemdueat.nonad

*W~

mo

dleontentiofefriuolisqu^^

aeS^dnaaenus^^^
nifententix HippocratiscYPlatonis

&o

RVX LLNSS do id qus propofuiflt)retorquere eflt qum facillimm.Nif forte cum Galeno ii conueni

/ KDREA VESLI

rct,quodiecur fanguificationis ofFicinamefl haud falfo enunciauerit, quanqu eti. Achillem illum arteria uenofa? principium deturbaret.Ex dextro itacp latere bafis dextri uentriculi ad hu niiliorem eiufdnl bfis fcdem,uena caua :i amplo patentiez admodum orificio exoritur, ac ili- bfi.cd.6 u. co ab exof tu(qui totius uene cptitatem amplitudinemultum fuperat,ac uelut extuberans ad ^DC7G^cordis fubftantia? termirtos/ eircuus uiftur)furfum ad iugulum , & deorftim uerfus fptum c'f ^ d contendit:neque,UtqUifpiamfortarbitraretur,uenacauaunicoadhuncmodumenata prin h. cipiOiin duos truncos maona? arteria? c modo dirimitur,fed dextro bafis cordis lateri inftar re- *j A> b di pli ttenditur,acfuo ueluti finiftro duntxat latere uena ex dextro uentriculo enalcitur,ac Cut6fig.Q facile citraaliamdiuifonem( quod intrim arteria? magna? ex cordis bafs centro quodam- if & modo prodeuiiti liegtum eft) cordis inulucrum permeanS,furfum deorfm'que prorepit Neque profedolia%aua? exortus,aut f mauis cum Galeno dicere, infertionis eft fpecies* qum originis triumreliquorum uaforum cordis uentriculos fpedantium. Ca?terum quo'ham pado totianterioricaua?exrtus fedi fecundum illius longitudinem f dextra cordis auris f*^*7/* adnafctur , in e quod fttim de cordis urifjus fubnexuri fumus Capite, au dies . Vena igi - gm tur caua primumcordiHiscenfebimus,& ipfus ortus fimili'ter primi orifcfj loco opportuVcnxdrtC" nhabebitur, 8 Venaarterialis etiam dextro cordis uentriculo afcribituneft'que eauena, f'J|^ ridlis* quam quidem quod fanguinem in pulmonem deferat,uena?'que prorfus uicem gerat, Venam: quod uero arteria? corpus nancifeatur, Arterialem appellari antea diximus . Ha?cmulto minori qum cU h orificio ex dextri uentriculi bafs elatiflma parte iuxta dextram latus uentri- ^T* culorum* feptienafcitur,&magnxkinnitens arteria?, fniftrorfum'que nonnihil fuo caudice fifiifa incinans, c cordis inuoucrumpermeans, tandem in' duostruncos diflinditur, quorum &^/. i/dexter ad finiftrum latus caudicis magna? arteria?, pofteriorem'queeiu s caudids fedem refe- &^ VendUsdv- XUSj nm dextrs pulmonis lobos digeritur , fnifter uero in " finiftros Porro uenalis arte- w^,l1h! tnuu ria, quam in tertio libro pariter cum arteriali uena perfequuti fuimus,atque etiam ab ufu quod *M&. arem cntinet deducit'ue, Arteriam ; fubftantia autem , quod uenarum corpori refpondet, J W^ Venofam nUnupari retulimus:inter fniftri cordis uentriculi uafa connumeratur, acut ue^^g, narum corpus adipifcitur,ita quoque ex molliori fniftri uentriculi fede(ut caua ex dextri) principium ducit. Ex fniftro enim fniftri uentriculi latere ad eiufdem uentriculi demiforcm partemparipenitus modo utcua,uenalis arteria ppatenti admodum orbiculari'que orificio ^ff^Jt enafcitur,acftatimabortu,autinipfopotiusortUjinq duos truncos deriuatur, quorum dex gMiD. terfub Cordis bafprdudus,ac Cordis inuolucrumpenetrans, in dextram pulmonis fedem **/*&# Biuerfd A- difpergitur,fniftro intrim in fniftram pulmonis partem exporredo . Ca?term ha?cuena- '* ,y* ndtomicorum jjs arten'a? in primos truncos diftributio,adeo illius origini uicina eft, ut hoenomine nonnumftkdL Hdiflcdionisprofeflbreseiusin corde orifciummultiplicauerint,acidgeminantes quinque * quatuor cordis uafbrumorificiaenumerauerint. Et rurfus fortafls pari ratioue uena? caua? attendentes, ipfus quoque orificiumgeminarunt:quum in ipf etiam origine rha?cfurfum r?^' ' deorfm'que properat Huiufmodi enim quid Herophilus contra Galeni Erafiftrati'que fntentiamex feptimo de Adminiftrandis fdionibus libroinnuifle coiligitur Porro nos quatuor cordis uaforum , quatuor tantum orificia , utreuera funt, enumerabimus . Quo autem pado uenalis arteria? exortui in anteriori quoque ipfus regione la?ua cordis auricul Mdgtu *r* adnafctur, fecundoab hoc Capite explicabimus . Quartumuas,qud adhuc enarratint . ^ terid. gjft/ quartum'que cordis conftituit orificium,' magna Cenftur arteria, pari ratione ex fi- lllLi.6fi. niftro uentriculo , qua arterialis ueria ex dextro , printipium dtteens * Ex dextro enim elatifl' o.io/.a. ma?.fniftriuentriculifedislatere,cVeXCc>rdis bafs ueluti centro arteria magna enafcitur,ali- u%F'S'q quoufque red x furfum fib uena? arterialis caudice tantifper prorepen s , dnec cordis iniio- rub , lucrum permeans , in duos truncos diflcindatur,quorumunus corporisfuperiora, alter inferiora petit Atque ita profedo durorum craflbrum'que uaforum , ipfus nimirum arterialis uena?, ac arteria? magna? principiaadeorefp on dent, ut fniftram arterialis uena? latus dextro arteria? magna? lateri in ipf origine adnatum ft,mbo'que uaf hc ex eminentifma cordis uentriculorum fpti fde communeprincipiumradicem'quepofldeant, quod eoufque quL , h bufdam animalibus indurefeit, ut id Galenus reuera os efl afrmet * Ca?termY hc in fini. r^E. ftro cordis uentriculo ad fepti erninentiflmam fdem afeenfus poft dextram orifkfj uenalis m.dePdr arteria? membranam inter diflcandum latens confcendens'que Ariftotcliimpofuit,utinibi tSus animai. tertium cordis uentricuum conftituerit , illum arteria? magna? principium eflereccnfns,. c^'4' quod fane multo minus ineufandum uenit , qum quod uentriculorum cordis numerum pro animalium moleuariarefcripferit At quemadmodum Galenus in huiufmodi leuibus Se obi.

'

'

ter

DEHVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V^ 591 ter tantum traditis ab Ariftdtele defcriptionibus prolixe refutandis occupatur,ita fan Ariftcv telis fedatores hortarer,ut in Ariftotelem afFedi,fedulo humani corporis fabricam ipf refcrent,eam Galeni pacitis accurat conferentes , ut tandem Galeno Anatomicorum principi id obfjcerent,cuius difledionis profeflbres crebro infmulat, quum utcunque leuiter Ariftoteis ut in confedionibus parum exercitati errorem illum citra partium inuentionem committentis fert:ateosgrauiterincufat,quitotam uitamhuic fpeculationi dedicarunt,cVtarnenin plerifque falfi finit Si enim quis Galeni dogmatibus non addidus , ea diligenter examinaret,corrU plurimaprofedooccurrent,quse atius refelli poflnt, qum qua? jfalenus alfjs imponitAnatomicis. Non enim admodum leue cenfretur,quod infxtode Partium ufu arteria?magna? orificium amplius uenofa? arteria? orificio efaflrit; quum intrim hoc,ilo longe4 ani plius cernatur.Neq? fmpliciter Galenus magna? arteria? orificium uenofa? contulit,imoceteris cordis orificfjs id amplius efl contendit,adeoin Ariftoteis dogmata incitatus,ut no animaduerterit uena? eaux orifici uel triplo maius arteria? magnae orificio cerni, ac re uera efle , uti SC uenalis arterise orifciu grandius magna? arterie orificio efle dicebamus.Porr quod Se ego in Galeni medicina? parentis uerba iurauerim,ac philofophis nosinfedandi anfam pra?bere neu tiquam inftituerim, non lubet ha?c , Si eius generis permulta difFufis perfqui : unde etiam ad
cordis membranas frmo iam uenit refledendus*

DE VNDECIM
T R k-AE SENTES

MEMBR^NVLIS
Caput

Q^<J>

tuor orificiorum cordis*.

XIII*

membrana? feriatim inJcptima?o&auaPnona er dcimafi'

guris occurrunt.Septima nanquetres proponit uena? caua? orificio pr a?f?ldsyac K^L^Min^ fiqnitas. Oclaua trs in uena? arterialis orificio pofitas^ E?F? G notatas^Nona duos uena' lis arteria? orificij E& F indicat as, Magna? autem arteria? trs membrana? in dcima B? C? D injhnita? proponuntur*
cordis membranas nuncupamus , qua? cordis uafo rum radicibus,ipfbrum'ue exortibus adnata,calore,fubftantia,craftie, prorfus membrana?exiftunt,materierum regurgitationibus prasfeda? * Suntporroha?omnesex prascipuorum Anatomicorum fntentia un- Memlrdndt decim numro , ac trs quidem fingUlis triUm uaforu orificfjs, dua? au^ rum numzrui* tem dUntaxatuno quarto'ue adnafcUrttur + Ven caua, quam primum j dextri uentriculi Uas efl recenfuimus , a fuas membranas , uti mo do fub iungam,locatasexigit + Caua?exortui,quiuelut extuberans in cordis fubftantia, ex qua pro^ Cauemm dit, circulus eft , c alius membraneus circulus humiliori uena? exortus parti proximadh- han*. H,H. fcitur,qui prorfus pari modo ac uenaeinitium ex cordis fubftantiaprincipium ducit:& querric "Er iotu. admodum uena ab ortu extrorfum cordis uentriculo fertur , ita quoque membraneus hic cir corpus K, L,M mf' culus introrfum,in'que dextri uentriculi amplitudinem procedit nfuper ut uena caua ilico gnitum "m cordis fubftantia,excuius termino ( ut ita dicam ) enafeitur, abfcedit,folo exortu, qui breuifli 7 hWA- mus eft, cordis fubftantia? adnata:fc etiam membraneus circulus minima amplitudine cordis fubftantia? hcadnafctur, ilico ab illa abfcedens ac exada,&folida,citra'queinfgnem craf- t ftiem ualida membrana apprens* Ha?c in uentriculi cordis amplitudinem deorfum duda, non procul principi in A trs ueluti membranas fcinditur,ex ampla baf iri obtufum mucroM. nemdefnents,acuix femicirculi conuxo diffrentes Mucro autem haram membranarum paulo fupra mediam uentriculi dextri longitudinem ceflat,ne<$ aliquaexparte,quam circulari exortu membrana ha?c tribus ipfus procefibus cordis fubftantia? adnafeitur Verum ex tota inferiori fede triuni membranularum feU procfliium , qua; reliquo ipfarum corpore C7/.N. nonnihil craflor ualidior'queefFcitur , ' fibra? qUa?dani frequenti ferieenafeuntur, qua? deor fum per uentriculi amplitudinem duda?,Uentriculi latribus iuxta ipfus mucronem adnaf cun f8j. H,H, tur non quidem duntxat, ut Galertus innuit, ad uentriculorum cordis fptum ,at etiam ad reliduam uentriculi mucronis amplitudinem * Omiiis nmque inferior membranularum pars fibras illi uentriculi mucronis fedi exporrigit , qua? ipf diredo conftituitur . Pra?fentes fibra? dumembranuliscommittuntur,excarnesfunt,&: cordis fubftantia? haudadnafeuntur Vndeetiam Ariftotees ilas neraos efl arbitratus , hinc cor neruorum principium efle g 7 /gM o3o. indicauit, Vermubi fibra? ad uentriculi riucronrn implantantur, aliquoufque s carnof Dd i ma*
A

cqrpora

jz ANDREAS V E S A L 1 1 BRVXELLENSIS fubftantia adaugentur fuffulciunturq?: no aliter profedo apparentcs,qum f carne in cordis uentriculo uirgula? eflnt.Ca?term mbrana bec propter trs membraneos ab ipla dedudos procefltis,trium uena? caua? orificfj membranular loco enumeratur , atq? quod procefis iii quum clauduntur,atq? inuicem conniuent,fpiculorfulcis ftrudura fmiliter exiftant, Gra?ci Tjo^Aw^f^quaf trifulcas diceres,eos appellauere.Quenim membraneo circulo adhucpatcn te Se orbiculari fruato,tres ipfus proceflus inuicem eregione illius centri count, formam cffingunt trianguari cufpidi non abfmilem , id'que potiflimm illi cufpidi , quo in telis Turca? penetrandisloricishodieutuntur,quitriangularem quidem eftormantcufpideni:fed quo mi nus oblongumilludferrumgrauaret,anguli'queacutiores reddercn tur, illi inter duos angu^ los fulcum elimant,adeo lit cufpis ex baf in mucronem defnens,fmu trs angulos Se totidem fulcos oftendat:uti etiam hc in corde fieri animaduertes,dum inter diflecandum trs membra neos proceflus inuicem committes.Ca?term fi totius membranei corporis cum ipfus procef fibuscV fibris adaperti fmilitudinem petis,eam ex corona? forma opportune fumes , quam regum capitibus antiquitatem infcupffle,in illis que Roma? efFodiuntur magimbus uidemus. Vendlidrte, Porro quemadmodum \ uenalis arteriauena? caua? tum corpore, tum intro mittendis ad ^'G' natmc rana. cor materrjs,& ortu propemodum ccedit3ita quoque uenalis arteria? membrana? cum caua? <$rifcfj membranis pleraque exigunt communia. Ad ' radicem enim orbis uenalis arteria?, l?i*A% k membraneus circulus ex cordis fubftantia enafeitur s qui in fniftri cordis uentriculi amplitu. ^ w* dinem introrfum(ut ienlis arteria extrormm)ducitur,ftatimq? ab exortu cordis fubftantia ^D.cj/k abfcedit,uena? caua? orificfj me, ibraneo corpore hue ufque qum fmillima. Verm quum a- 9fi- c& liquantiiper in uentriculi amplitudinem defeendit, in m duos tantum membraneos proceflus tt9Jl-E*^ parti tur: forma quidem" illis qui ad uena? caua? orifici pertinent reipondentes,fed mole Se ro 7figu,^ bore fuperiores.Ex ampla enim baf in obtufum mucron finiunt,longius in fniftri uentriculi l>m. cauitat,qum caua? orificfj membranula? in dextri contingentes Horum proceflum unus dextrum uentriculi fniftri latus,alter fniftrum refpicit. Anteris enim Se pofteris inuicem de hifcunt.Secundm uniuerfm eorundem humiiorem fdem (qua? etiam ut caua? orificij mem branular um,craflior duriorq? exitit ) fibra? feriatim ex illis enafeuntur , qua? deorfum porre- 9% G'Gda?,tandem cordis fubftantia? ad mucronis fniftri uentriculi amplitudinem paflim adnafeun lM'u tur: Se quemadmodum in dextro uentriculo fieri diximus, Pcarnea cordis fubftantia adau- p9fi.ti,u, gentur ftabiliunturq? Ca?term quia membraneus uenalis arteria? circulus in duos tantum h''o>.n. proceflus dirimitur,difldionis proceres duas tantum membranulas ipfus orificio pra?fici af ferunnquas mitra? epifcopali non admodum inepte contuleris , f modopartem caput ampledentem ipf membraneo circulo,8c~huius proceflus anteriori pofterioricp mitra? cacumini aflimilaueris . quum enim duo tantum hc cernantur proceflus , utcunque eos inuicem conniuere fingas,V|o;),A^^*f cum Galeno ipfas appellare non poteris , quo d fcilicet trianguaris cufpidis fj,JiZlrl fniaginem nunquam rfrant. Vena? arterialis q membrana? didorum modo orificiorum f8^'f?t tue. membrams neque iitu, neque torma,neque etiam robore refpondent A uena? enim arterialis u, , ^ exortu ha? introrfum in cordis dextrum uentricuum haud pertingunt,fed tota?n eiusuafs /** caudice confftunt,ita ab orificio extrorfum duda?, ut commemorata? pris membranula? ab orificio introrfum pertinebant.Neque etiam his unus communis'queeft circulus , uerm trs diftinda?, Se non admodum ualida? funt membrana? , fn~ula? femicirculi modo princi pium ducentes. Vena? enim arterialis orificium introrfum, atque in fuam ipfus amplitudinem nonnihil in origine extuberans,fug ampitudinis fuperfci in trs fmicirculos extrorfum cor de latefeentes diftindani obtinet: qui craflores redditi , in ipfam uafs amplitudinem protub rant , ac fuis tuberibus ueluti trs triangulos ita efformant , ut in pundo fe contingentes circu* li extra fuam fuperfciem , fupr infra'que contadus terminum angulos conftituunt. Ab his femicircuaribus tuberibus membrana? totaipfarum amplitudine, quaffemiplena?luna?imaginem referentes pronafcuntur,nufquam uaf ipf, pra?terquamad ha?c tubera,adnata?. Harum membranarum latiflma fdes,qua? extrorfum corde magis reliquis membranarum partibus remouetur, Se fola membranarum latus eft,uafi ipfi non ronnatum, haud ita red cernitur, ac f fngula? membrana? dimidiatum circulum ad amuflm exprimrent : uerm modic id la tus introrfum obliquatur, cVnon adeoalt extrorfum'uein medio confondit, atque terminis quibus utrinque uaf continuatur. Quum itaque ha?c fuperior latifma'que membranularum pars latus'ue inftar dimidiata? parenthefs ad hune modum ( infledatur, Se ipfarum membra- nop,c> Arteritma- nularumcxortos,&aduafconnexusfcmidrcdumadgmuflm exprimat , Gra?ci has mem- p.<TJM\gnet membra- bran ulas wyymMt nuncuparunt , ab illorum C imagine* His tribus uenx arterialis mem- * 2^ufc *- branulis , r trs in arteria? magna? oftiolo Natura creata? refpondent,in nullo prorfus ab illis m ,*,* qum
.
1

DE

HVMANI

RP

FBRIC

LIBER

VU

59$

qum in magnitudine Se robore diffrentes Magna? enim arteria? membranula? tan to grandores ualidioresq? uena?arteriof* membranulisuifunturiquanto uena? artrib fa? Corpus ab arteria? corpore duritia amplitudincp uiiicituiv

DE

CORDIS

<AVRICVLIS,

Caput

XIIIL

auriculas quarta figura proponit I er K infigmtas , ut ^fexta M eJT F notatas. Verm dextram auriculam inuerfam oflenditjeptimcefigura? F?& dclattd' K. $*>

CORDIS

niflram uero noncefigura? Iy<^y dcima? L*

quidam baf ipfus adnatiifmilitudineenim,qUamilliiriftu,nori disduricuL Urx autem in ufu , cum propri didis uribus obtinht , urium nomine do- /** nantur.Emicat namqp adutrumqp Cordis bafs fe capitis lattis appendix 44fi.Ufi- ^^^E\^@ unus,exampliori baf in mucronemdefnens,quem ex latere quo reponi guraB. ^^^^^^% tur, aut dextrum,aut finiftrum rtuncupmus.3 Dexter itc^appridix feu r>extrcC h ^ B ad 1^^^^^^3| auris,dextro cordis bafs lateri attenditur,'1 toti nteriofiexbrtus uena? ca cuUjltus,fbr ftfoi ua?regionilecundmilliuslongitudinemobduda,cx:etiamfuomucroneuena? corporab- mamtfigu. ad fCedens, elatis nonnihil qum cordis bafis furfum Confcendii Voco autem exortus Uena? cBjproximu ^ f ongitUinem,totam eam fedem qua? uena? caua? parte qua propinquius cordis mucroni ^ uena cordis fubftantia? adrtafcitur, ufqp ad eam qua? bafs cordis ctro,aut ipfi artriali uenarai cinior eft.atcp huic exortus longitudini dextra? cordis auricute bafis longitudo rfpondet,Hu ius enim auricula? effigies pyramidemrefert , exq? oblonga baf in mucronem i cjui riori adttuv dum acutus protenfusqp eft,definit, Auricula? etenim bafs longitudo,quam uena; eau ex cor^
ces

VRICVLAE cordis difldionum profefloribus uocantuf,appendi- _ uarum

cor

deprinciprjlonoitudinemetiridixta fer triplo excecht: deinde Se longior multo eft,qum progreffus bafauricula? ad ipfus mu cronem pertinens.Porrigitur autem auricula baf furfum antrorfumcp, adeo ut nulli auricula
forma,quod ad bafm mucronemq?,cV deinde ad cauitatem ac comprefonem diftentionemcp attinet , exquiftts contuleris , qum coriaceis tuberibus utrinque Turcarum fellis aflu> tis quce equis fluuium tranfnataturi uefcaruni ritu magno ufu infiant, Extaor nanq* auncu> U fuperficies pro ipfus repletioneuariat:quu enim auriculain cordis conftndioneturget,op, pleta? eft cnbba undique Se a?qualis Se aqueo ueluti humore oblita cernitur. At inanita conct. dentel auricula, fuperficies ha?c rugofa ac ueluti plicis obfti fpedantibus occurritnnterini tamen auricula exteris aqueo humore,ut& cordis fuperficies,obducitunVerumquando9> c 7j. .sfi cet idrarius exterior diftenta? etiam aUricula? fuperficies inequalis,propteradipemillituncobm K' natum uifitur. c nterior autem fuperficies auricula? cauitatem circunfcribens,uentriculoru cor disfuperficieiomninorefpondet.Vtenimha?cubiuafaedudtleuistotaautreliquafe ra Se foueis plena cernitur,ita quoqj illaubi uena? caua? exortui adnafcitur,leuis quidem elt, reliqua autem amplitudine foueis ac fibrofis implexibus adeo fcatet,ut cordis fuperficie ina?qualitateuincat.Atc^heccauitasin^^ turuariat,fouea?autemnunquampen^^ fibra

rumWre^modic^eac^admodadura^quaficutic

%%*

ftat adeo ut auricula fibris ckordis fubftantia refpodeat,at carrie(que,ut diximus , nerueama Pis cuticulariscs Se fubnigricans eft) corde difTerat.Nec? ab hac fibrarum cum eagarnis cornniixtione uix cutis crafitiem fuperante,aliud peculiare auricula in fui conftitutione afcifcit .no enimuenasarteriasccVneruospeculiarta^^^ la ^nnexus propemodum ita fhabet, finiftrum fui bafslato
1

d^o rdisfub^, ^- "

u1>iLerioruLe^

b^xtremo auricula prodit.Dextrum autem bafs latus uene caugcoi^feciindumipfiuse^ orm cordeon*i^

79 ftra^cordisauriculaplera^cumdextrapoffid

fiKft

.^S?

****** * d******

XuemT^ro

^4

ANDREAE

VES A LU

BRVXE

LLENSIS

minus Uena? caua? orificio uifitur . Quod ad externam internamq? attinet fuperficies,auricua utcuncp refpondent. quancp exterior finiftra? fuperficies rugofor magis , multoq? inaqualior femper occurrat.Interior autem fuperficies fmiliter atq? in dextra auricula inaqualis , Se foueis obfi ta cernitur.Subftantia etiam fmiles funt:uerm fniftramulto durior,ac minus in conftridione diftentioneqj fequax uiftur . Quinetiam fi illam dextra? confras , uelut marcida exicca. tacp fpedabitur,adipe femper magis qum dextra exteris abundans. In connexu prorfus con eniunt.nam uti dextra uena caua cV dextro cordis lateri fecundum caua? ortum adnafcitur, ita quoq? finiftra dextro fui bafs lateri cordis fubftantia?,ubi uenalis prodit arteria, conafci tur: fniftro aut latere ipf uenalis arteria? corporVfu, ut fuo ordinepaulo poftdiduri fumus,pa rum admodum inter f diffrant . Nunc enim omnium cordis particularum,quarum iam numerum,ftum,formam,connexum,flibftantiam'que complexi fuimus,ufum Se fundionem fe riatim fubfjcere enitemunid non pratereutes,irt foctibus Se nuper natis animalibus auricular molem longe maiorem exproportione occurrere,qum in a?tate prouedioribus*

CORDIS,

iySIVSClVE
Caput

H^CTENVS X
JS.

COM

memoratarum partiumfunclio <& ufiisyipfarumfy conflrulionis ratio,

Corcuiut dm

irafcibilis,feuuindida?honoriscconcupifcibilis anima?fedem efl, Hippocrati, Platoni, Galeno , Se Stoicis ac Peripateticis pariter omnibus mafedes. conceflum fuit . Verm ad ha?c, Zeno , ipfusq; dogmata corroboraturus Chry fppus, Poflidonius,cateraq? Stoicorum fanvlia, Se Ariftotcles cum Theophrafto,reliqusqj ipfus affecliSjCorprincipiumfontemcj? efl uoluere,non nunc dida? tantum irafcibilis fcultatis , at etiam eius qua? ci borum,potuu,8c"uenereorueft appetitrix, quam alteratric Ariftotees, ain uer naturalem, alfj autem fmpliciter concupifcibil appellare cfueuerunt. Deinde etiam Stoici un cum Peripateticis rationis uim,cV,ut femel dic, anima? principatu in corde coloca runtjomniidinanimali fundionuatqj offcioruinitiumefl arbitrati. Quancj intrim fjdem inter fedecretis pugnt. Ariftotees enim, Theophraftus, ac reliquus Peripateticor chorus, Se ex Stoicis Poflidonius,irafcibil uim,ac ccupifcibilem rationalemq? unius fubftantia cor de proficifcentis facultates efl aflrunt, anima? aut fpecies partes'ue efl inficiantur/neq? eas di ftinguut.Chryfppus uero Stoicor non poftremus,fcut in unafubftan ti, ita quoq? in unam facultatcV iram Se cupiditate cum ratione cogit. Athis omnibus refragat, ex diuini atq? inter medicos facile primarfj Hippocratis,&: inter philofophos eminentiflmi Platonis fenttia,Galenus,quu in alfjs plerifq? locis, tum potiflim in noue libris quos de Hippocratis Se Platonis dogmatibus infcripft. Illis namcp libris trs anima? fpecies partes'ue Natura admodum inter f dif crptes docens, frmiflmis atq?ffenti prorfus fuo ipfus fuffragiofacitibusdemonftra^ tionibus coprobat, iecur cibor potuumq? Se uenereoru cocupifcibilis anima, crebru autem rationalis ac principis locum effe, cor duntxat irafcibilis anima ergaftul efl concedens.Por ro ne hc forf tan in aliquem nxTouoteyoy, ac nefcio in quem harefs cenforem imping,ab hac de anima fpeciebus earundemqj fedibus difceptatione prorfus abftinebo.qu tt hodie,acpotiffi mm apud noftrates fandiflma ueriflmaqj noftrareligionis cenfores reperias : qui fi alique aut de Platonis,aut Ariftoteis, fuorum'ue interpretu,aut Galeni de anima fntentfjs , uel etiam inter celebrand Anatomen(ubi hac potiflmm examinanda ueniunt) mufltare audiuerint, ilico illum de fideambigere,ac nefcio quid de Animarum immortalitate haftareaftruut,non perpendentes necefTe eue medicis(f modo non temer ad artem accedere, neq? inopportune aMedko de rot5ti mmibro remdia applicare uoluerint)defjs que nos guberntfacultatibus cofderare, anima facul- Se quot numro fntgeneratim,& qualis quecp fgillatim habeat,quo'ue in animalis mbro fin tatihutdcfede gula conftituta fnt,& prater hac maxime (f modo id adpifci mente poflmus) qua anima coftdtrdnu fubftantia eflntia ue ft.Quaf uero non citra impietatem nullamqp prorfus fdei labem quis de grauium illorum autorum decretisnihilproponere,aut etiam illorum rationes alfjs nouis corroborare,autfriuola aliorum argumenta refellerepoflet:ac quaf no aliter de fandiflma,quac accedentibuspfjsoperibusfidefaluamur,felicemqp aternitat hominu anima adipifcuntur, cp de his autorum dogmatibus,ac quas imbecillis Se humana ratio fuppetit hoc in negocio opinonibus,loquendum interrogandumc^ foret. Nihilominus intrim deanima facultatibus, n */!,i fundionibus, fubftantia, natura, fpeciebus, 8c~ earum fedibus inueftiga tione rem ifla, libr L, tu juncttont .r i / r o &>- -i r omnes cordis atleremus cor facul tatis,atq? adeo ipintus uitalis lontem,&: caloris natiui fedem fomitemcf exipams Jkmxd& ftere,ac pulfuum autorem eflc,fngulascj cordis partes illi ad calorem fpiritumcp fpedanti ufui t4r'%: fubfer
O R

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VU 595 4,fi.B, c, fubferuire commonftrabimus. Quis itaqp cordis a inuoucri (ut fin gula ea ferie qua earUrtdem ^4%% Pnus c^^ctfonenarrauimus,pcrfcquamur)fi[tufs,peculiaredeinUolucro Capututcunqj ****&*' b. pertradauit.Deinde Se cordis ftus,antea commemoratus j in ipfo thorace eft tutiflimus,cV ab ^ COT(iis omnibus qua thoraci extrinfecus nox inferre pofnt remotifmus ; Praterea cor in pulmo- ratfa b spefid' nis id fuis lobis ueluti digitis quibufdam amplexantis medio itab confftit,ut aqualem prorfus tur i 3, 4> ex omnibus pulmonis partibus aris per c uenofam artcriam moliatur attradionem, Se rurfus c6/7.G.cr i"glnolorumrecrementoruegeiiioncminpulmonemtentetiCxiultaetiamportioneperuez pg. ca. is nalem arteriam Se uenam arterialem pulmoni fanguinem porrigat. Ad hCjCor non admo> hb.j. jLim procul aD ore,per quod infpiration perfici neceflm erat,locatum, eam corporis fedem i figxp.is nihilominus obtinet,ex qua commode per arteria magna ramos toti corpori natiuum caloiib.3. rem,fpiritumcpuitaIemofferrequeat.Quamuisetiam,qu6d ad totum corpus attinet, mdias xfi. ap. i* partibus tant fuperis recdt, quantum pubis ofl coalitu diftat.is enim eredi adultorum corporis exquifitiflm habetur medium,no aut umbilicus,quemGalenus cordis fitum enar Lil.i.dept rans,medium edium adamuflim efl cenfebat. Infuper no omnes corporis partes fdem fedem aque aqu tutam (y PL 'nSTf* atonpi. f 6ji. a, b. nanifctur, quandoquidem bafs ipfo s mucrone impenfus occultatur,thoracisq? mediam g 6h-c- fdem magis occupt. Non enim omnes cordis partes, quum idem ufis fngulis haud delege- Omnes corda tur, pari tutela indigebunt. Partes enim in baf coftituta , uafbr explan tationicV exortui de- ^el non *1 ftinantur. Qua uero ab hac ad mucronis ufque cacumcn utrincp in lateribus,& anteris pofte rei h 7 fewR> riusq? habtur,cordis uentrieuloru parietes cenfntur,atq> ad uentriculos coficiendos fubff Q^9^ ^* uiunt.Mucro aut quodam modo proceflus eft ualidus,ac propter cordis fibraru hc colledio
c
l1

p>q1 nem copiamcp, Se carnis eas fuffulcientis ampledentisq? duritiem,folidus admodum, Se uelut
!"

cordis uentriculorum operculum recenfetur,inftar propugnaculi uniuerfb cordi prafedum^ adeo ut mucro fecuris,qum bafs ipf pedoris os anterioraq? corporis accedere queatv Mu cro itaq? cordis portio ignobilifmacVabiediflima creditur:bafs uero, quoni uaforum exor tibus praficitur,omni eft primaria:quacunq? aut inter has funtmedia,cumuicinarumdi gnitateproportioneexigunt.Qua enim bafuicinis accedut,paulo minus habenda funtpotiflima. At qua inter has funt media,quantum abfceduntab alterutra extremitatum,tantuab earumdignitateueldeficiunt,uelaccedunt. Quod porro propter bafm quoq?quamlatamam sfi-cje- plamcp ob * quatuor illoru grandium uafor initia efl oportuit, cor non exadrotundu efw 6figu. i, ^um Qt3etiamQ' n5 dicatur, omnibus manifefti efl confj cio. Quancj Natura intrim cor fph c Forma cor' ' rica figure iniurij s innoxiferdisomniupertinaciflma,cx:cateris omnibus capaciori^ade <&*& accedere uoluit, ut cor in maximis ipfus dilatationibus prorfus fpharie appareat,quadmOdum in ipfus contradionibus oblongu, Se pinea nucis modo produducernitur. Necp etiam ob aliud oblongu cor efl dicimus,qum quod id in mortuis concidens,produdum9 femper ofenditur. Si enim id in mortuis ita diftenti obferuaretur, quemadmodu in uiuis fedionibus id quoties dilatatur breuius quidem, fed latis fieri fpedamus, tune mrit non oblongu, fed ^ rotundu,ac paulo minus toto fpharici efl cenferemus. Quis autem cordis fubfttia ft ufus, tiJu^ J * in decimo Capite, qudo cordis cum mufculo c5munitatem,cxC rurfus difrentiprofequeba mur,neceffario complexi fumus,pracipu tum explicantes, cui potiflm muneri triplex fibra rum genus cordis fubftantia intertexens, dein cV caro has ampledens & fuffulcis, praficerert k6fD. tur.Caterm k uena cordis bafm corona inftar cingens, Se ramos per extef n cordis fuperfi- |^*** *""" ciem deorfum baf exporrigens, cordis fubfttie nutriment fuppditat,argumtoqs ft,cor> dis fubftantia potius {^nguine craflore hac uena dedudo, qum tenuiori Se leuiori Se expur oatiori quem cordis uentriculi cotinent,enutriri. Neq? eti. hanc mihi fententi ejUis d ifturbaret,etiamf uenacoronalis ramos no penitius,fed ueluti fperficietenus in cordis fubftantiam difparoi cotenderet, quu tt innumeris mufculis etiuniuerfo Cordis corpore crafloribus u nas duntxat ad extimcfuperfici adnafi fciamus,pauci9 admoduin Uniuerfb corpore fint,^ qui in ipfru uentres uenas penitus diflminari permittut. Deinde no ofcitanter perpendendi U/g.L.e ueniutpracipuiuenacoronalis'rami^exbafi deorfum uerfusmucrondefcejidtes,quorum ^g B* unus anteris,alter pofteris exporrigitur,uterq? fecundum cordis uentriculu fepti dudu pro m s ^.h,h. tenfus,quafi cordis fubftctia his fedibus m fepti gratia plus alimti requireret.Qiiod eti teftan io/z.r.u i. tur ramuli finiftro cordis lateri infigniores qum dextro exporredi . nam quto fubfttia cor dis ad finiftra fnum craflor eft,tanto eti eius fedis ramuli tumidiores, frqutiorescp cernuntur.Atcphace6diligtiusfuntexamincda,quo magis fcholaftici difputatoresfuisnugis difl dionem interturbare aflueti,fefeexerucit,num uentriculus in teftinac^ fuo quem totius corpo ris gratia cficiunt fucco,an uero fanguine enutriturmon expendentes,alia prorfus fundioil oraanu aliquod, puta uentriculu,inteftina,uefcas utrafq?, urinarios bilisc^ meatus, uteru,uea r *Dd 4 nasi
,
.

59<>

A N D R E AE

VE

BRV

XELLEN

nas,arterias, Se eius gcneris organa,fui ipfus corporis fubftantie nutritioni prouidere,cV eam adionem cuius potiifimm nomine cdita funt,obire. Parum quoq? animaduertunt,publicis illis attrahendi,retinendi,propellendiqjfacultatibus fibras fubferuire,priuatarauteorund fundionum(quas irioflbus,membranis,cute,cV eius generis partibus fibris cartibus expen oronaniar jere jjcet^ in(tam duntxat uim citra fibrarum fubfdiu, autoremefl. Ouineti hue accedunt cordis fubftantia implicantes" arteria, quas per cordis fubftantiam uenarumpropaginibus w6J%.d. concomitatas defrri retulimus. Ha enim,etiam f cor inftar communis offcina calons innati io^-e>ffons ft,eumcp imprimis contineat, cordis fubftantia offerutur, eius infitum calorem tempera Ub^T^ tura.Porro quum hac adamuflim iiiquires, Galeni placito in fptimo de Adminiftrdis con-

fedionibus libro nutiquamacquiefcenduuenit,quocoronalesuenasex cordis dextro fnu pronafei docuit.illaetenim extra fnum caua enafcun tur, fupratrium uena caua orificrj 7^.g. membranularum principium,adeo ut coronales uenas adiens fnguis caua aflumatur,priuf Cordis neruu quam hac in cordis fnum fanguinem depromat. Caterm p neruulus cordis baf oblatus,tri "P 6hu> h. i*f*> ftantium duntxat fenfus gratia,non autem motus cordilargitur.Cordiscartilagineam,autf uoles dicere oflam fubftantia, uena arterialis Se magna arteria q origini additam,aut ex qua circ*s>$ potius illa uafa originem ducunt, ad cordis fulcimentum facere, difedionis profeflbres arbi ,0^' trantur:S quamuis etiam ea ipfa fubftantia,nulum prorfus cui infftat firmamentum habear, nif forf tan quatuor cordis uafa cordis inuolucrum penetrantia, uerm illa non magis huic cartilaginea fubftantia, qum reliqua cordis baf (f quid modo ad ftabilitat conduccrent) Dextricor, firmamentoefnt.Porr6cordisuentriculoruofciumeiufmodifereft/ dexter eo quod fan- rRtf*?w7 uTwsi LUnem pracipu cotinet, fnguinisq? elaborationi potiflmm dedicatur,fanguineus Latinis iuxta ac Gracis nuncupatur* is nancp pulmonis duntxat gratia, fummo rerum Opifice infgniiuftitia cordi infculptus eft.Pulmo enim qui inftar promptuarfj cordi circumponitur,ut id ab illo rem perptue llicere queat,rarus, fungofus, leuis,ac ad thoracis motus fequacifmus fieri debuit* neque eiufmodi profedo fuis fundionibus idoneo nutrimento ali potuit,nif priuatim illi fnguis ex eo quem caua cotinet leuis,arius,fpumofus,expurgatus,nihilq? minus qum faculentus , ab alio organo prapararetur, atque ita ipf pulmoni ad opportunam nutri tionem deduceretur+ Atnullum organu corde ipfo calidiflmo, Se pulmoni proximo uifeere, ad idmunus erataptius : neq? etiam aliud omnino iuftius pulmoni hac in re famulari poterat: quandoquidem nimis qum ingratum cor habendum foret, f pulmoni tam amic arem,quo nif ilico concidere emoricp Uelit, perpetu indiget, ipfus nomine attrahenti,ac obfequentiflmi famuli ritu praparti,ck illius potiflmm gratia fabricato, nullas uices refrendas putaret, ac non modis omnibus cor, ut gratiamreponeret, pulmoni opportunum alimentum(quum id citra incommodum poflt) conficere , praparare'que ftuderet Pulmonis igitur occafone dexter cordis uentriculus creatus eft, quod eti liquidiflmo animalia confirmant pulmone Tr carentia,ac ob id dextro cordis uentriculo deftituta.Hic nan uentriculus in animalibus qua yenacdtiao . i , t ini c' i rificij in cor mo donntur,a caua uena quoties cor dilatatur,acdiftenditur magna fanguinis uim attrahit, s-7hm pertinents quem adiuuantibus ad hoc uentriculi foueis excoquit,ac fuo caloreattenuans,leuioremcp,&: c,c,c* UIUS' qui aptius impetu poftmodu per arterias ferri poflt,reddens, maxima portione per uentricu lorum cordis fepti poros in fniftram uentricuum defudare fnit:reliquam autem eius fngui nis partem dum cor ctrahitur ardaturqp,per uenam arterialem in pulmonem deriuat,ac pro- j^.CD. inde cor in dextrum uentricul fanguinem ex caua uena quoties dilatatur, pulmoni Se finiftro cordis uentriculo atn*ahit: atque is quem in prafntia nouimus,uena caua in cordis uentricut^Anertatis jum 0nficfj eft ufus. Vena autem arterialis fangu ine in pulmonem deferendo potiflmm aul^jhisco'jhu xiliatur. Cur uero hac inter relquas corporis uenas arteria u tunicas adipifea tur,in pulmonis u * l$ fiianisratio. ffmone obiter expreflimus,quum eameraflam ualidamqpfdam efl diceremus, tum pro- W,,B,C pter Continuos pulmonis Se cordis motus,tum etiam ne pulmo tenuis illius quem ctinet fan guinis plus qum ad nutrition fuffcere poflit (etiam f qum plurim o in digeat) fbi alliceret: dein utpulmo,continuo ipfus motu Se calore fnguinin arterili uena dedudum fbi magis excoqueret, fpumoforemp redderet.qualis is iam profdo eft, qui per arteria uenalem ex fini ftro cordis fnu pulmoni offrtur,quum is iam in utroque cordis fnu elaboratus fuerit. Accedit hue, arterialem uenam organum foli nutritioni opportuniffim fubfertliens, quodep fecun dm pulmonis compreflonem Se dilatation? quiefcere,atque qum minimum moueri oportuit,magna Natura prouidentia alfjs corporis uenis impfus rigidum,craflimc,cV coprefl diatatuq? diffcilius fa<ftu efle. Hac fquid ratione uena arterialis propagines, arteria uenalis Se afpera diftention Se dilatation haud impedit : quum intrim f illa propagines fequaces eflnt,atqU lui ocCafone diftenderenturs magnam pulmonis amplitudinem illo dilatato im-,

plerent*

fol

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VI. 597 pierent,ox rurfus compreflb pulmone fubfiderent,magnamq? uim in afpera arteria propaginibus ex pulmonis coprefl fieriprohibert. Et fane hinc dum de uaforum roboreloquimur, ^extrf c*' * ^extra cordis auricula ufum petere poterimus . Quum enim cor ualido impetu diftentu fan- j^ ^^J

guinem in dextrum ipfus fnum ex caua allicit, Se quodmodo rapiens eum abfbrbit,quumqV cfiruionk ipfa uena caua ut ex illa in alias corporis partes languis non ita, ac ilie pulmonis tennis gratia rati0' nutritionis refudaret,non adeo craio uaidocj5,ac arteria conftat corpore3periclitaretur profe do uena in ualida illa cordis attradione,ne rumperetur, nid fagax Natura dextram cordis auriculam creaflt,quead cordis motus fquax,& ianguinepena,quum cor dilata tur, fnguin eum quem continet, in dextrum uentricuum diffinderepoflt, ipfaq? quodammodo in uen tricuum attradionis impetum folutura conublueretur, cordiq? inftar promptuarfj effet. Atq? huieufui auricula correfpondet cuticularis conftrudio,qualeuis Se iniurfjs intrim perfren dis contumax,& ad cordis motus fequax eft. caua autem uiftur,ut contin re materiam poflt: Se fibris cftituitur, ut attradioni, retentioni Se expulfonifubferuiat.Neq? etiam carne, qua fibras illasampleditur,deftituta eft. Verm quod cordis fubftantia ipfus auricula fubftan tia adeo conuenit, uidetur oftdere, Se innata fbi facultate ad fnguinis euem quandam cor dis uentriculo praparationem conducere. 4cque mehercule ofcitanter,f quis indefeflu sNatura operum indagator fuerit,auricularum ufus uenit expendendus.nam modo cmemorati ufus nequaquam pracipui uidentur, quod uel ex illarummotu corde penitus concideite,8 y Vf 'mu fi fa U1U-S fe(fu0mbus y tranfuerfm difledo queas animaduertere, quoties in uiuo animante cor * dis motu iam ceflante,neq? dilatatis cordis uentriculis, auriculas tamen adhuc palpitare,diftcn diq? ac contrahi obferuas.Caterm neirrita cordis dum dilatatur in dextrum fnum fnguinis ex caua uena fit attradio, eodem fciicet rurfus dum cor comprimeretur per idem orifici Eu* Z7fau-K> ripiritu,propulfo/tresmembranulas caua orificio Natura prapofuit,qua quidem fnguis MeI>id~ nem dilatato corde in finum ex caua inriuere imunt. at compreiio corde,ne idem m cauam re- ^- pr*jh * fluat,prohibent. Quum enim dexter cordis fnus diftenditur, quod fit quoties breuior reddi- rumufits. tds in atitudinem infgniter proficit,tunc membrana illa laxiores fada, ad uentriculi dextri lateraccidunt, acfnguini reclufb cauauena orificio adituniprabent. Atuentriculo rurfus conftrido,feu,ut in conftridione fit, longiore fdo,& intrim arctato, membranarum fibra, ipfaq? membrana propter cordis mucronem ab ipfus baf magis abfccdentem tendutur. Se quum uentriculi mucro in eum modum anguftior efficitur,membranularu quoque fibra mu croni uentriculi potiflmm adnata, inuicem colliguntur,ac proinde etiam regione centri ue 11a caua orificij, fuis extremis inuicem accedentes,orificium id occludunt, ac quo minu&ian^ guisrurfus in cauam profluat, obftaculo funt. Verm SC ad hanc adionem/anguis ipie uen triculilateribus compreflsauxiliatur.isnancpquum uena? caua orificium petit,adpofteriorem membranularum fedem impetu ruit, cas uerfus orificfj centrum comprimens,utiila maois inuicem cobmet, autor eft, fibia ipf ne hc illi aditus detur,obftat, uena? tune arterialis orificium accedens, quod quidem in cordis cotradionibus patens languinem uerlus pulmo- ucn< or/^ * * f*gu' E: nem tranfmittit. at quo minus idem rurfus dilatato corde in dextrum fnum regurgitet, l trs ratio. ' ' membrana arterialis uena orificio prafeda cauent. Illa etenim quia principium cum uena arterialis origine durant, ac furfum tenfa,in uena cauitatem cefnt,atc ad uena latera conci* dunt,fnguinin cordis contradionibus prompte in uenfuere fnunt. at quum is rurfus ob cordis dilatation ad uentriculu uacui fuga retradus, aut etiin pulmonis copreflone uerfus uena arterialis caudice protrufus ad cor impetu uergit,per uena latera defcendens,inter uene

uehemtius corfua dilatation fanguin retrahit, ipfeq? pulmo inter expirandu comprimitur tanto exadius membrane uena orifici obturantes, fanguin in cor refluere prohibtaierum n ita accurat idpraftCut nihil prorfus fnguinis in primo retradionis impetu in cor rurfus denWNam obftaculum, ne quid penitus regurgitaret,effingere, fuit impofibie. Caterum quum arterialis uena membranula nullum nif fanguine refluente impetum fuftineant,qua *7/.n,n. autem uena caua orificio praficiuntur eti fecundum cordis motus b fibrarum fu ara quibus dextri cordisuentriculi mucrone conafeuntur interutu,tenfon experitur,haud mirum eft, has illis long ualidiores Natura pro cra ta s efl,atquehuic eau? orificio auriculam propter uehementem cordis attradion prafici, fine hanc fabrorum follium arem attrahentiu modo cor moliatur, id enim cordi magis qum cuiuis alfj ineft:fiuelucernaru ffammaoleu attrahen usut tis ritu,quippe hac uirtute cor qu innati caloris fomes exiftat,haud deitituitur : uuerurumagnes
9

5PS

A N D R E AE

VE

AL

BRVXE L L EN

magnes familiaritate qualitatis ferrum trahit:quid nancp familiarius eft cordi ipfo are,ad infri gerationem Se caloris natiui enutritionemcdeinde etiam fanguine utilius Se benignius nihil,ad 8in<-jhi co^ enutritionem ac fpiritum uitalem reftaurandum cenfetur/ Sinifter cordis uentriculus, quod c Vikt'm dis uentriculi pritLim uitalem pracipu contineat, Se coficiat, aremq? ampledatur,difledionis profeffbri^ V~&Zs^d7o. ^us fpirituofus areus'ue nuncupatus eft. Hic tantoVafloribus ex cordis fubftantia lateri- dvcteii bus qum dexter uentriculus,coftituitur, quanto materia quam ipfeinclufam feruat, leuior,ra Xn-h* riorq5,cV euaporatu promptior,uelociorq; illa eft, quam dextru in fe h abere diximus. Eadem enim eft laterum horum uentriculorum in crafltie ob cotentam in ipfis materiam ratio, quam in uenaarteriaqp tunicis efl aliqudo comemorauimus. quanquam etiam fortaflshumana machina architedus, fniftram cordis uentricuum craflioribus lateribus etiam cftituerit,ut ille laterum grauitate fnguinis in dextro uentriculo cotenti copiam penfaret. Minus enim fan guinis in fniftro uentriculo aflruatur, eftqj is plerunque tenuior &fiauior, quanqu intrim quandocp contrario craflor rigidiorq? appareat,calidior uero femper.Porro reliqua qua ad

^lo

'

Cordiscarni^

huius uentriculi partium ufusenarrationem requiripoflint, ex dextri uentriculi enarratione non importun petentur. Quemadmodum enim dexter ex caua fanguinem trahit,ita quoque fnifter arem ex pulmone in* arteriam uenalem attradum, ad fe dilatato corde allicit,tiIoq? ad '6fa> 9 caloris innati refrigerationem Se fubftantia ipfus enutrition,fpiritumq? uitalem utitur,hunc Pg' arem excoquens & praparans, ut is un cum fanguine qui ex dextro uentriculo in finiftrum per uentriculorum fptum copiofus refudauit,in magnam arteriam,totumcpadeo corpus de^_ poflt.Quodautem eiufmodialterationibus,cordis caroinfgni artifieio rerum con-

ditoreadiuftitiamtemperatapraficiatur,quoaddiuinamhominisfabricamcognofcerepofli mus,fatemur. Caterm f qua fuliginofa recrementa ex hac aris in fniftrum uentricuum di Vev.dlii drtef latato corde contradi emutatione,ipfocp innato caloreproducantur, ea rurfus per arteriam ue ria corporis nalem cftrido corde in pulmonem excerni arbitramur. Atque ea potiflimm arteria uenalis ratio. corporis eft ratio, nam continue) indefeflecfj arem ex fafpera arteria ramis,ipfoq3 adepul ^jg* monein fe affumere debebat,cV rurfus fuis motibus cordis rhythmis correfp6dentibus,fuligi nofas eiufmodi reiquias in afpera arteria ramos propellere : quod fan diftculter admodum feciflt, nif corpus tenuius rariusq? alfjs arterfjs nadafuift. Nam etf ha eund cum reliquis partibus corporis ufum praftt,in quo hac cordi acc6modacenfetur,notamen arteria pro ipfarum mole tantum arem qui illis non per occultos meatus,fed per pattes in ipfis cauitates corde un cum fanguine offertur, affumere,rurfsq? propellere, ac arteria uenalis debebt, adeo fan ut hac neceffario tenui Se uenarum corpore confirmata ft.Quanquam natura int rim adeo fuafecuritati atque poflibile fuit, prouidittquippelongum ex fniftro uentriculo ad pulmonem dudum(qui ipf nocuus fuifet)pracauens,ftatim in ipfo ortu eam diuift,atcp bre uiffmo prorfus dudu illamin pulmonem digeflt, ut hac ilico pulmonis fubftantia undique fufFulta,implicitac|?,raptionis periculo fecunor euaderet.Deinde Se ex ipfus corporis tenui* tate, quam Natura nid illa maxime indiguiflet,facil uitaflt,aius ufus accedit,pulmonis nutri toniaccommodus.nam hac arteria,ut relique totius corporis (praterafperam) omnes,fanguine tenui ac fpirituofb oppleta,etiam pulmoni idoneum fuppeditat fanguinem, id pulmoni fupplens , quod nimium fuera rigidacp arterialis uena ob corporis fui craflitiem,& inguin quoq? minus qum arteria uenalis fanguis,leuem areumq?, pulmoni denegabat. Porro g fni 2 9J*f' Siniflra- cor ^ra corcj{s auricula uenofa arteria adnata, idem prorfus offcium huic Se fniftro cordis fnui ****[&. praftat,quo uena Se dextro cordis uentriculo dextram auriculam ufui efl diximus:cV finiftra auricula mnto minori cauitate donatur, quanto etiam arteria uenalis orificium, caua orificio anguftius uiftur.Deinde ar etiam ipfo fanguine fquacior eft,adeo ut Se hac quoq? occafone finiftra auricula iureminor dextra creetur. Nam quumarita promptattrahatur,n tantum periculum erat ex attradionis impetu(qui potiflimm uacui fuga arem trahit) uenofa? arterie corpus,ita atque caua couelli. Quod autem finiftra auricula pro ipfus mole paulo carnofor ac perinde etiam craflor Se pinguior,8^ ad motum minus fquax qum dextra auricula cerna tur,aroumento quoque eft, ad quandam materierum prapartionem uriculas cordi famuaMclrdnuld, r ^g^ uriculas ipfas proportion quandam cum cordis fnibus fbrtiri+ Porro ut auricularum leJTo- mZ par ufus eft, ita etiam fniftri uentriculi membranula ufu penitus cum dextri uentriculi memgna arteria branulis conueniunt.h Dua enim uenalis arteria orificio commifla, ac introrfum in cordis 1 ufa' uentricuum deduda, corde quidem dilatato arem ex unali arteria in uentriculu ferri admit' tunt,ipfarum fibris propter cordis mucro nem uerfus bafm in dilatation magis ad dudum la xatis, ipfscp membranulis ad uentriculi latera concidelltibus . Qu autem corconftringitur, obftaculo furtt, ne ar rurfus in uenalem arteriam rut, irritusej? cordis labor effciatur. quan
!

quam-

t> HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VL 599 qum intrim credamus has membranulas quum dua duntxat fnt,fuu m orificium cui prafi ciuntur,non ita adamuflim obturare,utfuliginofs excrementis per uenalem arteriam exitum fife.B, C,D. in cordis conftridioneprapediant Quinetiam magna arteria orificium occupantes * mem braneos omnino fundionerefpondent, quas in uena arterialis orificio haberi retulimus.Ha fiquidem in cordis cotradione fpiritum uitalem un cum fanguine, quem impetu ruere Plato dicebat^in magnam arteriam profluere fnunt.at corde rurfus dilatato,:fpiritucp ac fanguine denuo ad uentricuum trado, illius regurgitationin uentricuum prohibent, fanguine nimirum eas uerfus magna arteria orificfj centru (ut in arteriali uena fieri nouimus) coprimentei Prafns itaqj liber conftrudion partium,quas Natura area fubftantig reficien da fbref Q* A li~ cit,utcunq? complexus eft, qua quum fui fpiritus magnam portionem ad animalis fpiritus in ^ ?2T^ cerebrogenerationmittunt,opportUn quum iam eufcphumani corporis harmonidedu ximus,fquti libro cerebrum fenfus ac motus arbitrfj principi Se rationis fdem,omniumcp uifcefum in altiflmo corporis locatum regem,aggrediemun Priufquam tamen huic libro colophonemadfjciamiOperapreciumfuerithoclibrotraditarum partium adminiftrdafdio* nisrationeo ordine copledi, qua proximpraceden te libro, cibipotioniscpac generationis prganorum fedionem docuimus*

CORDIS,

TV L MONV
.

M,
^X V L

RELIQVORVM

que rejfrirationiferuientium orq-anorum adminiHrandi ratio*.

Caput

NATMIC A M hancadminiftrationeineo cadauere,quofupriori

*t
nwf.tu. A.C,D,E
F.G.r.-

4 UbX.
M.N.
&Jrg; crfp.6

libro defcripta organa aggrefls es, perfequi conuenit.ita enim prafns illiadminiftrationi,cVeiqua infptimo tradetur libro accommodabi' tur,ut in eod corporeuniuerfm humanarum partium fabricam in cad uerum penuria, alfjs oftenderequeasiVt enim fmulomnia inunoprimm tua folius opra adamuflim difcas^impoifibile arbitror.Praeedeii tis itaqjlibri cotinuata adminiftratione, fuftentculum ceruicifubfjcito,

cfi.C4.iz U. 3 b,c,f,g.

cuius opeea exporrigatur,caputcp in pofteriorareclinatu pendeat.in quem ufum quadrangu difi.cap.z laribus illis fidilibusq? lapidibus uti confueui,eos fecundum longitudinem tenuioribusfuis la ^.4N,0, teribusmenfainnittesceruicifuppons,ac caput dprimes. Deinde utin fcido libro dorai, Mufculoru ^rZdS.tetttai X. cr ru~ faci Se uniuerfm colli anterior fd cute nudo,ac primm faciei a mufculos, qui frtis cutem jbrumadmm* nriab K,b, t fimul mi- Se palpebras,deinde quigenas,labra, Se nariu alas mouent aggredior,no prateris in altero la ftrao.
xtorumatit

tere'uenarum/arteriarjC^neruoruramos.Quumitacf adeumquempracepimusmodu, 4 mf.tah fac{{ mufulos demonftraueris/ eos qui ofl v imagine referenti proprfj funt,ac qui pedoris ' 'tab.G. of^e in prima lary ngis cartilagin feuti aflmilat feruntur, aggredieris. Deinde pedoris ofl e4.tab.-R> &clauiculissmufculu liberabis brachiu pedoriadducent, infuper11 illum qui clauiculapri Q,s/r,v, m2e coftac inferitur . Ad hos, * mufcul quoq? fcapulam pedori adducentem coftis feparabisj f 4 tu Pin uenis,uti ia diximus, eu arterfjs neruisq? obferuatis.aut mufculos inuno latere duntaxat,in alte N. ro uero uenas, arterias Se neruos expendes:quoru fries f memoria exciderit, tertio libro SC t<tb. L.j quarto uenit petda. prafns enim locus in immfum excrefceret,f ill hc quoep ordine recen^ g tdb.A. ferem.Poft hos pedoris ofl Se clauiculis refcabunt,qui k hinc ad mamillares cpitis procef> h4.tub.d. istui.v. fus afcendut,hac in omnibus obfruata ratione, ut fnguli fuis quibus infrant ofbus integri h. 4 tab. e. adhuc appenf ferutur,poftmodumq? in oftenddo reliquoru fui articuli mufculoru numro l tfaub accomodari poflint. Quo'nam aut artifcio fnguli fnt fcinddi, quidep in cuiufqp fdione pri hut in dex- uatim ueniat obferuandu, in fecundo libro fuis locis abund fum perfcutus.n prafentia pe> c^y^ m ktm$ ^oris ofl 'clauiculas acutiori cultello liberarecontendes, robufta quibus illa pedoris ofi col ^peiorllcf. tabJim lantur ligameta diuids,ac intrim accuratiflm caus, ne cultello alti s iniedo,qua huic ar feUeratio. m AWor ticulo fubfunt uaf uulneres. Atcp hic racartilagin examinabis, qua clauicu pedorisep ofls purs 4.fjg. finum,preter alias articulorucartilagines intercedit,&: aliquoreponenda eft, ut illa poftmodu *fW il &dieti connexu (f uifum fuerit) uti queas. Liberatas aut clauiculas niteris ui pedoris ofl -tifUmum b attollere,ac ab illo primaq? cofta in exteriora refledere. ita enim prima thoracis cofta cartila^ CefiM m* cr Avfig. ?0jqu cofta ofl cotinuatur, in confpedumueniet:quacultro non admodum crafloab ofl %" * TvtcT & " liberda, hc quoque mente adhibita, ne culter profundis mergens,quicquam in iugulo JJ^Jq^ e/l insmu- uitieu Vbi prim^ cofta diflecueris cartilagin, deinceps ordine reliquas omnes a coftis cultroi bxxhUratic lesnouacula dirimes, iineamtercouaies muicuiosaainoracis ew.or.uefcultab. autfuolesnouacula dirimes, contmuaq? continUacplineaintercoftales mufculos ad thoracis uiquecapa> ufquecapa> w Memhr.tUf^'j; citt ixxiest Liberatum nunc cum cartilaginibus coftarum oflbus pedoris os,nonihi r%*^' m modo in dextrum, modo in fniftrum latus p refledendu eft,cV thoracem intcrfpien p&g eXtmit eleuatum
tes

oo
tes membrana: qu

ANDREAE

VE

A L II

B R V XE L LE N SI

pedoris ofl proxima funt,ueniuntun cum cordis ftu infpicienda* qDeincepstranfueffa fedioner fptum tranfuerfum pedoris ofle ipfiq?adhuc corn mifls car |v'"& tilaginibus dimi dbet, & pedoris os fua mucronata cartilagin furfum attolli, fenfmcp ab il- p^. lo thoracem interfepints membrana diuelli. quod quumceris, uerfus cadaueris caputpe- r.fo iAl doris os refledes,moxqj iuxta glandium, uenam 8t" arteriam utrinquefub ipfo prorepentes ^>R-7 retuforicultellointermembranulasinquires.quasquumfngulasuinculisinterceperis,ospe j*W doris cum ipfus fmul uafs thoraceauferes,tunica coftas liiccingentis fpeciem Sec interco- ^ rf^f* ftaliummufculorum,quiintercartilagineshabtur,naturperpendes.Autmufculisillisnon b^d,^ aliter examinatis,os pedoris aliquantifper repolies, dum thoracem mouentes mufculos fmul J.W* omnespoftcordisadminiftfationoftendereuifumerit.Quautemeaquainthoraceaggre- m^ diendfUperfuntcommodius commftrarentur, confueui primmhamulohincinde coftas fuccingentem membranam auellere,8<: manibus fi alicubi pulmo illi fibris cohareret,ab ipfa dirime^e. Infuper peftufo coftarum quopiam interuallo cui pulmo dnexus eft,demonftrare foleo,quo'nam pado hominis thorax fubinde pertundatur,non ablit intrim refpiratione, neque pulmonis mouiqiefcente/1 Moxdfuifs intercoftalibus mufculis, coftas ad mediam Rrij feripfarumlongitudinfrangerefolitusfum:quodparuofitnegocio,ffingulafeorfumm^ } nu fortiter apprehenfa ui euertantur,infledantur'ue. Verm pofteaquam facilem illum paran di fceleti rationem adinueni, ut ofla cadaueris illi compingendo fubferuiant, coftas intgras referuari malim, Se manibus fmul omnes coftas quantum licet extrorfum retorquerc,& dein aliquoufq; diuifis intercoftalibus mufculis, inuicem coftas fenfm dirimere. ita enim fatispatens thoracis amplitudo efficitur, potiflmm f fecundum dorfi longitudinem,ac ad thoracis fer mdium, lapidem,aut globum aliquem fubieceris,cuius ui dorfi gibbus extra thoracis am plitudinem promins,intro in thoracis amplitudin ducatur,grandiusq5 inter dextri fniftriq Neruorife- lateris coftas fitintrftitium.Hocita<mod coftis didudis,autillo modo difruptis,parifem pd trafuerfi. per ratirie thoracis organ funt ggredienda.ac primm glandio ad fepti tranfuerf nerae fedeni,x dextrum ipfus neruum 'dextra thoracem interfepiente membrana cultello libra- xsm bis: deindef uoles,fniftrum quoque. qUemubi fmul cumyuenaiugulopronataexporri- J^p gi uideris^illum iuxta fptum rumpes,uerfus ceruicem,ut poftea ipfus uideasz originem, illum K fofe refjciens. Mox membranas interfepints cultello fecundum thoracis longitudinem inuicem uterp feiungens,atqp cordis a inulucf o liberatas,ipfarumq5 ad fptum tranfuerfum connexu,& ue y^m Cordis nuo,' narUm arterirumcp in ipfs frie perpenfs,illas thoraceaufere.Id duntxat pracauens,ne Zzpxa.n Iti VY J * f. i _ u j jm< t lucriexamen. uasai{qu0dinfgnius ladatur.rami enim membranas interceptantes, & cordis inuolucro in- Itb.^nb, tertexti, etiamf diuidantur,uix notatu dignum aliquod fnguinis profluuium concitant. Iam ^ R ^ tempeftiuum eft folis manibus cor cum fuoinuolucrohinc inde mouere,quisc ipfus ftus D^G, formaq? inuolucri fnt examinare : quanquam Se ad id fummopere conducit infpedio,quam modiceleuato pedoris oflkcordecp adhuc immoto membranarum interfepientium caufa fie ri uolui. Pulmonis quoque lobi manibus iam funt contredandi,ut Se ipforum numerus,ftus, formai indagentur.ac tandem cognofcas,nullam pulmonis partem uena caua qu b inter f- ^^a ptum tranfuerfum Se cor c5fftit,in hominibus fubfterni : im uenam fmul citra 9 interuallu^ Se fptum Se cordis inuolucrum penetrare,cV: qu uena hac ducitur inuolucrurnmagna ampli c?/. g,?. tudine hominum fepto priuatim conafci. Atque hac,qua Galeni placitis penitus renituntur, Se uer paradoxa ex honiihis haud mendaci libro deprompta funt, neutiquam pratermittere conuenit,quin rabUlas illos fufUrroiiescp appelles, qui quum fedion ablunt,apud alios tam acriter f Galeni dcrta tueri arbitrantur: inter fecandum uero Se prafenti corpore prorfus,ac f quis lingum illis prafcidift,flent.Catei m dum pulmonem obiter contemplatus fueris, inuolucrum cordis longa fedione diuidetur,cV liquor ipfi in na tans fpongia extergebitur,a 7^*t demum cordis uafs inuolucrum refecabitur, adhibito ftudio ne e fniftri recurreUtisnerui cfi.g^ Cdua uena pffncipiuitietur.Vtuerocauauena per fptum tranfuerfum tranftum,acipfUsperthora- dudmic. djlriLuttonts ^^ duclurn examines, fdionem fepto ad uena ufque caudicem in duces, pracauens ne duos
3
f~sv*

>*7/vW -

"*

r*.

"I

W 7

-_

_J

,-.

-t *-*

-i.

s*+* /-s.

4"%

1:1%

l*

'

l1

per tnordcem

cr iuguhme' rum cauauena

xamen.

pfopaginunlinilludexcurrentiumradices nmuluulneres:demiurlumpau> latim cOnfcendenSjqug caua dextra cordis auricula commuta tur, citra ullam fdionem ob^ feruabis.Sic qubqU fipra cordis bafm, cua dextro latere'1 uenam fine coniuge eiiafci inu nies :cuius ramos dudumq? melius difees, f primm dextram pulmonis partem uerfus finiftrumltuSeluueriSj&poftmodum fniftram in dextrum ltus reuolueris.hachanque citra fdionem fiuht obuia : CjuanqUarrt exempto corde Se pulmonibusj ll dhUc licebit exadius intueri.Nec fan hac obiter funt fpedanda, at grauiter ntur? aftincium in uena coniuge ca >rremis dudu,princjpiocp indagandum eft, diligentercp obfcruandum,num ut in agnis Se por
cis

ffl.Cd.ou.

gtfguuc
*d ^ ^ ^

^a6kb.
jF,

DE
.

HVHANI

CORPORIS FABRICA LIBER VI.

6<?l

cis aliquando occurrit uena quapi,in fniftram latus porrigatur,iuxta caua ad cor cnexum

FdraH Pronata'Potro cauaE in iuguio ' diftributio, retufiori cultello, quo incumbens illi k glandium
fttTafigu- adimea;ir inquirenda eft.neque fan alio tibi utendum eft artificio,qum ut noftras ad manum ram tupi. 6 habeas Uenarum delinetins,mentem c$ fumma cura accommo des5ne uenam aliqu pertunhb.3. das. uero caua frem dinuenris, utraque iugularis Se humeraria* prius tamen quan-

Vbi

tum poters fnguinis inilliscomprefb,cV deinde caua uena,ubi fine pari promit uenam,Uin culis intercipientur, ac quicquid uenarum inter uincula Confftet3 corpore adimetur,cV dein* ceps abluto fanguine ilico ad arteria magna propagines rteraosq? rcurrentes adinueniendos i6fig'h fedio conuertetur. Corde itaqueinmanu aflmpto, l uena arterialis, Sem arteria uenalis, Arteria ma* "c foo, ipnusfyn tnagnaarteriaradices,qucordisbafproximafunt,intueris:quodfadueftfacilli- S9* Per thc" mum,f cumipfarum coloribus,tum ftui mentem adhibueris. dextra enim auricula uicina eft ^m^ arterialis uena, 8t" albicans, ac quodammodo in fniftraproficifcens uiftur,ac inter cordis uaf dijlnkutionis elatior eft. Arteria autem uenalis uena modo nigricat, Se cateris uafs demiflior,propter fini- cr neruorSre ftram auricula latitat,neq? adeo long ipfi us progreflus fe offert. Magna aut arteria in cordis *^^m * bafs medio fib arteriali uena quodammodo occultata confpicitur. Hanc ubi primm intuiojixu. 9 m tus fuer;s noftra neruoru recurrentium cum arterfjs effigie fedioni adhibita, omnes magna fertuli.3.et , , , , . ' , & . . . t. j . tt hkfig. arteria ramos mquinto, quorum lupenoresac mgulo proximi citra ahud opus amerunt p6ji.R eu confpicui,nif fortaffis glandfj aliquot reliquia adhuc fuperfnt. q Truncus autem qui ad dorS,T'^X' fumretorquetur, non nif finiftra pulmonis parte in dextratuseleuata intuebitur. Caterm hQu.up.iz ut rcurrentes uideas nerUos,poftquam comuneslaryngis mufculos," qui pedoris oflis elaU.3 i. tiori fede procedentes, infima fcutum imitantis cartilaginis fdi implanttur, adminiftraueris rtmuf.tab. ^ modo illos priufquam pedoris os adimeres,cum oflis vreferentis mufculis,non refcueris) s 6 fie.u re- ^xt* Par's neruum in latere primm dextro fcndm fbporaria arteria longitudinem ab illa cundmv. cultello fnfm liberabis,ipfus * ramulum quicoftarum radicibus exporrigitur, quum iuxta tifi. cap. t. thoracem acceflris, Se quos hc mufculis ex pedoris ofls fummo enatis furculos deriuabat, kk perpendens. Simulatque uer neruum ad tt arteriam dextra axillaporrigendam deduxeris, figu.T. x trs quos ad illam refledit furculos(nif yduo aut unus tant fit)qum poteris ftudiofe uicinis xfi.ca. 9 membranulis acutiori cultello liberabisme forte retufiori, membranulas inter fcindendum tra 4 p Te ncns mrcu^os uioles.quancj denuo acutus fortfs furculos fmul cum membranis incautere^ y 6 figur.b. fccab it. Iiiuentis fur culoru prin cipfj s neruu afpera arteria lateri exporredum fua cui nediz f. cupiti tur membrana,ipfq? afpera arteria liberabis,longa fedione inter neruum Se afperam arteriam 9 lib.4..m- acuto quoque cultello fada.Liberatum hoc pado neruum fummis finiftra manus digitis ap' *ol ptehenfum modic ab afpera arteria attolles:fexti uero paris trunCumqu foporari? arteria exporrigitur,dextra manu eleuabis,ac deinde mutuo nunc furfum nunc deorfum dudis mani A6figw.d. busraeruirecurrentis reflexum naturamqjperquires. Ad eundemfn moduma fniftram, fexti paris truncum foporari fniftri lateris dirimere conuenit, Se ipfus furculos quos mu fculis pedoris ofls elatiori fde enatis, SYcoftaru radicibus exporrigit indagare,& poftmo b 6fig.e. junl b ODfruatis qus pulmonis tunica deriuat propaginibus, Se eo c furculo quem fecund 6Jp. dum uena arterialis trunci fniftrum latus cordis baf offert etiam accurat perquiftos ad maf 6fig. c. on ufcp arteria d truncum,qui ad dorfum refleditur,fxti paris huiuS lateris neruus eft dedu f6h-&'& Cendus,&acutofmiliter cultello' fbbolesWurrentneru^ Hos ubi uideris,obtuforemftyumfubeo arteria trunco uerfus finiftra afpera arterialatus protrudes,cV leuato nonihil ftylo,truncu arteria dorfo cui firmiflm c5mittitur,modic di rimes. Deinde ab afpera arteri,nruu ad arteria magna ufcp truncu liberabis,8d utracp manu gi^ifig' ipfus reflexum,ut in dextro latere,oftendes. s Reliqu uer6 fexti paris neruoru ad ftomachum Ub.s t,v. fe^egn5 nifi exemp to pulmone cofpicietur. nurtc autem f uifum fuerit* foramine inter afpera arteria Cartilagines fado,iliic fiftula quapi indita,&: afpera arteria fuper formen comprefl, ff^0'"' pulmonem inflari curabis:infatus fquidem fum forma manifeftis commonftrat, corqp ex toto amplexatur.Demiflo dein pulmone, cOrdi dextra auricuk radice ad ipfus ufcp mucro- jDextri corz V ^ff iiemmouacula fdionem h induces, in dextrum ipfus uentriculu ufque pntrante. Mox uen dis uentriculi &mh- trkuiodigitisdiftento,fpgifanguinfemel atqueiterum lues. Vena enim caua Se arterialis ^^ Uena,ut fanouis in uentriculu fluat,is9poftmodum fpongiaexugatur, comprimendafunt. ndrum^ exa* i 7figx> xterfo fanguine dextri uentriculi mplitudo eft irtdagandat deinde ftylo1 trs membrarta ori mm. L,M' uena cua? prafeda obiter ueniuntfpedanda.Vt uero prorfus in confpedum ueniant, cul tello ex dextro fnu in caua uenam intrufo, fdionem uentriculo per auris corpus in uenam h vt F in 7 ufq? duces : qua diftenta, membrana omnino uidebuntur, Se auris cauitas, naturacp f ipfam h- k inuerteris,facil hac adminiftratione cognofcentur, Deinde quum uena caua intueris orifEe cium,
*
,
S

pr

H>

ANDRAE VSALII BRVXELLENSIS ciumicoronalis uene1 origo etiam apparebittcui f ftylum ex molli plumbo indideris^quo'nam ' 7^g.s. pado cordis bafm cingat,ramoscp in ipfus corporis fuperficiem deriuet,obferuabis Hc uelim quoque ex uena caua amplitudine ftylum inra uenam coniuge deftitutam inderes ipfus j/.Ccr cauaoriginem,ridiculamcf noftrorumiEfculapiorumrationem confideraturus , qui in odo j|M-MP- utriufque lateris infriorum coftarum inflammatione,Hippcratem non mittendum efl fan guinem aferuifl affirmant, quod cor ex uena fine pari fanguinem adeorapiat, ut nihil fn guinis miflone ex uena haceduci poflt. Quaf uero nunc tibi fecanti non long effet cla ' riflmum,Cor in fnguinis miflone, inflammatis odo inferiorib us Coftarum interualis ni^ hil obftare,acproinde fanguinem tune quoque mittendum :Se Hippocratem non adeofuifl ftiipidum , ut odo humiliores coftas fub fpto tranfierfo efl arbitratus ferit , Se infiammationem huius fdis ad clauiculam ufq? etiam tenfonem producere ignorauerit* Verm hic fermo ne prater inftitutum ad meum de uena in laterali morbo fecanda placitum longius expatie tur, refrenandus uenit:quanquam mehercul nunquam magis hac de re fententi qum prafntibus uenis indagandam arbitrer,non autem citra uenarum cognitionem folis autorum diCdua uena ftortis fuffragfjs eruendam.Porro fmulatque coniuge carenti uena ftylum immifris , oblon* ertwsexdmc. gUscrafls9baculuscauauenaeft"imponendus:quemquumabfquenegocio redper ca- nInD? uam ad imum ufque uentrem protrufris , qum belle Galenus Se exteri difdionis profeflo- WiJfJ* res hue ufque hallucinati fnt,difces,qui cauam ex iecoris gibbo uno caudice enatam0 fmiliter o vt o m ac magnam arteriam in duos trucos,quorum hic inferiora,ille uero fuperiora petit,diuidi cen- p cr,R/'fuerunt.Vermhecquumiecuraggredieris,uifurusesexplicatius.quanquamnihilprohibet, ' modo fptum tranfuerfum corpore quantum poteris refecare,iecurq? in fniftru m latus adeo refledere,ut pofterior ipfus fdes in confpdum ueniat:ac ubi baculum uena caua fde qu cor fpedat ad eam ufque regionem qua ren ibus uena offeruntur , detrufiim aliquandiu in ue na fruaueris,animaduerteriscp iecoris fubftantiam toti caua pofteriori fde nonp obduci,cul- P Ytl #c* tello fcndm baculi longitudinem dudo cauam diuides,ac uenarum caua iecori exporre- t8j^ darumq ora inueftigabis.Dein fj s qui nimium pertinaciter in Galeni Anatomes profefbrum qvtuidcrc primarfj uerba iurauerunt appellatis,fn2ula ipfus argumenta de uenarum ortu refumes , atee c*lnh-6 W i- r a r t. l . cupitilib.i ^Aneridlis "udioios ne ex commentants nauigare diicant,hortaberis,unicam uentatem , non uero auto- inj^^ uena orificij ritatem,illosq? in cathedra geftus commendans.Porro fdione rurfus ad cor conuerfa , digito a,b. acmetnhdna autftyloinelatioridextrifnusfedearterialisuenaorifcium'inquires, Se illijntrufo cultello, rEl^ rua exdmen. ex dextro uentriculo aliquoufcme in arterialem uenam fdionem duces. Qua fda,fnguineq? ^J^ fquiserit eluto,uifuifefarterialisutna orificium fmul cum fuissmembranis offert : quas,ut ssjigm exadis contemp!eris,ftylo attolies,eodemcp arterialis uen dudum in pulmones examinabis. E'*?G'Tunica etiam ipfus exquibus arteria inftar conformatur,facil uidentur, modo quis duda {, jg>c, ' Sinijln cor, fam fdionis lateribus labris'ue animum adhibuerit. Siniftrum cordis fnum fmiliter longa f' v^lajotum done finiftra auris radice ad cordis ufque mucronemfadaaperies,8c" fanguinem perindeac c membrana flfi dextro exterges.n hoc ipfus primm intuebere amplitudinem,deinde cordis fubftantia? in rumexamen. nac fede " crafltiem , poftmodum ftylo x duas arteria uenalis orificio prapoftas membranas u9km facile adinuenies,ac qui inuicem in cordis conftridione conniueant,obfruabis* Vt uero exa- ' l E)F> dis fe offrant,cultello uenalis arteria ori immiflb,fedion in ipfus ufq? cauitatem7 molieris, y 9 figuri ac adaperto diftentoq? ore membranas denuo contemplabere,plumbeo ftylo uenalis arterie in Wtum' pulmones primas diftributiones inquirens z Magna autem arteria orificium,cV membrane, x tofeA. ipf prafeda inuenientur,f poft a alteram arterialis uena? membranam,qua cordis fnuum f- *vi>l f. 9. pto uicimor elt,digitum m elatiliimam hniltri finus regionem protrufris. is namquemagnam '$& fubibit arteriam, Se dein cultello fecundum digitum in arteria orificium intrufb,ex cordis fnu fdionem in arteria amplitudinem duces Quando enim hanc tentaueris , Se arteria magna bmembranas in ipfarumfde, qu uafs corporiincumbunt,infpexeris:coronalium arteriaru b i0j%b, c omis tibi occurret:ade6 ut nunc nihilin corde fpedandum tibi ft reliqui , nif forte illo uari c,d. difldo,ipfus fubftantiam Se arterie magna arterialisq? uena difldis radicibus , os inquirere Cl0** Canilaginea ftatueris,quod cordipriuatim ab Anatomes profcflbribus afleribitur. Si igitur nullum os pra ter cartilagineas didorum modo uaforum radices adinueneris,illas reliqua cordis fubftantia ua examen. refcabis,ut fmul cum cartilaginibus clauicularum articulation ibus peculiares ad ofum corn ^A^eradr poftionemrefruarirecondic^ualeant.Cordeinhuncmodumabiedo,afperamarteriam(fer6oZ
*

E>

uata intrim laryngc)examinabis,primm quidem ipfus cartilagines Se membranas, quibus il pulmoms. | fnuicemcolligantur: Se dein ipfus primam in pulmones feriem qua inuenta,aliquam pulmonum fibram intgr reliquis pulmonibus abfecabis , ac in uena arterialis ramum ,cV arte ria uenalis Se afpera ramos ftylum intrudes^cVdiuulfa pulmonis membrana horumramotertcC '

rum.

DE

HVMAN

.CORPORIS

ABRI CA LIBER

VIL

tfc^

rum propagines, diftributicmiscjp nturam inueftigabis adquod mirific conduxritUnde- , cunquerupta lobi illius membrana,ipfum inter duos aflres adeo comprimere, ut pulmonum fubftantia fuis quibus obnafcitur uafs abfcedau Licebit modo afpera arteria ab ipfus capite dutfpeu- diuifa,eaq? deorfum ftomacho trda,pulmones omnino thoraceauferre,&: ftomachidpro> Stomacb ir/fel j reurum adinuenire, qui citra aliam fedion pulmone reiedo, un cum lierais fxti paris illum amplextibus, eofpedui ff offretTamen ut neruoru in uentriculi orifici friem intuearis, fptum tranfuerfum ftomacho liberandi eft,ipfcp infrtio, f uentriculus adhuc in corpore aflruatus ft,indaganda.Infuper foramine alicubi in ftomacho qu collum perreptat fado,fftulaqj illi indita, uentricuum qum poterit maxime inflari curabis, Se deinde ftomacho iuxta laryngis radicem diuifo,illum eum uentriculo,aut fblum, f prius uentricuum ademeris, cor e i4,t i fig. pote trahes,e glandulis illis qui in medio ipfus fer dudu plurimum confftunt, fmiliter exami K&.;.f,f. natis.Iam quoque tempeftiu eflt(nif id prius praftitifs)iecur fpto tranferfo fcernere, Iecoris. ac tand ex corporeauferre. quod ubi feceris,ipfusq? forma diligter contemplatus fueris, cul tello uena caua iam flaccida indito,hanc loga fdione aperies,ut exad pateat ipfus per ieco ris fubftantiam tranfitus, deinde ramorum cauainiecuringrefls*Vbiitaq? duo pracipua il lorum uideris orificia, alteri ftylu qum poterispenitiflim indes,cV"ablato uena porta? quo iam antea eam intercepifti uinculo,illius quoq? ramo fcndm uena caua ftyli dudin iecur proceden ti alterum ftylum immittes,cV poftmodum obtufb cultro iecoris fubftantiam ab illis fiduelutiui ramis,qui fty los cotinent,niteris abradere, ut uenar per iecoris corpus feri,ipfius9 fubftan fum^uod tiam difcas,ac demum inter duos qui fty lis diftendun tur ramos bilis uefcula meatulos obfr ,J g : *' ues,8t" bilis uefculam iecoris corpore erafaminuertas,folamq? fedulo contemplerisvPoftrerfdx,Y,z. mo s uena ab umbilico in iecur dedudaingrefumjinfrtionemc|texpendes, mente thoracis g z fi. Ub.s. uertebrarum corporibus adhibita, ut cultello grandem arteriam fecundum longitudinem ape F.G.ijg. hramorum quos utrinq? in coftas fpargituifurus orificia, Deinderamis illis difedis,arte^ M ud N. *' i. , i . J Q.l b fi. cap. iz riam ex corpore adimito,cx: uena coniuge carentis propagines expendito,ut oc hanc quoque U. k, k. uertebrarum corporibus libres. Modo tibi in propatulo eft fxti paris neruorum cerebri Exame oru ifi. eu. 6 U. ramuSio;ui radicibus coftarum exporredus fub tunica coftas fuccingent ad organa perito- ^uenehaG.G.d&F. n . ^ i. xt Ci i -i -n j ' L rum corpori' kifigxu.z n?o circumplexa eo tendit, Vt uero neruulos cernas, quibus ramus lle adaugetur,a thoracis bws exprDTn, li.4b. uertebris tunicam coftas fuccingent detrahes, ut coftis pariter hac nudatis,qua modo receil- gumur. Uiufdemfi. u{mus cortfpicia itur.Caterm ubi coftis tunica thoracis cauitatem fuccingentem ita diuul'* '' '' feris, cutelli mucrone ad cofta os proxim adado tunicam obferuabis, qua priuatim fingulis coftis obuoluitur.eam dico,quam fecund coftas fuccingent tunica nonnulli difldionu pe- ' riti nuncupart* bfolutis ad hcmodu omnibus quaperitonao & tunica coftas fuccingen te inuoluunt,f uifurrt fuerit,qum poteris aptiflm coftas in fuas fdes reponere conaberis,&: m E*w pur m ofl pedoris quoq* Cum cartilaginibus ipf coardatis aflimpto, Se clauiculis etiam in fuam Mufculoru tiepe dex fedrepoftis,qum licebit ftudiofflm mufculos eos quos iam antea abinfertionependere ^dchium^**J m^mii "-V**-1-Jr t. M , X o i t >C puldm,thord' lijdturs fnebas/uislocisftuabis/primudicothorace mouentiu, primumbrachrjmotuuopihcem, cyCdput}dor tlfc.tub. fcapula motor p primV eum qui pedoris ofl Se clauicula in mamillar capitis proceflum jum mouenn 4 tubu.d. fertur. Quod ubi praftiteris,ea prorfus ferie quam in fecido libro docuimus, omnes brachiu tium XdmeniUhbur" & fcapulam moutes mufculos ex altero latere aggredieris:mox omnes qui thoracis motibus \ \*tub. I'. prafunt, Se qui capitis ac dein dorfi motibus famulantur.poftremo r temporalem Se* maflte Tepordlis et r 4 tubu. r. r em+ cubiti enim Se brach ialis, digitorurnq? motibus fubminiftrantes mufculos licebit poft ce mapteris^ s 4 tubu.&. ^^ anatomerl diflecare.Necf eft quod hc prolixe commemoratos mufculos feriatim ac figil atim recenfam, quum id ita diffuf in fecundo libro fdum efl minime ignores . Caterm in altero cadaueris latere uaforum neruorumej friem licebit fedulo exquirere, quum id fadu ft facillimum,f illoru deferiptio te no lateat,in mufculorum^ fedione probe uerfatus fis. quancj Se ego manus uaforum neruommcp adminiftratione,ut puta pul diffciliorem,etiam poftea Oris apenio perfcquar. In prafenti aut os adeundum eft Se quandoquidem iam faciei omhia extrinfecus ^f^fj" tvtfamt perfecutus es,utidaperias neceflum eft. quod nullrationefadurus es melius/qumrobufto ^ZZxali. csme tm cultro ingmx maxilla?inferioris (edi fenfm appofto,^ poftmodumhuius,malleic> opra ma ' xilla inferioris ofl diuifo. Verm ad eum modum ofla qua feeleto prapardo alioquin apta eflnt, propter fradam inferiorem maxill uitias . Se Ci illafa maxilla illam in altero latere in fuo ad temporis os articulo difloluere conatus fueris, atcf ita illa in altra latus reffexa, qua in ore funtadminiftrarepropofueris,fedionisclaritatiutcunqueoberis.Qpapropterdiuifo,adeum quem dixi modu, ofl, primm fortioris cultri dorf o diuifoni impofto,illoq poftmodu obli quto offa inuicem modic dirimes :ac deinde utroq* fingulis manibus apprehfo, extrorfum deorfilmcp ui torquebis,os9 aperies. Deinde narium foraminibus obliquatum inftar fyphp. ,
.

r>

fc

"

<o4

tf'ftEE VESALIt

BRVXELLENSS
7u$&

nis ftylum irt oris ufqj amplitudinem protrudes," gargareonis natura examinas. Mox cuito gargareonis radiceadinciforios ufqj dents in oris tunica fedion duces, eam cutis alicuius modo nonnihil ab incumbentibus organis liberans.In hoc opre tertium x neruorum cerebri par CeCe offeret, qu lingua Se inferiori maxilla driutur. dein Y feptimum cerebri neruorum parc fxto commiflm,un cuma foporali arteria,* interioricp iugulari uena.cV: f aliquantulum afcenderis/quartum quoq? neruorum cerebri par,&J ramos quofdam tertfj paris Se quinti pa ris temporal! exporredos mufculo uidebis,fmodounum organum ab alio fenfm feparare non piguerit. Ad hac lingua* miifculi,uti in fecundo docuimus librosadinuenientur,in quo rurrt adminiftratione neruorum in linguam excurrenti propagines, ac uena fmul Se arteria fefe offrent.Mufculi eti. inferioris maxilla reconditi,hc paruo negocio occurrunt/ is uidelicet qui in ore delitefcens cum temporali Se mafltere maxilla furfum ducit,&g is qui procefli ftylum referti enatus,ad fummu mentum inferiori maxilla implantatur. Praterea h tonfilla, '"aliaqj glandes uaforum diftributionibus infaucibusprafeda,tibi hanc adminiftrationem molienti pulchr occurrent. Laryngis autem k mufeuli ita prorfus atq? in fecundo monuimus libro,funt aggrediedi,ipforumcp nerui dum diflctur, non perfundori ueniunt animaduer tendi.Ablatoitaqmuncun cum lingua ofl w imagine referente,laryngeq? acftomachiinitio, inferiorem maxillam fuperiori prorfus liberabis,non negledis intrim peculiaribus hc repo ftis lcartiaginibus,quasperindeaccartiagines clauicularu cum pedoris ofl articulos interCedentes, ad feeleti Coftructionem aflruare nihil prohibet. Atqueitaeti pariratione os v ima ginem refers,V laryngis nafiq? m alarum cartilagines ad eundem ufum aliquo repones. Nunc palatitunicam, Se eam qua nares fuccingit,ab ofl fedulo in hoc abrades, ut mutuum earum tunicarum difeas nexum * Si uero quum caput dorfumcpmouentes mufculos aggrediebaris, n primm dorfum agentiumparex fentenn'anonfpedaueris,idmodoablatis his qua fauces occupabantfadu eft facillimu, adeo ut Se capitis dorficp motibus prefedos mufculos tarjtifper integros aflruare nihil prohibeat, quoufq? inferiorem maxillam,eac quafaucibus continent tur,fedionis fri ademeris.Quanquam hac omnia ex fecundo libro cuiuis obuia efle debeat, quemadmodum quoque ex primi libri calce difcitur,qu cofta uertebris ad feeleti praparationemfint auferenda, pedorisqp os Se cartilagines ipf commifla, fraanda. Adeo ut nihil prapediat,inpropofto cadauere prima uertebracaluariam caput ueipfumliberare,inilloc qua fequens liber enarrabit condifcere.ad cuius fnem omnia qua in no bis propofto cadauere adhue uidendafntreliqua,
commemorabo
LIBRI SEXTI FINIS*
AN>

^'t
&,4 s,t,y*
> */?.w^

J ** ^g. Ci\[ f'ix>*

Jfiffi
c

,^

f.4 z.

JH^;
c figure^

19^.

\^uU
g

ja Hj

b*t*F.
j[

j^J*'

ttm% '

* ^

lvigurm,_

4 'm^ t.h.

M:**.
'

ANDREAE VESALII*. BRVXELLENSS, DE HVMANI GORP'

RIS

FABRICA

LIBER

S fe

T I M V S,

CEREBRd

A N

h>

malis fecultatis fedi Se fenfuuni orgnis dedicatus,8c" mox in initio omnes propemodum ipfus figuras* uti Se duo prdxim praeeden teslibri, commonftrans*.

PRIMA SEPTIMI LIBRI

FIGVR*

RI MAE FIGVRAE, EIVSEM'q.VE CHARACTERVM

INDEX*

V RI rfc/

feptimiibrifigura humanicaputitaadaptatiexprimit^quemadmodumid

cerebro oflendedo opportune dcollo&infiriori maxilla difiecaXibm liberatur* \Pra?tereatatt tam caluaria? parte orbiculatim ferra abfhilimus, quanta quoqs omni qua? in caluaria? cotinen tur amplitudine uidendorgratiaPaufirrifolet.quanta uero illafit, liquid dvjudicabisfi fepti mam figura fexti capitis libriprmi examinaueris Pqua? bine ablata caluaria? partem interna ft perfide exprimiu Queadmodu itaq$ prafnsfigura felionisferie coteras omnes inuicprdinc fccedentes prccdit? ita qtiocp illa feptimilibrifigurar primanon inopportune inferibimus, ctua? dura cerebri comonHrat membranam adhuc ll neg aliqua ex parte pertufam?uuh ratamue.quamuis intrim ipfius membrana? uincula diuulfimus? qua? per capitis futuras ad mem branam efformanda porriguntur. qua? quod caluaria fuccingitP #<xgwi- nuncupabitur\atquc cum his fibris pariter uafculafunt effrala, qua? per caluaria?firaminula <&futuras dedula,

elatior autem ipfa efl caluaria.Vniuerfum uero hoc orbe complcx>dura cerebri membranam refkrt, omnibus characleribm in figura cofpicuis uniuerfim femelfi indicatam. atfnguli chara
%*49

0,C,

B> &

leresinhuncmodumpriuatimhabent. J)extr dura? cerebri membrana? lattisfieu eius mebrana? pars dextra cerebri rgion? ambies* SiniHrum dura? cerebri membrana? latus* C Tertiits dura? membranafinusfecundu capitis longitudinem exporreltis, cr hc tailla ex Ee 3 parte

ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS parte adapertmPuerumelatioremipfius coftamtinaturaliter febabt integram? <& quarte
o6

Dp

D,

irculi partis modo extuberantem oftendens* jD Duo inuicem appofti duius> uenaru modo in duram cerebri membranamfecundum ipfius
uniuerfum latus excurr entes*

E Duus dur cerebri membrana?Pin quemfexia caluaria ingrediens uena exhauritur* FPFPF His characleribus uenula? indicaturPd dura cerebri membrana per caluaria?firaminula ad ca>
pitis cutem,membranasfe caluariamfuccingentes p tranfmifi? P quarfiequentiores T crafiios res iuxta F maxime atitantisfedem plerunq^obferuaniur\ GP GP G ^ ortiuncuUfibrarum dura membrana per cor onalemfuturam ad caluaria ficcingentis mem

HPH

brana? conHitutimemprofilientiunn Vrtiunciila?fibrarum quibusfagittalis futurauiam offert*

IJ Hi quoqs chafaleres in umbra occipitij regionis latitat,fedem nottes, dquafibraiporrigun

K
tur perfuturahi A Gra? corifimikm, ad caluaria? inuolucri constitution? deducla?* y num tuberculu eoru qua? ina?qualibus caluaria?finibusplerun$ iuxtafagittalisfutura? eu c
ronalicditu co/picuisPadnafcifol?t. Caput ex quo hanc prima depinximus figuraPtribus eiusgc neris donabatur tuberibus Pquoru unum K infigniuimus, er utrinqP- ad Hunu quofyfe offert* Cauitasfiontis ofii iUxtafupercitiorum fedem propriaPqua? interfecandum fubinde aperiturfi quandofiontis os non proculdfupercilijs ferra diuiditur*

SECVNDA

SEPTIMI

LIBRI

FIGVRA*

FIGVRAE, EIVSDEMQ.VE CHARAderum Index "PRi^f SENS figurafeionisferie primantfubfiequensjertum dura? membrane finumquem primafiguta C aliquotinfignitumgerit) longafeionefeciindm capitis longitti
dinm ducla adapertuni commonHrtJnfuper adhuitts tertvjfintis lateraPper capitis quoqj Ion

SECVNDAE

gitudinem duas deduxifeclionesPutrinque nimir adfinumfingnlaspqua? duram membranam dun taxt penetraruntP g? dura? ihembrana? latera ab ea membrana? feparart parte^qu a? dextram cerebri partem finiftra dirimitpatque infubfequhifigura tribus D infignietur. Vratertres iam comemoratasfecliones utrinque alia quoque molitus [umpqua? ab aure aduerticepertinges, folatn

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VL ^7 jolquoq$dura diuifit membrana, ut illa poflmod apte d tenui membrana cerebripoffetdedu ciPdeorfumfy (uthicfilu cernis) refleclL Occurrit itap hic tenuis cerebri mebrana prorfus illa?faPcerebrofyproxim obduc%aP & uaforum ipfusfriem in haclenus dcnudata regionePele ganter commonHrans* jf ^ ^4 Elatiorfedes dura? membrana^partis dextram yfiniflram cerebripartes inter cedentis* at& hacfedes <_-/cr <~A notatap iertij dura? membranafinus coila eil caluariam cotingens* CT hc per mdium difie&a. BP B Tertij dura membranafinus cauitas hc eil in propatulo* Cp C OrificiaPuaforumfy initia ex tertio dura? membrana?fnu in tenuem membrana per tinentia. atq} hc uafor orifi'cia in cZfpicuofuntP d lauo huiusfinus latere in tenuis membrana? part?per tinen tiumPqua fini/ira cerebrifedi obuoluitur.Orificia autem d dextro latere pronataPhc nocon> fpiciunturPuerm initia occurrt uaforum in tenuem membranamPqua dextra? cerebrifedi oh> D,D+ uoluiturpropagatorPac DPDP<?rD infignitorum* EPE %rc. Tenuis membrana cerebruminueliens* FPFP F DuusPuafduein tenui membrana fecundum cerebri inuolutionumfriem excurreniia* GP G, G Tropagines notatur d duibusfecundum dura; membraua? latera excurr?tibusPatpnpri mafigura aliquoi D notatisPin tenuem membranam pertinentes* H,H3 H Dura? membrana? portiones d tenui membrana diuulfa?2> deorfum reflexa?.

TERTIA

SEPTIMI

LIBRI

FIGVRA-

E R

T I

AE

G V R AE,

E I

D E M'Q_V E

C H A>

raderum Index*.

IN vra?(enti figura dtota cerebri parte fuprafieionem cbfilcntePquam orbiculatimferm

n caluaria moimirPutran$ cerebri membrana, tenuem nimirum cr duram auulfimus, acdura?

membran<eportion?PdextrdcerebripartemdfiniHradirimentePa^ fuafedeferuatd, ab ofieo diuifimusfepto P quo odoratus organorumfinusdfitnguutur^

pattemutipfiusediesincon^

dextra crfinislractebripartibiis adeo ab inuic?manu beneficio diremptisP ut callofi corpo risfuperiorfedeseegdterfebcjpeandamoferat* ^ Dextra
*

oo/, c-/ r> n

^, ^
D?D?

6o$

p Dura>cerebrimembranoportioPdextramcerebripartem^finiflramintercedensPhU fuafedefuperfiniftram cerebri partent produa*

^mff*.**~~t *** oiMJtra cerebri pars*. <yc*t* tiicpafUmcerebrconuolutionesPpr<&dnftaii*indicantur*

ANDREAE VESALI BRVXELLNSIS

*

Dextra cerebri pars* tjt* t> t

B B R &?>,>

E?EPE Quando primm dextram cerebripartem dfiniflra inter diffiecandum iducere contendimus, tune matins ope eauafa effringuntur P qua? extertio dura? membrana? finu in tenuemmembra* nam utrobiqj pertinent. aeproinde quum in huimfigura: adminifbratione id quoque nobisficiett dumfiieritPeffracla eorutn uaforum initia hc oculisfitbijciuntur* F Duclus uena? modo in humilioremfedem dura? membrana?partis xcurres P qua? dextra cerebri partedfiniflra diflermintPatq> hic duus d quarto dura? Mebrana?finus anteriorifede enafeiu GP GP G Duus id ant Finfigniti f pagines in eddedura? mebrana? part?furf aliquoufqj excurr?tes* HPH? Surculab bumilioriangulotertij dura? membrana?finus propagation dura? mebrana? par temPqua dextra cerebri pars dfiniflra dirimitur* I? I Principiafunt duluumPqui d quarto dura? m?brana?finu uenar prorfus modo in tenue cerebri

membranamfecundmfuperioremcalloficorporisregionemperfiruntur, atque hcundcumtt nui membrana auuljfunt*

K
MP M

Initiuafis dquartifinus dura? mebrana? terminopronatiPat^fub eo cerebri corpore quod tejlu dinifeu camra? injlararcus conflrua? afiimilamusPin terti cefebriuentricultt P cr dehinc ad

plexus conflitutionem excurrentsPquemfiecundsfieu extimofottus inuolucro comparamus, Z/PZs Cerebri callofum corpus*
Sinus utrinqj ad calloficorporis latera in cerebro confpicuiPquds hc aliter qudtn modopra?flu timusP exprimere nequimusPquum angufiifintP<r anguflires rimasplurimum rfrant* Vortio dura? membrana? partisPdextram cerebrifedem acfiniflram interuenientisP acfuptrim aliquot infgnita?Pquafepto connafcebatur^lfius ofganorumfinus dirimentiPac oclauicd

N
0,0

pitis ofiisprocefiuu
Tenuis membrana? portid cerebro diuulfa*
,

*pfp Durt cerebri inembranarportio.

QVARTA

SEPTIMI

LIBRI

FIGVRA*

QVAR'

DE

ttVMANl
Q.VARTAE

CORPORIS
FIGVRAE,

FABRICA

LIBER

Vth

60f

EIVSDEMQ.VE C H Araderum Index* IN quartafigura omnes durce tenuisfy membranar partes reficuimtis P qua? in prioribtt figuris occurreruntPac dein dextrdfiniflramfy cerebriportion? fecionisferie ita ademimus, ut iamcerebriuentriculiin confpe&i ueMreincipiat. Primm nan^ fecundum dextri calloficors poris latusPubifinus altero filin tertia figura notatus cofiftitjongd duximus feclion?pqua? per dextri cerebri uentricul ducla, dextra? cerebri partis eamportioneabflulitP quafuprafelio n?habebaturPqua orbiculatim caluariaferra diuifimus.^Atq^ quum idem quoque infiniftro la* tere abfoluimus?hc adfiniflr latusfiniftra cerebri parte ita repofimus, utfuperiorefiniftri uentriculifedem aliqua exfarte comonflraretPcallofo intrim corpore in capite adhucferuatOi. APAP Cerebri adhuc in caluaria reliai par s dextra. BPBPB 'Par sfiniftra* CP C, C Portio cerebrifiniflraPqua?feclionis ferie dreliquo cerebro ablataphc refupina iacet* Dp D, J Lmeatpartim cerebri anfraclusPetpartim uari cerebrifubfla'tia? colore comonjlrantes* qucquidenim extra lineas confifiit?quafilute cr fubcinerici magis ejl : quicquidintrapada> EPF* mufiim album uifitur. quemadmodum E CT Fin dextra crfiniftra cerebri parte luteum cf i G GP M* uero cr M album prorfus P& inter dum rubris punclis interftinclum* If Callfum corpus utrinqs d cerebrifubflantiaPcui alioqui continuaturPliberum* KP K Callofi corporis portiunculaPadbucfiniflra? cerebri parti qua? ademptaeftcontinua. LPL Dexter cerebri uentriculus. M? M Sinifter cerebri uentriculus. JV3 N S iniftriuentriculijperiorisfedis portio* O, O Plexus cerebri ab imagine qua cum extimoftus inuolucrofimilem exigitP%o&<Axs nuncupatus* PP P i^Aranearnm modograciles uence dextri ^finfiri uentriculifubfltia? hoc in loco connata?Pac ab illis diduc7a?uafisPqua?nuper commemoratuP<zrfecundisUo abfimilem plexum extruunt* O Vcnula? dnuper quoq,- comemoratis uafis in tenu? cerebri membrana fub callofi corporis antt> ^riorifede hue excurrentes, cr incertafericquemadmodum cr P notata>)inter rejecandumf

offerentes*

QVINTA

EPTIMl

LIBRI

FGVRA*

<PR^B SENS figura

quod ad reliclam in caluaria cerebri portion? attinetp nuV la ex parte uariat:atqy- id fol habet propriumP quod callos fum corpus hc anteriorifuafe de d cerebro primm liberauU mus Pac dein eleuatumin pdfte riora refleximusPfptum dex* tri aefinifiri uentriculorum di uellentes, CT corporis inftar

tefludinisextruifuperiorem
fuperficiem ob oculos ponetes*

K^bA *-"* <~<4>^ita<}> W B> B> ad Q, &>cdein DPDP DP<&E ^^CT F ,<& G CT H eadem hcindicantPqua in quartafi'
gura. Sic quoque CT Lp Lp CT

MP

AiicrOcrPcrQ.
, ._ ri
.

R, R, R Nott ur infinor taUoj corporis foerficies, tji enim idafiafide motum^tavt tnpoH^
riomrefltxum.

eadem intimant*

S.T.V

Supc-

AN DREAE V E S A L II B R V X E L L EN S I S S, TPJS Superior corporis inftarfirnicisjreuiefiudinis extruli'fuperficies, cr'ueluti ipfiustrangulaJ ris circunfcriptio, quam ab S ad TP O'dT ad V, <& ab JS ad T metimur. X, X Dextri u?tricul etfinifiru interCed?tisfepti infirior pars,crpofi teftudin? refireti cotinua*
tfio

Y, Y

Septiiamcommemoratifperiorparspcallof corpori continua, Hoc namgfcpti nofecus atq$ modo difruptu efiPdepingi licuit . ^alia quo<^paratafiiitfiguraP in qua duatmanus ( uti inter fecandumficere confeui)callofm corpus nondinanteriOriipfiusfede liberatumpmodicat' tollebantPquofpeculumfeufepium adhuc integrum oculsfub'vjceretuf. T^er qu no adeo cocitt

ninpifturaat(kinipfafe&ionefuccefiit,eamfiguranm

SEXTA

SEPTIMI

LIBRI

FIGVRA*
JFICyfE C figura
quod ad cerebriportu nem in caluaria rc<* i&am fpeclat , etiam quarto? correffondet* dt$ dquinta in hoc dif firt, quod corpus tefiu dinis modofabricatum anteriorifua fede dcc rebrifubftantia libra Uerimtis p id furfum in pofteriora reflecletes, ut infirior ipfusfuper ficies in confpe Uetti

ret i&uas iltud etiam

cerner et P quoddquar to dura? mebrana?fnu pronat,fb corpore tefludinis modo extru' tofirtuf,^ plexuum tandem no minimd par tem conjiituit,quos fe* cundaru imaginiuctc0
res afiimilarunt* Fuius auienxfigura? cbaraleres ita utfiquitutjt habent* K^fy^A", <^AT Corpus teftudinis modo extrulum hc inferiori ipfius fiperficie, qua tertij uentriculi fuperior cm con ftituitfedem, confficuum* B,B portio corporis inftar tefludinis efformatiin dextrd uehtricuo,d cerebrifubftantia hcprinci
piumduccns*.

C Portio corporis tefludin?forma cr ufurefirentis,qua?exfinifird cerebri uentriculo pronafciu D,D Dexter cerebri uentriculus* E, E Cerebrifinifter uentriculus*

F \Arttriaper'infirior'empofteriorcmfy dextri uentriculifedem d dextra?foporahs arteria? rd

mo durant cerebri membranam perfirantePhuc in dextrum uentricuum confcendens%

G ^Arteria infiniftrum cerebri confcendens uentricuum*

U
I K L M
'

I?a$ d quarto dura? cerebri membrana? fnu principiu ducens, afiib corpore inftar teftudinis efformato,in comun? dextri crfniftri uentriculorcauitate'feu tertii Uentriculu properans* yafis liinfgnitiinduasportinesdiuifio* Vafis H infigniti diuifionis altra portio, dextrum cerebripeteiis uentricuum* Portio nuper commemorati uafisfiniftrum accedens cerebri uentricuum^ Plexus dextr i uentriculi dfecundinarum imagine comparatus,atcp ab arteria F infgnita, CT uafis H indicati portio ne, quam K notauimus yconftitutus* Plexus finiftrum cerebriuentriculum occupons, ac ex uafs G <& L infnuatis conflatus*
J

0,0

Huiufc

nOWT
tauimus*
3>

?.E

"VM*N"

CORPORIS FBRICA LIBER VII.

*

,i

4* cerebrifubfiantia? hic off hac ad tenuem cerebri membranam pertinent Q^Meatm ex comuniconcauitate dextri acfniftri uentriculorum,feu diertio cerebri u?tricuh
reclddecliuispermensnerfuspeluimPqua?cerebripituUamexcipiens,caminfindibulimodo glandem defirt,eius infindibuli extremofitbditam. Canalesfinus ue leuiter in uentriculorumfubftantia cxfculpti,> pituitam admeatus huper f infigniu orificium deducentes*

^ ""

R?o

SPTIMA

SEPTIMI
f
1

LIBRI

g vr~<a:.'

SEPT I
*P

MAE

G V R AE,

EIVSDm'q.VE

C H A R -

derum Index,

R^AE S M Sfiguyadtribtis proximpra?cedenHhus plurimum uariat.nam cerebri

Jbftdtia? in illis relila?,ea pars in hac ablata cernitur, qua? dextrifinijlrify uentriculorumfede in illisfiguris cofpicuam efforntabat. dein tota ea qua? cerebello adhuc innitebatiir, hc quoqj re fecla eflPut dura? m?brana? confficeretur portio,cerebell de cerebrum intercedens. Infuper du r? membrana?finus in illa confiftentes duclis cultelli anterioris mueronefeBionibiis, hc etiam. aperuimtiSyj'uas d quartofinu dura? membrana? in cerebri uentriculos perfines, hic ex tertio ce rebri uentricukfuhkuat^ dplexibnsfecundinajktilibus auulfum^inpofleriora reflcximtiSj M

ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS ut tertij cerebri uentriculi,] eu commnis dextri finiflricp uentriculorum concauitatis fedes in confpeclum melitis ueniret,und cum eius cauitatis meatibus. t^A,^T Cerebrifubftantia? adhuc in caluaria reliqua? dextra pars. B,B Cerebrifubftantia* adhuc in caluaria ajjeruata?finiftra pars* C,C,C Linea? hc pafiim confficua? illis correfpondet, quos trs modo prcdentesfigura? fmiliter co monftrarunt. Verum quia huiufmodi linea? fubftantia?'ue cerebri diuerfitas, inibi duntxat con fiflunt ubi cerebrum tenui membrana uicinius eft,pracedentesfigura? easfolum in lateribus oft?^ deruttt.hac autem quum hc tanta cerebriportio ablatafit , ut iam apparens fuperficies in bafi non proculdtenui membrana diftet,etiani linea? in baffpcantur. Quoditaque lineis hc inter DPD* cipiturfiduamfeufubpallidam cerebri nott fubftantiam i quemadmodum fedes D,D, D in^ 'fignita?. Quoduero extra lineas confiflit, alba eft prorfus^ candicans cerebrifubftantia , hc
<ftt

E E E. E,E&Einfigniia*

jr Portio eftfoporalis arteriafecundum humitiorem anguftior?^ dextri uentriculiJedentfurfum

adplextisfecundas imitantis conftitutionemprorepens . Catermfiperpenderis qudnamfede hic FreponaturP cr qua nam infextafigura,prompt expendes,qtt dexter cerebri uentriculus, quemadmodum etfinifter, expofleriorifuafede inftar cornu ar Status, deorfum in nteriora per cerebrifubflantiam ducatur. Hic namqueubi plus cerebrifubftantia? qudm infextafigura abs ftulimus,prfens arteria? portio Fnotata antrorfum magis uergit,qudm F infexta eadem quo que notons arteria? portionem, ubiiam pofteriorem uentriculifedem confcendit . ^Atque id F CT Gfubfequentisfigura? magis liquid oftendunt,in qua huius uentriculi duus nomine,adhuc plus cerebrifbflantia?,qudm in hoc qua ordine feptitna eft,obftuli. Q Arteriafoporalis portiofecundum humiliorempofieriorem^finiftri uentriculifedemfurfum,
quemadmodum arteria F

infignita,pr orepens.

Humillima fedes tertij uentriculi: quam ut aptius cerner etur , nonnihil diftentamfinximus* J Meatusreddecliuis ex tertio cerebriuentriculo pertinens,cerebri$ pituitam adpeluim huic
excipienda paratam defirens. Meattis ex tertio cerebri uentriculo inter cerebri teftes hatesfy, in cauitatem certbelliet dot
*

N N
*

falis medulla communem pertinens*

Glandula nucipinea? non abfimilis, cr uaforum ex quartofinu dura? membrana? Cerebrum peten

tiumfiilcrum. Hanc cerebripartem teftes t? notes quoque cerebri appeltouimus, hc adhuc tenui membra'
naobtelaS.

0,0 etc. Dur-a cerebri membrana proceffiis portio\uejnter cerebellum ^cerebrumrepofita.Qtdhdc

accedunt inftar uenarum duus Ppartim dprimofecundo^ dura membrana?finibusPpartim uero

d quarto pronafcuniur. p, P Dura cerebri membrana? dexterfeu primusfinus* \ QDura cerebri membranafiniflerfeufecundusfinus. *~R Primirfecundi dura membranafinuumcongreffs^Uem Gracorumnonnulli A**^ quodefl torculor appellarunt. S Principium tertij dura? membranafinus. T Quartus dura* membranafinus,fimlitef atque alij hic adapertus* V Vas d quartofinu dura? membrana? in cerebri uentriculosporreclun^hk autem in pofieriora ex fuafedcrefiexum* 2CP2C Hacfede cerebellum dura cerebri membrana non obtetum oflenditur. Y Ducius uenarum modo d quarto dura? cerebri membrana?finu in tenuem membranam pertinent tes, qud cerebellum ipffy cerebri teftes induntur* rr 2S Dura membrana? fedes, qu ofii omnium toiius corporis ofiium durifiimo^ ouditus organunt intus continenti adnafcitutfHanc nam$ caluaria? regionem cerebro deteximus* O C TA/

DE

HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VIL

6*3

OCTAVA

SEPTIMI
FIGVB^^A.

LIBRI

OCTAVAE

FiGVRA,

EI

VS D E

M'aV E

C H A R A*

derum Index*

P R <~AE SENS figura dfeptima in hoc uariotP quod hc adhuc Cerebriplus refecuer
mus^tefteslongafelione in boc diiferimus, ut meatus occurrer ci ex tertio uentriculo in quartumpertinens.^Ad ha? cpdura membrana? portio cerebello obdula,hc diffcla, atque in pofteriora refiexa cernitur. Quuni itaque prafnsfigura pleroque cumjeptim habeat commu

^A ^Ap& BB,<^y C C,&DD,r EE,& F cr G CT H, quod in ad H. feptima,indicabt. Verm arteria* F& G infignita?,ianto magis hc qum infeptima antror
i_Aufq? nia, in hac idem

fum uergunt, quanto magis cerebrum uerfus bafim infeptima qudm in fexta oblatum eft* I JMeatuS infexta etiamfigura InotatusPqui reld deliuisfirtur, atqui cerebri pituitam adpel uim defirt. K Meatus pituita? deducenda* paratusP qui interdum ab illo deducitur meatii qui ex tertio uentr culo inter tefles in quartum uentricuum per tinei* L Ne L in umbra prorfus latitar et, autffuoponeretur loco,& eius nomine quo in confpeSiti
effet umbra ueniret exfculpenda, itaque delineatio hic omnino uitianda, L adanteriorem cere belli partem repofiJoramen meotumfe notaturus, qui ex tertio uentriculo cerebriin quartunt firtur. Quodforamenfi L in illo lo car etur, exprimineutiquampotuiffei* M Glandulam hic adhuc reliquimusP qua?pinea nucis formom oftendensjuaforum ex quarto dura: membranafinu in cerebri uentriculos pertinentiumflcrum efficituf. N, O, p3 Q^ Quatuor his charaSleribus corpus idindicaturPquod otitefeioneni unicum eft,atqut in feptimafigura M CT N infignitur. hc uero ex felionisferie diuifm occurrit.ac N CT O eius corporisfedes indicant, quibus teflium nomen accommodatur.P uero CT Quittas quos
notesfir nuncupamus.

Ff

Cere^

<ji4

ANDREAE

VESALII

BRVXELLENSIS

Cerebellum tenui adhuc obdulum membrana* S, S, etc. Vaf uenarum mdo tehuem cerebelli membranam implicantid* Propoqines uaforum tenuem cerebelli memhranam implicantium, ad easprodu&a Arteria*$ qua? fecundum dextri rfiniflri cerebri uentricuhr pofleriora furfum cbfctnduntptexm eff firmdtura?, quos extimofdtus inuolucro diffiionisproceres contulerunt* V,V Duramembrana?portioPquafuperioremcerebeltifedemdcerebrodirimebat*

R, R, R

' fPT

X, X IjfZ

Propagines notaniur d uafsPdiom nuper dura? membrana portion? impicantibtts,in tetmem

membranam qua cerebellum uejtitur exctiirentes. Idem hc rZ<ryrZ notantPatque in feptima figura, duram uidtlictt cerebri membranam ofi

adnatam,inquodauoUtusorganumreponitun

NONA

SEPTIMI

LIBRI

FIGVRA*

NONAE

FIGVRAE, VSDEltfaVE
derum Index*

CHRJU

IN

hocfigura eadem cerebriportio, qua? in ocauafefuatur. uerm pr?finsfigura infis

ciem prorfus repofito, eam dura? membrana? partem abfciffm habet,quat cerebrum deerebeb

lodirimit. deinde cerebellum hc deorfum tfua caluaria fede manibus protraum,ac dcorfuM
modicinuerfumpropendet,ut ipfus regio caluaria? alids contigua,ocutisfbijceretur,^y dor falis medulla? couitas uideretur, alteram partem quarti uentriculi conftituens.<~Adba?c,pr*' ter uenarum quarundam &> neruorum progrejfiis, etiam primas %?fecundo* dura? membrane finush c aptrti adamufiim exprimuntur*

B, C, D Tribus his characleribus cerebellum deorfum exfuafede reflexum indicatur, tenui membrana
dhucinuolutiim,acdorfalimedulla?connat.VermBpriuatim cerebelli dextram indicat fedem, caluaria?finui P notaniocorreffondentem.D net o fini ftram^qm illi caluariafedi infdet,

^^f

Cerebriportio adhuc in caluaria? amplitudine fdiqua, atque hc infdfed adhuc afieruata*

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VII* 6ij infidet,cui Rinfcribam.C autem cerebelli mdia pars infignitur, uerminon abfimilis,& fuisfi
nibus eos conftituens procejfiis,quos uermium imagini ueteres compararunt* E Poflerior terminus mdia? partis cerebelli,qui uermiformiproceffupojlerior mihirecefebii*F, G, orfalis medulla?pars adhuc in caluaria confiflens,ac F<^ G huius partisfeu dorfalis me dullfedes indicant, quibus cerebellum conofcitur.H uerofedem dorfalis medulla?fignificat, caluaria? amplitudine procidentem. 1 Sinus dorfalis medulla? calami quo fer ib imus mucroninon abfimilis, ac mediam cauitatem con> ftituens communis uentriculi dorfalis medulla? cr cerebelli : quam quartum cerebri uentricul diffeionis ptriti uoeorunt.

H D

K Vafa duus ue uenis qudmfmillimiPhdc in cerebellum ab illis uafs pertinentes, qua? in primm
CTfecundum dura: membrana?finus exhauriuntur. atque uthi duus frquentes admodum
-L*

funt,

ita etiam nonfemper paripropagantur fer ie. Et hdc quoq^ duus uenfimilis in tenuem cerebelli membranam pertinet,ab illis uafs qua? hoc
v
.

in parte duram cerebri membranam intertexunt. IA Quintum cerebri neruorum par. N Sextum cerebri neruorum par. O Septimumpar neruorum cerebri. atq,- hc uidere eft quotfurculis duopoflrema cerebri neruos rum paria principium ddorfali medulla, nequaquam uero dcerebello,ducant. PP Q, R Sinus occipitis ofiis^quibtis correffondet cerebellifigura. nam P cerebello inferiptum, B congruit. Q^autem, C. R uero, D. S, S, S D exterfeu primus dura? membrana? finusPhic cultelli mucrone adapertus. T, T, T Siniflerfeufecundus dura? membrana*finus. atq$ in nulla cerebri delineationum,horumfnum duus ita confpicuac inprafenti oculis fubijcitur*

DECIMA

SEPTIMI

LIBRI

FIGVRA-

D E C I M AE
.

F
.

G V R AE,

I V

D E M

Q_ V E

c ri A'

raderum Index*

Hs^A C figura eam cerebri portionem exprefiimusPqua? dorfalis medulla? educit initiumtdein
cerebellum d dorfalis medulla? hic confpicua parte ademptum eft,<&> cerebri tetfis,<& nates, et ganspinea nucis imaginent refireUs,ac poftretno cauitas ea dorfalis medulla? qua?cum cerebe li cauitate quartum cerebri eformat Uentricuum, hic pariter exprimuntur* Cerebri parsjorfalemproducenstnedullam. ^ Meatus ex tertio cerebri uentriculo in quartum fub cerebri natibus iendens,citius ierminum in quartum pertinentes uentricuum C infigniui. Glanscerebri,nucispinea? imagini d diffeionis pr ofifforibus afiimilata. G,H His charaeribus cerebri tefies ac nates indicantur. uid?tur ndq,- difjionisproceres rratia linea? inter E aC F, et inter G et cofpicua?,fupcriora tubera infignta ab in

A, A

B
C.

D
EF
'

E&G

fi

\ioribusFz?Gnotatisdiftinxiffe,acfuperiorateftcsuocauifJc,qu6 mo do incumbit.Infiriora autem nates uocdrunt,quod meatus ex tertio uentriculo n quartum p

Ff

tineri tii

\6

A N D

R E

AE

VSALU

BRVXELLENSIS

IK L, M,

tinentis terminus C hc infignitas,podiciconfirripofiit. Sedes dua*Pquibus dorfalis medu lia? initium cerebello adnafcitur* NP0 Cauitas dorfalis medulla? initij, altrant part equarti uentriculi conftituens,dt} ab He rophilo calmicauitotiafiimilata,quam atram?to fcribentes intingimus. Sedes enim L infigni

taeiuscdlamicaUitatportirefpondet,quaindiciferibentisproximaeft. MautemcsrN an

gulis illis afiimilaripoffunt,qua? in cauitatis calami lateribus confiftunu O uero mucronem ex>

primit,quo charaeresfirmamus* Dorfalis medulla hcprafea eft,qudin uertebras procidens caluariam egreditur.

VNDECIMA

SEPTIMI
F IGVR-^i

LIBRI

V N D E C I M AE

G V R AE,

EIVSDEMQ^VE

C H A*

raderum Index*

H^A'C

figura cerebellum d caluaria, ipfafy adeo dorfali medulla auulfum<&>fupimmia

cet,humiliorem ipfusfedem qua dorfalemfpeat medulla comonftrans.^Ac proinde regiones ipfus quibus dorfali medulla continuatur,acfnum infuper oftendit,qui ait eram portion? effor mat quartiuentriculifeufinus,cerebello cr dorfali medulla? communis * Porro ad humliorem fra?fentisfigura?fedcmfinespinximus mdia? partis cerebelli, utprocefuum uermis imaginem refrentium natura confficer etur*
<~4 Dextracerebelliporstenuimembranacerebelluminueftientiliberum,utietiamtotumcerebel Ium hic ea membrana denudatumcommonftratUr* B Siniftra cerebellipars*

D,d

C,c Mediacerebellipars.acC nott huius partis anterioremregionem,c uero pofteriorem*

Fines termina mdia* partis cerebelli: quorum anteriorem indicat,p0fteriorem uero d* Cerebellifinus, qui cum dorfalis medulla?finu quartum nobis oppellatum cerebri uentricuum

conftituit*

G, G His fedibus cerebellum dorfali medulla? adnafcitur. H ^Anteriorfinis mdia* partis cerebelli hc, acfi ab alio cerebello is refeus efiet,exprefius* I Pofteriorfinis mdia?partis cerebelli,d cerebello quoTjcxeus*
DVO

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

VIL

6\7

DVODECIMA

SEPTIMI
F I G y FL iA.

LIBRI

VODCIM

AE

FIGVR

AE,

El VSDEM'QVE

C H A*

raderum Index *

H^A" C figura caput dfiniftro latere exprimitur, dextro nonnihilfubleudto . Ex caliia*

ria? autem amplitudine Cerebellum hc euulfimus,ea tantum cerebri re\iaportione,qua? in oa

uar nonafiguris adhucferuabatur. Verm illa cerebri portio hc infud non confiftitfedefied
eleuata eft,<r inpofteriora ab ipfa caluarice bafi aliquoufque reflexa,ut tandem in conffeum acnirent cerebriproceffisforma neruis non abfimiles,et ofius organofubntihiftrantestquo' rumfinifter /d fde cum ipfo cerebro eleuatus eft, dextro adhuc dura? cerebri membrana? qua oauo capitis ffobducitur,connexo*

A, A Cerebri pars dextra. B, B Siniftra cerebri pars, tenui membrana adhuc quemadmodum CT dextrapars obuoluta* C Dextrum olfius organum in fuafede adhucferuatum*

D Siniftrum olfius organum,und cum cerebro inpofteriora refiexum. E Sinus, cuifiniftrum olfius incumbit organum . eaife regio dura? membrana hc indicatur, qua:
odoratus nomine hac infede multisfedexiguisforaminibusperuio cernitur* F "Vena caluariampetentiumfexta,hc in duram cerebri membranam aliquotfurculis excurrens* G Septum finus olfius organisincifos inter diuidens* H Dura? cerebri membrana partis portioPqua? dextram cerebriparte fodfiniftra dirimit* 1,1 C'erebrum pafim excaitatafibiin caluaria amplitudinirefpondens P hc quoque adfiontis ofiis regionemfbi infculptis cauernis congruitP<zr leuibus tuberibus prominet p qua? alij mamillares cerebri uoearunt proceffus. K Vena caluariam petentium quinta,cu iter pra?bctfiramenfecundo neruorum pari exfculptum* L L,ut cr fubfequentes charaeres,in umbra occpitvj cauitatis latitat , <&parui etiam eft mos jVf* menti, quandoquidem L caluaricefnum indicat, cui dextra cerebelli pars congruit. M fedem? N. O. qua? mediam cerebelli partem refpicit.Nfinum,in quemfiniftra cerebelli pars reponitur. O ue P. Q^jr dextrumfeuprimumfnum indicat dura membrane. P autem tertium, Q^fecundum,feufis

niftrum*

?'>'-'

Ff

DECI-

tflS

ANDRE

AE

VESALIt

BRVXELLENSIS

DECIMA

TRTIA
FIGtF^^A.

SEPTIMI

LIBRI

DECIMAE

TRTIAE FIGVRAE, cliaraderum Index *

EIVSDEMQ.VE

figura occiptio prorfus inntitur,^ unitierja cerebrifubftantia qua* adhuc reliqua erat,in pofteriora deorfum defiexapendet,ut olfius organa,^ uiforiorum neruorum
coitus,<& maximifoporalis arteria? ramiin cofpeum uenirtnt. i^A,<-A D extra cerebri par s, adhtic tenui membrana cerebri bbdud* B,B Siniftra cerebri parh C, C Cerebri tubera,qua? dfmilitudine quam cumpapiltis habent,mmllores cerebriproceffiis pic rifque nuncupantur. D,D Sinus olfius organis parath E Septum oljus organispartosfinus nierdiuiietis. F, F Sinus caluaria*, quibus mamillares cerebriproceffs C CT C infigniticongruunn G, G Vtrinq? tiotatu r uena caluariam ngredientum fexta* H Vena caluariam ingredientium quinta. I Vas notatur uena correffondensjn tenuem cerebri membranam ab illis ajts excurrens , quai in dura confiftunt membrana. K Principium eorum duutm qui per dura membrana latus ex cirrunt , prine acfi uena effet or feriez commiffa. <-Atq$ hi duus in prima figura multis D infighiuntr* L, L Olfius organa hc und cum cer ebro d dura membrana deorfum diutfin jyi Neruorum uiforiorum coitus*

H ^A C

N Vifo

DE HVHANI GORPORIS FABRICA LIBER Vif* &9 N Viforiusneruus dextrum oculumpetens. O Viforius neruus finiftrum petens oculum* yperinde oc dexter uenula cocomitatus^ab illispr pagata uafs, qua tenuem cerebri membranam inibi contexunt* (p Soporalis arteria ramus duram cerebri membranam perfir ans,adlaiusglandis cerebripitui
tam excipientis.

^^Arterice P notata? propago, dextrum ccedens cerebri uentricuum* R <^4rteria? P notata propago hc in tenuem cerebri membranam furculos diffundens*. S Hc portio confpictur peluis cerebripituitam excipientis*

DCIMA

QVARTA
FIGVILA.

SEPTIMI

LIBRI

DCkAE O.VRTAE FIGVRAE, IVSDEMaV*

charaderum Index*

C <^TP

VT

bicinfiniftram aurbm reclinatum iacet,intern* calmr* amplitudinli

midHJadbuc4emamrponio,1Uantaccrebrincrormparm

AA

BB

N^Zfir^/partebict^^^
figura&'oauanototuSi.

Modica cerebri portio uni cum dorfalis medulkimtio.

C,C Pehis cerebri pituitam excipient.

B Hic in peluimpertinet meatus cerebripituitamextertiouentr^bdcducens^c I,nfept,m4

Ff
4

,-,4^;

yr f in O-Mim
Dextra?

6Zo

ANDREAE

VESA LU

BRVXELLENSIS

E
F
G

Dextra? foporalis arteria ramas,duram membranam ad lotus dextrumglandis perfirans,qud cerebripituita excipitur* Siniflra?foporalis arteria? ramus iuxtafiniflrum latus dia? nuperglddis durant cerebri mem
branam perforons.
Secundum cerebri neruorum par.

H Tertij paris n eruorum cerebrigracitior radix* I Tertij paris neruorum cerebri crafiior radix.
K. Quartum neruorum cerebripar, tertij paris crafiiori radici conterminum. L Minof radix quintiparis n eruorum cerebri,omnibm ignorta K^fnatomesprofifforibus* M Quintum neruorum cerebripar,feu maior quintiparis radix* N Sextiparis neruorum cerebri principia acfurculi. O Septimiparis neruorum cerebriprincipia aCfur cuti. Si quidin bacfiguraffcandumfit relis
quum , idabfque charaerum opra prompte,uel exproxime pra*cedentibus per cipitur*

DECIMA

QVINTA
F IGV

SEPTIMI
JFL<-^r.

LIBRI

E C

I M AE

Q.V INTAE

FIGVRAE*

EIVSDEM

dV E

C H A R A-

derum Index*

P R i~AE S E NT

I figurd portioneni eamompiitudinU caluaria? dura cerebri

membrana fuccinamdepinximus, qua* fupra ofiiscuneum imitantis mdium habetur,undcum modo indicandis organis.cAbsrenanqjfiifiet^ integrum caput harumparticularumgratia de

lineaffi. <_A, B Neruorum uiforiorum portiones* C Siniftri lateris arteria,qua? duram membranam hic perfir ans, pdrtim in tenuem cerebri mem> branamPpartim uero in dextrum cerebri uentricuum digeritur* D Dextri lateris arterd* E Hcpetuis collea propendet, cerebri pituitam ex tertio defiuentem uentriculo excipiens* F Foramen,quo peluis huius infiindibulimodo extruafinis glandem petit, cerebri pituitam

G,G

excipiens. S ccundi paris neruorum cerebriportiones.

DECI*

'

DE

HVMANI

CORPORIS
FI

FABRICA

LIBER

VI

zt

DECIMASEXTA

SEPTIMI
G VEL.K-A.

LIBRI

H^A Cfigura nudam depinximusgtondem,quo cerebripituita excip tur, und cum peluifeuinfindibulo pituitam hue dfrente, cr hcfiaccdo
propendente . <^A lateribtiiucr arteriarumfoporaliumportiones, qua?

reticularemplexum effbrmare dicuntur , ita hic exprefiimtis,utinobis in terfecondum occurrere . <^Atq? ut ea arteriarumportionesuari fe Je' cautibus offerunt, ita quo^ uari eas delineauimus* i-A~ Glans, cerebri pituitam excipiens. B Peluisfeuinfindibulum cerebri pituitam fuper modo diamglandemdefirens. C, C ^Arteriorum portio, quafecundumfuori in offe caluaria?firaminum dutu obliqufirtuf* D Siniflra arteria ramus in dura membrana?finiftrum latus excurrens* E ^Arteriafiniftra? portio per propriumfiramen adnarium ufq? amplitudinem pertingerts* F, F Hacfede diuerfam arteria?friem delineauimus. ac dextrum quidem F arteriam nott eafri duam ut hc non dirimatur ; quemodmodumfiniftrum F arteriam hanc in duos ramos, qui mox inunumrurfuscoeunt,infnuat. G Arteriarumportiones duram cerebri membranam perrpiantes, aepartim in cerebri uentric los,partim in tenuem membranam cerebri bafiobduam digefti. H Propago arteria? perfir amen fecundi paris neruorum cerebri caluariam excidens,ac neruum
.
.

uiforium, ac dein oculumpetens.

D E CIM

ASEPTIMA

LIBRI

SEPTIMI

F I G VK.^A.

HA C figuraplexumfinximus ,cuiufmodi is effie deberet,qui Galeni in ^4 B libris de Vf partium defiriptionibus conueniret. Significet itacp hic A
cr B arterias caluariam fubeunt es Pmox$ in mirobilem illuplexum diffu C D. fa* G uero cr D ramos in quos plexus illius propagines colligutur,qu^
*
*

illis prorfus arteriarum magnitudine refiondent,quas A yB indicauU mus. Caterm Eglandem nott, pituitam cerebri excipientem*

P R AE SENT

I figura arteriarumfub dura cerebri mebra'

na cofiftentium, ac adglandis cerebri pituitam admittentis lotus reptan tiumfriem depinximus,quam in ouium ac bonum capitibus obferuamus* tm hdeproponere libuit,ne quis nos latere arbitraretur, qua? illorum animalium hc cum hominefit differentia. Significat autem in hac figura Adiamiamfapiusglandem,B cr C arteriarumfedemPqua primm

in caluariam ingrdiuntur*

DECIMAOCTAVA
PAR

SEPTIMI LIBRI

FIGVRA<

V A hacfigura ereamfinximuspeluimfeucyathumPquocere bripkuitainglandempfifubditum diftillat.acdein hcfinximtis quatuor

duus dglondepituitdperproximoglandiforamina defir?tes.Indicet igi

uari^babenturampuiuame,ci.iamim^j^^^-~j^^~-

ti additee & feptemparium neruorum cerebri delineatinem cxprimetes:quas quum ilhcprolu

xindicauerimus,absreprorfusefeteafdembkauoreponere,eteaM terea fieurxoculi conjlruaionemexprimentes, etiamfiadfeptimumrefiranturhbrum,tamen
CapMdecimoquartodunUxaUlUpr^ponam^uodocutorumjibric^dedicabitur.Atpdtn

Misfguris priuatimficiam, qudnullialtcriavdm Mo iam Capitifimulentur.

62*

ANDREAE

VESALlI

BRVXELLENSIS

CEREBRVM

GR^fTI^A
,

PRINCIPIS
Caput

^fNIM^AE,

quemadmodumfenfus quoque ac motus ex noftro arbitratu pendentis,

extruumeffie.

I.
nutritioni famulantia duobus

proximprecedentibustibris utcunq? aggreffus fum Prior namcp cibi potionisq? organa(in quorum preci puo uifcereconcupifcibilem anima refidere diximus) Se dein propter loci uicinitatem , partiumep conexum membra generationi dedicata enarrauit * Pofterior autem eas partes recenfit, quibus area? fubftantia; reficienda?, acinnati caloris augendirecreandicp munus concreditunin quorum primario uifeere uim ira fcibilis anima? inftam elle innuimus,inibi Stoicorum &Peripateticorumfuffragfjs haudade acquiefeentes,utV anima? principatum in corde collocariteftaremur,neruoscj?abillo originem ducere donaremus* Septimi Uhri Quapropter quum fnfus motuscparbitrarfj,cVprinargumentum. ^ -s anima?(cuius beneficio imaginamur,ratiocinamur,memoramus ) fomes adhuc comme, moranda fuper(t,pra?ins liber illi opportune conicrabitur,cerebrum ipfusq? partes uniuererelri fim- fas un cum fenfuum organis pertradaturus * Quemadmodum itaqp cordis fubftantia?,uitais ionuetp<n- anima? uis,ac propria? iecoris carni,naturalis anima? facul tas induntmy'nfuper ut iecur crafommbrtmj- rem fanguinem,ac qui perqum caliginofuseft, naturalemfpiritum,&cor item rurfus fanguinemimpetupercorpusruentemunacumuitah fpintu connciunt,8t"permde at<^ha?euifeera per dedicatos Obi canales omnibus corporis partibus fas materias dcriuant,ita quoq? ce rebrum aptam ipfus muneri obtinens materi,in proprfjs fedibus, ac illius fundioni appofit fubminiftrantibus inftrumetis^nimalem fpiritum long clarifmutenuifmumcp parat,quo %)?* ad diuinas principis anime operationes partim utitur,partim autem ad fenfuum motuscf! in, cu^hb.t ftrumentaper'neruostanquamper funiculos continua diftribuit,eanunquam fpiritu,qui &p-w pra?cipuus eorum inftrumentori fundionis autor cenfetur,deftituens,non minus fanes qum ff' 6 iecur ck cor nullas corporis partes fuis quas illis impertiuntmaterfjs(tantifperdum ualethomo)indigas relinquunt,etiam f non femper cum qualitate tum copia eafdem difndant. Ner d*fi- eu. 6 uiigitur(quorumorigincerebropenderein quarto libro indicauimus)id cerebro pra?ftant, ^'V^r quod magna arteria cordi,<X caua iecon,ut qui paratum a cerebro fpintumillis quibus hune Cuufigu.i mandari oportuitinftrumenusdeducant,diligentes^ cerebri fatellitescVnunci)cenfetur*Ca? mmU.u term animali fpiritui materi fuppetit uitalis Spiritus , in arterfjs numerofa ferie ambas cerebri f* ft mter membranas acCedentibus abundans,cV dein ar quem uerfus cerebrum tum perforaminula e,Ve.<S priuatim olfads organi occafone in d odauo caluaria? ofl exfulpta , tum comprimis per ea ter d,e, caluaria?' foramina qua? palatum fpedant,inter fpirandum attrahi multo ante diximus. Ac ar ff,KZ quidem,qui dum infpiramus per anguftifimos flexuofosqj Se tortuofos dudus f inter duram gu i cerebri membranam ac tenuem attrahitur,atcj5 ob difficilem tranitum extenuatur, cerebroq? g4^gaptiflmus redditur,undecunqj ubi aditum reperit,in cerebrig dextrum Se " finiftrum , Se horu fu Mdium utriculos eCe infinuat* Vitalis autem fpiritus cVf copiofifmus ink omnibus tenuis m$ dura?p membrana? uafs dudibus'uehabeatur,attamenin dextrum Se finiftrum cerebri uen- hfrq. triculos plurimus pra?cipuis arteriarum 'ramis fertur , quas fuperis obliquo longocp dudu kToU^' In m deVe, contra GaIenplacitum caluariam perforare,atc*5 adm glandis cerebri pituitam excipientis late- ^ ndrum q. j ra porrigi retulimus- Ab his namq? arterfjs,quas reticular plexum Galenus efTormare docuit, uut f. i terUrUfeSio non minima?" foboles tenuis membrana?procefibus fufFulta?, per humillimas dextri finiftriq* *&* LV w- uentriculi fedes ingrediuntur,tandem fecundum totum uentriculorum progrefTum in illorum JJIrfV amplitudinem incedentes* Verm pra?ter has arterias,cV quarto quem ego ita nuncupauidu n^h^ rx mbrane finup uas quodd fub eo corpore quod teftudinis camra? ue inftar arcus extme -M 6 imagine refert,ac nobis camerat appellatur,in nteriora cerebri per comunem dextri finiftricj? 80^f uentriculi cauitatem,feu potius tertium cerebri uentricuum contdit. Hoc uas tandin q duos p7f^ ramos bipartitum,uno ad dextrum,altero ad finiftrum uentricuum diffun ditur,&: eius lo ci ar- aut 6 ^ terfjs commixtu/ rete eftormat, quod ab extimi ftus inuolucri imagine nome inuenit. Ab a- ^f re itaque in cerebrum ingref , ac uitali illo fpintu ob frquentes fane anfradus ad cerebri ufu s q figw.m magis magisep adaptato,in cerebri dextro finiftro uentriculis, cV ipforum mutua concauitate k,l. tertio ue '
liber et fextws penrdeSartit>

Qutd quintut

nstrvmenta

lit

DE

HVMANI

CORPORIS FABRIG

LIBER VIL

**}]

terti'o'ue uentriculo animalis fpiritus cerebri uirtut elaboratur,quam ab opportune elcrnen torum ad iuftitiam cerebri fubftantia? temperamento,pendere credimustPorro huius fpiritus j7,8 ftgtW ammalis portio s tertio cerebri uentriculo per oblongu meatum l inter ea corpora cerebri qua? ilnmJet clunibus Se teftibus afmilabuntur porredum, in cerebelli uentricuum fertur, quem partim Efi.wdei cerebelli finus, partim dorfalis medulla? cauitas efformanL Ab hoc uentriculo in11 dorfalem m*- medullam,atcp ita in neruos ab illa propagatos,animals fpiritus non medioeris portio digre ho gX tur*Veliquis autem cerebri uentriculis,fpiritum in neruos ab illis proxim principi ducenfig.H. tes,ac fie in fenfuum motusqp arbitrarfj organa difpenfari arbitramurmon admodu m anxi cti Upfig fceptntes,nuin fpiritus ille tenuifmus per aliquos neruorum meatus (ut uitais per arterias) an fecundum nerui corporis latera luminis modo ad columnam, dirigatur:an uero neruorum duntxat continuitate cerebri uis ad partes pertingat. Atcp hadenus fane cerebri fundines in

uiuorumanimaii fdionibusadmoduprobabiliter &:uer quodammodo pofumaffequi* Sed qui in imaginatione, ratiocinatione, cogitatione , memoria (aut quomodocunq? aliter, nefcio quorum dogmatibus acquiefeens, principis anima? uires fubdiuidere, autenumerare uelis) cerebrum fuo fungatur munere,haudquaq ex fententi apprehendo. Se fi forte accurato indefefocj? cerebri partium intuitu,ac deinceps exreliquarum partium corporis, quarum ufus uel leuiterindiffedione exercitatum haudlatet,fpeculationeiqua fimilitudo indagaretur,uel probabile quid indipifei poffem,id fan citra fandiflma? fidei iabem neutiquam conflceretur* Th<m*>S* Quis enim,Deum immortal, huius a?tatis phiofophoru, addam Se theologorufn uulgus no ti, ^Albertv, admirabitur,quitam ridicule diuina?acfummeadmirabilihominis cerebri machina? detrahen %jg% tes, ex ipfr fomnfj s in humana? fabrica? coditorem impfjfTniis, n fcus qum fi Promethei A cerdri u eiIent,nefcio quam cerebri ftruem nugaciftim ementiutur,eam quamincredibili prouidentia ptuik <g* atque adeo eis quos corpori pra?ftaredebuitufibus afTabrimmenfus rerumOpifexeffnxit, ** procul ab oculis arcentes/uamq? tt inartificiofis abundantem monftris pra?ponentes, Se parum(propudor)folicitiin quantam impietatem tenerosquos inftituunt animos temporis fuccefrapiunt,tuncuidelicet,quumili pra?ceptorumfedis non amplius addidi, Se Natura? operum difeendi cognofcendiqj ftudio flagrantes,proprfjs manibus in homine ca?terisq? anfmalibus,qua? ipfis fuere tradita, rimari,altius9 expendere aggrediuhtur. Nondi enim mmo ria? excidit,me quum in Caftrenfi pa?dagogioLouanienfis gy mnafrj facile pra?cipuo ac laudatifimo,philofophia? operamnauarem, in commentais quospraceptornofter profeffione theologus,ob idqjadpias opiniones cum philoiophorumifeendas inter reliquos eius Acade miemoderatores paratifmus,in Ariftoteis libros de Anima pra?legebat,fcripfiffe,cerebrum tribus donari uentriculis,atcp horum primm anteriorem, fecundum medium,8<: tertium pofteriorcm effe,eosq5 a fitu ad hune modum nomen obtinere, Se fundione etiam aliter appellari. Siquidem primus feu anterior,qui frontem refpicere dicebatur, fenfus comunis uentric lus nuncupatus eft, quod ab hoc quinq; fenfuum nerui fuis inftrumtis deferri,& dein horum neruorum beneficio odores,colores,fapores,fonos, Se tadiles qualitates inhunc uentricuum deduci,illi homines arbitrarentun Ac proinde praedpuus primi uentriculi ufus cenfebatur,u i obieda quinque fenfuum, quorum genus fenfum communem uulgo uoeamus, reciperetratcj illa ad fecundum uentricuum, qui meatu quodam primo nedebatur,tranfmitteret,qu fecun dus de eo obiedo imaginari,ratiocinari Se cogitare pofft* quippe uentriculo illi cogitatio feu ratio tribuebatur,Tertius aut uentriculus memoria? eratfacer,in quem fecundus omnia qua? ex obiedis illis,de quibus abud ratiocinatus effet,m"dari uoluit,comod deponebat. Atq; ter tins uentriculus ha?cprout humidiorfccior ueerat, aut oeyu saut tardius fbi, uelut in ceram

utlapidemdurioreminfculpebaLDeinpro^
iriculum que ipfi mandtur,aut breuiori,aut longiori temporis interuallo aflruare, commeii
tariailladocent.Nequeprofed6tertiusifteuentriculusha?cfibifuoc^nomine,autretinet,^

nfculpit,fed fecundi uentriculi gratia, nimira ut quoties hic de aliquo memoria? finui concre dito ratiocinriinftituit,illeocyushocquicquideft in fecundum uentriCuludeleget,ac ueluti

inra^iohisoffi^

aftequeremur, tabula qua?d oftendeW nefcio quaphilofophia?Margaritadeprompta, diosfe iam uentriculos oculis fubrjciens, quam nos difcipuliproutfcholaftica?pidurequif9 erat ftudiofior, fuis commentais exprefius appingebamus. Ne? hac figura trs duntxat uentriculos conlpedi nobis perfuadebatur, uerm ipfam quoe? omnes fimul capitis partes,

^cann|inf^^^ fequsfermooftmdet,quieademmethodoquainduobusproxmepr^eedetibud ful,poftPerfuncWia^ feorfum fingulas una cum

rtedumcereW&mfe

6zSp

ANDREAE

VE

AL

BRVXELLENSIS

Brutori cere

tri cojlru&io
ne abhominis
*

omnibus fnfs inftrumtis explicabit.Quant uero impietatis imperitis,86io adeo adhuc in fndifma noftra fid obfirmatis animis,eiufmodi uentriculoru cerebri ufuu (quod ad priiv cipis anima? uires fpdt) defcriptio conciliar pofI't,hi (eti fi ipfe file)perpendunt,qui quadrupedum (quibus omn rationis utni,ac pra?cip animant rationalem ex theologor pra?cipuplacitis adimimus) cerebra, homincerebris qumproxim omni ex parte accedere didiceruiiLQuandoquid ouis,capra?,bouis,felis,fimia?,canis,&: quas fecui auiu cerebri eu huma no cerebro in parti cfof matione,ac potiflmm in uentriculis, uix tilla prorfus occurrit dife rentia,nifi quod mole cerebra pro animaliu qua donata uident ratio ne, crtouariare cognofci mus.Homini nanqj cerebru obtigit maximu,moxfimia?, cani,ac ead ferie deinceps,prout ani malquodiiisad rationis uim uicinis accedere quibufd rgumtis colligimus;Neq? cerebra homini tan tu pro corporis ipfus portione grandius obtigit, imo id omniu animaliu cerebris maius uifitur.Hominis nanq? cerebrum uel duobus equoru, boum,aut afinoru cerebris gran dius apparet Sed ha?c omnia,ut Se uentriculoru fabrica,ex fequetibus euadt perfpedifma

^AMBIENTE membrana,^ fub cute caluariafuccingent membranula. Caput II. D V R <~A cerebri membrana inmuttis occurrit figuris. in prima enim externa ipfus
proponitur fedes uniuerft, qua?fuprafcifiuram cofiftitP qua cerebru oftenfuri,caluariam diui derefolemus. Secundo Uero eam membrana partem interna commonftrat fede,uti etiam nona,
duodecima, de cimatertia, inter nomJedemproponunt, qua caluaria? regionem juccingitinjr a jajB)C)D diam nuperfciffram, cofiftentem. Ca?terumprocefiuum ipfus inter dextram &finiflram ce b h*c oft rebri partes dedu,refirt tertiofigura ad D,D. Illum autem qui cerebello inflernitur,fepti ma figura O, O, O. <fktque in illis etiam figuris dura? membrana? occurrtfinus, uti optim fi gmscq.6 aura capitis decimiquarti libri tertij. Porro membrana caluaria? exteris obdua nullibipri ctc A>A uatim delineauimus, quum tenuisfit, ac ofii undiq,- crcundetur, atque ex ofiis circumfcriptione *,**figu.

DE

DVR^f

CEREBRV

^^S

petenda ueniat.

H, H. dem mtotac-

continentur,a peritona?ofuccingirecnfimus,at9 id inftar fccicuiufd jf'j^' omnia illiimpofita ampledi,&pariterquoq? coftas fuccingent tunicam cd,d.e! omnia qua? in thorace colloctur,ambire comemorauimuSi ita etiS. uniuer 7hu-v& fa caluaria? b cauitas cerebro excipiendo adaptata, quada fubduciturcmem QA.RS* brana, quam propter craftiem qu ca?tris no cerebri mod,uer totius e '* e^. JDurccmera m corporis pra?ftat mmbranis,crafm, Se ab inGgni duritie durm ,t Se en lb.i . ^weru^ymlnw- ticularem,nuncupamus* Ha?c no minus qum peritona?um Se Coftas fuccingen s membrana f^Um tudo,fima. unica ctinuaq? omnin uifitur,pra?tercj quod quibufd d forminibus Se finibus uenaru mo- ^^'Jl doextrudis fit peruia*Vnde eti ilico pra?fen tis membrana? fitu,& quod ad ipfius externa fit tisu Ub.u perfci attinet forma^gnitudinq?, eti.u' aliud nihil fermoni addidero,offu cognitio edo^ dut fc/c ^ cet Quan doquid null caluaria? os priuati alicuius ufus gratia,in caluaria? amplitudine extu- *|2f ' berat3cui ha?c mebrana no cedat, fqj ab illo introrfum premi fnat. Rurfus nullus in ea cauita g occurrit te confiftit finus, que ha?c quoq? mebrana no impleaLatq?(ut femel dic)omni exparte ofibus hC fjjjjj proxima nedit,alfj s locis remifTius,alrs uehementius,uti paulo poft audies,conata. Atcjj hinc cyS eti fit^externa durions membrane fperfl cie propter offiu finus,tuberaq?ina?qual,&: deinde ribm tfe fibraru quibus ha?c offibus cmittitur occafone,afper,ut n adamufm la?u lubricamcp ui #-* deri. Ac pra?cipua ofiu tubera, que e orbicular fpha?ra>q5 modo rotun d efe prohibt,in ca pitis potiflmu bafi cofpiciunt\& hor quid primu cenfri poteft c ofl fpti olfdus orga- HfLeQ noru fed interdiuidsrdein e caluaria?f extubertia, qua? ut oculis in caluariag fedes comoda $]* . exfculperetur, in capitis amplitudine iuxt illius bafis nteriora ac fepti illius latera extuberat* Pra?terea ina?quaitS illa,qu? propter ofs cuneiformis craftiin qua ipfi propria? cfiftunt r,<,,,a>a h cauerna?parand,6Y aptk glandula? cerebri pituit excipitis fd infculpend,in medio fer fac*- !tampitudinis caluarie cernit, Dein ceps alia duo irtfigni quoo)'tuberin hc amplitudine ideo ^f^'' ^mint,ut idoneauditus morgani fed Natura fingeret.Poftremo ea quoep1 eminti i didis JfgMV> acceditjqua? in occipitfj ofl pofteriori parte foraminis fpinal medulla tranfmittetis red flir slib.u fum ad medi interulli porrigit, quod inter id foramen Se futura? Gra?cor a imagine expri- V^ui mtis eminentior fde confiftit, Atcpha?c capitis oftuberaq minus dura mebrana in ipfus 1^9 bafi inftar oblonga? fpha?ra? utriiicp ad nteriora euiter deprefa? ppreat, in caufa pra?cipu fi- QJ1^ cenlnt* Alia uer tubercula,qua? propria dura? membrana? ufa uenaru ac arteriar fer ma gm^'c,c% teri continetia in exteriori ipfius fuperficie efFormt,no adeo illius orbiculatim forma intertur cd,dd' bant, e, ,

VEMADMODVM

fane uniuerfam cauitatem qua nutritionis organa uumbifi

j^^'

*<

^^

6l$ bant,feu quo minus rotunda uifatur,hon magripere obftant,quum ha?c uenaru duntxat ri' tu protuberenLPorro nullus in caluaria? amplitudine finus(pra?tef eo s quo s neceflrio nuper commemorat in baf capitis tubera conftituunt)occurrit,quem Ntur non xfculpferit d^a? membrane uafor gratia, ut fcilicet finus uafs cedant,ac citra comprffion ipfis loci dnt^ Se ne dura? membrana? uaf ipfi membrana? damn fint,qu minus haie ofl proxima apponi r fhU iueat^x nor finuum numro illa? cauitates funt,p qtia? extuberns latusq primi dura? mbrk,et eiufc. nx ^nus &* fecundi Ses terti) admittunt,deinde illi quoep' finus,qui in aluari lateribs inftar 4/i.U mdia? cauitatis uenarum multiplici ferie exfculpuntur , Se f quis aliuS iuS generis in anteriri 4 9Pt't ^a<^us otgauor fdis regione confpicitunCuiufmodi uero hac dura? membrana? uafa fnti $ ! fa.' c, ac unde principium duct,in tertio libro fidelifm expreflmus.Porr ut exterri huius mefric,c. brana?fperficicognitumehercul in capitis uulneribuspercBnecefriam,frmorietotam& ^ !L* , c f . ,,,, * n . r\ .A a i i -i K /-i r - < J-Jurct meSrd t },4ji. ca. dmgemer perttnngamus,nunc hbras iplius,ot ad caluaria connexu recenlebo Frimum citra ncC ^ ca.lua.ri dmnexus. alterius corporis interuentum ha?c undiqj ofl attigua eft, parua omnino ipfius f egiohe l . '*** " pta,qua? fuper ofls cuneiformis" medi habetur,ubi dura mebrana nonnihil b ofl abfcditi lib.%M.uut circu F hc fubftratam habens glandul cerebri pituit excipiente,et fbporali arteriaru mximas fobolesi fi.i$.cuifub quaE reticular plex effbrmare alfj s difldionis profeflbribus falfo creduntur. Omnibus parti fternmrto kus ca{uange qubus ha?c membrana eft attigua,in eum mod comittitur,ut duo inic ccuni bentes mufeuli mutUoha?rere connediqjfolenL Verm eo cnexionis gnre in capitis bfiffmius qj in lateribs Se uertice 8c" frontecxToccipitio aflrmatur Deinde uniuerfis acutioribus ofum procefbus pertinacifm conafcitur,perinde a c fi ab ipfis origine duceret * Sunt uero xj fi. eu. iz niuus generis proceflus* oflu illud fpt olfdus organora fedem diftinguens^deinde illi qui yeiufd'fig. adr latera foraminu3 uifbrios neruos traiifmittentiu,&a fnu glandi pituit excipiertti paratuni y iuxtu e . confftunt,8t" qui iuxtah foramen uifuntur quinti paris neruoru cerebri craflorc radic tranf^uji.N.o. mittens,& uniuerfm omnes proceflus foraminaq* capitis amplitudinrefpicientia.Pari quoep a utm rationepra?fns membrana caluaria? futuris adnafcitur, quanq? is connexus non a?qu ualidus b eiuj.fig.u. ft,atcp is quem ad ofleos pro ceflis perfici relat eft,quod ille inftar fmplicis tantum linea?,no C9, 14-fig" autem notatudigna amplitudine huius modo accidat* At fturis non folm dura membrana Cornaf't connafcitur,uerm tenues membraneasep fibras inter illas uerfus capitis extfior trrifniitiit, fig. ,g,g qua? caluaria? uerrice inter diflcandum abftrada,in dura membra fmplicis linea? ritu extubcr h, h cr rant,afperamcp ipfius membrang fuperficie oftendunt, futurar ftum ac imagine in ipfa etiam hicmed- memDraiia tune referentes.Ca?termpra?terfibrasexternquo9 dura? membrana? fuperficie w prw5 minus a?qual redduntctubercula qud in uertice frequter prominentia,ubi fgittalis futur gur fubie~ coronali iungitHa?c Ci quando adfrtt jirtaequiitr extubrant,&: pares fbi in caluaria iiifcjik a* r, r er ptQS f flnus 0btinent,quibus pertinaciflim innafeunt* Vnde tihuius generis tubera h obi7?jix,ctu ter,neq? per tranfenn expendenda ueniut,ne minus cauti in cauterfj dminiftratiohe Se capitis trinque ui uulneribus caluaria perforemus:etenim horu tuber nulla rationehabita( quod in his locis Se h iuxtu G. in futurs mbrana ab ofl d iffculter abfcedat)e un c ofl haud eui malo pertun deremusj prtmtgfig. Ad ha?c,mbranad caluaria connexu,& exterioris ipfius fuperfciei fperitatg uenula? qua?> fubieiu a, d adaugt , per caluaria? poros partim ex dura mebrana ad caluarie; inuoucra,partim ab ipfis n' inuolucris ad dura mebrana dedudg- * Hoc itac modo dura mebrana caluarie cauitat fticCiri1TO&& ^it^omnibuSeacauitatecontentisobducimrorganis*Vermpr?trha?c,duramembr^ DntmU* h 7 fi. 0,0, h magn fui portione inter cerebru ac Cerebellum infinuat,qua? uniuerfam cerebelli fuperiof en ** ProceJJ^ o,o.8 figu- fecjem integs , cerebri regiori cerebello in cumbentab illo interdiuidit^Quineti mdia ffa c'S de huius dura? mbfarta? portionis,ubi dextra cerebri pars finiftra refpicit,cV fecundu tot1 ter czfi'.B,*. tfj dura? mbrna? finus longitudinek alia quoep dura? mebrana? portio proceflus ue educituf^ k i figu.D, fecundu capitis longitudine dextra cerebri parte finiftra dirimen s*Hic proceflus falcis meflb D,D* ria? imagini aliqua ex parte accditmam ipfus fedes illi dura? mebrana? portioni cotinu,qua? lnfi.U H. cerebell integit,falcis bf crrefpondetjea uero qua? fepto fnuu olfdus organora conafeit^ falcis mucronfaflmilari poteft : iS nancp mebrana? dura? proceflus pofteriori capitis fede an> trorfum duds,fenfm falcis ritu ardatur.Deindeprocefs huius pars tertio dure membrang finui cotinufalcis dorfo no abfimilis fectibus occurrit*fiquid extrorfum curuatur , Se terti) "$fij* du^mbrana?fnusnominecrfloruifitur*Procefrusautemparsm callofum cerebri refpicis corpus irttro obliqUatur,ac proindefalcis aciei forma accedit-Ha? mbrana?portiones pf oceffus ue rtihil omiiino reliquo ipfus corpore , nif un duntxat fede in crafltie duritiacp arit.
.

DE

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIBER

VIL

1 1

Gg

cerebllurri

Lim

6l6 ANDREAEVESALII brvxellensis 9%tif cerek^um prmat fuflcis* Sed Se neuter hor procefui fu parti duplicatur ( ut Galenus
*

rem parum expends docuit)uerm fimplex eft,quemadmod Se ipf membrana, qu cerebri lateribs aut caluaria? attenditur.Nam cVfi tertius dura? membrana? finus cultello fecundu Ion gitudinem0 difldus,primo intuitu membrana?p procefum inter utrafq? cerebri partes inter ce * v' */*. den tem gemma* exq? duplicata membrana conftare oftendit,id tamen finus duntxat gratia ui- p ' \ fitur*Quantuuisnam<infrior finus tertfj angul dirimereftudueris, membrana extra finus d,d. amplitudinem nuncp in duas fibdiuides Atq? par ratio eiusq partis dure membrana? cenftur, 3 7/'go, qua? eiatior cerebelli fdem obuelat, Deinde f infimus file dura? membrana? fnuu angulus du ' plication argueret,idem fan in duobus reliquis fnuum angulis accideret,ac non perper cere Dur*? fneird bri durant membranam duplicem efle aflreres,quacunq? parte caluaria contingit. Infuper hon<e intmorfu rum duraE membrana? procefuum fuperficies fpecie cum reliqua interiori membrana? fuperf pffvaes f&^ ^ congruit,qua uix inter omnes corporis fuperficies alia magis fplendid la?uem ue,6Y(quod non obiter expendendum uenit)omni adipe, quemadmodum qua? in caluaria? confftunt am plitudine omnia,deftitutam reperias.Quinetiaminteriorhcc fuperficies aqueo humore longe magis qum exterior perfunditur,& multo candidior apparet : Se quum fibris omnibus qui bus alteri parti adnafceretur,uacet,impenfus lubrica terfaqp qum exterior fuperficies conipici tur. Porro quemadmodum exterior fuperficies os caluaria? undiqj refpicit,ita Se interior tenue cerebri fpedat membranam,cui nullius corporis interuentu , qum cluduum inftar uenarum * j?.d,d. ab ipfo in tenuem membranam pronatorum ope adha?ret committitur'ue. Quan doquidem f ^2,x: dura membrana pari modo tenui membrana?,ipfiq? adeo cerebro, ut caluaria? onnafceretur, quo minus tenuis membrana? uafa,8c" ipfum adeo cerebrum diftendi contrahiq? poflint,illa im pedimento foret.quod pra?caus Natura, ampliorem dura? membrana? cauitatem ipfa cerebri mole,no fcus atcp cordis 'inuolucr corde etiam ipfo amplius uifitur, produxit* Quanquam s*fib. intrim duram membranam tenui non ita liberauerit,ut cordis inuolucrum corde,quod il li ne unius quidem fibra? interuentu connafcitur,quum tamen innumeros uenarum inftar du dus dura membrana tenui membrana? exporrigat, mirabili induftria horum beneficio illam f But* mcbrd l,,- affrmas^ Vt fimul dudus illi uena? arteria?qj,&Y poftmodum uinculi uices grant, ut cerebri M lonnexws. ne concidat commode fubleuetur, intrim uaforum tenuis membrana? Se ipfius cerebri moti bus non prxpeditis Atq? hoc fingulare Natura? myfterium ipfleui negocio colligis, f modo uaforum cerebri feries,quam tertio libro do cui,exanimo no exciderit*' eam dico numerofam ^hc*c ramorum fbbolem, tertio dura? membrana? fnu utrincp fcndm totam cerebri longitudi- D nem,in dextra? partis cerebri Se item fniftre tenuem membranam procurrentem.Ha?c namcp fuperiorem cerebri partem dura? membrang admodum ualid appenfam reddit,t" dura mem brana caluaria? connata,cV propter u fibras quas per futuras difTundit caluaria abfcedere pro- * > g,g, hibita, cerebrum quo minus in f delabatur,fubleuat atq? quum nulla alia ex parte dura mem- ' ' ' " brana tenui (nif fbrftan hc atque illic raris fjfdemq? perqum Iaxis x dudibus)commifl eft, x^0i^ P"i*ftr*' liberum cerebri Se uaforum tenuis membrana? motum non obtundit* Ca?term prafns fer- **" Mb. mo nunc fane exigeret,ut fnuum uaforumq? dura? membrana? numerum , ftum cVnaturam explicarem*at quumid pro uiribus in tertio libro tentat ft, non abs re chartis hc pepercero* F'fumind. pan' quoque ratione dura? membrana? foraminaexpropofitoneutiquam enarranda putaue- y mfigm rim,quodprolixiorforetoratio,aliudnihilpropemodumcomplexura,qum caluaria? fora- ^"'^ minum in caluaria? amplitudinem qua cerebrum continetur pertinenti catalog/ in primo li ctWr ^eti bro iam pridem comemoratum. Vbicuncp enim in caluarig dida amplitudine uifuntur forami fig 4na,ibidem Se dura quoqp membrana fer peruia eft,fui proceflus perptue exporrigens,illis qui J **J G# cerebro principium durant neruis, 8c* ipf etiam dorfali medulla? inuolucri modo obdudos. di^fig-h Ac proinde tt primu foraminibus dura cerebri mebrana donatur, quot neruoru paria cere- non pocul bro initii duct.Nam 8c"f " ide quarto pari Se craflori tertfj paris radici foram infinuat u"t3 ^ ^ * gracilior tam tertfj paris radix,priufcp fcun di paris neru contingat,priuatim dura mbra* w- ^^ n perfort. Sept his utrin<pofitisforaminibus,aliudabutro9 latere accedit,quod neruulu e. tranfmittit,quem ego non procul quinti paris radice pronatu obferuaui. Ad hxc,dura m em '^fjc branac unico eodemqjinconiugato 8c"orbiculariueroq$ foraminepertunditur, quod infundi- ^mimt bulo cerebri pituitam excipienti uiam prabet . Dein iuxta huius foraminis latera aliud utrin* c && que fpedaturforamen, maximum arteriarum cerebrum petentiumramum tranfmittens .Po- g \ ftremo s multis foraminulis ad olfdus organorum fdem dura cerebri membrana abundat, DD Durccmefod Porro pra?fiitis membrana? h finus, qui uenas arteriasep caluariam fubintrantes exhauriunt, bcc> net u[m> gr" neqUeetiam dudus exhis finibus in tenuem membranam inftar uenarum propagatos,in fora- '^0' t min numro habemus*Atqui inter primarios dura membrana? ufus non minimus cenftur, T'
*

ut

Be
Ii.$m utsr fo laterftti-

hvmani

corporis

f bric

LIBER VIL

17

ifot+c*. m aptis quibufdam fin ibus omnes caluaria pettes uenaSjOmnesq^fi'duos modo ramos dmpferis^arterias excipiat,ipfrumq? materiam in fuos finus aflumat, eam ita deducentes , ut ha?c * u. ulioquj/n propaginibus uenis fmilibus,atcp ab illis finibus depromptis in tenuem membrana cmodik ffhforbtur m deferaturjcV dura membrana ipfi tenui membrana? Se cerebro inftar lagena? fit, ex qua te C,D,E,K, nuis membrana,^ dein cerebrum materiamad opportunos ufus fbi alliciant,in uenis Se arte* F,r,G,a rfj s uerfus caput tranfmiflam.Ca?term propagines tertio dura? membrana? fnu utrinepinnumera ferie in fedem tenuis membrana? fibiproximam deriuata?,cerebrum uelut fupr innui mus,fufpenfum,atc ne deorfum concidat,uentriculicp ipfus Comprimantur,opportuniflm fuft inent,ut dura cerebri membrana pariter ipfus inuolucrum et fulcrum reddatur. Ad quod rurfus fummopere conducunt fibra? per futuras dura membrana prorepentes,qua? duram ce rebri membranam (qua? alioquin non fatis duriflmo ofl connafei poterat) caluaria? firmant, -j^'-% atep quo minus cerebri grauitatetrada^deorfumlabatu^ extZ^Tffud fnt,nifipeculiareartificium extra caluariam Natura moliretur, quod indies fabri imitantur, riZfuccngen, quoties dauorum acies quando duos fimul compinguntaferes refledut,ne uno aflre trado, tt^reatl' cr ex altero clauus propt uellatur. Natura namcp fibras bas Vulcaniligamenta,quibus is Mart# UJm' * Veneri colligauit,c fmul Se uincit Se fuftinet,artificio fuperioresmo folm per reflexos admod Se obliquitatis nomine firmtes dudus tranfmifit:uertrfmifls rurfus dilatauit,auxit, atep in unu omnes adeo comifcuit,ut in membrana quand tenue degenerent,qua? quod calua ria? obducditur, 7niKc/ios Gracis nuncupatur.Quuisha?c omnia n citra alterius corporis interunt,ut ca?teris uifum eft difdionis profefloribus,caIuarie adnafctur ; fub ipfa enim alia adhuc tenuis confiftit mebrana alfjs quo< omnibus propemodoflbusprecipucomunis,ac ab amplexu quo oflafuccingit t^w^ appellata . Inter reliqua aut ofla hac mebrana priuata, caluaria? interna eft cauitas cerebro excipiendo adaptata,cui nufqj ubi dura membrana contin oit,eiufmodi mbranula obnafcitur,adeo uttanta eti huius cauitatis fedes,quanta? dura mem brana non connafcitur,hac quoep membranula alfjs oflbus communi obeinda fit 4 Vifitur au k Vbi fub tem illa fedes k ubi dura? membrana? glandula cerebri pituitam excipis,8c" maximi arteriarum iffiguneF, cerebru petentium rami fubfternuntur* Quod autem rerum parens Natura harum precipu R C,D,conffiittotui brarum gratia duas tranfuerfas, Se unani fecundum capitis longitudine ' futuras digefrit, ipfa figuru. dura? membrana? forma commonftrat,qua? fuperiori fua fede illis Iineis opportuniflim ueni,1 Spctur recfrmanda.Quemadmodum inter diflecandum tertio dura? membrana? finu furfum trado figuris 6 eu liquida difcimus,impenfe Natura? induftri dmirantes,qu dura? membrane portionpropi.li.u ceflum'ue inter cerebellum Se cerebrum ita produxit,ut illo furfum dudo , ita cerebrum fuftineat,ne fuo pondre cerebello quicquam comprimendo obft.ad quod egregi auxiliatur du ra? membrana? pars , dextram cerebri partem finiftra dirimens , Se totabafi dido nuper pro: ceffui continua.Porro fi quid intrim artifcfj in dura? membrana? harmonia enarrandum adhucreliquum fit,id un cum tenuimembrana iam fubiunxero*
:

p%
y

TN^
........

CE REBRIS M
membrana.

INVOLVENT%
IL
.... ........ ,_.-^

Caput
*

T ENVI
*
~~

&

membrana cerebro obduo occurrit infecundofigura, auulfa autem

,
..

in tertia.i^Atquc ita etiam cerebello obuolutafpelatur in oaua.

....'

EN

vIS

cerebri membrana, quemadmodum Se dura,duntxat unica Se Tenuis mem*

Hdic ex fi

guris petere debesfe-

flionisjerie
fefe confe-

quentibuSt Ut 2,3,8, 9
11,12,1*.
t>

fibfjpfi continua eft niullam fquidem prorfus fua? natura? aut ad cerebel- *ttume* lum,aut ad utramque cerebri partem , aut ift ipu"s cerebri uentriculis anfra* dibusq^ac ut femel dicam,tota amplitudine, quam dura membrana coiiftituit,inuenias, qua? non unius tenuis membrana? portio habeatur:ad eu modum quo in animalis cuteiam corpore detrada,partes cutis cotinuas si efl dicimus,quibus aures,pedes, Se cauda induebtur* Porro ipfius fitus 6f^ ex cerebri ac cerebelli cognitione defumdus eftmihil enim dura membrana amplexatur, cui tenuis membrana exteris non obuouatur.Nulla etenim * exterioris fuperfciei cerebri Se cere

tfi. L,L. belli Se dorfalis medulla? Se neruorum portiuncula confpicitur,quam tenuis membrana uiciifex.c, niflme &:citr alterius Corporis interuentumproximnonintegat,f modo fuperiorem calCet pafiim lofi corporis fuperficiem exceperis, qua?folaeiufmodi membrana, quum dura utcunque fit,
in fuperfi'

cnfig.

haudco\itinetur*Prctereaomnescerebxiaccerebemcanfradus,inquostraui
.

...?t;

Gp

dicunca
i

*2

NDRA

VSALII

BRVXELLNSiS

dicunq? fui partes proceflus'ue ingerit,huius fitum oftendunt,uti fan Se ipfus quoq? furam Kxtriofj- Se magnitudin* Ha?c membrana exteriori fuperficie uelut aqueo humore oblinitur,fecund dinifig, perfides, partium quas ambit tubera extuberans. ipfa namqueuix alibi crafltiemuariat,actenuiflma? c Pctif.im* pars lofy. njhu&i femper membrana? innumerisuaforu dudibusobfita?fpeciemc5monftrat. Qyippe uaforum Conjhu&o' Ub.scttottt
nis ratio

'lS PtiflGmum gratia illam reru Opifex condidit,nimiru ut inftar' melnterfj Se humilioris mem brana? omenti Ses extimi fcctus,inuolucri( quo fium nomen tenuis mebrana Gracis xooMs nuncupata,mutuauit)ea uaf tuto deduceret fuffuldretq?. Quinetiam cerebri Se cerebelli eft in* uolucrum,non fimplex profed6,ut dura membrana,qua?propugnaculu potis ac defenforiu cerebri aduerlus caluaria? occurfs cenftur,qum operimentum :fd quod ipforum fubftantia proxim contineat Se firmet,non fcus qum cafeorum forma? lac paulo ant coagulatu fftinent,& fngt pariter* Atcp ad hos ufus Natura hanc membranam fmm idoneam produxit* tam mollis enim tenuisq? Se fequaxeft, utaptiflmomnibus anfradibus finibusq? fefad pro* fundiflma ufq? ingrt, Se qua?cunq? uafa cerebrum expetebat,ea dedu cere poflit * Quinetiam adeoleuis cernitur,ut fua grauitate neutiqu uim cerebro infrt : Se tam ualida intrim duraq? cxiftit,ut dura cerebri membrana furfum trada non diuellatur , imo illum fuipenfionis impe* tum Natura fagacifm frequenti numerofaq? Se continua uaforum ferie paratum fuftinet , eo pollens robore,ut concinn cerebri fubftantiam inftar forma? cuiufdam (u ti iam diximus ) anv pexetur& fuftineat.Ca?term magis Natura? fapientiamadmirabimur, fi non minori indu* ftria illam hc atcp in quatuor elementorum fedibus aflgndis ufm efle inquifiuerimus quod fanilico obuium fiet, fi terra? caluariam, aqua? duram cerebri membrana, ari tenuem, Se igni fubftantiam cerebri aflmilaueristac dein expenderisrerumOpificisfblertiam,quiut inter terra Se ignem,quoniam natura f inuicem maxime abfunt,aquam et arem collocauit,itaquoq? in medio caluaria? Se cerebri(quod fbftantrjs longe di(crepant)utrafq? membranas interierit,no contentus uno amicitfa? uinculo illa interueniente.Qportet nancp no fitu folm id in medio lo* cari quod eft uere mdium, fed etiam natura: fi modo quod fecundum eandem proportionem ab extremis uariatjuer mdium cenfeatur. Neutra au t membrana proportionaliter caluaria Se Cerebro uariabat;nam tenuis plus ab ofls duritieuincebatur,qumipfius cerebri m ollitiem iperaret.Econtrario autem dura multo erat cerebro durior,paulo uero oflmollior.Quapro ptcr fi tenuem duntxat membrana Natura creaft,nequaquindemnis caluaria? occuriarett f duram,cerebrum ipfus confuetudine la?deretur.Quo minus igitur ipfum cerebrum aut eius proximum inuolucr ofTenderetur,prior tenuis membrana,poft hc autem dura locatur: qua? quanto eft ofl mollior,tanto ipfa tenui eft durior :quanto uero hac tenuis eft mollior,tanto te nui mollius eft cerebrum.Quanqu rurfus tenuis membrane mollities ufui Cit3ut illa commode undequaq? in cerebri anfradus ff ingrt, Se in uentriculos,11 proceflus uarios un eu uafis por rigat,uti pris eft relat. Qui'nam uer eiufmodi habeantur proceffus,in plexuum Se uentricu lorum cerebri deferiptione perfquar,pra?fnti frmone ad cerebrum opportune deffexo*
<

"he>e,e.

fisolib.rf critab.K
R.

tabuU

h6fi.n,^

DE J-IIS

CEREBRI

CEREBELLI ftu,forma,reuolutionibti4 & 'fubftantia.. Caput

^AC

NVMERO, II II.

quapra?fenti Capite pertraanturoftedendis,potifiimimfieruiunt tertio figura, tic dein omnesfir ad decimamquartamufgj fed potifiimm primafigura Capitisficundi,libri quartiybafim cerebri ac cerebelli cum dorfalis medulla? initio proponens*.
Gertlrinu
merus.

ISSECTIONIS profefloribus cerebrum in* anterius,quod cerebrum, d$fa*** Se inb pofterius,quod cerebellum uoeant: deinde anterius ind dextrum Se et3>B,^i' finiftrum diuidi confeuitmon quod Anatomicoru proceres cerebrum JjS* omnino diuifum,&: non aliqua femper ex parte continuum efl arbitrati bsfX^ fint(quanquam etiam illorum feripta taie quid fubinde innuant ) at quod R-tow vfi ut unicamanus in digitosiitaquoe^ cerebru in diuerfas partes diferetum f[af^4 uideatur. Quemadmodum enim pris de tenui cerebri membrana diffre B,
c

batur,fiV etiam dextra cerebri pars, Se finiftra,& cum his cerebellum, Se dorfalis medulla,ner- d %f. *>*uiq? ad unumomnes,infuper&s nates teftesep cerebri,deinde " callofum corpus, SX { idquod ^Jj inftar teftudinis effgiatumefbpraterea dextri finiftri^ uentricuIorumk fptum,& ' uermifor- prurcf[u mes cerebelli procefs,&: f quid eft eiufmodi,inuicem continua? partes exiftunt, eademq? fub ult.fg-^ftantia conftituuntur in duritia coloreq? aliquantulum uarite.nfper omnia qua?modo recen mm fbamjfitUjUfu^onformatione^magnitudinej&idgenUs lfjs,qua?in partium conftrudione g7 .&,$. rima- bifi.^u

DE HVHANI CORPOr1.S F A B R I C - LIBER VIL &9 rimamur,itaab inuicem differunt,ut no aliter tf fi diffrentes difiunda?q? partes efh t, plerifq? impofuerint.Quot enim quemq? Anatomior inuenias,qui cerebra nulla fubftaritig: conu> T nuitate cerebello continuu efl no aflratcdde alios qui crebr in duas partes ut pulmonesdif fedu efle do ct,et omnia rtobis indefeflb fcriben dr pruritu,fuis fomnfj s fid dantes,perturbt myf'ti l Cerebru nancp quantuistotafede,"1 qu cerebello incumbit,&"qufr6ntfpedt,pehitu s in Urf.Kfur- duas partes difldu fit,& ead fedio fecundu tot cerebri longitudine in ipfius elatioriregione b^ ^ ^ (m, ducatur,non tamen obid in medio ipfius iuxta0 bafim inter occipitium^frontemomnnodi ^rtt c^
.

Sjfcl

t^fi.ub in-

ufum cernit. Quanta enim callofi corporis eftp longitudo,tanta4uoC fedes fecundu longitu- Pn pdrs finidin cerebri confiftit,qu dextra eius pars ftniftra^^ o idftetlu- uentu,& eiusq quodinftar teftudinis extrud eft,&:rfepti dextri finiftriq? uentriculorum fupr tur in xfig. c5munem eorjj uentriculorum5 cauitat,tertiumue uentricuum dua? cerebri partes continua? hc \w rt unt*Deinde in baf etiam cas efle continuas oftendit,cum magna & fecundum longitudine "& ijfig. profunditat qua continuant regio,tum cerebri teftes Se nates Se omniu maxime quod ex cere p3fig.L,L. bribafis medio pronafcit,dorfalis medulla?' initiu,quodamplum crafumq? eft,eVperindeac Cnehm ^ tftigit illa?dua?cerebriparteshocinloco continuu unumqj.Deinceps eti fi dextra. finiftra^ cerebri ff^ff^, Vi partes qu cerebellum integunt,nihil minus c^cerebdlo continua? funt, tamen inferiorcerebel mum. rsfi. x,x, i, fe^cs iam jjT-o dorfalis medullg initio duobus locis" continuatur,idemcf? cum ipfo corpus,fi s/'h' continuitatemfpedes,em'citur.Ca?term quis pracipuus continuitatislocus ft3qua?c omnes l IjLcL . illa? quas paulo ant enumerabam'partes cenfeantur,ordine fuo loco feorfm enarrabo .Hde4- D- nus enim qua? nuncpra?cefre fermone compledilibuit,ne in cerebri numro aliquis,qui iam w figura a^mom'tus fdionem aggreffurus eft, ilico me un cum ca?teris Anatomicis hallucinatum tmurTi arbitretur. Ac proinde nunc cerebri fitum opportune aggrediar,quem ipfius cerebri membrafigurJto. ndc3Se potiflmm* interna caluarie amplitudo docent. Qicquid enimeius amplitudinis dua xuanepro- {3Us cerebri membranis&^glandepinjitamcerebriexcipienteC ramis quibufd maximarum Cerdeln/?_ P7figuraZ cerebrum petentium arteriarum non occupatur,id uniuerfum cerebro ac cerebello adimpl- tui<7mdgni 6 Ub.i'. tur ? Cerebellum decuplo aut undecuplo minus cerebro eft,atqueun cum dorfalis medulla? tudo. ytotaxfi. -prncp0 eam caluaria? amplitudinis fedem fbi uendicat,qua? pofteriori parte" tuberum in c uslnfi piti samplitudinem cauitatem'ue auditus organorum caufaprominentium, Se deinde duobus 'gara, in occipitfj ofls11 fnibus circunfcribitur,qui ut duobus primis dura? mebrana?' finibus,quoS u 7, *figu. ^x^m-n & (niftrum nuncupamus os,cedat,caluaria? cauitati infculpuntur. Hanc enim inftf b tufiz circuli circunfcriptionem cerebellum nulla ipfius parte excedit,ha?cqj circunfcriptio cerebelli f %. ih, h et tum opportunifm commonftrat.Haud enim hominibus,utbobus fortaffis(quos Galenus
:

'>'

t
'

d ifi. eu.

12

adcerebricocrnitionemduntaxataggrefusuidetur)cerebelluminoccipitiuadeoporrig^ utnoetiampSftremacerebriparsinpofterioramagisqumipfumcerebellumuergat,nobsa> uocatumoccipitiumimpleat.Quippepoftrema&elatifliiiahumani cerebellipars uixeoufqp afcendit,ubi diaitis infimam occipitfj partem attingerepofmus.Nec? etiam in nobis aliqua oc cipitfj ofls fedes mufculoru infertionibus libra contingi poteft,qu eerebdtum implet, etiam f intrim Anatomici ipfius fitum itarecenfet, quafi tot in occipitio prominulam regionem, x cuius tubere uulgus memoria? ingenijqj uim metitur,cerebell infarciret: imo elatiflima cerebelli portio add meli duntxat fed pertingit,qua? pofteriori fede foraminis dorfali medufc
la?uiampra?bentis,& A literamimitantisfutura?s partem habetur,qua? fagittali committitur^ ^^qumairj Cerebellum confcendifl fuis bobus & afinis , aut fomnijsdelufi fcripferunt*

ib-lkfeiuffig.e.

*SK? Prltereafuperiorcerebeiliprsinhominihus,quemadmodumfanincanibus^

businftardobicuiufdam,autetiacutiusnequaqextuberat,fedplanaetdeprefla minimums in medio prominens confpicitur.Hacitacp caluaria? fedes cerebello dedicata , ipfius fitum cir, *! cunfcriPtionem,formamacmagnitudinemedocet.Gerebellumetenim,quemadmodua &* CerehelU mmiux firma. ^,^fodes,latiuseftqumlongiusautprofndius,&:humilfo^^

^ taipfiuspofterioralatioris^ V^^beturNmpreffio^uilliinducit'tuberinftarcraff^ ^eiusoffisr^burinfigniteradauget^ui^duracerebrimemb^^

Porro in anteriori parte/ qua cerebellum ad cerebri nates exporrigitur,id quafi in acutum ferfSpc^f t,ir undicBfuxfedisformam accuratreferens.Ceterm eiufmodi omnia in cerebro,quodper

^*

352S

&

Vi SSu^cSS

tS[o n5 oppleta.Vnde eti cerebra fecundum ipfius bafim depreffum eft , neq g^odo *S exfuberat auamuis intrim ina?quale&: no unius forme uifitur* Vbi enim oculoru fedibus SC
eu.,

nuSSust^bruetiam

|^"

Cerdrim*.

olfedusantrorfum

NDREAE VESAL1I BRVXELLENSIS modas oculdrum fedes Se fof amina narium confingenda. Deinde cerebrum opplet duos oran

6p

des in caluaria? cauitate finus,qui ad ofls cuneum referentis0 finus latera fpedantur,quo o?an s

MUt*

cerebri pituitam excipiens fuftinetur. Vnde etiam cerebrum ofls quo contineturformam oie ba? ritu fibiuendics,utrinc in ipfius baf inftar medfj globi prominens tuber conftituit.nho rumtuberum medio cerebrum impreflm cernitur,cuneiformisoflis procefum occafione hc circum finus latera produdorum,quo nuper commemorata glans fuftinetur . Quinetiam fimili prorfus modo bafis cerebri reliqua ipfius fede pro ofum tuberibus auditus oroana continentibus,& cerebelli fuperioriregione fuam flgurameffngit,omnibus fnibus fefe inferens, Se amic admodum tubera admittens, Atq? hinc etiam in lateribs &anteriori &pofteriori Se fuperiori fde cerebrum caluaria? cauitatis efgiem exprimit.His enim idibus cerebrum inftar oblonga? fpha?ra? utrobicp uerfis nteriora propter temporum cauitate deprefla? , rotundum, Se in pofteriori parte multo qum in anteriori latius uifitur, quafi cerebrum ipfum Se cerebellu nulampecuiaremformam exigrent, acabund ipfis effet, fipropri illorum fubftantia ma gna mole, SC fimul utcunque qu6 in f finus cerebri cerebelli'quefundionibus aptos habere pofltjColleda in capite reponeretur.Eiufmodi fquidem quid caluaria? bafs finus tuberacp oSe&odex,

Sf 4,1*

ftendunt,&:impreflionesintemporibusp temporalium mufculorum gratia confpicux.Calua P4.ftj^ ria? itaque cauitas externa? cerebri fuperfciei imaginem commonftrat,ad quam Seq fedio cere- ^'r* cdtum cerehi brum diuidens,& innumeri quidam' gyriac circumadus referuntur . Vniuerfa namqp cerebri tur muge PaZenJ^des illa (kdione diuii ,atc& utbifulcorum pedes in duos quafi ungues illius beneficio difun- 'm*fig> jr.T(t QtTl/?iCSy _ t/'*'* >^w / rctrdridn, da,extima? cerebri fuperticiei magna pars exiftit. Attamen didam cerebri formam parum inter Jj& fidcas. turbat,quum dextra cerebri pars finiftra?accumbat:necp reda illa linea diuife cerebri partes in uicem magis dehifcant,qum quanta dura? cerebri membrana?, Se tenuis duplicata? eft craflties.In homine etenim fcus atq? in oue uniuerfam fedion em interdiuidit dure membranedpor d * %* d

tri noki no-

IX

/-

CerebridftfiadJuuufts.

LiL. de VJupon,
3,

,,

3,

,3

tio3 proceflusie,duas cerebri partes fepti ritu interftingus.Dein forfim utramq? cerebri par tem tenuis membrana ambit,ck implicat . Ca?term gyri ac reuolutiones cerebri,quas f tenuiu inteftinorumanfradibuselegantifmErafiftratusaflmilauit,per uniuCrfm cerebri fuperfi ciem undicp eadem frequentia habentur Sunt uero finus permuti penitus in cerebri fubftan tiam penetrantes,8d"profed6 imagine inteftinorum tenuium reuolutionibus fmillimi.Neque opinor illos alicui aptis qum his, aut etiam nubibus quos rudes pidorum difcipuli,aut in fchoiispueridelinearefolent,conferripofl:quanquaminfimilitudine indaganda non admo dum fit laborandum , quandoquidem hominis cerebrum hac ex parte nihil peculiare adipifeitr,cx: hos in cerebri fubftantia apparentes circumadus afinis,equis,bobus,cx: alfjs qua? hadenus uidi animantibus communes homo obtinet.Nifi forfitan aliquis hincdifrentiam aflume reftatuift,quod tanto profundiores homini illos gyros Natura infinuauerit, quanto ipfius cerebri fubftantia copiofior uifitur. Horum itaqj inflexuum efgiem cuiufuis animalis cere bru uel in prandio autcmna fpedans,difcas licet.Porr in illorum ufu recenfndo non medici modo,uerum Se philofbphi plurimum f exruciant,contendentes,num ipforum beneficio ho mines intelligant,an uero minime : quemadmodum Galenus contra Erafiftrati placitumpugnans,in hune modum cenfuit.Quumafinietiam admodum multipliciter cerebrum habeant complexum,quos deceret, quantum ad morumruditatemattinet,omnifariam fimplex, cVminim uarium nancifei cerebrum. Melius autem arbitraretur bonam fubftantia? temperiem cor poris intelligentis(quodcunq? hoc fuerit)prudentiam fqui,& non uarietatem compofitionis* Neq? etiam multitudini fpiritus animalis oportct,ut puto,magis qum qualitati perfedionem intelledus accepta referre Atq? hic Galenus fibi dum maxime illius oper requirimus Cimilisy oration uelut freno cohibens,alioquumreuolutionuufum exprimeredebuiflt, refedinfatis <$J arbitratus,fi non intelligentia? preefle has reuolutiones indicauerit. quod fane no inficia mur,fed intrim eas magnumConditoris artifcium oftendere,Sc~ non ob aliud qum ad cere bri fubftantia? enutritionem eas procreatas efl, Galeno additum oportuit.Cerebrinanq? fub ftantia citra omnem membranofrum fibrarum plexum continua,neuticg adeo frmafueratjUt per illam arteria? uena?cp,ut in reliquis corporis partibus,digeri poflnt : Se tam multa craflacp eft,ut uena? cV arteria? infuperfcie tantum exporreda?ipf nutrienda?, illiusq? infito calorerefo cilando fufcerent,quum penitiores cerebri partes fi ad illum modum uaf protenderentur,ii

D>D*

e7fiMb.f,

lorumateriacarcrent.Quodpreuidens Natura, finuofbs illos implexus paflmcerebri lubftan tia?impreflt,utinhis tenuis membrana frequentibus uafs oppleta fei in finuaret, cerebri fub- A%",B Cerrifei- ftantia? aliment appofitiflm ita (ubminiftratura. Atq? huius etiam nutrimti potiflmm oc- ' tmisfdtio. cafio ne cerebrum in8duas partes difldum fuit, ut feilicet tenuis membrana (fe in ipfius mediu g*^,A* implicaret;ac inibiin reflexus deduda,cerebri fubftantiam enutriret.Haud enim citra eiuimodi cerebri difldionem, Se profundiflimas reuolutiones illa cerebri fedes qua dextra fniftram relpicit,

DE ttVMAN CORPORIS FABRICA LIBER Vit ^i b^fuZ re^kit5-enutfid Potw'^t. Atque huic fententixfuftragantur cerebelli reuolutiones, quxneu
v-

Qnefliim. #* ttquama?quatcf cerebri reuolutiones alt pntrant, fed paulo minus qum fupcrficiaria?, at pexuurdti * , " frquentes admodumq* continua feric deduda? uifuntur. fuperficiariae quidem , quod cxigua oedes: i n pgu. parg aIenda fit,quodcp facile cerebellum profundioribus anfradibus ad uentricuum uique ipfius perforaretur. frquentes autem, ut copia aiquantulum leucm illam penetrationem fupk 8/.R,R, pleat* Porro harum iries quodammodo fc triplex eft, effigie cum cerebri reuolutionibus neuCe? m fit* tiquam eueniens.apparet nanq? cerebellum ob fuas reuolutiones Se impreflm illum, querri A,Berc, aboccipitis ofls tubere in pofteriori fede obtinet, tribus partibus effbrmari, dextra una,8d p,c,d. aia finiftra Se tertia mdia . ac dextra quidem finiftraq? cerebelli partes duos quodmodo glo^
g CifH

^os inuicem appofitos oftendunt, in quorum inani fpacio,ubi fcilicet p'obi iefe non cotinge-

^ rent, tertia cerebelli pars reponitur, qua? lignicaieiuerecentisuermem rerert ob iuas reuolu*tiones, qua? tranfuerfm fcndm cerebelli longitudinem mutuo a?qudiftantesducuntur; mtifig. c, HUIUS partis apices uerfus inferiorem cerebelli fedem reflexi, uermiformes cerebri " proceflus denHi. foloco efformare docebimus. Dextra autem fniftraq? cerebelli pars in fupcriore cerebelli wa<*a,b fdeparallelas quoque Se fcndm cerebelli latitudinem dudas reuolutiones exigunt,qua? ,,* "te- deorfum " protenf?, quaf in centrum,colligunur,ad eam cerebelli0 fedem, quam dorialis 911J1.C.G. medullaeinitioconnacam efl dieem'us,centendentes. ac dextra? quidem partis reuolutiones ad fui partis fdem porriguntur, dorfalis medulla? initio continuam : finiftra? autem,ad fui partis fedem. At ha? cerebelli partes inuicem difereta? incontinuaxjjneqiiaquam funt, fed inuicem continua? unicum corpus, ipfum fcilicet cerebellum eonftituunt.quod unicum,non au dien%rdt}.0 tem cerebri modo geminum Galenus Natura extrudum efl aflerit, quod duo dorfa,neque ntumtatiictpifig.cup. totidem dorfales medullas hominem habere minime decuiflt : quafi ex cerebro, quod ne- rebelle porum " -4* ceflari ueluti in duas partes diuifum, neque fubftantia continuum, p unica dorfalis medul> aPtea//^f la produci nequiuifTet, ac proind cerebellum ut corpus unicum neceffario procreatum fuif ' ft,ut unica? dorfali medulla? aptum principium fieret . At Galne, qui in nugis crebro qui- HorfdUsmebufdam,& etiam fubinde immerito tuis delufus fmfjs,Herophilum,cV: Lycum, Andream, dulUinimm. qifi. cup.z Se alios Alexandria? diiTeclionis profeflbres , qui humana aggrediebantur corpora,irrider hb.+D. foies, cerebrum in fua? bafis medio unicum, neque ut in fuperiori parte diuifim cernitur, riiSo. unicam dorfalem " producit medullam, incuius fuperiori fede mox ab ipfius exortu N tnjigu.E. tara r fnum infculpft, qua mediam quarti cerebri uentriculi amplitudinem conftitui dicet G,Gfigu: mus^ reliquam enim eius uentriculi amplitudinem , cerebellum fupplet, quod utrinque dun taxt ad dorfalis medulla? finus latera quafi duabus circularibus applantationibus 'adnafci^ Kio fig. tur, continuum cum dorfali medulla corpus erredum . medio nanque pol tenons cerebelli u vatetid fecjls pars,ut neque etiam * anterioris dorfali medulla? continua, connata ue eft, fed tantum te<xvefid nuis membrana? interuentu pofteriorpars dorfali medulla? committitur . Non aliter,mihicres fi. de, qum Ci Natura cerebellum condidiflt, ut dorfali medulla? tranfmiflum cerebri finibus yspeautur jpiritum magis adaptaret,tuereturc. A cerebello etenim quantumuis in ipfius duritiei cere- Inln.deVidinifig. brodiffrentiaafl2nanda,&:rationecur cerebellum cerebro diuifum fitexpendendafoliciCUp i II A. & \ i ti v 1 ' Q./ercori ac ce tus fueris,nulliusomnino uel minimi neruuli propago a cerebello ortum ducerereperies.oc 7eheUi mti_ profed nulla eft cerebri qufrontem fpedat, Se qua in occipitium etiam longius in homine es, nernor^ qum ipfum cerebellum fertur,in duritie diffren tia:neque etiam adeo notatu digna cerebelli, ortm quum tenui membrana id liberatum cernitur, cum cerebro in duritia eft pugna. At ut cere- Cerdri> tne bri bafs,unde dorfalis medulla ortum ducit,ca?teris omnibus cerebri partibus, Se ipfo quo- Mi, eteirfaz fig. E. que cerebello durior uifitutyta quoque dorfalis fiio principio fen fim durior euadit, neque co- fe mtdff^ co lore,neque duritia cerebello ipf fupernato correfpondens. Cerebellum enim magis ffauum, ^a/ubfioH' cinericium'ueeftjperqum paucis albefeentibus lineis interftinclum , Se duntxat in fut* fi nus fuperficiecandicans.uniuerfum uero dorfalis medulla? initium cerebello adhuc in capite fubnatum albiffimum eft, ut Se cerebri bafis ipfi origmern prabens, qua? omni prorfus reuo lutione aC anfradu quibus cerebellum featet, deftituitur. Porto qua? horum omnium fitfubftantia,uel in menfa etiam ex uituiorUm,aut leporum,autauisarieuius cerebris difeereinteu mupe, orumerft.eft autem fubftantia quatdam peculiaris Se propria, cmalem in uniuerfo corpore tes exdiffe gmijem nulkmreperiasjad ingenitas cerebro adionesidoneamon minus fan qum cordis Ctrebrijh^ %bZmL fubftantia, cVpulmonum caro, Se iecoris, Se lienis,cVrenum,&teftiumfuis quibus pra?funt U^m fundionibusaptiflma cenfetur.Ccrebri fubftantia,quam capitis medullam alrj appelarunt, ^.~ zfiguw, ab offum medulla diffrt, tum alfjs plcrifo? accidentibus, tum quod liquehen nequeat,neque ,^2c;c inedia?temporeautaln;soccafionibus,utreliquacorporispinguedoabfui^^ ; > a Ha?c no uniuerfa candicat,uerum quicquidh reuolutionibus proximu eft, fubhauu aut lubcinericium eft, a?quali femper reuolutionis fuperficie diftantia*quanta nanqj reuolutioms pro-

&

llZl

%dd

f^'t.

fi***j*f

Gg

funaitas
6

V X E LL E N S I S fundits eft,tnto quocp ab intima reuolutionis parte interualliin cerebri fubftta,is quem di ximus,colorbferuat : quafi ruffus color illin fubfttia, quod ad color attiiiet,reuolutiones duplicaret. Quicquid aut cerebri ita colortum no eft,albifl"iiiu Se candid prorfus uifitur* Verm ut permulta? cerebelli funt inuolutiohes, ita quoq? uniuerfum propemodu, uti paulo ant dmonui, fectibus flauUm occurrrit.Qucun9 itaqp ex parte cerebri cerebelli uefubftan tiam tenui qua proxini ctinetur membrana detexeris,hane fubflau ac uelut aqueo humore oblitam,&: nuncj uenis implicit adinunies, etinifi interd rbra Se ueluti fanguinea punda
%1

A N D R E AE

VE

AL

1 1

B R

-if
Cereb

r i n *

'il

'_ -i _

^:f}.

*..- _l_/l^... -.J.-..*.! ir. Clc rtm'ttl-n'ufnViHoinf-omnrtclal'irt

jldntia:
tt0pro3edm.

certur, cerebra in tt quot diximus partes pra?cpu diuifum fuit : quanqetidiuifiones illa?,

iit Se anfradus ad mollem cerebri fubftantia ne cocidat fuftinend,equalitercj fuffulciendam,

Li.8. de V-

Jupun'

n5 medio criter auxilietunPari enim Galeni rationi cur cerebru diuifum, aut,ut ipfjoquitur, geminu fit, tribuo.inquit nancp, Cerebru hac occafionegeminu efle,ut quemadmodu unoocu fouitiato,autunotefteexedo,alteru feruamus : ita eti dextro cerebri uentriculo la?fo,finifter adhuc fuo munere fungeretur. Ha?c fiquid Galeni ratio aliquem in copia uentriculoru recen* fenda locum fortafls haberet, no aut in enarrda cerebri diuifione,quu id nifi fupra uentricu los geminum diuifum'uefit/ callofum enim nobis uocandi corpus,quod cerebri partiu conti C*W& nuitatem cmonftrat, ad elatiflm dextri Se fniftri uentriculoru fedem c5fftt'tXa?teru nunc
tempeftiuum erit,cerebri uentriculos ggredi,atq> ita internam cerebri fuperfici,qua?q ipfus partes adhuc narranda? fiperfunt,perfqui*

DE
i

C^LLOSO

CEREBRI

CORPORE,
Caput

ET

dcxtrifiniftrife cerebri uentriculorum fepto.

callofi corporisfede nulla exporte diuulfam elegater propo nit tertia figura charaeribus L,L. Infuper hanc fede,fed cerebrifub ftatiain lateribm li
beram, oftedit quarto ad I,IPI. Humiliorc uerofedem ffeanda offert, quinta ad R, R, R*

SVP E RIO RE M

iibietiampr
A v L O ant omne cerebri cerebellicp fubftantia exteris tenui membrana circundat,ea parte qua membrana refpicit fubflau, Se quafi cinerici efle retuli.Atqua?d cerebri* pars in externa ipfius fuperficie fefeoffrt,tenui ''M1* membrana no obuoluta.uer intima? cerebri fubfttia? modo,externa fuperfide candics albaq5,&: reliqua cerebri fubfttia ad fuperficie cofiftente

Cdlloficorpo ris fedes et nctnenddturd.

durior,undeetiuetuftiflmiGra?coru parte hanc tvm.o{Si appellart,qs m imitatus in orationis ferie , hac partem callofum corpus femper appellaui* DeiiideGrecorum nonullis id eti forma, quodb inferiori fede arcus modo finuatu fit,ac ab ufu quod fftineat,4^o^ uocat: quanq in cerebro ccorpus receibo,quod hoc nomine a plu ribus magisq? exmerito doriatur. Ca?terum callofum corpus in medio cerebri uiftur,f cerebri dextra finiftrq? Se bafs cerebri mediu in humiliori ipfius fede, Se elatiflm cerebri in uertice region fpedes,ck* quodmodo etm ad priora pofterioraq? fada cparatione. Callofi enim cor poris poftrema pars anteriori cerebri fedi paulo uicinior eft,qj antica pofteriori. In cofpedum aut fecantibus uen it3 leuiter dextra cerebri parte finiftra manibus dirempta. quicquid enim ita didudo cerebro,inibi partes ipfius unit, alb candicsq? confpicit,ipfumcp callofum eft cor pus,longu quid,fd ardu. Prafns corpus in illa fuperficie qua? ita didudo cerebro in cfpe dum uenit,gibbofum cernit.eo quafipado,quo capitis uertex flipra elatiflim frotis Se occipi tfj fed, Se capitis latera pro tuberat: quanq adhuc callofi corporis obliquitas no adeo infignis Cdtloficorpo eft,atq? ueriicis iam dida? partis . Quadmo du uero cerebru,ut diceb, diremptu fuperior cal r| ^eTuflt *^ corPoris fop^tfici egregila?u aequalemcp oftdit, ita quoqs indicat corpus id comunem rebrtJibfiZ cum cerebr o parte efle, S no ex cerebri fubfttia? fuperficie qua? mollior Se fubflau eft, fed ex d cotinuitds. intimiori fubfttia qua? durior Se alba uifit,enafci* Obfruan t enim utrinq? ad callofi corporis rZ^Ti Iatera ^ecun d** ,p^us longltudfn^ fingui &s K? cerebri fubfttia inftar profundioris linea? Lerliku. infcupti, ac eu fuperiori callofi corporis fuperfcieeo magis patefctes, quo cerebru uehemen tius, quafi id furfum in latera eti adurus,didxeris*f Interior aut inferior'ue ipfius fuperficies dextro fniftroq? cerebri uentriculo adaperto fecantibus primm occurrit: qua? etfi fecundum callofi corporis longitudinem introrfum, ut fuperior extrorfum curuat, haud tamen fimplex eft. nam fecundum callofi corporis longitud in g dua? inftar quarta? circuli partis infinuata? fuperficies ducuntur, Sein medio callofi corporis tuberculum quoddam inftar linea? fecundum illius

**gj
(

ST.

y. figm

a,M.

^ in ^

^^
et

ff^

wpofir

nT^y
iu b;af!niturd**
R'^*

fm^dr,

x^g-

DE HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER V f f* 6% illius longitudinem exporredu uifitur,perinde ac fi altero quidem pundo duas quartas circuli
corporis fii>t_.

'

dextri finiftriqp uentriculorum eft portio, quanta cft:ha?c ipfus callof corporis fuperficies.ac

gnitur, ulte

x, x mfi- ftramus, aut in altero tantu latere candelam admouemus, fplendor ipfius pelluceat, fmiliter la &****' pidibus hifce fpecularibu s, quos extnuantes, Se qum exadifm la?uigantes inftar orbiu aut ru y, y. quadrangulor in oftiorum Se feneftraru lapidibus Italos architedos inglutinare cernimus*
Commodius tamen hanc fepti region madida? hoftia?, quales mifl? facerdotes adhibere folent,qum duris illis lapidibus comparaueris.Nifi etiam quiaid corpus diaphonum quodam modo eft,illud cum fpeculari lapide cferre uifum Cit. In fuperiori parte qua fptum toti logitu dini corporis callofi continuatur, Se inferiori qua fuperiori parti eius cerebri partis, quam fornici camera?'ue fimillimam efldicemus committitur, ipfm craflius qum in mdia regione exiftit. Quandoquidem humiliorem fpti fdem corpus teftudinis modoeffgiatumexfperiori fua parte educit, quemadmodum fperior fpti pars ab inferiori callofi corporis region enafcitur, produciturq?. Callofum corpus un cum fepto nulk's uenis,ncq? em tenui membrana,uel aliqua etiam parte attextum eft,fcd uicinis partibus nutrimentu mutuatur. Non enim adeo grandis, craflaq? cerebri eft portio, ut priuatis uafs indigeat, quamuis intrim magnum animanti ufumpra?beat. Huius fiquidem interuentu,dextra cerebri pars finiftra* continuatur, c^e"1de dextri Se fniftri cerebri uentriculorum fptum producit,atque id etiam ' fubleuat,c demum eius fpti interuentu attollit fulcitcp teftudinis inftar efgiatum corpus, quo minus id magno omnium cerebri fundionum malo comunem duorum cerebri uentriculorum ' cauita tem camPreflrum delabatur. Ca?term duo k finus in cerebri fubftantia profundioris linea? ritu ad fiperior corporis callofi fuperficie in cifi, pra?terhoc quod ea cerebri pars callofo corporiproducendoinep ta fit, idq? ex penitiori fubftantia enafcidebeat, adpituita?defluxumex fuperioribus cerebri partibus fcere creduntur,quam excipientes per gibbam callofi corporis fuperficiem in nteriora profluerefinunt Verm de pituitam expurgantibusmeatibus fuo lo co agendum erit,nunc autem uentriculi opportune pertradabuntur*

Cai'Rcorp

S^^.5

ct/H^R,

r jubieudt
y, y, x,
et y

x ft<

tollttslr,
veiuf.figu

aT/* %&*wtHi. 6

ktfw

fig. UMH7 et 8 figure.

DE

CEREBRI

UENTRICULIS.
Caput VL

cerebri uentricuum oftendunt quarto? r quintafigura* L, L> (Xfext D,D. Siniftr aute quarto? <r quintafigura? JSiP M.P<& priuatm quarto? JSf, A^ deinfexta E,E. Communem uero horum concauitatemfeu tertum uentricuum exhibetfeptU ma? <T oaua?figura? U?cuiii6 meatus ad quartum tendens uentricuum K infignitur,quipr<timundecimafigura* Enototur,^ partim nona? I, ^y dcima L,JA,2SlpO.
V M cerebri numro isafcribitur,qui cerebello dor y^iadori. falicp medulla? communis eft,ac quartus etiam dicitur.tres nanque in cere ntmerus. bro uentriculo s,Herophilum imitati,collocamus* Acunum quidem in dextra cerebri parte, alterum in finiftra,cV tertium in cerebri, fu duorum primorum uentriculorum medio recenfmus.3 Dexter prorfus cum fini" j^extri ^r^ ftro fitu,forma,magnitudine,alfjsq? omnibus qua? m partiu conftrudio' mjlrihftorcn. 3U6 figuru ne examinari folita funt correfpondetj quare etiam fingula qua? de dextro D,D. b ifi. a, a. fcribentur, de finiftro quocp nos dixifl arbitrari conduxerit.Ponitur autem in dextra cerebri parte fecundum totam quafi huius partis longitudinem protenfs. tantum enim antica fde fronte,quantum poftica ab occipitio diftat. remouetur autem adeo illis locis ab externa cere bri fuperficie, quantum ipfius uentriculi dextrum, exterius'ue latus fuperficie cerebri diftat* C5 J7g.L,L. caluaria? latera refpicite.Internum aut uentriculi dextri latus fecundum c callofi corporis Ion 4 fe- W< o, tudinem fniftri uentriculi interno lateri proximum eft: nequealiud interftitium ambo s fepa d* /.x,x rat, qum d tenuis qua?dam,&: uelut quod ad fubtilitat attinet membranea cerebri portiuncu* Y>Y- la,quam fptum uocauimus,atque a callofo corpore enata,toti fuperiori parti fecundum Ion es fi. r, r, a[w^nem camera? modo extrudifcorporis continuam connatamcp efl diximu s. Dextri itacp fsfig.sj*', C fniftri uentriculi latera totofpacio quo fptum illudporrigitur,quantaue callofi corporis T*':', eft
E N

D E 3C T R T^JM

C V

LO

*34

NDREAE VESALII

BRVXELLENSlS
[

tri afin/H eftqcommunisuentriculoramcauitas,quminferiorumdextricVfiniftriuentriculorumparconcomtdtis, tfum fubr corpore teftudinis imagini difldionis profefloribus comparato defeenfus coeur feuterf^' fus^,quiinferioriparteoblongamuallem duorum uicinor montiumexprimit, acutum ue % fecundmipfuslongitudinemangulumefTormat* Superiori uero fede ad teftudinem imitaiv tis corporis effgiem cauitas illa fecundum concauumorbiculata,teres'ue uifitur. Cuiufmodi uer corpus illud fit, paulo pbft explicabitur: nunc intrim uentriculorum fermone tantum ' M " . inftituto,quoru iam duos dextr uidelicet & finiftrum recenfuimus, & propemodum etiam teniJ'uZrt tertium,quicommunisamborumeftcocauitas,quacbinosfeeducitmeatus,quorum unus culoedut. exhumilioriipfius fede, ubi acutum angulum fecundum totam fui longitudinem uallis.cuiuldam ritu exprimit,red deorfum uerfus glandem porrgitur Cerebri pituitam excipientem* uAIter autem meatus qui pofterior eft,tertfj uentriculi nonminima pars cen fendus uenit, qui inter cerebri x teftes Se nates ac fuper dorfalis medulla? initium deeliuis,ad quartum uentncu* lumretrorfum pertinet. Meatus huius initium non adamuflim orbiculare uifitur, fed quodammodotriangulare.feruat enimin inferiori ^^^^ lum:in fuperiori uer meatus parte,qua?r glandi uaforum tertium cerebri uentricuum petentium diuifioni pra?eft,proxima cofpicitur,tranfuerfa linea anguli illius latera connedi^piac? cum illis alios duos angulos conftituit. Atque huiufmodi etiam meatus ipfius orihciumett, quo quartum uentricuum fub cerebri natibus refpicit* Ex1nferiorfmeatusanguloaquap^
c

eft longitudo,minimo interuallo ab inuicem remouen tur .Verm ubi in ea cerebri parte tonfi ftunt,qua? prorfus diuiditur, ut illa qua? cerebello incumbit,ck" qua? fronti proxima eftiibi uentriculi latera mutuo maxime diftant : nam pra?ter cerebri membranas hanc fdion fubintrantes,etiam plurima cerebri fubftantia uentriculos dirimit. Vnde etiam fit,dextmm exterius'ue dextri uentriculi latus nonnihil oblique duci. Anteris enim Se pofteris in dextrum magis qum in medio accedit, finiftrum autem latus finiftrorfum magis mdia ipfius fede,qum eius extremis protenditur* Anterior uentriculi pars obtufa eft Se rotunda,non autem ut omnes mi hifcribereuidentur,in acutum uerfus olfadusg organa,auth uiforios neruos definens.Neque etiam hac parte aliquem dudum fe porrigit, nifi quod interno latere, ut mox dic diffifius, decliuis ad tertium uentricuum pertingaL Ca?term pofterior uentriculi regio occipitium refpiciens,obtufa quidem eft cVrotunda,at deorfum fenfim in cerebri fubftantiam uerfus prio ra paulatim ardata tantifperfcdefcendit,donec ibidem definat,ubi olfdus organorum Se uiforiorum neruorum confiftit principium, Se qu maximi foporalium arteriarum ' rami in cerebrumferuntur.Atquehicmdudusfilongitudinemfpedeslogior eft, qum mdia ipfius uen triculi longitudo,quamaboccipitio ad frontem protendidiximus.cV fub mdia etiam illalon gitudinecludu s hic in cerebri fubfttia tenditur,cornu modo in mucronem definens,quinon in uiforiorum neruorum Se olfdus organorum initia finit,& quadam continuitate neruos il los&organa olfdus nequaquam perfort : uerm in unam cerebri reuolutionum ibidem ad cerebri bafim terminatur, atque in fe " maxim am cerebrum peten tem arteriam cum tenuis Ptrmulto membrana? proceflu illam fuffulciente admittit. Ha?c quum dico,innumera Galeni dogmata GdlenipdrU mihi reclamare haud ambigo, qua? olfdus organa Cerebri anteriores efl uentriculos do cet, uero dogmo, & eofdem uentriculos tenues fenfim fados in uiforios neruos fuo mucrone fnire,& quod Ion ^deZl galieniflimumeft,anteriores hos cerebri uentriculos uerfus nares pituit erudareatteftatur, '' eiufmodicp nopauca,qua?potiusexrefedione,qumprolixaquapiamdifceptationedifcicon fuluerim.Quandoquidem ha?cadeo manifefta funt, ut admonuifl tantum abund fit,fi mo do non duntxat libris confifus, tuis manibus cerebrum etiam aggrediaris, aut alteri accurat fecnti aftiteris.Vniuerfa igitur uentriculi fuperficies lasuis Se aqueo humore oblita,cV inter diflecandum fubinde eodem oppleta confpicitur.0 Superior uentriculi pars omni ina?qualitate eft expers, quemadmodum Se utraque latera, niCi quod leuis ille uentriculi obliquus dudus ,: quafi tubera inducere uideatur. Inferiorem uentriculi partem ina?cjualem effcitp finus quidam, ex pofterioris uentriculi fedis externo latere antrorfum obliquad communem uentricu lorum cauitatem prorepens,atque ad pituit? leuiorem defluxum paratus.Dein ad inaqualita temfaciteauentriculipars,que;deorfumue Ille nanque uentriculi reflexus un cum finu illo in caufa eft, ut monticulus quodammodo in anteriori porterions inferioris fdis uentriculi regionibus extuberet. qui dextro latere decli uis ad finiftrum latus fertur, uerfus cmunem uentriculorum amplitudinem. nferiores enim uentriculi dextri Se fniftri partes, qua? tota callofi corporis longitudine cotinua? uifuntur,uer fus utriufe^ mdium communem eorundem cauitatem deorfum inclinatur, neque ut fuperio?rZlTdet res partes & latera orbiculata?,&^^^
-

||* jjp#

^fg' N>
i, fi, fub s,

^ ^
7pg.u.

f^J

* c/M|,

.J

^JT
/i,fe.p.

^^

m^afi

ub.4.

,J^V, I

'

Pffe^
^ukm 'i
'

uere ri6

JgJ^J
chreoccuf

ut.

%$$f&
gmii.
jj *

6flfuh

r$g*%

^'

-, ?>

t i6lSfIgu

r^. ^ 7,J^
ttUmli l0

figv
.ftftQj I(,

w^,c:

e,^

DE H V M A N I CORPORIS F A B R I C A L I B E R VI i* <$5 mtu>tt mm inter cerebri teftesferriineipit,' meatus aliusrareducitur, qui per cerebri fubftantiam tUfe-S deorfum in prioraprotenfus,tandem ad * cyathum ufque peruenit.quem cerebri pituit excic. /.B. peredocebimus. Cxterm' quartus uentriculus, ad quem pofterior meatus tertij uentriculi Q^7*'""lri t 'm N o porrioitur.ex dorfalis medullx Si cerebelli (nibus componitur.n fccus qum fi utraque mai "* iiJlommm'ul E nuunamcauitatfingeres.totusenimuentriculusin cerebelli corporehaudinfculpitur.Dori
anHitmnt

{alisitaqucmedullaexcerebro''prodit,ubitertius uentriculus 'meatum uerfus quartum uen. *** "a triculum primm porrigit, teftesqs ipfi Si nates dorfalis medullx principio conrinuantur, ai dT7* meatum illum terai uentriculi cum dorfalis medullx initio xqualiter dedu unt, ita ut meatus (,(..4n. fuperior pars illis, inferior autem dorfali medulIxineifaft.Poftquam uero meatus ille nates *7,8f fuperauit,eiusportioquxdorfali incifauidetur,dilatariincipit,ac finum enormatufquead f,ofetteumferdorfdismeduUxnocum,qucaluariamhxcegreffuraeft,pminentem,Sinumhunc h,n,o. reaiffimHerophilusconcauitatiafmilauitcalamiquofcribimus.namfi hmcfinuieam cala, if& mi partem, quam atramto intingimus, comparaueris,animaduertes prolefto calami or.hciit Obi!adhuc calamus teres eft,8i fedioni uidnus.terti) uentriculi meatus hni reipondere.qui lub natibus prominet:deinde cufpidem quo literas fingimus,fimilem obferuab.sinfimx finus par ti qu is in dorfalem medullam iam ex caluaria excifuram.ueluti porunranguftumq, meatum producit . duos autem calami angulos , quos inter mucronem & elatiffimx fea.oms inmum finoimus,cauitatis& calamilatera finus lateribs fimilimaoffendes . Ad huius cau.taas latera, 6,oj..,K. ubfanauli illi cot;ftunt,unush utrobique dorfalis medullx proceffus orbicularis habetur.cul duntxat cerebeUumadnafcitur.conunuum^cumdorfalimedulla corpus effic,tur.Atquehu >"-l- iufmodi dorfalis medullx cauitas eft, alteram quarti uentriculi cau.tatemconft.tuen s. Qux uSm autem in cerebello fpertatursuti iam diflurus fum fehabet.interk duas orb.culares cerebelli fo R-Vfec des,quibusdorfalimedullxcontinuatur:&intereiuscerebdl.'part.s exn-ema,quam uelut. m ..fe C tm^m fus portionem recenfuimus.fnus quidam imprimimr latior quamlongior.non ta, D- ** men admodum profundus,qui alteram quarti uentriculi partem conft.tu,t,,nanter,or, & po> fteriorifede patenus.qud neque anterior neque pofterior cerebdl. pars dorfah medullx ad,
,-

fixxnafcamr.quLuiSinKrimfinushictenuicerebrimembrana,&anter.on&pofter.oriparteoc. S cludatur.In" anteriorienimparte tenuis membrana, quacerebellum cerebro &cerebr, nan, ;** bus cmittit, fnum obuoluit/ pofteriorem uero finus fedem obftru.t, eius loc. tenuis mem branx portio cerebellum dorfali meduUx ibidem colligans Quartus uentriculus nihil in fe

*** "

prxteraqueumhumorcm,qui8calijsuentriculiscmuniseft,interd,flecandumcot.nerean.^ maduertitur.quemadmodu neque meatus ex tertio cerebri uentriculo m quartum pertinens. p4l5/i.o, porro dexter ci Gnifter prxter huiufmodi humorem etiam"' plexum quendam m le eonti, 1C nent,quem diffeionumperiti" extimofcctusinuolucro compart. Commums autem eau., ,,S tas.feutertiusuentrieulus'uenofumilluduasdeducit.quodplexusillius coft,tuend, gratm ko** quarto durx membranx finu in tertio libro propagari docuimus . Deinde antenor quo; **-K-*4 que horum uentriculorum pars ab illo uafe' uenulasimpenfegracilesinterdum aflumit,illis rAw. qum fimiiimas quibus ' adhxrentem oculi tunicamexomari confp.amus . atque huiufmodi uentriculorum fuperfciei adnafeuntur facilius.quod clunor Si quafi callofior cere, .Uttr. bri{Ub(femiamUetriculorumfuperflcie,qumalibieffeuideatur.CxterumGalenumm.. '%%o ror, exterosq* omnes.qui poft illum in Anatome nobis quicquamprod,derunt,8iabipfc'Trfi* pesant cin-a fedionis illi nimium fidentes (f modo quid bon, complex, fint '*'- Lrompfere, quod hos fenberenon pudeat, trium cerebri uentnculorum fuperficiem tenu. * membrana, uti ipfum cerebrum dngiobducifc quartum autem non .ta: quum nulla pror, ^ Zs alicuius uenu-iculi meatus'ue fuperficies tenui membrana obuoluatur.Qu.s en.mi,obfc cro,diligenterhumanxfabricx partes exammans>nequealicu.usfcr,p0sp.aur1sue(u..fa, nTdebetnemo) folm addius, non uel hinc confpiciet, Galenum plcraque, Si prxcipuem UbSlvfupartiumimaginatumfuiftecArbitrabaWrnamquctammoUemcerebeflefub> fen iam ut incifiipfiueJriculi in fecolligi debuiffent, f tenui membrana .mus non fueen, SreCue umduriorem cerebello tribu?ns fubftantiam fibiperfuadebat,e,usuentr.culum / . Sammbranx, qux ipf fulcri loco effet, beneficium poffe conunen. Ego fane arb.trorGa, num q^umiUo^libros fcriberet.apud Herophi.um,aur cum.aut aliumquempiam ex fefforibus, tenueni cerebri membranam defenbenubus nuis membranx proceflus partes'ue porrigi, at non .tem m quartum uentr.culum . qua ratio. fr.M, nZc^o- eufos membrana quapiamueluuperitonxo.auttun.ca coftis fubduaduceng.

<gg*

Lulx

rf

a^tirn

^=

^^^^SSn Z^ ^^^^^"^^^SSS klffe'^Zi\Za^Z

i? ^iTcraS^meastenu^membranx-paxtesm

656

ANDREAE

VESA L

II

BR

VX E L LE N SI S

centes, quibusfecundarum modo efbrmati plexus fabricantur,cuiufmodipars in quartum ueiunculumnulaexporrigitunQuineu^ fuccingunturilla.obftaculoeirent,quominuscerebrifubftanriamateria^ tam, in animales fpiritus ^nterftitio quodpra-pedita, emutaret* Gtera prter narratosiani' tenuismembran^procefrusdextercerebriuariculus^tietifinifterinp

deorfumrefleiinjipit,^

Vctricutorn
ujm.

adcku adhuc efle (ne quid in uentriculorc5ftruclionepra,termiilm uideaO "o^^nampeculiare illius corporis Caputpr*fentifubijcietur,quod ut uentriculorum ufum 6^Q. 1?P^^qwd. atquicquid propemodadducerefcriptiscpmandareaufusefTem nhums libninitio, ubi cerebri ufus obiter enarranduserat,recen fui. Nihil enim in prxfentia uentriculis aliud tribuere ftatui,qum illos amplitudines fnuscf efe, in quibus attfacmsper mlpiratione ar,uitalisc^fpiritus corde ipfis tranfmifus, priuatce cerebri fubftantise ui in ani malem fpintum emutatur.quipoftmodum per neruos ad fenfuum motuscp oroana diftribui' tur,utillahuius fpiritus beneficio,cV apta fuis munfjs cftrudione fuo funaanrurofficio quo mufeuli mouent,oculus uidet,olfaclus organa olfaciunt,auditus organa folios percipium Se lingua fapores dignofcit,& dem5 omnis pars cui neruus exporrigitur,tacliles qualitates diW dicat. Hune itac? m gignendo animali fpiritu ufum uentriculis afcribere neutiquam uereor at depnncipisanim facultatum in cerebro fedibus (quamuis etiam has illi qui hodietheolo'ai iiocangaudent,omniaimpunfibi licerearbitrati, aflgnent) nihil enarran dum duco.Qua*n do omnes quibufcumuiuimus,pra:cipuas principis animaraires fimijs, canibus, equis^oui. bus,bobus emsqj generis animantibus penitus adimunt,cV ut cseteras taceam, foli homini ra. tiocinandi facultate,eamqj omnibus quant ab ipfis caperepoffum, parem tribuunt:quamuis nterimhominesnullofinuillaanimaliafuperareinterdiffecandumcfpicimusrneq^ numerus idem eft at cetera omnia (fi modo molem Si temperamenti ad iuftitiam inteoritatem excipias; inter fe Cmt fimilima. Liceat itaqj uel illorum homin gratia meab alio uentriculoru" ulu inquirendo abftiiiere.neque uelhie Galeni placitimeminiffe, qui in tertio de Hippocratis ^Fa^omsdomat,bu^mediuuentn'e^ cipaliflimum efle docet. Ac proinde Deo rerum omnium opifici hymnos canentes oratias agemus, quod nobis rationalem anima, quam cum angelis (ut Plato etiam maie tracla?orum philofophorumhaudimmemorinnuebat)comunemhabemus,largitus fuerit,cuiusbenefv cio h modo ndes adfit, alterna illa feelicitate fruemur, quando animai fedem ac fubftantia non corporurefeclione,autnoftra corporeouinculoobruta ratione inquirereneceflumerit.nis ^^^raeftfapitia, nos no hoegenerabili Se putrefeibili corpore amplius, fed fpiritualifuo^ quam nmilimo conftantes,edocebit* At quum adhuc id fumus quod nos effe debis ratio di. entat,inreliquiscerebripartibusfummirerumOpificisinduftriamprouiriliindagemus*

^f^

^fe
'

^f

DE CEREBRI
SP P E RIO RE M

CORPORE, TESTVDL
Caput

nis camra? ue imagini diffeionum peritis comparato.

VIL

huius corporisPquodin i^Arabum interpretum libris "Zuoc o> ^achddicitur,fedem oftendit quintafigura* SPT,V. quanquam <& eius fedis modicam par

ffeatur ad\^,^4,^4..

temetiamproponat quarto? figura?

L, M,

erjexta? figura* B, C. ubi etiam infirior fedes

J*

O R N i c I s feu teftudinis modo extruclum corpus, in illarum cerebri partium numro reponendu uenit,ue quarum etiam interutu dextram cerebri partem finiftra? continuam effe nequimu s inficiari. Eft itaqueid umcum,c^in cerebri medio repofitu,acpariterutriufcj? cerebri partibus commune. Hoc eandem cuma callofo corpore fubftantiam, Se parem U}fig.l< quocjuelongitudine,acufum etiam quodammodo eundemadipifeitur* 4/UH1 fig.KM, Verum forma ortusq? huiepeculiaris accidit. Expofteriori nanq? dextri Se fniftri uentriculorum fede, qua ha* deorfum in priora reflertitur, fttim in ipfo reflexu ,fig.S,T.* corpus quoddam enafeitur, fimilem prorfus fubftantiam cum cerebri uentriculoru fubftan- fig.BA csfi&con tiafortitum,nifiqu6dpauloqu^ titiuwn e# jus corporis c pars, qum dexter uentriculus educit,ei continua eft, cuius principium ex finiftro pendet,ac fmul ambae partes latum quoddam corpus efFiciunt, quod ftatim ab ortu reii figUUV>A>
qua

f? qa uentriculorum cerebri fubftantia abfcedit,ac fenfim in acutum d defnens antrorium per. adv.r fig.B, C ud tertur,ad eum ufqj cerebri locum pertingens,ubi anterior comunis dextri Se fniftri uentriculi fupremuA. c Iuxtu? 6 cauitas,tmijueuentriculiparsecefrat*lbidemnn9acutoquodangul0corpushocfubftan figure. tia? cerebri rurfiis unitur,ctinuum ue eft,toto reliquo dutfu prirteipio ftatim inferiori ipfius ftfig-ubS lede tribus cerebri uentriculis nufquam connatum, corporis uealiCuiu s interuentu cnexum. adT.uut Qbtinetitaq?pra?fens corpus triarigularem figuram ina?qualibus lateribs conformatam.aC fi.&udC. gffig.abS primm quidem latus,quod Se bf euiflmum eft, poftriori fede dextri uentriculi ad poftV adV.uut riorem fniftri protenditur. s Alteram in dextro covlit uentriculo, poftriori ipfius fede uer fi.Budfu fus interiora ufq? adpriorem terti) uentriculi partem protenfum*h Tertium in finiftro pofituni prmuni A. bsfi.Tud uentriculo,fcundo lateri longitudine reipondet. Secundm duo ha?c latera1 plexus illiprore. V. dut 6 fig punt, quos ad fecundarum forma diflcionis profeflbres extrados aiunt. Ca?term hures A C ud fu- huius corporis anguli duntxat cerebro inferiori corporis fede corinati, continuiez fuht.later preiww A. enim omnia cerebro prorfus abfcedunt. Superiori uer parte corpus id unic tantum anguisfig.ChO lo,quiacutus eft,anterioracp fpeclat, cerebri fubftantia? continuatur. nferiorifede corpus id fig.M,tf. k 6 figura unica donatur k fuperficie, triangulariteftudini fornicfuequm fmilima . unde etiam corpus A,A,A. hoc,quemadmodum&abufuueteribus Gracis 4faAi nuncupabatur.Ha?c fuperficies, terti) Uentriculi elatiorem fedem conftituit,ac proinde etiam fub ipfa dextri finiftricp uentriculi l'm$fi.tou fit communio.Caeterm ' fuperior huius corporis fuperficies,gibba,acpro inferioris fuperfi> occurrit. cieicauitatisrtioncdnexa itifitur,non tamen fimplex cotinua^utilla. Eananq? fcndm w$j.X,X corporis longitudinem in medio inmacutum quodammodo extuberat,continuaq? cum dextri qui churuSe finiftri uentriculi fpto efficitur,ade6 ut in utroq? latere una haberi uideatur fuperficies,qua dcres in m tegro ud' in ipfo corporis ex poftriori uentriculoru fede exortu impenf orbicularis, ac oblonga? fpha?> hue cere ra?fuperfieiei tam fimilis confpicitur,utnonnullis hi" exortus eoufq? impofuerint, ut illos ce. bro conti rebri nates efl arbitrarentur. Ali), magno fupercilio,uermium cerebri loco,opera?preciiefe nu* [mit eu Y, Y eiufid quippiam inuenif iaditantes,in Italia? gymnafjs oftenderut. At hic mihi fermo cohibendus figur. eft,ne ad eiuifnodi Anatomes imperitos homines expatietur: quibus non fat fuit omnia ignoHsfig.S,T. rafe,nif fibi prticula?,nullius in medicina ufus,inuentionem magno faftu uendicart,quara o6fig.H,l. outyfig.'V forte Galeno eleganter accurateq? perfcriptamnugacifTimcVfaho cmmoftrarent. Gorpo Tnutum. ris itaq? teftudinis modo conformt! omnes fuperficies, quas la?ues omnino funt, Se aqueo hu. more perfuia?, trs cerebri fpcclantueiitriculos.tota enim inferior ipfius fuperficies tertfj uen* triculi fuperior fdem,uti iam diclum eft,conficit: dextra pars fuperioris fuperfciei dextruni relpicit uentricuum, finiftra finiftra. Vt uero uentriculos ipfos neutiquam tenui membrana ficcfngi relatum eft ; ita quoq? hoc corpus tenui membrana prorfus liberum eft,nihil aiud in fuiconftruclionem pra?ter cerebri fubftantiam admittens. Porro Natura idcreauit,ut inftar teftudiiiis,fuperiorum corporum impetum,quo minus illa corruant,fuftinentis, tertium cere bri uentricul amplum feruet,ffeq$ ipfum haud ccidere finat. ad quem ufum, praeter aptam conftrucT:ion,tres eius anguli quibus fe fftinet,auxiliantur. quineti fptum uentriculoru, cal lofi corporis beneficio furfum tract, hoc quoq? corpus fubleuat,attollitc. Qua; quu ita fint, corpus iftud magna ex parte tertij uentriculi cauitatem effbrmat, Se fbfe uas, quarto dura? membrana? finu, citra om ne compreffum fcuriflm deduci finit; quod per tertiu uentriculi re<ft fertur,ac tandem bipartitu in dextrum fniftrumqj uentricul digeritur.
'iffig-SyT

DE

HVMANI CORPRis

FB

kl C A LIBER VU.

tmcfatiu'

DE
tf^g.S,T,
V. 6 figura
A, A, A. b 6fig.U,.

CEREBRI

GLANDE

NVCIS

Pis

nea? imaginent exprimente.

Caput V II L

Oftenditur h acfeptimafigura* L,r oaua? M?<& dcima* D.

V x T A pofteriorem teftudinis modo formati* corporis fdem, qua pri mm uas uenofum ex c quarto dura? membrana? finu in tertium cerebri uentricuum porrigi incip it>1 glandulam Natura condidit nuci pinea? aut Gidn^Pine' turbinata?ngura?iimilem,ac proinde uwo&</Ih de ttwcevLoy auetenbusap. /?* pellatam.Reponitur autem fub uafis illius initio,mucrone fuo furfum fpev clans ; baf uero, cerebri fubftantia? incumbit paulo pofteris qum* mea. tus initium uifitur, qui ex tertio cerebri uentriculo in quartum procedit* Neque profecf aliter ipfius fitum exprimere pofsim,nifi etiam eminentiflma? Se anterio. ri teftium cerebri parti glandem illam innitiadfjcerem* Hincnanque cerebriparti in homine potis innititur, qum quod quadam fubftantia? continuitate hc cerebri fubftantia? co tin ua, aut qua?pi cerebri particula cenfenda eft.n hominibus nanq? cerebro uix ha?ret:frequentifl mecs, nif quis mentemoperi accomodet, in confec'tione un cum uenof uaf aueli cofueuit^

cjfigu.T.
d7fig.L,8 fi. M. io fi"
gura D.
e 7 fi. K,io

fe-B.

f7^.M,N.
lo fi. E, G.

Hh

In

63S

fifffiT
'

' J

'

ANDRE AE VESALII BRVXELLENSIS Inagno autem,aut prouedioris a?tatis oue, cerebro non ha?ret modo, uerum etiam cerebri fubftantia? quodammodo continua cernitur. Infuper homoeam glandem, minorem qum uel agnusi fdrtitur. unde tum hanc ipfam, tum qua? fequenti Capite defcriben tur organa uifu. rus, cmmodiflmagninum cerebrum aggredieris. habebit enim id omnia proceriora,cx:ut opportune alicui reieadem affimiles,accuratius confiera Galenus glandem hanc qua? cerebri fubftantia durior,magisq? ad glandis qum ad cerebri naturam accedit,meatui tertio cerebri uentriculo in quartum porredo pra?effe, Se quodaliquibus difldionis profefbribus uifum eratjglandem hanc meatum illum occludere,aperireq? prorfus negataio eandem huic gandi, ac s glandofb corpori ufum tribuens, quod fub dextro uentriculi orificio, duodeno inteftino connafeitur, quodq? apertioni conftricioriiq? eius uentriculi orificfj pra?effe arbitratus eft. Ve rm ut id illius muneris gratia, haiid fabricatum fuo loco oftendimus:fic etiam hc cum Gale, no teftamur,pra?fentem cerebri glandm meatum nequaquam obturare, uelob hocpra?cipu quod haudquaqam meatum adeo ctingat, ut ant ipfius orificium coniuerepofTet.Verum ob id faclam opinor, ut quemadmodum alia? corporis glandula? permulta? firmament effet h uafi quod tertium cerebri uentricul accedit. Se ab ortu ftatim in frequtes ramos tenui mem branacontextos diuiditur,idipfum fuffulciens, ne meatus illius principio ftatim in ingref incumbens eum obftrueret, animalemq? fpiritum ex tertio cerebri uentriculo in quartum ferri prohiberet*

gufi-lib.t
hi.vfi.S.

h fig. H.

DE
oauaad N,0

TESTIBVS
ftbri.
CT

ET
Caput

N^fTIBVS I J.

CEM,N.
dein in

PROPONVNTVR

ba?c primm infeptima figura ad

P,Q^.poftrem6 in dcima ad E,G & F, H.

A s quoque cerebri partes illarum claffi annumeramus, qua?" dextram UifigAA. cerebri partem b finiftra? continuait! effe arguunt. Sunt autem teftes hi na bi fi. B,B. tesep aliud nihil prorfus,qum qua?dam cerebri particula in hoc fabrica. ta,utcmeatus ex tertio cerebri uentriculo quartum accedens uentricuum C7,*fi.K. tut citra aliquem fuperioribus cerebri partibus compreflum deduce^ iojrg.B,G

'T'efliy no
tiicerebrinumerws.

retunneque etiam, etfimultitudinis nomine particula nominatur, obid in plures difiunctasq? partes diuifa eft. nam unica cernitur elegter qua 8im. dam fmilitudine ha?c nomina fbi uendicans. Reponitur enim illa cerebri d pars inter anterio- ^7%W rem cerebelli fedem,& pofteriorem tertfj uentriculi partem;deinde inferiori fede fpedat dorfa N ponuntur m H,K, lis medulla? c initium,fuperiori eam cerebri partem qua? cerebello iam inniti incipit. Continua, crXX. tur autem cerebro,aut(utredis dicam) cerebro nafeitur tota,anteriori fcilicet fede fu a Se in* eifi.cap.i ferio ri: in lateribs autem Se fuperiori Se poftriori partibus nulli particula? continua eft, fed li.4.D.aut quod m tant tenui membrana ut reiqua cerebri fuperficies obducitur. Subfttia ipfius,quoni tenui hc 10 fiJbSi* SubJlantU. membrana fuccingitur,fubfaua eft,illiq? fubfttia? cerebri refpdet,qua? proxim tenui mem tur fub A, brana? paflm accedit. In fuperiori parte iuxta nteriora,5 glandula incumbit ipfi, quam paulo A,F,H. Forma. ant uaforum dedudui pra?fedam oftendimus. Pars ha?c, efgiem quand exprimit, duabus f7fi.D,l>. g7)z.L,io fibi commifis natibus qum fimilimam. Verm quoniam h fuperior ipfius pars telles magis, fig.D. propter glandem illam qua? peni afimilat,refert, ueteres qui pueros iure ha?reditario domi in btofig.k G. qwbu* cofedionibus exercebt, <AtMm eam appellauere.Nos itaqjillos imitati, teftes ipfam Se gemel prox'mun los nuncupamus.Ca?term quiain ' poftriori inferioriq? huius corporis parte prominet orifi eftD. cium1 meatus illius qui ex tertio uentriculo quartpetit,quodq; id orificium fimilitudnem ani i 10 figura F,G. referre uideatur, Se in poftriori huius cerebri partis fdemimpreflo qua?da inftar linea? tranf- k icftg.C uer fim feratur,fuperiora quodmodo ab inferioribus diftinguens,huic poftriori inferioriq? parti yKwiuy nomen ueteres indidiflearbitror, nos autnatulas,aut clunes dicerepoterimus. m to fi.M' tfrE,GCT Ca?ter temporis fucceffu uidentur Gra?ci ha?c nomina cfudifl, Se parte hanc qua? meatum F,H. ex tertio uentriculo in quartu fumma Opificis folertiadeducit,cotinetq?,mod Mv-m, modo yhvTix appellauifl.
~i

DE

CEREBELLI

PROCESSIBLES

VER

mis imaginent exprimentibus,ac demum tendinibus illos continentibus.

Caput 2. PROCESSW M. horum natura potifiimumpetitur ex undecimafigura C, D>& c,d.acdeinex H,I.Oaua uer 6figura hue quoque confirt,ad'mdium R uerfus L, CT noua*figura* C, E.
S

VPE

DE
dSfi.tnedi'ii/mR. 9 fi gura C.

HVMN CORPRl FABRCA LIBER Vt* ^ v P E R I vv s cerebelli formm xplicantes , cuitifmodi uermifornies Ce.

rebelli proceflus tnt, innuimus * Dicebamus namque* Unam quodam. modo cerebelli partem prioribusin pofteriora , ueluti in orbem duci, eam'que talibus implexam reuolutionibus,ut uermis in ligno nafcentis cf figiem appofitiflm oftenderet * Duo huius partis apices , quorum b hic bnfigu.C, DerH. anteriorem uentriculi cerebello Se dorfali medulla? Commun is fedem re. cufig.cd fpicit, c ille uero pofteriorem, proculdubio didanuper fimilitudinue. cri. teribus Gra?cis crKCBAxi?c/if nuncupantur.Nihil enim aliud funt qum prminentior cerebel. li fbftantia,uerme( uti dicebam) referens. At non fatis fcio,quid Galeno in mentem uenerit, dsfig.K. quod ucrmiformemproceffuma meatus ex tertio uentriculo in quartum pertinerttis c orificio c 10 fig.. inferiori rjradduni efle finxerit,acuelutalterius tantum proceflus apicisue ufum explicuerit*. Qmuis etiam uix fatis mihi conftet,utrum ipforum,anteriorem uidelicet aut pofteriorem in dicauerit.Nam f priorem intelligit, is fuo apice, quum ad pofteriora ex anterioribus ducere. tur,ad meatus orificium nequaquam ffe producere pofltrimo fi proreperet,in pofteriora ma fiofigu.L, M,N, Oci gis dirigeretur, communem cerebelli Se dorfalis medulla? uentricuum potis occupaturus* E ufigurw. Pofterior proceflus , qui in priora ex pofterioribus protenditur, pra?terqum quod fiioa. pice in cerebelli finus fubftantiam confundi magis qum prioruideatur, neque ut ille promi. neat,neutiquamadcommuniseius uentriculi orificium ufque producipoflt. Sed quorfuni ha?c commemoroCquum neminem ambigerearbitrer,meatum illum ex tertio cerebri uen triai lo in illum qui cerebello dorfali'que medulla? communis cenfetur,pertinentem , nunquam debere occludi^quum nullum obftrudionis ufum,quicquid nobis confinxerimus,indagare ua^ lcamus:quum intrim ut continue in dorfalem medullam animalis ipiritus confluat,illum per ptu patreexufufit . Neq? quenquam , nif forte ab Alberto,Thoma,Scoto,eiusq? cohortis Theologis, edodum efle opinor,qui alteram uermium(nam utriufcjue par ufus in unius orif ci) cufioneeflenequit)meatui huic pra?fedum efl fbi perfaderet,utphantafmata in mmo, ria? fedem,quam m cerebello efl confingunt,ingredi fineret:& rurfus fures in memoria? carce recolligatos,in mdium uentriculurti,quem rationis fdem efl aiut, tranfmitteret. Siquidem fr u ftra tune rerum Opifx Deus eiufinod uermifbrmes proceflus cani,ouibus,8t" id genus ani mantibus,quibus illi nullam ratiocinandium affcribunt,elargiretur . Sed unde, obfcro, huic proceflii ifteex uoluntate fua pendens motus obtingeret < Se Ci ipfi proceflui aliquis forte mo. tus peculiaris alicuius fubftantia?aut temperieiratfone aflignandus effet, no tamen uermis mo do proceflus is educi corttrahi'quepoflt: qundoquidm reuolutiones illa?, quarum gratia proceflus ii uermibus comparantur,nort orbiculatim ipfos utuermiumgyros ambiuntrneqj quo {efe proceflus illi rependo frmarent aliud eft , qum qua fcndm eorum etiam dudurrt continui funt cerebelli fubftantia? * Vtcunque t , mihi in pra?fntia fat eft, locum conftrudio. nemq? horum proceflum indicauifl:illis intrim nullum motu autufm aliu tribuenti,quavm reliqua? cerebelli fubftantia?.8t" (i quid confingereliberet , non unius tantum proceflus, quem Galenus aliqando duntxat cognouifl uidetur,fd duorum , quos rurfus folo multitudinfs nomine indicauitjufmnugacifiimementirer,intrepid aflrens anteriorem quum elonga. tur,atque in pofteriora mgis ducitur,fefe extenuare,atque principium quarti uentriculi, cuius fiperiorem fdem conftituit,ampliusapertiusq?reddere. Pofteriorem ueroproceflum fmili. gw fig-Ch ter in nteriora aliqando produci,acattenuari,ob idep s uiam aperire confnger,que ex quar ti uentriculi poftriori fde in dorfalis medulla? regionem , qua? modo ex caluaria procidit,in. ax meatus cuiufdam terminatur. Atq? ut proceflus quoties extenuaren tur , apertioni pra?efl dicerem:ita rurfus eofdem colledos,ob idq? incrafltos meatus,quibus pra?fmt, anguftiores reddere afrmarem. At mihi non libet paruam aliquam,eamq? flfm Creatoris i^duftriafn re* cen (re, Se intrim reliquum cerebri artificium propemodum uhiuerfum deftrure. Vnde etia b Intel-. M, multo maxime Galenum miror,qui tenuis membrana? partes cerebellum cerebri teftibush co! N,rtX,X 7 fig- ligantes,tendines Se ueluti uincula appellauerit,qu? trinq? latera uermiformis proceflus com> plederentur, ne forte dum ismouetur,inobliqu declinet.Nihilenim aliudfintilli Galeni ten. dines uincula ue,qum nunc dida? tenuis membrana? portfones.Mirum quoq? eft, eam tenuis tQF c' membrana? fedem, qua? dorfali medulla? pofteriorem cerebelli partem,qu uermiforme illud [etubEad H. corpus intrac ad nteriora uerfus quartum uentricuum refleditur,colligat, in tendinu nu. mero Galenum non repofuifl,quum illa membrana? portio pofterioremproceflum exadis qum priorem eius fedis membrana? pars dirigeret*
2

Hh

DE

$4o

ANDRE

AE

VESALII

BRVXELLENSIS

DE NFVNDIBVLO,
MV C

ET GL^ANDVL^Af

pituitam cerebri cxcipiente,reliquisfe duibm eandem cxpurgan' iibm. Caput JCL

primmfipeant Irf, M tertiafigura*finus notatia,ad callofi corporis latera pofitos. Deinfeptima & oauafigura* IP meatum ihdicas,qui ex communi dextri crfniftri uentriculoru Cerebri co cauitate pituit deducit.Pfle S dcima tertifigura^G, C deci ma* quar ta*, & EL dcime quinta?, &> B dcima* fexta* ac dcima oaua* peluim indicat pituit excipient e. Glatis uer in qtti ha?c diflillot,notatur ^A' decimajexia^^ E dcima* feptima* O" A etia dcim oduiub G, Di^F obiter duus notaht,pituitoni dglande defiretes*

j A L V A R I AE "futuras adfuliginoforurrt cerebri exerementorumtranf d $pe^

3||1 tumfummoperopituari,primus liber ubi futuraru ufusrecenfebatur,

tur

fimk

oftendit*Pra?fensautocusexigit,utpartesfngulaspitUitofa?excretioniw>^^^ famulantes enumeremus * Snt aut ha?* do in cerebri fubftantia infcul. pti meatus, dein tenuis membrana? portio inftindibuli inftar effbrmata, Breuis enume m poftmdum glandula infuridibulihiuSmucronemexcipienSiCx: meatus odpnuitcedc- |P^pfegg^gl| k alandnla hac ad palatum nariumqjforaminapituitadeducentes.Uuos fluxum fkmu, equidem cerebri meatus, quuhi tertium cerebri uentricuum feii communem dextri fniftriqj lontium. uentn- camtatem profequerer^antea f ecfui. ac b unum quidem infigni fatis amplitudine ex b 7,$fig. t Meatus ex mdia cmUnis cauitatis fede red deorfum in cerebri fubftantia infnuatu defcendere dixi,ita gjj* tenio cerebri fane ut pra?fentis meatus finis regioneeius caluaria?' partis ft,qua? finum glandula? qua cere j,^D ^tricufey bripititaexcipitur reponenda? aptum,conftituit.e Alter meatus,quem rariflmobferuaui, h&; 4 quiqj dido long ardior fecantibus occurrit,ac ex meatu illo deducitur,qui tertio uentricu- t loin quartum per cerebri teftes natescj pertingit* quamprimum enim meatus is cerebri teftes e^tltK8 fubiriricpit, ex anteriori inferiori ue ipfus fede, alter pituit? expurgnda? fubfruis cerebri feuu. meatus producitur,fenfni deorfum in nteriora tantifper protnfs,dm in finem primi mea. fjgj tus terminemr,idehic ex ambobus meatibus orificiiim cfurgt. Ad huius g orificfj latera,te. gjfev, p . ; nuis membrana etiam Hic cerebelli bafim fuccingenS, orbiculatim feducit fui11 portionem hi4fi., cJebr/piZ proceffumue,fubftntia prorfuscum reliqua tenuimmbfana fmilem, nif quod gradlibus *rg* udjlwt. prorfiis unis,qunqiritmmfrquntibS,intertximr*Pra?fnti referteatiffim regionem infuridibuli, quo in anguftiris orificfj lagenasuinm infuhditur* eft enim amplum,& orbiculare* Ab exortu urofenfm inarclum inrundibuli quocj modo co gitur,donec tandem ueluti in anguft oblongarhcp fiftulam fmiliter atque infundibul fniat, qua? deorfum protenf,per peculiare fbi in dura cerebri membrana excifum formen defcen. dit,fuo mucronead i glandem qua cerebri pituit xcipitur.defhen s. Adeo ut uhiuerfum hoc ii,t membrana?um corpus infundibulo, Se imagine, Se ufu qumfmiljmum cenfri debet, un. wA* de etiam Gra?cis^ nuncuptur*qun4uametiamfcyphi,feinquainbalneislauamur concha? forma (quam, fuperior huius corporis pars exprimit) itifew appelletur. Nihilomi. nus alibi nmiti imp6ftoribus,humilior corporis huius infundibuli fiftul? non abfmilis, yocJ/ did Uidetur* relicju aut pars fuperior, qua? fenfim in ardum dfinit, magnacp exparte uiforfjs neruis qu illi inuicem count,k fubtditur, wvtAoc* Rurfus integruhoc membraneuhi *J* j* Corpus, -auto? nonnullis uocatumuideo: glandem autm iri qum pituit diftillat, yotlwi N^ quafi forma qa?piam effet, in quam aliquidihfuriditur* Et Ci ueteres, qui generis fucceflone GUndis pitui pefos natomen edocebant, id nomen glridi ho ttribUeriht , eam inter omnes in caluaria: umexdpieth amplitudine repofitas partes folm priuto nomine indiga relicjifl uidebunturXoctur aU. iu/iorio. tefn fan dula fib dura cefebri membrana in proprio ipf in ofl cutieum imitte exfculpto ' f. ljf^lli nu,cuius eti effigiemexprimit*depreflananqj eft, Se in humiliori parte quodmod gibbof orbiculariscp,in fuperiori uero concaua,& fnu quodam infnuata,fcundu orbem h prorfus circiilris cofpicitur,uerm paulo miis toto quadrata. Subftantia conftat glhcuofa,fed cas trtm oandiu corporis fubftantia longe duriori Se compadiori* Omni ex parte tenui mem bfah obduci,qu? aut ab infundibli termiiio glandula? finui ihhto exoritur,ut etia mem bran cturia? os tota ill fede fuCcingete, quin hcregiohe dura cerebri membrana calua ria? ofl abfceditidiftatqi .Huius caluaria* oui obducla? inibi membrana? interutu glandula fir matur,&etiadabus ihfighiHbsfo^ofaliurtriTupropginibusadha?ret,qua? ad ipfius latera01 proreput,6 ridiul in homirtibus ^eticuli plexum formare ca?teris difldionis pro. M^ fefforibus credtur*No fecus profedo qum fi Se iaru propaginu gratia,ha?c glandula effin.
3-

geretur,

ttVMN CORPORIS ABRICA fclBER VlU

S41

*mc>

0M%crf; Unens,quod fecundum cerebri neruorum par deducit, quodq* contra Galeni placitummuL duS' tz lue. to uiforij nerui foramine maius efl innuimus. Alter uero in pofteriora magis defcendit,atque

H ^ Po h^ dAf. }tnnclue canalesduodefcendunt,acunusquidemuerfusantriofaprorepitin0foramende. ***<*>

***

|rtnr, ipfisc|eundem pra?beretufum, quo reliqua? glandula? uaforum diftributionibus di. nttfnn!!SqU fu^ldendis> Pra^nt* ad g*a^ ^tera deorfum Conoltsl

q\Tf'c* PCTin^uaIe#erum9foram^nfeurimamducitur,qua?adanteriorem fedem lateracj fora.

iz lib.iK. "lmis quod foporalis arteria? rinfigniorem ramum in caluaria? amplitudinem tranfmittit,ha Eorum parti rultimefi. betur* Atque ha?c omnia pituit? cerebri euacuanda? miniftrant,quippeduomeatus,quosin plt cerebri fubftantia infcifo s diximus, ex cerebri uentriculis humorem illum deducunt, atque in t*tx**r&*

ps
,

infundibulum defluere fnunt , Ipfum autem infundibulS fuperis amplum latumcjKxtruitur, non horum duntxat meatuum, qui in unum tandem orificium definunt, occafione, uerm etiam ut fines illos dextri finiftriq? uentriculorum cerebri contineret, quos ex poftriori uentri culorum fede deorfum in nteriora reflexos inter cerebri reuolutiones hc definere commemo rauimus,quandoquidem Se hi fua? fedis pituitam dfrant, atquein infundibul exporrigt* hfcskk Pra:tereainfundiM ' illos colligeretur, quos ad callofi corporis latera confpici retulimus, idipfum in infundibulum tenuis membrana? beneficio procumberet.Siueenim eiufmodi humorabanteriori callofi ac inftar arcus protubertis corporis fede, fue poftriori defcendat, ad tenuem membranam ce rebribafim inueftientem influere,&: hinc paultim in infundibuli amplitudine prolabi poteft* Infundibulum uero ab omnibus his dudibus pituitam excipiens in anguftum cogitur^ut tan. dem hanc per unicum Se priuatim fbi in dura membrana patens foramen deducat, ac innoxie in illius glandula? centrum promanare finat. Glandula quadam fubftantia? familiaritate defli> xus impetum fuftinens,&: quantum conijcere poflm,os ab iniuria uindicans, pituitam hanc excipit,acfnfim citra ftillicidium lateribs fuis eam undequaque defluere finit, per omnia foraminahc in caluaria? bafi tum uenis tum arterfjs tum neruis ipfis exculpta. Priuatim enim pituit? gratia foramen nullum ofl infinuatur,nifi forftan rima anteriorem fedem ateracp fo. raminis foporalis arteria? infigniorem ramum deducentis ambiens. Ridiculu nanq? eft, quod Galenus de foraminibus fpongiarum aut cribri perforationes referentibus nufquam no com. minifcitur, quum huius generis foraminulumfub glande nullum confiftat. Quodtemalim nsfig.cap. ex" om*s cuneum imitantis conftrudione, Se deinde humoris defluentis lentore Se fubftantia ' metiri diligentercp expendere, qum re ofcitanter indagata, folis autorum fufffagfj s deditum impietatis me arguere, tanquam Galeni omniumcp quos legi difldionis profeflorum decre. ta hc perturbem, quibus illi nosintantam conditoris admirationem allicere fe arbitrantur: non perpendentes, fi ad eum modum quem illi ementiuntur, Deus os illud creaflt, qum pa. rum fuiflt prouidus,qui hc continuum os ne pituit quicquam ipf incommodaret procrean dum duxrit,tantum abeft ut foraminibus peruium(ut ipf confingunt)fabrefcerit,pra?cipu quum ha?c caluaria? pars tantis foraminibus neruorum, uenarum Se arteriaru gratia fit infcul. x nfi.cap.6 pta,cV ipfum cuniforme os hac fde qua glandula ei incumbit, intus x duas tam infignes Se no it.i.c,D, tatu cjlgnas cauernulas adipifcitur,duobus foraminibus in narium amplitudine, uti in >rimo docuimuslibroj pertintes:&: d qudo illa? cauernula?, quemadmod inter fecandu aliqudo uidimus,no occurrt,tunc os ipfum inibi ut calcis aut tali os folidu uifitur, Se nihil a?qu prom ptcomonftrat,ac per ipfius foraminulas feu cauernulapituitam neutiquam defluere. Decum bititaquepituitacV inpalatum per ea qua?palatum fpedant foramina,8c"non minima profedo ycwritur portione per foramen fcundi paris neruorum ad oculoru fdis radicem,& hinc per Y amplum fub cbaru, foramen cum ali) s quamplurimis foraminibus, catens ignotum difldionis profeflbribus,in t% cap. L. narium amplitudine fertur. Neque etiam ambigo,aliquem Se hc admiraturum, quamobrem zifi^h. nulles adhuc meatus pituitam ad olfdus* organorum* finus deductesenarrauerimrquod * vfig- n, (Ane non OD aliud accidit,qum quod nullam prorfus pituitam per hos finus expurgari autu. ' ' mem,mirercp plurimu,qua fronte alij per tenues illos ac neruis no abfimiles cerebri proceflus, h 6fix>,v>, quos olfedus organo tribuimus,ab anterioribus cerebri b uentriculis pituit ad nares deduci, & E,E* non erubuerint fcribere:quu nullus omnino in ipiis meatus Cit, neqj eti. in hominibus ea con. ftent craflitie, ut uel meatum quo pituit deduceretur, habere poflnt. Adde null prorfus pi stoftrlmi tuita?dud ad olfdus organora finus imaginaripofl, nififortafsisc anterior callofi corpo ?fi&' ris regionem, qu? pituitam fbi influentem in illam finuum olfdus organoru amplitudinem dimitte re quetrati fortafls ^tccidit, Ci quando cerebru nim ia pituit uexatur. unde etiam non naturalis per nares pituit? fluxus perficitur, Se pruritus, calor, dolor Se odorandi uirtutis no. xa?eius 9 generis fy mptomata oboritur qumplurima, quemadmod indies in diftillationi.

bJ^Zl
*

ufws^

*&?&**
rdtio.

Hh

bus

$4* ANDRE AE VESALII BRVXELLENSIS busquscadnariumfummapertinent,acgrauedines nuncupamus,accidere experimf. deo fane ut fi adamuflim fngula perpenderimus, neceflario per olfdus organorum finus forami. nula ue aut cribriaut fpongia? modo forata, quum lege Natura? homo difpenfatur,nihipitui> ta? defluere fatendum erit: & fi forte cafu defluit,non minus pra?ter naturam fluxum efl dona. bimus,qum quum foramina qua? ad glandis exfculpuntur latera, totam pituitam nnada. muflmdeducunt>ha?cq? deorfum uerfus* foramen dorfali medulla? tranfmittenda?paratum *<g>* decumbit:accumdorfaliprolabens,indorfum',&: deinfecundm neruoru dudum modo in p^ brachia, modo in crura, modo in lumboru mufculos, modo alio quouis promanat * ut nunc taceam, qum grauiter Natura ueniret incufanda, qua? tam pattes amplosq? pituit? in calua. ria? amplitudine, dum adhuc tenuis aqueaqj eft, dudus feciflt, adeo autretortos anguftosq? ^ ^ Se inflexos in c odauo capitis ofl produxiflet* u. i a,ba

DE CEREBRI

PLEXBVS,

QVORFM

alter reticularUalterfecundarum effbrmatoplexuifimilis effe creditun Caput J^ II. HVC ficit maxime decimi quarti Capitis libri terti?figura,^ huius tibrifigura quar ta yquinta ad 0, 0,fexta ad M,N& dein toto fir dcimafexta cr dcimafeptma.
Galeno difldionis profeforum facile principia medicis8c" Anatomicis illum fecutis nonunquam pra?ter rationemattributum ft,uel beatusillet" mirabilis plexus reticularisatteftatur,quemisnullibinoniri fuis libris inculcat,quocp nihil frequentius medici in ore habent,eumq? etia Ci nunqu (uti fer nulla in humano corpore) uiderint, ex Galeni fententia enarrant. Verm ut alios taceam jipfemeam ftupiditatem Se nimi in Gale. ni aliorumcp Anatomicor fcriptis fidemhaud fatis demirari poflm,qui adeo in Galenum affedulaborauerim, ut nun quam in publiais fedionibus humanum caput, abfque agnino aut bouino oftendereaggreffu s fuerim, ut quod in homine neutiquam reperi. rem, id ouillo capite reiarcirem, fpedatoribusq? imponer,ne plexum illum nomine omnibus notiflmum,neutiquam inuenifl dicerer. Nihil enim minus foporalibus arterfjs,qum eiuf JnlildeVc^ modi reUcuians plexus, quem Galenus recenfet,perficitur. Multoq? minus arteria? foramen ^nUrmiJei quod ipfe tradit ingrediuntur,aut tota? etiam in plexum illum abfumuntur.Primm enim * to "e' ta foporalis arteria dextra (eft enimeadem utriufque ratio) caluariam petens per unumfora. m'en indiuifa,uti Galenus commmort, non ingreditur,uerm ubi ad caluaria? ufque b afim confcendit,infignem fui propaginem ad B foramen nerui c fexti neruorum cerebri tranfmittit, qua? un cum grandi d uena fibi coniuge in dextrum , primum'ue dura? cerebri membrana? finum exhauritur. Secundo foporalis arteria nequaquam commune' foramen cum tertio neruorum pariobtinet: uerm longe maiori induftria, qum Galenus arbitrabatur,rerum Opifex ufus eft.maiori nanque foporalis arteria? ramo 8 obliquum Se in ofl diu procedens fo ramenVnachinatus ev}yin cuiusduduid fieri uoluit,ob quod Galenus plexum efformatum confinxit.utenimuitalis fpiritus in multis gyris anfradibusq? arteria? excoqueretur,aptacj? ani mali fpiritu eficiendo materia fieret, Galenus arteriam ilico atq? in capitis amplitudine ingrefl effet," in innumeros ramos diffundi dicebat, qui inuic ita imponertur commifcertur'ue, ut plexum efformareuiderentur illi fimilem,qualem in clledo pifeatorio reti fieri cernimus:aut illiplexui, qui ex pluribus inuicem incumbentibus retibus confurgeret Atque hune impie, xum inter os Se duram cerebri membranam fieri aflritj intrim tamen dura? membrana? por. tiuncula qua? os fuccingeret,plexui fubftrata.Deinde ut plexus ille ex uno uafe,aut f dextri f. niftro coniund fingit, ex duobus complicari incipit, ita quoq? plexus huius furculos fenfim colligi,ac tandem in duo rurfus uafit definere atteftatur, moire illis uafs refpondentia, qua? plexum efformare dicebatur.Qum uero ha?c ab omni prorfus ueritate fint aliena,quarttumqj Natura? ofeitantiam arguant,is demum percipiet,qui ueram eius arteria? foporalis rami friem didicerit, quem per oblongum illud ofls foramen in caluariam penetrare diximus : Se ut ple> raque taceam, expenderit pariter,qum impoflibileftuaf a?qu grandia cerebrum petere, atque in caluariam primm pertingunt, quum tam infignes l rami dura? membrana latera,8c" perk foramina fcundi paris neruorum ad oculos,acad narium amplitudinem ab illis uafs priufquam tenuem accdant Cerebri membranam diipergantur. Caterm qua? horum uafo. rum uera fit feries,in tertio libro dum cerebri uafa non minus qum reiqus corporis uenas Se arterias perfequerer, adeo uer Se ad amuffim deferibere conatus fum,ut hic locus neutiquam
VANT
>

vM

cfrefa
bis 16 et xj

cri^fipro xmifigVf
us. dfi.Cdp.lt

li.3z.etfi.
B,quod&
uiditur'm F,G.
b

z,;fi. C4.

iili.t.c.
et , afi. ci.

ili.^e.
dfi.cup.14.

lib.jC.
ezyfig.cd.

%zli.iQ. ' fi,zfi.c<ip.

2lib.4.M. g 2, i fictif

tilib.iX*
hVtjpe

tmififr

ifixdpM
Ub.i

m*

klylfi'^
v.lib.iG>

eius

DE

HVMANI

CORPORIS FABRICA

LIBER VII*

<*43

eius feriei enarrationem expetat : uerm Ci memoria qua? illic complexus fum exciderint, eo le. dorem remitto,hortor que ut illo capite diligenter perledo, id uniuerfum hc denuo poni fibi B 5 S Per^uadeat+Prro ut huius foporalis arteria rami fobolem ibidem enarraui, fie etiam ' plexus* bc4,fig. quemextimo foetus inuolucro comparamus , naturam quoque inibi recehfui ; ac proinde in
o.fig.M,

prafentia duntxat fupereft,ut ftudiofosqui duobus proxim pracedentibus annismihife*

N' canti non aftitere, fedulo ad ritty horter,quo iam admoniti, corporis huntani fabricam Ga.

leni meaq? deferiptione perleda diligenter expendant,in pofterumcjp Anatomicorum libris mi nus fidei adhibeant*Hc autem denuo Cerebri piexuum obiter memini,ne quid in cerebri con ftrudione hoc libro pra?terijfl uiderer Atq? quo minus idfiat,fngula fenfuum organa feria. timiamaggrediar*

DE
IB
R

OLF^ACTVS
Caput

XIL

ORG^tNQ*

aizfig.c, D.iifigU,
L,L.
b s fi. ca. 6
U.x
C

a, b,a.

i1fi k*
CTG,G.

di}fi.D,o

I quarti tertium Caput confcribens,atquneceflrio propternf * uorum friem olfdus organi conftrudionem profquens , arbitrabar me hoc loco certius aliquid de olfdus inftrumento pracepturu, quant illo Capite nudam conftrudionem enarrans,faciendum duxeram Ve* rmquum aliud nihil certius mihi ftudiof admodum odoratus organi naturam inquirentihadenusoccurreritj prafns Caput cum illo com mune efl ueiim*Pra?tera duos enim illos neruis non abfimiles cerebri procefls,qui in b odaui caluaria ofls finus pertingunt,& frontis oflis c fnus,& fubftantiam j[iijs contentam,8d d foramina tum dura cerebri membrana,tum oflum hc recenfre poflem*. Nollem namquehc de odoribus,cV: huius fenfus medio,8 dein temperie aliquid pertradare* nein immenfm hic meus conatus,qui prater opinionem iam excreuit,impenfs crefeat*

DE

OCVLO

VISVS
Caput
-XT

IN ST RV MENT
1 1 1 1*

O*

PRIMA

DECIMIQVARTI
F IGrR.t~A.

CAPITIS

Jrl^E C figura earum qua*pra*fent Capiti prapo*

nuntur primo,alteram culi partem exprimitPunafei> ne ab anteriori fede per pofteriorem, attp itaper neruum uiforium diuifixperinde fcilicetPacf quis diuifa?fecundum longitudinem cepa? alteram partem eafuperficie delineas ret,qua alteri parti connata continua^fiierat. c^f* hoc quoqs modo cozlos,^ quatuor elementa in piano depinge** refolcmm*

^At Uumor cryftoltnm. B Tunica anteriori humoris cryftallinifedi obdua,? tenuifiima* ctparumpcllicula* nflaf
pellucida.

C Humoruitreus*

D Neruiuiforv)fubftantia.

Tunica

quam reti afiimlamus,quamfy refoluta uiforij nerui efficit fubftantia*.

E Tenuis cerebri membrana? portio, neruo uiforio obdua*. G V#e<* tunica,in quam tenuis uiforium neruum indUens membrana dgnrt*

IL

Mocfedeuuea tunica in pofteriora coprimit,neqs corneS. exteris illi obduacotingit tunica. I Foramen,quo uueaforatur,ipfaucpupilla. K Tunica ab uuea initium ducem, <r cilijsfeupalpebrarumpilis imagine correfpondens,ac inter

ftitiumpariteruitrei humoris abdque*.

Irih 4

Duras

^44-

L Dura cerebri membrana portio neruum uiforium obuoluens*. M Dura oculi tunica,quam dura cerebri membrana conftituiu N Dura* oculi tunica? pars, qua cornu inftar pellucida uifitur.
*P,P JMufculioculummouentes.

andreae

vesli

RV5CELLEN3I8
>

O, O Humor aqueus, atque infirius O fedem indicat, in quafuffufiones plerunqucproueniunt*

Xj-Adba?rens,albaue oculi tunica. Caterumfbfequetes modo figuraferiatim oculipartes ex<* primunt, primm quidem humores, ac dein tunicas. ^tq$ h asfiguras omnesfemper adprimam quam modo exprefiimm,non inepte contuleristquandoquidtm illa? compoftionis ordintinuiccm fubfiquuntur,ac adprima* huimfigura? proportionemfunt exprcfia.

SECVNDA.

III.

IIIL

V.

ri.

vu.

V III.

IX,

X.

XI.

XII.

XIII.

XV,

XVI.

xvii.

XVIII.

XlXi

DCgM

ET

OCTO

FIGVRARVM

HIC

fcRtATIftt

primamfubfquentium,cVearundem charaderum Index. SEC V ' ND^A figura fotm cryftallinum humorem anteriori fde tatxprimit^ quemadmodum isomnibm illum ambientibus partibus liberatiis,-tdirec% ituenti occurreret. Tertiafigura nudum prorfus cryftallinum humorem commoftrat, efedefe oftendentem,qua Rv ex latere,ut ita dicam, ab aliquofpeafetur. I^triim R afpcritatemfcdcmfe nott, cui oculi tunica

DE

HVMANI

CORPORIS FABRICA

LIBER

VII*

6&

unicapalpebrarum pilos refimis0 undecima ftallino connafcitur*

er duodecimafiguris exprmenda,humori cry

S+

Quartdfigttra humorem uitreum ita effium commonftrat, quemadmodum isfi fuam firmam? quam in cul bbtinct,referuarct,in anterioriipfim fede conffcuus effet, quum cryftallinus hu mor ex tto euulfm effet. S enim cauitate ipfus indicat,in quant mdia cryftallini humoris pars
repohebtun

QtUntafigura uitreum humorem eademficie qua quarto exprimit,uerm adhucipficryftallu T. mis humor T notatusinnatat. Jff Sextauitreum humorem ex latere txprimit, und cum cryftaltino, qui ipfi adhuc innatans l? niaiun Sepiimfigura aqueum humorem ex latere ita exprimit, quemadmodum in oculo confiftit,* 2. db anteriori? cry ftallini humorisfedem integit. 2 nanqjcryftallin humorem in pr a?fenti Y. figura nott.c Y eam humoris aqueifedem indicatPqua uuea? tunica* pars in ipfodum integer eft oculs^ contintur,qua* d cornea abfced.it, diftatfe. a, b. Oaufiguro uitreum humorem a notatum,y aqueum b infignitumfimul comonftrat,ita inui cem difiitOs,quemadmodunt ea dirimuntur tunica, quam palpebrarumpilis non perperamin efs c. fgicafimtamus.i^Atqj huius tunicula fedes intci'hos humor-es confiftens c indicatur* Nonafigura tunica anteriori cry ftallini humorisfedi obnata,cy ihfigniterpelucidd, at& hic ab ipfo humor e libertam,d latere xpfintit. Dcimafigura cryftallinum humorem d latere oftendit, adhuc ea tunicula inteum,quem no> d,c* nofigura exprefiit. atq? hic d tunicillom, e ur cry ftallini humris partem indicant poftcrio rem,<cy illa tunicula no obduomfein uitro humor e,quum integer eft oCulus,natitantem* Jf ndecimafigura anteriorem feu pofterior e partent indicat tunica? quam uueaproducitpquafe g,g* palpebrarumpilis afimilatur.Ca*teruha?ccifculo g ^yg notata b uueapronafcitur,cireuh fif* autefrfinfignito cryftaltino humori inferituf,dnafcituruei h, h. Duodecimafigura tunica, quam undecima oftendit adhuc iiitreo humori obduam,^ cry fit b.* lino adnatam continet.h enim er h tunicam notant.i uero,humorem cryftallinum.. i. Dcima tertiafigura,tunicam oftendit,quam reti diffeionisperiti compart, atque ba?cdtd tere exprimitur und cum nerui uiforijfubftantia k infignita^ dura tenuife cerebri membra-^ nis libra. Dcima quar ta figura uuea? tunica? nternam oftendit fuperficiem. hic enim ipfam euerfam,ut h inierfecandufit,delineauimi0.litaqsportiunculd nott tunica?,in quam uiforij neruifubftatia m. diffeluitur. m fedem, in qua anterior uuea? regio introrfum feu in pofteriora comprimitur* Detima quintafigura externamuuea tunica*fuperficiem ex latere delineaiam contint,un n. cum nerui uiforijfubftantia, tenui membrana cerebri obdua .n enim ntruiuiforijfubftantiant o. nott, hc d tenui quo inuotuitur membrana liberam.o tenuis notaturmcmbranaPneruiuiforif fubftantiam integens,& hic d dura mentbrana,qua ipfam quoque antefeionem obuoluit^denu p,p. data. ppp uenarum arteriarum fe d dura oculi tunica in iiueampertinentiumfkntportiuncua?, q,q. iam x feriefeionis ffraa?. q,q fedes, qua uuea tunica anteriori infarte comprimitur,^ r* dcorneddbfceditPfiramcn,uUea:pupillamconftiiucn$* Decimdfextafigrd durant oculi tunicam ex latere commonfirai,iranfucrfafeiionc in hoc de uifam,ut fris in confifum ueniret, uaforum ab ipfa in uueampertinentium.Significetigitur fi f neruum uiforium, undcUni dabu illum inuoluentibus membranis btuncatum, CT uenis ar* t?t. terijsp concomitatuni. tutro&t Uenas, drterias fe per duram oculi tunicam xcurrentes.U au u,u. tem & u uueam tunicam hic propter du*a*ficifiionem,confipicuam,<& ramulos dura? tunica) uas x. forum excipiente.Caterum xfedem indicai,ubi dura oculi tunica inftar cornu la?uigaturPpeU y+ lucidos cernitur fedi autem y notai,pupille fejfeondetfiramen.
>

D,

$,y,A
x#.

uero

tenuem qua obducitur membranam, y autem duram cerebri membranam, A uenas ars

teriasfeneruum uiforium concomitantes >Porrx> ydein y?demhic atquein dcima fexta

indiconu

Dcima

6i/i

*NDREAE

VESAHl

BRVXEUENU!

Dcima oBmfigura ocuhm palpebris liberatum,aque exfua in caluariafit erutum,mi tll cumipfuumufculisnondumdifiunais latereexprimit.atdue>neruumindicatuiJorium,^ ,,. mufculos ocuhm mouentes ><&, adhrente oculitunicam, maiorem oculi circulum feu ir I. dem,nbiadb<eresmembranadefiniti corne^tunica-pertinacifimt adnafcitur.* autemjedem K. notabit,rejyioncpupilla-fcuminoriscirculiconfiRentem. '..
. .

K.hicscar,mculaminfinuat,inmaiorioclifedisangulorepof(tam.e^

^.McatmeinprxcedLtefiguraindicant.Crtermfialtcuio^
partibmperfeiuimfumf^isimerfoocuhf^rarumordinedecimnom

hit,0'decim*oflauamterti,atasitadcinccps.

a T I O N E H formationis capitis primo libro perquirentes.oculorum

Qculorum /t'tuf.

Ocuticojhru* tSio^ui enar*

randa.

ftumJquinemincmlatet,dcfcripfimus.infecundoautem_libroocUloru numerum C mouentes ipfos mufculos, uti & palpebraru quoq? natura neceffari edocuimus. In pigfentia uero oculi fphara modo exacle ro. tiindi conftruaionemenarraturiSieam centre aut ab utamaiplius circumferentia aufpicari integr erit:perinde ac f oui cftruftione quis,ab il ipfus luteoad alb,&: deinadtenuem membranula albo obducta,c pofeadputamenauftamue aggrederetur: aut cruftaadtenuemeam membranulan, ac

L'nadalLm.&hincadluteum^rrat^^^
terraadaquam.arem.ignem^nxc
lifabricaquoddconftmaionfpeaat.cferripoRftauamquoexaaiustrato poftmodamemorfefirmiushweat.centroprimuadextimafuper^ ad illud pcrtratfabimus.Eft itaqi oculi centru humor,quem Graci S^ W "??'" 7a ,0"!>*
ciecVcXayimoc0ryftalloobtinet,3quidcminconffttiaautd^meuerummcolo^ cepotius&pelluciditate.Eftenimishumoroptimic^^^
q4us iam exemptus uimalicuiusmodoimponimrimpenfe quorunda

ccdoadceWuufquemLdi.ipfamuidelicettcrram^^^^^^

HT,ry'

fpecilloru ritu adau

gens.ConfftentLuteaconratuimr,utaboculol.beratusnodefluat/ed.pfusrotundafor
mmmOlliurcutecersrituferuet.Atquehxcnoncxaaeromndumexpr.m.tglobum.W
anter6ri&pofterioriparteleuiternonfeaiscompreflum>quamfiexlignelglobimediolecm

dumlineasiquidiftte^orbemcraffiufculumferra^^
>

conglutinaffeUdeoutprxfenshumorinanteriora&pofteriorammusprotuberetc^am

/_\

\37

cundmorbcminlatera.&fuperisScinferisquodanjmodo ad lenns fmil.md ,n m^unde etiamhunchumorem Gratis nuncupat fuifle arb.tror, etiamfi nefao quam ocul tunicam ali1itauocareuidetur.Superfi--nft3r1a!n,'8cinGSmter lubnca.Vrauerfeip.us

+***

pliffimus

rmtur:&

ipfus

capacior

conffteret

drculus,fi

illummulus

queautanuuu

.....

lS,feulineisorbiculatimobuolutum fingeremus.Huic tunicute nullum P1"'" ditum effe uidetur,nifi forte ctinuarum arane* telarumimagmehanc wgmto ^ncow caueri,n.refpondetenimtenuate,quamuisneutiquamwbor^^^

Efloillaminterdineca,Klum>utiiamdixi,ceparum^ brinuliseferorcornuenamilkmcollatums.nmo^ pellucidum & fcue.atque hseceft mnica,reddi poffet.Tunic* emmhums fubftanna acor nu fubftantia nihil differt.Sit igitur prafns tunica fecundum moculi

HS

r. bbdudtunacudutfemiglobus tantum in oculi febricacmrendumuenit.Porropoltenor

'"moriscryftauinifedes.diaanupermnicdanok ined.iglobiin pofterioreoculi fdecopiofusreponitur uulganquidem ^^*
geratocolore feu luciditatecorrefpdndens. non enim ade luadusjeft,
modonondcfluatfeditaconfftat.quemadmodumuitrummfornaabusfufum.&tam^

eiiarratumcorpus, quod quidem anteriori tantum centri hoceft humoris

*7P^

^.^

mor.autexaaifflmcryftallum.Cfftentiautem.humorecryfcllinolon^mol^ &aboculoeXemptusiuumrerminumformamueneutiquamferuatquamu^.mer^^

^g^.

f-'*

^47 nalibus, quibus id ab arrificibus fornace eximitur, obuolui cernimus. Atcs huiufmodi uitro quidemitaignito,confiftentiahichumorcongruit;atnoncoorefeuluciditate,quumhumor uti prius dixi, refrigerato uitro luciditaterefpdeat, fufum autem uitrum candenti ferro colore quam fimilimum uideamus* Quand itqj prafns humor cofiftentia fufo uitro,luciditate au item refrigerato & formate iam uitro refpdet, vxteMs Gracis,nobis uero uitreus merito nun cupatur. Atque hic humor multis numeris copiani cry ftallini humoris fupers,quum adhuc irioculoreponiturfemiglobo fimilis eft,cuius plana fuperficies oculi anterioraVpedaret,ro. U fi S tUida autf *~eu conuexa in pofteriora protenderet; & in cius anterioris fdis,feu plana fup'erf ' p' ' ciei medio finus imprimereturtantus, quanta pofterior humoris cry ftallini pars eft Js nan. quehumoriuitreoita immittitur, ac fi globum in aqua natantemeerneres, cuius mdia pars exad in acjum mergitur, altra fupra aquam confpicua. atque ut inter eiufmodi globum & aquam nihil medit,ita quoqp inter cryftallinum Se uitreum nihil prorfus intercedit : nequeilli humores milice fecus cmittuntur, qum globus aliquis in duriufculapulte complederetur. ue^T Porcoreliqua: regiolii Cedis anterioris uitrei humoris cryftallinonon occupata s tunicuam hzfigXh quandam obduci,fuo loco dicam,qua clrj s palpebrarumue pilis aflimilabitur,quacf5 orbicu beuHinuah adnafcwi, latim linea modo cry ftallino humori, ubi is amplifmus efV adnafci docebitur. Nunc autem crul "IZZ kttiT ' k muol,ucrurn mim uenlt enarrandum,quo pofterior uitrei humoris fedes proxim ctinetur, uif^ M&* totat! fe. q3"1^ ner>li uifoxi) fubftantia in quarto libro conftituere dida eft.1 Neruus etenim uiforius tU ' iolutU (7 reucoctfdtu. demi, zfi. tenui,duraq? cerebri membranis, Si aliqu ot uenis arterfj sep cocomitatus,ad pofteriorem oculi CdPed lftm kdem ^ertul%ac ti nonnihil uerfus externum oculi latus implantatur,ipfus fubftantia in inuo ex G. lucrum iam enarrandum diflblu ta. tenuis autem membrana nerui fubftantiam obuoluens in aliam dgnrt oculi tunicam,qua? uueauocabitur,cV dura quoep membrana in "aliam qua 1*7 fi. et fiT v m duradicetur> ^ uenas quoque 8c" arteria(uti feriatim en arrabo) oculi conftrudionfubintrt* t&Z Quumpn'mmitaquenerui uiforij fubftantia in oculum mergitur, mollior reddita dilatatur, m ifi. G.et m latum quoddam inuolucrum poftriori uitrei humoris fdi obdudum,cV: no ultra mediam tota 14, j oculi fedem in nteriora pertinens,cx: extrme gracilibus, fd intrim cofpicuis uenulis,ac item t fi mo* arterHs intertexta.Ha uenula tunica radiceantrorfm dudaipfi exporrigun tur, quum pri tota fir mm neruus ille dilatatur. Caterm Galenus in decimo de Parti ufu innuit,hoc inuolucrum i6wi7fi. pleriiq? tunica nomine no dignari:forfitan quod caterarum tunicarum modo membranea non Cit.Ced mollis,cV ueluti mu cor aliquis ex naribus procidens. quum enim hoc inuolucrum fecantibus in unum colligitur,atque fua radice propendet,mucorem,aut cerebri fubftantiam aqua quapi dilu ta refert.no enim ita folidum craflumq?,ac cerebri fubftantia uifitur. Vtcunq? uer fit, fiue tunica nuncupand ueniat,fiueminus, confit Galenum quoque in libris de Hip pocratis 8c" Platonis decretis,8t" item in odauo dePartium ufu hoc inuolucrum,tunicam appel la. Neque ego fcio quodnomen illi aptiusqum inuolucri,auttunica indipoflt:quum, uti diximuSjtotipofteriori fedi humoris uitrei proximobducatur,illum9integat.perindear. que tenuis oui pellicula oui album tune cotinere diceremus, quum dimidi oui partem ab alia effradam & adhuc oppletam manibus fruaremus.Eft enim hoc inuolu cru forma dimidiato tantum ouo comparandum, autminoripifeatorum reti,quod uni accommodaturbaculo3& exampla baf dimidiati globi modo in obtufum mucronemfrtur.Ab huiufmodi enimretis imagine arbitror prafns inuolucrum Gracis ^hnsfxt&Jis nuncupatum fuifl. nam refis for mam,non autem plexum refert,quum undiq? fbi ft continuum.Nif forte uenulas t)C arterias ipfintertextaSjquisretiaflmilandascotenderet^Hadenusitaci quatuor oculi partes recehfui, 01 fig.Gab duos nimirum humores,cV totidem tunicas : ac pro in de iam merito eam aggrediar tunicam, vedutm. qua tenui membrana nerui uiforfi fubftantiam concomitantem producitur. Mox enim ateg f"^*#* te" O" tota fi- j1 rr U\. ~J j *. r * nuicerebnme r 14,1 s fi. hac membrana limul cum neruo o culum lubit, in tunica dgnrt ad omnes oculi fdes5go^ rauparat^ bi modo,ut ita dicm, pertinentem. non enim utinuper cmemorata tunica, quam nerui pro- cr mm> ducebat fubftantia,pofteriorem oculi fdem folum occupat,uerm 8c" anteriori quoq? obduci> cuaa* tur, SCin tota poftriori oculi fde proxim tunicam inueftit, nerui fubfttia pronatam, cV in e f o o krum contadu prorfus nihil mediat,neq ambo etiam inuicem aliquo nexu praterqum con cr 7 j.'er tac^u committuntur.qu autem prafns tunica tenui membrana conformata,anteriori oculi Bj%te fedi obducitur,internafa fuperficie undicp p humorem cotingit cV copleditur, quem aqueum j lt f c" SC abugineum uoeari paulo pft audies.Externa uer huiu s tunica fuperficies pafsim ea tuni Mtietij ca proxim obducuntur, quam dura membrana uiforio obdudapronafcidicam;nec quicq figura-, inter eas duas interuenit,fd ita inuicem cmittuntur, quemadmod dura membrana tenuem ri/.H.i4 fuccmgitin nerui uerfus oculum pro greffu. Verm id priuatim huic tunica qua tenui pro. K5/* nafeitur membrana accidit,quod exadi globi modo prorfus n ft rotunda*namr anteriori re.
1

DE

HVMAN CORPORIS FABRICA LIBER VII*

non:;:

ANDREA VESALI BRVXLLNSIS gione nonnihil introrfum comprimitur,aliqua lui parte planam fuperficiem pro cnuexa ac orbiculari commonftrans; Quum enim hac tunica ad eam ufcp anterioris oculi fdis regionem pertingitjfcundm quam smaioroculieduciturcirculus,queminduocamus,autquoalbu Sl6>l7fig. oculi(ut ita loqur) nigro diftinguitur,oY ' ea tunica dura cerebri membrana pronata pars ^n$9^' confiftit,quam cornu in luciditate Se fubfttia quoq? cparabimus,ipf ab hac abfcedit quam fig.u, dura procrt membrana,neq? amplius illam contingensinibiin pofteriora comprimitur, qua illi parti quam cornu afmilamus,ita fibduci debuiffet,quemadmodum fecundum reliquam oculi region illi fubducitur tunica, quam dura membrana effbrmat. Neque hac duntxat im prefsione prafns tunica tertui membrana cerebri generata donatur, uerm etiam in huius compreflionis medio u foramine quodam peruia eft,quod x minimu in oculo apparente effor Ulk- .14 puptlla. mat circulum,8pupilla nobis appellatur. Adeo ut hac tunica uua folliculo, quo peduncu> gf^r!^' Ium quo afFirmatur extraxeris, qum fmillima fit, prairtim f uuam illic parum con cidifl, x 6,17^. SC ut fit uacuari intelligas, ubi pedunculum extraxeris. To tus enim uua folliculu s tunica huic * l8> l9firefpondebit.ea autem concidentia illi refpondebit comprefloni, quam in anteriori partehac gur tunica fbiuendicat* Foramen aut quo pedunculus frmabatur,ipfi pupilla cparatur. Atqp ab hac fmilitudineGrciprafenttunie <tyouM C feS>,nos autuueappellamus.Quoni uer tenui cerebri membrana jftti dida,haC tunica conftituitur, Graci illam quoque XooeHPZ nuncuparit.Quanquamnoobidfolum quod tenui membrana cerebri producit, eam ita uocarunt,fed forfitan quod ipf uenas arteriasq? oculi fuftinet,perindeatq? tenuis mem brana cerebri uafa fuffulcit. Quandoquidem pflm qu uuea tunica, illa obducitUr, quam du ram cerebri membrana progenerare mox dicam/uenaru arteriarumqj furculi ab hC in uueam y*r ?> P* pertingunt, 8d uueam ita exafperant, ut hac quoque ex parte internx fuperfciei folliculi uua accdt, qua fibras filas continet, quibus uua caro SC acini fftinentur. Quum itaque abea tunica quam dura cerebri membrana procrt, complures uaforum furculi fparfim in uueam Viuxtunicce producantur, fit eorum furculorum interuentu uueam illi tunica connafei. Qu uero uuea colores. u|1jca ^ fifo feeundm iridis circulum abfoedit, introriiimq? premitur,uuea pertinaciter fecun dum totum circuli dudum ipfi adnafcitur, Se" colorem euariat. Vuca nanq? tota fuperficie qua dura tunica fuccingitur,perpetunsgra eft, 8c" modichumeda: in anteriori autem fua com^ preflonis fde uari tingitur, cum^ femper exprimit colore, qui in oculi iride feu maiori circulo,aut oculi nigro occurrit, ciu'us gratia oculos nigros aut cafios,aut glaucos dicimus. Neutibunoru q uam enim is color humor oculi beneficio cfurait. quod 8t"fi magnu Gt paradoxu,no lecus dutjpmtiium l -it ,. 1-1-1'0 r copiaoeuhri tamen dprobatumuehm, quamquodis ocult color in uuea perpetuoappareat,iiue mtegio colortm non ocufo,fiue effluxo humore, fiue ipf uuea tunica dura liberata,diuufaq? .Quod non folum in eiunar. fomnis oculo eft cemcre, fed 8c* in cuiufuis alterius animalis oculo. Caterm interna uuea fu perfides uarfjs interftinguit coloribus.in poftriori enim oculi fde,qua hac tunica primm pronafcitur,fubalba eft. mox uiridis,8c" dein carulea iridis in modum efficitur atq? hos colores in pofteriorioculifdeadhucinternahacfuperficiespofldet,in anteriori aut oculi fede uniuerfaimpenfe nigricat. cV non adeo lauis hic atque in poftriori fede uifitur:quodillipo- J^nfi tifsimmaccidit propter proceflus,quos f hac in parte educit* tunicam conftituturos, qua gUr<e. ,r anteriori uitrei hum oris fdiobducitur,8c" ueluti ainterftiti eft uitrei SC eius quem aqueum no aifi.K'mlspid' minabimus* Prafns tunica planis duntxat donatur fiiperficiebus, non autem concauisaut UrCfff?' frrUpilis conuexis.Qiiandoquidem hanc tunica conftitueres,fi ex tenuiflma aranea tela orbem exfein ierf&\,, comparata. deres tantum,quta eft anterior fdes uitrei humoris, ac dein in hoc orbe alium orbiculu excin deres, foramen fadurus tam amplum, atqj cry ftallinus humor amplus eft, ubi uifitur amplifia mus. Huiufmodinanq? orbi prafentem tunicam coferrepofs, fi illum circulatim ab uuea tu nica pronafei fngeres,illicq? fuo foramine cryftallino connafci,ubiis ampliflimus cernitur. Ve rm hac tunica tenuitate aranea telas fr fuperat,8c" procefllis ab uuea pronatis talibus con ftat,utnigra cilia, fu palpebrarum pilos imagine infgniter exprimat. Num autem tunica,aut aliter nuncupanda ft,no admodum moror:modo qua'nam fdereponatur, SC quibus comit Dura oculi tatur,quafitimagine 8c" fubfttia, explic, mihiqj nullum occurrat nomen quod ipfi aptius ft tumeaidura qum tunica,aut fiuoles,interftitfj interuitre humore, cV eum quem albugineuaqueum'ue cerefoi menu nuncupabimus.SediamtempeftiuumfueritcV: b duram tunicam fermone compledi,quam a ^g,^ branaedud. ^urgL cerebri- membrana uiforiu neruum inueftiente pronafei ac diflolui credimus.Quum pri- t # tt* mum enim hac membrana oculi poftriori fdi c applantatur,dilatefcit, SC crafsiorac durior ^"^j?* ipfa cerebri dura membrana euadens,orbiculatim undique o culo obducitur, tam in nteriora c l " qum in pofteriora pertingens. quanquam intrim cum paflim fibi fimilis fit, neque fmplici donetur nomintQu enim pofteriorem oculi fedem conftituit,c3C in anteriori fede ad * maio- **,?/'
4$
1
1
1

4.

..

rem

CE

HVMANI CORPORIS FBRICA LIBER VI U

trnKH^Hs

H$

nuncUpatur)S 7%'$ r5 C5ebri membran modo opaca,cV minime pellucida,1-' Ea uero fede qua o cuinioru wxry. *e.u in cfiftit,hac tunica in cornuimaginem dgnrt, quod in laminas diuifum SCexacitte

du * 7m/ulkl'rcul5feuM^

(.

ugatu,uitrialicuiuslocolucernaaccmodatur,pellucidumcpeft.Ne9hacprafntismnic pars, cornu in luciditate qua id etia. fuperat folu refpodet, Ueru 8c" fubfttia quoq}:ft enim hac tunica pars cornu modo dura.c" ut cornu in laminas diuidi radiq* poteft, ita eti hac tunica pars fecantibus no fcus radi difiungiq? ualet, qum f ex laminis aliquot feu fquamis inuicem compadis coftitueretur. At< hinc eft ea ocularior medicoru Cura,qua fnibus hanc tunica* partem deradi pracipit, quam tanta cum cornu fmilitudine &#W* Graci,nos uer cor> neam nominamus* Quanq uidentur Gracorum pleriqj non hanc tantum prafntis fu dura tUnic partem ita appellafle,uerum uniuerfam (quum ipf infigniter dura fit) tunica. Quod ue ro pellucid dura tunica partem reliqua ipfius fde no pellucidaac f illadiuerf effet tunica* in prafnti non diftingu, neminem iam mirari arbitror, quum haud aliter quam modo dixf mus illa partes inuicem arient.nterna huius tunica fiperfcies,tota ea fde qua cornu modo dt6fi. u>u. non pellucet,uueam tunica abfqj alicuius fubfttia interuentu fuccingit,ipfiq? d uenarum arte* riarumq? gratia,uti prius diximus,adnafcitur:quemadmodum eti. illi pertinaciflm ac orbicu . latim adneditur, fcndm maior oculi circul feu irid. Porro ea fde quahac tunica cornu inftar pellucid cernitur, uuenon Cotingit, SC tantifper atq? oculus fnus eft,ab uueanotabili nteruallo inibi diftat,qu uuea anteriori in fde comprimitur. Hoc interuallum cV uniuerfum e 1 ifigu. fpacium equod inter anteriorem cry ftallini humoris fdem 8c" pupillam habetur," humore ilo Hmtt* fi fi. o,o. adi'mpletur,qui adhuc enarrdus fiipereft, c urUs humor cenftur . nam aqua modo tenuis *> totafij, quodammodo fecantibus ex" fufFufones curantibus occurrit, Si infigniter aqua modo pellu* fi.rsfi.b. cidus cernitrunde eti vxZuMs Gracis,nobis uer aqueus nominat.quanquam pleriq? hune oui humori compartes, illum albugineum nuncupent : etiamfi arbitrer Gracos hune humo> rem in albo non cotulifle,quu neutiqu aqu crafus t3SC mult accedit illi humori,quem ex recentibus integrisep ouis igni appofitis refidare cernimus. Atcp hic humor Uuea tunic parte comedein fno oculo no contiguam fuftinet,8c"(uti dixi)in priori ac in poftriori eius partibus continetur:atqj quum in oculo cofiftit,terminocp alieno,ut fie dic,cocluditur,uitrei humoris modo dimidi exprimitglobu,cuius pofterior pars,qua plana conftat fuperficie, tan t habet* fnum, quanta in nteriora protubers cry ftallini humoris eft pars. Anterior aut aqueihumo ris fedes gibba, dimidiatiq? globimodo rotunda eft, fecundu oculi nimiru formam.Caterm externa dure tunica fuperficies tota fede qua pellucid cernitur, acreuera cornea exiftit^admo dum lauis eft 8c" lubricarueru catera fde ita afpera inaqualisq? uifitur, quemadmod inuicem cnata mebrana ad mutu contad exafpertur. Poftriori enim dura mebrana fdi prater l v'p. uenas & arterias ipfi implicitas h mufeulus infrit,quem mufculoru ocul mouentifptim AS&ensa*. w.- pott'M* numerauimusrdeinde lateribs fuperioricp ac inferiori externa huius fuperfciei fedibus,ner- ^ocuUtm majeuior uofe tenuitates mufculoru infruntur,quos fex primos ocul mouetes recfuimus*cV deinde WICrf* !?? ' nfim. a,ler^or^ qpoap dura tunice parti ad irid ufq? fu maior oculi circul ' tunica obnafcitur,qua ris wpitis adhuc comemorda fupereft,ac adhars eo quod ocul contin et,8c* uicinis partibus commit*
-

11

'

11

'"

CC J'.,'-

TT

"Ht

._

>

*"

i'/~l-1

j"

"

fizu' *

mlat. c. nifigu.E.

Fuit itaq? hac oculi parti feries:khumor cry ftallinus;' tunicula cepis pellicule tenuiflme modo pellucida,anterioriq? cry ftallini humoris fdi obnata;"1 humor uitreus in poftriori oculi fede tantpofitus;n tunica in qua uiforfj nerui fubfttia refoluit,acpofterior humoris uitrei fd

oifi.G,u. tantum ampledit;0 tunica uuea, tenui cerebri mebrana principi duces :ptunica fu orbis ara difi^u. nca te^ tnod tenuis 8c" nigricans,8c~ inteviiu uitrei humoris ab aqueoiqtunica dura, qua in nfi.0,0. anteriori oculi fde cornu modo pellucid reddit; "aqueus humor: "fpt oculum moutes mu s ifig. p,p. fcui,: * tunica adhars,feu alba,anterori tant oculi fede obnata : palpebra, Se dem uenaae 1 1 pg-Q arteria>t Cater f quis modo oculi cftrudion ab extimis ad intima aggredi uelit, iam prom ptiflmum eft rtrograda frie ill eas perfquaut f uolet fparatim humores,cV* dein tunicas;

comemorare,nihil prohibet.Ego uer nunc ea ocul enarrationeperfcutus fm,qua in fcho lis uti foleo,prim oculi conftrudion explicans, Se in charta maiufcul effigie ita fnfim delfneans,atq? in prima huic Capiti prepofita figura ocul exprimere conatus fum. dein poft enat ration ita fdion obiens, quadmod fio loco in ultimo huiuslibri capite fubfjci* Ver ut oculi fabric adeo ftudiof foleo comonftrare,ut lpedant nemo in ipfa quicq defideraret:ita Oculi punM in ipfius parti ufu explicdo hc prorfus obmutefco, quod mihi ipfi de primario uifus inftrii' vfi*> mentonfatisfci,at9 hac in parte quod fanundi< ft,menonadferripofl,mihiperfua

\i

deamu

<#o

ANDREAE

VESALII

BRVXELLENSS
pffnnafis i*(f^. irlitpmanmnnn
uuw ^<."^ij
C

deam.Non fancjuaf cryftallin JiUmorem pratcipu uifus irtftrument efl, & ut hic aatur
'intm *+*.s\AtiM. A/ ti<i<iic*K**'i-<-> Avilit
ni certo qui unus nai* no

*>o1i/-ii'ci-^i*-i>o

ralpnnc
muwuvp

conuei,

mnt.qj

i uii|uduv.uiuuiu

potiiiimum dehuiufmdiph^ mihi feribend duxerim,prfentilaborC ad iuftm moem perdudo*

DE

^(VDITVS

INSTRVMENTO. Caput X V.
d H<ec cm,

V ae de auditus organi fabric modo narranda efent,fuperis in primo libro ita explicui : atque in prafentia, f inibi nihil commemoratuih fuiflt, eapertradrem.ln odauo enim primi libri Capite* cauitatem auditus or. oani gratia in caluaria exfculptam,paratamq?,8<:deiiidc huis conCauitatis foramina membranas 8c" oflcula recenfui. In decim fexto autem eiufdem libri Capite,auris cartilaginum cVreliquarum conftrudionem,uti tune oc m currit, modoqj animo obuerfat, prfecutusfum. Nihil enim hic certius de aditu fonituq? percipiendo,qum inibi attexere pofluifi, nif etiam plus nunc qum dum illa fcriberm,ambigem,mihiq5 long minus fatisfaci, SC non fatis mirari que,omnes de auditu, ipfiusqjobiedistam prolixe citra organi ipfus uel maxime fuperficiari cognition feribere: ex quo tamen pracipua ad prafentem difeeptationem petenda erantdemonftrationes.

ni* oftendit figu.cap.s

DE

GVSTVS

INSTRUMENTA

Caput xvl i N G V A M orisamplitudiniadamuflmcongruentguftuseflinftru mentum,medicis iuxta ac philofophis conceffum eft omnibus.quitacp * Ht obuif in decimo nono fecundi libri Capite,' nouem lingua mufculos, Si uari funt'mfigtt illam fibrarum,compofitioniscf in ipfius parte niante ore an te cofedio. w cap. x nem confpicua fpeciem un cum illius inuolucris recenfuerim, Si in ter bfig. ctp.6 tio librob uenasc arteriasep lingua oetentiu friem fimiliter deferipferim, li.}.ramli in quarto libro ipfius neruos minime negligs,quorumd alter pracipua ab'X. efi. cap. m maioris terti) neruorum coiugi)radicis numerabatur portio, guftusoccafione potiflimm lin ft.jc. 2ua oblata/alter uer feptimi neruoru cerebri paris propagines mufculoru nomine hnguarn difig.ca.t Ub.4 Y. Y. u\iplictes,nemo,utiarbitror,hcmerequiret,utprolixdelinguafebrica ezfi.cdp.i tesfutuerm fatear,mihi minus cognita, fermonem inftitu,aut diffufe faporum difteretias SC lib.4ranut lia*, i qualitatescommemorem* . r, ~
B

DE

T^iCTVS

INSTRV

MENTO+

Qalenuiin primo libro

de

Locisaf fia.

Caput XV 'IL T tadus quoep inftrument in quarti libri initio me perfecut arbitror, quumnullum nerutactus fenfunpradit per corpus digeriafferer, SC Nature feopos in neruorum diftributione quantum is locus exigebat
enarrar:illorfubridensfententi,quiunam
eiufdem neruiportiuncu.
Iam fenfui,ali motui abfqj fenfu praefl docuert. Ac proinde tonus hu mana fabrica parti enarratione pro mea uirili abfoluta, nunc fupereit,

omnipartiumquaprafentilibroaggreflifumus, fedionisrationeper feribere: Si fi cuius partis in alfj s libris tradita fecandi ratio n exprefla ft, eti illam ad huius U bri Calerai feriatim fubfjcere,8c" poftrem de uiuor fedione nonulla proponere*
a

CEREBRI,

OMNIVM'QVE
caput

QV^4E TR^E^

tenti libro traduntur organorum adminiflrandi ratio.

Caput adcc

vmwodo

relriivj^tltd
ne qui parant dum.

mufculos ceruicemocCupantes,ck:neruoseCeruicis dorfali medulla profiliert tes, in Corpore quod nutritionis uitalisq? facultatis or.

xviil

Ablatum enim long commodis, minori? molftia attredbis,unde tiam capitadetruncatorumhominum adhunc ufum font accommoda, tiflm:pra2cipuquod illa uixbenemortua, ftatim a fumptofupplicio

unquamaliuSjmeherculhabduseft,ftudiorunicusMecnas,tlluftrifsimi

fiigufarernamentum marcvs v.s, obraramphi. lofophialinguarumq cognitionem, ac tt fcelicifsimobitas legationes,toti orbi clariflimus* qui nuncPatauina urbis Prator uigilantiflmus,uberprofednobis ad Anatomes admini ftrandas copiam fuppeditat,ipfe humana corporis fabrica ftudiofflmus indefefluscp fpedator^ac alius ueluti Romanorum Boethus aut Sergius.Qualecunq? igitur caput obtigerit, fenv CJkf&i d Q$** per eius os ferra* diuidendum eft,ac proinde nouacula aut cultro in capitis cute ad os ufque or JJJj*? Afff ^caf' ^^cu^arem duces fedionem^qua pollicis latitudine elatis qum fpercilia funt, non inoppor- terapencdax lib.i.abkta tune aufpicabitur, hinc per tempora ad eminentiflm maximeq? poftieam occipitfj fdem ten* cftfigu. dens,8^illincrurfuspertemporafrontemaccedens.Dudahaclinea,tenuiorifrra,quaingan eiuficap.ac grena auferendis membris uti confueuimusj aut alia abeburneorum pedinum artifcibus pe Imlibri eft ^ta' caluariam fecundum illam lineam diuideSj ftudiofpracauens,ne altis qum os fit* ferparata. ra defcendat. In hoc opre conduxerit capitis crines nondum abrafbs,neque etiam auf es pra* fedas efl, quo leuiori ngocie altra manu, ex" fodalis utraque caput ne ferra cedat ctineatsi. Vbi caluariam orbiculatim diuifris,obtufo cultellimucrone fcndm fdionem dudo,num aliqua ofls pars adhuc diuidendafuperfitexaminabis,ut8<eam quoque ferra diuidas.Porro ne fedionis finem ipfius principio elatiorem, deprefliorem'ue moliarisj fi modo id citra aliam operam (quanquam fadu fit long facilimum) te fadurum no fidis,nihil obftiterit funiculum colore aliquo intindumnuda caluaria fortiter illorum qui trab es in aflres diuidunt modo* circundare, ut coloris orbicularem lineam, qua frram dirigat, caluaria intingat. Atquehun funiculum oflobuoluereconuenit, poftquamiam cutem orbiculatim diflcuifti : quippecu> tisfdio te manu ducerenequit. nam fedionis in cute fada latera, dum caput uali d ctinetur* hinc inde abfcedente cute diuelluntur . Diuif ad hune modum caluaria, fi ceruice infrioriq* maxilla caput h abueris liberum,illud fua bafi meniaimpones,utrinque fi uifm fueritnein la> teraconcidat,lapidem,aliud\iefmilecollocans.Siuer caput reliquo corpori fedionis ratio neadhuchareat,tot ceruici occipitioqjquadratos lapides, aut truncum aliquemfubfjcies,ut caput in nteriora reflex eleuatumq?,ac fi bafiinniteretur,tibi aflurgat.Infuper fedioni per cal uariam fada ualidioris cultri dorfm tranferfim ad frontem primm impones, Se illo modi> ce furfum deorfum q? ado , fdionem aliquoufcp dirimes. Idem quoque in occipitio tempori> busc tantiiper faciendum ep:,quoufq? caluariam dura cerebri membrana liberam efl coni ceris.tcenim uerticis crinibus apprehenfis attrahent manu os fubfequetur * Adempto ofle, Cutis, adip^ cutem fmul cum adipe SC carnea mebrana folis manibus (alicubi tamen cultro prius liberat) mfoan car* facile diuelles, 8c" deinde cultellimucrone Gracis uoeatu TtdKfcwioVi ipfumcf ^osioy indaga. ^^^" t ifig.v,?. k1Sj deinde etiam '" uenulas ex uerticis cute in caluaria uerfus dura cerebri membranam,aut ab iucri} mifah hac in illam profedas. Iam dura cerebri membrana aliqu ex parte cultello eft perforanda, Si dita-adbucm calamo fiftula ue, aut quo in elicienda urina uti confueuimus fy phone,foramini inditOifedio nis latera ad illum digitis cprimenda funt,ut poftmodum fy phone inflato,quanto dura mem nte dmpiitlld0 brana cerebri mole amplior fit3 condifeas. Atque fufcerit in altero tantum latere eiufmodi fo> $ examinait ramen fieri. nam copiofus qui inflatur fpiritus undiquaq?,duram cerebri membranam diften ** dit,inflatcp. Verm f quum caluariam ferra diuideres , duram membranam alicubi ofeitanter diflcueris,illa quoep fedio dum inflatur membrana opportun,ne arem tranfmittat compri> t'Exprima metur/Diuifa rurfus membran a, acutioris cultellimucronem tertio dura membrana finui* fig.jhcicsfc per totamcapitis longitudinem in elatiflm eius membrana fde procedenti intrudes,on> cmdam. ^^ feftfone uniuerfum quoad poteris, aut ab occipito ad frontem ufque aut fronte d ocCi piti diuides . Atq? hic finus fi fufpdio, aut aliter qum capitis fuppicio homo necatus fuerit* d i fig. c,c fanauine oppletus confpicieturquem extergereconuenit,8c" diftento finu ipfus formt ra ** D'D* mor qui utrincp ab ipfius lateribus,oc" ex inferiori eius fede pullulant,orificia infpicere. Porro Xenut mem ut cerebru dura ipfius membrana nudes, iuxta frontis os eam ad tertfj illius finus latera perfo. ***** fa rabis,et deinde ftylo in foramen indito,fecundm illum cultello ad occipitis ufcp os cotinu ad * fnus'eius latera fedion deduces. Hac ad utrunqs fns latus fada fedione, rurfus dura menv branam cultelli mucrone propter aurem, qu ofl proxima eft perforabis, hincep red furfum ufq? in prior,feu fecundum capitis longitudin,dudam fdionem fecando perges. Poftrem in capitis uerticem quatuor fbi proximar fedio num angulos unguibus attolles,8<: deorfum trados cerebro refledes,habitaramor ratione,qui ex tertfj dura mebrana fnus lateribs* r tfi. g,g. & ci-js Uafis quibus dura membrana implictur latera, in tenue cerebri membrana pertinent* ftfigW w dextra cerebri parte finiftra modic manu beneficio diduda, f fptum dura mem> hier A, A r !_'"* brana inter utran cerebri parte extrud, Se foboes tertio dura membrana fnu utrinqp in membrana diffufa,quant fieri po terit attolletur,ut qui illam interuentu m umetibus tenuem u*

DE HVMANI

CORPORIS FA BRIC A

antonivs contaren

LIBER

Vt*

fcjrt

^^^S

Il

cere*

"N

651

ANDRE

AE

A L I l

BRVXELLENSIS

cerebrum erigatur utcurt que intuearis . ac dein aCutiori cultello illis propaginibu s fuo fnu il beratis, eam dura membrana? partem s fepto fediurti olfdus organorum libres, ac ueluti ,/f*N'0* ex cerebro elUtam in pofteriora refledas,ipfiushfinu qui uena inftar toti inferiori ipfius fe. Ub.\T'' diexporrigitur infpedo. CuiUs origo,ut Se caterorum omiiium,paulopft in propatulum hffi f cr ueniL Nunc autem dudus in tenuem membranam excurrenteS, ipfcp membrana infpicieiv fcu*dm tur* Vbi itacpnuperdidamdura membrana partem in pofteriora tefleXeris,acutranquc ce rebri partem difiunxeris,' longos in tCnui membrana dudus intuebere,qui per capitis longitu ifig.ca. 14 dinem in illam ex quarti dura membrana finus terminoproducuntur.Horumortus in pra- li-*d>e' fntia curiofius non uenitinquirendus,ne fortafls qitum cerebrum nimium ftudes difungere,aliquid irtcuria rampas. Alias enim hortarer, ututraque cerebri parte qum maxime in po fteriori fde difiunda,duram membranam qu cerebri partes intercedere incipit,quam pofls proxim ab k illa dura membrana parte, qua cerebellum ac cerebrum interuenir, acutioris cul * 70^m telli mucrone diuidrS. tune enim ' quartus tibi appareret finus^ quas ille educit m propagf ijfig,?, nes.Deinde etiam cerebro dura membrana, qua id 8c" cerebellum intercedit,modic eleuato, nifi. ca. 14 ramuli ex illius dura membrana parte in tenuem cerebri membranam exporrediuifrentur. VPf Y . Verm hac cerebri portione ablata infpfcere long erit latins, ac proinde illis dudibus qui fe\ brana- 1 cere- cundm capitis longitudinem in tenui membrana fupra " callofom corpus ferunturexpen fis, n i>l'L>1 bn reuolutio' unguibus, aut cultello alicubi tenuem membrana diuelles, ac deinde fenfm cerebro ipfiuscp xtuduulfio, anfradibus eam digitisdetrahes. Cerebru hac liberat membrana fuos oftendit anfradus;ar *fau- c> gumentoq? eft, qui tenui membrana cotineatur,qu fcilicet hac detrada, impenf dilatefcat, ' ' Superioris Cconcidrts prorfus,quodammodo defluat. Porro cerebri anfraduum altitudo acprofuncallofi corpo- ditas digitis, aut ftylo uenitindaganda. atqueita etiam folo digitorummunerepelatior callofi ^fe^1 rk Jhperfiaa corporis fedes, 8c" qui utrinquehic confftunt finus,inquirentur. Simulatcpuer hos inuene- M> Dextri eyf ris,utrinque magnam cerebri q aufres portioncm, primm magna Si acutiori nouacula fedio- i P<cratu, mjlriuetricu- nem per dextrum, qui ad callofum corpus cfiftit,finum deducens, qua totam cerebripartem m 4 .%lortiapertiQ. fnu illo fuperiarem,frontead occipiti ufque fimul in dextro latere adimat* pluribus enim hckdub* reiteratis fctionibus , operatio turpiter uitiatur. Ademptam cerebri partem in menfm ita injbicies. repones, ut eatior dextri uentriculi fdcsin confpedu fit. ea enim quam fieri pracepimus fe dio, dextrum uentricuum diuidit, fi modred fecundum finum qui ad dextrum callofi cor poris latus uifitur,adminiftrata fuerit. Dextra cerebri parte ad eum modum ablata,in finiftra idem quoque (ut 8c" finifter quoque pateat uentriculus) moliendum eft, per finiftrum iuxta Dextri fini, corPus callofum confiftentem finum fada fedione, callofoq? corpore qum fieri licebit maxiftn uentricu me immoto,diuulfoq?. Quandoquidem id poftquam finiftrum quoque Cerebri uentricuum lorufeptiex*, infpexeris,uidendo uentriculorum r fpto fu fpcculo,fnfim,8c'qum accuratiflm ubiutrin ^ Yt' ***' que Continua illi Cerebri pars adempta eft,fummis utriufq? manus digitis modic aquaiterq? attollndum uenit. Septum enim fi ad eum modum callofum corpus erexeris,8c" dein candeam contrario eius quod infpicis lateri (nif illi clarior dies obluceat) adhibendam curaueris, euadet coipicuum. s Iam Callofum corpus - anteriori parte,qua olficlus organorum interfitio L^J^ uicinius eft, cultello cerebro liberabis, Se deindeid hac parte eleuatum digitis frfim trahes, par in pofteriora^ diuulfum refledes ita nan que "elatioremfpeculifptrae fdem callofo corpo- iuintamCorporkte, inferiorem uer illi cerebri parti quam teftudiniaccameratoafsimilamus,cnatam cernes, ^icowfiadim* modo rCameratum autem (cuius nunc fuperior fedes undiqueobuia eft) obtufiori ftylo uenitexa^ fiftitin+fi ejformotiexo, mirtaiidum.ac primm quidem ftylus ad fyphonis formam obliquatus camerato ex dextro SMmmeu* Uentriculo in finiftrum mittetur ; Si camerati perpenfis lateribs, anterior ipfius pars cerebri ^feS (bftantia non procul ab olfdus organorum fpto connata, cultello sdiuidetur,8c digitis de^ x. inde eleuata in pofteriora refledetur,ut Se ipfius inferior fuperficies qua teftitudinis modo ca- y *h S>J> uaeft,occurrat. Refexo itacp camerato,qu id poftriori fua parte uelut ex dextro finiftrocp ce- J'fA, rebri uentriculo enafctur,immifls ftylis perueftigabis,8c" deinde id in priftinam ipfius fedem ex yan> repoftumlongafediondiuides, aut potis Cultello uniuerfum radicitus prafcin des. Con* uhm duxerit tamen priufquampraicetur, fub ipfo ftylum ad a eam ufque partem,qua ex quarto dura membrana finu b uafa dudus'ue, ad anteriores cerebri uentriculos fub camerato perti a 7fi. Vcx Vtricdoyu net fobrjcefic adamuflim ipfius ufum conftrudioniscp rationem elegantiflmam examina- < dextri & fat' re. Sttimuer tque ademptum, longa'ue fedione diuifum , ac poftea utrinque didudum \6^fot frhUinipfs erit, attendes cplexu fecundarum forma xPM Gracis dido, Se dudibuS quarti dura 0%gM> uaforuexamc. mtibrna finus fine xporredis. Ac proinde primm pofteriorem uentriculi fedem ftylo n. inquires, qualiter hac fcilket ex pofterioribus deorfum in priora defcendat, perillamqs d arte- i> ria afcendat, qua antrorfum prof epens, alteram eius dudus portinem afumit, qui quar^

ri/

fjj^f*

'

to

DE HVMANI

CORPORIS FBRIC LIBER Vt

*5J

tfiMeti to dura membrana fnu in cerebru fub camerato proficifcitur*e Hiinc enim red fuprcom K L. munem dextri fniftriqj uentriculi cauitatem longius procedere obfruabis,8c" deinde bipartie tum uerfus dextrum Si finiftrum cerebri uentricuum porrigi,tandemqj ab hoc ac commemo rataultim arteria nuper didum plexum efFormari.Caterm quum hos dudus ex quarto du ffig. ca. i4 rae membrana fnu prorepentes confpicis, f illi quoqs fpedandi funt, qui tenu membrana SC * b,d,e. humiliori parte dura membrana dextra cerebri partem finiftra interdiuidentij quarto fnu ' offerutur* Vbi enim hos infpexeris,dudus qui quarto fnu fub camerato in cerebri uentric los pertinent, ea fede cultello funt diuidendi,qua commemoratos efformant plexus. Hinc eleg 7 fi L.o uati in pofteriora leuiter refledturine fmul5 glandula quam bwcd&oy Gracis uoeari diximusi &m tejti ^'D'auellatur. hac fquidm illis dudte hifi.E, g ouillum cerebra ad manum efl uelim, quod id glandukm illam Se cerebri h teftes,natesqj apeiv ^t tis nonnihil qumhumanum caput commonftret. Glandula hac in fuumloeum repofita,dihfig.n. gitis1 communem dextri finiftriqj cerebri uentriculoru finumsqui inftar rima modo fpedann jt7>8f.i. occurritdiftendes,acmoxkmeatquo pituitauerfus l peluim ex tenui membrana extrudam Ter^uentri c. aut i, fi- defertur,un cummmeatus principio intuebens,qui ex tertio uetnculo comuni uenac eocaui- matuJm* gu.B. tate in quart uentricul pertinet. quibus infpedis p tot cerebri portion cerebello incbent W7%Kl tranfuerfa in cerebro duda fedione adimes,id duntxat hc pracauens ne q dudus arteriasue pvar'abis per pofteriorem dextri fniftricp cerebri uentriculoru regfonemafcendentes,undifleces.Ap, modo 7 fig. paret modo dura membrana'pars cerebellum ab ipf incumbente cerebri portion diuidens, _ **?*& 8Cetiamsillaquatinter dextra cerebri partem Se fniftram du citur. quapropter tempeftiuum ~^* r7fi.o[o. eft, ut quatuor dura membrana finus fimul examines .Tertio itaque dura membrana finui s 3 fi. d!d! quem dudum per longitudinem ' diflcuifti,plumbeum infres ftylum," quem facile in trs reli nfefB'h quoseius'membrana finus hincprotrudes.fmodutrincpad latera primm ,ubi cerebelli ela si" r pZ tiorpars oflproximaeft,illum impuleris. ita enim dextrum & finifkru finum, feu primm ac mftyimo fecundum inuenies.Deinde f fub radice dura membrana partis dextram Se fniftramcerebri d m p, p, partem interuenitis ftylum detruferis, quart fnum comperies. Quo tamen eos uides exac #is,acutioris cultellimucrone longis dudis fedionibus omnes funt aperiendi8<: deinde cul- CereMitei dinT. tello tota dura membranapars cerebello fuperisobduda,orbiculari fedione fecundum os dlio. x vti fau ^ud uenjt prafecanda/ aut fedione fecundum longitudinem duda,diuidenda,c retrorfm <fi'm8fe' refledenda.Vt cerebello obiter infpedo, cerebrum denuo aggrediaris,c5munem dextri fni> ftricp uentriculi fnum diftendens, ac exdis pituit dudus immifl ftylo examinas. Vt uer communis cauitatis feu terti) cerebelli uentriculi meatum in cerebri cauitatem porred obferues,obliquatum ftylum meatui indes,leuiterq$ irt cerebellum cneidere fines. Stylus enim gra uior fyphonis modo incuruatus,etiam no impulfus fecundum meatus dudutriiin cerebellum deuoiuitur.Manente adhuc in meatu ftylo, digitis cerebellum nonnihil cerebri teftibus diri mes, quoad fcilicet ftylum inter cerebellum Se teftes ipfos intuearis.tunc enim^cV pracipuiri y of.E,G. ouis Cerebro,quaparsY teftibus,8c" qua * natibus fimilior fit,difceS.Quod qu obferuaueris> ft/lm tit *lfa- F cultello tefies ipfos natesc fecundum ftylum* diuides,ut meatus ille ex communi dextri Se fini tiumexamen. a vu fam ftri uentriculi cauitate ad cerebellum porredus euadat conipicuus, pauloqjaccuratis meatus esmsfig. cerebro ad peluim pertinens,pituitamcpe deducens,reddatur confpedior.Poterismod b 8 fi. t,t. tenuem cerebelli membranam hamulo difeerpere, Si b uenam qua? ab illius dudibus in pofte riorem humilioremcp anteriorum Uentriculoru fedem pertinet examinare* Quippe hanc repe> ries facilim,mod illam iuxta antica cerebelli partis cum cerebro connexum inquifueris,qui c te figura- prafentis uena potiflmm fit interuentu* Vt uer c coalitum cerebelli cum dorfali medulla &$& a6 VLaiufi coanofeas, caput quafi in heiem* reclin andum eft, Se manu inter cerebellum Se duram cere- Je^ T"G&a: brfmembranam occipitis ofl commiffam,impofta, cerebellum in priora, deorfum > detracftm^fia. hi dbet, quoufqj uniuerfum dorfali medulla liberatum dcidt., inea enim adminiftratiofie *9f*L nihil obftabit, quo minus c uenulas dudusue ex primi fecundiqj dura? membrana finuum fWma- j pnnciprj s,aut f uenis arterijscp per tranfuerfos ceruicis uertebrarum proceflus repentibus, in Uhifigur* cerebellump0rrigiuideas,atdorfalisexipfocerebroornim3formam,8c"fnumcumcerebelli g lefigur* fnu g quartum efFormantem uentricuum cernas* Drinde etiam repofto capite, Se cerebello ^^ff l,m,n,o, mhpronum pofto, ipfus intueberis fnum ,8c" partes quibus dorfali medulla connafeebabvtim tur, 8c" pradpu ipfius reuolutionanfraduum'uepulchramimaginem* quibus ilico uelut htufigura. manuducris ad duos reuolutionum pies uermibus afsimilato s , Se ueluti reuolutionum rermifirmm iufi.c,D. termmos per cerebelli mdium fecundum ipfus longitudinem dedudrum* Atque id ap- proceffiam &U parebit clariflm,fpercam longitudinem utrinque longa fedione adearum reuolutionum latera duda eas reliciua cerebelli fubftantia liberaueris * exedas'que in menfam exporre-

xeris*

(
-

6*4 ANDRE AE VESALII B.RVXELLENSIS xerisata nanque unus tibi apparebit uermis,illis qum fimilimus,qui ucris tempore falicibus decidere folent, aut bombicibus priufquam fefe folliculo includant : 8c" adhuc mult magis quum iam aliquandiu incluf fuert, follicuium tamen non dum corrofere. At fi uniuerfas ilfas mdias reuolutiones fimul non abftuleris, Se duntxat extrema execueris, duos poteris commonftrare uermiformes cerebelli proceffus,unum quidem prior, pofteriorem uer alteram. Porro nonfolm exedis ad hune modum uermiformibus proceflbus,pforum imago examinanda uenit,uerm etiam quando cerebellum dorfalis medulla initio auellitur,ipior ufum ISTnuorum pracipuo ftudio expendere conduxerit.nipedis itacp cerebelli partibus,neruor paria inuefti pariu examc. gabtur. quod ut fit ocyus, kmanu inter cerebru Se frtis os inferta, cerebru fenfim attolletur, * vti fim ut primm plerifq? uoeatum cerebri ' mamillar proceflm,8c* dein olfdus organo feruien- jf ^ n # tes uideas ra proceflus,qui fuis finibus ftylo quopiaut digito ueniunteuellcndi,&: un cum Zifjtt cerebro furfum in pofteriora flederidi.in quo opre caput non inutiliter in occiput "reclinabi c}c. tur.itaenimreuolutum eorumpfoceflum ortum pulchroftendet* Atque hic pariter in con Wl2%c fpedum uenient uiforiorum neruorum principia,cx: eorundem congreffus,8c" fub illis ppeluis "^ U cerebri pituit expurganda parafa. Mox q Se arteriarum in dura membrana amplitudinem n'vtfim ngreflus occurret,qua partim in tenuem abfumuntur membranam ,8c" partim in dextrum Se m *& finiftrum cerebri uentriculos properant.Vt uer exadamearum arteriarum friem fpedes,8c" n^o H* hc quoque tenuem membranam cerebro diuelles, Se uentriculorum term inos inibi in reuo- p nfigu.s, 4utiones,n autem in olfdus organa uiforios'ue neruos fnirnihilcf? minus qum uentricu- m '4flis in ea organa pituitam excern, illisq? ad rodauum capitis os deduci. s Nunc uiforios neruos f & B cerebro diuides, Se totam ipforumportionem in caluaria amplitudine tibi confpicuam, ftu- ^fi e,f. diofe refcabis^ne nuper didam peluim fmul auferas.ea nanque hac adminiftratione tota oc- r.8f-* cUrritipulchrecpcernitU^qui1 meatus ex tertio uentriculo ad hanc pertinet, 8c"qualiter illa in "glandem ceflet, qua dura membrana fubfjcitur/acilecp dilatato hc proprio duramembra- eft hutf. na x foramine ipedabitur. Cduxerit tamen membranam inibi tan tifper illafm feruare,dum *'4/g.D. reliquos cerebri neruos examinaueris. Capite igitur in fniftr latusVcclinato^ cerebri parte * f ' quaadhucreliquaeft, infuumlocumutcunque repofta, cerebrum poftea in finiftrum latus y vt'm\l deorfum9refiedes,8c 3 fecundi paris originem contempIaberis,mox l mnorem tertfj paris ra hmdicem,qua diuulfa cerebrum adhuc magis in finiftrum defedes,8C inox Vrtfj cV quarti paris *?$'%' exortumintueberis:infuper Se cquinti paris origine, quam fimiliterdiuiderecompetit,utJner ^^k.' uulumintuearis, qui iuxta quinti paris radicem principium obtinens'temporali mufculo,cV c'4/&minorc delitefcentimaxillamcpattollentiofFertur.g Sextum quoque par Se feptimum euadunt f4^ confpicuifi uarijs ipforum quibus ortum ducuntpropaginibus animum adhibueris. Cate- lT rum quum paria hac perquiris,hdudus^quoque uenarum modoex dura membrana finibus f 6mf win tenuem excurrentes obferuandi ueniut, Se neruoru exortibus in fniftro f\ uifum erit latere, D* c N fimiliteradinutis,quicquiddorfalismedulla,autcerebriincapitereliquumeftaufercs,ut ram membranam qu cerebri bafi fubiacet,adhuc integram uideas,8c" olfdus oroan orum Cu Potim H nus foraminulis peruios,8c undique egredites neruos intuearis:quibus ^pedis^primi ac fe* JlorV P* in ^!ldi durar mcmbran* fnuum originem, Se in illos fubeuntia uafa ' examinabis^acutiori cul T4. "*' * dura- membra tdlimucrone ipfos apenens. Dudus aut fecundum dura membrana latera excurrentes, cV hbppamt nxbafifunt inipfiusiuxtafrontem baficonfpicui, uel citraaiiam fdionem funt obufj. ut uer elandulam f*5^'' GjJZZ profefforesementiunturreticularemplexumuideas,animumadhibebis vtfiL tam exapiau duramembrana foraminipeluis infundibiliuemediexcipienti,cVadhucpeluisportionem <*'ifc m, ipfiacci adnatam habenti,non negligens intrim1" arteriam utrinque ad foraminis illius latera duram k n &H*

l'

f^Sj

f^

^^dfonis

'

^rinc? ad arteriarum ufq* tranfitum duces, Se labris fedionum diftentis,plan- **sfo C. duIafefeofteret,arteriaqjad ipfius latus ftrata. Verm ha magis reddenturconfpicua,fi ha- D; ft rnulis Se acutioris cuitelli mucrone,qum poteris maxime duram membranam hc liberaueris, VSfigt aperuensue,acabartena duram pntrante membranam plumbeumftylum ad foporariam m, ufquearteriinceruke'adhucconfiftentem,impeIias.dnanc?inhominefduprompt^^ i modo tuis oculis Galeni nomine fid derogare nolueris. Hc enim qum pulchra de reticuJariplexu in hominibus cmenti fint hadenus omnes, obferuabis : potiflmm f ouillum aut bubulum cerebrum hc quoqj fedioni adhibueris. Praterea glandulam fua fede dimouens,ac ut durmem ipfius experiaris eandem coprimens, perpendes quid Galeno in mentem uenerit, quod per craflflm ofls cuneum referentis fedem, qu am fpongia modperuiam efl feribit, pituitam ad palatum colari cenfuerit, Se non potius proprios hc pituit cVattrado per infpu rationem ari dudus,foraminac> non minima etiam indagauerit* Relida modo interiori calua
'

f f 0&**

ria

DE

HVMANI CORPORIS FABRICA LIBER VU*

6??

fe" ^&^we^bu0^q^nand(ci poteritreeentiflmus, fimul quoque operi g***pfigurtca.

U.4

cundo docuimus ltbro,inquires:in quo opre neruorum quoque Se" uenarum arteriarum que

nons radicis tertn pans.quorum ramulos facile adinuenies,f eos in pinguedine oculi mufcu> rciuffigx. isobductaperquifiueris,8c:pracipu Ci oflreferuarenolensintegra/errafrontis osfuperioremoculi conitituensfedem,inftartrianguli pris execueris,8c" deinde primm neruos illos Se pottea extrado oculo ipfius mufculos indagaueris.alis enim oculus cum mufculis illafo ofle eilet eraendus,acutiori cultro in oculi circuitu proximad os dudis fedionibus , ufquead ner.

tt,. ^leris,conduxerit femper sadharefcentem membranam qum licebit uiciniflm ab ofTe.

ti8,i9figu.

^Imere-ImoetlameiusportionemquainternampalpebrarumefFormatfedem, oculo appen. 144 iamieruare.utinterdum adhuc intadis oculi mufculis, cultello acutioriad'iridem ufque ab oculo ac:f cutem a corpore auferres,auellere ,8c" deinde unde ortum duxit confderare pofls* Ahquado uero ipfam no nifi abatis oculi mufculis aggredieris, perpendens femper hanc tot

*h ^nteremcuiifeder^
U/i

iaI!SS Uero totam Ptoiorem,prater portiunculam ab ingrediente" uiforio neruo occupa-

tam.Caterumoculo8c-mufculiscVadharefcentemembranaxlibcro,uiforium contemplabecV4mfi nS ^T'P^^" uenas srias que fecundum ipfum ex cerebro in duram ufque tunicam ca.il. exPorredas:deindeportionemuifornneruilongafecionediuides,8c"cultelli mucrone dura: yt7fig.ca. c^ebmriembrana,cVtenuismembranaportionesneruuminueftientes,8c-poftmodumnerzi7fi7ea

l U>,

"lfu^ntiam^ires3utudutmumprxcipuarumoculituniQrumii^

de uliorium neruum ab oculo'1 diuidas,ut nihil prater duram,ceu exadifima quapiam fpha-

ra,appareat.Spharamhancfummis digitis finiftra manus ita apprehendes,utpollex quidem pupillam,reiiqui autem eam fedem in quam uiforius neruus implantatur comprehendant,ddn dextra manu acutiori nouacula fdionem qum poteris longiflm in dura o culi tunica tranf uerfm iraces,ut citra compreflonem omnes oculi humores excidere pofinu Hi enim hac du dafedione,oculo'quein dextram manumaflmpto,in manus finiftra uolam itafunt demittendi,utcryftallinusuitreoelatioremlocumhabeat:negociumenimconfuderis,fiuitreusfu. per cry ftallinum reuoluatur. Atque id ne fit uitabis,fi quum in uolam ex oculo humores pro labifinis,oculum non admodum uola eleuatum tenueris,8c" pofterior oculi pars,qua uifo rius neruus inferitur,uolam magis refpexerit.Sufceptis ad hune modum humoribus,8: repofta illa oculi parte ex qua humores prolapf funt,man leuiter modice'ue inuertes,utaqueus b vt figura uola finiftra manus profluat,folusq? uitreus cum cry ftallinoVeferuetur.Mox confiderabisrtu c llu. mcam PaIPebrarum pilis qum fimillimam,qua orbiculatim cryftallino humori connata, an. 14 h,b adi. teriorem uitrei humoris fedem inueftit ,integitq?. Tuniculam hanc cultelli mucrone cry ftalli. auttotan no humoreprimm diuelles,8c" deinde uitreo fubleuatam,fupra chartam extendes.CryftalliAg- num humorem digitis ex uitreo qum minime compreffum eximes:8c" uitreo in fuum oeum in charta repofito,illafum cry ftallinum humorem feriptura alicui primm impones , Se deinde cultellimucroneipfiuslaterimodicindito,fcripturanunc altis,nunc demifs accommodabis,quomniafpecilliinftarlongqumfntmaiorareddat,confideraturus* Porro ipfius 14 d% t- mnic*> ^u*m tenui{;mE m cePis pellicula modo tenuem acpellucidam,fed duriorem efle dita 9 fig. ximus,ex ipfus primm lateribs cultelli mucrone dirimereconuenit,8C deinde unguibus ab < isfig. ca. humore auulfam,in fuum in charta locum reponere. Vtuer cryftallini humoris difeas durif^fig'ct tIen, Poteris illum inter dl'gltos premendo confringere,8c" poftmodum charta adhibere* 14/I Caterm ut trs adhuc reliquas contempleris tunicas , oculi partem ex qua humores decideg tota fir runt,fuper fniftrum pollicem euertes:8c" ilico c qua ex uiforij nerui fubftantia diffoluitur, tum ^figeap. cafefeofTerret,autextenfaadhuc,aututplurimm folet,inftarmucicolleda . quapropter ftylo h if fi. up. rur^us uen, extendenda,8c" quantam habeat amplitudinem,cuius'que coloris Se fubftantia ft 4P>pcr inquirendum.Deinde rurfus erit colligenda,acdenique fuo fprincipio ubi duntxat firma>
a

vt mi6

fi.c*.i4>

Ufi^c turab^a>lnchartamr^
4

in cluaprimm ipfius intueberis colores, deinde hamulo dura ipim diuellens, h uenarum ex t8 fij. dura in illam tranfitum,8 nigricantem ipfius colorem perpendes.quum uer ad ^ridem diuel h m fi. capi lendo pertigeris,ipfius hc cotitemplaberis ad corneam firmiflimum connexum,8c"fc pupillam: ( is figu. CU1US^ caloris uuea fit , qu cornea ' abfcedit , atq? cornea regione confiftit.Diuufam hoc H*%iA% modo uuea,& fuo exortu ubi firmiflim cornea dura uecommitntur,difldam,n chartam Ii 4 repones,

w&

ty<$

ANDREAE VESALII BRVXELLENSIS repons,&folam iam dura cum pellucid ipfius inftar Cornu partem quam Carnea u^eainus, contemplaberis,ipfus examinans crafltiemj8<: eam partem pellucidarmPoftquam Se hanc m fuumordininchartalocaueris^emoriaomniacomendaturusiuelutabocuhcennoadextt mamufcB fuperficiem,cV hinc rurfus ad centrum fingula enumerabis Se poftea nifi moleltum

~ , , faafcOiiiftrumagg^ ^Xj^ niftrabis*uermmduramqua uueam fmulpenenetfedionem,nullamduc?,fedquammini

'

Wl8/g.w>

' mcompreflooculo'nouaculamucronefenfim'Tedioninduraniolieris^oqu

hAT^

Clueamdiuidat/edqua fapiusiterata^ad uueam ufepertingat, fedionideincepstenuem,fed retufumftyluminferes,acfenfmuueamdm cafedionem,quaorbiculatimoculumambiat,illafainterimuueapericerequeas,utuenaru ex durainuueamtranftum,S-uuea poftmodum dilTeda, Worumfmm paulo melius con ^udimof templeris.Abfoluta oculi Anatome.auditus^rganum^fiofla referaanda minus duxens,erit gamexanten.' acJediendu m *& primm auris Natura euaditconfpicua,fi a cartilaginea qua conformatur

^^.^^

^^ ^

Ub,<

fubfttia,^^

maximaofls portione,qua fuprameatum habetur, Se deinde.cultro fortiori reliquoofle ad meatum ufcpexedo,membranainquam neruus dgnrt, &^ huius organi ofliculaeuadunt

confpicuaIienimferrameatumtetigeris,omniauiciabis,&cultroet^
tur,contundatur|. Omnia tamen mihi percommodfuccedunt, fferra totum offispartem,
quaauditusorgancontiWt,reliquacaluarialbero,&deindetranfuerfn^ osuniuerfum impetu diffeco* Courait autem na fedione moliri,uteaoffis fedes qua neruum 'cerebro procedentem primm excipit, ab illo feparetur, cui auris connafcitur.Rurlus U olfa haud referuandaputas,fuaferimutfrontisosqufuperciliafpedat,paflimerlingeres
U-

uaj

tium illum quem continet accurat examinaturus *idem quocp in ofl cuneum imitante molien

l4iMi
balenws

fntpZ

dumeft,utipfusquoqueWacrebroapparentia,c^
fint^ecquicgfeptimohoclibrodefcript lateat* Caternuncaliquotmuiculoruadminitum mouentes,8c" qui radium^ brachiale,cV digitos mouenumox tibiam mouentes * qui te

pore non

^"ftratioadLc^
**

{3ori txam. ^morismotuumautoreseenfentundeindepedis&digitormotuuopificesita^fimul cumliga

mentis refecabis,quemadmod in fecdo libro iam multo ante commemoraui. Prorfus enim absreducerem,fieosmufculos,adminiftrandicrationem uel obiter etiam hicpertradarem* Venamar Quod uer admanus Si cruris uena^arteriasqj Se neruos attinet,quum horum admimttratio

Zj&Z

limus.Primmitac^fummohumeroadpollidsufqueunguemincutefedione

<

<"* ducesaitcarnofammembrannon uulneres .deinde fedionis labris inuicem diremptis omm $4gc^t ftudiolaboris^patientia cutem carnea membrana ita auferes, ut adipemomne membrana W^b

dhweKfnas.ftudfofcfr

forte aliouem ramum cuti exporredum negligentiadiuiferis,atque cum cute aliquoulcp a car, x fmf^ nea membrana feiunxeris, illum cute fedulo refeca,8< carnea membrana ita atc prorepebat, inter? et obtendito,ac dein cutem quemadmodum cpifti adimito,nullibi cutis aliqui^nequ^inbra- ^^^^ chio,ner in cubito, necp in manu extrema relinquens. Iam r uenulas Se neruulos obieruabis, a#4 axf dura membrana qua brachium attolientintegitmufculumoblatos.dein primumneruum chaude brachn,quicarnofamembranaaliquouf9inexternabrachi)fedeexporrigitur,deiii^"i" JS^, tertfj nerui x inter mufeulum brachium attollentem, Se eum qui brachium pedoriadaucit,in cUri> carneam membranam hcin anteriori brachi) fede difleminat. In poftriori aut brachn lede jl * 8c"inferioriregioneexternilaterisbrachfjyneruorumfurculosexpendes, carnea rf*/dtdj;t quartoneruo brachium ingrediente deriuatos, fimul cumsramo quem externa cubm leai ^^ obliquoffert.Mox * fexti brachipetentis nerui friem uniuerfam expendes.ea enim tota car deines. neamembraneduntaxatexporrigitur.Iamhumerariafecundminternumlatusmufculibra^
chium attollentisa egreffum fpedabis,8<: ramulos quos hinc inde donec cubiti attingat articu- cf^ Ium difpenfat. Ad cubiti autem articulum b ramum obferuabis oblique deorfum ad comunis Mai uena conftitution,ab humeraria diffufum :ddn c eum qui fecundum radium in pofteriora eu- m * bitiadparuumuf9ferturdigitum,axillarisuenaramumfibiaffcifcens* Ramum uero quem ^^ humeraria rarius ad articuli cubiti profundiora mittit, fi modo adfuerit, etiam citra fdionem (0x, expendes.axillaris uena c portioni animum accomodans, qua fub medialongitudine brachn WW carneammembranmfubit.Hancenim VamumadcommunisuenacoftitUtionem promere gf4/fe cernes i dein g alios ipfus ramos fecundim ulnam3feu inferiorem cubiti regionem ad brachiale %>1^

DE
b eiuf.fi. .

HVMANI

CORPORIS

FABRICA

LIB.R

VI .

6ff

ferri fpedabis,8c" etiam animaduertes huius portionis fuboles per interiorem cubiti fedem ua zf/aptt rif admodum9 implicite ad brachiale ufque Se manus uolam excurrentes . Praterea " commu ai. 4 a,, ms uenae fedem Uniuerfam quoque intueberis,ad fcundi brachium petentis nerui ' propagiA?a,n,s, ns animum dirigens,qua ab illopfoducuntur , fimulatque in cubiti articuo carneam memhduflfig. branam ex alto adit.ad hack ramum quarti nerui etiam fpedabis,qui externe cubiti fedi ad bra \ tmfcul c^ale ufqUe fpargitunNeruos utem digitos implicantes,aliquo pado etiam modo cernis . ue tab.Ai rUm magiS conduxerit,eOs mm primm expendere,quum radies ipforum ad digitos ufque m 4 wk/c* perduxeris.Poftquam itaque hac omnia,non refda adhuc carnea membrana diligenter non es ui.k ^n<t mag^o ufu fpedaueris , carnea membrana un cum ipf annexis uenis Se neruis fuccump ta.r,Ai bentibus mufculis auferes:ac mox ] mufeulum , cuius beneficio brachium pedori adducteur* qvt in i ad ipfus ufque infertionem ab illis quibus adnafcitur partibus iberabis.idem Se in m illo molie TStbu.. ris,c|ui brachium attollit, Se qui fcapulam mouentium primus St fcundus habentur,dein clas ta.R, s. uiculam fummo humero q refecabis,8c" r mufeulum auferes pedoris ofle Se clauicula mamil t9 tab.c. lari capitis procefli infertum,8d eum qui fcpula ofl v imitsinti impiantatur,8c" * eum quoeg LIT'2 cjui prima proiituS coft, tranfurfsprOceflbus ceruicis uertebrarum inferitur* Caterm et ultnafi' emum hos adimis mufculos,parum curandum eft, num illos aufras illafos , parum'que uulgu.Ub.4. neratos.hc enim non rnufeulrum , fed uaforum natura uenit difeenda : Se perpetu cauenx zfi ca.11 jum e{^ne URS} n0n autem mufeulus uitietui*. Si itaque ad hune modum ccurat hos iriufcu^ yeiuf.fi f. losademeris,in ceruicis uertebrarum latere neruorum "radi ces feriesq? eeganter occurrenti erult.fi.ii. qui ab illis profliuntuertebris:atque ita etiam plexum neruorum in brachium excurrentium 4 s. ob(ruabis, quo feriatim cuiufque nerui digeftio nem perfequeris. Ac * primus occurrit, qui JS.T. mufeulo brachium attollenti pracipu offrtun deinde Y fcundus, Se z tertius. quorum friem a 6 tabu.e. commodis fpedabis,fi capitaa mufeuli Cubitum fledentium anterioris illinc unde prodeunt b jtab.P. liberaueris,atque fibdito illi mufeulo ad infertionem ufque ipfius detraxeris.Mox enim it. B **ic- prater fcundi Se terti) nerui ad brachium ingreffum , etiam c quarti Se quinti Se fexti nerui, Se in *,de'in *. dein arteria SC axillaris,8c" humeraria uenarum ingreflm adinuenies,fen fimej fingulorum dfig.ca.iz feriem fequeris,qua in fecundo neruoobferutu eft prompt,cx: tertij quoque nerui friesad / ^t cubiti ufque artiCulum in propatulo eft, uti etiam Se quinti nerui Se fexti * Quartus autem ner^ ,M, uus, qu fecundum brachrj os uerfus externum illius tubercuumrtorquetur,non occurrit^ feiuf.fig.a. nifi obliqu fecundum nerui dudum g mufculos cubiti extenfionis autores diflcueris,neruiq? g9 wfcw.. progreffum ita uitiatis mufculis perfequutus fueris. Vbi aut hune ad extern cubiti articuli l b zfi. ca. u tus ufque deduxeris, * ramosq? quos hadenus in progrefluedidit examinauerisj mufculis ab It.4 t,n.,et externo humeri tuberculo principium ducentibus, fa origine liberatis,ramos quarti nerui an zz. eXpCnc|eSj qu{ i\ns mufculis ofruntur , Se eam fqueris k propaginem qua tandem externa 9 @)A[ policis regioni, ut 8dindicis quoque Se medfj furculos exhibet* hanc enim leui negocio repekjfi.cAp.n ries,f ' mufeulo attenderis bifido tendine brachiale extendenti.Iam quarti nerui m propago f U.4 cba.3$. miifter inquirenda eft,quautna exporreda,ad brachiale ufque excUrrit, Se " mufeulis ab exter m ^fi. ou na una fede initium ducentibus furculos depromit. Vt uer reiquum0 tertfj quintiq? nerui, SC B. 4 ch*. dein p recondita axillaris uena portionis , Se q mnus arteria in cubito extremaq? manu pro^ 37. difm- greflim uideas, rmufeulorum abinterno humeri tuberculo originem fiimentium capitaux*T 4t nl'unt liberandan'ta enim in anteriori cubiti articuli fede uena Se arteria , Se terti) nerui in cubihw inufeu. tum inorefls occurret;8c" eeuato fecundos quatuor digitorum articulos fledente mufeulo, tab.M^u. pforum ad brachiale ufque progreffum etiam obferuabis, un cum quinti nerui (qui fecunlb % %t ^um pfteriora interioris humeri tuberculi in cubitum fertur)prtione ulna exporreda, atq? 4I fub medio longitudinis ulna f ramum diducente.quiin cubiti exterior refexus, externa fedi Pfixa. 6 u. panii diaiti Se anularis Se medfj furculos offert:quemleui negocio , quum in fuperficie propea H ca tt mo dum ducatur,adinuenies.reiquum uer quinti nerui Se terti) progreffum reperies,fiu tranf ?V. uerfum in interna brachialis fede repofitum ligamentum diuiferis,ac dein exiguo cultello ue- Venarum^ar r mufc.ta. na,arteriae 3SC eorum neruorum feriem adextremos ufque digitos perduxeris* Caterm trid^ et nef v,x,y,z. pr jufquam Cruris neruos Se uafa inquires,etiam diligenter obferuabis neruorum ex lateribs "J^!/* tab.e. thoracis uertebrarum profilientium* diftributionem . quam tune demum opportune inuetzfi.cap.it nies,quum fedulo illorum diftributione perleda,mufeulorum difledionem perfpediflmam hb. 4 char. j^aDeSiqua n^c non minus indges,qum ante mufculorum adminiftrationem abfolutiflma of 4 mutui. fium cognitioiie . Quum itaque ad lumborum uertebras ufque deuentum erit , ab inguine ad tabJ. pedisufque pollicem fmiliter atq? in manu,fedionem duces: cutem ad carneam ufquememx conjpki- Dranam diuidertsutdein uniuerfam cruris Scpedis cutem illafa carnea membrana3cV uenis,8c" cl u^.4. arterijs,8<: neruis,inter hanc.SC cutem excurrentibus ad carneam membranam relidis, commo
.

<?

'?

de

ANDREAE VESALI BRVXELLENS d(licetlaboriof)auferas,ac mox y quatuor neruorum crus petentium radies exortuscj? nue- y* fi- ca.it nias,quos reperies neruos lumborum uertebris Se facro ofleprofilientes,fecundm ipiorum ^4 chdr. S7>6o>66, (riem fubfquendo.Dedudis autem ad crus quatuor neruis , primi nerui z fobolem obferua- 7. bis,carnea membrana in externa femoris fde exporredam. dein fcundi nerui afobolem in an Zeiufd.fig, cha.ss. teriori femoris fede ad carneam membranam difufum.atque hic b uenam obferuabis per femo eiufd.fig, ris Se tibix interiora ad pedis ufque fumm fmul c illius rami fobole exporredam . Tertfj ner cha.i. uf fobolem carnea membrana oblatam inuenies, fiinguini animum adhibueris . Vt autem bfi.ca.6U. quarti nerui d ramum in carneam membranam diffiifm inuenias , primm fmur mouen- 3 0. C2 fi-ca.it tium mufeulum ab ilium ofl Se facro coccygecp ad infertionem ufque liberabis, moxcp quarti lib-4cba. nerui truncum eumeg ramum fpedabis. Quo inuento,etiam ramum quarti nerui in carneam 68. membranam iuxta poplitem , fmoriscp humiliora diffufum abfque fedione inquires , Se dein deiufdfig, cha.-ji, quarti nerui ramos tibia cuti mulufariam fmul cum uenis depromptosin carnea membrana c9*mfcu. peruefticrabis.8t" mox ad inguina reuerfus, primi nerui friem in mufculis occultatam cultello tab.n, per mufculos quares,quod 8c" in fecundo Se tertio facies:quan quam cum tertio etiam arteria fzft'ca.n kb-4 char. Se uena g propagines inuenienda fnt, qua per pubis oflis foramen in fem ur delabuntur. Ve 74 atque nam autem Se arteriam infgniores fmur peten tes difldis uitiatisq? mufculis fenfim adinue- ita tota re^ nies, Se ipfrum obferuatis ramis,progrefim eorund fequeris,qu fecundum femoris os re- liqu cjiw ti nerui [e, torquentur,ac poplitem un cum quarto neruo adeunt. Atque ubi triahac,uenam fcilicet arte rient mie riam Se neruum repereris,qu in poplite diuidantur perueftigabis,cV mufculis ligamentisep ua- pete. ri difldis,uniuerfm ipiorum feriem difees . quod fan feceris facile , quanquam laboriofe,f g'dtt.figtt. modo horum diftributione fedulo praleda, Se mea de humani corporis fabrica Epitomes ta Ub.si. bulis ob oculos pofitis,exadam oflum mufeulorum^ cognitionem habueris* Eft enim in ho minis partibus accurat difeendis diligens ordinis habenda ratio*
tf?S

DE
Quid monuo rum Jdiione, C7 quid uiuorumdifcatur.

VIVORVM
lo.

SECTIONE
Caput

NONNVL

X I X

T i fan mortuorum fedio cuiuf que partis numerum , fitum , fguram, fubftantia proprietatem,compofitionem accuratiflim docet : ita quoque uiui animantis fedio intrim fundionem ipfm manifeft oftendit, int rim ad huius inuentionem ratio cinationes percommod exhibet* quare etiam merito in mortuis animantibus primm ftudiofi ueniunt exercitandi,ut poftmodum adionem ufumq? partium inquifituri, prompte uiuum animal aggrediantur * Caterm quum corporis permulta fin t particula, diffrentibus adionibus ufibusqj dicate,multiplices quoque uiuorum fediones efl,neminem OJJitidccdr' ambigere decet. Tn oflibus enim,ut feriatim fngula pertrademus , uiuorum Anatome petitilagmu ufus inuiuo anima, mus,num corporis hac optimum fulcrum ac firmamentum fint,num'que omnia his adnafean tequiuidtdws. tur adftabilianturq? , quum enim uiui animantis os aliquod rupt cernimus, uniuerfim membrum fradura fubied collabi, neq? amplius firmari intuemurrquod quia crebrius caf obuenit,m oflum ufu indagando uiuorum fedionem non magnopere requirimus Cartilagines quoque fimili rationequadamfirmare, quumfranguntur, difeimusrin articuli uer alicuius difledione,uidemus quideartilago praftet,etiam f hanc inuiuo animante non obeamus. atq? Ligamentc ita etiam ligamentioflcolligantis ufus in mortuis quoque uifitur, ut 8c" ligamentorum etiam rum ufus. tran fuerfm tendinibus obdudorum. dum enim a tranfuerfum in brachialis interna fde pofi- 4 m$. tumligamentumdiuidimus, bmufculumcp digitorumfecundosaut tertios articulos fleden- ^bJ' ff tem ad fuum principium trahimus,icj,uidemus in hoc potiflmm fadum, ut tendmes, quo tahTtt minus fua fede exurgant, contineat. quanquam id in cane uiuo etiam licebit cernere,fi obiter bu.e. cutemcubito8c"manu,ut ita dicam,extremaliberaueris,ck: cultello tranfuerfum in brachiale ligamentum,8c" 'alia qua in externa ulna radrj fede ad brachiale habentur,diuiferis.mox enim c * m^ quum canis fuo impetu digitos fledet,8c* extendet,tendines fuis finibus fubleuari cernes At- \^h ,, J, JVtufcufari que in hac eadem adminiftratione mufculorum adionem fpeculabere , quum illos in fe, ubi ma 4,/A vfws etfndiio ximfuntcarnei,colligicraflfcerecp,8<: rurfus producigraciles'que fieri uidebis, prout colledi tp&eetur. partem attrahunt,aut remifl edudiqp eam ab alio mufeulo in contrarium uelli fnt , aut etiam alioquin fuam colledionem non exercent. Neque id hcin cubito duntxat eft obferuandum,
<<

TSferuiinmi'

fculk ujws.

uerm alti s ab eodem cane cutis eft adimenda,ut brachium uniuerfum axiflaq? denudetur,8d" nerui per axillam in id prorepentes appareant,atque ex illis aliquem laqueo intercipias, cuius fe riem in mufculos quofd pertinere cognoueris* Verm qu canis neruoru Se hominis nume
rus

A' HVMANi CORPORIS FABRICA LIBER VII* tf rus diftributioo) non admodum conueniat, fuaferim ut quum hnc fdionem in uiuo cane oDituruses,mortuum quocad manumhabeas,inquo neruorum per brachium cV cubitum dz ,ft cadid^ris,atqueitaneruum aliquem iiiueiieris,qui inmufculos quofdam uHS d,er"^utlferel"^nt,quorum alteriri homin J tertiuS eft, acfecuhdm anteriorem cubiti ciuslibMlt. amcul,lcdemmcubitomferm^^ figUr fiT* r^10tlmrm cubl'tumPi-operans* Huiufmodi enim neruiin cane etiam obferuantur,tVil!is alinilt**e't m* P"ufcluam ad cubiti afticulum pertingant ligitis, motus aboletur mufculorum digitos ultfig.m. & brachiale flederttium*urtd fi 8c* illum neruum etiam uinculo inter ceperis, qui in homine fz^fig.ca. mihi quartus riurriefatur, atque fcundrii humerum ad externum ipfius tuberculumporri. , Mtk.ffcx ituf^namnotusaboibitur mufculorum brachiale 8c" digitos extendinti. Conduxeritau temhuiufnibdi neruos laqueis intrciper, quo illis md in hoc modo in illo neraofolutis. mufculorum motum reftitui obferues* am mufcuio alicui mris forma donato (quales hc in cubito occurfUnt plurimi)longam fdionem indu ces, qua uehtrem totum penetret,ut mu fculi illius motum, huius fedionis gratia non perdi expndas.Dum autem tranfuerfam fedionem uentri induces, tantum mufeuli motaboleri Uidebis, quanta ritfedionis profunditas* Atcpquumuentrem prorfus diuides,mufculum ad infertionem ipfius una parte, alia uer ad exortum colligiobferuabis.fi uer alterius mufeuli tendinem prafeindes, mufcul uerfus exortum couelli cernes.Item Ci caput diuiferis, is ad infertionem cotrahetuf . Si uer infertionem SC caput abtruncaueris, mufeulus ad ipfius uentrem fedemq? qua maxime carneus eft congl N babitur.itaqp mufculoru fundio tibi hac moliti erit obuia. Si autem priuatim nerui alicuius aut mufeuli fundionem inquirendam duxeris, eum neruum Se mufeulum, ut iam in bfachio Se cubito faciendum pracepi,aggredieris. Neque eft quod hc prolixe cmmorm, qualiter in his adminiftrationibus canes auteius generis animatia ligare conueniat, quum quifqepro fua f nduftria, G modo in mortuorum fedione adamuflim uef fatus fueritji gc omnia rdiflme obiturus ft, Se citra mortuor fedionis peritiam in uiuor Anatome omnia incaflum tenten- M tur* Adeo ut de neruoru mufeutorumq? (eclione mihi nihil dicendum fuperfit, quanquam Se f^ 7x7^ g mthntm de neruis recurrentibus paulo pft quadam fubii ciam. Vt autem uideas num g nerui fubftanncruijubjta tia,cr duas tiaaut membrana illam induentes animalem uim pracipuporrigat,opportun feceris, f cunu obdu, tem femoris tibix: Se pedis auferas, ac h primo fmur mouentium mufeulo fuis exortibus li *m mPd* kerat3 quartum fmur petentem neruum "inquiras : Se huius membranis nerui fubftantia fix*.ii detradis,expendas qui pedis digiti ipfeqj pes adhuc motietur, ipfeqj neruus concreditum fbuim libri bi munusadhueexerceat. Verm fquis medulla dorfalis m unus rimari ftatuiflt,aeuider Dorft/k ce. -*Mi Cuperet,quealaf,partes lafioni fubditafenmmotumcpperdant:huiclicebit cane ita aflrf </"%rmCt* .St CUIP,am aut trunco alligare, ut dorfm ceruicemq* porrigat, quo dein grandiori cultro uerterat eft *. brarumaliquot fpina prafcindiqueant,tandemcj5 dorfalis medulla ea fede rtudaripoflit, qua et uideturf. illam quis fecandam arbitrabitur.nihil enim facilius eft, qum tune uidere mot fenfumep fubi lu figcba. dltarurt1 fe^'rti parti aboleri* Caterm in uenarum ufu inquirendo, uix quoef uiuorum ^narum. 7i crult.fi fedione opUs eft; quum in mortuor Anatome afl&tim difcamus,eas fanguine per Uniurfu m gura h>. corpus deferre,8c" parte aliquam non nutriri in qua infgnis uena in uulneribus prafciiiditur* kfi. cap. iz item in arteri) s uiuorum fdionem uixrequirimus,quanquam licebit alicui karteriam in inou'- vf^i^ na procedentem nudare, uinculocpntercipere, ac intueri partem arteria uinculo fubtenfami non amplius pulfare. Atque italeuinegorio obferuaturin arterfjs fanguinem natura contineri, f quand arteriam in Uiuis aperimus* Vt aut certiores fiamus, pulfndi uim no arteria inefl, auteontentam inartrijsmateriam pulfuumopifcem exiftere, uerm corde eamuirtutem pendere,praterqum qud arteriam uinculo interceptant no amplius fub uinculo pulfre cernimusjlicebit inguinis femoris'ue arteria longam fdionem inducere, Se canaliculum ex arurk din tam craflum aflmere,quanta arteria eft capacitas:8c" illum ita fdioni indere,ut fuperior canalis pars altius in arteria Cauitatem pertingat, qum fedionis fuperior fdes:& it infefior quoqj canalis pars,deorfim mgis ipfa inferiori fedionis parte protradatur,ac dein Uincuum arteria circundetur,quod ipfus corpus fper Canalem ftringat. Quum enim id fit,fanguis qui dem Se fpiritus per arteriam ad pedem ufq? excurrit,Uerm tota arteria pars Canli fbdita noii amplius pulfat* Soluto autem uinculo arteria pars canali fubdita, non minus qum fuperior Ifigxap.iz pulfum oftendit. Quanta uer uis corde perarterias cerebro deduetur, pofteauidebimust /i..f. nunC Galeni uiuam in hac dmon ftratione cortfedionem fummopere mirantes, qua omnia m 7^; pj p prifeindi fdet qua cerebro Se cordi funt comunia,fmper omittehs ' arterias,qua per tranC 9%^& uerfos UCrtebrr ceruicis proceflus caput petunt, Se etiam rto mediocrem portionem uitis t,t fpiritus in m primos dura membrana fnus^ atc| ita etiam in cerebrum deferunt, ade ut no mi

Jk^

S^TS

tum

<$

JD

R E

AE

VES A L I I

B R V

XE

LLB

SI

rum ft,cerebrum diutius in illa dminiftratione fuo munere fungi, qum Commode Galenus fienarbitrabat*refpirat enim in hac fedione diutifWanimal,cx" alis mouetur. fuercufrit, uaqj multo fpiritu indiget, non multo pft concidit:quanquam adhuc poftfi cerebrum ani
malis fpiritus fubftantiam recipiat,ab illis arterijs quas per tranfuerfos ceruicis uertebrarum proceflus caluariam petere recenfui. Caterm hoc locoubide uiuorum fedione obiter tan tum pertradandum duxi, haud propofui Galeni aut red, aut minus red celebratas uiuoru fediones reccnfere: quum hcabund fecero,fperfundorialiquot fediones recenfeam fnEu^f likris dicatas* Atque quum iam ad quintum ufque fit deuentum,mod de nutritionis orZiZlJU<Cpe- Bams^rmoneminftituemus,quorummunusferinmortuorumfedione etiam difcimus* Vf ntonxo contt J , r /y nuur fimlio aemus enim pentonau omnium plo complexorum organorum effe inuolucrum, omentum *m cxawm. "t 8c* mefenterium uaforum dedudioni Se diftributioni optim fubfruire,uentriculum cibos &potumconfcere,hos9 per ftomachum hue deferri* Quanquam Se uiuoscanes,qui mo do paulo autmultoant cibumfumpferuntuiuos aggredi, atque ita etiam inteftinorum munus rimari,nihil prohibeat. Iecoris autem offici,ut etiam lienis,autrenum,aut uefica,in uiuorum fedione uix melius qum in mortuorum intueri poflumus. nif quis uiuo cani lienem exe care uoluerit,uti Se ego aliqudo feci,diebuscp aliquot canem aflru aui. Atque ita etiam renem aliqando execuiuierm uulneris curario moleftioreft, qum qua hinc fumitur cognitio iucunda*nifi quis no tam organora cognitionis rationehas fediones aggrederetur,quam ut ma num exerceat, ac abdominis uulnera apte fuere difit : quod Se in intefinis ftudiofeexperienGenerationk d"m eft,quo quis uulnerata cfuere, atquein abdomen quum exciderint,imponere aflefcat* organorum. Verm hac perinde ac oflum luxationes, Se fradura quas in brutis,ut Se medicamin quorundam uires aliqudo tentamus, exercendis potis manibus, Se reda curationi infttuen da, qum organorum ofcijs indagandis conducunt. Porro uiuas fediones inftrumentorum ge nerationifubferuientiumindies fer in ramicum curationibus, Se in animalibus qua caftranturobferuamus. atque illa propemodum uafs feminariis Se teftibus fpedandis fuficiunt.nf quis illam quoq? addere uelit, qua teftis fubftantiam ex tunica ipf proxim obduda eximimus, Veaux*, autetiamfeminarijs uafs teftis fubftantiam uncum illa tunica refeindimus* Verm in tuum uiua dminiftratione iucundum eft fpedare, qualiter fimulatqj ftus arem ambientem contingit, refpirare nititur. Atque hac fedio opportune in caneaut fue obitur, quum n mul to poft fus eft paritura. Sienim ipfius abdomen adperitonai ufque cauitatem diuiferis, atque dein uterumquoque in unius foetus fede aperueris,ac"fecundinaab utero liberatafftmen- ^fco fa unpofueris,cernes per pellucidas membraneasqj ipfus tunicas,qualiter fruftra refoirare co- #" * . natur,cV ueluti fuffocatus moritur*f uer ipfus inuolucrapertuderis,ftusc> caput illis libra- t4,K,rtrt

ueris,moxillumuelutireuiuifcere,cVeleganterrefpirarecernes*Atquequidinunofmtuinda gaueris,alium aggredierisrquem ab utero n liberabis,uerm apertum uterum ita infledes : Se mferius illic aperies,ubi frtus fecundinum defnere, aut fecundina in ferior partem haberiarbitraberis,quo fcilicet ea uteri pars intgra feruetur,qua fecundina obnafcitur,per reliquam uero fedem futus detedu s fit * ita enim fpedabis arteriar uteri, Se dein fecundina pulfum : SC ttuadhuc in fuis membranis ueluti furfum protrufo,cernes umbilicum petenti arteriarum motum, 8c"fmtum nondum refpirare, neque etiam ad refpirationem conari.mox uer atque Cm-dk kfi membra"?sPemmdes>^^ interddet, pulfantibus fuinunifiral g"?1 uteri arterijs* In cordis c^pulmonis fundionibus pleraqj expendimus, motum mm partmm "ld<?*cet Pulmonis, Se num afpera arteria eorum qua bibuntur portionem afumat.dein cor*f*tx*nai. dis dilatationem &Cc5ftridionem,numidemrhythmusftpulfus cordis Se arteriar, SC dein qualiter uenalis arteria diftendaturaccoprimatur,& qui exedo corde animal adhuc uiuatdn quibus obieruadis, magnopereanimaliindigeremus lato pedoris ofledonato, Se mbranas o*/^* thoracem interfepints tam diftantes obtinente, utdiuifo fecundum longitudinem pedoris G>G'ttl>1 oile, fdionem inter eas membranas ad cor ufque ducerepoflmus, citra thoracis cautatum (quibuspulmonescontinentur)pertufionem*Vermquumnullumeiufmodi animal prater homincm, & non caudatamfimamoccurrat, in canibusacporcis illisq? animalibus quorum nobis datur copia, fediones itafunt aggredienda, ut pradida omnia intuearis* Quod itaque pulmo thoracis motum fequatur,hincpatet,qud fedione in aliquo coftarum interualload thoracis ufque cauitatem duda, laf lateris pulmonis parsconcidat, neque amplius cum thora

^'^

**

adet,f&malterolaterefedion'in^
(

thoracem aliquandiu moueat,non minus morieturqum f fuflocatum effet. Verm in hac adminiftrationeobferuandumuenit,utfeclionem qum proxim ad fuperiorem alicuiuscoftse

DE

riV.RNI CORPORIS FB RICA LIBER1 V II*

fta* ducas,ne ad inferiorem fdionem dirigens, uafa hc exporreda pertundas. tum enim fanguis illincproflueret, qui aris per uulnus immifl Se emifl gratia, fpumofs rcdditus, pul monis loco tibi imponeret Jncaut enim fecantibus eiufmodi fpuma pulmo efl uidctur,ipficj? pulmonem aliquandiu etiam fua infta ui diftendi opinantur.Vtuer naturalem pulmonis cum thorace fequelam uideas,ex altero latere durum aut trium mediarum coftarum cartilagi ns diflcabis,8c" fedionibus per illarum coftar intrualla dudis, fngulas coftas extrorfum ' refledes,ipfas9 franges, quo opportunam cftituas fedem,per quam lateris illfi pulmonem uiderequeas* quum enim thoracem intercipientes membrana in canibus admodum pellu cid fintjperfacile eft, per eas pulmonis partem thoracis motum adhUc fequentem intueri, ac illis etiam membranis leuiter pertufis confiderare, qualiter 8c" ea pulmonis pars intercidat* P ^% g Priufqum tamen eas pertdas,coduxeritp arterie uenalis propagines in eam pulmonis parte1, qu iam ccidit,manibus apprehdere,&aliquoufq? ab ipfis fubftantia pulmonis liberare,ut difcas num ille perinde atque cor mouetur. Cordis enim motus etiam hc tibi ft conipicuus, pfi.U.6 pracipu fi cordis q inuolucrum diuiferis, atque ab illo cor in eo latere detxeris, ubi hanc adD,E,F* miniftrationCmmoliris.Conduxerit uer hanc in finiftro latere tentari, ut fcilicet dextra pu monis pars adhuc mouetur, Se etiam unierfum arteria uenalis truncum manu apprhende;. re queas. In huiufmodi quoque dminiftratione non inutiliter cordis bafim apprhendes, St uno uinculo uafa ab ipfa prodeuntia fimul 8c ocy us intercipies,ac dein fub Uinculo corexcca bis, folutisq? quibus animal colligatum eft laqueis, currere fines. Vidimus enim aiquufqu etiam ita affedos canes,fed praCipu feles,cuCurrifl. Ca?term cordis motus,ut Se arteriar j r vti para redis fpedabis, r fi mox atque canem afleri alligaueris, fdionem iugulo per coftarum carti* i K lagines, qu illa oflibus continuantur,in utroq? latere acUto admodum cultro duces, ac mox ab unius fedionis fine tranfierfm ad fnem alterius fedionis, tertiam fdionem in periton^ci ufque amplitudinem molieris,8c'leuato pedoris ofle cum ipfi coardatis crtiaginibus, Se fe pto tranfuerfo ab fj s liberato, pedoris os ad animalis faciem furfum refledes, a c mox diuifo cordis inuolucro,una manu cor apprhendes, Se alia arteriam magnam dorfo exporredam continebis* Quanqu Se hac omnia melius obibis in ea uiua fedione, quam inter alias utpot uberiorein fcholis exhibere cofueu.atcp hanc ideo fimuatq? rinUlla de cerebro fubiunxero, perfcribam prolixis, ut ab alfjs leuiori negocio eti aggredi poit. In cerebri igitur ipfiuscp Cerebrifh* partium examine,parum omnino inuiuafedione uidendum eft,quum hcuelmus nolimus, ^'on's e*** uel theologorum noftratium cauf,memoriam,rationem,8C cogitationem brutis animalibus adimere debeamus, utcunque illis cum homineeadem fit conftrudio;atque ita Anatomes ftii diofus,8c" in mortuorum fedione uerfatus,nullacp harefi infedus, probe inteligit,qum maie mihi cfiiltum uelim,fi quod alis longe lubentiflm fcerem,de cerebri uiua fedione aliquid inftituerem. Qud tamen ad fenfum 8c" motum attinetjUidere eft, cerebro ablatoutruncpe>
,

rire. Atque hc eademindagandieftratio,quam in neruorum dminiftratione pracepimus* Num uer cerebru fentiat, in homine uenit inueftigand : qui qu id fein ditur, autpremituf* indicet num dolore afficiatur, nunue quo cerebrum alteratur,fentiat, uti in capitis uuneribu indies experiri integrum eft. Rurfus caluariam canis pofle frangi, 8 cerebri uentricuum aui; dextrum aut finiftrum aperiri, ac qui animal motum perdat,illumc denuo ocClufo uentriculo recipiat,neminemambigerearbitror*Porrfedionem quam me deferipturum paulo antpol ttiafio^ licebar,in pragnante cane,aut feaggredieris:quanquam uocis occafione fuem ccpere ma- *&***$ gis conueniat* canis f nim aliquandiu igatus, utcunep illum affcias, fubinde neque latrt,nec$ ^-tutt>Jne3 ululat:itacp uocis ahlationem autrefblutionem interdumexpenderenequis. Primm igitur >ecuUticm animal utfupinumiaceat,antrWemc colli fedem,8c" liberum corporis truncum porrigat,af- nobphoaM feri ita qum poteris ualidiflm alligabis, quemadmodum hc modo interieda tabella propo- eriI ct' nit : quanquam id quifep pro fua induftriaa rerumcj? copia facile praftabit*haudenim arduum eft aflerem quempiam fumere, cui foramina infnt,ligandis cruribus apta:aut l nulla adfintforamina,promptafri duo baculi fubij ciuntur, illisqp crura aduinciuntur. Inter catera autem,fuperioris maxilla pracipua habenda eft ratio,ut illa ualid affri frmetur.quod feceris catenula, aut cor da quapiam robuftiore ante dents caninos ligata,c dein cuipiam aflris aiu, aut foramn^ aut ut commodius duxeris commiffa, ut fcilicet collum exporredum,caputc immotum ft,8c* Kk intrim

65$

ANDRE

AE

VESALI1

BRVXELLENSIS

intrim animal libre refpiretclamet9*Priufquam uer animal itauincitur,lpedatoribusiri mortu6rumAntomeuerfatisrecenferefoleo,qua'nam potiflmm prafenti fedione fintuidend,nprolixaiii difldione enarrtid opefi obfit, illamp interturbare cogar. Mox itaque longam in collo fdionem acutiorinoucull duco, qua cutem Se fubiedos illi mufculos ad wrmtie*'* alprarri ufque arteriam diuidat,id cauensinefedioin latus aberretraenamqmotatu dignam speaafiui men,uotis$ e, uultieret.dein manibus arteriam afperam comprahendo,8 illam ab incumbentibus mufculis HW orumfelionc digitruni duntxat opra detegens,ad huius latera foporalesarterias,illicpattenfos fexti pa- pff*c*f tholitio. ris neruorum cerebri neruos perquiro, dein rcurrentes neruos lateribs afpera arteria ad- impof natos etiam obfru,quosinterdum laqueis intercipio,interdum prafcindo, idc primm ex altero latere,ut neruo hic intercepto prafedo'ue dilucidobferuetur,qu mdia u ox pereat, totacpambobus neruis lafis intercidat,cV fi laqueosfoluo rurfus redeat.id enim cit 8c" citra infignem fangUinis fluxum expenditur, ac pulchr uditur,qum ualidam efflationem animal dtruocem moliatur,recurrentibus neruis cultello diuifis.Hincad abdomen uenio^acuta ualidcp riouacula fub fpuriarum coftarum cartilaginibus, mucronatacp pedoris ofls fede f dionem inftar femicirculi unodudu ad peritonai ufque cauitatem molior, ex cuius fedionis . medio ad pubem ufqueali tento, quaprompt fuccedit, f cultrum aut nouaculam peritonai amplitudini indem,itaqj inteftina Se uterf diftent duabus illis fedionibus detegem, ;'dfedulftudens,utperitusfodalispollicema uafs obdat, qua fub pedoris ofledefcendentia -Hat. ueVfun abdomen petunt* illa enim folahadenus multum fnguinis fundun t. Hc modo fedioniuici- J^J^, Zlexamen. ' riiores hortor,utmanu b fepto tranfuerfo adhibita,ipfius motum expentur.difltos autem,ut tab.A. uentriculi Se iecoris ueluti in thoracis cauitatem aflmptionem Se dimiflonem fpedentjn- cinterTct trea in altero thoracis latere longam fedione ad coftarum ufque ofla duco, ad eam fer regio- s 6 mft4~ neni,qua cofta in cartilaginem dgnrant. Se dein fecundum coftarum ofl tranfuerfas fe diones molior,ut ofla incumbtibus mufculis aliqua ex parte liberem : Se dein fi operofiorem adminiftrationem fequi uifum fit,intercoftales mufculos in duobus coftarum interuallis tu nica coftas fuccingent auferam, ut dein mec|iam inter illa interualla coftam folarum manuum auxilio tunica coftas fuccingent auellam, illacp fua cartilagin frada,8c* deorfum in latus inflexa,magna tunica coftas fuccingentis appareat amplitudo, qua pellucid pulmonis mo-Pulmonk tum utcunque argut, Hac infuper pertufa, uidetur qui huius lateris pulmo concidat,thorace motuum. interimaquutprismoto.Vtueridmapis in confpicuo fit, plura coftarum ofla a fuis car tilaginibus libero,ck" qum poflm maxime hoc thoracis latus * aperio,ut commode per mem ^^ branas thoracem interfepints, altra pulmonis pars, qua in thoracis cauitate nondum lafa ^^ pulchr cum thorace mouetur,in confpedum ueniat, ac jdeinceps illis membranis pertufis, hac quoque mox perforatione concidere uideatur/ Nun c in altero etiam latere acutiori cul e0j4 * tro,una fedione coftarum ofla cartilaginibus libero,8c* cartilaginibus pedorisq? oflfe- fj.^'^ ptum tranfuerfum,ut os iilud cum cartilaginibus diuulfs thoracem interfepientibus membra> A<jua:in cor, ttis,furfum ad collum refledi queat, cordisq? inuolucrum in confpedu fit. quod ilico cultello dkinuohcro p^fendum eft, obfruandum quantum aqua contineat, Se qui cor agitur. Verm cordis repofit,cy * -m i ? . . t<r ' -j i cordkmotui motui non diu ammum adhibebis, quin potius ut animait iam tere propter con ciden tes puk examen, mones ffbcato fuccurres ; ut dein adamuflim rurfus cor arteriasq?, Se ftus in utero conten tos,quandiu uifum erit, examines. Hadenus enim fnguinis fluxus parum inconimodi ani mali intulit,fi modo illa qua fub pedoris ofl repunt f uafa fodalis diligenter pollice, autindi- f ** ce Se medio obturauerit, atque pedoris os furfum ad collum reflexum iaciat,itaq? ob uaforum B,C,D* & obliquitatemilla nihil amplius fondant* quod Se in uafs coftis fngulis exporredis fit, quum cofta eflrada deorfum,uti fieri foet,euertuntur : ipfeqj dum fdionem adminiftras,uaf tantilper dum obliquentur occludere adnifos fueris,illorumq? fris te nonfugerit. utcunque ft, mihi in hac fedione fnguinis fluxus obefle nquam uifus eft* Vt uer uita animali quodam modo reftituatur, foramen in afpera arteria caudice tentandum eft, cui canalis ex calamo aut arundine indetur,isj? inflabitur, ut pulmo aflrgat,ac ipfum animal quodammodo arem du cat.lui enim inflatu in uiuo hoc animali pulmo tantum quanta thoracis erat cauitas intumet, Wumcordk corqjuires denuo aflmt,8^ motus diflerentia pulchr euariatjnflatoigitur fmel atque iteUr7dfeft nim pulmone, cordis motum uifu taduq? quantum lubet examinas, 8c" arteria magna caudiexamen. ' cem ctorfo explicatam,aut in thoracis cauitate,aut ad lumbor uertebras comprehendis,8C ipe ds pariter, nihilcp tibi manifeftis occurrit, qum cordis Se arteriarum pulfuum rhy thttius* qu aliquandiu obferuato, pulmo rurfus inflndus eft : hocqj artificio, quo mihi gratius in Anatome nullum comperi,mgn pulfuum diftrentiar cognitio paranda.QuUm enim pul mo diuflaccidus concidit,undofus,fofmicansa8C uermicuiaris cordis arteriarum^ pulfus mo
L

tus'ue

DE HVMANI CORPORIS FABRIC LIBER VIL 659 tus ue fpedatur*inflato aut pulmone,magnus rurfus Se uelox efFicitur,mirascp inaqualitates proponit,&,ut femel dicam,hac adminiftratio eiufmdi eft,qua omnium optime pulium 11a turam medicina candidatis proponere foleo* Verm ri hrUrri examine f@tuum gratia non Fcttuum diuharendum eft , fed in aliqu bicorni canis fuis'ue uteri fed, fedione fuper f aliqueni exammmutabelUs ^UCO id g ext*mum ipfus ufque inuolucrum perietrntenuqub deinceps ab utero diuulfo,f 30 .figur* tum cu ^s fmiolucris eximo * Se eflrado extimd, mediocp inuolucro,pr intimum ualde pellu Ub.s. cidum oftendo, qui f refpirare conettir, quamq* pulchr intime quoque inUolu cf o frado arem ducat* Mox proximum ftum, quantum poflum detego, uterum rtulla ex parte ab extimo inuolucro diuellens,ut hi ita ftus uaforum natura xaminetuf,uti pris uiuam fatUum difledionem faciendam pracepi* Et quum hac facio, ac per intef ualla pulmonem inflari L-rfW/> ue b4fi.Ub.6. curo,nondum cordis Se arteriarum motus latetj uerm magno admodum intruallo animalis *^>r**** arterialis moi 6 a **S Ultc UJCCurri tur,8c" cordis b auricularum motus expenditur,perinde ac ' arteria uenalis,8C rur tuum examen. 6.a &s k uenC arterialis: qua f non fat ft proxim ad cor tetigifl, in aliqua pulmonis fibra ipfius lfig. Ub. fubftantiam uafs unguibus difeerpo,8c*quodhcnimduertendumeft,profpedatorum 6L induftria obferuari fno* Quum hac abfolui , ' dextrum cordis uentricul perir fbleo,cV ob*fi?Ub. I kruare <|u cor nihilominus adhuc rrioueatundein m fniftro fmiliter aperto, aut cordis mdia mpatetin parte tranfoerfa fedione" ablata, fpedatores moneo, ut adhuc auricular cordis motum non9.fi U.6. dum quiefcereintueantur. [Dein f animali potus colore aiquoinfedusante fdionem oblann\ "fi tus ^ CLUUfmodi ille in pulmonibus occurrit, perquiro : hac fedione, quam pro fpedantium Ubj. eruditione adhuc operoforem interdum inftituo, toti Anatomica fpeculationi colophonem in noftris feholis perinde addens , atq? huic meo de Humani corporis fabrica ftudio forum nomine fufcepto labori,finem impono*
LIBRI

SEPTIM I FINIS*

ET

VLTIMI

Kk

iCOUVM INTR
c

XCVDENDVH

OPERARVM INCVRIA

deprutorumemendatiorledio

'Pag.tuerf.ilegehd.friatiiis ici*, hachiale iz.$o.fynneurofts 17- 4oedrtilagine ?4J. 43. j9. litejcens 52.29. cenfinxiffe 94. 7 -fecundo* figur 73-zf. connexum 7627* **$& 78** uocatum, fecundo excp.49.$z. figura item 81. 4*- continua 90.7. i-zjxntevg*! U1.Z4. comprimitur ii4-jz. immorer) izs-SS-ddmonens .29 .tj-ironfuerfoS t%*.i6:ihfnuatum 1*5.4?- phrimis tys.eleganer iS6.to.fuo i%7.i7. ceruicis iS9i6. nihiUpnort 167.2. a^aJln cyiu nvxhca (y ^.rSxXH^ ex 44 cajfos x6.$4.^rardgaoS iii. (IV AIL Tf^A MVSG. T^AB. ^S-dele, lioamenti iz4.3z.raed zz*. jz. intercostales ry 47. alias y 49. infertio 229.25. mouentes z) 4.47. non nifi zjd.ij.findcndk z\i.l7.nt7Uuli o-4S-ideo magis 14?. 4$. membrana % 44. 36. amplimdini zy>.x6>nnSifi ? 4*- nimisuam zs7.z.hyotdes %644uadducentem z6$.%i.dorfum z66.i9.mufculumbunc (jz.nonnifi zt.44-diberatam %86.i$. atuaccinum z^.47. tl,c^ raci rult.abdomink z9S. 4. infiriorfuperior^ z99. 36 . fkmulari 30M. ncidenti 3U. fu* bancfquuntur pagina: ufe ad finem^ Ulritenij,numeroshabentunoceMcnariojalfos. zx6. 40. externo latere 217. 3. mouentibws mufculis zz3.9.natur* 227.17. inani ryz9.commnrant Z7o.\o.^ceyir>a\is 2-73.46. dele.perficttur ey 4%.magni i%%.4%.corpork z94. i6.ad dextrum iOO.16.ter tios io8.z;.fuas i4o.4z.ceruias 343.S4. mufculorumferiem v9.14.laM fuperiork 388.1s. inutile i9o.Sz. pathico 499-i. ri, cfip $o8.6.cremori sio.zS.condijffet $x$.is. infignes Szo.zuingento (y z8 ha- (ypaulopos%extruc7a:s^.is.nouerimui Sz7.t8. fufeeptionc 518.2. nonmagk S43*.fuperflitione 0}.i9.abutre s9z. $6. ny^dr s94.z}.a!tricem $97.z4.inmdrg.orificio 600.17. illam 625.29. dura membrana 6i9.^6.finuum 6ii,v..medta ey x8.propaginem 6x744. -Mute 647.4$.concomitante ey 54- obducitur

'PFLP'EQBL

RERVM ET VERBORVM
!L,cRAAECEDENTlBVS DE

HANI
K

CORPORIS

^^tnjtcundoalpbabctoqucerendose^.^uodidto obfcruauimM,uterroran in numens d pagina siz ufque adfintm libri tertij, operarumincu**
riacommiffmjcmcndarcmio.
BARTICV Iatio. ii. g abdom cur no eti ofli
creat. 89. 18
dC

>

acualeos; l66.<yj acus fedionibus apti. 235.50* eo-

167.

fan' membrana cuiufmodi,cV ait

cci*<&G?iH%>&(/lH$

505. 50

abdominis membrana,
abdommis mufeuli redi pars, quafi miabundanccV canes 282.35 abdominis mufeuli tranfuer.355.4.
abdominis mufeuli tranfuerfi peritonxo feparatu difficiles* 233. 1. abdominis mufculorum odo deferi ptio. 280.5-0. oblique defcdentis.
335*

45

rundem delineatio 235 adaicon. m<3 Adamimorfusos. 157.27 additamentum. 7.18.&8.1 additamentum necatum* 153*14

tunica.

amygdale faucimquac

'647.41 579.45

Anatome priuata publicpraferen.

d*
-

54>35
155.4a

*WMqwL

anatomiahadenus obferuata ratio

nwow

251.29.

CC<rlwo&Ms 7r$X$KTHS. 525 . 18. SC 126. SI adeps, srifii^H. 233.28,.

adeps quid. 233.23. ubi ft copiofor.

ibid, 31. qbusftcopioiior.ibid. 41

adpscuralbet.
adeps inteftinis obnatus* adeps meinterij. adeps omenti.
233 .50.

anatomes ftudiucum Galeno pror fus colla pfum g^m anatomes ftudio ueteres exercere pu

erosfoliti

S5<z

ad Anatomen cuiufmodi corpus ad

501. 51*
5-05-.

2.

h. afcedentis.ead.42. redorum deferiptio. 232, 12. tranfuerforum. ibidem 4(5> in Abdominis mufculorum deferiptioneuarius Galenus 283.0-. abdominis mufculoru fundionem
28i.

497.19.

adipis omenti ufus. 497. 51. adipis adminiftratio , (lue refedio.

234;i.^T4S-5"5. cV 549.10.

. g%ntia

hiberi conueniat. 543.10 * anatomen fpedantium notata ne-

adipis delineatio adipis ufus quis

231.30
233.41 , Qc yi

in Anatome docenda qui ordo ob* feruandus 547. 44. mde3 per tota anatomicoru inftrumentor deferi ptio 235. eorund delineatio 235
anatomicorum de cordis olfe error
94

inepte afsignatmedicoruulgus.

abdominis mufculorum uena^ac ar

tena;.

z^'

adiutoriumbrachij adnatum
adnexus
.

163.4

27
355.21

7,I9 7tlS

lt

Aeginetiscur pracif ab Athenienfibuspollices 125. 1 gar yoo. i8 abdominis mufculoru ufus* 233. 10* Aegyptior pudendi muliebris caanatomicorum de pylori fini error. abdominis mufculorum odo admi - runculasamputandimos 537,2 390. 2$ niftratio. 5-49. Z. eorundemad* ar qui in relpiratione digeratur, anatomicorum de uentriculi cellulis miniftrandi modus duplex^. 33. 559.27 error mtH prior, qui ft mufculorum exortu area; fubfttia? refcenda; quas par anatomicoru de uentriculi exteriore oblique defcdentis. 233,43. afeen tes Natura fabrefecerit 559,27.1'nde tunica in fundo nimis carnofa er dtis. 234.7. redi.ead 34.trfuer0* anas noftra rerum capitibus potius ror. 392. I0 45-. Alter modus,ab ipfor termi qum proiixa enarrationegaudet Anch os i58.2o.2s
nis. oblique defcdentis. 284.55. afeendentis oblique. 235. 9 redi. ead. 14. tranfuerfi 16, abdominis mufculorum delineatio, oblique defeendentis. 179. ult,
afeendentis*
183.2.
521.5

anatomicorum de cordis orificfjs di* uerfaplacita 590.34 anatomicorum de inteftinocaco nu

>""P

ia,5.6Vi58.i
I6-8.2S
335. S6 358. 15. e
151-27

agis os
al Arabum articulus* ala omenti fuperior quid

^vfoa^proceifus
IO* A N D R
Ypitalitas
E AB

anchora;formisproceiuis

i58.i

98.23. dC 163.1 AL B ho

redi.

185-. 40%

tranfuerfi. 188.34. abdominis mufculos folos nouille uidetur Medicoru uugus. 233.27. abdominis fedio* 548.57. inde
157*31.33,
KKOO/lXX.

humilior*ead. atenafi >

alagasos

78^a And.Vefaltj'admonitio ad edores

II

18

albadaranoflcuUmv alberiteren

l6?AO 126.^

And. Vefali) primm ompingendifceletityrocinLouanfj factum

ftypographos

257*47

^^

Alberti Magni de menftrui fngui

nis prauitate error
alfaicos
533 . 18

"W

163,16

5728*

anima Galeno quid

559.2s

acceptabuutn 10.25-* acetabulum I0.2.2f. acetabulum herba* acetabulum femori articulando pa. ratum 130.5-3 acetabulum in coxendicis ofl,& hu mero y. & 5.44 acetabulorum uteriexamen. 5-58.28.

Alberti Magni de fecretis mulierum indodiflmus liber 531. ij

AIfud>Alfaud,Alphaed
to.cu/(s>ei(Pt,

de Anima:facultatibus ac fedecon^ iderare, Medici quoque officium f94. 4y

167.1s 3S7.49

aciesdigitorumqua;

fecundu feetus inuolu crum ueteribusappellarum 542.4 Khn-cLr mufeuli 297*14 alterati color in nutritione alteranti

animar immortalitatis difputationem folos Theologos fbi uendi>

care
*vo> CcoiAtx

126.

4S

animelfcequa
anfa; oflum temporum

579.56 290.47
157. 10

121.4s*
115.3.

fimilis
KitXfvyat

508.10
257,23

Ai* **W ?***. f4.

ANTONIVS
cwtoTFH

2c" ioo.3t

& 167.fr

ZVCCA 250.55 dida Herphilo, cutis hu1$u4i

mana

Kk

ewned-

X*

^fatdugque^*
s cur GraciSj pollex
124.54

twnUvkwoy

139.35. cV141.11. Si 168.38

anuli quodam degluttti$rurfuscj? excreti hiftoria 390.46 anurri referens in cerebro orificium
638-

cem cUigentur 576.27 Ariftoteis de mamillarum itu ra arteria afpera examen 602.55 tio 545.46 Ariftoteis de mamillarum Te%*<r nri'a afpera* exterior fuperficies qualis 575.12.iteminterna.ead. 25 fententia 544-^ Ariftoteis de oflum contiriuitate lo arteria afpera figura. 151 32. eiusqj
CUS

12' 3

Ariftoteis locus de oflum per clauu

connexu.15.43.etdetfiutali.ead. 50

44
294.47
13-3

*wgr did arteria

cc7roc^^m<ns
Kt8<&v{r(j$>JiQ\)

Ariftoteis de poftbrachialis oflbus

fententia
120.9

inteftnuni

502.14
220.22

Txci'dl/gwcr.c mufculorum

*apopledica arteria
KTtcpwtg

295.45
S-J3

iraepvtriy cum \7tHpw8

fubinde ab
8.4*

Ariftoteis de qUadrUpedugnu articulo lapfus ^9'H Ariftoteis de feminalib. arterfjs fan , guinedeftitutisopinio 526.5 Ariftoteis de fepto tranfuerfo fen arteria* afpera ratio & fituS*
tentia
291.51

cartilaginG deferiptio. ead. de 152 * per totum. de 153 . s. inde arteria afpera gratia datum homini collum 63. 6 arteria afpere numerus,ac itus 574* 9. forma.ead.i37. conexus. 57s. 17. fubftantia. ead. 41. inde arteria? afpera; pulmoni inferta deli natio 568
62 . 53.

...

*Arteri^caudiasbipartitio.299.i9* Partis afcdtisdiftributio 299^: 496* 34 delineatio 5.8c" 6.14. inde qua; ad fniftri lateris prima coft Ariftteli fuperior tantum omenti appendicum proceflus. S. 29 oblique tdit. ibid.que finiftra axil membrana cogn ita 49612 appantatio 7'*% lampetit. 3oo..qua;dextr.^oi.i. Ariftotelm falfo Cordis inuolucro Aqu in cordis inuolucrO cuiufmo Maior portio , fuprema corporis pinguedinm tribuere 584. * 3 di. 534. 47. iuscp, eau fa 585-4 ptns. 300.53. foporalis finiftra* Arabum,de Carnea fubftantia ma Ariftotelm ubi de epiglottide agit, ibid.56. dextra 301.6. foporalis pefprm ab interpretibus intelnus] interne regioni fuperftrata, ad caluariam feries. 301,16. lecluiri i55*6 notata fententia ^03.56 * Arteria; partis defeendentis diftri166.54 ArabUm fententia, de mufculorum rmaliaofla butio. 301 .39, que. adinferiora cointercoftalium numro 290.14 arquato Iabrantis lien cuiufmodi ftar interualla. ibid. 42. ad fptu Arabum autor, de teftium mufcu tranfuerfum. 56.qug ad iecur,bilis Arterialis uena. uide Vena arterial. lis notata fententia 286- 4 Uefic,uentricul,Iien,duodenif, 5^0.19 K^xxyosj^lns dida oculi tunica 646.44 arterialis uena: appellatio colicp parte ccdt portiuiicuig* arterialis uenae orificfj membranar" (Sf}'iJ inteftmum 501 *4 302.1. qu^ mefenteri accedit prect ratio 597-3 arcuaiaofi 166. 39.6V 167. 10 pua. 3^01. 47. ad rens* ibid. 50. ad arcualis futura 166.27 arteriaite unx UfUs,ipflusc^ conftru parte mefenterij humiior. 303. 7. clinis ratio $96.44 Ariftotees unde cor neruoru prin adlumboruuertebras.ibid.il. * arteria quid fit 259.13- compoficipium efle iudicarit 591 5<* rtria magna; fupra os facrum fa tio eius. 37. cV delineatio. ibidetri* Ariftoteis ocus de articulorum mo da diuifio, eiusp fupra caua afeen Compofitionis ratio zo. tu *f-i fus. 303.17. partium huiufcdiui Ariftoteis de auditorfj organi mea- * arteria ccot Ariftteli qua *94>49 fonis diftributio. 303.3*. qupu tibuslapfus 52.57* mde * arteria apoplec1ica,ethargica,fom bis ofls foramen tranfit. ibid. 47; ni,fubeteni,qua* i9<*44 Ariftoteis de coftarum numro fen per crura diftributio. I04.6. qua tentia 89*54 arteria Ariftteli, Patoni, Hippotibia adit. ed.*2 crati,qua 259. 16 Ariftoteis de crurum iri animalibus * Arterie magri per Uriiuerfum cor Arteria afpera prajcputtm uoeis orrlexOn,cYcdogma 145.18 pUsdeliheata diftributio. 295, bi ganum 577.2.50 Ariftoteis fententia de dentium nu pertitio. 296. 2.afcendentis partis mro, notata 46.45 * arteria; afpera; appellatio quando delineatio. ibid. qUa; axill petit* cepta 259.34 Ariftoteis de effediuo hominis 296.26. foporarig utriufc1 delinea arteria afpera, quibus cartilaginibus prirtcipi fententia 520. 43 tio. 296*43 .caluaria pets. ead. 54 conftitutur $r-'jtf Ariftoteis de hurrieri cum cubito ar * Arterig partis defcdentis diftribu j. 55* ticulatione apfts 107.15 arteria: afpers cartilagines. tio delineata. 297. que ad inferiora earurtd ufus cV ratio 577-4i Ariftoteis de lienisufu fentetiaexcoftarinterualla,feptum,iecur,bi penf 5I3H arteria afpera caruiagines, qui inui
lis

Ariftoteis lapfus de futuraruinuirisacmulieribusdifferentia 26.50. item de canum cauarrjs ead.54 peninaciusadhaerere. 7.26 Ariftoteis de tertio cordis utriculo appendices in natugrandioribuscp lapfus 590.55. itemdeuehtricu alita; oflbus 12.32 lorum numro pro animaliu" mole appendices in pueris ab oflbus fa;uariare foito eod. pius qum articulos luxari 27.24 Ariftoteis de thface fenttia 88.39 appendices interdum oflum capita Galeno dici 9*42 Ariftoteis libri de Animalium hifto ria 90.2 appendices no folum grandioribus Ariftoteis locus de futur inter uen oflbus cotingere 7. 53. cV quibus tricuIumx:omentum,cVc. 357.19 potiflmm eodem appendices finum medullam conti Ariftoteis notata fntentia,fefenfu cUti 232.23 nentium non efle opercula 7.40 Ariftoteis nullam geilerandi femiappendicuconnexus in iunioribus iis uim teftibUs tribuentis fentert folum fpedatufaciiS 8.11 ria W'1* appertdicUrrt de procefludifferenAriftteli omenti pars colon dorfo tia; 8.22 colligans,proomentonon habita appdicum femoris,ilium ofls, cYc.

alrjsconfundi

inde
arteria* afpera* ratio ac ufus 153.14 arteria* afpera tunica exterior in-

Appendix 7.18. inde appdices in a;tate prouedioribus

terior

576.37 inde
578.30

arteria* afpera tunicarum apta con-

ftrudio
dionis ratio

arteria; afpera*. ufus,ipfuscjj conftru

577.1

arteria; afpera; commiff corpora

*74-> 2i arteriam afpera membrnea fubftan

tiamoportuifleextrui 577.10 * Arteria; magna; appellationes uaria; 294*47 arteria magna quartum cordis uas, eiuscji orifici cuiufmodi. 590.41
cVOrigO.
eod*

* arteria; mgnaortus 298.40. ortUsfdes

299.*

INDEX*

caufus. 220.35 lis uefcam , uentricuum, lienem, arteriac uena; renibusoblata;.5i5.i5 duodeni,colif3 partem. 297 *26. qua; ad rens utrincp. ibid. 46. arteria; ac uena; uentricuum peten392.22*inde * Arteria; fupra os facr diuifo deli- tes . *arteria; Coronals. 299.9* eaf umcp neata. 297.54. per crura diftribu defcriptio.ibid. delineatio 296. tio. 298.17.cVc * arteria* cur pluribus tunicisquam arteria cur caua folum iecorisjfedi ex

ariicuorCfperligamenta coitus. 17.3* articulos omnes non rjfdem agi mo

tibus
*3*20
.

artus

, f 7-'4 artirm capita,non rede W?v<rs cY Lovovhv Galeno dici 9-4 arundo brachi} minor i68-9*

porreda 5s*45 arteria dextri de fniftri lateris ab umbilico in magnam exporreda* 356.
&37-S arteria; cauum iecoris & bilis uefculampctentis figura 353.CV 359.20 arteria; in ueficm diftributa* ratio
arteria* magna; cum corde fitus deli-

uena,conformatae 260.14 * arteria; neep cerebro neq? ab extre mis corporis partibus nafeuntur
298.52

maior.12.38.inde
*rgvTati/(f,%ufwi'o^*,cadIag0.i54*2 Afeth 168.4 afina utrus acetabulorum expers

arteria; omenti 497* ** * arteria; feminales. 3 02.53* earudem delineatio *97-4* arterig feminales an fnguinis exper

afpera melius terere quam Iuia.46.7 167.44 a (fer os 16.4 aflerum nexus
KsoJycch&'

*'9

<

neatio.564. eiufdem orificium. 557 arteria; magna; de caua; uenaediftributionum fub offe facro examen
556.28

arteria; uitalem fpiritum feetui df rentes $fW arteriam fopralc non ferri per idem foramen cum tertio ac quarto rier-

tes

*6-*

KSfl& Atlas uertebra

145.38.8C168.44 ead*
167.35 10. n.de 167.35 52.46 51

arteria; magna

curfus

in mefentenum ex504.3 4* 44

arteria; magna; membrana; cuiufmo

di

9**#

arteria; magna; non idem cum fto macho per fptum foramen 388. 36.inde arteria; magna; orificij delineatio uv

biqua;renda

5894*

* arteria; magna; ortus non controuerfus 29S.44 arteria; magna; per thoracem cViugulum collumq? diftributionis exa

men 6oul arterie magne feries in peritoncei am

plitudinequobferuanda. 554*3
arteria magna; feu arterialis uen ra

diis figura 93 39-55' arteria; magng fupcr cauam uenam examen.656.26 percrura.657.49 afcenfus , ambarc^ fupra facri of arteriarum teftes petenti ratio. 523 . fis initium diuifio 370. & 371.30 17.1'nde , -ru * arteria; ramus,cums pulfum ante * arteriarum trium caluaria fubeunbrachiale exploramus.300.28.Eius tiumdefaiptio.307.2. quarinpri delineatio 296*34 mum dua; membrana; finum ex* arteria; tunica; peculiares bine.259* hauriuntur. ibid-49 teJtia 42. tunica afcititia 260.5 arterie; feries.310.18. omnium deli arteria; uenalis ad cordis bafim et pul neatio 3?*47 monem connexae delineatio. 564. arteriarum uentriculi munus. 493*6" 16. inde * arteriasrecondens Natura. 300.43 * arteria; uenalis deferiptio 312.17 arthrodia 12.22.8^14.9 delineatio 3Il-?4 io3-u arteria; uenalis appellatio , de deferi fmAk arthrodiamquando conftituent Na ptio eiufdem ?,9z? tura *4.is arteria; uenalis , eiufdq orificij deli neatio ubi quxrenda 589. 42 arteria uenalis de magna; mebranuarticulatio, articulus. 13 . 3 . de 9. 22 .

$*'!* umbilici delcriptio.284.ortus. ead7.dudus.ead. 656.14 25.ufus.ead.28 " . \ auditus organi examen auditus organi oflcula. 33.50.cV34*. arteriarum cV uenarum in nteitinis 4. Galeno ignorat ead.37. ratio r *& auditus organi ofla quot 162 .37 * in Arteriarum ac Uenaru ferie Na auditus organi oflculorumufus. 35* tura* artifidum 260.45 33 .de harmonia.ead.49. arteriar anatomes ratio. 552*4* inde * arteriarum cerebri delineatio. 3 05 auditus organo parata cauitas, foraminacp in ipfam pertinentia. 34.39 arteriarum didudibus fubditeglan auditus organorum conftitutio 31* dulg.quau-e Glandula;. 29.inde * arteriarum in animali numerus. auditus ratio diffcilior cognitu.35. 36* 260. 227.30 arteriarum in iecur excurrentium ra * Auicenna,Perfa * Auicenna,unde Anatomen deferi tio . JWf pferit 22732 arteriarum per abdominis mulculos auium iecoris itus 50546' repentiumadminiftratio 549*35 auricule cordis.uide Cordis aurieug arteriarum per manum tendentium
uorUmpari
.

* arteriar

ac uena;

auditorius meatus auditusinftrumentum ,6$\s auditus inftrumentum Anatomicis parum probe cognitum 323.42

auris cartilago* 4.53. eiufdem deferiptio.150. 40 inde aures quibufdam cur mobiles 242.
53.2C 250.43

auriumofla aurium fitus

axillarumualli,mufculi
ccuy

166, 49

197
267.41
67.15]

axillarisuena. quere Venaaxillaris*.

* cWoc dida uena

B*

479 2 3

Aliftg os

168.46"

baillareos 166.46.8d 167.2. fiuebaxillare, 4

$atdd\ n. 7.de 106.23 BiAM&Ms proceflus.

31.40.
dC

166.56

larumufus

598.52

arteria; uenalis examen 601.14 arteria; uenalis in corpore ratio* 598 23. eiufdem ufus 583.10.40 arteria uenalis membrana; cuiufmo

di

592.15

arteria; uenalis pulmoni infertae deli neatio $6* arteria; de uena; oi&recli intftini 501. 4 arteria; ac Uena; gracilium inteftino-

rum
arteria ac uena* in

499.38

mufculoru fabri-

beriteron,berbetinen 385.57 Biliofs naturis peculiare quid. 511,5 SCead.48 articulus totius corporis digniffimus bilis in inteftina defluxus utilitas. 510* 4? quis 6$16 bili exdpiende, de emittende parati articuli Ill48 meatus 509.33 articuli capitis motibus parati. 64.8 bilem expurgareubi conduxerit articuli duplices quibus modisfor510.27 mentur MWJ bilis ueficula carentesquofHam repe articulorum cartilagines. 42. acuiriri,ab Ariftotele de Plinio prodifeidus humor . ead . 10. tum 5-H-7 articulorum copofitionis triplex for bilis uefcu1e,eiufdemq? meatu dema ,**'** lineau'0365.7. inde. ex 366.26 articuloru motus non eaderatio*^** Kk 4 bilis
:

v>

X*

bilis ueficue. delineatio 170.18 bilis ueficulg in uentricuum meatus braehij motus 13.23. 6V264.14 493.9* in iecore. 507.35. eorumcp braehij motus tam uairrj unde 102.56 fitus ratio 508.44 braehij motoru mufeulus quifpiam bilis ueficula; meatus cur duodeno Galeno deferiptus, quo fimia: ac infrtus 503.44 canes abundant, homines carent. bilis ueficula; meatus duodeno infer 266.41. eiufdem mufeuli deferitus, an propaginem uentriculo bfptiOjin fmia,cane,& bobus.267. 1. terat 509.51 adminiftratio 268*50 bilis uefculgftus.509.5. forma.ead* braehij motorum mufeulus primus, 14. fubftantia. 20. uenac, arteria; quo pado duor locohaberi quecVneruf 26 ex Bilis ueficula meatum in utriculum non femper pertinere* 510.21
t
263.7

lineatio. primi cV fcundi. 17940* tertij cYquarti.i82.20.8C 135. 5. quin tide fexti. 179* is* feptimicYodaW 132.20 buccas cVlabra mouentium mufcu

lorum deferiptio. 242. primi SCfecdi.ead.22. tertij de quarti.243.17,.

SCreliquorumquatuor.244.5. eorundem adminiftratio. 245. primi de fcundi. ead.i. tertij 8C quarti. 245.5. 8Creliquorum quatuor.245,,
35.

braehij motorum fcundus mufeu lus, perperam Galeno in plures

buccela

io.25

bolusdulcis 359-56 diuifus 270.16 boum cerebra crebrius Galeno tra- braehij motorum quintus, circuerC data 32.49 tentium primus,a Galeno non de Aecum foramen. 53.1a Brabantis omentum pluma; nomi feriptus 257.uk. ca;cum inteftin cuiuf ne dici 497.48 braehij os.168.5. eiufdem figura. 5. modi. 362.H. CV500 brachiale quid 117. 1. de 168 . 15 de 6. iode 2. eiufdem deferiptio 9.1'n cane. 33.inglirib. brachiale ab ulna diuidens cartilago. cV figura 104.5.8C 105.1.1'nde de fciuris. ead* 113 55 * braehij totiusligamentorum deferi cacum inteftinum unde didu.500.3s * brachiale in fupinum de pronum ptio.220,4. adminiftratio. 223.55. caci inteftini an duo orificia. 500.25 non agitur,contr qum Galenus CV224 45 ca;ci inteftini ortum in cane de nomi tradidit 215. 19 brachium adducens mufeulus quo ne uariare 500.42 .* brachiale moutium mufculorum fimia abundat 263.14 Cadij Rhodigini lapfus 66.32 adminiftratio.223. primi de fecun brachium attollens mufeulus quis. calaminum os 166.57 dead 3, tertij.224.6. quartead, 264. 48 calamo aflmilatusabHerophilo ce rebri finus 635.12 32 brachium attolentibus mufculis de* brachiale moutium mufculorum feribendis, Galenus uarius. 265.21 LxhKodnos 168-45 deferiptio. 214,3. primus. ibid* brachium ae fcapulam moutes mu calcar capitis 166.56 fecundus,tertius,quartus.ibid.26* feuli, in quibus animalibus ab ho calcar pedis 168*43 munus omnium 215.4 mme maxime uarient 270,3 ealcis latus internum quale.i475. ex brachiale mouenti mufculoru deli brachium mouens mufeulus quifpi ternead.16. pars anterior. ead.2 neatio. primi',183.18. fcundi* am maie Galeno aflignatus. 263. ealcis ofls figura 58c" 6. 6 iso. 14. tertij. 195. 54. quarti. 49. de 14 ealcis ofls figura 142. SC deferiptio. 201 ^ brachiu mouentes mufeuli, num re143. . 10 brachiale odo ofb. conftrui,inter fe fpirationi quoqj fermant. 292.47. ealcis ofls fdes terram fpedns 146. forma diflferentibus 1172.1'nde 8^293 13 41. eiufdem fuperior fedes , extra brachialis ad tarfumproportio. 147* brachium mouentium tertius mufeu tibia reditudinem retrorfum du lus, non rede Galeno inter circda* 50 55^ brachialis ad cubit articulus. 117. 41 uertentes brachium relatus.265.46. ealcis ofls finus 146. 3* brachialis cum radio articulatio. 113. 8*270 53 * UctT^U^oy 261.38 46. inde brachium mouentium quarti mufu LccTkiLccs quid 497.19.de 505.7. * brachialis motus quot. 214. 1 li ortus ac fundio non rede Ga callofi corporis cerebri hiftoria. 632* brachialis os redum , de cartilagino21* fdes acnomendatura 632.24. leno tradita 266.23 fum,quod'nam us. 14.16 brachium mouentium mufculorum initi, fu cum reliqua cerebri fub brachialis ofla quibus fedibus, aut ftantia continuitas. ibid.47. 'ate" adminiftratio.268.,27. primi,269* cartilagin aut lgamtis obducan ribus adiacentes finus.632.50, ufus 16. fcundi.27o.7. tertij. ibid.5o tur 117. 14 quarti.24. quinti.ibid.uk. fexti. 633. 20 * brachialis ofnedentiu Iigamen- 271.3. fptimi 270.55 callofi corporis delineaticquibus in torum deferiptio 220.55. brachium mouentium mufculorum iocis fpedanda 632. 24 brachialis ofla quot.149.20. cV 162.42 delineatio. 176.34. fundi.182.40 callofi corporis adminiftratio. 652.21 brachialis ofla quot alijs oflb.contertij. 191.20. quarti.198.27. quin calor ingniais corpori,Galeno ani termina n8.29.inde ti. 204. 11,. fxti. 191, 15. fptimf* ma 569 >z7 brachialis of cur duo ordines.117, 201. iz caloris ingeniti fubftantia 569 - & 26.eorundem nomina, cV articula brachium mouentium mufculorum caloris natiuifomes cor $94-5* tio cuiufmodi. ead.37.inde 166.20 defcriptio.462.22. primi.ibid. f- calua brachialis oflum delineatio. 115. de cudi.264.28. tertij. 265.30 quarti. 1- caluaria curnonfbido conftetofl. . 116. 10. 26. 8*28. bid*53* quinti. 267.46. fexti, fe'^go^/){/,brachium. 105.* . cV 168. 3* ptimip 266.5 caluaria cur puribus oflbus effbrj3gt.Wquid appcllet Hippocrates* brachiu pedori adducens mufeulus, mata ' n.51* caluaria; anterioris figura. 36. 8C ra99 57 quo fimia: abundant 253.14 brachium paruum 163.3 brachiu pettes nerui. qugre Nerui. tio.ead.31* 8C47.3L * brachium totum,manus Hippocra * in Brachio mufeuli quot 25.55. 8C 48.4 222*2 caluaria: appellatio.
.
-

buxei cutriad fdionem quomodo parandi 236,29

ti didum

220.

JogfcV^flffrffOfla

J66.33

caluaria; bafs,feu fedes.

8C3S.3*

22. 6.

braehij adiutorium. i6s.4.cna. ead. brilauolo I. 359-55 braehij cY femoris os in quadrupedi- buccafaporita 359 -$6 bus 8Cauibus Ariftteli ignoratu* buccas mouentium mufculorum de

.*
caluariac

caluaria; bafs interna fdes. 44. in de, U 48.*, &49

* N
tuarabais xteror fades 4$,u cY49 caluaria; figura i8 caluaria forma aptif*qua* 19. 4 o caluaria; nomina 155.19 caluaria; ofla cuiufmodi efle oportu-

Xf

caput cur fuper primam uertebram non fmul de circumductur , de in latera inclinetur 67. 4 caput humanum oculorum gratia ef

g**

x6.$

quartum. tffyfl quintm c fxtum par* ibid.10. cY horum furi-

dio

ead,

i*

erit
qua;

a8.ii

caluaria; of quot 162 . 34 caluaria pars mollifma de rariflma

30.32 caluaria; ratio 88.52 caluaria fedes,lapidofa 167. 6 caluaria; finus dura; membrana; ua fs cedentes 53*47 caluaria; fquamac 2 o. 13 caluaria tabula; 20,17

formatum 13,1 caputin oflbus quid 9.5.25.49* itemeapitulum ead* caput inftar teii domus calidar* 25.7
capitis calcar 166.56 capitis commiflura 27,43 .inde capitis figura naturalis qua; 19 . 13
de 20.21

caput mouentes mufeuli anteriores*. eorum deferiptio. 17 s. Z9. parom nium capitis motorum, feptim.

fundiobihisparibusp= fteriorum oppofita 278.46

178.29,

caluaria; tam intgra, quam fiunda figura 20 caluaria; quardam abfque futuris.27.
6

capitis figura; naturalis cuiufmodi fu tura Z5,j8 capitis figura; aliquotnon naturales
19.23

capitis figurarum non naturali cu

inde

iufmodi futura;
feriptio. 230.
6.

27. 29

caluariam fuccingentis membranac externa; deferiptio 62 5.1 1 calx 163.47 ealcis os. ead, cameratum didum corpus cerebri.
636
51

capitis ligamentor ad certiie/s pri mam fecundamqs uertebram de

adminiftratio. i-

37

canis animal minime pituitofum*

6

canis caluaria; interna fuperficie abu dans os 32.44 canis cacum inteftinum cuiufmodi.
500 33

bidem.35. delineatio 27947 capitis motus lateralis quibus uerte bris committatur 68. 9 capitis motus propius quifpiam,cti tra Galeni fententiam 276. 14 capitis motuum differentia; 276. i capitis motuum obferuatio diffcilis.
63.14

caput mouentium m ufculorm,iuxtafeptm parium ordinem , admi niftratio i79, if capita oflu non femel t-ra-i^vtrej quo que Galeno dic 9. 44 capituin oflbus alia promintia,aIia deprefla 9.7.cYqueead.I6.ind capitum in oflbus differentia:. 9.31* quantus earundem cognofcendrum ufus 39 capita futuris deftituta. 27.6s capita uirorum mulierum capiti. bus non perpetu futuris uariare. 26.47 ifd;
387. 48 carina hominis 167.3^ carnofa membran,qua*re Membr. carnofae membrane; in abdomine ad

llXgJflX

minftratio
organum

54s.57.8C 549* iS

4 6. inde

caro,cur mufculis addita 220.26 caro mufculoru, praecipuum motus

canis caluaria: foramina 51. 7 canis facri ofls deferiptio. 81.37. item coccygis 82.S canes ab homine uariantes in mufu lis brachium mouentibus. 266.41 canes colo de mefnterioab hominibusdifferre 496.15 canes in non pauds partibus ab ho mine uariantes. In mufculis tho racis. 287, 20. de 52. item 288.55. i' tem 289.19.8C30, itei93.41.8C 45.

capitis motorum mufculorum par primm, cur Galeno tertium fit. lf6 34 capitis odauum os 32.33 capitis olla, theca, tefta , fcutlia, etc.
166

carn,quid uocet

221.39* Ariftotees. 232 . 30

301.

* Lx^ceris arteria
.x?7rsquid

24

capitis ofla cura maxilla; fuperioris

oflbus diftinda 43 6 capitis ofl futuris cireuferipta quo%

capitis oflum foramina,eorum|3 de feriptio 47.i7.8C49.9.inde capitis ftrudura ratio, quotcp eius fi gura; 17.46* 8Cpag.i8 capitis tabula* 10.12 caput circumuertenti mufculorum deferiptio. 273. 10. 8C*4. admini

item 294. 4 de 33 can caluaria no abfq? futuris.26. 54 can de hominu colon differre.501 . 16 canum de hominum ^rxy^xs colo ris diuerf 49730 canum iecur quale, 506.43* de 507.7 ca num iecoris fitus 505. 46 canum omti ratio, St'ad hominis diuerfitas 495,42^497.3 canum pnis oflus 527-5 canum rens cur akius fiti 514-33 canibus mailentiusobtigifl mefen terium 504.54 tn Canibus nulla cum hominis ofl bus fmilitudo 85.28 canina; caluaria; figurs.36.32.8C 37.51 canini capitis figura 47 . 3 2 canint renisad humanum differetv

ftratio 279,35 caputfledi 8C refledi fuper primam

uertebram 65.4.8C67.10 caput mouentium mufculorum deli neatio. paris primi.204.3. fcun diparis*2o^.36. tertij. 209.19, quar ti.ibid.27. quinti.ibid.28. fxti,. ibid.30. fptimiparis 182.32 caput mouentium mufculorum de

!i7.i.cYi68-ijr cartiiago brachiale ab ulna diuidena "3 r rt cartilage, \w<Af05 166. 18 cartiiago clauicula articuationis c5 pedoris ofl peculiaris 102. 19 cartiiago epiglottalis 93.26 cartiiago gutinis uicem fubiens.4.3t cartiiago innominata qua; 54. jt cartiiago in articulis quibufdam ter tia 4.1J Cartiiago inter uertebras triplex.301.4 cartiiago inter uertebras iuxta Gale ni fententiam quid praeftet. 300.33 cartiiago ligamtorum fubftantiam ingrediens 4.3^ Cartiiago muer onata , fiuei<po<HM's. 93.2.eiusufus.ead. 17. cY 167.4a cartiiago omnibus articulis communis. 44.2a cartiiago quid,eiusf3 natura,ufus,ae differentia; 3.3>inde cartiiago fcapula fnum frquenter
augens
9 s. 3

feriptio. 276.1* caput mouentium mufculorum par fecundum, in homine, Galeni de feriptione diuerfum 277.20 tia 5.1<*9 caput mouentium, fd motu no procanini uteri delineatio 382.1 prio,mufculorum traditionem to canini dents 45.1* 8C 167. i9.cur t, quasre fub Dorfi motoribus,4* didi 45,3 paria prima, ratio 297.12 caput mouentium mufculorum pocanna 168*9. ".3 s canna braehij ^8.4 fteriorum deferiptio. 276.35. par eorum primm ibid. par fecun canula: fecantibus apta;, 237.11. de lineatio dum* 277.2* de utriufque paris mu135 nus,cad,5o* partertium477.*o, caput cur copiofore euacuatione -

cartiiago fpinarum apicibus obna ta 59*4 cartiiago, tarfis uoeitata 238.2? cartilaginis in oflum connexu ufus 16,46 cartilaginis temperies 150.54 cartilagin ofl promptius ftringi ac dilatari ^ cartilagines aliquid continua erigen o *es 438 cartilagines nal 151. 1, afpera; arte ria; ead. 32. dC 153.9 cartilagines nudis de extannbus parnculis
'

IN

D( E -X*!
.

31.2 ticulisadnata 4.44. 51 cerebelli fdes 19*17 cartilagines quibus tibia ofls finus cerebelli fitus augentur 138.44 Cerebrum cuius anima; facukatis fe des 594*37 cartilaginuni coftarum cuni pedo ris ofl, ab ipfarum oflbus libera- cerebrum homini grandius dtum

tio

5*99*52^

cartilaginum papebrard cY aurium deferiptio 150,29.40 cartilagitiu'm fubftantia 4 45 cartilagftiea cordis bafis 93.35.inde 56 cartilaginea. cordis fubftantia; examert
60256
57*46'

cartilagirieum iri uertebris igamen-

tuni

cartilaginea uaforu radies quo padd iriquirenda 94*3 cartilgirtofum os brachialis quod-

namdiclumueteribus

118.16

caflbsibs ^7*44 LxTxLhs quid 100.5 Caua Uena.uide Vena caua. caua; uena; ad cordis bafim conti-

nuitasexprefla

563

caua; uena; diftributionis per thora cem 8Y iugulum examen 600 . 48

arteria; magna; diftri butionum fub ofl facro examen 556** cauatueria orificio praefedaru mem
caua* uena;
cY

inde

brartularumufus
caua ueha; omis examen

597

\H

602.16
5$4<1

caua; uena; fries in peritonati ampli

tudine,quobferuanda
caudat os

cauilla
cauilla-:

167,4* i67.5.8<: 168.46

1*8.4* cauitas auditus organo parata 34.39

cellui*coli

3*2.25

ConCelfus in fjs que ad AnatOmen pertinent, fatpe lapfus jfiM Cor* Celfide arteria* afprai forma
locus
$76.9

Cor . Celfi' de incerto brachialis oflu

numro fententia
i^1*

Cor. Celfide inferiori maxilla locus

44. H Cor. Celfi de pedoris oflfe lunatofen
tentia
.

93-7

Cor . Celfi locus de primis colli uerte

hiii
b.yjiwv'd
,

67.29
281.23

*cerito apud Arabes uertaru qui

dam copia
LiqixXHiiepodhcuOfJ
290.13

Ltyxt&Mc. tunica

9.5.20. de 10.1 649.9

quartus finus. 303,8 qug primo et , fecundo finu enafeanturpropacunes. 308.48. qua tertio, ead. 54,. quarto. 3 09.8. proceflus quarto finU,cerebri petens utrkulos.ead. 36. Omnium delineatio 305.45 xproportione 57'li cerebrum > neruoruni principium r cerebri membrana tenuis quatre M bran cerebri. 316 39 cerebrum quo pado mole in anima cerebri pituit, ad palatum per quos meatus eat. 641. 42. SC in narium libus uariet 624.9 amplitudinem. ibid. P 44 cerebrum rationis fedes,quale domi cerebri pituitam per olfdus organa cilium natura frtitum 26,i nonexpurgari 641.46 cerebrum fnfus ac motus arbitrarfj principium,et rationis fedes. 599.13 cerebri plexus fecdas referentis tra ditia 643,3 cerebri arteria. quatre Arteria cere cerebri plexuum, reticularis SCfecun bri. darum plexibus fimilis,defcriptio. cerebri corpus callofum. quatre Cal 642.13. delineatio ubi fpeanda lofum corpus, ead. 16 cerebri corpus teftudinatum camra cerebri reuolutiones inteftinor an^ tum'ue,eiuscf3 deferiptio 636.37. fradibus eleganter ab Erafiftrato ufus.637.34. delineatio unde pecollata: 630.25 tenda ft. 636.41. adminiftratio. cerebri fubftantia ab oflum medul 652 4* la quo pado diffrt 531.5 cerebri delineatio unde fit petenda. 6iS 4 cerebri teftium acnatium deferiptio 633.18, delineatio unde petenda. cerebridura mebrana. qugre Mem ibid-2i. adminiftratio 653.37 brana dura cerebri. 39*45 cerebri deferiptio totius. 628-45* nu * cerebri torcular merus ibid.45. magnitudo fH for cerebri uenat.quere Vene cerebri. ma. 619. 51. anfradus,cYeorund cerebri uentriculi, quatre Ventriculi cerebri, ufus. 63 0.3 4. partes, dextra ac fini ftra.ibid.15. cur fie fedum. ibidem cerebri uentriculorum anterioru du dus. 323.7. delineatio ead. a 54. de quibus fedibus continuede Cerebri utriculis cfutatarecentur. 629. 6. durities. 63 1. 37. cotiumopinio 623.19 lor.631.42. fubftantia.ibid.43. quo pado ab oflum medulla diffe * in Cerebri utriculis prioribuscon ftituti plexus fabrica. 31039. deli rat. 53 1.51. nutritioni quo pado neatio 306.40 profpedum. 632.9 cerebro dorfalem medullam refponcerebri,eiusq? parti omnium admi dere natura 53.17.56* niftratio *5.47 cerebri excrementorum in os defeen cerebrum nullis mufculis indiguiife dentium receptaculum an garga88 ?* reon 58037 cerebru "n oculorum gratia in capite locari, cY dein cerebri nomine reiicerebri fabrica in brutis ab homine quosfenfus 18.21.8c" 19.5 nondifferens 624.4 Ceruix 10.12.16 cerebri figura 19 . 1 6 . 19 cerebri galea 16620 ceruicis flexioni prefedi mufculi.278. 56* orumq} adminiftratio. 295.47 cerebri glandis deferiptio. 637.42 cerebri infundibulum, glandula, SC ceruicis motus, alius peculiaris,alius dOrib communis 295. 34 pituitam excipientes dudus reliqui, deferiptio omnium.640.1. de ceruicis motorurr mufcutorUm de feriptio. quatre Dorfum mouentiu lineatio unde petenda . ibid. 4 mufcuiorUm,4.prit ia paria* ufus, cerebri partium ac fundionum brefub Vfu eorundem* adminiftrauisenumeratio 622.21 tio.fub ijfdem. ratio.297.ii.8C 277. cerebri os cuiufmodi Galeno tradi:

turri

32.4*

(agUk ^8*8 cerebelli delineatio uiide ft petenda

623.

cerebri lieruorUm quinq* furculi tem

42

porali mufeulo oblati 33.29* cerebri neruorum parium aliquotexamen 604.3

49. de 27s $6 ceruicis mtuu differentia* qi.276.9 ceruicis nomina ^7 34 ceruicis uertebram primam fecund
nedentis ligamenti defcriptio.28o.
30.

cerebelli deferip tio totius . 628 . 45. ftusac magnitude 629.14. fot1
ma* ibid. 45. implexuum ratio cY fpecies i 631 . 1 . dUricies . ibid . 36
B

cerebri neruorum hiftoriani quatre in Neruis cerebri, * cerebri membrane; uenarim modo

color de fubftantia. 631.41. quo pado continuu fit cerebro. 629.15* adminiftratio 653-27 cerebelli procelTu uermiformi de, feriptio 639.1 delineatio ubi fpedanda 618.55
.

adminiftratio,ad*42* m*" neatio 279.uItimo ceruicis uertebrat.uide Vertebrat. caua 37^i ceruicis uertebrat cuiufmodi. $9^* quot numro ^z* cerebri membrana; dur finus qua les fint. 307.41. cauitates, finuuni CruiciS uertebrarum delineatio. 60 quatuor quales. 308. 28. ufusfiftu- ceruicis uertebrarum primat ac fecun dat ad caput annexio , ligamento' um. ^oT1.^. priini fcundi fi rumen deferiptio. 280.6* admit1' nus conftruclio. 3 07.55. tertiuscY ^ r ftratio.
.

INDEX*

ftratio.ibid* 35. delineatio. 279.47

ceruicis uertebris adnafcs ligamen-

de Coccygis

cY 84-43

ab Ariftoteeprditum
316

59* -s*

ofls in partutitibus maxi cor neruorum principium non efl.

131.**

tum quoddam 301.44.49 ceruicesin oflbus quipotifs.dicantur

10,20

mummomentum

48

ceruini cordis os medicorumimpo166.4 fturaexcogitatum 94*23 cogitatiriisoff 275.^2 \xXkaI</Ih ofla s48*3*8C 168 ,52. * wM dicla uena iihix cur didus Gratds uentriculus. charnel 38554
,

coccygis ofls nomina 167. 40.1'nde coccygis ofls quot ofl 162.39 (mdiux 166. 26

^A

J89 3f II, chirurgia inftrumentorum delinea coitus prurits ac deledation is caufg

tio
ypowi Gratci

329.20

expenfat

ji6.9*mde
167.9

640.38 colatorijos
90,22. de 166. 18

yovtyoi
*Jt0*?'V
ypfQ<l<flHS

294.j,c"54i.56

Uhoy colon excrementruni uelut

7- *3

prom53*1

dida membrana

628 . 6

ptuarium
colicellula

Xofo&M oculi tunica 648,17 *XPfo4flHS plexus*3o9. 31.de 310, 41. cY

6-43.
3

362.25

coliinhominibuscY canibus diferirtn ;oi.i6

cot inteftini redo difterehtia.501, 16

c h r 1 s t 1 lateris aperti aqua my ferijsplena 585.28 coli inteftini circa tenuia fitus. 3tf1.11. 8c* 362.16 cYfoi.14 CHR1STOPHORV S PFLVEcoli inteftini uentriculi fundo expor GEL SALISPVRGENSIS redi,etc. figura 3*8. 19.8c 357 19. 45 500.5* cibo acpotui in corpore, conoquen coli principium ubi 5oz*57 dis famulantia organa,earumcBra coli fitus ratio coli tunic aefibra: cuiufmodi.501.20. tio 385.5 inde. uena cY arteria* ead. 40. cibumptumcB uentriculo deferennerui 5 tis uiat nomina 388.6 UtKooy capita non rede \m$vcr&s cY ciceri aflmilatum oflculum,ac mira ltov<Avtos Galeno dici 9.48 eiusuis 126.37.inde Ciceroni parum rede mefenterium> colo mefenterij uiceefl inferiorem omenti membranam 496.24 mdium inteftinum didum 504.6 collum 10.11.8C167.3; cilia 150.26 (tiy cur pro gargareone 580. 17 collum afpera arteria; gratia datum homini 63.6 circunuerfionis motus 13,27 collum homini pumon" gratia da Cu^ffOndlns ^xsxJths 524. 4* 37
-

cor qUatuor Uaforum ad conterminas fdes corinexu fuftineri. 94.11 cordis,ipfuscj3 partium fundio,et ufus, ipfartimejj coftrUdionis ratio* 5941% inde cordis, ipfcp fubminiftrritium par tium fimeuonis en Unieratio. 569 36 inde cordis pulmoeliberi, 8C dextri eiuf dem uentriculi adaperti delineatio* 565.566, item firtiftriueritricuii. 567 cordis ab ipfius inUolUcris prorfus It beri delineatio 565} cordis adps 78;; 17.8c" 588 24 cordis auris dextra 563. finiftra 564 cordis auricula dextreufus, de ipfius coftrUdionis ratio. 597-3> item utrt
ufq?.ead.i8. finiftra; 59s, 42 cordis auricular delineti,ubi qu rnda 593.7 cordis aUricuiarUm fttis. 593. 12. dextrg fitus de forma.ead.i8 . fubfttia . 42. nexus.47. itemfiriiftrat.ead.53 cordis bafis ratio 8C ufus 595-25 * cordis bafim cingens Una 278.56 cordis caro cuiufmodi. 566.43. de fi' brac.ead.49.itide.item carnis ufus* 58S.34-8cfibrarum.ead. 33 cordis caro cur in mucrone qum in bafi fpiflor fblidiorqj appareat.
587 * cordis carnis uCu 59826 cordis cartilaginee fue ofle fubftart tiac ufus. 596.15. eiufdem examen.
602 50

daualeos 166.57 colli uertebrg.56.43.et uide Ceruicis. dauicula; ad fummum humerum ne collo cartia uoeem non edere. 62.57 columella cur pro gargareone, 580.17 xus 103.8 16. 3 dauicula curuitas, eiufdemqj ufus, commiflura inftar unguium 102. 28. 43 comiflrra temporu fquamofg.27.44 dauicula; fubftantia,tubera,afperita commiflirarum ofla iungentium ty pus. 12.10.ac differentia; 13,1. inde tes,Iatuitates,foramina 103.12.inde communis dida uena 287,15 dauiculg tuberculi articulatio 99.45 168.31 dauicula; 167. 51.8Y 168.42 (coyxH$yX.d* 29.31.de 166,19 dauicularum pedoris ofl libra- byxojltoyxot tio 599.46 concupifeibilis anima fedes iecur* dauicularCt delineatio. 101. inde. ea50$ 0 & rundem numet us, 8c" ad pedoris (LovovtosMvPvKot 9,20.48.0110.1.36 121. 48 os articulatio* 104 * a* inde* ufus* Uovdlvhot digitorum qui kovdlvte: non rede Galeno dici artu ead, 53 um capita 9*47 daues ^7.51 Clwo&i/Ihs proceflus 66.33 clauiumofla 167.40 tiAfo io2. t. de 167.51 oma</l: glans^uatSt" Uwfyoy* 309*
;

3C525.

14

tum

62,49

cordis cum fuo inuoucro 8C pulmo ne delineatio 561.dC 562 cordis dextrum latus expreflum. ^63. item finiftrum 564 cordis dilatatio quid 58745 cordis figura. 585i.4i.fuperfcies.ead. 48.magnitudo 536.32 cordis format ratio 595- 29 cordis inuolucr cuiufmodi aquam contineat.534.47. de cur potiflmV
585

Lvhh9

lj8,24*cY 168.36
167.39

duniumofla
dypeus oris ftomach dypeus pedoris dypeus, pro omento

38.8C637 &*&</.? proceflus*

49
9s.44.8C 167*

167.4s 167,54

55. de

.*

494, 39 coarticulatio 12.10.8C13.i8 514 z " coccyx auis, cuculus 83*24 * cor arteriarum fons,fineauthorum controuerfia 298.44 coccyx,fuecoccygisos i.46,et cor CuiUs anima; fedes 594* P. 38 56. 5 6 uide Os coccygis cor humanum uero ofl carere. 93.54 vKkvyog appellatio 83. 23.de 85.27 coccygis canini deferiptio. 82 .9. eiuk corinfiti caloris fomes, de irafcibilis animt fdes 96.36 dem foramina 85.17 cor neruorum efl principium, cur coccygis humani defcriptio,8|a8.in#

cor 587*48 cor an lienis beneficio refrigeretur.

cordis inuoucru quibus uafs uiam pratbeat 533*4* cordis inuolucrum quibus uafs ac neruis implicetur 58439 cordis inuolucri delineatio ubi quav renda 583.28 cordis inuolucri examen 600.32 cordis inuolucri forma.583. 36. initi. ead.49.fitus.584 4,fubftantia. ead* 17. fuperficies cY nexus 2i cordis inuolucri ufus8Conftrudio nis ratio 534.43.8C 595.1 cordis mebrana; qua. 591.30. cY quot numero.ead. 3} cordis mucronis ratio de ufus. 595. 20 cordis neruulus.*88. 17. eiufd*ufus.
596
13

cordis Orificiorum meiribranula:,earumq} delineatio Ubi qUatrenda*

$9i

de Cordis

*i

INDEX*
e

Cordis rifcijs, Anatomicorum diuerfa placita 590. 34 Cordis os, fiue cartilaginea fubftan tia 93, 34, inde cordis ofls,fUe car tiaginofat fubft tia delineatio 567.20 cordis partes no atque omnes digne;* $95 . -.7 cordis partes omnes cui fundionf po tifimum famulentur $94-56 cordis per tranfuerfum difldi deli neatio 567 cordis pulfus in uiuo animali cxam.
583

fcflfi/^fofla

coftatquot

cofta; fpurigfuenothaCjcYlegitima;.

cordis fcutum itf7*44 cordis fitus.561.23. cY 525.57' eiufdem ratio 595-3 cordis fitus ac format delineatio ubi quatrenda 58534 cordis fubft'tig delineatio ubi quat renda 566.40 cordis fubftantia; peculiares ueng cY arterig.588.i3.eidemcp obnata tuni
ca.ead.
22

cordis fubftantig fecundu, ipfius uen triculos delineatio , 5*7-24 cordis fubftantia; ufus 595' 37 cordis uaf quot,cYqua 589-47 cordis uaforum cY orificioru eorund delineatio ubi querenda. 589-4 cordis uentriculus dexter cur fangui
neus didus
596.20

cordis utriculus fnifter cur fpirituo fus fiue a'reus appellatus 598 .5 Cordis uentriculi dextri, cY ipfius ori ficiorum membranarumqj exam
tfoi.50, itemfiniftri 602,35 Cordis dextri uentriculi ufus. 596. 20.

item finiftri, eiufdemcj3Coftrudio nis ratio 598.3 cordis uentriculorum delineatio ubi quatrenda 538. 3tf cordis uentriculorum numerus cY fi tus. 583. 45. dextri forma.ead- 48. cY fniftri.54,eorud,fuperficies.539.i

cornix

8.53

coronale os 166. 42 coronalis futura,st0#wae,i66. 27* cY 21.16. cY 23.4. cur dida 26.41 coronalis uenat ufus 595 A1 coronalium arteriarum ufus, 596. 6. earundum ortus w
Loovhs
o&VttA

cruris domeftic clina (S8^ crurum in hominibus de qudrupe167 50 dibusfimilitudo H5*.iride coftarum ad uertebras articulatio.91. per Crura tendentium uenarum 8Y 20, iufdarticulationis, dudusep arteriarum examen 657.4a earundem delineatio 87.1. inde cry ftallinus humor,fiue b^KtOktiHi coftarum afperum tuberculum. 91.4 646 25 coftarum Cartilagines 3.52,8c 5. 4 Lrs i$8.i6 coftarucartilagin eu pedoris ofl, LtIvis dents 167.17 abipfr oflbus liberatio.599.54 168.16 coftarum dudus 93 24 , s XJ 47.35 coftarum in coptngendo fccleto qua cubum rfres os.i48,4.fi1de.cYi6s> lis obfruanda ratio 161.16 53.eiufdem deferiptio. 144. 27. inde" coftarum longitudo,amplitudo, lac- cubiformeos I6S*5| uitas de afperitas noneadem om cubitus quid 09.i8.cY 110.44, nium 90.31. inde cubiti flexus ratio lu6.il coftaru numerus. $9.4$, uim SCmu- * cubiti motUs duo l6B~ lieribus idem ead . 50 cubiti nomina I03.j in Coftar oclo inferior inflmati- cubitioflum figura onean mittduseti fnguis. 602, 5 "'cubiti fedis internat mufculoru numerUs.22145. externg fdis.ead.51 coftarum ofleat fubftantiat delinea tio 87. 17 *in Cubiti fede externa ligamtori trfuerforum adminiftratio. 223.55 coftarum fubftantia de appendx cuiufmodi.7. 50.8C 90.15, inde.car- * cubito adiactibus mufculis obna-* ta membrana. 220.42. obfruanda tilagines. ead. finus. ead. 47 quomodo 222,31 coftis fingulis peculiaris tica. 571.39 coftas fuccingens tunica. uide,Tu- * cubitum brachiali nedentia Iiga nica coftas fuccingens. menta 221.2 coftas fuccingens tunica altera,uete- cubit fledenti" mufculoru delinea rib us dida qua; 295. 2 tio. primi.1s8.49. fcundi. 193.17*. Ll'fvhH 10,2.24 extendentium itidem primi. 20W &0TvA?cY}'Atr$difcrimen 10.44 50. fcundi 17545 bovhftflwy 10.24 * cubitum mouentes mufeuli in ca nibus , 219.29 [vM/ly h erba 539. 25 U[v\u</lma cur uteri acetabula dida. * cubitum mouentium mufculorum deferiptio. 216.50* fledentium pri 539 28 mus. 217.8. fcundus. ibid.3s.am coxa 168. 26 borum fundio.218.12, extenden coxatos i2i.55.cY168.2123 tium primus. 218.50. fecdus.219. coxendix 123 56 5. tertius. ead. 12. adminiftratio coxendicis acetabuli ad uteri aceta omnium 225* 4 bula collatio. 539*2 coxendicis os. 6.2. 8^127.17. 8Y128. cultelli parui pro fedione apti. 236. 20. earum delineatio 23^47 52. de 131.35 SC 168. 2i* 167.48 coxendicis ofls acutus procefl. 131. 18 cultralis cartiiago* coxendicis ofls appdix.131.25. eiuf cultri buxo , pro fedione parandi* 236.29. eorum delineatio 235 dem figura.5. * item Iigamenta ad cultroru uulgari ad fdion deferios femoris. quatre,Femorisos. ptio.236.27. delineatio 235.48 coxendids ofls robori quomodo ft cuniforme os. 21.35.8^2214.8(^23.15. profpedum 13- 35

166.33 162.40

b"U

Cf

coxendicis ofls fuperiori fede infcul ptus finus, 130, 22, eiufdem tubera.
ead.
43

40.8C 25. 20. 39* 8Y30.2.

CX36. 45

8C38.0 r . de 167- * cundformeos7nhvito^epoy.32,3'Ciuid.

appellatfone quid Galenus

65. 35 106.17

uoluerit intelligi

166.19 craflu inteftinu. uide Inteftinu craflT*

cdvioy

^Twgtj1 dents

Cretenfiu renudi mos,retrorfum cuneiformis ofls foramAnatomicisignoratumhadenus. 49-3i-Pe' flexo capite 63.3 culiare Sz'4l cribratumos 1675 ftudinatum. 2s . 24 cuneiformis ofls mdium ncutiqttf corporis humani mdium exadifl- cribri modo peruium os perforatum,cotra Galeni traditio167.13 mumquod 595-W criftatos , <i*35 nem ' corporis humani ofla quo artificio crocodilis no idem motus maxillar cuneiformis ofls finus f**6. ut reliquis animantibus 246. 14 parada ad infpedion. 155.23. inde GoTxepixt futura 166.35 cuniformis ofls futura. 28-33-44 ^ corruptelat homini connata neceffbus fedibus occurrac. 29. 4eiulde 166. 48 tas 384-33 biTKcpiiy oflk interuallum . .**'*' 168.34 ocry fiue KO^cSy ofla 165.48 Crus curforibusliencmeximi, roj^P* '' corticales future 166. 36 cruris arundo tnaior, cYminor, 163,

corpus cuiufmodi ad fedione adhiberi conueniat 548.10 corpus teftudinatum cameratum'ue 63 637-qugre it, Cerebri corpus te

hx
fcpfe/2sgtdidi mufeuli

167.23 141. IO
235-57

antraead.5.inde cuniforme osfpongia modo non efl peruium \ 32 if Cuneiformis ofls circumfffiptio. 28.

44

C29't

fuafusuulgo cuticulaquid
cuticula, uJb\<A$ttU

j^.s
223.14
232. 18

cuticula adminiftratio. 234.1. cY 543.

yo.SY 5-49.6. delineatio 231.30 cutis in homine, twfyvmk didaHe-

rophilo

231,43

cutis manus.quaere, Manus cutis quid fit 231.35 cutis adminiftratio. 234.1. 6Y 543. 30* cYj-49.6* delineatio 231.30 cutis differentia: a connexu. 231. 43 . neruoru copia, ibid . 48 . molhde.ibid.50. motu.ibid.j-6. pi lis* 232,4. foraminibus. ibid. 7 cutis de membrana in frote de pne, fcortocj3,nullo adipe fubftratacur. 521.42 inde cutishumana:craffties 161.5-4 cutis quac partes in homine mouean
tur
237.25-

t N D E X* dentium numerus. 45. 47. denomina. ead. inde dentiSnumerSaiiqnuariare 46.31 dentium pratfepiola 46. 17 dentium puerorum appendices 7.51 dentiS radicibus affxi neruuli. 45 . 30 dentium ufus 1.20 dentium utriufcg maxillat figura. 45 </.<$*, cutis dida 23 2. 14
290.47 t/lixepcctfovTi membrang,qua:.572.i3
dtrfcpsxyiAX

>

diarthrofis,
de 120.

(AicJdgaxrts 12.20. cY 13. 7*

24
167.17 521.20 63s;:42 168.17

ftxxsnigy dents t/lioUvfjici, cur teftes didi <Ai(/lv(iot didi in cerebro

ab oflum medulla quo pado diffrt. ibid. qua;fint illi cScere bro comunia,qug peculiaria. 339. 2. cur fitunica.339.zo. eut fit fada. 338.34. munida quo pado ?ofl> bus.338.51. mbraneis inuolucris. ead. 52 dorfalis medulla cum cerebro coalitus 653.44 dorfalis medulla: terminus ex ofle prodis facro,inter neruos no cen ftur 339.44. 8C350. 13 dorfalem medullam in fexto oflis facri ofl terminant 85.2 dorfum,eiuscj5 oflum deferiptio. 56.
23.
~

cutis fubftantia 231.38 cutis uenis, arterfjs, ac neruis pratdita,acfenfuscompos 232.21 cuti per uniuerfum fubdita membra

digiti, c*Wxti/A9* digiti,cur inatquales 125-, 15 digiti,curunguibus donati 140.42 digiti manus.quatre, JVIanus digit. digitorS articulationis forma. 1x4.21 digitorum dignitas. 124. 54. ufus ac
fitus. ead. eY 125.*. inde digitorum flexus, extrorfum mirabi
lis
124.36

41.

dC99.22

nacarnofa LvSitc

232.45

ti t. 6.8C 168, 13

digitorum forma in mulieribus pulcherrima,qualis 122,12 digitorum manus ofla,quot 162,43. pedis.ead.48 digitorS manus cutiinterng neruofa tenuitate fubnati mufeuli deferi

LvoiJi os 1.4t. de 148,4. de 168.53 xvttxhrH cYtvAtftcAs?,herba 539.26 cymbrefersos. 168-49. eiufd de lineatio. $-. de 6.5. de 142. 8C 143.14. ' eiufd finus. 147.28. cYfedes.ead*

cymbam refertis ofls per mdium difldi figura 2

uUO(fwTd(f (tv&S

ptio. 302. 26. adminiftratio. * 222.32 digitorum ofla 9,49.55 digitorum ofla non penitus medul
la: expertia
121.50

dorfum iliS ofls 129. 52. 8C 130.1 dorfi ligameta Ualida quaed,cY eorS ufus. 3 01 . 17. igamenta in fpinarum interuallis pofita 301.25 dorfi medulla: initiS. 631.24. color. 631.41. fubftantia. ibid. dorfi motuS differentia; 295.22 dorfi mufeuli, Galeno frigide de> feripti 295.45 dorfi nomina 16736 dorfi ofl multitudinis caufa 58.10* SCquotconftet oflbus ead. dorfi oflu non par magnitudo^neq? dorfalis uiata;quaamplitudo.58. 31 dorfi pars thoraci refpondens, pro> prios flexionis mufculos cur non

habet

298.4

I67.I9
166.20

D
IAxtvAm
I

68. 17

</&g<r Herophilo quid

fit
!

234.38

dearticulatio
8Ct3.

u.16.
7

t/lihZaMs didus mufeulus 2 64.45 dens proceflus 61.55.8C66. 31 dens fecundat uertebra; tuber, fiue proceflus 66.31 demis didi ofls ligamtu.280.2. de 44 dtis molaris facis utracp 33.8C 34.25 dentis proceflus cum prima uerte bra contextus 66.39 dtes,o<yoVr4,eoruc^ nomina. 167.16 dtes frigorepotiflmSuexari. 45.35 dents omnium oflum duriifimi. 2.
<

54. de 46.11 dents qumaxiUis infigantur. 46. 17 dents quot 162.38 dents radicibus inter feuariare.46*
20.

digitorum ofla perperm Galeno fo lidaconftituta 2.51 digitorum ofla quot. 120.35.cY cuiuf modi. 121.16.inde. C149.20 digitorum oflum appendices 89 digitorum oflum articulationis ra tio 12330 digitorum oflum magnitudo, dC for madecentiflma 12^.8.14. inde digitorS pedis ofla,eorumqp deferi ptio 142,6c" 143.24 digitorum pedis figura 5,dC 6.7 digitorum pedis ratio 149 . 3 digitor tertij ofls procefluli. 124.46 digitos fledentium mufeuli fcundi tendinum per primi tendinestran tio.parisprimi.191. 11, fcSdi.iprv fitus 306.5 15. tertij. 2 05. 47. quarti.20p.3y. mti digitos mouentium mufeulus uigefi 19150. fxti. 205. 50. feptimi.209.40 mus tertius,ad brachiale referen- dorfum mouentium mufculorum
1

dorfi uertebrat. 167,37. earundem ap pendices 7.46 dorfi uertebrarum igamenta, iuxta Galeni placitum,eiusqrimprobatio .300.33 dorfi uertebrarum ligameta, v<%> c^o>/ t/ldxPn <ruhJb<.<r\j,K dida 301. 10 dorfi uertebrarum ligamenti fpecies canibus propria 301.40 dorfi uertebras nedentium ligamen torum defcriptio.300.23. admini> ftratio 302.5 dorfum fledi annrfum, fuifl corn modius 59.40 dorfum homini qutaifduftria Na tura creauerit 57.51. inde dorfum moutiS mufcuorS delmea

inde

dents fnfu pratditi 3.20.CY45.26 dents foli omniS oflum nudi 3 . 26 dentif cg teris oflb .differtia . 45. 42 dentiumalueoli 44.41.cY45.10 dentium appendices 46.f6.inde dentium cauitas 46. 51 dentiS dolori,remediu optimu.46.39 dentium excefus pratfecdi,aut exu

rendimos 45.33 dentium frequentiaargui uita; lon gitudinem 46,49

dus 312.11* cY 3 13. 3 deferiptio 295.it digitos manus mouentes mufeuli. dorfum mouentiS mufcuorS iuxta quatre, Manus digitos,cYc. fngulorS pariS ordine adminiftra digitos pedis moutes mufculi.qugtio.299. parium 4 priorum.ead. re,Pedis digit.mouent. 48. quatuor poftremorS,nempe digitos quincp omnino fingi oporquinti.299.38. triSfequtiS. 300a tuifl.124.50. nonplures, 125.14 dorfum mouentiS mufcuorS, iuxta digitos fingulos tribus oflbus effor 8 ipforS paria figillatim expoftus mari,merit6 121.47 ufus.296. paris primi.ead.13. f diploa 20.15 cundi de tertij parium ufus.296.4s.. </latPiKx</l<x}Lrvtey inteftinum. 499.2 quarti. 297, s. quinti. 293,1. fexti. dorfalis medulla , quot neruos cdat ibid.40. feptimi. 209.2. odaui. ibid. ,0 39' 37 dorfalis medulla; delineatio 331 Dorfum mouentium mufculorum dorfalis medulla.eius deferiptio, 338 par primm, Galeno parS apte in

Ll

plures

INDEX*
pures diuifum. 296. 4. ufus non red aflgnatus . ead. 18 dorfum mouentiS mufculoru par 5.
Galeno no red deferiptu. 297. 16 dorfum mouentiS mufculorum pa

Ww^*Vi

dids mufeulus

102.3;,

99. 43. 8^ de 164.4e

ria duo. 7. de s * Galeno incognita

298.11

dorfum mouentium mufculoru pa

ria s. acprimum.295.48. fecundu* 296.20. tertiu.ead.39. quartu.ead* S2. par quintum. 297.13. fextum* 498.10. feptimS.ead.44* odau,
299.

Erafiftrati opinid arterijs fangui ne deftitutis 526.4 Erafmi Roterod. de talorS lufu dialogusparumanatomicus 107.18 Erafmi de talo lapfus 140.19 $vo4$ inuolucrum 522.19
exceflus 8.13* exortus, cur duodnum inteftinum

femoris off comparatum auditus o? gani oflculum ^tlz * femoris os ofl coxendicis alligantium ligamtoru deferiptio. 252.31*

adminiftratio

276.21

duales dents 167.18 dulcis morfus,feu bolus,quid 359,55

appellatum 390.36 exortus uena caua, qui 593.20 expiratioalia naturalis, alia uiolta, de qua; 292.52 expiratio, quibus mufculis perficiatur

femoris ofls deferiptio cY figura i53.t inde. cYi34.E femoris proceflus 8.23 femoris proceflus,feu rotatores,duo 34 52 femoris fecundum ipfius longitudi nem forma 135.24 femori ad tibia articuldo fedes 138.

femoriarticuldoparatum
acetabulum

(34
130.53
168.25;

duodnum inteftinum 362.1 duodnum cur in nullos ahfradus ducatur 502,52 duodnum inteftinum cur exortus
490.
36

xpirationis ufus expirationemNatura!,cur citra mu feuli ope fieri feribat Galenus , 293. 1 explantatio s.f

29255 570. s

feneftratumos fibrarum cordis

duodenUm non minus qum ieiunum,inane 499. 19 duodeni appellatio 498.57 duodeni inteftini dudus, cY ratio
49S.
5Z

F Aux
579*

167, 15. de

quid
46.13
579.2s

mufculoru ratio quatenus ead aut diuerf* 587. 41 fibraru in inteftinis ratio 503.26 fibrarS in uefica, uentriculo, de bilis ueficula ratio 518.13 fibrarS motibus naturalibus feruien
de

faucium glandula; triS

generum

duodeh tunica cuiufmodi 499-30 duodeni inteftini uena; SC arteria** 499.39. nerui. ead. 52 duodeno cur infertus bilis ueficua
meatus

faucium orgnorS exa

men

tiS fpecies,8Ccuiufc|3 fundio. 258.6 delineatio ibidem * fibrarum,quat motibus, tum naturalijtumarbitrariofunt pratfedat,

femen
297.

803.4g 1682s

fmur mouents mufeuli deferiptio

as

fmur mouentium mufculorum deli E neatio. primi.196.10, fecSdi.199.3. tertij. 202,10. quarti.202.13. quin Kepvo-is quid 492.53 ti,205i. fexti. 195-. 28. feptimi.i95, [eflos 494.39 elephntif aborantis 30. odaui.ut* noni. 193.36. delienmaior 512.19 cimf* 199.14 lephantiafi aboran* fmur mouentiS mufculorum de tium fuperficies cutis de color, cu feriptio. 238.20. primi. ead. 32* fcundi. ead . 43. tertij, quarti , iufmodi 511*54. emulgentes uena; delineatat, 370 qm'nti.239,2. munusomniS. 240* CY371. 18 31. fexti.240.49. feptimi,odaui* enarthrofis 12.22, cY 13, 43 241.4. omniS..i>4t. 22. nonijdeci mi. ibid. 40. decimo appenf; car enarthrofis qUando in fimplici arneat portiones 442.12 ticuo 13.55* enfiformis cartiiago 167.46 * fmur mouentiu mufculoru quintus,totius corporis molemaximus vrtyx 498-5
I

dura ofla dura mater, dura Cerebri membra na, qua*re,Membrana dura cereb.

?344 166.54

* fmur moutes mufeuli, quot conftituendi 242.24

u\_<tf>'{HS

232.18.cY 549-6

.;

239*

44

'ufrMvitis tunica, quae

CY524.

522.43*

IZ
93.20. de 167.43

epiglottalis cartiiago
imyhtotfis

154*47* de 155.1. de 258.29

cY yhmjis

iyhrflii modo
iyovxtis totyti/Atf
uwmoy

differunt, quo
261.33

vFi^AwTJiog delineatio
x

2*7*44
168.31
-168,31

fmur mouti mufculoru dec ad miniftratio expofita ordine. 242.36 fmur petites nerui. quatre, Nerui. femoris appendices. 7.55* eorund. delineatio y.8C6.i4 femoris fuperus capuc 9.8 femoris capita j-.cY 6.31 femoris inferiora capita, cur retrorfumproducantur 134*17
Femoris ceruices
10, 14

tvriepvcrt , lynepva-ty cUm ccTrepvffG,

167,53 7*18* inde

fubindeab
8.43

alijsconfundi

femoris dextri figura 5 femoris cY braehij os in quadrupedibus cY auibus Ariftteli ignoratum

15.5-2

uicpvcr&g quoque oflum capita Gale

no non femel dici 9*42.47 epiplex. 494*39 (495,8 wj\7rAo.HM,cui Gratcisdidus ramex
u\7fAoHs>itisc

femoris figura audatiflma,qug

40. inde

135.

differentia 257.32 fibrarum ufus 596.2 fibras tunicarum in uefica optme ca gnofci 518.14 fibula i.45.cY 138. 26.SC 168.39 fbula quid fura diffrt 138.30 fibula fecundu ipfius longitudinem triangula 140.33 fbulatad tibia; os nexus. 139,17, ub tibiatofldehifeat 24 fibula; cum talo articulatio H0-2 fibulat excarnis pars 140.28 fibula: figura; 136* deferiptio 137.6 *fibulam ad tibia; os colligantium ligamentorum deferiptio 253 30 flum3fdioni aptum 235.56 focile brach rj minus . 16s . 9 . maius. 12* de 32. inde feecunditatis pratfagium ex umbilid uaforum nodis 383.42 ftus, ipfiuscp inuolucroru examen m* 5 foetus inuolucru prfmum ac cxtimS, cuiufmodi. 541 ,16. cY quali fub* ftantia 33. inde foetus inuolucru fecun du, feu mediS cuiufmodi. 542.4. it tertiu. ead.44 fvt* inuolucri extimi nomina.541.f6 f inuolucraelegtius matrib* aflruari, qum abijci,cYc. 543. if* eadem ab reliquis animtibus rurfumdeuorari.ead* *9 f inuolucroru delineatio 383. w f in utero fitus. 382. cY 383* 32 . no qualisuulgtraditur 541.28 ftus urina; meatus. 357. n. 8Y356. de 518, 360, ipfius ratio. 542.25* quo modo inquirendus 558.1s ftus urina de recremehto uteri cer.

femoris luxatiqa parte crebrrima

131.1i

uicem irrigari ad faciliorem par-

495.31

fcTrtTiAoof, 'fc7rt'7i>\PjCYc

494*44
67,24

^-sfoepive

femorismotus femoris os

ii.if.QC 138.10
163.22 25,28

542*^ uitalem fpiritum dfrentes ar teriac W-w

tum

f0tum

ftum

inuoluens njembrna qutbufdam exiccata aflruari folita, eiuscjdiuerfa nomina 543.4 fttum inuolus membrana falfo no omnibus pueris communis habita 543.5. decpeo fugftitiones. ead. n foramen catCum. 34.39. cY 53.14 foramina auditus organi cauitatem ingredientia 34,39 foramina neruis emittendis parata 58.47/ inde foramina neruos in fcroofltranfmittenta 34.21 foraminula per caluaria amplitudi nem fparfm obuia 54.23 foraminS capitis fiue caluaria: deferi ptio> 47. 17. SC 49. inde foraminS in uertebris, neruos in la tera tranfmittentium natura 70.29 foraminum fpeculatio utiucundiflma, ita ab alijs hadenus prattermif
fa
53.19

N > X, Galenus quid fecerit,ne aliqu par tem ab alijs deferiptam prabterrjfle uideretur 32.52 Galenus fimiarS fedionis, qum ho minumftudiofior.42.55* Item in fimiarS fedione quam hominum peritior 8i.24.inde Galenum fimiat de hominis Anato men confunder 83.17 Galenum fimiarS potus anatomen qum hominis tradidifle 85.8 Galenus fimiarum fedione delufus
307.
1

appendices . ibidem . 54. & g . 5V quodep fohs adfint finus 2. fi Galeni de Arteria; magna; SY ueno fa; orifici] s lapfus 591.10 * Galeni locus de Arteria: ortu.299. 6

Galeno igrtoratum, Arteria foporalem non ferri per id foramen curii tertio acquarto neruoru pari.52.32" Galeni fnttia, de Arterijs plexum reticular conftituentibus 622. 46 Galeni fnttia de Aftragaii fini, no
ta ta
15.50

* Galenus fimiarum fedioni nirtliS

fifus, priorum Anaromcorum re das fententias fatpe euertit. 234*19.
cY * 246. 16* de 274. 25. de 299 , 50* cY 631. 24

* Galenus, duo Braehij igamenta,

tenorans
220.25

* Galeni fnttia de motu Brachialis in pronS SC fupinS, notata 215. 19

Galeni de Catco inteftino,fententia
5od*
JO

Galeni aliquot librorum interitus

* Galeni Anatomfafy annOttiones

219.
51

575-

$1

forficulat, aptat fecantibus. 237.7. delineatio 235 PRANCISCVS PINELLVS Genuenfis 90.5 frontis cutem mouentis mufeuli deli neatio,ubifpedanda 179.7 frotis mufeuli. quatre, Mufeuli fron tis * firtfs os. 41.33. CY23.12.8C30.1. eius cir cSfcriptio. ead. 13.cY36.40.se 166.42 Fued,fuhed 387.49 fundibulum cur pro gargareone
530. 19

* Galeni autoritas quanta fit

278.41

Galeni boum pne delufi fafSdehu manipenismateriadogma 529.8 GalenS humani pnis fabrica nunq fpedaf Sz7.4 Galeni crebri in Anatomicis traden
dis lapfus
5^91.3

Gakni de Adminiftrds fedionib, libri poftremabeofcrpti 63.42

Galeni demonftrationes Anatomicat magna parte falf
526.43

Galeno igtiota, no puca Capitis fer ramina fi.'fr Galenilocus de Capitis motu fuper uertebram fecund,notatus. 67.9* iufd alius de oflbus in motu fe inuyfcem abfcedentibus. ibid. 54 Galeni fnttia de Capitis motu pro prioquopiam, notata 176.1a Galeni de capitis motibus, notata fententia <?, ,26 Galeni locus de capitis motu in latus fuper prima uer tbra, improbatus
6^.7. de deinceps

furcula pedoris ofls 92.22 furcula: inferioris mdium 167 49 furcula; io2,2. de 167. 51, inferiores.

'

ead.

fuf ofla

Galeni de Demftratfone librorum tta 300.33 interitus quatenus doldus 526. 34 Galeni uana ratio, de Cerebelli fimGaleni de Oflbus Iibrum gra*cum plicitate 339.24 per inuidi quorundam latere ha Galeni fnttia de cerebelli duplicita denus , 42.43 te,improbata 631. 20 Galeni diligentia: plurimum debe- Galeni ratio de cerebri diuifionc,no

Galeni fuper Cartilagin inter uert bras dorfi repofita, notata fenten-

157.32

Galeni in Anatomicis fdatores no Galeni fententia de cerebri reuoluAla, ftum inuolus tati ^2.52 tionibus,notata 630.37 membrana quibufd Galeni interpretum lapfus 93. 2^. Galeni dogmata no pauca de Cere dida 543.4 de 140. lo bri uentriculis, notata , alia omifla. *GaIenus de Vfu par Galeni interpretum niendat Anato654 20 tium libros emendare mica: Vefalio fublata; 55. 39 Galenus de pratftantia Cerebri uen aggreius,non plen id pratftitit Galeni Ioca ab hominis deferiptione triculorum,uarius 636.26 219. 48 difcrepantia,no paucamifla 42.11 Galeni fnttia de fiiperficieutricU' Galenus nonpauca,in libris pratei- Galeni Ioca non pauca inter fedifllorum Cerebri tenui mebrana a rt pude Partis ufu, imaginatus eft dentia,autaIioqfalfa,omifla 282.5 da,eiuscj?improbatio 63540 tant5,in animalib.non uifa 635.47 Galeni loci quatuor emendati in li Galeni fnttia, Colon feu artuSca Galenus quibus animalibus Ana* bro AdminiftrationSprimo.309.24 pita v%pvcr&g cY oyvtog uoeari tomenferipferit. 233.21 docentis,improbat 9 47 Galenus hominem nunquam fecuit OU LE N I L O C <^ Galeni de Cordis ofle fnttia 93 .5-1 fiucdom uelexpofitd.3uelreprehtfa, ea iuxt z75* 3 Galeni de CoftarS ai ticulatione,feil Galenus in Ariftoteliniquior.591.1 rerumfriem dige&a:fioru tamen catalogwn tentia 9U& Galeni in Ariftotelm calumnia; ni- diligens Le&oraiund perle&s bifee libris Galeni de Coftarum cartilaginibus, misfbphifticat 540.55 locupUfabit. nabis enim ex mukis uix pauc*. fententia 90.27 faltem hece amtotare, propter Ga *Galenus ftudio in Ariftotelm fuiGaleni de CrurS in animalibus fleleni autoritatem, libuit. ipfius oblitus 267.14 xione,8Cc.dgma 145.2b Galenus in Euripide ridendo cp fpe Galeni fnttia, de Adipe inter cut *Galenifententiadecubitiflxionidandis oflbus occupatior 145.27 manus interna,8CtendiniIIi fubbus plane imaginaria5notat. zrgv Galenus medicinat parens 591. 15. natum, notata 303.25 14. in enumerandis mufculis h rarum Natura; miraculum. 63.17. Galeni de tribus Animt fpeciebus, rum autoribus uarietas.ead. 19 fummus Natura: admirator. 500. autpartibus inter f natura diuer- Galeni de digitorum forma fnttia, 39* om niS bonorS autor. 569.24. fis, fententia 594.35 123.23. cYarticuatione.cad. 30V Galenus non raroquatmaximfue Galeni notata fententia^ de ufu p- Galeni placitis, de Dorfi motibus, rant exponenda, tacitus pratterit. pendicum in oflbus.7.39. Item fententia contraria 76. 45 6S. 43 quod fois magnis oflbus adfinc Galenum fubind DOrfum, de fpi, i-1 2 nam

68.15

tata

652.13

EX*

nam in tibiam SC fmur mouentiS mufculorum deferiptione confun

dere
.

129.57

Galenus Dorfi motores mufculos quatuor poftremos ignoras* 298.11 Galenus in deferiptione Dorfi mu fculorum, notatus 295.45 Galeni deeffdiuo SC m ateriali ho minis principio, fententia 52 o* 42 Galeni de Femoris ad coxendicis os motu lapfus 134.16 Galeni de F inuolucrisdogma taquatenusuera 541.12 Galeni de fecundo ftus inolcro fententia 54231 Galeni fnttia, de foraminis fecundS neruorS cerebri par trfmittentis magnitudine,improbata. 50.25 Galeni iententia.de foraminibus cri brum referentibus,ac pituitam ce rebri expurgtibus,fiditia 64128 * Galeni notata fnttia de Glande inteftino ieiuno adnata. 26 4*47 Galeni de Glandulofa carne ad infe rius uentriculi orificium fententia
391. ^ z Galeni anatomica demoftratio, qua Glandofum corpus feminiparando non praeefle conficitur 516.47 Galeni de Humeri tuberculo interio

Galenus in deferibendis Brachium attoIleiitib.mufculis,uarius 265.21 Galeni fnttia, de mufeulo tanqua Brachium circumuertente notata
265.46,
CY270.
53

Galeni, de mufcujo quopi* taflqui Scapulam mouente, notata fenten tia 275.12 Galeni fnttia, in traddo Scapulae motorum fecundo mufculo,notata 275.48

Galeni, de mufeulo quopiam tancp Braehij motore* notata fententia

re de exteriore fententia

107.7. 16

Galeni deHumero poft fmur om nibus oflbus grandiore,fententia

105.

Galenum faf Humerum extenus gibbum, interius fimum, SCc. ftatuiffe i7;39 Galeno canS inteftina magis quam

Galeni fententia, demufcuofistem 263.49 & I4 porum lineamentis,notata. 250,40 Galeni* fuper mufeulo quopi Bra Galeni fnttia , de quarto Thoracis mufculo,notata 289.10 ehij motor, in hominibus autem no repert,notata fnttia 26.6.41 * Galeni fnttia, de mufculis Tibia mouentibus, nota ta 430.8 Galeni,de quarto Braehij motorum Galeni fuper primo Tibiam mouen mufculo,notata fententia 266.23 tiS mufculo,ndtata fnttia. 231.22* Galeno pratteritus mufeulus inter fuper fecundo. ibid.41. fuperterBraehij motores quintus 267. ut. tio.232,2. fup.quarto.ead.21. 8C 39. Galeni, d mufculorum Caput mo fuper quinto. 232. 47. de 233.24. dC uentium pari fecundo, notata fen 236. 57. fuper fexto,quem perfuntentia 277.20 dori tantS attigit. 234.46. fuper * Galeni fententia fida, de mufculis nono.235.43. fuper tendinibus,ti cubitum mouentibus 217.1 biat mu fulor um 236.7 Galeni Ioca de mufculis Digitos mo *Galeni fnttia, de mufeuli in uefi uentibus, notata. 35-33* de 306.4. ca; ceruiceufu,notata 22S.I2 de 14. item 37-i Galeni,fuper mufculorum qui Dor * Galeni Iocus,de mufeulo uola; m diat, 8Cc. fubnato notatus 222.50 fum mouent, pari primo, notata fententia 296.4. SC 18 Galeni fententia,de Neruo paris ter tij notata 325*45 Galeni, iri decribendo quintoDor Galeni fententia,de neruorum optifum mouentium mufculorum pa corum foraminibus 3-H-43 ri, notata fententia 297. 16 Galenus neruorum recurrentium Galeni, in deferibendo fexto Dor inuentorSCadmirator 329.19 fum mouentium mufcuorS pari, Galeni in neruorum traditione no notata fententia 298.12 tata fententia 35-3 * Galeni de mufeulo fmur moutiu Galeni explofa fententia, quod ner quart,eiusq5 ortu fnttia 239.26 uoru alfj fenfui, alij motui pratfint Galeni de mufculorum intercoftaliu
.

hominuminfpeda 5roo.39.8C 501.31 Galeni de Mamillarum fitu ratio

Galeni locus de Maflteribus mu
fculis notatus
.

545*

4<S

246.30-

SC

248-6

Galeni locus de Maxilla; fuperioris futuris explicatus. 29. 33. alius de eorund oflum coftitutione. 39. u Galeni Ioca aliquot de Maxilla; fupe rioris ofl numro, futuris, rfuta ta.42.1i. eedeinceps Galeni locus de Membranis proceffus uermiformes cotinentibus, no
tatus 416.14 Galenus an red tria Mefenteria nu meret,8Y cuiufmodi. 504*19 Galeni locus, Mufeulum inter igamentumac neruum poneritis efl mdium i2>4i Galeni opiniO de Mufculoru ortu, notata ^3**4 Galeni opinio de Mufculoru fibris,

cygis os ignorans 239.26 Galeni fnttia de ofls cuneiformis conftitutione ac ufu notata 32.13 Galeni fententia de fie cuneiformi notata 227.7 tariquam perforato inftar fpgiat, Galeni notata fnttia , qui Mufeu improbata. 51.31. de quod pituit li tendine careant 223 .27 illc non coletur. ibid. Galeni locus notatus de Mufculoru 237.37. h2^5 * Galeni fententia de primo Radiu Galeni fententia de oflbus digitorS tendinibus 222.51 tanquam folidis improbata 2.^1 mOuntiumufculoru,notata. 216.6 Galenus in deferibetidis abdominis Galenide tertio quodofle ni fum' Galeniin mufcuorS Scapulammo mufculiSjUarius 233-6 mi humeri cS dauicula nxu , fen uentium traditione, notata fenten Galeni locus, de mufeulo Brachium tentia ioo.2.ind tia 274. 10, 42* ac deinceps attollente,notatus 26442 Galeni
.

funcftione,notata fententia 290.21 Galeni locus, de mufculis Labra mo uentibus,notatus 242.29 Galeni fnttia, de mufeulo Manus internat regioni fubnato notata. 302. 44 Galeni, de quarto mufculorum parijOfl v propriorum, notata fen tentia 251,39 Galeni,de Palpebr moutibus mu feulis opinio 239,14 * Galenus in tradendis mufculis pedem digitoscj3 mouentibus, admo dumuarius 243.44 * Galeni fnttia,de mufculis primis Pedem mouentibus,notata,24535 de quarto mufeulo. 246. 16. de odauo.243.7, de mufculis Pedis di gitosmoutib,25o.i3. SC 2i.cY 251.38 Galeni fnttia, mufculis Pollicis de parui digiti abdudioni pratfedis, notata fentehti 38.3? Galenus ighorans trs mufculos, fecundS Pollicis os fledentes 309. 15 Galeni fententia de mufculis Pollici pratfedis,notata 312-3^ * Galeni, de mufeuli in Poplitelatitantis fundione,notata fententia

348.

Galeni locus de neruis e primo de Locis affedis notatus. 344. 57- eiuf* IoCu alter lib.3.deAdminiftfatio

nibusAnatom.

345-37

Galeni locus de Oculi tunica, decimo de Vfu partium 647.28 Galeni de omenti membrana colon dorfb colligante fnttia 496. 30.41! Galeni fententia de acutis Oflum proceflbus notata 9. Galeni fnttia de numro oflum, osfacrumconftituentium 339*49 Galeni Ioca de offS in ter f ftrudura, ueritate aliena, multis aliqua
enumrata
16. 57. cY deinceps

Galeni de odauo brachialis ofl,fen tenti 118.21 Galeni icusdeofl inter cerebrum ac cerebellum in canibus pofito,
explicatus
32-44

* GaIenus,libro de Vfupartiu,Coc

Calefti de ofl Maxillg inferioris tan quam gemino,notata fnttia. 4,4.8

Galenide Pedoris oflS fynarthrof fententia 91.^3 Galeni de Pedis cY manus oflum pa ri numro lapfus 149.22 Galeni de primo Pollicis ofl lapfus
*42. 44

Galeni de Sacro ofle cY coccyge,fententia notata si. 14, inde. CY32.18*

8c*85.
.

N D X* contraria de his docet. ead. 25 Galeni fnttia de tendinibus x vi 1 mufeuli digitos mouentium, no tata 310. 8,8C 13 Galeni opinio de tendlinibus pro ceflus uermiformes continentibus notata 639.48 * Galeni notata fententia, de Tibia; motuum diffrentes 230.46 Galeno quid Teftis caput appellatum
522.45

Galenus uertebras girigymo conn xas arbitratus,tria ofla,pro hac fn tentia ad articulatonem concurfu

ra,norinimaduertit

15.22

16

fio quatdam 286.41 *Galeni de uena caua utricuo fubftrata opinio 392.24 re,recenfere 32.51 * Galeni argumenta de uena; caua <aaleni de Pacella cartilagin lapfus ortu in Ariftotelm j non nimiS fir 141. 4 ma. 275. 13. d qua, quoqj pado* Galeni notata fnttia, de Pituit ce moxinfr* rebri per olfdus canales educen- * Galeni irrefutabilis demonftratio,
da
323.7.CY48

Galeni de Tibia; ofls finibus fenten ti X38.45 Galenum quatd Ofl ipfi non uifa, tanquam in humano eflnt corpo

* Galeno ignotaVenat axillaris diui

GalenS hominis Vifcera autofeitan ter,aut neutiquam fpedafl 53433 Galeno umbilicus non red corporismedium conftitutus 595. 13 Galeni de umbilico corporis medio fententia 389. 39 Galeno uaccinus capriiius'ue Vte-

de Cauat uenat ortu,cofutata.276.2

Galeni de Poftbrachialis oflbus fert tentia 120.8 Galenide acutouInatProceflust/As^ <A$ fententia 114. 6. inde Galeni fententia, de anteriori Proceflu primat ceruicis uertebrat,no-

Gaieni de uena; caua principio fen tentia explofa 529.56 Galeni de caua; uenat in omentum dudu error 496.45 * Galeni fententia, qua cauam uena ubi iecoris gibbo committiturefle tat , 64.47 ampliflm ftatuit,confutata 278.1. Galeni fententia, de Procefluim in SY275* 23 cerebro uermiformium ufu> nota> * Galenilocus, uena caua priufqu i 639.9 cor attfngat ramos in thoracis mem Galeni fententi,de PrOceflb us du branasdiftributis,notatus.2so.45. rt membrana; tanquam dupliceiufdem alius de uena: arterialis or tis, notata 6261 tu,riotatus.ead. 50 * Galeni fentd^ de quinto Pulmo Galeni de Coronalium uenarum or nis lobo cauam uenam fuftinente, tu fententia 596.10 notata 230.31 * Galeni de ortu uena: fine pari fn Galeni de quinto Pulmonis in ho tentia uaria 281.4 mine lobo error 581.55 Galenus cur de uena paricartetm Galeni de Quadrupedum genu aruarie fcripferit 23 1*53 ticulo lapfus 139.14 Galenide uenis Mefrtterij acinteGaleni de Renum fitu ratio minime ftinorum lapfus 504.48 approbanda 5 14- 53 * Galeni de Porta: uena, ut fangui Galeni de Reticulari in caluaria pie nem conficiente, fententia uari xu lapfus 524. s 267. 13 Galeni reticulars plexus nufquam Galeni de porta caua; ramis iecori inuentus, 642.19. fupercp eo locus fanguinem pratpartibus,opinio libro de Venarum fedione 29 508* 6 Galeni de Seminalium uenarum or *GaIenus in deferiptione ueriarS hu tu 8c dudu fententia 523.20 merariat 8C axillaris, partim urus, Galeni de Semins ex finiftro tefte partim falfus,8c* quo pado 286. 6 pr uritu, fententia expenfa 525. 13 * Galenus fimiarS uenas docens, ho Galeni placitum * omnia pratter car minS uenas non perfequit 262.28 nem SC pinguedinem,Semirte con Galeni de Ventriculi fitu fententia ftare,in humano corpore 541.2 389. 35 Galeni opinio, de Septi foramini Galeni fnttia, de nxU corporum bus, notata. 225.52* de 191. 16. de 43 thoracis VertebrarS,notata. 73.12* * Galeni de Simiaru ad homine difItem de foraminibus uertebrarum rentia,notata fententia 243 .47 neruos tranfniittentibus, 73. 52* * Galeni fnttia notata, de Sinibus Item de coftarum ad uertebras ar-* in membrana cerebri dura conftiticulatione. 74. 20. Item de tranftutis 307.30 uerfis fnfimarS thoracis uertebra Galeni de Stomachi cum arteria inrum proceflbus ibidem eeflu fententia 388.36.inde Galenus irt flgnatiorie aliquot in * Galeni fnttia, de Tendine lato, lumbis uertebrarum, uaritis. 79.9. qui plantt cuti fubnafcitur, nota Eiufdem fenteriti,lumbOrum uer ta 244.15 tebris proceffim affngtis ad imi * Galenus de tendinS in digitos ma tationem fimiarum accanum,imnus infertione, notatus* 213,10* probatal 78.39

fus,n5muliebris,defcriptus 534.33 Galeni de uteri cornibus ritata fen tentia 286.14 Galeni de uteri uenis in mamillas fefexnerantibus fententia 547.11 Galenum humanum uterum nuncjj fpedaff 532.43 Galeni ftudiofbs efl omnes mediciriat candidates debere 532.46 Galenoin humani corporis fabricae cogrtitione nimium a plerifque trt-

_bui

5-40.5

Galeno peculiaris mos 292 i Galeno quatd non obiruata 4.22 Galenum exueris aliorS Anatomi corum deferiptionibus fecifl falGallicUs morbus glandulis faucium palatocp, SC gargareoni prateipue
fas,

8525

infeftus yxftxiiy

530.7 497.9

gargareOn cur &ts Gratcis 579 . 39 gargareon uois pledrum 53 o. 36 gargareonis nomina. 580.13* eiufd fitus, forma, fubftatitiai ufus,8Cc* ead. 25. inde V gargareonis pratfedio 580.29. inde gargareoni infeftus Gallicus mor

bus S8oj gargareonem foli inter anfmtia ho* irni, cY quibufdam auibus obtig*ffe* * 580.2U gargareonem temere quibufdam excrementorum cerebri receptacu
yxsn

Iumefl,confidum 580*37 undedidus Gratcis uentriculus

389-30 138-3*

yxsowHiux

Tt\x<rvoi dents

gemelli didi,in cerebro 638.43 gemini cur teftes didi 521.20; GMiE F RI SU lauS 161. 46 gnerndi amor animtibus natura ingenitus 720.17 generationis noftre- principia. 384.10 Circa GeneratiOriis organa moueri fblitatquatftiones 520.38 generationis organora tiitilium delt neatf . . 374 generationis organis, utendi quoep appetitus natura adiedus 520.15 genertioni fubfruentiS partium bruis enumeratio 520.4 geriu articuli cartilagines 139. u * genu articuli ligameritorum deferi ptio. 253.3. adminiftratio. 25-<s.26 genu rotul, 168. 31* oculus. ead.33

167.17

genuitii dents* 46.35* .***

8^167.22
3

yyv'vs

t N D

&

ytmx dida in cerebro 6*38,47 difeendam non inutilit? cbquV yhvng 1351.de 163.29 gibber ... 9*49 5\i i gibberus, fitie gibbt ulnat procef- granatum ma!um,cartilago. 93. 19 homini breuifsimam obtigifl infe fus 111*15. de 168*14 riorem maxillam 43.47 de 167. 48 granatum malum tefticulor 168.29 hominem neceflari corruptioni oh gibboforum uertebrae 71 . 19 ginglymos 12.2a. C 14.33 grandinofim os noxi5,mortalem'ue efl.3S4. i. inde i4S.i3*cYi6s,54 ginglymon, quando natura forma ypxepm^g proceflus 31,40, cY 112, 5 * hominem pluribus oitbus cftare, motus gratia, etc. 1j.42.inde dei66. 56 nt 14-51 hominem producereimmortl ma * Guades dida; uena 270. 14 ytftKvpoiMg humeri orbita 106.24 teriatoccafione non licuifl. 519 54 270. 14 GISBERTI CARBONIS Lo- * guidetz dida: uenat gula appellatio quibufdam pro fto hominum 8c" canum Wy&gue? diuer uanienfismedicilaus 162.11 fi coloris 497*34 macho 383*8 yopepos 4*4 hominum fabrica: ratio 520, 5 GVLIELMVS MARTI' yotupot dents. 167.21 humani alimentiad plantarum nuNVS stella iureconful. gomphofis 12.42. 8C 15. 39 tritiuam uim differentia 493. 42 glans cerebri, pineae nucis fimilis,e531. I* 507.10 humerales mufeuli fx. 106.39 inde iusp deferiptio. 637*42* fitus quis* gulofis maius iecur datum humeraria uena. quatre, Vena hu 530,13 ibid.47. ufus, 638.5. delineatio gurgulioquid 19.10 meraria* unde petenda 637.45 guftatus fdes 650.20 humrus quid. 13.49 de 105. 1* de glandis cerebri pituitam excipitis, guftus inftrumentutn 153.18 167.53. fi&gs&i cY accumbentium ipfi arteriarum guttur 167.27 humrus fummus quid. 99. 23.5i.8C examen, feu adminiftratio 554.40 gmturisos 100.44. eius ufus, ead. 45. cY 102* H glandula: cerebri teftulaincumbenAemorrhoidum flu 52. de 167 55 tis adminiftratio. 653.9. eiufdem humeri a ppendix. 5.SY6. 23* 8C8.2; xus par ratio cS menhiftoria.640.45. delineatio unde ftruo fanguine 533.38 humeri articulus. 97<55> cura coftis fpedanda* 640. 9* canales ab ea remoueatur 102.52 * Hatmorrhoidum mo dudi 641.2 humeri caput 9,10 dus 267.14 glans pnis cuiufmodi 52s. 32 h umeri figura 8C deferiptio. 104.5 glandes inteftirtorum 49954 hatmorrhoidS fnguis uride proflucYio5.i.indc glandes,fue glandofum corpus meat 538-46' 107,52 fenterio cur Natura addiderit 505, hamuli pro fedione pardi. 236.32* humeri foramina h umeri in anteriori fede afperitas ad delineatio 235.49 7. inde quidparata 107 46 glandium in faucibus, triplex genus hanabub Arabibus uoeata uena humeri orbita yi^X'jyi&^H 10624 276. 53 579* *s h umeri ofls figura 2 . de 5. cY 6. 10 harmona i2**2-cYi6.9 glandularum laryngis ratio 578. 50 humeri partis fuperioris SC infrio glandularum in mamillis ratio di- harmoniarum coitus cuiufmodi 16, ns deferiptio. 105. 15. 43 . item meuerfa 543 -56 47 diarum partium 107.29 387* 5 * glandularum qua uaforum didu- Haibher humeri inferioribus proceflbus nu! 163.24 dibus fubduntur, deferiptio. 261* &? os ti appendices s.28 4. nomen. ead. 29. differentia; * Hedor ab Achille circum Troiam tradus quo pado 246.8 humeri tuberculS externum. 10646* nomine,coore, imagine, ead. 32 TjrcTix dida uena 27653 internum.ead.55 ufus. ead.7* de 43 humero excipiendo paratus finu glandularum ftomacho crebr adna hermaphroditorum fpecies,cur non 97. 4* etiam recenfeantur 592.26 tarumufus 389.18 167 '39 humerS poft fmur no efl omnium gandulis faucium infeftus Gallicus l}cy OS oflS grandiflmum , uti Galenus morbus 5807 Hippocratis locus de fecundo cerui cenfuit if'9 cis uertebrat nomine 66.31 glandulofa caro non procul ab infe humerum fcapuat nedentium Iigariori uentriculi orificio 3912 * Hippocratis fententia, dephlebo mentoru deferiptio, 171.17. admi tomiainpleuritidequa; 281.54 glandofum ome'nti corpus. 358. cY niftratio 272.3 Hippocratis fnttia de fepto tranf359'55de 497.27 humeri 167.5* uerf,notata 291. 43 glandofum corpus uaforum femen deferentiutn infertionem excipis Hippocratis de ftomachiinceflu fen humeror feapulis in feeleto coniut gendorum ratio 161.2g tentia 388.36 525. !8 * Hymen puellarum conftituentes glandulofum corpus uefica; ceruicis Hippocratis de fummo numro lo

|$W

67.14

initio adnatS. 373-57- & 37*

iuf

cus
loCUS

99 '14
33-3

uenulat

490,13

demufus 526.38 glandulofi corporis in ipfa uaforum diftributione pofiti delineatio 363
yT^ifJH
yKHVHt de

Hippocratis de temporalibus plagis

10.3.32

45. latera. 56, 6.inde wrvKn diferimen 10.44 hyoidis ofls quot oflcula 162.3s y\(wo*<Ais finus 66.6 540 2 glirium catcum inteftinum cuiufmo Hifpanf cuiufdam, cY unionum ab Adatorquid 5*5* eodeuoratorumhiftoria 390*48 di 500-34 ianitor, uentriculi orifi* homo quibus locis fimia differre gloflbcomi inftrumenti delineatio
329.
21

Hippocratis locus deuertebrarluxatione explicatus 58.23 Hippocrati qua; dicantur acetabula

hyoidis ofls figura. 55. 5* n mt*c'' fitus SC nomina. ead. 33. inde hyoidis ofls firmatiOjcY ufus 56.28 hyoidis ofls mdium oflculum, 55*

tho^ls, qualiter fpedanda adminiftranti 261.20 t Avilis quid. 253,29* \yhu7lls. ibii.

Galeno perfpedus 528 . 3 hominis primarium effediu princi

cium.390.27. de 39i'I6

piumuirilefmen , 520.3s hominis principia ipfum difpenfan tia,tria 8S.50 de 154. ^ 48 hominis uifeera ad ipfor fabricam ryhoTjis di u^yMifts noead 46i.ii

IACOBVS NIGER ^^^ Genuenfis 95 *Iecorariadicla uenaquat* 276.5;."

8Y277*
*

iecur an crapulaabfumatur $07.14 iecur

t
lcutattttroriperitonaifedi confie flium xum
507.51

x*
115.57 de 127. 14. se yo

iecur cuius anima facultatis fedes.

594
37

iiiumos.6.2* se 168.19
128

inteftini

cY quibus ma iusobtigerit y07.11 120 51 iecur humanum nullis fibris diui- ilium ofls appendix quibus mufcu fum m.} lis occupetur. 130.4. quibus inter iecur maxima ex parte coftis fuccinna eius amplitudo ead. 14 gimuniricp 505.49 ilium oflis dorfi lineat, ipfumcp occu iecur nulla pecuh'ari eguifl figura* pantes mufeuli 130.38 56 21 ili ofls pars retrorfum magis qum ecur nutritionis organorum prat facri ofls tranfuerfi proceflus expuu, cY fnguinis offcina. 505. 30. porreda ,20.42 CY503 SJ ilium ofls fedis figura 3^5; CY356.5 fecur quare fanguine nutriatur craf- * ilium ofla,cum ofl facro nedenti> fiori 508.39 umligamentorum deferiptio. 252. tecur fepto connedentium prcpu17. adminiftratio 256.19 . umligamentum 356. 8C357.5 ilium ofla cur in mulieribus amplio

iecur hominigrdius,
.

iIiSoisappendix.5* de 6.17. 8C129. 50.fpinajdorfum.ead, de 130. 1. de

Reum,cYC.n\ catci, coli , reclip imago U dudus -fgi.if, de 362,41. 8C365 inteftini crafl duclus ac fi tus. 500. 51 inteftini gracilis dudus. 498.33. e-? iufdem in tria diuifio. 493.47. for> ma,8 fubftantia 499 .2/. inde * inteftini redi anularis mufeuli de
lineatio
$$6

22534. CY225.23
s<i

inteftini recli mufculorum examen*

inteftina continus quidem efl cor^ pus , fed pluraiitatis numro , uarijscj nominibus diuerfas ob cau> fsdonari 49s.nl inteftina qu mefenterio refecanda, SC corpore auferenda. 553.4 inteftinorum uentriculo exortus*
498 29

iecoris eaui delineatio. 365. 4. de 570.2 iecoris conftrudionis ad teftes colla

tio

525.41

iecoris examen ' $03. 13 iecoris fibrarS ridicula quibufdam

inteftinorum craflbrum hiftoria. ilium ofls figura y 5 3. inde ilium ofls fedes facro ofl commifl inteftinorum craflbrum tunica:.
152. 1

ra

qualis

ll9tl6

effda nomina 506.51 iecoris fibrarum uentricuum appre54. ipfius figura 33. C 34. 25 hendentium figmentum unde na- indufium quibufdam didafcetSin tum 506.47 uoluens membrana 543.4 iecoris forma uaria 505,55 Vm* , 257.37 iecoris gibbat pofterioriscj3 fdis de iwf, didi mufeuli 267.44 lineatio. 369,1. cauat. 370. s de */**OS 166.45 37^30 de 373.4 infundibulum cerebri. quatre, Ce iecoris gibbus 357.4. de 356 rebri infundibulum. iecoris h umani forma canS de por- innominata cartiiago qua; 154. 5 r corumiecoribusuariare 506.42 infpiratio naturalis uiolenta 292.52 iecoris igamenta, ac ex illis prona- infpiratio quibus mufculis fit. 292 fcens tunica 507.42 iecoris munus fiue offcium. 385.13* in fpirationis ufus 570 . 7 ipftuscjftrudura; ratio 50s. 4 inftrumentorum AnatomicorS deiecoris fanguificatio qui conficiatur* fcriptio.236. delineatio 237 58 I4 inftrumentorum chirurgicorum de iecoris fedis figura 30-0 lineatio 529.io iecoris ftus,eiufdemqj ratio 505. intercoftalium mufculorum deferi. ,.

inciforij dents

45.49. CY167.17 iheudicomparatum ofliculum. 34.

$i

20

inteftinoru dudus Iongitudoquanta

498.9

intftrtorS format ratio. 503.13. item fubftantia:, cYtunicarum. ead. 17 fibrarum. 26. uenarum cY arteria
rum 35. neruorum 42

31.44. qualis in auibus de canibus.

inteftinorum fdis figura 360 intercoftalium mufculorum munus inteftinorum fitus examen. 550,45. iuxta Galeni mentem.290.21. iux eiufdem ratio 502.51. inde ta ueritatem ead. 28 inteftinorum fitusy forma, fubftan intercoftalium mjufculorum numetia 493.2J rus.289. 40. iuxta Arabes. 290.14 inteftinorum tenuium dudus deli internodia ll6.27. cYni.47 neatio 36t inanitione dirimendum 499.18 interpretum ofeitantia m.7 inteftinorum tunicam interiorem ait Ieiunum inteftinum cuiufmodi. interfeapilij uertebra; ^7.37 quando in atgris putrefcere,exte> . 499 3 interfepints membrana;. uide, rioreflua 503.19 ieiunum inteftinum cur cremorem Membrana*. intejtinorum tunica; 362 .41. inde 4 fuumocyustranfmittat 503.47 inteftinum catcum. uide, Catcum. inteftinorum tunica; qui examinant eiunum inteftiimm cYileumcurin inteftinS craflum in colon et reclum dat 5-53.21 uentris mediolta 502.54 diuidi yoi.IO inteftinrs nullas uenas propagari eiuni inteftini finis ubi conftituen- inteftinum duodnum 362. 1 caua, contra qum Galenus tradir. . dus 499.9 cY uide, Duodnum. 504 49 leiuni inteftini uenat de arteriat,499. inteftinum ieiunS. uide, Ieiunum inteftinisobnatus adeps 5-01.5? 39.1'tem nerui ead.49 inteftinum. Introdudorfj autor alius Galeno ilon inteftinum cuiufmodi* 499.7 inteftinum mdia an rede Cicro 17 15 ileum de ieiunum inteftinum cur in ne uerfum pro mefntero. 504.6 inuerecundum os 166. 43 * medio uentris fita 502.54 inteftinum ilon. uide,Ieon* inuolucrum cordis. Uide Cordis in ei inteftiniinitium ubi ftatudum . inteftinum princeps quod'nam. uolucrum* 499 10 501 15 IOACHIMVS ROELANTSmeHei inteftini nerui 499, 49 inteftinum redunijcY colon uide* dieu* 5-33,2 1*1 4 10 AN.

V9t 46 iecoris fitus examen. 551.14. cY 552.1 iecoris fubftantia. 507.16. uenarum iries.ead.is. arteria;. 35. fubftantia uafiscircumfuf. 33. nerui* 55.eorumcj omnium ratio. 508.41.inde eiunum ab ileo nihil minus qum

ptiQ.8c"adminiftratio.289.4o* externi.eadem.49* intern. 290.7

inteftinorum glandes 499.54 inteftinorum graciium uena; SC ar teria: 499-33. item nerui.ead, 49 inteftinorum hiftorig breuis enume ratio 492.13 inteftinorum in feortum defeenfus*. 49524 inde inteftinorum munus 355.1e inteftinorum m un us, ac dein eorum conftrudionis ratio 501 .57, inde inteftinorum nomine qua: compra* hendantur 49S6 inteftinorum pars caua qua: dicatur Anatomicis. 499.35.item qua: gibba
ead,

INDEX*.

OANNES CENTVRTOGenu.
' 124.39 IOANNES DRYNDERmedi
enfis
CUS

395.3

irafcibilis animt fdes cor iriSjOCuIf Circulus quis nos cur pr faucibus
*%oy

594. 19 240.37
579 . 20

128.56. cY 168.21

Italiac circumfcriptionem referens os .43*

tTVlf u.i

tugaleos.22.6.
de 32

CY23.20.

CY33.3.13,

14

iugalis ofls ufus 33. 21.32 iugaliaofl 1.37* de 167.2 iugularis uen. quatre, Vena iugul. iugulum pedoris ofls 92.22 iugula 102.2. CY167.51
i|v@- uertebra;
167. 3 s

Abra
.

in

labra mouentes mufu

li. quare,Buccas mo uentes mufeuli. labra mouentiS mu fculorum hiftoria. quatre,Mufculorum labra mouentium, labrOrUm fungofa fubfttia, 24540 Jacetiam uiris quibufd poft pubern exprimi 545.2s latfh's in mamillis generatio,eius|3 ra tio 546.4s lades anredepromefenterio uer-

fumGaza
ladiciniaqua
Axycns
AxywtoyOS

504.6
580.1
221.12

lambdoeides futura.
32.

i6S.9 21.19* CY23.5.

8Ci66.28.unde dida

26.42

Iigamentum, cuuha-^quid 215.3 ligameritum ceruicis uertebram pri fundiO 260.9 mam fecunda* anriedens, 230.30 laryngis mufcuorS delineatio. 256. deferiptio. ibid. adminiftratio. communiS j primi 8C fecundi.257. ead, 42. delineatio 279. 57 32. tertij,quarti.ead.34. quinti 8C igamentum, linguani faucibus allifexti.ead.38* propriorUm deline gans,qual 255.53 tio. 257. 43 . de deinceps Iigamentim fecundu Iineuatlongi. laryngis operculum i54.35.eiufderri tudinjofls uicem pratftans.255.17 binimufculi.260,16. defcriptio.i** * ligaments inter ulnam cYradium* 221. ,j bid* laryngis opercul , duorum mufculd Iigamentum ofls dentis didi 280* rum adminiftratio , qui commu,. &+* nibtis non habentur 261.5 Iigamentum totam pedis amplitudi nem fubiens. quatre Pedis ampL laryngis operculi mufculorum deli neatio 25743 ligamenti defcriptio,quo oftenditur caput fuper uertebram fcund ad laryngis operculi ufus 578*13 nteriora pofteriora ue non molaryngis radici adnatatgldes. 57654 ueri 28o.28 laryngis rima: ufus 577. 52 laryngis fubfttia cuiufmodi. 575. 55 ligamenti cY nerui, in mufculis con> ftituendis permixtio. 220. 14. ius laryngis fuperficies exterior de interiorqualis 575.11.inde delineatio 218.38 laryrigm fuccingens tunica 266.36 iigamtitf in mufculorum fabrica ne Iateralis morbi uena: fedio cuiufmo cefltas 219.50 dioptima 514.6 ligamenti fubftantia 215. 15 * in Laterali morbo quat uena fecan figamtaaliaunum duntxat ufum d 267.31 pratftant,alia plures:8c* quatqualem 217.1 latumos 167.39 laudeos.166.45.SC167.27 , (166.11 ligamta , caputhumeri fcapulatceruici annedentia. 268,22. eorSdeL a z A r v s Hebratus de Frigeis. fcriptio.271. 17. adminiftratio 271.3 Au,fiue plant teftibus comparatat 520.50 igamenta dorfi uertebrarum.quatrc * hwk, fed forcular cerebri 309.47 Dorfi uert, At7r.t/l)c/K ofla 166.48 igamenta yiuJmit, id eft tranfuerf feUnularia 215.65 t7nt/?s</? 7r^o<rLoA?t.H(ixrK ij<54 fa7rHpo<H<A&sfuturx 166.35 * igamenta femoris ofls .quatre Fe * lethargica arteria 196.45 morisofla li cur linguofum uifeus appelletur* liganienta fibula; ad ofla tibix, quat

numro 12. deferiptio ordine. 258. 46. fuhdio. 259.45. communium^ qui fex funt,defcriptio. 159.49.

fuafumuulgd

p^g

,z

lambdoidis future; additamta.28. 39

Ax(jt<Aoac/ii{ Os
55. 36.SC 167. 26

511

,42
S!

re Fibul.

lien cur rifus author uugodicatur.

514

!apidea,fiuelpidofofla.i.34.SC33*
7.33
cY 16648

lapidof caluaria; fdes larynx.uide Arteria afpera.

lien qualis in auibus cYcanib. 505.47 167.6 lien quid in uentricuum erudet, de
quomeatu
51336

igamenta genu a rticui. quatre Gt> nU art. ligamta in externa cubiti fde, qug-

reCubit.
igamenta laryngis 260.31 igamenta Manus.quere, Manus li
gament.

farynx,etiam^t/^dida

$79*17

lienis beneficio, ancorrefrigeretur

514.
55t-

larynx,afperat arteriat caput 153 . is laryngis cartilagines 3.40. SY52 laryngis cartilaginum coordinationis ratio 578.21 laryngis cartilaginum figura cYdefcriptio.i52.3.ind. de 153. pertot. lary ngf ppofita glartdulat 261 16 laryngis glandularum de pinguedinis ratio 578.46 laryngis yhurTH, qualiter fpedanda.
261

n
.

lienis eximertdi ratio, in Anatome

38

* igamenta mufculoru manusconftitutionemfubeuntia.221.21 (24 ligamta nerui nomine uocitata.3i5* igamenta vh^ovdl^dxAH cul/Ao-nx dida, qua; 301.10 igamenta, ofla colligantia. 215. 12. tendines in fuis finibus continentia.ibid.31* oflS finus fuccingen

lienis nutritio,eiufdemj3 ratio 385 . is lienis omti membrana adhuc tedi figura 357. cY 358. 2i lienis omn ex parte cofpicui figura, 369.12. inde. cY 370 lienis fitus 494. 16. de 511. 15. forma. ead. 32. fuperficies cY color. 51.

26

fubftantia

512.7. 14

laryngis igamenta 260.3 i laryngis Iingula fu rima, prateipu ' uoeisorgartum 144*47 lary rtgiSdUo mufeuli Galeno ignorati 260.19 laryngis mufculoru adminiftratio. 260. 4i. comuni5ordine.48.propriorum. 12. ordine 261.35 laryngis niufculorS deferiptio. 258 32 laryngis mufculorum xam.604.14 laryngis mufculorum alij proprij,alij communes, 25S.37.propriorum

lienis fitus exameti 551*14 lienis tunica,8C nexus eiufdem 512.53 lienis tunica qui obfruanda, fimul cum ipfius ad uentriculS nxucY

tia. 216. 17. oflum acetabula, augentia. ibid. 24* propugnaculi uicem pratftatia.ibid.29. quatinterftittj inftar funt. ibid. 43. mu feuli co nftitutionem ingredientia.

ibid.

52

fubftantia 554.2.1'nde ligamta pedis tranfuerf. quatre Pe lienis uaforum feries 512 . 6 dis igamenta. lienis uenat, arterie; SC rierui unde du iigamentrum, ab ufu fumptat diffe rentiat qUincp.215.12. prima.ibid* cantur 512.37 fecunda,ibid.3t. tertia. 216.29. lienis uertarurrt arteriarum cYneruo quarta.ibid.43. quinta. ibid. 52 rumfries 353. de 359.52 ligamentorS capitis ad ceruicis uer lienis ufus ac fundio 513.7 tebram primam cY fecund deferi lienem curforibus eximi,ftultperptio*

pto.2So, 6. adminifiratio,tbid,35. delineatio 279.47

ligamentorum cuc^ parti corporis peculiarium traditionem,fub ipfi us partis elementoreperies : uelut Thoracis, Capitis,tc. ligamentorum diffrentie-ali, ut ab ortu. 217. 29. partibus nedendis, ibid. 32. partibus quibus c0mmittuntur.ibid.3s. ifubftan tia. 16. 41* fitgj* ibid, 52 for ma. ibid* 54 ligamentorum maxillam inferiorem fuperiori nedentium adminiftra tio 250.33 * ligamentorum os facrum catteris annedentium adminiftratio* 243
29

I N D E X* k'nguam mouentium mufculorum . delineatio 252.40 ingul,u6cis organum 15452

Aascl.ofl
AojSw iecoris
33.33

etc. 54333

inde.cY544.6;

mamillarum fitus ratio 545*33 mamillas petentium uenarum feries

544.31.inde
SC

cYi66*48
506.40

546.30

lobi pulmonis quot 581.46" loculi, extimum ftus inuolucrum. 4* . . $6 longaon inteftinum 501.15 Louanium obfidione c H r 1STOPHORO PFLVEGELiberatum 19*47' luhach quid Arabes dicant 4.26 lumbareos 167.39. 8C 168.20 lumborum uertebrat, 167.32. eorSqj
motus
295.3s

mandibula 167.14 manforium mufeulum iugai ofle

initium ducere
manus quid Hippocrati
220.

33.32
116. 5. SC
4

manus fummaextrema'ue que. 116.2 manus collculorum fiue montium apud ch.romantas,fabrica 303. 44 manus cutis interna, cur debilis.303.
manus delineatio 115 * manus digitorS epedis ratio motUs prope par 248.57 manus digkorum motus 304.41 manus digitos fiedentiS tehdinum igamenta tranfuerfa,eor5cp ufus.
38
.

:'***

"...

lumborum uertebrat quomodo fora minibus i ceruicis uertebris Uarit * ligamentorum, os facrum iliurrtof 76 40 bus colliganti5,defcriptio. 252.17* lumborum uertebrarum delineatio. 77,uide,Vertebra: lumborum. adminiftratio 256. 19 lumbos mouentium mufcuorS traligamentorum fubftantiam ingredi ditiOtota. quatre, Dorfi mouen ens cartiiago 4.35 tium paria quatuor poftrema.fiue ligamentorum thoracis deferiptio

* manus digitos fledentium mufcu

lorum adminiftratio 223.13. primi} fcundi, tertij.ibid . odo fequentium.224.45. quinc^fquentium* ibid . decimifeptimi, odaui, ndni. 224. 9. reliquorum ad uigefimumtertium,ibid,26, fexuttimo

5.6-cYfeptimum. 294 45 ligamentorum tranfuerfbrum, addi Lutetiat itineris porta D . Iacobi ad eam qua: Martini dici tur, uaria gitos fleclentium mufculorum ten nomina 498.18 dinesufus 308.1 rum 224,38 igamtorS uifeidus humor, Y quid luxatones appendicSin pueris frequentiores qum articuIor5.27. 24 manus digitos mouentium mufcu pratftet 16 M lorum delineatio, primi.i87.13. fligamentorum ufis.16. 31.' inde Alarum cutis mufeulo cundi,i89*4. tertij. ibid. 13. odo, ligamentis comune, obtuf fntire caret 243.4a. quatuor digitorum primos articu218 14 malei forma, fcantialos fledentium. 193. 25-. maioris. ligamentis tranfuerfis adfcribenda: pta,237,p,eiafdem primm pollicis os ftedentiu, 183. membrana: 216,5 delineatio 2^5 24.minoris.i89.17. decimifeptimi Ligures, fcTrjW^.vf oi ueteribus didi. mallei in auditus organo delineatio. omnium. 195, 47. decimiodaui* 90 6 ibid. 50. deciminoni.19g.53, ui33. de 34, 24 limborum uaria fuitio 16.5 8.3a gefimi, 172.51. primi.i98.5-fecun lingua cur mufculis indigeat. 253.37 malleolus interor dicY tertij. 198. 47. pollicem maxf lingua,quid rarum in mufculis habe malleoli exterioris 8c"in*-erioris figu ra SC deferiptio* 136. SC 137. 57. dC me abducentis.172, 49.adducenti t* 254.1 i38.6.inde. CY139.50CY 140,17* 220.6. quatuor mufculoru digitos! lingua guftatorium organum cuius malleolo non diflmileoflcul5.35.i4 quatuor polici adducentiS. 199. ft beneficio 254.15 maleolS ab Anatomicis perperam manus digitos mouentium mufcu linguat fibrarum delineatio 253 .32 pro talo ufurpari, 140,17, de 16S.44 lorum deferiptio. 304.33, nUmerus lingua fibrarum officia 355. n 305. primus 305, 4, fundio.36. fe 168,41 lingua* uftmagnitudo 253.34 malleoli cundus.ibid.40. tertius305.25.fun lingug iigamentum. 254. io* oflis ui maltim granatum, pedoris ofls car<lio ambor 3 07. 1, de 308. 10 oclo tilago.93. 19. de 167.43* item tefticu cem pratftans 255.17 forum 168.29 fequtes, primis quatuor digitorS lingug motus, in de Partis ufu quali mamillaris capitis proceffus.22.25.8C oflbus pratfedi. 3 08.15* duofter tradetur Galeno 253 . ult. 23.30. se 31.27, de 36 44. de 1.67. t quentes,pollicis ofl primo pratfelingua; mufculoru cognitio cur diff <Ri. 308.31- qui fecundo, trs rurfus mamillat an ex deuorato muliere pi dits 253,45 aliJ4.ibid.47.fSdioc|3. 369.11. delo uexari Tp^icda-et poflnt, 544.20, lingua; muicuorum examen, 604,8 cimus feptimus. 309.52. decimusolingua; mufculorum nouem admi mamillat cur homini elatius , catteris dauus cYdecimus nonus.ibidem* animalibus demifluspofta. 545. niftratio, ordine 255.26 20. fundio6mnium.3ii.i.SC23* lingue; mufculorum nouem,euiden 4<$ tn'gefinius.ibid, 25. uigefimus pri mamillarum cumgenitalibus affnitium,defcripti ordine 254.2a mus, fecSdus. 311, 33. fundio tritas 546,25. cum utero.ead.. 46 lingua: rtou mufculoru natura ac fi ufq*.3i2. 19* uigeimUstertius. 311* mamillarum examen 557*la tus delineatus 253 42* Sex reliqui, quorum duo pol 546.16 linguat mufculorum fedio apud Ga mamillarum format ratio Iici.312. 3 1* reliqui quatuor, digitis mamillarum glandulofat fubftantia; lenuminterijt z$3- $i pratfedi.ead* 52 temperies 546-29 lingua; os 167.27 * manus digito^ mouentium mufeti mamillarum munus cYoffcium, iplingua; portio ante fdioneni cfpilorum infrtiones fimul colledat farumep coftrudionis ratio* 545. i. cua quibus conftetpartibus.254. s* mamillarum natura oculis fubieda 231 .2$ . CY255 3 manus digitorum lateribs ddita linguat reliqui corporis adminiftra 378. de 379 ind* fubftantia carnea cur 304.23 tio 255.42 mamillarum nerui unde ducantur. manus digitorum ofla cuiufmodi, et iinguam faucibus alligans Iigamen 545* . 4 quotfingulorum, 121, 4.7, eomndem tum quale 155.53 mamillarum fitus, forma, fubfttia* tendines,
-

'

INDEX*
fculorum delineatio. lateris ateri membrana cerebri tenu/s fotpfc us primi, 182. s fcundi. 132, 6, ter dida 613.6' manus digitorS regioni interna; fiiti).i22. 8. quarti, qui deorfum ma membrana; cerebri tenuis delinea perftrata fubftantia carnea.303.44. xillam trahit 185. 10 tio quibus locis petenda, 627.42 manus extremat ofla quot 149. 19 maxillam inferiorem mouentiS mu membranat tenuis in cerebro deferi * manus ligamentorum adminiftra fculorum deferiptio. 246. 14. admi ptio. 627,38. numerus. ibidem tio .', 224,45.8^223,56 niftratio 249.48 45. fitus, ead.51. fuperficies ex * manus ligamentorum deferiptio. m axilla fuperior quid 39 . 23 terior. 528- 2. fabrica; totius ratio 220, 1 . quat tendines continent a- maxilla fuperior curpluribus oflb* 8Cufus.ibidem 4 nulorummodo.ead,i2. qua ofla ijscpcauisacleuibusconftet. 39.1* mebrana dura cerebri cur fie dica* connedunt.ead.49. quatmufeu inde. 624 ,4 lorum conftitutionem fubeunt. maxilla: fuperioris ofla 22.1.5. de membrana: dure bafis,et eorum que 221 21 23 18 adfunt illi examen 654. 40 manus ofl'cula fefamina cuiufmodi maxillat fuperioris ofla priuatis no. membrana; dura; cerebri adminiftra 126 1 minibus carere 167.12 tio.651.30 tenuis.ibid . 46 manus peden,8Cpedus 168. 16 maxillat fuperioris oflum expreflo. membrana; durt cerebri delineatio manus fummat cutem interna qua3^31 SY38.12 quibus locis petenda 524. 16 lem parari decuit 3 02.54 maxilla; fuperioris oflum ftrudurat membrana: durt cerebri deferiptio* tnanui fummg adnata caro,quid pr ratio 39. 15. de eorundem enumera 624.14. fitus,numerus,magnituftet 304.30 tio.ead.25.inde SY42.7 do,forma.ibid.34. fuperficies inmanus uola; mdiat neruofatenuita maxilla: fuperioris tradatio perper terior. 626. 10. ufus cY conftrudio te fua fubnati mufeuli deferiptio. Galeno inftituta 42. 14. inde nis totius ratio. 625-^3. nexus ad cal 302.25. adminiftratio .*.22t. 32 maxilla: mufcuorS nomina. 245.25 uariam.625. uad tenuem membra manum petentes nerui* quatre maxillam deorfum trahtis mufeuli nam. 626.27. proceflus. 626, 40* Nerui. adminiftratio 250. 24 uafa. ibid. 37. foramina 626.40 per Manum tendentium uenarum maxillam deorfum trahentes mufeu membranat dura; cerebri finuS ad ac arteriarum examen 656.26, liquid peculiareobtineant. 249.12 miniftratio 653.21 * in Manu extrema mufeuli quot. maxillam mouentium mufculorum membranat caluariam foris fuccin221 39* . hiftoria. quatre, Mufcul. gentiscreatioSCufus 627.12 MARCI ANTONII CONTA maxillas connedentia igamenta. *membrana, mufculis in cubiti IonR E N Iaus 651. 1 gitudine,obnata. 220.42. obfr 2$ 334 .MARCVS ANTONIVS GE- maxillares dents 167.21 uanda quomodo 222.31 nva philofophiat profeflbrPa- meatus feetus urinam educens. * membrana, mufculis cubitum octaui)35 54 51s ' 36 cupantibusobduda. 220.42. ob Marini Anatomicorum librorum meatuum urinam renibus fnuefifruanda quomodo 222 . 32 iadura 58 0.2 cam deducentium hiftoria. 518.43. membrana oflbus obduda. 3.23.30 Marini lapfus de patellat cartilagin. eordem artificiofinfertio. 510.10 membrana ta^zt-^oy dida 29456 142. 5 *mediana dida uena 237.15 membrana pubis oflum* quatre. ma flteris mufeuli examen 603. 42 medianumpromefnterio 504.5 Pubis ofla. mafleterem iugaliofl principium mediaftinum uulgo quid 572. 14 * mebrana pubis ofls Foramen ocducere 33.32 medico de anime quoc facultatibus cupans,2522S, adminiftratio eius. f*<wT%tf didi mufeuli 246.25 aefedeconfiderandum 594.45 256 19 nxsa&M: proceflus 31.36. 8C167.1 medicorum de cordis ceruini ofl im *membranat pubis os comprehenHATTHAE VS TERMlNVsme poftura 94.23 dentis Anatome 243.25 dcus 159. 24 medicorum in Anatome ofeitantia membrane; cerebri. quere, Cerebri deMatricfs cellulis ftulta quorund cYignorantia 81. 1.36 membranat. perfuafio 531.10 * medicorum in diftinguenda fedi membranat interfepites quo pado *matricis dida uena 293.30 one uenarum pedis, imperitia. 293* inuicem diftent 572.25 maxilla inferior cur durior fada. 43. 24 membranarum imerfpientium no 52. cur unico fer ofl in homine. * medicorum in uenarum feientia mclatura,numerus> fitus, forma, 44 1 ignoratio 28S.2 etc. 572. 13 inde maxilla inferior homini breuiflma. medulla cur in fingulis uertebris im- membranarum interfepitium fub 43 48 ftantiam fubeuntia quat 573.6 Par 58-47 maxilla inferior fa mouetur in ho medulla dorfi. quatre Dorfi medul* membranarum interfpientium fu mine 246.14 medulla proprium oflum nutrimperficies de connexus.573 2o.ortus maxilla inferior ualidior fuperiore, tum 3>t 27. ufus eod de feabiei Gallicc minus obnoxia* medullaqua ofl parte reponatur. membranat orificiorum cordis unde 39 15 cim. 591.33* uide,Cordis,etc* * 3 maxillatinferioris ceruix 10. 15 m edullat dorfalis eadcum cerebro membranat, tranfuerfis ligamentis maxilla inferioris duo utrinejj pro natura 58.17.55 adfcriptae 216.5 ceflus, 44. ao. cartiiago peculiaris. medulla; dorfalis initiS quod ,322. 22 membranarum thoracis amplitudi ead.26 foramina 32. medullam continentium fnuum ap nem interfepientiu examen.599 57 naaxillat inferioris figura 5. cY 43 pendices non efl opercula 7.40 membranularum caua; uena: orifi maxillat infer. in poftef iori fede am- *it.vytKi) dida uena 276.53 cio pratfedarum ufus. 597.23. item plitudo , tenuitas , finus , afperita- membrana carnoia quat.232. 45. cur arterialis uenat.ead. 37 tes.44.45. inde fie dida, ibid.54. 8C3S6.4* SY521. membranularum uenalis arteria; cY maxilla; inferioris motus trs. 246,22 36. magnat arteria* ufus 598, 5* maxilla; inferioris mufeuli 604. 10 membrana: Carnofa; adminiftratio. membrum 7.14 maxillam inferiorem mouentiS mu234,1, delineatio .131.30 memoria* 03 166,45 mendofa
tendines,etc. 123. i4.ittde.

ui&jDi

gitorum ofla.

I N de x* fmendofaofla 166,54 mucronata pedoris cartiiago, eiuf. mufeuli in oredetefcentis admini> mendof: futura; 166.36 que ufus. 93.3. 17; SC 167.46. cY?^. ftratio.250.1^. eiufdem deferiptio menftrui fnguinis ad ladis gnera" 6 de3S6 tionemin gerentibus utrS ratio. muliebris Anatomes .ratio aciries mufeuli maflteris adminiftratio.^ 547-1 inde 557 9 250. 5. deferiptio eiufdem 245.42 anenltrui fnguinis temperamtum muliebris corporis trunci delineatio. mufeuli maxillam deorfum trahenac ratio 384.13.inde 877 CY378 tis,ac tribus illis fuperadditi, quarmenftrua purgationes undefluant muliebris pudendi prominua; cati defcriptd 249<5 mulieribus ^8,8 runculat.535.54. earumppratcifiO mufeuli membrana 220.37 deMenftruispurgationibus proble cuiufmodi eadem mufeuli neruof exilitate fua mdia: mata quorundam y4<j. % muliebris pudendi carucula; non in uoIatcY interna; digitorS cuti fubPPI 168.28 omnibus atquales 532. 1 nati delineatio 172 . 27 meriquid 388t9 muliebris utrus acetabulorum exmufeuli nomen unde. 224. 42. etc. Wrwm&oy,deiAt<rxtoy 504.5 pers 540.9 mufeuli ftrudurat depida ratio. 21s* mefenterium quas uenas aut arteri- mulieres etiam femen habere perin- mufeuli fubftantia pratcipua,caro* asadmittat, 504.34.46 de ut uiros,id|3 cuiufmodi, 537-52, 222 ?9 mefenteria quomodo Galeno nume de 546 41 mufeuli temporalis deferip tio. 247 rentur tria: 504.19 mulieres genibus innixas felicius 43* eiufdem adminiftratio* 249.43 mefenterij centri delineatio, 365, de , parre 1^5 mufeuii temporalis robur maximS, 366 ji muleres pratpingues cur ad concipi ex hiftoria 243.22* mefenterij delineatio 363.CY364 endum minus aptat, 495.5.16. de mufeulo temporalf quot neruorum mefenterij de omenti eximendi ratio *3 16 propagines offerantur 327.15 in Anatome 553.49 muierum Vefaliohadenus fedamufcul nullum os mouere nif eid mefenterij grandior arteria* 358.CY rumcatalogus. 538.52. cY 540.15 infrt, AnatomicorS ,#..307. s *? ,. 44 muierum pinguedine, feminalium mufeuli articulorum motores pri mefentern mebrana 8c" adeps. 505.1 uaforum friem latere. 376. 56 mi, fuperfciei proximi 226. 34 mefenterij muliebris delineatio. 377 muierum pubis ofla quid uirorS mufculi,carnis appellatione didi A* mefenterij natura qui per fdionem oflbus diffrant 131.42 ftoteli 232.23.30 indaganda 55*. 4? muierum teftes cuiufmodi. 535. 23 mufeuli fefwxsZbs didi. 285. ultimo mefenterij nomendatura 504.5 eorundeminuolucra 38 nullum fortiuntur mufeulum con mefenterij fitus. 504. n. fubftantia* muierum uafa fminariacuiufmotrarium 288u ead.i4.formacYortus is di 535.47 mufeuli etiam uinculoru loco* 16. 39 mefenterij fubftantia ratif 8c" ufus mulieru ueiica quatenus auirorum mufeuli duo laryngis operculi. 260* $4 / 33 diuerfa 519.24 16* HvrxUccpnoy 02, cYi68.i6 mulieribus parturitibus non reclu- mufeuli humera.es fx. 106. 39. inde metaphrenum 55.50 di pubis ofla 131.50 mufeuli in ore delitefctes,didi qui f7<?f iw uenr r'n 167. 37 mufeulus quid ft, fecundum alios 246 4o ft[x7d(rc$ 168,54 219.44* quid reuera fit 222.36 mufculiintercoftales* quatre, Inter*fcT5TOS 166,42 mufeulus </?.A<ps</&fdidus* 264.45 coftales mufeuli. ~ Michaelis Scot indodifs* dephyfio mufeulus Ww^/f 264.46 mufeuli inteftini redi* quatre,Integnomia fcriptum 5-3 1, 13 * mufeuli in manu latefeentem tenftiniredi* mola 168,31 dinemductis adminiftratio ,222* mufeuli itxosHTHa qui, 245. 33* tem molaris dentis utraque facis, 33, SC 32. deferiptio eius 302,27 porales, ibidem 37 34 25 mufeulus natura inter Iigamentum mufeuli non atauas portiones nerui molari demi fimile oflculum 3^, 13 cY neruum mdius 220.8 ac IigamenthecipiuntjSC quomo moares dents qui 46.4. de 16721 mufeulus neruofa exiIitate,uoIat me do 220.39 molarum exafperdarum ratio.46. s diat de digitorum cuti interng fub- mufeuli non omnes ab oflbus oris Mondin de uteri formatione error* natus.3o2.defcriptio eius.ead* 27, tur,contr qum Galenus. 223.24 531 .~ii 20 adminiftratio * 222.32 mufeuli, oppofitis mufculis deftitu* imonilis quodam Hifpano deuora mufeulus, qui fcapuam antrorfum 11 260,28 ti hiftoria 390*48 agit,controuerfus 2 63. 49 mufeuli os aperientes, qui 246-. 4I rnonoculum foramen 53.12 * mufeulus totius corporis mole ma mufeuli pnis, quere, Pnis mufe* IOAN. BPTISTA MONTA, ximus 239*44 mufeuli redi inteftini cuiufmodi*. N v s mdicus 307,31 mufeulus uefica ceruicis* quatre, *01 54 morcentes dents 157.20 Veficat ceruic. mufeuli j tendinum homine didi ab morfus Adamios 167,27 imufeuli caput, quid. 220: 21, delineaHippocrate \ 267.41 morfus dulds 359.55 tio,2i8.39* finiSjfeu tendo, 220,21, mufeuli tendinibus deftituti. 222.49 motus animali maxime proprius* delineatio, 21s, 44, uenter*2io. 21 mufeuli ueteribus carnis nomine ap ii 40 delineatio 218,41 pellati ,6.41 imotus circumuerfionis 13 . 27 mufeuli caput, tendine non femper mufeuli qualiter munus obeantfumotus feruato fenfu prit, 8C contra tenuius 221, 53 um 212.19 218.40 mufculorum adminiftrationis ordo 343 34 mUfculi uenter,defignatus motus arbitrarij fenfusqj principia mufeuli uenter,ubi reponendus pro duplex 264.1 cerebrum 599.13 prie 217.uk* mufculorumbrachiu,fcapulam,tho intUs articulorum non eadem ratio mufeuli femoris motorum quarti or racm,caput, dorfumc|mouentitt tus 84,16 13 3 examen 603.36.inde motus euidentes, 13.4.0b fcuri 9 mufeuli frontis cutem mouentis de- mufcuorS capita, non minus quant fcriptio,237,i9t adminiftratio.ibi * motus naturales alij fibris, alfj fine tendines fentiunt. 222, 5. cY Iatfa dem 4s illis perfciuntur 257,40 comwlftoniobnxifunt ibid. mufeu,

X*
339*44

mufculoru carni adipem intexi,conrum adminiftratio $99,32 tr qum alij affrmarunt 222.42 mufculorum tendines qualiter diffe mufculorum differentia; quatuorde rant 223.44 cim.223. fubftantia. ead, 5* ab mufculorum totius corporis maxiortu.ead.24. abinfertione,56. mus 131*35 parte quat mouetur.224.19* for- mufculorum trium, maffeteris, tem poralis , ac in ore delitefeentis mu ma*ead.2g. foraminibus.225.49. nus 248.50 magnitudine.226.4* colorea220.26 bidem.12, fitu. ibidem, 32* fi mufculis cur addita caro brarum gnre, ibid. 42. earumqj mufculis cur addita uene. cY arteriat. 220 3S compadione, 227. 17. mufculo mufculis nerui non omnibus in ca rum capitibus. ibid.34. uentripitis exortu inferuntur,SC quomo bus, ibid. 54. tendinibus. 228* do 221.30 23 . mutua mufculorum in offimufculis non omnibus neruus micio oppofitione, 229. is* munere. feerur, 8C quibus 221.4. 8Y 223.11 ibidem 25 mufculorum fabrica expofitio toti mufculis omnibus unum tantum fi brarum genus tribuens Galenus us. 219.47. eiufdem delineatio.
113

& 350.1*8
315.50

neruus nullus cordi commiflus pr

ter unum
3-7

neruus omnis fenfu tadus prf ditus

neruus omniu corporis craflflmus quo finu feratur 131 .16 * neruus pulfatilis apud Arabes qs,
259

44

neruus quibus cftet partibus.316.20 neruus qtiinti neruorum cerebri paris,etc,34, 13 .47 tnde neruulus iuxta quinti paris neruo rum cerebri radic, hadenus igno*
ratus.
50.6/

*8

227

7
222. 47
16

nerui appellatio. 16. 34. qum Iate pa teat.315.24. quibus organispropricompetat ead. 29 nerui cum ligamto in mufculorum
fabrica pcrmixtio.220.14, eius de lineatio 218.38 nerui, in mufculis conftituendis ne.,
cefltas

mufculorum fabrica; quid pratftetli gamentum.219.50. quid neruus*

mufculis,quado tendines annedan

tur
222

ibid.
mufculorum impreflones*
*7$iyxcpxt

mufculis quid nerui uere pratftent.

4
228.19

mufculorum laryngis hiftoria. que re, Laryngis mufc mufculorum Iinguat,hiftoria tota* quatre, Linguat mufc. mufculorum numerus Ctrouerfus. 229. 36. undepetendus. ut fibris.
229.41.. ab impreflibnibus.230.15

mufculis uenasadextimam tantum fuperficiem adnafci 595* 47 mufculofa temporum lineamenta.

250
39

capitibus.ibid.20. tendinibus ibid.44. mutuoconnexu.231

6. concurfu.ibid.

mufcorum fnftrumentonrm fabri ca? ratio ex auditus organi compagedefumpta 35.48 muficorum artifcum inftrumenta ad nature, imita tionem fabrefada.
578.11.

nerui coli, 8C redi inteftini nerui coniugatim enafeuntur. 3i8.it nerui cutem fubeuntesnon eandem fm per proponunt friem. 345. ta nerui idem cerebro pratfttquod ar teria magna cordi, cY uena epati*.
622
32

219.50 501 .50

24

n muftacem uoeare Latinos labri portionem quandam 244.32 muftelarum pnis offus 517. 50 mufti feruentis ad iecoris fanguifica tionem com par atio 508.18
t2uhxi,detx.vhH fct/AtTo* dents
168,31 167,21

mufculorum omnium ufuscommu nis 283.1 mufculorum ortus omnium iuxta Galenum,ab ofl 223.24 mufculorum ofls t/referentis deferi ptio 250.50 mufculorum ofls v parquartu, feapulat motibus nonfubferuit,contra Galenum 251,39 mufculorum ofls v referentis par quartum quid peculiare fibiuen-

nerui in papillas diitributi 344.1 nerui inteftinorum graciliS. 499.49 nerui no omnibus mufculis mifeentur,SC quibus 221.4. 8c" 223.11 nerui omenti 497*I$ nerui quid mufculis uere pratftent.
222 16

N
arium foramina,
8C54
39.7

7
37,10.25
19.8

nariumfptu. narium fitus

dicet 25130 nafialat. 151,27, earund cartilagines 3.49 mufculorum ofls v propriorum,paria quatuor. 251. 3. SC deinceps. no nafi alas mouentium mufcuorS de propriorum aflgnatio.ibid.56. ad lineatio, primi,fecundi,i79i3. 8c" miniftratio unde petenda 252. 37 1S2.16* tertij de quarti 182.15 344 46" mufculorum ofls v propriorum iux nafi cartilaginum deferiptio. 151.11. nerui in brachiu quibus partibus ducantur.344.43. eorundem im inde* ta quatuor paria adminiftratio* 252.12. eorundem fundio. 250. 57 nafi cartilaginum frudura uel foliplexus deferiptus. ead. 50. acdelineatus ead. 16 mufculorum ofla mouentium non us Gallici morbi nomine non ofci neruorum in brachium ac mana extanter expendenda 151.29 pauci tendinibus carent? contra tremam diftributorum expofn'o* qum Galenus 228.27 nafi mufculorum alas mouentiS de 344.43* primi.345.1. delineatio mufculorum pars neruea,carnea, liferiptio. 244.27* adminiftratio* 336. 5 fcundi. 344. 15, delineatio* utda,quat 226.29 24; 47 168.29 mufculorum quamque corporis par natis 336.8. tertij.346.i9.8C347'I7.(*c^ neatio.335.11* quarti.346.28.delitem mouentium hiftoriam,fub eu natium cerebri deferiptio 638.19 neatio.336 33* quinti.347.17, deli tu% partium earum elemento ini- naturat in neruis digerendis feopus. tiali reperies,uelut eorum qui fron neatio. 336 . 52. fxti. 348 . jo;dcli* 37 17 tis cutem , qui palpebras , oculos, nauiculare, fiue nauiforme os. 168. neatio 337/ * neruorum cerebri initium unde fit* buccas, labra,nafi alas, maxilla in49.ude,Cymbam referensos. 166.39 ferior, lingua , larynga, brachiu, nerualiaofla 322 2 166.31 neruorum cerebri iuxta feptempa' fcapul,caput, abdomen, teftes ui nerualis futura ria examen 654*8 riles,tum muliebrem uterum,tho- neruus inftrumentum fnfus. 13.24 neruorum cerebri paris primi deferi racem,dorfum,manus,pedes,etc. neruus non cftur, dorfalis medul ptio tota.324,ortus,eadi.coalitus. la terminus,ex ofl facro prodis * mufculorum quorundam C wafoi3,ingreffas

nerui, uaforum nomine jappellati. 317 * $y bu nerui uentricuIi,eorScj3ufus. 493.12. nerui uiforij perforati.3 '4 3 4* de no perforati ead. 3 6 neruorum per abdominis mufculos repentium adminiftratio 549*35 neruorum alios fenfui,alios motui falfopratfici 348.34 neruorum Anatomes ratio 552.7 neruorum brachium adeuntiumori go diligenter confideranda cur.

quo pao citra fdionem depre58-47 inde hendatur 348-21 neruis unde fpiritus animalis prebe325.1. anftperforatum,quatftio heruorUm qui in extremam manum atur 316.32 diftribuuntur expofirio. 348.13 neruos in mufculorum initia potius neruorum cerebri paris fcundi de- neruorum ortus cerebro. 315. 39. qum fines infri, AnatomicsSn afcrptio.325.22. quodocuIorSmu non dura eius membrana. 316.1s xioma 34l>44 fculisdiftribuitur ead.29 neccorde 315.49 VHstgquid 4Pp,3 neruorum cerebri paris tertij defcri- neruorum ortus uarie a prifeis con** vwo)$vJ)pv</Ih dida eruudtowc. 217* ptio.325.3s. radix duplex. ead.37: ftitutus 3^.39 46- cY 301.10 -/ tenuiorisortus ac diftributio* ead. neruorum facri ofls foramina. 84. vd\/foiiH7pxt m ufcui 29 . 14 42,craflorisitidem 326.5 21. fu^unde j 3I5-.3 neruorum paris quarti deferiptio* neruorum ex oft fcro profilientiNicolai de Gentiis de uteri forma326 3i um deferiptio, 349, 37* delinea tione error S31.ZQ neruorum cerebri paris quinti deferi tio 337, 17 nodus 0.4p pto. 326. 45, eiufdem meatus. 52. neruorum paria recfndi mos qua*"* 56.41. cY 167.31 46. cY 53. 10. item ad auditus orga lisueteribus 82,27 fw7 uertebrat 167.37 numferies 34*47 neruorum principium cor efl, un nouacularum ad fdionem deferi neruorum cerebri paris fexti deferi de iudicarit Ariftotees 59156 ptio. 236.7, delineatio* 235.46 ptio. 327.29. in thoracis amplitu neruorS propagiries temporali mu nutrimenti uehiculS cuiufmodi Hip dinem diftributio. 329.29. in nufeulo quotofferantur 327.15 pocratididum B So8,so tritionis organa fries. eadem. 47. neruorum recurrentium examen. nutritions inftrUmenta, triplicia recurrentium dexter, 318. 42. fi601 ,7 384 Sz nifter. eadem. ^3, curfintfadi. neruorum recurrentium feitia, Ga nutritionisneceftas 384.40 329. 13, amborum delineatio. 318* leni inuentum 329.19 nutritioni ex cibo potucp farnulan35 SY39 de Neruorum fedione liber Gale tium partium enumeratio. 33$. neruorum cerebri paris fptimi de ni , uix totius fragmentum eft* feriptio 330.34 325" 46 nutritioni fubferuientiu inftrumen neruorum cerebro prodeuntium neruorum fptum tranfuerfum in* torum necefltas ,0^. > _ . , . 5<>447 par catteris Anatomicis ignotum. gredientium defcriptio.3 41.35 de nutntuauis quatenus in plantis 8C 322.34. SC 337.11 lineatio 334.57 hominibus diffrt 493.35 neruorum cerebri paria quot. 322, 27 neruorum fepti tranfuerfi examen nutritionis organorum ehmeraneruorum e cerebro prodeuntium 600 24 ?? .< m 519-39 ortus delineatus. 318. eorun neruorum in uertebris foraminum vvtiQH quid 290.51.8C 532.1* eiuscK dem depida uniuerfa feries * 319 . ratio 70.29. inde in mulieribus differentia, ead. de par primm. 320* 18* fecundum. neruorum e uertebris Ceruicis prode 36. ss eadem. 23* tertium. eadem untium paria feptem.eorumcp'de24. quartum. 40* quinfcriptio.340.1* par primm. ibi tum , 41. fextum. eadem . 49. dem. fecundum. eadem, 30* BiXicux futur*. 25.43. C fptimum 321.42 tertium, quartum,quintum, 341. 2 * 166 30 neruorum decufatim fada diftribu fextum, feptim um 342. 15 occipttis fiue occipiti) tiofiditia 325.7 neruorum uertebris ceruicis pro os. 21. 33. cY 22,27.8c neruorum differentia;. 316,42, deuntium delineatio. 334* par 23. 13. de 30.1. eiufdem mollitie SCduritie. ibidem* 45. primm, eadem, 20. fecundum. circumfcriptio. ead. 40. C de eiufdem differentia: ratio . 317* eadem. 25. tertium.eadem.30. %66 4 5. ab originis forma, ibidem. quartum. eadem, 40. quin- occipitisos.ubicraflflmum. 30,47
frie, ibidem neruorum dorfali
,

i3. ingreffus in oculos. eadem. 20* in tunicam reti comparatamdilatatio. ead. 24. dudus delineatus,

X* neruorum per manum diftributio, neruis emittendfs parafa foramina*

N

tum. eadem, 54 fxtum.335 12. fptimum ead. 29 medulla pro neruorum thoracis uertebris pro deuntium omnium delineatio. deuntium deferiptio, iuxta paria duodecim.342. par primm, 332 , de 333 omnium ocauum. 45. eius deli neruorum dorfali medulla prode neatio, 335. 35. fecundum quod untium numerus. 339. 37; non omnium eft nonum par, 343- 15-, idem in omnibus animalibus. ea
346.
54

ab ipforum cauitate. 317.51

8Y53.

ss

dem

47

neruorum fmur, tibiam SY pedem adeuntium diftributio expofita. 35* primi.eadem.34. fe cundi.eadem 46* tertij .351 . 6. quarti. eadem. 15. Singulorum delineatio . 337. primi. ea
dem 27*
fcudi.act,|o
ter

tij, eadem.39. quarti, eadem, 44 neruorum in inteftim's ratio. 503

4L

neruoru e lumborum uertebris prO> deuntium deferiptio. 349.12. funt autem quinque paria. Delinea

tio

337.7

occipitis ofls capitula 3U1X occipitij ofls, qu prima; uertebrat articuIatur,defcriptio 64.1? oculusgenu l68t3i oculus fcapula l68tZ oculi angulum inferiorem occupantis caruncula; ufus 40*20 eius delineatio. 335.41* terti oculi humores* Criftallinus* 646* um, quartum , ac cattera paria uf 25. delineatio, 645. 54* Vitreus que ad thoracis duodecimum, uni 646.1. delineatio. 645.3. Aqueus* uerfrum autem ugefmum par* 649.21. delineatio. 644.6 343, 21, delineatio eorundem. 335. oculi mufculorum deferiptio. 240 46. 12* adminiftratio.24i.29, delinea neruorum tria paria inofle facro 8C tio 239.30 coccyge 32.25 oculi partium omnium bruis enu neruorum uefica ratio 518.30. meratio. 649, 42, earuntfemufus de Neruorum uiforiorum deeuflaibid. f4 tionehiftoriatauthoris. 324.46 oculi partium Omnium delineatio in NerUis digrendis feopus natu644. y rat triplex. 317.17. fenfus* ibidem. oculi fedes quot effbrmetur oflbus 21. motus. 27 triftantium digno39\ 37 tio 25 oculi tunicarum expofitfo . p^w-

Mm

(Aovg

X*
05 facrum. 56.55. uide, Sacrum osv os facrum, amplum , latum, -nrA*,

delineatio. 643 46 omenti defaiptio, 357.15.cY 356 quatreti compratur. 647. 15. deli neatio. 643. 50, uueat dida. 647.15 omenti diuerf nomina 494. 39 delineatio. 643. 52 quat cilijs feu pal omenti de mefenterij eximendi ratio pebrarum pilis refpondet. 648.41* in Anatome 553.49 deIineatio.643.ult. durat.548.52* omenti fabrieam fuis ufibus refpondelineatio. 644.1. adharenris,feu dere 497*45 omenti figura cY qUantits, 495. p lba. 649.34. delineatio. 644,6 CY353* de deferiptio. 359.3. inde cornea 649.9 oculorum colorera ex humorum fpi omenti glandofum corpus 497*27 omenti inferioris membrana; fedio ritUumue copia non uariare difficillima 510.6 648. Ji oculorum fabrica totaexpofta. 646* omti inteftinis obdudi fitus. 356 .17 12. eiufdem adminiftratio. 655.1* omentimembrana inferior qua par te mefenterij uice 496.26 delineatio 643. SC 644 omenti membranat deferiptio. 357 Oculorum gratia formatutn caput Y358.15 inde is* i Oculorum mufeuli. quatre Mufu* omenti membranat fuperiori exporredat uenarum de arteriarum pro li, cYc. pagines 357. 21.8e.356.de 352 oculr fees a cuneifbrmioie maxi ma pl#te conftitui 29.31 omenti ortus,ac dein nexus . 49545. cumcolo. 496.20 oculorum fitus 18.5 oculis,curadditus motus uountari- omenti pratcipuus ufus quis. 497.36 us.24o.i2.eiusqj differentia;. ibid. omenti fitus. 494. 47. eiufdem obculos mouentes mufeuli, eorumq? fruatio $$* numerus , deferiptio tota* 240, 12* omenti fubftantia enumeratio. 495. delineatio. 239,29 adminiftratio. 36 , 241. 26 omenti fuperior anterior ue, 8c" infe rior feu pofterior membrana, 495. oculos mouentium mufculorum de* 42 i'rvati 239.31 omentum implicarttes ucna;.496 44 oculos qu muniuerit natura 18 . 15 0^?, de ofov&aMs fecunda* uertebra; omentum uentriculi anteriori fedi nonobduci 494.22 tuber 66.31 tioroQzyog 388.6 omto quatenus comprimi uteri fun
.

Me. 545. 44*

idem

85.?0

os facrum catteris annedentium li

gamentorum adminiftratio.243.29 os facrum quak in fimijs cY canibus* 81. 37. inde. de catuis ead,43 * os facrum ilium oflbus colligan-

tium ligamentorum deferiptio. 252.17. adminiftratio 256^19 ofls facriappellaticunde 85.3^ ofls facri conftitutio 58.34.
CX59.
,
.

15

ofls facri delineatio ofls facri in homine deferiptio.

*8.

79
83*

inde

ofls facri neruorum foramina. 84. si. fpnat.ead.30. anterior, po-

fteriorqj fedes. ead. 38. cY 85 15 ofls facri, fxinterdum ofla 84.52 ofl fcro nexorum oflum in uiris cY mulieribus differentia 131.4! ofla facri ofls lateribs commifl inpueris tribus efformari oflbus
132..

34

oflum fcro ofl nexorum in uiris de mulieribus differentia 131. 41 oflum fcri ofls lateribs commifforum ufus 129.4 ofls v referentis figura. 55.5.11. fitus c" nomina, ead. 33 ofls v referentis mufculorum deferi ptio.uide,Mufculi. ofl ad difciplinam utiliflma, qua?.
159.

uhiUccvoy
,de 163.

m. 5*
13

diospoflt
>it07rh<x)TH

495.9
167-53

inde

A<jy0, &Ayi/og

olfdus organum olfdus organum conftituentes ce rebri proceflus 3*3.25 olfdus organi deferiptio 643 . 14 de Olfdus organo fententia; uaria:
322*
51

168,5 51.9

W
*eyHs
CQV&t

quid

.99.54.8C 167,53 461.29

ofl an fenfu pratdita 3 .zt offcumulatim in cemiterijs aflrua ri foIita,adiceletoninutilia. 159*

19

II, 1 o4iyom dents 167.24 oris apertio, organorumep in fauci bus pofitorum examen 603.48
167.41

offa, cur circa connexum molliora

7. &

oifa digitorum,uide,Digitorum ofa.

ofjo7rvyioy

olfdus organa.

30. 3. 14. eorun

ofamium8c"ofanumos
OS, oswy

167.40
166.17

dem fedes.32,35. cribri modo per uium os 28.24* olfaclus organorum fedes, non pariter amplat in fingulis caluarijs.
51.

os quid,eiuscpnatura,cYufus*

i,i*

ofl diflbluta ad difciplinam aptiora,qum compada 159.0T ofl emundata, quomodo iungenda
159.
30

ofllapidea 1. 34, 6Y 3 3.7-33 offa non hominis folum, fed di bru-: torumomnis generis animtium, ft 4959.20 tatum 94.23 philofophia; ac medcineiudiofis omentum cur pluma nomine Bra- os cordis. uide, Cordis os obfruanda I(2-21 bntisappellatum 497.4g os coxatj fiue coxdicis.uide, Coxat, ofl omnia , prtter dents , tecla de Coxendicis os, Omentum cUrrete cY reticulum ap3. ** pelatum 497.10 os coccyx. 56,56. eiufdem delinea ofl prarrupta; rupi fimilia qu*s*8C tio 79 Omritum qu diuellendum,ipfiuscp cur ita dida 33 34 ortus inueftigandus, un cum ua ofls coccygis deferiptio 84. 43 ofl fenum, iuuenum, de puerorunt fs illo fuffultis 551. 34 ofls cymbam referentis finus 147* inuicem uariare / *7il omentum facculo, aut minoribus pi 23 oflum capita pleraqUe fine appeii' featorum retibus fmile. 359.6* ofls dentis didi Iigamentum* 28o.z* dice ?*4* &358 oflum codionis tempus exattatum 6Y44 Omenti adeps* 497* 19. eiufdem ufus os ilium .uide, Ilium os* ration* obferuandum, if7* osiugale. 22.6. cY23.20.8C 33.3.13. ead, 51 35 Omenti ala fuperior, cY humilior, CY38. 14 oflum codionis feopus ## os pedoris. uide,Pedoris os* oflum commiffure^earumq? cartila quid 358.15*18 omenti arteria acnerui 497*12,15 os pubis . uide, Pubis os. gines 43
,

Olfdus organorum finus pituitam cerebri non expurgant 641.46 Olfdus fedes 19.8 omtum an deuolui ad feortum pof-

inde os amplum,latum, facrum,idem Ga leno 81,48 os in cerebro Galeno traditum,

quale 32.41 os de corde cerui Medicoru de Pharmacopolarum impoftura excogi-

ofl inter f omnia contigua. 11.55 ofl iungentiumcommiflurarumty

pus n**"

offum

oflum connexus quibus confier

ofm differentia ab ufu. 1. 9. magnitudine.27. forma.29, cY alijs z'' inde oflum foramina 3.8
n 30

N D K delineatio .179.10 rundem deferiptio*

.

X*

miniftratio
diffcilis cognitio

cY 233.2*. eo 233.21. ad 239.23

239. 13

pedoris ofls ad enfem comparatio*.

pecloris ofls furcula, iuguum,^*y.

91

'

f*

palpebras mouentium mufculorum

dulla -j.^, oflum omniS corporis humani nu

merus l6ZiZS

*nytqiquid. 261.37, 8C497.29* oflum in calce macrandorum , ac de 505. 7 fumine emundandOrm ratio* panniculus carnofus 233.8 g$ 23 panniculus carnofus, non funt odo oflum in hominibus de quadrupeabdominis mufeuli 233.8 dbusfimilitudo 14^.35panniculus rotundus 385,55 oflum infpedio inutilis cuiufmo- papiIIa,^A 543.44 "' 155.39 papilla; fubftantia 54424 oflum inter feftrudura cY cotexus. papilla: conftrudionis, de totius fub I * , inde ftantia; eiufdem ratio 545. 24 oiiium nutrimentum proprium me TmfxCcvHiuoy 163.40
vrcix<r<pxyls
TrKgxsccTv.

pectorfs ofls humani deferiptio.

92

h,

92.22,

pedoris ofls quot ofl ^2.40 pedoris ofls fubftantia 8c* ufus. 93; lll . inde pedoris uertebrat l67,?f

"^y
158

142.36. 'se
54

pedium quirique oflbus conftare.

'48
49;

4t

pedijad tarfum coarticulatio* i43^

pedij deferiptio pedij ofl quot dem appendix*
9
de 6. 6.
de 142.

lo2

148.35
152.

oflum omnium nomina tam Iatina qumgratca, cYc. i. *7 inde oflum OniniS foli dents fnfu pratditi.45 zs.36 oflum partesfdescpuarijsuodbus indicari 7,2 oflum per codionem parandimo.,

W.vead.41. paraftates ttigro&dHs

525

tf, istStfwdk de <Ahvq{U 167.26

5-24. 4.37. cY

47. eorun
8.6. capita. I2
5*

pedij oflum figura 8C deferiptio.

14
52512 707. 4 o

pa raftates K</llut*Mtvmglyxyitx quid w&yxy** Uenis

dus 1^,5-0 Dffium proceflus 9*17 oium quibufdam fedibus perinde ac f un diq* circumfa iberentur no
,

parietalia ofl paris,fiue paria ofl

166

pZA6 66. 40.54 167. 9, de

jp
Sq

cY143.22.inde pedij oflum interualla. 149, 2. ad di gitos articulatio 7 * Pelopis fnttia falfa, de uenarum
de arteriarum ortu 298-47 peltalis cartiiago 15323] peluis cerebri pituitam excipiens, 64 28
%

irxzLSntia 3 faucium glandula: cur,

579.35

^fttum ffmoidum manus,admin^ftratJQ 224.46 on ng v ,n fblum grdibus appen!

mmaimponi

33 -IO

partium fundiones naturales alia; per fibras fiunt, alia; abfque illis*
z$7

Pen,s

168.2^

pnis conftrudionem fubeuntia.

5,28 7 pnis duo prateipua corpora* 52g 10. eorundem delineatio. 3jz 8C 373. 12, SC374.2, examen, 555*

40
131.55

parturites gertibus innixasfacilius

Parere

.^coitingere 7*/3*8C8.5. parturientibus non recludi pubis inUiiibus fpeddapratcipuequa;, ofl. 131 so

,'

37,
35-, 14

oflculum incudi comparatum . 34.

54* de maleolo

officuum magis SC occulta* philo fo141 rh phiat fedatoribus obferuatS,qua- patella; figura ,cY deferiptio. 141.25. Ie,u6 ,_ fitus, Cforma. eadem 41. inde oflcda fefamina* quatre, Sefami- patella; nomina 168.31 naoffic. patella; fubftantia 8C ufus. 142,4. 14

partus feptimeftris Hippocratis fen tentia imperfedus fpn^ patella qu femoris oflconnedatur*

pnis corporum ortus, uen arumep arteriarum cY neruorum hueperti nentium examen ^6. u pnis de teftium fuis imrolucris

detedio in adminiftranda Anato>

m^-555
19
.

* pnis fabrica expofita

226. 44*

fl^wfqn'd
OSW{/,OS

521.39

flcr^vos icrtebras

167.33 166.17

gT*t5neatus,qui 8C ?f*irti, c^ji ^Trog yi8.yo

cvjSxepoy
10.24

paxillares dents

IOAN. PAVLVS GV1DVCIeadem lS vsVrbinas 4<Mf * pnis fabrica; totius delineatio,

167.2!

mufeuli quatuor ordine. eadem. 56.officium. 227, s* adminiftratio

cvkcpxM

19.30

P Alato infeftus Gallicusmorbus 530.7 palma 168.15. inde*

quidCelfo

120.3

palpebra retorta dida Hj'ppocralqux 259<u palpebram ^periorem cur moueri

oportuerit 238.34 palpebrarummiiag,nes* 3.43.' SC

4.4.0*
SC 150. 17

pedoris os utrincplunatum 93,7* 7T^id)o(lOS 166.22 pedoris oflis cartilaginibus cofta perinati fitus 5*8.4* paipebrarur^ica. 232. 21* SCadrum liberi delineatio 87,27 vr&osioy. 3.24. de 57t. 43. cartiiago miniftratic ^j pedoris ofls cS cartilaginibus, etc. 15s s3 palpebrarum,arculi- ,qua>re}Muadminiftratio 59956 sn^tosi' membrana 294. 56. SC /fculipalpeb pedoris ofls un cum pfcoarda576.29, de 627 x% palpebrarumfc ^-^ tis cartilaginibus interior fuperfi 7J^>.TCf t- vyi'x 335. 48 tffeby. ea PalpebrasmoUnmmiTfcuior^ cies expreifa 560
*

Galenum perijt 227,26 pnis fitus 5-28tI H8.36 pnis ftrudurat ratio, 527.40. eufd pedinisos ,68.24 fubftantia ead. 45 pedusquid gg,4o penitres meatus falfo ab Arabibus pectus manus 1 68.16 attribut!* ^29. 16 pedus de peden pedis 1*3.55 pnis uena;,arteria;acnerui. 52s. pedoris dypeus, fiue feutum . 167. 54 47. cutis, eadem. 57, inde. mu pedoris fiue pedorale os. 88.42. cY feuli. 529 , 167. 43. quale in quadrupedibus* 7id&..fi.wy. 26.14 9i.45-ei'ufdem fynarthrofis, eod. 7nfa.ffaio: membrana 627. 19
lZ0
3

paHtn Pe5en peclencY pedus bufdam peflen pedis

167.4
168-16 79ittJxUcS-moy qui

pnis mufculorum examen. ^56.5 * pnis mufculorum traditio apud

dem eY Trfytroycuoij <rn.7rK<ri*x. aMih 2 dem#

INDEX*
dent 50 peritoneum in fmiliarium partium
numro
336.1

peritortatum non undique pariter craflum 386.39 peritoriatum quibus partibus perui um 336.46 peritoriatum quibus uafis ac neruis irriplictur 386.57 peritoneum tadus fenfu etiam prat-

rum deferiptio* 248.45 pri qctMJMs didus humor 646.15 mus, fcundus, tertius. 249.2* 36 qualiterin fimtjs fefehabeant.250* Qxlhxyw digitorum quat. 121 . 4g 31 decem fquentes , primis pharmacopolar impoftura excogidigitorum artictilis pratfedi . ea tatum os de corde cerui. 94. 25
-,

ditum 337. 6 peritonatuni, tf anfuerfis abdomin is m ufculis pertinaciter adhatrs. .283 . ' :. i peritonati partibus extrinfcus ipfi commiflsliberatio 549-4 peritortati ad uefica; fundum nexus.
:

decimusquartus de quirttus. 251,3, decimus fxtus, pollicem ac trs proximos di gitos bducens. 251. 22. decimUsfptimus,odauus.eadem.43. reliqui ad ai ufqiie,digitos quatu or pollici adducentes 252. 1 * pedis digitos mouentium mufcu lorum numerus 252.8 * pedis digitorum motus 24s*
dem. 46
46.

tpxwyfyy
epoJvftos appellatio

55-42, de 167.1& ^79.17

4*ivWS
epdrvix
foos

574*12

46.17
19.28

^ftw?

290,47

cifinmamillisquid

54424

isvxyt no.44>vcY^68.5 pia mater, quatre, Tenuis cerebri membrana , pinguedo. quatre, Adeps
157,33

* pedis digitorS ac manus,ratio mo pinguedinishumanatufus

tus prope par
248.57

357

peritonatiapertid peritonati figura.3 55.

ead.

"
549*54
de

pifees ut collo,itaetiam pulmonibus

deferiptio.
de 356

peritonati laterum uenat. 356.1. cY .35$. peritonati mgnitudo de fitus. 336.5. forma,etc. ead 19 perifonatinomina 385.46 peritonati ortus examen 557'5 peritonati fuperficies cuiufmodi. 386. 22. proceflus ab eodem enat.
eadem
,

3
387.10
138.26. cY 168.40

peritonati ufus
vrtyvfiquid
7ri<rx

pedis digitorum ratio 149 13 pedis fabrica; ratio 148.46 * pedis ligamentorum tranfuerfbrum deferiptio, 253. 38. alia, ofl pedis committentia. eadem, 54. adminiftratio. 256. 4* * pedis motus 245.4 pedis ofl quot 149.21 pedis oflum delineatio, 141.13 . de feriptio 143.cY.44 pedis oflum quibus in manu nul lum refpondeat 147.46 pedis oflcula fefamina cuiufmodi.
126

deftitui 62.51 pituitat cerebri purgande parati mea tus.32.20.inde. de 51.3. 23. inde pituitam cerebri excipientes dudus.
64c
1

pixisos 168.2a planarum ad teftes comparatio, 520.

$

24
162.55

168.41

pedis pedus 8c" peden

* pedis amplitudinem fubeuntis li

gamenti deferiptio. 244.22. ad

* pedis planta: cuti fubnati tendinis

miniftratio 255.1 * pedis ac digitorum motibus famulantium mufculorum alij in tibia; fede anteriore confftunt. 254* 30. alij in pofteriore.eadem. 41. alij in pede.ead.47. 8Cquotfigillatim ibidem
pedis eatcr 168.48 * pedis cruris cautas , per qUam traiedofUneHedor ab Achille cir;cum meenia Troia: adtfs 246.8 pedis dextri oflum delineatio 5 * pedis digitos mouentium mufcu
25-5. 32

Iati deferiptio 244.3 pedis porterions in quadrupedibus appellatio quat. WS-n 36 pedabextrema manuuno oflfu- Platriiscfeingenito nobis geriertionis amore fententia 520.2a perri 49.19 Platonis de fpto tranfuerfo fenten * pedem mouentium mufculorum tia 29^-50 adminiftratio.255. primietf 167-39 cundi. eadem. 14. tertij cY qtiarti. TlAflfTVOS

planta 163.54 planta pedis 143,36 plantt appellatio H7.54 planta; cuti fubnatus latefeens tendo. quatre, Pedis plantt, pltarum nutritiua uisquatenusab humana diffrt 493-40 pIanumpedis,i48.4o Vi6s.f Siinfrt Platonis Anatomic dogrciata* 1 4$ *

-ri*

lorum adminiftratio. primi* fcundi de tertij. eadem*

decemfequentium, 255. decimiquarti, quinti. 256. 7. decimi fexti. eadem. 14, decimi feptimi de odaui, 255.33. reliquorum quatuor 255.52 pedis digitos mouentium mufculo rum delineatio primi. 210.27 fcundi. ibidem. 35. tertij, ibi dem. 29. eorum qui primos digitorum articulo fledunt, SC
44*
54.

ibidem. 17. 8C23. quinti* 2^5* 55. fxti 256. 4. feptiili de odaui. ibidem* ri pedem mouentium mufculorum de lineatio. primi.205.20. f cundi. ibidem. 21. tertij 207. 39 quarti, ibid. 42, quin ti. 211.37, fxti.iso.47, fe ptimi. 189. 3i* odaui* 179, 39* noni 10352 * pedem mouentium mufculorum deferiptio. 245. 10. primus* ibid. fcundus, tertius, quar tus. 245. 21, quintus , fextus. 246. 22 feptimus, odauus
247.11. nonus.248.14 mu-

7rAlif)oy

31-41. 8Ci<S-5o"
$?>>%9

pleura uulgoquid
nAwxt

167.50

Plimj lapfus / 107.17 Plinij demenftrui fnguinis prauitate de grau.olentia error

140
53S*i*

Plinij in appellatione tali lajfus.

*9

plume; nomine omentum apudBra bantosappellari 497*4 pollicis os cundSjUix extta redam

lineam extendi 123*57 pollicis ofls primi adbrafhiale ne xus* 123.37. fecunii,etc. ea dem. 48. CY124.5* ;erti),8Cc*
eadem
8

funt dcem.

211.46*
183, 50

CY212.13.

decimiquinti. 186.4s. decimifexti.ibidem^i* decimi feptimi. 179 50. decimi odaui. 173.49. quatuor mufculorum, digitos qua

decimiquarti.

nusomnium.ibid. 24 pollicis ofls primi de p&ftrachiaIis OffiUm ad brachialecontextus. pedem petntes nerui. quatre, Ner ui pedem ptent. A7 *pedes ac digitos motientitirri mu pollici* pdis admariu' pollicem diferimen *49-H fculorum traditio apud Galenum fupra modum uaria 243. pollicis ufs ac dignitis, 124. 54- *

tuorpoliieiadducentium, 210.46
8C2i 48 pedis digitos mouentium mufeulo-

pedumin quadrupedibus cYhominibtis fimilitudo 145. 1. inde petroforum oflum appellatio un

de
33

44.

tus *?* pollicem furibus prtidendi mos^

124

34

IVLI1 66

PollucislapJtfs.

>

6s-io.SC
3*

plU8

t
Pl^X
Tnhvtttftpoy
32.3* $3*
*5>3
''

t>

dentium natura .

69.25 . numerus
12

dfdum cuniforme os.

327.50
CY168.

8Ci48,i5 CY167.3.

*popetica dida quibufdam uena

32

ma T3l.g. item. 560. cY 561.30 procefluum tranfuerforum in thora pulmonis fuperficies quah>. T82.7. cis SC colli uertebris dudus, 75.24 item connexus. ead. m fubftantia. procefluum Ufus 3.46 as.uafa.29.tunica;46-.nerui s<s 7&KVHtttoy 162-3T pulmonis uaforum ratio. 5S3.9.item
-

pulmonis fitus, acpajtes.530. 50. for

*in Popitelatitamis mufeuli deferi

ptio 237.37* adminiftratio, 255,
40*

ia?yxd<*Trid\i9y

proratos

porcorum iecur quale 506.45 portt uena. quatre, Vena porta;, 297* H porta uenat offcium 50S.4 4"<Sy uertebrat 167.38 xtro cordis uentriculo deftitui.^96 portt uena omenti membrana ful168-48 35 tatfigura 353. CY359.18 7f(tvy9&</lt( proceffus.32.28 . de 167. 7 pulmonum colores diuerfi* 732. i% portt uenat rami un cum arterijs pubis os. 6.2. dei27,i7. 8C128, 51. pulmonum gratia homini datS col de neruis illis attenfs qui examicYi68 24 lum 62.49 nandi T;it20 pubis os cur maximo foramine per pulfus de refpirationisidem ufus. portt uenatramorum offcium,3S5* uium, ipfiusqj finus SY tubera. 132. !7 7 9. 7.23. craflties ead. 30 pulfuum autorcor $94-57 mat OTrJiwl 324.36 pubis ofls figura. 5. foramen. 123. puppis capitis os 166. 42 poftbrachiale 168.16 39 puppis futura 166.27 poftbrachialis appellatio 120.7 * pubis ofls foramen occupans 7TViA0g 640.44 poftbracbialisappendix 8,6 membrana. 252.28. adminiftra *TVA 266. 55 * poftbrachialis offa nedentia iga tio 256.19 TTi/Atog^ unde didus 390.27. de menta 220.51 * pubis oflum foramina occupans 391 16 poftbrachialisoflaquot. 120.8. cY cu membrana 226. 35. SC 225.28 wv&vos de 7ivzivo&dlH proceflus, 66, iufmodi fint.ead34.eorunc.em in- * pubis ofls foramoccuptismem 34 terualla.ead.47. de 149,20, cYi62. brana: adminiftratio 243 25 pyxis 10.26 43 pubis ofls hiftoria 131. 37. inde pyxisos 166.45 poftbrachialis ofl qui cdt mufu pubis ofl an ufquampuellis nuper CL lis 120.56 natis difiungantur, facilioris parVadratum os cuiufmo poftbrachialis oflum de primi polli tus gnera 132.4 di 163.53, cis ofls ad brachiale connexus. pubis ofl mulieribus in partunon quadrupedum cum ho recludi 131.50 us 47 minis cruribus, ac pe prateordium 387.4s pubis ofl qu dirtmenda 556.16 ^ dibusfimiiitudo.145. prateordia dida qua; 290,4s pubis oflum in uiris de mulieribus 1 inde pratgnantium utrus cuiufmodi. quat differentia 131.41 quaterfj dents 167. 17 pudendi muliebris prominentes ca- quatrio tali tuber cur dicatur.145-.5- 534 ?2 runculat. ^36. 54. eafdemcp prateipratfepiola dentium 46"* 17 dendi apud Aegyptios mos. proceflus 8.13*37 R proceflus aisfimiles 3223 j HabdoideSjfiae^Vl^ 537 2 proceflus dens appellatus, etc.61.55. pudendi muliebris carunculas non </Ih futura inter usi> tcisoffa. 26.44; de dC66. 31 efle in omnibus atquales. 532.1 proceffus lumborum uertebris ex a- pudibundum 168.25 166 3 cdyi. 5641. de 167.30 bundanti attribuais Galeno, 78* puellaris uteri fundus minor. 533. 3 6. 41* ceruix mollior 535. 14 radius quid. 1.40. cYiio.50. 8C.68.S proceffus mamillaris .2225. cY 23.30* pueri ueterib us in Anatome exer radtj ad humerum articulatio. m
CY31.27

237*22 tunica. ead. 2 a 166.45 pulmonis ufus cY conftrudionis raprorat futura 166.29 1 u c *** 4at.os</.*ff dida cerekri portio, 632* pulmonem thoracis formam fequi 37* cY637,i6 cY* 309.40 *? , 4o mufeuli pulmone carentia ammalia etiam 4* de

de 36.44
23.

proceffus ftylo feriptorio fimilis,

30, SC31.3S.

83.22 pueris quomodo eruendi dents*

cer* foliti

5i-r

radtj cum ulna motus.

CY36.44

proceffus appendicibus donati alij, alij non 8.25 proceflus latrales fiue tranfuerfi in uertebris qui 575. itemdefcendentes.eadem. 18**2 . pofteriores,
eadem. 30
cY 59. 21

puerorum ofl cuiufmodi 2719 pulmo inftar promptuartj cordi circumpofitus 596.24 pulmonis anterioris fedis delinea tio. 568. item pofterioris ead. pulmonis cordi inuoluti delineatio ;
561

47

'4

proceflus uefpertilionum alis com part! 21. 38. 8C23.I5* de 25.51 procefluum 8C appdicum differen tia; 822 procefluS in femoris oflbus alijscp ufus 135-. 2 procefluum femoris maxilla;,etc. de lineatio 5.8Y6.26 procefluum tranfuerforum ceruicis uertebrarum natura* 68.55. foramen.69.4- afeendentium et defeen

de 563

pulmonis examen
602

600. 37. cY
56

13.33. cY h umero.ead* 53 radij delineatio 108. SC 109.5 radtj obliquitas.113.1. eiufdem ad ulnam articulatio. ead. i<j.fecundum ipfus logitudinem Ieuitas 8c" afperitas 25 radij partis inferioris hiftoria. 113.40 radtj finus deducendis locandiscp mufculis de ipfbrum tendinibus a0

pulmonis fibrarum fu Ioborum de lineatio 562. SC 563. 12. cY 568 inde pulmonis inflatio 601,43 pulmo in quot lobos fibras' ue diftribuatur 581,46 pulmonis IobS in homine nullum cauxcaudicemfuffulcire 521,56

radtj fubftantia cuiufmodi* 115.10 * radium brachiali nedentia iga

menta
221. 1

pti

144*47

radium cumhumero nedentia i

gamenta
221. IS

radium pronum 8c" fupnum conftituentium mufculorum delineatio. primi,i9i,26. fcundi.i39-i. ter-

Mm

ti).i9t

INDEX*

tij. 191.23
215.46.

quarti.204,28

renum numerus, fitus

29

SC

ufus. 514*

tn pueris tribus oflbus eft

* radium in pronumac fupinS mo

uentium mufculorum deferiptio*
primus.ead. 57 fcundus,tertius,quartus.2i6.iz. admi

*i
fiumufus
516. 1 3*

de Renum officio ridicul Anatomi corum dogmata 555 2

facri ofls lateribs commiiToi of

129,4

renum finus cuiufmodi

niftrati
fxyo&dlits tunica
ramex,cw.37\(3^A.
8*

124.34

,648-16

Gratcis cur. 495*

ramicuni fedionis periculum. 495*

*

renum finus delineati , 371.49 de Renum finibus falf quorundamperfuafio 515 .51 renum fitus delineatio* 370. cY^i.
12, de 372.32

facri ofls quot ofl 161 39 fcri ofls tranfuerfi proceflus quailiuni oflbus conneduntur. 129*-

24
25.

de 373.5

jx<pH,gx<pxty futura

f. 53.

de 166,
168*15.5
168.33

renum tunica; ac nerui 517.8.21 renum tUnicarS,totiuscp eorundem

natura; examen
554-36

rxylwH 497.9 fagittaleos 166.57 fgittalis futura, 8Cuarius ipfius du dus 25, i2, de 26. 44* cY 166

rafeta, 8c* ofl rafeta rafga

rationis ofl rationis fedes cerebrum 599* 13 rationis fedes an in corde 594-26 redum brachialis os appelltum cu

renuni uertebrat 167.3s 166.40 renibus oblatat uenat 8C arteriat. 515.

i5'

renuendimosdiuerfus 63.30 refpiratio naturalis , de non natura lis 569.45 iufmodi us. 14 refpirationis cYpulfus idem ufus. redum inteftinum. quatre, Intefti num reclum. $7 7 reci inteftini mufeuli 5i-54 refpirationis organum thorax et pul mo 96.36 * recli inteftini mufculorum deferip refpirationis organorum artificiof tio. 228. 39- fedem attollentium. ibi conftrudio 5832 dem. 42. orbicularis. 229,1. ad miniftratio. 229.28* delineatio. refpirationis partes , 8Ccuicf3 earum feruientes mufeuli 292. 51 228 27 refpirationis ufus ac ratio 569. * rectum inteftnS attollentibus mu 27 fculis nullusopponitur. 228.54 redum inteftinum quod,8Ccuiuf de Refpirationis ufu libri autorem falfo Galenum haberi 513 19 modi iot-f refpiratione perptua egere homi redi inteftini colo differentia, 501. nem 89.24 16" inde * ret mirabil, fu plexus reticularis redi intefini fitus ratio 503.12 Galeni quis 310.44 reci inteftini tunica: ac fibra: 501. reticularis plexus falfb bobus ad 20. inde. uenat SC arteriat. eadem. homines quoque relatus Gale 40. nerui 5 no 524. S rcurrentes nerui. quatre, Neruos reticularis plexus Galeni , nufquam fexti paris cerebri,etc. repertus 642.19 regurn ueterum coronat cuiufmodi reticularem plexum foporali arte forma 592.13 ria fieri. 50.34. falfo confidum a in Rdigionis cnfbres quofdam. Galeno 52.33 59+ 4i riforij dents 167.17-20 reinigis cuiufdam Anatomiat,peculiare quid ab alfjs corporibus habe riftis author cur lien uulgo dicatur. reobferuatat,hiftoria 510. n /H s

fanguificationis in iecore modus ac ratio 335.14.inde fanguificationis organS pnmarium iecur 508 .33 fangtiineus cordis uentriculus dex ter cur appellatus 595.20 fnguis an mittendus in odo inferiorum coftarum inflammatione.
602 5

, 30

fnguinis in iecore generatio cuiuf modi 508.14

* faphena
fapientiat dents qui <r.x<poeiats os 1.42, bamreferens,
cUxifioy

293 .30

167,1 4

uidcCymSC 168.49

<-

166.20

fcapula; dauicula liberanda*, admi

niftrati 275.40 fcapulg anguli ac laterum deferiptio plenior 97.19 fcapula; anterior, fu coftis proxima
fdes. 98. 42.pofterior
99.8

fcapula: bafis 96. 51. eiufdem ap pendices 97- 3 . cartiiago. eadem. 7. ceruix eadem. 37 fcapula; appendices 7.44 fcapula; cartiiago finu eius frequenteraugens

fcapula: ceruix fcapula: dorfi figura fcapula; forma m'angularis.

98.3 10.22 5. de 6.11

96*

fcapula humerum colligantium li

49-..

RENALDVS COLVMBVS Sophiftices apud Patauinos profef-

fayet

642. 16
359*56

for 56.23 *renalis quibufdam dida uena. 293.

32

Rodol roftrum porcinum

rotator proceflus
8,23

^67,57
168 . 29

rota tores femoris proceflus.7. 57. de

cY 134,56

renis canini ad humanum differen tia 516.9 renis fa feia quid 517*10 renum cum uenat caua portionibus delineatio 374 renum cur alter altero elatior. 514*
49

rotulagenu 168.31 ducentem 2/234 rotunda omnia capact flma, cYiniufcapulat oculus, de fpfna, quid. 168.2 rfjs minus expofita 390, 5
fcapula; proceflus
8.23.8^93.17

gamentorum deferiptio 271.17 adminiftratio 272.3 fcapul inferioris fuperioriscji lateris differentia 97-11 fcapula; motuum differentia;. 272. is fcapula; nomina 167.53 fcapulatnullS mufcuIS tribuitGale riUs , proprio motu adpedusad-

40

inde
167.

Acrum os , Uy , cYc*
167.39.
crum.

fcapula; procefluum nomina.

^.5

renuni forma.5i5.2.magnitudo.ead, s. fubftantia 10 renum in iriternis fedibus coformatio 515-3 renum fabrica negligentius hadenus ab Anatomes profeflbribus
.

uide, Os fa

facri ofls appellatio,

unde facri ofls conftitutio

59

S5.33

58.34. de
15

inde fcapula: fuperior proceffus qui fummus humrus dicitur, quibus ani malibus obtigerit 100.3s fcapula: finus numro excipiendo
paratus
97-4*

expenfa

5x5-38

renum munus
516

385.27. de
53

facri ofls dextro lateri commiffum os,eiuscj5 figura 127.3 facri ofls lateribs commifl offa

fcapulatfpina 99-22.31-50? fcapulam antrorfum agens mufeuius, Galeno non rede pro motorebrachi)

rebrachijhabitus
Ualeno bipartiri uifus.
z7$

zS, . .
de

fcapulam mouentium fcundus

ftmen deferents uafs ftrudura ra

tio

fem

fepti trfueril fundionem uix qu? femendeferentiuafinullacum teHiquam antiquorum abfoutetradium uenis cY arterfjs communio fcapulam attollentes mufeuli trs dit.29^56* cYfuper hoc ipfo no quibus homines carent, fmiav a- fS2? $ tatus Galenus r 2?i)I deferentium uaforum ortus bundant.274. fcundus eadTio. terrien fepti tranfuerfmotus perperam ratio ternus ead*26* quartus quibufdam aflgnafus* 283.22. de femen deferentium uaforum infer 292 fcapulam attollentibus non rede at tionem excipiens glandofum cortribuais a Galeno mufeulus. 274, deSepti tranfuerfimunere antique* 51. fv ryus , _ m 525 rumfententia, Platonis, Ariftotelemen deferetium uaforum ad glanlis fcapulam mouentes mufeuli, an doJum uefica; corpus examen* fepti tranfuerfi neruorum examen! girationiquoferuiant* 292.47. 556

falfo

'

femen uirilehominis primariumeft fcapulam mouentes 8c- brachiumu-* rec.tiuum principium yzo 33 iculi, m quibus animalibus uarit lemen utero deducentium uaforum ab homine delineatio ^ & fcapulam non mouere mufeulum leminis genitalis temperamtum ac eum quo brachium detrahitur.
f/aClc>
tia

600

ferra, fedionibus apta quat delineatio frratacompago fefa:r, ina oflcula, o-kTXft&M
de 116.53. 8610.27.

zJf 7J ^
uf

r 2?S fcapulam mouentium mufculorum

adminiftratio.
275.22*

334.13.inde

cYi68.^

13

lemmis procreatrixteftium fubftan-

feminiparando non pra-effecorpus dem. fcundi. 169. 36. terti) de glandofum , Galeni fententia mquarti. 275,29. eorundem delinea Pugnata tio* primi.i85. 41. fcundi. 195. lemini urinatq? communis meatus. ftratio 17- tertij 191. Iy, quarti. 198. 15.1523-22* eiufdem glande diuifiextem defcriptio.272. ,8* primus. ifefaminorum oflum ufus emplum 529.22 fSOtJ. b.d.20* fcundus. ibid.43. terti feminales arteria; an fnguinis ex fibilusprogargareone us.274.39. quartus 275.4 o-iyttoa/tie proceflus. 98.22. cY m. s pertes o-iyiAo&M: finus Ul Zl apularumcumoflbusfacrioflsla feminales arteria qu obfruanda; <nyMHfs membrana; qua* S92'S6 tenbujcommifls affinuas. 129.4 c ^4 22 Iimia ab homine in pluribus difteicapularum fi-ura, 94. deferiptio. feminalium uaforum delineatio. 373. rens qum putauit Galenus. 243. 95- nce.fituscYnexus.96.i2.ufus. &374 eadem> , . r IO* ^f*7* 47* in mufculis thoracis. 287. 52. leminalmm uaforum examen, m, item.288-55. em 239.19.8C30.item IO* 293.4* SC 45. item 294. 4. de 31. fce,e" coftrudionem quid maxime feminalium uaforum etrea teftem eitem in brachium moutibus mu xamen 555,46 r?,et fculis. 263.14. item 266. 41. iIceleti parandi ratio 1s5.23.inde feminalium uaforum in mulieribus tem 2o"s.<-o cxtA^quid Galeno 153.34 ratio. 53 5. 47, de 537.5. .examen. fimias colo cY mefenterio differre ab *fchiaticauena 293.32 rSS7 29 hominibus 496.25 feioli quidam Galeno nimis addi- feminalium uenat de merise feries, *fmiat, in cubitum agentibus mu cli reprathenduntur 8j. 1. inde dudus,acratio. 522.55. SC 523.15-. fculis ad hominem differentia.291. fciurorum catcum inteftinum cuiuf 29 . item in mufculis fmur mo modi fQOt34 feminalium uenarum de arteriarum uentibus. * 240. 30. de 49. item. TKKr/cTte 649.1 in teftes dudus. 370. cY 371.22. SC 241.20. item in manus interna fa, ck!oA*kohMs proceffus cerebri. 639.8 r37* .. r inde brlca 303.24 foptula, feoptulum apertum. 167. 54 lemmarn uafs inpenem infertio. * fimiarum in mufculis, pedis digi ortorum apud Venttos truculenr6 torum motoribus3.ad hominem wmfacinus 126.51 feminaria dextri cYfmftri lateris uadifferentia. 250.31. iteminpedum ferotum, fue*fcortum quid 521. 39 r 355-l9 motoribus mufculis.* 245. 39. de fcutal is cartiiago 1^9. 23 fenes cur dorfum infledant. 71., 8 246. 16. C248.24. in digitorum fcutm cartiiago 1*7,48 fenum caluaria; futuris deftitutat. motoribus, cY quo pado. 250. 34. feutum cordis 167.44 27 9 &*$*-& CY56 feututn pedoris 167.54 fenfus c motus arbitrarij principi fimiarum ad hominem differtiairi feutifermeos l68.3l um cerebrum -00 pulmonis lobo quinto uenam ca fcutiformis cartilago.152,4.22. de 153. lenfus communis os 166.43 uam fuftinente 230.3. 8C41 zi inde fnfus dents qui l6?i ^ fmia; ad hominem differentia;, in <rmxti<M digitorum quat m. 48 fenfus feruato motu prit, cYcontr. fcapulam mouentibus mufculis fdio. uide, Anatome. 348 f 34 274.11. 8C26 de 31 jedio corporis difficillimaquat. 510.5 fptum, eius| foramen nonobfta* fmia: ab homine in tendinepedi -etio uiuorum, eiuscj hiftoria ,8c* re,necibuse uentriculo fuperiora fubnat differentia 244. 5 quidl ea pecul/ariter doceat. 658. 27 rptt 339.12 fmfjs, mufculorum thoracis nume lecundat, fecundina;, extimum fee- fpti foramina tria, non duo folum rus ab homine uarius 292.40 tusmuoIl*pum.54i.56* uide,Fprimum.291.26 fecundum.ead fmiat caudata* ab hominibus diff tusmuoluaum* 37 tertium.ead 40 rentes in neruorum ferie . 349, 40 fecundinarum examen SS8.6 fpti tranfuerfi adminiftratio. 294 8C55. lemen a teftead uefica; ceruicem de13. eiufdem delineatio 191 . 42. i- fmiat caudata; lumborum uertebr. ferentisuaii hiftoria. 524,17. cY tem deferiptio . 290. 45. forami 77. 54- de proceflus earSdem. 78.53 PS * na. 291- 24* fundio iuxta uritaC79 Mm 4 fmia;

primi.ibi-

fefamma pedis oflcula I44.^ fefamina oflcula quibus fedibus reponantur.125.54, inde.inmanu 126.1. inpede.ead. 24 fefamina oflcula quot 16z.^ lefamoidon manus oflum admini

**W

**

INDE
fimia; caudata tertio mufeulo digi tos manus mouentium carmes.
306.
,

45

fimiarum fedio Galeno famiiarior qumhominum* 42.56. SCsi. 24 fimiarum Anatomiat qum homi num peritior Ga.enUs.s5-7. cY 93*
6.CY506
30

fimiarum non caudatarum coccygis ofls deferiptio 82.54 fimiarum omentum mediam inter homines cY canes rationem forrftUm
496,41

fimia; pulmone deceptu Galenum, 167.41 etiam hominis pulmoni quintum c7TQv<A\tMoy (TT.W.t/Aof^.jo. de aHwJlvhM 167.31 lobum attribuere 581.56 fquamatformisconglutinatio. 21.29. fimiarum facri ofls cY coccygis deli C23.7. dei$ ' 13 neatio. S0.38. deferiptio 81.37 fquamofttemporum commifurat. fimiarS fedione deluius Galenus, 27.44. cur ita dida; ead.54 aliorum Anatomicoru placita uera faepe euertere aggreflus. 299.50* fquamofat conglutirtationes cur reli quarum futUrarS fpecienon comuide, Galenus fimiarum fed.delu pingantur 28.9 fus, die. fquamofas cogutinationes in exteri fmilaria corpora 286.1 ori capitis fuperficie elatius qum finus, ad quemdecimus fmur mo interioriafeendere 29-17 uentium mufeulus uoluitur- 13124 * fquamofa; futura; 166. 34 finus,quocraffiffmuscorporisneruusfertur i3l-l6 sxtpvK cur pro gargareone 580.15 fin us in uertice diuerfa frie 54* Si * stAtjtMcx dida uena.267. 2, de 276. 52 166,22 finus articulationis nomine non pa sicpxv t%Qa min futura 166. 27 rati n;21 88,45* de 167.43 finus oflbus quibufdam peculiaris, slgny
2

**. i fpinarum appellatio 57-2s.de 99^ fupercila ^8.26. & 168.46 fpinarum apicibus obnata cartiia furaquid fura tibiat uenter 1383c go 59*4 *furam conftituentes mufculorum fpinarum in uertebris dudus 75. il uentres. 24528* 8C248.24 fpiritus animalis ubi elaboretur. 622 57 fujpertdij pratfagi ex umbilici progreflu collo obdudo 3S3 44 fpiritus animalis per uafa diftribu fufpenforum oculos folum ab auitio qu fit 523.7 bus lacerari,no cutem,aliter qum fpiritus in aquam conuerfio in cor uulgusputat 151.54 dis inuolucro,quibufdam afferta* futura 12.22, CY15.53 535 4 futura coronalis.2i,i6*IarnbdoeideSj fpiritus uitalis fons cor 594*5" cYcead. 19.8C22.inde fpirituiuitali fubferuitia membra, eorumcp ratio 559*27. inde futura frontis os maxilla; oflbus di

rimens

29.4*

futura odauum capitis os circSkri- K

bens
z8,2i

futura omentum anterioris uentricu;

lifundocommittens.357.19* 8C356* futura fagittalis 25.12 futura; capitis figura 20. 4 future cuniforme os circumfcriben tisinterualla,cYc. 23.21.iude futura; interuallS cuiieiformi etfron tis ofl commune 29.36 futura: naturalis figure, capitis cuiuf

modi

z6>&

4f
66.4
.

shdos
sh9S
120

finus primat uertebrat, tubera fcun

datexcipientes
10

etiam de palma

88.43* de 167.44- cY 168.16. 54 cY pedio dici.

finus,feu acetabulain oflbus quat.

27

snQopedis
S9to<fcs

6 142-35, cY 168.54 237.23

fnuum capitis ratio 54.3. inde omzchxiSjSgfixxps, 327.49* cY 388.7* uide,Ventriculus. fnuum medullam continentiumap pendices non efl opercula 7.40 ftomacho adnatat aebro glandulat. fnuum in oflbus di capitum ufus. 389 IO 10.46 acdifferentiat.eadem. ftomachi anterior SC pofterior fcies
50.

i?3*45 folis caloris in fufpenfs corporibus ftomachi appellatio ftomachi examen 603.5 uis $2$-zi folum pedis 168.54 ftomachi fibra; curduplices folum* 383 23 * fom ni arteria 196.45 ftomachi obiqui dudus ufus, 389. iricpovisHfts dents 167. 22 16 fpatula 167.54 167. 48 Cpeciei propagande. Naturam proui ftomachi oris dypeus ftomachi fitus SC inceflus 388.23 diffe 5^9*45 ftomachum noneodem cum arteria CTfcg ttxltXOS TSCO $25! magna uti foramine fepti. 338- 36 trepxyn pedoris ofls 92.22 *tnpxy(l<fitg uenat 270.10 ftomachum non efl anguftiorem qu uentriculo continuatur. 389* iphatrica figura iniurtjs ferendis om nium pertinaciflma 995-31 245.30 o-q[uj9&s os 1.37 de 28, 33- se ftrumatuulgoftrophula ftyloeides, fiue ftylo faiptorio fimi 167 * lis proceffus* 8-31* 8C23.30. 0C3L 0-$vg<t 168*41. neutro de foeminino 40, de 112, 5* cY i66. 56. de 6s* gnre 45 e-epvfx perperam Galeni interpre14 tibus talOs uerti 140.11 ftyorum pro fedione defcriptio.236. 39 delineatio 235.49 fpina 167.31 295. 45 fpina cur appellatum tibi os.140.56 * fubeiteni arteria ipina fcapula;. i68,2,eiufdem appen- Suida: in laryngis didione fenten dix 5.CY6.24 tia explof 579.19 167,55 fpina fx humiliorum ceruicis uerte fummus h umerus brarum 68,22 fummi humeri appeIlatio,et ufus,ui de,Humerus. fpina uertebrarum , $9>i

3*7

?2

futura; capitis oflbus, cY alijs com munes t *%>& future non naturalium capitis figui rum cuiufmodi t 27.29 futurat,f x<pxl. 166.25. earumcp nom! na.ead. furofarum appellatio 391s futurarum capitis delineatio* 24* 8C25.4. cY37.14.inde. cY38,i7*mde, earundem ratio n.47 futurarum coitusqualis 16.47 futurarum maxillat fuperioris ratio* 40.1. inde, ad finem ufcp Cap* futurarum numerus. 28.20, cY interualla *9.n.ind^ futuraruoce ueteres etiam harmo*. | nias compledi 6-i4 futurarum ufus 25.27 futuras capitis etiam in interna cal uaria; fde confpici 27. 5' futuris deftituta quatdam capita* *7 fymphyfis 12,22. cYi6i5

fynarthrofis 12.20.35, cYi*r fy narthrofis motus qualis 17. * fynarthrofeos uoee quomodo fus
Galenus
1/0.27

fynchondrofs fyncipitisofla
autwpeng

i1.43.de16.4f i66fs.4*
16 ,34

fynfrcofs

14.39*

cYi^1* di
136-

fypho pro fedione parandus.

42. delineatio
<rviyhg&

M"

*?*
58.18

Adus inftrumentunn 650 *4 tadus tote corpore tu-* fus,cur i9lA

tussefo*tosetccsr'<>e

HS' 23

SC

168.4!

tait

c-

t N 13 Xi. fali ceruix l0<17 teftdinum pedis.traditiOiac digito tali'connexus. 15.46. ad calc,i46.27. rS, fub Mufculis pedis quatratur* cum oflcymbam referentearticu tenon,uertebra 157.35 lus. 145.25 iwtoy unde 315.3? tahcumcalce commiffurarum finus tergum 157.31 45* 34 teftis caput quid Galeno 522.45 talideIineatio.5.cY6.5*cYi42.cYi43.5 teftis dextri uenacaufcaudice.526.1 < tali fin us, quibus tibia; ofl de hbuteftis inuolucrum intmum cuiufmo Jaligamtaaflumit,t46.i4. cY qui di 522.27 bus tendines dedutit ed.20 teftis mufeulus exteriori ipfius inuo tali fitus,ipfiuscj} cum tibia; ofl cY fi luaoinnatus 522,16 bula articulationisratio 145.40 tenis tunica; exterioris apertio. 55 5. 39 tali tuber cur vip^oyj fiue quatrio teftem interdum unum, interdS trs didum, 145. 46, 50. quale in cani etiam reperiri 521.21 fs 146.1 teftem finiftrum petentiu Uaforum talum ante fdionem tadui non ocortus examen 555.9 currere I4o.ii teftes cerebri, ac eorundem deferi talum falfo appellari quibufd exte ptio 533,19 riorern malleolun 140 . 17 tefticulor malum granatum. 168.29 ia"fus 168.50. SY 233.27 teftes muierum cuiufmodi. 53523. tarfi deferiptio 147.49.inde eorundem inuolucra 3s tarfiofl. 148.1. ecrundem forma de teftium muliebrium mufcuorS deq^antitas uaria ead. 17 fcriptio.quatre, Vteri mufc tarfi o ffa quot i<s2 . 47 teftium muliebrium ratio 537. $1 tarfi oflum delineatio 5.8c" 6.4 teftium muliebrium fitus delineatio Wg<rai 4.40 377* -2. ' CY378 *<r5y appellat'o 150.29 teftium conftrudionis ad iecur cltemporum lineimenta mufculofa latio 525-41 250. v 39 teftiS delineatio. 372.8C 373.50.8c" 374 temporis os. 21. 3, eius proceffus, 22, teftium in uiris mufculorum deferi 7.24. cY 23. 14.8C 35.43 ptio. 285.35. eorum ufus. ibid. 51. temporis ofls linea 23.49 adminiftratio 286.31 temporum ofls caiitas. 31. 30. pro teftium de pnis fuis inuolucris deceffus iugalisofi portionei acon tedioin adminiftranda Anatome

theologis fcholafticis frequertiorde genitalibus cY femine, qum medi cis,fermo 531.22 theologos fibi folisuendicare de ani marum immortalitate cjiiputationcm 126.48 Theophili parum Anatomid,locus reprehenfus 506.56 Therfita; caput, epofy 19.23 thorax quid. 88.38. tf*/,43* de 167.
44* de
586.5

thorax pro corporis trunco Arift teli 3S9.41 thoracis amplitudinem interfepien-

tium membranarSexamen.599.57 thoracis cauitate interfepites mem branat. 572. 9. inde thoracis creandi artificium admirabi le. 88.45. inde. de 29.37 thoracis ex finiftro latere exprefloJ 559. 12. item anterioris 560 thoracis fabrice- quatuor fcopf.89.40 thoracis ligamentorS traditio.29445 thoracis motus cuiufmodi 89.1 thoracismotus uoluntarius 236 50 thoracis mot5,an mufeuli brachium aut fcapulam mouentes, adiuuent
292.47*
CY293.13

^-S^^eriv ^

ead. 47

555".

19

temporis ofls proceflus 33. 17 temporum ofl. 29. 57. eorumcp cr-

teftium de uaforum feminalium exa

men y^. 45

cumfcriptio 3122.8C166.48.54 temporum offa lapidea appellata,

quat
33.41
28.12

temporum offa qualia efl oportuerit

teftium cum fuis mufculis delinea tio 372,8c 373. 10 teftium inuolucra utrifque teftibus comunia, 521.34. priuata utriufcp.
ead.
%

45

.temporum oflum anfat

teftium mufeuli, non rede ab Arabi temporalis mufeuli examen bustraditi 2s 6.4 temporali mufeulo, quot neruoium teftium fitus,ac numerus. 521, ^.for propagines offerantur 32715 ma, ead. 23. fubftantia 26 emporalium mufculorum latfont teftium fitus exam en 555-28 quatmalainducantur 3327 teftium fubftantia fminis procra
167.10 603.42

tsnporales plagat cur ftuporifera trice 525.38 Hippocra ti dida; 33 3 teftium fubftantia, infrta uenulac 521. 29 temporales futura: 166.34 tenporalibus mufculis quomodo teftium uenat cuiufmodi , earumcp ortus. 522,55.1'nde. cYcurn arteria Suuraprofpexerit 33-24
tno latefeens pltatcuti fubnatus. quare, Pedis planta.

thoracis mufeuli intercofMes.quatre,Intercoft.mufc. thoracem moutes mufeuli, neceflri fadi.SC eorundem ratio 287.16 thoracem mouentium mufculorum adminiftratio. 293. is. eorundem delineatio. primi, 185.30. fcudi* 172.5. tertij. 201,10. quarti. 204.14. quinti. 201.35. fxti. 195.uk. in tercoftalium mufculorum delinea tio . 138 i thoracis motorum mufculorum defcriptio.2s6.50. primus. 287.24. fcundus. ead. 31 tertius in homl ne,fimig quartus. 288.14. quartus, fimiarum fextus.ead.56. quintus hominis, fimiarS feptfmus.289.19* fextus hominis , fimijs odauus. ead. 30 thoracem mouentium mufculorum enumeratio,cYqudofuo fungan tur illi munere 292.46 thoracem mouentium mufculorum numerus uniuerfus. 237* 18. 8^292.

tendoligamento, non neruo refpon

det
221.42

tendins fub uola manus latefeentis

tendinesnuncupati Mufeuli, qui

267.
3i5.
.

deferiptio. 302.27. adminiftratio* *222. 3*

tendines, Merui appellatione

_
.

didi

43
z7

tendinS in nufeulis differti.228,44 tendinum^anus digitos, acmanS . ipfam mouentium traditio,fubcu iufcp mufcolorum traditione quatratur
1

40* de quando fnguli fundione connexus. 523.43. de 524,12. obeant ibidem eftium uirilium ratio 526. 5 thoracem mouentium mufculorum eftiS uafa duplicia cuiufmodi 520,7 fex,nonintercoftaliS fundio. 287* primi. ead.29. fecSdi.ead.43. ter titibus nullam generandi fminis uim tribui ab Ariftotele 527. 16 tij. 288, 29, quarti. 289.18. quinti. ibid.29* fxti. ibid. 37 tetibus fanguinem ac fpiritum defe tntium uaforum numerus de or- thoracis mufculorum feptimi, lateri fcs 522. 54 utriqjcomunis delineatio 191.42 teftdinatum didum corpus cere- thorads mufculis fptum quo<padnumerat, 8c" eius traditio tota. 290 br 636.37 45. quatre item, Septum hiptuoy talituber,cur didum 145,50 tharu* 168.30 thoracis fitus ratio 338,1 thoracis oflum deferiptio cY figura. A,^piiIa 543*44 TheocGaza,an rede mefnteriS la 85.54, inde, cY 86. 7. de 23, 45* mde

dsertent

704.5
155,4

8C89.

45
56.51

Theodc-i Gaza; lapfus

thoracis uertebrat cY cofta

Mm

thoracis

t M t)

X*

thoracft ucrtebraru foramina, 70.45 tunica coftas fuccingens, altra uete- * uenat axillaris per brachium feriez thoracis uertebrarum figura* 71,25. ribus dida^qua; : 295. 2. de 571 . 39 235. 35.8c" 28 0.27, diftributioin trun uide, Vertebra; thoracis tunica Coft* fuccngentis foramina* cos prateipuos duos,catterisigno0f x s uertebrat 157. 37 571* 14. fubftantia.ead. 22 ta. 230. 46. portionisep qua in imu Thracum renuendi mos retrorfum tUnict coftas fuccingentis fecunda mergitur feries. ibid. portionis flexocapfte 63.30.cY67.10 examen 603.32 qua cutem fubitferies 287.6 * 3(t9g 261 . 39 * de 282. 18 tunica coftas fuccingtis ufus, eiuf- * uenat axillarcmconftituentis ortus vtotMg cartiiago 153.22 dmcpcftrudionis ratio 571.4s QvfoaJs os 132.8 tunicarum coftas fuccingentium ad * a Vena qua; axilam petit fparfi ra tibia, Litnm 138.24,8c" i68-3< miniftratio 294.43 mf,priufquam illa brachium fubtibiatos ead. tunica* oculi. uide, Oculi tunica; eat 233,7 tibiat, SC tibiat ofls difcrimen 133.27 Turcarum anulus,quofagittantes uena caua.uide,Caua uena. tibia: appendix 8.1 Utuntur 154.7 uena caua primm cordis uas. 590. 16 * tibiat motus quot. 231*1. (iper his Turdcat flla cuiufmodi 593 30 * uenat caua; pet collum caputcp f Galeni fententia uaria 230.45 turefeorum telor triangulares cufpi ris 283.37 * tibiat os adfibuam nedentium li des cuiufmodi 592. s uenat cauat g crura diftributio. 291. u gamentorum defaiptio 253 . 30. Turdulorum gentis quofdam fepte fmur petentes radices duat. ibid* nis coftis creari 29.55 adminiftratio. 256,34 radicis minorisferies, 290*15* ma tibia* os, fpina appellatum 140.56 rv7k9&Mg cerebri fubftantia 632. 34 ioris radicis fries 291 . 15 tib ia: o fls ad fem ur articulatio 13 8. tymparumofl 166.54 * uenat cauat perauradiftributatde 34. inde CY139.15 TvQhby foramen 53.12 lineatio. 274.1. per pedes. ibid. 4; tibia; oflis appedix 8c" proceflus.8Cc. rvcpAiy inteftinum cuiufmodi. 500.9 * uenat caua; diftributionis deferiV 133* 31 , ptio,ab pate orenda cur 276.28 tibia: ofls fecundum ipfius longituAccini uteri cornua.532 uenat cauat exortus, 8C ad iecoris gib dinem,figura 140.54 50 bum in duos truncos diftributio tibiat ofis finus de tubera, quibus ta uaccini uteri delineatio nis falfhadenustraditio 507,8 loarticulatur 139.41 382. 2 * uenat caua*,qu gibbo epatis adna tibia: o ffium figura . 136, deferiptio* uariciformis plexus feitur, delineatio.269 . 4- qua in 524 7 137.6. id de 13s.22.inde dextrS cordis finum tendit, ead. 17 * tibiam mouentium mufcuorS ad- uaricof corporis delineatio 374. * uenat cauat partis eius qua* fupra ie n1iniftratio.236.16. primi.ead.34. de 375. 23 cur confiftit expofita diftributio fcundi. ead. 37. tertij 8C quarti. uafs fmentefte ad uefica; ceruic" 273. ead.48. quinti. 56. fexti.236.24. deferentis hiftoria 524,17 * uena cauat in iecore fries. 276.43 reliquorum trium. 237. 9, eorun uaforum appellatio, neruis attribu- * uenat cauat ad iugulum progreffus dem delineatio. primi. 130.26. fta 317.5-3 expofitus fc| !282.i5 cundi.213.17. tertij.199.48. quar uafor per lienis corpus fries. 512. 6 uenatcauat membranat 591-36 ti.199.50.8c~ 205.1. fxti.180.29. fuaforum tefti materiam deducentiS uenat cauat orificium 590.4. ei'uscg ptimi.186.35. odaui.ibid.39. no ortus ratio 525.54 delineatio ubi quatrenda 539.41 ni 183.32 uaforum teftib us fanguinem acfpi- uenat cauat orificij in cor pertinentes * tibiam mouentium mufcuorS de ritum deferentium numerus 8c" or ufus 596.37 feriptio. 230.3* primus. 231.11. f tus 522 .54. de an maior dextri Iate uenat cauat ortus,ancorde 539.51 cundus. ead. 29. tertius. ead.50* ris qum fniftri implexus 52350 * uenat cauat ortus,apudautores corn quartus. 232. is. quintus iuxta Ga ubera.uide, Mamilla:. trouerfus. 275.7, item apud Gale lenS. ead. 51. iuxta ueritat. ibid, uenalis arteria.uide, Arteria uenalis. num uarius.*23i.4. cY unde eam fextus. 234.22, feptimus, odauus, Uenalis arteriat deferiptio. 590.25. enafeioportuerit ead.32 nonus 235.6 eiufdem appellatio. eod. * uenat cauat ortum iecore efl, im* de Tibia moutibus mufculis, Ga *uenaquid.257.29. qualiter mem becilliter Galeno confrmatum. leni fententia uaria 230.8 275.14. de quo f>ado,deinceps brana eius corpus diffrt, ead.31 tibiam pettes nerui. quatre, Nerui. *uena,cprpusinftrumentari5.257.34 * uena caua, quo pado portt uen timidis iecur maius datum 507. 10 * uenat c6pofitio,eiuscp ratio. 253.27 committatur, 8C in iecur ramos dfi tntinabulum pro gargareone. 580. 13 * uenat tunica afdtiria,qua 258.41 fundat deferiptio 275 tirbusquid 494,39 uenat ufus 253.55 * uenat cauat fupra os facrum biptrvoiws dents 157. 17 * uenat arterialis deferiptio. 312. n . titat,delineatio 273. 28 tonfi'Ha;,earumcpufus 389.22 delineatio. 311.24. 8 590.17. appel * uenat cauat iuxta fcri ofls fumm. tonfiIlatfaucfum,qua $79,46 latio ead. 19 regionemdiftributio.289 33. qua ton fila rum examen 604.12 uenat arterialis examen 601 . per foramen ofls pubis fmur pe *torcular cerebri 309.45 uenat arterialis membranat cuiufmi> tit 290.13 trachametramaior 168.30 di 592.J6 * uena; cauat pars fptum traflfiens*, ipX>ttes to.u.de 167. 34 uenat arterialis,eiufHemcg orificij do eaquat fub iecore confiftirardior ijoiyAd/^tmg, proceflus 592.5, Iineatio,ubi quatrenda 589,42 non eft. 278 . 1. contra quim Ga vptyixrig mamillar parum red Ari uenat arterialis orificij, ac membra lenus prodt'dit.ibid. CY27.-.23 narum examen 602.30 * uenat cauat per fptum tranfeunflgteliflrta 54416 vpoxwTH (Jtiyxs 168-29 uena arterialis pulmoni inferta. deli tis deferiptio, 278. 46. in fptum ifo^ccvTHig femoris proceffus.134. 56 neatio 5-53 rami. ead. 49. in cordisfnum de tunica coftas fuccingens quid.y70.21, uen. arterialis principiu. 564,19. inde xtrum adaperto. ead. 51 eiufdnomen,acfitus.ead.29* ma uenat arterialis ufus 583.12 * uenat cauat ad partes quat infra f gnitudo. 35 figura. 40. fuperfi uenat axillaris diftrbutio ddineata ptum funt, diftributio, 288.2. ad 27I. 3y cies quales, quisep earum ad alias renum inuolucra.ead.28* ad rens partes nexus 50 *uengaxiIiarisort,4eD'rieat/o.269,37 ipfos.ead.36. adluinborum uer
.
,.

tebras

>

X*

^ebfaS

* uenat cauat nomina

289.27 275. fZ

uene. cauat fitus delineat^o.cY 371.9

* uenat caua; totius peruniuerfum

corpus diftributat, delineatio 253 "'uenam cauam conftituentium,ecp iecore dudarS uenar5,congreffus qua iecoris parte fit 277.5 * uenam cauam fuftirtens pulmonis

* uena; SY arteriarum umbilici deferi *uenarum i ugularium appellationes ptio.294, ortus. ead. 7. duclus* uariat z7o ; ead. 13. ufus. ead.23 * uenarum i ugularium delineatio.1

t uena; apopledice, iuuenies,organicat, penfiles, fubeticat, uertigino.

uenat albatCelfo,quat

l***

uena qu utrus SCmamilia; cmu.

290.41 S18tfl

mtenoris.2 7-6. exterioris. ead 9 uenarum ma millis exporredarum

uenaru mani rs extremat cutem implicantiumft ries uaria 237.5-3 uenarum per abdominis mufculos repentium adiminiftratio 549,35 uenarum per abdominis regionem inter Cutem 8c" carneam membra nam excurrentium adminiftratio
549.
IO

544.31

fibra,GaIenifigmentum 280.31 * uena: communis coftitutio. 237.14. fa"" ead.39 uenatcommunis delineatio. 271.55. cY 272.14. , diuifio,ead.i8. * uena coniugis expers dida, 279. 23 ,
de 3f8, de 359.50

f*>qu

270.15-

uene; cY arteriat coli de

redi inteftini

*uena coniugis expers, quo pado cauaeducendafuerit 279.12 * uena: fine pari delineatio 25928 . eiufdem uaria diftributio expofita

. *ou 40 uenat SCarterig renibus oblate. 515.15 uene gracilium inteftinorum^ 499.33 uenat omentum implicantes cuiufmodl' 496.44 uene; puellarum hymen commen

* 279- 35*
55".

uenat coniuge carentis examen. 600*

8C602.3 * uena Coronaria dida 278 . 56 * uenat Coronaria: delineatio 259. 23

tes ,f 290.13 uenat,qugincidantur 234.14 uenat feminales, an renum uenis oriantur. 523, 15. earumc]3 dudus. de 45 ead. inde

uenarum per iecoris fubftantiam di geftarS, cur tenuior tunica. 508.37 uenarum per manum tendentiSexa
men.556.25.

percrura

657.49

*uengfomnidide 27017 * uena: fubftantie, cerebri non inna

fcuntur,fedmembranis ipfius imphcantur,8C quo pado
307. 13

* uenarum quat inter pollicem de in* dicem, inter anularem dt minimu habtur,ignorata fries apud Mer
dics 288.2 uenarum rens petentium delinea-

* uena: fuperiora coftarum interualla petents,defcriptio 282.26 *unaCrafl dida Hippocrati.272.33 * uena decolationis 196.44 * uenaante paruum digitum cYanu

larem3humerariatfoboIes 286.23 *uenat Humeraria: per brachium f ries. 285.35. iuxta cubiti articulum
ead. * 56 * uenat hum erarie ortus, 8C priufqua brachium fubit fries 254.7 *uena; humeraria: orientis delinea tio. 271.7. de totius fries. ead. 12 f. uena iugularis interior, eiuscp f ris, 233-45. exterioris ortus. 234. 7. eiuscp fries ead . 2 2

*uena iugularis interna,quibufdam falfo dda 284.48 *uen mnor Ariftteli dda,qua:
259.34

uenat

cY

cY* 294.51 arteriat, in mufculorum fa220,35

brica,ufus

uena: 8c" arteriat in teftis fubftantiam implexus,cYc. 524.12 uena porta*, uide, Porta; uena * uenat portt deferiptio . 264. ramorS in iecoris fubfttia fries. ead.i* extra iecur diftributio. 2 64. 12. in bilis uefcam . ibid. ad uentriculS. ead. 17. ad inteftinS duodnum, ead. 37.. in duos truncos principa
les

fciflo. 264.19* truncifiniftri f

ris. 264.50. dextri',266.5, diftri butionis totius ratio ibid.35 * uenat portt nomina 266.53 * uenatportatortus,ae diftributionis

delineatio

62

* uenat porta: rarti fangUineni melancholicumexpurgantes 26714

* uena portt, fanguinem non eonf

ci
267.5

* de uena umbilici Iocus,ob GalenS

aduertendus 294.23 *ueng umbilici nudg delineatio* 293.
34

uenarum feminalium delineatio, uena*,temporeAriftotelis,PIatonis, dextra:, finiftrg 273.21 Hippocratis, qu 259.20 * uenarum feminalium fries. inuiuena: uentricuum petentes. 392.22. ris.288. finiftra;.ead.48. dextrat. ind 2S9.4. in mulieribus.289. 21 uenarS Anatomes ratio. 552.4.1'nde * uenarum fries in cubito quoqs ut *in VenarS arteriarumqj ferie Na incute manus extremat perfa?pe ture artificium 260.46 uarians / ^ss.g *uenarum qua; per brachiS diftribuuenaru fub pedoris ofl, deorfum untur appellationes uariat. 272.23. repentium deferiptio 282.3 axillaris.272. 30. afllaris.ibid.56* * uenarum totius animalis numerus auris . 276* 9 * b afilica.272. 77. 8c" 273 * quis fit 260.20 8. capiris uena. 272.34. cephalica. uenarum uentriculi m unus 4932 ibid. 55. comunis.ibid.42. corpo uenarum uefica; diftributarum ra ralis . 273 . 12, cubiti interior. 272 . tio 518.28 exterio.r,ead.34. funis brachij.272. uenis de arterijs ex iecore de magna S6.dei73,8, humeraria.272.34. ieco arteria excurrentib us, quantum raria. 272.32, lienaria.ibid.33. Me fubfruiatmefnterium 504.34 diat,272.3 9* mdia, mediana. 273* uenas mufculis ad extimam tantum 12. nigra.272.57.8C 273. 8. oblique; fuperficiem adnafei. 595.47 dida: uenat. 272. 41* wyuox. ibid* uenasnullas inteftinis caua propa34* ocularis.273.8. faluatella,273.5. garijCOntr qum Galenus tradit 504, 4p falubris.ibid. fpatularis 272.51 * uenarum fx, caluariam ingredien uenershortus,herba 539.27 tium deferiptio. 306.43* earSqug uenter 8c" uentriculus, cur yxs SC in prtmS durt mbranat finS un KSihix Gratcis 32941 cum arterijs exhauriuntur. 307.49. uenter inferior qui 502. 39 tertig uena; fries. 310.3. quintg ac uentris fabrica; foler tia 29 . 32 fexta:, ibid. 11. omnium delinea- uentris mappa 494.39 tio 305,47 uentriculus. uide Stomachus. * uenarum cerebri delineatio 305uentriculus cerebri Galeno, nSc m * uenarum cutem pedis ac tibia; im> dius, nunc poftremus, pratfttior plicantiS fries,quo pado difcda. ddus 636.16 293 -i6. earund nomina* ead.30. uentriculi cerebri anterioris nfunt uenarS didudibus fubditatglanduolfdus organa, utputabat Gale lat.quatre,GlanduIc: nus, SCquatdam alia 634. 10 * uenarS quibus purgationes men de Ventriculis cerebri confutata reftrug uirginib. promanare credun centium fententia 623.19 tur,expoftio 290.9 uentriculoru cerebri adminiftratio. iienarumex iecore prodeuntium f primorum. 652. 33* tertij, 553.14* quarti.ibid. ft ris 57. 19 UentriculorS cerebri delineatio, ubi uenarum in in teftinis ratio 53-35 quatrenda 633.34 *uenarum in pede r onfiftentiUm fe dio imperite medicis diftinda uentriculorS cerebri deferiptio . 633. 32 numerus* ibid,42* dxterac *93*. .--24
'
.

* tf

*73*$

finifter

*
Vmiftct.6}i\4$.cZtnuhil .ambofum
eauitas, qui tertius eft v centriculus*
^34-39.
635-3*

X+

fcfriculum petentes uenat acarte392.22.inde uentricuum quincp iecoris fibris ap

tl3e ,

quarti uentriculi hiftoria, quid fingulis i nfit. 635.30, prehendi,unde ab Anatomicis tra quis fit ufus. 535. 7. trespriores te 506.47 nui membrana non fuccingi. 535, uentricuum fedi,non ffcontigu40. tertio utricu/io edudi mea un\ 502.13 tus. 564.47 uermis imagfnem referentium cere runque j**.*^* uentriculorS cerebri fptum. 353.5. bri proceflus traditio, 639. , deli uertebrarum thoracis delineatio. *; eius deferiptio, ibid. ufus.ibid.19 neatio ubi fpedanda 633.55 25, deferiptio. 72, 44. inde. fora uentriculus cordis dexter, cur fangui uermiformes cerebri proceflus, nul mina neus appellatus 596.20 lum habent motum 216.15 uentriculus cordis finifter, cur fpiri- uermiformes proceffus, continentes uertebrarum thoracis differentia "ir corporibus. 73. s. ex finibus, qui tuofus, areus'ue appellatus 598.5 tendines pro mente Galeni, qui coftat articulantur.ead.25. ex coruentriculus, cur fub thoracelocatus 639' 48 porumfubftantia.ead.44 tranf337* 51 uermiformium cerebri procefluum uerfis proceflbus. 74.2. fpina. uentriculus rex corporis quibufdam adminiftratio 65354 ead.40.inde. proceflbus afeendidus 494.7 uermiformium proceflu ufus Ga dentibusSCdefcendentibus 7y.4, uentriculi fuperiori omenti membra lenomirabilitertraditus. 639.9. uertebrarum thorads proceffus, eo, na te<fli,defcriptio 35s. 17 recentioribusperperm ead,23 rumqj dudus ^^ uentriculi anterior pars 357. 12. 8C 356 uertebra 9.26.29 uertebrar thoracis proceffus quot uentriculi anterior de pofterior faci uertebra fuperior, inferiori maior 76fl s. 367. interior 35s 63. st uertebrarum thoracis quandam fu uentriculi anteriori fedi nuHaomen uertebram in dorfi medio un utrin pra,infracp ab alijs fufeipi 7Ztfl ti partem obduci 494.22 que fufcipi,cur oportuerit 75.36 uertebras thoracis tredecim fatpius uentriculi capacitatis 8c" tunicarum uertebram fecund. aliquotfibifuboccurrere,qum undecim 89.47 examen 554.8 ditis efl maiorem 53 . 49 uertebras dorfi nedentia ligama* uentriculi eximendi ratio,in Anato
1

tpitm4 proceflus feendentes de defcend.34.inde de79.* uertebrarum lumborum proceflus eorump dudus. 75.33. SC articu lationis ratio 7<5 zj uertebrat thoracis quot numro pie24.

ip tranfuerfi proceffus. is.

uertebrat, emvdvtei

me

si3,38

^,31

uentriculi forma.390. 3. inde.SC 506.8 utriculi fundus,an carnofior 392.10 CY70. ^ ueiuriculi hiftoria 389.30 uertebrarum coarticulatio 59.23 oflbus 7I uentriculi munus 3 85-5.de 493.56 uertebrarum corpus ^7- uertebrum 9^s uentricuimuntjs qu fubleruit par uertebrar corporibus exporredouerticis os finiftrum ? 6,43 tes ei accumbentes,atq5 ita illius ad rum examen 603.27 uerticis offa. 21.32. SC 23.11. de 29. 56 alias partes contadus 494.12 uertebrarum in compingendo feele eorumcp circumfcriptio. 3Q. 4* uentriculi nerui 493.12, eorumeputoapplicauo cuiufmodi efl debe CY166. ? f ead.31 ac 160.32 uerticis oflum fitus % 8. ^ uentriculi nutrimentum cuiufmodi uertebrarum in fenib us nexus 71. 13 uerticis fedem urendi, aut tenebran 494* 3 uertebrarum inter fe differentia;. 53* di temeritas 5^55 uentriculi odo facultates* 493.55. *6\ inde uerticis finus y4'f* 8C494* 6 uertebrarum nexus uarius 15. n uerticulum 9>s<3 uentriculi orificia 355.5. de 366. 19. uertebrarum omnium articulationis uerticuli l67[3Z de 390.6.21, eorundem non param rano 75.44.inde uefcetquid 3SSt9 plitudo. ead.4I uertebrarum proceflus g,is. tranf- uefica urint receptaculum,eiuscp fi uentriculi fuperf us orificium 370. 16 uer,fi 59.20 tus ac forma. 517. 41.50.fubfta.iaac ad Ventricui inferioris orifici glan uertebrarum fpina ^ fibrat.518.2. uenat,artenat cY nerui dulofa caro cuiufmodi 39i.2.inde uertebrarS ceruicis corpora quomo ead, ZS uentriculi protubersinorih'cijs fub do committantur. 69. 42.1'nde uefica; cauitarfs delineatio 330. 14 ftantia. 391. is. eiusufus. ead.25 uertebrarum ceruicis delineatio. 60, ueficat ceruicem ambiens mufeulus uentriculi os inferius,cur fuperiori deferiptio 64.35. inde 372. SY 374. !. SC 226. 34. CY 225. 23* ardius, 8c" quanta eiufdem ampli- uertebrar ceruicis proceflu tranfeiufdem deferiptio. * 227.44. in tudo in quibufdam 390.41. inde uerforum natura. 68.55. foramen. uiris.ibid. in mulieribus.ead.51. uentriculi quantitas 391.3s 69.4.25. numerus. 70,12, laterum ufus.ead.55. adminiftratio.229.2g* uentriculi fedis deferiptio. 3 56. 17. 8C foramina ead. 29 delineatio in uiris. 226.34.8C22f.28. %ra. 360 uertebra; ceruicis prima; deferiptio. in mulieribus 227.41 uentriculi fitus 339-35. eiufdem exa 64.35.40. qualisin canibus. ead. uefica fitus delineatio , 370.8c" 371. 36*men 551.14 51. fecSdat tubera. 66.8. dedens. 8^372 uentriculi fubftantia,forma,ac tuniead.28. cY 68. 13. inde.earundem de ueficat fundus 3 56. 6Y 357.11 C3 388.14 reliquarum proceffus quales. ead. uefica; tunica,cur durior 51s. 16 uentriculi fubftantia,quibus forme19. inde per totum ueftigium 143.36 turtunicis 391.44.inde uertebrarum colIi,Iumborum,8Ctho uefica; ceruicis mufeuli, pfiuscpueft uentriculi fuperficies 39t.Z8 racs foramina uariare. 70.29.inde cat fundi, 8c* ceruicis exam. 556. 44 uentriculi tunicar fries, numerus, uertebrarum colli proceflus 75.15ueficat ceruicis pars uteri ceruiciinac natura 367.42 uertebratcoftarum,8c"thoracis 55.52 ferta 331.31 uentriculi uenarum munus. 493.2. uertebrarum lumborum delineatio* ueficat ceruicis per glandofum cor inde. SY arteriarum ead.6 77- deferiptio 73.5. mdg pus tranfitus 525,26 uentricuum nullis cellulis abunda- uertebrarum lumborum numerus ueficac ceruicis iemini urinatcp com e 391*36 7S*3t corpora.ead.n, foramina* muais delineatio 374^375-1
Ueficc

quot,62.39 uertebrarumappendices.7.4s.inde.

quatre, Dorfi uert. uertebras ginglymo articulari quo modo ueteribus didum 15.. $ uertebras in pueris piuribuscoftare

ttefca; ceruids feu collinS eadem in

N
<

-0 ,E

X4
356,

umbilici uena iecur peritonato connf^ W.52 Ueficat cum feminarijs organis exeumbilicum non effe corporis medi ctat delineatio* _4 . 389. 39 efica; 8C uteri forma quatenusead in Vmbilicum pertinentium uenarS

umscY mulieribus ratio 519.24 ueficat collo adnati corporis slando-

umbilici uena in iecur porreda,

fifus

Sf^-

uteriacfabuormexamen* 55g m uteri acetabulorum ratio cuiufmodi

539.

SZ6t38

uteri canini

SY

uaecini delineatio

0.35 (% s ueficat cY uteri fitus delineatio. 377,

uetulaos l6 .; uefprtilionS alis fmies proceffus*

21.33. SY 23.15.8C-25. 51. CY167.7

eftigium

uim mufti ferutisad iecoris fangui

hcationem comparatio
503 iS

uirginalis dida uena l93.3<3 uinle femen primariS hominis prin-

fubftantia 4.4<J unguSfigura cY deferiptio. 49.34.

ufus,ac natura. 51, nexus. 150.1 unguium nerui. 150.7. cYincremen
43*

de arteriarum fries 543. 20 unguescalente aqua auferendi rat(0 158-13 ungues ex quibus gignantur. 150. n ungues fenfus omnis expertes. 150.9 unguium eadem quat cartilaginum

^^h"muIt/s&orb^ri! bus mufculis intertexta . ,n

uteri ceruicis delineatio ' Uteri Ceruicis ratio , uteri ceruicis fubftantia V7** uteri cornua utericornua in homine, Galen?&!

mentum " -,s' i- i . 286.14 uteri muliebris cornua quid ab alio rum animantium cornibus diff
rant

uirilismebn ftrudura. uide, Pnis, unionum a quodam deglutitorum uirorum capita mulierS capitibus hiftoria J00.4p non perpetu futuris uariare. 25. uocis generatio cuiufmodi f78.7 57. inde uoeis materia 62.56. optimaquat uteri cY uefica: fitus oc 378 3//* Uitreus humor didus 546.51 $83z uittaquibufd didaftSinuoluens uocis organum pratcipuum afpera uteri ac uefica* fitus qu obferudus.

ta

ead. 13

uteri cum ill peritonato alligtibua membranis delineatio 3So , uteri cum mamillis confortium.44*

delinett^
cad

Vitvs
.

membrana
nus

tritonivs

543.4
53s. 13

Athe-

ulna: proceflus, ofivxe. 105. 17 ulna; proceflbus nulli appendices

8.
29

ea*dCU ablbUS ^uadrata dldaiuxta Galenum z6u33 in fundum cYceruicemdiuifio unaquid no.50.8C 163-3-5.10 uocis pledrumgargareon ^0.30 uteri 519. ulna; ad brachiale dudus , infrio uoeem no edere collo carenta. 62.77 rise^ ipfius fedis hiftoria. 112 i.inde uola; mdiat fuperftrata carnea fub uteri funduspuellisminor. , ,? ceruix mollior ulna; ad humerS articulatiojpfiuscs ftantia deferipta 303. 44 hc proceffuS cY finus deferiptio* uoluulus cuiufmodi fnteftiriu.499.7 uterifundiosomento cprimi.^ IIO-3* inde i*Xfr meatus,eiuscp ratio . 541^ f utenfundiorisad ceruicis osproh! plus r ulna: ad humeri orbita flexus 106.10 urina frofus humor 514:31 ulna: appdix. 3.3 . eiufdem procef de Vrinat excolatiomi medicorum uterifundios,quibusinpudendum loleatpropendere , .. fus 8.30 commentum 51546 ulna: cum radio connexus cuiufmo urina: futus meatus. 357.-10,^355^ uteri fundi orificium 380.14. cuiuf! modi di m animalib.aiiquot. ii3.9.inde 378.17. ' desi2:36 ulna: delineatio. 108. 8c" deferiptio. urinam fetus deducenris niatus ra ;Uterifundifinus. 530.,56. cuiufmodi 531. ' z i9-5' inde o 542.25 uteri fundifubftantia Z ulna: proceffus anterior 8C pofterior . urina; feminicp communis meatus. uteri interna fuperficies cuiufmodi 109. 22 528.22* eiufdem fparatiexemp. 53l*
"
.
>

uiuorum fedionis ratio, de quid ea Pr*ft<* 6f8,Z7

arteria 577*2*50 uocis organum pratcipuum , laryn gis lingula If4>47 uocis organum pratcipuum quodiic

uteri feetu turgidi delineatio 38l '2 uteri forma ddineata. 331.^530

557- =2. de forma

$Z9'

23

deVrinarij meatus operculofigmen tum quorundam 516.45 miniftratio ead 109. z8 urinariorum meatuum adueficam uteri officium, ipfiuscB conformant ulnat fubftantia foIda,8cc* 115. u examen J ,, 556.23 nis ratio umbilicus Veneris herba 539.27 urinariorum meatuum in muliere uteri orificium in coftnon femper umbilicus an corporis mediu. 595. 13 examen ^ apenn, 532.20. neq? penem eo exci umbilici figura cY deferiptio, 355 . 17. urinariorum meatuS principia deda
SY356

ulna* fecundum ipfius longitudine forma, cY impreflones quatdam. 112.20. eiufdem cognofeenda; utilitas.ead. 5-2 ulna: finus humeri rotulamexcipis

urinam renibus in uefica deducentium meatuum h1ftoria.5-13.43. eo rundem artiriciofa infertio 5-19.9 urinam ueficat deferentiS meatu um
delineatio.379. 10.35.
SC378

uteri muliebris abahorSanimalium utens differentia 0 uteri muliebris magnitud. 533.16.

SC 381

uteri mufeuli '^* .. . 536. ?6 uteri muliebris mufculorum deferi ptio. 235.7. fundio.ead.17. ad

umbilici peritonato liberati figura de Vfu partium libri ex aliorum fn uteri os,8c" uteri ceruicis os, nicfem "2* 14 &* de 357.2 tentia Galeno conferipti 370.4 uteri fedem SYceruicem petentiS ue um bilci uaforS adminiftratio. 549. utrus muliebris de afinat, acetabunarum examen ff7 $7' eorundem pratfedio.550.31* lorum expers 5-40, 9 eorundem progreffus, acnodi cu utrus qualis in nonpratgnantibus. uterifitus,partiumcj3 uicinarum con ta<^s f29.41.inde iufmodi. 333. 42, exeodempratff29.53-mfmpratgnatis.730.23.inde uteri iitusquatenus fcetuS fexusragia. ead* utrus quibus partibus adnafctur, tioneuariet 53020 umbilici uafru un cum f in* cY quas folum tangat 5-35. 3Z uteri fitus ratio. 537.6. item forma*! uoIucris,examen 553,21 uteri acetabula uere quat, de qua; pri ead. u. magnicudmis.i?. fub umbilici uena,arteria. quatre, Vena, mo,fecundo iY tertio, ita nuncupa
arteria.

rantes figurt

3?lso

ead 30

ftantia:. ,9, fuperfciei

cY

nexus.

53P.i939.inde

32.

orificij fundi

39

uteri

c ' fuperficies cuiufmodi

530.50

INDEX* uue dida tunica

uuea cur pro gargareone

647.44
530.15
35.55

v referentis oflis figura

xztbvv
xwcoHcg

U:r' teftes 520.12 uteri tunica 533,57 uteri tunicae interforis fibra* cuiuf-

f5.5.
244.3a
z9

VVOLPHANGI HRVVORT
patrcrj Auguftanilaus
an.

tunica Gratcis dida, quat

#>34.8C 167.25

*7ov

niodi
de 536.

534*48

uteri uenat cY arteriat , leminaliumcp organorum conftrudio* 535. .

10

*po{<fig

in pedore Ioca95.2

v^ttosiSs os

irltteiMs futura

tumos

gi&iM: cartiiago ab infima pedoris ofls fde eduda 167.45

166,28
536.41

uteri uenarum cY arteriarum in fs tus inuolucrum implexus 541.3? Uteri uenarum de arteriarum ratio
S3S.

Ac de Zachd
zeudech cYi66.
52

30.34*

Y
Ato&</ltic

jt
335

didus humor
%

ziphac,zimphac.

Uterum humanum nunquam fpe-

647*

daffe Galenum 552.43 utero leuius gerdo, qumodopro^ ipexerit mulieribus Natura 132,1

v<Axr9{<Atif
de ss-34*

649.22
de 167,26

voetJS OS. 1.39. de 11.56.

zirbus,zirbus adipinus 494.39 {yoV* di {vypxrx 1.37. cY 33.13, vymiumtit fyyoM ofl, & {v>*.y*
i*7
S

KNDIGIS

FINIS*

SERIES

CHARTARVM.

*abcdefghiklmnopqrstuxyz
T V x Y z Aa Bb ce Dd

ABCDEFGHIKLMNOP Q.R S Ee Ff Gg Hh ii Kk d Mm

mnestemions,pra*tef m Se Mm quaterniones.Carterminm propter infutam extra reliquas chartas figurant quaternione, obferuabis fmifolium ideo iniedum, ut ex imaginibus ipf impreiis ua riae portiunculx, infutse llic figura? committi queant. Sic C p, propter infuendam figuram,triernio efficitur*

*-s.
*
\VA

&
m

AS ILE AE, EX O F F I C I N^i IO*^fNNIS OVORINI,

\+4nno falutisrcparatcv m D X L I
1

1*

Mcnfc Iunio.

VIILTVTI

-r^iA

ji&3